800

Annales mvslemici arabice et latine

Embed Size (px)

Citation preview

\

i;i wvv AjnOl'

TUFTS COLLKCK.

TliK (ilKT OF

/(f^o

rf/£ ;

W,^. M.

(Jhb/A)

fe' /

'nia

•i:

r

r

0

(i.

,'b.7>t-

> Ii

V

j

^'k

ABVLFEDAEANNALES MVSLEMICI

ARABICE ET LATINE.

OPERA ET STVDIIS

IO. lACOBIREISKII,APVD LIPSIENSES QVONDAM PROFESS. CELEB.

SVMTIBVS ATQVE AVS PICUS

PETRI FRIDERICI SVHMII,S. R. M. CLAVIGERI ET HISTORIOGRAPHI REGII.

NVNC PRIMVM EDIDIT

D. lACOBVS GEORGIVS CHRISTIANVS ADLER,THEOL. ET LING. OR. PROF. EXTRAORD.

IN AVLA REGIA ET AD AEDEM FRIDERICIANAM GERMANORV.AI

VERBI DIVINI INTERPRES,

AC.'^DEMIAE REGIAE SCIENT. NEAPOLITANAE, SOCIETATIS A N T I Q. LON-

DIN ENSIS, VOLSCORVM VELITRIS ET ARCADVM ROMAE SOC.

T O M F S IL

CONTINENS RES GESTAS SVB CHALIFIS ABBASIDIS,

ET OMMIADIS IN HISPANIA, VSQVE AD A. CCCC.

H A F N I A E MDCCXC.excvdebat FRIDERICVS WILHELMVS THIELE.

VKNEVNT APVD CHR. GOTTL. PROFT, VNIVERS. BIBLIOFOL.'

iSl 1

I

\ >

Digitized by the Internet Archive

in 2015

3)52.34-

'.A !.(d

',ir

https://archive.org/details/annalesmvslemici02abal

ABVLFEDAEANNALES MVSLEMICI.

T O M V S II.

i .

T«m. IL A

^Ai SclL (AfsriA? 0^=s:xA3f {j\.^z=>^

(_5^“ 2S.Xif (A^ jiV*^ ( j*^ac\.Lj vJ ^^'-> ‘-^ (j\.*r=:^

j^-_A_la._c j_+_£=a3 ^^m*aX> (J^W- C:>^

v^VsrtAof ^ '«-5 ((AjcA;*. ^\JC5

J.Xjf c\^ U^ < J.X5 l-aV-^

^ ^ 1^" 0' ^

C\aC '&cli2Jf 0.C (J./C U^—^ vjulx-oo

^‘S Ot^/CO (^•'3 <A^ V.4.Xj

(_\aC (j>3 cA+sri/c ^ArsiJ »\._=>.f

V._^.i (j\.:^=^ J.A^J( (jA/V^c jA5f

e\2fcf (^=:T.j (J»AJ L^i ^A«-f J-e^+5f gy3f ^ASTU

^AsnJ j/o (j\.£=^ < j4._^j\^y^^(_}

'-^^i»-'-^' ,_y^

^A3^4. 5 f J.sbf (J.O 'S\jk\ a i^_A_^A«;\.i f ^rr^ijy,

^ ^a5 V^Aj^r* J-AJti < (j.-s:^.CaJ 0^a^xX3 ^ O^jVi Va? vJ^3l.^

f) Si recte habet haec vox, notat: jijlere Jliidebat, nempe

gradum ducis, vel furorem militum. Cogitavi aliquando, i,_^AA*«\.i

clFc pofle: dicebat sA3 ( (^Xi^, o Emir, ut tibi Deus fit projjitius!

Ta-

.^Vnno, in quo fubftitimus, centefimo trigefimo lecundo, cer-

vicibus excuflit Abu-Vard, filius Cautari, nuper admilTum Ab-

bafidarum iugum , Marvani quondam ducum unus; et in de-

fectionis focietatem Kinnefrinenfes (i) pertraxit. Cui quum ma-

gno cum exercitu obviam procederet Abdalla, filius Alii, con-

curritur apud Kinnefrin, pugnatur pertinaciter, fit magna utrin-

que flrages; defertus tandem a fuis in fugam coniectis Abu-Vard,

quod ftatione decedere nollet, confoflus efl. Rebus ita compo-fitis denuo recipit Abdalla Kinnefrinenfes in fidem atque dedi-

tionem. Inde Damafcum redit, ubi per eius abfentiam fVudiofi

novarum rerum praefidia et familiam eius fpoliaverant. Nihil

tamen ideo gravius Abdalla in urbem flatuit; fed potius fugien-

tes ad adventum fuum revocat, fecuros effe iubet, et commiffo'-’

rum venia donat.

Maufelitae quoque turbas concitabant; at illi quidem gra-

vifilmas poenas dederunt. Eiecerant quem Saffah ipfis rectorem'

iifipofuerat. Quapropter milfus illuc ibat Saffahi frater, lahia,

filius Muhammedis, filii Alii. Qui ut ibi firmum gradum pofuit,

in cives iam fecuros ferrum immifit, et primo quidem loco vi-

rorum undecim millia, dein eorum quoque uxores et liberos tru-

cidavit. Habebat lahia tribunum aliquem, quater mille Nigrita-

rum, vel Zingorum, ductorem. Hunc femina quaedam indigena

parumper fubfiflere rogatum,annon eum indignitatis puderet ,

interrogat, quae neceflitatem imponeret Arabifiis , teterrimorum

Nigritarum libidines tolerandi. Tantum valuit feminae ferino in

virum, ut coactos in unum locum Zengos ad unum omnes con-

cideret.

A 3 Eodem

4 ABVLFEDAE ANNALES.

j^ac.a4..H Lt bV;^^ ^VA^H bA^

'SSl^ 'A-Ov-X^if i^fo < SwAA-.^^ (jVsiA^of^

cXac js^c plAif gyXc (jl£=:^ f Libw'|^*^ 'A^Of (ja/Vac (j.3 eA3f ca^c

^ (A^c (^3 (jAc (^3 ^X!I

i<.Laa?

j*^Jf (iO.\? ^^AawI ^7?''-^ &A**; (A^Xcfc-O j^->

Jj5. ^XaX^ ^aIoX/C (_jXc (^aLaLmaS 2^+*«f

(^3 jAif <AaC 0.3 (^LaXv. J.+C ^\.A*«5f

03 ^ ^4«3tAA«^ ( 0\.+^5f^ 0^cet,a5^ ^X:^o d

i}. (;_yXc QJjXaC 03 J.XM A^C

^Xx.AA\5f Aa3A+^X3 ^Xc 03 (_^fo ^XAmaK j^C vAXaO X^a^

03 ^a3:i.3 bXS.( ^X.AmaH ^^J.Z X^A^ 3{. ^Sj\sS.-6\ JsX3( CXaC 03 oXj^

(^Xc 03 J.AcX+AA.f S.+C X^aXc0^ jAxi j^XO ^A^+if 0C A+cex^

0C ^XAM*5f J)j.3:t3 XgA5 f A-A^ 0AaX‘^ &A*« 1^’i

'Asrasriif (^j ^J j'Xo‘Xf g^if (X§3 ».>cXX/5 tjX^) 'SjK^x^

^^^ASn.3 l (*^AaX3^ ^Aaw aXJWl3 1^3

if. 0c ?.^c (AJt3 ^XA*w3f XsbXjf 8^ a’3 (jX^ (jjjj\.ki ^XAm^3(

Talibus formulis faepius utuntur Arabes, Vel quoque legi poteft

yJji-X.9 'x>A.9 Jludebat commiferationem et modeJUam extorquere.J

b) oXiXa Codex Leid. habet LAjXa aut O^Aa, pro quo oLjXa refHtiii.

c) ^a3 dubium , ad ^as:i3 an ad eAj\j> redeat.

d') Sic fcripfi pro cod. Lcid. e') Excidit hoc loco nomen viri.

A. FVGAE CXXXllI. CHR. DCCL. 5

Eodem anno ita diftribiiebat novus Chalifa, Saffah,pro-

vincias, ut fratri quidem, Abu-Gafaro Manfuro Mefopotamia

cum Armenia et Aderbigana cederet, patruo vero, Davidi,

omnis Arabia, tam petraea, in qua eminent Mecca et Medina,

quam felix, et illa, quae Perfico liniii praetenditur, et lamamaaudit. Principis e fratre, Mufa

,nepos, Ifa, accipiebat Cufam

cum vicis et agris eius, qui vulgo folent Savad [feu nigra, ten-

toria fcilicet Arabum fcenitarum ibi palantium] vocari. Syriam

tenebat Chalifae patruus, Abdalla; Aegyptum Abu-Aun fil. la-

zidi [quem Saleli Abbafides, pofl confectum cum Marvano bel-

lum Syriam repetens, ibi rerum fuo nomine curatorem relique-

rat]. Chorafana tandem et Gabal [montana regio, id eft Parthia]

tributa Abu-Muflemo.

Anno CXXXIII [qui coepit A. C. 750 die 8 Aug.] occu-

pabat Romanus imperator, qui tum Conlfantinus [Copronymus]

erat, Malatiam et Calicalam.

Eodem praeficiebat SafFah patruum fuum, Solaimanum,

Bafrae, et provinciis, quas Tigris alluit, et Bahrainae, et Oma-naej alterum vero patruum* Ahvazae.

Eodem obiit alius eiusdem patruus, David, filius Alii, cui

modo dicebamus Arabiae praefecturam mandatam fuifle, apudMedinam: cui fucceffit Zeiad, filius Abdallae, Haretita. Revo-catus etiam a Maufelae gubernatione fuit lahia, principis frater,

ideo, quod civium lanienae modum ftatuere non pollet. Cui fuf-

fectus patruus, Ifmael, filius Alii.

Anni CXXXIV menfe ultimo transferebat SafFah lares ex

urbe Hira, ubi hactenus egerat, Anbaram.

Anno CXXXV [qui A. Chr. 752 die 17 Iulii coepit] obiit

lahia, frater Salfahi , in Perfide, quam provinciam, ex Maufe-

ienfe, regendam adeptus a fratre fuerat.

A 3

* Hic excidit in arabico codice Leidenfe viri nomen.

Anno

6 ABVLFEDAE ANNALES. .

(^oVX^wf {,^*m ^Aaw |^.>

i«.Xama; f 5.J f ^i=c^3f ^AXc / p^c\x3( ^VA-^3f

(^i3 ^\.Xm\3( &AAu5fS:^ ^

^XXma3( j"^^

(j(a3 (J./05.Xi^2>. SlX.^ &aa« ^^aXI^ C!l>^’i (^j>0^srd\.i 5.!:s:i3:i3f

\

(j^yA? ^a3 ^i^Xs:i3X> J.3 (Aj> ^JX^=^ (j>*A*" ^^j'3

M^3f <? <^j^f (jA3f ^,.^1? ^XAM^3f (jV^ &Aj\.4.A>

j;C. ^XAAJt3f j\XaJ^X3c_5'^;V~ 2^+— 25»aXc ^Xa^ ^asA!^

^Xx.m\3[ (^Xs^ < ^^jA»XA^3f j\.x\^ ^Ai J^A3.Aa3(

»(A«3 j(.i j^AaXjf 5.A6wf ^3( ^i^s:\3X3 lX^c o3

(^3 2SfcX3f ^XaO^ ^X^ i*}*^ (*^3 ^ l*^'? c

2^—A^^l [«^^1

<^«^/0 (^3 ^y^AC ^3f i.x9o^ JJwaXc j^Aa^ (AXJti < (^X.^

^^Xc ‘i._jt_^.s.3f &,3 lAi-Xi f g\3zi3t ^ (jXs^^XAM».3f oX>c X+^

j-c (^X^iJ ( ^XA/A\3f i«^0^3 ?.4.X^j(3^*^!? ^^yjXA3f

7^ (jjjXa3[ |*-X*A^/c jA.si g\:si5f j^Xamv ^Ax2h

j..k.x.:^(_j.33

pL\3 X_.g_Ai ( 's^-Aa^ ^^aaX’.^ jAAJtf ^Axw

j»».^_A..]a.i^ 'y^+sn3f X-^X-sliXi ^X^ai S..^C3f ^3f ^Ts:-i3f J^^JAaA^.3^

j^_\a_A_4.Jf jt_c ^-A-3 X—^_A_.^ .»;. \—g_A pX_A_i j\X_Aj^f ^3f y'X-A^

Cj'S.—9Sdz\l\9 ^.ma>A_A_3 ^X_a-C ^3Jf lXaC ^Xc ^J.i JvX3f (AaC

uV5

/) j^(_\ji33 i3 Cod. Leid.

g) 0^j^3 nafus gibbofus. O^j^f o3 U^icAci-f Xax3[ ait Ibn-Doraid,

addens, in equo hoc inter vilia reponi. Pariter quoque fcholiades

Hari-

A. FVGAE CXXXVI. CHR. DCCLIII. 7

Anno CXXXVI [qui coepit A. C. 753 die 7 Iulii] rogabat

Abu-Muflem a SafFaho veniam in aulam veniendi, et iter quo-

que facrum inftituendi:

quo concedo religione perfunctus ed: una

vum principis fratre, Abu-Gafaro Manfuro, qui religiofam cater-

vam eo anno ducebat.

Interea vero dum domo abdentes facris vacant,obit Saffahus

Anbarae e variolis menfe ultimo huius anni, aetatis anno trigefi-

mo tertio, Chalifatus quarto, fi fcilicet a caede Marvani nume-

rum ordiaris. Vere tamen octava iam menfe ante idam caedem

publico facramento Chalifa fuerat renunciatus. Procerus erat,

nafo aquilino, candidus, venudus vultu, et elegante barba. De-

functi reliquias in vetere Anbara condidit, precibusque atque ce-

teris decoravit follemnibus patruus, Ifa, filius Alii.

H uic frater fic iubenti fuccefiit, Abu-Gafar Manfur, Ab-badcorum Chalifarum in ordine fecundus. Caverat enim Sad?ah,

ut fibi quidem Manfur, huic autem e communi fratre nepos, Ifa,

fuccederet, filius Mufae, filii Muhammedis, filii Alii, filii Ab-dallae, filii Abbafi. Hoc tedamentum findone involutum (2),

et tum obfignatum, tradiderat modo dicto Ifae, filio Mufae* qui

facramentum Manfuri nomine, in facris locis tum agentis, exi-

gebat, eique tam de morte Saffahi, quam de indituto fuo figni-

ficabat. Cognita igitur ea rerum mutatione facramentum illico

dicebant Manfuro Abu-Mudem et ad eius exemplum ceteri omnes

reiigiofae peregrinationis comites.

Anno demum CXXXVI

I

iam inito [cuius initium in diem

26 Iulii A. C. 754 incidit] Cufam Mecca redux veniebat Manfur,

religione defunctus, proximoque inde Veneris die in fano urbis

praeibat populo preces et perorabat j* tum Anbaram, plurimam

otii partem ibi acturus, petebat, Abu-Mudemum vero, fecum

Mecca reducem, cum copiis mittebat adverfus patruum fuum,

Abdal-

* Hoc enim erat Chalifae officium,

quo velut poffefiionem fuae dignitatis ca-

piebat. Ai

8 ABVLFEDAE ANNALES.

C J^AO.A+5f poj Cl)^^

(jV^ c gyXc ^J.i ?.X5f (A^c J.+C c^sriif |^A.*m/c Lf

vA^a:^^ 5(Ac jAmaa? (_j-^^aa3\J f ^A^AA2.j 2^Xif (AaC

1^ f h 2s^ilX3 A ^iA=ET3f pXmA?

(j3f ^A*vk3f 5A5b (^/0 A is^Asn/of^

if. j^Aa.A.+3f pX**»^ vAj|-^3f

^*<a2^ t_y*.AAM3 ^jX**/^2cx5f pX/M/o

(jXc jaj^3L N+c S.X3f A^c (jf pX^M^ ^Jf i^Xr’j^AaA+3f

f (^^3(j |f-X/^,«o(_^^3

p-Xj ( pX^3^ ^f^/9

(^-c j^axaAI jX**'^ (^Xaw^s. a-^j pXm/dc?^3

5>a3( j^Aa.dCT.3f (^c ^AacX^ < 5>a3( J^aXXij pX^A/C ^^3 ^3f ^_^A^

pAi p_Xam_/o X_if (^f ^/0^3 ( Ii^C5;3 a 0^3a*/|^+33 L^aa^

rSj^=Li^c. oLXi^ l3^3 ‘^_A_X’i 1^ (j.jfA4.3L j^AaA+3f

f <^j.\3.j\^ j^^^AaA+3f (jXc pX/A*^ 0’^3 pA5

p.d^/cf^'^l5y33

(JLXa. (jVr^LXi

( pX/A\v X-jf ^Xm^/o Xif (^Xx3i^ (^;^s:t.5 MAa3 vaAat fjf S.jf

pi f V-^-A-C jvAAJtJ pXM^>o oAJtJ j^AaA+3f v3siwf X+Xi

U'- Js.Xa5 ijX^ pX*»A< XM I^Xa^^ ^jAy!s\3f j^AaA4.3f oiLo

a's p-X/iAA^oc^^3 Ci)^^ (

J'^**' ^'*‘*" ^^“3 )^aaa*3( 8a&

A I^^AO <«.a-33 ^A^-aa*/ 5»a^o >,_? (_y""^

Hiiririi: 5.1ov^ AJAsn^ ^Xi.3j\f XAX3f At videtur Merzukius

ad Hamafitm repugnare, fcribens: (jXf=> fo^ (^j^f XA-Xjf

^^Asz\3f o^jXr^^Xr^{j6jx)\.i Canna eft longitudo nali, et fi lon-

gus fit nafus in transvei Ium ,fimilis efi: nafo porcino.”

9A. FVGAE CXXXVII. CHR. DCCLIV.

Abdallam, filium Ali, 'qui Saffahi cognita morte Chalifatum fibi

arrogabat, et facramentum dici curabat. (3) Hic in agro Nifi-

benfi, ibi enim concurrebant, Abu-Mufiemo, forti quamvis et

exercitato duci, haud parum facefiebat negotii, praelioque il-

lum non uno fatigabat, ut opus huic ellet, peritiam, qua pol-

lebat, militarem, verfudasque omnes in ufum vocare, omnem-que fuam operam Abdallae vincendo impendere. Tandem ille

rei finis huius anni fexto menfe fuit, ut profligatus Abdalla cum.

fuis Iracam peteret, Abu-Muflem vero caflris eius potiretur, et

Manfuro miflls litteris victoriam gratularetur.

At eum quidem indigna tantis meritis fortuna manebat.

Ajau-Mullem fcilicet, fpretis Manfuri litteris, quibus, loco Cho-

rafanicae praefecturae, Syriam et Aegyptum, quas victus Abdal-

la quondam tenuerat, regere iubebatur, in Chorafanam cum fuis

copiis contendebat, aegre ferens provinciam fibi adimi, diu in-

feiVam, unde nomen habebat, ubi carus erat omnibus. Id quod

tam vehementer Manfurum uflit, ut maiore forfan aufurum de

medio iam tollere cogitaret. Evocat igitur Abu-Muflemum Ma-dainam (4), quo profectus ipfe ab urbe Anbara fuerat. Ille cauf-

fari multa et coram adveniendi nece flitatem deprecari; tandem ta-

men afliduis expugnatus Manfuri per litteras legatosque citationi-

bus eodem convenit, in cohorte ter mille praetorianorum filo-

rum : ceteras enim copias Holvanae relinquebat. Primo quidem

die honorifice acceptus manumque principis ofculatus falvus abiit

(5)

,altero autem in aulam excitus periit. Nam primum Manfur

ei crimina et caullas, unde in offenfionem venerat, omnes coram

figillatim exprobrabat, excufare atque diluere fruflra tendente Cho-

rafanico. Tandem manus complodebat Manfiir: quo figno dato

Turgentes ex infidiis pone cubiculi vela abfconfi, virumque adorti

iulfu et condicto princi pis confodiebant. Ita occubuit Abu- Muflem

(6) huius anni CXXXIV octavo menfe, vir, qui donec cum potefla-

te fuit, fexcentum hominum millia diveiTis fuppliciis lliftulit.

To/ii. II. B ‘ Anno

i

lo ABVLFEDAE ANNALES.

2^-A—ma-M ^ ^--5V/0^ 2^Aajj l |4i.^

pU\d^ j^AC &_A_Li\/C vXl^Vi p^*«\( (^^X>c / (^Al2.Al2.AVk"j

^-a-a« ^J ^./C> <-A’^ f wa ^X'Aji+3f ^/0 \.^a5 ^4-c

^3nj &A.^ ^AA

^ pf^IiS^Jf CAsCIma+K J^A3laJ( Jaa^

xf'AAif i^

A^^^ ^(aaa.3 ^^Am^ ^ ^^ p3

pV^^ '^^Vx/O (^3 AAaC '^A*A\Jf < ^^JA^.5^_\j^\.3

(iOj t^AAA^ < (jAA^^jXf j^^=i.3:iH (^3 (J.3(iiCX+5f (AaC (j.3

Cb\aO ^ p^Aa^ p^aw^ ^

^.^.“LAAA^f (^Va^ ^4^3 ^Aa^I ^^^a3

^ i^AAAA^f 8^S^ ^JAA3^>\j^f ^^Xc ^^^Ava3^ J^^S''i^^S\

(J.323.X3f CXaC ^3 ^Xc ^j.3 ^X3f cXaC ^.4.3t3 j^AaAjf jX]b Xg.A5^

^3^ i^A^ XaA:s:ia*«ao 2i.X3f aAaC < ?v_A0L\cf^ (^jVaC

&\^j.

^~~lO XaO ^Xc pXaaaa?

^^AdA4.5f &—A-MA-3f V^ ^ ^:?Xa^ (^\X.ij\\ ^Ajuu1,

jViX^i-> p3

^j.aXaa« ^A-XiSEni(J.3

^*aas:i3^ pXAS^f pA5i>^33 ^aao»! ^.3^ oVi:^3( <_\aC

i^x/c p0^?3f j^Xa^ v^0Atf ’i.AAA( i3 Xsb^4.xj f j>AlaXAC f^^+.*A3 ^jVXaj o^3(

^i-XJ (jlsTLA^fc « ^03 ^Xc J^3 ^yiz>. l^3f S.A/0 ij p« ^3f

^ p—0—\—C ^^A^XAM.^3f

'•e*b

i) (^C-3,a^=3 3^o!o continuabant-, jperfeverabant In his. Hinc jSw_3 p3of

continuavit ipji vitam, pepercit ei, cum polTet occidere. Et pfcAAAwf

X Coni, apud Gorairum : manere in eo Jlatu, quo quis ejl, absque motu.

i) proyJJ--^

deterioris Arabifmi, qualis aetate Abulfcdae vigebat.

Ibn-Schehna pro hac voce habet

A. FVGAE CXXXVIII. CHR. DCCLV. ii

Anno CXXXVIII [qui die i$ lun. A. C. coepit] legi-

tur Conflantinus, Romanus imperator, in ditionem Muflemicam

incubuifle, cepifle vi Malatiam, ei muros detraxille, peperfide

tamen praefidiis et eorum liberis. Qui cafus idemne fit cum illo,

quem ad annum centefimum trigefimum tertium attulimis, penes

alios iudicium efto.

Eodem ampliavit Manfur atrium facrarii Meccani.

Annus CXXXIX [qui d. 4 lun. A. C. 756 coepit] novi de-

dit imperio natales, Ommiadarum illi in Andalufia. Eo enim

tum veniebat eius conditor, Abd-er- Rahman, filius Moaviae,

filii Hefchami, filii Abd-ei-Maleki ,filii Marvani, filii Hakemi;

eamque occupabat provinciam [ex eo, quod a dillito oriente in

ultimum occidentem veniret, ab incolis nomen Dacheli, feu ad-

venae, adeptus]. Communis ftrages Ommiadarum, de qua paulo

ante pluribus expofuimus, ut ceteros eius gentis, qui falvi eva-

ferant,abdere fefe, qua poterant, et tempeflatem devitare co-

gebat iita huic quoque Abd-er-Rahmano, ut Hifpaniam adi-

ret, fuaferat

,

,ubi cum gaudio et gratulatione a Muflemis ex-

ceptus fuit. -

Hoc anno quoque cepit et de medio fuflulit Manfur pa-

truelem fuum, Abdallam, qui ex quo fugerat ab Abu-Muflemoprofligatus, qua de re paullo ante diximus, apud fratrem Solai-

manum hactenus latuerat. • ’

Anno CXL [qui die 24 Maii A. C. 757 coepit] expediebat

Manfur fuum ex fratre, Ibrahimo Imamo, nepotem, Abd-al-

Vahhabum, cui Hafanum, filium Cahtabae, et feptuaginta mil-

lia militum addebat, ad reflaurandam e ruinis Malatiam,quam

paullo ante a Conftantino deflructam diximus. Semeftri confe-

ctum opus. Quod prohibiturum fimulans advolebat quidem Ro-manus, et iam in ripa Gihani (7) cum centum millibus tendebat;

neque tamen aufus quidquam, accepta Muflemorum multitudine,

domum rebus infectis remeabat.

B 2 Eodem

12 ABVLFEDAE ANNALES.

(^'-AX+5( ‘^5| ^0*^

* 'j— ^A+;Cu\.sJj, (^5f

C V0.A^CAA/f^

v^sbA/O (j\.*A.f^:^ J.5bf (j.«o 1^5 jvS5^ c j^AaA+^t

k jV—

A

wf^-S^xM X-.M\—/C^

QjU-A_=E1-i J^-/<2..A_4.JfJ-^'^'

[^0'^ LXs ( J^AaA4.5f (5':?^

l«kWA^ V_wa*.3 j^.aAs:iA3f t^Acixi f (^\.>1>\./CJ^5*^

j».j3A«.'ekJ>

(j._£:s:iM^5f 0V3 f^_xA_3

J^A2.A4.M ^‘-\A<a."iJ*.3

c ^^jXtM^J\ \^:^j.CiJ^ ^CCT.*mH I^L (j^Xa5\.3

‘i._A_3iA4.5f ^.‘xAt.\j (JA/V-Of (^oVa/J c^y^J'

‘^A+a*» (_j.s:ij J.>i^

cA-^5/ Cr>^-^< (ja-UM ^aXc ^+ACsf^ \.AaX<

V J^A2.A4.3f (J-*? J^A3.A+5f (J.-C \.aXs:\Aam/0

A:) J.Xa’3 perfrequens elocutio: occidit eim non in acie, non fubita ira,

fed /anguine frigido , in carcere, manu carnificis. Verbum pro-

', pri^ eft continere', in uno loco coercere; vel femetipfum continere, h. e.

tolerare, perdurare, vel rem, h. e. coacervare, vel alium, h. e. incar-

cerare. Hinc SwaX^Kj

>^)0 ritus aliquis fuperftitiofus Arabum, de quo

Icholiaftes Haririi ad conf. xxx ad illa verba i.x\jS\ J.K^<o ^'C

quae videri pofient notare: ”quid ais de toleratione afflictionis,” fed

ibi notant: ”quid ais de adfirictione camelae ad fepukrum heri.” Ibi

itaque

A. FVGAE CXLI. CHR. DCCLVIII. 13

Endem anno facrum iter utrumque ingrediebatur Manfur,

cum illud Meccam et Medinam, quo iam ante fuerat defunctus,

tum alterum quoque Hierofolymam,unde per Raccam redibat

Hafchemiam Cufae.

Eodem accipiebat Mafifa [vel MopfueRia] iuflu principis

et novos muros, et fanum maius, et mille praefidiarios, et no-

men Mamurae [feu Coloniae reftauratae].

Anno CXLI [qui die Maii 13. A. C. 758 coepit] Manfu-

rum in turbas et difcrimen haud contemnendum adducebant Ra-

vanditae (8), natio Chorafanica, fui quondam ducis, Abu-Mus-

lemi Chorafanici,opinioni (9) addicta, ftatuens nimirum, ani-

mas ex uno corpore in aliud quafi in orbem migrare, ita ut e. c.

Adami animam in Otmanum, Nihiki filium (10), fubiifle con-

tenderent. Pro deo dominoque, victus fui largitore et difpen-

fatore, habebant ferebantque Chalifam,Abu-Gafarum Manfu-

rum. Ad cuius aulam quum venirent,abfurdae adulationis

magna fperantes praemia, iubet Manfur principes eorum, nu-

mero ducentos, comprehenfos in vincula coniici. Qua iniuria

offenfi ceteri,quo minus fufpicionem agmine conferto euntes

moverent, fandapila in humeros fublata, quafi funus per huma-

nitatem comitarentur, ad carcerem contendunt, cuius fores, ab-

iecta fandapila, effringunt, liberant fuos principes, et omnes e

veftigio, omnino fexcenti, verfus palatium Manfuri impetu in-

vehuntur. Clamores tum tolli turbidae multitudinis, et concur-

fari; claudi -urbis portae. Prodire pedes Manfur de palatio, et

ipfe confluentem ad fe turbam adverfus tumultuatores accendere

verbis, ducere. Virtutis eo die praeclarum fpecimen dedit Man,

filius Zeiadae. Accurrens enim e latebris, quibus fe ad eum diem

Manfuri metu abdiderat, et in oculis principis flrenue pugnans,

retundebat Ravanditas, unusque maxime, ut eo die grallatores

radicitus exfcinderentur, in caufla erat. Quo facto veniam ve-

terum ofienfarum a principe meruit, (ii)

B 3 Anno

A B V L F E D A E ANNALES.i4

J^AaA4.5f ^

( Xi-A^ ^xXij^i^ ^ i^Aw v_JCX^l) |*>

(i^^ (J.A.US:iB ^Ai ^^^_A3._A.4._Jf 'j^AM^Jf 5ASb vA

jf.j^_A(-\a’^ c^5\J=>

^ 2^— V^aJJ^

5$[ (^^d^3f (^.^Iao (-xJli- j^i ^aX:^ f L\ifc>f^5(

j,^^-]b 5N^A_M\_Jf SA^S ( S»A/<^ (JJW.4.^ &A«-jt'-^-

^3\.I=) ^Xc (J.J (j.Afcw.=s:a3f (^M^3i\3f ^J,i jA3f cXaC (-\+=CTa?

^maAC J^AC^f (^4 ^^^^Ai2.A+if ^imj\.3 ( V^X^f 2S>X\S^ 'jwAjtA^Jf ^Xc ^^AA.jf^

iA3f CAaC ^3 C\+3ZT/0 ( ’i.AjcA+3f ^3f < i^A3f

+0AAi &.X3f O^-Xac». J>.m\A3 (^Xc

5>aa^ J-siif ^cX+^ (_^ibJ-^-*^'

j^i—iAjf ^X3f lXaC (A+:si^ (j3

XaA4.aw J\^SA.+3f (-\+:SI/C> ( ^.jLsTAtI j^X*« Jw^IsttaAj

^jjiaAa3(^ (^iA0+3f l^XXj ^Xao.5^ LcFsiii ^+-w3

p-!> LcV.jf &Aj5'>A+3\.> ^aj^<C ^3 ^m\AC pVif <A4.!ZC^/9(3"^^ f "&A^3f

f^^JCJtx? (A^3 (j\.a£ia^ ^0“^“J'^*"

2S^a3'-.X»9 A--^-^-3 j^AilA+.3f xf<-XA3f Kaam3[ < of^^3 Aa3 F"X_5b\.AA3f ^3133 ’jkA+£:X^f j^^Aa.A4.3f (jf t^3ij t^jyj^ ( oL\X3

c \ 0-A.i ^.3Lv.^f^-3f &_A_X_c c>j\-'^ X.^-3 'S^JZJ\ ^^fj-A-3 0 ^_=i.f

itaque fcholialies: j^3 c\ac (jjus.Asn,a '^31^33 JvaXJ^ (jaa^s\33 j.\kx]\

C^A tj3 (^33 (^JJkxi ^ ^X*4A,j ^ l§ACi.Lo Vid. Pocockii fpe-

cimen hift. Arab. pag. 135 .

A. FVGAE CXLV. CHR. DCCLXII. 15

Anno CXLII [qui die 3 Maii A. C. 759 coepit] Solaiman

obiit, Alii filius, patruelis Manfuri.

Anno CXLIV [qui die 10 Aprilis A. C. 761 coepit] com-prehenfos dabat Manfur in compedes undecim de gente Hafani

Alidae viros.

Eodem obibant Abdalla, filius Schobramae (12), et Amni,filius Obaidi Motazalita (13), vitae aufterae cultor, et Ocail, filius

Chaledi, difcipulus Zohritae.

Annjn CXLV [qui coepit die 31 Martii A. C. 762] caput

efferebat Medinae, urbeque fui iuris facta ab incolis Chalifa fa-

lutabatur, Muhammed, agnomine Mahdi [feu in rectum trami-

tem director], et Nafs- ez-Zakiia [feu anima pura et candida]

dictus, filius Abdallae, filii Hafani, filii Hofaini, filii Alii, filii

Abu-1'alebi. Cui fuum ex fratre nepotem opponebat Manfur,

Ifam, filium Mufae; quo Medinam contendente, Muhammedifle Alides vallum urbi fibique circumducebat, eo ipfo in loco,

quo maternus eius atavus, Muhammed propheta, illud fama et

miraculis celebre vallum adverfus Ahzab [{'eu mifcellaneas e va-

riis Arabicis tribubus coortas et ad exfcindendum prophetam

coniuratas catervas] olim duxerat.* Coibat ergo praelium, eo

eventu, ut ipfe Muharnmed, cum gentilium Alidarum numeroaliisque amicis caderet, ceteri, qui caedem evaferant, e moeni-

bus aliquot dierum fpatio in urbem compellerentur; quam dein-

ceps ingrefl'us Ifa redigebat in ordinem, tum excedebat inde Mec-cam, fub finem noni menfis huius anni, facrae aedis vifitandae

ergo. De Alida Muhammede haec traduntur, obefum fuifle, co-

lore furvum, fortem, precum et leiuniorum afliduum.

Idem annus nafcentem vidit Bagdadum (14), Manfuri au-

fpiciis; cui Hafchemia, ab eius fratre haud procul Cufa condi-

ta, difplicere incipiebat ideo, quod et in iflo palatio vitae dif-

crimen a tumultu Ravanditarum, de quo paullo ante diximus,

adie-

* Vid. ad annum V. Tomo I. editionis noftrae, pag. 105 fqq.

i6 ABVLFEDAE ANNALES.

<• Y (jV^=s 5.3

Y

vJ ofovjii j\.xii>\j < 5._a_C«aJ \__*a^,c 5.-J oVlyJ^

'Swj\.->^ f^^X)j\\^ "^A*« JSwL.—

jj; (jX\a/^ ^/c \._;k£ijf saA c

^XC ^VW.3n.5f iAH Lky^C.

oXi(J./0

X^Xa X-a_A.:st.aa.v\/o ^jX^ (jAJlAJf cA+:s\/c ^.^^XL

^A<E^5f pCAXi ( IS-i J.-XX\.]\ ^Xe <w\_0_a_:s:T/<? oXi

5Aa3 5.rX^ (jf ^^5 5.X3f l\aE c-\4.sn.v 2<ACk.f &JtA.^5 {jAkl]

oX;^ (J.i cx^:^ q ^a? pgA/c '^eX^.^ 5.xAa5 .< 5.AiL\4.3X>

2uXe>^ < 5vX33 r (^^+x:sn\a3f 5.+Xa«Cf*'~_^

5,.A.3J^f / 5>3Ujo ^AEE>.f j<-X^3f A0xA3f '5jkJ^=> 5.eX4.:^

^jaiXaJI gX+A:^f X+Xi < ’i.;^Xx/o (J.S (jXaA*« 'ijk2.X\ ^

pAsbl^M »(_\A<aXi f 5.eX+ssx.3 ^X^^I j^fo l3 (j-AaisVi j^S^AI pAsXt^.if (^Xe

p_A_Sb|^3f ^ 2^Ax>Xi (jX_A?Yf 5J-/0 (jXaA*«

X_0_A3^^ V^ASt» 5.3 \JAmj9 ^aa3.e». (^Xa (jjuXrciJ xX_SEii ^.AaA3f

<-&^XX/o X^aXe yA^XsTii Cj.f.hXjY X3f j».Asb|^3f ^Vx3 (iO.Xi (jAiXA3f^AlaAi

/) ^a1ia]e.A3 Sic fcripfi pro (j^aLM\\.3 cod. Leid.

m

n

)'^/^33 vox perfrequens, proles , proprie femen fparfnm, y'^]

)(^Xe Deerat (^Xe in cod. Leid.

0)SfcA Deeft haec vox in cod. Leid. item fcquens X^aJ Poflet etiam

legi

,

^XAAf ,vel {impliciter ^XA^^lf

p) XaejI Ita codex. Credo numerum dierum excidiffe, et

in Xa3j( latere (j.AAi/c Si quis tamen retinere malit X,va4,putans

re-

A. FVGAE CXLV. CHR. DCCLXII. 17

adierat, et a levitate perfidiaque vicinorum Cufenfium male fibi

metuebat. Sulcepto igitur eum in finem itinere, quo commo-dum figendis novis fedibus locum deligeret, incidebat in id fo-

lum, in quo Bagdad nunc exftat, et in quo ut urbem erigi iulTit,

condendae factum hoc anno fuit aufpicium.

Quo ipfo haud parum follicitudinis et terroris iniiciebant

Manfuri animo Ibrahimi Alidae motus haud contemnendi. Vir

ille, frater Muhammedis, cognomine Animae purae gaudentis,

de quo paullo ante diximus,* iamdudum a Manfuro requifitus,

latitaverat hactenus, terramque terra mutans multum exercuerat

et eluferat indagatorum ftudia; nunc autem prodibat Bafrae (15)

in publicum nono huius anni menfe, urbisque incolas ad dan-

da fratri Muhammedi fidem nominaque invitabat, non impro-

fpere, antequam de fratris apud Medinam accepta clade fama

perferretur. Inter afieclas habebat haud paucos, neque parvi mo-menti viros, ut Morram, virum Abdfchamfitam [adeoque Om-^miadis affinem], et Abd-al-Vahedum

,filium Zeiadi

, et Am-nium, filium Salamae, Dagaamitam, et Abdallam, filium lahiae,

Racafchitam (16) ,et fakihorum atque theologorum plurimos,

adeo, ut brevi tempore codicilli eius quatuor nominum millia

tenerent. Quae tanta in Ibrahimum fludia videns, qui Bafrae

tum praeerat , Sofian ,filius Moaviae [vir Mohallebides] in ar-

cem praetoriam cum paucis aliquot fuorum fe recipiebat; quamtamen obfeflus aliquanto pofl: deferebat et fecuritatis pacto de-

debat Ibrahimo. Is ergo arcem ingreflus occupabat, omine fmi-

ftro. Nam quum in tapetem, quem fui in quodam arcis tricli-

nio liraverant, confeflum iret, contingebat ut ventus irruens eumrevolveret: quo fortuito cafu rerum infelices fucceffiis et everfio-

nem portendi affirmabant, qui aderant, meticulofi. Ipfe tamennihilominus in tapete, ut erat, inverfo confidebat, omina fper-

nere* Vide fupra pag. 15.

Tom. II. c

i 8 ABVLFEDAE ANNALES.

{^jOj.5^ \._0_3 ^^^5^

>—m^»A—3 V-^—A*5f^^(^A/^aO (^)*^ ^SfcX3f C\a^ ^^^AaXaw i >»—A—

3

^_Ai2,_a-M (^ol-Ai ^(^AAawV^H (^A^A^Jf

^cVa^ ^AOL^if Cy-^-A*«f 1+3^ C C\_2.f jt^A^f {j6jXXj ^

‘Ss-^-^**> ^x^xx3f l\xaw f^^A*«\.5

j^A<aJX3 j^Ajb^M 1^.^ <- ^XqrTxJf X-g-C-X+i ^3f XA3f J.^ci

O^aC (j.3 <-Xa3:i/(? ^AS-f ^aX/o bX!>1 (j^*==T-3^ (JX+x3f 'w^A.->

^^MA-f3f[<:”/r“^Jy"'?3

(^3 ( pX-jf S>^^A^^yL.x3f cXac j«X33

0^3f c5^^3 (A^ ^Aa^3f ^^K J^X/A^i< '^^5C3f ^3f

<A3 (jXS^ f ^A*;« gfXc ’^^Of ^ ^C C^)

i>Xx:^x3 j.kiL:s.\9 y>XsT3:T.Jf (j.^ U"^ ^c^-XX^^f

e^3Xc ^A5 pyi§j3 cAjOciX JXa3 X+^aaJ f »^3f (A^C ^3X

J

t 5XsCT.Aj| ^yXc cX+;^^3f p*3 ^u^jC ^maaC ^^maC

AcSI^ < S.jX4.Xa*> (_J^xXaJ J.iXsTTAof ^"0 C?’^ A-Xa'-^j<-:V^Jy^3

JkX3f ^^^CTAA3 p-AStiJ^if l_^_X^ p^AW

^S gjAMAC ^Caw^C p^aXc J.+=C\i C 0^3^^ ^AsiTAsf ^aXc f ^AC

refpici ad fuperiorcm hiftoriam dc feditione et caede Muliammcdis

Hofainidac,quod Bon improbabile , tum legendum erit X-Aa-jf

Ui\ Aa--^

q)^AAA+^A*3f pro codicis Leid. ^a;ax3( Vulgare pro e\^3f

r) ^AXq;:XAci33 Cod, Lcid. ^qciAa3f

A. FVGAE CXLV. CHR. DCCLXII. 19

nere dicens. Egregie inferviebat ipfi aerarium in arce Bafrenfi.

repertum, bis millies mille numum argenteum. Suis enim inde

diUribuebat ftipendia, viritim quinquagenos numos. Dein per-

gebat in domum Zainabae, filiae Solaimani, filii Alii, filii Ab-dallae, filii Abbafi

, iftius, unde dicti funt Abbafidarum quot-

quot Zainobitae audiunt; qua e domo per praeconem edicebat,

civis nullius peti fanguinem, neque fore quemquam, qui vel tan-

tillum ipfis moleftiae afferret. Subacta hunc in modum Bafra,

copias porro expediebat Ibrahim in Ahvazam,quam etiam oc-

cupabant; alios feptem mille homines cum Haruno, filio Sadi,

Aglita, Vafetam, qua et hi potiebantur; alios alio, praefectos et

praefidia, donec de fratris caede nuncium menfe nono exeunte

acciperet, tribus ante feftum Fetri diebus [id efl ante calendas

decimi menfis, quo die noni menfis, Ramadani, ieiunium rum-pitur]. Decernebat deinceps Ibrahim Cufam ire, et fortunae in-

flare. Egreffus igitur Bafra cum copiis, quae ad centum millium

numerum accreverant, pergit fedecim parafangas a Cufa, ad lo-

cum Ahmaza (17) dictum, ubi caflra ponit, et cum Ifa , filio

Mufae, Abbafida, concurrit. Hunc enim Manfur excitum ex He-gazo, [ubi quomodo vicerit huius Ibrahimi fratrem, Muham-medem, fupra dictum fuit,] bello huic cum Alida gerendo prae-

fecerat. Atrox commiffa pugna, qua primum quidem exercitus

Ifae maximam partem fufus fugatus; deinde vero, poflquam

collectis animis ad figna rediiffent , converfa fortuna, milites

Ibrahimi profligati fuerunt. Quo factum, ut defertus Ibrahim,

quum loco cedere cum pauca, quae perflabat, manu, fexcen-

torum fere hominum, nollet, gutture fagittam reciperet- quod

eum ex acie deflectere cogebat, ultima haec verba pronuncian-

tem; ^Studuimus rebus votisque noflris: at deus aliis fluduit.”

Interea dum cadentem fui laborant equo tollere, et corpus fal-

tim hoflibus eripere, fit acerrimus eius potiundi et retinendi caufa

conflictus. Tandem tamen hofles invecti magno cum impetu,

C 3 con-

20 ABVLFEDAE ANNALES.

v-fp ^ACCs^^'*

q^+3:t3 iJ-a-3 {^\.^=>^ c j^\aA+3f ^5f M ^3lx!j ^X3

'^Av/ ^AJt^f^ Va3V+!>

* k w

^^-*0 J^A^A+3f \.0a5 C ^jV..*^ 1^ >.wj ^Amw 1 .xX^lJ

JS-A-s:tao| ^\._;Ix_AAvf^ X— ^4.Ca3 of^Ai>

*A tA^Xc^ j4,_0_Ai^^

^-c i^-3j (^f ^ ^>^Zcji y.3 (-\.3Xa- ^J)X-X-i < of<Aii ^5f liC.3o>

f ^/y-i.«.3t l^Acsri^of ^3f (_\,3X2fc Xj (^X>c j^^AaA4.3f jXXi f (j.a4.X/*v+3( p^cf

X-A> (jX^i ^.AjC ’j.A2>.Xj (^AaXA5 f (^_><2A_iY( ^A2.X3f (^J^Xa3 j^At2lA4.3f

( \^-\.h c (j<^XA+3f (iX13o 5v+^* ^/£=3 5.A2.X3 ^Xc

C^ssric i^j3 ^XXj A-aJ ^^C3o J-W-i (j3 ^ 0.3XS. J.3 JXXj

i^C-3o ^3f p^AaA4.3f (^_X_aXj pXi f (wA;^£='t.'-> (J.O

f ofOsXJ (^Xc X-^-X-X-srii S^a.jcA/c ^-/oOvJb

(»^XiE.Xma3| (^^]^X^A».3f ^^a3 o3^»*^x^ jp^A^A4k33

c^jX^ ui ^Xrs:i3f^ X^La^ vJ U''^

»—>

j) js.iUJO cj^^3 dederunt niimerandim eius codicilli. Vid. Schultens ad

excerpta Hamafae pag. 387 . Quod autem ibi sL^a-C;». prudentia a

calculo derivat, id longe arceflitum : rectius ab X_Aa.2^ continuit fe

derivatur.

/) Pro habet cod. Leid. et Ibii-Cotaiba Qj^~< Pofterior quoque

legit 4.—^ X_.j i pro f^:—+—2»\—i ,de quo vid. adnotationes

hiftoricas.

A. FVGAE CXLVI. CHR. DCCLXIII. 21

confertos et dbflantes difcutiunt, .iacentiqiie Ibrahimo caput am-

putant, quod allatum ut confpexit Ifa, procumbens humi deo

gratias egit, protinusque ad Manfurum mifit. Accidit haec cla-

des die fexto vigefimo' menfis undecimi huius anni, annosque

complevit Ibrahim x L v l ll.

Anno CXLVI [qui die 20 Martii A. C. 763 iniit] transfe-

rebat Manllir lares ex urbe Ibn-Hobaira* Bagdadum, quo prae-

fens ipfe urbi recenti colophonem imponeret. Cui conquirens

ornamenta, arceilebat Vafeta portas, pariterque meditabatur to-

tum Cofrois illud album dictum palatium, Modaina in alumnamfuam transferre; ea de re cum confiliariis deliberabat. Quos in-

ter fententiam rogatus Chaled , Barmaki filius, illiiflris Perfa,

immortale monumentum Iflamifmi omnia fubigentis defirui ve-

tabat. Manfur autem id confiiium non tantum non approbabat,

exprobrabat quoque iniquitatem auctoris. Chaledum fibi videri

magis confervandae maiorum fuorum, Perfarum regum, quamaugendae gloriae principis praefentis, velificari. lubebat ideo

palatium illud defirui; fed brevi pofi omittebat coeptum opus,

intellecto pofi delectam eius aliquam particulam, plus impendii

factum in demolitionem fuifie, quam rudera valebant. Verumet hoc quoque confiiium dilluadebat Chaled, metum ofiendens,

ne Manfur caufiam criminandi malevolis daret, tamquam ea di-

ruere non valuiflet, quae vetufiior aliquis alius princeps condi-

diflet. At nihilo magis avertebat pofierius hoc Chaledi argu-

mentum Chalifam,quam fuperius. Immota ergo perfiiterunt

antiqua ifihaec opera. Ceterum ideo rotundam infiituit Man-fur Bagdadi formam, ne a domino facrisque propius hi, quamilli, abefient; in urbe media conditis palatio augufio, et ad eius

latus fano maiore.

C 3 Anno

*Haec urbs a Geographo Nubienfe pag. 246. lin. i6- prope Cufam collocatur in

ripa citeriore Euphratis, ad tres diaetas a Bagdado. yi.

22 ABVLFEDAE ANNALES.

L0_/;i f &A.*«

[*)*^ ( l*}*^ [*}*P c c

>}. J^^AaAJf (j.i cA+s:i/<? (^lX0+J( <-\0Jt3)

^A3HJ ^A^x3[ C_\^ \.0a3 ( J^>\./^ ^Aui

(jV^ f^A^4.if ^^l>Cj.i <-\,3Vcfc. J^/^lA+3f ^ (J«3OJll^ (Jwi

i}. (AA;j^3( pf (j3yyA=b\3f i^xXj<h.'ij\\s pL3 0^iuj5\ c\^w> ^Aax3( <A^>o

(j.jLXA^3f(J.3

<A+=s:t/(7 iJ>oVAa3f

L\2i.f 3lL CjA~ j^AMA^i3f C5^“

^Xc p0AA> pOvX'i (-Xij 5.jXi f j.AA^^f (^fp ^Xc ^c

p!$ <• (j.JL\jX*3f (J.Jyi p’i f ^j>Ama=S:t33 pS' ( (Jj^S=t3( 5.aM p> < ^3?

f (^331^j jA3f A^ (j3 ^aA

J

f cj^s^+3( Of<jL2.3f [*••>

Xa+aO[ 'S^xkx: A 2^^ f 5.*3lXac2.3 fJfij\j>a}\J.3LX2

^aJLX4.3X3 (^A/^ ^\Xij^\^ (^XV-3 '^AM*3f SAsb iS~\tM (_\3^

i{. L^iuXA3.3f^^J cX+csTl/o (^3 pMA3i3f 02a3 2^/0^ < ^aXa3\.3 (^3i^

^ ^aoX^3| ^ ^Xa 3 («^^^*y^3f ^x^^EX/o I

^^aAA3 ^Xam/^ X^a3 c* ^Aam >A.X^tet_} p^

^XA3f^4.c(J.3

(j^ac oX/(? X^a:^ jnUX3( paLc [pjrQ^^c (J<.'^

^AV>3:i3f(J.3

X y4A4.0^= OX-C X§A^ J;t ^=ETA3f J.AXd=x3f jA=wf JvAl^

xjj j.h3.A\ ^4.A+A3f

1 3

v) JX.AJf^ ^;^3f Viderur prior liber dc auguriis e cantu aut occurfu

avium, aliorumvc animantium, alter de ominibus c viva voce homi-

num aut litteris feriptis librorum, Corani praecipue, egiffe. Sane mul-

tiii in exemplis Coram ad finem reperitur j._/cXj ^Xi Icu libellus dc

figni-

A. FVGAE CXLVill. CHR. DCCLXV. 23

Anno CXLVII [qui die 9 Martii A. C. 764 coepit] exclu-

fit Manfur a iure in Chalifatum fuccedendi fuum ex fratre ne-

potem, Ifam (18), filium Mufae, filii Muhammedis; quod ipfi

moriens Saffahus tribuerat, ut fnpra vidimus; et huic ademtum

in filium fuum, Muhammedem Mahdium, transferebat.

Anno CXLVIII [qui coepit die 26 Febr. A. C. 765] natus

cfl Fadl, filius labiae, filii Chaledi, filii Barmaki, et feptem die-

bus pofl Rafchid, modo dicti Mahdii filius, nepos ipfius Man-furi

;cuius mater, Chaizaran (19), una cum fuo parvulo etiam

Fadlo ubera praebebat. [Vnde intelligas quanto in honore Bar-

makidarum gentem Manfur habuerit.] Avum Fadli, Chaledum,

praeficiebat idem princeps hoc anno Maufelae.

Eodem obiit Gafar Sadek [hoc efl verax] (20), filius Mu-hammedis Bakeri, filii Zein-el-Abedin Alii, filii Hofaini, filii

Alii, filii Abu-Talebi, fextus ordine in illa Imamorum, quamImamitae, vel Schiitae, iactant, dodecade; de quorum quinque

primis, Alii, Hafano, Hofaino, Zein-el-Abedin, et Bakero,

fuo quoque loco vidimus; de fexto fermo nobis nunc efi:. Reli-

quos ordine quemque et tempore fuo, fi deo vifum fuerit, pro-

ducemus. Veracis nomen Gafar eo meruit, quod veritati dicendae

maximopere Auderet. Opufcula fcripfit de Alchymia (21), item

de auguriis et fortilegiis. (22) Natus fuit anno aerae noArae octo-

gefimo, deceAit hoc, quo diximus anno, Medinae, ubi etiam in

Bakio conditus eA. Mater eius fuit illuAris femina, filia Cafemi,

filii Muhammedis, filii Abu-Becri, luAi [primi Chalifae].

Eodem obiit Kadi [Cufae] Muhammed, filiusAbd-er-Rah-mani, Ibn-Abu-Laili.

Anno CXLIX [qui coepit A. C. 766 die ijFebruar.] obiit

MuAem, filius Cotaibae, in urbe Ra-h, vir magnae dignitatis et

famae; nec non Ifa, filius Ornari (24), Tacafita, a quo Chalii,

celeberrimus grammaticus, doctrinam fuam accepit; item Cah-mus (25), filius Hafani, Tajnimita, Bafrenfis.

,

Anno

24 ABVLFEDAE ANNALES.

C\aC ^AvA+i» ^Aam 1

i}- A_E^5

^^/0 \.i^^ ^‘3 (jV+^aH ^3f pV/oYf oV/c V^A^

(J-^^ U''<’ J-A^ u^5

v,^A.> z L-^AcVi y A”'^

» ''» ^i.AA:2fc oL:^- ^Ac\.+.*«f <

^_^sbl3 ^ARAO ^AaA^ \~A_Ai (^f(_^J^

^ L-W? O^ I.AAXc

vJ <^'-^^.J"-^ sA? ^5 C^~^ (;;>:?

(^f

^^V+Ji/Of fy.i ^_^A^ ^3 (^X^j^aH (3"^^ *

y^f ^ ^^V+XaH 5's^\^^

Ci)|^

K0i J.r' a ^Xc ^3 JXXi ( X:>u^Ai (jl:;^§Jf p^j ^J i_^AL

OvaC^ I^OXa? (j.3 (jAA.jf p-^ ^_A_=s:\Aa5f (^Aj ^.Aaai^v *^^oU

S.aJLXJX3 (^<-\cXmaH (_\_Jt_*..^J.3

'cX^OXi ^3f ^j.3 ^X3f

fS-^~ h rs-A-AJ lo^l oU.j ^.Jj &_X_Sf^ (^3 j'c\.C j.AAk3f

akA:sXA3^

fignificatione ominofa dextra finiftravc lingularum litterarum. Solent

enim Muhammedani fuperftitiofi ,mane lurgentes aut rem arduam ag-

gredientes, Coranum evolvere, et ex occurrente prima voce vel lit-

tera de exitu negotii ominari.

2c) (jA^+^^= fic Ibn-Coraiba et Ibn-Doreid pro Leid. ^jaXa^^=3

y') ^/A^/C Sapit elocutionem Cor.mi, in quo pafiim

p_^_3J^Verbum (ja>._a? tetigit de rebus ingratis, affligentibus,

inhoneftis adhibetur. Ita tractus infamiae apud Meida-

nium. Idem ait : jwo ^wA:i» AW ^t h:i VAaX/ V-C

"nihil

A. FVGAE CL. CHR. DCCLXVIL 25

Anno CL [qui coepit anno Chr. 767 Febr. 5.] ftruxit Abd-

er-Rahman, Ommiades, Muflemoriim in Andalufia princeps,

moenia Cortobae.

Eodem obiit Gafar, Manfuri filius natu maior [de quo et-

iam Manfiir praenomen Abu-Gafari, pro more, habuit].

Obiit etiam Imam Abu-Hanifa Noman, filius Tabeti, filii

Zutae, libertus Taimallae [feu familiae, quae a Taimalla, filio

'1'alabae, genus et nomen ducit]. Ipfe quidem non ferviit, ne-

que pater eius, fed avus, Zuta, quem alii Cabulenfem, alii Ba-

bylonium, alii Anbaritam faciunt, finifira fortuna captus in bel-

lo, et in fervitutem abreptus fuerat; unde cum Tabeto fuo, con-

ditione profitendae fidei Mufiemicae, libertatem adeptus fuit.*

Contradicit tamen huic relationi Ifmael, filius Hammadi, et per

hunc noftri nepos, negans gentem fuam unquam ferviilFe. Tra-

ditur quoque Tabet, noftri pater, ad Alin, filium Abu-Talebi,

venille, fed admodum adhuc puer, et ab eo verba aufpicata fibi

fuisque pofteris tulille. Diverfa his alia de Abu-Hanifae gente

narrantur. Ita funt,qui avum eius Nomanum , filium Marza-

bani , appellant, eumque perhibent aliquo die fefto Mihirgan

Paludam (26) Alio, filio Abu-d'alebi, dono dediflb: cui grati

animi teftandi ergo Alin optafle, ut omnes ipfi vitae dies meri

Mihirgani [id eft profperi candidique**] occurrent. [Sed fatis de

his. Ad ipfum Abu-Hanifa deveniamus.] Attigit quidem vi-

vendo quatuor viros de prophetae fodalitio adhuc fuperftites hos,

Anafum, filium Maleki, et Abdallam, filium Abu-Aufae, Cufae

ambos; Sahlum porro, filium Saadi, Saaditam, Medinae, et Abu-

Tofail Amerum, filium Vatelae; nullum tamen eorum audivit.

Quam-* Arabica verti quoque poffunt; ”et natus ipfi fuit Tabet, Mufiemum iam pro-

feffo. ” A.

** Mihregan enim, vel Mihrgnn, vel Mihirgan funt Perfarum hilaria. D’Herbelot

in hac voce. Golius ad Alferganum pag. 25. A.

Tom. 11. D

26 ABVLFEDAE ANNALES.

( |t-0AC ^.Asr-uaJf ^X5 ^A:s^A^U

l-Cj^ fOvJbfy^ L3\.c (j\.£=^ ( ^XaH ^ibf ^ac

^ ^AAAjii Aa^xh (jf A ^ ®^lr

J.4.^ < (JJ^IaM (J.*v.Ci.f A”'^ ^*-V'

'S^xxkz.. Uf A^ '6C5L5fA*^'

(_5Ajt3 S.X3I

u^-5<• J.Aqcis:Ti pVXJ \.^\xs:iJ (jf ^:>J^\.A«5f sOvib A ?»A+\r^

Lw._c ^\^Aa3f ^jfA*^' A*^^^

iw^^Vc

‘^a5 A^3 a ?.aXc ioA^^ i^A*« ^A^_3j^^

JvAaw 2s’io^ f

o3<-'VAa^ 5.'i\.^ i^j\.5^ <• ^AA*/^ S^A»^ (AU A"^

A»A3f A A*^ ^ A*'^" i''"^'^AAo.x3f (^^a] (^!^xuAjf A

A A*^ ’^AAu3f sAib ^A? A ACJjj ^Ai

(sA^gJt .\Ut ’i>A^=XAAJ

A*:^f f (y^j^Xx+3f t^i>.VAO ALs:^«/^ c\_+.s:x^ ^-0-*^

0«:3V^

”nihil vidi umquam cuius dolorem [pr. Hijfe, vocem quam edit do-

lens] non audiverim, et afHictionem deprehenderim” h. e. nihil vidi

lactum ,cui trifte additum non fuerit. Gorair habet

:

jQ=i.tM

tentaviti tetigit eum ebrietas. Ita quoque (^Acc\3f tetigit eum

furor, et {impliciter {jm<a> tactus dicitur de tactu furoris, ”une attaque

de manic.” Porro in Hamafa : tetigit me dolor trepidus.

Haririus conf. xlv cA*^ tactus opprejfionis

,

et conf. xxi

tactus, dolor noxiarum.

%) Videtur j.3 legendum efle, quod in ver-

fione exhibui.

A. FVGAE CL. CHR. DCCLXVII. 27

Quamvis enim affirment fectae huius viri addicti, eum attigiffie

et frequentafle bene multos iflius, quod dixi, venerabilis colle-

gii, nullum tamen bonae notae hiftoricum fibi confentientern

ea in re habent. Fuit Abu-Hanifa non tantum peritus divinae

legis, fed et rigidus obfervator, rerum, quae hominibus magni

fieri atque expeti folent, contemtor, fohque cultui divino de-

ditus; rebus in omnibus, ne forte per infcitiam peccaret, anxius:

quapropter Cadii munus, quod Manfur ipfi obtrudebat, conflan-

ter recufabat. (27) Facie honefla, corpore quadratus, aut, quod

alii volunt, procerus; mirifica eloquentia. Ita quidem de illo

fenfit Malee, quem, interrogatum aliquando, nofletne. Abu-Ha-

nifam, nolle omnino affirmafle refert Schafiaeus, talemque il-

lum nofle, qui fi tibi demonftrari pofcas, verbi gratia, tigillum

aureum efle, quod ligneum efl, evincere fufeipiat et perfuadeat.

Maximam noctis partem precando folebat exigere, adeo ut fint,

qui dicant, per quadraginta continuos annos eum preces matu-

tinas cum iis, quae ad ultimam vefperam recitantur, in una et

eadem luftratione coniunxifle. Et obfervarunt, qui ei fub vitae

finem adfuerunt et invigilarunt, eum ibi loci, ubi exfpiravit,

hoc e/l, in carcere, quod mox audiemus, Coranum fepties mil-

lies a capite ad calcem memoriter recitalle. Reprehenditur in

eo, quod Arabica dictione in fermone feriptisque ufus fuerit in-

quinatiore, parum elegantiae et grammaticis fanctionibus tri-

buens. Natus A. F. octogefimo, vel, aliis auctoribus, primo et

fexagefimo, Bagdadi finiit hoc anno in carcere, quem ideo fubiit,

quod Cadi munus adminifiirare, ut diximus, nollet. Sunt qui eumea ipfa nocte exceffille perhibent, qua vivis interefie coepit Scha-

fiaeus; id quod menfe huius anni feptimo, aut quinto, contigit.

Sepulchrum eius Bagdadi hodie quoque celebratur. (28)

Eodem ibidem obiit Muhammed, filius Ishaki, auctor Ma-gazi [feu hiftoriae bellorum facrorum, quae fub Muhammedeprimisque deinceps Chalifis contigerunt]. Sunt tamen qui mor-

D 2 tem

28 ABVLFEDAE ANNALES.

^_S0 ‘A'^ <Aac d O^J<A=E'Jf 1.aV>’ <

j».3j».Lw,a? v 03>.^ < J.AC j^.5 u3

(Jj-:?L^U ( *A

IaJA:^ ^AC

l,^SI1.*wf o\.^ t aj\.^ < pV./0^f

^AQ-A+M C5^ L^-A3 ( i._j\.><^ (^Ama+CS^ (^L\Okf jt->

^jo.X'^ (^i j"*"^ <—\am\.H ^ <AawaK L^~ (^aXxaH ^*'“

^_AvXX-> b^Aao S.Afa.A^'3 (^3 (^\.+aC

^ '-*^'s.^' J^^£=A*!f

C5^ (^lX^A^ X.i\.A^3f j^AaA+3f ^^Ai \-^a.^

iy 5.^A2b. ‘^xlai of<AAj ^a5

^VS*^(,__a'>**3 a (^^.Afcv^cjrx/jAi ^j\.^A^3f tjcVJ^ (^? ^ ^^st.A0

^j\f^-sn.5l ^^/0 ‘jk_cV.4.:?k j^X_a_3 <• (j\.A*w^3in*« l\3 j>^A2.A+3f

tyJ^Xi j<)i\.i p\.3j ( ^XxXi prsrOCsTLJ (jAj !<l<.k^ ^aa3 A ^aXc |^4.srub

:^y ^jl^Ayilxif ijO»jfyi jj.3

^A.^=5 <Aa+2»^If-^

L^-a3 ( j^aa^+5»^ O^-Xswo pS‘

r-'^

fl) Sic eft in codice. Forte ”agite tu, et tui, Mihrgan.”

h) »^[|' fimel atque iterum rogavit, ut 5.XjL femel iterumqiie interrogavit.

r) ^Jj\k.4.^\ Ita cod. Leid. et Ibn-Schehiia, quod debet accipi

pro (^\.a5^ v_^:^\.a3

d) A Ix/i Si recte habet fcriptio primae vocis, efl raidor

elocutio. Alias S_X.S'

A. FVGAE CLI. CHR. DCCLXVIII. 29

tem eius ad annum proxime infequentem CLI referunt. Tra-

ditionum, quas exhibet, fufpecta fides non eft, nifi paucis; apud

plurimos integram habet. Ipfe Bocharius in Chronico eum ad

Secundanos, feu fecundae claOTis theologos, religiofe in hoc fa-

crae litteraturae genere verfatos retulit, quamvis in corpore tra-

ditionum nullum ex eius libro traditionem attulerit. Quod ideo

tantummodo factum, quia Malee, filius Anafi, celeber ille Imam,

huius doctoris exiflimationi labem aliquam iudicio non admo-

dum praeclaro adfperfit. Pariter abftinuit ab eo allegando Muflem,

neque de traditionibus eius, nifi unicam, in fuum corpus intulit,

capite de moecho lapidibus obruendo.

Eodem obiit Mocatel,mofafler [feu interpres Corani] filius

'

Solaimani, ex urbe, aut provincia, Balch oriundus.

Anno CLI [qui die 25 lanuar. A. C. 768 coepit] praefecit

Manfur Sindiae Hefchamnm, filium Ornari, Taglabitam; Sindis

autem qui hactenus praefuerat, Omar, filius Haffi, filii Otman,filii Cabifae, filii Abu-Sofrae, Perfico cognomine alias Hezar-

mord, id eft mille viri, dictus, is in Africam miffus eff.

Eodem condebat Manfur, in ufum Mahdii, filii fui, Ru-fafam (29) ex oriente Bagdadi; et in ea partem exercitus aliquam

collocabat.

Eodem periit praefectus Segeflanae (30), Man, filius Zaie-

dae, Schaibanita, in urbe Bofl, obrutus derepente et confoffus ab

aliquibus Charegitis, eo tempore, quo corpus balneatori praebe-

bat, cucurbitis et fearificatione repurgandum. Succedebat in mu-neris functionem eius ex fratre nepos, Iazid, filius Mazidi, filii

Zaiedae Schaibanita.

Anno CLII [qui die 13 lanuar. A. C. 769 coepit] fufeepit

Homaid, filius Cahtabae, Chorafanae praefectus, expeditionem

in terras Cabul.

D 3 Anno

30 ABVLFEDAE ANNALES.

q^+C ^9ji

^+A4.aM ^A\2.CCT.5f (A5^ f ^X+C (^^.AAAr^

C\2>.f f ^^AAa^ ^A^ ^Aam s..io^ (^jX^

J?.u[y'^^''-^

(jA;XAJf I^Xcf (^X^

^^XA‘_jt-i v_^RA3f ^3f X/ii^Aifc p\.MX 3f Jf J'^AaAAif J^X*. X^a5j

c^s^ oX/0 X^A^ g jAL.3f oX/o X^A^ i{. X.^3 ^j\|^=snJJ

cXibf^5f ^^a3[

J^AO-A+Jf (3"*"“ X-^-A_^ C ^jX.<^ (^Aw\a3^ ^ja^aS» *^Aa,v j%-i

( Xg.Xibf ^[^•<>3 (j^^c ^.a3 OtAjf X/0 X3\Aac^ 1/1^*" '^^CX5

j^.Aj^f^tAjf *^aaa^ j%.Q.a3 |^maX3 (^f ‘iS^9j.X^J^^Ai2.AA3f '-^[^3 Xa3j

c ^3X3ii f ^j.A^3j\f (J.A*iJ^f j«-§aa? j^’->' |f*s*^[pOs3f ’&^aaC^

( XAAA.<^A3f f XaaX3 X,C rJ^W

4 XAA^^Xf ^ Xa^ ^MVA2n.3| |%Mr\5

t_^AA^ X-0-Ai f ^jX/^ ^Am\A^^ 'j^Aw (^^X^u' jv'->

o.-a.f ^A£^ jv*A«*3f Jj.'i.]\ cA:i»f oX,^3X^ L_^^*A3f v^^3f h j3j^XAC

(j3^Xc5fc ^3f 'j<^^3f(J./0

(jX^ c s|^X3f (^VMA.5C3f

A^: I^3A3 OX^3f 2.3 J-AXi ( ^^C3f Jf J^=FX'b ^;.A3:^3f (j|^X:i.IJ.^0

^AxA3f ^-[/^^3 oX^ X^A^ c ^jX/^ ^Aama^^ '^Aaa/ v^^Xi^O

J^AAA^^ ^Aaw^

8yaA Xip\—A— l*}*^ ( ^ (*^A^^^3

f

XpXa^ ^A*^3

^

(^X^aXxa^ O0X^=^ ^"'0^ uX—

^

^^AAi

f) (J.XA) pro cod. Leid. yit-c Idem codex poflea habet <J ,pro

quo fcripfi i^_Mx_a

A. FVGAE CLIV. CHR. DCCLX% 31

Anno CLIV [qui coepit die 23 Decembr. A. C. 770] obiit

Cufae Abu-Amru, filius Olai, filii Amari, de gente Hafini, Ta-

mimitae, Mazenitae, Bafrenfis 3 natus anno feptuagefimo, aut

biennio citius, de numero feptem Carraeorum, [lectorum et in-

terpretum Corani] hominum unus Corani callentilTimus. Tenen-

dum autem, Abu-Amru viri huius praenomen limul et nomenefle, praeter quod aliud non habuit.

Hoc anno movebat Manfur in Syriam, et illinc copiarum

partem in Africam expediebat, compefcendis ibi tumultuantibus

Charegitis. (31) Eodem obiit Afchab Thameus (32), et Vahb,

filius Vardi, Meccanus, aufterae vitae cultor.

Anno CLV [qui die 12 Dec. A. Chr. 771 coepit] cingebat

Manfur, tam Cufam, quam Bafram, moenibus et follis (33) > ini-

pendio civibus imputato, quorum ut fciret numerum, viritim

iubebat quinas drachmas diflribui; fed earum loco paullo pofl

quadragenas exigebat. (34) Quod poetae has querelas fubiecit:

O mei, o qualem experti fumus principem fidelium!

Diftribuit inter nos quinas, et exegit a nobis quadragenas!

Anno CLVI [qui die Dec. i. A. C. 772 coepit] obiit Ham-za, filius Habibi, filii Amarae, Cufenlis, vulgo nomine Zaiiati

[feu olearii] notus; unus illorum feptem Carraeorum

, vel lecto-

rum; quem in Corano legendo et exponendo magiftrum habuit

et fecutus eft Cafaaeus. Olearii appellatio ipfi a mercatura,

quam exercebat, adhaefit. Oleum enim Cufa Holvanam mitte-

bat, hinc autem viciifim cafeos et nuces (35) accipiebat, quaeCufae vendebat.

Anno CLV II [qui coepit die 20 Nov. A. C. 773] obiit an-

no aetatis feptuagelimo celeber ille theologus, Auzaita, quo no-mine vulgo citari folet, cui verum nomen erat Abu-Amru Abd-er-Rahman, filius Amrui, filii Iohmedi. Plerumque degebat Bai-

rutae [vel Beryti] ubi etiam obiit, et iacet, fed lucem Baalbekae

vide-

J.sbf La.s:i5U ij.kA/Sj (jV+S 'SJ<m

^_i.Jf < pV^xH

(^^XjJ.^ ^ S..^XH (ja^AAC^ ^-0-^

i g^5o (Js-c (J.i2.^ C^ C ^liV/O \.kiA^

l0ACsn.!> ^/(j sIaa+K A^if pAa3 L\+s:Xj> (jf^A+sJi (J^W i_y*'^

?$x QA-t-^^ Vibc-Xx^ p*A^l j-'^^ AstiH {^SZij^

C J^^^AO-aA^ is\.5^ ^ (^V+.!i 'j>AA« p'-^

(JA/\._A-C (J>3^Aif (AaC

(J.3(_\.^.s:^/c

{J.}^-V!f <-X^c ji^a^aA!

^A^^ 'j,_;:c\s:i5( (^Co ^J.>o 5.a^wM »A.sb <A ik-Af^ ,^A^=d^

s JisAif j^\.w^5 ^13:^,Vi of<w\X> (J.-C'^*^' '^^aa^

’i^xs:Af <^o ^3 ‘i.=s:is:Af (^J jm^a^aAI ^A ^yCij

^_a.a«.5( 8A5b ^-c ‘^cc\3r\H (^i3 (A (jjf i^Mskj (A {^jM.:^x^

I^A^aK c\0cf V+Ai &.Af vJi’Ai f ^isAf ^c. k ^jfiJsSfc f^sJ^

e V-a'C.~a^ JXCv.^ p.5 Aj<o^ c (^lXx^ ^a^-XamAI (^''"

j^.rjuH ^\ij\\.xK vA cAk)^ ^si^n j\Ia« p’i

^ >

^V ^ 2XAa« ^^^AA/a^ C * )XA— p\.«A.^.3f iAO^aO -'^

^ ^1 ^1 ^^AA/f ^—A—X— cX«>AaAA

^ ^A^A»3 f DLaX/^

A) j^X+c ^3 ^*K (J.3Ita rcfcripfi cx Ibn-Cotaiba: in cod. Leid. erat

^.+_c ^j.3 (jXc ^3 Conf, ad ann. 183 fub finem.

g) j/cXja3f Rectior mihi videtur lectio Hagi Chalifac ^x:iAf

jij\.^c ^3 Ibn-Cotaiba ait, ei praenomen fuific ^X+c (_j.3f Forte

ergo hoc loco legi debet ^X+c

i) Haec eft lectio codicis Leid. virioL. Procul dubio legi debet:

(^fcA+A

A. FVGAE CLVIII. CHR. DCCLXXIV. 35

viderat anno LXXXViil. Solebat capillos et barbam et manus

Henna fucare. Fuit Syrorum antiftes magni nominis, et tam

exercitatus in iure dicendo, ut ferant eum ad feptuaginta pro-

pofitarum quaeftionum et dubiorum cafuum millia refpondilfe.

Conditus eft in pago quodam ab urbe Bairut proximo, cui no-

men eft Chantus; pagani tamen ilii nefciunt, quod nomen fan-

cto viro fuerit, in cuius contubernio vivunt; tantummodo ibi

iacere virum aliquem fanctum perhibent. Auzaita gentile no-

men ejft ab Auza, familia maioris tribus Dul-Cola, quae rurfus

ad Hamdanam [ambae ad Arabiam felicem] fpectant. (36)

Anno CLVIII [qui coepit die 10 Nov. A. C. 774] die fex-

to menfis ultimi [id eft menfe Sept. A. C. 775] obiit in Bir-Mai-

muna Chalifa Abu-Gafar Manfur Abdalla, filius Muhammedis,

filii Alii, filii Abdallae, filii Abbafi, facro in itinere: [praefen-

tiens enim imminentis fati, volebat prius ea religione defungi,

quo paratior elfet obeundo itineri unde nemo redit.] In ultimo

fermone, quo Mahdio filio valedicebat, ”Mi fili, aiebat, natus

fui menfe Du-l-Hagga [feu duodecimo];eodem adii fummum

imperium; iam fubiit mentem meam clandeftinum nefcio unde

fubrepens et obverfans praefagium, fore ut eodem menfe huius

ipfius anni vivis excedam. Id quod me ad ineundum facrum

iter impulit. Velim ergo timeas deum in tuendis et admini-

ftrandis rebus Muflemorum,quas, me exemto, tibi commendo.”

Vt alia omittam, quae ipfi longo fermone de vitae imperiique

moderatione praecipiebat. Inde ultima dicta falute non line lacry-

mis difcedebant pater, et filius, qui patrem aliquatenus comita-

tus fuerat; et hic quidem Bagdadum redibat, pater autem conti-

nuabat iter usque ad Bir-Maimunam, locum a Mecca ad diei iter

diftitum, ubi ventris profluvium eum rapuit facris ritibus non-

dum defunctum, fed eadem adhuc vefte indutum, qualem ge-

runt, qui religionis ergo facra loca adeunt; poftquani aetatis qui-

dem fexaginta tres, Chalifatus autem viginti et duos annos cumTom. TL E tribus

34 ABVLFEDAE ANNALES.

n jM m (jOj-nI

^A AdriJf L/;5 J\.5 0 ^ ^s^r-

^IjVi ^+A« of ^Ui Xi-^C5\.i fN^ATLA^il

JJ.C vjt3:i5f (J>A> ^^zszw La?^ a o\.vA!f^

P j.AX3f C\C^X*.iA+3f I^c 'ivA^kVj ^3i r^j-iixh c kst

^aa^A jjf ^AA/^+3f L Sv5 (JiV£i ( J.U3

J+L.3f s\^o c^^'3f (jf JA*ii ( j».A\jli c l^l^AbU q \.0aA

J|^Ac2.A+3f ^ (J.AA/^Af Lj d._X_Sb^ Ais:i3f (J«A^

^A>3:T.3f^ ^a-ao-A^* a A-aAa^3^ Ajkta^\^ ^+L3f ^^_Li-c_\> ^^a^=^

^^v-a-a-^-+-X-3 i^:^-A_**-f ?.X3 f ^JVA-i ( r (^<-\,.A_c (^'i.AjVsn.jf^

j-^'^[^ (^-o V-A_=s:t^ j^._§.a_a_^ (^0._a_3 ^Xx:^i j^_g.Jf^/c^

^f>.L\J ^J('i^3:iX**.^( |^0^-o X.j\._::s;::^ (AJLXsrAf ^>c XA^>U

-Aa_ j~'0^-^ 1^-^ (^aXc

c

Ci.

A) ^jfo>>2» Simile a iumentis, quae ab agafone propelluntur.

/)'j.+A4.:sAXp Cod. Lcid. ^A^-A^esiAXa

m) CLV^'+^ Cod. L. oLAx+> Potefl: quoque legi ,iXX+3' J '

. .,'J

. . ..

7/)jA Mallem: 5.Ac "linebantur

luper ipfo indicia Naziraeatus” relinquebantur ipfi mortuo quaedam

figna Naziraeatus, veluti caput nudum.

o) 5s-rs=T2fc A Mallem: 0<2_x_a Ap) AX*>^^ Cod. Leid. quod fi praevaleret, deberet pro ^j.c

legi S— Syli Aq) X0,A.}.3e5» fuper ferie fua confecutiva, qua luia res alterius vefii-

A. FVGAE CLVIII. CHR. DCCLXXIV. 35

tribus menfibus et quod excurrit, exegidet. Furvus erat colore,

macilentus, barba rara. Natus Homaimae, oppido iflius Syriae

tractus, qui Schora appellatur: fepultus in tumulis Moalla, in eo

ipfo, in quo decederat, religiofo habitu, vefte nimirum Ihram

[feu Naziraeatus] dicta, et capite nudo. (37) lam antea fecerat

hoc iter, de quo fupra diximus: quo tempore* ipfl id, quod

narratum imus, contigide fertur. Aiunt Manfurum, dum ali-

qua nocte circa facram aedem obiret, audivide aliquem fecum

mudantem haec: ”0 mi deus, in tuum finum effundo meas que-

rimonias de exffante et invalefcente per terrarum orbem iniudi-

tia, et tyrannide omnia perdente, et opum cupiditate, quae ius

meritos iure fuo excludit.” Manfurum itaque hominem ad fe

aliquem in angulum facrarii avocade, idoque de fermone in-

terrogade. Refpondide alterum, d Princeps fidelium fecurita-

tem fibi fponderet, veniamque daret libere profandi, aperte to-

tam rem a capite ad calcem elocuturum, et, qui malorum fons,

editurum ede. Impetrata fic porro continuade: Tu ipfe, o prin-

ceps, ille es, quem modo aiebam infectum avaritia eos iure fuo

arcere, quibus tribui fuum ius et vindicari oportebat. Stupen-

tem ad haec Manfurum : Atqui, mi homo, fubiecide, qui quae-

fo fieret, ut animum meum divitiarum amor fubiret, quum au-

rum et argentum in promtu atque potedate dt, et dulce pariter

atque acerbum, [hoc ed benefaciendi et puniendi, honoribus

atque divitiis augendi pariter atque privandi, pro lubitu facul-

tas]? Refpondide alterum: ”Padorem te cudodemque Mude-morum fecit deus, ipds ipforumque opibus. Tu vero te inter

et illos velum faepimque calce et coctis lateribus condrmatamportasque ferreas interpofuidi, et armatos ianitores, quibus, ut,

praeter hunc vel illum nominatim editum, reliquos omnes ex-

cludant, iniunxidii iniuriam padum aliquem, aut gravi moerore

. E 2 oppref-

* Procul dubio intelligit illud iter, de quo fupra ad annum CXL. Nam antea

quoque, anno CXXXVI, fed privatus, idem iter fecerat. A.

36 ABVLFEDAE ANNALES.

(Asii ^ L_i/jXAi5f ^ ^Acci3f

|4..^_A_Aa-X_3:-i>:«.t ^jA5f ^-A-A_5f (^fJ^ X+Xi < iJV+Jt

X-a-r~<._rs:V^ X-^-aLx^ ^li ^JUcY^ iA^AA-j' ^Xc

A:^ Xa3 V+i X0+^wnXj

X_^ J^XA^^ (A^aM ^AaJ Y (jf (^X_A_’ili Jo.w.513 Xa5

^A_c> <^5\.d:-iAi

Ljfo.g]Xi (^Ox+c j^-§-JtjXjo J^f ^jX5Ci j»._s^Ai^ (^jA/X/Of

S ^y‘*'^'^[^iATL jt-'-^ \^CxxCj\ J%-XE J»._£—i fojjXAAi

X+X-lii g4-^Xi j^XM oA^^Ai < j«'Xlb |^]XaaJ ^A^A!ACJ^ ^^^o

A9» tjXi f ^iXc iA^IaLXaw lA ''AiX^A j^Xa^ <• foX>A\^

v^5l\^ o|y'f (jXi ( (A^^aM j^i>.o\.3f (^vA^ j(.Xji.A^

pXkJI V^^lA/C Osi

(A>Xas:1 ;>

gia premit. '^..a_X_2». enim, ut ait Succari ad Divan Hudeilitarum

:

j.^.f^.x.i jk3.kx>J.^ A |4-§Aixa A> ’^cX+:^

Hinc fponte patet, quare eadem vox palaeftram, fiadium, certamen

equitum et equorum notet, ut in illo Gorairi:

(^jsXsiVi Of sA pOjia pA*i oX.^Xcctif 0>'X.a.*« oaXEoI

”Num quaeres, oTaim, in publicis ftadiis victoriam, cum contendens

”curfu vel domi femper a tergo venias,”

r) (^cAac (^^/cXsnjf^ (^Ls:a3f Similis Arabum formula; (^O.ac

”apud me eft dactylus et pruna ardens” Harir. conf. xlv.

ubi fcholiaftes : S.3 U''^ — ^A=s:i3f (^f

z.4.:^ aXiacf ^JXO ^AXc ^/di (j.'Cj 't5^'S aXiacf iuX^i ^AiXX3f“ '

'”dacty-

A. FVGAE CLVIII. CHR. DCCLXXIV. 37

opprefllim, aut inedia confectum, aut nudum, aut debilem, [ec

ad ius fibi vi armisque quaerendum haud valentem,] aut pau-

perem, ad confpectum tuum admitti non praecepiftii quum ta-

men omnes inter omnino nullus fit, cui tuarum iirarum opum

particula quantulacunque non debeatur. Videntes igitur ilii, quos

tibi delegifti et circumpofuifli, te pecuniam exigere quidem, at

non erogare; colligere, non item diftribuere: coeperunt ita fe-

cum reputare: Hic fallit deum, neque datam fidem praeflat;

quid ergo cellamus nos eum pari modo fallere? quid impedit,

quo minus eum decipiamus, qui fe ipfemet arbitrio et regimini

noftro, iumenti ad inftar, fubdidit, facile parentis. Confpirant

itaque in id unum omnes illi,ut de rebus popularium tuorum

ad te nihil penetret, nifi quod ipfi voluerint. Si quis provin-

ciarum rector ipforum edictis et machinationibus adverfetur, ar-

cent eum principis amicitia, exigunt eum aula, quam poffunt,

remotiiTime, fufpicionibus et invidia onerant, auctoritate omniprivant. Quod ut emanavit in vulgus de te tuisque illis fatel-

litibus, nemo eft quin eos magnifaciat et extimefeat; et primi

quidem incipiunt eos fibi officiis obligare tui legati, mifla e

praefecturis munera illis et divitias ingerentes, quo freti eorumpraefidio gregem tuum opprimere et lacerare queant. Quorum'exemplum imitantur privatorum opulentiores, quo fibi quoqueliceat impune infra fe politos vexare. Hac ratione factum eft

'per avaritiam, ut terra dei tyrannide et iniuflitia fcateat; iflique,

quos modo dicebam, in regni tui communionem clam te invi-

toque invaferint. Nam fi quis acceptam iniuriam verbis con-

queflum ad te principem eat, obicem fibi fentit oppofitum: fi

quis alius exhibere tibi libellum fupplicem velit, videt eius rei

te negafle copiam eo, quod appellationum examen peculiari ho-

mini demandafli, ad quem feripta eius generis omnia querela-

rum plena referri debent. Ad hunc accedit iterum iterumque,

qui fibi iniqua palliis videtur; at et hic, fupplicum libellorum

E 3 magi-

38 ABVLFEDAE ANNAT. ES.

foVi ( V(J./0

Ej^cw (3^ oLXai:^3

^ f X '^\SZj fkAJi-X;i \.-ij,.>a

j4.ssn!> L+jf y (j\J f fo\s*i ^Xc xVXi Ei

vJ V_.^ js._;cf (j.in.3 EX;^aJ J.A1i3[ ^J 5.X3f 2 uXi

^ ^=CTAs:T;i« ^X/o ^/cXC/^

f ^A3f (jj..\.A5f oXEXi ^X3^

X+jf (_xXi j^XJf Ei3 g. ^

’<X_*./of ^Ai vA <^CX+3f ^ lxj(-.wx5 JX+31

3f ^/o (^(Acf X^ A»i2.A3f^ t_^ibov5f (j.^ X^ (»-^“

E+jf (^-Xi (j^ f ofj'! X^ jfg.5 ^3Xj^'i j^XJf ofj^f

E ?>X3f^i X^a5 v_^f AA^3f (J.-C ^Ac (^^AJa.5 «f ?>X4.::ct.!>

:^t ?.aXc (^jf X-c ^_3E!J X< 'Syijk^ 'iSj.kK

fO

"dactylus ct pruna funt fymbolum boni et mali, commodi er noxiae —

tanquam fi iudex addicendo alicui aliquid daret ipfi dactylum in ma-

nus, alteri autem, cui negat aliquid vel quem condemnat, prunajii

ardentem in manus daret."

j) Cod. Leld. Verbum efl, multnr fuit hominum

vel opum pecudumque numero, et inde multitudine certavit cum alte-

ro, aut fnjjeravitj ut in illo Divan Hudeil. E;>cArs:t5f*' ^ ’*

.

Xj^yi ijf Proverbium efl apud Pvlcidanium:

ubi addit explicationis gratia ; J.XA.3y JXJf^E:E5f

"agilis vir dives, et iiccus (pauper) fegnis et ftapidus."

/) *EE3 Vid. Tom. I. pag. 324 . adn.

/

7 . Exhibere principi libellum

lupplicem, dicunt Arabes; attollere fpeciem facti.

v) (^CoXEi hithni tui. Proprie eP: vcftis corpori immediate adhaerens.O

A. FVGAE CLVIIi. CHR. DCCLXXIV. 39

magifter, mifcrum reiicit identidem et ductitat, neque ad te re-

fert quidquam,metu familiarium tuorum. Et fi quis tandem

aliquando, nactus occafionem dudum obfervatam, tibi praclenti

fupplicem libellum exhibeat, miferal^lem in modum vapulat,

ne alii, exemplo territi, eadem porro audeant. Haec tu vides,

neque tamen improbas, aut prohibes. Atqui cum his nequit

Illamifmus coniiflere. Dixeris forfitan, te liberis tuis opes com-

parare. Atqui clarum tibi deus documentum in homine infan-

te dedit, quomodo aeftimare hanc rem oporteat. Infans in hu-

mum ex utero materno prolabitur proiTus inops, neque paratis

opibus inilructus, neque pollldens uspiam reconditas: quin, quas

unus et alter habet, faepe parca et avara manus eas occupat, et

dominum ufu bonorum excludit. Deus tamen non talem infan-

tem definit mifericordia complecti et favore, donec homines

eum magis magisque amare incipiant. [Sic ergo et te tuos deo

permittere curandos aequum erat,] praefertim quum divitiae,

quantascunque tandem relinquas, non a te, fed a deo profici-

fcantur, qui cuicunque vult ita largitur, ut ea in re neque prae-

fcribi fibi modum patiatur, neque meritorum rationes ineat.

Ideo ais forfitan opes te cogere, quo regni tui rimas ofFercias,

et fundamenta confolides. Atqui altero te documento iam docuit

deus, quam vanum et inutile fit omne illud Rudium. Ommiadasadfpice, quibus omnes auri et argenti, omnes peditum et equi-

tum armorumque copiae tum nihil profuerunt, quum fummumnumen in illis deRinata perfectum iret. Quodfi tandem ideo te

caufleris intentum exaggerandis opibus, quod ad editiorem ad-

fpires gradum, et magis ardua volvas animo, quam praefentia

funt, quorum inftrumenta et nervi in numis fiti fint: dico tibi,

non efle gradum eo, quem nunc obtines, alium exceifiorem,

praeter ilium, [pietatis nimirum atque contemptus rerum cadu-

carum] quem non confequeris, nifi hoc tuo vitae inRituto mu-tando.” Hactenus iile ignorati nominis collocutor.

Filios

ABVLFEDAE ANNALES.40

dV-a^ cA-4.-s:^^ »o^f

<^i}\..^a^ (^\._4..A_Xwj

^X-SZlJf VJLX:^ ^JjJ\.A3f J^AaA4.3f (jV^-~^

^.A^f O’^ J^^A2.A4.Jf (A+sn^ (^CA£+Jt

«AadVXH (^i3 {^h=Lxk^ 1^ 2^5 '^JtAA^V^ JS.A>f ^;^T5f

j_ysfc>f 0^ jCuc. Aciwf lA oIax> ^5f ’^5C/o (^/0

^J»4.A.w.» '^Am^ 'c^a\..<^ ^^AwA+i^ '&A*« (..^X^O

^3 jwj^Xx.c ^ 2^_X-sriXA«jf y' f

^/5 |4-.0._^^3nA/.w^ <AaaC (^\.aX*«

jjL (w^A^Ji

^-4._A_]o.C ^ja/XaH (J c^Ag.4-3f L^_a.^

&5C>c QjJf ^tXa^^ j_y+^ 5»Xif cAsrLfc«.>c

c ’^Xaa2w v_^XscTAof (j.;c (jX^ ^^AiaK i^fo oX.<>

V_0-A.^ .5f.(^i^.RwA+3f i^i iKX3f 0\J^C i^i 0k4.2;^!f

r^ ’^_^A-*-*" oX-Aw/f (_£^3ZTA3f (^a^aH A+:i>.f ^AXs:'Jf

.*.

x) mCj in cohibitionem, vd fnicnum. efl cohihere-, tam le (un-

de abllinere,abhorrere) quam alium. Hinc fraemim. Scho-

liaftcs Gorairi explicat pX::^iX3f

^) fcripli pro ^ki=> z) '^[pf fubint. Xa^

n) ^^cstaa redit ad JX-a-H non ad

hj (Aji-\wa‘c3 Rectius forte U-oJvd^-Aj

c) g|^C_3U Subintdl. (jjw^if turmas equorum. Ibn-Nabata ad Ibn-Zaidu-

A. FVGAE CLX. CHR. DCCLXXVI. 41

Filios habuit Manfur primum Gafarum, fed qui ante pa-

trem decelTit , ut fupra fignificavimus; alterum Mahdium, qui

Chalifatum accepit; reliquos obfcuriores, ut Solaimanum, Ifam,

lacobum , Gafarum minorem, et Salehum Melkinum (38) [feu

pauperem, monachum, religiofum]. Erat Manfur hominumpulcherrimus, donec adhuc privatus eflet, neque ambitu princi-

patus in publicum prodiret.*

Cui fucceffit in regno, quod iam dictum fuit, Mahdi filius,

accepto de patris morte nuncio, medio menfe duodecimo. Ve-

redarius enim undecim dies in itinere Mecca Bagdadum confu-

mendas habuerat: ad cuius adventum urbs augufta Bagdad fiatiin

novo principi facramentum dixit.

Anno CLX [qui coepit A. Chr. 776 die 18 Octobr.] iufiit

Mahdi ftemma Zeiaditarum,quos [anno XLIV] Moavia, filius

Abu-Sofiani , fuam in familiam, adeoque in gentem Coraifchi-

tarum, intulerat, vero patri, Obaido, mancipio Graeco, reddi,

et ab eo deinceps appellari. Expuncti ergo funt e Coraifchita-

rum et Arabum codicillis, et ad tribum Takif relati. (39)

Eodem infiituit Mahdi facrum iter, per quod ingentes opes

inter comitem turbam dilargitus efi; fimul et facellum prophetae

[Medinae] ampliavit, et nivem Meccam apportavit [rem ibi aut

nunquam, aut rarifiime, vifam].

Eodem obierunt David Taiita (40), aufterae vitae cultor,

unus difcipulorum et fectatorum Abu-Hanifae; et Abd-er-Rah-

man, filius Abdallae, filii Mafudi, Mafudenfis (41); et Chalil,

filius Ahmedis, Bafrenfis (42), celeber ille grammaticus, et alte-

rius non minus celebris, Sibauiae, magifter.

Anno

* Verti quoque poteft: Humanifllmus,quamdiu folus erat, neque in publicum

prodibat.

Tow. II. F

42 ABVLFEDAE AN NA L E S.

J gjLX^Jf C ^AawW

^ f L>\.3n.i1

i}. ^aaM j.j^^ j\\L\'X4-i \.g.Vx.^j 0^-^M ^Aa+M ^aaoX.a^ h VA^M

^Oj.i Ij.i o\5l=i.(J.3

^ArSTLJ (^O.0jf

^-Aa> 80\^A? J^AaA^i jj>> |f-Aof (J^j^.ASbf^if V_0_A^

<J^'

p\j\i pVj^if ^.iLA_j^

^A^ ^(-\3 C_^A^ p^of j\jM^ f^i

j^_A_X-c ^1-^ Jl/ U.i f (^3 ^ac^J

\.3 <

v^,;iJt+Ms5 <-\aat ^^=ysziJ of f (AAAijf

t>-

— ^ -rr ^ w

if S.J (jA^A^ pASil^jf V.J (A[/^ C:^'^

1..]

A-j

2>.A.i( ^^-Jt-3 (^_LX-i f fcXii-fJ^^

pAi Sj.-^.i^ 'iwA-A-;> ^Igjf

* • •

ni epiftolam: (j\.*«f^ck. Ic^^rp <iC3V>o ^jXc 0^[/%

^^A2.;c 3^^^ Alias reni omnem debilem notat,nt in pro-

verbio; X-c^i3 j^X-A^ Lc^.r’ (jX^=9 ”fuit crus, et cvafit cubitus”

inde hominum vilium turbas.

d") avX+sn.'i pofui pro 2SkJU2>-f

f) ^^XstiXa-aI Cod. habebat js.xX:^A*«f

/) ^jX_A^a.^Jf hofpitia publica ab jA-AaJf et &_xjXAaAf humanitate ct

beneficentia.

A. FVGAE CLXI. CHR. DCCLXXVII. 43

Anno CLXI [qui die Octobr. 8- A. Chr. 777 coepit] iulTit

Mahdi hofpitia publica in via [Bagdado] Meccam ducente con-

di, columnasque miliares et lacus adaquatorios renovari, puteos

novos effodi, et in maioris cuiusque urbis fanis in eo tractu, qui

Macfura [hoc eft feptum, adytum,] vocatur, fuggeftus in ufum

antiftitum erigi, forma fpatiisque fimiles illi Medinenfi, e quo

propheta quondam perorare confueverat.

Eodem praeficiebat Mahdi moderamini filiorum, maioris

quidem natu, MufaeHadii, Abbanum, filium Sadacae, minoris

autem, Harun Rafchidi, Chaledum, filium Barmaki.

Eodem obiit Sofian Taurita (43), natus anno fugae XCVII,

item Ibrahim, filius Adhami (44), filii Manfuri, voluptatum con-

temptor, origine quidem genuinus Arabs, ut a Becro, filio Vaie-

li, oriundus, Balchae tamen natus, et in Syriam deinceps trans-

latus, ubi divino cultui fedulus incubuit, procul hominum tur-

bulento confortio. Apponam Ibrahimi lefaridae de mirabili

huius viri ad deum converfione relationem, ipfis eius verbis con-

ceptam. Interrogabam aliquando, ait, Ibrahimum, Adhami fi-

lium, quibusnam ab initiis tantam ad fanctimoniani afcendifiet.

• Refpondebat ille quidem tum, aliam quamcunque quaeftionem

me magis, quam eam, decere: ego vero, obiurgatione non aver-

fus, urgebam eo magis et magis, ut tandem invitus haec confi-

teretur. Pater meus, aiebat, erat vir in Chorafana princeps.

Venationi deditus, cuius amorem mihi quoque indebat. Acci-

dit itaque aliquando, ut quum infiderem equo, canesque iamexcitaffent et perfequerentur feram, vocem audirem a tergo al-

labentem: O Ibrahim, ad hoc creatus non es, neque hoc agere

iuflus. Ad quam ego vocem loco conftiti, inhorrui, fteterunt-

que comae, circumfpicio quaquaverfum, et nusquam videns

quidquam, dico, deteftatus diabolicum terriculamentum: obiur-

get fugetque deus diabolum! Inde calcar equo porro admoveo,fed ex ifio tuberofo ligno, quod in antica ephippii parte eminet,

F s ean-

44 ABVLFEDAE ANNALES.

(^.^_:^_X_3 <• ^ (J.A^J\.x3f v.^ ^/0 ^jAaH

,^^5^ tsAmS^ (^4 C5^^

1^‘i p\./iU3f C>j^ |4--> '^j~'^i^'^"

^

i^\..5c (^L/I-a^-j.-^ ^^L\.j ^jo.3n;i ^^^\._X'_Ai ^_^_/<?(A*5

^_^-AA_x_c>-f c^-0-"^-'^i L4.Ai==> Bj.\\^=3 LAjf (^\.a*^A^ a^

^ A»3

f

^.A.iaJf i3 ^4.-*-^^ ^-A_j’LAw_^3f ii._A_:i^ oVA2s::\3f ^J-a/o o^A-J J^c

}$c 2s_X_3f

(^(A^3f ^§_:sn.!5 Lg_A5 f‘j._j\.A^ ^aa**^ d>^i‘ '^^aa*/ ,^JcXii.o jt*->

^^^^aaaC^ X™i^^.AC^^ ^

^

"^XA^A^L^f

^^oX-^Jf cj''*yo ofA»^ (^c (^AXsrLAAA/f cA3 (jX£=^ X_^a.c j^Xa^

‘~A^ ^3f (^(A^3f XA> f (AA^y,3f (j^jsXa jJjf J^A<? (,.,.jjs:ta2Aaa/^

^E J»_Q_X->1^ j^.0-X_*-=s:\i f ^-5oXj^ ‘jA.A_ri.XA3l (6C_X‘i (jf &.xX3

<• qyA3f Jf ^aaax3X^ u^==^*> (J^ j'X«^,

oX-c j»-’i c^aJLj^= A (^j^Xib ^i_X_iJC_i

—Aa—J—A® \—+JX_AA<

(^X—

\

1 1 2^A*a**^^ ^ ^jX.aa^^dbi3f ^aJu+JI X-.0.a-.^

Cl^^

q) lacus, ad quas flexis genubus procumbunt iumenta

potantia.

h) XjX^ loca, in quibus X^ fubfiftit, moratur aqua, aqme ajfervatoria,

Piur. a 'jwA^ quod habet Harh\ conf. xxxui.

A. FVGAE CLXIII. CHR. DCCLXXIX. 45

eandem ipfain vocem rurfus accipio. vSubftiti ergo, et dixi me-

ciim: Ohe! venit mihi monitor a domino mundi, cui, per deum,

non adverfabor. Mitto venationem , recta via domum remeo,

accedo ad paternorum paflorum aliquem, cuius interulam et ami-

culum induo, relictis ipfi veftibus meis, et ita procelli primumin Iracam, dein in Syriam, tandem Tarfum veni, ubi civium

aliquis horti fui cuftodem mercede me conducebat. Eo in hor-

to multos exegi dies, delituique et evitavi vulgus, quoties mefentiebam inclarefcere. Hactenus Ibn-Adham. Vir optimus erat,

qui non onerofam aliis, non mendicam excoluit fanctimoniam,

fed opere manuum victum meruit, ut mefle, aut hortorum cu-^

ftodia, lutove fubigendo.

Anno CLXIII [qui die 16 Sept. A. C. 779 coepit] parabat

Mahdi Romanis bellum (45), et in flativa prope Bardanam* po-

fita copias e Chorafana et aliunde contrahebat; inde porro ver-

fus Ciliciam movebat, focium expeditionis habens filium, Ha-run Rafehidum. Alterum enim, Mufam Hadium, Bagdadi per

abfentiam fuam fuo loco rectorem reliquerat. Vbi Halebum per-

venerat, audiebat illum terrarum tractum Zendikis (46) fcatere,

[funt improbi homines, a doctrina moribusque deteftabiles] quos

in unum coactos locum occidit, libros autem eorum difcerpllt et

dilTipavit. Inde contendebat ad fluvium Gihanum [f. Pyramum]ubi fubfiiftebat ipfe quidem, filium autem, Rafehidum, cum co-

piis expediebat; qui Romanam in ditionem longe lateque eva-

gatus, fubactis locis multis, cumulatus victoriis, falvus et trium-

phator a numine adiutus, ad patrem remigrabat.

Eodem anno fublatus eft vir impius, ex eo, quod vultumvelare foleret, Mocanna**(47) [hoc efe, nuptus, vel flameo tectus],

F 3 ex* Bardan oppidum eft ad Tiigridis ripam orientalem, a Bagdado quinque para-

fangas verfus feptentrionem diftans.

** Pauca difTerui de lioc Mocanna in Repertorio biblico et orientali,germanice

edito Lipfiae, Tom, XV. p. 292 l’qq. ibidemque teftitnonia Ibn-Schehnae et

Ebii-Chalicani de hoc viro attuli. A.

ABVLFEDAE ANNALES.46

U.-J A~».

( S^^Xi \.Aw *" ^3\.am/0 (^jjjVa5(

< i^+JtJf lilsiTjf (J./C \^\.L> ^aX^JI j\0<i \.+i k

2s^X_if^J^ 'isr:\.+:^ ^.cVL^ 5.a^^3[ ^AXjf

f ^ C5^ (^^' (^' Vp\.AAM ^+A»A.J 'i<x)3

^2^A.R^3 l, ^

^ypA^(

^^A/\.Ajf ^aXo

f ?»Xif 3^S*cX4.M "^AA*v5f CI^Xa.^ 3^A.«0 j^^\.a!>

jQj_f”ZX-A3f ^aX+31 ( 5>cX-}.!j^ j^c\.Awf X^3 (^-c f«.XA*^ ^J^xX'3

(jX^Jy-*^'^*

UiXdnJf ^mX.C (jX^C5j''^ (J*^^ ^l^'^

^Xa25 !^\>f ^f(_\A.^

(^CJa-^ ^Xxi (J^ OesxifJ.3 IJ.C. )i

if. J—S^X_+_if 5.5 J.a3

J^^AQAA^f 1%-C OX-C X_^_^ ( "j.jX^ ^AAaj^ ^Awj ^_^-X^0 jV-.>

4^ ‘^aaa# (.^^Xa.^ 2^»X3fc

^a> 3 (^ck^3f X^*i f '^jX/^ (:>*a**^ (ja«a.=w '^a*« j^S’

M gT-*Xi- jXj C5^^ (4/^ C5^^C\A£y3f (^J^IA

oXi^(t^j*^^

S^AAjvioxiawj

**•

r"

7)Malim J.a:^j

k) *^Ca 3) Ita codex. Mihi dubium non cft, legendum eflc i^^3f itiro.

/) ^3.1 cAx3 Sic legendum putavi pro codicis 0>.xi

fn') ^\\\^ nomen gcographis quoque noftris et itincratoribus non igno-

tum, lignificat omnem canalem minorem, qui e maiori aqua, fluvio

aut

A. FVGAE CLXIII. CHR. DCCLXXIX. 47

ex eo autem, quod in Chorafana et vicina Tranfoxana ageret

atque turbas cieret, Chorafanicus dictus, cui verum nomen erat

Ata, res autem geftae haec. Praeftigiis, quibus pollebat, exhi-

bebat plebi fpeciem orientis lunae (48)» quam eodem tempore

videre poterant, qui vel duorum menfium itinere diftabant. (49)

Ad hanc lunam allufit Ibn-Sana Mulki, verficulo ifto:

luro, lunam Mocannae [feu flameo muliebri nupti] tanta vi

magica non pollere, quanta pollent vibramina lunae

meae, Moammami [feu cidari virili indutae]. (50)

Deum fe ferebat ifteMocanna, quod etiam multis ut crederent per-

fuaferat, affirmans deum in Adamo primo habitafle, tum Noacho,

tum prophetis aliis poli alios, donec tandem in fe quoque fedem

fui numinis poneret. Struxerat arcem, Senam dictam, in agro

urbis Cafch, ultra Oxum; in qua fuftinebat obfidionem modicumtempus, tota paene provincia in illum confurgente. Adactus

tandem ad extrema, uxores primum, tum fe quoque, veneno

tollebat, piaculare fcelus, quem a vultu fuo deus aeternum abi-

gat. Irrumpebant eo fublato in arcem Muflemi, et alfeclas eius,

quotquot ibi deprehenderent, occidebant omnes. Initio rerumfuarum exercuerat Mocanna fulloniam, in urbe Meru; ea dein-

ceps infania, quam diximus, affiatus, nolebat porro vultum fuumcuiusquam oculis patere, fed larvam auream fibi apponebat, pu-

dore foedae formae. (51) Nam non pumilus tantum erat, fed et

altero calfus oculo. Hinc intelligas appellationis rationem. (52)

Anno CLXIV [qui die 5 Sept. A. C. 780 coepit] obiit Ifa,

filius Alii, filii Abdallae, filii Abbafi,patruus Manfuri

, annoaetatis feptuagefimo octavo.

Anno CLXV [qui die 25 Aug. A. C. 781 coepit] immit-tebat Mahdi rurfus Harunum filium depopulandae Romaniae,crebris cum legionibus, quas ad ipfum usque Hellefpontum du-

xit, multaque graves praeda, magna edita in Chrillianos flrage,

victores reduxit. (53}

Armo

48 ABVLFEDAE ANNALES.

^a^Jf s^fj^ yf J.S3 U-?

^<A-^-+-J\.3 J..,Aa-if |4..S’ ^Uai »(A*3 ^3 |^S‘ j^Ia*« ^^3 j-J^J c--^JC_C3

(_?<-\^Jf 8(A^3rL5 { 8(AaC ^'.5C+a3 ».aH jy^Yf Cfj\j^ ^jjsyA*AJ

C W>C ^AMiv3f 8l\^ i^

^AiJ f^^AiA^

oLis-uof (jl£=^ <• '^C+3 Ut_:s:xXi <_\^ (Aal^I

OtAxii (J.C (^<-\gJf 5‘-Xa:: (^^a[X3

< ^

< L^fo <^Xx3 (jf C^A

4^ 0 aAK ^X3f '^AaX^ f^MA+Xil-i j^5\_3 j(5C.Xi^S- (^_^cVa:3

^j^+a3^ ^A3(_\.f3f^ pVM j^\M*3f 8A4^S:^

'•S*-!?

»ut mare derivatur ,vel proprie extrahitur. Ibn-Doraid

:

gTA\asrJ(

^(_\c:fc ^A/o ^03 ^jvA? xU-Jf ^^Xastu

\.f<h.Ri ?>AaJi3 Notio verbi ^-[Xs>^ trahere

,

praefertim, cum violentia

trahere, apparet e multis exemplis. Gorair habet c^Aiw*u o

attractio annnlorim, quibus nares camelorum perforatae fiint. Hariri

conf. XX ^_+.3l^ extraxit fiiim annuliim e digito. In tertia

coni. g\5\.cj- traxit in contrarium alterius tractui. Gorair:

ju><Jy^ ^!3ei.'\.csr(.3 ”Cameli obnitentes tractui annulorum

, ct

camelae.” Hinc: in dubitationem coniicere. ^s^if (^A-^ ^\3Vcw

O^-if ”dubitabam elletne Abu-Said ” ait Hariri conf. vii. ct

dubitatio apud Gorairum. Memorabile, quod idem poeta alio loco

coniungit, voces quae idem lignificare videntur, fed

pro-

A. FVGAE CLXVI. CHR. DCCLXXXII. 49

Anno CLXVI [qui die 15 Aug. A. C. 782 coepit] com-

prehendebat Mahdi confiliorum fuorum confcium et fummuin

adminiftrum, Vezirum appellant, lacobum, filium Davidis, filii

Tahmani,qui olim Nafro, filio Saiari [illi, qui Ommiadarum

nomine Chorafanae praefuerat] epiftolarum magiffer fuerat.

Deinde [mortuo hero, et deletis Ommiadis] privatus vixerat;

donec tandem Mahdio innotefceret, qui ei in familiam adfcito

curam rerum omnium iniunxit, factumque confiliorum confcium

magna inftruxit auctoritate. Quod aegre quum ferrent aulici re-

liqui, non delinebant eum ad principem delationibus et calum-

niis labefactare, donec hoc anno cuflodiae primum, tum et vin-

culis, mandaretur. Quibus in aerumnis ad Rafchidi Chalifatum

haefit, a quo libertati redditus, amiflo iam oculorum ufu, Mec-cam commigravit. [Haud parum promovit eius ruinam rigor

et feveritas, qua erga principem utebatur.] Solebat enim hila-

rem cum purpuratis familiaritatem et compotationes, a quibus

Chalifa non abhorrebat, ipfi difluadere, ceterisque in rebus par-

ce illum atque frugaliter, paedagogi ad inflar, habere: cuius

tandem pertaefus eum princeps coercuit. Hinc intelligas illud

Bafchari, filii Bordi, par verfuum:

O vos Ommiadae, expergifcimini tandem. Sat diu dormii-

flis. lacob, filius Davidis [vefter amicus, et quondamfamuli veflri famulus] clavum Chalifatus nunc tenet.

[Iam tempus efl eius recuperandi.]

O cives, fcitote veflrum Chalifatum periifTe: quaerite eummodo inter tibias et lyras.

Eodem anno conflituit Mahdi Barid [feu beftias perferen-

dis augufti litteris et mandatis per intervalla difpofitas] MedinaMeccam, et inde porro usque in Arabiam felicem, tam mulos,

quam camelos.

To;«. JJ. G Eodem

50 • ABVLFEDAE ANNALES.

VjiXi. ^\.C Oj^(J.3

C ^j^aXm^x3[ '-X3 (j\.S^ f p 0.aaa.^H ^mm-^

Jk.A-*-3 ^^ja^aXM (^!y> v«^Aa^ cA"

.r$i po^ 5.c\.AA/cf vJ

^^ (^"^**^

S'*“***'^A*« «(..^Xi-O

(jM (^ja/3„.^_C 2^Xif L\.5.C (A_a_3C\X? (j»3

pS‘ j^AaXjf L\y.> ^\._i_M»..5f a.3 *’

^/j/maO

(^>^ ^ ^ 25w\5f

^^3^^^^^A3.A4»3f

^Aam j^A A*a^ Vma4.C^ ^ (.^»3f

p^cs:'i3f (-X^T.M*4.3f (^c\0+3f o|y^ ^am\3[ S(3^

f (^LA.g.+3fi/^

^*« \«.,aX5vOp->

(^Xc ^^3 CX+SriAJ (^3 J^^A<aA4.3( 25.X3f cA-J-CJ^.5

LX+STL^J (^L\2-A3f ^Jo

2^A/0 ^«^a^3 X-^a3

p^^Z~L^3f^ c5»Xjf

^_j;C_S?T.'i SwA«/ (J^3J^f^ 0^.> ^/6''^ (J'*'^*"25v-A-5^_a-

J^3\Ja.+X3 (jjiaXsZTJ (^(Ag4^f ^jV^=5^ f C\AL^3f J5.A3f 5saXc C^A^

proprie notant ro KsvrYifJLci Ti]s txvOoAy.f]f. Verba funt; ^^_a_5^3

\.AJ^f^ST (jAA.Ajt3( ^Xc f^<A:C^ ^^^a3f l^Ci ’'ne itaque diutius

dubitate, fed adftringite corbes camelis.” Deinde quoque efl:

dijlractio amici abeuntis a manente-, difcejfiis, in Divan Hudeil. Hinc

gaX^ii fefe ipfum traxit, ita inceflit, ac fi pedes pofi: fe traheret,

€v^en ^j>a3 J^aj^Iu» gaXsriAJ j_y*> ”inftituebat av^etv co-

ram eo” ait Meidanius de Tai-afa poeta. Hinc quoque, tcfte Ibn-

Doreido, lojLwAi V^/j^ACsl ^cw^X/A^Xi^Aia)! i^aa^a Jo gaXsrT3f

”vox giX=>- eft morbus, qui refolvit alas avium, ut cadant.” Tandem

de

A. FVGAE CLXVII. CHR. DCCLXXXIII. 51

Eodem occifus eft idem ille Bafchar, filius Bordi, cuius

modo verfus attulimus, ideo quod Zendikifmi accufaretur, [feu

quod perdite vivere, et exfecranda de deo rebusque divinis fen-

tire diceretur]; coecus erat a nativitate inde, utpote palpebris fo-

lidis matris utero editus. Annum iam fnperaverat nonagefimum.

Cetera inter abfurda et nefanda praeferebat ignem’*' terrae (54),

et laudabat confilium illud diaboli,quem deus a fe nobisque

procul arceat, quo iufius Adamum adorare noluit.

Anno CLXVII [qui die 4 Augufti A. C. 783 coepit] obiit

annos natus quinque et fexaginta Ifa, filius Mufae, filii Muhani-

medis, filii Alii, filii Abdallae, filii Abbafi, idem ille, quem Saf-

fah, eius patruus, Manfuro, fuo fratri, fuccedere per teftamen-

tum caverat, fed quod Manfur deinceps, ut fuo loco diximus,

evertit, fuccedendi ius in Mahdium, fuum filium, transferens.

Eodem ampliavit Mahdi Caabam Meccanam [Mafgad-el-

haran, feu facrum et inviolabile oratorium, nominatam], item

oratorium prophetae [Mafgad-el-nabi], ab ipfo apud Medinam

conditum.

Infequentis autem anni CLXVIII fub initia*’* ipfe obiit

Mahdi, [coepit ille annus die 23 lul. A. Chr. 784] menfis primi

die vigefimo tertio, Chalifatu decem annos et unum praeterea

menfem perfunctus, anno aetatis tertio et quadragefimo. Ma-fendanae obiit [provincia eft] in caftris, ubi fub nuce, arbore,

fepultus iacet, Harun Rafchido filio, qui tum aderat, patri iufta

faciente. luftitiam amabat, et ipfe palam praefidebat audiendis

G 2 popu^Ambiguum

,ad ignem terveftrem, an ad gehennam refpiciat. Si prius, videri

poffet ad Magifmum propendifle.

Ibn-Coraiba, item Elmacinus png. 107. mortem Mahdii ad annum CLXIXreferunt, Theophanes ad annum Conftantini et Irenes quartum. Procul du-

bio corruptus hoc loco eft codex Abulfedae. Id extra controverfiam eft, pro

anno CLXVIII reponendum efte annum CLXIX, qui coepit d. 13 lul.

785. fub initium enim fequentis anni ait Abulfeda Hadium obiifie eius

anni menfe tertio medio, poftquam 4;egnaflet unum annum et tres menfes.

52 ABVLFEDAE ANNALES.

3 ^ ^'Cpf ^ j%“3 bV-A^—x-3f ^ ^Xc

>i. 1%—§

k.< xV_*_s:iJf

UaX^ (^oVg3f ^ ‘‘ ^Oj.^maC i3 S.-i^l:3:T.5li Jl_J < (^VXjuy.j.13 ^ibf f^j\.szxJ (jV-^srxi

(^-^--^-? (^V_+-a_5 oV-c ^ (j^^-0-*-^!

V-+-^ ( '^-j\._/^ ^Acf j^^.TSLkJI

(j^cXaaa-V-c (J.-C (j.-A_*_;:^lj^ ot^Xii ^5) (^(_\04.3f Ov-.v^yH

(^LXQ.4.M 0»\.^^f C»X-A_iy5f \.A2.jf ^^A.i.3f

(^4.3 ij^o3-0^.5 &xaa5(

c\-.^_.i.jf J^V-AA^ J._A_2y3\.^ (JA»\.a3[ (^tA^A^f ^Aif

JJ, of'-Xji3 ^Ji..Ovi f<Aq=i.>«

^*^j^am3^t3f

^^^AAMSZxlf ^ ^y5*^

’&-a_J(-\-+-3 j^_S^lXa3) (^awas:i3( i,AM*3f »A^ < ^^3V.l3

cXa^t^ ^MA3:i5f j«.^aa)i_y^^

S.cXa:^ b^x,^ ^_^A*y.3(

jSfc-X—3I ^ ^^MA' ^i3f ^^AA\csi*i.3f

c t, a3^-^^ ^^M\sr\3f ^^/Msrx3f |4.Ai^|^3f i.^Xs^1aw3

y^$^^4,3f ^^Aaaa3Z\3[ y'*^3 ^ y^S^^XA3f ^X3f CX..^C^^

OsaC ^yJyx3f cAjJ.— O”^) '<NAJ(_XA3f ^Xc (^0^^3f ^vVc ^a^

jA^j^SA+3fy+C «(:>^ <-^•^C (JwX^X3f

^ ^^Aaa^ 2^X3f ^^Va^Z3 ^^X^ y^5^^XA3f ^^Ama'-^ l3f ^j»^VA3f

cXa^^vo

de oculo habet idem 2Xa^ v^cEiXAS^-f nictitavit, palpitavit.— Meta-

phorice elt giAXa- patina ampla-, cibis coctis, iurulentis redundans.

7») j>Ai Forte deeft poli hanc vocem ^A3J

A. FVGAE CLXVIII. CHR. DCCLXXXIV. 53

popularibus de acceptis iniuriis querentibus, et accipiendis appel-

lationum libellis, fuis quoque ianitoribus imperabat,ut Cadios

et legis peritos ad fe ius dicentem admitterent, nili alio, faltem

eo profuturos praefentia fua, ut pudore et reverentia ipforum

iniquam fententiam non ferret.

Huic fuffectus efl et a Mahdii copiis in caflris proclama-

tus Chalifa Mufa-el-Hadi, defuncti filius, eo ipfe die, quo pater

decellerat,fed abfens. Agebat enim tum in provincia Geor-

giana, cum Tabarefranenfibus bellum gerens. Eidem quoque

Bagcladi facramentum fuit dictum, poftquam Rafchid, Mufae

frater, paternum exercitum e Mafendana eo reduxilEet. Idem

Rafchid porro litteras quaquaverfum dimittebat, fignificantes,

Mahdio vivis exemto Hadium Chalifatum adiifle. Ipfe Hadi,

certior harum rerum in Georgiana factus, receptui cani protinus

iubet ,et caftra domum moveri, et vefligia fua legi. Nam in

difpofitis iumentis qua poterat fumma diligentia Bagdadum prae-

ibat, ubi quum die vigefimo pofl appulilfet, Veziri munus in

Rabium [filium Iiinafi] conferebat.

Eodem anno exeunte caput efferebat apud Medinam Ali-

da tumultuans, Hofain, filius Alii, filii Hafani [minoris], filii

Hafani [maioris], filii Alii, filii Abu-Talebi, focietate et Ru-

diis gentilium quorundam fuorum accenfus, ut Hafani, filii Mu-hammedis, filii Hafani [minoris] etc., item Abdallae, filii Ifha-

ki ,filii Ibrahimi, filii eiusdem Hafani minoris; qui Abdallae

vulgo Ibn-Ateca appellatur. Et invalefcebant fane motus iftius

Hofaini, Chalifatum poftulantis, eo, ut, quem Hadi praefectum

illi urbi habebat, Omarum, (filium Abd-el-Azizi,

filii Abdallae

minoris, filii Abdallae maioris, filii Ornari, filii Chattabi, adeo-

que de fobole fecundi Chalifae oriundum) aperto marte profli-

garet, eoque ex urbe eiecto facramentum a civibus in librum

dei [Coranum] et Sunnam [feu fanctiones] prophetae, pro Mor-tadio de gente Muhammedis [feu illo, quem pro folo vero Chalifa

G 3 et

54 ABVLFEDAE ANNALES.

jCxc. js.As:xA3f^ p^'% <' c\+sn.;«

^^AApuSIiK B'w\.xXM (^'*^ ^_^WA5

’j»AAw.5f ii:CVi S-^-c O.AA.!:: (j.<» &cV+:^ 5.i Lji:sx^

jQ^\2LA4.3fJ.kx^ (^\.+aXa« j^^A+5

j*,_\i3^ c\+s:x/o CjLaXw c\4.cs:i/^

^J.Aw^3::x3f f^XX-A-S^ j».0A3f^A^ j5.^A*Aii

^A2fc|^ (jwA*v\:Sx3f ^AMA2Cx3f (^XsCXAof jyg.jVi C J^rUX+Jf

O^v/' C'*"'^(^v>jX^x3f pfc\'5 ^A2.C^^

XA3.jf Xq.a^ fU^l/'

^Ait_\.+3f JvAsrx^ot

^Xc ^^^o^six3f (^3 ^MAsn.3f J^X3) cA^c (^3 (^X_4—A-X*« 0^1/'

^VXj jV^XaX-c (jXS^ ^X=s:x3\.3 (^^0A^^5f JlL ^3f

^aJ3 j^£=3A+3| ( t^AiaJf S«0.> (j3f ^SC/0 yc. y^y ^y 2^3

< J)XXi ^ (_^^a33 h,j^=>o

( s lA i—^-Xj3J\

2^a3 ^12.3 /'

)Xi^2^^X3 ^^*^a^Xj3 ^Amam

p2 ^^^^3p^<*C

Wf (^AW,'^x3f ^3vC«) (j.A«AS:i5f (;_jXc ^a^3

c yk^=S A yKK/S t slj^f '^CAc ^3f (^Cy

!^9

o) (_?l3 ait Canrcmir in explicatione vocum Turcicarum, hiftoriae fuac

TurciciC praemiira, fignificare iin JIaqeollot furt dovx , a TufaiJe cii>y

moines Tiirca. (jrX3 et xV3 perinde efh Poltcrius habet Arabllades in

hift. Timuri p. i \.6 lin. 4, e quo clare patet, ellc tibiam. In Lexico

Goliano haec vox non prodat. — Elmacinus, qui p. 104 hoc ipfum

diftichon citat, habet variam lectionem A'-x3f ^a_3 inter tympana.

A. FYGAE CLXVIII. CHR. DCCLXXXIV. 55

et Imamo uno omnes libero confenfu edent comprobaturi] acci-

peret. Ex his ad maiora fe accingebat Hofain cum luis per

undecim dies, quibus finitis, die quodam Saturni, vigefimo quar-

to menfis penultimi, excedebat Medina, Meccam verius. Quoquum appuiidet, transfugiebat ad ipfum magna fervorum mul-

titudo. [Srevi tamen et levd negotio exflinctum fuit hoc incen-

dium.] Nam qui eo ipfo anno Meccam magna cum fuoruni

manu, facri itineris caufa venerant Abbafidarum nonnulli, ut

Solaiman, filius Manfuri, et Muhammed, filius Solaimani, filii

Alii, et Abbas, filius Muhammedis, filii Alii (56), hi una cumclientium et famulorum turba, ipfo octavo duodecimi menlis

die, illo, qui follemnes cerimonias duum proximorum velut

aufpicatur, fuoque nomine dies ^'arvia (57), appellatur, con-

ferebant manus cum Hofaino tam profpere,

ut eius factio-

nem didiparent, ipfumque ducem aliosque gentis eiusdem, et

principum Medinenfium bene multos, ad fummam pius centum

illudires viros, tollerent, in quibus erat Solaiman, filius Abdai-

lae, filii Elafani minoris, filii Hafani maioris, filii Alii. Cete-

ra perculfa turba facris peregrinatoribus immida gladio lic eva-

debat. Contigit ida clades in loco quodam Vag (57) dicto, ad

viam fito, quae Mecca Taiefum ducit i cuius meminit Nomai-renfis poeta in illo:

Zainab, quando alias inter pudicas feminas ambulat in valle

Noman, replet eum fragrantia mufci, quem dillat;

feminas inquam, quae, tranfito per Vag, vefpera Meccamveniunt, ubi dantes obfequium deo mifericordi fpon-

dent (58)5 facramque aedem vilitant.

Cladem autem hanc Alidarum Vagenfem celebravit aliquis eo-

rundem gentilis his elegis:

Lacrymis et eiulatu profequar Hofainum, et Hafanum,

et filium Atekae, quem iacentem video absque ferali ami-

culo:

qiii

56 ABVI.FEDAE ANNALES.

:Xifi

j~h-^ ^ ^cAc

(^JO,W.Sn.5f ?v\if 0\,Ji.C-

^A> ^ ij'? ij'?

i^yA+3f cA;^^5f jf^S^,Jf (jAAjjNof

LAaC (^oL^Jf L5^ ^-sc^aL

^V+wx3f 5.aH (_\Ai^5fij'";/'^

(^X*i <3 (j^J'of *"

^j^S"(A+M ^jaO

^

ot V.4.^< 2>>5\.ac\.5 u (AmaK

^-A_^| |%_amV._3 ^^***'^ V-Aif ^^Xa^ X ^aXs^ Jvi t ajV-*^ ' >

jj^Amsiiif ^+c:^ ^ O^aH i^CXi y l^CX^.i

(jA/[^ J.+CJ. p..^.A_X.c < (^oV^5f h.x^o (j^j-^i

^A«a3ETH < j*,g.AXc u^ic S ^^J.i\^:^ ^AfcwiS:

\.^Sjks j>^aJo i^xXbj<\ sViacVi ^(_\^+.3f pOv3 L^^=> IcV^s-ui

p_5 j^acvaXj X_/o s^^X+j \._/o ofAkX^>

^jka.A.4..’3 L^-A-scVi (j«-^;>

P) ^fcv^+A? proprie, ohlitns uirhisque oculi, ac fi narura, cimi

ipfum formaret, oculos oblivificr, omniaque una carne implcviirct.

Ita accipiendi efie verba, patet ex Scholiaiie Corani, qui verba Surae

LIV. V. 3p. pCAAC V.a/a\+.1d ”ob'evimus eorum oculos” ita interpreta-

tur : cXp^5fi'r\'^?

ViAkiy UVa:s:a/^^o ”transformavimuseosin aliam

foedam figuram, et fecimus cos aequales atque fimilcs cetero vultui.”

Vnde nafci poffet fufpicio, apud noltrum pro Icgendiiin dfe

movfrofus formatus cjnoad oculos.

q) p_5 ^^Xi Ita codex. Putem p-^lIa^X; ^‘«_ii_'f p-3 ?.Ai ”nihil

enim magis repellit iniurias, quam pudor eorum.'’

r) \C Verbum ^sa dicitur tam de re odorata, odorem fuum

a fe

A. FVGAE CLXVIir. CHR. DCCLXXXIV. 57

qui omnes manferunt in Vag ifto mane [die praelii inaufpi-

cati] in folo habitationi maxime incommodo*[Natum tamen paene fuit ex hat clade celebre in Africa regnum

Edrilidarum, de quo deinceps fuo loco pluribus agemus.] In-

ter eos enim, qui fuga evadebant exitio, erat etiam Edris, filius

Abdallae, filii Hafani [minoris], filii Hafani [maioris], filii Alii,

filii Abu-Talebi; qui ut in Aegyptum venit, a Vadeho auguftis

veredis impofitus, usque ad urbem Tingitanam promovetur. Erat

enim ille Vadeh libertus Abbafidarum, eorumque nomine curam

auguflorum veredorum per (lationes difpofitorum per Aegyptumet Africam gerebat. Quia vero Schiita erat, id eft Alio liberis-

que eius favebat, praeftiterat Edrifo, religione et mifericordia

permotus, beneficium, grande quidem, fed fibi capitale. Hadi

enim accepto facinore Vadehi, caput eius arceflebat. Edris inte-

rim manebat ibi terrarum, in Africa inquam, donec a Rafchido

ipfi fummiflus Schamachus Namita,** veneficus, incautum male-

fida potione tolleret. (59) Huic pellex (60), ex ipfo gravida re-

licta, poflhumum edebat;qui, eodem nomine, quo pater, ornatus,

ut adolevit, illum terrarum tractum fui iuris fecit. (61) Sed. ut ad

Hofainum, unde excelli, redeam, mittebantur ad Hadium eius et

ceterorum peremtorum rebellium capita. Tantum tamen fallebat

exfpectationem eorum, qui crudelia munera perferebant, ut irri-

tatus fcelere, pro donis, qualia mereri folent praedita id genus

officia, vacuos et obiurgatos dimitteret. Fuerat ille Hofain vir

fortis et nobilium fpirituum,quod vel unum hoc eius rarum

exemplum demondret. Inviferat aliquando Hadium, qui di-

fcedenti aureorum quadraginta millia donat; Hofain autem ea

Bagdadi partim, partim et Cufae erogavit tam plane, ut Cufa ex-

iret absque indufio, tantum renone amictus.

Eodem* Vel etiam, in habitatione inftieta, vel, extra patriatn. A.

Adduntur in arabico verba ; libertum Sadditarum. Sufpecta haec videntur, iJeoquc

a Reilkio iii latinis oiniira. A.

Tom. II. H

58 ABVLFEDAE ANNALES.

< cA::».f j^A^j (Avj.c jiVj

cf^xH 5.Aj>o^A3f p^-cf

v^AA,f (j\.5^ 'js_Aco ^Ai \.-.j._/.u-a-:s:t.<j

^v4.C5^H l\aC ^^3 ^Aj JwaXc l^3\./0 c

if. i^:Oj> pXxA^J ( CliOvcsiiA^f j4.c- (jwi ^XM CA.J.C ^Aj ^Aa

j^Ac2.+aM ^A^3f 0\--C

&Asb 1^ < (^coVgK bV.^ ^^=>j> <• (j.a*.s*« S.a*« (^Xc^o p>

^^As2.A‘^5f iS.^3f (_\.«.C (^3 C_\aS1^ (^oV^H "^A*.v\3f

^0.Cof '^S‘A-^ Jul9^2>- i^jV^ ‘-AaO.^CaaCI ’^Xa5 ^(j\-3 iS.XXA5 (^fi^ASIxH 5*/cf (^f ^ ^Aa*. \.A*JU

^J“^~

foVi ^ oV+i(_5-s^ (j>.A.+_x_i (^Ucr^iH

VaX^K j»a_A_mXj (jV^ O^A \-+A*m:^ J^jIama^ (3

Jf. (j\.AAifl5 ^ ^jo.XX'i

JaAamM s3wsb f p0,*AA<>V3w c (^tA0Jf (A*;:^5f

c\+:sT.A? (^c\.0.+if <_\a;^X5 (J>**-}-A/rf ^AaA/ ^Acf)

^jfl^Asnif (^oV^Jf p^ f (^oV^H \.§A? oVa? qjaH S.XaXH ^'j.A*« 'j.ECicsrJf (^i3 ^i»-( ^ 't:^J^'^’

t-\_A.;i^H c\5^a)p^

j\V*^ CXaJ^M 2.a\c fo\.3 (_/oV03f cA^ ^bJ^/C C\Ai^3f <_\+ST..«0 ^A-iO^f CA^ SvAwA^f »^sb ofl-X^i ^3f

ii- d. c\a3\.X>c cS^A^f i_\3\.f^ ^a:sij <AA>^3f f 5L\a>j^

Sba fe fpargente

,quam dc homine

,qui talem rem geflans eius odorem

a fe diffundit. Poflerius hoc loco habemus; prioris exemplum eff apud

Harir.

A. FVGAE CLXX. CHR. DCCLXXXVI. 59

Eodem anno Motia obiit, filius Anafi, po^ta, et Nafeus,

filius Abd-er-Rahmani,

filii Abu-Noaimi, unus ex feptem illis

lectoribus. Difcipulos hic habuit praecipuos duos, qui traditam

ab ipfo legendi Corani rationem porro propagarunt, Varafchum

et Cambalum. Efi: hic Nafeus antifies et oraculum Medinen-

fium in ratione legendi Corani, eiusque auctoritatem in lectio-

ne et pronuntiatione fua fequuntur, et ad eum fuborta circa ta-

lia controverfia provocant. Malek etiam, Anafi filius, celeber-

rimus ille doctor, ab eo magiftro didicit Coranum legere. Prae-

terea Mohtafeb [feu redituum et annonae praefectus] erat, ver-

nili dicacitate, admodum furvus, aut niger potius. Probe difiin-

guendus eft hic Nafeus, filius Abd-er-Rahmani, Moeri, ab alte-

ro Nafeo, liberto Abdallae, filii Ornari, fecundi Chalifae; qui

poflerior Nafeus traditionum fbudio et peritia inclaruit.

Eodem obiit Rabius (62), filius lunafi [vel lonae] cubicu-

larius et libertus Manfuri [et Vezirus Hadii].

Anno CLXX [qui A. C. 786 die 2 Iulii coepit] idque me-dio menfe tertio, nocte quadam diem Veneris praecedente, obiit

Mufa Hadi, filius Muhammedis Malidii, filii Abdallae Manfuri;

anno aetatis XXVI Chalifatu quindecim menfes geflo. Aiunt

eum ipfius matris, Chaizaranae, infidiis periifle. Eius enim puel-

las dominae iufih aegrum decumbentem firagulis ingeftis fufib-

cafie. Sepultus efl in Ifabad maiore, in horto fuo. Erat pro-

cerus, obefus, candidus, fed reftricto fuperiore labio. Decefiit

pater feptem filiorum et paris filiarum.

Huic continuo fuccedebat germanus frater, Harun-er-Ra-

fchid, quintus Abbafidarum Chalifa, eadem ipfa nocte, qua MufaHadi exfpiravit. Natus hic fuerat in Raia urbe anno CLXVIIIexeunte. luftis fratri in Ifabad factis, repetiit Bagdadum, vidit-

que menfe huius anni decimo filium fibi e Zobaida natum, Ami-num. Vezirum nuncupabat lahiam, filium Chaledi, filii Barmaki,

rerum gerendarum ipfi curam et auctoritatem iniungens.

H 2 Eodem

6o ABVLFEDAE ANNALES.

^c\J j-c^ ^_>a+w^ f;A^^

(j^vVaK poVsiijf

^Kc ^4.2^5f Ov^C '&AM\if SvA^S:^

^.AA.c ui.A.j^ 'j^AA^rs ^>cV^

J^. jv\..A_JO lA?! 3«.A^

^+D>^5f c_\-5.'; VgA5 c 'j.A^ y.A*,A«^ (^c\:^f ^A*w v_»A^^O p"-i

o^> js-^i-uxi j.DfcfOs3\.i ^.^.l^JL^ ^jAAJovjYf o^c».Ia3

^^^A-+_3f lKj^c 0.S pLsXi^ i^i X.^Vx/0 (^3 ca^c(J)-^^

^

(^3 c\-i.c '^A/of p_^sn.^f

'^j^- o^’-> is^Aj. lA^-co u<^L 8(-\|^/o (ALv<

j^f b^j)i 'i^XiM ^jjAJ<-\3^f j^_^Xao 5(-\/^ ^A*^

pV-^-^ c^A_jf 5CAX3 l.^^X/0 CI^XaO \>4^< 'i^_A/*^ ^^AaX'.^ ^Aau ^A

^AAt^VAf vA-/;ACfc. (jLrSyH <A-J.C (jV^ f (j\._4„C^3f (A-J.C

i}. ^a3[ I^SIlA^f^ (JaAJ &A/of ^AJ 5(_\Aa^ l^AST^i

jOC^^ 2^A-w( (^^X^O p3

S^cXif i^Xesti^ "jwAJcA-c (A cXA^f ^jV=^X3f (j-^f

pf (^3j^A^Af (^,/jX/o X^^i c &A/^ p3

of<-Xx3 ^J.AO (AA^^Jf ^

a.X3f tA-s- ij^p C5*^^-

^

y***'^"^ «^Xa-opi

\^^'S:\X9 pXjAiif ^5f ^_AXX3 (^^3 (^? ^AM^

^6*!jHarir. conf. xxxv. ‘j^ACo^f j/c »Xjj\ ^XAA3f c^''^^acquii-at a me laudem, cuius fuavis odor fefe diffundat, una cum bene-

dictio-

A. FVGAE CLXXI. CHR. DCCLXXXVII. 6i

Eodem anno centefimo et feptuagefimo feparabat Rafchid

Togur [id eft terras limitaneas, aut Muilemicae ditionis atque

hoftilis, et hic quidem loci Romanae, confinia, Syriae et Cili-

ciae finitima] a Mefopotamia et Kennefrina, quo hactenus per-

tinuerant, iubebatque provinciam peculiarem efle, quae illo ex

tempore nomen Avafem [feu urbium defendentium,] obtinuit,

lubebat etiam Tarfum, eunucho Turcico Farago curatore dicto,

aedificiis, et coloniis eo deductis, reftaurari.

Eodem condebat (63) Abd-er-Rahman, cognomine advenae,

Ommiadicus Andalufiae princeps, celebre illud et fumtuofum

fanum maius Cortobae, in folo, quod olim ecclefia Chrifliana

tenebat. Conftitit haec flructura centum aureorum millibus.

Anno autem CLXXI [qui die 21 lunii A. C. 787 coepit]

vivis excedebat idem ille Abd-er-Rahman, filius Moaviae, filii

Hefchami, filii Abd-el-Maleki , filii Marvani, filii Hakemi, filii

Abu-l-Afi, filii Ommiae. Lucem primam viderat anno CXIII

in agro Damafceno. Imperavit Andalufiae annis tribus et tri-

ginta: anno enim CXXXlX illuc venerat. Succedit in eius lo-

cum Hefcham, filius. ^ufFus erat, barba rara, procerus, maci-

lentus, cocles. Praebuit refugium Ommiadis ex oriente exfulibus.

Anno CLXXII [qui die 10 lunii A. C. 788 coepit] obiit

Cairovanae Abu-Iazid Rabba Lachmita, celeber Zahed [feu au-

flerae vitae cultor, anachoreta,] qui quidquid a deo precibus fla-

gitaret, obtinebat.

Anno CLXXI II [qui die 30 Maii A. C. 789 coepit] obiit

Chaizaran, mater Haruni Rafchidi: Ipfe autem Rafchid facrumiter fecit, facramque vedem et Naziraeatum ab urbe regia, Bag-dado (64), per totam viam gedit.

Anno CLXXI V [qui die 19 Maii A. C. 790 coepit] eva-

debat lahia, filius Abdallae, filii Hafani [minoris], filii Hafani

[maioris], filii Alii, filii Abu-Talebi, in Dailomitidem, ibique

turbas concitabat.

H 3 Eodem

62 ABVLFEDAE ANNALES.

^Xif OvAC ^JJ^AJJ^O^ < (J«J (_y^ ^^VAV.=Cl3f

*jkJ4^x3f1^:^ f_ f

(_J-^

5 < ^^aXa^ ^A**( Vj^Ll^O L-{>mvC>>

s.'^/<? c\x3 ^J>J^\.=^f o<-x^ <-\^ 2S.5 i^Xi

(JA^.5J^O^ ^4^5 |^^=sj fc_\^ 'i^AAwJf SvAi^(J./C)

?$c (.^CXJb J-Xav.^ i^Xa^ C?^i^

(^3 ^AST.3 ^ (^^«' ^A*« )^_^X^O

jA,-5'-^^W C5^~ (j.wAs:a3f (j.3 (j.m*s:\H ^ 5.X3f 0»^c

^jaXa:^ 1^ ^^ASCIJ ^A2.A3f 2^a3( (_\AijvyJf (^f ^S ( J^A^Xw

^AST^J v^V^Vi Sj\\.Ad=Tj V^ S.5 ^3^^ (J-^X3f

(j[? cJ'!*h-:JoaXI^ ^3f j^X3f cx-ac

S^jCjSZ» co^o^ki ^3f jA3f L\-t.c I^i ^a:s-i.3 i^Oo Cj^\sih,\ jva5

i}. (^jAA.A3:T.5f ,3 oX^ JS.^a^-c3 c 3^AAr^^X-c slLcf^ <_XAi^3f

< ^^XAA5f^ '&j^A2.+3f (^a3 'j«AAA3f ^_>^Xib '^AM\3f sAi^i

A>m»)jI\ ^Xc (A+Aa3f cX^c Aaaa:a^ otAA)0

iT f^A^Xi ^aXA£3.3f j4.s^AS^ (j-*^3 (^aj LiXi |^.^AAi ^•iXAa3f ^{^j\.tM ^S c

J.

E-AJ XaC fjiXXi ^AACl3f i3 ^AjXAA5f

jj.aX3[ ^ky O^XslxAi ’^AaX*« 0-^T-j ^Xa^ ^ky ^5f '^AXAA5f

^cX,vi’5

«A/

dictionibus meis." Alias frequentius de odore adbibitur V coni. cy<^y

Videtur verbi notio in motu, excullione, fparfione, proiectione refidere.

SancTebrizius ad Amrall-teili Moallacam ad verf. 8o. explicat cX.o per

„ .E /u-ofer/A [ubi in editione Lettcnii p. gpmcndofc legitur ^j.\i.t=i

pro

A. FVGAE CLXXVI. CHR. DCCXCII. 63

Eodem natus eft, idque menfe quarto, alter aliquis Ali-

des, Edrisi filius Edrifi [maioris], filii Abdallae, filii Hafani

[minoris] rei., cuius patrem iam ad annum CLXIX diximus e

praelio, quod in agro Meccano commidum fuit, falvum fuga

in Africam evafifle, et refiquis, quae ibi perftrinximus, fatis

ufum fu ide.

Anno CLXXVI [qui coepit A. C. 792 die 27 Apr.] erum-

pebant impulfu labiae, filii Abdallae, Alidae, motus in Dai-

lomitide, fuperiore anno iam coepti, creveratque robur et ter-

ror eius adeo, ut necede Rafchido edet, gravem exercitum ipfi,

ducemque Fadlum,filium lahiae, Barmakidam, opponere. Qui

rebellem non vi fregit, fed artibus circumvenit, offerens ipfi

fpondensque incolumitatem, et veniam peccatorum, et quid-

quid ipfe tandem optabilium atque fplendidarum conditionum

praefcriberet. Neque repudiavit lahia humanitatem, fed ea le-

ge, ut fibi adenfio ipfius Rafchidi, facris auguflae manus litte-

ris confignata principumque purpuratorum teflimoniis et cau-

tionibus confirmata,

exhiberetur. Statim igitur arceffit eamFadlus Bagdado, et lahia fui copia facta, illuc ducitur, ubi

amice magnificeque acceptus, opibus cuimilatur; verum nonmulto poft a Chalifa in carcerem et vincula mittitur, in quibus

etiam periit. (65)

Eodem anno graviffima coorta feditio inter lemanenfes et

Modaritas Damafci faeviit, cui urbi tunc praeerat Abd-es-Samed,

filius Alii, filii Abdallae, filii Abbafi; qui fenatu virisque prae-

cipuis adfcitis irritatos et ferventes animos placare dum fludet,

primos adit Cainitas, neque illos refragantes pacem fuadentibus.

At lemanitae copiam per otium de rebus fuis deliberandi po-

fcebant: interea domum irent conciliatores. Commode. At illi

dolofa mente prorfus alia volvebant. Subito enim facta in Cai-

nitas fecuros impredione, ad fexcentos eorum caedunt. Hi rur-

fus , accepta clade faucii,et vindictae cupidi

, auxilia circum-

fpi-

64 ABVLFEDAE ANNALES.

^LXrsriAAw-Vi \-csn.A\uu^ ‘j.c\.Aa3

^_j\.+.'\.+A S.Aj\.+A5f f^Axi xVxAwjJf {^'C

v_iwX;CO (A+AO-if A,^C ^ JVaXM

c(_J3:^j

(^Jj^S1a+M ^a> ^JIaX-H pfi^ ^jXc ^l5\.ao pAjJifpit

g pfwV> p=^3 (j«/c ^y^ f j-*^ LX_X.\J\.a \.:^j\

^^^o p^5j+a:^U \._^\._Aa_A_i js.4.AMA.i ^.a/c J^IaaJ ^a12.3 5>a.^

^A-X-5 h (J^ S^V+O». 5>j\.cf^(J.^ I/

jAaaH

(jV^ (^j>Lj».5f ^^3 (J.3^t.3Va^ < (J>3

C>l/0

i}. V^5^3f (^=s:^A3f5^

fcWw<j^ ^^i OV.C ^§:';3«5 j?. (^JOv.S:^5f IAaAa:

pro g^AQ.~=> In fenfu movendi adhibuit hoc verbum Abulola, cuius

Scholiaitcs haec adiicir : \^Jzsz\'S fof ^\b ^JVXa "dicitur

res, quando fe movet."

J-) pudibundae feminae ,vel etiam, quibus pudor et reverentia de-

betur, tanquam fi o|^aAc>- fcnptum elFet. Inde nomen in genere fe-

minarum honefbarum ,ut in illo Divan Hudcil. sfAc V..a_a^

( b/C (^Amj Cb|y-3.CEIa.]f fof ^bAA2.if "noilrates funt dcfenlbres

fuorum illo mane incurfionis hoffilis, quo pudibundae [feminae hone-

ftae] luas perifcclides [prae trepidatione] oblivifcuntur.” Flinc efl vox

percelebris ^aAc».

,

notans eum, qui vias, per quas commeandum eff,

fecuras a latrociniis pracftat,proprie, virum venerabilem, in cuius

praefentia fcelus committere nefas fit: differt a (_3-Ab^ ct

^A^O a Halifs, Cherritis, Dalilis, qui tantummodo viam per deferta

ducunt.^Propterea explicant Arabum grammatici^Ai:i:T..n per^A-tst+M

protectorem.

t) stpf Codex L. bf/^^ Legi quoque poflet, ;j-'aa^

mularunt absque ferali amiculo."

A. FVGAE CLXXVI. CHR. DCCXCII. 65

fpiciunt, et primos quidem Codaitas, et [qui horum propago

funt] Solaihitas, in belli focietatem pertrahere fruftra tentant,

[neque par erat lemanenfes arma fuis gentilibus inferre]. Ve-

rum Caifitae rogati fuppetias [tribulibus fuis] ferunt; itaque

progrelli iunctis copiis apud Ayalik,

qui locus eft in Balkaa,

atrox committunt praelium, quo lemanitarum ad octingentos

trucidant. Huius inteftini belli certior factus Rafchid fuceelTo-

rem Abd-es-Samado mittebat Ibrahimum, filium Salehi

,filii

Alii.' Tenuit ad biennium paene civile hoc bellum levinTima

de caufTa natum, quam memoratu dignam vix putes. Cainita

quidam ibat in Balcaam , mola, quae ibi erat aliqua, fruges

fuas comminutum.{66

)Propter viam

, dum tranfit praedium

alicuius Lachmitae, aut Godzamitae, decerpit melonem"^ unumalterurnve. Quod aegre ferens agri polFeflbr hominem obiur-

gat; a iurgiis ad mutua verbera procefllim; concurritur a lema-

nitis, qui virum Cainitam prope mulcant; Modaritae pariter fuo

tribuli fuccurrentes ex adverfariis unum aliquem occidunt. Hinc

ille lacrymae., ^

Eodem anno vivere deflerunt Farag, filius Fodalae, et Sa-

leh , filius Befchri, lector, fed in traditionibus parum verfatus,

neque magnae auctoritatis; ut et Noaim, filius Maifarae, gram-maticus Cufenfis.

Anno) ,

* anguriam

,

ut interpretatur RauchwolfFpag. 535, «Der Kurbfen, Citrullen,

«und langen Schlang- Cucumeren, welche die Inwohner [HalebenfesJ Gette

”[La.3 ] nennen, pflantzen fie eine gute NothdmfFr, und nodi vielinehr

«der Angurien,oder Indianifdi«n Melonem, weldie der gemeine Pdhel Ba-

«riec/zap [ ] nennet, Serapion aber Dulla/ta [^^o]. Die find

«grofs, grunfarb, fufs und lieblicli zu elTen,

kiililen felir; darum fie denn

«bald fiir die berten Friicbte von ihnen gebalten werdenjfonderlidi aber

«die, fo von innen indir roth ais weisfarb find; bleiben audi fo laiige gut,

«dafs fie den gantzen Winter. in ihren Bazaren zu finden.«

Tom. II. I

\

V

66 ABVLFEDAE ANNALES.

^cx.0+if c gjif ^XJ^ (_vc ^XK

^AsXci. ]\^/k^=> 2S.AAi3 »J ^oVc XJlc «- (^oX^f

J^.S'

JXXi ^x=i.5Vj <_Aa^ »l\ac (jVaA,*/j(J

.3 S.^Xxc j.^=z>C> c (^U=n3f

( u-^Xio ^ LJt3:i3f i^ao j^.aX2ct.3 (jj^aaJ liC5^;w

'<5?. (JsAXma!^ QV.4.CV &.AAW ^Xsi-J-i »'>Aij/0 ijX^

'•e*^(

^

^

^A^.^aa/

^ ^»^X.4**^ 2^Aaa/ .aX^^l.3

t ^y*—/cXc

c ^^LX—

^

^lAAS^f f ^:st.A.jo^f jsJ ^a3 liC_J

&_A_*« ji^flXjf pX/o^f ^ (jX12.s:t5 ij.i i:)-'0

p_A_xj ofyX_Jf v3w^| < ^SA^Xj ^AcRwa’.^ ^^ja\4-2»

^X-3 jAM ^5«X>:Ixif ^XXi < (j*- pXj^5f (^ibJf

X if cs^^')p-^-^^Xad pf XA.i.:i»XAO pXcf X+^f 0./*^3:A5f ^3 iA+=s:a\5

's^i^K^As jXi fp*j JXjj foXAaj^f ^Xc 0^X3 JX’3

f (XCA>^ '^Aaa:^

'( p_5C-j.2»Xjo p^XM ^X3 f pC.A.c>.Xjo pf XA.^:^\Jo (j|yJi3X3 pXcf ^/o ^ ^Xif

0^’

1;)cXm^jI Ita codex L. fufpcctum vitii,

':)f) SsAiori. eft femina, quae t^Aiii:^ indignitate, caritate eft, apud ma-

ritum praecipue, pellex amata.

y') (^5CX4.3 frequens elocutio ; ftuduit fefe In regno (vel cum regno)

in altum, in fummum verticem ultra omnes alios extollere, vel etiam,

‘ 'actu ipfo extulit fe. Hinc conftruitur cum et ^Xcj pofterius ra-

rius eft, legitur tamen apud Arabfiadem pag. 35. lin. 14. nifi ^auies

co loco v^AxAAA/f legendum pro (^aX^a^j.!

!S) Plurale a fing. quod proprie eft tranfems ^ viale,

viati-

A. FVGAE CLXXVII. CHR. DCCXCIII. 67

Anno CLXXVII [qui die 17 April. A. C. 793 coepit] obiit

Cufae Abii-Abdalla Scharik, filius Abdallae, filii Abu-Schariki,

qui Mahdio principatum gerente Cadii munere functus, poft-

modum ab Hadio eo exutus fuit, vir doctus, aequus, coniectan-

di fagax et dexter, refponfionum promtus et aptus, verum et

iuftum profari nil formidans. Laudabatur ipfi aliquando a cle-

mentia [primus Ommiadicus Chalifa] Moavia. Scharik autem

negabat eum halimim recte appellari, [id efl clementem, fapien-

tem et mitem] qui iuftitiam fecum in furorem adeglllet [ut ne-

fcia et oblita fui eo auctore perpetrarit indigna fe fummae in-

iuriae et ferocitatis exempla] et qui bellum cum Alio gelTiflbt.

Natus fuit Bocharae anno fugae XCV.^

Anno CLXXIX [qui die 26 Mart. A. C. 795 coepit] obiit

ille celeber Malek, filius Anafi, filii Ameri, filii Amrui, filii

Hareti, e pofteris Du-l-Esbahi, a quo etiam Esbahaeus appella-

tur. Eft autem Du-l-Esbah (67) agnomen Hareti, filii Aufi, de

gente larabi, filii Cahtani [vel loctani]. Lucem primam ad-

fpexit noder Imam anno fugae xcv. A Nafeo, filio Abu-Noaimi,* didicit Corani lectionem; audivit Zohritam; theolo-

giam dogmaticam accepit a Rabia Raio. Quantus in omni do-

ctrina fuerit, ex eo condat, quod narrat Schafiaeus hiS^verbis:

”Interrogabat me aliquando, ait, Muhammed, filius HaOa ni :

Quisnam doctior ed, magider noder [cui ego* cum meis addi-

ctus fum] an veder? [cui tu cum tuis adhaeres] Quorum illo

quidem Abu-Hanifam, hoc Malecum defigiiabat. Ego vicidim

illum interrogabam, cupiatne ferio, et patiaturne, aequum et

verum fibi dici. Affirmabat cupere et pati. Tum_

ego: MiMuhammed, inquam, obfecro te per immortalem deum, dic

mihi ex animi tui fententia, fimulatione procul, quis amborumCoranum melius callet, magider noder, [Malee] an veder? [Abu-Honaifa]' Veder, refpondebat Muhammed, ita me deus amet.

- •

-i'

-• J]

'

;'Conti-

* De quo vide fupra pag. 59.

68 ABVLFEDAE ANNALES.

f< ’<^A^v^5li j».Xcf ^X3f (i5rjcA>:^3Xi (^,Vi Jljj

pf La_.i..2:=.X-o ^_A=cLV2.3f i^Acf 2A3f ^A2jc\;:lxj\.i v_^^* ^3X5

jjouVaX5[j».Xi c j^_C!.j.::ikXAO JX*3 c |^._^.j.c^Xa3

i^^5X.».3 ^ xX/jicYf sAsJi ^ ^

i^X3f la-5^ (jX+A*«

sAA j*CXxa.^3 (jX+J^f ^ 2^3

i^_5X4.3 (^,*.>iaAi ( (^maA s^_5C_+_3f

f X+xii-C (y.-cf J^A< 8L\a i^XAM\5Xi

^^0.+3f ^AT3 X/c» < A «i idC3j ^t-Xi

^XjcxAXi

viaticum y unde »yiXesf injlruxit aliquem viatico, vel in genere dmo.

Ex rbn-Coraiba in cAj^Xx.+3f i^Xx£=> feu libro notitiarum,eo capite

tjuo inventores rerum perfequitur, fub titulo•‘P*

pellari dona, ra tco^svtikoc, quae militibus in bellum proficilcentibus

ultra ftipendium ordinarium dabantur, cuius ritus auctor fuit Catam,

filius Abd-Aufi ,Perfke gubernator.

a) (j^Xj( Ita cod. L. Mihi dubium non efl, legendum efle (j^wXjt

h) ^A+Jtj pro ^++X3 Saepe enim folent verba mediae geminatae for-

mam defectivorum ultimae (__p induere.^4 t » •

e') ^J^aXX'i Dubitavi, num tumido labio verterem, a (j<ciX5 accrevit, ela-

ta fuit aqua apud Golium. Sed procul dubio in hac quidem figni-

ficatibne permutatum efl hoc verbum cum (ja\X3 Illud autem (j^aXjj

fignificare videtur, in angiijlitis fpatium contrahi, corrugari, ut a lo-

rura panno folet contingere. Gorair, 3) (j^aX5 (rectius C^X>)^ J /

corrugatum gramen. Et in V coni. (jo.XX'i fe ipfum contraxit, ut in

illo poetae, quod Marzukius ad Hamafam laudat:

(jXxAAx3f ;jo,XXa fof

( j»,iL3f (j'- ”quando fefe contrahunt ambo labia ab oris nitido”

[h. c.

A. FVGAE CLXXIX. CHR. DCCXCV. 69

Continuabam ego' porro, iterata obteflatione, quis amborum in

fanctionibus prophetae veriatior fit, interrogare. Refpondebat

ille rurfus, deo tefie interpofito, Malecum efie. Tandem in-

terrogabam, quis amborum dicta et decreta fociorum prophe-

tae penitius teneat. Tum ille: neque hac in re, medius fidius,

inquit,' fi verum fatendum eft, difiiteri pofilim, veftrum ma-

giftrum no-ftro praecellere. Nulla ergo fuperefi:, adiungebam,

veftrati relicta facrarum litterarum pars, in qua laudem fuerit

meritus, praeter illam, quae dubias caufas, de quibus expofita

fcripto fententia non exftat, probabili ratiocinio et comparatio-

ne cafuLim fimilium, de quibus alibi diferte pronunciatum fuit,

expedit. Atqui vel hac in parte, aiebam, noftrum Malecumvefiro magifiro praeferendum efie apparet eo, quod nemo in

illo ratiocinio, quod circa comparandas et aeflimandas res fimi-

les verfatLir, bene rem gerere poteft, qui tres illas theologiae

partes, Coranum, fanctiones prophetae, et fodalium decreta,

non plane imbibit.” Hactenus Schafiaeus. Accufabant aliquan-

do Malecum apud Gafarum, filium Solaimani, filii Alii, filii

Abdallae ,filii Abbafi , Chalifae Manfuri ex patruo agnatum

,

ab ipfo gentis Abbaficae principatum, tanquam haud legitimum,

improbari, iisque dicto facramento vim et auctoritatem omnemideo derogari, quod a volentibus dictum non fuerit, fed a co-

actis ; atqui legem neminem,

fancire extortas per violentiam

fponfiones, obligare, Gafar, feditiofa irritatus opinione, fuae-

que gentis fecuritati ftudens, Malecum arceilit, et nudum tor-

tori tradit (68), qui miferum loris tam permulcavit, et brachia

tam extendit nervo, ut luxata ipfi fuerit fcapula. Aliis quoque

foedis eum modis tractabat Gafar, ut nunquam auditum fue-

rit, tantum virum tam indigne a quoquam alio habitum fuille.

Tantum vero aberat ut Gafar eo fupplicio Maleki auctoritati

quidquam detraheret, ut potius inde maior eius nomini fplen-

dor et faftigium quafi accefiifie vifum fuerit. Obiit Medinae,

I 3 ibi-

70 ABVLFEDAE ANNAL &S.

if. ^5f (j6Vaa.5[ cAJLX/a» ^ 8JLjl\+J\j

(jVv^ L\5Vi. j^.Xama? 1^3

‘' o>.S.f^ l^JV\> ^jj.’3 0\i

if- 5.5 ^/3 (.^5a^

<^_^AASCl5f L\A/.^5f '^A*« ^yAcf^ EQi.A^

e^A4.3:i5f(J.3

c\+=Ei>c ^AcV+«^| 5.A*«^^cl(:j,5(

v3 '^•^iv^5f ^AAS^V-j^Aiii ^^^jt«A5f ^aS^ 5.aXc ^_^Xc v_^x5 <aa/.w\5^

< ^AA^4-5f pf ‘^w.Ax5 ^(aAI 5.A=sTAa3f

S \.^A/(? -sO^xtCii ^Jxc. ^J\.aX5 iSjS:2.^]\ ^5f V^am*-c 5.^*3 (^3o (j.+i

( Vsfcio^f IgXjti 1^ V0j\.h=

c V^A-c oVa^I 5.a2.A:5» 5..0^ J.5 I^iOaS^

jf. o X<.ibfiA2».5 '^A3i3 5.aXc 5.AJcX:i. 5.aXc v^+j \.4.sb5oo.f

[h. e. a dentibus.] — Ceterum hoc (j<iXX!> fumfi ex Elmacino p. iii.

Codex Leidenfis habet (jo-Xj, e quo \jo.Xj quoque heri poflct, defff-

ctus, quafi notaret, cum labium leporinum habuiire.

«’] <Aa5\.Xaj non funt ciaves, fed oneray quae alicui portanda imponuntur,

munia. Non infrequens elocutio: Aa^VX^c 5.aH ^X5 ”pro-

iecit in cum munia rei-um.” Eft nempe omne, quod quis aut

filis, aut alterius cervicibus imponit. Pro, hoc elt ex officio meo, di-

cunt Arabes, ^Xac ^ IasJs hoc efl in cervice niea. Inde illa elocutio.

f) pro mendofo codicis L.

/) villaypraedimih korfnr. Proprie efl nmW^wr, faepes. Integre,

(jV’^wj.5 XiAc:». ambiens horiiy ie.A:^ ambiens palmarum.

Hamafa: (^.^\.a/aa 5 la_As:i3 (j1cAa^.^= ”ut jiahnae in ambitu horti,”

g) pfAr^ (ji Cod. L. pljv.:^

h) deerat in cod. Lcid.

A. FVGAE CLXXIX. CHR. DCCXCV. 71

ibidemque fepultus eli in Bakio. Colore admodum albo ad pur-

rhum vergente* erat, et corpore procero. (69)

Eodem obiit Muflem , filius Chaledi,Zengi

, theologus

Meccanus, quem Schafiaeus etiarh audit, fikham [feu ius fa-

crum] docentem, antequam Maleki, de quo modo dicebamus,

dilciplinae fe traderet. Zengi [feu Nigrita] ideo dictus fuit,

[non quod a Zengis et ex Africa genus duceret, aut genuinus

Arabs non edet, fed] quod ipfi cutis candor profundo et pur-

pureo miftus rubore contigerat.**

Eodem obiit poeta, cognomine domini, vel nobilis, Ho-mairitici celeber. Verum ipfi nomen erat Ifmael, filius Mu-hammedis , filii Iazidi , filii Rabiae, filii Mofregi, Homairi-

ta. (70) Carmina plurima condidit, in quibus prophetae gen-

tiles, Alidas, egregiis laudibus effert, fodales autem qui di-

cuntur, [ut Abu-Becrum, Otmanum, alios] et Aiefcham prae-

cipue, prophetae uxorem, feminam Alidis iniquifiimam, acer-

bis convitiis lacerat. Quod in homine Schiita, qui erat, mi-

randum non efl. Specimina acerborum eius carminum funto

haec paucula; et primum quidem hoc in Aiefcham folam, eius-

que militarem adverfus Bafram et Alin expeditionem, dictum,

longo e carmine excerptum.

Similis efl illa hoc fuo in facinore ferpenti proprios foetus

devorare avidae.

Alterum autem, quo cum ea Haffam quoque, prophetae alte-

ram uxorem, livore afpergit.

Vna bellarum harum fororum [Haffa nimirum] fecretos eius

[Alii] fermones, fecum communicatos, in vulgus pro-

palat: altera vero illum, proterva et animi impotens,

modis iniquis accipit.

Anno*Non intclligo, qui confiftere queant colores tam diverfi. Recurrit tamen fimilis

locus anno 645- A** Obfcura verba. Nos dieeremus, appellatum ita fuIfTe A.

1

72 ABVLFEDAE ANNALES.

LXjJ.C ^3 pV^Sii ^ i^Axw

5»!^\.-cf («^^X-t.if Ov-s^ p\.MAsb

<|^Q.Avf ^/,A« ‘S^3(.J^tJ^

JvaXc Xa^ < pV^ib p$Cs:T.5f SvAif BC^Jti oXXsXAaw^

^^Xs:\Xi f ^(-XxJf^i XjX^ (jV+2^if (_\^c L^f ^.X5f <-\^:^ (jX+aX*« sXaC

*^Awrf ^V^-aX^v ctA/ff

X+^ { ^aA+’^ (yc*« ’^Aa« pSCsixH '^6Vf<0^ J.XJf (_\-J.C 3^4.C (^XsTli f

C f .^v^AAof 2^A^C A*^*^ p^^CSIX^f

j^A^Xa'^ (^y»AAC^ ^A*« '^AJL\^P^-W<1^(

^Asnj ^j.3 J'^'" ci>”A+i ^A**. »As^s>

^ pX^A^Xi t AjX) ^jaM '^AxA5f j^A**\5 pv.^K c\5X^ (y-^

XgXibi (y-^ (yXS*^ X^ ^3'"*'^'*'^^ y*^**^ (Aa;^5( pc\^ X^A^

j?. ^ lyXAAaxM

*^A-«^ ^Xcf) Xg.A5^

p/u^f^ c<rr^j^

Aao-a^K X^5 ^JXXJ (_^s:iA3f c^.JaAA**<

^^^i-XX+Jf^ 0.a-cOvXXaM p-X_cl {^\S^j.^a9 ^jXaaC (^3 i^j.4.z b<^Ji-Auj

( <^1x^=5 ^3f ‘^Xac ^s;xA3f (jA^XX^f (j.s:ia3X>

iM

z) k_Xs3t.5f i^k>M fecit iusJliiltum. Egregie locum hunc illuftrat proverbium

jyf^3 iy«:0X*« quae ftulram facit quietam” ad quod Mei-

danius (^Xc ^^xAL-Ai ALs:\5X3 p^^M A pXCiCj ^7yX5

(^Oj ”dicitur de viro, qui in corona inepta profert, ad quae circum-

dantes adfcntiunt.”

^) jv.X_H '^-’icA,;ix3f Eandem formulam habet Hariri conf. xxiii. ubi

Scho-

\

A. FVGAE CLXXX. CHR. DCCXCVI. 73

Anno CLXXX [qui die 15 Martii A. C. 796 coepit] obiit

Hefcham, filius Abd-er-Rahmani advenae, filii Moaviae, rei.

princeps Andalufiae, natus annos novem et triginta, cum qua-

tuor menfibus, principatu annos feptem totidemque menfes et

tres dies defunctus. Relinquebat filium eundemque poteflatis

haeredem, Hakemum (71), quem tamen imperare orfum duo

patrui, Solaiman et Abdalla (72), filii Abd-er-Rahmani, rebel-

les vexant, et traiecto mari, nam hactenus in Barr-al-Adva [feu

Mauritania] haeferant, fuum ex fratre nepotem, praeliis diu,

fed femper victorem, laceflunt. Vnum tandem horum nactus

Hakem anno CLXXX IV, Solaimanum puta, peremit. Quo fra-

ctus Abdalla territusque anno CLXXXVI cum nepote pacifci-

tur. Per hos gentilium inteflinos tumultus arrepta Franci occa-

fione ditionem Muflemorum adorti Barcellonam urbem anno

CLXXXV rapiunt. (73)

Eodem anno abibat in Syriam Gafar, filius lahiae, filii

Chaledi, filii Barmaki, turbasque componebat, quas ibi natas an-

tea vidimus.

Eodem diruebat Rafchid Maufelae muros, eo, quod iis

freti cives induci non poterant, ut bona fide parerent et offi-

cium facerent.

Eodem, aut, quod alii volunt, anno CLXXXV II, obiit

grammaticorum princeps, vulgo Sibuia (74), vero nomine Am-ru dictus, filius Otmani, filii Cambari, in oppido agri Schira-

zeni, cui Baida nomen ell. Sibuia vox efl Perfica, notans po-

morum odorem; dicuntque id ipfi cognomen ideo tributum,

quod vultu venuflus eflet, et genas candoris ruborisque mixtu-

ra pictas, tanquam gemella poma, praeferret. Hic vir in pe-

ritia rerum grammaticarum omnes memoria fua qua vetuftiores,

qua iuniores, poft fe reliquit. Ad huius librum (75) necefle efl

ut redeat, ficut ad fontem et oraculum, quidquid in hoc genere

exaratur aut difputatur. Magiflrum habuit grammaticum etiam

Tum. JL K cele-

74 ABVLFEDAE ANNALES.

j^\.A-> ‘S\A/m ^ ‘i\kiM 'S^t<2.j^]\.il3""^

^ '^ktM

i^k*M

^^

S»a.>cA+^S^""^

'^A«j (^Vaa.'j>I f>j.^C^

f \~0._3 Sj.Ji-5^ j\]^\uXi

f V/O f^AA^=> iS^-AAw

^X‘ilj? ^ib (^^5f. xfv-\K 2.3^ IsTLJ 2w3 p ^fo {^'CJ.3

fof

^VixH 'j._2c:i3fji 'S^Aijx]\.i n\kx^C?’^

< (j\.->I::-VA‘i V+^jVr’ sVaa:^^^ hj^yci}i\ \.+jf'

0>A^=5 (^Vm*5C3(

(^\.AM^3f foVi !s.^^^aim f 'jv*M\3 f^/c c\;i3

LVi

Scholiaftes 5.X3L <iCx3L, fcd proprie cft, ""indicate inihi rem (ve-

ritatem) quam quaero per Deum immortalem.” Frequentius dicitur

2)s\3\.3 l^iseXic-Vj adiruo te per Deum.

/) (jjw\.a3 analogia ^Aa*3 analogicus. Vid. Hift. Timuri pag. 3 ^. lin. 7.

*n) (^A«ajf forte ^^V2.3(

<ii) ^j.9.^ Cod. Leid. ^j-X^

«) LibteX^t forte Lsbf^e».^

p) 4o {^>0 ^3 convaluit a morbo-, afcito J proJ^

Nam ^3 t{i purus

evafit a morbo. Eodem modo dicitur ^^.Aa ^X3f 1^0.3 pro

^munificus tibi fit Deus filio” p^]Lm3\.3 p^/c\.e:^f "munifici efto-

te erga affines veftros falutatione” 'j,X3 pro^A^ beneficentia, ^2»

licitum et purum, A.

A. FVGAE CLXXX. CHR. DCCXCVI. 75

celebrem, Chalilum, filium Ahmedis. Natus erat, quum vivis

excederet, quadraginta et aliquot annos. [Valde tamen feripto-

res diferepant in edendo anno tam aerae noffrae, quam aetatis,

tum et loco, in quibus ultimum diem obiit.] Sunt enim, qui

cum Bafrae dicunt excefTifle anno CLXI, alii anno CLXXXVIII.

DiverfijQima his perhibet Abu-l-Faragius Guzi, eum in urbe Sa-

va anno CXCIV fato fuo defunctum, quum aetatis annum tri-

gefimum fecundum ageret. Chatib Bagdad [vel condonator

Bagdadicus, auctor fic appellatus, in Chronico Bagdadico] af-

fert auctoritatem Ibn-Doraidi, alTeverantis , Sibuiam Schirazae

et obiiOe et fepultum eflb, ibidemque fepulchrum eius celebre

confpici et frequentari. Habebat nofler grammaticus aflidue

verficulum hunc in ore [five, ut inde grammaticas quasdam ob-

fervationes adflrueret, five, quod alias placeret]:

Vbi convaluit [aeger] a morbo, quem vifceribus fovebat,

extra periculum verfari autumat. At fixus inhaeret ipli

morbus, qui eum tollet."^

Hunc inter et Cafaaeum intercedit illa celebris controverfia

grammatica, quomodo dicendum, et quo cafu, rectone an obli-

quo, utendum fit, quando velim ex. gr. dicere, morfum feorr

pionis a me peiorem et vehementiorem morfu vefpae reputari,

aut aliud quodcunque huic condructioni fimile: fcilicet dicen-

dumne fit in nominativo, puto morfiis fcorpionis peior, quam morbus

vefpae, pro qua dictione pugnabat Sibuia; an per accufativurh,

quod alter fanciebat, puto morfum fcorpionis peiorem rei. Decidebat

K 2 ' hanc* Credebam (verba funt b. Reifkii) vertens tunc locum, fcnfmn verfus efle: Hic

aeger convaluit quidem o morbo pro externa fpecie, furrexit e ftragulis, ne-

gotia fua rurfus peragit; at intus tamen alit occultas morbi reliquias, quafc

ipfuin tandem aliquando citius tardius necabunt. Verum deinceps reperii

Scboliaften Abulolae huic verfui fenfum dare, quem ego quidem absqlfe il-

lius indicio non reperifiem. Scilicet ex eius mente ait poeta Hfc^aeger iam

ex integro convaluit. Sed haec ipfa integra lanitas ipfi pro morbo eft qui

eum tollet.

76 ABVLFEDAE ANNALES.

J^.=cT.i c ^AAX=:\3f j.K3X'j\^ ( VibUf foli

J'^j^

c-VwAii^Jf ^Aa<W

J?. i.^V.Aa.^A2.H ^xXaAj

(jV-Aa-^ O ^IaJI ^6*^

VmivM^ 2^Aaw

AA^f^ 5f 2^^Aaw 5CX-^^/C

^>V3:^-o j^5^4-5f c\Xa/^ c OkX/m cX^ ^^a? j^ASbf^^f

< '^+AA^ i^-cf j|._M<\.i ^_0™A_iif^ ^ASTLi LXXm ^\.^j^f (^-C

^^AA2k gyif ^^\.cs^.A^f ^.A^=f J^^S^4.5f

^x.x-^ C!i>L/^ L^-a_5 S.-aV-/^ |j.Ajl+.^ ^a*« v_>a_X.2>.o jt’i

d)(A-3z\Jf (^M*5LA.l2.-!f

g ^liVOf ^ujyO ^ (j>*-^^-*-^ C!l>^ti j.A*« |^.i

^^.JcxAxif ^Xc ^'L-!.-3f lX-4.-s:i^ (j.> OoVAaJf (j*^

c^a/a^—3f { c...^3V3o^ (^P ^^AM\^ci.3f

^U<A/^5f (jjiAA3z\Jf ^A^cAa. (iCilsXii (^<-\ama5( (Aac

2S^X33 <Aa2>. ’^AA*3f (jXasj fjf (jX^=> 25,-jf ^v^>0 (__^_Cs:x5

^•vAaJf jXL-J ^X:i. (^Xa^j pXjJ^S' J-*X3f ^5f 5a=s:^^

J--N3XiXaamv^

I^^5sn.Ad3f j^3f c\xXj j^S’ ^-iAi2.3f ^X\aAi

5);JbVOf Videtur in verbo ^l^frrs notioJlrangulandi inefTe

,vel mea-

tum alicuius rei coarctandi et opplendi, ut nihil per eui® penetrare

queat. Ita camelus dicitur jt^X£=3 Jirangulansfuper ru-

mme

A. FVGAE CLXXXI. CHR. DCCXCVII. 77

hanc litem ipfe princeps, Rafchid, fecundum Cafaaeum. Vnde

tantam animo concepit indignationem et moerorem Sibuia, ut

excedens Iraca Schirazam fe conferret, ibique animam redderet.

Anno CLXXXI [qui die Mart. 4. A.C. 797 coepit] excur-

rit Rafchid in Romaniam, et Hefn [feu arcem] Saffaf (76) cepit.

Eodem, idque nono menfe, obiit, annos natus fexaginta

tres, Abdalla , filius Mobareki (77), Marvaruzi; nec non Mar-

van, filius Abu-Haffae, poeta, natus anno CV; ut et magnus

ille inter Hanafiticos theologus, Cadi Abu-Iofeph lacob, filius

Ibrahimi; genus ab ilio, quondam prophetae fodale, viro Me-dinenfe, Saado, ducens, qui, Bogairi patris obfoleto nomine,

vulgo ex matre, Ibn-Chaitama appellatur. (78)

Anno CLXXXII [qui coepit A. C. 798 die 21 Febr.] Ga-

far Taialafi, [feu epomidarius,*] traditionarius celeber, obiit.

Anno CLXXXIII [qui coepit A. Chr. 799 die ii Febr.]

Mufa Catem [feu qui devorat et concoquit iniurias] ex Alida-

rum familia, filius Gafari Sadeki, filii Muhammedis Bakeri, filii

Alii Zein-ei-Abedin ,filii Hofaini, filii Alii, filii Abu-Talebi,

Bagdadi obiit die XXV menfis feptimi, in domo Senditae, filii

Schaheki, cuius in cuftodiam eum Rafchid dederat. (79) Abhuius Senditae forore, quae Mufae minifb'abat, narratam pro-

ftat, qualem ille fe in carcere gefierit, et quibus ftudiis occupa-

tus otium egerit. Eum fcilicet eo ex tempore, quo preces reci-

tantur primae vigiliae iniunctae, continenter orafie et laudafie

deum, donec fpatium, quo nox definitur, elapfum eflet; inde

furrexifie humo et preces ad illucefcentem auroram continualfe;

tum peregilfe preces matutinas; hinc confediffe quietum, donec

afcenderet fol et calidius iubar fpargeret; tunc demum cubitum

ivilTe; femper tamen experrectum fuilfe antequam fol a culmine

coeli declinaret. Inde pofl peractam ablutionem deniio fuppli-

K 3 catum

* Epomklarius, a genere vefHtus, quem aut gerere, aut fabricare, aut vendere Ib-

lebat. Vid. ad a. CCIV.

78 ABVLFEDAE ANNALES.

C!l>V^ (jf <S3fo ivXiii c <N4.Xx 51^ (j^Ai V/<? j^’i

< i^A.H xVwjf ( t^X3 f

Ov^ ^kA^5X/C^fV^[r v/"^~

^+J^f ^A.w j^E\.^Jf

8cA:^ <XA»^ ^aX3j^^ (jL-i S>aa« (j 0»jXA2.3f =3 i3 pcV,X!>

i^\M> ^3 ^1?3 ^ ^3^*" (3 <-\+^sT^

d>^E S>am/ ^Acf^

'^aa*\3I svAib (3 A^"-^ ^.A—^ ^y,MAC^

J^A-Vi^ 3Xa^ TSj^i^ of^XR^i (JAm-~i3 ^^_j\./C«

'is._4._Af (jAi c ofOvRA^ t_Ajl:^L?f (3 ji._A_lac Os^.mX/c

< c^^Frj ^X3f zXw (^f ^aA1

\X_^f J^^^+.Jf (_£^2S:T.A5f i_,.{.AA^

w^v/3i.Aw ^A.«c '«^[/^ (^5

){. X^.3 ;_yRAj> ( .J.difvX.<^ ^Sliif 3 3A'Xa3 J^SA+5f (^JJLS..^A^ < JS.j^^_^A«u JsAC

0X4.^ C^_.s._Ay,fl X.0A^ f '^:?^X-*^ (^'^^X+.^ '^Awj i_^Xc^O jt'3

^^A0-**^f tA^so t^fo f ^4-Aff (^y.y,.j.3f

(^Xaa.^.}.E ^^3 lH ^A3"lJ(A'^ 5

'AAmff

(A^i \.g.fX4.^:U ^A:^4.Jf ^Xc (jX^ < i_AAf (^3 j^Asbf^^f i.AXy?f

^jX-v.A^5f OvAjfy^ (AJ^C (^3

I*’"'

minefuoj ita fupprimens rumen, ut nequeat regurgltare. Mcidanius

de hac formula;

j|._lh.-5^ ^LOf ( r* ^

yesraRJ (j.4.3 o^AaJ f iyesiff (j.c 3TAA*>cf fjf X/^LL' plh3>_j ^AR.A.5f

f ^.3i__:es. ^Xc 3tAi:\J ^ fA‘AA)« f ^._>lv^_Aj 3 X/o (jX4.a^= (j^r:

prov^i'-

A. FVGAE CLXXXIV. CHR. DCCC. 79

catum fumnio numini fuifie, donec preces pomeridianas face-

ret; ex eo incubuifle in recitationem Corani et fanctas medita-

tiones, donec vefpertinis precibus defungeretur. Neque illum

temporis id fpatium, quod inter vefperam et primas vigilias in-

tercedit, precibus vacuum praetermifilfe. Hunc non tam actio-

num,quam precum, circulum ipfum de die in diem, donec

exfpiraret , revolvifle, virum optimum et divinae clementiae

commendandum. Catemi nomen inde tulit, quod bene folebat

illis facere, a quibus afpere et inique habebatur. Septimus ell

in numero duodecim Imamorum,

quos Imamici flatuunt, et

quorum nonnullos attingendi iam in fuperioribus facta nobis

copia fuit et fiet porro de reliquis. De patre huius, Gafaro Sa-

deco, diximus ad a. CXLVIII,* de avo, Muhammede Bakero,

ad annum CXVI,’* Mufa nofter natus fuit anno CXXIX; fepul-

chrum eius Bagdadi vifitatur celebre, ingenti mafchhado [vel

confeBione, tymbo] fublime, idque in urbis parte quam Tigri-

dis ripa occidentalis fullinet. (8o)

Eodem obiit lunas (8i), filius Habibi, centum annis maior,

grammaticus celeber, qui, ut difcipulus Abu-Amrui, filii Olae,

fic doctor fuit Sibuiae. Hic enim traditas ab eo fententias pas-

fim affert. Habuit autem lunas in grammatica peculiares fibi

analogiam et alias opiniones.

Anno CLXXXIV [qui die 3ilan. A. C. 800 coepit] divide-

bat Rafchid provincias fic, ut Meccae et Arabiae felici praefice-

ret Hammadum Barbarum;*** Sendis vero Davidem, filium la-

zidi, filii Mezidi, filii Hatemi, Mohallebitam; Regioni monta-nae lahiam Harafitam; Tabareftanae Mahruiam Raienfem; Afri-

cae Ibrahimum, filium Aglabi; Maufelae, cum praefecturis circa,

Iazidum, filium Mezidi, filii Zaiedae, Schaibanitam.

Anno

*Tom. II. pag. 23. ** Tom. I. pag. 451.

Sk eft in Arabico. Sed forte legendum Baridisum, veredarmn. A.iV

80 A B V L F E D A E ANNALES.

OV/C f &A/V^ (^Xik-O ^‘S

(,J (jX^ (j^AaC ^X!f (Aa- {j-i A+AaM Aa.C

^Xc Xa> X-+-^-’^A? i^-^XX/C (J.J r lJXaA? Aa,C

^,-.A—.V. ^-A-/#

^_^X^AmX3f bAjJ^ ^^3 A^^ A^;> X§A^

oA_3|y^

^^0 c "^A.«^ j^a3X+.^ 5>A*^ f ^AjXV-^ ^A*m (^.aXc^O jt'-^

J.A.'^ 'j>_A^/^^3X^ OVAi^Jf J_3^f t\AM\3f S(Aib V_^ ^ ^^/cf^-^.3Xi gXxj^f

C f^AA^=3 X-i^_A_S.f 1^5j (A ;_iX_A_i..f A'^ c ^a3Z\3 0.3

^st^aJ X^3 ^^Xi Ax;^5f ,^i»f '^A^c isAfo ^ J (j3

^X^2c\i < X_^_^ ^ i^33 X^a33^iaA3f J.3

A^C' (^3 ^A3ri3 A-A.;I^3f ^A' ^3 c OxX.qs^ t Z^k>o

j-X.x.::^ Aac j^^3Xl3 ^A(J.3

(jXc ^j.3 (j>MA,3:\3f jj.3 0.AtAsn33 ^3 &.X33

j..QjcCifj j..ac\ p-L-c X.+3 ji.jf J.-A_^ c j.k.x.:^ ^A.XLXi

iAT_3j ^-a_>c (^Xc ^ '^-X+J^ (jjjLa_3( p_^/^^=3

aCaJ

^proverbium cit, ait, jiojz JIranguIaf fuper rumine fzw-, hoc eft, non

poteft continere quae fub pectore volvit. Dicitur quoque loco verbi

pLCq alterum aequivalens iJiASW eodem feniu. Homo p^Ji^rs

cft taciturnus, et camelus quando fibi abftinet a ruminando.”

Coranus Sura XL habet: (^a+EX^=> ^Aacc-JI c^aJ (,_^Xii3f fjt

"quando corda regionem fitucium ftrangulant” h. e. fpiritus prae anxie-

tate in faucibus haeret.

r) 'i}ij.k4.3 aAaas A.J.C ^3f Codex Leid. habet ^3^acs:i3 lAXa/o ^3f

x) '^5Ca?|^a.3X3 Forte legendum: eJ

A. FVGAE CLXXXV. CHR. DCCCI. 8l

Anno CLXXXV [qui die 19 Tanuar. A. Chr. 80 1 coepit]

obiit Manfuri patruus, Abd-es-Samad, filius Alii, filii Abdallae,

filii Abbafi; qui vir, quamvis totidem generationibus ab Abd-

Tvleaafo diflet, quot ab eodem, communi proavo, diftat Iazid,

Moaviae filius, [ille Chalifa Ommiadicus] centum tamen et vi-

glnti annis pofl: Iazidi mortem obiit, qood fane mireris.*

Eodem obiit Iazid (82), filius Mezidi ,filii Zaiedae, [ille

quem modo dicebamus Maufelae praefectum fuifle] nepos ex

fratre iftius Mani, filii Zaiedae, cuius mentionem fupra in re-

bus a Manfuro geftis cum laude fecimus.

Annum CLXXXVII [qui die 29 Dec. A. C. 802 coepit]

infignem et memorabilem fecit clades gentis Barmac (83), quae

in aula Bagdadica maximis geftis dignitatibus fumma potentia et

fama clara, derepente deleta fuit. Cuius rei caullae multae funt

prot i ae,omnes pariter obfcurae atque dubiae. Plurimi Gafa-

rum, filium lahiae,

filii Chaledi,

filii Barmaki,

a quo cladis

factum initium, ideo caefum a Rafchido fuifte ferunt, quod Ab-bafam, Rafchidi fororem, in matrimonium fibi datam, pueruli

matrem fecerat. Ea enim tantummodo conditione fororem ipfi

frater collocaverat, ut eius adfpectu impune frueretur, coniuga-

libus amplexibus ne violaret. Alii cauftam caedis hanc edunt,

quod Gafar captivum lahiam, filium Abdallae, filii Hafani [mi-

nori^], filii Hafani [maioris], filii Alii, fuae cuftodiae a Rafchi-

do commilfiim ,elabi paftbs fuerit. Alii volunt aemulatione

metuque fublatos: gente enim opprimenda, quae opibus et po-

teftate tantopere creviftet, inclaruilfetque magnificentia et libera-

litate (84), vulgiqne ftudia ad fe convertiflet, nihil aliud egifte

Abbafidas, quam quod principes omnes faciunt, qui, potentiae

ad plures fufae impatientes, magnates, onerofos iam et formi-

dandos,

* Fa'.'01-em Dei in Hafcbeinidas prae Ommiaclls forte indicare voluit auctor, quo-

rum hi brevis aevi, illi longaevi fuerint.

Tom. IL L

82 ABVLFEDAE ANNALES.

^a_3 (jf c (A.Aji^Jf i^c cAac SwAy^H »lXA

2S^_A.^«-^ s(A^^ ^a=s:ia3 iaVci.! ^

Jt IsOj ^AC, gVAA^ ^VX/^ ^3^"^ vXi»^

5^-Ci.A:^ ^.AA/^ (^^Ai of^ii (^M JaaAa:^

(A_A-;^5f {jSjXX^^

^*u3C\51 ^Xc ^..R_l2„X.3f ^k2.j^

2f»_A_5 ^c>.j \—*./0 5w'if^.^5 8ca|^^ c\3\.^ cAAazi,+3

^<3 Va3J-+-

‘" ‘AIIcw ^j.3 ^yASITJ

^jC-3o S:^d>A**i

J-^**'jV-0-^-3f (^^_j\.^ ^Aaaj (^aaX.^ \..*..}.«<

( (^aAa:si3 (jVS^(j.a^ (^(-Xsn.J S^Caa/oI^ (^:^f^AA*/f^ \.A:iyA«Af U^'f

( cAic-\5 (-\X3 Z (,3^*-^3f (J.A? tj i^A<»f Os.3 V_Ai2..t.3A;

t>'^

t') Js^o Aur pofituin efl pro ge/Iavit onus ab eo acceptum,

aut proprie erit: illaqueavit ex eo. Sane nihil aptius ad exprimen-

dum negotium conceptionis.

V) Addendum fine dubio cAxi^^f ^3f

A-) ^l^\j'j..l\ pro cod. Leicii Confentit mecum Hamafa, quaC

hunc verfmn laudat.

y) 0^3 Non eft, quod videatur , tertia, fed fecunda pcrfona fingularis

feminina; non v_^A.<3t led v_^a/o) Quod ne mirum accidat alicui, re-

putanti, plurale IAIiac et fingulare i^aajI componi, fiiteor id in hoc

genere perrarum c(fe atque infolens; non tamen prorfus cum indole

Arabifmi pugnare, patet ex fequentibus paribus, CyAib atque

cum

A. FVGAE CLXXXVII. CHR. DCCCII. 85

dandos, ac taritum non aemulos, fummovent. Alii alia com-

minifcuntur. Caefiis autem ert: Gafar Anbarae (85)> iplis calen-

dis Safari [feu fecundi menfis] huius anni CLXXXVII, paullo

poH: Rafchidi ex itinere Meccano reditum. Cuius caput ut pe-

nes fe habebat Rafchid, mifit fidos homines, qui patrem eius,

lahiam, cum reliquis liberis, et facultatibus omnibus, compre-

henderent, et indagine quafi clauderent. Fifco addictum quid-

quid numorum , fupellectilis,praediorum , aliarumve opum

compertum fuit in Barmakidarum poteftate fuiffe. Dimiffi cummandatis quaquaverfum, qui opes et difpenfatores eorum cete-

rosque clientes, et quidquid aliquo nomine ad eos pertineret,

occuparent. Bagdadum mhfa caput et truncus viri aetate floren-

tilfimi, (annum enim, quum caderet, agebat trigefimum fepti-

mum) et caput quidem cum altera trunci portione principis iufiii

in uno ex pontibus Bagdadi,quibus Tigris infiratus eft , altera

in altero, palo fuffixa fpectatum exponuntur. Vnum Muham-medem, filium Chaledi, filii Barmaki, cum liberis atque facul-

tatibus inviolatum praetermifit Rafchid, eius criminis purum

agnitum, quo fe frater, lahia, cum fuis contaminarat. Obti-

nuerat haec gens Veziratum [feu rerum fupremam adminiftra-

tionem] feptendecim annos continuos. In hunc cafum exfiant

hi verfus, feu Raccafchii, feu Abu-Navafi finti alii enim huic

eos, alii alteri tribuunt:

Nunc requies concefla nobis efl et camelis noflris, [qui ha-

ctenus longis et taediofis itineribus contendebamus ad

Barmakidas , horuiii munera carminibus noflris aucu-

pantes.] 'Nunc domi fe continent tam iumentorum aga-

fones, quam qui iis vehuntur.

lam dicere licet iumentis: non eft iam, quod timeatis labo-

riofa pernoctia itinera, et neceftitatem vafta deferta,

unum ex altero, emetiendi5

[exemto, ad quem fole-

batis contendere.]

L 3 Iam

84 ABVLFEDAE ANNALES.

t nOsXi (j.<i ^jjX]tLi a

6 o‘-Aq;:i!> c ^Xiaxi OotJ \.j\Ja.xX5

c ^ (Aa^/O OX^P L-^A/of fc\A^V \.^^/Cj.i b XAam.

ik.jJ^Xc JX,4-5f^ d X_A,jOs3f 4_x_Cj X_+J Ov3Xci.

j,ji.xx^o XjAJtp (J.A Xaa^ ^**'^ XaX^S (:>+P Xa^

^Cw\‘i D^/ol J^_§_A_CX^ '^A*«jf Bl\*>

^^A—^ ^ CtaX—A.M^3f^ ^3f C £

‘j.-5CXJf (jX_i Ov_*-p X.-cf < <^C.X_\j ^j“3f i^-X-/*

CsaJI

cum VAaJ(; ^k*j cum XALx3f;oiArs^j (pro t^oO^^srCi) cum

Xjfyyif compofitis. Invenio quoque iimilem in Abul-Ola locum, qui

evidenter hoc evincit. Ibi conferva ponitur pro con-

fervate. Sermo enim eft de gladiis et ad eos

:

c Xaa.^*c!^ Xaa^+j i^XT^XxAf X^5 (_^X5 csX^f <^Xi=i

”Ac fi Deus imperaflet ipfis: Conlcrva [pro confervate] regna in fiva

”potentia et conflantia.

Item alium in Hamafa:

( qAaP S^cAc ^3X+:si3 j_y:lX^ J^.^’3j^Xi^ ^3f p^X:i»

”Nuncia Hazemidis me ab ipfis difcefllirum efle, dicturumque camelis

”mciscras: abi [pro abite].”

s) AXa^;! ad verbum,complicatio defertorum h. e. transcurfio, trans-

miffio eorum. Dicunt Arabes oA-^^3 complicuit urbes \'cl re-

giones

^

pro, peragravit eas-, unam poft alteram adiit et pone fe reli-

quit. Similitudine a longa panni tela fumta, quae cum antea expli-

cata elFct, multiplicatis convolvendi vicibus tandem tota convolvitur.

Exemplum formulae ell: apud Elmacinum pag. 125 fin. ct apud no-

flrum ad a. 659 .

*) A5tts\p proprie, ungulas fuas infixerunt in Gafarum, h. c.

V/

vicerunt eum.

A. FVGAE CLXXXVII. CHR. DCCCII. 85

lam dicere licet fato et Parcis: Gafaro potitae, ceu opima

praeda ,non alium capietis impofterum [ parem illi

]

^principem.

lam licet, Fadlo defiderato, munificentiae imperare, ut de-

finat [nobis facile ceterorum fordes laturis,pofiquam

hominum omnium munificentifiimo carere coepimus;]

et calamitatibus imperare licet, ut renovatis indies viri-

bus nos impetant, [nobis penfi non facturis quantamcun-

que illarum faevitiem, pofiiquam calamitatum omniummaximam, Barmakidarum excidium experti fumus.]

Quum videafis gladium* Barmakidicum optimae temperatu-

rae afiBctum et deflructum efle ab alio praeftantiffimo

gladio Hafchemidico.

Fertur haec inter vulnera infelicis familiae pater, lahia, filius

Chaledi, vooem hanc fapientiae plenam, qua fe fuosque folare-

tur, edidifle: Pv.es humanas afiiduis alternationibus fusque deque

revolvi; divitias non efle nifi fupellectilem commodo datam,

olim reddendam. ”Nos qui anteceflerunt, aiebat, clade fua no-

bis praebuerunt exemplum, quod nos florentes monere de futu-

ris potuerat, et nunc humiles aliquantum erigere valet; nos idemrurfus praeflabimus aetati feriori.,,**

Hoc anno exuebant Romani reginam fuam, Irenen, regno,

et Nicephorum libi principem imponebant,qui novo inflatus

honore, et imperitus rerum, lias ad Chalifam litteras mittebat.

”A Nicephoro , rege Romanorum , ad Harunem, regem Ara-

bum. Amma badu [hoc efl, praemilTis praemittendis] Regina,

L 3 cuius

* Gladium fymbolum fortitudinis et virtutis. A.

** Hunc locum fie vertit d’Herbelot in bibi. or. edit. Parif. pag. 475. a. «La puif-

fance et les richetfes lont des prets, que la fortune fait aux hommes. Nous^evons nous contenter de ce dont nous avons joui pour le pafle, ct nous con-

foler fur ce ([Ue nous laiffons pour 1’avenir une grande inflructiou a ceux,

qui viendront aptes nous.” A.

86 . ABVLFEDAE ANNALES.

plX/o pVX/ij

c V^aK lg.5V^i\i)f VXaXs». ^a^=3 Va? ^j>A? (^CaH v_jA+:s-l>

OOj^f ^AaS^ '^[/'^* ^ A/^A31 V_XjtA3

c\A)^f (^'i VA-j •?• L.aa^

(j.+2^3f ^X3f jt-wV.3 (^\.xA!3f j-§-^ (^,.AAai3f / ^Xx«.f oVaOf

0|^'^' f (j3f (J>AA^4.3f ^Jt^JvVsb i^AliiyJf

(»\Aij^3f j^^*" jv"-^ f V.^ ^ (,_^f%.'^i ilsC5f iATAa^=3

j^XXaJ 3^3U^5 < ^lA_A_i 'iXiji^ ^Vc AJI^L ^A:>\J ’^A*v J.r'A ;nXas:tJ Cs^~ &3:^3lAaAf

p\.m3\.^ '^.A^V+A^f^ ^aXAj[ ^A.vw5i 5^ib Iw^

^ |i!-g.AAi OvA^yH

(A_A.3^MKi 5<A^/o (A_ii>3^3f (^Vac ^AAciAJf

oVx^ jAma/0 ^'6'-^ oXa^ S.3C/C ^3f ^Xxjf^

jiS. iATX+5( (_\^c y.> ^:^.-? pLf ^siiA^f (^\.AvvOf Ai-f b.kz^ (^^s:ia3|

7ii

^cX.,ij.-3( (_i-A-:^Yf

'S^ktM A ^S***'"^*

^aaai i,_^X^j p.>

yA^_A_i c'vX3f LXa.C (^**\S:T3f(_J-M

A) \.Xa*ju Subintdl. pf vide. ”Vide coram tc gladium.”

c) Alia huius generis carmina habet Elmacinus p. 117 . ubi admodum mcu-

dofe proditus verfus ira reftituendus et interpretandus:

f jJXAf iwXa (^d=aMA3 ^A-^aa ^AtieiAlf (ja\-o ^3

”Si attingeret avarus volam manus lahiae, tam liberalis fieret co proti-

”nus eius anima, ut opes munifice eroget.” Ad-

A. FVGAE CLXXXVII. CHR. DCCCII. 87

cuius in locum fuccefli,

te rocchum efle, fe peditem

, reputa-

bat;* ideoque pendebat tibi tributum, cuius duplum plusquam

unum tu ipfe iure meritoque debebas. Verum id quidem im-

becillitatem et vaecordiam muliebrem decebat. Nunc autem ego

protinus ab harum litterarum lectione mihi reddi, quidquid ab

ea pecuniae unquam accepifli, flagito. Si neges, gladius litem

noflram dirimat.” Quas ut legit litteras Rafchid, ira percitus

confeflim infcribebat dorfo chartae verba haec: ”In nomine cle-

mentifllmi dei. Ab Harune principe fidelium ad Nicephorum

canem** Romanorum. Legi tuam epifiolam, o fili matris infi-

delis; ad quam refiponfum id erit, quod videbis, non quod au-

dies.” Eodemque ipfo die movebat caflra, et procedebat Hera-

cliam usque, caedibusque omnia et rapinis et vaflitate implens,

extorquebat Nicephoro Tponfionem pacti annui. (86)

Hoc anno recruduerunt male fopitae Modaritarum et le-

manenfium in Syria turbae, quas Rafchid milfus eo conciliato-

ribus compofuit.

Eodem obiit Fodail, filius Eiadi, vir fanctus, apud Mec-cam, quo, Samarcanda, urbe patria, relicta fe contulerat. Item

Abu-Muflem Moad, ex Hara oriundus, grammaticus, et hac in

arte magifter Cafaaei, natus regnante lazido, filio Abd-el-Maleki.

Anno CLXXXVIII [qui coepit die 19 Dec. A. Chr. 803]

obiit Abbas, filius Ahnafi, poeta. (87)

Anno CLXXXIX [qui die 7 Dec. A. C. 804 coepir] aut,

ut aliis placet, anno CLXXXi, obiit Raiae Abu-l-Hafan Aii, fi-

lius Hamzae, filii Abdallae, filii Firuzi, grammaticus et pliilo-

logus* Allcifio ad Schnchiludinm , Arabilms frequens. Vt eni.m rocchus

, feu ut hodie

appellatur, elephas vel turris arcam fuam recta linea et uno imj;etu, fi velit,

percurrit; pedes vero aut rutlicus non nifi gradatim per domunculas prore-

pit: ita quoque Ireue exiftimahat, Haruni quiilem licere per Gi aecam ditioiiem

longe lateque difeurrere grc.iratorem,

fibi aurem pedem ultra fuam arcam,

ConflantinopoJin,

efiei re nefas elfe.

A»* Vicinum fono Arabicum malk, rex, et calh, canis A.

88 ABVLPEDAE ANNA I. ES.

(3 V/A/cf ^ L^j.*+5f

^+2»- S.-^sC5f ^

Af~ A^ xV/*\SCj ^ lAxX/o ^^A^

C\aX^K 5«^ p\.3(^ £_py-^^ C-VAi^Jf

5i_A_:^S:^ A^*^

O^0«.^3 1^.^j.tM..!^\)\ ‘^-^XaO/O

< L>^^? J^Xj >Jj j.-3^5f ^5f h5J^^5

^\.A+Jf X^Xr^iJ^f (A^ l-Asnjf X/«

Va-cO>.3 of XaAc;^ b^XA*.

5w_A.j(-\/c lA A ^•<’ ?A5^ c^Ai^n

^ ^A^^ Cs^^ S«^X+-c ^/52j-'^:?^

(^«wV§M ^5b[ '^A:i:.\j gAc ^XaA^

i}. of<^i3 t^'sj\.9 \./o ^ ( (j^XaxH ^a3 .NaxXK i^ASii^f^

S:b

Adfcribit poeta manui liberalis viri vim miraculofam, manus avari li-

beralitate inficiendi, quafi contagio. Qui p. ii 8 citantur verius, cx

Hamafit, eodemque cx carmine funt, et proflant in Excerptis Scbulten-

fianis pag. 582. et 578-

'0 Nomen cft converjio, revolutio; hinc dijnajlia. In bo-

nam partem maxime ufurpatur pro felicitate. Apud Ibn-Nabatam efi:

ACAAt» (j>/C A-Ad j,X 5 f (jf ”lpcro fore, ut

- ”deus per patientiam meam efficiat revolutionem crudelitatis tuae in

"contrarium;” id eft ut te mihi reddat amicum et benev^olum. Apad

eundem ell: i^Caxcs^ (j./c ^a 5 ^^X 5 ) l^CiXA uty ySi

"usque ad tempus reditus tui,

nifi fecerit deus nobis revolutionem

"[aliam] a reditu tuo,” hoc efi: nifi fabfiituerit nobis aliud, quod otium

tui

A. FVGAE CLXXXIX. CHR. DCCCIV. 89

logus ille, Cafaaei nomine celeber, unus feptem lectorum. Co-

gnomen Cafaaei funt qui ex eo arceflunt, quod, Cufam veniens,

erat enim genere Perfa, Cafao [certe quodam pallii aut veditus

Perfici genere] indutus, ad fcholam Hamzae Zaiiati, filii Habi-

bi, accefleriti alii inde repetunt, quod indutus illo cafao facrum

iter fecerit, neque, pofito, facram veftem fumferit. (88)

Eodem anno excurrebat Rafchid Raiam (89), et exactis ibi

quatuor menfibus reverfus exeunte anno Bagdadum iubebat ca-

daver Gafari Barmakidae comburi. Suffixum enim illud pati-

bulo in ponte fuiffe, dictum ante fuit. Bagdadi autem non tan-

tum non manebat Rafchid, fed ne defcendebat quidem, verum

in continente pergebat Raccam;quod poetae cuidam , itineris

comiti, hunc ingenii lufum fuggeffit:

Vix iulferamus, ac ne vix quidem, camelos noftros procum-

bere, quum rurfus movebamus; adeo ut inter adventum

et difceffium noflrum difcerni nequiret.

Vrgebant amici nos advenas fcifcitando,

quid ageremus,

qui valentes : nos autem illis valedicendo refponde-

bamus.

Interrogatus Rafchid caulTam tam properi motus refpondebat fic:

Scio quidem, neque in oriente urbem cffie, neque in occiden-

te, Bagdado aut aufpicatiorem, aut affluentiorem bonis; neque

me fugit fedem illam regiam effie gentis Abbafidarum. Verum-tamen abhorret animus ab illorum locorum confuetudine, quae

hominibus contentiofis,

difcordibus,

malefidis , fimulatoribus

abundare novi,

qui legitimis Imamis fpretis odioque habitis

maledictam illam arborem, Abbafidas,* amant. Absque hoc

foret, Bagdado nunquam exceffiirem.

Eodem

* Ita eft in Arabicis; fed aperte pugnat cum fenfu et voluntate dicentis. Forte

legendum Ommiadas

,

aut Barmakidas. A.

Tom, II. M

90 ABVLFEDAE annales.

(j.MAC3r\3f (js> c\+=s:i.o oL\> ^amn3( uIj

C\-4.-SI'‘5 5tw\^ f>.3 LX^i pV^fa (^3f ^Ama>

(^)<~ t\.'R.^--i^ kkx'\‘:> Lf i^csiAO p’i ^,L^3L (js^3:\3f

^A=?:^3^ C5f gA5\.:si3fA"''"'’

^^-A-^=> ocXc c_A_a_a^ O^**^ (^^3

?$c t^3j> '^^AAti. jsX» A j-6^-^3f

A i_\,A_;^31 J^L- ’?sA*^33 sAib ^.3 f (^aXam,> S>Aa*i (,_>X2».0 pb

p’3; L/o^j V-iiyAsVci^ 'j._\_3^sb j^Xc Aj.i ^:^l2jc+3^ g\.A’^1

P^^330^1? »j-^ X>>AO V^X^f &A**\3f sjvSb A^aX/ A X^siixi

j,^=CT.5X^ j^AKo o\.Aa.AAa3f 3^=::\>lA>

l^jSj\.\:i.i^ »(A^ 0^[p U'^ 2^*"^ 2i.AACJ^ j^c

;_5^A,Xi/C p_S^3^-S.-3 (_\Q.^3f ^Aa<a33 8v^A

^pVma3^ ^XS^ ^jASTUJ

(j^Aa3[ (_\j U“^ pX*«f X^A^

tui reditus nobis fecerit, nifi interea moriamur. In Hamafa:

:^3f j-AE o3

”Subegit triftitia laetitiam;revolutum eft odium noftrum [id quod no-

”bis exofum cft] ex hilaritate.”

Hoc eft, afflictio noflra, quae olim hilaritati fuccumbebat, et in ea

quali fepulta iacebat, nunc evecta eft in altum, hilaritate pelTum euntc.

j^AAaJ Sic fcripfi pro jn^A_A_a, quod nomen Tecfiir ex Arabum in-

fcitia evalit univerfalis appellatio imperatorum Byzantinorum.

/) ^Aa*«3 Egit de hoc verbo Schultens ad Proverb. VIII. 19. Notiofa-

liendi primaria efle videtur.

^ r,r^'Xa^^L/O

A. FVGAE CXa CHR. DCCCV. 91

Eodem obiit Fakihus, Muhammed, filius Hafani , Schai-

banita, difcipulns Abu-Hanifae; cuius pater Hafan , oriundus

Charfena, oppido Gutae Damafcenae, relicta Syria commigra-

vit in Iracam, et Vafetae fedes fuas fixit, unde factum ut filius

Muhammed ibi nafceretur. Adolevit deinceps Cufae, tum Abu-

Hanifae, et fikhae, feu fcientiae iuris, operam dedit, [et fakihi

honores tulit] a magifiro Abu-Iofefo. Complures fcripfit libros,

ut Game-al-Cabir [feu Contextum magnum] et Game-as- Sagir

[feu Contextum parvum] ad mentem Abu-Hanifaei ut alios o-

mittam. (90)

Anno CXC [qui die 26 Nov. A. C. 805 coepit] contendit

Rafchid verfus Heracliam [Ponticam] in centum triginta quinque

niillibus militum ftipendia merentium, et in codicillis defcripto-

rum: unde iudicium fiat de ceteris, calonibus, et qui fponte fua

cafira fequebantur, hoc cenfu excliifi. Vrbem menflrua obfi-

dione expugnavit, menfe huius anni decimo [qui fere Augufto

A. Chr. 806 refpondet] et incolas mancipavit. Sparfi per iftos

tractus manipuli fubegerunt arces, Saffaf, et Malcunia (91);

flammisque graflatl fuerunt et rapinis. Quo vifo Nicephorus

tributum mifit [fuperbis litteris, quarum argumentum paullo an-

te retulimus,* negatum,] eoque ditionem capvitque, et liberorum

patriciorumque capita redimebat.

Eodem tendebant Cyprii vinculum rumpere, quo Mufle-

mis obftricti erant. Sed redigebat eos in ordinem, armis com-preflbs, et minutos captivitate, Maatuc, filius lahiae, qui Clia-

lifae nomine maritimas Aegypti Syriaeque regiones modera-

batur.

Eodem anno profeflus fuit coram. Mamuno fidem Mufle-

micam, Fadius, filius Sahli, qui magus [feu ignicola] antea

fuerat.

M 2 Eodem* Supra pa-j. 85.

ABVLFEDAE ANNALES.92

py3I\+3( ^ ^.i^3\.> L^A.3:\/0 0«>3\.i.

A **> *M TJ^>*>

^ ’^-^\'^ (^6'^'*'^ '^A«^ v^-A^i^o j%'-i

^f^^0A3f ^3f V0.AC (j\.A/.l^2k- g^3f *^'^3f i^yc

>{. j^a/C^ 3 ^Xc ^^^3^Js;xAAw^

^,<<iA3f 01>X/0 \_^_a5 ( ^aXm\^ ^Aaai t__^X^O

(jj^+2»- ’S!Sj)i\.i (j>AAsnjf(J.3

l\3\.6>- ^A2c\j

j;j. JsXa/c j^.3Xa33 j^.3 XAjc\,3f (^««Xsei/c 'JvAw

(^axau*^ oA-^ c?^^0 sAib (A < <A.v^3f

j^a:^» i^/c ^oXa^ (^Xck. L\A;3^3f oX-c

J^XM^i c^Aas s^aXc O^j^Xi <• j^A***.) (^(Aa^3

f(_5y<^

s^Aif (^A+3f j-Awj <-X3 (jX^ f j^S^+3f i3 ^^JJ^XA3f 1^ X^3 oX^

X_.^’3 ^a5 X^a3 (jX£= J>ftA3f ^>^'0 vJ <-VAi^3f j-A^^

^XAi ^A wX^ ^.^ji3f ^aA.w ^Xc AA^t./#CJ"^^ ti)^A3f 2s.a3

2).aXc 5X^33 js^A^ cA-3(j X+^ < js^X3f (j>A? / »X’^**/ ^ ^3X=eA(

f ^\ai Xj ^JXAi ( 5,«.3j^ (^Xc jA^3f ^5 ^AciA5f ni iJ>Xi3

g) l_A3 eft amicire , undique cingere,

ftipare, refercire. Inde formula

^AAM»,3 j^^3 amicit eos gladio fuo, j^^Xastu oLLj (^^3 flamma

cingit*palmas eorum, apud Meidanium. al.

h) sj^^i {^< pr. protinus ab ipfo aejhi h. e. e momento, e continente.

'^3 ^ neque aufpicatior, neque opulentior, opulen-

tia. Lufus in vocibus. Alias: neque dcxterior, neque liniltcrior,

quod alienum eft ab hoc loco.

A. FVGAE CXCIII. CHR. DCCCVIII. 93

Eodem obiit Afad ,filius Ornari

,filii Ameri

, Cufenfis,

difcipiilus Abu-Honaifae; ut etiam, fed is primo flatim anni

menfe, lahia, filius Chaledi , filii Barmac, in carcere, apud

Raccam, feptuagefimo aetatis anno.

Anno CXCII [qui die Nov. 5. A. 807 coepit] iter fufci-

piebat Rafchid ex Racca in ulteriorem orientem, unde non re-

diit. Bagdadi plus unam noctem non moratus, conflituto, qui

fua vice urbi et imperio praeeflet, Amino, filio, altero flatim

mane,

quinto menfis octavi,promovebat ad Nahravanam.

[Huius itineris eventus quis fuerit, flatim ad annum proximumedemus.]

Anno CXCIII [qui die 24 Octobr. A. C. 808 coepit] obiit

Fadlus, Barmakida, Raccae eodem in carcere, quo lahia, pater,

biennio ante poflremum fuum diem obierat, aetatis anno qua-

dragefimo quinto, rarum et incomparabile elegantis formae ae-

que ac amabilium virtutum exemplar.

Eodem anno fere medio, tertio die fexti menfis, conce-

debat Rafchid fato fuo Tufae (92), e morbo, qui, quamvis eumiam ab anni fuperioris fine et expeditionis huius ingreflli tene-

ret, in Georgiana tamen potifTimum, fecundo huius anni menfe,

invaluerat j ut necelle haberet Tufae, quo deinceps proceflerat,

fubfiftere, ubi, filio Mamuno Marvam alegato, tumulum fibi

fuum in eadem illa domo, in quam deverterat, vivus ipfe vi-

densque iulfit egeri, in quem homines deo devotos immifit (93),

qui totius et continui Corani recitatione aures aegri, ad tumuli

oram in lectica recubantis, inulcerent, quum ipfe interea inter

fufpiria faepe has querelas iteraret: O me turpem et illi difli-

milem exemplari, quod propheta dei verbis factisque propo-

fuit. Fini proximus delinquebat animo; redditus autem fibi di-

cebat ad Fadlum converfus, Rabii filium, quem ad caput vide-

bat adflare; O Fadie!

M I In-

94 ABVLFEDAE ANNALES.

H ^3o l-jo

f iij.^(3^ f foWsriAJ v_>A^ (^:sxA-io\.i

J^. ^aaaJ cA" a*"

J_^.^.5f (J.3 J.AiAK ^_'Aij( ^x5\.ao ^_A_if S^aXc oVa?

JSAa*< ^T^AO ^AcLf*>uf^

^A*« \..^A*w ^'*'^^J‘^^

'^a3\.4.'3j

U'-^Oi~A- l\_3 O^A>f ^Ia+^

\.„^+*uf pf ci_Xa^

l\+s:i/(J ^^maaC pr-i,3\.A^ (A+scta) pA^X^Af^

0^15 0<+2iT./^ CJ^" A+SLaj (j\.4.aX/ju A+STL.C(^>w\.-1-R-M

o-?’j (j^\

c o^f oV-§-'<’^ A+cci/j A_+_:i»f 2v-4.-**-f (J'^ A^-sc^aj

J^3\.A5 /7 (.^XaO ^A7 iJ?AA2.AJ A-A_;^_3f (j\.^=^ < VA>_A_3 (JAA^.!^^

j^AjVJf p-S" ^_i^:s:-iA> A.0_£^ < p_ibj>o O^Ai p^_J

<• is_A__x A_5f lA (i^C-iiA^ fA^c \.+.0.AAi (^A^=^ aAJi^ (j.-«

Jt) La_*«^2w Ita infra ct apud Ibn-Schehna. Cod. Leid. habet V_a_a« .iw

/) sV-'^AM b turpitudinem prae eo! Illud af in fine exclamatio-

num faepe occurrit, ut apud Elmacinum p. 142 lin. ig al+AaXjtA! !^

”0 Motafem !” item aVl^i ^ ”eheu auxilium !

” fc. ferte. Vid. Lex.

Gol. V. Cl‘Vc Infra habebimus f\.x4.2 j\ Interdum quoque, He

non mobile, quod j^.-A_srii.Aif Aii> appellant, addunt imperativis ad

intendendam imperii feveritatem, ut ^_:s^jf pro gT-3f ”evade fuga”

apud Marzukium ad Hamafam init. cap. II.

ni) rediit nd fc ex animi deliquio^ ex ebrii tate. Forte a 0'*-i fuqje-

rioritate: fed ex hoc verbo non bene me expedie.

n) i-x)Forte ^.k\ aut ^^o legendum, aut ,_<-3f^Af

A. FVGAE CXCIII. CHR. DCCCVIII. 95

Inflante iam et urgente eo, quod verebar aliquando ingrui-

turum, ferientne me undecunque hominum oculi?

Evafi dignus eorum commiferatione, quibus invidiam mo-vebam. Age tamen , feramus patienter eventus rerum

acerbos.

Sane ploratu profequar, quoad vivam, iam dirimendam ar-

ctam, quae nos intercedit, amicitiam, et ciebo voce meadies laetitiae praeteritos.

Aderant paullo pod ea dicta exfpiranti praeter Fadlum, Ifmael,

Sabihi filius, et Maruzuhin.* lufla mortuo fecit, qui aderat, fi-

lius, Saleh. [alter enim, natu maior, Mamun, a patre miflus

cum copiis Marvam praecederat.] Chalifatum gedit annos vi-

ginti tres cum duobus menfibus, et octodecim diebus; annos

exegit vivendo feptem et quadraginta cum quinque menfibus et

totidem diebus. Erat cute nitidus et formofus, candidus, cani-

tie refperfus. Inter liberos relinquebat Aminum , e legitima

uxore, Zobaida, fublatum ; tutii Mamunum e pellice, Maragel

dicta; porro Cafemum, agnomine Mutamenum deinceps dictum;

et Muhammedem, qui agnomen Motafami adfcivit, et Salehum,

modo dictum, et Abu-Ifa Muhammedem, et Abu-Iacob, et

Abu-1-Abbas Muhammedem, et Abu-Solaiman Muhammedem,et Abu-Ali Muhammedern, et Abu- Muhammedem, quod ne

quis credat vitium calami ede, tenendum, aliud ipfi,

praeter

hoc praenomen, nomen non fuide; denique Abu-Ahmed Mu-hammedem; omnes e diverfis concubinis. Habuit quoque filias

numero quindecim. Solebat quotidie mille drachmas de fuo pe-

culio in egenos erogare. Chalifatum teflamento legabat Ami-no, filio; cui fuccedorem futurum fubiecerat alterum dlium,

Mamunum, quae conflitutio ut fanctior haberetur, eo voluerat

efficere, quod tabulas in Caaba depofuit. Praeterea caverat iis-

dem tabulis, ut Mamuno decedenti frater eius, Cafem, vulgo

a Mu-* Nomen obfcurum , forte eunuchi cuiusdam. A.

96 ABVLFEDAE ANNALES.

^aX^) |,i.;^Xif 2.a)| cA5 ij\S^

if. ^^o

c c\^^f \.^a5 cA'0 i^XA^f &,sn.AAAD (AAiyK jSZmaC. a(_\A;^3f ^t.5V-0 i^A^ <

(J^+^

So^.^.'l, ^_x_A_x_siiJf j^'iV.c>» p'~'Vs:\5f V:^ lXa;^H s\.i^>

'^JlA^Jf 2^5 O^Xi-f of<sAX-^>J-*<^

X^.ic) ( o>-A\i-X_3f^

{j''0 2^aXc ^/cA3 j%‘i ^s:t.‘^

ofv-\X3 2SvJt^ jvLj^Vi X^of XjJiXXXxi cXAjiyH

A l^CX/<? j^XXaj iJ-Xi i«>AM\]f SsXsb

^ (^AA*« ^

(^jo.+^ (_y^^ (_xXAi^f x^A^ c s«jX^ ^ax*^^ "^a*« i^^x^o jf'3

f '&_A.+_X_*« gjJf J-XX^Xi (jX+aX*« (^3 v_Xs:\«.f j^-^XAc (^Xc

2^Xif CV^C &.jX^/C ^4.XXa*/^ ^A/O^f

j?' jt-^A-cX^ (^X/c^f ^iX*«(

^^£=5 X5JJ.C. ^j O^sisi^Jf cXaX ^X*3 'i^AAA\M SvXib

yti ^_X__5f 0^3

j^Awf y.A/0^f X_^_a3 < ^jju+^ A**< O^Xii^O |».3

^^Xjf Jf Jt3^ X+i^^t ^X^ ^Jo:s:x3f (^A+i(

U''<’

o) ^^Ovjf proprie de6o voce, nomine tenus evocabo: et quia veteres in

more habebant defunctorum nomina et animas apud fepulturam ter aut

facpius vocandi, hinc notat quoque htgtre, plangere mortmm.

Hinc

A. FVGAE CXCIV. CHR. DCCCIX. < 97

a Mutameni titulo notior, fuccederet, hac tamen cum cautione,

ut integrum nihilominus Mamuno elTet huic fratri pro lubitu ius

fuccelTionis confirmare, aut derogare. (94)

Sollemnibus ergo facris Chalifa dicitur a Rafchidi copiis,

eo defuncto, in caftris Amin, filius natu maior, aurora, quae

noctem illam fatalem excipiebat. Sacramentum nomine fratris

accipiebat Saleh (Mamun enim Marvae degebat), qui flatim A-mino per Ragaum, eunuchum, de communis patris obitu, re-

busque ceteris geftis Bagdadum fignificat, et infignia regni, quae

pater fecum duxerat, figillum puta, et Muhammedis tam Bor-

dam [feu tunicam] quam baculum, remittit. Eunuchus ut Bag-

dadum venit, et, quid rerum novarum eveniffet, docuit, etiam

ibi dictum Amino facramentum, facrumque palatium occupa-

tum a novo principe fuit. Mater eius, Zobaida, deinceps Bag-

dadum Racca veniebat, cum defuncti mariti thefauris; cui filius

Anbarum obviam ibat, in magnatum Bagdadenfium caterva.

Nicephorus etiam hoc anno periit, Romanus irriperator, in

bello cum Turgomannis (95), poftquam novem annos regnaflet.

Anno CXCIV [qui die 14 Octobr. A. C. 809 coepit] im-

petebant Emefleni , coniurati et conglobati, fuum praefectum,

Ifacum, filium Solaimani [Abbafidam], eumque Salamiam auffu-

gere cogebant: quapropter Amin imbelli et fegni revocato Ab-dallam fufficiebat, filium Saadi, Harafitam; qui armis prope ca-

ftigatos pacem petere coegit, et fupplices in fidem recepit.

Hoc anno cecidit confeflbr, Schakik Balchenfis, vir fanctus,

in expeditione Culanenfe (96) contra Tureas.

Anno CXC V [qui die 3 Octobr. A. C. 810 coepit] fparge-

bat Amin civilis belli fuique exitii quafi femina (97) eo, quodMamuni, fratris, nomen omitti porro iubebat in precibus, quas

oratores quotquot diebus Veneris e fanorum fuggeftibus pro fum-

morum principum falute a dicto fermone recitant. Ad eum enim

Tow». II. N diem

98 ABVLFEDAE ANNALES.

5v\sb ^3f \.4.g5 AjjSO \.4.S^ 6L\X.i

L-^-3:T.51.3 L-X._l;2\.A5f 5k.j.X^ ^^3 ^M^/C ikXi^

u'-.AJU (^/oV+H ^^jnznn^ \..Cx.x.^ (j.AAj^f

jj.AAwS:i3f ^ (jVsbV/O ^v3 (^aanaC 0.3 0^-

03 ^ y^»A\C 2^*-.«^ 0^<\.+ 5 f 0/0 (^jS\.i \.+^/0

f (j\.^:SaH 05iA3f^ >3 (jVsbV/O 03 0AUAC

03 ^/oV^-VJ ^A:sii

^Vc ^A_J^ j.^0j\.3 < fuXjJcA/X/ ^ ^\.a3 0\.sbV/O 03 0avkaC

^0jf^5\.3 ^imj\.9 (^V_4i\./0 03 0maaC 03

3^. 0V«/^3=T3 0S^ ^aoV+M

Hinc illud proverbium ^*i\.A2h ^a3cAa!> ^*3 l^Ai-c^. w .

’* .... ^

Vr^^l/”novi te bene; me mortuum luctu profequeris,

at vivo neceflaria vitae non praeftas.” Vid. Schultens ad excerpta Ha-

mafae pag. 310 fqq. Huc pertinent quae de lugentibus Romanis ha-

bet Dio Caflius L. XLVIII rcis' rs Tfixois so-Trcc^ccrrov , y,ctt rus

€<Bvrus 7j:s^is^^riyvvvro, ovcixu=;t uvrovs uvsy.uKow rei.

p) b^K i^-Xa2 0/0 e folido, lectifiimo fuo peculio, Arabes medium >

meditullium cuiusque rei appellant lumbum.

j) ^Ia*3^3'V3 pr. luctatui fuit luctam. ^a5 efl: diuturno tritu tortuque

emollire, fubigere, macerare et definiere rem. Vinum v. c. dicitur

^aX/o, fractum, quando ignea eius rabies aqua fracta cft. Hinc for-

mula .A._i. 2s,_X_a_’3 fricuit eum experientia, exploravit eum ipfo

ufu. et ^Xa3 telle Meidanio efl: corpus friabile, maccrabile,

ct ji»AjC3 laejit eum in corpore.

A. FVGAE CXCV. CHR. DCCCX. 99

diem ntrumque nomen in votis publicis iunxerant. Eo autem

prodebat Amin, fe fratri fpem et ius omne in Chalifatum olim

fuccedendi adimere, id quod erat fanctionem paternam, qua fra-

ter natu minor in maioris locum fubire iubebatur, lacerare. Fra-

tris autem nomini fubliituebat nomen filii fui, Mufae, quem,quamvis parvulum, ornatum titulo Natek bilhak £feu veritatem

eloquentis, vel fecundum ius et fas pronunciantis*] eo ipfo im-

perii collegam et haeredem declarabat. Vnde inteftinum fratri-

bus bellum confiatum. Paullo ante dicebamus Mamunum iudu

Rafchidis cum copiis in Chorafanam abiifie; e qua provincia fia-

tuebat Amin eum exigendum, viribusque omnibus exuendum;

ideoque Alin , filium Ifae, filii Mahan (98), cum exercitu ad-

verfus Taherum mittebat, Hofaini filium, a Mamuno Raiae prae-

fectum, ibique in modicis caftris tendentem. Ali autem ad quin-

quaginta millia ducebat. Penetrabat igitur in ditionem Raien-

fem armis infefiis, quo facto Taher, in fuos edicto, ne Aminumporro, fed Mamunum, pro Chalifa haberent, educebat in ho-

ftem. Concurritur, pugnatur acerrime. Taher tandem, tametfi

viribus impar, caedebat et profligabat hoftes, ipfiusque ducis,

Alii, capite potiebatur, quod cum victoriae nuncio ad Mamu-num in Chorafanam [ulteriorem, hoc efl Marvam] mittebat.

N 2 Eodem

^ Vel etiam loquentis ex divina infpiratione quafi per os aeternae veritatis, reddi

poteft. Nempe Arabes Hack feu veritatem appellant, quod exiftit et necelTa-

rio exiftit, ita ut nequeat non exiftere, quod in foluin deum cadit. Et liinc

quoque epitheton dei eft, et pro deo limpliciter ponitur, ut in illo Schahre-

ftanii apud Pocock. Spec. Hiftoriae Arabum p. 265 f. e quo patet Schiitarum

vel Imnmicorum illes, quos Galia, nss vTTS^foocX^eVTOi^, nimios^

immodicos appellant, iactafle et exfpectafle in gente Alii loquentem per Hack

Otscilf Jtijt cuius fpecie compa-

reat Immanis oculis aeterna veritas-, et per cuius linguam humanis aurihus fonos

percipiendos edat. His forte voluit Amin filium fuum, ut aemulus, opponere,

tanquam non in Alii gente quaerendus ille fit, fed in fua proflet.

f

100 ABVLFEDAE ANNALES.

(J.3 (J-M BASb yjj

^Ami VXam!>

^--^-i2._s:^3 i^f 0>A+2h ^^3 ^X3( Oyj^c.^ 's.^s:i>o L^IiArv

^Ima.3 c {jaiJ'^^ t_i-MC"'t^

\^X-:^j9 p.g._A_A_3 (^^LX-c^yf ^-5« r ^aX3\.3. ^5f J^.v^ V+Xi

p<-X-ji-A_i c f^SbVL 1^X3 (jf ^aZ. i^jC f^AXj\.i^ (j./«

2._A_i f>j-'o\.s ^V-A-^r^ ^^/cl\.4J^ (-\ac ^/0 (Jj^a:^\9 'S.-4--Sj^

j)>.... '^^-A-3 ^Jf (^CA4.if (^-C L-C |^X_ma_3 (^I

V_4._^ C (jf^.X_s:^3 &-+-!^sb ^_x_A_i <• j-iXlo

(1)—*-

^_a_a_>^*M jA^^^ t_^-5=’X:s:iJ (j>aa-^+3('

6j.^\.i 5.-3 (jf j./o\

^

^ M^— 3f ^ Y"X—^ f^-.^-AArf (*^3

^

AJL— X—J CX—

J 5 ( »(j^-Jb vJ 5._X_£=5 c ijjj-ioJ^-0-*«

( 5s—A.

r) A_X_jL=w Semel erat in codice Leid, —a.

1^^—yX-—w

-a. et tum

A. FVGAE CXCVI. CHR. DCCCXI. lOI

Eodem anno celeber ille pogta obiit, Abu-NavasHafan (99),

filius Hanii, anno aetatis quinquagefimo nono.

Anno CXCVI [qui die 23 Sept. A. C. 81 1 coepit] expe-

diebat Amin duo imperatores, cum geminis caftris, fingulis ad

viginti millia , adverfus Taherum ,iam iter Bagdadum verfus

ingreflum. Imperatorum alter erat Ahmed, filius Mezidi ; alter

Abdalla, filius Homaidi, filii Cahtabae. Ambo ea mente Hol-

vanum tendebant, ut Taherum aut reiicerent, aut obiecta mora

ulterius progredi vetarent. At, ut Chanekinum (100) pervene-

runt, fubnacis collifi difcordiis, retro pedem, holle ne quidem

confpecto, referebant, eoque copiam faciebant Tahero inoffen-

fo pede procedendi, et vacuam Holvanum occupandi, quo ipfi

Mamun Hartamam fummittit (loi) cum recentibus fupplemen-

tis, et litteris, quibus iubetur, quidquid urbium et praefectura-

rum iam fubegiflet, id omne Hartamae permittere, ipfe vero

quantocius in Ahvazenam regionem invadere. (102) Cui man-dato ut Taher paruit, ita quoque Hartama, ad capeflendam cu-

ram regionum recens acquifitarum, Holvanae fubftitit. Mamunautem, clade exercitus Amini , caedeque Mahanidae accepta,

edicto fanciebat impofierum fe tam in precibus publicis, quamprivatis alloquiis, titulo principis fidelium compellari (103) : fi-

mulque declarabat Fadlum, filium Sahdi , fummum rectorem

omnium Iraca ulteriorum regionum, quae uno comprehendun-

tur orientis nomine, et a montibus Holvanicis inde usque ad

regnum Tibet in longum, in latum a mari Perfico ad Dailomi-

tidem et Georgianam [feu mare Cafpium] porriguntur j eum-que virum fimul titulo praefidis utriusque Raii fatus [feu regi-

minis] (104) ornabat, ut in cuius. ditione tam res militares, quamciviles eflent. (105) Eius autem fratrem, Hafanum, filium Sah-

li, conftituebat Charagae [feu redituum (io6)] fupremum quae-

ftorem, idque uno et eodem anno. Tantis et tam fubitis cu-

mulabat honoribus eam gentem. Taher interea primum qui-

N 3 dem

102 ABVLFEDAE ANNALES.

v^L-aa/^ ^Xc ^^^AAA/f 1%-»^

^ j— 4/-^^

'&AA(A3f Ov^ib 1^ C ^^AXaAaJ^ &AaW V_^XoO jf-i

(j.-A_^^f o3<-X3tJ V+^a^j-stla^ ^-j^tsVaaa^X^

v_^x5 ofovi> ^3f ^A+Jf J^=»-o C'^'^4i-A0A3f^ otj^cE^if ot^-xA^-i

j^. 'j^AAtA^f 5>\ib v^AoXjf (jf ^3f ^\.s:i5f SuX;C^ jv\.Aa.s:ii( ^«3*^ jnXxaa/^( X^i

j.^ pOv-XJi (A^ ^*3i^if

^Xc ^^jwAjX+’^ i^AAM (3

'$: t_^Xc'Xf j».Ajbf^if (j.i sA3f cx^.c ^X-!.jtJf 2>.a>3

^Xc ^diXL AAAAif ^ *^-JXa^ ^^aXma^ ^X^^ ^Aaa/ v_^X^O

< 0./of 5aAa3 j^5 jj.;C jA-ioXA/tf ^ cAJC\/a» S ofOkXi

(js,\as:T.!^ j>^AaA+3f S.AJcA+i sOaac j^3( 50^^ 5.-^1 (j.A/<?Vf Acv^

25aaXc ^^ASb ^ Jw-jXA\3.2k.^ S<Aa:^ ’j./oXc JSsAC

S>+-^A (^ao (^X^jl^f ^A/oYf c.^XE s^Xi-f (jXc X+X-s (

,^jXLX+Xi ( 1^0 ^^3.5 ^ 42$Aw<^XaC^ A^aaa^^ ^Aaaa x3 ^«X*A«3

f ^X/^aXaX^ <«_^Xa.> 2aaX(^ A«aC <A-X_i ^_A./C^f

s) o3a.x3 Excidiffe videntur ob ofxctorsXsvTov verba: A-a.mJ 3 »A^ kJ

o3oa^3 (jaXc j-^XL ^^AA«f

/) g^aVE-H ^ fcripfi pro codicis Leid. ^^XAi3f Neque ta nen vel

bc fitisfacrum huic loco. (^C3o (_j'Xi feiifum turbat. Circumfcripll

in latinis, ut emergeret tolerabilis connexio.

A. FVGAE CXCVIL CHR. DCCCXIL 103

dem Ahvazenam Tubigebat, dein Vafetam, tandem Madainam:

fub anni finem iam Sarfaro [oppido ad tres a Bagdado para-

fangas] caftra admoverat.

Anno CXCVII [qui die ii Sept. A. Chr. 8ia coepit] toto

tenuit Bagdadum dura et flebilis oblidio. Non enim ab exter-

no folumrnodo hofle,

legionibus duabus , totidemque legatis

Mamuni, Tahero et Hartama, corona cincta, fed etiam intus

ab immani annonae caritate, et, quod ad cetera accedebat gran-

de malum, inteftinis feditionibus (107), rapinis et incendiis

vexabatur.

Eodem obiit Ibrahim (108) filius Aglabi, gubernator Afri-

cae, qui quomodo eam dignitatem confecutus fuerit, ad annumCLXXXiv expofuimus. Succeflbrem habuit filium, Abu-l-Ab-

bafum Abdallam.

Anno CXCVIII [qui die Aug. 31. A. C. 813 coepit] po-

titus tandem urbe Bagdado fuit Taher poft multas contentiones

et pugnas acerrimas. De parte urbis orientali loquimur. Aminenim cum matre liberisque in urbem Manfuri [feu partem occi-

dentalem] fe recipiebat (109), ibique Audebat fe tueri, defertus

a fuis copiis et eunuchis, qui turmatim auffiigerant , ex quoTaher ,

urbem ingrediens , per praeconis vocem iis omnibus,

qui domi fe continerent, et arma non opponerent, fecuritatem

promulgaverat. Verum haud diu gradum tenuit Amin, arctifli-

ma preflus obfidione, quae eum eo redigebat, ut in ipfo fere

illo temporis articulo, quo res ad huius quoque partis expugna-

tionem fpectabat, cum Hartama inflitueret pacifci, eique fe de-

ditum iret. Nam Tahero fui copiam facere metuebat. Tahertamen id concedere nolebat, ut alteri duci ille fe dederet, quemipfe ad deditionem adegiflet. Nihilominus exibat Amin extre-

ma vefpera, quae diem Solis praecedebat, vigefimum quintumnienfis primi huius anni CXCVIII, in candida veAe, nigroque

cucullo, contendens ad Hartamae caAra. Hartama tum quidem

eum

104 ABVLFEDAE ANNALES.

tiC-L.-A.sn5 «Jk-*JC*w-/o jxc. ^A5^

^ 5>Xj\.XJf isXAH j^-Ai c jiCAc k^Xcf

L^+ac^ zi^KkA.i (^o ( &XA3f (iCA!>

2^A\2.jCs\.i 1.^3 f 0>,Xf0.3 ’i^4,'.^sb !t Jt ^5

gyXc (^Vs:iao3 Os-'j^ jt-S' ^aX^s-jt^

l_/o^ f A+3f ^/0 ^^+3(

v_aX=sta:>3 Ai-f 1^‘i '-X^ A+3f (3 Lx*« X+Xi ^j^A/cXf

^4iXL ^.-3 ^-<Xi ^.aXc ^jX^c

^-X-A-X-i j^-s:T*3f X->^ 5.A^ XAi c A

(J./0^-.^-^^l.A_j fjAa+i ^A-cA^

^^3 O^lf A*XT^ i''*'^*

^ o3^i^ A^3j o3<aXj

A"^»^< «w^-A-^-3'^-^3^ 3*J|-^3Xi

A*^l^^i^X3X3 c-^-A^r::^ (^A+3f i5.A2>.|

c (^>cX-4._X-3 ^jaiXa3Xj ^Xa^ ^-*-A-sT.3f A-»._;5(-Xa3( ^-sbXis

aX-'C^ ^A^ma3^ ^ »^X^3 2^Aaw Ta33

^t ama 3 (

*

^

^.A—3 o'-^

UiU4 aC (jX^ ^.^.;i<f ^ajXa'^ ^^3 20Ci^=w ^jXO

c ^3aa-^ ^^^AAA^3f3^ ^^^3 X5nA»w/ ^^X^^ C ^Aaa/

c .kX—o L 0^3^33 ^aa^^ ^ t^3^\***^^3 ^ ^^^

'

.. ^^33 ^^3^^X33 X^^a^a.^ ^^X^^

J.ib3^ ^^i-3 ^c c-AsriAS^ 'A'jy^^3 |<.§*Xc c^^-U ^a33 ^j.a^a3(

2saa3

i’) o3c\_X_.) deerat haec vox in cod. Leld.

x) ^j.i3 calvus circa tempora. Vox rarior : reperi bis in Hamaia

minore.

A. FVGAE CXCVIII. CHR. DCCCXIII. 105

eum ab inftituto per certos homines dehortari fliidebat: nondumfatis fibi comparata omnia effe ipfi accipiendo et fervando atque

defendendo; vereri, ut Tahericorum ipfi inhiantium multitudi-

ni viribusque refiftere queat; fuadere ut proximam noctem ex-

fpectet. Sed nulla ratio valebat Aminum a coepto avertere.

Poftquam ergo ambos fuos filios arceditos, apprellbs pectori,

ofculisque atque lacrimis fatis rigatos a fe dimififlet, in equo

ad ripam Tigridis provehebatur. Vbi praeftolantem inveniebat

Hartamae liburnicam;quam ingrelfus amplexibus Hartamae

ofculisque crebris, in miferi principis manus pedesque ingedis,

excipitur. At confedim adfunt Taherici,

qui magno liburni-

cam impetu adorti, everfam aquis mergunt. Et Hartamam qui-

dem extrahunt remiges; Amin vero laniatis propere et abiectis

vedibus, ne pondere mergeretur, et quo nataret expeditius, dumfic natat, praeter femoralia pullamque cidarin, nudus a milite

quodam Taherico capitur ; et datim quidem iudu Taheri ali-

quam in domum abditur, circa mediam noctem autem ab im-

milfis quibusdam Perfis confoditur. Altero mane amputatum ca-

put in turri quadam Bagdadica confpicuo loco fuffigitur, et, ut

fatis oculos implevilfe vifum fuit, detractum ad Maraunum mit-

titur, cum infignibus regni, litterisque victoriae nunciis. Taher

porro proxime infecuto die Veneris occupabat urbem, et prae-

ibat populo preces, et vota faciebat Mamuno. Regnavit igitur

Amin quatuor annos et octo menfes et quod excurrit, defiitque

vivere die quinto vigefimo primi menfis huius anni CXCVIII,

ut iam dictum fuit, anno aetatis vigefimo et octavo. Erat pro-

lixa et aequabili caefarie, circa tempora glaber, oculis minutis,

aquilino nafo, pulchra nitidaque cute, procerus. At deperibat

dudio voluptatum: vinum potabat nullo pudore; ludiones et

muficos contrahebat undecunque terrarum, flipendiisque et be-

neficiis cumulabat ampliflimis; fratres et confanguineos aditu ad

fe excludebat; aerarium, et fupellectilis pretiofa quaeque inter

Tom. II. O fuo-

io6 ABVLFEDAE ANNALES.

st, Jtj^^Sit 2^^a 5

^^\._X_^_J^ SX^O \3 OV^^Ci. (^jjiaaC^

( V-a-aLc ^^V/c Lg-X+c iwX-A-jf^ (jj^_AJ^ '^_a_szi5^

c of^=Ex+5( i^2kVAa.3 j.^\>^'ij^.3

LVEl/C SsXJf

c oVc o>‘a3 ^L3f j\.jM1^3 Wj"*" X_Aj loVi

e f JSaXc (jA;\.A3f

!._ 5\..^3f (^Xi Cl j\-^3i Z Cl3fv3

^i. % aa^AawI

^

^A..3 \a3^

jw:si3f J.Aax3f Xa-I(J.3

(^«As:\3f ^^3 (

^ /Xrs:-i.=!ZT.3f^

V^LV^L (j>3t L^jy^ < Ss-X^ ^a*a» «_aX^(J |%b

^^3 |I^_A-Sb|y_3f cVa*«3 (^3 C\..A '^T./0 (__^X^3f

^^CL\_J S>—^-^-3L3 <_^3\.L ^^3 ^ ^^M\CST3f 0^3 ^*w.s:x3f

(J.3^vAsn.3f jy-A_3f Lg-X-iiif 5«_3 iJi-*^AA*/li f xLa^3[ ^3f

1^ Q(^i3^f jjy—*W-C ^ y-^y»^-A^»3( f C.^^MM-3f

(i>?3

y)(j\.AA<a:3:x3f ^J Forte (jlAAas:x3f

z) \Ji.M-i Cod. L. vJL^^-j»

<j) i^VaC copiojior pars aquae marinae aut fluvii maioris. ^tsxJf oIaC

0 ‘a£=d ait Scholiaftes Gorairi.J

i>) ^AM3ei3f ^^v3 geminavi ; femel tantum erat in codice.

*) i_x-**wAA3f Ita quoque Ibn-Cotaiba. Nofter codex e-AA^+3f Sed quid lit

^:^AAa3f,non intelligo : nili forte ^•^Aa3f Dobbita legendum.

1

A. FVGAE CXCIX. CHR. DCCCXIV. 107/

fuorum gaudiorum et fecretorum confcios et adminiflros, inter

feminarum et fpadonum cariirimos, dilargiebatur. Quam pro-

digus et praepoftere magnificentiae ffudiofus fuerit, documento

funt quinque illae liburnicae, quibus per Tigridem vectabatur,

infano ftructurae impendio; quarum una leonem, altera elephan-

tum, aquilam tertia, quarta ferpentem, poflrema equum refere-

bat; et quarum Abu-Navas in iflis mentionem facit:

Subegit deus Amini obfequio iumenta, quae ne ipli quidem

Salomoni fubegerat.

Quando enim equeftres eius copiae proficifciintur in terra con-

tinente, equitat ipfe per undas, fero leone vectus.

Mirantur te, o Amin, talem equitem, idque tuo merito: at

quam mirarentur, fi te fuper aquila viderent,

impetuofa illa, roftrata, utrinque alis inftructa, quibus iugi-

ter obflantes undarum moles dividit.

Tantnm erat quod de Amino diceremus, quo vivis exemto fo-^

Ius iam orientique occidentique Muflemico dominabatur Mamu-nus, Chalifa domus Abbaficae feptimus: qui, quod Chorafana

excedere nondum luberet, nuncupabat Hafanum, Sahli filium,

Fadli fratrem, fuo loco utriusque Iracae, Perfidis, Ahvazae, He-gazi, et lemanae rectorem.

Anno CXCIX [qui die Aug. 21. A. C. 814 coepit] res no-

vas Cufae moliebatur Ibn-Tabataba (iio), ille fic vulgo dictus

Alides, Muhammed, filius Ibrahimi , filii Ifmaelis, filii Ibrahi-

mi, filii Hafani [minoris], filii Hafani [maioris], filii Alii, filii

Abu-Talebi, civesque urbis ad praeflandum Ridao [feu roo sv^o-

KiiAovfxsvM et communibus votis approbando viro de gentilitate

prophetae et Alii] facramentum invitabat, tam profpero fucceffu,

ut totam illam urbem fibi adiungeret. Huic Hafanus, cui mo-do dicebamus cum aliis Iracam provinciam a Mamuno deman-datam fuifle, Zohairum, Mofaiiebi filium, Sirafitam (m), im-

mittit cum decem militum millibus. Quos tamen Ibn-Tabataba

O 2 fudit

108 A B V L F E D A E ANNALES.

olsii LL\.\L i^i d l\+s:i/c oV-^'^'^X i3'&

^

^-C ^ ^A.C J^*>C^L C\\Am\a 5 V.-j>f^*.^\M ^4.JM

Lf^jo\5f ^if ^'S e LLLL

if. \.g.Dy;w sO»c ^^A+5f

^awas:tH (jr^^ sAsb

:t^ f-A}L'rr^'^"

(J*.A+5f (jV^wf^sni

JS»_A_^A_.^=^ ^jf>A+^5f 0\\C L.0._A_^

^_A_+_j c^-X-Jf <-\-A-C L\_4._sri/c cA_J^

(^j^V-=:x.^Jf

<^j-^ i^cet+M l3 X^a5 c (^XajX/C Kawj

^ 'i.jLjL.Ai

2^3 ^j.k.x3 ^X> ^5f Xj^Auif j'X*^ < Xg.XsSif

^5( (^'^? Xjjf^fcvkH XA ^^^MA-cXi £ 0X4.^

XjE«aK XA <CJ“^

^Xa3^ ^ vA i*y^^ (* ^ ^»)^<^X4»3|

^XXCi^ 1^} ^aaaaC ^a^/o (^3 |^._A_^f^A j..^]b ^Amif sAdi

^a,s\ac ^3 ^uj^jo (^3 iAXsn.Aj.f X.03^ <-\+s:i,c 0.3

f (^aC>X+X3 ^oXc (JA/X^C 03 2S.X31 cXaC 03 (^Xc 03 L\a3:t.-C 03

0a5

#f) c\+s:^aj Codex j^-a-^^A

^) (JyzOsk6=s Ita codex. Sufpectum.

A. FVGAE CC. CHR. DCCCXV. 109

fudit et caflris exuit, menfe huius anni fexto. Septimo autem

ineunte fubito idem perit veneno, fraude legati, Abu-Saraiae

(112), qui, quaerat imperii gerendi aviditate, prope perfpiciens

Alita fuperftite nullum auctoritati fuae momentum fore, mole-

ftum exiftimabat amovendum efle, amotique in locum fufficie-

bat alium aliquem Alidam puerum, Ibrahimum, filium Zaidi,

fub cuius nomine perfonaque fubigebat Bafram et Vafetam,

pluribusque praeliis fatigabat Mamuni copias, quae fingula enar-

rare non vacat. (113)

Eodem finiit Hofain, filius Mofabi, pater illius toties lau-

dati Taheri, cuius virtuti potifiimum Mamun imperium debuit;

idque in Chorafana; unde mittebat Mamun, qui Taherum fuo

nomine de patris obitu folarentur.

Eodem obiit Abu-Hafchem Abdalla, filius Nomairi, Ha-madanenfis [origine], Cufenfis [fede feu civitate], pater iflius

Muhammedis, Ibn-Nomairi, qui magifter Bocharii fuit.

Anno CC [qui A. C. 815 die 10 Augufti coepit] compo-fiti funt Abu-Saraiae tumultus. Coactus enim menfe huius anni

primo cum octingentis equitibus Cufa evadere, (nam corona ur-

bem cinxerat Hartama, qui etiam ab eius excellu fiatim eamabsque vi et caedibus occupabat): Galulam pergebat Abu-Saraia,

ubi, defertus a fuis fenfim dilabentibus, incidit in manus Ham-madi Candagufchi, qui eum ceterosque, quos adhuc fecum ha-

bebat paucos, Hafano, filio Sahli,tum Nahrovanae degenti,

mittit. A quo avulfum turbatori caput ad Mamunum mittitur.

Quos hic rebellis concitavit tumultus, decem illi menfiiim fpa-

tiuni non excefierunt.

In Arabia quoque furgebat eodem tempore alius quidamAlita, Ibrahim, filius Mufae, filii Ifae, filii Gafari, filii Mu-hammedis, ad cuius ex Hegazo in Arabiam felicem adventum,Ishak Abbafita, qui Mamuni nomine provinciae praeerat, auffu-

giebat, patentem hofli et vacuam relinquens. Appellari vulgo

O 3 folebat

IIO ABVLFEDAE ANNALES.

'j»-}.^S^ &AM*ifS:^

gj3f ^Am^JL (^/c\.+3f ^!>\X!^7 ^.AX^:: Ouy^ (j^LJf S._g_:^ ^3f \.j|^m33

j^(-\3l3f (jXc jLcEiAsVA^f ^ ^A3fL\3f 2JCX+sn5 <• ^\jsis:\5^ p\.^x3f

< ^fcAc ^^^jMs:x3f ^A^ 2^^^ ti)^^ ^ '^A3Lsn./^ (^^/cV+33

'i..^JSji^ ^c. 0^s:x3L (^^L3f oVsT-otJ-§*«

^«A=s:i3i g ^L\i

pOkXi c (A-^ Vj3 2^3^ (j3 S-4-Sj.ii

^(^j^aA/0 ^Aaa.1 ^Xc(^ &AmJ 3 »Asb 0LX5{X33 ^v3 »3 y^\-+3f (jX^

J‘^3f ^jA/o 2^^a5 (^-oX+3( (ycXjjJ.^a.^

X+Xi

:y: oX^ f^3X-^, (JJA.^^^3( J.Xa3

f^_x_X_^ ^jjjX-sJt3f (A^ ^A<asn3 (j3 (^^0X4.33 ^A?f a^sS»

f ^AjX:sn.A>o j».^aXc h (^X/^ (^aX33 O^Xa3 X^a^

(jX.,£=:^ OX\>|^^3f o^^Xao <A-^^3f ^ay^3f (^^jX/0^'S'*'^

5$C \—A.jf^Aaj (^^3

» «

/) ^5fOk3f hoc eft ^A33c\3f (jjaAJ anhna ferox, fajhiofa, plena opinione fui.

Notabilis forma pro ^3fo vel ^^L3fo : eft enim a verbo ^Jo, quod/

quamvis de omni vTre^yjCpuvM et J/Sf;??; dici queat, folet tamen de ama-

tore, qui fimulata feveritate et duritie amorem diftimulat, praecipue dici.

Tebrizius ad illum verfum,quem excerpta Hamafac Schultenf. p. 424

lin. 2 . exhibent, vocem 3^-^ interpretatur: vjib'^3f ^jA+3f

hiSo^cj ”fretus fe ipfo et armis et apparatu opibusque fuis.”

Hari-

A. FVGAE CC. CHR. DCCCXV. III

folebat hic Alides Gazzar [hoc eft, lanio, vel carnifex] eo, quod

rapinis et caedibus hominum gauderet. Ishak ille erat filius Mufae,

filii Ifae, filii Muhammedis, filii Alii, filii Abdallae, filii Abbafi.

Eodem periit Hartama, dux Mamuni celeber, fua ipfius

culpa. Nam confecto cum Abu-Saraia bello iter Cufa in Chora-

fanam ad principem inftituebat ; cuius quamvis litteris interea

fummiflis in Syriam et Hegazum ablegaretur, tanti tamen eas

haud faciebat, quin auderet Marvam pergere, fiducia meritorum

et penitioris cum principe familiaritatis, et imprudente candore.

Suarum nempe reputabat partium efle, principem de rebus qui-

busdam ad Hafanum , Sahli filium , fpectantibus docere, et ad-

monere, ne nimium illi confideret. Intercedebat enim ipfi cumHafano fimultas

;perfuaferatque fibi tantam fore fuam auctori-

tatem, ut, quidquid de inimico referret, id principi nullo ne-

gotio perfuaderet. At multum fallebat eum fua fpes. Hafan

enim corruperat familiares principis, ut alTiduis delationibus Har-

tamam penes eum in fufpiciones odiumque adducerent. Quo fa-

ctum ut Hartama, menfe huius anni undecimo Marvam veniens,

verberibus primum exciperetur, dein mandaretur vinculis, et tan-

dem per immiflum ficarium de medio tolleretur in carcere. Vul-

gatur tamen, fato eum fuo conceflilfe, invidiae avertendae ergo.

Hoc anno iulTit Mamun numerum iniri, quotquot uspiam

per orbem terrarum ab Abbafo Qxftarent oriundi homines; in-

ventique fuerunt inito cenfu huius gentis tum vixifle, qua ma-res, qua feminae, tria et triginta millia [quod exemplum doceat,

ad quantum numerum unius viri foboles intra duo fere Saecula

pofiit excrefcere].

Eodem occiderunt Romani fuum imperatorem Leonem[Armenum]*, pofi: quem regnavit Michael [Balbus].

Eodem obiit Maruf, Carchenfis, vir lanctus et editis cele-

ber miraculis;quod eo magis fufpiciendum

,quod pater ipfi

Chriftianus contigerat.

Anno

I 12 ABVLFEDAE ANNALES.

x\.MAA3f l^vAcwf^ (j.A_A_Jf Cj^'- ofs-AA>

vJ (j>w\../L5f iSjASZ-o (j\.aaao.5^

<a5\.2>- dJ ^•0 |J\.s:i+3f LN2.Jt3 ^4if ^^qz\X} c j%aE.c

^ (^\.AAAA.5f1^.0Aj

^sbf (^a5 (j.i (_y§*« ^ s^Ani

V.As:T;i2.A5 vJiX:^i_y^^ (J‘'^

^+a:^^ 0\-*A<A3f

(j\.£=:^ ( NAO (JvulA^f jS^ky\ ^C w?«|y*.+3li ^.Xac

{jj|^jj\<_\.H pLA_'5^ (j\.Ai^ (j.a5 (^Xi. j^^=3A+3f J-^A" pXA*

4 pLf (^3:-iAi AAp_EX-^-Jf ^u^/0 jSjdjS\ ^Xc (^^A+5f ^AjAf tsAA

C-^3XL ^-^3 ^AmaSZiJI ^Xc Ov+^T-C j.XXC^

<A+:siv (^\? rsO^xi ^^.’C '^AaXts^^^ (j.A+X*w.^f 0«.^c

^_Ac2._dn.5f T5L\k:^ j„K^^

c S,_A_A^.3f sAib 1^0 ^J.K X-A_X_£^ (J._A_aA_A.X3 l^C3;^ oli^f

Haririus confeflu xLin habet veram formam 'S<k\>d ^3fj

^LXC/s X^a33l^ ”eius confuetudo eft intolerabilis, et ferocia defiti-

gans.” Loquitur de mala uxore.

^.a3( (jjjo jiibornavit ipfi-, proprie occultavit ad eum , h. e. occultatum

aliquem amici fpecie percufrorcm ipfi immifit. (j>wO cfi: occultaret

oblinire ita dicitur de pane fub cineribus calidis conditio Dc

cute cameli oblinita quoque adbibitur, tcbe Meidanio:

^XL

g..XL.a (j3 (jv^oc5!^ iXi-dd (-\/.w.:s-i.3f U^j (jf Aa03L

;^vAXv.3f

A. FVGAE CCI. CHR. DCCCXVL 113

Anno CCI [qui die Iulii 29 A. C. 816 coepit] eo invaluit

Bagdadi ficariorum et incendiariorum furor, ut intutos effice-

rent latrociniis angiportus, palamque raperent et feminas et in-

fantes, oppidaque per vim depopularentur. Quae res miferos in

magnam calamitatem et confiliorom inopiam coniecit. Coibant

ergo vici aliquot Bagdadici ad ligna ducum quorundam ultro,

femet auctoribus, nuncupatorum,quorum primus erat Chaled

aliquis. Darii filius, ci^us ductu vicani, quotquot in fuo vico

circaque deprehenderent, grallatores adorti, coercebant iniecta

manu et profligabant. Surgebat ille Chaled initio noni menfis.

Tertio die poli, quarto eiusdem menfis, exiflebat alius aliquis,

ab Anfariis [feu Medinenlibus] oriundus , at in Chorafana edi-

tus homo, Sahlus dictus , filius Salamae

,qui , ut furorem

gradatorum paribus animis retunderet , magnam multitudi-

nem urbanam contrahebat. Solebat ille in publicum procedens

appenfum collo facrum codicem praeferre, et concionari per

compita, hortarique obvios ad vitam bene honelteque et fecun-

dum naturae leges agendam; deteflari contra iubebat ea, quae

pudor et fana ratio afpernantur. Quod inftitutum plebi mirumin modum placuit.

Hoc anno nuncupabat Mamun principem ChalifatUs hae-

redem (i 14), AliRidda, filium Mufae Cademi, filii Gafari, filii

Muhammedis, filii Alii, filii Hofaini, filii Alii, filii Abu-Ta-lebi ; titulum ipfi addens honorificum

,Ridda min al Miihammtd

[h. e. communibus votis electi viri de gentilitate Muhammedis].Simul imperabat legatis et caflris, tam prope, quam procul po-

fitis, mandatis quaquaverfum dimiffis, ut, pullis pofitis, virides

in pofterum veftes geflarent. [Eli enim viridis coloi*genti Ali-

darum adamatus, ut niger Abbafidis (115) fuit.] Id quod anni

huius nono menfe, die fecundo contigit. [Verbis exprimi vix

potefl, quantas turbas haec rerum mutatio traxerit, et quam pro-

pe ipfum Mamunum ad difcrimen fummae rerum amittendae

Tow. 11. P aci-

114 ABVLFEDAE ANNALES.

J^K2.\aO liCL J \j~ ^j^\.4.x3f ^ki ^Xc liCJo

(jX^=^ f ^XA4.3f (J.C ijh.xi ^kkJi^ \.ki\

^X.x,J Sw_.RA_Ajf vX_i.f i ccXsr^A+^f

QwXA5f k (jol£>- ‘i.::sTs::L3f <Xw3f »Asbv!j a3l=w

(J.3c\4.=s:i./0

'^i^s:L3li j^cAgJf &.XA4.3f vj o3o<3i4.>

^_)f ^i^s:\3f (J.^3:i3f SsXaIjj ^AXc f^+Xj

(^Aw-\-4.*.3f ^_g.-jo\.i <• (^jjjXAx3f ^Ai 3VLCs?'

^.X.J is*4-:s:-i3f S.=ciis:\3f (ja*4.s:l5

^ 5cax^ (^a?\.+X3 ^cl\3 (jf Xjf

^i^s:i3lj (^(_\0^.5f (j 3 ^f ^ <!^-X-*=s:i.j

(^A:ci (iCJj f^X*Xi < (^/oXjf U^XsTT.!^ {^oX^3f (^3 oXs:i.«.^

:t^ jA:s^3f

^_.A^X>0 ^_4«Xc^f j4.A4i3^if JS.X3f Lkj^C L.^3 ^vAm3f n\ii

« i***!r-'^.X3f BoXjj^ ^2wf

^^Ai+3f ”fi totum corpus camelo pice inungitur, dicitur

xt^-> at fi tantummodo inguina et axillae et tenuia cutis illinuntur,vw

dicitur (ja/o Tandem (ja<o quoque elt, occultavit rem fub pulvere.

Coran. \^\j‘k]\ <A cS^«-<-X3 pf

h) (iC-X_\?^ Paullo aptius f^_C.X_/^

?') S(-\:srLv3| manifefte corruptum. In promtu quidem erat Oj^xk4-^\ re-

ponere, quod fenfus requirit: fed eo admiflb, legendum pro

«jvi.3 lA Quid fi legas (_\0.A:su3f ?

k) ijoXck. Perelegans ufus verbi. Intrabant (velut in fluvium vadofum)

in hoc negotium, periculi pleniflimum. Sumta formula e Corano

Sura LXXIV. verf. 48.’

A. FVGAE CCI. CHR. DCCCXVI. 115

adduxerit.] Aegerrime quippe ferebant Abbafidae potelbatem

fuae genti ademtum iri. Prae ceteris urebat haec contumelia

Manfuruni et Ibrahimum, fratres, Mahdi filios. Praeterea Bag-

dadicorum haud pauci renuebant Alidae facramentum dicere,

quod Ifa ,filius Muhammedis, filii Chaledi

,ftudiofe ab ipfis

exigebat. Quin menfe anni ultimo turmatim et tumultuofe ru-

entes proclamabant in augufia urbe Chalifam modo laudatum

Ibrahimum, filium Mahdii,

et Mamunum foliemnibus cerimo-

niis dignitate fua exuebant; duo illa non concoquentes, unum,quod Mamun feque fuumque imperium unius Hafani Sahlidae

arbitrio permitteret; alterum, quod e fua gente Chalifatum ad

gentem Alii transferret. Dies fextus et vigefimus duodecimi

menfis defectionem vulgabat, palam ipfis Abbafidis Bagdadi ob-

fequio renuntiantibus; quod quo fpeciofius facerent, et quo plu-

res confortio criminis implicarent, fubornabant duos, qui pro-

xima die Veneris in plena concione, quum in ordine facrorum

ad preces et vota pro falute principis facienda fuiflet profectum,

furgentes per fpeciem altercarentur. Vnus itaque fuo factionis-

que nomine, placere edicebat, ut vota prius Mamuno, tanquam

domino regnanti, fiant, et tum demum Ibrahimo, filio Mahdii,

defignato fuccefibri aut collegae alterius. Nos autem, refpon-

debat ad haec fubornatorum alter, in nihil confentiemus aliud,

quam in id, ut, abrogato prorfus Mamuno, facramentum dica-

tur Mahdii filio, et deinceps Ishaco, filio Mufae Hadii. Obti-

nebat pofterior fententia. Inter haec, multitudine aliis intenta

et difcedente, neglecti fuerunt et turbati facri ritus ^deo, ut

eo die Veneris illae preces non recitarentur,

quae huic diei

follemnes et peculiares, et vi legis in pleno fidelium coetu re-

citandae funt.

Hoc anno dominus Africae obiit, Abdalla, filius Ibrahi-

mi, filii Aglabi. Cui fucceffit frater, Zeiadatalla.

P 2 Eodem

Ii6 ABVLFEDAE ANNALES.

(j\.AA;y>J.L> (J.i ^S^X3f (A-SC ^T.X_Xif S.AM*3f »lAib

j»Ljl\3[ i^CXv ^Xa^LI

< (^c\g.+5 f (J.3 ’j.*AA3 f ( {^kA.aC^ S>A*« t^XswJ j»,!>

<^XA+3f '^a/aJI &Asb ^js/0 jy=sru-3f i3 JJtjXi

8>.X5f cA^c i^XlxfJf 2^aXa^3 ^L"'"4-3f < fjxX^ (jf (AJt>

^Xc ^+XAv^f^ ^j3<a+3L ^X—

^X^ m (^oX.(J_3f (^yo(J'^

(jaX-^-xJI of^AA^ ^^.kJi c^iUsraif

j^.S^+if 0'X:s\«.f X_+3^ c (^oX§3f 0»l3:i*«f i_^X=^(

^0Aj^J"2"^

&-C^AW I^i

^3f OXsiiw-f ^CwA/Ai ^sJ>c j^^Xsr-uof i^AjO 0*\.*^f n

Jf. 2^wa^2^ jJso^ ^jjfiA+if ^3f ^^cA^~*.3(

»aa r ^aaA^( (^o 0»fy-^f (^A+33^jjL*c (_^X:s^Awf^ ^^3 i^j’'^ ti^“^

(^^^^-cX^Jf j^Xa*/

^.*A^5 f 1^ (^A^Jf kw? 3^A.3 f v3 X/c s^amap <_->>-}-**' (ijX^ < oX^c

S.X.ij<i X_+_^ ( (^(Ag4.Jf(J.3

sA-sb yX.AAjji' (^'0 XaX^ ^aaXaXJ pX^s:i.5f ^_3 ^X.cXi

^^AoX.4.if C "c^.Aam ^+C (^XS^ ^^AjXa^ ^^AA^jf ^Aam ^^Ac( ^Ama5{

^^y^AJCxIf j^AA^if (^jwwX^x3f j%,Q,^m\/cX5 < j\.kJO (vA^f J^.^^AM/cf ^+3

rj^^iXAcf K^bjfa^ j*.^^^/cXi f jAxXp XAly^^f I^XXi (^^jX^if

/) fubornnbant. notat : confingere,fupponere

, ut foetum

fpurium genuino, traditionem confictam verae rei. Decfl haec notio

Lexico Goliano, fcd admodum tamen frequens eft.

A. FVGAE CCII. CHR. DCCCXVII. 117

Eodem expugnavit et fubegit montana Tabareftanae rector,

qui tum erat, iflius regionis, Abdalla, filius Chordadabae, in-

deque [dominum eorum] Scheheriarum , filium Scheheriari, filii

Scharvini, detrahebat. Dailomiticum autem regem Aialili'* cap-

tivum abducebat.

Ineunte anno CCII [qui die 19 Iulii A. C. 817 coepit] an-

tiquato Mamuni facramento proclamatus fuit Bagdadi Chalifa

Ibrahim, filius Mahdii, fub titulo Mobareki [feu Benedicti].

Cuius in nomen qui multitudinem facramento rogavit, is fuit

Motalleb, filius Abdallae, filii Maleki. Secundum haec occu-

pabat Ibrahim Cufam, et metabatur ad Madainam, Bagdadi re-

lictis ex fratre nepotibus, Abbafo et Ishaco, filiis Mufae Hadii,

illo urbi occidentali ,hoc orientali praefecto. Quo factum

, ut

Ishac, illo munere fungens, Sahlo, filio Sallamae, potiretur,

illo, quem Bagdadi prodiifle [doctorem, aut, fi malis, pro-

phetam], fancta imperafie, improbis interdixifie, fupra narraba-

mus. Hunc itaque captum et defertum a fuis mittit Ishac Ma-dainam ad novum Chalifam in caflra, qui taureis et carceri ho-minem addixit.

Mamun interim cernens, in difcrimine verfari fuas res, et

opus Iracanis fe praefente efle, nunc tandem excedebat aliquan-

do Chorafana,provinciae praefectum relinquens Gafianum, fi-

lium Abbadi. Nam Fadlum, Sahli filium, itineris -adfcifcebat

comitem. At hunc quidem ipfo in itinere, Sarachfae dum agunt,

adorti viri quatuor in balneo trucidant die fecundo menfis octavi

huius anni, annos fexaginta natum. Inquifitum fuit in percuf-

foresi praemio promifii decem mille aurei, quisquis eos coramadduceret. Nancifcitur tandem illos vir aliquis Dainavarenfis,

Abbas, filius Flaitami, et in confpectum Mamuno producit. In-

terrogati de caulTa facinoris, ex ipfius Chalifae, Mamuni, iuflli

illud fe perpetrafle afleverant. At nihilominus capite luunt.

P 3 Inde* Nifi fbite malis bif Al?a Latii. A.

ABVLFEDAE ANNALES.II8

0'f|-*XJ X^5\.L> (^AoLJf

c —A_sbfy.>f (^AA5 ’^**.j.5f Acv^ (j.L>X^K ^ ofAii

i.^>Xl3 oL\x3 A\a.X3 ^j)fA+3f (>^X3i3 ^X^

< ^_^Xla4.3V^ ^.Xibf j^o j-^Xi jAA/ciXi i_^XXi4.3(

^ j.AA.w3f 5lAib i^'C ^^y_X.AO V^ l^^3i.^

^Q.v. ^3 ^M*s:i3f ^_>_Ai (_jXc aXx3[ (^^A+3f AXc X0.A^

-^XA^y»3f ^ C*h^ c ^X^ 2^AA^f ^*^^/^X^.3f

ii^X4.+3f (j/<-^^*3f A+s:t^ »^!i X§A^

<^A.^3f &._3 j.a3 X-+jf^ f ^x3f(J.3

qy,4.c (^j^+3f ^Ajt+3^

8A^ j».XjtJ (jX^ (^A^Jf (JXc*. J^^AaA>o (J.3L^=:^A3 5.3^

(^3 ^Xc d>X/o ^A>o X_0_A^ f i^\i\./c^ i^A*u (^_^X^o jV-^

^Xx^ 5Xcc^i oX+3 J.AC y\.^=Aj Xaac ^5T (jX^ xXa^33

2^ajv»\^3V3 ^^Xo c,.\3^^ Ci^X^^ ^ c^AA*^^3f ^Aif ^y.A3 c_Xav (^^j^-^X-4.3 f ^aXc

o3aA3 C5^^(^*i.A+3f i_^_A_L" oXa? X^3^ c (^X+3' 'j«A*ju

(^Xc i^-A+Xj X+jf i^X^ AA^3f ^A^/0 A^~ ci^a3

(j.A’3 ^p^^+3f ^^i3 ^JXXj (jX^ c 0 oX^ Av

^UCH ^*^*c (^3 X_.v.:^3f gyXc ^-A-^X-^'^! c^3j> Sj.M— ^Aj^f

(J.3iJ?oXa^3[ (y?S'0^ CJ^^jXV-^ c!l»x^3‘ 1^ r^£=o pAx3l)

(^^3^^Xc (^v3 (j.a/^3:-l33 g^Xc (j.J(AA^33 A+srxc

S-4.-A] 2*"X'i oU;:s:-l33 A^-s:ia) a33^ ^s5j» X.A^3f ^X:^ c 3XL

A^Xx’i ^.X3f xX;Cl (jf rSj^=Dt\k>^^

A. FVGAE CCIII. CHR. DCCCXVIII. 119

Inde movebat Manum in Iracam;qua de re certiores facti Ibra-

him, novus Chalifa, et Motalleb, qui facramentum cius nomi-

ne exegerat, recipiebat hic quidem fe, morbum fimulans, ex

Ibrahimi caftris apud Madainam tendentibus in urbem regiam,

ibique clanculum inftituebat ,verfipellis homo, plebem eo in-

ducere, ut, Ibrahimo abiecto, rurfus Mamuno accederent: Ibra-

him autem, ut cognovit perfidi molitiones, perfequebatur eume caftris Bagdadum, factaque diligenter inquifitione quum nihilo

magis homine potiretur, nusquam fui copiam faciente, iubebat

©ius aedes atque familiares diripi. Quod accidit fecundo menfe.

Hoc anno fignabat Mamun tabulas matrimonii cum Buran,

filia Hafani, filii Sahli ,contrahendi j fuam vero filiam ipfe vi-

ciffim elocabat Alio Riddae, filio Mufae, ifU Alidae, quem fuumolim fucceflbrem nuncupaverat.

Eodem obiit Abu-Muhammed, Iazidicus, lahia, filius Mo-bareki, filii Mogairae, Moeri [feu qui iuventutem Corani lectio-

nem docebat], Abu-Amrui, filii Olae, difcipulus, qui ex eo, quodin familia Iazidi, filii Manfuri, aliquamdiu vixit, eiusque libe-

ros erudivit, Iazidici nomen invenit. Iazid ille avunculus erat

Mahdii principis [quippe cuius mater, Om Mufa, filia Manfuri,

foror Iazidi erat, gente Homairitis].

Anni Cdlll [qui die 8 Iulii A.C. 8 18 coepit] fecundo men-fe derepente exfpiravit apud Tufam Ali ille, cognomine Ridda,

ex immodica uvarum ingurgitatione^ quem ut iuflis factis Mamunpenes fui patris, Haruni Rafchidi, tumulum condidit (116), figni-

ficabat Bagdadicis per litteras eo de cafu, hortabaturque velint,

fublata irarum caufla, bona fide ad prifiinum officium redire. In

Imamis, Muhammedis fobole, quos Schiitae duodecim fiatuunt,

ordine octavus hic efl:. De cuius patre, Mufa Cademo, Imamo-rum feptimo, diximus ad an. CLXXXIII. Noni, quem hic Ali

genuit, Muhammedis fcilicet Gavvadi [feu generofi et liberalis]

fuo loco mentionem faciemus. Natus fuerat Ali nofler Medi nae,

anno CXLVIII. Quum

120 ABVLFEDAE ANNALES.

(3"^^ '^A*w3f sJkib

V+Xi ( s^AszT.sof (^^X+X3

(^o (^'C v^‘aXj ^j-^~ c1)^a3 Xji^^f 5>.Xa3 joX^/o 0^3.5 i^C_3;3

^j^-cX_a3( o|^3 (-\_:i>.f <A-A_+:5fc ’^AM^3f eiAib ’j^:sn=s^3f

\ |».ASfckf^it J^^L\3f 1^ »L\STL> j^Xi 53

^aaw ^3:i,j pL3 ( o30kXj c?53 (.^^'^XAt p<-\3 ^a^

( (j3w\+ib ^3f (^/c>\.^3f ’i^\s:x3f (^o ^S-3 &A**Jf sAsb

^A*^a« J^f^_\Xv v.^-/ofo 'j^+AXlC

^iX^i X0+liJt<j v_XXi- 3.^a5 i^XiJ^ o^J^3f

^jXj(3Xi:i3f^ (^X;>ji\.A3f^ (jX^s^c^3^

^0/JU ^^^^M*3Z\3f gjXc x3o^wa33 v_^^Xc '2^AA*^33 5v\_a

i^jXr' (j^J-A3f ^C/.(Ajt3f o|^3 t_^A^ (jA^-i.c^ c\jo>isn.3f ,3 ^XXc

^ (^A3\.+3f ^3f i^5jx3 ^0aa. ^v..w3:T3f

(j\-S^ f j^+a3( (^^X/0 oL^ ^3^0 xtcxXif^sO

0'33^''-^ *wL.^\£iAa 3 sXAJt+9>i (^AAM\3f Xl^AW^/O '^C3o yO ^jRaAJ

VaJ '

72

;) (_coXa3f Codex L. (^o3.03f (j.j

) ^+5 proprie dicitur de elephantis, qui isx+3i-c inftriimento ferreo acuto

domantur et reguntur. bX)o (^) ?«.ji4.X+3\.i 3of icx+'i

50 p«) 5.Ai==5«i verba funt Scholiaft. Harir. ad conCell.

XXXVI.

») oXe Deerat haec vox codici Leidenfi.

A. FVGAE CCIII. CHR. DCCCXVIIL 121

Quum itaque Bagdadicis, quod quererentur, nihil fuper-

eflet, fublata fimultads utraque caufla, tam Alida, quam Sahli

filio, Fadlo, deferebant tumultuarium fuum Chalifam, fidem-

que rurfus ad Mamunum referebant. Quare Ibrahim,

fatis fe

fuo loco tutum haud reputans, abdebat fe in latebras ea nocte,

quae diem Mercurii, decimum fextum menfis ultimi huius anni,

praecedebat. Domum eius claudebat quidem tanquam indagine

Homaid, ex legatis Mamuni, at neque ibi erat, neque reperiri

poterat, latitans padlm, et ex uno loco in alterum perreptans,

donec Mamun Bagdadum veniret. Sic definebat tumultuarius

Ibrahimi Chalifatus, qui paullo minus biennium tenuit, Mamuninterea, e Chorafana fitinere fatis lento] ad Iracam promovens,

fub anni finem Hamadanae verfabatur.

Chorafanam vero ceteraque ultra Oxum fita vexabant hoc

anno graves et diuturni terrae motus-j qui feptuaginta per dies

continuos multas urbes evertebant, hominumque plurimos rui-

nis fepeliebant. Maximam huius calamitatis vim fenferunt ur-

bes, Balch, etGurgan, et Fariab, et Talacan.

Hoc anno faeviebat atra bilis in Hafanum, filium Sahli,

tam atrociter, ut, mentis impos, catenis conftringendus et cuflo-

diendus eflet. Qua de rc fignificabant Mamuno duces copiarum,

quae Hafano additae fuerant.

Hoc anno iniit in Arabia felice novus principatus, Zeia-

ditarum puta [feu pofieroruni eius Zeiadi, filii Abihi, feu patris

ignoti, de quo fupra*]. Horum principum,

praeter origines,

indiculum quoque placet hic dare fimul omnium, quotquot ilU

terrarum tractui imperarunt. Quod, quamvis difcrepare videa-

tur inftituto noflro, per quod debebamus,cafus cuiusque memo-riam per annos difcerpere: confultius tamen villim fuit ita fa-

cere, quoniam difperfas eiusmodi tenues particulas taediofo fcru-

tinio

* Toin. I. pag. 35^ fqq.

Tvm. TI. Q

122 ABVLFEDAE ANNALES.

JsLVXxJf (j\..£=3 1^5 /7 Va»

(j\.r^ C gyA+Af b^V+^5 ^ »jvA A Vi}^l'-\A3f

c\-{.c (^3 ^a'^ lX^.2ct.a> Jw<.A«f 2^A_if q {^j<2.:si\:m

1^ '—\_3 ^^c oL^ 2^Af

1^3 (^a^siAI 5«-A^f ^a"j^ ^^axA-^JI(3''S**'

cX^-STL/c r^Aili (j>-«-A5f (^AAf

^^/oV+H ^ J^\.A*;^^ j^iz:oA+3f oL->yi

0jjfc> <J <->L^y^ gx3ci.i f '^cL::^ j^^=djv+Jf oLji (j>3 c\+=cx/^

<.AJ^3 ^XA^ (^4.a3| ^Aaxi ^Acf^ '^A/a\3J

j'^^=’A+3f oV-j^i pu\3 c^-^-A**-f^ ^._3^3f 0.A.^ J^Xa^

< (^AiV/^ 2^^ i^X*w vA 3.0.InA X-\«.A»jy^ ^_A«)XX<^^ yA3^ ^»^.m4»a3^3

J'^*^^ y^A+3f ^3f ‘A>aX:^ Lfov0i 8^-c <-'L^ (J.A

oLi^ ^^jAA+i»- ii.A*« A (^^^V.+33 ^3f X_0_/ciAl^ 0>ly-Af ^^3 L0_3

^^A+3f 'i>.0^ (^'*® ^_^M*.c z>^<i^ A (^+iv^3 ^3( j.k.%^

jj._+_A_3f j^_jAr^*3 (jLj^ (^>3 ^^xi3 |<i-iax3 <• f^jjjj\j ^_^33 ji3‘-\3i+3

j.AJC-X/o L0-J ^JV^:s:x33 j^£=>vX4.33 oS.'x'Sj s »y.Ai

j^_^33 ^33 ^4^’i ^A-*.s:A v_>jl£=? ^x33 o^-^-3^ c !^s:xj(A+33 X-^J

'0^3.3s:x>c

/7) V/c fcilicet uXL’3 aut ^)b

q) oLyi (j.^ idem quod oLy» ^a3 (j.>c more Arabum,qui viri condi-

toris nomen pro tota condita tribu fumunt.

r) ji._A_X.c (_jA’i3 hic fenfu rariore habetur pro, dixit eius A-a_!> laudet.

Alias notare folct; gratias ipji egit et bene precatus ejt. Ad verbum

di,

A. FVGAE CCIII. CHR. DCCCXVIII. 123

tinio colligere complectiqiie memoria difficilius efl:, quam ex

una, brevi quidem, at continua, tabella imaginem regni non

admodum illuftris animo concipere. Praeterea non potuiffie-

mus, utcunque tenaces noftri ordinis, hanc hiUorlae particulam

per annos digerere, quum non conflet, quibus annis horumprincipum unusquisque imperare aut coeperit aut defierit. De-

cerpemus autem, quae huc faciunt, e Chronico Arabiae felicis,

cuius auctor efl Amara, indigena. Erat ergo aliquis, ait, de

gente Zeiadi, filii Abihi, nomine Muhammed, cuius patri qua-

le nomen, quae porro cum Zeiado copula et communio fuerit,

non conflat. Sunt tamen, qui patrem huius Muhammedis Ab-dallam fuifle produnt, filium Ibrahimi, filii [id efl sKyovs^ Zeiadi.

Hunc itaque Muhammedem addiderat Mamun feu Fadlo, filio

Sahli , utriusque Raiifatus praefidi , feu fratri eius , Hafano.

Vtrumque enim a diverfis traditur. Quum deinceps intelligeret

Mamun res Arabiae felicis turbidas admodum et luxatas efle,

ideoque anxius Hafanum, Sahli filium, de optima reddendae

,tranquillitatis ratione confuleret, laudabat Hafan principi Mu-hammedem, ut idoneum, qui cum poteflate in provinciam mit-

teretur. Ablegatus itaque Muhammed eo cum manu idonea,

Meccam quidem primum hoc anno adit, ibique religione de-

fungitur: altero autem, ducentefimo quarto, profectus porro ver-

fus lemanam, praelioque non uno cum feditiofis Arabibus con-

grefTus, et Tahama propter viam fubacta,pedem firmum in

Arabia felice collocat; Zabidae, urbium illarum principis, eo-

dem anno fundamenta ponit, et lauta Chalifae munera, domi-torum fpolia, fuique indices obfequii, cum liberto Gafaro, mit-

tit. Quae cum Gafar anno CCV obtulifTet Mamuno Bagdadi,

redibat anno CCVI ad herum, additos fibi a Chalifa ad bis mille

equites fecum trahens. Vnde poteflas Zeiaditae adeo crefcebat,

ut tota potiretur Arabia felice, libertoque, Gafaro, montanumeius tractum regendum tribueret, illum, qui de ipfo adhucdum

Q 2 Me-

124 ABVLFEDAE ANNALES.

^ j-L? ^j.z Sj\.j^c. o^Lsn.4.5f)

oL^ oL^ ^ki s\.ii>OsM t oVi^Jf ^J.o

j>‘:^ <iiOA^= (jV-J/ {J“^Jv+STl/C *’<^CL^ j*.-i f jyi - -7 w. v^ -_y j

.sbLi^ (j»^ 5w\*.^ li;CXv jti 25vAif 5(AX3

^ - ..»Ov*> ^JS c bJSo^ u\+s:i/<? (^i

PfcSA+K JviJt-X/o

(^_,V_i- ^^vA^3:^3f ^if 0^-<? L-*~^ f ^A+.‘Aj^ ^a^}.a;^ (_C(A^f ’iA*« vA

< *A3j ^ac J-a'^ oLy j^^=-X4.K jt.;>^f (J (A-L

c-v^ jjci-f j^sA+n ^.AlAfC5

^A_^ ‘j.-A_J^ J^v.f (jAA=ca3f l\-«.c VgJt/®

*A—<'^^*''* Os_4p lXa— A—c^L i^Ko^/c o3.-c

^3f LA_^A.c L-A^\._2i» j^£r=>A+3f ^am*:!» ^am^^v pf gj^^~=5vxA3

^_Xa_33 jt'3 f VaV^ j^^=sA+3f V^Ai-^ (Aa^3

Okj^.C^ 5wA_+.C jAkJIl3^ CA“*^^ (i:^X/ij

j^^=^A+3f (^\-_^^A A-c^L. <»\a^(A"'^

^\.:szT.j L«.-jJiv-\^f p-*"f Cj^ c\_? (A^^-^-X-C

cfl:, duplicavitfuper ipfo, nempe vel laudes, vel gratias. Iterare enim

formulas falutandi, Arabibus egregiae efl indicium humanitatis.

s) n>j-*j\.^^ perfrequens elocutio; notat totim, integrum

,

ad verbum, in

complexti fuo-, vel cum vinculo fuo.

t) sl«:h piur. a lJV^= par fuit operifuo peragendo. Hinc ^ulx£=3//

capacitas.

A. FVGAE CCIII. CHR. DCCCXVIII. 125

' Mechlaf Gafar(ii7) appellatur, hoc eft provincia Gafari. NamArabiae felicis incolae provinciam, aut ingentis ambitus omnem"tractum, voce dialecto fuae propria Mechlaf nominant. Vrbs

Modaihara* in eodem tractu Gafarum hunc auctorem habuit.

Neque nulla de caufla talem libertum magni faciebat herus. Ine-

rat enim Gafaro cum calliditate gerendis rebus par animus, cui

fuam omnem potentiam et qui tum erat Zeiadides, et eius po-

fteri, debebant. Quod adeo notum in vulgus fuit, ut dicturi

Muhammcdem aliquid egregie fecifle, id eum fecifle cum fuo

Gafaro et 'pet Gafarum fuum, per opprobrium iactarent. In his

vita imperioque exactis Muhammedi fuccedebat filius Ibrahimj

huic eius filius, Zeiad; hunc brevis aevi principem excepit fra-

ter, Abu-Gaifch Ishac, Ibrahimi filius, qui brevitatem regni

fraterni diuturnitate fui cpmpenfavit, et fenex decefiit annoCCCLXXI. Succedebat huic relictus infans filius, de cuius no-

mine certum non conflat. Zeiadum quidam, alii aliter appel-

lant. Hend itaque, pueri foror, maior natu, Abu-Gaifchi filia,

tutelam fratris et regni capelTebat, confociato Rofchdo, paterno

mancipio. Qui Rofchd, quoad vixit, regnum et regem mode-ratus eft. Defuncto autem fuccedebat in eadem munia eiusdem

fervus, Hofain, vulgo Ibn-Sallama dictus, ex matre Sallama.

Neque immerito Hofain ifle penes Hendam eiusque fratrem, re-

gem, quoad ambo vivebant, in miniflris primas partes tenuit,

iam in iuventute tantae prudentiae et integritatis, quanta haudfacile in quemquam cadit, editis de fe fpeciminibus. Poflea de-

cidit fumma rerum in Arabia felice poteflas ad alium quendam,Zeiaditam et ipfum

,at parvulum obfcuro nomine et dubio,

Ibrahimum his, Abdallam aliis appellantibus; cuius curam, unacum eius amita', gerCbat Margan e numero famulorum modolaudati Hofaini, filii Sallamae. Erat huic Margano par fervorum,

a quorum nutu totus pendebat , unus Cais dictus, alter Nagah,

Q 3 pater

* Nomen mihi quidem proifus ignotum. A.

126 ABVLFEDAE ANNALES.

u^5 b^f^K ^Xc {^\..:^j./c (^l\j».c ^X.:si^ (^ja».a5 ^j>a^ Vj,i\.k\>' e-yqaa.O

J/0La-Al\a*« (jX^ f X_^M\C (jaa.a3

qava3 ^Cax3

^X=ij ^_y*A’

(jX^ i^!Xa3( {^j^Ji-xi (^Liy/o »^>o ^i(

^ ^X^ ^|a^a3 c ^^ava3

^ ^3[ Va^aXm^ i

^ ^X^^ 2^X3 f C.X^O^

^a3

j^_A.sb^if (jVi—:^ { L‘i\.^ Cs^^ Xa^aXc ^aA2i-^ (pf^X-^ SJC+i^ j*-A.ibf^>f

2kA+£^ j^-Asb^if (jX^ *“’X-:?/C:;'-hv^3

^aA/C ^+aX5 oX_3j^ ^a3 (i:C_X^ 0C\>0 (^Ca’3 f ’&A+5t^^ 2S^M 1 t

j^AAjV^ vI!1>^!> ^Afcu (3 (^^^^**' '&A*w

cXa^c ^5f |^0^X/o ^Xxjf^ ^A+*^f^ j•^M/ ^Am/ ij (<-§^X

f^3\.x!> 2sX3f xX;Ci (jf Hj^kXLm Xaj (^Xc ^XsiaJ J'Xjo ^^O.a3(

^\.s:tJ (jXc (iC.5«3 f 1^>X_a_!> &A+i^ j»_A_A>|^jf ij^*^ ^‘*'^

^j.a3 <A Xm^a3 (>\a2l^ o^^f (^f ^Xqn.j .T^Xaa>.^

J <Aa>ji 0X3 ^Xc Xa«^* (jf l_sJycvf BlXc (^jA>.A^ ^\.;:st3

5l\am*3^Isnj JX^ iyMXc ^Xof ^a*« Sc\*x3f

( J^fu\.:s^3f 1^3j 1^ (JX-j f XA/Jtj-^ (^.051^+3 ,^_X_^_i La>

^^a3^ X«A'*0'^a«»3o^ V—^^—a^Xo f^Xa^^ ^.^*aaa/^ l^.-.A_5*i3^^f

V_^ Q. x..\hiL./o (^X_:^^_,c 5L\_^m/ _\j^ij f(A-4i-MA_>o \._+_^a.X.c

j'f(_\-^x3i’ (4C_3j X—^—g—A—X_c y qa\-a_3 ^-A_qs ^.x./o

liCL’^ '

..-• . .

^

v) ^iXAX5f mntnn fuga, mutuus metus a ..A.3 cum pavore fugere

>

undeV ..

^3\.a3’ fugit umis altvrmn.

A. FVGAE CCIII. CHR. DCCCXVIII. 127

pater et auctor gentis, quae, quod ftatim dicemus, poft Zeiadi-

tas, Nagahidarum nomine clara, Zabidae dominata fuit. Hos

inter ob Veziratus dignitatem intercedebat ambitiofa contentio,

animi difpares. Cais enim ferox erat et irarum impotens: Na-

gah blandus et humanus. Cais favore gaudebat heri Margani,

Nagaho infefli; huic autem patrocinabatur regis pueri amita et

tutrix. Pepererunt hae difcordiae partiumque ifudia Zeiaditis

exitium. Margan enim, ftimulatus Caifi querimoniis, quo Na-

gahum frangeret orbaretque praeiidiis, et regem , et eius ami-

tam A. F. CCCCVII comprehendit, et Caifi tradit arbitrio i qui

ambos in turriculam deportatos (118)} feris figillisque * probe,

ne quis accederet fuccurreretve, obfirmatam, fame necat. Quodfi ergo calculos ineas ab A. F. CCIV initio, quo Mamun Mu-hammedem primum Zeiaditam Arabiae felici rectorem immifit,

usque ad annum CCCCVII, quo Ibrahim, ultimus regum Zeia-

ditarum, periit; reperies eam gentem annos quatuor et ducen-

tos obtinuille; quorum imperium deinceps fervi fervorum eius

gentis, ut patet, rapuerunt. Sublatis enim regibus, Ibrahimo,

et eius amita, plena gralfabatur Cais licentia, regni ufurpator.

Quod aegre ferens Nagah eum in urbe Zabid cum copiis adori-

tur, unde unde corrafis, rubris et nigris,** et Caifo tandem pofl

multos conflictus in ipfis Zabidae portis occifo fuperior evadit.

Quod menfe penultimo anni CCCCXII contigit. Tum ratio-

nem fibi reddi poftulat a Margano, quid communibus dominis,

Ibrahimis et eius amita, fecerit. Interroganti monflrat Marganturriculam; unde mortuos extractos ambos Nagah piis votis, pro

more et religione, profecutus humavit, tumulumque fuperftructo

decoravit facello, quod ibi iacere probos homines, inique per-

emtos, teftaretur. Marganum autem invicem in eadem conclu-

debat turricula, cum appofito cadavere amici Caifi, et ipfe porro

foius

* Vel fiijTpliciter ; ohfirmntam, h. e, obmiatorn undecimqne opere eaementlti©. A.** H. e. Arabibus et Barbaris. A.

ABVLFEDAE ANNALE S.128

i, ^

c\XL.+5L i

^^.A_A_^f ^.A^aai i t X_Vw 5 '^X_A_aw L/>0 ^^XcJ

7^ S

( oL\x3 |^(_\3 ^ ^X«u xX^l3

( 2^-- p(_\5 8lXs^

(j\.^ b^.vidr-Ji Jv^Xsi^-of (jo^L^ ot^Ax^ V+5 (^A+if (ja/VvjJ.(jV^

2S.^^J (j^V>}.5 (^":^s:t^ 2^aXc ^^Xi-AJ (jA/\.X3t

oL-'^ ^jA)X.^AJf ^4.X^’i ( pXjf v^C_io 1*^'-^ ^ {^>0

if. (ja>.^5 oXc^ S^jkasnJf (^3ij 1^ (jVvaf^Ck.

^AmuM sA^ St^ .^!Vxi jJJf ^_yXj\.iCi«.if pXv^^f bX_^ j^=sJ>

A+eet.^CJ"^^

pX/ol^f L; <XX*w ^ac(

A_^J <AaC ^3 Aa;j.C i_^jX/«uJf ^3Xa*» (^X+AC ^3 ^^jjjX^xJf 0»3

J^A^f V aawAJ J^Xii f C C^Xa^ <»\^C ^^3 i_^XL.+5f i^IjwXA (^3

f ^A_3f^“T?

jt.-X_*»/f i^AA^f ^xiXwkH

f c^Xa-c A^s— v3 ^-X_/o ^4-is:iJ ^5 J.ut J%W^ l_XAXiv^^X-?Xma3X3

?v_4_c ?vXH A-^-C <_X'-Lla..+_3f |^,.u.X_4i j\ t^jX^n^

Os,_^_j A_js-C X.0_A.A> 2s.-i A-i^j l3X-a_^ cA_-j._c 0.3 ji;xXA v^a> XX/U:^3f

2^A-+_C (,^_3fa ^.^_A_jf 0.-31 (jof ^-X-iX-MA_iX_i C ^^.X_iX.wA_lf A_^

( X ^'j X .i.^—If XhX».a.^ I—civ l \

*

— ^ —.^—1 1 0^

a_L

x) XUAi id. quod Aj Vid. adnot. praeccd.J \J

y) Procul dul)io aut t_X_XcU, aut jii.A.cs^ legendum.

A. FVGAE CCIV. CHR. DCCCXIX. 129

folus et absque controverfia regnabat, et regni iuribus utebatur

omnibusjquo pertinent editio numerum fuo nomine fignato-

rum, et proceflio equeftris fub fericeo fuper caput fublato um-

braculo (119), et quae plura funt talia. Latius haec, bono cumdeo, perfequemur ad annum CCCCXII.

Abfolutis itaque his redimus in ordinem , ea narraturi,

quae anno CCIV [qui A. C. 819 lunii 27. coepit] Bagdadi fub

adventum Mamuni contigerunt. Is enim hoc demum anno ve-

niebat Bagdadum, fuaque praefentia componebat tumultus. In-

troibat urbem et cum eo milites et purpurati, viridi omnes ami-

ctu; et quibus palatium erat adeundum, illis, ut prafini compa-

rerent , necelle pariter erat. Pulla enim vellis,quaecunque fe

offerret, lacerabatur. Tenuit ille mos primo tantum octiduo.

Concedebat enim tandem Mamun et hac in re fuorum gentilium

et ducum Chorafanicorum obtellationibus, abrogataque prafina

pullae ufum revocabat.

Eodem anno celeber ille antiftes obiit, qui vulgo Schafiaeus

(120) dicitur, vero nomine Muhammed audiebat, filius Edrili,

filii Abbafi, filii Otmani , filii Shafei , filii Saiebi, filii Obaidi,

filii Abd-Iazidi, filii Hafchemi, filii Motallebi, filii Abd-Menafi.

Patet hac ex tabula, unde nomen, quo cluet. Ductum id ab avo

patris, Schafeo; qui Shafeus, una cum patre Saiebo, vidit pro-

phetam, et in praelio Bedrenfi captus cum illo aliisque infidelibus,

adolefcens turh, fidem Mullemicam profellus efl..ConfVat quo-

que hunc Imamum germanum fratrem prophetae elle. Quippe

prophetae avus Hafchem, et avus nollri doctoris, Motalleb, fra-

tres erant, filii Abd-Menafi, in quo communi patre tam pro-

phetae, quam nollri, genus concurrit. Praeter hanc etiam alia

ratione prophetae ex patruele affinis erat. Hafchem enim, filius

Motallebi, filii Abd-Menafi, avus nollri, habebat in matrimo-

nio Schafaam, filiam fui patruelis Hafchemi, filii Abd-Menafi;

unde fufcepit Abd-Iazidum, Imami nollri avum. Erat autem

Tmn. II. K illa

130 ABVLFEDAE ANNALES.

>ytjV«x3f

<a3V^ i^OV.»o j^^3f ^^^i\.Mx5f (_x^^ V-ii^AC

i*y'^I

i*y^ x3f L*y^ (»^Va^a*^

^j.*«=s:T3f ^3 c\-4~-=s:i^ ^A.X.A-3f L\_A^\4.5f c\jsc c\_^.r^

^AA**/ ^xiV^3f <1

^—jb^£^ ^jjV.<j.AMlJf

i^0\..c v^.c(a'^ ^1? A-i^+if

^Xc j^Xm\3 ^j/oXa^^ JXla ^^i f '^Aam Z^.ma.C

^5 S^AS^L^Aa/O (j3 (^3 ^ 5—4-*iXc>. Z ^ASClilA^

jX^ u ^^X^Aw

^ v.,^ |%^Xi.^-L3f L jyL^^3f i*y^

Ov+sn>c j!kiV^^ ( ^ j^ac is.X3f (jf<^j'

cjjL^l VJiiXiw ^y^X«x3f ^^\S^ ( ^^y*jXMx3f i^x\2.X9 a *^*;^3f (^M*3:T.3f

,^j^_A^o3 C^-4—

3

f (^^3%"y3Q v.^l^.5

v^^-x-a-aw ^jyiX4-3f ^jX^ac ^ ^^^^Xma33

cA4>^3 ^ ^xiXM^3f ^Xc (__j?^A;lx3f (j3^Jt->

X_^

a) ^AsitiX/^ proprie, planum fuim plano meo oppofuit, h. e. vel vo-

lam fuam meae volae, vel vultum fuum vultui meo appofuit, tcftc

Meidanio. Integram elocutionem habet Haririus confeff. x l i v.

i$A-2i.3^_.a ^^asztjXao ubi fcholialtes ^'^\i\,jo explicat per ^Agcs»f^

^ yA^X—^X»3^

a) Diu haefitavi, quo fenfu deberet vox &3^3f hic loci accipi. Tandem

decrevi, argentum notare, et controverfiam fuifle de illo dicto Mu-

hammedis, quod in Traditionibus aflervatur, ^;^h*3f ^-^3f ar-

gentum ejl quarta pars decuriae: quod ego quidem non intelligo; et

forte doctoribus Muhammedanis etiam negotium facelTit. Hauli hoc

ex

A. FVGAE CCIV. CHR. DCCCXIX. 131

illa femina foror Abd-el-Motallebi, avi Muhammedis prophe-

tae. Natus fuit Schafiaeus anno CL Gazae, ut habet fida tradi-

tio, quamvis alii dicant alibi editum, fed ii minus probabiles.

Magiftros habuit in theologia Malecum, filium Anafi (12 1), et

Muflemum filium Chaledi, Zingum; et Sofianum, filium Oiai-

nae. (122) Traditionum fcientiam haufit ab Ifmaele, filio Aliiae,

et Abd-el-Vahhabo, filio Abd-el-Magidi ,Tacafita, et Muham-

mede, filio Hafani Schaibanita, et aliis. Ipfe de fe praedicavit

Schafiaeus, novem annorum puerum (123) fe memoria comple-

xum Coranum fuifle, anno aetatis decimo comprehendi fle Mau-ta (124) [librum Maleki, filii Anafi,] ipfum Malecum audiifle

decimo quinto; idem de fe auctor efl, vidifle aliquando Alin

per fomnum, fibi dextram amicam iungentem, fuoque digito

detractum annulum ipfius, Schafiaei , digito inferentem. (125)

Cuius infomnii editam fibi a prudentibus hanc fuiffe interpreta-

tionem: Alii quidem falutationem et amicos amplexus ipfi ab

aeternis fuppliciis fecuritatem fpondere : adplicationem autem

annuli portendere tantam futuram nominis Schafiaeici celebrita-

tem, quanta fuerit aut futura fit nominis Alii, et quam late pro-

manavit huius fama in orientem et occidentem, eodem quoque

Schafiaei famam evagaturam effe. Celebris elb illa noftri de

Recca habita cum Muhammede, filio Hafani [magiftro] difpu-

tatio, qua is huic filentium invicto argumento impofuit. Se-

cundum feveras difciplinas etiam poetis operam dederat. Sane

profeffus eft celeber ille philologus, Afmaaeus, coram Schafiaeo

magiftro Divan Hudailitarum perlegiffe. Carmina Schanfarii*

quoque idem eodem aufcultante et obfcura exponente legit.

Quod fe ex ipfius Afmaaei ore accepifte teftatus fuit Abu-Ot-man Mazenita. Magnus ille doctor, Ahmed, filius Hanbali,

profeflus eft , ignorafle quid effet in traditionibus Nafech [ob-

R 2 ' fole-

* Vel SthnmfarUi non Sc/infarii ,ut exhibet d’HeibeIot in bibi. or. et ex eo Catal.

bibi. veg. Parif. pag. 253. n. 1455,

132 ABVLFEDAE ANNALES.

2^2^w\a,/^ O^J^Vsc'i.3f \^9jC

V.^-CC\*3 5>a*« v3

^ 'Ss\uj (^^jj^\

^fXc ^o<x*A,f^ (j|^Xif ij<2j.c>. JViii

^jt5X;i!x3f 3>.> Hjk^=s p^^3f \3 X-^VsnXi

X.+-jf iJ}jr'^-^, J\j (^]a;^A.3f ^Xaj »f^J^ (Av)

\..3j.Xs:i.c (jX^i ’j,,.j5^X:s:L/o (jS^ v^jXS^ foXi f vJiX=n3f ^X3f l-KXcw

(jX_^=> ^_)\j ^A’iA2k (^,A_J (J.if JXjj C otXcw

b cJXi \3 j“^ X--^ c!l><-\2»i C?"-^(^*iXjUx3f

xfy^c ^.AJ^\.:^ aXj JX’^ vJtXli'i X->^ ^jmXszxS js^i

JX5 X4.5^uX^ f (a^ 3(A5^ ^3f i„_£^4.'j (^X-^

t^JC5C_3f XA(AX3 c ^ 2^*mX3 ^Xc JJtrsii

j*_X_*.3f ^ibf ^Xc ^*iX;Ux3f (jX^ f j^=s:\A3f (3 bcAJwC ^J)LjX^=s

j^JLAi J^X_Jt.;i^ ^jXjXmxX^ < jsAi j.A_x.«;.a d p^C_3f j».-X_c

r OX.a-^3 l^< X_Q.-A.«e

"r

€x Haririo,

qui in commentario fuo -ad confeff. x x x v i. fic ait

:

J JX‘^ ^X3f Ji-k) '^-Af^_x»3( (^•*o ^.5y-3(

Cj ^.ij\ ’^-^3f

i) LiXi g'?»» £?F £0 contecturam fiiam phyjiognomicam ediceret. De hoc

verbo LiXijquae proferam multa non habeo; praeter unum locum

Tebrizii ad Hamafam, quem attulilFe prorfus inutile non erit. ^JXxJ

j%A-^a^=3 ^cXmx33 ^JXj c oXx

*_CaXc

A. FVGAE CCIV. CHR. DCCCXIX. 133

folefcens] et Maiifuch [abrogatum] (126), donec fermonem cumSchafiaeo contulilTet. Bagdadum adiit hic vir bis, femel anno

CLXXV et iterum anno CLXXVIII [fedem fixam Mifrae habe-

bat], Et hac quidem altera vice cum Befchro Motazalita Bag-

dadi commifit difceptationem (127), illo% ,cui de patria vulgare

cognomen Marifici eft, Mifrae vero HaffoFardo appellato. (128).

Altercationis huius argumentum erat potifiimum Coranus. Hafs

enim contendebat eum creatum efle,quod Schafiaeus ardore

tanto negabat , ut adverfarium ideo pro haeretico et infidele

declararet. luvat ex ore Abii-Iacobi Bovaitenfis argumentum

elegans adferre, quo noftcr Haffum refutavit. Deus (fic ratiocina-

batur Schafiaeus) creavit omnia per fuum omnipotens Cun [hoc

eft, eJlo\. atqui fi Cun [quae particula eft Corani] creata fuit,

creatum fuit hoc rerum univerfum per rem creatam. [Id quod

eft abfurdum]. Ceterum obfervandis aftris rerumque eventibus

inde colligendis et praefagiendis operam dedit Schafiaeus, quod

eius ex filia nepos refert his verbis. Vt mihi narravit pater,

ait, delectabatur avus meus adhuc iuvenis aftrorum contempla-

tione, quippe qui aliam quoque nullam rem adfpiceret, quin

ftatim inde ominaretur. Accidit itaque, ut aliquando fub dio

fedens, interea dum uxor eius intus parturit, coelum contem-

plaretur, e quo fubductis rationibus pronunciabat portendi par-

tum puellae, cui alter oculus lumine caflus, et pudendum ni-

gro naevo obfitum,

et quae certum intra tempus, quod ipfe

definiebat, e vivis eflet >exce{Tura. Cui praefagio quum even-

tus exacte refponderet, adftringebat ipfe fe voti religione eo,

ut numquam deinceps aftra hariolandi caufta intueretur, libros-

que fui iuris de aftrologia iudiciaria exponentes, terra abfcon-

debat. Idem improbabat theologiae fcholafticae, vel dialecti-

cae, [elm-el-calam] ftudium. Scita condidit carmina, quorumen fpecimen:

R 3 Omnium

>34 ABVLFEDAE ANNALES.

< (JiVi. ubk^

f VaoJ^ 5^5

Af. e (^a*x£>(_5^^ i^VivXJf ^A5f «mAJf

<^\.3:T>o1 L\2>.f ^-A-X_A,K (J./*^=CT.K oU?

i^fo (j»it ^jV+aXaw t.^fo Cs^^

jj:

^_^«ST.Aif (__^^,Aa.A.3f Sy-i^^ f ^^-AW ^A^a33

S».cfo^3 ^_Xi:3|^.3

Xaa\a5 V_f_3^ {^Vau|^!^ ^y5f J^Xam

^5 jjci}^\ ^^\.X3 (jX^cf (jw>c^y^>J'

^XS‘

J.ACaj L\2uf |«^Ai c^aSjK» X/0 &az\XA^=r>

>3^'^ (jX-AA-f^a. ^/0 (jy+^ ^ S^A

JX_3t_i nOskc X_>^J (jX£=^ f bcXac (^AoX^Jf ^^sn3f

XaS'0,:^

J^: OUjXjj ’iA_jLA_A<^3f jvX-SI LiXi’ X»*rio ^k^XJS ^^\J:i ^ j%.CaXc

0.^33 ^3f j^j^X3 j.a3 1^3j f iXiXj'

f xXAicyi ij ^^v5.;jA3fJ^§3^

^XX3f ^j./0 (^+^i3nAi

c) ^_A.i lege X_0_aJ

d) 0.>c fulpectum: forte

Addam aliud ex Raud-al-Achiar

;

<• 3^3:5 f 3Aa? t^CXX^ (iCcEXJ Xa»

j;d '^LXip (_j^A*J (AAa‘iG &^X=s:x3 3<-\es.t 0>AAa3

”Non fcalpit cutem 'tuam alius tam bene, quam tuus unguis.. Ergo

”fufcipe ipfe gerere res tuas.

”Et fi quando tibi opus eft aliqua in re alterius ope, adi eum, qui

”tibi tuum pretium ftatucre norit."

/) Sic Ibn-Eotaiba. Cod; Leid. habet j_yA§*" {J-)

A. FVGAE CCIV. CHR. DCGCXIX. 135

Omnium maxime decet follicitum efle illum, qui, dum ar-

dua molitur, nobilium vir fpirituum , vexatur et mar-

cet inopia.

Item illud [quo, parere humanas fortes fati arbitrio, et ad con-

fequendam illuftrem fortunam neque vim prodeife, neque ob-

cQ'e infirmitatem, perfuafum ivit]:

^Vultures, fortiffimae quamvis aves, pafcuntur in defertis pro-

lecta cadavera; vilis autem mufca, vel infantis iniuriis

obnoxia, mei lingit.

Eodem anno CCIV obiit Hafan,

filius Zeiadi , Luluvita,

fakihus e fchola Abu-Hanifae; ut et Abu-Davud Solaiman, fi-

lius Davudi, Taialafi [vel epomidarius] , auctor Mafnadi [feu

Corporis traditionum]. Natus fuerat anno CXXXlil.

Eodem obiit Nadr, filius Schomaili, filii Charafchae, Ba-

frenfis, grammaticus; mira et difpari fortuna ufus. Bafrae enim

erat quidem fuis magno in honore, fed carebat neceffariis, et

tam duros habebat in fe populares, ut, quum inopia coactus ex-

cederet e patria, migratcrus in Chorafanam, exponeretque ami-

cis abeuntem aliquousque profequentibus, quam invitus eos de-

ferat, quam cupide manfurus, dum modo edet qui in fe reci-

peret ipfi quotidianas in victum fabarum Cailagas praefiandas

;

amplius enim nihil flagitarejut, inquam, ex ter mille amicis

(tot enim erant, qui eum profequebantur, civium nobiliflimi)

nemo unus tamen vel tantillum ipfi fponderet. Quo autem ini-

quiorem habuerat in patria fortunam,eo magis faventem ex-

pertus efl: in Chorafana. Nam delatus Marvam venit in Mamunieonfuetudinem , et vir beatus evafit, munificentia principis lit-

teratos amantisyet foventis. Cuius ingenium quale erga litteras

fuerit earumque cultores, hoc exemplo conflare poterit. Pro-

nunciabat Mamun aliquando coram noflro grammatico traditio-

nem mox recitandam, eiusque auctorem edebat Hafchimum,

fuum

136 ABVLFEDAE ANNALES.

t (j«c g (^c exJVsri^ \..a_S'(A^

^_a£i_a_M oVc\J c of^A*- (Jwa*« ( h J^c. ofi-A-Aj«

(^AS1.Xj \..m\5\.^ ( of^A-M/

j.K/o\ ^.>_X.X_i ( (j\.^=^) c (^snj \.4.3f

^\jCA.i\.i ofA-M^-5f^J\j*

L^_^.a_a_>l)^^*

g>-L.-AJ

V__>5 *z^ "^_X_V—\_Jf ofA-AM_if« ^aamA^I^ (-\-Aa._X_if

Aa— c\_^3^ ofA*« ^_^_i V_Ajw 20 oAam!>

^V-A-c ^

< J^-^-MX_4„if ^_£LMA_5f

g) ^J.c Sic Ibn-Schehna. Cod. L. habet et absque

A) habet Ibn-Schehna : fed Cod. L. j^c Haec ipfa verba ^>c of<-\A*-

J^c. vclut proverbium proponit Meidanius cap. XII. et hoc modo

interpretatur : ofeX/^Jf» Omm j^A*f oLw5f

^^jju^AAJ O^AmaK(_y^^ jhojM ^^\.*3^ c AauJ

< ^••*" ’^AaK lJ

< 5_X_a_,c j'^-^ f ^Xxif Lf|A?“^ ^ (/1^-^’

r "jvA..3:\3f Am»3 ^aXXX3 ^jf<h.i c A-9>.»3 ^^3 3^3 f_j-^'^3

^'Sedad eft nomen a fadda,jafcddu [obftruerc] : fed fadnd eft nomen

a fadda, jafcddo [fagittam recte direxit]. Ait Nadr, filius Schoinaili:

originalis vocis Sedad fignificatio ea eft, quum notat grumum lactis

in papillae camelinae meatu haerentem. Dictus autem is ita luit ex

eo,quod jafoddn

,

obfiruit meatum lactis, y^uaz porro eft nomen a

IV Coni, verbi Anz. Dicitur Aavaza quidam, quando eget: attamen

inter-

A. FVGAE CCIV. CHR. DCCCXIX. 137

fuum magiftrum, a quo ipfe acceperat; Hafchim autem ipfi eam

impertiverat ex auctoritate Mochaledi ; hic habuerat a Schaabio;

hic ab Ibn-al- Abbafo; qui perhibuerat prophetam dixiHe; ”Si

”quis uxorem ducit non magis eius forma,quam vera fide et

”probis moribus inductus, ea in re efr Sadad min Vsy h. e. ob-

”turaculum hiatus, fultura labantis rei domefticae.” Mamun,hanc traditionem recitans, efferebat primam earum vocum, Sa-

dad, gemino fl. Nofter grammaticus, modefle taciteque correctu-

rus Mamiinum, eandem traditionem totidem verbis repetebat,

at, pro Sadad, ipfe Sedad efferens. Quod princeps ut audit,

(fupinus antea recubuerat) iam erigebat fe, [quod faciunt, aut

indignantes et minaces, aut qui icti fermonis novitate aures ad

probe audiendum intendunt,] et. Etiam, ait, mihi vitium fer-

monis exprobras? Non ego te, princeps fidelium, foloecum

habeo, neque foloecifmi arguo, fic refpondebat Nadr, fed vi-

tium in eum recidit, qui te docuit. Magifter tuus Hafchim

ignorabat, qui differrent voces Sadad et Sedad: quod in eo non

valde mirum, qui alias quoque imperite turpiterque permutare

et turbare vocalium confueffet differentias. Cupide hanc an-

fam arripiebat princeps, doctrinaeque perfecutus veftigia, quid

tandem interfit inter ambas voces diferiminis interrogabat. Dis-

crimen hoc intereft., refpondebat Nadr; Sadad notat recta ten-

dere, five de viatore dicatur et de femita, de quibus proprie

dicitur , five,

per translationem , de religione, et via falu-

tis. Sedad vero efl tam b u cella , et fufficiens homini victus,

id, quod neceffitatibus eius fatisfacit *, quam generatim, quid-

quid hiatum alicuius rei opplet et obturat. Simul demonflran-

dae veritati grammaticae huius obfervationis afferebat verfum

ilium celebrem poetae ab Argitae nomine celebris, Abdallae,

filii Ornari, filii Amrui, filii Otmani, filii Affani:

PamTom. II. S

138 A 13 V L F E D A E ANNALES.

( t j9lS gjXi k

(^Vrc-Lof(J./0

jj6.X}i\ ^ vJ (j;^-«V+5( 2>J

'i»,+=El^.t.5f o\-Ai.3f(J'.^

^\A3 AsTAjf ^i3'"'*‘^

^^Ir

^^^AjVAt ^4-.X.AAA/f ^^Aa^aJI ?5..XA> iA f ^Aav

v3^-^—*—if ^AwaCStM.# .. I \J •

\J

^J.i p^l>A ^yXc1^5 kJ S^iixxK xf^-X-K 0^:>^

p-AsVc *..^rsriA.H(J.3

p-AsVc ^\z p^A« ^.^JoJf (jV^-aL-

<-\a- (_5-M

?$I ^X5f ^avJN ^.3?

pV>ik4i(J>3

p^=s\.:ST.3f OV/O ^ C-A*" ^-^'*' Iw-aX£>.0 pj

,J js-A-j’^ < &=^i=:3.M ijo ^^o ^^aX3 (jAJoJ'^f

f 5aA*w ^^AA.3lf 1^+C ^VA—^ ^Aaju

js-a-M sl\ji3 p^3 oXc i^x.M\S L-^>Xiv*

^ p-5C=:i3f(J.3

^^4-Cyif l\aC

interdum aveza quoque in I Coni, eodem fenfu adhibetur. De rc

ipfa, qua quis indiget, dicitur avaza

,

fi nusquam comparet, fi defi-

deratur. Proverbium ufu venit, fi rem parvam fed necefiltari tamen

fufficientenr defignare volumus.”

?) jj.3 jAJf addidi ex ibn-Dorcid et Ibn-Cotaiba-.

I

A. FVGAE CCV. CHR. DCCCXX. 139

PaiTi funt me perire: at quantum virum pa(Ti funt perire, et

qualem, in die tetrico, et in quo nudum et hians latus

[feu inamifmi, feu territorii, feu exercitus nodri] fcutp

et obturaculo indigebat!

Compenfabat Mamun fecum factam huius obfervationis com-

municationem quinquaginta numum argenteum millibus. Tulit

noflrum grammaticum fchola celebris illius Chalili, filii Ahme-dis. Poetae autem noftri

,cuius verfum modo excitabamus,

agnomen venit ab Arg, colle quodam Medinam inter et Mec-

cam fito.*

Anno CCV [qui die 16 Tunii A. C. 8-20 coepit] praeficie-

bat Mamun Taherum, Hofaini filium, toti orienti, feu tractui

illi, qui ab urbe pacis [cognomen Bagdadi], ad extimos ditio-

nis Muflemicae fines in orientem patet.

Eodem obiit lakub, filius Ishaki , filii Zaidi , Bafrenfis,

Moeri, unus illorum 'celebrium, numero decem, lectorum Co-

rani; cuius viri ratio legendi Coranum efl: fummae, fi quae alia,

celeberrimaeque fidei et auctoritatis. Sacrum enim codicem ipfi

praelegerat et legendi rationem tradiderat magider eius Sallam

et-Tavil [feu procerus], filius Solaimani; Sallamo praelegerat

Afem, filius Abu-Nagudi; huic Abu-Abd-er-Rahman Salamita;

'huic Ali, filius Abu-Talebi; huic ipfe propheta.

Exeunte anno CCVI, quarto die ante novi exordium [hoc

efl vigefimo primo Maii A. C. 821] obiit Hakem, filius Hefcha-

mi, dominus Andalufiae, exactis in imperio viginti fex annis,

(inierat enim fecundo menfe anni CLXXX) natus annos quinqua-

ginta duo. Reliquit novendecim liberos, e quibus Abd-er-Rah-

man in regnum fuccedebat.

S 2 Eodem

* His contradicunt, quae in deferiptione Arabiae p. 6 et 7 edit. Hudfoni T. III.

geogr. min. leguntur. A.

140 A B V L F E D A E A N N A L E S.

AM <-\+=ev<» L^‘i

'bJ-^•^:>

(^1^=:^ f (J.C ^s:iaK

I.' w 'M M Lo jJ ^x^AaJf ^^5 »-Ac

^ ^ V. X-J

7^ ^^XX5f OV ^ C?/+~ Srb-^

^^jkCSnif lJA < ^AaA/^ ^Aw v,_^\.^0

5^J Lib^-o isx+:^ (j\.Sj ^XA-of (^-^=>- 1^0

U! ^\-ca!f

f v-5^- (J^^A^aaM fa

oA-^l/' U'*-*’:^ CJ'”^ (jVAaJLJ ccXcA^ cj>*^ C:^*'^***^^ fO b

^/jC J^A»X-A_3f C\_i^f^5f ^j^4.C yj^^ S^'"*^>A*v^5f BvAi&

bVsnJf

A) Verfum praecedentem hunc citat Ibn-Cotaiba:

(j*^

S:^^yA-^M*j VFia*^ |^0a5 —'I

*Ac fi nen eflem inter ipfos [meos gentiles] medius,

[velut margarita

in filo margaritarum media, extraordinaria magnitudine con-

Ipicua] et ac fi meum genus non eflet de familia Omairi.”

Occafionem dictorum vcrficulorum idem refert hanc. ”Habitabat, ait,

in Arg, loco haud procul Taiefo, hanc inter et Meccam. Ibi

folebat Ibrahimum filium Hafchami [praefectum ut videtur Arabiae

felicis, aut Meccae] fatiris et convitiis lacerare; quo irritatus ille no-

ftrum hominem in carcerem coniecit, in quo antequam periret citatos

verfus dixit.”

i)^i objlructione hiatm

)

foramiiis, feneftrae. Sic appellantur

loca hofti patentia.

A. FVGAE CCVn. CHR. DCCCXXII. 141

Eodem anno quoque grammaticus ille, Cotrobi nomineceleber, obiit, Muhammed fuo nomine dictus, filius Mofaieri.

Agnomen, quo citari vulgo folet, adhaefit ipfi a Sibuia, magi-

ftro, et ex illo tempore, quo hic ad difcipulum converfus dice-

bat: ”Tu non es nifi Cotrob.” Solebat nimirum Muhammed,difcendi cupiditate flagrans, magiftrum, doctrinae accipiendae

caufla, fummo rnane, luce nondum oborta convenire. Quamintempeftivam et rari exempli fedulitatem miratus Sibuia, mifili, aiebat, tu mihi videris, non homo, fed Cotrob efle: [fic

'appellant Arabes parvos daemones filvaticos inquietos; item

animalculum aliquod agile aquaticum in aquae fuperficie aflidue

fe motitans.]

Eodem obiit Abu-Amru-Ishac Schaibanita, fcientia linguae

Arabicae eiusque gloflarum nobilis.

Anni CCVII [qui die 26 Maii A. C. 822 coepit] quinto

menfe obiit Taher, filius Hofaini, ex febri, tempore peroppor-

tuno, antequam aut fibi,

aut Mamuno , facefleret negotium;

quod contigiflet procul dubio, absque fati interceflione. Namin precibus, quas coetui fidelium die Veneris noviflimas prae-

iverat, omiferat Mamunum nominare et vota pro ipfius inco-

lumitate facere: quod id eum animo agitafle, ut principem im-perio privaret, argumento eff. Altero carebat oculo, fed erat

ambidexter, unde agnomen Du-l-Iaminain accepit [hoc efl: eius,

qui duas dextras habet, feu fmiftra non minus, atque dextra, uti

novit]. Hinc intelligas illud poetae dicterium:

O tu, qui duas dextras et unum oculum habes, oculum mi-nus, et dextram plus, quam oportebat [profecto mon-ftrum te natura edidit]. ‘

«i

Eodem obiit Befchr, filius Amrui, vir fanctus, et faki-

hus, fed diverfus ab illo Befchro, qui Hafi [feu nudipes] ap-

pellatur.

S 3 Eodem

142 'ABVLFEDAE ANNALES,

OSIjj (jw> CA^2CT,x> V.0*.^

^Avj

< b>Xj\cj\ A jAa^ 7z oLlAAa/0 ou\c (3o\5j^X^

i}. ofo..x> ^3j.Cx\] i^^jXacJL AAcaXJf Va^X/O u^-5

^jpXc^f cV.^_c 2^X3f c\^c

^iA.3 xA^ UAc• . i > ^

^

(

'

. ' ;( ‘, i

jAK- (Xj.C y.>

^3:iaA> p^Ac^. (jX5 c^Xjuif rJ^iAi

»3 of(-\ii^ v_3Xii-o L.;:i»l:sxKJ[\.5

<• V-^oLof liCia »3 (jX^ 00^1

^0Aa>a^^ ^jAXSSnJ li)X^ ^J^-oXAf X^A^f p(_\j? ^A^

(^A+Jf AsViXi < ^3 (J«3Cj jAi f pA^3 pXc (J.AC Xa;*- pX*Aj (jt

^jXa^ O^f-Xsrjf ^^XaS^X^a^ oXaa/o,/c ol\c f^AX^ f 50^^ X4-3A-C -c|yA5J

cs^Xx^3fI

w) i^yiaj» Virias interpretationes huius vocis proponit Golius in Lexico:

dciemoniTfylvatici Jjjecies, mas empvfne,parvus daemon , catellus, ani~

mal ap^Ue,Jlrix , miis,\latr.ol lupus, denique melancholiae genus , ly-

t canthropia.. Vocabulum fuperftitionis apud Arabes fuide videtur, de

cuius vera lignihc-uionc- ipli gramrnatici dubitant. Aliquot de eo nata

proverbia, ut ”circumvagantior,quam Cotrob”

item ^^cgayMTs^os et(J*'^

”pcrvigilantior, quam

Cotrob.'” Ad prius proverbiuni Meidanius:

^J^cctis l^^X^

X,\aal. >/;i JXX-^ ( pXAi ^ ^Xi=

< J^L'0j A=-*-3^-•'•*> ,3i'jA\3:aif ”aiunt,

"Cotrob animalculum effe,

quod tota nocte circumvagctur ,neque

.1 "dor-

f

A. FVGAE CCVII. CHR. DCCCXXII. 143

Eodem obiit Muhammed, filius Ornari, de gente Vakedi,

unde vulgo citari folet Vakedius ,octo et feptuaginta natus an-

nos, Cadi in urbis auguftae parte orientali,magno in honore

habitus a Mamuno, qui modis omnibus eum tueri, ei gratificari

ct parere, tendebat. Hic vh', ut hiftoriae fuit peritilfimus, ut

ea, quae nafcente Ifiamifmo contigerunt, et quibus quantarum

gentium cladibus res noflrae legis creverint, pluribus expofuit

voluminibus (129) doctorumque diverfas fententias, lites, et im-

probas damnatasque Tectas optime calluit: fic infirmae et fu-

fpectae auctoritas efi; in ea theologiae parte, quae circa tradi-

tiones verfatur.

Eodem obiit Ibn-Cannafch, fic vulgo dictus, Muhammed,filius Abdallae, filii Abd-el-Ala; Ibrahimi Adamidae ex forore

nepos, litteris Arabicis bene inflructus, in quo neque grammati-

ces et liberi Termonis, neque carminum, neque rerum geftarum,

et, quae hifioriarum haud minima pars eft, bellorum Arabico-

rum, facultatem facile defideres.^ •

Eodem obiit Abu-Zacaria lahia, filius Zeiadi , filii Abdal-

lae, vulgo nomine Farrai' notus, origine Dailomita (130), fede

Cufenfis; eruditorum, quos Cufenfis fchola edidit, excellentilli-

mus, qui tantum de grammatica fcientia, et gloflematica, et re-

liquis humaniorum litterarum partibus animo, quantum nullus

alius, comprehenderat, et videbatur ad haec, magis quam ad

alia, factus natus homo. Narrat Gahet, celeber ille Metaphy fi-

cus, quum Bagdadum anno CCIV veniret, eodem, quo Mamunilluc e Chorafana rediret, accenTifie Farraum ad fe, et de fe pro-

didiflTe cupidinem aliquam metaphyficae [aut theologiae fchola-

fticaej guflum percipiendi: fed parum ea in re illum profecifie,

cui natura huic doctrinae imbibendae aptum negafiet ingenium.

Farraus praefuit Mamuni liberis erudiendis, et edidit libros com-plures; ut librum definitionum, aut terminorum; item librumidearum [h. e. de explicatione venuflarum, at arduarum tam

Corani,

144 ABVLFEDAE ANNALES.

<’ ^^y^MA+3( ul ^j\.jt4.Jf

r?5f '^Afcu ^aaa*^ O^'-^ ^srij &_Caj yji

y^}

^ J^AaxJf oVaj < (jWS* SSmj pS'

P*)y-Jf ^^^aVsCIA/O (^V/0 \..0aJ < i^AAjV.)^ &A*w v_x*-X2k^

J^: 2Uif sA*3

X*"^» C:)^^ C\+3TU> Sc\a^

P^XxJf iX VaXa/9 (jV£=^ 5.aw (j^m*!^ ^M»*i ^1

< pAjb ^j;.MA=sruj ^ «Aixjf fjf sXAshj JUS^^jf. \j.kh3^ JoVXAJica/O

^^.<V_4._3| V-0_a_5 f ^«aALaV.../^ sSmj v_,xX^o p-^

p— I^C v^\._jJ^5( C\.Mt»C ^3 c\.4>.2rvc

u'“5

"dormiat. Alii pro cireimvagantior Cotrobo, dicunt, pervigilari-

^tior. In traditionibus exftat haec fententla: Sane novi unum ali-

"quem veftrum, cadaver noctis., cotrob diei.” h. e. diu in negotiis fuis

agilem, nocte autem, quando preces faciendae funt, immobilem. Scho-

liaftes Hariri ad conf. xlvi de eadem voce: jVS^ o^JoXJf

jiVstAai f 'AA>j.5f (J^*3 U^jf p-^^’ ^AsbVsrJf

< "Cotrob eft animalculum, quod pagani Arabes numquam

quiefcere exiftimabant. Eft quoque nomen daemonum aetate adhuc

"parvulorum.”

m) ?.AjVr^ latm fitis. Dicunt Arabes latus, pro exijlimatiorie , obfervan-

tia erga aliquem. Hinc oVa:^ maiejlas.

o)(J'-'?

^A_+J

^_j-A.A./0

Sic legendum puto pro cod. Leid.J”

A, FVGAE CCIX. CHR. DCCCXXIV. 145

Corani, quam pofitarum Arabicorum fententiarum] ; duo libros

de obfcuro et difficili, tam in oratione, quam in grammatica;

item librum prohibitionis, vel et prudentiae,* et alios. Obiit

in via, qua Meccam itur, natus annos propemodum fexaginta

tres. Ne quis ex eo, quod Farraus vulgo citatur, opinetur eumpellicarium fuiffie [id enim vocabulum fignificat] ;

monitos velim

lectores, eum nunquam pellibus aut parandis, aut confuendis,

aut vendendis quaeflum feciffie, fed ex eo fibi agnomen Farrai

impofuiffie, quod diligenter rimari et quafi cultello refecare Ter-

monem Toleret [id quod itidem vocabulum notat].

Anno CCVIII [qui die 15 Maii A. Chr. 823 coepit] obiit

Fadlus, filius Rabii [quem Tupra diximus, Haruni RaTcliidi pur-

puratorum principem fuifle] (13 1).

Anno CCIX [qui die 3 Maii A. C. 824 coepit] obiit Mi-

cha^l [Balbus], imperator Graecus, novem annis in imperio

actis, cui Tucceffit Theophilus, filius.

Eodem obiit anno aetatis XCIX Abu-Obaida Muhammed(132), filius Hamzae, celeber philologus. Haud multum aberat

aTcitis Charegitarum, et, quamvis elegantium litterarum omnemambitum animo complexus effiet, tamen, Ti quando carmen ipTi

recitandum, aut, pro more grammaticorum, verTus e poeta quo-

dam, Tive declarandae vocabuli Tignificationis ergo, Tive alias,

afferendus effiet, Tcandere, quod appellant proTodiaci, non norat,

tantus grammaticus, miTereque proTodiam excarnificabat. Reli-

quit librorum duas propemodum centurias. (133)

Anno CCX [qui die 23 April. A. C. 825 coepit] potitus

eft Mamim [agnato] Ibrahimo, filio Muhammedis, filii Abd-el-

Vahabi, filii Ibrahimi Imami [AbbaTida];qui vulgo [e matris

nomine]

Obfcuritatem titulorum librorum apurl Arabes ne mirentur lectores. Affectant

enim obfcuritatem in his titulis, ut nifi infpicias libros, quales fint, non

facile dixeris. A.

Ttm. JL T

146 ABVLFEDAE ANNALES.

(_\3 (j-c ^Jt/o '^cV+qcT.^ ^iixAr: ij.Ai

'iv^IxAc j^S’ j»0/A<^.=CTi f tj.i \j

JjC ^jiXaO^ ^ ^AAi'V.^0

Lyif^^ liCu».\5f ^of^/cf lA p ^{.-jLA-X/c (_5-^

^a’^A^*"

^J>M^sn3f ^Ai J-a3 < is.jALf (^5J j^.’S‘ a./vwJssiTi

?»AC 2Sj,uL (^O 5«.AAif

(^25’'^L3f &AM\3f blXA

(^^Aa3( j\m\9 ( ^T.\A2.3f J^ii A LaX/C ^waSCT^!f u'-5

cjLM pl(j[/l^^

HOkI^ ^.aXc C^a.^ V.^> pi ^if

C Va\J 'S^X4.M (jAfcXjf (^-<0

< o3^X_3f \.-st>-A^ 2^cVaao A^^w^fA'0**'

j^*M3zi3f ^_^A^

vJ pL\_X.‘i (A3 ^^A ^ L^.Ai s\.+Aw+3f 'j>^A\a3f ^2wf 'S<xij\ 5.3 ^+5

^3o^AA\3f ^y*A^J^ «^M\1^^\3 f (>)f ^*^AA^V/0^ 2^Ajuw

l^_55wA_3^a5 oL.^ (^C-3l) L\-X-^ ALx_j 5»33..^=:^

jj: (A1.3j ^^£=5.X,3

'e^b

//) (^Xa!j proprie eft, tefte Ibn-Doreido (j«a3:xA!^ jAsiVi fefe immljit

in foramma

i

perreptavit latebras, vel aufFugiendi, et aliquo perve-

niendi, vel rem perfcrutandi caufa. Dicitur quoque in I et II Coni.

q) Neleio, quid fibi velit haec vox punctis delHtuta, nili forte ^j^ac le-

gendumjambram enim admifeeri cereis orientalium Iblere conflat cx

Leone Africano VIII. 36. Totum locum fic habet Ibn-Schehna:

l— %—X +Jw 0»^A-j~3f (3--^^ A-A-Ci». <A~3f

f \.__A_/0 (^_^ Jj\|

A. FVGAE CCX. CHR. DCCCXXV. 147

nomine] folebat Fiiius Aiefchae vocari; una cum aliis, qui ll:u-

duerant Ibrahimum, filium Mahdii, in fumma poteftate rerum

collocare. Hi omnes in carcerem mifii, dein filius Aiefchae in

crucem actus fuit, primus ex Abbafi gente hoc fupplicio affectus.

Detractus inde paullopofl amiculo ferali precibusque manibus de-

coris et tumulo cohoneflatus fuit.

Eiusdem anni menfe quarto comprehenfus ab aliquo Ha-

refo [feu excubitore] Aethiope fuit Ibrahim, filius Mahdii, fub

habitu feminino cum duabus feminis per latebras et angiportus

circulans; et ad Mamunum adductus, a quo iubetur in carcerem

migrare, deinde tamen libertati reffituitur. Quod aliqui fuppli-

cationibus Hafani Sahlidae, alii precibus Buranae (134) imputant,

[quam, ut fupra vidimus, fibi defponderat Mamun, et hoc anno

in matrimoniam ducebat,] eiusdem Hafani filiam. Sunt tamen,

qui ultro eum ignovifle contendunt.

Hoc anno celebrabat Mamun nuptias cum Burana mododicta,'" in urbe Fam-es-Selch, ubi fponfae pater, Hafan, filius

Sahli, habitabatr. Sponfae avia, mater Hafani, mille margaritas

fponfi fuper caput effundebat (135) de genere pretiofiffiraarum.

Cereus ambara factus ardebat, quadraginta mannos [aut octogin-

ta libras] pendens. Miifilia fpargebat fponfae pater inter magna-

tes, qui nuptiis aderant, fcripta in tefferis praediorum fuorum

nomina; et cuius quisque praedii pagive nomen forte accepif-

fet, illud ipfum praedium accipiebat idem. Mihi tamen haec

• ex auctorum fide referenti fuccurrit fcrupulumque iniicit hoc,

quod fupra narravimus ad annum CCill, Hafanum atrae bilis

infultu tam faevo correptum fuifle, ut vinculis et vigiliis acri-

bus eum contineri neceflb fuerit. Quodfi ergo fides utrique nar-

rationi conflet, necefle eft, virum interiecto tempore ad fanam

mentem pariter, atque ad priflinam dignitatem rediilfe , licet

auctores mentionem eius rei nullam faciant.

T 2 Eodem

148 ABVLFEDAE ANNALES.

^Axm 2$>aXc \.^.A.^

^Vc L\+!ST.< ^tj^/9fjJ.i I^p ^M^/0 (jX.£

:>f. (jJuWc(J.3

?.X5f lA^C

Vjl)Va-0 (^X>\.+VAof \.§a5 f fj^xA^ '^^Ci.c KjAi^ jP

yj''

^Xc iXhh.9 (jf ^ l^oXa»

'4^. sJwJf (^XsriAsf

^fcVwSi^H 1^4 X^a:^ 4;C ^—cX^3f '^as^Xa^H OXa? X^a:^

^ARAqM ^( (__^A2.4.H (^^^^SZLaH

^A^x5f Sk+jf ^^/c I^X^ X_+_s!^Aiai .c(_j-*"

2$^Ji^aam^ X/0 i*3X^*^ Aaa/

s(Ac j^^=5.X+H (^j:XA.i-^^ f C5^^ b^sbj.c <_\*i 'Sf XA;i/ t^Ax^=s v3

( 1^-J.=s:x5f (3 o[y^ oXAAAa^

«Aac v^Xlisi-iif ‘j»-A-X_S‘

_\i.Af X__.^is:t.3 ^jX^ <-\A4.:si3f

^'«wVV^.U ^_X_AO^f |^.> c pX.«5\f 54_\>Xjim-C <_\a^*m

J^^.!ZjA4.3( (^XS^ ^AiiAJf J^X+aXajuC5’"^^

S^__mX_C ^^^A-*w ^.A.*3^ ^^M-4~!^ ^-A_am i3 X_Aa_j( X_^_Sd3

4?. A-^JjL\JS^

^lAmX.c (j.>« CJ<AcET+3f / 0>fyy3f tA-sC (^‘i X^a^

V jA;:i..> {jX^ ^3^X:^<:>^

<A+2fcf

X..0._Ai f ^j.aaA^ (^-X_3»-o jis.3‘

c^5X.L, —X_c ^—A__Ai-A-.jj (jf^-X_3f iJiA.=s:v^ ^V-XJf

A. FVGAE CCXI. CHR. DCCCXXVL 149

Eodem obiit Alia, filia Mahdii, anno aetatis quinqiiage-

iimo, iitpote anno CLX nata, uxor Miifae, filii Ilae, filii Mufae,

filii Muhanimedis, fili Alii, filii Abdallae, filii Abbafi.

Anno CCXI [qui die 12 April. A. C. S26 coepitj promul-

gabat Mamun per praeconem, eos omnes capite minutos et in-

ultos fore, quicunque auferint Moaviae [primi Chalifae Ommia-dici] mentionem honorificam iniicere, eumque prophetae foda-

lium cuiquam anteferre.

Eodem obiit Abu-Atahia (136), pecta, ut et Abu-Hafan

Said, filius Mafadae, vulgo Achfafch dictus, isque medius inter

alios duos pariter grammaticos et nofiro cognomines, de quibus

paullo poft ftrictim quaedam adiiciemus. Hi omnes agnomen

a vitio corporis invenerunt. Nqtat enim arabica vox Achfafch.

hominem, cui et exigui funt , et hebetes, oculi. Ille, de quofermonem inftituimus , in praecipuis Arabifmi magiftris, quos

fchola Bafrenfis tulit, numeratur, ufus Sibuia, quamvis natu

maior, tam familiariter, ut ipfe fuerit Achfafch gloriatus, nihil

depofuifle Sibuiam fuo in libro, celeberrimo illo, quem de gram-

matica fcripfit,quod ipfius indicio prius non fubiecerit. (137)

Praeter libros, quibus auxit Achfafch rem litterariam, complu-

res, auxit quoque profodiam novo carminis genere, quod Cha-

bab, a tolutario curfu, nominatum fuit. Ceteri duo Achfafchi,

quos inter medium efie diximus illum, de quo hactenus verba

fecimus, funt: maior quidem, Abu-l-Chattab Abd-el-Hamid,

ex Hagar oriundus, minor autem Ali, filius Soleimani, filii Fadli,

qui anno CCCXV aut CCCXVI obiit.

Eodem obiit Abd-er-Rezak (138), Sanaita [feu oriundus

cx urbe Sanaa, felicis Arabiae], doctor traditionarius, et prae-

ceptorum Ahmcdis, filii Hanbali, unus, homo tetri vultus.

Anno CCXII [qui die i April. A. C. 827 coepit] iufiit Ma-mun, propofita lege, Coranum pro creata quadam re agnofci,

ct Alin, filium Abu-Taltbi, omnibus prophetae fodalibus prae-

T 3 ferri.

150 ABVLFEDAE ANNALES.

J.—ki-if '^—.iLsTL-AaJf ^ A—+-^ Ct-^^

?$X (_j^V.^T.A.5f CV+SETyff

^^Aif ^ ^Aa*i !,_ XX&i-> J^'.i

I^.Aa.X.x.4..3f vjis:x**,f \.3f »\.a.f ^^sn3f (j.wL5.*3f

if. l\aa*a3[ oV.j.c (^Va*»c ^3j^ c j.ho.j^ pV^3f

^^33 La^£=> (jV^ f ^X/i^3f pAsbt^if i^’i

<jz\^Cx]\(J.3

^Xc if. ^Xa^4.33 ^3 J-AXi oV^

( c!i>‘-\=EL+3f (^X4.5f ^^+2y3f (-\-i.c (^^3^

lX+SZX-c (_^^3 Bj-kiXC- '^Am/i3"”^

^^>\33 pX^A (^^3 3os.^^ (__^a4-st.33 j^i pX^^ i^^X4.33 <-\.^c

X X_g._3tA_A^ (^_jXsi*«3 (_jry^Xx4-33 {^>0 J..X33 5^Xajw

xjx i^A2..^33 5.XAo!^^Aa/<?^ib3 (J./C j^5o^<-33 pX;^^sb

^^^/'5X4.33 ^a^A/i*< 3 Xg.Ai f ^_A_A-JX.<^ 5^maE ^_3Ji3 S>Aa« |^_^.X^;_> j»..>

j,t (jXm.3^c>- ^Xc J-^XL ^3 CS.X33 (-\.j.c

r) ^.ca33 pro '^>^33 clientela-^ neceflitas quae principi incumbit, fubdito-

rnm,praefcrtim non Muhammcdanorum ,

vitam et opes tuendi.k

r) j^'^) 1'cripli ex Ibn-Schehna Leidenfi. Cod. Dorvill. Ibn-Schchnac

habet -sia Noftri codex L. habet Ox2s:l3 e quo pollet (j.s:v3 coniici.

t) ^cXAAei33 Leg. (_cX.r,aa233 J ,

vj 2A/UX3 Dicitur-quoque p;Ji;3 pro tetrico-, horrendo-, tam vnHu-, quam

moribus, et oris halitu, feu anima. De vultu habet Ibn - Arabicha

in hiibria Timuri pag. i72 lin. 9. Forte tamen hoc loco legendum

^A/.hXa erat addictus fcctne Schiiticae.

A. FVGAE CCXIII. CHR. DCCCXXVIII. 151

ferrijquem ipfe mortalium omnium fecundum Muhammedem

appellare folebat praeflantinTimum, (139) [Quod edictum quan-

fas_ ediderit turbas et quot praeclaros homines afflixerit, patebit

ex illis, quae mox narrabimus.]

Dodem obiit Muhammed, filius lofephi , unus doctorum

Bocharii.

Anno CCXIII [qui die 21 Martii A. C. 828 coepit] prae-

ficiebat Mamun filium fuum, Abbafum, Mefopotamiae et To-gur [feu Marchiae, tractui Antiocheno] et Avafemae [urbibus

tutelaribus dictis, alteri circa tractui Syriae, Cyrrheftanicae fere

et Comagenae] ; fratrem vero, Motafemum Syriae [Damafce-

nae, Palaeflinae ,] et Aegypto; Gaflanum tandem, Abbadi fi-

lium, Sendiae.

Eodem obiit celeber ille muficus Ibrahim, Maufelita (140),

fic dictus, non quod Maufelae natus eflet, fed tantummodo quia

partem vitae ibi egit. • Agnomen illud accepit impofitum fibi a

fuis civibus Cufenfibus, pofieaquam ea ex urbe in patriam re-

diiflet. Obiit pariter Ali, filius Gabalae, poeta (141), et Abu-Abd-er-Rahman, idem Moeri [id eft legendi magifier Corani]

et Mohaddet £feu traditionarius].

Hoc eodem anno, aut, quem alii edunt, ccxviii, Mi-frae obiit

,Mifrenfis ipfe , maiores Bafrenfes fuerant

, celeber

Ibn-Hefcham, proprio nomine Abu-Muhammed Abd-el Malek,

filius Hefchami, filii Eiubi, Homairita [tribu],

iile, qui ex Ibn-

Ishaki (142] commentariis concinnavit vitam Muhammedis pro-

phetae,* in quam deinceps emendationes et commentarium edi-

dit Sohailicus. (143)

Anno CCXIV [qui die 10 Martii A. C. 829 coepit] prae-

ficiebat Mamun Abdaiiam , filium Taheri, Chorafanae. (144)

Eodem

* Catalog. Bibi. Leld. pag. 486. n. 1904.

152 ABVLFEDAE ANNALES.

g-Xc pC\-3^ (^XsZT^ot

Jf. gXcf^ i^^j^-ZzAy

(jAt.3j\jf (,^3 U^:?J'ot »w5^ S.A^« 1^ t3'"^*^

tw^O\.3 gM gXc(J.3

^m*.s:aK (^3 ^jvM^s:x5f (^i jAif 0<Ji.c

I^.auXM sXa-f gi^^ j.ij.Ji.11^ (jA»\.ii gj(jaj>J^(J>?

(A+^STLa? ».Afl »AXi

j^X+:^ '^-^IgAAD ^+c 3\.2i.f g^ f tW^Ai? (jjuJjhjI g>

V./^ (^fo '^.ajA/o ^a3:\j sVci-f < y <^*X«/X3 i^fo aXiwf

j'X.j.i>.f g^^^ <^^aJ| (^X/c gXc ^+*a«,^

J!?: J.XH xX;i- (jf ^X+aX'.^ Ja*" &a*« v3

.5?. i^jb

^

pX<f g-^V^AM^H aX:sxa7 (^3 j%-»oXc

g^i3 (^^.«oX^Jf J'X*" X^a5 C i^Kk^fO^ T5^^C ^gw.4.^ ^A*« (^..aX^O jt*3

‘^AaAAaJf g3f ji^S’ ^A^^Xiojf g3f ^'S ^^ko g33 ^y^^J)^

J^-S’f V_^A2.i. /^oVa:> tj L0..AAJ

L-XmX/OO ^3f oXc

gSC/^ f X_3^3c\3 (Ads^3f gj^fc\3f (jV

i—

\

a^a,v c-\3

r

f (^X—^aa 3

f

^vI^Xma/C ^^^^~lXa3[ i^-A^^jf

OvAXaa/ gif (J^.Raw‘.^ 0^-> g^RX5f (^3ri.v3f

^_A»>wy (

^

^ i A—w A-A.W^ _V 1 ^

^xX33

l .* ^^-X_A_3f (_\.A>C j(.-w>f^ ( ^^-A_A_jX/^ O^-^-C J-AA-am

A') X^.AAib^ Cod. Lcid. X^ifo^ib^

y) Sic fcrlprum ed: hoc vocabulum in cod. L. Foric rectius fcriberetur

^.A ;._Jo Tejldit, ut habet Leo Afric. VI. 35. pag. 413.

A. FVGAE CCXV. CHR. DCCCXXX. 153

Eodem redibat in bonam Mamuni gratiam Abu-Dolaf,*

qui, olim fecutus Amini partes, nunc ad principem veniebat

metu plenus. Acceptus tamen a Mamuno magna comitate fum-

nrisque dignitatibus auctus fuit.

Eodem (funt tamen, qui cafum ad annum proxime fupe-

riorem reiiciunt) obiit Edris minor, filius Edrifi maioris, filii

Abdallae, filii Hafani minoris, filii Hafani maioris, filii Alii,

filii Abu-Talebi, dominus Africae, Feflae** nimirum et Barba-

riae; quem filius excipiebat, Muhammed. Qui reliquos fratres,

Edrifi minoris filios, Cafemum quidem Tingitanae provinciae,

Omarum vero Sanhagae , et Gomarae; Davidem Havarae

Taflib, labiam urbi et agro Dai, reliquos aliis per Barbariam

praefecturis admovebat. Vid. ad an. CCCVII, ubi latius de re-

bus Edrifidarum exponemus.

Eodem obiit Abu-Afcm, filius Mogalledi, Schaibanita,

celeber traditionarius.

Anno CCX V [qui die 27 Febr. A. C. 830 coepit] fufcipie-

bat Mamun expeditionem contra Graecos, et per Mambegam,Antiochiam, Mafifam et Tarfum progrefius penetrabat in ditio-

nem Romanam menfe quinto, et expugnatis aliquot arcibus Da-mafcum remeabat.

Eodem obierunt Abu-Soliman Daranita, vir fanctus, in

oppido Daria (145); et Makki, filius Ibrahimi, Balchenfis, unus

doctorum Bocharii; et Abu-Zaid Said (146), grammaticus et

philologus, anno aetatis XCIII, et Abu-Said Afmaaeus , cele-

ber ille Bafrenfium litterator, quem tamen alii exftinctum anno

CCXVI, alii CCXVII referunt, natus annos propemodum octo

et octoginta. Nomen ipfi verum erat Abd-el-Malek, filius Co-

raibi,

Vid. ad an. CCX XV. A.

** Fcflam i-ondidit liic Ediifius. Vid. Leo African, III, 33,

*** Vid. de his gentibus Leo Afric, I. lo. pag. 8,

Tom. II. V

154 A B V L F E D A E ANNALES.

< (jVV-> ^i5\.AO(J.3

(^EK <-\^C

EiVi. oVaE \.gA»j o^Eac.^ Bj.Cxz

i^Va^ a ^a^a^5( ^^VaS^ OVA^aJl i^Va

^A^ OE-^H CJVa^ ^^xJf (^Va^ x\-->ilxjf oVa^

I^AI^A’(J./0

dVaA/O 'i^X+g^-H xf^H LjVXif j^A2.3 < l^E

(V0.a2ct.!> (^^ BvA^^.c l.;^ i^k^z^\uj

^ J"^~OA*" 5>aw (^JcXS-o ^'S

j\.>M ^'S c oXc ^‘S sJ^c ^ia.^C5"^**1? ^J^'-3i_i

4|;t ^K2..^ A-^/^*0O '<SSE13:iH (_?i-3 ^A*m5[ s3<^

^?$C of^-XE.^ Oi^A^J^

P^(^-'A/0 ’jvA*v^3f sAsJS

j-^'^ (i^"^(^^-cE5f oE X^A^ < ^aaA.<^ 2"^*" S>aa*< v_^X^o

^Cs^j^..3 p^:? (3'^'^ p'"^

^pX_A»A_M

j^-A_J pXj i^joXjj4.M (_^aA-^;^(3'’'XT1?

j<\ kj (jX^= X-A? j.SJ f ^aajX.<^ iSj.^C. ^jX+!> ^A*« !,_ XX^L>

of<AE^ s.XAc ^3f ^^A+3^ c^A^=3 'j.Afcw3f sjvA vA ^ c\AscxA3f (jf^X3f

j»._XAf j-sbf jA+o:^ sX^iX^f ^^ciEAA+J (j3 p-A-sbf^4

^XJlJ (^4 (j.^ bX\j<.>*> ClJc\sn/o (^X^-uc dwjf c fj.^,9 ( (jf^X5Xi

^> •

z) Quae Golius habet ad hanc vocem, haec ipbi arabice exhibet

fcholiaftes Haririi ad conf. x l i v. ^iXa^? (j.a5 j e-Lt^X**/ x(^A.3f

-j^A_+.5f (J.A? iM-A^ g^XEjf^ ^+X3f Propide non eft occafus, fed

ortus fiderum. xE .enim eft, fefe cum tarditate et difficultate fur-

fum

A. FVGAE CCXVI. CHR. DCCCXXXI. 155

raibi, filii Abd-el-Maleki, filii Salehi. Agnomen autem Afmaaei

eft gentilitium, a quodam Afmao, maiorum uno, deductum.

Hunc virum peritia hifloriarum, rariorum dictionum, facetia-

rum, et omnis humanitatis, qui aequarit, non fuit. Reliquit

libros decem, jii quibus funt de creatione [vel et moribus] ho-

minis} de generibus} de ftellarum ortibus pluvias et tempellates

inducentium} de qualitatibus} de fortitione et fagittis aleatoriis}

de equis} de camelis } de ovibus} de peninfula Arabiae} de plan-

tis, reliqua.

Anno CCXVI [qui die 17 Febr. A. C. 831 coepit] oppri-

mebat Mamun Romanos nova expeditione} et ab edita ingenti

flrage, fubactisque aliquot arcibus redibat Damafcum, praeda onu-

ftus, dives captivis. Inde porro pergebat in Aegyptum (147) hoc

ipfo anno exeunte.

Eodem obibat Bagdadi Omm-Gafar Zobaida [mater Ami-ni, fratris Mamuni].

Anno CCXVII [qui die 6 Febr. A. C. 832 coepit] redi-

bat Mamun ex Aegypto in Syriam } inde incumbebat in ditio-

nem Romanam, centumque diebus ad Luluvam exactis recede-

bat. Quam interea pacem Romanus imperator per legatos offe-

rebat, ea non accipiebatur. (148)

In his quum ellet, oriebantur anno CCXVIII [qui 26 lan.

A. C. 833 coepit] Bagdadi magnae turbae, Corani caufa} de quo

paullo ante diximus legem a Mamuno propofitam. (149) Hocenim anno mandabat per litteras fuo, queriri in augufta urbe re-

liquerat, praefecto, Ishaco, filio Ibrahimi, ut iudices, et teftes (150)

et omnes omnino litterarum cultores congregaret, et unius cu-

iusque eorum de Corano fententiam feorfim exploraret, et ut

illos quidem non follicitaret, fed via fua libere fineret ire, qui

eum Machluk Mohaddat [id eft, non rerum initiis vetuftiorem, fed

a deo cum rerum univerfitate creatum] eifent pronuntiaturi} qui

autem huic fententiae fubfcribere nollent, ut de iis ad fe referret,

V 2 quid

156 ABVLFEDAE ANNALES.

j%Xx5f d J+isn-^ f ^-^}j'

(J^> J.'AX-^ (^OvA^Jf a._A.^if j.CXi s\.Aa.XJf

^\.3 j^’S' { (^A+H oL-5^ (J.3S‘-5-**'^^

^Vs C JS.XK (jJyXH j!^P vJ ^'0

yvi ( v_XA:i. J^Xif c t^X:sxA?f < fjvib liiOXv-f j%J

( tji.5\.:^g ij^^'< <Jfjf\:t.iK c ^Ij' c (jf^.X.^f^

(jilXj Xo ^AC X<) <• v_^Xs:T./cf c fAsS (ja».a5 ^JXi’

^ac^ tijKsi y\,M ^'s ( yKi \.yc (^'AsCXJ oisciv-f (jxxi t

X/0 '-•V-t.^^l3

^^* (''^^J"^'

X-a-3 L^_^3 ^)^-ij^s: Xa3

pXl= JV5 c ^sb ^^Xd=1/(?^ iJXj ( AH p^^=5 yVi ( y, ^_3^X'i

(A_4-Ci.f ‘l3^^*

^ X_^aXc X/0 A3f

y t(^sb c (^j'oi ^ ^_3X3 f sXa*./o l-3 yy-i < ^AAj ol_a^ x+.^=d ^^^b

LX — -j- '^^T— .<3 2^*XJI L\•A.^«C^ ^*4^A.A«5 ^^V—aw ^

0\j<.c^

fum fenfim atque fenfim attollere, ut pigri ofcitantesque faciunt, aut

iumenta fub onere. Difputarunt tamen philologi Arabici, fime ortus,

an occafus, ut confiat e loco Meidanii ad proverbium ?s^j xXia.c».f l\3

"fefellit eius pluviofum fidus" ubi ait: i^XAf ^js^^a31 ""Vox

(^3 efi afcenfus ,aut occafus " et paullo pofi

:

^sbf (j.a3 ^Xs

X^a3 ‘^iXJf "diflentiunt philologi in vera vocis notione determinanda."

Facile efi, eos componere. A3 efi attulit, removit fefe a re, cui antea

prope adhaerebat, hinc quoque, procul abiit. Conf ad hunc locum

Pocockii fpecimcn hifi. Ar. pag. 163 . Tum quoque, quia putabant

Arabes, tales confiellationes pluviam et ventos importare, tempefla-

tm, procellam notat x(j-3, quae notio Lexico Goliano deefi. Habetur

in

A. FVGAE CCXVIII. CHR. DCCCXXXIII. 157

quid in unumquemque flatui oporteat, fecum decreturum. Ishac

ergo cogebat omnes e tota Bagdado litteratos, et horum princi-

pes, fupremum iudicem Befchrum, filium Validi, Kenditam,

et Mocatelum, et Ahmedem filium Hanbali, et Cotaibam (iji),

et Alin filium Gadi, alios. Quibus recitata principis epiflola,

primum interrogat Befchrum , de Corano quid ipfi videatur.

Refpondet Befchr , illum efle verbum dei. Quem praefectus

increpat, incongrue inquiens refponfum fuiflej id enim vero

quaeri , fitne Coranus creatus nec ne. Refpondebat Befchr:

Deus efl creator rerum omnium. Atqui Coranus efl res, infe-

rebat praefectusj et, Befchro affirmante, conficiebat porro, Co-

ranum, ex eius mente, creatum efle. Non fane creator efl, re-

fpondebat Befchr. At id nolebam, aiebat praefectus, a te au-

dire. Quin tu potius diferte pronunties, creatusne fit Coranus,

an fecLis. Negabat Befchr praeter prolata melius quidquam in

promtu habere. lubebat ergo praefectus notarium viri fermones

in tabulas referre. Inde proceffiim ad reliquos, unum ex alio,

qui eodem paene, quo Befchr, modo refpondere. Tandem adAhmedem ubi ordine delatus fuit praefectus, Hanbali filium:

Tu vero de Corano quid ais? interrogabat. Efl verbum dei,

refpondebat Ahmed. . Efme creatus? continuabat praefectus. TumAhmed aliud nihil, quam prius effatum repetere, dei verbumillum eflbj negare nolle, quod praeterea proferat aliud. Quoergo virum quoquo modo implicitum arriperet praefectus, aliamcomminifcitur quaeflionem: quid fcilicet fibi velit illud, quodCoranus deo attribuit, audiens et videns; et qua ratione illa ver-

ba accipienda ipfi videantur effe. Refpondebat Ahmed: ita deumefle, quemadmodum ipfe de fe praedicaffet. At quales tandemanimo imagines rerum obiiciunt illa vocabula? inflabat prae-fectus. Id quidem nefcire fatebatur Ahmed, fcire tamen, deumtalem efle, qualem ipfe fe prodiderit. Reliquis propofita eademde Corano quaeflio fuit, ut Cotaibae, et Obaidallae filio Ivluham-

^ 3 medis.

158 ABVLFEDAE ANNALES.

»VaXx:^ \.jf ^5\.*'i &,^XJ (jf^XM (j| U.i\.:^\.i

( CJiAsaao (j-^ ^£=20 Ia? j<.^a'Aj \./c j.^X5 c!l5L\sn>^

( k^XzEIAJ (J^iiSVj JV5 f |,_*.j f \^_^\.3:aa? ^J^Jis:A+5Vi 0»\-3^"*f

P^aJVX -c ^_^_X_ l^"*-jsriA? Y yw

<-\_A.^3f c\.Aa.Xif (^-^Vs J.K2.SZ\^ (jf j»».A.sb|^>f L-X-=ET.«.f

<-V.,§3\Xct O^AcaJ OL^sn.^ (j\.i (^3

(AjlXsiaJVj j^_X.'.^!> yl^_X_if ot-X_diA3 ^Xj ^4-i

( (^A?\.4.Jf 2k3 ^A?f La? uXszxAA^f ( gy3f e

’!^f (J^Xif UtXcCAi

JJ.3(A+=EA-^ CoXrSAw^ (_^Jj\|^XJ^ <A+2kf J».^i

(jAAXjf &JtJ>Jif

v_X3zi«.f f vJiXs:T.3 I^^Xj 1^3 ^ f' o^j-^-*-5f ^'y

^J^XM HoVsTAwa |^-§A/um jv‘i (AjLXsriH !^i_\_M;i

(J,_>(_\.+_:sT.^ U'^ L\4.25»f j—^[^ V+^XXioli (J^x3f k_X_Xd:i3

^\.Xh=9 OJ'^J%3

( (jA^AAy-i? (^5f L4-.g-^-q^i <• L+..0^3 ^c

x_>c S._c\._4.-^^ iA_A.^_if (^-3 j-h^X-i ^.X.-k-\.y (^_-A.+-3l

v+jfiJ )

in chronico Siculo Canrabrigienfe ad ann. 935. j.Cxc,

j^aJo-C x-(j.y (jVf^ i-XCi.Yf ^3^a£=>[ ”die 18 Octob. qui Solis erat,

tuit magna procella.” Item in Hamalli, ubi Labid in carmine epicctfio

in fratrejii fulmine exanimatum, ait: 5.Aa2[ _c,^3 (;9f

AXX3f y (j-X-^:> L\Xi'” etiinnfi cum (fratrem meum)

exanimaverit tcmpcftas e nubibus, tamen (propter vitam luam olim

c non ingloriam) iuperior erat vincebatque in conHictu.

A. FVGAE CCXVIII. CHR. DCCCXXXIII. 159

'medis, et Abd-al-Monemo filio Edrifi, Vahbi (152), filii Monab-

behi, ex filia nepoti, et aliis; qui refpondebant, Coranum efle

Magul [hoc efi: factum, formatum, propofitum]; fiquidem deus

excelfus ipfe dicat in Corano: Gaalnaho, h. e. fecimus, forma-

vimus Coranum Arabicum, et efie quoque Mohaddat [rem, quae

pofiquam nulla fuilVet, aliquando iufia efiet exiftere,] quando-

quidem ipfe deus in Corano dicat: quod ad eos venit de com-

memoratione domini fui Mohaddat, Atqui, infG'ebat praefe-

ctus, quodcunque factum efi; et formatum, id etiam creatum eff.

•Largiebantur. Coranus ergo, vobis auctoribus, formatus, ne-

cefie efi: ut creatus idem quoque fit. At hanc quidem conci u-

fionis necefiitatem inficiabantur; tantummodo urgebant, fe Co-

ranum, non creatum, fed factum reputare. Horum et reliquo-

rum omnium dicta, cuiusque feorfim, perfcribebat Ishac Ma-muno; qui fecundis litteris praefecto imperat, ut ad fe arcefil-

tos Befchrum, filium Validi, et Ibrahimum, filium Mahdii,

fi

pertinaciter Coranum creatum negarent, absque mora capite ple-

cteret. Ceteros autem re.fragantes oneratos ferro et probe con-

ftrictos ad fe mitteret. Ishac itaque ad rurfus coactos Chalifae

mandata edit. Quibus perceptis, et Befchr, et Ibrahim, et qui

aderant, paene omnes uno confenfu creatum efie Coranum pro-

nunciabant, praeter quatuor viros, Ahmedum, filium Hanbali,

et Cavaririum , et Sagadam, et Muliammedem, filium Nuhi,

Mafrub dictum, quos, quod auderent principis mandato et exem-plo ceterorum adverfari, praefectus in vincula conficit; compe-ditos tamen iterum interrogat, firmiterne in fententia perfeve-

rent. Tum duo quidem, territi fupplicio, pertinaciam exue-

bant, Sagada et Cavaririus, ideoque fiatim vinculis expedieban-

tur. Ahmed autem et Muhammed, quod nihil remitterent, Tar-fum in catenis deportabantur. Inter haec tertia venit epifiola

principis ad praefectum Bagdadicum, his confcripta verbis; ”per-venit ad aures nofiras, Befchrum, Validi filium, et praeter eum

alios

i6o • ABVLFEDAE ANNALES.

<• jjjUJI tjVkU ojj <

\C\XjCX.K (jV.f==3 ^^^5 'jw-3^f r>CXQi

c ,5.5 fv\.di f(-\Xx.xv (^Xs^ X.«oX5 < ^^^maXJ

(^AA^+Jf X-0—?

^Jf j|,^Aia:sT.;A-X5

^^j\.JO X.fXi < l_XcSlAA^f j4.^^AAMC)Xi if.

j?. of^*^ (^AoX+5f C^Aj t^exx>

^AmaH SAiis 1^ ( ?>XK ?>a2i^ (^^/oX+3f ^^JOj./CJ.^

-PO

V^-X^ '6j.i/XC. sL>^a3 (^/oX+Jf [J^j.^ ^(^AAjXa^ ^^jX+J '^Aaai gfAcf)

^JXX C C\AX/uy bXC:^ XaJ 2S^Aa« (jX^ C (_^^_£i.'^( (^oX+2»- (J^A»

j—0._j (j-^Xii ^Xc (jV/A^IX:^ j»._Aa_A_*-A_.3f (j^Xa33 ^jXco

(^f ^5 A-a-31 k_5 X-t-gX^s^f XxA^ ^^^-^j<-\.^3f

f &.^lXx3I^ AXAco.5f ^_A.^j vJ 'xX+5f fos.^ ^AXc i^/iXA

v._^‘_jc\3zi3f jt._sbX_A_A..A.i f X^Jf (^XXi f jvAcf (jw^A^+3f *-)^'

^_^Xa3

n) _ftJvX3U ^maaAI De his vid. Pocockli fpec. hift, Ai'ab. p-324 f(jq.

C , J j

h) O^xz^xx} a cAr^o, non (-\a:^\>c ab oX^v

c)I-

5*f Cod. Lcid. habebar ,—

3

J Jd) j«s=?rai fcripb pro quod erat in cod. L. Forte quoque ad-

dendum j^._A_ibf^_3i y._> 0'X— t'A'f

e) Codc.x Lcid. habebat jN-X-bL^ et ^Xasitj

f) mendofum videtur. Forte (^Co^-Aa^^f

[j) LA:>f Xt-j^ Patet, quaedam dceffe. Forte hic legendum : f^A:^f X+il

c\...)’^f J:i^Xi X-ajU < JiXdzxi J\ et deinde cA.X-i

pro v-X-bi,

A. FVGAE CCXVIII. CHR. DCCCXXXIII. i6l

alios in fuperiore quidem argumento ad fententiam nollram ac-

cefnnb, at in exponendo illo loco, qui occafione Ammari, filii

laferi, prophetae divinitus fuit fubiectus, et fic habet: ”nifi quis

vi cogatur [fidem eiurare] cuius cor tamen in fide petTiftit,”

a vero aberrare. Deus enim excelfus ibi eos docet crimine va-

care, qui agnitae verae fidei conflanter adhaerefcant, licet eampalam profiteri, intercedente externa vi, nequeant, et pravarum

opinionum confortium fimulent. Perperam igitur locum hunc

Befchr cum fodalibus ad illos trahit, qui quamvis ore veram fi-

dem profiteantur, privata tamen conficientia errorem et fiimula-

crorum venerationem fovere pergunt. Quos deus neutiquam

culpa liberat. Volumus ergo illos Tarfum mitti, manfuros ibi,

donec Romana ditione decedamus.” Itaque comprehenfos mit-

tebat illos Ishac, quo iufius erat; et iam Raccam procellerant,

quum interveniens de Mamuni morte fama miferos periculo exi-

mit, Bagdadoque et libertati reftituit.

Tertio enim decimo die fexti menfis huius anni CCXVIIIinciderat Mamun in morbum novifiimum ,

cuius originem et

cauflam exponit, qui tum ipfi aderat, Said, filius Allafi, his ver-

bis. Arcefiitus a Mamuno, ait, video, cum Motafemo fratre,

in litore fluvii Bodondun (153) fedentem: ambo pedes in rivum

demerferant, aquarum illecti pulchritudine. Ibi interrogat meMamun, quodnam efle putem aptum edulium, cui fuperbibi

poflbt tam limpida, tam dulcis aqua, ut nil fupra. Refponde-

bam:* Non opus efle meo conlilio: id optime ipfum auguftum

nofle. Recte mones, aiebat Mamun: novi. Recentes dactylos

comedemus. In his dum verfamur fermonibus, adveniunt muli

vere-

* In Arabico eft; refpondehat

,

qua voce Reifkius deceptus hunc locum vertit; «in-

terrogat Mamun Motafemum,quoJnam efle putet rei. Refpondebat frater”

rei. Sed omnino legendum eft i.aX'3 dicchnm, refpondeham

,

fupra enim pri-

,ma perfona ponitur in Arabicis, interrogat me, quodnam elTe putem. A.

Tom. II. . X

162 ABVLFEDAE ANNALES.

poV==X^ ^ \.§aXc J\Jt3

^jVxLu o\.:^ c LiVJaJXf 5>\ib (jf ^

Vx.a4.:^ V-^sci*’^ \.A> V+gA5

\.4.i A+H <^3ij \.^Az \k3jJi^ <iO.!> {^>0 LaX£=>^

J,2»-l> \..fCL3^o pAsXxJf p^4.3:a/0 La/o pXi

2S._A_if i^AaSTU p_Aa.AX,AM J^2>-f ^A^f (^Aa51 \j6jK Xa^ car^xM

c ^«A^if ^AjyXA**; ^^\Jf (___p^jlA3

^^^^ji.A>J h ^X3I %Ko^ sJjXaa^ ^Xif ^Ac. j|a:iajiaX5 J)X3

XgxXXj Xjf l>3 5.AA\ax-c ^Jkc. ^X3f S^cXL i^JS^'.<^^ »oX-i.c (3 jA5f

^a>c3 <-\^ (^C+c (_^a3 ^X‘3pS‘ < p§X3f ^_)X3 c (^a3(

^X/S^ ’^A>A^5f ScXib v3 V-^Isi-UC CXaC ’^a« xJ

^wA^f '&XaJ iSj.JJXc

c j^.—A^A^4*M ^C^»A_aa^3( ^oX^> J^f(»\3 bXa3(^ ^jj^*j^L

^jX^

i&) ^X3f ^J 4**^ ’^A)j Vid. adnot. r pag. 150 . Hoc loco dubium, obli-

gatio prophetae (itne illa, per quam propheta in fe fufcepit tutelam

omnium tam Muhammedanorum,quam aliorum tributariorum , an

ca, qua princeps Muhammedanus tenetur prophetam fuum, h. e. eius

doctrinam aflerere.

i) J^^—e^xJy fimuta te tranjire ipforum peccata, VI coniug. Ita fupra

p. iiS- lin. 2 . (j^^X+a fimulabat aegrum; et infra habebimus ^J^Xsta

Jhniilabat ohliviofum. Hanri habet ^firaL-j-a Jimulabat flentem,', et

^jijwX-A-3 flmnlabat oblivionem.

A. FVGAE CCXVIII. CHR. DCCCXXXIII. 163

veredarii principis, cum fifcellis bellariorum plenis. Adftantem

itaque eunuchum protinus abire iubebat Mamun; bellaria excu-

teret difpiceretque num inter cetera dactyli quoque recentes ad-

fint. Haud multo poft refert eunuchus duas corbes dactylis ple-

nas, omnium, quotquot reperiri poliunt, dulcillimis. Effundi-

tur princeps in laudes fupremi numinis [infperatum munus de-

fideranti, idque tam pulchrum, ex machina quafi porrigentis].

Nos ipfi quoque fructuum tam venuftatem, quam in ipfo defi-

derii articulo praefentiam, admirabamur omnes. Comedebat in-

de princeps et nos ad eius exemplum, et fuperbibebamus aquamfluvii; at nemo noftrum furgebat febri non afflatus, neque de-

feruit Motalemum languor, antequam Iracam attingeret. Ma-mun autem, vehementer aegrotans, quum vitae finem fibi fen-

tiret adefle, tradebat Motafemo, fratri, fummain poteftatem,

coram Abbafo, filio; longaque et elegante oratione timorem dei

civiumque amorem ipfi commendabat. Ego tibi, aiebat, in-

iungo cuftodiendum foedus et pactum dei [cum hominibus] et

protectionem, quam eius propheta [fuis pariter atque alienis]

fpopondit. Implebis dei ad homines munia; quae viciflim deo

debent conditori eius cultores, exiges ab iis et afferes; et obfe-

qui deo potius habebis, quam refragari. En ego hanc ab alio

[filio meo, ademptam] in te transfero procurationem et admini-

ftrationem imperii, fi has in conditiones condicis. Imo vero

condico, aiebat Motafem, ita me deus adiuvet. Tum continua-

bat Mamun: praefto funt, quos nofti videsque, confanguinei tui,

polleri Alii, quondam principis fidelium, non minus atque nos

fumus. Humane quaefo illos habeas, eorumque peccatis, fi quae

fuerint, conniveas, neque oblivifcaris quotannis tempore flatu-

to flipehdia illis fua gratuita pendere. Finiit igitur Mamun anni

huius menfe feptimo, die XVIII. Translatus ab Abbafo, filio,

et Motafemo, fratre, Tarfum fuit, ibique fepultus in domo Cal-

ani, qui quondam Rafchido eunuchus fuerat. lufta ipfi frater

X 2 [iurc

i 64 ABVLFEDAE ANNALES.

V+3f i^j\S^

»lX^a? (jVS^ ( j^4.AC'5=1a5 ^co pLf Cy^*"

Lf iV.AAAS^ ( ^j\./^ ^AX.^ '^AauCl^'^

(,_AAt2.A\5

< i|_ aAj^H Ov’5

sOssrii O^AAo (j.Acf

^3 \Ji.L^<o>.i (^/cV+M (jV^=> LA < Sv-iyA*;^ ijh.x.i

\.3 f j^A3.A^Jf liOo

j^\2.A5t+5f ^AM f ux3 i^if* c\j^ ^ (JL3U i^CjIs^^aa/^

J

f

^^^^/cV.4*3t ^^^3 v.^^3i3 V^X3 ( tS*3 8^%Ay^

\..Ciy:s:\i <• (_)L3f fsXib ^53 3.A3 jtA^=f (J.S ^as:ta5

(^^^-<3V.4.3f ^A^A*a/\.3 f !^cLf 2^A._A^ ^ma^L ^aA <»\^ ^^3f

^VXi f (^a:^XA^ (JAi\.a31^ QA<\.A3f 5»_3 J^A/mCE^Aaa^

Jjf ( (j.A.o\.a. \.Aj\.3:i>of (_)^+3\.3 O^AJ C\+=E1aJ Lf L (^AJ(

ci33 t-i33 ij^ ^ ^ <" (^^3 fvXiJi

Oy^ i^3js.5^ ^Jfy^ V+i \.§Xa,!.3 (j^i

^jt/iv^3i ji.i2.Aj ^^^^aoL*3( ^ ~^3f (w^3f ^^j^aaac^

^ A»jf 2^—3 (

(^2a_a^3

^) ^iCj\.^=s ac Ji tu cum pecunia t h. e. haud alifer mihi eft, ac

Ii te coram viderem numorum divitem, aut , nullus dubito tibi ven-

turos numos. Conf. Tom. I. pag. igs- lin. 13.

/) fcribe (^a’^j) ccdicillos ajlqnatorios, aflignationem rw JV/ra de tot

et tot numis. Secunda coniug. proprie notat, cadere-, contingere fe-

cit fcil. petenti petitum liium. Et quia id fit inferibendo nomen re-

gium

A. FVGAE CCXVIII. CHR. DCCCXXXIII. 165

[iure merito, ut fuccelTor] fecit. Geflerat Chalifatum per an-

nos viginti, cum quinque menfibus et tribus atque viginti die-

bus, exclufo temporis illo fpatio, quo Chalifa falutabatur, fu-

perftite adhuc, fed obfeflb Bagdadi, fratre, Amino. Natus fue-

rat medio menfe tertio anni CLXX; praenomen habebat Abu-

1-Abbas; quadratus erat flatura, candidus, nitidus, longe pro-

tenfa in acumen rara barba, palTim canitie refperfus: alii ta-

men eum ferunt furvum fuille, dorfo nonnihil incurvum, ocu-

lis amplis et late nigris, fronte contracta, et naevo malae in-

fignem. (154)

luvat animum viri quoque contemplari , et eius infignia

quaedam monumenta proponere. Quam liberalis fuerit, hoc

doceat exemplum. Damafci aliquando agentem premebat nu-

morum penuria, 'quam ad fratrem, Motafemum, querebatur.

Cui frater certo adfuturam poft proximum diem Veneris pecu-

niam fpondet; et arceffit triginta millium millia de reditibus

earum provinciarum,

quas ipfe nomine fratris adminiflrabat.

Vt aderant numi regiis iumentis allati, invitabat Mamun lahiam,

filium Actami, ut fecum eques ad opes luflrandas iret. Videntpulcherrimo difpofitas ordine , et camelos, quae advexerant

eximie ornatas. Mirabatur princeps tam copiam pecuniae,

quam fpeciem lepidam, purpuratosque non minore cum admi-ratione fpectantes bono iubebat animo efle; tum converfus adlahiam: O Abu-Muhammed, ait, foline, corrafa cum pulvi-

fculo pecunia, hinc difcederemus, amicis nequicquam hianti-

bus? et arceflito ftatim notario, Muhammedo, filio Redadi,fcribe, ait, familiae illius millies mille numum, et familiae il-

lius tantundem, et ita porro, idque tamdiu continuat donec e

triginta illis millium millenariis viginti quatuor elargitus fuifTet,

pede extra ftapedem non prolato. Pangendis quoque carmini-

bus dedit operam, et inter eius alia, quae tradita accepimus,etiam hoc eft;

X 3 Prae-

i66 ABVLFEDAE ANNALES.

( V-aLH ^XX^Xt-j^ 7Sj.lh.ki foVly^ (iC>C_AJti

f \.Acf \./0 (,__^a5\.a5

V.Amk:^ V.0AAAC (^/C <^^AAC OtAi-f C\3l5 f Vaa3 l^C^AXi \.0A.C

Oy^ tS.Xif ^4.^j\ (^AjH^.^^5^A+5f (^^<\.+3f (^3.^

^3f L^_+_X-a^ iAJf V—«^-X^ c\^

(^^^AVkSZlJf ^ASXJ

^AoVi (^%A+3f ^0''^'^63 ^_^3\.L

if. r^ <3

Otrsiwwf ^i3 j^AaA*+X3 < jv^X/oVi (_j-i^ j^Ao.A*+3f ^i^,2>- ^O

f (^A+33 C^-O ^5^s:i3L c\-A_;^f f^i (_\as:t.;0

|^A2.AXi4.3f ^>mj\.3 (^^^\.+3f (^^3 ^^j>wV.^.x3f (^o3.^ L\_A-CET3f tn

( ,^_*_Ai cA_i> j».-^-3 ^Ixi c\_A_:^3f ^33 (jjjL*33 ^33

(^^Aa33 (^^3 ^jai\.-j.^33 o3(-X-r3 ^33 j^a2.axa33 k.j>jK3.i\^ < 3^_a_5Cm\5

(J\.A<axJy^ ^0.Am*,/C \..^.oiXxS

Srb

glum libellis fupplicibus (nam qui negantut, iis nihil infcribitur, fcd

lacerati redduntur exhibentibus): inde flictum eft, ut idem figni-

ficet, atque fiibfcripjit numen regium iibeilo memoriali. Talis libellas

M

dicitur et qui lubfcribit

m) {^kCxi Saepe recurrit haec elocutio cAa:^t33 »^Aa;i in I Coni, et

<AI * . ^ ^

in V pariter et (-XassiII tmmltiiati furit y vel in V.^ C

fcfe tHmiiltuofos e.xhibnenmt milites. habet Gorair pro afpt ro,

diffcili, indomito: ^^Ifs ^\]\j.i ^ks Lj

A.r.dx<? (j>.'3 jilf ”copulati clfis, o filii matris crucis [h. e. chriluianae]

*J /rcraffo

A. FVGAE CCXVIII. CHR. DCCCXXXIII. 167

Praemiferam te fpeculatorem ; tu vero, clam me, beatus ad-

fpectu [eius,quam amo] abiifU ,

ut male de te fufpi-

cari coeperim.

Secretos cum ea, quam amo, fermones contulifti, me ab-

fente; et utinam fcirem, qua ratione fuperfedere pof-

fem tua internuntiatione.

Video manifeftum in oculis tuis eius vefligium; nam tui pro-

fecto mutuati funt ab eius oculis pulchritudinem.

Ad fummam praeclaris animi dotibus inflructus erat, et fcien-

tia non una imbutus. Alii gentem magna caritate amplecteba-

tur, cumulabatque beneficiis, in cuius rei documentis, praeter

ea, quae iam attulimus, etiam hoc eft, quod Fadak (155) iplis

reddidit, municipium, quod quamvis ad eos per Fatimam,

communem matrem, Alii uxorem, prophetae filiam, fpectaret,

tyrannis tamen eius ufu fructu eos hactenus arcuerat. Hoc ita-

que municipium tradebat Mamun Muhammedi, filio lahiae, filii

Hafani, filii Zaidi, filii Alii, filii Hafani, filii Alii, filii Abu-Talebi; qoo reditus eius inter Fatemidarum dignos et egentes

diflribueret. Praeclarum facinus, cuius praemium deus auctori

aliquando velim referat.

Succedebat defuncto frater, octavus Abbafidarum Chalifa,

Motafem Abu-Ishac Muhammed, filius Haruni Rafchidi, quam-vis caftris ad feditionem fpectantibus et Abbafum

, defuncti fi-

lium, principem proclamantibusj facile tamen eos motus re-

prelTit Motafem, perfuadens ex fratre nepoti, illi, quem tumul-

tuantes lactabant, ut monflrando fe caftris aeftum componeret,et milites ad officium legitimo principi, Motafemo, praeftandumexemplo fuo adhortaretur, declarando, iam femet patrueli fa-

cramentLim dixifte. Quo facto conticefcebant. Bagdadum paullo

poft movebat Motafem cum Abbafo, calendisque noni menfisurbem auguftam intrabat.

Eodem

i68 ABVLFEDAE ANNALES.

v_^’ &AAw5f sjvjs

(j^_3LJf ^_5t-X.s:^i

j%AilA^4.5f C ^^AaA.^^ J^^iaC 'j^Aw. i ,xXc^L>

t>oXcz\» ^5f OASTI.J j^.\j (jt^X5L ^A=^1A\3^

Jf. jjjus-i.2:-^ <-^A*^ noX:^ 5v\.Xc ^^V.C ^A^

l/-5tAXfJ (^\.^ ^^aaX.j" ^Am. 8CX^-<

xV-A.^_3

^A:2.AX.^3f \.0a5 f f^ijJ/XC S^\iM

j^. ot-’iU3( jvAif of>-\i^ ^j.d::\9 |^,-c\.m.

C\-3CJ'-' C5^^ jtA2JC^+3f

j^.AaAX.*.3f ^3^ jfAi3.AX+X3 L^aJ j^3 (^'a:si> AAwf

if. o3.;^3( 0 l^O.+3f cAj5.c <-\ai:s\-c j.j\.SC^

c\+3:t.c (^3 o|^s:\3f (A+:s-l/o i^‘i

t_X:^f ( Of3\.L ^3,f i^y C5^“ ^jyA*si3f ^3 Cj^“

^A/ju VvtAA^ ^"*"” V_Xi3f^3f J^aXc ^Xa^ iSkA/cX^^f (_\aC

J^^^AA3^ o3^s:tJ3 (_\+s:i^ c j.kx:^ ^3 5<-\^ «Aac of<-\j^-A.3 (j>i^

iSA*« pC-\-X_’i LX’^ (^A3^f '^+3^f (J.sb

.!$J J^X5f tji ^;J'A3\A3 jS^ku^ ^AaA-^

*%

craflb robufto camelo, qui rumpit cervices parium fibi copulatorum,

indomito et immiti.”

n)) C5' a-Va33 oU.c Cod. L. (^>:^3-Jf l^Lsc Mecum facit Raudh.

..r .. ^ "J,

o) iAw3.+3f C\Ji.c. Cod. Lcid. 5>X3f c\.i.c

A. FVGAE CCXIX. CHR. DCCCXXXIV. 169

Eodem anno Befchr obiit, filius Gaiati, Marifita (156}, qui

Coranum creatum elFe contendebat.

Anno CCXIX [qui die 15 lanuarii A. Chr. 834 coepit}

tentavit ad fe arceflitum Motafemus Ahmedem , Hanbali fi-

iium, variis modis et quaeftionibus. Quum vero nulla ratio-

ne ei peiTuadere poflet, ut Coranum creatum efle flatueret,

flagellis torfit hominem Tanetum tam atrociter, ut impos men-

tis et lacerata pelle concideret, deinde in carcerem et compe-

des dedit.

Eodem obiit Abu-Noaim Fadliis Taimita, unus e docto-

ribus Bocharii et Muflemi, natus anno CXXX, Tecta Schiita.

Anno CCXX [qui die 4 lanuar. A. C. 835 coepit} exibat

MotaTem Bagdado ad Catulum [is eft fluvius et appoTitum oppi-

dum], quo propius adelTet urbi, quam condebat, Samirrae; re-

licto in urbe augufta praeTecto filio, Vateco.

Eodem comprehendit MotaTem Vezirum Tuum, Fadium,

filium Marvani (157) •, qui tantam Tibi in rebus gerendis arroga-

verat auctoritatem, ut ipTe princeps, donec is obtinuit, nihil

valeret. Translata Tiiit dignitas in Muhammedem, filium Abd-al-Maleki, Zaiatum [Teu olearium].

Eodem obiit Muhammed Gavad [Teu liberalis, genero-

Tus], filius Alii, filii Gafari,

filii Muhammedis, filii Alii, filii

HoTaini ,filii Alii, filii Abu-Talebi, unus, isque numero no-

nus ,illorum duodecim Imamorum [vel antiftitum]

,quos Ima-

mitae venerantur, anno aetatis vigeTimo quinto. Sepultus eft

Bagdadi apud avum Muhammed, filium Gafari, iufta ipTi fa-

ciente filio principis Vateco. Patris eius, Alii Ridda, mentio-

nem fecimus ad annum CCIII. Tres Imamos adhiic Tuperftites

Tuo loco etiam dabimus. •

\

Tam. II. Y Anno

I-O AB VL F E D A E ANN ALE S.

^AoVjj \._0_A.i ( j^AaA.^ V * ••\ * **

C^Aaw j^*"^

^AX<i\.x3f “Xa? j^3 (_\.{.Cii-3

(^J^Us:T]) g-lAwa.C (^•C ^5^ ^^X^^(aaa^'[ ^3 pjf 1.2 V.LO" J?

7^ ^_s:x_A.cs:x,--0 A

C!1>^'3 jvAAw v^_,aX^J p.3 tlKsA3 f '^Aaw i_ aX^l3 p5

j^A+5f (^3 ^^jA;\./.x3f k^AAAA.cffj 'jsJ^av-K*^ J-

=5j f^AaA^

^ ^ isAx-iA^f bcXa < ?s~itk,-^o^

^va3 Ja_J^_\.J| ^J«a3 (J''*-^ (3'"'‘"1^ Cv^"^ ^ [*•".kc

(^_^^V-0 "j».A_+_AA\.A S^/cf jiiA2,AA4,5f f (_^A<.X*A\-».5f

^A.^ ^^.k*X«.f c p sl+AtaX*^ ^

*<s.Juw^5f sASb (J./C ^A^=>\./^x5f

C^ "&-Jj^+.C (^f < O^X^'-3 5kA/Ju ^A=()

\.^a!1 ^J<^Xa3j^

5 5.jfj i^AAAiaAllAtAltM ^j.-<» j^,SbL\AC c^ ‘^Ajf^AaAH

j0ls5 nXa/c <-\0rj [/^0^ jtAaXxJf ^gariXi f ^ir" Jva-c <-\:i.f

^Xc Cj^ j»AaA*+3fJ'^'^ ^ J-A^ pO^f q (J>

c!l>^i ^^waC ^3?.:^ p^J (jA^*>yk (^'.Ai J5vAA3 ^.CSTc^f ^/0 ^-2

(J-aXaSTIXa^I ^J^LX3^ A-CS-Jk) J^LX-A-£^ y.A;:Ixi^f ^>0'at^

^j,AAX+.§+jf A=:iil3 jnAa=s:\3 QjuLOf kj^/iCxj

"i^lijf^ Oj..M^ff.^ (^^V-A-Xif ^-C *^_A-4«A_/9 QA^\.,^=3 0w3 ^bVaI^AJO

c

4J

p) »L+.«a.A.3i-^ forma vocativi.

Cod. Leid. ;joUa..^

A. FVGAE CCXXIII. CHR. DCCCXXXVII. 171

Anno CCXXI [qui die 25 Decembr. A. Chr. 235 coepit]

obiit Cadi urbis Cairovan, Ahmcd, filius Moharrezi, vir, in quo

rnorum cafiitas doctrinam excellentem nobilitabat; uti et Adam,filius Abu-Eiafi, Afcalonita, quem in magiflris luis laudat Bocha-

rius in fuo Sahiho [vel corpore genuinarum traditionum].

Anno CCXXIII [qui die 2 Decembr. A. C. 837 coepit]

duo potifiimum occurrunt memoranda, Amiiriae expugnatio, et

mors Abbafi, filii Mamuni; illa hoc modo contigit. Theoplii-

Ius Bvomanorum imperator, ingenti cum exercitu caedem et ra-

pinas ad Zabetram (158) usque circumtulerat per Mufiemicam

ditionem, et tanta crudelitate in fideles ufus erat, quotquot in

eius manus inciderant, ut iprorum calamitates horrorem fpectan-

tibus audientibusque incuterent. Quod quamvis aegerrime fer-

ret Motafem, maxime tamen iprum pupugit, ut relatum acce-

pit, feminam aliquam Hafchemiticam [feu Abbafi tidem, adeo-

que fibi affinem] dum rapitur a Romanis, clara voce Proh Mo-

tafem exclamaffe. Quo percitus adeo fuit indigno et intolerabili

facinore, ut coactis confeflim copiis die vigefimo octavo menfis

quinti huius anni moveret, tanto cum armorum, et feorteorum

tentoriorum aliarumque rerum apparatu, quantus Chalifarum ad

id temporis nulli neque comparatus, neque coni pectus fuerat.

Vrbis enim Amuriae everfionem animo agitabat, quam oculumChriffiani nominis efie, maiorisque iffis hominibus, quam ipfam

Conflantinopolin fieri, et ab Ifiamifmi natalibus inde Arabibus

intactam manfifle audiverat. Procedebat igitur Motafem usque

ad fluvium mari vicinum, fic ut a Tarfo ad diei iter abeflet. Vbi

copiis trifariam diftributis, dextrum cornu mandabat Affehino

Chaidaro [id ipfi agnomen erat, quo ab altero quodam Affehino

diflinguitur] * filio Cavu fi; finiftrum addebat Afchnafo; mediamY 2 aciem

* In Arabicis boc loco verba nonnulla adduntur, quibus monetur lector, erro-

rem quorundnm cavere, qui hoc viri nomen temere feribaut

pro oOv

A.

172 ABVLFEDAE ANNALES.

U_La:^ ^'C.L UX^lAi'^'-\f'^^-

L^-> ^’3A:i.li jv’.> (j>w\.A;Cif L^_-cA3 'M /^+--

pVlsI^ *^AAV\5f (^'*® (,_^M<.J L^-aXc

(Ajl\;Co ^3^-'^ ^0.A- ^J.AAM^4.5^ (j«a3 (_^'^ oVxaa:s\.OV> V^aL:

V_XaA^'>-+^^^ ^Aif^-c j^A(a5[ r ^2>-^

(^^Va!i yitj A^aJ^ ^3f^/o^^ ^Xibf LXa:^ o\E\.M

fjQ^xaH 1.0Ac 5.>o\.X.c (.^XS^

<a_3 (^A+5f f^.y q.>jX.^xH (jf j^acax^-H ^Xi iA,.^L.n xAS‘f vJ ^^Xr^XAi

<• JwA< v3^X^ ^aXc ;^a^ (jf of^-X_5f ^j./C ^cX^.^

fJ\Aa^ ^4.Xa^ 2X^M\.<)f^ (^^A+M (^JA(X.^xiX3 |^A3.AX4.M

oXa> ^aCw xXaM ja^ J.^=Xi pXxlcJf (j.wX-:.xM (^XL g-lAA) X.kX3

|^X*A/^J-^'*'

j^AC-AX+if j|.’i^ (,,_>CX3 ^XaXc ^Xac5

’^ji^( i^C-Xyc Ay-i ((j>*^A/^ 5.AM/ X0A.^

j^Xc'Xf JXxc »0^X3 (jV-^ (^aXc^I ^j.3 AM SoXj^

X^a3 ' i ^^AA-sX/C^ ^XAaw c. .aX^^W i ^

^^/^c v*.^X^ X-0-a5^ i^ i^a^ax^3| 2xaXc ^Xi*o.>c^ f ccx^Af

^^Aaw ^.^AAaa^ Xx^am Oy.^C( ^

^xX3f ^X/P^f j%A^X^3f

r) tantum cft devajlare, dejlrnere, fed etiam perforare. Eodem

i-edit. Qui perforat, pcrrrumpit, findit muros, etiam dellruic partes

per-

A. FVGAE CCXXIII. CHR. DCCCXXXVII. 173

aciem ipfe ducebat. Haec eo ordine dimlHa caflra, ut binis

quaeque parafangis ab alteris proximis diliarent,flammis, id

quod iulTi erant facere, delebant pagos, et hodile omne folum

devaftabant. In his circumferendis flragibus ad Amuriam, et

primus quidem Afchnas, tum Motafem,

poflremus Affchin,

fubeunt. luncta caflra die feptimo menfis noni huius anni cin-

gunt urbem corona, et machinis incelTunt. Certatum Graecos

inter et Mufiemos fuit acerrime. Ire per fingula tum gefla ne-

cefle non efl. Ad fummam fufficit node, Mufiemos tandem,

palTim quaffatis et perforatis moenibus, obruille urbem, dele-

vifle viros, opes et mulieres diripuifle, praedamque ingentem

et captivos undecunque ad principem fuum convexifle, cuius

iufTu redacta urbs in cineres et folo aequata fuit. Quibus intra

quintum et quinquagefimum diem ab obfidionis initio peractis

redibat Motafemus ad Togur [Marchiam] Syriae. Interim com-perit in via, ducum aliquos Abbafo, Mamuni filio, fidem ad-

dixi fle, et hunc porro commodam opperiri occaflonem ipfius

ex inopinato opprimendi, et Chalifatu exuendi. Comprehendit

ergo fuum ex fratre nepotem Motafemus, et Affchino tradit

cufl:odiendum, aliquanto poft vita tollit. Mambegam enim ubi

perventum erat, porrectus quidem fuit Abbafo flagitanti cibus,

verum aqua negaturjquo ille eadem in urbe periit, et fepultus

fuit, iufla ipfi faciente fratrum aliquo.

Eodem anno CCXXIII obiit rex Africae, Zeiadatalla,

filius Ibrahimi, filii Agi abi j cui frater, Abu-Acal Aglab,

fuccelTit.

Anno CCXXIV [qui die 22 Novembr. A. C. 838 coepit]

obiit Ibrahim, filius Mahdii, menfe nono, et fepultus efl, ipfoprincipe parentante. Vti etiam, et is quidem annos feptem et

fexaginta natus, Abu-Obaid al-Cafem, filius Sallami (159), unuseorum, qui ftudio et peritia linguae Arabicae claruerunt.

Y 3 Anno

174 ABVLFEDAE ANNALES.

(

^

'^A*« v_^VS.|_) ^'S

jf. ^AjfcA+H (A+=sn/<? (j.>

(_^_ACl.C C (J.aXA;^ /,M C^AaM 1^_ ><.Xc^u)

f-PJ cS.MA.J.^ lA ^A.^ J^vXA:^ (^A^vi^f

^*^sn+5f v^C^Aj ^ SsA_a:^

L^^VaA/ I (^j.5t

yStOt ^^A/:i.i^^ j^A2.A.R+3f J.3 o(AXjf j^AaAJtA5f ^a5^*mC SlAc

vXfk-f^ ^A/Uxi^Jsf ^AaXji j^S S(-\>o (A <-AJL\;jit_)^^'^'

if. ^^J^X5 j^AiAjiAf ^if 'i>AJcA/o

lAi^Uif ^XH (AaC J.JA^3f (J.J C\+=CAa5 J.JA^5f t <^'i

^^lxc \^'S \-0A.^ :t<. ij.A*« ^A\?

c\+s:\>c (jA(\..A.x3f ^2>-f »l\^3 oi-X>cYf j<.Aib|^3f t_^Xc^(

7^ ^AAAaju l_/..\.clif <

3f b\.^j

^jX.*.A3 <-\-A.V'

(j^sh (jwi j^A£2.AX+3f lA+s:\/c L-Xsrxw-f ^A X_,0,_a.^

^AjVpf.^ ^A\wj (_jX+j> 2^a5^1^ ^^^A^ f^/«oV.AAs3 (1^“*^ (^^Ai.C ^mXC

^/oVb ^_A.'^ 17 (^ApXAaa^ ^A*fci 8C\^/0 (^V'^ '

..^ f

C oV-A-i c^;X+-^ ^sAjlVi fj.c oX.^ ^j^\.Aji3f AT |J,^o AAXs:\3f

^s{^ f b^+s:i> (^X3f Xi^^AO X^X^io ‘j.AisTX3f (jX^

j^A^AJl-Jf (jX^ < AAX::s:L3f (j>/<! ^5Xx!> JvX3fJ^.**pf

^..^X3 J^3f L_i.AAof ^A? ^J^^

5A3Xi

perforatas. In notione perforandi convenit cum verbopy^5 ct ^jol

Ap^c^i» ec Ap ,cs- eft -flirr/ry^o. Poeta apud Ibn-Doreid : -iAx^o

O ..:^:-i.5f X_^jid'f A ”de populis, in quorum aiuribus funt fiffurae.'’

J

A. FVGAE CCXXVl. CHR. DCCCXL. 175

Anno CCXXV obiit Abu-Dolaf (160); item Ali, filius

Muhammedis, Madaienenfis, vir celeber, [coepit autem ille an-

nus die II Nov. A. C. 839-]

Anno CCXXVl [qui die 31 Oct. A. C. 840 coepit] Affchi-

nus ab irato principe (161) in carcerem datus periit. Cadaver

inde protractum primum e patibulo rufpenfum, dein flammis

exuftum fuit. Hic eft ille Affchin, qui Babecum magum [feu

ignicolam Perfam (162)] in ordinem redegerat, illum, qui Ta-

bareftanae viginti annos obtinuerat tyrannus, validisque con-

tractis copiis plus femel fuderat duces et copias Motafemi, do-

nec illi tandem Motafem nominatim excitum et delectum hunc

Affchinum opponeret, qui poft diuturna et faepius iterata cer-

tamina et ipfo mago, et eius urbe, Bad vel Albad (163), poti-

tus, iftum Motafemo mifit in compedibus, qui coram adductum,

rebellem peremit.

Eodem obiit centenario maior Abu-1-Hodail (164), Mu-hammed, filius Hodaili , filii Abdallae, cognomine vendentis

pabulum, Bafrenfis, doctor Motazalitarum. Item Abu - AcalAglab, filius Ibrahimi, filii Aglabi, poflquam biennium novem-que menfes Africae imperaflet. Succellit ei frater, Abu-1-Ab-bas Muhammed.

Anno CCXXVl

I

[qui die 20 Octobr. A. C. 841 coepit]

idque die 18 menfis tertii, obiit Samirrae Abu-Ishac Muham-med Motafem, filius Haruni Rafchidi, exactis in Chalifatu annis

octo, totidemque ,menfibus et duobus diebus. Nutus erat annoCLXXIX, eflque Aiae gentis Chalif^rum ordine octavus, octo

filiorum, et filiarum totidem pater, candidus colore, fed rubo-re mixto, barba gilva et promifla, quadratus. Primus hic e(l

Chalifarum, cuius titulo nomen dei adiunctum fuit; ita ut Mo-tafem billah app^ellaretur [hoc efl, qui deo fe munit]. Quodexemplum deinceps ceteri fecuti Amt. Erat quidem mitis inge-

nio;

1

176 ABVLFEDAE ANNALES.

Jf (_^sb \.AjVs3 JuVsriAof L^Ajf j^X2.AX+if

^+=cxM jvV^s:\5f ^_y+^ 2XaXc \.szx\m

^.\3\.i j..AO.XX+3f ^jiAi ( C^d3o 8(-\c\.*iw^Ai ^LaAJ (_5-i^

5.As:TAof ^X=sr^3 j^S* f J-*.=sn.3f sju» jvU.sn.3f (jaXa^^ jXA^fo (j.c

t^fo (j-.>f ^3^^ (*

—'i^^->jU j\.+=cT3f v_^s.\.Aa5 ^_Ai

Jjtj(,

iijo Of-3f (w^f 5>.A^ j%AaA*+3f 0’OvAa‘i

SsX3U vJt’A^3f < j*§itw\.’i (^<i^ (Jt’if^3f jsA^f j.fo

^jUa3 ^j>^A+sn3f ^?3 oX/c (^A3f jt.Aa.AJt4.3f

^Awj ^Acf^ ^A.VA3f bAA (^.C (3^^^ C"\/'v^^aAXC

^J^v-A-Lf^i ^4maJ '^A^^Jpf \AtiU3f pf^ ^^AaA.^

5»-jf^.cf 5L\JtJ t^Xjb ’^AAM3f SvXA I.^

^ 3'”^^^”'^ 'Sj^o3

'^A/AAAjt3f 0/4 pAO.AJt43f OV/C U3 < Ot/^/C;AJ '^AA^jf A"\.p^j\ ^ao (wX’iU3f \^XJi3 c jt-sS^AAjf f^Aaa^

&A*uAX3f ^/.0 yxif f Libfj ^^4i f^^4A:^f <-\3 f^A^ c jt^VAXi o^jf ^J.^

^ I.X.SO^^^3X.^3f j^..0.-jf^ ^^\>4MA4^^^ CfcA*3f

i33.s:t3U (w^^-'«-3f (-\ibf^3f c!ij'\-2c:i3f (^3 iw^3f »Aa

^ JjV! j-iv-jy. J.*.

/) A-A-3f nomen urbis ignotae. Elmacinus p. i4i- babet jjeX.A3f Forte

legendum eA_A-3f tirl^s idolis nomen urbi impolitum poli excidium

Babeci.

t) Deerat (j.af in cod. Leid.

V l

A. FVGAE CCXXVII. CHR. DCCCXLI. 177

nio; at in iram tandem accenfus non curabat, quem occideret,

aut quid ageret. De ipfius comitate ex hac quoru-ndam narra-

tione conftare" poterit. Die quodam pluvio, aiunt, eum a pur-

puratis aberrafle. Ita vagantem incidifle in Tenem, flantem et

circumfpicientem, num forte praetereuntium aliquis operam Tibi

in farcina fentium emolienda et afini dorfo rurfus reponenda,

qui prolapfus in coeni volutabrum illam excuderat, navare ve-

lit. Equo itaque defcendens Motafemus, et aTinum extrahit,

et adiuvante Tene rurfus onerat. Interim convenientibus pur-

puratis mandat, homini quater mille drachmas dono dari. Ibn-

Abu-Davud etiam narrat, hunc principem eleemofynae aut doni

gratuiti nomine, per diverfa tempora, Te manum et minifterium

praeflante, centies mille millia drachmarum elargitum fuiile.

Illo ipTo, quo hic decederat, die, lovis erat, octavus et

decimus menfis tertii huius anni CCXXVii, facramento dicto fa-

lutatus ed; Chalifa Harun, Vatek billah [feu confidens deo], e

Graeca pellice, cui nomen erat Caratis [feu Charitis], Motafe-

mo fufceptus.

Eodem anno occifus fuit Theophilus, Romanus impera-

tor, cui fuccedit uxor Theodora, eiusque filius Michacles.

Accepto autem de morte Motafemi nuncio turbabat Caifi-

tarum Damafci infolentia et furor, ut ipfum urbis fuae recto-

rem obfiderent, omniaque dedruerent et corrumperent. Qui-bus immidlis a Vateco Raga, filius Eiubi, cum copiis pacemimpofuit. Aggredus enim Caifitas tumultuantes et in Marg Ra-bet congregatos vicit et profligavit, mille quingentis capitibus

minutos; eoque urbi Damafcenae quietem reddidit.

Eodem obiit Befchr, filius Hareti, vir fanctus, vulgo Befchr

al-tlafi [feu nudipes] dictus.

Tota. II, 2 Anno

17« ABVLFEDAE ANNALES.

c\4-3:t-c "^aXX>o (^Xc f ’^aXaX.ao (^a> S(Ac

j^Xi 'j«AJLX+i S.aXxao ^.3 X4.aK.<? (jX^ c^Xc^f 2sXM lX^^C

*i.!>j\V<f y |%Ai^ J-^V. X^A.c

^Aaw kJ S:^i? 2SAa« 2!i>-aX^>0 ^lyXc

J;^ i^X5f j;\.^ J^S”^Aa« V./0 ^Xc

^c\.;:Ix3f (^\.la3f (ja^3 (j»? i^a.«.:s. oXo X^a.^

^Acs^li^ V^^Vi (jjjlAiof iji’if^3f ^Jacf \.£.a.^

Ot-->t^3f \._0-A.i f ^AAjV-^ b^A*« (..^X^oJ%'.i

J^. J.+aXic ;3 oV^3f

^^X^-gA^f .c|y-'[^ iNl^XA+3f .C^3\.3^ p\.MASS {^i C,AX^Sr^*"^

X^^-^

(J.J j<XJf iA.^c oX^ L.0.A_i f ^j.aaAa^ (^kJ‘^S &aa« t^-Xcwo p-‘i

A^vf^ 2SAaw ^^A/of

^ ^ ^^^^aaaAA^

».X3f CA.J.C^J.3

j-*»X1d ^Aif ^Xkb^yc

^3f^sc-i3f (jAA3tAj^f cxXi (jA^;:s-i,4.3f X^a.^

g-A]^ SLXC (^JAA-3cXj^X> ^A+XMA+3f (^A^ p^AA^ (J^A+Xma+33 oA^

a yVsVcs (&X^L> (^AA*w-t>3f (^Xa^U (^^+X«A4-3f \._0_A? p^Qjf

p- s

^^AA.3t^\-)^( ^_aCvVao lXaO y^^M\0 ^aXaa^I

p..0._3 ^^jy»^'::!ri+3f^3'^ (^+Xaw4J[ 5*_A3f (^Ji+A:^t

J{- ^3f p0A (3 X0a5 \.+3 ‘S^X^J\\

pVjf :sxmk-’^ j>X3f (Aa.c c\x3 ^jaXa^:! oXa> X^a^

r) (j.A3t.^^v» ^am!> Sic fcripfl pro ^aXa<a'^ 2“^*«, quod cod. Leid. habebar.

Per-

A. FVGAE CCXXVIII. CHR. DCCCXLII. 179

Anno CCXXVIII [qui die 9 Octob. A. C. 842 coepit] ex-

pugnarunt Mudemi Siciliae multa, aufpiciis Muhammedis, filii

Abdallae, filii Aglabi, qui Palermo, fede regni, quamvis non

excederet ipfe,cohortium tamen et turmarum quaquaverfum

emillarum miniflerio fubigebat urbes, et praedam cogebat. Ille

Muhammed, Siciliae dominatus annos novemdecim,'*' obiit anno

CCXXXVII, feptimo menfe, ut ibi annotabimus. (165)

Eodem obiit Abu-'L'amam Habib, filius Aufi, de tribu Tai’,

celeber ille poeta. (166)

Eodem ornabat Vatec Archnafum Tago [feu diademate] et

gemino Vefchah [feu baltheo]. (167)

Anno CCXXIX [qui die 29 Sept. A. "C. 843 coepit] con-

iecit Vatec fcribas** in carcerem, et ingente pecunia mulctavit.

Eodem obiit Chalf, filius Hefchami, Bazar vulgo dictus.

Anno CCXXX [qui die 17 Septembr. A. Chr. 844 coepit]

obiit annos octo et quadraginta natus Nifaburae Abdalla, filius

Taheri, dux Chorafanae, cuius filio Tahero, provinciam bene-

ficiariam dabat Vatec.

Eodem anno invadebant magi [ethnici, puta Northmanni]

(1^8) in extrema Andalufia per mare [hoc eft oceanum Atlan-

ticum] ditionem Muflemicam, variisque cladibus contundebant

et minuebant fideles, et horum per ftrages ad Sevillae moeniaprocedebant. Ibi autem illati in exercitum Abd-er- R.ahmani,

Andalufiae domini, Ommiadae, ad quem undecunque Muflemiconfluxerant, referre pedem coguntur, et navibus fuis, quarumquatuor Muflemi ceperant, fedes fuas repetunt.

Eodem obiit Afchnas Turea, nono poft Abdallae obi-

tum die.

Z 2 Anno

* Legendum: nove?n. Scilicet ab anno 228 ad 237. Res ipfa loquitiur. A,

Non fatis intelligo hunc locum. A.

ABVLFEDAE ANNALES.i8o

^ (^vJs.::i>.f ^a*« v.^a-0 ^'S

^__^_2»V.AO JS.-A_X_A.3f ^l2.^.^3| ^^ASSILJ ^3 ^ ^AX4.3f

l^_\JsA-a-si<.3f 0f^X3\.3 (j.>jVA5f iA_A_s:x.o sA3 {^\S^ qy^Ulx3(

c ^_A_s:T.3\,Aa.3f (J.X? ^_jl2.^A3f (jV^ ( O»’^As:t/0 JsJ\.3 (_^A3f t_^_:sa.>

J^.Cl^"^

'^\f^(>_^*mA/0

{J*?W oVjj^ ^3 0\-4^s:\xi \„.0._^

^ ^;iAA3f (J.C j^X.a3f 0\_cvf L3<aa-w fOk/.c ^3f 'j^AX3f

1^VAa\2.>0 DSAC J^^=LX+3f ^3|^Yf ( OVAXA2.A+3f <^:Sfc\.>0 ^^\a3f

^ oVa^ J>o|j.a3( (^\.A^=3 ^§A/#

f j.-jV.'^ 'i.A*« ’^AaA^O’’?^

&-X-AX_3f (3 '

l^sA3 (jV£=> fof d ^3f ^^*mAX) ^^3^cY^

*‘^+=s:ic JsJVmJ vJ ^J\.S^ fof Jt-=sacf^ ^4.=sn.cf ^c^J^ JliL^ f ^:^U3

(^_^3jm.va.c ^slC ( (^_^_.x^3f —>

^^0^33 J^3^A^^ ^.3 ^

^3^Am^—^TMA3f € TijS^ f Vilk.lAAO.^

!tl yt^.5l JS._A_»

r-"*

Perhibent enim Elmacinus et Hamza Ifphahanenfis, Motafemum atti-

giffe annum aetatis 47 aut 48.

x) Os^(J./0

AAXs:L3f Cod. L. sA^ ^^\.a3^ AAXs:i3f

y) jvAR^ Cod. Leid. j^Aca_^

js) jt..^-.«^3f adegit eos ad opes, h. e. (jf j4-.a./^3f

adegit eos ad praejlandas opes. Rarior conftructio.

«) proprie, praefms urbi, cingens urbem, h. e. ambitus urbis.

' Dc-

A. FVGAE CCXXXI. CHR. DCCCXLV. igi

Anno CCXXXI [qui die 6 Sept. A. C. 845 coepit] obiit

Moharec muficus, et Abu-Iakub Iiifef, filius labiae, Bovaitenfis,

Fakihus celeber, difcipulus Schafiaei; qui coniectus in carcerem

ideo fuit, quod in illa famofa recte de Corano fententium exa-

^itatione non pollet eo adigi, ut facrum codicem creatum pro-

nunciaret. Cognomen habet a Bovait pago qFodam Aegyptiaco.*

Eodem obiit Cufenfis ille philologus, Ibn-el-Arabi nomi-

ne celeber, Muhammed, filius Zeiadi, Arabicae linguae peri-

tiffimus. Patrem habuerat Abdallam, fervum Sindicum, magi-

ftrum vero Fadlum Dobbitam, auctorem Fadlianorum [libri fic

dicti]. Reliquit ipfe Ibn-el-Arabi complures libros, ut, librum

rariorum atque fcitorum dictorum factorumve, nec non librum

de ftellis procellofis; item hiftorias genealogicas Arabicarum tri-

buum, et alia. Natus efl eadem nocte, qua obiit Abu-Hanifa,

anno CL.**

Anno CCXXXII [qui die 27 Aug. A.C. 84^ coepit] men-fis ultimi die 23 obiit exactis in Chalifatu annis quinque, novemmenfibus, et quod excurrit, anno aetatis trigefimo fecundo,

Z 3 Abu-

Vide Abulfedae defer. Aegypti, ed. Michaelis, pag’. 3. A.

In Arabicis hoc loco inferitur obfervatio grammatica, quam ad marginem ab-

legare maluimus. '•'Arabi cum gemino Elif, uno praefixo, altero fecundam

inter et tertiam radicalem medio inferto, id quod eft deductum ab infinitivo

quartae conlugationis verbi Aroha gentile, efl: omnis Baduvinus [feu vir cam-

peflris fub tentoriis habitans et incertis fedibus vagans], etiamfi Arabs gente

non fit. Arabi autem absque Elif, quod directe ab ipfa radice, aut a nomi-ne Arabum manat gentile, Arabem gente et fermone, quamvis procul eam-pania et tentoriis i.abitet, fignificat. Par efl ratio in Agam vel Agwii, ciini

Elif praefixo, et in Agafni absque Elif. Illa enim duo priora cum Elif di-

cuntur de omni, qui vitiofe loquitur, etiamfi Arabs fit et Arabice loquatur.

Poflerius autem notat Perfam, aut alium quemcunque barbarum origine,

quamvis vcl purifliine differat Arabice. Haufimus hanc obfervationem e libro

Muhammedis, filii Ozairi, Segeftanenfis, quo illud, quod in Corano rarumet elegans exftat, expofuit.”

l82 A B V L F E D A E ANNALES.

vJ ^X^L |,^\2.XA4.5f ^v5 j.XJU ui-3|^3F ^

oVr5^\.3 ^iLi^ AX.w*’w^\.3 'j.:snan.5f (^i3 (^-o (j.*X3 ^A*uif »AA

(Ax3^ 2^a^:sx/«« Si^Vxi ‘^Ai- ji.AXc

oUi -^-A-SIT-C ^3 ?>a\.C ^+s:Ti pJf

^^A+ilClA+Jf cAXii! cf

^ (A-^jFvMA^ 'j»A*« ^Aa«4.:^ J^jf 2^3 8(_\^< i3 ^yliA5

< pL3 'Sj^c. "Sf i^Oj

'i^XMs'i^ (JAA,4.C^ JJ3^2w ^j\S^ '^aO <j^**NA3f JsAAC v3

p^^=3f i3 v_A->y3f (j3.^ ’i.A*« {^'k\.‘S^ (^Vot [/'^^ j’"6~'^^

isjf (j.A/^s:T.3f i3 (j\.Aw.::i»^^ ^A^Xx3f

b^i^-0 'is.k^y\J\ ^A.f gXi c ^J.^,<>JZsr^}\.^ i_A’^|^3f pUf ^J (Jiaj ^^,3

jJ.3cAaJj, '^Xa5^‘=r=? RaA^3[ ^3f ^.A.itA4.3f xV/an3 (^^1^=3

cS»A^ j^.A2AX.4.3f J'A_>f L»A-^y3f ( j^.g.A5f V_A^*^3f

v_XAii:i> t^'A3f j<-g-^y3^ (_\A:si+3f (j|y-3i3L (jjjU3( (j\.s:^:c<if vJ (^/^U3f

j;: J^\.A^^>^\.i ^ (j3^3i5f

/o

Dcfignat agrum urbi fubiccrum. Alias Opponitur^A3\.:s r^noL,

illud incolas, qui certas habent Ibationes,hoc Beduinos, Nomades,

defignans. Hinc efl: habitare-, accolere. Gorair: ^ac \..j^iif

j\^A2 s:-u) puteus non accultus, qui accolas non habet.

b) J.AiA3f Ibn-Cotaiba habet JaAAJI f) Quid fi forte

li) Annotat Mirzukius ad Hamafam:

^^x.3f

A VaSX/.w ^1a3^'*<2 ^3 (^A3f

ol^cVtj

A. FVGAE CCXXXII. CHR. DCCCXLVI. 183

Abu-Gafar Harim al-Vatec billah, filius Motafemi; ex medica-

tionis violentia. Nam quum fenTillet ab inceflu in furno cali-

do (169) fuiim hydropem minui,ideoque medelam iteraret, et,

quo efncacior elTet, furnum vehementer calefieri curaflet, diu-

tius quoque in eo refediflet, quam antea fecerat, aeftum nonferens exfpirat in ipfa lectica

,in qua eum furno protractum

efferebant. Sepultus eft in urbe, quam ipfe condiderat, fuo-

que de nomine appellaverat Haruniam [appendicem urbis Sa-

mirrae, a patre conditae]. Morbo invalefcente advocaverat aftro-

logos, qui, horofcopo infpecto, novos ipfi ex eo die ordiendos

annos vitae quinquaginta fpondebant. At ille vaticinationi de-

cem dies non fuperfuit. Ex rubro candidus erat, oculo finiftro

gerebat punctum aut cicatricem albam. Incredibili amore et re-

verentia profequebatur Alidas, et maximis cumulabat beneficiis.

Meccanos etiam et Medinenfes inundabat largitionibus, ut eius

tempore mendicus apud eos non exfifteret. Vnde factum, ut,

Medinam delato nuncio de principis exceflli, feminae, memo-res incomparabilis beneficentiae, quavis vefpera in Bakium [pu-

blicum fepulcrum] abeuntes, patronum et dominum fuum ibi

lugerent et anxia voce cierent. In eo tamen premebat patris et

patrui vefligia, quod cives illa toties laudata quaeftione de Co-rano vexabat, et invitos cogebat eum librum creatum dicere, et

ftatuere, in altera illa beata vita deum oculis non fore confpi-

ciendum, qualibus nunc utimur.

Huic fuccedebat frater, Gafar, qui titulum Motavakkeli

billah [feu confidentis deo] afeivit. Ferebantur quidem magna-tes animo primum in filium defuncti, Muhammedem, et iamquoque illum tiara* et nigra tunica induerant; quia tamen im-berbis invenis et brevis, ideoque defpectui erat, neque tantarum

rerum adminiflrationi videbatur idoneus, alium drcumfpicie-

bant, et pcfi: longas contentiones, iactatosque varios Abbafi de

gente* Calanfava arabice

:quae alias vilium et hominum plcbeiorum geftamen eft.

1

i84 ABVLFEDAE ANNALES.

^M».i.5\.i 0^4^Xi} *5.^tA4.Jf ^\.c 5._^cJvif Jjj^£=>

’^_a:iXA:2.<? l^Oo V 1*-^ ^AAc2j> fo«^A« ^maaX'5

^jAiLsx3f ^aJ ScAc ^io\.AAi

(J>*> »^a5^ v^fo cA-+2b.f pVxi

oV/0 vJ f (^aXc p^*«3t

(^AAjV./^ ^^aX".^ ^AAibf "j>AiW iAESri3n3f (_ ?>3 (^•'O ^aX^ v^^avJ J^A.^

7!^ ^Aa« Vaaw X+J ^^A+Jf

(jXc f (j.A/l>V/^ (JwaaX!^ S>A*ju \Ji^\s^o

Ov4.c(J.3

aXas:t.a> g.Xc »vA.sJi ^3 < oV^f

p’J b-iJKCj g*+:> 3w2w^ Jvm*a2^

(^A> ^aaa.^ j^aa3[ (j3f V^it^lsf A\JC\Cifc 25^a5 i^Cx^

< (^_j^Xrri3f ^Xc J'<-\Xj ^ ’^_^.s:l33 J^aJ

(^A? o^aX^ ‘isXA3 (^OvCJt.^ oX^ X/cXjf j\^^=)v3^3f oX^3f 0^^.s:x^

fi—\i^ ^_y'*'~ c^L\3f oX^3f ti)X^ ( ’^A*M3f stAA

vl^x_^3f C i^3V/«0 tAito.^ (^jJi3.4i\ JoX.i.*A/( J^Aa3|

<J.h j^ijX-o s|\|y^33 oX.^3f C5^ X_+_X.i ^r^A2.3f p_A_A3^if lJua.v«j

<• ^^A2.3f ^JXiij

5_5JSJ'0 ;^3f

f XjX/^3f pijf l^A.S7 v^’s:XV«3Xi (jX.^3f l^OJf pof V^A^

j?. \J\.\?^f i^XLsf X_jf X_.g_5 oX^AaX3 ^^TaxA o-a^

(^_A_/<^3:1j3^A3,_A_A«4._3f Jw_A_.if ^^=^A_H._3f ^Ama3( SlXsS

«5jt AiA;^X^^3f^ ^_A..3f^

A. FVGAE CCXXXIII. CHR. DCCCXLVII. 185

gente viros, confentiebant tandem in Motavakkelum. Inaugu-

ratur is itaque a fupremo Cadio Bagdadico, Ahmede, filio Abu-

Davudi, qui longum ipfi pallium induebat, et cidariii impone-

bat, et ofculum fronti impingebat, et follemni formula: ”Salve,

o princeps fidelium!” Chalifam falutabat. Inde dictum ipfi fa-

cramentum eodem illo die, quo deceflor, Vatec, obiit, tertio

fcilicet et vigefimo menfis ultimi anni CCXXXII, annum agenti

vigefimum fextum.

Hic altero ftatim imperii menfe,

id efl fecundo anni

CCXXXIII [Septembre fere A. C. 847] Muhammedem, filium

Abd-el-Maleki, vulgo filium olearii [Ibn-az-Zaiat],qui hacte-

nus Veziri munus geflerat, comprehenfum in carcerem dedit (170),

opibus fpoliavit omnibus, et primum quidem vigiliis excrucia-

vit, tum in ligneum furnum conclufit, acutis clavis ferreis un-

dique liifpidum, in quo neque movere fe, neque confidere po-

terat. Quibus in tormentis quum duraflet dies aliquot, periit

die 19 menfis tertii; dignus eo tormento, quod ipfe in aliorum

cruciatum adinvenerat (171), et quo antea Ibn-Asbatum, virum

Mifreiifem ,bonis omnibus exutum

, torferat. Familiaris olim

fuerat, antequam ad Veziratum afcenderet, Ibrahimo Saulitae;

quem ipfuni tamen, potentiam confecutus, mille drachmarum

millibus multavit. Quod, ita ut caneret, inducebat Saulitam

[clarum poetam].

Olim apud te conquerebar de fortunae temporumque iniu-

riis. Nunc in [et per] te adverfam mihi fortunam ex-

perior.

Paraveram te mihi adverfus finiftros cafus certum tutumque

praefidium, at nunc video quaerendam mihi adverfus

te praefidium efie.

Hoc anno praeficiebat Motavakkel filium fuum, Monta-

ferum utrique facrario [feu territorio Meccae et Medinae], nec

non Taiefae et Arabiae felici.

Tovi. II Aa Eodem

186 ABVLFEDAE ANNALES.

^^,=snH c,^^V.>o j^^AX+]f ioiVscijf p\-li*.^3

( \..AX.0f h j>l.A.j^f j\f^=zii(J~^

2of ^a3 Vliiljri. V/oV..1 oVs5

^A^X.wX/C V_3\.^ c^_5 '^.^3dA2.3f C\3U\Xu LX+^f p\./0^f

j^Sa+3[ (j>aX/5 (j.3 ^as:t.J| ^xloiipfLxH^S^ i^3c-\s:i3f p^^Jt3

j^AaX’.^ Cl^.^3 ^Acf^ SaAm\![ 8Aii» 1^ ^ (^^+•3 3aAa«

J.+:i^ ^=s:\s:\3f ^J n(_\^X5f (^^^aaAa^

(_\aSZT./>0 L^*3 V^a3 < ^AAjVi^ ^aaX'^^~\P^

'&A*« v,^X^O p*3

f Ol\3:^aK ^sSy '^aaas..(_j-3^ f ^AJof<-AA^H ^^AJL*.3f c\:i>.f

x^ j.XS* pVxif joiXsiJf ^AJC-X+if (J.A3 ^^JJ.xJ\jkx::^ ^3 ^\jf c\-i.c ^3

(J"^^ i^XcwO ^‘S

5v3f J^.a.aM^y.3 i^+3:\/c) Sa5 (JIXj

»^3tXAai JoXsLAof j.^c\.9 J-^A+if 5aAs:xaoI^ MjS^VsilAof ^jf^l\ 1^^ OXaC (^aC^ cAx-XaCj^c.

^A«i tSj.^C-^(_}"S*"

^M*s:Af oV^ X^JL^

oXaj pXaX3[ ^aXc i^AiXe*^

X+3j» p^A$Z^ L\2.^ J.AoY^ &3oXA^f lJ (J^r^‘-X^^

< (jXajsK cof^f (^AAA+MAX3f ^j.a3

< p^ X+*w^ c Xa+w..! Xa.^+maj

^Appellant vulgo eum genuinus Arabs cfl: etiainfi in urbi-

”bus habitet. yJjcS autem Arabes appellant illos qui in Badia [vel

”Campania, in tentoriis] vivunt. Origo ambobus [hominibus nomi-

”nibus-

A. FVGAE CCXXXV. CHR. DCCCXLIX. 187

Eodem obiit Abii-Zacaria lahia, filius Moaini, filii Auni,

filii Zeiadi, filii Baftami, tribu Morrita, nativitate Bagdadenfis,

Imam et Hafet perceleber, unus eorum qui Hargo et Taadilo

[traditionibus de vetitis et licitis (172)] ftudent. Alii negant

eum Bagdadenfem elTe, fed volunt ex Nakia, pago apud An-baram, prodiifTe. Fidus ei et frequens comes et amicus erat

Imam Ahmed, filius Hanbali, iunctaque opera in ftudium theo-

logiae traditionariae hi ambo incumbebant. Darcatanenfis hunc

lahiam, Moaini filium, in iis numerat, qui acceptas a Shafiaeo

traditiones propagarunt. Natus fuit anno CLVIII et obiit huius

anni CCXXXIII menfe, aut penultimo, aut ultimo. Diverfa

enim hac de re tradunt.

Anno CCXXXIV [qui die 4 Augufl. A. C. 848 coepit]

obierunt Muhammed, filius Mobaffcheri, e numero Motazali-

tarum Bagdadicorum; et Abu-Gaitama Zohrus, traditionarius ;

et Ali, filius Abdallae, filii Gafari, Hafet ille vulgo fub Ibn-

el-Medini (173) nomine celeber, qui traditionum, quas propa-

gavit, fidem et candorem eruditis approbavit.

Anno CCXXXV [qui die 25 Iulii A. C. 849 coepit] Tur-

gebat Samirrae Mahmud aliquis, Faragi filius, qui fe prophe-

tam, et quidem Du- 1 - Carnainum [Mofen] efle,

perfuaferat

feptem et viginti aliis miferis. Quos omnes Motavakkel, hos

quidem ad perpetuum carcerem damnabat, ducem vero fanati-

cum novo fupplicii genere tollebat, imperans illis viginti ieptem

difcipulis, ut unus eorum quisque pofl alterum decies pugnumin magiflri cervices infligeret. Quare verberibus contufus ex-

fpiravit.

Eodem obiit Hafan, filius Sahli, nonaginta natus annos,

ex alvi nimio profluvio, potionem fecuto, eius laxandae cauf-

fa hauftanii

Aa 2 Eodem

i 8 B ABVLFEDAE ANNALES.

oV/o

^ 'i ^A*aa5\.^ '•g6>>

U>fti^W) uUi" >»Vk '^.3^^ L0-a_X_3 ^x_3f 'j.A/A\H AjaAaj iA^jo\

3^cXxlx5f

f X^aXa^ [^'0 ( lyA^f k a^XiM C\a^ W'"^ ^ S>Aaw j^aJI.J>a.^

( \^j\.XC^ X4^a£». kJiwA} ^ ^cXaO^aC X^^wXS^ i^’_AOi.Xi (^jf

XiJ^foXi »Ovi. 0s>c X^^Xaj X+^Xr^cs-^"^

p(A§3 jS^A^Jf X§a5^ f ^aaA/^ ^AAx-^ ^Am/ C_^X^l) p-i

^^XaaM 5»-^^ \—»C pl_\sS^ (^AMA^sOf j"^'^

^Xx5 cxji-Xaw ^^aa3( (^X^ f i^XAit

^j\ I^ACCl+if S0X-5.C JlvA/Ct-\j 3<Xa^ (jX^ 5»Aa3 oa5XL

oc\=s:ia? ^^X-O jSvAlai (^yXc <A^J

(j^J'X_A_X_C ^A*J^ f (^A^X/A^A^f

<-^\2laaaM Sjf6.:sni X^j (iOo ^ (^sriAi^ '^j^. (j^ac ^Xji

fof ?n ^a==t.5 v_>jf (^+c XaXc yf j^aa^a3( ^Aof Ij ^JXjii

^aaseaX^ ^^aaJI JXXi e jwAi g+iij i^AX^Cif fov^ ^(jAC

”nibusque] eadem. Affectant tamen difcrimen in appellationibus iftis

”ufurpandis, perfpicuitatis gratia. Poeta ait: [unde intelligas Badui-

nos aeque nomen mereri atque urbanos Arabes.]

^Appellant nos [quafi per contemtum nomades dicant],quui»

”nomen noftrum Iit Ipfi autem illi inter nos audiunt

:

cervices perarum.

[hoc efl: fervi, mancipia, baiuli utrium aquariorum.] Hodie fere

vide-

A. FVGAE CCKXXVl. CHR. DCCCL. i89

Eodem obiit Ibrahim, filius Ishaci, Saulita (174), muficus

[vel cantor] , et Sarili, filius lunafi, filii Sarihi. Sunt etiam, qui

ad hunc annum, funt alii, qui ad proxime infequentem refe-

runt obitum Abdallae, filii Ragbani, poetae, nomine Dik-el-

Ginni [feu galli daemonum] vulgo celebris. Obiit annos ali-

quot et feptuaginta natus. Inter alios eius elegantes verfus etiam

hi habentur:

Surge tu et incita poculum eius [vini] ad frequentiores cir-

culationes, intrepide, neque propina nifl vinum opti-

mae notae et potens,

radians ut lumen, e manu hinnuli [pulchri iuvenis, pocilla-

toris], qui videatur illud [vinum] quafi deprompfifle e

gena fua, et fic diftribuere ac circumferre compoto-

ribus.

Anno CCXXXVI [qui die 14 Iulii A. C. 8jo coepit] dirui

iuflit Motavakkel fepulcrum [feu confedionem] Hofaini (175),

filii Alii, filii Abu-Tl'alebi ,i fimul cum vicinis aedibus, vetuit-

que locum caufla religionis adiri. Erat enim Alio, eiusque po-

lleris admodum infeflus, eosque non ipfe tantum vexabat, ve-

rum etiam finebat et gaudebat ab aliis exagitari. Erat ipfi inter

familiares aliquis pathicus, Abada, qui, rifum potanti moturus,

pulvinar abdomini lubter vefles, quo ventricofus videretur, al-

ligare, pofitaque tiara, quo calvities appareret, faltare folebat,

fimul hoc in Alin fcomma iactans: En venit hic calvus ventri-

cofus Princeps fidelium. Faciebat idem aliquando coram Mon-tafero, filio principis; qui commotus indignitate rei ad patrem,

O princeps, ait, Alin communi nobiscum avo prognatum fi tu

velis exagitare et mordere, ferendum id efl. At huius canis

fimiliumque libidini non oportebat tantum virum permitti. Ve-rum Motavakkel, parum hac motus admonitione, muficis impe-rabat, ut hoc canerent: ”Vir zelo ardet pro affini fuo. Sit caput

Aa 3 viri

190 A B V L F E D A E ANNALES.k VJ ttf

^ ^ ^

1^'^ l:;\.4.Av>jf V^if |^_.g.^ C^“ icJ''^

2^-c<3 i V.— 2^_a.,/oI (^^P (*}*^

^\/C^ x^AXcSIT-Jf^1? ^Xc ^Xx5

^ I^P J^jfdAJC 1^'i ^ LjtXsT^ (J^

^ (JwaaX’.^J'5"*"

(jjj\..\x.H ';naXXa3 ^JtA2y^>^!^'i5

(_a~»\.ao ^\Jf LX-J.C

^T.i^ ‘;S.Va,V:siM ^^-X3f V^a5 ^\aA3f

Vg-XV^* <^CX+3f (jV^ ^AXAai li,CX+3f Jifo \.QP ^3f 'i.AJ(-\+if

^?( i^^CX+K ^Xxjf (^+X/wv^a3I vA2».f X+Xi

(^jAs.A4.s:T?f 5lXA qwX.^.xM Xg.s:TAXi < X^AjXAa=ET,5 5.jX^A3.5

|^-.».-A.O J>-Ai i^a-AO..^ j^XsTlH fc^£S:\m/C X_^_a5 C^^P^ u)1^^ L-Xa2.AA/0

‘?.x+:s\5f ?>a5 ^Xa^ v^v.l2.£s|^

^v..Cj ja_5^

f ^siX-sH c\_ibf^5f jv-A3^f j%-’A:iw ^;u’i X^A^

jv_3XM\/c c|^_.cf 5.-J ^_+_m; X_+_j^ i^-^f

X^AC >

videtur illa diftinctio inter ol^cYf obfoIcvifl*e. Sane in

Itinerariis tantum appellantur Alarbts-, qui vitam nomadicam agunt.

e) r^r~ Cod. Leid. iJiC> j-o J -a

f) ^j»pX^3Xa fubint. ^AaX3f Solent alias talia in feminino efferri, fub-

intell. iSAJtA+if

g) ^XjXA/A^^ accufativus partic. X Coniug. adverbialiter politus : rem ab

eius nafo inde denuo redordiendo. Appellant autem Arabes nafiim

cuiusque rei eius principium ,extimam oram

,acumen. Scholiaftes

Divaui Fludeil. ait, jAdi

A. FVGAE CCXXXVII. CHR. DCCCLI. 191

viri in vulva matris fuae. (176) Habebat etiam libenter fe-

cum ab odio Ali celebres, ut Ibn-Gahm,** poetam, et Abu-

Samat,*** ex polleris Marvani, filii Abu-Haffal,’*** unius de li-

bertis Ommiadarumi ut alios praeteream. Hic viri furor in Alin

ceteras eius virtutes obfcuravit; absque quo fuiflet profecto Cha-

lifarum, qui cum laude imperarunt, non poliremus, cuius in

reliquis bene inflitutis etiam hoc eft, quod porro vetuit Cora-

num creatum pronunciari.

Anno CCXXXVII [qui die 4 lulii A. C. S51 coepit] obiit

Muhammed , filius Abdallae ,Siciliae dominus (177) j cuius in

locum fuccelTit Abbas, filius Fadli, filii lacubi, filii Nazarae

qui praeter alias magnas, quas ditioni fuae adiecit, urbes expu-

gnavit die quodam lovis, medio menfe decimo huius anni [id

efl menfe Aprili circiter A. Chr. 852] Cafrianam [h. e. caflellum

Ennae] (178), tunc temporis regum Siculorum fedem. Illuc

enim lares illi fuos, ut immunitum atque tutum locum, tumtranstulerant, quum fatis fibi tuti in antiqua fua fede, Syracufis,

ab Arabibus non videbantur, cernentes infulae partem non con-temnendum ab iis occupatam ellb. Statim Abbas, ut urbem ce-

perat, fanum in ea condidit cum fuggeflu, unde diebus Veneris

orationem recitavit et populo preces praeivit.

Eodem obiit Hatem Afammus (179) [feu furdus], celeber

ille fanctus Balchenfis. Agnomen Afammi ex eo habuit, nonquod auribus captus eflet, quarum ufu gaudebat integro, fedquod aliquando expedire indicaverat furdum a fe fimulari, et

vitii opinionem indui, quam alterius pudorem expugnari. Sci-

licet

* Hoc efl, aegi-e fert Moflanfer, fui affinis Alii honorem lacerare. Male propterea

pereat Moflanfer, et omni confundatur infamia. Vid. adnot. hiflor.

Vid. ad ann. C C X L I .X

•** Forte idem efl hic Abu-Samat cum eo, qui paullo ante Abu-Asbat nominabatur.***• Vid. ad ann. CLXXf.***** Kectius forte liabet codex Efeurialenfis in Bibliotheca Carufii, Fazarae.

ABVLFEDAE ANNALES.192

£sari:\i V^aa?

Yf [A* ;s.aXc ^^Xii f V^aa? I-aI^

{jWS 'S^\lM 1^ ^X^t->

pVcIxsJi i^i '^^Ix.c ^Ci-fe-Of (jV+:iyM (A^c pV^UXib pCsziJf (j.3

»^L/C (^jp.3<Aj^f C_^^Vao i^CX+3f (A-J.C

^-0_AX<f ’^Am> j^aaXj^ (_ ^j>V./<^ v_ aa>. 2^A*m

\.as:\5\.3 (^..Aisr^J ^AsrA3f pAiac {j\-^

’$• c\^c (^vi ;_\+3::t.^ ^.A^f ^L\x.i l^X/o o3-a> < V.Ajf

0^+311,^ 4:^"^ ^0'”'^ ^ &Aa«1

%-^

(__^\.S"L-N.3f ^iAwa/O (^A? (_5-^^

^jiiU3r ox^ X.0_a5 f ^aajX.»^ ^aX^I 'i!<XjM i^aXswO |^,.>

^.Aif QjAoX*3 (^X^ ^^X+AC J^AAA^ (_\+S\^ Jk+A*/^

oXao Xa^jI (_\+s:i,ac ^*iXwxX5 (jX^ f ?._a.a_ac

(^aaA/^ ^aaX’^ (^CA3.f ^A*jj ^.n^+3

(^X+a3[ i^i (_\3Xs. pAi^^if ^>f X^a5^

( ^ac ^+j(_\X3f ^3|^3f J-Ajj ^^X;ii.5f pX^cj^^f (^acs^Xad (^oft-x^A^f ^AxA5f

0 (^Xx3-Xi gj3f ^^iX;^5f pLA’3i^aAvA/c ^Xc (jXf^

?$x 2^V->Xi ^A3f

/9 j\X^j"^1 Cod. Leld. (^j^X.j.j!^f

i) '^aj.AAi Cod. L. hoc loco habet^ C "f • ^ 'U

k) Poft forte decd: ^ieAA/Ai

/) et exponitur a fchol. Hariri ad conf. xxiv In fine

A. FVGAE CCXXXVIII. CHR. DCCCLII. 193

licet accedebat ad eum aliquando femina, nefcio qua de re con-

fultum. Cui dirterenti elabitur fonus ex ore inferiore. Quo vi-

dens nofter eam turbatam et rubore perfufam, furdum fimulat,

et altius iubet vocem attolli. Illa revera furdum elfe credens,

laeta domum abibat j Hatemo autem ex eo tempore furdi cogno-

men adhaefit.

Anno CCXXXVIII [qui die 22 lunii A. C. 852 coepit]

obiit menfe quarto Abd-er-Rahman , filius Hakemi, filii He-

fchami, filii Abd-er-Rahmani Advenae, filii Moaviae, filii He-

fchami, filii Abd- el- Maleki ,Ommiadarum. Agebat is tum

aetatis annum LXII, utpote natus anno CLXXVI, dominatus‘ Andalufiae fuerat per annos XXXI et tres menfes. Erat fur-

vus,

procerus,

promifla barba ,fucabat fe henna. Reliquit

quadraginta quinque filios, quorum unus fuit Muhammed eius

fucceflbr.

Anno CCXXXIX [qui die ii lunii A. C. 853 coepit] obiit

Mahmud, filius Gailani , Marvenfis, e numero doctorum Bo-

charii et Muflemi.

Anno CCXL [qui die i lunii A. C. 854 coepit] obiit Imam,

Cadi Gazirae [urbis], Abu-Otman Muhammed, Schafiaeus, il-

lius celeberrimi Schafiaei filius ; a quo quae prodant traditio-

nes, habuit eas a patre fuo, et ab Ibn-Oiaina. Habebat fra-

trem pariter Muhammedem dictum,

qui Mifrae obiit anno

ccxxxi.Eodem obiit Abu-Taur Ibrahim, filius Chaledi, filii Abu-

1-Iamanii , tribu Calbita ,dignitate fakihus

,fede Bagdadenfis,

difcipulus Schafiaei, et qui vetudas eius fanctiones retulit. Pri-

mum quidem partes eorum fequebatur,

qui fanam rationem

confulendam in cafibus dubiis cenfent; ante nempe quam audi-

viflet Schafiaeum : at podquam hic in Iracam venit, et Abu-

Taur eum frequentavit, deferuit fectam priorem.

Tom. II. Bb Anno

194 ABVLFEDAE ANNALES.

( ^ J l-VX/C <_^fcVkAj> (Aaa.!

^xiUvwJf^J\.5

f L^cXao Lvib|yi Ix^ (xAQ-astl^l^"^[/"^v

j.Xif ^ ^ C5^"*^ f‘-\o».f (^AXS. L^

C:>^c\+Ci.(

C1>X^ V^a3 C J^^A_A_A/<^ ^^AA.i| ^Am/ v^„aX^O j*""^

sO<)U(J.3

|^_A_ib^if <A_+_3:T>C (jaiVa*^^

Jf. (A+=:\\? Ok+2b.f j^ASbf^if J.A^t

(J.3xA_a.s:ta> ^j.J |».^^=>f (j«^ (^AsnJ ^xoVXJf ^-0*^

(^-*®

L)Vx>f oVsx^Asf (j^ (3-^ pVSCcs..^^ LJl-c

(^AM (_5^4s j^rilx+M pX£=f (^>^[5 ^ oiLsiif pA^o 5c\.c (3

pjc_^=>( ^_)Xj^i ^_oi+_5f j-aXestia^ (j^c (^A+3f ojN

V-A-A-Xjf p.0_A./^ (J^_A>L+Jf |^j\..^r=> ^j._J.A3f j:^-Ai-L3f

t^A_^AvXi ^^3^_X_X_J p_jOvc^ (jVi 5.a3( f(»\c

^jkaJlsnJt ’jw^\.Aa3f liquidum t clarum et meracum vinum. Sed procul

dubio fallitur. Notat potius vinum aqua dilutum, ut in illo Marzu-

kii ad Hamafam : A-4.-if L>c fo( L^a_5 (jo.:sT3f

Vaastiaw X^Jo3Xew ”vinum limpidum, quod fi aqua fubit calida, vi-

”deatur croco tinctum fui (Fe.” Vbi adfcriptum:

(_^f i^l^;ik3f

2^_A_e:^Aj Ita xX-4.3L ^Aji^Cuaj dihftim , in Hamafa

minore. Haririus conf. x 1 1

1

hal)ct ^xIxx^a-o dz Jene decrejji-

to, quafi qui fe tenuem, gracilem facit et fimulat.

A. FVGAE CCXLI. CHR. DCCCLV. 195

Anno CCXLI [qui die 21 Maii A. C. coepit] idque

tertio menfe obiit celeber antiftes ,Imam Ahmed , filius Han-

bali, filii Helali, filii Afadi,

filii Edrifi, et fic porro usque ad

Maaddum, filium Adnani , de quo nominari folet Maaddita.

l^raditiones ab eo perhibitas porro propagarunt eius difcipuli,

Bocharius, Muflem, Abu-Davud, et Ibrahim Haretita. Nofter

Imam colebat deum omni corporis animique contentione, ca-

fligator fui vigil et feverus, humanarum rerum contemptor, ve-

racitatis fludiofiflimus. Schafiaeus quidem, at quantus vir, hoc

de illo perhibuit praeclarum teftimonium: excedentem Bagda-

do fe ibi non reliquifle hominem, qui maiore, quam Hanbaii

filius follicitudine revereatur numen, aut maiore animo huius

vitae commoda afpernetur, aut facras conftitutibnes penitius cal-

leat. (180)

Anno CCXLII [qui die 9 Maii A. Chr. coepit] obiit

Africae princeps, Muhammed Abu- 1 - Abbas, filius Ibrahimi,

filii Aglabi, et habuit fucceflbrem filium, Abu- Ibrahim Ah-medum.

Eodem obiit Tahia, filius Actami, filii Muhammedis, filii

Catani, ex pofteris Actami, filii Saifii , 'Eamimitae, iudicis il-

lius Arabum celeberrimi. Nofter lahia peritus facri iuris erat,

admodum perfpicax in decidendo, difcipulus inter multos alios

Schafiaei, princeps in variis fcientiae generibus, adfpectu qui-

dem turpis, carus tamen principibus. In Mamunum valuit tan-

tum, ut eum averteret a confilio licitum pronunciandi Motaam[id eft, morem illum, quo uxores ad paucorum pluriumve die-

rum vel menfium ufum aere pacto conducuntur]. (18 0 Scilicet

incidebat aliquando princeps eam in controverfiam, aftidenti-

bus lahia et aliis quibusdam doctis viris, et in iis Abu-l-Ainao.

Quibuscum ita lahia comparat, ut, altero die fi principem abs-

que fe convenirent, neque fatis efficax in promtu haberent ar-

gumentum, quod ipfos litemque expediret principisque libidi-

B b 2 nem

ABVLFEDAE ANNALES.196

LA-Xc>.a.i f

c\§c ^0- \jcj\.^=3 (jVa^a? EVaA^

V4.C ^j0Ai Vj ^

2^3 JVX5 ^^>3 ^^5^3 jt-^3.i f 2.A33

^A^siiXi 3(-\a33 p Cjj(-\:i. j^c ,^\.3 c I^axa^''^\f^

(^^\-*J3

(J.OJc j«..x.3 ^\.5 f -cL^33 (^AJ3 ^3Vxi c (j.^^J3 ^a<3 Vj V^33

^3\.x’i 2.X33 jVi f 5^3J3 ^VaS^^J\.5

f 3LXib ,.jc\3 y.^3

^3 i^iaiV^.. ^.q-:^^jk) j».ib ^J(A53^ ^^^ ^^33 ^^a/^J3 ^'i^’^3 cA3

j:3j^^^xa33 ^ ^^^^^^3

( (^A^.j5 i^C-X< &XA4J3 0aa>^4^3 j'^'^3 L f (^oVx33

3j.i^ q J\.3f Jb’ f C!ly'->

(;5>^n J\j> ( Jl>*

2h*A.x«A«csi\33 ^«^ ^3 CpXasci^ ^^a^ 3 2^»X33 r f Cy*~^^^A^33

j^_X_33i,J^~'*'j^

l^-3^'^ f Cih? t'y-X-c V._+_^_a_j3

(j\._£= (j3 Ou_x.i \._0.+_^s:V^ 2,—xJ<_<..33 J ^.^.A-3Li (^oLjf ij

r-^3

m) ^+sn.3 ^_>33 ^^=>' mande tu carnem cius, h. c. lacera convitiis eius

honam famam. Caro Arabibus fymbolum cft Kuuae. Nam ut odor

a carne, ita fami emanat ab homine. Hinc coni. IV j«~=s:i3f apud

Golium: obiecit hojli dilaniandum alterius honorem. Integra elocutio

eft JwaA^c 2.4.3=03 cibavit ipfim honore fuo, ut carne. Harir. conf.

XXXI. Sumta ciI a ’^4.=si3,quae vox efcam notat, qua in fovea fu-

fpenfa inrus allicitur fera.

») Codex Efcurialenfis apud Carufium vehementer difcrepat, et rectius

habet ^3^_i

•) oLX-a_3.\.5 fcripfi pro nifi forte fit 2a3[ travjiit

ad ip/im.

A. FVGAE CCXLII. CHR. DCCCLVI. 197

nem retundtret ,eo quidem loco filentio transmidb adventum

fuum praeftolarentur. Vc ergo mane ad principem accedeba-

mus (verba funt Abu-l-Ainai), deprehendimus eum dentifricio

fibi os purgantem, et in haec erumpentem verba, ftomachabun-

dum: Duo contigerunt exempla talis temporarii matrimonii ae-

tate tam prophetae, quam Abu-Becri, quae tamen neuter pro-

hibuit. Quisnam ergo tu es, o fcarabaee [de fterquilinio nate]

ut vetes id, quod propheta fecit. Devorarunt quidem taciti

obiurgationem adllantes, fed dolore compuncti, donec intraret

lahia, filius Actami, cui Mamun: videris mihi, ait, vultu et

habitu deterior et folito difiimilis. Afflixit nempe meum cor-

pus, refpondebat lahia, moeror ex eo conceptus, quod adulte-

rii licentiam palam et in foris audio proclamari. Itane vero ?

Adulterium appellas,

repetebat princeps admirabundus. Imovero adulterium inquam. At unde hoc habes? Habeo, re-

fpondebat lahia,' e libro dei et eius legati traditione. Sic enimprimum quidem legitur in facro codice; ”Sane felices funt fide-

”les” usque ad verba: ”et qui pudenda fua cuffodiunt ab aliis

”praeter uxores fuas et ancillasj his enim uti culpa vacat. At fi

”quid ulterius cupiant, iuffi terminos excedunt.” O princeps

fidelium, talis coniux temporaria et ufurpaticia, effne manci-

pium? Negabat princeps efie. At eft forte uxor, quae et ma-riti haereditatem adire

, et fuam vicifiim transmittere marito

queat? Negabat et hoc Mamun. Vides itaque, domine, con-

tinuabat lahia, vetitum in facro codice tale matrimonium efie.

lam tibi idem e traditionibus quoque demonffratum dabo. Hic,

quem nolfi, Zohrita tradidit ex ore Abdallae, et Hafani, filio-

rum Muhammedis, filii. Hanafitidisi habuerant autem ilii fen-

tentiam hanc a fuo patre, Muhammede, qui .acceperat eam ab-

Alio, fuo patre, dicente hunc in modum: Mandavit mihi (Alio)

propheta, ut publico praeccfnio vetem et exfecrabife pronunciemcouiiigium temporarium, eoque facto revocem illam eius ipfius

B b 3 prio-

198 ABVLFEDAE ANNALES.

eU Jlj <• (^c fvXib c

2)<_X5f jj.k'ji^^ ^jycV+3f ^JlXi c bJ^c 2sA3f i^3\./o s>ac

J L^-ac *c-v U V. f . .\ i

<a’^ < (j\.AA.\2.3f r (^A? 20

^.0a3^ ^j.sziXi f^J^o^i

C V.0A^ J^\.*;if oc\c i^C3l> b^fJ ^y{3

( 1^a5 A:?y3f o<xi U.4.jic\.5 < J(JsJi3f s (^jj (j3

^j«A+XM»-t.3f o\.Aaj> ^Ao\^ ^\\.Aa.^ \.AjoJf. ^a>^

f oVa:>3.a,3 O.Xi j^Ajiiijf

c V ^iL>\ ^ (jaaSCj c>-s:-iXif ^

^0^

( (jAiVi l^^o ^^c. (Jji iV^3f vJ Ov:sT.3f ^jcl’5

f (^vjWc (_y*''^ ^ '^'0^3 j»^=lCCT.J

A+3=i3li

W4.MI ««If

/') C!jOv,:i. jij.:: pro Lc ,h. c. l-c ^c Codex L. inalc habet OA^h U.5 j^c

Poteil et effc OA:^ 1+3 l+c

n) Hoc de meo addidi. r) ^3 pariter addidi.

,3 Emendavi ex Ibn-Schehna.

t) (J..A-5C3 htfelicitas. Proprie, retro in caput praeceps prolapfus. Ita

de Jhwio dicitur, qui oblecto obice eo redire, unde venerar,

cogitur, er vclut in caput fuum praecipitatur. Meidan. Item de fa-

gitfa inverfa, cuius imum (vel pars alata) fummum (vel culpis) lactum

ed:. Item de homine imbelli et obtufo. Ex ifta notione recidciuli,

nata clt altera ; tccruduit vulnus vet morbus. Harir. confelf. xi.. et

Div n l.udeilitarum.

n) (jo^VAjf Non dubito, legendum elfe (j+»lx3‘f

jr) c^y-j Cod. Leid.

A. rVGAE CCXLII. CHR. DCCCVLl. 199

priorem tempore ranctionem, qua illud permiferat, approbave-

rat, iuflerat. Interrogabat Mamun, fitne haec Zohritae traditio

genuina, fidelibus in libris depofita, et Tineeris ab Hafetis pro-

pagata. Doctor affirmabat : multos enim eam a Zohrita retu-

liffe, in quibus etiam Tummum illum Imamum, Malecum, fi-

lium Anali, efle. Deprecor itaque praeproperi iudicii veniam

a deo, aiebat Mamun. Vos autem quantocius illicitum procla-

mate coniugium temporarium, idque vetate. Hactenus Abu-1-

Aina. Dignum autem reprehenlione in Actamida erat ardor in

pueros, quo eum flagralTe TuTpicio et rumor fuit; eoque tendunt

iacta in eum carmina, quorum en unum fpecimen, et item al-

terum, afferam. Et primum quidem hoc nefeio cuius:

Spe nos olim lactabamus, fore, ut videremus iuftitiam victri-

cem et fcelere potiorem: at fpera noftram excepit de-

fperatio.

Qui et quando tandem probus erit orbis terrarum cum Tuis

incolis, quum fupremus fidelium iudex Sodomita fit?

Alterum accipe hoc al> Ahmede, filio Noaimi:

^'empus, quod hactenus mihi os clauferat, nunc proloqui mecogit ob calamitates, quae diu me multuinque mecummufiitare et iurgari et aefiuare faciunt.

Male pereat gens, longamque Tuam infelicitatem longaque

fufpiria aequo et lubente ferat animo,

gens, quae non dedignatur lahiam rectorem pati, quamvis

lahia vir ille non fit, qui gentem hanc regere, qua par

eft, fciat,

iudex, qui adulterium faevis punit flagellis; at Sodomitampeccare aut deprehenfionem mereri non putat,

fecundum iuvenes imberbes litem dat, damnat vel Tanctiffi-

mos, Gorairo quamvis et Abbafo fimiles.*

O mi-

# Senfus : lahiam pulchiis iuvenibus connivere et gratiam facere. Subobfcura funt

arabica. A.

200 ABVLFEDAE ANNALES.

c z X/o Xa+^tjX:^ y

if. (^X:^ (<y<aiiiAJ J^^3r'l3f ^

(^Xax3 X+iii^.^=3 ?wAXA4.3f Xa5[^ X_^_3^ sVA^Af AAXi J^.A^=5^

xjx XAcut ^l2-j.3f |^iax5f

J.^=:^A+3f j\X*« X_^.Ai c ^^X/^ ^aX^^ C!1>X^’3> ^a*« v^'Xc».o j^’->

cc\jtX5f (_^L> (A v_a«a-co ^3f

JJL ^><3 ^3 CX+sn^C ^^>3 (jA(X^x3f(J.3

j4J^Slb>f^f OX/0 X^aJ^

(A3 (jX^=^ Ovisf^f fl (^-i.*«Xs:iAf cX-^f i^!>

cx+^^ ’i«.A^f b ^Lcci-Xy p^$C3f j^Xc <-x^ji»3

• ^ (jaaAM jj^ 2S>aXc

j.^=^x+3f jA^ X§a5 f I^AAjX^ j^A*w

^"'S~'^pXXAf ^ X_^_X_^v^ v_X-'^'Oi_) |^3f

^< ^A0'+3f Ov4.sn.A? '^CXAf

f (jXc pXv^f v_3f|-^3X3 v^^+M*j pX/^3f

3^ 0’^xL.3X3 iXs:T.AX+33 ^XV-i cxXi 2.aa£=jX*^ 0*|y-^-3f c ijXi

.r) ^-jA^JiJf Prava, an fana fit lectio, non dixerim, neque fi fane fit,

quid notet, an circimcijhm , ut an maxillarim , ut J^fj^..3t-5^

Coniicio^„^_L3f legendum, iuvenem /V/rarjy^r^m vel, nitidum ^ can-

didum.

y) proprie,

yf«?V f,bi funnft aViitrari. Reus, qui iudicem donis

corrumpit et in partes fius trahit, dicitur »X_;C^ ftmem ipf allipcire.

ludcx corruptus Jinere'ftbi fithetn alligari, Pulcra et facilis

fimi-

S

A. FVGAE CCXLIII. CHR. DCCCLVII. 20i

O mifericors deus, quam difparuit iufiiitia, quam rara eft irt

terris fides!

Legatus nofler accipit munera, et Cadi nofler eld paederafles,

et caput noftrum [id eft Chalifa] efl pefTimum caput.

Non puto defituram tyrannidem,quamdiu gens Muflemica

parebit viro Abbafidae.*

Anno CCXLIII [qui coepit A. C. 857 clie 29 April.] Da-

raafcum movebat Motavakkel, menfe anni undecimo [fedem

regiam illuc Bagdado translaturus].

Eodem obiit Ibrahim Saulita, filius Abbafi, filii Sauli, ex

avo fic cognominatus; ite~m Haret, filius Afadi, Mohafebicus

(182), vir religiofus; qui, quod Ahmed, filius Hanbali, eumfchola eiecerat, ut dialecticum, latuit diu, plebem veritus, Han-

balidae faventem; unde factum, ut mortuo et humando preces

non fecerint nifi quatuor funeris comites. (183)

Anno CCXLIV [qui coepit die 18 April. A. C. 858] ac-

cedebat Motavakkel, idque fecundo menfe, ad Damafcum, ea

mente, ut regiam fedem et aerarium, et tribunalia iuri dicundo

ceterarumque caudarum, eo transferret. Qua occafione Iazid,

filius Muhammedis, Mohallebita, verfuum hoc fubiectum par

edebat:

Coniicio, Syriam calamitati, quae Iracam nunc affligit, illae-

taturam ede, Imamo [f. principe] ea excedere tendente.

Atqui fi deferat Iracam et eius incolas [nihil propterea de pre-

tio praeclarisque provinciae dotibus decedir]. Saepe- fit,

ut pulcherrima uxor libellum repudii ferat.

Verum* Adduntur hoc loco In Arabicis; ”Notamus adhuc exemplaria in feriptione vocis

Actam difcrepare. Quidam enim exarant tertiam litteram t duobus, alii tri-

bus punctis; quod pofterius Actfam foret efFerencluin. Ambiguum, quae

feriptio rectior. Vna enim dialectus illo, altera hoc modo pronundat. Signi-

ficat autem vox ventricofum et obefum.”

CcT*ot. II.

202 ABVLFEDAE ANNALES.

j^''"^

v_Ama/cc\_j s^VX-^

2>.3\./o (^.A_A_,}._]a_3f Cs^- c^Aic 3.|Ja^

(wAv^J Lf ^^X+3f ^J-a3 j?. ^3f sVA^

(j\.^ Tij.X-.^ ^.iX3f lAE-aAI ^,<VX^=3 v^A^M/^3f (^?L

<^*3i i^Ci-f \.+jf 2^3 ^JV.3 ^^X+3f ^.X.a_3 ( &RX3f vA 3./o\.^t

(^JC_A.5CM^3f d ^h.kj (J.a«a:sx3^ (j.*A«>3:i3f pf (_X^+3f^ ^_AX+3f cj3.Ai3

2^^a3\.A‘*0 ^<^5 f i^X-sbf L^V/c ^^a*wsi3^ ^M\3CT.3f (^~

(jf ^ <^3a <Ac <Ax3 oX^ ^fo ^3f ^4.s:\3 ^aEl^ f^v-f(-\i

^^amaszi.5^ ^«^3:133 i,_^ASCM*3f (^if X+3 ^‘^t^aa33

j.-x-^ poX^ ^^k.s (^3 j»X33^ i^_a_a_^m\33 ^^3 i^3 (EX'^

<iCJi3 Sv-^ 3^X*Ai c sXA-3 ^^/0 ^JXaw.3 3^\*« j.£=^a+33 ^J\.Xi ( (^jo<3^

ox;i

{imilitudo. Nam ut ille, qui alterum funi innexum tener, regere eum

et trahere poteft quocunque vult, ita corruptor iudicis poteft iudicem

donis corruptum trahere in fuas partes. Alias Viuj\ tantum de fune di-

eitur, qui litulae alligatur et cuius ope aqua hauritur. Haririus conf.

-SiivA=C\AA3 j^.sSiXAA/juXAi

^exploravimus eos, quo uteremur iis ut fcalis ad adfcendendum et ut

funibus ad hauriendam aquam” h.^e. exploravimus eos, num apti no-

liris intentionibus efient. Et Meidanius habet proverbium: qja_a.3

X_;Cy3L ^3 (_j.3u\33 ”nikili efl fitula, nifi cum fune.”

») Aut abundat V—o, aut politum pro abundare pallim obfervant

fcholiallae arabici.

fl) ^.^avX:s:t.+33 Temere codex Leid. ^a*/.X3tva33 Nomen ei inditum,

quia (jX^=s rigidum examen dictorum facrorumque

folebat fecum inllituere. Pi’o feq. fne dubio leg.

XX XIX j:\ X.Aam^3 A

A. FVGAE CCXLIV. CHR. DCCCLVIII. 203

Verum paullo poft deprehendens Motavakkel Damafci coelum'

infalubre, et eius aquas ulibus fuis non fufficientes deferebat

et hanc urbem, in qua plus unum menfem et aliquot dies

non egit.

Eodem anno relegabat Motavakkkel fuum medicum, Bach-

tifchuam, in Bahreinam, opibus fpoliatum.** Idem occidebat

eodem illum Ibn-es-Sekkiti nomine celebrem grammaticum,

Abu-Iufefum lacobum, filium Ishaki ,auctorem libri infcripti,

correctio fermonis, et aliorum; virum in philologia et politio-

ribus quibusque artibus excellentem. Quo ipfum induxit quae-

ftio, qua grammaticum aliquando tentabat, quisnam penes eummaiore in pretio eflet, filiine fui [Motavakkeli]

,nimirum Mo-

tazzus et Muiadus; an filii Alii, Hafan, et Hofain. Ad hanc

quaefdonem grammaticus mentione filiorum principis transmif-

fa, tantummodo Hafani et Hofaini laudes meritas celebrabat.

Quo princeps adeo fuit in furorem adactus, hoftis Alidarum iu-

ratus, ut ipfi mancipia immitteret fua, qui, fic iufii, mifero

ventrem pedibus ita conculcabant, [quafi pannum, aut linum

fubacturi] ut lectica domum referendus efiet, ubi altero maneanimum reddidit. Alii ad hunc modum narrant. Ad quaefiio-

nem de praefiantia filiorum principis et Alidarum, aiunt Ibn-

es-Sekkitum refpondifle hunc in modum: Cambar, Alii famu-

lus, et te praefiat, o Motavakkel, et ambobus tuis filiis. Quoaudito aiunt iuflu principis linguam ipfi extractam ex imis fau-

cibus*** et excifam fuilTe; quo factum ut mifer inter carnificis

Cc 2 manus

* Quia niir.irum per Trigridem,

et Euphratem, immanes fluvios, per canales, qui

ambos iungunt, liburnicis vectari confueverat.

** Simuique vehemens perfecutio defaeviit In ecclefiam Bagdadenfem, de qua vide

Renaudot hifl:. Patr. Alexandr. pag. 279- et 300. A.

Alias enim, in ludibrium potius quam in poenam, extremus tantum apex lin-

guae folet exfclndi.

204 ABVLFEDAE ANNALES.

C_X.3C\a\XJi^ ^X+0+3f ^A/m3[ f i^Ajjw ^AMA4.f^a

^ V_^+Al2.5f^ 53

? 0l3 ^ ^A*« j^!>

{_^^x+5f (^Xc {^3 / ^j^^Av3n5( (jXc (_j—3^ ( ccA-^XJf 3

•• ' J’

vJ^L^ ^A^^/ b.'Sj\4.xp (^«AAif' (_^Ajt::r^5f

Af. ^ o/^:ifcV3l 3^^:? ^Aas:\K ^c 5.aXc

^aa/. \3^ao ^^cf^-^cx5f ^j,X-0 (^3

jamaaj (jX^ IXjX/^ tjX+!>

3 f ^S”^*"

S.Ak« v_^Xao

<3XAiX3 ^..^Xiw v_>^ (_^a*m5X3 3*XiX3 *^cV+.:^ 3^ SaAmaK BvAib

(^jaa.X:^ao 3 3^'^ MA5f ^A*A3.5f VA^ ^^^Aa,AA+5f fj.3f

^^Xc».J-3j>^

X.X3j^^f ’^X3 ^XA'5 (jX^ f IjXijla. ^j.3 ^-LXiJf ^3^ 5JIa^

pX3f Aaaa.t j-^— ^^^X^ 31?^

^^^JkaAA4.M ^..X^Ai^SO •>? (^AA^Xx,5f L-^aXC^. j.4.mj^ (^X^ ^Aaw ^AX^f ^SZlj

^aK '^XAEf i.sriA.^AO Xx3J^\f J^X^^ L3 < j»-iiyMAC 3oX;i.

^^X3i=e\5( ^5f ^a^=>Xm\x5|^

(jA(XA5f j^ciofc X^i 3^*

jj^ik^M (J./0 LXxr' j».§aXc (jaXa3( ^5f i^AAacs:\5f ^^3 (JM.2i.f ^^sni

Z>) ad partialifafem

,

proprie, fui adjirictionem ad ipfiim. In

utramqu^ partem accipitur. jJ t-AAa*’i fele adftringit ipfi , favet ipfi

:

fed

A. FVGAE CCXLVI. CHR. DCCCLX. 205

manus exfpiraret. Vtcunque contigerit, periit feptimo menfe

huius anni, annos natus octo et quinquaginta. Vox Sekkit

,

quod liceat nobis in tranfitu monere, hominem indicat admo-

dum taciturnum.,

Anno CCXLV [qui die 7 April. A. C. 859 coepit] obiit

Du-Nuni, Mifrenfis (184)5 item Abu-Ali Hofan,

filius Alii,

vulgo Carabifenfis cognominatus, difcipuius Schafiaei.

Anno CCXLVI [qui die 27 Martii A. C. 860 coepit] trans-

ferebat Motavakkel Ledes e Samirra in adiectum ei palatium Ga-

faricum, quod iam fuperiore anno condere coeperat, impendio

incredibili et cenfum paene omnem excellente. Solum,quod

palatium illud occupavit, antea vocabatur Mahuza. (185)

Eodem obiit-Dabal (186) Chozaita, filius Ali, celeber pod-

ta, annos natus duo de centum, anno fugae CXLVIII in lucem

editus. Adhaerebat Schiitis.

Anno CCXLV II [qui die Martii 16. A. C. 8^i coepit] id-

que menfis decimi nocte quinta, quae tum Mercurii diem prae-

cedebat, occifus fuit Motavakkel gladiis quorundam (187), quumfolus ageret, in eo accubito, in quo compotare cum amicis fo-

lebat; in id confpirantibus, eius filio, Montafero, et Boga mi-

nore Scharabico [feu pincerna]. Cadebat cum principe Vezirus

cius, Fatah, filius Chacani (188), in quem parricidii infamiam

filius transferebat. Quum enim aurora infecuta purpurati, du-

ces copiarum, militesque, et quibus opus erat, pro more cu-

riam, aut palatium Gafaricum , adirent, egreflus ad illos Ah-med, filius Chafibi [novus Vezirus]

,recitabat Montaferi litte-

ras, in quibus, Chalifam, Motavakkelum, a Fataho, Chacani-

da, peremtum fuilTe fingebat 5 ideoque fe, patris ultorem, a

percufTore meritas poenas pari fupplicio repetiifie. Hac audi-

ta oratione protinus itum fuit in facramentum Montafero di-

cendum. De cuius patre quod dicamus id fuperefi:, furvumC c 3 fuifie,

2o6 ABVLFEDAE ANNALES.

(JAiVaK ^ 5.AAXi ^^A^.Jf ^A5 (jViVck. ^-IaA51

^ (_y^* &XaX5( S.3:t.av«3

Q-^i '^a\.Xa3 ^Aiii^f BvAsb

(^Va^a« '^aXj^^I'"tC?

1^”"^ ^ (^-? CA-J-C Sw\if

J-?-/\!\.ac(

i^S'f ’iv_A-X_AA3

^J~?J‘‘^ ^ ^\c I^A^f

'^.^lA£w ^a3 V+Xi c ^A^=^MX+Jf ^'iVXJf bXxki j^CmC

IA+S:T./0 C\4.2CT.^ J.A>| QA/\.A3f ^^JtAwf

l^A><)f (A+sri-o c^Xc^f L\+^f

(^XAAo.3ii3f 2>.XaX5 ^aaA."^ 5'^**’ &am/ ^ y3f '&aXx/o^^Xc

2^X5( xXiw (^f ^5"^aw. ^^Xc i^^^Xa^

^^sri-jf cA+s:!^ jjX+ac (^'i ^Aw^Jf !sAA l3^

^_A_^Jt.3f vJ pX^\(

c ^_A2.AA+.3f C!^-^ f J^AAjX/^ ^Aw |,_^Xl^O p-i

l^oVwA^ (A:^.Yf p^J J.'^A+3f (_\4.s:i^ Ji.XJl.i ^A<aAA+5f X^a^

pVjf &.aXc otA^ ,^jX^ (J.ia4.c:s:i5

S.Aa>j J.A5^^ JJ ^Av^ 'f.A*« TSjj^C^

^ S>a3:tX53 p*Ec X.j.a^/0 (jX^ c

U'^ (^AwA3:\5f jj^i ^A/X_A_Jf j"^\^ C_?XAa.jYf ^AAi==3

if. 5«aM pXif (j.aLX^ f^jX^ jj.a^X*3( i i^iXE

fed ^aXc Ffe adftringit contra ipfum, cius partibus adver-

fatur. Hinc S.AAA^ax5f pX-jf dicuntur dies partialitatis

,

vel totum illud

tempus, quo res Muflemorum factionibus Alii ct Moaviae, Mochtari,

Zobairidae rcl. lacerabatur.^

c) Cod. L. et Ibn-Schehtla g^Ab*

A. FVGAE CCKLVIII. CHR. DCCCLXII. 207

fuilTe, rara barba; cecidifle tum, quum annum aetate ageret fe-

re quadragefimum: regnaverat annos quatuordecim, menfes de-

«em et tres dies.

Eodem obiit Abbas, dominus Siciliae, cui caftra filium,

Abdallam, fufficiebant interea dum intelligeretur, quem virum

Africae dominus infulae miflurus eflet rectorem. Adveniebat

aliquanto pofl: ex Africa Chafaga, Sodani filius; quem multis

rei(ChriH:ianae illatis damnis, multisque partis victoriis infignem

militum fuorum aliquis nec opinantem fuflulit. Sicarius a per-

acta caede ad infideles perfugit. Filium huic quoque fufficie-

bant Siculi Muflemi ,Muhammedem, quod eorum iudicium

deinceps Africae dominus, Muhammed, filius Ahmedis, Agla-

bides ratum habuit. Praefuit ille Muhammed, Chafagae filius,

Siciliae usque ad ann. CCLVII, ad quem dicemus eum infidiis

quorundam fuorum fpadonura periille, qui tamen, e fuga re-

tracti, capite poenas luerunt.

Eodem obiit Abu-Otman Becrus, filius Muhammedis, Ma-Zenita (180), grammaticus, princeps in Arabifmi peritia.

Anno CCXLVIII [qui die 6 Martii A. Chr. 862 coepit]

obiit Samirrae die fexto tertii menfis, ex angina, tertio morbidie, anno aetatis vigefimo quinto, et fexto praeterea menfe,

geflo per fex menfes et duo dies Chalifatu, Montafer billah Mu-hammed, filius Gafari Motavakkeli, vir magnis et nigris ocu-

lis, aquilino nafo, brevi flatura, vultu malefiatis pleno, bene'barbatus, ingenio pollens et prudentia, rigidus aequi et iufli

cuflos. Sepulcrum Hofaini, quod pater 'disiecerat,* .permifit re-

ligiofis ut rurfus adirent, Alii item confeflionem. Alidas quo-que

,qui

,tempeflate patris exagitati dira infectatione expave-

rant, bono animo iubebat effe.

* Vid. ad ann, C C X X X V

I

, fupra pag. i g^. A.

Huic

20S ABVLFEDAE ANNALES.

\.ki ^ \k) j\.^£==3 Ol^if ^AaAA-».Jf ^

^^A^Ama+.M ^ ^AXAtaJf

c j.^A+5f U.\.X5 j*..g.^C5 j.^x+3f o^f (j^

(jV+i ^3 ^-Cfc.^f J-A_3j\ ^J./0’ivXA5 ^AXAmAf

if. (^JA/\..«.x3f ^A^^ "j».A*«

ji^Xif (-\.j.c (j>3 ®X_y ^_js-^3f ^^AjtA/^Jf4/^

(^3 LX+CSIT./^ 8C-\^3 ^A3lAM\4.3f (-\XaJ <

(^Xc j-^Xls

i!^ 2^3X^.*0 Xx3 (^3 ^j^u^/0 ^>.a3( ^AXA/^+3f Xx3 OX^ Xg.^^

(%§-X- j^^AjXc J\(-\Ar^ ^6*-^UJ

(jXamacs^Lw j\XA\2,3f vJ^a3 ^3 ^^X*J <^^:sx3 A^3f

sf^—sS (j

s:tj

^TjX^/C (J./C (jX.*T=^ (^3fjv_+_^.3f ^_X_3f (^3 cX+STl/O

J^_.X__M*_/l^ (___^X3n..t.3f

^A4>XMA^3f (^A_3 J^XS*^X^a5 < (^AAjJX/^ ^aX^^I Jau3 ^Aaw (,_^X^0 j^'3

C\.^C ^3 ^^Avix3f |.»(_\iiA7 X0.A.9 (_y^'^ ^^a3 ’S^3^3^ |.^^3t^

^a"^ (j^4.XA^+3f ^A+Xfcu+3f (^X.s^sT.iw (^•c (^X'^

?\X3f

^j'XcXi p^^3f < S.cX.f.9>.

tl) ^L?-j Cod. Jasi Rara elocutio ^Juc pro ^Jsc velum hi-

JIravit fiipvr eos. Hoc loco quoque fubintcll. ?w3Xm\3 aut 2k.c^lfr=> aut

occultavit linguam, narrationem, fermonem Jmim ab ijlis, non

memoravit eos. Vel ^.aaac occultavit oculum ab ijlis, non refpcxit cos.

A. FVGAE CCXLVIII. CHR. DCCCLXII. 209

Huic fufFectus fuit duodecimus Abbaficae gentis Chalifa,

Abu- 1 -Abbas Ahmed Moftain Billah (190) [feu qui divinum

auxilium implorat], filius Muhammedis Motafemi; Boga utro-

que ,tam maiore

,quam minore ,

et Atamifcho,

et Ahmede fi-

lio Chafibi, hoc Arabe, iftis Tureis, id urgentibus maxime, et

caventibus fedulo, ne e filiis Motavakkeli,quem occiderant,

fibi dominum et paternae caedis ultorem imponerent. Nocte

igitur, quae diem Lunae; reptimum quarti menfis praecedebat,

facramentum dicebant Moflaino, annum aetatis vigefimum et

octavum agenti.

Hic porro eodem anno Chorafanam fiduciariam dabat pro-

vinciam Muhammedi, filio Taheri [fecundi], filii Abdallae,

filii Taheri [primi], audito, eius patrem, Taherum, provinciae

principem, eius anni feptimo menfe obiifle. (191)

Eodem obiit Boga maior, cuius in locum filius, Mufa, ex

voluntate principis fubibat.

Eodem eiiciebant ex urbe fua tumultuantes Emefleni prae-

fectum fuum, Caidarum.

Eodem movebat e Segeftana verfus Haratam [celeber ille]

lacob, filius Leiti, SofFar [vulgo dictus, id eft faber aerarius,

ab opificio, quod initio rerum fuarum exercuerat].

Eodem obiit Muhammed, filius Olae, Hamadanenfis, unus

doctorum Bocharii et Muflemi.

Anno CCXLIX [qui die 23 Febr. A. C. 8^3 coepit] con-

tigit praelium Marg - al - Afcafi (192) [fic dictum a loco, in quo

commifium fuit: fignificat autem ea appellatio campum epifeo-

pi], quo a Graefis fufi, partim et caefi fuerunt Muflemi, et ipfe

dux, Omar, filius Abdallae, Acta, vir fortilTimus, cecidit. Haecvictoria viam aperuit Romaijis, qua fuas excurfiones ad ipfos

usque limites Mefopotamiae proferrent. (193)

Tom. II. Dd Eodem

210 ABVLFEDAE ANNALES.

AAXdziH \^\.M (^-c (^XaXj (j.A+XuMJf j^^k\ (_jXc

f ^^Xm*+XJ j^]oS)^ '&3V.J0

^'S c X-^-aj ^XXL^ a^X*3f 'Smj ^X*«

if~ &AaA^[ 2^X4.^ jX/cXji3f

jJcX_A_X_> / ^jiA^XiXi ci^XS* \_0A^

^Acf^ JsJLxJf^ 0<>.^ (j^/cXif oLXLf c\5 (j^*Amm.H

^j^lA-^X-J poXcSIlif I^^AXw

^^jJi/cXjf ^^yXXii c i^jS^aC

j,.AsiiJ^^f ^3t ^’i X0A^j?.^Iix3f c^ S^*

C\< Xa^ i.AX^if v_.{.0kX>o L-^Xc^f^J.y

j^_ASfci|^f (A+sn/c? <A+2kf

8kX3f ooX;^ ^*A.^ (A+sruo ^X3{ BoXj^ ^.-JLji^aj

2:^ Ow_a_2CT/0

^ "^aa« O^Xa-j j^S*

^Xc ^AmaStJT (^5^***^

^Xc ^3^a«.I^ ^x+:^ &i^3Xi (y>AMC3=i3f X^f c^3XL

r^j.dtns < X.i^.K':^ Oij^jc.ij.y cAacsi^o 2^3 f jt’-> f ’i^C3f

f-S_A^

^"-[r 3“^tA_A_sn./<j

(J-? ^ (j.M^sn3f ^^_lb ^AM»3f »Asli

u3XL ^2^*^^jX^ ^l3f ^^^AuSiT3f 1^^-? ^^'^V^Xa^3

X^A^ Jf ^Xa9» tl/X>C*y32:>

(p) (^aJ( (jo pro codicis Leid.

A. FVGAE CCL. CHR. DCCCLXIV. 2U

Eodem infurgebant in '£'urcas Schakeritae milites et plebs,

aegre ferentes eorum in Mullemos impotentiam et licentiam, e

fua libidine occidentium et creantium Chalifas, nullo pietatis offi-

ciive fui refpectu, nullo iuftitiae, aut quid Muflemis expediret.

Samirrae quoque plebs correptis armis, effractis carceribus in li-

bertatem nexos dabat. Vbi autem Tureae immiflisin plebem equis

ffragem edebant non contemnendam , illico deferbuit aeflus.

Eodem infurgebant liberti in Atamifehum, peremtoque di-

ripiebant domum; unde fi opes egeflerunt ingentes, mirandum

id non eft. Fecerat enim Moffain, cum matri fuae, tum duo-

bus hifce Tureis, Atamifeho puta, de quo dicere coepimus, et

Schaheco, eunucho, aerarii expilandi et differendi liberam pote-

ifatem. Quo factum, ut hi foli, abactis aliis, imperii reditus ab-

fumerent. Sed exitiofa erat Atamifeho cupiditas.

Eodem obiit Ali, filius Gami, poeta (194); item Abu-Ibra-

him Ahmed, filius Muhammedis, filii Ibrahimi, filii Aglabi, do-

minus Africae ; cuius in locum fucceflit frater, Zeiadatalla Abu-' Muhammed, filius Muhammedis.

Anno CCLI [qui die 12 Febr. A. C. 8^4 coepit] prodibat

Ciifae obfequium detrectans et Chalifatum affectans, Abu-l-Ho-fain lahia, filius Omari, filii Hofaini, filii Zaidi, filii Alii, filii

Hofaini, filii Alii, filii Abu-Talebi, et ingentibus auctus copiis

et urbis dominus, contendebat adverfus exercitum, quem Irakae

praefectus, Muhammed, filius Abdallae, filii Taheri [primi] ipfi

obiecerat. At finiftro fucceffu. Nam ipfe quidem in praelio ca-

debat, et amputatum caput ad Moflainum mittabatur, factio au-

tem caefa et diflipata fuit.

Sed in Tabareflana quoque caput efferebat, magnasque vi-

res contrahebat, peremti illius affinis Hafan, filius Zaidi, filii

Muhammedis, filii Ifmaelis, filii Zeidi, filii Hafani,

filii Alii,

filii Abu-Talebi. (195)

Dd 2 Eodem

212 ABVLFEDAE ANNALES.

{j>^^ ^\x_jc_i^ ^x*y5^ U“*^ ^

&4.*Lc &XxX^

v_^X_c'i^f(J>3 ^3 (A-+-=n/0 ^3 sAJf SoLyi <J^'i

^3f 8(_\^ t>i^-X/i^ f ^A*^

jj: j^rilX4.if L\+azT.<>^J.3

c\4.::i.f ^3 0,^.szi^ 2^X5f lK^c ^^3f 5»a2>-|

Si5X^\Aia5f ^3 (JiAAMCcJf 2>«.+_aajI^ ^cX_^_5f 0 jAXsn.Jf OX^ X0*^

7^ jvjX/^ (^AA/w^ (^AA'3'f '^Am 8(-\^/0 tl^X^ ^y^XJl;wf^

^AXAaJf Xx3 XiiAif XgAi ( ^^3X/<^ ^>yA\A2^ (^(_\^f ^Aaw ^_aX^O ^X_3t_^ ^A^A*vv4.3f ^^A2.2^ f (|^_spdf J^X3 ^A^ OLa^^

^AXAiaJf X_x^ ^AAAMA+3f'^J.^9

( f^_.«oXA*i (3 ^_A2_3L3f XXaAO^ ^aJI\2.3I

(j.Axrc^3f X^ JkxJ{^ ofe\A3 ^3f p f^t-Xsnjf^ ^^A3tA/OM.3f ^Am\-C (A*3 ’^aam3| siAib vJ 5.X3X3 ^A3t+X3 *^Jt^3f

J--0

J^A+3f ^^3 &X3X3 ^^:AA4.3f ^;iy£s.\.i ^ili. of<A3t3 ^3f

c^-jX^rs ^x3f (jXc Q^Xv,^ ^(jAx-+-cs:\3f (jX^=^^

^.X_x-+-3f oJLc 1^’ (A-A-rr^f tj Jw/o'^ ^j.a*X>^A3 f^.<X_*« ^J

vJL-^-^Jf *—s:iXl=> L\_4^Skf ^_3f A_=»-^

/) Cum Sebekaeo ct Hagi Chalifa fcripfi jj.AwAs:\3f ^jXi: ^3f pro ,^3f

(j,***3:T3f quod erat in cod. Leid.

^) t^2>.X+3( Vox fufpccta. Quid fi legas Sj^:^X4.3f aut

k) ‘i.As:tX3f i^-aLc pro infolente jt=s:\X3f quod habet cod. Leid.

i) Cod. L.

A. FVGAE CCLI. CHR. DCCCLXV. 213

Eodem anno trucidabant faevientes EmefTeni praefectum

fuum,Fadlum, filium Careni , fratrem Maziari. Sed graves

infolentiae dabant poenas Mufae, Bogae maioris filio, quemipfis Moftainus immittebat. Hic enim praelio inter Hems et

Raftanam* commilTo contundebat inquietos Syros j dein ipfam

urbem flammis permittebat, pofl editam in cives ftragem hor-

ribilem.

Eodem obiit Zeiadatalla [eius nominis fecundus], filius

Muhammedis ,filii Ibrahimi , filii Aglabi, dominus Africae ,

poft exactos in principatu octodecim menfes, cui nepos ex fra-

tre fucce ili t, Abu-Abdalla Muhammed [fecundus], filius Ahme-dis, filius Muhammedis [primi], quem modo dicebamus Ibra-

himi filium, et nepotem Aglabi efle.

Eodem obiit Chalius poeta , vero nomine Hofaih filius

Dahaki, cuius ut opera poetica, fic res geftae fatis inclaruerunt:

natus fuerat anno CLXii.

Anno CCLI [qui die Februarii i. A. C. 865 coepit] in-

furgebant Tureae, irritati caede gentilis, Bageri,quem Boga

minor et Vafif confentientes fufiulerant; ambosque facinoris au-

ctores, et ipfum Moflainum, in augufib palatio Samirrae obli-

debant. Evadebant tamen hi tres Bagdadum liburnica per Ti-

gridem fubvecti , ubi deinceps haefit Moftain , at potefiate

privatus.

Nam Tureae eo abfente, ne quid ab ipfo porro timerent,

extrahebant e carcere Motazzum, filium Motavakkeli , domi-numque falutabant. Hic opus ex infperato nactus, quas Moftain

eiusque matCr Samirrae habebant, animos Turearum fibi largi-

tionibus conciliat, tum fupremum militiae magiflrum nuncupat

fratrem , Abu-Ahmedem Talham, vulgo a MovafFeki nomine

. - •. Dd 3 notum

;

* De hoc loco vide Abulfedae tabulam Syviae, ex edit. Io. Beinh. Kdhler, Lipf.

1766 pag. 22. A.^ I

214 ABVI.FEDAE ANNALES.

t,_ (l^^VA.5f j-c j^sn+Jf ^^am5

rjv;ci ^ ^*^A^AMA^3|^4 TA^ ^4^A^AMA*t43f

,j^ i^Ojx.3 (^A*X/*vJf jXa. gjXc ofo^A-s^ ^^c-\5f <Jix!>f j^S*

^ <_\ib^5f ^LjL^M ‘q Ci>V^ \.0A^

j^aXAam+M ^ ‘S^ktM v_aX^O j^"-f

^AXAfcW4.J|^ ^AX4.if ^-cf l^/C L^r*" f ^^j.uXC 0>‘i\.!> y:A*+if

S.i^=:T.M (^^-c 5.^Aj j^AiA*4.3f cV+scta? (^3 cX+£i*f ^j.A*AM*+if jXcto AjjSo

^ oi^AA-^i ^aX+\J 2sXiL ^Ajt+5f

‘^*A,J.3f ^5 0A2>-^ ?.A«*Jf Q-STT+if ^*+s:i3 f

(^MApSTL^f ^_A2.*3 ^if ^i\.A^3f ^A^A*w4.if ^JA3 C of<-XXj{.i

•^A*Am+3f fj<.’A:s:x5^ e-AAAaX3f^ B^.y.^.3f iS^Lc vXi»-^ ?>Xa^ 2Ss3\.Ajti

By4>^.i3L pXx-(.3f j\.x.c^\.3 ^3f j^cs^a33 2»/oVa>c ^1

^A*A«A4-5f ^A*+3f j.Kl\Jt*i

f '- ^3f J\CA3r\j^ 3^X4.:?^ {y^g/vcAi ^j^aav^+3[ ^aXj (^3 A^2i-3 ^3f K_juS^

I»^3f ^j3f

^4^a^a/»^^3X3 ^vXa^

^uSjs ^J^SZ\9 oVa3 C^kos^ AaX*« Hs3j.t^3 ( ^l3l>0 ^3 (AaXa*/ o>-:^l3:\3f

^-X-^ (^3 ^AXAM\A3f SA/C v_,AjX^ c 2S^X3l\3 jA.3 ^A.ijf ^3 f

2^A/»w ^ ^^AaX-5^ Vjt3^f tpX^^ -a.X^

A-X_j^ is_X_^Jf ^\c ^-iA;Ix3f ^3 ^aaaax3 (AXc j^A^lf aj.^

^.M\.^C 3A-S^ f —A—*-+-3( V—3f ^_+_m\_3 X—^_A_X_C X—^-3X_j 3

k) A+=E-iAij Superius A+Di.f,

qu;ic lectio confirmatur ab Elmacino p. 15^5.

r,L\3,} sA^ cA+ci.^ t_^;V'^:^^3 ^' Sic Cnim ibi leg;endum.

/) ^oXl>X3 Alias vel ^^jaa-^jXjI

A. FVGAE CCLII. CHR. DCCCLXVI. 215

notum; quod factum die XXI II menfis primi huius anni; cum-

que porro cum Turearum quinquaginta millibus Moflaino Bag-

dadoque immittit, cuius ille fe moenibus tutabatur. Poft atro-

ces utrinque clades, aflenferunt tandem obfeiTi proceres eo, ut

Moftainum imperio exuerent. Cuius etiam rei necellitas ipii ad-

mota fuit.

Eodem obiit Serri Sacatenhs, vir fanctus.*

Anno CCLII [qui die 21 lanuarii A. Chr. coepit] in-

cunte, menfis primi quarto die, femet abdicabat imperio Ah-med Moftain, filius Muhammedis Motafemi , et facramentum

dicebat Motazzo, filio Motavakkeli, filii Motafemi; et tum pri-

mum, dies Veneris erat, pro concione renuntiatus hic fuit Chalifa.

His peractis translatus fuit Moflain cum tota familia e Rufafa in

palatium Hafani, filii Sahli, redditis baculo et tunica et annulo

fignatorio Muhammedis, regni pignoribus. Meccam fecedendi

ibique habitandi facultatem quum obtinere non poffet, eligebat

Bafram, in qua aetatem tranfigeret. Quod ipll concefTum qui-

dem, fed in fpeciem, fuit, ut eventu conflitit. Nam una cumadditis cuflodibus per Tigridem Vafetum delatum perimi iube-

bat Motazzus; cura exfequendi mandati Ahmedi, filio Tuluni,

iniuncta;qui, ingratum ipfe detrectans officium, eum Catu-

lum** abducit, et Hagebo [hoc efl accubitori vel cubiculario]

Saido, filio Salehi, tradit, a quo verberibus ad necem caefus

fuit. Amputatum caput ad Motazzum remiffiim, a quo huma-

tum efl. Tenuit itaque Chalifatus Moflaini tres annos et novemmenfes et quod excurrit, fine in illo die facto, quo fe imperio

abdicabat. Vixit annos triginta quatuor.

Hoc anno dabat Motazzus Ramlam Ifae, filio Schaichi, filii

Solaiki, in fiduciam; et hic mittebat porro aliquem Abu- Mo-tazzum, qui, per fuam abfentiam ibi res curaret. Oriundus erat

hic

*Vid. infia ad finem anni CCXCVII. .4.

** Cndejiam nominat Elmacinus pag. i 5 §.

i

J

216 ABVLFEDAE ANNALES.

u^J/.-iYf i.kxh ^vruxi ^ ^j^Xma:%

V-^JUc^ oiMA.-oj (jXc j^S^^3f ^T.AMx3f c^\A!> (jX^=3 \.A? 0»|^*

cA^Av-f^ ‘^iAXsriJf ^3f p\.4l;.Jf ^j./c J-+^TJ (jVr^Vx?

X (^^3f g^AA^-Jf (A-^-ssi/^ c jkCXi ij.^ (A-+_cs:i^ (^!> X^a^

a^ ^T.As:iAa3f vj ^Xma^ (^j^Xs:^A5f ^lA^/o V+s*^ {jIj^a3L4.3J

(AASiJf ^Qx3 c jj.aaA/<^ ^Au\+2w^ 0^-> &A*a/ »^Xi.(_> p.>

^Xc \^xiy ^3o ^3f (^AA^ pXi^g;A/3 c^XL C^j^ma3

ii- Xx3 ^5f ci.A^ ^jX^^Xa? jw^^AX^Jf ^Xa'^ 0<.a>^

^ ^A^AASiOf ^^XL c^X3f (-\^c c\-t>sn./o Cl^X/^ X^aj^

^_A.i^“l/"^

j^Xi-Aa-Jf (.^Xxx li-CX/c Xe*-^

^Aa^3

X ^A3 X^A^ c (^AAjX-<^ ^^A*M+i^ *^Aa« (^J<Xcs»0 p!>

auXA^a ^As:1Aaf (j.aJ <jX^ ^ (^s:t.j ^AXAa3f

(^X5^+3f jt_XcXi f <j (AAa'^ S>5 ^jX/ooXi-

i}. ^Ajt+3f ^33 ».AA,^ LX+a»^ ^X>A5 iS.xxi ps^y^cXi ^A^+3f

^Xc 2^,3 JX.X„^ ^Xc (jJoX+:?^ J X^ajU

^Cx—c ^_\.S’'i^f <A—:i.f (^-^j gj—X_>l_5f ^-'X_:^ (_coLaJf

OkAC

m

n

)(j.^s\3f Cod. ~L. ^^aam=s:i3( Conf. ad A. C C LV I

L

)pro cod. L. ^^^j^Xcszii

0)jA.=ET.5i notat flagitiofum et improbum hominem. Marzukius ita de-

Icribit ad hJamaiamj ^^

4*Xa>.^^ ^^a/c ^SAc j:3^xb* ^d^3( _AAXas:x3f

*_A^j 3 s:t3I J J

A. FVGAE CCLIIL CHR. DCCCLXVII. 217

hic Ifa e gente celebris illius tyrannicidae Arabici, Gaflafi,* filii

Morrae, filii Dohli, filii Schaibani, adeoque tribu erat Schaiba-

nita. Is ufus occafione, dum Tureae turbant et mifeent Ira-

cam, qua de re mox pluribus dicemus, occupabat Damafeum,agrumque circa, iiegabatque et fui iuris faciebat reditus Chalifae

inde debitos.

Eodem obiit Muhammed, filius Bafchari, et Muhammed,filius Motanni, Zamani, uterque Bafrenfis et ex illorum nume-ro, quos Bocharius pariter atque Muflem in fuis corporibus tra-

ditionum' doctores fuos laudant.

Anno CCLIII [qui die 10 lanuarii A. C. coepit] tu-

multuabantur milites, et debita fibi quatuor menfium ftipendia

flagitabant, eaque negantem Vafifum, facto impetu, trucidabant.

Cuius morte vacuefacta munia tribuebat Motaz Bogae Schara-

bico, quae tamen ille diu non geflit, ut ftatim dicemus.

Eodem obiit Muhammed, filius Abdallae, filii Taberi [pri-

mi],

filii Hofaini.

Eodem potitus eft Haraa et Bufehanga lacob, cognomine

Soffar [feu faber aerarius], crevitque viribus adeo, ut Chorafa-

nae principi et aliarum terrarum dominis formidandus effet.

Anno CCLIV [qui die 31 Decembr. A. Chr. 8 <37 coepit]

occifus eft Boga Scharabicus, aut minor alias dictus, fub noctem,

fugam clam militibus et amicis in lintre (196) per Tigridem mo-liens, gemino tantum famulo ftipatus. At pontis cuflodiae, at-

tento, Motazzum de ipfius molitione referuntjqui occidi eum,

et caput ad fe afferri iubet. Quod factum.

Eiusdem anni fexto menfe obiit Ali ez-Zaki [feu Ali pu-

rus], fic vulgo appellatus, aut aliis titulis Hadi [dirigens in ve-

ram viam], et Taki [feu dei reverens]

,unus illorum duodecim,

quosVId. Pocockii fpecimeii hift. Ar. pag 8i-

Tom. JL E C

2i8.

ABVLFEDAE ANNALES.

;J pOvX^-M oU==T.n C-X+^1.C (Jwi &A^\.A?Yf CAaC

^vJ> C5^" ^ '^A<xi

’^V+:^ ^^X+3f < \.:!i»^!;/-«^ V^Xf*' &<-Xac (j:f

'&r:j\<-\/o ?«aXc^ l-XXsiaj JJCa3 ^ 'SXxt(3^- S./^

^jaaa3 (^"0 pJ^Xj *AX.A.3i3f ^aXama.-?

jOC*ib ^Xc J,.j.sii c X_ao.stl5^

^^x4-3 f 8j:^ x+Xi < S:^

Xa) ;j^aa.^<J| ^A/of Xj ^_3XXi j (jAiXOf ^^X.^ ^.j.jX9>. ^3f AAvA:>.f^

( oXAcXi c X sJ^ Xi L.3

t sOv/ii^jXi f j.^X4.3f JXXi (jxC:X] ^3Xi^3

< J.X3i3! jt^XAcf X.}.i jJX:^3f c^Xc p^«ys:x^ ^X.A.9>.Yf ^X3 (^Xc |^'A>

f Xa7 (ja<a3 Xj ^Ci^Xi S pg-XAjlA? (J.C ^;C c\jO f^^XX>wf^

f^XisA^f^ (jX^iaX3^ (j.j| 0.< pA>foXj

<•5 j.XC5|^ j.Xx«-^f fl '^a*aaj i^jXr’ ^x3f

^“lAaiXi

psiyjt^j:^3 Aliter Tebrizius ad v. 50 . Moallakae Amralkaid:

^AXsn3f

Xa5

g;3X>5.a yii »j«jjvc gXci- l\3 (^3.3f ^sb jx\y.J\

”Vox jAXsiA^f eft aleator, aut ut alii volunt, homo qui genam fuam

eapiilro exuit, neque curat, quid tandem hicinorum perpetret.” Inte-

X gra elocutio j^X/.^[ exiitm fraeni, vel (j../.y3f exutus

habtnast h. e. homo flagitiofus.

f) U pcAszajf luvat hic obfervationem geographicam e fcholiade Gorairi

adlcnbere; cX^xof (AXJ j^*3f (j^siTa AS-f ^/c ^=i:'uo ^JXj»

‘6j.k2.ji}\ (3^:1 Xaa? (^Xi-u^ jMAsnjf L\ki j.f<h.^

^Xx5^ XibXAX:^ cAXw ^;5^a::^3f(3^-^ Xa>^

"Ait

A. FVGAE CCLIV. CHR. DCCCLXVII. 219

quos Schiitae admittunt, Imamoriim , filius eius Muhammedis

Gavadi [feu generofi], cuius elogium habes ad a. CCXX. Per-

fuaferant aliqui Motavakkelo [diro illi Alidarum hofti] apud

hunc Alin copiam fcriptorum (197) et armorum latere. Millus

ergo Turearum manipulus eum noctu derepente opprimit. At

longe alium reperibant, quam pro exfpectatione i in occlufa et

probe obferata domo, cilicio indutus, converfo ad Cabam vul-

tu, verfus Corani cantillabat infigniores et efficaciores, quibus

aut probis laeta, aut impr^obis triftia praedicuntur; in nudo fo-

lo, in dura glarea et arena, nulla florea interpofita. In eo ha-

bitu- rapitur ad Motavakkelum,qui eo ipfo tempore compota-

tioni vacans calicem manu tenebat. Ille Alidam, fimul ac con-

fpexit, magnis honorum fignificationibus exceptum apud fe

confidere, et bibere iubet, poculum porrigens. Verum veniam

fibi fieri rogabat vir fanctimoniae fludiofus: vinum carnem ve-

nasque fuas nunquam fubiifle. Quam excufationem admittebat

quidem princeps, recitari tamen ab Alida fibi volebat, ut po-

tanti, canticum aliquod, aut aliud quid generis poetici. De-

precari etiam hoc Alida, eo, quod parum fluduerit carminibus

edifeendis. Tandem tamen principe urgente, et mifilonem omni-

no non dante, recitabat verficulos, quos hic retuli:

Haeferunt [illi beati et potentes] in verticibus montium [in

molibus palatiorum coelum ferientibus] inter excubito-

res, robuftos et obflipa cervice homines. Sed hilum nonprofuerunt ipfis fui montes.

Detracti funt e caftellis, quibus antea feroces pollebant, et

• depofiti in fovea, at o quam foeda et incolis ingrata!

Quos fi quis forfitan humatos hoc fere modo allocutus fue-

rit: Vbinam funt veflra folia, et infulae, et trabeae?

Vbinam funt facies illae delicatulae, quibus olim praetendi

vela et conopea folebant?

E e 2 Re-

220 ABVLFEDAE ANNALES.

t c Vq-aVc (^CX’i |^.q,XA*«

^ l^xrf oJ [/^'^

LM L.> ^_3Vxi of^ji:Ix5f j'o\^ J-Cx+5f

(;^5f »oj^ ^AH X^xi<_xi f j^Xajo (.J^f

j^AaA^ 'S^Auj (3 30^^ v_>_j\.^

^A/haH 5lXA> A /^^0X 4.^ ^^a4-SIx5 '" '--X_J

j^^=rL\+3) (^Xji5 ^Vii^(|^Ama3 ^(^AA->\./^ ^A*m+2i^ '$>A*« ^Acf^

^SCv^itif X_^_3*rr^[r ly”***

Cl)'^ W^IT W'’*®^f‘^‘

bXa^aA

c\3|^ ^yAj>\f ^jm\.c. ^jQ^S”^+3f ( X^.^ ^^M*x3f ^

.^a^ma3

^Ai^Kf j--"A- (j/oX^ (_^SC^x5f ^js**as:i3^ (^jSZm,x}\

ij^:sx31 L\^CSXK '^(.31 Cj^3f ^A^3ZT.3f

j?X;s3f o^+=sriA> (j.i 0’oXA3.3f j^EXSC3f X_\^3f

( i^iXL ^-a_au_:s\3( (^_j(A3Xx5f (j>-;>^

j^AAjX/^ I^xS^S S^Xmj v3 (_^-^M\x3f (^*A*Sn.3f 5oV^ (^yr_jX^

^-^^3 (A v.3^^3 '"A ^Aaw

^\oj.imJ^\ (-^^^Xat ^^Jo_A_A_A-3f cA+=s:i/c <-\Jf^ jf^^=A+3f (^^/^Jtjf

(A+:s:t-^

”Ait Abu-Sachr r qui tendit verfus Gaur [videtur Mefopotamia tractus

olim ita dictus fuifle] is cA^tAof afcendttt qui autem verfus infima Mo-

dar tendit, is j.Lkcsn'A dpfccndit. Sunt autem infima Modar ibi, ubi

habitant gens Amrui fil. Tamimi apud Bafrarn ,et gens Saadi apud

Bahrein , et in editis Kenanae Coraifchitica tribus.”

?) ^rAM Ibn-Cotaiba•• \J

*•

r) ^aaX’^ Sic et Hamzalfpah. Sed codex L. et Ibn-Schchna

A. FVGAE CCLIV. CHR. DCCCLXVII. 221

Refponderit interroganti ipforum nomine fepulcrum pro-

fecto non obfcure: En illae facies, quas quaeris, fu-

per quibus , velut in palaeftra , vermes volutantur et

luctantur:

olim diu multumque ligurrierunt ; iam tandem aliquando

magnae i/lae maxillae invicem devorantur.

Haec «udiens Motavakkel, lacrimis inundatus tolli compotatio-

nem iubet, Alidam vero locafletne nomen interrogat, et affir-

manti, quater mille numos aureos flatim in manus dat; tantum

ille alieni aeris ediderat; domumque multo cum honore remit-

tit. Natus erat feptimo menfe anni duodecimi, aut decimi ter-

tii huius faeculi; menfe autem fexto anni, in quo nunc fumus

CCLIV obiit apud Sarramarraam [vel Samirram]. Alio quoque

agnomine citatur Afcarita, a fede fua. Habitabat enim in Sar-

ramarraa, quae urbs alias etiam Afcar [feu caftra, vel ftativa]

appellatur ex eo, quod exercitus ibi folebat tendere. Imamo-nim, qui proprie fic dicuntur, efl: numero decimus, pater Ha-fani Afcaritae undecimi, cuius maiores una ferie recitare iuvat.

Hafan Afcarita erat filius Alii Zaki [feu puri], de quo fermonunc nobis ell, filii Muhammedis Gavadi [feu generofi], filii

Alii Ridda [feu placentis], filii Mufae Catemi [feu iram reti-

nentis], filii Gafari Sadeki [feu veracis], filii Muhammedis Ba-ker! [feu abundantis]

,filii Alii Zain-el-Abedin [feu decoris re-

ligioforum}, filii Hofaini, filii Alii, filii Abu-Talebi. (Natus

erat Hafan Afcarita anno ducentelimo decimo tertio, obiit au-

tem anno ducentelimo fexagefimo, menfe tertio, vel fecundumalios, quinto, in oppido Sarramarraa

, ubi ad latus patris AliZaki fepultus fuit.*) Filius huius Hafani

, isque duodecimus et

ultimus Imamorum, efl Muhammed Montatar [feu exfpectatus],

ille, cui nota ifta, quae de Serdab (197) [feu crypta] feruntur,

E e 3 con-

* Omifia erant haec verba in interpretatione Reiskiana, A,

222 ABVLFEDAE ANNALES.

(^A‘i ^laAA+Jf

J^J._0.+5f ^]aXA*.5f AcsrsiiJf^ (^cA0+5i^ j»-AXH 2sJ

V (^j*\+2w ^Av. 1^ *>^5i_^ (j^aAw Aaaa;^

jL-iyr [^~ c\+CSkf ^6’”'^

j-^-^ C3^” C:>^‘A+:i»f

^Xjij A/Jw ( (^AAj\./<^ S>Aa« ^_AXfs»u> j%'-i

(3'^'^ oXa/*a5L ^5^A«.f j^!> f^/Cj^ J^\.XA£2.3^ (^3

^Ac\.l2.3 aXaX:s:-i.H c^a^ (jV-c'^b (^JoVj^t/[/-*^ cj^^ j^VA^aM

(j.\> &A/^ U^*? Vg-A^j 'AXaX:^ ^J(Asb (^eXsb^

CA^-A.5S:^

AamaM &ASb ^A^4,Jf

j5-A<a.AX+3f CX+CSI-C (^i ^_^A+.Jf ^aX+H ^_X^

•f) forte ^a-^H

/) (jAjXOf porrexit ipfi poculum , eft idem,atque (jjACH ^.aM ^JXj

apprehendit eique dedit poculum. Videtur in fignificatio primaria

effe, extenfo bracchio apprehendere , deinde dare.

v) ^+s:^5^<!Xi- Elegans elocutio. j*o\.i^ idem efl atque NaM^-a^^

JubrepJit ad eum-, immifeuit fe carni et fanguini ibique alterationem

fermentefeentem excitavit. Dicitur de vino, ut ab Haririo conf. x x 1 1

1

_XAc X/c /Ab' /cViw ^J( ^a>.XAai\.^ ”iuro numquam fubrepturum efle vinum in Eiccum et

1'anguincm meum, quamdiu adhaeferit fpiritus corpori, et eloquentia

fermonibus meis.” Item de morbo latente, ut apud Gorairum: A X/j

( O-.zpn.,^ ^^sb^J^ Xib^fj^(J.3

^X3f s^cXsiaa xfo \^oW» ”non clt' * ^ 1 ti

A. FVGAE CCLy. CHR. DCCCLXVIII. 223

contigerunt, item aliis cognominibus Caiem [feu ftans*] dictus,

et Mahdi [feu director**], et Hogga [feu demonftratio, argu-

mentum] *** natus a. C CLV. Ad illam, quam diximus, cryptam

quae fpectant, haec breviter accipe. Illi, qui, quod Alii par-

tes fectantur, Schiitae [vel fectatores] audiunt, Muhammedeniillum narrant, puerum novennem, in domo paterna Samirrae,

matre fpectante, in cryptam ingreflum, rurfus non exiille, an-

no CCLXVI. Sunt tamen qui diverfa tradunt. •

Eodem obiit Ahmed,

filius Rafchidi,

patruus Vateki

,

Chalifae.

Eodem (ic)8) praefectus efl Aegypto Ahmed, filius Tu-luni.

Anno CCLV [qui die 19 Dec. A. C. 8^8 coepit] occupa-

vit lacub, filips Laiti,Soffar [feu faber aerarius], Kermanam,

et Perfidem deinceps, armis; cuius urbem principem, Schira-

zam, ingreflus, iuflit per praeconem omnes fecuros et quietos

elTe. Et quamvis Chalifae has terras eriperet, eius tamen clien-

tem profitebatur, eique tam litteris, quam muneribus, quae

fplendiflima mittebat, teflabatur obfequium. In quibus mune-ribus decem candidi falcones erant, et centum globi (199) mu-fci integri.

Eodem anno, idque die 28 feptimi menfis, feria quarta,

exutus Chalifatu fuit, et paullo poft vitae finem invenit Mo-taz , filius Gafari Motavakkeli , filii Muhammedis Motafemi

,

filii Haruni Rafchidi; cui quod fuerit nomen, et quod prae-

nomen,

• H. e. fians in caufa dei, procurans converfionein populorum ad fidem divinam,

Deo maxime placentem: Gem cognomen fuit vigeiimo

fextoAbbafidarum Chalifae,de quo infra fuo loco, A.

** H. e. qui dirigit et manu ducit alios ad fidem amplectendam. A.

*** H. e. convicturus gentes a Muhammedana fide alienas et afleiturus fuae fidei

veritatem. A,

224 ABVLFEDAE ANNALES.

^v^^tSnX'C

j%—C*\x.\,s^5f

v_5iT'***''

^ j-h^ iOC^vS^L^"'^

^X5f v_\jj,c Lf

f 'i^3;XA/»3 j^Cc\*J (-\5^ pf < j^A-CjV/^ jj>AAJ>f 'S^\uj ^\ij\

LA-^-3 (jf <dOv3 (jV^ b^'^AO j.^]b (jV^;*/ ^/C ^j.aaXaX^

(«.^Ai p^ALg. t ^A3l.fJf (AaC P_Xj p-0-5jyy^

(_c^-Xac Va? i^Oj v3 5*,«f ^_)X*^ ^Jt4.5f fj'Xajo ol5f

^jAa29 4^'^“ 'j,ij\\.3tA5f^ A-*T=y'iYf Uix’Ai

A_iyi[ Ov’^ ^jAAAjf tA5 JXXi < UaH^ ^

2s-f f^lXi 2uU ^5f

^Ci-cAA^i g\.4jC:^^f f^/c <-\>^ (jXS^ (jVi lJ

jysr^siaJf oX^ ^3f ^csilS p_0..A>o '^cVaCs* S^A3f

2^AQ.A4.5 (^jaaaA3ia3X3

8c\a-J(_5-^ J^+EXj p^Aixi ^ ^-^3

45^- ('•_i^(_\^4c.Xi '^scXaC:^ ^A3\_X_3f ^j>jL;Ix3f U^A2.^^

pXiLl:i3f J5^JlA^^ S.j3vXJ (^•'0 45 ^^ ^a^a3[ ^aX.vw p.J J^_X,_X^

J_/0 1^/cX-WA_i ^-A-i^ r oV+i CSaXc ^AaAa2^ V-^fu.yxw ^Xc^-of pXjf

^_X.^WC-5^^

f^^V—MA—A 2^—A— 3XS5 f ^_Aa-A_A+3f

in pcctorc tuo morbus, qui latens ipfum pcrfermentet, nifi (amor)

puellae illius, quam fi confpiceret vel monachus, adoraret Deum (eius

pulchritudine captus).”

x) ^.aXc? pr. fac me liberum ab ea re, veniam rei concede,

^)^jXri.^3f i_aXc vi?'i indomitis cc7'vir'bns. Plural. ab j^^Xcf In fpecie

de leone dicitur ,ut a Gorairo

: J^4d cJj- A3

< (JAA JXa x+i i^Xc ”experri funt meam luctam duri

cervices leonem. Quid ergo putes pafiuros illos parvos cucumeres?”

A. FVGAE CCLV. CHR. DCCCLXVIII. 225

nomen, certo non conflat. Miihammedem hi, illi Zobairum

nominant; praenomen autem Abu-Abdalla fuiffe aiunt,

alii

aliud. Katus Samirrae fuerat menfe quarto anni CCXXXII pa-

tre, quo diximus, matre concubina, quae per iocum Cabiha

[feu turpis] vocabatur. Tureae, flipendia flagitantes ,• hanc ipfi

converfionem rerum et mortem conciebant, quae paullo pofl,

fecundo menfis octavi die, vulgata fuit. Tureae igitur a Mo-tazo flipendia flagitantes inopem et folvendo imparem reperi-

bant. Quapropter cum illo pacifeentes ad aureorum quinqua^

ginta millia defeendebant. Quae quum a matre fua requireret

Motaz, neque impetraret, nihil omnino in facultatibus habere

afleverante, confpirant Tureae cum Mogareba [feu occidentali-

bus aut Africanis (200)] , et cum Faraonibus (201) in confilium

Motazum dignitate privandi. Congregati ergo ad palatii fores

evocant principem ad colloquium;qui eius rei veniam fibi fieri

per miniffrum rogabat. Proximo ante die potionem haufine;

inde exfpectatione vehementius alvum fuifle concitam. Quodfi tamen colloquium pertinaciter poflulent, et defiflere nolint,

conceflurum paucis quibusdam de reliqua turba delegatis introi-

tum. Tum ingrefli aliquot correptum pedibus ad conclavis us-

que valvas pertrahunt, et tudibus probe permulcant [erant enimMaglabitae] et fpoliatum laceris veflibus in fole collocant, prae

cuius acerrimo aeflu pedes alternis attollebat et demittebat. Ad-flantium aliquis mifero colaphos continuo ingerebat, quos ille

obiectis manibus avertere fludebat. Ex his ludibrii exordiis

raptus in triclinium, quo convocati coierant Cadi Bagdadicus,

Ibn- Abu-Schavareb, et alii, tefles agendorum futuri, cogitur

imperium eiurare. Quo facto traditus tortori fuit, totoque tri-

duo cibo potuque prohibitus, ad extremum raptus in cryptam

recenti tectorio incruflatam, fuffocatus peflilente v^apore, tan-

dem fepultus fuit Samirrae apud MoHitaferum. Chalifatum te-

nuit quatuor annos et feptem menles, minus feptem dies, ex

To7!i. II. Ff nuo

226 ABVLFEDAE ANNALES.

^pL^

ci)^a5^ ^y"^^

i^.'i|^if (j.> (A*s:^4.5 '^Av\3f bAs^i^-^’

j?- 25va?^ ^X3f c\^c jA*a^ jAiVi (^OsA^Jf

v^ijCfk.f l\3 i^j\S^ ^A*+3f p3 B._s:ta^' i^\.At2„^ (A

I^+Ioaj \.^5 (j3.S^ of(-V.^^> ^aLc (_3^/of ?.3:\aa^3 (jV5^ f ^*‘"

Oj-Of '^-^'C jO^ IxXm \.^5 i^'s:\!>

^+2i.f CmAj i^i^XAr'j\\0\X^ Id-Xm i^^.C>c j<o3 j^\ LAaa, vb

^JVXi (^.'jAs^ ^\51a? (^5( j^Xr^ (jAa^ j).Xa>c ‘-^^:? ^

OLH ^^A/am-=»- ^aA_X5 VgA^f v_>A^_C 'j^-SnA^i S^Xif ^a3 ^1^3.A0

'5v=5:taV3 l-ib\.+Au c\3 J>^A+3f f ^^Xr' ^J|^A7^^ oAsb V-AUva:^ J^XaJO

\^j\uj p-i fJ^s\.^,-J O^AW^f ^y+WA.) X.».^ > X-^Ama3I1.3

(^Aib tw^AA^ (^3 ^x3Xao gfX:: ^C(A’i (^’jX^

jj:« ’^^2fcXA3f (^o<Xi ^k^j.c^

2)

pQ-ViX^o (ab continere, coercere, captivum Tacere) notat arces

somm^ Patet haec vocis notio ex Ibn-Doreido: AJ^Xx4-3f jA^A3f^ (J^Aj ^A^'a:^ 5._‘^jm3 iA J^Xas fjf ^Aect3f et Te-

brizio ad Abulolam:

^.^:^\3f (ja»^ ^iAjf ”arces in

funimis montium cacuminibus.

«) o.A2.'i rarior elocutio, caedere (vela) pro tendere , praetendere,

k) vX$3f piural. a finguL. &_X^= canopeum. Scholiafles: ad Moallac^

v_XA3-3f ,A(.vw3f' 'iX^3fJ

A. FVGAE CCLV. CHR, DCCCLXVIII. 227

quo die Samirrae inauguratus eft, ad illum, quo dignitate exci-

dit. Vixerat annos viginti quatuor cum diebus tribus et viginti.

Cutis illi candida, nigra coma.

Huic fufFectus fuit, et eodem vigefimo feptimo die feptimi

menfis anni huius, titulo Mohtadi billah adfcito, Chalifa faluta-

tus Abu-Abdalla, filius Vateki, e Romana [vel Graeca} femina,

cui nomen erat Carb. [Nomen illud Mohtadi billah fignificat

eum, qui fe ftudet patiturque a deo in rectam viam duci.]¥

Menfe deinceps nono rurfus in confpectum venit Cabiha,

mater Motazi, quae a caede filii inde delituerat. Ingentes illa,

quas podidebat, opes, mille numorum aureorum millia, Bag-

dadi humo follicite defoderat. Eruta quoque fuerunt per illas

turbas et eius abfentiam et Saleho, Vafifi filio, tradita, fifcella,

fmaragdorum tantum fere continens, quantum aequat menfu-

ram Macuc dictam, et alia fifcella, paris molis, margaritis re-

ferta; nec non alia minor, ferme Cailagam aequans rubinorum,

quibus pares qui vidiflet , nemo fuit. Ad talium tantarumque

rerum confpectum ftupefactus Saleh: male perdat deus Cabiham,

ait, quae, tantarum dives opum, pafla tamen fuit, pro vilibus

aureorum quinquaginta millibus filium infami fupplicio tolli.

(Sordidum profecto prodebat animum hoc facinore, et nomine

fuo dignum Cabiha.) Ferunt a Motavakkelo aar uvri(p^oi(Tiv ita

dictam ob eximiam eius formam et nitorem, quemadmodum Ni-

grita ille, Achfchidi mancipium, Aegypti ad poftremum domi-

nus, Cafur [id eft camphora, quae candida eft] appellatus fuit.

Tempore poft Cabiha Meccam abibat, ibique palam diris infecta-

batur Salehum criminationibus et convitiis. Illum lacerafte fibi

velum,* illum fibi occidifle filium, illum diripuifte fuas opes,

illum e folo fuo fe eiecifte, illum perpetrafie in fe inhonefta et

nefanda.Ff 2 Hoc

* Mulieres nobiles vel cafu fortuito, etiamfi tectas., videre, capitale efl : mult»

magis, velum violenter attollere et invitas intueri, A.

228 ABVLFEDAE ANN ALES.

Oyj^c ‘Aa- cX+:si/c (jwi o>::^Vao

^Aa^'f cJ (^/.!Cavs.J 2+^t.i (j^aXH

^X— ^_J0\,.^J\ (^> j^/waaC C\4.^f C\+ST.<C (^3 C_^“ C5~'^l5

‘S«-X_^0 ^-i.> ^sJ J^\..o (^XL ^>f(J.3

(^X::

^Ato.X/<j i^:i>.XAo (jX^ <• (^yiXxjcAJf y

(jo,:s\;Cj jJf j^i |t^sn.4.AwA^ j<.g,:>.(A+J iA j^Xa+51 ’i^>^Xs:\i

v^ cS*»i-A*^j ^ f 'S^AtM f^/oXvj

’^A*« J^XaOJ».'i g X ’^f J pX3f^ X+S^ ^A^Xx5f

5/b ^AAjX/^ ^AiSAA+£»^

i^X-C^U ^X_4~ij^ X_a_a_4„j j^-^XsiJof ^j.~>o^ ^azaiXw^^^aXjXa^

^ h oj— ^—5f A^_A_X_X.^^ ^-A_/cf (^Xa^aw &_^XA^ 'iAM^if 50aA

i}. LX+3ZT.<) JJ^A^f »LXX3

^AjS>^x3f ^5XX+3f o^.^Xa3 l\_+.s:t^ X^A^

;A^C JvX3f <-\-;,C Jji' '•e*!?(^XXMA2Sn,W (^•^ C5"^^

pXMX3Xi

Es:i.3:\5f ^J cXam-AI c^ci-Xad ^^j^f(^3f

X^a5

VX-X_Xj Verbum ^X5 hoc loco c{\ fricare, luctare, iir alibi. Inde

^^aX’5 tritus,fubactus

,faugnine volutatus apud Gorairum.

OJh vcx rarior, pro StAio

e~) ^A-c icX«*c:fcXA3f ^£=jj^ nefanda ct indigna niecim egit, nulla habita

ratione

A. FVGAE CCLV. CHR. DCCCLXVIII. 229

Hoc anno primum exftidt celeber Saheb-ez- Zeng* [feu

dux Zengorum, vel Aethiopum]. (202) Erat hic turbatur Ali:

filius Muhammedis, filii Abd-er-Rahimi ,reapfe ex Abdelkais

[tribu] oriundus, quamvis Alin Te iactaret, filium Muhammedis,

filii Ahmedis, filii Ifae, filii Zaidi, filii Alii, filii Hofaini, filii

Alii, filii Abu-Talebi. Contracto is per impofturas ingenti nu-

mero Zengorum, qui Sabach [hoc efl falfuginofas arenas, tractum

fic dictum] apud Bafram incolebant, Tigride transmiflb invafit

Dinarium. Adhaeferat olim Montaferi in urbe Samirra comi-

tatui, carminibusque in laudes purpuratorum factitandis quae-

rtum fecerat, et munera fuerat aucupatus. Anno CCXLIX fe-

ceflerat in Bahreinam provinciam, ibique fe, quod modo dixi-

mus, Alidam ferre coeperat. In his haeferat Ahfaae [urbs ert

Bahrainae] usque ad annum CCLIV, quo ad Bafram evafit, et

hoc anno CCLV demum aperte ab obfequio Chalifae defecit,

et opibus invalefcens indies turbas dabat non contemnendas, fol-

licitudinemque iniiciebat Bagdadicis haud levem, et late fpar-

fis manipulis per omnem illum agrum arma, et rapinas circum-

ferebat.

Eodem fucceflit in Siciliae principatum Muhammed, Cha-fagae filius, Sofiani nepos, defuncto patri.

Eodem obiit in Syria Muhammed , filius Kerami (203),

Segertanenfis origine, auctor illius fectae, quae deum hominibus

comparat,”^* [illosque Corani locos, ubi deo actiones aut mem-bra hominum tribui videntur, ad litteram accipiendas cenfet];

ut etiam menfe ultimo Abdalla, filius Abd-er-Rahmani, Dara-nita (204), auctor Mafnadi [feu corporis traditionum], annoaetatis LXXV.

F f 3 Eodem

'* In editione Erpeniana Elmacini perperam fcribitur -KiA pro Ze/ig: alii

cfFernnt nomen Reng vel Ramg.

** Yid. ad ann, D X C V.

ABVLFEDAE. ANNALES.230

AA\.3iiM j^oL (^-AjVAaXJf

0^3 ]iCi.\.:^x3f (jV^ j^-A^X+if pVE-AJf ^C |^._)jtif A&-f

Ji.:i.\.:s’Jf c\.a3 oV-^^fJ-^-*^'

L^^Xi oX^M oX^/^Xi

aXa.C XaX5 f sl\|^ j»,AXxXi ^S^A4.Xi CyO E^XrsxM JX3j utA.Lf

jfc ^J^O ^^Xi (__^i2.A.^ ^.AM_^X_w.t ^A/*\3 5«J(_\j (^a3

(jXa^H i^Xa£=> X_^_a/c X-}.a£=d j2.:i.XscTM (A-^a^ <

(^Xa£=:^ ^^t»>A3:i5f ^^Xx£l=^ j^EaA|^J"*"^

< J»AIJ-Xr*’ ^AAAX.5f E:i.X^ (^ c 'jwA^^L^f (>_^A3f X_Ax^ ^XAAf

^XXi <• ^jf ^shj^. vA Eci.XrsTH (^Xc ^^Xa.o '^^A^ AX3

cS»_i-A2.^ c^~3 ^>A_^f X_->9 j.-w3 i ^^XA/0 c^^Aa.j (^/C (^^^3 t^^-A^lzU

y._A.^t./^_x_3f j\A-^ tA-^ t^-+_3f i^X_3A_3f ^._3 j^XL ^-3 i^^jjjj.k.k^

f L\_MA_jf |^_3

'-N/jfa->j'

ratione mei fulve. 'Dicunt enim Arabes — cf o>-^==^ inequiiavit

rei, pro, fe praecipitem in eam dedit, aggreflus eam fuit fervide,

et absque deliberatione. Ita in excerptis Hamalac Schultcnfianis pag.

.580. —4-—A_Afi„3 (jf(J./0

<A~A-A^-3 f cA-Cs. ”ruet potius

"praeceps in aciem gladii [ad verbum, equitabit fuper aciem],quam ut

"finat fe a te opprimi." Et apud Meidanium cA!-=sct3 ia ^Xii3X_i XaaS^>

"equitat nos cum iniquitate et lloliditate" h. e. inique et ftolide nos

tractat, nullius rei habita ratione.

f) Forte excidit cAac

/f) Cod. L. X_'^^f

A. FVGAE CCLV. CHR. DCCCLXVIII. 231

Eodem obiit Abu - Omran Amru , filius Bahri, vulgo di-

ctus Gahet (205) [feu cui grandes oculi protuberant], auctor li-

brorum, neque paucorum, neque ignobilium. Erat iocofus et

facetus homo, ideoque a memoriae fuae Chalifis adamatus et in.

fodalitium adfcitus. Theologiam acceperat ab illo celebri Na-

tamo Motacallemo (206) [vulgo fic dicto, quoniam theologiam

fcholafticam et metaphyficam primus excoluit praecipue et aliis

commendavit]. Implicitus quoque fuerat rebus Ibn-ez-Zaiati

;

unde factum, ut hoc peremto, qua ratione ad ann. CCXXXIIIdiximus, ipfe in carcerem daretur, unde tamen poflmodum eva-

fit. Ipfe narravit, olim aliquando fe laudatum fuilEe Motavak-

kelo, magiftrum liberis fuis circumfpicienti. Verum adeo fc

Chalifae ob vultus deformitatem difplicuifle , ut decem drach-

marum millibus donatum remitteret. Inter libros, quos reli-

quit numero plures, funt: liber luculentae atque difiinctae do-

ctrinae, in quo eleganter utroque fermone dicta, tam foluto,

quam ligato, collegit. Item hiftoria animalium,'*' et commen-tatio de fervis, tandem liber de fectis Mufiemicis. Nomen, quovulgo cluet, Gahet, tenrere et absque caufla non impofitum,

quod interdum contingit, fed revera ipfi oculi extra orbitam

in vultum eminebant. Nonaginta fuperavit annos, fed fenectu-

tem egit morbis et doloribus exercitam. Narrat enim Mobar-red, invifenti fibi ad decumbentem ex ultimo morbo, et inter-

roganti quomodo valeret, refpondifie Gahctum

, ita fe valere

quomodo par elTet hominem nonagenario maiorem, cuius al-

tera media pars, etiamfi ferra laceretur, tamen non fit fenfura,

quippe refoluta, altera tam fentiat acute, doloribus articulari-

bus tenfa, ut vel mufca prope praetervolans ipfiuTi follicitare*

pofie videatur. Tum recitafle hoc nefcio cuius verfuum par;

Sperasne

* Exft^t hic liher in Bibliothecae HambnrgenlTs ea parte, quae olim WoIfiQna et

Hiiickelinanniana erat. A.

232 ABVLFEDAE ANNALES.

C pVjjf (^A^=> (A'3

^jsvc cAJ(A=e\3\.^=3 ^^jm..^j\o(J**>^*^

I^Ca^Aj (^a3vX^=3 c\-X-3

^ LjLA.A_3f

2S.'ioVr: ».-A_X_C (jV.£=? 25<^a<j

V^*3.c (j/a3\.^a S.3 SJa.As:^/o '_l2.A:s-i.3\.^=> ^+3\.3 V^XAaJ (jf

7^ ,NAAVA3f sAsb ^ ^xXx’^ jsvaXc (^LxAwi ^aXc

J^A*m+.3^ i_Xaw j^A*jg (,__^_X^O j%'-i

^AXi>.U ^t3Va3 O^aa^ (j.3 ^i3\.ao ^J-XX3 5.3Vs:iADf ljt>

J.Xcw 0*.ao.Xa^ ^0*-^ * (^^A^+3f ^Acs- j.^=no

’^j-^- j.>A2.X^4.3f(J.3

Lji-’->y3f i^j\.ii (^cAX^4.5f (A+sex^

^Aju^/0 (^3 ^AV^,C C\A2.3 ^A/5 v^^A.li^ &Xa3

JVaCL ^3f ^C5a3 e^X^ ’j,3\.A3 f-^AV.X^ J^..^=5A+3fC^ U

f JsXA^A? \..ki ^w^a3 ^X-Xj (jf ^'^!^x3f ^/CCAX-C

|J^\.A^ ^Xc XXi.’ili f i^5l> ^Xc jJVaCjL ^XLli

(_aS^ ^Xx’3y (^A^X0+3f 5>au^=s:x3 (^(AX^Jf ^3f ^JVaCA^ J’

Jl;aj

h) ^^aSa-H »j\Xc^l3 RarifTima elocutio integra. Solet enim alias tan-

tum ^A-sl fc profunde penetravit , dici.

i) ..^j-X-i-zo hcmiplecf.cus parohjfis imius lateris a gx-X.i di-

videndo.

A. FVGAE CCLVI. CHR. -DCCGLXIX. 233

Sperasne talem te fore, iam fenem, qualis eras iuvenis?

Falfa nempe tibi pollicetur animus tuus. Toga detrita nonell: ut toga recens.

Alii eum dicunt librorum ruina opprefTum. In more namque

habuifle, ut libros pro fedili fibi fubfterneret, et circum fe,

quafi murum, exftrueret. Hos collapfos fenem aegrum oppref-

fifle , difcutere et amoliri tantum onus haud valentem. Id acci-

dille primo huius anni menfe.

Anno CCLVI [qui die 9*Dec. A. C. 8(39 coepit] congre-

gabat Mufa ,filius Bogae

,fuos milites, ad caedem Vafifi, filii

Salehi, perpetrandam. Neque fane ille fuga et latebris potuit

fatalem hoftem eludere, quin retractus, et in medium adductus

inimicitias capite lueret.

. Eiusdem anni feptimo, eoque medio, menfe fumma fuit

exutus rerum poteftate Muhammed Mohtadi, filius Haruni Va-

teki, filii Motafemi, quo facto, tertio die poft, is erat decimus

octavus eiusdem feptimi menfis , vita exceflit. Res ita gefta.

Deftinaverat Mohtadi modo dictum Mufam, Bugae filium, ne-

ci; ad quam perpetrandam fluduerat aliquem nobilem Tuream^

Baikial,* per litteras allicere, in iisdem caftris alios inter tribu-

nos cum Mufa agentem, tunc bellum adverfus aliquem rebel-

lem gerente, propofita in praemium facinoris fucceflione in pro-

vinciam fublati. At Baikial Mufae litteras monftrabat, unde,

quo in fe animo princeps eflet, intelligeret. Ex eo confpirant

ambo in eius excidium, rectaque Samirram tendunt. Ibi con-

tingebat id quidem principi fecundum,' ut primi ad fe venienr

tis proditoris fraudem elufam in ipfius auctoris caput verteret;

Baikialum enim comprehenfum in carcere capite plecti cura-

bat: at aeque facile non erat alterum Jipdem, Mufun, tollere,'i • I.'

eiusque

•* Erpenius" et Heibelotus, Bankial. A, : ik t . ,

To?ff. II. G g

ABVLFEDAE ANNALES.

A-

234

y^^-ij\.X9 C ^u^jC j^\X_X_3

(^C\a0.+M i^Xj^S < ^-C ^aS f^J^\.A^ (^l-\X0+3f

OL-j 2^_A.A_/;.Aa2^ (^CA<A/o\.i

‘Acs.f (^lXa^.JI v^_j\.^=^ <-^Aa.AA+Jf iSjj^4.i

j^a1o.CJ’"*'**'^

(jV^ ( {J«AaX‘^ \.Aj\.A‘i ^ \.XAi2.^

^""X?’^_A_2S:A3f (^5^31

O^/i-C. ^AA> ^jjglA*3f ^Ai (3 (jf C\Aa’i 0oW^3t

S—A—of i^Ai

V-4.5 (^.isj.>M^c. ^jaaA^ (3"^^ ^>^33 <A+A*+3f

^^=^A+3f <-\+2!>.3 QA»V^*3f LI &3a(A3f -^j-'!^ '^^A^+3f

^;Jf ^c c\+AJt+3f v_^.X-3^ ^_j^:s:^3L /^LA-3f ^JAA^s:T3f ^jw<o

(^VAi- ^a:siJ jA3| (Aa^c

L^A-4it ^^/0 ^ &-l3’^f'^'if^^

v^2>.\.-o i^_L? V^A^

J'\.a3[i 3L ’^AA^>C l^j\S^ ( \j.A^K^=Zi iXXi.

i}. o^A*M3Vi ^3^A*«f j^S' (jX-c^L (jfoU-c ^Xc j*S‘

^^XyA*A<3 cX5 (^X^—

—^ |*XAA*5f^_5***a^

V X jt,i f X ij.^=^6 X_+-£= 'o3‘-\_X_3 ^j._c ^^y_+_:si3f J_]a_‘^ J!a«a.X_c

^_J^A-iA*<3^ j^X-MA-j pX-iv\_33 j^-^Xwc3 c5”^3 ^ma-^x.

3

^AXC*•

. J'

it) ^.X-3'^3 Cod. Leid. habet ^.X_j^3

/) _X.ma-3X-3 Sic fcripfi pro _\—^-avJL^ , <juod, erat in codice Lei-

dcnie.'

A. FVGAE CCLVI. CHR. DCCCLXIX. 235

eiusque r^i in molimine ipfe periit. Dum enim ad eum oppri-

mendum confcenfo equo ruit, proditur et deferitur a Tureis,

quos fecum habebat , ad ceteros gentiles fub Mufa merentes

transeuntibus. Impar itaque fuftinendo adveiTario fugam ca-

peiRt, et in aliquam domum fe abdit. At extractus inde ma-

lam mortem et infamem fubiit. Nam cervices ipfi perpetuis

ictibus contundebant, tefticulosque pedibus conculcabant; unde

periit annos triginta et octo natus. Fuit itaque Chalifatus eius

undecim tantummodo menfium cum dimidio. Humatus fuit

apud Montaferum. Furvus erat, ventricofus, pumilus, prolixa

barba; lucem primam viderat Catulae. Mores ipli erant fobrii

ct fancti, ftudebatque inter Abbafidas talem fe praeftare prin-

cipem, qualis fuerat Omar, filius Abd - el - Azizi,

fuos inter

Ommiades.

Hoc itaque primum adminiftratione rerum, tum vita quo-

que, exuto, protrahebant magnates e carcere Abu-1-Abbafuni

Ahmedem, filium Motavakkeli, et Chalifam, fuae gentis deci-

mum quintum, falutabant, fub titulo, quem ipfi tribuebant,

Motamed-ala-llah [hoc eft, eius, cuius fpes et fiducia deo in-

nititur]. Novus hic princeps Vezirum, hoc eft, principem con-

filiorum et gerendarum rerum adminiflrum, nuncupabat Obai-

dallam, filium lahiae, filii Chacani.

Eodem fui iuris faciebat Nigritarum dux Obollam urbem,

magnaque in incolas edita flrage, ignem ftructuris iniiciebat.

Vnde cita defolatio. Lignea enim erant aedificia pleraque

omnia ,ex illa platani fpecie conflructa, quae Sag appellatur.

Vrbs vicina Abadan deditione in eius poteftatem venit, fed Ah-vaz vi expugnata.

Eodem amotus eft a Syriae praefectura Ifa, filius Schaichi,

qui, ut diximus [ad annum CCLi], eam occupaverat, tributum-

que, e provincia Bagdadum mitti folitum debitumque, nega-

verat. Succelfor ei datus Amagur; Ifa Armeniam curare iulfus.

G g 2 Aegre

236 ABVLFEDAE ANNALES.

v^Vsrvof ^A£

<p\.MA^\.^ ^JLX_vw^

^i.Ji_:si5t (^\-sn.-j.3f ^AcV+M/f <A-+.ce\aj pV<^f v_^’ V-^a^

^TASTLAaH i3 (^^H ^iAsn.Aa5f c\AM*A3f

v_^_X_L ^y^S^^ jAa\2.A.!> (_^c. Lit.i_A.A.5f

J^Aaw (jl.^=:^ f jN\./«a./oXf ^3f ^^Jc>\s:^3f

v^jl\3:i3( '-LAs. m (^+§3f (^V:i:\^3f ^_)V5 f ij^<i v^^a-3

^aaw s^—aav—

c

^^jV+i3 ^ ^' 3 f

j\\._a_3( oVaS^v^Aa/^ j%_03^*3^ (^a*Aa3^ S.3\.snAa3f \.Aaq,5 ^_JCAaa3

•^TA3CT.Aa.3f n t^_C:^_Cw^ ^\.3 <• 2S»X3f

J~^~^<-X-a_C ^»^=sfo of

5»-A_i cA3f ^A+am/

\._g_^A,o I^I-jLi '^-Aa? ^3f i^j(As:\3f o.+*i of(-\Ai ^3f

J""^^V-ibC>\Aj\.A*;^

c JV—i^-cf ^ V-^-A-^ v_A-j}(-\^ ^__^V3Z'i^3^ Sy^.^—’A+3f

UXi

> o ctm) infpiratum mihi fuit ,

pr. factus fiim deghdire, et qui-

/

dem rapide. Vid. cl. Schultenfiii adnotat. philolog. ad Proverb.

pag. 191.

01) v.JL^-a-3^

Cod. Leid.‘ '

A. FVGAE CCLVI. CHR. DCCCLXIX. 237

.Aegre tamen Ifa praedam mittente, coaluit acre praelium, in

quo Amaguri milites fuperiores facti Syriae ponellionem impe-

ratori fuo afferebant.

Hoc anno vivis exceffit Imam Muhammed, filius Ifmaelis,

vulgo Bocharici nomine, de patria afcito, celebratus, gente ta-

men genuinus Arabs, a lemanica tribu Gaafaa oriundus; auctor

celebris illius corporis traditionum, quarum fides dubio vacat

[Mafnad es-Sahih] libri, quem fui generis principatum tenere

nemo eft qui inficietur, e quo, ceu fal uberrimo fonte, fecuri

doctores hauriunt, et fecundum cuius dictata fibi pronuncian-

dum iudices, fuosque mores ad unum omnes componendos cen-

fent. Natus fuerat a. CXCIV die menfis decimi, decimo tertio,

ftudioque in traditionum fcientia proficiendi maximas quasque

atque celeberrimas urbes [vel academias] adierat. Non fine fru-

ctu, neque numine. Decem annorum adhuc puer (funt ipfius

Bocharici verba),

fcholae premens adhucdum fubfellia, fenfi

meo in pectore traditionum amorem, divinitus proculdubio iii-

iectum. Annos octodecim natus compofui iam cauflarum de-

cifiones et effata illuftriora theologorum utriusque claflis, tameorum, qui Sahabah [feu fodalitium Prophetae], quam qui Ta-baun [f. fecundani] appellantur. Eodem quoque tempore con-

cinnavi apud fepulcrum prophetae [Medinae] meum chronicon.

Meum Sahih compilavi et excerpfi e plus fexcentis millibus tra-

ditionum, ideoque contextum illum Sahihum [f fanum] appel-

lavi, quoniam in eo traditioni nulli locum feci, cuius fides pro-

be explorata non fit. Hactenus ille. Quam vero fua in fcien-

tia verfatus fuerit, hinc pateat. Venerat aliquando etiam Bag-dadum. Vbi qui erant traditionarii, dexteritatem viri tentandi

ergo, decem fubornant ftudiofos, quorum unicuique negotii da-

tum erat id, ut decem delectas traditiones, fed perverfo verbo-rum ordine, et perverfis quoque nominibus auctorum, et initiis

atque finibus transpofitis, coram Bocharico recitaret. Recitabant

Gg 3 fuLim

238 ABVLFEDAE ANNALES.

gjjf fvX£= vJCJcVsrJf Lcf

:if. \_g.A_ii.A_Xc^ ^VaM 1/C>^

cxilcw 2Sk4j«.f

i_X-X-3:t^ oV._^_x_X.5 jJLjt_i^f vJLXjsij(J^

>V-J J=^v'^ |*^=J(j^XsT^Jf f^_jj.JC_i f (j|^JLK

\..^.A-/C (^_A_3n.**y5 c\a^+*« i^jhx3 (Aac

S(A.ib (J.-/C» ^—k-A_3{ <-\_A_c 'jwX_A_3 \— oX-+-i o <^_;^a.

& A »iw> 3y

2T.^3( lX-^I X-0—^ C ^J>-A_A-jX-<^ ^A/M4.0^ 2^Aw (,_^X^0

tjxA_^ ^Aa^3f

^_^-A^=5 gy3f j'X_A«i^-S'

^i-X> J^X_LAa3f (iCA/o L^.a_^

pX-A-Asf X_g-A_^ ^A-A-X-:S\3f ^5f X_^_A_X ^^3^_A_>uwX^

j^. oX3>->-3f (^XA._‘i

(^X-a—u^-^L t_>.^X-/o ;_£^-X_^_3( (A_J^ j^*Ms:x3f c\Aa.'i X^,./.^

V- ^—0-5C_X_+.i (^X-2^_^

X-e-.":!?

o) Raudh habet liC.A.j^-;i»/

A. FVGAE CCLVII. CHR. DCCCLXX. 239

fuum quisque penfum, nofler autem ad quamcunque traditio-

nem ita recitatam, proteflabatur, eam inauditam fibi et igno-

tam efle. Fine tandem recitationum facto, redordiebatur invi-

cem filum Bocharicus , et,prima quidem , aiebat

,traditio fic

habet, fimulque recitabat eam iis verbis, quibus concepta in

libris iacet: fecunda vero fic habet, et hunc in modum atque

ordinem pergebat porro, donec omnes illas centum traditiones

e memoriae penu fuis quasque verbis et veris auctorum nomi-

nibus atque fuccellionibus reddidifiet. Interceflerunt tandem

eum inter et Chaledum, Bocharae praefectum, fimultates; a quo,

ut aegre illi faceret, fubornati quidam, fpargebant, Bocharicum

cum illis impiis facere, qui ftatuunt, quidquid homines utram-

que in partem agant, id omne a deo dudum creatum efle, et

fatali cuique necellitate attributum, neque ab arbitrio proficifci:

item, Coranum quoque creatum efle. Purgabat fe quidem Bo-

charicus de foeda criminatione,qua fe adfpergi ferebat aegerri-

me, damnabatque nefandas opiniones; quo tamen invidiae ce-

deret, excedebat Bochara ad affinem aliquem fuum in pagumquendam agri Samarcandenfis, duabus ab urbe parafangis, Char-

fchac dictum, ubi etiam obiit hoc anno, nocte quae feflum diem,

quo menflruum ieiunium finitur, feu Calendas decimi menfis,

antecedit.

Anno CCLVII [qui die 28 Novembr. A. Chr. 870 iniitj

coeperunt et devaflarunt Nigritae Bafram, incolis occifis ad unumomnibus.

Eodem occupabat lacob SofFar Balcham, et inde porro Ca-

bulam, et alia inter fpolia, obfequii documenta, mittebat Cha-

lifae fimulacra numinum, quae Indi divinis honoribus profequi

confueverant.

Eodem fufcipiebat Alida, Tabarefianae dominus, Hafan,

filius Zaidi ,expeditionem adverfus Georgianam

, eamque fub-

xgebat.

Eodem

240 A B V L F E D A E ANNALES.

L4=5 a</5'w\2w 'S^/\'i.J<3 jJ-A-5

^-5.Xc^f c\.f.^f c-\_4._csr\-^ ^_a_a.A.«^

jf. o%X*j '^aXXao (jXc

<A+X*+if X_^_a5 ^AA_A/^ 2^Awrf X_a-o j^5'

^ JXa3 L\+:i.f Uf vJi^+Jf Ai.f

C5^Aam^ X^A^ C (J.AA_>X/«^ ^Aa*\+,D>^ jMni ^Aamj%-^

.y. X— j^Am^AJ ^Xc J\XAA3.if

‘^AXxif ^_2>-Yf cA_2fcf <A+s:a-o X^a^

<—V+^ff

lyAi^ ^A^ |^_^-A.)[ ^_^amAJ ^jJvaII

5w+jo\XK j^_X_j?..^f ^AAasrVi S.aJXc (jX^=^. f (j^AmST^i^

j_X_3 X_+J^ < j^_X_A.*^_+J^ j.A!3rJ|^ S.«.(AA^3f [«§A“ (w->A^5f

^A^ twX3f {j^j\Yf j^o (jf i_^Ai==3 (^A+3f

c ^Ch sz\Xi jj,jj>^=5AAf ^^A^ OtAV‘3:\’i 0^3

bXi:^^ j\XqciAjw bf^sriAai ^^AC>.Xi ,N^XM«.A+3f L'X/vv^3

c|^s:iA3 ^3f f^j\X*^ ^5f L^-AJ ,NcX+::^ ^.^.xo (j^Aa3( J't^Xi

fc\_!^ A.^=X.A.ib ^3X+_;Clx3f i^^.L_X_3f gXA'3y>( f^-X.X_ai^ j\.;:^\k»j

'i. AJX_+_^Jf ^3f ?»—A_i U-]a._3j^

^Xc

A. FVGAE CCLIX. CHR. DCCCLXXII. 241

Eodem occiderunt Siciliae dominum, Muhammedem, fi-

lium Chafagae, herum, fervi eius, quod iam ad an. CCXLVIIdiximus. Cuius in locum Muhammed, filius Ahmedis, Aglabi-

ta, Libyae dominus, Ahmedem, filium lacobi, fufficiebat.

Eodem obiit Abu- 1 - Abbas, filius Faragi, grammaticus,’

Raiafchii nomine celeber.

.Anno CCLVIII [qui die 17 Nov. A. C. 871 coepit] mit-

tebat Motamed fratrem fuum, Abu-Ahmedem Movaffecum, ad

bellum cum Zingis gerendum.

Anno CCLIX [qui die 6 Nov. A. C. 872 coepit] potie-

batur lacob Soffar urbe Nifabur. (207)

Eodem obiit Muhammed, filius Mufae, filii Schakeri (208),

unus trium illorum fratrum, de quibus artes et inventiones me-chanicae filiorum Mufae in famam et proverLium iverunt; duoreliqui Ahmed et Hofain audiebant. Tres hi fratres magno cumftudio et ingenti animo veterum philofophorum fcientias exco-

lebant, in primis geometriam, mechanicam et muficam. His

viris olim ufus fuit Mamun ad explorandum terrae verum am-bitum; didicerat enim ex antiquorum fapientiiim libris ambitumterrae viginti quatuor millia milliarium emcere. Cuius rei quocertior fieret, dabat his Mufae filiis in mandatis, ut, quanta

poffent, maxima cura et diligentia in eius rei veritatem inqui-

rerent. yi terras fibi dari pofcunt in vafiam porrectas plani-

tiem, adeoque aptiffimas obfervationibus inftituendis; auditoque,

defertum Sengarenfe, item humilius apud Cufam folum huic rei

peroportLinum elle, proficifcuntur in planitiem Sengarenfem,

cum additis a Mamuno fidis infpectoribus et adminifiris, qui

obfervationes fumma cum circum fpectione et fide peragi cura-

rent, et peractas fuifle principi fidem facerent. Ibi diligenter

quaefjta inventaque poli elevatione ad palum ibidem defixum

alligant funem longilfimum, et verfus feptentrionem primum,

To?n.iL Hh linea.

24 "^ ABVLFEDAE ANNALES.

f^,g.A3f j|.^XxAS^^:^f [l\!^

LXif ^k'Sj\] o|y^ OkS

(^K^C (^^f*-**^ '^A*« ^(-\x5f ^CSIT.*^/^ ^XXc!Z'L.«0

^3 f oV^if O p

^f^'0 ^3f U^^jf Aa:^j^ L\5 ei^srijl ^ac ^/o ^^ASziJf

j\(-\X5f ti,Oj 'S>.:^j^O ^3l+/^3f c^LXif gXA'ipf 2sa5 LJa^ijf (-V.’i

(^A+3f ^3( ^oXc ^‘S(_}'”'^ ^aa« f^XSZi

(^3fj

6i4 Li (^33J' utAjis:a'i ^^/A+3f o^X-j ( (^3vA3

J^Xs:•^A*« ^Xxi X+^=3 X_0.A_3f |^J^XM^i (

J-jij Xa> 's^:s\ao^ I^3j ^=s:ta3 vJiXcciXi (^/oX+3f ^^33 (jX^lAv.2ET3f

^3 i^^S^A3f ^Va/o3 f^^A<3 j%.> f ^^Xcf X/C ^X3XL+3 ^/a

^i^3.X—^3f ^ 2^-3X<^aX3

^>c (^X^Xcw ^^3 jkXXj 3A3^(_b*^*^

^_><^^3 3”"^ l-^3

^_^ca33 ^.Aa_3:\3 (^a)X33 pX_j3 \3 (J^ t:>-*-=>;j[;^3f

^ y^ 3^3 ^wTA^ETi^^ ^aC- X_A.X«3^ ^3a/0

j«_jX_i (^-A-+-33 pX_j3 v3 X_/o^ xX-^^\-3^33 (j^3 ^X-s* ^_^i^a-33

jt_X_c (,^3ij Ut-3i_=si'i A-ij ^_A_>c ^j»au.a2^ ii_A_«w \.:^j\0>}\ ^A2.^

?$i 'jv

a_a_0_33,

I—

>

/j) 3*-A-3^ j^-S' Nifi hanc formulam referas ad Orientalium Lacouifmos,

malim

A. FVGAE CCLIX. CHR. DCCCLXXII. 243

linea, quantum foli permittebat indoles, rectiflima minirnum-

que aberrante procedunt. Funis ubi defineret, ibi alium alii pa-

lo humi pariter depacto alligabant, donec, id iterum iterumque

repetendo, pervenirent ad locum, ubi elevatio poli feptentrio-

nalis uno exacte gradu increverat. Id remenfi fpatium depre-

henderunt, fexaginta fex milliaria, cum duobus milliaris trien-

tibus conficere. Reverfi ad locum, unde in feptentrionem pro-

cedere coeperant, directe verfus auflrum procedebant, primo

palo funem, et ita porro alios aliis alligantes, iisdem prorfus

modis, atque inllitutis, quibus antea, verfus boream proceden-

tes, ufi fuerant; donec tandem ad locum devenirent, in quo

elevationem poli feptentrionalis uno gradu humiliorem efle ob-

fervabant. Id rurfus emenfi fpatium rurfus invenerunt fexagin-

ta fex milliarium efle, cum gemino triente milliaris. Quibus per-

actis reduces Mamuno rationem fibi obfervatorum reddunt: qui

rei, quam certiflime fieri poflet, explorandae ergo, Cufam eos

mittit , ubi iteratis iisdem rationibus,

quas in agro Sengarenfi

inftituerant,quum eandem ibi pariter, atque illic, fummam

calculi darent, ad Mamunum renunciarunt;

qui fic relationis,

et huius, et ex antiquis libris hauflae veritatem planifTime per-

fpexit, ambabus obfervationibus cum vetuflis, tum fuis, exacte

inter fe congruentibus. Multiplicabant deinde fexaginta fex,

et quod excedit, cum 360, quot funt gradus orbis coeleflis,

unde confecta viginta quatuor milliarium millia. Haec ita ha-

ctenus retuli ex Ibn- Chalicani et aliorum hifforicorum fide;

quos tamen dubio vacat in eo falli, quod exiflimant, Mamunitempeflate inventum fuille, fex et fexaginta milliaria cum ge-

mino triente unicuique gradui competere. Tandundem enimnumerarunt veteres in gradum: at Mamuni tempore obferva-

tum fuit, gradus fmgulos non habere nifi quinquagena et fena

milliaria. Id quod demonftratum efl; in Aftronomicis.

Hh 2 Anno'

244 ABVLFEDAE ANNALES.

(^-X_x_3 V^a3 c i^kXA^^ ’^Am;

Vii>\.A3 (.^AM ’i>-i.2y5\,3

j^VXa5 ^_^/^a!> JS^Af

^ c (^^AM2Cl3f

(^3 (^Aw,:sxJf ^3 gjXc y.3 Os+s:taj ^3 j-L*i>

b»A/cV/<o^f ^Xc ^;iv.c ^+Af (Aci.f ^s}^ ;^Cmax5\.3 (_^^3uM

'j^Av-

5

<A^a? (jl5^ fj^0+Cyi ^Xc ^/0^LXA+3f CX+ST/0 C-X3^

(^ Aa«aa'^^^Aa*- pw^X.J X+A'^^ {^h'kA..^»i (^AaX’^ (^AA*3"f

(J./0^_A.j^_LJf ^X^AaJf

(J.3(j«/,vkSn3f (^'i

•’?• ^xil;Ux5f

^^3 L^A5f (J-^ (^oXA3t3f (^Aj^ilif vjisilwjf(J.3

^^AA2» 1^3 X0A^

v.^c e^A3f (j-s^ X03 X-s^Xc (jX^ ^Jf (^AAjX^Af xX+^s:\Jf e^xr^

f X+0s:i3i^ X4.03;:tX>o^ ^iiMAisru^t ^jA^A4.Xia.3 oXxS^ (jjjlXaX^I oXxr’

eAjib X0X3Z13 ^^.o DcAc^+5f Aa31 ’^XA0+if (j^Axif ^hvSZi {^ijX.}.Jt3f^

^As:T.3f U^3 ^Xm (J.A? (^L.3 olXc j».sJ^ ^A=s:\3f oX-j.c ^3f '^AAuX^f

(jJoX-S^3f L\3^ j<'§A^^AXr' \AXc^ 1_^maA3 (^J^XAaj [^jX^

(A+:i.f (j>3 J-A3-3 (/^ ^ (^*ajXa^ (j>aX*;^ (^(A::^f "^a**/ (^Xc>.o j».>

j^3 ^ȣ2.j ^^.xaauI '^ama3I 50a^ f xf^X3f^ ^0a3( -c|j25 ^jX/jX*M5f

pf^03(J.3 ij"- (J.3

(jX+A^ (^3 of3vih. (jX<X**^ ^3 (Aw/f ^3 Ov>:i.f

<ij^:^j-

{^MA5^J^X^a.f ^J Cj/^3f ^A^9>. p^3 <•

t,A^

A. FVGAE CCLX. CHR. DCCCLXXIII. 245

Anno CCLX [qui die 26 Octobr.' A. C. 873 coepit] occi-

derunt Arabes praefectum Emeflae, Mangurum, cui fufFectus

eft Bectimur.

Eodem obiit Malee, filius Tauki, Taglabita, in urbe Ra-

haba, quae ex ipfo, conditore, Rahaba Maleki folet appellari.

Eodem obiit Hafan Afcarita, vulgo fic dictus, filius Alii,

filii Muhammedis, filii Alii, filii Mufae, filii Gafari, filii Mu-hammedis, filii Hofaini, filii Alii, filii Abu-Talebi, undecimus

Imamorum, quos Imamitae fanciunt, et pater illius Muhamme-dis, quem e crypta Samirrenfe* reducem opperiuntur. Natus hic

fuerat anno CCXXXII, ut ad a. CCLIV iam notavimus.

Eodem obiit Hafan , filius Sabahi , Zafaranenfis (209) fa-

kihus, e numero difcipulorum Schafiaei Bagdadenfium.

Eodem obiit Honan , filius Ishaki, Ebadita , celeber me-

dicus, qui complures veterum fapientium libros e Graeca lingua

in Arabicam, quam bene callebat, tranftulit, erroribus et vitiis

repurgavit, et fuo nitori reflituit, quales funt Euclidis elemen-

ta, et AlmagefH [vel Ptolemaei. (210) Ebadita vero

appellatur ab Ebadis Hirae, quomodo appellati fuerunt mifcel-

lanei illi Arabes Chriftiani (21 1), qui Hirae confederunt, undenon pauci clari homines cum genere nomen traxerunt, in qui-

bus eR Adi, filius Zaidi, Ebadita [celeber et vetuRus poeta].

Ad annum CCLXI [qui die 15 Octobr. A. C. 874 coepit]

nobis referenda videntur initia regni Samanidarum, quod in

Chorafana duo fere faecula obtinuit. Hoc enim anno praefe-

ctus amplifiimae provinciae nuncupabatur Nafr, filius Ahmedis,filii Afadi, filii Saman Chodah, filii Gatmani, filii Togati, filii

Nufchardi, filii Baharam Gubin, illius, cuius in hiRoria Cofrois

Barvizi fit mentio [in quem infurrexit et tyrannidem arripuit].

Avo Nafri noRri, Afado puta Samanidae, quatuor erant filii,

Nuh [feu Noach]; Ahmedi lahia [f. Ioannes]j et Ilias [vel Elias].

H h 3 Illi

* Vid. fupra pag% 331»

246 ABVLFEDAE ANNALES.

c (A-A_x^5f (^^^V+.3f L^aX^ (^Vaa/^^ ^3

< j^0iX+.^A^^ (^\./«oXa« ^ (_\am3

(^V*uc (j\.**/f^^ cyXc (^Xsn.A*fcif 0'f|-*5f ^3f (jX*Av|^cv i^/oX+if X+3^

^Aa« 2^jXc^j C\_M/f cX^^f j^S"XX+3f ^jXa»aC ^"^5 < oX^c

CX-amI ^^^Xa3( ^/0 ^^^jijXwA^f CXamI ^^aCSTLj^ ^^AAjX-<^

^jjXo ^^AM^^d3f X^5^ c (mXa3^aam cXa*^3 (»i»3 ^

^^X*mC CA*3 (^X*^ 'O X4.^}.J4\^ ^X+C^f SASb ^yXc

^XXjjX» (jJ^XAjf s(_\Ji3 oX/^ L\>*«f ^3 oXa5

j».‘i ( 25^Xc oX-}.c

^AA3 ^Xi^am (Aw-if CV+^^ (i)X^ < ^JAiXa33 C_\aS'W iS.Aif 2^X4.C ^Xc

OX-C jt*i f (-Xa+2:^ vJis:-U«^ ^AcX+«.f^ <_\«-f^ (^ASTTj^J'^'^

pcX^iJ J.*cX+A«f (jX^ ^3X+c^ ^Xc f^3 t_xXd:TAA*,Xi iAA«f (A+:i.f

^AAa^ (^c\2>.f ^aa«C5-^-3)

'^AAw.3f n\ii i3 [pXs:\3 jh3.b [/"^"^

^AcX^^f »._A2k.f^

J~*‘^’^Ax/^3f V_^_X_/UU <^.3l> <-\X> <• ^^^AaAa^

^xLi < ^aaA/^ ^aX^«^ ^_\*a/ ^XXif ^X^ X+^aa3 Xa3 f^OvAuiXj

80j^ 8(_\JlX'*'^

X.+_XiJ^3

?.A~>-X3 ^AcX^-AA-f

‘^^J'^^AA+*«f Ci)X^ f fj\Xi:si.^i ^AcX+Awf ^4.X**.f« ^x.f^/0 ^Jf

j^_^AA 8o^f ^.^Xa? p3(j iiC$LxXi j^.Xx3f

i}. (j^Xx'i s.XJf (j3 Tijf^ktjj X/c (^Xc

j,.gA5f <_\4.:i.f (Jkc^ J-iif (jAac 'j.AMA3f 8AiJi

if. j*,0Aa^j^ ^^A0 ’^cX+Ci>. ^Xc ^A2.V^ Xi^3:i.X^ f^^X=s:\i X/UXas^

j) o.•VJf Sic fcribendum putavi, pro cX—*«3 ^J..s <-\-+-:^f o^f

quod eft in codice Leid.

/

A. FVGAE CCLXI. CHR. DCCCLXXIV. 247

Illi tum verfabantur inChorafana, quumMamun eam provinciam,

patris, Haruni Rafchidi, nomine gubernaret: qui magno eos in

honore habebat, maximisque dignitatibus admovebat. Quum de-

inceps Mamuno, Chalifatum adepto, Chorafana Bagdadum eflet

excedendum, praefectum ibi fuo loco relinquebat GalTanum, filii

Abbadi, qui anno CCIV praecipuas quasdam fui iuris praefecturas

ita diflribuebat hos inter fratres, Afadi filios, ut Alimedi Farga-

nam, labiae Schafchum et Ofrufchnam, Iliafo Haratam, et NuhoSamarcandam regendas mandaret. Gaffani apud Chorafanicos

fucceObr, Taher, Hofaini filius, eos in fua quemque fparta confir-

mabat. Interiecto tempore poft fratres vita decefferunt, unus pofl

alterum; primus Nuh, tum Ilias Haratae, qua in praefectura pa-

trem filius Muhammed excepit. At neque horum fratrum, neque

tertii, lahiae, foboles inclaruit, gentem certe Ahmedis non aequa-

vit, cui feptem erant filii; Nafr, quem initio huius articuli nomi-

nabamus, et lacub, et lahia, et Afad, et Ifmael, et Ishac, etHomaid.

Quos inter quem primo loco pofuimus, Nafrum, ut is poft patris

fata paterna in munia fuccefiit, fratrem, quem merentem ftipen-

dia fua et fibi obnoxium habebat, Ifma£lem, Bocharae praeficie-

bat hoc anno CCLXI. Inde autem corruptis fratrum voluntatibus,,

fraude delatorum, bellum exarfit a. C CLXX V, quo victor Ifmael

Kafrum captivum accepit. Tantum tamen aberat Ifmael ab info-

lentia, ut adducto coram fratri, omifTo equo, pedes occurreret,

manumque ofcularetur, priftinaeque eum dignitati fedique red-

deret, ipfe porro fe, ut antea, Bocharae contineret. Erat quippe

hic Ifmael imperator optimus, vir probus, litteratorum impenfe

amans. Ideoque deus eius et fobolis regnum, quod ex huius ope-

ris proceflu conflabit, diutiflime extraxit.

Hoc anno deficiebant Barkitae ab obfequio Ahmedis, filii

Tuluni; fed redacti funt in ordinem. Miflae enim ab eo copiae

Barcam admota corona expugnavere,, principesque feditioforum

comprehenfos caftigarunt..

Eiusdem

248 ABVLFEDAE ANNALES.

ij-P 0.+s:t/c; ^^i Ov+2.t ^3 c\+=s:iaj ^j^'S

j-iu-c. j»Aj^ (^oL^

^Vwj ^'S ( (_^3 tA+.C^f !^=».f »Os*3 ^

vjici». r 2S.X3f J-a;s*« (3 (-XsliVc:^ ‘^aIoxM ’S^Ajj<0 ^Jf j^A|^3{

vj ^+2>^ ‘csAx^23 ^ Ja«. cJotXJf

Vma4>^ (^3^aX3V3

4 j>s3\.a3 ja+s:-i,3 0>o^-^ < 'j^+*L.c ’i.Alii jO

C^'^l^CX+3i LX^C ^3 ^AmSZiJI '<;^'* 'j^AAM^f 8A^ S:^

c ^^a5| c^A5f c\a*a3 ^^3 i^V.ac cA^ s\.AnX3f ^Aolj

l»y^ t5V»A^A«|*3) Va3| ^Aaaa3f

^^AAA^

"LA^3 (i«\AAAf^

^ (bX^^A} j^3 \.0A!S-U>

^^amAC ^».3 5.4.aa^ l_\sb^3f ^ALma^^I ^0”'^

if. jaXaai\.3 \.Aaa^^Z1/0 y*^

^y|^3\.AiAAA3f ,_,\.!ST.3:T.3f y.3 ^Xav>a0 ^aaaS:" ^ (>

j^,_X./aa.a5 ^3^-^* ^ kjijjOvsrOf gX^-AAA^ j»X\a/oVf ^3f J_y^^lACEiAajf <_\aaaa+53

f ?.c«t.+AAA/0 i^V3(-\2s (^3f ^A+aXS' (^-o ^iAs:T.,>oJf cXA«A+3f ^ fJxA \^Xaj<o

(^V:siA3 ^X3j X.+^ jf.X/AAAO j\jA\v.\j ^3f (^(^l:s:i,}.3i pi-A^' LXi

(^^XsitXJ j^.Xauaj ^3^^ XAaaaao ^.ac qa/Xa-H jii.X5f lAXi. ^Xaa«^

^_^_A_jj.l:^ ^A30\3::i+5f <Aaa/^ (^3oXaaa/^[ o\A\w I Va <ji { ^A^O

2$I

^_3

r) 5aXJ( ^^cdid VOX d^ci 3t in cod. L«

J-) A Cod. Leid. habebat \^j.3>SX

A. FVGAE CCLXI. CHR. DCCCLXXIV. 24^

Eiusdem anni menfe quinto decedit Muhammed [fecundus]^

filius Ahmedis, filii Muhammedis [primi], filii Ibrahimi, filii

Aglabi, dominus Africae, poftquam fuis rebus per decem annos,

et quinque cum dimidio menfes praefuidet,habuitque fratrem

Ibrahimum [fecundum] fuccedbrem, qui deinde facto in Siciliam

traiectu tot infignes extorfit Chriftianis urbes et victorias (212),

fortiter, et ut par eft pro ampliandis Idamifmi pomoeriis pu-

gnans, donec tandem ifta in infula abreptus eft inteftinorum pro-

luvio (213) nocte ante diem Sabbati xix menfis undecimi anni

CCLXXXVII (214) pofl imperium XXV annorum. Arcae inclu-

fus in Africam translatus eft ,et Cyrenis humatus. Celebratur

eius prudentia, et munificentia pariter: omnes enim fuas facul-

tates in pios ufus erogavit.

Eodem obiit Hafan, filius Abd-el-Maleki, f. Abu-Schavare-

bi, fupremus Cadi Bagdadi, oriundus de gente Attabi, filii Afidi,

illius, quem Muhammed expugnatae a fuis copiis Meccae praefe-

ctum relinquebat, quum in eo eflet, ut Medinam reverteretur.

Eodem obiit vulgo fic dictus Abu-Iazid Baftamenfis (215),

vir fanctus: verum eius nomen erat Taifur, filius Ifae, filii Saru-

biiani;

qui Sarubiian religione olim magus, dein Ifiamifmum

profeiTus fuerat.

Eodem obiit Abu-l-Hafan Muflem, filius Hegagi, Nifabu-

renfis, auctor Mafnad es-Sahih [feu corporis traditionum genuina-

rum], quod, ut ipfe profitetur, e tercentum millibus traditionum,

quas ipfe pafilm audiverat, compilavit; varias enim urbes nobi-

lioris huius fcientiae fludio adierat. Ex quo Nifaburam venit Bo-charicus, adhaefit ei femper Muflem, ne vel tum quidem abfiitit,

quum omnes ob quaeftionem de creatione verbi [dei fcil. aut Co-rani] ipfum defererent. Quid quod eo procedebat cultus et ve-

nerationis, ut ipfi diceret: O doctor doctorum, o princeps tradi-

tionariorum, o medice fcientiae traditionariae, permitte mihi ut

pedes tuos ofculer.

Tow. II. Ii Anno

250 ABVLFEDAE ANNALES.

i{. ^XxXi L-wf^ c^2.\./i2

jtj y 'i.^{,^J*-^

t^_ I 'gA’^ f y.xxA.^ &A**(

jlaX/O ^:^V-cf oV/C <-jj.aXj\.a^ ^^Xc^-o

gjM jt-S <wXmX/0O (l^'^ ^ tl^'^<-\+^l

^X**/ 1^3<” X=^ ^3f j^S‘ dXacs Jf j^5

vJ JJ^CA3f ^3f ^A^=>Viljf ^-A.A?3 J-J^lojf X+A*« ^A^^XLjf g.33

^1x3 X+A*jw 'j.A^=i\Ja.3f ^^C-X/^ cx+2.3 jsAAXi ^Ai ^.XcXL

Xg.3 pXXA3 t\+^f {y~^ 1*"^(cxjcx**/

pV/2i3f ^3f ^*^u3f X^3 ^ oX§sr3J

^^^MAA3f ^ ^ (^^^^3X3 X^a3^

j»^L.c^^3 X^^ ivAAAac^ XsJyAa2^ ^AAa3f {^/o (^X3Xcw ^a3cA<c OsjolS^

jt_sjyA^ ^j^=f^+3^ c^0a3^ (^\AaA-3^ ^A+XMM.3f X-03^

^^Xw-^ ^jAasriJ ^ X>c Xg.Xs{if (^/o ^ac X^cciXii 0.AAa3f ^<ii3 ^>c

L,

^3 f ^j>AA^i3f C3^ ^

kAA^

/) jjSA" Sic leg, pro quod habet cod. L. Conf. adnot. hift, ad h. 1.

v) (jXa^^^ Pofterior hoc erat in codice L. Xa^^/« : conformavi priori

lectionijquae tamen an praeferenda fit huic, nefeio,

x) fvXsb» Cod. L. »o^ib y) ^a:w Cod. L.

z) Hoc loco erat in cod. L. (^3\.L> Vane feriptum reperitar

hoc nomen; (^^3^-X? plerumque, aliquando (^XaL, rarifiime (^3lL

A. FVGAE CCLXIV. CHR. DCCCLXXVII. 251

Anno CCLXII [qui die 5 Octobr. A. C. 875 coepit] mit-

tebat fcelus illud,* Nigritarum dux, exercitum in Bataieh [hoc

efc paludes, tractum fic dictum] Vafeti, qui ibi caedibus, rapi-

nis et igne graflatus fuit.

Eodem obiit Omar (2i<S), filius Schaibae [traditionarius].

Anno CCLXIII [qui die 23 Sept. A. C. 876 iniit] occu-

pavit lacob SofFar Ahvazam.

Anno CCLXIV [qui die 12 Sept. A. C. 877 coepit] obiit

Amagur, cui Damarcum attributam a Chalifa fuifle fupra dixi-

mus. Hanc e continente invadebat advohns ex Aegypto Tulu-

nides Ahmed,

pofl eam rapiebat Emeflam ,tum Hamatam,

denique Halebum; quibus omnibus fubactis, quae fola fupererat

Syriae urbs, Antiochiam adoritur, eiusque principem, qui tum

erat Sima, vulgo Tavil [feu procerus] dictus, ad deditionem in-

vitat, et recufantem impugnat acerrime, urbem tandem armis

expugnat. Quo in conflictu Sima ftrenue pugnans cadit. Inde

procedebat Tulunides Tarfum usque, ubi oppugnare et vexare

Chriftianos decreverat, fed annonae caritate et inopia vexatus

ipfe retro pedem in Syriam referebat.

Eodem res novas molitus efl apud Sinenfes rebellis aliquis,

cuius aeque originem atque nomen ignoramus. Qui contractis

magnis copiis aggrediebatur et oblidebat et expugnabat tandem

infeflo marte magnam Sinarum urbem Chancu dictum, egregie

communitam, et ingenti fluvio rigatam, magnaque refertam ho-

minum multitudine, M udemorum , ludaeorum , Magorum, et

Sinendum: in quos victor dragem edidit, quantam haud facile

dixeris. Victricia porro arma per Sinarum terras longe lateque

circumferebat, at tandem in praelio quodam cum rege Sinarum

I i 2 com-

* fcelus illud. Non Hnhih, ut extlat in Elmacini editio-

ne Erpcniana , unde quoque Herbelotus hunc Halubum in Lexicon fuum

intulit.

ABVLFEDAE ANNALES.252

:>}. (iCio (-\*i jA^ J^Asruot ^A\aJf

iA+a:\^ tA+c:>f y.3

c3 (jjcXXif o3 ( 1-0-a_Ca^ coVjjp ‘^xJ(-\/o AA

, ^ j^xXjJV./^ (^aXm^ C1>^^ A\*« \-0Aa3

^ ^SCXx^3 x^ViC

CAaC J.K2.J^^ Sr^^ ^6'”^ ^

(^xXma!> ^am bc-V^v iVcgiAjI (^_^f

< j^SAAf

f ''Ajf f ^ (ICs». l/tf

.5?. (»_^X*,+3f cXAaiVi 0<-XAai fij^

JkA5 \.A> &Ac (jxt\.A3f ^Jti\.m3f ^‘Jt+*« ,J^

oL^>c ^jI+2^3( j,_^\.i <^x3v^ (iCXJo j^of A^V.4.i^3f l\.>c (^jaa.^j <»x^ <-\^

X*^”^ ^"'^"X^'*

3^ j^rAAf ^jXc^f (A^c (A^-^t

g\^3 ^T.XXif V^x5 fj^xXj\M*^ QA^+C^ &Aa« (^XcwiJJ^S'

i}. of‘Aji^ o3^'*^3fl5X^~“ l*'"^'

’^Aj\.+*A3f

^^3 \^^i.xi oV^ s.AAv%3f aAsb ( j\LA\a3f C^Xxj C^-c ^£=50

J~*^^j^V.A_Asa_3f v.X^_a_5

fc? ^XXsriJ j^Xi 'i^AXsiJf A4.^s:i3f 5.3 f LAA^i gT.A^X3f 5^xXc c.X3X^

fl) (jjuVa3( (^Xc JXOiYf 1^-3 A'"'^'^3cAX^ Xa) ”cft

^proverbium, quod ufurpatur quando monere volumus, res noftras

"aliorum curae non committendas, fed a nobis iplis peragendas eiTe.’

Verba

A. FVGAE CCLXIV, CHR. DCCCLXXVII. 253

comniillo difparebat , ut,

quid factum ipfi fuerit , non con-

flet. Diflipabat ille cafus eius factionem, ut poflea rurfus noncoiverit. (217)

Hoc anno imponebat Libyae dominus Ibrahim, filius Ah-medis, filii Muhammedis, Aglabita, coronidem urbi Raccadae,

- quam condere iam anno CCLXII coeperat, eoque fedem fuam

[e Cyrenis] transtulit. (218)

Eodem obiit mater Motazzi, Cabiha; et Abu-Ibrahim Ma-zanita, difcipulus Schafiaei; et alius eiusdem Schafiaei difcipu-

lus, Mifrae, lunas, filius Abd-el-Ala, filii Mufae, natus annoCXC. Huic lonae in acceptis referimus veiTiculos Schafiaei, moxfubiiciendos, quos ille ex ore magiflri referebat:

Non fcalpit pellem tuam unguis alterius aeque bene, atque

tuus; ergo quidquid opus habes, ipfe perage.

Et fi quem necefie tibi omnino eft adire, negotii aut ege-

fiatis caufla, illum adi, qui flatuere tibi tuum pretium

norit et velit.

Idem lunas aiebat ab eodem magiftro fententiam hanc audivifle,

”Hominibus placere, efl meta, quam afiequi homini nato da-

tum non eft. Tu ergo ipfe difpice, quid tibi congruat et pro-

fit, five in religione tua, five in rebus, quae victum et vitam

civilem fpectant: quidquid autem tibi rationibus probe fubductis

probatum fuerit, id mordicus tene.” Celeberrimus ille Tarichi

[feu hiftoriarum] Aegypti auctor Abd-er-Rahman efl huius lo-

nae, e filio Ahmede nepos.

Anno CCLXV [qui die 2 Sept. A. C, 878 coepit] expu-

gnabant Zengi Nomaniam, eaque expilata et exufla vertebantur

ad Gargaraiam, quo territi Savadae Irakenfis incolae Bagdadumconfugiebant.

Eodem obiit lacob SofFar, filius Laiti, decimo nono die

menfis decimi, Gondifaburae, in Ahvaza, e torminibus, fpre-

to medicorum confilio,

qui clyflere purgare ventrem fuafe-

li 3 ra nt.

254 ABVLFEDAE ANNALES.

/C jAa+Am\J V-^Va^ J^aH »X^jf C\*3 (A^A%4.3f

JV>;, ^,va3^ j\\.5CwkCE^3f (js/O \..Aa£^ \Xxm sOsaC

C5'^'^(-\-X_i ^j3 ‘i^AAX:s:i\.3 ^

fAib O-A-c cAa^wJI (Adi &>aa^

j»,Xa«^ I^CXaj ^lA/lif CV3 (^3iju (jV^ f ^AaA3j

^ccA^ ^Xc fj^\ssi\i (.^L? (jX^ ( »(Aj ^Xc X^Xdif

^Axi ^\jf j:fl-X-l.-C A j-Aa2.33A"*"*-

^Xc X>C^X:5» \^^XXS (jX^ <• 'j^A03^(

(jXS^ (jXava:st.a« J.AS‘f<-\:^ A (^3j<3 j\.XkiI\ iJ

c^jXA^3f^A<iA3f ^\3Xat *A ^

J'X'^^ ^Afc«.3:i5f ^jXC/0 ^i.3X>o jA

f^^AVsx3f ^ Is-Aas ^ac |ti^j'0 (jX^ f ^\3Xad g/o ^^XS^ X+r^ ^'*

U)J

Verba funt Scholiaftae Hariru ad conf. xxxiv, qui deiii ipfum difli-

chon Schafiaei adducit. Locus autem Haririi, ad quem ea affert,

liic eit '.

(_2^3 ;^_^4.Xc ^^aajuXaa-c AA*/Xcsria3 f \..(.X3

A*-^a?(^iAX:^ (ijCecTJ At-X_2w ^A) A^^ (J^A^

j.kn2.)\.i c^'^3f ^33 (_.Asbjs.AO (^_A2.ij^ c

Uoaa5|^

”quum viderem mancipiorum mangones meam ipfis datam

”commifIionem oblivifci, aut faltim oblivionem cius fimulare: intclli-

”gebam non omnem, qui lineas ducit, [ut fartor creta lineas in panno

”ducit ad delignandos forficis ductus] etiam fecare; et cutim meam

”non melius quam ab ungue meo fcalpi pofle. Ideoque repudiabam

’Tectam Repofitionis in alium [locus hic ex hiltoria theologiae Muhara-

”mcdanae debet explicari;] et prodibam in forum [mancipiorum] cum

”rubris et albis [nempe fpccit:bus; cum auro et argento].”

k) ^\A_A_if deerat in cod. Leid.

A. FVGAE CCLXV. CHR. DCCCLXXVIII. 255

rant. Eodem ipfo tempore miferat Motamed cum legato lit-

teras, quibus ipfum delinitum blandis verbis fibique concilia-

tum, et ab Iraca, quam adorturum minabatur, averfum ibat.

Sed magnum procul dubio malum manebat Chalifam, fi vir

ille diutius fuperfuiflet. Nam,

ut legato teftatam animi fui

conflantiam faceret, advocabat eum iam aeger, et monftrabat,

quae coram exponi iuiferat, gladium, et atrum panem hordea-

ceum furfuribus nondum purgatum, et cepas, mandabatque haec

fuo nomine ad herum eius, Chalifam, renuncianda. Si mori

quidem fibi contingat e praefente morbo, futurum, ut eo fui

otium Chalifae fiat,metusque eximatur. Quod fi vero cum

bona valetudine in gratiam redeat, nullum fore arbitrum, qui

cauflas fibi communes dirimat, praeter eum, quem monftrabat,

gladium. Aliter, quam bello, decerni non pofle; cuius fortu-

nam fi tam habeat adverfam, ut victus a Chalifa fortunis omni-

bus excidat, decrevifle ad priftinam frugalitatem, ad panem il-

lum atrum et cepas, redire. Excelfi erat animi vir et Iftamifmo

aufpicatum nomen. Vrbem enim Segeftanicam Rochagi quumcepiftet, cogebat incolas fidem Muftemicam profiteri, occifo eius

principe, qui eo procefterat arrogantiae, ut in aureo folio reli-

dens deum fe iactaret. Prudens etiam et follers erat lacob,

quamvis ignobili ufus nafcendi forte. Nam initio rerum fua-

rum artem fabrilem aerariam exercuerat, unde quoque nomenSoffari [hoc eft fabri aerarii] adeptus eft. Militiae tyrocinium

et fortunae, quae poftmodum ipfi tam luculenta affulfit, fun-

damenta ponebat fub aliquo Saleho, filio Nadri, Arabe quidemKenanita, natalibus autem fedeque Segeftanico homine, qui a

voluntaria adverfus Charegitas militia,eoque

,quod volentes

omnes in laborum et difcriminum focietatem venire, ad ean-

dem militiam invitabat, inclaruit. Saleho vivis exemto tranfi-

bat lacob in fuccefloris familiam, Derhami, filii Hofaini. (219)

Quia vero Derham ifte rebus gerendis fe parem non monftrabat,

homo,

256 ABVLFEDAE ANNALES.

UXi

pL\X_’i ^Xc j^/O^L (,,_^XjtJ 0>v5,A*AjXi

BtAXJ ^'%\.i pVij OX^ < (J.aXmaJ( J.XAoI^/0 v3

(jX_«,f^2>- iji^4.5f jk-A-cXiai j.XAXsnJf vjjiAXjf

J?. ^-O jX^'lK J^A^f (jX/^^ (Aa.w>5^ ^jXa*v.=CT**^ (jX^iUof^

(*^X^— (_P^^Xmaaa31 ^^Xsr^M/f

:(tx Jf(-\-^yf"

J5bf Ja5 X_^^ r^j.AAjXA^ C:>*X*v^ 2^A**i ^^.aX^O

^ ^jMaAC |%^X/cXfi

vJ ‘j«AAXs:T,K |f-C^ ^s:t!> ^x3f o^JS^f vj (ja/XaJI (jX^=s

'j»XX3 j^.-c of oXa^^^ o^3i3( oaXxj ^_^^•^**^^ i^+Ajic olx^S^

c^..:^Xao ^JXaX^ v»i^+3f ^JXiX;iiX iSk^XiAj X^ jsV5Cj^f jv0A/3^

'^CX+A^f j.f~iO,'i jh^~^ J.JXjiAw^ tA+AAA3f ’^AAXcs:i3f j.c^xf^^

L^^a3[ (^A? OA->X^X^A5i( C ^AAjX/*^ J^^J>AA*^ ^X*m ^^^X^O jt*-i

X^Sy;ji 1.^-^ c^^wXao «^AJss:T.3f (J.A^ ^vAAX:srL3f

2^A-5C.\^ L-X..5^a3| ^Xwj f X^aXc

<-5j\XXd:\+3f XjiiX+«^ (4^^» X^AaSb (A*5 (jX^ i«x>^Xa3

XA.Aas:\iJ

f) 'Verbum in ea re proprium. In genere ell commendare,fna~

dere, imperare aliquid, praefertim aegro medicinam. Hinc (_iAA^

famulus, pr. imperatus, vel cui aliquid imperatur.

(Vj ^j.f.Xs:-u> paffus fuitfibi cbjflerem iniici. Videtur verbi notio efle

iniiccre in utrem, aut, quod iam intus ejl, continere. Hinc notio: ali-

cuius fanguini parcere.

A. FVGAE CCLXVI. CHR. DCCCLXXIX.

homo, qui adininiflrare et tueri parta, et copiis imperare ne-

que noObt, neque curaret: conveniebant caftra lacobum, eique

communi confenfu fuum imperium deferebant. Neque Derhatn

lacobo fummam auctoritatem cedere ceflabat, probe fuae iner-

tiae fibi confcius. Opibus itaque lacobus invalefcens indies fub-

igebat provectiore tempore provincias illas, quas fuis quasque

locis et annis iam fupra nominavimus. Rebus humanis tandem

exemto fuccedebat frater, Amru, filius Laiti, qui, quam pri-

mum ad imperium accedebat, obfequium per litteras Chalifae

deferebat, comitatisque praemium praefecturas Chorafanae, Is-

fahanae, Segeflanae, Sendiae et Kermanae ferebat a MovafFeco,

[Chalifae fratre et per orientem legato,] qui, mandatae codicil-

los auctoritatis et Chalaas (220) [f. chlamydes, quales novi patricii

honoris ergo, teflandique obfequii, induunt,] ei mittebbat.

Eodem obiit Ibrahim, filius Hanii, filii Ishaki, Nifaburen-

fis, unus eorum, quos Abdal (221) [hoc efl, religiofos et fervi-

dos dei cultores] appellant.

Anno CCLXVI [qui die 22 Auguffi A. C. 879 coepit] oc-

cidebant EmeflTeni praefectum fuum,Ifam Carchenfem.

Eodem anno magnis in angufliis erant incolae ditionis Cha-

lifae, propterea quod duces militesque impotenter omnia et per

petulantiam agerent, neminem reverentes, et poenarum fecuri,

utpote MovafFeco domandis Zengis intento, et Chalifa gerendi

imperii curam rebus aliis omnibus pofthabente.

Anno CCLXVII [qui die ii Aug. A.C. 880 coepit] multa

commifla praelia inter MovafFecum, Chalifae fratrem, et Cha-bitum [feu Fceleflum illum turbatorem]

,ducem Zengorum [vel

Nigritarum], quae figillatim percenfere quia nimium foret, id

unum commemorabimus, MovafFecum Ahvaza Nigritam pror-

fus exuilFe, et urbem eius obfedilFe, quam munimentis, quan-tum humana valet induflria, validi nimis fepferat, et Mochta-ram [(eu electam, optatam] nominarat. Sed illa quoque brevi

Toni. II. K k potie-

258 ABVLFEDAE ANNALES.

j.'A^=s\ c oi^+Jt \.i^jjcxszxi

if. X^ioAs* i^c.

ww /

^3f X—Af^_M\.3f {^X.4^f ^^jjMs:i3f JwaXAa3 X_.0-A^

.r$x jw-^*-2».Xj ^^=9

ciJXi- X§*5 c ^AAa^ 25.Aaj^ Aaam

*t^ Ci)^^ U'^ b^a? <>a+2>.3 p^c (3"^^

Ot^+3f ^^'i\S^ 5^^3:133 j-^'^ o^X^ (3^^

c\4.x^+3f ^"^3 Aam\33 blx^ S:^ 2^-i^-33 ^X*« p!> s«_a_33 ^^>0.4.53

av4.xw3 1iXm>^ vJt.^J3 jli3 »..^C3 ^Aa+33 ^Xc (A4.^3

^^i3 j/0 (jX£=5 »3^ib (j^ XiJyCc i^vXi L\4./jLf33 ^3 X+j3^ c

f i_3t—^33 ^_.*o^3 C5^ ^-/0^3 c\+jCR.fX3 ^j.^~r~>.A

»(_\3nAA3 ti>A^ (J^:^lX33 C\_Aa3 C\3 <_\4^Ju33 IjX^

( <3^^* ^^XmX.c ^^3 (jXr^ X+3 o3osx3 ^J.c j^X**^ l-X.^+33 &.ac^3

&.jjsn<o 3^jXr' (^Jux33 o3^33 j.a^+33 J-oXc ^o^k^T ij.y o»Xs:'u-3 <^A«^Xi

)kA^4>A p-Xj ( i^x3Xa c\4./1x-^33 ^33 p(-\X!^ o3<-xx^ c\+A,x-t.33

( 3^X*« ^33 »o3^ i^3X<m/c>3 c\*a jjcx.3X:^.c

i_^_3»X-/0 ^_a_3 X_0..a3 f |^_a«a_jX_/^ ^^xXj^uj Aa*« ;„,a-X_^0 p-.^

* 3o 25 3Lsruo3 o^JLc '^j-^ ^y-^^ c\_x_i 2.-XJ3 2!wA.X_3

f) ^IoaA^ ad verbum : fpoutamitate in oppugnandis Charegitis. Hinc

A-i^l2.A+33 appellantur fpontanei milites, qui non mercede,' fcd fpc

praedae fervmnt. ^Xao OUaAi X-^aU’i ^ 3e\cX5 ^jXao.+33 ^Xas

c p^jioAj3 *-->X^33 ait Abulola, ”Preces cius qui deum orat fcdcns

”ferunt

A. FVGAE CCLXIX. CHR. DCCCLXXXII. 259

potiebatur Movaffecus et absque magno labore iacturaque. Plu-

rimis enim ex urbe in eius caftra veniae pacto egreflis fiebat, ut

reliqui, tuendae urbi iam impares, etiam in deditionem venirent.

Hoc (222) etiam capefTebat Siciliae imperium Hafanus, Ab-bafi filius, turmisque quaquaverfum in Chriftianos dimiflis prae-

das agebat.

Anno CCLXIX [qui die 20 Tulii A. C. 882 coepit] exue-

bat Lulu, mancipium Ahmedis, filii Tuluni, obfequium heri,

cuius loco atque nomine Halebum , Kinnefrinam,EmefTam,

Syriae provincias, et in Mefopotamia Deiar-Modar, tenebat;

fuaque fludia, heri inimico, MovafFeco per litteras primum ad-

dicebat, tum, impetrata venia, ipfe illum adibat. Tulunides

quippe vetuerat MovafFeki nomen precibus et orationi facrae

adiici, edictis item fignisque militaribus intexi* (223): quod ob

facinus eum e fanorum fuggeftibus diris devoveri iubebat Mo-tamed Chalifa, non profecto fponte fua, neque ex animi fen-

tentia et ferio, fed coactus fratris, Movaffeki, potentia, qui,

praeter principis nomen , auctoritatem reliquam omnem arri-

puerat. Nam ipfe quidem Chalifa maximopere favebat Tulu-

nidae, et, pertaefus fraterni iugi , moliebatur ad eum Mifrain

aufugere, et Movaffeco ipfum opponere, eaque mente iam ex-

ceflerat Bagdado, dum Movaffecus abefl bello cum Zingis di-

flrictus. Verum Ishac, filius Kendagi, praefectus Maufelae, quos

Motamed adfcitos itineri comites praemiferat, purpuratos atti-

nebat, et Bagdadum retro pellebat. Ipfi autem Chalifae impe-

rabat per legatum cum minis ut eo rediret, unde veniffet. Qui-

bus ille iuffis quum adverfari nequiret, interceptis magnatibus

fuis, redibat Samirram.

Anno CCLXX [qui die Iulii 10. A.C. 883 coepit] occifus

tandem fuit Nigritarum dux (224), quem fceleftum hominemdeus aeternis meritisque poenis exagitet, fuorum plurimis ferro-

Kk‘2 que* Vide fnpra pag. 97 infra, et 129 fupia. al. A.

26o ABVLFEDAE ANNALES.

^T^if »Vi^ JSv5L\J ^5f ^A^+if

< of<-Vi3 !«•'>

QM.+SV l^\.Kh.yCJ\ ^_^S»\-0<r>i^J^ ,

C^Aaw A^A^3 l ^AMA^f^^a3^ ^Aai^a^ CTw

^

'&Aa^C^I?

^Avj J^wXC 5*/cVj| < j^aaA,»^

Ok+szi/^

Ti^f^/C L\Xi pl.AV>5t^ (Aa^I d\.^

^aSXj p<-\'3 ^aSXL >f (3”*^ 1.0A/5 (^^y^)Mj.ls

roU ^ACi.i*'r{r^

L^-A^ C5^^ (^-XAO.jf^ f ‘j^+s:i!j i^i\.J<A.9 J.A^

(__PA3f ^Ac V./«^\.^ '^Auu JSk!^\./of I^^j\.^

i^-x-Xjj i^C_5i3 ^8’"^ p-^

c i^\l\ib jQ^^/o pAlic jA)l.=s:T5f j^A»VX5^

^ sAif s^-Xx^

f ^jVcVjaif c\_+_s:i.>o t^!j VgA^

^^Aof ^A«/ &(AJ^/C f^-i>5>\j2jf ol=ETAof pl-cf ^jl^AAD^f ^\c (^3

^A=s:ta3^ (_jSb f<-\4>fy^ Icj^ f(-\^v:s^A7 V/ol-cf (jV^ ^aaA^

< ^J^\.«A_3f ^J»C j^-^-Aof^cf^ ^ p-ibACw^ ^_SblJa3f

”fci-unt dimidium praemii precum eius,qui deum orat flans pedibus,

”ctiamfi (ad id obligatus non fit, fed) fponte faciat.”

A. FVGAE CCLXX. CHR. DCCCLXXXIII. 261

que undisque abfumds. Avulfum corpori caput in hafla circum-

latum fuit; ad cuius confpectum ingentes fublati ab exfultanti-

bus Muflemis clamores, quibus deo gratum animum ob excifum

teterrimum hoftem teftabantur. In hac pompa, praeeunte im-

puro capite, redibat Movaffecus ad praetorium, quo Zengi re-

fipifcentes, et veniam delictorum fpirituumque petentes, con-

fluunt. Recepti funt a victore in gratiam. Inde Bagdadum mit-

titur infame caput. Coeperat illa Nigritarum fax et tuba fedi-

tionem anno CCLV die Mercurii, 27 noni menfis, periit die

Sabbati, tertio fecundi menlis anni huius CCLXX adeoque an-

nos quatuordecim, quatuor menfes et fex dies obtinuit.*

Septimo eiusdem menfe obiit Tabareflanae dominus, Ha-fan, filius Zaidi, Alida, novendecim annis et octo menfibus,

et quod dierum excurrit, in imperio actis. Frater illi fucceflit,

Muhammed. (225)

Eodem pariter finiit Ahmed, filius Tuluni (226), Aegypti

Syriaeque dominus. Tarfo enim quum rediiflet Antiochiam,

lactis bubali multum avidus ingurgitabat (227), unde cruditas

j

quae pertinacius inhaerefcens in fluxum alvi abiit, qui eum abs-

tulit, poftquam viginti fex ferme annos imperaflet. Erat vir for-

' tis, et prudens. Arcem loppae condidit, quae antea ibi nulla

erat; item ingens illud et in Aegypto celebre, Mifram inter et

Caheram pofitum, et ex auctore vulgo appellatum, Tulunidae

fanum. (228) Succedebat ipfi filius, Chamaruieh.

Eodem obiit Muhammed, filius Ishaki, filii Gafari, Saga-

nita; item Davud, filius Alii, Ifpahanenfis (229), Imamus fectae

Taheri, natus anno CCII, vir, qui nervos omnes in cultum dei

facramque doctrinam intendit, anxie religiofus, voluptatum ofor.

Nominatur autem ipfe cum fuis afleclis gens Taheri [vel Tahe-ritae], quia facris in hiftoriis et traditionibus fectantur Taher,[hoc efl: difertum exftantemque vocabulorum fenfum] Tavil au-

tem [hoc efl: interpretationem ampliorem et figuratam] non ad-

Kk 3 mit-

262 ABVLFEDAE ANNALES.

^Ajf i3 ’^Ao\.2w i^AxJf JU 2^jf IgAA? oOVa. pVCa^f

O^Ai.;CiYf y.c Lif^AC^ ^.i^jcJf^r!/”^

&AaA5^

\._+3f '^_AO,_3t_3^ ^Ajf**"^^^3 ^_5\.5 V+jf V^3

^AA^=> (^iv3 J-aaj 2)^ f 2!s.aL.3

'i^X5^ L^-a5 < ^aaA/^ j<AM» v.^A»^o jt*3

^3 CA+:i>f ^3 2^^js\.+cw (J*A^ C-\AaAX+3fC?"^^

ui^+5f (^3f (J.a3

;j\.^=>^ f a»_A:s\Ar^ ^sb cAAOLAX^f V._i^^f c

j

^'0 ^2>.Ia3

. . If .. . » . --r •• \ tf •• .. . •• _ ••

(^JV=^ ^ —y-- -j

|%A.X.3 L\_Ai_A_^-A_3f 2^Aa^^3 ^A'^3

x4j 25_^j^Ua-

:-Li-o j»..5^AJt^w^ &A*v^ ^AaA/^ ^AJt^v^ (JwAAif j>A*w (^.

jt_^=i.=s:^3f(J.3

(j\.-+.Sy_if A\-->-C ^3 c\_+-=s:ta) e^3 V-^-A_i <• (j.aaA^

^ ^ A_aO ^t..X_aa< (jai.

3(A_j^f \^,—dX-^o (_^_/oYf pV— ^3

^»^.A»A—Xm3^ 2^—A—3^^^-A»3V5^ 2^Aam (»^AAm^^

^^^-CSZ\3

^Aam

/) '^+=:V3 pro ‘,i+=s^ Sed ut ^X‘i pro p§'-> pro [<-0‘->3 > Asiu

pro js.2i-L>f,

pi'0 quoque psrVi pro di-

cunt,

et inde ‘d.^3:t3 Oblervatio eft Mcidanii.,

g) jNX.3'i^3 pro,quod eft in cod. I,eid. jV:S')i\ funt in genere

dicta er facta,

et monumenta veterum, vclut iplorum veftigla. Sed

in fpccie fic dicuntur dicta et facta Muhammedis.

A. FVGAE CCLXXI. CHR. DCCCLXXXIV. 263

jnittuht, [Quod allato deinceps exemplo declarabimus.] Idem

ille David repudiabat Keias [feu analogiam 3 id efl, in caufa du-

bia, cuius mentio et decido facris in libris non habetur, indi-

cium neque ferebat, neque probabat e fimilis caufae et iam de-

cifae comparatione formatum], et quamvis ab ipfo rerum ufu et

indole cogeretur deinceps fimilitudinis rationem habere, nihilo-

minus tamen appellabat cum ferendae fententiae modum igno-

bilem. In multis quoque diverfilTima cenfebat placitis quatuor

illorum antiftitum, quos fequi promifeue licet. Exemplo fit

eius fcitum, ex aureis et argenteis vafis bibere non licere 3at

licere tamen ex iisdem comedere, et in facris inde lavari, quod

Vodu appellant, et alium quemcunque ufum fructum percipe-

re3quia nimirum propheta dixerit: ”Qui bibet [non, qui co-

medet cet.] ex auro et argento, in eius ventre bulliet ignis ge-

hennae, velut aqua cum murmure per guttur defluens.” Alia

eiusmodi plura de illo tradita proflant.

Anno CCLXXI [qui die 28 lunii A. C. 884 coepit] acri

praelio concurrerunt filius Movafleki, qui deinceps Chalifatum

cum titulo Motaded tenuit, et Chamaruieh, filius Ahmedis Tu-lunidae, Mifrae dominus [quorum amborum patribus male con-venifle fupra diximus]. Editum id fuit inter Damafeum et Ram-lam, eumque exitum habuit profecto mirabilem, ut Chamaruieh,fufum fe perditaque omnia exiflimans, ad Aegypti ufque con-finia fe reciperet, copiae tamen eius, quibus trepidatio et fuga

imperatoris latebat,

perfiflerent , et Bagdadicos profligarent,

qui pariter ignorantes hoftium ducem fugifle , fuga fe falva-

bant. (230)

Anno CCLXXIII [qui die 7 lunii A. C. 88^ coepit] fubexitum fecundi menfis, obiit Muhammed, filius Abd-er-Rah-mani [fecundi], filii Hakemi [fecundi], filii Hefchami [fecun-

di], filii Abd-er-Rahmani [primi], de gente Ommiadae, prin-

ceps Andalufiae, anno aetatis quinto ferme et fexagefimo, pofl-

quam

264 ABVLFEDAE ANNALES.

< (^X+!> '^a*« f j—KiX^C- dwA«M

J\Os.A+Jf 6(ASt3 (^5^ OX/0 X+^ f £=SO (^aaX‘^ ’<5waX!> oLXo^

if. JVa5 ^aXa3 ».5 c\+sn>#

(^^ (jX+aX*** >.^L Cl^X/O X^aJ^

^A/ot (^X^ <-\+.c^f (a3X^ X^a^ Vw^Xa^Ijs

^JA».4.3:^3f ^3 oX+i cA+Xx^-Jf 5.aXc (_><2^X5 ga2c\3f O^S^ ^JXM/^a.

^>c ^iA3:iA3.5f i^2aXa3 (__^X::ztv}.5f (^(A-3f (j--^ S.A«Jf suXib v3

jjt ^C(a33 5jC£=5J^oXi (^^Xsi^A^f JvaXc (^ccAi f^Xisxi

(jA^^.X.3f 'i..:^X^(J.3

(A-+-sn<» v_i2.iXcs:\3f '9*15

X-/C jA-*-^ &./^Xjti X_ijiXc i^JcAs:i3f (3 oXAr*" (^aa^^ J^^^JiIx+3|

(^aJ(A=ct. 33 i_^.X_]a3 pXm3(^ 0»f^*3f ^3f < h \^Xxaj

v^j>cAs:a3f J.Aa^=:^ 5.a5 ^*AAC5.f ^TJjvX'^ j*.A]i*3f (jf^X3f ^Amij

^Ajuu (w>jX^ <^^x ^Ama33 c aA^^3( CA^^f

X^A^ C ^S,'jaAa^ ‘ish*! O^XaOJ%.>

^ (AAaA*4.33 ^^.aA (^Xc iA^^+3f

•5^^ 2^a^ oXa> iji^4.3f 'O^j'*

J.X33 LX-J.C (j./Ms:i3f ^A*^sn3f cA_a.^-a« (^‘i L^_a^

^ (^^jXAo.A5f i^^Xao jha^+33 «^^sX3f (^^3zia 3[ (_^sCfcu3f

(^X*.3f <AaC oX^ X^a5 <-(j.aaA>^ OA'^ S.A*« (^XS-O |P

'i,_^-A_A_5 ^3 i^Xam^ j^3 5~X3f <A^c <3^^ X^A^ i}. f A?

^ c^'AC3f ojf oACi^l>o•- t

^) uKXiiAi Hio deefl aut ^3 ,fi nempe redeat ad 0’'J‘As:a3f

, aut X§J

fi ad j‘%^Xc

A. FVG. CCLXXIII. CHR. DCCCLXXXVII. 265

quam regnaflet annos quatuor et triginta cum undecim menfi-

bus. Anno enim CCXXXVIII coeperat. Reliquit tres et tri-

ginta filiosj e quibus fuccefiit Mondar, inauguratus die a morte

patris tertio.*

Eodem obiit Abu-David Solaiman, Ibn-Afchati-, Segefta-

nenfis, auctor libri legum traditionalium; item Chaled, filius

Ahmedis, Sadufita, Chorafanae praefectus, in carcere. Tendens

enim ille Meccam, religione ibi defungendi ergo, oomprehen-

fus a Motamedo, et in carcerem coniectus fuit, in quo fupre-

mum quoque diem hoc anno claufit. Erat autem is effectus pre-

cum et dirarum, quibus Bocharicus, homo fanctifiimus, hunc

Chaledum onerabat tum, quum ab eo Bochara, [quod fupra no-

tavimus ad an. CCLVii] exigeretur.

Eodem obiit Hafet [feu fervator] Muhammed, filius lazi-

di , filii Magae, Cazvinenfis, auctor libri celebris fafictionum

traditionalium, qui unus eft e fex illis Sahih [feu genuinis et

fidis traditionum corporibus]: in ea enim, quantumvis pateat am-plilTime, fcientia regnabat, cuius penitus imbibendae fludio cele-

berrimas Irakae, Aegypti, Syriae et Raiae fcholas adierat. In

vulgus quoque notus efl eius in Coranum commentarius, et ele-

gans Chronicon. Natus fuerat anno CCIX.

Anno CCLXXV [qui die 15 Maii A. C. 888 coepit] com-prehenfum carceri dabat Movaffecus filium, Motaded, unde ci-

tius non evafit, quam patre morbum novilfimum tolerante.

Eodem obiit Abu-Said, Hofain, filius Hafani, filii Ab-dallae, Succarius (231), grammaticus et philologus fcriptis ce-

leber.

Anno CCLXXVI [qui die 5 Maii A. C. 889 coepit] obie-

runt Abd-al-Malec, filius Muhammedis, Racafchita, ef Abdal-la, filius Mufiemi, filii Cotaibae (232), auctor libri celebris,

cui titulus: infritutio fcribae vel fecretarii principis. (233)

Tum, II, Ll Anno

266 A B V L F E D A E ANNALES.

( dV^ ( ^AaA/^ ^‘S

^.X5L ?.-rs:-i\.L <_\+2fcl (^^3 L^a5

vJi^+M oV/^C?*"^

^C\3 V_Xj^4-Jf <

cA'0 UXi ( cA+Xx+M ^Jc^i4.J( (Axi <A^5f jj

(A*3 lA-^-x-if(J.3

<AAii;’ji4.5f (j.wV^M l_3t f^JtA^

»^Xj> ^3f (jV.£=> Lc oVssTLAsf 2S.*Xc y<^A+if

^i^3f of^AvO ^jS^xi SlAib ( '(U^-zcl^XM jrfcAXM

J' j,..ib\.co lJaH (j<2::srL-:Jx3f (^\S^ ( SJa^f^U ^^^_Jt_3

^s.X3:li '^.^SCJf ol^M/

( ^(j.Ajt3f ^-».s:\3 jt_A«f ^aLl}.X3L ^

(iCjj |%-*"W k ^4.m*3 JP^^=A4.3[ Swl2^f^X3f \.4.\j

^jvua3 ^+/0 ^j>oW3^ i_i|^MA3f ^ f^3\.x3 /

^A3f j».sby.co t js.*3f fjA^li ( &AJO (^f (J.JO ^ j.Xc

QjLaC ^ ^»^3f ( 5>jA ( ^^\.X^3

i) ^.A3o^ ^.^ibA^ y^r/fl religio. PoiterTu^s genus efl, prius fpecies. Ifia-

iTiifmus efl: (j>JJ religio

:

SehafiaeijMaleki al. opiniones funt i_^ibfA/p

fectae. Clare patet e verbis Noflri ad a. 309 p^A*.Yf (^ajo

^Avjy>5f ^religio mea efl Iflamifmus, et fecta Sunnitica.” Excludit erg«

Abulfeda Carmatitas ab Iflamirmo.

Cod. L. ^ yf*fc»

J) ejLi>a. Echeilenfis in fupplcmento ad cbronicon orientale docet, cjuid

fit

A. FVGAE CCLXXVII. CHR. DCCCXC. 267

Anno CCLXXVII* [qui die 24 ApriJ. A. C. 890 coepit]

obiit Abu-Ahmed Talha MovafFec - billah, filius Gafari Mota-

vakkelt, die Mercurii, vigefimo primo fecundi menfis, ex ele-

phantiafi, quae pedem eius, lento cruciatu, depafcebatur; qua-

propter ille taedio victus, auditus eft aliquando in hanc vocemerupifie: ”Inter centum millia, quos mei codicilli ftipendia me-

rentes numerant, aeque miferabilis et infelix, atque ego fum,

nullus eft.” Deftinatus fuerat hic MovafFec poft Mofavvedum,filium Motamedi, fucceflor in Chalifatum; quod fuccedendi ius

ab eius exitu ftatim coeuntes duces militares, et ad eorum exem-

plum deinceps defuncti propria turba, a patre in filium, Abu-1-Abbafum Motadedum, transferebant, una cum copiis et pro-

vinciis, quibus pater praefuerat.

Hoc anno primum prodierunt Carmatitae in Savad [vel

Sueta] Cufae. Quorum nominis origo haec eft. Primus auctor

fectae, correptus morbo in Savada Cufica in cura et hofpitio viri

alicuius erat, cui ab oculorum rubore nomen Carminat adhaefe-

rat. Ita enim appellant Nabataei hanc affectionem. Sanitati re-

ftitutus impoftor, quo gratum animum hofpiti et benefactori te-

ftaretur, volebat inpofterum ab illius nomine Carminat appel-

lari. Id nomen deinceps ufu detritum et correptum atque emol-

litum in Carmat evafit. Fanaticus igitur ille, quotquot poterat,

Savaditas et Beduinos [vel nomades] arabes ad novam fuam fi-

dem magno numero compellebat: qua in re multum ipfi labo-

randum haud erat ad homines, quibus nihilo plus religionis,

quam fanae mentis erat. Adigebat autem fuos in verba libri

iurare, quem divinitus ad fe demiHiim iactabat, in quo inter

alia fcripta haec habebantur. ”In nomine clementiftimi et mi-fericordiae facillimi dei. Dicit Farag, filius Otmani, oriundus

L 1 2 ’ e pago» Elinacinus pag. 173 habet annum CCLXXVIII. Tn noftro forte, ut alibi.

verba quaedam exciderunt, quae hoc modo refiituantur

;

268 ABVLFEDAE ANNALES.

(j-^ ^TAMA+3f Lg_5 ^yCxj

'j^A_X_A_:si.if ’^+XOf (jj-^

’^_A_cfc\3f l^jf (3^'^ (jV/Aot l3 ^TA*M+Jf (jU

^A2C1J '&^f<-x5f (^Cj^ 'jviUJf (iCi^ '^CCTJSAJf 1,^0^

g^XL> (j\.AX^ oVx^ jjjNf ^XAa5f ^jAiexXif '^XTj^

(3^^ (jf ^Xa3 3^^ (jfi->^^f 0^5 \..^ijjL J.y^J (^\.y.x^=>j~^

<

^^^'3^J^?«X5f ^1 Y (jf L\^;if (

3j*^ ^maac i^X3f 35"“^ X-S^3 (jf cA^iwf j^xjf 3^*^ pof

^_A.A_A.s:i5f(J.3

(-\a=ca^ (j[ J.XK3^"-J'

<-\+3:t..5 jjf 5.XK

^AAiYf j.x.+s^f (j^ QA/'AA+5f v^a3 ^5f A-X_yi_A_3f^ f j.X3f

^Xc 3^'^'*'^^ 8*XyO 3 3"*"^

^3Xjt!^ m JaA+XCs ^X5 eX+siiif ^AA,A3:T.3f c\+s:l.c fj.i (A-4.:s^f

^^jAiXaX3 V^..AA3^/0 (jf 3^ ^ L\i.a. lA+Jf 2^.4>_amXa

X-^-aLjX.^ n j^.0.AVk3|^ i^\.M*s:T.3f^ (^AAM*3f i^X-C|

4._Xx3 X_sb^.AXib

(^L\3f Xj|^ (^X.A.3Yf Xa ( (^i_)X.>C (^:^'^3f ^Xa^^

^^=srix>f^ tJoXy^c (^XaI (^jJf Xj^ j^A^sriJf j^aXxJI Xj^ J*if X^^ 3^^ ^

y ,AXcV

m

fit L-A_A-A_:s:\'i' alleviatio. Nempe quando Arabes vocem peregri-

nam, vel et bonam Arabicam, fed paullo duriorem aut longiorem,

efferre volentes, unam litteram vel alteram eiiciunt, et litteras inter

fe permutant, autem,quando ad peregrinam vocem aliquam

litteram addunt, velut fortius et claiuus pronunciaturi.

i) JvAaXCa Forte hic deeft aliquid, ut e. c. is.>A_+_X_3CA (^Xcs\a aut

i^A_+_X.Ci j^XesVi

A. FVGAE CCLXXVII. CHR. DCCCXC. 269

c pago Bafrana, quod ipfe fit praeco Melllae, qui eft lefus, et

Calima [feii verbum], et Mahdi [f. director], et Muhammed,filius Hanafitidis, et angelus Gabriel; et quod Meffias humanocorpore aflumto dijcerit fibi, tu es Daiia [feu praeco], et Hoga[f. elenchus] ,

et camelus, et iumentum , et loannes, filius Za-

chariae, et fpiritus fanctus. Porro dicit, quod MelTias ipfum do-

cuerit, preces conflare quatuor ingeniculationibus [aut corporis

inclinationibus], duabus ante fiolis ortum, et totidem ante occa-

fum. Idan porro [feu modum tempus precum indicandi] hunc

eflb, ut praeco ter ingeminet: Allah acbar [hoc eft, deus eft re-

rum omnium fuprema], bis autem: teftor deum non efle nifi

unum verum illum, teflor Adamum efle prophetam dei, teftor

Noachum efle prophetam dei, teftor lefum efle prophetam dei,

teftor Muhammedem efle prophetam dei,

teftor Muhammedem,filium Hanafitidis, efle prophetam dei. Porro ait locum, ad

quem facies inter orandum vertenda, efle Hierofolymam. Sa-

crum effe diem Lunae, quo ftatutum fit in templum divini cultus

caufla convenire, neque liceat operae quidquam peragere.” (235')

Solebat idem in omnibus precibus, loco primi capitis Corani,

Fatehah dicti, formulam hanc, Iftaftah a fe dictam, recitare:

”Hoc eft, quod revelatum fuit Ahmedi, filio Muhammedis, filii

Hanafitidis, fcilicet: Laus fit deo gloriofo per verbum fuum, ex-

celfo per nomen fuum, qui adiuvat amicos fuos et per amicos

fuos. Dic: novilunia funt ftata tempora hominibus, quorum ex-

terius [vel finis obvius et exftans] eft, ut fci entia et numerus an-

norum, menfium et dierum teneatur; interius autem [feu fubti-

lior et eiegantior finis] eft pro amicis meis, qui meos cultores

docent meam viam. Timete me, qui cor habetis. Ego fum ille,

qui rationem eorum, quae agit, nemini reddit, et a quo ratio-

nem geftorum repetendi ius nemini eft. Ego fum gnarus rerumomnium, et ftatuendi atque moderandi fcientillimus. Ego fum,

qui variis periculis affligo meos cultores, et tento populum meum.L1 3

' Qui

270 ABVLFEDAE ANNALES.

^ U“*“^

»._!>^X2wf (^XavJ\ ^1/ ^ <3 5>-A_X-£wJ^

^._x_X_3j ^_^_c ^ (_y*” 3*^^ X_j^

2^— X«— 2^a^3V^ ^v tty.«/of ^^Xc O f CcX^

( ^.^=>J.J J^_S*(^_A_^f c ^_^A_V^>o 2^^

p (^V_^^_^_+_3f X.4—^^ 'i^_A.AM_3f j^-a_/«o^a j^_Jt_j>f^_;U( (^*<^

S»_Aa:^ ^/c? ^ P^/"^LX-A-.^_3f

O^j ^.X.AaJf q

if. 1^,—X-s:x/9 <^(3

e>.Aif (A+A^A^f ^Xa. V^A^ C ^AAjX/^ f^A^J^/j^ ^Aaw <,_,aX^O

j?. SvAxA S(A^ (:>A cNAa/Jt+K <-\0x3f CJ“^

(j>^^Xc c\+AJu5f c\ACi.J v^'i X_0_a5 f c\A'*a3I bX.^

c A»a^^ t, &^maO t j^—AaA^A^f^

*~**^^'^'-5r

oXf

«)

oX/mas:x5^ Forte j^0mx5?

») 3‘-X^^ Cod. Leid. Cj^<-XM

p) Lod. Leid. per compendium fcriptionis (jL

A. FVGAE CCLXXVII. CHR. DCCCXC 271

Qui ergo patienter perfert mea pericula , ct tcntationem et ex-

plorationem, eum introducam in paradifum meum, et ut deli-

ciis meis aeternum fruatur, largiar: q^ui vero deflectit a meomandato, et mendacii meos legatos arguit, eum contemptum,

ct opprobriis obfitum, in tormentis meis aeternum tenebo. Ni-

hilominus propofitum meum perficio, et manifeflo vindicoque

rem meam per linguam legatorum meorum. Ego fum ille, qui

nullum fino tyrannum in tantam amplitudinem crefcere, quin

eundem deprimam, neque potentem ita fino invalefcere, quin

enervem et frangam. Vae illi, qui fuo in inflituto comtumaci-

ter perfiflit, et in fua ferocia et flultitia pergit, dicitque: non

definam his meis placitis inhaerere, iisque certam fidem habere.

Illi funt infideles,” -Secundum haec recitata folebat corpus in-

curvare. Inter alia eius flatuta erat ieiunium duorum tantum-

modo dierum toto anno, feflis puta illis diebus Mihirgan et Ni-

ruz: item, Nebid [feu vinum e -dactylis et aliis temporariis fru-

ctibus artificiofe paratum] illicitum efle, contra, Chamr [f. uvis

cxpreflum et fermentatione perfectum]* licitum. Corpus a no-

cturnis pollutionibus totum lavare, quod Gafl dicitur, pro fu-

pervacaneo ducebat, fuflicere minorem illam exiflimans finguJa-

rium quarundam partium purgationem, Vodu dictam, per quamfolent oraturi cubitos tantum et tibias cum manibus pedibusque

aqua eluere. Promifcuum licere efum animalium, five illa dente

canino, five ungula falcata, rapace inflructa fint. (236)

Anno CCLXXIX [qui 2 April. A, C. 892 coepit] exuebat

Motamedus filium fuum, Mofavvedum, fucceflionis iure, quodin Motadedum, ex fratre nepotem, transferebat. Neque diu

factae huic conflitutioni fupererat: menfis enim feptimi huius

anni die decimo nono Bagdadi obibat hic ipfe Ahmed Motamedala-llah, filius Gafari Motavakkeli, filii Motafemi, ex ingluvie,

In-

* In lingua Arabum vulg-ari Ne.Md eft vinum fermentatione perfectum, Chaiur sxl-

tem chylus vel fueeus ex uvis recenribus expretius. A.,.

272 ABVLFEDAE ANNALES.

L.l2.;^3f ^Xc (jV^=^

^4.2^ J.^5f (jjjVa5( (j\.Acf^ ij\.Aia.)i5f cAAaXji+3f oV+i

^^.wf ^Av< (^AM*4-i» LA4.XX.4.3f y+^ <" V-.03 ^^9L\S ^-cV./uu ^3(

jLX5^i. c^aXc (^5 '&Aa« VAX.^ 5«a^^^

1%-X-i j^^-ajo ‘^-A^^S’ ^3f ^Xx:^f 5,jf ^jA^i- »-Ac (Ji-AA^ vJL^Jf ^a-f

f^J)\y.9

(^^’^3f l^3j IAu\s:-u

< S.aXc \.JtAA+A> ^*3 V.«9 ^^*A^ (j3 ^_.f.A:SXRi3f

if. ^-;>‘A.> (3\.^J

X*A+2» \,Aj(A3f ^+V«U•

(ja/l)Va^ 5»X3\.i (A\a,AXA3f (A+^3 ^jA>V..4.x3f ^^3 j.^’TSO

<-\+AxJf L.g_A.5 o3.\> ^^^3 S.A-a_X_33 ‘&_s:ia.^ao^—^j.Cx.c

^-3=1Xip (A+:s»3^i3 ut-^J3 (j^.i3 jA3\j <-\AaAJiJ3 c\+cifc3 (ja-X->*33

j.-.^=^-a_+-33 ij^y

Sv„a_33 (jX^= \.-4-9 pXXi ^jXA^33 e\.4^3 (^9 j~^'^

cx»w^3 4»“^^3 A»cV— aa^ 3 8^—^^3 ^y"“"^"*^^3 V—4—^ 3f

Jf. 0\._/C>V__Aw (^-9

r (j«c\.Aia:sA3 (j>A3 (_^^*.+33 J^X33 cAaC (^.J (^AM».srL3f pC\5 \.^x9^

s»\po L^^‘A+:i.3 ^+Alac X.j3lX03 jK2.<

^.^J^\.4.£fc• X V,^AA-t.J <-\A2.AX+33Jji

r) (j^\.;ppsrT.3f Cod. Leid. ^jo\.Aas:i33

Coci* !-<•

A. FVGAE CCLXXIX. CHR. DCCCXCII. 273'

Inftructo enim vefpere ad Tigridis ripam convivio epularum

vinique nimium ingurgitaverat, unde proxime infecuta nocte

crepuit. Huius cadaver ut infpicerent, et mortis caudae ipfi fe

certiores facerent,convocabat Motadedus Cadios reliquosque

purpuratos [ne fcilicet in dati veneni fufpicionem venirent, q'ua-

lis fufpicio ab homine imperii cupido et iam adipifcehdi certo

valde aliena non ed: (237)]. Eo facto cadaver porro Samirram

fubvectum ibique humatum fuit. Exegerat ille vivendo annos

quinquaginta et fex menfes, et principatus annos viginti tres,

praeter nomen tamen auctoritatis omnis expers. Frater Movaf-

fek enim rerum fummam moderabatur, et fratrem tam parce

habebat frugaliterque, ut hic tercentum aureos- numos aliquan-

do, quo tempore maxime illis opus haberet, unde fumeret, noninveniret; unde ipfi, Motamedo, tum nati verfus infra fcripti:

Annon efl mirabile, mei fimiles eo anguftiarum adigi, ut vi-

lem aliquam et minutam pecuniae Tummam fibi nega-

. tam videant?

Princeps fidelium, quo cum nomine rerum humanarum po-teftas omnis et opes omnes impetrantur, ne tantillum

quidem earum in potefiate habet!

Aurora ifti nocti proxima, quam pofiremam Motamed obi-

erat, facramentum dictum ed: Abu-l-Abbafo Ahmedi Motadedobillah, [appellatio eum indicat, qui auxilio dei, tanquam brachio,

fudinetur et fublevatur] filio MovafFeki Abu-Ahmedis lalhae.

Eodem anno Nafr Samanita, filius Ahmedis, obiit, cui fra-

ter, Ifmael, filius Ahmedis, filii Afadi, filii Samani, ea in parte

Chorafanae, quam Nafr tenuerat, fuccedebat.

Eodem Bagdadum veniebat fic vulgo dictus Ibn-Gadafi,

[hoc ed filius muratorii, vel etiam gypfarii] Hofaih, ,filius Ab-dallae, Mifra, cum magnis muneribus (258) , a Chamaruieh, filii

Tuluni, Aegypti domino, ad Motadedum midus, ut huic heri

filiam defponfaret.

Toin, II. Mm Septimo

274 'ABVLFEDAE ANNALES.

C 3f^

C-X+SZT/^

l^A^ iji^A\D!i Jvi VliiVci. l

vjiCJ(-\:s\5f ’i^4.;>f i^-c ^ ^.A:^\H

c\+s:\Aj vXa+Xj(_j-5^ (^'JL\:s-i3f j^Xc (^(-VX3b

(AaXm (^3 *^^aX3 ^-**'^ 5k2^A)ji (^^^OA3 ^sS^\.Xi^ (_^X^T.-5.5f ^AcX+/jwf ^3

-T^ j—JSTi^ (^3 qjXj^

f ^AaA/^ ^A^X^-JS ^AamJ^.3

Ayjio x+r^ <-\\2.A*+5f 2v^Xcsi|^ ^_>^A+Jf 2^^k3 (jXr*' tjAif

C\\£l.AX.f3f J'X_M/ X^a5 ( (^AAj>X.«^ (^A^X^.!^ ^A*« (^_^X^O 1^.3

<AAo.AJt+3f ^XiXAi X^> (^Xi^ (jtc\+:i. X^^csvXao

J.. ww

^

2^—A-3) V-»^»f».X.M\_^

- u'^^=^) <-L^ Jc^o X§*^

XAj(A3f gjif(J.3

^X}^ O.^C(J>3

Os+s:\/0 ^^3 2S.X]f (_\>j.C X^A^

5$x C£^^4ik+3f OjXaS^]\ vJtAjX^aAJf (^C:fcXj>0

3f ( •}*^^^X‘*0^ (>^A^X^3^ (* ^AA^f ^Aam

^>-\\flAJt+.H J\^^KfS\ i3 r^ly-^T-33 t AaaA3 OvAaAJtAfy^l X^3 f (^<AA<2X»Af

QAA4-^f c\ac j^y-3f(i^'^ C3'^ (^XaJXj \jLi>jX\S

^ £^J^_=:^i( J-—ss-fjf vJ

(^3 (A+2»-3 ^3 2<..^j\X+2w ^a3 X^a^ f ?>^J^X+CwJ-^

(j3-^ vJi/iIX\»(-\3 A (^Xc ^AjOo- 0^X5 ^2CI30

/) A-a-a_3\3 Cod. Lcid. temere X.a_XAX3

A. FVGAE CCLXXXI. CHR. DCCCXCIV. 275

Septimo huius anni menfe obibat Tarmadae Abu-Ifa Mu-hammed, filius Ifae, filii Saudae, Tarmadanus (239), tribu So-

laimita, Imamus et Hafet celeber, elegantium librorum auctor,

ut magnae traditionum collectionis [Gime el-kebir]. Caecus

quamvis, erat tamen in traditionali fcientia tantae auctoritatis

et fidei, ut inter celeberrimos numeretur iftius litterarum partis

auctores, et eos, fecundum quos decernitur. Idem Ifmaelis Bo-

charici fimul erat difcipulus, et cum eo communes aliquot audive-

rat doctores, utCotaibam, filium Saidi, et Alin, filium Hogri.

Anno CCLXXX [qui die 22 Mart. A. C, 893 coepit] obiit

Gafar Motamedi filius, quem pater primum quidem fibi defti-

naverat fucceflorem,ideoque titulo Mofavvedi ornaverat

, de-

inde vero privaverat illo iure, in gratiam Motadedi; qua de rc

paullo ante diximus.*

Anno CCLXXXI [qui die 12 Mart. A. Chr. 894 coepit]

contendebat Motadedus Maredinam,quam Hamdan , eius tum

dominus, deferebat, relicto in urbe filio; fed qui diu non fufti-

nens obfidionem, Motadedo in deditionem veniebat.

Eodem invadebat Tacag, filius Gofli, a Chamaruieh Da-mafco praefectus, ex Tarfo Romanorum ditionem, heri aufpiciis

mifiuque; multaque cum loca expugnavit, tum fpolia retulit.

Eodem obiit Abdalla, filius Muhammedis, filii Abdallae,

Ibn- Abu-Donia vulgo dictus, plurium celeberrimorum libro-

rum auctor. (240)

Anno CCLXXXII [qui die 1 Mart. A. C. 895» coepit] iu-

bebat Motaded in Nairuzo, de fe appellato Motadadico, Charrag

[f cenfus] exigi (241), quo nempe fuis civibus parceret. Is au-

tem incidebat in Haziran fecundum Graecum computum, quumfol in extremo geminorum haeret.

Eodem exeunte anno cecidit Chamaruieh, filius AhmedisTulunidae, ab eunuchis quibusdam fuis in lecto iugulatus, Da-mafci. In caedem patrandam id eos induxerat, quod Chamaruieli,

Mm 2 quum

276 ABVLFEDAE ANNALES.

V J.^=>’OA2>-f 0\i (jf 2sjf

(^y^^rc^.3f Oo.Jt3 0\K2.X9 \.ql

( ^w_\jC3 piAsnH ^j.-c SwcL> ( i^_L

( \._m\_A_3 V._A_a_j (i^C.5sX> f^_4._^_jf ^Jv\5f

^j;V£=^ ^-jL^ ^_x_3 \.-+_5^

^_^_c^Va2 (_jr^-A_j^5f i^fo 1^3 c\+^f ?«-X_A_A_2fc

j?- oL-j._A.if oLx_^=3

^ c_\am*.c JS«^ "i^/cl-v-f ^^f f^i Cl^iVsziif

^j.c p-AXif ^3 (_\_+_sra.c LA_A.xJf ^3f i^'i

(jA(\.Aif xL^^-ib JJ./C j\\._*_i:fj oa:^\.a3 ^*+Ao\f

‘i^A*« f c\::>.f j^i xV^=>AiU ofjsr^i-if

C ^.-A-aw j^AX^f ^^3 (_\_^ ^Ail3 (_3>''.^ 'j.3L^ (^aXma.^ f

f La_A_C j..k.MD..'S '>3^^* lAA.xif ^^3

i

. S (_\3 L-;._X_i 3<-a_X_C ^X-j.i f La_a.JI._St VAj iaaaC JUiJ ->

r l^C_ijs.3 ^^X^ai j..^j.f£} ?._jf V^i ^_^A+if ^Vx3 f S.-/0oXA4.Xi ^_^A+Xi

^j\J ^_X_ib^f (^jXAcf (jf ^XXi LA_A_*_if X.3f i^C-iij ^_X.j.i

—<jL.L+_X_i

r) (j.-0_A_/c>’ deerat In codice LeI<L

A. FVGAE CCLXXXII. CHR. DCCCXCV. 277

quum relatum ad fe accepiOet, puellas fuas eunuchos, fibi quam-

que iuiirn, in thorum induxifle, decreverat earum aliqhot exa-

mini et tormentis fubiicere, quo eius rei veritatem exploraret.

Confpirabat ergo numerus eunuchorum in heri necem, a qui-

bus oppreflus fuit. (242) VicilTim plus viginti eorum capite poe-

nas dederunt, qui fceleris fufpicione maxima tenebantur. Cha-

maruieh fublato, dicebant tribuni militares Gaifcho, eius filio

impuberi, facramentum.

Eodem obiit Abu-Hanifa Ahmed, filius Davudi, Daina-

varenfis, auctor hiftoriae plantarum (243); item Haret, filius

Abu-Ofamae, auctor Mafnadi [feu corporis traditionum]; uti

etiam Abu-l-Aina Muhammed, filius Cafemi, difcipulus Afma-

aei ,a quo quae audiverat, multa retulit. Erat quidem coecus

a quadragefimo inde aetatis anno, feftivi tamen ingenii homo,falium plenus, memoria lepidis dictis, hifloriolis, fragmentulis

poetarum, referta, refpondendi tam promtus, idque tam appo-

fite, tam ingeniofe, ut, qui paria ei ea in re fecerit, nemo fit

repertus. Natus fuerat anno CXCI. Cognomen Abu-l-Aina,

ex Abu-Zaidi Anfaritae dicterio tulit. Hunc enim, hominemgrammaticum, aliquando, tentaturus nofler, an irrifurus, inter-

rogabat, quomodo fieret diminutivum ab Aina. Refpondebat,

Oiaina, o Abu-l-Aina! [quo fermone, ad fpeciem modeflo et

officiofo, fed perquam aculeato, fimul ipfi vitium oculorum

exprobrabat.] Referunt eum aliquando commendatum Mota-vakkelo, Chalifae, fuifle, pro gerrone commodo, confabula-

tioni et otio fallendo utili. Sed principem ideo eum fuille afper-

natum, quod oculis captus eflet. Qua re cognita Abu-l-Ainamdixi fle: novilunia obfervare, et ex eorum adfpectu vaticinari

meae fortis non eft. Inhabilis huic rei fum, fateor. At huius

unius officii veniam fi Chalifa mihi fecerit, nihil efl reliquum,

quo minus principis fodaiitio fim habilis.

Mm 3 Anno

278 ABVLFEDAE ANNALES.

^ ^Aa« (^Xa-jj^.!>

(Aa^ L^Xa2w^ \^UXkO

Sj^fo ^XxXi f j.Aif o|^XJ s(-\jl\0!^ »\..j.Aa5 5,aXc

C j.J^3f t^:^J^X+2w (^j\Uli bVc^I ^cA.Jt,5^ ^A2.aJ

* ^^am!> 5v^j\X4.a. V-^jX^

^\.^A-t-^ ooXa.2 ^j.3 <AA^3f jc\Cx)\ (^Asr-vJf oX^ Xg.A^

JwA/Ju 6CX^.« (jX^=^ o^XlSLi

if. ^cX/iiJf X (^^jX4.l\ (jjyiX-jjtJt

(J.C ^-aoVA33 jNXla3"Xf ^3f i^_a_Cj (jf <-\Aa,A*4.Jf 'S*!j

V- y p^^*“

jkXsb JXi < pL\5f ^if (j.> (j>:?^3f t^X.0.;i. ^AiXXJf j\!i (^jc

( P^AJlJ \3 (^*Xz3f C\A3.AX+3fJ.K^

&AM\3f

^Xc ^XAaJf^ ^J^X+sriJf L\?.i 1^3j 1^ \_^X^r=s X_>c ‘SX^.^ (jX£=^

^a3 2^aX3V3:ta? (ja(X;.3f ^^X —’ J^X3f JS.AX3 X4.3 J^Ajj.3

^AJ Jv._A..X.-A_a^ (^XaXaa/ (_J-A (^C_3i3 vA p_0_4.X2.C^ iNA/oI

c z ’5._.^jt_X_4^3f i^_:sT./ilx3f^ ^.^-*«3f j.Aa^= vJ C5^X*'-j ^X3f ^y^s '&A.^t

e Ss_A..cf ^A> ^j^/^X+3f uX-A-'it yt,.*Jf (J j.^xXjf

s/b

;3c)ti>^3

Sic nomen reftitui ex Raudh: cod. L. habebat

y) <^;>j>|^-*-3f pX^**» ^j.>c ^AoXX3f Oji obfcurior formula, quae illuftrario-

ne indiget. Ad verbum : reddi redundans de partibus (vel fortibus)

haereditatum. Hoc eft, lubebat ut reftitucretur defunctorum ncceffa-

riis omne id quod tunc temporis, quum edebatur edictum, adhuc re-

ftabat de hacreditatibus fifco addictis ,et nondum fuerat in alios ufus

impen-

A. FVGAE CCLXXXIII. CHR. DCCCXCVI. 279

Armo CCLXXXIII [qui die Febr. ig. A. C. 896 coepit]

exutus imperio fuit Gaifch,Chamaruiae filius, a Tacago pri-

mum, GofH filio, Damafci , dein etiam, novem menfibus in

poteffate actis, a Mifrenfibus legionibus occifus, ideo infurgen-

tibus et indignantibus, quod impuber quum edet, amotis, qui-

bus pater confueverat, ducibus, homines nauci fibi haberet fa-

miliares. Milites cum palatio eius Mifram urbem quoque diri-

piebant, in hanc etiam ignes immittebant; fratrem vero, Haru-

nem, Chamaruiae filium, principem falutabant. (244)

Eodem obiit Manbegae, aut Halebi, vulgo Bohtarli (245)

nomine celeber poSta, Valid, filius Obadae, natus anno CCVl;item alius vulgo Ibn-er-Rumii (246) nomine notus poeta, Ali,

filius Abbafi.

Eodem mandata dididit Motadedus per provincias, quibus

quidquid ex haereditatum portionibus fuperaret, affinibus reddi

iullum, fimulque tribunal indicandis haereditatibus abolevit.

Aliud eiusdem principis memorabile inditutum in huncannum incidit

,quod verbis Cadii Schahabeddini Ibn - Abu-

Dammi,ex eius Chronico excerptis, enarrabo. lubebat igitur

formulam dictari, quae Moaviam eiusque patrem, Abu-Sofia-num, et filium, Iazidum, convitiis profeinderet, et, quod ma-ius

,veniam volenti cuique daret , divinam ipfis iram et dira-

rum omne genus imprecandi. luvat illius formulae decerptamhanc referre particulam, omiffis illis follemnibus omnium feri-

ptorum exordiis, quae id agunt, ut fummum numen laudent,

et noflrum prophetam piis votis profequantur. Eo tempore, ait,

quum deus prophetam fuum fufeitaret et mitteret genti fuae,

fuifie nemihem aeque, aut magis, eius inditutis adverfatum,

quam Ommiadas, et hos inter ipfos odio excelluide Abu-Sofia-num, Harbi filium, cum fuo grege. Eosdem ipfos Ommiadasdivini codicis auctor defignavit arboris maledictae appellatione,

quod uno omnes aflenfu cenfent interpretes. Propheta videns

ali-

28o ABVLFEDAE ANNALES.

cAAxil ^X5f ^^x] JVXi

cJ^\.j

V+i lAXL' a li^AXVi cJ\.A/c ^-^AjJ\.5

b 2SsaC^r?‘-^,^ CJ“*^ V/^J ^X5f (_3^^ 4waXI^

V./o jamxj ^ f a^AL-i 5^X5f !l JUij

lal JVi- ^j^aJI (jf <’ A*C pVxiaM

^XxAi (^j/iX/o (^Xc ‘^^Xjt/o

^3\.ij-A**.f i.^C_5o ;J (jf 5>_5 ijAXi ^Aa+M ^Xc %s^xk> (^vJtX^ ;J

^kn.zsxxh (jVLX 5f ^X— (^^5:?^XjtXi

7^ IJ.Z c (^Ai jj,AA3 f

XgA-5 ( (J.AAjX/^ (J^AjXV-^ S.AWJ v_^Xi-iJ jt-’.>

BoX-Jj^^ j^Xla^^f ^*'*'^ u^-5-*v^^ j^.A3X'3Yf

^J"^'(ja/Xa3[

impcnCum. Eamque fuam voluntatem fignificatum feribebat Chalifa

fuis per urbes omnes cp.iaeltoribus. Sciendum nempe, haereditates

omnes omnium ad principes orientis pertinere, et defunctorum ne-

ceffariis eorum nihil cedere nifi quod indulgere ipfis velit principis

clementia. Fifcus ad quem bona vacuata recidunt (JX4.31 <^Ab Bait

el-Mal appellatur, et indicium vel camera diiudicandis haereditatibus

conftiruta ^^^33 (j3»jo Divnn el-BJcvarit appellatur. Prout ergo

avidiores et fordidiores, aut benigniores et liberaliores erant princi-

pes: eo peior erat meliorvc conditio fubiectorum. Nam non omnes

aeque erant iniqui. De Malek cl-Afchraf Canlu Algurico, Sultano Ae-

gyptiaco de clafle Mamlucorum Circaflbrum refert Marai, fuiffe illum

tam iae\'um et inhumanum et avidum pecuniarum, ut OyA.Jl

jvi.f OCi-3 oX'C 3j3 0'!a^i^ ?>^Xuf ”cefiaret fub ipfoXxa+:^ ?s3 X'

\el

A. FVGAE CCLXXXIV. CHR. DCCCXCVII. 28c

aliquando accedentem fuper iumcnto Abu-Sofianum, quod Moa-via quidem capiftro trahebat, Iazidus autem, alter filius, pone

infequens baculo propellebat, dixiflb fertur in traditionibus: ma-

le perdat deus et ductorem, et equitem, et actorem. In iisdem

traditionibus fertur aliquando dixiflb Moavda: Agite gentiles mei,

filii Abd-Menafi, corripite quantocius tyrannidem, ut fphaeram

corripere lufores folent: neque enim paradifus eft, cuius exfpe-

ctatione delicias huius vitae recte contemnatis, neque poenae vos

manent apud inferos, quarum formidine a fceleribus vos abfti-

neatis. Indidem porro fcimus, prophetam aliquando arce/TiWlTe

Moaviam, quo ei calamo excipiendum aliquid dictaret ; illum

autem, affixum epulo, flatim non adfuifle: vovifle tunc prophe-

tam, ut venter eius expleri nunquam poflet. Et profecto conflat

ex illo tempore nunquam eum fuifle fatiatum, fed faepius im-

mortalem deum obteflatum afTeverafTe, ab epulis non ideo fe

defiftere, quod edendi fatietas ceperit, fed quod mandendo fa-

tigatae genae doleant. (247) luffifle quoque prophetam, ut Moa-via occidatur, quamprimum propheticae fuae cathedrae confpi-

ciatur infidens. Haec et fimilia plura non modio, quod aiunt,

fed pleno horreo admenfus fuerat Motaded, iufTeratque fermo-

nibus per conciones circulosque ubique terrarum fpargi et pro-

pagari, omniumque fanorum e fuggeflibus illam gentem exfe-

crationibus infamari. Verum quum effient, qui formidinem ipfi

viciffiim incuterent, ne Alidae, nunquam bona fide parentes, fed

femper in feditiones ciendas propenfi, inde ferociant, et rempu-blicam in turbas dent, vetuit edicti tabulas publice proponi.

Praedixerant aflrorum vaticinandi ergo obfervatores, futu-

rum Anno CCLXXXIV effie, ut regionum quamplurimae a di-

luviis vadarentur. [Coepit ille annus die 7 Febr. A. Chr. 897]Largidimos enim tunc imbres fore, et rivos ultra notas ripas eva-

gaturos. lam paraverant fe homines adverfiis fatales torrentes;

iam exfpectabant trepidi eluviones ; iam in aedium locorumque

Tom. IL N n excelfa

282 ABVLFEDAE ANNALES.

C5 i^.yy.9 c L-loAsriAi c

^!mko 5.aCX+/c? p\.l2.j

. . \

if. 0^:> ^'•0?* t:;'"*

C\A<iAX4.Jf ^ ^A*a/ ^_^_XofcOJ%'-^

j^a**ac (_\+:^f cA4.=:i/c V^^:i»VAr (jV^ (jX/c^L \.§s=\a^ cA/of

X-^+XamA^ ^^j^amA3 <-X\£lAX+Jf J^Xaai ^^i

V^^C^X-O (^3 <-\-+-^f{J.3 S..^J^X^.2h. (J.3 (jJ"-*®

Jj: SaAao 0^.^M 5Ai» |^Xmaa.> (jf ^ cV>AaAX+M ^_)X*« C\3

^^A^C\^Cl4»M (^^Xa^I ( V.^X-CSZT>Af ^!/'-^^ s^‘-> '-e*^

^AAjX-<^ J^AjX+!^ \_^UJ JaAaw Xc^O !»>

^A^ js.x+2i. ^AAEsnjf uXaXv.

I^Xa^ O^aLX^X^ S.cX+^

J.XM OsJi-C Ov+=::t/0 (jA»X^.xJf cyi.+if X^a^

(^XaS^X^A/C t-XA^XAaXif jkxXJ^ ^s:T.3f X^X\»f (i)X^

^X+AC-'^j| I^C. jtXxJf AS-f c (^L> ^ae^ r c_^A(iAjL3f^ ^/sX^3f

( ^aaA/^ JaAaw CX3^^ f JS.^L.X3 2S.aC ^a£^ ^^X^Jf

i^^+3f^

^Vel nomen haereditatis,

et protinus atque mortuus quis e/Tet, omnes

”ab eo relictas opes ad fe Sultanus traheret.”

A. FVGAE CCLXXXVI. CHK. DCCCXCIX. 283

excclUi et munita fe receperant: vernm evxntus vatum minas

et credulae plebis pavorem ludebat. Tam enim parum pluit,

tam arida aeflu terra abforbebat fluvios, ut impetrandae pluviae

gratia faepius factae fuerint Bagdadi publicae fupplicationes.

Hoc anno labafcere incipiebant res Haruni, filii Chama-

ruiae, domini Aegypti. Tribuni enim et purpurati eius, non

fatis obfequiofi, filum ordinemque imperii turbabant et convel-

lebant. Quorum caput erat Tagag, filius Goffi, Damafci rector.

Eodem obiit Abu-Ishak, filius Mufae, Isfaraiinenfis,de

fecta Schafiaei theologus.

Anno CCLXXXV [qui die 27 lanuar. A. C. 898 coepit]

movebat Motaded adverfus Amidam, eamque deditione ab eius,

qui ad id temporis fuerat, domino, Muhammede, filio Ahme-dis, filii Ifae, filii Schaichi, accipiebat. Kinnefrinam inde pro-

grefllis, et ea potiebatur: item tractu, qui Avafem [feu muni-

menta limitanea] appellatur, tradentibus, ex heri mandato, prae-

fectis, qui Haruni, filii Chamaruiae nomine ibi praefidebant.

Harun enim rogaverat Motadedum, vellet illas regiones, quibus

tuendis impar ipfe fit, in fidem accipere.

Eodem obiit Ibrahim , filius Ishaki, vir inter praecipuos

Bagdadi traditionarios.

Anno CCLXXXVI [qui die 17 lanuar. A. C. 899 coepit]

prodiit in Bahrein, provincia, Carmatita quidam, nomine Abu-Saidi Gonnabii vulgo notus, magnoque auctus numero caedibus

Catifi et in oppida circa grafiabatur.

Eodem obiit vulgo fic dictus Mobarred, Abu- Abbas Mu-hammed, filius Abdallae, filii Zaidi, vir in grammatica et philo-

logia princeps, auctor excellentium librorum, ut efl Camel (248)

[feu perfectus], et Rauda [vel paradifus], et Moctadab, ut alios

mittam. Magiftrum habuit, praeter alios, Abu-Otmanum Ma-zenitam, et difcipulorum clarilfimum, Naftuiam. Natus fuerat

anno CCVII. Originem cognominis Mobarred funt qui hanc

N n 2 per-

284 ABVLFEDAE ANNALES.

{Ji^ (J^hx3 lXac {jV^=3 J.A3 ( ^aXc

JS^aH ^ ^-«OijVa+XJ

(^jj.+!f d^-CjXs xVAf d 0\.^Ji.X} SA/^-c f jv^sXio (3

(iA-i J ?.I:^/:^M e^Ci-V/O ^3•^^ liCXj U9^C ^^_^^\.J<o ^4-)^9 ( slXstlj jivXi ^^A-t.5^ vj^'^ j'f<-Xif

(^oVa.^ Am\£S\ma5f j<.iVc2h ^3t ?J ^JiVXj

2s^3 ^ f^sEi^Xi tiCJj (jAilXif ^_/oV**n!^ o^+J( (^Xc

^AcV+«»f Aaa.< i XgAi C j^aaA.»^ 5"^**^ &Aam ^_>.X^l3 1^3

^J\.aJj (-\.R3"^li^ ^ ^3\,/c\.amH (A4>^f ^^3

(AAaXx^f^ .^3f JA.*AJy^^ 1^.3 ( ^V.AA£i,3f

LSj'*'^

^a3V+*3j *^A*a( ^A^.^sn.«0 ^3 i^Xj ^03 ^am.a.2E:T5 ofcXx.A,3

v^s>.\.A3 (^X*5( tA3^ ^^3 cA+3:l>c j'X*« ^0*.^ (jju-j.sn.5l (A (jaaA.^

(^j.s^ij ( V^aXc ^^a/wua5

j\\.XAa,5l j.m\ J.iX3 V.+J (j\.**jf^£w (jl/Lwy-j.ia

|^..0.3f jV-3 <-X3CA/jj |^I.aA ^^V/oVMA5f ^Ac\.+*«f J.^M\C (JA^

(^X*5f c\_3j?> (j3 (A_+-=sn./0 OVa?|

4.-3 oO«.3C\C

2^.A-3f p\.3f <-\3t3 OV2».f^SL5f t^O.3 (JaO J^rAAf {^VxtMj.Ji.ls

^V^mST/C ^ J*aXc ^/CjS'^S c ^^aoV^.**^!^

^iy5f ^X3^3f ^3

^A*u5f (jM\2h ||-Aij ^AsVi W;jot tA3^ (j3

Xe*^j

js) j^3^XAf ^:s:i^5f idem valet, quod &^*X*.5f &c^L\3f. Haec po-

ftcrior vox reftituenda Elmacino pag. 96 . lin, 3 . ubi pro 'S^^o nunc

male legitur;

et fic vertendi verficuU

;

"Soli

A. FVGAE CCLXXXVII. CHR. CM. 285

perhibent. Praefectum praetorio Bagdadi mifille aliquando, qui

noftrum ad confabulationem fallendi otii gratia arceileret. Erat

eo tempore, fic aiunt, apud aliquem familiarium, aut difcipu-

lorum. Quia vero fequi legatum, quamvis convitio flagitatus^

nolebat, abdebat fe in foeno lacunae, quae ibi aquae ftagnan-

ti, aliisque purgamentis recipiendis deftinata, tunc temporis fic-

ca erat. Talis locus Arabice PJabrad [id eft locus reflagnado-

nis] appellatur. Sic factum, ut legatus, tota necquicquam do-

mo excufla, et ipfa illa Mabrad [feu lacuna] manibus pertenta-

ta, nihilo magis inveniret grammaticum. Digreflb itaque ho-

mine vacuo, herum domus, cui nomen erat Abu-Hatemo Sege-

flanico, manibus complofls bis clamafle la-l-Mobarred![heus tu,

qui in Mabrad, feu lacuna haeres!] Ille cafus quum ab aliis ad

alios quafi per manus traditus in vulgum emanaret, lepidaque

fabella in conciliabulis a recitantibus contereretur, inde factum,

ut cognomen Mobarredi noftro litteratori adhaerefceret.

Anno CCLXXXVII [qui die 6 lanuar. A. C. $00 coepit]

Chorafana potiebatur Ifmael, filius Ahmedis, Samanita, domi-nus Tranfoxanae, debellato et capto eius, qui ad eum diem fue-

rat, domino, Amruo, filio Laiti, Soffaro, qui a victore Bagda-dum miflus ad Motadedum, in carcerem fuit abditus, in quoperemtus efl; anno CCLXXXIX. (249) Mox domiti SoflFaridae

fama illectus invadebat Chorafanam,

praedae, quam vacuamautumabat, inhians, Muhammed , filius Zaidi, Alida, Tabare-ftanae dominus: verum acri praelio fufus fugatusque ab eodemIfmaele Samanita

,paucis pofl: diebus , ab acceptis non paucis

vulneribus exfpirabat. (250) Filium eius, Zaidum, nactus in

acie captivum Ifmael, honorifice tamen habuit, et rurfus in li-

bertatem dimifit. Erat ifte Muhammed, Alida, princeps inge-

nii morumque fuavitate nobilis, pangebat carmina, et dignamlaude vitam exigebat, divina mifericordia dignus.

Nn 3 Eodem

286 ABVLFEDAE ANNALES.

^0'.^-^ ^ {^ 2**^^ 'c^A<w^ jVV-^ S»A*w ^

^ (J.A^ lwX-Cl;.<;iJ^AA?f pUw3\.3 ^,^2h

^/,3y\ (jX.).a5 ^Am\ 3( BAib O < (-Xa^AXa^^ Aj^ (/^

^^A+if ^3 vA-^A^f '^SeAL ^3 OvAaAXA3( ^^jJjV-{.x3f

0.3 c\4.2Ct.<i J^fo A ^-*-3 0-^0^ <A-A.;^5f (^j^Vsb 03 pA2.aXa33 <Aas:i/«

0AaA^ 0AA3j^^ 0AAA3‘f 'j.Av. ^:s\s:\3f (^J A 8(-X^/0 (jV£=^

^^'0 ^A*A— >..13^'.^ ^Xam.^ ^^AAa« 1^ AjVS^

(^^j\Vs^ ^lXaXa3[ 03^ f^xx20 0Aa^a3I 0^^ XaXc j^S"3Jf

f Vg.A/C f <-X^jf sX.^3f CXA2,AXA3f CyA2^ f Vaa3

^iilxc

f' VXo». ^3 g ^3 ^3 iAa3 j^,Xi J..AA/cf ^jf ^A<-X3f 0aA*3 ^

f VxXi^ f 2vAL (^Xc l^i-Xc gof (Jl;^3f cXjoXaat (^Xa!?

< \.ij.'*jj p0A^/^ \.i^b. p0.3o^^.^ ^J\.k^9 0.0 (.^X^X+3f j^3o

< V^j. ^5 u3iX.d::i3f h Oj'Va^ 'S^xSj^ \j.c. g j«3rl3f i^xX3 XA-S

i{. XX3i Av*Xc A f'-> Xjf V^i <-x+i>Xi Ia0*«

0X5”Soli funt Hafchemidae qui ad paradifum vocant. Ommiadac vocant

”ad aeternum ignem.

”Ommiadae funt arbor maledicta: verum Hafchemidae habent in cauf-

fis gloriae lignum Nodar.”

Comparat gloriam arbori. Hoc ert, gloria ipforum tam dura, et ro-

bufta eft, eademque fplendida candidaque et expetita, atque arbor No-

dar ,e qua fcutellae plerumque fiunt

, candidae , durae,quae vermem

et putredinem et tornum non facile admittunt,

n) X^AXXa Verbum non nimis frequens. Rapide cepit rem, ut fame-

licus

A. FVGAE CCLXXXIX. CHR. CMI. 287

Eodem anno apud Meccam obiit Ali, filius Abd-el-Azizi

Bagavita [vel Bagfchurenfis]. (251)

Anno CCLXXXIX [qui die 15 Decemb. A. C. 901 coepit]

bellatum eft inter Tagagum, filium Goffi, Damafci principem,

ct Carmatitas.

H uius anni menfe quarto, idque vigefimo primo die, obiit

Abul-Abbas Motaded, filius Talhae Movaffeki, filii Gafari Mo-tavakkeli, filii Muhammedis Motafemi, filii Haruni Rafchidi,

noctuque fepultus fuit in palatio Muhammedis , filii Taheri.

Natus fuerat menfe ultimo anni CCXLII: tenuerat Chalifatum

novem annos et totidem menfes cum tredecim diebus. Tres re-

liquit filios, Alin, qui poflea Chalifa cum titulo Moctafii falu-

tatus fuit ; Gafarum,

qui pariter fummum adeptus imperium

Moctaderi titulum geflit; et tandem Harunum, privatum: filias

habuit undecim. Fini proximus recitabat verfus cum aliis hos:

Fortunae nimium confidas nolim: cuius fecurus eram; at illa

neque amicum mihi fecit reliquum, neque meum mihi

ius fervavit.

Occidi gigantes virorum, neque fivi hortem mihi fuperefle,

neque indulfi exorbitantibus.

Domum regiam vacuavi et repurgavi ab aemulis, quos oc-

cidentem verfus diflipavi, et laceratos fparfi verfus ori-

entem.

Quum vero attingerem potentia et fartigio pleiades, et ho-

minum,quotquot funt , omnium cervices meo collari

mancipatas immifirtem:

Feriit me exitium fagitta, eoque exrtinxit meam prunam;*brevi in foveam proturbabor.

Erat

* Arabes figura fatis pulchra prunam ardentem dicunt pro potentia tioeendi. Sed

inepte compofuit poeta prunam et fagittam. A.

288 ABVLFEDAE ANNALES.

(J.C JvAsZAAof (AaC l.A0‘*v <AAaAJl4.3r

^A3\ji5f f \.AaAc 2S^ 5.AAJ

<A-.va_A_^3f (^AS-o Ots:i*"3

V+Xi ^'.‘.«aXcst.3 (^.RjiiVi X+X^ j(,.0.A3f j^o^\

i{. ioj? i^XX:2fc X/C ^ v3^* (ja/Xa3(

OkA(£iAx.f3f a3^ X.j.5 < jA*w j^XJXi

sX.^3 jkA^f ’ e^A^i <• *^_j^3Xi (jX^=^ 5>aa1 ^Aa3| gAi

»(_\aC i^aO ^Xc S.JtAJJ.5f v>.2>.f^;S^xJf 5.Xa^ Xa^ f 2k5 ’j>*AjjJ( <A\ClA*+3t

(^oX+Ci. (jwc {^Xa. (jX*a5 XQ.\ik.c\i of<-xAi ^3f

;^Xc^f c-X+srxA»(J.3

0.+:^f'r!?'*

f ^aXjX/^ ^aX«^ (^c\Cii.t ^A-uw vJ p(-\X_'i X+^=5 ^Aji^if v_,^Xao

!^Sos.A*w Xa> ^Xc jkX3f (_\.^c ^X5 f |*a4s^A jAif o^Jis: »<-\*3

2k.X-A.‘^ 5>X3f L\.>C (^X^ C ^aXjX/^ ^AXma.^ v^aw &A**( &X3f (jf

S^amaJI y»AVA^ ^aaS^ i^\S^ c 2!L^JLXt.3

^ j -^X— X— A—

^

f" ^^^AAjXaJ^ ^^AAaaa3

X ii^.A_>of Q^a2s. l^/^-Sb (jf LX_*_J vJi-^-zCO ’^-i:i_.<»^Jf

^ GA*i(-V-Jt—

A^ ^^_X_A_^^ ^a^^_'Xmax3(

p^aXc

licus cibum ,aut (quod hoc loco eft) ut qui pila ludit equo vehens

,

camque rapide a folo elevat, absque ut retineat equum, vel ab eo de-

fcendat. Hariri conf. ix. A+XaJI ^a£=s ”arri-

pueram hoc ab ore theologorum.” De formula alibi frequente,

0^X5 docet Meidanius ad illud proverbium, t^-9 L_wiaf rapa-

cior, quam felis, t_AA’S' ^ 'S»-Cj.u^ ^^XA3(

(of

A. FVGAE CCXC. CHR. CMII. 289

Erat Motadedus promptus et acer in rebus gerendis, magnae-

que apud Tuos auctoritatis, qui valde acerbitatem eius extimefce-

bant, et metu eius ab iniuriis fe abflinebant; ad rem attentior,

at procul libidine j ut ex eo patet, quod Cadi Ibn-Ishac refert

his verbis. ” Veniebam aliquando, ait, ad Motadedum, cui tum

Romana quaedam adflabant mancipia, iuvenes aetatis vegeto ni-

tore radiantes. Quos ego diu multumque contemplatus quumrefurgerem abitum parans , iuflus a principe rurfus confideo.

Dilapfa interim corona: [Videris, o Cadi, aiebat, male de meacontinentia fufpicari, quafi non absque caufla tam florentes ae-

tate iuvenes fatellites traham.] At deum teftor immortalem,

o Cadi, me voluptate illicita fiuendi ergo femoralia nunquamfolvifle.”

Ab huius obitu dictum efl: facramenttim Moctafio, eius

filio, qui decimus feptimus Chalifarum Abbaficae domus fuit.

Qui cognito e Veziri litteris patrem obiifle, fummaeque geren-

darum rerum fe admotum eflb, (nam Raccae agebat) primumeos adigebat in facramentum, qui penes fe erant, dein Eagda-

dum movebat, quam die nono quinti menfis intrabat.

Eodem vita defunctus efl: Ibrahim [fecundus], filius Ahme-dis, filii Muhammedis, filii Ibrahimi [primi], filii Aglabi, do-

minus Libyae; quod iam ad annum CCLXI indicavimus; fuc-

celTit illi filius Abdalla,

qui, ut ad annum CCXC VI dicetur,

'funeti peremtus efl:, vir vitae integer et incorruptus aequi

arbiter.

Anno CCXC [qui die 4 Dec. A. C. 902 coepit] invale-

fcebat robur et aculeus Carmatitarum , ut, a profligato Tagagi*

exercitu, ipfam Damafcum obfiderent. Syri quidem, contractis

quantis poterant copiis denuo manus hofti conferunt, ipfumque

caedunt

* Promifcue Tagng et Tacag [^^siL p=-uL] fcribitur nomen; nefcio, quidrectius. A. O v_/

OoTo»;. 11.

290 ABVLFEDAE ANNALES.

j^S^3f ^*=sn.j r

/S"^b ^c>-3

2S.AJf ^XSO ^kc oi-iUX/CO ^ibf 2^_S:T.3\.At2i 2SsJt+2>. SJCjI V^jf

L-d^-AX^ ^Xc X^aXc v_^Xxi ^5f |%0-^ t^j.K:ij\.9

^3f L\^i^ (^CA^AXi ^+fcw.*^

X+d^AC^ ^x+3^J'^*“ l''*'^

<j^'-X33i'’“^l/15

X_«sb(J\!i».Xi ’^a+Xa*/ ^Jf j^X*»^ Am\a5^ ^JXAL^f ^a3 < X^Xsbf

C ^^^A^C+3f ^^Xa.^^O^ X^Xi^l ^ l aA^ >* jl»^ ^^X/C^X^

» ^-3f of<-\i3 ij.Mi gjA_x.^Jf S._A!X^3f c-^2kX>o

^a^\!ma£ X^a^^ ( j^aajX/C^ 2^a*« ^_^X^i_>

(j.Ai^ (jXC+3 j^A:s\ao^ ^ii>^X3f ‘jvA-iu3f o^^XAD ^XaV^AI

j^]t^A5 ^lxc|^X3f < (^-c (^^2^X(i. v_^'a*\3 ^a^

^,S’OV4.3f &A;0lx3f e^£>.XAO ^ («-0-^^-^-^-;? jS2t^x]\

‘2^j}\.i j^jAA^+3f ^3f f^Aa,£»^

j\.u/>9

C (Jjtia3f (_5-^ ^ jX/lX^f A J'vX.=El5f <A;^ (jX^=5 fof

”Vox O^Xi notat, arripere cum celeritate. Dicitur vir t_XX3 c_XXj

fi bene fibi cavet ab hofte in bello, aut, fecundurri alios, vir celeri-

ter hafta fodiens.”

b) jUc Male cod. L. ^Ajtlaa J^c-\AC Sed forte, js.AatL <Aac

#) t_.{Aa_A_XAf proprie decerptus. Arabibus idem eft, quod nobis fche-

diafmata. (^aAaA enim valet: ex tempore aliquid recitare. Vahi-

dius ad Motanabbium : X_+a5 (^C.3j ^+^am«.^.^ ^XLxij^f ^XAiX^^f

X

A. FVGAE CCXCI. CHR. CMIII. 291

caedunt eorum ducem, lahiam, qui inter fuos Schaich [feu do-

minus] audiebat: nihilominus tamen necelTe habebant pacem ab

Hofaino, caefi lahiae fratre et fucceflbre, aere fuo redimere.’

Ille Hofain iam volebat, abiecto fuo nomine, Ahmed appella-

ri,* naevumque in vultu pro ligno imperii fibi divinitus man-dati, quo, fe promilTum et exfpectatum Mahdium efle, demon-flraret, iactabat. Is enim videri volebat, et certe, pollquam

lucro placatus Damafco deceflilTet, et Emeffam fubegillet armis,

curabat in huius urbis fanis vota libi, ficuti legitimo domino,

idque adfcito titulo Mahdii, principis fidelium, dici. Et ne quid

mimo deceflet, fpondebat follemni fanctione fuccefiionem fui

fratris, modo laudati lahiae, filio, cui titulum Modatari tri-

buebat, iactans eum Modatarum effe, cuius in Corano fit men-tio. (252) Inde Hamatam promovebat, et Maarram , aliasque

urbes, quarum incolas internecione delebat, nullo fexus aeta-

tisve difcrimine. Secundum has adortus Salamiam, deditione

quidem fui iuris faciebat, paullo autem poli derepente exfcin-

debat, ne pueris quidem fcholae fubfellia prementibus parcens.

Rebus Carmatitae ita vehementer auctis educebat Moctafi Bagda-

do copias Raccam, unde holli legiones immittebat.

Vnde factum ut infequentis Anni CCXCI fub initium

[coepit autem is die 23 Nov. A. C. 903] idque feptimo die pri-

mi menfis, ambae acies manus, in loco quodam, qui Hamataduodecim fere milliaribus abefi: (253), confererent. Quo praelio

profligati funt Carmatitae, quos perfecutus victor exercitus ter-

gora fugientium caedit, et ipfum illum ducem, naevi fui iacta-

torem, eiusque nepotem Modatarum, una cum Romano quo-

dam eorum mancipio, inBarriia [h.e. loco campeftri] (254) depre-

henfos capit, et ad Moctafium refert, qui captivos fecum Racca

O o 2 Bagda-

* Neque id fine caufTa ; volebat enim, tefte Elmacino pag. ig2. pi'o Ahmede,

filio Muhammedis, filii Ifmaelis, filii Gafari iadeki, adeoque pro Alida

reputari.

292 ABVLFEDAE ANNALES.

(J./0< jv^Xx’^ j\.m9

^‘if f^A+i bJ^C\^.5f ‘ij»-’^M ^a3 (jir’(^j>.5f (jXC+H tjf (A^biJf

:>^ oA:^ oU.:i». vJij^Ja3f ^\c 0^3 (^x?

c\.jj> C5*^"^- CJ'^‘A-I.-Ci.f (jAi\.-i.*3f ^if of^-^3

^-X-S' 'i^X3f^ (_5-_s:iAJf lA ^J^AA^Of pV^jf (jXS^<^X^A>

^ C^A‘oXxi 'j.A*ju (_\^ Xs:t31.>o

^ ^^A^^4*3|^^AA**^f C ^^AA^X-^O^ ^«^AA^ f C^Aaw i aX^^»i_3

S^Jti ’^A*/^3f f (^Ai _x? pXmx3( (^Xc

^^Xaw^ ^“'xaoo ^ ^ y3^AAA^Xi? {

*

aXaa*^

i^iXc 2w’5^XAi ^.^J^X!i. (i^j'Xib ^ Xa^c^Xjo^

'^AAXsnJf jSZu^xi »ijf^

^-aC^A^ ^w ^X^3^ ^^X^aXaw C^4'3ZT,aO ^^a^^ 2^Aa^

^.3j^X3l+3^ ^•'*|y^ ^AA^Jf ^^Cwaa3 ^^j^Xsb (JXa’5 ^3f / o-j[j

(jX^^f U^XL p’i f^AO^Xi &aC pXj> J.a3 X4.^ jAaX? 0>[i^+^

f ^X5f ^^X«^Aaaa ^ i^AA^X^ (a^X.^aXaaa CX+iT^ZT/O

^^.Caa/X-J

^Xc 2!a3 ^jf tof X_aC^^=3 j^^^ACLA^f JXXj C L0-J(A3 ^JXXJ

< ^JXAac( (jA-c XAAac gixA3f 2JX^=d 'j.gJ(AA3f ”Idcm eft

t^X\2.A3f atque revulfio : ufurpatur aurem de ex tempore dictis. Ita

dicitur e.A,\i'C3f rcvulfit fermoncm aut carmen, fi derepente recitavit,

tanquam fi diceres, revulfit illud vclut ramum arboris.”

rf) A+3[ ajfervatio aquae. Nam Oj^ infer alia cft, manjit,Jletit

firmiter in uno loco; unde fiatiotiarii, de qua voce fupra.

e') f^szr^J Verbum notat, avidum ejje fermottis, libenter aliquid

dici re.

A. FVGAE CCXCII. CHR. CMIV. 293

Bagdadum rapit, ubi demum ultimum fubiere fupplicium. Ca-

put turbatoris hafta fuffixum pro more per urbem circumlatum,

gratum plebi fpectaculum dedit. Perhibet Scharif al-Abed, pu-

gnam illam apud Tamnaum coiille. Ad quod obfervo, pagi

nomen id efle, in agro Maarrenfe pofiti, quem praetereunt Ha-

mata Halebum tendentes.

Eodem obiit Bagdadi Abu- 1 -Abbas Ahmed, filius labiae,

filii Zaidi, vulgo Taalabii nomine celeber, grammaticus et phi-

lologus academiae Cufenfis, vir, qui ut fide dignus eft in iis,

quae docet, fic etiam probus et religiofus fuit; natus fuerat fub

initium anni CC.

Anno CCXCII [qui die laNovembr. A. C. 904 coepit]

Aegyptum Syriamque recuperabat Moctafi, et dynafiiae Tuluni-

darum, qui ad eum diem ibi obtinuerant, finem faciebat. Res

ita gefia. Mittebat Muhammedem, filium Solaimani, cum exer-

citu in Syriam,qui Damafco potitus ad ipfam propemodum

Mifram, Aegypti caput,' penetrabat. Cui Harun, Aegypti tunc

dominus, Chamaruiae filius, Tulunida, occurrebat infeflis armis,

uum paucis amicorum, qui fupererant, a fuorum plurimis, ad

partes Chaiifae transgrefiis, deferto. Ita factum, nt aliquoties

Tulunici cum Bagdadicis confligerent. Verum incidentibus tan-

dem in Haruni copias difcordiis, et inde caedibus, fiebat, ut

Harun, iis compefcendis in equo accurrens, a Mizraco [vel pilo]

cuiusdam Magrebini [feu Africani] ictus occumberet. Eo fub-

lato rerum quidem curam capeflebat patruelis, Schaiban* dictus,

filius Ahmedis, filii Tuluni; fed haud diu pofl: Muhammedi,filio Solaimani, impetrata vitae delictorumque venia, fe dede-

bat. Quum ergo deinceps idem ille Schaiban, fatis tutum fe

in victoris poteftate non reputans, aufugeret de nocte, nequeusquam, quamvis diligenter quaefitus, compararet, occupabat

O o 3 Muham-

«Elraacinus aliique Smanum appellat. A.

V

294 ABVLFEDAE ANNALES.

j-ks.^ c\_4-sn^ ^J^uXs

otO<*3 ^XAa.X*u^ ^•^j' SyXjaS

'^AM^f sAib (j>/0 j-^-^ l3 < ^tXAJV^ ^AxC+Jf ^5f

c 'sS:i.-c\ji.Y\ J.O c '^Ajw v-xX^iO |%>

c\4.s:\aj ^.AAXsiTJf ^C*uC x^aXa^I tVjti &Ama5( saA

uX-***L«

'j».l2./c|^2^5f ^_>X4.L5 c ^XraS^ ^Vm\5

j^’S’ f ^Xx^ f IsJ^cAao-J^ I^XajVc \^mX/ccX3

»L)|^’ (^CmaC j»..§.Ajf ^^AxCjf ^A^i <• 5 tj^U

(^-i ^Ac2.A5f^ ^^x5f (J^aCj^I^AO (J>3(^AA^ (^AA3.Xl3nA3f

^^.^.‘^ ^X_X_X_i\.i < (_Cjyr^T.5f OtJ^ ^AAj:IxiYf poVsnif Lx3

^Ls-cf^xJf ^+Ai^ i-XXiw jtg.AX> (J-X’^ ^AAXs:^3f <^Xc 'j.+^03f

S—3 l^^_X_X_i |^AA,^= Vaw 1*^6"^

^-cX.;IxJf ^)wXA3f (-\_A-2riV 5A3f <-AaC (^3 ^^A^

if- 'w^iai\.3ri3f eX+2»if

L.^Jt+3f oXsziAot ^3 ^^AsriJ ^3 (A-+-:^f oi3c\^3f \^'S

tn oX-i3:T3y^ ^A.C_3f (3 c^-X.£=5 ol\.c c_A-a.a^ (^(-\_^f^Jf ^j.-A-3

'j<A2."3\.AA^

dicere, garrire: nimirum fi componatur cum ut J^)i3V3

Divan Hudeil. ^^c. (^Ai==3 0^5^ 'S^iXk,M O^.R.X*«!^ <^3^3

( Ji_j3i3f ”garris et aflumis fLultitiam, qua fuperfederc

potuKrcs.”

/) ^a 7jL> Cod. Leid. ^Al^ Elmacinus pag. 239 . ^.;1;„a_.'^, ubi forte

rectius J^-^X.a-L

A. FVGAE CCXCIII. CHR. CMV. 295

Muhammed Aegyptum [vel Mifram], Tulunidas, decem ad-

modum, aut fupra, viros, comprehenfos facultatibus fpoliabat,

et Bagdadum in catenis mittebat, additis ad Moctafium litteris,

quibus de rerum profperis in Aegypto fuccelTibus perfcripferat.

Ea gefta fuerunt huius anni fecundo menfe.

Verum illi ipfi profperi fuccelTus Carmatitis in Syria re-

bellandi dabant copiam. Vt enim Muhammed, qui AegyptumChalifae afieruerat, illinc Bagdadum rediit, provincia nondumfatis adverfus novarum rerum molitiones obfirmata, infurgebat

Anno CCXCIII [qui A. C. 905 Calend. Nov. coepit] aliquis,

Chalangi* vulgo vocatus, et haud parum turbarum ciebat. Cui

compefcendo quum adverfus iHet cum Syriae copiis Damafci

praefectus, Ahmed, filius Kiglagi, Damafcum interim adoriun-

tur Carmatitae, praefidum illecti abfentia, et Tiberiadem caede

ignibusque delent; inde fe vertunt Cufam. Quibus Chalifa co-

pias opponebat, et duces fibi cariQimos, ut Vafifum, filium Sa-

vartekini [vel Sortekini], Tuream, item Fadlum, filium Mufae,

filii Bogae, nec non Befchrum, eunuchum, Affchini quondammancipium, et Raiecum Gazaritam [feu Gazirat-Ibn-Omar, op-

,

pido Mefopotamiae, oriundum]. Illi vero cum Carmatitis mar-

te concurrebant tam adverfo, ut magna fua corporumoue ar-

morumque et reliqui apparatus iactura roboris multum hofli-

bus adderent.

Eodem obiit Abdalla, filius Muhammedis, vulgo Nafchi,

poeta; et Hafet Nafr, filius Ahmedis.

Periit etiam hoc anno Zendicus ille [feu improbus, et re-

ligionis contemptor] vulgo Ibn-ar-Ravandi [f. filii Ravanditae]

nomine notus, Ahmed, filius lahiae, filii Ishaki, dialecticus

[vel fophifla] plurium librorum auctor, quibus rectam evertere

fidem,

» Temere Ehmeinus Hnli/ius. Ortum nomen ab arce Chalanga,

quam laudat noller ad annum 492.

296 ABVLFEDAE ANNALES.

&5\J> V./c A+Xx5f (^\.:^f 0> 9^ (

(^C.L oV*m3 2'‘-r^ ^’A^^=D (^x> 'Sj<>j\.X^

\.3f (^VaS^ (3 jA5f 5^x5 ^ iJt3\.jjJf gT3TT5S:x5\.i

^^3\!aa1^c 3 Vjf kJ

cXLc^Jf ra oV^^la^ AAjjjYf (jf«J3.’^

^j.+^Ai (^Va2a3^ lU0aX3 IAaS^ cXJt-VacT^f (jjwJoAAxAf ojc2r\J

^V'3(^|^4.C 0>J ^u^fO ^c 5.^' p^L^f ^Aa^AA»

p0AV ^-^a3 1^s:t.a:^I ^^aAm^+3[ (jt (-\^i3f ^\‘k^

^

^J\J^a9 2 X/<oj\.x^ J.3 0 (^tAsru (^A3f (jf^XjL

u> J-aa? ‘^i/j«^i.3f pO^Xj ^+3 ^cof p^JVXi

g) p s:^_A_3f cum articulo demonftrativo, notat p/ejades, Meidanius:

(^A^=jU33f yA**; i^;^o ^:^X3f 2<v3 o|^3 p_rsaA3f ”plejadcg defigmw,

et nullam aliam ftellaiTi.”

^) '^^{p P^'-hominum, h. e. finguli homines, homines omnes

et finguli.

i) <^aS^profrcivit, vel potius, internecione delevit. Exftat Sura LVIII. 6.

edit. Hinkcim. a fcholiafte quodam in marg. Corani manu feripti ex-

plicatur: j.p^51 u.^5C5f fttSCXAl^ ^J\~>.f "puniun-

tur er delentur. Proprie notat verbum i^'a5^ profternere in faciem.’*

k) UlA^fcLe^ Deeft forte ^-<^31

"fC'-'

/) OJi^ Forte Ooi

m) DlfFercntiam vocum ^Ai==3 et oVseilf non recte percipio. Efl: tamen

aliquod dircrimea in etymologia, enim proprie cfl:, delens me^K*

^

nioriam dti ex animo /no, et Oes:\\-o coni. W [>'fe pravv.rn praebens,

n norma declinantem. Vid. Schultens ad Harir. V. pag. 139 .

A. FVGAE CCXCIII. CHR. CMV. 297

fidem, et teterrimos errores non infidelium modo, fed et deumdivinasque res inficiantium adfiruere connifus eft. Quo perti-

net liber Virga aurea [Cadib ed-dahab] infcriptus, et alter Li-

ber fplendidus [Kitab el-lame], item alius Formicans gladii ni-

tor [Kitab el-ferind], item Smaragdus [Kitab ez-Zomrada] alii-

que (255), verum irrito conatu. Libros enim et opiniones eius

omnes, quibus explodere divinam Corani auctoritatem et excel-

lentiam, aliaque abfurda et deteflanda ftuduit afierere, fatis re-

futarunt noftri doctores argumentis idoneis et vincentibus. lu-

vat aliquot eius afferre fingularia. In libro, quem Smaragduminfcripfit, [ubi Coranum neque a dictionis, neque. a fententia-

rum elegantia commendabilem efle tendit,] utitur his verbis:

”Invenimus in fententiis Actami, filii Saifii (256), multo ele-

gantius et fapientius dicta, quam eft illud Corani [Sura log.]:

Dedimus tibi Cautarum.'*'^ (257) Et alibi prophetas ad unum omnes

infimulat magicarum artium; incidiffe illos forte fortuna in rs-

hsa-ixuru, vulgo talismanos [hoc eft iyngas, ex concurfu ftella-

rum formatas], quibus attractos et detortos hominum animos fuas

in partes coegerint ferri, haud fecus atque magnes ferrum oc-

culta vi trahit. In ludaeorum quoque et Chriftianorum gratiam

librum fcripfit, quo acriter adverfus Coranum difputat, eiusque

deftructionem fpondet ; et, quo ludaeis maxime gratificaretur,

illud urget Mofis effatum, poft fe prophetam nullum alium fore.

In libro, qui Ferind infcribitur, Muflemos quidem Corano ait

in argumentum abuti, quo iactatum a fe prophetam ab impo-fturae criminatione liberent, evincantque eum, quem fe geflls-

fet, omnino fuifle. Edito enim illo libro auctorem provocaffe

Arabum aetatis fuae difertillimum quemque, quorum tamenfuiffe neminem, qui potuiflet Muhammedis eloquentiam fua

aequare. Atqui, ait, o miferi, poflet, fi quis vellet, eodemargumento demonftrare, veterum philofophorum quemcunqueverum prophetam fuifle, ideo, quod a fe fcripta reliquerunt

Tom. II. P p omni

ABVLFEDAE ANNALES.298

(jt <^_y^\x3 ^Xc p ^Xxj

^^5X^3 ^ ^^a+.3 f^jX-5 j'^ y

^j.K pol < XAa*a3 (jX£=5 (jXiaA;:Ix3f (AaS^ {jf

2SAx5 JS^'^ ^v/””"^^

CJ^ (aA (^-C 2>v^ Ji>AEET.5f

c ‘j.-A.-Aw (^;‘*XX'^ Xami (jX5^ 6j4.c- (jt ^ U'- '^^^'<’

J^j<-\MgjAjXXM ^Vj^L i3 sj^Lsi-f oo^:^ tASCsb

^X^X^ 2s."-ju\^j l\^ f (__£^4^ci3f pO\3f ^^3

^ v3 i^yi>\-^—-> 2^!>X^

2^ (.^f^AcoiXi |A^3 J»X5^ ^^AAj>X/^

*^Ll/c3^X33 C1*a^3 ^ ^Aam i^^X^O

^XaX5( clXc (^.AjX^ c L3f^^3f OL^L (^"C ^Xsiif

isi^Jip 'i^tL^\J^\ jii^^ ’^4-*Lx: c XA3f

J^Q.A.CI,VAA^Xi f^fcuc j4-§A3f ^AxC+3f

0X4.5 pXj( '^aa*, ^ Xs^^st^ao (j^XJf uiXa.* X

^ 2^5 <0-aX^ o3Ax5 ^^3 2^f^5 ^^M*x3f p(A^

jX\a*i 2.^ c\a*^+am> cX+sivc L^*-> 3>0a^

*0(plur. a &Acto) affectus, paffwnes hominum. Addenda notio

Lexico Goliano, Proprie vocatrices, affectiones, quae hominem ad

aliquid vocant, alliciunt. Habetur quoque in illo Hamafac: ^aX*-

( f^ccxSb ^.A3 ^ l/"”^X*jX/«o ^ c_^‘j3 Xla.A*;Xa V J^(-\A2.3f ”Sa-

nus quoad affectus pectoris, qui non expandit (altcrique calcandam vc-

luti fubfternit) moleftiam, neque arcet (a rogante) beneficium, neque

nugas effutit.” Notat quoque 'j.Acfo religionem ct fectam, ut '^acL>

^XacX^-aa-^J^J fectam Ifmaelitarum.

(

A. FVGAE CCXCIV. CHR. CMVI. 299

omni comparatione et imitatione potiora. Si quid virium argu-;

mento inefTet, pofTet , verbi caufTa, Ptolemaeus, aut Euclides,’

veris prophetis accenferi. Nam et horum libros admirati fue-

runt omnes, nemo aequavit.* Vt porro mendacii arguat illud

Corani dictum; Fraus Satanae debilis ejl^ exclamat; Euge bellam

debilitatem! quae ex paradifo Adamum expulit. Et talia plura

effutit, quae referre piget. Obiit fcelus aeterna ira dei dignumin urbe Rahaba Maleki , filii Tauki [fic de conditore dicta]

, aeta-

tis anno trigefimo fexto. Hanc de rebus eius, et anno, quo pe-

riit, narrationem haufi ex Chronico Cadii Schahab-eddini, filii

Abu-d-Dammi, Hamateni. Sed multum illi difcrepat Cadi

Schamfeddin Ibn-Chalican, qui mortem eius ad annum CCXLVreiicit. Alii anno CCL imputant. Quorum qui rectum tradi-

derit, deus optime norit.

Anno CCXCIV [qui die Octobr. 21. A. Chr. po5 coepit]

intercipiebant Carmatitae facros peregrinatores, ex Iraca et orien-

talibus plagis Meccam commeantes, eosque ad unum omnes, ad

viginti capitum millia, trucidabant; quo fcelere magnis opibus

potiti funt. Exercitum igitur illis obiiciebat Moctafi, qui fce-

leftos Carmatitas fudit, et magna contudit clade, ipfumque eo-rum ducem, Zacruieh [vel Zacroen] , captivum nactus ell:.

Hunc virum quidem ad Chalifam mittebant; verum in itinere,

fexto a pugna die, peribat e vulneribus in dimicatione acceptis.

Solum ergo caput eius Bagdadum cum exercitu victore pervenit,

ibique circumlatum in hafta fuit.

Eodem obiit Samarcandae Muhammed, filius Nafri, Mar-vazi (258) [feu ex urbe Marva, vel Meru, oriundus,] pluriumlibrorum auctor.

P P 2 Anno* Senfum auctoris hoc loco exprimere voluit Reiskius. Verba arabica enim in-

congrua funt; "poflet quis veritatem prophetiae Piolemaei ex eo probare,

quod Euclides dixit, homines non pofle librum condere, libro eius fimi-

lem.” A.

300 ABVLFEDAE ANNALES.

^ '^Aaw (^^Xcb»0

sOviXpi ^j\.^\.M*Jf c\4.2^f ^Ac\.+*«i

3f. (-XaXxaH ^^yAcV+A«t («x+ii^f ^Ad.j

^/0 *^Xa3 75j.m^ ^am\5[ sA^ lA ^Ax^+3f cVj^

J.X3L (-\a£lX*+5( <-\+s:i>o J.X5L ^ixC+3f ccAxX3f

j.^:c+3f S.3:\XL tA+rihf jA3L cA+^»f ^jojLx.3f

^Aju^ ^AAm. < C\Ai^3f L\4.CSZ1./C j^AdA^+Jf

(^V.^ ^Aaw (^AaX'^ V.aX!>

^cOo p^ 2Sv/of^ f&As:\X3| ^^JUx3^ 2^^3f !^amJ3 v-Xa’5ji

^J.3<-\+=ziA> j\\o b-.y.f^j.^o (^3x1:^ f (Aisi.:>

^X5l3 c\A2.xxJf jAiA3f^^f J.X3L j\(-\x3u3f

,^A3f p^a33 ij ^i^3:\3V3 t^'cVS X^ p^

jf. '^Smj O^X'ip^:>

ji<AXX4.3f j-+^ ^ ^AX^+3f !^xS oX/«

&A*vJf sAsb f (jA\3L\jYf jnAa4.3(

I«Xma^ j^^C^c"^3f ^^jX^^s^3f cX-^o (m\«a— {^P ^^^aa33

(^0.+3f c\-}.c pX^ib (j>3 S>^Xx/o ^3f ^£wf(_\3f (jX+2^3f

^^/c p^J t\-+-!s:TAj JS.X3I lX^c ^vAa+31 oX-c Xa^ < (^3^>c

jjf.'^amJI j^'~^ ti^'^

^mac i^^a3 ^^C3v^

^.Aa3 (A+2»f (J-P^ ^(^Aa+3(^JcX> C!l><-\3:T+3f ^^iXA3f ?.AXA3f (^(A^x3f

J.Af^(J.3a.4.:i.f 5.AC c^j^

‘^Aam '^Aa« ^^X^ < ^aC^ ^xiX^3f

.*. 3& C*>A^Aa?« b.Acpi ^ ^ J

A. FVGAE CCXCV. CHR. CMVII. 30 £

Anno CCXCV [qui die ii Octobr. A. Chr. 907 coepit]

obiit, fecundo menfe, Ifinad, filius Ahmedis, Samanita, do-

minus Tranfoxanae et Chorafanae; cui fuccelTit filius, Abu-Nafr

Ahmed [fecundus] miliis a Moctafio codicillis confirmatus.

Eiusdem anni die duodecimo menfis undecimi obiit ex diu-

turno morbo Bagdadi, et ibrdem in palatio Muhammedis, filii

Taberi, fcpultus fuit modo laudatus Moctafi billah [feu, cui deus

loco rerum aliarum omnium abunde fuflicit] 'Abu-MuhammedAli, filius Motadedi billah Abu-l-Abbafi, filii Movaffeki billah

Abu-Ahmedis Talhae ,filii Motavakkeli Gafari , filii Motafemi

Muhammedis, filii Haruni Rafchidi,Chalifarum domus Abba-

ficae decimus feptimus, pofi; geftum per fex annos, totidemque

menfes et novemdecim dies Chalifatum, exactos autem vivendo

annos triginta tres. Erat flatura quadrata, nitidus, tenui furve-

dine, pulcher vultu et coma, prolixae barbae, natus e Turcica

pellice, cui nomen erat Gagad.

Cui fuccefiit in principatum, eodem ipfo die, puer trede-

cim annorum Moctader billah [id efl, potens per deum] Abu-1 -Fadl Gafar, filius Motadedi, natus e pellice, cui nomen erat

Schaab, ordine decimus octavus Chalifa de domo Abbafica.

Eodem (259) obiit ex Ommiadarum familia princeps An-dalufiae, Mondar, filius Muhammedis, filii Abd-er-Rahmani,filii Hakemi, filii Abd-er-Rahmani Advenae, filii Moaviae, filii

Hefchami, filii Abd el-Maleki, filii Marvani. Cui fuccefiit in

imperium frater, Abdalla, illo ipfo die, decimo fexto fciJicet

fecundi menfis huius anni.

Paullo ante, menfe puta primo huius anni, obiit Abu-GafarMuhammed, filius Ahmedis, filii Nafri, Tarmadita, theologus

fecta Schafiaeicus; qui magiftros habuerat lahiam filium Badiri,

Mifrenfem, lofephum filium Adii, et Cotairum, filium lahiae,

et alios: difcipulos habuit Ahmedem, filium Cameli, et alios.

Natus erat anno CC aut anno CCX, quod alii tradunt.

FP 3 Anno

302 ABVLFEDAE ANNALES.

f ^AaA.^ \,^jm 'i^XkU

jiC_\_A_X+Jf o\.*a_X.3^ o|^X5f sAsb (^_AJt+3f yjf

(jLXc (j.Ai 2sA3\.3 ^-A*+Jf js.Xif (_\^*5

^_A*+3f y»->(_\^4.5f J^LX_A_X+X5 ^j<>\^4.3f J^f^-\3f

(^Ca^/oI jvS' 5.AcsrLAof jA3f <a^c ijl

V_X>A_S. ^a_*3j ^j.aaXa3

^A*+3f (^y 8^X31 <a^c

^A^Jf bX]\ (_\^c c\3^/« < jAsbf ^3f r ^Ajf cXa:^

< ^aaA.^ J^*ju i^A\u

^i^:s:\3f C-^Xr'^ i_^.;.+.3f (^C |^Xx3f S^.0wA/O OpVxAW^

(j3 jiIdLX^ ^iAaA3 (jf L-X3ST.X3 (jf c\5 X^j

oVlifi- ^s:i3f (^Vijf is.^s I^3l> ^+5 c ^Jc\Af p^Of f / '^XKb.XXy

(jf (AA=s:i3f (j.>c I^CaX^uxj < t X+Jj» < 5^X:^f

VX^Xa-c y lA Xa/i?! ^a*+3( 2A3f lXjsC (^X^ c

2^*a»X3 at J-A>Xj j*3 js^jf AiXsn3f «Aa:: ^*mx3^ pX^f c^XL» ^^Xc

SJ^d:aX3

Wiit

o) iu t^O<sz\i fefe cum eo (Corano) exhibuit l^ov2. praecentorem ^ cui

occinerent alii, qui poflent aut vellent. Hinc nata notio V coniug.

apud Golium, oppofuit fe, provocavit y contendit de victoria.

p) (JX^^ redit ad ”quid eveniret , fi quis praetenderet — atque di-

ceret.” q) Cod. L.

r) f.Ajl e_XA^ oXa? perfrequens formula ; naturali fato periit. Dicitur

quoque in duali, tefte Meidanio, J.AAjf (_Aa^ et Nuveirius fimplici-

ter habet V-Aacs. oXx»

x) proprie eft patereypalam in confpectu et clara luce efe, et ple-

*

rumque de rebus turpibus ufurpatur. Coni. VII. projlitutus fuit cum

fua turpitudine.

A. FVGAE CCXCVI. CHR. CMVIII. 303

Anno CCXCVI [qui die 29 Sept. A. C. 908 coepit] exue-

bant duces et Cadii Moctaderum Chalifatu, eique fubrogabant

Abdallam, filium Motazzi, cui titulum Radii billah [feu acquie-

fcentis in deo] tribuebant. Ea res. magnas in regia turbas et

ipfi novo principi funeftum exitum dabat. Qui enim Mocta-

dero favebant famuli, et protectores fatellites, cum Radii factio-

ne figna conferebant, difcufTisque adverfariis cogebant Radiuma fuga latebrisque falutem fibi quaerere, unde protractus pofl:

alteram noctem in carcere exactam ftrangulatus eft; quamvis

inhumani corpus necelTariis reddentes perfuadere vellent eumplacida morte finiiUe. Natus Radius die 23 noni menfis anni

CCXLVII. Vir erat excellentis ahimi, et litterarum artibus ex-

culti, cuius carmina et poeticae comparationes celebrantur. (25o)

Magiftro ufus fuerat praeclaro viro Mobarredo. Per machina-

tiones et violentiam extorferat invitae fortunae Chalifatum, quotamen gavifus non fuit, nili per unum diem. DixiflTe fertur fub

imperii aufpicia : Tandem aliquando, quod dudum debuerat,

ius et aequum enituit*, tandem aliquando vanitas* detracto tur-

pidinis fuae velo publicae ignominiae proftituta fuit. lactantur

etiam alia eius fcite dicta: ut illud. Quoties refpirat homo, to-

ties gradum promovet ad finem fuum. Item hoc. Cupiditas eofaepe rerum arduarum propellit, quos agit, tanquam pallor fi-

tientes camelos adaquatum, unde rurfus abire fatiatis non licet.

Item illud. Abunde tibi fatisfactionis et vindictae praeRat ab in-

vido hoc, quod eum moerere vides et angi, quo tempore tu

laetaris [ut adeo non Iit opus alia tormenta in ipfum excogita-

re]. Alias femper fuerat ille Abdalla, filius Motazzi, tranquil-

lus animi, cuius inRituta nemo turbaret, eoque nomine Chalifis

notus, quod ad Chalifatum non adfpiraret, eique fe inhabilem

ipfe

* Per vanitatem intelligit illegitimam et futili fundamento nifam poffeffionem Clia-

lifatus ah iis, qui eo hactenus gavili fuerunt; per ius autem legitimam fuamad Chalifaturu adfpirationem.

304 ABVLFEDAE ANNALES.

(jf Vset^am»^ ^5^)[:^X5

c ^y<.'i9 p\.M«.i (j.i (A.*.=cl.<? ^Xc »VSj> cX^ f bXxxi O^xi y jsix

< <iCAibl.j '&3SAa+3 0.;« <^o JS.X5

< 00^1 X+jf^ ^AaXAXi ^ y ^ 2

ro^^XL ^XJf ,;P^ (J^

4^ 2^aXc ^jXx.^ ^Xc f ifAj

(A+i^f (jv3 pAibJ^i? ^XJf 0..i.C ^X5^ BoXj^ j-O

^^Am\/C "j.AAMJf S(AA < ^A^ij^if V^Xc^f 0>3 pAi^^if (A+SCL/^

oXX'A> ^A4^ ^X’i <Ax4 2s.Xif <_^.^c js.XJf coXj^ ^Aaj ^3f (^\,f6.^js

is^X3f o^ <A3 j.X3( isoXjj^ (jXi fj^^+5f j.X3f soXj^ (j.-#

^Xc a ^.^jXxAaJl J>»a33 pCXi. ^j./c '^3^3 (JtAliXi f^+szijf <^Xc

^.^3 X+Xi (j.»jLA=s=i3i ci ^'Xif soXjj^ ^3f Ji.M/fj\ ^Aa2»^ ^Xxxi is.A3f ^xs

^.yi X^.^ f (.^J(A3 (jXr’ I^XxXi p03^Aof ^\Jf BoXi^

(^ASCcsiAa4.3f of^XJf (^Xc ^Xc j.X5f coXj^

5.,Xif cA^C ^3fJ—

^3 lS^-'^ J^X_3f SoX-3^ pX-3f < Ji._A?X-4-Cf

^^.i4.3X3 3.,A_4._i3LXJf ^-;^-X-x-3f ^-^cA-3f ^.c<A.3 p__>X_X.3( ^'j-;i^3f

0 Opponuntur fibi oj^ accejfit ad aquam, et deinde metaphorice, ad omne

opus peragendum, et ^cAao inde rediit. rei

,

j\ftAAo3

Jinis rei. Hinc jOj^W ^Xa3 jiox reditus, terte Meidanio, dicitur illa

nox, qua rticri peregrinatores, finitis ritibus ,e valle Mena do-

mum redeunt. Hinc quoque perfrequens dictio fAS^i^Xc j^ Joo

rediit ab eo h. c. effectum fuit ab eo !wc vel illud.

A. FVGAE CCXCVL CHR. CMVIII. 305

ipfe fateretur, otiumque fuum in fanctioribusMifciplinis /ludiis-'

que poeticis confumeret. Sed perdidit eum familiarium perfi-

dia, qui ad invadendam fummam pote/latem impulfum ipfb

iam in opere deferebant. Huius viri mortem deploravit Ali,

filius Muhammedis, vulgo Ibn - al - BafTami dictus, in elegia,

cuius prae caeteris hoc diflichon apponemus.* % * » Haudparum quoque accelerando eius exitio ferunt Alidarum impre-

cationes contulifTe. Illos quippe afliduis precibus a deo perden-

dum illum flagitafle, quem norant aliquando dixifle, fi contin-

geret olim, ut deus fibi fummum imperium indulgeret, haud

pafliirum fe quenquani Alidarum folem intueri.

Hoc anno, idque calendis Ramadani, feu noni menfis,

adibat Libyae dominationem, fed per parricidium, Abu-NafrZeiadatalla [tertius], filius Abdallae, filii Ibrahimi, filii Ahme-dis, filii Muhammedis, filii Ibrahimi, filii Aglabi. Trium fci-

licet eunuchorum, gente fclavorum, miniflerio, curabat patrem

de medio tolli, exofum fibi ob feveritatem. Sane patris caput

ficarii ad eum in carcerem afferebant, quo pater perditos eius

mores, luxuriemque et afliduas vini compotationes punitum ie-

rat. Zeiadatalla vero, ut primum adiit imperium, quo parrici-

dii a fe infamiam averteret, de medio viciflim tollebat fceleris

miniflros; laxatis dein habenis in voluptatum ruebat omne ge-

nus, folis vacans morionibus, publicae rei cura penfi non habita.

Aglabitici generis, quotquot poterat, occidebat omnes, fratres

etiam et patrueles, eo tempore, quo regnum maxime fulcris et

praefidiis opus habebat, invalefeebat enim Abu-Abdalla Schiita,

qui, ad principem optandum tuendumque unum aliquem ex Alii

et Fatimae progenie, Africanorum quotquot poterat invitabat,

ct prima ponebat fundamenta celeberrimi regni Fatemidarum,

de

* Qui hie in Arabicis leguntur duo verfus,

in latinis, cujn non penitus intellige-

ret, omifit Reiskius.

Tom. II. Qq

3o6 ABVLFEDAE ANNALES.

^ac (VAif 9^5) »/ ^A.if coLJ\

^

2>.\Jf (A-5.C ‘S>.aoj\xac ^^z i^kx/<bj ^C/^c<^[f

?»-^-X/C JSwaXc J'C.X^ L/O

b<j)\.^J^ j^>*> j^cAXX+if ^a?L ^^X_^i ^/cVc (^j.M^k pcAfli

^XJf cAjsc ^JXxXJ ^^ji+3f ^3f v^x3\.j j«L\xx4.3f ts^.kVs ‘S!sj}\ ^^33 ^X3f

^aSXmax3V.3 2^X3f ooLj\ o3*«A/cX3 ^k2.ac ^/c\.c (^j.^^^/3\

oVA+=s:i.3f ^3f ^^j.dz\Wi jy/oli(jKd.ac ^3f pcXXi <

8jVj^ (^^J^a3[ ^\1z.aC^ |J)lqiy3f ^XaSZTJ \.aO ^.a3[ ^j.dz\fS

^^ASb S^/oVx-c^33.1^ ^sb^+3f ^\.+A*«^ jJt.:^x]\

pi/^-1^3j ^ac J.X3f

^.AA!3Ii3 j.Xm LX*^ 5.3 v^xAa!^ JS.i\.S:TAsf 2S.AC y^ijkxi

X-0-3 ’^_X.«^3L oX+3 pVX^.X3 ^^jAiOsX3f ^3f j\.ia^3 ^__^xi^A3f

'j^A/cp0

^X/c Sl\/o < (_\_c^f i^Xc^f ^Ai <^jk4.l\.i U^A^

^^--3^ (j3pC\-Jl-J C\5 ^a_^_X_a3X^ ^Aaw ^A.A-3^ ^Ami

i;) cj U-Act Golius hanc formulam, aliamquc explicaturus, reddit

K^j->*> animatn. Sed evagationem notat. EJl fecurus evagationis h. e.

liber eft et ubi vult incedit, nemine offendente: liber eft animi curis

rei. Eft enim paftum vel exfpatiatum ire plena cum libertate

in confpectu publico: unde via.

x) id. q.

y) ^3Ai^ deferuerunt eum. A feorjhn ejfe, feorjim pafcere. Schul-

tens ad excerpt. Hamafae p. 526.

2) Rectius cod. Leid. Ibn-Schehnac : (^*3 ^ ^ iSAi Lo ”non eft in eo

(dicere)

:

A. FVGAE CCXCVI. CHR. CMVIII. 307

de quo nobis deinceps creberrima veniet exponendi neceffitasj

Huic Schiitae totum fuum exercitum, ad quadraginta capitum

millia, eorumque ducem, opponebat Ibrahimum, affinem, ut

cuius pater ipfius, Zeiadatallae, patruus fuerat. Sed illum qui-»

dem fundebat Schiita. Quapropter Zeiadatalla intelligens, tan-

tarum copiarum iactura enervatum fe hoffi reprimendo parem

haud fore, convafabat opum quidquid poterat, et fugiens ver-

fus orientem veniebat Mifram. Quam qui Moctaderi auctori-

tate regebat, Nufcharius,* extorris Aglabitae cauflam perfcribit

ad Chalifam. Interim pergebat Zeiadatalla usque ad Raccam,

ubi mandatum a Moctadero accipit in occidentem redeundi,

bellique cum Abu-Abdalla Schiita reftaurandi, una cum litteris

ad Nufcharium, Mifrae praefectum, quibus iuflus fuit, viris et

copiis, quantum opus et par effiet, Aglabitam inllruere. Sed ea

quidem expeditio fucceffiu caruit. Nam iubebat quidem Nu-fcharius Aglabitam, Mifrae iam reditum, ad iter accingi, et in

Hammamat [feu thermis] (261), metari, ibique neceffiarias mili-

tumque et armorum numorumque copias a fe fubmittendas prae-

ftolari. At ductitabat hominem: hic interea pro more fuo po-

tando vino et audiendis pfaltriis indulgebat. Taedio tandemdiuturnae morae fodales et milites eius fenfim diffluere. Cor-pus ipfi, iam a voluptatum intemperantia fractum, tabefcebat

a novis et variis et paene continuis valetudinibus, adeo ut vel

barbae pili exciderent. Quod ipfi inflantis fati admonito, et iamfubfidia Nufcharitae defperanti, feceffium ad Hierofolymas fua-

debat, quo reliquos vitae dies in facro folo exigeret. Itaque

factum, ut apud Ramlam obiret, ubi etiam fepultus fuit. In

hoc viro defiit Aglabitarum per Africam flirps omnis et poteflas,

quae annos propemodum centum et duodecim tenuerat. Supe-

rius enim diximus, Rafchidum praefeciffie Africae a. CLXXXivQq 2 '

Ibra-

* Hunc Elmacinus pag. igj et igy appellat Bufarium.

Bujiritam.

Voluit forte

3o8 ABVLFEDAE ANNALES.

5wA*«

^aa*»5[ »Asb f j.A+LXAJf &^X*5f ^fcAXif ySo

1^ AA.XillM j:f<^Ai| ^^AAj>X-<^ ^AXma^ j^^_**(

t>j!u>X>M X-/0 <^Xc S>_A+U\+Cs^ (^AAa;^ 5'^*" ^A*JU

^^i ^Xif cAa^c ^XM xX;i (jf

(*y^ 2^X3| ^X+ccL<*#

^

^a3^ CC-5^^

^*^AMA^Cl3f C

^AcX4.«-f I^i lKaJSZX^(J.3

^AaM ^AcX+*;wf cX+o..f^J.5

&X3( lXa^c

( L >,$XX^C-5^^

^^ama^ctM {^P ( ^X^ i^^P ^X^^siX'^ {^P i,^P

jSkA/oX-cX^ 0^AXJf JXXi ivccu^ (3 A+X*3f (^Xx^f cx^

V^XuJ^Xj 0.A+JX^3f ^^A^Xxif('^J ^^r^''-'^

(^>6yl\ OL.^3f ».3X5 X^ ^ &AS:\AaA cx^/ilxj^ X\aj3 j»§aX5^^ gj5t

( d (^ ^jXc ^ lycXXy X^

( (^Xjt3f ^XAX3:\3f j^*-p^ (^oXc^f 0^3 lA (J'^3f (jjutA3f

< ^Aaii33 cXA*^3f ^aAao f(3f C5^3 ^^3

c\-+-sru» X*A+:> (jA»XA3f fiAju- 2^*?

(dicere): non, (h.e. non valet roganti aliquid negare) neque: utlnam

[utinam non dediflem! h. e. non valet poenitentia donati tentari],”

Primum vei'fum non habet Ibn-Schehna.

«) '^;i.3X3iA2.3l Cod. L. habebat ^A3XXAa3f, quod, fi bene habeat, devictis

Siculis Chriftianis foret intelligendum.

b) ^A3:lAa^ Cod. L. ^suxai Pofiet etiam efife ^sxAai

A. FVGAE CCXCVI. CHR. CMVIII. 509

Ibrahimum fiiium Aglabi. Sic tranfit gloria mundi. Venere-

mur divinum numen, cuius regnum, reliquorum nullo non dc-

fmente, delinit nunquam.

Ex huius regni clade furgebat eodem hoc anno CCXCVIaliud, Alidarum puta Fatemidarum in Africa (262), qui tempo-

re interiecto Aegypto quoque potiti, cum Chalifae titulo ibi re-

gnarunt ad annum usque DLXVII, quo ipfi quoque, ut inferius

fuo loco dicemus, defiere. Qui primus huius gentis regnavit,

ell Abu-Muhammed Obaidalla, filius Muhammedis, filii Abd-allae, filii Maimuni, filii Muhammedis, filii Ifmaelis, filii Ga-fari, filii Muhammedis, filii Alii, filii Hofaini, filii Alii, filii

Abu-Talebi. Vel, aliis auctoribus, erat ille Obaidalla (263),

filius Ahmedis, filii IfmaClis fecundi, f. Muhammedis, f. Ifma-

dlis primi, f. Gafari, et fic porro, ut modo retulimus, ad Alin

usque, a quo, utcunque tandem habeant cetera, illi certe profa-

piam fuam, et generationum rucceffionem , repetunt. De cuius

tamen fmceritate docti admodum diverfa fentiunt. Qui Obaid-

allam hunc legitimum reputant Imamum fuifle, illi fiatuunt quo-

que proinde hanc generis cum Alio communionem genuinam,

eaque de re nulli dubitant. Quibuscum permulti faciunt ipforum,

qui absque controverfia genuini funt, Alidarum, homines propa-

ginum fuae gentis exacte callentes. Quorum unus eft ille celeber

Scharif-er-Radi (264), qui fententiae huic pondus addit in his:

Egone perfidam in loco, ubi modis indignis habeor et evile-

fco? quum lingua mihi fit acuti enfis ad inftar penetrans,

et calidi fpiritus atque iniuriarum impatientes.

Egone humilitatem induam '|in terris hoftium? quum in Ae-gypto fit Chalifa de gente Ali,

cum quo ego communem habeo patrem et vindicem, quandome difiiti et extranei opprimunt,

cuius cum vena venam meam copulant ambo domini totius

generis humani , Muhammed et Ali?

Qq 3 Alii

310 ABVLFEDAE ANNALES.

VL jSUj

(^L\g4.5f i^-v-f ij.Q=l^ j^_5 ^ ('^'^'^

e ^fi-kXJf jA3f L\.j.c'^i cA+2>.f(J.3

Ok\x,m ^+*«f ti)3.r' jJ.3f cXa^c

(*)*^j ^ (*^P 2^^3 f t*y^

5w!yA£a=c^3 i^j.sp\S ‘^A+X*« ^3i pOvi j^^=3Jv.+3f ^^s:T.3f ^A/Ms:T3f

'e?;;/ V.0.AC o3->c X>a4.Xm/ o3^^ 8/-*o3 jsJ 3^Aao^ A*ma31 i^^‘j>(_\i^

^X3^ c\-}.c(J.3

L\-+_:i-f • (jw3 j^£=j».+3f c\_+_s:taj ^j.A*v^s:i3f

(j.AM*s:T3f 2s.>j.2.\.i (^i!^gA3f' ^j.Aj of^+AJ (jV^ <• j|^^=5vA+3f ^fcAX3f

{^^_0-A_3f ^3f L\g.xi <A^ ^_3 1^3^^^Ai^=s\3f 5.30^

3.—3

^c<_\i sLla_cf^' By:L\3f j'L*«f 'Ss~\-Z.^ ofcX3:\3F

/ S^X5f %Kxi ^ ^ eXXACi-f C\^ f BlcL\3f

(j\.A2.JO (J^if f^A2.A3:i/<? isCSj^^33

^y.AMA«3 (*)^A^3Q i*y^ (• j l*)*^

^a;:ua33 &3Xa^33 :^a2.3 (^Vxr'i^2.\.ad ^^sb J^^5A+3f

3<sAii33 &.X33 lx^c jJ (j^jvajo {j-^ <^+a+3 f o<4-^\'ccj.3'^

f) pJ'Vao ^_^3t.c lingua fecans. proprie eft, vel wjlriimentim fa-

nandi et loquendi, h. e. lingua, vel ipfe foniis, et fermo. Ita quoque

apud Harir. confeiF. xx. quod explicatur a Scholiafte

p3<Jv^>c '^lA.vni {^\.Kv}

d)(_5+^ (wi-jf pi'- nafus fervidus. Inde, dedignatio iniuriarum.

e) ^3cXX33 oculifa. Eft a fontem exhaurire, aquam eius corruptam

exhaurire. Inde ad oculum transfertur, qui Arabibus eodem voca-

bulo atque fons defignatur, fcil. (j-ac

P) ^X3f cXa.^c Sic erat hoc loco. Supra et infra ^X3^ <w\a.c

A..FVGAE CCXCVI. CHR. CMVIII. 311

Alii tamen contendunt commentitiam efTe hanc progeniei re-

cenfionem, et falfo iactari fplendidi generis nobilitatem. Quid

quod eo exceflerunt aliqui, ut horum Fatemidarum a Iudaeis(265)

repeterent originem. Neqpe' confendunt in tradendo nomine

proprio illius, qui tantopere adamatum et tanti factum ab Ima-

mitis titulum Mahdii afliimfit. Sunt enim,qui negant Obaid-

allae id nomen, fed Saidum fuille, filium Ahmedis, filii Abd-allae Cadahi ffeu medici. ocularii!

,filii Maimuni

,filii Daifani.

Alii nomen Obaidallae quidem ipfi tribuunt, fed 'patrem eius

Muhammedum appellant.' Alii Saidum ipfum, et' patrem eius

Hofainum, filium Muhammedis, filii Ahmedis, filii Abdallae

Cadahi, appellant; [neque Saidum ab Hofaino vere procreatum,

fed tantummodo adoptatum perhibent : verum enim Saidi pa-

trem ludaeum fuifle.] .Narrant nimirum, iflum Hofainum ali-

quando Salamiam venifTe, et ibi in coetu quodam fermone ad

feminas forte delato, commendatam ipfi fuifie uxorem alicuius

ludaei fabri ferrarii [vel ferarii], quam maritus decedens viduamcum puero feciflet. Hofainum tum viduam illam in matrimo-

nium duxifie, filium autem eius, e ludaeo fufceptum, ita ada-

maffe,ut bonis eum artibus inftrueret ,' fini propinquus autem

haeredem fuum conftitueret, ipfe improles ; eique feCreta le-

gis (266) [aut vocationis, ad gentem Alii puta] et opes et in-

dicia traderet. Hunc ludaei fabri ferrarii filium eundem efie

cum Obaidalla Mahdiq, >ad cuius pbfequium pafiim terrarum in-

vitaverint conciliatores. Haec, de ipfp Fatemida. De avo eius

et atavo multa pariter tradunt et diveffa,- quae breviter tantuni

et exferto quafi digito demonftrabimus. Dicunt itaque atavumeius, Maimunum, filium Daifani, auctorem efie famofi et iin-

^probi libri, Mizan [vel bilanx} infcripti, quo atheifmum fia-

, bilire tendit; ore tamen Schiifmum et fludium erga Muhamme-dis gentiles profeflum fuilfe. Huic Maimuno Ibn-Daifano ado-

levifie filium Abdallam Cadahum [vel oculorum medicum] fic

' vulgo

312 ABVLFEDAE ANNALES.

^Asn.5f g-JVjtJ 5.3^

^fL\XJf J.XM o^Ji^ J^V*« jv‘S' < clctA3f

(J»-C &A+X«^ '6jJO.j3\^ g ^J^=>(^'9

pX*^ ^fOk-X.5f js.XJf (Ajsc v_^‘i j»5^ f,^A_js_Jf QA/UJf (_5-c<-\> (j^+2ta

p_M/w^ J.5 (3^» (jUvJf ^.jj.ST.A^ joclX/o cA+stlo

^Xaa^.X3 ( '^_.^_^_3f J'XsriA3f ^AiuWkCElJf

Jf 0.A? (^cA-^-A_3f Jf (jA>\.A3f (^ccaj (jf^ <j«+*3U ’^*A/ii.3f (^33 o^*..^[

5»_jt_A_MA_3f ^Cij^ ^+a33 ^3f h pX*A^ jX./,v>s ( (Aasti/*?

Xxaa3 ^ibl (^.s? ^*,Ai;45f 5.X33 CA.A.C (^33

jk_j3^ ^aa3^ ^4^-j < S.-.^~^-33 j^y^3 f^fO 3^^X-X_AA2 2xX33 cAac

c^^3j>Xma5 f (__fc\g.+33 ^_y33 ^^^^Xa33

f S.As:ia33 (J.A? J^Xa^ (jX^)

^ ^j.^ama5[ ^xm c-\^c

f

{_^3^ WXi c ^-/oXa£=> J.ib>3 ^-A:^3 c\’^ ^.yX+33(ij33

oXcoJ3 <^3o

^33 (^_^r4-33 (^33 5.X.«^3 Adii^ (^•*'6^33 j^X33 ca.n.c(^^?3

pXc y*^3

^xama33 js^X33 <w\.j.c (^^3 c JX+33 ^Xa::^ !^x./c(_y";^3^

^./^XaA'^^3

Xa^ X^^=^ (-\a^i^ (^Am33x33 2s«X33 (A.».c ^33

^jwaaasit.^ I».ib>£^9 s^^jXxf^ ^sJi3 &3j>Xxa3X3 ^aa:^3 ‘i.5C/o O» pjXsn3f p0^5

X_^-AJc-\Xi l^J.k4.^^^/oXA^=^ ^-^3 (^33 jX.im.9 jX.X:±.\^ X_.<? ^3f

^^XC/C (J.A)J'^'^^3

»X‘i^ (J.*A_A/^ ^j-a^Xa^' ^a*« 3^^3 <wXAaAA/ff

£t'\ .:^=3 Cod. Leid. ^^=3Cj cj

h) e^;w^9s. Sic cx'at hoc loco. Supra oj.jJ^2».

A. FVGAE CCXCVI. CHR. CMVIII. 313

vulgo appellatum ab arte, quam exercuerit: curandis enim ocu-

lorum morbis et depellendis catarrhactis ieu fufFufionibus quae-

flum fecilfe. Huic tradidifle patrem vcrfutias et fecreta legis.

His artibus inftructum Cadahum e patrio iblo, id efl; Charagae

"et Isfahanae tractibus, Ahvazam primum, deinde Bafram emi-

grafle, tandem Salamiam agri Emefleni oppidum pervenifle,

plebemque ad aflertionem familiae propheticae illexifle. Cui

vita defuncto in eadem religiofa fedulitate fuccenide filium Ah-medem, aut Muhammedem. Huic adhaefille Roftaraum ali-

quem, filium Hofaini, filii Haufchabi, filii Zadani, fabrum li-

gnarium, Cufenfem. Hunc mittebat ille Ahmed, ut aiunt, in

Arabiam felicem ad Schiitas (267), eo confilio, ut ad Mahdiumde gente prophetica invitaret. (268) Abibat quoque Roftam filius

Haufchabi, quo milTus erat, et mandata curabat tam profpere,

ut Schiitarum multos Mahdio conciliaret. Hunc Rofiamum au-

diebat eo tempore in Arabiam felicem adveni fie fupra nomina-

tus Abu-Abdalla Schiita, filius Hofaini, filii Ahmedis, filii Mu-hammedis, filii Zacariae, quem Sanaa quidam, alii Cufa perhi-

bent oriundum; Hic, videndi et audiendi Haufchabidae fludio,

Sanaa contendebat Adanam (269), ubi tunc agebat ille Rodam;dabat fe ipfi in fodalitium, ingeniumque, quo pollebat, erudi-

tum et aftutiam tantopere approbabat, ut inter familiaridimos

et idoneus haberetur, cui illud a praemiHis aliis miffionariis oc-

ceptum apud Catamenfes negotium invitationis porro continuan-

dum, cum necefiariis eam in rem numis, mandaretur. Inibat

Abu-Abdalla iter, et primum quidem Meccam veniebat, ubi,

congregatos inter facros peregrinatores omnis generis et omniumterrarum homines, conveniebat Africanos, et praecipue qui exurbe et gente Catama (270) illuc venerant

;quos quum cerneret

ad imperata omnia paratos, comitabatur domum redeuntes, et

appellebat Catamae medio menfe tertio anni CCL^xxx. Eo con-fluebant ad ipfum undecunque barbari, quos inter magnam fibi

Tum.u. Rr aucto-

ABVLFEDAE ANNALES.

f ^XM L^f j^.ibLXAC ^+*vf (j\.^=^

gyM ^AaXAi Of

j^.]i_^i C^-S^Vi j.X3f L\^c ^hh.^ j^S* f ^.ji_s:TAA«^ js-XJf cX-j-C,

C5^-*'(^0v>.^=> (jVSC/c ^.jVw

>.X5f SoXjj^ (jX^ f c^Xc^f ^Ai (^X>c i^yc 5^31 ooXj^

g^’i X-+_Jc-i f ^X’iXXj 5.X3f cA^c &3W^

JkXif lX^C o^^3f ^JC_AA<ai 5._X_a_^

f ^A^IxJf jAJf c\^c 2s.X3f cAa^c (^<A^3f ^3^^^ ^ ^^XAam3[

(jX^=5^ (^cAgA3f (A3^ <A._+_sru> ^3f (^ce\J \^jkji\.i oXc0.3f ^J/iA^rs

^Xc jjtXLf^ (^(A0+3f jxX3f ua^c 2s.aM gy33 (^j\ (^‘-i X+Xi

jsA3( <Aa^c *’ -X_ia_i ^jA_X-C+3f pXjf (^X3j gXi^ oXc(A3f ^X^

pAX3X> e^-X-X.'^ (^(A^3f cA*> <-\_+.sn>c pAMii3f ^a^^

t vA { ^*'A|^^3f ^X3f cXa^c X»0**^^j^

v_^_A..^=3 Ov’?^ (^j^_;^A3f ^*wac cXiV^A::^ ^Xcs:\a3(

f J!..aA-C 2_^-A_3f^ <^(A^4.3f jA3f <Aa^c c^.X-iaJC_i »„A_A.Xd:a3f 2S..A_3f

jkX3( SoXjj^ ^^.^3f ^JA^A_^^^i^ p<-^-'^ *A tj<-\.0_4.-3f oLsrA

f is.:^=Xfc«^Xi J.3X+C ^3f c^A,^=5 cX-ij 2s._^X-c

r X_0—>pXALi ^.aa-L+A-stw ut-:si^ (jAA-X>jf^L> ^

A. FVGAE CCXCVI. CHR. CMVIII. 315

auctoritatem et celebre nomen parabat, ut vulgo Abu-Abdalla

Mafchraki [feu orientalis] appellaretur. Qui Africae tum domi-

nabatur, Ibrahim, filius Ahmedis, Aglabita, molitiones huius

orientalis contemnebat, ut nulla dignas animadverfione, nullius-

que momenti. Quod haud parum fecundavit res Abu-Abdallae,

qui Cataraa porro Tahortam ibat, ubi pariter vires, et barbaras

quasque tribus undecunque fludiofe confluentes contrahebat. In

his continuabat ufque ad aetatem Abu-Nafri Zeiadatallae, in quo

finiifle gentem et potentiam Aglabitarum fupra diximus. Ille

vero non parum promovebat Schiitae fludia eo, quod a primo

ftatim imperii fui exordio fuum quendam patruelem, vulgo Ah-valum [f. paetum] cognominatum, a bello, quod cum illo tur-

batore gerebat, avocatum occidebat. Quo facto Schiita iam to-

tius Africae absque controverfia poteftatem adibat. Sed videa-

mus nunc quoque, quomodo hic Abu-Abdalla Schiita cum Mah-dio, de quo paullo ante fermonem inftituebamus, notitia et ne-

gotiorum communione iunctus fuerit. Superiores per Africam,

invitatores, an conciliatores dicere malis, ad Muhammedem, pa-

trem Mahdii , vocaverant. Is fini vicinus filio, Mahdio, feu

Obaidallae, iure fuo cedens docebat eum, quid egerint et quan-

tum profecerint invitatores. Non latuit eius rei fama, fed Mo-ctafio regnante dimanavit in vulgus. Quaefitus itaque ad fup-

plicium ille Obaidalla Mahdi, fugam capefllt in occidentem, una

cum filio, Abu-Cafemo Muhammede, eodem illo, qui pofl; pa-

trem, adfcito titulo Caiemi, regnavit; et primum quidem indu-

to mercatorum habitu Mifram veniebant. Inde autem interpo-

fita nulla mora, (nam qui Aegypto tum praeerat Ifa Nufcharita

litteris Chalifae iuffus erat adventum fugitivi praeflolari, et la-

titantem quibuscunque modis indagare:) diligentia igitur omniufus Mahdius 'l'ripolin Africanam properabat. Verum et ibi ma-nebat eum Aglabides Zeiadatalla, mandaveratque iam fuis ubi-

que praefectis, homine ficubi potiri poflent, attinerent. Relicta

Rr 2 ergo

3i6 ABVLFEDAE ANNALES.

c j>fpC-\AjC5'*'***»

2*^A+X:?ru>. c->>-2».\.A0 (jX^

^\.'x^=> ^y>^^ ( pex]» (_\3 ^y^j' ^Xc

^3f 5w+_X.*_3 Jm*aM S*XM

^(-X0+5f ^XM lXaac (^Xc ^-a^-aJI f j._Ajf ^3iA;:^x3f j.X3f

J.X3 f 00X3 (jX^z=> X+^ c ?.v.XAXrcaAu3

X c ^Xc ^*A:Ix5f ^X3^ (_x^c ^3f ^^aXa*.!^ ^X3f BoXij^

^^/C (jX_Aa^^ (3 SoX^jA (J./C ^3t/^f ^^Xjf CX^C (_j.3f ^X-w Hj^zno Xa/COO

2^AuX-A-X-Sn.AA/ t^^-AAi ^_A_ajw ^Acf^

^-A-MA3( saa

^Xc (^j' X-3f^ (ja/X^*3( X_3( sX^f (^^A;lA3f ».X3f CX-5.C t_i._X:s:\AA«f^

< ?A.X‘iX:^ 2maa3( X_^_-j.c>.Xao '&a>uX+X:sia« X_A_Xi ( '^Aji^if

^X3f 0.-J.C 0.3f f J-*X3( ^'_2CT.3 jaaaa3[ iskc. Hskx>6

X_+gA^^ ^^i*AA3f (^-c ?5cx3^ (^(_x^3f ^aa/X+Xstiaai ^3f j^3tAjUA3f

^3( nX3I cXa^^ (3"^^ X-+-0~3<-x-j (ji^v-o ^jiX.^X.3f (3^

^^i3f D(-Xii(J./0 (3^ fvXA (^XaX3 <^c-X0+3f

^_^Xi:2.3 j.k\ i^A5 j^Xim\ X+X^ ( J^3 ^^Aa.3 CX'3 ^LXL.am5 ^3f y.j^^ ^A^

f ^A-X-i^-i ^-3^-:? t3-*-3 ^c\j C ^-a<-XaX:^aa, i^ac^aXas jaaaAI

J.A3JM) i^AA.3^il Jf J.XA^ X./<^.3 ^aX.^3 ^.aa/X^XsTTam^ <^<-x^3f pXjjfj

— A^^WBi/AA—3^ ^Kt-Aw^^S L ^ tS^X»

t^<-xi

A. FVGAE CCKCVI. CHR. CMVlIf. 317

ergo Tripoli Segelmafam migrabat, cuius lirbis et provinciae,

qui tum erat, domino, Elilao Madradidae, perfuadebat fe mer-

catorem efle, qui lucri quaerendi caufla eo terrarum venillet. Vi-

debatur in portum appulifle, fed in fagenam inciderat. Vt enim

Elifaus eZeiadatallae litteris cognoverat, hunc virum illum ipfum

efle, ad cuius obrequium Abu-Abdalla Schiita totam paene Li-

byam permoveat, comprehenfum eum carceri mandabat. In-

terea fiunt, quae fupra narravimus. Zeiadatalla fuum patruum,

eundemque fui exercitus contra rebelles ducem, Ahvadum [feu

paetum] occidit, et ipfe regno foloque patrio excidit, quod Abu-Abdalla, orientalis ille Schiita, occupat. Quibus peractis idem

Schiita nono menfe anni, in quo iam verfamur, CCXCVI ex

urbe Raccada, quae tum provincia caput et fedes Aglabitarum

erat, ad Segelmafam promovebat, relictis in Africa, qui eamfe abfente moderarentur, fratribus Abu-Abbafo, et Abu-Zakio.

Advenienti Schiitae dominus quidem Segelmafae, motio dictus

Elifaeus, ipfis fub urbis moenibus copias fuas opponebat, et ho-

ftem quadam tenus fuftinebat, retundebatque pro virili. Atintelligens tandem refifiendo parem fe non efie, fugiebat fub

noctis velo, vacuamque aggreflbri urbem permittebat; qui eamingreflhs Mahdium eiusque filium e carcere protractos, et iu-

mentis impofitos, ipfe pedes Cum optimatibus tribuum barbara-

rum, item peditibus, praecedens in fplendida pompa deducebat

in erectum ipfis tentorium , digito fiibinde barbaris monftrans

Mahdium, admonitis, hunc dominum ipfum elfe. Cui fubita

rerum permutatio et impraevifa falus ex certa pernicie, gloria-

que fumma ex fumma miferia prae gaudii impotentia lacrymas

excutiebant. Ingreflus itaque tentorium auguftum cum fummarerum Mahdius ,

firmoque iam talo nitens, requiri Elifaum,

fuum olim tortorem, et e fuga retrahi iubebat, et in poteftatem

redactum occidebat. Quadragelimo die pofi, Segelmafa movebat

in Africam, et appellebat Raccadam quarto menfe a. CCXCVii;Fvr 3 infti-

313 ABVLFEDAE ANNALES.

^_)V4-x 5I (^cA5...>f 'jk_/;_X_XAO ^+XAa«^

j>0.+A? o\.3:iA3l j'|y'(AA> ^A> 1^0.^ (iiCX-o (^(-\g+M

^aaw Bt_\-c ^_^3\.5^ JwaaK\J“^^

^AAiV^^^ssrivj

^->V/o (^V, ..'.t:^ 0/-i^Vi

^3[/^^ i^**>

J;^ ^Ajuu

0

\._4.J f (j,^\.A3l5f cA^C

O^aJ J^waXaJ j^/C^f (_^‘-^'0+^f p(-\3 OI^Xaa*!

<• i pVLX^f^ c ('^^ (j-AiV-j^Jf Cy^^ (A^c

2Sk3 &\.^f p^Xaj ^^AiuJf cA3f <A^c (3'^^ (3?^

^A/0J^*3

sV^AJ < '^^*X5 ^A+X*/^ (^CaC

^_A.^X3f(J^J-^

1^''-» ,5y^ ^ (^5;^ f 5.Xa2w( (jf gy5(

j;. U^Xa'^ (^0<§Jf V^^^-Xiii ( ^a 5[ J^rc^co <^aM (^tAgJf fAdi ;jjua3

fA^=

0 pVkX3( ablactatio et in genere cohibitio a re, cui quis afluetus cfl:, et

quam dciltlcrat. ^_a.c jk.3 fjf ^^A<2.3f ^)o.9 J.a^ ^kXJf jfkA3f

L\f==> (J.C ».X5^ — (3^33

j^AC i^Cajia^^ (j:f Verba funt Ibn-Doreidi. Elegans locus Hariri

conf. XLix. ubi dignitates aulicas comparat confufis fomniis et um-

brae, quam tenebrae delent, tum addit: pVlaX3l

A

a£2C kftC^L^

’’quapropter abflerrcat te, mi flli, ab illis guflandis fola reputatio,

quam amarum fit ab illis ablactari.”

k) (^‘^ Palam efi, quaedam hic decfic. In joi.A^f quoque videtur

quid vitii latere.

A. FVGAE CCXCVI. CHR. CMVIII. 319

inftituebat reformabatque gerendis publicis privatisque rebus tri-

bunalia, cogebat tributa, quo fuftinendae novae dignitati fuidi-

ceret, ceteris Africae provinciis, quibus ipfe nequibat adefle,

adminiftratores mittebat,

et Siciliae quoque fuum,Hafanum

fcilicet, filium Ahmedis, filii Haftariri. Hunc in modum de-

levit et abforpfit quafi atque corrotundavit nova haec Fatemida-

rum dynafiiia tres alias, quae Africam ad eam diem inter fe par-

titae difcerpferant; unam illam Aglabitarum in Africa proprie

lic dicta, [quae, quod fupra iam monuimus, annos prope CXII

tenuerat.] Alteram illam Madraridarum in Segelmafa, quampoftremus tenuit fupra laudatus Elifa. Gens haec.Madrari cen-

tum annos et triginta fuae provinciae incubuerat. Poftremam

denique Roftamidarum, qui Tahortam fexaginta et centum an-

nis habuerant.

luvat huc, quandoquidem in ea hifioriarum parte verfa-

mur, Abu-Abdallae Schiitae, et fratris eius, Abu-Abbafi, exi-

tum refere, quem funt qui huic ipfi anno tribuunt, alii aliquan-

to pofteriorem faciunt. ' Nimirum Mahdi, firmo in imperio gra-

du pofito, omnes ipfe res curabat, et luftrabat, gerebatque fo-

lus, ut auctoritatis hihil penes fratres relinqueret. Quia vero

femel imperii fuavitate imbuti aegerrime fe patiuntur velut ab

ubere abflrahi ,fiebat , ut Abu-1-Abbas fratrem Abdallam fae-

pius obiurgaret , et poenitentia facinoris inconfulti flimularet.

Summam rerum potefiatem, quam fibi foli potuiflet fervare,

alteri permifiile. Abu-Abdalla vicillim increpabat fratrem, et

abfterrebat ab eiusmodi fermonibus, praefertim palam efferen-

dis. Satis cito reperturum fe occafionem efie,

principis a fe

creati ftrangulandi. Perveniebat ifle tumor ad aures Mahcjii, ut

alter quoque ille, barbaris per Africam tribubus perfuadere hos

fratres voluifle, hunc Mahdium, non genuinum ilium et verum,

fed fpurium efie, et impoftorem, qui eo titulo ipforumque fim-

pUcitate abutatur. Qui feditiofi. fermones ne fibi, quod mina-

bantur.

520 ABVLFEDAE ANNALES.

CX^C ^ j..\S')i\ to»>.^S3

L\j^.C. ^A_X<0 ^ ‘SsAmj ^3^ ' '

'*^

t ^f

(_^.Aa_x_A./j i3 (jV^=j (jijyAxK gxjj>V.'i (3 (j^A^f^ 3^aaA^ ^^aXm\*^ (^V+3 (3'-^^+^

j,.aX3f ^5t ^0”'^ ^ 5wA*«

^jf 5.,X_A3f l\2>-^ pLof ^\.£=^ CX+SI-C / <-XaX2w

^l:iX/A^5f f/j (j'- c^AaXif oaC^Vas

jvU\_A-X+3f V^a5 f ^^AaA>^ JmO ^Aaw 1^

^_^Ci. 3CXii^ bJN^O 0^i3f ^:? gjf

fsX5f l\_a_a_c ^ yXc V-if ^|y^H

3i JvaXc 31_a-^3:iX5 0 j^>^^=v\+3f « (jVArsnif (j\.^

5IsA-C LX_Ci.^3f ^+x3f g^J JV-A-/0 g»^j> (^+3 g^AuJ j(._Q„A_.C

L-^-i ’3 Aa> ^jf gXiw '^XAxif pVj^f 3 ;JUjt5(

f ^Ai ^Va*3|

/) cAaa^ Cod. Lcid. hiibcbat o<K\xS:t

tn) 3j-"-' Temere cod. L.

fi) (jVrlicJf pro (jV5\.s:t 53 gof vel ^jV5\.ec\3f

o) f^i^-!^iAij querulas, qui millies in hora mutat confilium, cui niliil

recte potefl fieri. Deinde j^.s:t.e3 quoque cd iratus, et ^jsxAa

tra.

A. FVGAE CCXCVII. CHR. CMIX. 321'

bantur, turbas et exitium concifcerent, praevertebat novus prin-

ceps caede fratrum. Quod factum anno CCXCVI Ibn-Atir in

Camelo tradit. Duobus tamen annis iuniorem eam caedem fa-

cit et anno CCXCVIII adfcribit auctor libri, qui infcribitur,

collectanea de rebus ad Cyrenas fpectantibus [Game valbejan fi

tarich el-cairovan]. [Tantum de rebus Africanis dicendorum

habuimus. Nunc in orientem revertimur.]

Anno CCXCVII [qui die 19 Sept. A. C. 909 coepit] obiit

celeber ille quafi pater et antiftes fectae Suficae [feu monafticae,

anachoreticae] (271), Abu-l-Cafem Gonaid (272), filius Muham-medis, Sufi , fui temporis Imamus, in facra quidem difciplina,

quae Fikha dicitur, feu iuris fcientia , difcipulus Abu -Tauri,

magiftro Schafiaeo ufi , agendae autem vitae, quam appellant,

contemplativae et fpiritualis, [a civili cum moribus, tum vefli-

tu et rerum communione diverfae,] inflitutionem accepit a Sa-

rio Sacatita.*

Anno CCIC [qui die 28 Aug. A. C. 91 1 coepit] compre-

hendebat Moctader Vezirum fuum, Aba-l-Hafanum, filium Pa-

rati, domum eius diripiebat, gynaeceum lacerabat, et Vezirum,

iftius loco, nuncupabat Abu-Alin Muhammedem, filium lahiae,

filii Obaidallae, filii Chacani j virum ingenii difficilis, faftidio-

fum ,inflabilem ,

liberis fuis obnoxium,quorum unus quisque

illi maxime, qui largitionibus vicifiet, findebat. Quo factum,

ut intra paucos dies uni et eidem provinciae bene multi praefi-

cerentur. Ita praeficiebat Chacanides aliquando, verbi, caufla,

intra viginti dies feptem homines uni Mah-al-Cufaei** unde na-

tura hoc nefeio cuius aculeatum carmen:

En

* De quo fupva pag, 215,

** Mnk, vox perfica, praefecturani notat, et maxime ie Cufa et Bafia dici-

tur. A,

Tqw. II, Ss

322 ABVLFEDAE ANNALES.<• j.cVw j%‘S‘ <• J jACi LK3

if. p 'S.cV^a.i foJ

Aa^a5( Sy^\.;*/f ^\£iXXaj <w^AaAj5 liC3o ^/o ’5.iAXan.3^

^^s:i.A3f c\+2fcf L\+sri/o (j.M^s:\Jf ^!j

(j.AA^O^ ^j.A^\2.^5f ^3ct.a3 V+JVc

^ tw^*-i-L.Jf (j^AACi. 0>\.=s:x f

^J..c. (jVAsnJf J^^A-A_X-4-3^ J|^c V^a5 ( ^A+aXS‘ ^Aaw

Ov^sc v^jj 'js,Am5f i_? c (jA\30s.j^f (^aXjo 2SsX3f <A^c c\.^ ^O

J,2wfOv3f ^^\.+2y3f (A^c ^^i pX/iXA jj\.+2y3f (A-J.C c\+s:t^ j^X3|

cX-;?pL> p-C3n3f(i^^ <i53.Jf <A-^c pVmiJi (j.^ Sw-^Vjt/c fj,s

c 2XAaw ^^AA^f i* (»3^*^^ ^ ^ ^^X3f

»^JXk4.S^ 2^XjYj V_^j\.^=^ f o[^M(^3X3 C-aJC13:Tj> l-A0Asf O^aA

Ov-^_3»:T/o p_Jbc\c».f!r_S0 (^AAa^

L^(A^\3f (A-2>. vJ j^£=>Ajf* 2xX3f (A^C ^Xa3 JJ^XXA3f

Ov-t-c jxAi? (^3^ ^X3f <A^.c ijyi X_+3^ f^.AoXA3f ^jX+csy3f (A^c u3^

^X+Ciy3f (A.J.C j^fAA3f 2xX3f <A^c ^_^XX+3f <A+:^-<5 (j\.+2i^3f

^X4.2^3( ^A^c fsAi^ ( JXaXc ^AXasixj p^ pX+cf^ 2X/oX+cf i^\D.zs:i3

5$X <Ax^ X^.^ jJo\jS\.S ^+AM*i ^vA3f ^sb

f"

'^cXAa^f re ipfa idem efl: atque X^j\ donum, quo itidex corrumpitur.

Proprie notat fundum pecuniae, qui in mercaturam impenditur et lucro

expo’

A. FVGAE CCC. CHR. CMXII. 323i

En Vezirum perfectae ftultitlae; qui quem modo irrogavit ali-

cui provinciae, eundem mox, hora poft, rurfus abrogat.

Vbi convenerint apud eum corruptores, optimus omnium efl efc

acceptilTimus, qui luculentiflimo pretio mercem deflinat.

Non poterant inde rerum confufio et turbae non nafci, molli

praeterea et torpente Moctadero, qui non fui, fed feminarum

et eunuchorum iuris , officio regnique curis infuperhabitis,

movebat falivam, et copiam Turcicis,quos alebat, mancipiis,

aliisque legatis faciebat, pro lubitu provinciarum polTeffiones

arripiendi.

Eodem obiit Abu-l-Hafan Muhammed, filius Ahmedis,

vulgo Ibn-Kifan dictus, grammaticus utriusque grammaticae pe-

ritus, et illius, quam Cufenfis academia tradit atque tuetur, et

illius, quam Bafrenfis.

Eodem obiit celeber ille medicus, Ishac, filius Honaini.

Anno CCC [qui die 17 Aug. A. Chr. 912 coepit] transfe-

rebat Moctader a paullo ante, laudato Chacanide Veziratum ad

Alin, filium Ifae.

Eiusdem anni menfe tertio' dominus Andalufiae, e gente

Ommiadarum, obiit Abdalla, filius Muhammedis, filii Abd-er-

Rahmani, filii Hefchami , filii Abd-er-Rahmani Advenae rei.,

quadraginta duo natus annos, cuti candidus, coma barbaque gil-

vus, oculis caefiis, flatura quadratus, nigro fuco fupercilia et bar-

bam inficere folitus. Sex regnaverat annos, minus unum men-fem. Procreaverat mares undecim

,quorum unus efl ille Mu-

hammed Mactul, feu peremtus, (pater eum criminis alicuius reumfupplicii genere nefcio quo fuflulerat) pater iftius Abd-er-Rah-mani, qui titulum Naferi deinceps fibi aillimpfit, et in avi (273)

Abdallae locum, in cuius morte nunc verfamur, fucceffit abs-

que controverfia, quamvis adedent multi aetati provectiones, qui

iufto titulo ad regnum adfpirare potuident, defuncti avi qua fra-

tres, qua filii.

Ss 2 Anno

324 ABVLFEDAE ANNALES;>

f j- ^ ioV+AA*^ js-Aw ^yUE- ^Ac\.+*«f C\4-C:k>f ^_yA3

‘i\^t/’’V**'

^jV+Xc ’j.cX+;i. ^*X3X^ iksrTJa ^b X<CJ

^j)\.+\A3f Xg.3 fi-X/iXaA^c

0.d^ 0.+:2>.f (Ja3 jKij (^AMsri^f (J.jf »u\^ sl\x3 < j^_iUXAXi

^^MA=El3f CVa*a*^ ^xi i\AM\3f 5v>.sb

sAxi X+^ ( pl^-srJf vj ^aXXao 5.5 poXi- 5.Xx*3 5.1i/o5^X5f

f <.^AC(-\AamJ (JAkA^5f (jf 5.5 ^3X'^ ^CLXAwj?

^^/<2 ’5.Ajj'f ^X5 (^C53.^=3 ^XjC5 J-=>-o X+Xi

^AA3::^5^ cX^*« (_^^f {jX^ <• ^Xxj^ 5.aXc |^x+X^Xi U+Xc jv’i <• jf^.j.S^

^j.C <• JS(A-Jt_i 6L\^ (AaXm/ S<-\5^

X-+_^^ (jX^=^ ^JX+AX**/ ^-sbXio jkjd)i\ f^cwf 5w2.Xiti ^.A?^U pXAX5f

^jXc Xa^ajw*^ (jXS^ (JvaXau X+^ ^Xc XcXs:t;w

<^(J».0jf ^A*« ’^AM*5 f a Jx.jb V(^ < C!l2ol^=Z\5 f (^5j ^AC ^£=3j

^^x«.Xi ^2<aA? J^X-y gj5f (_\+3:^^ j4_MA.X_5f ao.^ ja? X.;i.Aa. (j^Xx5j

^^Xi^^\5f^

^^..\A^+5f |^^a5[ ^ama^ i" ^^Xo

< ^^+5f ^5f ^oXs^ |4Sb^Ci.Xi XmXa2»

exponitur. Proverbium eft apud Meidanium ; ^:^Xs=T.5f^/AsAj 5.cX/<a.5Jl

”munus facilitat negotium.”

^) j^^=3.>.+5( 5.X55 Os^c Cod. L.

\

'A. FVGAE CCCL CHR. CMXIII. 325

Anno CCCI [qui die 6 Aug. A. C. 913 coepit] idque fexti

menfis nocte vigefima fecunda, quae tunc Mercurii diem prae-

cedebat, occifus a fatellitibus Chorafanae et Tranfoxanae domi-

nus, Amir Ahmed, filius Ifmaelis, Samanita, Bocharamque por-

ro translatus, et ibi fepultus fuit. In campo enim, lectica latus,

confoflus efl, venatum egrefllis. Caedem auctorum aliqui e fuga

retracti pro meritis capite luerunt. In imperium fuccedebat pa-

tri filius, Abu-l-Hafan Nafr, octennis puer.

Eandem fortem habuit exitumque eodem anno Cabir [h. e.

magnas, aut primas] Carmatitarum, Abu-Said Hafan, filius Ba-

harami, Gonnabenfis, a Sclavo quodam eunucho fuo in balneo

peremtus, una cum aliis eius fectae principibus eadem nocte frau-

deque et manu fublatis. Non enim fatis habebat Sclavus, he-

rum obtruncafie: alium quoque principem Carmatitam, et ite-

rum alium, et tertium denique, et tandem quartum, quafi do-

mino ad privatum de rebus arduis colloquium exciente, arcef-

febat, et, nactus in commodo loco, unum ex altero mactabat.

Comperto tamen ad extremum facinore obrutus ficarius poenas

meritas dedit. Quem Abu-Said adhuc vivus futurum fibi fuc-

celforem nuncupaverat, Saidum, filium natu maiorem, is reli-

ctum a patre fatis fpectabile adibat imperium. Imperaverat

enim ille Hagaro, et Ahfaae, et Catifo, et reliquae toti pro-

vinciae Baharainae. Saidum vero, adminiftrationi tantarum

rerum imparem, frater minor, Abu-Taher Solaiman exige-

bat, invenis acer et fortis, qui raptum vi imperium cum lau-

de geflit.

Hoc anno milTus a Mahdio Alida, Libyae domino, cumexercitu filius, Abu-l-Cafem Muhammed, in Aegyptum, Aie-xandriam et Faiumum cepit. Verum eunuchus, Munas, a ?vIo-

ctadero ipfi validis cum copiis obiectus cogebat eum cum fuis

ad patrem domum remeare.

Ss 3' Eodem

(

326 ABVLFEDAE ANNALES.

0.-4._=s:x-c ^Xi^

j^0-:l;+5f uia.iVs:i5f oL\-sj (j»^ U"? c

^^yibf (^/c oXjlAif uLVAsiif cA2.f (jXr' ^ijj\.'J

A^-XxJf ^.cVa:^ ^a-c

^Xc j(-\_A_x_A_5t X0a5 c ’i.AA*.^X’^ ^AA.>f ^Aaw ^^Xc^O

(^i^2sn.Jf X ^J<o\.A«a£S^Jf ^J.A3 2sXJf O^j^c ^Xc ^^3 ^^AAMSiJf

^A^=>^ j\X.A_5o Li^f 5«Xaa3 Xa7 Cw?^AA3

^-5 j*iAX>0 J-SJ V-^A^ /_^X*Jf

Xwaa:^ jicAXX+Jfy\'*'J'\^

^ C5^ (I_j^aaa/\.3

••• •• ^

XxAAi <• poXcEiif

if. i-XXa. ^ax^AM ^Jf f^oXi^ iX^Xsi+jf

if. (^^k3f^Ax^

^3 (_\_A-^f (^3 (jXc X.0_X_^_3 SvA/mJI (3

^yAA.'^

—’ M ^^XacI ^ ^»^Xm\^3X3 C«.,3^y*^A^f oX\w5f

jAM cXa^c jj.3 |^M\3iJf ^A tX^I?eXif Arsr\^5f

< L\_Aa_A.*_+_if

c c^A:^i3iJl3 ^sbo\3f i^XAi t (_jj\jJtS\ j^,MAif

< ^A^Jf ^o V \.k^J\ {^\S^ 0>X/C

AAr^X^ c X C^A^=> IaA bVa:^

jO1?

r) Cod. Leld. X:i-Vf x) (^_>oXAc2.rsT.5f Cod. L. ^jcXA^2.3:\3f

0 Srl/y"'*”'^^habet Nuveirius ^_9y.+Jf, fed legendum

debilis, imbecillis.

A. FVGAE CCCII. CHR. CMXIV. 327

Eodem obiit Cadi Abu-Abdalla Muhammed, filius Ahme-dis, Moeri, Tacafita; et Muhammed, filius lahiae, filii Nabadae,*

celeber Hafet, et unus Hafetorum fide dignorum, auctor Chro-

nici Isfahanenfis, illuftri gente ortus, quae doctos aliquot homi-nes dedit.

Anno CCCII [qui die 26 Iulii A. C. 914 coepit] compre-

hendebat Moctader Vezirum, quem nuper conflituerat, Hofai-

num,filium Abdallae, vulgo Ibn-al-Gaflas el-Gauhari dictum,

et varii generis privabat divitiis, plus quater millies millium au-

reorum aeflimatis.

Eodem iterabat Mahdi ,Africanus, maritimam in Aegyp-

tum expeditionem, fed nihilo profperiore fucceflu. Habafchahenim, dux copiarum, capiebat quidem Alexandriani

; etiam cumMunafo eunucho, Moctaderi legato, figna quater, Mifram inter

et Alexandriani, ambarum partium magna cum flrage conferebatj

infeftis tamen rebus domum tandem redire necelle habebat.

Hoc in anno definit Abu-Gafari Tabaritae [vel Tabarefta-

nenfis] illa celebris hiftoria. (274)

Eodem, aut proxime fuperiore, anno deceflit Ali, filius

Ahmedis, filii Manfuri,poeta, Baflamici nomine vulgo cele-

ber, unus illuftriffimorum poetarum, fatirarum multus et vehe-mens, pari ad omnes ira, ut ne pater quidem, neque fratres, ne-que ceteri gentiles denteii>ipfius effugerint. In Cafemum, filium

Obaidallae, Vezirum Motadedi (275), epigramma hoc edidit:

Dic afticto patri Cafemi: Fortuna te miris et abfonis impugna-vit calamitatibus.

Abflulit tibi filium, qui tibi decus erat, et reliquum tibi fecit

alterum [Cafemum puta] turpitudine et vitiis obfitum.

Huius vita iftius morte minor calamitas non eft. Adeoque,utcunque verfes et confideres tuam fortem, neutro mo-do vacas infortuniis.

En* Forte legendum Mandah Conf, d’Herbelot,

32ii ABVLFEDAE ANNALES.

A—^

^lyXo^y«—

—^^A.^5f i X ^«.J^

c V-C^xlo/O 0^a3 y J.a3 t^‘if o^i iNA,-of ^j\f^ (jf J«.X3\.'i

c Hj/^S '>^^.x]\ fJxib c S^^A+i 5vaj 3^Ai JsVif <^jiXi

Z V+A.>^ 84Jtvj..CA.9 J^\a3 1^3 (^3 ^jXc

8^4^ ( ^AL\04.3 ( xV.a3 ^ ^jV+.aX.^ '^Aa*/ v^^_X_i»iJ

C5^ ^-Sn.A.3f ^25.\.*a/ ^Xc ^JLXgJf 5''^'<’ C?<-X^+3f J'l.A2>.f ^Ama3^

X+CsTT/O fJ^^*A- Xg.3 Xdi\.AAi f S>Xa2.Aa? &Ag.S^^^3l3 ^Xa^IA.^

j^A X^AaA x3<-\aa3 (jXS^ ( J^Vl2.A^ &A/0 (3-^ ^+Alac Xa3^a^

li^^AAJ^A

X+^ f S(>\5tX3f (^o (jj^Xcs. (j>a4.=e\3 ‘^AMA3f sAib \3 o^'-i-m»33

X.0aa\.a2.s:aA 'iAA+iAXA3f ^X

if. fj.^.Axi ‘iAAjy^i3f j^^k'j6\ (^Xc C^Xcf X.0A^

(_^Xm\a31 (^A^;i (J.A (^Xc ^A C\4-Ci»3(J^42»y3^

O^J^C. ^a3 »^_^A X^A.^

Xli^Xci* XacXa>3 (jX^ f B^.j,3^ XxAa,3[ (^aa ^ama33 ^aXaS^i^^Xao

Xav-Xsua-c

v) XAAyi (jX^ Folte XaAj^ liC3 (jX^

at) f C^+^=> Non dubito ,legendum efle fo C^+^=>

^) J._a_5 0^’-a1 Verbum ^'if cum accufativo. ^^ox, linea fequente,

cum conflrucrum. Difcrimen hoc cft. Ja_X.a_X_a advenit

eum caede ipfms , adduxit, praeftitit caedem eius. js._X.a-3 ^'if ac (i

quarta cflet coniugatio ^jaH, advenire fecit caedem eins-, cxiftere eam

fecit.

s) X^.aajj> perfecuti eum funt,ubi ubi eflct , etiamfi putridum

*.. '*' tf

et JS..C-31 os putridum,dt

et cariofmn, tcfte Ibn-Doreido.

iam et cariofum. Hinc ‘^/^3l fimis putridus ^

I

A. FVGAE CCCIII. CHR. CMXV. 329

En aliud eiusdem in Motavakkelum , fepulcrum Horaini diruen-

tem, et religiofos ab eo porro adeundo propofito edicto arcen-

tem:

Olim quidem Ommiadae, per deum immortalem, iniqua cae-

de tollebant fui prophetae ex filia nepotem

:

Nunc autem filii patris [i. e. avi] eius [prophetae] fimillima

prorfus audent. En tibi, per vitam tuam, fepulcruin

eius [nepotis prophetae] dirutum.

Moefli nimirum et indignantes, quod Ommiadas in Hofaino

difcerpendo non adiuverint, et compenfatiiri nunc tan-

dem vetus delictum, in putrida Hofaini ofla faeviunt.

Anno CCCIII [qui die 16 Iui. A. C. 915 coepit] conde-

bat Mahdi urbem, cui de fuo nomen Mahdia (276) imponebat,

in loco, quem ei rei commodum vifum delegerat; in peninfula

feilicet, quae in mediterraneum mare porrecta per anguflam cer-

vicem cum terra continente cohaeret, ut palmam quafi referat

expanfam,quae per carpum cum cubito iuncta ell. Iliam ibi

loci conditam faciebat Mahdi fedem fui regni, folidisque moe-nibus et magnis claudebat portis, quarum valvae centenos pen-

debant librarum centenarios. Initium ftructurae factum efl die

quodam Sabbati, fexto undecimi menfis huius anni. Adeo ve-

ro fibi placuit Mahdi relicto fui hoc monumento, ut opere ab-

foluto vocem hanc ederet: Effeci tandem, ut fecuri deinceps

degere queant Fatemidae.

Eodem excurrebant in Mefopotamiae confinia Romani,magnamque praedam multosque captivos abigebant.

Eodem obiit apud Meccam Abu-Abd-er-Rahman Ahmed,filius Alii, filii Schoaibi, Nafavi [feu ex urbe Chorafanica Nafa

oriundus] (277), auctor libri traditionum, et fepultus fuit inter

Safam et Marvam [celebres ibi a religione montes]. Erat Imam[feu facerdos] , Hafet [feu qui Coranum memoriter tenet], et

Mohaddet [vel traditionarius] egregius. Studiorum caufla pri-

To/». II. T t muin

330 ABVLFEDAE ANNALES.

oVc j».S' ^y3f^y^J•

VitAsci/^

^/C V_A.iw (^f lJ (^scxa/oV^ ^.j5f

a ^>6ji \./<j (_)^^ ^AA>cVi 8s\.AAai

(|j3f J-i-^ 5.jf c ^f^k>

if. (^V.>=snJf cX^^c (j.i cA^-sn.^ ^Xc

(^XxJf^AolAjf c '^A+aX!^ j^{ XiAaa» 1^>1X^lJ

q.A*^=s:T3I

ul (jXjC/jy^ls (^C-X/0 <A5 (jX^=^ f ^A cA^

^ ^Xo ^ ^5^aaa.^ ^jX^^aX^^

(__f(3 ^_jXc ^^^^A.AwsrAf l3^-^

3:^ J.X./C J‘Xx3f ’jvAa*5 e^cSk\.A3 (_^A<a+Jf (^a3|

%A+:sxa? (^A oXa? X0a5 f S.A+aXS^ ^JAl.4a- jvA*« «^Xa-o jtS*

^jJu^A_.>j^ (^j^X.\\.i X_A;ijf (^X+*AXi («A<j^.X+3f ^_^^MAx3f (^X+aC

^loAA4.3f pX/c^f oXa3( 2^-if ^A\)Lc^f

fl^A<a.33T.A**/3 X_4~X_J < ot<-X_X_> 1>^^-X<C p<-\_3 X^A.^

^a.^3( '^-isnXv-^Xi jsf(-Xjf b iJiLk./o^

a) Locus difficilis. Ad verbum : non contentus efl: Moavia eoj

ut iit caput pro capite, donec fiat Fadel (fcu eminens). Effertur cum

interrogatione,vel adminiratione. Senfus : Potuerat Aloavia conten-

tus effe , fi cum Alio compararetur,tam fcleftus homo cum viro tan-

torum meritorum. Sane multum id erat, fi uterque huius paris fine-

retur talis effe qualis fuit, absque ut quis audeat iudicium de illis ferre.

Sed

A. FVGAE CCCIV. CHR. CMXVI. 329

mum Naifaburam adierat, dein Iracam, inde Syriam et Mifram;

imde quum rediiflet Damafcum, incidebat propter Moaviam

[primum Chalifam Ommiadicum] in moleftias et odium Syro-

rum, ab ipfo unam alteramve traditionem de excellentibus iftius

viri virtutibus flagitantium. Sed negabat, cum indignatione fic

expoflulans: Adeone non fufflcit Moaviae aliis [fodalibus pro-

phetae] aequiparari ? Etiam praeferri vult ? ad viri excellentis

nomen adfpirat? Dicunt aliqui propterea ipfum iniuriis affe-

ctum, et Meccam deportatum fuifle, ubi tandem obiit.

Finiit eodem Abu-Ali Muhammed, fiHus Abd-el-Vahabi

Gobbaita (278), Motazalita.

Anno CCCIV [qui die Iulii 4. A. Chr. 916 coepit] obiit

Nafer,* princeps 'Fabareflanae , de gente Alii, anno aetatis no-

no et feptuagefimo. Solebat vulgo Otrufch [feu furdus] appel-

lari; verum autem ipfi nomen erat Hafan, filius Alii, filii Ha-fani, filii Ornari, filii Alii, filii Hofaini, filii Alii, filii Abu-Talebi. Triennium tantummodo tenuerat Tabarefianam , ut

anno CCCI demum Samanidis ereptam. (279)

Eodem obiit lofef, filius Hofaini, filii Alii, Razi [vel ex

urbe Re, aut Raia, oriundus] difcipulus Du-n-Nuni Mifrenfis,

cum quo illi contigit ille in fpelnnca cafus.

Anno CCCV [qui die 23 lun. A. Chr. 917 coepit] obiit

Abu-Gafar Muhammed, filius Otmani, Afcarita, vulgo Sam-mani [feu butyrarii] nomine, item alius, cognomine Omaritae

notus, caput et magifter Imamicorum, quibus fe iactabat efle

portam ad exfpectatum illum Imamum.**

Eodem Bagdadum veniebant Imperatoris Graeci legati,

quos incredibili cum fplendore excepit fuaeque magnificentiae

admiratione implevit Moctader. Exercitum enim illis ad collo-

quium excitis iufierat in armis et acie flare, regiam inflruxerat

T t 2 belli

*Vel Niifer el-hak Ii. e. atTertor veri et iufti. Elmaciims pag. ipi. A.

** De quo vid. ad finem anni CCLIV pag. 221. f. A.

332 ABVLFEDAE ANNALES.

V./C Li-M S.A/0 OvAAACi. C (_^iA2.+if S.X+:^

vJiLlA+5f^ &j^:s:t3::tM ^J\.+XAif

o\f poXa- L_5^f !ijT5vAr’ pfc\:3n.Jf

>Xaaa:^ f LiYf |»oX=^

'kkij\ j^LcL 'SX^^o l3 <-^aX5^ f ox_;^Xc!k j.A+jt.f.MM

VA5f ^aaV^ ^a3\.4.-> X^aXc 5.])iX*.+3f j^A>^5f v_^j\.S^ j»i^s:iJf ^fo v^aJj^

L_L.M\^3f f Xx5f j"'^^

ti)X^ ^ "^A"^ ^^3Xa^ ^i)X^ ^ Xx3f ^^aa!>J

X_AAiaC '^Ajl+S' (^Xc ^+AAX!> 'S^AO.9^ ^/0 ^STXjCu ’j^^3f 'j>X+2h

^^^3vA^ AA<3.i3f^ i_^sbA.3f f^/0 j.\s\.k2.x^^^ j^Ala3f (^X^AaX3^ (j\.Aac^f

j^Alo3f^ oX^sr^i ^A+a!j (jX^ac^f^ ^\iA3^ ;^sb3^3f ^/0 iJ>[j^Vf

X-/0 ^ &4.1a.^5,3f ^/0 ^_^«y3f '2^Ji.ij./$ cASj.:^\i j.kf<2.'S

'iJiX/^i3f ^3f 2s.^^£=3J'^'^

j^lXaX+33 cJcXj ^^a^

2^ S.AAX:si3f ^c (^|^=El3f Oj^

'iXsjiij (^Xc Xqaj < ‘i._A+AX!^ t_^*A/ &A*« l^_ aX^L, j

^i^-ix3f i^XacT^of J+c xX^i (J ^^^Ja3f

^^^^\aX3f ^+1^ t^C^.3o ^ALXAw^3f (^A^Atai is^

i}. (j>aA33 C^yX^ 'AAja.XA4.3f vJt^jaJf ^jjjXA3f oX/i OAc4^ f(^y'XAA3f^

^3f AaX^sI jX^\^X^ (^^+33 JX«.J^f ^So

|,.AX3f Aaj( J.C XAaa£=d X^*Ci. (^cA^JfJ-Q-^

SAwA3f »vAA cj.k3^

^X-xArf X—^..A_X»a ^ ^3^av.^^ A—f

^j3f ^y»Aa*/o ^ aX3V^

f L\.A.A^Jf ^^..c f^*A£=:^ ^J.A^+£iYf l^C.X/^ ^ ^.A.£S:^3f

A. FVGAE CCCVI. CHR. CMXVIIL 333

belli pariter et luxus fiipellectile. Totus exercitus, pedes eques-

que, conficiebat centum et fexaginta capitum millia. Etiam ad-

ftabant Hagritae [feu cubicularii] mancipia, in rplendidifiimo

cultu, baltheis auro gemmisque nitentibus: pariter eunuchi ad

feptem millia, quorum quater mille candidi, reliqui nigri erant:

Hagebi [feu oftiarii] denique, feptingenti numero. Liburnicae

et lintres in Tigride natabant luculentifTimo apparatu. Neque

minus fplendebat Chalifae palatium, in quo furpenfa vela erant

triginta et octo millia, in quibus fericea auro intertexta duode-

cies mille et quingenta: tapetes inftrati erant bis et vigefies mille.

Producti centum leones finguli cum fmgulis magiftris. Inter alia

rari et ftupendi luxus fpectacula erat arbor aurea et argentea (280)

in octodecim ramos maiores diducta, per quos ceterosque mi-

nores ramulos utriusque formae fedebant aves, aureae et argen-

teae. Arbor haec foliis ex utroque metallo conflatis radiabat;

et prout rami fefe motitarent machinis acti, fic et aves certos et

deftinatos quaeque modulos recinebant. Haec et alia plura ma-gnarum opum illuflria documenta, quae fingula percenfere ni-

mium foret, ut vidit Graecus legatus, ad ipfum introductus fuit

Chalifam, internuncio Veziro, fermonem legati ad Chalifam, et

rurfus huius refponfum ad illum, referente.

Anno CCCVI [qui die 13 lunii A. C. 918 coepit] prae-

fectus fuit praetorio Bagdadico Nogah Tulunicus, et politi per

urbis quatuor quadrantes fakihi totidem, quorum e fententia ius

exfequerentur oflRciales praetorii; quo valde infracta fuit Suita-

ni (281) auctoritas, miiltaeque natae turbae atque caedes, et ra-

pinarum illecebrae latronibus atque ficcariis, qui, quibus occur-

rerent per angiportus remotiores, eos veflibus exuebant.

Hoc anno mittebat Mahdi, Alida, Libyae dominus, nu-

merofum exercitum in Aegyptum, fub Caiemi, filii, ducatu:

qui potitus Alexandria et ultra progreflus iam tenebat Gizam,et Ofchmunain, et magnam Saidi [feu Thebaidis] partem. Sed

d' t 3 iioc

334 ABVLFEDAE ANNALES.

poV^lJf (JVA.^.C J\C\-A-ji.4.J(

V-J.^.< i^^\./s '\aR^^3\ < OV^*^ scAc j%AXif

^JiVaS ^5f JiC\XX4.5f j^AXXJ OCXSElj

i_^Xx3V,3 C 1^X3V.^ I^V.X3|

XX*3^ lS>amJ\

(j^ c\xi ^5f ^oX*5 2^Ji.^=>\j.K^ (^o,§+3f

h ^AJa3f {jV>A.2^ <^_X_Cw ^^3 c\+3:i>0 ^^X-X-3f v^'i X.0A^

i}. S*Au\^ (^Aj\fa.’S ^jjjXa3[ j\j^\.i V+3\.c ^jX^ cJ^*-f3l

L\-4.-^| ^^ja»XaX.3( pV-^^f'r^'* L^oX+^ l3 X-.0-A^

^A+X*^4>3f *^AX5X/^3f ^X+lic ti)X^ ^JiiXMA3f 2s»_a_X_X3( i

2^kAj\,k2.‘i (^xX^ j\^j.A^i A^X3f uX—

,_^XXj (jX^ OX^^f v3 (^*.iX^3f (^siiA-c ^g_X.;jo3 b-k/c^ c_Xaa3l/<?

^^'*0 2^-^X4*33^

2^X3f t

^ (ja/Xa3( (jXc j»X3f ^>0 p3‘ c bzo^b ^yT' oX^jf^ 'bkw ^5^ ^qzT.^3f

j.A+AXA3f (jAifp ^Xc 2s.X3f < ’^cc\.}.3f ^XiA^ '^AM^3f ^^ioli ^jtil>;U3X^

^i^A^

Sed his non contentus eminere etiam vult Moavia! Clarius hoc in-

telligetur e provei'bio Meidanii: (j^|p^ X*«fp ^aco mitte me caput

pro capite, quod hoc modo explicatur: 2Ss_A_3f v^’_^a5 (^>+5

( 2sXaaj l^AAJ i^Xlu.i Xa^j^ ”dicitur de eo, a quo aliquid flagitas, at

ille vidflim a te aliquid fimile flagitat,” h. e. de paritate caufliirumj

momentorum diiputationis ,virtutum, vitiorum.

b) ^i.o^ Quid fi (JnkkAD^ c) (_^XAi+3t Cod. L. habebat

<i) 'w*j''X..>y-3^ Erat in Cod. L. ^+ih.x3f Cod. L. X.AAlhji3f

f')(^j^XAil3^ ab J^Xc potefl: verti: vel vagabundi, vel raptores hominum

. nempe

A. FVGAE CCCVI. CHR. CMXVIII. 335

hoc quoque tertium periculum, quemadmodum fuperiora, elu-

debat, et Africanos non leviter mulcatos Aegypto exturbabat

Munas, eunuchus Moctaderi. Qui quum iteratis aliquoties cumCaiemo praeliis non proficeret, et Africani navales interea fup-

petias acciperent; Munas autem naves pariter a Chalifa rogatas

Tarfo ad extremum nancifceretur ; contingebat, ut, quo die clailis

Africana, octiiaginta navium ,cum Chalifae clafTe, fed ea non

nifi viginti quinque navium, apud Rafchidum [vel Rofettam]

confligebat, eodem ipfo die terreffres quoque copiae figna con-

ferrent, pari iitrinque exitu. Terra raarique caeduntur Africani,

et damnis acceptis haud contemnendis abeunt.

Eodem obiit Cadi Muhammed, filius Chalfi, filii Haiani,

Dobbita, vulgo Vakii nomine notus, hiftoricus egregius, libro-

rum excellentium auctor.

Huius anni quinto menfe obiit Imam Abu-1 -Abbas Ah-med, filius Soraihi, fakihus ille celeber fectae Schafiaeieae, cuius

proceribus, quin potius maximis doctoribus Muflemicae totius

gentis et fidei, accenfetur. Eximiis profecto virtutibus non tan-

tum nomen Bazi-l-Afchhab [feu vulturis candidi*], fed etiam

aequalium meruit hoc de fe iudicium: Videri deum exeuntibus

fmgulis aevis fingulos viros excellentes et incomparabiles exci-

tare inflituifTe. Sub finem primi faeculi aerae MuhammedanaeOmarum exflitifTe, filium Abd-el- Azizi, qui omnem rectam ve-

ramque fanctionem vita velut donafTet, omnem commentitiamdoctrinam flrangulaflet. Pariter indulfifle mifericordem deumhumano generi fecundo faeculo decurfo Schafiaeum, a quo re-

cta de rebus divinis fententia in illuftriori loco pofita, com-

mentitia opprefla et fepulta fuiflet. Tandem venifle divino mu-nere humano generi tertio faeculo ruente filium Soraihi

,qui

rectam fidem magis etiam confirmaffet, errorem penitus exar-

maflet. Cadii munus geflit Schirazae; libros reliquit ad qua-

drin-* Animal in oriente rarilfimum. Vid. fupia ad ann. CCLV pag. 223. A.

336 ABVLFEDAE ANNALES.

3L\^ U'-^ ^ J.5'b.k^ ^5

[jT^eMA/C

J.A.AJW i^A*W

J^_.0_A_^O (jf c l,_^*4.5f (^\.X^=5 ^^>c> f

Ov,+s:l/o ^5f IaXav Lv^=3 f &AfcwJf stAiii i3 O^a^XjI

L-^Xc ^’*’^ CV+SIA-C 'j.A*w 1^ (^J^;?J''-5^

^iicf ^Aw^Jf Xa<Ov3 V.O

^Xj ^_^‘i gyXSfc pX/oVf 0^4-3n^ ‘^^IgAxo ^4-C slivf

^\c 5.A2>.f oOsXi (^Xxj Os+s:i/C oX/0 X+Xi (S>!Aij gTjj\X'i XaJ

J^^=3L\+Jf ^-AjX^f ^^Ojiof(J^3 (JA^JJ^of j-+^

^ACi-f »(-\^3 wy* (J'^^Xszii X^aj 2s5 j^aj |*,5 'S,ijl2.K3.^

fOkA^ <(^-? j"*"^

< ^c^jX.*.aX.^ l3 j^-0“^'^'-J V..^<*'^^Xjf^ ^jAiXXi

^ C^5Xa^-5 !^..^...a_X..^

^ (*F^ ^AAjX^5f Xd^isiT,/^

jii,^ (^A/oXc i^CX+i < j_^XV5't^f (3 i^X3f («\a.a.c <^Ok^.f.3f i^^Acw^f

^^3XcJ-+:^

is..:^Xjf '^''^^jXi <- v_^XiaAj ^3

j^X.^SCT3f 1^ »^§A/0 ^.Xxiwf (^/0 5<-X^^ J^^fS»4.>^ ^L\^4.3f ^3f

Jfnempe ingenuorum ,

vel denique perctijfores, ficarii. Significatio er-

.randi, temere vagandi, coeco impetu ruendi ,in verbo j\Xc perquam

frequens ell in Divan Hudeilitarum, Hinc^Ac ultro citroque com-

means et vagans, epitheton leonis: et ^__a_c agmen iter facientium

(Caravane). Sed alteram quoque rapiendi ct perdendi notionem con-

firmat Gauharius in Lexico.

A. FVGAE CCCVII. CHR. CMXIX. 337

dringentos (282)5 et ipfi debet fecta Schafeitica, quod per totum

terrarum orbem fparfa radices egit. Avus eius, unde filius So-

raihi appellatur, fuerat vir morum fanctitate celeber.

In annum CCCVII [qui die 2 lunii A. C. 919 coepit] in-

cidit interitus gentis et potentiae Edrifidarum in Occidente. Quoin cafu enarrando fequemur auctoritatem libri

,qui Mirabiles

fortunae occidentalium infcribitur. Is enim hunc eventum huic

anno adfcribit. Ab anno inde CCXIV ad hunc usque nihil ho-

rum commemoravimus. Ibi autem fubfiflentes in Muhamme-de filio Edrifi [minoris] narrabamus, h.unc fub initium imperii

plurimas fuarum provinciarum inter fratres diflribuille, et, ut

omilTis reliquis id unum repetamus, quod praefentem ad remfacit

, Ornaro Sanhagam et Gomaram addidilfe. Muhammedille, quoad vixit, Imamatum [feu principatum] tenuit: quando

autem vivis excellerit, nusquam reperimus. Defuncto itaque,

quandocunque tandem, fuccedebat Ali, filius illius Ornari, quemSanhagae praefuilTe modo dicebamus. At eius quidem Alii et tur-

bidus fuit Imamatus, et invalidus, civibus imperium eius afper-

nantibus, brevis denique. Eius enim ex fratre nepos, lahia, fi-

lius Edrifi , filii Ornari, filii Edrifi

,patruum expellebat. Hoc

in lahia defiit Edrifidarum Imamatus et regnum Fafae [f. Fezzae]

hoc anno CCCVII, quippe qui expulfi et fubacti tunc a Fodala

fuerunt, Habufi filio. Efferebat quidem caput tempore pofl

Hafan, filius Muhammedis, filii Cafemi, filii Edrifi [minoris],

qui reddere fuae genti et alferere tendebat imperium, quod la-

bare atque rimas 9gere coeperat, fortuna coepta non fecundan-

te. Duobus enim illi exactis in poteffate annis prorfus excila

fuit eius, et gentis fimul totius, ultimo in Occidente poteflas,

et ad Mahdium tranfiit, cuius gloria tum indies altius affurgebat.

Plurimi quoque Edrifidarum ad illum, Mahdium, eiusque filium,

in vinculis miffi, et inde ad fupplicium rapti fuerunt, nifi li

quis forte ad inacceflos Mauritaniae montes effugeret. Tenta-

Tom. II. V V bat

338 ABVLFEDAE ANNALES.

c\-+-SA-c (A-X.> j\.S cJ^

^'S C 0^c\.i ^JAA.J>J^of j^_«^l.-X_J(

joLc (j.y j^\aA+5f (J.A l^A+if c\.yc m ^(AJt3f ji

(^0.4.33 o<Ji.c. j%’-> ( ^A-cf o^-j-3^ (A

jwAilx3f ^Ai (JA(\^ l._A..X-3t_A_i ^L\Jt3f ^JJ.A v-A^llADl.i

^^a*«L> ^AAfc'A+33 ^^a_/o 3 (^^A’i\..^3i

3$C o^A3 ^X> ^Xc

^AAA^ar"i5f ^ '&A+a\.!^ ^aa^ ^a*w

^^Aa3f ^^3i\3f j\^Ma.k^ (j^AWbST.3f (j\ ‘—r^ f ^^s:L3f j^^fo.Lc (js3

^ja»IaX3 oU?f^C_3f (L_^AaA3f^ (A_s^3(

Vi^tAAX^ j:\jCiUx3f lA C^AAa3f O^AAa3f iJ j:\J01a33

^(_\X3f ^0’A+*'^\^ cAo-f jA3f (_^s^ \.0aXc

( l3 J^X^Ca^ vA l./^ I^XST V+3 (^jaiVa31

,j.A>Jli

51A;r-v

njf Cod. L. habet o ,3Z1,3f

^aXi3( Forte

j) Ita fcripfi cura Raudh et Hagi Chalifa pro '^tj^, quod ha-

bet cod. L.

h) ^jj^j\._A.3f ^Xc Procul dubio fcribeiidum ^^aaA+3[ (ja^ ^Xc

/) ^Vacs-^I cittennari, decrefcere

:

proprie, rimas ageve. ^cs. enim eft

findere. Hinc J-aXc»- intimus amicus, qui penetrat ad intima fccre-

ta amici. Item ^^yXaw hiatus: item, corruptela rei. ’SXi^ homo

cum rimis, vehibus laceratis incedens, h, e. pauper.

m) i^Ov«,h terra traiectus. bi genere ell: currere, fed in fpe-

cie transcurrere , et maxime quidem , fluvium vel mare traiiccre.'

Dici-

A. FVGAE CCCIX. CHR. CMXXI. 339

bat quidem pofl annum CCCXL aliquis Edris e progenie Mli-

hammedis, filii Cafemi, filii Edrifi [minoris] ,filii Edrifi [maio-

ris], rerum, quae tum erat, faciem mutare, amiffumque Ima-

matum genti fuae denuo vindicare : at brevis erat et irrita etiam

haec molitio. Nam Abd-al- Malee (283), filius Manfuri , filii

Abu-Ameri, fubigebat provinciam [in qua olim regnaverant

Edrifidae] totam, illam nempe, quae viilgo Barr-el-Adva [feu

continens traiectus*] nominatur, ibique ut pro dominis agno-

fcerentur Ommiadici generis Andalufiae reges, eorumque no-

mina publicis in facris cum votis fecundae fortunae recitaren-

tur, efficiebat. Sed et haec inftituta poft Abd-el-Maleki ad An-dalufiam regreflum turbata fuerunt. Gens enim aliqua Zenatica

[funt barbari indigenae], Banu-Abu-l-Afia dicta, Fafam occu-

pabat, tenuitque deinceps, donec lofephus , filius Tefchfini,

omnes illos minores principatus deletos in unum fuum compin-

geret; de quo infra [ad a. CDLXXIX] dicemus, primo, qui ti-

tulum principis Muflemorum fibi afiumfit.

Anno CCCIX [qui die ii Maii A. C. coepit] occifus

eil: Elofain , filius Manfuri, cognomine Halag,*’^ vir, qui opi-

nionem vitae Suficae [feu contemplationi divinarum rerum de-

ditae, de fe vulgo faciebat, et miracula edebat. Solebat enimfructus, quos hiems fert, adftantibus media in aefiate, rurfus-

que aefiivos de hieme exhibere. Solebat etiam manum, ut va-

cuam in auras extenderat, drachmis plenam referre, quibus in-

feripta haec erat formula: Dic deus ejl uniens (284), easque folebat

darahem al-codrat [feu drachmas divinae potentiae] appellare.

Praeterea, quae domi quisque fuae aut comediflet, aut feciflet,

et, quod ftupeas, quae fecretis apud fe quisque confiliis animi

V V 2 agita-

* Ex Africa nempe in Hifpaniam.

** Notat ea vox gojjypn cerminatorem,qui nempe attracto identidem et impulfo

goffypii nervo magni arcus emollit golTypium et facit eius glomos diffilire.

Vid. Schultens ad prov. Salom. p, 235.

340 ABVLFEDAE ANNALES.

0 ,J^Xs:i5f ?>a3 ^e\jiAcl^ (^AAiVi

P 5>a? ^ ^“LAjWA4.Jf

js.3f (3^A^

j^A3.J c_iX«- ^sn’i ^LaauJ ^ ^rs\s:\5f i3

r i^-MX_:i. oVa^c CIj^S'J.£=>\.^

A-\> ^.Li^ ^_sii(-\5f

iAA^. (jAA4.x5li oL\5i3 ^j.Afcw.3i:TJf oVc j^S* f La.;^, j^Vaaj ^f 2SmA—M 2^<j,aVaa\a3 ^*A.^f |^Xam3 ^pc,^A^4*^f

jjXc j-§^;? 5>XlaAAM\^ 5vm\X:s\a> ^^2c\Jf ^^s:iJ l\>cV:s»

2S.5 {Jj^^ ^ ^\x'X\l »^f (As:i/c»j~?.J^^

<-\-cV24^

V.__A-a-^=3 ^J (^ty j-?.j^^ ^ ».-*_^

LL^L.3 La_a.3 »yfo JvaC+j ^\3:T.if oiyf fof (jf

^a_s:T-M pLA Oj—^i-:^ fo^ cA— J^_X_2w(_\_j> ^ oV—«wV-ssTi-Jf (j.^

;n C__4—3

^\._2zt-::st.H ^_^—r.A.j> V—« J--*-^

^-J^.2>. cJLL

L_>

Dicitur quoque de morbo contagiofo, qui tranfir ab lino ad alterum.

c«^cAc hinc eft ora, ripa fluvii, litus maris, unde traiiciair.

u) jyA3LA-c deerat in cod. L.

o) ^_^Xs:iK Cod. L.

p) ^_A.i In cod. Leid. legitur p-0-A.i,

et mox pi'0 quo po-

lui J-rV-V>W k

^

q) amicas Dei, vox frequens. Rarior altera, inde orta,

flatus amicitiae cum Deo. Habet eam Scbckaeus: i^\.;Cf==> 0*.aad

( Aaaj^J 1+^3 \.+Ac^ \.a^^3 (jf is,Ai j^-Xck.

"fcripfit

. A. FVGAE CCCIX. CHR. CMXXI. 34 i

agitaret,palam edebat. Quae res valde torfit

,et in diverfa

diftraxit hominum animos, tentavitque aliquos, ut Gabrielem

angelum in eius corpore habitare autumarent (285)'; alii eumpro amico dei familiari

,et pro veris miraculis propheta dignis

edita ab eo fpectacula, haberent. Alii contra praeftigiatorem,

alii fortilegum et futurorum hariolatorem, alii magum impofto-

rem appellabant. Verbo, in tot et tam diverfas de Halago fen-

tentias fcindebantur aequales eius, in quot olim ludaei et Chri-

Riani de Media difceflerant. Venerat e Chorafanae in Iracam j

inde Meccam concelTerat, ubi per integrum annum noctu diu-

que intra Hegr verfatus fuit, [id nomen eft fepti vel muri ex-

timi, Cabam cingentis] fub dio, numquam captata tecti umbra.

Ad longum tempus folebat ieiunia continuare; quae ubi tan-

dem ufu cibi frangeret, non excedebat bucellas tres mazae grof-

fae duraeque et hauflum aquae. Mecca Bagdadum reverfus,

poftulabat Hamed, tum Vezirus, a Moctadero, hominem fibi

tradi; traditumque nactus in tribunal fuum rapiebat; et quam-vis in examinato nihil reperiret legibus improbatum

, urgebat

tamen hominis negotium, quem occidere ardebat. Pofl multa

variaque magna cum contentione geifa, quae brevitatis gratia

praetermitto, incidebat tandem Vezirus in Halagi librorum ali-

quem, in quo pronunciaverat, fi quis Meccana peregrinatione

defungi cupidus per rerum fuarum rationem tamen nequeat,

eum fi infra fcripta peregiflet, non minus videri oportere reli-

gioni et voto fuo fatisfecifle, quam qui itinere confecto Mec-cam ipfam ceteraque facra loca adiidet: fi fcilicet conclave fuae

domus aliquod mundum, et quo alter non ingrediatur, fibi de-

lectum deftinet, et diebus illis ipfis, quibus apud Meccam fol-

lemnia facra peraguntur, circa illud conclave modo eodem, quocirca Meccanum templum obiri fas et m.os eft, obeat, ceteraque

omnia quae Meccae a religiofis peregrinatoribus fiunt, eodem

ordine iisdemque ritibus exfequatur ; fi porro triginta pueros

V V 3 cogat.

ABVLFEDAE ANNALES.342

pVxL» LaaJ (J.aaV3 J+s:\J j%-S*

^aoVXK pfL\3 (^ii3 ‘ (^4.^=5 (jV^=> (^5ij

o\.a£=) (^aj JVi c feXiti (J>jf ^AJ ^^:siX5 ^^AaVXif JlXi fOj"*"^

pc\M Vj i^^r’ ^AoVxJf ^J jvxi f ^aws:A3

^J,4.C.Vif ^<>c5\.X3(

j.^J^]\^_^J\.l2.3 C 5«Ai fvXsh '^.^4.3 s\.AX4^ <_\5

2k->^3f j,.’S' ^A<£)lX3f ^^ifa,i pL\3f ^_3^:s. ^jf ^.31.3 Ui jJacv v^_A-C.j (jt

c (JA«.X:s^4•3^ nOv^J ^^:si3f p^J *&:i.\.A3 «^xCi

|<:-^-3 ^ t^-3a ^^^CSlAf J-4.-AW UXi

f (A 2^X33 2wX5Vi isi^^A? \._^_A_3 &_A^M».3f

(__j^VAX3f J^-X-a_3 Z^JoVamaJ '^AAXcs:'i3f

8C\3 (wA*X2.3 p!> '>—5^**' C-^5f {^jKh.9 f 5wX_a_3 ^3 J^O^XJx^Ji (^oXi (^3j

Jijs: o3^^3 2S>m/^ j\Xa3\.3 ^a3* j^’i S.X:^ p3

ALc ^4.=s:iAj cA+:i*3 (jA/\.^x3f ^^4 i^'i

p.A.ibj^3^ r p.0_A.4..X.:^ P_§_=s:iA./:Xa? J^U^

».—3

’Tcripfit librum dc obfignatione Velaiatus (feu ftafus amicitiae cum

"Deo), in quo alleverat, amicos Dei habere figillum imprelTum, non

"fecus atque prophetae habeant."

r) Ira codex. Sime bona lectio, non dixerim. Golius habet

^^A_A./:X.Ci. pro tela panni grojjiore. Forte t_^-AX_3.,

quod idem

atque (j.-XX_£k.

s) p_0_A_.c deerat in cod. L.

A. FVGAE CCCIX. CHR. CMXXL 343

cogatjparentibus orbos, iisque lautifTimum, pro facultrt im mo-

dulo, epulum , in eodem illo conclavi apponat , veftituque re-

cente feptenisque drachmis donet. Hunc locum ex eius libro

praelegi iubebat Vezirus coram Cadio, qui tumBagdadi erat, Abu-Amruo; qui recitato interrogabat Halagum, unde fententiam il-

lam haufiiret; refpondebat, haufille e libro Kitab- el-ichlas in-

fcripto, auctore clarilTimi nominis Imamo, Hafano Barrenfe.

Mentiris, refpondebat Cadi, o tu, cui nos fanguinem vitamque

detrahere ius et fas finit. Ipfi enim nos hunc librum audivimus

Meccae nobis a doctore noftro explicari, neque tamen in illo

ea, quae tu ais inde aflumfide, invenimus. Cupide arripiebat

Vezirus haec Cadii verba, eiusque manu, fcriptam hanc fibi fen-

tentiam poftulabat exliiberi, qua Halagum mortis reum ede, et

absque ullo contrahendi piaculi metu tolli polle cenfuerat. Cadi

tum quidem reiicere identidem initantem, et mora extrahere,

fiCLit invitus; at cogebat eum tandem Vezirus,prolatam ore

fententiam fcripto confignare. Quo facto, ceteri quoque alfes-

fores fubfcribebant. Intercedebat acerbae de fe latae fententiae

Halag, proteftatus, nullum ipfis ius in fpiritum fuum ede, ho-

minis, li fidei profedionem fpectes, Mudemici, fi fectae, Sun-

nitae, qui libros edididet, vulgo prodantes, unde conflare peti-

que tedimonium de doctrinis fuis queat. Si violentia in fe utan-

tur, deum immortalem obtedari, fui fanguinis ultorem. Vezirus

autem, haec penfi non habens, ad Moctaderum fcripto de gedis

refert, et tollendi rei veniam petit, additis iudicum manu exaratis

decifionibus. Quibus fubactus Chalifa in fumendum de hominefupplicium confentit. Caefus ergo primum mille plagis fuit, dein

dextra amputata, tum pes, tandem occifus mifer et igni exudus. Ca-

put folum palo fudixum Bagdadicis fpectaculum reliquum mandt.

Eodem obiit Abu-1-Abbas Ahmed, filius Muhammedis, lilii

Sahli, Ibn-Ata, principum apud Suficos doctorum unus; itemlbra-

him, filius Haruni, Harrani [feu Charris oriundus,] medicus.

Anno

344 ABVLFEDAE ANNALES,\

^ v.jAifc.0 j%-S'

t ^a,cA^ 5«aa« s(A^/^ y»>

^j\.x.+3L f^AA^ai L^Vc j^Xif o\._A_0 XlaiX^ (j\.x*,y^i3

Lij.\.r: XQ.Aj(i (jX^ fc\c».f v <-\Ixj j»,J ^;JL\0Xs=v».3f

<^tAX>f j^^;^i;4.3f ^iJj\Xx3f f j^sb(AJt> ^j.xJtAx3^ ^^Xs:aAa3f

j%-3^AM*xx3f '^Xx^ ^„jX+xX.^ ^AA*if 'jvA**/ (^X/^3f |J^3

oX o X-*.^ < T5jK\^^ c-aX^=> 2Sw_c^^ jw_X_A_3f vA sAaa? j..tA\Xj

OXaaO 5.jf ?._-s-^_w (jX^=5 X/^ (^_^J^3X^ ^A*3f J^aXc ;^A2,Vi

^Axi C^+2»-f ^a5 A0xA3 ei^Xa-f X XiXx£=3

(jX^=5 X_4.jf^ X-g-A-X-i ^Xxi (iC.3j vJ ^-5

ofo«.x^^ ^ ’^XAAs:\3f ^Xc (^3j Ovmi f XlicXccx/c

i{. ^o3^f X+3 f^XAvi^Xi

^.m*.33 IJ.S IJ (A-+-s:t^ &:sTs:\3f (^o ^J X^aJ^

^AsbX/:ivJf <Aa,f uX5 f^f^MA3f C>^^xjf (^=C1a3( IJ.i\

i^_cX4..9>. ^.3:\A3f J»_A_C (^^_4~3f QAiX^x3f ^C jt-X-Xjf vX_=wf

X 4-_ii^_A.C^ ^^jX-/>^-3f ^^*mAC C\_A-X-av ^^3 1%-^—A/#

t) (^.Ai pro quod eft in cod. L.

i;) oXii j^3ad verbum : non impofuerat fuis cervicibus unum aliquem.

Ad fcnrum : non iuraverat in unius alicuius magiftri verba.

x) ^A Forte v3

y) (A-v^ciei pro t_\+3;x.c MecumAacif Ibn-Schehna.

A. FVGAE CCCX. CHR. CMXXII. 345

Anno CCCX [qui die 30 Apr. A. Chr. 922 coepit] obiit

Bagdadi Abu-Gafar Muhammed , filius Gorairi ,Tabareftcnfis.

Natus fuerat in Amu [vel Amol] urbe Tabareflanica. Optime

callebat Coranum, eiusque varias legendi rationes, et acutum

cernebat in eruendis divini libri veris fenfibus; aflTidue magna-

que contentione colebat deum, fectae addictus nulli, fakihus [feu

ICtus] peritus, in dictis patrum utriusque cladis, tam primae, qui

fodales prophetae, quam fecundae, qui fecundani appellantur, et

ambobus pofteriorum, egregie verfatus. Reliquit celebre illud

Chronicon (286), quod a rerum orfus exordio ad annum usque

CCCII pertexuit. Edidit quoque commentarium in Coranum,

cui par et fimilis non exftat, aliosque numero plures libros,

quibus facri iuris tam radices, aut fummi momenti univerfalia

argumenta, quam frondes et ramos, hoc eft fingulares et levio-

res cauflas, tradit. Plebs Bagdadica fimultatem in eum rebus

humanis iam exemtum concepit, et Rafedifmi [feu feceilionis,

allectationisquc Schiitarum] infimulavit, ea fola de cauda, quodin eo libro, quem de controverfiis fakihorum edidit, mentio-

nem Ahmedis, filii Hanbali, nullam fecit. Excufabat quidem,

ea de re admonitus, data opera factum, non errore, non male-

volentia. Ahmedem enim in fakihis non venire, fed ad tradi-

tionarios pertinere. Nihilominus tamen id dictum factumque

tam inique exceperunt Hanbalitici, quibus Bagdadum fcatet, ut

optimum virum confictis ex fua libidine probris adfpergerent.

Eodem anno exeunte, vel anno cccxv, quod alii per-

hibent, obiit Abu-Becr Muhammed, filius Scrrii, filii Sahli,

grammaticus vulgo ab Ibn-es-Sarragi nomine celeber (notat ea

vox filium ephippiarii). Fuit ille vir in magiftris artis fuae ce-

leberrimi.: et praecipuis*, difcipulus magni pariter viri, Mobar-redi, et magifter plurium numero clarorum hominum, ut Abu-Saidi Siradtae, et Alii, filii Ifae Romanenfis, et aliorum; au-

ctor multorum magnae famae librorum, e quibus integra loca

Tom. II. X X bene

346 ABVLFEDAE ANNAjEES.

3(_X_c f ^LsriAaM O &.-A-C

V.aXA:siJ ?»_XA\i3 j>c oVA;.^/0

^AX,5li Y (j.Ax5li ^jjjC-Ci V-A)^5r=5 ^X^jVi \._A_A_c

^.^.^.3J;!/—

'!jf cj^-AiJf »Asb ^Xc \ AaA>

&_a_*a3 i>._*jl_J^ (^^_jX^:r3 ^_aJ^ f ^_+_C

5$C j.—A-wLX.'^

,^ma^^=5 ^-0-*^ ^ ’^-jX.4.-a_X !^mXO 5»A*a/ ^_^-X_^u) jt—

^

^^\.a::ciM (AaXw (j\._+.A_X*« ^-sblis

*.-Jt_^_*« \._^_X_/oXc f^Xx’^ ^Xc ^a5

^Ai3.ji.M

X^A/o ^^Xa3l> X.<^3

L\-+-s:i<i (A.+_sn.v ^j.3 (-\+24.J <A_+>sci/o ^^i X^aj^

^uXwX-C ^y_^SbX^/0 ^^-A_^cT3f

<^X_aJ^=5 ^_^_^Xao (__£^:siAif ^X-ci^Jf j^._A.ij^j^ c ^A_^AaJf

3f ^

^^X^ jN^gMxAf (A+ccuc X^A^

^^=s:ij5 Aac (_y^=^ ^ Vmi^—

X

ii? -5y»A^3 ,(Ai,w,jw

A. FVGAE CCCXI. CHR. CMXXIII. 347

bene multa Tuum in Lexicon tranllrulit Gauharius. Tantus vir

et tam in arte fua perfectus, non tamen valebat litteram R ef-

ferre, fed eius loco femper Ain efferebat; dictabat aliquando

fermonem de littera R, quem calamo excipientes auditores ubi-

cunque ille R dare voluerat, exarabant Ain, a vitiofa eius pro-

nunciatione decepti; quem ille animadvertens errorem, aliquo-

ties inculcabat, non per Ain, fed per Ga fcrihendum elfe [ridi-

cula fedulitate unum errorem leviorem altero maiore cumulans.

Ga enim nulla exftat littera in toto fermone Arabico].

Anno CCCXI [qui die 20 April. A. Chr. 923 coepit] op-

preflerunt Carmatitae derepente Bafram de nocte, fub Cabiro

fuo [feu magnate; fic ducem appellabant] Abu-Tahero Solai-

mano, filio Abu-Saidi Gonnabitae; fuperatis muris occidebant

urbis praefectum, caedibusque urbem et rapinis implebant, ne-

que nifi feptimo decimo die poft defolatam deferebant.

Eodem obiit Abu-Muhammed Ahmed, filius Muhamme-dis, filii Muhammedis [maioris], filii Hofaini

, vulgo Gorairi,

celeber Suficorum doctor. Item Ibrahim, filius Sarii , Zaggag

[ feu vitriarii ] cognomine celeber grammaticus, auctor libri

Maani-l-Coran [quo fenfus elegantiores et abftrufos Corani de-

clarat, et exflantium in eo comparationum aliarumve rhetorica-

rum figurarum rationem reddit].

Eodem obiit Muhammed, filius Zacariae, Razi [vulgo Rha-fes (287)» a Raia, urbe patria, fic dictus] medicus ille celeberri-

mus. Imberbis adhuc confueverat teftudine ludere, fidiumque

concentum voce fua profequi, poftmodum autem barba in ge-

nas fubrepente, repudiabat artem, diffidens pulchram et fuavemauribus accidere pofle vocem illam, quae denfum inter myfla-

cem hifpidamque barbam prodeat. Animum itaque, licet qua-

draginta iam maior annis, ad fludium artis medicae et philofo-

phiae auctorumque eas tradentium lectionem applicabat, tanto

cum ardore, et tam profpero cum fucceflli, fecundante praefer-

X X 2 tim

348 ABVLFEDAE ANNALES.

J ’jkAx3f V^a5

vj (^\.3i\3f V^jA+i f '^jtilj V-i-xr" ^J o^aa3^ ^A^f

^i\.j ^Aa.X:s^/0 o\.A.^=3 C5-^ tOv.X.sru? ^jkAaXj j\fc>\XA?

^^a5( jsA j\./oVM\3f (,^^^<2,x-^5 ^^A.a^

^^\.L> V^a5 <• ^jLa\’^ ^AAj>f &A*a. vA^Xi-O j(.i>

j^._s^A_f==>f ^-+-aLc j<._0-AwC vXa-f^ ^VrsnscxJf

0|^-^-3f (^Xc j\<_\_A.ji_+.5f Oo.V^* 3.^*^

C J._X_A_X_^ ^-^\._i 5,_X_aJ> vA j^.!>

»l\^j-*-~ (^(A::^f O^A_Jf (j^if j-+-- U^—

^

Lif 5L\Xi ^<»\_A_X-A-5f &-A*w ^AaX.^ X-A-X_.> (^A,iAS\+5f

i{. ^—jLA_s:\3f

^awa3L X-^-Xi.^ ^f ^12^X31 ^jbXL ^4 J^X*«

'A^5C3f ^^eAjj pXj>f ^A*« pX3^\f”^

^X+2>. ^Xc Xa? X^i>c J-+^ a3 s^m^c ^3f X^aaj ^j.:sz\i^If^j

-

I$A oXAA3f^

^X3f (AaC X^a5 e 'i<.A_+_A.X_.^ i^kiM v,^X^o

ijSiAAA# ?y+c ijX^ eA_A.=riA? (j.>

« (»\+s:iv ^Xc (^j’

%)

A-i-( X-^._A_i Forte (jaa_^-^=3 X-0-A.i

fl) Deerat in cod. Leid.

A. FVGAE CCCXII. CHR. CMXXIV. 349

tim aetate, quae ipfi provectior contigit, ut earum, quas exer-

cuit, artium ad perfectionem atque fummum faftigium proce-

deret, communisque fieret orientis doctor, ad quem, velut di-

gito demonftratum,

fcientiae cupidi ablegarentur, et ad cuius

auctoritatem rebus in controverfis medici provocarent. Prae-

flantiam eius teftantiir, quos de arte medica reliquit, libri uti-

linimi, in quibus funt al-Havi, complectens omnia medicae ar-

tis fcitu necelParia] , liber triginta voJuminum, item Manfuri-

cus, fuperioris compendium, dedicatum alicui de gente Samani-

darum principi, illorum, qui per Chorafanam et Tranfoxanam

ifta tempeflate regnabant.

Anno CCCXII [qui die 8 Apr. A. C. 924 coepit] interci-,

piebat Abu-Taher Carmatita facros peregrinatores, et expilatos

famae fitique maximam partem enecabat.

Eodem anno in cufiodiam dabat Moctader Vezirum fuum,

Aba-l-Hafanum , filium Farati ; deinde quoque, inftigatus ab

illis,

qui Faratidam e medio fublatum cupiebant , occidi eumiubebat (288), unaque filium, Mohfenum; illum annos natum

unum et feptuaginta, hunc tres et triginta. Suffectus Abu-l-Ca-

fem Chacanida.

Hoc anno (289) impetebat armisque expugnabat Cufain

Abu-Taher Carmatita, caedibusque 'et rapinis per fex dies in

eam graflTabatur, dies in urbe tranfigens, noctes in caftris. Di-

fcedens tandem afportabat fecum, quantum et aeris et fupelle-

ctilis veftiariae poterat.

Anno CCCXIII [qui die 28 Mart. A. Chr. 925 coepit]

obiit Abdalla, filius Muhammedis, filii Abd-el-Azizi, Bagavi-

ta [feu Bagfchurenfis de urbe patria dictus] , anno aetatis fe-

cundo fupra centefimum. Item Ali, filius Muhammedis, filius

Bafchari, Zahed [feu aufteri vitae generis et ab ufu voluptatum

alieni cultor].

Xx 3 Anno

350 ABVLFEDAE ANNALES.

JV-CXi j b ^\./.Af

J?. ^laAjf^Xif ^^J^\.3:TJf l2.**-f^ jiV^Mi ^^V=s:}.Jj^o\.^

^jV/cV^^Jf <-\+:s.f ^Aej V.0*^

\. 0—A._c J^LM^i

^ia/of^X-H c (JJIA+C:^ vA^Xf^-oJp

j\m\3 '^.i2..<t^X3f ^^^Xa^ i5.AM\5f vA f

^-SZLAS ^XfcuJf

(^jjjj\.s ^_a+,aa*« |^-.0-a/o '^a^-ma+s^ '&-ia/of^XK <_^\..^=^ XX5f

^_.^A^5f ^ ji^si^XA^f ^XA.v\3f (^^"^[/' X-t-X^ e ^A4»jX4..^

‘^laNif^X^f (^X+s:ai j^XAAj'^ < a3 x^X^ ^lAXiXj ’^XAX^i.if ^Jf

j..^=>.M,x]\ pLXX/c ^X/a\M ^J.i cX*^.-? 'X'^^ ^XXas:t3( j.^mkC

X-0..AA? v\i>.f^ ^Xc JsXxjjJ^S‘

^aSXm^c ^ poXsr^H X>^v^.^>c '^ii/cf^XH gj5f j>cAaX+3(['^’ < |y-*X5^ X-vJli

^f^Xx^f ^^XaX+.3( ^^a3 |^0.a/o ^a—™-^ f

rxS"'-’^AAillzJS

._0_.^ '^ia^f^XJf X^2w o^iAXa^ f ^Xsi3f S.XAXs:i3f ^a^CaaaC

j^AaXJXj f^oXc ^S ’j.A’i^X3f oA-}-3f t_i.3Xc ’^l2.x)f^X3f

a.2>.X>0 <A-A-=CT.aO ^A3XA3f ^j\.+C^3f (Aa- X^*-^

j.aXc S(A>c (A*i '^XliAXi^ (_y^Xi (j.vs.3c\jYf

Tp. X_0.^j^X+C ^J.,c j^AA^

» •

b) ^lAu3f Cod, Leid. habebat ^XMA5f : Ibn-Schehna ^La-aaa-31 Rectius

Mafudi, Hamza Ifpahanenfis et Herbclotus —XAAA3f, quos fecutus fum.

C.-A

A. FVGAE CCCXV. CHR. CMXXVII. 351

Anno CCCXIV [qui die iSMart. A. C, 926 coepir] man-

dabat Moctader orientis curam lofefo, filio Abu-Sagi, iubebat-

que illum Acierbigana, cui tunc praeerat, relicta Vafetam ad-

verfus Carmatitas abire. Cui lofef parebat.

Eodem potiebatur Nafr, filius Ahmedis, Samanita, urbe

Raia; fed paullo poft morbo ibi incedente, abfcedebat.

Anno CCCXV [qui die 7 Mart. A. C. 927 coepit] adorti

funt Carmatitae Cufam denuo (290); cui urbi fuccurfum Vafeta

eo properabat lofef, filius Abu-Sagi, cum exercitu quadraginta

mille capitum; et contemta hoftium paucitate (nam feptingen*-

tos tantum equites, octingentos pedites, in univerfum mille

quingentos viros, numerabant:) iubebat nondum collatis cumhorte fignis, tamquam debellato, litteras ad Chalifam victoriae

nuncias exarari, itullo modo fieri polle autumans, ut tantillum

agmen fuis e manibus elabatur. At cadebat res fpe fecius. NamCarmatitae, ut ventum ad manus fuit, rabiofo impetu illati,

fundebant Bagdadicum exercitum; ipfumque ducem, lofefum,

in captivis nactus, trucidabat Abu-Taher. Inde Cufam cum in-

gentibus opibus capiebat. Neque fecundiore fortuna ab ea clade

Moctader Carmatitis opponebat Munafum eunuchum, cuius co-

piae, numerofae profecto, hofiis vel nondum vifi ipfo nomineterritae, dilabebantur magna ex parte: pauci, qui occurrere et

certaminis periculum fubire audebant, in fugam ruebant. Quoterror ingens et -trepidatio Bagdado iniecta, Carmatitis autemfacta poteftas, Euphratem circa agrum paene omnem deprae-

dandi. Et fane magna onurti praeda Hagarum [hoc ert: ad latro-

cinii fui arcem, in Bahreina] redibant.

Eodem Abd-er-Rahman Nafer, filius Muhammedis, Om-miades, Andalufiae dominus, Toletum parere negantem diutur-

na obfidione perdomuit, multisque foedavit ruinis.

Anno

352 ABVLFEDAE ANNALES.

3^A/ju (^^Xck>0 j^-5

f^^0j j»..’i c^—sJ^A/oVi (j\.-A?^f \..0_X.ibf jiLrs:iAA« ^5f

if. f^oVc^ o^Af (^'C ViSyAC^ d ^Jl^srxJf

‘^ii C5*^”~ ^lXaxAI (3^/" ^6’”'^

j?. ^Xc Xif^5J^!o«

J.UJ (jX:^:^ i^Xc ^^A**-f (A3 (jXr^<

j^o\ xLvaM

cAjX5 J^Xx*A^f 1, jX^-^X/of (^X^^ ^^jX+aX.^^ ^Aaw

^y-^xi < jii-XjcAM (J..C (? J^XJ ^^^\oj'o i3 JiXXj 5of^3 jj^^=)^

( ;j.L)X+M lJ ^A> (Ax3 j\.k^\ ^\c gx^fi^.A»

>^Xa5 (^C-XXAi c^Xa^ ^^oXi j»XA**f

^^^X^J^..>

(.^^X+i 'j»AMA5f SAsb

I

*’6

"Sf ^_^_L)X:sxJ ^ ^_A_C U.JIa5X3 X.^Aao tsJ^^C. &aXc (jA^XiSXJ

(^Xaa;^A Aamf jvi ffQ'^'ip

oXisxs:x3f

^A2.:sxi v_AAM\/cc\if

<-X;v.*Xa3 <J^ {'•^A^Xi ^xX^a^f UaX12.5

^JJ^AAJvA>^y^J^

f c^AX^aJl 5.jXC\j I^X^i^^^A+Jf UA:>Xi

c') J,Xsx3f ^5« incidit trepidatio in Bagdadum. dicitur plerumque

aut de animalibus prae terrore celeberrimo curfu fele abripientibus,

aut de coma, a vento huc illuc iactata. In Divan Hudeil. poeta de-

icribens onagrum fubito incurfu afinas fuas terrente, ait

&.AA5 ”et illae trepide aulugiebant relictis confuctis fedibus.”

Hari-

A. FVGAE CCCXVI. CHR. CMXXVIII. 353’

Anno CGCXVI [qui die 25 Febr. A. C..928 coepit] inya-’

ferunt Carmatitae et expilarunt Rahabam; inde progreffi paria in

Raccam crudelitatis exempla ediderunt. Ad Sengaram usque

penetrabant, cuius incolae, quum admoveri fibi viderent obfi-

dionem, fortunas in aleam dare non audentes, pacifcebantur.

Sic averfi depraedabantur tractum montanum aliasque urbes, et

finita excurfione Hagarum repetebant.

Eodem amovebat Moctader a Veziratu Alin, filium Ifae,

et fufficiebat Abu-Alin, illum vulgo celebratum Ibn-Mocla.

Hic primus nobis de Mardavigo faciendus eH: fermo, quod

nomen deinceps aliquoties recurret. Erat Dailomita genere,

Zaiari filius, nuper in maximis ducibus eius Afpari, filii Schi-

ruieli, qui anno CCCXV Georgianam (291) occupaveratj nunc

autem defectionem ab hero palam prae fe ferebat,poftquam

exercitus herilis maximam partem clam in fidem atque facra-

mentum fuum adegiflet. Quae res nudatum praefidiis Afparum

cogebat aufugere: Mardavigus autem e fuga retractum occide-

bat, et in eius ditionem invadebat. Quod hoc anno contigit,

adeoque recte principatus ilfius initium huc refertur. 'Tum pro-

fecutus fecundam fortunam occupatis addebat Mardavigus civi-

tates et provincias, mox nominandas, unam ex altera: Gazvin,

Rey, Hamadan , Kenkevar, Dainavar, lezdegerd, Com, Ca-

fchan, Isfahim, Garbadcan, tandem etiam Tabareftanam; eani-

que fibi fumebat auctoritatem, ut folium, in quo praefideret,

aureum fieri, copiasque coram in armis et acie adflare, fed fpa-

tio interiecto, iuberet, neminique alii faceret fui compellandi

copiam, fed omnia per certos eique rei a fe dictos cubicula-

rios ageret.

Hoc anno Achlatam corona cingebat magnaque Graeco-

rum manu Domeflicus (292), pacemque petendi urbi fcribebat

hanc, ut e fano n‘iaiori eiecto amboni crucem fubPiituerent. Quofacto Achlata milTa movebat Bedlifam

, cui eadem imperata.

Tom. II. Y y Dome-

J54 ABVI.FEDAE ANNALES.

^Xc I^Aa\J uX-A_M^AjL\3f^ Jf,

'e*!?

0^1^33 <_jn.il.:si3( JwAaa^ (

!^.A-£^ ^VSllAaif C-<-2i>X>0 ^X:ST.SxJfJJ.3 J^X*V..<I g+Aw vJ^‘j(-\=!Clif (^XiaJ

< ^ v^J(-\s:T3f '^+jf

( j\(-\Aii+.3f ^Xi. Jio f &A^aX'.^ ‘ij^z jfj.lM ‘^K/M (^^Xci»0if.i

J^aXc iw\A::si3f 3./C (j«>c J^X3\.i j\L\XX+3f ^Xa»

(J./0^uXa-f \...< pf(-Xs:i5^ A/AA^if j:^AA*«f

C j^L\-A_X.+-J^ (J.A0 poXcSTlif (J.AA.A-O (.^3 i3 (|j3f gX_A_Aa3^

t

JN'>_\AX+3f '^^AX^^Jf Jo ^^‘S.hOi^ ^Jf ^A^AVA^if V_;CX+A:^li

^3f UX+a^ Jo (j-'0 »0^1^(jsAa^^ ^aJIs^ ^SviL\^f^^

«»fxA^ 'OAAaX^AJf 0.3 cA_4._s:^/c Aa-f ^Aaa.^ ^_X.X_,’C.c^ (jaa_.^/o j^^^J

^.,A_X_c aA-.0_;:a;.-3 0f j^i_\_x_ii-+-33 l\a3 ^.X5\.3 ^.iS^LXJf

^A0>*i < ^Xa. ».j\.> 0y-+- ».aXc cX^.;X\.i ^Xsti^Ia

Js(-XJC)^.+Jf pf X,^.X_A-3 ’^-^3 J.j.J^J (J.A?

J^VaJO 0^3( &AaXam

^,b'vAA 0.v'o’^^f p^3 f (|^3f J^cXXXA3^ o^c ^So

j^io ^3i 0a»\.a31 J^L\xX+if p^3 c-a3\.3 p^sn.+3f j„^.z

g j.k.]b.J>) (JAa^aJ j./0.!SZX.i f 00^<! p^3 oVayJf

\A-^1-3 ij._A_i\.A2.Af \J0^~h£XZ>^ P^_A_3f (^d5A3

h ‘-X-A-C 0.C p-§-’iV.}Lcy>

/IaLj

A. FVGAE CCCXVII. CHR. CMXXIX. 355

DomefHci autem vocabulum ne fit quem offendat, teneatur

velim ,titulum efie viri ,

cui Graecus Imperator omnis illius

fuae ditionis, quae ab Hellefponto in orientem patet, curam

mandavit.

Eodem obiit Hafet Abu-Avana lacob, filius Ishaki, filii

Ibrahimi, Isfaraiinenfis, auctor Corporis traditionum ad exem-

plum celebris illius, quod Muflem, filius Hegagi,- magifter eius,

condidit, compofiti. Praeter Muflemum alios quoque audive-

rat per itinera, quae theologiae traditionariae caufia obiit am-

plilTima.

Anno CCCXVII [qui die 13 Febr. A. C. 929 coepit] exu-

tus fuit Moctader Chalifatu, ideo maxime, quod duces cum co-

piis aegre ferebant ipfum feque imperiumque feminis et eunu-

chis permififfe, qui furore infatiabili privatorum pecunias, prae-

dia, facultates omnes rapiebant. Quo Munafi in herum fimul-

tas accedebat. Hunc ad ducem confluebant copiae, hoc duce

regiam adorti (293) principem cum liberis matreque et matris

forore pellicumque carifllmis et potentiflimis extrahebant, et pe-

nes Munafum cuftodiae mandabant. Inde fratrem. eius, Muham-medem, filium Motadedi, arceflitum, Chalifam flraul Caherumbillah [feu cum deo victorem] falutabant, poflquam Moctade-rum coram Cadio urbis auguftae, Abu-Amruo, follemnis actus

tefte futuro, fuis fe verbis abdicare principatu cocgifient. Inde

fedes Chalifarum direpta, et ex fola bufti, quod mater Moctader!

condiderat, cella fexcenties mille aurei protracti fuerunt.

Brevis autem erat haec reum mutatio. Nam die pofl il-

lum turbidum tertio, is Lunae erat, feptimus et decimus primimenlis, coibat multitudo mane ad regiam tam frequens, ut pla-

teas oppleret : indicta enim in enm diem fuerat follemnis et

fplendida proceflio. Munas Modaftericus nullus tum compare-bat. Sed aderant in armis Mafaffitac (294), convicioque flagi-

tabant ius et fas inaugurationis. Quibus placandis larucum im-Yy 2 mittebat

356 ABVLFEDAE ANNALES.

3f Ama>'r6^.->' ^ <J/

j^a3la-c Vj j.O\x)i.<} Ij n^\SjCi^ r^XjilS^

j^\o yj (ja/Va^I ^-a.C C^j..kJS^ ^-ib>VX5f

j^cXXX+^f poV=:\5f (jja^ao jifo '&3l2iyJf tAAa5 f L\2^f

re.jVsjn ^Xc 2sX+s:\5 j^,.0.A_Jf i <" ^-A_>c

(jVvC^Xi ^_si>\.X3f J.A2k.f t_^Xck. jicA/lX+Jf j»‘^' < j>fi_> ^Xcvof

< (jf (^^+_Xc Ovi

^^AhV.:^\.^ jsVAXX+if SOk3^ OvAC ^Jb^\.X3f j^!> < ^^ma3

jvVXjf C:;X55 ^^lZSC\3f

^^C*\Ai^.^3f ^^i^AAAiif^ C 2^aXw

5Cma5^X5 25.xXcw V+3^ ^3f a<aaXJ[ SoVcf (ja^>c

^ c ^ri^ccxif ^J:2A?^X3f ^.Xxi ^jTo

Ovi ^X:s\2c\3f (jVs^ iXj^^A3(i^j

^^/0 ^ii/^X3f ^4>XL RA*M3f

^X!is:-LCs:T.3f <(J^*+3

X*m ^Ca? ^^3f ^Xa^

JHaririus conf. xxx. init. ^_AxA3f ^§*3f i^‘Xi^f Hamafa

de coma volante: jSsXiX:^. ''horridus capillitii, volitans

eius.” Hinc hi !.'• trepidavit

,

in IV. Jecit trepidum.

y

d) JX.s=FT-5^ Forte J.^^3f

e'j j'X.->yi Sic plerumque, et recte, ut videtur, fcribitur hoc nomen. Cod.

Leid. habebat oVjJ\

Elmacinus legit p^-oj^ D’Herbelot jXi

p

f) procejfio fplendida, equejiris. Tebrizius ad Hamalam : v_^Sl^A3f

X iX.^^ ;^.^5Cj ^cXAs:n33 v^^+3f Deinde generaliter

notat coetum omnem,pracfertim honoratiorum. Exemplum infra ha-

bebimus fub init, anni (568- Poflit ergo hoc quoque loco verti: ”erat

dies publici in aula conventus.”

g)Forte (^.xla.+3 f

A. FVGAE CCCXVII. CHR. CMXXIX. 357

mittebat Caher. Ille vero gladiorum adfpectu territus, quos nu-

dos vibrabant faevientes, retro pedem trepidus referebat. At illi

fugientem *perfecuti in ipfo perimunt palatio, et fublato clamore

O Moctader, o augufte! faciunt impetum in Caherum, qui de-

fertus a fuis in latebram aliquam fe abdebat. BrevilTimo tem-

poris momento tam vacuum erat palatium, ut in confpectum ne-

mo veniret. Seditiofi autem, ita purgata regia ab adverfa factio-

ne, ad Munafi contendebant aedes, Moctaderum repetentes, et

productum traditumque fibi a Munafo, fublatum humeris, in

regiam reportabant. Ita redditus ille confuetis laribus in fra-

trem,Caherum, inquirebat, eumque interpofita incolumitatis

fponfione arcelTitum bono iubebat animo efle; in iis, quae con-

tigiflent, eum culpa vacare, fibi non latere; fimul cum dicto,

conteflandae fincerae benevolentiae ergo, frontem fratris ofculo

fignabat. Caher, actis pro tanto beneficio gratiis, iubebatur apud

Moctaderi matrem habitare, quae captivum bene habebat, et

laxius agere permittebat. Sic compofita fuit ea feditio, fic re-

ftitutus in poteflatem Moctader, illius ipfius Munafi ftudio et

afienfu maxime, qui paullo ante ipfum, non tam fponte fua,

quam quod ardori militum concedendum exiftimaret,

gradu

deiecerat.

Hoc anno invadebat Abu-Taher, Carmatita, Meccam, in

ipfis facris diebus, menfis puta duodecimi octavo die, qui laum-et-Tarvia vulgo appellatur. Magnam edebat ftragem in religio-

fos peregrinatores, ut magno ibi numero congregatos, et iampoft confectum iter in loco facro fecuros. Verum tam parumtenebat fceleratum locorum fanctimonia, ut opes eorum diripe-

ret, et vel in ipfo ‘oratorio facro, in ipfa tandem Caaba,* eos

qui facros circulos obibant, trucidaret (295), et cadavera caefo-

rum, quos inter Ibn-Mohalleb erat, Meccae princeps, in pu-

^ y 3 teum

* Oratorium quod dicitur, Masgad alThar^m, eft omnis templi ambitus, Caaba

ipfum templum. A.

358 ABVLFEDAE ANNALES.

<A^ivA4.Jf. vj

oXi ^sj ^Accijo^ f Js.XX.^

j.\p (jXxXM oX.^ XiXM\i ^XXa^ <a*ao[^

^iMi^lsS C^-STlAM+if (3 (^A*^*X.«.Jf

if. juX=i:l>o| ^J.\i X^+AM^i (^*.A.Jt

C-6 X§*ij

^cn-l^ '^XAXr^Jf ‘^+Aiac ‘j^AXi of^-Xx^i f fi^+s\-N? X/cXX.#

^ (3"^^ |^XXX3^ 5,/cXjt5^ tAXrsrJf 2S.a5

51 o..fJx.i r.‘i jdif (jf sXa^ao ^J^ 5.A2e:t.>o^ ^X.a.a=s:

f 'i._cX-A-j:IxJf X_+_jf (^_2>.Yf j.-A-Aliif vjciX*^ < (j^*M ^Xc jv*/^

^X3o ^XXX^^

gjjXx^jf (jXaajo ^5 tA+!s:T..c t^!> X§A^

iXA^x+Jf oXa:^^! ^A^Af (^2>-Xao jv=?iX+3f

( JvA+aX.^ I^^wj c^Aaw (j3f ^aXAa^ ^aXa^ &Aa« ^-X.AO^JX^ (^(_\a3^

f ^aXA/^ (^A^aaa!^ S.A*uJ c^SCTJjX A &X^XAjf v^. £:IT.^ f f V>_Xa*-^"^

^tX_X_> ^jXXA^f^ f ’j«.AjXx3^ ^-ajX'.^ (jX_X«::^*^j

’i..A.o.X-3 ^5^ (^X_X_3 j»-.il,-MAj X—

v

3”'^ DC-\^».»A_3f A-.^-3f

C^^.*_+_3f /_^.An_A-3fJ-^-^ U'^ (A-+_2».f 0.3 L^’-> X-gA.^

X A Ajf ti/X^ jP.!^\j X-.^3of (jX^ ^cXAlIx3f g?ji^r^cs:\3X3

L.JjX.^ ^

/i) F^lmacinus pXi Hamza Isfahanenns et

f) J5.9^^di-X5 Cod. Lcid. habjet ^:^^f>.Xi

A. FVGAE CCCXVII. CHR. CMXXIX. 359

teum Zemzem abiiceret, eoque oppleto reliquos in oratorio la-

cro, et ubi locorum quisque cecidiflet, fepeliret. Evellebat la-

pidem nigrum, et fecum Hagarum afportabat. Id agebat quo-

que, ut canalem aureum, per quem collectus e tecto imber de-

flillat,

evelleret. At id quidem ipfi molimen profpere haud

cedit. Is enim, quem ei rei peragendae iuderat in tectum efcen-

dere, ruina fibi cervices rumpebat. Pannqm autem, quo tecta

erat Caaba pro more, fuos inter fatellites diribebat.

Hoc anno magnus oriebatur Bagdadi tumultus inter fectam

Hanbaliticam et ceteras, ob illud Corani; ”Fieri potefl ut do-

minus tuus te fufcitet in iocum laudatum.” (296) Quo commidifuerunt plebs et milites, multique utrinque caefi

, iurgio ad ar-

ma delato. Contendebat enim Abu-Becrus Marvazi, fectae Han-balicae addictus, cum adedis, hunc eius loci fendum ede, fore

fcilicet, ut deus Muhammedem olim in folio fuae gloriae pe-

nes fe collocet. Altera vero pars nihilo plus affirmabat iis dgni-

ficari, quam promiffionem favoris, quo deus extremi iudicii die

Muhammedis intercedionem et deprecationem pro Mudemis fic

admidurus. Haec rixa rabiem illam et lanienam traxit.

Eodem obiit Muhammed, filius Gaberi, filii Senani, Har-rani [feu Charris oriundus, per maiores fcilicet,] Battani; ed:

autem Battan, vel Bettan, ut alii fcribunt, pagus agri Harra-nenfis. Hic ed ille ab adrorum et numerorum fcientia celeber

tabularum auctor, quae, quod ipfe Sabaeus edet, ex eo Sabaeae

Vulgo audiunt. Obfervationes eius fumma cura funt perfectae,

ab anno, quo coepit obfervare CCLXIV, usque ad a. cccvi;fixit etiam dellas fixas in tabulis fuis ad annum CCIC. Harumtabularum duae feruntur editiones, prior et poderior, quarumhaec illi praedat.

Eodem obiit Nafr, filius Ahmedis, filii Nafri, Bafrenfis,

poeta celeber, vulgo Chabazarafii nomine notus. Hic vir ouam-yis litterarum tam rudis edet

,ut neque recte fciret illas ore

com-

ABVLFEDAE ANNALES.360

( 75jja.j^l\JlT^^

k % * * (J^

c Vg-M? J^\.Jl;Ci”^f S^^

C cXi^JVi oiA^-i l 0-- I^CX:>fJ>*^ Vr^l/

< <A*/Vk^3^ CoXa^M 'i X+5

if tAsrOf ^aaX!>LQ^‘^? C?^

< ^-AaaX’^ BjCXC ^j\.+j> 2^aju/

f^oVcf p^IOL f^\.L.A«.3 (j^^c ‘^AilAs+Jf

j*.^aa3 'i^xSj oVAisAf ^ &i^s:x5f ^^3f j>;AaX+JJ

j\.-t^9 c L^.A_X.C ^Jf ^AAA2+3f *^il:;^5f ^fOJ.^9

1^0'^'^ j*oX^Cx3f

^aa\31x33't:^'^

^06^*-^ ^AM*3Xi ^3 ^0i'5'^

L\'^ ^3U^0,aJ3^^Ai3f (j.A> j>V^3 ^^3 <-\+s.f ^3 ^Xc

f I^aaj s^0.;w+33 j-§^3 (j“^ |^^3-3

( 0\U3f ‘iSjkji.i \.A/<I <J^k^ OyXi \.AXj^\.i \.3

( O^pkij,f0 j-A^ (^l-AwAi \lXxSj.^ (^CaXc

f OvAA/OJ-.^^

pV+S:x5f

'vAooVas

k) Hic erat in codice Leld. fpatium vacuum dimidiae lineae. Ibidem quo-

que (-\<?^A> legebatur pro <-\3 .a3

l) ^J.c. tiCX-^f cd vel prima futuri IV Coni, verbi ego tc digniorem

repyto^ quam ut — vel comparativum pro o^~3l dignior es,

quam ut — Ita ^Af==>i habet Haririus pro^

;..?*-=>l in illo

‘ conf.

I

A. FVGAE CCCXVIII. CHR. CMXXX. 361

comprehendere et velut colligare, quod fyllabifare dicunt, ni-

hilominus tamen eleganti erat ingenio, et eorum, quae poetae

veteres fcite dixiflent, percallens. Ipfe quoque carmina dedit

excellentia; quorum en fpecimen:

O vos duo mei amici, vidiflisne unquam, an audiviftis, pul-

chrius quidquam hero ad fervum fuum fuccedente,

qui advenit ad me vifitans nullo condicto, alleverans me di-

gniorem efie, quam qui condictionibus et promiills at-

que exfpectatione fufpendatur?

Itaque non deliit fol coniunctionis et amicitiae meque inter

et ipfum obire in fphaeris felicitatis et fortunae,

modo fuper ofculatione narcifli [feu candidae frontis] , modofuper ofculatione pomi malarum.

Anno CCCXVIII [qui die 2 Febr. A. C. 930 coepit} eiecd

Bagdado fuerunt pedites Mafaffitae, nimium dictis factisque, ex

quo Moctaderum in regnum reftituerant,

infolefcentes: unde

pugna cum militibus commifla, fugati et caefi Vafetam occupa-

bant. Sed et inde illos eo miflus Munas eunuchus expulit, ma-gnaque clade minutos dilTipavit.

Eodem obiit, aut, aliis auctoribus, anno proxime infecu-

to, centum natus annos, Abu-Becr Hafan, filius Alii, filii Ah-medis, filii Bafchari, cognomine Ibn-ei-Alafi (297) notus poeta,

coecus, Nahravanenfis, qui celebres illos in felem elegos com-pofuit, unde decerptam hanc particulam afferre iuvat:

O catte, qui infantis loco nobis fuifli, deferuifU nos, nequerediifti

!

Meum quidem cor tua cauffa follicitum et quafi praefentiens

futurorum tremebat; tu autem eo repebas [ubi periifli]

plane fecurus.

Ingrediebaris columbare lento et fufpenfo gradu,quo co-

lumbas fecuras opprimebas; at non itera lente deglutie-

bas columbas.

Tem. IL Zz Ideo.

362 ABVLFEDAE ANNALES.

< n I^Ca/C (^aXc VLaC

( pLsriif vJ^aXa« fOsA^l^A? pV+s:T.\J

c 0 oOvxiL i£Cs:i^ v3ova5 ^/o Vj

J^. ^ (jj^AaK p\.*ja3f ^X3f

f V...I.—0.

c CXAu:!ET5f i^Xa-^_> p^=3

J^. (AXd=T.3f ‘^A^(_5-^

t^X/ivv!j ^C »^Ac3 ^jXS^X/d

^3 j.oj IgX+c SsX^L BcAAAai

1^3^ cj^P ^3•^ ^ ^XaI^ &XaX^ I2.5

^ v_iaX3L jiLXXjiJf y./o X^Ok. J'OvXj

V_+-0_3 j^f5k+3f ci^^3f (j.^f X_aj^c ^maac (^jXx5

ic\A;i<aX3f ts^A) (^^3 ^JXjlii ( Xxa+:^ X^^^Xx^i (Jj^uaC (j^

j-^X^ ^ac (jA"^

^LX-A_x-+-3f (^*^3 X^a5 ( ^jX-a-a_X.^ ^mac c^A« ^_xX^o p-i

jjZ>^.c. p^.0jXi (jfA,4.-A ^Ckf^A^ ^-X-X_3\.i ^JX.X_iiJ

X—^-X-A-t-9» ^-5.>s:\3f ^-X_c ^-^X.A«^ ’i*_A_A,X_:s:i3f

^irX^

con

m

n

r. xxm. (j3 (^vC ^5iiXAX3f b^x3 X_aj <_a:ctc(

»^3f ”maxime mirabile in co cft id, quod de fua philautia

jpfe gloriatur; maior enim eft,quam ut dicam, de fuperbia Tua/ ubi

Scholiaftes per ».Xei.| reddit.

)^^.A.3f jXV^ Cod. Lcid. ^^.AJf ^Xa’^

)OsA2J

C:>-<’ 3^'-^!/^Forte : oX^ai

(J"^’3^3X.^

A. FVGAE CCCXIX. CHR. CMXXXI. 363

Ideo, ob accepta a te damna, frementes te venati funt uld-

que, cenfentes, eum, qui venatur, rurfus oportere in

caffides incidere.

Non deftitifti columbis inildias ftruere, donec ab aliis tibi vi-

cilfim infidiantibus leti poculo invitareris.

O tu, quem dulcedo molliculorum pullorum praecipitem exi-

tio dedit, quare, o mifer, muribus contentus non eras?

Male perdat deus cibum,

qui ventriculo receptus fpiritum

elidit.

Ex iisdem eft etiam hoc:

Quot bucellae fubierunt voracis inteftina, quae fpiritum eius

expulerunt!

O quam tu fecifles bene, fi columbare non calcalTes, etiam

fi paradifus fuiflet!

Carmen illud longum eft et fama celebratum, varieqne difputa-

tur, quae condenti cauda et occafio defignatioque fuerit. Sunt,

qui poetam reapfe cattum habuide volunt, cuius in trifte fatum

his elegis luferit. Alii, eum fnb felis perfona occultatum luge-

re tendunt, quem Moctaderi metu nominare non audebat, Mo-tazzi filium, illum, qui geflo Radii titulo unius diei Chalifatu

mifera morte, quod fupra narravimus, periit. Placet tandem

aliis, puellam quandam e gynaeconitide Alii , filii Ifae, Veziri,

in iuvenem aliquem de familia huius noftri poetae, Ibn-el-Alafi,

exarfide; de quo clandeftino amborum commercio quum fubo-

luidet Veziro, eum ambos in flagitio deprehenfos confodide.

In hunc fui mancipii cafum hos elegos herum compofuide, fe-

lis perfona abutentem.

Anno CCCXIX [qui die 23 lanuar. A. Chr. 931 coepit]

obiiciebat Moctaderus exercitum Mardavigo; cum quo collata

figna prope Hamadanam. Qua e pugna ut victor difcedit Mar-

davigus (298), tota potiebatur regione montana, populationesque

Zz 2 per

ABVLFEDAE ANNALES.364

OOv£^\.‘i &csT£s:\if (^o \S SvAiJi v^

:[^ J^C^—A 3i_4.—5^ poVssii^l

poXsi4f j^X_*ai V^a5 S &.A4.aX.^ is>.A*«

(JJW._^_a5 ^VL-^f ^Xc J^C\_A_X4.5f ^^Aaaj^ J^C\AjP^+XJ X^AoX»^ ^A^+5f

^a3 ^5( t_A_A_^ ?._A:s\A:7f jJX/^ poX:s;\5^

^ ^A^+Jf I^C. CXAcai V’^^_X_4~A-:^|^ (3''*^'^^^ 0“'“^^'*® j.A2.AjXi f

^L

pX^f^ 2^*^Xc^

(AaC ^A^4l5\> ^A^=>X*«^M ^^^4.A^f X+^ <• JlfAXX+^f ^A5

J/ ^^A2i* ^X*« p-i j pO.Xi of<-\si> -j^-0-^ /X*" poX:^^^^

(Aa2.5 bS-c. ^C<*^s.5f ^y\j.%j\^ ^xxAs j\0<X’iJ\ (^tjs X+Xi ( ^AauX^WA^I oX^>

yjA^-C JiXxi (^Xc SiJvAC ^%i (J.A? uX-A-’i( p’S‘. f uLv^f^ j\flA=Cljyf

Q;g.:^>C Ja3 Jf^pLX-A_Xjf

xX_^-X_A-5f j\eX-A_X*Jf L>^-^ ^C5o »j\.^=> (3-^

J^.A-X-C ^5 p.’S* ^!> ^Xc (^.^.$ < 2._A_X.:^ ^mXA/0 C_i.Ci.XAC+Jf

j._As:\A3f p’i puX^Xi ^XaXK ^3f pcxXxiXj j-^Xsci-of

( jk._^„^-X»ssix3J Xjf p^^CcsT.-^ p-^-3j

3X-X-^ ^s>Jy^X3^4.3f A»X+3f

U3XXi

0)o^Xx3X3 Sitne p-ol^a Iccfis, non dixerim. E coniectura, fenru p«-

ftulante ,reddidi mnres.

A. FVGAE CCCXX. CHR. CMXXXII. 365

per eminas cohortes fuas Holvanum usque, [hoc efl, ad Irakae

confinia] proferebat. Tandem Isfahanam quoque,

copiis eo

miflis, occupabat.

Hoc anno exeunte confirmata fuit fimultas Moctaderum

inter et Munafum eunuchum; quae quantas illi calamitates pepe-

rerit, patebit ex iis, quae ad annum infequentem dicemus.

Anno enim CCCXX [qui die lan. 12. A. C. 932 coepit]

contendebat Maufelam, iratus Moctadero, Munas ; cuius pecu-

nias fundosque ceterasque cum ipfius, tum amicorum facultates,

fifeo addicebat Moctader, ipfo abfente, mandabatque Hamdani-

dis, tunc Maufelae imperantibus, per litteras, ut Munafum ob-

iectis armis ab urbe fua arcerent. Quo factum, ut illi cum Mu-nafo manus confererent. Sed fuperior eo in praelio factus Munasurbe potitus eft, quam novem menfibus, Hamdanidis vacuam,

tenuit. Eodem ad fe undecunque confluentes copias conciebat.

Quibuscum Bagdadum per Tacritam contendens, cafira ponebat

apud vicum Bab-es-Schamafia (299) dictum. Itaque fuae debi-

litatis memor Moctader, ab exercicu defertus, tendebat Vafetani

per Tigridem delabi. Verum familiares, ut miflb eo confilio,

Munafum armis potius exciperet infertis, fuadebant. Quibus

aegre obfecutus, contra Munafum e Bagdadi portis, in amiculo

Muhammedis exibat, praeeuntibus Fakihis et Carraeis, qui ex-

plicitos prae fe ferebant Corani codices [horti fui reverentiam

incufluri , fimul et moturi mifericordiam *]. Primum quidemfubfirtebat in colle quodam certitans et quafi detrectans pugnam;tandem tamen urgentium amicorum, et convicio quafi pugnamflagitantium impulfu figna inferri iubebat, et proelium com-mitti, in quo periit. Deprehenfus enim inter fugientes fuos abaliquibus militibus Africanis [de factione Munafi] fuit; quos in

fe funerta arma expedientes increpabat, Chalifam fe ferens,

Zz 3 iube-

* Conf. Abulfedae noftii Tom. I. pag. jij. et adn. hiftor, (127).

366 ABVLFEDAE ANNALES.

c iN_A_A_\_2ta Vj <A5

^j.ia.A,n ^A_X.‘i (j\.^=^ < r^sz.\io^ ij^Yf ^5f uiaX^i 5vAawa>

*' ^-*A-s:iif jt-A^ac

2^— (^**^ ^ ^ ^A^^ ^S.aXo Vm.^

1^.^ &_jl\_a.;^J\.3 ^Jf j\t-\AX4.3f (jA»3p }ij.^j^9 ^kc^

(A5 j\(AAX.f5f (jl^=^ f jv«-\AX+3f (^tp \,4.Xi < v^s:T.3f

lJ -5^-^ pcAsTA^^ A/maJI X^Ai p^a.c^ &i^s:i5f

^maC (Xa*^ ^wAajw Xx^f 2^a5^^ DC\/C ^_A-jX^

'i<AAM ^aaXi^ XajX+.>

(jX^=^ jA!> jA3X> ^st»XX3f

a-aA_c ^j^-A-cXi <• (^X^*,3f j\OsiAX4Jf <A^ ‘jk-AiXi j^X;*-! iA-5

^ ^-ft-cX+M/f (J.A oXsi^M/f

^c i^A-^X>j.3XC 'iS (^^3 (^\ ‘v ~7^ f X

2^-tM-Xi ^-^cA-A

f Ov-Jt-i X+a5 J^ev^=>^A3f (^Xd::i.^Af P i^k\lxi iskX^

p) 2s._X_X_li> ^AA^i. (J.C (.A-::i>-XAX^= Celebre proverbium in fcriptis

Arabum,de ove defumtum

,quae lanioni culrrum defideranti

, eum

virgulis fuis e terra erutum monftravit et fic ipfa fibi caedem conlci-

vit. Dicitur de omni fibi ipfe malum arceflcnte. vAsea-j X+5^

^A4.3f ( ^.MAA.j (^c. t^Xcf(J./0 ^ cXd:Jf

cXM;s3f ^A'-=s:iV-j X-^i^ib-jXa (jX.^^j i_X-s:aV-' Xq.XA::i. ^-Ama.31

^5^ jJ^3t+5U — i^Am3l v_ioihX.^3X^=5 ^ X_^aja.a? (^.c

A«.xyf cA5^ X-A-^X^ ^^a^Cma31 2^a ^jM\3f ^-3 X-.^

^a^wa31

A. FVGAE CCCXX. CHR. CMXXXIL 367

iiibebatque fuam maieftatem revereri. Bene te novimus, re-

Ipondebant illi, de fterquilinio nate; Chalifa [hoc eft vicarius]

diaboli es, non Muhammedis- prophetae! Simulque cum dictis

eum barbarorum aliquis gladio tranfigebat, quo ex vulnere hu-

mi collapfum, conficiebant deinceps reliqui iacentem, et corpus

quidem, quod ipfi vaftum et carnibus grave contigerat, fpolia-

tum prorfus vel ipfis femoralibus, ibi loci humabant, ubi ceci-

derat, egefta raptim fovea, quam protinus aequabant, ut fepul-

cri ne notae quidem fiiperellent ;caput autem fude fufiixum

diris devovebant, et convitiis incellebant, et Acbar allah, quae

vox ovantium efb ,identidem ingeminantes hunc in modum

Munafo Rafchidiam perferebant. Is enim ibi tum agebat, ne-

que interfuerat pugnae, neque, ut credibile efl, fi adfuillet,

tam trifle et indignum exemplum in principem flatui permifis-

fet. Ad confpectum capitis quidem luctum magnum offende-

bat, plangebat genas et caput, et lacrimabat. Annum aetatis

agebat Moctader tum temporis octavum et trigefimum, quorumviginti quinque annos minus paucos dies in Chalifatu exegerat,

fed nomine tenus, feminis et eunuchis, quod fupra iam dictum,

obnoxius, qui eius facilitate, focordia et prodiga opum luxurie

fuam in rem abutebantur.

Huic dare fuccefforem volebat Munas filium eius, Abu-1-

Abbafum. At Abu-Iacob Ishac, filius Ifmaelis, Naubechtenfis,

intercedebat, eum puerum adhuc effe cauflatus. Rei autem pu-

blicae opus efie viro, qui feque fuosque gubernare fciat. Cahe-

rum potius optarent principem , caefi fratrem,qui iam

, quodfupra vidimus, tumultuarius paucorum dierum Chalifa fuerat.

Sed eiusmodi confiliorum auctor fimilis erat ovi,quae prover-

bio fertur, ungula dum folum fcalpit, eruifle, et monflrafle

quaerenti lanioni cultrum illum,' a quo iuguiata fuit. Caherenim tempore poft Naubechtenfem

, in beneficii compenfatio-

pem, occidebat. Sed, miffis his aetate poflerioribus, obtinuit

eius

368 ABVLFEDAE ANNALES.

(_\A<iXx+3f ^3 <A+s:l\; SvX3\.3 ^.SbV.xJf \^jhh.:iX9

X-.0-3\.**^ y\L\XX.(.3f pl ^_Sb\._K-5f ^A£2,2l=.f ^'S < '^Aam3( ^/C VxxXi

( v-.la.X_i l^Vaa][^ gV^Aiiif (J./C l—siivAAC V_+_3 i^_:^_A_cXi (j.c

X—0-3 f<_\_3 vA-i S.Aa^.c Ov/jjf \._0_.^^a.>

^AxXl^f Xa' ^ac iiCX4.’i Xa3 X0j( (^XXss^i X0X:^3 X0xXc pS’ xXXMAA.v./^f

^Xc i^XxA» ^^3 (^Xc X_3f ^_sbX.X_3l < j-aXc

JX.Ix.Jf ^cX+>

f ^AsXi (jX^ <A+s:i/o (3-^3 (^\iXX3f

<A.va ^3^ f fcXAc (jX^ gjxiX/^IxJf ^*XX5f ^l3Xa3 y.3 (_5-^|5

if. (^LiX3f^A/u«Yf ^xiXMxJf ^.aXX3( l^X.Jf

vJ X0*i < '^A+aX'.^ (^c\0.f '^Aw (^XiwJ p3

j?. ‘^iXA^3X3 X0a^a3 ,v__XAio^ jv(_\aXJ( e(_\Jl^

(jX^ ^_ShXX3f ^A.!^ ^MXC^3f (^)>Aaa». X0^.^

^sbXX3f ^Xc vJiAAii ^/J^ J^fo ^A)f Xact^Xo» uixki pXif (Aj

^ibXX5f ^jXi < l5 jvfj (^3f gf^A>f (^2>-0 ^A.^

jjjw.,^.^ t^o-Xsiilf uXaX3 ^Xc (^j«a..j.XX3 ^l?X.A,3f lA '^cX+9k. ^JX+aa«( vA3

c 3a03 ^aCma33 Ita interpretes ad illud Hamafae

:

of oX/;Ix3f i-J*:3:aA'i X+i=3 J.AA.Cif^ 1^a:si3 (jf

f J^i-+3( X0XXo. (^Xc ^H.i < X^3lAaXi t_X.Acs:i5f ^vc OjvXA

Addam ,verbum i^szaa videri proprie lignificarc folHdtare-> findere.

Ita Succari ad Div. Hudeil, gaA_*_3 jjer medium fjjhs, reddit pep

C^sraA-^

'A. FVGAE CCCXXI. GHR. CMXXXII. 369

eius fententia. Arceflitum igitur Caherum falutabant Chalifam

gentis Abbaficae decimum nonum, die 27 menfis decimi huius

- anni i qui multa protinus in aulae conftitutione mutabat, Mocta-

deri, fratris, non fuam, matrem, arcelTitam de facultatibus in-

terrogabat. Neque fidem illi habebat illas folummodo edenti,

quas in fundis et mundo habebat, fed quo plura indicaret, iu-

bebat eam vi, quanta maxima, verberibus caedi, nulla hydro-

pis miferatione, quo illa iam coeperat languere, nulla benefi-

ciorum memoria, quae olim ipfa in eum contulerat, quum ad

fe in cuftodiam datum benigne haberet;quin etiam ad extre-

mum iubebat eam e pedibus fufpendi (300), prius non mitten-

dam, quam fanctiflimo illa facramento, fibi niliil quidquam,

praeter indicata, in facultatibus efie, affirmaffet. Deinde Vezi-

rum conftituebat Abu-Alin filium Moclae, ex aliis in alios trans^

ferebat dignitates et munia,

praefectorumque bene multos in

cuftodiam mittebat.

' Eodem obiit Cadi [Bagdadi nimirum, cuius aliquoties in

fuperioribus facta mentio fuit,] Abu-Amru Muhammed, filius

lofephi, vir eruditus; item Abu-l-Hafan , filius Salehi, fakihus

Schafeiticus, egregius dei cultor; et Abu-Noaim Abd-el- Malee,

alius pariter fakihus eiusdem fectae, origine Gorganenfis, vulgo

Eiterabadeni nomine celeber.

Sexto menfe anni CCCXXI [qui annus die Decembr. 31.

A. C. 932 coepit] obiit illa, de qua modo dicebamus, Mocta-deri mater, Schagab, et humata eft in bufto, quod viva fibi cu-

raverat apud Rufafam exftrui.

Eodem nata fuit inter Munafum et Caherum diffidentia et

(imultas. Balikenim, quem Hagebum [feu cubicularium] con-

ftituerat, et cui curam domus auguftae iniunxerat Munas, tam

arcte habebat principem, ut vel ignotas feminas a palatio arce-

ret. Ideo perfuadere quibusdam clanculum ftuduerat Caher pol-

licitationibus, ut Balicum fimul et Munafum comprehenderent.

Tum. II." Aaa Praeci-

ABVLFEDAE ANNALES,370

^~~4 ^«Sb\._,^_if ^/0 (wS~A-,if^

SiaauH Bijjb vj ( poV^iH (jww.^A> ^Xc (jciAH i}. oUxM

^.^a,:^X;saK l-X-a-X-> &X5X> ^-ibLx-Jf i^\^xJjj »3

^yU5C*.5f (^3 Ok+o^-f -sbXXif jXi^ ^^Xc Uxi.>’f

^Xc S,_X^3i_/>9 ^J^)\

j^aC-c^ ucajXa 0^s3 (jXc ^,A_;i.y.*Jf jjtA?

^V^.ACi.'^^ OkAo^ '^cX+se:l3 OlAXi f o|^+a5^

^jV£=3^ S^Xi/of^xK io gV+ACk’^!|/"6'”^l5

s~A_a_X_s:iJI>

^.5 ^ Acf X+> iJtAXi (Jk>f j^Xaj j^A-A.X_:sxJf ^Xc (ji,i.X3f »c\Aa5

(^5j vJ^aXa sUf ^Xa^ e ^aXc (^vaA d.i^s:Tjf j>fo J-a-o l+Xi c^sJiXXJf

^fv,A ^„„,{^^,maA l^fo VxXxXa,^

^C(-\amO jp Xa^aJ c>.aXc ^w-^•^M\A XJ^srxif

r ^J^X-'3rS ( j^AaaciJf j_AJCcli f L*v^.^,o

^V.,^ t^wX-X^^^ ^jjXc ^.Ai.aI^ k^X»A«X«A ^^^.XaT ^^xXa X>C 2S*»--^-XA

(jaa^^J <wi3i=s:w ^ 1-4^_a-c ^—>.X£=>

X»C X—aI ^j.J2-^ \ .. AO -aI ii»A_X-C ^_^^<2_a,_X_3

K 2S,—X—3[ L\—A,— »C ^^-A ^^*MA«X.3f ^^.A LAm—^

1 1^

Cod. Leid. (AXcf

r) Laconifhius pro

A. FVGAE CCCXXI. CHR. CMXXXII. 371

Praecipuam operam,neque fruftra , ea in re ipfi navabat

, du-

cum e fummis, Tarif Sabcarita, quo miniftro, octavo ineuntc

huius anni menfe , fui iuris faciebat Caher Balicum,

et eius fi-

lium, et Munafum , et, quem Oli Chalifam ipfi fubrogare cogita-

verant, Abu-Ahmedem, filium Moctafii, omnesque neci dabat.

Quod his perfectum artibus. Vt fuas 111 partes pertraxerat Caher

Tarifum Sabcaritam ,facinorisque fatellitem acceperat, colloca-

bat Sagitas, qui 'I'arifo parebant, et molitionis confcii atque

adminiftri erant, in veftibulis ,ceterisque ad palatium viis! Ade-

rat interim cum fuorum manu Baliki filius, ad principem ad-

mitti poftulans, et, efle fibi, quae ad eum de Carmatitis relata

velit, fimulans. At is id reapfe agebat, ut facro corpore poti-

retur, nefcius infidiarum, quas Caher in 'ipfius caput ftruxerat.

Intromillus igitur attinetur. Qua de re certior factus Balic, qui

propter morbum,quo tum forte decumbebat, domi fe conti-

nuerat, anxius de filii falute, fuaque illum auctoritate et inter-

ventu liberandum nullus dubitans, confcenfo raptim equo, pro-

pere pergit ad regiam. Sed et hic easdem in plagas incidebat.

Potitus hoc pari, Munafum quoque tandem arceflebat Caher, et

fui copiam dare tergiverfanti , iure iurando perfuadere fatage-

bat, nihil ipfi periculi imminere; velle tantummodo cum ipfo de

confpiratione Baliki et filii communicare, qua id actum, ut fe-

de poteflateque fua fe everterent. Eius famae in veritatem cumipfo, Munafo, inquifiturum; quae fi falfa deprehendatur, abs-

que mora utrumque libertati reftitutum iri. Aegre quidem po-terat Munafo id perfuaderi

, fraudis cauto, tandem tamen im-portunitate taedioque flagitationum et fponfionum victus atque

circumventus copiam fui facit. Protinus tum comprehenfus et-

iam ille fuit; Moclae filius vero, in confilia factionis huius im-plicitus, Veziri dignitate privatus fucceflbrem accepit Abu-Ga-farum Muhammedem

, filium Cafemi,

filii Obaidallae. Novus,cuius gratia ea omnia defignata , fpe et deflinatione Chalifa,

Aaa 3 Abu-

372 ABVLFEDAE ANNALES.-

XL J L\_> jV_S*

(jiVi L+_5 f vJi-A.X_.^ ^ oV+i

t^JVc (jju.^;c oVsixAof <A-A-rs:njf

^sbVxJf c\.t.x,i f jk._5^l3f

L\3 ^JX^ f ^^_WA_i^ (3 2>.iS:A3(^ V_XaX3 ^Jf

< iwX^Xi ^>*3f ^5f v3 ^ (j»-a_^AX/»

oi^Xi (j^[pj^xxK 5._x_a_*3 j^_’i < lJ^aX^

^_A_*«^5t (j^[/'X_4.Xi ( X-+-iS^Aa.^54j 5C\^

0^[r

L0_3 oLaIs-j ’S^k'S isSxjis fV+^XjXi» c\sJil;ik!>

^A*>'XL3rysbXX5f J^C,J^3

<• JoXc ^,Xc

S.'/ 3f |%'-^* *

^C^^O.a3 ^jXc

^..—^X.^5f L„X«.X«3f / o^^.^3f

jfi ^X^ ^xJ ^Xc ^ibXXif j^ojij ^5

*_la-*^x>c < 5^5?^ J(AJC-3fJ-^j

^_4..Ia_c X-+_X_3 f gXsriit ^.a.a_a_£=^ j,..X.3u3f (j>_a_3 ^JX.araJf

X—A...3 ^^-3 ^-3X»X«3 ^y»^..A_Awf 2^.3^.3

i

y^

(

A. FVGAE CCCXXI. CHR. CMXXXII. 373

Abu-Ahmed, filius Moctafii,pofteaquam indagatorum fludium

diu elufinet, protractus tandem e latebris angufliam in cellam,

eius tollendi caufia recens opere caementicio flructam, includi-

tur, in qua periit. Exercitus interim,cuius maxima pars Mu-

nafi erat, tumultuari et fremere ob herum cuflodia coercitum,

et milTionem eius flagitare. Quos ut compefceret atque terreret

Caher, primum occidebat Baliki filium, eiusque caput impofi-

tum lanci ad patrem mittebat. Diverfis enim carceribus afier-

vabantur. Tum pater, pofteaquam carum caput filii lacrimis

humectaflet, et ofculis trivillet, ipfi adiunctus efl. Tandem Mu-nafo ambo capita una in lance proponuntur, qui, ad eorumeonfpectum, fidei Muflemicae confeflione iterum iterumque edi-

ta, deoque iniuriae fibi et fociis factae tefte et ultore citato, cae-

dis auctorem exfecrabatur: fed (lonfeftim eadem clade oppreflus

iacuit. Tria haec capita primum circumlata per Bagdadum,anteeunte et proclamante praecone, tale praemium omnes per-

fidiam in Imamum de fe monftrantes manere; deinde a fordi-

bus et tabo purgata, et in horreo capitum pro more fuerunt

condita. Deinde amovebat Caher Abu-Gafarum a Veziratu, ei-

que fufficiebat Chofaibitam. Tarifum Sabcaritam quoque com-prehendebat, e ducum potiflimis, illum ipfum, cuius ope Mu-nafum ceterosque aggrefliis erat, et absque quo tantam rem num-quam perfeciflet.

Incidunt in eos dies principatus Buidarum initia. Erat in-

ter Dailomitas* vir mediocris fortunae, nomine Buia, praeno-

mine Abu-Schogaa dictus, tum quidem obfcuri generis; tem-

pore autem poft, in famam et potentiam enifa eius progenie,

inventi fuerunt, qui feriem gentis ab illulfriflimis maioribus re-

petitam hanc vulgarent. Buia illis auctoribus fuit filius Fana**Aaa 3 Cholrii,

* Vide de his Golii adnot. ad Alfarganum pag. 204 feqq. A.

\./J, non Caba \.p j nt exhibet Ha belotus.

374 ABVLFEDAE ANNALES.

^y.— ^ oVjiA. (* )V/VMA 3 q\.AA^ ^^f^^AW Jfc3 f

i«^^A+i( ^^^LX+M p[/"”^”^ Vam*a.m/

pC\_jC_J L\-*3 l>^Ci\.3 i_^MAA5f ^3\.^

j^^c-xH oL- o^f ^_A_X_‘i j^^=DcX+Jf 2s^;s5 <jX^ < Bj.^\.^=>)i\ Qji^A3f

^^fcv.3:x3f (^4 ^ms:x3f A-^<-\3f (^/M2s:x3f

{jV^=\.A? ^^<-\cw < j[^^='>.+3t 0^3 <-\-+_Ci.3

^x.^3(.^-^ ^jj^axu (^i ^Vx.w<3 j^.Xjl\3 3 v^XX-<o U5^ <-^A.->oJ3

^J\.^ (jVA«y-\.L ^A,->‘a33 (j\..£=dX^ (.^CX-o ?.a33 Lyji3 X^c

f »xA-a_c ^j.a/c<-xxa/o ^Cm*c ^^j^:^=)A+33 ^aXa33 0^3

(j^ ^3xr' (j.> (jX£=X<o ^a-a-3 ^jX^=> X--0 (^o gx^3(^Aj ^3^-'^3 XAi

^•3 . ^/0UJI g,Xc ^ ^3^aaa^3^ ^Xaaa/^^ 3^ ^^Xaw 3"^

5.aXi’c33 o^i^U X^gA-c j^Aawaj ^33 oXi^ (^X^=>X^

^3X’i ^\j^\oj'9 &XjXX/c (^c s.AxAj 3^^ X+Xi < b^‘sj\.k^ ^

;n^+33 0^‘'-a3 {^Sj\x^ (j3 ^xXad^^^ v_Xaa£i^ <w>j3^ AcX+:^ Xajiaj (j.s:xj

3 iv 5i3:T.^J|._§.3

(joXi ( (^Ca33 Xj0.c '^•<3 / •^'Xjo ^jXi c

j»^a33 (jAw.::>.Xi f ^jX£=dX/c o3^5 ^/0 AcX+9» ^^3o vJ

gvjb^'»

/)^Aa3 Cod. Leid. ^xX,o3 Poteft quoque legi ^^s:xXa23 imo ^xXao 3

retineri , fi accipietur pro paflivo IV Coniugationis,

A. FVGAE CCCXXL CHR. CMXXXII. 375

Chofrii, filii Tamani, fil. Cuhi ,f. Schirzir* minoris, f. Schir-

condeh, f. Schirzir maioris, f. Schiraz Schah, f. Schirfana, filii

Bofian Schah, f. Schir Piruz, f. Schirzic, f. Sanfana, f. Baha-

ramgaur, regis Perfariim ,filii lezdegerdi

,pariter, regis, cuius

maiores, Perficos reges, Cofro^s vulgo dictos, ad gentis aucto-

rem,vel regni potius conditorem, Ardafchirum [vel Artaxer-

xem] filium Babeki, productos, in prima Compendii huius par-

te, ibi loci expofuimus, ubi de regibus Perfarum difieruimus.

Huic itaque Buiae tres erant filii: Abu-l-Hafan Ali, cui poft-

modum additus a Chalifa titulus fuit Emad-ed-daula [feu co-

lumna principatus, vel regiae], quo follemniter citatur; alter,

Hafan , cui deinceps accelTit titulus Rocn-ed-Daula [feu lapis

angularis regiae et principatus, Bagdadici puta]; tertius Abu-1-

Hofain Ahmed, idem ille, qui nobis deinceps Maaz-ed-daulae

titulo veniet. [Vox robur et praefidium aulae notat,] Hi tres

Buiae filii merebant primum fub Macano, filio Cali, Dailomi-

ta, Tabareftanae domino, eo tempore, quo Afpar, filius Schi-

ruieh , et Mardavigus eas, quas fupra nominatim diximus, re-

giones fubigebant. Buidas Macan prae ceteris fuis tribunis fum-mi faciebat, eiusdem fecum fortunae aliquamdiu confortes^

Quum enim Mardavig eam Tabareftanae partem occuparer,

quae Macani ditionis erat, emigrabant cum hero Dameganam;et inde porro pulfi Nifaburam. Verum tamen perfpecta tan-

dem heri debilitate, fuftinendo tanto adverfario, quantus erat

Mardavig, prorfus non paris, qui ad eum diem fidi comites

fugae errorumque Macano fuerant, ab eo veniam abeundi pete-

bant. Satius fi bi videri facturos, fi commeatum comparationemei faciliorem feceffu fuo fecerint. Animum fibi elfe ad con-

fueta munia redeundi, quando res eius in melius mutatae fue-

rint. Venia igitur a Macano impetrata tranfibant Buidae ad Mar-davigum. Quod exemplum fecuti Macanicorum plures a novo

domino* Graecis Latinisque Xtrxes. A.

37*5 ABVLFEDAE ANNALES.

oV+C oLc OvX^

UtXLt ‘i.^tAJf

oV+c (^vACi.f (_3V+3[ i^jh.Ji.x] V+.\.i<• ^j^=> ^3.a? so[^5

^V.aJ < ^.A.c\.l^ c j^_.gJ\.+XA«^ j^O.+Jf &.^(_\if

(^^3 L\Aa.3 ^‘S ( (^^3 (^c (^C'3tj

fjA-A-XJiU c^3Vj (j.i\ \.0^

^y^j' ’^-A\.+.XMA‘i J..H3 (^\.s:T-of (j3.S^ {j\..0_Ax:f

( _ V.+\3 { C_?^f 'ts^uX-C. vl!!^'3lj

(J.M (jAiVxJf (^aC j%ioC

(^if pVi^ f -JS-aJI ^AiacxJ JLXAJtJ

c\>' cj\.S5*

(^L\A (^^3 ^^jVi c K^^sVi (^^f ^§a3(

'j.:^Ts:L3f (^(3 ^3^**,\.i

3-gA- C5^^"*"l5IM f aI+aX.^ ^j^c

( ^JsjV+aX.^ (^Ov.Ci.f '5.A*« ^ac3^

j>AM\3f 5A3^

V_s^_A.c«^ ^3f i^^L\3f ij.^=>j^ sLa-f 'j._^L\3f oV-+_cjp

^^=3«.a-w \._/o jt_0_A.o (jVS^ ( \._.Q._3|^/cf ^jj:^-lxm\.S ^_5lcf

^ ^_X-3f .c\.—3*1

'—Va^o (^'•J ^AM/.3ax3f c-X+aELv <^A/A^33 »J\A

3>sX3f

A. FVGAE CCCXVII. CHR. CMXXXI. 377

domino benigne omnes funt excepti. Hos inter Emad-ed-dau-

lae, Buidariim natu maiori, attribuebat Mardavig Caragum (301)

[urbem Parthiae],ubi magnas ille vires et numerofam legionem

confcribebat. Tempore poft accidebat, ut Mardavig ducum Tuo-

rum aliquibus repetenda e Caragae reditibus ftipendia afllgna-

ret. (302) Duces, ut eo percipiendi commodi caufla venerunt,

tanta comitate et honorificentia a Buida excepti, tantis illecti

blanditiis fuerunt, ut in eius poteftatem Te darent. Quo cogni-

to Mardavig formidare et odio habere coepit Buidamj qui eo

tempore novum ipfe regnum condebat. Contendebat enim Is-

fahanam , eamque, victo Abu-Becro, lacuti filio, qui Chalifae

nomine urbi et provinciae praeerat, occupabat (303), fucceflu

tam facili et prono, tam miraculi pleno, ut haec victoria magnoterrore et Buidae reverentia hominum animos perculerit, pla-

naraque viam infecutis flraverit. Nongentis enim viris, tantum

agmen Buida omnino trahebat, profligarat decem illa millia,

quae lacuti filius ipfi obiecerat. Mardavig itaque non iam nunc

aperta vi , fed arte agendum Tibi cum Buida efle intelligens,

blandis eum verbis iterum atque iterum miffitans arceflebat.

Sed neque fic proficiebat apud Buidam, varia ex variis cauflan-

tem. Interim expilabat hic visfahanam per duos menfes ; inde

Arganam promovebat, lacutidam perfequens (304), qui eo Te

receperat, fed fubeunte Buida proelii fortunam rurfus experiri

non audens, urbe excedebat et victori facilem praedam permit-

tebat, Factum id extremo anni CCCXX. Naubendeganam in-

de procedebat Emad-ed-daula,eamque menfe quinto huius an-

ni CCCXXI fubigebat; tum fratrem, Rocn-ed-daulam, Cazeru-

nae aliisque Perfidis praeturis immittebat, imperatas pecunias

exactum. Quae autem porro fecerint hi fratres Buidae, fuo

quaeque loco diftincdus exponemus.

Huius anni octavo menfe obiit philologus Ibn-Doraidi no-

riaine celeber, Abu-Becr Muhammed filius Hofaini, centum pro-

Tom. II. B b b pemo-

ST8 ABVLFEDAE ANNALES.

^l<c\.i ( E+_d^AC^ ^;CiV^3f ^AiA5f (^\.AA*^!sx/^3f

c i3^A3.X+> 5..!>tAAAa’5

< !^0+=sriif oXaS^ X§a>c € ’i.iX3^ (_j.s:\A3f ij S^AA^ OLajXa2.!>

gX^*« ‘^aSTIa^ vX_A_A_A-5f (^Xa^I (A3 c\_JJ^o (Jjf (jXS^ f ^A:s:\Jf

j^Xi Xj|^C**. ^jo\:^i cXjj^j» O^Xi^-o ^3X’^ c <j3cAA5t3f

(AJj'0 (jsif C5^" Xa^=3 ^ASlbXwi f 5>_A_3f X-siiCAzj c\c3

^jX^=^ ^A^a+Jf ^_A_Xx+3f (jfcXAxJf 1^/0 La?

if. ^/^m\a33 C\5

^^A^+3f |^_X_^A4.5f t ^jXAsn.3i ^Xc i^.xmX^ (3"^^

V ^X— S>A^f j^iXjlJf tA^f ^Jk.aajX/'^ 5CA^/^

^A^ ^A.^=if (jXr^ j^.;i/Xsb (^y\ ^\!i c 5«-A_3f (j.a?

c\^f^ p*T? j"^ j%-^X^ (^y^ (jXs^ c "^_A*« ^wxc ^aIaa^

^Xa+> X_aJ>^ f i^_A_XJf jt-X.;:^ p^lOf jt-X_c (j.ia |^A.3f (jAiX^jf JXXi

j?. (jfj^A:s\3f

^^-A_3f^1

X? ^ tA—+--

^i-VsiAa c^^J' (3^ C:>-*-^-A^ jj>_a_aA_!^ c^cA2>.f ?.a**. bl\^>o

< X c_^A33 (^XsrxAf tA_’5 (jX£=^ jAc (^^XsrxAf

/)^jXA3i3f idem eft atque (^X^eciJf ut fupra et

v) (^Xc J.Aif Cod. Leid. habebat ^Xc js^Aif

x) iv_^-AJf Vox nihili. Forte decem vicibus, aut L_^3f Prius

rectius videtur.

A. FVGAE CCCXXL CHR. CMXXXII. 379'

pemodum annos natus, quippe qui anno CCXXIII in lucem

editus fuit. Magiliros audiverat Abu-Hatemum Segeftanenfein

(305), et Abu-Fadlum Raiafchitam , et alios. Erat vir eruditis-

fimus, et in poefi quoque excellens, cuius rei documento efl

nota illa Macfura, ex auctore Doraidica dicta. Multos praeter

eam libros argumenti partim grammatici, partim litterarii, fcri-

plit; ut Lexicon, quo et maxima et purilEma linguae Arabicae

pars explicatur (306), item librum de equis. Dolendum, tan-

tum virum infami vini et mufices amore tentatum et exagita-

tum a malo genio fuifle. Tradit fane Azarita, fe aliquando

Ibn-Doraidum convenifle, at, quod crapula fepultum cerneret,

idcirco ad eum numquam rediifle. Simile quid narrat Ibn-Scha-

hin; Saepe, inquiens, pudorem nobis incutiebant, ad Ibn-Do-

raidum doctrinae accipiendae gratia convenientibus, citharae de

pariete dependentes, et calices vitrei claro et colato vino ra-

diantes. (307)

Eodem obiit Abu-Hafchem, filius Alii, Gobbaita,"* Mo-tacallem [vel dialecticus, aut metaphy ficus, aut fophifta] fecta

Motazalita. Natus fuerat anno CCXLVII habueratque patrem

magiflrum, fed quem, fedulitate ufus, fuperavit. Rarum efl,

quod ipfe Abu-Hafchem de fe narrare folebat; iuniorem fe pa-

tre plus duodecim annis non fuilfe, (308) Eadem hic die, qua

modo laudatus Doraidides, finiit; quo factum, ut iactatum per

academiam Bagdadicam fuerit, eo die, quo humabantur, huma-tam fimul elfe et philologiam et dialecticam. Conditi ambofuerunt in publico fepulcreto Bagdadico, quod a conditrice fe-

pulcra Chaizaranae (309) appellatur. [Ea uxor Haruni Rafchi-

di fuit.]

Eodem anno Muhammed obiit, filius lofefi , filii Matri,

vulgo Farbarenfis dictus, anno CCXXXI natus, vir, qui decies

Bocharium audiverat , fuum corpus genuinarum traditionum

B b b 2 prae-

* Alius eiusdem nominis anno CCCIII obiilTe dicitur.

380 ABVLFEDAE ANNALES.

^XXj fAS^ < (^Ji ^J.>c (l^ASIvi

jjXCXiw (j^;}O^M (Jjw.-+_;w qjAoXXM c

i}. (^:sTA^ isOvXi jij3 (jf

y Ss/c^/M (A+csci-c L\A2fcf

’^A.A^ v_^Xs:-uof S._Ajj\ ^aH i^^Ajf ^XAs:i5f JwaXAH (^XsrxliJf

^'Ax^^ AfXxM pX$C:i.| l^A/0 o(-XaXa? VjiXf'^k/a^

3^. jj,aaA^ ^a‘A'^ '^A.*« b^iSi^ <jAS^\

oVfC ^^Aw.f X0a5 < '^AaX.^ ^AA.j'f 'b^kuj (^^-X_S»o

^ gjXc

jXi. (AA+:> a ^ama5| »Aib f 2vXJL jiXx}\ ^Xi. ^5a

z ^wXc^ (^-c b>k/c l.^ i_,{.^AM3 ^^\.X5(

^^sbXxM ^A_Aa.w f ^XX/5 (jX^ < j^-^_X_a-3 ^^jAX3 (jX^^L (j.a+a5(

^^.usTc ^Xli 'iXx^ (jX^ c b.i o|^X3Xi

of^XXi ,_^Xa5 j^Xajo S.A-C ^^A4.s:-i.A+5f {jh.x.K.1 c^aC/o (^3

oX^cXa+H f^sbXX5 f(J.^

fl X^3 jf0AXr: (^t

V<cXa-c X^-aw ^aXc (i3f cA3Xx3f Xaaam5 v^^X.*cXA-^3f ^j^xy (^Xs^

X_+_a_a« f^X*.Xi <-^_aXX3( b.b ».i^i3 X+3

f^-sbXXjf ^Xc (j^.X3f ^jX^ f^XAjf^ ^^XX3f ^A^lAf pAX-s>

ffcJt+ACr^Xi

j/)Cod. Leid. habebat Mecum facit Raud el-Achiar.

;s) Sic fcribendum putavi pro quod efl: in cod. Lcid.

Potcft quoque legi, ho.c loco eft, dolofus fuit in iurciu-

rando :

A. FVGAE CCCXXII. CHR. CMXXXIII. 381

praelegentem; et e cuius recenfione liber ille Bocharii vulgo

proflat. Farbarenfi appellatur ex urbe patria Farbar, quam Ibn-

al-Atir in Camelo [feu Chronico completo] unde a nobis repe-

tita funt, quae hoc de viro tradimus, oppidum agri Bocharenlis

ait efle. Cadi Schamfeddin Ibn-Chalican urbem Oxi ripae alli-

tam appellat.

Eodem obiit Mifrae Abu-Gafar Ahmed, filius Muhamme-dis, filii Salamae, Azdita, Tahavi, qui Rais [feu Capitaneus,

vel Pater generalis] ordinis Hanafitici per Aegyptum fuit, et

magnam adeptus eft famam a virtutibus, et libris, quos dedit

utiliUimos, ut: fanctiones Corani, et de diUidiis eruditorum, et

de fenfu traditionum,item Chronicon magnum. (3 10) Natus

fuerat agino CCXXXiil.Anno CCCXXII [qui die 21 Dec. A. C. 933 coepit] potie-

batur Emad-ed-daula, filius Buiae, Schiraza.

Eiusdem anni menfe quinto exutus Chalifatu fuit Caher,

ob perfidiam, qua erga Tarifum Sabcaritam ufus fuerat, eos-

que, quos, fponfa nequicquam incolumitate, occiderat. Mul-tum contulit ad eius cladem Ebn-Mocla, qui, poflquam Vezi-ratu deiectus fuerat, Caheri metu latitabat, et aliis aliisque per-

fonis, modo Perfae, modo mendici, obreptans conveniebat, et

irritabat adverfus Caherum magnates; aftrologis (3 1 1) etiam, in-

fomniorumque interpretibus, in rem fuam abutebatur. Illorum

enim aliquem centum aureis numis conducebat, ut illis, a qui-

bus ad interpretationem futurorum cafuum advocaretur, fignifi-

caret, metuendam ipfis Caheri faevam iram efle: horum autemfimiliter largis corrumpebat eum muneribus, quo Sima, Sagita-

rum dux, infomniorum interprete utebatur, ut ea Simae fubii-

ceret, quae animum eius odio metuque Caheri follicitarent. Ne-que carebat artificium effectu. Nam Sima, ceterique duces,

fubeunte principis odio et diffidentia, confpirabant in id, ut

Caheri corpore potirentur. Ideoque accedebat ad eum aliquo

B b b 3 mane.

I 382 ABVLFEDAE ANNALES.

oV cA3 c

fj^^+=sx-<? ^s5sVx5f ulaX/jXwVi e ^Vc\2»Vi e j^-Aj

yi\^ '^kii pV+s. ^Tia*« ^-aAc

X.ki^lsi fe-r^y^-Vi

ocAc^f^ '^_A_/.« i^jV^ f^sb\ji5f ^AAC f^\.4.A« ^S

^f. pLI

tqjuVaxH ^ki AAXi. ^sXAi

j^<-XA_XAf (j>3 c\+c2.f Q^V.i.x5f (j\.s^^A>\.Xif

?vaXc U+X«^ ^<lbVX5fj-.-^**'

^:^j.c>-\3 c ^J.x>J^J^:^^u9

V-S.^^^f p^-;^ X>-3^s:i3\.3 ^ ^jAo^3f

< ^(NA+aX.^ ^AAjjf 'iA*« ^Acf^ i^Afci^Jf bA^ (_CoX.4.^

f J^X3\.3 C '^XX/5 CAAX33 V^-Aaju j\.!j\,9

(jA».;s3:iif v3 ^kx/c\s gXsiT^li ?.aXc (j 3^ibVXif

c jf-AX3f ^Aif ‘jwAX^if C-^C:»XaO <j^Xx5f (^LXgJf h\.3j ^50

(^^Xx5f JsXJf xkxj^z (^(_\^*.5f I>_^"a ^Ama5( bAA iA

^aAC\a3 '^a*v <-\+:sx.c |<j*\X3( p_A_X_3f »(-\^ ^Ac>-^ S._Ac\g,+3\.A

^Aj-I ^_A-i^^j\.'>J

&Avv ^AAV^ IaXa (^cAg.+3fJ.^.C.

(jV^ f ^3 i^V^=>

JS^xAa JsA.^ pAX3f 2S.AAf j-0^3 < X/«^A[/'8"^

2S.aaY^ O^A/>«f^ ^^^^\.a3(

( d ^ ^jjX^+XAA*3 f ^a5

.ASt^v^aJ? (jXs-!.X;C^ <-gjjVx+,XA3f ^Xc

(J.3 J.A„3 'i.AvA3f BAA ^J

A,!2.Af C5^" J^f*«A/C X.j.iii>A-C<” 'S\^^3 V^Afj.

( . ..tfrz\^-Xxxj'*w

A. FVGAE CCCXXII. CHR. CMXXXIII. 383

mane, noctem infeciito, cuius maximam partem Caher inter po-

cula exegerat, et fomno crapulaque adhuc fepultum opprime-

bant, palatium corona fatellitum cingentes. Per hunc Rrepitum

experrectus princeps, gravis adhuc et torpens a vino, quum eva-

dere per claufas fores nequiret, in tectum adflructi balnei con-

fugit; quo eum fecuti abftrahunt , et eo transferunt, ubi Tari-

fum Sabcaritam in cuftodia tenebat, et huius in libertatem af-

ferti locum occupare iubent, ufu tandem oculorum per canden-

tem laminam privant. Sic defiiit Caheri Califatus, qui octodecim

menfes et octo dies tenuerat.

Inter haec haerebat Abu- 1 -Abbas Ahmed, filius Moctaderi,

cum matre in carcere; unde protractum eum in vacuefacto fo-

lio collocant, et Chalifam fimul, atque Radium billah [feu ac-

quiefcentem in divina voluntate] falutant , et facramentum ipfi

dicunt, feptimo die, qui Mercurii tunc erat, quinti menfis huius

anni CCCXXII: eflque is Chalifarum Abbaficae gentis ordine vi-

gefimus. His peractis confertur Veziratus, Simae fuafu, in Ebn-Mocla. Interim Caher iure fuo novo principi cedere et coramteftibus imperio fe abdicare, rogatus quamvis femel atque iterum,

et coecus, et carcere claufus, nolebat tamen.

Eiusdem anni menfe tertio Libyae dominus obiit, MahdiObaidalla, Alida Fatemita, anno aetatis fexagefimo tertio, poftexactos in imperio viginti quatuor annos et quinquaginta dies.

Cuius mortem filius, Abu-el-Cafem Muhammed, Caiemi nomi-ne celebrior, quo firmiorem gradum in novo principatu figeret,

aliasque ob occultas rationes, integro anno celavit; evulgata veroabsque controverfia dominus agnitus eff.

Huius anni menfe undecimo fupplicium fubiit meritumMuhammed, filius Alii, vulgo Schaimaganenfis (312), a patria

Schalmagan dictus; id oppidum efl agri Vafeteni; ob tetram,cuius auctor erat, fectam, illo triplici ridicularum opinionummonflro nixam, primo, deum in humano corpore habitare;

altero.

rn 84 ABVLFEDAE ANNALES.

X3 f xM (iC3o ^\c < gx*«\.AXJ^

^Xr: ^^3^ c3.JtVifj JiOvaX+XJ J^^ (J.>

< (jjj^L\ji.a ij,5 (A+:sx.o ^.3 c\+2k^ (^c j^as4>^3^ pllx^ui XaM

'<SA/.w,5f 5AsbSt' J'0'^

(^.^AAA*^/0 ?vAs:xaC^ ^X3t4.X>:v.5f (A+SIXV (jX^

c ^-X-5^—c j.^AMcXi ^S*aX+aX.^ j^AA.if ^A*« ^Acf^

< iX-A.gJ^f ^_A5 ^^.X_A_.^J ^.AisrxAof (jX^ ^.^.^^s^\/<> ^jXX+X/UxJf j-^-iXi

J^>3U ^-X..C li-CwA/cU ^'‘'2^^5f l-X-A-C ^5f ^.vac^^ (iCfcwAi

cA/c X-sJ^^^f X.».Xi f X^AA-cXi f ^jX^+X^H ^Xa2lA <

X_Arf^ <

(^J^A,^A^ C50^^ l3^'^^jXX+X,;Ix5f A_a_:sxJ Cf0^xSj\.9

^J)V.'i.3 i6Xji v^X*3 ^ Xa3^ ^jXK+X;uxX3 f^3XXi e

c [a^ ^^A.C X.C^ L«.1^5 X^AaCoI X—^ ^^A-)f

(jf -^X§XXK J^^sa-csixi y<Ac ^jXi+X;:Ix3f (^^

(^j.c. ^i\ ^oU ^AxA^3f t_^XAo..9 c »

^o ?.-2>.X_A-a I^A-if A§XA3f

jsX5f 2S.A7.5 2^_.^_sJbAA) ‘ J^Xa3X> X.^cv^ '^A*w3f B(AA (JuAJ 5<AxX3f (^o

^_«a_3{ k^^_5i3 j^_X.t—^xA X—c ^<A5 ( .^Xci3"~^ (3^"^ i3.-X.3f (jf

rando:

(jiVc dolofus opponitur prxAsXj fnicero apud Arabfiadem in

liifl. Tarnerl. pag. 398 tdt. Et de lacte aqua adulterata habet MeE

danius boc loco: i^X^iisii X^aa3 (jf ^!^ix3f cA5

( i;.A;A\?-3 ^X.}.a ^ pf Xa iX^XM^ff

n) Xa-L-A Ira quoque Ibn-Schchna. Nihilo minus praeferrem Xxioi

b) ritXyDis Cod. Leid. f^xOls c) Vox fuipecta.

ti) Cod. Leid. o^AA.rsiff i_/.5>Axj

A. FVGAE CCCXXII. CHR. CMXXXIII. 385

altero, animas ex uno corpore in aliud migrare; poflremo Alin

mortalium excellentinimum ,et , aut ipfum deum , aut deo fi-

millimum, efle. Multi feruntur illuftres homines, huic Tectae

impliciti fuilfe, ut Hofain, filius Cafemi, filii Obaidallae, qui

quondam Moctadero Vezirus fuit, item fratres, Abu-Gafar, et

Abu-Ali, filii Baftami; porro Ibrahim ,filius Abu-Auni, et

Muhammed, filius Abdufi. Latitaverat ad id tempus mifer cumafleclis, huius autem anni menfe decimo prodeuntem in publi-

cum, palamque virus fuum fpargentem,comprehendebat, qui

tunc Veziri munus gerebat, Ibn-Mocla. Infitias quidem ibat

Schalmaganenfis, quarum accufetur, eas fuas fanctiones atque

doctrinas efie; at difcipulis tamen, in eo divinum numen agere

et fedem pofuifle, firmiter perfuafum erat. Delato igitur ad

fummum principem. Radium, cum caufla reo, iubentur pariter

praefentes criminis et periculi confortes, filius Abu-Auni, et

filius Abdufi, fuum hunc deum fcilicet et dominum impacto in

cervices pugno caedere. Sed tergiverfabajitur. Adhibitis autem

minis et vi, Abdufi tandem filius ferit Schalmaganenfem ; alter

autem, filius Abu-Auni, attollebat quidem manum, ictum in-

tentans: at tremore correpta, quod minabatur, perficere non va-

lebat; barbam (313) potius et caput Schalmaganenfis deofcula-

tus filius Abu-Auni, Mi deus, aiebat, mi domine, mi altor!

Interrogatus igitur Schalmaganenfis, annon paullo ante negafiet

talium quidquam fibi unquam arrogafle, refpondebat, fe talia,

qualia nunc effuderit filius Abu-Auni, fua nolle facere, neque

unquam de fe iactafle. Sic tum quidem fuerunt dimiffi; faepius

autem deinceps adfuit dicto die Schalmaganenfis coram docto-

rum coetu, qui tandem, eum ultimum quodque fupplicium me-ruifle, pronunciarunt. luxta quam fententiam ille, una cumAbu-Auni filio, menfe penultimo huius anni, cruci fuffixus,

dein combuftus fuit. (314) In teterriminis hominis erroribus erat

ille quoque, dei tantum unicuique rei pofle inefie, quantum^eius

Tom. II. C c c ea

386 ABVLFEDAE ANNALES.

pof aJ < oLX_i- JwXJf

(jt f &.--5.2k\.Aca5 cAais V+ib^^ Lajf

<• (JvA? C\AaJf vJi3I\3f (J.;C vjicsnji

\ V c^isnJi5f^ Sy^L\X5f ^^/(? /^^Lf c\m^:^ (3

j*.’i ».jf

j».S' ‘^AaM j~Ac vJ v^'x+>:cb.t j^S’ scXjo ,^‘:^Aif

L+_Ac\*3 v^'_’;^A_if j^!> o^j^j &.m»aX3^ jt-Asbf^if vJ v^'^A^f jf.i

^ ^m\AC ^_3 ^^X^^aXaw (*^^Xib f

''

C 1%*^ ^ AJ^

f

2^AMAX^f^

c 2^*^f (jA/X^if ^XX^vf (^A(? jjf (j»-^ < ^3XL

^AAjXsn5( fc\*.:si-^ ^^+a«aJ ^.^XsriAof v^^sbA/^ 5.as^^-c{j-'^

XaXc (j^ f X_*._sbXjXs:\3 ft-X+asn./^ ^Xu^f XaX^

toXj "j<AAW S^jX+aX^ ^AAa« Sl\C ^aj^/0

^Xa2.H 5«-^4^A-C f t^-X_X_A_jf

<^o AmJ (^XMO^f ^AsnJ ofoX^*3f

^s

e) X-aoT Cod. L. \.f9

f) j-%-^^

g) ^.A_JJ^^^_s:Ai^ Sic ApoJloU Chrjli a Muhammedants nominantur,

Credidi aliquando ab j^Xs» collocutus ejl ita appellatos fuiffe. Sed

rectius origo vocis repetenda videtur ab Aethiopis, quibus havera cft

ire, incedere, et havarjah plur. havarjate, nuncii, legati, quo no-

mine apoftolos defignant.

A. FVGAE CCCXXII. CHR. CMXXXIII. 3B7

ea ferre queat; et deum ideo creafle ro evuvrtov^ contrarium, quo

per id agnofcatur ro svuvrtovjjLevov ,id quod ab altero contrario im-

pugnatur. Sic habitafle deum in Adamo et Iblifo [feu diabolo]

pariter, quamvis altero alteri contrario. Eadem infania ilatue-

bat, argumentum veritatis ipfi veritati praedare; et contrarium

alicui rei propius ab ea, quam eius fimile, abefle. Deum in

humano corpore agentem edere potentiae pariter et infirmitatis

indicia, unde argui numen eius queat. Divinitatem fimul in

Noacho et eius diabolo fubftitifTe; deinceps feparatam fuifle us-

que ad Salehum, in quem et eius diabolum coierit: erat autem

hic Aker en-Nacat [feu profanus ille Tamudita, qui camelumSalehi prophetae fuccifis fufFraginibus demebat*]. Deinde rur-

fus feordm difcedide divinitatem, donec denuo iuncta fuerit in

Abrahamo, et eius diabolo Nimrodo; dein rurfus fecedide. Idemporro cenfebat de Aarone et eius diabolo, Faraone; de Salomo-

ne et eius diabolo; de lefu Chrido et eius diabolo, a quo Chri-

do divinum numen didributum fuide inter duodecim apodolos.

Tandem iterum illud in Ali, filio Abu-Talebi, et eius diabolo,

coiide. Porro adeverabat eum cuique deum ede, quo idi opus

fit. (315) Muhammedem et Mofen impodores appellabat. Mo-fen enim ab Aarone milPum, et Muhammedem ab Alio, nonmutata, ut vulgo fit, vice; legationis propheticae dignitatem et

in civilibus rebus auctoritatem, res iuris non fui, per vim et

fraudem arripuide. Alin tamen Muhammedi fpatium, quo lex

eius vigeat et doreat, annorum ter centum et quinquaginta fuide

largitum, tot fcilicet,quot illi a longo fomno clari feptemviri

in cavea haefident. Eo fpatio exacto leges ambas vices mutaturas,

Muhammedicamque Aliticae locum facturam effe. Vetebat p^re-

ces et largitiones in pauperes, aliosque honores, quibus divinumnumen cultores eius merito profequuntur. Promifcui iuris facie-

bat coniugia etiam arctidimae neceditudinis affinium. Nam eas

C c c 2 ede

Qua de re vide Sale ad Coranum pag. 124. A.

388 ABVLFEDAE ANNALES.

J^AaA+5f ^iCaJ (jf ^Aoli-VJ <-\3^

j«.g-j.sbA/C (jlr^fof bf^of ^AaiJ^50

^Jt j^ (^Cij ^^^y0 ^AA^f ^j|^

J?. '^^AaA3f ^3\.X/C 'i^3\ji+3fiS^l?

^

^3 vJianA ^a3 S>A*v^3f ( C!lio3j=s:Tif f^>o (^3ij jxt

^\*=s:\^a33 jXdiiJ ;jf ^^_a\..X.33 Aa3 ^As:i£^A3f ^AcV+«/f

^ dJ^^aXA^ / f c^A33 j^Sa+3(

'^aLLo ^t.a_A_? p^AwXf iwXXAA\/ocx3f ^X*« V^A^

^0Xma/c (A^3<^ i^.^a/cV/0 ^3f j^.^Xa^3^ Xg.X4i3

^tA*.>

yA^zrf oj'Xa^ ^^.AAmJX^ ^s:-LA-5.X3f j^j-3f^y^^J

J^. j^_^_J(A.>f ^ 0^-s3f

^Xc (^A^I^Xa^^I ^jX:^3ri3f ^AjiAJf j».AJtj (^^3 i^‘i X^a^

^Xaaaa33 ^X3f O^j^a. c^’-j XgA^ c-Xa=ci.^

V-\-a-2CT/^ f ^A? (^X^^~—^^Aw ^^3

C\AA2CT.3f oXsiAsf ^A> ^jXxOf j-^r*

^.x’i ^^=>(3 f ‘^A+xX’^ c!l>^.> c-xXi-o jt.’3

^^.,::^^5^ ^^CiXmo ^j-».3,J(_\3f ^\-?53i^-«(? ^X3 SvXAf BAib A < L>^

&AMA5f 5lX^ ;j.a? o^a-*-^3 cX-X_a_3 (jX^=5 X.+J ?.jf (^Jo I^Aa^ X.d^AC^

^AL ^33 ‘J13x3^ ^X-j.sri33 (ja».Aj^ (jX3^a>3

(jX-i^?.-33 0.AJ ^AL |^A33 ^^Xc X_a5 ii.C_33._3 (jX_^_i_Ao3

o^-a_+_33 S<A_a„3 j._X^=s iiC_33 ^A/ixA3 ^ia_L.?A3 X-^A_^'>3 A

..k

A. FVGAE CCCXXII. CHR. CMXXXIII. 389

efle partes praeflantls et potioris, ut ordinis fui fequius atque

debilius impraegnet, quo nempe lucem (316) ei infinuet: quis-

quis repugnet, eum in fecundo animae orbe (fcifcebant enim

animarum circulationes) feminam fore. Forfan haec fententia

quoque Nofairitarum * ed:.

Hoc anno necabat Caher, antequam Chalifatu privaretur,

IfmaSlem , filium Ishaki, Naubechtenfem, illum ipfum, cuius

opera atque commendatione maxime fupremam dignitatem con-

fecLitusf fuerat. Qua de re iam fupra diximus.

Eodem invadebat Domefticus [loannes Curcuas] in agrum

Mullemicum, et Malatiam, pofi; diuturnam obfidionem, Calen-

dis fexti menfis, deditione in fidem accipiebat: unde Mufiemos

emigrare iulTit, et addito praefidio deduxit ad locum Muham-medanae ditionis, ubi fecuri a Graecorum iniuriis efle poterant.

Nihilo minus tamen foede cum Muflemis egerunt Graeci, pluri-

mamque partem iflius tractus potefiatis fuae tum fecerunt.

Eodem obierunt Abu-Noaim fakihus Gorganenfis Aflira-

badenfis, et Abu-Ali Muhammed Rudbari, Suficus, et Hofain,

filius Abdallae Nafag [feu tector], Suficus, civis Samirrae, de

ordine Abdaliorum (317); nec non Muhammed, filius Alii, filii

Gafari, Catani [h. e. lintearius], celeber difcipulus Gonaidi.

Anno CCCXXIII [qui die 10 Dec. A. Chr. 934 coepit]

occifus efl: Mardavig Dailomita , dominus regionis montanae,

[vel Parthiae] et aliarum. Caedis haec erat caufla et ratio. lus-

ferat,quo fplendidius feftiviusque celebraret diem futim nata-

lem (318), per circumpofitos Isfahanae montes collesque ligno-

rum ingentes conflrui acervos, qui per noctem proximam arde-

rent, et tenebras illuminarent. Accendebat autem eos minifterio

corvorum et aliarum avium, quarum plus duo millia coegerat,

et cum naphtha in earum pedibus ardente dimittebat. Lautifli-

Ccc 3 mas

Vide Pocockii fpecimen hlftoriae Arahum p. 265- et infra ad ann. 717.

Hunc autem fupra pag. 369 anno CCCXX mortuum e^fe dicit auctor. A.

390 ABVLFEDAE AN NA L E S.

j^._/Jo.C h ^1d\.4.AWi}*^- j'^b

ajj9 C^5j / V^-Xi

V+X^ f jOv-/C^»A^ bA**<Y( J-AA^ (jV^ f 5.a^O

CjS^^

J.A0AO J.Ad:A5 j>^Aai ^A+Acv ^acetM C^a5>^ ‘^^xJsrciXJ (AArsalf

c ^As:x3f sAA(J.+3 ^

33.’^ uiiXAcXi c X.^Jt_+_A« k 'i^X^

(j^ u^=53^‘i'^f ^jXc ^ '-.^=of^'^3 |^3\.Xi

^la^5 j!h.kjo js>-3 (jV^ f i^3o *.iC3j«.^=> <_\XAi' f^)Ai-(_\_j

< jy.A.X_c l-Xas» ofoj>Vi f V^^JC3[^ j»,_Xj<a3( iSAsnAiX**'^

Y (j3 c^ci.\.A3 y^3.i f (j\.^/o.c (jX^Ajof ^3f

<• p\.+s:\3f (3^^ ^jj':sz\l\ ^4.s:t.a3 j^ac fc\:iAf j^a3( (i:33o A^Jl£=^ f pL+_:si3f vJ ^Xa]^ J^aXc &jtf^A3f

(^a*aX:stj 'i._Aai ^*«f^£=5 ^A:snxs^ 3'*'^

pVi 3'^^ 'isxjo \.x.MDJ.^o 3^^

J^,j^8C\^t> j.AC>Y\.i

Qjy^\.A3f (^Xc ^XAAs:T.33^/ct jfiic X^A^ ^XAAsnjf 'i\kx9

Jy^

^(»\:^ f(3^ o3er3^5^ ’i./cX*3 f J^O

JsAaX/C

4)

i^iol+A« convivium. Mirum ,hanc fignificationem perfrequentem Lexico

Goliano deefle. Habet Abulfaragius pag. 371. lin. 13. Ert: a »^ia.+*v

feriesy filum., linea. Orientales enim principes, cum convivantur, non

in rotundum confidere iubent, fed in longum porrigunt convivas, er

dapes illis in una quafi longa feric et linea proponuntur. Hinc illae

dapes lineae dicuntur, ct totum quoque convivium c.L\.+*« H-

e arum injlructio.

A. FVGAE CCCXXIII. CHR. CMXXXIV. 391

mas praeterea iuflerat epulas apparari, mille mactari equos, bis

mille boves, pecudum incredibilem vim; multum quoque dul-

ciariorum comparari. Parata tamen et coram pofita atque con-

ftructa omnia improbat, ut minuta et maieftate fua inferiora,

multumque ad purpuratos, qua erat ad iracundiam proclivitate,

ideo ftomachabatur: prae ceteris vexare 'Tureas amabat fub ipfo

merentes. Soluto convivio, et emortuis ignibus, quum altero

mane vellet in urbem redire (nam in agro Isfahanenfe epulatus

fuerat), aderant copiae ad domini tentorium in armis et equis,

qui multi eundem in locum conducti Rrepitum et hinnitum mi-

rificum edebant. Vnde fremens ira Mardavig interrogabat, qui-

nam illi eflent equi , ad praetorium fuum tam prope accedere

aufi , cognitoque. Turearum efle, iubebat Tureas, [quo cafti-

garet et infamaret nationem fibi exofam,] fellas, equis ademtas,

in cervicibus geifantes in urbem ingredi. Quod quin facerent,

effugere quum nullo modo Tureae poflent, multum ea res ad-

debat odio, quo hominem profequebantur, ne gentilibus qui-

dem Dailomitis valde acceptum, vultus turpem morumque gra-

vem. Intrabat itaque Mardavig Isfahanam plenus irarum, et

praefecto fatellitum illo die a cuflodia fui corporis dabat otium,

nulli alii mandata excubiarum cogendarum cura. Id quod fune-

flum ei fuit. Turei enim, occafione ufi, non opinantem prae-

fidiisque nudum opprimebant et necabant in balneo. Sane ni-

mis infolenter fe gellerat Mardavig, et faevierat, inflatus poten-

tia, et, ut ipfe folio infidere folebat aureo, infulam in capite

gerens, qualem Cofroes olim gerere confueverant, auro et gem-mis intextam: ita purpuratis argentea ponebat fedilia. Sublato

Mardavigo fuccedebat frater, Vafchmegir, filius Zeiari.

Hoc anno invalefeebant Bagdadi tumultus ab Hanbalitica

fecta excitati. Privatorum enim iuxta principumque domos in-

vadebant illi fectae dediti derepente, vinum, fi qua invenirent,

effundebant, aut fi quam cithariftriam cum inflrumentis muficis,

cade-

392 ABVLFEDAE ANNALES.

(j>c (^:^»Vao jtit>\.0Ai f l>A^5(j (^szxj^ (j\.AAAa3f Ja? ^3V:?y3f

C ^X5l y^SSTLJ fol .^1 pXA»f |^.0-^-« ^ {jf j'^\y

oV-X-a.cVj |t-^.:sT.^^ |^._ih\.^Ai X^iA^i ( jt^Ai c\Aj ^Xi

'^:^+MA5f 'ivS:TA-5.x5f r ^A^MXXjf

j.xCji\ S._A.A„ib j^^AAS^ (J./;+5Xxif ^.^ ^JIaA? (^Xc

^tA^5 J^a5 f XAj<Aif A+maJI v^XAa.5^ uLLXM

^.^.A«A.3 X—+—aJ^C X+aa\3 j^/aaXJ ^^AA/0^+3| ^A/of ^ ^-^cXa^

^ I%^C3X^cxac^ ja^C3^Xaa^ J^^CA3y^ 1^3 t,.^AAA\3f ^^X^xaa^a5

^Sb*)^ (-Xama^^I "^AAAA^f 8iAASri^

^ ^-Xa^Cw^I

c\A/:4i-Y( ^^X^ <• c5-^>y3f ij-'0 jf^'0 (yi^ {j-^ «-X+stt^

JkA4A.X^ I^aIiaC t_y.Au &A*ai ^_X«/^5f 'i.AjJL\/C C-X5 CA3o (_yA

( ’^jX+aX’.^ iyMAC (jX^.’^ i^Av. ^3f X_^_ip^^l?

j^c-x^X+^f S.0^1 ^

AaAjO- (yX^ f X X_^_A_5f j\.m/k9 t_X/^'<'0 J>>A.>y^i J^LX/IX+^^

JJ.3cA+:i-f (y^ <-X4.:i>.f ^A<aA? ^Xc ^A>-Af

cXAwA^^f j\.mi/>3 s ^aAma5[ o^.t-5f X^aJI cXA^^Vf ^3^ gXj^Ay^

[*}»^ ^aaaa5 X— X*^»^ aaa3^^ ^3f ^Xaaa31

:t^ ^^>A+aX.^ Cy^'.^ 'j>.am< ^acI^ ^aau>33 OfcXjb {^'0 (^Xaq/*^

i) {^^A*Af Rarior ufus verbi:perfectus, abfolntin fiiH. De aetate anima-

lis perfecta, quam in homine virilem appellamus, habet Divan Hudcil.

^'0'3 A X+03 ^^J^^.K^\.3 (^jjj(_Xa.| j^.b' ^IAL (^Xi X^a ”in eo

(fc. liiflro) fuit (rupicaper, de quo fermo,) parvulus, tum mutavit dentes,

deinde ad perfectam evafit aetatem, aeque acer et robuftus quam alii

acres et robufti.” k) t_yA^ •lut (_yA?^

A. FVGAE CCCXXIII. CHR. CMXXXIV. 393

caedebant verberibus, haec comminuebant; in foro et ubique fe

commerciis ingerebant turbatores, et, fi qua viderent viros cumiuvenibus ambulantes, intercedebant [tamquam fi fenior iunio-

rem absque infamia et flagitii fufpicione comitari non poflet].

Alia plura eius generis feditiofa infiituebant, praefectum prae-

torio nihili facientes, qui auctoritatem fuam interponebat, et a

quoquam eius fectae Imamo in fano quocumque preces praeiri

vetabat, nifi qui follemnem formulam Bifmillah-er-Rahman

er-Rahim [feu In nomine clementiffimi et fumme mifericordis

dei] clara voce praemiferit. (319) Ipfius fummi principis edicto

componendis hisce motibus opus erat, quo non tantum eos ab

ifio furore refipifcere iubebat Radi, fed etiam comminationibus

territos, praeter alia, vehementer ideo increpabat, quod deumhomini fimilem efle in animum induxillent. Excerpamus, fi

placet, ex illis tabulis nonnulla. ”Vos, ait Chalifa, vultus ve-

ftros, foedos illos et ridiculos, et fimiarum fimiles, effictos ad

imaginem potentiffimi creatoris efie, qui coelum et terras con-

didit, reliquumque veftri corporis habitum conformatum ad eius

habitum efle exiftimatis: tribuitis illi crifpum capillitium, afcen-

fum in coelos, defcenfum in terram. Princeps fidelium iurat,

(fic, pofl: recenfita multa eorum crimina pergebat,) at quanta

potefi: maxima iurat religione, nifi defifiatis, in veftras cervices

gladio, et ignibus in aedes et vicos veftros, et ubicunque vos

deprehendat,graflaturum.”

Hoc anno praeficiebatur Aegypto, Radii nomime, Achfchid

qui vulgo dicitur. Is efl: Muhammed, filius Tagagi, filii Goffi.

Primum quidem, legatus aMoctadero, iam a. cccxvi rexerat

Ramlam: deinde translatus Dam^cum eiusdem voluntate fuerat

a. CCCXVIII. Regebat eo tempore Aegyptum Ahmed, fil. Ki-

glagi. Quem Radi Chalifatu potitus avocabat, et Achfchido utram-

que provinciam, Aegyptum cum Syria, mandabat. Inde factum,

ut Achfchid die 23 menfis noni huius anni Mifram occuparet.

Tom. 11. D d d Hoc

I

394 ABVLFEDAE ANNALES.<

\J"^^(3^ 2iX3f c\^c ^3

2).X5f JS^£=DA+if j-*s\j J-A^+Jf ^jS

IcsriA^f ^rJj->^

f ^AxC+3( l^Xc 5^^ ».Xaa^

^Ao\.3 JkAif ( 5.^C (,J<t}3 14-3 ^_jSi»\ji3f ^Jtif<-\+3f v3 of^-Xi^

c '^A*u3f 8>Xdi L0-3 j4-'AJij) Jj«2^3l3 2UC L^-Aj jr^.^=3A+3f &^(a33

*-X-A_3 V-/® (Jk3 ^x3f ^^3 2X.+-C ^Aril3

^Ai.3 (J.3f ^XAj^i ^xJf ^3| J'l-**'5 2xX+=S:i3 JU.3 ‘^iAXc^-Jf

Jw^<-\3f f^M^c Jj>*^f <.^3iJ ^ivX:sn3f \.4,Xi f ’^^c-x3f j-AsVj

^^(-\3f J-^L tj"^ ^XXa? ^J.3f

oV*i < of^x3 ^5f olc jp f s<A/o j./^+3U ‘^Xji/o ^js^f pVAi ( ^S^o<s

iJ"*^3^iAAi3( j.31m»j ^iA3.=sn3f ^3f c-a_a_^

J--^-*-^^&^ca3|

^3f c„f^U f 2.X4.CE13

^^Xjt33 p_AJL3f ixAM»3f »3^ <3 <

^a:^ ^aJcA-c fjsruAi f^=s:a-{Jf 3.mA:^ ^^rA3

3}. &A3fi.y*«

(^'? ^‘^'>x3f oL>c ^ y^AAwf V^a)^

|^Vjw\3^ p-5^ 0^*^f ^\.^y^VAA3

^ Cr^iV!? ^/S

A. FVGAE CCCXXIII. CHR. CMXXXIV. 395

Hoc anno peremtus eft Abu-l-Ola, filius Hamdani, a fuo

ex fratre nepote, Nafer-ed-Daula Hafano, filio Abu-Haiga Abd-

ailae, filii Hamdani, qui tunc Maufelam et Deiar-Rabia tenebat,

luvat hunc in locum de Hamdanidarum origine breviilima quae-

dam conferre, cuius gentis frequens iam veniet mentio. Primus

Hamdanidarum habuit Maufelam, ex indultu Moctafii, Abu-Haiga Abdalla; qui per tumultum Bagdadi confoflus tum periit,

quum Caherum tueri vellet, eo tempore, quo ille [primum pofl

tridui Chalifatum] corripiebatur [et frater eius, Moctader, fum-

mam poteflatem recuperabat]. Reliquerat Abu-Haiga interim

Maufelae, fe abfente rerum curatorem filium , Nafer-ed-Dau-

lam,

qui poteitatena a caede patris inde ad hunc annum obti-

nuit. Tunc autem, evertere illum cupiens patruus, Abu-l-Ola,

filius Hamdani , efficiebat apud Chalifam, ut quantum tenebat

fuus ex fratre nepos, ad Chalifae patrimonium et ditionem per-

tinens (320), eique reditus pendens, pro certo, quod fponde-

bat, annuo tributo fibi addiceretur; ideoque contendebat Mau-felam, occupaturus provinciam fuam, ibi vero a nepote, Nafer-

ed-Daula, necabatur. Vitorem parricidae et perduelli immitte-

bat Radi Vezirum fuum, Ibn-Moclam, cum copiis. Cuius ad-

ventum ille non fuffinens urbe excedebat, nemine eum aflequen-

te. Tempore poft Veziro degreffo rurfus redibat, litterisque ve-

niam a Chalifa fupplex deprecabatur, et tributum fpondebat, ea-

que conditione veniam impetrabat.

Eodem anno expediebat Caiem, qui per Libyam regnabat,

Alida, cladem in Italiam, quae, poft expugnatam Genuam (321),

et afflictos Sardos, domum falva redibat.

Eodem occupabat Emad-ed-Daula, filius Buiae, Isfahanam,

et de huius polleffione pariter, atque de ceteris omnibus, quaeMar-davigi quondam fuerant, cum huius fratre et fuccelTore, Vafchme-kiro, armis diu pertinaciterque contendebat; fcilicet deHamadan,Com, Cafchan, Carag, Rai, Kenkevar, Cazvin, et aliis.

• Ddd 2 Eius-

396 ABVLFEDAE ANNALES.

c\_A_ac\Jf 4^3^ (^oV+r> vJ

|^.A.;^=::i..MM.i

'5«-.^-C ^3 (A-^ST.<0 ^^3 j%_A_sb^-3t

^^3 c\_^ (j.>c O^*A/<a/0 <^=s:ia3( ^^Lii

^VAj_MX_3f ^3^ 2.-*-^ tA>3^ S^_Xa3

f j^XC>U.3f ^\c(J.3

c\3^ 0.3 (A+=s:\/#

f 24^3 (^^3 )i 0f cX^Xr^/jXi IX«/\J ^ 03 ^vw 0,/d

j^: 2S.*Xc ^=».3^ (^A.a.33 j'*'*'^ 2Sw+«*3 OUaA3 &X33

3.;^s:t2Cx33 O^-j.5 X^>J < &A4.aX’^ 0.^MAr^^3J^3

j.aa« O^XckJ j^3

i.i^:ix33 J^3L> ^^3 L+3 iwXX/5 0.3 j^\ ^Xc 0.3 ^^It.4.3^

^Xc l^jsiLI 1^3 f iiC3(3 0.*v.3n.A«.U 2.AaX3:-l33 |^+Xc3 3^X«y\^ so\.*33

0.3 0X+2^3 <-\.}.C »\.2w3 ^3^33 < ^_A_X_>cV.i ^m\AC 0.3 ^Xc j^3y^

j^**iX3 cVf.six-c XM 3^3<^ f 2^A_X—£ ^ ^ w*ag

< ^_Aa_.t.-3^ V_io.*«3^ (3“*'^ '*^”1/' ^Aaaa33 ^aiy03

^sTT.:^ o3c\»3 (^-3'X\ii f X_^X+c^ j_y+2* (^<_\^.s33

X— 0 *^3 2^—3^3—3 2^—A—3^^3X£=^ / 0.33

3^J^^A^^

0 4/*^ Cod. L. 2s.^*3 Poteft quoque legi

A. FVGAE CCCXXIV. CHR. CMXXXV.' 397

Eiusdem anni quinto aut fexto menfe tumultuabantur mi-

lites Bagdadi, et cuneis atque vectibus admotis effringebant Ve-

ziri domum [Ibn-Moclae puta],qui fe celeriter, cum filio, per

Tigridem in occidentale urbis latus proripiebat. Placati tamen

deinceps animi datis acceptisque conditionibus conquiefcebant.

Eodem obiit Ibrahim filius Muhammedis, filii Arafae, vul-

go Naftuieh appellatus, grammaticus, plurium librorum auctor,

Vafeta et illuflri oriundus profapia. Nam ab illo celebri Mo-hallebo, filio Abu- Sofrae, Chorafanae quondam gubernatore,

genus ducebat: natus anno CCXXIV. In eum edidit Schaich

Muhammed, filius Zaidi, filii Alii, Motacallem [feu dialecticus]

par hoc verfuum:

Quisquis in improbum incidere metuit, caveat Naftuiae oc-

currere,

quem ex una nominis dimidia parte deus ambuffit, et alteram

dimidiam fecit vae fuper ipfum clamare.*

Anno CCCXXIV [qui die 29 Nov. A. Chr. 935; coepit]

comprehendebant Hogritae et eorum dux, Modaffer, lacuti fi-

lius, Ibn-Moclam, Vezirum, pro confuetudine in aulam ve-

nientem, factique fui certiorem factum Chalifam laudatorem fe-

rebant. Inde Veziratum offerebant primum Alio, filio Ifae;

tum, eo deprecato, fratri eius, Abd-er-Rahmano, imponebant

j

et tandem, ilio paullo pofl pariter comprehenfo, mandabantAbu-Gafaro Muhammedo, filio Cafemi, Carchitae. Sed nequeille ultra tres menfes et dimidium tueri gradum poterat. Namquum aerario ad incitas redacto, unde regiae necellitatibus mili-

tumque ftipendiis fatisfaceret, non haberet, praefectis e lautifli-

' mis provinciis debita tributa negantibus, quorum in numero erant

Ibn-Raiek Bafrae et Vafetae, et Baridicus (322) Alivazaej exuto

D d d 3 hoc

Nomen Naftuieh enim apud Arahes conflat fex litteris, quarum tres priores

Nrt/r Naphtham, materiam ignis innuunt, reliquae exclamationem Hinc

illud acumen. A.

398 ABVLFEDAE ANNALES.

^ ^ ^^\,w2S\5f\^\f>

j^Xx5 N>oOviiAM*J i^loAw^i^-^.[f U'-

&_A-A-Xd:L5f

j^if <’^AA+3f (jf oj^VAjf no5J^

Otjfj' ^it ^ &AMn5f (Js^ &:st!s:t.J( i3 of<-XAi oijtj'

’^:J^T.=ETJf ,^/iiw:::^X«.\.i <• ofo^i (^H o3/*

v.,^Xlai U''^ ^ 2>^a-/®

V^*Xc ^3^+c 4-^AA!>^ \.^^A+2fc ^ ^.-^[/'

(jAkA^ vJljf^ (:>?^ j*.Cs:iJf^ V^iV+ct^ O^OkAi '^A^XsnXJ Ot.i.J

cX_j !3^j<2..>5f i^JLjXSZi V_/o^< 1%-^^ ^-0-*-^ ’j.AAX3nXJ

CXj> vA ^ ^.-? <-3 ni ^

<c^^^

cXasti/c ^Xc cAa vJ e oV+c

^aC+;^ Ok^ 25.^3 y.3 ^^Ok3f c\J

j^l? f X^aXc (jVcj^Vaaj vfVV (i^^

<-\-4-sn..^ <JkA^i-Y( c\J pU^J^ ^ (jfc\4A ^aJ c\j &,JtA3j^

( g;Ok-0.A-3f ^

<j—U<D\.kl\.i k_A-A-X_+_Jf (A-A-S:LV jj\._A2^3f (AaC <AJ k_5 ^JAkJl-XjYf^

(j\.AA;yA-^^ < ^jX/oVA^Jf C\a^3 I^?

if. (^liA^jijf^sfciVL» gjif c\J kj Jw-cX+aJ^ ^^is:-i3^ Cj^XjcxJf c\J kJ (jX^::^

Xe*-^

»m) ^^Xavj^o»^ Cod. Leid. (jXv-|^-oi-j

A. FVGAE CCCXXIV. CHR. CMXXXV. 399

hoc quoque Solaimanum, filium Hofaini, ad fufcipiendum mu-

nus invitabant. Nihilo tamen ideo res proficere, Solaimano

ceffitante, morasque de die in diem nectente; donec tandem

Chalifa ipfum Raieki filium per litteras rogaret, vellet Vafeta

Bagdadum venire, curamque rerum ordinandarum fubire; fimul

ipfi quoque fummum in copias imperium delatum, et honor

Chotbae [hoc efl, ut eius nomen poft nomen Chalifae per tem-

plorum fuggeftus publico praeconio et piis votis cohoneftaretur].

Hoc pacto Bagdadum veniebat fub huius anni finem filius Raie-

ki, e quo plane deliit Veziratus rerum omnium adminiftratione

in eum folum translata. Sed antequam intraret in urbem, com-prehendebat [et exarmabat] Sagitas; unde flatim ipfum averfari

et timere Hagritae. Ad fummam agitabant eo tempore aulam

Bagdadicam turbae immanes, et ad nihilum paene redierat pri-

ftinus ille Chalifarum fplendor et venerabilis quondam maieftas.

Nam non tantum Chalifis, praeter Bagdadum, eique annexas

praeturas, nihil reliquerant, qui paflim provinciis praeerant,

easque fui iuris fecerant; fed ne in ipfa quidem urbe fua ulla

erat Chalifae auctoritas, fed folus regnabat Raiekides; qui prae-

terea Vafetam et Bafram, ut peculium, tenebat. Baridicus te-

nebat Chu2:iflanam ; Emad-ed-Daula, filius Buiae, Perfidem;

Abu-Ali Muhammed, filius Eliafi, Samanita, Kermanam; alter

Buida, Rocn-ed-Daula, cum Vafchmekiro, de Raia, Isfahana,

et Gabal [feu Parthia] dimicabat; Hamdanidae inter fe partiti

fuerant Maufelam, Deiar Beer, Deiar Modar, et DeiarRabia;

Aegypto atque Syriae dominabatur Achfchid Muhammed, filius

Tagagi; Libyae et Mauritaniae Caiem, filius Mahdi, Alida. Hi-

fpania parebat Abd- er-Rahmano, Nafero, filio Muhammedis,Ommiadae; Chorafana, et quae ultra Oxum pofita, Nafro, filio

Ahmedis, Samanitae; Tabareflana et Georgiana Dailomitis; Ba-

harain et lamama Abu-Tahero Carmatitae. Sed redimus ad

Ibn-Raiecum; qui Vezirum e Syria Fadlum, filium Gafari,

Farati

400 ABVLFEDAE ANNALES.

^Xc <A+3:t;c ptAXA-s^f

if. AX^Xsiif^ ^_X;S^ p(-\X5 p\.^5^

L/c gjH V^JV+c^J.k2.^ c\4.sn>0 ‘M.AX:s:iJf <aXj

jXiA^' ^j.3 J|^c (AxJ pV;i.5f ^j.A? »tAAi

^:^'^=J/' CJ/*"***^V_/-i gUsTLJi ^_^<_\M (AAac cA^ X^A^

(jX^X/oXi t^^<A3f

<a3\.S. fj,i ^_A_3p.J <A_^ « v_ios:i2i. X^A^

CX-5.C XgA^ p^Xx5f X_^Xc (jX^ f ^jwj

C^^.Xa3 (^^ibXiaJf 5._A_X-Xjf (jjuAx+if(J.3

L\-+-2En>C <A+2».f 2Ss,Xif

(_^j^iX*MAAif ^X^XM^Jf t^AXxJf (A+SII^ J^XJf CA^C^ C Bj^^ma4>5[ C_XAjXAO.A3f

(^V*h C-*-^Jf ^j-kaJX::^ <A3 (^X^ (^aajX^ ^aaX’^ (^XV-i j-v*« 8tA^^

3$i: X>«X/ol (jX^ ^xiXmJf ^^X2CTA^f

(A-^-STT/O J^X^f X^a5 ( XjX+!^!^ (^Jj.uXC^ \„,aXcviJp!>

f 0 ^Jf 2.X/0 ^Xc Uijf^

oX-A_^^l (^^)<2_X_J LA;jJy' l^^iWA/0^ U.L.M<r^^jfA3^5f j\.AJ^ J^iX^Xx

fcbf -M oXcJ^!>

f 5.A/0 C_^XL X/(J ^3f (^(AJ v^XsJ^ C 'Ss^^\csz\l\

1-4.-C (^<A^aK (J-M J>*Xif (A-i-C 0.if v^SCj pS’ i- ofc\x3 »-XjfjN

OX!.c j-0 J.AA’5'Xi pC=s:T3 Ja? 'Jijfj' J-*^Xi r 2<<A5f i^X^f

&-^c\3f oX+c (jJf c^A^^Jf p^_^.jXi (^A^-i.5f ^j.3 2,Xif

)f.&XAXsn.Jf ^aXc (^s^ 0’|^xJf ,3

p_A-X.X5 ^_A?Xc (jX^ (''^•^ ^Am3f j.AXjiAO p J-oXc xX*;^-! X^AJ^

t^A.X_X_AO ^»aXc v^AQXX f (^3 P^Xm;

A. FVGAE CCCXXV. CHR. CMXXXVL 401

Farati fil.,arceflebat, ubi ad eum diem Syriae et Aegypti redi-

tus curaverat. Is, ut Bagdadum venit, Vezirus Chalifae et Ibn-

Raieki fiebat.

Eodem dabat Chalifa Aegyptum follemnibus tabulis et ri-

tibus in fidem Achfchido Muhammedi, filio Tagagi, fic, ut ipfi

retinere, quae prius in Syria pofTidebat,permittebat. Kiglagi

vero filium ex Aegypto revocabat.

Eodem natus efl Adad-ed-Daula Abu-Schoga Fanachofru,

filius PvOcn-ed-Daulae Hafani, filii Buiae, apud Isfahanam.

Eodem obiit Hagaza Barmaki, oriundus a lahia, filio Cha-

ledi, filii Barmaki, vir variis fcientiarum generibus excultus;

item vulgo fic dictus Ibn-el-Mofles, Abdalla, filius Ahmedis,

filii Muhammedis,

fakihus ,fecta ^'ahericus

, auctor plurium

magni nominis librorum; item Imam Abdalla, filius Muham-medis, Nifaburenfis , fakihus fectae Schafeiticae , natus anno

CCXXXVIII, qui magiflros audivit Rabium, et Mazanitam et

lunafum, difcipulos ipfius Schafiaei.

Anno CCCXXV [qui die 18 Novemb. A. C. 936 coepit]

perfuadebat Muhammed, filius Raieki, Chalifae, ut fecum Va-fetam , et inde bello Baridicum Abu-Abdallam novas res mo-lientem peteret. Vt Vafetam pervenerunt, comprehendebat Ra-

iekides Hagritarum (militum genus funt) aliquos. Baridicus, ut

fenfit vim fibi admoveri, nulli non fubfcribebat libens condi-

tioni imperatae: verum, quam primum Raiekides cum Chalifa

Bagdadum redierat, negabat et refcindebat pactiones omnes; et,

non exfpectatis, quas illi Raiekides immittebat cum duce Bahca-

mo copiis, perfugiebat ad Emad-ed-Daulam, eique invadendae

Irakae cupidinem movebat, oftentans res Chalifae volenti occu-

patu perquam faciles et in propatulo pofitas.

Hoc anno coepta eft Gargand [feu Agrigenti] obfidio,

quae ad annum CCCXXIX tenuit, quam Salerni, filii Rafchedi,

qui Caiemi Alidae nomine Siciliae praeerat , acerbitas ciebat.

Tam. II. E e e Is

402 ABVLFEDAE ANNALES.

< ^a5| c (^5a3

J^VAas^^^f pt(^ psbOvscijVi &AA^laAllM^5 l^X+3 ^\:^j.^ (As:TA)u«\.i

( (jLc^L V.-0_X_sbf 0^x3 j\\.*m5 ( ^im3 &A-W

f vJ |»AXJf (^/o(-\Xa5 v3 ^

p_g_;j.£=^/o e^_X_A_i p-A_)i_Jf p<-\X/o j.o\ V+Xi

O^AjXAi’i (^=e\aH l\+s:x/c e$.Xif .Ov-i-C Xg.*:^

jtj p.X.c J^-^c\3f f "j^jJX+aX.^ t AAw 2^Aa« ^^X^o p^

^^A**(Xi 1,^^-X'^ (^? oX+c js^A^fj

,^k\.^

\.4.^^s oX^*^J--

a_a^/c ti)X^ f X-^-aXc

J^. JS^A_Jf X-j^_itf

Jf I^3a3

pXr^ ( J.*a^aj pCs:T^ '<NAif^'^.'![f

^^A^ ^.k5\j

.I\ Oo^y’-^ < ^^-waa^A

iXXX^ ^A*\> (3 ot-jfp

oXi:^ \jJi-9 (^AiQAA^ lA sAj f^xia’^ ‘j«XX^

^3fe) JSaXav '-j^.->[p (J>^gXi p’i 'j.:^Lji+3f 5AJ ^Xc pXX3f (Amaj (^X^

^jAkAsiT-^X^ ^aXc 'Jih‘'<^ji jvjXAv\32-^j^^j-<’Xi^.Of^3f gyXr^ ^AXc (^cAj

f"'

«/) quid fibi velir, ncfcio. An forte >^l2.::».Xc:>i ? HagI Chalif*

habet quem in verfione latina fecutus fum.

o) (_jA_J (j.-if Modo adeft, modo abeft Ibn-Schchna pro

t_^A.J^.^Jf habet 4_JA-Ji-Ajf•* •• *c/

A. FVGAE CCCXXVI. CHR. CMXXXVII. 40J

Is enim, quibus totam vexabat infulam, iniuriis adeo irritave-

rat Agrigentinos, ut parere nollent. Quapropter Caiem, harum

rerum per litteras praefecti certior factus, claflem mittebat, quae

Agrigentum oblidebat. Oppidani vero Byzantini [Romani Le-

capeni] auxilium implorabant: quo freti ad annum quintum us-

que extrahebant obfidionem; donec tandem pars excederet urbe,

pars reliqua vitae pactione victori,

claOis Africanae praefecto,

fe dederet. Ille autem feditioforum antefignanos in navim im-

pofitos, qua in Africam ad Caiemum perveherentur, in medio

mari, perforata navi, fubmerfit undis ad unum omnes. (323)

Eodem obiit Abdalla, filius Muhammedis, Charaz, gram-

maticus, qui aliquot libros in Coranum fcripfit.

Anno CCCXXVI [qui die 7 Nov. A. C. 937 coepit} in-

vadebat et occupabat Ahvazam vicinosque tractus Maaz-ed-daula,

filius Buiae, iuflli fratris Emad-ed-daula, adhortationibus Baridi-

ci, quem paullo ante dicebamus ad eam expeditionem fufcipien-

dam Buidam precibus et oftenfa fpe profperi fucceflus et opimae

praedae impulifle.

Hoc anno amputata fuit filio Moclae dextra manus; hac

de cauOa. Moliebatur Raieki filium comprehendere, et eius in

locum Bahcamum fufficere. Quo comperto dabat eum Radi Cha-

lifa in cuftodiam, in gratiam et ad preces Raiekidae. Multis

principem inter et Raiekidem millitatis litteris legatisque agitata

evafit eo tandem res, ut medio menfe huius anni decimo pro-

ductum e carcere dextra manu multarent. Nihilo magis tamen

a tantis damnis fapiebat Moclae filius, quin fanato vulnere de-

nuo Veziratum ambiret, et ne inhabilis efle videretur muneri,

quod rerum maximam partem exercendo calamo agit, alligabat

calamum trunco cubiti, eaque ratione fcriptitabat. Raieki autem

filius, cognita eius hac ambitione et maledicentia dirisque, qui-

bus et ipfum, et Chalifam, infectabatur, arctiore illum, quamantea, carcere damnabat, iam lingua quoque minutum. Acce-

Eee 2 debat

404 ABVLFEDAE ANNALES.

ocXaC y< vJisriJ

^\^Xu (^jJw.4.s:Tjf oX/o oiA_;^ ^/juX-X.i 2k-.cc\s:TJ (js/«

2S.A5 I^^Xa*; ^.X_sbf (jf ^'S ^AAXrsnH '^A+aX'.^ ti)X+‘X'

<J'^'^

^Aic\i j^i-g._A_Jf |^Xa«^ (jJvXa,a5

A-X-X.a- o^_X_a_3 oXxioC5?^

jjiAcs.^ O^Aajw c1>^!> ^A>XX3|^ j><A>cX4.3f

j?. <-\X3 J.A:^+5f ^3f

j\.uj ’^aaaa3[ J5 Aiifc» 1^ c ofi-VAi (^Xc j^,Cs:\3 ^aaaa-3 j^=>o

J^Cav^ ^AXc LJtjfy (J.^f 0(-\*X5f (^L> Vjt of<-\«3 ^Jf eilA*.^

|^4.Cc ^3f uXjfy Wjy-^ of(-\i^ (j»/c5 X+Xi f

j^aXc ^Xirii ocAsJtif (^ij vA^3X'i ofc\3i3 ^3f ^3'^'^ ^aaaaI^

i^X^jf 'iO\K (^jX^ <• ^A.ct

(jX^=3X/a j..jj\^) X^X+/c (jX.^=3 :riJ f X«*«»

(jX.^=3Xa? CyXi s»-jf j%'i 2J.O (jX^=>X-c sA=>-f j*.‘i ^+XjL\3f ^3Xs^^i

gT^o^y^c ^^Xa^s.. a (jXS^ jti v_Xs:t^ Jv-iyXi

i^maa3^ 0‘|yit3f

X^aX:: ^^A*;wXi ^j3f i-X..>|y »yA«^ ^3i_.>fy3f

^31 j^.5C:^l3 j'Xa*j ^^AAwf X4.3 j^’i ( ^f(_x^4.3f (^^1

t_loA^f«

p) J^*cX+*a(

q)^0\.2>-X5 Cod. Leid. (j.i»-X>

A. FVGAE CCCXXVI. CHR. CMXXXVII. 405

debat tandem his Moclae filii miferiis diarrhoea, unde, admini-

ftro deftitutus, miferabiliter periit, menfe decimo a. CCCXXVIIIet intra regiam fepultus efl. Sed quiefcere gentiles eum ibi non

finebant ; nam rogata a principe' venia eum effodiendi, domi

fuae humabant. At et illinc quoque cadaveri alio migrandum

deinceps, nefcio quam ob cauflam, fuit. Miris profecto modis

fata virum iactarunt. Ter Veziratum adiit fub tribus Chalifis,

Moctadero, Cahero, et Radio; ter legiones duxit, bis Schira-

zam, femel Maufelam; et tandem ter tribus diverfis locis hu-

matus fuit.

Huius anni Calendis menfis undecimi movebat Bahcamus

Vafeta Bagdadum, et exercitum a Raiekida ipfi obiectum in fu-

gam dabat: quo facto ipfe quidem Bagdadum propius atque

propius admovebat; Raiekides autem, illinc Ocbaram excedens,

in latebras fe abdebat. Itaque nullo impediente intrabat Bah-

cam urbem auguftam die decimo tertio huius menfis, et exqui-

fitis cum honoribus a Chaiifa acceptus, trabea ornatus, et Emir-

cl-Ommara [feu ducum fupremus] nuncupatus efl. Itaque de-

fiit Raiekidae poteflas Bagdadi, pofleaquam unum annum, de-

cem menfes, et fedecim dies obtinuiffet, ab ipfiusmet quondammancipio deflructa. Bahcam enim tenuibus a principiis ad ma-gnas res tandem enifus primum emtum aere mancipium [mam-luc] fuerat alicuius, qui munere Veziri apud Macanum, filium

Calii, Dailomitam fungebatur. Huic eum ademtum Macanus

familiae fuae vindicaverat deinceps. Ab eo, una cum aliis he-

rum a fortuna defertum deferentibus, ad Mardavigum tranfi-

bat. Manum porro trucidando huic ipfi Mardavigo commo-daverat. Denique in Iracam et familiam Raiekidae migrabat,

quod ipfum adeo non puduit profiteri, ut potius vexillo fuo

cum fuo nomine nomen Raiekici curaret intexi. Eius opera

quoque Raiekides Baridicum Ahvaza expulerat. Inde autem

viciffim expulfus Bahcam ab Emad-ed-Daula Buida invadebat

Eee 3 Vafe-

4o6 ABVLFEDAE ANNALES.

Lg-A.X-C of<-\x3 j\jj, j^’S’

,if. ‘i.AAV3:iJf r B.Aa2h

J

'a/-j.aX3^ (jsXX3f 5j2.>cf^3i3f (AM^i ^4*-^

^ &-A_+_a_X_!^ »^X^o |^!>

jti-5 X^AC ^-/oXj ^AS^+JI

^AaXsiiM oVc j^S' c ^^Xao.H

( XgJf ^AAsiiif J-A ofcXA^ l^+Aijf ‘j.cX4^ JA? >Jij[p

(^Xc qL;? (jf ^Xaaa.1 j^S' 'jvAAXdixJf jsiXsrii

Jf\XfcV\5 C ^j^maA*^ Xd^j^

(j^-/0^f (jX-+.C:yJf ^Xc uX-SITvvf &-AAjf X^a^

f^xxif ^s (j.a+X*^+M !^L\qrijXi 'j^i!ii^qcx3X> (As:iAA-*f^ (J.^aaAX>

&A/cf \.Lj jt^Ai ^XXif j-A^ ’j.XJ^:s:Tjf (^/^^jXi 'j;_AX^'

JS^XAi (jX+2y3f (Aa- (J>A» (jX/C^f

^j.As:\]\ i_^2iXx: |<-’Acs ^^X+c^5f o\ac oX^

^Os,3) gi;Ci^X3 XA'-x5f t^Xiisi^if ^^\.^.xCJ <-J.JAJtXJ^

^ W^y^'^-La-s:i>3 i^5XL ^Xc J.jf ^X-X.J

Jf. X.^-A-^_Ai3 Jt-Xc ^XcCl^'^

j-*A^=5 ^-^1?/

Xe*-»j)

r) proprie iiw!o!a5ilitatem notans,

titulus eH:,quem orientales

Jiunimis principibus , item fanetis hominibus

,prophetis tribuunt.

^_ma_a_c CJjI^^ Hedret Ifa de Chrifto dicunt. ’’Ccs infideles, ait

Bernicr II. 85 ,ne parient jamais de jefus Chrill:, qifiavec beaucoup

de

A. FVGAE CCCXXVII. CHR. CMXXXVIII. 407

Vafetam, quae Ralekidae erat, et tandem ipfam Bagdadum,

unde Raiekiden exegit, et facrum Chalifae corpus obnoxium

fibi fecit.

Hoc anno retro fublabi coeperunt Carmatitarum res, la-

ceratique difcordiis et caedibus inte/Hnis, Hagarum tueri fatis

habuere.

Anno CCCXXVII [qui die 28 Octobr. A. C. $38 coepit]

movebant Bahcam et Radi Maufelam, unde fuga fe fubtrahebat

accedentibus Nafer-ed-daula filius Hamdani [eius tum dominus];

penfo tamen tributo pacem impetrabat,

et infeftis Iiofpitibus

Bagdadum redeuntibus liberabatur. Interim, antequam redirent,

rurfus Bagdadi, e latebris in publicam lucem emerferat Raieki

filius, et cum contracta manu volitabat. Qui fubitus cafus valde

terrebat Bahcamum et Chalifam. Tandem tamen pactionibus

fubactus Raiekides Bagdado exceffit, eiusque loco praefecturas

Harranae, Robae, Kinnefrinae et Avafem adiit. Quo compo-fita fuit ea contentio.

Eodem anno Ommia , filius Ishaki, animos adverfus do-

minum fuum Abd-er-Rahraanum , de gente Ommiadarum, An-dalufiae principem, in urbe Schantarin tollebat, et arcellitis Gal-

laecorum auxiliis nixus fundebat Muflemos. At hi vicilTim,

altera commiOa pugna , flragem in Gallaecos ingentem ede-

bant ; unde Ommia pacem ab Abd-er-Rahmano petere coactus

impetravit.

Eodem obiit Abd-er-Rahman, filius Abu-Hatemi, Razi,

unus eorum traditionariorum, quorum opus et Rudium eR Harget Taadil V item Abu-Donia Otman, filius Chatabi, vulgo Afchagg[feu vulneratus in capite] dictus, quem traditio vult Alin, filium

Abu-'['alebi, vivendo attigifle. ExRat fub eius nomine codex[traditionum]; quem etiam permulti traditionariorum recenfue-

runt, et porro propagarunt, quamvis bene gnari fuppofitum et

nulla

* De quibus fupia pag. 131 et adnot. hiftor. (172). A.

4o8 A B V L F E D A E ANNALES.

Cs

L-^i^jVAaXK \.iVj ^aJ(-\+3 U"^ e\.*.3riA> V^a^

(-\^c ^A>W^ (^^AJtJf ^A^xif V^A^ JJL ,J^aA^=3

if. i^ZiX^s 5.aaa^ t^+scTo cX+Swf 5,XJf

X^^AAAA^I^

I— C 2^AAW C^

p\._^_3f '“^”[/' ^^^AaA. 1 '^_A_**\5( f p\._MA_5f '“Aj^

a::^ (JvAMXfw^f ^^_A3 ^^A/n-\.i

?j-“^ <_\_A.;iIX.£i-^f JS-aJI c J^VJL\!f

1^.3 < ^_3VA’3 s |+^aa3

c ^C>-f ^A_*5^ (-\Awi.C^^f j^imC. ^_X_A_A_s\i ^^a:^ J.AJf C\A;ii.i.Xf

J,A_X.JJ,_5

js-jf ^-A^>.f (3 cAa^cw"^!

jXrsii f ^>3 (jf soJj^3‘*t^^5

C\a^^^3yA^/0 f SijVcf^ ^Xc CAa^^^{

^ pX^3^

t ^jAaX^K tA+3n./o (^> X^A^ j^. (_^^-^/mJ( ^a3 X^a^

t_i<^ c\+:iwf <-\+3:i<j f &A^XA>l^f iw+A (^Aj C5-^ ((J^-^^Xj)-^\J

‘j.Aiyc2.if ^iA.;Ix^ ^j«-c (_5-^0\+=ZT-c < (^AA;i

(^^X^j'i>X> L-^y^'*-^! p_aa,X_XA( <_\_+._3I1.a5y_^i

(jX^ (^csiaJI iAJ'_J'6^-*-^^

pX^J^f jifoVOYf^ oXxr^ (^^AAa/tf

u^a-sA^ AA^^ ^Aaw ^-5>

'6'>!j

dc vcneration, et iis ne prononccnt jamais le mot d’Ayrt, qui veut

dire jefus,

qu’ils n’y joignent celui d’Azcret [Hcdrer],qui vcur dire

Majefte.” /)p^gAAi Forte X+0aa3

/) ^^./.aXOI Forte ^aa5X5CJ[ Infra certe ad a. DXLV II occurrit ^jvaJXS^

A. FVGAE CCCXXVIIL CHR. CMXXXIX. 409

nulla fide dignum ede. Item obiit Muhammed, filius Cafari,

loppis, urbe Palaefllnae , auctor celebrium librorum, ut efl li-

ber Itilal el Colub [de frivolis forte excufationibus peccatorum

agens], et aliorum. Etiam obiit qui vulgo dicitur Alani, Mo-tazalita, Abu-l-Cafem Abdalla, filius Ahmedis, filii Mahmudi,

auctor peculiaris opinionis.

Anno CCCXX VIII [qui die Octob. 17. A. C. 939 coepit]

fubigebat Raieki filius Syriam, et Badro, qui Achfdiidi nomine

Damafcho praeerat, inde depulfo, Aegyptum petens procede-

bat usque ad Arifch; inde vero illum, collatis figni-s, reiiciebat

Achfchid acerrimo praelio victum, et fugienti Damafcum e ve-

ftigio copias fubmittebat. Sed eas quidem verfa mards vice

Raiekides caedebat, ipfumque una fratrem Aegyptii. Cuius de

iactura mifiis legatis Achfchidum confolabatur, occifum fe in-

fcio et invito afleverans^ mittere filium, Mozdiemum, (is in

legatione Aegyptium conveniebat j) cuius fanguine fi lubeat fra-

tri parentare, quin faciat, fe non intercedere. Verum tantum

aberat Achfchid ab ultione in infonte exfequenda, ut potius or-

natum fplendidifiimis palliis aliisque fummis honoribus patri fi-

lium remitteret, et Syriae tranquillam permitteret pofiefiionem,

fola Aegypto contentus.

Eodem occifus efl Sabcarita (324) in Togro [feii Marchia,

vel Syria Antiochitide]. Eodem obiit Muhammed Cali ni, unusex Imarais Imamicorum; item Ibn-Schanbud (325), Moeri, Mu-hammed, filius Ahmedis; item Abu-Muhammed Mortaafch [feu

tremulus] e numero doctorum Suficorura; nec non celeberri-

mus Ibn-el-Anbari nomine grammaticus et litterator, Abu-BecrMuhammed, filius Cafemi, fide dignus in iis, quae tradit et

docet; auctor libri Vacf va-l-lbteda: * natus ille anno CCLXXIfuerat.

Eodem* Ignoti libri titulus obfcurus. A.

Totn. II. Fff

410 AB VLFEDAE ANNALEB.

OsX*3f is^Axf^ f oVi^As:iAM vj (^;^aC+M Aa^^M

^^^3t.iJ\^J^• J^tM 'Ss^stM 8(.A^.*^' 3>iM*AAa5| ^_^A^5(

< J^\.5\.^ ( ^j\>AaX^^' ^mO '^AaW >»X^L^

oV/0 C*tr >A sjvsb 1^

g^F\.J (AvaA^Af sXl\.i J^^A_A_X_+H cX+:^t

j^AAaw ^_^/ju yj/ii\^ < ‘^snXL) vJi^M (j.> (A+2S.f (jjjV^JI

f jAc ’^Aaw ^AaX^ ^AAiif p^zi^

f 9j.Xm ^^4.9 C f^c\.AA» ViAJof

f ^Icsna. ^s;iaS ^XA’i lo) v

^ <-\’3 ^.a5( X po [^•c SJCa^^Cr''^

< oVjof (j>A? tij.XM

^ u-'^^ ^}^c A »^'-j l§jf

< y \.aXa3 (jVF (Jw-c

yj«A^5f jnAjaj \_Ec^ 2 J^v> is«.X5

y\.^=^ A-iO^Kf C,/~=S=1J La_=:\v.

jk_A«MA.Ec:^ ^ad|^_J{ j;E^(-xj &-E4.- i—^—6- ^A-Aa,Jf ^^LS‘

1;) addidi ex Elmacino pag. sop. qui pro fequentc ^^7^ multo

elegantius »l\c^ habet.

x) Non tam bene habet Elmac. ^+mei»

A. FVGAE CCCXXIX. CHR. CMXL. 411

Eodem obiit Abu-Omar Ahmed, filius Abd-Rabbihi, filii

Ganibi, Cortobenfis. Ganib ille libertus fuerat Hefchami, filii

Abd-er-Rahmani Dacheli [feu Advenae illius, qui Ommiadicumin Andalufia imperium condidit]. Abu-Omar erat unus erudi-

torum, qui permulta volumina traditionibus memoria conferva-

tis impleverunt, Teftatur de viri meritis liber eius. Filum mar-

garitarum, infcriptus, merito fuo inter excellentes numerandus:

natalem habuerat annum CCXLVI.

Anno CCCXXIX [qui die Octobr. 5^. A. Chr. 940 coepit]

obiit medio menfe tertio Radi billah Abu-1-Abbas Ahmed, filius

Moctaderi billah Abu-1-Fadli Gafari , filii Motadedi billah Abu-«

1-Abbafi Ahmedis, filii Movaffeki Talhae, pofteaquam Chalifa-

tum per fex annos et decem dies gelTifiet, anno aetatis fecundo

et trigefimo, ex aqua intercute. Litteris excultus condebat car-

mina, quorum luvat fpeeimen liuc apponere.

Flavefcit ex pallore vultus meus, ubi eum contemplatur ocu-

lus meus; illius gena e contrario prae pudore rubefcit;

quafi de cordis mei fanguine ademtum et In eius vultum trans-

latum eflet, quidquid ruboris in eius genis confpicitur.

Accipe etiam hoc eiusdem.

Omnis animi fortunaeque ridentis ferehitas «vadit tandem in

turbidum ; omnis fecuritas in pavorem.

O fecure, qui temere vagatur in vafto focordiae et fuper-

biae falo,

ubi efl, qui ante nos fuit, culus et Ipfum corpus et relicta

veftigia nusquam comparent.

O praeclarum prae ceteris, o amabilem et divinum moni-torem, canitiem, qui genus humanum inflantis fati ad-

monet !

Erat porro hic Chalifa mitis et munificus, amabat homines in-

genii morumque elegantium, et habebat prae ceteris congerro-

nibus celebrem illum medicum Senanum, filium Tabeti, Flar-

Fff 2 ranen-

412 ABVLFEDAE ANNALES.

^^_AyC (^'-'\-? ^ S>L;Li-

f 5.-3 j\\.-^A_cf ^ [/''.^L fl (jVr^ 5Jli e^loi- Ok3

i 5.‘i\-3|^^ Js-X-X-Aj ^^j\.^=^ j.A/jXcw AM^\.csr^.H (j^Jlci. AAi;±^K

if. x\-AXdrT.Jf 5.s:TAix/^ 5JC3f^i>^

L5 < ^Xx+]f

{^_jij\.^ (A^^3f 5.X3I CA-5.C pjOvX5 ^J^\.lixjf

€ 5._i^l:^3f j-.fo ^LaXc:».^ c \.A<a3f i^30.ib ^SZcsni (jV^

J5.A3 j-Aj pC=s:\3 (^‘Ar’ v_^^53 5.3^3f tA-^c ^A? pCs:x3 ^,v\-XT^

cAXX!>' ^a? ^r’ ^Ao|^3f j-3j^ (j\.4.aX«j pAX3f ^-c j+X:s\J (jf

p^bJ^^Xii[x^ caX-j,33 BUiX3f^ (^^Xx3^ i^Xs:aAof^

i:;>^ (^-*- ^Xc |»X.A.'if^ f^^X9»\J c ^^l=C\X5 ^^0^^2.AJ

^A) y>^.iXx3f lA 5.3^:SlJX3 ^JCjf^^

^X3X3 j\AXX*5(

^l.jj f ^X5 gjXxJf J^lxi-X5 i^\.X3^f nAc ^j^)6jC.^

p-C:5C''..3 ^ ft.-5Csri3 R.X.siiJf

C>t\^ A.3a-U 5.-i^3n3f J^fo (^3f^y'*'J'^

Q._X_X_4^5f

^ji.X-+-5f c^-^Lcs X-0.a.aaws:iXmO ;jX£=

j-’b

y'j (J^*-^Saepe fi5i opponuntur (j.ac oculus h. e. res ipfa

et vejligium eiiis vel monumentum. Hariri conC X.

0.AC 0\*.3 (^;AA'^ Lj (_^.esn.3f ”iapi ct

moderare rrifliriam , o afflicte. Quid enim prodeftj veftigia quaerere

poft rei iacturam!” h.e. quid iuvat, in aeternum amiflli requirere?

Item proverbium habent: (j.ac l\X 3 Lif ”quacresne \ en:i-

gium

A. FVGAE CCCXXIX. CHR. CMXL. 413

ranenfem, familiarem. Erat colore fiifcLis, rara barba, pellice

natus, cui nomen erat Talum. Hic eft ultimus Chalifa,

qui

carmina fcripferit, faltem in codicillos et annales relata; ulti-

mus item, qui multum atque faepius pro concione perorarit.

Quamvis enim alii quoque pofi: eum id fecerint, fecerunt tamen

tam raro, ut in cenfum non veniat. Fuit etiam ultimus, qui

otium cum eruditis et facetis hominibus fallere hilariterque age-

re foleret; ultimus tandem Chalifarum , cui fumtus, ftipendia,

reditus et thefauri, culinae, ceteraque omnis aulica pompa prio-

rum Chalifarum ad inlbar comparata fuerint..

Poft Radii excellum manebat novi principis eligendi ne-

gotium integrum, donec Vafeta, qui Bahcamo ab epiftolis erat,

Abu-Abdalla Cufenfis, cum heri litteris adveniret, quibus Bah-

cam, ibidem tum agens, imperabat, ut apud Vezirum Radii,

Abu- 1-Cafemum Solaimanum congreili, quotquot aut eodemmunere aliquando functi fuifieiat, aut tribunali cuiquam adfcripd

edent, aut Scharifi titulo infignes, ab Alio, genere prophetae,

genus ducerent, aeque ac Cadii [feu praetores], et Abbafidae,

et urbis augudae reliqui principes cum Veziro de digno Chali-

fatus candidato deliberarent. Hi Chaiifam omnes uno confenfu

creabant Ibrahimum filium Moctaderi billah, eique facramen-

tum die vigelimo tertii menfis dicebant, et, qui follemnis in

tali actu ritus ed, novo principi tituli adfcifcendi optionem da-

bant. Hic de pluribus propofitis fibique laudatis titulum Mot-taki lillah [feu deum reverentis]* optabat; et Bahcamo pallia et

vexilla, honoris et potedatis documenta, Vafetam mittebat. An-te vero, quam haec fierent, curaverat Bahcam regiam tapetibus

et cetera ,fi quae arrifidet

, fupellectile fpoliari. Novo prin-

cipi dabat idem Hagebum [feu odiarium, aut cubicularium] Sa-

lamam Tulunictim, £ex antiquis heris, Tulunidis, quorum man-cipium fuerat, fic appellatum

;]confirmabat quoque fua in digni-

3 tate

* Male huuc Elmacinus pag. 209 appellat Moctafi lillah. A.

414 ABVLFEDAE ANNALES.

t il

^3\.5^ (^3 <" (^vrc-c\f^

^Xc ^^3 ,Vi;X*vl^2w &AjXAfcv\3f ofj-3 tXC:kf &L\Aa.Xi c (jV:^^

<-\At2Xi ( (jV^^ ^J.c (jVA< < ^Va=E1/0 jkh.^0 L\+S:T;C f

j^^A+3f ^\.As:i-s.3f ^ (^Vxiw^^L

X-4-Ac (^5f Jf u^?y^ (j>i=

<• (j\.X*;y^L <ArsrxA>!w.nj> ^yjMj\.3 <

\.+0.X’A]^ (C5^t? C:>'^

(jXsLo pC\Xi

(J./C 3s.x^ ^jVSXa?(Jjj[p A Asili ^Ixisruif qXc

La-a.a? (^\.£=\./c j’^i bVAi

« Sr^r’' r^ASIT4-3f (^Xaa^^L ^3f

j^Csixi (j\^ J%^=:i,3 J.X3 '^aa«.5( »Aib <• jt^siti J.A*i

( V_Ll*aj|^J^'*'

^ (^LX;^jf ^X3f CXj.C ^Xa^ ^3f Xmaa^

^5f <A,viXi < ^CmaC aya.X.i ^;s^i3f eVjXi

'iTlAA (j3^+*wi e vj tA^Aj Jav;^

^XaX’5 '^A+rii. vJ j^_iiiOvA2Xi JSvAaC ^JCi5yAC.i f / jX/tf

o^'^——'^3 A^^ j^.^sz\3 ^_^cxj

f j^5Cs:i3 oX+i ^_!JyX3X=s- A ^.A.A.i:^ (^iXsw

’i>AAL.c \-0A^ vXi-^ j^o (^Xc ^^XxAf ^.Xxi gXi X^^

(^“C j-v^SITi ^XXi ^j.9<.^\ (^(«Aj^-1.5f f i^_^jXS^ Xi^^A.^3)^

X^Xj!^ J^wA^Xa-^ j^AAA*« j^^SIT^ i^X<cf ijC\/9 ^«'“^Xj^ f ^aauA^CU ^

u^

A. FVGAE CCCXXIX. CHR. CMXL. 415

tate Vezirum deceflbns, Solaimanum, filium Hafani , fed eumfolo nomine fpectabilem, auctoritatis omnis expertem. Bahca-

mi enim litterarum magifter, Abdalla ille Cufenfis, e voluntate

confilioque fuo agebat omnia.

Eodem anno periit Macan, filius Calii, hunc in modum.Occupaverat Georgianam j unde illum exactum e Samanidarum

ducibus aliquis, Abu-Ali ,filius Muhammedis, filii Modafferi,

Ibn-Mohtagi, cum exercitu Chorafanico ibat. Itaque depulfus

Georgiana Macan in Tabareflanam cum copiis commigrabat

;

unde deinceps eum auxilii ferendi ergo arceOebat Mardavigi

frater, Vafchmekir, quem Mohtagides Raia exturbare tendebat,

lunetis hi viribus-, ambo Dailomitae, Chorafanicum oppugna-

bant, fed adverfa fortuna. CommilTi enim praelii is fuit exitus,

ut non tantum neceffe haberet Vafchmekir,

in Tabareflanam

aufugere, Raia victori permifla, verum etiam fagitta ictus cade-

bat Macan, quae incertum a quo acta, galea et fronte traiectis

per cervices exierat. (326)

Eodem occifus quoque fuit Bahcam hac ratione. Prae-

miferat Vafeta copias contra Obaidallam Baridicum,quas ipfe

dein affectari tendebat. Accepto autem per viam nuncio de fu-

ga lioflis et fuorum victoria, remeabat unde venerat, viamquevenando conficiebat, usque ad Nahr Chur; ubi Gurdos opulen-

tos et numerofos degere quum audiret, avidus praedae, et eamoculis iam devorans, petebat cum parva manu Gurdos illos, et

repentino territos infultu caede fugaque diffipabat. Vnus autem

aliquis eorum, vix dum puber, circumventum eum, ignorans

Baheamum efle, hafla per abdomen a tergo transacta confodit.

Huius rei famam ut accepit Mottaki, protinus occupabat tyran-

ni aedes, unde incredibiles divitias, humo maximam partem

conditas, extrahebat. Sic defiit Emiratus Bahcami, poflquaiiv

biennium cum octo menfibus et aliquot diebus tenuifletj Bari-

dico autem, praeterquam quod falus et libertas, quo tempore

4I6 ABVLFEDAE ANNALES.

^K^iJ\a^J*"'^

^ ^ma5 V^^AC K-<iVx.5( j^,3

^Xc ;_^X3rLAwj^ pV^H (_5‘‘^ ''^”1/' J^V*M5 c ^XaXj i'y^/9

iJtjfp (J.:>i ^ J.’Ay,^ ^\c CA4.Svf ^^.cs:i!f Lil pl;:i.Jf

^\QAjf OtJ^ (jf otO\i3 ^5f

’^«[/' c\_flL_^

J'^'^ l*''^'^ ^Xc

ji;. olOv.iA3 e^/of ^^>431 oSjj r S^maa::^

^^i^j^AASTT^ f t»^/uWkXAA3f p_A.5CsT.3f (JA^AJ

V^AA^llff ^ASl^(J.3

/_Xc (_p.Aj.A3f (^^f A^^*"f /"^Cj ( ^AaaXj^ (^aaXj i^A*« a^aXc^l)

^Xc (^LX.^A3f oXc ‘j.Am3f »ljji (3 < l3-jfp (J-jf ofc\j^

t^0Ai f J.>^+3f ^3f gyXxJf ^iAsi3f^ ^r![/' (v'-^f fofovsti

S(jXjyi ^ X/c t_i.>A<x3f^ pXL.3^ j^sx3f ^/0 Ji.A/0J-\2.:::^

ofOs.ij (^cA^a3I

iX3«,Lx3f j"*^L XaA ^3f ^Kx+3f^ i_x.jfp (^•?f ^ SwaXc

j..,'a\..j X_^.A.c ^j.:si\9 J,j^+5f ^j5f X_/0cA_^ ^uf'>As:IAA>A^.J (jfcA^.:^ (j.y

^j.if^ j^AaA^ X>f ^AJf ^AA4.3f 2^A3f J-A^Xi (^jXsi3f (^5f S.5jo\3f

f^.A.jXjOv5f ^AAXs\3f ^^.}f (^Xc S.Lc_\3f X+0^£=X5 utjfjN

( r^\xis \jii}j^ (j^jf ^.As-uof ^^a.3f ^joXj ^Acf V$^\o.kxl XA^' X+5^

4%

giain poft Ipfam rem?” h. e. rem praefentem omittis, praeteritae vc-

lligia requiris. De cuius origine lepidam fabellam narrat Meidanius_

Bis mihi occurrit haec elocutio ift Arabfiadae hiftoria Tamerlanis,

fed utroque loco textus emendandus eft. Pag. 34 lin. 13 legendum;

'if (j>aC X^3 ^.o *3 ”non apparebat urbi oculus [ipfa antiqua

integra

A. FVGAE CCCXXX. CHR. CMXLI. 417

et unde omnium minime fperaiTet, occurrebat, etiam iter pate-

bat Bagdadum,quam ille quoque occupabat, diu tamen non

tenuit, a plebe ob intolerabiles mores et tyrannidis impoten-

tiam aliquot diebus poft exactus. Pariter quoque perbrevi fpa-

tio valuit Curtekin.* Raiekides enim Bagdadum veniens e Sy-

ria, relicto ibi rectore Abu-l-Hafano Ahmede, filio Alii, filii.

Mocateli, committebat cum Curtekino praelium, per quod in

fugam dato adverfario, Bagdado et fummi Emiri dignitate, tem-

pore poft ipfo quoque Curtekino, potiebatur, quem cuflodiae

mandabat.

Eodem obiit Matta [vel Matthaeus], filius lunas [feu lo-

nae], fapiens, philofophus ; et Bachtifchua

, filius lahiae,

medicus.

Anno CCCXXX [qui die 25 Sept. A. C. 941 coepit] oc-

cupabat altera vice expilabatque Bagdadum Baridicus, per Cha-lifae et Raiekidae abrentiam

,qui in fugam verfus Maufelam

trepidi fe coniecerant ; et,

quanta potefl excogitari, fumma

graffabatur in cives infolentia, et faevitie. Vbi Tacritam Cha-lifa cum fugae comite pervenerat, litteras ad Nafer-ed-Daulam

Hamdanidam, Maufelae principem, praemittunt, quibus auxi-

lium eius implorant, et fimul eodem iter continuant. Hamda-nida benevole litteras excipiebat, et advenientibus urbis altera

parte cedebat, cis Tigridem commigrans; quo Chalifa filium

fuum, Abu - Manfurum, una cum Raiekida, mittebat; quosNafer-ed-Daula magnifice excipiebat ; aureosque numos fupra

caput filii Chalifae effundebat. In eo autem quum elfent, ut

difcederent, confodiunt, heri iuflli, Hamdanici fatellites Raie-

kiden ,die quarto et vigefimo feptimi menfis. Octavi deinde

calen-

* Alibi Cutekin fciibitur hoc nomen. A.

** Hakbn in Arab. Titulus honoris, qui medicis et philofophis in primis tri-

buitur. A.

Tom, II. G S S

418 ABVLFEDAE ANNALES.

^Xx+Jf ^5f J^V.**,^‘S

S(A^ (^/C I^Ji.xki ^^Xma-C (^C5i^ <

( ^5>jX4.aX'.^ ^AaXa ^A\« ^Acf^ '^AmaK Q.\^ ^AaaaJ

^^^XkvVi \JxCXkO j\.>^ Cl>^^^Xi^ACLA? Oi-^^AO (_\AjiX2v^f gXi V+^

^J.3f \.g.AC ofo\X3 ^^(-\3f J-^X^ ^Xxjf jnVaa, j^S* f \..§_aA.C

plX/O (jX^ f ofo>.i4.i \.a£i^> jv0A^Xi (j^Vxif (^c_\.^4.5(

ot^-xXi ^5f ^Xxjf j_}-^'-^ f X— ofo>.A.}.^

^_X-XajjJ X^.^ < '^AmaJI J5i_\S^ (^<1 AS:^

po j\.kJL>S\ (jV^ f^Aj\.juxJf ^^Iao\,3 jK>\ ofi-XX.^^ j-^X

j

if. V—+_dyij j-^~ AaXa^ J^XAJ^_\5^

2aaXXM g j|^Xa)X=i.4.K 2^X5f CX^-C u\4.s:ta? oXa? X^a^

^5^ XQa.^ ^^_A_A_jVa^ I^AaX'.^ '^Aam

iSA**; 8t-\^/0 (_^Xl ^ ^_mX3 ^^t^^X+Awf ^avaSTiH

' X.ijii» (^JaaaXs ^’S h Xjiay.li (^^'-^ ^aXj\.a^ ^aXaw

bk_\JL\.c fp\j,^o gyXc i^gjXi AASiiif ^a5 ^aXc

j^.Xx5 ^r.X;i<[^ (^Cj.x:ji^\C:^'^ C?"^ fJS.AC (jViiXAVA3f

^0A^A+.il^!:x.a+3f o^jXiv ^'S ^1.^X5 \.3X/fy\ ts3^Xx+3f i_^sh>A/c ^Xc (.ycii

i^jVO

integra ftrucrura] neque vclligiuin [feu rudera relicta].” Et pag. 83

lin. 2 . leg. S( y. ^.ac ^.5 Ycc-i4.Aof 0.5 ”vides jorrentem evanc-\J

fcerc, ut neque ipfe, neque vcftigium eius fuperfit.”

2) p^ ^X3 Cod. L. habebat Nolirumpo 2^X3 proprie efl, dro ft

Jluxus

A. FVGAE CCCXXX. CHR. CMXLL 419

calendis tranfit Nafer-ed-daula ad Chalifam, a quo palliis et fu-

pren>i Emiratus dignitate ornatus efl:, et frater eius, Abu-l-Ha-

lan Ali, praeter chlamidem honoris titulum Seif-ed-daulae [feu

gladii imperii, Bagdadici puta] accepit. Achfchid quidem, Ae-gypti gubernator ex quo Raiekidae caedem accepit, Damafcuni

protinus occupavit.* Nafer-ed-daula autem Chalifam Bagdadum

deduxit, ad cuius adventum aufugiebat Baridicus, pofteaquam

tres menfes et viginti dies urbi incubuiOet. Itaque capite et

rectore deftituti cives unus alterum agentes ferentes, mutuis ra-

pinis fefe carpebant, donec Nafer-ed-daula cum Chalifa urbemdecimo menfe, gentilibus fuis et ingente ilipatus exercitu, in-

traret. Primum eorum, quae ibi infituebat, erat auri flandi fe-

riendi ad priflinum probumque modulum reflitutio. Numi enimaurei, qui tum ufu terebantur, quamvis tam vilis materiae eiPent,

ut decem argenteos, neque plus, pretio aequarent, ufu tamen et

aeftimatione vulgari tredecim valebant.

Eodem obiit Abu-Becr Muhammed, filius Abdallae, Mo-gamelicus, fakihus Schafeiticus, natus anno ccxxxv. Item

Abu-l-Hafan Ali, filius Ifmael, filii Abu - Befchri, Afcharita,

obiit et fepultus fuit in platea monafteriorum Bagdadi, qua in

urbe anno CCLX etiam natus fuerat. Tempore tamen poft de-

leverunt amici fepulcri veftigia, ne Elanbalitici cadaver ei-Toniim

comburerent, id quod facere non decreverant folummodo, fed

etiam aliquoties tentabant, quamvis, qui ex Chalifae auctoritate

Bagdadum tum regebat, Sultanus interdicto eos identidem ab-

flcrreret. Afcharita dicitur a tribu, unde pariter appellatum ce-

lebrem illum Abu-Mufam Afcharitam** inter maiores numerabat.

Operam olim diu dederat dialecticae [vel theologiae philofo-

phicae] ad mentem Motazalitarum i deinde vero horum illis ad-

verfabatur, qui deum humano corpori fimilem ffatuunt, eaque

* Plura hoc loco omifTa erant in verfione Reiskiana, a me reftitura. A.** De quo in vita Alii, ad an. XXXVI.

111

420 ABVLFEDAE ANNALES.

Uf < ^j'o\

^_j ^K.-jj)i\ ( j^^sbA/o ^V-U? (_5^- (jjL:^i3f bsx^sV» jvX3f•*J

?»Xif i j^AC».f &A.> X/C

(^X^=z\3f j^Xi f^ASAaJf p|^A2>.f ^X*3f X/c X+ibO<:i>.f ^Ai

( ^tXaoI ^5 ^k\jXoJ tjXSCi (jk£=>(_^3

^Xc ^;s^a-f X^-jf

oXacivI Xa3[ (^X>^,:s:^3^ JXi*ii ‘ X+sii0.^f OvXi ^3X3ii

k c^;vXCaX3^.A.Aa^ ^.X.A_AJ Jf (^Xc"^

xxxC^ J\Xa3 ^.^Ac2.5f / foXi ( O^XC/C ^AC (jffcAS:\3f^ q.^A2l3(

^A::^f ^ jvXi t^jX-jji\ JXXi ( (:,\AjX/.vNj'i^f X.^3^ ^^Xcf

^x.s:\5f JXXi < (^'-jf^Jf (Jkz^ ^_a^_x.a5 ^./(^A_i.f (_cA3f

jx>:i

f.uxin lactis-, vel abundantia lactis fc. commendata. Formula laudandi

et admirandi Arabibus ubtata, quibus abundantia lactis fymbolum eft

omnis opulentiae et hilaritatis. Gauhari iiiLcxico: (^A3f

8po nX5 ^cAa31 q3 ^ ^ P'-X_3f

0'^ L>'^) '^IT'^^XU tS.X<j;e (^1 Paulo amplius Mcidanius; ^.X5

0.sb fovib ^ Jna/O X_.<> (^f ^XLc^

2S»A<5 Secundum hanc poheriorem explicatio-

nem foret formulae nohrae fonfus ; divinum donum et emolumentum,

quod a fencctute percipitur. Apte. n) (jXS^ ^jXi dcfunt in cod. L.

j^) jjaifiO, proprie currens, quae absque interruptione de anno in

annum procedit. A formula ilxS^ \Xf^ ^3 currere fecit ip/t,

h. e. alljgnavit tantum et tantmn. c) Hoc (j.i torte delendum.

fagitta, quae a quo mijfa fit., nefcitiir. Ita Golius. Equi-

dem mallem,fagitta acuta aut penetrans. Nam certe vehe-

mentiam ,agilitatem notat,

e) vel, ut habet Hagi Chalifi anno 330 1'

A. FVGAE CCCXXX. CHR. CMXLI. 421

in re rententiam amplectebatur mediam quandam, neque Mota-

2aliticae, neque illi, quam recte Tendentes probant et Luentur,

omni ex parte refpondentem. Celebris etiam eft eius illa cumAbu-Ola Gobbaita, vitrico, difputatio, de necelTitate, qua deus

teneatur, Temper optimum optandi et exfequendi;quod quin

ftatueret Abu-Ola per Tectae Tuae Tcita non poterat. VerumATcharita caTum hunc ipfi opponebat

,de quo quid Tentiret,

aiebat audire cupere. Finge, aiebat, tres infantes, quorumunum impuberem tollit deus, duorum reliquorum alter verae

fidei nomen dat, alter eam deumque numquam agnoTcit. Dic

quaeTo, pergebat, quid eft cauflae, quare deus unum natu mi-

nimum rapuit? Ideo id fecit deus, refpondebat Gobbaita, quia

futurum praevidebat, ut ille puer, fi ad plenam aetatem et uTumrationis admitteretur, impiae Tectae verumque deum ignoranti

adhaereret; adeoque, aiebat, nequibat deus aliud magis Talutare

in eum ftatuere, quam ut impuberem exftingueret. Atqui, in-

ferebat ATcharita,eorum

,quos deus Tuperefle voluit

, unus a

vera fide Temper manfit alienus; quare igitur hunc non item

fuftulit deus? ReTpondebat Gobbaita, deum voluifie, dum in

vivis eum Tervaret, ad Tummum gradum perducere; (fic nempeloqui amat ifia Tchola; hoc eft, eo perducere plenae quum aeta-

tis, tum prudentiae, per quam deus ipfi Tuas leges ferre, homoautem TuTcipere Tuarum rerum ex arbitrio et confilio admini-ftrationem, facinorumque poenas aut praemia mereri queat. Is

autem procul dubio Tupremus gradus eft perfectionis; nam ne-que infans, neque beftia Te Tuaque novit Tapienter moderari,

aut aliquid agere, quo Teu praemium, Teu poenam, mereatur;novit autem homo ad pubertatem adultus, eoque Tummum at-

tigit gradum, Toli humanitati proprium.) Quare igitur, exci-

piebat rurTus ATcharita, non Tivit detis item illum, quem par-

vulum exftinxit, in vivis manere, tandemque ad Tummum gra-

.dum aTcendere? InTanis, aiebat Gobbaita, et malus genius te

GgS 3 ' agitat.

422 ABVLFEDAE ANNALES.

c m j'V+2^ \.^c ^VXi

J^a3V.X^(^

'i^XiVAsrLJf Vs(^Sj' O^VX+5f

^J\.^ < jivg\.§!Si3 U''^ P'^rijiS^^

f ^*^^MA3^i3f 1^3 ^ ^3^A^^3f ( ^V.A^-^T-3f ^

^^<_\33 *' ^A+aV^J ^AaX'^ <^0C^3 ’jsA*«J<.j>

(,_^Aaa( B^^3 y^5 < ^3u' j^Xjcx3f Oj'Vi^ ^A^^3f ^3f ofi-xX.^ (^c

< (^\.AX,:Cj \_3 ^3a3 ^m*a^ JS>..^-c (^-^a3^ s.aXc i^j\.'xS ^w±2./jj^j '^^(_\3f

^^cA3f 5.-a_2^3 ^3f ^Xc ^j.mas;\33 ^^c_\3f c_X.a_a«

t_i.A«j pCA3 j^!i <• (jfc\4-Xi>-(J.3

2^33 Os^c ^^3 (j.«As:T3f cA+s:\/<j

(^Ai ^5^Aa3 ^V\> ^^Xa-1.33 (^-o 0^X1^ ofovii ^3f ^U(-\3f

oL33 j.A+JtijNf ^Xa+33 5>A3f j-"-j'Vi <•

O^A*« of(Ai3 Qy3f [::)jj'j)'^ i3“^^^'*‘^'^ ^ ^A=ziao3 vJ \.aSj.X9 j^kpo

(^\,Ai/<^ ^jsao (^^wA^3f^ ^j^A^i3f ^^o\3f

VAAi. ^Xa4.33 cx^j'cY\ ^Aw?f 25-Xx:^ ^aXc ^XA+3f f S.AA«3f sa^s

x|^3f S\.AA4.3f V.a 5[ j^A<a.3 ^ isJ"^

isALVA3f Aa«->3 ^/c lX.ama-0 j S.a3\.’3^3^ jt,3' 2^\4.0+3f

( ^/^AaA*« (^AA.'^+Ai'<? -c|j^ (j^-> \.4+'*f S.ALL3f

^Afcs*3f SAS^ ( ^^3Vao\.ma31 ^^AcV^fcwf

^V,ww3^^^ ^ ^^V.A0 ^^-)V/^\.A^3f ^.V2.J CAa^ma3[ 11

(^^^aX3 v_^3l.^ i^0.w ^maC ^^aX^ ^Xa3 ^.ma3[ (^\.^

^IiAaU

/) multitudo in numero hominum aeqne ac pecudum. Vidcnr jr Arahiiin.

^^philologi, Meidanius aliique, a (^JS terra uvida vel humida derivare.

A. FVGAE CCCXXXI. CHR. CMXLII. 423

agitat. (327) Neutiquam, refpondebat Afcharita, fed afinus tuus

flat iii ponte; volebat dicere, tibi haeret aqua. Ab hac parta

victoria propalabat et ftabiliebat Afcharita fuam fententiam,feu

lectam, quae omnes inter evafit ubique terrarum celeberrima.

Quo tam exacerbavit Hanbaliticorum in fe animos, ut eum nu-

mero infidelium adfcribere nulli dubitent, cenfeantqne pro fto-

liditate fua, et licuille, absque piaculo contrahendo, eum occi-

dere, et licere adhucdum eorum omnium, qui eius opinioni

fubfcribant,in fpiritus impune grallari. Ceterum afKnes erant

Gobbaita et Afcharita.

Anno CCCXXXI [qui die 14 Septemb. A. C. 942 coepit]

Bagdado excedebat Maufelam Nafer-ed-daula Hamdanides; quo

facto faevientes Dailomitae ipfius aedes depraedabantur. Huncfrater paullo poft allectabatur Seif-ed-daula, vix falvus evadens

e Turearum, quos fecum habebat, manibus. Noctu enim eumVafetae domi fuae opprimebant. Hic Bagdadum dein Maufela

redibat, et Chalifam pecuniam rogabat, qua fuos inter milites

diflributa, eoque confirmatis ad fortiter pugnandum animis, Tu-runum eiusque Tureas Bagdado arcere pollet. Mittebat ipli Cha-

lifa quadringenta aureorum millia, quos ille dilfribuebat quideminter fuos, at tam parum officii promillorumque memor, ut

augulla urbe excedens advenienti praedam vacuam permitteret.

Sic ergo Turun intrabat die 25 noni menfis, et chlamide at-

que titulo fummi Emiri ornabatur a Chalifa, fed eo, non tambenevolo et amico, quam meticulofo et de Turuno finillra fibi

omnia fufpicante.*

tloc anno tredecim menfium tolerato morbo, tabe periit

Emir-es-Said [is ipfi titulus erat, principem felicem notans],

Nafr, filius Ahmedis, Samanita, dominus Chorafanae, et eo-

rum, quae trans Oxum iacent, exactis in regno annis triginta

cum

* In Arabicis adduntur nonnulla de feriptione et etymologia nominis Turun. A.

424 ABVLFEDAE ANNALES.

^Aam ^.^AaX.^^ V.Aa)V+^ X— ^ aX.^^ ^aX^^ ^Amw

5«*A^ jfo.j ^^3 ^A^f 5(-\.^> <A+;i..f^J.3

^Aaj oXa? X^.^ c

^ (^Xvjf^a. ^Xc Zk^X.Cj^X/m\^ (^X^Xav vA (^JAiX^f

(jl ^.Cj\ ^JCAA/O ^XaJ( ^aO (^-X-lxJ pjly^^ 1^-Xx5 X§AJ^

^^AA+if fvAiJs (jf^ ^-{i^ C^XAai ^iAm4.5f

< (J.A+XAV-I.3f lSj-"*'^ Ci>^f^AAr' fo(-XC vJtXLf 5.X«jj\f (jf 5.jf^ l3

JX_i^ f^iXAi..Xi f i^-ij 1^ j».0aaAa*w,j cXAaXUf ^Xa+3I jjitiZiXf

J»,3

J.>(AAAJf (jf j^§AaX3 ,JX’^ 0’^i?f5 j«.§Af ^*io

j%0.Ajf j^xio ^ l^^X-c js-^XXiJ oXL lA AA"

(^f iAX^-5 f&cX+siJf A tjX^ f &_a5Xa3.c

^<Xi f ^-jL\A4.5f fovsii uLAci.C5^5^ ^A+X>ww+3f

« ijsVUi ^m<aJ (^aCA"Crl^

5.+aX«^\a^ ^AAXsriJf

oX_A_**;f l^^3f ^jXl^A3f J,AcX+v.f ^^b «A.+.s:^^ xj^i X^A^

»^Ai (^3 (jXaw oX/0 X^a^ ^T.A^+3f OX^oJf

3:^ (_j.ji_> cAac Xa^i j^ac (_^Aj j^,Xi (^12.3X3 XiA::. (jX^ *._^'^3f i»Xji3 ^3

^C ^^a33 ^X*« X^a3 f "^A+aX’^ ^AaX^ ^AAA*if ^A*w (^.AAs^OJ^.’i

j.a^4.3X3 ^^o.3f j-^Xj ^3f o\j^jX'^ ^'''^ X^i. of<-xA3

j>(Acci3f^

g) ^XAs:i+3f Ita reftitui ex Hagi Chalifa,pro ^XAecAf

h) Xjfa^^3f cellarim, monajieriorim. Plural. a fing. monnjferhm, cella,

quae notio in Lexico Goliano defideratur. Parer , ut alia omittam,

haec vocis notio e loco Marai: XA5Cx5^ (^^^4caA[

XX;^3( j^fo^ i_X3U:si3^ Xj|^y3^, ubi C//««i’i:a eft monallc-

riuni pro Suficis, Tekia et Zavia alia monafteria, quorum difcrimcn

ignoro.

A. FVGAE CCCXXXI. CHR. CMXLII. 425

cum triginta tribus diebus, anno aetatis octavo et trigefimo, cle-

mentis et excelfi vir animi. Cuius in locum filius, Nuh [f. Noa-

chus] fuccedens imperium capeflivit anni huius octavo menfe.

Eodem repetebat Romanus imperator [Lecapenus] a Mot-

takio mantile, cui Chriflum lefum impreflifle fui vultus, dumfudantem detergeret, imaginem afTeverabatj id in Edeflena ec-

clefia aflervari; velle Mufiemorum, quos in catenis haberet, ma-

gnum numerum eius pretio dimittere. Convocabat Chalifa id-

circo Cadios et Fakihos, qui rogati fententiam,quid abnuen-

dum annuendumve fit, idem omnes non cenfebant. Erant enim,

qui tradi linteum, eoque redimi captivos Muflemos, cenferent

potius efle. Alii contra Romanum contendebant eo id unumagere, ut ignomiam fibi,- Mufiemis, adfpergeret, et palam quafi

laboranti fuo regno infultaret. Quod fudarium a primis Ifia-

mifmi exordiis nunquam in manu et poteflate Mufiemorum non

fuifiet, quod Romanorum imperatorum nemo unus unquam re-

petere fuiflet aufus, id non pofiulari, nifi per fuperbiam et lu-

dibrium ; id tradi,

proiectae humilitatis, et aeternae infamiae

efle. Vincebat tamen prior fententia, Alio, filio Ifa, Veziro,

cenfente, linteum tradi magis e re et aequius efle, quam Mufle-

mos in vinculis et aerumnis pereuntes negligi. Sic permutatio

facta findonis et captivorum, quos eo delegati commiflarii fus-

ceperunt.

Eodem obiit Muhammed, filius Ishaki, Farganenfis, Sufi-

cus, magifter Abu-Docaki, celeber doctor. Obiit etiam e ven-

tris proluvio Senan, filius Tabeti, filii Corrae, expertus et fagax

medicus, cui tamen ais inflante fato nihil proderat.

Anno CCCXXXII [qui die 3 Sept, A. C. 943 coepit] ex-

cedebat Mottaki Bagdado, Turuni et filii Schirzadi formidine,

et verfus Maufelam ad Nafer-ed-daulam contendebat. Et ma-gnum quidem ipfi honorem animumque amicum oflendebant

Tom.IL Hhh Ham-

426 ABVLFEDAE ANNALES.

'j;3^(A5f oL*« jicX.2ZT.jf^

ij^AAsEiJf eXjtAof^ 'i.^Ov3f

(jti-\+:i. (^ki jSp-v^i (^Xk^

j*caXaJ JS.A-C ^_^\]a.J (^ ^!s ^3f v^X^i < JJOi^lxc j%,sl^l.Xjf^ ?w\^

(jXc SwAMJf f'J

jj <3 ^ '^AL> ^0*^

c 'S^cojP gyXc f^^X**;^ 'kzoj^ &ajl\aj f^§Xj\.i ^Cn ^gj

-¥ 1%— ^Jf jvi

S.]oA?f^f (J>^A;?/ OV^ ^0*^

if. j%-*]ac ofc\5t^> (j^^= ^0*^

^Xc {^P q a.+=Ei^ yfcx^-c». IJ.S 'j.^a.Jf j.+*x**-f Xg.*^

^+xX*«f ^:> ( (^^<0+2^ ^_^ama5 ^Xc ^iXX^

ijx <>^i3 yfcX+2». O^xXm(j.3 r ^a-^sstK 2)i>+c

^5f ^Xx+5f ^awa/ov/"^^

^ '^jX^-xX'^ ^aXXi^ (^^X.5 5.a**i (^^Xao j».*-)

fj^C.C:>.^ jk2.< (^o»\.A3 (AAiu2>-\f i^XX+if OA-XS^o3 (jXr’ f of<A*>

v_^X^ ^5( ^A3./0 ^^JC CXa^^^I j\ma9 ( J>.Ai X_^ jJX^

AAaJ (AgX^.^ ’^+aEc Xjfi-X^i ^/jJf ^y*^ ^XX+5Xj J+X:i-v/

JJtw?

ignoro. Proprie efi angulus. Arabes igitur cum vita monaftica

nomen quoque acceperunt a Graecis, qui cellas monachales appella-

bant ycuvtoLs. Vid. Theophanes pag. 398.

i) ^yko>.\ delevit, exjiirpavit, morti dedit. Verbum rarius apud proGicos.

Q._2>-f proprie eft findere, aut refecare, tefte Ibn-Doreido:

( ^Xr1i5 In V et VIII

coni.

A. FVGAE CCCXXXII. CHR. CMXLIII. 427

Hamdanidae (328); Seif-ed-daula, fratrum minor, primus ipfi

Tacritam admoventi occurrebat in 'Tigride; Nafer-ed-daula ipfe

deinceps eodem fuccedens eadem via: et inde afcendentem co-

mitabantur Maufelam. Tandem Raccam pergebant fimul omnes,

ubi videbantur fedes fixuri. Verum tamen intelligens Mottaki,

fe Hamdanidis gravem efle, ipfosque malle fe liberari, agitabat

clam cum Turuno per litteras de reconciliationis conditionibus;

quo liceret ipfi Bagdadum redire. Quae res quem fortita fuerit

exitum , ad alterum annum dicemus. Haec enim fub huius

finem contigerunt.

Hoc anno RufTorum aliqua natio, domo egrelTa navibus,

per mare Cafpium et fluvium Cor fubvecta usque ad urbemBardaa penetrabat, eam occupabat, caedibus et rapinis comple-

bat, et tandem domum eadem, qua venerat, via redibat. (329)

Eodem obiit Abu-Taher Carmatita e variolis.

Eodem magna fuit annonae caritas Bagdadi.

Eodem praeficiebat Nafer-ed-daula, Hamdani nepos,

Muhammedem, filium Alii, filii Mocateli , Syriae, quae qui-

dem fui iuris eflent, provinciis, Kinnefrinae, Emeflae et Ava-femis. At eodem ipfo anno filio fui patruelis easdem in fidem

dabat, Hofaino, filio Saidi, filii Hamdani.

Anno CCCXXXIII [qui die 23 Aug. A. C. 944 coepit]

rediit quidem Mottaki Bagdadum, fed adverfa fortuna. NamChalifatu fimul et oculorum ufu privatus fuit. Res in huncmodum gefta. Exful Chalifa litteris ad Achfchidum, Aegyptidominum, acerbe de rerum fuarum miferrimis et turbidis ratio-

nibus quefius fuerat. Cui opem et confilium laturus AegyptiusMifra per Halebum Raccam, (nam ibi tunc agebat Chalifa) pro-

perat, non fine pretiofis muneribus, quibus, quanto cultu Cha-lifam profequeretur , teftatum faceret. Multam quidem in id

dabat operam ut augufio perfuaderet, fecum in fuam ditionem,

H h h 2 hoc

428 ABVLFEDAE ANNALES.

^Xa^-H ‘A3 (jV^ ( ^_yxXJ j^-Xi f (^'0 pVx+3\.3

< O^i V/<? c^~ (^XA4,\J (^J^‘i O^XcCli ( V.*.r^

^

tXa2.M iJ(jjx^’-^*

C\A_;dX.Ci.^f oV^ gjJt ^Xa+M J\LkZSl\A9

^^A+aM 0<-\:siJ OAASb (^Xa+M(jK2.K ^5f

H,j>(-Xa*mJ\- 4 slXAili ^XaXcEiH ^XxX+i of^XX^ ^C j\.im9 t (^ 1^‘i ^Xc

^Xa.».M ^Xc j^’i p’3 f ^ is.9jK^^c (3 5-^jf 25.aXc .y^^

p^SExJf (^/0 s(-\aC ^Xx+if ^X\25 <• 5,.a_a_a_c 2w_X-+*^

J^<-^3:l<y.^*ifjA3f OoVic\3f \^jSb.b (^j^’-> *' p<-Vii.3f^

2sA3 ^Xa+31 'j._i^^ i^A^=>^ c ofcXxj ^3f ^XaJU ^jxy

(J»M*« c!l>^’i (^L\AaAX+3f(J.3 J\(»\AX+if (3'^)

V_+.^ f p_0.Aj^wac ^jX’3 (3^^ 5«X3\.3 ^xSCAM*+3f

j^xxCjf (js3 jvX3f (-\^c j^x«\.X3f bf bXiy ^i5CA*«4-3f ^jU ^Xxjf ^^Xc ic)jjyi

’j*3:\XL) V_X^4.3f (Js3 <-Vf.2kf L\ASLAX+3f ^Xc ^X3l3

coni, idem eft atque exjirpare, tefte Meidanio:

^.sbL\3f ^.^.K^dzxS

pQ.XA3XA«.f ^^\ Scholiaftes Abu-l-Olae reddit per

jsSCXibf perdidit eum. Proverbium, quod Golius laudat

legendum elt sAj^ ^igniarium eius fe exhibuit rimofum” h. e.

fedata fuit ira eius. Ceterum cod. L. hoc loco habebat et deinceps

p^A:i»f Noftrum probatur ab Ibn-Schehna.

k) oi.*XC!cX3 Terminus technicus theologiae Muhammedanae, notans

difpofitionem aptam ad fufcipiendum et mandandum aliquod munus.

Proprie

A. FVGAE CCCXXXIII. CHR. CMXLIV. 429

hoc eft , Syriam , aiit Aegyptum ,concedendum ipfi efle ; ubi

fecuro loco fub fua tutela agere ipfi liceat. Verum nequibat

confilium hoc approbare. Suadebat ergo faltim apud Raccam

maneret, neque fe Turuni perfidiae permitteret, profecto me-

tuendae, Verum hac quoque in re adverfabatur Mottaki, Tu-runi pollicitationibus nimium confifus. Is enim ad editas a

Chalifa conditiones renovandae gratiae (qua de re paullo ante

dicebamus) benigne refponderat, et cum facramento ratas a fe

habendas, quascunque ipfe ferret, leges fpoponderat. Ea fpe

fretus Bagdadum redire inftituebat Mottaki,die vigefimo fepti-

mo primi menfis huius anni; Achfchid autem Mifram. Ille ut

Hitam pervenerat, iniecta itineri mora, fidos homines ad Tu-runum ablegabat, facramento eum rogaturos, quo nuper pacta

et conventa renovarentur. Nulla mora alligabat fe Turun fa-

cramento, periurii fecurus, dummodo miferum principem iu

plagas fuas pelliceret, et in occurfum eius Bagdado egreflus,

occurrit apud Sendiam, fed ftatim eum a fuis cufiodiri , tum

in fuum tentorium transferri iubet , ubi lamina candente ufu

utriusque oculi eum privavit. Miferabilis inde fublata cumipfius Chalifae, hanc tantam iniuriam tolerantis, tum fpadonumet feminarum

,quas comites trahebat

, lamentatio. Quam ut

obtunderet Turun, iubebat tympana pulfari. Sic redibat cumTuruno Bagdadum Mottaki, fed luminis et Chalifatus exfors,

quem per tres annos et quinque menfes et viginti dies gefierat.

Nomen ipfi verum erat Ibrahim; pater Gafar Moctader, mater

pellex, nomine Chalub,

Eodem autem die, quo fpoliatus Mottaki potefiate fuit,

arcelfebat Sendiam, et praefenti facramentum dicebat Turun ce-

terique omnes Moftacfio billah [titulus eum notat, qui rerumomnium loco deum fibi fufficere cupit]. Verum illi nomenAbu-Cafem Abdalla; filius erat Moctafii billah Alii, filii Mota-dedi Ahmedis, filii' Movaffeki Talhae, filii Motavakkeli Gafari,

H h h 3 filii

430 ABVLFEDAE ANNALES.

^^j\Vsb <AA;j^if <_\+ST.>c (j»i

^i>o ^XA+3f j^XJVi ^kX.A3 f ^^jjj\.A3f '&/cVc

if, ^AAM^f 5^A

oIcXaS^ 5L\3f^l^"'*'!?

i^Ajyi (^/0 *’

(tr^

J^J^Ai L\^i ^ f 'J^aXaIomiv?Sf'^^

'<S-A_5(A/tf

1^ j\.AJ^Jlf^'^^

^MAAjf^ fl,^/JU

j^.03f^/cf '^2hV^Awi/f^ *&X4.5f ^^3 ^JJ^\.^A3^

< ^AM\3f SLXjii (3 S^aXaL^wv^ j.K2.:Sr\.9 C 3<Jt+:^ ^AO »^cVUi oWf

^amaj '^'is ^'J c c_^AO 'i«.-A.::^ ^JA^.J^.X,-> »£^Aa3f

V-;^a:^ l^,.j\._X_3f c jt-i V^XAc t^X-»^ 'SsX^j^im ^'S

j^S' (j/A^'i ^Xc <A^3 0.if ^J^^Aj^3^ goX3j^ «w]oA=s:tJ

j%A3(3f ».A3f f (^^3 j^V*« j»,‘S’ < BoXij^ c^Xc

j\.u^ ( j^.AX3f |^\.A3 |%0AA3 ^J^~-1.3 V.MaA^

&AAw3f atXSi tjoX+9. ^1 &_.>l\0+3L j»-AX3f'^x/^-

(3"^^

liiyAoVcs-u? pfi^ c^3^3f ^*M\3f X^3 (^X^ V^XjXa^

‘^A+aX‘^ ^^aaX’^ j3j\f ^aav j-Lo vJ &j(Ag+3f fj.c. J-iiy' p-i*< '^AA*A3f »Aj^

^Xc j.^AaA+3f jAcl4.AMt j*aM i^X/<^ pAX3f ^3f j'3.v^

(j^_A_x_3f ^3f j.aaaAa3 j^Xv^ ^_a£=3Xmax33 j^\aA+3f ^.0_:sii <• ^£=5(Jv.3

f ^A+aX'^ ^aaX'^^~\P^

&-a-*« i^ (»\^|JCi^"*^

V_AoX^a*a/^

p3o^

Proprie oneris impojitio. Hinc c^X^/o oneratus dicitur, cui memoria,

cura, amor rei mandata funt. Golio i^\^=> eft vir amore captus.;

integra formula, o3^A5l (^Xf" oneratum pectus amore eius.

I

A. FVGAE CCCXXXIII. CHR. CMXLIV. 431

filii Motafemi Muhammedis, filii Haruni Rafchidi. Vigefimus

fecundus Chalifarum Abbaficae domus hic fuit.

Hoc anno adducebat perduellis in Africa Abu-Iazid Caie-

mum totamque Alidarum ibi poteflatem in fummum difcrimen.

Erat ille barbarus, tribu Zenatenfis,

patre natus, cui nomenCondad, e ferva AethiopilTa, in urbe Tauzar [vel Tofer], ad

Cafliliae (330) ditionem fpectante. Adultus hic abibat Tohor-

tam,

et in Nacaritis nomen profitebatur , foeda fecta,quae

omnes omnino Muflemos infidelibus accenfet, ideoque iufte et

impune necandos, fpoliandos iudicat. Ad eandem infaniam

invitabat iftorum tractuum incolas; neque erat arduum tam iu-

cunda fuadenti, et aufleram fimulanti fanctimoniam (obibat enimin tunica lanea, teter afpectu et flatura brevis homo) brevi tem-

pore ingentes barbarorum copias contrahere, et in armis hoc

anno ad Caftiliam obfidendam adducere. Teniflam (331) inde

expugnabat, et Subaitam (332), cuius praefectum in crucem age-

bat; tandem Arifam (333) quoque. Quo factum ut Caiem, de

fervandis urbibus praecipuis, Cairovana, et Raccada, follicitus,

rebelli legitimos exercitus opponeret. Sed et hos fundebat Abu-Iazid, et praeter ambas illas, maximae dignitatis urbes, Tune-tum quoque rapiebat. lam paene fola fupererat arx Caiemi,Mahdia, quam neque ipfam relinquebat intentatam, et, parumaberat quin caperet. Legiones quidem, a Caiemo fibi obiectas,

fundebat acerrimo praelio, tum Alidam in arce fua oblidebat

ab huius anni menfe quinto inde usque ad anni exitum, tamarcte, ut confumto in urbe commeatu, et occlufo fupplementis

aditu , annona cariffima fieret , et efculenta deficerent. Annitamen infecuti CCCXXXlV fecundo menfe difcedebat ab arce

Mahdia, ubi vivis interea, tenente obfidione, exceflerat Caiem,et imperium capefliverat eius filius, Ifmael Manfur, ut fuo locodicemus. Hic Manfur Cyrenas iam profectum perduellem per-

fequebatur, eamque urbem repetebat eodem anno cccxxxivbello-

432 ABVLFEDAE ANNALES.

f ‘5.A+a\‘^ JLxXM gyXc pL^

j^A^aA!J'^*^

^A^=>VamC J^AQA+if

< 'S\x\b\S^ 5»aJcX/9 (ja\a&.

(jif Ja^ ^a:^ pS' ^A^L ^ACb. ^.2wf Jf

j.^i*kC <-\a.Cc-^ f ^’if ^_3 ^AaA+5f^*-^i/y^

\.k\3.y^ fj^lAJO ^AilMA^f J^AaXc i^kXi ^JjXsSlM J^^ACLA^f

^!f jXj^ S.9.X0.AAO jQ^Aa-A+Jf < [/'XaJO xX+if

^'^X0AA2.5f<^j-?.J^

*^AaA ^A2.'i!^ ^+C

C 2^>Xif Aw ^jXaaw X-/0 Ok^

oVxi p'i f(_\JC-\;w \.)6^/c j^a^a+K ^JO^/^ < ^Ac j^AaA+Jf ^.Kj^Xs

( "j.A^AX’j^ ^AaX’^ 'jN,A*« ^AX'-^" "j^XA*MAK

f '^Xaam-C j^Ac3:AaMC"*"^ J+A^f <_\5

X.0_A_C <^y.Sb 5.XaaasX> J^A2.A+3f pCA3 X+Xi

0^3 eXAii (J.C ^->j^ &Aa£=d (JX^::^ ^if cA^ao pS* (jf,^MJf

^A^ (^Xy}.^'w A |^-X_A_A_3f^ (jXa^^J’'^^

J^AilA+if j\.im9 C (^f(^/A\3f

\^^kh./Cji j"0^ j^Aa-vAf jnXm\5 f &cX+^ C_^Ac

(A^J ^.ccia!^ 2^JX-X_!>f OAi^t^ ^XA_A.Ai

X^aXc .r lA^M XiiyAsXsiii f ‘j.*AA/c ’^AxS^ '^xXj ^5f

(jXC^ y.x? 5>^XXH IJ.AC ^ X5^'^'*‘^^X^5CX/o p'i!

f^C;i/ j^aia^-M Asrimi j^AiA+if (3"^^ A3.Xi Sva^o JoA/^i

Xi^pC^i^ <3^^ ^ (^XA3f ^A^Oi &«X3

OXa3

/) \^o\ Icil. As:i5f att/git pubertatem et annos difcretionis.

A. FVGAE CCCXXXIII. CHR. CMXLIV. 433

belloque in annum CCCXXXV extracto , vincebat iflius anni

menfe tertio feditiofos, et fugientibus inflans allectabatur Abu-

Iazidum apud Gageliam, pulfumque de loco in locum exagita-

bat ufque ad Tabenam, unde is ad montes barbarorum BarzM

(334) dictos aufugiebat, femper Manfurum perfecutorem habens

cervicibus imminentem. Ille vero nimis acriter hoflem urgen-

do eas in anguflias coniiciebat exercitum fuum, ut aquae uter

aureo folido, faccus hordei fefcuplo, veniret. Quo coactus in

provinciam Sanhagam pedem referre ad pagum Gomara [aut Go-maritarum] novas acquirebat vires accejTione Emiri Zairii Sanha-

gitae, illius, qui pater gentis et conditor regni Badifitarum fuit,

de quibus deinceps plura dicemus. Hunc virum benigne ad-

modum honefleque habebat Manfur. Interim incidebat ibidem

loci vehementem in morbum,quo fuperato fecundo feptimi

^ menfis die anni CCCXXXV movebat Mefilam,quam urbem

Abu-Iazid,magnis barbarorum copiis auctus, celeritate ufus,

prior occupaverat. Non tamen audens Manfurum opperiri, ad

Nigritas primum movebat, tum mutato confilio, in aldflimos

Catamae [vel Catamitarum] montes fe recipiebat; nihilominus

et eo perfequebatur Manfur, octavi menfis decimo die, com-miflaque per illum ipfum menfem pugna paene funditus dele-

bat Abu-Iazidi copias; et in fuga deprehenfum, nono ineunte

menfe, novo rurfus praelio caefum callris exuebat. Hinc Abu-Iazid quidem in arce Catamae validifiima fe includebat ; fed

eam quoque tandem Manfur vi belli et diuturna obfidione coer-

citam, menfe primo anni CCCXXXVI fui iuris faciebat. Abu-Iazid, quo tempore arcem victor armata manu perrumpebat,

fugam per praecipitia moliebatur; fed ruina in praeceps latus,

inter manus fublatus et ad Manfurum deportatus efl,qui tam

cupitam , tanto labore partam fibi praedam tandem obtigi fle,

vehementer laetatus, humillima fupplicatione gratum deo tefla-

batur animum. Interim haerebat Abu-Iazid in carcere et catenis,

Tom.U. lii donec

434 A B V L F E D A E ANNALES.

pysruJf (J CA*S

^1aAjX> O^U5f J^A2.A+3f XaA^

vJ X^XS-L.^ ^J(-\0jf oX:^ S.XM ^AJtJ

( J^A+aX'.^ ^^AaX.^ C J>.a;>j ^Amw ^X\^->^

Am.f. aX‘^ Cj^:> 5«A**i '^AmaH 8vA^

^jbXiijX^ rXj Ov5 (jX^ ^&XL> ^if j\fo ’^^:sn5f j>fo ^ibXx5f

oX^>5-^* ^X:^ 1^ (J>^*^*XIaXA? (jXr^ (jf ^’i.k]\^

jvXv. X+5 x§*^ < C^X:^. ^ajlXa? ^^0>.3f c_iA*« (^CX/<J fjX^O \jS jtClK ^5f C\AAXii-"^f X^AC J>X*^ (^c ^^aJI

f,Xif (A-J.C xXsiia^M ^if y.3 ^Xc (J^s:\if ’i<_^(_\if lAa*« j\X*»

5>a/<? X_siivX:^Xi ^AA\^+3f jjsA\jXj> X-^-^ i_^Xc^ ^5f

j\^ ( X^aXc ^^A«;X5 (J<aA2>. ^3f l_xX^ ^^/<J jt‘S' ( X^iA-

(J.>C(jX^ < XgAC jt.S* \^jkn^\3 \SCUkO

XaXaJX3 2^aM j\.ij.^ L«^a**i cXa2l5 c_x^^A'A^ pX_A«A_K

Jv-^caM t_iAA« (Ac:>.f ^-Aiij j^.Xi ^^MAAjii

V_XmX>CO CXAM^iw^f X+X-j < z V_X^-<0 C\AMX£.-Xf

CI^Xaw X^^X/0 X+^ f Xg^X+i i_^X:ifc (^5f ^^(A3[ i_Aaa« oXc

0^ (_iAv.

^^3=li <

cA':?J'X3

8A^ (.^ < jS^ ( j^A+aX!^ ^aaX’^ O-X^o

(J.AAAVJ d.!>yX/of ^,^X^ of^AX-}.^ OX-0 ^s:-l+3f ^.AwJf

'

' i

t^ot oC3i_i .V-g_A_A_/C L> verba Ibn-Doraidi. Plerumque

in hoc* verbo fubintelligendum relinquitur accufativus, quem regit,

ut;

A. FVGAE CCCXXXIII. CHR. CMXLIV. 435

donec e vulneribus eodem primo menfe anni CCCXXXVI ex-

eunte periret. Detracta tum turbatori cutis et foeno fufFerta fuit,

et parfim dimifli per omnes Manfuri provincias nuncii de ipfius

victoria, et hoftis caede. Itaque defiit hoc bellum, et victor

Mahdiam rediit nono menfe anni CCCXXXVI.

Sed redimus in ordinem et ad annum CCCXXXIII, unde

nobis oratio excelTit. Eo igitur transferebat Moftacfius Caherum

ex augufto palatio in aedes Taheridae, eo.i^edactum egeftatis et

miferiae, ut, praeter cottoneam fubuculam in corpore ligneas-

que fculponeas in pedibus, gereret nihil.

Hoc etiam anno potitus efl Saif-ed-daula Abu-l-Hafan Ali,

filius Abu-Haiga Abdallae, filii Hamdani, Halebo et Emella.

Quum enim Racca decefliflet Mottaki, et Achfchid Mifram repe-

diffet, ut paullo fuperius traditum fuit, movebat Hamdanides

Seif-ed-daula verfus Halebum, eamque lanufo, Munafi quon-

dam mancipio, tunc autem Aegyptii nomine urbis rectori ex-

torquebat. Huic Emeffam deinceps adiiciebat. Tentabat quo-

que Damafcum addere; verum Achfchid, eius avertendi cauffa

ex Aegypto advolans, cogebat eum brevi obfidione abfiftere;

et perfecutus usque in praefecturam Kinnefrinenfem praelio ad-

oriebatur, incerto utrimque exitu, et nullo effectu. Ambo enimad fua, Hamdanides quidem in Mefopotamiam, Aegyptius au-

tem Damafcum fe recipiebat;quo facto ille Halebum rurfus

fui iuris faciebat, ubi paullo pofl a novo lacelTitur hofte. Ro-mani enim Halebum excurrebant, quos ille tamen fecundo prae-

lio reprelfit. (333)

Anno CCCXXXIV ineunte [qui die 12 Aug. A. C. 94Jcoepit] vitae finem Bagdadi Turunus* obiit. Emiratu biennium

et quatuor menfes cum novendecim diebus geflo. Sufiiciebant

Ii i 2 ipfi

* Ita recte fcribitur nomen. Temere alii Tuzu7i,

Burtin, Tuenti. Vid. fupra

pag. 42Z. A.

436 ABVLFEDAE ANNALES.

|I(0aX£ C\X£ ( X-.«^3 ^maC 'S>.X.Mn.i^

^iSCX/Av+M(3

^''“'**"*’ ofcX*^ ^5f j.tass:\9 (^v_>‘*(J^

^ s^f o\.AiXM oXX^^ jJtXacnjiluyXi

jX^s jjXS^ c ofc\ii ^Xc. ^^3 ‘^^L\if J.X^ £^AA.AM

X^A/o X+Xi c of'«A^ 'isx^3 X+Xi c

< X-cXj>)^^Q.A-C<f Z^XiXi ^i^AAwi+Jf ^XacvI

of<-\x3 ^5f 'X^cA^f jx.^ ^A.X^Jf c\+3:x.c (j.i a

^4:X§+5Xj ^4.A£j^ J^h.3 X^AC Oj'X*>^

^AA*«f X_4.jf jv+Xc^ 'X^(-\3f j.x^

ol<-\R3 ^3f '^^(Jy.3f J.x^ ^3''^f*"^'

^J-^-^of^Jti 0.C

(_XX£^ JS^XjX^ ^i^AMM>3XA ^+.A^f^ 'j,AMA3f SAA (^oXa^ ^«a£

^^Ov53 s.aXc jXi^ ^ASCaum-3( 2^3

^^Os3f j%Asbfp(_\3^ ^AjXjOv3f ^Xc ^aa (^Xji3f ^^a^j

^3o (^jvAiX-Xf v_X3:TXi c (^jjuXa33 J^O JS.Asn.A3f

J^5ibj\ij Li^f Xma+Cw ^3 ^'T' ^ACamm-X3 S.^ca3[ j.X^ '^{/^ S.+Aiic ScAi

oXXAa3 j.vA^=> X^4.Xmaaj

gXiw ’^AMJf »lXs*v tj^ < j-Ala+ff S._i^£si^ MM-3fj

^'~'^y

^^Xc ^j..^_A_^+3f jA3f (A.}.£ j^A».X_i_3f ^-pf js>_X_3Xi

^ ^A.^AA^*^>3f

( ^i-if (^oX-+-^ (J.-A-3^-.^ (jX-+_A_3 l.^_^.4.3 f (j.i UkA£LAJl.t.3r

5»_i-A.X.:sn.3f j\fo g^f ^ja/X_a_5^ ’X-3^<-\3f (jf

^_.A..^MA^

utr dorfum equi 'v^of rcil. terminum inequitationis, fructus

fcil. maturitatem al. Simili ratione dicitiu: vJtA^ propinquus cvaflc

puer fc. ^Xsn.3 f annis fapientiac: infra ann. 555.

\

A. FVGAE CCCXXXIV. CHR. CMXLV. 437

ipfi milites Schirzadi filium, qui, excitus Hita, Bagdadum Ka-

lendis fecundi menfis veniebat, dictoque coram Cadiis in manus

Mofiacfii facramento, fupremum Emiratum capeflebat.

At gavifus ea pote/late ultra tres menfes et aliquot dies

non fuit. Maaz-ed-daula enim, Buiae filius, ut de Turuni mor-

te acceperat, Ahvaza protinus Bagdadum movebat. Quo pro-

pius accedente, Chalifa fe cum Schirzadi filio abdebat, et Tur-

eae augufia urbe verfus Maufelam excedebant. DifculTis illis

comparebat iterum Mofiacfi et conveniebat in colloquium cumHafano, filio Muhammedis, Mohallabita, comite et amico (336)

Buidae, et gaudium de Buidae adventu monftrabat: fe Turca-

nim metu tantummodo occuluifle, ideoque dilapfis rurfus in lu-

cem prodiifie. Ipfe Maaz-ed-daula duodecimo die quinti men-fis huius anni Bagdadum intrabat, conferebat cum Moftacfio fer-

mones, agnofeebat eum Chalifam, et vicillim ab eo conflitutus

fub facramenti fide regni adminifier,. fummi Emiri dignitatem

et infignia, titulum que Maaz- ed- daulae (337) [feu roboris et

praefidii aulae Bagdadicae] tum primum accipiebat; isque cete-

rorumque fratrum Buidarum tituli ex eo tempore in rei memo-riam ex more numis aureis et argenteis iuflu Chalifae incufi

fuerunt. Aedes Munafi dein occupabat Maaz-ed-daula, fuos

autem milites per civium domos diftribuebat, quod his admo-dum accidit grave [tali oneri ferendo non afluetis]. Porro quo-

tidianos ad fumtus Chalifae quina millia drachmarum, feu nu-

morum argenteorum , afllgnabat in diem,quam fummam exi-

gere et in acceptis Chalifae ferre, feribae [feu quaelloris] par-

tium erat.

Verum haud diu pofl, die lovis 22 fexti menfis huius an-

ni, Chalifatu fimul et oculorum ufu privatus fuit Moflacfi Abu-1-Cafem Abdalla

,filius Moctafii ,

filii Motadedi, filii Movaf-

feki. Quod hac ratione peractum efl:. Maaz-ed-daula cum: mi-litibus, aliique, quibus praefentibus opus erat eo die, follemnis

lii 3 erat.

438 ABVLFEDAE ANNALES.

’&A.AX3:\5f c

jiyX-jtAJf A.\.ii3

^:^:AcVV***

c U0,V.j.Xj (jf ^XJU

Va*^\.xO ^^JA/XaM 2S.XaC vJ

l^> utAjj*5

j^fo X^i ^XxcXi J.XK ^o <^5f

^ 'i^XjM ^.R^AMA+5f Bl_\/C V^^jX^ (

5>x0^ f O^XxO X*^A.2ET/C qX^-C^ ^Xamv9 j^X**»

Jii (j^Aini X^Axwf cX^ pf

p-^-A.^^c ^.^3X3 j^X3 ^aXxAI ^A^AmAf Xa^

(^oX+:^CJ"^^'"^'

^JAkA+ISIA^fj^:? VjJ ^CAXX+3f ^AxAAf JS^Aja^

^xof ^AaaX.^ ^AaX".^ ^A*« ^Acf^ jwAAV\5f

pX**x".^U''^ ('”6'"^ [4'^

[pX^of &i^l:xri.3f

^^(_x3f jy.fO 5.3 2i.Jtia’3f X/c^ac ’i,XAX3:T.3f cXj A 0’|^*53

jf.5.,’iX^X:^ Xjo.jtA3 pfcXj X+.<

<• ^^5 (J,5’^^Ov33 (jf(A+:i>. (^3 A^C-X3f^AsXj ^^a 3 ^^3TT3f

^^fcuc ^^c_\3f j'^'^i^''XP^*‘

^3<-X3t3 ^3f ^^<A3f y/oXj ^X*A/ ^A**\3f saa

j.'m\c. f^/oX/A ^AdXj j\.ijj^ < J»5150 ^A. ^j^L\Xi i^Xi ?._3X_x.X.3

^‘».'j,C!j ^3f j^Xw^ i^.x^ ^a12.a33 5.3^L\3f of^xX^ (jX^a-i^

oioxXi ^3f '^XA::sa5X3 ’^^tA3f oXi^ f ’^^i_\3f^^

p»oXa3 v^jXs^X^j^ X^.A^Ai

fw) Habuit quoque hanc lectionem in fuo codice Pococlcins ,ct exhibet

pag. 231. Specim. H. Ar. vertirque, ”verum afinus magillri (Ierit in

fornice,” quibus verbis dubium quem fenfum tribuerit. Cl. Heibelo-

rus

A. FVGAE CCCXXXIV. CHR. CMXLV. 439

erat, et excipiendo legato principis Chorafanici dictus, frequen-

tes in regiam coierant. AlTidebat Maaz-ed-daula in fuggedu ad

latus Chalifae. Interim accedebant duo quidam tribuni Dailomi-

tici,

et manus Chalifae, quisque unam, apprehendebant, quas

ipfe ofculatum porrigebat, id eos velle autumans. At illi eume folio detrahebant, ipfique detractam de capite cidarin, refo-

lutis in longam telam eius plicis, circa collum obtorquebant. (338)

Quo facto furgebat Maaz-ed-daula, et in domum fuam atque cu-

ftodiam pedibus euntem propellebat miferum principem; prae-

fens autem corona ftupens et territa inopinato cafu aehuabat.

Regia tum tam accurate diligenterque expilatur, ut nihil prorfus

fplendoris atque fuppellectilis in ea relinqueretur. Novus dein-

de renuntiatus eodem die Chalifa, Modus billah [feu deo obe-

diens] traditum fibi nactus decellbrem fuum, Moftacfium, can-

dente lamina excoecabat; quo ex tempore ad finem usque vitae

in cuftodia manfit.

Motio, Chalifarum Abbaficorum ordine tertio et vigefimo,

verum nomen Mofaddal , fed praeter nomen principis nihil in

eius poteftate erat. Adeo tum retro fublapfae fuerant res Cha-

lifatus, et tam eviluerat ea dignitas, ut eius nulla ratio habere-

tur, nulla eflet auctoritas. Maaz-ed-daulae quaeftores totam ra-

pientes Iracam, nihil relinquebant Chalifae, nifi quantum ipfi

forte Maaz-ed-daula aflignaret, quo neceflitatibus eius aliqua ex

parte fatisfieret.

Haec rerum perturbatio movebat Hamdanidae Nafer-ed-

daulae, domino Maufelae, Bagdadi rapiendae cupidinem, et Dai-

lomiticae tyrannidis invidiam; quo factum, ut is ipfam augu-

ftam urbem die decimo noni menfis e Samirra invadebat, poft-

eaquam obiectas a Buida copias, refiftendo haud pares, abegillet.

Sed Buides Maaz-ed-daula viciffim , egreflus Bagclado, cor-

repto fecum Motio, Tacritam, quae ad Hamdanitae ditionem

fpectabat, populabatur, tum redibat cum fuo Chalifa Bagda-

dum.

440 A B V L F E D A E A M N A L E S.

^Jl_X_5 ‘ p' -Af lA^Vi ^a13.+)J

^Xc ^^cA5f ^_>o\.J j.f.K^

’^A*« jysn.^ 1^ 5.jVC/o ^AaXcciH ‘-XAr^f^

( ^_jj,SCit_> ,».U(>\M j.^\.j^ of<-\5t^> &^Os3f ^Xaajl/I^ ^A^-aX^ ^aaX.^

‘i.^<Aif ^lX\aJf ^_ji-A_««f^ ^A^4.5f Sw^wVJfJ—

^Xj J^X-AW J^S’

jy. j^AaX’^ ^^jAA+i- ^Ami (A is«^Os5f j.J<D\j^

(^^j> S«.A<Ak5( SvX^ v_3 J^A2,A+3f (_^Xx3f j»i_JXX3f oX^ j.^=so

»_acs.Xao 5.X3f cXa^c (^cA0+5f <a.+.3:ia? j^.awXX33 iA5f j-A> jf;iXX3f

^AcX+M>f ».Ai3 »(Aji3 j.^Y\.i pX’^ f O^Xi. c!i>^a3 ^jk^\

c\^j (J./C X^i. ^.Aif pX^ 5.X3Xi j^A^2A+3li {^z\.’Sj cX+csiA?

j|^A2.A+3f *^3o (jX+XS^^^-Xav^ ^:^3.::s:a5f

j;i O^-i-3^ ^iCX+3f v_ia-5.A^ SiXA3:\3X3 pXMA*i pS' f X^5o X+S^ ^'^j\.‘^\l^

*2>.AAc\3f SA^ (A l_X^-CO 'j>^Ov3f CA-Am/ CXA^^^f C^-O fyiA+s:\^ O'^ X^A3f J^XAw cA3 (jXS^ <^m*>ccA> OvAMla-Vf oX-<^

^aXA^ jjsaX/-^ (^X+-> ^A*« SOv.^^ CljX^ c^^Xjo

^^xC/0 <N^3j' sjifcAi (A:^ ^\a.c y.c i^ama^j (Aa^X^.^! uX^ ofvAx^i

C^o3^ f pXX^Aii p^aXc f p^XziiTi pX3CX/^ < p’iA«>Xi p-j^cAi Xg-Ac

p3^ P^A-^^^ oX^r3[ v3‘[/j^3 c pXJaAXi b ojyy^f p3C3

tus videtur in fuis libris habuiFe oX-^3 f loco vocis S^l2.AX3f nam vertit

pag. 133. ”Achfchari irrite de certe iniure lui repondit brufquement

:

L’anc du Scheikh eft a !a porte. C’eft a dire, pour parier plus hone-

tement, la difpute cll finie.”

A. FVGAE CCCXXXIV. CHR. CMXLV. 441

dum, eiusque partem, occidentali Tigridis ripae aflltam, occu-

pabat, Nafer-ed-daula urbem orientalem tenente. Crebrae tumcaedes et velitationes per urbem inter adverfas partes commilTae,

filente interim per fana nomine Motii. Initio tamen fequentis

anni CCCXXXV rediit, excuflb Hamdanida, Buides in orienta-

lem urbis partem, et Chalifa fuam in fedem; Nafer-ed-daula

Ocbaram excedebat, et tandem Maufelam redibat; et pax ipfo

illo primo menfe dicti anni partes inter bellantes coalefcebat.

Hoc anno.decellit e vivis Caiem beamr allah [feu exfe-

quendorum dei mandatorum auctor] Abu-l-Cafem Muhammed,filius Mahdii Obaidallae, dominus Occidentis, die decimo tertio

decimi menfis; cui fuccedebat filius, Ifmad, qui deinceps Man-furi billah [hoc eft, victoris a deo adiuti] titulum affumfit. Fer-

tur filius mortem patris, metu perduellis Abu-Iazidi tamdiu ce-

lafle, donec profpere eo modo, quem fupra enarravimus, de-

bellaffet. Tunc autem demum promulgafle patris obitum , et

regni facultatumque haereditatam adiiffe.

Eodem pariter obiit Damafci Muhammed Achfchid , Ta-

gagi filius, Mifrae Damafcique*dominus, Bagdadi a. CCLXVIIInatus. Antequam egrederetur Aegypto, adverfus FlamdanidamSaif-ed-daulam

,qua de expeditione in fuperioribus expofuimus,

reperibat in regia fchedulam, in qua ignota manu exarata haec

erant: ”Habetis vos poteflatem in manu: ea vero ad nobis no-

cendum abutimini. Polletis facultatibus, at quarum commodumad alios redundare avari non finitis. Amplam vobis deus hila-

remque vitam indulfit: vos autem ut populares veftri anguflamet triftem agant, in caufia eflis. Victus adminicula in vos lar-

go rivo effufa funt: vobis parentes ad defperationem victus ac-

quirendi adigitis. Candor dierum veftrorum vobis imponit, ut

exitus veflrarum rerum, voluptatibus immerfi et diflricti, nonreputetis. Adeo vos tenet ftudium veftris cupiditatibus fatisfa-

ciendi, et vitae oblectamentis fruendi , tanquam praedis fubito

To7h. II. K k k dila-

442 •ABVLFED^AE ANNALES.

v_^-2^ow (^1 V.4.AAM ^ oWAao d J^\.cc1A«^^

^-«cVxJf 01^ [^Xsb v3 pXX/cl..J f \.i^+A_^cf

f

lg*5f ^3\*XJ (^5 LAj(A5f pA+Xc X/o (jf f pA0^j^

l^X>c ‘&v^s:iA£a^^l^"0

X^iXj X<c (^+5 \^^-«cfo (^b

(^^^JoAA^Jf C^A->' (jf J\.sn.+if <’ p^XrX5 S^^X^ ^bj'

<• i^^j)\j£} Xjf pAy^ X-c f^Xxit c j^3^iaAA4.J| <Ac:>.f ^

jO^iXi XjX5 j^,CjXiaXM^ c (^^^.AsrLAfcv^/o jA3 XjXi

nj^ii <-\*> c\AMXi.yf ^ Xa-}.*u^

phuXx5f js^aM 8(_\*j c o>X-^ v_x^/ool/"^^

»^«-^1 poX^iJf j^^X^rs ’^b^+s:X/o tij^tMXb')

vi:^Aj J^^xr'J^X*^ f (jX^ < OsA^a-'Xf pOiw ^5^

Xg,i pX"3^ X^^X/^ V-AmX-CO ^_^Aw j\.m^9 C^hO./0 CX/^^^f

Ii) deerat in cod. L. Forte «-\A*AA*3f^A/o^f

©) p§A< fubint. y-A^-Xm+if Turbat nonnihil. Forte Xa-©

. |j)^sn.,i.3f v3 f^*.Xl^

^

Forte f^Xi:^

^) c\4.s:i;c Supra erat eX+2>.l r) ^AmisOf Infra

/)pXwxJf Cod. Lcid. pXmaJ^

i) non funt cq/Ira, fed amphim tentorium, a ^j^-> quari dicas, lo-

cus percufbonis: incutiuntur enim pali in terram fuftinendo tentorio.

J?) ^fX"^ Forte ^5f J'Xa^

ar) eft in militia procellio in hoftem aut adverfus moenia obfelTae

urbis ,la marche. Proprie notat lento et aequabili gradu Jen-

Jim

A. FVGAE CCCXXXIV. CHR. CMXLV. 443

dilabentibus, ut vilipendatis fagittas furpiriorum, quae tamen a

fua deflinatione nunquam aberrant, praefertim quando prodeunt

e cordibus, quae fauciaflis, aut vifceribus, quae fame enecuifbis,

aut corporibus, quae aniictu fpoliaftis. Hanc ad rem fi animum,

qua decet, cura’ intenderetis, futurum eiTet, ut evigilaretis e ve-

flro veterno. Ignoratisne fortunas humanas ad flultum nunquamdeventuras efle, fi viro fapienti conflanter adhaererent, neque

pofteriorem aetatem eas adipifci pofle, fi priorem non defere-

rent. Sufficit ad luctum et calamitatem cum rege nobis remefle, cuius potentiae finis argumentum laetitiae communis prae»-

bebit. Abfurdum profecto efl, videre quidem fperantes, alium

ex alio, ad unum omnes perire, quod autem fperant et exfpe-

ctant potentiae gloriaeque, id credere aeternum -perdurare pofle.

Agite tandem vos tyranni quidquid vultis; feremus patientes:

faevite iniqui et impotentes; nos divino praefidio ‘tyrannidem

veflram arcebimus: confidite vefirae potentiae atque imperio;

nos deo confidimus. Is nobis fufficit, et euge bonus curator.’*

Ab huius chartae lectione profundis fixus fuit Achfchid cogita-

tionibus, abiitque Damafcum, et ibi a fato oppreffiis, Miframnon rediit. Succedebat ei, fed admodum puer, filius, Abu-1-

Cafem Anugur (ea vox Turcica eft, idemque, quod Mahmud,feu laude dignum notat:) regnum vero per pueri aetatem ge-

rendis rebus imparem adminiflrabat eunuchus paternus Caflir,

ille niger. Quo una cum rege puero Mifram digreffo, invade-

bat et occupabat, fuique regni fedem faciebat Seif-ed-daula Da-mafcum. Diu tamen is ibi tueri gradum haud valuit, poftquamanimos Damafcenorum per imprudenter iactatos quosdam Ter-

mones metu et averfatione fui iraplevifTet. Contingebat ali-

quando ut Seif-ed-daula per agrum urbis una cum Scharifo Aki-kita (339) obequitans, in Guta,* amoenilfima illa et tantopere

celebrata convalle, inconfultius evectus haec proficeret: Hanc,

K k k 2 quam* Vid. Tom. I. pag. 405. adn. A.

I

444 ABVLFEDAE ANNALES.

< ^..^ccXXmo < (^5Ai vJlww^io ^st>f j*\.cVi c \.^A^

t_.».V:sAi i^a-m Ji.yi>J j^S* c j%0AC &^(Aif ULaw j^sbAsrii

^Aw pVAi (^AamX2w^( ot^/Cij j—Ao^ ^5( j^s\S^

if. (_^it V§A^ j^S‘

0>,A/Jiit Vg*jj .

Jf. C^-t-M (jJjVAf vJ jA^Z^Va] sfyi C\3 ^_yV<3

:xM ^^AAMSZiif ^j.i ^!i V^a:^Vj5.m5( ^Ci r ^X^ASiif ^

(A+AJl+it vJi.^4.X5 \.A>V^ ^X.}.Mx5f l\5|^ (jV^=^ c (.^AaK

(3 cX::^f (^=CTA^ ^iVi j^‘i lAt^+Xi ^Aajf ^X.>;:IxJf

L-Xli.:!». oAibA+M j^^=5aA1 (jVS^ <•

j^XM ^Vj>^ ^Vi j.^3 J,5Ci ^AC l\a.m:st.M LAjcVcsAJf ^^a^T^Jsj

^ ^j^ASItM JSAXx3fJ^^

<—\4.SCT./0

Jim procedere. Inde in Divan Hudeil. nubes tonitru gravida dicitur

^^ C

y^'^{Plente procedens

:

et in eodem (3-^-0 lente

cum (Travitate incedens fynonymum Cit fuperbi. Mcidanius habet pro-

; . verbium: sVioi S^aacI ^aXa\\ "quando lafllis eft et crura

trahit camelus, moleftant ipfum vel ambae eius aures." h. e. aegrum

vel mufea exafperat.

y)Prius eft; dicere 5.XKyA^=^j alterum ^aX^3 autem: dicere

J.XM cSsJf ^ Vtraque formula ufurpatur a laetantibus mirantibus-

que. Pofterior etiam notare poteft illam ovantium acclamationem,

Hilli li li li //, de qua della Valle I. 36. pag. 172.

A. FVGAE CCCXXXIV. CHR. CMXLV. 445

quam vides, o Scharif, Gutam oportebat unius e(Te. Atqui mul-

torum eft, refpondebat comes. Quid fi vero, fubiiciebat Ham-danides, canones* Sultanici eum fibi arrogarent? Id fi fieret,

exciderent illi omnes pofTeffione fua. Hoc dictum referebat

Scharif ad Damafcenos, qui clam milTis litteris Aegypto Cafu-

rum arceffebant,

et praefentis auxilio Seif- ed - daulam eiicie-

bant. Cafur, antequam Mifram rediret, rectorem urbi Bedrum,

Achfchidi quondam mancipium, imponebat; qui exacto in mu-nere anno fucceflbrem accepit Abu-l-ModafFerum

, filium Ta-gagi, regis patruum. Seif-ed- daula vero inde Halebo fe con-

tinebat.

Eodem invafit Bagdadum annonae magna caritas, fic ut

deprehenfus fuerit, qui puerulum allaverit comeffurus: neque

mirum diram ex eo peftem in humanum genus faeviifie.

Eodem obiit Vezir Ali, filius Ifae, filii Garrae, nonagin-

ta natus annos; item Omar, filius Hofaini, Charakita, doctor

Hanbaliticus. Nec non Abu-Becr Schebelita (340), Suficus, vir

qui morum feveram fanctimoniam magnae fortunae praetulit.

Eius enim pater MovafFeco, fratri Chalifae Motadedi, Hageb[feu cubicularius] fuerat; et ipfe quoque pofi: patrem apud eun-

dem principem idem munus geflerat. Nihilominus tamen refi-

pifcens ab aulica vanitate, fe dederat in focietatem Fakirorum

[feu monachorum mendicantium,] eamque famam confecutus

eft, ut in viris fuae memoriae a probitate rerumque humanarumdefpicientia celeberrimis habeatur. Secta erat Malekita; didice-

rat Mauta, et libros traditionum legerat. Tanti eum fecit Go-naid, ut diseret: Habet quaeque gens et fecta fuam coronam.

Corona Muflemicae eft Schebelita.

Eodem obiit Muhammed, filius Ifae, fakihus Hanafiticus,

vulgo nomine Abu-Mufae celeber.

Xkk 3 Anno* Canones, h. e. codicilli regii, in quibus defcripta funt reditus, expenfae, mi.

litum numerus, praefidioium loca, leges, rcl. A.

ABVLFEDAE ANNALES.446

^ ?.jV+aX!^ is~^ ^..xX^o

U'" L->0^f [^kXi V+iVc ( (Jy^\

jtl c (^l23j^t(-\^f 2^aC

j^AaA+Jf c\Xc < ^A+aX’.^ ^^aaX’.^

^j.A? f ^4.XC5f ^ ^AM*:2cn.5f ^^^j^snXJ

(jwMAsnif ^+A*«f (j^ax3( ^\jj\3 o^^Xa3 (^a5X!> '^aXXa£>

J^A^A+if OX^ &-A_X_XaD 1^ '^\xk^^C|/^"

<A+::k.f ^j.^s:\3f XaI ?*A3f &aXXjo ^Xc (_^Xd=-iA«.-Xi f

^^AAaw ^j.aa+^ c^aXX^O^ ^Xc ^

^Xc ^^A.v^3ClJf (,_^jX^5 <

^jyof ^am/ "j^AX^Aa (^“ j^*w,snif j\—M^ ^csz\j^

jiJt+if o>AS^^AX^if ^Jf ^vM^siLJf ^3'^ S^A+A'.^ ^AJt^^

f X^aXc Xa5|^ (A+c*.! j^X>Aj j^aX^ao ^Xc ^j>MK=sn.Jf (_\+2^f j.A>f

Z>sXk^ ^aXXao ^>0 ^^M\3ra5f pL\3 ^A+aX.^ ^j.a*.^^

j^^aXc jXi^ |^*;^X-j.i (^aXS‘

^aXaaX’.^ ^AM^ACS^ (^<A2i.f i^A-u- v.^ < 5.aXXa3LA ^.X_>C »oXcf^

jXiLf \k3.2s\.y ^Aj ‘jwAXXAai 4A+:i»f ^-A_^Yf (^Xc ^^»Xa^=> (_^

^Jl+if 5^A_i h (jJaJI v3 i^-S^maC^ jiv0aa:s:aj

L\+Ci*i {lXa^^ j~C^-C. A+Cfcf j-*->oYf ^~yiS^9 < 8(a5^

(4’-> X.a*wM S(Asb ^_^^f C*^/ S:^»A^ ^a:±T5

l^.^bJ^J lA5( ^A<> ^R+5f (3“^^ («-0-aA_C J.

C a f ^j.^O 3f ^^4'

^^-.A*/0^f c^j^V-i^—A—X—.3^

OsSt.^

A. FVGAE CCCXXXVI. GHR. CMXLVII. 447

Anno CCCXXXV [qui die i Ang. A.C. 94^ coepitj obiit

Abu-Becr Saulenfis, vir variis elegantiorum litterarum generibus

et hiiloriarum cognitione imbutus, celebrium librorum auctor;

magiftrum habuit Abu-l-Abafum Taalabum aliosque^ difcipulos

Darcatanium et alios.

Anno CCCXXXVI [qui die 22 Iulii A. Chr. 947 coepit]

immittebat Manfur Alida, Libyae dominus, Siciliae praefectum,

Hafanum, filium Alii, filii Abu-l-Hofaini,Calbitam

;qui Ha-

fan (utor verbis Chronici Siculi, cuius auctor cum auctore Chro-

nici Cyrenaei idem efl,’) quoad vixit Manfur, incurfionibus et

populationibus inimicarum urbium exercuit infulam. Moezzoautem poft Manfuri, patris, excefllim rebus Africanis admoto,

redibat Hafan in Africam, anno CCCXLII, poft annos quin-

que et duo menfes fere in moderamine infulae peractos, relicto

ibi filio, Abu

-

1 -Hofaino Ahmede, cui etiam Moezzus illuc

milTis codicillis praefecturae auctoritatem confirmabat. Hic Ah-med anno CCCXLVII traiiciebat ex infula in Africam ad Mo-^zzum, aflumtis fecum triginta praecipuis infulae viris, qui Fa-

temidae facramentum dixerunt, et ab ipfo dignis honoribus or-

nati domum una cum praefecto redierunt. (341) Anno CCCLIjnandabat MoSzzus Ahmedi per litteras, ut omnes infulae pue-

ros Muflemos numeraret, tum circumcideret et veftiret ilio ipfo

die, quo ipfe, Moezz, filium fuum in publicam lucem eflet

producturus. (342) Confcribebat igitur Ahmed quindecim pue-

rorum millia, quos, a filiis et fratribus fuis orfus, calendis ter-

tii menfis huius anni circumcidebat omnes, nobilioris pariter et

fequioris fortunae, novaque vefte donabat; quod ad impendiumfaciendum mittebat Africae dominus centum millia numum ar-

genteum , et quinquaginta veftium aliorumque munufculorumonera; quae inter circumcifos diftribuebantur. Anno CCCLiimittebat Ahmed Africano praedam

,quam ab expugnata Tauro-

menio* Celebris nomine ^9»V^AAo3f Sanhagii. A,

448 ABVLFEDAE ANNALES.

(_i.5f J.xX+:^ X^:sAi (AJti

p(.A’^ \.+a12.C ^X4-Jf ^10.^ ^A4.aX.^ ^Xma4.£^ CIJ^-'.^" &A*m

<-X+^f ^A.«0^f C\if^ ^AmaCSlif ^Xc

^A4.XA.v\4.3f J8a5 S.XJf j.ko3 cAjlX;:^ ^3XX5 j».0.aa3 X0.> (JC^u>4>[5

(^^+X*u+Jf i^AC^ J^Xx^3f

&A/0 ^‘ij\^ (^L\Aib <_^A*« f>A^ [^J!t^Xk/0 5waXc C_Aa*w vA (i)X^

i^^^a.5 f J^Xif f_?^-XA ^^Ai 2S\^ X_/^ i^Xls ^VXa.c

^Xv^ < ^>C 0CX.R3 V^^3;A^ ^3f

^A2ii ^js:^+3f ?._X_!s:\^ 5.aXXa2.3 ^AaX> pX*?]^ ^AaXif f(A.A (-\Jt3 yw»M3^T3f

X-A_X_.>'&J.4.C.

{^\S^ ^jX+IJ^!^ ^^AA.v\+i^ *5>A*« 0C\xX3f lA

pCAAAAwf '^A+aX.^ ^Am*+3^ j^X4..J ^Aaw ^ ^Aaw ^Ama4.C)^

1^ a3X^5 C 8L\3^ 2^_3X.^ JkXs^Xj X_0,_A/C j\.m/>9 ^aXX>0 ^.A+^t ^_A_/0^3

C^^XlST**/! X^AC (_\.f^f ^X*" X^.^ '^XiA\^ ^A«m X0.3 JS>..^X.<ol

'iSAX^if ^3f (_\4-^l X+Xi < ^Xc ^AV.2ET,3f Js_A_3f ^^.«0

^_A./o^t X_£>-f ^Xc (^3 ^M\^T.3f p-*«XX3f Xjf ^x+3f ^^"^3

^aXXao (^3f jv**'XX3f (_j.if (J.C 'b.A^9 'ij^js^xW jr^So>.4.3f

^2^Aaw t ^ ^

i 2^^X^aX.3^ ( J»Ama^^*^ ^ma3 ^Aam i ^

X4.X3 f^\a.<j ^3f ^Xc cV+2w3^A^^f pO>3 S-aX+aX!^

f X^A oX.<^ j^rA4.3f ^^M*:s'i3f (^A o>+^f

’i.A^A js.5^Xa*«Xa pAX3f ^a3^3f y*J3 ij*^3

'^A+aX'.^

^*^AAaa^ ^^Aaw ^Aaa^ ^ ^A^wf

») l_K^^O gj3f c\AiCl;i).Vf addidi de meo. rt) Cod. L. (jX^

A. FVGAE CCCXXXVI. CHR. CMXLVII. 449

menio (343) ceperat, feptendecim millia et feptuaginta ultraque

capita. Anno CCCLIII legabat Moczz patrem Emiri Siculi,

Hafanum , filium Alii , filii Abu-l-Hofaini , magna cum clafie

in infulam, ubi magno numero Romani contra Mufiemos coi-

verant. Dei tamen munere noftratibus parta fuit tam luculenta

victoria, ut, ne praedam et arma commemorem infidelibus de-

tracta, plus eorum decem millia (344) conciderint. Cetera inter

fpolia gladius inventus fuit Indicus, pondere centum et feptua-

ginta Metcal,

[feu fesquidrachmarum,] quem fub apoflolo dei

diu meruilfe, multasque orco mififle animas, infcriptio fidem

faciebat Arabica. Hunc gladium aliumque ingentem captivo-

rum et armorum numerum, mittebat Hafan Moezzo, ipfe au-

tem in Africam non redibat, non multo ab hac parta victoria,

huius ipfius anni menfe undecimo, in arce, quam in Sicilia

propriam habebat, morbo exftinctus, anno aetatis tertio et quin-

quagefimo. (345) Anno CCCLVIII evocabat Moezzus Ahme-dem e Sicilia

5quapropter ille fuppellectile cum liberis totaque

familia in naves impofitis infula excedebat, cui fedecim annos

novemque menfes praefuerat, relicto interim adminifiratore Ia'i-

fcho, paterno liberto, donec ex Africa milfus a fummo princi-

pe rector adeflet. Legabat etiam Mo^zz altero anno huius Ah-medis fratrem, Abu-l-Cafemum, quo fratris in infula vices ge-

reret. Is appellebat octavo menfe anni CCCLIX et haud diu

poft ipfe Emirus fiebat, fratre vita defuncto. Ahmedem enimMoezz cum clafie in Aegyptum ire iubebat. Sed vix Tripolin

Africanam pervenerat, quum fatalis eum morbus opprimeret,

ipfo eodem anno CCCLIX. Infecuto igitur CCCLX mittebat

Moezz litteras Abu-l-Cafemo, quibus eum non modo nominefimul atque ipfa re Siciliae Emirum declarabat

;(ad id enim

temporis rebus ibi vicario tantummodo nomine praefuerat, po-teftate ufus, absque titulo:) fed etiam de Ahmedis, fratris, obitu

confolabatur. Anno CCCLX VI traiiciebat hic Emirus Abu- 1-

Tom. II. L 1

1

Cafem

,450 ABVLFEDAE ANNALES.

i^AxJf(J.

3 I

j-^CjVi L;i- j%ar3[j (j-^ (-\’3 rijSZi^c.

( \.4.Qjii^X'i^ f(4/^^ w*" j^_A_X.X.‘if lAxi

(3 &.'-ii|'Vc ^_>a;!^ < ^X.^.5f ^\.A/C ^^_^A+*Vb5

^^A**,^ f ^AO.A/0 fu\^/C SwaXXaO ^5f oVc ^‘S L^-X/C V0a5 ^^^^.\.5

^»^a3^ 2^AA^^

[ «^AA.^ f ^Aam^ ^ ^

l\a^.wix5\.3 |%_jkM\.3i3f ^a3 cX0.c^A*wf ^^I.a3

^aaSI SwAxao (^A- oOv/^ 8j^^\+3f '^A^A^f (j.>o ^s:i+3f JS^XaXao

JS.Aif j*i-AwV.X3[ (A0MAAM/f V+^ < X

05 ^Aj(AA3f j^^+3f ^ ’&AAs:i3f ^>c

1_V4.3T!.>0 ^-aX^AO Jf j>^ '^XA^-aX^ O^-^* &A*m

^A-aXcs. C:>^X^aXc f^A/o3 ^j-a/aasct^I gyif ^3 ^Xc ^Av.s;a3f

XaL^a5j^£=?A+5f ^kx:^ X+Aiac X+c ^^C5aJ j-A:^ ‘‘j—

2SwJ ^XXjj-.-?j^

fcv.:^ X^,|^3^ j'^'^ ^i-AXci. y^jtX5

^a^a3 ^jxA.5^ (_x^.A*AAAwf X^-Xj^ksi^ (jaaXA*

(^3Jx3 '^.AXjiiAf jXx:^ j,X/aa5 X_^_a 3( &X«^Xi (jkx:^

^ ]AA^^* ^Aaw A.X«^A0

^ ^XrZ X-A_3f^ ^Xxz^

^Xc (^3 (^Aw2Ei3f^J.3

c\-+-s:taj (j.3 ^X3f (AaC Cj^^ < ^jX/aXSj

^ma3 A»aa^ i-, ^ ^ ^A»^^ J^X3f^ yX^^ ^^AmaCSZx3|

^ ^

^X3^ lXaC (Jw3^^.A.AJf (_j.jf »L\_^ S<Ja_*_3 'i.-r?X-+-A_X.‘3^

OX_/0^ ?»_A.3^ (^Xc i^-A-AA^Jf t_A-A^.J ^j.maD>.(^

aa^^3 jt* "^X—L\3f ^^3^3^ ^-AO.^ ^XaX^»

A. FVGAE CCCXXXVI. CHR. CMXLVII. 451

Cafem Ali, cum clafTe in Longam barram, [hoc ell: continem

tem, illam puta, quam corrupta voce vulgo Longobardiam di-

cunt,] ponebatque caflra in loco, cui a Turribus (346) nomenerat; ibi videns ingentem a fuis coactum armentorum pecu-

dumque numerum, et factum improbans, nimiamque praedae

copiam gravem moleftamque iis, quibus armato agmine pro-

cedendum eflet ,futuram affirmans, iubebat omnem trucidari.

Quo ex facto locus ille adhucdum Manacb el-Bacr [feu macel-

lum boum] audit. Eo tempore rapinas et vaftitatem circumfe-

rebat Abu-l-Cafem per Italiam,unde victorem et opulentum

praedae exercitum in Siciliam reducebat. Hoc in more conti-

nuabat ille usque ad annum CCCLXXII, cuius primo menfe glo-

riofum mortem pro vera fide adverfus Francos pugnans oppe-

tiit. (347) Quo factum, ut, ubi laudetur, nomini eius apponi

foleat titulus Schehid [feu confeflbris, martyris]. Siciliae prae-

fuerat per duodecim annos, quinque menfes et aliquot dies.

Patri tam gloriofe et pie vita rebusque humanis defuncto, fuc-

cedebat filius diffimillimus, morum gubernationisque pellimus,

Gader, citra voluntatem et mandatum Africani. Anno igitur

CCCLXXIII appellebat in Siciliam, ab Azizo, tunc AegyptoCbalifa, legatus, Gafar, filius Mubammedis, filii Hafani

, filii

Alii, filii Abu-l-Hofaini. Quam rem Gaber aegerrime tulit:

neque lubentius in provinciam fucceffit Gafar, quam Gaber ea

deceffit. Admodum enim Azizo familiaris et carus erat Gafar,

fed Vezirus Azizi, Abu- Calas (348), effecerat fuis artibus, ut

poft Abu-l-Cafemi fata illuc mitteretur formidandus fibi et in-

tolerabilis aemulus, quo liberari cupiebat. Gafar haud diu poffc

obibat in Sicilia, anno CCCLXXV, cui frater Abdalla fuccede-

debat, quem anno CCCLXXIX vivis exemtum filius excepit,

Abu-l-Fatuh lufef, geffitque res magna cum laude. Mortuointer haec Azizo Mifrae, filius fuccedebat, Hakem. Qui quumVezirum nuncuparet filium patruelis huius lofephi, fcilicet Ha-

Lll 2 fanum.

452 ABVLFEDAE ANNALES.

j'V_+_C i^S

t^

^j\.Aot (jXV-i SS^M f ^-A-X-XACai f^A/of Jk+C

vJ (^iaxi 5sX3f cX-j-c ^XAM X^f

jt,^CsnH {^'9 ^->XA2h

j^Sysrai i^iXL.^ ^_a.XXao J.A>f ^Xc C!l>Ov2».f j^S* SaX^ ^X'i

»l\5^ fj-Aaxif jOCcXL»

25.3^3 (jAiU-if Ofj vJ ^XLo

f ^3:T.^=>\f (_\+Ci.f / '&^Ov3f tXAAj sXcfc-f }^k^/o

^ACi. ^ ^ ^ ^3:^,4=>Y^

X+^ < 'ikA+x.^!^ S>A«/ 1^ ^Xa'^ "^.aXXao 5«aXc

^.AAj (^jCs:x3 ( ’^^<A3f p^Aa+AO (j.fcw.:si3f sVa-f J,:sT^i=)yi |^X_a_5

i^^Xao S_A_Xc pjjJ^s:i3f, v^_^.X_X_'^ j^^'s\3f ij-sbf (J.A3 LJ^Xiwf

Jti J.XS! ^Viw^

—'.XAam X^ (jXc

&^(a33 v!>--i X^a5 f j.A+xX.^ ^^axX!^ ^»5.**/ !^\uj ^_aX^'J p3

’iSj.'^xi J^X^^i.^f OxX^ p‘i ^^AAAAaj ^3f S.^c\3f j-^Xj X^AC j^X*^ ^A^4.3f

X-g-A3 f oX^ U*^ i.y^'’^ (jX*«f^a- jSZmkC

&35u5f AoXj.*. J

r-"

UJ i

/^) 0>[yy^^ largiter et radiathn ad injlar lactis aut pluviae

eluere facti vel efFufi fuper vos fj{e7-uut victus fcu virae pracfidia.

^jfgell victus zt felicitas; hinc \Jf^fj^ felixy fortimatns. J^o autem

fluere copioje-, abundare-, de lacte praecipue et de mibre dicitur. Mci-

danius blSjl^zs cj\eA3f^ y»A3f iXs J'3y.^3f ”Vox j^\j.t. notat parum

lactis, bj^o copiam eius.” Idem habet^afpo pl. a b^fo cameli, copio-

fim

A. FVGAE CCCXXXVI. CHR. CMXLVII. 455

fanum, filium Amari, filii Alii, filii Abu-l-Hofaini, factum eo

fuit, ut duo gentiles in regno Fatemidarum plurimum valerent,

Hafan in Aegypto, et lofephus in Sicilia. Anno CCCLXXXVIIItentatus lofephus nervorum refolutione lateris finiftri ufum ami-

fit. Suum itaque fucceflbrem vivus adhuc pater Gafarum dice-

bat, et obtinebat etiam ab Hakemo tabulas, quibus non tantum

approbatum ratumque habitum id factum, fed etiam Gafaro ti-

tulus Tag-ed-daula [id ell: corona aulae, Fatemidicae nimirum]

attributus fuit. Ille vero multa per iniurias et faevitiem agens,

et novans, eo tandem furoris adigebat Siculos, pofteaquam ad

temporis aliquod fpatium rebus praefuiflet, ut in arce fua eumobfiderent. Interponebat auctoritatem fuam nervis refolutus pa-

ter, lofef, qui, lectica fublatus ad tumultuantes egreflus, eo pla-

cabat et avertebat, quod Gafarum a cura publicae rei revocan-

dum fponderet. Sufficiebat igitur alterum filium, Ahmedem,cui cognomen in hiftoriis eft Ackhali [id eft nigris oculis prae-

diti] et titulus Taid-ed-daula [feu robur imperii]. Hic ab annoCDX ad annum CDXXVII obtinuit. Huic tandem Siculi a fe

peremto fufFecere fratrem, Hafanum, Samfam-ed-daula [f. gla-

dium imperii],cuius in diebus incubuere difcordiae in infula-

nos, et infurrexerunt feditiofi; quo factum ut Franci fractam

vexatamque contentionibus infulam occuparent, quod fuo loco

fufius exfequemur. [Haec, quae de Siciliae rebus uno in con-

fpectu exhibere voluimus, depromta funt omnia ex auctore fu-

pra laudato.]

Sed redimus in ordinem. Anno itaque CCCXXXVII[qui die 10 Iulii A. C. 948 coepit] potiebatur Maufela Maaz-ed-daula Buides, cui concedens Nafer-ed-daula Hamdanides (eius

enim urbs erat) Nifibinam ibat. Brevi tamen pofi: coactus prae-

dam mittere Buides, accepto, a Chorafanicis fuam ditionem car-

pi, Hamdanidae viam ad fuos redeundi liberabat.

Lll 3 Anno

454 ABVLFEDAE ANNALES.

^ (^\.^..5 'jkAvj jV-i

y>MAs:T.5f oLc 'jk_A_M*_3f sOvA

(^^3\.L 8^5^ 1^ 'S^dtyS JSaXc

Ci^+3L \.%X-? <-x3^ 'i>^'-_\3f 0X4.X 3 cj>5Cj

(j^wA_a. V.a5 ^^(-\3f cAa2.c S>aM 2S.AA7 &^0>3f ^Al^f(Jj33

i^3ij f (^jjjj\ki 2>.a^X+,c 8t-\0c ‘i.^>A3f 0X4.C ^»X^:^ia3

oX+c ’^^(_\3f oX^-c 2S.+C ^3f ^^(a3[ (_\Aic < S.AwAi ^a.3

< ’i^^c\3f LX\ic ^3f oXAjij^^X^ (jjjXa31 2^’->XA::ifc ^-a-CA^-a? ^^cx3f

O^Xa2w^ (jj^XAi ^^<w\3f <-\,A2.C &.A2>.f ^3^o\3f oX+c oX/o X+^

C\Aa.C (_\C^3 *^^<-\3f !^^maC J^aXc

jSkA^fi/'[y"”^

j.3^0^3f ^ ^^'-V5f

:s'i3f l^ATXi (^Xc ^ASXfc^\*3f[z'**'^^

XAiX:^ 2^a3| ^=et]oaoX3

<'’j>AjL\+3f (^3f g^2^3f o3^3^3f j^3Xw (^f ^3f pXjf ^AX!>^A^3f

oX-c XA-j 5^'Aa^ vA Sv^(-\3f oX+c (jXs^ ( X^A3f

^^Afcu+3| '^^L\3f ^.Xk (^\S^ ^A-cf ^^l_\5f ^£"1^ ^X<o

jj: X+^ac (^.->XA3Xr’ 0’|^x3f ^Xc

(jAs-A-=^‘'.3f A 2_j-X^T-+3f ^A^=i.A\i\A3f oXa> &AM\3f

>$1 gj_A_cf

S.^o\3fjXaOj^^J\^ cAo X^a f ^jX+aX.^ y»AAX.^ ^MV.} i<A*JUj^.!j

j;t ^AXg+3f (j>mas:i5i c\,+s:t.-c XM &^<A3f J^^AAA,^ (^+AAa3f

ftim lac reddentes. Coelum copiofam pluviam effundens dicitur J^fJ^cA>c

in Corano LXXI. 10. et Arabfiadac hift. Tim. p. 362 lin. 5.

c) p.A.k-A_X_i Forte p_A_Ai_^_X_i

A. FVGAE CCCXXXVIII. CHR. CMXLIX. 455

Anno CCCXXXVIII [qui die 30 lunii A. C. 949 coepit]

obiit Emad-ed-daiila Abu-l-Hafan, filius Buiae, menfe anni Tex-

to, renum vetuflo ex ulcere, et inde corrupto morborum iliade

toto corporis habitu. Is anno vitae penultimo, inflare Tibi fa-

tum Tentiens,

rogabat fratrem Rocn- ed- daulam,

ut filium,

Adad-ed-daulam FanachoTru, Tibi mitteret, quem, maTculae

prolis expers, haeredem Tuae potefiatis et in regnum Perfidis

fucceflbrem diceret. Neque deerat eius precibus Rocn-ed-daula.

Itaque vivus adhuc Emad-ed-daula nepoti Sultani nomen et po-

teflatem tribuebat, eique ut morem gererent, purpuratis Tuis

omnibus imperabat. Defuncto tandem, manebat haeres Adad-ed-daula in pofleffione Perfidis, fed exercitus eum contemne-

bat, et obfequi detrectabat. Necefle igitur erat, ut ipfe novi

domini pater, Rocn-ed-daula, defuncti frater, Raia Schirazam

veniret, filiique regimen ordinaret, et firmis fuperflrueret fun-

damentis. Primum eorum, quae Rocn-ed-daula Schirazae age-

bat

,

erat hoc, ut Eflacharam, fratris ibi fepulcrum vifitatum,

nudis pedibus et brachiis iret in proceflione, toto exercitu eo-

dem in lugubri habitu pone infequente. Tres ibi dies haerebat,

religione apud bufium defungens, donec tandem a ducibus ro-

gatus Schirazam rediret. Geflerat Emad-ed-daula dignitatem

fummi Emiri: quam in dignitatem fuccedebat deinceps frater

natu minor, Rocn-ed-daula. Quamvis enim minimus, Maaz-ed-daula, teneret Iracam, [ubi fedes orientalis imperii, et agere

fupremi Emiri fortis erat,] tenebat tamen eam fere tantummodout vicarius fratrum, Emadi primum, tum Rocni.

Hoc anno in carcere obiit Moflacfi , coecus,quondam

Chalifa.

Anno CCC XXXIX [qui die 19 lunii A, Chr. 950 coepit]

obiit Vezirus Maaz-ed-daulae,Muhammed Saimarita, cui Bui-

des Abu-Muhammedem Hafanum, Mohallebitam, fufFecit.

I

45*5 ABVLFEDAE ANNALES.c \.qA9 0^9 ^^u3f (^Auj ^jjb

i^*,c i^3\.c <• vJtAAdi.4.3f jsAc j^^3f oAstaf oVc VAi

J?. O^C ^M*Xki C_^A*« ^£531^

ca’3 ( isC/c ^3f (^«/^3 jssv:!z\^\ OoVcf

^Aajj |^^(_\aC. c^A^CaJ C ^JjVaA^w-^ ^Aaw

(J.3(A+=s:i\?

(_5-^3< 0!lioU=s:T33 y./o (^3o ^ac ^$3

^^+au3 0\]^ \.{Sj.'i t_£^M.AAA3f ^jf^\.A3f

^^^A3|^3f ^^A^^ ^\4>^^3f xVl:^3[ ^..A— 3f J^\.a^i3[ 3a^5^

ttL\_X_3 ^i3pVA3f j..9\.tM c p\.iiiit3f (^(Aa33 ^<w^3f ^axXa0a33

o3.5t3 ^.SJ.'j6\^\./A5f ^3f ci^'^

^^XAi;lf^ '2^+^Csn.5f ^ c^a^^A5 ^ f J^VAA\X3f

pVif^ (^l2.A+3f 1^ j^-A_^si.3f ^-MA_i

J.5lA;i;f^ w[/"^ ^AJCAa). gy3f J.Cs.J>^'S l^3o ^Xc ^^J^\.A3f

&AavaXA 3[ j^Xr: of<-Xii ^3f ^X3 ^‘S c ^j^A:LA3f j».ACszi3f / \.A£i.

< J»Ao\.a2..> ofOv^Ai (wA5^ ^Xaa^a33 j^Xc ^iiAAjif

Jt oV= f^)^/0 ^MA/CO

f 2S>A3f J^AAA^V^ ( (^(aXa^ 2^^C\3f (_AAaaI (>^^X/C I^Lf

vJ^.C^/C<Ai ^!^0\3f (^Aa« LXaC X/^3^ jhX^. ''i3T^'->^3

(jjy>gjXc

^JCaAO gjACS. S^CEV

jCSt

rf) J,v=a/<vYf pX^AA. fagittac pulmonum h. c. furpiria. Mira formula : fcd

videtur aliud nihil pofTe extundi, quam quod dedi.

e) ^^j-bzx]] Ibn-Schehna 2zi5f /) ^«^A? Forte ^tj^/o ^aXj

q) ^A«As:\5f Forte jj-.vAs:A3f h) Forte ^j.as:-i.j Videadn. hift.

I

;A. FVGAE CCCXXXIX. CHR. CML. 457

Hoc anno impetebat Seif- ed - daula Romanam ditionem,

in qua caedes rapinasque longe lateque circumferebat. Redituro

autem occupabant Romani, qua transeundum erat, anguftias;

quo factum, ut maxima copiarum et praedae parte multatus,

ipfe cum paucidimis aegre falvus evaderet.

Hoc anno Meccam reportabant Carmatitae nigrum lapi-

j

dem, quem anno CCCXVII ablatum in alterum et vigefimum

j|

annum tenuerant. (349)

{Eodem obiit Abu-Nafr Muhammed, filius Tarchani, Fa-

i

rabenfis, philofophus, natione Turea, Farabae natus, quae ho-

die Otrar appellatur, urbs, fi quae alia, maxima. Profectus ille

domo Bagdadum,

praeter vernaculam Turcicam linguam alia-

rum plurium gnarus, inflituebat Arabicam quoque difeere; quamut probe imbibit, philofophiae deinceps navavit operam, Abu-Befchro Matta, filio lunafi, magiftro ufus, illi artis logicae pe-

ritia claro. His in ftudiis confumto temporis aliquo fpatio,

movebat Ilaranam, ubi doctore ufus Abu-Haia, philofopho

Chrifliano, coepta continuabat. Poftea Bagdado redditus, co-

ronidem imponebat fludiis philofophicis, refolvebat libros Ari-

flotelis, perfecte et erudite addifeebat muficam, ingeniique fui

i monumenta longe plurima ibi condebat. Inde fufeepto itinere

I

per Damafeum petebat Mifram; unde redux interiecto tempore

poft factus Damafci perfiflebat tum, quum Seif-ed-daula urbemtenebat, cuius amplidima fuerunt in noftrum beneficia. Con-

l tingebat ibi, quum aliquando ad coetum doctorum hominumaccederet, qui apud modo laudatum principem convenerant, ut

primum quidem in eo vultus ignotus et Turcica veflis, quamnunquam pofuit, admirationem coronae moveret; deinde vero,

quo longius extrahebatur illa eruditorum confabulatio, eo ma-gis paullatim increbrefeebat noftri fermo, ut clarius, ut frequen-

tius, quam initio, audiretur; eo contra elanguefcebat vox reli-

quorum, donec omnes plane conticefeerent. Neque fatis hoc

i Tom. II. M m m.

er^t

I

458 A B y L F E D A E ANNALES.

{ jS._5j.XJ \._^ (^.^.A^J

<AaC (J»5Cj ^ s_X/^.c^J J\AX/c tssA-^ v3 (j5.i==^ QjviV/Ji ^

\.AjKA5f (j.a<\.a5) sAsbjif < U^Lj\ (jf Ac

f V0.Ac ^A2,A3li ^^.Asb5J^J p^j S.^''-\5f sA-aw

^5(0j 'c^A*« ^a31.+,*.3 /w ^_s5i\.3 V-0.J (^f \._+_A.X/c

if. _ARAa5f ^ pli.j

(jV+:iy5f 0<.^c pA.X_Jf (j.jf(3-Aj (^siA^f oV.c

S.J (^.c^ j^A^f e^fcv^Ai(J'^

^_^!s:^A^ sAsn^^f (j.i

^s:\A5f vA n ^^.qci5f (_Aaa^ p5.c f cjlS^

A5f 0«.AC 5.0a5 f &.A_.*._A_X.!^ ^AXJj^f ^A*v (^XcvO

f f(-\_Ac ^^:aX+5[ ^jXAs:i5f j^0^Af &.AxA5f ^^a«a:sziH

^ (^AAjV./^ 0 f^XXuj "jSA/jrf OsA^."^

Oi3=T-uwf (-\+2>.f IJ.J pA*f^jf 0‘Xs:i«.f V0A^

jswAi^Jf ^A5f v^_.0.A_jf ^xiV/:4!f ^A'!iA5f

-^ jK^-X^kn^C^

^AA^^ X.^aS^

^^5 (. Xjj^-5 \.0a3j f J^A.^aX..^ c^Aw \^_aXi^O pJ

ss.\oVajuj y5f L^5f

XAjf ^Aas^ |»(AiU p0Ac ^.(.qzAj qjsAoIj ii,C5j ^Xc '^XiArf^x5f

jj:^aI^L.«x^Xj &^Ov5f ^A^Af

^4 j^Xx5f ^XiVJ j^AiaAAf X0A^ f (^.X^t5f j^AaA+5f sl.^

OsaaC (^O\0Af S-\.^3=1C pA^x5( JS.X5f^A.3 j-tAkJf J.AcL«.f^s}slL..5f

XxAi ^‘^ \^.’Cyij.tJ^C *^A**^ (^AAmii f J^X5f

A. FVGAE CCCXL. CHR. CMLI. 4591

erat fapientiam viri ad mirantibus, auribus haurire; etiam fer-

mofies eius, ne perirent, calamo ad extremum excipiebant. Ce-

terum amabat folitudinem, rarus in coetibus (350), donec Da-

mafci egit, vifus eft, praeterquam apud aquarum confluentem,

denfumve aboretum. (351) A luxurie tam fe abftinebat, quammortalium ullus alius

,vivebatque contentus quatuor drach-

mis, quas ipfi Seif-ed-daula in diem aflignaverat. Damafci ex

eo tempore ad vitae finem manfit, quem anno aetatis propemo-

dum octogefimo obiit; fepultus efl: extra portam parvam.

Eodem obiit Abu-l-Cafem Abd-er-Rahman ,filius Ifaaci,

grammaticus, Zagagii [feu vitriarii] nomine celeber, fic dictus

ex Ibrahimo, filio Serrii, Zagago (352), quem magiftrum ha-

buerat. Erat grammaticorum aetate fua princeps; auctor efl

grammatices, quae Gaml [id efl: v.aS^oKiy.ti] infcribitur.

Anno CCCXL [qui die 8 lunii A. Chr. 951 coepit] obiit

Abdalla, filius Elofaini,Carchenfis, celeber ille fakihus Hana-

fiticus, fimul et Motazalita, vir pius, jiatus anno CCLX. Item

obiit Abu-Ishac Ibrahim, filius Ahmedis, filii Ishaki, Marvazi,

[vel Marvenfis] fakihus Schafeiticus, Mifrae. Pofl: Ibn-Soraihum

Rais [feu generalis ordinis fui, hoc efl, Schafeiticorum] per Ira-

cam fuit. Inter libros, quos plures compofuit, efl commenta-rius in compendium Mozanitae.

Anno CCCXLI [qui die 28 Maii A. C. 952 coepit] inva-

debat et obfidebat Bafram terra marique lofef, filius Vagihi, do-

minus Omanae, a Carmatitis non contemnenda manu auctus.

Aliquot autem diebus pofl difcutiebat eos adveniens cum copiis

Maaz-ed-daulae Vezirus, Mohallabides.

Hoc anno mortuus efl: Alida, Aegypti Chalifa, ManfurAbu-Taher IfmaiSl, filius Caiemi beamr-allah Abu'-i-Cafemi

Muhammedis, filii Mahdii Obaidallae, menfe decimo exeunte,

anno aetatis nono et trigefimo, feptem annis et fedecim diebus

M m m 2 in'

ABVLFEDAE ANNALES.460

c p ^^X's:x.5 V^Aiai- ^aaX'^

^3f < \-o ^ isXz\.^\^ ^/0

^J(_\3 ^AcV+M/f J^AcaA+if ^3 (^XjC

2i.AM*3f 80vA i^.^.jXA5 5>X5f

2s.Jf f^Xa-Ovi (jjjXaX3 (joXi ^sTisiiif (^o jA«/ g.5f j^^jc)i\ j^iC^'S ^ pVif^

^ &iXX:=x5Xi 2<aXc UA*/^

p_^3|^A?f X-^-X_sJif ^aj(_\/c X^A^

oc^sX/wA+Jf

J^X_AAca3f ^acX+**< 3 (_\+2srx/o (^3 ^AcX+v^f ^Xc

8X.\^^/0 ^X^^ Oy— +3f ^^^^Xsr“UAof ( ^^^^~i.a5|

'^_X.!> 1^3.^ |^AA->X/^ ^AX_5J^^

^Aaa^ ^jX^aX.^^ ^^AA^f ^Aamp*^

^^AcX+wjf f'2^jX^w^3v!^

C*lr c:>?o3.-c X^A^ ( iATX^.!! lKj^c. ^Ai(

^ (^XS^ c ^jX^-aX.^^ f ^Awj^CV^

f

I^CX^ X+^ f jyAA**3f ^ <-\A+s:x3f ^A/c^X>

jj: (ATXJf o^Ji.c &aA »>ajo

p^^3( 0^3 03cVa^ (j-^ ^-U‘-x3f (A*«- 2*?j' A X0A^

^^Aj^A3f X.0A5 '^+A^~ Ci^”^

i}. '^^cA3f XgA5 ^AaXj^

J\»lJ<j^Q.'^ ^33 ^^j)a-A_^ a (;J^

^ —'L\Aaw ^^(A3|^y'*'S^

j^: X_^-3:xaAj> p,3^ oX*i

Xe*i5

A. FVGAE CCCXLIII. GHR. CMLIV. 461

in Chalifatu exactis. Erat orator eloquens, vel ex tempore fa-

cundus: quam item fortis atque bellicofus fuerit, intelligi atque

repeti poteR: e fupra dictis de bello, quod cum perduelle Abu-lazido prolpere gelllt. Chalifatum legabat filio, Abu-TamimMoaddo, qui fub titulo Moezz ledin allah [confervatoris divi-

nae legis] deinceps nobis veniet. Huic eodem quidem die di-

ctum facramentum, quo pater deceflerat, hoc efl ultimo decimi

menfis, die tamen feptimo duodecimi demum admittebat no-

vum ipfi gratulantes imperium, tituloque Chalifae tum primumcompellantes, confumto, quod intercedebat, tempore in ordi-

nandis imperii rebus. Agebat eo tempore annum aetatis vige-

fimum quartum.

Eodem occupabant et populabantur Romani Sarugam, in-

colis in captivitatem abductis, et templa vadabant. (353)

Eodem obiit Abu-Ali Ifmael, filius Muhammedis, filii

Ifmaelis, Soffari [fen fabri cuprarii] grammaticus, traditiona-

rius, fidedignusj e difcipuiorum Mobarredi numero, natus an-

no CCXLVII.

Anno CCCLXIII [qui die 6 Maii A. C. 9 J4 coepit] obiit

Emirus Chorafanae et Tranfoxanae, Nuh, [feu Noachus] filius

Nafri, filii Ahmedis, filii Ifmaelis, Samanida, menfe quarto.

Regnaverat ab anno CCCXXXI, hoc efl annos duodecim, titu-

lumque Emir-el-hamed [feu principis laudabilis] vita bene acta

morumque nobilitate meruit. Poft quem filius, Abd-al-Ma-lek, regnavit.

Huius anni menfe tertio irrumpebat Saif-ed-daula in Ro-manam ditionem, caedebat, rapiebat, et tandem acri cum ho-

ftibus praelio implicabatur, quo magna utrinque drages edita,

victor tamen Hamdanides excedit.

Eodem mittebat Maaz-ed-daula Sebectekinum ad fubigen-

dam urbem Schaharzur (3 54) i fed irrito conatu.

Mmm 3 Eodem

462 A B VL F E D A E ANNALES.

f5.AXi.5f (_^=s:l5f ^A> ^jjwiV.*.x5f (J.A (_\+cs:i^ cA^c VgA?

j%Ax5 f o,4.sn^

^oJ

5.^a5 cJ^f

'^\m

{J.C ^.A_A?^^f (jf OvXJ (jVav^cw i^jm^x':^ ^\.A2s:i.j.5f

5.^i ’5>L^5f (j.^> 0^3=1^ ’^c\.L ^^c i^5 js.5 ^j-rszxS ( (jV«.f^^

if. 5.A <>0.2- (3 aA<^

(j\..A2^5f 0\Ji-c^ (_^.Vji5f ^*a5[ (^va3 '^A/.v\5f »A^ lA aj> U fi^As\.A5 f (j\.4.Ciy.5 ) lXj^C- LM^jf ^Ama 5 ( bAA lA ^ (_^.C^f

0^f> A 2^X5 5.a5 j-*'^ 5.XX.<jj<-5 f^AA^TD L^/0

5.aXXa3 (Jw/0 2^a5

^S:T.^5f lA ^ ^JoV.XjtJ^ t^^mff

^^Av.5cxj^f t_^^4.5f ^ ^^*5f oL'A5C.c (^c^5.jt5f ^^i+5f ^5f

(jAv5(>\j^f ^ 5 f "^loAsf ^.R+5 f iAT5j < j<-0-^'^ L> jis.s5ij\i-f^

?.:>^A5f gj5f f^Xx^3 ^aXXao 5.X/oXc ^Xc ^MA33i)f 5>aXc A ^^

.frsSCit ^C.H teOj fiij>v.ifcfa o*-^,--t>5f AV-C XaXaA/C X/C ^a+^ f*5.2^f«J” J ^ ^ J ^ J

cV.^x5 cX.R.AA?f» C1>XaaX.c ^-.'t-^ '^Jy^(_XAA/JuVf J5i.£^C j^SA+5f

0.A4.5X**/ it.xfp6 fAx-X_i j-i-5f ^5f ^^4.5f ^^^Lwjf lxx^<c^ (^X+c^5f

o^E ^5f (jV+^^ff c\ac ji-0-> ^^^5^ A5^ f ji yf

(AJt> ^jjA5A,j\f ^5 f ’j-^A\ jX^=A.,m,c ^.i^LXK2.X3 UXa^»» 'jw-^X^if

^ j»-^-a_a_3 i^X—Li

.3-0 ,A<_i._A.w« yX-AW X_£._Ai < AA+aX'.^ ^AXiy^ ’^\a*. (^X

C<AC '^\X3^ p«^5f ^5) (jf«.A4.2>. 5._Lc_\Jf

(^.aX^. ^5 f J-=Z13yf ^'S X^3 pX’5|^

isjvjf y*t£?»J3

A. FVGAE CCCXLIV. CHR. CMLV. 463

Eodem obiit Pduhammcd, filius Abafi, vulgo nomine Ibn-

en-Nahvii [feu filii grammatici] celeber, fakihus; item Muham-med, filius Cafemi

,Carchenfis,

Anno CCCXLIV [qui die 26 April. A. Chr, 955 coepit]

obiit Abu-Ali filius Mohtag, qui copiis Chorafanicis aliquando

cum imperio praefuerat; inde a paullo ante laudato Nubo Sa-

manida decedere iufius, prae iniuriae impatientia defecerat ab

obfequio, et in fiipendia Rocn-ed-daulae Buidae tranfierat, in

quibus etiam dies fuos finiit.

Hoc anno colliferunt Moezz, Alida, et Abd-er-Rahman,

Ommiades, ille Aegypti, hic Andalufiae,Chalifa. Paraverat

enim Abd-er-Rahman navem, cui fimilis alia vifa nondum fue-

rat, et oneratam mercibus in orientem mercaturae ergo miferat,

iulferatque fuis divenditis mutatas alias imponi atque revehi.

Incidebat haec navis illuc in aliam, quae legatum litterasque E-

miri Siculi ad MotSzzum vehebat. Hanc Hifpanica perfecuta,

intercepta elabendi via, cum oneribus omnibus capiebat. Vlci-

fcendae tantae iniuriae ergo Motizzus claflem Hifpaniae cum Ha-fano, filio Alii, Siciliae praefecto, immittebat, qui, deprehen-

fas in Almeriae portu naves omnes incendebat, ipfamque illam

magnam, de qua diximus, iam ab Alexandria revectam, capie-

bat, puellis pfaltriis aliisque mercibus ad Ommiadam pertinen-

tibus onuflam. Quibus peractis etiam in continentem terram

exfcendebat iuncta Sicula Africana clafiis, et, qua poterant,

caedibus rapinisque grafiati redibant Mahdiam fofpites. Hifpa-

nus contra milTa clafie alia lacefiebat Africam, fed ea a Moezzicopiis commillb praelio reiecta domum rediit rebus infectis.

Anno CCCXLV [qui die 14 April. A. C. 6>6 coepit] ex-

currebat iterum Seif-ed-daula in Romanam ditionem, ferebat,

agebat, expugnabat arces complures, dein redibat Adenam, ubi

moratus aliquantisper Halebum repetebat.

Eodem

464 ABVLFEDAE ANNALES.

p^Lc r L\-}.c (j.3 ^+c

(_a=eix3 c 'js+jf s l^XxS*

oVAaa£1aj o^ac j^Sa+M jyLA^ < ^-3 L-.yjii Lj\./cj^ LWi (jAiV/i.jt5f L(

P^XjiJL ^Jl3^.A. iif

< j.aXc X_X_A.Aci/o |«Xi OjyH i^\.wAA£=f 0,3

j,xX3f ^"Xj j'k!=:=>\ ^ isj\./cj\ A^oi ?.3aSCj> ?,l20.£>. ^jkS^ jSAjf^yv

^3f^c"Xf (j,c i_/.XxS’ \.Aj>o,2i. j^OvAf j-AL jiVL ^5

^aa. ^]iAc^ ^-c i^Xxj\,/cLi ^ X_A_;ii'A

ooSCif e^M*3 j\.'kf)i\ fogXi f lAK ^xX5f ^X/of J5,jf

^^^.A^^3f Cl^X/0 X^a3 c "^_A_4~-A_X-J^ 'is^kjM ^^jA-X-^O jt'3

(jX^jy+XJ (jX^ f (jX/aC:». JvA^f »AX3 (^O.^ (jXcS^Ayof (^r^»X>0 (jX^^yxif

X.C oX^iYf (A ^

i}. o3j^3 X-C T I^XiXX’^ P^Aa3 t

0,3

1

i) ^3.^0,3f 0,aA!> h. c. perennitas imperii. Malui legere ^^0.3f 0,ajX!>

robur imperii.

k) notat caejium oculis, fed eum quoque, qui palpebrarum margines

natura nigras habet, quae in oriente pro pulcritudinis parte habentur.

/) Xai^». ^4 Raud el-achiar habet ^^3|^AaAf pACstlf ^j^acv Xa:^^j

Abu-Ofaiba (j^a:^,. (j,3 Abulfaragius pag. 316. (j,3

m') Vid. hift. Tamerl. p. 393 lin. 3. Videtur notio properandi in ver-

boyai relidere. HincjiXi probe abejje

;

^3fj.q.^ prope venire ad—Harir. conf. xLix init. H,Aa.*.X3fy^^Xj ”prope venerat ad vitae finem.”

)y,^.!:^i3f Sic recurrit ipfra an. 610 et apud Ibn-Schchnam. Noder

hoc loco habebat y,A3:v3f

«) (j,AA.,« Sic emendavi. _ Cod. L. habebat : fed probabile non eft,

hoyiinem tum temporis 136 annos vixiffe.

n

A. FVGAE^CCCXLVI. CHR. CMLVII. 465

Eodem obiit Abu-Omar Muhammed, filius Abd-el-Vahe-

di ,vir fanctus , olim famulus Taalabi grammatici

,unde quo-

que pafTim Golam (355) Taalabi, fed frequentilTime Motarrez

[feu fartor veftiarius] citatur, unus principum et celeberrimo-

rum philologorum, qui multos libros et obfervationes huius ge-

neris reliquit: natus fuerat anno CCLXI. Aviditas eius in flu-

dia litterarum detinebat eum a neceflarii victus comparandi cura;

quo factum, ut res ei domeftica nunquam non angufla eflet.

Tot numero legerat libros, et, quae legiffet, memoriae tamfideli mandaverat, ut nihil paene veniret in controverfiam

, cui

aptum ille aut locum auctorh, aut fervatam per hominum ora

magiflri alicuius traditionem, non citaret; quod eius memoriaelitteratos induxit, ut fufpicarentur, ipfum in, plurimis glofle-

matis traditionibus mala fide agere, fuoque ex ingenio conficta

fub praeclaris nominibus venditare. Si vel avicula praetervo-

laret, lactabant illi,diceret Abu-Omar [is eft Motarrez]: nar-

ravit mihi Taalab, ex ore Ibn-el -Arabi; et comminifcereturaliquid eam in rem. Omnia, quae reliquit memoriae penu ex-promebat

,libris femotis, et, quod flupendum, triginta folio-

rum millia dictabat aliquando fola ex memoria, quibus dictio-

num vim et linguae indolem explicabat. >

Anno CCCXLVI [qui die 4 April. A. Chr. 957 coepit]

obiit Sallar* Marzapan, Aderbiganae dominus, haerede relicto

filio, Hafano. Sed Marzapani frater, Vahfchudan, committe-bat hunc fuum ex fratre nepotem cum ceteris eiusdem fratribus

difcordiae bellorumque civilium femina fpargens; quo fiebat,

ut, diftractis fractisque, facile quae cupiebat obtineret. Cupie-bat autem ipfe folus regnare. (356)

* Sallar vox Turcica, notat magiflrum vel praefectum.

Inter

466 ABVLFEDAE ANNALES.

(jf &AmsM BvXA v!3oi^2>.

(jTjl^A/^AA^f (^o^f tA+s:\A? (^'i

l_^3nA^ «^JL\3Cx3f ^J oVA*«yf

jwjoiAM c\4.=s=u < ^Jtil/il:^3( (^o>.\.-o ^J\.4.AX«^

^A*m/C ^ ^‘'•**' jt’-^

(A/.C (j.wui.3:-l.Jf ^/o( j^- ^AmJ( S^Sis f

v^ ^amaM 5vXs^ l3 ^^^iX+,5 f

(jArVi V.Q.A/BJ^'-^

j\tM>9 ( ^AoVjjf (—

\.§5y\.^ i^XcU^Ci (J.i c\+2i.f \.^.}.::i.VAO \.§^ ij

^51 L§_X_4if,J-'->V5,

Q>j\.i oVc |,.!> f U^.*_A.+.:^ o^U5 ( i^X’i v-Lacst+M ySsivH

Aao^j

.3 X^=Ei.xAi

Jj: 'S^\^'j^s^ ^^Xij.\^ tjX+S’ ’^A*v ijVs6.^j^ ij (jAiXi ^1-^ 1^

v_^AaJt ^cciA;^^f ^ * * # (j.macs\M v_^'-> X^a^

(_5-?i <3 > ^ «ACi-f j^^1.m^aa3

j^AAil ba|^/C» (jX^ ofAi-> (^-“^X^ A^ (J.-C A_+_=ct.,c

r c^^J^^^^X*MAA,0f ^aa^'J^i3

[^^A.oXo^

..

p) Non infrequens formula; Xg.A^3 <X.».lasa3 f Vid. Elnvacin. £2®

lin. 26, ubi male g^Acsaj edirur. De ctjmologia nihil habeo cati.

Conf. Schultens ad Harir. conf. vi. pag. ip^.

O^^.Jf IJ--(ysA3[ OvS.( (^StlA^f ^jwyXxif ^X3l A.5J2 A+=s:i/«

A. FVGAE CCCXLVII. CHR. CMLVill. 467

Inter memorabiles huius anni cafiis refert Ibn-el-Atir,

octuaginta ulnarum fpatio mare (357) decrevifle, integrasque in

eo tum primum infulas altosque montes, 'ad eum diem incogni-

tos, in confpectum'venid'e.

Eodem obiit Abu-l-Abas Muhammed filius lacobi, ex

Ommiadarum gente, Nifaburenfis, vulgo Afammi [feii furdi],

nomine notus. Traditionum eius feries efr excelfae nobilitatis,

quandoquidem eas a Rabio, difcipulo Schafiaei, accepit. Obiit

etiam Abu-Ishac Ibrahim filius Muhammedis, fakihus Bocharen-' fis, Amin [feu fidus] dictus.

Anno CCCXLVII [qui die 24 Mart. A. Chr. 958 coepit]

idque fecundo menfe, mittebat Moezzus Alida ingentes copias

ad extrema occidentalis Africae (358), duce Abu-l-Hafano Gau-

har, mancipio fuo,

qui adeo, creverat favore fui principis et

potentia, ut in Veziri gradum evaferit. Primam igitur ille Ta-hortam invadebat, indeFafam, anni fexto menfe, quam tamen

tum quidem, admotis nequicquam belli terroribus, fuperare ne-

quibat, portis exclufus ab Ahmede, Becri filio, urbis eodemprincipe atque defenfore. Omifla itaque Fafa procedebat ad

oceanum ufque atlanticum, omnemque interiectum tractum per-

agrabat. Inde verfo curriculo quum rediret Fafam, denuo illam

adortus Gauhar expugnabat violento marte, anno CCCXLVIIImenfe nono, copiis Zairii, filii Manadi, Sanhagitae auctus, quemfecum habebat imperii militaris confortem.

Hoc anno Nifaburae obiit Abu-l-Hafan Ali

,

Bufchangi-

cus, Suficus, e celebrioribus huius fectae doctoribus. Item Abu-l-Hafan Muhammed, e pofteris Abu-Schavarebi, Cadii quondam

. Bagdadici, natus anno ccxcii. Item Abu-AIi-el-Hofain, filius

Nifaburenfis; et Abu-Muhammed Abdalla, Farefi [feu Perfa],

celeber grammaticus, difcipulus Mobarredi.''

Nnn 2'

. ;.1. ' i Anno

468 ABVLFEDAE ANNALES.

^ (jX+J ‘^Aam

(‘ikkiM oXssia5\.3 ^X^-AssOf 2^Axx5f (^X+aXaw

c^AAsriM (^XsciAof (j>/0 .(^cxXseiK c\+=s:\/<?

'"7^ O^-i-5^ (j>^ y*-'^ jiVxwaYf V—aXj^ j>Xi2..<0^f v_^iaiijf X^a:^» ^

^-,5^ V-0-^-^^ f ^m\3 ^Aam

^ J^-Q..+«C OCXcVw^vC ^^loLASVi (jVijyJf

r

^.Aa-f (^-0-? 2^aXc f^/c(-X’^ ^s:i5Xa^

^

, . ,* l^_§.X.AXi \..^.^.J^

v3 f^i ^_^c_\5f C_^A*« "i.AM\5f »lX^

Sri^* ^a;^2w Jf jXi_^ J^A^ (J-^^ '^/^1^ 2"*^

• ^ #

^aXK ^A.^=2f^ sjviwf X/C I^v^Aaa.^ tJiAxa4.if ^S^aXc

tXi (jX£=:^ < QA^Xj ‘^A+aXS' vA cXa*« (j«aXi:i'.^ ^S.As:^.^^J^ A

jt-Xi iA^la3f A 'i (jXi ?v_^3t.s5f ^-’XJJ^^ ^AXc J^X.i^

j^jXmAjJ Ov^-AmaJ JS^jA^^Ai X.^ECT.51^ J^^(_\3f i^^Kuj (^XS^

/ ^AC (^f^i oXAsf ^jf JXXj ^-aJ

sii

q) fcilicet

r) tA:ivf^3f lXac- Sebekaeus exhibet pCesii^f cA^-C

s) ^_^xS p^lc Ita mecum Sebekaeus. Cod. L. hoc loco habet

i_^X3s'i l'ed deinceps l^XjiS*

Cod. L. - (jfi3^MA^^^

x) Mallem

y'), Deefl nomen patris. p

A. FVGAE CCCXLIX. CHR. CMLX. 469

Anno CCCXLVIIL [qiii die 13 Mart. A. C. 959 coepit]

obiit Abu-Becr, filius Solaimani, cognomine Nagad ,fakiluis

Hanbaliticus,anno aetatis quinto et nonagefimo. Item Gafar,

filius Muhammedis, Galadita, Suficus, e difcipulis Gonaidi.

Eodem cara fuit paBim terrarum annona, ob pluviarum

defectum.

Anno CCCXLIX [qui 2 Martii A. C. 960 coepit] coge-

bantur fratres, Marzapani filii, fubortis inter ipfos diffidiis, Vah-

fchudani, communis patrui, auxilium et arbitrium implorare,

de ineunda reconciliandorum animorum ratione per litteras cumeo agere, tandem fuorum corporum copiam atque potefiatem

ipfi facere. Neque nefciebat ille adverfiiriorum flupone in rem

fuam abuti. Compos enim illorum factus perfidus homo car-

ceri mandabat duos eorum praecipuos, Hafianum et Naferum,

una cum matre ambobus communi, et deinceps necabat.

Eodem anno impetebat Seif-ed-daula Hamdanides Roma-nam ditionem nova incurfione, ingente cum exercitu, fubige-

bat urbes et arces, urebat, vaftabat, trucidabat homines, pecora

€t opes abigebat ,Charfianum usque procedebat. Sed redituro

domum intercipiebant Graeci viam per pylas, eaque ratione nontantum fua recuperabant omnia, etiam hofiis potiebantur impe-

dimentis, et, quam pafii fuerant, iacturam tanta compenfabant

in Seif-ed-daulae copias edita ftrage, ut ipfe vix cum trecentis

falvus evaderet. Id futurum praeviderant rerum bellicarum ifto-

rumque locorum ufu periti, fuaferantque propterea Hamdani-

dae nollet via,qua ifiet , ea^ciem redire. Ille vero fpreverat

confilium ,vir folus fibi fapiens , monitoribus afper

,quem

omnia per fe, nemine confulto, gerere volebat, ne, fi quid

rei profpere fuccederet, id confiliariorum fapientiae, non fuae,

imputaretur.

Nnn 3 Hoc

470 ABVLFEDAE ANNALES.

Cj'® 1%^^ iNAAM^f OASb

gisiiM ^A(j jK^'0 ^Vsra::^ (^Aa3f ^0a:^

jt-§5U.’if ja7 j^-§*a+2^ ^a5 JAM^H j^.siiL\i

-3:1^5 f 1^r^AaaaM ^A^3Il5f V_a.j^3 "(J^AamM s.^s^

OJ\^Qmk/0 Z ^A*« 'i^^K (^OV.A^A3f

jt_A_3f^ ^_\a.v <-\_A_MA_c>.^i ^3 j^c^jl CA\?

?$: —j\..c_^

< (^\.*«|^^ C^-c <’ '^^LaV^ j^ama^.;^ '^am/ |v'3

Ova- j-*o^L a^LaS^j ^maC (^o'<-^ Q.tAAAd:n,Jf ^^3 S^aavaH »Asi> ^3^

v1^\-4.5 0<A" ^7/”^ (jJVacV ^X.Jf

j^3 J^A2A/0 »^AA3 v^_A.A_Ai\.i f 1^.0A>

•?• (-\v.f ^3 (A+C^f ^v3 ^aAaaaaI(J>3

<A+^f j^3

Aa- V^^3 'j.AAW.H S«Aiii f (jAALvj^f t_A^\-AO sVi,, ^ro

(J.3(jLriy.H AaC ^3 A+S:1a0 ^3 ^X3f Aa-

(J.3A^^IAl

(J>3^.AoLjf

cA/C i^\j^oj< 3 Aa- <j«3 pV^l^ib ^3 j»,.5Cs:\3f

0^a3[ (jV.5^ f jvAvj j^aJ^Aa^^ C_3^3 \.f,K2.'i^ ?>Aaa/ j^/jAvk^^ t^3^\./cf

(jjkA^AjYf ^^VsZlAof (j.A^^/o'^! (^XVi ^A? ‘" (^VAVA^

&.Xa3 (j\-^=^ (j.AA^4.if y_A_A3 AAVsraK i^l3(j\.3

(jV_A-:iyJf A-a-^: L^.3^l.3:i3f A-a_3^ ^_a.\j^\.3 j»-0-3

C ^ - a Lxt ^_A»AW (« A^1«/0 ^ ^

V*Xi

z) o\-cL^= Cod. L.

A. FVGAE CCCL. CHR. CMLXI. '471

Hoc anno Iflamirmum profeflae fuerunt paene ducenties

mille Turearum Horcatae* [feu pagi vel tribus].

Eodem occupabat nocturnus torrens Aegyptios et Afros,

aMeccanis facris domum remeantes, in aliqua valle, in qua te-

tenderant, omnesque abreptos cum farcinis et camelis in mare

[rubrum] abiiciebat.

Eodem anno, aut certe circa, obiit Abu-l-Hafan Tinati,

fic dictus a Tinat [ficubus], vir centum et viginti annos natus

et miraculis clarus.

V Eodem obiit Anugur, Achfchidi filius, Aegypti dominus,

cui fuffectus eft frater.

Anno CCCL [qui die 19 Febr. A. C. 961 coepit] idque

die quodam lovis, undecimi menfis, obiit Chorafanae dominus

Abd-el-Malek, filius Nulli, filii Nafri, filii Ahmedis, filii Ifma-

€lis, filii Ahmedis, filii Afadi,

filii Samani, equi lapfu humoallifus et confeflim exftinctus. Succedebat ipfi quidem frater,

Manfur; Chorafana tamen ex eo inde tempore feditionibus agi-

tari, et Samnidarum imperium labare coepit.

Paullo ante, menfe nono fcilicet eiusdem anni, obierat

Andalufiae dominus, Abd*er-Rahman Nafer, filius Muhamme-dis, filii Abdallae, filii Muhammedis, filii Abd- er-Rahmani

,

filii Hakemi ,filii Hefchami , filii Abd- er-Rahmani advenae,

exactis in vivis quidem feptuaginta et octo annis, in imperio

autem quinquaginta cum dimidio. Erat colore candidus, cae-

fius oculis, pulcher facie, primus inter principes Andalufiae Om-mladicos, qui titulum Chalifis proprium, Emir el-Mumenin [feu

principis fidelium], fibi arrogavit. (359) Nam antea fimpliciter

privatim publiceque Emiri et filii [feu e progenie] Chalifarum

falutabantur. Neque ipfe nofler Abd-er-Rahman primis viginti

feptem imperii annis hac de confuetudine deflectebat. Tandemvero

* Corrupte vulgo Hordae. A.

472 ABVLFEDAE ANNALES.

AAX=e\M AAX:si3f i^3u6 \.+Xi

j.^\.k}i\.i (^f Aaaa:^ j.k\ ^^AA/^+Jf ^aA^

V+^ c (_x^ pf < 0kAA-<^+3f 5w5 5>X3f

f^Ac2.AA4.iL (jX+CiyJf <-\^C (^3 j^Cs:T,3f J\Aif 8L\Jt3 oX>«

i}. 1^0 3<-\^ ^/Clxc Ov:i.3 (j\.A:iy3f 0^ji.c o^Xa^

L\^c QA»V-j.x3f o3<-Xiv>> sX-Aa-3(Jf Aao.5 ^L-> ^A^vJf n\i^ v!j

^^aA-c (^f S>A*w A^ (t/"”^”^!?(^i (^AMs:i3f jA3f

pU J j f AA3.ii5f (^v4..o (J.A? ^

'&jJ.Mt\CS!\3f 8L\Jli i_ aAaAJ p> ( X-0_X.^-5 1>A3i3 ^+/vv\JLl)'^

K^‘-\3f

if. of<A_?..A_3 S>_1^_ax.3^

i^:iXj<o tAA;i.i>.^f aAa..^ \.k^^j\ (jX^ I^AT'Ai ^Xsxji/ (j.if XgAJ^

c (_^A^ ^Xs^ 8(^ac i^ajX^^ ^A-.^3Xj blAaaji/

( I^C_3i3 ^aj lA^iXi (^.jf &(-X^ (^CiXlif j^iXr^ c\A;iIxi.^f oX^ X+Xi

p^Aj(.3f pi^3 &Ai)f^;c3 Xgj pXsf^ ^ ^cXXi’:?f pAi3f o.'jXs^

( ^iX3;•^J j\^iX5^ i_>i^A3f \.^j^=> (^3f oX^ii

j^Zo^+.5f ^CiXi f.joXA^vXi j^AS^ lXac '->3 ^aaaA3 (jXS^

( X

0..Aac> ^X3f DiAAAaXi

A*^ ^

n) -LaX^* Male vertit Elmacinus p. 114 lin. penult. /ejfus ejfct. Lectio* \J * WJ

^ ^

vera proba , iam oblbleta, efTe videtur ^laXa fefe hi clinare , proferni

in latus prqflernere in latus, a latus. Scholiaftes ad Ha-j:

mafain : ( (_\:i.f ^jXc sXX3f foAjX:^v5f^l3.X3f

' < X\a.il sX.\;tA5 (JXXj^ Mcidanius de femina libidinofi: oXCii

’j.AX:k3f Xa> -LXj ”quam paene pollit libido in latus prolLcrnere.”J

A. FVGAE CCCL. CHR. CMLXI. 473

vero perfpecta imbecillitate Iracani Chalifatus, et Alidarum ia

Africa aeauilatione accenTus, qui viribus aucti Chalifatum etiam

fibi titulumque Emir el-Mumenin fui iuris faciebant, idem fibi

quoque a fuis tribui, et quidem non modo hoc titulo in preci-

bus publicis compellari, fed quoque cognomine, quale Chalifae

aflumere folebant, Nafer ledin allah [feu aflertoris divinae legis]

cohoneftari volebat. Matre natus fuerat pellice, nomine Mada-

na. Patrem excipiebat unus ex undecim, tot relinquerat, filiis,

Hakem, qui titulum Montafari (360) [feu divina ope adiuvandi

et tutandi] accipiebat.

Hoc anno coepit fupremi Cadii apud Bagdadum munusvaenire. Redemit Abu-l-Abas Abdalla, filius Hafani, filii Abu-Schavarebi; pacto tributo annuo ducentis millibus drachmarum

auctore Maaz-ed-daula Buida: exemplo ad eum diem inaudito.

Ab hoc facto initio cetera quoque primi ordinis munia, ut Quae-

ftoris redituum generalis, et Praefecti praetorio atque urbi, certi

aeflimata et redemta fuerunt.

Eodem obiit Abu-Schogaa Fatek, natione Graecus, quemAchfchid , Aegypti quondam dominus

, ab eius priore hero

[mercatore] Ramlae redemtum magni fecit, maximasque ad di-

gnitates evexit, ut, decedente Achfchido, formidandus efiet ri-

valis Cafuro, illi, qui res imperii pro rege puero adminiflra-

bat. Huic igitur, hactenus collegae parique, parere dedignans

Fatek Mifra excedebat Faiumam, quae urbs ipfi ad vitae ufumattributa fuerat; cogebant tamen ipfum haud diu pofl loci' grave

coelum indeque contracti morbi perpetui, quamvis invitum,

Mifram repetere. Neque gratior hic reditus Cafuro, atque ipfi

Fateko, accidebat; ideoque reveritus eum Cafurus officiis de-

mereri Rudebat quibus poterat omnibus. Ita permittebat Mota-nabbio poetae, quem tunc alebat, ut Fateki laudes illo carmine

celebraret, cuius initium efl:

Tom. II. Ooo Non

474 ABVLFEDAE ANNALES.

vJilaAjf L\*M\/jXi < JV/c^ ^

J?. ^^l.*A/of \..«^ (^^X*5 f ‘\h2.y.\^c (^^i\.AS^

( ocXAAaXi ^^AA+if t\.‘Sj\ (^jIA \.+^

JaL> \.+§aa> ^AJcAJf^ c UtXXi

f \ 0

€ ^sVwVi f pl+=sTJV.J (j^:st!^ ^A.A.2k.t 0*1^^ {^>0 d ^ ^jf

< V0AA> ^Aa.A> \.4-C(J^

3\.A:si5f (jA.aq.'J

<• ^4.iiAi ^Vsn+if f i^MKXj '^XA^siiif (3 JoJVAj ^J,AO^

( g^A3..j.5f V./0 V^ V,.^ J»j\.AA3 ^ (^\..<^0K ^tXJf

OLXA:ta3

^) (jV5^ Melius

f) huc illuc iactarz prae anxietate a (_^V5 quod de omnibus rebus

fluctuantibus dicitur. ^+.:s\aH fefe colligere , conjlantem m rebtic

adverjis monjlrare. ^Oj—J retropellit. Marzukius ad Hamafam:

< \3 (jjwACaJI

et alio loco : c_ACH

(fj reftitui ex ipfo Motanabbio pro codicis L. V Improbat

hanc phraflu ut foloecam, Vahidicus, commentator Mo-

tanabbii; 5^a/o J^ac (^a:^ Mihi vero J^ac (^a^

longe aliud efle videtur, nimirum metuere, horrere aliquid, adventu-

rum c. c. cum contra SsA/c fit ) ob aliquid anxium ejfe.

p\.As:v51 cum Kefre fub Ha efi: fatum letale, ab decrevit, fanxit,

f')Ita reftitui e Motanabbio pro codicis noftri ^ ‘AAAAs:i5f

g)Scholiaftes Motanabbii ad hanc vocem

:

( V^Va/O [,JC>j.~ A+aa\M ^0A^

^-+-SSfcA^f

\

A. FVGAE CCCL. CHR. CMLXI. 475

Non funt tibi* quidem equi, quos dono des, neque funt opes.

Eloquentia itaque fuppleat fortunarum defectum.

In eo carmine radiat praefertim elegans ille verfus:

Fateko fimilis. Incomparabili huic viro alios comparare, idem

eft, atque cum fole, diminuente et clauda comparatione

eximia quaeque conferre.

Idem po£ta Fateki funus lugubri carmine profecutus eff, quod

fic orditur:

TriRitia me iactat defperatione : contra me reprimit fana ra-

tio, animum colligere. Lacrimae interim viciRim mo-do huic, modo illi, inftanti et ad fe trahenti, nunc ob-

temperant, nunc refragantur.

Interiectis aliquot verfibus fequuntur haec:

Paveo et animum defpondeo, ubi ab amicis divortium mihi

faciendum eft; quamvis, ubi fatum ipfi mihi cernam in-

itare, fortis fim.

Stolido limpida eft vita, aut incurio, quid olim acciderit,

aut quid ipfum porro maneat. [Sapientem autem ad-

verfi cafus affligunt.]

Si quis ipfe fibi obtrudit errores, cogitque fe quaerere, quae

acquiri nequeunt [vitae, voluptatum, opum, nominis,

immortalitatem] ille tandem ufu difcit abfurda et ho-

mini negata a fe appeti.

Vbinam quaefo funt illi, qui piramides Memphiticas con-

didere?

Atque ubinam funt eius operae et architecti? ubinam funt ifla

tempora, quae illos tulerunt et abftulerunt? qua clade,

ubi locorum, ftrati iacent?

O o o 2 RefU-

* Poeta ipfe fe alloquitur, et reprehendit, quod nihil habeat, quod principi

offerret. A.

476 ABVLFEDAE ANNALES.

IJ.C oLXcslaJ

^/0 i^j\.iM \.0.a5 C

\-_.0-X_dif f^Xx^ ^^ac ^^Xa^ otXi-AACtAJf

c X^-A-C O^X2» ^Xc /jAaa»

CA5 X-.0-.C.aX3 t_^X^ J^A3L\aO "^Aa^aH 6^^

j^.Xi e '-J^kc. "Kf (^Aa« Ja^ J^XrJ LjtAA.VAA0U\5( X.^-Ajf J\X*A<

( ^^A^^^ACAA^f J\*a7 (Ja+a5^Tsni r h Jasstta '^a^caK C-^aah/ vJtcsLXj

OtAMAACU\M J~aX’3 ^Aa> (^Aaa;|y3.j^

^AsiXAof (^5Xc^aX5

V„XAAMAC<»\3f f ^J|J^t^-X3f ^y4.uk3 l A^X:^ ^AJCAaO ^J^Xi» (^_A->X^

'^Aa5!.3js^ XAif ',\^c_\3f (^AvJ A^i.^ J^.sis^j^^L\3f ^aC ^jX+aXa X-^-.^i

^.A23^SEx3fJ^j-33

0A-^-Xai^ ( ^AiS:xJ ^ X_a® ^^MA3f (Jaa^

^^3I |.»fi^3f ^'^\.xs ^^Xa3 a*\aa/|

J*-' l*g^'iX*^ < j^AAA3f I^aX".^ '&ajOsa3(

S._A_A_i 'jAi:y.^3f d.3Xqs^ i-^Xc^ ;_y^^ (J“”^ 2*^('•'•^' Cr>^^

^Xc L-Xa;}('"l?

(^JAiXajI (^0a3 jAA;^Xi OvXAf (A (i)X^

3^=rxA^ cxX.i.3f UA=s:i0i f X.aJXc». •MA.3f p^^5f UcAci^i f eX:i.f j^^AA-Vf

lA33 j-i^-C. S\^X.f<3.-i ^4.a(^ c.-aX^S:^

LA{^*A\3f ^XXi_?f^ 2SAi3«vi3

^4.s:Vi j-0-^ ^ ^ (wi-A^A ^ XaJ L+A^ ?aA,SA^

O^AAAAACL\3f pXif^ f l^Ovi OvR3 X-.C j^y::i.Xi l-Xaau<iO<3[ ^-A>f j4_AAx3f

(p3^Ji3( o3o pj-l ^a.5 ^3Xa3U Memoriae digna quoque funr quae

Tebrizlus ad v'crfum aliquem Hamafac habet de his piramidibus :

(^C^A»;;AA+3f (^v3 (jXama> <^j

.x.3 X+s^X/O (j^^3f (j.f j^?

^CX-c

/

A. FVGAE CCCLI. CHR. CMLXIL 477

Reflitant quidem monumenta pofl fuos conditores aliquantis-

per; verum et haec tandem aliquando, fubrepente exitio,

illos fequuntur.

Anno CCCLI [qui die 8 Febr. A. C. 962 coepit] occupa-

bant R.omani, duce Domeftico (361) [Nicephoro Phoca], Aiii-

Zarba [v. Anazarbnm] pacis pacto, paucisque aliquot ibi perem-

tis plurimos inviolatos dimittebant.

lidem eodem duce victoriae inflabant, vultum tam beni-

gnum monflranti. Halebum impetebant, et ipfa urbe, praeter

arcem, potiebantur. (362) Quod ita contigit. Domeflicus Seif-

ed-daulam fecurum, omniumque rerum ignarum derepente ob-

ruens, copiis per otium contrahendis excludebat. Correptis igi-

tur paucis, qui aderant, iactabat Halebenfis belli aleam, fed,

amiHis longe plurimis, cum exigua manu in fugam ibat. Sic

patebat Graecis omnis ager urbi fubiectus, patebat ipfius Seif-

ed-daulae regia, cui nomen erat Daran [feu geminae domus],

extra urbis ambitum fita, ubi tercentum argenti utres* invenie-

bant, quadringentos atque mille mulos, armorumque tantum

apparatum, ut modum paene excederet. Vrbes moenia tum ad-

motis machinis quatiebant; depulfi tamen oppidanorum fortitu-

dine, fuaque fpe deiecti,proximum in montem, Gaufchan,

concedebant. Interim incidebat in cives et praetorii peditatum,

feu praefidia, ob quasdam in urbe rapinas, feditio, quae moe-nia defenforibus, in forum concurrentibus, nudabat. Quam vi-

dentes Graeci foiitudinem et inteflinum tumultum, fubito adorti,

effringunt portas, gladioque in virilem aetatem grallantur; plus

decem millia puerorum utriusque fexus afportant, et praedam

cogunt incredibilem, cui deferendae quum non fufficerent, quaepraeito aderant ,

iumenta, igni dant, quae aufferre nequibant.

Decimo ab ea victoria die, receptui canebat Domellicus et gra-

O o o 3 vem

* Vter argenti continet decies mille numos argenteos. A,

478 ABVLFEDAE ANNALES.

»o^> fexAc ^sn.!>yl pljjf 'i^XM.'S

^4.Cy^ kJ..

5X5 j.cfzyJli

^ S>^c\3f ^A/^3f 6v3vi^ S:^

X/O C\9>-X*M4.Jf S>.^<-\5f ^^'0 J-Ai S.>cXc (^A^=5 XgA.^

'^^l^Xi v^Aac ^j>/c (jXaAa*; ^J.5f <sij\jiJ<3 »jvib

j\J X^f ^A3 »tA> 0>,kc. (j3 ^*v.=s:-iJf ^A>c \fOsi

^^Xif (^.«9 (i)Xr^ X+Xi ( (^c / Xif

n 'i..!^(Aif j..x.^ ^Xc (^.^X^4.3f ^_A^3f j\X;C:-X5 <• (ja>Xa33 (^>qr^ »j

^ < jkX3f (iZ“A+^Xii.3f 5^X3f 5 ^

(^3(Ar' <• 'i^i^\xjc fcA:i>.f AJ

^ ^33 ^A+XwA+3f O^X_*« C(-X_R_R_3f t_?'^ V-3 ^A«\3f ByXib L;^

^Xc X_A(-\_:Ci^ (^Aa,s:i3f ja.^! f^/o f^csiAXi &_a.X_X.jo

28^-R+3[ -wf ^_R_..^AM j\.Kl^ OvR3 y>A+XM*+3f

^ L^XR3f ^x+3f (^3f

(j^Aa^ ^_A>X_’.:^ C.A-A-/-AX3 i^3(_> (^-cs:^Ai X,.g_A.^

2S—3 j^X_s=s:\^9

f^b (A-a.r.a« X^3i^j-^3

lJ X^a^

4 X^i ft-\XXA/o (jX^ ^X4.A/c? ^J.AC (jfc\+:^

X§*^

O-S*'^aaa!> t- 3o »3 ^3 X+^3 (j^xXiaj qjjXa3U (jX/^ 3[ (iC3j i^X/®

< j^Xa^X^ Xa^^ Xa^sIsI Xa.0jf ^:.^”^^ARa3 ^aASTI/C ^C3o^

< c^X:sts:i3f (^/c pXR.3f pj>^^^_a2.a>*Xa^3 Xas4> (ja/Xa 33 (^<^R3 ^_3X^

fjv^ '^'^3 |^3Xi X+r^^A^3f A^3) ^/cXr33 (^3tAAi

A. FVGAE CCCLI. CHR. CMLXII. 479

Veiii praeda exercitum deducebat per agrum Halebenfem, pagis

parcens, iuflis tantummodo colonis Terere et coleres altero anno

fe rediturum, et fruges comportaturum elTe.

Hoc anno fubigebat Rocn-ed-daula Tabareflanam et Ge-

orgianam.

Eodem infcribebant Schiitae, Maaz-ed-daulae iulTu, por-

tis templorum Bagdadi dirarum hanc formulam: ”Aeternum

abominetur, et amoveat a fe deus Moaviam, filium Abu-Sofia-

ni, et eum, qui genti Fatimae Fadacum eripuit,* et eam, qui

Hafanum in avi fui Muhammedis tumulum inferri vetuit,** et

eum, qui Abu-Dorrum Gafaritam in exfilium egit, et eum, qui

filium Abafi exclufit e numero candidatorum Chalifatus. ,,*** Ve-

rum delebant aliqui diras illas de nocte. Quapropter Maaz-ed-

daula , fuafu Veziri fui ,Mohallebitae

,deletorum loco fcribi

tantum haec verba iubebat: male perdat deus eos, qui gentem

apoftoli fui inique habuerunt j nemine nominatim, praeter unumMoaviam, defignato.

Huius anni menfe penultimo appellebat ad Siciliam Afri-

cana claflis Muflemica , et Tauromenio (363) in medium octa-

vum menfem obfelTa potiebatur, urbe in munitiflimis infulae

habita, et quae plurimum negotii Muflemis facefliverat. Haecurbs, quoniam aufpiciis et copiis Moezzi, eius, qui Africae do-

minabatur, Alidae, fuerat expugnata, pro Tauromenio deinceps

Moezzia dicta fuit.

Hoc anno expugnabant Graeci arcem Daluc, aliasque tres

circa arces.

Eiusdem anni decimo menfe auferebant iidem captivum

ex urbe Manbeg, cui praeerat, Abu-Ferafum Haretum, filium

Saidi, filii Hamdani. (364)

EodemI*' Abu-beci- Challfam intelligit. Aiefdiam. Tom. I. p. 351.*** Otinanum Chalifam,

'480 ABVLFEDAE ANNALES.

^LjLAjf (j,i <_X+s:ixj ^6'*^

j^L\A3.3f xVA;*(

t^_\_£wij jP

^^mxc c!i>^i (^j\.^ Ok+sii/c

J-^5 fo ^Ac

|».^AAftfo (jf ^JAi\.A5f &^<-XJf^k \ J^s:^+3f ^4*-^

^\/0 ^Vmi\,0f .^jdzxJ (j^ ’^:^V.AA yfj

J*ii f^Xc (^3 ^AMo2ET.3f (^Xc ^+liXj^ ^^g.j\.A!> ^XX;wi cA3

3( s^_x_0 (,^3ij JA/«? ^Xc O ^AAMkJf (,^^30 o>jIa3(

^ ^ j<“0-^-'*® (^V12A*m3^

I^a33 (jXr’ V AAaX3f ^^J^fJm3f ^4”^

^X^A^3f

Jf. VXAm\/0O L-^A^«A+iji ^g^X/0 |^^3f \.g.A^

iJ 5.A^3f J^\.gE\.3 5.^0s3f ^jt^7 ^/oL A VgA^

j»,_c^j(_\c <a-a-x_> X_iyi oXac^L 1+^=3 ^^A3|^ c\X^3f

-xjx oV5^^3f^ ooLc\3f

’&!^C-\3f ji^A> J'X'^v XgA^ f '5>j\.AX!^ ^Ama+3^ C!l>^i 5.Aa« (^Xs.-O jv3

^^a3 ^3^c-\3f 1^3 ^^Xo ^3^AAA^f^

^J\..4._3 Jj»<^+3f ’j.^Ov3f j-AsL vJiX-A-i^^f X+gAAiJ^.3

f

3$C of‘-Xs3 &^c-\3f ^Xyc ‘ i^c\3f J.R^ »\.^a!^3

^) ^+3:iJ fcil. ^As:tJof vel ^c„= Verbum militare cogere milites,

i) j^gAA? (JtAj Mendum. An |«-0-3 ?

k) ^.)Ki fc. pVc de anno proxime futuro J-Ajj ^\.c

A. FVGAE CGCLII. CHR. CMLXIII. 481

Eodem obiit Abu-Becr Muhammed, filius Hafani, vulgo

Naccafch [pictor, vel fculptor] dictus, Moeri, auctor libri, cui

titulus: fanatio pectorum [Schafa es-fodiir]. (365)

Anno CCCLII [qui die 29 lan. A. Chr. 963 coepit] obiit

Vezir Mohallabita, munere fuo tredecim annos et tres menfes

functus, vir excelfi animi, prudentia, litteris et praeclaris vir-

tutibus exculti.

Hoc anno iubebat Maaz-ed-daula Bagdadi tabernas et fora

claudi die primi menfis decimo, luctumque publicum inllitui,

feminas prodire pallis crinibus, atrato vultu, veftibus laceris,

plangere genas, in honorem fcilicet Hofaini, filii Alii. Quod

Sunnitae impedire nequibant, ob multitudinem Schiitarum, quae

Bagdadi maxima erat, quod caput rei, Sultanum, Maaz-ed-dau-

lam , addictum fuis partibus et protectorem habebant.

Hoc anno Cadi Bagdadi millionem a munere accepit, Ibn-

Abu- Schavareb, et abrogatum, quod is eo nomine fpoponde-

rat, tributum.

Eodem occiderunt Graeci fuum imperatorem [Romanumiuniorem] eique alium fubrogarunt. Tum filius Schemefchkik

[Tfimifces] evafit Domefticus. (366)

Eiusdem anni menfis ultimi octavo die iuflli Maaz-ed-

daulae urbs Bagdad exornata fuit Iplendillimo cultu, publicaque

prodita laetitiae indicia, ut folet in fertis diebus, ob fertivita-

tem .... * tympanaque et tubae tum fonuerunt.

Anno CCCLIII [qui coepit die ig lan. 964] potitus ert

idem Maaz-ed-daula Nifibina et Maufela, pulfo N-aler-ed-daula

Hamdanida, earum domino. Coiit tamen deinde inter eos pax,

pepigitque Nafer-ed daula pecuniae fummam pro Maufela, qua

ut cenluit Maaz-ed-daula libi fatis factum, Bagdadum redibat.

Anno* Arabica hoc loco corrupta. A.

Tum. II. Ppp

482 ABVLFEDAE ANNALES.

J

^ R_A4.*aX’3^

’ C V^Ai (^AmaA^ ^AC X^ISXXj^ Xib^-oXsZTi '^AaAAa^Jf

1^'^ v\_Ck.|^ P X-Q-X-ibXi <.^AmaH

( (jjiaAj (^s:i3 X^Xsiif (jXS^ f p^^3f iaX3 ^5f pgXX^

p-X-wA^ p.^-A/cX^ X^X^I t_^XX^J^**'

[^'"^

P^a+s:tJ ^J.•C ^^Xa? j-**^ S:^X^Xsbf J^X*;^

^A-LaO^ X-A.^ZsXLjf ^5f I^X;^

X-^.-X-sbf 0^*> X§A.n X-^-A-An:^

j;t S.AAAloAllMJiJf ^if p5j.M I^XaJ oXc pS* <• p0At2.Jt>

vj c (jf(-\+^ ij.) ei.A«. ^Xc '^AAiijf J.ibf &A5X:S1/<J ^st>

^x? |^^_A2.-C^ (j^A-OCAX+if 'jwASXlijf S.A/A\3f 8AA

XLf cJaM pu\XA3f (^X^ f '^^(A^f cAam/ f^A3Xi^

(JIaam (jX^ ^ cAa«. J-Ac ^j•’A’:^ iX§>

i^X_MA-> 2^--coXs- (^.^amC '^^(A^f tA-i^A" (_y*^^'^ (J“/;'^XiXA+^ '^^(AJI

vJi/j^^ ^AXi XXa.C^ A^X^ r '6j\.^i ^.o (^Xs:a^ ^>cXji3f j^a;i.^

iSA^=>Xia3f UXa-u^ ^AsiTAsf

c Xa^-^'*^ X/5 L,

X+^Xa3

^^cX/»A\3f^

^

^^a3 X^a^^

)|C«\3^aC^(^ ^C\A^^33 A\A^^3f C\a* ^^AAAA3CL3f 2^Aaw|^

X0-/;3f {^^I*\k9 sAaS^ gj+AAxi "cXX3:T.a5 v^ ’^^SC3X3 '^A^-aX.^ C!1>A-^' ^Aa«

pAiisT33 c^XaaX3[J

^Xaa>^ ^j^3!3f d(AaS^

^J.Ax3f

/) Erat in Arabico ^jA/XAJt3f Xif; quod nihili eft. Ergo aut (j^XA^t3f ^af

legendum, ut in Latinis exhibui, aut delendum illud Laf et Abbas,

patruus

A. FVGAE CCCLIV, CHR. CMLXV. 48;

Anno CCCLIV [qui die 6 lanuar. A. C. 965 coepit] Ro-manus Imperator [Nicephorus Phocas] corona cinxit et tandem

expugnavit Mafifam, die Saturni, decimo tertio feptimi menfis;

et pofteaquam gladio in incolas defaeviiflet, parcebat reliquis et

captivos fecum in ditionem fuam rapiebat. Ducenta fere millia

hominum numerabat urbs. Inde petiti Tarfenfes fe fubmitte-

bant , et incolumitate precibus impetrata emigrare iulTi funt.

Emigrantibus e terra marique profecutores, a quibus in tuta lo-

ca deducerentur, a Romano usque ad Antiochiam additi. Tarfi

fanum tunc in flabulum abiit, fuggeltus in ignenv, urbs aliis in-

colis, et novis aedificiis atque munimentis inftructa. Dein redi-

bant quidam paullatim ad priftinas fedes,

alii prorfus non ex-

ceflerant, Chriftianam fidem profefii. His rebus gefiis redibat

Romanus Conftantinopolin.

Inter illos autem, qui Tarfo Antiochiam commigraverant,

erat praecipuus aliquis tribunus, nomine Rafchik, qui Antioche-

nis, ut iugum Seif-ed-daulae Hamdanidae excuterent, fuaque

in verba iurarent, perfuadebat, eosque ideo Halebum ducebat,

cuius relictum ab Hamdanida rectorem, Curubam,* nam Seif-

ed-daula tum Maiafarekinae verfabatur, infertis armis lacerte-

bant. At propere mifla ab Hamdanida Halebenfibus auxilia cumduce Bafchara, eunucho, et Curubae fociata, Rafchicum vincunt,

perimunt, et Antiochenos, unde venerant, reficiunt.

Eodem anno Motanabbi, celeberrimus hoc nomine poeta,

una cum filio, ab Arabibus fcenitis opibus fimul vitaque exu-

tus fuit. Verum viri nomen erat Ahmed, filius Hofaini

, filii

Hafani, filii Abd-es-Samadi, Kendita; natus fuerat anno CCCIIICufae, in vico Kanda dicto, unde nomen habuit, non autem,

quem in errorem pronus ert prolapfus, ex illa nobili tribu, quae

reges Kenditas edidit. Nam tribu erat Gofita. Ferunt eius pa-

P p p 2 trem

^Ad a. 357 hoc nomen fciibitur Qtiruia. A.

ABVLFEDAE ANNALES.484

< \.0A/O OV*iV^

( x\.cxc^ (jjjVa3i (jw^ ^\iA3f i^xLj j.c\.^] ^y^'^

s Aa3=^+M A^ 5*-^;? A+M jA^j La:^. (j^Ac

\.^a5^0^ A ^XA;i-f^ sV^AO P^maM ^.^AA+Jf p(A*3 p’>

^ \.g.A^C. ^J.AxXliA^ ’^xX3f|^3

^a3 (JsAJ

^?T,A^3( ^^.*j3 ^^A^ (w^^^3f ^-A-^ CX^auAau^ (^“

fj''^pS^V^J Js.3 JV3 ^\.AaJ^f oVaS^ (^:i.Vad ^Mj\k]\ (Jkc. \-4

^4 J\.3( cjiy^ (J^==Af kJ ^-saaJ[ JVXi (^\x.9

pXi Xa3VS’ X+^3 (-\:>f (jf ^Xc ^V/J c!i>^S‘ &nX3f t c_^aS^^**3Lki ^Xc

X.c^ ( j«.3XXAf svXsb (jXc (^4 (j''^ i^Cy^AuSs.* < <_xcs.f

^cof ^AAA+3f J.3 ^a3 X+3(^ f DoX^AVk3f ^.A.i Oyj> ^,A^A3f

p.s5yAC^ iAi-X.£>- s.^Aj^ ^X+/aa3[ k-iji \3 ^<-Af

V ^-j.aaA3 y'"^ 5._Jc\AM^i5.^f ^^3 c^a3[

JS.AC

r;j

pamius Muliammedis intdligendas. Ita dedit d’Herbelot pag. 59^.

Ceterum fcquentia Dieu maudiffe ceux, quifont vlolence cet. non rcctc0

percepit, Conf. idem pag. 635 b. (lin. 26.)

)y^+Cci. forte 11) S.^Ov3 fjX.o Cod.L. An r.j.x^'}

o) ‘^aaaw. 3 ( Rectius forte ^AvA3 f Siinnitae. p) X^XiJiL forte l^Xibf

q) Infra a. 35^ Illud rectius videtur.

r) sjXAi Infra j^XMA^

s) XacsiAI in genere id quod faJntafiir, cui bona Vota addicuntur-, in fpccic

ut h, 1. vultus, ad quem falutatio dirigi folet. XA:s:\+ 3 f A^o aquam

vultus lacrimas clfe, patet.

A. FVGAE CCCLIV. CHR. CMLXV. 485

trem aqua per compita Cufenfia in utribus et mulis circumfe-

renda vendendaque quaefrum fecifle. (367) Vnde natum malumillud nefcio cuius, qui poetam pungere volebat, carmen, cuius

haec eft particula:

Quaenam erit, amabo, poStae praeRantia, qui, quamvis fa-

Ridiofe praeflantiam fuam vefperaque et mane iactet,

diu tamen vixit Gufae aquam vendens, nunc autem vendit

aquam vultus [id eft, elegias mercede locat].

Poeta nofter prima aetate in Syria Rudiis operam dabat non in-

utilem. Praefertim exercebat fe in Rudio linguae Arabicae,

grammaticis et philologis legendis; neque conRili aut interro-

gari fe paRus eR ulla de re ad grammaticam fpectante, quin

teRimonio ex Arabum Termone depromto Riae de illa fententiae

fidem faceret. Narrant doctorem Abu-Alin Farefium, auctorem

Idahi [feu Dilucidatoris, grammaticae fic infcriptae] ipfum ali-

quando interrogaRe, quot frequententur in Arabico fermone' ^ \

plurales formae Fola; in continente Motanabbium re-

fpondiRe, duas, Chogla et Dorba. Auditus tempore poR fuit

Abu-Ali Farefi confitens, integras tres noctes, in excutiendis

grammaticis, num forte tertium fimilem pluralem his adiunge-

re pollet, fed fruRra confumfiRe. lam facile illius eruditionem,

de quo tale teRimonium dixit Abu-Ali aeRimabit is, cui tanti

viri nomen obfcurum non eR. Quid de carminibus Motanabbii

dicam, quae arte tanta, quanta fumma in hominem cadit (3(38),

condita funt, auctorique illuRrem beatamque fortem peperunt.

Cognomen Motanabbii, [feu eius, qui fe prophetam gerit] ex

eo tulit, quod olim in deferto Samava prophetam fe ferens in-

gentem numerum aReclarum e tribu Calb aliisque contraxit. Bre-

vi tamen poR hanc ipfi perfonarn detrahebat Lulu,qui libero-

rum et ducum Achfchidi nomine Emilfam regebat. Is enimegres-

fus contra infolentes Arabes, hanc fectam difcutiebat, ipfumque

Ppp 3 ducum

48<S 'abvlfedae annales.

OtSZlXJf JS>_xXL)^ 2kAXX«y^ ^‘S ^AsEl/of

J^'^V.5 i^i-i"j^jV+aX^ ^aaXI^ ^J^tM

Assx^ (^U\AMX^^f J\ji\.^ ^(_\43 \_^A« 2^A«/ ^Ac2.a3 ^Aajf^

^’S' 3.s»(-\+i (jA^Vi lJ cVA<a,c cA/a’^ jj.am\+s^ "^**- b^ijXs^

^^r3[ ;^j\.:sAf ^/c ^AA+JiA3f ^ 3w^C3f feXAsVi»

2^-0 \.-c ^aXa3 ^’Ax5( jio O^c. ofojti o|^ (j./«

(^Va2» (J.3^j.if ^3 CA_A_3n^ Xg^^

&X4.g4>3f xXs:i3f C i^_g_MA_+_3f (^AjXAaXjf v_^2uXa£J ^Ama;^^

((^j^ (^3f /i sa2^A3f

^ ^3f ^ 2^^XaaX.3^ j«aaa\a^^^^

^Aaw t >»Xr!^ Li3

j^’i f \.^jK3.:i,^ c\/of ^3f I^Xa:^CA/^^

^^av^3[ »jAib <•

pXxl;3f (|^3f ^^:^3f ^A? j^/X*« ^'S c ^A^AAaj '>_^'^* (^^3 XgAC |^^yA<a3f

(jA^*Ay,L) ^3f XgACJ^S'

^X^Lj slXc X^aXc ‘j.A^Z=Xla3f

(^ja/3^5 XM 2a_+_c 5i.^(«A3f c_Aaaw y k^Xli.AAA/f XgA^

^^/0 oOvC ^^yOiXfs^ £fc\A3f j^^3f (^f<-\A^

J$X ^M (^AaXav\a3(

*&^<-\3f f &AaaX.^ j^Aa^aaSi^ (_^aw "^Aaai l^_XX:i-,J |^,.>

^AiJ^Xsn.A3 (j:^Asn3f Iiaa^ ^3f ^^Os3fj.xkj\.tM A^ fj\\^X:sn.i S.Ajf

oXc (^3 XaX3 < J)XgAAf S.s:},l2.^3f ^_a=^Xao (j.a^X-Cc/ ij.i

jj4^a3( ^3 j%'-^ f t:>*^X;w s ‘' ofu\A3 ^3f

j\Xa!C:si3 ^.A^f ^3f (_XgC C^a5X3 (jaaC^( XaXj f o 3<-X.»3 j^3f S,3^a^ O.Xi

isv^/JXaaj vJtAcf^ j.'\iX.

i

0'(-Xa2.!^ S>^A3f 'j.3i}CA3f ^^(_\3f

t^ ^'A3[ ^Xx3 S>AAu3f SvAib (^-C VwXiX-J 1^

A. FVGAE CCCLV. CHR. CMLXV. 487

ducem captivum nactus in carcerem mittebat, unde longo de^

mum tempore poft dimidus efl, ut conftitit, eum ad faniorem

mentem rediifle. Inde Seif-ed-daula comitatui a. CCCXXXVIIfe adiunxit, quo relicto anno CCCXLVI Mifrae Cafurum con-

venit; quem carminibus, initio laudatum, poftmodum lacera-

bat, et pariter deferebat anno CCCL in Perfidem ad Adad-ed-

daulam tendens. A quo dum redit Cufam, periit in itinere, quo

diximus, modo, apud Nomaniam (369), urbem in occidentali

tractu Savadae Bagdadicae, prope Dair-al-Acul, fitam.

Eodem obiit Abu-Hatem Muhammed, filius Ahmedis,

Ibn-Heban, Bodenfis (370), celebrium librorum auctor.

Anno CCCLV [qui die 27 Dec. A. C. 965 coepit} excur-

rebant Graeci in agrum Muilemicum. Primus impetus Amidamperculit, tum, milia facta eius obfidione, Nifibinam ; inde trans-

gredi e Mefopotamia in Syriam, diu haerebant circa Antiochiam;,

tandem Tarfum repetebant.

Eddem liberabat Seif-ed-daula fuiim affinem, Abu-Fera-

'

fum Hamdanidam , e vinculis , facta captivorum permutatione,,

per quam Mudemorum ingens multitudo libertatem recuperavit.

Anno CCCL VI [qui die 16 Dec. A. C. 966 coepit] idque

die tertio decimo quarti menlis intedinorum proluvium Maaz-ed-daulam, filium Buiae, fuftulit, Vafetam tendebat cum exer-

citu ,adverfus Omranum , filium Schahini , dominum Batihae

[feu lacuftrium Tigridis]. Interim alvi fluxu corripitur, quo in-

gravefeente Bagdadum redire cogebatur, relictis in illa fua bel-

lica contra Schahinidam molitione copiis. Bagdadi autem ia

peius ruente morbo, fentiens fatum indare, filium, Bochteia-

rum, fuccellbrem nuncupabat, titulo Azz-ed-daula [robur re-

giae fignificat] ipfi attributo, poenitentiaeque et pietatis edendis

indiciis ad abitum fe componebat.. Opum enim fuarum partem

maximam erogabat in pios ufus,, et mancipia manu mittebat.

. Sepui-

488 ABVLFEDAE ANNALES.

^Ami t_ ^L\S»f )\.^J (^^'-^

vJ j^Iaai^j ^^c_X.n J.Z J^a4 ^XX«.f ^Xaj o\.a> f «-X:5.^

/JJCi>?

^s:T.5lAa.+3^Cfcw^5f j^IaastO c^a^

v^'*l2.i jf Os.AJf c^LX/c ’j.^(_\,5f

f

f^X^iAi foLv^i

clxwAJf A^jf A (jl/o^i

^A3.5 vA ^^(_\5f

^A^^^ X^aJ p^«j5f l3 X+/3AC ^'^'3 ^^^,\S^ 5\..^MA5f JA4.^ X^X^

(j-^'*' ^A/^Jf (j^Xm/ X+Sb(-\ri.f (jX^=^ Qjv^XAf Xa^] (_>.A2,Jl’^ Xsr^/^i

O^maC^ ^^xX3Xj ^XAA(j^ S^Aa/a;( ^Xz-vf j\^‘kSZ\^ ^^3 Xa^ •}?• c^^Afc^Jf

i}. j^jjAcXiaif ^3f XjJ^;i pXjc\5f a j.Aji!T ^aaa;R+3^ xXz^Af

{jh.^i '^AM.Jf »A<i3 1^ f ^Lvas. ^_^i ‘;s^Lx3f^A3Xj (jXc (^>aAX3f^50

t:;X5^ ^LO\5f^AoXj jsA)f ^Xc i^\.k'i ^.4 ’^^(A3fj-*^Xj

JsA:siao^ 50^3 C5^“ '-Xaa^ ^'s,Ac5»3 OxX«^^^SAa*3 'j.^(A3f^A3Xj (jf J.Aizj.5

^a33 ».aXc U^^T-Aii V A p0A3l>^

< ?./C<w\ci:i3 i^/c 'A Sv3\ii A w -vizj.Xi

(^3f e^Xitj (j3f ^Xx^z-Xi ( ^'Sj2>.\ i^jhstp ^A3X3. c^Xr3 ^.>f j-xi U3^ ,

(A3f Vw^3Xi j'XAXdl\A3 O^A3 (^^X:R3 ^fAai ( 8(_\a£l^a3 J^XAA:s^3 ^f^LXzO

J^. p-5?3j^i_) (A'.5f ^...‘oXa^

^i»3 JnXj

^

S:^'^^Afcu3f C SX^

jS.Av.i 5.3 (X,cXXi „(»-s:t.o /-'V'^^ t-\AAo.3f A /^-'^*1 J^Ar; (^.j\.3

J Ca/ ' J'ci '~^ ^ u ^ O '^./

^aC+X^ ,^v3 (^:‘:a.^a3 ^A3f 5(-X^3 ^.cX>X3 pXX? < oX+i ^j3f X.Lk’zAv.9

Cs

^ p^3Z\-}.3f A(J'.’;'*'-*-< !^ (jXr*' 5.3«.^ ^Jf

jJ< J^X^yi ^v3

/'

A. FVGAE CCCLVI. CHR. CMLXVI. 489

Sepultus fuit in Bab-et-Tebn [feu vico flraminis (371)] in fe-

pulcris Coraifchitarum. (372) Geflerat Emiratum annos viginti

et unum, et undecim menfes. Bochteiar, adito imperio, con-

feflim redire Bagdadum copias, facta cum Omrano pace, iube-

bat. Ita finem habuit hoc bellum. Carebat Maaz-ed-daula al-

tera manu, in Kermana, ut aiunt, in acie amputata. Primus

hic Bagdadi Soat [feu curfores (373)] inftituit, per quos celeri-

ter, quae opus erat, fratri Rocn-ed-daulae, fignificaret. Duotum viri pernicitate prae ceteris clarebant, Fadlus, et Marufch;

poterat enim eorum unusquisque per diem quadraginta et ali-

quot parafangas abfolvere. Vel in his quoque ftudium partium,

quod Bagdadicos agitabat, cernas: unus enim erat curfor Sunni-

tarum, alter Schiitarum. Quod ad Bochteiarum, hic male fe

gerebat et imperium, ludis, voluptatibus, feminis atque canto-

ribus deditus; Dailomitarum magnates habebat inique, praediis

et urbibus eorum, quorum fructus percipiebant, inhians.

Eodem anno iuris fui faciebat Abu-Taglab fuum patrem,

Nafer-ed-daulam, propterea, quod acerbus et difficilis fenex filios

aeque atque familiares dure et triparce haberet, omnibusque eo-

rum coeptis intercederet. Inde nato eius taedio, comprehendebateum Abu-Taglab huius anni exeunte menfe quinto, mandabatquefidis cuffodibus et miniftris. Verum non placebat eius factum fra-

tribus omnibus, adeoque necefle ipfi erat Bochteiarum comitate

et offficiis mulcere, et arma eius, quantum poffet avertere, pro-

vinciamque millies et ducenties millibus drachmis deffinare.

Eodem anno, aut aliis auctoribus, anni CCCLVIlprimo

menfe periit Vafchmekir, filius Zaiari, Mardavigi frater, in vena-

tione. Territus enim eius equus infultu apri vulnerati, et in al-

tum fefe pedibus erigens, infidentem herum dorfo excutiebat,

qui cafus eum exftinxit. Filius ipfi fucceffit, Biftun.*

Eodera“*Aliis Bahajlun, vel Imfchm-, vel Hnfchul. Elmac. pag. 236.

Tom. II, Q 9

490 ABVLFEDAE ANNALES.

j^VS^(j.ta./c (^Ci.\.AO (AAMXa-Yf giiL Os+s:^/^

C\A):IX2k.yf C\X3 I^O.a3 iS^jVi L\^MACk-^f C\A3 IwKma^l^

^xXijs\^ ^'^**' ^S (j\^$\.^

CXA^Xita-^f (^> C5^” f ^3 Va\.c Ai-i j^iVs^ pViVi ’j.A^>AX’^

J^A5^ ^X-CAi f "j^-A^AX.^ (^Ama+2)i^ ^^ja\4,Cw j^A/*! J.KXJO J^*^'~.3aAI

6|^.Aji/l^ of^/AkJf CXJCAil (< ^ (J>^)‘^CX++Ai

C^-IJ.AAaM'(^55Cc^ f J^;i.(A\7^ ^-J.AA4.3f 5<-\A2.'^ j\.k^O '^aA*A3 (AAm^^t

^ c gr^ (^3ZX\iJ J^AS^^Xc t^X~>o fjf lA..A^ J^'

<• j.‘iiJs>:I:».jf (jrk^

(pXw*AiXj pXM\Ajf ^Xc £? ^^^A/Va^I iJ^ j^X/O

J?. pXj^f {^J^Xi jOf ^aX.^5 JvA.^XlAof (^+a5

[J.'C\Xij.k'S (jf ^3f ^J (iCariAo V^i ^\.3

p^j 5kAM\3f &A^ <A ^Ixaaa/0 j^s\S^

f (_^5iAa3f 'jwi^x5LJ..K3.4.P (Ji,>L> (j^Aj (^aX> j.^xl lAxif

u^5

^) t^xC^f ^XL> legit libros. Proprie eft c^xOf ^3f ^XL> proccfiTt,

animum adiecit ad libros.

t’) ^ Ood. L.

x) Cod. L. 'i.^C3f ^3r ilX-oXj Quod fi ^3f retineatur, legendum

y)iJCAa**/! Jliiduiti concitus eJlfo’vere-> fc. (-\AX3f ^vc a loco, h. e. libe--

rare Seif-cd-Daulam,pro, liberavit eum.

;g)i^_A_i Cod. L. ^Jy.A_i

a) „A>s^=> vox fufpecta. Magnates funt -A^=>f non -A.j.£=s

b) Forte j..cX5C3r ^uj\\.A3f auctore Ibn-el-Atir.

A. FVGAE CCCLVI. CHR. CMLXVl. 491

Eodem quoque anno, die quodam Lunae, vigefimo quinti

tnenfis, obiit, annos fere fexaginta quinque natus, Cafur, Ach-

fchidicus, ex antiquo hero fic dictus. Erat hic eunuchus niger,

feu Aethiops, mancipium Achfchidi Muhammedis, filii Tagagi,

domini Aegypti, cuius exceflli ifte Cafur, praeter nomen re-

gium, poteftatem reliquam omnem arripiebat. Et primum qui-

dem fub Anuguro, Achfchidi filio maiore, adminiflrabat re-

gnum, ufque ad annum CCCXLix, quo Anugur obiit. Con-

tinuavit deinceps eodem in munere fub iftius fratre minore,

Alio, usque ad annum CCCLV, quo, quum et ille vivis exce-

deret, impuber, regno folus ex eo tempore gavifus Cafur, et

per facras aedes Meccae, quin totius Hegazae, Syriae et Aegypti,

dominus agnitus piisque votis falutatus fuit. Invenio in aliquo

Chronico, Cafurum fincere nigrum fuiffe, ideoque Achfchido,

ut vilius mancipium, plus numis aureis octodecim (374) non

conftitifTe. Fuit tamen fubtilis ingenii; ut vel ex illo pateat,

quod Motanabbi de ipfo narravit, qui, quod paullo ante attigi-

mus, e Syria Miffam venerat, et Cafurum, quo fuam rem au-

geret, laudabat. Narravit' igitur ille, Cafurum, quotiescunque

eoram admilTus recitaret carmen in ipfius laudes, ridere confue-

vifle, miramque in geflibus comitatem, hilaritatem in vultu

monftrafle, donec hos aliquando verfus in aliquo carmine re-

citaret :

Poflquam autem dolofa evafit hominum amicitia, compen-fare blandum rifum alio,

et, quemnam mihi amicum deligerem, dubitari coepi, gna-

rus illum,

quisquis tandem edet , hominem profecto

futurum ede.

Ex eo tempore, aiebat po^ta, nunquam erga me arrifit Cafur.

Vnde perfpexi dmul et miratus fui hominis fagaeitatem et in

abditos animorum recedus perfpicaciam. FIoc itaque viro mor-

tuo, et in Carafa minore condito [polyandrium publicum id efl

Qqq 2 apud

492 Abvlfedae annales.

j.Ak^ iJ^S

^+^5 (^_5!A.2C1.3f ( b>.kiM Vma4.^ ^"*’^ pVii^f

(jXc ^ c\+2.f (JJuJ^^^i.M (Jkc SO.X3 c^A><aAJ

^/\*m

^M\:sT5f '&_5^iA5f cA**« oVa5 V^aJ c j.-^LxJf t_i.Av. cVi^

^ ^(iX.j.c C_5^^

^i ^Aam ^SSISI>M ao J

cXaX*« (A4>^f L^O^f (^fc\4.^ oA^h I^^Xa?^J./0 J_3^t

^jfiA+J2.(r^3 (-5^^ ^ V_\Afc^2fc-^f (^jVj

<^Aa« f CA^aa* (^3 £

f ’i.^(JvM j-^L &.i\.3 Va? i^kxi‘j*-’^ VAscni:

* ^r^ U'A^ i*'^^<waX^ Xg.Xdif 0\S^ f VA*.3f i^C5

^vJis:i3f (A3 j^Xi Oj^3.s:i’i X+j^ (jXS^Xa^

i}. Ot^MA3f 1^X3 (J^XTj (jf (^^3 kJxaS^ fjf g XAXAa-c (jf (^vX^Xa??

f &—5«

( 2^+XEi> ^ ^«co l3

/) (jAi atacer, hilaris fuit. Saepe coniungitur cum (jAsb, ur in ifto

H-arini (^^3 "refpicicbat ad me vulru

agili et- laeto ” ubi fcholiaftes ^JAA3 ( b,i ^^*^3 (iCsa-o ^^A7

^mX.^.^.3^ < ^_3Xma4>3^ j;XXX33 u3u<-\A3.3Xa oijcwiif

( 2^3 ^JAAi3 2^3 5»2^3f

A. FVGAE CCCLVI. CHR. CMLXVI. 493

apud Mifram] quis fufficeretur, diu dubitatum et difputatum a

proceribus, tandem confenfum fuit in Abu-l-Favarefum Ahme-dem, filium Alii, filii Achfchidi, primaque pro eius follemni-

ter concepta vota per Mifrae fana fuerunt menfe quinto anni

CCCLVii. (375)

Eiusdem anni fecundo menfe Halebi morbus, mictus diffi-

cultas,. Seif-ed-daulam Abu-l-Hafanum Alin fuflulit filium Abd-

allae, filii Hamdani,'e tribu Taglab, quae Rabiae propago efl,

oriundum, anno CCCIII natum. Maiafarekinam deportatae fue-

runt viri reliquiae, ibique conditae. Primus hic Hamdanidarumpofledit Halebum, quam Ahmedi, filio Saidi, Kelabitae, fidu-

ciario Achfchidi, eripuerat. Alii tamen eam gloriam vindicant

Abu-l-Hofaino, filio Saidi, filii Hamdani, fratri illius Abu- 1-

Ferafi, quem fupra diximus a Graecis captum fuifle. Seif-ed-

daula princeps erat fortis excelfi animi. Carmina fcripfit (376},

quorum in fpecimen dabimus verficulos, quos ad fratrem, Nafer-

ed-daulam, mifit:

Dedi tibi partes primores merito, dixique id factum miran-

tibus et aegre ferentibus: Eft inter me fratremque dis-

crimen.

Neque tamen ea fuit animi mei quaedam timiditas, velut

pufilli et ad alta non audentis adfpirarei fed ultro et

per indulgentiam iure meo tibi ceffi, quo ius tibi tuumintegrum conflaret.

Annon fatis habes me in gloriae fladio tecum decurrentem

tua legere veftigia, qui lubens atque laetus te anteire

patior.

En etiam aliud eiusdem:

Elfudit cum lacrimis fanguinem:* quo igitur usque in eumfaevies ?

Q q q 3 Cohibe

Se ipfum intelligit aegvum ex amore. Amatum allotjultur.

494 ABVLFEDAE ANNALES.

/JWf iXi.9 Liy.L.Jf j^ac oj\rJ;t h ^/0 LXXsZXXJf g/iXAMi C_i.A

^AAA^=9^ 5.a4

(jlc\+a» &5^<aK lAa*« 1^*4 JU+Jf

^ (jVa^S^t^r^-l-AO (jA/Lif Os+s:iao ^Xc ^A^sif sAit»

^ c»x* 4*'* ^^ ^

^ama^zt3

f

^

^

^Xo V^as^

(^^ i^X3f C.\.^0 ^S^3f (a.\^0

(_\^C '5^_A_^f (^J^Xx5f ^4 (J>>j^_^3IT.H

J./C (J>i C\_+_SI/«

»cX:^ ^XcYf oXxr’ ;^’A0[ oXaaO LX^C (jju._+.ii

(^olc<,R3 (J-^ C5-^^AAXci. ^a-f eX+scT/o

QAiX^Jf pXAi X+5Xc ^JX^ xX+XxJf ^aa^=d j%~Ac<rA?j!15

^>Xx^t=> ^+ci» j.jt ^a5 < Xaa:I:-.Xaj 5»x^/cf (jXc (jX^ ^a_m\5^ (^Xvv^jYf^

j\.kJo eXLcXi S«-^<-X3f c^A*« '^aaw ^AAA^-*.^\_3 ^jXcVf

’^_A_>cf XaX^=5 O^AA^ SiAC OXi.AAa-0 ^-*-C ( ^..aJIJ^tAXcXi

(jX^ <• ^*A< J^0A\? pX^j^f 8aX:^ f^vA ['6*^^ X_ii^A«^ (j-M._5(>Xj^f i^XsiiAcf

j.AA« joo'^ (^jX^ f ^TjfCv/0 js.-A.i b.Ji^^_jj ^if X^^IiXa/j

^.Aa/cf ^ ^A^3 X.0-J^—Ak^O ^ ^A^f 5CJf xX+AA<^ < j^axA^ ^aA+^

cum Kcfrc, eft dolus, deceptio. Sciioliailes ad ITjinafiin: ,(^^:s:iJf

J,^J^j«.0W5 c^aa?., fj>X5C+.5f X^STvCi^ (_x=s\3^ _Acc'Jf

. v*> W

f) ^^A^::r.i3f Supra erat ^J>AAA^scT3| t ^ o o-j—=>

/) X-vXAf fuperiorem, fubintcll. 'A^A+5f fedem, aut potius exAf 7/7a7/?//77.

g) XaX;ci^ Verbum ^^Xa3 in II Coniug. inter alia notat, fcciiVidns venit

equus

A. FVGAE CCCLVI. CHR. CMLXVI. 495

Cohibe ab ipfo arpectuin tuum: eius enim tela ipfum vul-

nerant.

Qui perduret adverfus vim tuam ille, qui vel a levibus fu-

fpicionibus acutiflimos dolores perfentiat ?

Pofl: huius fata ditionem ipfius accepit filius, Saad - ed - daula

Scharif Abu-l-Maali.

Eodem obiit Abu-Ali Muhammed, filius Eliafi, dominus

Kermanae: uti et Abu-l-Farag Ali, filius Hofaini, filii Muham-medis, filii Ahmedis, filii Haitami, filii Abd-er-Rahmani, filii

Marvani, eius, qui Chalifarum Ommiadicorum in oriente fe-

riem claufit, filii Muhammedis, filii Marvani, filii Elakemi, filii

Abu-l-Afi, filii Ommiae, filii Abd-Schamfi, filii Abd-Menafi,

adeoque , ut apparet, e celebri Ommiadarum flirpe oriundus,

vulgo nomine Cateb feu chartularii Isfahanenfis celeber, editor

libri canticorum celeberrimi. Isfahanenfis cluet,quod ea in

urbe lucem primam vidit, fed adolevit Bagdadi. Complures

audiverat egregios doctores, praecipue callebat celebriores pu-

gnas, aliosque cafus, illuftrium familiarum feries, et vitas cla-

rorum virorum, ut brevis fim, probe verfatus erat in fiudiis

hifloricis. Quamvis Ommiadicus eflet genere, fectae tamen Ali-

darum, feu Schiiticae, adhaerebat. Aiunt eum in compilando

et condendo fuo Canticorum libro annos quinquaginta confurn-

fifle, eumque perfectum Seif- ed-daulae principi obtulifle, qui

veri pretii libro ftatuendi bene gnarus, auctori mille numos au-

reos donabat, excufatione tamen fimul ufus, praemium longe

infra dignitatem et meritum oblati muneris efle. Praeter eumlibrum alia multa compofuit, praefertim in gratiam Ommiada-rum, Andalufiae dominorum, quae fcripta clanculum ad eos

mittebat, eorumque vicifiim accipiebat clandefiina beneficia.

Hunc ad cenfum ex parte pertinent: de Genealogia gentis Abd-Schamfi liberi alius de praeliis Arabum, quo mille et feptua-

ginta celebres pugnas exfecutus efti alius maximam et felectam

partem '

f

496 ABVLFEDAE ANNALES.

^ ^ Lg„^3f ^ C\*2*C t k ujl ^

^-A3._C ^^A»*;f V.Q.A5 ( '^y,_j\^AX.^ ^Ama4>Q^ ^Amu

V^->^:i.\.-o c\Ai ^Xc ^.^L\3f ^5ip ^.^a3f

i}, k (jAl\.A3f IjJ ^Xc

Ja3j> (3 ^AM\3f »(A5b < / (^JJJ^J.9 J~^'^

^^3 (J.A^ J^AA.> X+AjliA? (jX^ 0^1/"^

j^XsTjXi m ^3W3f ^^L.5 &^ca33 cA.a.a« ^3\.jt+3f

o3^5 c\c:..f f^-^-M»-c gj3X*Jf (j.it < ol\as j^3f (jA-f^i

(j3l\+:^ ^3 iA_a_x_w ^x3f ^3 c!1^s:a33 (Jai3^^ X_33 Um\^0 ^C*v^c

^t.aa+3 ^**'3 *^^<-x5f ^_i._A_x>^ cj,^(_\3f jjci\,j j^,_c ^^33 (jf^^ ^ j^3

J^X^>.v3 ^*«^3 (^A^*** p^^l? ^33

‘^^i-\33 o3.aa« oXa) X+3 ^^3X^.. ^j.33 ^JVi c ^cXia’33 ^a^a/c v^jXs^ iy^Af^

^3\.jt+53 ^3X3 ^\3.'iXi f jj«3.a^ C5^” t^Xix33 (^Xc ^wj3^ (^33 p;C

(J jvXjXXi ^A33 ^XvJ|pX5 f ^_^ca33 oLa-m^ ^^a*« »0>.^/o (jX^=^ f oXa^ X_/cX33 Va^jSzxK ocVao

f jt^Ai*3 J^Xa ocXao vJ ^XaX.c f ^AaaX’.^

<• o^Aao lJ p^a33 8L\X3 C\Aa3f g^A.f.X':^

XaXam^

equus in certamine, poA primum, qui aut v_X3X*w prnecftr^or, aut (^3X^

vel ^Xs-Lc eminens appellatur. Non infrequens haec vocis (ignifica-

tio, ut mireris eam in Lexico Goliano defidcrari. Conf. Schulrenfium

V. cl. in notis ad excerpta ex Hamafa p. 451 ,ubi infignem lociim cTe-

bricio Aidducit,ubi tamen lacunula in verbis arabicis p - 450 lin. 6 hoc

tiiodo fupplenda; (^3^33 t_A:?:AC ^Aa3fj (v_XAwa33)

A. FVGAE CCCLVII. CHR. CMLXVII. 497

partem geriealogicae fcientiae tractans; item genealogiae filio-

rum Schaibani. Magnum habuit patronum rerumque fuarum

columen Vezirum Mohallabitam , cuius etiam laudes aliquot car-

minibus celebravit. Natus fuerat anno CCLXXXIV.^

Anno CCCLVII [qui die 6 Dec. A. C. 967 coepit] occu-

pabat Adad-ed-daula, filius Rocn-ed-daulae, filii Buiae, Kerma-

nam, morte Abu-Alii, filii Eliafi, vacuefactam.

Eodem occifus efb Abu-Feras el-Haret, filius Abu-l-Olae

Saidi, filii Hamdani, filii Hamduni, adet)que filius patruelis tam

Nafer-ed-daulae, quam Seif-ed-daulae, menfe quarto. Degebat

Hemfae, pofteaquam a quadrienni captivitate, quam pluribus

carminibus Conftantinopoli toleratam cecinit,

rediiffet,quo

Graeci eum, ut in fuperioribus expofuimus, rapuerant Manbe-ga extractum, urbe, quae ipfi ad vitae ufum atque necefTitates

attributa fuerat. Sed fubortae iam inter eum et Seif-ed-daulae

filium atque fucceflbrem,Abu-l-Maalium

,fimultates Abu-Fe-

rafum cogebant Emefla Sadadum aufugero. Illuc mittebat Abu-1-Maali copias, cum Curubeh, paterno quodam mancipio et

duce, qui eum ibi oppreflerunt. Paullo aliter haec enarrat Ibn-

Chaluieh. Cauflam fimultatum inter hos affines obortarum is

in eo ponit, quod Abu-Feras a Seif-ed-daulae obitu flatim id

egerit, ut Emeflam fui iuris faceret: Abu-l-Maalin autem, eo

cognito , mififle paternum mancipium Cumbam,

qui collatis

cum turbatore fignis eum ipfa in acie peremerit. Sunt tamen,

qui aliquot diebus pofl ex acceptis vulneribus eum obiifle tra-

dunt. Loci nomen, in quo cecidit, Sadad, hunc alicui argu-

tum lufum poeticum fuggeffit:

Occubitus eius in Sadad docuit me, ex quo illum defidero,

quid fit fomni Sadd [feu fuga,] quam ipfo vivo, qua-

lis effiet, ignorabam.

Tom. II. Rrr Rigent

498 ABVLPEDAE ANNALES.

11 lAJtAif V^a5 js.Aas:L;i

^ **r^^^-\-A_X_+-3f 2S>X3 ^XX+Jf v^V./0

3{. V^a5

m.^XM v^AaM 0 J^\0>.xi (J.3 C5^^ ^8'*'^

t^CX/C^SO < jsjX+XX.^ (jX+'i S»A*JW (^Xci-iJ J^i

^AcX+wjf <sXx<(_J-M

2S.XM j^3ca5^.a.+5f j-h'*' 1^ f

J'^'^

X_3f c\Ax5f ^Xif o>A.A.c (j.p o^4.s:i\? ji-AXM j^XiVi j^AaX4.5(

J^.^^9( (jaaXspH ‘' PAii

( V-^^-aXc ^^Xa«^ J\Xj(Aif (^if (^j.AXr' (J^Xa^ iJ J^^^!A4.3^

^J o^XXxi^l (^L\A;:Xfv'^1 j>Ar L+-5 (^3o

X§a51 ^5CM^x3^ y..0.:sLi i^3o ^X.;J <•J:fJ^’Kf

C\AXJf f i^aO ^Jl_\A«^2wYf MAxjf

^^V^i.3f ^^+XJ ^ciwOf v^^+aVI^ ^Vax.;^ *^;^Aia.+3f ^Xj(_\.3f

f ^LV;iX4.;iX5f (j.Am:SL3f ^X5f (A^-C A+=:l^ t_f.Al2.3:\]f (jls^ cjLAXA3f

p<A3 ^A+X.^J'*'-*

i^\AM

J

^) ^!t otii£> temerariae i coecae irruptiones opinionis ^ vcl cogitatio-

ms, a ..iai»- cocco impetu ferri rei.

\J

i) maxima fimnl et optima pars C^_.0+2^ ^U2Jt.o ^^iX3 (

( j^Xac». 0'XsM ^;:X3f verba Ibn-Doreidi.

k') (j.ajXa31(j

.3 Cod. L. (jA/lA3f ^^3

/) Cod. L. i^j\.9, fed mox

m) ^lju3f bis deerat hoc loco vox

«) Vg3 lAxa ^r.Jit ei longinqua a me dijlantia, procul apage. Ita malum

impre-

A. FVGAE CCCLVIH. CHR. CMLXVIII. 499

Rigent illum locum (377) conferti imbres! Eatenus enim be-

ne ipfl volo, et bene precor, quatenus corpus eius te-

net : at quatenus in eo a meque hominumque confortio

amotus fuit amicus, eatenus illi loco male volo, precor-

que, ut ab omni gratia et laudabili dote longe abiit.

Natus fuerat Abu-Feras anno CCCXX. (378)

Eodem obiit Bagdadi domi fua, coecus et privatus, Cha-

lifa quondam, Mottaki lillah, filius Moctaderij et fepultus ibi-

dem fuit.

Obiit etiam Ali, filius Kidari, Suficus, Nifaburenfis.

Anno CCCLVIH [qui die Nov. 28. A. Chr. 968 coepit]

occupavit Aegyptum Africae dominus, Moezz ledin allah Abu-Tamim Moadd, filius Ifmaili Manfur billah, filii Caiemi Mu-hammedis, filii Mahdii Obaidallae, minillerio paterni quondam,

genere Graeci (379), mancipii, Gauhari, Kaiedi,

[feu ducis, a

dignitate fic vulgo cognominati] quem ingentibus cum copiis

ideo in Aegyptum expediverat. Poft Cafuri enim, Achfchidici,

mortem, qui, ut vidimus, ab herilis familiae prolapfu et exci-

dio ad eum diem fummam ibi potefiatem tenuerat, iii diverfa

ibant Aegyptiorum de legendo novo principe fententiae atque

fiudia. Vius ea peroportuna occafione Africanus efficiebat bre-

vi tempore nullaque paene opera, quod maiores ipfius frufira

faepe tentaverant. Nam copiae, quas Gauhar ducebat, pede in-

offenfo in vacuam provinciam invadebant, Achfchidicis hoftem

vel eminus fugientibus. Intrabat itaque Gauhar Aegyptum die

decimo feptimo menfis octavi huius anni j fimulque Mifrae tumprimum pro Fatemidae, ut domini, falute vota fiebant in fano

antiquo, a concionatore, Abu-Muhammede Abdalla, filio Ho-faini Saniofateno. Anni infequentis CCLIX menfe quinto in

altero quoque Mifrenfi fano, Tulunico appellato, reformabat

Gauhar, et Schiitarum ritibus accommodabat facra. Nam quumRrr 3 praeco

500 ABVLFEDAE ANNALES.

f j.Xif ^X\a5f 1^ ^0=cii (JixA*5f ^/oVs:\5(

j^. ^sbVXM Aa3 j-Xx«.i X+^

^XAajur

^iXl3f ^Xr" W^jr=5» X+0AA> <^j^Ji ^lalo ^X3f C\aC ^a»a3I;T.3f Xa^

^3f o|^X3f^J.<|

^if X^Af

jS.^ ^'S ( X_^-5f^^f o^-i-3f (i^Xj ^Xc ^x+3f ^aSXauc

^c(-\3f ^\jX’3*f L\i X-§-Xibf Ov:^i ^3f ^ASX^v^*5X3 (j>3

j.x]b.9 X^Xsbf j^ViXXi iJt/:I;A70 j^3f X^ac J^X/^i

'i,Jt+s:iJf S._-i.lo3:T5f pXif^ ^aA^JI (J.C X^\ix3 v3-.^-*0O

^aam4.s^J***'"^

'&aa*. |^si.t.3f (^-c (^_^Xiw pXj^ (__^Xx3f 2^X3f (^j<_\3

^\?X’3f <AX3 j.AAV.Jf SAiii xXaSI {Jj'^^ < X^x33

j^Qaa3 ,^.9 ^j.3jkx^ lJi;:IX/0O (JwA3 &AA3 ^^X^5f 'j>4.Xls:T3f

^J.3 [».3 &^Xx3f i.^]a3:T5f \jxl2Jj'^Jj-^

(_^Xx3I sA3f ^x+X3 («i^Xaa.^^ ^aA33 (^^3(^5 (_X^/co

imprecantur Arabes rei exofae. Hinc illa in epicediis follemnis mor-

tuis bene precandi formula cAx^i ^ i^e procul abeas h. c. ne remotus

iis a bonis alterius vitae, ne pereas: item j.X3f l^jcAJtV-> ^ iis te Deus

procul removeat a voluptate fruenda. Hinc quoque l\ax^31 longe re-

motum) vel removendum, pro re exofa;

et contra c-^^X31 propinquum,

vel appropinquandum , pro re amata: Hariri conf. xxxii. In Hama-

fa quoque de mortuo dicitur <-\a*3 e. c. ^Xi cX^JtAA» ^Xc cAJtV-> ^c OyKXi o|^a31 (3*^^

0)j»3cAa3’ Cod. L. j'f<-\<.3

A. FVGAE CCGLVIII. CHR. CMLXVIII. 501

praeco inflante precum tempore populum convocans, in illa lon-

ga, quae tum ufu venit, a propheta tradita formula, ut Sunnita

inter fimiles, illa Sunnitis adamata elucutione ad eum diem ufus

fuiflet; adesdum ad cultum dei! iubebat ille, ceteris omnibus

fervatis, iflius loco formula Schiitis praeoptata proclamari: ades-

dum ad opus omnium optimum peragendum! quod idem conti-

nuo in fano quoque, cui antiquo nomen efl, inflitutum fuit. (380)

Etiam inter preces clara voce pronuntiabatur illa, unde facras

eivilesque omnes actiones aufpicamur, formula: in nomine cle-

mentiflimi et maxime mifericordis dei. Firmo iam talo confi-

flens in Aegypto inflituebat Gauhar Caheram [feu urbem victri-

cem, Nicopolin, Mifrae vicinam] condere (381), herique ditio-

nem in orientem, quam longiflime poterat, proferre.

Ingentes enim in Syriam copias, cum duce Gafaro, filio

Falagi, ablegabat. Primum is Hafanum, filium Abdallae, filii

Tagagi, collatis fignis fundebat apud Ramlam, captumque una

cum aliis ducibus ad Moezzum mittebat. Opibus inde e pro-

vincia recens acquifita coactis procedebat Falagides Tiberiadem;

quam quum deprehenderet adveniens iam antea facramentura

Moezzo Fatemidae dixiffe,

praeteribat, Damafcum tendens.

Hanc refiflere nequidquam nitentem fubigebat infeflis armis, et

rapinis nonnulla eius differebat. Defaevito, reliquis parcebat,

proximoque die Veneris, fub anni CCLix initium, per fana

pro Moezzi Alidae incolumitate et fecunda fortuna publice vo-

ta fieri curabat,, abrogata, quae ad eum diem ibi obtinuerat,

Abafici nominis auctoritate. (382) Eodem porro currente an-

no, obortis Falagidem inter et Damafcenos fimultatibus, per

quas tacitum in precibus Moezzi nomen fuit, res ad arma et

civile bellum deveniebat,quo victor factus Falagides feditio-

fos in ordinem redigebat, eamque Syriae partem Alidae, hero,

aflerebat.

Rrr 3 Eodem

502 ABVLFEDAE ANNALES.

^^..AoVj O^f

^.<0 ^-joVj o^f (3"^^

O^JLx.-’i\.i < j--ot ’^J^^C3( (A+Swf ,^Ai

(jV^=^ f oVj^Sa \.-/c ^Xc ^^<-\5f j-«^U (^Xc f^Aajv.^ ^_.^.X*!> X^Aif

^x]2.’5f cA3 ‘^^LxJf ^---^Xj tjX£=5 (jfiA+c^ ^+**/f ^-a.f ^^a3( j-*^XaJ

^A^f i^liXr’ ^/oX

3

O^-i.3 X+Xi f XiS^A^ ^^30J^X/^

^ (^XxOXi 50^3 c ^Jj^S^+3f (^Xc 2S^3 (^^Xaa3 J.aCL\aauJ

c jt._.g._*_;3:ii^j (jX^ (jf^A+ri. (iiOo ^X^ c j%^Xjf

^:ul^£= ^xXi ^3f JS.XX3 ’^^A3f j-^-^Xj j^Aif ^>c t^Xni eiXc». X+^

^^<A3f J-»^X3 oX^ X^3 X*^.^s:-I.c ^^ca3| 5>w^-5.:^^

(jX^.X3 ^3 C!!^^c=L3f ^3 (^A+::>. (^3 (jf<A+2» (j>3 js\3f <A.»,c (^/iu=s:t3(

^a3 ^A/Ak3 f(.33^^ 2”\/' ^^^

5A+3 f ^aXsjc33

OX^^3f ^5^3^ ;^XA*3 &^LX3f y^^XjJj«3

(jfcA^.::^

i^Xjo ^ (j3A^+:i» ^^3 JsX>^’ oX5^3f X.0A3 ^a3 ^aa^^

0.if c.^XX3 (jXS^ < X^-aXc »o 3i (jfA+ri» ^*i>'3 (^Xc

^ i_^Xs3‘ Xjf ^i.A^i3f '^^A3f 5(Ac j|^ltk4.3f S.^A.3f y^^Xj (^3

^3 f

p«^33 (^^X/C '&AM*3 f T>{\^ < pX^3Xjj-^y

33 j^X^i X/o

r lAa^3X.> ?sxX3 (j-^XiJ^L> ^3f o^-i.3f yXw^i (A:^3j^.-^

pX/iIx3(

(^’iXi J-:i.XM»3 f (^5 i X^XiJif Xiii^i>-3 <A^ OvAai p!>

X^aXc

/') Cs^ formula dicta fuit ipfa actio 'j.X.rA0^, et qui

proclamat, dicitur ^J-JtAS». Habet Haririus conf. XXVII. ^aao.

eam

,3f- 'r^5f ^cf(A3f ^JtAC:^ 2^'-^Xjly ”c.xplicabat aurora fua vexilla, ct

clama-

A. FVGAE CGCLVIII. CHR. CMLXVIIL 50;

Eodem obiit Nafer-ed-daula Hafan, filius Abdallae, filii

Hamdani, filii Hamduni, filii Hareti, filii Locmani, Taglabita,

dominus Maufelae, filiique eius inteflinis difcordiis implicaban-

tur. Erant Nafer-ed-daulae tres liberi ex legitima uxore, Fati-

ma , filia Ahmedis,Gurda, rufcepti

, Abu-Taglab, Abu-l-Ba-

racat, et Fatima, matri cognominis filia; erat quoque aliunde

quaefitus Hamdan filius, cui pater Rahabam et Mardinam cumaliis aflignaverat. Huic Flamdano, fratrum fortifiimo, fignifi-

cabat pater per litteras de calamitate fua, de qua iam fupra ex-

pofuimus. Abu-Taglab enim, adiutus a matre, quae maritum

fub nutu ditioneque fua tenebat, patrem in cuflodiam miferat.

Sed intercipiunt fratres eas litteras, quibus pater Hamdani auxi-

lium imploraverat. Ex eo tempore liberi patrem acrius, quamante, cufiodire, hortarique velit praefentem fortunam patienter

ferre, novisque a rebus tentandis fe abftinere; non fine minis,

fi fecus faceret. Tandem in arcem Cavafehi transfertur, in qua

etiam anni huius menfe tertio captivus obiit. Hic fratrum cumcommuni patre agendi modus Hamdanum vehementer urebat,

et ad expetendas ab illis poenas ifimulabat; unde natum diutur-

num et cruentum bellum, per quod Abu-l-Baracat quidem pe-

riit ab Hamdano; hic autem ditione fua excidit, in fugam actus,

Abu-Taglab folus fuperfuit victor, et imperavit porro, afiumto

titulo Oddat-ed-daula, Gadanfer. [Pofterius nomen illi pro-

prium efi, leonem proprie fignificans, prius notat imperii prae-

fidium.]

Interea dum Mefopotamiae domini hunc in modum inte-

ftinis bellis ipfi fefe lacerant, via patebat Romanis per Syriamusque ad Tripolin. Arcem Erach expugnabat eorum imperator

gladio. Inde tendebat Emeflam, quam incolis vacuam facilli-

me nactus, (advenientis terrore patriam deferuerant) iniectis igni-

bus pervaftabat. Ab ea excurfione redibat ad tractum mariti-

mum, quem rapinis et populationibus defolabat, et octodecim

fugge-

504 ABVLFEDAE ANNALES.

^‘S ’^ajl+’i L}.j^csn'.^ j ^ ^•^aXc

i}. C^Xj 1.0 pAAx3^ ^/0 80^b ^3f oVc

sAsb (3 <” ^AAAA^f A"^3\.x+if L.if »i3\.ju«f (j.^3 ^^(-\3f (J^aaj». p^c

2^'i0^3^ c\ac ^3( ^5y.x+3f

LibOvxi LX_x_’if jvS' S.40.2^ 3.+^aa3 V-sbcAXc pV53^

p^^l>oV+:i» <AAa’^ 03^A3f j-a51> ^3\.Jt+3f jilvj j(.’S'

3^4.Xu\J (^f f ^Ia/<y3i3f j^A*« i^Xl^ \.g.A^

(jVAaoj» (^Aa3.aa.c Iaa/o ^y^3 p’j> f 2sa3[ j-^^3

pjj^3(?..<]AO \._0 ^ ^A+aX'.^ ^Aam4.^^ 2SwAa« p.i

js^AfzzsVlo-jf l^siLA.^ p\.^3f ^3f p*^3f c^j\.tM &AMA3f 8A.i^ A oX3^3f

4^.X-i_’i LX^ ^^.^X2fc f^OvAai jv’i f f^+A^ V^Xsbl f^X.A.^ Cw^Awa3\.>

VM SoV.Aw. 3 J^sif Oj^ (jfOv4.2i. &^cA3f (_i.AAA- p^c 3.^aXc

C^_X.Ci. S.aju\a> rV^^x^ ^AXX3\.> ^^.AasrxAi f I^aC (^3VxAf

<^_X>C ^3f ^X+=E^J jJl/O ^Xc |^_2C\XllAcf p!> f ^xXX3f

v_^X:2>. (^Xc jvw\X+3f J\.4.3f J,.f3cu ’j.!SL3\.Aa+3f ( 'jvAw ^ rV^R-a-oU^ LjXi? yx^=>^ (ja+Ci^ cVa::^ c^ o^3.^5f

!t ^1^,»

V-A-a.:^ &-jV-aoj\3 Oj^=^j^'^'0 gy3f ^^3f ^C_Xa? V^.Ai^

^ is.}.AMAO \-0X£=> O^-0-3f c>j^>^^ cXa«a313 ^a:: Lsi^rsiAi^ LibyAisai%

^j\.o \-gX2 p^^5f ^x+jN

./.<3

/

A. FVGAE CCCLIX. CHR. CMLXIX. 505

fuggeflus [e totidem fanis maioribus] eiiciebat. Poliquam duo

menfes mcubuiflet Syriae, abibat domum praeda gravis et capti-

vis numero haud facile complectendis.

Eodem eiiciebat Corubeh ,Seif- ed - daulae Hamdanidae

quondam mancipium, heri fui filium, Abu-l-Maalin Schari-

fum, Halebo, quam ipfe fui iuris faciebat. Exui ad matrem

Maiafarekinam pergebat; ubi agens cum ea fimultates contrahe-

bat: tempore tamen interiecto poft reconciliabantur. Traiecto

deinceps Euplirate Hamatam petebat Abu-l-Maali, et ibi fedes

figebat.

Hoc anno Saburum , filium Abu-Taheri, Carmatitam,

mittebant patrueles eius in carcerem, ideo, quod ab ipfis impe-

rium fibi debitum tradi poftulaverat. Extractus inde fuit mor-tuus medio huius anni nono menfe.

Anno CCCLIX [qui die 13 Nov. A. C. 969 coepit] rur-

fus invadebant Romani Syriam, et Antiochia violenter expugna-

ta caedibusque et rapinis pervaliata, Halebum petebant, quamCorubeh tunc tenebat, Svif- ed- daulae mancipium, heri filio,

Abu-l-Maalio Scharifo, extortam, ut modo diximus. Hic in

arcem fe receperat, urbe hoflii permifla. Obfidione ad tempo-ris aliquod tolerata, pactus Corubeh certum annuum tributum

pro Halebo, et agro circa, Romanos avertebat, fumtis fecum

oblidibus abeuntes. Ita locus factus Mufiemis ad priftinas fedes

revertentibus. luris Halebenfis autem tum erant hae praeturae,

Hamata, Emefia, Cafar-Tab, Maarra, Apamea, Schaizar et his

interiecta loca.

In Armenia quoque Graeci Malazcardam (383) oppugna-

bant. Vt paucis complectar, totus ille tractus Syriae mariti-

mus, et quae circa Euphraten, patebant Graecorum libidini, ne-

mine neque hofteni arcente, neque terras tuente, praelidiis et

rectore nudas.

Tom. IT. Sss Deus

5o6 ABVLFEDAE ANNALES.

^^/0 s <a3 c (^CX/c j.^

pVwA^f {^< P^LV) o^i '^^X+4.5( C^-s^

< p\.Mx3f (iiC-X/c »\.^0 La?

\.ifc,u''^3 (^AasiTJ (j3 ofj'f p’S' I^XJf J>>I3 (_\3

j^xx^j v3 i^^X^Aj ^E-Xa^J («i^X^.3f v_>A> (^rjA^f

vJcXXAi j^XXaj (^x3f jf§<3 ^Xc jtEjii < jm,^+3(

A/^a3( i^J\ ^3 5.cX+9>- ^.c oiA/A^/ot-\,3f ,^X~i.of^ ^kXa3 ^Xc i_XA/A^/i»o\.3f

5E3^f t aXXc^ j^^X‘X\i \.+X3 (^^XXk^ ^Xa^IA/C aa T3^ .y3f

f vjiA*«.A>L\3f ^^co^ '^AA\AA^3f lA oFs3f i^cszxXs^ ^^A3

pVAi f ^Cu 0«a+X/ava33 i^X3f ^XxXi pjlj j^XXaJ ^Xc J.i-cA3

v_jix**AccA5|^ fii^XA* vA 's^X^XAf (*^a3 ^ (^3k3f V.Ai_)^^f cA^f iwXAMA/c<-x3f

Jf, j>AAAE-AE.M\X-’) ^iXiv jMj (jXj ^3^3 |^jb(-\AC

BA«.ib f ^1/^ iX^^3f(J.3

l^XXi j:^AAmw'A-^xX*;^f^ V^:si3^ 3v_\a> \.iijJ<2\^^ (w-^Xrj

(J.^3 j\^ '^A-WA3f

p_S‘ ( (jfcx+ov (^ki oXsiiAo^ c^Xc

J-A:^-».3f ^3f 1_A-Vi ^_>f olc

<_^E_cs^^^5

\.a+3( q.33 sjl-X-juw3 (j.if ^iXEaoI X^a^

X-Aaj3 i^A._iz.i^ < fj^4.:s:\b 3._A_A_A_Ci. ^^3\.^4.3f ^_^X3:^i ?J

/o ( (t^»X»^<»3 f ^ma33 j^.A—3 ^«^.Xm3 c .>•— X * '*-‘7 ^

clamabat praeco ^Xc ^2s. ccr. ad preces provocans • ” ubi ipfe in fub-

iuncto commertariolo explicat; (_jXc (ji3^_A-3f >i._3

joXAa+3f 2^Xa/^ c ^^i^s:i3f J^aa? c^^X3[ (^Xc ^X/o.3f

A. FVGAE CCCLIX. CHR. CMLXIX. 507

Deus tamen afflictis Muflemis praefidium aderat et libera-

tor e tantis anguftiis. Ille enim ipfe Romanus imperator, quemhactenus in Mullemicam ditionem adeo faevientem vidimus,

qui fpe atque cupidine totam Syriam iam devoraverat, qui or-

bem fidelem terrore fui compleverat , hoc ipfo anno muliebri-

bus infidiis occubuit. Erat ille Nicephorus, qui, fublato deces-

fore fuo rege, uxorem eius in matrimonium duxerat flirpe ortus

non regia, idque animo agitabat, ut fuperioris thori mafculam

prolem exfecaret, quo fuae regiam dignitatem perpetuam affle-

reret. Sed indignum et intolerabile facinus deteflata et impedire

nitens puerorum mater confpirabat cum Domeflico in viri cae-

dem, ftructo in hunc modum dolo. Confcios, Domefticum puta

et eius amicos, habitu muliebri deformatos de nocte in facellum

aliquod, Nicephori cubiculo proximum, introducebat; et tiran-

no profundum ftertente foribusque obferatis, ipfa furgens per

eam portulam intromittebat percufflores, per quam e cubiculo

aditus ad facellum patebat. Itaque aggrefflus dormientem Nice-

phorum iugulabat Domefticus, deus autem eius minifterio quie-

tem populo fuo a moleflifflimo vexatore praeftabat. Domefticus

inde unum ex Imperatricis filiis, e priore matrimonio, et ge-

nuino fanguine regio creatum, Auguflum nuncupabat. De ce-

tero Domefticus is appellatur, qui regionum Byzantinarum cis

Hellefpontem in orientem porrectarum curam gerit.

Eodem adeptus efl Abu-Taglab, Nafer- ed - daulae filius,

Harranam [vel Charras] pofl aliqualem obfidionem, deditione;

cui rectorem fuo nomine limponebat Barcaidicum, e praecipuis

Hamdanidarum ducibus; eoque facto redibat Maufelam.

Eodem pacifcebatur Corubeh cum heri quondam fui, Seif-

ed-daulae, filio, Abu-l-Maali, qui tum Emeflae degebat, eique

vota publice dici iubebat Halebi. Non tamen id oberat, quin

iisdem in urbibus, Hemfae puta et Halebo, preces pro Moezzo

S s s 2 ledin

508 ABVLFEDAE ANNALES.

(_£jA^4.3f ^AJL\+3\.^ ^aL^Xj

jtf. ^aL^XJ ?«Aj_\4.3f ^j\Xfv lx5^

(^J^AJuOf O^L L\.4..^\K OX/O X§A^

f ^A^Aaif ^\AmXa? ^ASbX/AAA?(J«>0

?tx c\Xi.3Xi X+3Xc (jXS^ QAoX^x3f ^JJ^Xs:^AJ

C(^jt3i3f vA '^ama 3[ 5Ai?i f ^A+aX^ ^^KA.^JJ ‘i^xtM (^^X^o p-i

J;Jt+3f(j-i vJi/C^-co (^3f i^Xa^

v_X'^'^'-> f^sCX^ ^Xa'^ kA^^cop.

(^Xg.AAi 5>X5f ^j(_\5

j+A^^f p’J f X^CX+i S.X.^^^f ^3f p-^' *' X^XiJif

p-0-X-^.^ o^+aX» ^j.aX>1^1/''^

^-A2./C f^OsAaXi ^J<_\ama^

f 'j^ijsX^+Jf C^-A3-Ajf p‘i ^.a5 C^-AcaA.jf (_)Xa_’3 '^;^X^4.3f

Os.AAA^ ^i2.A?f^x3f j.K/^^=> (jX^ f pX/Ux3f ^5f

i}, p^^i [^b cA+^f ^^b ^u\Si3f S>+vjf

V, 4 ^_^_:SkX-AaJf 5.^c-\3f i^^r=>j^ S.^(-\3f ^0*'^

if. oX-A-~ p_u\.X.3f

i_^:i.XA5 (w-^j3 (jX+>a_X_a« p.«M_XJf oX/c> X^Ai^

j^^3f X^A^ &aa« '^A/o !^+c (jX^ ^X^AacX^ S.AXA3f p.:;i>.X^,+3f

•x$x o3'-\Aa> ^Xa^+3[ ^cX;^3f A^3f

.*.

jsXs:'i«A3f^ ‘^X^M^s:a3^ 'i<X+m^3f^ ’^X’^3:\3f^ &3^+;s:i3f^ ^XXa^ 33

^3u\4-2C\3f^ e ^_X.3f ^.3f ^ jvA^:^» ^XXa^IX^ t ;XXAjt::si5^

c^X3X^ ^3 ^ ^X’^s:i3f^ fjA3 cA+s:i3f jJA S>A5Cdw

f ^X3^ X.A.A.AM2». ^y !!j ^ j,X)t p-M^.3 ^A^^ S.-X+m.\/\.5^

A. FVGAE CCCLX. CHR. CMLXX. 509

ledinallah, Fatemida, fierent, ciii etiam in urbe prophetae fie-

bant. Meccae tamen fiebant Chalifae Bagdadico, Motio; cui

ipfi quoque in agro Medinenfi fi\ciebant Abu-Muhammed Mu-fuvi, pater Scharifi Radii.

Eodem obiit Muhammed ,filius Davudi

,Dainavarenfis,

vulgo Rakki dictus, unus e celeberrimis Suficorum doctoribus;

item Cadi Abu-l-Ola Mohareb, filius Muhammedis, filii Mo-harebi ,

fakihus Schafeiticus, in theologia tam forenfi, quamdogmatica probe verfatus.

Anno CCCLX [qui die 3 Nov. A. C. 970 coepit] potie-

bantur Carmatitae Damafco hac ratione. Menfe anni penultimo

invadebant eam urbem, et Gafarum, Falagi filium, illum, quemfiipra dicebamus Damafcum Aegyptio Fatemidae, Moezzo ledin

allah, fubiecifie, tum heri nomine urbi praefidentem, fecurum

in aperto campo contempti opprimunt. Quo caefo potiuntur ur-

be, in quam tamen atrox nihil flatuerunt. Inde progrefli Ram-lam quoque occupabant, ubi adfcitis reliquiis Achfchidicorum

crefcimt. Inde cum novis fodis in Aegyptum evecti, pofitis ad

Ain-es-Schams [vel Heliopolinj caftris praelium cum Gauharo,

duce Africano, committebant, initio fecundum, tandem vero

verfa fortuna reiecti ab Africanis Syriam repetebant. (384) Ca-birus [feu magnas] Carmatitarum erat eo tempore Hafan, filius

Ahmedis, filii Baharami.

• Eodem nuncupabat Movaiad- ed-daula, filius Rocn-ed-daulae, fibi Vezirum Abii-l-Cafemum, filium Abadi, vulgo fic

dictum Sahebum [id efl, fodalem, feu comitem].

Eodem obiit Isfahanae Abu-l-Cafem Solaiman; filius Eiii-

bi, Tabaranita, trium iftorum Maagem [feu lexicorum (385)]auctor, centum annos natus. Bagdadi quoque obiit Serri Raffaus,

poeta, Maufelenfis.

Sss 3 Anno

5 ABVLFEDAE ANNALES.

C ^jV-4*aX.^ ^^AAaa^

ot^'-*X^^ ^ ^3f («^4^4.XA\4^3f ft^XA3i\ ^VAAAA>^.3^ V5^^y.3f^ CJ (J^'

(^f^3\.XAAA.V,.^ ^^AaS^ L ij\,/*3 C

fy-2CT.if j^._Al\C^3 t.X_A«A^_3f t_^ ^V-A_A_CCI,3

^AaXs^H (_)^^ ( ^Al2_4.Jf ^AA^Sn^f 0./C J^\.AA3:13

^AAXd:^if ^Va^ soiA^Xi f i^^Acf |4.A.5..A.2i.t (jVi f

Vg\i.^Xi 'i^A^-X-ij^ jX^jXzizii -<^}o S.ii\.+3

l3 i^uj^kj '^lAfo./c

if. V ^AAsiiM (jf QAiAJf

Xam\J[ sAib (A ( 2A3[ ^jl\5^x+3f ^Am\.0

^^^\_0.A-\a_3f o\._A—C (^3 (^j..ij\

yjAx:^('8"V^*

^XAjirsTL3^ c J.X3f ^X:staam3^

< '^^\0<3 ”|Dicitiir ^Xa:^ de praecone, qui proclamat; Adesdum ad

preces, adesdum ad bonum opus! Inde formatur infinitivus 'SAxa:^

Similia funt S.XXAg.3f, quando quis dicit: La ilah illa-llah,non eft nu-

men praeter deum ;, et AcA+s:T3f, quando dicit: Hamd lillah,Laus

deo; et ’jsXs\=s:\3f,quando quis dicit; La Haul vala kuvat i!a Hllah,

non efi: machina, non efi: potentia nifi deo; ?.X+M*vf, quando quis

dicit: Bifmillah, in nomine dei; &_X_.^-AA»._:si3f,quando quis dicit:

Hasbona-llah, fiducia noftra efi; deus;

’A=s:TAAw,3f,quando quis dicit:

Sobhan allah, gloriofus efi: deus; j\XAxeca3f, quando quis dicit, goalat

fedaac, o utinam fierem tua redemtio.” Non inutilis erit haec obfer-

vatio ad loca pafiim auctorum intelligenda et ad Goliuni locupletandum.

q) U^deai Cod. L.

r) 3.^aXc Meidanius : c ^,$CXibf fol 5-aXc ^‘il jVAa

A. FVGAE CCCLXI. CHR. CMLXXI. 511

Anno CCCLXI [qui die 23 Octob. A. C. 971 coepit] in-

vadebant Graeci Gaziram [h. e. Mefopotamiam] , Edeflam, Ni-

fibinam, caedibusque graflabantur et rapinis; contra quos auxi-

lium implorantes Bagdadum confluebant extorres Muflemi.

Quod in tumultum plebem Bagdadicam concitabat. Perferun-

tur miferorum querimoniae ad Bochteiarum, Bagdadi fupremuni

Emirum, venatione tum temporis occupatum; qui promtam qui-

dem opem laturum , et hoftes finibus exacturum promittebat

;

ideoque Chalifam neceflarios inftruendae expeditioni fumtus ro-

gabat, et invitum multumque obluctantem opibus haud con-

temnendis emungebat. Vana tamen ifla omnia et ad fpeciem

ludibriumque compoflta. Queri quidem Motius pecuniam fibi

nullam elFe; mirari, quare numos a fe requirant, cui, praeter

nominis gloriam et dignitatis in publicis precibus fpeciem, in

facultatibus et auctoritate reliquum nihil fecerint. Si tam inique

fecum agere decrevilfent, malle Chalifatum eiurare. i\t ridens

Bochteiar frigidam excufationem,graviora et neceflltatem tergi-

verfanti admovendam minabatur. Quapropter coactus Chalifa

vendebat fupellectilem,indeque coactum aes, ad quadraginta

millia drachmarum mittebat Buidae, Ille autem tantum aberat,

ut eo, quo flagitarat, impenderet, ut, qui expeditionem contra

Graecos vel fando nominaret, auditus nemo ex eo tempore fue-

rit, fed in neceflitatibus deliciisque fuis perdebat. Inde iacta-

tum Bagdadi fuit vulgare illud fcomma, multatum Chalifam a

Bochteiaro fuifle, [tanquam inferiorem a potiore, aut fontema praetore].

Hoc anno inflituebat Mocz ledin-allah, Alida, Libyae

dominus, ex Africa domicilium in Aegyptum transferre; quoin itinere paene annum exegit. Ineunte namque decimo huius

anni menfe exibat Mahdia cum familia facultatibusque, quas

tantas ferunt fuifle, ut aureos numos cufos curaverit in moleslapidum molarium fimiles conflari, et camelis imponi. (386}

Relin-

1

5T2 ABVLFEDAE ANNALES.

C j%AX3f Xif ^aXXa3 ^Xc

^x+5f Of C^.X:i=^J ^Xif LX-J.C (jjuXjf^L

XgX+C^ ^AjXjLXJf (^^A« ’^4.a12.C(_3^-<?f

X^A^ <• ^Aj^i|^ 2kXi5if f.

i_\4.=s:i.cl3X+?^ ^ ^A:i.^l2.5f J.a,

t^cX/^ ( ^Xa3 f _ ^ ^'5>XaC ^^A5 ^cXaiA^I ^^jXib

f bSVs C+^ c 7>j.xiM ^ ^ ^

s y'X^x5( OvCi-f^M (^jXi j^CskXi j4cA3”Xf oA;i Xa> \,^

^^Awj i^X.AXi*' 1^ ^j5 pCN.A^vj^f^ j

f ^ i^A^ ^^+3^l'^'^

jij.^/«^S^ j^.(jAxXi Xq.jXaC^ yA2.>C sXi^ ^A+aX^ ^VAAw^ (^vAAif

'j>A+*-^'X.^ (^AAv^ (^AA*if ^A*w (JJA/cXifc. ^^5>XX3f

^jXAJuf^i». (^^Z:Ax3 ^jXAAw5f (^3 j^AaA/0 (j.a3 ^iXa^]! j<.!j X^a^

’^a*a- J.r’vj ^a 53 S.-^(A3f ^Sj> A'*‘^i-:> (J^ (^Xc '^^Ov3f ^5^

'j.^o\3f L\AaC S-aA^ J^^AaAA) /XaJo C^3f (j.A/As+i^ J^XaJo t_i3f i^jX-^

^-X-XJi (j-3 ^.5*,(A3f ^.AoXj ^3 t_^XA!i (iC_X/c» Xe*-»^

X+xr" c^X^j (J.M vXi-li ^*2^f (w^Aj s.A5f 1^+Xa« ij^^oj\'9

^ JXac (^/<? l0Ai

1 1^A.iAAA^CM\3 i X^a3 c ^^^XaaX.^^ ^^^AAaa^ (.^AA^f ^Aaw

C aX^3 C |^A4.Xa^4-3X3 ^\.0-Aaw^ ^^^0a3 c ^^a5jnV.3Xa.^

u-^

x) (j*aa3 i^X+3f Inter has voces hne dubio inferendum aut (j.a?

aut 0 Ltt- rectius

i;) po^A'’ frequens elocutio. Conf. Abulfarag. p. 290 lin.5 et 527 1. 10 .

x) Va3Xic- atfii.it eos. Hic tranftivam fignificationcm habet ,JX;i , alias

plerumque intranfitiv^am ,cUtus fiat. Ibn-Dorcid in Etymologico,

A. FVGAE CCCLXI. CHR. CMLXXI. 513

Relinquebat excedens Libyae praefectum lorephum (387) j alias

Belkinum dictum, filium Zairii, filii Manadi, Sanhagitam; Si-

ciliae Abu-l-Cafemum Alin, filium Hafani, filii Hofaini; Tri-

poli tandem Africanae Abdallam, filium lochlefi, Catamenfem.

Hoc in itinere Muhammed, filius Hani, poCta, gente Andalu-

fenus, principis transmigrantis comes, fubito, et ignotum qua

manu percuflus apud Barcam cecidit. Egregius erat poeta, ve-

rum in laudando hero tam excedebat omnem modeftiam, ut

eum titulis ornaret, praeter deum, neminem decentibus, ideo-

que defertor verae fidei videri iure poffit. Audi modo quae

inter alia de Moezzo canit;

Nihil cupis, nifl quod cupit fatum. Statue itaque modo et

impera quidquid velis; erit. Tu enim es unicus et fu-

premus rerum pro arbitrio adminiflrator et domitor.

Octavo menfe ineunte anni CCCLXII Alexandriam ve-

niebat Moezzus, et occurrentes ibi principes Aegyptios hono-

rifice excipiebat. Noni tandem menfis die quinto et decimo in-

trabat Cahiram.

Eodem anno coaluit pax inter Manfurum, filium Nuhi,

Samanidam, Chorafanae principem, et inter Rocn- ed- daulam

Buiden; per quam hic, Buides, illi quotannis folidorum aureo-

rum centum et quinquaginta millia fpondebat; ille vero viciflim,

Samanida inquam, Adad-ed-daulae filiam, Rocn-ed-daulae ex

filio neptem, in uxorem ducebat.

Eodem redigebat Abu-Taglab, filius Nafer-ed-daulae, filii

Hamdan, Mardinam in fuam poteflatem, una cum omni armorumapparatu, ceterisque opibus, quae fratris, Hamdani, erant, traden-

te praefecto, qui huius nomine commifla fuae fidei illa tenebat.

Anno CCCLXII [qui die ii Octobr. A. Chr. 972 coepit]

excurrebat Domefticus in tractum Maiafarekinae, quem deprae-

dabatur. Huic Muflemos contemnenti et incauto immittebat

Tom.IL. Ttt Abu-

514 ABVLFEDAE ANNALES.

^Xx5\.i C sVi-l

f^Av/f V_^AMA/C0v5f i_ jV.5 l..^A*A\.C(-\3f

c c ^Ai ^LsriAJ pVi c-aX^j b lXac

^ (jA^4.:sT.3f iwXA-^-c<-Xif oWi

«^CE1.X5 C ^aX^(J

.3 (A-+_s:\/0 jXaxSIXS ‘^^(A3( ^_C jy|^A*^f V^a^

<f Vj^f j>oa\A3 <3 ^^ja/\.a3(

J;t ^j.Acfj^if lAO>.f

JJ./CJs^Azc\Jof (j>A^ j\V_A.A_dn3 |^a3 (3^_X_Aa.2fc X^a.^

jxii+5f ^Xi-^So f ^A+aX’.^ ^aau^ cj^S' 'jvAAw (^Xo-l) p’S’

^^aCa5C.}.*« L-A-Xs:V.^ ^3f j(Xm/ (-\3 j\Xaas:t.3 (jXA' ^Alalf S»aj(

lA>Xa:2>.^ j\Vaa:s:l3 ^'^Xi f o3o».x.5.> Js.aC ^^_a-3(

(J-+a5 J^aXc ^^sn3 f (J.A^A^.*.**; gVliif ^Xc

pSCc^w ^aCaSC^.*^ X+^ ofc\X.}.3 j\.xx:^\i J\fij C.^0.^ ^/0

jjXS^ ^aXc 2s.^:s\3f Oj'^'-^ JsJX*ui J.X3' ^^Xc ^Ala+3f

^M^i.j^X^^A3 Aco (j.aCa^.5.m\3 (^3ot_i^Cjf pXi ^i^3o^am*j ^A.«.ii3f

jAk+3f ^Xsi-ii (l^3o ^3f oX:^Xi f jAk3f Jf Xg.+Xm^ ?.i^=:L3f

i5l_\>C (^X^ f 'j»AM*3f OvXsb {^•<0 i5<-\xSli3f ^3'^ C_^A(2.AA/0 l3 ^A<a.A4.3f J^X5

5»X3 jAk.3f c pXj( j-ti^ S>aam Xxamj

2^3^31

in fexta coniugarione ,ait, notat verbum ^JX;w fajlulerimt interfefe,

ut arma. Omnis res in altum afcendens dicitur (_)X;w — Cameli di-

cuntur ,^5" cum Fatach (a fing. J-Aii) quarum lac furfum quali ele-

vatum

A. FVGAE CCCLXin. CHR. CMLXXIII. 515

Abu-Taglab exercitum cum fratre, Hebatalla, qui praelio con-

greflus fudit Graecos, ipfumque cepit Domefticum;quem in

vinculis ad fratrem mifit. Ea in cuftodia incidebat Domefticus

in morbum, unde periit, invalida medicina, quam Abu-Taglab

ipfi adhibebat.

Eodem nuncupabat Azz-ed-daula Bochteiar Vezirum fibi

Muhammedum , filium Bakihi,quod mirum plerisque vifum

fuit, quandoquidem vili iitirpe oriundus ille Muhammed et patre

agricola apud (Cavatam) fatus erat.

Eodem ortae funt Bochteiarum inter et eius duces, Dailo-

mitici pariter atque. Turcici generis, fimultates.

^ Anno CCCLXIII [qui Kalend. Octobr. A. C. 973 coepit]

abdicavit fe a Chalifatu Motius, et filius eius Taie lillah [feu

obediens deo] fuffectus ipfi fuit. Quod his de caufTis contigit.

Bochteiar in Ahvafam feceflerat, ibique faevis poenis in ordi-

nem cogebat 'Tureas comites. ' Bagdadi vero manferant, eodemfequi nolens, Soboctekinus Turea, cum parte gentilium. Quodfactum aegre ferens Bochteiar, praediorum et urbium quidquid

polTidebat Soboctekin , id omne fifco fuo addicebat. Sobocte-

kin viciOim, irritatus et iam defectionem palam prodens cumfuis Tureis Bochteiari palatium Bagdadi fpoliabat, fuadebatque

Motio, tum Chalifae, ut, quod interponere fuam auctoritatem

his dilTidiis nequiret, morbo refolutus, filio de Chalifatu con-

cederet. lamdudum enim linguae ufum expeditiorem membro-rumque ceterorum motum amiferat Chalifa

,et diligenter qui-

dem occuluerat vitium, neque tamen adeo potuerat didlmulare,

quin tandem aliquando aSoboctekino deprehenderetur. Suadebat

ergo Turea principi,ut pateretur vegetum et integrum homi-

nem fibi fupponi; neque difficulter perfuadebat. Chalifatu ita-

que fe abdicabat Moti lillah Mofaddal, filius Moctaderi Gafari,

filii Motadedi Ahmedis,medio menfe undecimo huius anni,

poftquam ei dignitati per viginti novem annos, et quinque

Ttt z^ ^

fere

5'iS ABVtPEDAE annales.

if. (j^3 (j^3\j^S^+3f jAll5f fC-X+CS^f C\AO.AJtAf^J^3 J\(AaX+33

^3f {^j\.-uj ^A*m3| S;^ ^

,^^_^jf ^li/o|^X3f (jf Lsi^a-f^ U'*^ lJj-^j j^'*

vi^Vv^ L-?^f (A oiXi.

pV^A^f '^l2.jcfy.3i5f ^ l-XaIs-xJ^ Vma^^I ^3f ’j.l2..c|^3i3(

ui!^'Oo (^3f (^Xaxx5( fj.3 p-3\.]3 <-\Ax3f ^X3f (j.j<a3yXA3f J-*«j'f

(J.f;3j kJL^^oO ^^a3 ^3^ ^'s < 5w-s^+:> V^Xa-cXi

j^rilxjf pgXAi^ ^y^Xx4.5f

'2^3X4.aX'.^ ^AA*^ i^A*« ^ax3(

XaJ ^ ^A^A^.A.«^ JnVaAS:-i 3 X+3 fy^AASn.^ tJX^ (/^

’jwXAX3=^3f j4gx^ f^A2».f^ ^3( ^j.aCaC.j.*« A.ySO

U^J<^^Ax5f j_Ali+3f oX+i <• g^X=:T/(? j_a1i+3^ jAloJf

/ ^ASCxif j4§aXc p^-X^ of<Aii ^3f ^+s:ii fX^ijl oX^ ^^aC>

X.^_y’3 yXAASEiJ X§^ ^3f [jyX*/^ pAo|^5 ^A£=sf

^xl2.3l^ X.^J ' ^J.AAW4.a- ^J.a3 ^_)XAX3f c

oX’-sn3Xj *._^L\3f iAA<ic ^aC ^3f &xAaa/c» j\.xX:^\3 ^^'iA3

f 5«A3f l_^A^i

uXi

vatur et e mammis In reliquum corpus retractum eft. autem, in

fingul. ^-X-Aui funt cameli, quae impraegnatae caudes attollunt. —eft ftella quaedam. Hinc quoque menfis petenda etymo-

logia, ex*eo nempe, quod olim in aeftatem et in id tempus incidebar,

quo folent cameli caudas attollere.” Haec Ibn-Doreid.

y) '^Aac J.a>' Forte ^Xac (^Asb J.X3

A. FVGAE CCCLXIII. CHR. CMLXXIII. 517

fere menfes, praefuifTet. Filius, qui patri fuccefllt, Taie lillah

Abu-Becr Abd - el - Carim ordine Chalifarum Abbaficorum eft

quartus et vigefimus.

Supra diximus Carmatitas Gauharum et Mifram adortos,

fed depulfos fuilTe. Hoc anno iidem rurfus impetebant Aegy-ptum, nihilo profperiore fucceflu. Variis quidem praeliis la-

ceflebant Moezzum; ad extremum tamen victi magnamque palTi

cladem, repetebant fuas fedes, id efl Ahfaam et Catifum, in-

flante fugientibus exercitu decies mille equitum,quos Moezz

ipfis e veftigio Tubmiferat. Itaque repurgata Syria ab exitiofa

gente, mittebat Alida Damafco ducem fLiorum quendam, Ta-lemum, filium Mauhubi, Ocailitam; qui quamvis magnam ibi

auctoritatem et numerofas copias contraheret,diu tamen cum

feditiofis Damafcenis et nulla quiete usque ad annum CCCLXIVcertandum et dimicandum habebat. Pars quaedam urbis per eos

tumultus igne periit.

Inter haec Tureae cum Soboctekino fuo adverfus Vafetam,

ibique agentem Bochteiarum, ibant iniurias ab eo acceptas ul-

tum. Vtrumque Chalifam, et recens creatum, et veterem exu-

tum, filium atque patrem, in expeditionis focietatem aflume-

bant. At hic quidem per ipfam viam in Dair-el-Acul (388)

moritur, quemadmodum et ipfe Soboctekin ex morbo. Remis-

fae utriusque exuviae Bagdadum fuere. Tureae vero imperato-

rem fibi praeficiebant, in defuncti locum, unum e fuis princi-

pibus, Aftekinum, quo duce, pofitis prope Vafetam cafiris, cumBochteiaro quinquaginta propemodum dies profpere dimicabant,

Interim urgebat Bochteiar citis et paene continuis legatis fratrem

fuum patruelem, Adad-ed-daulam, filium Rocn-ed-daulae, auxi-

lium fibi, fed propere, flagitans, addito, malle, fatis ita feren-

tibus, gloriam et poteftatem affini et amico, quam alienae et ini-

micae genti, cedere. Quam fuam mentem poetae ouiusdem ve-

teris verficulo, epiflolae cuidam intexto, declarabat:

Ttt 3 Fieri

5i8 ABVLFEDAE ANNALES.

i}, l^iij ^\c ^\.s:\5^ 5.Xsb J^a5[ (A\ac j\.t^9

jiO„AX+3f SjS

^ ^J>.AAj>V/^ j^aXam.^ 'j^Av*

l«\A<iC ^^AAawI ^S”Cj 2^aV+aX*.^ ^Aaju aX^iA

a<^Ov5f OsAaC y^\.*A- '^AAVk3f 5j».sb f j>\.AAs:ii ^Xc (ji.j.X3^ 0»|y.Ji3f ^Xc

(„^'5 X4.X3 f »X.^O X.j.r^jiXAAs:\i h oXV-iX^\? »X!>f l.t-5

J^X*.^< of<-\-XA ^3f ^j^A^Xif <w=L.«.^

^5f e^jX:sA3| j-amaJ (jf j\X.a_a_s:a3 t_^jXsi3f

’j.^(w\3f L\.A^-C f^.X_'A^ o3«AiJ ^/0 f (^-s:i3

jf.0AA3 'i.X^3f (.JCjX^ LA-XS. |».§Aa3 ^_^A^ ,^A^0j\J

fo3<«A3tA ’jk^A33 (-\a2.c j^Xu^ < '^AAw3f (^-<0 (^0X4.^

^31 jA^A5f L\-Ai-C 'i.AAX:=L3f |<i.§*.^ cx’i

5Aib (j.A?X‘i A-4.-3f A o3>AA3 ^j3f S.AAX3:i3f < of^Aii

j\XAAs:a3 C5^^ iAA:sA3f ofOv^Ai ’^^tA3f Oskh.c ^XX-wf X+^ ( ‘^AAw3f

<* yXAA^cx^ ^A^ ^

»„>o^f (J.A> 1^-SA;^ ^A3 uX-X.X.J ^3 j\,xXdzT.i (^\c ’^^(A3f (Aa^c jnX;C:X3

( ^.Asr-I^ bsiVxT jy^fXzszxi < c\As:\3f ^Xs:^3f ^iXa^A

2)

fOvAST/c piirticlp. IV Coni, a oX^ In fpecie de poeta dicitur oX:>f

eqres^ie fecit.

a) ^!Vi excefjlt modvm. ^Xc in I Coni. iacnJnfm fuit fa^ittnm maxima

contentione , item modiim exceffit-, e. c. de frumento nimis caro.

?Ai:sri3Xc cft in genere tractavit rem dariiifcale, tum in fpecie de medica

aegri tractatione adhibetur.

A. FVGAE CCCLXIV. CHR. CMLXXIV. 519

Fieri aliter fi nequit, quin peream fauce improba, agedum,

efto tu is, qui me devoret. Sin pudet, allequere, et eripe

me praefenti periculo, antequam dilanier.

Flis precibus excitatus movebat Adad-ed-daula:

quos inter mo-tus et molitiones labebatur hic annus. Filum flatim continua-

bimus.

Hoc ipfo quoque definit Chronicon Tabeti,

filii Corae,

quod orditur a Chalifatu Moctaderi, id eft ab anno CCXCV.Anno CCCLXIV [qui die 20 Sept. A. C. 974 coepit] oc-

cupabat Adad-ed-daula Iracam, et comprehendebat exutum po-

teflate Bochteiarum. Excitus nempe iteratis Bochteiari flagita-

tionibus, ut modo dixirnus, ibat cum Perficis copiis Vafetam.

Cui appropinquanti cedentes Tureae, cum duce, Aftekino, Bag-

dadum fe fubducebant. Adad-ed-daula vero eodem illos ex ri-

pa Tigridis orientali perfequebatur, idem ab altera faciente Boch-

teiaro. Quas anguilias ut difeuterent Tureae Bagdado Adad-ed-

daulae obviam progrelTi praelium committunt, die 14 quinti

menfis, ingente ambarum partium iactura. Ad extremum ce-

dere coacti Tureae, Adado urbem permittunt, quam is intrabat.

Exemtus eo praelio e Turearum manibus fuit Taie Chalifa, qui

tamen aliquando tardius in urbem, quam Buides, menfis puta

feptimi octavo die demum, per fluvium fubiit. Rebus itaque

Bagdadicis per Adad-ed-daulam reftitutis tumultuabantur Boch-

teiari milites, ftipendia flagitantes ab imperatore, cui alia omnia,

quam numi, praefto erant. Suadebat ergo Adad-ed-daula affini,

ut, claufa domo, imperii nihil quidquam fibi arrogaret, quomelius tranfigeret cum exercitu, et prolapfas fuas res fubleva-

ret. Id confilium fibi pafllis approbari Bochteiar, dimiflis quae-

fioribus et cubiculariis, fignificabat multitudini per Adad-ed-daulam, fe rebus porro gerendis parem non eife, et Emiratus

ademtum fibi onus cupere, cui ferendo humeri non fufliciant.

Ipfe Bochteiar idem coram idoneis teftibus follemni in concione

rituque

520 ABVLFEDAE ANNALES.

<Si>j (jj^\.a3( (Axac

j^gAc (j>\.aXs:t3 (AaAc ^c<AX«-f j^S’ < ^si^c

cAa:£iC c ’j»AM\5f t>\ii ^_J

if. '&*A-cU LaL.C ^/;3f ^iA^SI-Jf j.jo\ of<-\i-S3

8L\^ (jV^=5 J^\.AA3n.i V+5 <• S.CXa> (^3f J\VaA3:i3 i^C

^3f <^xf^s(a3^ \.+^^ f V^3 \.A^A/(? Sj.Kij^l\i

^A^ js^aXc |^L.c (^^3i3 S»^o<3f V+X5 < («^^3o j^A3f '^^(»\3f

u^j'^ (J.C jAA/o^ (jSy)i\ ^3f jwi.j ^3i3f

(jf vJ s.3^(_\3f <_\_Afi_c fjSS^j)i\ <Aiof 'j.^<A3f (Ajfea.c ^Xc

j_^vy33 ^a3 &^i-\3f ^ '^CX+A? jnXaaccx^ u^:^j

< ^maXa^ 2^/;3f 01^*" 5«^Xa^ j^”'^

^^(a3| (J.^ 5L\3f^ ^3( c\A+*3f ^•oci3( \.i\ &^cA3f cAaic j-*-*"

UXi f OJ'&^<-X3f ijSj^ nOjS fj_)\.sn.3f <_i,.A_]a_X>!> ^3f Uijf

^3f (^AaC I^A**a3 J^A_X_C j^_/0^f (^f^Jo-AsI ^^(^3f (Aa^C

gy3 f »oVcf^ ^-A-Xc jvVaa:Si

3^j.Ci\9 ( ^_J\.AA/cf

^^—

j

.

'\ '^AM\3f 8vA^ (^^jjjj\.s ^3t i^^(»\3f cAac^c j\^t^ 5»^X,^

^^C\3f ^JLjC ^ ^ ^^Xc J^A^^Ajf ^^AA*«f

U^wa::^ 'j.^(A3f LXA2.C (A.a_c j\xX:±\i ^

poLs:T.3f (jX^yi X_sSy-A_A)^ ^Ot_wA_/oo ^^3f ^JS {jcl+:^ ^3f j'V_Ag sl^^rsj

f) ^a5gisTAj j^.3 vel M medicina in eo feliciter non fuccedehat.

A) V.^1 Sic erat in cod. L. Forte legendum.

t) Forte ^a^X^.j.*«

A. FVGAE CCCLXIV. CHR. CMLXXIV. 521

ritnque et formula profitebatur. Quo facto Adad-ed-daula Boch-

teiarum, eiusque fratres, ad fplendidum convivium vocatos die

26 fexti menfis huius anni, nec opinantes cuftodiae mandabat,

eaque ratione firmis praefidiis fuam poteftatem Bagdadi munie-

bat, reftituebat Chalifam, eiusque rem luculenter magnificeque

augebat, magnis eum opibus dignaque fuppellectile inftruens.

Diu tamen hac tyrannide frui non licebat Adad-ed-daulae,

fed brevi poft, quem eiecerat, Bochteiarum ipfe, invitus quam-vis, reftituebat. Marzapan enim, Bochteiari filius, accepto Ba-

frae, (eam urbem regebat,) patrem ab affini Adad-ed-daulacaptum efle, querebatur ea de re ad huius patrem, Rocn-ed-

daulam, per litteras. Rocnus, cognita iniuria, tam percitus ira,

tam percLilfus moerore fuit, ut humo fe demens abiiceret, cibo

potuque abffineret, et morbum ex aegritudine ieiunioque con-

traheret. Filium autem ob tantam indignitatem acerbe obiurga-

bat. Deprecari tum filius iram patris, et rogare veniam permu-tandae cum Bochteiaro ditionis, ea lege, ut huic quidem parte

fuae Perfidis aliqua cederet , fua vero Iraca maneret. Rocnusautem parum aberat, quin legatum has conditiones praeferen-

tem occideret jminabatur quoque , nifi Bochteiar extemplo re-

diret in patrimonium et iura fua, venturum femet atque. nepoti

ea redditurum. Neque benignius excipiebat Abu-1- Fatum, fi-

lium Amidi, quem filius irae patris placandae caufa miferat, fed

foedo cum refponfo relegabat. Intelligens igitur Adad-ed daula

circulos fuos ab ira patris turbatos, neque in facultate fua id

pofitum ,ut eius mandatis adverfaretur

, extractum e cuftodia

Bochteiarum fplendido cum cultu reftituebat in priftinum re-

gnum, eoque facto redibat in Perfidem, huius anni menfe de-

cimo. Inter haec Aftekin, quem modo vidimus ab Adad-ed-

daula cum fuis Tureis Bagdado expulfum, verfus in Syriam,

primum Hemfam, tum Damafeum ibat, quam ipforum volun-

tate precibusque Damafeenorum occupabat. Hi enim Zabanum,

Tom.II. Vvv eunu-

522 ABVLFEDAE ANNALES.

Kji.^yCO Oi-A-Ai C

iaj^ j*oV^\it uWj'

_5 pXm3f £^Xx3f

2>.Ajf (^X'i v3 «^A’Ai ( ^j.A^xif

Jf J«jj c pX^5f lX-AAM c

X+X^ ( ^jiXma3 C5^^j_^"^Xi X_Qi

'^L/cl^XJf^ ^^A^Xif J'X^ C5^^ l}^ XgA/<?

(j\jS ( '^X^3fJy-5*^>

f^X=s:iXi ji'.^ laXcw p0*\> ^S‘f

^ < (J^Ca*aC J.ii.L\i !)^X.\3

^_3 ^js.^ ^A^Cxif ^

J^X**^ (j^A^Xif &AC f JsXXL.^ ^aXc ^J &_4-Aji_C

JS./^Aa3

iswX2.,<c3^A3f^ i^A^x^f j^A^f "^X-^Jf ^sbXlb pXMA^f ^3f ^X*^

p'0^^^*'^^

p'j^ <j\.kJ{j l-A5( ^A.*c ^^A^Xif j.\b.cs:\J (j>+3 j.ij,x^\ j.uJ)ij^ ^XXJf

j^^MA/cXj c (__fXL.3f ^^co ^yj"^ X^XsJi ^^A^x^f

^^x5f ^_5^3^ ^X^j ^y^S'^+3f ^Aco

^+Xc^^

y) (j.A5Cxif In cod. Lcid. erat ^j>aCxA3J

g^ X+Xyi Cod. L. X+^

Forte oXyAC\> i^>o sX!>f

i) ^Xc imminuit fiiper (exitium),fuit in (_i^:w culmine vel prae-

cipitw i'el. ‘ ll)n-Nabata:

^Xc (^Xc <^Ai ^Xc pjjf 'Tubfifte

penes

A. FVGAE CCCLXIV. CHR. CMLXXIV. 525

eunuchum, a Moezzo rectorem fibi datum, a Tureis adiuti,

eliciebant, Moezzum porro dominum in fanis forisque agno-

fcere negabant, et Aftekinum intra moenia recipiebant. Ipfe

Moezz hos rebelles in ordinem redegilTet praefens, et recupe-

raflet amiflam Syriam , id quod parabat , nili eum intercedens

fatum abstulilTet. Succefl.br eius, et idem filius, Azizus, Gau-

harum Caiedum [feu imperatorem] Aftekino et Damafeenis im-

mittere fatis habebat; qui etiam illos tam arcte obfidebat, ut

necefle haberent Carmatitarum auxilium implorare. Horum ad-

ventum fibi manendum haud ratus Gauhar, ne adverfus gemi-

num hoflem copiis iniquis pugnaret, Aegyptum verfus fe fub-

ducebat. Foederati vero fugientem aflectati apud Ramlam at-

tingunt. Is, imparem fe tantis viribus cernens, fi aequo loco

in pugnam defeenderet, fubit Afcalonem, futurum fperans, ut

obfidione et mora nervos hoftium incideret. Secus tamen acci-

debat , eoque anguftiarum redigebant foederati Gauharum, ut,

toto paene exercitu fame abfumto, neceffe haberet ab Aftekino

veniam abeundi rogare, quam non nili crebris obteftationibus

magnaque vi pecuniarum obtinuit. Itaque miflus ab Aftekino

Gauhar laxata obfidione Mifram redibat, dominoque Azizo red-

dita rerum omni ratione efficiebat, ut hic ipfe in Syriam exer-

citum educeret. Incidebat in foederatos apud Ramlam,quos

acri adortus praelio contundebat, fternebat multos, multos ca-

piebat, et Aftekinum ipfum in fugam pellebat, e qua illum

retractum hac ratione nactus eft. Fugerat ille quidem nulla in-

terpofita quiete, donec ad Mofregum, Dagfali filium, l'aitam

Arabem [fcenitam], antiquum commilitonem veniret [fpe apud

amicum et in vafla defertaque campania fecure latitandi]. Mo-freg autem, illectus oftenfo lucro, corripiebat fugitivum et fup-

plicem, cuftodiaeque mandabat: (centum enim aureorum millia

pollicitus fuerat Aziz, capitis illius pretium, ei, qui hominemad fe vivum adduceret) tum fufeepto ad Azizum itinere, indi-

Vvv 2 cabat

524 ABVLFEDAE ANNALES.

^3tA5 5.A+\sV>3 sVlicVi ^_3V+H xLj ^A^Xil k s.+Xc^

\.£=:^m*+.^ ^A^XifJ..\2i^

\.+Xi C (j.A^Aif ^A<2.2>.f(J./0

^As:^A2^ Yf vj ^+Ai^ ZS—X-Xlof

j^ACxif^ ^A3.o oVc jt!>< \._*.X_2)^ y^Ajf ^-*Jf

OVaj (^5(A^=> ^^A+3f ^/0 Vaj j%]i.cf 2^_X_v^.=ci.^

3$C j.—Aca_4-^ ^A^Xif

^_^Xx3f^.R+3f tiV.^ ^ i^A+xX’.^ (^aaaa^ *2^aa« (^^Xi»o |.'.^

|^A4.*3 i^X5f 0^J(_\5 ^*.+3( L^'-^ '?.A/»u5f 8A4i ^ 5>.-A_if S»_aYi^

l^-MwX-X.3f ^^3 5«X3f j4..A_K_3f ^A.*,+vjf sA.3X> j^Aa.A.«.3f <^x/9

jCxz jA-w 1^ ^AAwAs:T.3f (^Xx3f 5sX3f (-XA.A.C (^c\^4-3F ^^3 cA+csx/c

^-;?^§-*-3X3 ^3^ c

j-e-3^A/iW^ ^Aaw

^^ Xaaa^^^W ^aX^aX^^ ^Aam

f ^AsXi (jX^ (j.A+szxA+3f Jlf^AiJ-4.*.^

j^:sxa3X3 f^i/5 (jX^ < \.j<.^^'i.'S

(J.-C ^s:xA5f c\-A_c oX\> X+3^

4?^ (^^Xa3[ 5>XjX^ iXA^^if SAiS

^^3j^_xwX-.X-3f X-Ac\^3 ^

^a3( Jjb KAMa3[ O^ib^y„

^txXX3 f i^^r3( ^ iy3f j^aXXao ^_A.*of ^^AMAsn3f ^5^3 (^3 ^^Xc (^3 j^am2et3|

(^X^ ^xXi* X^csixxAi / s.Axr'^3f (JOkc. Xaam*^ ^aju.^

i}, o^-a-33 (^X‘i X^^aO sXj^juj

penes me; nam ego fum in culmine [praecipitio] excurfionis in

hoftem.”

k) Forte ^«.X3

/) jJJC£=3 Cod. Leid. ^XA£=

A. FVGAE CCCLXV. CHR. CMLXXV. 525

cabat penes fe praedam efle, pofcebat indicii pretitim, da*-oque,

cum fatellitibus regis, qui captivum eius manibus traditum ac-

ciperent, domum redibat. Neque tamen ideo finiftri quidquam

Aftekino contigit. Tantum enim aberat, ut eum Aziz puniret,

fibi traditum, ut potius ei peculiare tentorium, tanquam prae-

cipuae dignitatis viro, alTignaret, dignasque facultates et fupel-

lectilem, et honoris indicia, pretiofa pallia, dono daret, quotquot

ex eius legione capti fuiOent, libertati redderet, ipfumque Afte-

kinum in lauti Himis rplendidiOimisque rebus Mifram fecum du-

ceret, ubi tandem maximi factus fato fuo concedit.

Sed ea anno demum CCCLXV [qui die 9 Sept. A. C. 975coepit] poli mortem Moezzi (389) evenere. Huius enim anni

menfe tertio, die 17 vita functus efl Moezz ledin allah Abu-Tamim Moadd, filius Manfur biliah Ifmail, filii Caiem beamr-

allah Abu-l-Cafemi Muhammedis, filii Mahdii Obaid-allah, de

gente Alii, per eius filium minorem, Hofainum, oriundus. Na-tus ille fuerat Mahdiae, urbe Africana, die undecimo menfis

noni anni CCCXIX, quo efficitur eum id aetatis annos quinqueet quadraginta cum dimidio natum fuifle. Afirologiam tanti fa-

ciebat, ut, quidquid ageret, ex aftrologorum iudicio id ageret.

De, cetero vir erat eruditione et virtutibus fatis inftructus. Fi-

lius et fuccefibr eius, Aziz, mortem patris celavit ad duodeci-

mi menfis diem decimum, qui a Meccana religione Aid-en-nahr

[feu dies feftus mactandis victimis dictus] appellaturj quo die

facramentum a fuis accepit.

Huius anni fub finem et initia infequentis infiituebat Abu-1-Cafem, filius Hafani, filii Alii, filii Abu- 1 -Hofaini, Siciliae

Emirus, expeditionem in vicinos fibi Chrifiianos, Mefilinam ex-

pugnabat, inde traiecto freto Siculo fubigebat Catinam et arcemHalva [velHolva], totamque Calabriam, dimiTis quaquaverfumlegionibus, vexabat et populabatur, hominesque beftiasque agens,

ferens.

Vvv 3 Eodem

526 AB VLFED AE ANNALES.

if.

i}. ^JjnVxH l^CiX^O isjs ^jIaa/, ^j.3 S^’A‘i i^!>

KIM Z^j\.+.aX^ ‘ikAw ^3'”^

^AcV+A«f ^l\as:t/o ^aaw^

^^aJ|1^“^

^^iVwXM J^aX^-JI ^M/Vw^f

(J.C 5>XAH ^V:^T2c\Jfj pViiwif^ m 5.Xa,«o 5.a^

^-A.c (j^j^ « 0^4-=s:iyc (^c (j^jr^

p*A.Vi l\3^ ^sb ^_3\.iX3f f ?^AA^=5 &cIa=^ ocAa^ p^ts:\3f

V_llA^-}.if^ 'w1ia«^3^ &A^A3f vJ &.AC i^XaJ VwA;^XA3f [^\,Xf^ ^^^\./a

s.a^_3 0 t_^ib(A3f ^>VaS^ ^j\-A3f v_A^3f ^3

<^vX3f (^^Xa33 ^ac (^^Xa3| fvXi^ < p«-\.X3f <^ixXc p**'lX33

^aX^^ cyw\.^3( j^\._X_Xjf p«-\.XX3 (^«X3f (^^Xx3f ^^\.i ^/[|-3f paXmn5

(^_^*ma/o ^jjiX^3f^ f (_^3^^3 ^aXa** v^2^3f

c\+.cs:t\?^C^C^^3j ^^^3 '^-^3 1^ (^=s:\A*« Jj^ &aj<A/(7

tXA^3f^ oc-\+^33 c_^^Xa3 ^a*/Xwa33 (Aa^1"*0 ^^5"v^a33 ^*«l.MA3f

Jt7^2^XA+3f '&Aamaa^^ S>Avi/ Lj5 2^X3f ^Xaa/ 8^^^Xa*«(,?cX3f ^_j^0j2A,M*+3f

^ j^^"^+33 JV.AX3f ^xc/La3[

f &^l\33 oX^ ^O < *<^AaaX!^ ^J*AAa^ 1^A*w 2^Aaw ^_xX^1->

(^3 &_^(A3f p^-=:i+3f (J &.A_M*_3f slXA ^J

?»_^Os,3f ^+C ( ,5._^l\33 C\A<aC ^>Aif 5_^3Xaa0 ^^X=s^A*^^

‘S^aim i^Ax.iji\^ X_^-iJ^^ ^-"^X^3 'S^AtM ^_a_%.^_aw o3^ c\-3

^^AA^^

tn) Cod. L. habebat 0'3^.^3f vJ ^y^j'

A. FVGAE CCCLXV. CHR. CMLXXV. 527

Eodem anno vota fiebant Meccae prima vice pro falute

regnantis in Aegypto Alidae, Azizi.

Eodem obiit Tabet, filius Senani, filii Corae, auctor chro-

nici celebris [cuius ad annum CCCLXIII mentionem fecimus].

Eodem, aut, ut alii tendunt, anno CCCLXVI, funt et,

qui annum CCCXXXVI edunt, obiit Abu-Becr Muhammed,filius Alii, filii Ifmail, Cafal [id ell faber ferrarius], ex urbe,

vel provincia, Schafch, ultra Sihunem in terris Turearum fita,

oriundusj

celeber fakihus de fecta Schafeicorum, fui temporis

princeps, cui certe tum inTranfoxana par alius non erat. Adie-

rat fludiorum caufla Iracam, Syriam et Arabiam. Acceperat

fikham ab Ibn-Soraiho (390); theologiam traditionariam a Mu-hammede, filio Gorairi, Tabarita ,

feu Tabareftanico, eiusq-ue

aequalibus. Difcipulos autem in eadem difciplina habuit Hake-

mum Ibn-Manda, et alios multos. Hic Abu-Becr Cafal efl pa-

ter eius Cafemi, qui librum edidit, Tacrib inferiptum [feu ad-

motio, vel appropinquatio, ad deum puta] oppido rarum et

inventu difficilem , neque confundendum cum alio eiusdem ti-

tuli, fed vulgatiore, cuius auctor efl Solaim-er-Razi. Prior ille,

non pofterior, efl, quem paffim citant auctores librorum Ne-haia (391), item Vafiti et Bafiti, Eius quoque meminit Gazalius

in fecundo capite libri, quem Dahab [feu aurum] infcripfit; ubi

tamen auctorem eius Abu-l-Cafemum nominat. Qua in re hu-

mani quid ille paflus efl. Nam fimpliciter Cafem efl. Probe

quoque diflinguendus efl hic nofler vetuflior Abu-Becr Muham-med Schafchenfis ab alio cognomine, fed recentiore, de quo ad

annum DVII dicemus, auctore librorum, quibus Omda, et Mo-flathari tituli inferi pti funt.

Anni CCCLXVI [qui die 29 Aug. A. C. 97^ coepit] pri-

mo menfe obiit Rocn-ed-daula Hafan, filius Buiae, feptuagin-

ta maior annis. Geflerat Emiratum quadraginta quatuor annos

multa cum laude, vir, in quem unum praeclarae omnes dotes

con-

528 ABVLFEDAE ANNALES.

,JV+Ca*a/^ Ia30<3^ JO (^Ajof^

^Vc ^_^0.3f c\^A? J.js=s:i3f JV+c^ (Jkc. ^_^0.3f ^arii

^-3^(-\3f c\-A£i.c q U§Ai>-f v-A«srv!> L+gX*cs^ l-0JV^.c^ (jV^AjoI

if- o^^3f »JvA«*

y-S=/ sV^ iA^.J VgA^ t OJl^l (j!t S^oJ! (A«1C ,*«»« -Sj

5.31aXJ j\Vaa:s-i^ ^jdz\S c 0'f^3f ’^^Ov3f jnVm/ &^<-\3(

^3f J\\.AA3ri3 J^g,j\.i 5«,aXc Ji\.AA:^T3 j^^uukZ ^_A_:^=33 ^_ycVii^ f

J\Va« f ^Aa>J.3f (jLi ^3^Av,\.i *i.^O,3f C\_A2._C f V_Lum^

^,:ikf^A3f (^.X_*^ o^Aa-j.3f gj3f ^^(A33 c\_Aa_c (^3f j\Xaas:i3

j^. ’^AM*3f 8Aib <^3l> (^Xc ^Xaz\3f ^4.a**-^ Xsis^/cfjyi?

U“ l^^X/0 '&AAM3f Bl3hib Iw^ <” xfcXXjf

^^A^A<J.5f (^X+Xc. ^^A^A^^VJ ^^X^J < ^A^(.X/0

^>3 bV^/5 c\ac X/ocaX<c j^a^a^jj.*« (^X^ '^AjX/oXMAX3

cx3^ ^3 ^3^ Ji_3Z\*«3 0^3 oXK UXi ( js^AcXsi-;^ jwXjiix3

UAX::^ s.A5^As:T.3f oXA>o ^JX+O («-^^Xc ^A^A^^w|j^3^

^sCfcw,x3f otAisf

0^3 Sj^Ovi* 5.jXii J*.-Lc (^aCa5C^a«J^S'

( ^cXE^ ^-3

^ ^Ostcis^ <-''-^§3f

'•S*’5

n) u[y'^'3acquates-, coaevi; proprie tiigales, qui eandem aetatem, velvft

iugum, aequali paffu trahunt.

o) Cod. L. (^sb(-\3f

jj) ^d-Xa+33 Apparet, hic lacunam efle, certe vitium. Supplerem hoc modo:

c^cs-Xa+33 (^A«a 33 L\+3:i/a 0-^3 X^Ai v^’i ^a33 'j.AM*3f XgdXi

q) X+^X.®.:^ et X+.^Ai.3 Cod. L. habebat X.^Xjte^ et X0^f

A. FVGAE CCCLXVI. CHR. CMLXXVI. 529

convenire voluifTe videntur. Magnam profecto iacturam in eo

fecit facra pariter atque publica res. Relinquebat univerfae fuae

ditionis haeredem filium natu maiorem, Adad-ed-daulam, fic

tamen, ut reliquos duo fratres, ildius auctoritati obnoxios, Ha-madanae quidem et regioni montanae Fachr'-ed-daulam, Isfa-

hanae autem adiunctisque provinciis Movaied-ed-daulam, prae-

ficeret.

Hoc igitur Rocn-ed-daula, tanquam obice, amoto, prae-

dam repetebat Adad-ed-daula, quam olim invitus abiecerat, hoc

efl, pofl obitum patris invadebat rurfus Iracam. Cui fe quidemBochteiar, egrefllis provinciae finibus, cum copiis obiiciebat,

belli iactans aleam in Ahvaza j at parum profpere. Defertus

enim a fuorum perfidia, quorum plurimi cum hofle collude-

bant, victus Vafetam concedebat. Quo facto mittebat Adad-ed-

daula copias ad Bafram occupandam, et Bochteiaro Vafeta Bag-

dadum digreflb, ipfe Bafram tractusque circa adibat, provin-

ciaeque res ordinabat. In his decurrit annus ifle. Quid porro

actum inter affines Buidas fuerit, mox dicemus, poft expofita

imperii fplendidiffimi Sultanorum de gente Soboctekini, vulgo

Gaznevidarum, quae ad hunc annum fpectant, initia.

Hoc enim anno Gazna potiebatur, arce imperii, Soboc-

tekin, ille quondam e mancipiis et fatellitibus Abu-Ishaki, filii

Alptekini, imperatoris eius legionis, quae urbem Gaznam Sa-

manidis, Chorafanae dominis, cuflodiebat. Huius heri fui amo-

rem fibi Soboctekin auctoritatemque maximam fummosque ho-

nores prudentia et fortitudine conciliaverat. Quo factum, ut

Alptekinida vivis excedente, nulla prole relicta, imperator a

caflris ultro falutaretur, fidosque milites et obfequentes habe-

ret, quippe qui perfectae virtutis notas in eo agnofcerent. In-

de opibus auctus et fama praeliis et depraedationibus laceflebat

vicinos Indos, et Boftam Casdaramque fuae ditioni adiiciebat.

Tom. JL Xxx Huius

530 ABVLFEDAE ANNALES.

k^-b

^3 Jj^ V-^ l_^2>.\.-0 (j\.^\.A« c\_A*/f(J.3

c\+2i.f

c 'i^kiMj^Xc. &A**+cw ^s:t.3 \Jkj>\.^ fy^\.s:T3 i3 OUaXA--»

bLaO-^ ^l:^X-i.5f L\-A.*_aw J\\\jC OV^

:!f. (JwAA/C (J«JO fo X-j-aL^ X/oV/ol (jV^ (JA*,jL\j^f

j~^f^(AA+JtH ^taAH (J^c ^_^<_\Jf (-\acic 0<a^*

^Xa5^-lAXJf (jV^ c JwA.jf 0<-\::.f^f &AAC

J-+«^

1^'C »xV/oL\j ^A«2.2>.f^ [/^'^'^ O^i

j^A^[z"*^

^ ^XAX+3f

c ^-3

<•^oJiJf C^co VAr^f UXi ^\*3f

Cj-^-*-^^C^co,

< ^^A3f^*

pL^

jj: ^3 (jaaaXj ^3\./of ^+3f ^Xi fof

^/0 vJ »^A_X_c („^^3ii p\.^ j"^*" 5.-aA_c ^^lioi

^ &-X.A-X_3f i^X.i’

fj^a.yik4.]\.y ^^xX+3f (^j^3(_\j^3 p-^acAf

^iX«A— y*—aoV-a-33 p-^^^di3f ^^AM^3f ^ ^

(J.i p.Cs:-i3f ^^3 ^\.-+_:iy.3f U-+-C^J.3

Os-+.=s:t.a? ^j.3 «^X.3f U_^c ^3

jjaa__3cX—J^ f ot—CS.X-A3 (_^_/oYf (J^-A? ^_3 (idx>+_3f c\_^c

A. FVGAE CCCLXVI. CHR. CMLXXVI. 551

Huius anni medio menfe decimo Bocharae obiit Manfur,

filius Nuhi, filii Nafri , filii Ahmedis, filii Ifmail , filii Abme-dis, filii Afadi, filii Samani, Chorafanae dominus et Tranfoxa-

nae, anno gefti principatus quinto decimo fere. Cui fuccellit

Nuh, filius, annorum tredecim puer admodum.Eodem obiit Cadi Mondar, filius Saidi, Ballutenfis, fu-

premus Cadi apud Andalufenos, Imamus, fakihus, concionator,

poeta, folidae vir probitatis atque fidei.

Eodem comprehendebat Adad-ed-daula Vezirum fui pa-

tris, Abu-1- Fatum fil. Amidi, nafoque mutilabat, et alterius

oculi ufu per candentem laminam privabat, fecurum rerum

omnium, mediis in voluptatibus. Noctem enim illam, quamater ille dies excepit, fumma cum hilaritate tranfegerat. Ma-gnum apparaverat convivium, convocaverat amicos, inftruxe-

rat aurea vafa, et vitrea faberrime facta, varios conduxerat odo-

res, tanto luxu, ut non fit, qui illi paria feciffe feratur. Inter

compotandum iubebat fibi carmen praecini, quod ipfe compo-fuerat, huius moduli;

Arcefiebam mea vota; arceflebam celfitudinem. Adfuerunt

ambo mihi ad imperium parata; nunc itaque tandem

vocavi calicem, qui folus adhuc arcefiendus fupererat.

Et imperavi diebus primis floridae iuventutis; Heus vos,

adeffoteduml hoc enim tempus eCz hilaritatis.

Quid mihi iam deefl, quod optem? Vbi nactus homo fuerit

- vota fua, nihil habet, quod amplius flagitet.

Tam hilaris tum fuerat ille Vezirus, ut vino crapulaque fe one-

raret,, unde extractus, recta via in carcerem et ad fuppliciiim

migravit.

Obiit hoc anno dominus Andalufiae, de gente Ommia,Hakem, filius Abd-er-Rahmani Naferi, filii Muhammedis, filii

Abd-er-Pvahmani, filii Hefchami, filii Abd-er-Rahmani Advenae,

filii Moaviae, filii Hefchami, filii Abd-el-Maleki, filii Marvani;

Xxx 3 quum

532 ABVLFEDAE ANNALES.

*^aaj« Jk^V-cf v^3\.^

cX-g.:^ f,j..K.t^ ^•oj»\.x3\.i Ljlc IgAjii ijVS^ s

OV/O U^.i < ^X3L ^_^_C ^4>£^ j*.SCsn3f p\.MX2^

c\^4-3f V+^ < \._/o\./^^^ (^jjjVa3( jAi

c\_+-s:i.^ vXaXa!^ 2.-A_A-sz\Ci.f1^"^ !^4.c

<^Ajt4.5f cXA^yf (-\-+-s:t/0 C5^f <A^c

’^3^c\5f- (_5-^f lk=zi*!l

<j..K)i\.i lX^av.^ »3^-J ^ ^.aJI |J.a2J fcX^fcfj<-3^

<w^-s?:i2^

^^>0 ^jju^-^LXj^f ^/<J iSj^s:\l\ (j.^ j^^r:Sv3«.+3f ^--^^.c

lJ p^XxJL j^AaA*.Jf J.i_A_;j^^’ f CJ^^ V^il+cf (^AJ

{ JSCXaC 2^J (^j\.^

1_A_a3 S(Ac (JC-xXi

^j._(^_s:\Jf (-X^Vao (jf oVAAiYf v^_A_:s:tc f

^jj.s:T.i js^A-j.Vy' j^^=5>A+5f j^\aA4.5f ^Jf (^cXAf (^_£^iX3f

^^Ajjp3 C.^3 ^J^A^A+33 C ^^^A^A-^3f p»lXa^3 V^Va^I ^AtTI

f 2^_:svV«m j^.A>*fcyC of gi.^x3f ^^_x3

r V§A-< ^Aa£=3 OVajX^

cXaC

r) t,_ 5Va^«c/ initium iuventutis. Lg.3^f i^UM;3f ait fcholia-

ft«s Gorairi.

A. FVGAE CCCLXVI. CHR. CMLXXVI. 533

quum annum aetatis 63 et-feptimum praeterea meiifem imples-

fet, quindecim vero annos et quinque menfes fub Montaferi

titulo regnalTet. Fikhae [feu iuris facri] peritus erat et hiftoria-

rum, et aliarum quoque fcientiarum. Succeffit ipfi filius, a pa-

tre defignatus, Hefcham,fub titulo Movaiiad billah [feu per

deum confirmati, aut confirmandi] decem tunc annorum puer.

Huius, ut regno gerendo nondum idonei, regnique curam in fe

fufcipiebat Abu-Amer Muhammed ,, filius' Abdallae, filii Abu-Ameri Muhammedis, filii Validi, filii Iazidi, Moaferita, hoc eft

ex tribu Arabum lamanica Moafer oriundus; aflumebat titulum

Manfuri, Hagebum [feu oftiarium] (392) pueri princeps agebat,

expediebat eius nomine mandata, alumni fui videndi adeundique

copiam faciebat nemini; ut brevis fim, folus regnabat. Huncvirum ex humili loco virtus in fublimem gradum extulit. Natus

apud Torafch [feu Torres (393)] ,id oppidum eft agri Gazirat-el-

Chadra [feu Infulae viridis, urbis Andalufenae], litterarum ftu-

diis operam Cortobae dederat, unde non mirum, ,fi> quo ferebat

excelfus animus, eo tempore provectiore enifus fuit. Non tan-

tum domi bonis artibus et eruditis favebat, 'qui apud ipfum, tan-

quam in academia, conveniebant: fed etiam foris belli artibus

excellebat, officioque fuo in hoftibus verae fidei contundendis

tam diligenter fatisfecit, ut inita expeditionum eius ratione re-

pertum fit, eum plus quinquagies in Francos excurriife. Prae

ceteris illa eius memoria et admiratione digna eft-victoria, per

quam Francum regem, Garfiam, filium Sangae (394), captivum

nactus eft. Eo enim ipfo die, quo legati eius opima hac praeda

potiebantur, dies is erat, nefcio qui, menfis quarti a. C CCLXXXVcontingebat ita agente res humanas aeterno divinae providentiae

decreto, ut Saed, filius Hafani, philologus, ipfi, Manfuro, cer-

vum, cui Garfiae nomen impofuerat, fune de collo, revinctum,

dono mitteret, cum longo carmine encomiaftico, e quo decer-

ptum hoc folummodo triftichon apponemus:

Xxx 3 Servus

534 ABVLFEDAE ANNALES.

f j-Ai (J t b^xj^b s

c V^ ^aa^am

X 'isS-LA^ (j6 v^3, ‘S.4-xj> ^A**-f li^rXxi vJcX-j.^ (jA*Xi

MJ^_A_A»yC j.uj\ JS,aaX,3

j|^A<2.A4.M SaJLaX’^ ^a3\.+.^ S^Xmj 2"""^ S.-it_’3f^3f

V_/0 ^jV+aX'^ ^aXam*^ C!1^^-'-2> '^A**iS:^"'* C5^"^ ?>-A„^A/0

if. (_y5\.x’i jAJf xViw B —'aXAaim

J

^jaa3 5a3^ b^j^uj^ c L^Xsfc l^Xx? ^5f i^c ^^=3i3

X_a_/(JL\3 \./C Ul;^i: ^JVji+if

cU.=E\i ols:^3 ^A*Af (^A pVx>^ v^X:^

(j<3.+2>- 2aaJ(_\ao J!a5 j-+^ ?./ol\2>^ 'b.bJ\j.b (^Ata.::^ ^j./o 2s.aA (^jiiXi2j^\.>o

j^^^xCb b^ ^3^jtJ b-b^j'^^ (jV^

.Xc {^jh.j^S^ 7Sj<i\ J.=sniA««f^ ^_^_Aj bXx:^ o3

A._’iXCi f i_^Xas« i—^X^ '^_x_X_5 b^^Cjj

(^Vao^L j\^!^\^b ^j.b\^ e^X^ ^3\.^4.3f (^A ^3\.jt+3f Lf \.^XAf

yia+s. ^3XjtJf ^A J^^=ELC3 ^-a.U;> ^jf ^-3 olXc^

jf, <^Xs:i3 lX!U jwt (_5-A ^3lAAAr^

jj.Aj\.V-> SaAa« 8<-\3^a^ (_^a».\.AO QyL-A^-xJf ^^l/.:si3f (^Aw.s:\3f

Bo^ma33 I^^aa^ 'b^^^‘>M j-^"-^ '&aaa/ bOvx.s ^la.A7|^X3f ^^3®.!^ ^aaj\./^

&^<-\3f (_\AOiC X^LAAArf ^ ^A+aX^ J^AAa^ ^AAA< !,_aX^O

C5Xc

A. FVGAE CCCLXVI. CHR. CMLXXVI. 535

Servus [fe ipfum innuens],quem brachio velut apprehenfum

humo fublevafti, et quem garafta [feu plantafti] tua be-

neficientia, mittit tibi cervum,

quem nominavi Garfiam, et mitto quidem eum cum fune

fuo, quo fcilicet in eo [rege Garfia] in effectum eat

ominatio mea.

' Munus hoc fi fronte ferena acceperis, reputabo id fplendi-

diffimum beneficium, quod largiri queat [hoc efl queas]

vir beneficus et liberalis.

Manfit Manfur in hac eminente dignitate usque ad a. CCCXCVI,quo de fine eius referemus.

Hoc anno redibat Abu-Maali Scharif, Hamdanides, ad

Halebi poffefiionem,unde illum a paterno liberto, Corubeh,

depulfum, haefifie deinceps Hamatae, fupra diximus. Eo ad

illum alter quidam patris olim fervus, Maractafch, ex arce Bor-

zaia, feque ffudiaque fua conferebat, et Emeflam reffaurabat a

Romanis devaffatam. Bacgur interea, Corubae mancipium,

impofitus ab hero arci Halebenfi cuflos, vires et auctoritatem

adeptus, Corubam comprehendebat, et cuftodiae in arce man-dabat, ipfeque urbis dominationem affectabat. Halebenfes au-

tem per hunc tumultum arceflebant Abul-Maalin, qui, ut ad-

venit, Bacgurum fponfione non incolumitatis folummodo, fed

etiam praefecturae Emeflenae, ex arce detraxit, eoque Halebo

potitus eff.

Eodem obiit Bahaflun, filius Vafchmekiri, filii Zeiari; ut

etiofeph, filius Hafani, Gonabita, Carmatita, dominus H.agari

;

natus anno C CLXXX, a cuius deceflu Carmatitae, mutata imperii

forma, rerum fuarum curationem feviris, titulo Sadah [feu do-

minorum, vel regentium], ornatis, tradebant.

Anno CCCLXVII [qui die Aug. 18. A. Chr. 977 coepit]

effectui dabat Adad-ed-daula id, quod minatus fuerat; hoc eft

occupabat Iracam, orientalis imperii fedem, et alfinem Bochteia-

rum

536 ABVLFEDAE ANNALES.

^-^Ov3f jXm &Am5f SAjis fJ'3

.aas:t.^Ly^-'^

0|^3f ^Xc

^jXi o^U3f BAdi ^y''^ ^3 j^XAArsni ^3f 0'|y-Jt3f

^3 ^3i3 ^3f j\.^xdz\i,3X4.5 f X_5i^AC O^A^f (^I l^lCAllcf

pX-Ci.3f ^3f jvX_a.a_:s:t.> J^X«^ X^^.j.Xi &^L\3f OvAafi

(J.M j\.^Xdz\ij.jJ\^ 3"^^ X^a5^Ka**,^ of<-\?A ‘<X^0^3[ c\AaC

f X§A/o (^X3f t^g;:w4.3l J.‘ioV.A\aX5 (^X.>3^f ^^«*s:\3l

< O^^TA+3f t^j3 OtsTTJ f oX++3f cXAs:i3f (_5~Xc

f 0^3\2,3f pXj>f ^^3fL\j (ja/XaH ^jX^=d

< oX.:.g3Xi j».0*3f X+jfciiA+S^AAx^f j*.s^s:\j (^J(Aj Oo<-\-«

( 0X4.4.53 0\Xi ^^0 (jf ^^‘OJ'^^^ 0.1:15 0'Xa3 X4.^

c oXaAm\33 i^_^5 0XA^=5^3 0c 3^Aaa«^ 0s:T3f ^j\Xat3

c z oXXS' k-loXi^ (jjj3^sl5 c^j'^ 0^*Vj (j.4^5.a33 o ’•'

i}. oXaisaII pXjf i^/S^ (i:C3Ar^ ^a 5 0f^AA3f (^^ac

03u\-4.-2>- 5.-*-4.-l='Xi '^_^(A_33 j—*^Xj 05 03c\-4..:i>- jnX_a.a_3:i5 /X*^

J-) ^aXm13 rariffima vox in hac fimplici fignificatione. Plerumque non di-

citur nifi de carne, quae creagra ex olla extrahitur, aut de fagitta,

quae pharetra eximitur. j\Ax5f 0a? X,g.:^A33 fof j^-sraXlf ^^'^3 ait

fcholiaftes Hariri ad confelT. xxxvi. Idem Hariri conf. xxxv de fa-

gittis habet j^-^a^AaS^ ^^aa*>^3^

j^.gAjXio ^^:^LAAA.f X4.3

/) ^XAAai Cod. L. habebat ‘S^T,k?^i v) ^3xXA'i Cod. L. 03Xjtj

a:) 3^Xl2.3 Arabibus proceritas vel fymbolum eil: potentiae, vel

longanimitatis. Verba noftra verti itaque poffunr, mimihcus et potens,

vel munificus et indulgens. Ita Corano Sura XL. v. 3

redditur ab interpretibus 53 vo3^''^33 ^j.Aax53 i^o

A. FVGAE CCCLXVII. CHR. CMLXXVII. 537

rum de medio tollebat. Quod fic contigit. Invadens in modolaudatam provinciam Adad-ed-daula fuadebat Bochteiaro, vellet

non coactus ea excedere, et aliam quamcunque fuae ditionis opta-

re. Haud repudiabat Bochteiar conditionem, induebat ab affine

miffiim pallium [quo non tam dantis erga accipientem favor,

quam huius erga illum obfequium, fignificabaturj auguftam ur-'

bem relinquebat, Syriam verfus deflectens, locumque ita facie-

bat Adad-ed-daulae Bagdadum ingredienti. Hic, utbe potitus,

Bochteiari Vezirum,Ibn-Bakihum, protinus occidebat, et e cruce

deinceps fufpendebat; unde nata elegans illa et celebris [fatirica

potius] Abu-l-Hafani, Anbarenfis, elegia, qua infelicis viri exir

tum deplorat, et cuius haec funt particula.

En celfitudinem in morte non minus, quam in vita! profecto

miraculum unum aliquod es!

yidetur corona, te [hoc efl: crucem tuam] circumflans, turba

legatorum efle, quales olim ad accipiendas tuas largitio-

nes veniebant in diebus feflivis, quibus fportulae diflri-

bui folebant.

Extendis adverfus eos [e cruce] utramque manum, quafi tuumipfe imitatus exemplum, qui olim vivus ^ eas adverfus

eosdem largitionum plenas et prodigas extendebas.

Propterea, quum terrae ambitus non caperet amplitudinemtui faftigii pofl mortem,

fecerunt auras tibi tumulum, et pro ferali, amiculo amicive-

runt te imbre gravibus nubium palliis. ,

Pernoctant [et permanent] in animis noflris ofTa tua, quae. . appofiti ^cuflodes -et fidae obfervan-t excubiae. •

Accenduntur penes te [feu crucern tuair] funalia et rogi no-

• ctu (395 1 [a. cuftodibus tui cadaveris] quemadmodum te

vivo fiebat [a corporis tui^cuflodibus],

Bochteiar pofl haec communem faciebat cauiVam cum Hamdano,Na(er-ed-daulae filio, Hamdanida, exirdrcuiiiVxfuie. Hic enim

Tom.IL Yy-y'-i/ iUi

I

538 ABVLFEDAE ANNALES. '

c j.-o\ SwaXc

j\.Axdz'Vi.l ^mjj\.9 ^^yA^+Jf J\Lm5

t-XAac i^A_% tiCx/o (jfeX+cs (jM

j«_A_i-f j.Aw^ (jfcA.f.:^ f 0>fy^H

J5.MA.j.3:Ai f Vxaa^^lyAjf j\c-\i5f ^^/0 5«Ai ^^C!Jj^^^ (^Xa!>

< ‘jo^LXif tA_Aa_c a f<-\Aa*5^ J^\.AAs:^3 jy^=5\.M*3ti i^\k'i

/5 ^jo.s:tM ^a=lX> \.+s!^sij ’^^(-\3f L\\ac ^ySii

cX.aA.c l._+_.0-.«^0i f ^A/.v\3f »AA ^maC ^/oV.>

«AaciC < Jx_X_A_3i_i lyA*gf J\\.AA3:\i

j,.3j(_\5f l\-a£i-C f (j-^^y^-ilAx? (_j.s:Tj

W^/*^(j.A5j\Xi\.A,>o ^3f ^Xa^ X+Xi f u^3f A XmIa^

^ccij (^31 ^^c_\3f (_\A3.C ^3f e..A.Xi’.>

t' ^Xx.5 ^AilAjX^ ^^Xa_3 |^_^_A_A_3 (_Py^^ ^^w/M%3f 2^^^CxX.9

oXj^ l_^X^3C?"^^ i/'^***

*^^C-\3f (_\AaC j,^t^C.

C5^3j'X*« j^S' C^rsrii (j^f

’j._*-j^5 ^j.Ai o^y*+3f (jX+2iy3f a...^-c u-+_s:iA? L^‘i X^a^

f of^-^-^ |^X-+-cf X—J^-A_c^ ^_j(_\AMA3f ^AoX^ (^X^

(_^ofL\jt^3f

.i ’

.r*

y) vJiA/A Pingitur omnifcientia ct decretum dei res humanas coram fc,

velut paftor oves , agens.

z) oXX.S‘ Allufio ad traditionarios,qui titulum iX-X.S’

Hafetorim integrae fidei amaht..*. - *

fl) fcX/a*^ Cod. L. 0\fCii^

i) (jas:a3| Cod. L. (jasL3l

A. FVGAE CCCLXVII. CHR. CMLXXVII. 539

illi falivam occupandae movebat Maufelae, facillima opera dicti-

tans domandum eius provinciae dominum et exigendum efle, fra-

trem fuum, Abu-Taglabum, a quo Hamdanum eiectum patri-

monio fuiffe fupra diximus. Movebant itaque ambo verfusMau-

felam. Sed circumveniebat Abu-Taglab Bochteiarura nullo ne-

gotio, levis hominem ingenii pravorumque confiliorum, polli-

citus ea conditione ad ipfius partes accedere, iunctisque armis

ct viribus Adad -ed-daulam ex Iraca exigere, fi fratrem fibi

Hamdanum dederet. Illectus fpe tam fplendida Buides com-

prehendebat foederatum, et Abu-Taglabo, inimico fratri, vin-

ctum tradebat. Foedum perfidiae exemplum ; cuius meritas

paullo pofi: poenas dedit. lunetis inde caftris invadebant Iracain

hi duo novi fociii quibus obviam tendebat Adad-ed-daula Bag-

dado. Concurritur apud Cafr-al-Gafs [feu caftrum calcis, locum

fic dictum] decimo et octavo die decimi menfis huius anni, fed

adverfo foederatis marte. Fufus enim uterque fuit, Bochteiar

etiam captus et a victore peremtus. (396) ^Victoriam profequutu-

rus Adad-ed-daula petebat Maufelam. Vnde quum aufugeret

Abu-Taglab Maiafarekinam, mifius eodem cum legione Abu- 1-

Vafi; qui trepidi fugacisque veftigiis acriter infiftens eum inde

Bedlifam, illinc porro in ditionem Romanam exagitabat. Hictandem deprehenfus, ut elabi nequiret, Abu-Taglab, pugnaediferimen adiit; unde fuperior evadens, profligatis Bagdadicis,

ad Hefn Zeiad primum abibat [i. e. Zeiadi caftrum] quod hodie,

mutato nomine, Chort Bert [Quarta Parthica] appellatur; et de-

inceps Amidam, ubi temporis nonnihil obhaefit.

Eodem obiit Muhammed, filius Abd-er- Rahmani, Tbn-

Cariah vulgo dictus, Sendiae aliarumque Bagdadi praeturarum

Cadi. Eft enim Sendia oppidum ad canalem Tigridem Nahr [fa

[feu fluvius Ifae] dictum, Bagdadum inter et Anbaram fitumj

cuius gentile nomen eft Sendovani;quod prope notandum,

ne cum gentili provinciae Send, quod eft Sendi, permutetur.

Y y y 2 Huius

540 ABVLFEDAE ANNALES.

&-J.3C1A2.3 \.A2.X=ET.-C <" ^TAsif SvAC ^_)VM^,> V/O

(jji-X^Jf (jX^ f (^_’5^'i ^aC (^;o ^^^A_CAi 'j^^sn.Aa+3f

£

^^+5 f X-§_A-C (^xACCTAi i^X^gJf '&XAv.Vf JS.J SwCVaS».

X/c <_^‘ASC3f ^Xx+3f f^i QAiX^xJf ^svA^f v_^aS^ X/0 (^Oijk

^ma/J.X5 2^ama^ fvA^ OOv.^i ’j.Ajf^A2.A3 ^^'^6'- S:^

i^x^s (

c

X+^Ai ^AiXX3f<-^j^.

f Xa^aXc 0^^5 <Ss^ jj.j^\l

^=^jt3f (J./C fJxib Xgjo.i ^^^:s^3(

d '^^Xaj (jf (^jj^

X^S:\WA,^ OjXmif &Aj|^At2.A3f OtAC (^Xc (_^X\a^ ^ST.x5f (JA<^

p^M*3f^ c X_0A«a*> OX+XL X+§Ac (^oXa.^ LK3J'^3

X-0-A_J( ^_^waA^J^X-^.3^^

J"~^^^J(-\am\3^

cxAmif o^> (^3f ’^-^./A^A3f^ X^A^f ^Ai (_}-*^==);^ ^j^cAAAM

V^3f '^\X9 X§a5 f ^-JXa^X.^ ^AAa^ (^Xa-5 &A.*m (^^X^O jf-^

xXstiJ"*"*"

X+Xi f (^X.<o^X> ^A^XiXA/c ^^(-\5f l\a£lc j^u^c. p(_\X^

’^^L\5f L\\ar: ^CmC jiXaju j»,_!> 'j._^2^3f ^_:s\j c\<f ^j.c j\X*« X_^.s:xAij

^X-Jo ^^-A_**/f1%^ ^-^-3 J^X-J^J ^_a_a-^ c^X^ ^l^^***^

f oto^.—X—i ’^-^L\Jf <-\-Aa_c j'X-v^ f (^«f-snOf oX-Ao_3Xi)

x.c3.

f) Xa§*^ ct X+^aXc Cod. L. X^a5 X^aXc

^wLXaj fiifjjendatur i dependatur. vJuX^X^f ait Meidanlus ad

proverbium e-LX^Xj X^X2y3 oXm« '-X^.Aj fufpendensy

A. FVGAE CCCLXVII. CHR. CMLXXVII. 541

Huius igitur Sendiae Cadi, Ibn-Cariah, miraculo et flupori erat

aetati fuae ob eam, qua pollebat, promtitudinem ad propofitas

quascunque quaeftiones et caufas forenfes absque haefitatione re-

fpondendi, idque puriflimo Termone, et rhythmo perquam ar-

guto. Principes eius aetatis viri Tolebant cum eo iocari, litteris-

que exaratas illi quaeftiones ridiculas proponere, ad quas ille

nihil meditatus ex tempore refcribebat. Vezir Mohallabita, cui

maxime familiaris erat, data opera Tubornabat aliquos, qui com-minifcerentur eique obiicerent iocofas quaeftiones, quibus eius

ingenium exercerent. Quo pertinet cafus ille, quem Abbas,Ibn-el-Moalla, Cateb [Teu tribunus notarius] commentus eft:

Quid ftatuit Cadi, (fic interrogabat) cui deum cum lumine et

auxilio Tuo fubvenire volumus, de ludaeo, qui e Chriftiana mu-liere improbo coitu infantem fufcepit, homini cetera, vultu vi-

tulo fimilem? Vtrumque fcelus in iudicum manus incidit. Quidergo cenfet Cadi hoc in negotio? Ad haec refcribebat Ibn-

Cariah: Hoc eft unum de clariftimis, et, fi quae alia funt, ma-xime incorruptis teftimoniis contra ludaeos, quod probat, ipfos

intimis vifceribus imbibifte vitulum [aureum in deferto], qui

deinceps per eorum mentulas rurfus exiit. Cenfeo itaque vitu-

linum illud caput et capite ludaei fufpendi, et pedem atque crus

eiusdem monftrofi foetus appenfum collo feminae Chriftianae

cum eadem crucifigi; tum utrumque illud fpectaculum impoli-

tum unum alteri fuper terra per plateas tractari;proclamante

praecone illud Corani: Tenebrae fuper tenebris. Vale.

Anno CCCLXVIII [qui die 8 Aug. A. Chr. 978 coepit]

adeptus eft Abu-l-Vafi, praefectus copiarum Adad-ed-daulae,

Maiafarekinam deditione. Quo audito Abu-Taglab Amida, ubiagebat, Rahabam aufugiebat. Tempore poft totam huius Ham-danidae ditionem, Deiar-Becr primum, tum et Deiar-Modar,occupabat Adad-ed-daula; qui quamvis profpere confecta expe-ditione Bagdadum rediret, Abu-Taglab tamen fatis Tecurum fe

Yyy 3 m

542 ABVLFEDAE ANNALES.

p\.MA5 <-\5 < v_^^/oo ^

pVfcvkV ^^XjuwVi 5wa5[ Ot-!o (ji2.sx;i

(3“*^ VAi c j-h2.^ i_^Ci.\.A£J ^^JlX3 X^aJ i^LdiTJ (jX.^rrs^ lJlmX/Cv^

j\sUk9 t_X.MA/<0 5wX_A-<^ pXwA^ JsXiXjj V»XjWA/CO i^Xi’i

L t^Xi!»

j;X5f cX^c ^^3 ^vM*sn3f cAAJtiw ^^jiiiXxJf si» '6*i

X_*<-(-\A0/C X.^_Ajii ^AtiXi (jXS^ 2$wJ^J^am ^>XXJ^3 1-^Xac2.^ (_£^SS:\A3f

(^^jX./o <-\,+_sn.A? ^3f o<AJt3 ^ X^XioA/o

^*:^M;3f t^^X:s\3X3 j^Cs:T3i

t^Xx^ ^A_X/0 ^ Jk-jX^aX',^ 5wA*w 1^ aX^l3 p3

»_A^/CO (^— J^Xaw (A5 (^X^TS f ^3 &^(»\3f ^AoXj ^3

( 2S.A/A^3f 8v3sib p^SI"lA3f v3 ^X<C^fJ^**'

X4.S^K3^^L ^3f

^^*3f 0^3 tj.>C S.-g-qri3f ^\.A} (jX^

^3Xa.X_3 ^J^X/*^5 c pX;is3f ^3( jS^^c

J^jX+Xc (j>A?^y^f

jxh i_^XX'j ^3f ^A5 i_X.a.3 |«._^ e-^Xii’ ^3j

2^»X»a—3^ I^Aw^f 8^3Lj«a3 X/^z0a-c^^

3 !

^^^_^A3 ^Xaa^^ 2^ACwf i ajXS*^ c ^yA^*1^3 ^2^aa/3 ^3 jico

^3f ^*Xc (_^a3 X+gX+ccii ‘i>^^A3( <^A*« 5>+c \^'a3 iN3^Jv.3f ^Xi

,^A3 'isXA+2» ^Xi-f < ^3^^-X3( C_Xa«; (J.if X^3^ (^sX:^

’i.^Ov3f OvAac j^fo u5 'A ^ i^XXXcXi ofosi^ ^3f ^^a.3f^A3Xj

cremafer: fic appellant Arabes venam quandam in lumbis, cuius fectio-

ne putant aquam flavam in abdomine collectam abduci. GanJar. Itein

u1^Xa3 appendix^ et metaphorice, qui fe in tribum aliquam ingeflit.

A. FVGAE CCCLXIX. CHX. CMLXXIX. 543

in hoftiiim vicinia non ratus, Damafcum petebat. Ibi tum tem-

poris pofl; Aftekinum aliquis Cafam, quo Aftekin olim, quumDamafco adhuc imperaret, plurimum ufus fuerat, dominabatur,

ita tamen, ut in Azizi, penes quem Aftekin agebat, poteftate

fe efle Damafci publice privatimque profiteretur. Ille itaque

Cafam Abu-Taglabum obiectis armis Damafco arcebat, et Ti-

beriadem cum fua caterva concedere cogebat.

Eodem obiit Cadi Abu-Said Elafan, filius Abdallae, Sira-

fenfis (397), grammaticus, auctor commentarii in grammaticam

Sibuiae, vir elegantis ingenii, multarum artium, fimul idemfakihus, et geometra, et dialecticus. Succedebat in eius digni-

tatem,hoc efl Cadii munus in Bagdadi parte orientali , Abu-

Muhammed Maruf.

Anno CCCLXIX [qui die 28 lul. A. C. 979 coepit] occi-

fus eft Abu-Taglab, filius Nafer-ed-daulae, Hamdanides, ille,

quem modo diximus Damafco depulfum Tiberiadem conceflifTe.

Illinc enim menfe huius anni primo abibat Ramlam, in cuius

tractu Dagfal , filius Mofregi , Arabs Taiita, et aliquis Fadlus

agebant, copiarum dux, quas Aziz cum eo adverfus Hamdani-den Aegypto emiferat. Ab his facile fufus et fugatus eft Abu-Taglab, cui priftinarum virium nihil erat reliquum praeter

feptingentos Golamos, [feu pueros, hoc eft milites mercenarios]

qui aut fub eius patre iam meruerant, aut ipfius aere emti fue-

rant. E fuga deinceps idem retractus a Dagfalo cecidit. Caput

avulfum Azizo Mifram permittitur. Arabes Ocailitae in praeda

nacti eius fororem, Gamilam, filiam Nafer-ed-daulae, et uxo-

rem quoque, filiam patrui eius, Saif-ed-daulae, Halebum am-bas perferunt, ubi tunc dominabatur Abu-l-Maali Scharif, Saif-

ed-daulae filius, qui fororem quidem penes fe tenebat, Gami-lam vero Bagdadum mittebat ad Adad-ed-daulam, fratris inimi-

cum et victorem, in cuius gynaeconitide peculiare cubiculum et

cuftodiam invenit.

Hoc

544 ABVLFEDAE ANNALES.

Sw_s:-iAia.^5f

isoSi(J./0

^AsbV;i- < f (i)^y+^ s.Aif

(jLLA-icwJf (J..C oL^ACii dl\A:s:\M ^j+***-^

(J./0s--Xaac2J y._/c> c-A^j^5f ^j.a3 pVifj A.s:\Ala-i.Jf

^,Xc sJ ^s:\iA*vt V+Xi f j^g? <s£?^

JXs^vX“ CJ^''‘**'1?a5[ lAlVi ^Xc S^cstiaL+JV^ ^x3f

2^_31._aA pLf l3 ?>A+aX!^ ^aaX^^ (^V.+j> &am«

^^<-\if ^^t/o C\k^ <-X-*_J j^Aj ^C»MJi5f

t^^5L j"Ai J\\.AA3=1i (jf^4.JtJ ^A3\.:STAJ

I*-XA C:>*^ r^'of(-V.A3 ^Jf

l<.Sb<>\0:^ ^As:a5f AiX=c\i(^ X=^X+3f &.AL.5 <•

j^s:i+5f A ^A*^3f sAx^ A J^A^X+,c A oL-i < 2xX^ fn^AJij j^_Xi

a_->-’5 s._Ajf LVa^I (^ac^ ^aj J._a_j^ bxA/c \^-j\S^ 5«A.3| cUr^ii^-

(j.*MS:T5f SsaM ^-s:T.A-^2->3f (_yXc iX-jV^A? (^3^3* oVaj L+_3j c S.a*« ^AJt.;J^f

js._A.3fA*tr!^

&-La.3f <_\Aac Js.-A_i ^Li (j.Asbl.;i/ ^j.3 (jf^c

^^(_\3f C\A(2.C ^3f (^f^+C ^^/M2Cl3f J^X4.2CTJ ^Xc iXJajof j^S*

^ ixAM ^_y^=3

's^i

e') i^jcXXAct a[l'ervahatur , feu ut captiva, feu ut feminae orientalium in

gynaeceis affervari folent. fecundum Ibn-Doreidum proprie

idem quod (jaaa^^ notat, coercere^ incarcerare. (^XAaaj ^f ^,^::^3f (^VA? ^'^‘^ ^Xx3f ^+*" JSw\/^ (_)'^” C5'"'6'’

^Xc f of^A3f ^AJ jSv^A+j ^3^3iic iAr3ij

-

j=X'

A. FVGAE CCCLXIX. CHR. CMLXXIX. 545

Hoc anno dominus Batihah [feu paludum] obiit, Omran,

filius Schahini, cuius iam in fuperioribus facta fuit mentio. Vir

ille oriundus ex Gameda (398) ,urbe , nefcio quae committe-

bat iuvenis,quorum poenas gravemque Sultani pertimefcens

iram, in illas paludes aufugerat, quas reflagnans Tigris efficit.

Ibi vivebat aliquandiu in arundinetis et lacunis, pifcibus con-

tentus, fi quos caperet, aut avibus aquaticis. Interim contrahe-

bat manum pifcatorum atque latronum, quibuscum ut invalue-

rat, et famam terroremque fui late fparferat, inftruebat fibi quas-

dam arces et refugia per colles, qui lacubus ibi funt interfiti;

caque ratione totum illum tractum fui iuris faciebat. Id quod

contigit anno CCCXXXVIII, Iracam tenente Maazz-ed-daula

;

qui, quamvis unis ex aliis miffis legionibus laceffieret hunc. Ii

dicere fas elt, latronem, nullo tamen modo eum neque nanci-

fci, neque fubigere poterat. Illo ipfo tempore eum vexabat

Buidae exercitus, quum hic vivis excederet, quod fupra com-

memoravimus [ad annum CCCLViJ. Filius et fuccelTor Maazz-

ed-daulae, Bochteiar, tum quidem neceffie habebat exercitum

fuum e lacubus Bagdadum revocare, de occupando tuendoque

paterno imperio per initia fui magis follicitus; tempore autem

poft denuo illum aliquoties adoriebatur; femper fru/lra. Facie-

bat ea hominis felicitas, ut multi magni principes, quin et Cha-lifae, in eo domando fuam fortunam et ingenium et vires ex-

perirentur, quin fatigarent, nullo effectu. Itaque fua in fede et

tyrannide exftinctus fuit hic Omran, primo huius anni menfe,

fubita, fed placida morte, poflquam quadraginta fere per annos

principatu gavifus fuiffet, ex quo inclarefcere coepit, inde ducto

calculo. Huius filium et fuccefforem, Hafanum ftatim aggre-

diebatur armis Adad-ed-daula, minus verendum fibi ratus et

minoris negotii hoflem, haud finiftra coniectura. Flafan enimpacis accipiebat conditiones, per quas Buidae annuum tributum

e provincia fpondebat.

Tom. II. Zzz Idem

546 ABVLFEDAE ANNALES.

'&^<-\3f (Aasc

(JA^+^3 vJis:T.3j ’jv^(A3f j^T-^ 3.+§AAi

’i,^tA3( L\Aic i^X+i ( X/<5 ^Ac ^3f

f o^^3f (^/0 X+gAAi X^ (j3vX+ib ^Xc &^L\3f

< X\ajf X^aXc ^^AAwXi^sOt cX\aC |^1>

^Vaaa\aM f J.4.ACi ^A/A^3f SAib (3 ^^^-\3f lAAciC

X_Aju\3f (^fo f f 3._Aajt l^3j I^A^ j£=j.A ^

o|y^f ^3f X>:IXa2s a.^Ov3f (AAic &aam3[ »Asb ^

|^+Xm^5 ^.isj.jA.2:.^ j4^Ai J*:^Xi J-A:^+33 JX+cl &_JJ^XC^3^

j?. J-A^+3f ^3f ^Cma*3J j/o ^;j3f

^^<-x3f u\Acic &Ai &X3 jAli3f

(J J.+:s\+3f i^XaS^ i^:i».Xao (^xX3f X_.^^ ^^m=:T3f i^!i X^a.^

t^_.i._ii_A,+_3f g5j(y.s:T3f j4.Aib|y.3f v.^-AS’ \jjS X^a:^>f. ^xX3f

7^ u^la3X3 XVoXa. ^^XS^^A\a3f

^^_4._3f ^ ^^A+aX’.^ ^Am v_aX^O |*-i

Ji^A_C ^^_A_^4.3f ^ <A-C^f 'wiacw (^Xc e^_A_^_j5 (jX^IS

V^X-+-3f (J«-A-^&-^iA.3f c\-Ai_c (jX£=^ ^-]a,_a-

JA^4.3f ^ v/'^'*^ (J-A^3f ij jAA/of fjf

( ^^-X_c x^a3^ { fof S.xh.y x^<A.3f J.Xc ,JXx^ r

jJXXj c J.A.X-3f JA+J Aa.^ fAib ^J0.3f

»j:a1ic( fof (Aib ^j.c ^yicj &«A_Jo o^A^cf fof X_j^.i vjAXc

A. FVGAE CCCLXIX. CHR. CMLXXIX. 547

Idem Adad-ed-daula invadebat eodem anno fui fratris,

Fachr-ed-daulae, ditionem, inteftinis fimultatibus inter fratres

obortis. Quae res Fachrum cogebat ad Schams-el-Maalin Cabu-

fum, filium Vafchmekiri, perfugere; a quo quanto poterat ma-

ximo honore acceptus efl. Itaque occupabat Adad-ed-daula

vacuas domino regiones, Hamadanam et Raiam,

et quidquid

terrarum interiacet. Idem eadem expeditione invadebat fuique

iuris faciebat ditionem Hafnuieh Curdi. Verum, ut habent res

humanae, quae, quamvis amoenae et fplendidae, nunquam ta-

men liquidae, et a noxiae acerbitatumque fordibus omnibus de-

faecatae funt,profternebat hunc tantum , tam potentem virum

gravior hoftis, morbus comitialis, et inde nata memoriae infi-

gnis debilitas, ut modo geflorum aegre, neque nifi poft acrem

mentis contentionem, reminifceretur. Quod utrumque vitium

diligenter dilTimulabat. Idem Adad-ed-daula eodem affligebat

Curdos Hacaritas, ad praefecturam Maufelenfem fpectantes, et

obfidionis acerbitate ad dedendas arces fuas cogebat, et e colli-

bus detractos cum victore exercitu Maufelam ducebat.

Eodem ducebat Taie lillah, Chalifa, filiam Adad-ed-dau-

lae in matrimonium.

Eodem obiit Hofain, filius Zacariae, philologus, auctor

Catholici Arabicae linguae et aliorum praeter hunc librorum.

Obiit etiam Tabet, filius Ibrahimi, Haranenfis, medicus practi-

cus expertus, religione Sabaeus.

Anno CCCLXX [qui die i6Iulii A. C. 980 coepit] obiit

Ahdab-el-Mozavvar [id efl gibbofus falfarius] fic ab arte dictus,

qua pollebat. Ea enim homini aderat dexteritas, ut, cuiusque

vellet, manum tam imitaretur appofite, ut ne ille ipfe quidem,

cuius nomini litteras ille impoftor fuppofuillet, dubitaret, eas

a fe fcriptas fuifle. Norat homine tam dextro fuam in rem uti

Adad-ed-daula, fi quos principes in fimultates committere vellet,

Zzz z com-

548 ABVLFEDAE ANNALES.

if. oV*v.5yf (J JVsriJf ^AAaXXJ Ui

\._0.a5 e^C^V>£5 '^-JCAib ^^L\3f L\Aic ^Xc Oj^ 3.§a:^

jJi-kxl^ f^/0 clX:^»^ 'b^xlzJ

J.iijui^ CACs>.f ^5 CX+SCA-C J^Ac2.A^ X^Ai^

v^.>Xxi ^xiX;i X^Ajii ^JX^=5 J^^^,ix+3^ pV^j^l {^nX3f ‘&:sT.\l:?

^^.c^aST (_.>J.A^A3f i^XaS^

^

xX3f O^AAi^ X^5 '^iX3f SwaXc

f Ag.-^x3f X^X+jiA/Asi <^"'33 v_lbXA3Vf of^Xsc^A?

5CA^ (»_^waA/C ( ^AAj>X/^ ^AjX^.".^ ^AA*.>f '^A*a( <^3^

Ua£ic ( X^.a5 C ^-jX^-aX'.^ ^Amw ^_^X^0

^jj^A5 X^.j.:ikXAO X^AC g ^Xci.^ (jXav^.^.1^ (jX^y^ S.^L\3f

I

^^Cia (jX^ f ’j.^(_\3f eXAic (^Xc &^(A3f

^.3=\i aXiwf JS^Af j^Xfcw.J (jf ^JA^A’3 ^j./0 l_^Xl3 S.^(_\3f <Aa2.C (j3 i_.Aw5.wa3

j?. i^3j Qj^Ai jAxAi XaXc '^^c\3(

^c^aa33 ^Xc ^3 ^MA=ciA3f ^a3XX3I ^Xc ^^(a33 cXa^c o^-5.3 X§a^

if. s.a3 s.3Xwa3 i_XX]oj ^jtiX;iI;3f ^Xc (_^jj(iaJtA3f <aj(-\w uX^ ^XA=ci3t

gjAAa3f j4.ASii(^5f // (J.C S.^L\3f L\Aic ^j-^3 X^A^

OX-sA^Af ^w5.*w S,Aaw 5«aXc (^,>C.5,*3 Ov5

Jk.^:i.XAa3

< 3^3 ^AC (^XXjti (^«.->^^33 J-ry33 &.XA:^ < ^-X-Aa^ 0^3

X^3 ^XXj AAib(j»,33 Jj^h c ^30,33 i^XS' ^33 3^+33 J-Ax3 J-ry3^

jv» 3^r^ f (^^aA3 (j3 ^ma.5.s:i3 (^3.A+33 X-gj^ '^-X-X-x-/#

3j3 j_)-Ty^3 ^Xxc3j — X^3 ^Xc (j^X^ < ^x+as^3

A.^>»3

A. FVGAE CCCLXXI. CHR. CMLXXXI. 549

comminifcens varia epiftolarum argumenta, pro rerum et tem-

porum ratione, corrumpendis amicorum animis, et feminandis

difcordiis atque fufpicionibus idonea.

Hoc anno mittebat felicis Arabiae dominus Adad-ed-dau-

lae pretiofa dona,

quae inter erat frudum ambarae integrum,

libras Bagdadicas quinquaginta fex pendens. (399)

Eodem obiit, vulgo ex avo dictus, Azharita, Abu-ManfurMuhammed, filius Ahmedis, filii Azhari, filii Talhae, philo-

logus et Imamus ille celeber, qui, quamvis iuri operam dedif-

fet, et fakihi titulum atque honores a Schafeiticis accepillet,

amore tamen elegandorum litterarum detentus ad illas paene

folas animum adiecit, et Lexicon plus decem voluminum com-pofuit, Liber Correctionis infcriptum

,[quo vulgaria in pro-

nunciando et fcribendo vitia emendantur]. Alio peculiari libro

elocutiones fakihis proprias et ufurpatas expofuit. Natus fuerat

anno CCLXXXII.

Anno CCCLXXI [qui die 6 Iulii A. C. 981 coepit] rapie-

bat Adad-ed-daula Georgianam et Tabarefranam, profligato ea-

rum domino, Cabufo, filio Vafchmekiri, eiusque focio, fuo fra-

tre, Fachr-ed-daula Alio, filio Buiae, eo inductus, quod Cabu$Adad-ed-daulae fratrem dedere negabat repetenti.

Idem Adad-ed-daula comprehendebat eodem anno Ca-

dium, Mohfenum, filium Alii, Tanuchitam tribu, fecta Hana-fiticum ,

ideo, quod maledicae linguae frena in Schafiaeum,

quem diro profequebatur odio, laxare nunquam non foleret.

E contrario libertati reddebat idem eodem anno Abu-Isha-

cum Ibrahimum, Sabaeum,'*' quem anno CCCLXVII ideo in

carcerem dederat, quod hero fuo, Bochteiaro, de rebus et con-

filiis Adad-ed-daulae per litteras fideliter perfcribere, et, quid

Zzz 3 opus

* Vid. ad ann. 384. A.

550 ABVLFEDAE ANNALES.

^'0 f fvXi^ c j\LA.A.:st> j5.^V\a3

j^. \.^jo j>>}.2k\.A<2,i ^siijoVa^

t_^,vLLJf ^3 (A+sri/o jSZi V-if ^AoljUf OvAac

2k_5V._M^ (3 ^5f

j;. J.-.L./0 25>-a-X_c ClfOj^

^jXac\.+*w^[ ^Ac\.+**/f ^^3 |^ASb|^3t ^3 cX+^i

jsXif ^3 (A+:swf ^3 c\+s:l/o c ^jtiV<:I;k3f ^a3iaJ|

^LsiiAO k.^^3E0\.3 \.+3lc (jxiV^3f 2vaXA33

^ (^J^\.3:^..A.3f

^_A_*« 2kA**\3f ^ t f J^jJV+aX".^ j^AA3f ^Aaju t^ >.X^l3 p3

^3f (^Xa^3 pX^3f XmXa^ ^_^Xji5f ^^x3f

c ^yA^^ i^-\3 f (*)*^ X^^Xc^ ^3^Awf Ci\3 C

^ ^aX^MaX^

^.a_X_33 ^aS^ l^acXa^^ ^|y^-^^3f ^^^3X3 (^3(_\m; |^Xa3 ^^aa3

^^A+3f pXma3 jAiXjii L-X^/oo ^3 3^a^x^3 ^X*« p’3’ c —§-a-X o^qa3^

^.^5i33 ^3f 2>vXwup^ X/oXm\3 E,XmX/Ol) ^a^a^3 25«.^Xx3 X^aXc

^^Ax3f I^_x3fyi^ l_S.^<CC\3 yXAAA^^ ^A24>3

(Aa^c oX-c S«a*m33 sAsb (^-c^33^^ (^/oX’3" f *^^(-\33 cAa£ic c

tX*3 By/C ^Aa3| Bi>^Xxa3 ?«^3 ^3 S.^(_\33 Xa3 ^^c\3|

2j>Xa3 ^XXj f X§;sXs:-ia3 ^iX-y^ MAsrii ^j>a3 X_.0_X:^J^ Aa.f

r ^c.jh3.iC:>*^

dyA^iAx33 dsXXXcXi Xj^

j:3o (3XX^5^ f 26'X«a ^jyA3 3o3 (j^

A. FVGAE CCCLXXll. CHR. CMLXXXII. 551

opus factu , fubiicere hortarique confueviflet. Miror equidem

iniquam virtutis mercedem. Non profecto vitio verti debet, fi

"quis cum hero fide agat optima, procul fraude et fimultate.

Eodem mittebat Adad- ed - daula Cadium Abu-Becr Mu-hammedem, filium Taiabi, Afcharitam, vulgo nomine Ibn-el-

Bakelanii notum, ad Romanorum imperatorem [Bafilium Bul-

garoctonum] (400) cum refponfo ad litteras eius antea fibi miflas.

[Nomen illud Ibn-el-Bakelanii filium olitoris fignificat.]

Eodem obiit Abu-Becr Ahmed, filius Ibrahimi, filii Ifma-

dis, ab huius avi nomine vulgo Ifmaelicus (401) appellatus, fa-

kihus Schafeiticus, Georgianenfis, et Imam Muhammed, filius

Ahmedis, filii Abdallae, Marvenfis, fakihus item Schafeiticus,

in fcientia traditionum et aliis probe verfatus. Hic efl ille,, qui

corporis traditionum Bocharici recenfionem ab huius difcipulo,

fuo magiftro, Farbarenfe,* acceptam porro propagavit.

Anno CCCLXXll [qui die 25 lunii A. Chr. 982 coepit]

mittebat Aziz billah, Alida, Aegypti dominus, exercitum in Sy-

riam, duce Bectekino, adverfus Mofregum, filium Garrahi (402),

qui caput extulerat in Palaeflina, magnamque manum contraxe-

rat. Aegyptiis itaque primum cum hoc fuit negotium. Acrecommittitur praelium, quo fufus Mofreg caedibus et rapinis im-penfe laceratur ab Aegyptiis. Hi Damafcum inde pergebant, et

Gafamum,

(is urbi tum praefidebat) obnitentem quamvis fubi-

gebant, in poteflatem redactum Mifram mittebant ad Azizum,firmum in urbe gradum rurfus collocabant, et componebant fe-

ditiones, quae ad iflud temporis paene continuae Damafcenas res

admodum turbaverant.

Octavo die decimi menfis huius anni, anno aetatis feptimo

et quadragefimo, obiit Adad-ed-daula Fana Chofru, filius Rocn-ed-daulae Hafani, filii Buiae, a nimis crebris et paene continuis

epi-

* Vid. ad ann. 321 fupra pag. 37^. A.

552 ABVLFEDAE ANNALES.

^^AX.3j>^ Vx^AW ^+2 V-Aa^^ y>AA*« (J.AA+CW

^^yAC-l V/0 ^3Vma3 \^^JLX*.ln.A3 j^3 t ^AiO.A.^f V.4>5 ^ 2S^Aaw

^ 2^^^-^V^Q.Xaw ^^AC ^a5\,/9

2^—A«.+««^ ^^Xa>AA/ ^j^a5| ^ gXo ^

f iS OXa^Y^ c »C\^-3 vJ^a3 X^aa? OXa^J

<^3Z1/A\5f ^ Cl^"^xXaC^

vV' m t^Aj\.Ai!i vJ oV+c\J / (^50aXJ oX-5.31*« ^ oXajIc

n L OXi (^-c oXa'5\.*u X^xXL/OOlyJy-A-^3

j^aXJf ^X/0 \.^k^=sj\ S-^<-\3f Oshh.C

iaX^ ^x5 A+Xx3f soVxaXi X^Xib^ j^XxXi X-j.:s-bc Sw^<-\.3f c\Aic (jX^

sf^.X-if A (^.silA^f A X_^-aa? c^A.Cjf ^5 |^AIa^

c (A-X-L-a-J j^S' *^_cXaw (__^^^\5f f^c. X-iJ^y^Ai ^A!:^3f i^AAaJ

Patet hinc quare $Xxi.c dicatur, piilcra femina, et in genere praefans

in fuo genere et cara quaevis res. Scilicet a ligando et coercendo.

Ligata, coercita, follicite aflervata. Conf. Hiftor. Tamerl. pag. 46.

lin. 7. ubi pro y*-5-^ legendum eft y-*^ Taraphae

Moallac. verf. 86. ubi in Scholiafte per errorem vox 5.XaXx3[ ante

vocem lin. 4. excidit.

/) ?)

• h) Cod. Leid. eJt3:^*A.f Vid. ad a. 384.

i'j ^Ai.’Ccs.f coram venit, nempe zs^-jX:^ j^3f ad finem fmim. Sic

pro ^jAi^ ^5f i^^-A-if Elmacin. p. 150 lin. 26.

^’) oXaAc pnlcrae, pudicae puellae, et deinde in genere feminae. Sic

Abulola oXAjXyJf y/cf "cave tibi ab imperio mulierum.*

A. FVGAE CCCLXXII. CHR. CMLXXXII. 553

epilepfiae infultibus. Bagdado ofla ad martyreum - Alii , filii

Abu-Talebi , deportata, et ibi humata funt. Praefuerat Irakae

cum Emiri titulo quinque annis et dimidio. Ferunt eum ani-

mam agentem lingua torpente aliud nihil, quam haec verba,

extudifTe, etiam atque etiam iterata: quid profuerunt mihi meae

facultates? periit mihi, et deferuit me meus Sultanatus! Pru-

dentia pollebat, et eruditione, bonisque moribus;' artes regnandi

exacte callebat; magna ad fuos auctoritate et reverentia. Hic efl

ille, quiMedinam, urbem prophetae, muro cinxit. Etiam car-

mina fcripfit, quorum infra pofitum eflo fpecirnen, a quo edito

nunquam felix et fanus fuiflb dicitur. Infunt nimirum ultimo

verfui, unde colligas eum humanis viribus potiora, et infanda,

fibi arrogalTe.

Potare non decet, nifi mane die pluviofo,- et inter cantus

•puellarum',

fuavium, pulchrarum, quae vel gravilEmum quemque de

gradu deliciant ; blande leniterque fuccinentium inter

varias adminiftrationes fidium;

quae producunt poculum unde decet,* et vinum ei mifcent,

qui mortale omne genus excellit,**

Adad-ed-daulae, filio R.ocn-ed-daulae, regi regum, divini-

que decreti obluctatori et domitori.

Amabat quoque Adad-ed-daula litteras, eorumque ftudiofos,

quo factum, ut undecunque docti homines ad eum confluerent,

et libros ipfi componerent atque offerrent, eius nomini infcri-

ptos. Quo in numero efl: Dilucidatio, liber grammaticus (403);

item liber, quo demonftratur, quaenam’ variantium lectionum

in controverfis Corani locis, et quare quaeque praeferenda fit;

[quo-

* Proprie; ex ortu fuo. Pingitur nempe poculuyi raclians ut fol oriens,, A.

Hunc titulum 'tantum, prophetae 'fuo tribuere folent Muhammedani.

Tom. II. A a a a

554 .iABVLFEDAE' ANNALES.

if. (iCJj ^ ul ^sCXJ^

j\zs:i}W'»tA^ s^j'c)i\^ ot^3(M J+A^f cAa^lc v^*i

pV.A<2.+AD C^V/O^f n^xAj^» (jViy^H

2^_a_M C^^c \.+\.i ( S.^t-\if (AaAc ^if

if. &5^A5f~ pl\2.+-o ».A=i.f ^-5.1ia. jL.'^ (JJ>JJ»U ^5f jiV.AM

»Li.f (j^+.c tA-t._s:\/o

-A_*w^ ^s:i/Ja^-3t ij,y ^j..fcWk_cEi.3i

3tl L_^a_A.C* - * f

c\^<c ^ ’2^—A-4—^_X_^ ‘i^xuj p-i

<A5 (jV^ < vJtiAjf^:=T3Vi &^(A3r (jSj ij.y b^y 'jv^<A3f

\.+§A2>-f &aXc o|y^ »^J}> jjVS^ Lc (^Xc 'j^^c\3f <A|(=lC

f ^aa« ^xxyj\j^ \iS^S ^^cA3f lX^ao j-*^ f *jw^(-\3f jS^\9

( Ajj^=)0 (j*^ C5^ ^^cx33

XAi

/) intellectui^ animus Jibi conjlans et praefens, eodem modo, quo

^jijt3f fapientia ita dicitur a ligando et coercendo, ab imperio in fc-

met ipfum.

tn) oLA_j\.Aca!j Vox e^AA^aa efl variarum rerum in unam majfam com~

pojitio^ Hinc elaboratio libri, et h. 1. variorum tonorum in unum

modum compojitio,

«) Hunc' verbuu addidi ex Elmacino, Codex Ibn-Schehnae Leidanus eum

non habet.. Sed habet. Dorvillianus ; ita tamen:(jo^LCJf cA^yi'*

X—i.

A. FVGAE CCCLXXIII. CHR. CMLXXXIII. 555

[quorum amborum auctor efl Abu-Ali Hofain, Farefi]. Item

regius liber, medici argumenti, [auctore Alio, filio Abafi,

Mago, vulgo Hali Abbate dicto (404)] mec non diadematicus,

continens hifioriam Dailomitarum, [auctore Ibn-Helalo Cateb,

Sabaeo; de quorum fingulis loco fuo dicemus,] ut alios prae-

termittam.

Poft huius viri obitum confentiebant, ad deliberandum con-

gregati, militum magiftri ceterique purpurati in id, ut filium ipfi

fufficerent ,Caligar * Marzapanum. Dicto itaque, facramento

addebant ipfi titulum Samfam-ed^daula.'- [Acinacem imperii,

Bagdadici fcilicet, iugulandis eius hofiibus intentum, appellatio

fignificat]. Verum frater eius Scharf-ed -daula Schirzik, qui

tum temporis in Kermana agebat, accepta morte patris, occu-

pabat illico Perfidem, iubebatque pro Samfam-ed-daulae nomi-

me, quod iam coeperat inter preces publicas commemorari,

fuum edi. '•

Eodem occidit Abul-Farag Muhammed, filius Omrani, filii

Schahini, fratrem, Hafanum,, dominum Batihah [feu palulum],

casque loco illius occupabat.

Anno CCCLXXIII [qui die.iqluhii A. Chr. 983 coepit]

obiit annos natus tres et quadraginta e torminibus inteftinorum

Movaiied-ed- daula Buieh, filius Rocn- ed- daula Hafani, filii

Buieh; quo facto frater eius, Fachr-ed~daula Ali, fuas in pofles-

fiones, quin maiores quoque, rediit ab exfilio. Supra diximus

.incidilFe Fachr-jed-daulam inter et Adad-ed-daulam, fratres,

odia primum, tum Sellum, quibus fubactum illum fua ditione

relicta ad Cabufum, Vafchmekiri filium, Zaiariden, fe contu-

lifle. Adad-ed-daula itaque fufcepto imperio non tantum con-

firmaverat Movaiied-ed- daulae provincias, extrema voluntate

'patris .ipfi’' attributas , Ced etiam ditioAera frabris communis,Aaaa 2

' "Fachr-

* Scribitur quoque Calingar it Cangar^

item Abu-Cangar, unde AluJganiar apud

Teixeirsun.

556 .Mi /.ABVLFED AE ANNALES.

,^^iCx3f J-csiif ’^_c\.L> ^Xc ^C/kwC l>^*3 vJi-A_!>1 3.^L\3f c-\^/c oV/o \.4^i

.\ki -

J-'• " J

/,3:x^

^iCX/c ^3f oX:^ j*.0^3f 'S>^^Os}^ j.c^\9

3f c '^ama3[ 8.X^ (^Xa^/^ iJXa”5 cACi> ^: } I •

i

^..>'^3Xa cA0^'b S.iAX^T3f gXd:x3l ^^(-\3fI

j^CSlCi (jf I.X-L>C!-\3 LK3 Xa^=> c ,^=>0

j\X-*« j%,S‘ i^-XiOh tsC.X_Aj sijXA*«( ^Xc

e^X:s» (Aa-Xi (j.a &^c\3f c^a*^. ^^cx3| c\-JI-m/ (^5X^x+3f

-acXjJi (^3f (^Xc X_A_3^ J^EEiCa ^_A_«w^

^.iXr^Xi uK-^x_/co a3 2^Xm^ c^c>.Xa3 i^'iXCi c ’^AMA3f

*-X./*..j «Ji-MA. ^A_/oXc ^^aCa ^3f y^JxS^ l^3j’ ^3f A^Jt3f

J ,‘ I

.,

.

^. i> t; '

/'• ^

J^3f X_0-A-X,MA_i .(j.ho~^ ^33 0.a^aCa jij^sexCa vJLmX_/0O

r^_A_MA.3f A-*"^ 0^ J j^=:xCa

' :'';ril;;L/:^ '^-e-

M ^3f V—3^ ^ (0**^ - C0^/“^^ —!^CmaC V|2A.^ik

(jj’ ‘‘i''[iAJ ‘wj; ' ^1 u.'i'., • ^

-f

r *'i«

'

;'

^f

• • 1 1 , )

^Xc ^AJa+3f ^-a?3 ^ f^A.iA0 (jX£=^ ^^_A.dsX;i/ ^a

^A,]i+3f ^31/^ L^-:>X3:x3f

,L.ia_M;3^ ^3f 3.-^^ I j^sb ^3Xi.X.4..3f -X»a( ^_^_^X_CSI’l3|

< f M Aj: f ^,..n.

). i iV - \W'>

..A». L

I

A. FVGAE CCCLXXIII. CHR. CMLXXXIII. 557

Fachr-ed-daulae, id efl Hamadanam et Raiam, poflmodum ad-

diderat. Quas ex illo inde tempore Movaiied-ed-daula tenuit.

Hoc autem vivis exemto exciebant tribuni militum uno con-

fenfu Fachr-ed-daulam per litteras ad rufpiciendum imperium

vetuflum fimul atque recens. Eaque ratione recuperabat Facbr-

ed-daula priftinam gloriam nulla opera, ut neque armis et cae-

dibus opus haberet, neque alteri reliitutionem deberet. Nonomenfe anni huius id accidit; pallia et codicilli Chalifae, qui-

bus in Emiratu confirmabatur, paullo quoque pofl: Bagdado ad-

veniebant.

Hoc anno Damafci praefecturam adeptus efl; ille Bacgur,

quem fupra diximus herum fuum, Corubam, Halebi dominum,comprehendifle, eiusdemque urbis dominationem affectafle, tan-

dem tamen Halebum Abu-Maalio Scharifo Hamdanidae, tradi-

dille, accepta vicilllm Hemfae praefectura, in qua manfit ad

hunc usque annum. Hoc autem rogabat ab Azizo,* Aegypti

tum et Damafci domino, fibi huius praefecturam tradi. Quodannuens Aegyptius fuo apud Damafcenos legato Bectekino man-dabat, ut, ex quo fuam urbem Bacguro mandaflet, ipfe Mifrara

protinus reverteretur. Quo facto Damafci regulus evafit ille Bac-

gur feptimo huius anni menfe; at faevum fe in cives et iniquumtyrannum geffit.

Eodem occidebant illi fimilem, Abu-l-Faragum Muham-medem, filium Omrani, filii Schahini, fui magnates de com-muni confilio, propter impotentiam et intolerabiles mores, qui-

bus erga cives utebatur; eique nepotem ex fratre, quem occi-

derat, quod paullo ante diximus, Abu-l-Maalin puta, filium

Hafani, filii Omrani, fufficiebant, addito, quod ille minor an-

nis adhucdum efiet, gubernatore, Modaffero, filio Alii, Hage-

bo [feu cubiculario], qui apud avum eius, pueri, Omranum,inter proceres primum aliquando locum tenuerat. Interiecto

autem tempore pofi; occupabant hunc in Lacubus principatum

Aaaa 3 idem

558 ABVLFEDAE ANNALES.

'^aciAii^Jf ^Xc ^ALjf

W^-i/ {i^^j>^AaA+M ’j.,A_if SL\*3 C^Vi^

:(ti jnVaJO U?^f l-iJf V^a+aS j.+zJac ^.JCAA jJJXi

^1?^ ^-JV+aX!^ ^AX^fc^ &A**; (^X^O

j^X_/cl J^t (S^ f 'S.J^jCJ\ 5^A.4._2>. ^:>X.A.srL3f JX.+.S y.3 ^^X_A_X^

eliiXcsnJt (j.i c\+:s:\/o

<A-^-C C5A=\-> (^_AJ2_==iJf (^.A3yXiXA+3 1^‘i X^A^ J?.

b^(j;Ix+3f t_^]a.:3:i3f c^2>.Xa£? KiX^j J>AcX+*vf (j>3 (_\+3:ta? (j.3

2S^,>]cl^ OO^f j^Xc l/A<f

O^.A.a« &>CO\£w ^+AA4.3Xj J+A^f j»,‘S' Sl\a> l_^X=E^i X-^a1-?.4w o J'Xa^

X=:\3XAii J^^^=^A+3^ 0AAii:s:-i3f (jX£=^ < (jfc\+2». dw^0.3f

oIa^=> AJ^i2.=s:^3^ c^aL.=>. X_j X.-^_2y/c ^JXXi pX-A^Jf vJ ^X3f

JXX5 f Aa^ J f^ooij^3j y t^AjtX3

p3 p0jxr J^.X.i*

f pX_A_+Jf 'j._vj._ia:xTi ’^_ii^*+3( '^^L .rg;3f 2W-a_!} i^Aia;si3f

A3of^

o) j^Xa^ Forte ^JX^=^

A. FVGAE CCCLXXIV. CHR. CMLXXXIV. 559

idem ille, ModafFer, et puerum principem, una cum eius ma-tre, Vafetam ablegabat. Quo defiit Schahinidarum dominatio.

Huius anni menfe ultimo vivis excedebat lofeph Belkin,

filius Zairii, Em irus Africae, cui fuccedens filius, Manfur, mit-

tebat, fub exordium fui regni, Azizo, in obfequi et cliente-

lae fignificationem, magna munera, millies millium aureorum

aeftimata.

Anno CCCLXXIV [qui die 3 lunii A. Chr. 984 coepit]

fufcepit Abu-Tarif Olian, filius Tamali, Chafagita, tutelam Cu-

fae (405), eflque is primus Emiratus gentis Tamali.

Eodem obiit celeber ille Hafet, Abu-l-Fatah Muhammed,filius Hafani

,Maufelenfis ; et Maiafarekinae celeberrimus ille

condonator, ab avi nomine Ibn-Nabata dictus, Abu-Iahia Abd-er-Rahim, filius Muhammedis , filii Ifmaelis, filii Nabatae; vir

in humanioribus litteris verfatiflimus, auctor facrarum illarum

orationum (406), quae tantam famam confecutae funt, ut, quod

iis comparari mereatur aliud eius generis, prodiifle uno omnesore negant. Primum quidem ille condonator Halebi erat, dein

tranfibat una cum Motanabbio, poeta, in familiam Saif-ed-dau-

lae [et cum hoc Maiafarekinam, ubi princeps ille extrema aeta-

te habebat]. Neque probitate minus, quam eruditione, claruit.

Sanctiffimus propheta eum illa celebri per nocturnum infomniumapparitione beavit, qua his eum verbis compellafle dicitur: Sal-

ve condonator, omnium reliquorum praeflantiffime. Agedum,quomodo fupplebis et exfequeris orationem, cuius exordium et

argumentum hoc foret? ”Iam evaferunt [illi quondam poten-

”tes et praeclari] eo, ut videantur nunquam gaudium et deli-

”dae popularium fuifle. Tam obfcurata eft et oblivioni data

”illorum memoria, ac fi nunquam nati fuiffent,” Hoc ab ipfo

propheta dictatum fermonis initium ipfe deinde vigil fupplevit,

et in iuflum fermonem extendit, qui exflat, et nomine fermo-

nis infomnii celebratur. Paullo ante viri exceffum fuit, quumpro-

56o ABVLFEDAE ANNALES.

JS«Ai ^ VAxLj^.5

pVjf

(JAA.4.S. ^Aaa. 5A^>C (j\.^=^ C j^.A-MA_j> V_/c\._jf (iC5'j OyXi

1^ ^A+aX’^ ^aaX'^

O^-AO.5 V-g-A^

\.i^cs:\Xks O^^^AAA^f f 2^AAA\^f

Liik_A.:^ <Aa£ic ^(AJ( p\.\a+A:3 ^^=sn.5 f

j?. pgA^Asb ^AjiJf ^L-cf^xM (^^g.jXi

^^AaM ^5f oAgA5U) i\AM\5f »Asb viioU^i- lA

^aX-M ^ tjX-sJii ^am\M sAsb

leiX5

t^io OvXi^j pVjf c!l>^S’ 1^3A ^3ti^s:T5| ^joVc pS‘ ojp-c

a^<-\3[ M l^^X/0 ^ '^A^-aX'^ ^Aa« v^^Xc^OP'^

»ASb (A f ^^0<3f pXAa+JO Js.A^i-f Js^AaV^ 0*||"*H &^t-\3f c\Aa£ ^3

^3f J^/C &^(A3f AaO.C ^3 (^^J^^_A_/i/ ^^<-\3f J^Law ^AM*Jf

^3f ^A*;w^+3X3 ^_A.Xc S.^CA3f p\.AOL+A3 oXsXAof X_^_5C_X^ <_

cAac ^3f J.K^2^^ J.A3|^d=T.3 S.^a3[pX^a+AO (^Ai Xib^AC^

X+Xi SvA^ ^^c-x3f jvAxXi ( X_a./c>Xa/*i^ ?^c\3f

.£6 '^^(-X3f J^*Xc (JO.V55 J.3 ji^c scAac (^>c^ j-^

( ^_Jt./0 J._X_A_x^ S.^(A3f pX\a+Aa (jX^a^jj^ vJ of^T-3 ^a:

^3f jsX^ p'3' < ^AA^ C!l>^i of*-\R.^3 is^A3f pX^a^AO i^Xvf y^jXS^

if. (i30.jb ^*X’3 ij ^XX;cc^

'e*’>

A. FVGAE CCCLXXV. CHR. CMLXXXV. 561

propheta eum eo, quo diximus, modo conveniret atque com-pellaret, et propius accedere iuflb in os infpueret; quo factum,

ut integro triduo, quamvis cibum ne appeteret quidem, nedumguftaret, ore tamen odorem fuaviirimum, tanquam mufci, fpi-

raret. Natus fuerat anno CCCXXXV.Anno CCCLXXV [qui die 23 Maii A. Chr. 985 coepit]

contendebant Carmatitae Cufam, ducibus nonnullis ex illis feviris,

quos, ut fupra tradidimus, fibi fub dominorum [vel regentium]

nomine impofuerant. Hi expugnabant et expilabant urbem.

Paullo tamen poft mifllis a Sarafam-ed-daula exercitus magnaeos cum clade difTipabat, multumque illo de terrore, quem ani-

mis hominum olim incuderant, deterebat.

Inter eventus huius anni refert Ibn-el-Atir hoc quoque,

cuius fides penes auctorem efto: prodiifie in Omana de mari

prodigiofae formae et proceritatis avem, elephanto maiorem,

et e colle quodam ibi locorum fonora voce, articulatis verbis

clamafle: Cad Carob [id efi:, appropinquavit^ et pofl ter pronuncia-

ta rurfus mare fubifle. Id idem totidem vicibus iteraflb altero

die, tandem tertio quoque: tum nusquam rurfus comparuille.

Anno CCCLXXVI [qui die 13 Maii A. Chr. 986 coepit]

potiebatur Scharf-ed-daula Schirzik, filius Adad-ed-daulae, fimul

Iraca et fratre, Samfam-ed-daula. Movens enim ex Ahvaza,

primum quidem Vafetam occupabat, deinde Bagdadum conten-

debat porro. Cui obviam procedebat Samfam-ed-daula, pofi:

impetratam a fratre fponfionem incolumitatis, fpreto, quod ma-gnates ipfi fuggeflerant, confilio, Maufelam, aut alio, fecedendi.

Quem Scharf-ed-daula benigne quidem excipiebat, et folabatur

blanditiis; animum tamen protinus prodebat eo, quod ad fuos

redire volentem Samfamum perfide in cufiodia retentum fecum

Bagdadum raperet, quo appellebant huius anni nono menfe, et

tandem in arcem quandam Perfidis transferret. Itaque defiit

Scharf-ed-daulae Emiratus triennalis.

Tom.ll. Bbbb Eodem

ABVLFEDAE ANNALES.562

»(A*3 ^^^Vsc\3f (^!>

4-M <»\-^-X_.> ^_\a3

M ( 5«.^L\Jf ^CS:i.l3L>5.iL CXaXXx3^

w

tA-JS-C Jj.3<_\.+_Ci.3 ^j.3 ^^_A_MA=CT.Jf ^Xc (^3^ ijyi V^a^

< &.A_**< ^A^tM^xif c-A^i-V-o (^^cciA^f ^«.j>VX53 j^lAiJf

pV^f of^^-^3 r \.M\i &AJ(_\aO Vj3 Va^AX/O

‘^^(_\3( oIa*« (Aac «^_X.3:i3 pX^^ o^^3f (^.aciA^f pXc ^_a.3^

«A^ic v^_cs=i>£^ ^X-A-’if j^3 oiA/C ^jfiA+^k (^3

J^^At3.X+3^ oVa^ ^aS^a33 oVaS^ ^.XAjlAaJ(J./^ f »cAac pL\X!^

^^Va^ 'j.-A+3f v^Xa^ bff^_XJf 1^ &_:s\=Ex3f oXa^ i^a.++3^

3$i: ^A^ / V^XAA^'l.3f ^Aam+3(

(^XV^ 'J^Aaa^ C ^_j>X+aX^ ^•^**' VwA-X-^O p3

«A-A-XJf j/03^AA^c (^X*3f (^^Xa3 ^a«. X^a3 c &A+aX‘^

^^’ X^-Xi < XgA^A^ X^AC J^^:s^.C3 ,Jy«A3 iJi_;I;/co poXsi.3f

i*"^'

^-X_A^ j^!^\SZs X.^a_ao

j^!st.^3 ( (iC3i3 ^3f ^_a_aao j^-A^Xi (jX-cYf (A_X.^3f

J3^«AApWj3 (*^aaa^^3^ ^^^-amaOO ^5^Xac3 ^^AAa^ ^m^^AaaaI^ X^aXo^ ^^3^Aaaa3^ ^_3^3f

>} X_g_\—sbf ^• w ..

S:b

p^ Xs^^^^ Cod. L.

q)Mallem j-AL ^sruiJf ^,9

r) ^XA*;Cif^ nempe p^Xx3X3

s) oXa^Xsc-JI Vox punctis dcftituta erat in cod. L.

A. FVGAE CCCLXIX. CHR. CMLXXXVI. 563

Eodem obiit Modaffer, quem ex cubiculario dominatum

Schahinidarum in Batihah [feu lacuftribus] occupafle fupra vidi-

mus. Ei fuccedebat Abu-l-Hafan Ali, filius Nafri, defuncti ex

forore nepos, ex eiusdem voluntate, nactusque Bagdado Augu-

fti confenfum et follemnes tabulas, afllimto titulo Mohaddeb-

ed-daula, [feu ornantis, vel refingentis, imperiumj magna cumlaude rebus fuis praefuit , in cives nullo difcrimine benignus

et pius.

Eodem obiit Bagdadi, nonaginta maior annis, Abu-Ali-

1 -Hofain, filius Ahmedis, filii Abd - el - Gafari , Perfa, celeber

grammaticus, auctor eius Dilucidationis, grammatica efl, de qua

fuperius fub morte Adad-ed-daulae mentionem faciebamus. Fe-

runt eum 'aliqui Motazalitam fuifle. Natus fuerat in urbe [Per-

fidis] Fafaj fed Bagdadi ftudiis operam dedit, et grammatico-

rum aetatis fuae princeps evafit. lactatus peregrinationibus, ali-

quando haefit Halebi apud Saif-ed-daulam, Hamdanidam, dein

revolutus in patriam, pervenit in familiam Adad-ed-daulae, et

ab eo magno in honore fuit habitus. Numerantur in libris eius

Hypomnemata, grande opus; aliud de iis, quae in fine corri-

piuntur aut producuntur; alius de variis Corani lectionibus; nec

non liber, centum regentes infcriptus, vel de centum particulis

fermonem conflruentibus , liber quoque quaeftionum Haleben-

fium, et alii.

Anno CCCLXXVIII [qui die 20 Apr. A. C. 988 coepit]

mittebat Aziz billah, dominus Aegypti, copias cum Moniro,eunucho, duce, iuffo Bacgurum Damafcena praefectura exigere,

eique fuccedere. Bacgur ultro mittendam praedam, nullo facto

armorum periculo, haud ratus, Moniro progrefTus obviam in

agro urbis praelium committebat apud Daria, pagum. Victus

autem et in urbem repulfus, offerebat pacis conditiones, per

quas urbe excedebat, Moniro eam permittens, qui benigne ci-

ves habuit. Bacgur autem Raccam fui iuris faciebat.

Bbbb 3 Huius

564 ABVLFEDAE ANNALES.

0V.A.C (jwif &AmM »Asb

^Xc &^L\3f gf5f C^5f ^3^

C ^^A5C C JiV.A.>Ojt

f S.‘AAa2 (j>a? K^XCXo \.05Va^\.5 t ^jjia4.;UxM ^SCsriJ

<• 5^’iV+**/ ^ ?*««? 0>o^A3 <-\3ii j>Vajo |^a3 (jXi

:>C 2o|^ma» ^ijKo'i>^ bX'jio V j^'~Js}\ (y~

*'

yjks:iKtAKJO J»3f (^jXc s.Amaa3( a\.MAAib\.;i ^5( J'X-^

jjL ^Aa:^* XAJLXif ^/I^.^Amaa3 \.AAA*w ^ilAj (jt ^ACS1.J

L\+:i>.| Ovacsia? c\+3n./i? lA/oVc^ i^'i j.AM»5f sAiJi

X^ <_^A3\.\2.AJf (^DfcV/O (___^A*VkAAif

^

V-0—A-3 ( 4>—AivX...^^ ^^_A_X_.A._).^ &Aa*/ t >I-X-^lJ pb'

pX-Aa.+.A3 aX.c^f .ma_aJ (^j=\l^_A.;UxJf Oy+^1/C'^J-’^

0 videntur effe fynonyma. Puto tamen prius ad rotundam

formam ,difci fimilem

,pofterius ad colorem refpicere.

v) -ibi-XM (_jXc fufpectum. Confentit tamen codex Lcid. Ibn-Schehnae

cum noftro. An ^s5sl>J| (^C^-c? Codex Dorvillian, habet pi

js^.X.AAj gAlaj quod non contemnendum.

x) aequales eiits cum ipjius Ihteis. \^j\h c{[ modus

;

hinc

feci aequales: et idem efle credo atque vel lineae.J J J‘'J

Haereo tamen in hoc loco explicando. Vox aequales, pares

notare videtur in illo quoque Hariri conf. xxii.(

4-g.-A

gX_X.x.X.3f ”in iplis habebam pro fodalitio fodales

Cacai filii Schauri.” Ceterum cod. L. habet ex Ibn-Schehna

Leid. autem refcripfi

A. FVG. CCCLXXVIII. CHR. CMLXXXVIIL 565

Huius anni primo menfe offerebat (407) Saheb [.reu comes

fic d ictus,} Ibn-Abad, Fachr-ed-daulae, filio Rocn-ed-daulae,

numum aureum mille mitcal [feu mille quingentarum drachma-

rum], cui verfus hi fuerant infculpti:

Fulvus [hic efl numus] foli tam adfpectu [rutilo et igneo],

quam forma [rotunda] fimilis, a cuius dotibus dotes

folis omnes defumtae funt.

Quem quisquis denarium, [feu numum aureum] appellat, ve-

ro illum fuoque nomine appellat. Sed neque ille fal-

lit, qui mille denarios [feu numos aureos] ait efle. Di-cit enim is unum aliquod eorum

^quae hac de mafla

praedicari pofllint.

Inventionis efl mirae atque recentis. Nam poft homines na-

tos cufus ei fimilis non fuit, neque fignati fuerunt eius

aequales [alii numi aurei] eiusmodi notis [et fimilibus^

infcriptionibus]. ,

Refert genus et nomen ad Schahinfchahum (408) [feu regemregum, id efl; Fachr-ed- daulam, et Schahinfchahicus

appellatur, tanquam fi eius mancipium foret]; quamvis

in cenfum venire non mereatur, et prae fuo rege mi-nutus fit, quemadmodum funt omnes, qui munificen-

tiam eius imploratum veniunt.

Significat, eum in vivis exacturum effe tot annos, quot ipfe

fesquidrachmas pendet, [id efl; mille] quo mundus de

aevo fui domini ad faecula extendendo laetetur bonam-que fpem concipiat.

Eodem obiit Abu-Hamed Muhammed, filius Muhamme-dis, filii Ahmedis, filii Ishaki, Nifaburenfis , auctor celebrium

librorum.

Anno CCCLXXIX [qui die lO April. A. C 989 coepit]

mittebat Scharf-ed-daula Abu-l-Favares Schirzik, filius Adad-ed-daulae, paullo ante vitae finem

, Muhammedem, Schirazen-

Bbbb 3 fem.

566 ABVLFEDAE ANNALES.

p\.\a4.Ao Lg.i ^xJf &x\X5f ^>^^9 < (jV_3^Jf

p\jva+>o &^a.5f <A*i

(^oL^ v3 sA^ oV.^^^

lX-aa-c &^cx3f

v^cjUCi ^ x-^3VJo^ c.5^^ ^ ^p3l ^Vamaamw^V3

V-AjI+S ^+C ’j>-Aj\.+!^ ^J.AAA-WW 0>f^x3L &jy\./of

AqP jf<^j 2JAA^\? j^V/oYf (3 ^Aaa-I oVa3 L5^ ^ ‘<XM*4ii^

g-AiaJf 2^.^X_c ^X_a^ ’j.^c\3f (-\a3lC (oVwV=w zu**-!

^^«wbAmm^^LbwX^bMA*Jf 8<-\_)L’^

jj.a3 ’^A_A_i_3f &Aa*a3( sA^ < o3<-\i^ &A_A_jL3f ^^=5l>

cy^fo vA "^^^3f pXjf ‘^MAA^|4^aa^ j^\.A„X_3f p3i^ j%Xj(»\3^

^XaO j4.> X/^J ^aA j4^AAi p3oi pXi ^xXjiccJf vJ j4_^X**<f^

pS ( ^A\a.3f ^3f p-Xj(a3( c_A*Acii v^!>^f Sw^<-\3f

if. (JutAa3f vJ p-Xjca3[ ^X3( a '^3^‘->^f j--c3 Ai-f z o^y

(^?3 &AM*3f sA^ A f X.S:TAll^3f ^3f yvoX-XJf

f ,^4.A^^ i^CSTAliAf ( '<;3f ^tXAjxAf '«— l*«f ^A^^f ^^3 CX^^f ^^^«wX.5«a33

V,

-4-3 j\ijX_X_3f <-x3^ ^^«AaaAI (j>3 x-Xs:x*«3 ^ X_g_Ai

jw3 v_/i^3 j>oXX3X3 cXa3 X4A5 ^ ^_^tX3f 2^aA {^f^y c_,^^ ^ S:^"*

X.0_A2wXi (^«A» ^ (A &£^Xa/9

'i^i^_:ix3f (_^X_L> A »A^-3L^ ^_jXl2.3f ^3fJ\^^=>\4.]\

X '5k-Aca-Ji.-X-A»3 X-^-A_^| ^Xc J-Al2.3f ^_A_X_A^ ( (.X-A-C

y) 2uXAx3 Forte jsAAx^rs , ut fufRxum redeat ad Schahinfehahum.

A. FVGAE CCCLXXIX. CHR. CMLXXXIX. 567

fem, Farrafchum [f. Cubicularium] in Perfidenij ad illam arcem^

in qua captivum aflervabat fuum fratrem, Samfam - ed -daula

Marzapanum, cum mandato illum excoecandi. Quod etiam

effectui datum fuit pofl Scharf- ed-daulae deceffum. Decedit

autem ille Kalendis fexti menfis huius anni, ex hydrope, natus

annos duodetriginta, et quinque menfes, poflquam Emiratum

per duos annos et octo menfes in Iraca gediffet. Translatae

fuerunt reliquiae ad martyreum Alii, ibique tumulatae. Succe-

debat ipd frater Abu-Nafr Baha-ed-daula, cuius verum nomenaliqui perhibent Chafchad fuide, filius Adad-ed-daulae, nactus

a Taie lillah, Chalifa, commidae auctoritatis codicillos.

Accidit hoc anno Bagdadi Dailomitas inter et Tureas tu-

multus, per cuius quinque primos dies armis decertabant partes,

Baha-ed-daula interim domi fe continente, et per legationes

tranfigere atque pacare animos aefluantes fatagente. Sed fruflra

erat, et furdis narrabat fabulam, pergentibus adhuc alios duo-

decim dies dimicare et in femet faevire j donec tandem ad Tur-earum partes accederet Baha-ed-daula, in damnum gentilium,

Dailomitarum. Quae res eos, viribus fractis, cogebat conditio-

nibus aurem praebere. Ex eo tempore Turearum quidem res

crefeere coepit, Dailomitarum vero labi et defluere.

Hoc anno aufugiebat Bagdado in Batihah [feu paludes Ti-gridis] ibique, tanquam in propugnaculo, latitabat aliquamdiu,

qui poftea cum Chalifatu titulum Caderi geffit, Abu-1- AbbasAhmed, filius Emiri Ishaki, filii Moctaderi. Caufla fugae haec

erat. Mortuo Emiro Ishaco, patre illius, quem fic anticipando

nominabimus, Caderi, fuboriebatur ipfum inter, Caderum, eius-

que fororem, fimultas ob aliquod relictum in haereditate prae-

dium; quapropter foror fratrem apud Taieum, tum Chalifam,

a morbo convalefeentem, deferebat, eum, per ipfius adverfamvaletudinem, infidiatum ipfius dignitati atque imperio fuifle.

Quo fermone accenfus Chalifa mittebat protinus, qui Caderum

inda-

568 ABVLFEDAE ANNALES.

J^L*« ^'s j^^=5A4.K

J^Ac '&^oJf oJs.^/0 2^^^=)\.i (^2».\.-o

A ^L\_a. (j

'^^cx3f X_A_if VAf' c ^A^Jf ^3f ^ki ojc

(«3 (^aamst.31 j^X3f cA^c ^iAlo ^^3 V..+_i^

^cs-f &^<-XJf V+Xi f cXa^c ^^<A3f

^J^ca3( A^i U^3 ^5f ^AM*+Jf vj »\.3o\.AAvf ‘j.^(A,5( Ag>

^ A3( CX-5.C (3"^^ ^ ^>^313 ^^^Xc X.A-^XAi ^_X.Aof^Jf X+0A5f V-§-i U§X’iUi5

f^_3^A_AwX^ ^3f V+§XA3 (^a3( fc^Jt3^ X_^X/o\.C ^A^+3f

^

i}. J—«*^-+ji j

(jiA-3i_A_3f ^+Xau33 ^jAiX^x,3f (^3 <a^^3 (^3 (A-+-C3:i^ X§A^

7^ ^+X^A/0 ^/0

/-rJO i^Aao oX> ^a_3 ^ 2^A+aX.^ (^a3\.+^ 'i\\tM I^X^l) jt-i

vfX.-?'-»;^*,::>.\.AO oX> S>AAW.3f »AA a < ^\^jK <^AJ !

A3f <A^C yAL X_+_S^ &^L\3f ^ J^‘

^a3 caj^sAaa^ < C V.+,s^caa2.^3 f^

yA^^4.3f ^^X^ (^Xa3^aaw^3I

( \^^j>o *^L (^X^ f 2^**.^ >-jX3

^^a2.st.3L (jXs^ f ^AaS^ SsA2>-f C5^" (3“^^ v/'X*" 0X3 ^a3 LXi

^5Ca 3[^3\.=>- vj A^jf (A’3 ^3\.i. sf^/cX^XXi f ^||^SA+3f oXi ^.3l£^ sf^.c3

vJ

2)

(AJ13 ijs^ jv’S‘ Forte (A3a j^S*

A. FVGAE CCCLXXI. CHR. CMLXXXI. 569

indagarent et comprehenderent. Ille autem fugiens primum ne-

fcio quas in latebras, dein ad dominum paludum fe conferebat,

Mohaddeb-ed-daulam, qui perculfum et trepidantem, exceptum

benigne, amplam in fortunam ex anguftiis transferebat, et olii-

ciis ornabat, quibus poterat, maximis.

Hoc anno redibant Hamdanidae in principatum Maufelen-

fem, e quo eiectum Abu-Taglabum ab Adad-ed- daula Buida

fuifle fupra diximus. Huius Abu-Taglabi duo fratres, Nafer-

ed-daulae filii, unus Abu-Taher Ibrahim, alter Abdalla Hofain,

merebant fub Scharf-ed-daula, et fub eius fratre eodemque fuc-

ceflbre, Baha-ed-daula, deinceps. Ab hoc, imperium exorfo,

veniam petebant hi fratres Maufelam redeundi, paternumque et

avitum regnum recuperandi; eaque impetrata redibant, et tan-

ta cum Maufelenfium benevolentia excipiebantur, ut,quam-

vis obiectis armis fratres Hamdanidas arcere tenderet, qui Bui-

darum nomine urbi praefidebat, favore tamen operaque civium

adiuti fratres eum cum praefidiis exigerent, eoque facto Maufe-

lam porro tenerent.

Eodem obiit Muhammed , filius Ahmedis , filii Abbafi,

Salamita, Nacafch [vel pictor, feu fculptor] unus e doctoribus

dialecticis Afcharicorum.

Anno CCCLXXX [qui die 30 Martii A. Chr. 990 coepit]

necem tulit Bado, domino Deiar Becri, et ex ea natales princi-

patui Marvanidarum. Bad enim ille, inhians Maufelae, vexa-

bat recens redditos avito regno fratres Hamdanidas, et ipfa eos

fua in urbe adoriebatur; unde res ad acre praelium rediit, quoBad ille cecidit, et amputatum eius caput victoribus cefiit. Eius

autem ex forore nepos, Abu-All, filius Marvani, profugus e

praelio ad Hefn [feu arcem] Caifa, in qua caefi avunculi uxor

et gentiles habebant, fummo ftudio atque contentione propera-

bat; et, ne excluderetur, fingebat, fe ab avunculo ad eius uxo-

rem ob arduum aliquod et magni momenti negotium legatum

Tom. IL C c c c ^ venire.

570 ABVLFEDAE ANNALES.

s.5\.a- V§+Xcf L\*A3 l+Xi < ^{j-i ^Xc ^ liCX^ ^Xc 5._A_X_if^i Xai

2<JX:sn.5 ^jXr' X_aj (iCX/c? XA;ica:ib \.kta.2:>. ^iXi. ^^X^

j—^Xj ^X^^ <AaCC:>-*-^ ^-A_A-^

^AaX^iH OXi.'S^ C5X-

jk-jVC-c gy5f oXc^ < ;^_X_’^ <rr£^XxM ^X5\.3

<-\-cf oLA-jf (jf ^5f ^ci.f^AJf t^_X_A_^

v^X> (j«/c c\^c f^XxAi cA^c j,.^s:TA^i

^_^\.'Aj c\_.cf s.XaX5 ^I^A+if (jV^ f ^A^=XCM\iX3 (AX^f

jj^^\ A«^c ^^A*«t{J-? ^_y^^' X+^ e ^A^o

IAaC ^A_^ 'S^A/CO f J»_A_A-A> ^A/0(J X^aXc cA^f

^Xc uX^ ^ XgA3 Ji.x>Jt^ (A-cl (jXc ’isA\;o (^A XagA

(A{J+a7 J'Xwu (^Xc X+Xi ( C\^/<J 5.5 (JXXj (Jw>

c c^^X/0^ X^^CX-ik^ ^^A,?y^X3XA^^ ^5^cA3f

JXxj j:^j> &5^(Aif a^+^ 'AcX^^

^5Xc ^Xc ^yiXXi ^J^A.**(f^ Xqa5 5«Xa^ &^(A3f (A^4.4i

^3 '^^L\3f (A0^^3 ^X^^ ( ^^JX+,Riy^^ ^^AA^f &A*« ^ja3

^^^3 J5taiM^».^»2fc C\9 ^^X^ <A4»’!s3^Afl.J 2^+*^3

«) ^_^3 Cod. L.

A. FVGAE CCCLXXX. GHR. CMXC. 571

venire. Ideoque intromifllis afcendebat in arcem, feminae de

rerum praefentium ratione maritique nece fignificabat, feque in

defuncti thorum et imperium fucceflTorem offerebat, et ut femi-

nam ad ineundum fecum matrimonium pellexerat, fic etiam ab

ea impetrabat, ut fibi tam in arce Caifa, quam in ceteris arci-

bus et municipiis avunculi uno pofl alterum occupandis et tuen-

dis operam liavaret. Coacta itaque et corrotundata avunculi to-

ta haereditate, continuabat fecunda fortuna bellum, ab avunculo

cum Hamdanidis contractumj dabat fe in Azizi, Aegyptii, Ali-

dae, tutelam atque poteftatem ; ipfum adibat, Mifram profectus,

et ab eo Halebum, agrumque circa fuae fidei commillum fere-

bat. Ex eo tempore, Mifra factus redux, Abu-Ali, filius Mar-

vani, agebat in iftis terrarum tractibus, hoc eft in Syria et Diar-

Becr, usque dum Amidenfes, cum Schaicho [feu Confule fuo]

Abd-el-Berro, adverfus eum confpirantes, in ipfis urbis fuae

portis eum, dura exire in agrum tendit, fica trucidarent. Qui

manum et ferrum facinori praedabat, is erat Amidenfis aliquis

Ibn-Dimna vulgo dictus. A qua perpetrata caede corripiebat

Schaich Abd-el-Berri tyrannidem patriae, fuamque filiam tyran-

nicidae dabat in matrimonium, eoque illum quafi haeredem fua-

rum opum defignabat , fed ille nimium ficario fidens. Idemenim, qui Marvanidam, Ibn-Dimnam, gener focerum quoqueiugulabat, et Amidam fui iuris faciebat. Erat autem Marvani-

dae frater, quem hiftoriae fub titulo Momhed-ed-daula [feu fler-

nentis fundamenta regni] exhibent. Ille Momhed-ed-daula pofl

caedem fratris rapiebat Maiafarekinam , et alias, quas Abu-Aliolim poflederat, urbes. Verum is diu potefiate gavifus non fuit.

Scharva enim , e principibus fatellitii Momhedici, herum ad

epulas vocatum ipfo in convivio obtruncabat anno CCCCII,eoque facto Marvanicarum facultatum partem longe maximamarripiebat. Supererat unus adhuc tertius frater, Marvani filius,

Abu-Nafr Ahmed, quem frater, Abu-Ali, propter oblatum ip(i

Cccc 3 aliquod

ABVLFEDAE ANNALES.572

J ’ •’f,

„ c\g.+/o ( (^5(3.5 (3"^^

\-^3^ C 8L\5^ c\Am^

jJCcVL (j»o o^>i-5f LKl-^-il j~*3.j ^/cf j.^x.M,\

^Jij.xiM {„_^<<i]o^3"

\c

^^XfM

^ ^^A^A—A^^ f ^Xjm 11—^

‘iJ.*« Cj-^-O^*'‘-'^-^^ ^ t}'^'*’^^

of^AM ^^Xa?

j_3|j^ (A-+-s:i^ o^vAH(_5-^^ ^I^aaa/I ^^j\-4.aX!^ 0.AjL*j>

^sb\i=> LjI J-a^ c?^ uXXjf

^\..‘a5 c\Xi 5o1^'3 'iO\.c.^ »o'I^fl}^""^

(jfOv+2» (J.i ’3^^L\if J-^L (J.3

^ o|^AM j.A?f ^XA«-f^ X+^AA^

^Xc (ji>i._X_M ^O f '^jV+aX'^ (j.Ajl+!>^ (^L\:^f j.aa« oaXS.0 j^!>

?.X5 j-ALJI (jjXc is^cAJf xX-^j O^-iJ Jv-a-mJI »aa < j^Xi ^_Aii5f

^X3 ^A.1^^3f ^^A^^4-5f (3*^^ ^

^ 1 3^ i aa/av 5^

I ^^A^3f i*y^ c»\*A^—A—^—4“—3f

^iiC_33 j.-^iA-Jf xX-^-3 ol|'l X_A_^ f j-jLLJI (JX_aj <J X-^Ov-if xL§_>

( 5 3 ^ 0 ocA-^t.a3 (joVf J,JX-*^ ^-jLiaJf ^Jf J.-v^f

I^JAAiXs^tS

b) ^*A+;!fc (iCj ^Jj In his aut vj, aut, illo manente, ^ ante

delendum.

A. FVGAE CCCLXXXI. CHR. CMXCI. 575

aliquod ex infomnio terriculum, in cuflodiam dederat. Vifus

enim libi fuerat folem* in finu genere, fed eum deinceps a fra-

tre ,Abu-Nafio, ereptum. Neque fine caruit eventu porten-

tum. Protractus enim e carcere Abu-Nafr, poft occifum Mom-hedum, potiebatur Arzana, et, quanto decedebant Scharvae ci-

vitatum defectione vires, tanto ille magis crefcebat, ut totam

paene Diarbecram fuae poteliati fubderet. Intererat hifce Tuo-

rum filiorum fatis pater, Marvan, fed coecus, apud filii natu

maximi, Abu-Alii, fepulcrum Amidae in religiofis occupatio-

nibus aetatem agens. Diu quoque filius eius Abu-Nafr vita et

felicitate fua gavifus fuit, et laudabile gelft imperium ab annoCCCCII usque ad annum CCCCLIII, ad quem ubi rerum ordo

nos detulerit, quae porro Marvanidarum huic genti contigerint,

exfequemur.

Vidimus paullo ante, Badum Maufelae fruilra inhiafle.

Magis favebat fortuna, in confequenda eadem praeda, Ocaili-

tarum (409) Arabum Emiro, Abu-i-Dovado Muhammedi, filio

Mofaiiebi, filii Raphei, filii Mocalledi, filii Gafari, conditori

principatus Ocailidarum. Is enim hoc anno, tricentefimo fcili-

cet et octuagefimo, vehementem committebat cum Maufelae do-

mino, Abu-Tahero Ibrahimo, pugnam, qua et ipfum, et eius

liberos, et ducum permultos occidit, et evertit Hamdanidarumregnum ,

eiusque ruinis fuum fuperflruxit.

Anno CCCLXXXI [qui die 19 Martii A, C. 991 coepit]

comprehendebat Baha- ed - daula Buides Chalifam, Taie liilah

Abd-el-Carimum Abu-Becrum, filium Mofaddali Motii liilah

filii Gafari Moctaderi, filii Motadedi, filii MovafFeki, filii Mo-tavakkeli. Stimulabant eum Chalifae, quibus inhiabat, opes.

Meditans itaque facinus exfequf, fignificabat principi per lega-

tum, velle aliquando ad ipfum in regia invifere; veniam eius rei

petere. Chalifa nihil mali fufpicatus, dicebat ei rei follemneni

Cccc 3 et

* Sol in doctrina fymbolica orientalium regnum et poteftatem fignificat.

574 ABVLFEDAE ANNALES.

j^XjOvM ^\.c. j-Aiajf [jjjXc^\9

25«,AJf 1.3^ js^X3 l3f iAs:ii 'j.A.AX3:t3f (_\.J

^^(A3( A-g-> J'3o ^ifJ-+:^

/S“' ’5,a3\.a’.^ J»a*jw iSj.M<.C <• ^_Xs:i3\.^ &.aXc (Aa;w^

Jf V.^.C.<» JSCAaC (jJtAi jAl2.3f J5.A3f jNoVX3t oV^ U_5 A-A.[,

8L\^.C (j\-^ ^i2..X.3f K^a3 ^Aaa\.^ Cl5^3 iSkAAw ^Ai:2.3(

(^'C 5>aj^j ^..j\.l^X3 ^ 2^-jV+aX.^ i^i^c ^'F**' ^a*a<

^Xc (j<a-^_X_3f ^ (ja»Xa3| (3 f ji.3X:^

<s^3j vJ JV^ yfo {jj>'C ^^jdzxi\ yoX^i cA.-^3f jAL.3f

( XgAX+:i» XjXAif

j.xl\ ^^^ii d OyXXi’ <_\X3 < c yjak^=> o3 (j.>c j%:syf vJCAAM<f

( ^AA^.}.J> x|^Aa3Xj oXc V- U ^A^3ZT.A(£iJ 31^ (jXS^^loA.^

OX^ASS.

f) ^la^cf beatum praedicabam. v_ixA.c efl beatum aliquem reputare apud

Gorairum in illo: Xa123Xc oy Ij ”o quam nos beatos praedicant ct

aemulantur !” DilHnctionem inter 0./M2* ct e_li^c flc tradit Nuvei-

rius:

(jf 5.1a.5.ji3^ i^^a-C &ax3 ^J^^y^a+aj e\-/A^_s:L3f ^a3

t_ia._A._i_j (j..^4.3f (.Ai-JeA-=s:L3f f ^JX-^ (3'*'*^'^ ^a+aj

c <-\/M=s:iJ 0^iX/\A3f^ ”Perhibent c\iw.s:'i3f invidiam efle,quum quis

alteri bona pracfentia mallet ademta (et in fe translata) : aemulationem

v_ia_^_i_3f autem,quum fibi flatum eundem cum flatu alterius optat.

In traditionibus efl: fidelis c_ia_;j._i-J aemulatur', hypocrita uWsru.

invidet. ”.

d) proprie : inter fefe certat de vicinitate intercapedo gloriae et

vilita-

A. FVGAE CCCLXXXI. CHR. CMXCI. 575

et feflum diem, quo Buidam excipiebat, in auguRo folio prae-

fidens. Interim accedebat Dailomita quidam, qui prehenfum

manu Chalifam, tanquam ofculari eam pro more et religione

.vellet, e folio, quanta vi poterat, detrahebat. Miferabiliter

quidem deprecari Chalifa iniuriam, deumque adiutorem et vin-

dicem obteflari ; aliquoties illud, quod exflernatis in promtu et

ufu elfe folet, ”Nos fumus dei, et ad deum revertemur” inge-

minare. Nequicquam. Trifte profecto fpectaculum, Chalifa,

fupremus omnium dominus,opprelforum adiutor et vindex,

auxilium fruftra proclamans, nemine fuccurrente. Baha-ed-

daula eum transferri fuas in aedes curat, ubi producti funt in

medium tefles abdicationis eius, quamvis coactae, qui fcriptis

propterea codicillis nomina fua fubfcriberent. Ita Chalifatu ex-

cidit Taieus, quem per feptendecim annos et octo menfes cumaliquot diebus gelferat. Excelfum tamen ultra hanc iniuriam in

eo non fuit. Translatus enim ad novum Chalifam, Caderum,

eique exhibitus, manfit apud eum honorifico in loco et cultu,

donec obiret anno CCCXCIII, nocte, cui dies feflus Fetri [feu

Deieiunationis, hoc eft Kal. decimi menfis] illuxit. Natus fue-

rat anno CCCXVII. Toto illo, quo Chalifatum geflit, tempo-re, nihil egit, ex quo eius indoles, regiave auctoritas pollet in-

telligi. Tragicae huic proceffroni intererat celeber ille Scharif

Radi, at exordio tam lugubri deteriora metuens, propere fe per

regiae fores domum proripiebat, et effundebat ea occafione ver-

ficulos, quos hic fubiiciemus:

Quem paullo ante beatum praedicabam, illum nunc commi-feror. O quam parum honoremque inter, atque con-temptum interefl!

yultus et adfpectus [feu apparatus], qui rebus in laetis hila-

ritatem mihi rifumque infpiiabat, o quam brevi inter-

vallo mihi lacrimas excufiit!

Praeli-

ABVLFEDAE ANNALES.576

sf. l\ac (jVLXmJL o^0Asb

oL=s:\«-l cA4.cskf QwV-i-JtJf J^oVxif ^i^Jla-

V.+_*_j(_/0 (jV^ ( ^-£-k^^Ci.C. C\AiflAJt+5f

^As^^.A^^ vjof^a.(J./0

A.yO V^.r' &.s:xaLl:J\.3

QAjVXJf V_+^ ( 1S^jJ6.'^\A

^xAi^ {^\.fCL^j\ ^i^:si3f j^^o J^oV)^3^ f aV_jLx_X+3

»A ^oXX3f pVX/o Bl\/o < <^.<x3X'j JS.-5 ^^^j.wVa3(

(jVS^ [y-^^ 5.^LX3f i^vXg/C CAaC ^SZ-IaI^AJ

j_y+^ bc\ac {^/(7 V+^ f iA3\.3 j\oVX3f ^3f lAam^E1/0

j^AA^rs ^a3[ ^^(-\3J

j:^AAa*/f C-\3 Xa^=> ( S.^L\3f O^Xm CJ^'0^ ^X3

^3( \.0AC -A*m.«^ L-^^^CO (^^ poV2S:t.3f ^AA/flJ ••

^\J

'jw^iA3f (J3.Ai ^3f j\X*m S.aau3( A (jV^= Va^ <• ^^3(

j^scaSC^ (l\_jcA_;w ^\._a.3 ^_a_a_3^ ;^Xs:\3 &^<-\3f cA-*-*"

^3f f^Av-f ^A<nO.^ J^spx^i J^S'( jf-^-A^ J«AX3f

c »^A? (jV/.«2>.f '^.i-Ac j^rsaC^ (^j^Xi f &.X>CXi &3^<sA3f (_\Jt**(

( X_.0_.^ 'A'^3f ^3f S»^lx3( (A.x_«m j^Xa« j^Xxis \.a^

j^_0_Ajf [j6jX\^^ )i (j3 ’^^(-\3f l\***. ^ lAX::^ (jXa>Y( b-{.Xlai XdyAasiii

vilitatis, aut potentiae et imbecillitatis’, vel ad fefe invicem prope ac-

cedit intercapedo potentiae et imbecillitatis. ^Nil frequentius quam j.z

et (jXib opponi. '"

,

e) lAXcs-^ et hiramentum. Non eft Praeteritum, fed Infinitivus aut Sub-

Hantivum. '-

A. FVGAE CCCLXXXI. CHR. CMXCI. 577

Praefidium fuae gloriae atque potentiae fecerat [Chalifa nem-

pe] fuLim vicarium, Sultanum [Baha-ed-daulam]. At

periit ipfi, eheu, fua gloria et potentia, ab ipfo aber-

rans, et applicuit fe Sultanis.’* ^

Suffectus ei fuit Abbafidarum Chalifarum numero vigefi-

mus quintus Abu-1-Abbas Ahmed, filius Emiri Ishaki, filii Mo-ctaderi , filii Motadedi i fub titulo Cader billah, [feu potentis,

fancientis et decernentis per deum] qui, dum haec geruntur, in

Lacubus apud Mohaddeb-ed-daulam haerebat. Illinc eum itaque '

Baha-ed-daula per legatos, familiarium fuorum aliquos, arcefie-

bat; ipfe, iam Bagdadum prope adnioto, obviam egreflus cumoptimatibus introducebat eum in augufiam domum die duode-

cimo noni menfis, et facramentum cum corona dicebat. Proxi-

me fecuto die, qui Veneris erat, per fana ipfi vota facta funt.

Haeferat in Lacubus triennium minus menfe, multis cumulatus

a Mohaddeb-ed-daula praefens quidem honoribus et beneficiis,

abeuns autem opibus et fupellectile magnifica.

Hoc anno Bacgur occifus fuit, et Saad-ed-daula Abu-1-

Maali Scharif, filius Saif-ed-daulae, Hamdanida, Halebi domi-minus, fato fuo concefiit. Commemoravimus fupra, Bacgurumab Aegyptio duce, Moniro, depulfum Damafco, in Raccamincubuifle. Hoc autem anno laceflebat idem fui quondam heri,

Saif-ed-daulae, filium, Saad-ed-daulam Halebi dominum, bello

parum profpero. Nam poft commilfum acre praelium, coactus

cum fuis, quorum plurimos gladius abfumferat, aufugere, et e

fuga deinceps retractus, ad victorem in vinculis adductus fuit,

et ab eo iugulatus, quo dignum invenit praemium perfidiae, quafuum quondam herum et benefactorem circumvenerat. Saad-

ed-daula inde petebat Raccam,

ubi Bacguri opes erant liberi-

que; qui, videntes obfidionem fibi admoveri, ut inviolatis una

cum* Arabica hoc loco corrupta videntur. A.

Tom.lL Dddd

578 ABVLFEDAE ANNALES.

X+X5 c cAXaw f |^_^_3V/C

j^sr^Ci 0^3 (AXaa/

^^(A3f cAx^« oVc VAi V^jX^ (^-C |%0.X..<O X>C lACw^

»Xj Os-+-i ( e^-A-^loif S^A^f jjiaCiXs { 5._X_s:i5 (^33

^3 LjV^ Vj t^_A_;jia33

C ^Am^3 25^^^3 <" XaAAj5 ^^Aaa3|

*5k3^x3f c-^A*« ^5y.x+3f s.AAA^ j^^=3X+3f ^^x3f o^xm

^ ^3f l\. ^ c (^3^-Aa^

^ ’j^^<-x3f (Ajtjuu (^3 ^A\iA3f

Xgs:Li.33 (JC1a2>. pX^f (j3f pjj-3f (iCX/(? ^A*^i

Lib^AasTii (jA^X^f^i? ^3f j\X*« p!> f X^.}.^Ai jy*;" ^3f jiX*« p‘S’ < X^Ag-^

(^53f oXc pS' f oX/ff

(^_X_JtJ( ^*+_X_3 j.ta.^0 cA_AXX3f v^!> X^Ai^

^ J^_a_X._a1^ (J^-C ")i^jX/9

<AASl3f (^A^.w XgA5 ( mXaaX’.^ (J.a3Xa’.^ ^^’if 'i^\M t^XXj

c X»g—

X

^, mwj

c_5^^ pX^A3f x^^aam/3 2^3^ca3( ^X..^.^ ^^Xo

>{. ^XxXi a.As:\3f 2s.aXv^ pX*+3f c^ ’i.^u3f Agi {jh^is

^Xini (^Xc ^_^y3^*«f XgA5 ( ^AaaX!^ ^ajXa'.^ C!!i^i‘ &am/ i^XXo jP

iJj^^ ^Xs:Li c\AaXi j^AAa3f <-\2* ^3f jki^\f^ 2.3 (jX^ (jXX

A. FVGAE CCCLXXXI. CHR. CMXCI. 579

ciim facultatibus abfcedere liceret pacti, urbem dedunt. Saad-

ed-daula vero, fpreta fidei, quam iure iurando condixerat, re-

ligione, comprehendebat egreflbs, opibusque, quas illi fecum in-

gentes exportaverant, fpoliabat. Verum haud defuit huic Ham-danidae perfidiae cita poena. Nam ut Halebum ille rediit, ca-

piebat nervorum refolutio dextrum eius latus. ArcefTitur me-

dicus; qui pro more et ex artis legibus morbum explorans, im-

perabat aegroto ut manum extenderet. Laevam dabat aeger. At

dextram fe velle aiebat medicus. Refpondebat Saad-ed-daula

fcito dicto; ”dextra, [feu iurata fides, quam data dextra fpo-

pondi,] mihi dextram, [hoc efl: dextrae ufum,] non reliquit.’*

Acuta erat haec refolutio, quippe quae intra tertium diem aegrum

de medio fuflulit. Paullo is ante mortem filium fibi fucceflbrem

defignabat, Abu-l-Fadaielum, eique, puer enim adhuc erat, li-

bertum fuLim, Lulu dictum, moderatorem addebat.

Hoc anno invadebat Bafilius [iunior, Porphyrogenitus],

Romanorum imperator, Syriam; Emeflam obfidebat, praedaba-

tur; eodemque modo agebat cum Schaizara. Tripolin tandem

Syriacam quamvis corona pariter cingeret, aliquanto tamen poft

mittebat, et rebus infectis domum redibat.

Eodem orbatus dignitatibus et muneribus decedit Gauhar

(410), Caied [f. dux] ille, qui Aegyptum Moezzo Alidae eius-

que genti fubiecit.

Anno CCCLXXXII [qui die 8 Mart. A. Chr. 992 coepit]

tumultuabantur praefidia Bagdadi contra Baha-ed-daulam, ideo,

quod ille fe totum regnumque arbitrio filii Moallami permife-

rat. Quam feditionem ut fedaret Baha-ed-daula, neceffe ei erat,

ut illum hominem comprehenderet et militibus traderet, in quo-

rum manibus ille periit.

Anno CCCLXXXIII [qui die 25 Febr. A. C. 993 coepit]

occupabat Bocharam Bagra Chan, Cafchgarae et Balafagunae et

ad Sinarum usque confinia dominus, bellumque cum Tranfoxanae

Dddd 2 et

580 ABVLFEDAE ANNALES.

J V^A/C

vJt-=Ex^ Lg-i j^£=A+5f ^1^5f y-0-^5f j-i-^

y:JX-A.^ {^.aXj<D JV^S1+A*« ^Xc V-M ^CCAa^wJ 2S.A!ST,Jof 2.3

^^E^jVVi ^V:sT3 i3 (jXfi- \jki (j6j.>c^ c 2.aXc 2SaAj ^^.Xi

V_A-Jo i:;X=^ ;jX^=^ ( \Jii^]o.)\ oX+i so^3 XgAC Xx^s.^

fC^

2^-A—O A—^w-5 («^f ^„^^»dET3 Z5^_A.MA*3f

ty^X::s^TJ ^C (jXsw »O.Jt3

2w-^—X-^ (A ^-^-a_a*/^ fpX-csii oX-^_5 ^y_A_/c^f ^oX_3 OIjX-/^

2._A-3f i^.X>/^

X_+_5 iS.a.vaJI sAs^ (A f ^A+aX*^ ^AjX+'^ '&A*« t^^_X_^o j%*3

,jA-a.^ (^_s.Xa3 j^s:t.+a«^ 0.3 ^Xc 03f (Jt.A,'if fyNXsrii ^^3 oXc

AAA ^^X—AAA—3 tf" { *)X—AA^f^C^ ^^V^El3f

^^X—AArffy.^^ ^^»^ET3 ^ O^—+-2ET/^ S(.p\»5^ 3yX-C>

j.^_=^_+_A.aa/ ^ f^CX-Aa_3j ^_»_+_A_^X,3 ^X-3Tl3 0_^

A. FVGAE CCCLXXXIV. CHR. CMXCIV. 581

et Chorafanae domino, Samanida, Emir-er- Radi, Niiho, filio

Manfuri, orfus, cogebat eum ex urbe regni fui principe, Bo-

chara, quam modo nominabam, ultra Oxum fugere, et in Amol-es-Schatt * fe recipere. Ibi Nuh coeuntes e fuga et difiipatione

fuos milites atque duces ad fe recipiebat, fummumque militiae

Chorafanicae magiilrum, Abu-Alin,. filium Simguri, eodem

identidem evocabat, futurum fperans ut recuperatis viribus ho-

fleiTi denuo adoriretur et profligaret. At Simgurides deferebat

herum, et parere atque adefle nolebat. Interim contingebat, ut

Samanides, non vi quidem et armis, alio tamen expeditiore

modo, liberatus hofle in 'priflinum et avitum regnum rediret.

Morbo enim apud Bocharam correptus Bagra Chan reditum in

patriam parabat, fed in via peribat, vir pius et religiofus, vi-

tae lalidabilis princeps, et qui in tabulis, quas in publico fuo

nomine proponebat, amabat fervus apofloli dei appellari. Hocigitur hofte fublato liberatam rurfus adibat Nuh Bocharum, quan-

ta poterat celeritate; Ilek Chan vero in regno Turearum Bagra

Chano fuccedebat.

Anno CCCLXXXIV [qui die 14 Febr. A. C. 994 coepit]

exardebat Simguridae defectio in bellum. Is enim, Chorafanici

exercitus imperator, cum Faieko (41 1) in bellum Nuho Samani-

dae inferendum confpirabat. Quae res Nuhum cogebat ad So-

boctekinum, Gaznae tum dominum, fpem fuam conferre, re-

rum fuarum rationem ipfi per litteras exponere, fupremamqueChorafanicarum ipfi adminiftrationem committere. Quo facto

Soboctekin cum filio. Malim udo, Gazna egrefilis in Chorafanam

pergebat, et curh copiis Nuhi, Bochara pariter egreffi, fuas iun-

gebat. luncta in hunc modum cafira Simguridam et Faiekum,

foederatos rebelles, adoriebantur praelio in agro Harateno com-D d d d 3 miflb.

Appellatur haec urbs AmoI-es-Schott,

fcu Amol magni fluvii, quia Gihuni vel

• Oxo appofita efl, quo nempe diftinguatur ab Amol vel Amu Tabareftanae,

Magnum quemque fluviiun appellant Arabes Schait. A.

582 ABVLFEDAE ANNALES.

J^. (J.aCa^fJ.a*. i^+S:\a3 \-0a\c ^4.*AA«f

^^A3C-lJ\.A^3f ^JfA? U>^ O,+3Z\/0 ^J,i ^X5f <-\a.}.C

^^>a\' .l3| ^ D^-\^CT-*0C5^^

C\aA/mJ ^ iSsAvrf ^^aX/.am

j^aXma’.^ V_^a« j^A*« 5(»\^.^ ^j\.A^3V> ^_£^SZ1.a33 ^amAC ^^5

^4-AM ^f^XJf (^JAl\..5.X.5f (^3 LX+SETa^ <^AA.S^yAfcwXj JS.3^ ^AAj\./^

f ul2.Fj.Aa5f 750^^^ ^X^ff 5.s:t>o S.s:t:^ J.lai^

^AA2.5f e,.A*AC5f(J.2 i^ASisf^if vJt3:T.MFf ^if Va^jI 1^’i V^A^

u>-Aa2^ ^ (j'-^ * ^Avj

^^<-\5f ^X+5 of*Ax.j.3 A^jf U^AS^ C i^f^/cl^f 2^aXc j^aO^I

^^L\5f (_\a2C ^3f oV^j-jICfc &ac h j\0^taii y^j\S^ j\\X:hiJi^ <^JXS'

^S SLXfC ?.m\;s2» of^AxJ ^^(-\5f CXAtaC X+Xi c JwaXc lX5(3:\5 f 3^+^’.>

( ^A.^XAA5f j.^uvff J'X-j.^i-f A XAaS^5.5 {.S-AKii (jf 5.^L\5f (_\AaC 5.XXl?f

CA-AA2.5

/) ul2.AAa5f eft orthographia. Hinc in Abulfedae noftri Geographia re-

peritur ubique area pro A+-w^f u1ifj..v5 orthographia nominum loco-

rum ;in qua lingulae litterae quibus lingula nomina geographica com-

ponuntur, et eorum vocales atque enunciandi modus dilHncte, et fyl-

labatim traduntur. Eli: proprie firma, valida continentia, <7uAA>7 \//<£-,

vel o-uAA«/3i7, prorfus ut Graecum, ne quis aberret, et litteras quas-

dam aut perdat, aut permutet

,aut transponat. Deelt haec notio

• Lexico Goliano,

g) f^Kp noxa temporis, vel inflabilis fortunae afflictus fuit, ad egeflatcm

decidit. Proprie fractus fuit dorfo, aut attritus fuit dorfum, onere ni-

mio incumbente. Schol. Haririi conf. xxvi

poflre-

A. FVGAE CCCLXXXIV. CHR. CMXCIV. 583

mlflb, per quod focii Simguridae a Chorafanicis funduntur, fu-

gantur, et in fuga non parum carpuntur atque diflipantur. Nuhitaque reflitutae fibi atque compofitae per Soboctekinum Chora-

fanae praeficiebat fuo nomiiie filium eiusdem, Mahmudum, il-

lum, vulgo fic dictum, Gaznevidam.

Eodem obiit Obaidallah, filius Muhammedis, f. Nafei, vir

fanctus, qui totis feptuaginta annis nunquam corpus, neque pa-

riete, neque pulvinari effulfit. (412) Obierunt etiam Abu-l-Hafan

Ali, filius Ifae, grammaticus, vulgo nomine Rommanenfis (413)

[f eius, qui mala granata vendit,] notus, auctor magni in Coranumcommentarii, natus anno CCXCVI; uti etiam Muhammed, filius

Abbafi, filii Ahmedis, vulgo Cazzaz dictus [feu ferici, quod caz-

zum appellatur, et inde confectae fupellectilis venditor], vir qui

multa a doctoribus accepit, multa quoque fcripfit [tam fuorum,

quam alienorum operum,] tanta cum cura et eruditione, ut, fi

quo in libro de aliqua lectione dubitetur, quaenam proba fit,

aut de voce quadam ambigatur, quomodo recte exaretur, re-

curri ad codices illius manu exaratos, tanquam ad aequum arbi-

trum canonemve rectum, poflit et foleat.

Tandem quoque obiit eodem anno Abu-Tshac Ibrahim,

filius Helali, Cateb [feu notarius],Sabaeus religione, vir magni

nominis, anno aetatis primo pofb nonagefimum, in fummis re-

rum anguftiis et miferabili inopia. Bagdadi primum fuerat Ca-

teb el-Infcha [feu a litteris publicis exarandis] Maazz-ed-daulae,

a cuius exceflu eodem in munere ad familiam Bochteiari, filii

et fucceflbris, tranfibat; eiusque nomine ad Adad-ed-daulam lit-

teras interdum perfcribebat aculeatas. Supra enim vidimus am-bos inter illos affines Buidas odia et bella interceflifle; quorumvictoria quum ad Adad-ed-daulam tranfiret, fublato adverfario,

fevere puniebat Helalidae mordacitatem,quae alta eius animo

vulnera impreflerat. Nam Bagdado potitus eum carcere fatis diu

continebat. Tempore pofl rurfus liberato imponebat necellita-

tcm.

584 ABVLFEDAE ANNALES.

(jf ^aC <-\AaC \.Aa^^ 0^aA2.5

V.4.C j5.5\.M^i vj 5>aXc otcsT^uf ^VsriAcf

s.^(A3f o^c. (^3j \^jcs\9 c k \.0Xi3f i J-aIs Uf (J3.3ii

0<Q=p\9 ^AJ^ ^Xc gjA\a3f < l 5./^cs.^ scXxAi 50k3bfc

v-IiiAiSLA v^a Jaj f 'i^^cA3f jjt.jc J^aXc

g^Xc j*-A-Xi cA_.^i^3f s\.Sj^ j^^=DA.<.3f ^A\a3( oX/c X+^ c u^^3f

iti 5.xXAAii (^'aS^ X+jf JXXi ;.^3(j

^J.3 ^Xc oXc X§a5 f X..A+aX!^ 0.a3XV^ (JA\+^ *^A*« i^Xci-O

J%S‘

c X_.0._AC {J.A^X^.A.w J_y*->X^ (jXa«J^£^ ^3( J^ST+Amj

^Xc ^-*o I^Xx-A-lsf^ j'"'^ —^X<^x3X3 2^a3^ ^a^x^x*** ^Xwj

j

4.*.>

«jf^si+Aw (^^3 x||..R^3f ( T^^j.^9

poftremum interpretatur j^X^A^jf c^<-X3f ”dominus temporis

fui ,et confolidator fracti ,

” hoc eft patronus mifcrorum. Ex ilU

propria fignificationc fracti dorfi appellavit Abulfaragius p, 210 lin. 2.

dandos, > 9^i eft pluralis a ij>'oJ\aut (^aajji

h) j^LXkdS Cod. L. Mecum confentit Raud,qui paullo ante quoque

rectius habet xX^Xj^f i^AS^

i) X^X+jf Notat verbum eleganter et nitide fcrihere, magnis et artificiofe

imp'icitis characteribus. Hamafa:

(j^a*33 i_X+3 X+^=s

v_^AS^0>J 3 ’fedcs limilis titulo tabulae, quem magnis et mire con-

tortis characteribus exaravit feriba.”

h) X0.jtX5 f covfuo. Ita ,

interpretans vocem lAijp ,utitur hoc verbo Suc-

cari ad Divan Hudeil. ,dicens eam notare uXA.Va ^^3 amiculam

non confutam ex una integra tela. Habet quoque Abulfaragius p. 331

lin. 12. oX3t^X’.^ oXXaaX!> quod Pocockius vertit, varia hinc inde

confar-

A. FVGAE CCCLXXXIV. CHR. CMXCIV. 585

tem hifloriae regni Dailomitici condendae. Vnde natus ille li-

ber, qui hodie fub titulo Tagii [feu Diadematici] proflat, Adad-

ed-daulae dedicatus, ^'antuni tamen ab eo aberat, ut eo facto

fortunas fuas fublevaret , aut principis favorem mereretur, ut

potius Adad-ed-daula huius operis caufla eum procul a cu-

ria relegaret, omnibusque ipfius confuetudine, velut Harami[aut facri hominis et piacularis] fevere interdiceret, a delatori-

bus irritatus. Contingebat enim aliquando, ut ad Ibn-Helalum,

in concinnando ifto opere occupatum, inviferet aliquis ami-

cus, et, videns aliqua commentantem, interrogaret, quid age-

ret, et cui fcriptioni operam daret; cui refpondebat Ibn-Helal

paullo imprudentius, nugas fe confcribillare, et mendacia con-

farcinare. Qui fermo delatus ad Adad-ed-daulam, eum adeo

pupugit, iam antea infenfum, adeoque bilem ipfi movit, iam-

dudum erumpere nitentem, ut, quod modo dicebamus, eum a

fuo confpectu arceret. Nunquam deferuit Ibn-Helal Sabaeis-

mum fuum, et fruflra Maazz-ed-daula eum ad Iflamifmi pro-

feflionem pertrahere fluduit. Quod tamen non officiebat quin te-

neret Coranum memoria (414); tantisque praeter id pollebat vir-

tutibus, ut Scharif-er-Radi mortuum elegantibus elegis profeque-

retur; quapropter reprehenfus excufabat factum, non hominema vera fide alienum, fed hominis egregiam doctrinam et prae-

clarum ingenium laudibus extulifle.

Anno CCCLXXXV [qui die 4 Februarii A. C. 995 coe-pit] redibat Abu-Ali, filius Simguri , in Chorafanam, bello-

que Mahmudum , filium Soboctekini , e provincia exigebat.

Hic autem paullo poft recurrens, patrisque tam copiis, quampraefentia , confirmatus

, viciflim illum apud Tufam prae-

lio vincebat. Quae res alicui poetae hunc ingenii lufumfuggefiit ;

To?h. II, Eeec Parere

586 ABVLFEDAE ANNALES.

c oj'<-\xAi (jVIiXauM

n ^/a.u.1d (^>0 p\.:il JvaXc m 2sS.'xx/c Q>^lr)

\.>Xi C j\.im9 j5.A/oXi CS^~V»-'

OVa; 5.A:six3!^ ^Xc (^Xc (jo/i fJ^X3:T3

(j>A.i.s:Af ^Xc (_j.A

j^_«.\.X.H oX^ X.A(A\5f sAjii ( 0X.J.C oXij ^5a

isJ^cAK cjXc j-^''-^J~"j'3

X^a3f ^^X$5 f x.g.3

i_^'CSC5f i^^yo j^X.X.K X+3Xc (^X^ \^jS^ X+Xc

^.3^ ^^^3 f ^4 ^ "i..^i4f3

X.^

(Aa+c (^i3 i^c^-Xad Js3^_A_X_i (Aa+c {^3 X.M t^ACCLAaJ (jX.^=

p.3 ?waXc XaXc i^-X_X3f fvAib SwaXc o vAt-Xisf j^S'

&^cA3f cA^+3f ^ (^b C5+*"

'j>.^A3f ^_s:\S &^iA3f (A_^a? oX--c X_+X_i ^^c\3f

2S^.A— aaX^-C^ C.jX^ oX—A—

^

t^^^^XA^3f ^«3f ^A^CXaa0 ^^Xc

2s._3t_\^3f uiaA3:i4.3f X_0-A_/O e^x£= B<A-C c^s^XAaif c^aa^ ^ »AaC

u5A5C3f'3^

confarchiata , congluthiata. Sed quod in continente fequitur croci-

tarunt-, non cantarunt-, id prorfus alienum eft. Reddidit vir cl. ac fi

j habuiflet in textu. Atqui ibi f^A*‘-> cft,

et debet converti : La-

borarunt , at nihil profuerunt.

/) declaravit eurn Haram, faerum hominem, cum quo fermones,

aedes, aut aliud quidquam commune habere non liceat, anathematiza-

vit. Rarior fignificatio.

tn) »,-XXx/c Cod. Leid. js.xX*^

A. FVGAE CCCLXXXV. CHR. CMXCV. 587/

Parere Siiltano [Samanidae] negabat [loquitur poeta dc Sim-

gurida]. Propterea viri celeriter eum obruebant, tam

fortes et robufli, ut vel ipfum Abu-Cobaifum* a radici-

bus evellere poflTe viderentur.

Tufam quidem fibi arcem faciebat et refugium, at Tiis ipli

Tovaifo** fcaevior facta eft.

Ab hac accepta clade rogabat Simgurides Nuhum Samanidam

vitae fuae ut parceret et delictis veniam daret ;condictoque,

Bocharam concedebat, nimium fidens. Nuh enim eum, in de-

ditionem redactum, cum fodalibus comprehendebat, et in car-

cerem mittebat, in quo tandem hic Abu-Ali, filius Simguri,

periit.

Obiit hoc anno in urbe Raia, Saheb [feu comes] quo no-

mine vulgo cluet, Abu-l-Cafem, filius Abadi, Vezirus Fachr-

ed-daulae Alii, filii Rocn-ed-daulae; fepultusque Isfahanae fuit,

vir varia eruditione, ingenii fuavitate, artium regnandi peritia,

et munificentia, fui faeculi phoenix. Locupletiflimam, et quan-

tam alius nemo, inflruxit bibliothecam. Vezirorum prinius ti-

tulum Sahebi [feu Comitis] tulit hac de cauffa. Adhuc privatus

familiariter ufus fuerat Ibn-el-Amido (415), eoque nomen Saheb

Ibn ei-Amidi contraxerat. Quod deinceps ipfi, fplendidum in

locum translato, fic adhaefit, ut, Ibn el-Amidi amputato nomi-ne, fimpliciter et absque reftrictione Saheb citaretur, et ea quafi

nota ab aliis comitibus, [aut familiaribus difcipulisve] diflingue-

retur. Primum Veziri munus apud Movaiied-ed-daulam, filium

Rocn-ed-daulae, gelTit. Quo mortuo, fuccellbr eius et frater

Fachr-ed-daula, eadem in dignitate affirmatum, carum, magno-que in honore habebat. Scripfit libros numero plures, ut catho-

licum, cuius argumentum eft philologicum, et ad linguae Ara-Eeee 3 bicae

' * Mons apud Meccam. A.

** Tovais eft diminutivum. a Tus, hoc loco autem vivi nomen. Vide annot. ael

^Avabica.

ABVLFEDAE ANNALES.588

^+A<aAj t^VX^ J.A*;y5 f

olX^/O < j*L.X5 f 5.^ ( ^AJ^-^Xj> (j»o

c5 «») (jVXAiaJL ^ lL.AoV^ b^jV4.AX,i^ ^^Ji^UXCi^^Aw ‘^Aaw CU\xX3f

j-^.j'^(_^^\.Ai3.M oL^-C f (^VxAL ^ J^V-XiVla

j.jVAAX-5, ^AXVij (^ja\+2w ^Aaw >A oV^C &^(A3f

(j\.~=^ i_A_ibA/c \.Aa>( Viaila» (jl.r^ ^AJaJy\fc\3L

.:su(_^A+3:t.M lXam^H L^-A/C ^^1^0 [^'O!r

V_iiA

xAac p'-^ ^^•<’ gyH oL\x^ ^/0 ^ ^^x3f

,J\.A> ^A^7 ^Al2.’3j^^'-\XJ (^<_\A^£i.Yf J^^i\.^=5 J'-f^ J>AaA.5f

BOv^>C ^ ^ VaXa^

^AL-i^[‘-\3^ < o3(-xi^3 5^’iV.^ ^jV+xX"^ (^*« &aa« o(Ax3t3 f

0j\j^^=> 'iX:^\< v^jX^ ^j>L.X3f jnL ^3f

2>»X3f C\^C ^_m-Sl3f („A-*^-;} C\-+-IS1/0 ^G”'^

^,'i5\.A3f (^:?^-'^XA3f (^_^^^c\a3[ Ci)X^y^A3f

^_a_x- 3 p-3 X-/C ^«-3 ^-^.^_a_aw ^^Xac^s 5*X3f c\^c

<^aa^

i) (jAA-J.fi? (j-c pX-ji-f eft proverbium arabicum, de quo Meidanius:

J ^A*Jl_\^ j^J j4.-jXaa3\.J J\XA3.jYf xXaaJ (J^J ^wX+J v^jX£j=» ^^3

oXa? (jJ'^33 p^*3f vj ^AA+iiij 2xX3f X^Ai oXv ^x3f &XaX3(

^_A,c jxAi J.X.3 (^A3f p^a3[ tj jv_X_s:T3f ^_>xx.X^ (jif jxAi

P^a31 i (^Xaa*c („^*A3f p^a3[

f^Xc 2x_A.j J.X.3 (jj3w3f ”Ipfe Tovais, fcurra Medinenfis, de fe

»3

narrare

A. FVGAE CCCLXXXV. CHR. CMXCV. 589

bicae rationes pertinet; alterum, fufficientem infcriptum, de

arte et ratione litteras [quales nomine principis ad alios fummiordinis viros dare partium magiftri epiftolarum efl] exarandi;

tertium, librum de Imamatu, quo excellentes Alii virtutes exfe-

quitur, fimulque, qui eum praeceflerunt, [legitimos Chalifas,

Abu-Becrum, Omarum , et Otmanum,] probos Imamos [feu

antiftites] et rite electos fuifle, demonftrat; quartum pro Vezi-

ris, quo eorum munia et officia exponit. Scripfit quoque car-

mina elegantia. (416) Lucem primam viderat menfe penultimo

anni CCCXXVI Eflocharae, aut, quod alii perhibent, Talacanae.

Qui auctores Talacanam Cazvinenfem, non Chorafanicam, figni-

ficant. Pater eius Abad fuerat Vezirus Rocn-ed-daulae, mortuus

anno cccxxxiv, aut cccxxxv.Eodem in urbe patria, Bagdado, decedit Imam Darcatani,

vulgo fic appellatus ex Dar el Catani, magno illo urbis Bagda-

dicae vico, Abu-l-Hofain Ali, filius Ornari, filii Ahmedis, ce-

leber Hafet, Imamus, et Fakihus, fecundum mentem Schafiaei.

Multos ille veterum poematum codices memoria tenebat, et in-

ter ceteros illum poetae, qui vulgo Nobilis Homeirita appella-

tur; qui vir quum ab odio Sunniticae fectae, partiumque Aliti-

carum fiudio innotuerit, factum ex eo fuit, ut noder, qui car-

mina eius amabat,Schiifmi , infimularetur. Bagdado Mifram

abierat, ibique amicum et patronum nactus fuerat Abu~l-FadlumGafarum, Vezirum Cafuri Achfchidici; a quo Veziro magnis opi-

bus cumulatus fuit. Variis excellebat in fcientiis, in arte Cora-

num interpretandi regnabat. Lucem primam viderat a. CCCVImenfe penultimo.

Eadem in urbe pariter vivere defiit eodem anno Abu-Mu-hammed lufef, filius Hafani, filii Abdallae, filii Marzapani, Si-

rafenfis, grammaticus celeber, grammatici celebris filius. Pater

enim eius, Hafan, auctor ed illius commentarii in Sibuiae gram-

maticam, in quo commentario prodidit eruditionis exemplumE-e e e 3 haud

590 ABVLFEDAE ANNALES.

J^X+^5 (j^VxL' scAxi

OV*3t^ J./M

—> Si-\c t_AX/o s(-\^

(—3|y-*«^f vALx+if ^^Vx^rs

^Jf (^V^j^f ^Q.xXj> \.0A^ p Aiy5./^

^ib V-^-.{._:i>.\./o (jT (^.vas:T3f ^Xa>3 (j./o jJszu<.]\ ^\c bj^\.+c

^aaAm;*>;:^ JS.X53 (j^A33

j^SCv^ p^3f^ (i-XAXsziJf (i^CX+5f (iC3(-> j^w.f ? X.^Aai:

2$: (t_x3f Xib<-\*^ '^X+gJf Jf<-\if

j^XJXi ^j^x3f bX^ ^ ajX+aXj^ ^^X4.^ !,_ x*A< j^aaw i^xX^lj

v^!> (jX\a^ y^A? XXaX3 0,aXXaXJ ^AM^if 5A.ib v3 < Jt^=ci3f jJ-if

^-A_cX_+_-A/f J^Atf2A4.3f (J.3C\-X_A? ji^i-».3f

^J.3 J\^j J^k2.\jc J.X3X3

AAjX+'^ AA*« ^J.AAif '6j.^.C.^

J’^'*^U^2fc\.A3 ^4,LXA3f

b(-\x5 < ^aj<a+3

jkMA+s^ Aa*« (^cA^f J^_X_3^^ v^jX^ <• gTA3jX3( X^Xc

2^.X.Ax£=3 (A-3 (jXl^ f isJ(_\0+5X3 8(A^/^ C_i.Aa^

Xjo^^j'^^J'

pX/wX^Xi (^XaXa«-^ (^jMj^l2.M\j ^maac Js.3 (3^^:? X-^f^Asaj

< ^^aa-Xm\4.3[ ^^Xc X^^^^ama^ o<v0A5f^ (_y\>^A3f ^__yA.iXX2.Xw.X3 f T Xma/0 jA+*Aif

^Aa'3’ X0X/^ 'i\j.fo\ ^jXc Xsi^X+xi (jAAALf^3 ^Xc tA+xi

0%X^=i>c X.0.A^ ^.^.xJ( X—sbAcwXi f :_xJf \jiij.\s v3 ^—Jb^Xx:^

^^«/iAA»A.X.3 t y>X-A^»A..3|^ X»ma..A*^.3 O^_0MA.3f ^^_cf f ClA3X3

J-bnarrare folcbat, matrem fuam olim famigerulam Inter feminas Mcdi-

ncnfes fuifle , fc ipfum inde natum fui ffc illa nocte, qua Muhammetf,.

apoftolus

A. FVGAE CCCLXXXVI. CHR. CMXCVI. 591

haud facile alii cuiqunni imitabile; idem auctor eft libri fufH-

dentiae, quem quum ille fato praeventus abfolvere non potuis-

fet,

perfecit filius, de quo fermo nobis hic inftitutus efl:. Illo

finito plures alios percelebres libros edidit hic lofephus, ut com-

mentarium in poetarum verfus, a Sibuia in grammatica citatos;*

item commentarium in librum de ratione intellectum et fermo-

nem emendandi.** Sirafenfis hic appellatur, pariter atque pa-

ter, a patria, Siraf, emporio Perfidis, cuius incolae tantum nau-

tae funt, agri pecorumque culturam nefciunt. Inde pervenitur

ad fortilfimam illam arcem maritimam Hefn Ibn-Omara dictam,

cuius conditorem atque dominum funt qui contendunt illis Co-

rani verbis defignari: ”Erat pone eos princeps, qui naves omnes

vi rapiebat.” Iftius hic defignati principis nomen erat Golanda.

Sed haec in tranfitu.

Anni CCCLXXXVI [qui die lan. 24. A. C. 996 coepitj

menfis-noni die 28 obiit Aegypti dominus Alida-Fatemida, Aziz

billah Abu - Manfur Nezar, filius Moazzi Moad, filii Ifmaclis

Manfuri ,anno aetatis fecundo poft quadragefimum

, in urbe

Belbis [feu Pelufio], quo in Romanos invafionem parans excur-

rerat, poflquam Chalifatum per annos viginti et unum, quinque

menfes et quindecim dies gefiiflet. Suflulit eum ilias morbo-rum, et in his intefirinorum tormina. Natus fuerat Mahdiae.

Magiftrum epiftolarum habebat Chriftianum, nomine Ifam, fi-

lium Nefliorii (417); et quaeftorem in Syria, ludaeum, Manafiem

dictum. Horum confifi pracfidio ludaei et Chriftiani audebant

Muflemis infultare. Mifrenfes itaque feminae fpeciem papiro

efformabant , inditoque in larvae manum libello fupplice, in

via collocabant, qua transeundum Azizo erat. Cui libello haec

infcripferant : ”Per illum, qui ludaeos fuo Manafle, et Chriftia-

nos fuo Ifa, Neftorii filio, potentes et fuperbos fecit, per te

vero

* Vide ad ann. CLXXX.** Cuius auctor Ibu-es-Sekkit. Vid. ad a. CCXLIII.

592 ABVLFEDAE ANNALES.

^m*aC j^Xc ( S V.AC Vf ^^A4.Xu\4>3f

oV/C \.4.^ ( JsX+*Am^ 0>=C1J i^oVa:^ J^^^A4.5i

f 2s.a^( ^/0 2^XM j-A> j^SXrsiJf ^Xc j^a^aJI sJ.3f

».Aif poVc^ js.CXa7

ji.}.£=5 (jtj».5X3:\X3 (^X+if v-loAAii5 (^_>aA33 \.aa2.£^ (jX£r^

•>?• J^^^AJf ^i)^=^j^f j(.5t=s:T.3f Ja3 jP

sc\*>

^j'"J'cAw^J <-\XX+Jf

jJ-if 5c_\*3 XcVsri;^ X+^^=3 XCX/C (jX^ 'j.AX^3f <^?^X§AAa3f

J?. j^AaA^ (j^JoXi

^_^2fcXA0 ^^+3f, S.aXiC ^Xc C\+S:T^ L^j* X^A^

of (jX^ i^XXJf cy ^Aa£=i oLaao ^jf v_^XXif c^’j

1^5?BoX-!.x5f i3 fcAgACri/O XustJXaO (jX^ <-(^i^^3f

pL\^ f X^A^f A^-C ^ASnJf (jX^=> X+j^

js^Ai v^iaXii. (jX^ f ^ r^j=p\Q9 ^s./o^^= of<-\A>

JA^ f uA3Xd:\3| ^Aof (j.A'^Xs:i4.Jf (^Xc (ja*.a3 j^X'> jjf 5.aXc (^LA^

XjX S.AAw5f »AiJs(J./0

(^oX*:^ (3 of^AA-i-i L^->^ ^ <^3o <A*3 p^C3f

^a3 ^3Aa^3 ^ '^A+aX.^ ^a3X^!^ v^^Xa*o

f ((j3«^aA33 j\.j^ciJ \3 ijXa>5.3^ j4.ss:T.3f oXAr” ^a?) <- s.As=\3 ^^Xa> oX+^

^^jjia_JoX3 (A-X-C ^AA+aX’^ ^aA+’-^ 2'^*^ ^A*« '&-A-ma-3( SAib vb

ll^'?

apodolus dei, obiit, et ablactatum eo die, quo vivis excefiit Abu-Becr,

pubertatem adiiflc, quo die peremtus fuitOmar, nuptias celebiafle, quo

die cecidit Otman, ct eo tandem, quo A!i cecidit, prolem rulcepiffc.”

A. FVGAE CCCLXXXVII. CHR. CMXCVII. 59

vero Muflemos humiliavit, [id eft per deum] te obteftamur,

quousque tandem cellabis angores laxare, quibus fufdbcamur?”

His perlectis comprehendebat Aziz Chriflianum et opibus mul-

tabat, nihil irritatus ea contumelia; vir mitis ingenii, et igno-

fcendi facilis. Caverat moriens, ut fibi filius, Manfur Abu-Ali,

fub titulo Hakem beamr allah (418) [l*eu indicantis fecundum

mandatum dei] fuccederet, puer tum undecennis; cuius educan-

di, regnique, donec pubertatem attigiflet, adminiflrandi, cu-

ram fufcipiebat paternus aliquis eunuchus albus, Argovan [hoc

efl purpura] dictus. Hunc tutorem fuum Hakem poft haec ad-

ultus peremit.

Eodem obiit Emirus Maufelae Ocailita, Abu-Dovad, filius

Mofaiiebi; cui frater, Mocalled, fucceflit. Obiit quoque Man-fur, filius lofephi Belkini, filii Zairii, Sanhagita, Libyae prin-

ceps, generofus, fortis; cui filius, Badis, fuccefiit.

Eiusdem anni fexto menfe Bagdadi obiit Abu-Taleb Mu-hammed, filius Alii, Ibn Atia, Meccanus, vulgo fic nominatus,

non quod Mecca eflet oriundus; nam in montana regione [feu

Parthia] editus fuerat, fed quod apud Meccam diu vixit, auctor

celeberrimi libri, alimentum cordium (419) infcripti, quem dumferiberet, fertur, praeter papyri radices, alio nullo alimento ufus

fuifie. Et certe omne ftudium fuum in cultum dei conferebat.

Veniebat aliquando Bagdadum, et, dum ibi publice conciona-

tur, abreptus fervore fermonis, effudit aliqua fanae doctrinae

minus congrua; quo factum ut eum, pro deliro fene habitum,

vetuerint porro fermones in publico facere. De illis, quae in

illo fermone duriufcula inconfulte effuderat, haec dictio obfer-

vata et memoriae tradita fuit, mortalibus nihil nocentius, nihil

iniquius effe creatore.

Anno CCCLXXXVII [qui die 13 lan. A. C. 997 coepit]

adfcribenda funt exordia regni Hamaditarum in Africana pro-

vincia Bagaia [Byzacio]. Idem enim ille Badis, quem paullo

Tom. II. F f f f ante

594 ABVLFEDAE ANNALES.

(*)*^

25A2-L) 0^4.^ 0*3-4^

Qj^A4-i>- ^AW ^5f l^3jv.r^ ^A^=5Vfcux3|^ ^U/0^'f 5^3 ^+ACi.f^ J.3V.W

JJ.C LJ^^i3f oV.».::^ j^^\.s f ^A4.X3J^^

(^oV4-> ^3 O ^S^4.=S\3 V.4.§AA! ^xXi^ JS^AcVL»

(-XJL\;i/ (JV'6* L\X3 ^sxaa;^ oV+:^ p/6"^^^ ^ '-A**' &AAM yb^l

|,S 5Aa*.o U\'i ^!t tjsrxxJt I^jit U_J C ij.*iij,A!f

oV^ t5j^^5js.4.3f L\x\X3f ^3f o^3f l^A/0^y^^J

&a.5(A/c ^3f oV+s»

^\.s:\3 f pfi^ c js.3 ^Ao\.2=i/0 S.A/0

$,Xjm o<-\^x3f (^Oj.i».f \,x.ij\Yi ^^>a3 oLa<2.3 c\.:^i.i (^jaa.Jij3.A

<^Xs:T3f ^\c. oV4.:i-^4.A*^f«;

^

'»A'**'

’^A+x^3^ (^3-+.'3 lA o3-4.;:i^ ^X4-3f ^XaA ^a^ 25.aj3 ^ac u \.4.S^ !SkX^

i- ’j.2CiAV5 c\jl\.w (Jllxi L\xi oV+c:w < (^^-i-^ 2^5

^Vc j^^5^+3f^x.s3f ^\Xlox?f^ (J3.Aj> ^y3f oU:^- eXxi j^3 '^+^03f aAiii

Cl^^Vi (^-c ®.c3r^C:^^3

oV*^ (^f

\3f^^mJj./Q^ ^A.^i.:^ "^XA*A\4.3f o3-4-^ (i^^3

tAj\.ji\3^Xaaw^^Aaw^

oV+2i» ^'3 i^OwvS^UkA>Jf ^A3^ oV+:^ C5^"^ ‘ '^^^‘-3j-A^ S.4.St^

c-xAx3f 2s.Aif (Ax> (i.CX+3f »^^xa«.I^ (i^A4.xiJ^^ ^/io.c '^a**< cju^^j

^ ^A+xij\^ i^AR!>j\jaj i^/M 'S^aim (3 l.^3* ^a^ (^CX+3f (3 lxAx33 oV.+^

(-\Ax5f ^MA=r4.+3f ^.Aif oL\xi dCX/c L\Ax3f i^ji \-4.^ f

< ^AjV^-cf (^/0 ’j.A+9fc V <_l2..i.2i|^ i^AM«.3f A«-Vi c oV+^s»

^Axjjf^ (_)V+^ cA+ST/O (^3 J^A^X^ ?.4»c 0-if J^SA4.3[ ^^*vt3T.+3f ^vcVls

Xa/-u Xam\STI/< ^a^X^ ^.CXj ^JL<9

i

A. FVGAE CC.CLXXXVII. CHR. CMXCVII. 595

ante nominabamus, Manfuri filius, commendabat huius anni fe-

cundo menfe praefecturam Afchiri fuo patrueli, Hamado, filio

Belkini (420); qua ille fufcepta, contractis aliis multis praeturis,

et ampliata ditione, magnas acquirebat opes, redituumque dives

et copiarum, tam potens evadebat, ut his fretus praefidiis anno

tandem CCCCV iugum fui ex fratre nepotis, Badifi, auderet ex-

cutere, publiceque negaret eum dominum agnofcere, eiusque

auctoritatem eiuraret. Concitabat ea res inteftinum bellum.

Ineunte menfe quinto anni CCCCVI concurritur. Atroci com-miffa pugna turpiter profligatus Hamad in arcem Magila fe re-

cepit. Vnde excurrens in urbem Dacamam, quidquid ibi repe-

ribat commeatus, correptum in arcem illam transferebat, eaque

ratione fuftinebat aliquamdiu Badifum, prope aflidentem, donec

tandem hic media nocte, quae diem Mercurii eundemque ulti-

mum penultimi menfis eiusdem anni CCCCVI praeceflit, fubito

exfpiraret. Ita liberatus ab obfidione Hamad, pergebat Maazzo,

filio et fucce flori Badifi, eadem pertinacia obluctari, et anno

CCCCVIII manus cum eo ad Tabena, nihilo fecundiore fortu-

na, conferebat. Foedam enim in fugam ab acri praelio con-

iectus bellare defiflebat, compofitioni aurem praebens, qua de-

cretum fuit, ut Hamad, quidquid eo ipfo tempore teneret, hoc

efl: praefecturam Ibn Alii [fic dictam] et ultra eam fitas provin-

cias Afchir et Tahort, porro quoque retineret; filio autem eius,

Caiedo, cederent Mafila, Tabena, MarfaDagagi, Zavava, Ma-cra, Dacama et aliae. Manfit in his Hamad cum filio usque ad

annum CCCCXIX, quo ille vivere defiit, hic principatum folus

adiit. Hunc menfe anni CCCCXLVI feptimo denatum excepit

filius, Mohfen, qui turpis vita, temereque, tanquam furiofus,

omnia verfans, et in patruos laniena graflatus, irritabat aliquem

affinem fuum ,Belkinum

, filium Muhammedis, ad defectio-

nem, et inde ad bellum, quo lubactus occubuit, menfe tertio

anni CCCCXLVII. Itaque Belkinus ifte regnare coepit, qui

F f f f 2 anno

V

596 ABVLFEDAE ANNALES.

^C^**'

'^A*« l^-7^ 'A SvA^ oL^ (^jjj\-aXc

'S^k>M 1^ l«^^X+5f oL^ ^^^^\-aXc ^AcX/^Jf ^Xawj^

(^CX+.M ^/oXaM ^3 y^^A2.AJ^ JS.Aif SLXA3 ^A+*3J^^ ^AjX+!^

^^3 ^j.»a3oX3 ^a3^ 8~Xil3 f 2V3V.sXJ^^ j^V.4.3 ‘^A/ju i

_

t i_L3^^A^

^XA3 ^£»-f »<»\XJ l^CX/^ f(J^r!'->^^

j>AaA+Jf

(^X^ f WX-^ g^3J^X3 2^3 <• |^^3 (iCX^.5f ^ J^^AaA4.M (J>3

<-\^c j\lv^ (^X+M (A ?sXiX3

(^L (jf j.A)C5f A y-Aiyf (^3f AX'5 c ‘^Acst.3 iATX/^

^a:ST3 j^§A.C l.^XlX/0 {^/0 iN3X4.ma+Dw^ ^ tl)X$*

j^a^X3 ^3 oXa^ (^3 3T ^^ja/XaC j^3^<o\.A5f ^3 j^\a.AAf (^3 c^X3X3 j^3

(^f ^R^A3 (jX^ f ^AmaM a oX+C^ \^f<bj.)ij\j^

J^. 'w1o.AA2.AaJ J>.AXX3f sXaX.^^ X+3^ (^AAaaaJJ ^jC XI^maA-^ (^Clj

^AAJ^f C1^X.C '^A*Av5f 80k4i A ^“^[/1?

Cw^^XaO

(.^3 ^^AcX.^AAf (.)«3 ^>0X3

pX3 c^3 x.*.^ f s^‘.^+3 (jXAaw a^ i^cX/o ^\^X3^3 (Js3 j^A2AA> (_j.3f J^aM 8<w\jt3 j.K)^\.i

^A^A? ^3XCA^ (jX^

2S.A!Xa5 8L\/<? O^iXS^ < '^3y:i3 Xaa^ OX+.5 X^A!l g^X?

AaA.{.A 8L\^ ^5f Okg-C oX^Jf 5.3^A20>.X+^ ^oXc (jX^ f ‘i,AA« ^ij.CkC.

u'-5

0) 'AtXLf demiffum fuitfuper ipfum h. e. nude, fimpliciter, univer-

falitei' dictum. Vocabulum grammaticis frequens.

A. FVGAE CCCLXXXVII. CHR. CMXCVII. 597

anno CCCCLIV periit dolis Naferi, filii Alnafi, filii Hamadi,

qui regnavit ad annum CCCCLXXXI usque, quo ei fuccenit

filius, Manfur, manfitque, donec obiret anno CCCCXCVIII.H uius Manfuri filius, Badis, pod brevem dominationem vita

decedens locum fratri faciebat, Azizo billah, qui quo decefle-

rit anno, mihi non condat. Filius Azizi , lahia, fuit ultimus

Bagaiae princeps. Eum enim veniens ex ultima Mauritania Abd-el-Mumen expulit. Haec dicenda de ido Hamaditarum regno

habebamus, auctorem chronici iam fupra laudati (Kitab el-beian

fi achbar el-Cairovan) hac in re fecuti. Finem eius regni refert

Ibn-el-Atir in Camelo ad annum DXLVII, aitque ultimum eius

gentis lahiam fuide, filium Azizi billah, filii Manfuri, filii Na-

feri, filii Alnafi, filii Hamadi, filii Belkini, filii Zairii. Debue-.

ramus quidem ex indituto nodro fingulos illos cafus ad fuos

quosque annos referre. Maluimus tamen omnibus uno in loco

exhibendis defungi, veriti, ne minuta haec frudillatim difcerpta,

ex oculis quafi et animis lectorum elaberentur minusque perfpi-

cue perciperentur.

Vt autem hic annus nafcentem vidit hanc in Africa pote-

datem, ita corruentem aliam in Alia haud paullo maiorem vi-

dit idem. Huius enim anni feptimo menfe Nuh obibat, Cho-rafanae et Tranfoxanae dominus, cui titulus erat Emir er-Radi

'[feu princeps acceptus] filius Manfuri, filii Nuhi , filii Naferi,

filii Ahmedis, filii Aladi, filii Samani;quo cafu convulfa fuit

Samanidarum potentia. Succedit ilii filius Abu-l-Haret Manfur.

Paullo pod fecutus hunc principem ad inferos abiit Sobo-

ctekin, qui, Balchae ad id temporis habere folitus, quum morbidiuturni taedio mutatum coelum appeteret

, ideoque Gaznamtenderet, ipfo in itinere, occupatur a fato, huius anni octavo

menfe, Gaznaeque fepelitur. Regnaverat annos viginti ferme,

multa cum laude, rex aequus et probus. Nuncupaverat quidemindante fine fuccedoiem filium natu minorem, Ifmaelem, prae-

F f f f 3 terito

598 ABVLFEDAE ANNALES.

<’•4>^f (i5CX+i ( ?>A/C 0 4-^X^

^\2.2ZTj^ ^Acl+**.f jf^ 1^+Sn.C ^\2./ljf |».'i f D(A+5[ (^Vi

?.j>;if ^MAC>.\.i ^AcV+A«f ^ L^+sr-u? 9jjo\.:s:x3 c 'ixx\i

^ ?.*.}.*« ^*c\.+wj| (^\,.c o(A/o f

5.^(AM 8AA kJj (j'=^xi 'Ah^ Jio

^\c (Jkc. (j.ms:T!f

^4-2^ &^a3( cXscI/O »A^ sAJ13 \^lKXS\^ c (3

l^X4.3f lJ j_:^4.if (jV^ <s^5v3 ^\.c < (j»aaa*<

j^^=5,>.+3f oa3^ ^3f

^j\.;s^A3f oj^V=s:T3f ^jjjC\A,0.4.3f A+stlc \.^3f

(^\.4.-i &A**> (^\.A<£i/^ 8A^.«^ "^«jAa033 |I^Xc ^A5^V^+3f ^+J^f

Jf. (^Va*/^^ dAaX^ '^jV+aX’.^

^^3 (^X+aXa« L\^ u«AMSS:L3f ^3 j^.Aii3^33 ^3 ^waS:1.33 (.^-j X^A.^

OXiA\a.A? 5.a5 ^TJj\XA3f 3 ^AsXi (jX^ O’^ ^X/i/

(J>.C (iC3o ^aC 5w3^ &XAt2.j> i^\.x^=>^ y «.-llll:^ ^3\.A.^=5 ?.3^

J^: ^3lx’i ^X3f &4.:i*j' oXAA\a+33

^_.C^X.3f (__^^MAS.3f L\a51a« (j.3 S.X33 A.«.C ^3 (^AuS:i3f X^a.^

< XsJ^A^ JXaao^I^ ^xX3f 8^AA^^3f ^^3^A3XA^lA3f ^^3f ^AAaS^

"^-a_3A/o J^tM.c- j^rXX+3f cA^-^f(_5-^3 tijX^

^\x\\ (^aXAk^ ^.sa^^am'.^ C!l5^3 ^Aa« oA^aj (^X^

0ii3.A4.3f jtXc oXaS^ ^sk/.j\.K2.i ’j.X4.:^ ^ Ci>^

7^ ^JXA.o’)s!^ jt^:si3f oXa^ caXj^4.3^ c_AXA3:L4.3f oXx!^ ^9»Uy3f loX.xs^

*• •

f"

A. FVGAE CCCLXXXVII. CHR. CMXCVII. 599

terito maiore, Mahmudo; neque tamen ultra feptimum menfemIbrahim regno gavifus e/l. Bello enim per totum illud tempus

continuo a fratre Mahmudo fractus, et in arcem Gaznenfem com-

pulfus, tandemque et illinc data fide detractus, a fratre habeba-

tur quidem honorifice, privatus tamen.

Eiusdem anni menfe decimo tertius huic numero vivis

exemtorum principum accedebat Fachr-ed-daula Abu-l-Hafan

Ali, filius Rocn-ed-daulae Abu-Ali Hafani, filii Buiae; cui in

arce Tabarac defuncto fufficiebant magnates communi confilio

filium, Magd-ed-daulam Abu-Talebum Roftamum, quadrimumadhuc puerum, matre adminiftrationem imperii capeflente.

Eodem obiit Abu-l-Vafa Muhammed, filius Muhammedis,Mohandes [hoc eft geometra] Buzganenfis, fic a patria Buzgan,

oppidulo Chorafanico, Haratam inter et Nifaburam fito, dictus,

e praecipuis atque celeberrimis geometris ,natus nono menfe

anni cccxxvii.

Eodem obiit Hafan, filius Ibrahimi, filii Hofaini, degen-te Solaimani, filii Zulac, Mifrenfis, homo bene verfatus in hi-

ftoria, patria praecipue, quod eius editi numero plures libri te-

flantur, ut ille de nomis Aegypti vel plateis Mifrae urbis, alter

de Cadiis Aegypti, aliique.

Eodem obiit Abu-Ahmed Hafan, filius Abdallae, filii

Saidi, Afcarenfis, fic a patriae nomine dictus, quae Afcar-Mo-cram fuit. Efl: ea urbs Ahvazena, ubi nofter menfe decimoanni CCXCIII in lucem prodiit. Auctor eil multorum argu-

menti litterarii librorum, quo pertinent logica, et liber Zava-geri (421) infcriptus, porro liber difparati et coniuncti, vel deiis, quae cohaerent, et quae minus. Item collectio fapientium

dictorum et proverbiorum, et alii. Magiflro fuerat ufus Ibn-

Doraido Abu-Becro.

Anno

6oo ABVLFEDAE ANNALES.

y^=5lj < XA+aX’^ (J.AjV+.^ (jX+*i ^A/uw vA^Xi-O p’i

pXA^+>o (^o \3 f

(j.3 Xa3 ^^c\5f <-\a£iC (jXi^+3f jiXqciAJXr^

Xm^a^ 5.^<-\3f pX\aAA3 ^aC (jVS^ f JS^aXc j*XjL\3f

^-a^Xa-^ ^aaw ^^aaX.^

’^^c\3f pXAa.A-0 (jf p<w\5f ^AiX.X_3f JVS C

^X5^ jkAA*A'^ ^ajXa-^ '^awj 1,3 ^X^X-^ j^XXac^I (^-c X-a3 j^^XXA3f

'<Sj.^ ":z)\j pL\X'i X-/C 2^a^ (^X^ ^^^Xa33 i3 ^‘*‘^*"[^ 1^+*"

JJL CJ"^ ^A/A^3f »J\sb i3 ^a3

^a’As:t3X3 l_,^^3tA3( ^iL-A3f ^AMAs:\3f(J.3

c\a=i^ i^-i X^a^

iXAA‘iXs:-i3( ^3X«y3f ^iX3f^ lJ X/A/cf (jX^ p^LVf o^i^f

jtl »of<A:>( (J^*> pAs» (^3f f ^^aaa3( X§a3 ^a3 gjA3f

^Xc (3<avj._X_3f j^=^o ( ’5.jXaaX.^ ^JwAjXA’i^ Jwaaaj vA^Xa-o p!>

(^Xac3 l3-L’f ’^Am\3[ 5

i

3 f '^p'^ y^^A.C j.{^/o)i\

f^^Xa^ i>_X-A^ (^^j^_a_^3 ^/0 ^jXA)XMA3f

( 25^a3| J^a3^^ ^fcv>2fcf '%^ Z i^A3f (_^'5f^J p-^ »Xa—^ ^ama3 {^^j\^XSZi

0CA.C ^X^ ~Z^ f^_A_RAT ^^AAD l^^XA3f cA^c sX^f l3CXA3f i3 ^"^X3^

iwf ^Aa« J^f^k/0 l^^X/C

^/0 X_A-^ < (^X*w3^a« 0>a^a^-^a« (^3 i,^as:1a5 (>iX^X/oj.

^:.

~.z>o

Kj^jt.'^\/c i_^a£=> (^3 j\^ta.k>o uX.:3>. i3 X-^ v_X.A^ i^^j^xSZi

f^.X-A.A_3Xi X_A-0-A.3f l^Jo ^Xc X-A-§_/^„X_J ^_A.$C_A.SC^a*, j^3

cXiwf

p) oXd^ quid fit nefcio. Loci ratio pofiulat, ut pro remigibiis -accipiatur.

A. FVG. CCCLXXXVIII. CHR. CMXCVIII. 6oi

Anno CCCLXXXVIII [qui die 2 Tan. A. C. 998 coepit]

peremtus ert: a Dailomitis tumultuantibus Samfam-ed-daula (422)

Abu-Caligar, filius Adad-ed-daulae Fana-Chofru, filii Rocn-

ed-daulae Hafani, filii Buiae, poflquam Perfidi novem annos et

octo dies imperaffet, natus triginta quinque annos cum feptem

menfibus. Obfervat ad hunc locum Cadi Schahab-ed-din Ibii

Abu-d-Dammi,Samfam-ed-daulam hunc, quum exiret e car-

cere, Perfideque potiretur, quod anno CCCLXXX contigit coe-

cum fuifle, et coecum ea peregilTe omnia, quae in fuperioribus

expofita fuere. (423) Fratrem enim eius, Sharf-ed-daulam, ipli

oculorum ufiim lamina candente ademiflbj quam rem ad annumCCLXXIX attigimus.

Eodem obiit Muhammed, filius Hofaini, filii ModafFeri,

Hatemicus, vulgo fic de Hatemo, uno quodam maiorum fuo-

rum, dictus, infignis polyhiftor, in elegantiore litteratura prin-

eeps, auctor fchediasmatis ab Hatemico profecti, in quo Mota-

nabbii plagia poetica detexit.

Anno CCCLXXXIX [qui die 22 Dec. A. C. 998 coepit]

defiit Samanidarum poteflas. Summi enim copiarum duces, cumBecturuno et Faieco confpirantes, Manfurum, Nuhi filium, no-

mine et auctoritate regia, qua per undeviginti menfes gavifus

fuerat, exuebant, tum eiusdem Becturuni iuflu, candente lami-

na excoecabant, ingrati faevique hominis, qui neque dignitatis

herilis, neque beneficiorum, quae ab eius gentilibus acceperat,

ullam habebat rationem. Sufficitur ipfi frater Abd-el- Malee,

fed is admodum puer, nullo operae pretio.

Mahmud enim Gaznevita, percauffam ulcifeendae iniuriae,

Manfuro a Bekturuno et Faieko, ut modo vidimus, iniunctae,

adoriebatur eos bello, prius per litteras ob demonftratam erga

herum perfidiam obiurgatos, acerrimoque praelio contufos et la-

ceratos fugere cogebat ad extrema Chrorafanaej rebus autem his

Tow. II. G S S S ex

6o2 ABVLFEDAE ANNALES.

ij

^\c <J ^cAxi (^A2fc

i}. ^Aj\./^\.u^Jf ^.AJai- 1§A^

v_>A^Xjt SAib < Sv>}j\.^W5| 'S^^O (jof^jijf j^=SO

L+_J ^^aCxC^aw v^4-s:-i>c (jVi ( s,_Aj\.^\.MA3|

vj f^LXiw^ oiA^ (iCA+3f cA-sC ^J^\.:^1A^ vJtA.‘if j^,^jCAjo.^

j\.AA 3 DL\+5f liCVi A oV-c VXAi (jf otA’i\.i

vj j^Lw^i (jVi. (^Xjf (iCj < ^^^ < 2^>Jf

VioV^o ^k]b.9 ikJ S.a+3=\3^ (ATL3f <-x^ji3 nojA\ f/

j\V*j^ f o|^-XJ^ Jj<iY\ f^yo

^Xc iUj.Af »A^ {^K CL\xjiJf (^O ^.iwXc fpVsili

Ai-f 2^/C vA OXa? 5.maA2^ (ATX+3f Ok^C

( (^V..cV.«j j^o vA^A^jijV^ < (^V-A-aw .|bAM fy>^AaA/C

j^AaA^c ^^CX+3f (A^c C^CX+3f c\+o

( .)V.*cXaw cAa/.| cA.^^^3 ^«)*3

^

yA^V^AArff i*y^

(^xXaju^ (^LXc^kf J.AW lA xf<-\XA f 5v^X>c yj ^ (J./C (jVcE-iMAi

^i_A+XX^ ^jwAjX+-^ ^'^'*' oAA a ^AAjJI./^

^Aaw a '^Aaaa33 t)^!^ (A f ^A+aXI^ ^^AXmaJ ^Aaw

X-^^=2^ (J.3 ^^yjj\.-9 (^9 ^j.AMA3Zl3f 5.A+.aX!^ ^j.w.+Cw

V— ^-A_;i j^_Lc A V—A-/of (jL£=5 <^.xAJf cj^f^-3f

A

, 5) Locus cfl Corani, quem imitatur Arabfiades in hifl. Timuri p. 129. 1.

A. FVGAE CCCLXXXIX. CHR. CMXCVHI. 603

ex animi fententia confectis, ipfe parta fua faciebat, derogabat

auctoritati Samanidarum, et fibi porro vota publice dici, hono-

resque domino debitos per eam provinciam tribui iubcbat.

Ad cladem hanc Samanidarum haud parum quoque recen-

tis regis, Abd-el-Maleki, captivitas conferebat, in quam incidit

hoc modo. Becturun et Faiek, Chorafana, ut vidimus, expulfi,

communi confilio cum Abd - el-Maleco Bocharae inilituebant

copias confcribere. Haec autem inter molimina Faiek obiit con-

filiorum omnium auctor et rector. Quo cafu vehenienter elan-

guerunt eorum animi, turbataeque fuerunt rationes. Ilek Chan,

Turearum rex, ufus ea occafione, cum Tureis fuis Bocharam

petebat, amicum fe curatoremque et protectorem Abd-el-Ma-

leki fimulans. Fidem quoque apud Becturunum aliosque utri us-

que militiae principes inveniebat, quos tamen, ad ipfum ex urbe

foras egreflbs in caftris nactus, incautos comprehendebat omnes,

et paullo poft, Bocharam ingrefllis, die decimo penultimi men-

lis huius anni, Abd-el-Malecum ipfum, Nuhi filium, Samani-

dam, comprehenfum pariter, carcere damnabat aeterno, unaque

fratrem eius excoecatum, Manfurum, et eos omnes, quibus gen-

tis huius erat communio. Itaque defiit illa gens, quae orbis ter-

rarum non contemnendam partem in ditione habuit, omnemquelaudibus bene adminiftratae iuftitiae praeclaraeque moderationis

implevit. luvat hic loci regum Samanidarum nomina brevibus

repetere. Abd -el- Malee erat filius Nuhi, filii Manfuri, filii

Nuhi, filii Nafri ,filii Ahmedis, filii IfmaHis, filii Ahmedis,

filii Afadi, filii Samani. Horum imperium, quum hoc anno

defierit, et anno CCLXI coeperit, necelle efl ut annos centum et

duodetriginta tenuerit. Veneremur deum, cuius folius regnumnunquam deficit. ^

Anno CCCXC [qui die 12 Dec. A. C. 999 coepit] obiit

Abu-l-Hofain Ahmed, filius Farefi, filii Zakariae, Razi, philo-

logus, qui, quamvis in aliis variis difcipIiPis haud parum pro-

Gggg 2 feciffet,

6o4 ABVLFEDAE ANNALES.

^4.s:x4.Jf \._g-A_>c oVA^Aa^ oc\c 2^Jj (3

f 'j.AA+5f n * * * ^A/c 'j^A^AAJf ^ AAA*4.5f

xtl oVx;\.X+3( V+aA^

pVM^=i. *’ ^-A+aX’^ (^c\:i.f ^A*« (^-X.2wo p!>

^_-»._C ^3 j.XX^ ^3 (_\XxAf ^^3 J— i_X'Ai^^3f (^3 <»\XX+3( is»^(-\3f

^3 'j.Jo,X*/C ^3 ‘i.X<va*>0 ^j.3 j-'0^- {J>3?wXa3j\ (Jv^ ^/C Xa^/O ^^3

3 o3^'3^3f ^3f j^Sc\4.3f (A_X_X+3f (^Xs^ f ^XAX:ft3f (j"3

^aam ^_3 X^^CX>*c^^^y

Ao^^3f^^lyXo p^A/c ^ ^3^A^f v3^3 i ^^3

(aXX^33 »(_\x3 Xg.5CXv p3 f r>j^=zso p(-\X!i X^-i-fc^ S.A+.aX‘^ (:>*A+3

^aaa\3[ 5v3kib 1^ X^^3X-c ^4.a**/^ ^^X+^ (^^a« ^aa*i a J^5^+3f

pXX oX/0 X-4~-^ ( b^JA.!^ pLc Os3 (jX^ J^X.^.j^X3 j.5Ca3X4^ ^Xxj

*?• cx"****+H c\XX+3f(J.3 ^!^A3f S.AX/#

^cXm3t ^Xcs:\s:\3f ^j.3 ^vAM/^s:T3f nX33 (_j.3f

o3<-XA3 C f(3 f^_cXji/

^1— Cw\aC ^XAaa\3|

^ ( )XS^

( (_\.a.A^3X3 2i.AC^O ula«.X3 pQ.^X^ e-A_A_^J

< X—-^^-—' of^-3i-3 (^-3f A-X-3 A-A—X-3L3 <^X-,< X_4>_X^

A*-^^b

r) XiCi^A/o Ibn-Schehna Leid. X>*La.^ Dorvill. bX./;vw_a.;c Apud Maraium

Manajfes.

/) Xac f^xCxr=> icil. Xa^£=5 difciities a nobis angorem nojirttm.

t) Btj^izca^i fi legas in II Coni, erit, pro deliro fene habuerunt ^ fi in I.

fugarunt^ vel coercerant eum a publicis coetibus.

v) uL.i.2>. proprie eft quajfit^ percujfit. Similitudo fumta a camelo, qui

noctu

A. FVGAE CCCXCI. CHR. M. 605

feciflet, in litteratura tamen excellebat, quod numerofi teflantur

eius libri, in quibus efl: Catliolicon in litteratura Arabica, ut et

centum illae qnaeftiones e iuris facri fcientia depromtae, quas

eius difcipulus, Badi Hamadanenfis in fua difputatione Taiebica

propofuit. Hamadanae degebat nofler; unde copia eum audien-

di, et ab ipfo proficiendi facta fuit modo laudato Badio, auctori

celebrium illarum difputationum ,de quo deinceps plura dice-

mus. Sunt tamen alii, qui noftri huius Ibn-Farefi finem ad an-

num CCCLXXV referunt. (424)

Anno CCCXCI [qui die 30 Novemb. A. C. 1000 coepit]

peremtus fuit Anbarae, a Turcicis quibusdam fuis mancipiis,

Hufam-ed-daula Mocalled ,filius Mofaiiebi ,

filii Rafei, filii

Mocalledi, filii Gafari, filii Ornari, filii Mahanna, de pofteris

Rabiae, filii Ameri, filii Safaae, filii Moaviae, filii Becri, filii

Havafeni, Ocailita, fecundus hac e gente dominus Maufelae.

Diximus enim ad annum CCCLXXXI fratrem huius, Abu-Do-vadum Muhammedem , eo anno provinciam illam Hamdanidis

ademifie, fuaeque gentis ibi regnum fundafie. Succeflerat illi

Mocalled anno CCCLXXXVI, qui quamvis lufcus eflet, magnastamen contraxit vires, et illuflre nomen fibi peperit. Succeflb-

rem habuit filium, Carvafchum.

Eodem obiit, dum Nilum tendit, in itinere, Abu-AbdallaHofain, filius Hegagi, poeta, a iocofo et dillbluto clarus inge-

nio, cuius exemplum illud fit, quod moribundus teflamento

edixit, ut apud martyreum Gafari, Alidae, fepeliretur, (erat

enim in praecipuis Schiitis) nihilque aliud fuo cippo infcribe-

retur praeter illam Corani fententiam: ”Et canis eorum exten-

debat brachia fua in oftio caveae.” (425) Olim Hafebi [feii

quaeftoris generalis] munus Bagdadi geflerat, quo etiam Nilo,

ubi deceffit, translatus, ibidemque loci, ubi iuflerat, humatus,

et titulo, quem praefcripferat, ornatus fuit. Ne quis autem per

errorem de Nilo cogitet, illo celeberrimo Aegypti fluvio, tenen-

Gggg 3 dum.

6o6 ABVLFEDAE ANNALES.

I JA^I, c ofO\k^ ScxXi

(^j.3 5.aXc Cf^ji.l\ ^-0 J*^3:-i./c» f^j ^'^t! ^V:si3:-i.3f (jt

l

yfyj

At2.\J 6^4.*^

Vw./.X^O

if. X+jXc \.+3X«j ‘^jicj

^A^ ^XaXx3| o^^;M^+3f ^a3 (^j.:^ X^a^

J^maC jt--^ X§a5 A-0-3 J^u^C.

if. ^_Ucx.3f A-0-3

^xiXiClxJf ^_A.X_A_3f ^_A_*_:!^ c\+:sia3 cA+s:t>c c^'i X^aj^

3$x i^ci-X-o oX^Okif

^^4^ XgAi (,^A_^0 j4*.J

X0.}.2».Lo L\J (J.A? X..g-i^Ajf^ (jXAm^CEIw (^ACA^4.aa; (^3 L^-i-SIA/C Jw^L\3f

js^-^X-C x-iolXc^^ *^^c\3f (j^A+3 2sAx3 j%!> *i^C3j

u'-5 < J^AXam'.^J***""^

^Aa« 2s.X::^| ^^of (^aA

i AA^^33 'f y.AA44^3 ^3^ ^X^3f ^.^..aX^^^

(A> (jX^ ^jA«.3tAj^( ^^ycf J^A2A4.3X^ C^3(X4.!l ^A= (^jf X^.^

5.a«a vJ v»>jX^ o3^-s3( L.1i.a.a:^ ^jX£i jjic

i3 ^.A_J^ Bc\/c <,JLjX$Ci f sX-jyO X4.^=5 5.jX4.aX!^(^-

IAm;>/C^I ^JA\3x.\-)^f J^AaX^ CX^^aX

3 r5^^Aam J

J

SU\-X..^ j'^.f^A4.33 ^-A-C j^-Aa.A-.»-3f v.^’i X-4~3^ <- ^_5i

/

A. FVGAE CCCXCII. CHR. MI. 607

dum , Nilum efie oppidum ad Euphratem , Bagdado et Cufae

interpofitum, cui nomen illud auctor eius, celeber ille quondamimperator, Hegagus, lofefi filius, ideo impofuit, quod rivum

ibi quendam ex Euphrate deducebat, qui pagis et oppidis utrin-

que obfitus Aegyptiacum Nilum haud male referebat.

Anno CCCXCII [qui die 19 Nov. A. C. 100 1 coepit] im-

petebat Mahmud, filius Soboctekini, terras Indorum, multaque

coacta praeda, humanaque et beftiis, falvus inde atque opulen-

tus Gaznam redibat. [Quod faepius ab eo factum deinceps vi-

debimus.]

Hoc anno interceflerunt Carvafchum inter, (filium Mocal-

ledi, filii Mofaiiebi, principem Arabem Ocailitam,) et copias

Baha^ddaulae Buidae, conflictus varii, quibus ille primum, et

hic deinde verfa vice, fuperior fuit.

Eodem obiit Muhammed, filius Muhammedis, filii Gafa-

ri, fakihus Schafiaeicus, nomine Ibn-ed-Dakaki [feu filii moli-

toris] vulgo celeber, auctor libri de fundamentis fidei Muham-medanae.

Anno CCCXCII [qui die 9 Nov. A. C. 1002 coepit] Se-

geftana potitus fuit lamin-ed-daula Mahmud, filius Soboctekini,

eiecto Chalafo, Ahmedis filio, quem ille Chalafum primum qua-driennio Gurganae agere fivit, deinde ademta prorfus libertate

captivum ad vitae finem Gardinae tenuit; Chalaf ille fiudio lit-

terarum magnam adeptus efl famam, et edidit commentariumin, Coranum, voluminofum, fi quod aliud, opus.

Eodem obiit Abu-Amer Muhammed, qui cum Manfurinomine Andalufiam rexit (426), fumma, praeter nomen, cumpoteftate. NamChalifae, Movaiedo, nihil erat auctoritatis reli-

quum, fed totus e Manfuro pendebat. Regimen inceperat annoCCCLXVI, ut ibi notavimus, quod ad hunc usque productumcomplectitur feriem annorum feptem et viginti. Patri fiiccede-

bat

o

608 ABVLFEDAE ANNALES.

j^AaA+Jf Ij.i (i5C.L.n OS.4.C ^AJf

0lXcV5 ^w^X+Jf ^.awXaa,^

^aam ( i^kkim ’^j5Vj.5t j^r^+5f ^^C^X+5( <_\-5.c

OLXXi ^/c)i\i ^il2.+3f l^^X+Jf cXj}.C ^

(A^c ;_^XX^ ^aoXc ^^3 j^A3.A+3f (^X+i^5f (Aa^

^J.^\9S Sc\/0 V-J^^L-Ai^ (wLXsiTi ^aoVa^Xj

jAsili < ^£=3Aaav X^ ^Xc pX^A(J>>

(A4.2C1/0 JS.4.C ^:^+3f ^Xc

^ o^XA^ j^S^+3f ^jX+:iy5f (A^c pXvilXA

^ of<A*-{.i (^(A*fc\A+3^ (^J^XaxJI Cy*A^=5 X^Aj^

pX^5^ ^A2./^ i_-*^XaO ^_£^X^5f pSXsrxJf ^4.XaAM

j-0^^ vJi-^/o<A> j^X^Vf ^XXvjf X+5^

<• (A-*.:st.;c Xjf

€^+_r^ (j*-^ ?.-A-Xc (^(jXa^ Xa3^X/« XjXmjf

t^AA2/(? ^Xa^+3[ (_^3:x\3f C? ^ASTi (jX+AC ofOsX^i

^jX:^2Ei3f (A-sc ^Xc ^AoXXif (^!> X^A^ ^_A_^ ^+Xif

^ <AX=cn.>c j'^'^ f 3a ^AoXi X/cXwjf (jX^

^^^^3zx3f (j-^3 ^ c!i>(A^t^ i^AXX3f ^^1X4.33 ^_jMA3cAj^f

<Afs:\/(?

noctu nihil cernit, ideoque coeco et incerto pede terram quatit: unde

natum proverbium, quo de homine imperite vel furiofe res fuas tra-

ctante, dicitur jd^^iixc v^ln.;si». ”quatit iter luum quallionc

cameli lufcitiofi.” et aliud : j:l^c ”magis ruens absque

conlilio,quam camelus lufcitiofus. ” quod lic explicat Meidanius

:

(3~^ AL.!> ^ bs'iXA3f iS j:LmA3f

A. FVGAE CCCXCIir. CHR. MII. 609

bat filius, Abu-Marvaii Abd-el-Malek in dignitate Maioris,

quem appellant, domus, fub ModafFeri titulo [hoc eft victoris

vel victoriofi] patrisque legebat in adminifirando regno, vexan-

disque bello Chriftianis veftigia. Manfit Modafier eo in mune-

re fieptennium ,adeoque incidit eius obitus in annum CCCC.

Huic fiuccedebat frater, Abd-er-Rahman, filius Manfuri, Ibn-

Abu-Ameri, fub Naferi titulo [feu vindicis et adiutoris]. Ve-

rum imperitius tractans res et mifcens, non defiit in turbis et

aeftu efle per paucos illos quatuor menfes, quibus obtinuit. In-

furgebat enim adverfus Chalifam, Hefchamum Movaiedum,

alfinis eiusdem aliquis, Muhammed, filius Hefchami,qua de re

deinceps dicemus. Hic Chalifatu deiiciebat Movaiedum, eius-

que fupremum adminiftrum ,modo laudatum Abd-er-Rahma-

num, ultimo fupplicio affectum crucifigebat.

Eodem graflati fuerunt Bagdadi larga fegete fuccrefcentes

fcelefli homines, urbani latrones, publicaeque pacis turbatores.

Eodem praeficiebat Ilakem, Alida, dominus Aegypti et

Syriae, Damafco Abu-Muhammedem Afvadum [feu nigrum],

qui adita provincia, iamque in Emiratus arce fedens, infiiitue-

bat Sunnitas [cui religioni Syrorum plerique addicti erant] ve-

xare. dkilem aliquem Magrabicum [feu praetorianae fuae co-

hortis unum, natione Africanum] publice pervias traductum,

virgis caedebat proclamante praecone, hoc cum manere prae-

mium, qui Abu-Becrum et Omarum amet. Quo facto eiiciebat

eum ex urbe. (427)

Eodem obiit Bagdadi Otman, filius lahiae, grammaticus,

Maufelenfis, auctor Lami [libri fic infcripti] et aliorum. EodemRaiae obiit Cadi Alif filius Abd-el-Azizi, Georgianenfis, lina-

mus celeber, in variis fcientiarum generibus bene verfatus. Obiit

etiam Valid, filius Becri, filii Mocalledi, Andalufenus, fakihus

de fecta Maleki, celeber traditionarius. Item Abu - 1 - Hafan

Tom. II. Hhhh Muham-

6io ABVLFEDAE ANNALES.

f jSwX3 f (A-J.C (J.3

< Oxf6.c.

f VaJCAM (^

<• ui

c (AaAao \.0’Ai\.,^=5 ^aa+2» 'i^J^i\.M i^j\ L

<-\A.g/o^O V.Afo\if h v^\Xj^ ^ VA-l+Jf / (^Aa‘j t^ssiiAif

^STI^yL-i-H jS^ c '&A+aX.^ S>A*m v^Xa-O

’^:E\Al2.A5.3f ^Xc &_a-waJ( f (^X.^

SLXaC p_X.X_A-i f l S.S:T.Al2.-J.3f p^C

X+§:s\Ai X^-Xi ( ^Xc ^^a*«X5 c XaIIxa:^ 2;3i>o cy^

J..c\.L 2_X_ii^ Sv+^Jic

^c. ^3^<A3f p^_0jX5 sL\_AaJ> p’i ^_/^<A_3n^ ‘y^Ok3f

(^Xc j_yA3^ ^^XmX.9 c &_STAia^H

f jxjf u'-^

< X—g—A—3f j^i.<w\3l (^^-t-J pXi c ol(-\.x_3 S>-^<-\3f v^l\_Q_a? <-\-Aa,_^

,r) ^Xac Sic hoc loco. Supra bis erat (ja«X.Ac Quid fi pro utro-

que (jjjX^c legendum fit?

y') v_]oXaa. Singul. eft, tefte Golio, ferraJiruendo habitaculoJigna-

ta ac regio diplomate praefinita. Scholiaftes Haririi ad confi x l v 1 1

1

interpretatur ^+3f X^Lec-iJ (j^a31 ijoy^^f ^Lecilf terra vel

foliim-, quod aliquis Jlbi ipfe defignat. Idem ad conf. L ^LLi». red-

dit 'j.iiAis:iAf domus, et plateae quae illas ambeunt.

z) S^aJI fiatim eius. Sufpectum. Num Jw3f an sX.j.ao Deinde poft ^A3f^A^

addidi ^A3f de meo.

A. FVGAE CCCXCIV. CHR. MIII. 6ii

Muhammed, filius Abdallae, Salamita (428) ,poSta, Bagdadicus.

Memorabilis et fublimis efl in eo carmine, quo Adad-ed-dau-

lam Buidam laudavit, verfus, quem hic fubiiciemus:

Erexi meam fpem nuncio, quem ipfi attuli, de principe [ipft

adeundo,] qui folus totum refert humanum genus [de-

fignat Adadum] et de domo [adeunda,] quae orbis ter-

rarum loco eft, [fignificat eius palatium] et de die [ob-

eundo,] qui vicem aetatis univerfae fupplere queat.

Diftichon illud de lorica eius quoque eft:

Lorica, quam aquae inftar pofllim fupra corpus meum effun-

dere, quae faepe me benigne tutata fuit, o quam faepe

beneficentiam eius mala mercede compenfavi! neque ta-

men id ftolide faciens, aut ideo reprehendendus.

Illa vitalem meum liquorem a fatalibus noxiis, tanquam rempretiofam fub arcula ferisque , tutum confervat ; ego

vero illam, quafi vilem rem, et quam perditam velim,

expono cuivis gladio acutillimo.

Anno CCCXCIV [qui die 29 Octobr. A. C. 1C03 coepit]

excidit Mohaddeb-ed-daula polTelTione Lacuum, per Ibn-Vafe-

lum, quem Golamum [feu domefticum protectorem] et fami-

liarem fuum per varios dignitatum gradus eo tandem evexerat,

ut copias adverfus Bafram et Siraf duceret. Quas ambas urbes

quum fui iuris feciflet Ibn-Vafelus, auctus ingente praeda, ma-gnisque facultatibus et praefidiis, inflituebat fefe efferre, heri-

que iugum excutere; tandem egreflus domi fuae Mohaddeb-ed-daulam e Lacubus expulfum Bagdadum fugere cogit, ter-

rasque eius et opes omnes, ingentes profecto, occupat et prae-

datur. Neque Bagdadi, quod fperaverat, refugium atque fola-

tium inveniebat mifer undecunque Mohaddeb-ed-daula. Idemenim ille Cader, quem olim privatum hominem et fugitivum

domi fuae benigne receperat hic Lacuum dominus, et honoribus

Hhhh 2 atque

6I2 ABVLFEDAE ANNALES.

Sv^c_\if sl\+ac( \.< f-Xi^

t^A.H S.^(-\3:aK ^ S.^Os3f (jVi c ^a5( oftAxi

c\5f^ (_j^«j^4.5f cA+::i»f Lf (,_^^waM Aq.3 (J\Xs \.0a^

»w\0c j^i\.E..s3f^ o\.Aax3i Af<Xs^ (s3‘|y.3t3L ^A^XjtJf k ^AX3

»(_\a\X3‘ ^AaXsz^JI ^AXAi < / (.^^A+if fo 2^^X^ ^Jt^-\A;Ci (^0a3

^\a/c|^ 5\.Aa.X3( Aa2.3

(^(_xg^ ^ '^A+.cX.^ ^axam'.^ ^a*ju j^'-^

^Xc Ajuwf L3 (^jvi.uX-l.x3f (3"?3 (^Xs^ ( 'js,2ETAE^5f ^3f 'j«.^(_\3f

jsaAj ^vSC+aj j^.Xi ( ^AaA^f ^5f ^ss j'Xw^ X-jsAj pXijf c-xi ^lAE^^f

(j:^A=c-L3f (-\a+c ^«.j\Xi f Js.aAE iN2c^A]a.-5.3f ^sbf pXXAf

?72 (^Xitj I^^maC '^^(-\3f (^•^ ’>«-^t^x5f f

js./^lXX^ o^'>3f ji.aX 5 X-g.Ai.ij X+Xi f B.s:iAE.t.5f ^5f

^A«^ A &^<a 3[ AgA 5.aXc ^-X_a*w^ oXj"^3f ?'*3f I^aX

•V.^XA;i-I^ yXAjj 0^3 f

A^oXgi ’^ajl\.o ^a^aA.a«j (^i o^A=s:i.^ ’^^(_\3f (^aaJ

y_^'^3f ^a3X:2 'S^kxf£2.:i. ‘S.k^L\K> (-^ (jXAX+3f tAAg3f JX+cf (J.>C

en) Dcfunt nonnull-A. Forte ‘^AAA3f A ^^j(jv+g3f ^j(AA3f XsiySj ‘AXm\!^

aut iNAXA3f A (^ji^csz\]\ XifySA '^3X/as\j Prius rectius eflc puto.

/;) jUjx3f Hoc loco erat j3i^y.3f

c) iXc^i. futilitas. Abulfiirag. pag. 210 lin. ir. Deeft Lexico Gol.

/f) j^A3ciJ Forte ^a:^ Sic Hagi Chalifa.

e) (jAdz\K> vel (-\Xsei,/() Cod. L, habsbat OsXs\^

A. FVGAE CCCXCV. CHR. MIV. 613

atqne beneficiis omnibus abunde cumulaverat, iam, Chalifa fa-

ctus, fuum quondam hofpitem et fofpitatorem,verfa vice fup-

plicem et exfulem 'factum, urbe fua excludebat.

. Hoc anno mandabat Baha-ed-daula Scharifo Abu-AhmediMufuvio [feu filio Mufae], patri Scharifi Radii, munus Naki-

bi (429) [feu tribuni, vel principis] Alidarum per Iracam, ibi-

demque fupremi Cadii, nec non cognitionem iniuriarum, ad-

dito titulo Du-l-Manakeb [feu viri virtutum illuftrium]. Ibn-

Schidan, Baha-ed-daulae epifiolarum raagifler, codicillos, qui-

bus illorum officiorum munera viro iniungebantur, expediebat,

quos ubi vidit Cader, fibi fubfcribendi caufla exhibitos, cetera

quidem omnia rata habebat, ad dignitatem vero fupremi Cadii

nolebat hominem Alidam et Schiitam admittere.

Anno CCCXCV [qui die 17 Octobr. A. C. 1004 coepit]

redibat Mohaddeb-ed-daula ad priftinas fortunas. Quod ita con-

tigit. Abu- 1-Abbas Ibn-Vafel, relicto in Lacubus, qui fuo no-

mine recens parta curaret, Bafram tendebat. Verum ille vica-

rius locum tueri nequibat, Batihitis [feu incolis Laculdrium] de-

fcifcentibusjquorum molitiones ut fufientaret, mittebat Amid-

el-Goiufch, qui tunc loco et ex auctoritate Baha-ed-daulae Emi-rus Iraki erat, exercitum, qui Mohaddeb-ed-daulam in patriam

reducebat. Eum reducem populares magno cum gaudio et ap-

plaufu excipiebapt, priflinaque iura et munia reddebant omnia.

Baha-ed-daulae vero debebat pro navata opera tributum annumex pacto, quinquagies mille aureos. Ibn-Vafel autem dillrictus

aliis bellis de proturbando adverfario , repetendisque amifiis,

cogitare nequibat.

Eodem expugnabat lamin - ed- daula Mahmud, filius So-

boctekini , urbem Indiae, Bahadiam , ultra Moitanam fitam,

probe munitam altisque moenibus inftructam.

Hhhh 3 Anno

ABVLFEDAE ANNALES.614

^ t^ /C*A) 2^A*a<

^5f f tA-A_^.5f iiCX/o fc\{0 (^=s:^j jXujJ^S*

c (jXx^+5f

is.X^2w C5^- &._sc:TJXAr ^'S X§3 ty\2.:^xs j\X:s\a5VC3 yXjtXi

j^Xi ( ';N.jLL.A3f vACi J«»XxX:^ v_\a^3( (^CX-c fl

j?. \jtiL\CX» X^A>C ^AjtJ

^J‘*^;•^3Xl2Jf ^\^3f OvXi \.Qf.3^

if. &^(A3f liJTJo ^X.9 ^Aii!yAXi ;hM

^ASCiJ l\_4._s:ta? vJt-=s:i*A-f (^3 (-\-+_s:t^ X^a^

3^ O^AjXAaXJf c^Ci.X>3 ^A^AAO^f 6<-\a/«

A^^aa\3^^^Aam

j-ijcXif j:X^3(J'*^ C"*^

S^AmJf aJvib .A^Jf X^AC j^Aa^3t gyjf (jjjXa*3( XA (j 3 Xi(^:^f

(ja^XaxJIU^[/‘^

o^aLA ^a33 ^XxX^ A^i

if. uL-AvUi JSaXxA (jX^ (jXXw^sti^ J^^SA+J^

/O/) (j^*a!> Verbum (jX;o iii genere con/ervare, et quidem cum cura, ni-

tidum, fartum tectum confcrvare notat

;et in fpecie vejies jjretiofast

ne maculentur. Patet ex illo poetae apud Nuvairium:

( (jX^aa ^ ^J^c\’i Xa3|^c^ ^^XAa’i ^Xri»

c (^Xa^3[ CXmaA X/^ ^CAua^ c oXaaa5 ^^X/^5f

”Video pallia recondi et afTervari a viris, at exiftimationes promifcue

"haberi,neque cum cura puras nitidas confervari.

"Dicunt; tempus degeneravit. Atqui ipli degenenu'unt, non autemyy

tempus.

Addatur Golii Lexico (jX.ka.;<> theca veJHnm. Habet Succari ad Divan

Hudcil. ^^aao \.m ^"T' (jXAa+3f Eodemquc fenfu Haririus

ufurpatur conf xLiv.

A. FVGAE CCCXCVI. CHR. MV. 615

Anno fequente CCCXCVI [qui die 7 Octobr. A. C. 1005

coepit] expugnabat idem Mahmud ipfam Moltanam ; inde pro-

greflus contra Bidaum, regem Indorum, qui in fugam fe con-

iecerat,

et in arcem illam celebrem, Caligar, receperat, ea fe

tueri fperans, illa eum in arce obfidebat, pacisque tandem con-

ditionibus inde detractum tributarium fibi faciebat, chlamydis-

que fuae et cinguli geftatu obfequium et clientelam profiteri

iubebat. Accipiebat quidem Indus chlamydem, neque poterat

quin faceret: folummodo cinguli adftringendi veniam fibi fieri

rogabat. Sed fruflra. Victor enim Mahmud eum cingulum una

cum ceteris geflare cogebat.

Eodem Nakib [feu tribunus] Talebitarum [vel Alidarum]

nuncupatus et Radii titulo cohoneflatus a Baha-ed-daula fuit ille

Scharif, qui fub eo, quem dixi. Radii titulo vulgo celebratur.

Eodem tempore fimul frater eius ab eodem Buida titulum Scha-

rif Mortadi ferebat.

Eodem obiit Muhammed, filius Ishaki, filii Muhamme-dis, filii lahiae, filii Mandae, ab huius avi nomine vulgo Ibn-

Manda dictus, Isfahanenfis, ab editis egregiis ingenii monumen-tis celeber.

Anno CCCXCVII [qui die 26 Sept. A. C. 1006 coepit]

idque decimo die fecundi menfis peremtus fuit Abu- 1 - Abbas

Ibn-Vafel. Bello is tenebatur cum Baha-ed-daula, cuius ille fuit

exitus, ut fufus fuga Bafram fe recipere cogeretur, unde pariter

expulfus in fuga fuit captus, et in vinculis ad Baha-ed-daulam

in Chuziftanam miffus. Buida vero coram ad fe adduci nolens

perduellem, iubebat ipfa eum in via perimi; Vafetae eo, quo

dixi, die fumtum de illo fuit fupplicium. Amputatum caput

Ahvazam mittebant ad Buidam , ibi agentem , ubi quoque per

urbem in hafla circumlatum et monflratum fuit.

Idem

6i6 ABVLFEDAE ANNALES.

c j-^

Lif L\^C (^Vw^jt

‘S>X^^ j.\^9 ^C (^_?^^4.J\.3J“^\^

JvAxS^

j v>c pA^ (_j.il ^>^0^ p^=i\.2ci.jf ^waK y0.rsrxi f

pl^X5 f ^^aXc ^^a**;^ lXaXa^IIv/'^*tl? Vr^'^

pLXsZIAMulj pX^lf ^A^__i\.fcwC jf<h.:^\.3 < ?>ArM ^5f p£=>\.=s:T5f ^Xc (iOj

^if !^J^.)mj\^ JsXJf i-\.j.C (j.i ^AaAlf p_.0,.A_Xc ^aaL^a^=>\./vwC

l%^=^=T5f jX^=X^c (jf !^i.| p-A-iac ^Va5 (^qcii < g^if

p^=>\.s:\5f ^XAjiii f f^XAwf V.X^^C5-?^ S-^'*’^

CyAaXjf

3$C

?>^L\if (^A+J ^Xv/ Xq.AJ^ f ^A+.aX'J^ (^AXam^ (^X+'i J^Aiuw i,_XX^i_> pi

'rr^^ (^5f C)^4.cs:x^t

\

(jV^) ’^^c\3fJ-^''^^

‘jv^<-\3f tA_:Sl/C SlAifj |^_X+XA«;f

(j.Ai 0 j-^T*" XA (Xg-^^l ’^^X+4-i pCsci^f X^.a3[

(J.A ^3*^ X+3f^ c j.jX;w pli^^ X^a5 j..'i.X^\.3 c (jX^-Aa^I ^Xc

^5^0v5f (_\:sT./0 BO^\^ (jX^

U!b JV£^

g) ^A:sa0>5 fpiritmi meum vel fangiiinem meum. Vox Tatis frequens.

Etymologiam cius tamen ignoro. Dicitur quoqne (j^^^^Aa!! 'ic^xQ^

•ad quam formulan^. philologi annotant, cffe (j,,c (jo.5X::ia3f

^£=> praejians et felectum de omni re.

h) u^aXXL contimmham. Dicunt quoque <^\jh quali a ^_)XL, media cava,

effet;' et hoc quidam elegantius ifto fuperiore reputant. Praccique

dicitur

A. FVGAE CCCXCVIII. CHR. MVII. 617

Idem hoc anno exitus manfit rebellem in Aegypto adver-

fus Hakemum, ibi Chalifam Alidam, infurgentem, Hefchami,

filii Abd-el-Maleki, quondam Chalifarum Ommiadicoram, fan-

guine prognatum; qui, quodRacvam, hoc eft, utriculam aqua-

riam, baiulare foleret (430), ex eo Abn-Racva vulgo folebat

appellari. Per fpeciem religionis magna contracta manu, (iube-

bat enim, per femitas condonans, honefte vivere, fceleraque

deteftari,)

Barcam primam occupabat ; dein a fufo cailrisque

exuto Chalifae exercitu victoriam novasque vires nactus, etiam

Said [feu Thebaidem] fubigebat. Aegerrime ferens Hakem ca-

fum infolitum et inexfpectatum , hoflisque indignitatem, noncopias tantum e Syria fuas evocabat, fed etiam quantas aliunde

poterat maximas mercede cogebat, quas tumultuanti Ommiadaeopponebat. Acerrima tum coiit pugna , eo exitu , ut , victis

atque diffipatis feditiofis, ipfe dux eorum, Abu-Racva, capere-

tur. Quem in oculis fuis trucidari iubebat Hakem. Caput fpecta-

culi ergo circumlatum per urbem Mifrarn fuit, et deinceps cumtrunco patibulo appenfum.

Anno CCCXCVIII [qui die 16 Sept. A. C. 1007 coepit]

penetrabat lamin-ed-daula Mahmud, Soboctekini filius, in di-

tionem Indorum pro more fuo, ibique arma victricia circum-

ferebat.

Eodem praeficiebat mater Magd-ed-daulae, filii Fachr-

ed-daulae, Buidae, regnum nomine filii, annis adhucdum mi-

noris, adminiflrans,Isfahanae regendae Abu-Gafarum Schehe-

riarum, qui vulgo Ibn-Cacuieh nomine notior eft. Vox ea Per-

fica eft, et filium avunculi notat, viroque ex eo adhaefit id no-

men, quod eius pater et mater modo laudatae reginae eosdem

parentes habuiflent. Magnas ille vir opes eo in gradu confir-

matus contraxit.

To/«. IL I* • •m Eodem

6i8 ABVLFEDAE ANNALES.

i}. jcS.Cxl\ (_^^*+3f^Aaj (j.i ^'S

oV-cVXjf i^:^.Vao ^MA+^5f (j..';MA3=\3f L\+:^.f ^AiX3f

^ c!j3.A;\.X+3f \.q3^a/c) ^Xc (^^s:i.3f J.+C ^x3f djv^^;a+3(

OL.A.Aa.c (^s^=s:x3f ^3 ^AcX+**;f

^Vxs^ (_5.s^ (^.^sT.3f c_^iyx+3f ^xX3t ^J ^Xs:iA«a3f ^^X>:^=3

^AcV+M-fv/^

(^X.^_3f ftXibW''*^

{^\S^ < ’j.A3Xx3f 'j>_X_.^li3( jj X^maa/o XA/.v^:i» XI2.2». oaaO J^^^=l3.+3^

3^ X^'^ 1.^6.^ j'*v_iX.A.MAAj pc\3 ikx,X3f 1^ X/oX/o3 j^s3^4.3f

^^3 ^^Xc (^^3 ^ ^aV^^aXa^ ^^aXaaa.^ ^a.v\3 ^Aa« v_XX^O jV-^

20\.c v^XXXif j^3 '^A^3f 5^ L\3 (^Xx3f j^SX3:\3f (jXS^ ^:^XAs:^3f ^3X+'^*

L^Xi» i^:^Xa3 (^3^C3|{J.3

^a3XjO ^3(

i

^

^A^4*3f^ ^

y

A^3^3 ^^^3 (*^3

vJ ^aa.5^b’'^^

(^+SX:sT.3f ^'^33 (.^a.2*Xa3

jtx j^^si3f 0->f ^X+Jl3 ^Aof (jZ'X3f (jf Of^-XXlST/O J3js3

C\a§33 i.^(-\3f ^J.a+3 oXc XgAi C ^JX+X3J^f &AW (^X^vOJt'3

^ oXr^ jtAC^

dicitur de opere diurno;quemadmodum de nocturno 0X3 dicitur. Sed

non ita conftanter, ut non proftent exempla ubi univcrfaliter de omni

opere ufurpetur. Exemplis rem declarabimus. (^Xio pro t^XXlb ha-

bet Elaririus conf. xxx. in fine ^3f ^mac3^Aci.|.3 ^.cXX/0 O^Xii

''continuabam,(perfeverabat) toto fpatio meae commorationis

”apud Mifram vefpere venire ad eius luculentam flammam.” Diflin-

ctionem inter 0X3 et vJo vides in illo apud Meidanium:

(AX3^

A. FVGAE CCCXCIX. CHR. MVHI. 619

'Eodem obiit Abd-el- Vahed, filius Nafri, poeta, vulgo

nomine Babaga [feii papagonis] notior; item Badi el-Ilamadani

(431} [feu admirabilis Hamadanenfis] eo titulo a vailgo celebra-

tus, vero nomine Abu- 1 -Fadl Ahmed,

filius Hofaini, auctor

Macamat [feu recitationum publicarum] ad quarum exemplumfuas contexuit Hariricus.

Obiit etiam Abu-Nafr Ifmael, filius Hamdani, vulgo Gau-

harici nomine celebrior, perfectus ille litterator, et Arabicae lin-

guae peritifiimus,

auctor celeberrimi illius Lexici,quod ipfe

Sahah fi ’1 Logat [feu fincerum,quod in lingua Arabica efi:]

infcripfit, indeque Sahah Gauharici folet citari, notiusque eft,

quam ut accurata commendatione noftra egeat. Farabae natus

erat, quae Turearum urbs efi: ultra Sihunem fita, hodie Otrar

dicta. Litteras pingebat tam pulchre, ut manus eius ad primumet fummum elegantis feriptionis ordinem referri foleat. Obiit

Nifaburae, quo ex patria migraverat.

Anno CCCXCIX [qui die 4 Sept. A. C. 1008 coepit] occi-

fus efi: Abu-Ali,Ibn-Tamali, Cafagita, quemHakemus, Aegy-

ptius Chalifa, olim praefecerat Rahabae; fed ea quidem praefe-

ctura tempore poft ab ipfo ad Salehum, filium Mardafi, Kela-

bitam, Halebi dominum, translata fuit. '

Eodem obiit Ali, filius Abd-er-Rahmani, filii Ahmedis, filii

lunafi, Mifrenfis, auctor tabularum Hakemicarum, vel ut vulgo

ex auctoris nomine appellantur tabularum lunafi. Ingentes illae

tabulae, quatuor volumina implent. Sunt qui eas non Hakemi

iufiu et aufpiciis concinnatas, fed patris eius,Azizi, tradunt.

Anno CCCC [qui die 24 Aug. A. C. 1009 coepit] rurfus

adoriebatur Mahmud, Soboctekini filius, Indiam infeltis armis,

indeque', qui eius mos erat, dives redibat.

T •

Illi Z

620 ABVLFEDAE ANNALES.

. jst JVjf

'Pernoctavi fuper fame,

et pcrdiurnavi , donec tandem hoc modo

”confequerer victum nobilem.”

nbi ^leidanius obleivat^ ^

Jo f^ ^ i ofj>?

"proprie dicendum fuifle *.aXc

"poetam eiecto ^Xc fufhxum ^ ipfi verbo immediate appofuilfe.” Ali-

cubi tamen diltinctionis huius ratio non habetur, ut apud Gorairum;

( XAs:T.jf X.0 (^^XeciJf pXj tAxJ

"Dormit curis vacuus: at nox mea, quoties noctem tranfigo, perfeve-

”rat in eo ftatu, ut ipfi fit luctus et gemitus.”

hoc efl, ego vero noctem omnem, quam tranfigo, in luctu et gemitu

tranfigo. Conf. Amralcaifi Moallacah verf. 12 et 68 > et Schultens

ad Haririi conf. V. pag. 157. 158.

i) i^^kXjo p^c Haec fupplevi,

cum mancus videretur contextus.

k) tribimatus,prafectiira; praefertim Alidarum. De hoc munere

pluribus in notis hilloricis dixi. Notat nomen proprie callentem ge^

nealogiarum , id quod patet ex ifto Motanabbii

:

( X.j.aX3 X^ (jXS'LXs:-i5f

”Tam bene novi vicifiitudines cafuum humanorum, ut, fi hae genea-

”logiam haberent, ego efiTem ipfarum Nakib [genealogus].”

ubi Vahidicus ”Nakib gentis

"efi: ille,qui eius genealogias callet.” Eft a perfcrutando , perreptan-

do^ perforando res fcilicet obfcuras. Genealogiarum autem notitia

erat apud veteres Arabes inter fcientias difficillimas.

/] t^^Xx+if praeditus virtutibus. M X/c? ^Xw^j^f u.Aj*XA^

cOva_+_s:^M 'i^Xx+r^M jJXxasn.if "Appellantur hominis

t^’Ax>c [verba funt Marzukii] id qualitatum pulchrarum et inftitu-

torum laudabilium, a quo agnofeitur et celebratur.”

)fufpectum. Latet nomen ducis.

)Poteft quoque legi (JJW..^3 Cod. L. habebat

0) Cod. L. et &^3X£=s p) (^>0 Forte ^3 f

m

n

IO. IA-

I-

IO. lACOBI REISKII

ADNOTATIONES HISTORICAEAD

ABVLFEDAE ANNALIVM

TOmVM SECVNDVM.

liii 3

(1) Pag. 2,. I~li lunt illi XtxKy.i^sis quos memorat Theophanes

pag. 358' '"tovtoj rw sTst (decimo Copronymi) e^^xatocirccv ol XctAy.i^sts' rotQ

(Abbafidis) Yle^a-xi^ Kca uvri^sByjaav vtt avrcov ev ras oqiots

EfAearjs XtKtochs d''.” rei.

(2) Pag.y. Notus, vel ex Itinerariis, mos orientalium , litteras aut

principi exhibendas, aut ab eo expediendas, fericeo fubtilc panno involven-

di. Morem apud veteres Perfas iam obtinuiffe patet e Themiflio pag. ^7. B.

edit. Plarduini: ^'si^ov eyoo svccyXjOs, ait, sv rea u=;si rov Avr;o%ou av^^ois sk

Xvaoov yoit Ey(ioirxvoov a(ptyg.svcvs ervv y.rji^vy.eiotS) you y^aggeerex, cl^cclcc [fic

legendum, non ciqxoiiot., ut editum eftj (ivaacc Ksvyy eveiXtygevct.^

(3) 9 - Admodum incertum et obfcurum eft ius fucccHTonis apud

principes orientales. Plerumque pendet a voluntate et arbitrio principis re-

gnantis. Saepe filii defunctorum, faepe quoque patrui fucceficrunt. Hinc

tot revolutiones, quibus plerumque nulla cauffa, nullum ius fuit praeter avi-

ditatem rebellantium. De noftri Abdallae ad Chalifatum praetenfione me-

moria digna narrat Rihan,quae hic adiicere iuvat. ”Erat, ait, Abu-Gada,

filius Hobairae, Machzumita, unus Vezirorum et intimorum Marvani, filU

Muhammedis [ultimi Chalifae Ommiadici]. Hic tum temporis erat praefens

apud Abul-Abbafum Saffahum,quum caput Marvani afferretur. Interroga-

bat Abul-Abbas praefentes , nofletne aliquis illud caput. [Conf. Ducas Hifi:.

Byz. c. 40. p. 135O Tunc ego (verba funt ipfius Abu-Gadae) Novi, aiebam.

Eft caput Abu-Abd-al-Maleki Marvani, filii Muhammedis, qui heri Chalifa

nofter erat. Fixis et minacibus oculis haec dicentem me intuebantur aulici.

Abu’ 1-Abbas etiam vehementer offenfus meo fermone ftudebat tamen offenfio-

nem diffimulare, et interrogare continuabat, quonam anno Marvan natus

fuiflet;

cui refpondebam , anno : non poterat tamen iram adeo celare

,

quin colorem vultus mutaret. Quod ego videns abibam, vehementer dolens

ct fremens, excidifle mihi imprudenti verba, quibus venia nulla fperanda.

[Offen-

624 A D O T T I O N E S HISTORICAE.

[Offenderat nempe eo, quod Marvanum Chalifam appellaverat apud AbbaR-

das, qui gentem Ommiadarum non pro Chalifis, fed pro ufurpatoribus re-

putabant.] Domi meae, certus exitii, teftamentum condebam, et in ordi-

nem redigebam res meas, ut moriturus. Altero mane adibam aedes Soli-

mani, filii Mochalcdi, gentilis adoptivi Zohritarum, qui multum apud Abu’l-

AbbaClim valebat, cumque interrogabam,num princeps fidelium mei men-

tionem heri fecifict. Fecit, rcfpondebat ille, fed benignam. Dixit nempe:

”Efi: cognatus nofter. [Machzumitae enim Coraifchitae pariter funt, atque

Hafchemidae.] Fidus efl erga veterem herum. Satius erit, et maiores

gratias inibimus, fi benigne cum ipfo agimus.” Laetatus ergo et bene pre-

catus nuncio redibam in aulam, et ingratum nihil experiebar. Interea ta-

men emanabat imprudentis mei fermonis fama ad Abu-Gafarum Manfurum,

et ad Abu’l-Abbafi patruum,Abdallam filium Alii. Sed ambo diverfe de

me meoque facto fentiebant. Et Abdalla quidem nepoti perferibebat [abei-at

enim ab aula] nullo modo tolerari debere quae de me audiverit, fed fevere

punienda elfe. Frater autem principis [qui etiam aberat] perferibebat: Se

quidem audivific quae 0 hivu dixerit; cenferc tamen ipfi, ut affini, veniam

imprudentiae dandam , et hominem beneficiis obligandum efle. Haec me

non latebant, fed alta mente reponebam. Interea decurrebat aliquod tem-

poris fpatium, et auctoritas mea crefeebat indies apud Abu’l-Abbafum. Fie-

bat itaque ut quum aliquando, ceteris aulicis digreffis, ego quoque furgerem

abiturus, Abu’l-Abbas me refidere iuberet, et fibi effe diceret quod mecum

ageret, fed magni momenti negotium, quod nolit e capite meo latius ema-

nare. Nofti,nos illi

,qui Marvanum occifurus fit

,hoc quod gerimus im-

perium, et in illud fuccedendi ius follemniter promifilTe, NolH porro ab

Abdalla, patruo meo, Marvanum peremtum elfe. Huic ergo competeret

Chalifitus haereditas. Attamen non facile polTum a me impetrare, ut im-

perio privem Abu-Gafirum, meum fratrem, quem nofti quam elegans mo-

ruln ,eruditus, rerum gerendarum peritus, aetate floridus, et verae fidei

ftudiofus fit. [Quid fuades?] Ego ad haec; In rectam viam ducat deus

jmperatorem fidelium! is non fum, qui tibi confilium det; attamen narrabo

tibi de cafu, qui cum praefente fimilitudinem habet. Cedo, aiebat Abul-

Abbas.

ADNOTATIONES HISTORICAE. 625

Abbas. Eo tempore, continuabam, quo Muflema filius Abd-el-Maleki Con-

ftantinopolin oblidebat, eram in eius caftris, quum litteras ab Ornaro, filio

Abd-el-Azizi,acciperet, quae fignificabant , Solaimanum, cius (Muflemac)

fratrem, obiifle, et fe, Omarum ,in eius locum et Chalifatum fucccffine.

Perlectis illis arceflebat me, et praefenti obiiciebat easdem litteras, quo et

ego legerem. Interea dum lego, exundabat Muflema in lacrimas. Quod

videns ego : Ne plores ,aiebam ,

ob fratrem tuum,

fed ideo,quod a fratri-

bus tuis fumma imperii ad patrui tui liberos tranfierit. Id audiens multo

acrius, quam ante, plorabat, adeo ut barbam quoque commadeficeret. In

his finiebam meam narrationem, et Abu-l-Abbas, fufficit, aiebat, fi pla-

cet. Quo audito furgebam abiturus. Sed non longe procefTeram,quum

me compellaret. Revertebam gradum. Sed, I modo, aiebat; nihil cft:

tu quidem fatisfecifti et huic;

et vindictam tuam de ifto confecutus es. [Hoc

elt : Id ipfum fuafifti mihi,quod volebam et cupiebant ut mihi fuaderes

:

hoflem autem tuum» Abdallam, patruum meum, egregie ultus es, eo quod

ipfum a Chalifatu excludendum fuades.] Abibam ergo, dubius quid magis

mirarem, eiusne fagacitatem et penetrationem, qua Ibatim comprehendebat

finem meae narrationis;an memoriae tenacitatem , cui non exciderant, quae

Abdallam inter et me contigerant.” Hactenus Rihan.

(4) Pag. 9. Septem urbibus olim conflabat illa civitas vel respubli-

ca, quae fub uno nomine Madain (h. e. urbes) comprehendi fole-

bat. Diverfi Perfici reges varia addiderant oppida , . inter quae celebriora

Roma Madainae , Sabat Madainae , Seleucia.

(5) 9 ’ coutume dans ce pais (ait de la Rocque

pag. IO. itineris in Palaeftinam) de parier d’affaires le jour qu’on arrive, qui

eft deftine a la ceremonie.”

(<5) Pag. 9. Vitam Abu-Muflemi chronologice magis quam hiflorice

percenfet Hamza Ispahanenfis,unde poftrema tantum excerpam. ”Redux in

Iracam Abu-Gafar a facro itinere expediebat Abu-Muflemum adverfus pa-

truum fuum Abdallam, filium Alii. Adverfus eum egreffus (Anbara, quae

tum regia fedes erat) fecundo menfc anni 137 fundebat Abu-Muflemus illum

Abdallam die Lunae fexto fexti menlis. Deinde retro tendebat in Chorafa-

Toj/i. II, K k k k nam

626 ADNOTATIONES HISTORICAE.

nam menfe feptimo et refidebat Holvanae dic lovis, 13 menfis octavi. In-

de nunciis Abu-Gafari excitus redibat ad ipfum, eumque falutabat apud Ma-

dainam vefpera diei Martis , 25 octavi menfis. Sed altero mane,

die Mer-

curii occidebat ipfum Abu-Gafar, anno 137.” — Abu-Cotaiba hanc Abu-

Muflemi hifioriam tradit: ”Abu-Muflem Saheb-ed-dava [auctor vocationis,

”vel fectae] ,vero nomine Abdalla dictus

, filius Mufiemi , fertur a quibus-

’'dam anno lOO natus fuifle. De ipfius origine vehementer diferepant aucto-

”res. Quidam Ifpahanenfem dicunt, alii Chorafanicum;

alii natum quidem

”in Chorafana, fed non indigenam fuifie, ut qui ab Arabibus ibi degentibus

^procreatus fuerit;

alii eum ex occidente arceflunt. Ipfe fe filium Saliti iacta-

”bat,

filii Alii ,filii Abdallae

,filii Abbafi. Sed Abu-Dalala eum Gurdum

”facit. — — Adolevit Abu-Muflem apud Edrifum, filium Ifac, avum Abu-

”Dolafi, eius qui in diilrictu Ifpahanae confedit. eXsi.

(7) Pci^- II. Gihan fluvius Melas appellatur a Graecis. ' Hinc ap-

paret, huc pertinere, quae narrat Theophanes pag. 362 ad annum Copro-

nymi 19, Manfuri 5. (Arabes) rv\v ?oofA06Vioiv y.cct

Tevcroiv yfoKKovs^ v.oct UocvKov Tov ^^ccr?]yov ra»> A^/asvioov, T^oKeiArjactvTes eis

T^v MeAccv rei.

(8) 13- Ravenditae. Ravend locus efl: circa Berrhoeam et

Chalcidem ,feu Halebum et Kinnefrinam. Videndum ergo num huc referri

queant,

quae narrat Theophanes pag. 362 fine , ad ann. Copronymi 20.

E Ravenditorum reliquiis fuccreverunt forte AfTaflimi, de quorum coeco erga

principem obfequio pleni funt noflratium libri. Ceterum diferepant quae

d’Herbelotus habet de origine Ravenditorum, a relatione Abulfedae nollri.

Nofter enim illos ait Abu-Muflemo favifle, ille, inimicos et ab ipfo debella-

tos fuiffe. Forte Chorafanici erant origine, ut Nofter ait, et imbuti quidem

Iflamifmo pro externa fpecie, fed non omnino purgati ab erroribus antiqui

Magifmi, qui olim per totam Perfiam floruerat; venerant cum Abu-Muflemo

in Syriam, et confederant in pago Ravend, ibique manferant poft eius e Sy-

ria decelTum. Inde nomen habuerunt. Nifi malis eorum fententias non

eum Magorum,fed Brachmanum dogmatibus comparare.

(9)

ADNOTATIONES HISTORICAE. 627

(9) Pag. 13. Elmacinus pag. lOO. Abu-Muflemum ait patrocina-

tum fuifle fectae eorum qui transvolutionem inhahitiialem Jlatuunt. Sunt

nempe duae fectae eorum, qui transvolutionem feu ftatuunt

apud orientales. Alii fimpliciter hominum morientium aut mortuorum ani-

mas in alia corpora credunt abire : alii non tantum animam humanam ira

transmigrare putant, fed etiam ftatuunt inhabitationem , h. e. divi-

nam effentiam et maieflatem humanam formam et carnem fubire , atque ho-

mine moriente fucceflive ab hoc ad illum tranfire. Reliquiae hae funt vere-

ris Gymnofophillarum et Pythagoraeorum philofophiac,quae intra orientem

fe non continuit, fed mirum quam late terrarum orbem perrcptarit. Vid.

Pocockii Spec. Hift. Arab. p. 265.

(10) Pag. 13. Credo hic Ibn-Nahicum denotari eum, qui ab Ibn-

Nabata dicitur praefectus praetorio Mahdii fuilfe , et huius iulTu Bafcharum

celebrem poetam, de quo vid. ad ann. i(55 , neci dedilTe.

(11) Pag. 13. Vndenam illae offenfae ,non invenio. Tantum hoc

habet Nuvairius : icjf

cA^a ^a

”Caulfa irarum Manfuri adverfus Maanum filium Zaiedae erat, quod

eduxerat [rebellaverat] adverfus Maanum filium Iazidi , filii Amrui , filii

Hobairae , et in bello cum ipfo praeclara fpecimina fortitudinis dederat.”

Sed nexum rerum et perfonarum non video. Fuit quidem Omar [id

enim rectius quam AmruJ praefectus Irakae fub Manfuro : fed nondum novi

quare et qua occafione hi duo armis certaverint. Ceterum laudatur hic Maan,

ut vir fortis et liberalis, vid. Elmacinus p. 103. Liberalitas eius in prover-

bium abiit; et inde natum illud quod exhibet Meidanius: ^^X/o

”narra de Maano [quantum velis] et non erit anguftia ” [non nimia

narrabis]. Hic efl: ille Maan, quem mortuum pulchro illo epicedio laudavit

Hofain Afadita,quod exftat in cl. Schultenfii Excerptis Hamafae pag. 555,

unde intelligitur, carmen illud anno 153 poli: F. M. fcripfum fuilfe. Illo

enim obiit Maan.

Kkkk 2 (12) Pag.

628 adnotation.es historicae.

(12) Pag. 15. Abu-Schobrama Abdalla, filius Schobramac,

filii To-

fiiili , filii Haflani ,tribu Dobbita

,Cadi

,Fakihus et Alem [feu theologus]

Cufcnfis, ut perhibet Raud, et ex eo d’Herbelot. Ibn-Cotaiba eum ait Ca-

dium in Campania Cufac, praeterea poetam fuifle.

(13) Pag. 16. Amru, fil. Obaidi Motazalita is eft ,cui Raud tri-

buit Kitab-el-tafjir

,

feu commentarium in Coranum; Kitab-er-redd

,

feu li-

brum polemicum adverfus Cadarios; et librum fi 7 Adal va ’t tauhid, de

iufiitia et vera fide.

(14) Pag. 15. Bagdad non novum, neque tunc demum repertum

nomen fuit, fed retentum ex antiquo regum Perficorum palatio, quod ibi

erat, recreationi comparato, qualia Paradifos appellabant. Patet ex Theo-

phane pag. 267. TioiKariov Xco-^oou; sTnKsyogsvov BfyAaA; [leg. Beyc5'o«(^'] >

ct paulo poft, sy.oi^taev 0 (^oiatKsvs (Heraclius) gv tm ftotKcittca Bey.AciiA

[leg. yoi^ sv uvrcc sv evi 7is^i(ioKM <^^ovB£<xvoc,s atrevrovs.i

sv ocAAca Tte^i Tievraycctocs ^o^KOi^ots aiTsvrois, y.oci sv ccKKm avccyfovs h.oi-

Tcv aiTsvrcus'‘

(15) Pag. 17. Theophanes pag. 363. A. lin. 4. kxi s^viABov tivss

(Ttt Tov Bxa^XTov [procul dubio Bafram defignat] kxi »j%//ceAo()reu<Tav ttcA-

Aoos- KXi x^t^gxTx sKx(iov TtoAKx. Quem vero ad an. Copronymi 22 de-

fignat, filium P^atimae, eft is ipfe Alida, de quo hic fermo. Item fratres illi,

de quibus pag. 364 ad an. Copronymi 23, hi ipfi funt: ubi pro y.xi tov Bx-

fxBcov lege y.xrx rv\v Bxa^xv.

(16) Pag. 17. Pater huius Abdallae Racafehitae fuit libertus gentis

Alidarum, ut perhibet Ibn-Cotaiba. Hinc facile intelligitur, quomodo im-

plicitus huic feditioni fuerit.

(17) Pag. 19. Ahmaza ignotus mihi quidem locus. Rectius

forte Ibn-Cotaiba: ”occifus eft Ibrahim in BaHamra.”

01 im frequenter nominibus urbium praemittebatur fyllaba Ba, quae eft com-

pendium feriptionis pro Bait: cuius moris veftigia fuperfunt in Bava-

zich rectius hi Ba-Daraia, in la

Ba-Bagnfch

,

j'eX^a la Ba Nahadra

,

W Ba-Germe, Obfoleverunt

tamen haec nomina.

(18) Pag.

AD NOTAT ION ES HISTORICAE. 62^

(18) 23* Hoc ipfum narfat Theophanes pag. 366 ad an. Co-

pronymi 24, Manfuri 10. Ia?/ /3/v Mcvaei [fic legendum] cft noller Ifa filius

Mufae, linea vero penultima lege v!co rov uvrov ra stu-

y.K}]^evTi Notandus quoque error d’Herbeloti genealogicus, qui hunc

Ifiim nepotem Abu-l-Abhafi Saffahi facit, pag. 498 edit. Parif.

(19) Pag. 23. Chaizaran celebre nomen. Notat vox cnnncun Indi-

tam. Vt mira funt et orientalium ingenio digna nomina puellarum, ita hoc

quoque ductum ex eo, quod greflum vacillantem ,vehit ebriorum, in puella

laudant. Ita aliquis apud Nuvairium laudans pulchram puellam

\.^3\.£=s "puella ut luna tam pulchra, vacillabat in-

grefiu tanquam canna Indica."

(20) Pag. 23. Gafar Sadek. C"bVAa5 f Sadek veracem notat, non

autem iujlum, ut interpretatur Renaudot pag. 397 id enim eft Sa-

dik. Memorabilis eft locus Renaudoti, et dignus qui legatur.

(21) Pag. 23. Efi: igitur Gafar celeber ille Geber, rex Arabum.

Memoria- digna elt animadverfio Ibn-Nabatac ad illud Ibn-Zaiduni

^ Gabero filio Haiani revelafies

myftcrium Alchymiae " ubi Gaberum vel Geberum a Gafaro noftro diverfum

proponit. Addit igitur Ibn-Nabata : "Huius Gaberi Haianidae nufpiam cer-

ta et fida exftat notitia. Quod robur addit opinioni quorundam, nomen efle

fictum,quod Alchymiftae fuppofuerint et confinxerint in libris fuis vulgatis,

quo auctorem huius feientiae celarent." D’Herbelotus Gaberum fil. Haiani'

auctorem facit libri chymici,quod potefl: duplici modo

elferri, vel Kitab-el-molk

,

liber pofleffionis, et fic pofuit dTIerbelot, vel

Kitab-el-malek

,

liber regis,unde forte ex errore rex Arabum creatus fuit

ille Geber. Ceterum ad d’Herbeloti de Gafaro Sadcko notitiam id adhuc

notandum , male ipfum hunc virum eundem fecifle cum celebre illo Seidi

Battal; hic enim obiit an. 121. conf. Aflemani bibi. or. T. II. pag. 106.

(22) Pag. 23. Videtur hic liber idem efle cum eo quem faepiflime

citat Oneirocriticus Vatierianus, fub titulo la methode de difeourir par Gega-

far le veritabte. e. c. in praefatione, ubi auctores fuos laudat, "Voici un

traite de Pinterpretation des Songes, dit Gabdorrhachaman , fils de Nafar,

- Kkkk 3 fils

%

6so ADNOTATIONES HISTORICAE.

fils de Gabdolle, que j’ai recueilli en forme d’abrege du livre de Mahomet

fils de Sirin [vid. ad an. iio] intitule la jleur de l interpretation; de celui

de Gegafar le veritable intitule la methode de difcourir ; et de celui dlbrahim

Ic Carmanien, qui a pour titre la ereme de l'expluation. Ex hoc pollremo

loco conditui aliquo modo poteft aetas obfcuri huius oneirocritae,Abd-er-

Rahmani, filii Nafri, filii Abdallae , in qua defignanda vehementer aberravit

Vatierus. Ibrahimus enim Kermanicus, quem laudat, obiit anno 853 > tefte

d’Herbeloto ed. Parif. pag. 960. a. Ergo ni ad feriora tempora, faltem ad

nonum Saeculum pertinebit auctor.

(23) Pog. 23. lin. 27. Vid. d’Herbelot fub tit. heile-, Abu-Leile^ et

fub tit. Muhammed ben Abd-er-Rahman. Sed neutro loco recte percepit fen-

fum auctoris fui , Raudi,qui ait : vJtXLf fof

cAaC sVaf cX+isix) ”quando fa-

”kihi nude, absque alia defignatione, ponunt nomen Ibn-Abu-Leila ,deno-

”tant Muhammedem. Sed quando Mohaddet (vel Traditionarii) hoc nomen

”nude absque ulla reftrictionc laudant, tunc defignant eius patrem Abd-er-

”Rahmanum.” Obfervatio utilis illis qui feripta Muhammedanorum theo-

logica verfant.

(24) Pag. 2'^. Abu-Amru Ifa, filius Ornari, Tacafita, magifterCha-

lili, Kitab-el-Icmal

,

librum perfectionis, etGame, h. e. collectorem,

grammatici argumenti. Verba funt Raudi.

Pag. 25. Hunc Cahmufum inter doctores Cadariorum refert

Ibn-Cotaiba.

(26) Pag. 25. Pallida ?50^3\.i, vel ut Arabes fuo more Perficum

ut F, et 8 finale ut p, Gim efferentes, pronunciant Faludeg, ed,

perhibente Golio, edulium ex amylo, aqua ,et meile. Sed paullo aliter et di-

dinctius refert della Valle IV. 4. p. 22. ”Men eet dusdanige Koncommers in

”die Landen, met nog een andere Spyfe, Paluda genoemt, waerdig van onfe

"Italiaenen gekent te worden, en die niets anders is, dan een tart van amcl-

”donk ,die zy nu wit ais Sneeu , en dan gecl ais Safferaen maeken

,daer zy

”hem mee bedryken, of zy mengen het Safferaen daer onder, om dat dcze

”tart

ADNOT ATIO NES HISTORICAE. 631

”tart aengemcmer zou zyn. Zy fnyden de zelfdc in klyne ftukjes, dic zy

”in een porcelaine Ichuttel leggen,daer zy Rofewaater by doen

,cn zuiker

”in overvloet, met een grot ftuk ys, ’t welk men daer maekt. Dit ys fmelt

”in ’t Rozewaeter ,en doet ook de zuiker fmelten ,

en van deze Dingen, te-

”zaemen gemcnkt zynde, wort een vocht, die voor de mont koel en welrie-

”kend is. Daernae doet men ,om deze Sop nog fmakelyker te maaken

,ge-

”fchilde Amandelen , die aen klyne Rukjes gefneden zyn, daerin, met por-

”cclain kruyt vermengt , dat zecr verkoelt, cn een goede fmaek geeft

, in

”voegcn, dat deze gemengte vocht, en deze Ruckjes van, de tart, in ten felv-

”ten fchuttel gedoen gczamentlyk fpys cn dranck verftrekken,wel voeden,

”fap en fmaek hebben cn koud ais ys zyn, en dieshalven van de befte hulp-

”middelen gehouden worden dic men tegen de hitte van de foomer gebrui-

”kcn kan.”

(ay) Pag. <2.“/’. Narrat Raud-el-Achiar, Abu-Hanifam propter con-

Hantem muneris Cadii recufationem ter flagellatum fuifle, et fingulis vicibu$

triginta ictus accepiflc, quo tempore Omar filius Hobairae praefectus Irakae

eflet; et tertia vice quum deberet poenam fubire, in confilium vocaffe Abu-

lofephum et quid fibi agendum fit interrogalfe. Hunc ipfi fuafifle, ut mu-

nus Cadii capefleret, Nam fi feceris, aiebat, poteris aliis prodefle [etiamfi

tibi nequeas]. Ad haec Abu-Hanifam oculis ira plenis ad alterum refpexifle

et dixifle; Putasne me pofle mare natatu traiicere, fi id iuflus fuero? Vi-

deris mihi Cadi efle [tam iniqua, et dura fuadesj,

(28) P<^g- 27. Sultanus Gelaleddin Malicfchah fuper Abu-Hanifae

feu tymbo religiofe frequentari folito condidit (ut ait Raud-el-Achiar)

<Sa31.c Imaret excelfum (non Maufolaeum, ut d’Herbelotus pag. 21.

reddidit, fed Xenodochium) cui Madrafam, feu collegium Hanafiticis proprium

adiunxit.

(29) Pag. 29. Quae olim appellabatur Rufafat-al-Mahdi efl: hodie

fuperftes urbs Bagdad , de qua Teixeira, della Valla, Rauchwollf aliique nar-

raruntjnam occidentalis quidam Bagdad a Manfuro primitus condita, pror-

fus

^32 ADNOTATIONES HISTORICAE.

fus defiit et diruta eft. Dicta vero fuit Ruftfa [jj ,quia lapidi-

bus liratas habebat plateas, quod in oriente perrarum quidem eft. Vehementer

queruntur Itineratores de pulvere urbium orientalium , tempore aeftivo,

et

de luto, tempore hiberno. Vid. Golius ad Alferganum p. 122.

(30) Pag. 2^.- Man, praefectus Segejlanae. Elmacinus p. 103 eum

appellat Chorafanae praefectum. Videtur utramque provinciam iunctim pofle-

difte. Conftat ex eodem, illum virum iam antea Arabiae felici, item Ader-

biganae praefuifte. Vid. ad ann. 141.

(31) Pag. 2,^.. Iam ad annum Copronymi 20, Manfuri fextum, di-

xerat Theophanes pag. 3(52 "sysvovro ev A(p^iKy ur.ocTcc^ciaioa Koii

et ad ann. 32 pag. 376 "^rcvrcc stsi cc7Ts=;stXsv 0 ss A(p^ty.Y\v tov

*MovciKcc(^iov [ftc leg. Arabice Mahallabitam] fxfloc ttcAAcu

Fuit autem is Iazid, filius Hatemi. Vid. Elmacinus pag. 103.

(32) Pag. Afchah Pamaeiis, h.oc tupidiis, vz\ avarus, Con-

cupifeentia eius in proverbium abiit. Eft apud Haririum locus conf. XLIXj

ubi fenex pater Abu - Zaid filio fuo artem circulatorum,

et impoftorum

,

quam ipfe cum lucro exercuerat, commendat, eiusque praecepta tradit, his

inter alia multa verbis:

jyA

”Prodi, mi fili, cum

technis Cofairi [vid. Pocockii Spec. Hift. Arab, 346 ult.] cum aftutia Amrui

[fil ii Afii ,de quo vid. ad ann. 3j7 ct alibi]

,cum fubtilitate Schabici [obiit ann.

105] ,cum patientia Ahnafi [vid. ad ann. 6y}, cum fagacitate Eiafi [vid. ad

ann. 122], cum fcurrilitate Abu-T^avafi [v. ad ann. 195], cum cupiditate [avi-

ditate, importunitate] Afchabi [quem hic habemus], cum praefente ad quos-

cunque cafus animo Abu-l-Ainai [vid. ad ann. 282], et verfipellitate Abu-

Barakefchi.” Meidanius.ad proverbium concupifeentior

qnam Afchah, haec habet: ”Erat ille vir, ait, Medinenfis, Afchab Tamma,

feu concupifeens dictus, filius Gobairi, libertus (aut cliens) Abdallae filii Zo-

bairi,

praenomine Abu-l-Ola dictus. Interrogabat ipfum aliquando Salem

filius Abdallae (J.c \.^o quaenam haberet concupifeentiae fuae

fpeci-

ADNOTATIONES HISTORICAE. 633

(pecimina? Refpondebat: vJ v-lajj V>^

sJlxj {J.K {jf Nunquam vidi duos

clandeftinos fermones inter fefe caedere,

quin crederem mortuum partem

opum fuarum mihi teftamento legafle; 2S^+^=5 qj

V_A.;Ci ^aIuu lOJbf Vt neque confpexi unquam aliquem,qui manum

in manicam fuam infereret, quin crederem, eum inde aliquid depromere,

quod mihi dare velit;

’&_A_JL\+3la

^3f v_jaX*J (jf fponfam deduci per plateam,

quin fcopis everrerem domum meam , fperans fore ut illa per errorem ad me

deduceretur, ^A£=»f VCXc

a».jf jvXc (^X:^ Videbat aliquando aliquem mandendo maxillas

motitare. Hunc perfequebatur Afchab ultra milliare, donec tandem agnofce-

ret [non delicatum cibum, fed] relinam eum manducare.” Haec Meidanius.

(33) 3 ^- Hunc locum ita intelligo, Manfurum muros et foflas

de privato fuo peculio fecifle, pecuniamque omnem eo impenfam aerario pu-

blico,^3X3^ Bait-al-Mal dono dedifle , unde alias depromi folebant im-

penfae in commune urbium commodum faciendae,

(34) Pag’ 31. Hunc locum, ut verum fatear, non recte intelligo.

Quorfum enim pecuniam diftribuere,qui poterat civibus certam fummam

numorum imperare, quot autem eflent cives, e tabulis publicis cognofcere

debebat. Sed ignoramus, qualis conftitutio fifci fub illis principibus fuerit.

Neque magis intelligo Raudum, qui ait Manfurum appellatum fuifle Dava-

niki, Danicarium, exactorem rou rou oboli.

&ac3l5 vjtjfo ”quia ab uno

quoque exegerit Danec argenteum;quod aes impenfum fuerit in foflam [vel

vallum] Cufae.” Non enim haec grandis et intolerabilis eft exactio,

ut

propterea principi debuerit- invidiofum nomen imponi; nili forte illi nihil

omnino dare confueverint, Aliam rationem huius appellationis et paullo pro-

babiliorem dat Nuvairius. ”Manfur, ait, a fordibus et indigna parlimonia

innotuit,ut Abu-d-Davanik appellaretur. Quod nomen inde habet. Quum

conderet Bagdadum,quaeftorem et fcribam [qualem appellant Mabafcherum]

Tom. II. L 1 1

1

ipfe

634 ADNOTATIONES HISTORICAE.

ipfe agebat ,et computum inibat cum operis

, appendebatque ipfis numos

;

uni detrahebat Danec [feu obulum] de diurna mercede,quod per meridieiti

ab opere decefferit et dormiverit;

alteri,quod non fatis matutine ad opus

veniiret;

tertio,quod ante diei finem fuiffet feriatus. Semper habebat caus-

fam in promtu, quare huic vel illi obolum unum aut duos decuiTaret, ut vix

fuerit unus inter operas , cui mercedem dederit integram. Excufabat hoc di-

cens: Putant homines me avarum efle. Non fum. Verum vidi homines

mancipia numorum efic. Volo igitur efficere, ut delinant efle pecuniae fer-

vi,

fed difcant mea efle mancipia.” Haec ille. Egregia profecto techna

politica,quae depauperandos principem et cives fimul recta via tendit , fed

et hodie in oriente viget. ”On meprife trop les ouvriers, ait Bernier Itin.

II. pag. 32. 011 les maltraitc,on veut avoir tout a trop bon marche. Si

quelquc Omerah ou Manfebdar veut faire fame quelque chofe a un ouvrier,

il 1’envoyera querir , le fera travailler a demi par force,

et puis le payera,

comme bon lui femblei-a. Bien heureux fera-t-il au bout du conte, fi on ne

lui fait point donner du Korrah [fcuticamj ” cet. Facetmn eft quod addit in-

ter alia huius generis idem Nuvairius. ”Venerant, ait, in curiam Manfuri

multi poetae,carmina in eius laudes recitaturi

;fed diu exfpectabant ,

neque

admittebantur,

et confumebant fuum viaticum. Tandem fignificabat ipfi hac

de re,qui eius tum erat Hageb [feu Camerarius] Rabi

,filius lunafi. Ad-

monitus imperabat Manfur camerario ,ut fuo nomine falutem poetis diceret,

et fignificaret, neminem panegyriftam admittendum fore, quisquis carmini

fuo fimile a leone , aut a ferpente, aut a monte

,aut a mari intexuerit. Nam

leo, aiebat, eft canis inter feras. [Canis apud Muhamniedanos viliffimum

animal eft.] Serpens eft befHola reptilis, humilis, terram vorans. Mons

eft maffa faxea , folida, furda [non refonans]. Mare eft mera humiditas.

[Ego vero, aiebat Manfur, nolo me rebus tam parum mihi honorificis com-

pariuri.] Quisquis autem in carmine fuo nihil horum habuerit, ille ad acroa-

lin admittetur. Poetae id audientes [et intelligentes fibi fuos locos communes

periiflc] abibant protinus ex aula omnes praeter unum Ibrahimum filium Ha-

ramae. Ille fibi confcius memoratorum nihil inefle carmini fuo, audebat illud

principi recitare. Cum perveniflet ad illud diftichon:

jJ

ADNOTATIONES HISTORICAE. 635

>{. ^^=>\.'S’ j.C'x3fr!^

(__pi.^3f '^A./of (^vx3f

”Radiantes eius [Manfurij oculorum iactus ab utraque folii parte emifia pro-

”dunt poenam aut beneficium.

”Ita fit, ut mater eius, quem protegis [o Manfur] ,ab exitio fecura fit, ma-

^‘ter autem eius, cui minaris orbitatem [dicendo

”defideret te mater tua] fit protinus orba fuo filio.”

Manfur levabat velum [pone quod hactenus audiverat, vid. Wilhelm. Tyrius

XIX. ig.] iam porro dementior, et attentior audiebatj

et finita recitatione

iubebax poetae decies mille drachmas folvi: Sed fimul, o Ibrahim ,aiebat,

ne perdas hos numos fpe et cupiditate alios altera vice a nobis impetrandi ,

nam non omni tempore ad nos admitteris.” Conf. Elmacinus p. 104. apud

quem pro Ibn-Harima legendum Ibn-Harama , et lau-

datus eius verficulus fic legendus et accipiendus ;

c 2kA<a.A+j> tJiXck. ^^0/^ e\’i

”Confequitur vir fortis celfitudinem ,etiamfi pallium eius tenue et tritum

”fit, et finus camifii eius refartus.”

(35) Videntur Holvanae nobiles cafeos confccifle; adeo-

que fertilia pafcua et excellentes greges-habuilfe. Sed ea de re mihi nondum

fatis conftat. Id novi, regionem illam nucibus abundare;quod ex Abd-er-Rah-

mani filii Nafri Oneirocritico confiat, cuius locus huc pertinens apud Vattierum

pag. 12. fic legitur: ”Si quelqu’un a fonge d’un arbre, et que cet arbre foit

”un palmier, Thomme, qu’il marque, efi un Arabe, parce que les palmiers

"croiflcnt au pays des Arabes; fi c’efi un noyer, ii marque un homme de

”la Gogeme.” Ita effert ille more fuo quod nos Agam (Irak al-Agam) A^a//,

Azamii. Rauchwollf quoque p. 583 inter ea, quae ex Mefopotamia per Tigri-

dem Bagdadum deportantur et fic porro in Indiam mittuntur, nuces nominat.

(35) Pag- 33. Vid. d’Herbelot pag. 153 ed. Parif. ubi pofirema non

fatis recte reddita e Raudo,qui ait

:

”Efi Auza tribus Homeiritica ,aut fecundum alios pagus in Syria.”

Male idem pag. py6 exhibet Aurai, pro Aiizai.

Llll a (37) Pag.

636 AD NOTATIONES HISTORICAE.

(37) 35 ' Dedecus alias efl: apud orientales, nudo capite con-

fpici; verum in follemni illa humiliatione, quam deo teftantur, qui facrum

iter Meccanum obeunt, ut veftibus paene omnibus fpoliati incedunt

,ita quo-

que caput nudum habere folent.

(38) Pag. 41. Mejhin, Fakir, Dervifeh, idem fere notant, mona-

chum mendicum. Priores duae voces funt Arabicae; poftrema Perficana fit

an Turcica, viderint qui eas linguas melius callent. Principum virorum mi-

noribus natu filiis turpe non eft, non magis quam apud nos Europaeos, fa-

crum ordinem amplecti; differunt modo in eo, quod noftrates votum licet

paupertatis fecerint, laute fub pallio vivant, Muhammedani autem fint, quod

profitentur, mendici.

(39) Pag. 41. Takafitis adferibebantur Zeiaditae, quia in familia

celebris illius Hareri, filii Caldae, nati fuerant. Sed hoc mirari fubit hic

loci, quod Tacafirae Arabibus opponuntur, tanquam fi Arabes perinde non

ellent. Scio quidem interdum Arabes et Coraifchitas diflingui ,ut in illo

Nuvairii:

”Famofi a

”fallu funt inter Coraifchitas quidem Ommiadae et Machzumidae; inter Ara-

”bes vero gens Gafari, filii Kelabi, et Banu-Zorara, filii Adas.” Facile ta-

men apparet inter ./trabes hic loci idem effe atque

inter ceteros autem Arabes non Coraifchitas. Id vero noftro loco nequit ap-

plicari. Poffet alia quoque ratio explicandae dictionis Nuveirianae iniri,

Coraifchitas nempe ideo Arabibus opponi,quia congregati in una ci-

vitate Mecca habitabant Arabes autem , vel Arbes,proprie effe illos

,qui

mixtim, et, ut contigit in campis, fub dio et tentoriis vivunt; unde

ipfis nomen. Sufpicor itaque vitium irrepfiffe in codicem noftrum, voces-

que et Arabum plane delendas effe. Nifi forte Tacafirae, quod loctanidac

cflent, ab Arabibus Ifmaelitis ut haeretici contemti et paene non pro Arabi-

bus habiti fuerint.

(40) Pag.

i.

ADNOTx\TIONES HISTORICAE. 637

nis

(40)

Pa{T. 41. Vid. d’Herbelot pag. 284-. Parif. ubi quae lati-

lirteris exhibet Arabica fuis ira rcribuntur l—g._A.O

J(41) Pag. 41. De hoc Mafudio vid. d’Herbelot pag. 5*53. et adnor.

noftrae ad T. I. Abulfedae pag. iig. Diverlus autem hic eft ab illo celebre

ct nobis quoque noto hiftorico,quem miror qui Nofter omiferit ad annum

346 ipfi fatalem.

(42) Pag. 41. De Chalilo Bafrenli vid. d’Herbelot pag. 79 ct 988-

item pag. 974, voce Ketab al atn Jil logat

,

ubi male dicitur anno 75 obiiflc.

Poeta quoque fuit: cuius carminum fpecimina affert Rihan.

(43) Pag. 43. Sojian Taurita. Vid. d’Herbelot pag. 1024. Taiiri-

ta dicitur a quodam fuorum maiorum. Hic fuit auctor fectac unius de fex

illis orthodoxis,quae funt Hanafitarum ,

Schafeitarum,Malckitarum, Han-

belitarum,Tauritarum et Taheritarum. Vulgo quatuor tantum numerun-

tur: temere. Alia de ipfo narrat Ibn-Cotaiba; ut, quod decefferit apud

Bafram ,ktens

,et iram principis fugiens

;fcd non addit

,quam ob rem.

Item, quod curaverit libros fuos poft obitum igne deleri.

(44) Pag. 43. De Adhamida multum ab his difcrepantia, et de or-

dine religiofo, qui ab eo nomen habet Adhamidarum, vid. Ricautum in hi-

ftoria Imper. Ottom. libr. II. toto capite 18. Conf Herbelot tit. Adhem.

Verfus,

quos exhibet d’Herbelot,

perelegantes , Arabice ex Raudo iuvat

apponere

,

( ^ \.AAJ0 eJt^+Aj \.j\.A3o

3}. ixXif Ji\ 0.^*5

(45) Pag. 45. Theophanes pag. 378 anno Leonis Chazari primo

rev K(icia-(^uKy] ‘nccrcc fonfActvias rei. Corruptum illud no-

men A/3«(t/?»A'/7quid ft nefeio. Forte K^ets I3iv AA/. Sed nullum huius

nominis celebrat illorum temporum hiftoria,quae praeterea fuadet A^ovv Pcc-

reponere.

(4A) Pag. 45. Zendiki aut funt iidem cum fupra memoratis aut

fiint tales, quales Teixeira Itiner, pag. 141. et della Valle II. 9. pag. 34.

Llll 3 dicunt

638 ADNOTATIONES HISTORICAE.

dicunt Anae perquam frequentes efle. Quare autem idem IV. 23. pag. 131.

Tarik Zenadeka interpretatur de weg der Gierigartf , viam

avidorum, non aflequor. Forte vox Zendik in Perfica lingua idem notat,

quod Arabica cXJ-a? cupidus, requirens, Jhidiofus. In Arabica lingua notaV f

'

eft dictio via (hoc eft fecta) quaerentium

,

deum fcil.

et veritatem.

(47) Pag. 45. Hunc Mocanna alii faciunt Hakemum fil. Atae, alii

Hakcmum fil. Hefchami. Vid. Teixeira pag. 231. 232. d’Herbelot p. 217.

412. 530. 589- Immifliim ipfi ducem appellat Teixeira Moncaeb [hoc eft

Mofaiieb , d’Herbelot Abu-Said. Vtrumque confidere et unus homo

idemque poteft efle. Ceterum haec multo aliter Teixeira narrat, quam No-

der. — Ex Herbeloti notitia p. 589* intellecta fluxerunt illa inepta

in Catalogo Bibi. Reg. Parif. pag. 339. orientali auctori imputata, fed quae

ab homine orientale profecta non fuifle certus fum, nempe haec: "Illius,

"[Hadii] temporibus Abdalla Maenae filius, impiorum primipilus, qui li-

"brum Katile va Damna e Graeca lingua in Arabicam fumma elegant;a conver-

"terat, compluribus fibi afliimtis fociis, alium Alcoranum publicare in animo

"habebat. Hunc,

ut et aflcclas omnes,

interfici iufllt Chalifa." Commifeuit

duo diverfos homines, Hakemum, vel Ataum, Mocannaum, et Abdallam,

filium Mocannai, non idius

,fed alterius

,probe ab Herbeloto didinctos.

Conf. idem Catal. p. 351. b. ubi Elmukaka nominatur.

(48) Pcig’ 47* Praedigias, quibus hoc perfecit Mocanna, tradit Te-

brizius ad Abulolam:

^aX+51

^4.X5f jXkj

"Effodi curaverat Mocanna puteum in loco quodam Chorafanae ultra Oxum

,

cui loco nomen ed Kenafch,effuderatque in eum multum mercurium

;qui

fupernatans aquae cum fplendorem fuum verfus coelum repercuteret, facie-

bat fpeciem lunae. Et hoc artificio continuabat ille latis diu permultos ho-

minum feducere, quibus perfuadebat, fe poflTe lunam oriri facere." Nota-

bile

ADNOTATIONES HISTORICAE. 639

bile in hoc loco, quod Tranfoxanam Chorafanae nomine comprehendit; quod

interdum fit. Sed illud non capio, qui Mercurius aquae innatare queat. For-

te non Vecte mentem auctoris percepi.

(49) Pcig. 47. Haec non fatis intelligo , nifi ad pracftigias illas tan-

tum reftringas, non autem ad lunam. Nam luna certe vera eodem tempore

poteft in locis confpici, quae plus quam itinere duorum menfium, fi pedibus

iter facis, remota funt. Sed forte dicit Nofter, illam obiectam fallacem lu-

nae fpeciem potuifle ad tantum fpatium confpici. Herbelotus pag. 412. haec

exhibet hoc modo : ”11 fit fortir toutes les nuits du fond d’un puits ua corps

”lumineux fcmblable la lunc qui portoit fa lumierc jusqu’a la diftance dc

”plufieurs milies.”

(50) Pag‘ 47. Notum eft,Arabes id

,quod a formae praeftantia

laudare volunt , lunae comparari. Praeterea frigidum,quod adeo placet

Abulfedae ,acumen ineft vocibus ^A.X+3f Mocanna

,

et Moammam.

(51) Pag, 47. Potuit quidem hic Mocanna ob foedam formam vul-

tum operire. Sed alias folent primae dignitatis in oriente viri vultu velato

prodire et confpici. Apponam infignem locum Rihani,qui rem veftiariam

orientalem,perobfcuram adhuc , nonnihil illuftrabit. (j\.£=3

^ ^

^^<3

2J.-jC4.3 f —Sko 25.v.fp u-xAAaJ cJj3f

V—c

^XAjii3^ c |^-AA/^4.3f (^fcjgMAj (j.+A3f (^jA^3f

cjXc pVAX3f^ j*.^3f ^Xc pXxX3^ e ^2:^X3 \.k>c 2^e^3^ ^^^f^3f ^Xc

^^XAA*3f ^f ^ pXaX3 { (_A.aaaA3 ^a^a^3^ ”Solebat Salama

du-Faiefch [regulus in Arabia felice] fingulis annis femel fe fuo populo mon-

ftrare, fed et tunc in Letam et in Kenao. [Explicabitur ftatim quid utrum-

que Iit.] Ait Amru filius Bahri Laitita: Kena eft infigne praecipuorum vi-

rorum. Luculentum argumentum eft, quod apoftolus Dei confpectus nun-

quam fuerit nifi cum Kenao. Leguntur in Traditionibus, [tantum fuiffe ful-

gorem

640 ADNOTATIONES HISTORICAE.

gorem lucis propheticae,quae ex eius capite emanaret] ut ea pars vellis eius,

quae caput eius [verticem et frontem] attingeret, elTet ut corium rubrum

oleo nitens. Ita quoque illi duo celebres lemancnfes,Mocanna Kendita ,

et

Vadah el-Iemen [feu Lampas Arabiae felicis] numquam confpiciebantur in

conventibus populorum [nundinis, publicis iudiciis cet.] nili Mocannai, vel

Kenao velati. Eli autem Kena tegmen capitis [verticis et frontis] et vultus

[oculorum, oris et menti] fimul , viris in ufu. Letam autem elt velamen

oris tantum. Lefam ell velamen narium [limul et oris]. Quando autem

Letam [forte Lefam] tam alte et tam arcte adducitur, ut oculis non relinquat

nili angullam ad transfpiciendum rimam, ex quo oculi poflint cerni, id ap-

pellatur l^afvafa.'' Hactenus Rihan. Conf. ad ann. 448.

(52) Pag. 47. Inde quoque dicitur Borcai, rica, feu operi-

mento tale,quod totam faciem tegat

,folis oculis per parvas rimas profpectum

relinquens,quali mulieres in oriente utuntur.

(53) 47' Dillinctius de his Theophanes pag. 3^8— 384 cum

quo conferri meretur Elmacinus pag. 106.

(54) Pag. 51. Huc pertinet ille huius Bafchari verfus, quem inter

multa alia eiusdem carminum fpecimina laudat Ibn-Nabata ad Ibn-Zaiduni Ri-

falet, ubi multa de ipllus opinionibus et fatis narrat, e quibus patet, hunc

virum philofophum fuilTe, fed quod vulgi et Muhammedanifmi errores et

fuperllitiones non approbaret, exofum et peremtum (flagellis) et poli fuppli-

cium ab iplls tyrannis fuis delideratum, quos, quum deprehenderent talem

virum non fuilTe, qualem ex inimicorum perfualione crediderant, fuae felli-

nationis in puniendo poenituit. Verfus quem dixi, ell ille:

<J'VaM JnVa3^ J\\.a5^

”Terra ell opaca [neque ipfa lucens,neque res alias illullrans]

, ignis au-

”tem lucidus [ipfe , aliasque res luce implens] ideoque religiofe cul-

"tus fuit ex quo fuit.”

Ex hoc verfu Magifmi voluerunt eum arguere iplius holles. At ego quidem

nil video in hoc verfu quod aut cum rei veritate aut cum hilloria pugner,

rt a quovis, feu Muhammedano, feu Chrilliano dici falva confeientia nequeat.

Videtur

ADNOTATIONES HISTORICAE. 641

Videtur autem de eorum genere fuifle, qui de creatore fuo queruntur, quod

hominem perfectiorem non fecerit, quam fecit. ”Narrat Ibn-Challad [fic ait

idem Ibn-Nabata], ”fe aliquando in familiare fermone Bafcharo improbitatem

”fuae haerefeos et propenfionem ad infidelitatem exprobrafie. Sed

”Bafcharum fibi refpondifie : Ego non credo,

nifi quod aut ipfe ego fenfibus

”meis perceperim, aut alius perceperit. Tracto diu multumque argumento

”difputationis noftrae,tandem, O Abu -Mochallcd , aiebat me alloquens,

*ut dicam quod fentio de tota re, puto creatorem nobis iniuriam fccifie, ut

”aiunt quidam

”et propterea hoc triftichon addo:

( Jljf j%Xi c j^Xi

aj: XA.=EixX3f "Xf \.<j ^kc c^+X^

”Creatus fum aliter quam optaflem; et, fi mihi data fuiflet optio in crea-

”tione mea me fingendi fecundum meam ideam, fane perfectum me

”feciflem.

”Volo aliquid, et non impetro. Contingit mihi e contrario, quod nolo.

”Negatum et abfeonditum mihi efl: hoc, confequi abfeonditum [ro

”intelligere ea, quae deus fibi refervavit].

”Arceor a cognitione mei ipfius ,et cognitio mei arcetur a me ,

et reliquum

”mihi factum nihil efl quam admiratio [haec et fimilia eorumque

"caufiam admirari, fed non intelligcre].”

(55) Pa^. 51. lin. 22. Mafendana. Inconfiantes fibi funt librarii et

auctores orientales in hoc nomine. Plerumque (jfcAAA*.X.c feribunt. Ita No-

fter hic loci, et Geographiis Nubienfis p. 248- lin. 13. Contra Ibn-Cotaiba

habet Mafabadan. Eandemque veram orthographiam elTe tradit

Abulfedi in Geographia, litteras fingulas adnumerans, licet in eodem articu-

lo modo Mafendan modo Mafabadan habeat. Pofterius videtur in Elmacini

Erpeniano codice fuifle, e quo pag. 107. Mafeidan exhibuerunt.

Sunt autem amborum quos modo laudavimus auctorum verba quae fequuntur:

quidem Ibn-Cotaibae : -amX/V {^'O 0^1 i-eJ JU-. cA'0et

2'o?n. II. Mminm

642 ADNOTATIONES HISTORICAE.

&a*>wp^_izsn4.3( ”obiit Mahdi in Alrod ,

oppido

quodam Mafabadanae, menfe primo anni 169 .” Abulfedae vero

:

0./O ”Siravan cft Cura [hoc eft, nomus, prac-

fcctui'a] Malabadanae [cuius capitalis eft Maiabadana] in regione montana”

pA+3f (jfeX^v.V/0 —^VaS^ < (jy jA+se\5f ^tAia

V/C V.-aA_ SI JS <_^‘ASC31

JL':^ — c i.jCfC JW- ^a3 '^a3(-\/0

C (flc) (jIcAAm/V/O T5j^^=> Ama3f '^^xCx4-^\ 3c ^At^3l.a ^ (jIcAaA^ c_-^A:> ^5f iS

v^V/0 ^A«\.Ajt3f ^^cA^+.3f V.q.a^amj> (fic) j^IovamuVa^

r 0!\aA4.3 j.a5 (^Jv^3f ^a3 cA+S1>0 C\Jt3

”Ait Abu-Ahmed lacob el-Cateb [feu Secretarius] Siravanam alio nomine quo-

que Mabibadanam appellari;

efle urbem antiquam, inter montes et prae-

ruptos hiantesque fcopulos; qua in re ftmilis fit Meccae. — Auctor Mofch-

tareki ait, Siravanam efle Curam [vel nomum] in regione montana, eandem

cum Cura Mafendanac;

alios tamen duos diverfos nomos et unum alteri ap-

pofitum facere: alios opinari, Siravanam e(Te oppidum in regione montana.

.— Ibn-Chalican ait, Mafcndanam incoluiflfe Mahdium Abbafidam [id addit

difcriminis cauflFa ;fiunt enim Mahdii quoque Alidae et Fatcmidae] ibiquc

obiiflTe et fiepultum fuiflTc, et hinc intelligendum eflfe illud Marvani, filii Abu-

Hafike

:

Sepulcrum, poft illud Muhammedis, veri prophetae, maxime venerabile

eft ficpulcrum in Mafiabadana.”

Hactenus Abulteda.

(56)Pcig. 55. Adhuc alium nominat Ibn-Cotaiba

,cuius haec fiunt

verba: iSl^o i^-o &aju\+3\.^ ^a3 "occifius fuit in

Vag ^'^'1 legendum elfie pro corrupto patet ex fiequentibus, et de-

lendum

ADNOTATIONES HISTORICAE. ^43

lendum &ajcA+3\.j] ad unam parafangam a Mecca, procurantibus eius cae-

dem Muhammede filio Soleimani, et Mufa filio Ifae, et Abbafo filio Mu-

hammedis.”

(57) Pag. 55. Dies Tarvia h. e. dies vijionis, ut plerique interpre-

tes exponunt. Rationem appellationis reddit Baidavius ad ifta verba verf. loi.

Surae 3^. ^jf p\.A+3f qj ”mi fili, video in fomno

quod te mactem; [aut intclligo ex infomnio, quod te mactare debeam].”

».X3f (jf ^-3 ^b\.3 (jf '^;^j.x3f ^\.a3

V+Xi ( (jV_l2.Aiiix3f ^^-0 5.X31 ^J./C pf c (^C-A-af

j.\AX3f ^Xa.<7

pS' t ^X3^ ^/c ( ^3a ^aa\/c3

Ka^yX3Va ^aXa31 c (^^3ij ^3 '^A3\.A3f

^.snA3f^ 'S^SjC^ ”Fertur Abraham ea nocte quae diem Tarvia praecedit,

raa, vidifle dicentem fibi: deus tibi imperat filium tuum mactare. Al-

tero mane dubitabat efletne illa vifio a deo an a diabolo. Sed proxima nocte

rurfus videbat eandem vifionem. Ergo cognovit ex eo,divinam

vifionem fuifle. Tertia nocte rurfus videbat eandem vifionem. Inde decer-

nebat filio fuo »^_2Eij nahrah iugulationem. Hinc dicti funt tres illi dies

dies Tarvia [vifionis],Arafa [cognitionis], et Nahri [iugulationis].” Do-

ctius et rectius Etymologiam exponit Gorairi Scholialtes his verbis: 1^.33

^^^\.A:s^3f J>.X3f ”dictus eft dies ille dies rigationis,

quia folebant eo die aquam ex valle Mena in collem Arafa traducere,qua fe

fuasque beftias rigarent donec Abdalla [filius Zobairi] cifternas conderet.”

Diebus autem reliquis nono et decimo non licebat in vallem iftam aquatum

ire, quia facris vacabant. Hinc profpiciendum de aqua erat octavo die, quum

ceremoniae nondum coeptae elTent.

(^yb.) Pag. Meidanius quidem Vag et Taief unum idemque fa-

cit, fed procul dubio fallitur. En verba eius cap. 29. <_iAla3f

( (A,3\.2i-^ C-^aXS' (jVS^ Forte legendum: 0*-Ala3f

Mmmm 2 (58) Pag>

ADNOTATIONES HISTORICAE.€44

(58) 5S‘ Obfequhm deo fpondent ; dice:ites erga deum

Labbeic, Labbeh, uti dicunt, qui fe adefle ad audiendum

mandata et ad exfequendum paratos fignificant. Formula eft quacum inci-

piunt facros ritus Meccanos , ut conflat ex Flaririo Conf. XXXVIL

v^^A/cf 'Numquam vota

fecit, quin Arnen finitis adiunxerim; nunquam de fe quidquam iactavit, quin

ipfi fidem adhibuerim; nunquam dixit Labbeic [velut facros ritus fufcipiens]

quin ego quoque [ad illius exemplum] Naziraeatum fufceperim.”

(59) 57 - fepulcro Edrifi et veneratione, qua ipfum Afri

profequuntur ,vid. Leo Afric. III. 60. tit. Giialitis.

(<5o) Pag. 57. ”Ancillam reliquit gravidam, quae ex Gothis ad illo-

rum fidem illecta fuerat.” Verba funt Leonis Africani III. 23. pag. 184? tibi

totam hanc hifloriam fic narrat, ut non contemnenda quaedam cum multis

nugis more fuo mifceat.

(61) Pag. 57. ”Hic efl ille, ait Ibn-Cotaiba, qui ^51

\.4.§aXc evafit in Andalufiam et Barbariam, et utramque fub-

egit.” Fallitur. Andalufiam enim non intrarunt Edrifidae; nifi forte ab

Ommiadis adverfus Chalifas,fuos affines , aut ab aliis Mauris Hifpaniae re-

gulis in auxilium vocarentur. Neque mirum orientales Muhammedanos re-

motorum occidentalium res ignoraffe.

(62) Pag. 59. Hunc Rabium deflgnari puto a Theophane pag. 3845

ubi Bcvvcvcrov appellat. Nempe aut fefellit ipfum (vel, quod idem efl, au-

ctorem eius, qui primus ab Arabibus accepit] oculus, ut videretur fibi in co-

dice fuo Punus habere, quum revera Iimus haberet, aut

omnino pravum habebat coram fe codicem, in quo Punus exaratum erat.

Solent autem Graeci in Arabum nominibus faepe patris nomen pro filii nomi-

ne ponere. Ita fupra habuimus, Saidiim, pro filio Saidi cet. Ita quoque

hic Iiinafum vel lanufum videtur Theophanes pro filio lunafi pofuiffe. Lo-

cus autem hic efl : £^ef)(^srou Aot^oov vios — ectis 'x,^va-D7So?\£oos,

y.txroC'

AiTSMV rov Bcvvcva-ov tsoKio^y.siv rrjv J^ciy.oo?\.eiixv y.oii (pvKoiTTsiv r« vcaroi avlou.

ccTie^etKs y.<xi rov Bovqvi%s sis Krioiv fAsTco rqiuy.ovrcc cet. At

quis

AD NOTATIONES HISTORICAE. 645

quis ille Procul dubio paululum deformatu? a librario locus cft,

fcribcndumque sis h.s'ioiv. Defignat nempe lahiam filium Chaledi

,

fi i ii Barmaki.

(63) Pcig- 6 l. Condere inftituebat hoc anno Abd-er-Rahman fimum

Cortobae; filius enim Hefcham demum opus perfecit. Vid. hift. revel. Hi-

fpan. T. ill. pag. 68 et 72. Valaeus ad ann. 787 ”Hoc anno, ait, nempe

Arabun\i69, Abderamenis iufiu et expenfis coepta efl aedificari Mefquita Cor-

dubenfis opere adeo fuperbo, ut omnes Saracenorum Mcfquitas facile fupera-

ret. Quod opus hodie quoque vifitur Cordubae , confecratum in eccclefiam

cathedralcm , et amplitudine et columnarum multitudine admirandum. Eo-

dem anno mortuus eft Abderramen —” Conf. d’Herbelot p. 273. b. et 553. a.

ubi mirum in modum homines et tempora mifcet, dicens, Manfurum, re-

gem et Chalifam Andalufiac Ommiadem (quem ego quidem non novi) condi-

diffe ”la grande Mofquee de Cordube, qui fut appellee Cobbat ol Melie, c. a.

le dome royal , avee un College magnifique,dans le quel Ebn Haligian

, au-

teur du livre intitule,Bahar al Mohith ,

enfeignoit l’an yio.” Procul dubio

per illum Manfurum intelligit Manfur al-Hageb, de quo vid. ad ann. 393,

et loco vocis Haligian reponenda eft Haiian. Vid. pag. lyi. b. 421. a.

923. a. et alibi.

(64) Pcig. 6 i‘ Alias non citius induere folent facram veftem, quam

ubi una alterave diaeta a territorio Meccano abfunt.

(^5) Vehementer ab his diferepant, quae in Catalogo Bibi.

Reg. Parifinae pag. 340 leguntur,procul dubio male intellecta et male red-

dita. ”Anno 176, ait quisquis id fcripfit, adverfus Dilemitas profectus [Ha-

run Rafchid] quos imperio adiungere volebat infidiisque exceptus poft aliquot

inenfium captivitatem liberatus eft.

(66) Pag- 65. Rara mentio molarum aquariarum apud Arabes:

ple-

i-umque non memorant nifi manuarias, vid. de la Rocque p. i‘jg. della Valle

VI. 27. p. 121. et alii. At habent tamen etiam aquarias, ut patet ex modo

laudato de la Rocque pag. 192. ”C’eft d’abord, ait, de moudre le bled avee

un petit moulin, quils ont dans leurs huttes, et dont iis fe fervent lorsquils

Mmmm 3 font

646 ADNOTATIONES HISTORICAE.

font dans des endroits, 011 il n’y a pas de moulln a eau. Car pour des mou-

lins a veut, il n’y en a pas en ce pais la.”

(67) Pag- 6‘j. Du-Ksbah ^iA.Aof ait Ibn-Doraid in Etymologi-

co, ^erat aliquis Cail [feu rex Arabiae felicis] de Cailis Homairitaruin;

et

ad ipfum referuntur [ut ad auctorem] fcuticae [vel

lora] Esbahica [celebre nomen; fed qualia fuerint et cui ufui, non novi.]

”fuitque pa-

ter familiae cuiusdam Homeiriticae, ad quam refertur Malee filius Anafi.”

(68) P<^g- 69. Aliam huius fupplicii cauflam allegat Ibn-Nabata.

Scilicet, quod Malee, quum aliquando Hegagum el-Garb [feu occidentalem]

interrogalTet de ilo Abd-er-Rahmano filio Moaviae , Ommiadae,qui fuae gen-

tis primus in Andalullam venit eamque fubegit, et de ipfius moribus; et Ha-

gag ipfi refpondiffet, fuiOe principem admodum fobrium, modeftum et reli-

giofum, qui panem hordeaceum comederet, et lana fe veftiret, et omnibus

nervis adverfus Chriflianos pugnaret;quod inquam ad haec Malee rcfponde-

rit: O utinam ornafiet deus noftrum Haram [lares patrios, feptum noflrum]

fimile viro ! Hunc fermonem ad Abbafidas quidem perlatum maximas eorum

inimicitias ipfi concitaffe et foedum ifiud fupplicium,— verum Abd-er-Rah-

manuni vehementer eo laetatum fuifie, fuosque Andalufenos ad fectam Ma-

leki adegific, eamque in fuum regnum introduxifie,

et fic factum elfe, ut

Magrebini feu occidentales in univerfum fint Malekitae. Haec ille. Per

multum valet in hifloria Muhammedana, pariter atque in nofira, noffe, cu-

ius fcctae fit haec vel illa natio , et qua occafione illam amplexa fuerit. Nam

faepe politicae rationes fubfunt.

(69) P<^g- 71* Memorabile efl:, quod de Malcco narrat Ibn-Cotaiba;

ipfum diu quidem officiis omnibus boni et religiofi Muflemi functum fuilfe;

veniffe ad preces ordinarias fingulis diebus, ad extraordinarias die Veneris,

ad exfequias mortuorum, invifitafle ad aegros, pro debitoribus folvendo im-

paribus folvifie,

praefedifle in templo ad docendas traditiones, et auditorum

frequentiae vacaffe;dein fenfim remififie de illo ftudio

;et primum quidem

omifilfe praelectiones in templo; dein concelebrationem funerum, attamen

privatim eos convenifie folatum ,ad quos defimcti fpectabant. Dein et hoc

et

ADNOTATIONES HISTORICAE. 647

et rcliqu-a omififfe,domi fuae fe contiiiuifle ,

et nunquam intcrfuiflc precibus

publicis [quod t-antum -apud illos flagitium reputatur, ut eum flagris caedant,

qui tribus continuis vicibus ter a precibus abfuerit, ut teflatur Addifon in

Marbana]. At nihilo tamen minus id ipfl, [ut homini raro et non vulgari]

fuilfe indultum;

et quum ea de re ab amicis admoneretur,caulTam feifeitan-

tibus, refpondiire (jjjVaM ”non omnis ho-

mo potefl: cauflas fuas exponere. Decimus, ut aiunt in proverbio, non no-

vit, ubi calceus undecimum premat.” Simile quid refert Plutarchus de Aemi-

lio Paulo, nili fallor, uxorem repudiante.

(70) Pag. 71. De huius viri avo, lazido fll. Rabiae fil. Mofregi,

et de perfecutionibus,quas ipli concitavit eius petulantia et mordacitas poe-

tica, fatis narravi ex Rihano ad ann.'44. Poflem nunc ex eodem de noRro

Ifmaele facetam hilloriolam narrare, nonnulla quoque momenta hiftorica fei-

tu non indigna comprehendentem. Sed ne lim nimius, contentus ero tam

.tum inde dilHchon hoc adduxilfe:

of^sn3f vJ ^”Hcus tu qui laudas homines

,quo donum impetres ! in manu dei efl:

”quod ab hominibus putas accipere.

”Ne praedica de liberale nimiaj

neque appella liberalem eum qui ava-

”rus elt.”

vid. ad ann. 242. in notitia Cadii lahiae ben Actami. Ceterum hoc unumadhuc obfervo de nomine huius gentis Ibn-Mofreg, vel Beni Mofreg, unde

venerit. Narrat nempe aliquem inter eorum maiores fuilTc, qui utrem inte-

grum lactis uno hauftu et uTivsv^i aliquando Afrag, evaciiarii. Hinc

eius pofteros Jilios evacuatoris appellatos fuifle. Conf. ad ann. 385 in notitia

Darcatanenjir

,

et Elmacinus pag. 65.

(71) Pag. 73. Vafaeus ad ann. 799. ”Zuleiman (ait) et Abdalia,

[Abdalla] patrui Halihatarn [Alhacam],quos diximus ab Ixcco [HalTchamo]

pulfos Hifpania , audita morte fratris cum exercitu hoftili ex Africa in Hi-

fpaniam tranlierunt ad invadendum imperium novi regis. Quo non fegniter

obviam

648 AD NOTATIONES HISTORICAE.

obviam eunte, alter illorum occifus cfl cum bona parte exercitus; alter in fu-

gam verfus, paullo poli ultro fc in fidem nepotis dedit, et magnis illius be-

neficiis ufus ell.”

(72) Pag- 73 - Non patruum , fed fratrem tum Hifpaniae impe-

rantis principis facit Abdallam hunc Rhegino in Chronico,

ubi ait eum

Aquas granum venilfe et auxilium Caroli Magni implorafle. Verba funt:

”Anno Dominicae incarnationis DCCXCVII — Carolus in Aquis pala-

tium reverfus efl:; ubi Abdellam Sarracenum, qui a fratre regno puUus in

Mauritania exulabat, ipfo femetipfum commendante fiifcepit.” et paullo pofl:

”De eodem loco Abdellam Sarracenum cum filio fuo Ludovico in Hifpaniarn

ire iufiit.”

r

(73) Pag. 73. Ad haec melius intelligenda, conf hifi. revolut. Hi-

fpan. Tom. III. pag. 69— 74, ubi Rhegino ”Anno, inquit, Dominicae in-

carnationis DCCXCVII Barcinona, civitas Hifpaniae,quae iam pridem a

Francis difcefierat, per Thathim, praefectum eius [nempe Barcinonae] Fran-

cis eft reddita. Nam ipfe ad palatium veniens eam civitatem cum femetipfo

regi [Carolo XI.] tradidit. Quale fit illud nomen arabicum Thathis ,non

novi. Forte Arthatis legi debet quod nomen Arabicis ell valde fre-

quens. Conf. idem Rhegino p. 34 ad a. Chr. goi.

(74) Paq. 73. Sibiiia. Legi quoque potcfl: Sibaujch ,vel Saibujeh.

Vid. d’Herbelot pag. 809. a. qui tamen non recte percepit auctorem fuum,

Raud-el-Achiar,

in iftis ”L’ouvragc de Grammaire — ell divife cn trois par-

”ties, a favoir en AlFas, Oful et Forou” — Arabica fic fonant

^”difi:ribuit capita [partes orationis inftituit]

,

undavit radices [conflituit regulas generales et capitales] ,et educit ramos [et

inde deduxit regulas fpeciales].”

(75) 73 - Cirammatica Sibuiae per excellentiam nude et fimpli-

citer liber dicitur. Ita apud Raudum loco modo allegato

et claris verbis alio loco (3-^

Hunc adferibam integrum, quo tota libri habeatur hiftoria. "Dicunt, ait,

fundum er fiamen quali libri Sibuiaeani fuifie Gameum [r»?v Y.cn^eXr/.-eiv] Abu-

Amrui

i

ADNOTATIONES HISTORICAE. ^49

Amrui Ifae, filii Ornari Tacafitaej quem librum Sibujeh tantummodo paullo

fufius deduxerit, et obforvationibus a praeceptore fuo Chalilo atque aliunde

acceptis referferit. Inde hoc opus attributum Sibuiae fuifle,

qui illud

in ordinem redegiflet, et Li6ri nomine vulgo nunc citari.” Eius u^bjat

quidam eundem librum cum Grammatica faciunt; Herbelotus autem p. 809.

b. diverfum. Ex Noftri loco ad ann. 385 clare patet,Abjat efie partem

Kitabi, fcilicet poetarum verfus, quos operi fuo grammaticus teftimoniorum

gratia intexuit.

(7 <5)Pag. 77, Memorabilis eft obfervatio Hagi Chalifac ad an. 18

1

jXm ”it Rafchid in Ro-

maniam, et expugnat arcem Saffaf ,

hoc eft Socud ” nt eft in codice

regio Dresdenfe, vel ut in codice bibliothecae urbanae Lipficnfis).

Italus in fuo interpretatione fic circumloquitur : ”nell’ Afia la citta Sujut folo

quatre giornate diftante da Coftantinopoli.” Verum d’Herbelot p. 199. b.

433. b. et 732. a. ”le fort chateau Saffaf dans la Natolie, appelle aujourd-

hui Belegiek par les Tures.”

(77) Pag. gg. De hoc Abdalla Mobareki filio, perhibet Raud,

quod fimul Alem (theologiae peritus) Fakihus (ICtus) Adib (litterator) Zahed

(eremita, aut abftemius) Schaer (poeta) et Fafih (orator) fuerit et multa feri-

plerit. Vid. d’Herbelot p. 7. a. 452. a. et 588- ubi ex Abdalla filio Mo-

bareki et Mobareko Mcruzi, uno eodemque homine duos diverfos facit.

(78) Pag. 77. Ibn-Chaitama memoratur a Gagniero in notis ad Vi-

tam Muhammedis Abulfed. pag. 44. inter illos duodecim Nnkibos vel capita-

fteos. Hic eft procul dubio ille Scad bm Hathim, quem Herbelotus laudat

ex Mirchondo pag. 728? fsd ita, ut parum verfatus in rebus citerioris orien-

tis auctor ille facile deprehendatur,quod et ex aliis indiciis mihi conftitit.

Legit nempe doctifiimus Gallus j^A_A_;2b Hatim pro vera lectione ’^_4.-A_A_i.

Chaitama. >

(79) Pag.yg. Carnificem huic Mufae immififfe dicitur Rafchid. Vid.

Elmacinus p. 115. Sed Herbelotus p. 651. a. eum veneno fublatum feribit.

(80) Pag. 79. Martyreum Mufae Catemi deferibit della Valle II. 9.

p. 37. cuius verba iuvat adferibere. ”Wy quamen aen een Dorp, ait. Imam

To?«. II, N n n n Mufa

ADNOTATIONES HISTORICAE.650

Mufa genoemt, naer zeker man, Mufa gehcteii, die voor een heilig onder

de Mooren word gehouden , de welcken groote getiiygeniflcn van eerbiedig-

hcid aan zyn gehugenis bewyfen. En dewyl zyn graf in dit dorp is, zo

gact mcn deerwaerrs uyt godvruchtigheyd in beedevaart, niet alleenlyk van

Eagdad , ’t welk niet meer dan omtrent een uur weegs van daar gelegen is,

\'an daar de vrouwen inzonderhcit by na alie vrydagen deerwaerrs trekken,

om zig daer te vervoegen en hun gebeden in deze plaets te doen,maer ook

vcel wydcr afgelcge volken,voornamclyk naer de zyde van Perfien

,dewyl

deze Mula een der doorlugtillen van hun Aanhang heeft geweft.” Ne quis

miretur dilcrcpantiam Vallei et Abultcdae, quorum hic in ipfa urbe Eagdad

fuifle martyreum, de quo agimus, ille extra urbem, ad unius horae iter ab-

effe ait, tenendum, utrumque verum dixifle; at olim urbem Eagdadi et cius

praecipue partem occidentalem multo ampliorem et multo magis verius fepten-

trionem atque occidentem protcnlam fuille,quam nunc cll:

, ita ut feribat

Teixeira p. 12 1 de hodiernae urbis Bagdadi aedificiis, ’Ton todas de ladrillo

viejo, facado de las ruynas de los edificios antiquos, y hay mucha gente,

que no biue de otra cofa, que de cauar la tierra, y lacarlo, para venir lo a

vender. Dedonde procede,que por quatro y cinco millas en torno dei pue-

blo,que yaze en la klefoporaniia

,cfta todo hecho cuevas muchas muy pro-

fundas, por el ladrillo, que dcllas fe faca de continuo de las ruynas de los

edificios antiguos. Que argue bien la grandeza defte pueblo en otro tiempo."

Conf. Idem pag. 113. lin. 4. fqq.

(gi) 79- hoc lunafo ita tradit Raud: ”Abu-Abd-cr-Rahman

lunas, ben Habib — oriundus e Gobbol, parvo ad Tigridem oppido inter

Bagdad et Vafet, habuit pecidiares fuas opiniones in Grammatica. Secta-

tores eius fere tantum funt apud Bafram. Scripfit de fenfibus et defignatio-

nibus Coranijitem, de gloflis, item, de fide, denique facetias et obferva-

tiones coriofas. — Vixit annos 88- Semper caelebs obiit anno 182. Dici-

tur fimilis fuiffe lagenae angufli colli, in quam difficulter intrat quidquid In-

tratj

fed ubi femel intus fuerit, non rurfus exit.”

(82) P^g- 8i- Rihan ait, Iazidum protinus ab epulis puellam, quae

ipfi recens inter prandendum dono oblata fuiifet, comprcfiilfe,

^ Lg-A-C

ADNOTATIONES HISTORICAE. 651

Lx.a.aj L§-a_c fed ab ea non nifi mortuum defccndifle. Addit, talium

exempla multa exflarc apud medicos, c quibus pateat, eandem poenam eadem

peccantes manere. Forte patitiu' regula exceptionem. Ceterum poetae hunc

virum laudant a liberalitate.

(83) Pag. 8i. Huius celeberrimae gentis Barmacidarum ruinam fa-

tis luculenter defcriplit Abu-Ofaiba in vita Gabrielis Bachtifchuae,quam edi-

dit Io. Freind fub finem hifloriae medicinae, et quidem ex verfione Salomo-

nis Negri Damafceni; fed ita comparata eft ea verfio, ut pateat hominem

Arabice quidem nonnihil calluiffe, at non hiftorice et erudite. Sane eorum,

.quae p. 29. T. III. editionis Gallicae leguntur, multa prorfus carent humano

fenfu. De caufTis huius memorabilis eventus vid. Elmacinus p. 116. Pluri-

mi ,tefle Abulfeda

, Gafarum Barmacidam , a quo cladis factum initium ,ideo

peremtum fuiffe tradunt, quod principis fororem, cuius afpcctu tantum frui

debebat, pueruli matrem feciffet. Simile paene coniugium ell: quod Sanlon

regibus Perficis fui temporis in ufu fuiffe feribit;

illos nempe filias fororesve

fuas Sadris fuis (funt illi fummi ipforum pontifices) ita maritare, ut liceat qui-

dem illis liberos quaerere, at tamen fi mafculus inde nafcatur, eum protinus

tollant. Scilicet in oriente fummus ille honor habendus eft, fi cuiquam per-

mittitur,fummae dignitatis mulieres nudo vultu confpicere

;et tanta eft mu-

lierum orientalium arrogantia, ut vultum non monftrent, nifi quibus venera-

tionem aut debent, aut monftrare volunt. — Inter caudas cladis et ruinae

Barmacidarum refertur quoque Zendikifmus, feu quod impii, hoftes fidei Mu-

hammedanae, edent, qui Coranum et Muhammedem convitiis et probris one-

rarent. Potuit omnino verum ede;

et probabile eft, verum fuide. Origi-

nem enim a Magis ducebant Barmacidae ,feu a facerdotibus Perfarum

;forte

fpecie tenus tantum externe profefti fidem Muflemicam, intus et domi cole-

bant maiorum inftituta. "Occidit Haruii (verba funt Ibn-Cotaibae) filium

"Abu-Schaichi,

et per hunc celebris illius doctoris, Chaledi Haddai ex fra-

"tre nepotem, familiarem amicum Gafari filii lahiae, propterea quod Zen-

"dikifmi accufabatur;

cuius etiam rei agebantur Barmacidae,praeter paucos

"quosdam,paene omnes. Quo tendit illud Afmaaei

:

fofNnnn 2

6§2 ADNOTATIONES HISTORICAE.

c oA-»of (jjm.X=s:i< jfj

c j^SbcXAC ^{X'S

”Quiindo idololatriae mentio fit in conlcflii, cui Earmacidae interrunt, fe-

”renant et renident ipforum vultus prae gaudio,

’^*At fi recitetur ipfis audientibus Corani locus, recitant ipfi longas fabulas dc

”fuo Mazdaco.”

De Mazdaco vid. d’Herbel. pag. 568* et feriptores hiftoriae Perficae, atque

Manichaeorum. —.Potuit denique Harunem, praeter ftudium fuae religio-

nis, etiam ratio politica movere, ut eos puniret, fi revera fuae fidei et dy-

naltiae conditori proterve infultabant, eoque femina feditionum fpargebant .

apud gentes bello domitas. Ex Herbeloto p. 9. tit, Aid al Malee fils deSaleh

patet , ipfos fummam poteftatem,

nifi ad fe , ad alium faltim Abbafidam tra-

ducere voluifie, Scbekaeus narrat, Fadlum filium Rabii, qui apud Haru-

nem omnia valebat ,cum non poffet opibus et apud plebem gratia Barmacidas

aequare, tamdiu delationibus apud principem eos infamaffe, donec tandem

prollerneret.

(84) 8i* Virtutes fingulas fingulis Barmacidarum gentis tribuit

Raud ,fed addit omnes illas Chaledum

,filium Barmaci ,

conditorem gentis,

in gradu tam eminente pofiedilfe,quam eius liberorum nullus alius. Nam

neque lahiam aequalfe ipfius prudentiam et confulendi felicitatem,neque

Fadlum eius liberalitatem;neque Gafarum eius in exarandis fublime et decoro

fiilo principum epifiolis, dexteritatem, neque Muhammedem eius manfue-

tudinem ,neque denique Mufam fortitudinem.

(85) ”Caefus fuit Gafir, ita perhibet Ibn-Cotaiba,

in Gamr, vel Gamnr, loco apud Anbaram, die ultimo primi menfis anni 187.

(86) Pag. 87. Theophanes pag. 406 anno Nicephori fecundo, Chr.

804 : ”t(>j Kvyov<^(X) fxrjvt s?\.B'oov xutoc A^ocf^ov avvrivryja-fv uvrots eis Kf«(tev

rr,s (pqvytas. v.cu TToAefAria-xs iirroiTxi, y.xi tsoKKovs aTrol^aAKoov ^eiv

y.ui avros ygureta^xi rifAsKKev ^ei rouv x^xovroiv rives av^^eioroirut rov-

rev /aoAis rr\s avxyy.yjs 7ee^itTceiaxaB’xi «7%ucrav.” Sigebertus Gemblac. ad a.

Chr. 803

:

”Aaron Animiras cum 3000 contra Nicephoruna Imp. afeendit;

quem

ADinOTATIONES historicae. ^53

quem non ferens Nicephorus turpe foedus iniit, pactus fc ei daturum annua-

tim tricena millia numifmatum, et tria numifmata in tributum capitis Impe-

ratoris, et tria pro capite filii fui.”

(87) 87* Vid. d’HerbeIot pag. 652. a. lin. 4. Nomen eius ita

perhibet Raud, Abu- 1 -Fadl Abbas, filius Ahnafi, filii Afvadi, filii Talhae,

Hanafita;ex Arabia felice oriundum fed inter Arabes in Chorafana degentes

nfitum ait, et Bagdadi adolcviffe; fuiffe celebrem, elegantem et politum poe-

tamjavunculum Ibrahimi Sulitac, alterius celebris poetae, (de quo vid. ad

an. 233 et 234) et obiifle auno 192. En fpecimina poefeos huius viri quae-

dam e Nuvairio

:

"Sum ut lucernae ellychnium in alto expofitum, quod dum lucet aliis fe

”ipfum confumit.

AxXi AAaO

€ feXAxa 8e\/ei’3f

*Si ad amicum tendo, brevem reputo viam; longam fi ab eo difcedo.

( V.A4.3*t

"Intramus in mundum inviti;

et quum tandem ipfi longo tempore aflue-

verimus et ceperimus eum guftare et amare, eximus inviti.”

(88) 89- Indutus Cafao facrim iter fecit. Non recte percepit

in auctore, quem exfcriplit, Raudo, hanc formulam Herbelotus p. pdi. a.

ubijpit; ”il fit furnomme Kejfai a caufiTe de plufieurs decifions qu’il fit contre

le luxe et la mode des habits.” Sacrae veftis, quae Ihram appellatur,

formam deferibit Olearius p. 323 Itinerarii, unde patet, facros peregrinato-

res paene nudos ire. Sed Kefa vel Cafa (unde forte latinorum aevi medii

cafiila) corpus involvit -et tegit. Laneum et grofiae texturae pannum effe

coniicio e loco quodam Gazalii in Menhag el-Abedin, ubi religioforum men-

dicorum habitus,qui laneus eft

, Cafa appellatur. Invehitur Gazalius ibi

in hypocritas illos, qui vulgo Sofii, vel Sufii, a lana, laneo vejlitu,

quali lanei vel lanati dicuntur, et inter alia traditionem hanc affert, (jf

(Jkc. j-a-o <A3^'3

N n n n 3,

ADNOTATIONES HISTORICAE.

(jVi l/o J.ji;:sT.i

(jf ^A_i_X_3 c j>LA_5f oVaS* I^CAa’^ '^A-s:\Jf ^5t>f

'j^_A.M»_^=5f ^^Vs-LA^f oV::s\>of "Memoratur Corcud Sachius [illius

fectae homo] aliquando ad Halanum [Bafrenrem] veniflc,

gcftans ipfe Ca-

faam; Hahm vero geRabat Hiillam [pallium fericeum]. Quam vifam Corcut

contrectalfe diligenter. [V^lut mirans et tacite carpens in homine theologo et

a peritia legum vitacque fanctimonia celebrato, veftitum, non fuo generi,

fed voluptuolis et aulicis, atque tyrannis decorum.] Hafanum autem eum

excepifife his verbis: Quid tibi vis, mi homo? Adfpcctasne vcftes meas?

ego tibi dico, veftes meas efle veftes incolarum paradifi [fane in Corano feri-

ceae veftes promittuntur paradift futuris incolis] : veftes autem tuas efte ve-

ftes incolarum gehennae. Audivi enim traditionem,quae afleverat, pluri-

mam partem civium gehennae illos futuros efte, qui Cafaas [veftes laneas,

groffas, viles pannucias] geftant [pauperes externa fpecie, intus latrones et

pebulones peftimi].” De veftitu laneo religioforum vid. ad ann. 297, ubi

de origine vocis Sq^ agam. Ceterum conf. d’Herbelot pag. 197. b. 65

(

5 . a.

809. a.

(89) 89- Bearim Rafchld excurrebat Raiam. De caufla huius

itineris certo non conftat, fcriptoribus obfcura et parum fufiicientia tradenti-

bus. Hagi Chalifa ideo ait: "Harun Raiam movebat anno 189, quia ve-

rebatur, ne Chorafana praefectus Ali res novas moliretur.”

Intelligitur.

Ali filius Ifae, filii Mahani, quem Elmacinus pag. 119 ait ab Harune dc

Chorafmae gubernatione demotum ,ob querelas civium de ipfius iniquitate

et fttevitia, ipfique fuftectum fuiffe (fic ibi legendum , non

Hartamam, filium Aiani. Magis adhuc implicat Ibn-Cotaiba,qui in vita

Harunis, "Anno 190, ait, tendebat Harun adverfus Romanos et expugnabat

Heracliam,ibique refidentis Patricii filia potiebatur, eamque foli fibi [de

praeda] deligebat. Sed quum illinc difcederet, apparebat [caput eftcrcbat]

Rafeus, filius Laiti, filii Nafri, filii Saiiari, in Tochareftana ,morem gere-

re Alio, filio Ifae [filii Mahani] detrectans. Mittebat igitur [Harun] Har-

'tamam

ADNOTATIONES HISTORICAE. ^55

tamam eo,quo Aliii filium Ifae armis opprefliim ad fe mitteret

;eumque nactas

coram iufiit cuftodiri, et opibus omnibus, quas et ipfe, et filii cius, college-

rant, fpoliavit.”

Rsfp < l.QAasTAAwli (^a.a3

^Ao.j 0>”a3

l+Xi < (^m^aC ^3 ^Xc ^A3J^V=s:T+J [Icg.

( 2s^5f^/of ^kfa.'k>J\^ jyAv^^s:a3 jK>\ 5-aXc Hinc fupplcri pote-

rit Elmac. locus pag. 125. lin. ii. ubi ferib. ^_a2.3 y.3 0-‘-<i-XJf (j.3

j\Xaa« ij.i ”Rafeus, filius Laiti, filii Nafiri, filii Saiiari.” Avus eius, modo

dictus Nafr, eft ille celeber in hiftoria excidii Ommiadarum Nafr, Chorafa-

nae per multos annos ex Ommiadarum auctoritate praefectus, de quo vid.

ad ann. 130 et 131.

(90) 91. Herbelotus pag. b. tcmCre ait, hunc Muham-

medem Sch-aibanitam mortuum efie anno 987» pro i89- Addit ibidem,

gentile nomen huic viro fuiile Ibn-el-Atir: aliosque praeter illos, quos lau-

dat Abulfeda, ei tribuit libros, ut ^amaaJ et i_A

V

Adde ^/AAs:a5f quem pag. 933 laudat.

(91) Pag. 91. Malcimia. Sic nomen arcis legebatur in codice no-

ftro Abulfedae. Si verior fit feriptio Theophanis, refiituendum erit '^a^XX/^

Is enim habet MccKuKOTtaiotv p. 407. Cafira tunc occupata nominat Tvccvx,

'H^xv.Ksovs — KXi rr\v ^Y\(iu<Txv v.xi rr\v Kv^^aaov ty\v 'MuKxy.o-

TiXiUVy v.xi rrjv "Zt^ri^oTtuXov.

(92) Pag. 93. Memorabilia funt Teixeirae verba p. 234. ”Acabada

*efl:a guerra, fe le offrecio otra en Maurenahar, ado fe hauia hecho llamar

”zey un Rafh Eben Nacer de Samercand,contra el qual fue Erraxid en per-

”fona: Pero 'en el camino le fobrevino la muerte.” Quem hic Rafh Eben

Nacer appellat, eum nominat Herbelotus Rqfieh ben Leits. Fallitur Renau-

dot, qui p. 251 perhibet Harun Tarji obiifie. Videtur in codice fuo

habuiffe ,aut potius fugitivis oculis ita legifle

,pro Thus. Theopha-

jies pag. 409 haec refert : ^rovrca tm srst Kxqov 0 A^x(2oov c<f^%rfios rs9vriKsv

656 ADNOTAT IONES HISTORICAE.

fis ryjv sv^oTsqoiv Yls^si^x, ryjv y.xKcv[xsvy]v Xoo^xaxv f>trjvi Mx^rix iv^iyrixvi

/3 (anni y Nicephori) yui ^ish^xTo rtjv MovxfAsS , c vlos xvrou,

x(pvYis yxrx Ttxvrx.

(93) Pag. 93. Haec illuftranda e Rructura fepulcrorum apud orien-

tales,

quae, ampla in fundo, in medio latere occidentali habent foveam

dictam, in qua cadaver deponitur; reliquum fpatium vacuum manet,

habetque gradus, ut defeendere queant proximi affines, quorum id officium

cft. Ceterum poffit hic celeberrimi Muhammedani Imperatores exitus cum

exitu Caroli V comparari, qui vivus libi iuffit exequias parari, quibus ipfe

interfuit, et paullo poli: immortuus ell.

(94) Pag. 97. Quomodo vivus adhuc provincias inter filios dillri-

buerit Rafchid, habetur apud Elmacinum pag. 11,5. et Teixeirum pag. 233.

”Tuuo Arraxid quatro hijos; Mamet Hamin, en quien puzo todo lo que po-

feya dende Aleppo hazia poniente. Mahamun, a quien dio la Perlia Kora-

fon y todo lo que en 'aquellas partes tenia. Al tercero llamado Cacem dio el

gouierno de las provincias de Aderbaion y Diarbek. Pero al quarto,

llama-

do Matafom,por ellar en fu desgracia dexo fin fuerte , aun que la fuya de-

fpues no fue la peor.” Hinc emendandus locus in Catalogo Bibi. Reg. Parif.

pag. 340. ^Provincias libi fubditas inter filios tres partitus ell. Syria, Irak,

Arabia felix, Aegyptus et Barbaria Emin natu maiori obtigerunt. Datae

Memoun KhoralTan, Perlia, et Turkiffian. Alger et aliae quaedam urbes Caffim

celTerunt.” Vrbem,quam vulgo Alger aut Algier appellamus

,proprio

nomine Alpazaier confundit auctor cum jj.j-sriJf Gazira, feuJ‘’u J 'u

-

Mefopotamia, A^el, ut Teixeira appellat, Diarbekr, huic illam fublHtuens,

(95) 97 ’ Tiirgomanis. Sic ell in Arabicis 'a,

qui

populi quales fint, non recte novi. Oportet omnino Thraces aut Bulgaros

elTe. Ab iis enim periit Nicephorus. Credo vocem hanc eandem elTe cum

voce Arabes enim litteras _ et in vocibus peregrinis permutant.

Turcomanos autem eosdem atque Hunnos elfe, et dudum in Plungaria habi-

ralfe, notum ell vel ex thematibus Conflantini Porphyrogenetae. Apud Hagi

Chalifam ell Borg, Burgundiones. Termipatio Man adhaellt voci,

ut

ADNOTATIONES HISTORICAE. ^57

ut Turcoman, et Ture. Credo itaque apud noftrum non Tiirgo-

man, fed Borgoman, legendum efle, hoc cft cum Burgiindionilnis.

Vid. d’Herbelot pag. 556 h. voce Margan.

(96) Pag. p/. ”Coulaii, ait Petit de la Croix in notis ad T. II. vitae

Timurbeki pag. 429. elt une montagne a rextremite du Mogoleftan du cote

de la Chine.” Ab eo monte dictum oppidum Iac Culan Gaia,

apud Geograph. Nub. pag. 257. 2. qui ambo loci omnino inter fe conferendi

et a fe illuftrandi funt. Videndum porro, annon Vac Gaia corrupta feriptio

fit pro Geitel, Keitel. vid. Idem P. de la Croix,eodem T. II. p. 53.

(97) Pag.<)j. ”Inftigatus a Fadlo, filio Rabii, quem, nacrus impe-

”rium, Vezirum nuncupaverat, ut eius filium, Abbafum, Hagebum [hoc eft

^camerarium] et Ifmaelem, filium Sabihi, Catebum [feu cancellarium, vel

”fecretarium].” Verba funt Ibn-Cotaibae. /

(98) Pag. 99. Jlli Jil. Ifae. Vid. Elmac. p. 125 fqq. et fupra ad

ann. 189. Male Herbelotus eum nominat Ifa ben Ali, pag. 109. b. Vide-

tur hic ideo maxime dux bello huic gerendo delectus fuiffe, quod male ani-

matus erga Chorafanicos erat, qui de ipfius extorfionibus (nam antea eos gu-

bernaverat) quefti apud Rafchidum fuerant,effccerantque

,ut carcere damna-

retur et opibus fpoliaretur; item quod adverfus Hartamam et Mamunum odio

ardebat, qui eum provincia, e qua pinguis evaferat, depulerant.

(99) Pag. loi. Abu- Navas Hajfan. Vid. d’Herbelot pag. 27. b.

et 30. b. 31. a. Fuit homo faceti ingenii. Exftat in codice quodam Ara-

bico manu feripto ad Bibliothecam Senatus Lipfienfis pertinente, mifcellaneo,

fafciculus facetiarum huius viri. Apponam aliquot eius verfus, qui frequen-

ter citari folent, e Nuvairio.-

C cA3 j-»*" ^”Non abigo avem ab arbore, cuius fructum amarum deprehendi.”

Dicat id homo, qui tranquillam vitam et tenuem fortem fplendidae fed tur-

bulentae vitae vel fervituti potius praefert: ”Non invideo illis opes, quas

novi quot aerumnis partae,, quot curis tuendae fint.” En alterum:

(

Tom. II. Oooo

V

”Satis

ADNOTAT IONES HISTORICAE.658

”Satis miferiae eft id,quod generofo viro angufla domi res fit ,

ut dare

nequeat etiamfi vellet, ab avaro autem liberalitas nulla cxfpcctan-

da fiit.”

Ne porro verius quos Herbelotus pag. 31. a. laudat, obfcuri maneant, et

appareat lufus in verbis ont ete perdiis et ont brille, moneo, pro priore ver-

bo Arabice pro pofieriore AaAS fcriotum fuifie.

(100) Pag. loi. Chanekin, urbs quam attingit quisquis Holvanum

Eagdado contendit. ?'tum eius indicat Geograph. Nubienf. pag. 247. 3.

Abulfcda ex lacuto perhibet eam cflc urbem Sovadae [vel Campaniae] Bagda-

dicae ,in via

,qua Bagdado Hamadanam itur

,inter Cafr Sirin et Holvan

fitam. Ex Azizo autem, eam abeffe a Cafr Sirin feptem parafangis, et ab

Holvan fex parafangis, et effe ultimum terminum orientalem Irakae. Saepe

erratur in hoc nomine fcribendo. Plerumque pro Chanekin fcribi-

tur Chafckin. Adhuc peius apud Elmac. pag. 126 lin. 9unde prava illa interpretatio: ”qui cum exercitibus fuis coeperunt timere.”

Corrigatur Ifti ambo duces Amini, Ahmed ben

Mazjad Schaibanita,

et Abdalla filius Homaidi, filii Cahtabae , "evadebant

usque ad Chanekinj

ibi autem concufii difcordiis, quas Taher ipfis iniecerat

per emiflbs in eorum caftra fuos fpeculatores et exploratores, ipfi digladia-

bantur inter fe, et rebus infectis retro ibant, ut facile effet Tahero Holva-

nam rapere.”

(101) Pag. 101. Probabilius videtur, quod Ibn-Cotaiba ait, Tahe-

rum copiarum partem praecurforiam , Mocaddama, duxifle. Fuit ergo dux

belli minor, auctoritati maioris, Hartamae, qui corpus copiarum ducebat,

fuppofitum.

(102) Pag. lOi. Rem fic narrat Ibn-Cotaiba. "Pofi: occifum Maha-

nidam, ait, expediebat Amin Abd-er-Rahmanum filium Gabalae Anfaritam;

quem Taher acie congreflus apud Hamadanam occidit. Quo facto convene-

runt ibi Taher et Hartama;

fed protinus rurfus in diverfa difcedentes Taher

quidem deflectebat ad Ahvazam, Hartama vero recta et regia via [quae ex

Chorafana Bagdadum ducit] procedebat Holvanam. Rabius,

filius Sahli,

vero mittebat Zohairum filium Mofaiiebi verfus Kermanam. Taher ingres-

fus

ADNOTATIONES HISTORICAE. ^S9

fus Ahvazam, occidebat repertum ibi nomine Amini gubernatorem, de gen-

te Mohallebi virum aliquem; itaque potitus ea provincia, porro fubigebat

Vafetam.”

(103) Pag’ lOi. Refert Hamza Ifpahanenfis, Mamunum, quamdiu

principatus haeredem ageret ,Imami titulum gefiifle, poftquam vero fimul-

tates cum fratre exercere eiusque copias caedere incoeperit , illo titulo depo-

lito ,Emir-el-mumenin libi arrogafle titulum.

(104) Pag. lOi. Varie accipitur ufu vocabulum Ratis

,

vel Rais,

Derivatur a caput, adeoque virum capitaneum, capitalem

notat : deinde folet plerumque pro Secretario adhiberi. Reis Effendi efl Sc-

cretarius Status apud Tureas. Et inde quoque dictus fuit Avicenna Rais;

quam vocem quum latina vetus interpretatio reddiderit princeps, factum

efl, ut quidam crediderint eum provinciae nefeio cuius dominum fuilTe.

(105) Pag. 101. Haec explicatio, quam etiam Herbelotus habet p.

334. b. procul dubio melior efl: illa, quam tradit Raud , nempe ideo ap-

pellatum fuilfe caput utriusque Raiifatus, quod fimul Vezirus et gubernator

utriusque Irakae fuerit. Ego ipfe olim in opinione fui, notari eo titulo il-

lum, qui fimul

imperator redituum

praeferrem hanc explicationem ceteris.

(iO(5) Pag. lOi. Charag funt reditus a fundis vel bonis immobili-

bus. De hodierna Aegypti confiitutione ita narrat Vanflebius pag. 281.

”Le Carrage ou tribut des terres et des villages que les fermiers ont pris a

ferme du Divan, pai-ce que toute la terre d’Egypte apartient en propre au

grand Seigneur ayant conquis le pays Tepec a la main.” Eadem olim con-

flitutio fuit orientis fub Chalifis et efl: adhucdum fub Mogolico imperio, unde

non mirabimur deinceps enormes pecuniarum fummas expenfas a Chalifis et

acceptas fuilfe.

(107) Pag. 103. Satis bene atque luculenter de illis feditionibus Bag-

dadi ortis narrat Elmac. pag. 128- luvat tamen Ibn-Cotaibae de iisdem nar-

rationem apponere, quum nonnulla tradat et hanc hifioriarum partem, et

fitum atque llructuram Bagdadi illuflrantia,quae alibi non facile reperias.

O 0 0 o 2 ”Infur-

imperator belli, et

, rationalis, eflet. Et nifi obfiarcnr fequentia,

66o A D N 0 T A T I O N E S HISTORICAE.

”Infurgcbat, ait, BagdacU Hofain , filius Alii, filii Ifae, filii Mahani, [cuius

patrem , ut paullo ante \’’idimus,Taher occiderat pro Amino pugnantem

;]

fuaque cum turba ingreffus ad Aminum, cxXsiaif fi"' Choldo

haerentem, corripiebat eum, et fub cuftodia curabat aflervari quadam in arce

urbis Abu-Gafari [hoc eft urbis occidentalis. In eadem urbis regione elt

Chold palatium Bagdadi, fic dictum ab aeterna beata vita, cui Arabicum no-

men eft Chold, et cui dcliciofus ille locus ea appellatione comparatus fuit].

Ex eo tempore diffipabantur Amini copiae: occultabat fe Fadlus, filius Ra-

bii, neque prodibat prius in confpectum, quam Mamun Bagdadum fuit in-

greffus. Porro excitabat Hofain ,turbator ille, per legatos Hartamam et Ta-

herum, ut velint Bagdadum venire. Sed infurgebat adverfus eum Afad Ha-

retita cum fua factione; qui Aminum et eius liberos cuffodia liberabant, de-

precantes veniam iniuriae in ipfius maieftatem factae, non fua fponte; Ho-

fainum, turbarum auctorem, coram adducebant:quem ut puniret Amin tan-

tum abeft, ut potius ipfi ignofeeret, poffquam fe reum agnoviffet, et con-

feffus effet, fe per prava confilia in errorem incidiffe. Vt autem rurfus liber-

tate gaudebat Hofain, et transiiffet pontem [Tigridi inftratum] clamabat Ia

Illamun, Ia Manfur [o Mamun , o auguffe, et manu mea iuris tuo vindi-

cande! vid. ad ann. 317] et ibat verfus Hartamam. Sed emifii ad eum per-

fcqueadum alfequebantur ipfum prope Nahriiein,

multabant, quod ad Aminum referebant.” Vbi locorum fit Nahriiein, nondum

novi. Certe non eft Nahrein, vel Alnaharein feu aqua confluentes, Euphra-

tis nempe et Chaborrae, quod tabulae ex Geogr. Nubienfe p. 244. l8- exhi-

bent. Reliqua huius loci dabo ad proximum annum.

(108) Pag- 103. Hic Ibrahim fil. Aglabi eft ille Abraham, quem

Regino Prumienfis dicit legatos a Carolo M. accepiffe et fuos invicem ad eum

remififfe. Locus ille in editione Piftorii pag. 34 mutilus et corruptus eft,

quem tantifper tentabimus, donec e melioribus codicibus integritati reftitua-

tur. Narrat de gemina legatione ad Carolum M. miffa, dum is, poft ac-

ceptum Romae Romanorum imperium,

in Italia haereret : una ex oriente,

ab Emir el-mumenin Perfarum rege, qui tum erat Harun Rafchid; altera ab

illo Ibrahimo ,de quo verba haec facit ; ”Alter legatus erat Sarracenus de

Africa ,

ADNOTATIONES HISTORICAE. 66i

Africa ,legatus Ammirati Abraham

,qui in confinio Africae in fofliito praefi-

debat.” Formula in fojfato praejidere

,

idem fignificat atque curiam habere.

'Nam folfatum et cajira idem cflc; porro caftra, aulam, comitaium

,

idem

efie, nemo ignorat. Vult itaque ex more nofiro dicere, qui apud urbem

Africam rejidebat; cuius regia erat urbs Africa. Defoflato, campo, callris,

aula, dicam infra ubi de voce Ordu difleram.

(1C9) Pag. 103. Hactenus enim haefcrat in urbe Mahdii feu orien-

tale, vel Rufiafa, ri Ki^o^qcaros dicta, ubi ordinaria Chalifiirum fedes erat.

Ibn-Cotaiba, defcribens hanc obfidionem anguftac verbis fic ait; ”Zohair,

filius Moftiiebi,

exibat Nahrovana,

et adoriebatur Nahriiain. [Patet locum

efie debere Bagdado admodum vicinum.] Taher obfidebat Bab-el-Anbar

[portam Anbarenfem]. Tum evadebat Zohair filius Mofaiiebi Coivadam;

neque definebint Aminum oppugnare. Cafem el-Mutamen [Amini frater]

refidebat tunc in palatio Abu-Hafli, filii lahiae [procul dubio Barmakidae],

in Daur [fcu circulo; videtur idem efie, quod alias Harim, feu afylum, vel

femicirculare palatium Chalifarum; aut fane pars eius eft]. Hunc Mutame-

num rogabat Taher ,velit ad fe egredi

:quod is faciebat et Tahero palatium

tradebat. Hinc anguftatus magis et magis fuit Arnin, donec tandem ad ur-

bem Abu-Gafari confugeret ” cet.

(no) Pag. 107. Gens celebris Banu-Tabateba

,

de qua digtius me-

moria locus eft in de la Rocque Voyage de 1 ’Arabie heureufe p. 217. ”On a

d’abord penfe, ait, que ce Pidnce [qui c. A. Chr. 1712 in Arabia felice re-

gnabat] pouvoit etre de Pilluftre maifon de Tabareba, dont quelques uns

font remonter la fouverainete en Arabie jusqu’au tems de Charles magne.

[Recte quidem id ,fed bene tenendum , illos tempore Caroli M. non 'in Ara-

bia felice, fed in Arabia Chaldaea, ut ita dicam, rcgnalTe, hoc eft Bafrae,

et verfus finum Pcrficum.] Cette maifon a forme une dynaftie des princes

defeendans d’Aly et il eft fur que ces Princes ont regne dans 1’Yemen er en

Egypte des le dixieme Siecle.” Nunquam haec quidem gens, in Aegypto

regnavit, neque in Arabia felice; nam ibi quidem Alidae, fed Fatemidae,

vel Ifmaelitae qui noniinantur;

hic autem Scherifi Zeididae regnarunt poftre-

tno Saeculo, et adhuc hodie regnant, quorum unus fuit ille princeps, de

Oooo 3 quo

66i ADNOTATIONES HISTORICAE.

quo ibi loci fermo eft. luvat etiam fequentia adfcribere,

et fimul caftigare,

quod recte non habent. ”Cependant, ait de la Rocque, je croirois plutot,

que le Roi, dont nous parlons, tire fon origine des Ajubites, ainfi appelles

du nom d’Ajub, ou job, chef d’une autre grande maifon, qui a donne naif-

fance au fameux Saladin et a fa pofterite. Une branche de ces Ajubites

regnoit veritablement en ce meme pais d’Yemen, dans le treizieme Sieclc,

et celui qui en ctoit alors le chef prenoit la qualite de Calife.” Verum eft,

regnalfe in Arabica felice quosdam de gente Eiubitarum, oppido paucos, ne-

que diu; ut e fequente Noftri hiftoria patet. At ex eo non fequitur, ho-

diernos xArabiae dominos, qui fe Alidas gerunt, inde ortum ducere. Verum

quoque eh, unum aliquem Eiubitam Arabiae dominum fe pro Chalifa gefiilfe;

quem eo nomine Nofter infra ut ftolidum exagitat; at, quod unus faciebat,

non perinde faciebant omnes. Certe non condat qui idem te^^arit alius.

(111) Pag. 107. Dicitur hic Zohairus Sirafita ab Ibn-Cotaiba Ker-

manae provinciae, patriae itaque fuae, praefuifie.

(112) Pag. 109. De cauffa, quae Abu-Saraium ad defectionem per->

moverit, vid. Elmacinus pag. 132.

(11 3) Pag. iio. Dolendum , Noftrum dynaftiae huius Tabataida-

rum apud Cufam non frequentius mcminiiTe. Hagi Chalifa eam perhibet al)

hoc anno 199 ad annum 344 durafle. Sed veftigium eius apud hiftoricos,

quos vidi, vix reperias. Vide de his et Bagdadicis turbis, ceterisquc rebus

Mamuni infignem locum Ibn-Cotaibae, quem ad ann. 218 dabo.

(114) Pag. 113- Multi mirantur, Mamunum principem Chalifatus

haeredem nuncupafie Ali-Riddam. Mihi quidem videtur Mamun hoc ex ra-

tionibus politicis fecifle ,non bona fide et fponte fua , fed quod res praefen-

tes mimum pofeebant,qui Schiitas ludificaretur et temporis compendium com- .

ponendis turbis faceret. Maximum rebus Mamuni praefidium erat in Cho-

rafanicis, qui fi defeciirent, actum de ipfo fuifiet. Horum autem plurimi

Schiitae erant, quos certum erat promtifiimos opitulatores fore, fi pcrfuafum

ipfis elfet, Mamunum non fibi fummam rerum, fed Alidae cuidam quaere-

re. Vbi confecutus intentionem fuam erat Mamun ,fublatis hoftibus, et re-

bus fuis in tuto collocatis, abiiciebat perfonam. Etiam ratio habenda erat

cetero-

ADNOTATIONES HISTORICAE. 6()3

ceterorum Scliiitarum per Arabiam felicem et Petraeam,item per Iracam

,

Pafrac et Cufae,frequentium et identidem tumultuantium

,quos credibile

erat pacatiores fore et animi dubios, fi unum aliquod de gente Alii caput aucto-

ritate publica quafi fibi impolitum haberent, et, dum ad hoc refpicerent, aliis

non vacaturos efie tantisper, donec et armis pollent per otium coerceri, qui nunc,

coortis undique turbis, fraude fufpendendi et circumveniendi erant. Non

parvus quoque numerus Schiitarum Bagdadi erat, qui partem Mamuno ini-

micam ,hoc ell: fictionem Amini

,impedire et frangere

, adeoque Mamuni

ftudia impenfe promovere poterant.

(115) Pag. 11^. Ob nigrum colorem, Abbafidis peramatum, [xav-

qoCpo^Di a Graecis appellantur, eorumque dynaftia roov fjLccv^oCpc^oov. Haec

quidem innotefeunt. Sed minus notum elt,nomen hoc ab ipfis Arabibus

primo repertum et Graecis porro traditum fuifle, quamvis perraro in feriptis

Arabum occurrat. Legi tamen femel. Nempe quos Graeci Maurophoros,

illos appellat Abulfeda in Geographia voce idem fignificante at-Mo-

favvada. ”In urbe Merva Schagehan, ait, occifus fuit lezdegerd, ultimus

rex Perfarum, et prodiit primum Abbafidarum dynaftia, in domo cuiusdam

ibi civis, cui nomen erat Abu-Nagm Moaitico. Hic amictus fuit primus

panno nigro pro veftimento Mofavvada.

Non autem Abba-

Tidae foli fic appellantur, fed comprehenduntur illo nomine fimul' quoque

ipforum duces, et milites, et tota factio. Conf. eruditilfima Renaudoti ob-

fervatio in L'ift. Patr. Alexandr. p. 219. ubi fcita quaedam et alibi non facile

obvia de colore facro traditjfed in eo fallitur, quod Alidarum colorem per-

hibet album fuifle. Conflat inter omnes , viridem fuifle;Herbelotus album

tribuit Ommiadis,- quod neque negare neque affirmare aufim, quum aliunde

mihi non conftet. Conf. Idem pag. 228- Forte argutari et nugari cft, in

cauflam inquirere, quare Abbafidae nigrum colorem optaverint. Fieri poteft,

ut fortuitum hoc fuerit, et nullo de confilio inftitutum. Forte tamen etiam

boni ominis caulTa fecerint. Nam nigredo fymbolum eft orientalibus divitia-

rum et tx^iocf.tccros. Vid. Oneirocrit. Vatier. p, 114. 132 et alibi. ”Le noir

’dt bon, ait, et fignifie domination avec richelTe et auctorite.” Herbelotus

pag.

ADNOTATIONES HISTORJCAE.66^

pag. 28- a. videtur inde originem repetere, quod Abu-Muflem copiarum fum-

mus imperator, ad cuius exemplum fe milites componebant

,nigrum colorem

portaverit ad imitationem Godarzi, filii Gerfchabi, antiqui regis Perfarum>

a quo fe originem ducere iactabat.

(i t6) Pag. 119. Ergo non recte perhibet della Valle III. 29. p. 141.

hunc Imamum Rizam apud Cafchanum fepultum elfe,

(117) Pag. 125. Mechlaf cft vox Arabica quidem, at eo, quo hic

obtinet fenfu, non omnibus perinde Arabibus ufurpata, fed tantum Arabiae

felicis incolis, et notat certum quendam oppidorum et pagorum corpus, unius

alicuius infpectioni fubditum. Vt in ipfa Germania noftra variant haec no-

mina, [ut Aemter , Prohfteijen , Kreyfe, Drojieyen, Vogteyen~\ ita quoque

Arabes alibi aliter appellabant provinciam. In Arabia felice in

Syria cAa;:^, in Perfia quae vox vel a Graeco venit, ut videtur,

vel a latino cura, id ell: curatoria-, alibi alibi : omnia idem no-

tant, ftrategiam, eparchiam, curatoriam, nomimi

,praefecturam. Nomi-

nis ratio haec cft. (Neque enim intempeftivum cft breviter id

argumentum attingere, quamvis ab his notis paene alienum fit.) Notat pro-

prie vicariatum

,

hoc eft provinciam, quam quis vicario, vel mandatario no-

mine adrainiftrat pro ipfo hero. inde proprie vicarius

,

hodie Tureis

adhibetur pro commijfario,

qiiaejlore. Vnde habuerit Herbelotus, quae hac

de voce habet, non novi: neque recte omnia habet, iuvat tamen expende-

re et illuftrare. ”C’eft un mot Arabe, ait, qui cft particulier aux peuples

de 1’Arabie heurcufe, et fignifie un chateau ou forterefle fituce fur la cote de

la mer.” Neque caftella notat vox, neque caftella maritima; nam integri

tractus, et tam maritimi, quam mediterranei, fic appellantur. Habet tamen

fimile quid Geographus Nubienfis p. 29. 4.

”Arabes appellant caftrum Mechlaf,” Contiquat Herbelotus (iuvat haec adii-

cere) : ”C’eft apparement de ces fortes de tours, que l’on voit fur les cotes

de la mer mediterranee — qui fervent a garantir ceux qui navigent fur ces

cotes la des embuches des Corfaires. Les Efpagnols les appellent Atalayas

du mot Arabe Talda, que ceux, qui gardent ces tours ont accoutume de crier

pour avertir les pallans, le mot fignifiant, prend garded'

Dcfignat vocem

ADNOTATIONES HISTORICAE. ^^5

UXL infinitivum verbi jXio axoTtsiv, profpicere , circimfpicere

,

qui infini-

tivus apud Arabes faepe,. ut apud Graecos, pro imperativo ponitur: (ry.oTTSf^

profpice , circnmfpjtce. Hinc in plurali Talaia, zt fpe-

cnlae, et fpmilatores. At iftae quidem Talaiae, fpeculae, turres, nihil cum

noftro Mechlaf commune habent. Meminit noitrae vocis idem Herbelotus

pag. 719. a. voce Rojlac, quem locum quoniam non inutile efl ad noftrum

auctorem memori mente tenere, adfcribam. Recurrit enim vox Rojlac apud

noftrum aliquoties. Rojlac, ait, eft le nom que les Arabes donnent aux

bourgs et aux villages de la province de Khoraflan , de meme que celui de

Souad a ceux de 1’Iraque Babylonienne,

et celui de Mekhlaf a ceux de l’Je-

men ou Arabie heureufe.” Ad hunc locum tenendum,Roftac efle vocem

Perficam, ab Arabibus ufurpatam, et fignificare id quod nos pagum hodie

appellamus. Habet pluralem Rafatic. Apparet inde, eam vocem neque cum

c3^=et>c Mechlaf, neque Savad recte comparari. Mechlaf enim de

uno pago non dicitur, fed de tota praefectura; uti neque Savad, de uno pa-

go Ai-abico Scenitico ambulatorio, alias Dovar, fed in univerfum de toto cor-

pore talium pagorum mobilium,quotquot funt in Chaldaea

,adhibetur.

(118) Pag. 127. Ad verbum eft, aedificavitfuper illis opus caemen-

tarium, quod nefeio annon potius ad illum orientalium

tyrannorum ipfisque dignum refpiciat morem, quo, quos de medio tollere

volunt, ”inter parietes duos ad menfuram corporis aedificatos conftringunt,”

(ut loquitur Renaudot pag. 475.) et fic fame necant, vid. ad ann. 6^6 , ubi

plura de hoc more dicam. Interea Philoftratum emendabo, apud quem huius

moris veftigia fibi vifus eft animadvertere Olearius, ut declaravit in notis ad

lib. II. de vita Apollonii Tyanei, cap. 32. p. 85 - not. 7. Verum locus ille,

mea quidem fententia fic legendus ih fine capitis 32: rov staoo y.v]<privoCf

ro reixos, st^^ocv cet. "circumdantes caftrum, in quo fe tuebatur

ille fucus, tyrannus nempe,prohibebant eum exitu."

(r tp) Pag. 129. Procefiio equeftris fub fericeo umbraculo adhuc ho-

die mos eft regum Arabiae felicis. Ita de la Rocque in fuo Viaggio ne l’Ara-

bia felice p. 182 defcnbens procefiionem regis publicam, ”Si vede comparire

il Re, ait , fopra un beliilfimo cavallo bianco — Un officiale montato affai

Tam. II. ^*PPP alto

666 ADNOTATIONES HISTORICAE.

alto porta al Re una grand’ Ombrella, o pluttofto una fpezie di Baldacchino,

fotto il quale egli marcia difefo dal fole. Quefto baldacchino c di Damafco.

vcrde, con una fpezie di falbala d’un drappo roffo di circa otto ditta d’altez-

za, che lo circonda tutto ed e arrichito d’una frangia d’oro. Sopra il bal-

dacchino v’ha un globo d’argentQ, e fopro il globo una piccola piramide pa-

rimente dorata.”

(120) Pct<T. 129. Multi multa de hoc Schafiaeo conf. d’Herbelot p.

y66 . h. Elogium eius dedit, et indicem auctorum aliorum,qui idem dede-

runt, nec non hifloi-iam fecundum ordinem Saeculorum et alphabeti fimul

digellam,ad Saeculum octavum productam

,doctorum qui fectae Schafiaei

addicti fuerunt, Sabekeus in libro quem catalogus bibliothecae Leidenf p. 484

n. i 8 <5o. non admodum accurate defignat. Nam folos huius fectae doctores,

non item ahos aliarum , reccnfet.

(121) 13 1. Malccum fil. Anafi apud Medinam audivit Scha-

fiaeus, non in Aegypto, quod perperam tradit Herbelotus pag. 766. b. Ma-

lek enim numquam in Aegyptum venit, faltem ibi non vixit, neque docuit.

Sunt alia in illis, quae de Schafiaeo narrat Herbelotus, non prorfus exacta,

ut illud librum Sonan et Mafnad diverfos elfe,

(122) 131. Codex Raudi, quo ufus fui, ait, Sofianum anno

19S obiilTe. Herbelotus pag. 446. a. voce Helal allegat annum 207, et pag.

816. b. voce Sofian ann. 208-

(123) Pa^- 131. Haec res memoria digna. Nam quum pueri vix

ante quartum aetatis annum ludo litterario committi foleant, et primum do-

ceantur Coranum legere, in quo negotio, ut refert Addifon , folent quatuor

annos confamere, et deinceps eum memoriter comprehendere, cui rei octo

alios annos impendunt, efficitur, ordinario pueros decimo fexto aetatis anno

demum Coranum totum abfolvere, a quo inde tempore ad doctrinam feriptio-

nis admittuntur. Haec ipfa obfervatio ad vitam Avicennae ann. 428 appli^

canda eft, ubi philofophus ille iam decimo aetatis anno tenuilfe Coranum ceu

memorabile quid notatur.

(124) 131. Manta, -aWm Elovnffa, efl unus de fex illis capita-

libus libris, quos traditionani paene memoriter cdifcere tenentur,

ADNOTATIONES HISTORICAE. 66y

V— J^^AX+3f 5.AM\3f

^^=:^3f (A-a_C \._0_aJoV:^3

^lACEa/»^ ^lACSTA^ \.i^+3 f C ulblAcii

Vr^'-_«M_A_3f (^V-+2^3f (AaC ^AAVk3f ^^\.Air::^ (^v\^a3[

”quos qui fic tenet, ut non tantum traditiones ipfas norit, fed etiam catenas

”fingularum traditionum, five nomina doctorum qui fibi eas per manus tradi-

”derunt , et quae fata doctorum unusquisque habuerit,quam fidem atque

^auctoritatem adhucdum habeat penes traditionarios;

ea, inquam, qui te-

mnet, is habetur pro Hafeto. Sunt autem illi fex, Mauta, Sahih Bocharici,

”Sahih Muflemi, Sonan Abu-Davidis , Game TarmadicI ,

et Sonan Ibn-Abd-

^er-Rahmani , Nafa oriundi.” Ita Raud, cui addam memorabilem locum

Leonis Africani II. 12. ”Multos, ah» hic videre licet iuris peritifiimos, qui

legum et decretorum fummam ad unguem tenent. Memini enim me quen-

dam apud illos provectiffimae aetatis hominem vidifle, qui magnum eorum

idiomate confcriptum volumen promtifiime recitabat, Elmiideum [ita leg.

V.l^+3 ( al-Mauta] vocabant, hoc eft totius iuris corpus. Dividitui' id volu-

men in tres tomos, in quibus quae difficiliores funt quaeftiones explicantur;

tum etiam cuiusdam auctoris, Melie appellant, [Melie, filii Anfi] in easdem *

confilia. Forum dicas iudiciale, in quo quidquid inter cives ac vicinas civi-

tates diffidi i exoriri potefl: , continuo deciditur ac fedatur.”

(125) Pa(T. 131. ”Si quelqu’un voit,que le prophete Maomet le

revtt de queique partie de fes habits, ou qu’il lui prefente Ion fceau, ou fon

epee, ou chofe femblable, s’il cfi: de condition a regner, il regnera; sil efl:

pour etre pretre ou clerc, il aura queique belle charge de cette nature.” Sic

legitur in Oneirocritico Vatierano p. ig.

(126) Pag. 133. Geminum eft Nafech et Manfuch; unum Corani;

alterum Traditionum. Scilicet ipfe Muhammed in Corano multa refinxit et

delevit, vid. Catal. Bibi. Leid. pag. 413. n. 104. Sale Prelim. Difc. pag. 66.

d’Herbclot pag. 602. a. Quantum autem ad pofterius genus, ita appellantur

”les traditions, qui paflent pour erroneos ou fuppofees parmi les plus fenfes

d’entre eux,” ut ait Herbelotus pag. 66^. a. et quidam ea peculiaribus libris

P p p p 2 expo-

668 ADNOTATIONES HISTORICAE.

expofuenmt. Peculiare eft huius rei ftudium. luvat, occafione invitante,

apponere locum ex aliquo codice miTto Peidico, in Coranum commentario,

Bibliothecae quondam Ducis Weiirenfelfenfis, nunc Academiae Liphenfis, quo

conflet, quas artes afferre debeat ad Corani interpretationem et quibus curis

occupetur litterarum lludiofus apud Muhammedanos. inferiptio prolegomc-

norum iflius codicis non contemnendi haec eft; (jXa>

”Iadex et declaratio Icientiarum quae dependent et praefuppo-

nuntur a Corano. Nolfe debet interpres i. e_la=T.il characterem et

lectionem, 2. derivationem verborum grammaticam,

3. oXAas j*-X_c quas unaquaeque littera qualitates et vires ha-

beat, 4.|4~X_c quae corrupta a librariis et emandanda fint, 5.

(^1 ofcXJta numerum verfuum et furarum vel capitum, 6.

ubi in lectione fubfiftendum fit, j^Xc vocum feriptio-

nes et fignificationes inter fe fimiles difeernendas, g* j*Xc gloffas, vete-

res formulas, rariores fignificatus, 9. ’&-AAaf j».Xc conftructiones grammati-

cas, IO. quomodo vox, quae diverfimode prolata diverfum fen-

fum fundit, manentibus iisdem feriptis litteris, in praefente loco, determi-

* natum fenfum flagitante, proferenda fit et phthongifanda, ii. j^Xc

nolfe diverfas lectiones, hifloriam quafi litterariam Critices Alcoranicae, 12.

^aXjt/o j«.Xc fenfus verborum,

figuras rhetoricas,

allufiones,fimihtudines

,

13. (jXa> potentiam et artificium elocutionis, 14. JocAj j^Xc rarum,

elegans, fublime, in dictione et fenfu , 15. nolfe, ad

quod velut caput et genus quaeque dictio, quisque fenfus pertineat, et eorum

fimilia in promtu habere, 16. nolfe peregrinum (non vulga-

re) Corani (tam in dictione quam in fenfu), 17. argu-

menta divinae revelationis Corani ex ipfo Corano eruenda, ig. j<~X.c

nolfe refponderc ad obiectiones adverfariorum , 19. j^_X_c

nolfe quomodo verfus et capita Corani inter fe cohaereant,

f j<-Xc quare hic vel ille verfus et qua occafione infpiratus

fuerit , 21. temporum ordine quisque verfus infpi-

ratus

I

AD NOTATIONES HISTORICAE. 669

ratus fuerit, 22. obfolcvcrit, nullo nccelEtatc

cogente, et quid auctoritate divina fuerit abrogatum, 23. fX- quomo-

do apparenter ambigua recte interpretentur, 24. ad quas

narratiunculas et ad quas hiftorias [certas] rcfpiciat quisque verfus, 25. j»,Xc

i^scTA.'«cij ubi admoneat et in veram viam dirigat Coranus impruden-

tes, 26. j«.Xc nofle doctrinam morum, 27. traditio-

nes, 28- p^^=> pXc dialecticam, vel metaphylicam, 29. ^-X_i pXc ius

fiicrum, denique 30. p-X-C fenfus verborum limplicium myfticos,

allegoricos, fpirituales intclligere.”

(127) Petg. 133. Procul dubio evocatus aMamuno fuerat Schafiaeus,

ut intereflet Synodo, quam conferibebat Befchri caulfa, ut in ea examinaretur

nova opinio quam Befchr vulgabat, fcilicet Coranum creatum efle. ”In die-

bus Mamuni , ait Rihan,prodebat Befchr Marificus turpe fuum fyftema de

creatione Corani,quo gravior calamitas illo tempore et paullo pofl non affli-

xit Idamifmum. Ventilabatur ea quaeftio et difputabat cum Befchro, coram

Mamuno, Abd-el-Aziz, filius lahiae Kenanita [tribu] , Malekita [fecta]. Sed

deus victoriam dabat Abd-el-Azizo , ut Mamun et Muflemi omnes confiteren-

tur et crederent Coranum ,verbum dei , non creatum efle. Sed Befchr hae-

reticae fuae opinioni immoriebatur, et luit nunc eius poenas in igne aeterno.”

Haec Rihan. Conf. d’Herbelot pag. 557. a. ubi pro C!1>Xac leg. C!1>Xac

Gaiat. vid. ad ann. 218*

(128) P<^g- 133* Mifrae vivebat Befchr, ibidemque mortuus et fe-

pultus fuit. Vid. Oneirocrit. Vatier. pag. 33.

(129) Pag. 143. Vid. d’Herbelot pag. 342. a. 906. b. et p. 437. b.

ubi male Vaked pro Vakedi appellatur. Ille qui p. 399. b. laudatur, diver-

fus ab hoc videtur elfe. Innotuit noftratibus hoc nomen ex Hiftoria Sarace-

nica Salotn. Ockleiji, qui totum paene primum Tomum eius operis ex hoc aucto-

re defumfit, eiusque notitiam dedit in operis fine non optimam. Petit la

Croix, filius. Interpres Regius, eius hffloriam de expugnatione Syriae gal-

licc convertit, ut apparet ex eius vita Hiftoriae Timurbeki praemifla pag.

xxxvi. Mu'or egregiis viris hunc feriptorem placere potuilfc, tot nugis et

Pppp 3 fabulis

ADNOTATIONES HISTORICAE.^70

fabulis et fuperftitionibus fcatentem;

cuius magnam partem olim legi in biblio-

theca Leidcnfi, non tamen deliderium eius excerpendi me cepit, vid. Catal.

Bibi. Leidenf. p. 481. n. 1779 et 1780. et p. 482. n. 1799 et n. 1801.

(130) Pag. 143. Abu-Zakaria lahia — origine Dailomita. Haec

ita intelligcnda,

maiores eius fedifle in Dailomitide , ipfumque ibi natura,

fuiffe. Ceterum Arabs erat, de tribu Abs, ut perhibet Herbelotus pag. 17,

ubi tamen vehementer fallitur in eo,quod ait ; ”la famille furnommee

al-Abfi, qui a commende et regne de notre tems a Tunis, tire de la fon

origine.”

(131) Pag. 145. Supra ad ann. 187 promittebam verba Sebekaei de

hoc Fadlo dare. En illa: ”Abu-l- Abbas, Fadl, fodalis Rafchidi primum,

et dein eius quoque Vezmus, erat filius Rabii, filii lunafi, filii Muhammc-

dis, f. Abdallae, f. Abu-Faraki Caifani, liberti Otmani, filii AfFani. Erat

Fadl

inter viros faeculi fui praecipuos quoad fplendorem, aftutiam, prudentiam,

politicarum artium fcientiam,magnificentiam

,et morum nobilitatem. Ma-

ximam habuerat eius pater auctoritatem apud Manfurum. Et quum Rafchid

Veziros nuncuparet Barmakidas, nuncupabat hunc Fadlum fuum Hagebum

[feu magiftrum admifiionum, vel cubicularium],

V-C SjnCAA/C of

jhb cAAixyJf (^•"0 c f_

CcAj l/Jt

Aemulabatur autem Fadl Barmakidas: fed protinus quidem non habebat in

poteftate fua artes,quibus eos aflequeretur. Flinc natae funt inter illos fimul-

tates et clandeltina odia, quae eo proceflerunt, ut tandem divina providentia

per minifierium Fadli fplendidam Barmakidarum fortunam deleret. NamFadl ,

ut fe compotem fecerat intimae cum Rafchido familiaritatis, non deli-

nebat odiofa de illis ad principem referre, et eius cor odio et ira fuccendere,

donec tandem id illis contigit, quod hiltorici per feripta fua propagarunt.

Dem continuabat Fadl in amicitia domini, donec is fato fuo concederer.

Sub

ADNOTATIONES HISTORICAE. 671

Sub Chalifatu Amini erat rerum omnium fummus arbiter

quandoquidem Amin voluptatibus mer-

1'usimperium non curabat;

1+^ <• c(-\/o J.AaA5f j\.3S^\ X-^-A.Xt:

c (^cX04.if

^.AC Quum autem Amini dynaftia ruinam minaretur, et re-

tro ferretur fublapfa, occultabat fe Fadl per longum tempus. At quum de-

inde facramentum dictum effet Ibrahimo, filio Mahdii,prodibat rurfus in

confpectum,

fic tamen, ut fe ipfum regeret [hoc eft privatam viam ageret,

rerum publicarum nihil attingeret] et cum novantibus communionem confi-

liorum nullam haberet. Quapropter etiam Mamun ipli deinceps ignovit

[mala illa confilia,quae Amino fratri eius contra ipfum fuggeflerat

,et quae

tantam rerum revolutionem traxerant].” Haec Sabekaeus, qui eum inter

doctores Schafeiticos refert. Conf. d’Herbelot p. 333. b,

(132) Pctg. 145. Error eft aut fcribae, aut potius Abulfedae. Nam,

qui eum exfcribit, Ibn-Schehna etiam fic habet. Verum autem viro nomen

erat Abu-Obaida Moammar, fil. Motanni ^aa/c citant reli-

qui omnes. Conf. d’Herbelot pag. 31.3. 43.3. i^p.a. 339. b. 545.3. 598* 3.

Sed ibi male Mocanni pro Motanni legitur. Aliquantum tamen patrocinatur

Herbelotus noftro pag. 975. a. ubi hunc virum appellat Ahu-Obeida Hnmza

ben Mathni. Videtur Herbelotus pag. 31. a. non potuifTe in fuo codice Raudi

verfus Arabicos legere;

certe tantum ex parte reddidit. Apponam itaque di-

ftichon integrum:

r XxA/cf ^'3 ScAxaC X_af ^Xc J.XK ^Xao

( XaaX^aw ^+Xx2»f lXa/C j^^XaX3 (^cAaC

”Dcus fit mifericors in Lothum et eius gentem [vel fectarios]. Ita prae-

”eunti mihi pia vota, fuccine tu, o Abu-Obaida, clarum Arnen.

”Tu enim legifti (eaquc de re prorfus non dubito) eorum veftigia ex quo

puber evafifti;qui iam feptuagenario parum abes.”

Etiam id non recte perceptum atque redditum : ”perfonne n’accompagna fon

cer-

6^2 ADNOTAT IONES HISTORICAE.

ccrcueil; parce qu’il n’avoit en toute Ia vie converti perfonne au Mufulma-

nifme, par fa parole.” In Arabico eft^^5 of id eft,

"quandoquidem nemo maledicam eius linguam evitare poterat."

(133) Pag. 145. Reliquit Ahii-Obaida liberornm duas propemodum

cenhirias. Et inter eos unum Akbar Beni Mafen (aut, fi malis Mazin)

(jyil/c Ita recte Herbeloto pag. 43. a. funt Mazenitae tribus Arabica. Sed

pag. 192. b. vocc Bafri abnormis irreplit foloecifmus hiftoricus. Dicit: "il

a compofe le livre intitule Akbar Bani Mazin ou Ulerin, riiifcoire de Mazi-

nites,qui ont etabli une dynalHe particuliere de princes en Afrique." Homo

noder obiit anno 209 et illa barbara dynaftia coepit demum anno 630. Vid.I

infra. Porro memorat Idem p. 975 b. huius viri librum alium de genealo-

giis, Ketab al-Cabaiel

;

et p. 339. b. Efma el-chail, de nominibus equorum;

item p. ^§9. a. Motacaddamatein

,

gemina prodidagmata ,ut etiam p. 31. a.

legendum, non Motacaddumat.

(134) Pag. 147. Buranae. Sic femper in Noftri codice fed

Elmacinus habet Tiiran et memorat eam anno 2S1 demum vivis ex-

cenTlfe, anno aetatis 84* vid. p. 173.

(135) Pag. 147. Mille margaritas fponji fuper caput effundebat.

Poflet metaphorice accipi, pro imponebat eius capiti mundum mille margari-

tis onuftum. Et ita quoque accepit Herbelotus p. 436. b. — "la tete char-

gee de mille perles.” Verum ego quidem ad litteram intelligo. Ritus ed

orientalium fuper alicuius honorandi caput aurum in pulverem folutum et nu-

mos aureos effundendi,quos fervi recolligunt. Vid. ad ann. 330 et 604.

Et omnino ad litteram haec accipienda effe, docet infignis locus Ibn-Arabfchae

in Elift. Tamerlanis p, 300. init, ubi magnificentiam Timuri in nuptiis nepo-

tum fuorum deferibit. "Contingebat ipfi tanta maieffas, ait, tantus fplen-

dor et ^Tiagnificcntia,

quanta nulli unquam ,ut ego quidem exiftimo

, aut

Chalifac aut hodierno cuidam regi contigit. Quamvis enim Mamuni nocte

nuptiali fubderneretur tapes aureus,

et fuper caput eius fpargerentur uniones

electi, quos pro nihilo reputabant, neque coram ipfo neque poft ipfum re-

coli igebantui', et omnino hic Chalifa in tali datu effet, ut videri poffet miri

ingenii

A D !s 0 T A T I 0 N E S HISTORICAE. 6 ~s

ingenii poeta ille Abu- Navas eum coram vidifle et defcripfifle hoc vcrfu

[quamvis iam dudum mortuus ante ea gella] :

Ac fi parvae magnaeque bullulae eius [Auni inter infundendum c fundo

furfum afcendentis] eflent glarcolae unionum fuper folo aureo: atta-

men Timuro ferviebant in illis nuptiis filiae filiique regum,” rei.

(136) Pag. 149. Quia neglexit nofier Abu-Atahiac poefeos fpeci-

men apponere, dabo aliquot eius vcrfus ex Nuvairio, qui plures habet.

Dixerat magnificum carmen in aliquem Abbafidam, fed praemium non inve-

nerat: quapropter aliud in eius vituperium fcribebat, illi Theocritco ov yocQ

ST oiv^^ss S7I s^yots cet. fimile

:

< ^(-\X>of (A3 J^Xlf ^3f

"Accedas beneficium rogaturus ad eorum liberalilfimum;avertet fe a te,

pavidus confpectu tuo , trementibus vifceribus

,

tanquam fi efles ater anguisj

tam ille perhorrefcit largitionem follici-

tantes.

Quandoquidem ergo illiberales funt homines, fuge ad deum; nam ego

quidem experientia didici , hominum ignitabulum , ubi teritur

,

fpem ignis fallere.

Aliud exfiat apud Elmacinum p. 120. ubi male editur Abula^

bahia. Totum quoque fragmentum non inelegans, et vanitatem mundanae

gloriae magnis viris ob oculos ponens, vitiofe pafiim efl proditum. Emen-

datum itaque dabo:

< fcAc JS^aXc f^AA*/o

( ^AmaC ^C.jkD.fO

< ^Aaao v^Xa» ^4.^ J^A/C v^Xa

....../ — / . vwX

.Aja

£\A/V 1^4.^

1./C

Tc»i. IJ.

<:> -y ~

sjiji ^AJo.4.3f '^X4.3f

Qqqq

<

674 ADNOTAT IONES HISTORICAE.

c A;V30v.Jf Vj

”An unquam ferio confidcraili eum [potentem regem] contra quem cras

[citius tardius, aliquando tamen] rebellabunt propriae fuae copiae

militares ?

eum, cui profternendo quum fe accinxit fortuna rerum, de feritur vel a

fuis gentilibus;

cum, quo, qui nuper florebant, throni regii et in templis fuggeftus, paullo

poft vacui erunt;

eum, cuius pulcra facies paullo poft . • . , [deeft; obfolefeet, vel alia

fimilis fententia.]

Vbi funt reges, et alii? qui quo ipfi evaferunt, eodem evades tu quoque.

O eligens vilem et humilem mundum , et odia exercens adverfus eum,qui

gloriae tuae ftudet aemulus officere,

compara fortunarum quidquid tandem velis et poffis. Quantumcunque id

fuerit, flnis tamen eius mors eft,”

(137) Pag. 149. ”Narrat Raiafchi,

ait Ibn-Cotaiba, audivifle di-

centem Achfafchum

:

f ^ f^

”Solebat Sibuia mihi oftendere 11 quid in libro fuo deponeret, putans me fe

ipfo doctiorem ;ego vero tum eram ipfo inferior fcientia , nunc autem ipfum

fupero.” Praeterea addit: V._aX*K »._A_A_:i r

(jt ^ ”Erat «X:^f,hoc eft talis cui curtum eflet la-

bium fuperius, ut inferiori apprimere non pollet.”

(138) Pag. 149. Ibn-Cotaiba anno 221 mortuum efle Abd-er-Reza-

kum teflatur. Noflro confentit Hagi Chalifi. Ambo laudati auctores filium

Hamani appellant. Ille quoque in Arabia felice eum obiilfe ait.

(139) Pag. 151. Vid. Renaudot hiflor. Patr. Alex. pag. 276. Vna

cademque utriusque edicti caulla. Mamuiu fcilicet Alidis favebat; hi autem

in univerfum omnes Coranum creatum ftatuunt,contra quos Sunnitae. f

(140)

ADNOTATIONES HISTORICAE. 675

(140) Pag. 151. Vid. d’Herbclot pag. <5,51. b. Raud-el-Achiar dc

Ibrahimo mufico haec habet: ”Abu-Ishac Ibrahim ben Mahan el-Mufali, vul-

go Nadim el-Mufali dictus [fcu compotor Muftlenfis],oriundus c Pcrfis, il-

luftri et nobili familia. Maufclam profectus, ibi manfit per tempus, adeo-

que nomen Maufelenfis accepit,quamvis aliunde ortum habuiflct. Parem

fuo tempore in cantu et inventione novarum melodiarnm non habebat. Pri-

mus, qui eum audivit, Chalifarum fuit Mahdi. Celebres funt eius Magales

[confelTus, conventus, quos inftituit ad monftrandam artis fuae dexteritatem].

Natus fuerat Cufae anno 125: obiit Bagdadi anno 188 cx colica.” Haec ille.

Vid. ad ann. 235 de Ishako filio Ibrahimi Sulitae.

(141) Pag. 1^1. Alt filiii? Gabatae. Filii Abd-er-Rahmani;

ille,

cui vulgare agnomen adhaefit Acavval, ut perhibet Nuvaiidus,

qui etiam hoc eius poeticum fpecimen habet:

ij. [

”Video quidem fortunam mihi multas bonas horas adverfis cafibus perde-

re , at easdem tamen eo mihi reftituere,quod me deinceps cautum

elTe et damno meo fapere docet.

Didicique hominem telis exitii non minus expolitum efle, quam efl fcopus

figittis fagittarii.”

(142) Pag. 151. De hoc Ibn-Ishac habet Raud quae fequuntur:

”Abu-Amru Saleh ben Ishac el-Garmi (a tribu Garm fic dictus) en-Nahvi (feu

Grammaticus) erat grammaticus,philologus

,fakihus

, Bafra oriundus. Bag-

dadum ut venit Rudiorum caufa, audivit in Grammaticis Achfifchum, inter-

dum quoque lunafum filium Habibi;

in philologicis magiftros habebat Abu-

Obaidam et Abu-Zaidum Anfaricum ,et Afmaaeum

;difputavit Bagdadi cum

Farrao;

traditiones ab ipfo retulit Mobarred. Scripfit biographias excellen-

tes et alia. Obiit anno 225.” Hactenus ille. Addit autem, Garm tribus no-

men efle,ne cum urbe Germ

, de qua confulendus Abulfeda,confundatur ;

neque cum Garmaeis, Chaldaeae et Mefopotamiae incolis. Sed male audit

bic Ibn-Ishac ab impoftura. ut qui multas narrationum fuarum confinxerit.

Q q q q 2 Apud

6y6 AD NOTATIONES HISTORICAE.

Apud Ibn-Cotaibam monet pater filium fuuin: ^

”ne quidquam audeas ex Ibn-Ishaco allegare. Mendax

enim eft.” Addit idem auctor, eum Hiram venifle [ex urbe Mcdina nempej

ad Abu-Gafarum [Manfurum , fecundum Chalifam Abbalidam] 5.J i^X^z=^9

et eius iuflu et in eius ufuni fcriplifle de acquifitiombus et expedi-

tionibus Muflemorum.

(143) Pag. 151. Vid. d’Herbelot p. a. fed apud quem prave

ultima vox editur Ezzlelahajfeir. Leg. Eztelah affeir jol velJ * C

potius Ezlah • Dictus fuit Sohailicus a patria Sohail

,

quae praefectu-

ra quaedam eft in agro Malaccano,in regno Granadenfe. Ita perhibet Abul-

feda in Geographia fub \ocz Matagga: Ad praeturas Malaggac, ait, perti-

net Hefn [arx] Murur

,

ab iftius occidente, et quidem ad nomum

Sohail pertinet5unde prodiit Abd-er-Rahman

,filius Abdallae, Sohailicus,

coecus, auctor libri, qui infcribitur hortus illibatas, conti-

netque commentarium in vitam prophetae, ab Ibn-Hefl'chamo fcriptam.

(144) Pag. 151. Pluribus haec narrat Hamza Ifpahan. capite nono

libri X, quo praefectus Chorafanae recenfet, ubi dixerat, Tahero protinus in

ca provincia filium Talham fucceffiffe. ”Quum percepifTet Mamun, ait, de

morte Taheri ,mittebat eius filio Abdallae ,

tum apud Raccam agenti , diplo-

ma fuccefiionis in omnes praefecturas patris, fic ut fimul retineret eas, quas

ipfe patre adhuc vivo adminiftraverat,

e. c. Mefopotamiam, Syriam, Aegy-

ptum, Africamjfratrem autem, Talham in oriente [hoc eft intra Tigridem

et laxarten] haberet tanquam Chalifam [feu vicarium et commifFarium fuum]

,

fed illum cum hac reftrictione et privilegio, ut Talha, fi ad Mimunum lit-

teras daret, directe fuo nomine, non fratris, ageret. In hoc munere per-

manfit Talha quinque annos ,usque dum obiret , die folis , antepenultimo

mcnfis tertii anni 213.”

(145) Pag. 153. V-l./k Daria. Haec loci vera fcriptio eft. Vide-

tur tamen vulgo Dara fpfo pro Daria ufurpatum fuifle. Vid. d’Her-

bclot p. 285- b. et 287- b. Paret id ex gentile inde formato Darai, vel Da-

raui, quod proprie debuerat Dariiai vel Dariiani effe. De Daria haec

habet

A D N O T A T l O N E S HIS' T O R I C A E. <^77

habet Abulfeda Geograplius: "Oppidum elt Daria vulgo dictum, urbi flmile,

in Guta Damafcena, tribus a Damafco miliaribus.” De Dara vero haec tra-

dit: ”Dara eft urbs Gezirae [ieu Mefopotamiac] et quidem, ut aii Mofchta-

relti auctor, tres notae lunt Darae; una praeiens, urbs in latere montis M:r»

dincniis iita;

altera eil: arx munita in montibus Tabareilanaej

tertia efl valliS'

in tractu Bcni Amer.” Notiflima harum eft Dara Mefopotamiae cuius fitum

indicat Geograph. Nubicnf. p. 243. lin. 10. et eius meminit Elmacinus p. 60.

lin. 5. et p. 213. lin. 28- Quod autem ab hoc ipfo oppido Damafceni agri

Dara (iic enim etiam Ratid appellat) appellationem illius celebris Tamimi Da-

ritae derivat p. 285- voc. Dari, in eo fallitur. Non permittit grammatica^.

Cognomen ille accepit a tribu fua , Bcni-Dar ben Hani, quae ex Laehm ec

perinde ex Arabia felice deveniebar. J

(146) Pag- 153. Abu-Soliman Daranita Herbeloto pag. 287. a. efl

Abd-er-Rahman ben Atia : utrumque recte : Abu-Soliman enim eR praemo-

men, Abd-er-Rahman ipfum nomen. Abu-Zaid Sai'd eR Ibn-Cotaibae Said

fil. Auli, filii Tabeti,Anfarita, fecta Cadarira. Antecedentem Abu-Afam,

fil. Mogalledi, Mochalledi t-XXesa-o filium facit idem Ibn-Cotaiba, iplique

titulum en-nabil, excellentem, tribuit, confentiente Hagi Chalifa.

(147’) Pag. 155. Mamun pergebat in Aegyptum. Ad componendas

turbas, quae provinciam iRam iam ab aliquot annis vehementer exagitave-

rant, et quas miror quomodo NoRer filentio prorfus praeterierit. Elmaci-

nus attigit p. 137. Inter editos non novi qui plura protulerit his de turbis

quam Renaudot in hiRoria Patr. Alex. pag. 251. 255. 268- 270. 279. unde

intelligas, et Graecos ex Archipelago et Ommiadas ex Andalufia Aegyptum

appetiiire, et incipias hinc intelligere perobfcurum illud Hagi Chalifae ad

ann. 21 1: "Abdalla filius Taheri, Alexandria eos, qui arcem occupaverant,

in Cretam expellit.”

(148) Pag- 155. De hac negotiatione vid. Cedren. p. 531. Cete-

rum Luluvam deferibit idem h. m. pag. 552. 'Was ratv lcc^oiKy]VKV rotree

rcis rm Xoo^us STTi^^ofjioc^ ol TrxKoii (ootcTthets hvArKovs TTotstv sBs-

Kovtss tvpc pv} ciiCpvi^iot sKTTnTTTooai — (p^ov^iovri Tcc^o-oj cnyxt^v^cv eTti

nves vyyjXctccTov hcCfov r.ou sqvpvov . s^opri^xvro. AuAcr (forre AcuAcu)

3 r,p

ADNOTATIONES HISTORICAE.6^8

reo (p^ov^fM ro ovofjicc. Conf. Marini Sanuti Leluon pag. 174 (44) et Lilion

pag. 222 (i).

(149) Pag. 155. Originem et totam hiftoriam huius de Corano crea-

to conti-overfiae fufe perfequitur Sebekaeus in vitis Theologorum Schafeiti-

corum,unde tantum quae originem eius fpectant huc adferibam. Capitis

inferiptio haec ert : xL4.Aa3f

xV4.Xc

jj>AXjL\Aa.3 f pXX^ ^Aaj calamitate maxi-

ma, et infortunio conferto [proprie furdo, limilitudine a magno faxo defum-

ta], fcilicct tentatione doctorum eius aevi , et eorum adactione ad profiten-

dum , Coranum creatum efle •, et quomodo tunc vicem duorum cordatorum

veritatis teftium obierint Ahmed filius Hanbali, [in cuius vita haec narran-

tur] et Ibn-Nafr Chozaita.” i^fo cA+2s>-f ^aA\.xJ(

p^LC_33 jtXjti ^X^a'^ pXj5.3 f qj

(^^3 (^3.^ ( i\_3y:X*4Jf ^^3 xXiaC ^+XM*3f

^ »wA-:>3pX^ XAA*3 f f X-:sTAAai <^ 3ij

c 2^a^ c X^l\+/o < 2^a/0 (Jiiajf

c t^3o ^5^3 <-\4.2:>.3 ij.»Xcsz\^ cA.X5

c ^o 3

j^^aXs».^ '^5T^cA:^ ^3 o^->3 f qj X/^

c o^a33 qi (^Xi^f (jfj (^jX-c^fj (i3c\Ac (j.ii3 f pAXj

(^3 f 5v’iXcXXii (j-AA^+3 f

j-*^^3 ^^A?X+3 f cAac X_+ia^^ (j3-^

^AA^ S.3(i)

3^*X.3 f uJtX:s\i t^^3| ^^3 (ja/cAJ r

^j.a‘A/^ Sj.!^C. (jX+.’i SvA*« qj 2u 3j\ 2+^3 (jf ^3 f X-a-a_^a3 X_X.2s. «OvXXjtJ

p3(-\i3 ^Xc ^3f <^xC.9 c ^A3^ Acc\3f ^Xc

X_Aa^=> A+Xjt 5 f (jX_=c\a>3 q3 ^jwAM*s’:\3 f ^ibXia p-C (Jwif ^C^d:i33

^a5 ^^Xj "Adoleverat Cadi Ahmed Ibn-Abu-Davud [de quo vid. ann. 22jr

in fine Motafemi, et anno 232 initio Motavakkeli] in ftudio facrarum litte-

rarum ,et praecipue vires acquifiverat in leientia quae Ehn al-Calam [feu

.> theolo-

ADNOTATIONES HISTORICAE. 679

theologia difputatoria, vel dialectica aut philofophica] appellatur. Magidruni

in ea difciplina habuerat Haiagum, filium Olat, Salamitam, difcipulum illius

celebris Vafeti Ataidae, qui unus praecipuorum capitum et doctorum inter

Motazalitas fuit. Praeterea erat-' Ibn-Abu-Davud vir eloquens, att tefiatur

Abu-l-Aina [de quo vid. ad ann. 241] dicens: Nunquam vidi Marifitam ma-

gis perfpicui fermonis ,magis pronatae linguae

,quam Ibn-Abu-Davud. Erat

quoque idem generofus, beneficiis laudes ab aliis merens. Certe dicit aliquis

poeta de ipfo:

Oblivionem prioris durae fortunae mihi inducunt beneficia Ahmedis filii

Abu-Davudi.

Non peregrinor, quin et iumentum et viaticum ipfius debeam libera-

litati.

Perflant et remanent apud te, o Ibn-Abu-Davud, memoria, animus et Ipes

atque vota mea, quamvis iumentum meum per provincias difeur-

fitet.

Elie itaque vir talis,qualem defcripfimus , erat magno In pretio apud Ma-

munum , ita ut precibus eius annueret, fi pro quo amico deprecaretur

, et

alia fuadenti aurem patulam praeberet. Et, ut multum valebat in princi-

pem , ita quoque doctrinam,quam a magiflris Motazalicis hauferat ipfe

, illi

fubdebat et laudabat, tandemque ita principi perfuadebat, ut velut veritatem

evidentem crederet. Quo factum, ut princeps tandem anno 218 decerneret

fuos cives ad eandem opinionem adigere,ideoque praefectum fuum apud

Pagdadum, Ishacum, filium Ibrahimi Chozaitam, (cui Ishaco ex patruo

nepos erat Taher ,filius Hofaini

,)fequentes daret litteras”— Poft allatam

principis epiftolam recenfet nomina doctorum illa quaeflione tentatorum.

Eosdem, atque nofter, fed et multo plures nominat.

(150) ISS' Tejlesy Schohud, appellant Muhammedani,quos

nos Syndicos , Scribas. Scilicet in magnis urbibus eft unus Cadi [feu iudex]

fupremus, Cadi ’1 Kebir, iudex magnus, aut Cadi ’1 Codat, index indicum

dictus. Ad hunc appellare licet a minoribus Cadiis, qui tot funt, quot Ca-

bilae aut Cabildae, hoc efl tribus, aut quot fectae religiofae. Horum mi-

norum iudicum unusquisque habet ad latera duos Schohud, tejies

,

quorum

opus

680 ADNOTATIONES HISTORICAE.

opus eft non tam Cadio confilium communicare,quam cius fentcntias in

fcripra referre, et contractus matrimoniales aut mercatorios aliosve expedi-

re, et ut fpectatac fidei viri teflari de re transacta atque nomina fubfcribere,

quandoquidem Muhammedani tales libellos iudiciales praeter Cadii teftimo-

nium aliorum quoque teflimoniis munire folent, quo valeant. Vid. Addifon

Defcript, Barbar. T. II. cap. lo. p. 105. et Renaudot Hift. Patr. Alex. p. 374.ubi de Vaza filio Reia fcribit: ”Erat ille iuvenis inter nobi-

liores urbis Mifrae, patre natus, qui apud ludicem [Gadium] Teftis feuCon-

filiarii munere fungebatur.”

(151) Pag. 157. Macatelum rectius appellat Sebekaeus Ali. f. Abn-

BTocateli. Cotaiba autem efl: filius Saidi, tefle eodem Sebekaeo, qui addit

A.aaa^ *^unc Bagdadi ” unde patet,eum extraneum

fuifle. Ad a. 279 in fine magifler Bocharii appellatur.

(152) Pag- 159. Vaheb. De hoc viro vid. d’Herbel. pag. 905 b.

voce Ketab al efra iliat. Male Monabbeh appellatur p-732 a. Temere quo-

que eum unum ait efle ”de ceux, qui font nommes Sahabah.” Fuit potius

de Tabem, Ibn-Cotaiba refert, eum ab uno illorum Perfarum, quos Cofroes

in Arabiam felicem ad expellendos Aethiopes miferat,ortum habuiffe

, et

obiifTe apud Sanaam, non Saganam.

(153) Pag- 161. Videtur nomen Bodondun fluvio et loco commune

fuifle. Ccdrenus p. 575, zutix ra^ovov. y.ui ^rj xoti xctnx ro Ylo^xv-

J'ov yevoixevcs "cumque ad locum cui Podandan nomen efl, veniflet” unde ut

et e fequentibus apparet vicinum Tarfo fuiffe. Et alibi faepe memoratur hic

fluvius a fcriptoribus Hiflroriae Byzantinae. Mala lectio pro recto

impofuit Herbeloto ut p. 196. b. articulum Bedidim exhiberet, et

Bezizoun pag. 546. a. conf. pag. 705. a. Narratio medica de hoc morbo et

morte Mamuni exflat apud Abu-Ofaibam in vita Mefues, ubi dicitur hic Me-

fues eum artibus medicis fuftulifTe, iuffu expreflo Motafemi.

' (154) luvat hic infignem locum Ibn-Cotaibae apponere,

quo res Mamuni geflas breviter pro more fuo enarrat. Docebit quam multa

memorabilia profecto praeterierit Epitomator nofter. Docebit porro, quod

nonnulli inviti audiunt, quam miferabilis et contemptibilis rhapfodus fit Arabs

hiflo-

AD NOTATIO NES HISTORICAE. 681

hiRoricus; modo nomen id mercatur. Nifi notitiarum caulTa, quas foH fug-

gerunt Arabes, legendi dFent, nemo illos, credo, legeret, qui bonis hifto-

ricis confucvit. En tibi locum illum: "Meruerat, ita infit, ABt[-Saraia fub

Hartama [adverllis Aminum]. Sed [confecto feliciter bello] negabant ipfl

ftipendia debita:

quapropter iratus deferebat caftra , et Anbaram pergebat

,

cuius praefectum occidebat. PoRea ibat nefeius quo vellet, aut quid quaere-

ret [vagabatur per orbem terrarum,bonam fortunam captans]. Adveniebat

deinde Ali, filius Abu-Saidi, miffus a Fadlo, filio Sahli, cum litteris, quae

iubebant Hartamam [imperio militare] decedere, et ve.xillum Tahero fuper

Geziram mandabant ad oppugnandum Nafrum filium Schiti: [hoc eft, Tahe-

ro imperium militare per Mefopotamiam, et curam belli cum rebelle Nafro

gerendi mandabant.] Accedebat tum Hafiin, filius Sahli ,

e Chorafana in

Iracam, una cum Homaido, filio Abd-el-Hamidi ,et magno aliorum ducum

numero. Quo ad Bagdadum appropinquante, excedebat Tahcr [ixt novo gu-

bernatori et fucceffori fuo locum facturus] ad urbem Raccam [quae tunc tem-

poris praefecturae Mefopotamiae fedes erat et metropolis]. Hartama vero

in Chorafanam inibat iter. Sic adveniebat Hafan et praetorium collocabat

apud Schamafiam [pagus is eft prope Bagdadum]. Apparebat quoque Ibn-

Tabataba Alida apud Cufam, eique fc adiungebat Abu-Saraia, et potiebatur

Cufa. Infurgebant etiam Alidae apud Meccam et Medinam ,et in Arabia

felice, dominosque ubique agebant. Adverfus Cufam mittebat Taher Zohai-

rum, filium Mofaiiebi, quem rebelles in acie peremerunt, et cius copias et

caftra lacerarunt er diripuerunt. Redibat Taher Raccam, et confligebat cum

Nafro filio Schiti, qui graviflimas ipfi clades ingerebat, neque definebat bel-

lare, donec Mamun Bagdadum veniret. Plafan [filius Sahli] mittebat Abdu-

fum,filium Muhammedis

, filii Abu-Chaledi, adverfus Abu-Saraiam. Hic

autem illum occidebat in acie commilfa, eiusque copias vehementer afflige-

bat,

et cum Cufenfibus fuis ad Nahr Sarfar usque procedebat,

capiebat Vafet

et Bafram. Mittebat igitur Hafan, filius Sahli, Saddium filium Saheki, ad

Hartamam,tunc Holvanae agentem ,' ut eum [ab itinere Chorafanico revo-

catum] fecum Bagdadum retraheret; eumque nactus expediebat adverfus Abu-

Saraiam. Ibat igitur Hartama ad locum Nahr Sarfar, hoftemque indo difeus-

Tom.IL Rrrr fum

(582,A D N O T A T I O N E S HISTORICAE.

fum et retro pulfum perfecutus, et affecutus haud procul Caflcllo filii Hobai-

itaCj contundebat aperto praelioj

et in ipfam Cufiani retundebat. Inter haec

moriebatur%lius Tabatabae;

cuius in locum Abu-Saraia iuvenem aliquem Ali-

dam fufficiebat, Muhammed, filium Muhammedis, dictum. Neque define-

bat Hartama hollem fuum laceircre, quanavis ipfc ab eo gravifiima pateretur,

donec tandem Cufenfcs fatigati cum Hartama tranfigerent. Quae res cogebat

Abu-Saraiam Cufa effugere. Sic ibat cum Alida fuo in Chorafanam.- [Vide-

tur auctor totum illud vaftum terrarum fpatium,quod Tigridem inter et

Oxum eff, fic appellare, hic autem fpecialiter Choreftanam defignare.] Inde-

que Bagdadum bello vexabat. Intrabat Hartama Bagdadum,quam rurfus

poft aliquot dies deferebat, relinquens ibi rerum fuo nomine curatorem, ibat-

que in Chorafanam ,et potiebatur Abu-Saraia iftoque iuvene Alida. Illum

quidem occidebat, hunc autem deportabat in Chorafmam [h. e. mittebat eum

ad Mununum]. Interim adVerfabantur Bagdadici Hafano filio Sahli, eique

arma opponebant, duce Muhammede, filio Abu-Chalcdi Marvenfisj eratque

ea facies rerum, ac fi nullum haberent fuperiorem. Prodibat tunc SahI,

filius Sallamae cum fpontaneis [ad reprimendos infolentes et nebulones].

Mamun autem mittebat ad Alin filium Mufie, qui Radi [feu Rifa] vocatur;

cumque haeredem Chalifatus poli fe nuncupabat; et iubebat homines [id ell

milites et duces et aulicos luos] virides velles portare. Sed adiungebat fe

populus Bagdadicus ad Ibrahimum,filium Mahdii , eique facramentum ut

Chalifae dicebant. Tunc exibat ad Hafinum, filium Sahli, eumque affeque-

batur apud Vafetam; et fubfillcbat Ibrahim apud Madainam — Tum mitte-

bat Hafan, filius Sahli, Harunum,

filium Mofiiicbi, in Hegazam, ut Ali-

das ibi compefeeret. Concurfu facto vicit cos Harun, et pactus Muhamme-

dem ,filium Gafiiri ,

adduxit ad Mamunum, una cum multis aliis eius genti-

libus; quorum nullus rediit [ex Chorafana in Arabiam]. Mortuus quoque,

ell Radi in Chorafana. Quum autem e^’afiffct Hartama in Chorafanam, et

rixatus fuiffet cum Fadlo, filio Sahli, coram M.imuno, iufiir Mamun eum in

carcerem coniici. Sic inclufus fuit Hartama in quadam Cubba [vel fornice]

in domo Mamuni; ubi quum haefiffet per aliquot dies, extractus fuit mor-

tuus, et involutus in grolTum cilicium fepeliebatur in folia, [fcpeliendis].

carce-

ADNOTATIONES HISTORICAE. ^83

Carcerariis deftinatii. Eius filius, Hatcm, praefectus tum Armeniae, ur au-

divit, quid patri contigiflet, pelliciebat ad

defectionem Ahrar [hoc eff ingenuos] iftorum tractuum, et regulos, [Sed

dubito de vera lectionej

forte nomen gentis latet, Num ChozarosT] Ve-

rum haec molientem, fatum opprcfEt. Dicunt tamen Eabecum hinc cepifTc

rebellandi occafionem, quae rebellio viginti et ultra tenuit annos. Erat Abu-

Ishac Motafem cum Hafano filio Sahli; fcd fugiebat ad Ibrahimum filium

Mahdii, et bellabat cum Hafano et cius fociis. Dein concurrebat ipfe et

Mahdi Schari [hoc cfl Schahrzurenfis] anno 203 ,et repellebatur Abu-Ishac

Bagdadum. Neque defiit bellum inter Bagdadicos et Hafanum filium Salili, ,

donec hic illis evaderet fuperior, et eorum aliquos in vinculis in Chorafanam

mitteret,

in comitatu Ahmedis filii Abu-Chaledi. Hic venit in Chorafanam,

quo tempore iam occifus erat Fadl filius Sahli, apud Sarachfun, et Mamun

in eius locum Vezirum alium nuncupaverat, atque Chorafanae praefectum

reliquerat Gaffanum , filium Abadi , iter quoque verfus Bagdadum iam infti-

tuerat. A qua quum prope abeflet, capiebat Ibrahim filius Mahdii Sahlum,

filium Sallamae, [illum, qui Bagdadi condonatus fuerat] qui [fui ad excufa-

tionem] dicebat : Vocavi homines ad bellum et arma adverfus Mamunum ca-

pienda. Dein occultabat fe Ibrahim , et Mamun intrabat Bagdadum ,— et

praeclarum fe gerebat principem, diligenterque in flatum fubditorum inqui-

rebat. Paullo pofl affligebat annonae caritas Bagdadum. Mittebat porro Ma-

mun adverfus Babccum, lahiam ,

filium Maadi;

et Abdallam ,filium Talicri,

adverfus Nafrum, filium Schiti, etChaledum, filium Iazidi, in Aegyptum

adverfus Muhammedem ,filium Sarii

;quem nactus captivum venia donatum

unaque reliquos cum eo captos dimifit. Dein mittebat Mamun Abdallam

filium Taheri adverfus Nafrum, filium Schiti, [hoc non intelligo]

ante annum 207, quo ipfo pater eius, Tahcr, obiit. Nafr veniam et fe-

curitatem petens ab Abdalla impetrabat. Dein ibat Abdalla in Aegyptum.

Ibrahimo filio Mahdii potiebatur Mamun anno 210 eumque fecurum efle iu-

bebat, et inter compotores er confabulatores fuos adfcifcebat. Arceffebat quo-

que Muhammedem,filium Alii Radii [ex urbeMedina]

, eumque cum filia fua

maritabat,permittebatque ut eam fecum Medinam duceret

:quod is faciebat,

Rrrr 2 Mittebat

684 ADNOTATIONES HISTORJCAE.

Mittebat Mamun porro Muhammedem, filium Homaidi, adverfus Babekum.

Sed Muhammed in conflictu cadebat anno 214. Praeficiebat Mamun Abdal-

lam regioni montanae;fratrem vero fuum Abu-Ishacum [Motafemum] iube-

bat impreffionenV in Tureas facere. Dein imperabat Abdallae filio Taberi,

qui hactenus apud Dainavaram haeferat [bello adverfus Babecum intentus] ,

ut in Chorafanam iret: Alm autem, Hefchami filium mittebat adverfus ....

[deerat in codice nomen, Babcki, ut coniicio]. Dein petebat Mamun Tar-

fum anno 215, mcnfe primo, et inftituta contra Romanos expeditione ex-

pugnabat Hefn Carra et Charfehanam \_Xk^(ticcvcv]. Tum reflexit ad Dama-

fcunij dein in Aegyptum ivit; tum rediit Damafeum; exin movit adverfus

Romanos anno 217. Eo anno advenit ad ipfum Agif. Eodem expugnata

fuit Luluva; et iuffa reflaurari Tyana. Pollea redibat Mamun Raccam; et

illinc rurfus in Romaniam, ubi mortuus fuit.” Hactenus Ibn-Cotaiba.

(155) Pcig. 167. Hinc emendandus Elmacinus pag. 138

VfCxi ”eodem reftituit Mamun Fadacum filiis

Fatimae.” non, ut proflat, ”inclinavit Mamun vehementer ad filios Fatimae.”

(156) Png. 169. Befchr Marifita. cf. d’Herbel. p. 577. a. Diver-

fus ab illo Marifio, qui ab eodem laudatur p. 323. b. Nomen uterque habet

a patria Maris, quae efl pagus in Aegypto, tefte Raudo.

(157) Pag. i 6g. De hoc viro haec habet Raud: ”Abu-l-Abbas Fadl

ben Marvan ben Mafergis [id efl Mar Sergis, dominus Sergius], Vezirus

Motafemi, a Chriftianis oriundus, qui pulchre norat Chalifis infervire. Re-

liquit Diyan Rafaiel [collectionem cpiflolarum et opufculorum]. — Mutato

animo comprehendebat eum Motafem — multabatque millies mille numis

aureis. — Sed pofl: quinque menfes eum carcere dimittebat. Obiit menfe

tertio anni' 250, aetatis 80.” Caufam remotionis eius a Veziratu his verbis

narrat idem Raud el-Achiar. "Exhibebatur aliquando, ait, Motafemo epi-

flolium alicuius alicubi praefecti (aut quaefloris) quod quum recitaret et inter

alia poficam ibi vocem, Co/ti legeret, interrogabat eum Chalifa, quid

ea vox fibi vellet. Nefciebat Vezirus. ' Quapropter iratus Chalifa: Idiota,

qui fimul Vezirus efl:, efl homo coccus, aiebat, et aditantibus famulis: vi-

dete quis in foribus fit, et introducite ipfum. Agebat ibi tum temporis Abu-

Gafar

AD NOTATIONES HISTORICAE. 6S5

GaPar Muhammed ,filius Abd-cl-Maleki ,

filii Abatii,vulgo Ibii-ez- Zaiiat

dictus. Hic introductus et interrogatus refpondebat, Cala fignificare in ge-

nere foeimm. Sed fi quis velit in fpecie defignare foenum viride et recens,

eum uri voce Chela: fi vero ficciim, voce Hafchifch.

Laudatum ob eruditam refponfionem Vczirum protinus nuncupabat Chalifa.”

Sapit facetias poeticas.

(158) Pag. lyi. Conf Cedrenus p. 529— 532. Genefius p. 30. 31.

Pro Amuria temere legitur Ancuria vel Ancijra in catal. biblioth. Reg. Parif.

pag. 340. b. Zabethra efi: Zo^ottst^cc Cedreni pag. 528 ?Ge-

nefii pag. 28? qui ait Amerumni-h. e. Emir-el-mumenin fcil. Motafemi pa-

triam fuifle.

(159) Pag. 173. Vid. d’Herbel. p. 31. b. ubi non recte ait, librum

Abu-Obaidi Amtal es -fairat effe ajjologos aut fabulas de

vita humana. Legit nempe Sunt enim e.xpofitiones prover-

biorum apud Arabes vulgarium. Saepe citat Meidanius. Vidi cius libri co-

dicem manuferiptum in Augufla Guelpherbytana- Male quoque p. 965. b.

iplum Abu-Obeidah appellat. Ibn-Cotaiba ipfum inter Moallemin feu ludi-

magiftros refert, et ait eum Cadium Tarfi,

et magifirum filiorum Tabeti,

filii Nalri, filii Maleki, eius urbis praefecti, fuilTe. Conf. Catalog. Bibi.

Lugd. Batav. p. 834. n. 615. ubi eius liber commemoratur.u

(160) Pag. 175. Abu-Dotaf Emirus Arabum Eglitarum, vir eru-

tus;de quo Raud el-Achiar hoc habet elogium .-

c_\_A_Aa3^ 837^33 o\.A^= 5.^ 3j Lcl:^;Co

cA<i — i-h*33 Aax33 (3 '^X+33

o3cAxa3 (jAA+ifc. S.aa« ”Abu-Dolaf Cafem, filius Ifae,

filii Edrifi Eglita , ducum Mamuni primpm, et dein Motafenii unus, vir ge-

nerofus et ftrenuus, cuius res geftae et fata fatis nota funt. Scripfit librum

de falconibus et venatura, [hoc efi: hieracofophium] alium de armisjitem

alium de conductione regum. Perite canebat voce atque fidibus. Obiit Bag-

dadi anno 225.” Articuhun hunc exhibet quoque ex parte Hottinger

Rrrr 3 Qiiadrip.

6S6 ADNOTATIONES HISTORICAE.

Qiiadrip. p. 291. ex Ibn-Chalicano excerptum. Sed pro voce Df^A.51 quae/fi/-

cones notat, videtur legiffc

, e quo fecit de folitudine. — Hic quoque

eft ille qui urbem Carag Abn-Dolaf de fc dictam in regione montana condi-

dit, inter Hamadanam et Isfahanara; de qua fic perhibet Abulfeda, inter alia:

V.—0-3 ”primus,qui eam in urbem formavit et cum gente

fua incoluit, fuit Abu-Dolaf Cafem filius Ifae, Eglita; et illuc ad eum con-

cefiTerunt Carraei” [fcu Anagnoftae, vel Lectores Corani, forte propter per-

fecutionem Mamuni et Motafemi in cauflfa creati aut increati Corani].

(i6r) Pag’ 175. Caulfam caedis Affchini allegat la Martinierc pag.

816, quod nimirum Abbafum, Mamuni filium, ad imperium evehere vo-

luerit, ideoque factionem fibi comparaverit. Non id improbabile, (conf.

d’Herbel. p. 639. b.) Elmacinus p. 143. tradit eum ob fufpicioncm Zendi-

kifmi,vel

,ut nos loqueremur

,atheifmi

,peremtum. Crimen ,

omnibus

eximiis viris omni tempore obiectum et capitale. Magum idem ait fuifle, et

in patria religione femper conflantem.

{162) Pag. 175. Secta Babeci appellabatur ilfoi^amwara, hocefl Ery-

thraei

,

quod rubrum colorem in veflitu praeferrent, aut fecundum alios,

quod Muflcmos ^_a_4.-cs. Hamir , hocefl ajinos , appellarent. Ita perhibet

Raud,

qui etiam ait eos fuiffe ifmaelitas, feu afleclas et fautores Ifinaelis,

filii Gafari Sadcki, quae fccta fub eo nomine Saeculis poflcrioribus magis in-

claruit. Locum dabo integrum ad ann. 494. Interim alium eiusdem aucto-

ris de his ipfis adferibam:

c ^Sc\x3 (

AA/ f

‘6j.C^c a^AX3 f ^Jo qi

JX>-

A D N 0 T A T I 0 N E S HISTORICAE: 6^f

p3AA5i3 J>a5 "Rebellabat ali-

qua lecta in Gorgan,nomine Mohammara^ qiiiatrubro veftiebantur, an. 162,

lub Mahdii Clialifatu. Dux ipforum, qlib tum erat, appellabatur Abd-el-

Cahar. Hos comprelUt e Tabareftana Ohlaf ffliuSsOlac. I^inde prodibant

rurfus in Gorgana, fub duce quodam Amruo- filio Muhammedis Fadakitae,

fic dicto a patifia Fadak, quae eft pagus vel burgus in agro Chaibarae, Con-

tingebat id anno igi. Sed illo in urbe Meru peremto, exllincta fuit haec

flamma. Tertio prodierunt in montana regione fub Motafemi Chalifatuj

fed ingente caede laniati funt ab Ishaco, filio Ibrahimi, filii Mafabi, Emiro^

BagdadicOj menfe penultimo anni 218 [boc efl; fub exitum anni 833] et ipfo

dieTarvia, [feu nono duodecimi menfis, in ipfis vigiliis magni,|fefl:i Mec-^

cani] lecta fuit [Bagdadi coram Chalifa] epiftola Ishaki de illa victoria. Re-

liquiae ftragis auffugiebant in terras Romanorum." Hactenus Raud. Infunt

huic narrationi quaedam obfcura. Conferri tamen cum Noflro merentur et

cum iis, quae ad ann. 275 de origine Carmatitarum,qui procul dubio cum.

his ipfis iidem funt, dicentur. Hi ipfi quoque alio nomine a vitae genere

quod exercebant ATorawfi , vel Horremia, Chorremia ^A.cf^n». hoc efl; latro-

nes appellabantur, et Babek Horremi, vel Horremdin

,

h. e. latro.

Vid. Elmacinus p. 141. Teixeira p. 235. 237. d’Herbelot p. 15:8. b. Me-

morant hoc de Babeco feriptores hiftoriae Byzantinae, ut Genefius pag. 25.

at illc tam incondite et infeienter , ut multum fallatur,qui putet ex eo tem-

porum hominumque iflorum veras rationes difeere.

(163) Pag- 175- Vbi fita fuerit haec urbs nefeio, neque in-

venio. Modo de feripturae integritate conftet, et certum fit elTe nomen ur-

bis ,dubitari non poterit ad regionem montanam pertinuilTe. Elmacinus p.

141. ter habet al-Bodu vel al-Badu. Abiilfeda nofter in tabulis geo-

graphicis fc\j et (lXj Nada et Nada Babeck appellat,- et refert ad Ar-

rianam, vel Ivan, eiusque de fitu diverfe 'tradita re.fert. Herbelotus p. 159. a.

•aptum in arce fua Casbabed refirt, et; modum, quo captus fuerit, enarrat

c Chondemiro. De Casbabed addo,

fignificare fedem Cafporum, a quibus

mare Cafpium nomen accepit.

:r.. ! iup .

' '.

(154)

^8 ADNOTATIONES HISTORICAE.

(164) Pcig. 175. De Abu-l-Hodai!o vide Pocockii fpec. hiftor. Ar.

p. 11(5. Raud ait eum anno 131 natum, fub finem vitae coecum et fatuum

evafifle; nomen eius fuifTe Muhammed, fil. Hodaili, filii Abdallae, filii

Mackhul; fuille Schaichum Motazalitarum apud Bafram, fcitum difputato-

fem,

et urfifle demonftrationes et fyllogismos in fuis

fermonibus.

(165) Pag. 179. Hic primus cft locus, quo Nofter Mubammcdano-

rum res in Sicilia geflas attingit. Ea loca fibi excerpi ex codice manufcripto

Bibliothecae Regiae Efcurialenfis, et in Latinum fcrmoncm a Marco Dobclio

Citerone, Arabicae linguae Profeflbre, converti curaverat Antonius de Ami-

co Meiranenfis, qui Panormi anno 1640 edidit; unde repetita fuerunt dein-

ceps in Bibliotheca Carufii, pag. 17. fqq. Nos, ubi videbitur, illa loca ex

Dobelii interpretatione repraefentabimus. Hunc praefentem ita reddidit ille r

”Anno Egirae 228 — Muflemi multa loca in Siciliae infula fubiugarunt; et

tum erat' Amiras Infulae Mahomettus,

filius Abdallae, Benilaglab

,et fuum

domicilium erat civitas Panormi, nec ab illa egrediebatur, fcd folum mitte-

bat et exercitus, et navales copias, et fpeculatores;

et ita expugnavit fubegit-

qu» multa loca, magna divitiarum et captivorum praeda.” Extrema videtur

interpres in fuo codice non habuiffe ,aut faltim fequenti articulo intexuit

;

ubi ait: :”Anno 237 Mahomettus — mortuus eft poft annum regni fui no-

num Habuit itaque novem ^ubi nofter codex habet novendechn.

(i(56)Pag. 179. Quoniam hic Abu-Tamam audit princeps poeta-

rum Arabum, 'et in Hamafa quidem nihil exftet ipfi proprium, fed omnia

fint aliena: proferamus quaedam eius digna lectu, e Nuvairio. Primum

efto dictum hoc: - • '

< Ia?

”Quem quis primum amare coeperit, cum vere et magis amat, quam quos

deinceps.”

^ '

i::’ i.u.ininv''’ / d " i;

^ 7 _

v

.7 . MCi. • .

”Non exiftimandus cft ille rediifle, qui redit negotio ex voto non confecto.

,'' Neque

ADNOTATIONES HISTORICAE. 6S9

Neque exiflimandus eft ille abeflc qui abeft, dummodo negotiatio

eius fruftra non fit.”

e ^J\.C+X3 ^Ax3f ^

”Ne mireris, o mea, neve indigneris, hominem liberalem opibus carere.

Torrens inimicus eft loco excelfo.”

Hoc efl:,ut torrens devitat collem

,et in humilia ruit

,ita opum affluxus

excelfos animos praeterit , in fordidos et viles incumbit.

f j^.3Vc

fof ^CXds X_s:a!3:i3f ^Xc vjiljir’

”Vnus homo , ftultus quamvis , acquirit opium abunde. Alter,eruditus,

tota fua vita fudat et alget in aerumnis.

Nam fi fortunae refponderent fapientiae ,deberent fiupidae beftiae pror-

fus perire.”

Sufficiant haec pauca de multis.

(1(57) Pag. 179. Vefchah eft baltheus, qui per transverfum

dorfum et pectus , fupra fcapulas et infra adverfum latus hominem ambit.

Qui duo tales gerebat,procul dubio fic gerebat difpofitos , ut in pectore et

humeris fefle decufiarent. Eft autem baltheus indicium honoris. ”Siempre

en la Perfia fueron las cinturas fennal de honra y dignidad, y aun oy le fon.

y fegun la materia y obra dellos fe conofce qual es de mas o menos preemi-

nencia — porque mas noble es la de oro, menos de piata, mas la guarne-

eida con ciertas piedras, y menos la de menos hechura

,de fuerte que fegun

cada qual tiene el lugar en el palacio, anfi trahe la cintura.” Ita Teixeira

Hift. Perfic. pag. 25 — 28« Quid fit Tag, conftat ex della Valle , San-

fono et aliis.

(168) P<^g- 179* Magi dicuntur omnes idololatrae, et a vera fide

alieni;unde quoque a fide defeifeere magum jieri dictum eft

;

praecipue ta-

men ignocolae Perfae fic dicunturj

quae fola notio forte obverfata fuit

7'om.I.L Ssss Tei-

AD NOTAT IONES HISTORICAE.^90

Tcixcirac, p. 239 narranti, Magos in Perfia terribili caede deletos fuifle;

unde factum ut auctoris fui Chodemiri locum non recte acceperit, ut mihi

quidem videtur, quum tamen is non de Magis Perfiae, fed de Normannis

id idem narrat quod Noller, Verba funt: ”En efta conjuncion los Parcios

o Perfianos Moros fe unieron contra los gentiles de fu mifma nacion, llama-

dos por nombre mas comun Mayufy que fon los que reverencian el fuego —

:

y hizieron en ellos una terrible matanga.” Verum de Normannis intelligen-

dum cffe Noftrum, res ipfa clamat et tcftatur d'Herbel. p. 135. a. lin. 14.

(169) 183- Furnum intelligit nofter, qualem orientales

appellant, cuius ftructuram qui fcire cupit, adeat Olearii et Vallei Itinera,

huius pag. 77. illius L. IL ep. 17.

(170) Pcig- i85- CaufTiim huius calamitatis et alia huc pertinentia

habet Elmacinus pag. 148. Verfus Arabici, qui ibi adducuntur, non valde

corrupte funt editi ,neque difficiles intellectu

:

quare mirum Latine conver-

fos ab Erpenio non fuiffe. In primo tantum verfu leg.,et

in tertio paullo rectius quam Sonant autem Latine fic

:

”lllae [viciffitudines rerum, de quibus antea dixerat] funt torrens de di^

in diem decurrens;

funt ut phafma infomniorum.

O mei duo amici , ne miremini [tam abnormen et fubitam rerum mearum

mutationem]. Conffiat mundus viciffitudinibus,

quae ab uno ad

alium rotantur.

Fata, etiamfi aliquando laeta tibi alluceant, attamen circa te [velut aves

carnivorae circa cadaver] circumvolitant, ohe quanta cum aviditate.”

Verfus Arabicus eiusdem viri ab Flerbeloto p. 921. b. citatus fuis litteris ita

feribitur

:

(171) Pag‘ iSS- Huius tormenti inventionem tribuit Herbelotus

pag. 642. a. et 921. b. Motavakkelo,

cuius et alia crudelitatis documenta

proftant. Vtrumque poteft verum effe. Minifter iuffiis ab hero novum ex-

cogitavit fupplicium,quod approbavit herus. Monendum adhuc

,nume-

rum 203 apud Herbclatiun pag. 921 male habere, e noftro emendandum.

Conf. pag. 91 1. b.

(172)

ADNOTATIONES HISTORICAE. 6gi

V (i 72) Pag. 187* Recurrit aliquoties

haec phrafis (ut ad ann. 327 et alibi) et poffet videri nomen libri efle. Ego

vero puto convertendam fic efle ut feci,

et ftudium vetationis et permiffinnis

(id enim formula ad verbum notat) eflTe ftudium e traditionibus eruendi

,

quaenam actiones a propheta pro vetitis et illicitis,quaenam contra pro licitis

et iuftis declaratae fuerint. Quod in eam opinionem me induxit, locus efl

Raudi, ubi ait: ”Libri fex maximae confiderationis,quas qui tenet, ita, ut

non tantum norit depolitas in iis* traditiones propheticas, fed etiam earum

Afanid , catenas traditorum,et horum ipforum fata rationesque ceteras (quan-

tae quisque illorum Iit fidei et auctoritatis) apud traditionarios c\ac

eos, qui al-Harg va ’t Tadil

tractantj

ea, inquam, qui tenet, ille Hafet eft et reputatur.”

" (^73) 187* Huius Ibn-el-Medini fidem et auctoritatem apud

doctos valde celebrat Sebekaeus in vitis theologorum fectae Schafeiticae

:

ait: deinceps addit, et hunc unum eorum fuifle, qui &aAX2w metu

gladii pronunciaverint Coranum creatum effe. Hinc factum in eum fuilTc

carmen,cuius fequentia funt particula

:

c 1^3\.aa3 j.AJcXi oVcEii VAjLxJf J.3 ej'>.3 f ^AjcA+3 f (^vAj

c \.05\.3 '^3C\ac Os'i.9 'A3\.X/o oVXXcf fo

c \.^3\.Aai (jf S.’Aj {^'0 ^ eX'r^=^i-3 f

”0 fili Mcdinenfis, qui, quum protenderetur ipfi mundus [bona huius vi-

tae] prodidit religionem fuam,

illius acquirendi gratia.

Quid impulit te, ut fidem addiceres tuam opinioni, quam qui foveret, tu

ipfe olim pro infidele reputabas?

Bonis exutus et pauper revera efl: ille, qui damnum patitur in fua religio-

ne, non ille, cui camelus eiusve pullus adimitur.”

(174) Pag. 189- Ibrahim Saulita ^3^\a3 f vel Sauti, ut habet d’Her-

belot p. 7^g. b. et infra ad a. 243 et 335. Sed Raud el-Achiar, hunc ho-

minem, quem coram habemus, ^_X-a:^_+_31 MufuU, Maufelenfem appellat

(rectius procul dubio) facitque filium eius Ibrahimi mulici, de quo diximus

Ssss 2 ad

692 ADNOTATIONES HISTORICAE.

ad ann. 213. Verba eius haec funt. "Abu-Muhammed Ishac, filius Ibra-

himi, filii Mahani [in alio codice erat Hamani], filii Babamani, Tamimita

[Arabs] per adoptionem, [nam ipfe Perfici generis erat,] vulgo notus

lub nomine Ibn-Nadhn el-Miifuli, filii commenlalis [aut fympotae, conger-

ronis] Mululenfis. Origine tenus erat Perfa. Sed quia pater eius Maufelae

habitaverat, propterea gentile inde accepit. Peritus erat philologiae et poe-

feos Arabicae (hoc eft norat fignificationes gloflarum , feu vocum rariorum;no-

rat quoque et memoria tenebat carmina carminumque fragmenta elegantiora)

tenebat quoque hilloriam poetarum, et celebrium praeliorum, fiicetus et fpiri-

tuofus in confabulatione;

verfatus in Traditionibus, in Fikha, et in Kalam

[theologia metaphyfica] — Litteras elegantiores acceperat ab Afmaaeo, et

Abu-Obaida, Sed excellebat in mufica, indeque titulum et famam habebat.

Aiebat Mamun aliquando: Nili tam celebratus etiam apud vulgum ab arte

fua mufica cffet,

fe fanc ipfi dignitatem Cadii commiflurum efle. [Sed mu-

ficus tali muneri aptus apud Muhammedanos non habetur, qui muficam pro

vetita et infame reputant.] Multis ante obitum annis coecus evafit. Natus

anno 150, obiit menfe nono anni 235 ex fluxu hepatico.” Hactenus Raud.

Tam eleganter doctum eum fuifle ait Rihan, et principum otio fallendo ap-

tum ,ut poft eius deceflum non fuerit inventus dignus fuccefibr. Apud eun-

dem narrat aliquis, quanto in honore Chalifis, et Mamuno praecipue fuerit.

Quoties, ait, terminus folvendorum ftipendiorum aderat, et congregati in

atrio aulici ad accipienda penfa fua intro vocarentur, primus intrabat Ishac.

Et in ipfa diftributione primus idem accipiebat inter Covad [feu duces], et

primus idem inter muficos ,et primus idem inter fagit-

tarios praefixum fcopum ferientes. Hoc ^aim ordine intro vocabantur et

accipiebant numos aulici. Saepe vidi, ait alius, Ishacum cum Ahmede,

filio Abu-Davudi [fupremo Cadio] ad Vatecum intrare, ambos pari paflu,

eodem cultu et habitu, ambos pariter longam veflem trahentes.

^ ^Xc vJl3:aA;«f

(175)

AD NOTATIONES HISTORICAE. 693

(1^5) Pag. 189. Memorabilk funt Teixeirae verba p. 239. ”a quic-

nes [nempe Hofeini pofteros] impedia cl romerag-e a fu fepultura que cfta cn

Mexatocem, cn los defiertos de Kalberah, en la qual yo cftuuc cn cl anno

*dc la falud humana 1604 y para poder fe lo eftorbar con mas flicilidad, man-

do romper cl Eufrates por algunas partes para que anegados los campos con

el agua quedafle el paflage impedido. y pudo lo hazer fin mucho trabajo

por la grande llamura de aquel defierto ” ccr. ' Miraculum quod ea occalionc

dicitur contigifie, narrat d’Herbel. p. 640. b.

(176) Pcig- 191* Sit caput viri in vulva matris fuae. Turpis haec

formula alicui male imprecandi et convitiandi follemnis elt Arabibus. Conf.

Elmacinus p. 151. ubi hoc ipfum dicterium habet, ct p 107, ubi pariter eft

”et abfeondat deus Mufam in vulva [matris

fuae] Chaizaranae.” Procul dubio huc etiam rcfpicit aenigmaticum illud

Arabfchiadae , ubi ait Schah Manfur p. 53. lin. 14. polita fuper caefto manu

Hoc Elif

[intelligens caeftum fuum rectum ut Elif] Iit in Kef fexto [vulva] matris eius

qui fugerit a Timuro.” hoc eft: fi fugero a Timuro, volo ut hic caeftus na-

turam meae matris perterebret. Quare autem ea pars Kef fextum appelletur,

indagent alii, fi operae pretium putent. Praeter foeditatem convitii, quae

per fe patet, diritatem quoque fentiet, qui norit, ab orientalibus paene pro

iniuria reputari, fi quis ipfi dicat mater tua, uxor tua, filia tua, fed alia

nomina et quafi metaphoras eam in rem ufurpari. Feminae quoque orien-

talium principum ut vultum fuum nemini commodant, et capitale elt eas vi-

difle: ita neque patiuntur fui memoriam in virorum coetu fieri; nedum inter

inhoneftos, et tam inhoneftis verbis. Debebat ergo filius et fui et matris

caulfa hanc iniuriam omnium acerbifiiinam ulcifei.

(177) Pag. 191. Locum hunc ita, ut mox recitabo, vertit Dobelius

Citero apud Carufium Bibi. Sicul. pag. iS- partem eorum quae iam fupra fub

anno 227 fuerunt exhibita, huc trahens et intexens. Verba eius funt; ”An-

no Egirae 237 Mahomettus filius Abdalla, Ainiras Siciliae mortuus eft poft

annum fui regni nonum,menfe Reginab (menf. lanuar.) eique fucccfiit Alab-

ba Benalabbet,Benalfalda

, ben lacob ,ben Fazard

,qui fubiecit multa loca

S s s s 3 Sici-

(594 ADNOTATIONES HISTORICAE.

Siciliae, obtinuitquc infignem victoriam, item civitatem Ennae munitam vi-

cit, quae erat fedes praefecti Romanorum in Sicilia, qui primum relidebat

Syraculis, fed poftquam Mollemi maiorem Infulae partem occuparunt, trans-

tulit fedem in Ennam, ob fuam fortitudinem, et ita praedictus Amiras hanc*

occupavit violenter dic lovis decima quinta menfis Sciauval anni praefentis;

in qua ftatim aedificavit Mafgiad, id efl: oratorium, ibique direxit Pergamum,

ct coram populo orationem habuit, poftea orationem fecit dic Veneris limul

cum omnibus civibus.”

(178) Pi-lg- ipi- Diferepat haec chronologia a traditione nollratium

qui Ennam a Saracenis A. C. 831 > 836 fubactam perhibent. Vid. Carulii

Epitom. rer. Sicular. pag. 90. De caftello Ennae vid. modo exhibita verlio

Dobelii, ct Aflemani ad Arabicum Chronicon Siciliae

,in quo ad A. Chr. e

computo Siculorum 859 > Mundi 6367 refertur, captam fuifle Cafrianam

OeXi-f qi luvat hoc occallone proximum

eiusdem Chronici locum a doctifiimo viro non recte perceptum emendare

qJ quem ita vertit vir celeberrimus

:

Anno 6368 defeenderunt Fmdanitae

,

vel Effenditae, quorum neutrum fateor

me nolfe. Quid 11 ergo 'i.A’3cAA^i( Veneti. Ita et OoVaX-M folent Venetos

appellare. Ceterum non dubito Cafrianam idem efle atque caftrum loannis

ut appellat Ganfredus monachus de rebus gellis Normannorum II. 32. et alibi.

In hilioria Sicula Anonymi et Sabae Malafpinae flc deferibitur. ”Eft autem

civitas callri loannis in medio Siciliae polita cunctis aliis Siciliae locis eminen-

tior — lapidibus etiam undiquaque decilis et rupibus angulliflimis et viis de-

clivibus ex tribus tantum partibus acccliibilis, aquae abundantiam in ipfa etiam

fummitate habens” et p. 728- invictiHima appellatur, et prae ceteris Siciliae

civitatibus tam litu,quam populo inexpugnabilis.

(179) Pag. 191. De Hatemo Afammo vid. d’Herbelot pag. 834. b.

Hiftoriam dcfumlit ex Raud el-Achiar. Sed verba quae ibi citat Arabica,

recte percepit. Pertinent ad ipfum

Hatemum, et dicunt, ipfum attigilTe gradunV admirabilem et aliis non facile

aflectabilem in ea virtute, qua homo fe totum cum plena fui abnegatione ct

confidentia deo, divinaequc moderationi permittit. Idem Hcrbelotus p. 22 a.

cum

Adnotationes historicae. ^95

cum male appellat Abu-Hatem, et recte pariter non percepit neque reddidit

ridiculam illam de femina hiftoriolam, quam Nolter narratum it. Repetit ea-

dem p. 990. b. ubi iterum male Khatem al Samm eum appellat.

(180) Pag- 195* Multa de hoc Imam Ahmed habet Scbekaeus a

p. 132 ad p. 147 codicis Leidani. Sed pauca mihi licuit ex illo libro excer-

pere, in quo curiofa multa terfo et florido flilo proponuntur. De morbo

eius et fupremis, quae habet adferibam: (jof V+ip

(^ja/\.a] 1 is^A^i (jXiaX/Akjf

(ja/VaM (jlO ( iJiXc

(j.A^

"Aegrotabat per novem dies,

et quum decumbens interdum admit-'Kj

^

teret invifentes a quibus benedictionem acciperet,

et quibus viciflim redde-

ret, audientes id homines unus ab altero, confluebant ad eum ingente nu-

mero. Audiens autem Sultanus confluxum hominum ad Hanbalidae fores,

mittebat illuc manipulum cuftodum, qui fores domus et portas angiportus ad

.eam ducentis occuparent, diligenterque omnia obfervarent et ad fe referrent.

Tandem plane claudi iubebat portas laurae. Nihilominus concurrebant ho-

mines in plateas ampliores et in templa [pro aegroti filute deum precibus

.fatigantes] , ita ut aliquibus mercatoribus exercenda mercatura prorfus ferian-

dum eflet, frigente foro, et negotiatione impedita.” Dein addit de ipfius

morbo medicam obfervationem. (.JC/CwlaJf

,iA5 tJXXi < c-^_A_AiaX5 i^_XXi < JS.A5 (ja<.a5 I.I1AA.C V./0O

v».AAi "Submittebatur ipfi urinal , et videbam ego in

eo purum liquidum recentem cruorem, absque mixtura urinae. [Ita narrat

aliquis a Sabekaeo laudatus.] Id indicabam medico non fine admiratione, et

cauflam feifeitans. Qui mihi. Huic viro, aiebat, rupit et laceravit ventrem

moeror et anxia follicitudo.”^

(181) Pag. Tale matrimonium, quod ilfofaaw appellant, lici-

tum fit, an illicitum, olim fuit acriter difputatum, et nunc pro concefTo,

nunc

ADNOTATIONES HISTORICAE.6p(5

nunc pro vetito habitum pro imperantium arbitrio et anguftiore aut ampliore

confeientia. Invitante argumento non pofFum non adferibere facetum locum>

quem fupra ad an. 179 in notitia Saiicdi Homcirici, ftudio brevitatis omitte-

bam. Defumtus elt ex Rihano. "Aliquando, ait, occurrebat Saiied Homai-

ricus fliae Fogati, filii Amrui, filii Cotrii, filii Fogati, Tamimitae. [ER

hic Cotricus celeber ille dux Azrakitarum, cuius crebra mentio in rebus He-

gagi et Mohallebi.] Huic feminae recitabat nonnulla fuorum carminum;

quae ipfi placebant;

uti vicifiim feminae fermones animum poetae tentabant

et permulcebant. Protinus itaque procabatur eam. Nonne te pudet, aiebat

femina, media in via publica, et primo ftatim conventu noftro me proca-

ris ? Erit matrimonium noftrum , rcfpondebat poeta, ad modum Omm-

Charega. pf [ER Omm-Charega femina, cuius

promtitudo in nubendo et in dimittendo maritos, et multitudo maritorum in

proverbium apud Arabes abiit.] Videbimus hac de re,regerebat femina

;

tu autem interca dic mihi quis fis ? Rcfpondebat poeta

:

c {^'0 e3^*^*^*^kl\./^'J (jl

Si me interrogas, interrogas virum, qui refidet in culmine gloriae nobi-

lium virorum Arabiae felicis. [vel fi legas de gente Dii~

Inznn, regis quondam Arabiae felicis.]

Quantum ad fectam, per quam fpero dic refurrectionis falvari, addictus

fum Hadio [verae viae inonRratori, Alio] patri Hafani.

Ad haec: lam novi te, aiebat femina. Pofiitne quid magis mirabile elTe?

CiJXaJ ( teXSis l

(jl-Jt-.t.-A-tsfi lamanicus [a loctano et ex Arabia felice oriundus] et Tami-

mitica [ab Ifmaele et ex Chaldaea oriunda];Rafedicus [fectae Alii addictus]

et Abadttica [fectae Otmani addicta], quomodo quaefo conveniant? O, ni-

hil ad rem hoc facit, aiebat poeta. MonRrabis mihi fpiritum excitatum et

boni confilii plenum; et cor bonum atque facile tractabile. Ceterum neque

patres noRros, neque fectas unquam memorabimus ^1*5

\ ^ Sed ,regerebat

femi-

AD NOTATIO NES HISTORICAE. 607

femina, facilius hoc imaginatu, quam effcau, eft. Annon nofti, quando

duo publice matrimonium contraxerunt, flmul velum tolli et occulta rerum

in confpectum prodire. fof

Cy-0--^ [hoc eft apud coniuges fimularionem locum non

habere.] Quando ergo hoc non procedit, continuabat poeta, en proponam

tibi aliud quid. Et quidnam hoc eft? interrogabat femina. Motaam clan-

deftinam [vel matrimonium confcientiae] , aiebat, quam nemo refciet.

Ay!( Tale matrimonium, replicabat femina, eft foror fcor»

tationis. (J^te

praefervet, aiebat poeta, ne Cafera fias, et Coranum eiures cui femel fidem

addixifti. Et qui hoc? interrogabat femina. Deus excelfus ait in Corano,

aiebat poeta , ^ X+i

j«.CaXc ”Quod de illis feminis ufus

fructus perceperitis, pro eo date ipfis mercedes deftinatas: neque crimini erit

vobis in aliquid mutuo confentire praeter illas dotes definitas.” [Sura IV.

verf. 29. quia in hoc textu verbum occurrit, a quo venit vox

Motaa, ufiis friictuf perceptionem notans: hinc volebat probare ma-

trimonium tale licere.] 8.X3 f ^a3:iXa*<[ (^3XXi Bene, aiebat fe-

mina. Praeferam voluntatem et mandatum dei, et tibi faciam mei copiam.

Et fane abibat cum ipfo, et faciebant nuptias eadem illa nocte.” Hactenus

Rihan. Refert Meidanius, [Orvam] filium Zobairi aliquando interroga-

tum quid de Motaa cenferet; qui pro refponfo illud proverbium recitarit:

XM ”lupo praenomen eft Abu-Gaeda” feu pater ovis.

Volebat dicere:quemadmodum lupo pefiimae beftiae fpeciofum fed mendax

nomen impofuerunt; ita quoque huic generi matrimonii, detcftabili in fe,

nomen fpeciofum fed mendax impofuerunt. Conf. d’HerbeIot pag. 473. b.

Faceta quoque hoc de genere matrimonii narrat della Valle IV.' 31. pag. 171.

ubi ait matrimonium hoc Perfis in ufu effe ,et pro licito habere , ut Schiitis ;

at Tureas, ut Sunnitas, pro illicito habere, et averfari. Appellari autem a

Perfis genieting van een Gemad voor ecn Tydt,

Tom. II, Tttt (182)

ADNOTATIONES HISTORICAE.698

(182) P^g- 201. Mohafebxcm. Hoc eft calculatorhu

,

quia nempe

rationem rigidam fecum ipfe folebat inire. Ita perhibet Sebekaeus: ”Ha^

ret f. Afidi, Mohafebita, ait, Abu-Abdalla 5.

^^AmaM oV-Xaa^ vexillum rav

Arefin [moraliftarum, deum et fefe agnofcentium] et magifter rojv Saieriti

[euntium ,fcil. in via falutis]

,qui fimul coniunxit et externi [civilis] et in-

terni [fpiritualis] feientiam; magifter Gonaidi [auctoris ordinis Soliorum].

2^_m\A.a5 S c \.3Cl+5 f Appellatus fuit Mohafebicus,

quia frequentiftime folebat Mohafaba [computum] cum anima fua inftituere.

Permulta fcripfit de Zahcdifmo [feu vita a mundanis negotiis retracta], de

fundamentis probitatis, alia, quibus Motazalios, item Rafedios re-

futavit.” Librum eius L_^AaXi( '^Ac^Jf oVX^=3 ”traite de la vie reli-

gieufe, ou des Solis” memorat Herbelotus p. 969. a. Sed ibi vitiofe cum

aliis feribit ^A**-\.s:T.+5 f Mohafeni, pro Mohafebi.

(183) P<^g- 201. Ex multitudine funus comitantium colligitur apud

Muhammedanos defuncti celebritas et exiftimatio. Virum, qui in odore fancti-

tatis deceftit, profequi, officium pietatis reputant et opus meritorium. In-

telligitur ex hiftoriola, fi vera fit, mira et memorabile, quae exftat apud

Rihan al-Albab. Narrat auctor, aliquam vetulam acceffilfe ad patrem cuius-

dam puellae, de gente Alii per utrosque parentes oriundae; et puellam fpe-

ciofo praetextu matri extortam in lupanar duxifte. Mitto cetera. Sed quae

huc faciunt, ea funt. Puella ipfa narrat: IajjiI^

^A_X.X_a-iJ^ oA=s:T.i s (^xiXXxJ ^^XXaf

\ A <kV -stv ”veniebat ad nos vetula — et dicebat matri meae : Mortuus eft

vir fanctus. Quum vero tu funeri adelfe nequeas, mitte filiam ttiam, quo

confequaris mercedem [a deo] inde redundantem. Sic ergo abducebat me

anus, et huc deducebat.” . .

(184) P(ig- 205. Vid. Herbelot. pag. 950. b. voce Dhou ab Notui

y

ubi quaedam habet ex Raud-el-Achiar : fed forte ufus codice non integro con-

fudit duas hiftorias. Nam poft verba et fon corps fe fortifia, et loco vocis

aiijji

ADNOTATIONES HISTORICAE. 699

ttvffitot fcribere debuerat. ”Alors il difoit a foi meme: Volla ce qui me Taut

pour vivre. Je ne chercherai d’avantage. Et de ce moment il abandonna

le monde, et fe fit rcligieux. Queiquc tems apres il fut pris” cct. Conf. idem

Herb. p. 45. b. voce Akhmimi, ubi eum ait magum feu incantatorem fuifle.

(185) 205. Erat in codice quod addito, fed diverfis

in locis, uno puncto, diverfe effertur Machiira, et Ma-

huza. Priore modo exftat apud Elmacinum p. 14. lin. ii. et p. 151. lin. 27.

et ita quoque Herbelotus p. 642. a. ”dans la ville de Makhouriah.” At idem

tamen pofteriore modo exhibet p. iig. a. ”11 y a une ville en Perfe nominec

Mahouza , la quelle Noufchirvan fit rebatir,et lui donna le nom d’Antiochie

la Greque.” Pollerior lectio Mahuza vera eft, altera vitiofa. Vid. Aflemani

Bibi. Orient. T. II. p. 410. a. et T. III. p. ^06. a. et alibi.

(186) P(fg- 205. Dabal, Verum eius nomen erat Abu-Gafar Mu-

hammed. Notat autem

”vox Dabal camelum annofum, aut fecundum alios camelum, quam

pulli comitantur,” ut ait Nuvairius, qui inter alia eius carminum fpecimina

haec profert. Primum

:

*Ita comparatus eft. animus hominis, ut quidquid ipfi laudetur, approbet;

quidquid exofum pingatur, odiat.”

Hoc eft: regimur opinionibus et voluptatibus, non confilio. Alterum hoc;

f 5,aVc (^c\.MN+3f

( &.Aac jsJVi jsJjoVc pcAib»

”Si quod alicui vitium dedecori eftj ftudet eius contagium aliis quoque af-

fricare, et efficere, ut idem fecum carpant in aliis.

”Ita cuius mos aliorum ruinae famam fuam fuperftruere, folet ille nunquam

non eos laceffere,quorum opus eft alienae famae monumenta laudi-

bus fuis condere.”

Tantum ex ethico genere. De fatudco placet hoc adfcribere, quo triparcum

hominem pingit:

Tttt 2

ADNOTATIONES HISTORICAE.700

€ js.-Aiac jtM. •A>u

( js..Aa.v vA

”Perinde ipfi dolet, particulam de ipliiis offa an de ipflus crure defringas.

”Ita pavet adventum hofpitis, ut ille metus vel fomno eum excutiat.”

Nomen Dabal pallim vitiofe fcnptum reperirur. Sic Dail male legi-

tur apud Elrnacinum p. 134. qui verfum eius ibi laudat, quem Nofter ad an-

num 626 proferet. Apud Herbelotum habetur p. zSi-b. unde

factum, ut eundem cum Daaboulo, quem paulo ante memoraverat, hominem

in duos dividerit. Conf. p. 481. Abulfeda in Geographia ait eum Semen-

ganae, urbi provinciae Tochareftanae, praefectum fuiffe,

(187) Paq. 205. Notabile efl: quod habet Ibn-Nabata in commenta-

rio ad Ibn-Zaidunum, in hilforia celebris illius gladii Samfama, de quo vid.

Herbei, pag. 433. a. et 754. a. Ait nempe, lagezum, (ita fcribit nomen

^c\._J quod a Noftro et aliis Bager effertur) Tuream, trucidaffe illo

gladio Motavakkelumj

et ab eo tempore nullam notitiam reperiri quo deve-

nerit ifte gladius.

(188) Fatah, fil. Chcicani. Non confundendus cum illo

Fateho fil. Chacani,

cuius ad ann. 535 fiet mentio. De hoc vid. d’Herbelot

p. 641. b. 642. a. Raud-el-Achiar fic enarrat ipfius fata: ”Fatah ben Chacan

erat Vezirus apud Motavakkelum, qui eum ita amabat, ut cum Fatah ali-

quando morbo tentaretur, Motavakkel primum rerum omnium curam fuas-

que delicias omitteret, et dcin ipfe quoque aegrotaret prae trillitia, iuberet-

que fe ad Fatahum deferri. Quo delatus plorans dicebat:

Egone defiderium tui aegrotantis patienter feram? adfpice lacrimas meas,

teldes, quam de te follicitus et anxius fim.

Quum tandem ambo diligentia Bachtifchuae medici rediiffent ad fanitatem,

dabat ipfi (medico) pro praeftita opera in amico fibi confervando poffefliones,

quae ipfi quotannis quatuordecim millia drachmarum valebant. Vulgo dici-

tur: Eum amoris, cultus et beneficentiae gradum, quem confecutus fuit Ga-

far [BarmakidaJ penes Rafehidum, et Fatah penes Motavakkelum, non facile

' confe-

ADNOTATIONES HISTORICAE. 701

confequatur Vezirus ullus alius. Peremtus fuit una cum domino medio men-

fe decimo anni 247. Nam dum perculTorcs Motavakkelum adoriebantur,

irruebat fuper ipfum fuoque corpore volebat ipfum protegere, dicens, Nolo

vivere, o princeps fidelium, polt fata tua.”

(189) 207. De Alm-Otmano Becro vid. d’Herbclot p. 568- b.

Sed ille non recte percepit auctorem fuum, Raud-el-Achiar, in iftis: ”Il cfl:

auteur du livre intitule Al-Medheb, c’ell: a dire de la lecte, ou il traite de

Ia religion Mufulmane.” Ipfe le refutat pag. 570. b. voce Rledheb, ubi ait

tilulum elfe ”d’une Grammaire Arabique compolee par Al-Mazeni.” Sed ne-

que hoc recte. In Arabico eft: ^ pV/ol

^Princeps in grammaticae peritia celeber auctor peculiaris fectae” grammati-

cae nimirum. Memorat eundem p. 976. a. ubi ait eum auctorem efle profo-

diae arabicae, Kitab al-Cavafi.

(190) Pag- 209. Ex hoc uno duos facit Teixeira pag. 241, unum

Abu- 1 - Abbas Hamed, Chalifam3r, alterum Moftatthimum, Chalifam 32.

Alium quoque infercit, et vehementer turbat auctor, cuius epitome admo-

dum brevis exhibetur in Catalogo Bibi. Rcg. Parif. pag. 330. b. ubi haec le-

guntur: ”Anno 244 Muntafir, Billah filius, immifiis quibusdam Tureis, pa-

trem interemit. Cap. XIII. Muntafir Billah imperium occupat, qui Turea-

rum infidiis periit. Succefiit Abdul Nehab [ 1 . Vehab] eius filius, quem fex

poft menfibus, alii veneno extinctum, alii morbo periifie tradiderunt. Cha-

lifatum occupat Muftayn Billah.” Apparet auctorem illum, an interpretem,

Montaferum in duas quali partes medium fecuilTe.

(191) Pag. 209. Male itaque Teixeira p. 240. "Reynando Almoto

Wakel Calefah murio Taher ben Abdula, y diofe el govierno de Korafan a

fu hijo Mahamed ben Taher.” Etiam hoc male, quod p, 24O hunc ipfum

Taherum a lofepho Soffaro peremtum dicit. Difcrepat ab ambobus Hamza,

qui Taherum ait anno 2485 die 23 feptimi menfis fub Montafaro decefiilfe.

(192) Pag. 209. Memorat hunc locum, Marg-al-afcaf, Geogx-aphus

Nubienfis p. 290. lin. 14. ubi viam aTarfo ad Abydum deferibit, collocatque

in et quae nomina quomodo recte feribantur et efferantur,

«t ubi fita jfinr, nefeio,

Tttt 3 (193)

'•V

702 ADNOTATIONES HISTORICAE.

(193) Pag. 209. Nullius alterius victoriae Graecis InSar icenos par-

tae regnante Michael e Ebriofo reperio memoriam, quam illam, qua Petro-

nas domefticus Amerem Melitenes regulum vicit et fuftulit. vid. Script. pofl:

Theophan. p. 82 fqq. Sed illam expeditionem Sjmeo Logothetes p. 330 ad

ann. Michaelis quintum , h. c. Chr. 846 refert. Procul dubio, quem Nofter

Omarum appellat , is eft Continuaturi Conftantiniano et Symeoni dictus A//f^

cv ouTco 7IWS (TvgCp^SiqovTes toc =;cixstoc ol tioKKoi Aju/3fov Ksyovat. ut ib. p. 76legitur, ubi clades ab eo Chriftianae rei illatae maximae exponuntur, et alii

duces Saraceni Graecis graves nominantur. Inde quoque conflat, locum,

quem Nofter Marg-el-Afcaf appellat, eundem cum Lalacone, quod nomen

Graeci edunt, cffe.

(194) Pag. 21 r. De A'.i jil. Gami vid. ad ann. 236. Specimina

poefeos huius viri haec, inter alia, exhibet Nuvairius-:

”Quocunque in ftatu rerum fit homo,

trahit ille ftatus fecum fuas vices.

Facile igitur fieri poteft, ut adverfus cafus, qui te nunc urget, in

fine tibi monftret, quod cupis et laudabis."

Item hoc.'

<

af. [yVc (J.C (jf ^.c. ^^Praemium et confequentia pulchrae patientiae eft pulchrum et bonum

;et

praeftantifiima dos hominis eft, atque virtus, liberalem et erectiorem

indolem monftrare.

"Turpe non eft, alicui fplendidam fortunam decefiifie [aut abefle] at ttu'pc

eft, deceffine honeftam et pulcram moeftitiae moderationem."

(195) Pag. 211. Conf. Teixeira pag. 241. Hamza tradit, menfe

nono anni 225 Soleimanum fil. Abdallae, fil. Taberi ab ifto Alida Tabarc-

ftana exactum fuifle. Sed error fcnbae eft in numero, ut patet ex loci nexu,

quem ut notabilem adferibam. "Muhammed filius Taheri perdebat de patrio

et aVito imperio Scgeftanam ,tum Tabareftanam, denique Raiam. Et pri-

rnam quidem rapiebat lacob filius Laiti, filii Hamedi, Soffitr — In I aba-

j-eftana

\

ADNOTAT IONES HISTORICAE. 703

reftana rebellabat Hafan filius Zaidi, Alida, menfe nono anni 255, indequc

exigebat Soleimanum filium Abdallae, filii Taberi [Muhammedis patruum et

legatum]. In Raia tandem rebellabat Muhammcd, filius Gafiari Hofiiinita,

menfe ultimo anni 255^ efficiebatque, ut Taheridac ibi legatas, Muhammed,

filius Alii, filii Taberi, filii Hofeini, aiuTugcret. Statim poli bunc rebella-

bat in Cazvina Caucabicus Hafanicus [tertius Alida] menfe tertio anni 261,

agebatque pariter Abdallam filium Vahabi , Tahericum,

qui tum ibi prae-

fectus erat, in fugam. Anno 254 evertebat Mufa filius Bogae Muhamme-

d.em Taberidam Raiaj ut hic nihil retineret nifi praeturas Chorafanicas et

dignitatem Schartae [feu praefecti urbis] Bagdadi,quam tenuit deinceps per

undecim annos duo menfes et decem dies, donec lacob SofFar Nifaburam ve-

niret.” Alium memorabilem adferibam locum ex Renaudoti Blifl:. Patr. Alex,

p. 312. non tam doctrinae cauffa, quam ut monftrcm hiftoriam Muhamme-

danam agrum non fuiffe quem vir cetera doctifiimus excoluerit. Miram audies

temporum,hominum et rerum confufionem. ”Rebellatum fuit adverfum

Chalifam anno 252 multis locis, praefertim in Arabia occupata Mecca [vid.

ad ann. 317] a quodam Principe [Abu-Tabero Carmatita], Muhammedano-

rumque facrario profanato, adeo, ut equi in templo flabularentur, inter-

ruptamque fuiffe Muhammedanorum peregrinationem. Haec autem de alio

intelligi non poffunt, quam de Haceno, Halis pronepote, qui ab anno H.

251 (I. C. 8<55) in Deilema rebellavit, et coniunctis cum alio Haliada copiis,

poftquam Cazuina potitus effet , Raiam et Tabareftanam totam occupavit;

mox in Arabiam duxit, Meccamque et Medinam obfedit, urbesque illas com-

meatu interclufo ad extremam famem adegit; tum peregrinos adortus, quo-

rum magna pars fiti et fame perierat [vid. ad ann. 311] magnum eorum nu-

merum occidit: ipfe quoque cum fuis, peftilentia, quae famem confecuta

eft, periit anno Heg. 252, I. C. 8 <56 . Hacenum vocat Elmacinus, Hucei-

num Ebn-Verdi, qui ad Ifmaelem quendam filium lufeph ex eadem Halis

familia refert cladem Arabiae illatam Muhammedanamque peregrinationem

tanto cruore violatam,quod Haceno adferibit Elmacinus. Tanta efl aucto* ,

rum inter fe diferepantia.” Haec ille. Difrepantia, quam queritur, nulla

eft. Sed mifeuit bonus vir feque intricavit,ex imperitia genealogiarum.

(196)

704 AD NOTATIONES HISTORICAE.

(195) Pag. 217. At quare non per pontem tranfibat? Scilicet pon?

ille quavis nocte in medio abrumpebatur, ut qui viginri octo lintribus et in-

termediis rignis quadripedalibus grolfisque catenis ferreis iunctus erat; appo-

fitique cuftodes obiervabant ne quis navigio fluvium ti‘aiiceret; quo ceffaret

omnis inter utramque urbem et ripam communicatio, metu hoflium; et, li

quis traiectum tentaret, pro turbatore pacis habebatur, eaque de re debebant

cuflodes pontis, qui eum quavis vefpera medium refeindebant, ad principem

referre. Melius haec intelliguntur ex luculenta huius pontis defeription®

quam dedit P. Teixeira Inner, c. 6. p. 115. et della Valle II. 10. p. 41.

(197) Pag. apud Alin copiam feriptornm latere. Qualium? Se-

ditioforum? An magicorum?' Ego putem, tales libros vel chartas defignari,

quales ad ann. 296 memorabit Nofter, in quibus myftcrium vocationis con-

tineretur.

(i97b.) Pag. 221. Serdab. Pocockius vertit cryptam. Golius in

Lexico haec habet : Frigidarium. Locusfub terraJlructus, ubi aejfate capta-

tur frigus, vel ubifrigida fervatur aqua; velut cella nivaria. Efl ergo cella.

Quid li tale conclave intelligatur, quale defcribit della Valle alicubi, dicens

Ferias in calidis climatibus plerumque in fubterraneis diaetis, in quas e Iblo

per aliquot gradus defeendatur, habitare,

(198) Pt^g- 223. Idque, ut obfervat Mari, nono menfe. Primus

hic Ahmed Tulunida fuit fecundum eundem, qui poteftatem arbitrariam in

Aegypto libi arrogavit, et Sultanum fe curavit appellari, quamvis clientelam

Chalifae non exueret. Obfervat idem auctor patrem eius Tulun mancipium

Turcicum fullfe, a Chorafanae praefecto [forte Gaflimo filio Abadi] tunc ob-

latum Mamuno,quum is ea provincia decederer

;quod ann. 203 circiter

contigit. Renaudot p. 322 obfervat eum quartum Emirum fuifle, qui eodem

in anno gubernationem Aegypti capeflivcrit, ideoque ab Aegyptiis hifloricis

hunc annum appellari annum qiiatuor Emirornm.

(109) Pag. 223. Centum globi mnfei integri. Verti ex coniectura.

In Arabico erat et centuria de mnfeo. Teixeira hic au-

diendus, qui p. 248 fic habet: ”veynte falcones, que hauian fido dei Sennor

de Xiraz , dies blancos, y dies de diverfas colores

, y 200 manos de Abnifcar

muy

ADNOTATIONES HISTORICAE. 705

nluy puro,que fon 450 libras y cfto con los Eilconcs mando de prcfcntc al

Kalefah deBagdad.” Quid fi majfam imam arnbrae centum libras pendentem dc-

fignet auctor. Inter munera regalia ell, tam enormes maflas mittere. Vid.

Renaudot p. 538. ubi inter munera a Saladino ad Nureddinum milia refert

ambari fragmenta magna duo , alterum triginta , alterum viginti librarum

pondere. Gynaeconitides principuin orientales talia appetunt,

et fiupeas

diffidasque fere legens quantos illae fumtus quotannis in odoramentis faciant.

(200) Pcfg> 225. Almogareboh funt genus aliquod militiae, et olim

in aulis orientalibus et hodienum in aula Turcica ufitatum, et vel ipfis regibus

Chriftianis Hifpanis in ufu habitum. Occurrit pafiim apud Marianam nomen

Almogaravorum; apud Almogavari audiunt; corruptela haec.efi: pronun-

ciationis forte ufu vulgata. Legitur fic apud Rodericum Toletanum et Nice-

phorum Gregor. Libr. VII. p. 134. revs f^sv %tXiovs XoitaXoevcvs — rour

ers^ovs 'x,iXiovs AfAoya/2x^ov^. ovrco yxq n Xxrivoov (peov^ revs tss^cvs sv

rois TSoXspois y.xXet. Fallitur; non funt pedites, fed equites, et quidem le-

ves, atque extraordinarii, non femper et pacis tempore fervientes, fed tan-

tum sv rois TSoXffAois belli tempore conferibuntur. Hifpanica dialectus, quam

defignat Nicephorus Latinam appellando,voce adhucduin fuperftite Alindga-

var equitem levem, expeditum, prodromum notat. In aula Turcica hi ad-

huc fuperfunt. Palfim legitur apud Hagi Chalifam, ut ad ann. 843

f \ ”pelluntur Almogarabah ab Afchrafo

Ifmaele, principe Arabiae felicis;” mifii nempe a Sultano Turcico adverfus

lemanenfem fuerant. Ad annum 1022 eos appellat Goraba, rovs ^svovs,

quod eft pluralis a fingulari Garib Carip

,

unde Caripoglan et Ku^i-

Tst^ss de quibus paullo pofi: dicemus.

X

9

quod, ad priora faltim bene et eleganter

vertit Italus : ”Si fpedirono alquante compagnie di cavalleria nell Arabia Fe-

lice, per reprimere certe discrepanze in quei popoli.” Equites efie confir-

mat Geulfr. in Aul. Ture. pag. 12: "Carip oglan funt equites extraordinarii

belli tempore.” Non pofium tamen difiimulare, Mugrabines qui cum Al-

niogarabis et Gorabais et Garibis iidem funt, apud Maundrell in Itinerar.

Toff/. II. V V V V p. m.

7o5 A D N O T A T I O N E S HISTORICAE.

p. m. 175 ml-tes pedejlres appellari, horribiles afpectu, quos Tureae quo-

que foleant Barbaroff^s appellare, lara apud Elmacinum p. 123 ad an. 193

occurrif eorum nomen. Nam ibi pro legendum eil.

(201) Pntr. 225. Cum Faraojiibus. Rarhlima horum mentio. Lau-

dantur apud Airemanum bibl. or. T. IV. p. 116, ubi in fragmento chronici

Syriaci legitur ”ut ambae gentes (Franci et Moguli) humero uno Aegyptios

et Faraones invaderent. Herbelotus quoque pag.

643. b. ubi locum hunc exhibet, interpretatur les al-Faraenah per les Emjp-

tiens. Apud Hamzam Ifpahanenfem invenio quoque genus militiae cqueRris

in aula Bagdadica, cui nomen Mifrenjis

Verum apud eundem memorantur quidam

alii milites pedites, qui videntur cum Faraonibus aliquid fimilitudinis habere;

nempe paullo ante bis nominabat S. et quidem femel feripta erat

haec vox in codice Leidano illo admodum vitiofo absque punctis diacriticis.

^velitabantur inter fe pedites nigri

et multaque contingebat caedes;tandem praevalebant Nigritae

Caravanis.” Quid fi hi a Cairovan ita appellati et ex Africa provincia con-

feripti fuerint? Vel vide, num rectius fit coniicere, hos milites, Faraones

dictos, fuifie procerae flaturae felectos homines, quales principum noflratium

quidam conferibere amant. ”Les Egyptiens appellent tout ce qui eft d’une

grandeur extraordinaire du nom de Pharaon;

sfimaginant, qu’ils [les Pha-

raons, ou les vieux rois d’Egypte] ont tous ete des geans.” Wanfleb. p. 260 f.

Coniicio ex his, Faraones fuilfe reliquias illorum Pfiimmyritarum , feu re-

bellium et indomitorum Coptorum, quorum toties meminit Renaudot in Hifl.

Patr. Alexandr. et quos ait p. 281 Mamunum,quum alia nulla ratione per-

domare poffet, Bagdadum transtuliffe et in militiam fuam inferfifie.

(202) -Prttf. 229* Saheb' ez-Zeiiq. Morai de illo haec habet: ”Capur

Zingorum prodibat in Iraca, iactabat fe prophetam, et rerum abfeonditarum

confeium ,occidit Muflemorum millies mille et quingenties mille homines.

Bafrae uno die tercentem millia trucidavit. In fuggeflu fuo convitiis lacera-

bat

ADNOTATIONES HISTORICAE. 707

bat pariter Otmanum et Alin, et Moaviam et Talham et Zobairum et Aie-

fcham. Saeviit usque ad annum 270, quo peremtus fuit,” Haec ille. Fuit

procul dubio de eadem fecta,quae deinceps fub Ifmaelitarum nomine incla-

ruit, homines, qui fub praetextu vindicandi et in ius fuum rcfHtucndi fan-

guinem Muhammedis ,exceffus omnes et faevitiam in Sunnitas

,fanquam

ufurpatores, excercebant, ceterum neque Muhammedani neque ChrifUani,

fed latrones.

(203) Pag. Miihammed Jil.Kerami. Adfcribam partem eorum,

quae Sebekaeus de hoc viro habet. In vita Abu-Saidi Otmani Daremitac Se-

geftanenfis ait: ”Hic eft ille, qui infurrexit contra Muhammedem filium Kc-

rami, de quo Keramitae appellantur,eumque ex Herata expulit. Vir iflc,

Ibn-Keram,

erat aliquis Schaich [vel doctor, aut theologus] in Segcflan [pro-

vincia, vel potius urbe, quae idem cum provincia nomen habet, alias Zarcng

dicta]. Audiverat ille parum aliquid de Hadit [vel traditionibus], et adole-

verat in Segeflana. Deinde veniebat in Chorafanam,

et diligenter frequen-

tabat Ahmedem , filium Harbi , Zahedum. Deinde cliens et

inquilinus dei erat Meccae per quinquennium. Dein adibat Niiaburam ;

inde redibat Segeftanam,

et venditis quas ibi habebat facultatibus redibat Ni-

faburam, demum evulgabat fyflema fuum Cor-

poralitatis, (_A.X_ji_3La cJVr'

et afieverabat, fufficere ad falutem, ut quis credat, ctiamfi cor eius nullam

eorum,quae credar

, ideam habeat.

(jXc cAA.JtX3l^ Infignem et raram prodebat in

exercitio religioforum rituum diligentiam. Nomen Allah Allah [feu deus,

deus] continuo habebat in ore : magna cum contentione colebat deum, et

fqualorem in vita affectabat,duriterque corpus habebat. qjjVa31 i

(j-saJXisI/O ^.5 ( O<i.Ak>0 cAJIaXa? jV0a.^ c (JsA^5 2S^a3

?._XJf ?..(.^X.^ pXQ.3 f ijXCi X^Ai Itaque in partes ibant

hominum de illo fententiae. Quidam ipfi fidem adhibebant, alii doctrinam

eius examinabant. Et fic diverfi conventus theologorum inflituti eius caufla

V V V V 2 fue-

708 ADNOTATIONES HISTORICAE.

fuerunt; in quibus interrogatus, unde fuam fentcntiani haufiffet, rcfponde-

bat,infpirationem divinam efle , deum id fibi fuggeffilTe. Interim dabat

eum Emirus [Choraranac nempe] Muhammcd filius Taheid, filii Abdallae,

f. Taberi, in carcerem Nifaburae, ubi quum haeliffet per octennium ,

ciectus

ex urbe fuit anno 251. Obiit apud Hierofolymam anno 255. Alii dicunt

eum Zogarae [feu Zoarae] obiifle, translatum autem cadaver Hierofo-

lymam fuiffe, ibique fcpultum.

CST.,«5 JXaXc j V.4.3 JS^Xa3 (^VamaSTIam

2^X3 '^AwA4.3f XjeXAC ^ UAX^V (^A-A-ii

^3 Haec auctores de illo referunt. Quibus addo, dominum

Scgefbanae [et Chorafanae, Taheridam fupra dictum] hunc virum expuliffe.

Nam fi res in arbitrio hoftium eius fuiffet, procul dubio fuilfet peremtus.

Omnem illi lapidem movebant ut hoc efficerent, ipfum apud principem de-

nigrando. Elie autem verecundabatur virum occidere quem pium et fanctum

efie concludebat ex externis quae ille de fe prodebat fignis cultus divini ,et

aurterae vitae. Praeterea multorum animos feduxerat [ut verenda eflet po-

pularis feditio, fi occideretur]. Nos illum permittimus voluntati dei, nuni

velit ipfum abfolvere, an damnare.”

(204) 229. Abdalla Dnrcinita. Ego non dubito, filium huno

cius Daranitae elfe, quem nofter a praenomine folo Abu-Solaimanum an. 215

et Hei'belotus ibi laudatus a folo nomine Abd-er-Rahmanum appellat. Tur-

bat hic nonnihil codex Leidanus,qui ^jJ^f^A3f Ddreni habet, unde poffis

credere (^.<jpf^3f Ddremi feribendum efle. Sane fcripfit Daremi Mafnad.

vid. d’Herbelot p. 287- b. voce Daremi. Sed neque nomina auctorum, ne-

que aetates congruunt. Procul dubio rectum efl: ^jfpf(A3f Darani

,

ut repo-

fui , ct fic quoque emendandum in Catal. Bibi. Lugd. Bat. ubi alio errore le-

gitur ^A'ly.fA3f Darami p. 415. n. 172. in huius ipfius libri indicio.

(205) Pa^. 231. Omran Herbelotus autem p- 977 - ^'>‘it>et

(jV+A2 Cfnmn, ubi librum eius ^JO^vfe2.X3f Kefah al-Lofous memorat,

feu male ipfum '_JoJXs:v3f Hajet pro Gahet appellat.

(20(5)

ADNOTA^J’ IONES HISTORICAE. 709

(206) Pcig’ 231. Natam Mofacatlem. De hoc viro multa Ibn-Na-

bata ad illud Ibn-Zciduni vJt_AXs:iK tS-i

pac fi dedifles Naramo radicem [id cft fundum

^medium,] per quod eruit ve-

ritates [veros de rebus conceptus].” Conf. dTIerbelot pag. 391. b. 644. b,

654. b. Integrum eius nomen erat Abu-Ishac Ibrahim ben Baffchar, et Na-

tam feu confilator appellabatur, quia

V. ”folebat Chazar confilare in foro Bafrcnfe et vendere ,” ut ait

Raud al-Achiar. Scilicet opifices in oriente in foro elaborant omnia fua ope-

ra, non in privatis fabricis, ut ex Itinerariis confiat. Sunt autem Chazar

conchae illae, quae conchae veneris dicuntur, et quibus inter fe confiatis ha-

benae et cingula ornari folent, ut ait Golius in Lexico.

(207) Pcig- 241. Potiebatur lacoh Soffar urbe Nifabur. Fuit hic

velut ultimus ictus, qui dynafiiam Taheridarum profiravit. vid. Teix. p. 249.

Habet Hamza Ifpahanenfis his de rebus notitias, quas alibi frufira quaeras,

quas, ut potero ex vitiofo codice, narrabo: (quae locum ifium praecedunt,

ad annum 250 iam dedi.) ”Donec, ait Hamza, Nifaburam veniret lacob,

et Muhammedem Taheriden caperet; quod dic Solis, quarto menfis decimi,

anno 2591 contigit. Manfit Muhammed in cufiodia lacobi donec hic die

Solis, nono feptimi menfis, anni 262, a copiis Motamedi pelleretur. Quo

facto Bagdadum redibat Muhammed et ad praefecturam urbis augufiae, quod

munus per eius abfentiam adminifiraverat eius patruus, Obaidalla. Sed Cho-

rafanam agitabant et divellebant feditiones. Tranfoxanam occupabat Nafr

filius Ahmedis, filii Afadi, filii ^mani3^ui Nafr eam provin-

ciam ut fublcgatus olim a Tahero [fecundo] acceptam tenuit per 19 annos,

donec obiret anno 279, fuccefibrem habens [fratrem] Ifmaelcm filium Ahme-

dis, filii Afadi. Balcham vero occupabat Abu‘-Davud Muhammed, filius

Ahmedis, filii Hafichami, filii [lanigur, aut Tanigur, vel Bani-

gur] [quam phrafin neque hoc loco, neque paullo ante intelligo,

quid fibi velit. Forte notat, prorfus ab initio, vel primus in fua gente con-

ditor dynafiia(r fuae, Hic praeter Balcham habebat quoque To-

charefian, et Chottalan, etGuzgan, et Tarmed. Nifaburae vero praeficie-

Vv V V 3 bac

\.ia.A5 f ”et

710 ADNOTATIONES HISTORICAE.V

bat Muhammed filius Taberi fuum fratrem Hofainum; qui Bagdaclo illuc

etiam ibat, fed quia viris et numis carebat, nefciebat, quum Ifpahanam ve-

niflct, inflitutum urgeret cum fubfidiis tam exiguis, an omitteret et retro

vefligia legeret, Curabat eius res et copias eo tempore Cufad filius Samer-

dan, et Ifpahanae praefectus erat Dolf, filius Abd-el-Azizi. Mittebat tan-

dem hic Dolf ipfi, Hofaino auxilium, et ipfe eum comitabatur Nifabu-

ram, quam intrabat et occupabat Hofein die Lunae, 22 fecundi menfis anni

263 . Ablegabat tum Cufadum in Tranfoxanam,ubi a Nafro filio Ahmedis

auxilium rogabat; fed frurtra cum elfet et neque viros, neque numos accipe-

ret, redibat Cufad ad herum, Holainum, qui quum non videret ullo modo

le fjbfiftere et parta tueri poffe, abfcedebat, et relinquebat Culadum ad cu-

randas nomine fuo Chorafinae res. Dominabatur itaque ibi terrarum dein-

ceps Amru filius Leiti, pofl: fratrem lacobum, qui anno 265 apud Gondifa-

buram in Chureflana obierat. Quo facto ifte Amru vafallum Sultani fe pro-

fitebatur et ab eo munus praefecti urbis auguftae et praeturas Chorafanicas ac-

cipiebat, ceteraque, quae Tahcridae olim polfederant. Et praefecturam ur-

bis Eagdadi quidem relinquebat Amru penes Obaidallam filium Abdallae, filii

Taberi, ademtam Muhammedi filio Taheri [iflius ex fratre nepoti] fecundo

menfe anni 266 ;ipfe vero in Chorafmam ibat hoc ipfo anno. Sed educe-

bat adverfus ipfum Ahmed filius Abdallae ^j\.A/.wis:'L2e\K Se-

gcfianicus] et conflictu apud Nifaburam edito,

die lovis, 24 menfis-undeci-

mi anni eiusdem 266 ,pellebat Amruum cogebatque ipfum in Segeffanam

aufugere. Per biennium deinceps machinabatur Amru res Chorafinae con-

fopire et fibi vindicare. Sed non valeba*. Committebat igitur anno 278

[fic habet codex] eius provinciae curam R.afeo ,filio Hartamae , lub cuius

conductione res in paullo melius verfac fuerunt. Amovebat deinceps Amru

anno 279 menfe decimo Ibn-Rafeum a provincia, et ipfe.rurlus nomine fuo

et folus gubernationem cius capelfcbat, accedebatque ad ipfam menfe fecundo

anni 280 et manlit, donec cum captivum abduceret Ifmael, filius Ahmedis,

filii Afad.ie, Balchae dominus, anno 287- ’ Hactenus Hamza: quae divelli

commode quum non pofifent ,et digna tamen memoria elfcnt, vifum fuit

omnia fimul hic exhibere, licet quaedam huc non pcrtiacaut.

(208)

A D N O T A 1 '

I 0 N E S HISTORICAE. 7ir

(208) Pag. 24T. Conf. d’HerbcIot p. <5 r(5 . 1). <551. b. item p. 984. a.

voce Khnily quam putavit Vir Doctiibmus viri nomen cfTe. Impofuit ipfi

prava lectio pi'0 Notat autem formula

(vel Heial) Kbn Mvfa hen Schaker idem atque iiilhumtnta mechanica, inven-

tiones mechanicae filii Mofis Schakcridae. Elt nomen appellativum, non pro-

prium. Alio errore idem p. 993. b. l'Cgit Khial, (v. voc. Khial Beni

MoiiJJa) ubi quae tradit ad eundem modum corrigenda.

(209) Pag. 245. Ha/an, Zafaranenjis. Appellationis rationem dat

Scbekaeus

V._0_3» p>-b' l_

^i\jXcjS\ 0j'0 ”nomen habet

de oppido quodam in Savad [feu Campeftribus IrakaeJ Zafarania dicto. Ita

narrat Ibn-Heban. Cui addo, nofirrum Bagdadi deinceps habitaffe in quodam

vico,qui deinceps de eo meruit vicus Zafaranii appellari.”

(210) Pag. 24,5. Vid. dTIerbclot pag. 193. et 528- a- Priore loco

humani quid paiTus fuit vir cl. in fuo codice habens, aut fallente oculo fibi

vifus habere uno puncto, unde factum, ut crederet, Ptolemaeum ab

Arabibus perhiberi Pelufiotam fuiffe, et praeterea Pelufium et Damiatam con-

fundit. Sed Pelufium appellant Arabes Bilbais

;

et vera lectio

dt gemino puncto, Calandi, Claudius. Id idem ad pag. 336. b.

voce Faloiidi teneri velim.

(211) Pag. 2/^g. Arabes Chrifliani. Nefloriani nimirum , ut patet

e Mafudio, qui ait AS5”erat [nempe Abd-el-Mafih] Ebadita quoad fectam; funt autem Ebaditae Chri-

ftiani Neftoriani.” Conf. Alfemani bibi. or. T. IV. pag. 706. d’Herbclot

p. 307. b. 452. a. 456. b.

(212) Pag. 249. Dolendum, haec a Noftro tam leviter attingi.

Conf. Leo Afric. V. 73. p. 387. ubi quaedam de rebus Siculis horum tempo-

rum habet examine digna. — "Principalis Ibrahimi expeditio fuit expugnatio

Syracufarum, quem auctor Chronici Cantabrigienfis notat ad an. Clir. 878-”

Verba funt Carufii, in margine ad hunc Abulfedae locum p. 19.

(213)

'/12 ADNOTATIONES HISTORICAE.

(213) Pag. 2^g. Intejlhiorum proluvio. Carufius in Excerptis Alxil-

fedae p. 19. habet: mortuus eji dijfenteriae morbo. Sed Lupus Protofpatha

^Annopoi, ait, defeendit Abraham, rex Saracenorum, in Calabriam, et ivit

Cofentiam civitatem,

et quum pervenihet ad eccleham S. Pancratii Lulgurc

ictus periit.” Quid fi fulgur ibi morbum acutiifimum fignificarer.

(214) Pag. 249. Mortuus eJi Muhammed Aglabita anno 287* Iti

correxi , re ipfa polKilante. Coepit imperare anno 261. Si ergo viginti

quinque annos imperavit, debuit omnino anno 287 defiifie, non, ut in co-

dice meo mendofe legebatur 289- Adhuc peius habuit codex Hifpanicue,

e quo Dobclius particulas ad Siciliam pertinentes cxcerpfit. ”Anno 291 , ait,

Ibraimus filius Amed — mortuus efi: dylcnteriae morbo — in Sicilia — vir

fuit magnae perfpicaciae et memoriae, piifiimus et mifericors erga pauperes,

iuflus et optimus princeps.” His verbis fubfcriptum ell: ”Explicit chrono-

logia Ifmaelis regis Amani,” tanquam, quae deinceps ibidem fequuntur, ad hi-

floriam Siciliae fub Saracenis fpectantia non item apud nollrum legerentur.

Atqui leguntur apud illum non minus quam praecedentia, ut fuo loco appa-

rebit. Quare autem Dobelius fequentia maluerit ex Ibn-Abu-Dammo,quam

ex Abulfeda excerpere, non percipio, nifi dicas, codicem Abulfedae, quo is

utebatur, ultra hunc locum non procefiTfic, et mancum fuilTc. Nam alias

Ibn-Abu-Damm profecto non efi: originalis auctor, in his certe rebus Siculis;

fed aeque atque Abulfeda fua ex ipfo exfcripfit,

ita exfcripfit ipfe more Ara-

bum alium antiquiorem aliquem auctorem.

(215) Pag. 2 S^<^. Abu-Iazid Bajlamenfis. Nomen huius viri fic ha-

bet Raud: Abu-Iazid Taifur ben Ifa ben Adam ben Scharufan al- Bajlami.

Vid. d’Herbelot pag. 192. b. ubi quem citat locum Gazalii , exltat ille apud

Pocockium in Spec. Hili:. Arab. p. 268-

(216) Pag. 251. Omar, fil. Schaibae. Ita quoque Sebekaeus. Ar

Hagi Chalifa lacobum nominat.

(217) Pag. 2^2- Scriptores rerum SinicaruiTi ad manum non habeo.

Inquirant, quos iuvat, in hifloriam quam Nofter attigit. Mihi fiitis nunc

.erit fragmentum exhibere, in quod peroportune nunc incido, Ichcdas vete-

res excudens, in quas excerpta conieceram olim e Mafudii, pervetufiri certe

aucto-

auctor

AD NOTAT IONES HISTORICAE. ^/13

opere hiftorico, Morufr ed-Dahah {zn prata aurea dicto. Arabice ad'

fcribam, in gratiam cultorum huius linguae ,in primis ideo

,quod eius nihil

adhucdum proditum eft, quantum novi, et auctor rebus gcllis propemodum

aequalis fuit. Sic itaque ille narrat lingua fua, in cod. Leidenfe, quoufus fui'

(^A\a3)

A-c ^_^maaa^ 1^3'^

^ liCJo

< BA-srai ^.c

(jfj «i*A.5.3f J-mA^f ^acxAO ui (j3

(^AA3i3f |f.Xi c ^c %-\-ku V._+_a5 ^/0^1 qj &+aXam\/^

CioV:^ ^^O.Jf vJ C!l>(-\:s». ^AAw^ '^A*w (''3^^'*^

^31 j^L§_:s:i3f ^a5 ja.^ p\.C:r:>.f M pV-laAJf «w3

p-0—A^ ^ ^^^AA.^f ^Aaa/ XaA3^

S.-3 ^JXXj ^AA2.3f (jcXa? qi (jX^=3 (iC_X_4._3f t^Ai ^ifs3 ^ac

Cj.Us.>Ij

^XcL\3f i^shl ^.a31 j+asctj^ ^aA31 ^_^Xla-^ «VS5

^+2w 'A-X-AJ: &3^(a31 <^X+.3f (JisixXi

^Xa.3^ ^ eX—a^a^X^ c^ ^3Xa"^ ^

CA^ 5>*A^.C j\./i^ 2^maA^ pL\Xi ^szij oXiXAU4.5f ^«.MA-3f

&AJeA\> q^ [leg. f^AjXS.] f^+3f S.ajl\aj ^a^ j-:?Ujt3f ^Xc o[pXA3f

q^3f X-^^dwij '^„X^(»\3f —'f ^<.a Xt.c

2 0/». II, Xxxx

7^4 ADNOTATIONES HISTORICAE.

{^'C i^kuj j-0a5[ fvXA

i^.jV_+-4.-M (J.O Lsty*^J'""!/’^

C\A^M.5f ^lyA'^

(J.A? vJi-J^Lci. 'A-a_J(_\-c C^\Xx9

a5^^^ ^A>*^ ?

V.0^gi (iCX4.5f (^_'ili LsJ^AoVccii (^^3\.S- ^Ov5iM fw\sb OvAaiii

f^XjVS. S>ajiA^ ^TAXi^

^_^\.-A£3LA5f^ {^A+Xaia+K ^ ^ \.XXi» l.Q.Xibf (^•«^

V_+jf^ ( c_i.-M \..xA/(? v^^amaH l.^2^

V^xCX+A» (^A? ^fciszxS ^AAaJf I^X/0 (J^ 0(-X*5( ^aO {^'O

Vg.3 v3 Aa?o O (j''^

'^.IdVa:^ (^aO (J^c|^j> V_+J liCiO AA<ar^\.i f^X.^=^ cx’3 (^Xx^

oXAc I^XjVS- &ajl\ao ^c\xH fA_A> f p_^_^=lX/«

«wAao Xa^ ^‘‘^ »^laAXs:iJ (jXr’ of C^M

Xac(l) ^3=txIxM (^XlaXjf tjXO j^^s:xl\ ^.aao ^aa^j i-^oJ

JwI^ASri.iJ'^*^ ^ JJ^AA^MA+Jf ^XJ(_> 3f^.^=s:^3f gXliXjf

^_X-L> (jjwXA3f ^ac p-cf 2SA3f t^jXAij^ ^-cEiXXiXi OvX^ (aX^ ^3f

RaJUSaC ^^.sz\j L\\aS^ ^aaaA.3 ^Xc (^jXsiJ ^+/0 ^-ii,jxb.^ t^^A3f^

vJLjf SaAaO (_5-3=T.j (j«Aiis:xXi ( l^X+3f J^fo RaOiA/^ f |^4.33

P^aa3 ^^..5y«3iix3f i, a».aX^C^ Xa^a3X^ c ^ ^^aq^

^3t B^M.C3r i^jX^= pS‘ f X^A^.:^ (jX3i^i3f j-!«>>^J'^~^

(^^"'"^ ^XrsiAAi

cXi Xc^ftAA? ,J.j ^^utl^X4.3f ^Xs:xj^ JSa^XL» j-AM»3f ^^Xs:-i3f ^*A<jXi X^^aao

ADNOTATIONES HISTORICAE. 715

^(_\XAAMf \.<<^ ^Ai\.MA5f ^i^X+3f

is>—5pl^'^

^ (j^A+3f ^\aX5(^ o3^V+x3f j-^S^ (..i o^^*3f

^^V.sam^ o^^-j-3f (3 0v^-c\.i c j^«X-sbfcj*^^ ! (jiro! 1^.!\,J

yiVacijf ^X3f ^A.5<J^4.3f (j.AAa3f l^X-c <^A^ f XV.A?<-\3f

\..^j^=>o pcAX+3f Ov/of ’^Aie\>c i^-!.A5f o^a3 ‘j.^.s.\.A4.3f X^.A3f

L-.C 5.3 ^_)yj l_\> 5.+Xc^ »L\s:iAA«.f^ (jXAa. (^3 ^jV:^3f

^^^3(3 (^^X+3f (^•»5 V,0^£kif BCAi^tAAvjf fof f^)0 'sS^X+3f py^X_3

vJ ^3 <A^3 (jX9y3f »(-\_:s:ijVi ( (.^X4.3f (^^_3f^i 1^

^ji-XJXi c |j«mX.A^ jk\ ^-sriAAv-f Ov’^ fLyif^^

^'Ak'S^ $.Xm ^\.:s^*« p§aa3 oy:si3f ^‘_jX^ f (jXX;j^3f

533 ^ c\_3t_^ I^.aI^c (^aX^A.33

J'3lJ (^3f ^^_A_AaJf (^CX-C J^X>^ f8L\3f^ ^Jofj=El3f^

^ *

».! X+Aiix3 £X4.am3| ^3 Hj.XmaX)^ J^XX^ 5^A4.m\3 ^>cVjt5^ ( 5.A^X+/0

(^^L)\.3:i3 ^ (jX^lxia 5_3 (^^ip\.=s:i3 c^3.3f (j.AAa3f l^X+3 jj^a-c^-Yf

X^aS^ ^Aa^^Vj ^^^Xo 2^X<|.^ 2^^a^^X3 L, ^Xx3^ C ^^^^XXxS

^X/o ^fo ^^<-x,3i+3f {ja.j^\9 ^j.3 j>(_\AC*«^f J.X3 (^A2h o3.j3^i2.3f

<^CX/o ^ v.^_5^33 i3 isXxJi-M \^ f^syij X^ j^sE"LA^=^

j-A‘*> ^3f ^ama.31 5.3 oXx3j»,3^

i^X4.3X3 5.xjX^/^ 5.cXia.3l3 p§A>c

jaX/o^ \.kXjaj X+3 ^a3^ »l)^3 ^Xc i_^Xi!> ^;c &3j\Xsn^ ^ 5^3X+c3

Ji3^3 jrJ^Xc^ j»^3 X^3XMA<

^X+3f pXkxif p^3li < &A^+’i^ 5.*^3 ^^;X.3 I^yo p^A^

5jC^XXx«<^ X X X X a

710 AD NOTAT IONES HISTORICAE.

l.

jc j_^vAxif ^5f oVa5i3^ (^^X+Xi oX AKIX*'" j<-^^=^X/0 IJ./0

jjUM 'j.,yA3 Quae latine reddere omnia non vacat. Strictiin ex-

pofuHlc fummam hilloriae fatis erit. ”Sinac hactenus gubeiuiati cum iuftiti.i

et aequitate fuerant, usque ad annum 264, quo turbata fuit politia, ec defiit

mercatura usque ad praefens tempus, id elt annum 332. Scilicet furgebat

aliquis fortunae filius, ignobilis homo et nequam nomine Maiefehu, qui co-

acta apud fe manu nebulonum pefhme vexabat regionem,contemptus a rege

et proceribus ob ignobilitatem;excurrebat usque ad urbem Anemu

,opulen-

tam valde et mercaturis Bafrae, Siraf, Omanae, Sendiae, infularum Raneg

cet. refertam; item urbem Chanku, ibique occidebat prjeter indigenas Sinas,

innumerabiles, ducenta millia Muflemorum,Chriffianorum

,ludaeorum et

Magorum;

definiebat moros, unde fabricae ferici concidebant , et peribat

commercium ferici cum terris Muflemicis;

poflea urbem expugnabat unam

poft alteram; ipfam regiam Anemu oblidebat, per variam belli fortunam per

menfem continuati pellebat regem eiusque thefiuris potiebatur. Rex Sina-

rum implorabat regis Tibetani opem; qui ipfi quadringenta millia hominum

cum filio fuo mittebat. His auxiliis non fine ancipite belli fortuna pellebat

tandem rex Sinarum rebellem capiebatque eius filium et familiares. Ipfe re-

bellis quo evaferit incertum eft; caefum quidam, alii undis merfum dicunt.

Ab eo inde tempore vindicarunt libi reguli Sinenfes, olim regis nomine pro-

vinciis praefecti, regiam et abfolutam poteftatem in fua quisque provincia;

plane ut poft exceffum Alexandri M. reguli provinciales fecerunt; aut ut vi-

demus factum in diebus his noftris [ruente Chalifarum Bagdadicorum aucto-

ritate] ,neque potuit rex auctoritatem fuam deinceps recuperare , contentus,

II vel nomine tenus regnaret.” Haec Mafudi.

(218) 253- Leo. Africanus V. 73. p. m. 387. ”Eo igitiu’ tem-

pore, quo Elagleb regno potitus eft, Cairaoan tam incolis, quam aedificiis

aucta eft,

adeo ,ut vicinum quoddam conditum fuerit oppidum

, cui Re-

cheda nomen impofitum eft. Hic fe princeps cum nobilibus continere con-

fuevit.”

(219)

A D N O T A 1' i O N E S HISTORICAE. 717

(219) Pag. 255. Hamza, qui Noftro in his omnibus confentir, per-

hibet, Salehum hunc — civem Boftenfem, una cum lacobo noilro rebeliio-

nem in urbe lua Roil adverfus Taheridas 'inflituiHe die Sabbati, 23 ultimi

menfis anni 237.

(220) Pag. 257. ”De Chan van Schiraz — zond — een Kalaat,

gelyk zy \ noemen, of een gefchenck van goude kleedern.” Verba lunt della

^^alle IV. 2(5. p. 144. ubi ritus, qui obfervantur in ceremonia induendae talis

Chalaae, eleganter deferibit,ut qui ipfe interfuit. Meretur locus conferri.

Palhm idem et alii Itineratores de hoc more in aula Turcica, Perfica, et olim

quoque Ruflaca obfervato memorant. Tales trabeae non tantum funt honoris,

teftificatio,

et praemium meritorum , fed etiam,qui eas induit , teftatur eo,

fe vafallum eius, a quo accipit, elfe.

(221) Pag. 257. Ricaut Hift. Imp. Ottoman. II. 17. p. 354. *I1 etoit

de CCS Hermites,que Pon appelle en Arabe Adal; il alloit la tete nue , et le

corps plein de playes; il n’avoit point de chemife, ni d’autre habit pour fe

couvrir, que la peau d’une bete fauvage fur les epaules.” Vid. d’Herb. p. a.

195. b. 196. a. voce Baba. Olearius p. 419.

(222) Pag. 259. Excerpta Abulfedae Sicula Dobeliana apud Caru-

fium pag. 19 annum 266 exhibent. ”Anno 266 [ita redditur ibi locus nofterj

miflus cft Alfan filius al-Abafi,ut Siciliam regeret , hicque exploratores mifit

exercitibus per totam Infulam.”

(223) Pag. 259. Tuhinides vetuerat Movaffeki nomen precibnT eidiici.

Imo iufferat quoque, ipfum diris devoveri. Narrat Marai: ”Tulunides, ait,

eundem Cadium Baccarum,quem templi fui conftituerat Imamum et hacte-

nus magno in honore habuerat, tandem hanc ob cauffam graviter affligebat,

quod nolebat diras de fuggeftu in Movaffekum pronunciare, fratrem et dc-

fignatum fuccefforem Motamedi. Angufte enim nimis habebat Movaffek fra-

trem Chalifam, et omnem auctoritatem ad fe traxerat, nihilque praeter me-

rum principis nomen ipfi reliquerat. Propterea imploraverat Motamed auxi-

lium Tulunidae. Ad quod ille promtus et paratus cogebat fuos Cadios et Fa-

kihos et Scherifos e territorio fuo Damafeum , et congregatis imperabat, ut

fua quisque Fetva [feu feripta fententia iudiciale] depolitionem Movaffeki

X X X X 3 appro-

/

AD NOTATIO NES HISTORICAE.718

approbarent. Faciebant omnes praeter Baccarum. Quod tam vehementer

irritabat Tulunidam, ut pecuniam, quam ipfi quotannis dare confucverat,

ab ipfo repeteret. Dederat autem ipfi quotannis unum facculum obfignatum,

mille numos aureos continentem. Baccar protinus omnes fedecim Gcculos,

quot acceperat, nondum refignatos reftituebat;neque tamen fic placabat Tu-

lunidem, quin is modis omnibus maledictionem Movalfeki urgeret. Sed Cadi

Baccar nihil refpondebat aliud, quam illud Corani: Mahdhtio dei fit fvper

inique agentibus. Praefcns tum Ali filius Hofaini, filii Tabatabae, fugge-

rebat Tulunidae, ea voce inique agentium ipfum peti. Quod adeo efferabat

Tulunidam, ut veftes Cadio detrahi et lacerari, pedibus ipfum abftrahi, et

in carcerem perpetuum rapi iuberet." Paene eadem h;>bet Elmacinus p. 172.

Quod autem ad verba vetuerat nomen eius vexillis intexi attinet, proprie eft

in Arabico cadere fecerat eius nomen ex textura, appellatur

fabrica, in qua elaborantur panni ferico et auro picti, tam tapetes, quam

vexilla militaria, et velles pro indutu, quibus intexi nomen Chalifae aut Sul-

tani regnantis folet.

(224) Pag‘ 259. Occifus tandem fuit Nigritarim dux. Ille nempe,

quem fupra an. 255 Alin, filium Muhammedis, filii Abd-er-Rahimi appella-

verat. Sed non fatis intelligo Hagi Chalifam ad an. 270.

"occiditur Muhammed Aicamenlis [ita ell in codice Liplienfe

;

in Regio Dresdano eft Aikimevfs'] Raiis [capitaneusj Zengorum per

Movaffekum in arce Mochtara, [quae ellj de arcibus infularum Schatt-el-Arab

[feu Tigridis]."

(225) Pcig’ 261. Teixeira pag. 242. ubi T Dahe, hoc ell id-Dai,

0 svrqeTSi^ris invitatur", (alias invitator magnus,

item Ot.rsi3 f invitator (vei vocator) ad veritatem, vel ius et

fas,) appellatur, Hafani frater et fucceffor. Verum idem efl et unus homo,

Hafan et Tdahe.

(226) Pcig- 2di. Obiit Ahmed, Jil. Tiduni. "Idqne die Solis, decimo

undecimi menfis poflquam Sultanatum geflilfet 16 annos er 2 menfes, relin-

quens

»

A D N O T A T I O N E S HISTORICAE. 719

quens decies millies mille numos aureos, 700 equos, 7000 mancipia, et 33

liberos.” Verba funr Marai.

(227) Paq. 261. Bubalarum lac Syris apud Halebum et Antiochiam

in ufu elTe, patet ex della Valle II. epilt. g. in fine p. 33. ubi ait, alterum

genus Arabum efTe ”de Moeden, [ ] dat is Lantlopers [imo vero

transcu 7-fores

,

ex urbe nempe in Campaniam, et ex campania vicifTini in ur-

bem commeantes] die geen vafte wooning hebben;

’t wclck dic geen zyn

,

die bufFels hebben en bezitten, en mclk verkoopcn, en dic nu in de wilder-

nifs en dan in de ftadt zyn.” Quare autem bubali frequentes in oriente pafiini

fint, et quare boves viciflim ibidem deficiant, ubi bubali abundant, docet

RauchwolfF libr. II. cap. g* circa finem p. 5S1. ubi de planta Negil

narrat: qui locus conferri meretur. De Cairi quoque incolis ait Leo VIIL 25.

p. 467. ”Bubali carne ut plurimum vcfcuntur.”

(22g) Pag. 261. Tahmidae fanum. De hoc templo fic narrat Marai:

”Coepit Ibn-Tulun templum illud celebre, dc fuo nomine Tulunium appel-

latum, condere anno fui imperii decimo ,hoc eft anno 263. Tres anni con-

fumti fuerunt in illo opere. Conftitit centies et vicefies mille numis aureis.

Ambitum cinguli eius fecit ex ambara in formam paftae [aut facchari] indura-

ta, quo nempe precantes femper fuave fpirarent et refpirarent. [Videtur

cingulum templi,

eius ille tractus effe , intra quem confident facris vacantes,

velut intra mandram conclufi;

id quod eft intra porticus circumambientes.]

Aedificavit illud templum thefauro quem reperiit, millies mille numos aureos

efficiente,quem torum in opera pietatis impendit. Imamum in eo conftitue-

bat Gadium Baccarum et Mohaddetum Rabium, filium Solaimani, difcipulum

Schafiaei. Legabat ipfi permultum [de campis; aut et de qua-

drantibus, nempe tributorum vel redituum] et fimilia; fed terras Mifrae non

attingebat. Quavis feptimana erogabat ut eleemofynam tria millia numorum

aureorum, praeter fixa falaria. Reditus Aegypti [annui] eius diebus erant

4000,000 numi aurei” cet. Vid. Leo Afric. IX. 19. ubi Gemeh Tailon dici-

tur fuburbhim amplijfimim, nempe templum cum tota fua vicinia.

(229) Paq. 261. David fil. Alti Ifpahanenjis. Perpauca de hoc habet

d’Herbelot p. 284- b. tit. Daoud, al-Esfahani

,

et p. 921. tit. Zahrat al-Schebab.

Raud

720 ADNOTATIONES HISTORICAE.

Raud inter alia narrat, eum, quem Abu-Solaimanum Davudum, filium Alii,

filii Chalfi, appellat, Cufae natum anno 202, adolcvide et docuifle Bagdadi

tanto cum applaufu , ut eius lectionibus adelficnt

"quadringenti viiu, virides tailafanos (vel epomidcs) geftantes. Eft

Tailafiin vertis theologorum apud Muhammedanos, color virid'f autem Sche-

riforum ,feu de gente Muhammedis natorum

,gertamen. Vult ergo dicere,

400 Scherifos doctos cum audiviffe. Fuit auctor unius de fex illis fcctis,

apud Muhammedanos probatis et inter orthodoxas habitis, de quibus vid. ad

ann. 279.

(230) Pag. 26^. Inde forte eft, quod Scbekacus Movaffeki exerci-

tum viciffc claris verbis perhibet in vita Muhammedis fil. Zarae Tacafitae,

de quo fic narrat: p

\.3 <A’3

tjVr’

c\ac

^+MA*a <A+^f ^3

sAsb ^3f

AAr'f^3 f L\4.cs:a^ lA+Ci-f 5./AC5 ^3 <A+2i.3 f

0^1?c\4.Aa3 f Aa-Vi ( (9«-^

^la-3 (

(_\3 f "Confenferat Ahmedi filio Tuluni in abdicationem

Movaffeki, et rtans aliquando apud fuggertum in templo publice fic edixerat.

Vos tertes appello,

cives, me Movaffecum exuere et deponere

,quemadmo-

dum annulus a digito exuitur deponiturque. Itaque maledicite ipfi ! Idque

faciebat iufluTulunidae. Contingebat autem praelium inter Tulunidae filium,

Chamaruieh, et filium Movaffeki, quod appellatur praelium molarum, [vel

apud molas commiflum; vid. Hagi Chalifa ad ann. 271] quo victor factus

Ahmed, filius Movaffeki redibat Damafcurn, et imperabat fecretario fuo Ah-

medi ,filio Muhammedis, Vafetitae, ut fibi coram afferret inimicos fuos. Itaque

compediti adducti fuerunt Iazid filius Abd-es-Samadi, et Abu-Zara Damafccnus

:

quibus Ahmed — Quisnam vertrum eft, ait, qui dixit, ego exuo Movaffe-

kum" ich (231)

ADNOTATIONES HISTORICAE. 721

(231) Pag. <16^. Svccarius eft celeber ille grammaticus, qui com-

mentarios in Divan Hudeil. fcripfit, unde potillimum noftratibus per cl. Schul-

tenfium innotuit. Vid. d’Herbelot p. 831- b. init. Catal. Bibi. Leid. p. 474.

n. 1619. pag. 475. n. 1627. et p. 476. n. 166^. In codice Leidano Divan

Hudeili inveniebam aliquando fchedam involucro proximam,

fed male habi-

tam , in qua haec difficillimo charactere feripta erant : f

c.\a.c i^X3 f 'h "i3 f

^AAjV/^ ^AA^f ^A*v 8L\^/0 C^A^+3 f ^-X..A-3 (

^as:tj ^4.jm ( ^j.aaA/^ ^ax^a^ cetera deleta erant.

(232) Pag. 26^. Librum huius Ibn-Cotaibae celebrem, Kitab aU

Maaref, feu librum notitiarum inferiptum,

(in quo genealogias et hiftorias

Arabum , Muhammedis ,fociorum eius ,

Chalifarum,magnatum utriusque

aulae , fequentium ,eruditorum de omni genere

,nec non regum et regno-

rum Arabicorum antiquorum tradit,)

exfcripfi mihi quondam e codice Leida-

nae Bibliothecae (vid. Catal. p. 481. n. 1773.) et Latine converti; poflemque

inde permulta hunc ad Abulfedam meum transferibere. Sed parco. Vitam

eius tantum hic addam ex Raudo, quam et Nofter et d’Herbelot neglexerunt.

”Abu-Muhammed Abdalla filius Muflemi,

filii Cotaibae,Cateb [feu fecreta-

rius] Dainavarenfis , Bagdadum incoluit ibique Mohaddet [feu narratorem

traditionum] egit, et monftravit fe virum fide dignum,ingenio et virtutibus

praeditum, litteratum. Scripfit permultos et percelebres libros, ut Garib al-

Coran va-Mofchkeloh,

[de peregrino, raro et difficili Corani] et alium fimi-

lis inferiptionis , in quo per traditiones idem argumentum perfequitur.

Natus fuerat Bagdadi, ubi et diu vixit. Sed quia etiam Dainavarae per tem-

pus aliquod verfatus fuit, inde nomen Dainavarenfis accepit. Obiit dere-

pente anno 270, menfe undecimo.” Codex ille Raudi, e quo haec excerpfi,

Seebifchianus nempe, non femper accuratus efi: in annorum numeris exhiben-

dis. Vid. d’Herbelot p. 53. a. voce Adab al-Coteb. p. 263. a. voce Catbah,

ubi male fic appellatur. , p. 289- b- Deinoiiri

,

ubi pro Mujlem male feribi-

tur Maalem,

Tom.lL Yyyy (233)

I

722 ADNOTATIONES HISTORICAE.i

(233) Pag. 265. Tnjlitiitio fcrlbae. Arabice, Adab el-kateb. Efl »

liber apud orientales Arabicae linguae et humaniorum litterarum fludiofos ca-

pitalis, quem in Academiis fuis legere et difcere folent. Intellexi hoc ex

vitae fuae ftudiorumquc fuorum narratione, quam perhibet MovafFek-ed-din

Abd-el-Latif fil. lofefi Bagdadicus apud Abu-Ofaibam. Continet ille locus

multa ad hiftoriam litterariam orientalium facientia, ideoque non gravabor

eum adfcribere. ”Quum adoleviflem,

ait MovafFek-ed-din, adducebat me

pater ad Schaichum Camal-ed-dinum Abd-er-Rahmanum Anbaricum, celebrem

tunc temporis Schaichum Bagdadi, cum quo pater [in annis academicis] quum

fikhae operam daret , amicitiam contraxerat. Ei praelegebam prirrio loco

Chotbat at-FaJih

,

fuper quo opufculo multa blaterabat doctor,quae non in-

telligebam: condifcipuli tamen mei magiftrum circumflantes admirabantur.— j

Primus liber, quem memoriae mandavi, efl al~Lomo; idque perfeci octo;

mcnfibus — per quos commentarios in eum fcriptos, ut Tamaninii, et Sche-

rifi Omar filii Hamzac, et Ibn-Borhan, et quotquot nancifci reliquorum po*

teram, evolvebam. — Tum edifcebam auctore Ibn-Cotaiba

3

neque id perfunctorie, fed intime familiarem mihi reddebam; et quidem pri-

mam eius dimidiam partem aliquot menfibus comprehendebam; alteram au-

tem, quae Tacvin al-Lifan infcribitur, quatuordecim diebus, fingulis fingulos

quaterniones abfolvens: tot enim fecunda haec pars efficit. Dein edidici|

eiusdem auctoris Mnfchkel al-Coran [difficile Corani] et Garib [peregrinum,j

et rarum] Corani, idque parvo tempore. Tum tranfibam ad al-Idha auctore

Abu-Ali Farefi, in quo multos menfes confumfi. — Paucis diebus didici

^[eiusdem auctoris] fingulis fingulos quaterniones. Interum

j

futat [libros fufiore flilo fcriptos] et Mochtafarat [feu compendia] luflrabam ; i

et diligenter \o\vz\ri\n al-Moctadab auctore Mobarredo,

et librum Ibn-Dara-^

flavaihi. Sed neque negligebam interea fludium Hadit [feu traditionum]. —Abfoluto Moctadabo , accingebar ad librum [grammaticam] Sibiiieh

,

ad quam

legi,quem Siraficus fcripfit

,commentarium. Dein legi multos libros

;ut 1

liitab al-Oful, auctore Ibn-Sarrago, Faraied, et Oriid auctore Tebrizico.

— Tum incubui in libros Gazalii, ut Macafed, Maaiar, Mizan, et JlJahac

an-Natr; poflea in libros Avicennae, de quibus didici Kitab an-Nagat

,

et

Kitab I

ADNOTATIONES HISTORICAE. 723

Kitab as-Schafai; item Kitab at-TahJil, auctore Albahamina, qui fuit clifci-

pulus Avicennae; item libros complures Gaberi, filii Haiiani Sufici, et Ibn-

Vah/chiae — — ”

(234) Pag. 267. lin. ly. — nomen Carminat adhaejit. Videtur pri-

maria fignificatio eius vocis in rubore fita efle. Quod fi ita fit,non impro-

babile Carmatas vel Carmatitas hos eosdem efle eum illis Mohammerahis ,vel

Erythraeis, de quibus ad ann. 226 dixi, et qui Mamuno et Motafemo prin-

cipibus, duce Babeko tumultuabantur in Parthia, Chorafana et Aderbigana.

Sane Cedrenus p. 526 illos ipfos Erythraeos, Babeki aflTeclas, Ke^fjioirccs ap-

pellat; nifi velis eum erroris chronologici accufare. Attamen Herbclotus

p. 257. a. feribit , iam fub Rafehido , aut fecundum alios fub Mamuno,iflam

fectam coepiflTe, fed diu latuifle. Quod fi ita fit, (nam auctorem non indicat)

fides Cedreni erit in falvo. — Pertinent hi Carmatitae ad Ifmaelitas, quo

nomine appellantur omnes, qui fub praetextu refiituendi Alidis fui iuris om-

nes excelTus committebant, et Sunnitas modis omnibus torquebant, ipfi neque

Muhammedani, neque alii cognitae religioni addicti. Vid. ad an, 494. —Lingua Nabataea, qua Carminat oculorum rubrorem fignificare dicitur, dia-

lectus elt ruftica,cuius criteria quaedam recenfet Nuvairius

:

ui

oV.-1/

OsaC Locna [barbarifmus] efl introductio alicuius litterae

Arabicae [Arabibus propriae] in litteras Agamicas [hoc efl, vel Perficas, vel

in genere barbaras omnes,] quod vitium commune efl linguae Turcicae et

Nabathaeae: fcil. ut pro » He efferant [afpirate]^

Ha, et prog

efferant f H.

Exemplum fit facetum illud,quod narrat idem eodem loco. Servus aliquis

barbarizans volebat hero fignificare , fibi dono miffum effe onagrum,

aiebat-

que (jAs,sJs^ quum debuerat dicere fjAAf.

Herus non intelligens volebat eum clarius eloqui. Servus, emendare fludens

vitium,peius efficiebat , efferendo Vx3 volebat nempe

I^ac VaJ Herus ergo indignabundus, ut priorem dictionem iteraret, impe-

rabat, fi forte fic melius perciperet. — Ceterum melior videtur nominis

Yyyy 2 Canna-

ADNOTATIONES HISTORICAE.724

Carmatirarum etymologia a Raucio tradita,qui Carmat ait oppidum aliquod

agri Vafetani efle.

(235) Pc\g. 2(5p. Illuftrantur hae nugae ex Aflemani Bibi. or. T. IT.

pag. 319- b. ubi hanc ipfam hifloriam ex Abulfaragii Chronico Syriaco expo-

nit, unde lux aliqua nollro praefenti loco accedit. Sunt eius verba haec:

”Suae religionis librum fcripfit et in vulgum fparflt, et homines ad nova

dogmata invitavit. Erant autem eiusmodi. Ego talis,qui putor filius Ot-

inani, ex pago Nazaria, vidi Chriftum, qui efi: lefus, idemque verbum et

director, et Ahmed filius Muhammed, filii Elanafiac ex filiis Ali, idemque

Gabriel angelus, et dixit mihi: tu es qui legis, tu es veritas, tu es camelus

cuftodiens iram adverfus infideles, tu es iumentum ferens onus fidelium, tu

es fpiritus, tu es loannes filius Zachariae. Praedica ergo hominibus ut qua-

ter genua flectant — ” Eft infana mifcela Chriftianifmi et Muhammedifmi

;

et fatis apparet, hanc fectam e reliquiis fectatorum Muhammedis filii Ali ex

Hanafitide,

prognatam fuiffe. Quum gratus elfet ille Muhammed,

filius

Hanafitidis, Arabibus Arabiae felicis, facile fieri potuit, ut Chriftiani qui-

dam haeretici Nagranenfes ad eum tranfierint, eique tribuerint, quae Chrifta

tribuenda didicerant, illum habuifle praecurlorem loannem Baptiftam, illum

fe appellalfe agnum dei gerentem peccata mundi, illum rediturum aliquando,

ut mundum regat in iuftitia. Poftremum hoc de Muhammede, filio Hana-

fitidis, lactabant eius alfeclae, et ipfum, ut ex hoc loco patet, pro ipfo Chrifto

et Melfia habebant. Formula, portans onus fidelium refpondet, gerenti pec-

cata mundi. Sane Arabica vox et onus et peccata notat. lam intelligi-

tur tpiid fibi velint verba: tu es camela, tu es iumentum. Iumentum nempe

onerarium,gerens peccata coetus tui

;et adverfus fectae tuae hofles camelus

rabiofa ,hoftis implacabilis. Summae irae

,quae prius non quiefeit quam

hoftem ultus fuerit, et quidem immanibus modis, absque mifericordia, ho-

ftem delentis et penitus deftruentis, fymbolum Arabibus eft camelus rabiofa,

cui iniuria fit.

(236) Pag. 271. Conf Abulfaragium e verfione Pocockiana p. iflO.

et Aflemanum e chronico Syriaco Abulfaragii 1 . c. p. 320. a.

(237)

ADNOTATIONES HISTORICAE. 725

(237) Pag. 27'3. Ceterum mos erat, purgandi fui et avertendae in-

vidiae gratia defunctorum principum corpora confpectui et examini magna-

tum et clericorum exponere. Conf. d’Herbelot p. 643. b. init.

(238) Pag. 273. Memorabilis eft Renaudoti locus p. 332 huc fpe-

ctans. ”Cum Mutadido pacem habuit Hamarovia, ait, miliis anno 279 maxi-

mis muneribus, promillb etiam tributo annuo ducentorum millium aureorum;

datis quoque trecentis millibus pro annis praeteritis. Ea ratione accepit a Cha-

lifa invellituram omnium provinciarum, quas pater eius, aut ipfe, polfede-

rant, eamque duraturam ad annos triginta; mifla ad eundem Hamaroviam ci-

daris, vellis, enhs, et reliqua principatus infignia. Id quippe folumChalifis

fupererat ex prillina fua amplitudine, ut occupatas a variis ducibus etiam igno-

tis quibusdam rebellibus provincias beneficiario iure polfidendas concederent.

— Pecunias tributi nomine etli Hamarovia contulerit, tamen rarius id pollea

factum ell. — Adiunxit etiam fibi Chalifam per connubium cum filia fua,

Katereineda, quam Motadido defpondit — tanta nuptiarum magnificentia, ut

mira de illo apparatu narrent hillorici.” — Quae de cauflTs fubmifiTonis

,

quam Chamaruieh erga Chalifam demonllravit, ibidem loci dilferit Renaudo-

tus , egregia funt et politicae,quae tum erat

,orientali congrua.

(239) Pag. 275. Abii-Ifa Tarmadamis. Eli ille, quem Curio H. S.

p. 16 ult. Atermndum appellat, ubi fex orthodoxarum apud Muhammedanos

fectarum auctores recenfet, fed tam obfcure

,ut vix agnofei queant. Sic au-

tem nominat eos: Mnlcinns [ell Malek filius Anafi, de quo vid. ad an. 179],

Boarius, Avorn , Anoecins

,

[in his tribus latent Abu-Hanifa, Ahmed fil.

Hanbali, et Schafiaeus,] Atermindus et David [de quo vid. ad ann. 270].

Quae paullo poli fcquuntur p. 17. (6.) de quatuor fectis non aeque barbara,

neque aeque inepta funt. Vid. d’Herb. p. 23. a. ubi ad tit. Termedi remit-

tit, fed frufra, quod faepe in illa Bibliotheca contigit. Nihil enim ibi re-

peritur; neque pag. 873. voce Tarmadi, quidquam, quod faltim huc faciat.

Sed conf. pag. 394. a. init.

(240) Pag. 275. Ex operis Ibn-Abu-Doniae funt: liber de humili-

tate et vita in obfcuim [ita nempe legendum

apud Herbei, pag. p6<5 . a., non ut editur, de la fuffrance)-, item,

Y777 3

ADNOTATIONES HISTORICAE.72(5

v^\.X^=3 de devotione in Deum [Herbei, ibid.];porro

liber de filentio [Herbei, p. 972. a.];item, o\.a£=

[ibid. p. 973. b.]; oV.31^^1 (vel [ibid. p. 977. a.]

;et,

qui forte idem eft cum illo, ita ut alterutro loco fcriptio depravata fuerit,

oV/cVX+Jf [ibid. pag. 979. b.], denique C^4.5f liber ds

jmorte. [ibid].

(241) Pfig- 275. Nimis adhuc obfcura et ignota nobis res eft vecti-

galium , tributorum , cenfuum orientalibus principibus debitorum. Ego rem

4ic concipio. Chalifae fuis legatis provincias pro certa quadem pecuniae fum-

ma annua, de qua inter ipfos conveniebat, permittebant. Legati a fubditis

per fuos quaeftores certe quodam menfe et die exigebant Charragam, hoc eft

reditus e terris, cenfus fundorum et rerum immobilium. Quia vero annus

Muhammedanorum lunaris eft, et menfes ambulatorii, ita ut principes in tri-

ginta tribus annis unum annum lucrentur, quem perderent, fi fecundum no-

ftruni morem folares annos computarent: necefle eft, ut fubditi pendant id

quod princeps lucratur. Hic ergo Chalifa volebat fubditis parcere, et edice-

bat ut cenfus eodem femper die et menfe, non lunari, fed folari, et quidem

Nairuzo, (ita Pcrfis primus anni dies appellatur) exigerentur. Mos ille fae-

pius abolitus, iterumque revocatus fuit. Viguit aliquando in Aegypto fub Tur-

earum imperio mos ,tributum fecundum annum folarem exigendi : verum

praefectorum avaritia deinceps lunares introduxit. lamdudum ante fub Fate-

midis id idem inftitutum fuerat, ut patet ex Renaudoto p. 489. 490.

(242) Pag- 277. Longe aliam cauflam caedis Chamaruiae, ex Chri-

ftianis, ut videtur auctoribus, perhibet Renaudot. pag. 334. quam fuo loco

relinquimus.

(243) Pag. 277. D’Herbelot p. 290. a. temere Ahmedem fil. Davidis

et Abu-Hanifam Ahmedem diverfos facit,quum unus homo fit. Raud de

hoc ita narrat; ”Ahu-Hanifi Ah.mcd, filius Davud, Dainavarenfis, unus poly-

hiftorum celebrium in filcha, et philologia, fcripfit Kitah al-V^afaiel [feu me-

diorum, vel et coniunctionum];item de Algabra val Mocabala

;

item Kitab)

JJlah al-Mantak. Obiit anno 282.” Non aeque facile eft, chronologiae con-

ciliare

ADNOTATIONES HISTORICAE. 727

ciliare quod habet Herbelotus pag. 934, a. voce Zig Abn-Hanifah Dmionrt.

Eil idem homo cum eo, quem coram habemus. Et tamen ei tribuit ’'Obfer-

vations aftronomiques compofees par Abu-Hanifah, qui’l a obfcrv^c dans la

ville dlfpahan l’an (535 1’Hegire pour le Sultan Roknaldoulat de la dyna-

ftie des Bouides.” Neque hic Abu-Hanifa Buidas et quartum Saeculum, ne-

que Buidae feptimum Saeculum attigerunt.

(244) Pag. 279. Harun, Chamnriiiae Jil. ”Quem etiam Motaded

Chalifa in praefectura confirmabat , in annuum tributum fpondentem millies

mille numos aureos. Manfit in ea novem per annos, donec eum patruus die ig

fecundi menfis anni 292 peremit. Is erat Abu-l-Magaz Schaiban, filius Ah-

medis, filii Tuluni, qui pofl: decem in poteftate tranlactos dies peremtus

hanc dynaftiam claufit, quae 37 annos et aliquot menfes in univerfum tenuit.”

Verba funt Marai.

(245) Pag. 279. Bis de Bohtario narrat d’Herbelot pag. 164. a. fub

tit. Bcikhteri, et p. 208- b. fub tit. Bokteri. Priore loco quae tradit, obfcu-

ritate et erroribus libera non funt. Loquitur ibi de ipfius Hamafa, vulgo

Hamafa minore dicta, quam ad exemplum Hamafae proprie fic, item maio-

ris dictae et ab Abu-Tamamo conditae, compilavit. Ipfe ego huius libri

exemplar eleganter et fatis emendate feriptum,quod in Catal. Bibi. Leiden-

fis pag. 473. n. 1570. laudatur, tractavi. Indeque titulum cius apponam:

(^^Xs:T.A.3f cAaaC ^3 BoVaC

(^A.3f

^af ^a pV+a ^af j.A3f

Js*al (_\3\.a- ^af ^^a\.a

”Liber Hamafie compofitus ab Abu - Obaida Valido , filio Obaidi, Bohtario,

ct extractus ex Arabum variis carminibus, in ufum [Veziri] Fatahi filii Cha-

cani [vid. ad ann. 247] et ad imitationem atque velut ccvTuyocviccv eius Ha-

mafae, quae ab Abu-Tamamo Habibo, filio Aufi, Taiita, edita fuit. Hunc

librum recenfuit Abu-l-Abbas Ahmed filius Muhammedis, vulgo Ibn-Abu-

Chaled al-Ahval feu lufcus, dictus, ea ratione quam a patre fuo accepit,

qui ipfum Bohtanum audiverat librum fuum praelegentem et recenfentem.”

Digeftus

728 ADNOTATIONES HISTORICAE.

Digeftus eft in 147 capita, ad modum Stobaei Graeci. Specimen poefeos

huius viri habet Nuvairius hoc

:

n-^Xszxi

”Quando arborem amicitiae non rigas imbre beneficentiae, cito exare-

feit.”

(246) Pag. 279. Ibn-er-Riimi. En fpecimen poefeos huius viri, ex

Nuvairio

:

(jf r>\j'S y.x? (jVi

”Inimicus tuus proficit per amicum tuum: ne multos ergo trahas amicos.

”SaepiiIime nempe videbis morbos nafei et concitari a cibo et potu.”

Comparat amicos, qui in nofira intima feci’eta penetrant, cum cibo et potu

qui in fanguinem noftrum penetrat. Aliud habet Herbelotus pag. 722. a.

quod Arabicis litteris fic exaratur

:

OtASiiM

Haec de genere ethico. De fatira haec accipe ex eodem Nuvairio. Avarum

pingens eum appellat

<^Ai\.AaJtif e_]2.ji3 c.>{.cs:T3f ^3f li^ '^vaXA^ ^\.Acf qj (jjuAs:a3f

^retinentem ftercus in inteftinis mulae fuae , metu nempe,ne in illo paflC’*

res granum aliquod inveniant”

quod in fuccum et fanguinem mulae fuae non ceflerit. Item hoc

:

c c\3\.c>. ^ 2S^m\AaJ ^maAC ^aXj

C e\C5b^ j.dzxk^ j ^aaXa3 JaIi

”Etiam halitus fui parcus eft, etiamfi fciat fe aeternum non vivere.

”Tani triparcus efi, ut, fi poffet, tantum ex una nare refpiraret.”

(247) Pag. 281* Et f-tne cefiit Moaviae voracitas in proverbiumA»'

Arabibus, ut dicant j^=if ’Voracior quam Moavia.” Ad quod

proverbium adfert Meidanius illud poetae

:

ADNOTATIONES HISTORICAE. 729

C ^ < «.Alii ^"Habeo fodalem

,cuius venter vorago eft

;tanquam fi in eius intefiinis

Moavia habitaret.”

Mira quoque de ipfius hoc vitio narrat Nuvairius.

(248) 283- Carnei Mobarredi. Hunc librum ipfe olim tracta-

vi, codicem nempe, qui in Catal. Bibi. Leid. p. 468- W- i4<52. recenfetur.

Egregium deprehendi, operi Meidanii comparandum nefeio an praeferen-

dum; dignifiimum luce, et utilifiimum futurum, fi ederetur, iliis qui linguae

Arabicae indolem ferutari velint. Sed dolendum, codicem illum Leidanum

pereleganter quidem et nitide feriptum, tameij partim imperite ab uno feriba

exaratum fuille, (nam duo illum feribae confecerunt) partim ab altero atra-

mento pallido, evanefeentibus litteris feriptum, Falfus fuit d’Herbelot pag.

246. b. ubi tradit hiftorici argumenti librum efle. Non videtur oculis ufur-

paffe. Et quis tantae farragini attente lufirandae,unus fufficiat ?

(249) Pag. 285- Teixeira pag. 254. 255. — Quid porro de Soffa-

ridis factum, omifit nofter memorare. Teixeira vero fata huius dynaftiae

latius exfequitur p. 256. 258 Conf. d’Herbelot p. 112.

(250) 285- Non ab ipfo Samanida, fed ab eius legato, Mu-

hammede, filio Haruni, fufum et occifum anno 287» die Veneris, quinto

decimi menfis,perhibet Hamza Ifpahanenfis.

(251) Pog- 287* — Bagavita. ”Bagavita efl: gentile urbis Cho-

ralanicae, inter Marv et Harat fitae, cui nomen efi Bag, et Bag-Schur; unde

prodiit Abu-l-Ahvas Muhammed, filius Haiiani, Bagavita, Bagdadi cives, a

quo tradidit quaedam Ahmed, filius Hanbali; item fakihus Abu-Iacub lufef,

filius lacubi , Bagavita;

et Abu-Cafem Abdalla,

filius Muhammedis,

filii Abd-

el-Azizi,Bagavita [de quo vid. ad ann. 313]-” Verba funt Abulfedae in

Geographia. Conf. d’Herbelot pag. 167. a. ubi alium habet, ilium nempe,

de quo nofter ad ann. 510.

(2,52) Pag. 2gi. Modatarim, miiis in Corani Jit mentio. Initio Su-

rae LXXIV. vid. Sale pag. 471. Verba Arabica Beidavii, qui ibi maxima

pro parte Anglice exhibentur, haec funt: ^

Tom. II. Zzzz &3 f

730 ADNOTAT IONES HISTORICAE.

C5^+-:? (j>“ o^Ai p^MA^f essAc

A-+-MA_Jf foVi ( <C}j.}}l\S ( V_A.it j(-Aj

’A_3nJ<-V.s- q;M vJ^-X.:^f^ (s^oVj cjL\3f i^CX+3f

(3'””^ i^^3vX^ f^30v+3I V0.jVj> i^VXj ( ^a^3(_) (^^Xx5

^ ^lortcC f c va3^,j

^aa3V^ ^_’i<_\A4.3f ^_’iL\+3Xi o|^-*>3f f v^^a3 l^iwVA/c V^Aj (jVs^

’iw_AjV*AAAA 3 f o^V+Of^ Poftrema haec videntur maxime huc quadrare, ct

rationem fuggerere, quare ille rebellis hoc mirum nomen afliimlerit. Per-

hibent nempe quosdam vocem, obvolutus

,

interpretari per, tectus prophe-

tiae et reliquarum perfectionum /piritualiim dotibus. Carmatitae profecto

vehementer fectabantur allegorias.

(253) Pat^. 291. In Geographia nominat Abulfeda urbem Daliam.

"Auctor eft Ibn-Haucal,

ait,Daliam urbem eHe in ripa Euphratis, ubi captus

fuerit ille cum naevo, Saheb al-Chal, vel et Abu-Schamah [quod idem figni-

ficat] Carmatita, qui turbabat in Syria; litamque efle inter Rahabam, eam

nempe, quae de Malcco filio Tauki nomen habet, et inter Anam. Apparet

ergo eam ad Dciar Modar pertinere.” Apparet quoque haec cum dictis in

contextu non optime confonare.

(254) Pag. 'zgi. Baria. Hoc eft Campania, vel Defertum. Tractus

id nomen eft, urbibus vacui, ab utroque latere Euphratis, fed ab orientale

maxime, tentoriis Arabum campeftrium occupati. Marinus Sanatus Beriam

vocat p. 93. "Arabes, ait, qui Beduini vocantur, in Ecria continue habitan-

tes, feu in locis campeftribus , fub tentoriis manfiones fuas omni tempore

facientes.”

(255) ^97 ’ D’Herbelot p. 66g. a. et 71 r. illum librum nomi-

nat (^.A-Aij Najib, pro Cadib, alterumque cA.^.A_'1 Ferjd, pro Ferind.

Vtrumque male.

(256) Pcig’ 297. Multa exflant huius Actami, Salomonis Arabum

ante Iflamifinum, monumenta penes Nuvairium, Ibn-al-Guzium in Mirat

az-

A D N O T A T I O N £ S HISTORICAE. 73 f

nz-Zaman ,et apud Mcidanium praecipue; unde unum fpecimen cxcd-pam,.

non contemnendum, fi reputes, ab Arabe profectum Scenita, litterarum igna-

ro, cui nulla ingenii cultura fuit, nullum cum urbibus, cum viris doctis,

cum libris commercium. Efi: autem epifiola paraenetica, quam moribundus

fuis gentilibus, quorum Hakem feu iudex erat, relinquebat. Refert eam

Meidanius num. 3915. occafione proverbii

^non pefiumit et abiicitur vir, cuius verum pretium ab aliis intelligitur.” Hoc

proverbium, ait, primus dixit Actam filius Saifii, in teftamento fuo Taiitis

relicto, quod hoc eft:

jyc (jli AX+es:T3f

j,f.C vj ^ ^

O^f p(-\c ^ pcAc pcAJtJ^ < 5^0d>

p_A,k*_.?t-3\.a ^ ^Xj^Xx/c <^3\.l3 ^_4s(_\3f ( [y^S

'A9>-\.=s:a3^ < ool.x.3f^ c (^_^3f ^^[5 < b^XCx^^ (wA-A1>

(^C3 (jl^=5 V+i c V.Ajex3^ c j^ar3| ^/0 &.1.AA5’Jf ^/s? ^ACw ‘A.^s:^+3^

c\m*-:s:i3|^ c S.xicAa p3 I^aXc (j\.£=> c i^Cxxf>6

( 2^^ j.;> j"i ^ A-b"V4.,ck3f^ (J^A^ .cfij

p_X_=s:a3f c J,itjt3f S._Aco 2._sfc>XAM»3( ^x) &-A;fa.A3f c ^Aa03 A.Ojl\

f V— Oi.^J X_.}._c j\j.i f AXa ^.>Aa3( $ykx/o c ^a_S*

J.C3 f 5.^X£3f ^.sia3 y_2Ei*3f^ ^

^ C«A^^A+3f ^ p)»MA2sf ^.^^A4.^^3f ^ C^y.A311^3^3 ^^Ta\.MA3^

( <Ai:k^=> Xa? t^AX£=5 X.C jys:T.3f

Z z z z 2

732 ADNOTATIONES HISTORICAE.

^3\.Aw+3f uA=zi3f y.>c c 'jvAiaJf y.*XS^ ^\c:

V-A?(J"*- oi-^3f c u^_s:iXA«f

j^. Bj(cAx3f cX^_> (jl£= \._<i ^_AC^ < &9b.\.3=\5f ”Commendo

vobis timorem dei maximi,

et culturam mutui amoris erga gentiles veftros.

— Caveatis vobis a matrimonio infanarum mulierum (vel fatuarum) : ipfae

enim fpem maritorum fallunt, et ipfarum liberi pereunt. — In honore et

reverentia habete equos : funt enim arces Arabum. — Neque promifeue

tractate, neque impendite, ubi non oportet, viles adufus cervices ferviles came-

lorum. Nam per eas fponfus nobilem fponfam ab eius parentibus redimit,

et domum ducit;per eas fiftitur pronus ad erumpendum fanguis

,et expian-

tur caeforum manes, placantur affines, et bella componuntur. Ipfarum lac

offertur adultioribus in reverentiae teftimonium et hofpitalem coenamj infan-

tes autem nutrit idem. Praeterea tam funt obfequiofie hae beftiae, ut fi

vel in priftinum detruderes et helcio illigares, molerent. — Non peffumit

homo, cuius pretium intell igitur. — Egeftas eft defectus prudentiae, non

opum. — Saepe unus vir plus praeftat quam mille. — Qui temporum

fuorum infelicitatem queritur, ille nunquam non habebit cauffam querimo-

niarum. — Sorte fua contento vita fuavis. — Peftis confilii eft temera-

'

ria cupido. — Confuctudo potior, [hoc eft, aut, mos receptus praeftat in-

novationi; aut, confuetudo eft altera natura et vincit conatum novaturientis.]

— Inopia cum amicitia eft melior quam fimultas cum opulentia. — Mun-

dus hic conftat recurrentibus in contrarium revolutionibus. — Ita fit, ut

quidquid tibi boni cmitingit, fponte fua veniat, etiamfi non quaefiveris, aut:mitingit, ]

'fiTueris. —acquirere tibi non vfiTueris. — Et viciffim, quidquid adverfi tibi accidit tam

violenter ingruit, ut omnes tuae vires id arcere non valeant. — Invidia eft

morbus, cui medicina non exftat. — Malis inimicorum illaetari poeniten-

tiam et triftes trahit confequentias,et eadem ab aliis patiendi neceffitatem. —

Qui videt diem, confpicitur in eodem [hoc eft, ne ante tempus te vanis curis

et confiliis angeas; ubi ad rem deventum fuerit, res ipfa monftrabit quid

agendum. Vel etiam poteft notare: qui prodit in publicum, debet hominum

indicia ferre; non poteft eorum oculos et fermonem evitare]. — Ante veli-

tationem

A D N 0 T A T 1 O N E S HISTORICAE. 733

tationem implere pharetras fagittis, prudentiae eft. — Poenitentia cum Rul-

titia eft fulcrum fapientiae. — Manfaetudo cfl rerum omnium optima. —In provilione [proventu

,penu ,

fic puto leg.] patientiae eft vita et

fubiiftentia amicitiae. — Amicus amico eo acceptior, quo rarius invifit. —Difeordia eft clavis miferiae. — Defidia et ccTio^tx progerminat exitium. —PofTumus rebus omnibus, quibus volumus, nos afTuefacere. Linguam ergo

tuam affuefac, ut bene dicat. — Infantia taciturnitatis pulchrior eft, quam

infantia garrulitatis. [Vt quis impeditioris linguae taceat, vitii fui naturalis

fibi confeius, decentius id ipfi eft, quam alteri conatus fuus naturale fuum

vitium coacta loquacitate expugnandi.] — Prudentia eft commiflbrum fat-

agere; in alienam provinciam non invadere. — Nimis frequens flnceritatis

oftentatio et amicabilis admonitio generat fufpiciones et fimultates. — Qui

importune et pertinaciter flagitat,

gravis fit. — Qui rogat altiora quam

pro fua perfona et dignitate, aequum eft illi repulfam dare. — Moderatio

rebus in omnibus parit felices fucceffus; vehementia et ftolidus impetus, in-

felices. — Optima ea eft liberalitas, quae cum eius, in quem confertur,

indigentia congruit [ut neque parca fit, neque abundet]. — Optime

tum ignofeitur, quum inimicum, qui nos laeferat, quum poffemus ulcifei,

mittimus. — ” Hactenus Meidanius. Obiit hic philofophus Arabs Scenita

anno Fugae octavo, feu Chrifti 630.

(257) Pag. 297. Kautar eft fluvius paradifi, qualem Muhammed

fuis affeclis promifit. Scilicet viderat Muhammed, ut ferunt, per infomnium,

Ommiadas, iuratos fuos hoftes, tyrannidem fuam invafuros effe. Quam ob

rem ne animo affligeretur,deum aiunt ipfi Cautarum

, feu paradifum in fola-

men et compenfationem promifilfe. Philofophus aurem hic ridet frigidum

folatium ,et dicit, in Actami fententiis multo acutiora exftare argumenta,

quibus quis animum adverfus calamitates et infolentiam inimicorum illaetan-

tiumobfirmet, e folidiore philofophia petita. Ifta e paradifo arceffita folatia

illis non pofle fatisfacere, quibus cor recte ftlit. De fluvio Cautar vid. Po-

cockii Not. Mifc. p. 292.

(258) Pag. 299. Muhammed, Jil. Nafri, Marvazi videtur idem effe

cum Abu-Nafro Meruzi, quem d’Herbelot nominat p. 864. b, et ait, vitam

Zzzz 3 erudi-

AD NOTATIONES HISTORICAE.734

eruditorum Choralanicorum fcripfiiTc. Pcriac voces er permutant

Sebckacus cum appellat pV-oYf Imamum excellentem, et

unum vexillorum [vel inlignium eruditione doctorum] gentis

MuUcmicae; natura ait Eagdadi anno 202, adoleviffe Niliiburae, conceOrfie

Samarcandam , redulTc rurfus Nilaburam, ibique Mufrium egilfe

,^\.3

V_sb^A/j cA_*5 ( (jjjVaM ”et Abu-Becrum Siraficum de

ipfo hoc indicium tuliffe : fi alium librum non fcripliflet Marvazi,quam fo-

lum illum de iuramentis, elfct hominum iuris peritillimus. Quid iam dice-

mus de illo, qui tot alios ei fimiles fcripOt?”

(259) Pctg. 301. Secundum Hifpanos auctores obiit Mondar ann.

Muh. 2‘/^. Vid. Roderic. Tolet. c. 28 fti. et c. 29 init. p. 25. Errori occa-

fionem dedit fimilitudo vocum feptiiaginta , et (j.AJtmJ nonaginta.

Confer. Hift. Revol. Hifp. T. III. p. 85* S6. Rarum eft, quod ex Ibn-al-Amido

refert Herbelotus p. 621. a. ”Ce prince fut tue apres vingt deux ans ou en-

viron de regne, dans la gucrre qu’il faifoit aux habitans de Cordouc, qui

«'etoient revoltc contre lui.” Ceteri omnes, quos vidi, naturali morte per-

hibent exftinctum.

(260) Pag. 303. Specimen poefeos Radii dat Elmacinus pag. 187.

Diflichon, quod ibi male vulgatum et redditum eft, fiic legi et verti debet;

( \.g./^]2LA4.i S<X.y.X.^

A

”Generofum [vinum] cuius capiti fudit oenochus coronas margaritarum,

quarum baccae,quamvis fefe invicem immediate tangant

, tamen

conflatae non funt. [Intelligit fpumae bullas inter infundendum

nafcentes.]

Si venti motus fuper eius quietem currant [hoc eft, cui quieto fi tantillum

aurae allabatur], liquidum undat, ad inftar auri in pulverC, quod

fufio in fluxum adegit.”

Appo-*

A D N O T A T 1 O N E S HISTORICAE. 735

Apponamus etiam, quod ibidem exhibetur, eiusdem mortualcm quafi mono-

diam, ut legi et intelligi debet:

c A 3o

r ^a.aa5 Vj \.a3

(jf bf^AnJf p^lM*3\.i \^^K2.S (jt

f —/.

>0

< ^>3 x\.A>cA3f ^.3 is^Ci ^ \.AA^3b3 eJi-^>c (J./C

< (jwA? '^X\l2.A? '^AAjf

jf. ^SX^3f ^3 (j3 j^A^bf

”0 anima mea,patientiam ! forte in fine rerum invenies bonum [in altera

nempe vita]. Decepit te pofl: longam fecuritatem mundus tuus.

Videns hodie mane praetervolantem apud me [aviculam,] dicebam ipfi;

beatam te! utinam tu effem! beatam te!

Si tendis in orientem,

dic fluvio Sorat [et eius accolis] , modo illuc ten-

das, falurem,

nomine [mei] vincti a fatalibus neceffitatibus,

e quibus refolvi et expediri

nequitjfuper cuius nafum ploratores [oculi] fanguinem effundunt.

[Sed non defperemus.] Saepe imminet fatum fecurac [animae], contra vero

[praeter fpem alia] mediis e retibus dimittitur.

[Quidni autem defpercm?] Efl: hic dies procul dubio aetatis meae ultimus,

et quis fpondeat, quin paullo pofl hoc ipfo dic mihi luctum aliquis

[amicus] infliturus fit.”

Poemata eius in unum codicem feu Divanum congefla fuifle a Saulio tradit

Herbelotus pag. 2pg. b. fed animadverfione indigent eius verba: ”Le Divan

d’Abdalla, fils de Mohammed, qui fut feulement pendant quelques heures

Khalife fous le nom de Motaz billah, a cte publie par Saouli. II cft dans Ia

bibliotheque du Roi.” Confundit hic filium cum patre, et huius nomen illi

tribuit, ut patet. Conf. p. 643. b.

{261)

73 ^ AD NOTATIONES HISTORICAE.

{261) Pag. 307. Memorat Nofter ann. 721 Hamamat ad duas diae-

tas in occidentalem Alexandriae. Mallem igitur eas thermas hic intelligere,

quam urbem Hammamet

,

apud Tunetum_ fitam. Paullo enim ea longius a !

Mifra diftat. Interea tamen nihil obilat, quominus auctor hanc defignaverit.

Vid. Leo Africanus V. 65. pag. 381. ubi "oppidum ante paucos annos a Mu-

hammcdanis exftructum" appellat, temere. Nam non tantum Abulfeda in

Geographia, fed etiam ante ipfum Geographus Nubienfis eam laudat p. 102. i

circa fiii. Forte invenerat Leo in fuo, quem exfcribebat,Arabe !

,

frequentem formulam , innuentem urbem recens factum ,nempe

a Muhammedanis, quae opponitur antiquae, feu ‘a Graecis vel'

Romanis vel aliis ante Iflamifmum conditae.

(262) Pag. 309. Adfcribam locum e Conftantini Porphyrog. libro

de adminiflr. imper. qui in edit. Meurf. mancus circumfertur, pag. 58- ^t

fic fupplendus elt e cod. VolTiano, quod ex cl. Valckenacrii exemplo didici.

Hfov oTi r^sis Kfj.sqovjj.vsis siuiv sv cKi;i r?j 'Evqici rjyovv sv r^j tmv AqccfBccv

ctiv 0 fjsv Trqooros y.oi^s^srcii sv tm ^s sk njs rov Movujjs^ ysvsxSf||

rirot rov Mcu%ou//ec5'. 0 ^s (2> yabs^sroii sv Tj;i K(pqiy.‘>;i y.oci s=^iv sk ty\s rov AKrijj f

ysvscts Koci ^vyccrqcs rov yiovujjs^. s^ ov kcci ^oiri]jjircu ovofjoc^ov-

rcct. 0 ^s rqtros Kca^s^sroii sv^laTToivioC: s^i ^s cutto rrjs ysvsocs rcvMoc(Bicv c<ot.

et pag. 59. fin. Asysi ^s ccvrcv sivoci mtto rtjs ysvsois rov AArjjj. Quod dein-

ceps de domino Arabiae felicis perhibet, id nequit nili de dominis Meccae et

Medinac inrelligi. Conf. Renaudot p. 352.

(263) Pag. ^og. Obaidalla, Jil. Ahmedis. Hunc Abu-Ofaiba cap. j

XII. de vit. med. n. 2. aliquoties Abdallam appellat, et inter alia perhibet,

hac de revolutione narrationem edidifle illum Ahmedem ,filium Ibrahimi,

filii Abu-Chaledi, Ibn-el-Gazari [vel filmn lanionii]^ cuius Zad al-Mofafer

Conftantinus Africanus latine interpretatus eft, et de cuius libro feptimo par-

tem quae de febribus tractat fub Synefii nomine Graece et Latine dedit doctis- • ,

fimus apud Amftelodamenfes medicus Io. Steph. Bermrdus. Patet hinc, quo-

modo corrigendus fit Herbelotus p. 43. b. voce Akhbar al-Daonlat al-Maha-

Ji

ADNOTATIONES HISTORICAE. 737

diacriticis. Sed leg. al-Gazar. Idem pag. 66 . a. voce j/^friki duos

facit Giazar ei Ibn-Harrar

,

quum idem fit homo. Porro articulo Obaidol-

lah pag. (583 - a. infunt naevi non paucij

ut quod Obaidallam patrem Mahdii

facit5quod Mahdium ait Aegyptum penetrafTc et Alexandriani cepilfe. Quod

autem ait gentem eius, vulgo Fatemidas, rarius Ifmaclitas dictos, frequen-

tifiime et fere folum Obaiditarum nomine defignatos ab Abbafidis fuifle , alibi

non legi.

(264) Pcig. 309. Hoc adverfa fronte pugnat cum illis, quae Elma-

cinus p. 257 perhibet, nempe Scharifum er-Radi illi celebri bullae, de qua

ad ann. 402 j fubfcripfiire,qua nempe declarabantur Fatemidae Mifrenfes a •

genere Alidarum prorfus alieni. Pugnat etiam hoc, quod Nofter anno 3.59

ait eius patrem, Scharifum Mufudicum, Moezzo Fatemidae apud Medinam

pia vota non feciffe.

(2(55) Pag. 3 II. ”Vulgo appellant hos Fatemidas. Solebat enim

Mahdi fe filium Muhammedis, filii Ifmaelis ,filii Gafari Sadeki iactare. Sed

recehtiores dicunt , eius avum fuiffe Magum , aut ludaeum;

et quod utro-

que peius Bathenitam fceleftum maledictum,

qualis ardet totam religionem

Muflemicam funditus eradicare, et doctores eius fakihosquc omnes perdere;

quo nempe ipfe polfit plebem ductitare. —' Liberi Mahdii vefirigia eius pres-

ferunt, et praecipue filius, Caiem, peior adhuc patre Zendicus [feu atheus]

maledictus; qui non verebatur publice prophetas convitiari, et qui publice

curabat per praeconem proclamari : Maledicite foveae [illi,quae Muhamme-

dem cum Abu-Becro Mecca auffugientem irae Coraifchitarum et caedi fub-

trahebat] et illi quod ea continebat [ideft Muhammedi et Abu-Becro].” Verba ^

funt Marai, qui quavis occafione vehementer in ipfos debacchatur, et negat

Muhammedanos fuiffe, variis ufus argumentis; quod necaverint Sunnitas ob

folum fectae diferimen;quod ludacos et Chriftianos fummis dignitatibus prae-

fecerint, ad quas adfpirare alienus a fide ob ipfam muneris naturam nequit

;

quod fibi vindicaverint divinitatem, omnipotentiam, omnifeientiam cet. [vid.

ad ann. 361]; quod permiferint chriflianis ecclefias publicas condere; quod

pafii fuerint in fuo palatio Chrifiianos palam clamare: ”Quisquis Muhamme-

dem et cius focios convitiabitur, illi fpondemus numum aureum, et modium

Tom. II. A a a a a fru-

738 ADNOTATIONES HISTORICAE.

frumenti”; quod aeternitatem mundi crediderint; quod nullam refurrectio-

nem,non paradifum ,

non infernum , non preces,non elecmofynas

,non

ieiunia ,non Meccanum iter ftatuerint

;quod fuerint Drufi [vid. ad a. 706] ;

quod, qui optimi eorum fuerint, fuerint Rafeditae;

atqui hanc fectam omnium

illarum,quae ad Keblam refpiciunt

,longe peflimam cfle

;et talia plura.

{266) Pag. 311. eiqiie fecreta legis — traderet. Diu me torfit hic

locus ,donec in fcriprores noftros Cruciatarum inciderem

,penes quos fre-

quens mentio fecretae legis. Non enim intelligebam fignificationem vocis

^co quae hic obtinet, et in Lexico Goliano non exftat, nempe lex. Notat

alias invitationem, vocationem; hinc fidem, religionem,fectam; velut nos

dicimus ro evocyysXtov ro ayi^vygci, pro fide chriftiana. Idem quoque figni-

f cat vox et Exemplum efl: apud Rihan

:

”impcravit ipfis legem Iflamifmi” et in cl. Schultenlii Indice Geogra-

phico poft vitam Saladini voce Mafiata, ubi legitur

”ibi fecta Ifmaelitarum nidulatur.” In iisdem mecum dubiis haefit Erpenius,

qui in Elmacino p. 75. init. fcripta vocationis vertit, minus

pcrlpicuc. Libros legis mallem interpretari, vel acta, infirumenta fectae.

Poteft enim fic, neque improbabiliter, verti. Videntur nimirum in talibus

libris,

fcriptis , vel tranfactionibus nomina illorum defignata fuifle,

quos fibi fuccefibres in Imamatu volebat habere is, qui chartas illas tradebat,

vita et Imamatu decedens. Fundamentum huic coniecturae praebet locus

Ibn-Cotaibae p. m. 133. quem locum fupra iam ad ann. gi attuli.— De lege

fecreta, de Bateno, feu interiore, abitrufa fcienta, (de qua dicti

Batcnitae) multa quidem mentio in libris, obfcurum tamen eft, qualis illa

doctrina fuerit. Forte pars eius fuit indicium, quonam in loco degeret ille

ipfis exfpectatus Mahdi, feu director, quem alicubi in monte quodam inac-

ceflb latitare, et fub finem rerum in mundum rediturum perhibebant, ut ob-

fcura er dubia fidei omnia difcuteret et iuftitiam orbi terrarum redderet, Vid.

d’Herbelot p. 604. et lacob. de Vitriaco Hiftor. Hierof I. 13. 14. cuius haec

funt verba : ”qui Ifmaelitae , licet magna ex parte Machometi legem obfer-

vent, dicunt tamen fe legem quandam aliam occultam habere, quam non li-

ceat alicui revelare, nifi filiis eorum, quum tam adultae funt aetatis, ut fecreta

pueri-

ADNOTATIONES HISTORICAE. 739

pueriliter non revelent; vel mortis in articulo, quum patres in extremis la-

borantes fpem evadendi non habent. Vxores autem et filiae ignorantes legem

illam dicunt fe credere. Quod fi forte filius legem illam, quam vocant occul-

tam, levitate aliqua matri fuae revelaret, uxor a marito, et filius a patre,

absque ulla retractione necarentur.” Convenit cum hoc fecreto

vocationis, lege occulta,

feereciim depojiti; ut videatur unum

idemque cfle. Secretum illud dejoojiti Muhammedani iactant Setum in fuos

pofteros propagaviffe;unde devenerit in Muhammedem

;per quem tranfiifle

ad Alidas iactant Schiitae, negant eorum adverfarii; unde tantae rixae et

difiidia religionum Muhammedicarum. Quid autem fit illud fecretum depo-

liti, patebit ex infigni loco Mafudii, qui ad hiftoriam theologiae Muhamme-

danae egregie facit; efi autem hic:

jSvAJtAt^ fjf

UXi f jSvJf

kJ>j.Cx)\ tvAA s(A^ ^jf S.a31 c ^

p3o X/o &X3iXA/c ^3j ^aXc

t, ^3 ( ^<y3f ^.^3 ^^^3 ^^xaa3 2^a>o^33 ^ .a3X^^ c ^^*ma33

f.X.5^ ( 2^X33 ^^3 2^X33 8lx3^ ^_.».Xici+33 ca^c ^33 j^a33 2^X33

< i,/<3'X3X> c X.X4.33 2)».Ai (jaiXa33 ^j\.k'S

‘j.-*-A_ii S.a/©Xx?Y3p-A (jaA3Xi (^XjXX3^ c J^XA_A_^».Y3 oXsriA33 (j./o

p5 2^X33 (j3 ^^;^Xia.33j c^3Xl5 ^^3 ^Xc

X-*^^3 Xxj3^ Xao3 X/o3 2^X33 oLscai j\A3.c)if

p^X_A_A_f^Y3 ^XsCaA^I^ c 2S 2^3 (J.-C j%_0_AjX_A>3

&^AJt+3^ ^Xaxc^3 xX.0-ji-3

^/<7^3 ^33 x^Xib (^J<-\cs:i33 cjXs:a/o3

;j3' Aaa aa 2

740 ADNOTATIONES HISTORICAE.

<A_3 \._^-A/0 (jl

A l\_a.c |^.Aa.*-+Jf f^Vsixi

”Set agebat iudicem inter homines, et proponebat atque fanciebat tabulas dei

in legem univerfalem ,et quidquid ipfi particulariter revelatum fuiflet

, tam

in libris, quam in ritibus. ' Hic Set transferebat lucem dei in uxorem fuam

Enofcho gravidam, tantisper, donec ille in lucem prodiiflet. Dein utEnofch

prodierat, transmigrabat in ipfum lux dei [vel prophetica]. Et quum atti-

gilbet aetatem, in qua mandata dei a patre accipere poterat, impertiebat ipfi

Set flatum [v,el rationem] depofiti, et fignificabat ipfi quale illud fit; id efl

docebat ipfum excellentiam et nobilitatem fuae profapiae prae ceteris homini-

bus, imperans, ut veritatem huius nobilitatis fuis liberis inculcaret, et hi

fuis et fic deinceps; utque id iplis iniungeret praeceptum aeternum, ab uno

ad alterum propagandum,quoad gens duraret. Itaque accurrit et tranfiit hoc

praeceptum et haec oralis traditio de gentis Seticae praecellentia ab una gene-

ratione ad alteram, donec tandem perduceret lucem ad Abd-al-Motalebum et

eius filium Abdallam, patrem Muhammedis prophetae. Hic autem locus efl

difputationis inter fodales religionis Muhammedanae. Nam quidam pro

^jo.aM fanctione, alii pro lectione pugnant. Qui fimetionem flatuunt, ut fa-

ciunt Schiitae (feu fautores) Alii filii Abu-Talebi et fimetorum eius poflero-

rum, illi cenfent, deum non finere ullum unquam tempus vacuum praeter-

labi aut prophetis, aut Vafiis, vel mandatariis, de quorum fidelitate follemnis

fianctio et tellimonium promulgata univerfis fuerint a deo et eius apoflolo.

Qui autem pro electione pugnant, ut funt quatuor fectarum Sunniticarum fa-

kihi pafiim in maioribus urbibus iura dicentes, et Motazalitae, et Morgitae,

et fectae quaedam Charegitarum ,et multi traditionariorum, hi putant deum

et apoflolum eius permififfe Muflemico populo poteflatem fibi rectorem eli-

gendi, et Imamum quem fequantur, item, vacare interdum tempora, tali

elencho dei et vindice eius, qualem Schiitae Imamun appellant.”

(267) Png- 313- Ab Alio inde usque ad hodiernum diem Schiitae

maximam partem funt Arabiae felicis incolae.,.' Vid. Abulfedae deferiptio Ara-

biae T, III. in geograph. jiainor. Hudfoni / p. 49. 7. (f*.,

, 7 .•

,

r.'

- ( 2 (58)

741AD NOTATIONES HISTORICAE.

(268) Pag- 313- eo confilio, ut ad Mahdkm de gente prophetica in-

vitaret. Quantum equidem inrelligo, vult dicere, ”ea mente, ut per Ara-

biam felicem fpargcret rumorem, Mahdium, qui olim in crypta difparucrit,

duodecimum Imamum, rurfus comparuiffe , et ut adhortaretur Schiitas, quo

eum tueantur.” Vid. ad an. 254. Conf. Wilhelmus Tyrius XIX. 20, qui

nomen Mahadi interpretatur "complanantem, quali qui univerfa ad quietem

dirigit, et line offendiculo vias populo efficit planiores.” Nova explicatio.

Sed dubium, radicem c_\0<>

, an refpexerit vir Arabice non indoctus.

Videtur tamen potius pro participio quartae coniungationis a verbo

ultima Vau accepille. Notat illud verbum quiefeere; et in quarta,

qilietare et in participio quartae (ut proprie efferendum efl)

quietatorem, qui reffituit quietem,qui rixas (de Imamatu fcilicet fubortas)

in fua perfona tollit et fopit; qui animos conciliat. Pulchra profecto etymo-

logia, et altera illa vulgare nihilo deterior

3qua fcilicet a verbo

3 ulti-

ma le, derivatur, et directorem ad verum, in veram viam notat. Si viae

flratorem et complanatorem voluiflent denotare, qui nomen id confinxerunt

primi, debuiflent non Mehed, fed Momhed dixiffe

;ut infra

anno 380 habemus Momhed-ed-dautam, Jlratorem, complanatorem dijnajliae.

(26^) Pag. 313. Sanaa contendebat Adanam. Non illam celebrem

Adenam, fed aliam ignobiliorem,etiam Arabiae felicis urbem , vel oppidum

potius. Ambae diftinguuntur additamento. Celebris illa dicitur (jcXc

,A(^n Abin, aut Abein, aut Abian, aut Babein

,

alii enim aliter effe-

.ppqt [vid. d’Herbelot p. ii. b. et b.] ; haec autem (jcAc Aden Laa.

Ita tradit Abulfeda in Geographia: qj 'i-ePi

b\.Cl) (jlXc

(jAa-o ”Aden Laa cft parvum oppidum etiam in Arabia felice

, in

monte Sabar [vel etiam aloesjputem tamen nomen proprium efle]

, e quo

prodierunt invitatores ad obfequium Fatemidarum Chalifarum Aeg}’pti.”

V Pa^. Catama. Geographus Nubienfis p. 96 gentem fa-

cit, et in vicinia Bunae, vel Hipponis, Conflantiae et Sitifae collocat. Sed

V' ,• Aaa aa 3 et

AD NOTATIONES HISTORICAE.742

et urbem fuifle patet ex Ortelii Theliiuro Geogr. voce Calatna. Sic nempe

Orofii codices habeat, vitiofe. Rectum eft Catarna.

(271) Pag. 321. Secfa Snjica. Multi multa de hoc ordine religioro-

rum ,ut d’Herbelot p. 797 voce Razi

,

p. gi6 v. Sqfi, p. 873 v. Tafcionfahy

p. 896 V. ToJiari\ Pocockius in Spec. HiR. Arab. pag. 374, et Itincratores.

Varii variam vocis etymologiam exhibent. Sed fola vera eR et grammaticae

ipfique rei congrua, quae a Suf derivatur, Arabica voce, lanam delignante,-

quia non licet illis religiofis veRem fericam, aut aliam praeter laneam por-

tare. Et hinc eR lana lymbolum vitae religiofae, feu monachalis, et

J( indittt lanam

,

idem eR atque induit cucullum,

profeffus eR mo-

nachum.

(272) Pag. 321. Abu’l-Cafem Gonaid ben Muhammed ben Gonaid

al-Chazzaz al-Cavariri appellat eum Raud. Conf. d’Herbelot p. 264. b. fcd

male p. 406. a. Cavarini editur. Etiam Arabica illa

non latis recte vertit : ”Le prix et la valeur d’un homme fe mefure a ce qu’il

eRime.” Notant enim; pretium (vel valor) hominis eR in ratione fublimita-

tis vel humilitatis fpirituum et conatuum fuorum. Etiam id non fatis recte,

quod p. 799- b. hunc appellatum ait Saiied et-Taiefa: fcilicet deeR, as-SuJia,

dominus vel caput fectae Suficae. Al-Cha%zaz appellatur, feu quod veRes et

telas ex chazza (ferico grafliore, aut fecundum alios ex lana caRoris) faceret,

aut quod tales veRes et telas venderet. Al-Cavariri autem notat eum,qui

vitra, lagenas, ficit aut vendit.

(273) Pag. 323. Hifpani non nepotem, fed filium Abdallae diCuht

hunc Abd-er-Rahmanum , et non Nazeriim

,

fed Almmacer Ladinela appel-

lant. vid. HiR. Revolut. Hifp. T. III. p. 88- Elmacinus p. 188 ^um appel-

lat Naferum lidin ellah Abd-er-Rahmanum, fratrem (non nepotem) defuncti

Abdallae. Sed fatis patet ex ipfa eius confefiione,parum ei de rebus Hifpa-

nis conRitifie. •.

(274) Pag. 327. Vid. d’Herbelot p. 52.fi. 493. a. 86(5. b. et 1014. a.

Notum eR Elmacinum hanc TabareRanenfis hiRoriani in compendium mifilfe,

auxilfect ad fua 'tempora deduxiffe. Ctl.Schulteus ex hac hiRoria partem illam,

quae de rebus et regibus antiquis Arabiae felicis agit, utroque fermone edidit.

(175)

AD NOTATIO NES HISTORICAE. f43

(275) 327- Elmacinus p. 184 non fub Motadedo, fed fub Mo-

ftacfio memorat Vezirum Caliunum, fil. Abdallac, f. Solaimani, f. Vahcbi.

(276) Pcig. 329. Leo African. V. ‘jj. p. m. 383. ”Mahdi quum in

populum tyrannidcm exercere coepiflet, atque nonnullos fe coniuritores ha-

bere intellexilbet, hoc oppidum [Mahdiam] conftruere coepit, ad quod, quo-

ties opus eflct, fe recipere pollet.”

(277) Pa'T. 329. Scbekaeus hunc Ahmedem appellat IajOvK iN+jf

”unum Imamorum totius mundi,cuius et nomen

et liber [nempe Kitab as-Sonan, liber traditionum] celebrantur” natum fuilTe

ait anno 215, fcripfuTe quoque librum de peculiaribus Alii, quem tamen alii

ei abiudicent, ,

expulfum fuiffe Damafco,quia Fadaiel [excellentes virtutes] Alii celebraflet

deportatum Ramlam

,

ubi obierit die Lunae, 13 fecundi menfis anni 303. [Temere Herbelotus

p. 827. b. obiilfe dicit an. 313.] Alios tamen dicere, Meccam deportatum

fuiffe. Haec ille. Sciendum nempe, Ahmcdum Tuluni filium magna in

veneratione habuilfe nomen Moaviae, ideoque Syris fuis praecepilTe, ut illud

pariter colerent, et quaecunque poffent ex antiquis monumentis ad eum or-

nandum comportarent, Periculofum ergo tunc erat Damafci de Alio aut Ab-

bafidis honorifice fentire.

(278) Pg^- 329. Abii-Ali— Gobbaita. Ita recte quoque

Pocockius in Spec. Hilk Arab, p. 230. et d’Herbelot p. 403. b. voce Gioubba,

”nom d’un lieu appartenant a Ia ville de Baffora et au Khuziftan” fed illud

male quod addit, ”du quel etoit Al-Giobai difciple d’Aboulhaffan Al-Afchari.”

Non difcipulus eius, fed magifter, erat. Neque recte Al-Giottai

fcribitur p. 403. a. fub mendofo Giotta. Neque melius p. 387. a,

^'.-Giabali. Obfervandum etiam hoc, infra anno 330 hunc virum non Abii-

Alin , fed ^Ic Abii-OIa appellari.

(279) Pag. 329. Hamza ifpahan. libri X. feu ultimi capite decimo

et ultimo defcribit revolutiones, quae in Tabareflana a tempore Mamuni inde

usque ad Ruidarum et Dailomitarum dynaftiam contigerunt. Sed, quod do-

lendum,

744 ADNOTATIONES HISTORICAE.

lendum, nimis concifus ell , et quod peius , codex Leidanus quo ufus fui

,

vitiofe fcriptus et in hac quoque parte folio uno et altero imminutus eft.

Patet ex eo, Tabareilanam ab Alidis ad Samanidas, ab his ad Alidas, rurfus

ab his ad*Dailomitas devenilTe. Narrat propemodum lic: ”Muhammede filio

Zaidi [Alida] peremto, quod die Veneris, quinto decimi menlis, anni 287contigit, pervenit Tabarcftana in poteftatem Ifmaelis filii Ahmedis [Samani-

dae]. Hic eo veniebat, Muhammedem filium Haruni [ducem fuum, qui Ab-

dam occiderat, iam, ut videtur, rebellem] perfequens, anno 288- Et fic

redibat Tabarcftana in poteflatem Emirorum Choralanae [antea Taheridarum,

tunc Samanidarum,] ipflsque manebat per 13 annos et quod excurrit. Tunc

reducebat Nafer [Ali^les, de quo Nofter hoc loco] regionem Dailom et Gil

[fcu Gilan] ad lllamifmum. [Videntur ergo ad Magifmum veterem et pyro-

latriam recidifTe. Et fane Mardavig perhibiter Magus fuifie.] Dein pro-

movebat ad Tabarcftanani, ubi ipfi [adverfis armis] occurrebat [for-

te Saluc] Samanicus, magifter militiae Chorafanicae, et Chorafanici

[feu Samanidae] ex patruo nepos, apud Halus fic cft in codice:

locus mihi ignotus]. Ibi commifTo praelio victus fuit Chorafanicus cum iactu-

ra feptem millium de fuis caelorum. Intrabat Nafer urbem Amol fexto men-

fe anni 301 ,et poffedit Tabarcflanam per tres annos et totidem menfes et

aliquot dies. Obiit deinceps octavo menfe anni 304, aetatis anno pp. Pofl:

eum manebat Tabareftana in poteftate Alidarum,per duodecim annos. Iis

autem finitis tranfibat imperium ab ipfis ad Emiros Dailomitas, quorum pri-

mus fuit Asfar filius Schiruiae. Hic ipfis tum ademit Tabarcflanam,quum

adverfus Hafanum Daium [feu invitatorev/i\ filium Cafemi, movebat ipfique

bellam inferebar, in quo tandem ille Hafan peremtus fuit a quodam Asfari

duce, Mardavigo filio Zeiadi, die Marris antepenultimo noni menfis a. 316.

(280) 3.33- Agnofeo hic fimilirudinem platani Xerxis, vcl pq^tius aemulationem ineptiae Byzantinorum imperatorum. De Theophilo, Mi-

chaelis Balbi filio, narrat Leo Grammaticus p. 450: (piKoy.ca-fxos cov &so<pi\cs'

KotTsuyevucc rors TTsvrciTrv^ytov y.c/a ^vo fA.syt~cc cQyava ^ia,(po^ois

Ki^ois y.ui veXiois y.aKXvvas civTOi, rs x^vaevv, ev « sCpe^o-

fASVOi ^lOt y.ovaty.ocs syeKoi^ovv.

(281)

ADNOTATIONES HISTORICAE. 745

(281) 333 - Sidtemi auctoritas. Non Chalifae; fed Sultanus

hoc loco idem eft, qui alias Saheb as-Schartat, praefectus praetorio, prae-

fectus urbi, item deinceps Eniir el-Omara dictus fuit. Vid. ad ann. 330 in

vita Afcharitac.

(282) P<^g- ZS7 - "Dicunt, ait Sebekaeus, filium Soraihi libros 400

confcripfifie. Quorum ego tantum paucos vidi; ut eum, quem contra Ibn-

Davudum [Tahericum] fcripfit, «J quo ratiocinium analogicum a,

fimili cafu ad fimilem fententiam alFeruit; et alium, quem contra eundem

fcripfit, quum is aliis in quaeftionibus et thefibus opinionem Schafiaei aggres-

fus fuiflet. Liber hic magni pretii, magni ufus eftf’

(283) Pag- 339. Hic Abd-al-Malec eft ille cancellarius Cordubae,

de quo Leo Afric. III. 73. pag. m. 264 quem locum perobfcurum, cum ab

hoc Noltri lucem praeclaram accipiat, adferibam: "Idris Feflae conditor de-

cem ab obitu fuo filios relinquebat fuperfiites — deinde fubfecuta eft multo-

rum haereticorum [hoc eft Edrifidarum ,vel et Charegitarum , feu rebellium]

et principum rebellio;quorum nonnulli tum principem Granatenfcm in Bae-

tica, [invertit tempora, et pofteriora prioribus mutat] nonnulli Cairuani do-

minos [Fatemidas] in auxilium vocant; a quodam Cairuani pontifice, fum-

mo haeretico, [Fatemida, Moazzo, vid. ad ann. 347] cacfi et fugati funt,

qui occupata regione rclictoque in ea praefidio ad fuos rediit. [Hoc de Gaulia-

ro Caiedo intelligendum.] Poftea fummus Cordubae cancellarius — brevi

totum hunc tractum — occupavit, et deinde poft annos plus minus quin-

quaginta lofephus, primus Lontunorum rex [Tefchfini filius] Granatenfibus

fugatis vi obtinuit.”

(284) Pag. 339. Apparet ex hoc loco praeftigiatorem fuiflTe Hala-

gum,qui numos vulgares in pera fecum gerens celeritate

,qua genus illud

hominum omnia fua glaucomata perficit, norat in vacuas manus inferere.

Nam vulgarium numorum haec erat inferiptio, ut patet ex Nuvairii capite,

quo de avaris celebrioribus agit. Narrat nempe deSolaimano filio Mozahemi:

Tom. II. Bbb bb

ADNOT.ATI ONES HISTORICAE.746

\./0 < C\Ci.| ^'s

(J^(-\AA:i5 f 1^? C5 ^ (jt "Incidebat ali

in drachmam', [mimum argentum] hanc convertebat ex antica in pofHcam et

viciflim, et dicebat: In una cius latere feriptum efl:: Non cft deus nifi verus

ille deus et apoftolus cius cft Muhammcd: in altero autem feriptum cft: Dic,

deus eft unicus. Crimen foret, fi talis numus profeftionem ftdei noftrac prae

fe ferens ad alios [impios] ufus impenderetur, ut li ex. c. ex eo ftat aut Ta-

vid [amuletum quale pueris inter frontem appenditur contra fafeinum;

vid.

cL Schultens ad Haririi Gonf. V. pag. 69.] aut Rakia [magicum amuletum,

quod ftabulis iumentoruin affigitur cet.] Potius cft eum in cifta fervare^ et

funul cum dicto eum in ciftam abiiciebat."

(285) Pt^g’ 341. Conf. Elmacinus pag. igS- 189- In verfibus eius,

qui ibi proferuntur, praecipue notandum, in fecundo legendum cfle

et pcnult. item pag. 189. Hn. 8- foVi

lin. 15. etlin. 19. Latine vertere nunc non

vacat. Gallice exhibuit Herbclotus p. 424. a. aliquanto melius,quam Er-

penius. At verfus, quos pronunciavit in articulo mortis, prorfus non per-

cepit, et illa, quibus nervus et acumen inerat, omifit. Vertit nempe ftc:

'

"Celui, qui me convie a fon banquet, ne me ftiit point du tort, en me

faifint boire le calice qu’il a bu lui meme.

"II me traite, comme celui, qui convie, traite fon convive.”

Vult nempe ex his probare, Halagum Chriftianum fuifle; quandoquidem

(quod coniicio Hcrbelotum defignaffie) hoc ultimo fuo dicto ad Chrifti paffio-

nem allufcrit. Sed alia omnia dicunt Arabica; nimirum haec:

"Compotor meus [deus, qui amoris fui poculum mihi hactenus porrexit]

tam iuftus audit, ut' vel opinio iniquitatis in ipfum non cadat.

Et fane [hactenus] propinavit mihi poculum fuum, quod ipfe bibebat, ut

• facit hofpes excipiens erga hofpitcm vocatum, [hoc cft finccrae be-

nevolentiae indicia mihi demonftravit.]

At quum ifteipiebant pocula circumgyrare [convivium incalcfceret, et ego

amoris divini dulcedinem magis et magis guftarcm] arcefiebat ftra-

,

'.

gulam

ADNOTATIONES HISTORICAE. 747.

gulam coi'iaccam [qualis folo infternitur , fi quis capite multandus,

ne fanguis efFufus folum maculet; iubebatque me genubus illi tapeti

r; impofitis mortem pati] ,et gladium arceffebat.

Ea patitur qui vinum bibit cum dracone in aeftate.” [Ita mecum egit deus,

ut draco , cui flagrans fol venenum acuit et turgere facit. Blafphe-

mum efl:.]

(286) Pag. 345. Chronicon Tabarejimienjis. Satis innotuit hic liber

per Elmacinum Erpenianum. Cl. Schultenfius quoque in Hifloria regni locta-

nidarum particulam eius dedit.

(287) Pag. 347. Rhafes. Leo Afric. vit, Ar. p. 255 male perhibet,

eum a. 401 obiifle, praeter alia mira et ridicula, quae noftrates fideliter pro-

pagarunt. Meliora dedit Herbelotus pag. 712 b. 713 a. fed et illa manca:

quid enim feriptorum medicorum ediderit , omifit commemorare,

praeter

morem fuum.

(288) Pag. 349- Caufam caedis Abu-l-Hafiini, fil. Farati, indicat

Hamza Ifpahanenfis 1 . c. ”Anno 311, ait, vexabat vehementer, Bagdadi,

quaeftores et feribas Chalifie, Vezirus eius, Ibn-al-Farat, et eius filius Moh-

fen, arrogantes fibi folis adminiftrationem numorum et cuftodiam aerarii; in

puniendo faevi et immanes, ad caedem quaeflorum et Icribarum tam procli-

ves et properi, quam nemo unquam antea fub Iflamilhio fuerat; mulctas ir-

rogantes,quae confuetum modum omnem excedebant. Sane Hamedum , fi-

lium Abbafi ,multabant bis millies mille et feptingenties mille numis aureis.”'

(289) Pag. 349. Hoc anno expugnabat Cufam rei. Sed idem Ham-

za 1 . c. anno 313 contigifle perhibet. ”Anno 313, ait, invadebat Carmatita

menfe undecimo facros peregrinatores [Meccam tendentes, non vero inde re-

duces] — quo factum, ut ficra peregrinatio locum hoc anno non habuerit.

Deinde die 23 eiusdem undecimi menfis obruebat Cufam” cet.

(290) Pag. 351. — adorti funt Carmatitae Cufam deniio. Hamza

Ifpahanenfis 1 . c. medio menfe tertio contigifle perhibet. Sed operae pretium

efl:,integrum locum adferibere

;multa continentem egregia

,alibi fruftra

quaerenda, monumenta hiftorica et geographica, flatum aulae Bagdadicae tum

temporis et Iralcae illuflrantia. ”Anno 315, ait, medio menfe tertio tumui-

Bbb bb 2 tua-

748 ADNO TATIO NES HISTORICAE.

tuabantur equites adverfus Sultmum [is titulus tum temporis Chalifae erat]

et progreffi ad portam peculiarem [vel peculiarium, hoc eft

procerumjper quam proceres

,et legati tantum aut principes regii languinis

admittebantur] expugnabant eam domum et penetrabant usque ad

Maliif [quem locum ego quidem talem effe coniicio, qualem deferibit Ber-

nier in Itiner. T. II. p. lo: ”un affez large et long efpace fabloneux, ou —fe fait la revue de la milice, en prefcnce du roi, qui regarde des fenetres

J

d’un de fes apartemens” ]. Hinc exibant ad Malallam [facellum ora-‘

torium curiae] et hinc intrabant in urbem [Bagdadum,]

altero mane ,multo-

que cum clamore procedentes ad [vicum] Bab et-Tak [h.e. porta fornicis] et

Riifafom [ro Ki^o^qoorov

,

vicum alium] clara voce convitiabantur Moctade-

rum, et blalphemias immanes eructabant, horribilibusque lacramentis affeve- [i

rabant, fe ad preces peragendas obligatos porro non effe [quod pronunciare|

Muflemus nullus audeat] quemadmodum facrae peregrinationes quoque ceffa-'

verint,poftquam viae et provinciarum hoftibus vicinarum limites a praedo- !

nibus perrumpi coeperint. Sequente mane ibant ad Calr [vel palatium] cui

nomen ell Mofcharaia, idque totum comburebant, poftquam prius expilaflcnt

Cobbani [aediculam, cui haemifphaericum tectum ell,] et palatium Atrog

[h. e. pomum citreum] et aliud, Caucab [feu Rella] appellatum, devaftabant

et expilabant quidquid intus erat fupellectilis,provifionis, ferarum et avium.

Proximo deinceps mane irruebant in Halaba [hippodromum] ,cuius portas

comburebant. Inde contendebant ad palatium Hafanicum,

in quo folebat

Moctader habitare; ibique usque ad vefperam flrepebant et tumultuabantur.|

Proximo mane adoriebantur Cafr al-Badi [palatium admirabile, lic dictum].

Sultanus autem iphs immittebat Balicum, qui eos exhibito congiario fedabat.|

Interim excurrebant Romani [a feptentrione] in Marchiam Samifat, horni-j

nesque in ipfa Kebla [feu choro] templi cathedralis eius urbis trucidabant,

abductisque multis fpoliis et captivis partem quandam Malatiae comburebant.

Carmatita vero [grallabatur a meridie : nam] die feptimo decimi menfis in-

trabat Cufam,poftquam prius incolis fecuritatem fpirituum et opum condixe-

rat, et folum illud quod Sultanus ibi paratum habebat numorum, et quod

ad proximam Iaeram peregrinationem comparaverat hordei pro animalibus et

; ; farinae;

1

ADNOTAT IONES HISTORICAE. 749

farinae pro viatoribus reliquumque viaticum omne auferebat. Dic deinceps

tertio, feu nono menlis, aciem committebat cum Abu-Sago, foedamque ftra-

gem edebat in eius copias,ipfumque ducem capiebat. Cuius cladis fuua

quum Bagdadum veniret, aeRuabant cives, fluctuabant milites, tumultuaba-

tur Hogria [feu aulicum famulitium,] durisque verbis increpabant Moerade-

rum, dicentes: Decede de loco ruo; quo illum occupet alter, qui melius,

quam tu, regnare norit. Omnes incolae lateris occidentalis emigrabant [in

alterum oppofitum latus] metu Carmatitac. Ivletus enim et pavor communis

erat, et corda militum, civium, et Sulrani renebat. Nazul [fic feri-

bit et appellat, quem Nofler laruk nominat] iubebat illos opifices in

Bab al-Anbar habitantes [fuburbio, ut videtur] et quibus cum arundine nego-

tium efl: [ut funt qui corbes faciunt, er illas arundines, de quibus Bernier

Tom. II. p. 17.] illos itaque iubebat Nazul fuas arundines in urbem Bagdad

comportare, ne hoftis ubi ad urbem acceflerit, inveniret paratas opes et utere-

tur ad opplcndas folfiis, quippe quae folent arundinibus, virgultis et pulvere

oppleri. Pofl: haec adveniebat exercitus Abu-Sagi [a clade reliquus] pofl-

quam perdidiffent et defolaflent omnia ,ubi tranfierant , in Savada. Exeun-

te menfe decimo adibat Carmatita urbem Anbar, unde omnes amici [fic

dicti, qui olim Cyro cjucri/uoi, amici principis] aufugiebant et per fluvium

Bagdadum properabant. Die quarto menfis undecimi tranfibat Carmatita cum

fodalibus fuis ex loco quodam, cui nomen efl: Batiha [feu lacus]; quo facto

vehemens tumultus in urbe augufta ortus efl. Movebat interim Carmatita

machinam omnem, ut navigia fibi compararet; eorumque nactus aliqua colli-

gabat pontem, et fic traiiciebat Euphratem. [Totum hunc locum, quem

paene verbotenus verti, non fatis intelligo.j Interim ibat Nazul ad portas

viarum [vel platearum] Bagdadi , et obftruebat portam Catrabbol, et portam

Harbi , et diruebat pontem Bab el-Hadid [portae ferreae] et pontes ambarum,

de quibus fupra, portarum. Die undecimo eiusdem menfis appropinquabat

Carmatita ad exercitum Munafi prope Tali Acarcuf, apud rivum Varada,

cuius pontem dirui curabat Munas. Die vigefimo eiusdem menfis exibat Ba-

lik cum fuis fodalibus et cum reliquiis copiarum Abu-Sagi in Savadam Car-

matitae obuoxiam. Sed adveifabantur ipfi male morem gerentes. Qua-

Bbb bb 3 propter

750 ADNOT AT IONES HISTORICAE.

propter Balik in fugam vciTus et caeforum magno numero multatus fuit,

Reverfis ad Munafum reliquiis caefi exercitus, vallum fibi obducebat Mu-

nas. — Interim exundabant Arabes [fodales Carmatitae] in Savadam , ra-

piebant, et grafrabantur foedum in modum, caedcbantque, licita fibi omnia

reputantes. Deinceps [non Bagdadum tendebant, fed] deflectebant Samir-

ram, diflipabant Cafilain [vel catervam viatorum] et diripiebant opes ad pre-

tium ducenties mille mimorum aureorum. Tandem et ipfam Samirram dre

poft follemne feftum Meccanum proximo [hoc eft: dic undecimo duodecimi

menfls].” Hactenus Hamza Ifpahancnlis ad an. 315.

(291) Pcig. 353- (ieorqianam occupaverat. Alidis, ut puto, adem-

tam. Vid. ad an. 304 ,ubi, quae dare coepimus, Hamzae verba, nunc con-

tinuabimus: ”Pofl peremtum a Mardavigo Tabareftanae dominum, Alidam,

Hafmum filium Cafemi, menfe nono anni 316, intrabat Afpar urbem Amol

cum vexillis nigris [quafi teflaturus, factionem Abbafidarum r«v pofu^cCpo^oov

nunc obtinere, Alidarum vero rcav 'XjKoo^oCpc^m oppreflum efle,] et pia vota

fieri curabat pro falute Nafri , filii Ahmedis, filii Ifmaelis [Samanidae] ,

et

in Alidarum non paucos gladio faeviebat. Itaque translatum ab Alidis impe-

rium Tabareflanae ad Dailomitas haefit in horum quadam familia, cui nomen

efl: Varndadavendoriim-, et cuius princeps erat Asf.tr, filius

Schirulae. Continuavit fic aliquamdiu, donec ab illis ad Gilanenfes, gen-

tem Mardavigi, devolveretur, quorum primus fuit Mardavig, qui coepit die

lovis, 16 undecimi menfis anni 319, folusque gavifus fuit principatu Dailo-

mitarum et Gilanenfium per annum unum, tres menfes, et aliquot atque vi-

ginti dies. Tum regnavit Ali [Amad-ed-daula] filius Euiae. Hoc ipfo enim

tempore inftituebant Dailomitae apud Isfthanam aliquam dynaftiam in familia

quadam fua cui nomen erat Schirzikavendan [aut Schirzikavendorum, hoc

efl: Xerxidarum] cuius caput erat Ali filius Buiae; qui coepit Isfdaanae regna-

re die Solis, undecimo undecimi menfis anni 321.” Conf. cum his Elmaci-

num pag. 191.

(292) 3.53- Videtur haec quidem eadem efle cum illa loannis

Curcuac, Domeflici, in agrum Melitenfcm excurfione, de qua, fed ut Graeci

de rebus Afiaticis folent, nimis dilute tradit Symeon Logotheta p. 364 35-

et

ADNOTATIONES HISTORICAE. 751

et continuat. ConRant. p. 193. Sed aliam infra ad a. 322 Domeftici excur-

fionem memorat Nofter, quae forte rectius Curcuae tribuenda.

(293) Pa:r. Poflem Hamzae verbis miram et horrendam re-

rum omnium confufionem et laevos tumultus, qui Cagdadum per illa tempora

exagitarunt ,luculenter enarrare : verum non licet brevitatem in his «otulis

obfervandam violare. luvat interea capitis inferiptionem hic proponere :

(Jkc. CiiioVrsxJf vJ (j./oV-XJr

?v_3\.l2.X*« qj qi v^'aR/^ ”Caput octavum

libri decimi,exponens de tumultu

,qui contigit imperio Abbafidarum in ipfa

eorum fede regia, et limul toti quoque Bagdado defolationem induxit, et

eius incolas in exilium egit, donec deus eorum reliquiis fuccurrit per Moezz-

ed-daula va Mogit al-Omma [corroboratorem’ aulae et opitulatoi-em populi;

quem titulum efle Moezz-ed-daulae Buidae ftatim patet,] cuius vitam diu pro-

trahat deus, et cuius Sultanatum magis et magis amplificet.” Patet illo tem-

pore vixiffe Hamzam. Produxit hiftoriam hanc particularem ab anno 308

usque ad ann. 322. Pulchrum opus haberet, et fpatiofum campum, fi quis

politice in cauflas neceflario ruinam tantae dynaftiae importantes inquireret.

(294) Pag> 355. Mafnffitae. Quinam hi fint, non fatis bene novi.

Multa nos latent adhuc de officiis et conftitutione aulae Chalifarum Bagdadi-

cae. Videamus, an ex etymologia vocis aliquid exfculpi queat.

Mafoff nox.2LX. omnem locum, in quo homines in aciem ordinantur, vel exer-

citii ludicri et fpectaculi tantum, vel etiam pugnae caufia. Poflunt ergo Ma-

faffitae efle vel milites, qui bello et praeliis ineundis deftinati funt, in oppo-

fitione ad eos, qui praefidia tantum agunt, et in campum non prodeunt; vel

illi,qui fpectaculum armorum edunt

,fummo principi aut imperatori fuo fe

in armis monftrantes. — Hi Mafaffitae donum forte aliquod petebant a novo

principe, militibus dari folitum, quale a Turcicis militibus rapi folere, quando

defuncto Sultano fucceflbr protinus non adefi, memini me alicubi legiffc.

(295)

ADNOTATTvONES HISTORICAE.r-5^

(295) 3,57- Narrat Hamza, in oratorio {iicro vel fepto templi

Mcccani mille et feptingenros homines et in urbe Mecca plus triginta mille

caefos a latrone fiiifle. Hunc deinceps reverfum ad Hagar, capitalem fuam,

Faremidae Mahdio Chotbam feeifle , et oblcquium profelRim fuilie, litteris-

f(ue ad ipfum datis id lignificaffe:

poftea vero id oniiliffe, quia Iperatae gra-

tiae loco reprehenlionem et minas invenerit.

(296) Pag. 359. Locum hunc exhibuit et illuftravit Herbelotus p.

428- b. Conf. idem p. 973. b. voce Ketab al Arfcht va fefatoho

,

ubi pro

'Kbii Intmiah legendum Ebn-Taimiah

,

et lic quoque p. 970. a.

(297) Pag. 361. Ibn-el-Aldf. Hunc limpliciter Alafum appellant

Kaud 5et Nuvalrius, et ambo dicunt admodum voracem fuifle. Cuius rei

Nuvairius memorat exemplum hoc: poetam aliquando ad Vezirum Mohalle-

bicum Bagdadi venifie. Tum miniltros Veziri ailnum, quo vehens poeta

venerat, in macellum introduxifle, mactalfe, coxiffe, et fecundum regulas

artis culinariae praeparatum appofuifle poetae;qui etiam totum devoraverit,

bovillam reputans. Quum difcedere vellet,requirebat afinum fuum , fcd

nusquam erat;audiebat tamen , fc ipfum devoraffe. lacturam hanc compen-

fabat Vezirus dono, et fic poetam domum remittebat.

(298) Pag. ^ 6^. Victor difcejfit Mardavigits. Victum perhibet, fed

perperam, Teixeira p. 267. Ducem Mardavigo oppofitum appellat Hamza

Isfahanenfis Ibn-al-Chal, filium avimcidi, cuius nomins ratio me

adhuc latet. ”Menfe octavo, ait, anni 319 veniebat nuncius de clade copia-

rum Ibn-al-Chali a Dailomitis accepta; victores victos illos Bagdadicos e ve-

ftigio perfecutos elfe Holvanam usque. Ad quam famam concufii fuerunt

cives et aeftuarunt adeo, ut per aliquot dies fora prorfus claufa effent. —Menfe duodecimo Bagdadum veniebant Dainavarenfes

,plorantes, et opem

flagitantes,

facies nigrati,

et Corani codices in contis fublatos protendentes,

deum immortalem atque mifericordem obteflantes. Mardavig nempe, Gila-

nenlis ille, gladio ipfos paullo ante obiecerat absque diferimine, et dira clade

laceraverat ,unde qui Bagdadum effugerant

,perfeverabant aliquot dies in

hoc miferahili flatu,

dei hominumque mifericordiam implorantes. Sed ne-

mo aderat auxiliator. Adibant deinde fores Veziri; fed eius milites domeflici

fagittis

A D N O T A T I 0 N E S HISTORICAE. 751

figittls eos arcebant. Die facrificii [Meccani, feu decimo duodecimi mcnfis}

conveniebant in templum, et cum Chateb [feu concionator] in Chotba [feu

oratione et precibus] ad nomen Chalifae perveniffet, furgebant derepente,

et ftrepebant damabantque vehementer, et fic interrumpebant Chotbam, nar-

rantes civibus Bagdadicis, quantam calamitatem perpelli fuilTeat, quorum ma-

res gladio ceciderint, femellae in mancipatum fuerint abreptae. Quod audien-

tes Bagda^ici fociam ipfis praeftabant operam in convitiando Chalifam.’*

(299)

Pcig- S^S- Pnb-es-SchamaJia. Colligo e Mafudio et Abulfara-

gio p. 190. fuburbium Bagdadi orientalis borealc fuilTe ita appellatum. Vi-

cus ipfe Schamalia audiebat; porta eius et platea eam rcfpiciens Bab-es-Scha-

mafia. Hanc ait Noller a militibus Munafi occupatam fuilfe. Narrat Mafu-

dius, Tigridem partem Schamafiae avulfllfe et agris Catrobbolenhbus addidilfe.

Hinc natam litem incolis Bagdadi orientalis et oppidi Catrobbol de polfellionc

ofOki.A.a vj

ct paullo poft

{^'9 oU5\.ia>c

v3f

(300) Pag. 359. e pedibus fiifpendi. De hoc fupplicii genere vid.

della Valle III. 21. p. 107.

(301) Pag. 377. Impofuit Herbeloto p. 213.3. prava feriptio ^^j-==>) ? ut redderet hunc locum: Mardavige les envoya vers Karkh,

qui eft la partie orientale de la ville de Bagdet, pour porter Tallarme jusques

lur le trone des Khalifes.” Atqui Carch erat vicus in Bagdadi parte occiden-

tale; ut ipfe Herbelotus pahim,

et Abu-Ofiiba claris verbis ait;

C \J

Neque rectius puto, quod idem laudatus vir

pag. 214. b. habet — "Amadeddaulat — avan^a fi Fort, qu’il devint en peu

de tems Gouverneur du Gurgifian.” Verum quidem eft Gurgiftanos vel

Georgianos Arabibus appellari, fed non regio fic nominatur. Illi enim

nomen efi: ^^^3 f et nunquam ad Mardavigum, neque ad Buidam perti-

To7n.II. Ccc cc nuit,

754 ADNOTATIONES HISTORICAE.

nuit, fed habuit tum temporis peculiares fuos reges Chriftianos. Puto ita-

que urbem in regione montana litam Carag, et de conditore fuo Carag Abu-

Dolaf dictam, hic delignari. De illo Abu-Dolafo vid. ad an. 215 et 22.5.

Elmacinus pag. 192 habet Marag

:

fed puto illum ex Noltro corri-

gendum.

(302) Pag. 377. Principes orientales maximae parti fuorum mili-

tum non paratam pecuniam folvunt, fed agros afiignant. Apud Tureas et

Perfas hodienum obtinet hic mos. Illi Timaros appellant agros militibus

alfignandos.

(303) P‘^S- 377 ’ Diferepat Nofter quod ad chronologiam ab Hamza

Ifpahanenfe, cuius locum dedi ad a. 316. Subiungit ibidem: ”Paucis poli

occifum Mardavigum diebus regnare coepit Isfahanae Emir Rocn-ed-daula

Abu-Ali, die lunae, cal. quinti menfis a. 323.

(304) Pag. 377. laciitidam perfeqiiens. Aliam caulfam, eamque pro-

babiliorem, habet Elmacinus p. 192, Mardavigum nempe ipfi fratrem fuum

Vafchmegirum immifilfe, qui eum Isfahana exegerit; quapropter Buides Ar-

raganam aufugerit. Confirmatur hoc eo, quod anno 223 Mardavig -Isfahanae

dominus ,et ibi peremtus dicitur. Conf. idem Elmacinus p. 202.

(3*^5) Z79 ' -AbuHatem Segeflanenfis. Vid. d’Herbelot p. 795. a.

tit. Segeflani. Raud haec de illo tradit; ”Abu-Hatem Sahl, fil. Muhamme-

dis, fil. Otmani, fil. Iazidi, Gofchamita [tribu],Segeftanenfis

,grammaticus,

Nazil incola adventitius] Bafrae ,eiusdemque Aniel [quaeftor]

homo doctus, quo magillro ufi funt eius aetatis maximi eruditi, ut Ibn-Do-

raid, et Mobaredicus, et alii — pius quoque, qui quotidie numum aureum

in elcemoiynas dabat, et lingulis feptimanis femel Coranum abfolvebat legen-

do. Eleganter feribebat rhytmice. Multos reliquit libros , ut Kifab Irab

al-Coran, [quo modo erudite pronunciandus Coranus] item de iis vocibus,

quas vulgus foloece proferre folet;item de variis lectionibus codicum Cora-

ni;item librum de lectionibus [probis et improbis Corani] cet. Obiit menfe

primo anni 248 Bafrae. Segetan cR

pagus territorii Bafrenfis.” Poltrema haec non capio. Forte in fe bona funt,

fed huc non pertinent.

1 (j05)

ADNOTATIONES HISTORICA E:.

^ (3^^) o79 - Ibn-Doraidi Lexicoii exftat in Eibl. L^id. Catal.

p. 464- n. 1364. Quid fit Gomhara, dicat ipfe Ibn-Doraid in Kitab

al-Efchtekak,quem locum eo libentius proferam, quia libri potefl: ideam fa-

cere. In genealogiis Arabiae felicis verlans venit ad tribum Afchar. lani

enarraturus funilias et viros praeclaros huius tribus aitj—r— cA.5

^

OcXi-f ”genuit Afchar Gomaherum cet. —Efi: Gomaher forma Phoalel ex voce Gamhiir. Ita dico Gamhiir huius vel

illius rei, quando iUiiis maximam partem defigno et verbum inde formatura

Gamhara ell, capere rei optimam et maxime groflam partem.”

(307) Pcig> 379- luvat huc ex Sebekaeo quaedam excerpta proferre.

Ait Ibn-Doraidum anno 213 (non 223) natum efle, omnes infulas maris

[Perfici nempe] et Pcrfidem obiilfe, ad edifccndas gloflas [variarum Arabica-

rum dialectorum peculiares voces], et reliquam philologiam, [ut hiltorias et

genealogias Arabicas]. vJ

Excellentis fuifle memoriae,

ita ut quam primum legerit fub aliquo

magiftro aliquod Divan [feu fyntagma poeticum] illud ftatim recenfuerit et

aliis tradiderit; tam illud ipfi tenaciter inhaefilfe. j._aAc

H<-\A\a'3

sJ 5s]iis:i.5 ^_3ioUv^o L.ia.3

carmen tinnulum [ita appellatum] in laudem Schafiaei [cuius doctrinae ad-

haefit, ut ex Sebekaeo confiat, qui eum inter doctores Schafeiticos retulit].

Eius autem carmen , Doraidicum dictum quod peregri-

natores in omnes mundi plagas difiulerint et ubique in famam evexerint,

fcriptum fuifie in laudem Abdallae, filii Muhammedis, filii Michali, et eius

filii Abu-l-Abbafi Ahmedis,atque fratris. Haec ille.

(308) -P^g' 379- limiorum fe patre plus 12 annis non fuijfe. Id

Ipfum perhibent de Abdalla , filio illius celebris Amrui , filii Afii,

primi

Muhammcdanorum in Aegypto praefecti,.cuius frequens mentio in rebus Alii

et Moaviae facta fuit] IXTif

qj SvAaf. 5.AA3 CA,2»t ^ JV3 t

Ccc cc 2

ADNOTATIONES HISTORICAE.75^

loi-XSv^J\.'5

C 5-AC fovsJi

clX:^ S.aa« SpVqi. \._A_J "Perhibent (ait Ibii-

Cotaiba) Abdallam inter et eius patrem Amru aetatis differentiam annis duo-

decim maiorem non intereeffiffe. Ad quod ego addo, id de alio quoquam

homine nato non conflare. Narravit mihi tamen Ibn-Rahuieh fuiffe

fibi vicinam,quae quamvis unum tantummodo ultra vigefimum aetatis age-

ret annum ,iam tamen avia erat.” Mirum dictu. At tamen Itincratores

iioflri, qui Indiam adierunt, quarto aetatis anno maritari iflius climatis ho-

mines, et nono foetus edere tradunt.

(309) Pag. 379- Solent enim nobiles Muhammedanorum inter alia

pietatis et memoriae opera publica coemeteria in publicam defunctorum fepuU

tiiram relinquere ut ait Leo Afr. III. 49. p. m. 240.

(310) Pag. 381- Pauluna confufe de his narrat d’Herbelot p. 144. b,

clarius Raud, qui de hoc viro fic : "Abu-Gafar Ahmed, fil. Sallamae, fil, Sa-

lami , fil. Abd-el-Maleki Azdita Tahavita — erat primum Schafeita ,dein

tranfibat ad fectam Abu-Hanifac — et componebat libros multos, ut Scharh

al-Atar [expolitionem Atari],quod primum cfl eius feriptum, et Beian Mofch-

kel el-Atar [declarationem difficilium in Atar],quod ultimo loco fcripfit, et

Mochtafar fi’l-fikha, et Scharh al-Game el-Kebir, et Scharh al-Game es-fagir,

ct Manakeb el-Imam [virtutes Imami, nempe qui per excellentiam fic dici-

tur, alias Imam al-Atam, vel Imam Azem, Imamus maximus appellati, Abu-

Haiiifae]. Natus anno 229, obiit anno 321.

{31 1) Pag. 381- Nota quidem res efl de infano fludio quo in aflro-

logiam feruntur orientales. Et libri huius rei pleni. luvat tamen unum

egregium locum ex Bernierii Itiner. T. I. p-2i3 adfcriberc. "La plus part,

ait ,des Afiatiques font tellement infatues de faflrologie judiciairc

,qifils

croyent que rien ne fe fak ici bas, qui ne foit ccrit la haut. C’efl leur fa-

^011 ordinaire de parier. Dans toutes leur entreprifes iis confultent les aflro-

logucs; quand deux armees font pretes pour donner bataille, iis fe donne-

rons bien de garde de combattre avant que faflrologue n’ait pris le Saliet

[^c\.ma3 | horaui], c’efl a dire qu’il n’ait pris ct determiiac le momeat qui doit

etre

/

A D N O T A T I O N E S HISTORICAE. 757

ctre propice et heureux pour commencer le combat; [conf. Bradutti p. 210.]

ainli s’il eft queftion de choifir un general d’armce, de depecher un manage,

de commencer un voyagc ou fatre la moindrc chofe, achctter un efclavc,

vcftir un habillemenr ncuf; rien de tout cela ne fe peut faire fans Tarrct de

Mr. TAitrologue. Ce qui eft une gene incroyable, et une coutume qui trainc

avec foi de confequences fi importantes, que je nc fais comment elle peut

fubfifier fi long tems. Car enfin il faut que Tafirologue ait connoilbancc de

tout ce qui fe palFc, et de tout ce qui s’entrcprcat dejiais les plus grandes

afFaires jusqu’aux’ plus petites,”

(312) Pag- 38.3' Schalmagatmifis vel Sckalemganenjis. Elcrbclotus

autem p. 774. a. et Schamalgan et Schamalganl exhibet.

Quod forte pravum cfi. Nam Schamalgan vel Schamlagan efi: locus in Ma-

zenderana aut Chorafana. Vid. Hiftor. Timurb. I. p. 355.

(313) Pcig. 385- ”Les femines baifcnt la barbe a leur maris, et les

enfans a leurs peres, quand iis viennent les ialucr. Les hommes fe la bai-

fent reciproquement, et de deux cotes, lors qifils fe faluent dans les rues,

ou quils arrivent de quelque voiage. Ces baifers font reiteres de tems en

tems parmi les complimens qu’ils fe font les uns aux aiitres.” Verba funt de

la Rocque p. 144. Et hinc quoque cui volunt eximium honorem exhibere,

barbam refpergunt aqua rofarum, et ita madidae fupponunt fruftulum accen-

fum ligni agallochi, cuius fumus in barbam implicatur, et humore excepta

obhacrefeit.

(314) Pag- 385- Ignis fupplicium a Muhammedanis inter omnia

maxime infame habetur. Apud Ibn-Cotaibam interrogat Abu-Becr, quod-

nam fupplicium a paganis Arabibus habitum fuerit pro immanifiimo. Re-

fpondebant praefentes, ignem.

* (3^5) 387- Ridicula et infima funt quae aliqui Rafeditae de fuo

Alio commenti funt. Quidam cum pro deo habuerunt, alii fiupenda et im-

polfibilia, et deo folo digna tribuebant; ut illi, quos memorat Ibn-Cotaiba,

ab auctore fuo, quodam Mogaira, filio Saidi , Mogairicos appellatos, qui

ftatuebant foVe La.cs.^ ^Xc A-ib ^3 ”Alin, fi

vellet, vivificare polfe Aditas et Tamuditas, et nationes reliquas, quae inter

Ccc cc 3 illas

\

758 ADNOTATIONES HISTORICAE.

illas duas vixiffent.” Alia Rafedicorum fecta , Gorabia, feu corvini dicti,

llatuebant v_]a,Xs:ii (

^X:i. ”Alin tam fimilem Muhammedi pro-f J A:

phetac fuifle, quam non fit corvus corvo; adeo, ut Gabriel, qui mifius ad

Alin cum divina revelatione fuerit, vultuum fimilitudine deceptus, non ad

cum, ad quem debuerat, fed ad Muhammedem convenerit.”

(316) Png. 389- Hinc eft, quod ait d’Herbelot p. 7^4. Ibn-Schuh-

nam, apud quem non plura quam apud Noftrum leguntur, dicere, dum de

illo impoltore narret, ”quc la fecte des Illumines a pris fon origine de lui

panni les Mufulmans” cet, Conf. p. 290. b. ”La fecte des Illumines a pris

fon origine dans Torient, d’ou elle efi: paflee avec les Arabes en Efpagne

fous le nom d’Alumbrados, et laquelle a ete renouvellee des nos jours par

le Docteur Molinos Efpagnol.” Non improbabile hoc. Sane plurimae, ut

feientiae et artes, ita quoque haerefes tam theologicae quam philofophicae

cx oriente in occideiatem transmigrarunt.

(317) 389* ordine Abdaliorim. In genere fignificat haec

vox, Dei cultores: fed in fpecie efi: nomen ordinis monachalis, quem de-

feribit Olearius Itiner, p. 419.

(318) 389- diem fimm natalem. Eli in Arabico 2^Xa5

noctem nativitatis

,

unde poffet fufpicio nafei, non Mardavigi fed Muhamme-

dis natalem intelligi. Efi: enim inter Muhammedanorum feftos dies etiam

0^^lA+3f cAac fertum nativitatis Muhammedis, de quo vid. Leo Afric. III. 38

et 39. et della Valle IV. 4. p. 18. Sed felium hoc die 10 menfis tertii cele-

bratur, hic autem cafus die tertio eiusdem menfis contigit. Et praeterea Per-

fae femper natales fuos magnifice confueverunt celebrare.

(319) Pag. 393- formulam Bifmillnh — clara voce praemifjfet. Rei

rationem non perfpicio;

nifi forte Hanbalitlci confueverint hanc formam ta-

cite fecum quisque ,non clara voce in precibus recitare. Schafcitici autem

clara voce pronunciabant, ut patet ex illo Sebekaei, ubi provincias rcccnfet,

in quibus fecta ritusque Schafiaci obtineant,

'S,AxiV,/ik 5 f xJ feXsSi 3.a/o^j ^3f ^xilMx3f

AA<a.3i3f

AD NOTATIONES HISTORICAE. 759

xVa£iXJJ

'iwA+fcVkAiU (J^g.qri^ ^cciAJf (^aaXj (J»^AJJ^of cX+s:^AJ

-ac '^>cl.3l)f ”In provincia Hegaz nunquam dederunt facra mu-

nera in manibus Schafeiticorum efle, ex quo fecta illa prodiit. Ab annis

inde 563 hi fuerunt apud Meccam et Medinam Cadii, Chatibi et Imam i.

In oratorio prophetae faciunt facras orationes die Veneris, et preces praeeunt

ad mentem affinis eius, Muhammedis, filii Edrifi [hoc efi: Schafiaei], faciunt

Canut [feu additamentum devotionis] in precibus matutinis,

clara voce pro-

nunciant Bifmillah ,femel tantummodo furgunt inter preces

, et alia talia

plura peragunt.” Obiit auctor hic anno ^55. Conf, ad ann. 358 et praeci-

pue ad ann. 447 in fine.

(320) 393- Chalifae patrimonium et ditionem pertinens. In

Arabico efi, ad Divanum Chalifae. Mira videri queat dictio; et fateor me

ipfum hic obhaerefeere. Scriptores enim orientales parum et paene nihil

de confiitutione et reditibus aularum fuarum et nexu fummorum principuni

cum vafallis memorant. Mirum , hic cenfum aliquem Chalifae peculiarem

memorari, quum tota provincia eius fuerit et ab eo concefla. Sed concipio

rem fic. Habebant duplex aerarium, publicum communionis, et privatum

principis: illud attingere huic non licebat. Habebat ergo princeps ih pro-

vinciis fingulis certos agros, villas, reditus patrimoniales, pro fuis expenfis

privatis. Praeterea dantes alicui ducum fuorum provinciam quandam in feu-

dum,pacifeebantur fibi certum numerum militum

,qui femper paratus de-

bebat efle ad arbitrium ipforum; certos reditus pro culina, pro mulieribus

fuis , ad zonas et odoramenta. Plaec mihi videntur Divanum Chalifae con-

ficere. Et procul dubio maioris ea defiinaverat hic nofier Abul-Ola,quam

eius 'frater olim, et nunc ex fratre nepos dabant: ideoque provinciam ob-

tinuerat.

(321) P^g- 39.5- poft expugnatam Genuam. Vltos eam iniuriam Ge-

nucnfes perhibet Vbertus Folieta lib, I. p. 237. [T. I. Thefauri Italiae Grae-

viani,] Forte foiamen doloris, ct pudoris velum. Nihil ea de re Sigebertus

Gem-

AD NOTATIONES HISTORICAE.

Gemhiacenns,qui ad A. C. 935 tantum haec habet: ”In Genuenfi urbe fons

languinis largiiTimc effluxit portendens forte urbi ipfius imminentem ruinam

quia ab eodem anno ab Africanis cum claffe illuc venientibus capta, cunctis

civibus, exceptis parvulis et mulieribus, captis et occifis, etiam thefauris fuis

clT: jvacuata.”

(322) Pcig- 397. Baridiciis. fic plurimi feribunt. Alii

male, ut videtur lazidicus. Sane Elmacinus p. 210 gentem hanc

(nam plures tum clarebant et valebant Baridici] dictam inde perhibet, quod

pater ipforum fuerit magijlcr pojlarim

,

vel iumentorum et

vehiculorum difpofitorum pro celeriter expediundis Augufti mandatis,

(323) Po,g. 403. Suhmerjit tmdis ad unum omnes. Millbs quidem in

Africam rebellium principes ait, at de fubinerfione tacet Chronicon Siciliae

Arabicum, quod vulgo Cantabrigienfe dicitur, Chronicon illud late quidem

et velut data opera huius obhdionis fortunam enarrat, fed tam breviter et in-

fuffleienter, ut de rerum rationibus et relationibus inter fe formare iuftam

ideam nequeas. Praeterea id notandum, expugnationem urbis in Annum

Chrifti 940 incidilfc. Allegat quidem 'laudatum Chronicon die vigefimo A.

C, 941 captam eam ab Africanis fuifle. At tenendum, Siculos annum fuum

non a Cal. lanuarii , noftromore, fed fuo a Cal. Sept, incipere, adeoque qua-

tuor poflremos menfes veteris anni initio fequentis collocare.

(324) Pag. j\og. Sabearita. Elt ille Tarif Sabearita, cuius confiliis

quomodo perierint Munas er Balik, er de cuius captivitate fub Cahero et libe-

ratione noller narravit fupra ad an, 321 et 322. Idem eum in Geographia

fub voce Baiiini memorat. Ego certe puto eundem effe.

Ljl ^'Indc

oriundus erat, inquit, IfinaCil, filius Ibrahimi, Vezirus Sabearitae, domini

Perfidis in diebus Moctaderi,” Bene fecifiet Noflcr, fi addidiflet, quoihodo

is in Syriam venerit, et a quo et qua de caulfa fuerit occifus. Absque qui-

bus obfcura manet oratio.

(325) Pag. Pm-Schnnbiid. fic eft in Codice. Hagi Cha-

lifa quod perinde eft. Saepe o et o permutantur. Elmacinus p. 204

A D N 0 T A T I O N E S HISTORICAE. 7^r

Ibn-Saibiid appellat, et ait eum fepties ab Ibn-Mocla caefum

fuifie fcutica, quae Darra vel nervus taurinus appellatur; et ideo ipfi

manus iacturam imprecatum fuifle: neque fine eventu. Cauffam vero Hcius

fupplicii fuiffe, quod publice in templo Coranum praelegens ex officio, (nam

erat Cari vel lector) peccaverat pronunciando ,et aliena a mente prophetae

protulerat, aut faltim id fecifiTe vifus Moclidae fuerat. Hinc intclligas illud

Hagi-Chalifae ad ann. 323: "Removebatur Ibn-Schambud ob pravam lectio-

nem in precibus.” Videtur porro hic ille Muhammed ben Ahmed Moeri efie,

cuius librum laudat Hcrbelotus p. 215. b. alium p. 69. b. et

890. b. omnes p. 616. a.

(326) Pag- 415« Chronologiam huius cafus habet Hamza in fine li-

bri loco cetera perobfcuro, et quem absque hoc Noftri non intelligerem

;

”Ab anno 323) inquit, quo regnare coepit Rocn-ed-daula, duravit imperium

Gilenfium in Raiam et inde dependentia fex annos et unum menfem et ali-

quot dies, donec expulfi fuerunt ab exercitu Choralanico, dic lovis, 19 quarti

menfis anni 329. Totum ergo quod Gilenfes [aut Gffimenfes] illae regna-

runt ambae familiae, quas fupra memoravimus, [gens nempe Varudad,feu

Mardavigi, ut videtur, et Schirzik, feu Ruidae] id fuit fpatium 9 annorum,

^ menfium et totidem dierum. Et ab illo tempore usque ad fextuih menfem

anni 350, tempus, quo librum hunc finimus, effluxerunt anni 21, menfes 2,

et IO dies.”

(327) Pag. 423. Similem exitum alterius difputationis quam Abu-

Ishac Natamus cum magiftro fuo Abu-Hodailo habuit ,narrat Ibn-Nabata

:

"AfiTectabatur,

ait

,

Abu-Ishac Abu-Hodailum fama et numero difcipulorum

fub Motafemo florentem,auctorem fectae

,quae ftatuit , eum Caferum [feu

infidelem] elfe, qui credat, deum efle rem, feu aliquid. Deinde defei-

fccbatur Abu-Ishac et contradicebat magiftro fuo eumque imbecillem intel-

lectu pronunciabat. — Senex evaferat Abu-Hodail, et diuturno neglectu

iam infuetus difputandi, quum Abu-Ishac eum adoriebatur, iuvenis adhuc et

exercitio difputatorio cum maxime deditus, et. Dic mihi, aiebat, o Abu-

Hodail, vos qui deum ideo affirmatis efle ejfentiam, quia veremini, ne

alias pro corpore reputetur, quare non potius negatis, deum elfe eflen-

2'o/«. II. Ddd dd tiam

;

ADNOTATIONES HISTORICAE.752

tiiim; quandoquidem verendum eR, ne ftatuendo deum fubfEintkm aut effen-

tiam5

fiat deus accidens. Abu-EIodail [qui fe aliter expedire et adver-

fiirium confundere nefoiebat] in fiteiem ipfi infpuebat. Ad quod Abu-Ishaci

O quam debilis, aiebat, et frivola efi: tua argumentatio et comdetio!”

(328) Pa(^- 427. Vid. Elmacinus p. 210, ubi qui adducuntur verii-

culi fic vertendi funt

:

^'Fuerint olim, quos tituli fui nobilitarint; at Nafcr^ed-daula nobilitat per

fe titulum fuum.

^Vocarunt te [Abbafidae] Naferum fuum [hoc efi: adiutorem et affertorem]

quia nafuta [adiiivilli ct alferuifii] ipfos. Sane quod induftria tua

confecutus es, [tam fplcndidum titulum] neque Barbari potuerunt

confequi, neque Arabes.”

Ceterum multo aliter ct dillinctius enarrat Elmacinus 1 . c. et p. 212 Chalifae

et Hamdanidarum inter fe relationem.

(329) Pag. 427. Rnjjoriim natio — ad urbem Bardaa penetrabat —Debuit hoc aliquot annis citius contigilfc, ut patet ex loco Mafudii, qui hoc

ipfo anno 332 feribens fuum, e quo haec excerpimus, librum. Prata aurea

inferiptum, vclut rei dudum praeteritae meminit, poft annum 300 contigifle

perhibens tanquam incertus. Verba eius funt

:

cp*AAAio.Ai2.<A\X3f

pf (jj>A3:a3l y./ol ^ ci-Ai==5

gyXe ^ ^_)ye\AAv"^f

jpVii-aAjf ^ ^

l£C3j (J.C 2Ca3\.«j t_^£=Dfy,4.3f ^ p§-*

O^.X-S-O J^^-s:a3^ ^-3 oi-Jy-l=> CEU

A D N 0 T A T I O N E S HISTORICAE. r^3

kJ^/0 (jVstiA

I*-' h j^XjcAi^ V-iJyAC^ 'i.C0ji 0^3

O^X*v \.+a5 ^ ^\aAj f^cA0c

!%->c\f^ JN\-A(2./oYf (^<’ V_AA+**J Wa5 \._^S0 V_/^ (^\./^5f j^.JLX*3 ^3

j^.^a5 ^XaAVAaaw^ ^

”Intraverunt RuiTi mare Chozarorum [feu Cafpium] pofi: a. 300. Vidi multos

eorum quibus curae fuit marium defcriptio, feu veteres feu rccemiorcs aucto-

res, tradere fuis in libris fretum Conllantinopolitanum [feu pontum Euxi-

num] quod ex palude Maeotide oritur, cum mari Chozarico cohaerere:quod

habeantne ex fenfuum tellimonio et oculari infpectione, an ex ratiocinio et

probabilitate, nefcio. Putant porro, Rulfos et eorum ad huius maris oram

-vicinos ipfos efle Chozaros, et egrelTos ex Abofcun, hoc eft litorc Gorgani-

co, irrupilfe in Tabareftanam et ceteras regiones. Qua de re quid fit, ut

certo cognofcerem, nullum reliqui mercatorem fenfu praeditum, nullum nau-

tam, quem non ideo interrogarim, quum mihi copia fieret. Et refpondc-

runt mihi omnes, non efie aditum ad mare Chozarorum nifi inde, unde ve-

nerunt naves Rufiorum. [Haec extundo ex corruptis Arabicis.] Quorum

adventu exterriti gentes Arran, et Aderbigan

, et Eailacam,

in agro Bardaae,

cet. gentes Dailom, Gil [Gilan], Tabarefian, aufugerunt. Nam in prae-

cedentibus temporibus hoftem peregrinum non viderant, neque tale aliquid

accidifie vel in ultima retro memoria norant. Id quod iam dicimus, notum

efi: omnibus illis, quas modo nominavimus, magnis urbibus,gentibus et re-

gionibus;quae id non negabunt

,quia nimis dimanavit inter ipfas eius rei

fama. Idque contigit in diebus Abu-Sagi.” Haec Mafudius, qui poftremis

illis verbis cladem defignat, quam Abu-Sag, legatus Chalifae Moctaderi, cir-

ca an. 319 a Carmatita Abu-Tahero accepitjde qua nofter fupra ad an. 314

et 315. Conf. d’Herb. p. 215. a. (lin. ii.J

(330) ^3 ^' Cajlilia. Eadem, de qua Ortelius in thefauro

geogr. voce Cajldlim ”Cafiellum Ripenfe, ait, in Mauritania Caefarienfi,

cpifcopalis fedes.”

(331)Ddd dd 2

764 A D N O T A T I O N E S HISTORICAE.

(331) Pag. 431. Tenijjam. Ita Ortelius in thel' gcogr. Mauritanine

Cacfaricnlis oppidum appellat ex Ptolemaeo. Leo Afric. II. 40 urbem Te- *

aejfain memorat. Rclcripb ergo pro quod in codice reperibam.

Nunc tamen ambigo rectene fecerim. Geographiis Nubienfis hoc ipfum quo-

que habet p. 94. lin. 3 ,quamvis eius auctoritas fufpecta queat haberi

,quum

m eius editione nomina locorum vehementer corrupta fint. Sed etiam vete-

res nominant Thapfiun; item Thebejlen. vid. Ortel. thef. geogr. voce Thene-

J}e

,

ubi Africae propriae oppidum appellat.

(332) Pag. 431. Subaitam. Subaitam appellavi et fcripli in

Arabicis ex auctoritate Leonis Africani, qui II. 63. eam deferibit. In codice

erat Siibiba

,

aut Subaiba

,

aut Sabiba. Invenio quoque apudOrtelium

Subnita; fed de fitu loci ex eius indicio judicare non pofTum.

(333) Pag. 431. Arifam. Etiam in hac voce diferepat feriptura.

Codex meus hic habebat cum gemino puncto, ideoque dedi Ari-

faw ,putans elle idem oppidum

,quod Sallullius in bello lugurtino Laris ap-

pellat. Verum Geographus Nubienfis pag. 98. lin. 10. et pag. 100. lin. 13.

cum uno puncto, Arbesy nominat, et in Africa collocat. Nefeio

lanc fitne eadem cum noftra,an diverfa.

(334) Pag. 433. De Cagelia nihil invenio. Tabena^^^ Tabena Hir-

tii. vid. Thef. geogr. Ortelii hac voce, et geogr. Nub. pag. 82 lin. ig- et

pag. 94 lin. 6 et ig. Pfo Barzal fi^id fi Barzak legas, vel

Biirzak ?

(335) P'^^- 35 - Forte de hac expeditione loquitur Cedrcmis

pag. 637. Sed graeculi nimis ieiune er infeienter fuorum cum Saracenis res

gellas narrant ,nulla hominum rerumque et annorum vel locorum facta com-

memoratione.

(33^) 437 ' comite et amico Buidae. Notat vox comitem

;

principis fimiliarem. Videtur dignitas paullo minor quam Veziri fuiffe.

Nam infra' fub annum 339 ait Nofter, hunc Hafinum a Maazz-ed-daula pofl:

obitum veteris Veziri fuffectum in huius locum fuilTe. Sed ad ann. 385

Ibn-Abbadum ait primum Sahebi titulum gcfiilTej quod cum hoc loco non

concilio.

(337)

A D N O T A T I O N E S HISTORICAE.

' (.33?’) 437- j-R/c Hlaaz-ftd-ciaula va Mo-

git al-Ommci , robur aulae et opitulator populi

,

ut eum appellat Hamza lilah.

in titulo capitis octavi libri X. quem fupra dedimus p. 751» Capite nono eum

Iic laudat: ”principes dynaftiae, quae prodiit e Tabareftana, ideo commemoro,

ait, quia repurgarunt terras Mufiemicas a foeda lue Carmatitarum, et regni

fedem [Bagdadum] a praedonibus, et feditionum conflatoribus, et quod con-

tuderunt Iazidicos [alias BaridicosJ homines vei'ae fldei ofores, qui debitam

reverentiam Chalifitui abdulerant, et introduxerant mores Sodomiticos; quos

deus aeterni ignis aeftu vehementiflimo torreat.” Poftrema haec memorabilia,

neque alibi obvia. Laudat vero Perfa Perfam,quod non mirum.

(338) 439 - Solent Arabes in cafu fubitae neceflitatis cidari fua

pro fune uti. Egregie locum hunc illuftrat et confirmat Lambertus Schafna-

burgenfis in Chronico ad A. Chr. 1065, narrans de calamitate, quam experti

fuerunt aliquot epifcopi Germani, qui religionis cauira Hierofolymam pro-

fecti apud Ramlam ab Arabibus fuerunt fpoliati. ”Nec moratus, ait, de la-

trone Arabe loquens, linteum, quo caput more gentis obvolverat, expediens,

facto vinculo in collum epifcopi Babenbergenfis iniecit.” Leguntur verba

pag. 173 in editione Piftorii.

(339) 443 ' -^kiliita. Apud Elmacinum, qui clarius haec nar-

rat, exRat Affita. Sed illud Noftri procul dubio rectius efl:. Ex

Ibn-Cotaiba intelligo, praedium in agro urbis Medinae efle, a quo Scherif

nofter nomen accepit. ”Saad, filius Abu-Vaccafi, ait, obiit kx 5 ^5TSjiltKC. cJtAXJtila in caftello fuo apud Akik, ad

decem miliaria a Medina.” et Tcbrizius ad Hamafam,

jAVtsrTstaif ”Akik, ait, efl: rivulus et vallis in territo-

rio Ameritarum in Hegaz.” Conf. Geogr. Nub. p. 54. lin. 20.

(340) Pag’ 445- Abii-Becr Schebelita. Vid. d’HerbeIot pag. 780. a-

Sed ibi male appellatur magifter Bahaluli;quum eius difcipulus fuerit. Vid.

pag. 170. a. Adfcribam, quae huc pertinent, ex Raudo quaedam. Auctor

ille hunc virum appellat Abu-Becr Gafar ben lunas ,- Schebelenfem,(cogno-

men aSchebela, quodam pago inTranfoxana, ei inditum) Chorafanicum ori-

Ddd dd 3 gine,

ADNOTATIONES HISTORICAE.7 <5<5

gine, fed Bagdadi natum et adultum

;fuilTe difcipulum Gonaidi ,

— ante-

quam vitam contemplativam amplecteretur, fuiffe praefectum qualem Vali

(vel Veli) appellant, apud Donbavend; — fedulum et anxium in cultu dci,

etiam fupra vires fuifle;oculos [loco ftibii] fale trito collyrialTc [ut nenape

perpetuo ploraret],obiHfe die quodam Veneris

, ultimi menlis anno 334.”

Abulfcda in Geographia Schebaliam nominat huius viri patriam, op-

pidum agri Ofrufchnani.

(341) Pag. 447. Vid. Caruf. p. 19 lineis ultimis. Suo more, hoc

efl, plebcia dialecto eandem rem ita enarrat Chronicon Siculum, vulgo Canta-

brigienfe, pag. 16.

jj._A_>^.vl3 Ita legenda funt haec poftrema, non,

ut editum a Carufio,vel potius Aflemano

,fuit Priora verba

,

V.3 non recte explicata a laudato viro cL nihil aliud no-

tant, quam adegit eos in fidem. Denique poflrcma verti debent: ”ct expe-

diit [cohaerent enim haec cum praecedentibus;nimirum Moezzus] Sultanum

[hoc eft relictum in infula gubernatorem eius, filium Hafani] adverfus Ta-

bermin [feu Tauromenium].”

(342) Pag. 447. Dobelius videtur in fuo codice e\^et circum-

cifiiriis habuiffe loco verbi producturus

,

quae in meo eft. Ita nempe

vertit hunc locum apud Carufium p. 20. ”Pofi: vero rex Almoezius duci Am-

med ,habitanti in Sicilia, tabellarium allegavit, praecepitque illi inferibi

pueros totius infulae Siciliae, et eo die, quo ipfe praefcripferat circumcidi

fuum filium, iufiit ut cuncti illi pueri circumciderentur: et fic nomina quin-

decim millia infiintium feripta funt” cet. Poteft tamen eius codex a noftro

non varialfe. Res enim eodem redit. Muhammedani pueros fuos, faltim

nobiles, in gynaeconitide tamdiu nutriunt et velut occultant, quoad circum-

cidantur, tunc demum eos in publicum producunt.

(343) Pag. 449. expugnata Tauromenio. Diverfa eft haec expugna-

tio ab ea, quam Carufius Epitome R. Sarac. p. 95. ad A. C. 901 late enarrat.

Tempore ncmpe fecuto Graeci eam urbem c. A. Chr. 918 recuperaverant;

(vid.

A D N O T A T I O N E S HISTORICAE. 767

(vid. idem Carufius p. pg.] quibus eam Ahmed hoc tempore iterum adime-

bat. Rurfus venilfe videtur deinceps in Saracenorum manum,quandoqui-

dem Graeci, duce Manuele A. C. 963 eam recuperabant; fed et denuo amit-

tebant pofl: infelicem illam pugnam,qua ipfos Ahmed , de quo hic fermo el!:,

graviter afflixit, iplumque Manuelcm peremit Anno Chr. 964, ut Carufius

pag. 103. b. narrat. Paullo pofl: ea urbs, quae tantos totiesque labores et

.moleflias creaverat Africanis, funditus everfa fuit, ut idem auctor perhibet

pag. 104. a.

(344) Pag- 449- decem millia. Probabilius hoc, quam quod Dobelius

apud Caruf. p. 20. perhibet, numerum geminans.

(345) P<^g - 449- Chronicon Siculum Cantabrig. quoad tempus con-

fentit, referens ad A. M. 6473, Chr. 962 aut 963. Locus apponendus et

emendandus. Nam apud Caruflum inifere deformatus efl:.

a*31 t ^ ^ ^ t*

^ cflflum fuit, et latine conyerfum fic: ”A. M. 6473 venit

Hafan cum copiis Ben-Aber, et Panormi hiemavit, et mortuus efl: Hafan

menfe Novembri.” Vera lectio efl: ^af^a hoc efl: Barbarorum, in-

colarum Barbariae. ”Venit Hafan cum copiis Barbarorum [ex Africa in Si-

ciliam] et hiemavit [hoc efl hiemare inflituit] Panormi, deceffltque vita [ibi-

dem fcilicet].” Tenendum, Panormum fuifle praefectorum Saracenicorum fe-

dem et urbem capitalem; et Chronicon illud Panormi fuilfe feriptum, igno-

tumque iplius auctorem, ubi S^AacA^-if urbem limpliciter nominat, Panormum

femper intelligere;quod meminiflTe non inutile erit per totum illum libellum,

vel potius libelli fragmentum.

(346) Pag. 451* In loco, cui a turribus nomen erat. Vel burgis.

Ipfam^ocem Arabicam retinuit et repraefentavit Dobelius apud

Caruflum p. 21.

(347) Pag. 351. Abulcafem — mortem — adverjos Francos pugnans

oppetiit. Praeclarus locus,qui lucem Chronico Lupi Protofpathae accendit,

apud quem ad A. C. 967 leguntur haec : ”Defcendit [ex Germania in Italiam

cum exercitu] Otho rexit fejaex, pater [iftiusj Othonis, qui pugnavit cum

Bul-

7<58 ADNOT AT IONES HISTORICAE.

Bulcaflimo, Saracenorum rege , et interfecit eum.” Incontinente haec eadem

repetit ad annum 969. Sane in alterutro anno vitium haeret. Putem in

priore, 967. Tandem hunc cafum loco fuo, quo debebat, memorat, anno

fcilicet 981 jdifcrepans a Noftro uno anno. Nam fecundum Noftrum con-

tigit illa clades menfe Iulio anni Chr. 982. Verba Lupi funt: ”Fccit prae-

lium Otho rex [eft is Otto II. Imper.] cum Saracenis in Calabria in civitate

Cotruna, et mortui funt ibi 40 millia Poenorum cum rege eorum, nomine

Bulcaffimus.” Atqui noftri feriptores omnes, ut Hermannus Contractus, Sige-

bertus Gemblaccnfs, Compilatio Chronologica, et alii uno ore teftantur, Otho-

nem a Saracenis tanto et tam memorabile praelio victum fuifle, ut Otho paullo

poft prae dolore acceptaeque cladis impatientia perierit. Ad conciliandam

difeordiam auctorum nihil expedit aliud, quam diverfaea praelia fuille; prius,

quo Saracenos Otho afflixerit, pofterius, quo hi cum Graecis iuncti vicfflim

illum. Notandum denique, Dobclium apud Carufium p. 21 ex auctore fuo

Ibn-Abu-Dammi non a. 372, fed 371 allegare.

(348) Pag. Abu-Calas. Hunc fuo nomine appellat Abu-Ofiiba

in vita Ahmedis Baladeiffls, Abu-Farag lacub filium lofephi; aitque Baladen-

fem ipli librum de tractandis puerperis et infimtibus infcriplific, et alio loco

memorat, alium medicum, Tamimicum, ipfi magnum et multorum volumi-

num opus, de arte vitam in longum protrahendi, infcripliffe. Elmacmus

etiam eius palTim meminit; ut pag. 237, ubi quem dicit venemo Aftekinum

fuftuliffe,

is nofter eft. Pag. 247 ait, eum faevam tempeftatem adverfiie

fortunae expertum fuifte, fed evafifie; et anno tandem 380 obiifie. Vid.

pag. 253, ubi eum vehementer laudat. Dobelius pag. 21. apud Carufium

quare ipfum Ben Ahem nominet, et quale fit illud nomen non novi.

(349) Pag. 457. reportabant — nigrum lapidem — Poftquam de-

cem auri malfas acceperant ponderi lapidis aequales, fi fides adhibenda Teixei-

rae pag. 270. Mihi tamen probabilius eft, quod Elmacinus pag. 144 tradit,

Carmatitas hunc lapidem fponte fua retulifle Meccam absque praemio vel pre-

tio; non quidem ex humanitate, quae nulla in latronibus, fed forte ob

fubortas inteftinas difeordias , vel quod viderent quamdiu lapis ille Mccca

abelfet , tamdiu aut prorfus ceffare aut fiiltim infrequentes efle facras Meccanas

peregri-

ADNOTATIONES HISTORICAE. 759

peregrinationes,adeoque latrociniorum fuoruin pretia et incitamenta victum-

que omnino fuum intercidere.

(350) 459 *. > Farabenjis — rarus in coetibus. Ra-

tiones, quae id ipfi fuadebant, ipfe indicat elegantibus apud Abu-Olaibam

verfibus :

c gVAxjf qi VmaCj

< ^^1/' c^VjAXjjf

f V./ofcA,jC5^

if. gVXxJf ^ f /0

”Quum videam hanc aetatem pravam et infelicem cfle, qua non conducat

multum hominibus mifceri,

domi meae me contineo, et occupo me negotio, quod me tutum ab impo-

ftura et errore praeftat '[nempe ftudio veritatis].

Bibo pro pecunia mea rite acquifita vinum , in manu mea , fi teneo, ra-

dians,

cuius lagenae mihi adftant veluti compotores,aliorum compotorum loco,

et cuius, dum effunditur, K«%Aad-/wc< mihi pro confueta fynipofiis

mufica inferviunt.

Fructus lego atque alimentum capio ex fermone virorum, quos terrarum

orbis iam dudum defiderat.”

De vini potu non confentit Nofter. Conciliet ambos qui norit.

(351)

Pag. 459. rarus in coetibus vifus — praeterquam apud aquam

et — arboretum. De Tureis Maundrell Itiner, pag. m. 187. ”Nihil eft, in-

quit, quod magis ament Tureae, quam viridarium et aquam, quo fi accedat

formofus vultus, dicere folent hoc proverbium : Haec tria fimul fumta opti-

mum melancholiae medicamentum effe.”

(352)

Pag . 459. Errat Herbelotus pag. 979. a. quod Zagagium fua

potifiimum ex Kefchafo Zamachfcharii haufifTe ait. Atqui hic auctor, Zamach-

Tom.Il. Eee ee fchari,

77^ ADNOTATIONES HISTORICAE.

fcliari, anno

'

4(57 demum narus fuit. Vid. ad an. 538 quo is deceflit. Forte

rectior fuerit, contrarium dicere.

(353) expeditione videtur Cedrenus loqui p. 637ult. ubi de capto Conftantino Phoca, Nicephori fratre, narrat.

(354) 4 <5 i. ad fnhigendam Schaharziir. Quae urbs tum ad Na-

fer-cd-daulam Hamdanicum pertinebat, inter quem et Buidas continuae ini-

micitiae intercedebant.

(355) Golam Taalabi. Golam notat invenm robu-

Jlnm, inde famnium. Male legit Herbelotus (nifi forte quis alius errorem

commiferit) Taleb

,

pro Tdaleb

,

et inde vertit p. 406. b. in

fine le jeiine homme dejireiix. Pag. 970. a. memorat cius oVeV 5 f

librum de horis, vel horologium, p. 981. a. cius o\.a^=5 li-

brum de nocte atque die, et p. 406. b. de nominibus poetarum.

Plunc et proxime antecedentem Sebekaeus quoque in eius libris recenfet, et

praeterea hos de raris dictionibus Traditionum

,

librnm hyacinthi, ^AAxif o\.a^=>' de tribubus Arabicis

,

et

magiflri fui Taalabi commentarium in Coranum, de quo vid. d’Herbelot p.

842. a. item p. 341. b. et p. 741. b. et Catal. Bibi. Leid. p. 462. n. 1319.

(35^) 4 *^5 - concordant cum his, quae Hajius in Phofpho-

ro p. 106. habet de dynaftia Deilem, vel Dilcmitarum. Nofter hanc gentem

a Sallaro Marzapano conditam ait, in Aderbigana, et -forte Taurizii refedifle;

quod colligo cx loco ad an. 446, ubi memoratur aliquis Vahfchudan, Tauri-

zii dominus, Togrilbeco fe fubmittens. Hafius autem, fedem dynaftiac fa-

cit Schehcreftanam,

et auctorem Vafchudanum filium Marzabani, ab anno

inde 315 (927); ei fucceififie filium Haffanum;huic fratrem, Alin

;huic

filium, Mahadin;huic denique Muhammedem

,filium Mofafferi

;tum Asft-

rum primum dominatum fuifle Ciilanae, poft occifum Macanum; inde Mar-

davigum cct. Video ifia omnia ex Elmacino depromta elfe pag. 191,qui lo-

cus certe memorabilis -efl:, et quamvis nimis brevis in fe, adeoque obfcurus,

multo tamen, quam Nofiri cft, luculentior et ut puto accuratior quoque.

Mon-

^aAAaAJf tJt-A_5L) commentarium in Fafih, feulibrum facetiarum

ADNOTATIONES HISTORICAE. 77 r

MonRrat enim, ea qnac Abulfeda ad hunc an. 346 refert, ad annum 300

propemodum referenda eflc. Nam Fatemidam illuni Nafer-al-Hak, cui bella

fuerint cum Haflano, filio Vahfchudani ,obiilFe ait anno 304.

(357) 4 *^7 - ciecrevijfe. Sed quodnam? Puto ipfum de

mari Perfico vel Indico loqui. Perjicum profecto nominat Hagi - Chalifi

j—Simile quid de mari Aegaeo refert Cedrenus p. 454. et de ipfius maris Perfici

mutatione illa infigni, qua adeo a fuis confuctis terminis rccefiit, ut Hira,

cuius tractus nunc plusquam tridui itinere a mari abefl, olim accedi plenis

velis et navibus potuerit.

(358) 4 '^7 - expeditione loquitur Leo Afidc. I. cap. 13.

fed tempora mifcens et rerum hiftoriam, more fuo, miferum in modum.

Sed adfcribam quae huc pertinent: ”Hic Gehoar [hoc eft Geuhar al-Kaied]

fuas copias occidentem verfus traducens totam recuperavit Numidiam, Bar-

bariam, perrexitque ad regionem usque Sufam, ubi cenfus libi atque tributa

largiffima reddi mflit. — Califa,ubi -felices huius fucceflus vidit , iam de

maioribus exfequendis cogitare coepit. Gehoar autem quemadmodum occi-

dentale illud regnum domino recuperaverat : ita fe mox armis totam orienta-

lem plagam, hoc efl: Aegyptum, Soriam et Arabiam recuperaturum firmifli-

me pollicetur-” cet.

(359) 47 ^* Atqui Elmacinus (e quo Renaudot pag. 258 trans-

fcripfit) perhibet Ommiadas Andalufenos a primo ftatim ortu fibi titulum Cha-

llfae arrogafle. Videtur illi quoque pondus addere Sigebertus Gemblacenfis,

qui, quod habet ad ann. 766, nomen Amirmonon, fine dubio idem efl: atque

Emir al-Mumenin.

(360) Pag. 473. Montafar. Ita quoque legendum apud Rod. Tolet.

1 . c. non, ut ihi Almuztacar

,

quod impofuit Erpenio, aut Golio, ut

ibi ^XXMA+Jf et Herbeloto, ut p. qia.a. AI Mojiaker, ederent: \zx\xm. Almun-

tacar feribendum fuerat.

(361) Pag - Ipfi imperatori Nicephoro Phocae tribuit Gedre-

nus occupationem Anazarbi pag. ^44. D. e quo patet Abulfedam temporum

Eee e e a ordi-

772 ADNOTAT IONES HISTORICAE.

ordinem turbare, ccvros- f/s' Avy.(^uo^oiv y.oii '?ooa(Tov xut

AScuvccv v.ou Fts^ot' (p^ov^icc y.ccT£=^^s'^ccro. Cedrenus haec anno Nicephori

Phocae Imp. fecundo adfcribit,qui in A. C. 964 incidit.

I

(362) Pcig-

^

77 ‘ Cedrenus p. 645 narrat : sv Tlv^ici yFVofAsvcs

nempe Niccphorus, cet. Hinc patet, pro (joV^xif apud Elmacinum p. 221.

lin. 3. reponendum elTc (joVXAJf 0 ^ooyocs. Quam autem Elmacinus memo-

rat Hadabam, ea cfl Cedreni ''h^ccTroc p. 640- ubi rt]v Trs^tf^orirov

'A^ccTfpiv appellar. Non haec cfl: Halebiis , neque ''AKuTtotv legendum;

ut

videri poffct. Nam Halep, aut Xcx.7\S7i aut Graecis nominatur. Ce-

terum adnimadvertendum, Cedrenum aeque atque Elmacinum in mendofos

codices Arabicos incidiffe ,in quibus cxftabat i^LX=s:x3 f unde 'A^ccTtoi fluxit.

Vera fcriptio quae et apud Abivlfedam et apud Motanabbium eiusque Scho-

liaflem exflat, cfl: CjiCAsraJf Hadat. Plabetur nempe inter carmina Motanab-

bii ducentefimum et vigcfimum,quo laudat reparatam a Saif-cd-daula ..k3

arcem limitaneam Hadat. Hifloriam breviter fic narrat Scholiaftes:

^ vllj(_\2sr3 f

V.0xi cA**" Hadat cfl: nomen arcis notum. Con-

diderat eam Saif-cd-daula in territorio Romano : deinde veniebant Romani, et

expugnabant eam ,muniebantque fibi in praefldium. Saif-ed-daula vero illos

obrutos in ea arce trucidabar. Et inde efl:,quod poeta ipfam Hadatam ru-

bram appellat; a fanguine fcilicct Romano ibi effufo.”

(363) Pag. 479. Attamen Cedrenus p. 599. B. et Leo Grammaticus

p. 481- sd Leonis philofophi- aetatem referunt Tauromenii expugnationem,

annum pro more fuo non indicantes: videntur tamen exitum Leonis indicare

voluifle ,)hoc efl: A. C. 91 1

propemodum.

(364) Pag. 479- Conf. Elmacinum p. 223 et 224 ,qui feptennem

fuifle captivitatem Abu-Ferafi ait, et anno demum 3.55 folutam, quum per-

mutatio captivorum Romanos inter et Muflemos inftitueretur. Memorat Ce-

drenus p. 637 aliquein Chabdani, vel rectius Chamdani, hoc cfl Hamdanidae

Saif-ed-daulae affinem, quem ATjrcActfo-ftfjj^» appellat, captum et Conffantinopoli

pro^

ADNOTATIONES HISTORICAE. 773

productum in triumpho fuiflc, <5 Ascov (Bardae Phocae hlius) A‘7ToX(X<Tc(i]^

sTTi^yifxcv ccv^^cc, KOit rovXoc^^ocv \\.XoiiA^ocv] avyysr/i — sv Xm=;oivrivov7fo-

Xci ccTre^eiXs cer. Diverfus eid a nofu-o Abu-Farafo, de cuius captivitate

Graeci, quantum novi, non memorant. Illius, quem laudat Cedrenus, no-

men cft Abu’i- Afchajer. Genealogiam eius non conftituerim. Elmacinus

p. 229 eum appellat Abulafajinm,Jiliim Hafeni , vicarium Saif-ed-daulae,

fcilicet in arce Tei Patrik eumque in carcere Conllantinopoli periifle ait.

Motanabbius* aliquot carminibus cum celebravit, quae in eius operibus poeti-

cis exftant: fed ibi appellatur Abu’l-Afchajir (vel Abul-Afchair) Holain, fi-

lius Alii, filii Hofiiini, filii Hamdani, quod rectius puto.

(3^5) 481- Abu-becr Naccafeh. Vid. d’Herbelot p. 44. a. lin. i.

654. a. 945. a. 946. a. 961. b. Ex Sebekaeo patet, librum eius Schafa es-

Sodur fuifle commentarium Corani. Ait enim \kibj (9*-^

j\^k:<3 \ et addit in eo funt multae

traditiones confictae, non genuinae.”

{366) Pag. 481- Confundit nofler hoc loco tempora et homines.

Debuerat dixiff^: ”Anno 360 (ChrilH 969) peremtus fuit Romanus Impera-

tor (Nicephorus Phocas), et qui hactenus Domefticus fuerat, loannes Tzimi-

fces in eius locum fucceflit.” Nam Romanus, Nicephori anteceffor, iamdu-

dum fato fuo deceflerat.

(367) Pag. 485- Sacca'/ appellantur orientalibus genus aliquod reli-

gioforum hominum, fed viliflimae plebis, qui aquam in utribus per plateas

circumbaiulant et fitientibus exbibent, quos optime deferibit Rauchwolff pag.

543. fin. Talis ergo fuifle dicitur celeberrimi huius poetae pater. Talis

quoque fuit ille Abu-Raeva [feu pater utriculi aquarii,vel homo cum utri-

culo] de quo Nofler ad annum 397 narrabit. Animadvertendum,

geflatio-/

nem utris aquarii fymbolum Arabibus infimae humilitatis et infimiae efie;

quia opus id proprie ancillarum eft, neque vir honeftus, nifi fumma necefli-

tate cogente, utrem aquae geflet. Qui autem id faciunt fponte fua, eo fe

volunt humiliare, et humilitatem atque fanctimoniam oflentare. Hinc eft

proverbium ”contigit mihi ex hac re fudor

utris aquarii/’ hoc eft, fudor qualis exprimitur a geflatione utris aquarii,

Eee ce 3 et

7/4 ADNOTATIONES HISTORICAE.

et (^AX£=3 ”fufcepi,quo ad te venirem , fudorcm

utris aquarii,”

(3 <58 )P<^^- 485- Miror fane, quomodo potuerint carmina qualia funt

Motanabbii, quae legi non femel, adeo placere orientalibus, ut veterum poe-

tarum Itudium prorfus omiferint, quafi praeter hunc alius nullus poeta eflet.

Quod aegre fe ferre et mirari tellatur ipfe Vahidicus interpres. Sane multo

fublimiores et fuaviores funt veteres poetae quam hic. Sed videtur eo tem-

pore verum de litteris iudicium per totum terrarum orbem corruptum fuifle.

Optima dos Motanabbii cft, quod egregie philofophatur, frequentius et acutius

quam ullus Arabum quotquot vidi. Graecorum fi cui comparare velimus,

exacte refert Euripidem. Pedeftris ert, et durus philofophus;

fed multo frer

quentius, quam ille, nugator. Mirum eft, quod afleverat Abu’l-01a Maar-

renfis apud Vahidicum, fe interdum tentaffe, voces alias Motanabbio fubfti-

tuere pro illis, quae minus placerent. Sed nunquam potuiffe meliorem et

aptiorem vocem invenire ea, quam Motanabbius adhibuerit. Quod fane ar-

tem magnam indicat.^

(369) Pag. 487- cipiid Nomaniam. Vid. d’Herbelot pag. 674. b.

Alfcm. IV, p. 7(55. ”Amrus, ait, Naamaniam et Zanabiam, hoc eft utrius-

- que Zabae urbem pro una eademque re accipit.” Multum diflant Zabia et

Nomania, quum haec infra Bagdadum verfus Vafetam, illa fupra Bagdadum

verfus Alaufelam refpiciat.

(370) Pag. Abn-Hatem Bojlenjis. Diverfus hic eft ab illo,

quem d’Hcrbclot ex Raitdo memorat pag. 212. a. ut qui anno 40O decclTit.

Verfus quem ibi citat ce que l’homme a cet. recte converfus non eft. Ara-

bice fic habet:

(v/”^

sVaJO

”Crcfcere virum quoad opes, eft decrefeere; et lucrum, nifi mera ftnt bona

opera, eft detrimentum.”

De noftro hoc ait Sebekaeus (jdeV/iixH

xVxii ”fuit Imamus fui temporis. Itienera obiit

acquirendae fcientiae caufa a Sfchafch inde [urbe Tranfoxanae] usque ad

Alexan-

A D N O T A 1' I O X E S HISTORICAE. ^ aw

//D

Alexandriam Aegypti. Gcilit munus Cadii feminarum.” De Cadio femina-

rum nihil usquam legi. Puto abiecto articulo pro xl/As.Of legendum elTe

nafa: fuit Cadi apud Nafam, Chorafinae urbem, quem Golius c;^-edidit Ny-

faeam Ptolemaei cfie.

(371) Pag. 489- Bab-et-Tebn. lic cft in Arabico. Infra 'ta-

men fub anno 466 legitur (j.AAJf, quod foret vicus ficuum. Vtrumque aeque

probabile ed: in teftimoniorum plurium defectu. Credo tamen pofterius Bah

et- Tin, porta vel vicus ficuum rectius cfie,quoniam id in Ibn-Cotaiba quoque

reperio (jwAX3 f oVa

(372) Pag. 489- /epuleris Coraifchitarum. Videntur Arabes tri-

buum et genealogiarum fuarum ftudiofifiimi, ut feorfim in urbibus fecundum

tribus habitant et quaeque Cavilda fuos habet peculiares phylai'chas, ita fua

quoque peculiaria coemetria habuilie.

(373) Pag. 489. Soat iidem funt, quos Leo Africanus 1 . VIII. c. ^6 .

ore et more fuo appellat. ”Efuhae, ait, litteris Alcairo in Syriam de-

ferendis vacabant ,ac pedes in fingulos dies fexaginta palTuum millia conficie-

bant.” lofephus Barbarus eos decem dierum iter uno continuo curfu abfolve-

re perhibet , Itiner. Perfic. p. 40.

(374) Pag. 491. numis aureis ig. Vilifiimum hoc pretium mancipii

cft. ”Mancipiorum mafculorum fingula viginti aureis emuntur (ait Leo Afri-

canus II. 78-) feminae vero quindecim. Eunuchus aureos quadraginta aequi-

valet.” De mancipiis Aethiopicis ait Bernier I. p. igi. ”On les vend ordi-

nairement vint cinq ou trente ecus la piece, 1’un portant Pautre.” Haec vilia

ct ordinaria funt mancipiorum pretia, fed habemus quoque exempla aliorum

qui pluris conftiterunt. Narrat Lazarus Sorzano, HafiTanum Balfanum ven-

ditum fuifiTe 250 aureis, p. 7. Exemplum alicuius qui quater mille aureis

vaenit, habet Ibn-Cotaiba

(375) 493 ' Hnnc Abu-l-Favarefum ait Marai, cum capefferct

imperium, annum aetatis 14 cgifiTe, et unum tantummodo annum in potefta-

te transegifiTe, quo finito Gauhar Caiedum depofuerit. Meminit eius Vanfieb

Itiner, pag. ii. ”L’Egypte, ait, a ete gouvernee par trois fortes deprinces'

Maho-

Vajo 5.c\.a

ADNOTATIONES HISTORICAE.77^

Mahometans depuis que les Arabes l’ont envahie fur les Grecs. Les pre-.

micrs furent fimplement appelles Oinnra MeJJr, ou princes d’Egypte fans

autre titre.,

Iis ctoient tous Arabes [patitur hoc exceptionem] et fuccefleurs

6!Amrii ibn el-Ajf, qui fut le premier, qui la conquerit. Et depuis ce

prince jusqifa Abii-el-Fcvares

,

qui fut le dernier de cette race, on en compte

cent douze pendant 33^ ans. Iis commencerent a la gouverner vingt ans

apres 1’Hegire, et finirent la 3.58 annee d’apres. Iis avoient tous leur refi-

dence a Foftat Melr, ou aux environs.” Hunc noftrum Elmacinus p. 226

Alin, filium Muhammedis, filii Achfchidi appellat, rectius, me quidem iudice.

(37*^) 493 ’ Seif-ed-daiila eruditus erat et eruditorum patronus.

Halebum confluebant ad ipfum maximi tum temporis et clariflimi homines.

Facetum efl, quod Ibn-Chaluieh in eo animadvertit et miratus fuit, iudi-

cium nempe grammaticum, homo grammaticus. Veniebam aliquando (ait,

referente Raudo,) ad Saif-cd-daulam,qui coram aditanti mihi imperabat

Akod, covjide. Hac prima folaque dictione deprehendebam ipfum

linguam fuam grammatice penitusque callere [quia non dicebat Aglos

ut vulgaris aliquis dixiffet]. Scilicet fi quem volumus ftantem invitare, ut

defideat, adhibemus verbum Kadaj fed fi volumus fignificare, ut aliquis hu-

mi fe devolvat, ut facit e. c. qui dormit, aut deum adorat, dicimus Aglos.

(JXi»

^Xc ( cA_.x_3f

(jA^Xei-1 cA2s.XM*3f (jf j^.AaX^ (A-Jt-‘3*f («-jVXXl JVXj of c S.-*J

Singularem curam infumfit Elmacinus huius viri rebus geftis praecipue ad-

verfus Romanos laudandis. Forte incidit in Chronicon alicuius Chriftiani

Merdinenfis, aut Miafirckinenfis , e quo ea in fuum Compendium tranftulit.

vid. a p. 221 usque ad p. 225.

(377) 499 ' Muhammedani non tantum infpergunt flores fuis

fepulcris, fed etiam flores atque arbores ibi plantant, et follicite ibi nutriunt,

quod ex Itinerariis noftratium faris conllat. Hinc imprecantur iis et mortuis

fuis largos imbres. Conferatur cl. Schultenf ad Excerpta Hamafae p. 556.

(378)

ADNOTATIONES HISTORICAE. 777

(378) 499 - Eruditionem, fortitudinem, eloquentiam et poefin

Abu-Ferafi magnis laudibus extollit Raud, qui fic de ipfo Icribit;

Jl^ct Jf OkaXa*j

«(Jl+Of <

if. '^A+aX;^ ^Ai^4.2>^ (^cA:eb.f Confentit Elmac. p. 221.

et dilHchon eius producit, cuius ideam admirabilem et recentem, ab

alio poeta nullo praelibatam ,appellat

,et pulchritudinis laudes omnes fuperan-

tem. Valde corruptum proftat in edit. Erpen. forte fic refingendum.

f^sbVib ^AJo^if cAmai^

Conferatur idem Elmacinus p. 224 et 225, ubi Erpenius fecundum Arabicum

verfum, quem non percipiebat, omifit latine vertere. Scribendus autem et

accipiendus efl: fic:

C g\.AA2.3f ^A*« ^WAj^X.3f (^— CbOp

”Quam praedam non potuerunt leones [generofi bellatores] difcerpere [hoc

eft me] in fine difcerpunt viles hyaenae.”

(379) Pag. 499. genere Graeci. Dalmatam perhibet Leo Africanus

VIII. 17. p. 4<5o. ”fuit Cahira exftructa a Gchoaro Chetibo Cate-

ho jfcriha; male, nam Caied erat, militiae magijler

,

non fcribal] Dalmata,

conditione fervo” cet. et pag. 481* cap. 53. fimpliciter fervam Dalmatam Al-

cairi conditorem dicit. Ceterum de hac revolutione conf. Renaudot p. 353.

(380) Pag. 501. Fanum antiquum. otAAJftif Gemehul He-

tich

,

'Ut fuo more fcribit Leo Africanus , erat otAAJiif \3.k Mifra vetere,

\J

Mifriilhetik^ (vid. VIII. 23.) ab Amruo filio Afii conditum, quod Leo 1 . c.

nobile Hamri templum munitifiimum appellat, admirandae tum amplitudi-

nis, tum elegantiae. — De fano Tulnnico diximus ad an. 270. Secundum

eft ordine et tempore ftructurae inter illa quatuor penes Mifram celeberrima,

quorum primum eft illud, de quo modo dicebamus, templum vetus, fecun-

dum praefens, Tulunicum, tertium a Gauharo Caiedo conditum et fub nomine

templi radiantis et illufris celebratum. [Gemih Hashare

Tom.IL Fffff appel-

ADNOTATIONES HISTORICAE.

appellat Leo Afr. VIII. p. 4<5o. et Vanfleb in Itiii. p. 124 Giama il affar.]

Marai tradit, hoc templum condi coepiffe anno 359, et finitum fuiffe anno

360 5feptimo noni menlis. Quartum eft templum lumino-

Jifjimum, conditum ab Hakemo anno 400.

(381) Pi^g- 501. Wilh. Tyr. XIX. 14. ”/o/^ar princeps militiae

hezedinalla

,

qui tunc in Africa regnabat — ad expugnandam Aegyptum ab

Africa milfus iuxta hanc eandem civitatem Macer, fubacta univerfa regione

et populis tributariis conffitutis , Cahere conftruxit domino fuo quafi prae-

cipuum futurum et familiare domicilium anno a regno Mehemet trecente-

fimo quinquagefimo octavo. Quem Mehezedmalla tertio anno poft, relicta

Caroea, ubi regni fui fedes per aliquot annos fuerat, fecutus” cet. Conf.

Leo Afric. VIII. 17.

(382) 50T. Memorabilia funt Marai verba: ”Inftituebat,

ait,

Caied Gauhar Mifrae formulam "adesdum ad opus optimum peragendum”

a Mudenis proclamari,anno 359 ,

idque ipfum Damafci quoque inftituebat

anno 360, non fine dolore et tergiverfatione atque murmuratione civium.

Relinquebat quidem Cadios in flatu quo, fed cogebat tamen eos in rebus

hacreditatum et repudii, et novilunii fecundum fententiam gentilium prophe-

tae [procul dubio Fatemidas intelligit] pronunciarej menfemque alternatim fa-

ciebat triginta, et alium undetriginta dierum.” Vid. ad an. 441.

(383) Pag- 505. Malazcardae oppugnationem Elmacinus pag. 224

ad annum 353 refert. Nam quod ibi bis legitur et vertitur re-

gio Kerdae vitiofum eft, et vel Malazcard aut Maladcard

«reponendum. Forte conciliari poftint hi duo auctores, fi dicas Romanos

hanc arcem,quam anno 353 ceperant

,deinceps amififfe

,et hoc demum

rurfus recuperalfe.

(384) Pag. 509. Huc referam, an ad a. 3 (52 ?quod habet Catal.

Bibi. R. Parif p. 346. a. nefeio : nempe hoc : ”Moez Alexandriam venit a. 3 ^5i.

Rebus vix compofitis Hafen filius Ahmedis Alcormothi, adiuncto fibi Haffan,

filio Dgerrah, Arabiae Emiro, collectisque ingentibus copiis Aegyptum ado-

riri ftatuit. Moez cum tantis viribus refiftere fe non poffe intelligeret, auro

Amirum

ADNOTATIONES HISTORICAE. 779

Amirum Arabiae corrumpit. Committitur praelium, quo Hafen ab Arabe

defertus profligatur.” Videtur, qui hic memoratur, Haflim, filius Gar-

rahi, frater eius Mofregi, filii Garrahi, elTe, qui a Noflro ad armum 372

memoratur.

(385) 5^9 ’ Ahu-l-Cafem , trium texicorum auctor. Nempe

magni, al-Cahir, tum parvi , as-Sagir, et tandem quoque al-Aiifat

,

feu me-

diocris. Duo priora tantum commemorat Herbelotus pag. 585. b. tit. Modg-^

gem, docens de traditionibus Muhammedis agere. Leo Afric. quoque vitam

huius viri pro more fuo in vitis Arabum p. 261. tradidit.

‘ (386) Pag. ^11. Satis apparet, Noftrum indicare, iter illud Moezi

ex Africa in Aegyptum terreftre fuifle. Quare parum abeft, quin erroris

incufem Nuvairium, qui, referente Herbeloto pag. 595. a. Moezzum ait,

quum Africa excederet, in Sardiniam traiecifle, ibique transacto anno petiifle

navibus Aegyptum;

appulifle ad Tripolin, nullaque interpofita mora perre-

xifle ad Alexandriam. Non certe apparet cui rei Sardoum illud iter in-

ftituerit, qui hactenus ultramarinas illas provincias, Siciliam, Sardiniam,

oram Italicam , infulas Baleares , ex Africa fatis commode per legatos

rexerat.

(387) relinquebat excedens Libyae praefectum lofephiim.

Hic efl: conditor dynaftiae in Africa,quam Badijidas appellare folemus ,

alii

Daulat as-Zairia, dynaftiam Zairidarum appellant, a Zairio, huius lofephi

patre. Hifpani, obfervante Morgano 1 . 185. corrupte inde Zegris efferunt.

(388) P<^g’ S^'7 - Dair-el-Acul. Vid. ad ann. 354. Aflemani Bibi,

orient. T. II. differt, de Monophyfitis, \oc<t Acoula, ”Barhebraeus, ait, ean-

dem affirmat cum Cufa •— Abulfeda Dair al-Acul appellat et oppidulum facit

apud Bagdadum decem parafangis a Modaina feu Seleucia diftans, a Cufa ta-

men diverfum.” Idem T. IV. pag. 715. "Populi Achoali Plinio memorati

nihil aliud funt, quam Aculae feu Achoalae cives. Aculam autem eandem

ac Cufam efle teflatur Georg. Abulfiragius in Chronico Syriaco. — Abul-

feda praeter Cufam oppiduli cuiusdam meminit apud Bagdadum fiti, quod

Dair al-Acul appellat” cet.

Fff ff 2 (389)

780 ADNOTATIONES HISTORICAE.

(389) Pag. 525. pojl mortem Moezzi. Huius archiater fuit ille Ibn-

cl-Gazzar, [feu filius lanionis] cuius Zad el-Mofafer

,

feu e(pc^ix rou ecTTo^y;-

fj.ovvTcs fub titulo Confiant'mi Ajricani vintic. peregrinajitis latine typis edi-

tum proflat. Ergo nequit multum ultra an. 400 aetatem produxiflc: certe

ad an. 470 ,quod perhibet Herbelotus, non pervenit.

(390) Pag. 527. Abu-Becr — acceperat fikham nb Ibn-Soraiho. At-

qui Sebekaeus eum perhibet natum an. 291 feptem annis ante obitum Ibn-

Soraihi. Idem auctor memorat ipfum primum inter fikihos elegantem librum

de ratiohe difputandi edidifTc (j..c

item fcriplifTe librum Ji'l-Oful, de fundamentis fidei, item Scharh

er-Rifalet , commefitarium in fchediafma. Quale autem illud fit, non intelli-

go. Forte Rifalet Echvan es-Safai. Scripfifie praeterea multos libros, etiam

carmina.

(391) Pag. 527. liber Nehaia. Notat vox Nehaia, terminum rei,

ubi definit, fummum faftigium,quo attingi, quo perveniri potefl. Titulus

libri integer efl —jisjx+5 f qj terminus votorum in

fcientia fectae, fc. Schafeiticae. Puto enim hic illum defignari, cuius auctor

efl: Imam el-Haramein Govainenfs

,

de quo vid. ad an. 478- Nam efl; adhuc

alius non minus celeber eodem nomine liber Gazalii, qui Govaincnfis difei-

pulus erat : vid. ad a. 505. Efl: et tertius auctore Schehercjlanico, (v. ad a. 548)

ne alios commemorem.

(392) 533- Hageb. Leo Afric. III. 73. p. m. 264 y5»«wm7?2Cor-

dxibae cancellarium appellare maluit. Sed rectius Roder, Tolet. c. 31. p. 25,

”Mohamet Ibne Abenhamir [vel Ibne Abihamir] proprio nomine dicebatur

;

ex nunc autem dictus fuit Alhagib quod interpretatur vicerex; poftea autem

quod femper in praeliis fuit victor Almanzor fuit appellatus, quod defenfor

interpretatur” cet. Dignus efl: egregius locus qui huic conferatur,

(393) 533 - Torres efle oppidum agid Granadenfis, de

quo vid. Bof. Notit. Hifp. p. 119. (n. 9). Incidi hinc in opinonem, hunc

ipfum Almanfurum ,in Andalufena hiftoria

,et vel hodierna Hifpanorum

memoria celeberrimum ducem, eundem efle cum illo quem FariaySufa Hift.

Lufitan. p. 148 Alcoraxis appellat, [”en cl 975 entro Alcoraxis Re/ de Se-

villa

AD NOTATIONES HISTORICAE. 781

villa por nudtra Lufitania con tanto podcr —”] et pro Alcoraxh ibi legen-

dum Altoraxis1quod fuerit antiquum Almanfuri agnomen, a patria pe-

titum, antequam titulum Almanfari afllimeret. Haubife videtur ex Roderico

Toletano, qui lib. V. Rer. Hifp. c. 12. p. 219 eum Alcorrexi regem Agare-

norim appellat. — Tores, vel Porta de Fores, ut in mappis exflat, dici-

tur a Geographo Nubienfe p. 200- lin. 14 oppidum maritimum, et collocatur

inter Maria Vclez et Befmelimia.

(394) Pag. 533. Garfiam fil. Sangae captivum nactiis efl. Credo No-

ftrum, ut in rebus exoticis, lapfum fuilbe, et mifeuiffe nomina atque tempo-

re\Hifpani

,quibus omnino potior habenda fides ut in rebus patriis

,Gar-

fiam himc, non Sangae, aut Sanctii filium faciunt, fed Ferdinandi Gonza-

lefii. Comitem Caftillae, dicuntque non ab illo Manzuro, fed pofi: eius ex-

celfum Anno Chr. 1005 — 1006 circa A. F. 39(5 aut 397 captum fuifle in

finiftra pugna apud Alcocer et Berlanga. vid. Hift. Revolut. Hifp. T. II.

pag. 2(52.

(395) S37 - AccendimUtr penes te rogi noctu. Vel quafi tu mar-

tyr et inique peremtus effes. Muhammedani enim folent in facellis fuis noctu

candelas accendere. Teixeira Itiner, pag. 122. ”a cuya caufa tienen alii un

modo de oratorio, a que de noche encienden muchas candel illas.” Item pag.

185. f. un tumulo tenido en gran veneracion de los Moros, entorno de

lo qual arden de continuo lamparas y candelas.”

(396) Pag. 539. Bochteiar — peremtus. Procul dubio haec efl: illa

clades, quam Chofroes (is efl Adad-ed-daula Fanna Chofru) dicitur adverfario

fuo Inargo intulifle, fub quo nomine puto Bochtiari latere, Cedreno p. 698«

init. De ipfius filiis, et eorum cum Samfim-ed-daula et Baha-ed-daula bellis

atque fatis de quibus Nofler tacet, vid. Elmac. p. 255. d’Herb. p. 29. a. 58* ‘i-

154. b. 155. a. Teix. p.285-^- 296.

(397) 543- Abu-Said — Sirafenjis. Anno aetis 84? dic

lunae, fecundo menfis feptimi, ut perhibet Raud. Conf. d’Herb. p. 814- a.

de urbe Siref. At pag. 759. a. Sarrajl habet;quo ex loco patet ipfum pro

Sirafi legifle SarraJi. Conf. p. 738. b. voce Sairaji.

Fff ff 3 (398)

782 ADNOTATIONES HISTORICAE.

(398) Pag. 545. Gameda. Eft urbs capitalis lacuum Tigridis Vafc-

tam et Bafram interiectorum. Quarum lacuum quum faepius deinceps re-

currat memoria, fub nomine Batihah, feu lacus, et Bataieh, feu lacuum,

proferendus hic nobis eft ex Abulfeda Geographo locus huc pertinens

:

^lAlia c (jVXaSI i^XS'

^^a3 (^A+\MA+3f cAac

^A,*£2.’i ^T.Al2.^3f c oL\A:s:T3f ^lAlaJf oeXcV^ ( ^a2.a3!^ v_l2.*«^

^lAlia ‘i,_^CX3^ ( ^Xes-o (j^-c

A__a-^ iJ''o Viai V^of^ c of^A3f A^ O^Uai

p_a f c^_ao3 0*V3y^ qi 'j^_X_9>.o ^+IaJt3f ‘A-s:iA]a.A3Xi c

fAT.3A,^=::^ < 'S^PAIS ’j._s:\Al2.a ^3f (jVa i_^_Aei3 A X^aa?

< &_aJXS* A-STtAiia ^3f oAAtajj OXijyi qi '&AjXA3f &s:aA]2.^3f

<• c-^_AaX3f X^AAi (^y^aia oJ^ASCTa JaJ^3 ^A\aa (^a:^. fAl3A^=^

i^r(A+3f ^TAlaA3f xV^Xaf cAac p’a < pibcAAc BpAi:sTA3^ 'jvs:aAi2.A3f

J:^y^^*3 f ^Acs.«j ^lAiaJf ^/0 l^a^ew cA*a ^.-^a

^lam lacus Irakae perluflrcmus,

ait, ad quos pertinent (verba funt Rafm el-

Mamuri , libri fic dicti) lacus Bafrae,quorum centrum eft ad longitud. 73 gr.

et latit. 32. dein lacus Vafeti; qui tum primum coeperunt exiftere, quum

Perfae fub initio Iflamifmi cum Muflemis bello implicabantur. Hi funt in-

ter Vafetam et Bafram5eorum metropolis eft Gameda, fiuntque e fluviis (vel

brachiis) e Tigride procurrentibus infra Vafetam. Sed qui apud Cufam funt

lacus, illi fiunt ex aquis ex Euphrate redundantibus, [vid. Teixeira Itiner,

p. 93 fqq.] Lacuum Vafetanorum maximum ingreditur Tigris per anguftum

meatum arundinetis obfitum ; dein egreflus per fimilcni fecundum meatum in

fecundum lacum, permeat tertium, et tandem quartum quoque, quos omnes

interiecta diferiminant arundineta. Tractus illius homines talem lacum, quem

ceteri

ADNOTATIONES HISTORICAE. rs3

ceteri Arabes Bahirah aut Batihah appellant, fua dialecto nominant al-Haur.

Relictis quatuor hifce lacubus qui deinceps fluit Tigris, audit Diglat al-Aur.

Inde fluvii (feu brachia) quae funt apud Bafrain propagantur.” Hactenus

Abulfeda.

(399) Pag' 549- frujlnm ambarae, libras — 56 pendens. Minuta

ergo prae his, quae velut grandia memorat et in thefauris Fatemidarum re-

perta fuifle ait Renaudot pag. 538. ”Ambari fragmenta duo magna: alterum

triginta, alterum viginti librarum.” Mafudius memorat frurta

”ut integra grandia faxa, imo :sii\.£==3 ”ut montes.” Maxima copia

Ambrae capitur in mari quod efl ad» extremitatem Arabiae felicis auftralem et

infulam Socotram, cet. Vid. d’Herbelot p. 990. b. voce Kkartan, et p. <587 -

ubi ait de mari Omanico narrans: ”C’efl dans cette mer que Ton trouve la

plus grande quantite d’Ambre gris [nam Anibra flava efl: fuccinum , vel Cara-

be, vid. Teixeir. p. 146.] qu’ils appellent Ambar ” cet»

(400) Pag. 551. "'^id. de hac legatione Leon. Afric. Vit. Arab. p. 255.

”Ifte autem Bachillani mifllis fuit in nuncium a Soldano civitatis Bagdad ad

Imperatorem Conftantinopolitanum, qui Imperator eum gratiofe benigneque

excepit, eundemque precatus efi, ut cum theologis fuis difputaret ” cet. Vid.

ad an. 403.

(401) Pag. 551. Abubecr— Ifmaelicus. Ita dictus fuit, ut coniicio,

quod ab ilio celebre Ifmaele, filio Gafari Sadeki, de quo vid. apud dTIerb.

p. 389. b. lin. 4 fqq.,genus duceret, pariter atque omnes Ifmaeiitae, vulgo

Fatemidae dicti. Sebekaeus ait, eumfcripfifle ^^.As:^A£a3 f

confequentias feu axiomata ad Sahihy feu Sunnam Bocharii, et feu

corpus traditomm LxXqrt/c '^A-c (3-:^j centum fere voliminibiis

;

item

feu Lexicon.r •

(402) Pag. 551. Videtur hic Mofreg, aut Mofarreg, Emirus Ara-

bum et frater eius Haflani , filii Garrahi, fuiffe, quem Catal. Bibi. Reg. Parif.

pag. 34<5. a. memorat,

(403) Pag. 553. Vid, ad an. 376 et ad an. 276. Tantae auctorita-

tis evafiffe Abu-Alin Fareficum apud Adad-cd-daulam, ait Raud, ut hic prin-

ceps

7S4 ADNOTATIONES HISTORICAE.

ceps fe profiteretur grammatici puerum ea in arte Vjt

^sstiaM et ut coram eo velut difcipulus coram magiftro legeret

Idahum, eumque iuberet fuper folio fuo refidere in praecipuo conclavis loco,

ipfe autem coram magillro humilis procumberet humi fuper genubus, depo-

lito omne fuae dignitatis fplendore. Jx+Xj» 2>.aXc Okxac

(404) Pag. 555. Hali Abhate. Vid. d’Herbelot pag. 27. b. 93. a.

245. b. 541. b. et Ereind. Hift. Medie. II. p. 58- ^Ai pravum eft quod ait,

”idco quod eminenter doctus fuerit, magnum fuilfe appellatum.”

(405) Pag. 5^9. tutelam Ciifae. 'AA+:2.. Quale officium

fuerit, non fatis intelligo. Forte munus eius fuit agrum Cufenfem a Car-

matitis et aliis latronibus tutum et purum fervandi, quo mercatores fecurc

commeare poflent. Videtur ergo talis fuiffe, quales della Valle I. 33. fine

epiftolae deferibit fub nominej

a X 2». vel k i. Cliafirorum

,

vel

viae conductorum.

(406) Pag. 559. Memorat facras orationes Hafeti et earum argu-

mentum perfringit Pococke not. Mifcell. p. 312. Vid. Catal. bibi. Leidenf.

p. 427. n. 470.

(407) Pag. 565. offerebat — ntimim aureum. Strenae loco. Nempe

primo anni Perfici die, Nairuz dicto, debent omnes officiales regi munus

offerrejquod idem efi: atque tributum annuum folvere

;ut ex itinerariis con-

flat. Primus Vezirus in numis minus dare, quam mille numos aurcos, non

potefl. Sed et praeterea multa alia, gladios, gemmas, velles, odoramenta,

cet. donare tenetur. Neque memoraflet alias Nofler confuetum morem, nifi

Ibn-Abbadi novam et miram inventionem numos in unam maffam conflandi

et fcita infcnptione ornandi voluiflet notare. Conf. Kehrii differtatio de numo

Magni Mogolis Aureng-Zcbi, quem ipfe in numophylacio Gothano vidi et

manibus tractavi.

(408) Pag. 56,5. Schahinfchnhim. Efl titulus,quem Chalifae illis

tribuere folebant, quos Sulranos creabant, vid. ad an 604. Primum collatus

hic

ADNOTATIONES HISTORICAE. 785

hic titulus et ei adiunctus ,Malee el-Moluc, fuit Adad-ed-daulac, tcfte Eliua-

‘cino pag. 237. conf. idem p. 240. de hoc iplo Faclir-ed-daula,

et p. 241. dc

Eaha-cd-daula, et p. 266. de Galal-ed-daula.

(409) ParT. 573. luvat paulifper flatum orientis eo tempore, cum ilio

qui nunc eft, aut certe maiorum nollrorum tempore erat, comparare. Memo-

rant della Valle et Teixeira Emiros Arabum in Syria de gente Abu-Rifch, ab

Halebo usque Anam et Euphratis occidentalem ripam regnantes. Hi refpon-

dcnt genti Saif-ed-daulae Hamdanidae, et deinceps Mardahdis. Memorant

porro Emiros Arabes de gente Mahanna, ab Euphratis ripa orientale usque

ad Bagdadum dominantes. Hi relpondent Ocailidis noftris. Tandem me-

morant gentem Mubareki, apud Bafram, ex oriente Bagdadi, in Chuziftan,

in lacullribus Tigridis et Euphratis. Hi refpondent Afaditis, quos Nofler

deinceps memorabit.

(410) Pag. 529 ' Gauhar. Hic ell procul dubio illcZcy^ar^j quem

Cedrenus p. 665 dicit Romanos in Antiochia obfedille , errans in eo procul

ilubio. Nam quo tempore Cedrenus ait id contigiffe, verfabatur Gauhar in

Aegypto. Ceterum eum praedicat Tr^azriKov av^^oc y.oci tch hs tqms ttcAe-

/UCUS" ^SlVOV.

(411) 481. Si fides Teixeirae p. 276, funt ambo fratres, Faiek

fcil. et Abu-Ali; filii Abu-Hofeini, qui Vezirus Nuhi fuit, et, ut ex Herbe-

-loto p. 678- b. patet, de gente Simgur. Sed hi duo auctores, fufiores qui-

dem Noflro, vehementer tamen intricant narrationem, et a fe diferepant.

-Multa tamen habet Teixeira a p. 276— 282 hac folade revolutione inMaure-

nahar, quae alibi non facile reperias.

(412) Pag- 583- feptuaginta annis numquam corpus — pulvinari

^cffuljit. Indi quoque eadem infania etiamnum tentantur. Vid. Bernier

Itiner. II. p. 125. ”j’ai vu, ait, plufieurs de ces Fakires, qui — par un

-voeu particulier fe tenoient les fept et huit jours debout fur leurs jambes —fans s’affeoir

, ni fe coucher, ni fans fe repofer autrement qu’en fe penchant

et s’appuyant quelques heures de la nuit fur une corde tendue devant eux” cet.

.Ex Haririi Confeffu XXXII intelligo, etiam facris itineratoribus Mcccanis,

quotquot rigidi faiictimoniae obfervatores effe volunt, non licere toto rcligio-

Tom.II. Ggg gg nis

6S6 ADNOTATIONE? HISTORICAE.

nis tempore fe in cubitum efFulcire. Locus hic eft:

^ (jf <

< V_^i\.A3 Otjfp( l^\AA\Ajf v_^waA.^I:3( i_^XAcf

(413) Pn^, 583- -^bu-l-Halfaii Rommanenjis. Vid. ad an, 310. Varie

hunc virum appellat Herbelotus. Pag. 991. a. voce Khatthai nommM Romma-

nenfem, ut noller, ubi ipfi tribuit librum Igaz al-Coran. Pag. •^20. b. autem

Roubanenfem, et pag. 978*'3 . init. ^j\.^5 f Ronianenfem

,

aucto-

rem Ketab al-Mobtad.

(414) Pag. 585- Tenebat Coranum memoria. Et menlis facri Rama-

dani ieiunium cum Muflemis obfervabat. Forte hoc Ibn-Helal in gratiam

aulae, cui ferviebat, aut fobrietatis amore, faciebat. Coranum autem ideo

didicerat, cjuia quo elegantiores litteras fcriberet et gratiores, debebat fenten-

tias Corani fuis innectere, et ad eius verba et elegantias qua data occalionc

alludere,quod qui facit vehementer placet Muhammedanis.

(415) Pag. 587* Vid. d’Herbelot p. i68- b, fcd qui auctorem fuum,

Raud-al-Achiar , non recte percepit in iftis: ”Ce fut lui qui perfectiona les

caracteres Arabes qu’Abd-el-Hamid avoit deja reduits a peu pres a la forme

qu’ils ont aujourdhui.” (AA+stail ^AaOI Oj:fe\a

c\A+Jt3 f (j-Aa ”Dicitur vulgo, fic habet Raud, incepiffe Ketabam cum (vel in)

Abd-el-Hamido ,et oblignatam fuifie (defiifle) in Ibn-al-Amido.” Eft autem

Ketaba idem quod munus Catebi, adminiftratio muneris Catebi in aula prin-

cipis, et ftudium atque peritia , litteras nomine principum, elegantes, fubli-

mes et principibus dignas feribendi. Porro narrat Raud de hoc viro, eum

anno 360 obiidb, ct fuifte non folum illuftrem fecretarium ftatus etVezirum,

fcd etiam elegantem poetam. Poefeos fpecimen fupra dedit Nofter anno g66,

fed illo ipfo anno adhuc vivum eum ct florentem flmul atque miferum exhibet.

(416) Pag. 589* Geminum fpecimen dedit Elmacinus p. 234 carmi-

num Sahebi, quod quia prave proditum et in Latinis prorfus omifTum fuit,

iuvat hic emendare et interpretari. Erit poft me, qui mihi, ubi idem in

Abulfeda paflus fuero, idem beneficium praeftabit. Primum itaque fpeci-

inen hoc eft:

A DNOT ATIO NES, HISTORICAE. ?87

C y-^^f ^+3tj (jL>^f i^C C^AJ OxVaS A3^

jj: A+s:i)f

”Exempla illuftrium virorum, qui prae liberalitate mortui fuerunt, adeo fau-

ciant meum pectus , ut prae impatientia, ipforum aemulus

,quiriter,

velut terra fiticulofa quiritatur, pluviam flagitans nimis diu ccflitanteiru

Rcfllit mea manus a fuo poculo,[neque tangit illudj et exfpuit auris mea

fuaviflTmum melos fidium:

Antequam illi quidem [manui] fubminiflraverim aliquid,quod liberaliter

erogat : huic autem [aurij procuraverim auditionem elogiorum bene-

ficiis meritorum.”

hoc eft, neque vinum fipit, neque mufica delectat me, nifi fimul liberalis fim

et efle poflim. Alterum fpecimen hoc efl::

f (J.C 5.!j\.Aao

’ ^ (^Aj

”Saepe contigit, ut hinnulus [pulcher iuvenis] cuius egregias dotibus de-

feribendi ego par non fum,

”fefe inclinaverit ad ofculandum manum meam, cui ego: Imo vero, aie-

bam, labia haec ofculare.”

(417) Pag. ggi. magiftnm epijiolarnm habuit—JHiim Nejlorii. Non

de hoc, fed de filio et fucceflbre illud affirmat Renaud. p. 395. ubi de concitata

propter hunc Neftorii filium graviffima in Chriftianos. perfecutione dilTerit,

(418) P(ig‘ 593* Vid. d’Herbel. p. 41 1. a. qui tamen temere dicit,

Hakemum fuftuliire et vetuifle facrum Meccanum iter, et eius loco inftituiffie

it?r facrum ad templum Taalabi in lemana. Merum commentum. Tale tem-

plum nunquam et nusquam fuit. Impofuit doctiffimo viro, fed mole rerum

obruto, vitiofus codex Elmacini, e quo non folum totum illum locum trans-

tulit, fed et translatum corrupit et obfcuravit magis. Exftat ibi ex Latina

Erpenii interpretatione: ”ceflare quoque fecit peregrinationem Meccanam per

aliquot annos, peregrinatus eftThalabiam Arabum.”

Vnius punctuli in media voce transpofitio tantum potuit efficere. Leg. (^XAXj

Ggg gg 2 (419)

788 A D N O T A T I O N E S HISTORICAE.

(419) Pog. 593. libri1alimentum cordium. Hunc hcbniice verfum

fuifle aderit Herbelotus et infcriptum Sed non potcfi: idem

ede, fi vera funt, quae in Catal. Bibi. Reg. Parif. p. i68- n- 650. leguntur,

ubi recenfetur ”Mochtallar (v. epitome) tractatus, cuius titulus Cout al-Colubi

[lic debebant verba concipi], id cft, penu cordium, ab Abutaleb Meccenfi con-

fcriptus. Ibi de Sophiorum inftitutis et moribus” rei.

(420) Pag- 595- Hanc revolutionem rcfpiciunt illa Leonis Africani

V. 58- P' 372. ”Huius princeps [Cairovanae fc.] inde expulfus Bugiae regno

imperavit. Tuneti autem affines quosdam habuit. — Decem inde anms Eu-

gia a lofepho Tesfini filio occupata fuit — qui regno principem expellere no-

luit, fed quamdiu penes pofteros fuos imperium manfit, Bugiae regnum ab

omne iniuria liberum effe voluit” cet. Sunt quaedam in his hiftoriae adverfi.

(421) P^g- 5 S>9 ' liber Zavageri. Videri pollet ex folitaria voce Za-

vager de auguriis et fortilegiis e Corano capi folitis agere, de quibus vid.

d’Herb. p. 127. a. lin. 16. et p. 924.3. lin. i. ubi etiam ipfe flc accepit. Sed

bene fecit idem Herbelotus, integrum libri titulum nobis confervando, nem-

pe hunc as-Zavager an Ecteraf el-Kabaier (j.c y-M

qui,quamvis ab illo male fuerit acceptus ,

facile tamen prodit alterius argu-

menti effe, et continere rationes, quae ab enormibus fceleribus perpetrandis

abflerrere poflunt et debent.

(422) Pag. 601. Peremtus ejl — Samfam-ed-daula. Vid. Teixeira

p. 284- Haec longe aliter, curatius et probabilius narrat Elmacinus p. 255.

et d’Herbelot pag. 754. b. ubi leg. ”il fut tue par un de ces [non fes] quatre

freres prifonniers” cet.

(423) Pug. 60 1. Ex hoc loco, et ex aliis, quae alibi defignabo, veni

eam in fufpicionem, ut credam codicem Abulfedae l.eidanum, quem inter-

pretor, integrum non effe. Haec enim, ad quae hic provocatur, fupra ne-

que fub anno 380, neque alibi apud noftrum exftant, fed exftant apud Her-

belotum p. 754. b. fcilicet qua ratione Perfidis dominationem nactus et a quo,

quibus de cauffis occifus fuerit Samfam-ed-daula.

(424) Pag. 60^. ad an. referu7it. Sic exftat in meo codice. For-

te alii 395 habent; certe Hagi-Chalifa et d’Herb. p. 339. b. fub illo referunt.

Saepe

ADNOTATIONES HISTORICAE. 789

Saepe in fcriptis Arabum hiftoricis 7 et 9 confunduntur, quia limilcs funt vo-

ces arabicae. Et ipfe nofter haec iam fub anno 369 retulit, ubi vide.

X42.5) Pcig- 605. Et ca?;is eorum rei. Verba defumta funt e Corani

Sura XVIIL verf. 17. ubi hifloria feptem dormitatorum narratur, airquc fibu-

lator illos, etiamfi revera dormii-ent, fpecicm tamen fecidc vigilantium,

et

ipforum canem ambas Jiias manus (feii

pedes anteriores) in pulvere extendijfe, tanquam fi coram heris vigilias ageret.

Vid. de hoc cane Sale ad Corcin. p. 239. ccterique interpretes. Quare autem

voluerit poeta verba haec fepulcro fuo infcribi, et qua ratione fc cum cane

comparaverit, dictu facile non eft. Forte, li licet coniectare, Imamos de

gente Ali, quibus favebat, cum feptem dormitoribus, fepulchrum Gafari cum

cavea dormitorum, et ipforum cani fe comparabat, et indicare volebat, ut

illi per divinam voluntatem pofl longum fomnum experrecti una cum fuo

cane fuerint ,ita quoque de fe futurum.

(426) Pag. 602- Ue bellis Abu-Ameri cum regibus Legionis, Ca-

ftillae, Navarrae, gefis, vid. hiftoria Revol. Hifp. T. II. pag. 244 — 252.

ubi de morte ipfius multum a Noftri traditione diverfi perhibentur. De ipllus

in Lulitaniam expeditionibus vid. Faria y Sufa, p. 148. 151. Abulfeda in

Geographia tymbum eius in Medinat Salem, vel Medina Coeli, exftare ait.

Vid. Roder. Tolet. V. i 5. p. 221.

(427) Pag. <509. eliciebat eum ex urbe. Marai quoque capite plexum

fcribit. Deteftabile fcelus habetur Muhammedanis, alterum Muhammedanum

ob nullam aliam caulfam, quam fectae difcrepantiam necare. Pro infidelibus

habent, qui hoc faciunt. Et ideo quoque inter alia argumenta, quibus evin-

cere vult Marai, Fatemidas non Muhammedanos, fed infideles fuifie, alle-

gat hoc,quod durante iftius gentis imperio quater mille docti et pii Sunnitac

fola religionis caulfa perierint.

(428) Pag. 611. Muhammed— Salamita. Salamita elf gentile a

dinat es-Salam, quod nomen eft urbi Bagdad. Et ne quis miretur Salamitam

ct Bagdadicum eundem appellari tanquam diverfa illa eftent, neve Abulfcdain

pro tautologo habeat, fciendum Bagdad et Medinat es-Salam differre ut maius

ct minus, totum et pars. Bagdad eft totum, et complectitur utramque urbem

cis

A D N 0 T A T I O N E S HISTORICAE.790

cis ct trans Tigi-idemjMedinat es-Salam cft tantum urbs cis Tigridem feu

occidentalis. Confer. Golius ad Alfergan. p. 122. Adeocjue dicitur hic Abu- 1 -

Hafan Muhammed ex urbis Bagdadi parte occidentale oriundus; et quidem

ex illo urbis \'ice qui Carch audit. Elerbelotus autem p. 747. a. Raudunij

non recte percepit in illis : ”Ce poete compofa un poeme intitule Meftah al-

inamoul.” Auctor Arabicus nihil aliud dicit quam: ”Adad-ed-daula explica-

bat fuper poetam alas fuae clementiae atque benevolae adniUTionis,

et porri-

gebat ipfi (poetae fcil.) Meftah al-Mamoul” h. c. elavem fpei; vel media,

fpc votisque fuis potiundi, verbo: cumulabat ipfum bonis, quae fperaverat

et defideraverat.

(429) Pcig. 613. munus Nakibi, De hoc munere vid. Ricaut Hift.

Imp. Ottom. II. 6 . p. 274. et Cantemir I. p. 293. Vnde patet officium ho-

rum Nakiborum effe, in Alidarum genealogias inquirere, genuinos litteris fuis

approbare,mendaces expungere , fontes punire

,corpore aut vita

,prout

ufus fert.

(430) Pag. 6iy. Fuit ergo Abu-Raeva talis 6'acra, AXa«, quales ad

an. 354 e Rauchwolffio et Teixeira defcripfi.

(431) Pag. 619. Badi. Ita per compendium pro Badi es-Zamnn,

la merveille du tems, vit reddit d’Herbel. p. 166. b. Sed admifeet prava quae-

dam, ut iftud. Badium fuafiffe Haririo, ut fuas Macamat feriberet. Atqui

quum nofter homo anno 398 obierit, ct Haririus anno demum 446 natus

fuerit, ne videre quidem unus alterum potuit. Conf. p. 426. b. voce Rame-

dani, ct 524. a. voce Macamat. Appellatur autem Badi, cum appofirionc

al-Hamadani

,

quo nempe diftinguatur ab altero illo Badio, qui Badi al-Aftar-

labi vel aftronomicus appellatur, de quo vid, ad an. 534.

i

t

t?

?

,5

* 'S'

i.^

•ff.>