บทความวิชาการ บทความวิจัย - ThaiJO

ปกหนา

บทความวชาการ• การเรยนรเชงรกของครสงคมศกษาในยคไทยแลนด 4.0

• งานกลมทมประสทธภาพ: การใชกลมการเรยนรแบบรวมมอในชนเรยน

• บทบาทวทยชมชนในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยน

บทความวจย• การพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธสาหรบนกเรยน

มธยมศกษาตอนปลาย

• การพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

• การพฒนาทกษะการจดการเรยนร ในศตวรรษท 21 สาหรบครโรงเรยนสาธต

มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ

• การเรยนรอยางมความสข ของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา

• การสอสารภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจน

• ผลการจดการเรยนรเชงรก เรอง เซลลของสงมชวต ทมตอมโนมตทางวทยาศาสตร และ

ความสขในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนยานตาขาว

รฐชนปถมภ จงหวดตรง

• ผลการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค

STAD ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เรอง แรงและการเคลอนท และความสามารถ

ในการทางานเปนกลม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 กลมโรงเรยนเครอขายเกาะ

กลางคลองยาง จงหวดกระบ

• การศกษาผลการพฒนาหลกสตรรายวชานกศกษาวชาทหารไทย (นศท.) ใจรกชาต

ใหกบนกศกษาวชาทหารของศนยการฝกนกศกษาวชาทหาร มณฑลทหารบกท 42

• องคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในกากบของรฐ

• องคประกอบและแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของ

โรงเรยนขนาดเลก สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

• อนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตสานกรกษนาของชมชนชาวใต

ตาบลเขาป อาเภอศรบรรพต จงหวดพทลง

วภาพรรณ พนลา

พวงเพญ อนทรประวต

ชชวาล ชมรกษา

พนธนพงษ วงวาน

บณยทรรศน หมนละมาย

พรทพย อนเกษม

อาภากร ราชสงฆ

เทวากร คาสตย

ปรเมศวร ขาวสด

วทยา สตยจตร

เฉลมพงศ คงบว

ตระกลพนธ ยชมภ

จรชญพฒน ใจเมอง

วรนธร เบญจศรคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ

อาเภอเมอง จงหวดสงขลา 90000โทรศพท 074-317681 โทรสาร 074-317681

วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณปท 20 ฉบบท 1 เดอน มกราคม - มถนายน 2563 ISSN 1513 - 9514

Journal of

www.edu.tsu.ac.th

EDUCATIONT H A K S I N U N I V E R S I T Y

ปท 20 ฉบบท 1 เดอน มกราคม - มถนายน 2563

เจาของ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา 90000 โทรศพท 0 7431 7600 ตอ 3104 , 0 7431 7681 โทรสาร 0 7431 7681 วตถประสงค 1. เพอเผยแพรผลงานวชาการทางการศกษา และสหวทยาการทางการศกษาแกสงคมวชาการ และสาธารณชนวงกวาง 2. เพอเปนพนทในการแลกเปลยนองคความร ความคด ทฤษฎทางการศกษา และสหวทยาการทางการศกษา 3. เพอสงเสรมใหนกวชาการดานการศกษาและสหวทยาการทางการศกษา ไดสรางสรรคผลงานทางวชาการทม

คณปการตอสงคม ทปรกษา คณบดคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ รองคณบดฝายวจยและบรการวชาการ มหาวทยาลยทกษณ กองบรรณาธการ ศ.ดร.พฤทธ ศรบรรณพทกษ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศ.ดร.ศรชย กาญจนวาส จฬาลงกรณมหาวทยาลย รศ.ดร.นรนทร สงขรกษา มหาวทยาลยศลปากร รศ.ดร.มฮ าหมดซาก เจะหะ มหาวทยาลยฟาฏอน รศ.ดร.นรนดร จลทรพย มหาวทยาลยหาดใหญ รศ.เออจตร พฒนจกร มหาวทยาลยขอนแกน ผศ.ดร.สมจตร อดม อาจารยเกษยณ ราชการ ผศ.ดร.ดนลดา จามจร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ผศ.ดร.สทธชย วชยดษฐ มหาวทยาลย ธรรมศาสตร ผศ.ดร.พศรเบศวร เวชวรยะสกล มหาวทยาลยทกษณ อ.ดร.วรนธร เบญจศร มหาวทยาลยทกษณ อ.ดร.สธาสน บญญาพทกษ มหาวทยาลยทกษณ อ.ดร.เมธ ดสวสด มหาวทยาลยทกษณ อ.ดร.ณฐนนท ทองมาก มหาวทยาลยทกษณ บรรณาธการ ผศ.ดร..มณฑนา พพฒนเพญ มหาวทยาลยทกษณ ผชวยบรรณาธการ อ.ดร.ศรรตน สนประจกษผล มหาวทยาลยทกษณ ฝายจดการ นางปญญาภา นธพเชฐ มหาวทยาลยทกษณ นางสาวเปมกา สงขขรณ มหาวทยาลยทกษณ นางมารสา ปานงาม มหาวทยาลยทกษณ นายธนากฤต แผผล มหาวทยาลยทกษณ ก าหนดเผยแพร ฉบบปกตปละ 2 ฉบบ (ฉบบท 1 เดอนมกราคม – มถนายน และฉบบท 2 เดอนกรกฎาคม – ธนวาคม) และอาจจดท าฉบบพเศษตามโอกาสส าคญ พมพท : [ทอยโรงพมพ] - เปนวารสารทางดานการศกษา จงรบพจารณาและตพมพเฉพาะสาขาวชาการทางการศกษา - บทความทกเรองจะผานการตรวจสอบความถกตองทางวชาการจากผทรงคณวฒ - ขอความและบทความในวารสารศกษาศาสตร เปนแนวคดของผเขยน มใชเปนความคดของคณะผจดท าและมใชความรบผดชอบของคณะศกษาศาสตร - กองบรรณาธการวารสารไมสงวนสทธการคดลอก แตใหอางองทแสดงมา

บทบรรณาธการ

วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ ใหความส�าคญกบการเผยแพรผลงานวชาการของนกวจย ผสอนในสถาบนการศกษาระดบตางๆนกศกษานกวชาการคนควาอสระทางดานการศกษาและผสนใจงานพฒนาสรางสรรคดานการศกษาซงผลงานทน�าเสนอมนยส�าคญถงการปรบเปลยนกระบวนทศนทางการศกษาทคนในสงคมจ�าเปนตองตระหนกถงการอยรวมกบการเปลยนแปลง สถานการณทไมชดเจน อยกบสงทมองไดหลากหลายมม ดงนนองคความรการศกษาจงควรเปนเครองมอและกลไกใหผคนไดรเทาทนตอสถานการณทางการศกษาและสงคมตลอดจนสามารถทบทวนตอความรการศกษาพรอมทงสรางสรรคความรนยามการศกษาแบบใหมทจะน�าพาคนในสงคมไปสการพงตนเองทางความรตามเปาหมายของสงคมแหงการเรยนรในศตวรรษท21ไดอยางแทจรง ผลงานทางวชาการทน�าเสนอจงสะทอนพลงของความรและทศทางการศกษาเพอการพงตนเองในหลายมต ทงการบรหารจดการศกษาเชงรกในโรงเรยนชนน�าและโรงเรยนขนาดเลก วธวทยาการจดการเรยนรทถกสรางสรรคขนเพอการเขาถงกลมนกเรยนในบรบททางสงคมทหลากหลาย การสรางวฒนธรรมของการศกษาแบบใหมเพอน�าสความเปนชมชนเขมแขง ผลของการจดกจกรรมการเรยนรทมตอความสนใจของผเรยนและสรางเสรมผลสมฤทธของการเรยนรการใชภาษาและวฒนธรรมเปนกลไกส�าหรบการสรางอตลกษณและจตส�านกรวมของคนในสงคมทงนวารสารปท20ฉบบท1เดอนมกราคม–มถนายน2563ประกอบดวยบทความวชาการและบทความวจยจ�านวน14เรองไดแกบทความวชาการเรองการเรยนรเชงรกของครสงคมศกษาในยคไทยแลนด 4.0, งานกลมทมประสทธภาพ : การใชกลมการเรยนรแบบรวมมอในชนเรยน และบทบาทวทยชมชนในการสรางเสรมการศกษาเพอพฒนาทยงยนบทความวจยเรองการพฒนาครมอการจดการเรยนร ประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย, การพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนใต, การพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ,การเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา,การสอสารภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจน,ผลการจดการเรยนรเชงรกเรองเซลลของสงมชวตทมตอมโนมตทางวทยาศาสตรและความสขในการเรยนวทยาศาสตรจองนกเรยนชนมธยมศกษาปท5โรงเรยนยานตาขาวรฐชนปถมภจงหวดตรง,ผลการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADทมตอผลสมฤทธทางการเรยนเรองแรงและการเคลอนทและความสามารถในการท�างานเปนกลมของนกเรยนชนประถมศกษาปท3กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยาง จงหวดกระบ, การศกษาผลการพฒนาหลกสตรรายวชานกศกษาวชาทหารไทย (นศท.) ใจรกชาตใหกบนกศกษาวชาทหารของศนยการฝกนกศกษาวชาทหาร มณฑลทหารบกท42,องคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ,องคประกอบและแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา,อตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพต จงหวดพทลง การมสวนรวมในการเผยแพรผลงานทางวชาการ เรยกไดวาเปนชมชนวชาการ (academiccommunity) เปนกลไกแลกเปลยนความรความคดและตงค�าถามกบการศกษารวมถงความรทมอยมากมายทงความรทฤษฎความรจากการปฏบตจรงความรในระดบนโยบายการศกษาซงเปนวถชวตของบรรดานกวชาการนกวจยและนกปฏบตทางวชาชพจะไดเรยนรรวมกน ขอขอบคณผนพนธตนฉบบทกทานและผทรงคณวฒพจารณาตนฉบบทใหขอแนะน�าอยางลมลกและมความเปนกลยาณมตรทางวชาการซงชวยใหวารสารมคณภาพและมาตรฐานทางวชาการรวมถงสามารถพฒนาไปสความเขมแขงทางวชาการดานการศกษาและมคณภาพในระดบทสงขนตอไป

ผชวยศาสตราจารยดร.มณฑนาพพฒนเพญบรรณาธการวารสารศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

บทความวชาการ

การเรยนรเชงรกของครสงคมศกษาในยคไทยแลนด 4.0Active learning of social studies teachers in Thailand 4.0 eraผแตง วภาพรรณ พนลา, วภาดา พนลา........................................................................................1

งานกลมทมประสทธภาพ: การใชกลมการเรยนรแบบรวมมอในชนเรยนEffective Group Work: Utilizing Cooperative Learning in a Classroomผแตง พวงเพญ อนทรประวต, ณฐกร ดวงพระเกษ, เพญนภา นอมสงเนน.................................13

บทบาทวทยชมชนในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยนThe Role of Community Radio in Enhancing Education for Sustainable Developmentผแตง ชชวาล ชมรกษา, ขรรคชย แซแต, พลากร คลายทอง.....................................................32

บทความวจย

การพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายDevelopment Of A History Learning Management Handbook To Minimize Ethnic Prejudice Among Senior High School Studentsผวจย พนธนพงษ วงวาน, พรใจ ลทองอน, วรวฒ สภาพ...........................................................50

การพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตDevelopment of Indicators for Physical Education Teacher’s Competency in Three Southern Border Provinces of Thailandผวจย บณยทรรศน หมนละมาย, ชยลขต สรอยเพชรเกษม, ณชชา มหปญญานนท ...................66

การพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ 21st Century Learning Management Skill Development for Teachers in Rajabhat Rajanagarindra University Demonstration School via Process of Professional Learning Communityผวจย พรทพย อนเกษม, ทพยวมล วงแกวหรญ, พอเจตน ธรรมศรขวญ, ประภาพร ชนะจนะศกด, สพฒน เศรษฐคมกล, สวทนา สงวนรตน....................................88

การเรยนรอยางมความสข ของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาLeaning happy of teen learners in Songkhla Provinceผวจย อาภากร ราชสงฆ, กาญจนวลย ปรชาสชาต, ภรทต สงหเสม, สภาพร ผลบญ, ณฐพล บญทอง.................................................................................................................103

สารบญ

สารบญ

การสอสารภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจนThai Communication and Social Identity of Chinese Studentsผวจย เทวากร ค�าสตย, ฉตรวรญช องคสงห...............................................................................117

ผลการจดการเรยนรเชงรก เรอง เซลลของสงมชวต ทมตอมโนมตทางวทยาศาสตร และความสขในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนยานตาขาวรฐชนปถมภ จงหวดตรงThe Effects of Proactive Learning Management in the Topic of Cells of Living Things on Scientific Concepts and Happiness in Science Learning of Matthayom Suksa V Students at Yantakhao Ratchanupatham School in Trang Provinceผวจย ปรเมศวร ขาวสด, ดวงเดอน สวรรณจนดา, สจนต วศวธรานนท.....................................132

ผลการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เรอง แรงและการเคลอนท และความสามารถในการท�างานเปนกลม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยาง จงหวดกระบThe Effects of Science Learning Management Using CIPPA Model together with STAD Technique of Cooperative Learning on Learning Achievement on the Topic of Force and Motion and Group Working Ability of Prathom Suksa III Students at Koh Klang Klong Yang Network School Cluster in Krabi Provinceผวจย วทยา สตยจตร, ดวงเดอน สวรรณจนดา, ทวศกด จนดานรกษ.....................................147

การศกษาผลการพฒนาหลกสตรรายวชานกศกษาวชาทหารไทย (นศท.) ใจรกชาต ใหกบนกศกษาวชาทหารของศนยการฝกนกศกษาวชาทหาร มณฑลทหารบกท 42The Study of the results of the Curriculum Development of Thai Reserve Officer Training Corps Student (ROTCS) Patriotic Heart for Army Reserve Force Students Training Center 42nd Military Circleผวจย เฉลมพงศ คงบว, ทวศกด พฒสขข, ชวนพศ ชมคง, เสรมศกด นลวลย..........................162

องคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐFactors of Effective Demonstration School Administration under Autonomous Universityผวจย ตระกลพนธ ยชมภ, โสภา อ�านวยรตน, สนต บรณะชาต, น�าฝน กนมา..........................176

องคประกอบและแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาComponents and The Guideline of Professional Learning Community Administrative for Development of Small School under the Primary Educational Service Area Officeผวจย จรชญพฒน ใจเมอง, สนต บรณะชาต, เทยมจนทร พานชยผลนไชย, สมบต นพรก........194

อนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใต ต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพต จงหวดพทลงThe Interlanguage for Enhancing Communication Culture to Enhance Water Conservation Consciousness of Chao Tai Basin Community, Sri Ban Pot, Phatthalung provinceผวจย วรนธร เบญจศร, รงทพย แซแต.......................................................................................210

Journal of


1วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ

ปท 20 ฉบบท 1 เดอน มกราคม-มนายน 2563

1อาจารยดร.สาขาการสอนศลปศาสตร(การสอนสงคมศกษา)คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณPh.D,FacultyofEducation,ThaksinUniversity2อาจารยดร.สาขาการสอนศลปศาสตร(การสอนสงคมศกษา)คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณPh.D,FacultyofEducation,ThaksinUniversity

การเรยนรเชงรกของครสงคมศกษาในยคไทยแลนด 4.0 Active learning of social studies teachers in Thailand 4.0 era

Received : 2019-09-01 Revised :2019-10-30 Accepted : 2020-03-12

ผแตง วภาพรรณพนลา1 WipapanPhinla1 [email protected] วภาดาพนลา2 WipadaPhinla2

[email protected]

บทคดยอ

การเรยนรเชงรกของครสงคมศกษาในยคไทยแลนด4.0เปนกระบวนการเรยนรยคใหมทผเรยนเกดการเรยนรอยางตนตวและมชวตชวาโดยผเรยนมสวนรเรมและจดจอกบเนอหาอยางตอเนองจากการสรางองคความรมปฏสมพนธรวมกนลงมอปฏบตดวยตนเองโดยครผสอนเปนเพยงผคอยอ�านวยความสะดวกในการเรยนรซงสามารถน�ามาประยกตใชในการจดการเรยนรในรายวชาสงคมศกษาม4ขนตอนดงนขนท1 การเผชญหนากบปญหาสงคมศกษาขนท2การระบสาเหตของปญหาสงคมศกษาขนท3การหาวธการพสจนความจรงสงคมศกษาและขนท4การสรปขอคนพบสงคมศกษาจากขนตอนดงกลาวสามารถน�ามาพฒนาการเรยนรผานกจกรรมสงคมศกษาไดอยางมประสทธภาพ

ค�าส�าคญ :การเรยนรเชงรก,ครสงคมศกษา,ไทยแลนด4.0

Abstract

ActivelearningofsocialstudiesteachersinThailand4.0eraisalearningprocessthenewinformation.Learnmorealertandlively.Thelearnershavecontinuedtoinitiateandfocusonthecontent.FromthecreationofknowledgeInteractingtogether.Actonyourown.Theteacheristofacilitatelearning.Whichcanbeappliedinlearningmanagementinsocialstudiescourses.Thereare4stepsasfollows :Step1Confrontationwithsocialstudiesproblems.Step2Identifyingthecausesofsocialstudiesproblems.Step3Findingmethodsforprovingthetruthofsocialstudiesandsteps4Summaryofsocialstudiesfindings.Fromtheabovestepscanbeusedtoimprovelearningthroughsocialstudiesactivitieseffectively.

Keywords : Activelearning,Socialstudiesteachers,Thailand4.0era

2 วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ


บทน�า

การเรยนรเชงรกในยคไทยแลนด4.0(Thailand4.0)เปนการสงเสรมการศกษาทรฐบาลมงเนนใหผเรยนเปนผทมความรความสามารถพฒนานวตกรรมใหมอยางสรางสรรคเนองจากระบบสงคมไทยในอดตทผานมามพฒนาการแตละยคสมยไดแกยค1.0คอการเกษตรกรรมผลตและขายพชไรพชสวนเปนตน2.0คออตสาหกรรมเบาผลตและขายรองเทาเครองดมเครองประดบเครองนงหมเปนตน3.0คออตสาหกรรมหนกผลตและขายสงออกรถยนตกาซธรรมชาตปนซเมนตเปนตนและสมยปจจบนยค4.0คอนวตกรรมเศรษฐกจใหมประเทศและประชากรมรายไดสงอยางไรกตามไดมนกวชาการทางการศกษากลาวถงลกษณะการจดการเรยนของครในประเทศในยคตางๆไวดงน1)การจดการเรยนรยคไทยแลนด1.0ครเปนศนยกลางในชนเรยนผเรยนตองเรยนตามรปแบบการสอนของคร2)การจดการเรยนรยคไทยแลนด2.0ผเรยนไดเรยนในสงทตนเองชอบและถนดกบครทมความถนดผเรยนทมปญหาในการเรยนจะไดรบการดแลเอาใจใสทดเทยมเพอนๆ เปนระยะ3)การจดการเรยนรยคไทยแลนด3.0เนนทการเรยนมากกวาการสอนใชเวลาในการบรรยายนอยลงใหผเรยนเกดการเรยนรมากขนและ4)การจดการเรยนรยคไทยแลนด4.0มงหวงใหผเรยนมความกระตอรอรนและคดคนหาค�าตอบตลอดเวลาสงเสรมใหเกดการคดสรางสรรคเพอการผลตนวตกรรมการสรางอาชพและการเรยนรดวยตนเอง(ไพฑรยสนลารตน,2559,น.15-36)ดงนนผทบทบาทส�าคญในการกระตนการเรยนรของผเรยนอยางกระตอรอรนจงเปนหนาทของครโดยเฉพาะครสงคมศกษาทตองเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในกระบวนการเรยนรใหมากทสดโดยครผสอนท�าหนาทเปนผอ�านวยความสะดวกชแนะแนวทางในการจดกจกรรมทงในและนอกชนเรยน เพอใหผเรยนไดลงมอปฏบตดวยตนเองสงเสรมใหผเรยนไดคนพบความรพฒนาความสามารถจนเกดเจตคตทดและมประสบการณการเรยนรสงคมศกษารวมกนเปนกลมจากการเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคดเหนอยางมเหตผลใหผเรยนไดวจารณโตแยงระหวางเพอนและครผสอนอกทงฝกฝนการแกปญหาในสถานการณตางๆทหลากหลายดวยตนเองซงชวยใหผเรยนเกดความรความเขาใจจดจ�าและประมวลผลขอมลทเรยนท�าใหบทเรยนและกจกรรมการเรยนรสงคมศกษามความหมายตลอดจนเกดผลสมฤทธทางการเรยนทดยงขน

ความหมายของการเรยนรเชงรก

การเรยนรเชงรก (Active Learning) เปนการจดการเรยนร บนพนฐานทฤษฎการเรยนร Constructivismโดยมปรชญาการศกษาทตงอยบนฐานความเชอทวาผเรยนสามารถสรางความรไดดวยตนเอง ซงความรดงกลาวจะฝงตดอยกบคนสราง ดงนนความรของแตละคน เปนความรเฉพาะตว และเปนสงทตนสรางขนเองเทานน โดยผเรยนเปนผก�าหนด หรอมสวนรวมในการก�าหนดสงทเรยน และวธการเรยนของตนเอง(Grabinger,R.S,1996,pp.1-5)สอดคลองกบจรรยาดาสา(2552,น.72)กลาววาการเรยนรเชงรกคอการจดการเรยนรทกระตนใหผเรยนมสวนรวมและเปนสวนหนงของกจกรรมการเรยนการสอนโดยผเรยนไดเชอมโยงความรเดมและความรใหมจากการไดคดไดปฏบตระหวางการเรยนการสอน ผเรยนมสวนรวมในการเรยนร โดยสามารถแสวงหาความร บรณาการความรขอมล ขาวสารสารสนเทศตางๆไดดวยตนเองจนน�าไปสความคดรวบยอดไดตอไป(ไชยยศเรองสวรร,2553,น.1-2)อกทงทศนาแขมมณ(2555,น.94-96)กลาววาการเรยนรเชงรกคอการเรยนการสอนทพฒนาศกยภาพทางสมองไดแกการคดการแกปญหาและการน�าความรไปประยกตใชและเปนการเปดโอกาสใหผเรยน



มสวนรวมในการเรยนร นอกจากน ยงเปนการลดกระบวนการถายทอดเนอหา ใหกบผเรยนเพยงอยางเดยวเนนใหผเรยนปฏบตมากกวาฟงบรรยายและเนนการใหขอมลยอนกลบกบผเรยนเปนหลก(ทววฒน วฒนกลเจรญ,2560,น.11)เนนการมสวนรวมของผเรยนและการมปฏสมพนธระหวางผเรยนและครผสอนซงเปนการสรางโอกาสใหผเรยนไดใชทกษะการพดฟงอานเขยนและไตรตรองความคดตอเนอหาทเรยน(สาวตรโรจนะสมตอารโนลด,2555,น.7)จนน�าไปสการพฒนาทกษะกระบวนการและทกษะการคดขนสงของผเรยน(กตตพนธวบลศลป,2560,น.19)จากความหมายของการเรยนรเชงรกสรปไดวาการเรยนรแบบActiveLearningเปนกระบวนการเรยนรทเนนใหผเรยนมสวนรวมและมปฏสมพนธกนผานการปฏบตทหลากหลายรปแบบเชนการวเคราะหการสงเคราะหการระดมสมองการแลกเปลยนความคดเหนและการท�ากรณศกษาเปนตนโดยกจกรรมทน�ามาใชควรชวยพฒนาทกษะการคดวเคราะหการคดอยางมวจารณญาณการสอสาร/น�าเสนอและการใชเทคโนโลยสารสนเทศนอกจากนควรมงเนนการมปฏสมพนธกบครผสอนและผเรยนกบผเรยนดวยกนซงครผสอนควรลดบทบาทในการถายทอดความรแกผเรยน ในลกษณะการบรรยายลง และเพมบทบาทในการกระตนใหผเรยนมความกระตอรอรนทท�ากจกรรมตางๆรวมถงการจดเตรยมสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการเรยนร

ความส�าคญของการเรยนรเชงรก

ในยคไทยแลนด 4.0 เปนยคของขอมลขาวสารและการเปลยนแปลง ดวยความกาวหนาของเทคโนโลยสารสนเทศท�าใหการสอสารไรพรมแดนการเขาถงแหลงขอมลสามารถท�าไดทกททกเวลาผลกระทบจากยคโลกาภวตนดงกลาว สงผลใหผเรยนจ�าเปนตองมความสามารถเรยนรไดดวยตนเองอยางตอเนองและเปนผแสวงหาความรอยตลอดเวลาประกอบกบปจจบนมองคความรใหมเกดขนทกวนาทจงท�าใหเนอหาวชา มมากเกนกวาทจะเรยนรจากในหองเรยนไดหมด ซงการสอนแบบเดมดวยการ “พดบอก เลา” จงไมสามารถพฒนาผเรยน ใหน�าความรทไดจากการเรยนในชนเรยนไปปฏบตในชวตจรงไดด ดงนนครผสอนจงจ�าเปนตองปรบเปลยนวธการจดการเรยนร เพอใหตอบสนองความเปลยนแปลงของสงคมเทคโนโลย จากครผสอนทมบทบาทเปนผถายทอดปรบเปลยนบทบาทเปนผชแนะวธการคนควาหาความรโดยการใหผเรยนแสวงหาความรและประยกตใชทกษะตางๆอกทงสามารถสรางความเขาใจดวยตนเองจนเกดเปนการเรยนรอยางมความหมายเหนไดวาการจดการเรยนแบบเชงรกเปนวธการสอนรปแบบหนงทมความเหมาะสมกบการเรยนรทมวตถประสงคเพอสรางความเขาใจและการน�าความรทไดมาประยกตใชในชวตประจ�าวนสงเสรมใหผเรยนเกดการตนตวตอการเรยนรและสรางความกระตอรอรนดานการรคดมากกวาวธการสอนโดยการทองจ�าเพยงอยางเดยว(Sweeller,2006);BonwellandEison(1991);Stearns(1994);Biech(2015) นอกจากนการเรยนรในยคไทยแลนด4.0จงเปนความทาทายทครผสอนสงคมศกษาตองวางแผนการจดการเรยนรเพอใหผเรยนเกดการเรยนรเทาทเปนไปไดดงค�ากลาวของวจารณพานช(2555,น.64)ทไดกลาววาครผสอนควรปรบเปลยนพฤตกรรมการจดการเรยนรทเนนครผสอนเปนศนยกลางบรรยายเพอใหผเรยนไดรบความรมากทสดเปนการกระตนใหผเรยนรกการเรยนรสนกกบการเรยนรเพอใหผเรยนเกดความรสกอยากเรยนรตอไปตลอดชวต จากการทผเรยนไดพฒนาทกษะการคดขนสง กลาวคอ ครผสอนควรจดกจกรรมใหผเรยนเรยนรรวมกน โดยใชเทคโนโลยทเหมาะสมสงเสรมกจกรรมทมการสอสารกนอยางมประสทธภาพตลอดจนสงเสรมทกษะการท�างานเปนทมโดยมการเรยนรแบบบรณาการเนอหาระหวางศาสตรตาง ๆ อกทงสงเสรมการเรยนรจากการกระท�า โดยมการสะทอนความคดของตนเองกบ



คนอนๆซงวธการจดการเรยนรดงกลาวสอดคลองกบการจดการเรยนรแบบActiveLearningทท�าใหผเรยนเกดแรงจงใจในการเรยนร โดยมผสอนเปนผอ�านวยความสะดวก ผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนร(นนทลพรธาดาวทย,2559,น.17)

กลยทธและเทคนคทสนบสนนการเรยนรเชงรกส�าหรบครสงคมศกษา

จากการศกษากลยทธและเทคนคทสนบสนนการเรยนรเชงรกส�าหรบครสงคมศกษาสามารถสรปเปนแนวทางไดวาเปนการจดการเรยนรของครผสอนทสงเสรมทกษะการเรยนรของผเรยนโดยใหผเรยนไดลงมอปฏบตท�าความเขาใจศกษาคนควาดวยตนเองและรวมกนอภปรายน�าเสนอสรปความคดรวบยอดรวมกบเพอนในชนเรยนจากการใชรปแบบการเรยนรแบบแลกเปลยนความคดการเรยนรแบบรวมมอและการเรยนรแบบกรณศกษาเพอกระตนใหผเรยนมความใฝรกระตอรอรนคดเปนสามารถคดวเคราะหสงเคราะหไดอยางเปนเหตเปนผลตลอดจนท�างานเปนกลมและสามารถน�าเสนอขอมลไดดกวาการสอนแบบบรรยายสอดคลองกบนนทลพรธาดาวทย(2559,น.17)และBonwellandEison(1991,p.86) ทกลาววาการจดการเรยนรแบบActiveLearningท�าใหผเรยนเกดแรงจงใจในการเรยนรโดยมครผสอนเปนผอ�านวยความสะดวกผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนรสามารถท�าใหผเรยนเกดการเรยนรมากทสดซงมนกวชาการใหแนวทางกลยทธและเทคนคทสนบสนนการเรยนรเชงรกมดงน ศกดาไชกจภญโญ(2548,น.12)ไดแนะน�าเทคนคการแทรกกจกรรมในการสอนบรรยายแบบการเรยนรเชงรกไวมดงน 1. Think-Pair-Share เปนวธใหผเรยนคด โดยใหผเรยนคดดวยตนเอง 4-5 นาท แลวใหจบคกบเพอนเพอแลกเปลยนความคดเหนจากนนสมเรยกใหผเรยนน�าเสนอแนวคดหนาชนเรยน 2. MinutePaperเปนวธใหผเรยนสรปใจความส�าคญภายใน2ประโยคใชเวลา1นาทเกยวกบเนอหาทไดบรรยายไปแลว15นาทแลวจบคกบเพอนเพอแลกเปลยนความคดเหนจากนนจงสมเรยกใหผเรยนมาน�าเสนอแนวคดหนาชนเรยน 3. Jigsaw เปนวธทครผสอน เลอกเนอหาทสามารถแบงออกเปนสวนๆ ได 3-4 สวน แลวแบง ผเรยนเปนกลมโดยสมาชกเทากบสวนของเนอหาใหแตละกลมสงผเรยนมา1คนเลอกเนอหาทเตรยมไวและอานท�าความเขาใจหรอหาค�าตอบรวมกนจากนนใหกลบไปสอนสมาชกในกลมดงเดมท�าเชนนเรอยไปจนครบเนอหาทกสวน 4. Round Table เปนวธทครผสอน แบงกลมผเรยนเพอตอบค�าถาม โดยแตละกลมไดกระดาษค�าถาม1แผนเมอทกกลมเขยนค�าตอบลงในกระดาษค�าถามทไดรบเรยบรอยจงสงกระดาษค�าถามกลมตนเองใหกลมอนดค�าตอบครผสอนสมเรยกใหตวแทนกลมมาน�าเสนอ 5. Votingเปนวธทครผสอนใหผเรยนแขงขนกนตอบค�าถามกนวาผเรยนเหนดวยหรอไมเหนดวยอยางไรกบวธการดงกลาว 6. EndofClassQueryเปนวธทครผสอนใหผเรยนสรปการเรยนรภายใน2ประโยคใชเวลา 3นาทหรอใหซกถามกอนจบคาบสอน 7. TradeofProblemเปนวธทครผสอนแบงกลมผเรยนเพอตอบค�าถามโดยแตละกลมไดบตรค�าถามทไมเหมอนกน 1 แผน เมอทกกลมเขยนค�าตอบบนดานหลงบตรค�าถามแลว สงบตรค�าถามกลมตนเองใหกลมอนดค�าตอบในขณะเดยวกนกไดรบบตรค�าถามมาจากกลมอนจากนนใหสมาชกในกลมอาน



ค�าถามและรวมกนหาค�าตอบโดยไมดค�าตอบของกลมอนเมอไดค�าตอบจงพลกไปดค�าตอบของกลมอนถาค�าตอบตรงกนจะไมเขยนอะไรเพมลงไปแตถาค�าตอบแตกตางกนใหเขยนค�าตอบทไดเพมลงไปและสงบตรค�าถามใหกลมอนตอไปท�าเชนนเรอยไปจนครบทกบตรค�าถามครผสอนรวบรวมบตรค�าถามทมค�าตอบมากกวา1ค�าตอบใหทงหองรวมกนอภปรายและหาค�าตอบททงหองยอมรบ 8. ConceptMapเปนวธทครผสอนแบงกลมผเรยนเพอใหเขยนประเดนหลกลงตรงกลางกระดาษพรอมเขยนวงกลมลอมรอบและประเดนรองทเกยวของแลววงกลมลอมรอบเชนกนจากนนจงเชอมโยงประเดนหลกและประเดนรองเขาดวยกนเปนแผนภาพทมลกษณะคลายลกโซใยแมงมมหรอรปดาวเพอชวยใหจดจ�าและเขาใจงายขน ณชนนแกวชยเจรญกจ(2550,น.8)ไดเสนอแนะการจดกจกรรมการเรยนรเชงรกไวมดงน 1. จดกจกรรมทสงเสรมจดการเรยนการสอนใหผเรยนเปนศนยกลางการจดกจกรรมตองสะทอนความตองการในการพฒนาผเรยนและเนนการน�าไปใชประโยชนในชวตจรงของผเรยน 2. จดกจกรรมทสรางบรรยากาศของการมสวนรวม และการเจรจาโตตอบทสงเสรมใหผเรยนมปฏสมพนธทดกบครผสอนและเพอนในชนเรยน 3. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหเปนพลวต สงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในทกกจกรรม รวมทงกระตนใหผเรยนประสบความส�าเรจในการเรยนร 4. จดกจกรรมโดยมการจดสภาพการเรยนรแบบรวมมอสงเสรมใหเกดการรวมมอในกลมผเรยน 5. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหทาทายและใหโอกาสผเรยนไดรบวธการสอนทหลากหลาย 6. จดกจกรรมโดยมการวางแผนเกยวกบเวลา ในการจดการเรยนการสอนอยางชดเจน ทงในสวนของเนอหาและกจกรรม 7. จดกจกรรมโดยครผสอนใจกวางยอมรบความสามารถในการแสดงออกและความคดผเรยน ทศนา แขมมณ (2557, น. 45) ไดน�าเสนอรปแบบการเรยนการสอนของการเรยนรแบบรวมมอ ทสามารถน�ามาประยกตใชเปนกลยทธและเทคนคทสนบสนนการเรยนรเชงรกซงมรปแบบมดงน 1. กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบจกซอร(JIGSAW)เปนวธทครผสอนแบงผเรยนออกเปนกลมคละความสามารถแลวใหสมาชกแตละคนในกลมไปเรยนรเนอหาทแตกตางกนแลวกลบมาสอนเพอนทอยกลมจนครบเนอหาทกสวนหลงจากนนครผสอนทดสอบผเรยนแตละคนแลวน�าคะแนนของทกคนในกลมมารวมเปนคะแนนกลม 2. กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบเอส.ท.เอ.ด (STAD)เปนวธทครผสอนแบงผเรยนออกเปนกลมคละความสามารถแลวใหสมาชกทกคนในกลมศกษาเนอหารวมกนถาเนอหามหลายสวนสมาชกแตละคนท�าแบบทดสอบในแตละสวนและเกบคะแนนเอาไวเมอสมาชกทกคนท�าครบทกสวนแลวสมาชกแตละคนตองท�าแบบทดสอบครงสดทายเพอน�ามาหาคะแนนพฒนาการน�าคะแนนพฒนาการของทกคนในกลมมารวมกนเปนคะแนนกลม 3. กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบท.เอ.ไอ(TAI)เปนวธทครผสอนแบงผเรยนออกเปนกลมคละความสามารถแลวใหสมาชกทกคนในกลมศกษาเนอหารวมกนสมาชกในกลมจบคกนท�าแบบฝกหดสมาชกทท�าแบบฝกหดได75%แลวใหไปรบการทดสอบรวบยอดครงสดทายถาสมาชกท�าแบบฝกหดไดไมถง75%ตองท�าแบบฝกหดซอมจนกวาจะไดแลวใหไปรบการทดสอบรวบยอดครงสดทายน�าคะแนนทดสอบครงสดทายของทกคนในกลมมารวมกนเปนคะแนนกลม 4. กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบท.จ.ท(TGT)เปนวธทครผสอนแบงผเรยนออกเปนกลมคละความสามารถแลวใหสมาชกทกคนในกลมศกษาเนอหารวมกนสมาชกในกลมแตละคนแยกยายกนไป



แขงขนกบกลมอนตามระดบความสามารถแลวตอบค�าถามแขงขนกนคนทไดคะแนนจากการตอบค�าถามมากทสดในแตละกลมจะไดรบคะแนนโบนสเพมเมอทกกลมแขงขนกนเสรจแลวน�าคะแนนทไดจากการแขงขนของทกคนในกลมมารวมกนเปนคะแนนกลม 5. กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบแอล.ท(LT)เปนวธทครผสอนแบงผเรยนออกเปนกลมคละความสามารถ แลวใหสมาชกทกคนในกลม ศกษาเนอหารวมกน โดยแตละคนมบทบาทแตกตางกนเชน อานค�าสง หาค�าตอบ ตรวจค�าตอบ แลวสมาชกในกลมรวมกนสรปค�าตอบ เพอสงเปนผลงานกลมสมาชกทกคนในกลมจะไดคะแนนเทากน 6. กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบ จ.ไอ (G.I) เปนวธทครผสอน แบงผเรยนออกเปนกลมคละความสามารถแลวใหสมาชกทกคนในกลมแบงเนอหาเปนหวขอยอยๆ แลวแบงกนไปศกษาหาขอมลโดยใหผเรยนทออนเลอกหวขอกอนหลงจากสมาชกแตละคนศกษาหาขอมลเรยบรอยแลวสมาชกทกคนในกลมรวมกนอภปรายเพอสรปผลและน�าเสนอตอหนาชนเรยน 7. กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบซ.ไอ.อาร.ซ (CIRC) เปนวธทครผสอนแบงผเรยนออกเปนกลม ตามระดบความสามารถในการอาน แลวใหสมาชกในกลมจบคกนอานแบบเรยน หลงจากนนครผสอนแบงกลมผเรยนแบบคละความสามารถในการอาน เพอจดท�ารายงานท�าแบบฝกหดหรอแบบทดสอบตาง ๆ แลวใหคะแนนเปนกลม ครผสอนจดเตรยมกจกรรมการอานใหกบผเรยนแตละกลม แลวชวยกนวเคราะหสงทไดจากการอานเพอฝกทกษะในการอานจากนนผเรยนแตละคนเขารบการทดสอบการอาน เพอความเขาใจ ผเรยนไดรบการฝกทกษะการอานไปเรอย ๆ จนกระทงสามารถเขยนเรองตามหวขอทตนเองสนใจไดแลวใหเพอนชวยกนตรวจสอบ 8. กระบวนการเรยนการสอนของรปแบบคอมเพลกซ(ComplexInstruction)เปนวธทครผสอนแบงผเรยนออกเปนกลม คละความสามารถ แลวใหผเรยนไปศกษาหาขอมลรวมกน สมาชกแตละคนในกลมใชความสามารถทตนเองถนดชวยกลมในการท�าผลงานออกมาใหส�าเรจรวมกน ทววฒนวฒนกลเจรญ(2560:3)ไดเสนอแนะการจดกจกรรมการเรยนรเชงรกไวมดงน 1. จดกจกรรมโดยใหผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนกจกรรมหรอเปาหมายทตองการสะทอนความตองการทพฒนาผเรยนและเนนการน�าไปใชประโยชนในชวตจรงของผเรยน 2. จดกจกรรมสรางบรรยากาศของการมสวนรวม และการเจรจาโตตอบทสงเสรมใหผเรยนมปฏสมพนธทดกบครผสอนและเพอนในชนเรยน 3. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหเปนพลวตสงเสรมใหผเรยนมสวนรวมรวมทงกระตนใหผเรยนประสบความส�าเรจในการเรยนไดแกการฝกแกปญหาการศกษาดวยตนเองเปนตน 4. จดกจกรรมทมการจดสภาพการเรยนรแบบรวมมอ(CollaboratoryLearning)สงเสรมใหเกดความรวมมอในกลมผเรยน 5. จดกจกรรมการเรยนการสอนใหทาทายและใหโอกาสผเรยนไดรบวธการสอนทหลากหลายอาทการอภปรายการแกไขสถานการณทก�าหนดเสรมเขากบกจกรรมการบรรยาย 6. จดกจกรรมทมการวางแผนในเรองของเวลาการสอนอยางชดเจน ทงในเรองของเนอหา และกจกรรมในการเรยน ทงนเนองจากการจดการเรยนรทกระตอรอรน จ�าเปนตองใชเวลาการจดกจกรรมมากกวาการบรรยายโดยสามารถก�าหนดรายละเอยดลงในประมวลรายวชาเปนตน 7. จดกจกรรมโดยครผสอนตองใจกวางยอมรบในความสามารถในการแสดงออกและความคดเหนทผเรยนน�าเสนอ จากแนวทางกลยทธและเทคนคทสนบสนนการเรยนรเชงรกสรปไดวาครผสอนตองใหความส�าคญกบ



ผเรยนเปนหลกในการจดการเรยนรเนนการน�าไปใชประโยชนในชวตจรงตลอดจนสามารถวางแผนเกยวกบ เวลา ในจดการเรยนรอยางชดเจน รจกสรางบรรยากาศของการมสวนรวม การอภปราย และการเจรจาโตตอบทสงเสรมใหผเรยนมปฏสมพนธทดกบครผสอนและเพอนในชนเรยน เนนใหเกดความเคลอนไหวมชวตชวา สงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในทกกจกรรม รวมถงกระตนใหผเรยนประสบความส�าเรจในการเรยนร โดยการจดสภาพการเรยนรแบบรวมแรงรวมใจในกลมททาทายหลากหลาย ตลอดจนครผสอนตองใจกวางยอมรบความสามารถในการแสดงออกและความคดเหนเของผเรยนมดงน 1) กระบวนการสบเสาะหาความร (InquiryProcess:5Es)ฝกผเรยนตงค�าถามทศกษาส�ารวจขอมลสรางองคความรใหมแสดงการตรวจสอบและแสดงการประเมนตรวจสอบ 2) การเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative Learning) ฝกผเรยนใหมสวนรวมในการวางแผนหายทธวธรวมกนในการคดแกปญหาอภปรายและสรปค�าตอบรวมกน 3) การเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน(Problem-BasedLearning:PBL)ฝกผเรยนตงค�าถามคดวเคราะหคนหาค�าตอบรวมกบกลมเพอนและหาแนวทางไปสค�าตอบนน 4) การเรยนรโดยใชการวจยเปนฐาน(Research-BasedLearning:RBL)ฝกผเรยนอภปรายการวจยน�าเสนอสาระของงานวจยประเมนตนเองเกยวกบการอานรายงานการวจย 5) การสอนอยางไตรตรอง (Reflective Teaching) ฝกผเรยนเรยนรจากการคนควาขอมลกระบวนการแลกเปลยนในชนเรยนแกปญหาและตดสนใจอยางมเหตผล 6) การสอนแบบระดมสมอง (Brainstorming) ฝกผเรยนชวยกนไตรตรองปญหาทเกดขนรวมกนชวยกนคดหาค�าตอบหรอทางเลอกส�าหรบปญหาและแกปญหาในกลมรวมกน 7) การสอนแบบกรณศกษา(CaseStudy)ฝกผเรยนรจกคดอยางเปนระบบอภปรายแกปญหาตดสนใจอยางมเหตผลและสรปค�าตอบรวมกน 8) การสอนแบบเนนปญหา/โครงงาน (Problem/Project-based Learning) ฝกผเรยนศกษาหาความรดวยตนเองระหวางการท�าโครงงานน�าเสนองานและรวมกนสรปความรทไดเรยนร 9) การสอนแบบแสดงบทบาทสมมต (Role Playing) ฝกผเรยนน�าเสนอสถานการณสมมตและบทบาทสมมตเลอกผแสดงบทบาทแสดงบทบาทอภปรายและสรปการเรยนรทไดรบ 10) การสอนแบบแลกเปลยนความคด(Think-Pair-Share)ฝกผเรยนรวมกนน�าเสนอสถานการณปญหารจกคดอยางเปนระบบอภปรายและสรปค�าตอบรวมกน 11) การสอนแบบสะทอนความคด(Student’sReflection)ฝกผเรยนมโอกาสไดแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนอภปรายแกปญหาและตดสนใจอยางมเหตผล 12) การสอนแบบตงค�าถาม(Questioning-basedLearning)ฝกผเรยนใหใชทกษะการคดการตความการไตรตรองการถายทอดความคดอยางเปนระบบแสวงหาขอมลขอเทจจรงดวยตนเอง 13) การสอนแบบใชเกม(Games-basedLearning)ฝกผเรยนลงมอปฏบตจรงสรปสงทไดเรยนร ดวยตนเองและน�าความรไปประยกตใชในสถานการณตางๆไดอยางเหมาะสม

แนวทางการจดการเรยนรเชงรกส�าหรบครสงคมศกษา

มนกวชาการและนกการศกษาไดอธบายขนตอนการจดการเรยนรเชงรกไวหลายทานและแตกตางกน ซงสามารถน�ามาเปนแนวทางการจดการเรยนรเชงรกส�าหรบครสงคมศกษาเพอสรางบรรยากาศในการเรยน ใหผเรยนกลาพดกลาตอบและมความสขทกการเรยนรสงคมศกษามดงน



ณฐกรดวงพระเกษ(2560,น.216)เสนอแนวทางการจดการเรยนรเชงรกไดมดงน ขนท1จดเตรยมผเรยนโดยการสรางบรรยากาศของการมสวนรวมการมปฏสมพนธทดระหวาง ผเรยนกบครผสอนและเพอนในชนเรยนรวมถงการแนะน�าวธการเรยนรทสงเสรมใหผเรยนสามารถเรยนร รวมกนไดอยางหลากหลาย ขนท 2 ขนสถานการณปญหา ครผสอนและผเรยนรวมกนน�าเสนอสถานการณปญหา ทมความเชอมโยงระหวางเนอหาในบทเรยน กบสงทผเรยนอาจพบเจอในชวตประจ�าวน และเปดโอกาสใหผเรยนไดอภปรายซกถามในสงทสงสย ขนท3วเคราะหปญหาการใหผเรยนไดศกษาและวเคราะหเกยวกบสถานการณปญหาสงเสรมใหผเรยนไดตงค�าถาม และหาแนวทางไปสค�าตอบรวมกน ผเรยนตองระดมสมองชวยกนวเคราะหปญหาและหาเหตผลมาอธบาย ขนท 4 วางแผนงาน เปนขนตอนสนบสนนใหผเรยน ไดมสวนรวมในการวางแผนและหายทธวธรวมกนในการคดแกปญหาซงมการสอสารและแสดงความคดเหนของกลมรวมไปถงการแลกเปลยนเรยนร รวมกนระหวางกลมอนๆ ขนท 5 ด�าเนนงาน เปนขนตอนการใหผเรยนด�าเนนการแสวงหาขอมล โดยครผสอนกระตนให ผเรยนไดแสวงหาขอมลความรเพอแกโจทยปญหารวมกนเปนกลมหรอดวยตนเองซงผเรยนตองด�าเนนการศกษาคนควาจากแหลงเรยนรตางๆดวยวธการทหลากหลาย ขนท6สรปเปนขนตอนทใหผเรยนสรปสงเคราะหความรผลงานของกลมตวเองและประเมนวาขอมลทไดจากการศกษาคนความความเหมาะสมหรอไมเพยงใดและจดเตรยมเปนลกษณะปายนทรรศการหรออนๆเพอแสดงผลงานรวมกน ขนท 7 ประเมน เปนขนตอนการสงเสรมใหผเรยนน�าเสนอผลงานทแสดงถงกระบวนการเรยนรตงแตตนจนไดค�าตอบของปญหาและสนบสนนใหเชอมโยงถงสงทผเรยนไดเรยนรรวมไปถงการประเมนการเรยนรตามสภาพจรงในรปแบบทหลากหลายรวมกนระหวางครผสอนและผเรยน จากกระบวนการจดการเรยนรเชงรกสรปไดวาครผสอนสงคมศกษาสามารถน�ามาจดกระบวนการเรยนรทเนนใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนรไดโดยสงเสรมใหผเรยนไดพฒนาทกษะการแสวงหาความรดวยตนเองเปนหลกจากการทผเรยนไดพฒนาทกษะการคดขนสงคอการคดวเคราะหการคดแกปญหาการคดสงเคราะหและประเมนผลรวมทงสงเสรมใหผเรยนมทศนคตทดตอการอยากเรยนร โดยครผสอนเปนเพยงผอ�านวยความสะดวกในการจดการเรยนร ซงสามารถน�ามาประยกตใช เปนแนวทางการจดการเรยนรเชงรกส�าหรบครสงคมศกษาสรปไดมดงน ขนท 1 การเผชญหนากบปญหาสงคมศกษาครผสอนกระตนใหผเรยนเผชญกบปญหาสงคมศกษาจากการอานการดวดทศนการฟงเรองราวการพดคยสนทนาของครผสอนจากนนครผสอนตงค�าถามทใหผเรยนคดตอบจากการสงเกตเพอพจารณาวาปญหาสงคมศกษาคออะไร ขนท 2 การระบสาเหตของปญหาสงคมศกษาผเรยนแบงกลมกน4-5คนศกษาสาเหตและปจจยสงคมศกษาซงเปนสาเหตทแทจรงของปญหาจากการระดมความคดรวมกนเพอเปนแนวทางปฏบตหลงจากทไดทราบหวขอสงทตนเองสนใจเพอน�ามาใชในการหาทางการแกไขปญหา ขนท 3 การหาวธการพสจนความจรงสงคมศกษาผเรยนคนหาขอมลเกยวกบสาเหตของปญหาสงคมศกษา แลวน�ามาเปรยบเทยบการสบคนขอมลเรองเดยวกน ดวยเครองมอสบคนทตางกน โดยให ผเรยนใชประสาทสมผสทงหาในการสบคนหาค�าตอบ ขนท 4 การสรปขอคนพบสงคมศกษาครผสอนใหผเรยนสรปสงทเรยนรสงคมศกษาจากการท�า



กจกรรมโดยครใชค�าถามถามผเรยนน�าไปสการสรปสงทเรยนร เพอใหผเรยนไดสรปและทบทวนความรทไดรบวาเพมขนจากเดมหรอไมอยางไรจะน�าความรไปประยกตใชในสถานการณตางๆไดอยางไรโดยสรปเปนผงกราฟกตางๆ จากแนวทางการจดการเรยนรเชงรกส�าหรบครสงคมศกษาสรปไดวาครผสอนสงคมศกษาตองจดกระบวนการเรยนรโดยเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบตทอาจเปนการทดลองการอานการดวดทศนการฟงเรองราวการพดคยสนทนาการท�างานเปนกลมการเลนเกมการแสดงบทบาทสมมตการแสดงสถานการณจ�าลองและการน�าเสนอซงผลการปฏบตเงอนไขส�าคญคอผเรยนมบทบาทหลกในการท�ากจกรรมททาทายและไดเรยนรดวยตนเองเปนส�าคญอกทงครผสอนตองมการใชกระบวนการตางๆ ในการจดกจกรรมเชนกระบวนการคดกระบวนการกลมกระบวนการแสวงหาความรกระบวนการแกปญหากระบวนการสรางลกษณะนสยกระบวนการทกษะทางสงคมฯลฯเพอใหผเรยนสรางความรขนมาดวยตนเองจากการปฏบตทเกดขนซงสามารถสรปเปนแนวทางการจดกจกรรมสงคมศกษาเชงรกไดดงตารางท1มดงน

ตารางท 1 แนวทางการจดกจกรรมสงคมศกษาเชงรก

สาระการเรยนร สงคมศกษา

การจดการเรยนรแบบเชงรก

ตวอยางชอกจกรรมสงคมศกษา

แนวทางการจดการเรยนรสงคมศกษา

สาระท1ศาสนาศลธรรมจรยธรรม

1.การกระตนเราความสนใจการจากการเผชญกบปญหาทใหผเรยนคดตอบ2.การเรยนรเดยว3.การเรยนรกลมเลก4.การเรยนรกลมใหญ5.การไดรบขอมลความร6.การเรยนรรวมกบผเรยนอน7.การสรางประสบการณความรผานการลงมอกระท�า8.การสะทอนกลบการเรยน

-โครงงานคณธรรม-เลานทานคณธรรม-สวดมนตแปล-การฝกสวดมนตหมท�านองสรภญญะ-ตกบาตรยามเชาขาวถวยแกงถง-บรจาคสงของแกผยากไร-โครงการอนกายอนใจตาน ภยหนาว-โครงการพฒนาโรงเรยนดประจ�าต�าบล/อ�าเภอ/จงหวด-การแขงขนตอบปญหายอดอจฉรยะสาระวชาศาสนาศลธรรมจรยธรรม

สงเสรมกจกรรมทสอดคลองกบหลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอการน�าหลกธรรมค�าสอนไปปฏบตในการพฒนาตนเองและการอยรวมกนอยางสนตสขเปนผกระท�าความด มคานยมทดงามพฒนาตนเองอยเสมอรวมทงบ�าเพญประโยชนตอสงคมและสวนรวม



สาระท2หนาทพลเมองวฒนธรรมและการด�าเนนชวตในสงคม

-ภาพยนตรสนหนาทพลเมองดตามวถประชาธปไตย-มารยาทไทย-แตงกายสบสานวฒนธรรมไทย-เกบกวาดขยะสรางส�านกพลเมองในโรงเรยน-โครงการคายสงคมสญจรท�าความดดวยจตอาสา-โครงการลกเสอคณธรรมน�าประชาธปไตยหางไกลยาเสพตด-โครงการสรางระบบปองกนเฝาระวงและแกไขปญหายาเสพตดในโรงเรยน-โครงการสงเสรมนสยรกการอานและหองสมดมชวต-การแขงขนตอบปญหายอดอจฉรยะสาระวชาหนาทพลเมองวฒนธรรมและการด�าเนนชวตในสงคม

สงเสรมกจกรรมทสอดคลองกบการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขลกษณะและความส�าคญการเปนพลเมองดความแตกตางและความหลากหลายทางวฒนธรรมคานยมความเชอปลกฝงคานยมดานประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขสทธหนาทเสรภาพการด�าเนนชวตอยางสนตสขในสงคมไทยและสงคมโลก

สาระท3เศรษฐศาสตร

-โครงงานเศรษฐกจพอเพยง-เกมเศรษฐศาสตรนาร-บนทกการออมเงนทองของมคากบปรชญาเศรษฐกจพอเพยง-คายโครงการนกเศรษฐศาสตร(รกทองถน)รนเยาว-โครงการสงเสรมสขภาวะทดและมสนทรยภาพของผเรยน-โครงการพฒนาผเรยนใหมความสามารถในการคดอยางเปนระบบคดสรางสรรคตดสนใจแกปญหาไดอยางมสตสมเหตผลดวยหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง-การแขงขนตอบปญหายอดอจฉรยะสาระวชาเศรษฐศาสตร

สงเสรมกจกรรมทสอดคลองกบการผลตการแจกจายและการบรโภคสนคาและบรการการบรหารจดการทรพยากรทมอยอยางจ�ากดอยางมประสทธภาพการด�ารงชวตอยางมดลยภาพและการน�าหลกเศรษฐกจพอเพยงไปใชในชวตประจ�าวน



จากแนวทางการจดกจกรรมสงคมศกษาเชงรก สรปไดวา ครผสอนสงคมศกษาตองจดกจกรรม ทสงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในชนเรยน มปฏสมพนธระหวางครผสอนกบผเรยน และระหวางผเรยน ดวยกนโดยใชเทคนคหรอกจกรรมตางๆ โดยเนนกระบวนการจดการเรยนรทผเรยนไดลงมอกระท�าและไดใชกระบวนการคดเกยวกบสงทไดลงมอกระท�า ตลอดจนครผสอนควรมการจดบรรยากาศการเรยนรทเสมอนจรงหรอในชวตจรง ใหผเรยนมสวนรวมในการอภปรายและการแสดงความคดเหนทสงเสรมให ผเรยนมปฏสมพนธทดกบครผสอนและเพอนในชนเรยน

สาระท4ประวตศาสตร

-ละครประวตศาสตรไทย-เกมพนบาน-ไกดน�าเทยวประวตศาสตรไทย-เรยนรประวตศาสตรผานแหลงเรยนรในทองถน-ศกษาประวตศาสตรภาพยนตรจากค�าบอกเลา-สบสานต�านานการแตงกายทองถนในอดต(ประกวดการอนรกษการแตงกายในทองถน)-โครงการจดรานนทรรศการในงานตากสนฯ-การแขงขนตอบปญหายอดอจฉรยะสาระวชาประวตศาสตร

สงเสรมกจกรรมทสอดคลองกบเวลาและยคสมยทางประวตศาสตรวธการทางประวตศาสตรเหตการณส�าคญในอดตบคคลส�าคญทมอทธพลตอการเปลยนแปลงตางๆในอดตความเปนมาของชาตไทยวฒนธรรมและการอนรกษภมปญญาทองถนและภมปญญาไทยใหคงอยสบไป

สาระท5ภมศาสตร

-เกมจ�าแนกจงหวดตางๆตามภมภาคทง6ภมภาคของประเทศไทย-พฒนาชมชนเชนปลกปาคดแยกขยะท�าฝายกนน�าฯลฯ-ไกดน�าเทยวทองถนศกษา-โครงการปรบปรงภมทศนรกษสงแวดลอมในโรงเรยน-โครงการพฒนาแหลงเรยนรสวนพฤกษศาสตรภายในโรงเรยน-ประกวดนกประดษฐรไซเคลนอย-โครงการประหยดพลงงาน-การแขงขนตอบปญหายอดอจฉรยะสาระวชาภมศาสตร

สงเสรมกจกรรมทสอดคลองกบความสมพนธกนของสงตางๆ ในระบบธรรมชาตความสมพนธของมนษยกบสภาพแวดลอมทางธรรมชาตและสงทมนษยสรางขนการน�าเสนอขอมลภมสารสนเทศและการอนรกษสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน



บรรณานกรม

กตตพนธวบลศลป.(2560).ผลการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวคดหองเรยนกลบทางรวม กบการเรยนรเชงรกทมตอความสามารถในการแกปญหาคณตศาสตรและความสามารถในการคด อยางมวจารณญาณของนกเรยนมธยมศกษาปท5.วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต.กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.จรรยาดาสา.(2552).15เทคนคในการจดการเรยนรทเนนการเรยนเชงรก.นตยสารสสวท.36(163),72-76. ไชยยศเรองสวรรณ.(2553).ActiveLearning.ขาวสารวชาการคณะเภสชศาสตร.มหาวทยาลยเชยงใหม.ณฐกรดวงพระเกษ.(2560).รปแบบการจดการเรยนรเชงรกโดยใชปญหาเปนฐานเพอสงเสรมสมรรถนะ นกศกษาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย.วารสารวชาการศกษาศาสตร.18(2),216-220. ณชนนแกวชยเจรญกจ.(2550).ภาวะผน�าและนวตกรรมทางการศกษา:บทบาทของครกบActiveLearning. [ออนไลน].วนทคนขอมล15มนาคม2562,เขาถงไดจากhttps://genedu.kku.ac.th.ทววฒนวฒนกลเจรญ.(2560).การเรยนเชงรก(ActiveLearning).[ออนไลน].วนทคนขอมล18กมภาพนธ 2559,เขาถงไดจากhttp://pirun.ku.ac.th/.ทศนา แขมมณ. (2555).ศาสตรการสอน : องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. กรงเทพฯ:ส�านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.ทศนา แขมมณ. (2557).ศาสตรการสอน : องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. กรงเทพฯ:โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.นนทลพรธาดาวทย.(2559).การจดการเรยนรแบบActiveLearning.กรงเทพฯ:ทรปเพลเอดดเคชน.ไพฑรยสนลารตน.(2559).การศกษา4.0เปนยงกวาการศกษา.(พมพครงท2).กรงเทพฯ:โรงพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย.วจารณพานช.(2555).วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท21.กรงเทพฯ:มลนธสดศร-สฤษดวงศ.ศกดาไชกจภญโญ.(2548).เรยนอยางไรใหActiveLearning.วารสารนวตกรรมการเรยนการสอน.2(2), 12-15.สาวตรโรจนะสมตอารโนลด.(2555).การจดการเรยนรดวยวธการเรยนเชงรก(ActiveLearning)เพอ พฒนาพฤตกรรมการเรยนรและแนวคดเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏ พระนคร.วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต.กรงเทพฯ:มหาวทยาลยราชภฏพระนคร.Biech,Elaine.(2015).101WaystoMakeLearningActiveBeyondtheClassroom.Hoboken, NewYork:JohnWileyandSons,Inc.Bonwell,C.C.;andEison,J.A.(1991).ActiveLearning:Creatingexcitementintheclassroom. ASHE-ERICHigherEducationReport.No.1.Washington,DC:TheGeorgeWashington University,SchoolofEducation.2(1),2-5.Grabinger,R.S.(1996).RichEnvironmentsforActiveLearning.InDavidJonassen.Handbook ofResearchforEducationalCommunicationsandTechnology.Washington,D.C.:AECT. SingaporeofEducation.Sterns,S.A.(1994).Stepsforactivelearningofcomplexconcepts.CollegeTeaching.42(2), 107-108.Sweller,J.(2006).Theworkedexampleeffectandhumancognition:LearningandInstruction. NewJersey:EducationalTechnilogies.



งานกลมทมประสทธภาพ: การใชกลมการเรยนรแบบรวมมอในชนเรยนEffective Group Work: Utilizing Cooperative

Learning in a Classroom

Received : 2019-11-28 Revised :2019-12-26 Accepted :2020-01-03

ผแตง พวงเพญอนทรประวต1 PuangpenIntraprawat1

[email protected] ณฐกรดวงพระเกษ2 NathakornDuangprakes2

เพญนภานอมสงเนน3 PennapaNomsungnoen3

บทคดยอ

ครในทกสาขาวชา ในทกระดบการศกษาสวนใหญใหผเรยนท�างานกลมในชนเรยนเพอชวยใหการเรยนรดขน แตการท�างานกลมบางประเภทไมเออตอการเรยนรของผเรยนการท�างานกลมตามแนวทางของการเรยนรแบบรวมมอ มการพสจนแลววาสามารถสงเสรมการเรยนรตามศกยภาพของตนเองของ ผเรยนและการเรยนรของกลมไดสงสดบทความนมจดประสงคทจะน�าเสนอ4หวขอดงนการเรยนรแบบรวมมอ ชนดของการเรยนรแบบรวมมอ บทบาทของครในการใชการเรยนรแบบรวมมอในชนเรยน และตวอยางบทเรยนทใชการเรยนรแบบรวมมอแบบการศกษาคนควาเปนกลม

ค�าส�าคญ : การท�างานกลม,การเรยนรแบบรวมมอ,บทบาทของคร,การศกษาคนควาเปนกลม

1รองศาสตราจารยดร.สาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยวงษชวลตกล

AssociateProfessorDr.ofCurriculumandInstructionDepartment,FacultyofEducation,Vongchavalitkul

University2อาจารยดร.สาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฎเทพสตร

LecturerDr.ofCurriculumand InstructionDepartment,FacultyofEducation,Thepsatri rajabhatUni-

versity3นกศกษาระดบมหาบณฑตสาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยวงษชวลตกล

Student,DepartmentofCurriculumandInstructionDepartment,FacultyofEducation,Vongchavalitkul

University



Abstract

Manyinstructorsfromdisciplinesacrossalllevelsusegroupworktoenhancetheirstudents’learning.Certaintypesofgroupworkmightnotyieldexpectedlearning.Groupworkofcooperativelearning,however,hasbeenprovedtopromotestudentsworkingtogethertomaximizetheirownandeachother’slearning.Theobjectiveofthisarticleistoprovidereadersthesefourtopics:cooperativelearning,typesofcooperativelearning,teacher’s roleswhen implementing it in the classrooms, and an example of GroupInvestigation.

Keywords : groupwork,cooperativelearning,teacher’sroles,GroupInvestigation



บทน�า

ในชนเรยนทว ๆ ไป ครสวนใหญใหผเรยนเรยนรรวมกนเปนกลม แตไมไดหมายความวาทกกลมสามารถสนบสนนการเรยนรและเพมคณภาพชวตใหกบผเรยนJohnsonandJohnson(1999)จ�าแนกประเภทของกลมการเรยนรของผเรยนออกเปน4กลมดงน1)กลมการเรยนรแบบปลอมๆ(Pseudo-LearningGroup)ทผเรยนไมสนใจทจะท�างานกลมแตตองการเรยนดวยตนเองเพยงคนเดยวเพอเอาชนะคนอนๆเนองจากรวาหากสามารถเอาชนะคนอนไดเขาจะไดคะแนนมากกวาคนอน2)กลมการเรยนรแบบดงเดม(TraditionalClassroomLearningGroup)เปนกลมทครมอบหมายใหผเรยนท�างานรวมกนซงผเรยนจ�าเปนตองท�าแตงานทมอบหมายใหท�านนมเพยงสวนนอยเทานนทผเรยนตองท�ารวมกนและครประเมนผลการเรยนเปนรายคนไมใชประเมนเปนกลมผเรยนทท�างานกลมประเภทนสวนใหญไมมแรงจงใจทจะชวยเหลอซงกนและกนในการเรยนร3)กลมการเรยนรแบบรวมมอ(CooperativeLearningGroup)ทผเรยนท�ากจกรรมรวมกนรวมกนโดยมเปาหมายของการเรยนรทชดเจนผเรยนแตละคนรวาตองรบผดชอบ2ประการคอเรยนรในสวนของตนเองใหไดสงสดและท�าใหสมาชกทกคนในกลมเรยนรใหไดสงสดเชนกนทกคนรบรวาเขาจะสามารถบรรลผลตามเปาหมายของการเรยนรไดกตอเมอคนอนๆทกคนในกลมบรรลเปาหมายการเรยนรดวยกนดงนนทกคนตองชวยกนอยางเตมทเพอชวยกนท�าใหสมาชกทกคนในกลมเรยนรไปดวยกนใหไดและ4)กลมการเรยนรแบบรวมมอทมประสทธภาพสง(High-PerformanceCooperativeLearningGroup)นคอกลมการเรยนรแบบรวมมอทเปนไปตามเกณฑของการเรยนรรวมกนอยางครบถวนและสมาชกทกคนในกลมสามารถเรยนรไดเกนความคาดหวงความแตกตางระหวางกลมการเรยนรแบบรวมมอกบกลมการเรยนรทมประสทธภาพสงนคอระดบความมงมนตงใจและความทมเทของสมาชกในกลมทมใหแกกนในการเรยนรและการประสบผลส�าเรจในการเรยนของกลมสมาชกในกลมหวงใยซงกนและกนและชวยหลอกนในการเรยนรอยางเขมแขงสงผลท�าใหผลการเรยนรของทกคนดขนจนเกนความคาดหวงและในเวลาเดยวกนทกคนสนกสนานกบการเรยนแตเปนทนาเสยดายวากลมการเรยนรแบบรวมมอประเภทนมไมมากกลมการเรยนรแบบรวมมอสวนใหญยงไมสามารถกาวขามมาจนถงระดบนได จะอยางไรกตามครทกคนควรน�าเอาการเรยนรแบบรวมมอไปใชสอนในชนเรยนและหาวธการพฒนา อยางตอเนองไปเรอยๆจนสามารถท�าใหผเรยนเปนกลมการเรยนรทมประสทธภาพสงเพราะการเรยนร รปแบบนสามารถเออประโยชนตอผเรยนหลายประการอนไดแก1)ชวยใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขน2)มทกษะการใชเหตผลและการคดอยางมวจารณญาณสงขน3)มความรความเขาใจในเนอหาสาระอยางลกซงมากขน4)ใชเวลาท�างานดวยความมงมนตงใจและลดพฤตกรรมทรบกวนผอนในหอง5)มความสมพนธทดกบเพอนๆมมนษยสมพนธและชวยเหลอเพอนๆมากขน6)มทศนคตทดตอรายวชาทเรยนและ7)รสกภมใจในตนเองมากขน(Smith,Sheppard,Johnson,andJohnson,2005) บทความนมจดประสงคทจะน�าเสนอการท�างานกลมของผเรยนในชนเรยนอยางมประสทธภาพโดยการใชการเรยนรแบบรวมมอ โดยจะเรมดวยการกลาวถงการเรยนรแบบรวมมอชนดของการเรยนรแบบรวมมอบทบาทของครในการใชการเรยนรแบบรวมมอในชนเรยนและจบลงดวยตวอยางบทเรยนการเรยนรแบบรวมมอแบบการศกษาคนควารวมกนเปนกลม(GroupInvestigation-GI)ทมงเนนใหผเรยนฝกฝนการคดในระดบสง



ภาพท 1 หลกการส�าคญ5ประการของการเรยนรแบบรวมมอ(ดดแปลงจากDubec,2017,p.1)

การเรยนรแบบรวมมอ ในหองเรยนอดมคต ผเรยนทกคนเรยนรทจะท�างานรวมกนกบผอน มการแขงขนกนบาง เพอ ความสนกสนาน เพลดเพลน แตเมอตองรบผดชอบงานของตนเอง กสามารถท�างานเพยงคนเดยวไดดหองเรยนทมลกษณะเชนน ยดหลกการของความรวมมอในการมปฏสมพนธตอกนของผเรยนกบผเรยนและครซงความรวมมอในการเรยนรควรเปนเปาหมายของทกๆหองเรยน การเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative Learning) เปนการจดการเรยนรทอาศยหลกการของ ความรวมมอ โดยจดผเรยนทมระดบความรความสามารถตางๆกนมารวมกลมเปนกลมเลกๆ ใหรวมท�ากจกรรมการเรยนดวยกนเพอใหชวยกนพฒนาผลการเรยนรของตนเองและของเพอนสมาชกในกลมใหเตมทตามศกยภาพ(JohnsonandJohnson,2017;สมาลชยเจรญ,2551ก;ทศนาแขมมณ,2552)หลกคดงายๆ คอเมอครมอบหมายงานใหท�าผเรยนรวมกลมกนเปนกลมยอยๆ สมาชกแตละคนในแตละกลมชวยกนรบผดชอบท�างานตามทไดรบมอบหมายและชวยเหลอซงกนและกนจนทกคนในกลมมความร ความเขาใจในงานนนเปนอยางดตามเปาหมายทก�าหนดไว การทมการรวมมอกนสงผลตอสมาชกของกลมหลายประการ (JohnsonandJohnson,1991)คอ 1) ท�าใหสมาชกแตละคนมงมนในการท�างานมากขนเพราะไดผลประโยชนรวมกน เนองจากสมาชกทกคนไดรบประโยชนจากความพยายามของกนและกน 2) เกดความตระหนกวาสมาชกทกคนในกลมม ชะตากรรมรวมกน ถาท�างานส�าเรจ ทกคนกประสบความส�าเรจดวยกน ถาท�างานลมเหลว ทกคนกลมเหลวดวยกน3)รวาทกคนเปนสวนหนงของกนและกนและตองพงพาอาศยกนจะขาดคนหนงคนใดไปไมได4)รสกภมใจและรวมเฉลมฉลองแสดงความยนดตอกนเมอสมาชกคนหนงคนใดประสบความส�าเรจ

หลกการส�าคญ 5 ประการของการเรยนรแบบรวมมอ ในบทเรยนทใหผเรยนท�างานรวมกนเปน กลมโดยใชการเรยนรแบบรวมมอครตองใหผเรยนยดถอหลกการส�าคญ5ประการตอไปน (Johnson,Johnson,Smith,1998)

การพงพาอาศยกนและกน

การประเมน กระบวนการกลม

การมปฏสมพนธ อยางใกลชดตอกน

การใชทกษะการท�างานรวมกน

การรบผดชอบสวนตนและกลม



1. การพงพาอาศยซงกนและกน (PositiveInterdependence)หลกการนเปนหลกการแรกและเปนหลกการทส�าคญทสดของการเรยนรแบบรวมมอนนคอผเรยนทเปนสมาชกในกลมเดยวกนตองรสกวาเขาตองพงพาอาศยซงกนและกนในการท�ากจกรรมการเรยนใหส�าเรจซงเปรยบไดกบสภาษตทวา“น�าพงเรอเสอพงปา”ทตางฝายตางตองพงพาอาศยซงกนและกนถาขาดฝายหนงฝายใดไปอกฝายกอยไมไดวธการสงเสรมใหผเรยนรสกถงความจ�าเปนของการพงพาอาศยซงกนและกนอาจท�าไดหลายวธ เชน 1)การสรางเปาหมายรวมกน2)การก�าหนดบทบาทของสมาชก3)การใชสอการเรยนรวมกน4)การไดรบรางวลดวยกนฯลฯตวอยางเชนในรายวชาคณตศาสตรครมอบหมายงานใหนกเรยนแกโจทยปญหา1ชดครแบงนกเรยนออกเปนกลมๆละ3คนเปาหมายของกลมคอนกเรยนจะตองแกโจทยปญหาใหไดค�าตอบทถกตองและเขาใจกระบวนการการแกปญหาโจทนนน ในกรณนการพงพาอาศยซงกนและกนในดานเปาหมายของกลมคอนกเรยนทงกลมตองยอมรบ ค�าตอบทไดมาและยอมรบวธการแกปญหาโจทย ในดานบทบาทของสมาชกนกเรยนทง 3 คนตางท�าหนาทตางๆกนคนหนงเปนผอานโจทยปญหาดงๆใหทกคนฟงอกคนหนงเปนผตรวจสอบความเขาใจโดยใหทกคนพยายามอธบายวธการแกปญหาโจทยทถกตองและคนสดทายท�าหนาทเปนผใหก�าลงใจสงเสรมใหทกคนมสวนรวมในการอภปราย แลกเปลยนความคดกน ในดานสอการเรยน ครใหใชอปกรณการเรยนรวมกนโดยใหโจทยปญหากลมละ1ชดนกเรยนแตละคนคดแกปญหาโจทยในกระดาษทดของตนเองและแลกเปลยนความคดซงกนและกนสวนในดานรางวลทจะไดรบรวมกนครบอกนกเรยนวาครจะใหคะแนนเพมอก5คะแนนกบกลมทสมาชกทกคนสามารถท�าคะแนนแบบทดสอบยอยทายชวโมงไดเกนกวา90%เปนตน 2. ความรบผดชอบสวนตนและกลม(IndividualandGroupAccountability)กลมแตละกลมจะประสบความส�าเรจไดกตอเมอ1)สมาชกทกคนในกลมเรยนรเนอหาสาระไดตามจดประสงค2)สมาชกทกคนไดชวยเหลอซงกนและกนในการท�างานกลมจนส�าเรจและ3)ครประเมนการเรยนรของแตละคนในกลมอยางสม�าเสมอ ตวอยางวธการสงเสรมความรบผดชอบสวนตนและกลม สมมตวา งานทไดรบมอบหมาย คอ ใหอานเนอหา1เรองสรปความท�าออกมาเปนตารางหรอแผนภมสมาชกแตละคนรบงานสวนหนงไปอานบนทกขอมลและความคดเหนของตนเองหลงจากนนจดใหมการประชมกลมทกคนรวมกนอภปรายเกยวกบเนอหาทไดรบมอบหมายนน โดยมนกเรยนคนหนงรบหนาทเปนผจดบนทกขอมลของแตละคนแลว กลมชวยกนท�าออกมาเปนตารางหรอแผนภม ซงเมอท�าเสรจแลว ทกคนชวยกนพจารณาผลงานและใหขอมลยอนกลบตอกนเพอใหผลงานของกลมออกมาดมคณภาพมากทสด 3. การมปฏสมพนธอยางใกลชดตอกน(Face-to-facePromotiveInteraction)ในการท�างานกลมรวมกน ผเรยนจะตองมปฏสมพนธตอกนอยางใกลชด เชน 1) อธบายวธการคดแกปญหาใหแกกน 2)รวมอภปรายเกยวกบความคดรวบยอดหรอมโนทศนทเรยนและกลวธตางๆในการเรยนรมโนทศนนน3)ใหขอมลยอนกลบตอกน4)บางครงอาจตองสอนเนอหาสาระทเรยนใหแกกนและ5)ใหก�าลงใจซงกนและกนเพอใหเกดความมานะบากบนมากขนดงนนในการเรยนบทเรยนแตละครงครตองใหเวลากบ ผเรยนจดโตะทนงของผเรยนในลกษณะทเขาสามารถพดคยปรกษาหารอกนไดรวมทงสนบสนนสงเสรมใหผเรยนแลกเปลยนเรยนรดวยกนและชวยเหลอซงกนและกน 4. การมทกษะมนษยสมพนธและทกษะการท�างานเปนทม(InterpersonalandSmallGroupSkills)ในการท�างานกลมอยางมประสทธภาพผเรยนควรไดรบการสนบสนนและชวยเหลอเพอพฒนาและฝกฝนทกษะตางๆไดแก1)การสอความหมายตอกน2)การสรางความเชอถอตอกน3)ความเปนผน�า



4)การตดสนใจ5)การจดการความขดแยง6)การตงใจฟง7)การประนประนอม8)การทาทายกนในเรองของความคดครตองใหความส�าคญกบการฝกฝนใหผเรยนมทกษะตางๆเหลานพอๆกบการสอนเนอหาสาระทางวชาการเพราะผเรยนทวๆไปทไมเคยเรยนในลกษณะเดยวกบการเรยนรแบบรวมมอมากอนจ�าเปนตองเรยนรทกษะดานสงคมดงทกลาวมาน 5. การประเมนกระบวนการกลม (Group Processing) หรอการสะทอนคด สมาชกในกลมมการสะทอนคดเปนระยะ ๆ วา ในการท�างานเปนกลมนน กลมสามารถท�าอะไรไดดแลวบางและยงมสงใดทจ�าเปนตองปรบปรงแกไขเพอทกลมจะไดท�างานไดอยางมประสทธภาพมากขนในอนาคต ตวอยางของรายวชาคณตศาสตรทกลาวมาแลว เมอหมดคาบเรยนผเรยนประเมนกระบวนการกลมโดยการตอบค�าถาม2ขอคอ1)สมาชกแตละคนไดท�าสงใดบางทเปนประโยชนตอกลมและ2)ถาไดท�ากจกรรมรวมกนอกในคราวตอไปสมาชกแตละคนคดวาจะท�าอะไรบางทจะชวยใหกลมพฒนาไดดขนกวานการประเมนกระบวนการกลมเปนเรองจ�าเปนเพราะเปนเครองมอประเมนผลการเรยนรรวมกนของกลมทด ดงนน ในการเรยนรแบบรวมมอทเปนไปอยางมประสทธภาพ ผเรยนจะตองยดหลกการส�าคญทง 5ประการดงกลาวขางตนน

ชนดของการเรยนรแบบรวมมอ การเรยนรแบบรวมมอมมากมายหลายชนดทเหมาะกบความตองการในการสอนในทกระดบชนSmith,Johnson,andJohnson(1992)จ�าแนกการเรยนรแบบรวมมอออกเปน3ชนดดงน 1. กลมการเรยนรแบบรวมมอทไมเปนทางการ เปนกลมการเรยนรแบบรวมมอทจดขนเปนครงคราวและสวนใหญใชเวลาไมนานประมาณ 2-3 นาทถงหนงคาบเรยน จดประสงคหลกของการเรยนรแบบรวมมอทไมเปนทางการนคอ1)ทบทวนเนอหาทเรยนมาแลว เชน ใชแบบสมหวคด (NumberedHeadsTogether)หรอคดเขยนคดคแลกเปลยนเรยนรทงชน(Think-Write-Pair-Share)2)ใชในการทดสอบความเขาใจโดยการตอบค�าถามหรอตอบค�าถามทายบทโดยใชแบบคดเดยวคดเปนคและแลกเปลยนเรยนรทงชน(Think-Pair-Share)และ3)สนบสนนใหเกดความรความเขาใจในเนอหาเฉพาะอยางทเรยนอยางลกซงโดยใชแบบจกซอร(Jigsaw) 2. กลมการเรยนรแบบรวมมอทเปนทางการเปนกลมการเรยนรทใชเวลานานขนตงแตหนงคาบเรยนเปนอยางนอยหรอในบางกรณอาจใชเวลาหลายสปดาหจดประสงคของการเรยนรแบบรวมมอชนดน เนนการใหผเรยนท�างานบางอยางดวยกน เชน การแกปญหา การเรยนรทงหนวยการเรยน การเขยนรายงานการศกษาส�ารวจหรอการทดลองการอานเนอหาจากต�าราเรยนทงบทการเรยนรค�าศพทการตอบค�าถามทายบทเปนตนซงงานทมอบหมายเหลานเปนงานทซบซอนทตองอาศยการแกปญหาการคดอยางสรางสรรคและมการตงความคาดหวงเกยวกบคณภาพงานไวในระดบสงนอกจากนนยงมจดประสงคเพอพฒนาทกษะทางสงคมของผเรยนดวย(Smith,JohnsonandJohnson,1992) ในการเรยนรแบบรวมมอทเปนทางการนครควรด�าเนนการเปนล�าดบขนตอนดงน(JohnsonandJohnson,2017) 1. ระบจดประสงคการเรยนร อยางนอยในหนงบทเรยนควรมในดานวชาการ 1 ขอ และดานทกษะเชงสงคม1ขอ 2.จดโครงสรางของกลมอยางเหมาะสมเชนขนาดของกลมการจดกลมของผเรยนบทบาทของแตละคนในกลมจดระบบสอการเรยนและวธการจดทนงของผเรยนในชนเรยน



3.การสอนมโนทศนดานวชาการหลกการและกลวธในการเรยนรเนอหาและการน�าเนอหาไปใช ในสถานการณใหมของผเรยน การอธบายงานทมอบหมายและเกณฑการบรรลความส�าเรจของงาน การพงพาอาศยซงกนและกนของกลม ความรบผดชอบสวนตนและของกลมพฤตกรรมการเรยนรทคาดหวงและเกณฑการประสบความส�าเรจในการเรยนรแบบรวมมอ 4.ก�ากบการปฏบตงานของกลมและเขาไปแทรกในกลมเพอสอนทกษะความรวมมอและใหการชวยเหลอในการเรยนรเนอหาตามความจ�าเปน 5.ประเมนการเรยนรของผเรยนและชวยผเรยนในการประเมนการด�าเนนการของกลมตวอยางของการเรยนรแบบรวมมออยางเปนทางการ ไดแก เกมการแขงขนระหวางกลม (Teams-Games-Tournament-TGT) การพฒนาผลสมฤทธเปนกลม (Student Teams-Achievement Divisions-STAD) การรวมกนอานและเขยนแบบบรณาการเปนทม (Co-operative Integrated Reading andComposition-CIRC) กลมชวยสอนเปนรายบคคล (TeamAccelerated Instruction-TAI) และ การสบสวนสอบสวนเปนทม (Group Investigation-GI) ซงเนนกระบวนการคดในระดบสง (ซงน�ามาแสดงเปนตวอยางในบทความน) 3. กลมการเรยนรแบบรวมมออยางถาวรกลมนมสมาชกในกลมคอนขางถาวรตลอดทงภาคเรยนหรอตลอดทงปหรอในบางกรณอาจยนนานเปนเวลาหลายๆ ปจดมงหมายของการตงกลมลกษณะนคอเพอใหการสนบสนน ชวยเหลอ ใหก�าลงใจเพอชวยใหเพอนสมาชกในกลมสามารถฟนฝาอปสรรคตาง ๆ ของการเรยนรไปใหได เชนการเขาชนเรยนการท�างานทมอบหมายทกอยางใหเสรจสมบรณการเรยนรเนอหาในสาระวชาตางๆ เปนตนโดยปกตสมาชกในกลมนสวนใหญมหมายเลขโทรศพทและตารางเรยนของกนและกนและพบปะกนทกวนหรอพบกนทกครงทเขาชนเรยนดงนนถาชนเรยนใดมผเรยนจ�านวนมากและเนอหาทเรยนกยาก จงจ�าเปนอยางยงทจะตองมการเรยนรแบบรวมมออยางถาวร (Johnson,andJohnson,2017)

บทบาทของครในการใชการเรยนรแบบรวมมอในชนเรยน ในการเรยนรแบบรวมมอครมบทบาทเปนผอ�านวยความสะดวกในการเรยนรหมายความวาครจะตองใหความชวยเหลอกบผเรยนเพอใหผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเองบทบาทดงกลาวประกอบดวย1)การเตรยมการกอนการสอน2)การสอน3)การก�ากบการเรยนและ4)การประเมนผลการเรยนรของผเรยนและกระบวนการกลม(แผนภมท1) 1. การเตรยมการกอนการสอน 1.1 ขนาดของกลมจ�านวนสมาชกในแตละกลมควรม2-6คนแตถาจะใหดทสดควรมกลมละ 3คนเพอทสมาชกทกคนในกลมสามารถมปฏสมพนธอยางใกลชดตอกนไดมากยงขน 1.2 การจดกลมผเรยนซงอาจท�าได3วธคอการจดกลมแบบสมใหผเรยนจดกลมกนเองหรอครจดกลมใหเองวธทครจดกลมใหเองมขอดกวาการจดกลมแบบอนๆ ในแงทวาครสามารถคดเลอกผเรยนใหอยในกลมไดอยางเหมาะสมมากกวา 1.3 การจดหองเรยนควรจดใหนกเรยนในแตละกลมหนหนาเขาหากนเพอทจะสามารถรวมกนท�างานได 1.4 สอการเรยนการเลอกใชสอการเรยนขนอยกบงานทมอบหมายและเนอหาสาระของรายวชาในการเรยนรแบบรวมมอโดยปกตจะแจกสอการเรยน1ชดตอกลมเพอสงเสรมการพงพาอาศยซงกน



1.5 การสอนทกษะทางสงคม ในดานตาง ๆ เชน มารยาท (เชน การขออนญาตกอนท�า การ ผกมตรการแบงปน)การแสดงพฤตกรรมทเหมาะสม(เชนการฟงอยางตงใจการเอาใจใสตองานการท�าตามค�าแนะน�า การยอมรบผลทเกดจากพฤตกรรมของตนเอง) การจดการกบความคบของใจและความโกรธ (เชน การขมใจกอนตอบโต การหนเหไปยงสงทตนเองชอบ การรจกใหอภย) การลดความขดแยง(เชน การรจกขอความชวยเหลอจากคนอนเมอมความขดแยง การใชค�าพดแทนการปะทะดวยรางกาย)นกเรยนควรตองไดรบการฝกฝนอบรมในเรองทกษะทางสงคมตางๆเหลานและการท�างานเปนทมเพอจะไดท�างานกลมไดอยางมประสทธภาพ 1.6 การก�าหนดบทบาทของสมาชกในกลม เพอเปนสรางสถานการณทใหผเรยนตองพงพาอาศยซงกนและกน ผเรยนแตละคนควรมบทบาทเฉพาะตวเพอใหท�างานรวมกนไดอยางราบรนและ มประสทธภาพ ตวอยาง เชน ผอาน ผฟง ผบนทก ผก�ากบหรอควบคมเวลา ผอธบาย ผรบผดชอบสอ การเรยนผตรวจสอบความเขาใจผสนบสนนและใหก�าลงใจผอ�านวยความสะดวกและผรายงาน 2. การสอน หลงจากระบวตถประสงคของบทเรยนและเตรยมการในเรองตาง ๆ ดงกลาวแลว ขนตอไปคอ

1. การเตรยมการการกอนสอน

1.ขนาดของกลม2.การจดกลมผเรยน3.การจดหองเรยน4.สอการเรยน5.การสอนทกษะทางสงคม6.การก�าหนดบทบาท

1.การอธบายงานทมอบหมาย2.การอธบายเกณฑของผลงาน3.การระบบพฤตกรรมทพงประสงค4.การสอนทกษะทางสงคม

1.บทบาทของครในฐานะผอ�านวยความสะดวก2.การสงเกตพฤตกรรมผเรยน3.การแทรกแซงกลมเพอสนบสนนและชแนะ

1.การตรวจสอบความเขาใจเนอหา2.การประเมนและทบทวนทกษะ3.การใหขอมลยอนกลบ4.การทดสอบผลการเรยนร

2. การสอน

3. การก�ากบชนเรยน

4. การประเมนผลการเรยนรและประเมนกระบวนการกลม

แผนภมท 1 บทบาทของครในการเรยนรแบบรวมมอ(ดดแปลงจากKirk,2005,p.20)



2.1 การก�าหนดงานทมอบหมายโดยครตองอธบายงานทผเรยนตองท�าในรายละเอยดทชดเจน 2.2 การอธบายเกณฑการประเมนผลงานทมอบหมายเพราะผเรยนจะตองรเปาหมายของ การเรยนรและเกณฑของการบรรลผลตามเปาหมายนน 2.3 การระบพฤตกรรมทคาดหวงของผเรยน โดยปกต ในการเรยนรแบบรวมมอ ผเรยนจะมความรบผดชอบ 2 ประการ คอ การเรยนรเนอหาของสาระวชาและการชวยเหลอกนเพอใหสมาชกทกคนในกลมของตนเรยนรเนอหาสาระวชานนๆนคอการพงพาอาศยซงกนและกนซงถอวาเปนหวใจของการเรยนรแบบรวมมอ ครจ�าเปนตองจดใหมกจกรรมส�าหรบการเรยนรในหลากหลายวธ เพอใหแนใจวา ผเรยนตระหนกถงความรบผดชอบในการชวยเหลอซงกนและกนในการเรยนรอยางเตมท 2.4 การสอนทกษะทางสงคมทกษะนเปนสงจ�าเปนส�าหรบการเรยนรแบบรวมมอทครตองมการอธบายขยายความโดยเฉพาะพฤตกรรมทแสดงออกดวยวาจาและการแสดงออกดวยภาษาทาทางเพอใหนกเรยนรวธปฏบตตนทเหมาะสมในระหวางการมปฏสมพนธตอกนในระหวางการท�ากจกรรมกลม 3. การก�ากบชนเรยนสงทก�าหนดความส�าเรจของการเรยนรแบบรวมมอคอคณภาพและขอบเขตของการก�ากบชนเรยน 3.1 บทบาทของครในแงของการเปนผอ�านวยความสะดวก ในชวงระหวางทนกเรยนก�าลงท�ากจกรรมกลมครจะเดนวนเวยนไปรอบๆหองเพอตรวจสอบการท�างานของกลมอยางเปนระบบโดยคร จะสงเกตความกาวหนาในการเรยนรเนอหาของสาระวชาของนกเรยนและการใชทกษะทางสงคมท เหมาะสมจนแนใจวาสมาชกในแตละกลมด�าเนนการไดอยางมประสทธภาพ 3.2 การสงเกตผเรยนครอาจท�าแบบสงเกตเพอใชสงเกตพฤตกรรมผเรยน(ภาพท2) 3.3 การแทรกแซงกลมในระหวางทครสงเกตการท�างานของกลมผเรยนอยนนบางครงครจ�าเปน ตองเขาไปแทรกแซงเขาไปในบางกลมเพอสอนทกษะทจ�าเปนในการท�างานรวมกนเปนทมอยางมประสทธภาพเพอแกไขปญหาทเกดขนหรอเพอปรบเปลยนพฤตกรรมของนกเรยนบางคนกอนทจะกลายเปนปญหาใหญ 4. การประเมนผลการเรยนรและการประเมนกระบวนการกลม จดเนนของการเรยนรแบบ รวมมอ ไมใชอยทการประเมนผลการเรยนรของผเรยนเพยงอยางเดยว แตอยทการพฒนากระบวนการเรยนรของผเรยนดวย ดงนน ทงครและผเรยนจะตองชวยกนตรวจสอบทงความร ความเขาใจในเนอหาสาระทเรยน และกระบวนการท�างานเปนกลมโดยการใหขอมลยอนกลบซงกนและกนหลงจากสนสดการเรยนแตละครงรวมทงมการทดสอบผลการเรยนรเนอหาสาระวชาเปนรายบคคลดวย ในการประเมนกระบวนการกลม ผเรยนแตละคนประเมนตนเองและเพอนรวมทมเกยวกบการม สวนรวม ทกษะการท�างานเปนทม พฤตกรรมทมประโยชนและไมมประโยชนและพฤตกรรมทตองปรบเปลยนหรอแกไข สวนครตองประเมนผเรยนโดยการบรรยายพฤตกรรมและการใหขอมลยอนกลบกบ ผเรยนอยางตอเนองและสม�าเสมอ



ภาพท 2ตวอยางของแบบสงเกตพฤตกรรมผเรยน

ตวอยางการเรยนรแบบรวมมอแบบการศกษาคนควาเปนกลม(GroupInvestigation-GI)รปแบบนเนนฝกทกษะการคดในระดบสง(ดดแปลงจากSharan,Y.andSharan,S,1992) รายวชา วทยาศาสตรชนประถมปท3เรองสตว-สตวกนอะไรและกนอยางไร

ล�าดบขนตอนการสอน

ตวอยางแบบสงเกตพฤตกรรมผเรยน

ชอกลม……………………………………………………………………………………………………………………………….

ชอสมาชกของกลม...................................................…………………………………………….

.................................................... ………………………………………………

ชน..................................................................วชา......................................................

วนท อธบายความคดรวบยอด

กระตนเพอใหมสวนรวม

ตรวจสอบความเขาใจ

ท�างานทมอบหมายใหเสรจ

ขอคดเหน

รวม

ขอคดเหน..........................................................................................................................

ปญหาทพบ.......................................................................................................................

พฤตกรรมทดอนๆทสงเกตเหน.......................................................................................

ขนตอน วธด�าเนนการ

1. การพจารณาก�าหนดหวขอยอยๆของเนอหาทเรยนและการจดกลมผเรยน

ครตดปายโปสเตอรหนาหอง—เราอยากรอะไร เกยวกบลกษณะนสยการกนอาหารของสตวครแจงจดประสงคของบทเรยนวาเราจะเรยนเรองนสยการกนอาหารของสตวโดยจะไปดสตวทสวนสตวในขณะทเขาใหอาหารสตวเพอใหนกเรยนศกษาวาสตวกนอะไรและจะพบปะพดคยกบเจาหนาททใหอาหารดวยครถามนกเรยนวานกเรยนจะถามเจาหนาททใหอาหารสตววาอยางไรบาง




หลงจากทนกเรยนชวยกนตงค�าถามแลว ครน�าเอาค�าถามของนกเรยนมาจ�าแนกออกเปน 2 กลม แลวเขยนเพมลงไปในกระดาษโปสเตอรหนาหองดงน

เราอยากรอะไรเกยวกบลกษณะนสยการกนอาหารของสตว 1. สตวแตละชนดกนอะไรเปนอาหาร 2. สตวกนอาหารอยางไร นอกจากนนครแจกตารางจ�าแนกประเภทของสตวออกเปน5ประเภทและชนดของอาหารทสตวแตละประเภทกนดงน

สตวกนอะไรเปนอาหาร

กนพช กนเนอ กนทงพชทงเนอ

สตวครงบกครงน�า

ปลา

สตวเลอยคลาน

นก

สตวเลยงลกดวยนม

ครสงวา เมอไปสวนสตวแลว ใหนกเรยนจบคกน และเกบขอมลตามตารางใหมากเทาทจะมากได ในวนทไปสวนสตว นกเรยนไดเหนสตวเกอบทกชนดตามตาราง โดยทนกเรยนเดนไปตามสถานทตาง ๆ ทสตวอาศยอย และฟงพนกงานประจ�ากลมสตวอธบายนกเรยนกรอกขอมลลงในตารางของตนเองตอนทายเจาหนาทของสวนสตวฉายภาพยนตเกยวกบการหาอาหารของสตวทอาศยอยในทะเลทรายซงท�าใหนกเรยนตนเตนกนมาก ในวนตอมา เมอนกเรยนเขาเรยนวชาวทยาศาสตร ครบอกใหนกเรยนเขยนความประทบใจทไปสวนสตว นกเรยนบางคนเขยนบรรยายการไปทสวนสตวบางคนเขยนเกยวกบการใหอาหารสตวของพนกงานบางคนเขยนเกยวกบหนาทของพนกงานดแลสตวฯลฯบทเรยนวทยาศาสตรในวนตอมาครน�าเสนอเกยวกบการวางแผนการตงค�าถามเพอการศกษาคนควาของกลมโดยการสอบถามนกเรยนวาจากการทนกเรยนไปทสวนสตวนกเรยนไดค�าตอบของค�าถาม2ค�าถามทนกเรยน ตงไวกอนทจะไปสวนสตวแลวหรอไมนกเรยนชวยกนตอบโดยการยกตวอยางเชนเสอกนเนอเปนกอนๆเหยยวกนเนอนกฮกกนกระดกไกฯลฯแตยงคงมค�าถามอกหลายขอทยงหาค�าตอบไมได




เมอจบบทเรยน ครจงสรปวา นกเรยนเรยนรเกยวกบอาหารของสตวมากพอควรเชน รวา ไมใชนกทกชนดทกนอาหารประเภทเดยวกน และสตว เลยงลกดวยนมไมไดกนอาหารประเภทเดยวกนเหมอนกนสวนค�าถามอนๆ ทยงสงสยและยงไมมค�าตอบครจงเพมค�าถามเหลานนโดยการเขยนเพมลงในแผนโปสเตอรหนาหองอก2ขอดงน

การวางแผนท�างานเปน กลมแบบรวมมอ- การจ�าแนกหวขอยอยทจะศกษาคนควา- การจดกลมผเรยนส�าหรบการศกษาคนควารวมกนการระบแหลงขอมล

เราอยากรอะไรเกยวกบลกษณะนสยการกนอาหารของสตว 1. สตวแตละชนดกนอะไรเปนอาหาร 2. สตวกนอาหารอยางไร 3. สตวทอยในปาหาอาหารอยางไร 4. ล�าตวและปากของสตวชวยในการหาอาหารไดอยางไรครเขยนสตวมกระดกสนหลง5ประเภทลงบนกระดานโดยใหสตวแตละประเภทเปนหวขอยอย5หวขอส�าหรบใหนกเรยนแตละกลมเลอกไปศกษา คนควา1หวขอจากนนครจดกลมเดกในหองทมอยดวยกน35คนเปน7กลมๆ ละ5คนโดยใหนกเรยนนบเลขตงแต1ถง7คนทนบเลข1ทงหมดเปนกลมท1 คนทนบเลข2เปนกลม2เชนนจนหมดทง7กลม หลงจากทจดกลมเสรจ ครใหนกเรยนแตละกลมเลอกประเภทสตวทตองการศกษานกเรยน2กลมเลอกศกษาสตวเลยงลกดวยนมอก2กลมเลอกศกษานกกลมทเหลอเลอกศกษาสตวครงบกครงน�าปลาและสตวเลอยคลานตามล�าดบ หลงจากททกกลมเลอกหวขอเรองทจะศกษาไดครบหมดทกกลมแลวครชไปทโตะทวางหนงสอและวารสารทครเตรยมไวให และบอกนกเรยนวานกเรยนสามารถน�าเอาหนงสอหรอเอกสารอน ๆ ทเกยวกบหวขอเรองทเรยนมาจากบานมาเพมเตมไดอก

2. แตละกลมวางแผนการศกษาคนควา

ในบทเรยนในวนตอมานกเรยนตางกน�าเอาเอกสารตางๆมาจากบานซงครใหเอามาวางรวมกนบนโตะ 2 ตว วางรวมกนกบเอกสารทครเตรยมไวใหแลวครบอกนกเรยนวา ใหแตละกลมมาเลอกเอาเอกสารทกลมตนเองตองการ บนโตะท�างานของนกเรยนกลมทศกษาคนควาเกยวกบสตวเลยงลก ดวยนม ครวางบตรแขงทเขยนไววา“ใหคนหาวา สตวเลยงลกดวยนมกนอะไรเปนอาหาร”(สวนบนโตะอนๆกมบตรแขงเชนเดยวกนแตเปนสตวชนดทนกเรยนในโตะนนศกษาคนควา)นอกจากนนบนโตะของแตละกลมมค�าชแจง3ขอตอไปนวางไวดวย




1. นกเรยนแตละคนในกลมควรเลอกศกษาสตว 1 ตว 2. เลอกเลขานการของกลม 1 คนท�าหนาทจดชอของสมาชกในกลมแตละคนและชอสตวทคนนนเลอกศกษา 3. คนหาขอมลจากเอกสารตาง ๆ ทรวบรวมมาไวแลว นกเรยนแตละคนเรมคดทจะเลอกสตวทตนเองตองการจะศกษา เมอครเดนไปรอบๆหองครพบวานกเรยนทอยในกลมบางกลมสามารถเลอกสตวทจะศกษาไดแลว และบอกเลขาฯ ใหจดชอตนเองและสตวทตนเองเลอกแตเมอครเดนไปทโตะๆหนงพบวามเดกชายคนหนงยงตดสนไมไดวาจะเลอกศกษาสตวอะไรครจงพยายามชวยโดยการสอบถามวาเขาจะเลอกศกษาสตวอะไรเดกตอบวาเขาอยากเลอกปลาวาฬแตเขาไมรวามนเปนสตวเลยงลกดวยนมหรอไม ครจงบอกใหวา ปลาวาฬเปนสตวเลยงลกดวยนมและแนะน�าเอกสารและหนงสอส�าหรบคนควาเรองปลาวาฬ

3. การลงมอคนควาจากแหลงขอมลตางๆและการจดระบบและบนทกขอมล

ในขนน เปนการคนควาของแตละคน ครใชเวลา 2 คาบเรยนตอกน เพอใหนกเรยนสามารถท�างานไดโดยไมตองชะงกโดยครใหใบงานทนกเรยนจะตองหาขอมลเตมลงไป

ใบงานสตวกนอะไรเปนอาหาร

*************************

เขยนชอสตวทนกเรยนเลอกศกษา........................................................1.(ชอสตว.......)กนอาหารประเภทใดบาง...............................................................................................................2.(ชอสตว.......)กนอาหารอยางไร...............................................................................................................3.(ชอสตว.......)หาอาหารมาไดโดยวธใด……………………………………………………………………………………….............4.ล�าตวและปากของ(ชอสตว........)ชวยในการหาอาหารไดอยางไร...............................................................................................................5.นกเรยนคนหาขอมลเหลานมาไดอยางไรเขยนวาน�าเอาขอมลมาจากไหนบาง............................................................................................................................................................................................................................




4.การอภปรายวเคราะหขอมลการตความและประมวลความรการสรปของกลม

ในบทเรยนในวนตอมาครบอกใหแตละกลมเอาขอมลทแตละคนหามาไดมารวมเขากนวาสมาชกในกลมไดเรยนรอะไรบางโดยครบอกใหนกเรยนแตละคนอานค�าตอบ3ขอแรกใหเพอนฟงหลงจากนนใหเอาค�าตอบในขอ4มาเปรยบเทยบกนแลวเขยนสรปยกตวอยางเชนตงชอหวขอเรองวาวธการทล�าตวของสตวเลอยคลานชวยในการกนอาหารของมนแลวเขยนขอมลทหาไดลงไปสดทายใหเลขาฯของแตละกลมจดขอสรปของกลมลงในกระดาษแยกออกไปอกแผนหนงครเดนดการสรปของนกเรยนแตละกลมเมอเดนไปทกลมทศกษาปลาครสงเกตวา นกเรยนกลมนเขยนขอสรปเพยงวา ปลามล�าตวแหลมและยาว เพอชวยใหวายน�าไดเรว ครจงพยายามชวยใหนกเรยนกลมนขยายความออกไปอก โดยการถามค�าถามเพมเตมอก เชน 1) ท�าไมปลาจงตองวายน�าใหเรว ซงไดค�าตอบมาวา ปลาบางตววายน�าใหเรวเพอทจะจบปลาตวอนแตปลาบางตวตองวายน�าใหเรวเพอทจะหนไดทน2)อะไรชวยใหปลาวายน�าไดเรว นอกจากล�าตวทเรยวแหลม ซงไดค�าตอบจากนกเรยนทชวยกนตอบวา ครบและหางทตน�า ท�าใหเคลอนตวไปได ฯลฯ ครจงบอกใหนกเรยนเขยนขอมลลงไปใหครบถวน นอกจากนนครกใหนกเรยนถามค�าถามอนทยงสงสยและเสนอแนะแหลงขอมลทนกเรยนสามารถคนหาไดหลงจากทนกเรยนแตละกลมตอบค�าถามไดครบถวนแลวครใหนกเรยนแตละกลมเอาแผนสรปงานของตนเองไปแปะตดเขากบกระดาษโปสเตอรของแตละกลมทครเขยนบนหวกระดาษไวใหแลววานกเรยนเรยนรอะไร บางเกยวกบลกษณะนสยการกนอาหารของปลา(สตวเลอยคลานสตวเลยง ลกดวยนมฯลฯ)นกเรยนประดบประดาตกแตงกระดาษโปสเตอรดวยภาพ ถายรปภาพและภาพวาดตางๆตอจากนนนกเรยนน�าเอาโปสเตอรของกลมตนไปแปะตดทผนงหองเรยน แลวตางคนตางกเดนเวยนไปรอบ ๆ หอง ผลดเปลยนกนไปอานโปสเตอรของกลมอนๆ ซงทกกลมท�าไดดและสวยงามเดกๆ ทกคนชนชอบในผลงาน ครงนมากและบอกครวาใหเอาโปสเตอรแปะตดทผนงหองไวนานๆ




5.การวางแผนการน�าเสนอผลงาน

เนองจากทกคนไดเหนโปสเตอรของทกกลมแลวครจงคดวาไมจ�าเปน ทนกเรยนแตละกลมน�าเอาผลสรปของกลมตนมาเลาใหเพอนๆฟงหนา หองอกดงนนการน�าเสนอผลงานของนกเรยนนนครเสนอแนะวานกเรยนอาจเลอกท�าอยางหนงอยางใดตอไปน 1. เตรยมท�าบทโทรทศน “สารคด” เกยวกบการหาอาหารของสตวทนกเรยนศกษา วาดภาพฉากของสารคด (หรอใชภาพถาย) และเขยนค�าบรรยายใตภาพ 2. เตรยมค�าถามส�าหรบใชถามเพอนๆ เกยวกบวธการหาอาหารของสตวและอาหารทสตวกนและใหครอบคลมสตวทกชนดทเราศกษาครขอใหแตละกลมเลอกสมาชกหนงคนเพอเขามามสวนรวมในการจดท�าเกมเกยวกบพฤตกรรมการกนอาหารของสตว เกมดงกลาวจะสะทอนผลการ คนพบของทกกล มเพอททกคนสามารถทบทวนเนอหาทงหมดและสนกสนานดวยในเวลาเดยวกนครชวยเหลอกลมทตองการท�าบทโทรทศนเรองสารคดเกยวกบอาหารและการหาอาหารของสตว โดยการจดหากระดาษมวนมาให สวนนกเรยนหากลองกระดาษมาท�าเปนกลองทว นกเรยนแตละกลมแบงหนาทกนท�างานทงการวาดภาพและการเขยน สวนกลมทเลอกท�าแบบทดสอบตองเอาเนอหามาจากโปสเตอรของทก กลมทแปะตดอยทผนงหอง นกเรยนในแตละกลมแบงหนาทกนเชนกนในการเขยนค�าถามแลวน�าค�าถามทงหมดมารวมกนท�าเปนแบบทดสอบ สวนตวแทนของกลมทจะรวมกนท�าเกม ไดรบกระดาษแขงสเหลยมจตรสขนาดใหญ และกระดาษโปสเตอรส กรรไกรและกาวส�าหรบแปะนกเรยนน�ารปสตวทกชนดทไดเรยนรมาตดออกเปนชน ๆ แลววางแปะลงบนกระดาษแขงสเหลยมทขดออกเปนชอง ๆ ขนาดพอดกบภาพสตวทน�ามาตดนอกจากนนนกเรยนเตรยมบตรแขงขนาดเทากบไพจ�านวน2ชดชดหนง สแดง อกชดหนงสน�าเงน บนบตรแขงแตละบตร นกเรยนเขยนลกษณะนสยการกนอาหารของสตวประเภทตาง ๆ ไมซ�ากน และอกหนงชดพวกเขาเขยนขอมลเกยวกบพฤตกรรมการกนอาหารของสตวเปาหมายของเกมคอผเลนจะตองจบคขอมลบนบตรกบภาพสตวบนแผนกระดาษสเหลยมบนกระดานใครกตามทสามารถจบคไดหมดตลอด1แถวกอน คนนนเปนผชนะ เพอเปนการชวยเหลอผเลนเกม ครเตรยมท�าส�าเนาเอกสารเกยวกบขอมลลกษณะนสยการกนอาหารของสตวประเภทตาง ๆ ใสไวในกลองส�าหรบการทบทวนความร เมอใดกตามทเดกตอบไมไดเขาสามารถไปเปดดไดจากเอกสารเหลานนนอกจากนนครยงท�าส�าเนา เอกสารทเกยวกบสตวทงหาประเภทเปนกระดาษสตางๆ กนเพอใหจ�าแนก ความแตกตางไดงายขน




การน�าเสนอผลงานของกลม วนทมการน�าเสนอผลงานของนกเรยนทกคนตนเตนกนมากมการจดโตะเรยนของนกเรยนเรยงรายไปตามผนงและเดก ๆ ชวยกนวางเกาอเปน แถวๆ เหมอนโรงละครนกเรยน4กลมทไดเตรยมท�าบทโทรทศนน�าเสนอ สารคดเกยวกบลกษณะนสย การกนอาหารของสตว และอก 3 กลมใหผฟงท�าแบบทดสอบเกยวกบประเภทของสตวและอาหารของสตวแตละประเภทวนนจบลงดวยการเลนเกมดวยกน

6.การประเมนผลการเรยนโดยประเมนผลเปนรายบคคลและการสะทอนคดเปนกลม

การประเมนผลเปนการประเมนสงทผเรยนแตละคนไดเรยนรและการสะทอนคดเกยวกบสงทไดเรยนรและความรสกของเกยวกบสงทเรยนและวธการเรยนการประเมนผลสงทเรยนเปนรายคนโดยใหท�าแบบทดสอบและการ เขยนรายงานโดยพจารณาจากความสามารถในการคนหาขอมลจากแหลงขอมลทใชการประเมนการสะทอนคดเนองจากนกเรยนกลมนเรยนโดยใชการเรยนร แบบรวมมอโดยการศกษาคนควาเปนกลมเปนครงแรกครจงอยากรวานกเรยน คดอยางไรและรสกอยางไรกบการเรยนในลกษณะน ครจงขอพบกบนกเรยน ทละกลมและเรมการอภปรายโดยพดกบนกเรยนวา ใหนกเรยนคดถงวธการ ตางๆทใชในการเรยนรสอการเรยนทนกเรยนชอบมากทสดสอการเรยนอะไรทนาสนใจและสงทนาสนใจมากทสดทนกเรยนไดเรยนรนอกจากนนครถามอก2ขอคอ 1) นกเรยน รสกอยางไรเกยวกบการท�างานรวมกนเปนกลม สงท นกเรยนชอบ คอ อะไร นกเรยนมปญหาอะไรบางในการท�างานรวมกน2) ถาเราจะใชวธการเรยนเชนนอกในคราวตอไป นกเรยนคดวาเราควรท�าแบบเดยวกบทเราท�าในเวลาน หรอวา นกเรยนคดวาเราควรท�าสงทแตกตางออกไปนกเรยนคนหนงสรปถงความส�าเรจในการเรยนรวาเขาไดค�าตอบใน สงทอยากรมากมายจากการศกษาคนควารวมกนในกลมและมนกเรยนหลายคนเสนอแนะวาในการใชวธการเรยนนในคราวตอไปควรมรายการค�าศพทดวยเพอทจะเขาใจค�าศพทยากๆไดงายขนและทส�าคญนกเรยน บอกวา การน�าเสนอผลงานถอวาเปนสวนทดทสด และสดทายนกเรยน บอกวา เขาชอบวธทครมสวนชวยในการเรยน เพราะท�าใหเขาใจไดงายขนครเลยไดแนวคดวา ในบทเรยนตอไปทจะเรยนเรองพฤตกรรมของสตว ครจะใชการเรยนรแบบรวมมอแบบการศกษาคนควาอก



จากตวอยางบทเรยนวชาวทยาศาสตรชนประถมปท3เรองสตวกนอาหารอะไรและกนอยางไรบทเรยนบทนตองการใหผเรยนมประสบการณการเรยนรจากแหลงขอมลทหลากหลายและใหรจกวางแผนในการเลอกศกษาในหวขอเรองทสนใจบทเรยนนแสดงใหเหนกจกรรมการเรยนการสอนในรายละเอยดตามล�าดบขนตอนการสอน6ขนของการเรยนรแบบรวมมอแบบการศกษาคนควา เปนกลมอยางชดเจนขนตอนท1นกเรยนทกกลมศกษาคนควาโดยใชค�าถามชดเดยวกนแตตางกลมตางเลอกชนดของสตวทตนเองสนใจขนตอนท2สมาชกแตละคนของแตละกลมเลอกศกษาคนควาสตวตวหนงตวใดในชนดเดยวกนเชนถากลมเลอกศกษาสตวเลอยคลานสมาชกในกลมคนหนงอาจเลอกศกษาจรเขอกคนหนงหนงอาจเลอกศกษาตกแกเปนตนขนตอนท3สมาชกของแตละกลมลงมอศกษาสตวทตนเองเลอกและชวยกนผลงานของแตละคนรวมกนใหเปนผลงานของกลมขนตอนท4แตละกลมวางแผนการน�าเสนอผลงานเชนการท�าเปนสารคดของรายการโทรทศนและเกมส�าหรบการแขงขนขนตอนท5แตละกลมน�าเสนอผลงานขนตอนท6แตละกลมพบครเพออภปรายวธการท�างานรวมกนการจดระบบการท�างานความพงพอใจในบทเรยนและปญหาตางๆ ทประสบหลงจากนนมการประชมรวมกนทงชนเพอสรปสงทนกเรยนไดเรยนรจากการเรยนรแบบรวมมอแบบการศกษาคนควาเปนกลมและการใหคะแนนผลงานส�าหรบนกเรยนแตละคนจากการท�าใบงาน ในแตละขนตอน ครมบทบาทเปนผอ�านวยความสะดวกใหกบนกเรยนเพอใหเรยนรไดเตมทตามศกยภาพเรมจากการวางแผนการสอนการเตรยมสอการเรยนการจดท�าใบงานเพอก�าหนดกรอบเนอหาทเรยน และเมอถงขนสอน ครเรมจากการบอกนกเรยนถงจดประสงคของการเรยนและผล การเรยนรทคาดหวงทงในดานเนอหาและกระบวนการท�างานรวมกนเปนกลมการประมวลค�าถามทนกเรยนอยากรเขาดวยกนการชแนะแนวทางการเรยนการเสนอแนะแนวทางการศกษาคนควาการใหค�าแนะน�าในการตอบค�าถามและการเขยนรายงานการศกษาและการประเมนผลงานสวนบทบาทของครทเกยวของกบกลมการเรยนรของผเรยนนนเรมจากการก�าหนดขนาดกลมและการจดผเรยนเขากลมตามความสนใจและในชวงระหวางทนกเรยนก�าลงท�ากจกรรมการเรยนนนครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนอยางใกลชดและใหความชวยเหลอแตละกลมตามความเหมาะสมอยางตอเนองรวมทงการจดใหนกเรยนประเมนกระบวนการท�างานของกลมของตนเองเพอทสมาชกของกลมจะไดพฒนาตนเอง ในสวนทเปนบทบาทของนกเรยน นกเรยนไดรวมมอกนท�ากจกรรมการเรยนอยางแขงขน ในทกขนตอน เรมจากการคดตงค�าถามเกยวกบเนอหาตามทอยากร วางแผน ลงมอศกษาคนควา หาค�าตอบวางแผนน�าเสนอผลการศกษาน�าเสนอผลงานเพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน และสดทายประเมนผล ซงนกเรยนตองประเมนทงผลการศกษาคนควาและผลการท�างานรวมกน ตวอยางบทเรยนนชใหเหนวา ในการท�างานรวมกนเปนกลมยอยๆ ของนกเรยนทเปนไปอยางมประสทธภาพนนนอกจากการบรหารจดการกลมของครเปนไปอยางถกตองเหมาะสมแลวผเรยนยงใหความรวมมอในการท�ากจกรรมกลมเปนอยางดโดยทสมาชกทกคนในกลมไดยดหลกการส�าคญ5ประการของการเรยนรรวมกน(Johnson,Johnson,Smith,1998)คอ1)สมาชกแตละคนในกลมรสกถงการพงพาอาศยซงกนและกนในการท�างานและการเรยนร2)สมาชกแตละคนรบผดชอบในงานทตนไดรบมอบหมาย3)สมาชกพดจาปรกษาหารอกนในกลมอยางใกลชดเกยวกบงานทท�าและเนอหาทเรยนแกปญหาใหกนและการใหก�าลงใจซงกนและกน4)สมาชกตางมมนษยสมพนธตอกนและรวมกนท�างานเปนทมและ5)สมาชกรวมกนประเมนการท�างานกลมหลงจากจบบทเรยนเพอพฒนาตนเอง การเรยนรแบบรวมมอแบบการศกษาคนควาเปนกลมดงกลาวขางตนนอาจน�าไปประยกตใชไดเกอบทกสาระวชา



สรป

จดมงหมายของการเรยนรแบบรวมมอ คอ เพอชวยใหผเรยนไดท�างานกลมรวมกนไดจนบรรล ผลส�าเรจตามเปาหมายทก�าหนดไวเพอชวยกนแกปญหาหรอเพอท�างานทมอบหมายใหเสรจลลวงไปดวยดหรอแสดงผลงานตางๆของกลมตนไดซงการเรยนรแบบนสามารถน�าไปใชในทกสาระวชา บทบาทของครในฐานะผอ�านวยความสะดวกและผชแนะแนวทางการเรยนรมความส�าคญยงในการกระตนใหนกเรยนอภปราย แลกเปลยนความคดเหนและความคดเพอใหการสอความหมายตอกนเปนไปตามภารกจทไดรบมอบหมายและมประสทธผล สงทเปนประโยชนกบครทใชการเรยนรแบบ รวมมอคอความไววางใจความสามคคและความเคารพซงกนและกนระหวางครและนกเรยนและระหวางนกเรยนกบนกเรยนดวยกนในสวนทเกดประโยชนกบนกเรยนทเหนไดอยางชดคอทกษะในกระบวนการตดสนใจและความสามารถในการรบผดชอบสวนตนและสมาชกคนอนๆในกลมรวมทงความตระหนกถงความส�าคญของเพอนๆในกลม(SchniedewindandDavidson,2000). ในการเปนครมออาชพนน เปาหมายประการหนง คอ การเปนผเชยวชาญในการเรยนรแบบ รวมมอ จรงอย ในการเรยนรวธการสอนใหม ๆ นนตองใชเวลา และบางครงกคอนขางยาก แตถาครตระหนกวา การมสวนรวมในการเรยนและการเรยนรรวมกนของนกเรยนนนสงผลตอผลสมฤทธในการเรยนรเปนอยางมาก ครจ�าเปนตองน�าเอาการเรยนรแบบรวมมอไปใชในชนเรยนเพอใหการท�างานกลมของผเรยนนนเกดประโยชนสงสด และการเรยนรแบบรวมมอทจะประสบความส�าเรจอยางแทจรงไดนน ทงครและนกเรยนจะตองเขาใจในหลกการส�าคญและตองมงมนทจะน�าเอาการเรยนรแบบรวมมอไปใชใหประสบผลส�าเรจใหได




ทศนาแขมมณ.(2552).ศาสตรการสอน:องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. (พมพครงท9).กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.สมาลชยเจรญ.(2551ก).แนวทางการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส�าคญ.ศนยนวตกรรมเทคโนโลย ทางปญญาคณะศกษาศาสตร.ขอนแกน:มหาวทยาลยขอนแกน.Dubec, R. (2017). Cooperative Learning. (ออนไลน). สบคนเมอ 15 กนยายน 2562, จาก https://teachingcommons.lakeheadu.ca/cooperative-learning-101.Johnson,D.W.,andJohnson,R. (1999).“Whatmakescooperative learningwork.” In D.Kluge,S.McGuire,D.Johnson,andRJohnson(Eds.),JALTappliedmaterials: CooperativeLearning(pp.23-36).Tokyo:JapanAssociationforLanguageTeaching.Johnson,D.W.,andJohnson,R.T.(2017).“Cooperationintheclassroom:Towardsatheory of alternative reward-task classroom structures.” Paper presented at First International Congress Educational innovation. 22 and September 23, 2017. Zaragoza,SpainJohnson,D.W.,Johnson,R.T.,andSmith,K.A.(1998).“Cooperativelearningreturnsto college.”Change,30(4),26.doi:10.1080/00091389809602629Kirk,T.(2005).“EnhancingTeachingandLearningThroughCo-operativeLearning.”OIDEAS Earrach/Spring,6-34.Schniedewind, N. and Davidson, E. (2000). “Differentiating Cooperative Learning.” EducationalLeadership.58(1):24-27.Smith,K.A.,Johnson,D.W.,Johnson,R.T.(1992).“CooperativeLearningandPositive ChangeinHigherEducation.”InA.S.Goodsell,M.R.Maher,V.Tino,B.L.Smith,and J. McGregor (Eds.), Collaborative learning: A sourcebook for higher education. WashingtonDC:ERIC.Smith,K.A.,Sheppard,S.D., Johnson,D.W.,andJohnson,R.T. (2005).“Pedagogies ofEngagement:Classroom-BasedPractices (CooperativeLearningandProblem- BasedLearning)”.JournalofEngineeringEducationSpecialIssueontheStateof theArtandPracticeofEngineeringEducationResearch,94(1),87-102.Sharan, S. and Sharan, Y. (1992). Expanding cooperative learning through group investigation.NewYork:TeachersCollegePress.



บทบาทวทยชมชนในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยนThe Role of Community Radio in Enhancing Education for

Sustainable Development

Received :2019-11-21 Revised :2020-02-21 Accepted :2020-03-03

ผแตง ชชวาลชมรกษา1 ChatchawanChumruksa [email protected] ขรรคชยแซแต2 KhanchaiSae-tae พลากรคลายทอง3 PalagonKlaithong

บทคดยอ

บทความนมวตถประสงคเพอศกษาบทบาทของวทยชมชนในการเปนสอทเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยน โดยใชวธการศกษา วเคราะห และจดหมวดหมเอกสารทางวชาการและงานวจยทเกยวของกบวทยชมชนและการศกษาเพอการพฒนาทยงยนเปนหลกผลการศกษาพบวาวทยชมชนตองปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงในยคMediaDisruptionและวทยชมชนเปนสอทมบทบาทส�าคญในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยนสรางความตระหนกรใหกบประชาชนจากชมชนสชมชนชมชนสสงคมและสงคมสชมชนเปนเครองมอส�าคญในขบเคลอนใหชมชนเกดการแลกเปลยนเรยนรรวมกนทงดานเศรษฐกจสงแวดลอมสงคมและวฒนธรรมโดยผานกระบวนการพฒนาความร(Knowledge)ทกษะ(Skills)มมมอง(Perspectives)และคานยม(Values)ของคนในสงคมเพอใหเกดการเปลยนแปลงสสภาพเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมทสมดลและยงยน

ค�าส�าคญ : บทบาทวทยชมชน,การศกษาเพอการพฒนาทยงยน

1ผชวยศาสตราจารยดร.สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

AssistantProfessorDr.PrograminEducationalTechnologyandCommunicationsFacultyofEducation

ThaksinUniversity2อาจารยดร.สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

Dr.PrograminEducationalTechnologyandCommunicationsFacultyofEducationThaksinUniversity3อาจารยสาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

Instructor Program in Educational Technology and Communications Faculty of Education Thaksin

University



Abstract

Thisarticleaimstostudyingtheroleofcommunityradio inbeingamediathatpromoteseducation forsustainabledevelopment,byusingthemethodofstudyandanalysisofacademicdocumentsandresearchrelatedtocommunityradioandeducationforsustainabledevelopment,theresultsofthestudyfoundthatCommunityradiomustadapttokeepupwiththechanges inthemediadisruptioneraandcommunityradiois an important role inenhancingeducation for sustainabledevelopmentand lastingcreateawarenessforthepublicfromcommunitytocommunity,societytocommunityand communities to society. It is an important tool in driving the community toexchangeknowledgeandshareeconomy,environment,societyandculture,throughthedevelopmentofknowledge,skills,perspectivesandvaluesinsocietyinordertoachieveabalancedandsustainablechangetotheeconomy,societyandenvironment.

Keywords :CommunityRadioRole,EducationforSustainableDevelopment



บทน�า

การศกษาเปนกระบวนการขดเกลาทางสงคมทส�าคญอยางหนงทจะชวยพฒนาใหคนเกดความคดเหนและความรทถกตองรวมถงพฤตกรรมทเหมาะสมเพอใหด�ารงชพอยไดและอยรวมกนในสงคมไดอยางสงบสขโดยเฉพาะอยางยงในยคปจจบนทสงคมโลกพฒนาอยางกาวกระโดดและมความซบซอนมากยงขน ภาครฐและเอกชนทเกยวของกบการศกษาจงตองพฒนาระบบการศกษาใหสอดคลองกบบรบทสภาพแวดลอมและกาวใหทนกบความเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต(ปรยานชธรรมปยา.2563)การศกษา เพอการพฒนาทยงยน(EducationforSustainableDevelopment)เปนความคดรวบยอดทเปนพลวตและครอบคลมวสยทศนใหม ๆ ของการศกษาทมงจะเสรมพลงอ�านาจประชาชนทกคนใหมความรบผดชอบและพอใจในการทจะสรางสรรคอนาคตทยงยนจดมงหมายของการศกษาเพอการพฒนาทยงยนคอการเสรมพลงอ�านาจพลเมองของประเทศใหลงมอกระท�า หรอปฏบตในทางบวกตอการเปลยนแปลงทางสงแวดลอม เศรษฐกจและทางสงคม โดยเนนกระบวนการปฏบตแบบมสวนรวมการบรณาการความคดรวบยอด และเครองมอจากศาสตรหลายแขนงเพอทจะชวยใหประชาชนเขาใจโลกดกวาเดม การตดตามท�าความเขาใจการพฒนาทยงยนผานกระบวนการของการศกษาจ�าเปนตองใหนกการศกษา และผเรยนไดศกษาและพจารณายอนกลบถงชมชนของตนเองอยางจรงจง ระบออกมาใหไดวาอะไรบางทไมเปน ประโยชนในชวตและตรวจสอบใหรเทาทนความเครยดและความกดดนทเกดจากความขดแยงระหวางคานยมทยดเหนยวกบเปาประสงคทตองการการศกษาเพอการพฒนาทยงยนจะน�าแรงบนดาลใจใหมมาสการเรยนรในลกษณะทนกเรยนจะไดรบการเสรมพลงอ�านาจใหสามารถพฒนาและประเมนวสยทศนทเปนทางเลอกใหมของอนาคตทยงยนและลงมอปฏบตอยางตอเนอง ในยคเทคโนโลยและการสอสารไรพรมแดน สอตาง ๆ ไดเขามามบทบาทส�าคญในการสรางความตระหนก ความสมพนธ สรางความเขาใจ และใหการศกษากบประชาชนในการเรยนรสงคม สอนนท�าหนาทเปนตวกลางระหวางการตดตอสอสารเพอสรางความเขาใจซงกนและกนบทบาทและหนาทของการสอสารเพอการพฒนาประเทศม3ประการคอ1)การใหขาวสารทท�าใหประชาชนทราบถงความจ�าเปนของการเปลยนแปลงกระตนใหประชาชนสนใจตอการเปลยนแปลง2)การชกจงใจใหประชาชนรวมแสดงความคดเหนตอนโยบายตาง ๆ และ 3) การใหความรและทกษะแกประชาชน ในเรองการเปลยนแปลงและความกาวหนาสยคใหมวธการใชเทคโนโลยสมยใหมการปรบตวในการด�ารงชวตในรปแบบใหมเพอใหทนกบการเปลยนแปลงทเกดขน(ทองหลอเทยงธรรม.2562)ตลอดชวงกวา2ทศวรรษทผานมาเกดการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยการสอสารซงมความรวดเรวทสดเมอเทยบกบชวงตางๆ ในประวตศาสตรโลก โดยเฉพาะแรงผลกจากอนเทอรเนต รวมทงการเกดขนของเครอขายทางสงคมในอนเทอรเนต หรอ โซเชยลมเดย(SocialMedia)ทไดสงผลอยางมากตออตสาหกรรมสอสารมวลชนไมวาจะเปนการใชชองทางออนไลนทงเวบไซตและแอปพลเคชนผานคอมพวเตอรหรอสมารทโฟนในการเผยแพรเนอหาตางๆแทนชองทางโทรทศน วทย และสอสงพมพแบบดงเดมซงสงผลกระทบมากมาย เชน การลดจ�านวนการพมพสงพมพตางๆ การลดการรายงานขาวจากทองถนการปดตวการลดขนาดองคกรการควบรวมกจการสอสารมวลชนรวมถงการลดต�าแหนงงานประจ�าและแรงผลกจากอนเทอรเนตและโซเชยลมเดยไดสรางทางเลอกในการเขาถงขาวสารใหกบผบรโภคอยางเปดกวางมากขนความสะดวกสบายและความรวดเรวในการบรโภคขาวสารผานโลกออนไลนท�าใหสอเกาเสอมความนยมลงอยางไมอาจหลกเลยงไดทงนมสถต บงชวาผคนทวโลกบรโภคสอเกาอยาง สอสงพมพ วทย และโทรทศนลดลงอยางเหนไดชด (MobileFriendlyWebsites.สบคนเมอ21กมภาพนธ2563,จาก,https://www.tcijthai.com)



ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต(กสทช.) ไดส�ารวจพฤตกรรมการใชบรการวทยกระจายเสยงในชวงป 2559พบวา มประชากรทฟงวทยทงหมดประมาณ27,669,724คนจ�าแนกตามความถในการรบฟงพบวาสวนใหญรบฟงวทย1-3ครงตอเดอนมากทสดคดเปนรอยละ31.40ของผทรบฟงวทยทงหมดรองมาคอการรบฟงวทยในชวง1-2วนตอสปดาหคดเปนรอยละ19.26ทวประเทศมเครองรบวทยรวม16,430,167เครองแบงเปนเครองรบวทยในรถยนตมากทสด8,322,536เครองเครองรบวทยในบาน7,500,567เครองและเครองรบวทยทตออนเทอรเนตได607,064เครอง(สบคนเมอ21กมภาพนธ2563,จาก,https://www.tcijthai.com)การประกอบกจการกระจายเสยงในประเทศไทยม2ประเภทหลกคอ1)สถานวทยกระจายเสยงคลนหลกซงเปนผประกอบกจการทด�าเนนการกอนพ.ร.บ.การประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน พ.ศ.2551บงคบใชมจ�านวนทงสน506สถานแบงเปน(1)สถานวทยกระจายเสยงระบบFMจ�านวน313สถาน(2)สถานวทยกระจายเสยงระบบAMจ�านวน193สถานและ2)ผทดลองประกอบกจการวทยกระจายเสยง(หรอวทยชมชน)ไดรบอนญาตใหเปนผทดลองประกอบกจการวทยกระจายเสยงทสามารถออกอากาศไดตามประกาศกสทช.เรองหลกเกณฑการอนญาตทดลองประกอบกจการวทยกระจายเสยงพ.ศ.2555ทวประเทศมจ�านวน4,177สถานจ�าแนกเปนประเภทบรการทางธรกจ3,240สถานบรการสาธารณะ741สถานและบรการชมชน196สถาน (สบคนเมอ21กมภาพนธ2563,จาก,https://www.tcijthai.com) วทยชมชนมบทบาทส�าคญในการพฒนาชมชนใหเขมแขงในมตตาง ๆ ไดแก 1) การเสรมพลงทางเศรษฐกจ เชน การเผยแพรสนคาของชมชน 2) การตดตาม วพากษวจารณการเมองระดบทองถน 3) การสงเสรมศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ สบทอดภมปญญาทองถน 4) การขดเกลาทางสงคมเชนการสงเสรมคานยมเรองความขยนขนแขงรกถนก�าเนดรกษาสงแวดลอม5)การระดมความรวมมอ (Mobilization) 6) การเตอนภย วทยชมชนสามารถท�าหนาทเปนยามปองกนชมชนใหรตวลวงหนาจากภยอนตรายตางๆ 7)การประสานความสามคค(Integration)หรอเปนสอกลางในการจดการกบความขดแยงและ8)การสรางบคลกภาพแบบใหมใหแกคนในชมชนเปนเวทส�าหรบฝกซอมใหประชาชนรจกแสดงความคดเหนตอสาธารณะ(กาญจนาแกวเทพ,2555)การแสดงบทบาทและท�าหนาทของวทยชมชนในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยน จ�าเปนจะตองปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงดงกลาวและปรบเปลยนชองทางการน�าเสนอและเผยแพรขอมลขาวสารตามกระแสการเปลยนแปลงของเทคโนโลยและการสอสารไปพรอมๆกบการพฒนาสาระความรใหสอดคลองกบความตองการของชมชนจรงๆตามเจตนารมณของวทยชมชนดงนนวทยชมชนจงเปนสอทมบทบาทส�าคญในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยนโดยการพฒนาความร(Kknowledge)ทกษะ(Skills)มมมอง(Perspectives)และคานยม (Values) ของคนในสงคมอนจะน�าไปสการสงเสรมใหเกดการเปลยนแปลงสภาพเศรษฐกจ สงแวดลอมและสงคมทสมดลและยงยน

วธการศกษา

ในการเขยนบทความวชาการนผเขยนไดด�าเนนการดงน1)ศกษาคนควาและรวบรวมขอมลโดยการรวบรวมเนอหาทเปนทงความรขอเทจจรงและปรากฏการณตางๆทเกยวของกบวทยชมชนกฎหมายทเกยวของแนวคดการศกษาเพอการพฒนาทยงยนขององคการยเนสโก(UNESCO)ตลอดจนบทความและงานวจยทเกยวของ และเกบรวบรวมขอมลโดยการสนทนาแลกเปลยนความคดเหนกบบคคลทเกยวของ



2) จดหมวดหมความคด โดยพจารณาคดสรรประเดนทเกยวของกบแนวคดวทยชมชน บทบาทวทยชมชนกฎหมายระเบยบประกาศของคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.) แนวคดการศกษาเพอการพฒนาทยงยนตามกรอบแนวคดขององคการ ยเนสโก(UNESCO)ตลอดจนบทความและงานวจยทเกยวของวาเรองใดเกยวของสมพนธกนแนวคดใดทเปนเรองเดยวกนหรอใกลเคยงกนใหอยในพวกเดยวกนและจดเปนประเดนหลกประเดนรอง3)จดล�าดบความคดเมอไดจดหมวดหมความคดแลวผเขยนน�ามาจดล�าดบความคดตามเวลาหรอเหตการณตามล�าดบการเกดกอน-หลงและจดล�าดบความคดจากสวนรวมไปหาสวนยอยเพอใหการจดล�าดบเปนระบบและน�ามาเขยนตามล�าดบขนตอนเพอจะใหผอานเขาใจตามล�าดบ

แนวคดวทยชมชน

วทยชมชน(CommunityRadio)เดมมความหมายเฉพาะในเชงพนทนนไดเปลยนความหมายไปเปนวทยชมชนในเชงประเดนคอการทคนในชมชนมความสนใจมรสนยมและเหนคณคาในชมชนรวมกนจงเกดการรวมกลมตามความสนใจ และวทยชมชนยงจดอยในกลมกจการกระจายเสยงชมชน เปนสถานวทยทอยภายใตความเปนเจาของและควบคมการด�าเนนการโดยชมชนทหมายถงชมชนทงในเชงพนทและชมชนในเชงประเดน (ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต, 2552) วทยชมชนยงมศกยภาพและอทธพลตอการพฒนาประเทศมากทสดสอหนงในการท�าหนาทของการเปนเครองมอสอสารและสามารถเผยแพรขอมลขาวสารไดครอบคลมพนท ท�าการสงกระจายเสยงซ�า ๆ ไดมขนตอนในการผลตรายการทไมยงยากซบซอนมากนก(จรพรวทยศกดพนธและนาฏยาตนานนท,2550)ค�าวาชมชนม 2ประเภทคอชมชนทเกดจากการรวมตวกนตามพนททางภมศาสตรและชมชนทรวมตวกนเพราะประเดนทมความสนใจรวมกนโดยการรวมตวนจะตองไมมงหวงผลก�าไรในทางธรกจตองเปนอสระจากการเมองทงระดบชาตและทองถนและทส�าคญคอคนในชมชนตองมสวนรวมอยางจรงจง(พลสมบตนามหลา,2552) ค�าวาชมชนยงหมายถงกลมประชาชนทมพนทอาศยในแหลงเดยวกนไมวาจะในเมองหรอในชนบทและใหหมายความรวมถงกลมประชาชนทมความสนใจรวมกนและอยในพนทใกลเคยงกนหรอสอสารถงกนไดโดยมผลประโยชนดานสงคมและวฒนธรรมเกยวของเชอมโยงกนท�ากจกรรมอนชอบดวยกฎหมายและศลธรรมรวมกนมการด�าเนนการอยางตอเนองมการจดการและการแสดงเจตนาแทนกลมได(พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก�ากบการประกอบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคม,2553)จะเหนไดวาค�าวาชมชนจะพจารณาจากลกษณะเชงพนททางกายภาพและลกษณะความสนใจรวมกนของคนในชมชนเปนส�าคญโดยมงเนนเรองคณธรรมจรยธรรมและการปฏบตตามกฎหมาย วทยชมชน (Community Radio) หมายถง กจการกระจายเสยงเพอประโยชนสาธารณะทไมแสวงหารายไดจากการโฆษณาเปนประโยชนตามความตองการทหลากหลายของชมชนหรอทองถนทรบบรการสงผลใหชมชนเกดความเขมแขงโดยชมชนเปนเจาของรวมกนและด�าเนนการโดยชมชนเปนอสระมเสรภาพในการน�าเสนอขาวและการแสดงความคดเหนทไมขดตอจรรยาบรรณและศลธรรมปราศจากการครอบง�าและแทรกแซงจากกลมผลประโยชนโดยมชอบ เชน กลมการเมอง พรรคการเมองทกระดบหรอเอกชนทมงก�าไรในเชงพาณชย(ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต,2552)และวทยชมชนเกดมาจากขอจ�ากดของวทยกระแสหลกทด�าเนนการโดยภาครฐและเอกชนทด�าเนนกจการโดยมไดมเปาหมายหลกเพอการตอบสนองความตองการของชมชนและทส�าคญไมสามารถตอบสนองความตองการเฉพาะถนทมความแตกตางและมความหลากหลายได ดงนนวทยชมชนจงเกดขนมาเพอเตมเตมชองวาง



ทวทยกระแสหลกไมสามารถจะตอบสนองความตองการได และทส�าคญเปนการปฏรปสอเพอสงคมและชมชนรปแบบหนงทสอดคลองกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ. 2540,พ.ศ. 2550และฉบบปจจบน ทมเจตนาใหการจดสรรคลนความถวทยและการด�าเนนกจการวทยและโทรทศนมลกษณะเปนสอทเปนประชาธปไตย และวทยชมชนนนเปนสอทประชาชนสามารถมสวนรวมและเขาถงไดงายมงเนนทการสอสารสองทาง(Twowaycommunication)และเปนการสอสารแบบมสวนรวม(ParticipatoryCommunication)(กาญจนาแกวเทพ,2555;เพญประภาภทรานกรม,2553) แนวคดเกยวกบวทยชมชนมหลายมมมองแตเมอพจารณาเปาหมายของวทยชมชนทมงตอบสนองในสงทวทยกระแสหลกไมสามารถตอบสนองใหไดม4มมมองดงน(ฐตนนทพงษสทธรกษและวระยทธกาญจนชฉตร,2546) 1.วทยชมชนเปนสอทางเลอก(AlternativeMedia)ประชาชนเปนเจาของไมหวงผลก�าไรเปนอสระจากรฐและองคกรทางสงคมอนๆไมสนใจการท�างานแบบมออาชพแตพงพาอาสาสมครการผลตรายการนนผรบสารท�าหนาทเปนผสงสารโดยน�าเสนอเนอหาจากเกณฑการเลอกทแตกตางจากสอกระแสหลก 2.วทยชมชนเปนสอชมชน(CommunityMedia)เนนการมสวนรวมของคนทกกลมทอยในชมชนไมวาจะอยในระดบสงคมเศรษฐกจองคกรใดคนกลมนอย/กลมวฒนธรรมยอยใชรปแบบการสอสารสองทาง (Two-way Communication) มงตอบสนองความตองการของประชาชน โดยท�าหนาทใหขอมลขาวสารสรางความรสกรวมในชมชนเปนเวทแลกเปลยนขาวสาร/ความคดและเปนชองทางในการแกไขปญหาคนในชมชนสามารถเขาถงไดไมวาจะเปนผวางแผนการใชสอผใชผผลตผแสดงฯลฯ 3. วทยชมชนเปนสอภาคประชาชน (Civic) ไมแสวงหาก�าไร มพนธกจเพอสนองประโยชนของสาธารณะรายการมเนอหาทหลากหลายมงเนนทขาวและสาธารณะประโยชนการมสวนรวมของประชาชนในชมชนทงในเรองของการเปนเจาของการก�าหนดทศทางของเนอหาการผลตการแสดงความคดเหนการสนบสนนดานการเงนการรวบรวมก�าลงคนและทรพยากรและการประเมนผล 4. วทยชมชนเปนสอสาธารณะ (Public Service Broadcasting) วทยชมชนถอประโยชนของประชาชนโดยมอสระจากอทธพลของรฐและกลมทน มความหลากหลายและแตกตางจากสอเชงพาณชยเนอหาทน�าเสนอตองเปนกลางสอดคลองกบความตองการและความสนใจของประชาชนทกกลมรวมถงการใหความส�าคญกบคณภาพมากกวาปรมาณและรายไดหลกมาจากประชาชน

ลกษณะส�าคญของวทยชมชน

การกระจายคลนความถแกประชาชนเพอประโยชนสาธารณะในระดบทองถน เปนแนวคดทเกดขนและมการปฏบตจรงในหลายประเทศประชาชนของประเทศตางๆ ยงคงยดหลกความเปนทองถน(Localism) และการรวมตวกนเปนชมชน (Community) ถงแมวาจะมกระแสการไหลเวยนของขอมลขาวสารและวฒนธรรมจากตางชาตในยคโลกาภวตน(Globalization)ทเปนผลมาจากความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอสารและการพฒนาของสอกระจายเสยงระหวางประเทศซงหลกความเปนทองถนดงกลาวเชอวาระบบของสอกระจายเสยงไมไดเปนเพยงสอขามชาตในระดบโลกเพยงอยางเดยวแตสอกระจายเสยงยงคงท�าหนาทในระดบประเทศและระดบทองถนดวยสอกระจายเสยงในระดบทองถนนน นอกจากจะเปนสอทผลตโดยหนวยงานของรฐและภาคธรกจแลวยงมสออกประเภทหนงทเกดจากความตองการของบคคลกลมบคคลหรอองคกรในชมชนระดบทองถนนนเพอเปนประโยชนแกชมชนเรยกวาสอกระจายเสยงเพอชมชน(CommunityBroadcasting)(เฟรเชอรคอรนและเอสตราดาโซเนยเรสเตรโพ.2001).



องคการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต(UNESCO)ไดก�าหนดลกษณะส�าคญของวทยชมชนไว3ลกษณะคอ1)ตองใหประชาชนเขาถงงาย(Accessibility)คอการมสทธเปนเจาของมสทธบรหารจดการมสทธผลตรายการมสทธไดรบฟงรายการทเหมาะสมและมคณภาพมสทธใหขอเสนอแนะมสทธเขาถงสถานมสทธเขาถงขอมล2)ประชาชนมสวนรวมในรปแบบตางๆ (Participation)ในทกระดบคอรวมเปนเจาของสถานรวมก�าหนดนโยบายรวมบรหารจดการรวมผลตรายการและ3)ประชาชนบรหารจดการดวยตนเอง(Self-management)คอสมาชกในชมชนมอ�านาจในการตดสนใจตงแตเรมคดวางแผนก�าหนดนโยบายและลงมอผลตสอดวยตนเองด�าเนนการเองในรปแบบของอาสาสมคร(สหพนธวทยชมชนแหงชาต,2555) นอกจากนนวทยชมชนยงแตกตางจากวทยประเภทธรกจและประเภทสาธารณะ3ประการดงนคอ(เฟรเชอรคอลนและเอสตราตาโซเนยเรสเตรโพ,2001) 1. การมสวนรวมของชมชน(CommunityInvolvement)ตองเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมทงในระดบรายการระดบสถานวทยประชาชนตองมโอกาสในการสงตวแทนเขาไปรวมบรหารจดการรวมคดและรวมตดสนใจและระดบแนวคดโดยจดรายการทน�าเสนอเนอหาอนเกยวเนองกบชมชนมแนวคดทใสใจตอชมชน ตองการใชสอวทยเพอเปนเครองมอในการพฒนาชมชน เปดโอกาสใหประชาชนท�าหนาทเปนผสงขาวสารความเคลอนไหวของชมชน 2. ไมแสวงหาผลประโยชนเชงธรกจ (Non-profit) วทยชมชนไมแสวงหาก�าไร งบประมาณเพอใชในการด�าเนนการตองอยในลกษณะกองทน หรอเปนเงนทมาจากการระดมทนในชมชน สามารถม ผสนบสนนรายการไดแตไมไดขายเวลาสวนความบนเทงทสอดแทรกในรายการนนเพอใหเกดความเพลดเพลนมากกวาเพอการประชาสมพนธเพลงใหมๆ ของคายเพลงรายการวทยชมชนจงแตกตางจากรายการเพลงทวไป 3. มโครงสรางเปนประชาธปไตย(DemocraticStructure)หมายถงการเปดโอกาสใหชมชนรวมตดสนใจรวมคดรวมท�า ลกษณะส�าคญของวทยชมชนมดงน 1. ด�าเนนการเพอตอบสนองความตองการของคนในทองถน สามารถตอบสนองความตองการของคนทกกลมได 2. มเอกลกษณเฉพาะตวทแตกตางทงจากวทยสาธารณะและวทยธรกจ คนจดและคนฟงลวนเปนคนในชมชนทงสน 3. การด�าเนนการเปนลกษณะการสอสารแบบสองทาง(Twowaycommunication) 4. ผฟงสามารถจะเขาไปมสวนรวมในรายการวทยไดในรปแบบตางๆ 5. มการบรหารจดการโดยชมชนรปแบบบรหารจดการโดยคณะกรรมการทประกอบดวยบคคลจากหลายๆฝาย 6. มความเปนอสระในการด�าเนนงานปราศจากการแทรกแซงหรอครอบง�าของรฐนกการเมองทองถนและกลมธรกจ 7. เปดโอกาสใหประชาชนทกคนในชมชนไดเขามามสวนรวมในรปแบบใดรปแบบหนง 8. เนอหารปแบบตอบสนองความตองการของชมชนแตละแหง 9. เนอหารปแบบมความหลากหลายครอบคลมความสนใจความตองการและผลประโยชนของคนทกกลมและเพอใหสอดรบกบสภาพความเปนจรงของชมชนทมหลากหลายมต 10. เนอหาวธการน�าเสนอและรปแบบรายการสอดคลองกบประเพณและวฒนธรรมหรอรสนยม



ของชมชน ดงนนเนอหาและรปแบบรายการของวทยชมชนในแตละทจงไมจ�าเปนตองเปนสตรเดยวกน ทวประเทศ 11. เนอหาและรปแบบของรายการสงเสรมการสอสารระหวางประชาชนกบประชาชนมากกวาจะเปนการสอสารจากรฐบาลสประชาชน 12. มประเมนผลการด�าเนนงานอยางตอเนอง

องคประกอบของเนอหาสาระและรปแบบรายการ

องคประกอบของเนอหาสาระและรปแบบรายการครอบคลมองคประกอบของเนอหาสาระดงตอไปน 1.การศกษาศาสนาและวฒนธรรม 2.วทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม 3.การเกษตรและการสงเสรมอาชพอนๆ 4.ความมนคงของรฐ 5.การกระจายขอมลขาวสารเพอสงเสรมความเขาใจอนดระหวางรฐบาลกบประชาชน 6.การกระจายขอมลขาวสารของรฐสภาเพอสงเสรมความเขาใจอนดระหวางรฐสภากบประชาชน 7. การกระจายขอมลขาวสาร เพอการสงเสรมสนบสนนในการเผยแพร และใหการศกษาแกประชาชนเกยวกบการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข การจดรปแบบรายการค�านงถงความเปนทองถนและความเปนวทยชมชนมรปแบบทเฉพาะของวทยชมชนดงน(พลสมบตนามหลา.สบคนเมอ24ตลาคม2562,จากhttps://prachatai.com/) รปแบบการอานขาวเปนรปแบบเปนทนยมจดท�ากนทกสถานมวตถประสงคเพยงแจงใหผฟงทราบถงเหตการณทเกดขนในแตละวน โดยจะมการรายงานขาวภายในประเทศ ขาวทองถน ขาวตางประเทศโดยจะน�ามาจากหนงสอพมพ หรอจากอนเทอรเนต (Internet) มการคนขอมลจากเวบไซดทนาสนใจหนงสอพมพวารสารรวมทงจดหมายขาวทมาจากองคกรหนวยงานททางกลมคดวานาสนใจ รปแบบการวเคราะหขาวเปนการจดรายการทมงเสนอเรองราวทลกซงโดยการน�าเหตการณทเกดขนมาวเคราะหทงเบองหนาเบองหลงของเหตการณและยงชใหเหนถงขอดและขอเสยของเหตการณนนดวย การบรรยาย เปนรายการเพอการศกษาทมงใหเนอหาความรแกผฟงเฉพาะกลม โดยมประเดนทแนชดไมซบซอนโดยจะมผมาบรรยายในประเดนนนๆ การจดรายการคเปนรายการสนทนาในเรองใดเรองหนงระหวางผจดรายการตงแต2คนขนไปมผด�าเนนรายการทงสองสามารถแสดงความคดเหนรวมไปกบการสนทนาไดดวยมบรรยากาศทเปนกนเองมากกวา รายการสมภาษณในรปแบบนไดถกน�าไปใชทกสถานเพราะทกสถานค�านงถงความเปนวทยชมชนทควรมการน�าเรองราวของทองถนมาเผยแพรและไดพยายามทจะท�าใหเกดการสอสารสองทาง(Twowaycommunication)โดยการเชญปราชญชาวบานผรผน�าทองถนมาออกรายการพดคยกนในลกษณะการซกถามและตอบปญหาหรอแสดงความคดเหนระหวางบคคล2คนขนไป ชวงเวลาออกอากาศสมพนธสอดคลองกบวถชวตคอการก�าหนดชวงเวลาออกอากาศทสะดวกในการรบฟงและเอออ�านวยใหนกจดรายการไมท�าใหนกจดรายการเสยงานหลกของเขาไปเปนการออกแบบใหสอดคลองกบบรรทดฐาน(Norms)ของชมชน



ทศทางของวทยชมชนในประเทศไทย

วทยชมชนถอก�าเนดขนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.2540มาตรา40ไดกลาวถงคลนความถทใชในวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และโทรคมนาคมเปนทรพยากรสอสารของชาต เพอประโยชนสาธารณะการด�าเนนการนนตองค�านงถงประโยชนสงสดของประชาชนในระดบชาตและระดบทองถน ทงในดานการศกษา วฒนธรรม ความมนคงของรฐ และประโยชนสาธารณะอน ๆ รวมทงการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรมและมาตรา41เสรภาพในการเสนอขาวสารและแสดงความคดเหนภายใตขอจ�ากดของรฐธรรมนญโดยไมตกอยภายใตอาณตของหนวยราชการหนวยงานของรฐรฐวสาหกจหรอเจาของกจการนนแตตองไมขดตอจรรยาบรรณแหงการประกอบวชาชพ(รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย,2540)ในท�านองเดยวกนรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.2550กไดใหเสรภาพในการแสดงความคดเหนของบคคล และสอมวลชน ตามมาตรา 45 มาตรา 46 และมาตรา 47 และตอเนองมาถงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.2560ตามมาตรา34มาตรา35และมาตรา36(รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย,2560) นบตงแตการประกาศใชพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถ และก�ากบการประกอบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคมพ.ศ.2543ท�าใหมการสงเสรมและขยายความร เรองสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหนตามรฐธรรมนญตลอดจนการฝกอบรมเกยวกบการด�าเนนงานวทยชมชนใหแกประชาชนผสนใจอยางตอเนองภายใตหลกการทวาวทยชมชนเปนของชมชน โดยชมชนเพอชมชนด�าเนนการโดยใชรปแบบอาสาสมครและไมแสวงหาก�าไรทางธรกจและเมอมการตราพระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน พ.ศ. 2551 ขนท�าใหกรอบแนวทางในการด�าเนนกจการวทยชมชนชดเจนมากขน ในมาตรา 10 กลาวถงใบอนญาตประกอบกจการกระจายเสยงหรอกจการโทรทศนโดยใชคลนความถมสามประเภทดงน (พระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน,2551) 1.ใบอนญาตประกอบกจการบรการสาธารณะไดแกใบอนญาตทออกใหส�าหรบการประกอบกจการทมวตถประสงคหลกเพอการบรการสาธารณะแบงเปนสามประเภทไดแก 1.1 ใบอนญาตประกอบกจการบรการสาธารณะประเภททหนง ออกใหส�าหรบกจการกระจายเสยงหรอกจการโทรทศนทมวตถประสงคหลกเพอการสงเสรมความรการศกษา ศาสนา ศลปะและวฒนธรรมวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอมการเกษตรและการสงเสรมอาชพอนๆ สขภาพอนามยกฬาหรอการสงเสรมคณภาพชวตของประชาชน 1.2 ใบอนญาตประกอบกจการบรการสาธารณะประเภททสอง ออกใหส�าหรบกจการกระจายเสยงหรอกจการโทรทศนทมวตถประสงคหลกเพอความมนคงของรฐหรอความปลอดภยสาธารณะ 1.3 ใบอนญาตประกอบกจการบรการสาธารณะประเภททสามออกใหส�าหรบกจการกระจายเสยงหรอกจการโทรทศนทมวตถประสงคหลกเพอการกระจายขอมลขาวสารเพอสงเสรมความเขาใจอนดระหวางรฐบาลกบประชาชน และรฐสภากบประชาชนการกระจายขอมลขาวสารเพอการสงเสรมสนบสนนในการเผยแพรและใหการศกษาแกประชาชนเกยวกบการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขบรการขอมลขาวสารอนเปนประโยชนสาธารณะแกคนพการคนดอยโอกาสหรอกลมความสนใจทมกจกรรมเพอประโยชนสาธารณะหรอบรการขอมลขาวสารอนเปนประโยชนสาธารณะอน



2. ใบอนญาตประกอบกจการบรการชมชน ไดแก ใบอนญาตส�าหรบการประกอบกจการทมวตถประสงคเชนเดยวกบการประกอบกจการบรการสาธารณะแตตองเปนประโยชนตามความตองการของชมชนหรอทองถนทรบบรการ 3. ใบอนญาตประกอบกจการทางธรกจ ไดแก ใบอนญาตส�าหรบการประกอบกจการตามวตถประสงคของผประกอบกจการเพอแสวงหาก�าไรในทางธรกจทงนตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศก�าหนดอยางนอยแบงเปนสามประเภท 3.1 ใบอนญาตประกอบกจการทางธรกจระดบชาต ออกใหส�าหรบกจการกระจายเสยงหรอกจการโทรทศนทมพนทใหบรการครอบคลมทกภาคของประเทศ 3.2ใบอนญาตประกอบกจการทางธรกจระดบภมภาคออกใหส�าหรบกจการกระจายเสยงหรอกจการโทรทศนทมพนทการใหบรการในกลมจงหวด 3.3ใบอนญาตประกอบกจการทางธรกจระดบทองถนออกใหส�าหรบกจการกระจายเสยงหรอกจการโทรทศนทมพนทการใหบรการในจงหวด พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถ และก�ากบการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคมพ.ศ.2553มาตรา6ใหมคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรยกโดยยอวา “กสทช.” เปนองคกรอสระท�าหนาทบรหารองคกรตามมาตรา27ตามพระราชบญญตฉบบนและกสทช.ไดก�าหนดแผนแมบทกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนฉบบท1พ.ศ.2555-2559เพอใชเปนแนวทางในการอนญาตใหใชคลนความถและอนญาตใหประกอบกจการ รวมถงการก�ากบดแลการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนเพอใหเปนไปตามบทบญญตแหงกฎหมายวาดวยการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนอนเปนการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในกจการวทยกระจายเสยงชมชน โดยชมชนสามารถบรหารจดการวทยชมชนไดดวยตนเองท�าใหเกดการปฏรปการสอสารทางวทยกระจายเสยงวทยโทรทศนและการโทรคมนาคมชมชนตางๆ กไดใหความสนใจกบบทบญญตดงกลาวท�าใหเกดการตนตวและใหความสนใจทจะพฒนาสอทเหมาะสมกบกลมประชาชนในแตละพนท คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาตไดออกประกาศ เรอง หลกเกณฑและวธการอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว (วทยกระจายเสยงชมชน) เพอสงเสรมและสนบสนนใหเกดความเขมแขงในชมชน และเพอสนบสนนการปฏรปสอตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย สงเสรมสทธในการสอสารของประชาชนโดยค�านงถงประโยชนสงสดของประชาชนในระดบชาตระดบทองถนทงในดานการศกษาวฒนธรรมความมนคงของรฐและประโยชนสาธารณะอนรวมทงการมสวนรวมในการด�าเนนการสอสารมวลชนสาธารณะของภาคประชาชนในขณะเดยวกนกไดด�าเนนการใหสถานวทยชมชนทมอยเดม แจงความประสงคการด�าเนนกจการวทยชมชนใหคณะกรรมการทราบเพอด�าเนนการใหถกตองตามประกาศ ในประกาศฉบบนมสาระส�าคญทนาสนใจเกยวกบการด�ารงอยของสถานวทยชมชน ซงจะกลาวถงสวนทส�าคญโดยสรปไดแก(ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคม,2552) 1.การประกอบกจการบรการชมชน(วทยกระจายเสยงชมชน)ตองมวตถประสงคเชนเดยวกบการประกอบกจการบรการสาธารณะ และตองเปนประโยชนตามความตองการของชมชนหรอทองถนทรบบรการโดยค�านงถงความตองการทหลากหลายของประชาชนในชมชนหรอทองถน 2.ผงรายการและสดสวนรายการรายการทก�าหนดไวในผงรายการตองเปนรายการทเปนขาวสารหรอสาระทเปนประโยชนตอชมชนหรอทองถนทรบบรการในสดสวนไมนอยกวารอยละเจดสบไดแกรายการ



ขาวสาร รายการสงเสรมความรความเขาใจในการปกครองในระบอบประชาธปไตย รายการสงเสรมการศกษาจรยธรรมศลปวฒนธรรมการใหความรความเขาใจในการพฒนาเศรษฐกจ สงคม คณภาพชวตและสงแวดลอม 3.ผรบใบอนญาตสามารถมรายไดหรอไดรบการสนบสนนดวยวธการทมใชการโฆษณาเชนการสนบสนนการประกอบกจการจากหนวยงานของรฐรฐวสาหกจองคกรอสระมลนธภาคเอกชนกองทนพฒนากจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนเพอประโยชนสาธารณะตามกฎหมายวาดวยองคกรจดสรรคลนความถและก�ากบกจการวทยกระจายเสยงวทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคมเปนตนแตจะตองมใชการกระท�าอยางหนงอยางใดทมลกษณะครอบง�าการประกอบกจการ คณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตออกประกาศเรองหลกเกณฑการอนญาตทดลองประกอบกจการวทยกระจายเสยงพ.ศ.2555และใหยกเลกประกาศเรองหลกเกณฑและวธการอนญาตประกอบกจการบรการชมชนชวคราว(วทยกระจายเสยงชมชน)เพอเปนการเตรยมความพรอมเปลยนผานไปสระบบการออกใบอนญาตตามประเภททพระราชบญญต การประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนพ.ศ.2551ก�าหนดและรกษาระดบคณภาพของการรบฟงวทยกระจายเสยงของประชาชนทงในแงของคณภาพทางเทคนคคณภาพของเนอหารายการโอกาสการเขาถงสอของประชาชนใหมความเปนธรรมและยงประโยชนเชงเศรษฐกจของสงคมโดยค�านงถงประโยชนสงสดของประชาชนทงในดานการศกษาวฒนธรรมความมนคงและประโยชนสาธารณะอนรวมทงการมสวนรวมในการด�าเนนการสอมวลชนของภาครฐภาคธรกจและภาคประชาชน(ประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต.2555) ประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรองหลกเกณฑและวธการอนญาตใหบรการกระจายเสยงหรอโทรทศน(ฉบบท5)พ.ศ.2562ขอ4ใหเพมความ“ผรบอนญาตใหใชงานคลนความถเพอการประกอบกจการกระจายเสยงตามมาตรา83แหงพระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก�ากบการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศนและกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2553 ทประสงคจะใหบรการกระจายเสยงใหยนแผนประกอบกจการกระจายเสยงตอคณะกรรมการลวงหนาไมนอยกวาหนงปกอนวนทไดรบอนญาตใหใชงานคลนความถจะสนสดลง” เปนวรรคสองในขอ 6 ของประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาตเรองหลกเกณฑและวธการอนญาตการใหบรการกระจายเสยงหรอโทรทศน พ.ศ.2555(ประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต. 2562) ปจจบนผทดลองประกอบกจการกระจายเสยงทกประเภทจะตองยนตออายการทดลองประกอบกจการลวงหนากอนวนทอายใบอนญาตเดมสนสดลงไมนอยกวา120วนมฉะนนจะไมไดรบสทธในการออกอากาศในระหวางการพจารณาตออายของเจาหนาทและจะตองหยดออกอากาศทนททอายใบอนญาตสนสดลง

การศกษาเพอการพฒนาทยงยน

การพฒนาเปนเปาหมายของการศกษาและการใหการศกษาเปนการพฒนาทรพยากรมนษยซงเปนศนยกลางของการพฒนาทงปวงเปนการศกษาส�าหรบทกคนทกเพศทกวยและทกสถานภาพของการเรยนร การศกษาเพอการพฒนาทยงยนใชแนวทางความรวมมอกนระหวางหลายหนวยงานรวมทงสอมวลชนและ



ภาคเอกชนมการใชรปแบบและยทธวธทหลากหลายในการใหความรและการอบรมเพอใหเกดความเขาใจเกยวกบการพฒนาทยงยน การศกษาเพอการพฒนาทยงยนเกดจากแนวคดของทประชมโลกวาดวยสงแวดลอมและการพฒนาทนครรโอเดอจาเนโร ประเทศบราซล ในป ค.ศ. 1992 ทเหนวาการศกษาเปนรากฐานของการพฒนาทยงยนโดยมแผนด�าเนนการทเชอมโยงกนระหวางเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (MillenniumDevelopmentGoals)กบกรอบปฏบตการในเรองการศกษาเพอปวงชน(EducationforAll)ทมเปาหมายในการสงเสรมความเสมอภาคทางการศกษาของผหญง และผชายในทกระดบและทกรปแบบ คอการศกษาในระบบ การศกษานอกโรงเรยนและการศกษาตามอธยาศย เพอใหเขาถงผทดอยโอกาสทางสงคมเปนการเนนย�าความส�าคญของการศกษาเพอการพฒนาทยงยนและการศกษาเปนเครองมอส�าคญในการพฒนาทยงยนในเรองทส�าคญๆอาทการพฒนาชนบทการดแลสขภาพการมสวนรวมของชมชนสงแวดลอมรวมทงประเดนทางจรยธรรมและกฎหมาย เชน สทธมนษยชน คณคาของมนษย (กาญจนา เงารงษ,2559;UNESCOBangkok,2012) UNESCO Bangkok (2012) ไดกลาวถงการศกษาเพอการพฒนาทยงยนซงสรปสาระส�าคญไดดงนกลาวคอในการประชมสหประชาชาตทนครนวยอรกเมอค.ศ.2002มมตประกาศใหปค.ศ.2005-2014เปนทศวรรษแหงการศกษาเพอการพฒนาทยงยน(UnitedNationsDecadeofEducationforSustainableDevelopment-DESD)โดยองคการUNESCOเปนหนวยงานหลกในการสงเสรมทศวรรษดงกลาว เปนการกระตนใหประเทศสมาชกรวมกนบรณาการแนวคดเกยวกบการพฒนาทยงยนในระดบทองถนเขามาบรณาการสถานการณในการเรยนรในรปแบบทแตกตางกนและไดกลาวถงวตถประสงคของทศวรรษการศกษาเพอการพฒนาทยงยนดงน 1.เพอแสดงถงบทบาททส�าคญของการศกษาและการเรยนรเพอการพฒนาอยางยงยน 2.อ�านวยความสะดวกในการเชอมโยงและสรางเครอขายการแลกเปลยนและการปฏสมพนธระหวางผมสวนไดสวนเสยภายใตทศวรรษการศกษาเพอการพฒนาอยางยงยน 3.ใหโอกาสเพอการแกไขและสงเสรมวสยทศนและการเปลยนแปลงเขาสการพฒนาอยางยงยนโดยใชการเรยนรทกรปแบบกบจตส�านกของสาธารณชน 4.เสรมสรางคณภาพการเรยนการสอนเพอการพฒนาอยางยงยน 5. พฒนายทธศาสตรในทกระดบเพอสรางศกยภาพใหกบทศวรรษการศกษาเพอการพฒนาอยางยงยน การศกษาเพอการพฒนาทยงยนนนมการตกลงรวมกนในเรองแนวคดหลกอาจมความแตกตางกนไปตามสงแวดลอมของทองถนการใหความส�าคญและวธการนนแตละประเทศควรก�าหนดล�าดบความส�าคญและการด�าเนนการเอง สวนเปาหมายและกระบวนการตองใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมของทองถนสภาพทางสงคมและเศรษฐกจทเหมาะสม จงมความส�าคญและเกยวพนกบทงประเทศทพฒนาแลวและประเทศทก�าลงพฒนาซงประกอบดวย3สวนหลกคอเศรษฐกจสงแวดลอมและสงคมโดยมวฒนธรรมเปนตวกลางพนฐานส�าคญของสามประการนและเมอน�าทงสามสวนหลกมาประกอบเปนองครวมแลวการศกษาเพอการพฒนาทยงยนมสวนชวยในการพฒนาความรอยางเตมทมมมมองคานยมและทกษะทจ�าเปนในการตดสนใจ อนจะน�าไปสการพฒนาคณภาพชวตโดยเฉพาะการใชชวตประจ�าวนทงในระดบทองถนและระดบโลกดานเศรษฐกจหมายถงการพฒนาทางดานเศรษฐกจและผลกระทบของเศรษฐกจทมตอสงแวดลอมดานสงแวดลอมหมายถงการตระหนกถงทรพยากรธรรมชาตและความเปราะบางของธรรมชาตดานสงคมหมายถงความเขาใจในเรองสถาบนทางสงคมและบทบาทการเปลยนแปลงและพฒนาของสงคม



และดานวฒนธรรมหมายถงความเชอและการกระท�าทแตกตางไปตามสภาพแวดลอมประวตศาสตรและขนบธรรมเนยมประเพณซงเปนพนฐานของทงสามดานทไดกลาวมา

แนวโนมวทยชมชนกบการพฒนาการศกษาทยงยนในประเทศไทย

การศกษาเปนตวแปรส�าคญของการพฒนาในสงคมทมงสการพฒนาทยงยนและมผลกระทบโดยตรงตอประเทศชาตชมชนและประชาชนดงนนการศกษาเพอการพฒนาทยงยนจงมงเนนการพฒนาศกยภาพของคนในสงคมใหเกดความร ทกษะ มมมองและคานยมซงเปนปจจยหลกในการชน�าและจงใจใหบคคลแสวงหาและด�าเนนชวตของตนในแนวทางของการพฒนาทยงยนเนองจากสภาวะการด�ารงชวตของคนในสงคมปจจบนมความซบซอนมากขนความรและทกษะทจ�าเปนส�าหรบการสรางตวเองและครอบครวใหอยดมสขในขณะทสามารถชวยเหลอผอนและสงคมใหอยรอดไดดวยนนจงมประเดนทตองเรยนรมากมายทงทเปนความรและทกษะทจ�าเปนตอการใชชวตในทองถนทตนอาศยอย และความรเกยวกบสถานการณโลกดวยเหตนกระบวนการเรยนรเพอน�าไปสสงคมทมการพฒนาอยางยงยนจ�าเปนตองมสาระเนอหาทเหมาะสมและมความตอเนองตลอดชวต(อ�าไพหรคณารกษ,2550) UNESCOEOLSS (2007)ไดกลาวถงนยส�าคญของการเสรมสรางแนวคดของการศกษาเพอการพฒนาทยงยน ไดแก การพฒนาความร (Knowledge) ทกษะ (Skills) มมมอง (Perspectives) และ คานยม (Values)ของคนในสงคม เพอใหเกดการเปลยนแปลงสสภาพเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมทสมดลและยงยนดงน 1.ความร(Knowledge)จ�าเปนตองอาศยความรความเขาใจ2ดานคอความเขาใจเกยวกบความหมายและความส�าคญของการพฒนาทยงยนและความรเกยวกบแนวทางปฏบตสการพฒนาทยงยนในเรองความรเกยวกบการพฒนาทยงยนไดแกความรเกยวกบตนทนทางธรรมชาตทเปนฐานของการพฒนาในระยะทผานมามขดจ�ากดของธรรมชาตเรมสงสญญาณใหเหนอยางชดเจนอาทการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศโลกการเกดภยพบตทางธรรมชาตเพมขนการแพรขยายของเชอโรคทเปนอนตรายตอชวตและสภาวะขาดแคลนน�าในหลายพนททวโลกเปนตนส�าหรบความรเกยวกบแนวทางปฏบตสการพฒนาทยงยนนนนอกจากความรขนพนฐานทใชสอนในโรงเรยนและความรขนสงเกยวกบศาสตรแขนงตางๆทจ�าเปนตอการประกอบอาชพของบคคลรวมทงชวยสรางความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศแลว ยงตองมความรอบรเกยวกบสถานการณและปญหาดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมโลก ทมความเกยวของเชอมโยงกบทองถนทอาศยอยตลอดจนประเดนประเดนปญหาทอยในความสนใจของชาวโลก เพอใหสามารถตดสนใจและปฏบตตนไดอยางเหมาะสมมความสอดคลองกบแนวคดและแนวทางทคนสวนใหญยอมรบ 2.ทกษะ(Skills)ทกษะทจ�าเปนตอการด�ารงชวตในสงคมทยงยนมดงน 2.1ทกษะในการคดอยางเปนระบบ 2.2ทกษะในการสอสารทประสทธภาพ 2.3ทกษะในการวเคราะหและวางแผนลวงหนาสามารถน�าขอมลและความรทมอยมาเปรยบเทยบประมวลผลแปลความหมายและก�าหนดเปาหมายในอนาคตทตองการตลอดจนวางกลยทธใหไปถงเปาหมายทวางไวได 2.4ทกษะในการคดอยางมวจารณญาณเกยวกบคานยม(Values)สามารถประเมนปญหาหรอสถานการณทอยรอบตวซงมผลตอการด�าเนนชวตโดยอาศยความรคณธรรมและความเพยรใหเกดความ



เขาใจและตระหนกถงความส�าคญของการมคณธรรม จรยธรรม คานยมทถกตอง และคณลกษณะทพงประสงคของคนในสงคมไทย 2.5ทกษะการสรางสมพนธภาพระหวางบคคลคอสามารถสรางและรกษาความสมพนธทดกบบคคลรอบขางไวไดยนยาวมการคนหารจกและเขาใจตนเองรวมทงเขาใจถงความเหมอนหรอความแตกตางระหวางบคคลมการชวยเหลอบคคลอนทดอยกวาหรอไดรบความเดอดรอน 2.6ทกษะการอยรวมกนในสงคมและสงแวดลอมอยางปลอดภยอาทการเขาใจและตระหนกในการดแลตนเองใหมสขภาพอนามยทดทงรางกายและจตใจรวธปองกนไมใหเกดโรคภยไขเจบและสามารถแกไขปญหาพฤตกรรมทไมพงประสงคทจะน�าไปสโรคภยไขเจบไดอยางถกตองเหมาะสมเขาใจและตระหนกในคณคาของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมจตส�านกในการรวมอนรกษทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมรวธใชทรพยากรอยางประหยดและคมคารวธปองกนไมใหเกดสภาพแวดลอมเปนพษและสามารถแกไขปญหาสภาพแวดลอมเปนพษในชมชนไดอยางถกตองและเหมาะสม 3. มมมอง (Perspectives) เนนการเสรมสรางใหบคคลสามารถมองไดรอบดาน ครอบคลมทงทเปนประเดนปญหาในระดบโลกและความเชอมโยงหรอผลกระทบของปญหาเหลานนในระดบทองถนการเรยนรเพอใหเกดการพฒนาทยงยนจงจ�าเปนตองมองใหเขาใจถงรากฐานของปญหาและสามารถมองคาดการณออกไปใหเหนถงความนาจะเปนในอนาคตซงอาจมทางเลอกส�าหรบการตดสนใจหรอแนวทางปฏบตไดหลายประการขนอยกบความตองการของแตละคนในแตละสถานการณ ขณะเดยวกตองมองใหเหนถงความเชอมโยงของแตละปญหาในระดบโลกดวย 4. คานยม (Values) คอการสรางความเขาใจใหประชากรโลกเกยวกบคานยมทเหมาะสมส�าหรบสงคมทยงยนเพอใหคนไดตระหนกถงแนวความคดหรอพฤตกรรมทตนเลอกใชเปนแบบแผนในการใชชวตประจ�าวนและท�าความเขาใจกบความคดหรอพฤตกรรมทคนอนใชเปนแบบแผนในชวตประจ�าวนเชนกนโดยผสานกระบวนการพจารณา ไตรตรองและวเคราะหเปาหมายรปแบบและผลกระทบของความคดและพฤตกรรมทสมาชกของสงคมยอมรบและใชเปนบรรทดฐานในการก�าหนดแบบแผนเชงพฤตกรรมของตนขณะเดยวกนเปดโอกาสใหคนในสงคมไดรวมกนสรางคานยมเพอการพฒนาทยงยน

บทบาทวทยชมชนในการเปนสอการศกษาเพอการพฒนาทยงยน

บทบาทของการศกษาและสอนนมความส�าคญในการบรรลเปาหมายของการพฒนาทยงยนดงจะเหนไดจากแผนปฏบตการ21(Agenda21)ซงเปนแผนแมบทของโลกส�าหรบการด�าเนนงานในศตวรรษท 21เพอการพฒนาทยงยนโดยกลาวไวในบทท36“การสงเสรมการศกษาและการฝกอบรม”ไดกลาวถงความส�าคญของการศกษาในการปรบเปลยนทศนคตของประชนทงในรปของการศกษาในระบบนอกระบบและตามอธยาศยและในWorkingPaper:AsiaPacificRegionalStrategyforESD(UNESCO)กไดเนนย�าถงบทบาทเชงบรณาการของสอทเพมความตระหนก และความมสวนรวมในแนวคดการศกษาเพอการพฒนาทยงยน และยงยกใหสอมวลชนเปนหนงใน 5 ภาคสวนหลกทมความส�าคญในการขบเคลอนแนวคดนเคยงขางไปกบรฐบาล องคกรระหวางประเทศภาคประชาสงคม และภาคเอกชน (UNESCO,2008;เจษฎาศาลาทอง,2555) ความส�าคญของสอตอการศกษาเพอการพฒนาทยงยน ไดรบการเนนย�าในการประชมโลกวาดวยการศกษาเพอการพฒนาทยงยนของUNESCO“UNESCOWorldConferenceonEducation forSustainableDevelopment:Moving intotheSecondHalfoftheUNDecade”ซงจดขนท



เมองบอนนประเทศเยอรมนโดยทประชมไดออกปฏญญาบอนน(BonnDeclaration)ซงถอเปนแนวทางหลกในขบเคลอนการศกษาเพอการพฒนาทยงยนและตอมาปฏญญาโตเกยว (Tokyo Declaration ofHOPE) ซงมการรบรองทการประชมผสอนและผด�าเนนการศกษาเพอการพฒนาทยงยนของภมภาคเอเชยและแปซฟคจดขนทกรงโตเกยวประเทศญปนกไดกลาวถงสอมวลชนในฐานะทเปนหนงในสถาบนหลกทจะท�าใหการพฒนาทยงยนเปนจรงขนมาได(ACCU,2009;UNDepartmentofSustainableDevelopmentandSocialAffairs,2012;เจษฎาศาลาทอง,2555) บทบาทวทยชมชนในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยน 1. ถายทอดขาวสารไปสประชาชนไดแกขาวเศรษฐกจการเมองสงคมการศกษาเกษตรกรรม 2. ตดตามตรวจสอบปญหาของประชาชนและการน�าเสนออตลกษณศกดศรและความภาคภมใจของชมชนออกสสงคมภายนอก 3. รวบรวมและน�าเสนอรายการทเปนขอเสนอแนะตอการแกปญหาชมชนและสงคม รวมทงการเตอนภย 4. การเผยแพรสนคาของชมชนและการสอนอาชพใหประชาชน 5. การวเคราะหการเมองระดบทองถนเพอใหประชาชนไดเรยนรและเขาใจนโยบายการปฏบตงานของการเมองในชมชนและทองถน 6. สงเสรมศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณสบทอดภมปญญาทองถนการใหความรเรองการเลอกตงการธ�ารงรกษาวฒนธรรมหลกของสงคมและความจงรกภกดตอสถาบนชาตศาสนาพระมหากษตรย 7. การขดเกลาทางสงคมเชนการสงเสรมคานยมเรองความขยนขนแขงในการประกอบอาชพการส�านกรกบานเกดการรกษาสงแวดลอมการประสานความสามคค 8. เปดโอกาสใหประชาชนไดเขามามสวนรวมมปากมเสยงในพนทสาธารณะและเปนเวทส�าหรบฝกซอมใหประชาชนรจกแสดงความคดเหนตอสาธารณะ 9. ใหการศกษาในรปแบบของการศกษาตามอธยาศยและการศกษาตลอดชวต ซงเปนการศกษาทไมจ�ากดเวลาอายและสถานทเกดขนตามวถชวตทผเรยนเรยนรดวยตนเองตามความสนใจศกยภาพความพรอมและโอกาส โดยศกษาจากประสบการณการท�างานบคคลครอบครวแหลงความรตางๆเพอเพมพนความร ทกษะ และการพฒนาคณภาพชวต สามารถเรยนไดตลอดเวลาและเกดขนในทกชวงวยตลอดชวต 10. การพฒนาคณภาพคน โดยผานการเรยนรทงในรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการชมชนสามารถมสวนรวมในการจดกระบวนการเรยนรทสอดคลองกบความตองการของชมชนและพฒนากระบวนการเรยนรนใหเปนไปอยางตอเนองสอดคลองตอความตองการจ�าเปนของตนเอง 11. เปนกระบอกเสยงของผดอยโอกาส และเปนหวใจของกระบวนการการสอสารประชาธปไตยในสงคม ใหแนวคดเรองความโปรงใสและธรรมาภบาล เผยแพรขอมลทเกยวกบประเดน ปญหา โอกาสประสบการณทกษะในการด�ารงชวตและประโยชนสาธารณะตางๆ

สรป

สอไดเขามามบทบาทส�าคญในการสรางความตระหนกความสมพนธความเขาใจและใหการศกษากบประชาชน บทบาทวทยชมชนในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยนจ�าเปนตองปรบตวให



ทนกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารการด�าเนนกจการวทยชมชนนนสามารถท�าไดหลายรปแบบขนอยกบแตละชมชนจะพจารณาน�ามาใชในการสรางความเขาแขงใหกบชมชน การด�าเนนกจการวทยชมชนจะส�าเรจไดจะตองไดรบการสนบสนนและความรวมมอจากภาครฐหากภาครฐไมท�าหนาทสงเสรมสนบสนนกจการวทยชมชนกจะประสบปญหาโดยเฉพาะเรองกฎระเบยบแนวปฏบตตางๆ ตลอดจนการผลตรายการทเปนประโยชนตอชมชนวทยชมชนท�าใหเกดการสอสารเรองราวตางๆ ของชมชนในลกษณะทดมคณคาท�าใหชมชนไดมการแลกเปลยนเรยนรไดรบขาวสารโดยตรงจากพนทเรองราวตางๆ ทเกดขนในชมชนกไดรบการเผยแพรจากวทยทชมชนเปนเจาของการศกษาศาสนาวฒนธรรมทองถนบทเพลงพนบานขาวสารการประกอบอาชพความรจากภมปญญาทองถนตลอดจนการเรยนรเรองการสงเสรมและอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดถกสงผานรายการวทยชมชน ตลอดชวงเวลากวา20ป(ค.ศ.2000-2019)ทผานมาเกดการเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลยการสอสารอยางรวดเรว โดยเฉพาะอยางยงเกดแรงผลกจากอนเทอรเนต (Internet)รวมทงการเกดขนของเครอขายทางสงคมในอนเทอรเนต หรอโซเชยลมเดย (SocialMedia) ทไดสงผลอยางมากตอการสอสารมวลชน ไมวาจะเปนการใชชองทางออนไลน ทงเวบไซตและแอปพลเคชนผานคอมพวเตอร และสมารทโฟน(SmartPhone)ในการเผยแพรเนอหาตางๆแรงผลกจากอนเทอรเนตและโซเชยลมเดยไดสรางทางเลอกในการเขาถงและรบรขาวสารใหกบประชาชนอยางเปดกวางมากขนความสะดวกสบายและความรวดเรวในการบรโภคขาวสารผานสอสงคมออนไลน ท�าใหสอวทยชมชนจะตองปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงในยคMedia Disruption นคอนอกจากจะท�าการกระจายเสยงออกอากาศผานทางชองทางปกตแลวตองเพมชองทางการสอสารอน ๆ อก เพอใหสามารถเขาถงกลมเปาหมายไดมากขน เชน การถายทอดการกระจายเสยงผานทางอนเทอรเนตการใชเทคโนโลยพอดคาสท(Podcast)พอดคาสทเปนรายการทสามารถรบฟงและรบชมไดผานอนเตอรเนตทแบงเปนตอน สามารถดาวนโหลดมาเกบไวในเครองเพอฟงแบบ ออฟไลนได จดเดนคอสามารถรบฟงหรอรบชมตอนไหนกได หลายคนคงคนเคยกบการใชพอคคาสทปจจบนรายการในพอดคาสทลวนมประโยชนมากสามารถเขาถงไดงายนอกจากนนกยงสามารถจดรายการวทยชมชนผานทางโซเชยลมเดยเชนfacebookเปนตน บทบาทวทยชมชนในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยน ทท�าใหเกดการเปลยนแปลงสสภาพเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมทสมดลและยงยนคอท�าหนาทเปนสอในการพฒนา1)ความร(Knowledge)โดยการสรางความเขาใจเกยวกบความหมายความส�าคญของการพฒนาทยงยนและความรเกยวกบแนวทางปฏบตสการพฒนาทยงยน2)ทกษะ(Skills)ใหประชาชนมทกษะทจ�าเปนตอการด�ารงชวตในสงคมทยงยนไดแกทกษะในการคดอยางเปนระบบทกษะในการสอสารทประสทธภาพทกษะในการวเคราะหและวางแผนลวงหนาทกษะในการคดอยางมวจารณญาณเกยวกบคานยม(Values)ทกษะการสรางสมพนธภาพระหวางบคคลและทกษะการอยรวมกนในสงคมและสงแวดลอมอยางปลอดภย3)มมมอง(Perspectives)เนนการเสรมสรางใหบคคลสามารถมองไดรอบดานใหเหนความเชอมโยงของสงตางๆ ครอบคลมทงทเปนประเดนปญหาในระดบโลก และความเชอมโยงหรอผลกระทบของปญหาเหลานนในระดบทองถน4)คานยม(Values)คอการสรางความเขาใจใหประชาชนเกยวกบคานยมทเหมาะสมส�าหรบสงคมทยงยนเชนการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมการน�าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาปฏบตในการด�าเนนชวตการเคารพกฎหมายเปนตน




กาญจนาแกวเทพ. (2555). คมอวทยชมชน (FNS).สบคนเมอวนท 1มถนายน2555,จากhttp:// www.fmkorat.com/doc/doc01.doc.กาญจนาเงารงส.(2559).“การศกษากบการพฒนาทยงยนEducationforSustainableDevelopment (ESD),”วารสารสมาคมนกวจย.ปท21ฉบบท2พฤษภาคม–สงหาคม.คณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต.(2555).แผนแมบท กจการกระจายเสยงและกจการโทรทศนฉบบท1.(2555-2559).สบคนเมอวนท10พฤษภาคม 2555,จากhttp://www.nbtc.go.th/.จรพรวทยศกดพนธและนาฏยาตนานนท.(2550).คมอวทยชมชน.เชยงใหม:คณะกรรมการรณรงค เพอการปฏรปสอภาคเหนอ.เจษฎา ศาลาทอง. (2555). สอกบการศกษาเพอการพฒนาทยงยน. NHKWorld เรดโอเจแปน แผนก ภาษาไทย.ฐตนนทพงษสทธรกษและวระยทธกาญจนชฉตร.(2546).แนวคดวทยชมชนและการศกษาทเกยวของ หอมดนอสาน.อบลราชธาน:จดพมพโดยเครอขายสอภาคประชาชนภาคอสาน.ทองหลอ เทยงธรรม.บทบาทของวทยชมชนในการพฒนาทรพยากรมนษยในชมชน. สบคนเมอ 10 พฤศจกายน562,จากhttp://mis.ptu.ac.th/journal/data/3-2/3-2-8.pdf)ประกาศคณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต.(2562,9 เมษายน).ราชกจจานเบกษา.เลมท136ตอนพเศษ89ง,หนา38.ประกาศคณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต. (2552, 24 กรกฎาคม). ราชกจจานเบกษา, เลม 126,ตอนทพเศษ104ง,หนา6-14.ปรยานช ธรรมปยา. ยเนสโกระดมสมอง สอนาคตการศกษาเพอการพฒนาทยงยน. สบคนเมอ 20 กมภาพนธ2653,จาก,http://www.sufficiencyeconomy.org.พระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน.(2551,4มนาคม).ราชกจจานเบกษา, เลม126,ตอนท42ก,หนา61-91.พระราชบญญตองคกรจดสรรคลนความถและก�ากบการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม.(2553,19ธนวาคม).ราชกจจานเบกษา,เลม127,ตอนท78ก,หนา1-64. พลสมบตนามหลา.(2562).วทยชมชน:การมสวนรวมของประชาชนในสอเพอชวตและสงคมทองถน. สบคนเมอ24ตลาคม2562,จากhttps://prachatai.com/journal/2009/06/24613)เพญประภาภทรานกรม.(2553).“วทยชมชน:การจดการความร(หรอความจรง)เพอชมชน,”วารสาร รมพฤกษ.28(1)ตลาคม2552-มกราคม2553เฟรเชอรคอรนและเอสตราดาโซเนยเรสเตรโพ.(2001).คมอวทยชมชน.กรงเทพฯ:องคกรเพอการ ศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต(ยเนสโก).รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย.(2540,11ตลาคม).ราชกจจานเบกษา,เลม114,ตอนท55ก,หนา1-99. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย.(2550,24สงหาคม).ราชกจจานเบกษา,เลม124,ตอนท47ก,หนา1-127. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย.(2560,6เมษายน).ราชกจจานเบกษา,เลม134,ตอนท40ก,หนา1-90. สหพนธวทยชมชนแหงชาต.(2555).๑ทศวรรษวทยชมชนไทย.กรงเทพฯ:มลนธไฮนรคเบลล(Heinrick BollStiftungSouthEastAsia).



ออนโดโบโคลด.(2544).“อารมภบท,”คมอวทยชมชน.กรงเทพ:องคกรเพอการศกษาวทยาศาสตร และวฒนธรรมแหงสหประชาชาต(ยเนสโก).อ�าไพ หรคณารกษ. (2550).คด มองคาดการณเกยวกบการศกษาเพอการพฒนาทยงยนในบรบทไทย. นนทบร:ศนยแหงความเปนเลศดานการศกษาเพอการพฒนาทยงยนในภมภาคเอเชยและแปซฟก สถาบนสงแวดลอมไทย.ACCU.(2009).HopeDeclaration.RetriedNovember8,2012.Fromhttp://www.accu.or.jp/ esd/mtstatic/news/topics/Tokyo_Declaration_of_HOPE%28English_version%29.pdf. Barker,UNDepartmentof Economic and Social Affairs. (2012).Core PublicationsAgenda21. DivisionforSustainableDevelopment.RetriedNovember,2012,fromhttp://www. un.org/esa/dsd/agenda21/res_agenda21_36.shtml.UNESCO EOLSS. (2007).Knowledge for SustainableDevelopment: An Insight into the EncyclopediaofLifeSupportSystems.RetriedJune30,2014,fromhttp://www. eolss.net/eolss_ksd.aspx.UNESCO.(2008).MediaaspartnersinESD:Atrainingandresourcekit.Paris:UNESCO.UNESCO.(2012).EducationforSustainableDevelopment.Bangkok:RetriedNovember7, 2012, from http://www.unescobkk.org/th/education/esd/esd-home/esd-in thai/ UNCountryTeamThailand.MobileFriendlyWebsites.MediaDisruption:EP6เมอ‘วทยไทย’ถก‘การเมอง-สอใหม’Disrupt. สบคนเมอ 21 กมภาพนธ 2563, จาก, https://www.tcijthai.com/news/2019/11/ scoop/9558).MobileFriendlyWebsites.MediaDisruption:EP1ไทมไลนและพฤตกรรมผเสพสอทเปลยนไปใน ระดบโลก.สบคนเมอ21กมภาพนธ2563,จาก,https://www.tcijthai.com/news/2019/8/ scoop/9281.



การพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย

Development Of A History Learning Management Handbook To Minimize Ethnic Prejudice Among Senior High School Students


ผวจย พนธนพงษวงวาน1 PunnupongWongwan [email protected] พรใจลทองอน2 PornjaiLeetongin วรวฒสภาพ3 VoravudhSubhap

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคในการพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย แบงเปน 3 ระยะ ไดแก ระยะท 1 การสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯโดยสมภาษณเชงลกผใหขอมลหลก3กลมจ�านวน23คนคอนกวชาการดานประวตศาสตร นกการศกษาดานสงคมศกษาและครสงคมศกษา วเคราะหขอมลเชงคณภาพพบวาคมอประกอบดวยตอนท1ปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยนตอนท2การจดการเรยนร ประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ และตอนท 3 กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธระยะท2การตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯโดยผเชยวชาญจ�านวน7คนคอผเชยวชาญดานการลดอคตทางชาตพนธผเชยวชาญดานประวตศาสตรและผเชยวชาญดานสงคมศกษาพบวาคมอมคาดชนความสอดคลอง(IOC)เทากบ1.00แปลผลไดวาคมอมคณภาพและน�าไปใชจดการเรยนรไดและระยะท3การส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ โดยกลมตวอยางเปนครสงคมศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1-42จ�านวน439คนวเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชสถตพนฐานคอคาเฉลยเลขคณต

1นสตหลกสตรการศกษามหาบณฑต(กศ.ม.)สาขาวชาวทยาการทางการศกษาและการจดการเรยนร(สงคมศกษา)

ภาควชาหลกสตรและการสอนคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

StudentofM.Ed.PrograminEducationalScienceandLearningManagement(SocialStudies)Department

ofCurriculumandInstruction,FacultyofEducation,SrinakharinwirotUniversity2อาจารยดร.ภาควชาการศกษาผใหญและการศกษาตลอดชวตคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Instructor Ph.D. in Department of Adult Education and Lifelong Education, Faculty of Education,

SrinakharinwirotUniversity3อาจารยดร.ภาควชาหลกสตรและการสอนคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Instructor Ph.D. in Department of Curriculum and Instruction, Faculty of Education, Srinakharinwirot

University



( )และคาเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.)พบวาคมอมคาเฉลย3.29และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.60แปลผลไดวาคมออยในระดบเหมาะสมมาก

ค�าส�าคญ :คมอการจดการเรยนรประวตศาสตรอคตทางชาตพนธ

Abstract

Theaimofthisresearchistodevelopahandbookonhistorylearningmanagement inordertominimizeethnicprejudicesamongseniorhighschoolstudents.Thestudywasdividedintothreephases;phase1wasthecreationofahandbookonhistorylearningmanagementtominimizeethnicprejudice.Thestudyusedqualitativedataanalysistoanalyzethein-depthinterviewswiththreegroupsofkeyinformants.Thereweretwenty -three participants in this research, including academics, historians and social studies educators,whowereanalyzedusingqualitativedataanalysis.Thehandbookconsistedofthreeparts:(1)thehistoryoflearningmanagementproblemsinschools;(2)thehistory of learningmanagement tominimizeethnicprejudice; and (3) thehistoryof learning activities used tominimize ethnic prejudice. Phase 2 consisted of the quality of the historyoflearningmanagementtominimizeethnicprejudicewasexaminedby7expertsinhistoryandsocialstudies,intermsofminimizingethnicprejudice.Itwasfoundthatthehandbookhadaconsistencyindex(IOC)valueequalto1.00.Itcanbeinterpretedthatthehandbookisofgoodqualityandcanbeusedtomanagelearning.Phase3asurveyof thesocial studies teachers’opinionsonhistory learningmanagement.Thesampleconsistedof439 social studies teachersunder theOfficeofEducationalServiceArea1-42.Thequantitativedatawereanalyzedbyusingbasicstatistics,whichweremeanandstandarddeviation(S.D.). Itwasfoundthatthehandbookhadanaveragemeanvalueof3.29andastandarddeviationof0.60.Itcanbeinterpretedthatthehandbookisataveryappropriatelevel.

Keywords : Handbook,HistoryLearningManagement,EthnicPrejudice



ทมาและความส�าคญ

ครสตศตวรรษท20เปนศตวรรษแหงความรนแรงทเปนผลจากสงครามโลกครงท2น�าไปสการสถาปนาอดมการณสทธมนษยชนระหวางประเทศและการเฟองฟของระบอบประชาธปไตย(สวมลรงเจรญ,2540,น.251-253)ดงปรากฏค�าวาประชาธปไตยในแผนการศกษาแหงชาตพ.ศ.2503(ส�านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ,2504,น.3)ทรฐมความมงหมายใหพลเมองไดรบการศกษาเพอใหเปนพลเมองดมศลธรรมมระเบยบวนยและมความเปนประชาธปไตยแตการจดการศกษาสมยใหมโดยรฐยงไมสามารถสรางนกเรยนใหยอมรบและเคารพความแตกตางหลากหลายในสงคมพหวฒนธรรมตามหลกประชาธปไตยไดอยางแทจรงสอดคลองกบผลการวจยของส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา(2559,น.13)พบวาการจดการศกษาโดยรฐยงรวมอ�านาจไวทสวนกลางไมใหความส�าคญของความเปนชมชนทองถนและสงคมพหวฒนธรรม วชาประวตศาสตรไทยเปนวชาหนงทมสวนท�าใหนกเรยนเกดอคตตอกลมชาตพนธในประเทศไทยและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพราะเนอหาสวนใหญเปนประวตศาสตรของรฐภายใตอดมการณชาตนยม แมวาในปจจบนกระทรวงศกษาธการจะอนญาตใหส�านกพมพเอกชนตพมพแบบเรยนวชาประวตศาสตรจ�าหนาย และเปดโอกาสใหครสามารถเลอกแบบเรยนไดอยางอสระ แตกมคณะกรรมการตรวจสอบและแกไขแบบเรยน(ชาญวทยเกษตรศร,2557,ออนไลน)สะทอนวารฐยงคงรกษาอ�านาจในการควบคมการใชแบบเรยนประวตศาสตรในโรงเรยนอยางเขมขน ดงจะเหนไดจากงานวจยเรองการรบรประวตศาสตรความสมพนธไทย-ลาว: ผานแบบเรยนประวตศาสตรไทยและลาว ชนมธยมศกษาปท 1-6(ค.ศ.1975-2009)ของวลบลสนธมาลย(2554,น.151-153)ผลการวจยชใหเหนวาเนอหาในแบบเรยนเนนสงครามระหวางไทยกบเจาอนวงศใหภาพของผแพและผชนะทเนนย�าถงความเหนอกวาของไทยซงสงผลตอการรบรและความรสกของประชาชนทงสองประเทศ การจดการเรยนรวชาประวตศาสตรจงเปนกระบวนการส�าคญในการสรางความอคตและความเกลยดชง โดยสงเสรมทศนคตทมงเนนตนเองเปนศนยกลาง(สเนตรชตนธรานนท;และคนอนๆ,2557,น.23-24)ประวตศาสตรแหงชาตจงเปนเรองราวของอาณาจกรในภาคกลาง ไมมพนทของกลมชาตพนธบนพนทสงและคนตางชาตตางภาษาทอพยพเขามาตงถนฐาน(นธเอยวศรวงษ,2549,น.28)หรอในกรณประเทศเพอนบานประวตศาสตรแหงชาตใหภาพพมาในฐานะผรกราน(สเนตรชตนธรานนท;และคนอนๆ ,2557,น.83)ลาวในฐานะผรบความเอออารจากไทยแตไมส�านกบญคณดงกรณกบฏเจาอนวงศและกมพชาในฐานะเพอนบานทไมนาไววางใจ(ธงชยวนจจะกล,2556,น.265)ดวยเหตนประวตศาสตรชาตนยมจงสงผลใหคนไทยรบรความเปนศตรระหวางไทยและประเทศเพอนบาน ซงเปนอปสรรคตอความรวมมอในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตหรอประชาคมอาเซยน (สเนตรชตนธรานนท; และคนอนๆ,2557,น.24;สายชลสตยานรกษ,2558,น.3)สอดคลองกบแนวคดของนกการศกษาดานสงคมศกษาทมทศนะวาประวตศาสตรทเรยนกนอยทกวนนเปนประวตศาสตรทเนนการทองจ�าและสรางความเปนชาตนยมใหกบนกเรยน(อรรถพลอนนตวรสกล,2560,ออนไลน)อนน�าไปสการสรางความเปนอนใหกบคนกลมตางๆ เสมอมา จากสถานการณขางตน สะทอนวาการจดการเรยนรประวตศาสตรยงไมสามารถพฒนานกเรยนสความเปนพลเมองในครสตศตวรรษท 21 ซงเปนสงคมพหวฒนธรรมทเนนการอยรวมกนทามกลางความหลากหลายทางวฒนธรรมเชอชาตศาสนาและเพศบนพนฐานของการเปน“พลเมองทางวฒนธรรม”(culturalcitizenship)(ยศสนตสมบต,2551,น.155;ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา,2559,น.



14)กรอบการเรยนรในครสตศตวรรษท21มวชาประวตศาสตรเปนวชาแกนส�าคญวชาหนงโดยมทกษะชวต(lifeskills)และทกษะระหวางวฒนธรรม(interculturalskills)เปนทกษะส�าคญ(วจารณพานช,2556,น.20)โรงเรยนจงควรมบทบาทในการจดการเรยนรในลกษณะการเรยนรเชงรก(activelearning)ซงเปนกระบวนการเรยนรทนกเรยนมบทบาทในการลงมอปฏบตและใชกระบวนการคดโดยครจะตองปลกฝงเจตคตเชงบวกและคานยมความเปนประชาธปไตยใหเกดในตวนกเรยนรวมทงการปรบเปลยนหลกสตรใหสงเสรมการยอมรบความหลากหลายทางชาตพนธและวฒนธรรม(Banks,JamesA.,2008,p.138)ซงแนวทางการจดการเรยนรดงกลาวขางตนจะน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธเพอใหนกเรยนสามารถอยทามกลางความหลากหลายในสงคมโลกาภวตนทมการปะทะประสานทางวฒนธรรมผานการเคลอนยายของประชากรโลกอยางรวดเรวดงนนการจดการเรยนรประวตศาสตรจงควรใหความส�าคญกบการแสวงหาแนวทางการจดการเรยนรทจะน�าไปสการสรางพลเมองใหมคณลกษณะทยอมรบและเคารพความแตกตางหลากหลายทางวฒนธรรมโดยคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธเปนแนวทางส�าคญแนวทางหนงทจะชวยสงเสรมและพฒนานกเรยนใหเปนพลเมองทางวฒนธรรมทสามารถด�ารงชวตในสงคมไทยสงคมภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและสงคมโลกอยางเปนปกตสข

วตถประสงคการวจย

การพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย

วธด�าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยแบบผสมผสานวธการ(mixedmethodsresearch)ซงเปนการน�าการวจยเชงคณภาพ(qualitative research)และการวจยเชงปรมาณ(quantitative research)มาผสานกนเนองจากเปนการพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายผวจยสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯโดยใชวธการวจยเชงคณภาพเกบขอมลจากการสมภาษณเชงลกผใหขอมลหลกทมความเชยวชาญแตไมไดน�าคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯไปทดลองจดการเรยนรในหองเรยนเพอทดสอบประสทธภาพดงนนเพอตรวจสอบความเหมาะสมและคณภาพของคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯจงใชวธการวจยเชงปรมาณเกบขอมลความคดเหนของครสงคมศกษาทวประเทศทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯแบงเปน3ระยะดงน ระยะท 1 การสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ การสมภาษณเชงลก(in-depthInterview)ระหวางผวจยและผใหขอมลหลกคดเลอกผใหขอมลหลกโดยใชวธการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) ตามเกณฑ เพอใหไดขอมลครบถวนและเปนไปตามวตถประสงคของการวจย จ�านวน 23 คน ไดแก 1) นกวชาการดานประวตศาสตร จ�านวน 9 คน 2) นกการศกษาดานสงคมศกษาจ�านวน8คนและ3)ครสงคมศกษาจ�านวน6คนโดยใชแนวทางการสมภาษณเชงลก (interview guidelines) แบงเปน 3 ชด ไดแก แนวทางการสมภาษณเชงลกนกวชาการดานการประวตศาสตร(26ขอ)แนวทางการสมภาษณเชงลกนกการศกษาดานสงคมศกษา(40ขอ)และแนวทางการสมภาษณเชงลกครสงคมศกษา(35ขอ)



การด�าเนนการสมภาษณเชงลกผใหขอมลหลกในชวงเดอนมถนายน 2561 - มนาคม 2562 เปนระยะเวลา 10 เดอนณ สถานทท�างานหรอตามนดหมาย และน�าขอมลทงหมดมาวเคราะหขอมลเชงคณภาพมขนตอนคอ1)การเตรยมขอมล(preparing)เปนถอดเทปแบบค�าตอค�าเรยบเรยงขอมลจากการสมภาษณเชงลกและทบทวนขอมลทงหมดอยางละเอยด2)การก�าหนดรหสขอมล(coding)เปนการก�าหนดรหส(code)ขอมลแบบอปนยโดยก�าหนดรหสภายหลงการเกบรวบรวมขอมลการสมภาษณเชงลก3)การจดกลมของขอมล(categorization)เปนการจดหมวดหมของขอมลทถกก�าหนดรหสโดยใชประเดนหลก(themes)ของงานวจยและ4)การตความและสรางขอสรป(interpretationandconclusion)เปนการสงเคราะหและตความขอมล เพอสรางขอสรปเรองการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ จากนนน�าขอมลทไดจากการวเคราะหขอมลเชงคณภาพมาสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ ระยะท 2 การตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ ผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ คดเลอกผเชยวชาญโดยใชวธการเลอกแบบเจาะจงตามเกณฑ พจารณาความเชยวชาญจากคณวฒการศกษา ต�าแหนงทางวชาการและประสบการณการจดการเรยนรจ�านวน7คนไดแก1)ผเชยวชาญดานการลดอคตทางชาตพนธจ�านวน1คน2)ผเชยวชาญดานประวตศาสตรจ�านวน3คนและ3)ผเชยวชาญดานสงคมศกษาจ�านวน3คนโดยใชแบบประเมนคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯซงเปนคาดชนความสอดคลอง(indexofitemobjectivecongruence:IOC)และขอเสนอแนะ การด�าเนนการใหผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯประเดนทมคาดชนความสอดคลองตงแต0.60ขนไปแปลผลไดวามคณภาพและน�าไปใชในการจดการเรยนรไดจากนนจงปรบปรงคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ ในสวนของเนอหาและภาพประกอบตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญใหมความเหมาะสมมากขน ระยะท 3 การส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธโดยทวไปการพฒนาคมอการจดการเรยนรมกจะทดลองใชแผนการจดการเรยนร เพอตรวจสอบความเปลยนแปลงของตวแปรตามทก�าหนดไว แตอคตทางชาตพนธเปนตวแปรตามทมลกษณะเปนอตวสยทเปลยนแปลงไดคอนขางยากและใชเวลายาวนานผวจยจงเลอกใชวธการส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษา โดยประชากรในการส�ารวจครงนก�าหนดใหเปนครสงคมศกษาสงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ซงเปนครทกระจายอยทวประเทศ ทงในโรงเรยนขนาดใหญโรงเรยนขนาดเลก โรงเรยนในเขตเมองและโรงเรยนนอกเขตเมอง ท�าใหขอมลทไดจากการส�ารวจความคดเหนมความหลากหลาย โดยเปนครสงคมศกษาทจดการเรยนรในโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา(สพม.)เขต1-42แตขอมลครสงคมศกษาเปนการจดเกบในแตละสพม.ดวยเหตนจงใชขอมลครสงคมศกษาจากส�านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา(ก.ค.ศ.)ซงเปนขอมลครสงคมศกษาระดบประถมศกษาและมธยมศกษาทจดเกบเปนภาพรวมจนถงพ.ศ.2558จ�านวน19,185คน(ส�านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา,2562)และหาขนาดกลมตวอยางโดยใชตารางขนาดกลมตวอยางส�าหรบการศกษาคาเฉลยประชากรของศรชย กาญจนวาส; และคณะ(2559,น.151)ทระดบความเชอมน95%และระดบความคลาดเคลอนของการประมาณคา10%กลมตวอยางเปนครสงคมศกษาสงกดสพม.เขต1-42จ�านวนไมนอยกวา392คนโดยใชแบบสอบถามความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯซงมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา4ระดบ(ชศรวงศรตนะ,2558,น.68)



การด�าเนนการส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาในครงนเปนการส�ารวจผานGoogleFormsเมอครสงคมศกษาทมคณสมบตทก�าหนดตอบแบบสอบถามเกนกวาขนาดของกลมตวอยางจงปดการรบค�าตอบดงนนผวจยจงใชเวลาในการส�ารวจความคดเหนทงหมด2 เดอน10วนปรากฏวามผตอบแบบสอบถามจ�านวน484คนเปนครสงคมศกษาสงกดสพม.ตรงกบคณสมบตทก�าหนดจ�านวน439คน และไมตรงกบคณสมบต จ�านวน 45 คน ไดแก ครสงคมศกษาสงกดองคการปกครองสวนทองถนจ�านวน11คนครสงคมศกษาสงกดโรงเรยนเอกชนจ�านวน8คนพนกงานราชการจ�านวน4คนครอตราจางจ�านวน7คนศกษานเทศกจ�านวน1คนพนกงานมหาวทยาลยจ�านวน1คนนสตนกศกษาฝกประสบการณวชาชพครจ�านวน11คนและนกเรยนจ�านวน2คนผวจยจงใชแบบสอบถามของครสงคมศกษาสงกดสพม.มาวเคราะหขอมลสถตพนฐานทใชไดแกคาเฉลยเลขคณต( )และคาเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.)จากนนจงก�าหนดเกณฑการแปลผลเปน5ระดบไดแกเหมาะสมนอยทสด(1.00-1.60)เหมาะสมนอย(1.61-2.20)เหมาะสมปานกลาง(2.21-2.80)เหมาะสมมาก(2.81-3.40)และเหมาะสมมากทสด(3.41-4.00)

ผลการวจย

การวจยนมวตถประสงคในการพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายแบงเปน3ตอนดงน ตอนท 1 การสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ คมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯแบงเนอหาเปน3ตอนดงน ตอนท 1 ปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยน มลกษณะเปน “ประวตศาสตรราชาชาตนยม”ทเนนเรองราวการท�าสงครามกบประเทศเพอนบานทผกโยงกบพระปรชาสามารถของพระมหากษตรย“ประวตศาสตรเชอชาตนยม”ทเนนเรองราวของคนเชอชาตไทยทบรสทธจนละเลยความแตกตางหลากหลายทางชาตพนธในสงคมไทย และประวตศาสตรวฒนธรรมไทยภายใตวฒนธรรมมาตรฐานแหงชาตทอธบายวฒนธรรมของชนชนสงและภาคกลางเปนวฒนธรรมหลกของชาตจนละเลยวฒนธรรมของกลมชาตพนธทหลากหลายในสงคมไทย โดยวธการจดการเรยนรเนน “ครเปนผเชยวชาญ” บนฐานของปรชญาสารตถนยม (Essentialism)ทเนนการเรยนรแบบทองจ�าเนอหาบทเรยนและปรชญานรนตรนยม(Perennialism)ทเนนอดมคตความรกและเสยสละเพอชาตซงไมน�าไปสการตงค�าถามตอความรทางประวตศาสตรทมหลากหลายขอถกเถยง(argument)ตามธรรมชาตของวชาประวตศาสตร ตอนท2การจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธตองสรางการรบรในการอยรวมกนภายใตสงคมพหวฒนธรรมและการรวมกลมประชาคมอาเซยนโดยประวตศาสตรสงครามระหวางไทยกบประเทศเพอนบานตองชใหเหนวาสงครามในอดตเปนเหตการณของรฐจารตทพระมหากษตรยตองการขยายปรมณฑลทางอ�านาจตาม“คตจกรพรรดราช”(Chakravartin)และความตองการครอบครองเมองการคาในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตรฐจารตตางๆภายในภมภาคตางขยายอ�านาจของตนเองไปยงรฐใกลเคยงเสมอ ซงการเรยนรประวตศาสตรสงครามในลกษณะนชวยลดอคตและความเกลยดชงทเกดจากประวตศาสตรบาดแผลระหวางไทยกบประเทศเพอนบาน เชน ความขดแยงระหวางไทยกบพมากรณสงครามคราวเสยกรงศรอยธยาครงท2ความขดแยงระหวางไทยและลาวกรณกบฏเจาอนวงศ เปนตน ประวตศาสตรสามญชนคนตวเลกตวนอยหลากหลายชาตพนธในสงคมไทย เชน กบฏเงยวเมองแพรกบฏผบญพฤษภาทมฬ เปนตนซงการเรยนรประวตศาสตรสามญชนชวยสรางกรอบคด



(mindset)วาดวยสงคมไทยสวนใหญประกอบดวยสามญชนคนตวเลกตวนอยและความเปนไทยประกอบสราง(construction)จากวฒนธรรมของสามญชนหลากหลายทางชาตพนธท�าใหชวยลดการสรางความเปนอนตอกลมชาตพนธตางๆในสงคมไทยเชนกลมมลายในจงหวดชายแดนภาคใตกลมชาตพนธบนพนทสงในภาคเหนอเปนตนและประวตศาสตรวฒนธรรมรวมภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตตองชใหเหนวาวฒนธรรมในภมภาคเปนสงทสรางสรรคมายาวนานกอนการกอก�าเนดรฐสมบรณาญาสทธราชยและเสนเขตแดนเชนโขนผาบาตกสงกรานตเปนตนซงการเรยนรประวตศาสตรวฒนธรรมรวมชวยสรางกรอบคดวาดวยการแลกรบและปรบเปลยนทางวฒนธรรมในภมภาคทสงผลใหประเทศตาง ๆ มวฒนธรรมทคลายคลงกน โดยวธการจดการเรยนรเนน “นกเรยนเปนส�าคญ” บนฐานของปรชญาพพฒนาการนยม(Progressivism)ทเนนใหนกเรยนไดลงมอปฏบตและปรชญาปฏรปนยม(Reconstructionism)ทเนนใชประเดนปญหาตงค�าถามเชงวพากษตออ�านาจและความไมเปนธรรมทางสงคม ใชรปแบบการจดการเรยนรทหลากหลาย ไมวาจะเปนการใชวธการทางประวตศาสตรตความหลกฐานทหลากหลายรอบดานเชน พงศาวดารไทยพงศาวดารพมา บนทกของชาวตะวนตก เปนตน หรอการใชประเดนเปนฐาน เชนพรมแดนกบความขดแยงปกาเกอะญอกบวถในการอนรกษปานโยบายของรฐกบอคตทางชาตพนธเปนตน ตอนท3กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธประกอบดวย3กจกรรมไดแก1)วฒนธรรมรวมรากอษาคเนย เปนกจกรรมทเรยนรปญหาการชวงชงทางวฒนธรรมในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตผานมมมองความแตกตางระหวางรฐจารตและรฐสมบรณาญาสทธราชยโดยใหนกเรยนวเคราะหปญหาสาเหตและผลกระทบของความขดแยงวาดวยการชวงชงทางวฒนธรรมในภมภาคซงชวยใหนกเรยนเกดกรอบคดวาดวยการแลกรบและปรบเปลยนทางวฒนธรรมทสงผลใหประเทศตางๆภายในภมภาคมวฒนธรรมคลายคลงกน2)สงคมไทยสงคมพหชาตพนธเปนกจกรรมทเรยนรลกษณะสงคมไทยทเปนสงคมพหชาตพนธตงแตอดตจนถงปจจบนโดยใหวเคราะหและรอถอนอคตทางชาตพนธในตวเองผานการวาดรปบคคลทฉนรจกการวเคราะหผลกระทบของอคตทางชาตพนธและน�าเสนอแนวทางการสรางสรรคสงคมทเคารพความแตกตางหลากหลายทางวฒนธรรมซงชวยใหนกเรยนรเทาทนอคตทางชาตพนธในตวเองและเปนสวนหนงในการสรางสรรคสงคมพหวฒนธรรมทเคารพความแตกตางหลากหลายและ3)สนทนาประเดนประวตศาสตรรวมสมยเปนกจกรรมทเรยนรประวตศาสตรโลกรวมสมยในยคโลกาภวตนเพอสะทอนยอนคดและแลกเปลยนความคดเหนรวมกนในหองเรยนเชนแรงงานไทยในตางประเทศแรงงานขามชาตในสงคมไทยและโรคเกลยดกลวอสลามเปนตนซงชวยใหนกเรยนเขาใจและตระหนกรถงปญหาอคตทางชาตพนธในฐานะพลเมองทางวฒนธรรม ดงนน คมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธจงเปนคมอทน�าเสนอปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยนภายใตเนอหาประวตศาสตรราชาชาตนยมและการจดการเรยนรทเนนครเปนส�าคญ โดยน�าเสนอแนวทางการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธทมเนอหาผกโยงกบประวตศาสตรสงครามตามคตจกรพรรดราชเรองราวสามญชนและวฒนธรรมรวมในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตผานการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส�าคญทงกจกรรมวฒนธรรมรวมรากอษาคเนยกจกรรมสงคมไทยสงคมพหชาตพนธและกจกรรมสนทนาประเดนประวตศาสตรรวมสมย ตอนท 2 การตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ ผลการตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯโดยผเชยวชาญพบวาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯมคาดชนความสอดคลอง(IOC)เทากบ1.00แปลผลไดวาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯมคณภาพและน�าไปใชจดการเรยนรไดและผเชยวชาญยงไดใหขอเสนอแนะดงน



ตอนท1ปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยนควรเพมเตมรายละเอยดเชนเพมค�าอธบายประวตศาสตรแบบเสนตรง เพมตวอยางอคตทางชาตพนธจากประสบการณตรง เพมตวอยางอนสาวรยวรบรษและแหลงทองเทยวทางประวตศาสตร และเพมอภธานศพทอธบายความหมายของค�าศพททางสงคมศาสตรเปนตนและควรเปลยนแปลงขอความเชนประวตศาสตรเสยดนแดนเปลยนเปนประวตศาสตรยคอาณานคมเพราะเปนการผลตซ�าเรองการเสยดนแดนและประวตศาสตรชาตนยมเปลยนเปนประวตศาสตรราชาชาตนยม เพอใหสอดคลองกบค�าอธบายทผกโยงการท�าสงครามและพระปรชาสามารถของพระมหากษตรยเปนตน ตอนท2การจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธควรเพมเตมรายละเอยด เชน เพมประเดนประวตศาสตรแรงงานขามชาตในสงคมไทย เพมค�าอธบายประวตศาสตรขามพรมแดนรฐชาตเพมสอทสะทอนชวตของคนตวเลกตวนอยเพมแหลงเรยนรสถานทประวตศาสตรบคคลส�าคญในทองถน เพมประเดนการสรางเครอขายครประวตศาสตรในระดบจงหวดหรอเขตพนทการศกษาเปนตน ตอนท3กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธควรเพมเตมรายละเอยดไดแก เพมเตมเกณฑการประเมนกจกรรม (scoring rubric)และควรเปลยนแปลงรายละเอยดเชน เปาหมายการเรยนรควรเปนจดประสงคเชงพฤตกรรม และภาพประกอบทผลตซ�ามายาคตตอกลมชาตพนธเปนตน ตอนท 3 การส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ ผลการส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนร ประวตศาสตรฯโดยกลมตวอยางเปนครสงคมศกษาสงกดสพม.เขต1-42พบวาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯมความเหมาะสมมาก( 3.29,S.D.0.60)ดงรายละเอยดในตาราง

ตารางความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ

ประเดน S.D. แปลผล

ตอนท 1 ปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยน

1.เปาหมายการเรยนรประวตศาสตรของรฐทน�าไปสอคตทางชาตพนธ 3.29 0.81 เหมาะสมมาก

2.เนอหาประวตศาสตรทน�าไปสอคตทางชาตพนธ 3.19 0.81 เหมาะสมมาก

3.การจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสอคตทางชาตพนธ 3.19 0.85 เหมาะสมมาก

4.กระบวนการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสอคตทางชาตพนธ 3.16 0.90 เหมาะสมมาก

5.สอประวตศาสตรทน�าไปสอคตทางชาตพนธ 3.16 0.82 เหมาะสมมาก

6.แหลงเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสอคตทางชาตพนธ 3.13 0.84 เหมาะสมมาก

7.ผลของการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสอคตทางชาตพนธ 3.10 0.90 เหมาะสมมาก

รวมตอนท 1 3.17 0.73 เหมาะสมมาก



นอกจากนครสงคมศกษาสงกดสพม.ทตอบแบบสอบถามยงไดใหความคดเหนเพมเตมจ�านวน33คนคดเปนรอยละ7.51ซงสามารถประมวลไดดงน1)กจกรรมการเรยนรมขนตอนกระบวนการชดเจนและการสะทอนการเรยนรของนกเรยน2)เปนคมอทควรมการเผยแพรสครทวประเทศและพฒนาเปนแบบเรยนประวตศาสตรและ3)แผนการจดการเรยนรเหมาะสมกบวชาประวตศาสตรเพมเตมมากกวาวชาพนฐาน

การอภปรายผลการวจย

การพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายผวจยใชเทคนคการวจยเชงคณภาพในการสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ เพอรอถอนอคตทางชาตพนธทเกดจากการเรยนรประวตศาสตรกระแสหลกภายใตอดมการณชาตนยมและใชเทคนคการวจยเชงปรมาณในการตรวจสอบคณภาพและความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯอภปรายผลการวจยดงประเดนตอไปน

ประเดน S.D. แปลผล

ตอนท 2 การจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ

8.เปาหมายการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ 3.38 0.70 เหมาะสมมาก

9.เนอหาประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ 3.28 0.72 เหมาะสมมาก

10.หลกการจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ 3.36 0.70 เหมาะสมมาก

11.กระบวนการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ 3.32 0.69 เหมาะสมมาก

12.กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ 3.38 0.71 เหมาะสมมาก

13.บทบาทครในการจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคต ทางชาตพนธ

3.36 0.71 เหมาะสมมาก

14.บทบาทนกเรยนในการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทาง ชาตพนธ

3.33 0.71 เหมาะสมมาก

15.สอประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ 3.38 0.75 เหมาะสมมาก

16.แหลงเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ 3.41 0.71 เหมาะสมมากทสด

17.การประเมนผลอคตทางชาตพนธ 3.32 0.71 เหมาะสมมาก


ตอนท 3 กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ

18.กจกรรมการเรยนรท1วฒนธรรมรวมรากอษาคเนย 3.32 0.69 เหมาะสมมาก

19.กจกรรมการเรยนรท2สงคมไทยสงคมพหชาตพนธ 3.32 0.71 เหมาะสมมาก

20.กจกรรมการเรยนรท3สนทนาประเดนประวตศาสตรรวมสมย 3.34 0.70 เหมาะสมมาก


รวมทงหมด 3.29 0.60 เหมาะสมมาก



1. กระบวนการสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ ระยะท1การสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธผวจยสมภาษณเชงลกผใหขอมลหลกโดยใชแนวทางการสมภาษณเชงลกไดแกนกวชาการดานประวตศาสตรนกการศกษาดานสงคมศกษาและครสงคมศกษาซงทง3กลมมความเกยวของกบการจดการเรยนรประวตศาสตรกลาวคอนกประวตศาสตรท�าหนาทสรางองคความรเนอหาประวตศาสตรในขณะทนกการศกษาดานสงคมศกษาท�าหนาทผลตครสงคมศกษาใหมความรทางดานการจดการเรยนรและองคความรเนอหาประวตศาสตรทนกประวตศาสตรสรางขนและครสงคมศกษาท�าหนาทจดการเรยนรประวตศาสตรแกนกเรยนโดยใชความรทางดานการจดการเรยนรจากนกการศกษาและองคความรเนอหาประวตศาสตรจากนกประวตศาสตรดงนนการก�าหนดกลมผใหขอมลหลกทมสถานภาพหลากหลายสงผลใหผวจยไดรบขอมลครอบคลมวตถประสงคการวจยสอดคลองกบแนวคดขององอาจนยพฒน(2548,น.138-139)ทมองวาการก�าหนดผใหขอมลหลกควรครอบคลมวตถประสงคการวจยและเลอกผใหขอมลหลกทมคณสมบตหลากหลาย หลกการส�าคญในการสรางคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธตองอธบายเนอหาใหครอบคลมมความถกตองเหมาะสมและใชภาษากระชบสอดคลองกบแนวคดของทศนาแขมมณ(2551,น.171)และสมาลสงขศร(2553,น.235)ทกลาววาคมอเปนการใหความรแกผอานผานทางภาษาเขยนแตเนองจากผอานไมมโอกาสทจะซกถามผเขยนในประเดนทสงสยคมอจงจ�าเปนตองมความชดเจนในรายละเอยดและครอบคลมประเดนทนาสงสยไวทงหมดมความตอเนองของล�าดบเนอหามการน�าเสนอตวอยางมภาพประกอบทชวยกระตนความสนใจและความเขาใจของผอานโดยองคประกอบของคมอแบงเนอหาเปน3ตอนไดแกตอนท1ปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยนตอนท2การจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธและตอนท3กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ ระยะท2การตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธผวจยพฒนาคมอใหมคณภาพและถกตองตามหลกวชาการสอดคลองกบแนวคดของสมาลสงขศร(2553,น.236)ทมองวาหลงจากการเขยนคมอจะตองมการตรวจสอบประสทธภาพเบองตนโดยตรวจสอบความตรงเชงเนอหาและปรบปรงคมอ ผวจยเลอกผเชยวชาญโดยค�านงถงความเชยวชาญและคณวฒการศกษาจ�านวน7คนไดแกผเชยวชาญดานการลดอคตทางชาตพนธผเชยวชาญดานประวตศาสตรและผเชยวชาญดานสงคมศกษาซงผลการตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯพบวาผเชยวชาญเหนดวยกบคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯดงเหนไดจากผลการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาทง3ตอนของคมอมคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 ทงนเพราะคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรทพฒนาขนอธบายสภาพปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรแนวทางการจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธและกจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธไดอยางครอบคลมชดเจน ระยะท 3 การส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาทมคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ ผวจยเลอกใชการส�ารวจความคดเหนแทนการทดลองการจดการเรยนร เพราะครสงคมศกษาในโรงเรยนมลกษณะเปนครนกปฏบตการในชนเรยนทเชยวชาญการจดการเรยนรแกนกเรยนระดบมธยมศกษาและมองเหนแนวโนมของการน�าคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯไปใชจดการเรยนรในชนเรยนรวมทงการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวาในทางจตวทยาชชดวาอคตทางชาตพนธมลกษณะเปนเจตคตเชงลบทเปนอตวสยและมความคงทนถาวรสงสอดคลองกบแนวคดของสนทรโคมน(2556,น.388)ทมองวาอคตมลกษณะทคอนขางถาวรและคงทนสงผลใหการจดการเรยนรเพอลดอคต



ทางชาตพนธเปนไปไดยากและใชระยะเวลายาวนานสอดคลองกบแนวคดของกษมาจตรภรมยศร(2558,น.73)ทมองวาการลดอคตตองใชเวลาในพฒนากระบวนการเรยนรอยางตอเนองเปนระยะเวลายาวนาน 2. ลกษณะและการน�าคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธไปประยกตใชในการจดการเรยนร คมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ ทพฒนาขนเปนงานวชาการทใหความรเรองการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธหากพจารณาการแบงประเภทคมอในโลกวชาการจะพบวาคมอนถกจดประเภทเปนคมอคร เพราะเปนคมอทใชเปนแนวทางปฏบตในการจดการเรยนรแกนกเรยนสอดคลองกบแนวคดของทศนาแขมมณ(2551,น.165-166)ทมองวาคมอครเปนแนวทางและค�าแนะน�าแกครเกยวกบสาระวธการกจกรรมสอวสดอปกรณและแหลงอางองแตอยางไรกตามคมอนไมไดมฐานะเปนเพยงคมอครเทานนแตยงมฐานะเปนงานวชาการทชวยเปดโลกทศนและพรมแดนความรในการศกษาประวตศาสตรกระแสรองในสงคมไทย เปนคมอทชใหเหนถงการจดการเรยนรบนพนฐานธรรมชาตของวชาประวตศาสตรทความรทางประวตศาสตรเปนขอถกเถยง (argument) มความเปลยนแปลงและมความเปนพลวตสง (dynamic)ตามการตความหลกฐานทางประวตศาสตรประกอบกบประวตศาสตรกระแสรองทใหความส�าคญกบพนททางประวตศาสตรของคนตวเลกตวนอยหลากหลายชาตพนธ ซงการจดการเรยนรภายใตคมอนมแนวโนมน�าไปสการสรางความเขาใจอนดตอกลมชาตพนธตางๆในสงคมไทยและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตสอดคลองกบแนวคดของเดชาตงสฟา(2551,น.286-300)ทมองวาคมอมผลตอโลกทศนและชวตประจ�าวนของผอานเปนเอกสารเปดประตการเมองวฒนธรรมใหกบบคลากรทเกยวของ ตอนท1ปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยนไดแก1)ปญหาเนอหาประวตศาสตรชาตนยมถกใชเปนเครองมอของรฐในการสรางความภาคภมใจในความเปนไทยทเปนอนหนงอนเดยวกนสอดคลองกบแนวคดของธระนชเปยม(2552,น.33)ทมองวาประวตศาสตรสรางความกลมกลนภายในชาตและกระตนใหเกดส�านกความเปนชาตทมอตลกษณแหงชาตหรอความเปนไทยน�าไปสการแบงแยก“ความเปนเรา”และ“ความเปนอน”ซงท�าใหเกดอคตทางชาตพนธตอคนกลมชาตพนธตางๆในสงคมไทยเชนกลมคนชาตพนธบนพนทสงกลมคนมลายในจงหวดชายแดนภาคใตเปนตนในขณะเดยวกนกสรางความเปนอนใหกบประเทศเพอนบานสอดคลองกบแนวคดของสเนตรชตนธรานนทและคนอนๆ(2557,น.23-24)และสายชลสตยานรกษ(2558,น.3)ทมองวาประวตศาสตรชาตนยมสงเสรมทศนะแบบยดตนเองเปนศนยกลางและมองประเทศเพอนบานเปนศตรและ2)ปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสอคตทางชาตพนธบนฐานของปรชญาสารตถนยม (Essentialism) ทเนนครเปนส�าคญและการเรยนรแบบทองจ�า สอดคลองกบแนวคดของพรเพญ ฮนตระกล (2556, น. 328) ทมองวาปจจบนยงมความเขาใจวาวชาประวตศาสตรเปนเรองราวของล�าดบเวลาและเหตการณสงผลใหเกดการเรยนรดวยวธการทองจ�าหรอปรชญานรนตรนยม (Perennialism)ทเนนอดมคตความรกและเสยสละเพอชาตซงไมพฒนานกเรยนใหมคณลกษณะทตงค�าถามตอความรประวตศาสตรชาตนยม ตอนท 2 การจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ ไดแก 1) เนอหาประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ ประเดนประวตศาสตรสามญชนคนตวเลกตวนอยน�าไปสการจดวางต�าแหนงแหงทของคนหลากหลายชาตพนธใหมพนททางประวตศาสตรและสรางกรอบคดวาดวยสงคมไทยเปนสงคมหลากหลายชาตพนธ ประเดนประวตศาสตรสงครามผานมมมองคตจกรพรรดราช(Chakravartin)ทพระมหากษตรยชวงชงความเปนราชาเหนอราชาผานการท�าสงครามซงชวยสลายปญหาอคตทางชาตพนธระหวางไทยและประเทศเพอนบานและประเดนประวตศาสตรวฒนธรรมรวมราก



อษาคเนยทอธบายภมปญญาในฐานะสงประดษฐทางวฒนธรรมทผานการแลกรบและปรบเปลยนซงชวยสรางกรอบคดในการมองวฒนธรรมวาเปนสงทแลกเปลยนและปะทะประสานอยางเปนพลวตสอดคลองกบแนวคดของTimmins,G.,andetal.(2005,p.72)ทมองวาครควรออกแบบเนอหาประวตศาสตรเชงสงคมและวฒนธรรมในภมภาคตางๆ เพอใหเกดมมมองเชงเปรยบเทยบอยางเขาใจในวฒนธรรมทแตกตางกน และ 2) การจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธตองอยบนฐานของปรชญา พพฒนาการนยม (Progressivism) ทเนนใหนกเรยนไดลงมอปฏบต สอดคลองกบแนวคดของสรวรรณ ศรพหล (2554, น. 137-138) ทมองวาครควรใชวธการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนส�าคญและเปนผปฏบต หรอปรชญาปฏรปนยม (Reconstructionism) ทเนนใชประเดนปญหาตงค�าถามเชงวพากษตออ�านาจและความไมเปนธรรมทางสงคม รวมทงปญหาประวตศาสตรชาตนยมและอคตทางชาตพนธสอดคลองกบแนวคดของเปาโลแฟร(นงเยาวเนาวรตน,2561,น.113-114อางองจากPauloFreire,1987)ผบกเบกศาสตรการเรยนรเชงวพากษทมองวาการเรยนรเชงวพากษคอการสรางหองเรยนใหนกเรยนไดเรยนรเนอหาบทเรยน เพอเปนสะพานท�าความเขาใจโลกและต�าแหนงแหงทของนกเรยนหองเรยนคอพนทการเรยนรเพอตงค�าถามและตอรองกบเงอนไขทเผชญ ตอนท 3 กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ เปนตวอยางกจกรรมการเรยนร3กจกรรมไดแก1)กจกรรมวฒนธรรมรวมรากอษาคเนย2)กจกรรมสงคมไทยสงคมพหชาตพนธและ3)กจกรรมสนทนาประเดนประวตศาสตรรวมสมยโดยเปนกจกรรมทมแนวโนมน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธเพราะอยบนฐานปรชญาพพฒนาการนยมทเนนใหนกเรยนไดลงมอปฏบตและสรางองคความรดวยตนเองและปรชญาปฏรปนยมทเนนการตงค�าถามตอประเดนปญหาและความไมเปนธรรมทางสงคมทสงเสรมใหนกเรยนเรยนรปญหาอคตทางชาตพนธจากสภาพปญหาทเกดขนจรงและเชอมโยงสเนอหาบทเรยนประวตศาสตรผานการเรยนรโดยใชเทคนคและวธการทหลากหลายสอดคลองกบงานวจยของสรไกรนนทบรมย(2556,น.105-111)ทไดท�าการวจยเรองผลของการใชกจกรรมลดอคตตามแนวคดพหวฒนธรรมศกษาทมตอความเขาใจในความหลากหลายทางเชอชาต ศาสนาและวฒนธรรมในประชาคมอาเซยนของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ผลการวจยพบวาการเปลยนแปลงเจตคตเกดจากการจดกจกรรมตามแนวคดพหวฒนธรรมศกษาโดยการใชกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอ การอภปรายการแสดงละครการแสดงบทบาทสมมตการใชสถานการณจ�าลองและการใชกรณตวอยาง การน�าคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธไปประยกตใชในการจดการเรยนรมหลกทควรค�านงถง ไดแก 1) การออกแบบการจดการเรยนรใหเหมาะสมกบบรบทของทองถนกลาวคอ ครตองใชแผนการจดการเรยนรโดยค�านงถงความหลากหลายทางชาตพนธและสอดคลองกบประวตศาสตรในทองถนทโรงเรยนตงอยเพอใหเปนการเรยนรทมความหมายและสมพนธกบวถการด�าเนนชวตประจ�าวนของนกเรยน โดยตองเรมจากประสบการณใกลตวของนกเรยนกอนเสมอ เชน โรงเรยนชายแดนควรเรมตนจากการจดการเรยนรเรองความหลากหลายทางชาตพนธกอนแลวขยายไปสความหลากหลายดานอนๆทงความหลากหลายทางเพศศาสนาและความเชอฯลฯในขณะทโรงเรยนในเมองอาจเรมจดการเรยนรเรองความหลากหลายดานอนๆกอนแลวขยายไปสความหลากหลายทางชาตพนธ เปนตนและ2)การออกแบบการจดการเรยนรแบบบรณาการกลาวคอประวตศาสตรเปนเงอนไขส�าคญประการหนงทามกลางเงอนไขอนๆทท�าใหเกดอคตทางชาตพนธการจดการเรยนรเพอลดอคตทางชาตพนธจงควรเปนการจดการเรยนรแบบบรณาการระหวางสาระประวตศาสตรและสาระอนๆ ในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม เชนสาระหนาทพลเมองฯสาระเศรษฐศาสตร เปนตน โดยใชสาระประวตศาสตรเปนแกนและบรณาการรวมกบสาระอนๆเพอใหเปนการเรยนรทมความหมายสมพนธกบ



ชวตประจ�าวนและตอเนองกบประสบการณตรงของนกเรยนแตอยางไรกตามครสงคมศกษาทจดการเรยนรแบบบรณาการในระดบมธยมศกษาตอนปลายตองค�านงถงขอจ�ากดของการจดการเรยนรแบบบรณาการทอาจสงผลกระทบตอความลมลกและรายละเอยดของเนอหาวชาประวตศาสตร 3. ผลการส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธ การส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ พบวาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ มความเหมาะสมมากหากพจารณารายตอนของคมอจะพบวาครสงคมศกษามความคดเหนในระดบเหมาะสมมากเชนกน โดยเรยงล�าดบมากทสดไปนอยทสด ไดแกตอนท 2 การจดการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ ตอนท 3 กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ และตอนท 1 ปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยนมคาเฉลย( )คอ3.353.33และ3.17ตามล�าดบจะเหนไดวาคาเฉลยในตอนท1มคาต�ากวาในตอนท2และตอนท3และหากพจารณาคาเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.)จะพบวาในตอนท1มคาเบยงเบนมาตรฐาน0.73ในขณะทตอนท2และตอนท3มคาเบยงเบนมาตรฐาน0.61และ0.64ตามล�าดบสะทอนวาความคดเหนของครสงคมศกษาสวนใหญทมตอตอนท1มความแปรปรวนหรอการกระจายของขอมลมากกวาตอนท2และตอนท3กลาวคอครสงคมศกษาจ�านวนหนงมองเหนวาการวพากษปญหาการจดการเรยนรประวตศาสตรในโรงเรยนในตอนท1ไมเปนปญหาทน�าไปสอคตทางชาตพนธโดยเฉพาะประเดนผลของการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสอคตทางชาตพนธทมคาเฉลยนอยทสดคอ 3.10และมคาเบยงเบนมาตรฐานสงทสดคอ 0.90 ซงอาจเปนเพราะครสงคมศกษาจ�านวนหนงยงคงใหคณคากบประวตศาสตรชาตนยมและขาดมมมองเชงวพากษตอองคความรทางประวตศาสตร ผลการส�ารวจความคดเหนของครสงคมศกษาทมตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯ ในระยะท3ภาพรวมมความเหมาะสมมากสอดคลองกบผลการตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญในระยะท2สะทอนวาผเชยวชาญและครสงคมศกษามความคดเหนตอคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯไปในทศทางเดยวกนอนงครสงคมศกษาบางคนมความคดเหนวาแผนการจดการเรยนรไมเหมาะสมน�าไปใชจดการเรยนรวชาประวตศาสตรพนฐานแตควรใชจดการเรยนรวชาประวตศาสตรเพมเตมเขาใจวาความคดเหนขางตนพจารณาแผนการจดเรยนรจากระยะเวลาจดกจกรรมและการไมระบตวชวด แตอยางไรกตาม ผวจยเนนออกแบบแผนการจดการเรยนรทบรณาการการจดการเรยนรสาระประวตศาสตรและสาระอนในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯโดยก�าหนดหวเรอง(topic)ทเกยวของกบการลดอคตทางชาตพนธเชนวฒนธรรมรวมรากอษาคเนยสงคมไทยสงคมพหชาตพนธเปนตนซงเปนไปตามธรรมชาตของวชาสงคมศกษา(socialstudies)ทเปนศาสตรบรณาการองคความรทางมนษยศาสตรและสงคมศาสตรสอดคลองกบแนวคดของโชตรศมจนทรสคนธ (2551,น.20)ทมองวาสงคมศกษาเปนวชาทบรณาการเนอหาแบบสหวทยาการระหวางศาสตรอยางกวางขวาง



ขอเสนอแนะจากการวจย

1. ขอเสนอแนะส�าหรบการน�าผลการวจยไปใช 1.1เนองจากอคตทางชาตพนธเปนเจตคตเชงลบทเปนอตวสยและใชระยะเวลายาวนานในการเปลยนแปลง การน�าคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธไปประยกตใชในการจดการเรยนร ครตองค�านงวาการจดการเรยนรใหนกเรยนแตละคนใชระยะเวลาในการเปลยนแปลงอคตทางชาตพนธในระดบทแตกตางกน ดงนน การจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางทางชาตพนธจงควรเปนกระบวนการทกระท�าอยางตอเนองและสม�าเสมอ 1.2เนองจากคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธเปนคมอทออกแบบกจกรรมการเรยนรเชงบรณาการระหวางสาระประวตศาสตรกบสาระอนในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมการน�าคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯไปประยกตใชในการจดการเรยนรจงเหมาะสมกบโรงเรยนทออกแบบหลกสตรสถานศกษาเปนหลกสตรบรณาการในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯแตหากเปนครทปฏบตหนาทในโรงเรยนทไมไดออกแบบหลกสตรสถานศกษาเปนหลกสตรบรณาการควรด�าเนนการจดการเรยนรเชงบรณาการระหวางวชาประวตศาสตร(ปจจบนสาระประวตศาสตรถกแยกออกจากวชาสงคมศกษาและใหจดการเรยนรเปนวชาประวตศาสตร)และวชาสงคมศกษาในระดบชนเดยวกน 2. ขอเสนอแนะส�าหรบการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการเพมขนตอนการสนทนากลม (focus group discussion) ในระยะท 2 กอน ผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรฯโดยผเขารวมการสนทนากลมควรเปนครสงคมศกษาทเปนผใหขอมลหลกในระยะท1และการสนทนากลมเฉพาะในสวนของตอนท3กจกรรมการเรยนรประวตศาสตรทน�าไปสการลดอคตทางชาตพนธ เพอเปนการจดระเบยบขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลกใหมความชดเจนและเหมาะสมมากยงขน 2.2 ควรมการสมภาษณผใหขอมลหลกกลมครสงคมศกษาในโรงเรยนทมความหลากหลายทางชาตพนธใหครอบคลมในแตละภมภาคของประเทศไทยเพอใหเขาใจสภาพปญหาและสามารถออกแบบการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธใหสอดคลองกบสถานการณปญหาอคตทางชาตพนธในปจจบนและสงคมโลกในครสตศตวรรษท21




กษมาจตรภรมยศร.(2558).สนตภาพศกษา:บทบาทและกระบวนการมสวนรวมในการแปรเปลยนความ ขดแยง.วารสารนวตกรรมการเรยนรมหาวทยาลยวลยลกษณ,1(1),53-76.ชาญวทย เกษตรศร. (2557).ปฏรปประวตศาสตรไมพอเหนจะตองปฏวต.สบคน12เมษายน2560, จากhttps://ilaw.or.th/node/3321ชศรวงศรตนะ.(2558).เทคนคการเขยนเคาโครงการวจย:แนวทางสความส�าเรจ(พมพครงท3).กรงเทพฯ: อมรการพมพ.โชตรศมจนทรสคนธ.(2551).วชาสงคมศกษา:ศาสตรแหงการบรณาการ.วารสารวชาการศกษาศาสตร, 9(1),16-23.เดชาตงสฟา.(2551).อานคมอขาราชการเขยนพนทวฒนธรรม:วาทกรรมวฒนธรรมของรฐไทยกบพนท ในระหวางไทย-มาเลเซยในแผนดนจนตนาการ(หนา282-341).กรงเทพฯ:มตชน.ทศนา แขมมณ. (2551). การเขยนหนงสอคมอ: คมอคร คมอทวไป แบบฝกปฏบตและแบบฝกหด ใน เทคนคการเขยนและผลตต�ารา (หนา 164-180). กรงเทพฯ: ส�านกพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย.ธงชยวนจจะกล.(2556).ก�าเนดสยามจากแผนท:ประวตศาสตรภมกายาของชาต(พวงทองภวครพนธ, ไอดาอรณวงศและพงษเลศพงษวนานต,ผแปล).กรงเทพฯ:อาน.นงเยาวเนาวรตน.(2561).การศกษาพหวฒนธรรม:มมมองเชงวพากษและปฏบตการในโรงเรยน(พมพ ครงท3).เชยงใหม:วนดาการพมพ.นธเอยวศรวงษ.(2549).ประวตศาสตรแหงชาตซอมฉบบเกาสรางฉบบใหม.กรงเทพฯ:เรอนแกวการพมพ. พรเพญฮนตระกล.(2556).เทคนคการสอนและการใชนวตกรรมการสอนประวตศาสตรในประวตศาสตร ศาสนาวฒนธรรมและการศกษารวมบทความไทยศกษาเพอระลกถงศาสตราจารยอฌอโยเนะโอะ (หนา321-349).กรงเทพฯ:สรางสรรค.ยศสนตสมบต.(2551).อ�านาจพนทและอตลกษณทางชาตพนธ:การเมองวฒนธรรมของรฐชาตในสงคมไทย. กรงเทพฯ:ศนยมานษยวทยาสรนธร(องคการมหาชน).วจารณพานช.(2556).การสรางการเรยนรสศตวรรษท21.กรงเทพฯ:ส.เจรญการพมพ.วลบล สนธมาลย. (2554).การรบรประวตศาสตรความสมพนธไทย-ลาว: ผานแบบเรยนประวตศาสตร ไทยและลาวชนมธยมศกษาปท1-6(ค.ศ.1975-2009)(วทยานพนธอกษรศาสตรมหาบณฑตสาขา วชาประวตศาสตรศกษา).นครปฐม:บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศลปากร.ศรชยกาญจนวาส,ทววฒนปตยานนทและดเรกศรสโข. (2559).การเลอกใชสถตทเหมาะสมส�าหรบ การวจย(พมพครงท7).กรงเทพฯ:โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.สายชลสตยานรกษ.(2558).การวจยเพอสรางองคความรใหม:ประวตศาสตรสงคมไทย(รายงานผลการ วจย).กรงเทพฯ:ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย.ส�านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา. (2562).จ�านวนขาราชการครทมวฒ การศกษาสายสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: ภารกจนโยบายและบรหารงานบคคล ส�านกงานคณะ กรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา.ส�านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ.(2504).แผนการศกษาแหงชาตพ.ศ.2503(พมพครงท2).กรงเทพฯ: กองเผยแพรการศกษาส�านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ.



ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2559). รายงานการวจยเพอจดท�าขอเสนอเชงนโยบายการพฒนา การศกษาเพอสรางความเปนพลเมอง(รายงานผลการวจย).กรงเทพฯ:ส�านกมาตรฐานการศกษา และพฒนาการเรยนรส�านกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ.สรวรรณ ศรพหล. (2554).การจดการเรยนการสอนวชาประวตศาสตรในสถานศกษา (พมพครงท 2). นนทบร:โครงการสงเสรมการแตงต�ารามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.สนทรโคมน.(2556).เจตคตกบพฤตกรรมมนษยในเอกสารการสอนชดวชาจตวทยาทวไปหนวยท8-15 (หนา382-440).นนทบร:มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.สเนตรชตนธรานนท,รตนพรพวงพฒน,นตยาภรณพรมปญญา,มาโนชพรหมปญโญ,กรกตชมกรานต, ธบดบวค�าศรและชปาจตตประทม.(2557).ชาตนยมในแบบเรยนไทย(พมพครงท2).กรงเทพฯ: มตชน.สมาลสงขศร.(2553).การเขยนคมอในการเขยนผลงานวชาการและบทความ(หนา234-248).กรงเทพฯ: ภาพพมพ.สรไกรนนทบรมย.(2556).ผลของการใชกจกรรมลดอคตตามแนวคดพหวฒนธรรมศกษาทมตอความเขาใจ ในความหลากหลายทางเชอชาตศาสนาและวฒนธรรมในประชาคมอาเซยนของนกเรยนมธยมศกษา ตอนปลาย (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนสงคมศกษา). กรงเทพฯ: คณะ ครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย.สวมลรงเจรญ(บ.ก.).(2540).อารยธรรมสมยใหม–ปจจบน(พมพครงท7).กรงเทพฯ:คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.องอาจ นยพฒน. (2548). วธวทยาการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพทางพฤตกรรมศาสตรและ สงคมศาสตร.กรงเทพฯ:สามลดา.อรรถพลอนนตวรสกล.(2560).ปญหาการศกษาไทยมองใหไกลกวาคสช.สบคน25ตลาคม2560,จาก https://prachatai.com/journal/2014/07/54405Banks,JamesA.(2008).AnIntroductionMulticulturalEducation.Boston:PearsonEducation.Timmins,G.,Vernon,K.,&Kinealy,C.(2005).TeachingandLearningHistory.London:SAGE Publications.



การพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตDevelopment of Indicators for Physical Education Teacher’s Competency in Three Southern Border Provinces of Thailand


ผวจย บณยทรรศนหมนละมาย1 BunyathatMuenlamai1

[email protected] ชยลขตสรอยเพชรเกษม2 ChailikitSoipetkasem2

ณชชามหปญญานนท3 NatchaMahapoonyanont3

บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอ1) ก�าหนดตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 2) ตรวจสอบคณภาพของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต และ3) ทดลองใชและก�าหนดองคประกอบของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตวธการด�าเนนการวจย1)ก�าหนดตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตกลมเปาหมายเปนบคลากรทผลตครพลศกษาและครพลศกษาทอยในเขตชายแดนใตซงมความรความสามารถและมประสบการณเกยวกบสมรรถนะดานพลศกษาเพอตอบแบบสอบถามการทบทวนเหตการณวกฤต(CriticalIncidentTechnique)2)ตรวจสอบคณภาพตวบงชดานความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาซงเปนผมความรความสามารถและมประสบการณในดานพลในสามจงหวดชายแดนภาคใตเพอตอบแบบสอบถามส�าหรบการประเมนความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงช3)ก�าหนดองคประกอบตวบงชส�าหรบประเมนสมรรถนะครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตเพอประเมนองคประกอบตวบงชสมรรถนะครพลศกษาทอยในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผลการวจยพบวา1)ผลการก�าหนดตวบงชสมรรถนะครพลศกษาทอยในสามจงหวดชายแดนภาคใตจากการใชเทคนคการทบทวนเหตการณวกฤตเกยวกบสมรรถนะของครพลศกษาไดตวบงชจ�านวน39ตวบงช2)ผลการการตรวจสอบคณภาพของตวบงชสมรรถนะครพลศกษาทอยในสามจงหวดชายแดนภาคใตดานความเหมาะสมและความเปนไปไดผานเกณฑทกขอโดยมคาเฉลยระหวาง4.33–4.77และ4.10-4.48ส�าหรบดานความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตมคาเฉลยในภาพรวมเทากบ4.53และ4.28และ3)การก�าหนดองคประกอบของตวบงชสมรรถนะครพลศกษาทอยในสามจงหวดชายแดนภาคใตไดจ�านวน8องคประกอบมคาความแปรปรวน

1นสตระดบมหาบณฑตสาขาวชาการวจยและประเมนคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

Student,DepartmentofResearchandEvaluationDepartment,FacultyofEducation2อาจารยดร.สาขาวชาการวจยและประเมนคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

Ph.D.ofEvaluationandResearchProgram,FacultyofEducation3ผชวยศาสตราจารยดร.สาขาวชาการวจยและประเมนคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

AssistantProfessorDr.ofEvaluationandResearchProgram,FacultyofEducation



ของตวบงชไดรอยละ53.351 ไดแก ดานความรในการจดการเรยนการสอนทางพลศกษาและกฬาดานบคลกภาพและความสามารถทางพลศกษาและกฬาดานความมงมนตงใจและจรยธรรมทางพลศกษาและกฬาดานอดมการณวชาชพครดานความเปนผน�าและการยอมรบผอนดานความพอเพยงและจตสาธารณะดานการสรางความสมพนธในสงคมพหวฒนธรรมและดานการสรางเสรมสขภาวะ

ค�าส�าคญ :ตวบงช,สมรรถนะ,ครพลศกษา,สามจงหวดชายแดนภาคใต

Abstract

Theobjectiveof this research is to1)determine theperformance indicatorsofphysicaleducationteachersinthethreesouthernborderprovinces,2)examinethequalityoftheperformanceindicatorsofthephysicaleducationteachersinthethreesouthernborderprovinces, and3)experimentanddetermine thecompositionofPerformanceindicatorsofphysicaleducationteachersinthethreesouthernborderprovincesMethodof research 1) Determine the performance indicators of physical education teachersinthethreesouthernborderprovinces.Thetargetgroupsarepersonnelthatproducephysicaleducationteachersandphysicaleducationteachersinthesouthernborderareas.KnowledgeableTalentedandexperiencedaboutphysicaleducationperformanceInordertoanswerthequestionnairetoreviewtheCriticalIncidentTechnique.2)Checkthequalityoftheindicatorsfortheappropriatenessandthepossibilityoftheperformanceindicatorsofthephysicaleducationteachers.Whichisknowledgeable,capableandexperiencedinthemilitaryinthethreesouthernborderprovincestoanswerthequestionnaireforassessingthesuitabilityandfeasibilityoftheindicator?3)Specifytheindicatorcomponentforassessingthephysicaleducationteachercompetencyinthethreesouthernborderprovincestoassessthecomponentoftheindicatorofthephysicaleducationteachercompetencyinthethreeborderprovinces.Southernregion Theresultsoftheresearchrevealedthat1)theresultsofdeterminingthephysicaleducationteacherperformanceindicatorsinthethreesouthernborderprovinces.Usingthetechniquetoreviewcriticalsituationsregardingtheperformanceofphysicaleducationteachers,thereare39indicators2)Theresultsofthequalityinspectionofthephysicaleducationteacherperformanceindicatorsinthethreesouthernborderprovinces.SuitabilityAndeverypossibilityhaspassedthecriteriaWithanaveragebetween4.33-4.77and4.10-4.48forsuitabilityandpossibilityofcompetencyindicatorsofphysicaleducationteachersinthethreesouthernborderprovincesWithanaverageof4.53and4.28,and3)thedeterminationof8componentsofthephysicaleducationteacherperformanceindicators inthethreesouthernborderprovinceswiththevarianceof53.351percentwhichareKnowledgeinteachingandlearninginphysicaleducationandsportsPersonality



andabilityinphysicaleducationandsportsDetermination,determinationandethicsinphysicaleducationandsportsTheteacher’sideologyLeadershipandacceptanceofothersInsufficiencyandpublicmindInrelationtobuildingrelationshipsinamulticulturalsocietyAndintermsofenhancinghappiness

Keywords :indicators,Competency,PhysicalEducation,ThreeSouthernBorderProvinces ofThailand



บทน�า

ประเทศไทยก�าลงขบเคลอนประเทศชาตโดยใชนโยบาย Thailand 4.0 เปนยทธศาสตรในการวางแผนสรางกลยทธเพอพฒนาประเทศใหกาวทนประเทศชนน�าในอาเซยนโดยก�าหนดกรอบการท�างานใหมการบรณาการรวมกนทกภาคสวน เปนการวางรากฐานในการปฏบตงานใหเปนไปในทศทางเดยวกนซงการทจะขบเคลอนประเทศชาตใหกาวไปตามนโยบายไดนนสงทส�าคญทสดคอทรพยากรมนษยทงนการพฒนาทรพยากรมนษยตองพฒนารวมกนในหลายมตเชนมตดานสขภาพมตดานการศกษามตดานสงคมเปนตนโดยเฉพาะการพฒนาทางดานการศกษาซงเปนรากฐานส�าคญในการทจะเพมศกยภาพในการท�างานของบคคลเพราะการศกษาคอการพฒนามนษยใหมความสมบรณทงดานรางกายและจตใจการพฒนามนษยใหมคณภาพนนจะตองเปนผทมสขภาพดทงดานรางกายและจตใจถาสขภาพไมดรางกายออนแอกจะสงผลใหจตใจหอเหยวไปดวยสวนหนงของการมสขภาพทดนนตองมการออกก�าลงกายอยางตอเนองและสม�าเสมอมการวางแผนและปลกฝงใหมใจรกและเหนความส�าคญของการออกก�าลงกายและการเลนกฬาคณภาพชวตทดนนจะตองใชการศกษามาชวยสรางสรรคความเปนมนษยใหมคณภาพภายใตจดหลกคอใหเปนผทรจกเสยสละมระเบยบวนยมน�าใจเปนนกกฬามความรและทกษะพนฐานในการด�ารงชวตเปนสมาชกทดของชมชนและของประเทศชาต(มงคลแวนไธสง,2546,น.5) การจดการศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตไดแกจงหวดปตตานยะลาและนราธวาสมความแตกตางจากภมภาคอนของประเทศไทยทงนเนองจากโครงสรางของสงคมในพนทดงกลาวมลกษณะพเศษคอประชาชนสวนใหญนบถอศาสนาอสลามใชภาษายาวในชวตประจ�าวนมขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมตางกนออกไปจากถนอนจ�าเปนทตองยดหลกการจดการศกษาเชงบรณาการกบวถชวตอตลกษณความหลากหลายทางวฒนธรรมความตองการของทองถนและประชาชนทมลกษณะเฉพาะบนพนฐานของหลกการทางศาสนาทเชอมโยงเขากบวชาสามญและวชาชพทยดผเรยนเปนศนยกลางโดยใหมการบรหารจดการในลกษณะพเศษทแตกตางไปจากพนทอน (กระทรวงศกษาธการ, 2548, น.9 - 10) และใชการศกษาเปนเครองมอในการพฒนาสมาชกของสงคมใหเกดการเรยนรและเขาใจซงกนและกนเขาใจสงคมทตนเองอาศยอยและเปนเครองมอทหลอหลอมจตใจและความรสกของคนทอยในสงคมเดยวกนแมจะแตกตางกนทางศาสนาภาษา ประเพณและวฒนธรรม กตองใหมความรสกผกพนเปนอนหนงอนเดยวกนเพอสรางเอกภาพใหเกดขนในสงคมซงจะสงผลตอการพฒนาประเทศชาต (สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย,2549,น.8)จากปญหาดงกลาวกษมาวรวรรณณอยธยา(2550)ไดเสนอแนวทางเกยวกบการจดการศกษาในจงหวดชายแดนใตวาตองจดใหสอดคลองกบพนฐานทางศาสนาภาษาวฒนธรรมและวถชวตของประชาชนในพนทโดยไมยดตดกบหลกสตรทก�าหนดจากสวนกลาง หรอจดเปนรปแบบเดยวกนทวประเทศซงสอดคลองกบอบดชชะกรบนชาฟอยดนอะ(2550)ไดเสนอวาการจดการศกษาในพนทจงหวดชายแดนภาคใตซงมลกษณะเฉพาะจ�าเปนตองใหความส�าคญกบการบรณาการการศกษาใหสอดคลองกบวถชวตอตลกษณความหลากหลายทางวฒนธรรมและความตองการของทองถนโดยเชอมโยงกบหลกศาสนาวชาสามญและวชาชพรวมทงผลการวจยของบรรจงฟารงสาง(2550,น.19-43)ไดชวาพหวฒนธรรมในสามจงหวดชายแดนภาคใตเปนแนวทางหนงทใชส�าหรบการปฏรปการศกษาทเหมาะสมกบทองถนชายแดนภาคใตทงนแนวทางของการปฏรปการศกษาส�าหรบชายแดนภาคใตควรยดหลกการบรณาการทางพหวฒนธรรมสการพฒนาคณภาพทางการศกษาทงดานนโยบายและการด�าเนนการในทองถนเพอน�าไปสแนวทางการยอมรบความหลากหลายในอตลกษณของชาตและสงเสรมสงคมสนตสขใหเกดความยงยนในจงหวดชายแดนภาคใตตอไป



การจดกจกรรมการเรยนรเพอมงพฒนาผเรยนใหมผลสมฤทธทางการเรยนตามทไดตงไวตามเกณฑตองใชองคประกอบหลายดานเชนดานหลกสตรดานสงแวดลอมดานบคลากรเปนตนซงองคประกอบทส�าคญคอองคประกอบดานบคลากรทางการศกษาโดยเฉพาะครเนองจากกระบวนการในการถายทอดความรจากคร ไปสผเรยนแสดงใหเหนถงสมรรถนะของครการสรางหรอการพฒนาสอขนมาใช ในการถายทอดองคความรจะชวยใหการเรยนรในแตละทกษะเขาใจไดดขนซงครทกกลมวชายอมตองการใหผเรยนเกดความเขาใจและรในทกประเดนทถายทอดท�าใหความยากงายในการถายทอดมความแตกตางกนศาสตรแตละสาขา โดยเฉพาะศาสตรทางพลศกษาทครตองสงเสรมใหผเรยนมการพฒนาทางดานรางกายจตใจอารมณสงคมและสตปญญามกจกรรมทางกายในการพฒนาสรรถภาพทางกายเพอสขภาพหรอพฒนาทกษะทางกฬา โดยใชเกมกฬาหรอวธการออกก�าลงกายแบบตางๆ เปนสอกลางในการถายทอดความรเพอใหผเรยนมสวนรวมในการจดการเรยนการสอนครพลศกษาเปนผทมความส�าคญตอวชาชพพลศกษาเปนอยางยง วชาชพนจะเจรญกาวหนาเพยงใดยอมขนอยกบครพลศกษาวาประพฤตและปฏบตตนเปนอยางไร(พพฒนตนวบลยวงศ,2557,น.1) ดงนนจากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบสมรรถนะครและสมรรถนะครพลศกษาปจจบนยงขาดองคประกอบทางดานสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตท�าใหผวจยมความสนใจศกษาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตเพอทราบถงการด�าเนนงานของครพลศกษาและเปนประโยชนตอการพฒนาครพลศกษาสามจงหวดชายแดนภาคใตใหมดานความรทกษะและคณลกษณะสวนบคคลทเหมาะสมกบการพฒนานกเรยนใหมความรความสามารถในกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษาใหมคณภาพตอไป

วตถประสงคของการวจย

1.เพอสรางตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใต 2.เพอตรวจสอบคณภาพของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใต 3.เพอทดลองใชและก�าหนดองคประกอบของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใต

วธการด�าเนนการวจย

ขนท 1 การสรางตวบงชสมรรถนะของครพลศกษา ในเขตชายแดนใต ในขนท1เพอสรางตวบงชสมรรถนะครพลศกษาในเขตชายแดนใตโดยการศกษาแนวคดทฤษฎจากเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอก�าหนดกรอบการสรางตวบงชและใชเทคนคการทบทวนเหตการณวกฤต (Critical incident technique) เพอใหไดตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาโดยมกลมเปาหมายเปนบคลากรทผลตครพลศกษาและครพลศกษาทอยในเขตชายแดนใตซงมความรความสามารถและประสบการณเกยวกบสมรรถนะดานพลศกษาประกอบดวยอาจารยมหาวทยาลยและครจ�านวน30คนใชวธการเลอกกลมตวอยางตามวตถประสงคเครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามการทบทวนเหตการณวกฤต(CriticalIncidentTechnique)จ�านวน1ฉบบประกอบดวยขอค�าถามปลายเปดจ�านวน4ขอการพฒนาเครองมอ1)ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการพฒนาตวบงชเพอก�าหนดกรอบการพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต2)ก�าหนดประเดนตามกรอบทไดจากการศกษาเอกสารเพอสรางแบบสอบถามผทอยในเหตการณโดยใชเทคนคการทบทวนเหตการณวกฤต



(CriticalIncidentTechnique)3)สรางแบบสอบถามซงเปนแบบปลายเปดประกอบดวยขอค�าถาม3สวนคอสวนทหนงคอนยามครพลศกษา,สมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตสวนทสอง คอใหผทอยในเหตการณวกฤตทบทวนเหตการณแสดงความคดเหนวาครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทพงประสงคเปนอยางไรและสวนทสามคอใหผทอยในเหตการณวกฤตทบทวนเหตการณและแสดงความคดเหนวาครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทไมพงประสงคเปนอยางไร 4) น�าแบบสอบถามทสรางขนไปใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบและปรบปรงแกไขตามค�าแนะน�าและวเคราะหขอมลโดยการจดกลมประเดนเหตการณทสอดคลองกนโดยใชวธการวเคราะหเนอหา(ContentAnalysis) ขนท 2 การตรวจสอบตวบงชสมรรถนะของครพลศกษา ในเขตชายแดนใต ในขนตอนท2เมอไดตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใตผวจยด�าเนนการตรวจสอบคณภาพตวบงชโดยแบงเปน2ตอนดงน ตอนท 1 การตรวจสอบคณภาพของตวบงชดานความเหมาะสมและความเปนไปไดเปนการตรวจสอบคณภาพของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใตใน2ประเดนคอความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใตกลมเปาหมายในการเกบขอมลส�าหรบการประเมนตามตวบงช เปนครพลศกษาทอยในเขตชายแดนใตซงมความร ความสามารถและมประสบการณในดานพลศกษาจ�านวน115คนเครองมอเปนแบบสอบถามส�าหรบการประเมนตวบงชดานความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะครพลศกษาจ�านวน1ฉบบประกอบดวยชองส�าหรบแสดงความคดเหน2ประเดนหลกคอชองความเหมาะสมและความเปนไปไดการพฒนาเครองมอการวจย 1) น�าตวบงชจากขนท 1 มาสรางและพฒนาแบบสอบถามส�าหรบการประเมนตวบงชดานความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะครพลศกษา ซงมลกษณะขอความ (ItemFormat)เปนแบบมาตรประมาณคา5ระดบ(NumericRatingScales)2)น�าแบบสอบถามทพฒนาขนไปเกบขอมลกบกลมตวอยาง เพอคดเลอกตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาทมความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะครพลศกษา ดวยวธการหาคาเฉลยเทยบกบเกณฑคะแนนทก�าหนด3)จดพมพเปนแบบสอบถามฉบบเพอคดเลอกตวบงชทมความเหมาะสมและความเปนไปไดของสมรรถนะครพลศกษาฉบบสมบรณเพอน�าไปใชในการเกบขอมลตอไปและการวเคราะหขอมลใชสถตบรรยายไดแกคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยใชเกณฑคะแนนของความเหมาะสมและความเปนไปได ใชคาเฉลยตงแต2.50ถอวาผานเกณฑ ตอนท 2การตรวจสอบคณภาพของแบบประเมนดานความเทยง (Reliability) เมอไดตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใตทมความเหมาะสมและความเปนไปไดผวจยไดน�าตวบงชดงกลาวมาสรางเปนแบบประเมนเพอตรวจสอบคณภาพของแบบประเมนดานความเทยงกลมตวอยางเปนนกเรยนในโรงเรยนเขตชายแดนใตปการศกษา2562โดยวธการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง(Purposivesampling)จ�านวน3จงหวดประกอบดวยโรงเรยนเบญจมราชทศจงหวดปตตานจ�านวน40คนโรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทรยะลาจงหวดยะลาจ�านวน40คนโรงเรยนนราธวาสจงหวดนราธวาสจ�านวน40คนรวมทงสน120คนเครองมอเปนแบบประเมนเพอตรวจสอบคณภาพของแบบประเมนดานความเทยงและการวเคราะหขอมลประมาณคาความเทยงดวยวธการประมาณคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค(Cronbach’salphacoefficient)ไดคาความเทยงเทากบ .945และคาอ�านาจจ�าแนกรายขอตงแต0.20ขนไปจ�านวน39ขอ



ขนตอนท 3 การทดลองใชและก�าหนดองคประกอบของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใต เมอไดตวบงชทผานการตรวจสอบคณภาพมาแลวผวจยน�าตวบงชมาสรางเปนแบบประเมนเพอก�าหนดองคประกอบตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใต กลมตวอยาง เปนนกเรยนในโรงเรยนเขตชายแดนใต ปการศกษา 2562 โดยวธการสมกลมหลายขนตอน (Multistage RandomSampling) และก�าหนดขนาดกลมตวอยางตามตารางส�าเรจรปของเครจซและมอรแกน ไดกลมตวอยางนกเรยนจ�านวน420คนมขนตอนดงน1)แบงนกเรยนในเขตชายแดนภาคใตทสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต15ได3จงหวดประกอบดวยจงหวดนราธวาสจงหวดยะลาและจงหวดปตตานแลวท�าการสมกลมจ�าแนกออกเปนอ�าเภอ ไดจงหวดละ 2 อ�าเภอ 2) สมโรงเรยนจากแตละอ�าเภอ โดยก�าหนดใหอ�าเภอทมโรงเรยนนอยกวา3โรงเรยนสมอ�าเภอละ1โรงเรยนส�าหรบอ�าเภอทมโรงเรยนตงแต3โรงเรยนขนไปสมอ�าเภอละ2โรงเรยนและ3)แตละโรงเรยนแบงเปน2ระดบคอระดบมธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลายโดยแตละจงหวดก�าหนดใหมกลมตวอยางจงหวดละ140คนเครองมอทใชในการวจยแบบประเมนเพอก�าหนดองคประกอบตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใตจ�านวน1ฉบบจ�านวน39ขอการวเคราะหขอมล1)วเคราะหขอมลเบองตนโดยใชสถตบรรยายไดแกคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และ 2) การวเคราะหขอมลเพอก�าหนดองคประกอบของ ตวบงชโดยการวเคราะหองคประกอบเชงส�ารวจดวยวธการวเคราะหสวนประกอบส�าคญโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส�าเรจรปพจารณาองคประกอบตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาโดยคาตวแปรแตละตวในแตละองคประกอบจะตองมคาน�าหนกองคประกอบ(FactorLoading)0.30ขนไป(Hair,Black,BabinandAnderson,2010,p.116)และองคประกอบตองมคาความแปรปรวน(eigenvalue)มากกวา1 ขนไป

สรปผลการวจย

การพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตผวจยสรปผลเปน3ขนตอนดงน ตอนท 1 การก�าหนดตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยการวเคราะหเนอหาจากแบบสอบถามการทบทวนเหตการณวกฤตจ�านวน5ขอคอ1)ความหมายของครพลศกษา2)ความหมายของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต3)ครพลศกษาในเขตชายแดนใตทพงประสงค4)ครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทไมพงประสงค5)ครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตมความแตกตางกบครพลศกษาโดยทวไปอยางไรโดยน�ามาวเคราะหเพอสรางเปนตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตผลการวเคราะหตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตจากการใชเทคนคการทบทวนเหตการณวกฤตเกยวกบสมรรถนะทดและไมดของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตไดตวบงชจ�านวน39ตวบงช ตอนท2การตรวจสอบคณภาพของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตซงด�าเนนการหลงจากทไดตวบงชสมรรถนะครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตในตอนท1ในการตรวจสอบคณภาพตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผวจยไดด�าเนนการตรวจสอบคณภาพของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานความเหมาะสมและความเปนไปได ในภาพรวมผานเกณฑตงแต 2.50 ขนไปทกขอ โดยมคาเฉลยความเหมาะ



สมตงแต4.33-4.77และคาเฉลยความเปนไปไดตงแต4.10-4.48ส�าหรบดานความเหมาะสมของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตมเกณฑความเปนไปไดและความเหมาะสมโดยแตละชวงมคาความหมายดงน 4.50–5.00 หมายถง ตวบงชสมรรถนะของครพลศกษามความเหมาะสมมากทสด 3.50–4.49 หมายถง ตวบงชสมรรถนะของครพลศกษามความเหมาะสมมาก 2.50–3.49 หมายถง ตวบงชสมรรถนะของครพลศกษามความเหมาะสมปานกลาง 1.50–2.49 หมายถง ตวบงชสมรรถนะของครพลศกษามความเหมาะสมนอย 1.00–1.49 หมายถง ตวบงชสมรรถนะของครพลศกษามความเหมาะสมนอยทสด ซงคาเฉลยในภาพรวมของความเปนไปไดเทากบ 4.53 อยในเกณฑเหมาะสมมากทสด และดานความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตมคาเฉลยในภาพรวมเทากบ4.28อยในเกณฑเหมาะสมมาก จากนนผวจยน�าเสนอคา Communality เปนคาสดสวนของคาความแปรปรวนทสามารถอธบายไดโดยCommonFactor(Factorทงหมด:A1,A2,….A39)ตามตารางท1

ตารางท 1 คาCommunalityจากการสกดองคประกอบ

Communality

ตวบงช Initial Extraction ตวบงช Initial Extraction

A1 1.000 .430 A21 1.000 .460

A2 1.000 .556 A22 1.000 .660

A3 1.000 .518 A23 1.000 .643

A4 1.000 .542 A24 1.000 .602

A5 1.000 .550 A25 1.000 .534

A6 1.000 .609 A26 1.000 .635

A7 1.000 .578 A27 1.000 .473

A8 1.000 .525 A28 1.000 .473

A9 1.000 .505 A29 1.000 .615

A10 1.000 .472 A30 1.000 .529

A11 1.000 .496 A31 1.000 .474

A12 1.000 .562 A32 1.000 .514

A13 1.000 .577 A33 1.000 .430

A14 1.000 .527 A34 1.000 .422

A15 1.000 .512 A35 1.000 .532

A16 1.000 .517 A36 1.000 .452

A17 1.000 .539 A37 1.000 .510

A18 1.000 .618 A38 1.000 .580

A19 1.000 .514 A39 1.000 .626

A20 1.000 .497



จากตารางคาInitialCommunalitiesของวธPrincipalComponentจะก�าหนดคาของตวแปรทกตวเทากบ1สวนคาExtractionCommunalitiesของตวแปรหลงจากไดสกดปจจยแลวพบวาตวแปรA22มคาCommunalitiesสงสดเทากบ.660และตวแปรA34มคาCommunalitiesต�าสดเทากบ.442แสดงวาตวแปรสามารถจดอยในองคประกอบใดองคประกอบหนงไดอยางชดเจนโดยองคประกอบรวมนสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรไดรอยละ44.2-66.0 ตอนท3การก�าหนดองคประกอบของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผวจยไดน�าตวบงชทผานเกณฑการตรวจสอบคณภาพดานความเหมาะสมและความเปนไปไดและคาความเทยงมาสรางเปนแบบประเมนเพอก�าหนดองคประกอบของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตพบวาตวบงชมคาน�าหนกองคประกอบตงแต0.30ขนไปมทงหมด39ตวบงชจดเปนองคประกอบได8องคประกอบและองคประกอบทงหมดสามารถอธบายความแปรปรวนของตวบงชไดรอยละ53.351ดงน

ตารางท 2การก�าหนดองคประกอบท1ของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

องคประกอบท1ดานความรในการจดการเรยนการสอนทางพลศกษาและกฬามคาEigenValue>1และคาFactorLoadingตงแต.528-.589


ตวบงชคาFactor Loading

1.มเอกสารประกอบการสอนสอการสอนและเทคโนโลยหรอนวตกรรมทมคณภาพและ ทนสมย

.589

2.จดกจกรรมกฬาใหนกเรยนไดลงมอปฏบต .579

3.มความรมทกษะทางกฬาและพลศกษาส�าหรบเดกพเศษ .576

4.มการจดท�าแผนการสอนวธการสอนและการวดประเมนผลทเนนนกเรยนเปนส�าคญ .576

5.การใชภาษาทางราชการในการสอสาร .528

ตวบงชคาFactorLoading

1.มบคลกภาพและสขภาพทดเปนแบบอยางใหกบนกเรยน .588

2.มความรความสามารถทกษะดานพลศกษากจกรรมนนทนาการและทกษะ การเคลอนไหวทางดานรางกาย

.562

3.คณธรรมจรยธรรมและขอคดในรายวชาทสอน .539

4.มเทคนคหรอวธการสอนทดและเปลยนรปแบบการจดกจกรรมการเรยนการสอนเสมอ .526

5.ใหความส�าคญของการออกก�าลงกายและพฒนาการทางพลศกษาของนกเรยน .492



องคประกอบท2ดานบคลกภาพและความสามารถทางพลศกษาและกฬามคาEigenValue>1และคาFactorLoadingตงแต.492-.588

องคประกอบท3ดานความมงมนตงใจและจรยธรรมทางพลศกษาและกฬามคาEigenValue>1และคาFactorLoadingตงแต.359-.614

องคประกอบท4องคประกอบดานอดมการณวชาชพครมคาEigenValue>1และคาFactorLoadingตงแต.345-.596

ตารางท 4 การก�าหนดองคประกอบท3ของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต



1.มความมงมนตงใจฝกสอนใหนกเรยนใหเปนคนดคนเกงและใชชวตอยในสงคมอยาง มความสข

.614

2.มน�าใจนกกฬาและสอนใหรแพรชนะรอภย .607

3.เปนบคคลมคณธรรมจรยธรรม .562

4.มความรกความสามคคในการท�างานรวมกน .495

5.มความรกความสามคคในการท�างานรวมกน .372

6.มจตวทยาในการสอนสามารถชกจงใหนกเรยนมความสนใจในวชาทสอนได .359


1.มอดมการณของการเปนครพลศกษาทด .596

2.อดทนกบการพฒนาตนเองในเรองวชาความรและทกษะการใชชวต .585

3.จตวญญาณความเปนคร .544

4.ใหความส�าคญตอวชาทสอนโดยยดนกเรยนเปนศนยกลาง .448

5.น�าผลงานวจยมาใชพฒนาการจดการเรยนการสอนพลศกษาเพอพฒนานกเรยน .369

6.เรยนรหรอปรบตนเองใหเขากบเหตการณหรอนโยบายใหมๆ .345



องคประกอบท 5องคประกอบดานความเปนผน�าและการยอมรบผอนมคา EigenValue>1และคาFactorLoadingตงแต.400-.697

องคประกอบท6องคประกอบดานความพอเพยงและจตสาธารณะมคาEigenValue>1และคาFactorLoadingตงแต.431-.646



ตารางท 8 การก�าหนดองคประกอบท7ของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต


1.มความเปนผน�า .697

2.เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมและกลาแสดงความคดเหนหรอซกถามในชนเรยน .655

3.มทศนคตทดตอนกเรยนและวางตวเหมาะสมเปนทเคารพ .548

4.อทศตนเพอประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน .400


1.ยดถอแนวปฏบตตามแบบเศรษฐกจพอเพยง .646

2.ปฏบตตามกฎเกณฑของโรงเรยนอยางเครงครด .621

3.มจตสาธารณะ .559

4.มศลปะในการพดพดจาไพเราะนาฟง .431

5.ตรงตอเวลาในการปฏบตหนาท .431


1.น�ากจกรรมดานกฬามาสรางความสมพนธระหวางชมชนกบโรงเรยน .651

2.มความเขาใจในความแตกตางทางดานศาสนาวฒนธรรมประเพณและหลกปฏบตใน พนทสามจงหวดชายแดนภาคใต

.649

3.สอดแทรกใหผเรยนรกชาตศาสนกษตรยและใหเกยรตตอเพอนรวมชาตทถอตาง ศาสนาและวฒนธรรม

.549

4.มมนษยสมพนธทดกบนกเรยนผปกครองครและบคลากรในโรงเรยน .392



องคประกอบท7องคประกอบดานการสรางความสมพนธในสงคมพหวฒนธรรมมคาEigenValue>1และคาFactorLoadingตงแต.392-.651

องคประกอบท8องคประกอบดานการสรางเสรมสขภาวะมคาEigenValue>1และคาFactorLoadingตงแต.372-.548

คาไอเกน(EigenValue)ในแตละองคประกอบทมคามากกวา1มทงหมด8องคประกอบเมอพจารณาทง 8 องคประกอบ ปรากฏวา คาของความแปรปรวนสะสม มพสยของคาไอเกนอยระหวาง2.119–3.333และมคาความแปรปรวนสะสมเทากบรอยละ53.351


ตารางท 10 คาไอเกนจากการหมนแกนองคประกอบ


1.สงเสรมความสามารถและความถนดของนกเรยน .548

2.เปนทปรกษาทางดานสขภาพ .536

3.มกระบวนการท�างานเปนทม .432

4.มกลยทธการสอนทหลากหลายสามารถพฒนานกเรยนใหเกดทกษะทจ�าเปนตอการ ด�ารงในชวตในปจจบน

.372

องคประกอบ Eigen Value % of Variance Cumulative % of Variance

1 3.333 8.547 8.5472 2.897 7.428 15.9753 2.841 7.285 23.2604 2.622 6.724 29.9845 2.499 6.406 36.3906 2.356 6.040 42.4307 2.140 5.488 47.9188 2.119 5.434 53.351



อภปรายผลการวจย

1.การก�าหนดตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใตโดยใชเทคนคทบทวนเหตการณวกฤตดานความหมายของครพลศกษาไวสรปไดวาครทมบทบาทหนาทส�าคญในการจดการเรยนการสอนเพอใหผเรยนเกดความร และทกษะ ดานวชาการ ดานกฬา และดานการปองกน ทถายทอดไปสผเรยนทง4ดานคอดานรางกายจตใจดานอารมณดานสงคมและดานสตปญญาเพอใหผเรยนน�าเอาความรและประสบการณไปใชชวตประจ�าวน โดยครผสอนน�ากลยทธการสอนตาง ๆ ทหลากหลายมาพฒนาผเรยนเพอใหเกดประสทธภาพ มวธการวดและประเมนผเรยนตามสภาพจรง รวมทงสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม ในการอยในสงคมไดอยางมความสข และประพฤตตนเปนแบบอยางทด มความรบผดชอบ มความกลาแสดงออกในดานทกษะกฬา และสงส�าคญทสดของการเปนคร คอ การมจรรยาบรรณ มจตวญญาณความเปนครและความรกในวชาชพ จากความหมายของครพลศกษาดงกลาวแสดงใหเหนวาครมหนาทจดการเรยนการสอนไดยดใหผเรยนเปนคนเกงคนดและมความสขโดยน�ากลยทธและวธการสอนทมความหลากหลายและเหมาะสมมาใชเพอการพฒนานกเรยนและการเปนแบบอยางทดใหกบนกเรยนกจะใหผลผลตสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542 (กระทรวงศกษาธการ, 2545,น.10-12)ไดก�าหนดทศทางในการปฏรปการเรยนรทภาคทกสวนของสงคมมความเขาใจตรงกนและเขามามสวนรวมในการปฏรปครงนโดยมงหวงท จะไดเหนคนไทยทพงประสงคเปนทง “คนดคนเกง และมความสข”ลกษณะอนพงประสงคของตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542มดงนคนดคอคนทด�าเนนชวตอยางมคณภาพมจตใจทดงามมคณธรรมจรยธรรมมคณลกษณะทพงประสงคทงดานจตใจและพฤตกรรมทแสดงออกเชนมวนยมความเออเฟอเกอกลมเหตผลรหนาทซอสตยพากเพยรขยนประหยดมจตใจเปนประชาธปไตยเคารพความคดเหนและสทธของผอนมความเสยสละรกษาสงแวดลอมสามารถอยรวมกบผอนอยางสนตสขอกทงยงสอดคลองกบพมพนธเตชะคปตและพรทพยแขงขน(2555,น.5)สงเคราะหสมรรถนะครของประเทศไทยทก�าหนดโดยหนวยงานของกระทรวงศกษาธการไดแกส�านกงานเลขาธการครสภาสถาบนพฒนาครคณาจารยและบคลากรทางการศกษาและส�านกงานก.ค.ศ.ซงสงเคราะหสมรรถนะไดดงนการใชเทคโนโลยสารสนเทศนวตกรรมทางการศกษาและกลยทธกาสอนมาพฒนานกเรยนมวธการการวดและประเมนผลและสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมและจรรยาบรรณในวชาชพ ความหมายของสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตพบวากลมตวอยางใหความหมายสรปไดวาสมรรถนะของครพลศกษาหมายถงความรความสามารถทกษะความเชยวชาญและผน�าทางสงคมในการจดการเรยนรและประสบการณใหมความพรอมทงรางกายจตใจอารมณสงคมและสตปญญารวมถงการเตรยมความพรอมดานการสอนใหความรแกผเรยนตามหลกศาสตรวชาการศกษาและดานการด�าเนนชวตประจ�าวนมการออกแบบการเรยนรใหมๆและมการบรหารจดการเรยนการสอนททนสมยใหมมความอดทนมจตสาธารณะสามารถแกปญหาไดทกสถานการณมทศนคตทดและแบบอยางทดเขาใจบรบทของคนในสามจงหวดภาคใตดวยความแตกตางระหวางศาสนาวฒนธรรมและหลกปฏบตตน จากความหมายของในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดงกลาวแสดงใหเหนวา สมรรถนะครพลศกษามความหมายครอบคลมทงดานความรดานทกษะดานตวบคคลคอผสอนและผเรยนตองมการปฎสมพนธตอกนคอการสอนทมทงภาคทฤษฎและปฏบตโดยการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนททนสมยและเขาไดกบสงคมพหวฒนธรรมของพนทสอดคลองกบนงคณภสปาแกว (2556,น.398-406)ศกษาการพฒนาสมรรถนะในการจดการเรยนการสอนพลศกษาของครประถมศกษาทไมมวฒทางพลศกษาพบวา



มการจดการเรยนการสอนเปนไปตามขนตอนของการสอนพลศกษามความรดานเนอหาดานทกษะการสอนพลศกษาดานสอและอปกรณดานการวดและประเมนผลและสอดคลองกบอนนตมาลารตน สฤษเดชแซมมณและภาคภมรตนโรจรากล(2560,น.135-146)ซงไดศกษาตวชวดและเกณฑสมรรถนะส�าหรบครพลศกษาระดบมธยมศกษาในเขตจงหวดชายแดนภาคใตพบวามบคลกภาพเหมาะสมเปนแบบอยางทดในการปฏบตงานสามารถปรบตวเขากบบคคลและบรบทของพนทไดเปนอยางด ในสวนคณลกษณะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทพงประสงคพบวาสรปไดวาตองเปนครพลศกษาทมความพรอมในการเตรยมสอกจกรรมรปแบบการประเมนทจะน�าไปเขยนในแผนการจดกจกรรมเพอใหความรความเขาใจและมสมรรถนะทางดานการจดการเรยนการสอนพลศกษาเปนอยางดมทกษะการใชรางกายทถกตองทงการออกก�าลงกายการเลนกฬาตางๆหรอเกมกจกรรมนนทนาการท�าใหนกเรยนไดมความสนกสนานมความสขกบกจกรรม/มจตวญญาณความเปนครรจกหนาทท�าหนาทใหเตมความสามารถและมสถานการณทปกตไมมความกดดนดานสถานการณความไมสงบกจะท�าหนาทครทดไดเตมความสามารถผลทเกดกบผเรยนกจะออกมาใหเหนเปนรปธรรม/จดอบรมสงใหมๆในแนวทางจดการศกษา/ความสามารถในการปรบตวการเปนผน�าและผตามการปฏบตตามกฎกตการะเบยบวนยอดทนยตธรรมซอสตยมน�าใจจากคณลกษณะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทพงประสงคดงกลาวแสดงใหเหนวาหวใจส�าคญในการเปนครผสอนคอการวางแผนเพอทจะเตรยมการสอนการคดคนรปแบบกจกรรมการเรยนการสอนทสามารถตอบคณลกษณะทพงประสงคของผเรยนได โดยการจดการเรยนการสอนทยดผเรยนเปนส�าคญสอดคลองกบเอมอชฌาวฒนบรานนท(2550,น.157-168)กลาวถงคณสมบตของครพลศกษาไววาครพลศกษามความรความสามารถในการจดการเรยนรพลศกษาในชนเรยนการจดการแขงขนกฬาภายในโรงเรยนการจดแขงขนกฬาระหวางโรงเรยนการจดกจกรรมนนทนาการและการจดกจกรรมพลศกษาทสอดคลองกบคณลกษณะทพงประสงคสอดคลองกบพระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษาพ.ศ.2546 (ราชกจจานเบกษา, 2546) ซงมาตรฐานดานผสอน กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษาในสถานศกษาทวไปในระดบการศกษาขนพนฐาน จะตองประกอบดวยคณลกษณะเฉพาะสาขาวชาหรอมความรความสามารถใน5ดานดงน1)ดานการจดการเรยนรพลศกษาในชนเรยน2)ดานการจดแขงขนกฬาสภายในโรงเรยน3)ดานการจดแขงขนกฬาระหวางโรงเรยน4)ดานการจดกจกรรมนนทนาการ5)ดานการจดกจกรรมพลศกษาส�าหรบเดกพเศษสอดคลองกบมชฌมาค�าสวรรณและสาโรจนสงหชม (2561,น.250-268)ศกษาคณลกษณะของครพลศกษาในศตวรรษท21ตามความตองการของครและบคลากรทางการศกษาในสถานศกษา สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต2พบวาคณลกษณะทพงประสงคของครพละศกษาในศตวรรษท21ตามความตองการของครและบคลากรทางการศกษาในสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต2โดยรวมและรายดานอยในระดบมากเมอพจารณารายดานพบวาดานทมคาเฉลยสงสดคอดานการเขาสงคมไดดรองลงมาคอดานการใหการชวยเหลอดานการใหการยอมรบนบถอดานการโนมนาวจตใจ ดานการมความคดรเรม ดานการประสานงาน และดานการรจกปรบปรงแกไข อนดบสดทายคาสมประสทธระหวางตวแปรพบวาคาความสมพนธสงสดคอการมความคดรเรมกบการรจกปรบปรงแกไขรองลงมาเปนความสมพนธระหวางการประสานงานกบการเขาสงคมไดดความสมพนธระหวางการใหการชวยเหลอกบการยอมรบนบถอตามล�าดบและความสมพนธระหวางการมความคดรเรมกบการโนมนาวจตใจเปนล�าดบสดทายมนยส�าคญทางสถตทระดบ0.01



2.การตรวจสอบคณภาพตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตชายแดนใตสรปผลและอภปรายผลดงน 2.1การตรวจสอบคณภาพตวบงชดานความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใต พบวาในภาพรวมผานเกณฑตามทก�าหนดทกขอ โดยมคาเฉลยความเหมาะสมระหวาง4.33–4.77และคาเฉลยความเปนไปไดระหวาง4.10-4.48ส�าหรบดานความเหมาะสมและดานความเปนไปไดของตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใตมคาเฉลยในภาพรวมเทากบ4.53และ4.28แสดงใหเหนตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใตมความเหมาะสมและเปนไปไดในการเกบขอมลตามตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใตทงนอาจเปนเพราะวาตวบงชทผวจยสรางขนนนและสงเคราะหไดจากความคดเหนของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใตโดยใชเทคนคการทบทวนเหตการณวกฤตซงเปนเทคนคทใหผรบผดชอบงานนนๆโดยตรงไดทบทวนถงการท�างานหรอกจกรรมทดและทไมด(Aamodt,M.G.,1999,p.548)ดงนนในการสรางตวบงชจากการสงเคราะหความคดเหนของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใตผอยในเหตการณจงท�าใหไดตวบงชตรงตามความตองการในการก�าหนดตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใตและเมอน�ามาหาคณภาพดานความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชแลวพบวาตวบงช39ตวบงชผานเกณฑการประเมนทคาเฉลย2.50สอดคลองกบชยลตสรอยเพชรเกษม(2550,น.101)ศกษาการพฒนาตวบงชส�าหรบการประเมนการสอนของอาจารยมหาวทยาลยทกษณพบวาการตรวจสอบคณภาพตวบงชดานความเปนไปไดของตวบงชส�าหรบการประเมนการสอนของอาจารยมหาวทยาลยทกษณในภาพรวมผานเกณฑทก�าหนดทกขอโดยความเหมาะสมและความเปนไปไดของตวบงชในการเกบขอมลส�าหรบหารประเมนการสอนของอาจารยมหาวทยาลยทกษณมคาเฉลยในภาพรวมเทากบ3.70และ3.74และสอดคลองกบภธวนสนฉม(2559,น.123)ศกษาการพฒนาตวบงชสมรรถนะของครวทยาศาสตรสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครศรธรรมราชเขต3พบวาในภาพรวมผานเกณฑทก�าหนดทกขอโดยมคาเฉลยความเหมาะสมระหวาง3.27–4.20และคาเฉลยความเปนไดระหวาง3.60–4.27ส�าหรบดานความเหมาสมของตวบงชสมรรถนะของครวทยาศาสตรมคาเฉลยในภาพรวมเทากบ3.89 2.2 การตรวจสอบคณภาพของแบบประเมนดานเทยง พบวา ผลการตรวจสอบคณภาพความเทยงดวยวธการประมาณคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha Coefficient) ไดคาความเทยงเทากบ .945 และสามารถอธบายไดวา เปนเพราะกลมครมจ�านวนมาก ท�าใหคะแนนการประเมนมความแปรปรวนสง จงเปนหลกประกนไดวาเมอใดกตาม ถาน�าตวบงชครพลศกษาในชายแดนใตจะท�าใหผลของการประเมนคงเดมหรอมความเชอถอได 3. การทดลองใชตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใต เพอก�าหนดองคประกอบตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใต โดยสกดองคประกอบ ดวยวธวเคราะหสวนประกอบส�าคญพบวาตวบงชทมคาน�าหนกองคประกอบตงแต0.30ขนไปมจ�านวน39ตวบงชและหมนแกนองคประกอบดวยวธหมนแกนองคประกอบแบบตงฉากพบวาก�าหนดองคประกอบตวบงชสมรรถนะของรพลศกษาในเขตสามจงหวดชายแดนใตได8องคประกอบและองคประกอบเหลานนรวมอธบายความแปรปรวนไดรอยละ53.351 องคประกอบท1ดานความรในการจดการเรยนการสอนทางพลศกษาและกฬาประกอบดวย5ตวบงชไดแก1)มเอกสารประกอบการสอนสอการสอนและเทคโนโลยหรอนวตกรรมทมคณภาพและทนสมย2)จดกจกรรมกฬาใหนกเรยนไดลงมอปฏบต3)มความรมทกษะทางกฬาและพลศกษาส�าหรบเดก



พเศษ4)มการจดท�าแผนการสอนวธการสอนและการวดประเมนผลทเนนนกเรยนเปนส�าคญ5)การใชภาษาทางราชการในการสอสารจากผลการวเคราะหองคประกอบแสดงใหเหนวาตวบงชขององคประกอบครจะตองมการเตรยมการ เตรยมความพรอมส�าหรบการสอนในแตละชวโมง โดยน�านวตกรรมทางดานเทคโนโลยมามสวนรวมในการผลตสอการสอนเพอใหนกเรยนสามารถรบรและเขาใจมากขนสอดคลองกบวและลน(มกตาจะปะก¸2561,น.50)ซงไดศกษาการพฒนาสมรรถนะของครในไตหวนพบวาองคประกอบของสมรรถนะครในไตหวนไดแก1)การเตรยมการสอน2)การจดการเรยนการสอน3)การวดและประเมนผล4)ความรความเขาใจดานการศกษาสมรรถนะทมความส�าคญมากทสดคอการจดการเรยนการสอนรองลงมาคอการสอสารการเตรยมการสอนตามล�าดบ องคประกอบท2ดานบคลกภาพและความสามารถทางพลศกษาและกฬาประกอบดวย5ตวบงช1)มบคลกภาพและสขภาพทดเปนแบบอยางใหกบนกเรยน2)มความรความสามารถทกษะดานพลศกษากจกรรมนนทนาการ และทกษะการเคลอนไหวทางดานรางกาย 3) สอดแทรกคณธรรม จรยธรรม และขอคดในรายวชาทสอน4)มเทคนคหรอวธการสอนทดและเปลยนรปแบบการจดกจกรรมการเรยนการสอนเสมอ5)ใหความส�าคญของการออกก�าลงกายและพฒนาการทางพลศกษาของนกเรยนจากผลการวเคราะหองคประกอบแสดงใหเหนวาตวบงชขององคประกอบมความส�าคญตอการพฒนาผเรยนทงดานสตปญญารางกายและสตอารมณเพอใหเปนผเรยนทสมบรณแบบเปนคนดคนเกงและมความสขมทกษะการใชชวตในสงคมสอดคลองกบคอดารยะหเสกเมธ(2550,น.3)ซงไดศกษาเทคนคการจดการเรยนการสอนของคร: กรณศกษาครทไดรบรางวลพระราชทานในโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม จงหวดปตตานพบวาครรางวลพระราชทานมเทคนคการจดการเรยนการสอนและพฤตกรรมการสอนไดแกครจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเพอเราความสนใจของนกเรยนและสอดคลองกบอดศกดนวลสงห,ปรชาคมภรปกรณ,ไชยาภาวะบตรและวจตราวงศอนสทธ.(2560,น.50-55)ซงไดศกษารปแบบการพฒนาภาวะผน�าของครพลศกษาโรงเรยนประถมศกษาส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอพบวาองคประกอบของภาวะผน�าของครพลศกษาโรงเรยนประถมศกษาส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอม4องคประกอบดงน1)บคลกภาพและสขภาพทดเปนแบบอยางใหกบนกเรยน2)สอดแทรกคณธรรมจรยธรรมและ3)มความรความสามารถทกษะดานพลศกษา องคประกอบท3องคประกอบดานความมงมนตงใจและจรยธรรมทางพลศกษาและกฬาประกอบดวย6ตวบงชไดแก1)มความมงมนตงใจฝกสอนใหนกเรยนใหเปนคนดคนเกงและใชชวตอยในสงคมอยางมความสข2)มน�าใจนกกฬาและสอนใหรแพรชนะรอภย3)เปนบคคลมคณธรรมจรยธรรม4)รบผดชอบตอหนาททไดรบมอบหมาย5)มความรกความสามคคในการท�างานรวมกน6)มจตวทยาในการสอนสามารถชกจงใหนกเรยนมความสนใจในวชาทสอนไดผลการวเคราะหองคประกอบแสดงใหเหนวาสงส�าคญทผเรยนจะตองมคอการเปนคนดมคณธรรมจรยธรรมปฏบตตนอยในศลธรรมรจกการใหอภยผอนถอเปนทตองมตดตวไวเสมอเมอเตบโตเปนผใหญจะไดเปนผใหญทสมบรณ และไมเปนภาระตอสงคมสอดคลองกบไพรชมณโชต(2551,น.305-310)ซงไดศกษาการพฒนาตวบงชการจดการศกษาตามแนวพระราชด�ารของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร พบวา เปนตวแบบคณธรรมจรยธรรมมความสขภาพอนามยสมบรณและมทกษะในการด�ารงชวตและสอดคลองกบจตตการ ชยภกดและทศนศรนทรสวางบญ(2560,น.155)ซงไดศกษาแนวทางการเสรมสรางสมรรถนะในการปฏบตงานของครในโรงเรยนสงกดองคการบรหารสวนต�าบลจงหวดนครราชสมาพบวาสมรรถนะในการ



ปฏบตงานของครไดแกมความรกความสามคคในการท�างานเปนทมความสามารถในการปรบตวจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพและมจตวทยาในการสอนสามารถชกจงใหนกเรยนมความสนใจในวชาทสอน องคประกอบท 4 องคประกอบดานอดมการณวชาชพคร ประกอบดวย 6 ตวบงช ไดแก 1) มอดมการณของการเปนครพลศกษาทด2)อดทนกบการพฒนาตนเองในเรองวชาความรและทกษะการใชชวต3)จตวญญาณความเปนคร4)ใหความส�าคญตอวชาทสอนโดยยดนกเรยนเปนศนยกลาง5)น�าผลงานวจยมาใชพฒนาการจดการเรยนการสอนพลศกษาเพอพฒนานกเรยน6)เรยนรหรอปรบตนเองใหเขากบเหตการณหรอนโยบายใหมๆผลการวเคราะหองคประกอบแสดงใหเหนวาครจะตองยดมนในอดมการณทจะเปนครพละทดตองมความอดทนทจะพฒนาตนเองเพอจะไดน�าไปพฒนาผเรยนโดยการน�านวตกรรมใหมๆ มาใชพฒนาการเรยนการสอนเพอใหเกดประโยชนกบผเรยนสงสดดงนนครไมควรจะละทงความคดหรออดมการณของตนเองซงสอดคลองกบลดดาวลยสบจต,สมเจตนภศรและเสาวลกษณโกศลกตตอมพร(2556,น.299-302)ไดกลาวถงความส�าคญและองคประกอบของจรรยาบรรณดานวชาชพวาเปนพฤตกรรมหรอความประพฤตทครแสดงออกเกยวกบความสามารถตลอดจนความรบผดชอบของครในการพฒนาวชาชพใหมคณภาพ ไดแก การมศรทธา เสยสละและรบผดชอบในอาชพ รกษา ชอเสยงของคณะครรวมถงศกดศรของวชาชพการปฏบตตอผรวมอาชพตามความรบผดชอบการไมเออประโยชนในทางมชอบแกบคคลอนการเปนสมาชกทดตอองคกรวชาชพและยดหลกความรความสามารถทางวชาชพเปนตนและประกาศคณะกรรมการครสภาเรองสาระความรสมรรถนะและประสบการณวชาชพของผประกอบวชาชพครผบรหารสถานศกษาผบรหารการศกษาและศกษานเทศกตามขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพ(ราชกจจานเบกษา,2556,น.69-70)กลาวถงการปฏบตตนซงเปนสงส�าคญอนดบแรกทครพงมซงจะน�าไปสการพฒนาจรรยาบรรณวชาชพในดานอนเชนมวนยในตนเองความรบผดชอบความซอสตยการยดมนในคณธรรมการพฒนาตนเองดานวชาชพและบคลกภาพและการมวสยทศนทนตอการเปลยนแปลงเปนตน องคประกอบท 5 องคประกอบดานความเปนผน�าและการยอมรบผอนประกอบดวย 4 ตวบงชไดแก1)มความเปนผน�า2) เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมและกลาแสดงความคดเหนหรอซกถามในชนเรยน3)มทศนคตทดตอนกเรยนและวางตวเหมาะสมเปนทเคารพ4)อทศตนเพอประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตนผลการวเคราะหองคประกอบแสดงใหเหนวาครจะตองเปนผน�าทางดานความคด พฤตกรรมและเปนแบบอยางทดใหกบนกเรยนหากครแสดงพฤตกรรมทไมเหมาะสมนกเรยนกจะปฏบตตาม ดงนนครจะตองเปนแบบอยางทควรเคารพยกยอง และวางตวอยางเหมาะสม กจะสงผลใหครเปนทยอมรบของนกเรยน สอดคลองกบส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553) ไดใหค�านยามของค�าวาภาวะผน�าคร (TeacherLeadership)หมายถงคณลกษณะและพฤตกรรมและความสามารถของครทแสดงออกใหเหนถงความเกยวของสมพนธสวนบคคลและการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนการเปลยนแปลงการท�างานของครสามารถเกดไดทงในและนอกหองเรยนโดยปราศจากการควบคมของผบรหาร กอใหเกดพลงในการเรยนร เพอพฒนาการจดการเรยนรใหมคณภาพการพฒนาภาวะผน�าครควรมลกษณะส�าคญทควรพฒนาคอ มความมงมน พฒนาตนเองไปสครมออาชพ สามารถสรางเครอขายเพอแลกเปลยนเรยนรกนปฏบตงานในโรงเรยนเปนระบบทมเพอมงไปสเปาหมายสงเดยวกนปฏบตงานรวมกบชมชนพรอมทงเปนแบบอยางทดทางการสอนมความรความเขาใจในทฤษฎมจตวญญาณเปนผน�าสรางแนวคดใหมๆวธการใหมทมเทเวลามงมนตงใจปฏบตงานอยางไตรตรองและมสวนรวมในการพฒนาและสอดคลองกบลดดาวลยสบจต,สมเจตนภศรและเสาวลกษณโกศลกตตอมพร(2556,น.



299-302)ซงไดกลาวถงความส�าคญและองคประกอบของจรรยาบรรณดานวชาชพวาเปนพฤตกรรมหรอความประพฤตทครแสดงออกเกยวกบความสามารถตลอดจนความรบผดชอบของครในการพฒนาวชาชพใหมคณภาพไดแกการไมเออประโยชนในทางมชอบแกบคคลอนการเปนสมาชกทดตอองคกรวชาชพและยดหลกความรความสามารถทางวชาชพเปนตน องคประกอบท6องคประกอบดานความพอเพยงและจตสาธารณะประกอบดวย5ตวบงชไดแก1)ยดถอแนวปฏบตตามแบบเศรษฐกจพอเพยง2)ปฏบตตามกฎเกณฑของโรงเรยนอยางเครงครด3)มจตสาธารณะ4)มศลปะในการพดพดจาไพเราะนาฟง5)ตรงตอเวลาในการปฏบตหนาทผลการวเคราะหองคประกอบแสดงใหเหนวาการตงอยเปนความพอเพยงปฏบตตามหลกเศรษฐกจพอเพยงกจะท�าใหครไมมภาระหนสนซงปจจบนอาชพครเปนอาชพทมหนสนมากทสดดงครตองรจกการประมาณตนอกทงครตองรจกการเสยสละสวนตน เพอชวยเหลองานสวนรวม สอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542(ไพรชมณโชต,2545,น.305-310)ซงไดศกษาการก�าหนดทศทางในการปฏรปการเรยนรทชดเจนแมวาการปฏรปการเรยนรของชาตเปนงานทยากแตเปนภารกจทยงใหญทมงสมฤทธผลทงนทกสวนของสงคมไมวาฝายนโยบายพอแมผปกครองครผเรยนผบรหารและชมชนตองมความเขาใจตรงกนและเขามามสวนรวมในการปฏรปครงนโดยมงหวงท จะไดเหนคนไทยทพงประสงคเปนทง “คนดคนเกงและมความสข”เกยวกบเรองนไดมผทรงคณวฒดานการเรยนรนกการศกษานกคดครอาจารยผบรหารผเรยนและทกฝายทเกยวของกบการจดการศกษาไดใหความคดเหนเกยวกบลกษณะอนพงประสงคของผเรยน และลกษณะกระบวนการเรยนรทพงประสงคตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542ไวดงน1)คนดคอคนทด�าเนนชวตอยางมคณภาพมจตใจทดงามมคณธรรมจรยธรรมมคณลกษณะทพงประสงคทงดานจตใจและพฤตกรรมทแสดงออกเชนมวนยมความเออเฟอเกอกลมเหตผลรหนาทซอสตยพากเพยรขยนประหยดมจตใจเปนประชาธปไตยเคารพความคดเหนและสทธของผอนมความเสยสละรกษาสงแวดลอมสามารถอยรวมกบผอนอยางสนตสขและสอดคลองกบรจรนทรผลนาและศรพนธตยะวงศสวรรณ(2559,น.103-109)ซงไดศกษาคณลกษณะความเปนคนดม3องคประกอบหลกไดแก1)ความดตอตนเอง(มวนย,ขยนหมนเพยร,อดทน,ประหยด,มคณธรรมจรยธรรม,ใฝเรยนร,ละอายเกรงกลวตอการท�าผด2)ความดตอผอน(ยตธรรม,ซอสตย,รบผดชอบ,เออเฟอเผอแผ,เคารพ,รวมมอ,กตญญกตเวท,มมนษยสมพนธ)3)ความดตอสงคม(รกชาตศาสนาพระมหากษตรย,รกความเปนไทย,ประชาธปไตย,เสยสละ,จตสาธารณะ) องคประกอบท7องคประกอบดานการสรางความสมพนธในสงคมพหวฒนธรรมประกอบดวย4ตวบงชไดแก1)น�ากจกรรมดานกฬามาสรางความสมพนธระหวางชมชนกบโรงเรยน2)มความเขาใจในความแตกตางทางดานศาสนาวฒนธรรมประเพณและหลกปฏบตในพนทสามจงหวดชายแดนใต3)สอดแทรกใหผเรยนรกชาตศาสนกษตรยและใหเกยรตตอเพอนรวมชาตทถอตางศาสนาและวฒนธรรม4)มมนษยสมพนธทดกบนกเรยนผปกครองครและบคลากรในโรงเรยนผลการวเคราะหองคประกอบแสดงใหเหนวาการสรางความสมพนธกบชมชนพนทรอบโรงเรยนจะท�าใหมปฎสมพนธระหวางครกบผปกครองมากขนชวยกนสอดสองนกเรยนไมใหมการกระท�าผดกฎระเบยบของโรงเรยนอกทงครจะไดเรยนรเขาใจบรบทของคนในพนทมากขน และสามารถปรบตวใหเขาสงคมทแตกตางได เพราะพนทศกษาเปนพนทพหวฒนธรรมสอดคลองกบชชาตพวงสมจตร(2560,น.13-42)ซงไดศกษาการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนพบวาการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนมแนวทางในการด�าเนนการสองแนวทางคอ1)การสรางความสมพนธทางตรงประกอบดวยวธการหลก2ประการไดแกการน�าโรงเรยนออกสชมชนและการน�าชมชนเขามาสโรงเรยนและ2)การสรางความสมพนธทางออมโดยการ



พฒนาใหบคลากรมมนษยสมพนธอนดสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและการปรบปรงพฒนาโรงเรยนใหสะอาดปลอดภยรมรนสวยงามเปนทประทบใจแกผมาเยยมเยอนและสอดคลองกบมชฌมาค�าสวรรณและสาโรจนสงหชม(2561,น.250-268)ซงไดศกษาคณลกษณะของครพลศกษาในศตวรรษท21ตามความตองการของครและบคลากรทางการศกษาในสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต2พบวาคณลกษณะทพงประสงคของครพละศกษาในศตวรรษท21ตามความตองการของครและบคลากรทางการศกษาในสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต2พบวาดานทมคาเฉลยสงสดคอดานการเขาสงคมไดดรองลงมาดานการใหการชวยเหลอดานการใหการยอมรบนบถอดานการโนมนาวจตใจดานการมความคดรเรมดานการประสานงานและดานการรจกปรบปรงแกไข องคประกอบท8องคประกอบดานการสรางเสรมสขภาวะประกอบดวย4ตวบงชไดแก1)สงเสรมความสามารถและความถนดของนกเรยน2)เปนทปรกษาทางดานสขภาพ3)มกระบวนการท�างานเปนทม4)มกลยทธการสอนทหลากหลายสามารถพฒนานกเรยนใหเกดทกษะทจ�าเปนตอการด�ารงในชวตในปจจบนผลการวเคราะหองคประกอบแสดงใหเหนวาสขภาพดานรางกายของครผสอนจะตองมความรางกายสขภาพแขงแรง และสมบรณ สงเสรมความถนดใหผเรยนได ฝกปฏบตเพอใหเกดความช�านาญและสามารถน�าไปประยกตใชได ดงนนการสรางเสรมสขภาวะจงเปนสงทส�าคญของการเปนครพลศกษาซงสอดคลองกบฐตพงษตรศร(2552,น.127)ซงไดศกษาสมรรถนะการปฏบตงานของครในสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรณเขต3พบวาความคดเหนของผบรหารสถานศกษาและครเกยวกบสมรรถนะการปฏบตงานของครในสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรณเขต3ไดแกดานการบรการทดดานการบรหารจดการชนเรยนดานการพฒนาผเรยนดานการท�างานเปนทมดานการพฒนาตนเอง และดานการออกแบการเรยนร โดยรวมอยในระดบมาก และครทมประสบการณการท�างานและขนาดของสถานศกษาแตกตางกนมสมรรถนะการปฏบตงานของครในสถานศกษาโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส�าคญสถตทระดบ.05และสอดคลองกบชาง(มกตาจะปะกยา,2561,น.49)ซงไดศกษาปจจยทสงผลตอการพฒนาความสามารถดานนวตกรรมของครประเทศไตหวนพบวาความเปนอสระในการท�างาน ความรวมมอระหวางกลมคร การเรยนรวฒนธรรมองคกร มความสมพนธทางบวกกบการพฒนาความสามารถดานนวตกรรมความเปนอสระในการท�างานและการเรยนรวฒนธรรมองคกรเปนปจจยส�าคญทจะท�าใหการพฒนาความสามารถดานนวตกรรมของครสงขนสามารถเขยนสมการการท�านายไดดงนการพฒนาความสามารถดานนวตกรรม=17.632+.783การเรยนรนวตกรรมองคกร+.485ความเปนอสระในการท�างาน

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการน�าผลการวจยไปใช จากผลการวจยพบวาการพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตสามารถก�าหนดองคประกอบของตวบงชได8องคประกอบโดยองคประกอบทเกยวของกบสมรรถนะหลกไดแกดานความมงมนตงใจและจรยธรรมทางพลศกษาและกฬาดานอดมการณวชาชพครดานความพอเพยงและจตสาธารณะดานการสรางเสรมสขภาวะสมรรถนะประจ�าสายงาน(FunctionalCompetency)ซงเกยวของกบการบรหารหลกสตรและการจดการเรยนรการพฒนาผเรยนภาวะผน�าครและการสรางความสมพนธและความรวมมอกบชมชนเพอการจดการเรยนรและจากการก�าหนดองคประกอบสมรรถนะของคร



พลศกษาจงหวดชายแดนภาคใตพบวาองคประกอบทเกยวของกบสมรรถนะประจ�าสายงานไดแกดานความรในการจดการเรยนการสอนทางพลศกษาและกฬาดานบคลกภาพและความสามารถทางพลศกษาและกฬาดานความเปนผน�าและการยอมรบผอนดานการสรางความสมพนธในสงคมพหวฒนธรรมดงนนจงควรน�าใหความส�าคญตอการน�าตวบงชในแตละองคประกอบไปใชในการการพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตตอไป

ขอเสนอแนะส�าหรบการวจยตอไป ควรสรางแบบวดและประเมนสมรรถนะของครพลศกษาทง 39 ตวบงช เพอใหไดเครองมอวดสมรรถนะครพลศกษาพนทสามจงหวดชายแดนใต เพอใหครใชเปนเครองมอในการพฒนาตนเอง และ ผเรยนเพอยกระดบคณภาพการศกษา




กษมาวรวรรณณอยธยา.(2550).การจดการศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต:มมมองจากนกปฏบต. สบคนเมอ25ตลาคม2555,จาก,http://www.Nidambe11.net.กระทรวงศกษาธการ.(2545).พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2) พ.ศ.2545.กรงเทพฯ:โรงพมพครสภาลาดพราว.กระทรวงศกษาธการ.(2548).แผนพฒนาการศกษาชายแดนภาคใตของกระทรวงศกษาธการ.กรงเทพฯ :พรกหวานกราฟฟค.คอดารยะห เสกเมธ. (2550).การศกษาเทคนคการจดการเรยนการสอนของคร : กรณศกษาครทไดรบ รางวลพระราชทานในโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม จงหวดปตตาน. ปตตาน : วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตปตตาน.จงรกพลาศย.(2552).การพฒนาคณภาพการจดการศกษาระดบอดมศกษาเพอพฒนาสามจงหวดชายแดน ภาคใตผานกลไกการพฒนามหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร.สบคนเมอ24มนาคม2561,จาก, http:.//journal.pnu.ac.th/ojs/index.php/pnujr/article/view/1.จตตการชยภกดและทศนศรนทรสวางบญ.(2560).“แนวทางการเสรมสรางสมรรถนะในการปฏบตงาน ของครในโรงเรยนสงกดองคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา,” วารสารมนษยศาสตรและ สงคมศาสตร.8(1),155-170.ชยลตสรอยเพชรเกษม.(2550).การพฒนาตวบงชส�าหรบการประเมนการสอนของอาจารยมหาวทยาลย ทกษณ.สงขลา:งานวจยงบประมาณเงนรายไดคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ.ชชาตพวงสมจตร.(2560).“การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน,”วารสารสาขามนษยศาสตร สงคมศาสตรและศลปะมหาวทยาลยศลปากร.10(2),13-42.ฐตพงษตรศร.(2552).สมรรถนะการปฏบตงานของครในสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษา เพชรบรณเขต3.ลพบร:วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.นงคณภสปาแกว.(2556).“การน�าสนอแนวทางการพฒนาสมรรถนะในการจดการเรยนการสอนพลศกษา ของครประถมศกษาทไมมวฒทางพลศกษา,”วารสารอเลกทรอนกสทางการศกษา.10(2),397-406. บรรจงฟารงสาง.(2550).“ประมวลองคความรในพหวฒนธรรมศกษาจงหวดชายแดนภาคใต,”วารสาร ศกษาศาสตรมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตปตตาน.18(2),19-43.มกตาจะปะกยา.(2561).รปแบบความสมพนธเชงสาเหตของสมรรถนะครสามญในโรงเรยนเอกชนสอน ศาสนาอสลามสงกดส�านกงานการศกษาเอกชนอ�าเภอเมองจงหวดปตตาน.ปตตาน:วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตปตตาน.พพฒนตนวบลยวงศ.(2557).คณลกษณะทเปนจรงและทพงประสงคของครพลศกษาในทศนะของผบรหาร สถานศกษาครพลศกษาและนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายสงกดส�านกงานเขตพนทการ ศกษามธยมศกษา เขต 1. กรงเทพฯ : วทยานพนธการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.พมพนธ เตชะคปต และพรทพย แขงขน. (2555).สมรรถนะครและแนวทางการพฒนาครในสงคมท เปลยนแปลง.กรงเทพฯ:ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา.ภธวนสนฉม.(2559).การพฒนาตวบงชสมรรถนะของครวทยาศาสตรสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษานครศรธรรมราชเขต3.สงขลา:วทยานพนธการศกษามหาบณฑตมหาวทยาลยทกษณ.



มงคลแวนไธสง.(2546).การออกก�าลงกายแบบแอโรบก.กรงเทพฯ:แมค.มชฌมาค�าสวรรณและสาโรจนสงหชม.(2561).“คณลกษณะทพงประสงคของครพลศกษาในศตวรรษ ท21ตามความตองการของครและบคลากรทางการศกษาในสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาจนทบรเขต2,”วารสารวชาการสถาบนการพลศกษา.10(1),249-268.รจรนทร ผลนาและศรพนธ ตยะวงศสวรรณ. (2559).“การพฒนาตวบงชคณลกษณะความเปนคนด ของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครราชสมา เขต7,”วารสารราชพฤกษ.14(3),100-110.ราชกจจานเบกษา.(2546).พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษาพ.ศ.2546.สบคนเมอ27 มกราคม2563,จาก,//www.sesao30.go.th/module/view.php?document=4.%20พรบ. สภาครและบคลากรทางการศกษา%20พ.ศ.%202546.pdfราชกจจานเบกษา.(2556).ประกาศคณะกรรมการครสภาเรองสาระความรสมรรถนะและประสบการณ วชาชพของผประกอบวชาชพครผบรหารสถานศกษาผบรหารการศกษาและศกษานเทศกตาม ขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพ.กรงเทพฯ:ส�านกนายกรฐมนตร.ลดดาวลยสบจตสมเจตนภศรและเสาวลกษณโกศลกตตอมพร.(2556).“การพฒนาตวบงชสมรรถนะ ครในศตวรรษท 21 สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,” วารสารศกษาศาสตร ฉบบวจยบณฑตศกษามหาวทยาลยขอนแกน.8(4),142-149.สถาบนเอเชยศกษาจฬาลงกรณมหาวทยาลย.(2549).พหวฒนธรรมกบการศกษาใน3จงหวดชายแดน ภาคใต:กรณศกษาปอเนาะ.กรงเทพฯ:ศรบรณคอมพวเตอรการพมพ.สจกาณฑคเชนทรพนาไพร,สธาสนแสงมกดาและสมฤทธกางเพง.(2560).“ตวบงชจรรยาบรรณวชาชพ ครในสถานศกษาขนพนฐานสงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในกรงเทพมหานคร,” ศกษาศาสตรสารมหาวทยาลยเชยงใหม.1(3),34-38.อดศกดนวลสงหปรชาคมภรปกรณไชยาภาวะบตรและวจตราวงศอนสทธ.(2560).“รปแบบการ พฒนาภาวะผน�าของครพลศกษาโรงเรยนประถมศกษาส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ,”วารสารบรหารการศกษามหาวทยาลยขอนแกน.14(1),50-55.อนนตมาลารตนสฤษเดชแซมมณและภาคภมรตนโรจรากล.(2560).“ตวชวดและเกณฑสมรรถนะ ส�าหรบครพลศกษาระดบมธยมศกษาในเขตจงหวดชายแดนภาคใต,” วารสารวชาการสถาบนการ พลศกษา.9(3),135-145.อบดชชะกร บนชาฟอยดนอะ. (2550). แนวทางการจดการศกษาในจงหวดชายแดนภาคใตเพอชมชน อยางยงยน (ทามกลางสถานการณความใมสงบ). สบคนเมอ 18 พฤศจกายน 2554, จาก, http://www.oknation.net/blog/print.php?id=112336.เอมอชฌาวฒนบรานนท.(2550).“มาตรฐานวชาชพครสขศกษาและพลศกษา,”วารสารครศาสตร.35 (4),57-63.Aamodt,M.G.(1999).AppliedIndustrial/OrganizationalPsychology. (3rded).PacifficGrove: Brooks/Cole.Hair,J.F.,Black,W.C.,Babin,B.J.,&Anderson,R.E.(2010).Multivariatedataanalysis: Aglobalperspective.(7thed.).NewJersey:PearsonEducationInc.Schaeffer,J.A.(1992).“Effectiveparentinvolvementinsecondaryschoolsoftexasidentified asexemplary1982-1989,”DissertationAbstractsInternational.53(6),1757.



การพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนร

ทางวชาชพ1*

21st Century Learning Management Skill Development for Teachers in Rajabhat Rajanagarindra University Demonstration

School via Process of Professional Learning Community


ผวจย พรทพยอนเกษม2 PornthipOnkasem2 [email protected] ทพยวมลวงแกวหรญ3 ThipwimolWangkaewhiran3

พอเจตนธรรมศรขวญ4 PhochetThamsirikhwan4

ประภาพรชนะจนะศกด5 PrapapornChanajeenasak5สพฒนเศรษฐคมกล6 SupatSettacomkul6

สวทนาสงวนรตน7 SuwattanaSanguanrat7

1ไดรบทนสนบสนนจากมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรงบประมาณแผนดนประจ�าปงบประมาณ2559

SupportbyRajabhatRajanagarindraUniversityBudgetforthefiscalyear20162อาจารยดร.สาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร

Dr.ofCurriculumandInstructionDepartment,FacultyofEducationRajabhatRajanagarindraUniversity3รองศาสตราจารยสาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร

AssociateProfessorofCurriculumandInstructionDepartment,FacultyofEducationRajabhat

RajanagarindraUniversity4ผชวยศาสตราจารยดร.สาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร

AssistantProfessorofCurriculumandInstructionDepartment,FacultyofEducationRajabhat

RajanagarindraUniversity5อาจารยสาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร

ProfessorofCurriculumandInstructionDepartment,FacultyofEducationRajabhat

RajanagarindraUniversity6อาจารยดร.สาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร

Dr.ofCurriculumandInstructionDepartment,FacultyofEducationRajabhatRajanagarindraUniversity7อาจารยดร.สาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร

Dr.ofCurriculumandInstructionDepartment,FacultyofEducationRajabhatRajanagarindraUniversity



บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ1)ศกษาแนวทางในการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity:PLC)2)เปรยบเทยบความรเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรกอนและหลงการฝกอบรม3)ศกษาเจตคตตอการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรกลมตวอยางไดแกครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรไดจากการสมตวอยางแบบงาย(Simplerandomsampling)จ�านวน16คนสถตทใชไดแกคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท(t-test)ผลการวจยพบวา 1. แนวทางการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (Professional LearningCommunity:PLC)ดวยชดฝกอบรมทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพพบวากลมตวอยางมทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ในภาพรวมอยในระดบด 2. กลมทดลองมความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพหลงการฝกอบรมสงกวากอนการฝกอบรมแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05 3. กลมตวอยางมเจตคตทดตอการพฒนาทกษะจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพในระดบมากทสด

ค�าส�าคญ :ทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21,กระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ

Abstract

Thepurposeofthestudywere:1)tostudyguidelineanddevelopmentfor21stcentury learningmanagement skill for teachers in Rajabhat Rajanagarindra UniversityDemonstrationSchoolviaProcessofProfessionalLearningCommunity.,2)tocomparetheknowledgeoftheteachersbeforeandaftertheworkshop.,3)tostudytheattitudetowardtheworkshopand4)tostudytheskillfortheteachers.Thesampleof16teacherwereselectedviaSimplerandomsampling.Thedatawasanalyzedbymean,standarddeviationandt-test. Theresultyieldedthat; 1.Theguidelineoftheskilldevelopmentfor21stcenturylearningmanagementskillforteachersinRajabhatRajanagarindraUniversityDemonstrationSchoolviaProcess



ofProfessionalLearningCommunity,theresultshownthatthesamplehadgoodskillinthelearningmanagement. 2.Thesamplegainmoretheknowledgeaboutthe21stcenturylearningmanagementandPLCasthepost-testscorewassignificantlyhigherthanthepre-testscore(.05). 3.Thesamplehadgoodattitudetowardtheskilldevelopment. 4.Thesamplehadgoodskillinthelearningmanagement.

Keywords :21stlearningmanagementskill,ProcessofProfessionalLearningCommunity



บทน�า

ครผเปนบคคลหลกของการปฏรปการเรยนรเพราะวาความส�าเรจของการปฏรปหองเรยนสหองเรยนคณภาพปฏรปโรงเรยนสโรงเรยนแหงคณภาพโดยมงหวงเพอสรางผเรยนแหงคณภาพคอเปนผเรยนอยางมคณธรรม โดยมความสามารถแสวงหาความรอยางใฝเรยนใฝร เปนเดกไทยทมภาวะผน�า และเปนเดก ผสรางนวตกรรมดงนนครจงตองเปนผมทกษะเรยกวาความเปนครมออาชพการจดการเรยนรในยคปจจบนนนเพอบรรลความรมาตรฐานของหลกสตรพรอมมสมรรถนะการคดและคณลกษณะอนพงประสงคดงนน การจดการเรยนรควรตองเปนการสรางใหเดกหรอผเรยน เปนเดกไทย 4.0 สรางครใหสอนด พดด มบคลกภาพดมวนยและพฒนาตนเองอยเสมอสามารถสรางนวตกรรมการเรยนรไดหรอน�านวตกรรมมาสรางนวตกรรมการเรยนรไดเปนครไทย4.0การปรบเปลยนพฤตกรรมการจดการเรยนการสอนของคร จงเปนนโยบายส�าคญของการศกษาทตองรวมดวยชวยกนปฏรปครกลยทธส�าคญในยคปจจบนนคอการใชกระบวนการสอนงานแบบพเลยงดวยการพฒนาบทเรยนรวมกนผานชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(Coaching-MentoringbyUsingLessonStudy throughProfessionalLearningCommunityProcess) และการรวมพลงของชมชนแหงการเรยนร ชวยสรางใหครเปนครมออาชพ รดในเนอหา และ รปฏบตดในศาสตรการสอนในยคศตวรรษท21เปนครTeacherProfessionalContentKnowledgeคอรดรจรงรลกแมนย�าในเนอหาและใชศาสตรการสอนไดเหมาะสมเปนการรวมกนตอบแทนชาตดวยการสรางเดกไทยใหเปนผเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ อกทงสรางสถานศกษาใหเปนไปตามนโยบาย“ลดเวลาเรยนเพมเวลาร”รวมทงเปนโรงเรยน4.0ของการศกษา4.0อนจะน�าไปสการสรางThailand4.0 ขบเคลอนเพอการสรางรายไดสงดวย นวตกรรมอนน�าประเทศสความมนคง พอเพยงมงคง ยงยน ในยคประเทศไทย4.0(พมพนธเดชะคปตและพเยาวยนดสข,2561,น.128-130) กอปรกบความทาทายดานการศกษาในศตวรรษท 21 ในการเตรยมนกเรยนใหพรอมกบชวตในศตวรรษท21เปนเรองส�าคญของกระแสการปรบเปลยนทางสงคมทเกดขนในศตวรรษท21สงผลตอวถการด�ารงชพของสงคมอยางทวถงครจงตองมความตนตวและเตรยมพรอมในการจดการเรยนรเพอเตรยมความพรอมใหนกเรยนมทกษะส�าหรบการออกไปด�ารงชวตในโลกในศตวรรษท 21ซงทกษะแหงศตวรรษ ท21ทส�าคญทสดคอทกษะการเรยนร(LearningSkill)สงผลใหมการเปลยนแปลงการจดการเรยนรเพอใหเดกในศตวรรษท21นมความรความสามารถและทกษะจ�าเปนซงเปนผลจากการปฏรปเปลยนแปลงรปแบบการจดการเรยนการสอนตลอดจนการเตรยมความพรอมดานตางๆเพอพฒนาผเรยนมคณภาพเปนไปตามนโยบายของการจดการศกษา “...การทบคคลจะพฒนาไดดกดวยปจจยประการเดยวคอ การศกษา การศกษานนแบงออกเปนสองสวนคอ การศกษาดานวชาการสวนหนง กบการอบรมบมนสยใหเปนผมจตในใฝดใฝเจรญละอายกลวบาปสวนหนงการพฒนาบคคลจะตองพฒนาใหครบทงสองสวน” (พระบรมราโชวาทวนท24มกราคม2540;อางถงในสมหวงพธยานวฒน,2553)การศกษาถอวาเปนพลงทางปญญาส�าหรบประชาชนในการพฒนาตนเองสงคมและชาตบานเมองใหเจรญรงเรองซงโลกในยคปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวเปนสงคมเศรษฐกจฐานความรทแขงขนกนดวยปญญาใชความรเปนฐานในการท�างานและใหความส�าคญกบการพฒนางานดานการศกษาเพอสงเสรมบคลากรของประเทศใหมความรและสามารถปรบตวไดทนตอสถานการณและการเปลยนแปลง(ไพฑรยสนลารตน,2543อางใน พจนยมงคงและคณะ2555) การพฒนาครในยคปฏรปการศกษาจ�าเปนตองอาศยความรวมมอรวมใจกนของบคลากรในวชาชพเดยวกน ซงสอดคลองกบแนวคดของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (Professional Learning



Community : PLC) เปนการรวมกลมของบคลากรทางการศกษา คอ ผบรหาร คณะผบรหาร ชมชนรวมกบครผสอนเปนการชมนมเชงวชาการ หรอประสบการณเรยนรจากการปฏบต มการถอดบทเรยนและแลกเปลยนเรยนรสะทอนคดอยางเปนระยะๆและท�าอยางตอเนอง(continuousprofessionaldevelopment) โดยชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ ประกอบไปดวย สมาชกในชมชนแหงการเรยนทางวชาชพไดแกผอ�านวยการสถานศกษาและคณะผบรหาร (Administrator)ครผวางแผน (ModelTeacher) ครผรวมวางแผน (Co-Teacher หรอ Buddy Teacher) หวหนากลมสาระ (Mentor) ผเชยวชาญ/ศกษานเทศก(Expert)และคณะผบรหารสถานศกษาการด�าเนนการโดยใชชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพจะตองด�าเนนงานภายใตหลกการส�าคญของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ5ประการไดแก1)รวมกนพฒนาใหเดกทกคนเกดผลการเรยนร (nochildleftbehind)2)แลกเปลยนเรยนรระหวางบคลากรและชมชนเกยวกบวสยทศนเปาหมายรวมกน(Sharing&Vision)3)มการท�างานแบบรวมมอกนเกดวฒนธรรมของการท�างานแบบรวมพลง(cultureofcollaboration)4)มผเชยวชาญเยยมเยยนใหความรรวมทงไปทศนศกษาเพอเปดโลกทศน(expertandvisitstudy)และ5)มการสะทอนคดและสนทรยสนทนา(reflectionanddialogue)(พมพนธเดชะคปตและพเยาวยนดสข,2561,น.131-132)กระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพในกาพฒนาเครอขายครและบคลากรทางการศกษาดวยรปแบบชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ โดยใชกระบวนการ Lesson Study ซงม 3 ขนได ไดแก 1)ขนวางแผนการสอน(Plan)2)ขนปฏบตการสอนและสงเกตการเรยนร(Do)และ3)ขนสะทอนคดผลการปฏบตงาน(See)(ครสภา,2560)ซงสอดคลองกบงานวจยเรองรปแบบชมชนการเรยนรทางวชาชพครสการเรยนรในศตวรรษท21บรบทโรงเรยนในประเทศไทยผลการวจยพบวารปแบบชมชนการเรยนรทางวชาชพครสการเรยนรในศตวรรษท21บรบทโรงเรยนในประเทศไทยเปนรปแบบของระบบทคลคลายแบบเปด(Looselycoupled)ทมงสสรางวฒนธรรมการเรยนรแบบมงการเปลยนแปลงเพอศษยในศตวรรษท21บนฐานงานจรงรวมกนผลการวจยพบวาองคประกอบของPLCม6องคประกอบส�าคญทสมพนธซงกนและกนดวยการเรยนรแบบสองทศทางอยางตอเนองและสงผลกนเปนล�าดบประกอบดวยองคประกอบท1ชมชนกลยาณมตรตามวถไทยองคประกอบท2ภาวะผน�าเราศกยภาพองคประกอบท3วสยทศนเชงศรทธารวมองคประกอบท4รบเปดแบบผนกก�าลงมงสผเรยนองคประกอบท5ระบบทมเรยนรทางวชาชพสวฒภาวะความเปนคร และองคประกอบท 6พนทเรยนรบนฐานงานจรงทมลกษณะเดนชดของพนทเรยนร6พนทยอยประกอบดวยPLCพนทกลาง,PLCพนทควชาชพ,PLCพนททมเรยนร,PLCพนทวงเวยนเรยนรตางๆ,PLCพนทเสมอนและPLCพนทระหวางโรงเรยน(วรลกษณชก�าเนด,2557) การบรหารโรงเรยนสาธตเพอใหเปนโรงเรยนทมคณภาพเปนไปตามมาตรฐานก�าหนดทนกบยคการปฏรปการศกษาซงบทบาทของโรงเรยนสาธตในยคปฏรปการศกษาประกอบดวย1)สาธตขอคนพบในการจดการศกษาทมคณภาพ2)ความเชอมโยงระหวางโรงเรยนสาธตกบคณะ/มหาวทยาลยท�าใหเกดพลงขบเคลอนการศกษาและการปฏรปการศกษาของประเทศ 3) โรงเรยนสาธตเปนแหลงความคดใหมและนวตกรรมรวมทงแรงกระตนในการจดการศกษาทมคณภาพและ4)โรงเรยนสาธตเปนทยอมรบระดบชาตในการวจยและพฒนาทางการศกษาการสาธตการสรางโมเดลทางหลกสตรและการเรยนการสอนตางๆ รวมทงการฝกอบรม และพฒนาบคลากรทตองการ ส�าหรบ กลยทธในการพฒนาโรงเรยนสาธต ไดแก 1)ความรวมมอกนระหวางคณะครศาสตรโรงเรยนเครอขายหรอโรงเรยนอนและโรงเรยนสาธต2)คณะครศาสตรสนบสนนใหโรงเรยนสาธตสรางนวตกรรมทางการศกษาโรงเรยนสาธตสาธตวธการจดการศกษาทมประสทธภาพใหกบโรงเรยนเครอขายและโรงเรยนอน3)การจดท�าโครงการรวมกนระหวางคณะครศาสตรกบโรงเรยนสาธตและครจากโรงเรยนเครอขายมารวมโครงการกบโรงเรยนสาธต4)คณะครศาสตรท�างาน



รวมกบโรงเรยนในการพฒนาคณภาพการสอน ครโรงเรยนสาธตและโรงเรยนอน รวมมอในโครงการแลกเปลยนและ5)คณะครศาสตรโรงเรยนสาธตและโรงเรยนเครอขายโรงเรยนอนเปนหนสวนรวมมอกนสมหวงพธยานวฒน(2553อางในพจนยมงคงและคณะ,2555,น.2)นอกจากนจอหนดวอไดกลาวถงโรงเรยนสาธตวาโรงเรยนสาธตคอหองทดลองส�าหรบการเรยนรจงเปนเหตใหสถาบนการศกษาของประเทศฮองกงพยายามออกแบบวาโรงเรยนสาธตควรมรปแบบอยางไรและพยายามออกแบบตามปรชญาในการบรหารโรงเรยนโดยพจารณาวสยทศนพนธกจคานยมของนกการศกษาวฒนธรรมสงคมทตองผลตผเรยนตามทตองการซงการวางแผนโรงเรยนเพอออกแบบโรงเรยนสาธตประกอบดวย1)การออกแบบโรงเรยนโดยใชหลกสตรเปนตวน�า2)ใหความส�าคญกบกจกรรมการเรยนการสอนอยางเปนระบบมองไปทผลผลตและออกแบบวธสอนใหสอดคลองกบผลผลต3)การจดกจกรรมทเปนทางการและไมเปนทางการและการเรยนการสอนไมจ�าเปนตองเรยนในหองเรยนเทานนและโรงเรยนตองมการออกแบบจากมออาชพ(LawandPang2005,p.21อางในพจนยมงคงและคณะ,2555,น.2) จากการศกษาขอมลเบองตนโดยการสนทนากลมครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยมประเดนเกยวกบความรความเขาใจกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพและการจดการเรยนรทพฒนาทกษะในศตวรรษท21พบวาครยงขาดความรความเขาใจเกยวกบกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพและการจดการเรยนรทพฒนาทกษะในศตวรรษท21ทชดเจนและยงไมสามารถน�าไปสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพดงนนในการพฒนาครโรงเรยนสาธตจ�าเปนอยางยงตองอาศยความรวมมอกน มการแลกเปลยนเรยนร และการท�างานรวมกนในการพฒนาคณภาพการสอนของครโรงเรยนสาธตโดยใชแนวคดททนสมยตอบสนองการปฏรปการศกษาไดแกชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพProfessional Learning Community (PLC) เพอน�าไปสการจดการเรยนรทพฒนาทกษะในศตวรรษ ท21จากขอคนพบดงกลาวคณะผวจยจงไดท�าการศกษาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพเพอเสรมสรางความสามารถในการออกแบบการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยมเปาหมายเพอพฒนาคณภาพของครผสอนโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรใหมศกยภาพเปน “ครเพอศษย” (วจารณพาณช,2556,น.22)ทจะเปนก�าลงส�าคญในการพฒนาเยาวชนของชาตในอนาคตตอไป


การวจยครงนมวตถประสงคดงน 1.เพอศกษาแนวทางในการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (ProfessionalLearningCommunity:PLC) 2.เพอเปรยบเทยบความรเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรกอนและหลงการฝกอบรม 3.เพอศกษาเจตคตตอการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร



สมมตฐานของการวจย

ความรเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรหลงฝกอบรมสงกวากอนการอบรมอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05

ขอบเขตของการวจย

การวจยครงนผวจยก�าหนดขอบเขตของการวจยตามหวขอตอไปน 1.ประชากรไดแกครผสอนจ�านวน41คนของโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรอ�าเภอเมองจงหวดฉะเชงเทราในปการศกษา2560 2. กลมตวอยาง ทใชในการวจย ไดแก ครผสอนระดบประถมศกษา โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรอ�าเภอเมองจงหวดฉะเชงเทราในปการศกษา2561จ�านวน16คนโดยใชวธการสมตวอยางแบบงาย(Simplerandomsampling) 3.ตวแปรทศกษา ตวแปรตน ไดแก การพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (ProfessionalLearningCommunity:PLC) ตวแปรตามไดแก1)ความรเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ2)เจตคตตอการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร3)ทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21 4.พนทศกษาไดแกโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรจงหวดฉะเชงเทรา


ในการวจยเรอง การพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนวชาชพแหงการเรยนรมการด�าเนนการวจยดงน 1.ก�าหนดประชากรและกลมตวอยางประชากรไดแกครผสอนจ�านวน41คนของโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร อ�าเภอเมอง จงหวดฉะเชงเทรา ในปการศกษา 2561 กลมตวอยาง ทใชในการวจยไดแกครผสอนระดบประถมศกษาโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรอ�าเภอเมองจงหวดฉะเชงเทราในปการศกษา2561จ�านวน16คนโดยใชวธการสมตวอยางแบบงาย(Simplerandomsampling) 2.สรางเครองมอการวจยในการเกบรวบรวมขอมลดงน 2.1 แบบบนทกความตองการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 2 โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (ProfessionalLearningCommunity :PLC)แบงเปน4ตอนคอตอนท1ขอมลสวนตวตอนท2การสะทอนความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21ตอนท3การสะทอนสภาพการจดการเรยนรในศตวรรษท21และความตองการในการพฒนาทกษะการ



จดการเรยนรในศตวรรษท 21 (ใชค�าถามปลายเปด) และตอนท 4 การสะทอนสภาพความรความเขาใจเกยวกบกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity:PLC)(ใชค�าถามปลายเปด)และตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยมการวเคราะหคณภาพเพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา(Contentvalidity)ดวยการวเคราะหหาคาความสอดคลองของขอค�าถามกบวตถประสงคตามความคดเหนของผเชยวชาญ(IOC)จ�านวน5คนไดคาความสอดคลองอยระหวาง.80–1.00และวเคราะหคณภาพดานความเชอมน(Reliability)ไดคาเทากบ.90 2.2ชดฝกอบรมทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity:PLC)โดยจดท�ารางเอกสารชดฝกอบรมการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity:PLC)ซงประกอบดวยความเปนมาหลกการวตถประสงคโครงสรางระยะเวลาเนอหาสาระกจกรรมการฝกอบรมสอการเรยนร กลมเปาหมายการวดผลและการประเมนผลตารางการฝกอบรมภาคผนวก ไดแก เอกสารประกอบชดฝกอบรม แบบประเมนความเหมาะสมของโครงรางชดฝกอบรม ตรวจสอบคณภาพโดยการประเมนความเหมาะสมของโครงรางชดฝกอบรมไปใหผเชยวชาญประเมนความเหมาะสมขององคประกอบของชดฝกอบรมไดแกความเปนมาหลกการวตถประสงคเนอหาระยะเวลาฝกอบรมกจกรรมการฝกอบรมสอการเรยนรการประเมนผลแผนการจดการเรยนรในการฝกอบรมและตารางการฝกอบรมโดยภาพรวมมคณภาพอยในระดบมากทสดมคาเฉลยเทากบ4.56และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.50และน�าชดฝกอบรมไปทดลองใชเพอหาคณภาพเบองตนโดยด�าเนนการฝกอบรมกบครทไมใชกลมตวอยางทใชในการทดลองโดยการสงเกตปญหาและอปสรรคทเกดขนพบวามปญหาในการใชเวลาในการจดกจกรรมแตละกจกรรมคอนขางมากท�าใหระยะเวลาในปฏบตกจกรรมบางกจกรรมไมเปนไปตามทระบไวในชดฝกอบรมผวจยน�าขอมลไปปรบปรงเนอหาและกจกรรมแตละหนวยใหเหมาะสมกบระยะเวลาทก�าหนดจากนนปรบชดฝกอบรมใหเปนฉบบสมบรณและน�าไปทดลองใชกบกลมตวอยางจ�านวน16คนผลการวจยพบวามทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ในภาพรวมอยในระดบดมคะแนนเฉลยเทากบ31.75คะแนนจากคะแนนเตม40คะแนนเมอพจารณารายบคคลพบวาผานเกณฑระดบดมากจ�านวน4คนและระดบดจ�านวน12คนโดยมคะแนนประเมนเรยงล�าดบจากมากไปหานอยไดแกคะแนน35คะแนนจ�านวน1คนคะแนน34คะแนนจ�านวน3คนคะแนน32คะแนนจ�านวน3คนคะแนน29คะแนนจ�านวน2คนตามล�าดบ 2.3แบบทดสอบความร เปนแบบทดสอบความรเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพโดยแบงแบบทดสอบออกเปน2ตอนไดแกตอนท1แบบเลอกตอบในแตละขอม4ตวเลอกจ�านวน12ขอ(12คะแนน)ตอนท2ขอสอบอตนยจ�านวน2ขอก�าหนดเกณฑการประเมนขอเขยน โดยใหคะแนนขอท 1 (8คะแนน)ขอท 2 (24คะแนน)ตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบความรดานความเทยงตรง(Validity)ในเนอหาภาษาทใชดวยการวเคราะหหาคาความสอดคลองของวตถประสงคกบประเดนค�าถามตามความคดเหนของผเชยวชาญ(IOC)จ�านวน5คนพบวา ไดคาความสอดคลองมคาเทากบ1.00และปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะจากผเชยวชาญจากนนน�าแบบทดสอบทเปนขอสอบปรนยจ�านวน25ขอไปทดลองใชกบครทไมใชกลมตวอยางทใชในการทดลองจ�านวน20คนและน�าขอมลมาวเคราะหหาคาความยากงาย(p)คาอ�านาจจ�าแนก(r)(ลวนสายยศและองคณาสายยศ,2543)มคาคาความยาก(p)ระหวาง.40–.70และคาอ�านาจจ�าแนก(r)ระหวาง.27-.67



2.4แบบวดเจตคตตอการจดการเรยนรในศตวรรษท21และการใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity:PLC)โดยใชกบกลมตวอยางเปนผตอบหลงการอบรมเพอวดเจตคตทมตอการพฒนาทกษะจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพหลงจากผานการฝกอบรมโดยสรางแบบวดเจตคต5ระดบมขอค�าถามจ�านวน12ขอเปนขอค�าถามเชงบวกใหระดบคะแนนจากมากไปหานอยไดแก5,4,3,2,1ใชลกษณะของค�าตอบเหนดวยอยางยงเหนดวยไมแนใจไมเหนดวยไมเหนดวยอยางยง(บญเรยงขจรศลป,2543,น.58) 2.5แบบประเมนทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21แบงเปน2ดานไดแกดานการเขยนแผนการจดการเรยนรทพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 และดานทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบบรคแบบองครวมก�าหนดระดบคณภาพ4ระดบคอดมากดพอใชและตองปรบปรงโดยมเกณฑการใหคะแนนตามน�าหนกค�าตอบใหคะแนนเปน4,3,2,1ตามล�าดบโดยมขอค�าถามจ�านวน16ขอโดยก�าหนดเกณฑการผานตงแตระดบคณภาพดขนไปโดยมเกณฑการตดสนคณภาพ(กมลวรรณตงธนากานนท,2559,น.)ดงน เกณฑการตดสนคณภาพ ระดบคณภาพ (คะแนน) 34–40 ดมาก 25–33 ด 16–24 พอใช 7–15 ตองปรบปรง เกณฑการผานตงแตระดบคณภาพดขนไป ตรวจสอบคณภาพของแบบประเมนทกษะ เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Contentvalidity) ดวยการวเคราะหหาคาความสอดคลองระหวางวตถประสงคกบรายการประเมนตามความคดเหนของผเชยวชาญ(IOC)จ�านวน5คนไดคาความสอดคลองอยระหวาง.80–1.00และน�าขอเสนอแนะของผเชยวชาญมาปรบปรงแกไข


การวจย เรองการพฒนาทกษะการจดการเรยนร ในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนวชาชพแหงการเรยนรสรปผลการวจยดงน 1.แนวทางการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(Professional LearningCommunity:PLC)ดวยชดฝกอบรมทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (ProfessionalLearning Community : PLC) ประกอบดวย ค�าแนะน�าในการใชชดฝกอบรมความเปนมาหลกการวตถประสงคของชดฝกอบรม เนอหาสาระระยะเวลาการฝกอบรมกจกรรมการฝกอบรมสอการเรยนรการวดผลและประเมนผลแผนการจดการเรยนรในการฝกอบรมและตารางการฝกอบรมผลการประเมนคณภาพชดฝกอบรม โดยการประเมนความเหมาะสมขององคประกอบของชดฝกอบรมจากผเชยวชาญพบวาหลกสตรมคณภาพในระดบมากทสดมคาเฉลยเทากบ4.56และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.50และผลการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ของครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏ



ราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ ในภาพรวมอยในระดบด มคาคะแนนเฉลยเทากบ31.75คะแนนจากคะแนนเตม40คะแนนเมอพจารณารายบคคลพบวาผานเกณฑระดบดมากจ�านวน4คนและระดบดจ�านวน12คนโดยมคะแนนประเมนเรยงล�าดบจากมากไปหานอยไดแกคะแนน35คะแนนจ�านวน1คนคะแนน34คะแนนจ�านวน3คนคะแนน32คะแนนจ�านวน3คนคะแนน29คะแนนจ�านวน2คนตามล�าดบ 2.ผลการเปรยบเทยบความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรหลงการฝกอบรมสงกวากอนการอบรมอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไวโดยกอนการฝกอบรม มคาเฉลยเทากบ 19.13 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 1.20 หลงการฝกอบรมมคาเฉลยเทากบ33.75สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ1.37 3.ผลการศกษาเจตคตตอการพฒนาทกษะจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรอยในระดบมากทสดม คาเฉลยเทากบ4.53 (SD= .51) เมอพจารณารายการพบวาครกลมตวอยางมเจตคตทดตอการพฒนาทกษะจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพในระดบมากทสดจ�านวน6รายการไดแกการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพเปนเรองทงายและปฏบตไดจรงมคาเฉลยเทากบ4.94(SD=.24)การจดการเรยนร ในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพมความส�าคญตอการจดการศกษาในปจจบนมคาเฉลยเทากบ4.74(SD=.44)การจดการเรยนรในศตวรรษท21ครตองวเคราะหหลกสตรจดท�าหนวยการเรยนรบรณาการและออกแบบการเรยนรทเนนการเรยนรเชงรก(ActiveLearning)และการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชการเรยนรเชงรกLearning)สามารถปฏบตไดจรงมคะแนนเฉลยเทากนคอ4.71(SD=.47)และการจดการเรยนรในศตวรรษท21เปนสงทครตองปฏบตเพราะจะสงผล ตอผเรยนใหมทกษะในศตวรรษท 21 และครตองแสวงหาความรใหม ๆ เกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21เพอเปนประโยชนตอการเรยนการสอนในปจจบนมคาเฉลยเทากนคอ4.59(SD=.62,.51)

อภปรายผล

การพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพคณะผวจยอภปรายผลดงน 1. แนวทางในการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (ProfessionalLearningCommunity)ผวจยไดท�าการศกษาแนวทางในการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity)โดยแบงเปน3ดานไดแก1)ความตองการในการพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 2) ขอมลพนฐานดานความร และขอมลพนฐานดานเจตคตตอการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 โดยใชกระบวนการชมชนและความตองการในการพฒนาผวจยไดท�าการสงเคราะหขอมลจากแบบวนจฉยความตองการในการพฒนาครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยสรปประเดนไดดงน



1.1 ขอมลดานความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21พบวาครยงขาดความรความเขาในการจดการเรยนรในศตวรรษท21ทจะน�าไปสการปฏบตเพอใหผเรยนพฒนาทกษะในศตวรรษท21 1.2 ขอมลดานความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21พบวาครยงขาดความร ความเขาใจเกยวกบกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพทจะน�าไปสการปฏบตเพอพฒนาการเรยนการสอน 1.3 ขอมลดานความตองการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21เกยวกบเทคนค/วธการจดการเรยนรทสงเสรมทกษะการอานและการเขยนการคดทหลากหลาย เชนคดอยางมเหตผลคดวเคราะหคดแกปญหากจกรรมการเรยนการสอนทเนนการสรางสรรคผลงานตางๆกจกรรมแลกเปลยนเรยนรในหองเรยนทกษะรวมมอการท�างานเปนทมการมภาวะผน�าการใชสอICTทกษะในการน�าความรไปใชในการประกอบอาชพในอนาคตและมความตองการพฒนาดานเทคนค/วธการจดการเรยนรทสงเสรมทกษะในศตวรรษท 21 การคด ใหนกเรยนไดลงมอปฏบต ท�าชนงานทสะทอนความรมากขน ใหผเรยนศกษาหาขอมลดวยตนเอง มความกลาคด กลาแสดงออก การบรณาการการออกแบบการจดการเรยนรในรายวชาตางๆตลอดจนการสรางนวตกรรมในการพฒนาการเรยนการสอนส�าหรบครใหมคณภาพมากขน นอกจากนยงตองการในการพฒนากระบวนการชมชนวชาชพแหงการเรยนร เพอแลกเปลยนเรยนรทางวชาการทกวางขวางมากขน ผวจยศกษาและวเคราะหขอมลดงกลาวจงไดแนวทางการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity:PLC)ดวยชดฝกอบรมทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (ProfessionalLearningCommunity :PLC)ประกอบดวยค�าแนะน�าในการใชชดฝกอบรมความเปนมาหลกการวตถประสงคของชดฝกอบรมเนอหาสาระระยะเวลาการฝกอบรมกจกรรมการฝกอบรมสอการเรยนรการวดผลและประเมนผลแผนการจดการเรยนรในการฝกอบรมและตารางการฝกอบรมผลการประเมนคณภาพชดฝกอบรมโดยการประเมนความเหมาะสมขององคประกอบของชดฝกอบรมจากผเชยวชาญพบวาหลกสตรมคณภาพในระดบมากทสดมคาเฉลยเทากบ4.56และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.50จากการพฒนาชดฝกอบรมดงกลาวมขนตอนทสอดคลองกบรปแบบการพฒนาหลกสตรของใจทพยเชอรตนพงษ(2539,น.124-135)ไดแกการศกษาและวเคราะหขอมล พนฐานการก�าหนดจดประสงคของหลกสตรการก�าหนดเนอหาการก�าหนดกจกรรมการก�าหนดคาบเวลาเรยนการก�าหนดเกณฑการวดผลประเมนผลการจดท�าเอกสารหลกสตรการตรวจสอบคณภาพหลกสตรและการทดลองใชหลกสตร ผลการศกษาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ของครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรดวยชดฝกอบรมทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (Professional LearningCommunity:PLC)ผลปรากฏวามทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ภาพรวมอยในระดบดทงนอาจเนองมาจากการพฒนาชดฝกทกษะจดใหมโครงสรางของชดฝกทกษะแบงเปน2ระยะไดแกระยะท1การฝกอบรมและระยะท2การตดตามผลหลงการฝกอบรมซงการฝกอบรมในระยะท1มการก�าหนดเนอหาสาระของชดฝกอบรมไว จ�านวน4หนวย ไดแก หนวยท 1 แนวคดเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 หนวยท 2 แนวคดเกยวกบกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (Professional



Learning Community : PLC) หนวยท 3 การจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ตามแนวคดการเรยนร เชงรก (Active Learning) และหนวยท 4 การออกแบบการจดการเรยนรในศตวรรษท 21ทเนนการเรยนรเชงรก(ActiveLearning)มระยะเวลาการฝกอบรมจ�านวน18ชวโมงจงสงผลใหครกลมทดลองมความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพรวมทงมรายละเอยดของเนอหาในหนวยท4การออกแบบการจดการเรยนรในศตวรรษท21ประกอบดวยเนอหายอยไดแกการเชองโยงหลกสตรสการออกแบบหนวยการเรยนรบรณาการและการฝกปฏบตการออกแบบการจดการเรยนรทเนนการเรยนรเชงรก (Active Learning) โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพคร(PLC)ซงจดกจกรรมใหครกลมทดลองไดฝกปฏบตจรงโดยมวทยากรทมความเชยวชาญใหความรใหค�าแนะน�าและเปนทปรกษาและการฝกอบรมในระยะท2ตดตามผลหลงการฝกอบรมระหวางเดอนพฤศจกายน2561–กมภาพนธ2562สงผลใหครกลมทดลองมทกษะในการจดการเรยนรในศตวรรษท21ในระดบดสอดคลองกบงานวจยของรงนภาจนทราและอตญาณศรเกษ(2560) ไดศกษาทกษะการเรยนรศตวรรษท21 ของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สราษฎธานพบวาทกษะการเรยนรในศตวรรษท21ของนกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑตวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสราษฎรธานอยในระดบสงและสอดคลองกบงานวจยของช�านาญโสดา(2558)ไดศกษาเรองการสงเสรมทกษะการเรยนรในศตวรรษท21ดวยกระบวนการจดการเรยนรแบบบนได5ขนส�าหรบนกศกษาสาขาวชาสงคมศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏศรสะเกษ พบวา ผลการประเมนการเรยนรในศตวรรษท 21 ของนกศกษาสาขาวชาสงคมศกษา หลงจากใชชดกจกรรมการเรยนรโดยใชกระบวนการจดการเรยนรบนได5ขน(BigFiveLearning)อยในระดบมากและสอดคลองกบงานวจยของเรวณชยเชาวรตน(2559)ไดศกษาเรองกระบวนการเสรมสรางสมรรถนะของนกศกษาครดานการออกแบบการเรยนรผานการเขารวมเปนสมาชกชมชนการเรยนรทางวชาชพพบวา ความสามารถในการออกแบบการเรยนการสอนของนกศกษาคร เมอไดรบการจดการเรยนรโดยเขารวมเปนสมาชกชมชนการเรยนรทางวชาชพผานกระบวนการทพฒนาขนนกศกษามระดบความสามารถอยในระดบด 2. ผลการเปรยบเทยบความรเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ ของครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร กอนและหลงการฝกอบรมโดยการทดสอบคาท(t-test)ผลปรากฏวากลมทดลองมความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพหลงฝกอบรมสงกวากอนการอบรมอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไวทงนอาจเนองมาจากการพฒนาชดฝกทกษะมขนตอนในการก�าหนดวตถประสงคของชดฝกอบรมผวจยน�าขอมลจากการศกษาดานความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพและมการคดเลอกและจดรวบรวมเนอหาสาระทสอดคลองกบวตถประสงคของชดฝกอบรม คอ มความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรในศตวรรษท 21และกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพซงมเนอหาสาระในหนวยท 1แนวคดเกยวกบทกษะในศตวรรษท 21 ไดแกความส�าคญของการจดการเรยนรเพอพฒนาทกษะของผเรยนในศตวรรษท21ทกษะส�าคญของผเรยนในศตวรรษท21คณลกษณะของครในศตวรรษท21บทบาทของครในการเตรยมความพรอมใหผเรยนเปนบคคลทมทกษะส�าคญของคนในศตวรรษท21และหนวยท2แนวคดเกยวกบกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity:PLC)ไดแก2.1)การปฏรปการศกษาดวยกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ2.2)ความเชอเกยวกบกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ2.3)ความหมายองคประกอบและหลกการของกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ2.4)การใชกระบวนการชมชนแหงการเรยน



รทางวชาชพในการพฒนาคร2.5)กรณศกษา:กระบวนการสรางPLCโดยใชLESSONSTUDY2.6)การสะทอนคดPLCผานLogbook2.7)ฝกปฏบตการกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(PLC)ซงครอบคลมในดานความรโดยมเนอหาทเหมาะสมกบความรเดมของผเขารบการอบรมและมการล�าดบขนของเนอหาอยางตอเนองเหมาะสมกบเวลาในการฝกอบรมและการจดกจกรรมในการฝกอบรมมความเหมาะสมและมการจดกจกรรมทหลากหลายเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหผเขารบการอบรมไดฝกปฏบตดวยเหตผลนจงสงผลใหผเขารบการอบรมมความรหลงการอบรมสงกวากอนอบรมอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบงานวจยของ นรสานนท เดชสระ (2557, น.132) ไดพฒนาชดฝกอบรมทกษะการจดการเรยนรเพศศกษารอบดานส�าหรบนกศกษาคณะครศาสตรโดยศกษาผลการเปรยบเทยบเทยบระดบความรความเขาใจกอนและหลงการทดลองชดฝกอบรมเพศศกษารอบดานส�าหรบนกศกษาคณะครศาสตร พบวา มระดบความรหลงการทดลองสงกวากอนทดลองชดฝกอบรม และสอดคลองกบงานวจยของเรวณชยเชาวรตน(2559)ไดศกษากระบวนการเสรมสรางสมรรถนะของนกศกษาครดานการออกแบบการเรยนรผานการเขารวมเปนสมาชกชมชนการเรยนรทางวชาชพ พบวา คะแนนเฉลยความร ความเขาใจเกยวกบการออกแบบการเรยนการสอนของนกศกษาครสงขนตงแตไดรบการจดการเรยนรโดยเขารวมเปนสมาชกชมชนการเรยนรทางวชาชพผานกระบวนการทพฒนาขนโดยคะแนนเฉลยแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05ในทกชวงเวลาการประเมนผลและสอดคลองกบดจเดอนไชยพชต(2561)ไดวจยเรองการพฒนาการจดการเรยนรในศตวรรษท21ของครโรงเรยนต�ารวจตะเวนชายแดนระดบประถมศกษา จงหวดอบลราชธาน โดยศกษาผลการพฒนาความรความเขาใจในการจดการเรยนรในศตวรรษท21ของครโรงเรยนต�ารวจตระเวนชายแดนระดบประถมศกษาจงหวดอบลราชธานพบวาความเขาใจกอนและหลงการพฒนาในดานการจดการเรยนรในศตวรรษท21คะแนนการทดสอบหลงการอบรมมากกวากอนการอบรมรอยละ100 3.เจตคตตอการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (Professional Learning Community) ของครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏ ราชนครนทรผลปรากฏวามเจตคตทดตอการพฒนาทกษะจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการ ชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ทงนอาจเนองมาจากชดฝกอบรมทพฒนาขนมการก�าหนดวตถประสงคทชดเจนดานเจตคตตอการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity)และมการก�าหนดเนอหาสาระในหนวยท1มเนอหาเกยวกบความส�าคญของการจดการเรยนรเพอพฒนาทกษะของผเรยนในศตวรรษท21 เนอหาในหนวยท2มรายละเอยดเนอหาสาระเกยวกบประโยชนของการใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพดวยการพฒนาบทเรยนรวมกน(lessonstudy)ซงเนอหาดงกลาวเปนการมงเนนความส�าคญและประโยชนของการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity)และประกอบกบการจดกจกรรมกจกรรมในชดฝกอบรมมกจกรรมทหลากหลายไดแกกจกรรมการเรยนรทเนนการเรยนรเชงรก(ActiveLearning)การเรยนรแบบรวมมอ(CollaborativeLearning)การฝกปฏบตโดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพกระบวนการกลมสมพนธ(Groupprocess)การระดมความคด(Brainstorming)และการฝกปฏบตโดยการแนะน�า (Guidedpractice) ซงเปนกจกรรมทเนนใหผเขารบการอบรมลงมอปฏบต มสวนรวมในการท�ากจกรรมตาง ๆ และสรางองคความรดวยตนเอง โดยมวทยากรเปนผอ�านวยความสะดวก และใหค�าแนะน�าในการฝกอบรม จงสงผลใหผเขารบการอบรมมเจตคตทดตอการพฒนาทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(Professional



LearningCommunity)ในระดบมากทสดสอดคลองกบงานวจยของนพพรวชาจารญ(2553)ไดศกษาการสรางชดการสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรหนวยการเรยนรเรองกระบวนการในการด�ารงชวตของพชส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดวยวธการสอนแบบสบเสาะหาความร พบวา เจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนหลงเรยนโดยใชชดการสอนสงกวากอนเรยน อยางมนยส�าคญทระดบ .05


ขอเสนอแนะในการน�าผลการวจยไปใช การพฒนาทกษะการจดการเรยนร ในศตวรรษท 21 ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ (Professional LearningCommunity:PLC)มระยะเวลาในการนเทศตดตามผลหลงการฝกอบรมดวยชดฝกอบรมทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท21ส�าหรบครโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรโดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(ProfessionalLearningCommunity:PLC)นอยเกนไป(เพยง1ครง)สงผลใหการด�าเนนการตามกระบวนการPLCในขนสะทอนคดจากการปฏบต (SEE)นอยเกนไปท�าใหคร น�าขอเสนอแนะและประเดนในการพฒนาไปใชในการปรบปรงการจดการเรยนรไดเพยงครงเดยวซงท�าใหไมเหนแนวโนมในการพฒนาในครงตอไปจงควรมการวางแผนนเทศตดตามอยางนอย3ครง/ภาคเรยน ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1.ควรน�านวตกรรมการจดการเรยนรอาทเชนสะเตมศกษาการเรยนรโดยใชวจยเปนฐานและการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานมาใชรวมกบกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพเพอพฒนาทกษะในศตวรรษท21ของผเรยน 2.ควรมการประเมนผลการเรยนรดานทกษะในศตวรรษท21ของนกเรยน




กมลวรรณตงธนากานนท.(2559).การวดและการประเมนทกษะการปฏบต.กรงเทพฯ:ส�านกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ครสภา.(2560,ออนไลน).ProfessionalLearningCommunity.วนทสบคน12มกราคม2561จาก https://www.youtube.com/watch?v=cwwclqnDvF8.ใจทพยเชอรตนพงษ.(2539).การพฒนาหลกสตร:หลกการและแนวปฏบต.กรงเทพฯ:อลนเพรส.ช�านาญโสดา.(2558).การสงเสรมทกษะการเรยนรในศตวรรษท21ดวยกระบวนการจดการเรยนรแบบ บนได5ขนส�าหรบนกศกษาสาขาวชาสงคมศกษาคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏศรสะเกษ. รายงานการวจยมหาวทยาลยราชภฏศรสะเกษ.ดจเดอนไชยพชต.(2561).การพฒนาการจดการเรยนรในศตวรรษท21ของครโรงเรยนต�ารวจตะเวน ชายแดนระดบประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน.วารสารวทยาลยบณฑตเอเชยปท8ฉบบท1 (มกราคม-มถนายน2561).นพพรวชาจารย.(2553).การสรางชดการสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรเรองกระบวนการด�ารง ชวตของพชส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1ดวยวธสอนแบบสบเสาะหาความร.(วทยานพนธ การศกษามหาบณฑต,สาขาวชาหลกสตรและการสอน,คณะศกษาศาสตร,มหาวทยาลยบรพา).นรสานนท เดชสระ. (2557).การพฒนาชดฝกอบรมทกษะการจดการเรยนรเพศศกษารอบดานส�าหรบ นกศกษาคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏ.(ปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต,สาขาวชาอดมศกษา คณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย).บญเรยงขจรศลป.(2543).วธวจยทางการศกษา.พมพครงท5.กรงเทพฯ:พ.เอน.การพมพ.พจนยมงคงและคณะ.(2555).การยกระดบคณภาพโรงเรยนสาธตและโรงเรยนเครอขายฝกประสบการณ วชาชพครเพอเสรมสรางคณภาพบณฑตครยคใหม.มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร.พมพนธเดชะคปตและพเยาวยนดสข.(2561).การเรยนรเชงรกแบบรวมพลงกบPLCเพอการพฒนา. พมพครงท2.กรงเทพฯ:โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.ไพฑรยสนลารตน.(2543).จ�าเปนตองปฏรงสรรคการศกษาไทย(พมพครงท3).กรงเทพฯ:โรงพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย.รงนภาจนทราและอตญาณศรเกษ.(2560).ศกษาทกษะการเรยนรศตวรรษท21ของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสราษฎธาน.วารสารเครอขายวทยาลยพยาบาลและการสาธารณสข ภาคใต.มกราคม-เมษายน2560.4(1)เรวณชยเชาวรตน.(2559).กระบวนการเสรมสรางสมรรถนะของนกศกษาครดานการออกแบบการเรยนร ผานการเขารวมเปนสมาชกชมชนการเรยนรทางวชาชพ.(วทยานพนธปรญญาโทสาขาวชาหลกสตร และการสอนคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน).ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. (2543). เทคนคการวจยทางการศกษา พมพครงท 3. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.เลศชายปานมข.(2551).สรปสาระส�าคญเกยวกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542.วนท สบคน12กนยายน2561แหลงทมาhttp://www.banprak_nfe.com.สมหวงพธยานวฒน.(2553).PowerPointประกอบการบรรยาย“การประมวลองคความรเพอวางแผน การพฒนาโรงเรยนสาธตสคณภาพชนน�าระดบโลก:อนาคตและทศทาง”.วรลกษณชก�าเนด. (2557).รปแบบชมชนการเรยนรทางวชาชพครสการเรยนรในศตวรรษท 21บรบท โรงเรยนในประเทศไทย.(วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต,มหาวทยาลยสงขลานครนทร). วจารณพานช.(2556).ครเพอศษยสรางหองเรยนกลบทาง.พมพครงท2.กรงเทพ:เอสอารพรนตง แมสโปรดกส.



การเรยนรอยางมความสข ของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาLeaning happy of teen learners in Songkhla Province


ผวจย อาภากรราชสงฆ1 ArphakornRachsong1

กาญจนวลยปรชาสชาต2 KanjanawanPreechasuchart2

ภรทตสงหเสม3 PhurithatSinghasem3

สภาพรผลบญ4 SupapornPhonboon4

ณฐพลบญทอง5 NatthapolBoonthong5

บทคดยอ

การวจยเรองการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาเปนบทความวจยทเปนสวนหนงในการวจยเรองปจจยทสงผลตอการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลามวตถประสงคเพอศกษาระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาประชากรไดแกนกเรยนชนมธยมศกษาปท1-6โรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษปการศกษา2558ในจงหวดสงขลาจ�านวน6โรงเรยนรวมทงสน23,354คนกลมตวอยางไดมาโดยการสมแบบหลายขนตอนจ�านวน1,064คนเครองมอทใชมจ�านวน2ชดแบบสอบถามขอมลสวนบคคลและปจจยทสงผลตอการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาซงมคาความเชอมนเทากบ.93และแบบสอบถามการเรยนรอยางมความสขมคาความเชอมนเทากบ.88 กลมตวอยางนกเรยนมการเรยนรอยางมความสขโดยภาพรวมอยในระดบมากโดยมคาเฉลยเทากบ2.74คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.34เมอจ�าแนกเปนรายดานพบวาทกดานอยในระดบมากโดยดานชวตทสมดลมคาเฉลยสงสดโดยมคาเฉลยเทากบ2.95คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.42รองลงมาคอดานมงมาดและมนคงโดยมคาเฉลยเทากบ2.79คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.43ดานเปดประตสธรรมชาตโดยมคาเฉลยเทากบ2.78คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ0.40ดานเหนคณคาการเรยนร โดยมคาเฉลย

1อาจารยสาขาวชาจตวทยาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

LectuereofPrograminEducationalpsychologyFacultyEducationThaksinUniversity2ผชวยศาสตราจารย.ดร.สาขาวชาจตวทยาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

AssistantProfessorDr.PrograminEducationalpsychologyFacultyEducationThaksinUniversity3อาจารยดร.สาขาวชาจตวทยาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

Dr.PrograminEducationalpsychologyFacultyEducationThaksinUniversity4นกทรพยากรบคคลปฏบตการกรมพนจและคมครองเดกและเยาวชนกระทรวงยตธรรม

HumanResourcesOfficerDepartmentofJuvenileiobservationandProtectionMinistryofJustice5นสตปรญญาเอกสาขาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Ph.D.candidateAppliedBehavioralResearchSrinakarintharavirotUniversity



เทากบ2.66คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ0.45รวมทงดานความรกและศรทธาและดานด�ารงไมตรจตโดยมคาเฉลยเทากบ2.62คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ0.44ผลการวจยพบวานกเรยนวยรนในจงหวดสงขลามระดบการเรยนรอยางมความสขอยในระดบมากทงในภาพรวมและในทกดานไดแกดานความรกและศรทธาดานเหนคณคาการเรยนรดานเปดประตสธรรมชาตดานมงมาดและมนคงดานด�ารงไมตรจตและดานชวตทสมดลแสดงใหเหนวานกเรยนวยรนในจงหวดสงขลามความรกความศรทธาตอการเรยนจงชวยใหนกเรยนสนใจบทเรยนสนใจครการจดการเรยนการสอนของครและนกเรยนเกดขนบนพนฐานของความรกและความเขาใจทตรงกนใหก�าลงใจกนครเปดโอกาสใหนกเรยนรวมเรยนรในบทเรยนและเรยนรอยางสนใจนกเรยนจงเกดการเหนคณคาของการเรยนร ครอาจชวยใหนกเรยนมการเรยนรอยางมความสขโดยการเปดโอกาสใหนกเรยนรบทเรยนนอกหองเรยนซงจะชวยใหนกเรยนมอสระในการคดบทเรยนภายใตธรรมชาต เนองจากวยรนจะสามารถเรยนรในสงทสนใจถงแมจะเปนเรองยากหรอซบซอน

ค�าส�าคญ :การเรยนร/ความสข/นกเรยน/วยรน

Abstract

ThisresearchisaboutlearninghappyofteenlearnersinSongkhlaProvince.ThisresearcharticlewaspartoftheresearchonthefactorsaffectingonhappylearningofteenlearnersinSongkhlaProvince.ItwasaimedtostudythelevelofhappylearningofteenlearnersinSongkhlaProvince.Thepopulationswere23,354Mathayom1to6studentsof6extrabigsizesecondaryschoolsof2558AcademicYearinSongkhlaProvince.The10,640samplingswerederivedfromusingmulti-stagesampling.Thesewere2setsofresearchtools :1)Questionnairesofpersonal informationandfactorsaffectinghappylearningofteenlearnersinSongkhlaProvincewith.93reliabilityand2)questionnariesofhappylearningwith.88reliability. Theoveralloflearnerhappylearningwasatthemostlevelsamplingsof2.74with.34 standarddiviation.Whendiscriminating for each aspect , itwas found that everyaspectwasatthemostlevel:aspectforbalancingoflifewasthehighestat2.95with.42Standarddeviationaspectfor;determiningandstabilityaspectwasat2.79with.43StandardDeviation;Openthedoortonaturewasat2.78with0.40StandardDeviation;aspectforSeeingvalueoflearningwasat2.66with0.45StandardDeviationindudingloveandfaithaspectaswellasfriendshipaspectwasat2.62with0.44StandardDeviation. Theresultsof the researchwere foundthat teen learners inSongkhlaProvincehad the level of happy learning in themost level both in overall aspect and everyaspectsuchasloveandfaithaspectforseeingvalueoflearningaspectofopeningdoortonature,determiningandstabilityaspect,friendshipaspectandbalancingoflife.This



showedthatteenlearnersinSongkhlaProvincehaveloveandfaithwithlearningwhichmade them interested their lessonsand teachers. Themanagementofintraction ofteacherandstudentstemfromthebasisofloveandinterests,sameunderstandingandencange.Teachergivelearnersopportunitiestocollaboratetheirlearningofthelessonsandlearningwithconcentration.Learnersgotseeingthevalueoftheirlearning.Teachersmayhelp learners to learnhappilybygiving themopportunities to learnoutside theclassroomswhichhelpthemtolearnindependentlyinnaturallythinkingoftheirlessonsduetoteenagerscanlearnwhatintereststhemeventhoughitisdifficultorcomplicate.

Keywords :Learning/Happiness/Students/Teenage



บทน�า

การพฒนาประเทศสความสมดลและยงยนจะตองใหความส�าคญกบการเสรมสรางทนของประเทศทมอยใหเขมแขงและมพลงเพยงพอในการขบเคลอนกระบวนการพฒนาประเทศโดยเฉพาะการพฒนาคนหรอทนมนษยใหเขมแขงพรอมรบการเปลยนแปลงของโลกในยคศตวรรษท21และการเสรมสรางปจจยแวดลอมทเออตอการพฒนาคณภาพของคนทงในเชงสถาบนระบบโครงสรางของสงคมใหเขมแขงสามารถเปนภมคมกนตอการเปลยนแปลงตางๆทจะเกดขนในอนาคต(กระทรวงศกษาธการ.2555:1) ในปจจบนประเทศไทยใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 โดยมงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอและประกอบอาชพจงก�าหนดเปนจดหมายเพอเกดกบผเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐานนกเรยนจะตองเกดสงเหลาน คอมคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงคเหนคณคาของตนเองมวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมความรความสามารถในการสอสาร การคดการแกปญหาการใชเทคโนโลยและทกษะชวตมสขภาพการและสขภาพจตทดมสขนสยและรก การออกกก�าลงกายมความรกชาตมจตส�านกในการเปนพลเมองไทยและพลเมองโลกยดมนวถชวตและการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มจตส�านกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทยการอนรกษและพฒนาสงแวดลอมมจตสาธารณะทมงท�าประโยชนและสรางสงทดงามในสงคมและอยรวมกนในสงคมอยางมความสข(กระทรวงศกษาธการ.2551:5) จากการสงเคราะหเอกสาร งานวจยทเกยวของกบหลกสตรและผลการใชหลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ตลอดจนผลการประเมนคณภาพการศกษาตาง ๆ พบวาผล การประเมนคณภาพการศกษาของนกเรยนต�ากวาเกณฑทก�าหนดทงผลการทดสอบระดบชาต (O-NET)ผลการทดสอบPISAทงททางโรงเรยนใชเวลาจดการเรยนการสอนมากขนเปนเวลา7หรอ8ชวโมงตอวนเดกคดไมเปนวเคราะหไมไดขาดทกษะชวตอดแนนเนอหาวชาการมากกวาใหเรยนรดวยตนเองนกเรยนมภาระงานการบานมากเกนไปหรอตองน�าการบานไปท�าตอทบานเดกมความเครยดและตองเรยนพเศษมาก(กระทรวงศกษาธการ.2558:1-2) จากนโยบายของกระทรวงศกษาธการในการลดเวลาเรยนเพมเวลาร จงเปนแนวทางด�าเนนการของส�านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (สพฐ) เพอตองการตอบโจทยวาจะตองท�าอยางไรใหเดก ผปกครองและครมความสขในการเรยนการสอนจากเดมตองเลกเรยน16.00น.จะเปลยนเปนเลกเรยนในชนเรยนเวลา14.00น. เพอน�าเวลา2ชวโมงนนไปจดกจกรรมเพมเตมความรใหแกเดก เพอใหเดกมความสขกบการเรยนรไมมความเครยดและไมมการบานเพมซงนาจะท�าใหเดกมความสขดวย(ส�านกงานกระทรวงศกษาธการสบคนเมอ28กมภาพนธ2562.จากhttp://www.woe.go.th) กระทรวงศกษาธการจงไดน�านโยบายเกยวกบการจดการบรหารจดการเวลาเรยนการลดเวลาเรยนเพมเวลารมาสการปฏบตในโรงเรยนอยางเปนรปธรรมมการปรบเปลยนรปแบบการบรหารจดการเรยนรทเนนใหนกเรยนไดปฏบตและเรยนรดวยตนเองมากขนนกเรยนไดรบการพฒนาใหมคณภาพและมความสขในการเรยนรอยางแทจรงโดยมวตถประสงคหลายประการดงน เพอขบเคลอนการน�าหลกสตรสถานศกษาไปสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพเพอใหสถานศกษาสามารถบรหารจดการหลกสตรสถานศกษาสงเสรมและพฒนานกเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร มทกษะในการคดวเคราะหและไดรบ การพฒนาเตมศกยภาพ ตามความสนใจและความถนดของนกเรยนแตละคน นกเรยนไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพ เพอใหนกเรยนมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร มความสามารถในการคดวเคราะห



พฒนาตนเองตามความถนดและความสนใจและมความสขกบการเรยนรและเพอใหพอแมผปกครองและ ผเกยวของกบการจดการศกษามความพงพอใจในการจดการศกษาของโรงเรยนและมสวนรวมในการจดการศกษา(ส�านกวชาการและมาตรฐานการศกษา.2559:1-2)แตกระทรวงศกษาธการแทบจะไมไดกลาวถงความสขของนกเรยนท�าใหเหนวานกเรยนตองเรยนหนกมากแตผลสมฤทธทางการเรยนกลบอยในระดบต�าและ (สงคม คณคณากรสกล,2552,หนา1)สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา)กลาววาพฤตกรรมความเครยดพบวานกเรยนมความรสกซมเศราโดย2ใน5ซมเศราตอเนองทกวนเปนสปดาหยงเรยนสงยงซมเศรามากขนจะเหนไดวาปญหาทกลาวมาเปนเพราะผเรยนไมมความสขอนเนองมาจากการจดการเรยนรของครทไมกอใหเกดความสขในการเรยนของผเรยนดงทพระธรรมปฏกป.อ.ปยตโต2547:13กลาววาความสขกบการศกษาทถกตองเปนเรองทไมสามารถแยกกนไดถาไมสามารถท�าใหคนมความสขการศกษากไมสามารถเกดขนไดความสขทเกดจากการศกษาคอการเกดปญญากจะท�าใหเขาใจถงการเหนคณคาของสงตางๆ จะเกดการใฝรในสงตางๆ ซงความใฝรนจะท�าใหตวเราเกดความสขในสงทตองการรซงสงผลใหมชวตดงามและมคณคา ดงนนผวจยจงเหนถงความส�าคญของการเรยนรอยางมความสขทจะเกดขนกบนกเรยนใหมากยงขนคน ไมเนนดานวชาการเพยงอยางเดยว เพยงเพอใหนกเรยนมผลสมฤทธทสงเทานน แตถานกเรยนสามารถเรยนรไดอยางมความสขและมผลสมฤทธเปนทนาพอใจนกเรยนกจะสามารถพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพซงสงผลใหนกเรยนไทยมความสขตามวยอยางแทจรงจงจะเปนความสขของครผปกครองชมชนและประเทศชาต ทจะมเยาวชนทจะสามารถอยในสงคมยคใหมไดอยางมความสขตอไปโดยผวจยศกษาจะศกษานกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลายเนองจากเดกในวยนอยในชวง13-18ปอยในขนการคดอยางมเหตผลเชงนามธรรมซงเปนปจจยทสรางโครงสรางทเจรญงอกงามทางความคดของเดกมาถงระดบสงสดนนคอสามารถเกดการคดในนามธรรมไดสามารถประเมนความคดและความตองการของตนเองไดและสามารถบอกไดวาสงใดสนองตอบความตองการของตนเองไดเพอใหรวาตนเองเรยนรอยางมความสข(พงษพนธพงษโสภา.2542:73)และทผวจยสนใจศกษาในโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษเนองจากมนกเรยนอยรวมกนตงแต2,500คนขนไปท�าใหบคลากรดแลนกเรยนไมทวถงประกอบกบงบประมาณตางๆทโรงเรยนไดรบจดสรรมาไมเพยงพอในการบรหารจดการประกอบกบจงหวดสงขลาเปนศนยกลางการเรยนรมการจดการเรยนการสอนทครบสมบรณจงหวดหนงในภาคใต(พชรพงศตรเทพา.2554:110-111)มกระบวนการพฒนาศกยภาพนกเรยนเพอใชเปนตวกลางเพอขบเคลอนความเจรญทางสงคมทงนเพอใหนกเรยนมความงอกงามตามวยมความรบผดชอบตอตนเองและสงคมเพอพฒนาตนเองสงคมและประเทศชาตตอไป(สายสดาสขแสงและคณะ.2558:2)และเพอใชผลการวจยเปนขอมลพนฐาน ในการวางแผนสงเสรมและคงไวซงความสขในชวตของบคคลในชวงวยรนใหมอยางตอเนองโดยฝกอารมณกบเหตการณทคบขนรายแรงได(ขวญจตมหากตตคณและคณะ,2559:บทคดยอ) จากเหตผลทกลาวมาขางตน ผวจยจงสนใจทจะศกษาปจจยทสงผลตอการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา ซงจงหวดสงขลาเปนจงหวดในภาคใต การศกษาขอมลความสขของนกเรยนวยรนในพนทภาคใตซงบรบทภาคใตมความหลากหลายทางศาสนาและวฒนธรรมจนท�าใหบคคลมความสขในชวตลดลงดงนนผวจยจงสนใจศกษาระดบความสขและองคประกอบของความสขในนกเรยนวยรนเหลานซงขอมลพนฐานทไดจะเปนแนวทางในการคนหาปจจยเกยวกบความสขของนกเรยนในภาคใต ตอไปและใชเปนแนวทางในการใหความชวยเหลอแกไขปญหาสขภาพจตเบองตนตอไป



ขอมลสวนบคคล

ตวแปรพยากรณตวแปรเกณฑ

การเรยนอยางมความสขแบงเปน6ดานดงน

1.ดานความรกและศรทธา2.ดานเหนคณคาการเรยนร3.ดานเปดประตสธรรมชาต4.ดานมงมาดและมนคง5.ดานด�ารงไมตรจต6.ดานชวตทสมดล

1.ระดบชน2.เพศ3.ผลสมฤทธทางการเรยนในภาคเรยน ทผานมา4.รายไดของผปกครองตอเดอน5.รายรบของนกเรยนตอวน


เพอศกษาระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา

สมมตฐานการวจย

นกเรยนวยรนจงหวดสงขลามระดบการเรยนรอยางมความสขในระดบมาก

ขอบเขตของการวจย

การวจยเพอศกษาระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา 1.ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 ปการศกษา 2559ในโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษในจงหวดสงขลาจ�านวน23,354คนประกอบดวย6โรงเรยนไดแกโรงเรยนมหาวชราวธโรงเรยนวรนารเฉลมโรงเรยนหาดใหญวทยาลยโรงเรยนหาดใหญวทยาลย2โรงเรยนหาดใหญวทยาลยสมบรณกลกลยาและโรงเรยนหาดใหญรฐประชาสรรครวมทงสน23,354คน 2.กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแกนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1ถงมธยมศกษาปท 6ของโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษ ปการศกษา 2559 ในจงหวดสงขลา โดยการใชตารางยามาเน(Yamane)ทมคาความเชอมนทรอยละ95จ�านวน1,064คน(สนธพนธพนจ.2554:135)และท�าการสมแบบหลายขนตอน(MultistageRandomSampling)

กรอบแนวคดในการวจย



เครองมอและวธการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอการวจยในการวจยครงนประกอบดวยเครองมอการวจยจ�านวน2ชดดงน แบบสอบถามขอมลสวนบคคลและแบบสอบถามการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา

วธการสรางเครองมอวจย 1.แบบสอบถามขอมลสวนบคคลและแบบสอบถามการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาทผวจยสรางขนโดยมขนตอนดงน 1.1แบบสอบถามการเรยนอยางมความสข แบบสอบถามการเรยนรอยางมความสข ของจนทรรตน วงศอารสวสด (2542 :109-113)ประกอบดวยองคประกอบ 6 ดาน คอ ดานความรกความศรทธา ดานเหนคณคาการเรยนร ดานเปดประตสธรรมชาตดานความมงมาดและมนคงดานด�ารงไมตรจตและดานชวตทสมดลเปนแบบสอบถามแบบประมาณคา(RatingScale)จ�านวน60ขอโดยมคาอ�านาจจ�าแนกอยระหวาง.20-.87และมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .88และคาความเชอมนรายองคประกอบอยระหวาง .82-.94โดยผวจยน�าแบบสอบถามฉบบนมาใชกบกลมตวอยางจ�านวน1,063คน 1.2น�าไปเกบขอมลกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1-6โรงเรยนขนาดใหญพเศษในจงหวดสงขลาจ�านวน6โรงเรยนไดแกโรงเรยนมหาวชราวธโรงเรยนวรนารเฉลมโรงเรยนหาดใหญวทยาลยโรงเรยนหาดใหญวทยาลย 2 โรงเรยนหาดใหญวทยาลยสมบรณกลกนยา และโรงเรยนหาดใหญรฐประชาสรรคจ�านวน1,064คน

การวเคราะหขอมล 1.การวเคราะหขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถามดวยคาสถตพนฐานไดแกความถและรอยละ 2.การวเคราะหระดบการเรยนรอยางมความสขดวยคาเฉลยคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจย ในการวจยครงนขอน�าเสนอผลการวเคราะหขอมลตามล�าดบดงน 1.ขอมลสวนบคคลโดยการวเคราะหคาเฉลย 2.ระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา

ตารางท 1ขอมลสวนบคคลของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา

ขอมลทวไป ความถ (n=1,063 ) รอยละ (%)

ระดบชน

ม.1 180 16.93

ม.2 179 16.84

ม.3 177 16.65

ม.4 173 16.28

ม.5 173 16.28



ตารางท 1ขอมลสวนบคคลของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา(ตอ)

ขอมลทวไป ความถ (n=1,063 ) รอยละ (%)

ม.6 180 16.93

ไมระบ 1 0.09

รวม 1,063 1.00

เพศ

ชาย 327 30.76

หญง 736 69.24

รวม 1,063 100

ผลสมฤทธทางการเรยนในภาคเรยนทผานมา

ต�ากวา2.00 81 7.62

2.00-2.49 162 15.24

2.50-2.99 324 30.48

3.00-3.49 260 24.46

3.50ขนไป 215 20.23

ไมระบ 21 1.97

รวม 1,063 100

รายไดของผปกครองตอเดอน

ต�ากวา10,000บาท 138 12.98

10,001-15,000บาท 241 22.67

15,001-20,000บาท 154 14.49

20,001-30,000บาท 180 16.95

30,001-40,000บาท 146 13.74

40,001-50,000บาท 82 7.71

ไมระบ 122 11.48

รวม 1,063 100

รายรบของนกเรยนตอวน

0-50บาท 54 5.08

51-100บาท 617 58.04

101-150บาท 257 24.18

151-200บาท 86 8.09

มากกวา200บาท 30 2.82

ไมระบ 19 1.79

รวม 1,063 100



ตารางท 2แสดงคาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยน วยรนในจงหวดสงขลา

จากตารางท1สรปไดวานกเรยนผตอบแบบสอบถามสาวนใหญเปนเพศหญงรอยละ69.24ก�าลงศกษาอยในระดบชนมธยมศกษาปท1และมธยมศกษาปท6มากทสดรอยละ16.93มผลสมฤทธทางการเรยนเฉลยอยระหวาง2.50-2.99รอยละ30.48รองลงมาคออยระหวาง3.00-3.49รอยละ24.46และ3.50ขนไปรอยละ20.23ตามล�าดบนอกจากนรายไดของผปกครองสวนใหญอยระหวาง10,001-15,000บาทตอเดอนรอยละ22.67รองลงมาคออยระหวาง20,001-30,000บาทตอเดอนรอยละ16.93และอยระหวาง15,001-20,000บาทตอเดอนรอยละ14.49ตามล�าดบและรายรบของนกเรยนอยระหวาง51-100บาทตอวนมากทสดรอยละ58.04รองลงมาคออยระหวาง101-150บาทตอวนรอยละ24.18และอยระหวาง151-200บาทตอวนรอยละ8.09ตามล�าดบ ระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาอยในระดบมากในทกดานไดแกดานความรกและศรทธา ดานเหนคณคาในการเรยนร ดานเปดประตสธรรมชาต ดานมงมาดและมนคงดานด�ารงไมตรจตและดานชวตทสมดล

ขอ ขอความ คาเฉลย S.D. ระดบความคดเหน

ดานความรกและศรทธา 2.62 0.44 มาก

1 การเรยนการสอนมล�าดบขนเขาใจงาย 2.84 0.69 มาก

2 ขาพเจาไดรบก�าลงใจเชนตชมหรอรางวลจากการมสวนรวมในชนเรยน

2.71 0.74 มาก

3 บรรยากาศในการเรยนผอนคลายมความเปนกนเอง 2.91 0.79 มาก

4 ขาพเจามโอกาสและเวลาในการคดหาค�าตอบดวยตนเอง 2.90 0.71 มาก

5 บทเรยนมเนอหาพอเหมาะไมยากเกนทจะท�าความเขาใจ 2.687 0.77 มาก

6 ขาพเจารสกสนกกบการเรยน 2.71 0.80 มาก

7 ขาพเจาชอบนงในต�าแหนงทไมอยในสายตาอาจารย 2.22 1.01 บางสวน

8 ผเรยนทกคนไดรบการเอาใจใสและไดรบความส�าคญจากอาจารยอยางทวถง

2.72 0.79 มาก

9 ผเรยนไดรบการยอมรบและการรบฟงความคดเหนจากอาจารยทกครง

2.81 0.74 มาก

10 อาจารยสามารถสอนเรองทเขาใจยากใหเขาใจงาย 2.68 0.78 มาก

11 อาจารยมการใชอารมณมากกวาเหตผล 2.22 0.95 บางสวน

12 ขาพเจามความพงพอใจกบกระบวนการเรยนการสอนทไดรบ 2.81 0.76 มาก

13 ขาพเจาไมไดรบความสนใจจากอาจารย 2.02 0.90 บางสวน

14 ขาพเจารสกตงเครยดในการเรยน 2.44 0.89 บางสวน

ดานเหนคณคาการเรยนร 2.66 0.45 มาก

1 ขาพเจาสามารถน�าความรทไดไปใชไดจรง 3.00 0.72 มาก

2 ความส�าเรจของขาพเจาเกดจากการเรยนร 3.16 0.67 มาก

3 สอประกอบการเรยนการสอนนาสนใจชวนตดตาม 2.89 0.74 มาก



ตารางท 2แสดงคาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยน วยรนในจงหวดสงขลา(ตอ)


4 กระบวนการเรยนการสอนนาสนใจชวนตดตาม 2.76 0.76 มาก

5 ถาขาพเจาไมเขาเรยนกไมรสกวาขาดอะไรไป 2.21 1.03 บางสวน

6 ขาพเจาสนใจเรยนแมไมมการสอนเอาเกรด 2.73 0.82 จรงมาก

7 ขาพเจาคดวากจกรรมในหองเรยนเปนสงทนาเบอหนาย 2.24 0.88 บางสวน

8 ขาพเจาคดวาสงทไดรบจากการเรยนคมคากบเวลาทใช 2.88 0.74 มาก

9 ถาขาพเจาไมเขาใจเนอหาทเรยนขาพเจาปลอยทงไป 2.09 0.86 บางสวน

ดานเปดประตสธรรมชาต 2.78 0.40 มาก

1 ขาพเจาไมกลาแสดงความคดเหนใดๆกลวถกต�าหนใหอาย 2.35 0.90 บางสวน

2 จากการเรยนการสอนขาพเจารสกสนกทไดท�ากจกรรมหลากหลาย 2.92 0.78 มาก

3 ขาพเจาไมคอยมสมาธจากการเรยนในหองเรยน 2.29 0.83 บางสวน

4 การเรยนท�าใหขาพเจามความรสกวาคนในสงคมมความแตกตางกน 3.00 0.79 มาก

5 การเรยนท�าใหขาพเจาอยากชวยเหลอคนในสงคมมากขน 3.01 0.75 มาก

6 ขาพเจามทงสวนดสวนดอยในตวเอง 3.31 0.71 มากทสด

7 ขาพเจารวาตนเองมคณคาตอผอน 2.82 0.74 มาก

8 ขาพเจารสกมอสระในการแสดงความคดเหน 2.85 0.77 มาก

9 ขาพเจาชอบใหอาจารยชแนะบอกความรใหทกอยาง 2.97 0.78 มาก

10 ขาพเจาไมชอบการมอบหมายของอาจารยทใหผเรยนคนควาหาความรดวยตนเอง

2.32 0.85 บางสวน

ดานมงมาดและมนคง 2.79 0.43 มาก

1 ขาพเจากลาและยอมรบขอบกพรองของตนเองและพยายามทจะปรบปรงแกไข

3.32 0.66 มากทสด

2 ขาพเจามกโทษคนรอบขาเสมอเมอขาพเจาท�าผดพลาด 1.93 0.95 บางสวน

3 ขาพเจาพรอมไขขอบกพรองขอดอยของตนเอง 3.28 0.70 มากทสด

4 ขาพเจาภมใจและไมคดวาตนเองเปนคนไรคา 3.07 0.76 มาก

5 ขาพเจาสามารถประยกตใชประสบการณเดมเขากบบทเรยนได 3.04 0.75 มาก

6 ขาพเจาไมสามารถควบคมอารมณของตนเองได 2.02 0.90 บางสวน

7 ขาพเจาเชอวาตนเองมความสามารถทจะเรยนไดด 2.99 0.74 มาก

8 ขาพเจาเชอมนในเหตผลของตนเองอยางยง 2.91 0.74 มาก

9 ขาพเจาทบทวนสงทไดเรยนและคนควาเพมเตมอยเสมอ 2.61 0.78 มาก

ดานด�ารงไมตรจต 2.62 0.44 มาก

1 ขาพเจาตองการเดนและเกงทสดในหอง 1.94 0.95 บางสวน

2 ขาพเจายอมรบความแตกตางระหวางผเรยนดวยกน 3.08 0.72 บางสวน



ตารางท 2แสดงคาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยน วยรนในจงหวดสงขลา(ตอ)


3 ขาพเจาคดวาเพอนบางคนท�าใหเสยเวลาและโอกาสในการรสงทด 2.39 0.96 มาก

4 ขาพเจาไมชอบท�างานกลมมกถกเพอนเอาเปรยบเสมอ 2.10 0.97 มาก

5 ขาพเจาคดวาการท�างานกลมท�าใหไดรบความคดทหลากหลาย 3.07 0.79 มาก

6 ขาพเจาไดเรยนรและไดรบประสบการณทมคณคาในการท�ากจกรรมรวมกบผอน

3.15 0.74 มาก

7 ขาพเจาคดวาความส�าเรจเกดจากความรวมมอรวมใจกน 3.29 0.72 มากทสด

8 ขาพเจาไมพอใจถามใครไมเหนดวยในขอเสนอของขาพเจา 1.91 0.93 บางสวน

9 ขาพเจามกจะเปนผประนประนอมเมอบรรยากาศในการท�างานกลมเกดความขดแยง

2.66 0.80 มาก

ดานชวตทสมดล 2.95 0.42 มาก

1 ขาพเจาเรยนเพอใหสอบผานเทานน 2.34 0.92 บางสวน

2 ขาพเจาเตมใจในการวมกจกรรมชนเรยน 3.03 0.73 มาก

3 ขาพเจายอมรบผลลพธทเกดขนจากการกระท�าของตนเอง 3.27 0.68 มาก

4 ขาพเจาสนใจเรยนเพอใหไดคะแนนสงสดหรอมากกวาบางคน 2.42 0.90 บางสวน

5 ขาพเจาคดวาชวตชางหนาจะมงท�างานตามหนาทเพอสรางฐานะอยางเดยว

3.00 0.78 มาก

6 ขาพเจาคดวาตราบใดทชวตยงคงด�าเนนอยการแสวงหาความรคงตองมตอไป

3.18 0.73 มาก

7 ขาพเจาคดวาความรความสามารถแสวงหาไดไมเฉพาะในหองเรยนเสมอไป

3.42 0.72 มากทสด

8 ขาพเจาคดวาความรทแสวงหามาตองมคณคาและควบคดวยคณธรรม

3.39 0.74 มากทสด

โดยภาพรวม 2.74 0.34 มาก

จากตารางท2สรปไดวานกเรยนมการเรยนรอยางมความสขโดยภาพรวมอยในระดบมากโดยมคาเฉลยเทากบ2.74คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.34เมอจ�าแนกเปนรายดานพบวาทกดานอยในสระดบมาก โดยดานชวตทสมดล มคาเฉลยสงสด โดยมคาเฉลยเทากบ 2.95 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ.42 รองลงมา คอ ดานมงมาดและมนคง โดยมคาเฉลยเทากบ 2.79 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .43ดานเปดประตสธรรมชาตโดยมคาเฉลยเทากบ2.78คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ0.40ดานเหนคณคาการเรยนรโดยมคาเฉลยเทากบ2.66คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ0.45รวมทงดานความรกและศรทธาและดานด�ารงไมตรจตโดยมคาเฉลยเทากบ2.62คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ0.44ตามล�าดบ



สรปผลการวจย การวจยเรองการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาสรปผลการวจยไดดงน ระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา ผลการวจย พบวานกเรยน วยรนในจงหวดสงขลามระดบการเรยนรอยางมความสขอยในระดบมากในภาพรวมและในทกดานโดยมดานชวตทสมดลมคาเฉลยสงสดคอ2.95


ผลการวจยเรอง ปจจยทสงผลตอการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา มวตถประสงคในการศกษาเพอศกษาระดบการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาอภปรายผลไดดงน นกเรยนวยรนในจงหวดสงขลามระดบการเรยนรอยางมความสขอยในระดบมากทงในภาพรวมและในทกดานไดแกดานความรกและศรทธาดานเหนคณคาการเรยนรดานเปดประตสธรรมชาตดานมงมาดและมนคงดานด�ารงไมตรจตและดานชวตทสมดลแสดงใหเหนวานกเรยนวยรนในจงหวดสงขลาม ความรกความศรทธาตอการเรยนจงชวยใหนกเรยนสนใจบทเรยนสนใจครการจดการเรยนการสอนของครและนกเรยนเกดขนบนพนฐานของความรกและความเขาใจทตรงกนใหก�าลงใจกน ครเปดโอกาสใหนกเรยนรวมเรยนรในบทเรยนและเรยนรอยางสนใจนกเรยนจงเกดการเหนคณคาของการเรยนรครอาจชวยใหนกเรยนมการเรยนรอยางมความสขโดยการเปดโอกาสใหนกเรยนเรยนรบทเรยนนอกหองเรยนซงจะชวยใหนกเรยนมอสระในการคดบทเรยนภายใตธรรมชาต เนองจากวยรนจะสามารถเรยนรในสงทสนใจถงแมจะเปนเรองยากหรอซบซอนสอดคลองกบ(บพตรอสระ,2550:100)กลาววาการทครสงเสรมคณลกษณะภายในตนเองท�าใหนกเรยนไดรเปาหมายในชวตสงเสรมใหนกเรยนมความภมใจในตนเองรจกปรบตวนกเรยนยอมรบตนเองนอกจากนไดพฒนาความรสกทดตอตนเองการรจกตนเองใจกวางพรอมทจะรบฟงเพอน�าไปสการปรบปรงตนเองและสอดคลองกบ(ศรเรอนแกวกงวาน2549:337)กลาววาการทนกเรยนเขาใจตนเองยอมรบตนเองท�าใหนกเรยนสามารถแกไขปญหาตางๆไดอยางเหมาะสมกบเวลาบคคลและสถานการณตางๆ ไดเปดโอกาสใหนกเรยนท�างานรวมกนไดอยางราบรนโดยครสงเสรมบรรยากาศทสงเสรมการเรยนรเชนการสอนทผอนคลายสนกสนานแตสอดแทรกไปดวยเนอหาและเปดโอกาสใหนกเรยนคดแกปญหาโดยอาศยเหตผลการมสอทเหมาะสมและสงเสรมใหนกเรยนคนควานอกหองเรยนและจดทนงไดอยางเหมาะสมใหอสระในการเลอกทนงเนองจากวยรนจะใหความส�าคญกบเพอนในกลมมากขนซงสอดคลองกบ(สดหทยรจรตน2558:193)กลาววาการสรางสมพนธภาพระหวางนกเรยนกบคร นกเรยนกบเพอนท�าใหนกเรยนมความสขกบการเรยนมากทสดเพราะนกเรยนไดมความสมพนธกบครและเพอน เนองจากนกเรยนชอบท�ากจกรรมรวมกบเพอน เกดความสนกสนาน ไดเปลยนความคดเหนและชวยเหลอซงกนและกน ยอมรบความแตกตางซงกนและกน เกดความรก ความรวมมอการเอาใจใสในการท�ากจกรรมรวมกน



ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป 1. สามารถน�าผลการวจยนไปเปนขอมลพนฐานในการสรางรปแบบกจกรรมการเรยนการสอนและกจกรรมพฒนาผเรยนในโรงเรยนเพอใหนกเรยนอยางมความสขตอไป 2. สามารถน�าผลการวจยนไปปรบใชกบนสตครของคณะศกษาศาสตรในการออกแบบการจดการเรยนการสอนเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรอยางมความสข ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรมการวจยในการศกษาระดบอนๆเชนในระดบประถมศกษาระดบอาชวศกษาและระดบอดมศกษา 2. ควรมการวจยในระบบการศกษาอนๆเชนการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย




กระทรวงศกษาธการ (2542)ค�าชแจงประกอบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต. กรงเทพฯ โรงพมพ กรมศาสนากระทรวงศกษาธการ (2551) หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.ออนไลน :http://lowersecondarymath.ipst.ac.th/wpcontent/uploads/2กระทรวงศกษาธการ(2555)แผนพฒนาการศกษาของกระทรวงศกษาธการฉบบทสบเอดพ.ศ.2555- 2559กระทรวงศกษาธการ(2558)แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร“ลดเวลาเรยนเพมเวลาร”ชนมธยมศกษา ปท1-3.ส�านกวชาการและมาตรฐานการศกษา:กระทรวงศกษาธการศรเรอนแกวกงวาน(2549)จตวทยาพฒนาการชวตทกชวงวยเลมท2กรงเทพมหาวทยาลยธรรมศาสตรบพตรอสระ(2550)การพฒนาโมเดลเชงสาเหตของการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท6ในกรงเทพมหานครวทยานพนธครศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาวจยการศกษาภาควชาวจย และจตวทยาการศกษาคณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลยพงษพนธพงษโสภา(2542)จตวทยาการศกษากรงเทพฯ:พฒนาการศกษาพชรพงศตรเทพา.(2554)“ยทธศาสตรการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษยอดนยม:กรณ ศกษาโรงเรยนแหงหนงในกรงเทพมหานคร”.การบรหารศกษามหาวทยาลยบรพา6(1),1000-116) พระธรรมปฏกป.อ.ปยตโต(2547)คมอชวตกรงเทพฯ:พฒนาศกษาแพรวพรรณพเศษ(2548)โมเดลความสมพนธเชงสาเหตของปจจยทมผลตอการเรยนรอยางมความสขของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยวจยการ ศกษาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยบรพาศรเรอนแกวกงวาน(2540)จตวทยาพฒนาการชวตทกชวงวยเลมท2กรงเทพฯ,มหาวทยาลยธรรมศาสตรสายสดาสขแสง(2558)ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมเสยงใชสารเสพตดของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ในจงหวดสงขลา.มหาวทยาลยหาดใหญส�านกงานวชาการและมาตรฐานการศกษาส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ (2559)คมอบรหารจดการเวลาเรยน“ลดเวลาเรยนเพมเวลาร”สงคม คณคณากรสกล. (9 กนยายน 2552). ผจดการออนไลน. สบคนเมอ 30 สงหาคม 2557 จาก http://www.212cafe.com/freewebboard/view.php?user=santi&id=117.สดหทยรจรตน(2558)รปแบบการเสรมพลงเพอพฒนาสมรรถนะการจดการเรยนรของครทสงเสรมการ เรยนรอยางมความสขของนกเรยนระดบประถมศกษาวทยานพนธปรชญาดษฏบณฑต สาขาวชา หลกสตรและการสอนบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศลปากร



การสอสารภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจนThai Communication and Social Identity of Chinese Students


ผวจย เทวากรค�าสตย1 TeavakornKhumsat [email protected] ฉตรวรญชองคสงห2 ChatwaranOngkasing [email protected]

บทคดยอ

บทความนมวตถประสงคเพอ1)ศกษาอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจน2)ศกษาเพศสภาพของนกศกษาชาวจนและ3)ศกษาการเลอนชนทางสงคมของนกศกษาชาวจนโดยมวธการด�าเนนการวจยดงนประกอบดวย1)การศกษาเอกสารและงานวจย(Documentaryresearch)2)การสมภาษณเชงลก(In-depthInterview)กบกลมตวอยางทไดรบการแนะน�าตอ(SnowBall)3)การสมภาษณกลม(FocusGroupDiscussion)กบกลมตวอยางทรวมกลมอยางนอย5-7คนเพอรวบรวมขอมลความคดเหน4)การสงเกตการณ(Observation)โดยวธการลงพนทภาคสนามทสาขาวชาภาษาไทยในมหาวทยาลยสาธารณรฐประชาชนจนเพอรวบรวมขอมลจากพนทสงเกตวธการสอสารการมปฏสมพนธและการมสวนรวม ผลการวจยพบวา นกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยในมหาวทยาลยสาธารณรฐประชาชนจนไดสะทอนอตลกษณทางสงคมดงน1)อตลกษณทางสงคมทเกดจากการเรยนรภาษาไทย2)อตลกษณใหมตวตนใหมจากการศกษาภาษาไทย 3) ความเสรของเพศสภาพเมอไดศกษาภาษาไทย 4) การเลอนชนทางสงคมดวยการศกษาภาษาไทยผวจยมงเนนการศกษาอตลกษณจากมตของการสอสารภาษาไทยของนกศกษาชาวจนรวมทงการเปลยนผาน/ถายโอนอตลกษณทางสงคม อตลกษณทางภาษาและเพศสภาพดงนน งานวจยนจงเพงเลงไปทอตลกษณของนกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยและไดสวมทบเขาเปนอตลกษณของตนการใชอตลกษณทางภาษาในการศกษา

ค�าส�าคญ :ภาษาไทย,อตลกษณทางสงคม,เพศสภาพ,การเลอนชนทางสงคม

1นกศกษาระดบดษฎบณฑตสาขาวชาผน�าทางสงคมธรกจและการเมองวทยาลยนวตกรรมสงคมมหาวทยาลยรงสต

PhD.students Social Leadership Business and politics Program College of Social Innovation Rangsit

University2ผศ.ดร.หลกสตรปรชญาดษฏบณฑตสาขาวชาผน�าทางสงคมธรกจและการเมองวทยาลยนวตกรรมสงคมมหาวทยาลยรงสต

AssistantProfessorDoctorofPhilosophyPrograminSocialLeadershipBusinessandpoliticsCollegeof

SocialInnovationRangsitUniversity



ABSTRACT

Thisstudyhasbeenfounditsobjectiveswereasfollows1)tostudySocialIdentityofChinese’suniversitystudent2)tostudythegenderofChinese’suniversitystudent 3)tostudythesocialMobilityofChineseuniversity’sstudentwiththeresearchmethodareasfollows1)tostudyonthefilesanddocumentaryresearch2)In-depthInterviewandsamplegroupwhichithasbeenforwardlyrecommended(SnowBall)3)tointerviewtheFocusGroupDiscussion,5-7peoplewerefound,tocollecttheircomments.4)tomaketheobservationwiththeresearcheronsiteatThePeople’sRepublicofChinaUniversityof Thai language department in order to collect the data from the designated area,communicatingobservation,andtheinteractionincludingtheparticipationaswell. TheresultfoundthatChineseuniversity’sstudentlearningThailanguageinThePeople’s Republic of China University has reflected these following Social Identity 1) Social Identity of Thai language education 2) a liberty of gender status from Thailanguageeducation3)SocialMobilityofThailanguageeducation.Withthis,theresearcheremphasizesthestudyoftheidentitywhichThaicommunicatingdimensionofChineseuniversity’sstudentisinterested.More,socialidentity,language,andgendertransferareinclusiveTherefore,thisstudyhaspurelybeenfocusingonthesocialidentityofChineseuniversity’sstudentwhichtheyallhadlearnedThailanguage,finallythiskindofidentityhasengulfedtheminusingthelanguageidentityofeducation.

Keywords :Thailanguage,SocialidentityGender,SocialMobility



บทน�า

ภาษาไทยเปนภาษาประจ�าชาตและเปนเครองหมายแสดงใหเหนถงวฒนธรรมของคนไทยแมภาษาไทยยงไมใชภาษาสากลทสามารถใชในการตดตอสอสารกบคนทงโลกแตในปจจบนมชาวตางชาตจ�านวนหนง ใหความสนใจศกษาภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศเพมมากขน เพอใชตดตอสอสารในดานการเมองสงคมเศรษฐกจการคาการเรยนการท�างานเปนตนและในปพ.ศ.2558ประเทศไทยก�าลงกาวเขาสการเปนสมาคมประชาชาตแหงตะวนออกเฉยงใตหรออาเซยน(ASEAN)สงผลใหทกภาคสวนของประเทศตองเตรยมความพรอมกบการเปลยนแปลงทเกดขนไมวาจะเปนการลงทนการพาณชยการทองเทยวการรองรบเปนศนยกลางทางการบรการสขภาพการเคลอนยายแรงงานการแลกเปลยนวฒนธรรมและโดยเฉพาะอยางยงดานการศกษา ซงถอวาเปนรากฐานการพฒนาความสมพนธอนแนนแฟนในดานเศรษฐกจและดานอนๆทจะสรางมลคาไดอกนบนานาประการ(วชรพลวบลยศรน,2559) การศกษาภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศมใชเพยงแคศกษาหลกภาษาหรอบทสนทนาโตตอบแตหมายรวมถงการศกษาใหเขาใจวฒนธรรมประเพณวถปฏบตของคนไทยอนจะน�าไปสความเขาใจภาษาเพมมากขนเขาใจถง“อตลกษณและตวตน”ทแทจรงของชนในชาตนนๆ ซงจะสงผลใหมความรความเขาใจและเขาถงตวตนเมอมการสงคนมาลงทนหรอทางบรษทสงพนกงานเจาหนาทมาประจ�าในเมองไทยจ�าเปนตองสอสารกบคนไทยใหไดเพอเปนการเขาถงจตใจของคนไทยกลมผบรหารผจดการหรอหวหนางานจะเรยนภาษาไทยมากอนทจะเดนทางมาเมองไทยดวยเหตนเองประเทศทตองเขามาลงทนดานอตสาหกรรมในไทยจ�าเปนตองเรยนรภาษาไทย ไมวาจะเปนญปน เกาหล หรอกระทงจนทมการเปดประเทศมากขนชาวจนนยมมาทองเทยวประเทศไทยคนจนทท�าหนาทเปนมคคเทศกน�าเทยวจ�าเปนตองพดไดทงภาษาจน และภาษาไทย การใชภาษาเดยวกนท�าใหเกดความเหนอกเหนใจกน เกดความเปนมตร ขณะทคนไทยรสกชนชมกบชาวตางชาตทใชภาษาไทยและการซมซบความเปนไทยโดยภาษาเปนตวกลางท�าใหผเรยน มความเขาใจคนไทยมากขนเชนเมอกอนเขาอาจไมเขาใจคนไทยวาท�าไมคนไทยตองท�าพฤตกรรมเชนนนแตเมอไดเรยนภาษาจะท�าใหมความเขาใจวฒนธรรมทลกซงเกดสมพนธภาพทดงามขนระหวางวฒนธรรมท�าใหอยดวยกนอยางสนตสข เปนการเขาใจถงความตางของกนและกน อกทงยงเปนตวแปรทส�าคญใน การตดตอคาขายและการลงทนใหมนคงแนนแฟนมากขน(จนตนาพทธเมตะ,2560) ปจจบนเปนยคการศกษาภาษาไทยเพอการพาณชยและการทองเทยวระดบภมภาค มนกวชาการ นกเศรษฐศาสตร และนกธรกจโลกคาดการณวา เศรษฐกจเอเชยจะเตบโตขยายตวและมอทธพลตอเศรษฐกจโลกแทนทเศรษฐกจตะวนตก โดยเฉพาะหลงจากทจนและเวยดนามเรมเปดรบการคาและการลงทนจากตางประเทศมากขนเมอระบบเศรษฐกจเอเชยเฟองฟนกธรกจไทยไดพากนไปลงทนในประเทศเพอนบานเชนจนเวยดนามกมพชาและพมาขณะทนกธรกจเพอนบานตางมาลงทนในไทยท�าใหมความจ�าเปนตองรบคนทองถนเขามาท�างาน จงเปนปจจยกอใหเกดการผลกดนใหเปดการเรยนการสอนภาษาไทยในประเทศเพอนบานและประเทศใกลเคยงในภมภาค นอกจากนคนไทยเชอสายจนนยมไปทองเทยวประเทศเพอนบานกลาวไดวาธรกจการทองเทยวท�าใหฐานะและบทบาทของภาษาไทยเปลยนแปลงไปในสายตาคนเอเชยดวยกนและเปนแรงกระตนส�าคญทท�าใหประเทศเพอนบานเปดสอนภาษาไทยในประเทศเพอนบานมากขนดวย ยคนเปนจดเรมตนกอใหเกดการเรยนการสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา จนถงระดบอดมศกษาของประเทศ เพอนบาน การขยายตวของการเรยนการสอนภาษาไทย ท�าใหภาครฐเรมเขามามบทบาทในการสนบสนนการประชมวชาการและการพฒนาต�าราเรยนเกยวกบการสอนภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศมากขนผลของยคเศรษฐกจเอเชยท�าใหมนกธรกจชาวตางประเทศเขามาท�างาน



ในประเทศไทยมากขน อกทงการขยายตวของศนยกลางภาษาและวฒนธรรมไทย และนทรรศการศกษาไทยในตางประเทศ ในทามกลางความเปลยนแปลงฐานะและบทบาทของภาษาไทยและการเพมจ�านวน ผเรยนชาวตางประเทศทเพมมากขน โดยเฉพาะนกศกษาชาวจน ส�านกงานคณะกรรมการอดมศกษาได รวมมอกบสถาบนอดมศกษาไทยจดนทรรศการศกษาไทยในตางประเทศโดดเดนเนนเมองใหญในประเทศจนมหาวทยาลยหลายแหงไดจดตงศนยของมหาวทยาลยเพอเปนแหลงเรยนรเกยวกบภาษาและวฒนธรรมเชนศนยภาษาและวฒนธรรมไทยมหาวทยาลยเชยงใหมในนครคณหมงและนครเฉนตซงอาจกลาวไดวาปจจบนการศกษาภาษาไทยทไดรบการสนบสนนจากรฐบาลไทยและจนเพอเปนการรองรบการเปดประเทศดานการศกษาของจนและน�าไปสการรองรบเขาสประชาคมอาเซยนตอไปในอนาคต(รงฤดแผลงศร,2560) ประเทศจนกบประเทศไทยสถาปนาความสมพนธทางการทตในปพ.ศ.2518มความรวมมอดานตางๆ มากยงขนโดยหลายปทผานมาประเทศจนกบประเทศไทยมความรวมมอกนในดานการศกษาอยางใกลชดโดยเฉพาะสถาบนการศกษาระดบอดมศกษากบภาครฐและเอกชน เพอสรางบคลากรทมความรภาษาไทยและภาษาจนเพอรองรบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในปจจบน ปจจยส�าคญในการใหความส�าคญกบภาษาไทยซงจดอยในกลมภาษาทมคนใชนอยวาในอดตนโยบายการตางประเทศในสมยของนายกรฐมนตรโจวเอนไหลเคยกลาววา“...ไมวาประเทศใหญหรอประเทศเลกมความเสมอภาคเทาเทยมกนเมอมกจการทางการทตตองใชภาษาของเขา...”ซงเปนการแสดงความเคารพตอประเทศเหลานนตามค�าสงของทานนายกรฐมนตรโจวเมอทศวรรษท60เปนตนมาสถาบนภาษาตางประเทศปกกงสถาบนภาษาตางประเทศกวางโจวและสถาบนชนชาตสวนนอยกวางสจงไดกอตงสาขาวชาภาษาไทยขนและพฒนามาเปนคณะภาษาไทยตามล�าดบจงถอไดวาการเรยนการสอนภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศไดลงหลกปกฐานอยางมนคงในประเทศจนกวา71ป(ฟเจงโหยว,2544) ปจจบนชาวจนนยมเรยนภาษาไทยเพมขนทงในประเทศไทยและสาธารณรฐประชาชนจน เหตผลส�าคญในการมาเรยนภาษาไทยเนองดวยปจจยหลายประการไดแกตองการประกอบอาชพในประเทศไทยเชนอาจารยสอนภาษาจนมคคเทศกท�าธรกจกบคนไทยฯลฯนอกจากนชาวจนอกจ�านวนหนงเรยนภาษาไทยเพราะสนใจอยางแทจรง อกทงตองการเรยนรศลปวฒนธรรมไทย เชน การท�าอาหารไทย มวยไทยการแสดงตางๆของไทยการขบรองเพลงไทยรวมถงยงมชาวจนทแตงงานและยายตามครอบครวมาอยทประเทศไทยจงจ�าเปนตองเรยนรภาษาไทยเพอใชสอสารในชวตประจ�าวน ดวยนโยบายของรฐบาลแหงสาธารณรฐประชาชนจนไดใหการสนบสนนการศกษาภาษาไทยท�าใหชาวจนนยมเลอกเรยนสาขาวชาภาษาไทยเนองจากไทยและจนมขอตกลงท�าการคารวมกนและนโยบายทส�าคญคอนโยบายOneBeltOneRoadคอการน�าเสนทางสายไหมเดมมาพฒนาหรอเรยกชออยางเปนทางการวา“หนงแถบหนงเสนทาง”จนมความหวงเปนอยางยงทจะใชประโยชนจากเสนทางคมนาคมเสนนในการพฒนาเศรษฐกจระหวางจนและอาเซยน ดวยแนวคดการสนบสนนการเชอมโยงระบบโครงสรางพนฐานในภมภาคดวยการพฒนาเศรษฐกจระหวางภายในภมภาคอาเซยนซงไทยคอจดยทธศาสตรส�าคญดวยเหตนจงท�าใหผวาจางตองการชาวจนทสามารถสอสารภาษาไทยได หรอผส�าเรจการศกษาสาขาวชาภาษาไทยเปนจ�านวนเพมมากขนเพอเปนการตอบสนองนโยบายของรฐบาลปจจบนนอกจากกลมชาวจนทมาลงทนในประเทศในอกมมหนงกลมนกลงทนชาวไทยกไดเขาไปลงทนในสาธารณรฐประชาชนจนและประสบผลส�าเรจเปนอยางยง เชนกลมธรกจยานยนตกลมธรกจคาปลกกลมธรกจเวชภณฑกลมธรกจอาหารสตวกลมธรกจการแปรรปอาหารกลมธรกจประกนภยและลาสดกลมทนไทยไดเขาไปมสวนรวมในดานการศกษาซงขณะนมสถาบนการศกษาในระดบอดมศกษาไดจดใหมการศกษาดานภาษาเพอหวงพฒนาแรงงานปอนเขาอตสาหกรรมใหแกองคกรตนเองสรางอตลกษณโดยการมงเนนใหนกศกษาทกสาขา



วชาเรยนวชาภาษาไทยพนฐานทกคณะสาขาวชาในปพ.ศ.2562ไดเปดสาขาวชาภาษาไทยเพอรองรบนกศกษาชาวจน ทตองการศกษาภาษาไทยเปนวชาเอก จะเหนไดวาปจจบนกลมทนไทยเขาไปมอทธพลตอเศรษฐกจของจนมากขน นอกจากคนจนจะเรมสนใจศกษาเกยวกบภาษาไทยและความเปนไทยแลวชาวจนบางกลมมความตองการยายภมล�าเนามาอาศยอยในประเทศไทย เหตผลประการส�าคญทท�าใหชาวจนอยากมาใชชวตและลงทนท�าธรกจในประเทศไทยเพราะขณะนประเทศจนในมณฑลกวางสและมณฑลยนนานหรอทาง ภาคเหนอเชนมณฑลปกกงหรอตะวนออกเฉยงใตมณฑลนานกงมการเรยนการสอนภาษาไทยในระดบปรญญาตรผเรยนมแนวโนมเพมมากขนในทกปการศกษาปจจยส�าคญคอจนกบประเทศในกลมอาเซยนโดยเฉพาะประเทศไทยมการไปมาหาสกน มการคาขายกนมากยงขน ในมณฑลกวางสกมจดมหกรรมการประชมจนอาเซยนในทกปในชวงเดอนตลาคม สวนมณฑลยนนานและมณฑลกวางโจวจะมการจดงานสมมนาการคาการจดงานเหลานเปนการเชอมโยงมาทประเทศไทยเพราะจนมองวาประเทศไทยคอศนยกลางหรอเมองหลวงของอาเซยนฉะนนจงมนกธรกจเขามาลงทนตดตอคาขายทประเทศจนลวนตองใชภาษาในการสอใหเขาใจท�าใหคนจนเลอกศกษาภาษาไทยมากยงขนเพอสนองความตองการของบรษทเหลานน ตลาดแรงงานมความตองการคนจนทสามารถสอสารภาษาไทย เพราะวาภาษาไทยเปนภาษาทก�าลงไดความนยม(นรชาตวง,2560) นอกจากอทธพลทางดานเศรษฐกจทท�าใหชาวจนเลอกศกษาภาษาไทยแลว เหตปจจยส�าคญอกประการหนงทท�าใหชาวจนกลมหนงเลอกศกษาภาษาไทย เพราะคนจนเชอวาสงคมไทยเปดกวางในเรองสทธเสรภาพการแสดงออกทางเพศภาวะดวยเหตนจงท�าใหชาวจนทเปนชายรกชายหญงรกหญงมความประทบใจในตวนกแสดง ท�าใหหลายคนเรมศกษาและท�าความเขาใจตอประเทศไทย การแสดงออกตามเพศสภาพเปนสงทสงคมจนไมใหการยอมรบเนองจากอทธพลทางดานวฒนธรรมกลมชาวจนจงมมมมองตอประเทศไทยวามเสรภาพสามารถเลอกแสดงออกตามเพศภาวะไดซงเปนทประทบใจของคนจนกลมนอกทงคาครองชพต�ากวาประเทศจนสงผลใหคนจนกลมนอยากมาใชชวตและท�างานในประเทศไทยบางรายเลอกเรยนสาขาวชาภาษาไทยเมอส�าเรจการศกษามกจะหาชองทางท�างานในประเทศไทยเพอใชชวตไดอยางอสระเสร ประกอบกบจากเหตผลดงกลาวน�ามาสการศกษาดานอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยในสาธารณรฐประชาชนจนในดานอตลกษณทมสวนส�าคญในการพฒนาและสรางความสมพนธอนดระหวางประเทศจนและประเทศไทยใหแนนแฟนกน และปรากฏอตลกษณใหมคออตลกษณสวนบคคลและอตลกษณทางสงคมจากการศกษาภาษาตางประเทศมผลตอการรอถอนอตลกษณเกาของผเรยนและพลงอ�านาจใหม สรางตวตนใหมของผเรยน เปดกวางสดใหมกบการเรยนตงแตเดกถกสรางวฒนธรรมขนจากเจาของภาษานน ๆ สวนใหญการเรยนภาษาตางประเทศตงแตเดก ๆ แตสามารถเกดขนใหมไดหากเขาถงภาษาเหลานนอยางแนวแน จนกลายเปนการสรางบรรทดฐานของความเปนเจาของภาษาทสะทอนผานอตลกษณของคนประเทศนนๆได(H.Seyyed,2007) ผวจยมโอกาสสอนภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศใหแกนกศกษาตางชาตหลายปตอเนอง อกทงมโอกาสเปนอาจารยแลกเปลยนสอนวชาภาษาไทยในมหาวทยาลยภาษาและการคาตางประเทศกวางตงสาธารณรฐประชาชนจนมหาวทยาลยปซานภาษาและกจการตางประเทศสาธารณรฐเกาหลและNanjingTechUniversityPujiangInstituteสาธารณรฐประชาชนจนและนกศกษาตางชาตทมาศกษาภาษาไทยทประเทศไทยไดแกYunnanUniversityofFinanceandEconomics,GuangxiUniversityforNationalitiesสาธารณรฐประชาชนจนStendenUniversityสาธารณรฐฟนแลนดมหาวทยาลยฮน



กกภาษาและกจการตางประเทศสาธารณรฐเกาหลจงท�าใหผวจยไดสมผสและคลกคลกบนกศกษาตางชาตทศกษาสาขาวชาภาษาไทยโดยเฉพาะนกศกษาจน จงท�าใหผวจยสนใจศกษาเรองการศกษาภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมเนองจากมความตองการทราบถงอตลกษณและปจจยส�าคญในการเลอกศกษาภาษาไทยเพอทจะเปนประโยชนในการพฒนาและยกระดบการศกษาภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศทเปนตวแปรส�าคญในการเชอมโยงสภาพสงคมเศรษฐกจและการเมองของไทยและจนใหกระชบความสมพนธและสามารถพฒนาในดานอนไดในอนาคต

วตถประสงคของการวจยเพอศกษา

1)ศกษาอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจน 2)ศกษาเพศสภาพของนกศกษาชาวจน 3)ศกษาการเลอนชนทางสงคมของนกศกษาชาวจน

ค�าถามการวจย

ท�าไมการศกษาภาษาไทยจงเปนชองทางความไดเปรยบทางการคาซงน�าไปสการเลอนชนทางสงคมและเพศสภาพของนกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยและอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยเปนอยางไร


ขอบเขตการวจยและระเบยบวธวจย งานวจยนจะศกษาโดยการใชแนวคดทฤษฎอตลกษณ ทฤษฎเพศสภาพ แนวคดดานการเลอนชนทางสงคมมาวเคราะหนกศกษาชาวจนทสนใจศกษาภาษาไทยและดวยผวจยเปนอาจารยสอนวชาภาษาไทยใหแกนกศกษาจนท�าใหมโอกาสคลกคลและรบรถงพฤตกรรมของนกศกษาชาวจนท�าใหทราบถงขอมลเชงลกซงเปนปจจยภายในเกยวกบความรสกตอสงคมไทยในดานเสรภาพทางเพศและการตองการแสดงออกทางเพศการเลอนชนชนทางสงคมของนกศกษาจนทอาศยการศกษาภาษาไทยเปนตวเชอมโยงโดยศกษาขอมลและเอกสารดงตอไปน 1)ศกษาขอมลเกยวกบความเปนมาของการศกษาภาษาไทยในตางประเทศ 2)ศกษาขอมลเกยวกบหลกสตรภาษาไทยในสาธารณรฐประชาชนจน 3)ศกษาขอมลเกยวกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจนทศกษาสาขาวชาภาษาไทย

ขอมลทไดรบจากเอกสารน�ามาใชเปนขอมลพนฐานของการวจยครงน ผใหขอมลหลก ผใหขอมลหลกคอผมความส�าคญทผวจยจะด�าเนนการสมภาษณเพอหาขอมลซงผวจยใชวธการเลอกผใหขอมลหลกในเชงทฤษฎ (TheoreticalSampling)คอการเลอกตวอยางตามโครงสรางทฤษฎเพอทจะไดน�าขอมลคนพบมาอธบายทฤษฎนนเพมเตม โดยกลมผใหขอมลหลกมความสอดคลองกบวตถประสงคและมความเกยวของกบทฤษฎซงจดไดดงน



1)กลมตวอยางนกศกษาทศกษาวชาภาษาไทยเพอใหสามารถอธบายถงแนวคดการตดสนใจการศกษาสภาพแวดลอมและปจจยตางๆ ทสงผลตอการศกษาภาษาไทยในสาธารณรฐประชาชนจนจ�านวน20คนจาก7สถาบนไดแกมหาวทยาลยภาษาและการคาตางประเทศกวางตงมหาวทยาลยครกวางสมหาวทยาลยผเจยงมหาวทยาลยชนชาตกวางสมหาวทยาลยภาษาตางประเทศกวางสมหาวทยาลยเฮยหลงเจยงมหาวทยาลยตาหล 2) อาจารยผสอนภาษาไทยทเปนชาวจนและอาจารยชาวไทยทสอนภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศและภาษาจน เพอใหสามารถอธบายถงทมา เหตผล และกระบวนการเรยนการสอนและปจจยการประกอบอาชพหลงส�าเรจการศกษารวมถงการเลอกใชบณฑตจากสถานประกอบการจ�านวน5คน 3)ผประกอบการและผใชบณฑตจ�านวน5คน 4)ผจดท�าหลกสตรภาษาไทยใหแกสาธารณรฐประชาชนจนจ�านวน5คน 5)ผทรงคณวฒดานสอนภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศจ�านวน3คน

เครองมอทใชในการวจย งานวจยเรอง“การศกษาภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจน” เปนการวจยเชงคณภาพ(Qualitativeresearch)โดยศกษาและเกบขอมล4วธการประกอบดวย 1)การศกษาเอกสารและงานวจย(Documentaryresearch) 2)การสมภาษณเชงลก(In-depthInterview)ผใหขอมลหลกทไดรบการแนะน�าตอ(SnowBalltechnique) 3) การสมภาษณกลม (Focus GroupDiscussion) นกศกษาชาวจนทรวมกลมจ�านวน 20 คนเพอรวบรวมขอมลความคดเหน 4)การสงเกตการณ(Observation)โดยผวจยลงพนทสาขาวชาภาษาไทยในมหาวทยาลยสาธารณรฐประชาชนจนเพอรวบรวมขอมลจากพนทสงเกตวธการสอสารการมปฏสมพนธการมสวนรวม

การตรวจสอบเครองมอการวจย การวจยครงนอาศยการตรวจสอบเครองมอการวจยดวยทฤษฎการตรวจสอบสามเสา(Triangulation) ในการศกษาเชงคณภาพดวยการรวบรวมวธการใชผสงเกต (Observer) ทฤษฎ (Theory) วธการ(Methods)และขอมลเชงประจกษ(Empiricalmaterial)

การเกบรวบรวมขอมล การวจยครงนผวจยเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพจากการลงพนทภาคสนาม ผวจยใชการสงเกตสอบถามจากการจดบนทกการบนทกเสยงบนทกวดโอกลองถายรปสมารทโฟนแบบสมภาษณทไดจากการสมภาษณผใหขอมลหลกและขอมลเชนต�าราเอกสารส�าคญเวบไซตหองขาววแชตและเฟซบก

การวเคราะหขอมล การวจยนวเคราะหขอมลทไดจากการศกษาเอกสารและงานวจย(Documentaryresearch)การสมภาษณเชงลก(In-depthInterview)การสมภาษณกลม(FocusGroupDiscussion)การสงเกตการณ(Observation)และขอมลการศกษาภาษาไทยในสาธารณรฐประชาชนจนโดยรวบรวมขอมลทงหมดและหาความสมพนธสอดคลองกบทฤษฎทก�าหนดไวในกรอบการวจย



กรอบแนวคดในการวจย งานศกษาเรอง“การสอสารภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาจน”ประกอบดวยแนวคด1)แนวคดอตลกษณ(Identity)2)แนวคดเพศสภาพ(Genders)3)แนวคดการเลอนชนทางสงคม(SocialMobility) และค�าถามทส�าคญในงานวจยนคอ ท�าไมจงตองศกษาอตลกษณของนกศกษาชาวจนทไดมาเรยนภาษาไทย เนองจากการเรยนภาษาไทยของนกศกษาจนมความเปนพลวตร และเปนเครองชบงถงความเปลยนแปลงใหม ๆ ทเกดขนทงทางดานการเคลอนตวทางเศรษฐกจ การรกคบเขาไปกอตงบรษทการคาหลายประเภทของกลมนกลงทนไทยในจน และรกคบทางดานภาษาและวฒนธรรม ซงกอใหเกดความเปลยนแปลงอยางใหมๆซงเปนประเดนทนาศกษาวา“อตลกษณ”เปนลกษณะอยางใดอยางหนงในตวบคคลหรอชนชาตใดชนชาตหนงทท�าใหบคคลนนรตววาเขาเปนบคคลเปนตวเขาเองแตกตางจากคนอนและท�าใหคนอนรจกวาเปนใครอตลกษณของตนเองจงมความส�าคญเพราะเปนเครองรกษาบคคลแตละคนใหมความเปนตวตนของตนเองโดยแทจรง(McCall,1987:134)อภญญาเฟองฟสกล(2546:1)แนวคดยคสมยใหม(Postmodernism)ท�าใหความหมายของค�าวา“Identity”เปลยนแปลงโดยไมไดหมายถงคณสมบตเฉพาะตวอกตอไปทงนเนองจากเกดการตงค�าถามเกยวกบวธการมองโลกการเขาถงความจรงของสงตาง ๆ รวมทงความเชอในความจรงทเปน “แกนหลก” ของปจเจกบคคล ความเปนปจเจกกลายเปนเรองของการนยามความหมายทสามารถเปลยนแปลงไปไดตามบรบทดงนนการศกษาอตลกษณจงไมใชสงทมอยตามธรรมชาต แตเปนสงทถกสรางขนโดยสงคม (Social-Constructed) อตลกษณจงจ�าเปนตองมกระบวนการสรางความเหมอนและความแตกตางระหวางพวกเราหรอคนอน(ฉลาดชายรมตานนท,2542,น.1-2) มโนทศนของอตลกษณถกหอมลอมดวยบรบท ซงในทนบรบทถกกอรปขนดวยความสามารถเชงเศรษฐกจการคาของกลมนกลงทนชาวไทยทเขาไปลงทนในประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและในขณะเดยวกบกลมนกลงทนชาวไทยกเขามาลงทนในประเทศไทยดวยความไดเปรยบเชงเศรษฐกจกอตวใหเกดการเปลยนแปลงทางดานภาษาการเรยนการสอนการใชและการเขาถงการรภาษาเปนความไดเปรยบเชงเศรษฐกจและวฒนธรรมอตลกษณจงถกผลตในบรบทของสงคมทเชอมโยงความคดของปจเจกบคคลและโลกทางสงคมโดยกระท�าผานการสรางสญลกษณ(symbolizing)ไดแกภาษาทาทางภาพลกษณและวตถตางๆทเปนเครองหมายหรอสญลกษณทใชแทน(standfor)หรอแสดงถง(signify)สงอนทงตวเราเองและสภาพแวดลอม(อภญญาเฟองฟสกล,2543)นอกจากนนอตลกษณยงเปนสงทตองสรางขนเองไมมอยในธรรมชาตอตลกษณเกดขนภายใตวฒนธรรมหนงทถกสรางจากสงคมและวฒนธรรมทไมหยดนงสงผลใหอตลกษณถกสรางขนอยางตอเนองภายใตวฒนธรรมพรอมกบสรางความหมายและภาพสะทอนตวตน ทสามารถน�ามาเปนอตลกษณเฉพาะของตนเองได(Hall,Stuart,1997) ในขณะทมการเปลยนแปลงทางดานภาษาและวฒนธรรมความเปนไปทางสงคมกมการเปลยนแปลงดวยเชนกนประเทศไทยถอเปนประเทศเสรของการประกาศเพศภาวะหรอเพศสภาพเพศสภาพหรอเพศสภาวะตามแบบแผนของมานษยวทยาแนวสตรนยม (feminism) หมายความถงรปแบบทางสงคมและสญลกษณของอตลกษณเชงสงคมทถกประกอบสรางขนเนองจากสงคมไดก�าหนดคณลกษณะของมนษยไว2ลกษณะคอความเปนหญง(Feminine)และความเปนชาย(Masculine)โดยอาศยหลกในการอธบายในการแบงความเปนหญงและความเปนชายในขณะทเพศสภาพอธบายถง“ภาวะ”ตามธรรมชาตทไมค�านงถงความเปนหญงและชายซงแสดงออกผานอตลกษณแตดวยบรบททางกฎหมายสงคมวฒนธรรมและการปกครองท�าใหอตลกษณชดนบคคลไมสามารถแสดงออกไดตามความปรารถนาทซอนเรนและฝง



ลกในจตใจการไดเรยนภาษาการยายถนท�างานจงเปนการเปดโลกและแสดงอตลกษณชดใหมของบคคลการไดเปดเผยตวตนทางเพศเปนประเดนศกษาอกประเดนหนงในงานน สงส�าคญล�าดบถดมาของการศกษาภาษาไทยของนกศกษาชาวจนนนคอการเลอนชนทางสงคม(Social Mobility) หมายถง การเลอนล�าดบทเปนกระบวนการเคลอนยายต�าแหนงทางสงคมของปจเจกบคคล เพอปรบเปลยนสถานภาพและบทบาททางสงคมจากชวงหนงไปสชวงชนหนง โดยอาจเปลยนแปลงในระดบเดยวกนหรอตางระดบกนกไดอกทงยงเลอนชนใหสงขนหรอต�าลงดงนนการศกษาภาษาไทยในระดบมหาวทยาลยของนกศกษาจนมสวนส�าคญในการยกระดบทางชนชนทสรางรายไดและต�าแหนงทางหนาทการงานเนองจากภาษาไทยในสาธารณรฐประชาชนจนถกจดอยในกลมภาษาทมคนใชนอยเมอคแขงทางการศกษานอยกวาภาษาองกฤษและภาษาญปนท�าใหผศกษาภาษาไทยมโอกาสในการสรางฐานะของตนเองไดพชญพงษสวสด(2561)ไดอธบายวาการเลอนชนทางสงคมหรอการขยบสถานะทางสงคม(SocialMobility)หมายถงการทคนหรอครอบครวหรอครวเรอนเปลยนแปลงสถานะทางสงคมจากต�าแหนงทสงขน โดยทวไปการจดล�าดบทางสถานะหรอล�าดบทางสงคมขนอยกบรายได อาชพ การศกษาโดยสามารถแบงชวงชนเปนชวงชนเชนเปนคนชนลางชนกลางชนสงการเลอนชนทางสงคมสวนใหญมกพจารณาจากการเปลยนแปลงทางอาชพหรอการเลอนอาชพ(OccupationalMobility)เนองจากเปนปจจยทสามารถชวดการเปลยนแปลงของระดบชนทางสงคมได และเปนหนงในเครองมอส�าคญทมผลตอการเลอนชนทางสงคม เชน การสมรส (Married) เชอชาต (Race) และการศกษา (Education) ดงนน การเลอนชนทางสงคมเปนกระบวนการหนงทถกสงคมสรางขนจากการใหคณคาจากสงใดสงหนงทบคคลสวนใหญใหการยอมรบการศกษาคอสงหนงทชวยใหเกดการเลอนชนทางสงคมสามารถยกระดบชนชนตนเอง เปลยนฐานะทางสงคมและเศรษฐกจจากระดบทตนเองเปนอยขนสในระดบทสงขนไดโดยผานการศกษา โดยเฉพาะอยางยงคอในระดบอดมศกษา ซง กฤษมนต วฒนาณรงค (2562) ไดอธบายวาชนชนเหลานสามารถรกษาระดบชนชนในสงคมไวไดดวยการศกษา แตส�าหรบผทไมสามารถเรยนในระดบอดมศกษาได ถงจะมฐานก�าเนดจากฐานะสงคมในระดบสง แตกมความสมเสยงทไมสามารถรกษาฐานะชนชนสงของตนเองไดดวยการเลอนชนทางสงคมสามารถเกดขนไดดวยการศกษาในระดบอดมศกษามใชเพยงการศกษาในสาขาวชาภาษาไทยเทานนนกศกษาสาขาอนๆ สามารถเลอนชนทางการสงคมดวยการศกษาไดเฉกเชนเดยวกน หากแตกลมคนทศกษาภาษาไทยในสาธารณรฐประชาชนจนมอยในวงแคบและมอตราความตองการของผใชบคคลดานภาษาไทยสง ท�าใหมโอกาสและชองทางมากกวาสาขาวชาอนๆดงนนการเลอกชนทางสงคมจงตองอาศยปจจยดานเศรษฐกจการคาเขามารวมดวยจงจะสามารถยกระดบชนชนตนเองได ดงนน งานวจยนม งเนนไปทอตลกษณของนกศกษาชาวจนทไดเรยนภาษาไทย และมการเปลยนแปลงอตลกษณโดยมการประกอบสรางอตลกษณทางภาษาเขาเปน อตลกษณของตน การใช อตลกษณทางภาษาเปนตวแปรในการเลอนชนชนทางสงคม เปนสงทงานวจยฉบบนใหความสนใจในการศกษาขณะเดยวกนประเดนรวมทางวฒนธรรมเชนภาวะของเพศสภาพลวนเปนสงทเกดควบคและคขนานไปกบความไดเปรยบทางการคาสงเสรมใหอตลกษณของนกศกษาจนทมาเรยนภาษาไทยมความนาสนใจ ยงขน




การศกษาวจยเรอง “การสอสารภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจน” สามารถสรปผลการวจยไดดงน

1) อตลกษณทางสงคมทเกดจากการศกษาการสอสารภาษาไทย อตลกษณคอความรสกนกคดตอตนเองวา“ฉนคอใคร”ซงจะเกดขนจากการปฏสงสรรคระหวางตวเรากบคนอนโดยผานการมองตวเองและคนอนมองเราการเปดเผยตวตนสรางสรรคของนกศกษาจนเปดผานความพยายามในการใชความหลากหลายของภาษาตลอดจนนยามความหมายของแตละค�าเนองจากภาษาไทยมลกษณะของการหลากค�า เชนค�าหนงมรปค�าไดหลายแบบภายใตความหมายเดยวกน (เสวยกนทานฉนรบประทานแดกยดหาฯลฯ)การใชค�าหลากหลายเหลานกอใหเกดความคดสรางสรรคในหมนกศกษาจนดงนนนกศกษาจงสมครเฟสบกหรอแอพพลเคชนไลนซงเปนสงตองหามของจนเพอสรางความสมพนธกบเพอนคนไทยเพอสนทนาและเพอจะไดสงเกตการออกเสยงส�าเนยงการใชค�าลงทายใหเหมอนกบคนไทยเชนค�าวานะอะปะเนาะเหรอมยไงไรจรงดแบบวาเหยเนยนะฯลฯหรอศกษาหาความรเกยวกบค�าสแลงหรอศพทใหมทไมมในต�าราเรยนเนองจากต�าราเรยนภาษาไทยจะใชภาษาทสละสลวยแตในบรบทการสนทนาทเกดขนจรงมกใชภาษาปากภาษากนเองตวอยางเชนค�าวา“นก”หมายถงการพลาดโอกาสค�าวา“ล�าไย”หมายถงร�าคาญค�าวา“ต�า”หมายถงการสงซอของออนไลนแบบเรงดวนค�าวา“ออง”หมายถงอาการมนงงไมเขาใจท�ากรยาอาการคลายคนจรตไมสมประกอบเปนตนเพอเปนการพฒนาตนเองใหเหนอกวาผอนทศกษาภาษาไทยดวยกนนกศกษาบางคนจะอาศยใชชองการพฒนาทกษะดานนดวยการฟงขาวชมละครซรสภาพยนตรของไทยในเวบไซตอยสม�าเสมอเพอหวงวาเวลาพดคยกบคนไทยจะไดใชค�าศพทเหลานพดคยกบเพอนคนไทยไดอยางสนกสนานและเกดความใกลชดมากยงขน เมอเพอนคนไทยใชค�าศพทเหลานแลวนกศกษาจนเขาใจหรอนกศกษาสามารถพดคยดวยค�าศพทเหลานพวกเขารสกวาเปนสวนหนงของความเปนคนไทย ทสามารถเขาใจการสอสารภาษาไทยกบคน เจเนอเรชนเดยวกนหรอแมกระทงความสนใจในภาษาถนตางๆของคนไทยอยางไรกตามพวกเขาเขาใจดวาการใชภาษาไทยตองใชใหถกตามกาลเทศะเชนภาษาทางการภาษากงทางการภาษาปากนกศกษาจนสามารถแยกแยะไดทงภาษาพดและภาษาเขยนนกศกษาจนคนใดทไดรบค�าชนชมจากอาจารยผสอนชาวไทยวาเขาออกเสยงหรอใชน�าเสยงส�าเนยงอกขระวธไดเหมอนคนไทยเขาจะมความรสกภาคภมใจเพอนรวมชนเรยนจะรสกวาเขามความสามารถเพราะสงคมจนมการแขงสงดงนนสงเลกๆ นอย ๆ เหลานสามารถสรางเกยรตภมและความภาคภมใจ นกศกษาจนพยายามใชภาษาไทยใหเปนธรรมชาตมากทสดนอกจากนกศกษาจนจะไดศกษาภาษาแลวนกศกษาบางรายจะไดเครอขายเพอนคนไทยทจะท�าธรกจการคาตอไปในอนาคตอกดวยนอกจากนยงอตลกษณทางสงคงอกดานนนคออตลกษณใหมตวตนใหมจากการศกษาภาษาไทยโดยพบวา นกศกษาทเรยนภาษาไทยมความรสกวาตนเองมการแสดงออกการกระท�าและแนวคดคลายกบคนไทยซงมความแตกตางไปจากอตลกษณเดม เชนคนจนมกจะพดเสยงดงและพดเรว แตเมอเรยนภาษาไทยจะพดชาลง เปลงเสยงอยางออนโยน ใจเยน มความเมตตา เหนใจผอน มความละเอยดออน รจกทต�าทสง ใหความเคารพผใหญ ใหความส�าคญและปฏบตตามลกษณะความเชอของคนไทยเชนไมสมผสหรอหยอกลอทศรษะของผอนนบถอครอาจารยวาเปนผมพระคณเทยบเทาบดามารดาไมตากถงเทากางเกงและชดชนในสงในระดบศรษะไมพดคยเสยงดงในขณะรบประทานอาหาร ไมเคยวอาหารเสยงดงฯลฯตวอยางเหลานลวนแสดงใหเหนวาการศกษาภาษา



ไทยมสวนในบรบทวฒนธรรมไทยการท�าใหอตลกษณเดมของนกศกษาชาวจนทเรยนภาษาไทยเปลยนไปจากการซมซบผานการเรยนภาษาไทยแคเพยงอยางเดยวอกทงนกศกษามความเขาใจและใหความส�าคญตอกจกรรมวฒนธรรมประเพณและเทศกาลของไทยเชนกจกรรมไหวครงานรบขวญนกศกษาใหมประเพณลอยกระทงประเพณวนขนปใหมไทย(สงกรานต)(ยกเวนพธกรรมทเกยวของกบศาสนาเพราะกฎหมายจนหามใหมการเผยแพรศาสนาโดยเดดขาด)สามารถประกอบอาหารไทยไดเชนสมต�าตมย�ากงผดไทยผดกะเพราหมทอดกระเทยมหมปงขาวตมมดขาวเหนยวมะมวงฯลฯนกศกษามความเขาในการแตงกายของไทยตามกาลเทศะเชนการเลอกสเสอผาและลกษณะของเสอผาใหเหมาะสมกบงานพธนกศกษาหญงสามารถนงโจงกระเบนหมสะไบเฉยงแบบไทยไดอกทงนกศกษาสามารถจ�าแนกเครองแตงกายของแตละภาคไดเปนอยางด นกศกษาสามรถขบรองเพลงไทย เชน เพลงชาง เพลงพระราชนพนธพรปใหมเพลงลอยกระทงและเขาใจความหมายไดนกศกษาเขาใจถงศลปะการแสดงแบบไทยและสามารถท�าการแสดงได เชนร�าวงมาตรฐานร�ากลองยาวเซงกระตบฟอนขนดอกนกศกษามความเขาใจถงการละเลนของไทยเชนงกนหางมอญซอนผาจากทกลาวมาขางตนนกศกษาชาวจนทศกษาไทยมกกลาววาเมอเขาไดศกษาภาษาไทยแลวเขามกจะซมซบลกษณะนสยของคนไทยจนบางครงกฝนเปนภาษาไทยสงเหลานลวนแสดงใหเหนวาการเรยนภาษาตางประเทศมสวนตอการรอถอนอตลกษณของผเรยน สรางตวตนใหมพลงอ�านาจใหม และสรางอตลกษณใหมใหเกดขนโดยผเรยนรตวหรออาจไมรตวกได ซงการศกษาภาษาตางประเทศโดยเฉพาะภาษาไทยมสวนในการสรางตวตนใหมของนกศกษาจนเนองจากสงคมจนมลกษณะการปกครองแบบสงคมนยมดงการเปลยนแปลงตนไปเปนตวตนใหมนนคอการเปลยนแปลงไปอยในบรบทของภาษาและวฒนธรรมไทยซงมรปแบบความคดเปนประชาธปไตยซงตรงขามกบแนวคดแบบสงคมนยมมสวนส�าคญและนาสนใจในการศกษาภาษาไทยและเปนการสะทอนใหเหนถงการสรางตวตนใหมไปสการสรางอตลกษณใหมของนกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทย 2) เพศสภาพของนกศกษาชาวจน เพศสภาพของนกศกษาชาวจนในปจจบนนน พบวา สงคมจนยงคงยดถอธรรมเนยมปฏบตแบบดงเดมทมแนวคดตามหลกค�าสอนขงจอ คอแนวคดเรองความกตญญและแนวคดเรองชายเปนใหญ ถงแมวาคนยคใหมจะเรมมแนวคดแบบตะวนตกแตแนวคดของคนรนเกายงสามารถครอบง�าความคดของคนรนใหมเมอแนวคดแบบเกาและแบบใหมเกดการปะทะกนท�าใหกลมคนทมเพศสภาพไมตรงกบเพศสรระเหลานตองหาทางออกทยตธรรมกบทกฝายโดยการปกปดเพศสภาพของตนเองแตมาเปดเผยตวตนในดนแดนใหมคอประเทศไทยหลออหยวน(2562)อธบายวาสงคมการท�างานในจนหากทราบวาใครเปนกลมหลากหลายทางเพศ (ถงซงเหลยน同性恋)จะถกรงแกและถกรงเกยจไมสามารถท�างานราชการไดอกทงยงเสอมเสยชอเสยง เงนทอง หนาทการงานอาจจบสนลงไดหากเปดเผยตวตนและความรสกทแทจรงสงคมไทยจงเปนทพงของคนจนกลมน เพราะมความเออเฟอ เขาใจ และเปดใจยอมรบมากกวาสงคมจนหลายเทาการน�าเสนอแงมมเกยวกบอตลกษณทางเพศสภาพของคนจนทมอทธพลทางความคดมาตงแตสมยของขงจอจนถงเปนพรรคคอมมวนสตของสาธารณรฐประชาชนจนอทธพลดงกลาวยงคงอยในสงคมคนจนและมผลกระทบตอความเปนเพศสภาพของคนจนทมการเปลยนแปลงโดยไดรบอทธพลจากกระแสโลกาภวตนไดเรมแทรกซมเขามาในวถปฏบตและวถชวตของคนจนแตไมสามารถทลายมานประเพณของจนลงได หากแตคนรนใหมเลอกทจะหลกหน หรอหาทางออกเพอรกษาสถานภาพหนาตาทางสงคมเพอเปนการด�ารงไวซงความกตญญเพราะคนจนถกปลกฝงใหเชอฟงและปฏบตตามความคดนอกกรอบหรอแหกคอกเปนสงไมพงปฏบตซงสอดคลองและเชอมโยงไปถงสภาพการเมองการปกครองระบบคอมมวนสต



และการภกดตอบรรพชนประเทศไทยและสงคมไทยถงแมจะมความลาหลงกวาประเทศจนในขณะน แตกลมคนทมเพศสภาพทไมใชชายหญงเลอกเดนทางมาทองเทยวท�างานหรอศกษาตอเพอตองการหลกหนบรรทดฐานทางสงคมจนทกดดนและบบคน ท�าใหไมสามารถแสดงความเปนตวตนออกมาได ดงนนดวยสภาพสงคมไทยทยดหลกความเชอตามหลกศาสนาพทธการเปดกวางและความเสมอภาคท�าใหกลมบคคลเหลานมจดมงหมายเดยวกนนนคอการหาทางมาอยใกลชดกบสงคมไทยใหไดมากทสดและการทจะอาศยอยในสงคมไทยการศกษาภาษาไทยเพอใชในการสอสารในชวตประจ�าวนและการเขาสงคมจงมความจ�าเปนเพราะจะท�าใหสามารถเขาถงจตใจของคนไทยและการด�ารงชวตอยในสงคมไดอยางราบรน

3) การเลอนชนทางสงคมดวยการศกษาภาษาไทย บณฑตทส�าเรจการศกษาสาขาวชาภาษาไทยในประเทศจนสามารถเลอนชนชนทางสงคมไดดวยการศกษาภาษาไทยจากการลงพนทสมภาษณแบบกลมสนทนา(FocusGroupDiscussion)พบวานกศกษาสวนใหญมภมล�าเนาอยตางจงหวดบดามารดามอาชพเปนชาวนาหรอเปนชนชนกลางและนกศกษาสวนใหญอยในภาคใตของจนคอกลมชาวไตเปนชาตพนธทใชภาษาไทซงอยในตระกลภาษาเดยวกนกบภาษาไทยเปนตระกลภาษาไท-กะได(Tai-Kadai)อกทงการแขงขนในวชาชพทางดานภาษาไทยมนอยกวาภาษาตางประเทศอนๆเชนภาษาองกฤษภาษาญปนและภาษาเกาหลเพราะภาษาไทยถกจดอยกลมภาษาทมคนใชนอยอตราสวนในตลาดแรงงานจงมเพยงพอทจะรองรบนกศกษาชาวจนทส�าเรจสาขาวชาภาษาไทยโดยนกศกษาชาวจนตองการท�างาน1)หนวยงานราชการเชนเจาหนาสถานทตจนประจ�าประเทศไทยหรอสถานทตไทยในประเทศจนเพราะเชอวามเกยรตมความมนคงและมสวสดการทดกวาอาชพอนๆ2)หนวยงานราชการของไทยในประเทศจนเชนการทองเทยวแหงประเทศไทย3)เปนผประกอบการท�าธรกจในประเทศไทยเชนธรกจทองเทยวขนสงสนคาสงซอสนคาออนไลนเกมหรอแอปพลเคชนและโฆษณานายหนาจดหานกศกษามาเรยนในมหาวทยาลยเอกชนของไทยและเหตผลประการส�าคญคออตราการแขงขนดานการท�าธรกจในไทยนอยกวาในประเทศจนในขณะเดยวกนกลมทนไทยไดเขามาลงทนในจนเปนจ�านวนมาก ท�าใหเมอส�าเรจการศกษานกศกษาสาขาภาษาไทยสามารถหางานท�าไดทนท หากมผลการเรยนทดสามารถสอสารภาษาไทยไดเปนอยางดดวยเหตนการศกษาสาขาวชาภาษาไทยจงมสวนทท�าใหนกศกษาชาวจนสามารถเลอนชนทางสงคมไปสชนชนทสงขนดวยรายไดอาชพและการศกษา

อภปรายผลการวจย

ภาษาตางประเทศมผลตอการรอถอนอตลกษณของผเรยนสรางตวตนใหมพลงอ�านาจใหมนกศกษาจนสามารถซมลกวฒนธรรมไทยไดในระดบหนงMcCall(1987)ไดใหความหมายของ“อตลกษณ”วาเปนลกษณะอยางใดอยางหนงในตวบคคลหรอชนชาตใดชนชาตหนงทท�าใหบคคลนนรตววา เขาเปนบคคลเปนตวเขาเองแตกตางจากคนอนและท�าใหคนอนรจกวาเปนใครอตลกษณของตนเองจงมความส�าคญ เพราะเปนเครองรกษาบคคลแตละคนใหมความเปนตวตนของตนเองโดยแทจรง ผวจยวเคราะหพบวา การศกษาภาษาไทยมสวนท�าใหนกศกษาชาวจนมการเปลยนแปลงจากอตลกษณไปสการสราง อตลกษณใหมเมอตองใชชวตกบคนไทยหรอท�างานรวมกบคนไทยสามารถแสดงออกทางดานการสอสารทง4ทกษะคอการฟงพดอานเขยนตามลกษณะนสยของคนไทยมวถปฏบตและมความรความเขาใจตอนสยใจคอ วฒนธรรม มารยาทสงคม ความเชอ ความคดของคนไทย และถกซมลกจากการศกษา ภาษาไทยโดยนกศกษาชาวจนจะแสดงออกมาเมอนกศกษากลบไปใชชวตอยในสภาพสงคมแบบจนกคง



จดจ�าและแสดงความเปนไทยออกมาบางโดยรตวและไมรตว(HatemSeyyed,2007) อตลกษณทางวฒนธรรมความเชอของชมชนเกาะยอซงตระหนกถงความเชอทผกพนกบศาสนาและความเชอทผกพนกบการด�ารงชวตและการท�ามาหากน เชนเดยวกบการคนพบ ในงานวจยนวา ศาสนาและความเชอมผลตอวถชวตของคนทกรนไมวา (เจนX-ปาหลงโฮ-80后) (เจนY-หนงหลงโฮ-90后) (เจนZ-หลงหลงโฮ后)และสงเหลานยงด�ารงอยแมวาบรบททางประวตศาสตรจะเปลยนไปผวจยวเคราะหพบวา เพศสภาพทเปลยนไปตามบรบทแตนกศกษาชาวจนสวนใหญยงตองแอบซอนและแสดงละครเพอไมใหไดชอวาเปนคน“อกตญญ”ตอบรรพบรษและวงศตระกลซงนกศกษาจนโดยเฉพาะผทเปนคนขามเพศสามารถตระหนกถงความเปนตวของตวเองและหาทางตอรองกบวฒนธรรมชนชาตเดมของเขา เพอหลดพนออกจากกรอบวฒนธรรมประเพณจน เพอขามมาสความอสรเสรในวฒนธรรมเพศสภาพของไทย(เสรมศกดขนพล,2528) การศกษาเรองกระดานโดดทางสงคม : คะแนนสถานภาพอาชพนายหนาแรงงานไทย ไดกลาวถงการเลอนชนทางสงคม คอการเปลยนแปลงสถานภาพหรอบทบาททางสงคมของปจเจกบคคลหรอกลมจากชวงชนทางสงคมหนงไปยงอกชวงชนหนง ซงอาจเปลยนในระดบเดยวหรอตางระดบกน ทงเลอนชนสงขนหรอต�าลง การเลอนชนทางสงคมมกพจารณาจากการเปลยนแปลงทางอาชพหรอการเลอนอาชพ(OccupationalMobility)เนองจากเปนปจจยทสามารถชวดการเปลยนแปลงของระดบชนทางสงคมไดและเปนเครองมอส�าคญทมผลตอการเลอนชนทางสงคมใหสงขนเชนการสมรส(Married)และเชอชาต(Race)การศกษา(Education)ผวจยวเคราะหพบวานกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยสามารถเลอกประกอบอาชพทดสามารถเลอนชนทางสงคมไปสชนชนทสงขนดวยรายไดอาชพและการศกษาสาเหตทนกศกษาชาวจนสามารถเลอนชนทางสงคมไดเนองจากนกศกษาสวนใหญมาจากตางจงหวดซงมสภาพเศรษฐกจไมดนกเมอนกศกษาไดส�าเรจการศกษานกศกษาสามารถประกอบอาชพทมเกยรตตามทสงคมไดใหคณคาเชนอาชพขาราชการรฐวสาหกจการประกอบธรกจการคาการทองเทยวและการบรการและการทภาษาไทยจดอยในกลมภาษาทมคนใชนอยท�าใหอตราการแขงขนต�าและมตลาดแรงงานรองรบการท�างานอกทงกลมทนจนทด�าเนนธรกจในไทยและกลมทนไทยทด�าเนนธรกจในจนกมความตองการบณฑตสาขาไทยเปนจ�านวนมากและการด�าเนนนโยบายของภาครฐทสนบสนนดานนโยบายการทตและการลงทนในดานคมนาคมระหวางไทยและจนท�าใหนกศกษาทสามารถสอสารภาษาไทยไดกาวเขามบทบาทส�าคญตอรฐบาลจน ท�าใหไดรบการยอมรบจากสงคมและสรางเกยรตภมใหแกตนเองและครอบครว นบไดวาเปนการเลอนชนชนทางสงคมจากระดบลางสระดบกลาง จากระดบกลางสระดบสง การเลอนชนจงเปนไปไดรวดเรวกวาผทศกษาภาษาตางประเทศอนๆเนองมาจากอตราการแขงขนสงกวานนเอง(ธนพฤกษชามะรตนและคณะ,2558) สรปการอภปรายผลการวจยพบวา เปนไปตามค�าถามการวจยวา การสอสารดวยภาษาไทยซงน�าไปสการเลอนชนทางสงคมและเพศสภาพของนกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยและอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยเปนอยางไร ดงนน การศกษาวจยเรองการสอสารภาษาไทยกบ อตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจนในการใชภาษาไทยในมหาวทยาลยสาธารณรฐประชาชนจน กอใหเกดประโยชนรวมกนทงประเทศไทยและจนในดานการพฒนาการศกษาสงคมและวฒนธรรมมากยงขนนกศกษาชาวจนทศกษาภาษาไทยมการเปลยนแปลงอตลกษณตามสภาพและบรบทของการศกษาภาษาตางประเทศทมสวนในการรอถอนอตลกษณเดมไปสการสรางอตลกษณใหมน�าไปสการเปดเผยตวตนทางเพศสภาพ และการศกษาภาษาไทยท�าใหนกศกษาไดรบการเลอนชนทางสงคม สงผลไปสการไดเปรยบทางการคาระหวางของนกศกษาชาวจนและอตลกษณของการศกษาภาษาไทยในสาธารณรฐประชาชนจน



มทงความเหมอนความตางและความกลมกลนตลอดจนความตอเนองบนพนฐานและเงอนไขของความสมพนธและการเปรยบเทยบการศกษาภาษาไทยเปนอตลกษณทท�าหนาทเปนสงบงบอกวาม“พวกจนทเปนนกศกษาภาษาไทย” คนกลมนมความแตกตางกบคนจนทไมรภาษาไทย ความแตกตางนเปดโอกาสใหพวกเขาเขามาคาขายกบกลมประเทศไทยรวมไปถงกลมประเทศอาเซยนเปนการเปดโอกาสทางการคากลาวคอการไดเปรยบทางการคามปฏสมพนธ(Interaction)กบอตลกษณของนกศกษาจนนอกจากนนอตลกษณความเปนนกศกษาจนทรภาษาไทยยงมลกษณะของความเปนพลวตอยตลอดเวลา สงสรางทางสงคม (Social Construction) ซงเปนสงทเกดไดและเปลยนแปลงไดเสมอ การสอนภาษาไทยจงเปนกระบวนการสรางความเหมอนระหวาง“พวกเรา”ในทนคอนกศกษาจนทรภาษาไทยและ“พวกเขา”คอ คนจนทไมรภาษาไทยการสรางสญลกษณโดยการใชภาษาไทยเปนสญญวทยาทางสงคมผานภาษานกศกษาจนสามารถกระท�าไดดและสงผลตอความไดเปรยบทางการคาหรอการสอภาษาในระบบราชการทเปนประโยชนตอตวของนกศกษาชาวจน


ขอเสนอแนะทไดจากงานวจยเรอง การศกษาภาษากบอตลกษณของนกศกษาชาวจนผสนใจอาจศกษาเพมเตมไดดงตอไปน 1.วเคราะหอตลกษณของนกศกษาชาวจนในสาขาวชาภาษาอน 2.วเคราะหเพศสภาพของนกศกษาสาขาวชาภาษาอน 3.เปรยบเทยบอตลกษณของนกศกษาชาวจนกบประเทศอนทศกษาภาษาไทย




กฤษมนตวฒนาณรงค.(2553).[ระบบออนไลน].สบคน20ตลาคม2561.จากhttps://www.thairath. co.th/content/58036.จนตนาพทธเมตะ.(2560).ปรบหลกสตรการสอนภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศเพอสรางผเรยนเปน บณฑตมออาชพ สมมนาวชาการระดบนานาชาต“พลวตและพฒนาการการเรยนการสอนภาษา ไทยในภมภาคเอเชย–แปซฟก”(น.11-20).กวางโจวสาธารณรฐประชาชนจน.ฉลาดชายรมตานนท.(2545).แนวคดในการศกษาอตลกษณความเปนไทในการศกษาประวตศาสตรและ วรรณกรรมของกลมชาตพนธไท.กรงเทพฯ:อมรนทรพรนทตงแอนดพบลชชง.ฉงหลาน.(2555).อตลกษณของนกศกษาชาวจนทศกษาในประเทศไทย:กรณศกษามหาวทยาลยหวเฉยว เฉลมพระเกยรตปรญญานพนธ ศศ.ม. (การศกษาภาษาไทยเปนภาษาทสอง). สมทรปราการฯ: บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต.วชรพลวบลยศรน.(2559).การสอนภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศแนวคดสการปฏบต.กรงเทพฯ: คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมหาวทยาลยสวนดสต.นรชาตวง.(2560).THAILANDในมมมองของคนจน.[ระบบออนไลน].สบคน20ตลาคม2561.จาก http://www.crossboxs.com/posts/ajwang-mae-fah-laung.มหาวทยาลยแมฟาหลวง.รงฤดแผลงศร.(2560).ศาสตรการสอนภาษาไทยในฐานะภาษาตางประเทศ.กรงเทพฯ:ส�านกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ฟ เจงโหยว. (2544).การเรยนการสอนภาษาไทยในมมมองจากมหาวทยาลยปกกง ใน :ส�านกงานปลด ทบวงมหาวทยาลย,กองวเทศสมพนธ,การสมมนาระดบภมภาควาดวยการเรยนการสอนภาษาไทย ในบรบทไทยศกษา.(น.53-56).กรงเทพฯ.เสรมศกด ขนพล. (2558). การศกษาอตลกษณทางวฒนธรรมความเชอของชมชนเกาะยอ. วารสาร ปารชาต.28(3),82-103.พชญ พงษสวสด. (2546). การศกษาความสมพนธระหวางเศรษฐกจกบการเมองของการเปลยนแปลง ของสงคมเกษตรและขบวนการชาวนาในสงคมไทยปจจบน : ขอสงเกตเชงวพากษ.ฟาเดยวกน. 1(มกราคม-เมษายน).52-89.อภญญาเฟองฟสกล.(2546).อตลกษณ(Identity)การทบทวนทฤษฎและกรอบแนวคด.กรงเทพฯ: ส�านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.ธนพฤกษ ชามะรตนและคณะ. (2558). กระดานโดดทางสงคม : คะแนนสถานภาพอาชพนายหนา แรงงานไทย.ขอนแกน:ส�านกพมพมหาวทยาลยขอนแกน.หลออหยวน.(2562,21กมภาพนธ)รองศาสตราจารยประจ�าหลกสตรศลปศาสตรบณฑตสาขาภาษาไทย และรองศาสตราจารยประจ�าหลกสตรศลปศาสตมหาบณฑตสาขาภาษาไทย มหาวทยาลยภาษา และการคาตางประเทศกวางตง.[สมภาษณ].HatemSeyyed.(2007).TeachingandLearningVocabulary:WhatEnglishLanguageLearners PerceivetoBeEffectiveandIneffectiveStrategies.MAinAppliedLinguisticsfrom UrmiaUniversity:Iran.McCall.(1987).OccupationMatching:ATestofSorts.JournalofEconomic.p.98.Stuart Hall. (1994).Representation: Cultural Representations and Signifying Practices. London:Sage.



ผลการจดการเรยนรเชงรก เรอง เซลลของสงมชวต ทมตอมโนมตทางวทยาศาสตร และความสขในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 5 โรงเรยนยานตาขาวรฐชนปถมภ จงหวดตรงThe Effects of Proactive Learning Management in the Topic of Cells of Living Things on Scientific Concepts and Happiness

in Science Learning of Matthayom Suksa V Students at Yantakhao Ratchanupatham School in Trang Province


ผแตง ปรเมศวรขาวสด1 ParametKhaosut1

[email protected] ดวงเดอนสวรรณจนดา2 DuongdearnSuwanjinda2

สจนตวศวธรานนท3 SuchinVisavateeranon3

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอ (1) เปรยบเทยบคะแนนเฉลยของมโนมต เรอง เซลลของสงมชวตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท5ทไดรบการจดการเรยนรเชงรกกบของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร แบบปกตและ (2) เปรยบเทยบความสขในการเรยนวทยาศาสตร เรอง เซลลของสงมชวตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท5ทไดรบการจดการเรยนรเชงรกกบของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต กลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท5ปการศกษา2561โรงเรยนยานตาขาวรฐชนปถมภ ผวจยใชการสมแบบกลมสมนกเรยน2หองเรยนจ�านวน70คนแลวใชการสมอยางงาย(จบสลาก)เพอจดนกเรยนเขากลม2กลมคอกลมควบคมทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตและกลมทดลองทไดรบการจดการเรยนรเชงรกเครองมอทใชในการวจยไดแก(1)แผนการจดการเรยนรเชงรกและแผนการจดการเรยนรแบบปกตเรองเซลลของสงมชวต(2)แบบวดมโนมตเรองเซลลของสงมชวตและ(3)แบบสอบถามความสขในการเรยนเรองเซลลของสงมชวตสถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแกความถคารอยละ คาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท ผลการวจยปรากฏวา (1) นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรก มคะแนนเฉลยของมโนมตเรอง เซลลของสงมชวต สงกวาของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต อยางมนยส�าคญทางสถต

1นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑตวชาเอกวทยาศาสตรศกษาสาขาวชาศกษาศาสตรมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

Student in theDegreeofMasterof Education in ScienceEducation, Schoolof Educational Studies,

SukhothaiThammathiratOpenUniversity2-3รองศาสตราจารยดร.สาขาวชาศกษาศาสตรมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

AssociateProfessorDr.inSchoolofEducationalStudies,SukhothaiThammathiratOpenUniversity



ทระดบ.05และ(2)นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกมความสขในการเรยนวทยาศาสตรเรองเซลลของสงมชวตสงกวาของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05

ค�าส�าคญ :การจดการเรยนรเชงรก,มโนมตทางวทยาศาสตร,ความสขในการเรยน

Abstract

Theobjectivesofthisresearchwere(1)tocomparethemeanscoreofscientificconceptsinthetopicofCellsofLivingThingsofMathayomSuksaVStudentswholearnedundertheproactivelearningmanagementwiththatofthestudentswholearnedunderthetraditionallearningmanagement;and(2)tocomparethelevelofhappinessinsciencelearninginthetopicofCellsofLivingThingsofMathayomSuksaVStudentswholearnedundertheproactivelearningmanagementwiththatofthestudentswholearnedunderthetraditionallearningmanagement. The researchsampleconsistedof70MathayomSuksaVstudents in two intactclassrooms of Yantakhao Ratchanupatham School in Trang province during the 2018academicyear,obtainedbyclusterrandomsampling.Thenoneclassroomwasrandomlyassignedasthecontrolgrouptolearnunderthetraditionallearningmanagement;whilethe other classroom, the experimental group to learn under the proactive learningmanagement.Theemployedresearchinstrumentswere(1)learningmanagementplansinthetopicofCellsofLivingThings forproactivelearningmanagement,andlearningmanagementplansinthetopicofCellsofLivingThingsfortraditionallearningmanagement;(2)alearningachievementtestonscientificconceptsinthetopicofCellsofLivingThings;and(3)aquestionnaireonhappinessinsciencelearninginthetopicofCellsofLivingThings.Statisticsusedfordataanalysiswerethefrequency,percentage,mean,standarddeviation,andt-test. Theresearchresultsshowedthat(1)studentswholearnedundertheproactivelearningmanagementhadthemeanscoreofscientificconceptsinthetopicofCellsofLivingThingssignificantlyhigherthanthecounterpartmeanscoreofstudentswholearnedunderthetraditionlearningmanagementatthe.05levelofstatisticalsignificance;and(2) studentswho learnedunder theproactive learningmanagementhad the levelofhappinessinsciencelearninginthetopicofCellsofLivingThingssignificantlyhigherthanthecounterpartlevelofstudentswholearnedunderthetraditionlearningmanagementatthe.05levelofstatisticalsignificance. Keywords :ProactiveLearningManagement,ScientificConception,HappinessinLearning



บทน�า

ปจจบนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ไดเสนอใหครจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรทเนนกระบวนการสบเสาะหาความร แตกยงไมสามารถเพมประสทธภาพของการจดการเรยนการสอนไดเทาทควร ครยงจดกจกรรมการเรยนรไดไมเหมาะสม ขาดเทคนควธการทจะท�าใหนกเรยนเกดความสนใจ นกเรยนขาดทกษะการเรยนรในการท�างานรวมกน และไมมปฏสมพนธกบผอน(วทญญวฒวรรณ,2553,น.2;วรรณภาสายมาตย,2560,น.1)โดยเหนไดจากผลการเปรยบเทยบความสามารถของผเรยนในระดบนานาชาต ทจดโดย IEA (The International Association for theEvaluationof EducationalAchievement)ทไดประเมนแนวโนมการจดการศกษาคณตศาสตรและวทยาศาสตรระดบนานาชาตพ.ศ.2558(TheTrendsinInternationalMathematicsandScienceStudy;TIMSS2015)พบวานกเรยนไทยสวนใหญมความสามารถทางการเรยนอยในอนดบท26จากทงหมด39ประเทศขณะทผลการประเมนความสามารถของนกเรยน โดยOECD (Organization forEconomicCo-operation andDevelopment) ซงเปนโครงการประเมนผลการศกษานานาชาตของประเทศสมาชกองคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา(ProgrammeforInternationalStudentAssessment;PISA2015)พบวานกเรยนไทยมคะแนนลดลงในทกดาน(เตชาเมธเพยรชนะ, ศรรตนศรสะอาด,และนาตยาปลนธนานนท,2561,น.67)นอกจากนนคาเฉลยผลการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) วชาวทยาศาสตร ปการศกษา 2559-2561 สาระการเรยนรท 1มาตรฐานท 1 พบวา คาเฉลยระดบประเทศ เทากบ 33.20 และคาเฉลยระดบโรงเรยนของโรงเรยนยานตาขาวรฐชนปถมภเทากบ29.61(สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต,2559-2561) สภาพปญหาดงกลาวแสดงใหเหนวา การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรของไทยยงมปญหาทสะสมมาอยางยาวนานไมสามารถขามผานวงจรเดมๆ ไปไดครผสอนยงใชวธการสอนแบบเดมๆ ทเนนใหผเรยนรบความรฝายเดยวผเรยนไมไดรบการจดการเรยนรดวยวธการทหลากหลายและเหมาะสมสงผลใหมโนมตทางวทยาศาสตรคลาดเคลอนหรอผดพลาด ซงเปนสงทสามารถปรบใหเกดความถกตองไดยากและเมอเกดมโนมตทคลาดเคลอนแลวจะคงอยกบนกเรยนเปนเวลานานหากไมแกไขกจะสงผลใหนกเรยนเกดการยอมรบมโนมตทางวทยาศาสตรทถกตองในระดบมโนมตทสงขนลดลง(TreagustandDuit,2008,pp.299-302)ดงนนจงจ�าเปนตองเรงปฏรปและพฒนาการจดการศกษาดานวทยาศาสตรแมวาทผานมาจะมความพยายามในการแกปญหาและพฒนามาอยางตอเนองแตกไมไดสงผลใหมาตรฐานการศกษาดานวทยาศาสตรโดยภาพรวมสงขนแตอยางใดจะเหนไดจากการจดอนดบขดความสามารถในการแขงขนดานการศกษาเมอปพ.ศ.2554 โดย IMD (International Institute forManagementDevelopment) พบวาประเทศไทยถกจดอยในอนดบท51จาก57ประเทศทวโลก(เตชาเมธเพยรชนะ,ศรรตนศรสะอาด,และนาตยาปลนธนานนท,2561,น.67)และยงไปกวานนคอความสขในการเรยนของนกเรยนซงถอเปนปจจยภายในทส�าคญกลดลงตามไปดวยสงผลใหประสทธภาพในการเรยนรลดลงน�าไปสผลสมฤทธทางการเรยนทต�าลงดวยเชนกน(ธนพลบรรดาศกด,กนกอรชาวเวยง,และนฤมลจนทรเกษม,2560,น.360) ขณะเดยวกนประเทศไทยยงตองเผชญกบความทาทายทเปนพลวตของโลกในศตวรรษท 21ทงในสวนทเปนแรงกดดนจากกระแสโลกาภวตนและความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยและแรงกดดนจากสภาวการณและการเปลยนแปลงดานโครงสรางประชากร สงแวดลอม เศรษฐกจสงคมและการเมองจงตองปรบเปลยนแนวทางการจดการศกษาใหสนองและรองรบความทาทายดงกลาว(ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา,2560,น.67)การจดการเรยนรในหองเรยนควรเปดโอกาสใหนกเรยน



ไดรบการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและลงมอปฏบตจรง (พทยาอนทรตน,2557,น.2) มการปรบเนอหา ใหเชอมโยงกบชวตประจ�าวนและสงแวดลอมรอบตว เพอใหนกเรยนเหนความส�าคญ มความอยากเรยนมากขนและเพอใหนกเรยนไดรบประสบการณการเรยนรทมคณคา(ประสาทเนองเฉลม, 2558,น.147-148) การจดการเรยนรเชงรก (Proactive Learning) หมายถง การเรยนรทผเรยนไดใชความคดของตนเองจากวธการเรยนรทหลากหลายมสวนรวมในการด�าเนนกจกรรมตางๆ มากกวาเปนผรบความรฝายเดยวเปนการใหความส�าคญกบประสบการณความสนใจความกระตอรอรนและการมสวนรวมเนนการพฒนาทกษะความสามารถทตรงกบพนฐานความรเดม โดยผสอนน�าวธการและเทคนคทหลากหลายมาใชออกแบบการจดกจกรรมการเรยนรเพอกระตนใหผเรยนมสวนรวมในชนเรยนอยางมปฏสมพนธท�าให ผเรยนเชอมโยงความรใหมกบความรเดมหรอโตตอบความคดเหนจากการมปฏสมพนธรวมกน(เชดศกดภกดวโรจน,2556,น.15;สพรรณชาญประเสรฐ,2557,น.3;จรรยารกษกลพวง,2558,น.29) เชนเทคนคคคด(ThinkPairShare)เทคนคเขยนจบคแลกเปลยน(Write-Pair-Share)เทคนคอางปลา(Thefishbowl)เปนตน(จรรยาดาสา,2552,น.72-75;McKinney,2011;LimbachandWaugh,2012,pp.6-9,อางถงในยงยทธองคสญลกษณ,2559,น.32-35;วชยเสวกงาม,2558,น.13-15) จากความหมายและลกษณะส�าคญของการจดการเรยนรเชงรกขางตนแสดงใหเหนวา การจดการเรยนรเชงรกเปนแนวทางทจะชวยใหผเรยนไดพฒนาตนเองอยางสรางสรรคท�าใหการเรยนรเกดคณคาตอ ผเรยนอยางแทจรงเหมาะสมทจะน�ามาใชในการจดการเรยนรรายวชาดลยภาพของสงมชวตซงเปนรายวชาชววทยาพนฐาน เนองจากมเนอหาคอนขางยากตอการท�าความเขาใจ สงผลใหนกเรยนมมโนมตทคลาดเคลอนหรอไมถกตอง และยงสงผลตอความสขในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนอกดวยผวจยเลอกเนอหาทเปนเรองยากและมรายละเอยดทตองท�าความเขาใจคอเรองเซลลของสงมชวตมาเปนเนอหาในการวจยและไดเลอกการจดการเรยนรเชงรกมาใชในการจดการเรยนรเพอพฒนามโนมตทางวทยาศาสตรและความสขในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยน


1. เพอเปรยบเทยบคะแนนเฉลยของมโนมตเรองเซลลของสงมชวตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท5ทไดรบการจดการเรยนรเชงรกกบของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต 2. เพอเปรยบเทยบความสขในการเรยนวทยาศาสตร เรอง เซลลของสงมชวต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท5ทไดรบการจดการเรยนรเชงรกกบของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต

ภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย


ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

การจดการเรยนรเชงรกเรองเซลลของสงมชวตชนมธยมศกษาปท5

-มโนมตทางวทยาศาสตรเรองเซลลของสงมชวต-ความสขในการเรยนวทยาศาสตรเรองเซลลของสงมชวต




1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากร ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนยานตาขาวรฐชนปถมภ ทเรยนรายวชาดลยภาพของสงมชวตปการศกษา2561จ�านวน4หองเรยนรวมจ�านวนประชากร123คน 1.2 กลมตวอยาง ผวจยใชการสมแบบกลม สมนกเรยน 2 หองเรยน เปนกลมตวอยางแลวใชการสมอยางงาย (จบสลาก) เพอจดหองเรยนเขากลม2กลมคอกลมควบคมมจ�านวน39คนและกลมทดลองมจ�านวน31คนรวมจ�านวนกลมตวอยาง70คน 2. เครองมอทใชในการวจย 2.1 เครองมอทใชในการทดลองคอแผนการจดการเรยนรเชงรกและแผนการจดการเรยนรแบบปกตเรองเซลลของสงมชวตรายวชาดลยภาพของสงมชวตมขนตอนการสรางและหาคณภาพดงน 2.1.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรเพอวเคราะหมาตรฐานการเรยนรและตวชวดพบวาเนอหาสอดคลองกบสาระท1มาตรฐานการเรยนรท1ตวชวดชนม.4-6ขอท1 2.1.2 ศกษาเนอหา เรอง เซลลของสงมชวต เพอวเคราะหเนอหาและก�าหนดโครงสรางเวลาเรยนแลวศกษาแนวคดทฤษฎและเอกสารทเกยวของกบการจดการเรยนรเชงรกเพอออกแบบและจดท�าแผนการจดการเรยนรเชงรกสวนแผนการจดการเรยนรแบบปกตใชตามแนวทางทแนะน�าไวในคมอครของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.) 2.1.3 เสนอแผนการจดการเรยนรแบบปกตและแผนการจดการเรยนรเชงรกตออาจารยทปรกษาเพอพจารณาความเหมาะสมและความสอดคลองของแผนการจดการเรยนรกบองคประกอบตางๆ แลวปรบปรง/แกไขในประเดนการเลอกใชเทคนคการจดการเรยนรเชงรกใหเหมาะสมกบเนอหาและเวลาการวดและประเมนผลและการตรวจสอบความถกตองของการสะกดค�า 2.1.4 น�าแผนการจดการเรยนรแบบปกตและแผนการจดการเรยนรเชงรกเสนอตอผทรงคณวฒ เพอพจารณาความเหมาะสมของแผนการจดการเรยนร ไดคาความเหมาะสมเทากบ 4.75 และ4.67ตามล�าดบแลวปรบปรงการใชค�าการจดรปแบบหลงจากนนจดท�าตนฉบบแผนการจดการเรยนรและน�าไปใชตอไป 2.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลม2ฉบบไดแก 2.2.1 แบบวดมโนมตเรองเซลลของสงมชวตมขนตอนการสรางและหาคณภาพดงน 1) ศกษาเนอหาเรองเซลลของสงมชวตเพอวเคราะหมโนมตก�าหนดจ�านวนขอของแบบวดมโนมต แลวศกษาแนวคด ทฤษฎ และเอกสารทเกยวของกบมโนมตทางวทยาศาสตร เพอก�าหนดรปแบบของแบบวดและเกณฑการใหคะแนน โดยผวจยเลอกใชแบบวดแบบตวเลอก 2 ล�าดบขน(Two-tierMultiple-choiceFormat)ประกอบดวย2ตอนไดแกตอนท1เปนแบบปรนย4ตวเลอกและตอนท2เปนแบบใหเหตผลอธบายสนบสนนค�าตอบมเกณฑการใหคะแนนตามแนวคดของCostu,Ayas,Niaz,UnalandCalik(2007ascitedinSeligin,2012,p.33) 2) จดท�าแบบวดมโนมตเสนอตออาจารยทปรกษาเพอพจารณาความถกตองและความสอดคลองของแบบวดกบจดประสงคการเรยนรแลวปรบปรง/แกไขในประเดนความสอดคลองของจดประสงคการเรยนรกบมโนมตและความชดเจนของภาพในแบบวดมโนมต



3) น�าแบบวดมโนมตเสนอตอผทรงคณวฒเพอพจารณาความตรงเชงเนอหา(IOC)ไดคาเทากบ0.67-1.00 4) น�าแบบวดไปทดลองใช(TryOut)เพอวเคราะหคาความยากไดคาเทากบ0.56และคาอ�านาจจ�าแนกไดคาเทากบ0.73แลวหาคาความเทยงไดคาเทากบ0.81หลงจากนนจดท�าตนฉบบและน�าแบบวดมโนมตไปใชเกบรวบรวมขอมล 2.2.2 แบบสอบถามความสขในการเรยนเรองเซลลของสงมชวตมขนตอนการสรางและหาคณภาพดงน 1) ศกษาแนวคด ทฤษฎ และเอกสารทเกยวของกบความสขในการเรยนของกตยวดบญซอ,ปตนนทสทธสาร,วภาตณฑลพงศ,และสนทรชวงสวนช(2541)แลววเคราะหและก�าหนดโครงสรางของสถานการณความสขในการเรยน 2) น�าตารางการวเคราะหองคประกอบของความสขในการเรยนเสนอตออาจารยทปรกษาเพอพจารณาความเหมาะสม แลวปรบปรง/ แกไขในประเดนความชดเจนของสถานการณและความสอดคลองของสถานการณกบองคประกอบของความสขในการเรยน 3) จดท�าแบบสอบถามความสขในการเรยน ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา5 ระดบ น�าเสนอตอผทรงคณวฒเพอพจารณาความตรงเชงเนอหา (IOC) ไดคาเทากบ 1.00 แลวน�าไปทดลองใช (TryOut) เพอวเคราะหความเทยงของแบบสอบถาม ไดคาเทากบ 0.83 หลงจากนนจดท�าตนฉบบและน�าไปใชกบกลมตวอยาง 3. การเกบรวมรวมขอมล 3.1 ผวจยจดกจกรรมการเรยนรเรองเซลลของสงมชวตโดยหองเรยนกลมทดลองใชแผนการจดการเรยนรเชงรกสวนหองเรยนกลมควบคมใชแผนการจดการเรยนรแบบปกต 3.2 ด�าเนนการวดมโนมตและความสขในการเรยนเรองเซลลของสงมชวตโดยใชแบบวดมโนมต และแบบสอบถามความสขในการเรยนกบนกเรยนทงสองกลมแลววเคราะหและสรปผลการเกบรวบรวมขอมล 4. การวเคราะหขอมล 4.1 การวเคราะหและตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจยโดยการหาคาความเหมาะสมของแผนการจดการเรยนรการหาคาเฉลยคาสวนเบยงเบนมาตรฐานคาความตรงเชงเนอหา(IOC)คาความยาก(p) คาอ�านาจจ�าแนก(r)และคาความเทยงของแบบวดมโนมตและแบบสอบถามความสขในการเรยน 4.2 การวเคราะหผลการวจยโดยใชคาสถตไดแกคาเฉลยคารอยละสวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาทแบบกลมอสระ(t-testforindependentsample)


การวจยครงนเปนการวจยกงทดลอง (Quasi-experimental research) มวตถประสงคเพอ1)เปรยบเทยบคะแนนเฉลยของมโนมตเรองเซลลของสงมชวตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท5ทไดรบการจดการเรยนรเชงรกกบของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตและ2)เปรยบเทยบความสข ในการเรยนวทยาศาสตร เรอง เซลลของสงมชวต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรเชงรกกบของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตประชากรคอนกเรยนชนมธยมศกษาปท5 โรงเรยนยานตาขาวรฐชนปถมภจงหวดตรงทเรยนรายวชาดลยภาพของสงมชวตภาคเรยนท1ปการศกษา



2561จ�านวน5หองเรยนรวมจ�านวนประชากร123คนผวจยใชการสมแบบกลมสมนกเรยน2หองเรยนแลวใชการสมอยางงาย(จบสลาก)เพอจดหองเรยนเขากลม2กลมคอกลมควบคม(การจดการเรยนร แบบปกต) มจ�านวน 39 คน และกลมทดลอง (การจดการเรยนรเชงรก) มจ�านวน 31 คน รวมจ�านวนกลมตวอยาง70คนเครองมอทใชในการวจยแบงเปน2ประเภทคอเครองมอทใชในการทดลองไดแกแผนการจดการเรยนรเชงรกและแผนการจดการเรยนรแบบปกตเรองเซลลของสงมชวตรายวชาดลยภาพของสงมชวตชนมธยมศกษาปท5จ�านวน9แผนรวมจ�านวน18คาบคาบละ50นาทและเครองมอ ทใชในการเกบรวบรวมขอมลม2ฉบบไดแกแบบวดมโนมตเรองเซลลของสงมชวตจ�านวน20ขอและแบบสอบถามความสขในการเรยนเรองเซลลของสงมชวตจ�านวน30ขอ จากการวจยสรปผลการวจยไดดงน 1.นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกมคะแนนเฉลยของมโนมตทางวทยาศาสตรเรองเซลลของสงมชวต สงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 รายละเอยดดงตารางท1และตารางท2

ตารางท 1รอยละของระดบมโนมตเรองเซลลของสงมชวตของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรก (กลมทดลอง)และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต(กลมควบคม)

ขอรอยละของระดบมโนมต (กลมทดลอง) รอยละของระดบมโนมต (กลมควบคม)

FU (3) PU (2) SM (1) NU (0) NR (0) FU (3) PU (2) SM (1) NU (0) NR (0)

1 61.29 38.71 0.00 0.00 0.00 30.77 56.41 12.82 0.00 0.00

2 64.52 35.48 0.00 0.00 0.00 53.85 38.46 7.69 0.00 0.00

3 25.81 74.19 0.00 0.00 0.00 10.26 82.05 7.69 0.00 0.00

4 35.48 64.52 0.00 0.00 0.00 30.77 51.28 17.95 0.00 0.00

5 41.94 54.84 3.23 0.00 0.00 30.77 48.72 20.51 0.00 0.00

6 41.94 58.06 0.00 0.00 0.00 41.03 53.85 5.13 0.00 0.00

7 64.52 22.58 12.90 0.00 0.00 48.72 48.72 2.56 0.00 0.00

8 58.06 35.48 6.45 0.00 0.00 15.38 79.49 5.13 0.00 0.00

9 58.06 41.94 0.00 0.00 0.00 28.21 64.10 7.69 0.00 0.00

10 54.84 38.71 6.45 0.00 0.00 35.90 58.97 5.13 0.00 0.00

11 41.94 48.39 9.68 0.00 0.00 23.08 66.67 10.26 0.00 0.00

12 41.94 48.39 9.68 0.00 0.00 28.21 51.28 20.51 0.00 0.00

13 61.29 35.48 3.23 0.00 0.00 15.38 76.92 7.69 0.00 0.00

14 67.74 32.26 0.00 0.00 0.00 20.51 61.54 17.95 0.00 0.00

15 70.97 25.81 3.23 0.00 0.00 20.51 58.97 20.51 0.00 0.00

16 45.16 41.94 12.90 0.00 0.00 0.00 48.72 51.28 0.00 0.00

17 70.97 25.81 3.23 0.00 0.00 58.97 20.51 20.51 0.00 0.00



ขอรอยละของระดบมโนมต (กลมทดลอง) รอยละของระดบมโนมต (กลมควบคม)

FU (3) PU (2) SM (1) NU (0) NR (0) FU (3) PU (2) SM (1) NU (0) NR (0)

18 54.84 45.16 0.00 0.00 0.00 35.90 25.64 38.46 0.00 0.00

19 58.06 41.94 0.00 0.00 0.00 25.64 43.59 30.77 0.00 0.00

20 51.61 48.39 0.00 0.00 0.00 0.00 66.67 33.33 0.00 0.00

เฉลย 53.55 42.90 3.55 0.00 0.00 27.69 55.13 17.18 0.00 0.00

ตารางท 1รอยละของระดบมโนมตเรองเซลลของสงมชวตของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรก (กลมทดลอง)และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต(กลมควบคม)(ตอ)

ตารางท 2ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของมโนมตเรองเซลลของสงมชวตของนกเรยนทไดรบการจด การเรยนรเชงรกและนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต

จากตารางท2พบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกมคาเฉลยของมโนมตเรองเซลลของสงมชวต สงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 โดยม คาเฉลยเทากบ50.00สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ3.20คาtเทากบ10.02และคาp<.05 2.นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกมความสขในการเรยนเรองเซลลของสงมชวตสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05รายละเอยดดงตารางท3 และตารางท4

*มนยส�าคญทางสถตทระดบ.05

จากตารางท1พบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกรอยละ53.55มมโนมตเรองเซลลของสงมชวตอยในระดบความเขาใจสมบรณ(FullUnderstanding;FU)รองลงมารอยละ42.59มมโนมต อยในระดบความเขาใจบางสวน(PartiallyUnderstanding;PU)สวนนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร แบบปกต รอยละ 55.13 มมโนมตอยในระดบความเขาใจบางสวน (Partially Understanding; PU) รองลงมารอยละ27.69มมโนมตอยในระดบความเขาใจสมบรณ(FullUnderstanding;FU) และจากตารางยงพบวามโนมตขอท7ซงเปนมโนมตเกยวกบโครงสรางในเซลลเรองไรโบโซมรอยละ ของมโนมตระดบความเขาใจคลาดเคลอน(SpecificMisconception;SM)ของนกเรยนกลมทดลองเทากบรอยละ12.90สวนนกเรยนกลมควบคมเทากบรอยละ2.56ซงนกเรยนกลมทดลองมรอยละของมโนมตระดบความเขาใจคลาดเคลอนมากกวากลมควบคม แตทงนรอยละของมโนมตระดบความเขาใจสมบรณ(FullUnderstanding;FU)ของนกเรยนกลมทดลองกยงคงสงกวากลมควบคมอยางชดเจน

การจดการเรยนร n Mean Std. Deviation t Sig.

เชงรก(กลมทดลอง) 31 50.00 3.20 10.02* .000

แบบปกต(กลมควบคม) 39 42.10 3.33





จากตารางท3เมอพจารณาองคประกอบของความสขในการเรยนทง6องคประกอบพบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรก มความสขในการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05โดยมคาเฉลยเทากบ4.69,4.79,4.85,4.60,4.76และ4.70ตามล�าดบสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ0.25,0.24,0.18,0.25,0.15และ0.38ตามล�าดบคาtเทากบ3.69,2.76,5.83,3.14,6.30และ3.60ตามล�าดบและคาp<.05

ตารางท 3 ผลการเปรยบเทยบความสขในการเรยน ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรก (กลม ทดลอง) และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต (กลมควบคม) โดยพจารณาราย องคประกอบของความสขในการเรยน

ตารางท 4ผลการเปรยบเทยบความสขในการเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกและนกเรยน ทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตโดยพจารณาภาพรวมของนกเรยนทง2กลม

องคประกอบของความสข ในการเรยน

การจดการเรยนร

n MeanStd.

Deviationt Sig.

1.นกเรยนไดรบการยอมรบวาเปนมนษยคนหนงทมหวใจ

เชงรก 31 4.69 0.25 3.69* .000

ปกต 39 4.39 0.41

2.ครมความเมตตาและจรงใจตอนกเรยนทกคน

เชงรก 31 4.79 0.24 2.76* .007

ปกต 39 4.58 0.36

3.นกเรยนเหนคณคาและภมใจในตนเอง

เชงรก 31 4.85 0.18 5.83* .000

ปกต 39 4.51 0.30

4.นกเรยนมโอกาสเลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ

เชงรก 31 4.60 0.25 3.14* .003

ปกต 39 4.32 0.50

5.กจกรรมการเรยนรสนก แปลกใหมเราใจใหศกษาเพมเตม

เชงรก 31 4.76 0.15 6.30* .000

ปกต 39 4.40 0.31

6.สงทเรยนรสามารถน�าไปใชไดในชวตจรง

เชงรก 31 4.70 0.38 3.60* .001

ปกต 39 4.36 0.40

การจดการเรยนร n Mean Std. Deviation t Sig.

เชงรก(กลมทดลอง) 31 4.74 0.13 6.43* .000

แบบปกต(กลมควบคม) 39 4.45 0.24



จากตารางท4พบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรก(กลมทดลอง)มความสขในการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต (กลมควบคม) อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05โดยคาเฉลยเทากบ4.74สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ0.13คาtเทากบ6.43และคาp<.05


1. ผลการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยของมโนมต เรอง เซลลของสงมชวต ชนมธยมศกษาปท 5 ระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกกบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต จากผลการวจยพบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกมคะแนนเฉลยของมโนมตเรองเซลลของสงมชวตสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05ซงสอดคลองกบสมมตฐานขอท 1 แสดงใหเหนวา การจดการเรยนรเชงรกท�าใหผเรยนสรางมโนมต เรองเซลลของสงมชวตไดดวยตนเอง เนองจากผสอนจดการเรยนรดวยเทคนคและกลวธทหลากหลาย น�าไป สการเกดมโนมตทชดเจนสอดคลองกบแนวคดทไดกลาววาการจดการเรยนรเชงรกเปนแนวทางทผเรยนไดใชความคดจากวธการเรยนรทหลากหลาย มสวนรวมในการด�าเนนกจกรรมมากกวาการเปนผรบความรฝายเดยว โดยผสอนน�าวธการสอนและเทคนคการสอนทหลากหลายมาใชออกแบบการจดกจกรรมการเรยนรท�าใหผเรยนเชอมโยงความรใหมกบความรเดมทมจากการปฏบตและความตองการของผเรยนเปนส�าคญ(เชดศกดภกดวโรจน,2556,น.15;สพรรณชาญประเสรฐ,2557,น.3;จรรยารกษกลพวง,2558,น.29;วทวสดวงภมเมศและวารรตนแกวอไร,2560,น.5) ในการจดการเรยนรเชงรก มขนตอนการจดการเรยนร 4 ขนตอน คอ 1) ขนกระตนความสนใจ2) ขนลงมอกระท�า 3) ขนสะทอนความร และ 4) ขนประเมนผลซงแตละขนตอนจะชวยสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรสรางองคความรและเกดมโนมตทชดเจนยงขนแตละขนตอนถกจดขนผานการท�ากจกรรมทหลากหลายมงเนนใหผเรยนไดศกษาและสรางองคความรผานการลงมอปฏบตซงสอดคลองกบแนวคดของชนาธปพรกล(2554,น.72อางถงในสรชยจนทรเพง,2559,น.23)และศรพรมโนพเชฐวฒนา(2547,น.150)ทกลาววาการเรยนรทเกดขนเมอไดรบประสบการณจากสถานการณตางๆดวยตนเองอยางกระตอรอรน จะท�าใหผเรยนมความเขาใจอยางถองแท ท�าใหมองเหนความสมพนธของมโนมตทางวทยาศาสตรไดชดเจน นอกจากนนOrhanandRuhan(2007,pp.71-81)ไดศกษามโนมตทางวทยาศาสตรผลสมฤทธทางการเรยน และเจตคตทางวทยาศาสตร โดยใชการจดการเรยนรเชงรกทเนนปญหาเปนฐานพบวานกเรยนกลมทดลองมคะแนนเฉลยมโนมตทางวทยาศาสตร ผลสมฤทธทางการเรยน และเจตคตทางวทยาศาสตรสงกวากลมควบคม อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 ชตมา หนตลา (2558) ไดศกษาความเขาใจมโนมตทางวทยาศาสตรและการเปลยนแปลงมโนมตทางวทยาศาสตร เรอง แสงและการ มองเหนโดยการจดกจกรรมการเรยนรเชงรกทใชเทคนคการท�านาย-การสงเกต-การอธบาย(Prediction-Observation-Explanation, POE) ผลการวจย พบวา ความเขาใจมโนมตทางวทยาศาสตร เรอง แสงและการมองเหนของนกเรยนโดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบPOEหลงเรยนมคาเฉลยสงกวากอนเรยนและผลการศกษาการเปลยนแปลงความเขาใจมโนมตทางวทยาศาสตรและระดบความเขาใจมโนมตวทยาศาสตรจ�านวน8มโนมตพบวานกเรยนมระดบความเขาใจมโนมตทางวทยาศาสตรเพมขนอยางเหนไดชดในทกมโนมตและสดารตนเกยรตจรงพนธ(2559,น.133)ไดศกษามโนมตและผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรเรองความหลากหลายทางชวภาพดวยการจดการเรยนรเชงรกพบวานกเรยนมมโนมต



ทางวทยาศาสตรหลงไดรบการจดการเรยนรเชงรกสงกวากอนเรยน อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.01จากผลการวจยขางตนสามารถยนยนไดวาการจดการเรยนรเชงรกสามารถท�าใหผเรยนมมโนมตทางวทยาศาสตรทชดเจนและคงทนดงททพยวลยสทน(2555,น.5)และวชยเสวกงาม(2559,น.2)กลาววา กระบวนการจดการเรยนรเชงรก ท�าใหผเรยนสามารถรกษาผลการเรยนรใหคงทนไดนานกวาการเรยนรเชงรบแบบเดมเพราะกระบวนการเรยนรเชงรกสอดคลองกบการท�างานของสมองทเกยวของกบความจ�าท�าใหผลการเรยนรยงคงอยไดในปรมาณทมากกวาและระยะยาวกวา แตจากผลการวจยพบวามโนมตเกยวกบโครงสรางพนฐานในเซลลเรองไรโบโซมรอยละของมโนมต ระดบความเขาใจคลาดเคลอน (SpecificMisconception; SM) ของนกเรยนกลมทดลองมมากกวากลมควบคม ซงอาจเปนไปไดวาในการจดการเรยนรของกลมทดลองนกเรยนไดรวมกนสรางแบบจ�าลองโครงสรางเซลลจากวสดในทองถน ซงใชเวลาในการท�ากจกรรมพอสมควร ครผสอนอาจไมไดเนนย�าหรอตรวจสอบความเขาใจของผเรยนอยางชดเจนท�าใหนกเรยนกลมทดลองมความเขาใจคลาดเคลอนมากกวานกเรยนกลมควบคมแตทงนรอยละของมโนมตระดบความเขาใจสมบรณ(FullUnderstanding;FU)ของนกเรยนกลมทดลองกยงคงสงกวากลมควบคมอยางชดเจน 2. ผลการเปรยบเทยบความสขในการเรยนวทยาศาสตร เรอง เซลลของสงมชวต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรก กบนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต จากผลการวจยพบวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกมความสขในการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05ซงสอดคลองกบสมมตฐานขอท2 แสดงใหเหนวาการจดการเรยนรเชงรกสงผลใหผเรยนมความสขในการเรยนเนองจากปจจยทสงผลตอการเรยนรอยางมความสขประกอบดวยองคประกอบ6ประการซงจากการจดการเรยนรเชงรกผเรยนไดท�ากจกรรมการเรยนรตามขนตอนการจดการเรยนรเชงรกทง 4 ขน ลวนเปนขนตอนทสงเสรมใหผเรยนไดมปฏสมพนธระหวางกน โดยมสถานการณทไดเรยนรผานการลงมอกระท�า นกเรยนมโอกาสไดคดและศกษาคนควาดวยตนเองอยางเปนระบบท�าใหบรรยากาศการเรยนเปนไปอยางมความสขและสนกสนาน(Silberman,1996,p.1อางถงในวทญญวฒวรรณ,2553,น.74;Rosciano,2015)และสอดคลองกบจฑามาศบญทว(2560,น.105)และลดดาวลยสาระภย(2560,น.84-85)ทไดศกษาการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาของนกเรยนโดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบกระตอรอรน(ActiveLearning) พบวา นกเรยนมความพงพอใจในการจดการเรยนรอยในระดบมากทสด เนองจากผสอนไดออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายเหมาะสมกบเนอหามการวดและประเมนผลทหลากหลาย มการสรางมนษยสมพนธทดระหวางกนท�าใหผเรยนไดลงมอปฏบตเกดความสนกสนานและไมเบอหนายกบการเรยน ในการจดการเรยนรเชงรกครมบทบาทในการจดกจกรรมการเรยนรททาทายตอการเรยนรของนกเรยนดวยเทคนควธการทหลากหลายเพอชวยเราความสนใจ ปฏบตตอนกเรยนอยางใหเกยรตและ เทาเทยม สรางบรรยากาศการมสวนรวม และสนบสนนใหเกดปฏสมพนธในชนเรยนท�าใหนกเรยนเกดความกระตอรอรน สนกสนาน และสรางมโนมตดวยตนเอง (ศรพร มโนพเชฐวฒนา, 2547, น.29-31;วทญญ วฒวรรณ, 2553, น.35; ลดดาวลย สาระภย, 2560, น.35) สวนบทบาทของนกเรยนในการเรยนรเชงรกคอเปนผวางแผนออกแบบและแกปญหาในกจกรรมตางๆดวยความเตมใจและเตมความสามารถมความกระตอรอรนในการคนพบความรใหความชวยเหลอซงกนและกนมการสะทอนองคความร ผานการแสวงหาความรดวยตนเองโดยใชวธการทหลากหลาย และมทศนคตทดตอการเรยนวทยาศาสตร



(ศรพรมโนพเชฐวฒนา,2547,น.1-7;วทญญวฒวรรณ,2553,น.36;จรรยารกษกลพวง,2558,น.39;ลดดาวลยสาระภย,2560,น.36)จากบทบาทของครและนกเรยนดงกลาวจะเหนไดวามความสอดคลองกบองคประกอบของการเรยนรอยางมความสขทง 6 ประการ จงสงผลใหนกเรยนมความสขในการเรยนเมอไดรบการจดการเรยนรเชงรก และจากการศกษาการพฒนามาตรวดความสขในการเรยนส�าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ของส�าราญ สรภคมงคล (2554, น.179) พบวา มตวชวดทสอดคลองกบการเรยนรเชงรกทท�าใหผเรยนมความสขเชนการรบรประโยชนของการเรยนรความรสกมคณคาของตนเองการมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน การไดเรยนตามความถนดและความสนใจ การไดเรยนในสงทสามารถน�าไปใชไดกบ ชวตจรง การใชวธการสอนทเหมาะสม การเอาใจใสนกเรยน การสรางบรรยากาศทเปนมตร การจดบรรยากาศการเรยนการสอนการมความสมพนธทดกบเพอนและการไดรบการยอมรบจากเพอนและครนอกจากนนบพตรอสระ(2550,น.99)ไดศกษาการพฒนาโมเดลเชงสาเหตของการเรยนรอยางมความสขพบวาการเรยนรอยางมความสขของนกเรยนไดรบอทธพลทางตรงสงสดจากสงทเรยนรสามารถน�าไปใชในชวตประจ�าวนและรองลงมาตามล�าดบคอคณลกษณะภายในตนเองการไดรบการยอมรบคณลกษณะของคร การจดการเรยนการสอน และการไดเลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ สวนตวแปรทมอทธพลทางออมสงสดคอการจดการเรยนการสอนและรองลงมาตามล�าดบคอคณลกษณะของครและการไดรบการยอมรบจากทกลาวมาจงเปนสงทยนยนไดวาการจดการเรยนรเชงรกชวยสงเสรมใหหองเรยนมองคประกอบของการเรยนรอยางมความสขครบถวนทง 6 ประการ สงผลใหผเรยนไดเรยนรอยางม ความสขและไดประโยชนจากสงทเรยนรอยางเตมศกยภาพ


1. ขอเสนอแนะจากการวจย 1.1 การพฒนามโนมตทางวทยาศาสตรดวยการจดการเรยนรเชงรก มโนมตแตละเรองมลกษณะเนอหาทแตกตางกน จงตองเลอกใชเทคนคใหเหมาะสม เชนมโนมตเรองความหมายของเซลล และการคนพบเซลล เหมาะสมทจะใชเทคนคทสงเสรมการอานเชงรกการเขยนเชงรกและการพดคยรวมกนเชนเทคนคJigsawเทคนคKeepingJournalsorLogsเทคนคGalleryWalkเทคนคNumberedHeadsTogetherเทคนคPresentationและเทคนคThinkPairShareเปนตนสวนมโนมตเกยวกบโครงสรางภายในเซลลและการรกษาดลยภาพของเซลลเหมาะสมทจะใชเทคนคทสงเสรมการวเคราะหการสงเกตและสรปองคความร เชน เทคนคFlippedclassroomเทคนคRotatingChairDiscussionเทคนคStudents’ReflectionเทคนคAnalysisorReactiontoVideosเทคนคDiscoverandSearchเทคนคPredictObserveExplainและเทคนคConceptMappingเปนตน 1.2 การพฒนาความสขในการเรยนวทยาศาสตรดวยการจดการเรยนรเชงรก การจดการเรยนรเชงรกเปนแนวทางทสามารถพฒนาความสขในการเรยนไดดวยเพราะลกษณะเดนทสงเสรมใหนกเรยนไดมปฏสมพนธรวมกนผานการท�ากจกรรมอยางหลากหลายท�าใหนกเรยนรสกไมเบอหนาย และกจกรรมการเรยนรเราใจใหไดลงมอปฏบต ดงนนครผ สอนควรเลอกใชกลยทธท หลากหลายสอดคลองกบเนอหาและเหมาะสมกบธรรมชาตของผเรยน



2. ขอเสนอแนะส�าหรบการวจยครงตอไป 2.1 การวางแผนการใชเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรเชงรก จากผลการวจย พบวา ยงมมโนมตทนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรเชงรกมรอยละของมโนมตระดบความเขาใจคลาดเคลอนสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตคอมโนมตเรอง ไรโบโซม โดยนกเรยนไดรวมการสรางแบบจ�าลองโครงสรางเซลลจากวสดในทองถนซงใชเวลาพอสมควรครผสอนอาจขาดการเนนย�าหรอตรวจสอบความเขาใจในมโนมตของผเรยนดงนนหากมการน�าการจดการเรยนรเชงรกไปใชในการวจยครงตอไป ครผสอนตองวางแผนการใชเวลาในแตละขนตอน และเลอกใช กลยทธในแตละขนตอนใหเหมาะสม เมอมกจกรรมการเรยนรทหลากหลายอาจจะท�าใหใชเวลาในการท�ากจกรรมมากเกนไปท�าใหสงผลกระทบตอกจกรรมในขนตอนตอๆ ไปหรอสงผลกระทบตอมโนมตของนกเรยนได 2.2 การศกษาผลการจดการเรยนร เชงรกทมตอมโนมตทางวทยาศาสตรในระดบชน หรอสาระการเรยนรอน ๆ ควรมการศกษาผลการจดการเรยนรเชงรกทมตอมโนมตทางวทยาศาสตรในระดบชนอนๆ ไดแกระดบประถมศกษามธยมศกษาตอนตนหรออาชวศกษาและควรน�าการจดการเรยนรเชงรกไปใชในการพฒนามโนมตกบสาระการเรยนรอนๆในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรเชนสงมชวตกบสงแวดลอมพลงงานสารและสมบตของสารเปนตน 2.3 การน�าวธการจดการเรยนรไปใชพฒนาตวแปรอน ๆ ควรน�าวธการจดการเรยนรเชงรกไปใชในการพฒนาตวแปรอนๆ เชนผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรความคงทนในการเรยนรทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหรอเจตคตทางวทยาศาสตรเปนตน




กตยวดบญซอ,ปตนนทสทธสาร,วภาตณฑลพงศ,และสนทรชวงสวนช. (2540).การเรยนรอยางม ความสข.กรงเทพฯ:ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.ชตมาหนตลา.(2558).การศกษาความเขาใจมโนมตและการเปลยนแปลงมโนมตทางวทยาศาสตรเรอง แสงและการมองเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท2โดยการจดกจกรรมเรยนรแบบท�านายสงเกต อธบาย.(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต),มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม,มหาสารคาม.จรรยารกษ กลพวง. (2558). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะการสอสารทางวทยาศาสตร และเจตคตตอกจกรรมการเรยนรวชาชววทยาเรองยนและโครโมโซมดวยการจดการเรยนรแบบ วฏจกรการเรยนร5ขนรวมกบกจกรรมการเรยนรแบบเชงรกส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท6. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต),มหาวทยาลยบรพา,ชลบร.จฑามาศบญทว.(2560).การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนวชาชววทยาและการคดอยางมวจารณญาณ โดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบกระตอรอรน(ActiveLearning)ของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท4(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต),มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม,มหาสารคาม.เชดศกด ภกดวโรจน. (2556).ผลการจดการเรยนรเชงรก เรอง ทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรทม ตอความสามารถในการแกปญหาทางคณตศาสตร การคดอยางมวจารณญาณ และความเชอ มนในตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท3.(ปรญญานพนธปรญญามหาบณฑต),มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ,กรงเทพฯ.เตชาเมธเพยรชนะ,ศรรตนศรสะอาด,และนาตยาปลนธนานนท.(2561).การปฏรปการศกษาวทยาศาสตร ระดบการศกษาขนพนฐาน.วารสารรชตภาคย,12(25),66-81.ทพยวลยสทน.(2555).การเรยนรเชงรกจากขงจอถงเอดการเดล.จลสารPBLวลยลกษณ,5(1),4-9.ธนพลบรรดาศกด,กนกอรชาวเวยง,และนฤมลจนทรเกษม.(2560).ความสขในการเรยนรของนกศกษา พยาบาล.วารสารสนตศกษาปรทรรศนมจร,5(1),357-369.บพตรอสระ.(2550).การพฒนาโมเดลเชงสาเหตของการเรยนรอยางมความสขของนกเรยน(วทยานพนธ ปรญญามหาบณฑต),จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.ประสาท เนองเฉลม. (2558). แนวการเรยนรวทยาศาสตรในศตวรรษท 21. วารสารพฒนาการเรยน การสอนมหาวทยาลยรงสต,9(1),147-148.พทยาอนทรตน. (2557).ผลการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรเชงรกเพอสงเสรมผลสมฤทธทางการ เรยนวชาวทยาศาสตร และความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณส�าหรบนกเรยนชนประถม ศกษาปท6.(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต),มหาวทยาลยบรพา,ชลบร.ยงยทธ องคสญญลกษณ. (2559). ผลของการจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยโดยใชกระบวนการ 5 ขน ทมตอความสามารถในการคดวเคราะหและทศนคตการเรยนรเชงรกของนกเรยนชนมธยม ศกษาปท4.(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต),จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.ลดดาวลย สาระภย. (2560).การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและพฤตกรรมการเรยนรวชาชววทยา เรอง การสงเคราะหดวยแสง ชนมธยมศกษาปท 5 โดยใชกระบวนการเรยนรแบบกระตอรอรน (Active Learning) (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม, มหาสารคาม.



วทญญ วฒวรรณ. (2553). ผลการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรเชงรกเพอสงเสรมผลสมฤทธ ทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและความสามารถในการแกปญหาส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท1.(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต),มหาวทยาลยบรพา,ชลบร.วรรณภาสายมาตย.(2560).การปฏบตการพฒนาการเรยนรแบบเชงรกเพอพฒนาความคงทนในการเรยนร เรอง การสงเคราะหดวยแสง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนนาจะหลวย สงกด ส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต29(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต),มหาวทยาลย ราชภฏอบลราชธาน,อบลราชธาน.วชยเสวกงาม.(2559).การจดการเรยนการสอนแบบActiveLearning.สงขลา:เอกสารประกอบการ บรรยายมหาวทยาลยสงขลานครนทร.วทวสดวงภมเมศ,และวารรตนแกวอไร.(2560).การจดการเรยนรในยคไทยแลนด4.0ดวยการเรยนรอยาง กระตอรอรน.วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม,11(2),1-13.ศรพรมโนพเชฐวฒนา.(2547).การพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรแบบบรณาการท เนนผเรยนมสวนรวมในการเรยนรทกระตอรอรนเรองรางกายมนษย.(ปรญญานพนธปรญญาดษฎ บณฑต),มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ,กรงเทพฯ.สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต. (2559-2561). รายงานผลการทดสอบทางการศกษาระดบชาต ขนพนฐาน.กรงเทพฯ:สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต.ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา.(2560).แผนการศกษาแหงชาตพ.ศ.2560-2579.กรงเทพฯ:พรกหวาน กราฟฟค.ส�าราญ สรภคมงคล. (2554). การพฒนามาตรวดความสขในการเรยนส�าหรบนกเรยนมธยมศกษา ตอนปลาย.(วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต),จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ.สดารตนเกยรตจรงพนธ.(2559).การศกษามโนทศนและผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 6 วชาชววทยาเพมเตม เรอง ความหลากหลายทางชวภาพทไดรบการจดการ เรยนรเชงรก.(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต),มหาวทยาลยบรพา,ชลบร.สพรรณชาญประเสรฐ.(2557).ActiveLearning:การจดการเรยนรในศตวรรษท21.นตยสารสสวท., 42(188).สรชย จนทรเพง. (2559). การจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม เสรมดวย แบบจ�าลองวทยาศาสตรเพอสงเสรมความเขาใจมโนมตเรองเซลลและการคดวจารณญาณของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมเพศตางกน. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลย ราชภฏอดรธาน,อดรธาน.Orhan,A.a.R.,O.T.(2007).Theeffectsofproblem-basedactivelearninginscienceeducation onstudents’academicachievement,attitudeandconceptlearning.EurasiaJournal ofMathematics,Science&TechnologyEducation,3(1),71-81.Rosciano,A.(2015).Theeffectivenessofmindmappingasanactivelearningstrategyamong associatedegreenursingstudents.TeachingandLearninginNursing,10(2),93-99.Seligin,D.(2012).AlternativeFramework,AttitudestowardsScienceandProblemLearning: APilotStudy.IOSRJournalofHumanitiesandSocialScience(JHSS),2(2),28-41.Treagust,D.,&Duit,R.(2008).Conceptualchange:Adiscussionoftheoretical,methodologicaland practicalchallengesforscienceeducation.CulturalStudiesofScienceEducation,3(2),297-328.



ผลการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เรอง แรงและการเคลอนท และความสามารถในการท�างานเปนกลม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยาง จงหวดกระบThe Effects of Science Learning Management Using CIPPA

Model together with STAD Technique of Cooperative Learning on Learning Achievement on the Topic of Force and Motion

and Group Working Ability of Prathom Suksa III Students at Koh Klang Klong Yang Network School Cluster in Krabi Province


ผวจย วทยาสตยจตร1 WittayaSatjit1

[email protected] ดวงเดอนสวรรณจนดา2 DuongdearnSuwanjinda2

ทวศกดจนดานรกษ3 TweesakChindanurak3

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ1)เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรองแรงและการเคลอนทของนกเรยนชนประถมศกษาปท3กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยางจงหวดกระบกอนและหลงการไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADและ 2) เปรยบเทยบความสามารถในการท�างานเปนกลมในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนดงกลาวหลงการไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD กบเกณฑรอยละ70กลมตวอยางไดแกนกเรยนชนประถมศกษาปท3 โรงเรยนบานคลองยาหนดจ�านวน16คนโดยวธการสมแบบกลม(ClusterRandomSampling)เครองมอทใชในการวจยไดแกแผนการ

1นกศกษาระดบปรญญาโทวชาเอกวทยาศาสตรศกษาสาขาวชาศกษาศาสตรมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

StudentPrograminScienceEducation,SchoolofEducationalStudies,ShukhothaiThammathirat

OpenUniversity2รองศาสตราจารยดร.วชาเอกวทยาศาสตรศกษาสาขาวชาศกษาศาสตรมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

AssociateProfessorDr.PrograminScienceEducation,SchoolofEducationalStudies

SukhothaiThammathiratOpenUniversity3รองศาสตราจารยดร.วชาเอกวทยาศาสตรศกษาสาขาวชาศกษาศาสตรมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

AssociateProfessorDr.PrograminScienceEducation,SchoolofEducationalStudies

SukhothaiThammathiratOpenUniversity



จดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบจดการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADจ�านวน8แผนจดการเรยนรแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนซงเปนแบบเลอกตอบ4ตวเลอกจ�านวน30ขอและ แบบประเมนความสามารถในการท�างานเปนกลม สถตทใชไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท(t-test)ผลการวจยพบวา 1) ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร เรอง แรงและการเคลอนทของนกเรยนกลมตวอยางหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05 2) ความสามารถในการท�างานเปนกลมของนกเรยนกลมตวอยางมผลการประเมนอยในระดบ ดและสงกวาเกณฑรอยละ70อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05

ค�าส�าคญ : การจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปาผลสมฤทธทางการเรยนความสามารถในการท�างาน เปนกลม

Abstract

Thepurposesof this researchwere to1)compare learningachievement in theScienceCourseonForceandMotionofPrathomSuksaIIIstudentsatKhoKlangKlongYangNetworkSchoolClusterinKrabiProvince,beforeandafterparticipatinginlearningactivitymanagementbyusingCIPPAModeltogetherwithSTADTechniqueofCooperativeLearning,and2)comparegroupworkingabilityofthestudentswith70percentcriterion.Thesampleconsistedof16PrathomSuksaIIIstudentsatBanKlongyanatSchoolinKrabiprovince, obtainedby cluster random sampling. The research instruments comprisedofsciencelearningmanagementplansforCIPPAModeltogetherwithSTADTechniqueofCooperativeLearning,asciencelearningachievementtestonthetopicofForceandMotion,andgroupworkingabilityevaluationform.Statisticsusedfordataanalysiswerethemean,standarddeviationandt-test Theresearchfoundthat:1)thepost-learningachievementonthetopicofForceandMotionoftheexperimentalgroupstudentswashigherthantheirpre-learningcounterpartachievementat.05levelofsignificance.2)thegroupworkingabilityassessmentoftheexperimentalgroupstudentsbyusingsciencelearningmanagementplansforCIPPAModeltogetherwithSTADTechniqueofCooperativeLearningwasatgoodlevelandstatisticallyhigherthan70percentcriterionat.05levelofsignificance.

Keywords : CIPPAModel,Learningachievement,Groupworkingability



บทน�า

การจดการศกษาวทยาศาสตรในยคปจจบน เปนการจดกระบวนการเรยนรทสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรผานกจกรรมทหลากหลายเพอใหผเรยนสามารถศกษาตามความชอบและความสามารถทหลากหลายของผเรยนแตละคน การเรยนรทมพลงตองเกดจากแรงบนดาลใจของผเรยน เมอไดเหนไดสมผส เขาใจและสนกกบกจกรรมตามทผสอนไดออกแบบการเรยนรผเรยนไดคดจนตนาการลงมอท�าและวจารณผล การเรยนการสอนทสะทอนความคดพนฐานของการมสวนรวมทางประสบการณเรยนรภายใตบรบททแตกตางกนโดยทผเรยนสรางความรจากสงทสมผสและสอสารออกมาเปนความรสกนกคดของตนเองสะทอนเปนสงทไดเรยนรแบงปนสเพอนในชนเรยนท�าใหผเรยนเกดการเรยนรวทยาศาสตรรวมกน สงเสรมการศกษาประชาธปไตยอยางสรางสรรคความรทไดเกดเปนความเขาใจทคงทน(ประสาทเนองเฉลม,2558,น.143-145) พระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบท4(ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต,2560)ไดกลาวไวในหมวดท4มาตราท22วาการจดการศกษาตองยดผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยนมความส�าคญทสดและเปาหมายของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามหลกสตรแกนกลางการจดการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2560(กระทรวงศกษาธการ,2560,น.3)คอ(1)เขาใจหลกการทฤษฎและกฎทเปนพนฐานทางวทยาศาสตร(2)เพอใหเขาใจขอบเขตของธรรมชาตของวชาวทยาศาสตรและขอจ�ากดของการศกษาวชาวทยาศาสตร(3)เพอใหมทกษะทส�าคญในการศกษาคนควาและคดคนทางเทคโนโลย(4)เพอใหตระหนกถงความสมพนธระหวางวชาวทยาศาสตรเทคโนโลยมวลมนษยและสภาพแวดลอมในเชงทมอทธพลและผลกระทบซงกนและกน(5)เพอน�าความรความเขาใจวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชใหเกดประโยชนตอสงคมและการด�ารงชวตตรวจสอบการทดลองและน�าผลทไดมาจดระบบเปนหลกการแนวคดและองคความร(6)เพอพฒนากระบวนการคดและจนตนาการความสามารถในการแกปญหาและการจดการทกษะในการสอสารและความสามารถในการตดสนใจและ(7)เพอใหเปนผทมจตวทยาศาสตรมคณธรรมจรยธรรมและคานยมในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรคสงทส�าคญควบคกนไปคอการจดกระบวนการเรยนการสอนของผสอนทควรจดการเรยนร โดยวธการทหลากหลายเพอใหผเรยนมสมรรถนะส�าคญ คอ น�าความรเดมประสบการณเดมมาสราง ความรใหมในบรบททตางออกไป(สมเกยรตพรพสทธมาศ,2556,น.55) แตจากงานวจยของณพฐอรบวฉนนฤมลยตาคมและพจนารถสวรรณรจ(2559,น.103-104)พบวาในการจดกระบวนการเรยนรเมอครมอบหมายงานใหผเรยนพบวาผเรยนไมใหความรวมมอในการท�ากจกรรมและไมท�างานตามทรบมอบหมายผเรยนบางคนชอบเลนชอบคยกบเพอนซงในบางครงผเรยนกลมนจะไมท�ากจกรรมอะไรรวมกบเพอนเลยไมท�างานตามทไดรบมอบหมายไมมงานมาสงประกอบกบในการประเมนการทดสอบความสามารถพนฐานของผเรยนระดบชาต(NT)ปการศกษา2561ของนกเรยนชนประถมศกษาปท3พบวาผลการสอบของนกเรยนในวชาวทยาศาสตรซงวดการสอบดานเหตผลเครอขายเกาะกลาง-คลองยางสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากระบจ�านวน11โรงเรยนพบวามคะแนนอยท 25.71–54.92 โดยมคะแนนเฉลยของกลมโรงเรยนเทากบ45.42อยในระดบพอใชและนอยกวาคาเฉลยระดบประเทศทมคาเฉลย49.48(ส�านกทดสอบทางการศกษา,2562)ปจจยหลกทสงผลกระทบตอผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรของผเรยนซงไดแก ปจจยคณภาพของครผสอนเทคนควธการสอนและการจดกระบวนการเรยนรไมสงเสรมใหผเรยนไดรจกการคดวเคราะหขาดรปแบบวธการสอนทเหมาะสม และขาดครทมความรความสามารถในการจดการเรยนการสอน (สถาบนทดสอบ



การศกษาแหงชาต,2555อางองในจรณศรทาด,2559,น.2) วธทเหมาะสมส�าหรบการเรยนรเพอใหไดความรมากทสดคอการใชวธการหลายๆ วธผสมกนและใหผเรยนไดลงมอท�าเองคดเองโดยผสอนเปนเพยงผใหค�าแนะน�าและไมบอกค�าตอบเพอใหผเรยนแสวงหาค�าตอบดวยตนเอง(สมเกยรตพรพสทธมาศ,2556,น.58)กระบวนการเรยนรดงกลาวเปนกระบวนการ เรยนรโดยยดผเรยนเปนศนยกลาง การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรทมประสทธภาพ ไมไดมงเนนใหผเรยนไดเรยนรและเขาใจเนอหาเพยงอยางเดยว แตตองมงเนนใหผเรยนไดเรยนรทกษะ โดยเรยนร ดวยตนเอง เรยนรจากกจกรรมคนควาทกอใหเกดประสบการณ การกลาแสดงออก การแลกเปลยน ความคดเหนมการชวยเหลอกนในกลมเพอนๆ และจะตองเรยนรทงทางทฤษฎและปฏบตไปพรอมๆ กน (เบญจพรปณฑพลงกร,2551,น.60)การจดการเรยนรแบบรวมมอเปนอกวธการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส�าคญ สงเสรมการการท�างานเปนกลมในการสงเสรมการเรยนและเพมพนแรงจงใจทาง การเรยนโดยสมาชกมการปฏสมพนธตอกนในการเรยนรและสมาชกทกคนจะไดรบการกระตนใหเกดแรงจงใจเพอทจะชวยเหลอและเพมพนการเรยนรของสมาชกในทม(สมศกดภวภาดาวรรธน,2553,น.3) จากเหตผลขางตน จะเหนวากระบวนการกลมสามารถเพมผลสมฤทธทางการเรยนใหดขนได แตจากการสงเกตพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนในชนเรยนวทยาศาสตรทผวจยสอนอย พบวาเมอมการมอบหมายใหท�างานกลม ผเรยนจะเลอกจบกลมกบผเรยนทคอนขางเกง หรอผเรยนทสนทกน โดยท ผเรยนทมความสามารถในการเรยนทออนกวาจะไมมใครเลอกเขากลมและการท�างานของกลมจะขนอยกบสมาชกไมกคนโดยทผเรยนคนอน ๆ มบทบาทคอนขางนอย ซงท�าใหการจดกระบวนการสอนโดยใชกระบวนการกลมไมไดผลเทาทควร การจดการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD (Student Team–AchievementDivitions)เปนอกรปแบบการสอนหนงทสามารถน�ามาแกปญหาโดยการจดการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADเปนรปแบบการสอนทเผยแพรโดยสลาวน(RobertE.Stavin,1995.pp. 2-7) เปนการเรยนรแบบกลมยอย โดยทมสมาชกทมความสามารถแตกตางกน ซงชวยกนเรยนรไปสเปาหมายของกลม สมาชกในกลมมการพงพากน ความส�าเรจเกดขนในกลม โดยทสมาชกใชทกษะการปฏสมพนธระหวางบคคลและทกษะการท�างานกลมยอยและสมาชกในกลมจะไดรบรางวลรวมกนเมอกลมท�าคะแนนไดถงเกณฑทก�าหนดไวนอกจากนแลวการเนนใหผเรยนเกดกระบวนการคดและการตดสนใจอยางเปนระบบสามารถสรางองคความรคนพบความรดวยตนเองสามารถน�าความรไปใชในชวตประจ�าและการจดการเรยนรแบบซปปา(CIPPAModel)เปนอกกระบวนการจดการเรยนรหนงทยดผเรยนเปนศนยกลาง ซงเปนรปแบบการสอนทมงเนนใหผเรยนไดฝกคนควา รวบรวมขอมลและสรางสรรคความรดวยตนเองตลอดจนฝกตนเองใหมวนยรบผดชอบในการท�างาน (กรมวชาการ,2539,น.1-2) ซงทศนา แขมมณ (2555, น. 282) ไดพฒนารปแบบการสอนนมาโดยยดหลกการประสาน 5 แนวคด ไดแกแนวคดการสรางความรแนวคดเกยวกบกระบวนการกลมและการเรยนรแบบรวมมอแนวคดเกยวกบความพรอมในการเรยนรแนวคดในการเรยนรกระบวนการและแนวคดในการถายโอนขอมลซงแนวคดเหลาน เปนแนวคดทท�าใหผเรยนมการสรางความรดวยตนเอง (Construction of Knowledge) มการพงพาและการปฏสมพนธ(Interaction)การมทกษะกระบวนการ(ProcessingSkills)การเคลอนไหวรางกาย(PhysicalParticipation)และมการประยกตใชความรทไดเรยนมาในสถานการณตางๆ(Application)ซงท�าใหผเรยนเกดความเขาใจในสงทเรยนสามารถอธบายชแจงตอบค�าถามไดดนอกจากนยงไดพฒนาทกษะในการคดวเคราะหการคดสรางสรรคการท�างานเปนกลมการสอสารรวมทงการใฝรดวย(ทศนาแขมมณ,2555,น.284)



จากการพจารณาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนจากคะแนนการทดสอบความสามารถพนฐานของผเรยนระดบชาต (NT) และพฤตกรรมในการเรยนรของนกเรยนในโรงเรยนใน เครอขายเกาะกลางคลองยาง จงหวดกระบแลว ผวจยจงสนใจวธการในการแกปญหาในการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยใชหลกการเรยนรแบบรวมมอ ดวยรปแบบการจดการเรยนรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADมาใชในการแกปญหาการเรยนวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เรอง แรงและการเคลอนท เพอพฒนาผลสมฤทธทาง การเรยนและความสามารถในการท�างานเปนกลมของนกเรยนใหสงขนตอไป


1.เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรองแรงและการเคลอนทของนกเรยนชนประถมศกษาปท3กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยางจงหวดกระบกอนและหลงการไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTAD 2. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการท�างานเปนกลมในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยน ดงกลาวหลงการไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADกบเกณฑรอยละ70

สมมตฐานการวจย

1. ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง แรงและการเคลอนท ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยาง จงหวดกระบ หลงจากไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบ ซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADสงกวากอนไดรบการจดการเรยนร 2.ความสามารถในการท�างานเปนกลมในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนดงกลาวหลงจากไดรบ การจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD สงกวาเกณฑรอยละ70

การจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD

การจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD เปนแนวคดในการจดการเรยนรทผนวกขนตอนการจดการเรยนรแบบซปปาและการจดการเรยนรแบบรวมมอ ดวยเทคนคSTADผวจยไดก�าหนดเปน6ขนตอนดงน ขนตอนท1ขนการทบทวนความรเดม ขนตอนท2ขนการปฏบตกจกรรมกลมโดยมขนตอนยอยดงน 1.ขนการแสวงหาความรใหม 2.ขนการศกษาท�าความเขาใจความรใหมและเชอมโยงความรใหมกบความรเดม 3.ขนการแลกเปลยนความรความเขาใจกบกลม 4.ขนการสรปและจดระเบยบความร 5.ขนการปฏบตและแสดงผลงาน



ขนตอนท3ขนการประยกตใชความร ขนตอนท4ขนการทดสอบหลงเรยน ขนตอนท5ขนการหาคะแนนพฒนาการ ขนตอนท6ขนการใหรางวลเปนกลม


การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลองโดยผวจยด�าเนนการตามขนตอนดงตอไปน ขนท 1 ก�าหนดกรอบแนวคดโดยศกษาเอกสารทเกยวของกบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปาและการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนคSTADและการจดกจกรรมการท�างานเปนกลม ขนท2ก�าหนดวธการด�าเนนการวจยดงตอไปน 1.ประชากรและกลมตวอยาง 2.ตวแปรทศกษา 3.เครองมอทใชในการวจย 4.วธด�าเนนการเกบรวบรวมขอมล 5.การวเคราะหขอมล1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรไดแกนกเรยนชนประถมศกษาปท3กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยางจงหวดกระบภาคเรยนท1ปการศกษา2562จ�านวนทงหมด12โรงเรยนจ�านวน241คน กลมตวอยาง ไดแกนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนบานคลองยาหนดประจ�าภาคเรยนท1ปการศกษา2562จ�านวน16คนโดยวธการสมแบบกลม(ClusterRandomSampling)2. ตวแปรทศกษา 1.ตวแปรอสระไดแกการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADเรองแรงและการเคลอนท 2.ตวแปรตามไดแก 2.1ผลสมฤทธทางการเรยนเรองแรงและการเคลอนท 2.2ความสามารถในการท�างานเปนกลม3. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1. แผนการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการจดการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTAD จ�านวน 8 แผนการจดการเรยนร แผนการจดการเรยนรละ 2-3 ชวโมง รวมทงสน 18 ชวโมง ตรวจสอบความสมบรณของแผนการจดการเรยนรโดยผเชยวชาญ3ทานเปนการตรวจสอบความสอดคลองความเหมาะสมความเทยงตรงของเนอหาจดประสงคและขนตอนการจดการเรยนรและน�ามาปรบปรงแกไขตามค�าแนะน�า 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ซงเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ�านวน 30 ขอ ขอละ1คะแนนรวมทงสน30คะแนนตรวจสอบคาความสอดคลอง (IOC) โดยผเชยวชาญจ�านวน3ทาน ไดคาความสอดคลองท 1.00 น�ามาทดสอบหาคาความยากได 0.23-0.70 หาคาอ�านาจจ�าแนกอยระหวาง0.21-0.59และทดสอบคาความเชอมนของขอสอบทงฉบบโดยการใชวธคเดอรรชารดสนโดยใชสตรKR20มคาความเชอมนเทากบ0.74



3. แบบประเมนความสามารถในการท�างานเปนกลมเปนแบบสงเกตใชในการสงเกตการท�าเปนกลมของนกเรยนจ�านวน10ขอใหคะแนนตามระดบความถในการท�างาน5ระดบตามมาตรสวนประมาณคาของลเครท(Likertratingscale)คอ5,4,3,2,1ตรวจสอบความสอดคลอง(IOC)โดยผเชยวชาญจ�านวน3ทานไดคาความสอดคลองท1.00และทดสอบหาความเชอมนโดยการหาคาสมประสทธแอลฟา(Alphacoefficient: )มความเชอมนเทากบ0.914. วธด�าเนนการเกบรวบรวมขอมล ผวจยด�าเนนการเกบรวบรวมขอมลผลการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการจดการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADเรองแรงและการเคลอนทดงน 1. ทดสอบกอนเรยนโดยการใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรเรองแรงและการเคลอนทส�าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท3 2. ท�าการสอนกลมตวอยางโดยการแบงกลมตวอยางตามระดบการเรยนรโดยใชผลการสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนประจ�าปการศกษา 2561 เปนเกณฑ โดยก�าหนดแตละกลมมนกเรยนระดบ เกง 1คนปานกลาง2คนและออน1คนสอนโดยใชแผนการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADใชเวลาการสอน9ครงครงละ2ชวโมงรวมเปนเวลา18ชวโมง 3. ประเมนความสามารถในการท�างานเปนกลม โดยการสงเกตการท�างานของสมาชกในกลมระหวางผเรยนท�ากจกรรมบนทกลงในแบบประเมนความสามารถในการท�างานเปนกลม 4. ทดสอบหลงเรยนโดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรเรองแรงและการเคลอนทส�าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท3ฉบบเดม 5. ตรวจสอบผลการสอบโดยการตรวจคะแนนผลการสอบกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนกลมตวอยางแลวน�าคะแนนมาวเคราะหโดยวธการทางสถตเพอทดสอบสมมตฐานและสรปผลการวจย 6. การตรวจสอบผลการประเมนความสามารถในการท�างานเปนกลม น�าคะแนนในแบบประเมนมาหาคาโดยวธการทางสถตเพอทดสอบสมมตฐานและสรปผลการวจย5. การวเคราะหขอมล ในการท�าวจยครงนผวจยไดวเคราะหขอมลเพอตรวจสอบสมมตฐานดงน 1. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงการไดรบการเรยนโดยการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADโดยการใชวธการทดสอบคาท(pairedsamplet-test) 2. การวเคราะหพฤตกรรมการท�างานเปนกลมเปนรายตวชวดของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3วเคราะหโดยการหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานแลวน�าไปแปรผลโดยการเปรยบเทยบกบเกณฑคาเฉลย5ระดบดงน(บญชมศรสะอาด,2553,น.103) คาเฉลยระหวาง4.51-5.00หมายถงมการปฏบตอยในระดบดมาก คาเฉลยระหวาง3.51-4.50หมายถงมการปฏบตอยในระดบด คาเฉลยระหวาง2.51-3.50หมายถงมการปฏบตอยในระดบปานกลาง คาเฉลยระหวาง1.51-2.50หมายถงมการปฏบตอยในระดบนอย คาเฉลยระหวาง1.00-1.50หมายถงมการปฏบตอยในระดบนอยทสด และใชคาเฉลยเลขคณตสวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท (onesample t-test) ในการทดสอบความสามารถในการท�างานเปนกลม




การศกษา ผลการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADทมตอผลสมฤทธทางการเรยนเรองแรงและการเคลอนทและความสามารถในการท�างานเปนกลมของนกเรยนชนประถมศกษาปท3กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยางจงหวดกระบสรปไดดงน 1. นกเรยนทไดรบการเรยนรดวยวธการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADโดยการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน(ตารางท1)และผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05(ตารางท2)

ตารางท 1 แสดงผลสมฤทธทางการเรยนเรองแรงและการเคลอนทของนกเรยนชนประถมศกษาปท3กอน และหลงการไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวย เทคนคSTAD

ล�าดบท (กลมตวอยาง)

ผลสมฤทธทางการเรยน(คะแนนเตม30คะแนน)

กอนไดรบการจดการเรยนรฯ หลงไดรบการจดการเรยนรฯ

1 9 18

2 8 16

3 9 15

4 8 21

5 7 26

6 7 20

7 12 21

8 10 21

9 10 23

10 7 15

11 7 12

12 19 26

13 11 16

14 8 17

15 7 14

16 11 21

เฉลย 9.38 18.83



ตารางท 2 แสดงการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน เรอง แรงและการเคลอนท ของนกเรยนชน ประถมศกษาปท 3กอนและหลงการไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบ การเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTAD

ตารางท 3แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความสามารถในการท�างานเปนกลมของนกเรยน ชนประถมศกษาปท3

2. นกเรยนทไดรบการเรยนรดวยวธการจดกระบวนการเรยนรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD ความสามารถในการท�างานเปนกลมในระดบ ด (ตารางท 3) และผลการประเมนความสามารถในการท�างานเปนกลมสงกวาเกณฑรอยละ70อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05 (ตารางท4)

ผลสมฤทธทางการเรยน n S.D. t Sig.

กอนเรยน 16 9.38 3.05 10.41* .00

หลงเรยน 16 18.88 4.16

*p<.05

ตวชวด S.D.การแปรผล

(ระดบคณภาพ)

1.การวางแผนการท�างานรวมกน 3.71 1.27 ด

2.การแบงหนาทความรบผดชอบภายในกลม 4.06 1.20 ด

3ความรบผดชอบในการท�างานทไดรบมอบหมาย 4.16 1.49 ด

4.ความกระตอรอรนในการท�างาน 4.28 1.96 ด

5.การใชเวลาในการท�างานอยางเหมาะสม 4.19 1.56 ด

6.การใหความรวมมอของสมาชก 4.19 1.39 ด

7.การแกปญหาภายในกลม 3.94 1.93 ด

8.การมขนตอนในการท�างานอยางมระบบ 3.81 1.30 ด

9.การแสดงความคดเหนภายในกลม 4.00 1.00 ด

10.การยอมรบฟงความคดเหนของผอน 4.13 1.12 ด

เฉลยรวม 4.04 0.19 ด



ตารางท 4 แสดงผลการเปรยบเทยบความสามารถในการท�างานเปนกลมในการเรยนวทยาศาสตรของ นกเรยนชนประถมศกษาปท3หลงการไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบ การเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADกบเกณฑรอยละ70

จากตารางท4นกเรยนในแตละกลมมความสามารถในการท�างานกลมในแตละครงสรปไดดงน การประเมนครงท1นกเรยนในแตละกลมมความสามารถในการจดการกลมคอนขางนอยโดยคนเกงในกลมจะเปนคนท�างานเปนสวนใหญ การประเมนครงท2นกเรยนเรมมกระบวนการท�างานเปนกลมรจกการแบงหนาทความรบผดชอบแตยงขาดกระบวนการแกปญหาท�าใหงานออกมายงไมสมบรณและไมเสรจตามเวลา การประเมนครงท3นกเรยนรจกการแกปญหาและการรกษาเวลาในการท�างานมากขนมการแสดงความคดเหนเพมขน การประเมนครงท 4 นกเรยนเรมวางแผนในการท�างานแตจะใชเวลามากจงท�าใหท�างานชาและ สงงานไมทนและการแกปญหาในยงไมด การประเมนครงท5นกเรยนมการวางแผนทดขนท�าใหงานเสรจตามเวลาการแกปญหาในกลมดขน และมการแสดงความคดภายในกลมเพมขน การประเมนครงท6นกเรยนรจกการวางแผนทดมการแบงงานตามหนาทรจกการแกปญหาภายในกลม การประเมนครงท7นกเรยนเรมคนเคยกบกระบวนการเรยนรเปนกลมมกระบวนการท�างานอยางเปนขนตอนสามารถแกปญหาไดอยางด การประเมนครงท8นกเรยนท�างานกลมไดดมความรวมมอภายในกลมดมากและชนชมกบผลงานของกลมรวมทงการยอมรบความคดเหนและการแกปญหาในกลมดขน จากการประเมนการท�างานเปนกลมของนกเรยนกลมตวอยางทง8ครงท�าใหสรปไดวานกเรยนมความสามารถในการท�างานเปนกลมในระดบดและสงกวาเกณฑรอยละ70อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05


ผลการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADทมตอผลสมฤทธทางการเรยนเรองแรงและการเคลอนทและความสามารถในการท�างานเปนกลมของนกเรยนชนประถมศกษาปท3กลมโรงเรยนเครอขายเกาะกลางคลองยางจงหวดกระบพบวา

กลมทครงทประเมน

S.D. t Sig.1 2 3 4 5 6 7 8

1 78 82 82 84 80 86 88 92 84.00 4.54 8.73* .00

2 66 82 86 80 86 82 90 92 83.00 8.00 4.60* .00

3 58 80 80 74 80 80 88 88 78.50 9.49 2.53* .02

4 61 70 76 74 78 78 84 88 76.13 8.29 2.09* .04

*p<.05



1.ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADเรองแรงและการเคลอนทพบวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนโดยการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการจดการเรยนร แบบรวมมอดวยเทคนคSTADหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว จากการวจยครงนจะเหนวานกเรยนมคะแนนผลการประเมนกอนเรยนมคะแนนเฉลยอยในระดบต�าแตเมอไดรบการเรยนรโดยการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนร แบบรวมมอดวยเทคนคSTADแลวผลการประเมนหลงเรยนสงขนทกคนทงนเนองจากการจดการเรยนร วทยาศาสตรแบบซปปาเปนการจดการเรยนรทยดผเรยนเปนศนยกลางสงเสรมการเรยนรสงเสรมทใหผเรยนเปนผสรางความรดวยตนเองซงนอกจากการผเรยนจะตองเรยนรดวยตนเองและพงพาตนเองแลวยงตองพงพาการปฏสมพนธกบเพอนๆและสงแวดลอมรวมทงตองอาศยกระบวนการท�างานตางๆหลายกระบวนการเปนเครองมอในการสรางองคความรประกอบกบมการเคลอนไหวทางกายอยางเหมาะสมท�าใหผเรยนเรยนรไดดซงเปนความรทมความหมายตอตนเองและความรความเขาใจทเกดขนจะมความลกซงและอยคงทนมากขนเมอผเรยนไดประยกตใชความรในสถานการณตางๆ (ทศนาแขมมณ,2555,น.282)นอกจากนในการท�าวจยในครงนไดน�าการจดการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADมาบรณาการรวมในการจดการเรยนการสอนซงการจดการเรยนรแบบรวมมอเปนวธการจดการเรยนรทเนนกระบวนการกลมทมสมาชกคละความสามารถเกง-ปานกลาง-ออนรวมคดรวมกนท�างานซงผเรยนทเกงกวาสามารถอธบายใหผเรยนทออนกวาเขาใจเนอหาสาระทไดเรยนรโดยการสอสารสนทนาแลกเปลยนเรยนรรวมกนภายในกลมนท�าใหผเรยนสามารถตอบค�าถามและท�าแบบทดสอบไดจอหนสนและจอหนสน(JohnsonandJohnson,1987,pp.45-50อางองในจรณศรทาด,2559,น.72)ไดกลาววาสาเหตทท�าใหการเรยนแบบรวมมอไดผลวานกเรยนเกงทเขาใจค�าสอนของครไดด จะเปลยนค�าสอนของครเปนภาษาพดของนกเรยนแลวอธบายใหเพอนฟงและท�าใหเพอนเขาใจไดดขนการสอนแบบตวตอตวท�าใหนกเรยนไดรบความเอาใจใสและมความสนใจมากยงขนนกเรยนทกคนตางชวยกนและกนเพราะครคดคะแนนเฉลยทงกลมนกเรยนทกคนเขาใจวา คะแนนของตนมสวนชวยลดและเพมคะแนนเฉลยของกลม ดงนนทกคนตองพยายามอยางเตมท จงท�าใหการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD มความกระตอรอรนมากขน สอดคลองกบงานวจยของ ศรวกาญจน กรมรมย (2559) ทพบวาการจดการเรยนรโดยใชการประสานหาแนวคดรวมกบการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนคSTADมผลสมฤทธทางการเรยนชววทยาเรองพนธศาสตร สงกวากอนเรยน นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ บญญาพร หลงสนเทยะ (2554) ทพบวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรมโดยใชกระบวนการสอนแบบซปปามคะแนนผลสมฤทธหลงการทดลองสงกวานกเรยนทไดรบการสอนแบบปกตและสอดคลองกบงานวจยของอมาภรณ ไชยเจรญ(2556)ทพบวานกเรยนทไดรบการใชการสอนแบบซปปารวมกบเทคนคการใชค�าถามและเทคนคการใชผงกราฟฟกมผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรสงกวากอนเรยน นอกจากนสอดคลองกบงานวจยของสรไกร วรครบร(2549)ทพบวานกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบการเรยนรแบบรวมมอโดยใชเทคนคSTADมคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาเกณฑทก�าหนดและสอดคลองกบงานวจยของฮสนสาและณฐน โมพนธและธดารตนวชยดษฐ.(2560)ทพบวานกเรยนทไดรบการเรยนรโดยใชเทคนคSTADรวมกบการแสดงทางวทยาศาสตรสงกวากอนเรยน 2. ผลการประเมนความสามารถในการท�างานเปนกลม ความสามารถในการท�างานเปนกลมของนกเรยนกลมตวอยางไดรบการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนแบบรวมมอดวยเทคนคSTADมผลการประเมนตวชวดเรยงตามล�าดบตามคาเฉลยจากมากสดไปนอยสดดงน1)ตวชวดท



4ความกระตอรอรนในการท�างานอยในระดบคณภาพด2)ตวชวดท6การใหความรวมมอของสมาชกอยในระดบคณภาพด3)ตวชวดท5การใชเวลาอยางเหมาะสมอยในระดบคณภาพด4)ความรบผดชอบในการท�างานทไดรบมอบหมายอยในระดบคณภาพด5)ตวชวดท10การยอมรบฟงความคดเหนของผอนอยในระดบคณภาพด6)ตวชวดท2การแบงหนาทความรบผดชอบภายในกลมอยในระดบด7)การแสดงความคดเหนภายในกลมอยในระดบคณภาพด8)ตวชวดท7การแกปญหาภายในกลมอยในระดบคณภาพด9)ตวชวดท8การมขนตอนอยางมระบบอยในระดบคณภาพดและ10)ตวชวดท1 การวางแผนการท�างานอยางเปนระบบอยในระดบคณภาพดเมอเฉลยทกตวชวดความสามารถในการท�างานกลมของนกเรยนชนประถมศกษาปท3เมอไดรบจดการเรยนรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADมระดบคณภาพดและเมอน�าไปทดสอบทางสถตเทยบกบเกณฑรอยละ70พบวาสงกวาเกณฑอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05ซงผลการประเมนทเกดขนคาทไดยงอยในระดบดซงยงไมมการปฏบตในระดบดมากเนองจากนกเรยนชนประถมศกษาปท3ยงมมกระบวนการท�างานเปนทยงไมเปนระบบนกเรยนยงพงพาคนเกงและไมคอยใชกระบวนการคดทเปนระบบท�าใหในการประเมนครงแรก ๆ นกเรยนยงไดคะแนนการท�างานเปนกลมทนอย แตเมอไดรบการเรยนรและความคนเคยในการท�างานแลวนกเรยนเรมเขาใจในการท�างานเปนกลมมากขนท�าใหมคะแนนการประเมนทสงขนในการประเมนครงตอมาสงผลใหการประเมนผลมคาเฉลยสงกวาเกณฑรอยละ70และอยในระดบด ความสามารถในการท�างานเปนกลมอยในระดบดเนองมาจากการการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปาและการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADเปนการเรยนรทสงเสรมการท�างานเปนกลมโดยสมาชกในกลมพยายามชวยเหลอในการท�างานรวมกนมการตงเปาหมายรวมกนมการด�าเนนงานมการตดตอสอสารประสานงาน ตดสนใจรวมกน รวมกนคด รวมกนแกปญหา เพอใหบรรลเปาหมายรวมกน(Button1974;ทศนาแขมมณ,2555;เบญจวรรณศรสรยกานนท,2534และนพนธจตตภกด,2528)นอกจากนการสอสารในนกเรยนดวยกนจะชวยสงเสรมการเรยนรทดเกดประสทธภาพ เนองจากผเรยนสามารถใชภาษาทสอสารทเขาใจกนงาย แตอยางไรกตามเมอพจารณาผลการประเมนคาเฉลยของความสามารถในการท�างานเปนกลมแยกตามตวชวดพบวา การวางแผนอยางเปนอยางเปนระบบ อยในอนดบสดทายจากการสงเกตพบวานกเรยนในระดบชนประถมศกษาปท3มการท�างานคอนขางรบเรงโดยไมมการวางแผนทรอบคอบสงผลตอตวชวดในการมขนตอนในการท�างานอยางมระบบเปนตวชวดทมผลการประเมนล�าดบรองสดทายสวนตวชวดทมผลการประเมนความสามารถในการท�างานเปนกลมมากทสดคอความกระตอรอรนในการท�างานเนองจากการเรยนรโดยใชการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปาและการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADสงเสรมใหผเรยนพรอมทจะเรยนรมประสาทการรบรทตนตวมการเคลอนไหวทางกาย(ทศนาแขมมณ,2555)ซงสอดคลองกบงานวจยของปรชญาละง(2560)ทไดศกษาผลการจดการเรยนรรายวชาชววทยา เรอง โครงสรางและหนาทของพชดอก ดวยการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร5ขนรวมกบเทคนคการเรยนรแบบรวมมอทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการท�างานกลมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท5พบวาความสามารถในการท�างานกลมจากการเรยนรแบบวฏจกร5ขนรวมกบแนวคดการเรยนรแบบรวมมออยในระดบคณภาพสงมาก โดยสรปแลวการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADในการวจยครงนเปนการเรยนรทมงเนนใหผเรยนเกดความรความเขาในเรองทเรยนอยางแทจรงโดยอาศยกระบวนการกลมเพอพฒนากระบวนการคดกระบวนการกลมและกระบวนการหาความรโดยการฝกคดฝกปฏบตโดยใชทกษะการท�างานกลมเพอชวยใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนนอกจากน ผเรยนยงไดพฒนาความสามารถทางดานสงคมและอารมณมากขนดวยรวมทงสามารถประยกตใชความรทไดมาใชในชวตประจ�าวนไดอกดวย




ขอเสนอแนะในการน�าผลการวจยไปใชประโยชน 1. ในการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD ผสอนควรชแจงนกเรยนใหเขาใจกระบวนการในการท�างานเปนกลมการรบทบาทหนาทของตนเองและควรสรางบรรยากาศใหเออตอการเรยนรเพอใหเกดผลดตอการเรยนรทดขน 2.การแบงผเรยนในการเรยนรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADควรมการแบงผเรยนในแตละกลมใหเหมาะสมเพอใหผเรยนไดเรยนรผานกระบวนการกลมทมสมาชกคละความสามารถทใกลเคยงกนทกกลม 3. ผสอนควรจดกจกรรมทหลากหลายในการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD โดยสอดคลองกบเนอหาในบทเรยนเพอใหผเรยนไดเรยนรอยางมประสทธภาพและสามารถพฒนาทกษะตางๆของผเรยนไดมากขน 4.ผสอนควรเสรมแรงดวยวธการทเหมาะสมกบชวงวยของผเรยนเพอกระตนการเรยนรของนกเรยนใหมประสทธภาพยงขนเชนการใหรางวลเปนสงของหรอของทระลกกบกลมทไดคะแนนสงสดแทนการตดประกาศเปนตน 5.ผสอนควรมการน�ากระบวนการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการจดการเรยนรแบบรวมมอโดยวธอนๆ มาใชในการจดการเรยนรการสอนวชาวทยาศาสตรและวชาอนๆ อยางเหมาะสม

ขอเสนอแนะในการท�าวจยครงตอไป 1. ควรศกษาแนวทางในการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปาและการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค STAD เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการท�างานกลม ในเนอหาอนๆของวชาวทยาศาสตร เพอเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนรใหครอบคลมเนอหาและบรบทอนๆหรอชนเรยนอนๆ 2. ควรศกษาแนวทางในการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปาและการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนคSTADเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนรวมกบตวแปรอนๆ เชนความสามารถในการคดวเคราะหเจตคตตอวทยาศาสตรกระบวนการทางวทยาศาสตรและความคดสรางสรรคเปนตน 3. ควรศกษาแนวทางการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอหรอเทคนคการจดการเรยนรอน ๆ เพราะการเรยนรแบบซปปาท�าใหเกดการเรยนรทคงทน และการเรยนรแบบรวมมอท�าใหผเรยนฝกปฏบตเกดการแกปญหาไดดวยตนเองมการชวยเหลอกนในการเรยนรสงผลใหเกดการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน




กระทรวงศกษาธการ. (2560). มาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร วทยาศาสตร และสาระภมศาสตรในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (ฉบบปรบปรงพ.ศ.2560)ตามหลกสตรแกนกลางการจดการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551. กรงเทพมหานคร:กระทรวงศกษาธการ.จรณศรทาด.(2559).ผลการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรรวมกบการเรยนแบบรวมมอดวยเทคนค STADวชาเคมเรองของแขงของเหลวและแกสทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถ ในการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท5โรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษจงหวด อดรธาน.(วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต,มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.)ณพชอรบวฉน,นฤมลยตาคมและพจนารถสวรรณรจ.(2559).สภาพการจดการเรยนการสอนสอน รายวชาวทยาศาสตรเพอคณภาพชวตหมวดวชาศกษาทวไป.วารสารวจยและพฒนาวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมป,11(2),97-09.ทศนา แขมมณ. (2555).ศาสตรการสอน องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. (พมพครงท16).กรงเทพมหานคร:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.นพนธจตตภกด.(2528).การพฒนาทมงานใหมประสทธภาพ.สารพฒนาหลกสตร,43(8),3-7.บญชมศรสะอาด.(2553).การวจยเบองตน.(พมพครงท8).กรงเทพมหานคร:สวรยาสาสน.บญญาพร หลงสนเทยะ. (2554). การพฒนาการเรยนรเรองแรงการเคลอนท กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตรชนประถมศกษาปท3โดยใชกระบวนการสอนแบบซปปา(วทยานพนธศกษาศาสตร มหาบณฑต,มหาวทยาลยรงสต.)เบญจพรปณฑพลงกร.(2551).การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและความฉลาดทางอารมณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท1โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร(ฝาย มธยม)ทไดรบการจดการเรยนรแบบรวมมอโดยใชเทคนคSTADกบการเรยนรแบบสบเสาะหาความร (วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต,มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.)เบญจวรรณศรสรยกานนท.(2534).ผลของการใชชดการแนะแนวทมตอการท�างานกลมของนกเรยนชน มธยมศกษาปท 1 โรงเรยนธนบรวรเทพพลารกษ กรงเทพมหานคร (ปรญญานพนธมหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.)ปรชญาละง.(2560).ผลการจดการเรยนรรายวชาชวทยาเรองโครงสรางและหนาทของพชดอกดวยการจด การเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน รวมกบแนวคดการเรยนรแบบรวมมอทมผลผลสมฤทธ ทางการเรยนและความสามารถในการท�างานกลมของนกเรยนชนประถมศกษาปท5(วทยานพนธ ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยบรพา.)ประสาท เนองเฉลม. (2558). แนวการเรยนรวทยาศาสตรในศตวรรษท 21. วารสารพฒนาการเรยน การสอนมหาวทยาลยรงสต,9(1),136-153ศรวกาญจนกรมรมย.(2559).การศกษาการจดการเรยนรโดยใชการประสานหาแนวคด(CIPPAConcept) รวมกบการจดการเรยนรแบบรวมมอ เทคนค STAD เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนชววทยา เรองพนธศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 (วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต,มหาวทยาลยบรพา.)



สมเกยรต พรพสทธมาศ. (2558). การจดการเรยนรวทยาศาสตรในศตวรรษท 21. วารสารหนวยวจย วทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอมเพอการเรยนร,4(1),55-63.สมศกด ภ วภาดาวรรธน. (2554). หลกการสอนเพอพฒนาผเรยนและการประเมนตามสภาพจรง. กรงเทพมหานคร:ดวงกมลพบลซซง.สรไกรวรครบร.(2549).การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการวทยาศาสตรกลมสาระ วทยาศาสตรกลมสาระวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยใชรปแบบการจดการ เรยนรแบบรวมมอโดยใชเทคนคSTAD(วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต,มหาวทยาลย ขอนแกน.)ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2560).พระราชบญญตการศกษาแหงชาต ฉบบท 4. กรงเทพมหานคร:ส�านกนายกรฐมนตร.ส�านกทดสอบทางการศกษา.(2562).รายงานผลการทดสอบความสามารถระดบชาต(NationalTest: NT)ปการศกษา2561.กรงเทพมหานคร:กระทรวงศกษาธการอมาภรณไชยเจรญ.(2556).ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและความสามารถในการคดวเคราะห โดยใชการสอนรปแบบซปปารวมกบเทคนคการใชค�าถามและเทคนคการใชผงกราฟกของนกเรยน ชนประถมศกษาปท6(วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต,มหาวทยาลยทกษณ.)ฮสนสาและณฐนโมพนธและธดารตนวชยดษฐ.(2560).ผลของการจดการเรยนรแบบรวมมอโดยใช เทคนคSTADรวมกบการแสดงทางวทยาศาสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยนชนประถมศกษาปท5 โรงเรยนบานลโบะบโละอ�าเภอรอเสาะจงหวดนราธวาส.วารสารมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร,4(1),27-41.Button,L. (1974).DevelopmentalGroupWorkwithAdolescent. London:Universityof London.Slavin, R. E. (1995). Cooperative learning theory, research and practice. 2nd ed. Massachusetts:ASimon&Schuster.



การศกษาผลการพฒนาหลกสตรรายวชานกศกษาวชาทหารไทย (นศท.)ใจรกชาต ใหกบนกศกษาวชาทหารของศนยการฝกนกศกษาวชาทหาร

มณฑลทหารบกท 42The Study of the results of the Curriculum Development of Thai Reserve Officer Training Corps Student (ROTCS) Patriotic Heart for Army Reserve Force Students Training Center 42nd

Military Circle


ผวจย เฉลมพงศคงบว1 ChalermpongKhongbua [email protected] ทวศกดพฒสขข2 ThaweesakPutsukeeชวนพศชมคง3 ChuanphitChumkhongเสรมศกดนลวลย4 SermsakNilvilai

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอ1)พฒนาหลกสตรนกศกษาวชาทหารไทย(นศท.)ใจรกชาต2)ศกษาประสทธภาพของหลกสตรนกศกษาวชาทหารไทย (นศท.) ใจรกชาต และ 3) ศกษาความพงพอใจของนกศกษาวชาทหารตอหลกสตรนกศกษาวชาทหารไทย (นศท.) ใจรกชาตกลมตวอยางคอนกศกษาวชาทหารชนปท 1 -3ของโรงเรยนจะนะชนปถมภจ�านวน67นาย โดยการสมแบบเจาะจง (PurposiveSampling)เครองมอการวจยประกอบดวยแบบประเมนโครงรางหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตสถตทใชในการวเคราะหขอมลคอคาสถตพนฐานและการทดสอบท ผลการวจยพบวา หลกสตรทสามารถสรางจตส�านกรกชาตไดและสอดคลองกบความตองการของ ผเรยนตองมองคประกอบของเนอหาคอประวตศาสตรชาตไทยสถาบนพระมหากษตรยกบชาตไทยสงคม

1พนเอกนกศกษาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑตสาขาวชาการพฒนาทยงยนบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยทกษณ

ColonelPh.D.candidateofDoctorofPhilosophyPrograminSustainableDevelopment2อาจารยดร.สาขาวชาการพฒนาทยงยนบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยทกษณ

Dr.PrograminSustainableDevelopmentGraduateSchoolThaksinUniversity3ผชวยศาสตราจารยดร.สาขาวชาหลกสตรและการสอนคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

AssistantProfessorDr.PrograminCurriculumandInstructionFacultyofEducationThaksinUniversity4ผอ�านวยการดร.วทยาลยประมงตณสลานนท

DirectorDr.TinsuranondaFisheriesCollege



พหวฒนธรรมและสถาบนครอบครวผลการตรวจสอบความเหมาะสมของโครงรางหลกสตรโดยผเชยวชาญพบวาหลกสตรมความเหมาะสมและสอดคลองกนทกองคประกอบอยในระดบมาก( =4.24)และทกองคประกอบของหลกสตรมความสอดคลองกนมคาดชนความสอดคลอง(Item-ObjectiveCongruenceIndex:IOC)เทากบ0.88คาประสทธภาพของหลกสตรเทากบ85.89/87.46ซงสงกวาเกณฑทก�าหนด75/75ความพงพอใจของนกศกษาวชาทหารจากการใชหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตอยในระดบมากทสด( =4.75)การเปรยบเทยบจตส�านกรกชาตกอนและหลงการใชหลกสตรพบวาจตส�านกรกชาตหลงการใชหลกสตรสงกวากอนการใชหลกสตรอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05

ค�าส�าคญ :หลกสตรนกศกษาวชาทหารไทย(นศท.)ใจรกชาต,ศนยการฝกนกศกษาวชาทหาร มณฑลทหารบกท42

Abstract Thisresearchaimedto1)developmentofmilitarycurriculumso-called“PatrioticThaiStudents;2)studytheefficiencyandeffectivenessofthedevelopedcurriculum;and3)studythesatisfactionofmilitarytrainee-studentswhoareuserofthedevelopedcurriculumforassessmentofitsvalidity.Thesamplegroupoftheresearchincludethenumberof67militarystudentsof1stto3rdyearwhowerestudentsfromChanachanupatamSchoolinSongkhla,usingpurposivesamplingmethod.Thecoreinstrumentpracticallyusedfortheconductionoftheresearchwasthecurriculum’sevaluationtest-form,usingfundamentalstatisticalvalueandT-Testforstatisticalanalysis. Theresearchfindingsweresummarizedasfollow: Thedevelopedcurriculumeffectivelyhelpsenhancementofpatrioticsentimentsanditscontentsalsoattractivetolearningneedsofthestudents,inclusivelyonThaihistory,ThaiMonarchyandThaiNation,multiculturalsocieties,andfamilyinstitution.Thedraftpapersofcurriculum’scontentshadbeenaffirmedbyexpertsofitsappropriatenessandcoherenceofallcomponentsathighlevel(with =4.24).AllcomponentsofcurriculumarecoherentevaluatedwithItem-ObjectiveCongruenceIndex:IOCas0.88,itsefficiencyvaluemeasuredwas85.89/87.46whichwashigherthaninitialestimatedvalueof75/75.Meanwhilethemeasurementofsatisfactionexpressedbystudentsfromapplicationofthecurriculumwasclassifiedatvery-highlevel( =4.75).Thecomparisonofpatrioticsentiment of students shownbefore and after applicationof curriculumexpressivelyindicatedthatthepatrioticsentimentofstudentsafterusingcurriculumwashigherassignificantvalueof.05.

Keyword : PatrioticThaiStudentsMilitaryServiceCurriculum,ArmyReserveForceStudents TrainingCenter42ndMilitaryCircle



บทน�า

ความมนคงแหงชาต หมายถง การด�ารงรกษาไวซงเอกราชของชาต บรณาภาพแหงดนแดนสวสดภาพของประชาชน การปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข และการยอมรบนบถอจากนานาประเทศ(เจษฎามบญลอ.2553,น.3-10)สงเหลานจะเกดขนไดนนประชาชนในชาตจะตองมส�านกรวมความรกชาตอยางเปนอนหนงอนเดยวกนการทประชาชนในชาตจะเกดจตส�านกรวมขนไดนนจ�าเปนจะตองใชเวลาในการใหความรผานการศกษาทงในระบบและนอกระบบส�าหรบการใหความรในระบบรฐบาลไดด�าเนนการผานการจดการฝกอบรมหลกสตรนกศกษาวชาทหาร(นศท.)ใหกบนกเรยนในระดบมธยมปลายเปนระยะเวลา3ปโดยผทผานการฝกครบหลกสตร3ปใหไดรบการยกเวนไมตองเขารบการตรวจเลอกเพอเปนทหารเมออายครบ21ปบรบรณดวยเหตดงกลาวท�าใหนกเรยนสวนหนงทเขารบการฝกนกศกษาวชาทหารเพอใหเขาเกณฑการยกเวนดงกลาวไมไดเกดจากจตส�านกทมความรกชาตดวยความสมครใจท�าใหหลกสตรการฝกนกศกษาวชาทหารไมประสบความส�าเรจส�าหรบนกเรยนกลมนดงนนเพอใหนกศกษาวชาทหารเกดจตส�านกรกชาตแมในเบองตนจะเขามาดวยวตถประสงคเพอใหไดรบการยกเวนการตรวจเลอกเพอเปนทหารจงมความจ�าเปนตองพฒนาหลกสตรใหมความสอดคลองกบลกษณะของผเขารบการฝกและน�าไปสเปาหมายของหลกสตรคอนกศกษาวชาทหารทกคนเกดจตส�านกรกชาตในระดบทนาพอใจ ดงนนผวจยจงสนใจพฒนาพฒนาหลกสตรการเสรมสรางจตส�านกรกชาต เปนหลกสตรหลกทใชส�าหรบฝกนกศกษาวชาทหาร โดยการพฒนาหลกสตร กจกรรม และประสบการณตาง ๆ นนมงเนนใหสอดคลองกบธรรมชาตของผเขารบการฝก และเปนสงทเกดจากความสนใจและความตองการของผเขารบการฝกเพอใหปรบเปลยนพฤตกรรมทเปนไปในแนวทางเสรมสรางความมนคงของชาตเปนส�าคญ


1. เพอพฒนาหลกสตรนกศกษาวชาทหาร (นศท.) ไทยใจรกชาต ใหสอดคลองกบลกษณะของ ผเขารบการฝกโดยเมอเสรจสนกระบวนการฝกแลวนกศกษาวชาทหารมจตส�านกรกชาตในระดบทนาพอใจ 2. เพอศกษาประสทธภาพ ของหลกสตรนกศกษาวชาทหาร (นศท.) ไทยใจรกชาตในเรองประวตศาสตรชาตไทยสถาบนพระมหากษตรยกบชาตไทยสงคมพหวฒนธรรมและสถาบนครอบครว 3. เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษาวชาทหารทมตอการจดกจกรรมตามหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตในเรอง ประวตศาสตรชาตไทย สถาบนพระมหากษตรยกบชาตไทย สงคมพหวฒนธรรม และสถาบนครอบครว

ประโยชนทไดรบ

1. ไดหลกสตรฝกอบรมนกศกษาวชาทหารทมความสอดคลองกบความตองการและธรรมชาตของผเขารบการฝกและเปนหลกสตรทมประสทธภาพตามเกณฑก�าหนด 2. ผเขารบการฝกมความพงพอใจตอหลกสตรทพฒนาขนซงสามารถน�าไปสการเปลยนเจตคตเดมทเขารบการฝกเพอหลกเลยงการเขารบการตรวจเลอกเปนส�านกรกชาตทแทจรง




การศกษาวเคราะหข อมล พนฐานในการพฒนาหลกสตรการเสรมจตส�านกรกชาตส�าหรบนกศกษาวชาทหาร

หลกสตรนศท.ไทยใจรกชาต

1.เอกสาร,แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการเสรมจตส�านกรกชาต2.เอกสารทเกยวของกบการพฒนาหลกสตร3.การใชแบบสอบถาม4.การสมภาษณผทรงคณวฒ5.จากการสนทนากลม

1. วสยทศน2. หลกการ2. จดมงหมาย3. โครงสรางหลกสตร4. กจกรรมการเรยนการเรยนรเชงลก (Active Learning)-ขนสงเกตรวบรวมขอมล(Gathering)-ขนคดวเคราะหและสรปความร(Processing)-ขนปฏบตและสรปความรหลงการปฏบต(ApplyingandConstructingtheKnowledge)-ขนสอสารและน�าเสนอ(ApplyingtheCommunicationSkill)-ขนประเมนเพอเพมคณคาบรการสงคมและจตสาธารณะ(Self-Regulating)5. สอและแหลงเรยนร6. การวดและประเมนผล

จตส�านกความรกชาต1.คณคาและความส�าคญของความรกชาต2.คานยมในการสรางความสามคคความเปนไทยใหเขมแขงและยงยน3.บทบาทหนาทในการปฏบตตนของนกศกษาวชาทหารในการปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการแสดงความรกชาต


ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ นกศกษาวชาทหาร นกศกษาวชาทหารชนปท 1-3 ของศนยการฝกนกศกษาวชาทหารมณฑลทหารบกท42จ�านวน9,927นาย(หนวยบญชาการรกษาดนแดน,2562,น.1) กลมตวอยางคอนกศกษาวชาทหารชนปท1-3ปการศกษา2561ของสถานศกษาวชาทหารโรงเรยนจะนะชนปถมภจ�านวน67นายโดยการสมแบบเจาะจง(PurposiveSampling)แบงกลมตวอยางเปน4กลมดงน(1)กลมเดยวคอนกศกษาวชาทหารชนปท1-3ชนปละ1นายรวม3นายโดยวธการสมตวอยางแบบงาย(Simplerandomsampling)(2)กลมตวอยางขนาดเลกคอนกศกษาวชาทหารชนปท1-3ชนปละ4นายรวม12นายโดยวธการสมแบบแบงชน(StratifiedRandomSampling)(3)กลมตวอยางขนาดใหญนกศกษาวชาทหารชนปท2จ�านวน32นายโดยวธการสมแบบเจาะจง(PurposiveSampling)(4)กลมตวอยางทใชหลกสตรจรงคอนกศกษาวชาทหารทง3ชนปจ�านวน67นาย



ขนตอนในการวจย 5 ขนตอน ดงน

1. ศกษาและวเคราะหขอมลพนฐาน

2. การสรางและตรวจสอบคณภาพของหลกสตร

3. หาประสทธภาพหลกสตรและประเมนหลกสตร

การสรางและตรวจสอบคณภาพ

4. การปรบปรงและแกไขหลกสตร

5. ทดลองใชหลกสตรกบกลมตวอยาง

1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบปญหาความตองการจ�าเปนในการเสรมสรางจตส�านกรกชาต2.ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการเสรมสรางจตส�านกรกชาต3.ส�ารวจความตองการในการพฒนากระบวนการเสรมสรางจตส�านกรกชาตใหกบนกศกษาวชาทหาร4.การสมภาษณผทรงคณวฒในการหาแนวทางพฒนาหลกสตร5.จากการสนทนากลม

ประเดนส�าคญ ดงน 1) การมจตส�านกรกชาต 2) ทศนคตการรบรความเปนชาต 3) บทหนาทตามแบบพลเมองทดในความรกชาตโดยการน�าหลกยทธศาสตรพระราชทาน“เขาใจเขาถงพฒนา”มาประยกตใชในหลกสตรเพอประเมนKnowledge(ความร)Process(ทกษะกระบวนการ)Attribute(คณลกษณะอนพงประสงค)

การทดลองครงท1ทดลองใชหลกสตรกบนกศกษาวชาทหารกลมเดยวเพอศกษาความเหมาะสมและความเปนไปได

สรางและตรวจสอบโครงรางหลกสตรองคประกอบคอ หลกการของหลกสตร วตถประสงคโครงสรางหลกสตร แนวการวดและการประเมนผล หนวยการเรยนรผงมโนทศนแผนการจดกรรมและสรางเครองมอแบบประเมน

แกไขปรบปรงหลกสตรการเสรมจตส�านกรกชาต ส�าหรบนกศกษาวชาทหารตามขอเสนอแนะโดยผเชยวชาญ

ตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญ

การทดลองครงท2แกไขปรบปรงหลกสตรตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญเพอหาประสทธภาพของหลกสตรตามเกณฑ75/75

การทดลองครงท 3 ทดลองใชหลกสตรกบนกศกษาวชาทหาร เพอหาประสทธผลของหลกสตร

น�าหลกสตรไปใชจรงกบนกศกษาวชาทหารจ�านวน67นายเพอหาประสทธผลของหลกสตรและประเมนความพงพอใจ

ประเมนหลกสตรโดยผเชยวชาญ

หลกสตรนกศกษาวชาทหารไทย (นศท.) ใจรกชาต



ขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน 1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบปญหาความตองการจ�าเปนในการเสรมสรางจตส�านกรกชาตโดยการประเมนทศนคตตอสถาบนและกองทพน�าขอมลมาวเคราะหศกษาแนวคดทฤษฎทเกยวของผลการด�าเนนการพบวา ผเขารบการฝกตองการใหเพมเนอหาและความเขมขนของหลกสตรในเรองของประวตศาสตรชาตไทยพระมหากษตรยกบการสรางชาตการอยรวมกนในสงคมพหวฒนธรรมและความส�าคญของสถาบนครอบครวจงน�าไปสการพฒนาหลกสตรสงเคราะหเพอก�าหนดประเดนส�าคญทจะน�าไปใชเปนเนอหาในหลกสตรหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาต 2. สมภาษณเชงลกกบผทรงคณวฒทมประสบการณ และเกยวของกบงานการฝกวชาทหารของนกศกษาวชาทหารโดยการสมภาษณผบงคบบญชาตามล�าดบชน 3. สนทนากลม3กลมกลมท1ครฝกกลมท2ผก�ากบพเศษนกศกษาวชาทหารกบก�ากบพเศษนกศกษาวชาทหารกลมท3นกศกษาวชาทหารชนปละ6นายรวม30นาย ผลการวเคราะหพบวาในการประเมนประเมนทศนคตตอสถาบนและกองทพในขอท3.การเปนนศท. เปนชองทางทท�าใหทานไมตองเขารบการตรวจเลอกเขาเปนทหารกองประจ�าการ และเปนเหตผลส�าคญทมาสมครเปนนกศกษาวชาทหารท�าใหวตถประสงคของการฝกนกศกษาวชาทหารไมถกตองดงนน ผทรงคณวฒ ผบงคบการศนยการฝกนกศกษาวชาทหาร ครฝก และผก�ากบนกศกษาวชาทหาร มความตองการใหมการพฒนาหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตเพอใหเกดประสทธผลดานคณคาและความส�าคญของความรกชาตคานยมในการสรางความสามคคความเปนไทยใหเขมแขงและยงยนบทบาทหนาในการปฏบตตนของนกศกษาวชาทหารในการปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการแสดงความรกชาต ผวจยจงก�าหนดประเดนส�าคญทจะน�าไปใชเปนเนอหาในหลกสตรหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาต

ขนตอนท 2 การสรางและตรวจสอบคณภาพของหลกสตร 1. น�าผลจากการวเคราะหขอมลพนฐานมาก�าหนดโครงรางหลกสตรหลกสตร นศท. ไทย ใจรกชาตประกอบดวยหลกการของหลกสตรจดมงหมายของหลกสตรโครงสรางหลกสตรกจกรรมการเรยนการสอนสอและแหลงเรยนรการวดและประเมนผลและแผนการจดกจกรรม 2. ก�าหนดรปแบบกจกรรมสรางจตส�านกรกชาตทเนนการมสวนรวมในกจกรรมการฝกปฏบตซงรปแบบเดนเนนการบรรยายรบฟงแบบทางเดยววเคราะหเอกสารทเกยวของกบการจดกจกรรมสรางจตส�านกรกชาตซงเปนกจกรรมทหลากหลายมงใหเหนความส�าคญของรกชาตบรณาการทกษะในชวตประจ�าวนได 3. ก�าหนดเนอหาทไดจากการวเคราะหหลกสตรของศนยการฝกนกศกษาวชาทหารมณฑลทหารบก ท42เพอปรบลดชวโมงการฝกวชาทหารลง 4. ก�าหนดกรอบโครงสรางหลกสตรหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาต5หนวยการเรยนรประกอบดวยบทน�าทเนนความเขาในในวตถประสงคของหลกสตรประวตศาสตรชาตไทยทเนนทบทวนเหตการณทเกดขนกอนเปนรฐชาตสถาบนพระมหากษตรยกบชาตไทยทเนนใหเหนถงพระปรชาสามารถของบรพกษตรยในการสรางชาตสงคมพหวฒนธรรมทเนนพนทรวมในการด�ารงชวตอยางสนตสขสถาบนครอบครวทเนนใหเหนความส�าคญของหนวยทเลกทสดของสงคมซงเปนจดเรมตนในการสรางสงคมสนตสข เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ตอนท1ประเมนความเหมาะสมของโครงรางหลกสตรเปนแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา 5ระดบคอเหมาะสมมากทสดเหมาะสมมากเหมาะสมปานกลางเหมาะสมนอยและเหมาะสมนอยทสด



ตอนท 2 ประเมนความสอดคลองของโครงรางหลกสตร ซงเปนแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา3ระดบคอสอดคลองไมแนใจและไมสอดคลอง

ขนตอนท 3 การทดลองใชหลกสตรและประเมน การทดลองครงท 1 โดยการทดลองใชหลกสตรกบนกศกษาวชาทหารกลมเดยวจ�านวน3นายเพอศกษาความเหมาะสมและความเปนไปไดผวจยน�าเสนอหลกสตรหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตและเอกสารประกอบหลกสตรตอผอ�านวยการสถานศกษาวชาทหารโรงเรยนจะนะชนปถมภ เพออนญาตใชหลกสตร การทดลองครงท2เพอแกไขปรบปรงหลกสตรหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตจ�านวน12นายโดยการคดเลอกมาชนปละ4นายตามเพอหาประสทธภาพของหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตส�าหรบนกศกษาวชาทหารตามเกณฑ75/75 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 1.แบบประเมนระหวางเรยนและหลงเรยนใชการประเมนผลจากการปฏบตกจกรรมของนกศกษาวชาทหารตามเกณฑประเมนผลงานซงเปนการประเมนตามสภาพจรง 2.แบบวดความพงพอใจทมตอหลกสตรการสรางจตส�านกรกชาตส�าหรบนกศกษาวชาทหาร

ขนตอนท 4 การปรบปรงและแกไขหลกสตร น�าผลจากการประเมนผลการใชหลกสตรของผเชยวชาญมาปรบปรงและแกไขหลกสตร เพอใหหลกสตรฉบบสมบรณยงขนไป เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 1. แบบสอบถามการวจย เรอง การพฒนากระบวนการเสรมสรางจตส�านกรกชาตใหกบนกศกษาวชาทหารของศนยการฝกนกศกษาวชาทหารมณฑลทหารบกท42 2.แบบสมภาษณผทรงคณวฒ 3.แบบประเมนโครงรางหลกสตรเปนแบบประเมนทแยกออกเปน2ตอนคอตอนท1ประเมนความเหมาะสมของโครงรางหลกสตรและตอนท2ประเมนความสอดคลองของโครงรางหลกสตร

ขนตอนท 5 ทดลองใชหลกสตรกบกลมตวอยาง ทดลองครงท3การน�าหลกสตรไปใชจรงกบกลมทดลองจ�านวน32นายเพอหาประสทธผลของหลกสตร ทดลองครงท4การน�าหลกสตรไปใชจรงกบกลมทดลองจ�านวน32นายเพอวดความพงพอใจของหลกสตร เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล แบบวดความพงพอใจของนกศกษาวชาทหารทมตอการจดกจกรรมตามหลกสตรนกศกษาวชาทหาร(นศท.)ไทยใจรกชาต



ผลการวจย การพฒนาหลกสตรรายวชานกศกษาวชาทหารไทย (นศท.) ใจรกชาต โดยพจารณาจากคาประสทธภาพของหลกสตรทมการปรบเนอหาและโครงสรางหลกสตรจ�านวน3ครงจนไดผลเปนไปตามเกณฑทก�าหนดจนเปนทนาพอใจนนพบวาโครงสรางหลกสตรเปนดงนตารางท1

ตารางท 1โครงสรางหลกสตรหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาต

ตารางท 2คาเฉลยความเหมาะสมของโครงรางหลกสตรหลกสตรสรางจตส�านกรกชาตส�าหรบนกศกษา วชาทหาร

ผลการตรวจสอบคณภาพโครงรางหลกสตรนศท. ไทย ใจรกชาต โดยผเชยวชาญจ�านวน3คนพจารณาความเหมาะสมและความสอดคลองขององคประกอบหลกสตรไดผลดงตารางท2

หนวยท ชอหนวยการเรยนรเวลา

(ชวโมง)น�าหนก

(คะแนน)

1 บทน�าวาดวยความส�าคญของการมชาตและแผนดนทตงประเทศเปนของตนเอง

2 20

2 ประวตศาสตรชาตไทยวาดวยความเปนมาของชาชาตไทยในแตละยคสมยรวมถงพฒนาการของแตละยคสมย

4 20

3 สถาบนพระมหากษตรยกบชาตไทยวาดวยการสรางชาตของบรพมหามหากษตรยาธราชเจาในแตละบรบทยองยคสมย

2 20

4 สงคมพหวฒนธรรมวาดวยความรความเขาใจในวฒนธรรมทตางกนของกลมคนในสงคมและการอยรวมกนอยางสนตสข

2 20

5 สถาบนครอบครววาดวยความส�าคญของหนวยพนฐานทางสงคมทเปนจดเรมตนของการสรางชาต

2 20

รวม 14 100

โครงรางหลกสตร นศท. ไทย ใจรกชาต ส�าหรบวทยากร S.D. ผลการประเมน

1.หลกการของหลกสตร 4.33 0.58 มาก

2.จดมงหมายของหลกสตร 4.17 0.79 มาก

3.โครงสรางของหลกสตร 4.25 0.58 มาก

4.กจกรรมการเรยนการสอน 4.21 0.66 มาก

รวม 4.24 0.65 มาก



ตารางท 3 ผลการประเมนระหวางเรยนตามหลกสตร นศท.ไทย ใจรกชาต ทง 5 หนวยการเรยนรของ การใชหลกสตรจรง

ตารางท 4แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนประเมนกจกรรมจตส�านกรกชาตส�าหรบ นกศกษาวชาทหารหลงรวมกจกรรมในจตส�านกรกชาตส�าหรบนกศกษาวชาทหารของการใช หลกสตรจรง

คะแนนเฉลยการประเมนระหวางเรยนตามหลกสตรนศท.ไทย ใจรกชาตทง5หนวยการเรยนรจากคะแนนเตม120คะแนนมคาเฉลยเทากบรอยละ85.89และการประเมนหลงเรยนจากคะแนนเตม50คะแนนมคาเฉลยเทากบรอยละ87.46ดงนนคาประสทธภาพเทากบ85.89/87.46ซงสงกวาเกณฑทก�าหนด75/75

จากตารางท4พบวาผลการประเมนกจกรรมจตส�านกรกชาตกอนและหลงรวมกจกรรมในหลกสตรนศท.ไทย ใจรกชาตของการใชหลกสตรจรง โดยการทดสอบทแบบไมอสระ (t - test fordependentsamples)พบวาสงขนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05แสดงวาในหลกสตรสงเสรมใหนกศกษาวชาทหารการท�ากจกรรมสรางจตส�านกรกชาตสงกวากอนเขารวมกจกรรมในหลกสตร

คาดชนความสอดคลองขององคประกอบหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตประเมนความสอดคลององคประกอบของหลกสตรนศท. ไทย ใจรกชาตพบวา เมอพจารณารายขอพบวา องคประกอบของหลกสตรมคาดชนความสอดคลองตงแต0.80-1.00ซงเปนไปตามเกณฑทตงไวและองคประกอบของหลกสตรมคาเฉลยความสอดคลองเทากบ0.88

คะแนนประเมน S.D. คดเปนรอยละ

ระหวางเรยน

หนวยท1 20 16.69 0.43 83.45

หนวยท2 40 35.13 0.65 87.83

หนวยท3 20 16.90 0.43 84.50

หนวยท4 20 17.19 0.29 85.95

หนวยท5 20 17.55 0.29 87.75

รวมคะแนนระหวางเรยน 120 103.48 0.41 85.89

รวมคะแนนหลงเรยน 50 43.73 0.70 87.46

คะแนนประเมนกจกรรมจตส�านกรกชาต

S.D. t

กอนเรยน 67 50 41.45 0.701.66*

หลงเรยน 67 50 43.73 0.70



ตารางท 5 ผลการประเมนประสทธผลของหลกสตร นศท.ไทย ใจรกชาต ในการใชแบบวดจตส�านก รกชาตในแตละดาน(N=67)

ตารางท 6 แสดงผลการประเมนความพงพอใจนกศกษาวชาทหารทมตอหลกสตร นศท.ไทย ใจรกชาต (N=67)

จากตารางท5พบวาประสทธผลของหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตในการใชแบบวดจตส�านกรกชาตในภาพรวมอยในระดบมากทสด( =4.76,S.D.=1.99)เมอพจารณารายดานพบวาดานบทบาทหนาในการปฏบตตนของนกศกษาวชาทหารในการการปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการแสดงความรกชาตอยในระดบมากทสด( =4.86,S.D.=2.20)รองลงมาเปนดานคานยมในการสรางความสามคคความเปนไทยใหเขมแขงและยงยนอยในระดบมากทสด( =4.80S.D.=2.19)และดานคณคาและความส�าคญของความรกชาตมคาเฉลยต�าทสดอยมนระดบมากทสด( =4.58,S.D.=2.14)

จากตารางท6พบวาความพงพอใจนกศกษาวชาทหารทมตอหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตในภาพรวมอยในระดบมากทสด เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ทกดานมความพงพอใจอยในระดบมากทสดซงดานหลกสตรมความพงพอใจมากทสด( =4.81,S.D.=2.19)รองลงมาเปนดานการจดการเรยนการสอน( =4.79,S.D.=2.19)ดานการประเมนนกศกษาวชาทหาร( =4.75,S.D.=2.18)และดานสงสนบสนนการเรยนรมความพงพอใจนอยทสด( =4.28,S.D.=2.20)

รายการประเมน S.D. ผลการประเมน

1.คณคาและความส�าคญของความรกชาต 4.58 2.14 มาก

2.คานยมในการสรางความสามคคความเปนไทยใหเขมแขงและยงยน

4.80 2.19 มากทสด

3.บทบาทหนาในการปฏบตตนของนกศกษาวชาทหารในการปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการแสดงความรกชาต

4.86 2.2 มากทสด

รวม 4.76 1.99 มากทสด

รายการ S.D. ระดบผลการประเมน

ดานหลกสตร 4.81 2.19 มากทสด

ดานสงสนบสนนการเรยนร 4.82 2.20 มากทสด

ดานการจดการเรยนการสอน 4.82 2.20 มากทสด

ดานการจดการเรยนการสอน 4.79 2.19 มากทสด

ดานการประเมนนกศกษาวชาทหาร 4.75 2.18 มากทสด




การพฒนากระบวนการเสรมสรางจตส�านกรกชาต โดยใชหลกสตร นศท.ไทย ใจรกชาต ใหกบนกศกษาวชาทหารของศนยการฝกนกศกษาวชาทหาร มณฑลทหารบกท 42 มความส�าคญอยางยงทจะพฒนาเยาวชนทก�าลงส�าคญของชาตตอไปในอนาคตซงมความสอดคลองกบชยพรวชชาวธและธระพรอวรรณโณ(2530,น.116)ไดกลาวไววาการพฒนาคานยมความรกชาตศาสนาและพระมหากษตรยใหเกดขนในตวผเรยนนนสามารถท�าใหหลากหลายวธการแตวธการหนงทจะสามารถสงเสรมใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางถาวรนนคอการจดการเรยนเรยนรดวยกระบวนการกระจางคานยมเพราะการจดการเรยนรดวยกระบวนการกระจางคานยมเปนการจดการเรยนรทเปนไปตามแนวคดของการใหผเรยนเปนศนยกลางของการจดการเรยนร เปดโอกาสใหผเรยนคดและลงมอปฏบตดวยตนเอง และจากการทผเรยนไดลงมอปฏบตดวยตนเองอยางสม�าเสมอจะสามารถท�าใหผเรยนเกดความตระหนกในคณคาและความส�าคญของคานยม ความรกชาต ศาสนา และพระมหากษตรย กระบวนการ กระจาง คานยมเปนกจกรรมทมขนตอนในการมงสรางคานยมทดงามใหเกดขนในตวผเรยนโดยใหผเรยนเปนผรเรมในการคดการพจารณาเลอกการตดสนใจยอมรบดวยการเหนคณคาอนจะน�าไปสการยดถอและการปฏบตเปนนสยทถาวรตอไป จดมงหมายของทฤษฎนกคอ การใหผเรยนไดคนพบตวเองวาหลกการหรอมาตรฐานทตนยดถออยนนมความถกตองเพยงใด โดยมงหวงใหผเรยนเกดความกระจางในคานยมของตนเอง ท�าใหไดรจกจดดและจดดอยทตนมอยและจะตองหาทางรกษาสวนทดเสรมสรางสวนทดอยใหสมบรณขนโดยใชกระบวนการสรางคานยมดงนนผวจยจงไดคดวธจดการเรยนรทจะชวยใหนกศกษาวชาทหารเกดจตส�านกความรกชาตโดยใชกระบวนการกระจางคานยมกลาวคอเมอผฝกไดชใหเหนถงความส�าคญของการมพนทประเทศเปนของตนเองโดยเปรยบเทยบใหเหนกบชนชาตทยงเรรอนหรอหาความมนคงไมไดแลวไดใหผเขารบการฝกมความเปนอสระในการคดหรอรวมกนคดวาอะไรคอคอสงทตนเองตองการสรางเพอใหเกดส�านกรกชาตขนแลวน�าสงเหลานนไปจดล�าดบความส�าคญแลวสรางขนเปนหลกสตรซงผลการด�าเนนการดงกลาวพบวาการพฒนากระบวนการเสรมสรางจตส�านกรกชาตโดยใชหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตใหกบนกศกษาวชาทหารของศนยการฝกนกศกษาวชาทหารมณฑลทหารบกท42เปนแนวทางการจดการเรยนรทจะกอใหเกดการพฒนาอยางรอบดานและสมดลชวยใหนกศกษาวชาทหารเปนบคคลทมความรความสามารถ มทกษะกระบวนการคดและมคานยมทเหมาะสมโดยเฉพาะคานยม ความรกชาต ศาสนาและพระมหากษตรยทก�าลงไดรบความส�าคญอยางมากในปจจบน 1.ผลการศกษาขอมลพนฐานใหไดประเดนส�าคญในการสรางหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตเพอมงเนนการสรางจตส�านกความรกชาตซงมประเดนส�าคญดงน1)ดานคณคาและความส�าคญของความรกชาต 2) คานยมในการสรางความสามคค ความเปนไทยใหเขมแขง และยงยน 3)บทบาทหนาในการปฏบตตนของนกศกษาวชาทหารในการการปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการแสดงความรกชาตซงมสาระสอดคลองกบความมงหมายของพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2)พ.ศ.2545มาตราท6ความวาการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกายจตใจสตปญญาความรและคณธรรมมจรยธรรมและวฒนธรรมและมาตราท7ความวาในการด�ารงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสขในกระบวนการเรยนรตองมงปลกฝงจตส�านกทถกตองเกยวกบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขรจกรกษาและสงเสรมสทธหนาทเสรภาพความเคารพกฎหมายความเสมอภาคและศกดศรซงไดศกษาและมความสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ทมจดหมายใหผเรยนมคณธรรม



จรยธรรมและคานยมทพงประสงคเหนคณคาของตนเองมวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมความรกชาตมจตส�านกในความเปนพลเมองไทยและพลโลกยดมนในวถชวตและการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข(กระทรวงศกษาธการ,2552,น.5) 2. ผลการสรางและหาประสทธภาพของหลกสตร นศท.ไทย ใจรกชาต ใหมประสทธภาพ ตามเกณฑ75/75มประสทธภาพเทากบ85.89/87.46ซงสงกวาเกณฑทก�าหนด75/75อนเปนผลมาจากกระบวนการในการพฒนาหลกสตรทเปนระบบตงแตการศกษาขอมลพนฐานศกษาจากเอกสารการใชแบบสอบถามการสมภาษณผทรงคณวฒจากการสนทนากลมถงการสรางจตส�านกรกชาตส�าหรบนกศกษาวชาทหารกจกรรมและการพฒนาหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาต เปนกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวมเพอใหไดองคความรในการน�ามาสรางโครงรางหลกสตรน�าไปตรวจสอบคณภาพของโครงรางหลกสตรโดยผเชยวชาญทมความร ความสามารถ ประเมนความเหมาะสมของหลกสตรและความสอดคลองขององคประกอบของหลกสตรซงมคาความเหมาะสมของโครงรางหลกสตรอยในระดบมาก( =4.24)และมคาดชนความสอดคลององคประกอบของหลกสตรตงแต0.80-1.00หลงจากนนน�าหลกสตรไปทดลองใชโดยน�าไปจดกจกรรมการเรยนการสอนใหแกนกศกษาวชาทหารแลววเคราะหผลจากการเรยนรมาเพอหาคาประสทธภาพของหลกสตร การหาประสทธภาพของหลกสตร ผวจยไดด�าเนนการ จ�านวน 3 ครง กอนการทดลองใชจรงกบหลกสตรทพฒนาขนโดยในการหาประสทธภาพเพอการพฒนาหลกสตรทง3ครงนนไดผลดงน ครงท1คาประสทธภาพเทากบ69.73/76.00ซงต�ากวาเกณฑก�าหนดจงไดปรบปรงเนอหาของหลกสตรเพมเตมและน�าไปหาประสทธภาพของหลกสตรอกครง ครงท2คาประสทธภาพทากบ77.23/78.84ซงสงกวาเกณฑก�าหนดไมมากจงไดปรบปรงเนอหาของหลกสตรเพมเตมและน�าไปหาประสทธภาพของหลกสตรอกครง ครงท3คาประสทธภาพเทากบ84.10/84.18ซงสงกวาเกณฑก�าหนดในระดบทนาพอใจจงไดน�าหลกสตรไปใชจรงและไดคาประสทธภาพสงในระดบ85.89/87.46ดงทกลาวมาแลวขางตน การด�าเนนการดงกลาวขางตนสอดคลองกบแนวคดในการพฒนาหลกสตรของวชยวงษใหญ(2535,น.5-25)ทกลาวถงกระบวนการพฒนาหลกสตรแบบครบวงจรไว4ขนตอนคอขนท1การศกษาขอมลพนฐาน ขนท 2 รปแบบการพฒนาหลกสตร ขนท 3 การตรวจสอบหลกสตร และขนท 4 การปรบแกหลกสตรกอนน�าไปใชซงสอดคลองกบสหชยสาสวน(2554,น.บทคดยอ)ไดศกษาการพฒนาหลกสตรเสรมสรางสมรรถนะครในการจด การเรยนรทพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยน โรงเรยนบดนทรเดชา(สงหสงหเสน)4ตามแนวคดจตปญญาศกษาพบวาคณภาพภาพของหลกสตรกจกรรมคายศลปะแบบวฒนธรรมอาเซยนซงมคาความเหมาะสมของโครงรางหลกสตรอยในระดบมากซงเปนผลมาจากกระบวนการในการพฒนาหลกสตรทเปนระบบตงแตการศกษาขอมลพนฐานทจ�าเปนเกยวกบการพฒนาหลกสตรกจกรรมเพอใหไดองคความรในการน�ามาสรางโครงรางหลกสตรน�าไปตรวจสอบคณภาพของโครงรางหลกสตรโดยผเชยวชาญทมความรความสามารถประเมนความเหมาะสมของหลกสตรและความสอดคลองขององคประกอบของหลกสตร 3.ผลการประเมนประสทธผลของหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตพบวาหลงการใชหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตมคาเฉลยของคะแนนโดยการทดสอบทางสถตท (t - test forDependentSamples) พบวา คะแนนสงกวาเกณฑรอยละ 75 อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 เปนผลไปตามสมมตฐานการวจยทตงไว นอกจากนกเรยนกลมทดลองจะไดรบการพฒนาคณลกษณะทพงประสงคไปในทางทด



ขนซงสอดคลองกบการศกษาของกตตอตมกล (2558,น.บทคดยอ)พบวานศท. ไดรบความรและมความรกในสถาบนชาตศาสนาพรมหากษตรยเพมมากขนอยในระดบมากสด คาเฉลย 44.33 นอกจากนนยงสอดคลองกบผลการศกษาของดลฤดวาสนานนทและคณตเขยววชย(2561,น.60-75)พบวานกศกษาวชาทหารทผานการฝกมคณภาพดระดบมากทสดเปนทนาพอใจ( =4.63, =0.56)ซงเปนผลทไดรบภายหลงการฝกในขณะทผลการศกษาของธงรบขนสงคราม(2550,น.48-53)พบวากอนเขารบการฝกวชาทหารมความกาวราวกลวการถกลงโทษเบอหนายการถกบงคบรสกวาระบบการฝกไมมความรนแรงไมมระเบยบวนยไมตรงตอเวลาไมกลาตดสนใจดงนนผลการพฒนาหลกสตรในนครงนชใหเหนวาสามารถเปลยนแปลงพฤตกรรมของก�าลงหลกของชาตใหมพฤตกรรมทดขนไดโดยกระบวนการฝกนกศกษาวชาทหารซงสอดคลองกบการศกษาของพรหเมศวรเกษมไพศาล(2550,น.106-109)พบวานกศกษาวชาทหารทผานการฝกครบ3ปนนตดสนใจทจะเขารบการฝกในปท4และ5ดวยปจจยส�าคญคอการรบรเชงบวกตอการฝกในชวงปท1–3ปจจยนจงเปนตวบงชอกประการหนงวาการฝกนกศกษาวชาทหารนนสามารถเปลยนแปลงทศนคตและเจตคตเชงลบของเยาวชนได 4.ผลการศกษาความพงพอใจของนกศกษาวชาทหารตอการใชหลกสตรนศท.ไทยใจรกชาตพบวาอยในระดบมากทสด( =4.75)สอดคลองกบผลการศกษาของสภทตบวชม(2559,น.5)ทศกษาความพงพอใจของนกศกษาวชาทหารชนปท1-3ทมตอการฝกภาคปกตประจ�าปการศกษา2559ศนยฝกยอยโรงเรยนภทรบพตรจงหวดบรรมยหนวยฝกนกศกษาวชาทหารมณฑลทหารบกท26พบวานกศกษามความพงพอใจในระดบมากทสด( =4.53)และสอดคลองกบผลการศกษาของสจณณาสวสด(2555,น.96-99)ทศกษาความพงพอใจในการเขารบการฝกของนกศกษาวชาทหารโรงเรยนรกษาดนแดนศนยการก�าลงส�ารองพบวานกศกษาวชาทหารมความพงพอใจในกระบวนการฝกอยในระดบมาก( =4.02)ทงนการทจะท�าใหนกศกษาวชาทหารเกดความพงพอใจไดนนผลการศกษาของสทธชยคตตะพนธ(2558,น.52-56)พบวาหนวยฝกควรมการคดเลอกครฝกทมความรความสามารถมความประพฤตดมประสบการณและเปนแบบอยางทดตลอดจนควรจดหาอาวธยทโธปกรณและเครองชวยฝกใหทนสมยและเพยงพอกบจ�านวนนกศกษาวชาทหารทเขารบการฝกอนจะเปนปจจยเสรมใหนกศกษาวชาทหารเกดความภาคภมใจและมนใจในศกยภาพของกองทพมากขน สงเสรมใหการปลกฝงอดมการณความรกชาตท�าไดงายและมประสทธภาพ

สรปผล

ผลการศกษาการพฒนาหลกสตรรายวชานกศกษาวชาทหารไทย(นศท.)ใจรกชาตในครงนพบวาการพฒนาหลกสตรทเนนการมสวนรวมของนกศกษาวชาทหารกบครฝก ท�าใหไดเนอหาส�าหรบการฝกทสอดคลองกบความตองการของผฝกและสามารถน�าไปสการสรางใหเกดจตส�านกรกชาตสงขนตามเกณฑทตงไวโดยหลกสตรมความเหมาะสมและสอดคลองกนทกองคประกอบอยในระดบมาก( =4.24)และประสทธภาพของหลกสตรมคาเทากบ85.89/87.46ซงสงกวาเกณฑทก�าหนด75/75ความพงพอใจอยในระดบมากทสด( =4.75)และเปรยบเทยบจตส�านกรกชาตกอนและหลงการใชหลกสตรพบวาจตส�านกรกชาตหลงการใชหลกสตรสงกวากอนการใชหลกสตรอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05




กตตอตมกล.(2558).การประเมนการจดการฝกสอนนกศกษาวชาทหารกรณศกษาศนยฝกยอยกองพน ทหารราบศนยกลางก�าลงส�ารอง.กรงเทพฯ:มหาวทยาลยธรรมศาสตร.กระทรวงศกษาธการ. (2552).หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.จรฐกาลพงศภคเธยร.(2551).“จตตปญญาศกษาในประเทศไทย”จตตปญญาศกษา:การศกษาเพอ การพฒนามนษย.นครปฐม:ศนยจตตปญญาศกษามหาวทยาลยมหดล.เจษฎามบญลอ.(2553).ความมนคงแหงชาตการสรางชาตไทยใหยงยน.กรงเทพฯ:ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ.ชยพร วชชาวธ และธระพร อวรรณโณ. (2530). แนวคดและพฒนาการใหมในการปลกฝงจรยธรรม : จรยธรรมกบการศกษา. โครงการต�าราและเอกสารทางวชาการคณะครศาสตร. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ดลฤดวาสนานนทและคณตเขยววชย.(2561).ขอเสนอเชงนโยบายส�าหรบการฝกนกศกษาวชาทหาร ของกองทพไทย.วารสารวชาการปองกนประเทศ.ปท 9ฉบบท3กนยายน–ธนวาคม2561. หนา60-75.ธงรบขนสงคราม.(2550).การเปลยนแปลงเชงพฤตกรรมหลงเขารบการฝกหลกสตรวชาทหารของนกศกษา วชาทหารมหาวทยาลยราชภฏบรรมยปการศกษา2550.บรรมย:มหาวทยาลยราชภฏบรรมย.พรหเมศวรเกษมไพศาล.(2550).การตดสนใจศกษาตอวชาทหารชนปท4และ5ของนกศกษาวชาทหาร. วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต.ชลบร:มหาวทยาลยบรพา.วชยวงษใหญ.(2535).การพฒนาหลกสตรแบบครบวงจร.กรงเทพฯ:สวรยาสาสน.สหชยสาสวน.(2554).พฒนาหลกสตรเสรมสรางสมรรถนะครในการจดการเรยนรทพฒนาคณลกษณะ อนพงประสงคของนกเรยนโรงเรยนบดนทรเดชา(สงหสงหเสน)4(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.สทธชยคตตะพนธ(2558).แนวทางการพฒนางานการปลกฝงอดมการณความรกชาตของนกศกษาวชา ทหารชนปท3มณฑลทหารบกท13.กรงเทพฯ:วทยาลยเสนาธการทหาร.สจณณาสวสด.(2555).ความพงพอใจในการเขารบการฝกของนกศกษาวชาทหารโรงเรยนรกษาดนแดน ศนยการก�าลงส�ารอง.การคนควาอสระศลปศาสตรมหาบณฑต.กรงเทพฯ:มหาวทยาลยศลปากร.สภทตบวชม.(2559).ความพงพอใจของนกศกษาวชาทหารชนปท1-3ทมตอการฝกภาคปกตประจ�า ปการศกษา 2559 ศนยฝกยอยโรงเรยนภทรบพตร จงหวดบรรมย หนวยฝกนกศกษาวชาทหาร มณฑลทหารบกท26.บรรมย:หนวยฝกนกศกษาวชาทหารมณฑลทหารบกท26.หนวยบญชาการรกษาดนแดน.(2562,29สงหาคม).ประกาศหนวยบญชาการรกษาดนแดนเรองใหม สภาพเปนนกศกษาวชาทหาร.กรงเทพฯ:กองทพบก.



องคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ

Factors of Effective Demonstration School Administration under Autonomous University


ผวจย ตระกลพนธยชมภ1 TakoolpunYuchompoo1

[email protected] โสภาอ�านวยรตน2 SopaUmnuayrat2

สนตบรณะชาต3 SantiBuranachart3

น�าฝนกนมา4 NamfonGunma4

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ ศกษาองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐโดยการวเคราะหและสงเคราะหองคประกอบจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ และจากการพจารณารางองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐดวยวธการสมภาษณกลมจากกลมผใหขอมลหลกจ�านวน9คนโดยการเลอกแบบเจาะจงเครองมอทใชในการวจยคอตารางบนทกการสงเคราะหองคประกอบของการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐแบบสงเคราะหตวแปรองคประกอบของรปแบบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐและแบบสมภาษณกลมเพอพจารณารางองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐและขอเสนอแนะอนๆ ผลการวจยพบวา ไดองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐจ�านวน3ดาน16องคประกอบประกอบดวยดานปจจยน�าเขาไดแกการบรหารจดการบคลากรสภาพแวดลอมเครอขายรวมพฒนาลกษณะองคการและภาวะผน�าของผบรหาร

1นสตระดบปรญญาเอกหลกสตรการศกษาดษฎบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษาวทยาลยการศกษามหาวทยาลย

พะเยา

Ph.D.StudentPrograminEducationalAdministrationSchoolofEducationUniversityofPhayao2ผชวยศาสตราจารยดร.สาขาวชาการศกษาวทยาลยการศกษามหาวทยาลยพะเยา

AssistantProfessorDr.PrograminEducationalAdministrationSchoolofEducationUniversityofPhayao3ผชวยศาสตราจารยดร.สาขาวชาการศกษาวทยาลยการศกษามหาวทยาลยพะเยา

AssistantProfessorDr.PrograminEducationalAdministrationSchoolofEducationUniversityofPhayao4ผชวยศาสตราจารยดร.สาขาวชาการศกษาวทยาลยการศกษามหาวทยาลยพะเยา

AssistantProfessorDr.PrograminEducationalAdministrationSchoolofEducationUniversityofPhayao



ดานกระบวนการ ไดแก การน�าองคการ การมงเนนบคลากร การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย การมงเนนการปฏบต การวดวเคราะหและการจดการความร การก�าหนดนโยบายการวางแผนกลยทธและการประกนคณภาพการศกษาดานผลผลตไดแกดานผเรยนและดานหลกสตรและการสอน

ค�าส�าคญ : องคประกอบ,โรงเรยนสาธต,การบรหารโรงเรยนทมประสทธผล

Abstract

Theresearchaimedtostudythefactorsandguidelinesforeffectivedemonstrationschooladministrationunderautonomousuniversity.Researchbyanalyzingandsynthesizingfactorsfromrelevantdocumentsandresearch.Thetoolsusedintheresearchwerethetable synthesisof the factorsofeffectivedemonstration school administrationunderautonomousuniversityandthemethodofinterviewingthegroupsfrom9keyinformantswithspecificselectionbythetoolswerethesynthesisvariablesofthefactorsofeffectivedemonstrationschooladministrationunderautonomousuniversitytoconsiderthedraftfactorsandguidelinesforeffectivedemonstrationschooladministrationunderautonomousuniversityandothersuggestions. Theresultsofthestudywerethefactorsandguidelinesforeffectivedemonstrationschooladministrationunderautonomousuniversityinthreeaspectsandsixteenfactorswere input, process and output. Input hadmanagement, personnel, environment,developmentnetworks,organizationalcharacteristics,executiveleadership.Theprocessfactorshadleadership,personnelfocus,studentsandstakeholderfocus,focusonpractice,measurementanalysisandknowledgemanagement,policyformulation,strategicplanning,educationalqualityassurance.Theoutputfactorshadeffectivestudents,curriculumandinstruction.

Keywords : Factors,DemonstrationSchool,EffectiveDemonstrationSchoolAdministration



บทน�า สถานการณการศกษาของประเทศไทยในปจจบนไดมความพยายามทจะปฎรปการศกษาอยางตอเนองอาทเชนการทมงบประมาณดานการศกษาเพอพฒนาคณภาพการศกษาการเพมจ�านวนชวโมงการเรยนรของผเรยนถง1,200ชวโมงตอปซงมากกวาผเรยนของประเทศอนๆ เชนประเทศฟนแลนดมากกวาถง500ชวโมงแมองคกรยเนสโกจะแนะน�าชวโมงเรยนทเหมาะสมอยท800ชวโมงตอปเทานนอกทงยง ขนเงนเดอนคร เพอเพมแรงจงใจและเพมการคดกรองครอยางเปนระบบมากขน (วรษฐา นาครทรรพ, 2559) แตยงพบวาประชากรในวยการศกษาในระดบขนพนฐาน ยงไมไดรบการศกษาทมคณภาพและประสทธภาพอยางทวถง สาเหตประการหนงเนองมาจากการจดการศกษาไมเหมาะสม หลกสตรและวธการเรยนการสอนทไมสามารถสนองตอวถชวตไดขาดรปแบบในการจดการศกษาทหลากหลาย(ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา,2553)นอกจากนส�านกงานเลขาธการสภาการศกษาไดด�าเนนการตดตามและประเมนการปฏรปการศกษาไดพบปญหาทตองเรงปรบปรงแกไขพฒนา ไดแก ดานการพฒนาคณภาพ ผเรยนการผลตและพฒนาครคณาจารยการเพมประสทธภาพการบรหารการจดการศกษาการเพมโอกาสทางการศกษาการผลตและพฒนาก�าลงคนการเงนเพอการศกษาเทคโนโลยเพอการศกษากฎหมายการศกษาและดานการศกษาตลอดชวตซงน�าไปสการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561)โดยก�าหนดประเดนส�าคญของระบบการศกษาและการเรยนรทตองการปฏรปอยางเรงดวน4ประการคอ 1)พฒนาคณภาพคนไทยยคใหม 2)พฒนาคณภาพครยคใหม 3)พฒนาคณภาพสถานศกษาและแหลงเรยนรยคใหม4)พฒนาคณภาพการบรหารจดการใหมซงระบบการศกษาไทยมสวนหนงทมคณภาพและสามารถพฒนานกเรยนใหมความสามารถในระดบสงได แตระบบการศกษาทมคณภาพนนยงมอยเฉพาะในวงจ�ากดหากระดบนโยบายสามารถสรางความเทาเทยมกนทางการศกษา โดยขยายระบบการศกษาทมคณภาพไปใหทวถงประเทศไทยกจะสามารถยกระดบคณภาพการเรยนรของนกเรยนใหทดเทยมกบนานาชาตไดดงนนการด�าเนนงานและการบรหารโรงเรยนจงเปนเรองส�าคญทจะตองมการบรหารจดการอยางเปนระบบมประสทธภาพและเกดประสทธผล แตการศกษาในทกระดบนนจะเกดผลดตามความ มงหมายอยางมประสทธภาพและประสทธผลนนขนอยกบการจดระบบการบรหารการศกษาทเออตอการด�าเนนงานไปสจดมงหมายและบรรลเปาหมาย(สขคะเสรมสทธเดช,2556) ในขณะเดยวกนสถานศกษาในระดบอดมศกษาทเปดสอนคณะศกษาศาสตรหรอครศาสตรไดจด ใหมการจดการเรยนการสอนในระดบการศกษาขนพนฐานในรปแบบของ โรงเรยนสาธต เพอเปนหองปฏบตการทดลองการเรยนการสอนและการวจย ซงไดมการด�าเนนการจดการศกษาในประเทศไทยมาเปนระยะเวลากวา 60 ป นบตงแตโรงเรยนเตรยมอดมศกษาพญาไทสงกดกรมวสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ ปจจบนโรงเรยนเปลยนชอเปนโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒปทมวนไดถอก�าเนดขนโดยเรมกอตงเมอปพ.ศ.2496ซงถอเปนตนแบบของโรงเรยนสาธตในสถาบนครศาสตรอนๆ ในประเทศไทยปจจบนมโรงเรยนสาธตในประเทศไทยแบงออกเปน5กลม(ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษากระทรวงศกษาธการ,2561)โดยแบงออกเปนกลมตามสงกดตางๆดงน1)โรงเรยนสาธตทสงกดมหาวทยาลยของรฐ2)โรงเรยนสาธตทสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ3)โรงเรยนสาธตทสงกดมหาวทยาลยราชภฏ 4) โรงเรยนสาธตทสงกดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล และ 5) โรงเรยนสาธตทสงกดมหาวทยาลยเอกชน ซงถอวาโรงเรยนสาธตเปนองคการทางการศกษาทมลกษณะพเศษ โดยมจดมงหมายเพอเปนโรงเรยนรวมพฒนาวชาชพ ฝกปฏบตของบณฑตในการสอนสาธตการสอนวจย ทดลองดานการเรยนการสอนพฒนานวตกรรมทางการศกษา ดงนนโรงเรยนสาธตจงถกคาดหวงจากสงคมวาโรงเรยนสาธตเปนโรงเรยนทมความพรอมในทกๆดานสามารถพฒนานกเรยนใหเปนเดกทเกงและกลา



แสดงออก มความกระตอรอรนในการแสวงหาความร และมความเปนผน�าสงคมไดเปนอยางดอกทงยงชวยเสรมบทบาทหนาทของอาจารยมหาวทยาลย ดานการวจย คนควาทดลอง เพอทจะเอาผลมาใชในการผลตบณฑตและเพอทจะสงผลไปยงหนวยปฏบตการณทางการศกษาอนๆน�าผลไปใชไดแตปจจบนโรงเรยนสาธตในประเทศไทยไดก�าหนดวสยทศนและพนธกจในการพฒนาผเรยนและองคการไมตางจากสถาบนการศกษาอน ๆ มเปาหมายการจดการศกษาทมงเนนใหนกเรยนสอบเขามหาวทยาลยมากกวาการปลกฝงและสรางความเจรญงอกงามของชวต มคานยมในเรองการเรยนดและการแขงขนเพอใหไดรบรางวลทางวชาการอนจะน�าไปสผลการเรยน คณะหรอมหาวทยาลยทหวง โรงเรยนยกยองใหสถตการสอบเขามหาวทยาลยเปนตวบงชความส�าเรจ แทนทจะมงเนนการพฒนากระบวนการแสวงหาและแสดงศกยภาพของนกเรยนแตละคนใหเปนทประจกษ(เฉลมลาภทองอาจ,2553)ดงนนระบบการศกษาทจะทดลองนวตกรรมแนวคดใหม ๆ จงไมสามารถท�าไดอยางมประสทธภาพ ซงการศกษาในโลกยคใหมตองกาวไปสการคดวเคราะหคนควาในสงใหมมลกษณะการเรยนรในศตวรรษท21คอสอนใหนอยเรยนร ใหมาก เกดการเรยนรดวยตนเองโดยตรง มการรวมมอมากกวาการแขงขน และเรยนรเปนทมมากกวาเรยนเพอตนเอง(วจารณพาณช,2555)จงตองเปลยนวธการสอนลดการเรยนรเชงเทคนคและการทองจ�าแตใหน�าหนกกบการสรางทกษะการเรยนรและปรบตวของผเรยนใหสามารถพฒนาตนเองไดตลอดชวต (เกยรตอนนตลวนแกว,2559) เพอการพฒนาการศกษากาวสศตวรรษท21และยกระดบการศกษาใหมคณภาพจงตองหาแนวทางหรอรปแบบการบรหารทท�าใหสถานศกษามความโดดเดนมมาตรฐานสงทนตอการเปลยนแปลงตอบสนองความตองการของผเรยนและผมสวนไดสวนเสยเพอกาวสการพฒนาทยงยนมการบรหารจดการศกษาเพอความเปนเลศและมประสทธผล(Hoy&Miskel,2001)ดวยเหตนผวจยจงไดท�าการศกษาองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐเพอน�าไปสการพฒนาองคความรใหมในดานประสทธผลของโรงเรยนและน�าไปประยกตใชในการพฒนาประสทธผลของโรงเรยนสาธตตอไป


1. เพอศกษาองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ 2. เพอวเคราะหองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ


การด�าเนนการวจยแบงออกเปน2ขนตอนประกอบดวย ขนตอนท 1 การศกษาองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ โดยด�าเนนการวเคราะหและสงเคราะหจากเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอก�าหนดเปนกรอบแนวคดเบองตนในการวจยโดยการศกษาแนวคดทฤษฎหลกการและสาระส�าคญทเกยวของดงน1)แนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนสาธต2)แนวคดเกยวกบการบรหารสความเปนเลศ 3)แนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากล4)แนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล



5)แนวคดเกยวกบการบรหารคณภาพทวทงองคการและ6)แนวคดเกยวกบทฤษฎระบบเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสงเคราะหตวแปรองคประกอบของรปแบบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐเพอก�าหนดเปนกรอบแนวคดเบองตนในการวจย ขนตอนท 2 การพจารณารางองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ โดยการสมภาษณกลม (Group Interview) กลมผใหขอมลหลก (keyinformants)จ�านวน9คนใชวธการเลอกแบบเจาะจง(criterion-basedselection)จ�านวน2กลมโดยก�าหนดคณสมบตดงนกลมท1เปนนกบรหารหรอนกวชาการทางการบรหารการศกษาหรอผเชยวชาญเกยวกบการวจยและประเมนผลการศกษามความรและประสบการณ10ปขนไปจ�านวน3คนและกลมท2เปนผมความรและประสบการณในการบรหารหรอจดการเรยนการสอนในโรงเรยนสาธตมความรและประสบการณ10ปขนไปจ�านวน6คนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลแบบสมภาษณกลมเพอพจารณารางองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐและขอเสนอแนะอนๆ วเคราะหขอมลโดยการสงเคราะหเอกสาร(ContentAnalysis)โดยครอบคลมแนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ


ผลการศกษาองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐผวจยไดน�าเสนอเปน2สวนประกอบดวยสวนท1ผลการศกษาแนวคดและเอกสารทเกยวของกบองคประกอบทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐและสวนท 2 ผลการสมภาษณกลม (Group Interview) เกยวกบองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐมรายละเอยดดงน สวนท1ผลการศกษาแนวคดและเอกสารทเกยวของกบองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ จากการสงเคราะหแนวคดและเอกสารทเกยวของกบองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐดงน1)แนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนสาธต2)แนวคดเกยวกบการบรหารสความเปนเลศ3)แนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากล4)แนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล5)แนวคดเกยวกบการบรหารคณภาพทวทงองคการและ6)แนวคดเกยวกบทฤษฎระบบแสดงรายละเอยดไดดงน 1. แนวคดการบรหารโรงเรยนสาธตม4องคประกอบไดแก1)การบรหารจดการ2)การมงเนนผเรยน3)การจดหลกสตรและการเรยนการสอนและ4)ผลลพธ 2. แนวคดการบรหารโรงเรยนสคามเปนเลศ ม 6 องคประกอบ ไดแก 1) การน�าองคการ 2) การมงเนนบคลากร3)การมงเนนการปฏบต4)การมงเนนผมสวนไดสวนเสย5)หลกการประสทธภาพและประสทธผลและ6)ผลลพธ 3. แนวคดการบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากลม8องคประกอบไดแก1)การบรหารจดการ2)การมงเนนผเรยน3)การมงเนนบคลากร4)เครอขายรวมพฒนา5)การวางแผนกลยทธ6)การมงเนนการปฏบต7)การจดการความรและ8)ภาวะผน�าของผบรหาร 4. แนวคดการบรหารโรงเรยนทมประสทธผลม 9 องคประกอบ ไดแก 1) ลกษณะของบคลากร 2)การมสวนรวม3)หลกสตรและการสอน4)ผลลพธ5)ภาวะผน�า6)ลกษณะขององคการ7)ลกษณะ



ของสภาพแวดลอม8)นโยบาย/เปาหมายและ9)ความเปนเลศทางวชาการ 5. แนวคดการบรหารคณภาพทวทงองคการม7องคประกอบไดแก1)การบรหารจดการ2)การมงเนนทรพยากรมนษย3)นโยบาย/กลยทธ4)การน�าองคการ5)การมงเนนผมสวนไดสวนเสย6)ผลลพธและ7)การปรบปรง/พฒนาคณภาพ 6. แนวคดทฤษฎระบบม5องคประกอบไดแก1)สภาพแวดลอม2)ปจจยน�าเขา3)กระบวนการ4)ผลผลตและ5)ขอมลปอนกลบ ผวจยไดน�าองคประกอบจากแนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนสาธตแนวคดเกยวกบการบรหารสความเปนเลศ แนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากล แนวคดเกยวกบการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล แนวคดเกยวกบการบรหารคณภาพทวทงองคการ และ แนวคดเกยวกบทฤษฎระบบ มาสงเคราะหเปนองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐดงตาราง1ดงน

ตาราง 1 แสดงผลการสงเคราะหองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลย ในก�ากบของรฐ

องคประกอบ การบรหารโรงเรยนสาธต

แนวคด

การบ

รหาร

โรงเ

รยนส

าธต

การบ

รหาร

โรงเ

รยน

สควา

มเปน

เลศ

การบ

รหาร

โรงเ

รยน

มาตร

ฐานส

ากล

การบ

รหาร

โรงเ

รยน

ทมปร

ะสทธ

ผล

การบ

รหาร

คณภา

พทว

ทงอง

คการ

ทฤษฎ

ระบบ

ปจจยน�าเขา

1 การบรหารจดการ

2 บคลากร

3 ก�าหนดนโยบาย

4 การวางแผนกลยทธ 5 สภาพแวดลอม

6 เครอขายรวมพฒนา

7 ลกษณะองคการ

กระบวนการ

8 การน�าองคการ

9 การมงเนนบคลากร

10 การมงเนนผเรยนและผมสวนไดเสย

11 การมงเนนการปฏบต



จากการวเคราะหและสงเคราะหองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ จากแนวคดทเกยวของ ดงตาราง 1 โดยอาศยทฤษฎระบบ ผวจยไดสรปสงเคราะหรวมบางองคประกอบพบวาไดองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐจ�านวน3ดาน14องคประกอบประกอบดวย 1.ดานปจจยน�าเขาประกอบดวย7องคประกอบไดแก1.1)การบรหารจดการ1.2)บคลากร1.3)การก�าหนดนโยบาย1.4)การวางแผนกลยทธ1.5)สภาพแวดลอม1.6)เครอขายรวมพฒนาและ1.7)ลกษณะองคการ 2.ดานกระบวนการประกอบดวย5องคประกอบไดแก2.1)การน�าองคการ2.2)การมงเนนบคลากร 2.3) การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย 2.4) การมงเนนการปฏบต และ 2.5) การวดวเคราะหและการจดการความร 3.ดานผลผลตประกอบดวย2องคประกอบไดแก3.1)ดานผเรยนและ3.2)ดานหลกสตรและการสอน ผวจยไดก�าหนดเปนกรอบแนวคดองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐโดยอาศยทฤษฎเชงระบบดงภาพ1ดงน

องคประกอบ การบรหารโรงเรยนสาธต

แนวคด

การบ

รหาร

โรงเ

รยนส

าธต

การบ

รหาร

โรงเ

รยน

สควา

มเปน

เลศ

การบ

รหาร

โรงเ

รยน

มาตร

ฐานส

ากล

การบ

รหาร

โรงเ

รยน

ทมปร

ะสทธ

ผล

การบ

รหาร

คณภา

พทว

ทงอง

คการ

ทฤษฎ

ระบบ

12 การคดวเคราะหและการจดการความร

ผลผลต

13 ดานผเรยน

14 ดานหลกสตรและการสอน

15 หลกประสทธภาพและประสทธผล

16 ภาวะผน�าของผบรหาร

ขอมลปอนกลบ



ปจจยน�าเขา

การบรหารจดการ การน�าองคการA

C

P

D

การประกนคณภาพการศกษา

การก�าหนดนโยบาย

ผเรยนดเกงมความสขมทกษะชวต

มความเปนสากล

หลกสตรและการสอนทประสบความส�าเรจ

มคณภาพ

การวางแผนกลยทธ

การมงเนนบคลากรการวดวเคราะหและการจดการความร

การมงเนนการปฏบต

เครอขายรวมพฒนา

บคลากร

ลกษณะองคการ

สภาพแวดลอม

ภาวะผน�าของผบรหาร

กระบวนการ

ขอมลปอนกลบ

ผลผลต

ภาพ 1แสดงกรอบแนวคดองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ

สวนท2ผลการสมภาษณกลม(GroupInterview)เกยวกบองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ ผลการสมภาษณกล ม (Group Interview) เกยวกบองคประกอบและแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐจากกลมผใหขอมลหลกจ�านวน9คนแบงออกเปน 2 สวนยอย ไดแก 1) ผลการสมภาษณเกยวกบองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ และ 2) ผลการสมภาษณเกยวกบแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐสามารถแสดงรายละเอยดดงน 1) ผลการสมภาษณเกยวกบองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ ในขนตอนนผวจยไดน�าองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ ทไดจากการสงเคราะหเอกสารและแนวคดทเกยวของในขนตอนท 1 มารางเปนองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลเพอใหผใหขอมลหลกไดพจารณาโดยผลการปรบแกไของคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐตามขอเสนอแนะของผใหขอมลหลกท�าใหไดจ�านวนองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลจ�านวน3ดาน16องคประกอบประกอบดวย 1.ดานปจจยน�าเขาประกอบดวย6องคประกอบไดแก1.1)การบรหารจดการ1.2)บคลากร1.3)สภาพแวดลอม1.4)เครอขายรวมพฒนา1.5)ลกษณะองคการและ1.6)ภาวะผน�าของผบรหาร 2.ดานกระบวนการประกอบดวย8องคประกอบไดแก2.1)การน�าองคการ2.2)การมงเนนบคลากร2.3)การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย2.4)การมงเนนการปฏบต2.5)การวดวเคราะหและการจดการความร2.6)การก�าหนดนโยบาย2.7)การวางแผนกลยทธและ2.8)การประกนคณภาพการศกษา



3.ดานผลผลตประกอบดวย2องคประกอบไดแก3.1)ดานผเรยนและ3.2)ดานหลกสตรและการสอน 2)ผลการสมภาษณเกยวกบแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ ในขนตอนนผวจยไดน�าองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐทไดจากการสงเคราะหเอกสารและแนวคดทเกยวของในขนตอนท1มารางเปนองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล เพอใหผใหขอมลหลก ไดใหขอเสนอแนะ โดยผลการสมภาษณเกยวกบแนวทางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐตามขอเสนอแนะของผใหขอมลหลกท�าใหไดแนวทางในแตละองคประกอบและไดเพมเตมแนวทางในองคประกอบทเสนอใหเพมจากผลการพจารณาโดยมรายละเอยดดงน การบรหารจดการสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานการบรหารจดการคอโรงเรยนควรมการก�าหนดระบบการบรหารจดการทเชอมโยงแผนปฏบตงานกระบวนการด�าเนนงานและกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบนกเรยน และบคลากรใหมความสอดคลองกบทรพยากรและบรณาการภารกจเพอใหบรรลผลลพธของโรงเรยนอยางมประสทธภาพและประสทธผลมกระบวนการบรหารงานทมความเปนอสระในเรองของการบรหารจดการและมความโปรงใสมการสนบสนนงบประมาณในดานตางๆ ควรตอบสนองกบการขบเคลอนและการพฒนาการจดการเรยนการสอนของอาจารย มธรรมาภบาลมความคลองตวและมความรบผดชอบตอผทมสวนไดสวนเสยมการท�างานอยางเปนระบบภายใตนโยบายการบรหารงานของโรงเรยนสาธตสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ บคลากร สามารถสรปไดวา แนวทางการบรหารดานบคลากร คอ โรงเรยนควรมการบรหารและการพฒนาบคลากรเพอใหมการใชศกยภาพของบคลากรอยางเตมทสอดคลองกบพนธกจและแผนปฏบตของโรงเรยน มการประเมนสมรรถนะและอตราก�าลง การสรางสภาพแวดลอมการปฏบตงานทกอใหเกดการด�าเนนงานทดและใหความส�าคญกบคณภาพของอาจารยโดยการรบอาจารยมความรความสามารถและมคณวฒตรงตามสาขาวชาตงแตระดบปรญญาตรปรญญาโทและปรญญาเอกมการพฒนาบคลากรในทกดานเพอเพมประสทธภาพการท�างาน การก�าหนดนโยบายสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานการก�าหนดนโยบายคอโรงเรยนควรมนโยบายเปนแผนในการปฏบตไวอยางชดเจนเพอตดสนใจภายใตนโยบายจะชวยใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคทตองการนโยบายจงจดเปนแผนรองหรอแผนปฏบตชนดหนงเพอใหด�าเนนการตรงตามเปาหมายทวางไวอยางชดเจนเชนโรงเรยนใชทฤษฎพหปญญา(MultipleIntelligence)ในการก�าหนดนโยบายการจดการศกษาทมงเนนพฒนาศกยภาพอนแตกตางกนของผเรยน การวางแผนกลยทธสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานการวางแผนกลยทธคอโรงเรยนควรมกระบวนการการวางแผนกลยทธของโรงเรยนตามแผนแมบทของมหาวทยาลยในก�ากบของรฐโดย มงเนนในการพฒนานกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานและน�าผลการวเคราะหจดแขงจดออนโอกาสและอปสรรค มาประกอบการวางแผนเชงกลยทธ มการบรณาการความตองการหลกไปสแผนงานของโรงเรยน มวธก�าหนดวตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการ การน�าแผนไปสการปฏบต รวมทงวธการตดตามผลการปฏบตงาน การพฒนากลยทธและการน�าไปปฏบต การจดท�ากลยทธประกอบดวยกระบวนการจดท�ากลยทธ และวตถประสงคเชงกลยทธ การน�ากลยทธไปปฏบตทประกอบดวยการจดท�าแผนปฏบตการการน�าแผนไปปฏบตและการคาดการณผลการด�าเนนงานโดยถายทอดวตถประสงคเชงกลยทธใหกบบคลากรทกคน



สภาพแวดลอมสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานสภาพแวดลอมคอโรงเรยนควรมการวเคราะหสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกเพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนและด�าเนนกจกรรมตางๆ ของโรงเรยนใหทนกบการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจการคมนาคมสงคมและวฒนธรรมกฎหมายและการเมอง เทคโนโลยดจทลและสงแวดลอมทางธรรมชาต โดยจดสรรและบรหารวสดครภณฑทตอบสนองตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลยดจทลในปจจบนใหเกดประสทธภาพและประสทธผล เครอขายรวมพฒนาสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานเครอขายรวมพฒนาคอโรงเรยนควรมความรวมมอในการพฒนากจกรรมการเรยนการสอนกบหนวยงานของรฐและเอกชนอาทNECTECสถาบนSIITรวมทงสถาบนการศกษาทงในและตางประเทศในระดบคณะผบรหารและอาจารยมสวนรวมในการจดการเรยนการสอนมการประชมวางแผนด�าเนนงานรวมกนมเครอขายสมาคมชมรมผปกครองและศษยเกาในการสนบสนนและสงเสรมกจการของโรงเรยนรวมรบผดชอบตอสงคมและประเทศชาตในระดบองคการ ลกษณะองคการสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานลกษณะองคการคอโรงเรยนควรก�าหนดโครงสรางการบรหารงานของโรงเรยนและการด�าเนนงานของแตละฝายงานใหชดเจน มสายบงคบบญชาทครอบคลมบคลากรทกฝายงานตามวตถประสงคในการท�างานมฝายทรบผดชอบเกยวกบการเงนวสดอปกรณบคลากรมกระบวนการด�าเนนงานทเปนระบบเชนมผอ�านวยการรองผอ�านวยการฝายบรหารรองผอ�านวยการฝายวชาการ รองผอ�านวยการฝายวางแผนและพฒนา รองผอ�านวยการฝายวจย วเทศและฝกประสบการณรองผอ�านวยการฝายกจการนกเรยนผชวยผอ�านวยการฝายหลกสตรนานาชาตผชวยผอ�านวยการฝายวนยและสงเสรมสขภาพนกเรยนผชวยผอ�านวยการฝายพฒนากายภาพและสงแวดลอม ผชวยผอ�านวยการฝายประกนคณภาพและบรการชมชน ภาวะผน�าของผบรหาร สามารถสรปไดวา แนวทางการบรหารดานภาวะผน�าของผบรหาร คอโรงเรยนมผบรหารก�าหนดวสยทศนคานยมผลการด�าเนนการทคาดหวงของโรงเรยนค�านงถงความแตกตางของบคลากรและนกเรยนใชหลกธรรมภบาลในการบรหารงาน และการด�าเนนงานเกยวกบจรยธรรมกฎหมายและความรบผดชอบตอชมชนมการพฒนาความเปนผน�า(leadership)ของบคลากรทกระดบมกระบวนการพฒนาคณภาพทมงานตาง ๆ ทตองเกยวของกบการจดการเรยนการสอนมการประเมนภาวะผน�าของผบรหารและบคลากรน�าผลการประเมนมาปรบปรงใหบคลากรเขาไปมสวนรวมในกจกรรมตางๆ กบโรงเรยนและมความรบผดชอบตอชมชนและสภาพแวดลอมมการพฒนาทมงาน ใหบคลากรมมนษยสมพนธทดมทกษะการสอสารมกลยทธการสรางทมงานมความเปนประชาธปไตยมกลวธจดการกบงานและเพอนรวมงานทดและมกระบวนการปลกฝงภาวะผน�า ดานกระบวนการไดแก การน�าองคการสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานการน�าองคการคอโรงเรยนควรมการพฒนาผน�าในอนาคตการวดผลการด�าเนนงานในระดบองคการและการสรางบรรยากาศทสงเสรมใหเกดพฤตกรรมทมจรยธรรมและวธปฏบตทแสดงถงความเปนพลเมองดใหบคลากรทกคนปฏบตตนไดอยางมประสทธภาพและมความสข การมงเนนบคลากรสามารถสรปไดวา แนวทางการบรหารดานการมงเนนบคลากรคอ โรงเรยนควรมการสรางแรงจงใจใหบคลากรใชศกยภาพอยางเตมทเพอใหบรรลวตถประสงคและแผนปฏบตการของโรงเรยนสรางบรรยากาศทเกอหนนการท�างานสงเสรมความเจรญกาวหนาของบคลากรมระบบการประเมนผลการปฏบตงานพฒนาบคลากรในดานการวจยเพอใหเกดความกาวหนาในวชาชพของตนเองสงเสรมสนบสนนใหบคลากรท�าต�าแหนงทางวชาการของสายวชาการและการเปลยนต�าแหนงของพนกงาน



สายบรการวชาการเพอสรางความพงพอใจใหแกพนกงาน การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย สามารถสรปไดวา แนวทางการบรหารดานการมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสยคอโรงเรยนควรมการสรางความผกพนกบผเรยนและผมสวนไดสวนเสยเชนผเรยนครผปกครองและชมชนเพอความส�าเรจดานการพฒนาการศกษาของโรงเรยนรวมถงวธการทโรงเรยนรบฟงความคดเหนความตองการของนกเรยนและผมสวนไดสวนเสยและใชสารสนเทศเพอการปรบปรงและคนหาโอกาสในการสรางนวตกรรมการศกษาค�านงถงความแตกตางดานศกยภาพของนกเรยนโดยเฉพาะกลมนกเรยนทมความบกพรองดแลนกเรยนใหมคณภาพทงดานการศกษาและดานคณลกษณะอนพงประสงคตลอดจนพฒนานกเรยนดวยกจกรรมตางๆ และรบฟงความคดเหนของนกเรยนการพฒนาชมชนและการมสวนรวมเขาใจบรบทของชมชนสรางความสมพนธกบชมชนอยางเปนระบบจดกจกรรมทตอบสนองตอความสนใจและความตองการของชมชนใหบรการทางสงคมไดอยางมประสทธภาพ การมงเนนการปฏบตสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานการมงเนนการปฏบตคอโรงเรยนควรมการบรหารจดการเกยวกบสมรรถนะหลกและระบบงานการออกแบบการจดการและปรบปรงกระบวนการทส�าคญเพอน�าระบบงานไปใชสรางคณคาใหผเรยนผมสวนไดสวนเสยและโรงเรยนประสบความส�าเรจใชระบบงานแนะแนวในการสรางคณคาใหกบนกเรยนมงเนนใหนกเรยนลงมอปฏบตโดยมครเปนทปรกษาและเปนผคอยอ�านวยความสะดวกใหกบนกเรยนและพฒนาศกยภาพของนกเรยนนอกเหนอจากกระบวนการสอนของอาจารยผ สอนในแตละรายวชา โดยผอ�านวยการโรงเรยนมการก�ากบตดตามอยางใกลชด การวดวเคราะหและการจดการความรสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานการวดวเคราะหและการจดการความร คอ โรงเรยนควรมการวด การวเคราะหและการจดการความรเปนการรวบรวมวเคราะหจดการและปรบปรงขอมลสารสนเทศในการประกนคณภาพการศกษามหนวยงานทเกยวของกบฝายดานการวดวเคราะหและการจดการความรอาทฝายวจยนเทศและฝกประสบการณทพฒนางานดานการวจยของบคลากรการนเทศอาจารยภายในโรงเรยนการนเทศนสตนกศกษาทฝกประสบการณวชาชพครควรเนนการท�าวจยเพอน�าผลการวจยทไดมาพฒนาโรงเรยนในมตตางๆ สนบสนนทนโครงการวจยของบคลากรและมการก�ากบตดตามการนเทศของอาจารยภายในโรงเรยนตามระยะเวลาทก�าหนด การประกนคณภาพการศกษาสามารถสรปไดวาแนวทางการบรหารดานการประกนคณภาพการศกษา คอ โรงเรยนมระบบการประกนคณภาพการศกษาอยางตอเนอง เพอใหเกดการพฒนาและสรางความเชอมนแกผทมสวนเกยวของและสาธารณชนวาโรงเรยนสามารถจดการศกษาไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาและบรรลเปาประสงคของโรงเรยนโดยมการด�าเนนการ3ขนตอนดงน1)การควบคมคณภาพ เปนการก�าหนดมาตรฐานคณภาพและการพฒนาสถานศกษาใหเขาสมาตรฐาน2) การตรวจสอบคณภาพเปนการตรวจสอบและตดตามผลการด�าเนนงานใหเปนไปตามมาตรฐานทก�าหนดและ3)การประเมนคณภาพเปนการประเมนคณภาพของโรงเรยนโดยหนวยงานทก�ากบดแลในเขตพนทและหนวยงานตนสงกดในสวนกลางและรบการประเมนภายนอกจากส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา ดานผลผลตไดแก ดานผเรยน สามารถสรปไดวา แนวทางการบรหารดานผเรยน คอ โรงเรยนควรมการประเมนผลการด�าเนนงานของโรงเรยน ในดานผลลพธการเรยนของผเรยน โดยจะแสดงขอมลส�าคญของระดบ แนวโนม ประสทธภาพ ผลผลต มการประเมนผลเปนรายบคคล และระดบชน ตลอดจนการตดตามผลการศกษาตอของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท3และระดบชนมธยมศกษาปท6โดยฝายวชาการและฝายงานแนะแนวพรอมด�าเนนการเกบรวมรวบขอมลเพอเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการด�าเนนงาน



ของโรงเรยนในรอบเวลาของการด�าเนนงาน ปรบปรงกระบวนการจดการศกษาและบรการ โดยมความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกนกบกลยทธของโรงเรยน สงผลใหผเรยนมความเปนเลศวชาการ และมทกษะในศตวรรษท21 ดานหลกสตรและการสอน สามารถสรปไดวา แนวทางการบรหารดานหลกสตรและการสอน คอโรงเรยนควรมการประเมนผลดานหลกสตรและการสอน มการก�าหนดโครงสรางของเนอหาวชา หรอประสบการณตางๆ หรอศาสตรตางๆ ทก�าหนดใหผเรยนไดศกษาหาความรทงภาคทฤษฎภาคปฏบตรวมทงการมสวนรวมกจกรรมเสรมสรางประสบการณใหผเรยนมการพฒนาศกยภาพอยางเตมความสามารถโดยโรงเรยนจดท�าหลกสตรสถานศกษาทสอดคลองกบนโยบายและแนวคดของโรงเรยนและใหอาจารยทมความเชยวชาญตามสาขาวชาเอกระดมสมองจดประชมการจดท�าหลกสตรและมการวพากษหลกสตรโดยผเชยวชาญและผทรงคณวฒตลอดจนมการประเมนหลกสตรเปนระยะๆ เพอน�าสารสนเทศทไดมาท�าการปรบปรงและพฒนาหลกสตรตอไป


ผลการวจยสรปไดวาองคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐประกอบดวย3ดาน16องคประกอบและสามารถอภปรายผลไดดงน 1.ดานปจจยน�าเขา 1.1 การบรหารจดการ คอ ภารกจ ขอบขายงานทตองด�าเนนการในการบรหารจดการโรงเรยนสาธตทมประสทธผลภายใตการบรหารงานของมหาวทยาลยในก�ากบของรฐมความเปนอสระในเรองของการบรหารจดการและมความโปรงใสมธรรมาภบาลมความคลองตวและสามารถบรหารจดการศกษาใหบรรลผลส�าเรจตามเปาหมายสงผลตอความส�าเรจของการบรหารงานของโรงเรยนสอดคลองกบ วราวธ ตรวรรณกล (2559 น. 200) ศกษาปจจยทสงผลตอความส�าเรจของการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล พบวา การบรหารจดการทด ถอเปนปจจยความส�าเรจทมอทธพลตอประสทธผลของการบรหารโรงเรยนนอกจากนนยงสอดคลองกบผลการวจยของกมลวรรณรอดจาย(2552น.109)ทศกษาปจจยทสงผลตอประสทธภาพโรงเรยนขนาดเลกพบวาการบรหารจดการการจดการเรยนร เปนปจจยทสงผลตอสทธภาพของโรงเรยน 1.2 บคลากร คอ บคลากรทมความรความสามารถตรงสาขาวชาเหมาะสมกบต�าแหนงงานมการพฒนาบคลากรในทกดาน เพอเพมประสทธภาพการท�างาน สอดคลองกบพนธกจและแผนปฏบตของโรงเรยน มการประเมนสมรรถนะและอตราก�าลง การสรางสภาพแวดลอมการปฏบตงานทกอใหเกดการด�าเนนงานทดและใหความส�าคญกบคณภาพของบคลากร เพอใหการด�าเนนงานของโรงเรยนส�าเรจลลวงตามเปาหมายทวางไวอยางมประสทธภาพและประสทธผลสอดคลองกบปลญปฏพมพาคม(2550,น.230)และสภทรพนธพฒนกล(2558,น.172)ทกลาววาบคลากรสงผลตอการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล 1.3 สภาพแวดลอมคอการวเคราะหสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกเพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนและด�าเนนกจกรรมตางๆ ของโรงเรยนใหทนกบการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจการคมนาคมสงคมและวฒนธรรมกฎหมายและการเมองเทคโนโลยดจทลและสงแวดลอมทางธรรมชาตโดยจดสรรและบรหารวสดครภณฑทตอบสนองตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลยดจทลในปจจบนใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสอดคลองกบอมรรตนเชงหอม(2557,น.199)ทกลาวถงสภาพแวดลอม



เปนองคประกอบทส�าคญตอการบรหารโรงเรยนทมประสทธผลและนงลกษณเรอนทอง(2550,น.62)ทกลาววาสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน 1.4 เครอขายรวมพฒนาคอ เปนการรวมมอกนระหวางโรงเรยนและเครอขายทงหนวยงานของรฐและเอกชน รวมถงสถาบนการศกษาทงในประเทศและตางประเทศ ในการรวมกนขบเคลอนมงไปสความส�าเรจในการพฒนาโรงเรยนทมประสทธผลประกอบดวย1) เครอขายทเปนทางการคอ เปนเครอขายทมขอตกลงระบบระเบยบของความสมพนธและมวตถประสงครวมกนและ2)เครอขายทไมเปนทางการ คอ เครอขายความสมพนธทางสงคม มขอตกลงเฉพาะกจกรรม มวตถประสงคเฉพาะเรองแตไมมขอตกลงระบบระเบยบของความสมพนธหรอมวตถประสงครวมกนอยางตอเนองสอดคลองกบ ศกดนพนสวางวงศ(2557,น.12)ทกลาววาเครอขายรวมพฒนาเปนความรวมมอทางการศกษาใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาและสอดคลองกบอโณทยไทยวรรณศร (2561,น.211)ศกษาพบวาวธการด�าเนนการของเครอขายรวมพฒนาไดแกการจดกลมเครอขายรวมพฒนาการถายทอดแลกเปลยน เรยนรการจดกจกรรมของเครอขายการตดตอสอสารการท�างานแทนโรงเรยนโดยชมชนและการตดตามผลงานสามารถพฒนาใหเกดประสทธผลในการบรหารองคการได 1.5 ลกษณะองคการ คอ โครงสรางการบรหารงานของโรงเรยน โดยมลกษณะส�าคญ คอก�าหนดงานใหชดเจน มการแบงงานกนท�าตามวตถประสงคในการท�างาน บคลากรทกคนจะไดรบมอบหมายงานใหท�างานตามความรความสามารถและความถนดของแตละบคคลมสายบงคบบญชาเปนชนๆ ลดหลนกนลงมา ตงแตระดบระดบสงสดลงมาถงระดบลางสด และ มวตถประสงคทแนนอน เพอใหบคลากรไดยดถอเปนแนวทางในการท�างาน สอดคลองกบผลการวจยของณชชา บญประไพ (2559, น.96)ทพบวาลกษณะขององคการทเปนองคการแหงการเรยนรมความสมพนธกบประสทธผลของโรงเรยนและสอดคลองกบมานะสนธวงษานนท(2550,น.123)พบวาโครงสรางการบรหารโรงเรยนพนธกจทชดเจนความกลมเกลยวการมสวนรวมของผปกครองและกระบวนการบรหารคณภาพเปนปจจยสงเสรมการจดการศกษาทสงผลตอคณภาพนกเรยนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1.6 ภาวะผน�าของผบรหารคอโรงเรยนมผบรหารทก�าหนดวสยทศนคานยมผลการด�าเนนการทคาดหวงของโรงเรยนค�านงถงความแตกตางของบคลากรและนกเรยนมการสอสารและรบฟงความคดเหนของบคลากรทกระดบมความเปนผน�ากลาตดสนใจและมความรบผดชอบโดยใชหลกธรรมภบาลในการบรหารงานสอดคลองกบผลการศกษาของทวตถศรด�ารงค(2556,น.52)ศกษาพบวาลกษณะของโรงเรยนคณภาพคอโรงเรยนทมผบรหารมภาวะผน�าโดยเงอนไขทเกดจากผบรหารไดแกการท�าตวแบบอยางทดการมมนษยสมพนธตอผรวมงานมความเดดขาดในการตดสนใจและมภาวะผน�าทางวชาการและสอดคลองกบอนนต เตยวตอย(2551,น.29)กลาววาผบรหารทมภาวะผน�าในการน�าองคกรสงผลใหการบรหารโรงเรยนมประสทธผล 2.ดานกระบวนการ 2.1 การน�าองคการคอวธการทผบรหารโรงเรยนชน�าการก�าหนดวสยทศนคานยมผลการด�าเนนการทคาดหวงของโรงเรยน ระบบธรรมาภบาลของโรงเรยนและการด�าเนนการเกยวกบจรยธรรมกฎหมาย และความรบผดชอบตอชมชนสอดคลองกบ สดาวรรณ เครอพานช (2549, น.82) กลาววาโรงเรยนดมคณภาพ อาศยวธการบรหารของผบรหารทเปนผทมภาวะผน�า และมความสามารถในการบรหารจดการ มคณธรรมจรยธรรม เปนแบบอยางทด มความเปนประชาธปไตย และบรหารงานแบบมสวนรวมและส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2545,น.70-71)ไดก�าหนดคณลกษณะของ ผบรหารตนแบบวาควรมคณลกษณะทางวชาชพผบรหารควรมลกษณะความเปนผน�าทเขมแขงโดยเฉพาะ



เปนผน�าการเปลยนแปลงซงหมายถงสามารถชกน�าหรอสรางแรงจงใจใหผรวมงานเกดการเปลยนแปลงการปฏบตงานทางการศกษาใหเปนไปตามเปาหมายเปนผมวสยทศนมเปาหมายทางการศกษา 2.2 การมงเนนบคลากรคอการบรหารจดการบคลากรทใชศกยภาพอยางเตมทเพอใหบรรลวตถประสงคและแผนปฏบตการของโรงเรยน สรางบรรยากาศทเกอหนนการท�างาน สรางแรงจงใจใหบคลากร สงเสรมความเจรญกาวหนาของบคลากรมระบบการประเมนผลการปฏบตงาน สนบสนนการศกษาตอของบคลากรพฒนาบคลากรในดานการวจย เพอใหเกดความกาวหนาในวชาชพของตนเอง สงเสรมสนบสนนใหบคลากรท�าต�าแหนงทางวชาการของสายวชาการและการเปลยนต�าแหนงของพนกงานสายบรการวชาการ เพอสรางความพงพอใจใหแกพนกงาน สอดคลองกบ ชลธชา จรภคพงค และคณะ(2554,น.78-81)กลาวถงการมงเนนบคลากรเปนสวนหนงในการบรหารงานใหเกดคณภาพสงผลใหการบรหารองคการมประสทธผล 2.3 การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสยคอการสรางความผกพนกบผเรยนและผมสวนไดสวนเสยเชนผเรยนครผปกครองและชมชนเพอความส�าเรจดานการพฒนาการศกษาของโรงเรยนรวมถงวธการทโรงเรยนรบฟงความคดเหนความตองการของนกเรยนและผมสวนไดสวนเสยใชสารสนเทศเพอการปรบปรงและคนหาโอกาสในการสรางนวตกรรมการศกษาค�านงถงความแตกตางดานศกยภาพของนกเรยนดแลนกเรยนใหมคณภาพทงดานการศกษาและดานคณลกษณะอนพงประสงค ตลอดจนพฒนานกเรยนดวยกจกรรมตางๆ ทตอบสนองตอความสนใจและความตองการของชมชนใหบรการทางสงคมไดอยางมประสทธภาพสอดคลองกบส�านกงานรางวลคณภาพแหงชาตสถาบนเพมผลผลตแหงชาต (2560,น. 96)ทกลาวถง การใหรบฟงความคดเหนความพงพอใจและการใหความส�าคญกบลกคา จะน�าไปสประสทธผลขององคการและสอดคลองกบแนวคดของSchermerhorn,J.R.(2005,pp.7)ซงกลาวถงการมงเนนความพงพอใจของผเรยนเปนหวใจส�าคญประการหนงของการบรหารคณภาพทวทงองคการ 2.4 การมงเนนการปฏบตคอการบรหารจดการเกยวกบสมรรถนะหลกและระบบงานการออกแบบการจดการและปรบปรงกระบวนการทส�าคญเพอน�าระบบงานไปใชสรางคณคาใหผเรยนผมสวนไดสวนเสยและโรงเรยนประสบความส�าเรจใชระบบงานแนะแนวในการสรางคณคาใหกบนกเรยนมงเนนใหนกเรยนลงมอปฏบต โดยมครเปนทปรกษาและเปนผคอยอ�านวยความสะดวกใหกบนกเรยน และพฒนาศกยภาพของนกเรยนนอกเหนอจากกระบวนการสอนของอาจารยผสอนในแตละรายวชาโดยมการก�ากบตดตามอยางใกลชดสอดคลองกบสมานอศวภม(2559,น.2-3)ทกลาววาการมงเนนการปฏบตเปนแนวทางการจดการเรยนการสอนทมงเนนสความเปนเลศ 2.5 การวดวเคราะหและการจดการความรคอการรวบรวมวเคราะหจดการและปรบปรงขอมลสารสนเทศในการประกนคณภาพการศกษาโดยใหมหนวยงานทเกยวของในการพฒนางานดานการวจยของบคลากรการนเทศอาจารยภายในโรงเรยนการนเทศนสตนกศกษาทฝกประสบการณวชาชพครสนบสนนทนโครงการวจยของบคลากรและมการก�ากบตดตามการนเทศของอาจารยภายในโรงเรยนตามระยะเวลาทก�าหนดสอดคลองกบแนวคดของกรตยศยงยง(2550,น.72)ทกลาววาการจดการความรเปนกระบวนการบรหารจดการอยางเปนระบบรปแบบใหมทเนนการพฒนากระบวนงานควบคไปกบการพฒนาการเรยนร ผานกระบวนการจ�าแนกวเคราะหและจดระเบยบความรเพอสรรหาคดเลอกจดการและเผยแพรสารสนเทศทถกตองเหมาะสมและเอออ�านวยใหเกดการแบงปนความรในเรองใดเรองหนงขององคการเพอปรบปรงและหรอเพอเพมขดความสามารถเชงการแขงขนและหรอเพอใหไดมมมองในองคการมากขนและสอดคลองกบผลการศกษาของวสนตนาวเหนยว(2550,น.443)ศกษาพบวาขอมลสารสนเทศทผานการวเคราะหแลวสามารถน�ามาสงเสรมสนบสนนการบรหารงานไดอยางมประสทธภาพ



สงผลตอการพฒนาคณภาพการศกษาและท�าใหสถาบนการศกษาประสบความส�าเรจตามเปาหมายทตงไว 2.6 การก�าหนดนโยบายคอแนวบรหารก�าหนดวธกระบวนการการวางแผนและการก�าหนดโครงการ เพอใหส�าเรจตามความมงหมายในการจดการศกษา โดยยดมาตรฐานการศกษาชาตซงถอเปนแนวด�าเนนการหลกและวธปฏบตในการจดการศกษา สอดคลองกบ Lunenberg &Ornstein (2004,pp.62)ไดกลาวถงความส�าคญของนโยบายทมผลตอประสทธภาพในการบรหารด�าเนนงานและบรรลถงเปาหมายขององคการอยางมประสทธผลและสอดคลองกบผลการศกษาของศกดไทยสรกจบวร(2554,น. 22) พบวา การท�าความเขาใจและใหความส�าคญกบนโยบายถอปจจยทสงผลตอประสทธผลของการบรหารงานวชาการของโรงเรยน 2.7 การวางแผนกลยทธ คอ การจดท�าวตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการของโรงเรยนการถายทอดวตถประสงคเชงกลยทธและแผนการปฏบตการไปสการปฏบตตามแผนแมบทของมหาวทยาลยในก�ากบของรฐโดยมงเนนในการพฒนานกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานและน�าผลการวเคราะหจดแขงจดออนโอกาสและอปสรรคมาประกอบการวางแผนเชงกลยทธการจดสรรทรพยากรเพอใหแผนปฏบตการบรรลความส�าเรจและสามารถปรบเปลยนแผนไดเมอสถานการณเปลยนแปลงไปสอดคลองกบแนวความคดของThompsonandStrickland(1995,pp.59-60)ไดเสนอกระบวนการบรหารเชงกลยทธประกอบดวย5ดานไดแก1)การพฒนาวสยทศนทางกลยทธ2)การก�าหนดวตถประสงค3) การก�าหนดกลยทธเพอใหบรรลวตถประสงค 4) การปฏบตการและการบรหารกลยทธ และ 5) การประเมนผลการปฏบตงานทบทวนพฒนางานใหม ๆ และกระตนการแกไขปรบปรง จากแนวคดดงกลาวจะเหนไดวาโรงเรยนทมประสทธผล จะประกอบดวยกลยทธทดและความสามารถในการน�ากลยทธไปสการปฏบต 2.8 การประกนคณภาพการศกษา คอ โรงเรยนมระบบการประกนคณภาพการศกษาอยางตอเนอง เพอใหเกดการพฒนาและสรางความเชอมนแกผทมสวนเกยวของ ในการจดการศกษาไดอยางมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาและบรรลเปาประสงคของโรงเรยนโดยมการด�าเนนการ3ขนตอนดงน1) การควบคมคณภาพ เปนการก�าหนดมาตรฐานคณภาพและการพฒนาสถานศกษาใหเขาสมาตรฐาน 2)การตรวจสอบคณภาพเปนการตรวจสอบและตดตามผลการด�าเนนงานใหเปนไปตามมาตรฐานทก�าหนดและ3)การประเมนคณภาพเปนการประเมนคณภาพของโรงเรยนโดยหนวยงานทก�ากบดแลในเขตพนทและหนวยงานตนสงกดในสวนกลาง และรบการประเมนภายนอกจากส�านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาสอดคลองกบสรพลพมพสอน(2557,น.64)พบวาโรงเรยนมการพฒนาดานผเรยนใหเปนคนด เพราะโรงเรยนมจดแขงของระบบประกนคณภาพท�าใหผเรยนมแนวโนมคณภาพดขนและสอดคลองกบส�านกรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา(2560,น.2)ทไดก�าหนดหลกเกณฑมาตรฐานการศกษาขนพนฐานทงในดานคณภาพของผเรยนดานกระบวนการบรหารและการจดการและดานกระบวนการจดการเรยนรการสอนทเนนผเรยนเปนส�าคญ 3.ดานผลผลต 3.1 ดานผเรยนคอการประเมนผลในดานผลการเรยนของผเรยนโดยจะแสดงขอมลส�าคญของระดบแนวโนมประสทธภาพผลผลตมการประเมนผลเปนรายบคคลและระดบชนตลอดจนการตดตามผลการศกษาตอของนกเรยนชนมธยมศกษาปท6พรอมด�าเนนการเกบรวมรวบขอมลเพอเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการด�าเนนงานของโรงเรยนในรอบเวลาของการด�าเนนงาน ปรบปรงกระบวนการจดการศกษาและบรการ โดยมความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกนกบกลยทธของโรงเรยน สอดคลองกบHoy&Miskel(2001,pp.305-306)ไดเสนอองคประกอบทจะประเมนประสทธผลของโรงเรยน



4ประการคอความสามารถในการผลตนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนสงความสามารถในการพฒนาทศนคตทางบวกความสามารถในการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมความสามารถในการแกปญหาในโรงเรยนและสอดคลองกบKlamen,D.andothers(2018,pp.online)กลาววาผลผลตความเปนเลศทางวชาการดจากผเรยนซงเปนผลผลตของโรงเรยน 3.2 ดานหลกสตรและการสอนคอการประเมนผลดานหลกสตรและการสอนโดยการก�าหนดโครงสรางของเนอหาวชาหรอประสบการณตางๆ หรอศาสตรตางๆ ทก�าหนดใหผเรยนไดศกษาหาความร ทงภาคทฤษฎ ภาคปฏบต รวมทงการมสวนรวมกจกรรมเสรมสรางประสบการณ ใหผเรยนมการพฒนาศกยภาพอยางเตมความสามารถโดยโรงเรยนจดท�าหลกสตรสถานศกษาทสอดคลองกบนโยบายและแนวคดของโรงเรยนตลอดจนมการประเมนหลกสตรเปนระยะๆ เพอน�าสารสนเทศทไดมาท�าการปรบปรงและพฒนาหลกสตรตอไปสอดคลองกบแนวความคดของทศนาแขมมณ(2559,น.423)ไดใหขอเสนอแนะเกยวกบนโยบายดานการพฒนาการเรยนการสอนไวหลายประการเชนนโยบายกระตนและสนบสนนครอาจารย นกการศกษา ศกษานเทศก และผทเกยวของกบการศกษาทกระดบใหมการวจยดานการเรยนการสอนเพมมากยงขนและน�าผลการวจยไปใชประโยชนในการปรบปรงและพฒนาการเรยนการสอนอยางแทจรง อนจะกอใหเกดผลดในการจดการเรยนการสอนอยางเปนระบบสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนและสอดคลองกบKlamen,D.andothers(2018,pp.online)ทกลาววาความเปนเลศทางวชาการดไดจากผลผลตโดยรวมทจะเกดขนและหลกสตรทเปนเลศ


ขอเสนอแนะส�าหรบการน�าผลการวจยไปใช 1.จากผลการศกษาในครงนพบวาโรงเรยนสาธตสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐควรด�าเนนการบรหารในองคประกอบทมความส�าคญ3ดานไดแกดานปจจยน�าเขาดานกระบวนการและดานผลผลต 1.1 ดานปจจยน�าเขา เปนสวนประกอบทมความจ�าเปนตอการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ 1.2 ดานกระบวนการ เปนวธการด�าเนนงานบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ 1.3ดานผลผลตเปนการประเมนผลการด�าเนนงานของโรงเรยนและปรบปรงแกไขในดานทส�าคญ

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1.ควรศกษาวจยเกยวกบโครงสรางการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลในแตละสงกด 2.ควรศกษาวธการด�าเนนการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ 3. ควรศกษาวธการประเมนการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผล สงกดมหาวทยาลยในก�ากบของรฐ




กมลวรรณรอดจาย.(2552).การวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธภาพโรงเรยนขนาดเลก.(ดษฎนพนธ ปรชญาดษฎบณฑต,จฬาลงกรณมหาวทยาลย,กรงเทพฯ).กรตยศยงยง.(2550).การจดการความรในองคการและกรณศกษา.(พมพครงท2).กรงเทพฯ:ธรรกมล การพมพ.หนา72.เกยรตอนนตลวนแกว.(2559).ชองวางทกษะกบนยยะทมตอการพฒนาก�าลงคนของประเทศไทย.(รายงาน การวจยคณะเศรษฐศาสตร,มหาวทยาลยธรรมศาสตร).เฉลมลาภทองอาจ. (2553). โรงเรยนสาธตทแท :การจดการเรยนรตามปรชญาการศกษาพพฒนาการ. วารสารศกษาศาสตรมหาวทยาลยนเรศวร,12(1),71-93.ชลธชา จรภคพงคและคณะ. (2554).คณภาพการบรหารองคกรของมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราช วทยาลยวทยาเขตแพร.(รายงานการวจย,มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย).ณชชา บญประไพ. (2559). ความสมพนธระหวางองคกรแหงการเรยนรกบประสทธผลของโรงเรยน สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต4จงหวดปทมธาน.(วทยานพนธปรญญามหา บณฑต,มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร,ปทมธาน).ทวตถศรด�ารงค.(2556).การบรหารสถานศกษาสการเปนโรงเรยนคณภาพ:การศกษาทฤษฎฐานราก. (ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต,มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน).ทศนาแขมมณ. (2559).ศาสตรการสอน:องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. กรงเทพฯ:ส�านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.นงลกษณเรอนทอง.(2550).รปแบบการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล.(ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต, มหาวทยาลยศลปากร).ปลญปฏพมพาคม.(2550).รปแบบภาวะผน�าและประสทธผลของผบรหารสถานศกษาเอกชนระดบการ ศกษาขนพนฐาน.(ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต,มหาวทยาลยศลปากร).มานะสนธวงษานนท.(2550).ปจจยสงเสรมการจดการศกษาทสงผลตอคณภาพนกเรยนในภาคตะวนออก เฉยงเหนอ.วารสารศกษาศาสตรมหาวทยาลยบรพา,18(2),123.วจารณพานช.(2555).วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท21.(พมพครงท1).กรงเทพฯ:มลนธ สดศร-สฤษดวงศ.หนา64-66.วราวธตรวรรณกล.(2559).ปจจยความส�าเรจทมอทธพลตอคณภาพการบรหารโรงเรยนสาธตฝายมธยม สงกดมหาวทยาลยของรฐ.(ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต,มหาวทยาลยศรปทม,กรงเทพฯ).วรษฐา นาครทรรพ. (2559). สถานการณปญหาคณภาพการศกษาไทย. [ออนไลน]. https://www. schoolofchangemakers.com/knowledge/9938วสนตนาวเหนยว.(2550).แนวทางการจดการทเปนเลศของโรงเรยนเรงสฝน.(ดษฎนพนธปรชญาดษฎ บณฑต,มหาวทยาลยนเรศวร,พษณโลก).ศกดไทยสรกจบวร.(2554).รปแบบการพฒนาประสทธผลการบรหารงานวชาการในโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.วารสารมหาวทยาลยราชภฏสกลนคร,3(6),22. ศกดนพน สวางวงศ. (2557). เครอขายความรวมมอเพอพฒนาคณภาพการศกษา.วารสารบรหารการ ศกษาบวบณฑตมหาวทยาลยราชภฏอบลราช,14(2),12.



สถาบนเพมผลผลตแหงชาต.(2560).เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตปพ.ศ.2561-2562.กรงเทพฯ: โรงพมพตะวนออกจ�ากดมหาชน.สมานอศวภม.(2559).ความเปนเลศและการจดการความเปนเลศ.วารสารบรหารการศกษาบวบณฑต มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน,16(1),2-3.ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2560).แนวทางการจดการศกษาวาดวยสทธขององคกร ชมชนและองคกรเอกชน ในการจดการศกษาขนพนฐานในศนยการเรยน. กระทรวงศกษาธการ. กรงเทพฯ:โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.(2545).พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542และ ทแกไขเพมเตม(ฉบบท2)พ.ศ.2545.กรงเทพฯ:พรกหวานกราฟก.ส�านกงานคณะกรรมการอดมศกษา.(2561).ฐานขอมลโรงเรยนสาธตในประเทศไทย.[ออนไลน].http:// www.satit.mua.go.th/dataS.ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.(2560).แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม แหงชาตฉบบท12(พ.ศ.2560-2564).กรงเทพฯ:ส�านกนายกรฐมนตร.ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา.(2553).ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง(พ.ศ.2552- 2561).กรงเทพฯ:พรกหวานกราฟฟคจ�ากด.ส�านกรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา.(2560).กรอบแนวทางการประเมนคณภาพภายนอก รอบสพ.ศ.2559-2563.กรงเทพฯ:ส�านกรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาองคการมหาชน. สดาวรรณเครอพานช.(2549).โรงเรยนดมคณภาพ.วารสารวชาการส�านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ,9(4),82.สภทร พนธพฒนกล. (2558). การพฒนารปแบบการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาทมประสทธผล สงกด ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย,5(2),172. สรพลพมพสอน.(2557).กลยทธการพฒนาคณภาพผเรยนของสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการ ศกษามธยมศกษาเขต40.วารสารครศาสตร,42(3),64.อโณทยไทยวรรณศร.(2561).การพฒนารปแบบเครอขายการมสวนรวมระหวางบานและโรงเรยนในถน ทรกนดารบนพนทสง.วารสารศกษาศาสตรมหาวทยาลยนเรศวร,20(1),211.อนนตเตยวตอย.(2551).รปแบบการบรหารคณภาพแบบเบดเสรจในมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล. (ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต,มหาวทยาลยศลปากร).อมรรตนเชงหอม.(2557).การพฒนารปแบบการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทสงผลตอคณภาพนกเรยน ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.(ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต,มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร).Hoy,Miskel.(2001).EducationalAdministration:Theory,ResearchandPractice.(6).McGraw: HillInternationalEdition2001.Klamen,D.andOthers. (2018).DefinitionandCharacteristicsofAcademicExcellence. [online].http://www.iun.edu/…and…Excellence.Lunenberg.F.C., andOrnstein A.C. (2004). Educational Administration : Concepts and practices.(4).Belmont:Thomsonlearning.Schermerhorn,J.R.(2005).Management.(7).NewYork:JohnWiley&sons.Thompson,Strickland.(1995).StrategicManagement:ConceptsandCases.(8).International StudentEditionUSA:Irwin.JournalofManagement&Organization.



องคประกอบและแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

Components and The Guideline of Professional Learning Community Administrative for Development of Small School

under the Primary Educational Service Area Office


ผวจย จรชญพฒนใจเมอง1 JeeratpatJaimuang1

[email protected] สนตบรณะชาต2 SantiBuranachart2

เทยมจนทรพานชยผลนไชย3 TeamjanParnichparinchai3

สมบตนพรก4 SombatNoparak4

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาองคประกอบและแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในการศกษาองคประกอบท�าการศกษาจากกลมตวอยางไดแกผอ�านวยการโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจ�านวน320คนซงไดมาโดยวธการสมตวอยางแบบงายเครองมอทใชในการวจยไดแกแบบสอบถามองคประกอบการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและการศกษาพหกรณโรงเรยนขนาดเลกทมวธการปฏบตทดเลศในการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(BestPractice)จ�านวน3โรงเรยนเครองมอทใชไดแกแบบสมภาษณกงโครงสรางเกยวกบแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ผลการวจยพบวาองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในภาพรวมอยในระดบมากทสดเมอจ�าแนกเปนรายดานพบวา

1นสตระดบปรญญาเอกหลกสตรการศกษาดษฎบณฑตสาขาวชาการบรหารการศกษาวทยาลยการศกษามหาวทยาลย

พะเยา

DoctoralstudentofEducationalAdministration,schoolofEducation,UniversityofPhayao2ผชวยศาสตราจารยดร.สาขาวชาการศกษาวทยาลยการศกษามหาวทยาลยพะเยา

AssistantDr.inthedepartmentofEducationalAdministration,schoolofEducation,UniversityofPhayao3รองศาสตราจารยดร.สาขาวชาการศกษาวทยาลยการศกษามหาวทยาลยพะเยา

AssociateDr.inthedepartmentofEducationalAdministration,schoolofEducation,UniversityofPhayao4รองศาสตราจารยดร.สาขาวชาการศกษาวทยาลยการศกษามหาวทยาลยพะเยา

AssociateDr.inthedepartmentofEducationalAdministration,schoolofEducation,UniversityofPhayao



องคประกอบดานทมรวมแรงรวมใจมความคดเหนในระดบมากทสดรองลงมาไดแกดานการสรางภาวะผน�ารวมดานการมวสยทศนรวมดานการเรยนรและพฒนาวชาชพดานการสรางชมชนกลยาณมตรและดานโครงสรางสนบสนนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพตามล�าดบและแนวทางการบรหารชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประกอบดวย3ขนตอนไดแกขนตอนการวางแผนขนตอนการน�าสการปฏบตและขนตอนการประเมนผล

ค�าส�าคญ : องคประกอบ,แนวทางการบรหาร,ชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ,โรงเรยนขนาดเลก

Abstract

ThepurposeofthisresearchtostudythecomponentsandmanagementguidelinesforthedevelopmentofprofessionallearningcommunitiesinsmallschoolsUndertheOfficeofPrimaryEducationServiceAreasbydocumentanalysisand related research(ContentAnalysis),amulti-casestudyofasmallschoolthatisaleaderoramodelinusingPLCprocessoraschoolthathasthebestpractice(3schools)ThetoolsusedwerePurposiveSampling.Thetoolsusedweresemi-structuredinterviewsaboutthecomponentsandmanagementguidelinesforthedevelopmentoflearningcommunities.ProfessionalpracticeofsmallschoolsUndertheOfficeofPrimaryEducationServiceAreas The findingswere as follow: The results showed that the components of thevocationallearningcommunityofsmallschoolsUndertheOfficeofPrimaryEducationServiceArea,Therewereatahighestlevel.Whenclassifiedineachaspect,itwasfoundthatthecomponentsofthecollaborativeteamworkhadthehighestlevelofopinions,followedbySharedleadershipWithSharedvisionProfessionalLearninganddevelopmentCaringcommunity.Andthesupportivestructureoftheprofessionallearningcommunityrespectively and guidelines formanaging professional learning communities in smallschoolsUndertheOfficeofPrimaryEducationServiceAreaconsistingof3stepsasfollowsPlanningImplementationandEvaluation. Keywords : Components, Guidelines for themanagement, Professional Learning Community,SmallSchools



บทน�า

การบรหารจดการศกษาของไทยยคปจจบนไดใหความส�าคญตอการปฏรปการศกษาเพอพฒนาคนใหมคณภาพและมศกยภาพพรอมทจะแขงขนและใหความรวมมออยางสรางสรรคบนเวทโลกพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542ฉบบแกไข2545และ(ฉบบท3)พ.ศ.2553จงไดก�าหนดใหจดการศกษาเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกายจตใจสตปญญาความรคณธรรมและจรยธรรมรวมถงวฒนธรรมในการด�ารงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสขการปฏรปการศกษาทศวรรษทสอง(พ.ศ.2552-2561)ไดก�าหนดวสยทศน“ใหคนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ”โดยมงเนนการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาการเพมโอกาสทางการศกษาและเรยนร สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนเพอใหคนไทยทกคนไดเรยนรตลอดชวต(ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา,2552)นอกจากนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท12(พ.ศ.2560-2564)ยงมงพฒนาปรบเปลยนคานยมคนไทยใหมคณธรรมจรยธรรมมวนยจตสาธารณะและพฤตกรรมทพงประสงคโดยสงเสรมใหมกจกรรมการเรยนการสอนทงในและนอกหองเรยนทสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมความมระเบยบวนยและจตสาธารณะพฒนาศกยภาพคนไทยใหมทกษะ ความร และความสามารถในการด�ารงชวตอยางมคณคา สงเสรมเดกปฐมวยใหมการพฒนาทกษะทางสมองและทางสงคมทเหมาะสม เดกวยเรยนและวยรนมทกษะการคดวเคราะหอยางเปนระบบมความคดสรางสรรคมทกษะในการท�างานทงยงมงยกระดบคณภาพการศกษาและการเรยนรตลอดชวตโดยปรบระบบบรหารจดการสถานศกษาขนาดเลกใหมการใชทรพยากรรวมกน มขนาดและจ�านวนทเหมาะสมปรบปรงแหลงเรยนรเชงสรางสรรคและมชวต ปรบปรงหลกสตรการผลตครทเนนสมรรถนะมจตวญญาณความเปนครเปนผแนะน�าและสามารถกระตนการเรยนร ของผเรยนสรางมาตรการจงใจใหผมศกยภาพสงเขามาเปนครปรบระบบประเมนวทยฐานะทางวชาชพใหเชอมโยงกบการพฒนาและผลสมฤทธของผเรยนและสรางเครอขายแลกเปลยนในการจดการดานการเรยนการสอนทเปนการพฒนาสมรรถนะของครอยางตอเนอง(ส�านกงานคณะกรรมการการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,2559) สภาปฏรปแหงชาต จงถอเปนภารกจจ�าเปนและเรงดวนทจะขบเคลอนการปฏรปการศกษาเพอพฒนาคนใหมคณภาพมการก�าหนดขอบขายของการปฏรปเพอปรบปรงการด�าเนนงานทางการศกษาและแกปญหาอปสรรครวมทงพฒนาคณภาพการศกษาใหบรรลจดมงหมายและยกระดบคณภาพการศกษาใหสงขน(คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษา,2559,1)แตจากการด�าเนนงานการปฏรปการศกษามาตลอดเกอบสองทศวรรษพบประเดนปญหาส�าคญในการขบเคลอนการปฏรปการศกษาคอคณภาพและโอกาสของผเรยนซงสาเหตส�าคญประการหนงคอโรงเรยนขนาดเลกในสงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทมแนวโนมเพมมากขนอยางตอเนองทกป(คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษา,2559,2)จากรายงานของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย(TDRI)พบวาสภาพปญหาของโรงเรยนขนาดเลกทมลกษณะคลายๆกนคอ ปญหาการขาดแคลนคร (เวคพอยด นวส,2562)ท�าใหครตองสอนในวชาทตนเองไมเชยวชาญเปนผลท�าใหครไมมคณภาพซงนบเปนอปสรรคตอการพฒนาการศกษาเปนอยางยงในการปฏรปการเรยนรทเนนผเรยนเปนส�าคญและครเปนผทมบทบาทส�าคญทสดในการผลกดนใหการปฏรปการศกษาใหประสบผลส�าเรจและเปนกลไกทส�าคญในการพฒนาคณภาพผเรยน(ส�านกงานเลขาธกาสภาการศกษา,2552)ดงนนในการพฒนาครจงเปนการพฒนาทงดานบคลากรและการพฒนาดานการเรยนการสอน เพอพฒนาสมรรถนะเชงวชาชพครและพฒนาผเรยนไปในเวลาเดยวกนซงครจะตองมความพรอมในการพฒนาตนเองดานวชาชพอยางตอเนองและใหความรวมมอ



ในการท�างานเปนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(Darling-Hammond,1999;Onlineorganization)ในการรวมตวของครในรปแบบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพจงเปนการพฒนาการเรยนรและพฒนาวชาชพสมาตรฐานการเรยนรของผเรยนเปนหลก(Senge,1990)และเปนการพฒนาวชาชพใหเปนครเพอศษยมการสรางวฒนธรรมการเรยนรรวมกนการก�าหนดเปาหมายรวมกนเพอพฒนาการเรยนรของผเรยนเปนส�าคญเปนการสรางการรวมตวของครใหเขมแขงเพอท�างานอยางสรางสรรคแลกเปลยนประสบการณซงกนและกนจนเกดการสรางองคความร(Hord,2004)ซงสอดคลองกบงานวจยของFullan(2005)ทพบวาโรงเรยนทพฒนาโดยรปแบบชมชนการเรยนรทางวชาชพท�าใหเกดการเปลยนแปลงดานคณภาพวชาชพของครการสนบสนนใหครเปนผน�ารวมท�างานรวมและเรยนรรวมกนในการพฒนาการจดการเรยนรสอดคลองกบความตองการ และความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน จงสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนในวชาตางๆสงขนอยางเดนชดซงกระทรวงศกษาธการเชอวาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพจะเปนเครองมอในการพฒนาครอยางตอเนองและยงยนเพอขบเคลอนคณภาพการศกษาไทยอยางแทจรง(ณรงคขมทอง,2560) ผวจยจงมความสนใจในการศกษารปแบบการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเพอเปนแนวทางส�าหรบโรงเรยนขนาดเลกในการการบรหารจดการเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนใหมคณภาพประสทธภาพและประสทธผลยงขนตอไป


1. เพอศกษาองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 2. เพอศกษาแนวทางการบรหารเพอชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา


การด�าเนนการวจยแบงออกเปน2ขนตอนประกอบดวย ขนตอนท 1 การศกษาความคดเหนของผอ�านวยการโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาปการศกษา 2562ดงน 1) ขอบเขตการวจย ประกอบดวยขอบเขตดานเนอหาไดแกองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอบเขตดานประชากรไดแกผอ�านวยการโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในเขตจงหวดภาคเหนอตอนบนจ�านวน1,845คนก�าหนดกลมตวอยางโดยการเปดตารางของKrejcieandMorganจากจ�านวนประชากร1,845คนไดกลมตวอยางเปนผอ�านวยการสถานศกษาโรงเรยนขนาดเลกในเขตภาคเหนอตอนบนไดแกจงหวดเชยงรายจงหวดเชยงใหมจงหวดนานจงหวดพะเยาจงหวดแพรจงหวดแมฮองสอนจงหวดล�าปางและจงหวดล�าพนจ�านวน320คนโดยใชวธการสมตวอยางแบบงาย(SampleRandomSampling)โดยการน�าจ�านวนผอ�านวยการโรงเรยนซงสงกดโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลกของแตละส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาทง8จงหวดภาคเหนอตอนบนซงมจ�านวน23 เขตพนทมาหาคารอยละโดยการเทยบบญญตไตรยางศไดจ�านวนของกลม



ตวอยางแตละจงหวดดงน จงหวดเชยงรายประกอบดวยกลมตวอยางทเปนผอ�านวยการโรงเรยนจ�านวน49 คน, จงหวดเชยงใหมประกอบดวยกลมตวอยางทเปนผอ�านวยการโรงเรยนจ�านวน 56 คน, จงหวดนานประกอบดวยกลมตวอยางทเปนผอ�านวยการโรงเรยนจ�านวน44คน,จงหวดพะเยาประกอบดวยกลมตวอยางทเปนผอ�านวยการโรงเรยนจ�านวน27คน,จงหวดแพรประกอบดวยกลมตวอยางทเปนผอ�านวยการโรงเรยนจ�านวน34คน,จงหวดแมฮองสอนประกอบดวยกลมตวอยางทเปนผอ�านวยการโรงเรยนจ�านวน38คน, จงหวดล�าปางประกอบดวยกลมตวอยางทเปนผอ�านวยการโรงเรยนจ�านวน47คนและจงหวดล�าพนประกอบดวยกลมตวอยางทเปนผอ�านวยการโรงเรยนจ�านวน 25 คน แลวน�ารายชอของโรงเรยนขนาดเลกทเปนประชากรทงหมดมาจดสลากใหไดรายชอตามจ�านวนของกลมตวอยางทก�าหนด2)เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลไดแกแบบสอบถามเกยวกบองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา3)การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของเกยวกบองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพเพอก�าหนดเปนประเดนในการสอบถามความคดเหนเกยวกบองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 4) น�าแบบสอบถามเสนออาจารยทปรกษาเพอพจารณาตรวจสอบความถกตองและความสมบรณ และน�าขอเสนอแนะจากอาจารยทปรกษามาปรบปรงแกไขแบบสอบถาม5)การหาคณภาพเครองมอเพอตรวจสอบความเทยงตรงดานเนอหาของแบบสอบถามโดยใชเทคนคการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง(IndexofCongruence:IOC)ระหวางขอค�าถามรายขอกบเนอหาโดยผเชยวชาญจ�านวน6คนและเปรยบเทยบกบเกณฑทยอมรบไดตงแต 0.5 ขนไปซงผวจยไดท�าการปรบปรงแกไขเพมเตมขอความตามค�าแนะน�าของผเชยวชาญไดคาIOCระหวาง0.5-1.006)น�าแบบสอบถามมาปรบปรงแกไขและน�าไปทดลองใช(TryOut)กบผอ�านวยการโรงเรยนขนาดเลกในสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพะเขต 1จ�านวน 30 คน เพอหาคาความเทยง (Reliability) ดวยการวเคราะหหาความเทยงแบบความสอดคลองภายในดวยวธการของคอนบาค(CronbachAlphaProcedure)ดวยการวเคราะหขอค�าถาม(ItemAnalysis)ไดคาความเทยงเทากบ .98 7)น�าผลการวเคราะหคณภาพเครองมอเปนขอมลในการปรบปรงแกไขเพอปรบใหเปนแบบสอบถามฉบบสมบรณ8)การเกบรวบรวมขอมล โดยการสงแบบสอบถามไปทางไปรษณยและแนบORCode เพอความสะดวกในการตอบแบบสอบถาม9)การวเคราะหขอมลไดก�าหนดคาเฉลยดงน คาเฉลย4.50-5.00หมายถงมากทสดคาเฉลย3.50-4.49หมายถงมากคาเฉลย2.50-3.49หมายถงปานกลางคาเฉลย1.50-2.49หมายถงนอยคาเฉลย1.00-1.49หมายถงนอยทสด10)สถตทใชในการวจยไดแกคารอยละคาเฉลย( )และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.) ขนตอนท 2 การศกษาขอมลเกยวกบแนวทางในการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพโดยการคดเลอกจากโรงเรยนขนาดเลกทมผลการปฏบตทเปนเลศ (Best practice) ในดานการบรหารสถานศกษาโดยการคดเลอกแบบเจาะจงจ�านวน3โรงเรยนไดแกโรงเรยนดมากอปถมภสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษานนทบรเขต2โรงเรยนวดโชคเกษม(เกษมราษฎรบ�ารง)สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาแพรเขต2และโรงเรยนบานแมสขวงเหนอสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาล�าปางเขต3ขอบเขตดานเนอหาไดแกแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาโดยใชแบบสมภาษณกงโครงสรางและการศกษาเอกสารทเกยวของวเคราะหขอมลโดยการวเคราะหเนอหา(ContentAnalysis)




ผลการศกษาองคประกอบและแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาซงมรายละเอยดดงน 1. ผลการศกษาองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา พบวา องคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพจากการสอบถามความคดเหนของผอ�านวยการโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาในภาพรวมอยในระดบมากทสด( =4.52)เมอจ�าแนกเปนรายดานพบวาองคประกอบดานทมรวมแรงรวมใจมความคดเหนในระดบมากทสด( =4.69)รองลงมาไดแกดานการสรางภาวะผน�ารวมมความคดเหนในระดบมากทสด( =4.62)ดานการมวสยทศนรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.55)ดานการเรยนรและพฒนาวชาชพมความคดเหนในระดบมากทสด( =4.52)ดานการสรางชมชนกลยาณมตรมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.43)และดานโครงสรางสนบสนนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพมความคดเหนในระดบมาก( =4.33)ตามล�าดบ โดยมผลการวจยในแตละดานดงน 1.1 ดานทมรวมแรงรวมใจพบวาในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.69)เมอพจารณาตามรายขอพบวาการรวมกลมกนท�างานและเรยนรรวมกนเปนทมอยางสรางสรรคมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.85)รองลงมาไดแกการตดสนใจและวางแนวปฏบตรวมกนมความคดเหนอยในระดบมากทสด ( = 4.84) และการคดวางแผนท�าความเขาใจและสรางขอตกลงรวมกนมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.82)โดยขอทมคาเฉลยต�าสดไดแกการรวมกนท�างานดวยความสมครใจมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.58) 1.2 ดานการสรางภาวะผน�ารวมพบวาในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.62)เมอพจารณาเปนรายขอพบวาผบรหารมการสรางภาวะผน�ารวมโดยการใชหลกการบรหารแบบมสวนรวมและการกระจายอ�านาจมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.68)รองลงมาไดแกผบรหารมบทบาทในการสรางแรงบนดาลใจใหเกดความเชอมนในการเปนผน�ารวมกนของครมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.66)และผบรหารมความสามารถในการท�างานรวมกบสมาชกและเปนทยอมรบของสมาชกมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.64)โดยขอทมคาเฉลยต�าสดไดแกการเปดโอกาสใหทกคนไดมโอกาสแสดงบทบาททงเปนผใหขอมลเปนทปรกษาเปนพเลยงหรอเปนผเชยวชาญมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.59) 1.3 ดานการมวสยทศนรวม พบวาในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสด ( =4.55) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา การก�าหนดวสยทศนและทศทางในการพฒนาการเรยนรของผเรยนรวมกนมความคดเหนอยในระดบมากทสด ( = 4.58) รองลงมา ไดแก การตระหนกในคณคาของตนเองและรวมกนท�างานสเปาหมายความส�าเรจ มความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลย ( =4.57)และการก�าหนดเปาหมายในการพฒนาการเรยนรของผเรยนรวมกนมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.54)โดยขอทมคาเฉลยต�าสดไดแกการรวมกนก�าหนดแนวทางในการปฏรปการเรยนรทมงสผเรยนเปนส�าคญมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.51) 1.4 ดานการเรยนรและพฒนาวชาชพในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.52)เมอพจารณาตามรายขอพบวาครสามารถสรางองคความรใหมๆและนวตกรรมเพอพฒนาการเรยนรของนกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทสด ( =4.63)รองลงมาไดแกครมวธการพฒนาการ



จดการเรยนรมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.58)และครเปลยนความเชอจากการเปนผสอนเปนผเรยนรรวมกบนกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.57)โดยขอทมคาเฉลยต�าสดไดแกครมความสนใจและกระตอรอรนตอการเรยนรมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.43) 1.5 ดานการสรางชมชนกลยาณมตรในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.43)เมอพจารณาเปนรายขอพบวาครและผบรหารยดถอเรองคณงามความดมความไววางใจนบถอใหเกยรตและยอมรบซงกนและกนมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.61)รองลงมาไดแกครและผบรหารมการท�างานรวมกนอยางมความสขและอทศตนเพอวชาชพมความคดเหนอยในระดบมากทสด( =4.57)และ ครและผบรหารมความเปนมตรทมความเอออาทรและเกอกลกน ทงในเชงวชาชพและชวตมความคดเหนอยในระดบมากทสด ( =4.57) โดยขอทมคาเฉลยต�าสด ไดแกการรวมมอระหวางโรงเรยนทม เปาหมายแนวคดรวมกนเพอรวมกลมเปนเครอขายอยางชดเจนมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.31) 1.6 ดานโครงสรางสนบสนนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.33)เมอพจารณาเปนรายขอพบวาการมโครงสรางองคกรแบบไมรวมศนยมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.44)รองลงมาไดแกการเนนรปแบบความสมพนธของบคลากรในแนวราบมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.41)และการมวฒนธรรมแบบกลยาณมตรทางวชาการมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.39)โดยขอทมคาเฉลยต�าสดไดแกการเปดกวางใหพนทอสระในการสรางสรรคของชมชนมความคดเหนอยในระดบมาก( =4.26) 2 ผลการศกษาแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตามแนวการบรหารแบบPIEModel(Newby,Stepich,Lehman&Russell.2000)ประกอบดวย3ขนตอนคอขนตอนการวางแผน(Planning)ขนตอนการน�าสการปฏบต (Implement)และขนตอนการประเมนผล (Evaluation) โดยมแนวทางการบรหารตามขนตอนดงกลาวดงน 1. ขนตอนการวางแผน (Planning) ประกอบดวย 1.1 การแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนกระบวนการ PLC ระดบสถานศกษา ไดแก คณะกรรมฝายอ�านวยการ คณะกรรมการฝายขบเคลอนกระบวนการPLCและคณะกรรมการฝายสนบสนนและพฒนากระบวนการPLC1.2การประชมคณะกรรมการเพอก�าหนดกจกรรม การสรางความร ความเขาใจ ความตระหนกและความจ�าเปนในการสรางทมและกระบวนการPLCการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนการก�าหนดแผนงานโครงการและปฏทนการปฏบตงานตามกระบวนการPLCการก�ากบตดตามนเทศและประเมนผล 2. ขนตอนการน�าสการปฏบต(Implement)ประกอบดวย2.1การสรางทมงานในการการขบเคลอนกระบวนการPLCโดยการรวมกลมสมาชกครทมปญหาและความตองการในทศทางเดยวกนในชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ 2.2 การประชมเพอชแจงสรางความร ความตระหนก ความจ�าเปนในการสรางทมและการขบเคลอนกระบวนการPLC 2.3 การวเคราะหปญหาการเรยนรของนกเรยนรวมกนเพอคนหาปญหาและสาเหตของปญหา2.4การรวมกนหาแนวทางในการแกไขปญหาการเรยนรของนกเรยน2.5การออกแบบแผนการจดการเรยนร กจกรรมและนวตกรรมในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยน2.6การน�ารปแบบแผนการจดการเรยนรกจกรรมการจดการเรยนรและนวตกรรมไปใชในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยน2.7การเยยมชนเรยน โดยผบรหารศกษานเทศกและครวชาการ เพอรวมสงเกตการจดกจกรรมการเรยนการสอนและใหก�าลงใจ 3. ขนตอนการประเมนผล(Evaluation)ประกอบดวย3.1การสรปประเมนผลการน�ารปแบบวธการในการน�าแผนการจดการเรยนร กจกรรมการเรยนร และนวตกรรมไปใชในการแกปญหา



การเรยนรของนกเรยน การอภปรายการแกปญหาการเรยนรของนกเรยน การเสนอแนะแนวทางในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนและการเผยแพรการออกแบบแผนการจดการเรยนรกจกรรมการเรยนร และนวตกรรมในการแกไขปญหาการเรยนรจของนกเรยนทประสบผลส�าเรจ

อภปรายผล จากผลการวจยมประเดนทน�ามาอภปรายดงน 1. การบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษานนจะตองประกอบดวยองคประกอบทมลกษณะทส�าคญและจ�าเปนในการขบเคลอนใหกระบวนการพฒนาชมชนแหงการเรยนรใหประสบผลส�าเรจซงผวจยไดท�าการศกษาพบวา องคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประกอบดวย6องคประกอบไดแก1)ดานการรวมแรงรวมใจ2)ดานการสรางภาวะผน�ารวม3)ดานการมวสยทศนรวม4)ดานการสรางชมชนกลยาณมตร5)ดานการเรยนรและพฒนาวชาชพและ6)ดานโครงสรางสนบสนนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพทงนอาจเปนเพราะวาองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพทง6องคประกอบตางเปนหวใจส�าคญของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพการรวมกลมกนท�างานและเรยนรรวมกนเปนทมอยางสรางสรรค จะชวยใหเกดความเขาใจซงกนและกนและเกดการพฒนาแบบทมลดความรสกโดดเดยวในการท�างานของครการรวมแรงรวมใจรวมพลงในการท�างานของครชวยเพมความรสกผกพนตอพนธกจและเปาหมายของโรงเรยนเพราะการมวสยทศนรวมจะเปนตวก�าหนดทศทางและเปาหมายสความส�าเรจรวมกนอยางมประสทธภาพและประสทธผลนอกจากนยงชวยใหทกคนตางมความตงใจปฏบตงานใหบรรลพนธกจรวมกน รบผดชอบตอการพฒนาผเรยนในดานการกระจายภาวะผน�ารวมใหกบครทกระดบจะชวยใหครมอสระในการพฒนาวชาชพสามารถพฒนาภาวะผน�าของตนเองไดอยางเตมศกยภาพจะเปนแรงขบเคลอนส�าคญในการเปนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ การเปดโอกาสใหครไดพดคย ปรกษาหารอรวมตดสนใจเกยวกบงานทรบผดชอบ มการประชมรวมกนก�าหนดเปาหมายและวตถประสงครวมกนตลอดจนการมสวนรวมในการควบคมก�ากบดแลนเทศตดตามอยางสม�าเสมอและตอเนองจะเพมประสทธผลของสถานศกษาในการผลตนกเรยนใหมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนการปรบปรงพฒนางานวชาชพของครอยางตอเนองโดยการคนพบความรและความเชอใหมๆ มการแลกเปลยนเรยนรรวมกนอยางสม�าเสมอ จะสงผลดตอการปรบปรงงานวชาชพของครไดตลอดเวลาจะสงท�าใหผลการปฏบตงานสอนในชนเรยนทไดผลดยงขนอยางตอเนองซงองคประกอบแตละดานตางมความสมพนธและมความส�าคญตอการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา เพอรวมสรางพลงในการขบเคลอนคณภาพทางการเรยนของนกเรยนใหสงขนตลอดจนมผลการวจยทพบวาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพสามารถพฒนายกระดบคณภาพของนกเรยนโดยมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนและมคณลกษณะอนพงประสงคตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานและยงสามารถพฒนาครใหเปนบคคลแหงการเรยนรและเปนครมออาชพอยางแทจรงสอดคลองกบภารกจของสภาปฏรปแหงชาตทพยายามขบเคลอนการปฏรปการศกษาเพอพฒนาทงดานคร นกเรยน และการพฒนาดานการเรยนการสอน ใหสามารถบรรลจดมงหมายในการยกระดบคณภาพการศกษาใหสงขน ซงองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพแตละดานลกษณะทส�าคญดงน 1.1 องคประกอบดานทมรวมแรงรวมใจซงไดแกการรวมกลมกนท�างานและเรยนรรวมกนเปนทมอยางสรางสรรค เปนองคประกอบทส�าคญของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก



สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและมระดบความคดเหนอยในระดบมากทสดสอดคลองกบLouis,Kruse,&Marks.(1996)ทกลาววาทมรวมแรงรวมใจเปนการพฒนามาจากกลมทท�างานรวมกนอยางสรางสรรคมลกษณะการท�างานแบบมวสยทศนคณคาเปาหมายและพนธกจรวมกนรวมกนดวยใจจนเกดเจตจ�านงในการท�างานรวมกน อยางสรางสรรคเพอใหบรรลผลการเรยนรของนกเรยนสอดคลองกบScribneretal.(1999)ไดท�าการวจยเรองCreatingProfessionalCommunitiesinSchoolsthroughOrganizationalLearning:AnEvaluationofaSchoolImprovementProcessผลการวจยพบวาการสรางชมชนทางวชาชพในโรงเรยนจะตองอาศยทมผน�าการท�างานเปนทมเพอใหเกดความเขาใจซงกนและกนและเกดการพฒนาแบบทมสอดคลองกบAndrewsandLewis (2007)พบวาครผสอนมการเปลยนแปลงตนเอง ในการท�างานรวมกนและการมสวนรวมอ�านวยความสะดวกภายในและภายนอกโรงเรยนซงการสงเสรมการท�างานรวมกนน�าไปสการเปลยนแปลงในองคกรของโรงเรยนทงมมมองชองครเกยวกบการเรยนรของนกเรยนและมมมองของโรงเรยนภายในบรบททกวางขนของชมชนการเรยนร ทางวชาชพสอดคลองกบSupovitz (2002)ซงไดศกษาเรองการสงเสรมวฒนธรรมการท�างานรวมกนอยางมออาชพในสามโรงเรยนประถมศกษาทไดรบการคดเลอกพบวาความรวมมอของครทเนนนกเรยนในการเรยนรอยางตอเนองจนประสบความส�าเรจทผลการเรยนรของนกเรยนโดยมเกรดในวชาคณตศาสตรและการอานทสงขนทงสามโรงเรยนนอกจากนแลวยงสอดคลองกบการวจยของโสภดาคลายหนองสรวง(2558)ทไดท�าการวจยการบรหารแบบมสวนรวมทสงผลตอประสทธผลของสถานศกษาสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษารอยเอดเขต3โดยพบวาการบรหารแบบมสวนรวมโดยการเปดโอกาสใหครไดพดคยปรกษาหารอรวมตดสนใจเกยวกบงานทรบผดชอบมการประชมรวมกนก�าหนดเปาหมายและวตถประสงครวมกนตลอดจนการมสวนรวมในการควบคมก�ากบดแลนเทศตดตามอยางสม�าเสมอและตอเนองมความสมพนธทางบวกกบประสทธผลของสถานศกษาซงไดแกความสามารถในการแกปญหาภายในโรงเรยน ความสามารถในการปรบเปลยนและพฒนาโรงเรยนใหเขากบสงแวดลอมสามารถผลตนกเรยนใหมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนและความสามารถพฒนานกเรยนใหมทศนคตทางบวกอกทงยงสอดคลองกบงานวจยของกรองกาญจนนาแพร(2560)ทไดศกษาการเปนชมชนการเรยนรทางวชาชพทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานวชาการในโรงเรยนประถมศกษาของรฐซงผลการวจยพบวาการมสวนรวมในการปฏบตงานและการท�างานอยางสรางสรรคเปนปจจยทสงผลประสทธผลการบรหารงานวชาการ 1.2 องคประกอบดานการสรางภาวะผน�ารวม ในการสรางภาวะผน�ารวมของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานน ผบรหารควรสรางภาวะผน�ารวมโดยการใชหลกการบรหารแบบมสวนรวมและการกระจายอ�านาจ สอดคลองกบ วรลกษณชก�าเนด(2557)ไดท�าวจยเรองรปแบบชมชนการเรยนรทางวชาชพครสการเรยนรในศตวรรษท21บรบทโรงเรยนในประเทศไทยซงผลการวจยสรปวาดานองคประกอบในดานการสรางภาวะผน�าวาแนวทางการบรหารจดการรวมการกระจายอ�านาจการสรางแรงบนดาลใจใหเกดภาวะผน�ารวมของครจะเปนพลงในการขบเคลอนชมชนแหงการเรยนรทมงสการพฒนาการจดการเรยนรทเนนนกเรยนเปนหวใจส�าคญผลการวจยนเปนไปในลกษณะเดยวกบการวจยของปภาวพพฒนลกษณ(2558)ทศกษากลยทธการพฒนาภาวะผน�าของผบรหารโรงเรยนเรยนรวมตามแนวคดภาวะผน�าทยงยนเพอเสรมสรางชมชนการเรยนรทางวชาชพซงพบวากลยทธการพฒนาผบรหารเพอการสงเสรมภาวะผน�าของบคลากรครเปนกลยทธหนงทจะชวยใหเกดภาวะผน�ารวมในการเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพใหมการพฒนาอยางยงยนซงสอดคลองกบScribneretal.(1999)ไดท�าการวจยเรองCreatingProfessionalCommunitiesinSchoolsthroughOrganizationalLearning:AnEvaluationofaSchoolImprovementProcess



ผลการวจยพบวาปจจยทสงผลกระทบตอการสรางชมชนทางวชาชพไดแกภาวะผน�าของผบรหารและจากผลการวจยของ Harris (2003) ทวาการเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพจ�าเปนไดรบการสนบสนนและไดรบความรวมมอจากครดงนนผบรหารควรมการกระจายอ�านาจในการปฏบตใหแกครนอกจากนแลวงานวจยของBolametal.(2005)ยงพบวาครจะตองไดรบการสนบสนนในการปรบเปลยนบทบาทหนาทรวมกบเพอนครเพอสรางเสรมประสบการณและการเรยนรทางวชาชพในการปฏบตงานซงผบรหารจะตองกระจายภาวะผน�าใหกบครทกระดบเพอใหครไดมอสระในการพฒนาวชาชพสามารถพฒนาภาวะผน�าของตนเองไดอยางเตมศกยภาพและเปนแรงขบเคลอนส�าคญในการเปนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพรวมทงHarris&Muijs(2005)ทไดกลาววาผบรหารควรยดหลกการมสวนรวมในการบรหารงานโดยสนบสนนใหเกดการกระจายภาวะผน�าไปยงบคลากรครในระดบตางๆ รวมทงมการมอบอ�านาจหนาทใหบคลากรไดมสวนรวมในการตดสนใจและจากการวจยของอนสราสวรรณวงศ(2558)ทพบวาการบรหารเพอเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบครประกอบดวยการกระจายความเปนผน�าทางวชาชพ และบญชอบ จนทาพน (2561) ทวจยพบวากลยทธกระจายความเปนผน�าทางวชาชพเปนกลยทธในการเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบคร 1.3 ดานการมวสยทศนรวม พบวา การก�าหนดวสยทศนและทศทางในการพฒนาการเรยนรของนกเรยนรวมกน ของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามความคดเหนอยในระดบมากทสด จะเหนไดวาการรวมกนก�าหนดวสยทศนและทศทางในการพฒนานกเรยนรวมกนนนเปรยบเสมอนการสรางกลไกหลกในการขบเคลอนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพใหด�าเนนงานสความส�าเรจตามเปาหมายความส�าเรจไปในทศทางเดยวกน นนคอการพฒนาการเรยนรของนกเรยนเปนส�าคญสอดคลองกบSenge(1990,p.18)ทอธบายวาวสยทศนรวมเปนพลงทชวยยดเหนยวทกคนใหเกดความเปนน�าหนงใจเดยวกนและมความรสกรวมกนในเปาหมายทจะตองกาวไปใหถงซงภาพแหงความส�าเรจอยางสรางสรรคเพอพฒนาการศกษาทมงสนกเรยนเปนส�าคญซงสอดคลองกบงานวจยของมนตราลายสนทเสรกล(2558)ทพบวาการสรางวสยทศนรวมเปนกลยทธหนงของการบรหารโรงเรยนสการเปนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ โดยผบรหารครผมสวนไดสวนเสยและภาคสวนตางๆ เปนผรวมกนก�าหนดวสยทศนซงประกอบดวยวสยทศนพนธกจเปาหมายคานยมและทศทางในการพฒนาการเรยนรของนกเรยนรวมกนและผลการวจยของวรลกษณชก�าเนด(2557)ทพบวาวสยทศนเชงศรทธารวมเปนองคประกอบหนงของรปแบบชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพซงหวใจของวสยทศนรวมคอการมงผลลพธการเรยนรของผเรยนเปนหวใจส�าคญ อกทงจากการวจยของศยามน อนสะอาด และ ฐตยา เนตรวงษ (2556),ฐาปณฐอดมศร(2558),อนสราสวรรณวงศ(2559)และกรองกาญจนนาแพร(2560)ทพบวาการมวสยทศนคานยมและบรรทดฐานรวมกนการก�าหนดเปาประสงคการแลกเปลยนวสยทศนพนธกจ และเปาหมายรวมกนเปนปจจยทสงผลกระทบตอประสทธผลการบรหารงานวชาการดงนนวสยทศนรวมจงเปนองคประกอบส�าคญของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพทจะเปนตวก�าหนดทศทางและเปาหมายสความส�าเรจรวมกนในบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาใหสามารถพฒนาคณภาพการเรยนรของนกเรยนใหบรรลเปาหมายความส�าเรจอยางมประสทธภาพและมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนเหนไดชดเจน 1.4 ดานการเรยนรและพฒนาวชาชพ (Professional learning and development)พบวา ครสามารถสรางองคความรใหม ๆ และนวตกรรมเพอพฒนาการเรยนรของนกเรยน มความคดเหนอยในระดบมากทสด ซงสอดคลองกบ Hord (1977) ทพบวาครสามารถปรบปรงพฒนางานวชาชพของตนอยางตอเนอง มการคนพบความรและความเชอใหม ๆ สามารถรบทราบขอมลขาวสาร



ทจ�าเปนตอวชาชพไดกวางขวางและรวดเรวขนสงผลดตอการปรบปรงงานวชาชพของตนไดตลอดเวลา ท�าใหผลการปฏบตงานสอนในชนเรยนทไดผลดยงขนอยางตอเนอง Verbiest et al. (2005) ไดท�า การวจยเรอง Collective Learning in Schools Described: Building Collective LearningCapacity ผลการวจยพบวา คณภาพของการเรยนร แบบรวมมอขนอย กบเงอนไขของการเรยนร แบบรวมมอไดแกการสนบสนนทางวชาชพจากเพอนรวมงานและจากการวจยของสวรพศทธสนธพ(2554)ทไดวจยรปแบบการพฒนาชมชนแหงการเรยนรเชงวชาชพในสถาบนอดมศกษาคาทอลกพบวาองคประกอบของการพฒนาชมชนแหงการเรยนรเชงวชาชพคอการเรยนรรวมกนและประยกตการเรยนรซงความเปนไปไดส�าหรบการปฏบตม 2 ประการคอมการเรยนรรวมกน และมการประยกตความรเพอประโยชนของผเรยนสอดคลองศยามนอนสะอาดและฐตยาเนตรวงษ(2556)ทพบวาการเรยนรรวมกนของครจะสะทอนความเปนครมออาชพและสอดคลองกบปองทพยอารย(2557)ทพบวาการพฒนาเชงวชาชพอยางตอเนองครจะมสมรรถนะเชงวชาชพของกลมตวอยางสงกวากอนการทดลองใช 1.5 ดานการสรางชมชนกลยาณมตร(Caringcommunity)องคประกอบในการสรางชมชนกลยาณมตรของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพบวาครและผบรหารยดถอเรองคณงามความดมความไววางใจนบถอใหเกยรตและยอมรบซงกนและกนมความคดเหนอยในระดบมากสอดคลองกบศยามนอนสะอาดและฐตยาเนตรวงษ(2556)ทพบวาดานคณลกษณะชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ ประกอบดวย สรางเครอขายและความรวมมอ จดกลมเชอใจและวางใจกนสอดคลองกบงานวจยของBrykCamburnandLouise(1999)ทพบวาความไววางใจของครเปนปจจยทเอออ�านวยตอชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพและจากการวจยของอนสราสวรรณวงศ (2558)ทไดศกษากลยทธการบรหารเพอเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบครโรงเรยนเอกชนพบวาการบรหารเพอเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบครโรงเรยนเอกชนประกอบดวยการสงเสรมการยอมรบและความเชอถอไววางใจในการท�างานรวมกนและStolletat.(2006)ทพบวาเงอนไขและวธการทส�าคญของการเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพคอวฒนธรรมแหงการเกอหนน(SupportiveCulture) ทจะท�าใหครมความไววางใจและเคารพซงกนและกน จะเหนไดวาการทผบรหารและครมการประพฤตปฏบตตนอยบนพนฐานแหงความดมความไววางใจ นบถอ ใหเกยรตและยอมรบซงกนและกนจะชวยใหการท�างานรวมกนในการพฒนาชมชนแหงการเรยนรของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาบรรลเปาหมายแหงความส�าเรจไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล 1.6 ดานโครงสรางสนบสนนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ(Supportivestructure)พบวาการมโครงสรางองคกรแบบไมรวมศนย การเนนรปแบบความสมพนธของบคคลในแนวราบและการมวฒนธรรมแบบกลยาณมตรทางวชาการของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามความคดเหนอยในระดบมากซงสอดคลองกบวรลกษณชก�าเนดและเอกนรนทรสงขทอง(2557)ทกลาวถงลกษณะส�าคญของโครงสรางการเรยนรทางวชาชพวา ควรลดความเปนองคกรทเนนความเปนองคกรทเปนแบบราชการและหนมาใชวฒนธรรมการท�างานรวมกนแบบกลยาณมตรทางวชาการแทนและควรจดโครงสรางแบบไมรวมศนยเพอจะชวยลดความขดแยงระหวางครกบฝายบรหารไดเปนอยางด 2. ผลการศกษาแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประกอบดวยกระบวนการบรหาร3ขนตอนไดแกขนตอนการวางแผน(Planning)ขนตอนการน�าสการปฏบต(Implement)และขนตอนการประเมนผล(Evaluation)ซงสอดคลองกบแนวคดของNewby,Stepich,Lehman&RusselGustafsonandBranch(2000)ทพบวาการบรหารงานแบบPIEM0delมขนตอนไดแกขนตอนการวางแผน(Planning)ขนตอน



การน�าสการปฏบต (Implement) และขนตอนการประเมนผล (Evaluation) ซงเปนหลกการบรหารทครอบคลมหลกการบรหารแบบอนๆเปนหลกการทงายตอการปฏบตในระดบโรงเรยนขนาดเลกในการวจยในครงนพบวาแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประกอบดวย3ขนตอนดงน 2.1 ขนตอนการวางแผน (Planning) ประกอบดวยการแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนกระบวนการPLCระดบสถานศกษาการประชมคณะกรรมการเพอก�าหนดกจกรรมสรางความรความเขาใจ ความตระหนกความจ�าเปนในการสรางทมและกระบวนการ PLC ในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยน การก�าหนดแผนงาน โครงการและปฏทนการด�าเนนงาน และการวางแผนการก�ากบ ตดตามนเทศและประเมนผลสอดคลองกบแนวคดของNewby,Stepich,Lehman&RusselGustafsonandBranch(2000)ทกลาวไววาการวางแผนเปนการก�าหนดวธการด�าเนนการไวลวงหนาเพอการด�าเนนการทเปนระบบใชเปนแนวทางในการปฏบตใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคทก�าหนดอยางมประสทธภาพ 2.2 ขนตอนการน�าสการปฏบต(Implement)ประกอบดวยการสรางทมงานในการการขบเคลอนกระบวนการ PLC การประชมเพอชแจงสรางความรความตระหนก ความจ�าเปนในการสรางทมและการขบเคลอนกระบวนการPLCการวเคราะหปญหาการเรยนรของนกเรยนรวมกนเพอคนหาปญหาและสาเหตการรวมกนหาแนวทางในการแกไขปญหาการเรยนรของนกเรยนการออกแบบแผนการจดการเรยนรกจกรรมและนวตกรรมในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนการน�ารปแบบแผนการจดการเรยนรกจกรรมการจดการเรยนรและนวตกรรมไปใชในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนและการเยยมชนเรยนโดยผบรหารศกษานเทศกและครวชาการเพอรวมสงเกตการจดกจกรรมการเรยนการสอนและใหก�าลงใจสอดคลองกบแนวคดของNewby,Stepich,Lehman&RusselGustafsonandBranch(2000)ทกลาวไววาการน�าแผนสการปฎบต (Implement) เปนขนตอนในการน�าทางเลอกทเลอกไวหรอแผนทวางไวมาปฏบตจรงเพอแกปญหาทเกดขนเพอใหการด�าเนนงานในการบรหารมงสเปาหมายความส�าเรจทตงไว 2.3 ขนตอนการประเมนผล(Evaluation)ประกอบดวย การสรปประเมนผลการน�ารปแบบวธการในการน�าแผนการจดการเรยนรกจกรรมการเรยนรและนวตกรรมไปใชในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนการอภปรายการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนการเสนอแนะแนวทางในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนและการเผยแพรการออกแบบแผนการจดการเรยนรกจกรรมการเรยนรและนวตกรรมในการแกไขปญหาการเรยนรของนกเรยนทประสบผลส�าเรจสอดคลองกบแนวคดของNewby,Stepich,Lehman&RusselGustafsonandBranch(2000)ทกลาวไววาการประเมนผล(Evaluation)เปนขนตอนสดทายทจะประเมนการเรยนรของผเรยนและประสบการณทไดรบซงจะตองมการประเมนจากครผสอนและการประเมนผลทเกดขนจากการด�าเนนการในขนน�าสการปฏบตวาประสบผลส�าเรจมากนอยเพยงไรเพอจะน�าไปสการปรบปรงหรอพฒนาหรอการเผยแพรผลงานทประสบผลส�าเรจตอไป




1. ขอเสนอแนะทวไป ขอเสนอแนะในการน�าผลการวจยไปใช 1.งานวจยนจะเกดประโยชนอยางยงส�าหรบโรงเรยนขนาดเลกทกโรงเรยนหากมการน�าไปปรบใชใหเหมาะกบสภาพความตองการในการพฒนาและสภาพบรบทของตนเองดงน 1.1ดานองคประกอบของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพซงประกอบดวย6องคประกอบไดแกองคประกอบดานวสยทศนรวมการก�าหนดวสยทศนจงเปนสงทจ�าเปนทผบรหารครและผมสวนไดสวนเสยจะตองรวมกนก�าหนดขนเพอเปนแนวทางในการพฒนาการเรยนรของนกเรยนสเปาหมายแหงความส�าเรจรวมกนองคประกอบดวนการท�างานแบบทมรวมแรงรวมใจโดยการรวมกนวางแผนท�าความเขาใจสรางขอตกลงรวมกนในการวางแนวปฏบตการตรวจสอบการรบผดชอบการตดสนใจแกปญหาการนเทศตดตามและประเมนผลการท�างานในรปแบบทมงานนจะชวยท�าใหงานส�าเรจดวยความมประสทธภาพและประสทธผลองคประกอบดานการสรางภาวะผน�ารวมโดยการกระจายอ�านาจใหครเกดภาวะผน�าในตนเองและมภาวะผน�ารวมกนโดยปราศจาคการใชอ�านาจครอบง�าจะชวยใหครเกดความเชอมนและมแรงบนดาลใจในการท�างานยงขน องคประกอบดานการเรยนรและพฒนาวชาชพ โดยครไดมการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนจะชวยใหครสามารถพฒนาตนเองและวชาชพใหมความตนตวและมความทนสมยอยเสมอและสามารถสรางองคความรใหมและนวตกรรมใหมๆมากขนสงผลใหนกเรยนไดรบการถายทอดความรและประสบการณอยางหลากหลายและมพฒนาการทางการเรยนทสงขน องคประกอบดานการสรางชมชนกลยาณมตรซงมทงในระดบโรงเรยนและในระดบกลมเครอขายระหวางโรงเรยนและกลมเครอขายวชาชพคร ซงจะชวยใหครมสนพนธภาพทดในเชงบวกมความเอออาทรตอกน มการท�างานรวมกนบนพนฐานแหงความเปนกลยาณมตรทดตอกนนอกจากนยงเปนการสรางความรวมมอทดตอกนระหวางโรงเรยนมการแลกเปลยนเรยนรและสนบสนนใหการชวยเหลอซงกนและกนนอกจากนในระดบกลมเครอขายความรวมมอของสมาชกครยงชวยใหครไดมโอกาสไดแลกเปลยนเรยนรพฒนาตนเองและวชาชพอยางสม�าเสมอและองคประกอบดานโครงสรางสนบสนนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพไดแกการจดโครงสรางแบบยดหยนการมความสมพนธกนในแนวราบการมอสระในการแสดงความคดเหนการจดเวลาวางใหครไดแลกเปลยนพดคยเพอหาแนวทางในการแกปญหารวมกนการจดหานวตกรรมเทคโนโลยททนสมยเพอสนบสนนการจดการศกษา การจดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนรของนกเรยน เปนตน ซงองคประกอบทง 6 องคประกอบตางมความส�าคญและมความเชอมโยงกนในการขบเคลอนกระบวนการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพใหประสบผลส�าเรจ 1.2 ดานกระบวนการในการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ ซงประกอบดวย3ขนตอนซงเปนขนตอนงายๆ ไมซบซอนเหมาะส�าหรบโรงเรยนขนาดเลกไดแกขนตอนการวางแผน(P)ขนตอนการน�าไปสการปฏบต(I)และขนตอนการประเมนผล(E)ในดานการวางแผนเปนขนตอนแรกทจะท�าใหกระบวนการพฒนาPLCประสบผลส�าเรจ ผบรหารควรมการแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนกระบวนการPLCระดบสถานศกษาตามความเหมาะสมกบสภาพบรบทของแตละโรงเรยนและควรมการประชมคณะกรรมการเพอก�าหนดกจกรรมการสรางความรความเขาใจความตระหนกและความจ�าเปนในการสรางทมและกระบวนการPLCในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนควรมการก�าหนดแผนงานโครงการและปฏทนการปฏบตงานการก�ากบตดตามนเทศและประเมนผลใหชดเจนและควรจะเรมเตรยมวางแผนกอนมการเปดเรยนในภาคเรยนท 1 สวนขนตอนการน�าสการปฏบต การท�างานเปนทม



เปนหวใจหลกในการการขบเคลอนกระบวนการPLCซงทมงานอาจมตงแต2คนขนไปตามสภาพบรบทของแตละโรงเรยนควรมการประชมทมงานเพอชแจงสรางความรความตระหนกความจ�าเปนในการสรางทมและการขบเคลอนกระบวนการPLCมการวเคราะหปญหาการเรยนรของนกเรยนรวมกน เพอคนหาปญหา และสาเหต การรวมกนหาแนวทางในการแกไขปญหาการเรยนรของนกเรยนมการออกแบบแผนการจดการเรยนรกจกรรมและนวตกรรมในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนโดยครผสอนและการน�ารปแบบแผนการจดการเรยนรกจกรรมการจดการเรยนรและนวตกรรมไปใชในการแกปญหาการเรยนรของนกเรยนทส�าคญควรมการเยยมชนเรยนอยางนอยภาคเรยนละ3-4ครงโดยผบรหารอาจมศกษานเทศกหรอครวชาการของโรงเรยนหรอครทเปนสมาชกของทมไดเขารวมสงเกตการจดกจกรรมการเรยนการสอนแตละครงและในขนตอนการประเมนผลผบรหารและทมงานควรจะมการสรปประเมนผลทกครงหลงการเยยมชนเรยนแลวภายใน1สปดาหเพอใหขอเสนอแนะและใหก�าลงใจแกครผสอนในการปรบปรงและพฒนาแผนการจดการเรยนรการจดกจกรรมการเรยนรและนวตกรรมใหดขนและควรมการประเมนผลอยางนอยภาคเรยนละ3-4ครงเพอใหครไดมพฒนาการในการแกปญหาจนสามารถแกปญหาไดส�าเรจและควรมการเผยแพรนวตกรรมในการจดการเรยนรทประสบผลส�าเรจเพอใหแกสมาชกในเครอขายไดน�าไปใชตอไป

2. ขอเสนอแนะในการท�าวจยครงตอไป 1. ควรศกษาวจยเกยวกบปจจยทสงผลตอการบรหารชมชนแหงการเรยนรของโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 2. ควรศกษาวจยเกยวกบคณลกษณะภาวะของผน�าทางวชาการของผบรหารโรงเรยนขนาดเลกทสงผลตอการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรของโรงเรยนขนาดเลก สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา




กรองกาญจนนาแพร. (2560). การเปนชมชนการเรยนรทางวชาชพทสงผลตอประสทธผลการบรหารงาน วชาการในโรงเรยนประถมศกษาของรฐจงหวดสมทรสาคร.วารสารวจยมหาวทยาลยราชภฏหมบาน จอมบง,1,10.คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานการศกษา.(2559).รายงานของสภาขบเคลอนการปฏรป ประเทศดานการศกษา เรองการบรหารจดการศกษาโรงเรยนขนาดเลก. กรงเทพมหานคร : สภา ขบเคลอนการปฏรปประเทศ.ฐาปณฐอดมศร.(2558).รปแบบการบรหารโรงเรยนเพอเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพดาน การวจยปฏบตการในชนเรยน. (ดษฎนพนธ ครศาสตรดษฎบณฑต, จฬาลงกรณ มหาวทยาลย) ณรงคขมทอง.(2560).“PLCมตใหมนวตกรรมเพอคณภาพการศกษาไทย”มตชนออนไลน.สบคนเมอ 10สงหาคม2562จากhttps://2www.me/Zk7WG.บญชอบ จนทาพน. (2561) กลยทธการเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบครโรงเรยน เทศบาล1ตนยางจงหวดเชยงราย.(ดษฎนพนธครศาสตรดษฎบณฑต,มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย). ปภาวพพฒนลกษณ.(2558).กลยทธการพฒนาภาวะผน�าของผบรหารโรงเรยนเรยนรวมตามแนวคดภาวะ ผน�าทยงยนเพอเสรมสรางชมชนการเรยนรทางวชาชพ. (ดษฎนพนธ ครศาสตรดษฎบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย).ปองทพยเทพอารย.(2557).การพฒนารปแบบชมชนแหงการเรยนรเชงวชาชพส�าหรบครประถมศกษา. วารสารศลปากรศกษาศาสตรวจยมหาวทยาลยศลปากร,6(2),284-296.มนตราลายสนทเสรกล.(2558).กลยทธการบรหารโรงเรยนสการเปนชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของ โรงเรยนมธยมศกษาในสหวทยาเขตเบญจบรพา.(ดษฎนพนธครศาสตรดษฎบณฑต,จฬาลงกรณ มหาวทยาลย).วรลกษณชก�าเนด.(2557).รปแบบชมชนการเรยนรทางวชาชพครสการเรยนรในศตวรรษท21บรบทโรงเรยน ในประเทศไทย.(ดษฎนพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต,มหาวทยาลยสงลานครนทร)วรลกษณชก�าเนดและเอกรนทรสงขทอง.(2557).โรงเรยนแหงชมชนการเรยนรทางวชาชพครเพอการสอสาร พฒนาวชาชพครทเนนผเรยนเปนหวใจส�าคญ,วารสารวทยาบรการมหาวทยาลยสงขลานครนทร, 25(1),1-10เวคพอยดนวส.(2562,26ส.ค.).“โรงเรยนขนาดเลกปญหาเรอรงทเกยวพนกบเดกไทยเกอบลานลานคน”. สบคนเมอ30สงหาคม2562จากhttps://2www.me/e9WOM.ศยามนอนสะอาด,ฐตยาเนตรวงษและศวนตอรรถวฒกล.การพฒนาชมชนการเรยนรทางวชาชพคร เพอสรางชมชนนกปฏบตในการจดการเรยนการสอน โดยใชไอซทของคร สงกดสพฐ. วารสาร วชาการViridianE-Journalบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศลปากร,10(2),975-995.สวรพศทธสนธพ.(2554)รปแบบการพฒนาชมชนแหงการเรยนรเชงวชาชพในสถาบนอดมศกษาคาทอลก. (วทยานพนธการศกษาศาสตรดษฎบณฑต.,มหาวทยาลยวงษชวลตกล,กรงเทพฯ).ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.(2559).เอกสารประกอบการระดมความคดเหน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท12(พ.ศ.2560-2564).



โสภดา คลายหนองสรวง. (2558).การบรหารแบบมสวนรวมทสงผลตอประสทธผลของสถานศกษาสงกด ส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษารอยเอด เขต 3. (วทยานพนธการศกษามหาบณฑต. มหาวทยาลยบรพา).กรงเทพมหานคร:ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2552).การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561) กรงเทพมหานคร:โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ�ากด.อนสราสวรรณวงศ.(2558).กลยทธการบรหารเพอเสรมสรางชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพส�าหรบคร โรงเรยนเอกชน.(ดษฎนพนธครศาสตรดษฎบณฑต,จฬาลงกรณมหาวทยาลย).Andrews,D.andLewis,M.(2007).Transformingpracticefromwithin:ThepowerofThe professionallearningcommunity.Maidenhead:OpenUniversityPress.Bolam,R.etal.(2005).Creatingandsustainingeffectiveprofessionallearningcommunities. Nottingham:DFESPublications.Bryk,A.,Camburn,E.,andLouise,K.S.(1999).ProfessionallearninginChicagoElementary School: Facilitating Factor and Organizational Consequences, Educational AdministrationQuarterly.35,751-781.Darling-HammondLinda.(1999).Teacherqualityandstudentachievement:Areviewof statepolicyevidence.RetrievedFebruary9,2013.Fullan,M.(2005).Leadershipandsustainability:Systemthinkersinaction.ThousandOaks: SagePublications.Harris,A.&Muijs,D.(2005).ImprovingSchoolsThroughTeacherLeadership.Berkshire:Open UniversityPress.Hord,S.M.(1997).Professionallearningcommunities:Communitiesofcontinuousinquiry andimprovement.Texas:SouthwestEducationalDevelopmentLaborator.Louis,K,Marks,H,Kruse,S.(1996).Teachers’ProfessionalCommunityinRestructuringSchools. AmericanEducationalResearchJournal.33.Newby,T.J.,Stepich,D.A.,Lehman,J.D.,&Russell,J.D.(2000).EducationalTechnology forTeachingandLearning.2ndedition.UpperSaddleRiver,NJ:Merrill/Prentice-Hall. Scribner,J.P.,Cockrell,K.S.,Cockrell,H.D.andValentine,J.W.(1999).CreatingProfessional CommunitiesinSchoolsthroughOrganizationalLearning:AnEvaluationofaSchool ImprovementProcess.EducationalAdministrationQuarterly.35(1999):129-160.Senge,P.M.(1990).Thefifthdiscipline:Theartandpracticeofthelearningorganization. NewYork:Doubleday.Stoll,L.,Bolam,R.,McMahon,A.,Wallance,M.andThomas,S.(2006).ProfessionalLearning Communities:Areviewoftheliterature.JournalofEducationChange.7:221-258.Supovitz,J.A.(2002).Developingcommunitiesofinstructionalpractice.TeachersCollege Record.Verbiest,E.,Ansems,E.,Bakx,A.,Grootwagers,A.,Heijmen-Versteegen,I.,Jongen,T.,Uphoff, W.andTeurlings,C.(2005).CollectiveLearninginSchools:BuildingCollectiveLearning Capacity.REICE.Vol.3No.1(2005):17-38.



อนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใต ต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพต จงหวดพทลง

The Interlanguage for Enhancing Communication Culture to Enhance Water Conservation Consciousness of Chao Tai Basin

Community, Sri Ban Pot, Phatthalung province


ผวจย วรนธรเบญจศร1 WarintornBenjasri1

[email protected] รงทพยแซแต2 RungthipSae-tae2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค(1)เพอพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง(2)เพอพฒนาจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงผลการวจยสรปดงน(1)รปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใต ต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงอนตรภาษามลกษณะภาษาทมการถายโอนภาษาจากภาษาท1 (first language,L1)มาเปนอนตรภาษา(interlanguage,IL)รอยละ50โดยทรปแบบอนตรภาษาของแตละคนแตกตางกน(2)ระดบจตส�านกรกษน�าของชาวเขาปหลงเขารวมกจกรรมอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงสงกวากอนการเขารวมกจกรรมแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05

ค�าส�าคญ :อนตรภาษา,วฒนธรรมการสอสาร,จตส�านกรกษน�า

1อาจารยดร.สาขาวชาการสอนศลปศาสตรคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

Ph.D,FacultyofEducation,ThaksinUniversity2อาจารยดร.กลมวชาเทคโนโลยการศกษาคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน

Ph.D,FacultyofEducation,SuratthaniRajabhatUniversity



Abstract

Thepurposesof this studywereas follows : 1) todevelop the interlanguage forenhancingcommunicationculturetoenhancewaterconservationconsciousnessofChaoTaibasincommunity,SriBanPot,Phatthalungprovince2)todeveloptheWaterConservationconsciousnessofChaoTaibasincommunity,SriBanPot,Phatthalungprovince.Thefindingswere1)modelof interlanguageforenhancingcommunicationculturetoenhancewaterconservationconsciousnessofChaoTaibasincommunityvariesin50%languagetransferfromthemothertongue(L1)tothesecondlanguage(L2)(2)ChaoTaiBasincommunitywaterconservationconsciousnesshavehigherlevelsofstatisticalsignificanceat.05afterhavingparticipatedintheactivities.

Keywords :Interlanguage,culturecommunication,waterconservationconsciousness



บทน�า

ชมชนคนลมน�าคลองทาแนะบานเขาปเปนชมชนตนน�าของเขตเทอกเขาบรรทดจงหวดพทลงและจากประสบการณการท�าวจยตลอดระยะทผานมาผวจยพบวามความด�ารของชมชนของคนลมน�าคลองทาแนะทมงสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าและพฒนาจตส�านกในการ(อน)รกษน�าใหแกผคนในชมชนโดยใชแนวทางการถายโอนภาษาระหวางภาษาทหนงและภาษาทสองทเรยกวา“อนตรภาษา”มาชวยเปนแนวทางในการพฒนาจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใต ก�าหนดพนทในการศกษาครงนเปนสถานศกษาลมน�าคลองทาแนะครอบคลมพนทตนน�าโดยพนทเขาปอ�าเภอศรบรรพต จากประสบการณของผวจยในการศกษาวจยในพนทตลอดระยะเวลาสองปทผานมา โดยเรมตนการจากการวจยทมงสะทอนกจกรรมอนรกษโดยการสรางและพฒนากระบวนการสบคนภมปญญาและสงตอ องคความรดวยการสบคนภมปญญาเกยวกบการจดการน�าของชมชนในอดตและคนหาความสมพนธของคนในชมชนกบคลองทาแนะ โดยเรมตนดวยการใหเยาวชนแตละคนเขยนเรองราวของตวเองทเกยวของกบคลอง ทาแนะแลวน�าเรองราวทแตละคนเขยนมาเลาสกนฟงจากนนคอยๆ น�ากระบวนการนขยายไปยงคนอนๆในชมชนทจะสามารถใหขอมลเกยวกบองคความรในเรองภมปญญาของการจดการน�าตอๆ ไปไดในการเปดเวทพดคยวเคราะหขอมลผวจยไดเขาไปรวมสงเกตการณและชวยตงค�าถามเพอมใหชมชนก�าหนดโจทยกวางเกนไปจงลองตงค�าถามถงสงทใกลๆตวและเปนค�าถามงายๆเพอเชอมโยงเรองน�ากบเรองอนๆไดงายขนผคนเรมยอนมองภาพในอดตทตนเองมความเกยวของกบน�าทงทางตรงและทางออม เรองเลาของคนตนน�าคลองทาแนะนนเปนเรองเลาทบอกเลาสงตอดวยภาษาไทยถนพทลงผคนในชมชนตนน�าคลองทาแนะบานเขาปอ�าเภอศรบรรพต จงหวดพทลงใชภาษาทหนงมากกวาภาษาไทยถนกลาง โดยนยมใชในชวตประจ�าวนและตดตอราชการดวยเชนกน ถงแมวาภาษาไทยถนพทลงและภาษาไทยถนกลางจะอยในตระกลภาษาเดยวกนคอตระกลภาษาไทกะได(Tai-Kadai)แตทง2ภาษานจะมความแตกตางในดานภมศาสตรภาษาถนทงในระดบหนวยเสยงพยญชนะหนวยเสยงสระหนวยเสยงวรรณยกตหนวยค�าวลอนประโยคการเรยงประโยคและวจนกรรมทแตกตางกนภาษาไทยถนพทลงเปนภาษาทมลกษณะเฉพาะทงถอยค�าและส�าเนยงแสดงใหเหนถงเอกลกษณลกษณะความเปนอยและวถชวตของผคนในทองถนของพทลงไดเปนอยางดความส�าคญของภาษาไทยถนพทลงจะใชบนทกเรองราว โดยเฉพาะเรองเลาทเปนมขปาฐะ อนเปนประสบการณ และวฒนธรรมทกแขนงของพนทตนน�าคลองทาแนะบานเขาปไดเปนอยางด ผลการวจยของโครงการในปท 1 และปท 2 ผวจยพบวา มความยากล�าบากในการเขาใจ ขาดการ เชอมโยงภาษาไทยถนกลางทถกก�าหนดใหเปนภาษาราชการกบภาษาไทยถนพทลงการปรบเปลยนจตส�านกของผคนเปนไปไดคอนขางยากกวาการใชภาษาเดยวกน เพราะภาษาคอวฒนธรรม ผคนทอยในวฒนธรรมเดยวกนยอมมความเขาใจทลกซงแตกฉานและรสกถงความเปนพวกเดยวกน เกดความเปนปกแผนเดยวกนมากกวากบคนทพดภาษาตางกน ประเดนทนาสนใจเกยวกบภาษาศาสตร โดยเฉพาะอนตรภาษา คอ การสอสารขามวฒนธรรมเปนการถายโอนของภาษา ซงเปนการถายโอนจากภาษาแมไปสภาษาทสอง ทงดานไวยากรณ โครงสรางของภาษาและมตทางดานสงคมวฒนธรรมชมชนชาวใต บาน เขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงเปนชมชนทเขมแขงมอตลกษณชมชนทชดเจนในเรองของการสอสารตอกนภายในชมชนหากแตมอปสรรคในการเขาถงองคความรใหมทมาจากนโยบายของรฐบาลอกทงพนกงานของรฐไมสามารถถายทอดองคความรใหมในการลดละ เลกการใชสารเคม ใหผคนในชมชนเกดความเขาใจไดถกตอง โดยมอปสรรคทส�าคญยงมใชก�าแพงองคความรหากแตเปนก�าแพงแหงภาษาการทจะแกไขปญหาหรออปสรรคดงกลาวนนควรตองแกไขโดยใชแนวคดทางภาษาศาสตรมาเปนสะพานเชอมองคความรจากสวนกลางและองคความร



ทองถนใหเกดการผสมผสานและตกผลกในชมชน สะพานทจะมาเชอมก�าแพงแหงภาษาซงจะน�ามาซง องคความรคอ“อนตรภาษา”ทจะมาชวยเยยวยาและบรรเทาอปสรรคดงกลาวเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง อนตรภาษาเปนผลลพธของการถายโอนภาษา(JackC.Richard,1971)อนตรภาษาเปนภาษาทเกดขนในขณะทผคนอยในระหวางสงคมทมการสอสารขามวฒนธรรม โดยมภาษาแมและภาษาทสอง เปนกระบวนการทเชอมโยงกบภาษาแม(L1)แตมความแตกตางกบทงภาษาแมและภาษาเปาหมาย(TL)(Kintsch, W., &Greene, E., 1978) ดงนน อนตรภาษาของผคนในชมชนจงเปนระบบภาษาศาสตรทมเอกลกษณ เฉพาะตว(Ellis,1997,pp.33-34)ซงอนตรภาษาของแตละบคคลจะมความแตกตางกน อนงการพฒนาจตส�านกทผานมายงท�าวจยศกษาเพยงแคภายในชมชนสถานศกษายงขาดความเชอมโยงกบผคนในชมชนในขณะทชมชนตนน�าคลองทาแนะบานเขาปเปนชมชนชาวสวนทยงคงมการใชสารเคมเปาหมายในการพฒนาจตส�านกรกษน�าครงนจงปรบเปลยนจากชมชนสถานศกษาเปนชมชนในพนทอยางแทจรง โดยใชพลงของครและเยาวชนชาวใตเปนเครอขายเชอมโยง การพฒนาคณภาพชวตคนตนน�าคลองทาแนะบานเขาปใหมความยงยนนนจ�าเปนอยางยงทตองปรบเปลยนวธคดซงเปนเหตแหงพฤตกรรมและด�าเนนการอยางเปนระบบระเบยบดวยก�าแพงแหงองคความร“อนตรภาษา”เปนการเสรมสรางจตส�านกรกษน�าใหกบชาวใตซงเปนชมชนบานเขาปบทสรปของการประชมพฒนาโจทยวจยจงสะทอนภาพจตส�านกรกษน�า ของคนตนน�า โดยน�าเอาแนวคดเรองอนตรภาษา กอปรกบการแกปญหาตองด�าเนนการโดยผทรปญหา คอคนในชมชน จงจะสามารถแกปญหาไดถงรากเหงา ปญหาวจยทเกดจากการมมมมองรวมกนในการท�าการศกษาวจยเพอแกปญหาในพนทอยางยงยนจงเปนทมาของโครงการวจยยอยในครงนโดยใชพลงของผรปญหาไดแกตวแทนชมชนโดยมนกวจยซงเปนอาจารยนสตและนกวจยชมชนเปนพลงหนนเสรมทงนเพอใหใชกระบวนการวจยเปนกระบวนการพฒนาคนไปพรอมกบการแสวงหาวธการแกปญหาของชมชนภายใตความเชอทวาจดเปลยนประเทศไทยหวใจอยทชมชน

นยามศพทเฉพาะ อนตรภาษาหมายถงผลลพธทเกดจากผใชภาษามการถายโอนภาษาแมและภาษาทสองในบรบททมการสอสารขามวฒนธรรมซงอนตรภาษาของแตละบคคลจะมความแตกตางกน

กรอบแนวคดการวจย

อนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใต ต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพต จงหวดพทลง

อนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสาร

PAR จตส�านกรกษน�า

การวจยแบบมสวนรวมของชมชนCBR-CommunityBasedResearch




(1)เพอพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง (2)เพอพฒนาจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

(1)ไดรปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงระดบโรงเรยนภาคประชาชนผน�าชมชนทมการแลกเปลยนเรยนร ทงเทคนควธการ เกดการพฒนาปรบปรงงานจนเกดเปนชมชนนกปฏบตตอไป โดยไดรบการยนยนคณภาพจากขอมลเชงประจกษซงสามารถน�าไปใชในการพฒนาจตส�านกรกษน�าชมชนชาวใตในระยะการขยายผลได (2)ผรวมวจยไดแกเยาวชนครประชาชนผน�าชมชนไดรบการพฒนากระบวนการเรยนรและแกปญหาจากกระบวนการวจยซงเปนทงการแกปญหาและการพฒนาทรพยากรมนษยไปพรอมกนทน�าไปสการแกปญหาหรอการพฒนาทมแนวโนมจะเกดความยงยน (3) นกวจยชมชนไดพฒนากระบวนการวจยเพอแกปญหาของชมชนโดยมบทบาทในการสนบสนนการพฒนาจตส�านกรกษน�าอยางยงยนของชมชนในพนทในขณะทนกวจยอาจารยและนสตมหาวทยาลยไดเชอมโยงงานวชาการกบสภาพจรงในพนทบรการภายใตบรบทปญหาของชมชน ซงเปนการบรณาการงานวจยการบรการวชาการและการผลตบณฑตน�าไปสการเปนมหาวทยาลยรบใชสงคมทเปนรปธรรม


การวจยครงนใชระเบยบวธวจยเชงพฒนาแบงตามวตถประสงคการวจยเปน2ระยะไดแก ระยะท 1 ระยะพฒนารปแบบอนตรภาษา โดยสรางและตรวจสอบรปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงตามขนตอนวจยดงน 1. สรางรปแบบและพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านก รกษน�าของชมชนชาวใต ต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพต จงหวดพทลงโดยอาศยความตองการจ�าเปนในการพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง โดยใชกลมชาวใตชวยกน โดยมการตรวจสอบคณภาพรปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงโดยการจดสมมนาองผเชยวชาญเพอตรวจสอบองคประกอบ(ราง)รปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงน�าผลทไดมาปรบปรงแกไขน�าเสนอผเชยวชาญเดมเพอรบรองโดยผเชยวชาญตรวจสอบและรบรองรปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใต ต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงจ�านวน10คนเพอพฒนาเปนรปแบบอนตรภาษาทจะพฒนาจตส�านกรกษน�าของชมชนตงแตสรางการรบรการตอบสนองการเหนคณคาการจดระบบคณคาและการพฒนาเปนจตส�านก



วธการและเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล 1. สมมนาองผเชยวชาญ (connoisseurship) เพอตรวจสอบองคประกอบของกระบวนการ โดยใชประเดนและแบบบนทกการสมมนาองผเชยวชาญ 2. ประเมนรบรองรปแบบการพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงโดยใชแบบประเมนรบรองรปแบบการพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใต ต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง

แนวทางการวเคราะหขอมล 1. วเคราะหขอมลจากการวจยเพอยกราง (ราง) รปแบบการพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงโดยการวเคราะหแบบอปนย 2. วเคราะหขอมลผลการสมมนาองผเชยวชาญโดยการวเคราะหแบบอปนย 3. วเคราะหขอมลผลการรบรองรปแบบและพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง

ระยะท 2 ระยะศกษาผลการใชรปแบบการพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง

ประชากรและกลมตวอยาง

แหลงขอมล ไดแก ชมชนชาวใตบานเขาป อ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลง โดยมกลมเปาหมายเปน(1)ชาวใตรวมจ�านวน10คน(2)ผน�าชมชนรวมจ�านวน10คน(3)เพอนบาน10คนรวมรวมทงสน30คน จากนนจะไดรบการฝกอบรมใหมความรความเขาใจเกยวกบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพต จงหวดพทลง และนสตจ�านวน 5คนโดยบรณาการกบวชาภาษาไทยส�าหรบครรวมกลมเปาหมายทงสน35คน

เครองมอทใชในการศกษา

รปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงแบบประเมนผลอนเนองจากการพฒนารปแบบอนตรภาษาและแบบตดตามผลการเสรมสรางจตส�านกรกษน�า รวมทงประเดนการสนทนาถอดบทเรยนเงอนไข ปจจยเออ และปจจยทเปนอปสรรคของการพฒนารปแบบอนตรภาษา

การวเคราะหขอมล

วเคราะหขอมลเชงคณภาพโดยการสรปแบบอปนย สวนขอมลเชงปรมาณวเคราะหโดยคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน




สรปผล จากการวเคราะหขอมลในการวจยครงนสามารถสรปผลการศกษาไดดงน จากวตถประสงคขอท (1) เพอพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงพบวารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงมรปแบบอนตรภาษาทแตกตางกนโดยการสอสารขามวฒนธรรมทมลกษณะการถายโอนภาษามาเปนอนตรภาษาจากภาษาท1(L1)มาเปนอนตรภาษา(IL)รอยละ50จากวตถประสงคขอท(2)เพอพฒนาจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงพบวาระดบจตส�านกรกษน�าของชาวเขาปหลงเขารวมกจกรรมอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงสงกวากอนการเขารวมกจกรรมโดยแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05


ผลการศกษาวจยเรองอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงครงนผวจยมขอคนพบและประเดนทนาสนใจน�ามาอภปรายดงน รปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาป อ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงมรปแบบอนตรภาษาทแตกตางกน โดยการสอสารขามวฒนธรรมทมลกษณะการถายโอนภาษามาเปนอนตรภาษาจากภาษาท1(L1)มาเปนอนตรภาษา(IL)รอยละ50(JackC.Richard,1971)เพราะอนตรภาษาเกดจากการการถายโอนภาษาโดยเฉพาะภาษาพดทเกดจากการสอสารระหวางบคคลในสงคมพหวฒนธรรมมสถานการณการใชภาษามากกวา1ภาษามการถายโอนภาษาจากภาษาทหนงและภาษาทสองโดยมการปนภาษาระหวางภาษาท1(L1)และภาษาท2(L2)มการปนภาษาตามระดบสมตถยะทางภาษาของแตละบคคล(RodEllis,1994)กลาวคอหากผใชภาษาคนนนมสมตถยะทางภาษาต�ากจะสามารถปนภาษาในลกษณะในระดบหนวยเสยงหรอหนวยค�า(CodeMixing)แตถาหากผใชภาษามสมตถยะทางภาษาสงกสามารถปนภาษาในระดบไวยากรณ(CodeSwitching)ทเปนระดบอนพากยวลประโยคหรอในระดบวจนปฏบตศาสตรอนเปนล�าดบขนทางภาษา(RaymondHickey,2005)ซงแปรไปตามปจจยของผใชภาษาและสถานการณการใชภาษาของผคนแตละสงคม เชนอาย เพศสถานภาพทางสงคมและสถานการณในการใชภาษา อนตรภาษาของแตละบคคลจะมความแตกตางกนและเปนกฎไวยากรณทมการเปลยนแปลงเปนระยะๆ โดยอาจมการเพมหรอลดกฎเกณฑบางสวน หรอมการเรยบเรยงใหมทงระบบในลกษณะทเปนพลวต หรออาจจะใชรปแบบอนตรภาษาทมลกษณะทางไวยากรณทมแนวโนมทจะหยดการพฒนา(Fossilization)กไดเชนเดยวกน(Ellis,1997:33-34)โดยทอนตรภาษาจะอยในลกษณะทเรยกวา“กลองด�า”และน�าออกมาใชเมอผใชภาษาอยในบรบททมการสอสารขามวฒนธรรม(Krashen,Stephen&Terrell,TracyD.1982) กอนทผวจยจะพฒนารปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงสถานการณการใชภาษาของชมชนชาวใตต�าบล



เขาปนยมใชภาษาไทยถนพทลงเปนภาษาแมหรอภาษาท1(L1)มากกวาภาษาไทยถนกลางซงเปนภาษาท2(L2)ในขณะทขาราชการนยมภาษาท1(L1)และภาษาท2(L2)สอสารในชวตประจ�าวนและตดตอราชการดวยเชนกน และถงแมวาภาษาไทยถนพทลงและภาษาไทยถนกลางจะอยในตระกลภาษาเดยวกนคอตระกลภาษาไทกะได(Tai-Kadai)แตทง2ภาษานจะมความแตกตางทงในระดบหนวยเสยงพยญชนะหนวยเสยงสระหนวยเสยงวรรณยกตหนวยค�าวลอนพากยการเรยงประโยคและวจนกรรมทแตกตางกน(Gedney,WilliamJ.,1989LiandFang-Kuei1960,1977)รปแบบอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงนอกจากจะเปนการสะทอนวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าและประเดนส�าคญยงกวาคอการยอมรบศกดศรของการเปนเจาของภาษา เจาของวฒนธรรมสามารถใชอนตรภาษาสอสารในชมชนชาวใต เปนการปฏวตศกดศรแหงการเปนเจาของภาษาใหคนกลบมาไปพรอมกบการพฒนาจตส�านกรกษน�าทสะทอนผานวถชวตแหงชมชนชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงอยางแทจรง

ขอเสนอแนะ 1.ควรน�าอนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของชมชนชาวใตต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงส�าหรบเปนแนวทางในการสอสารเสรมสรางจตส�านกรกษน�าของพนทอนๆตอไป 2.ควรน�าอนตรภาษาไปสรางวฒนธรรมการสอสารของชมชนในบรบทตางๆตอไป

กตตกรรมประกาศ

โครงการวจยในครงนส�าเรจลลวงบรรลวตถประสงคไดดวยด โดยไดรบความอนเคราะหโดยไดรบเงนอดหนนจากแหลงทนของส�านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) และส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.) ขอขอบคณองคการบรหารสวนต�าบลต�าบลเขาปอ�าเภอศรบรรพตจงหวดพทลงรวมทงผน�าชมชนทใหการสนบสนนและใหความชวยเหลอในการด�าเนนงานตามโครงการวจยดงกลาวจนส�าเรจลลวงไปไดดวยดและนสตทมสวนรวมในการศกษาวจยในครงนทไดใหความอนเคราะหในการเขามามสวนรวมในการวจย ขอขอบคณผแตงหนงสอต�าราเอกสารทคณะผวจยน�ามากลาวอางองในการท�าโครงการวจยในครงน คณคาของงานวจยนขอมอบไวเปนเครองบชาพระคณคณพอคณแมครอาจารยทไดอบรมเลยงดประสทธประสาทวชาความรแกผวจยเปนแรงผลกดนใหงานวจยฉบบนส�าเรจและสมบรณดวยด



บรรรณานกรม

เกยรตคณทพยพะยอม. (2546). การถายโอนภาษาในการใชอนภาคบงสถานทของชาวใตไทยทเรยนภาษา ญปนชนตน.วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑตคณะศลปศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร.คณะ กรรมการการศกษาขนพนฐาน,ส�านกงาน.(2551).แนวทางการน�ามาตรฐานการศกษาขนพนฐานส การปฏบต.กรงเทพฯ:โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ�ากด.จนดา เอยมไพลน. (2546).การศกษาภาวะแทรกซอนระดบเสยงในภาษาไทยมาตรฐานของคนจนแตจวใน กรงเทพฯ.วทยานพนธมหาบณฑตศลปศาสตร(ภาษาศาสตร)บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยมหดล.ธญญรตนปาณะกล.(2545).หวขอนาสนใจทางภาษาศาสตร:เปรยบเทยบหนาทประโยคกรรมในภาษาไทย และภาษาองกฤษ.กรงเทพฯ:ส�านกพมพมหาวทยาลยรามค�าแหง.บวรฉายาถวล.(2537).การแปรของหนวยเสยง/l/ในต�าแหนงทายพยางคภาษาองกฤษของนสตปท1คณะ อกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ภาคนพนธมหาบณฑต คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.บงอรรตนชยจ�ารญพนธ.(2545).การวเคราะหขอผดพลาดและกลวธการแปลAnaphoraของนสตชนปท3 มหาวทยาลยบรพา.วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑตบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยบรพา.ฤทยพานช.(2550).ปญหาการใชค�าบพบทของนกศกษาสาขาวชาภาษาองกฤษชนปท2หลกสตรครศาสตร บณฑต. รายงานผลวจยในชนเรยน ทนอดหนนวจยจากงบบ�ารงการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏล�าปางประจ�าปงบประมาณ2550.วสทธระเนยมนาค.(2553).รายงานการวจยเรองการศกษาอนตรภาษาทางดานการเปลงเสยงพดของนกศกษา สาขาวชาภาษาองกฤษชนปท1มหาวทยาลยราชภฏล�าปางจากการวเคราะหเปรยบตางระบบเสยง ภาษาไทยถนเหนอจงหวดล�าปางกบระบบเสยงภาษาองกฤษ. ทนอดหนนวจยจากงบบ�ารงการศกษา มหาวทยาลยราชภฏล�าปางประจ�าปงบประมาณ2552.(เอกสารอดส�าเนา).สวไลเปรมศรรตน.(2549).“สถานการณทางภาษาในสงคมไทยกบความหลากหลายทางชาตพนธ”.วารสาร ภาษาและวฒนธรรม,25,2กรกฎาคม-ธนวาคม2549.นครปฐม:สถาบนวจยภาษาและวฒนธรรม เพอพฒนาชนบทมหาวทยาลยมหดล.สวไลเปรมศรรตน.(2552).โครงการภาษาและชาตพนธในประเทศไทย.กรงเทพมหานคร:ส�านกงานคณะ กรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ.อจฉราชพล.(2553).การศกษาความเขาใจและความสามารถในการน�าไปใชจรงเกยวกบประโยค[-teageru] [-tekureru][-temorau]ของผเรยนภาษาญปนชาวไทย.วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑตคณะ ศลปศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร.BruceF.,EllenR.,JoelW.(1980).Anapproachtoconductingresearchontheacquisition ofpragmaticcompetence inasecondlanguage.NewburyHousePublishers, Inc.,: Rowley.Blum-Kulka,S.J.House,&G.K.Kasper(eds.).(1989).Cross-culturalpragmatics:Requestsand apologies.Norwood,NJ:AblexPublishingCorporation.Beebe,L.M.(1984).“MythsaboutInterlanguagephonology”.Interlanguagephonology.(pp. 165-175).



Brown, H. Douglas. (2000). Principles of language learning and teaching. New York: AddisonWesleyLongman,Inc.Brown,Penelope&Levinson,StephenC.(1987).Politeness:SomeUniversalsinLanguage Usage.Cambridge:CambridgeUniversityPress.Clahsen,H,andMuysken,P.(1989)‘TheUGparadoxinL2acquisition’,SecondLanguage Research,5,1-29.Cook, V., and Newson, M. (1996)Chomsky’s Universal Grammar: An introduction. Oxford:Blackwell.Corder,S.P.(1967)“Thesignificanceoflearner’serrors.”InternationalReviewofApplied Linguistic,s5,161-170.Dulay,H.,andBurt,M.(1975)‘Anewapproachtodiscoveringuniversalstrategiesofchild second language acquisition’, in D. Dato (ed.) Developmental Psycholinguistics: TheoryandApplications,GeorgetownUniversityRoundTableonLanguagesand Linguistics.Washington:GeorgetownUniversityPress,209-233Ellis,Rod.(1997).SecondLanguageAcquisition.Oxford:OxfordUniversityPress.Gass,Susan&Selinker,Larry.(eds).(2008).SecondLanguageAcquisition:AnIntroductory Course.NewYork:Routledge/TaylorandFrancisGroup.JackC.Richard(1971).SocialFactors,InterlanguageandLanguageLearning.LavalUniversity, Quebec.Kasper,Gabriele&Blum-Kulka,Shoshana. (1993). InterlanguagePragmatics.NewYork: OxfordUniversityPress.Kasper,Gabriele&Dahl,Merete.(1991).ResearchMethodsinInterlanguagePragmatics: StudiesinsecondlanguageCenterTechnicalReportsSeries.Hawaii:Universityof Hawaii.KasperandS.Blum-Kulka.(2009)InterlanguagePragmatics.NewYork:OxfordUniversity Press.Kavaliauskienë, Galina. (2009). Role ofMother Tongue in Learning English for Specific Purposes.RetrivedonJuly16,2014,http://www.espworld.info/Articles_22/PDF/ ROLE%20OF%20MOTHER%20TONGUE%20IN%20LEARNING%20ENGLISH%20FOR%20 SPECIFIC%20PURPOSES.pdf.Kihlstrom,JohnF.(1984).Conscious,Subconscious,Unconscious:ACognitivePerspective. InK.S.Bowers&D.Meichenbaum(eds.),TheUnconsciousReconsidered.NewYork: Wiley.Kintsch,W.,&Greene,E.Theroleofculturespecificschematainthecomprehensionand recallofstories.DiscourseProcesses,1978,1,1-13.Krashen,Stephen&Terrell,TracyD.(1982).SecondLanguageAcquisition.Portsmouth, NH:Heinemann.Lado,Robert.(1974).LinguisticsacrossCultures.TheUniversityofMichiganpress.



Li,Fang-Kuei.(1960).AtentativeclassificationofTaidialects.InStanleyDiamond(editor), Cultureinhistory:essaysinhonorofPaulRadin.NewYork:ColumbiaU.Li,Fang-Kuei.(1977).AhandbookofcomparativeTai(OceanicLinguisticsspecialpublication no.15).Honolulu:UniversityPressofHawaii.Lindholm,K.J.(2000).Bilingualimmersioneducation:Criteriaforprogramdevelopment.In A.M.Padilla,H.H.Fairchild,&C.Valadez (Eds.),BilingualEducation: Issuesand Strategies.BeverlyHills,CA:SagePublications.Odlin,Terence.1989.LanguageTransfer,Cross-LinguisticInfluenceinLanguageLearning: TheCambridgeAppliedLinguisticsSeries.Cambridge:CambridgeUniversityPress.Olshtain,E.(1983).“Socioculturalcompetenceandlanguagetransfer:thecaseofapology.” In S.Gass&L. Selinker (eds.), Language transfer in LanguageLearning, 232-249. Rowley,MA:NewburyHouse.O’Grady,W.D.,&Dobrovolsky,M.(1996).Contemporarylinguisticanalysis:Anintroduction. Toronto:CoppClark.Schmidt,R.(1993).Awarenessandsecondlanguageacquisition.AnnualReviewofApplied Linguistics,13,206-226.Seliger,H.(1977)“Doespracticemakeperfect?Astudyof interactionpatternsandL2 competence.”LanguageLearning27,264-278.Selinker,L.(1986).“SecondLanguageAcquisition:ContrastiveAnalysis,ErrorAnalysisand RelatedAspects”.Interlanguage.(pp.173-196).Tarone,ElaineE. (1987).“ThePhonologyof Interlanguage”. InterlanguagePhonology. (pp.70-71).Thomas,Jenny.(1983).MeaninginInteraction.London&NewYork:LongmanGroupLimited.Thomas,WayneP.andVirginalCollier.(1997).SchoolEffectivenessforLanguageMinority Students.NCBEResourceCollectionSeriesNo.9.:GeorgeWashingtonUniversity.Trosborg,Anna. (1995). InterlanguagePragmatics:Requests,ComplaintandApologies. Berlin,NewYork:MoutondeGruyter.UNESCO.(2003).EducationinaMultilingualWorld.France.Walqui,A.(2006,January30).DefiningqualityteachingforEnglishlearners:Principalsand practices.ThirdAnnualACOEEnglishLearnerConference--AdvancingtheLanguage andLiteracyofEnglishLearners.Walsh,T.andK.Diller.(1981).‘NeurolinguisticconsiderationsontheoptimalageforSecond languagelearning’inK.Diller(ed.):IndividualDifferencesandUniversalsinLanguage LearningAptitude.Rowley,Mass.:NewburyHouse.



Journal of




ภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ คน น า ปา เขาป Cultural Landscapes of Khao Pu’s Community Learning Center

on the Way of life, water and forest

Received : Revised : Accepted :

ผวจย ชชวาล ชมรกษา1 Chatchawan Chumruksa [email protected] คณอานนท นรมล2 Khunarnan Niramol ศลปชย สวรรณมณ3 Sinchai Suwanmanee

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอ 1)ศกษาความตองการจ าเปนในการพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า 2)พฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ คน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า 3)ประเมนรปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ คน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า การวจยระยะท 1 ศกษาความตองการจ าเปนการพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า เกบรวบรวมขอมลโดยใชกระบวนการสมภาษณ และการจดประชมกบกลมตวอยาง จ านวน 25 คน ระยะท 2 พฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาปเพอเสรมสรางจตส านกรกษน า ใชกระบวนการปฏบตการภาคสนาม ระยะท 3 ประเมนรปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาปเพอเสรมสรางจตส านกรกษน า ใชกระบวนการประชมปฏบตการกบผน าชมชนจ านวน 5 คน และสนทนากลมกบผเชยวชาญ จ านวน 5 คน ผลการวจยพบวา ................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... 1 ผชวยศาสตราจารย ดร. สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ Assistant Professor Dr. Program in Educational Technology and Communications Faculty Education Thaksin University 2 ผชวยศาสตราจารย ดร. สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ Assistant Professor Dr. Program in Educational Technology and Communications Faculty Education Thaksin University 3 อาจารย ดร. สาขาวชาบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ Dr. Program in Educational Administration Faculty Education Thaksin University

ขนาดตวอกษร 14 และใสตวเลข ( ผ แ ต ง ) ท า ยนามสก ล ส าหร บ Corresponding author

ขนาดตวอกษร 18



3 ซม.

3 ซม.

รปแบบเรองเตม ไมเกน 15 หนากระดาษ A4

พมพดวยตวอกษร TH SarabunPSK

3.5 ซม.

3 ซม.


ภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ คน น า ปา เขาป Cultural Landscapes of Khao Pu’s Community Learning Center

on the Way of life, water and forest

Received : Revised : Accepted :

ผวจย ชชวาล ชมรกษา1 Chatchawan Chumruksa [email protected] คณอานนท นรมล2 Khunarnan Niramol ศลปชย สวรรณมณ3 Sinchai Suwanmanee

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอ 1)ศกษาความตองการจ าเปนในการพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า 2)พฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ คน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า 3)ประเมนรปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ คน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า การวจยระยะท 1 ศกษาความตองการจ าเปนการพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า เกบรวบรวมขอมลโดยใชกระบวนการสมภาษณ และการจดประชมกบกลมตวอยาง จ านวน 25 คน ระยะท 2 พฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาปเพอเสรมสรางจตส านกรกษน า ใชกระบวนการปฏบตการภาคสนาม ระยะท 3 ประเมนรปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาปเพอเสรมสรางจตส านกรกษน า ใชกระบวนการประชมปฏบตการกบผน าชมชนจ านวน 5 คน และสนทนากลมกบผเชยวชาญ จ านวน 5 คน ผลการวจยพบวา ................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... 1 ผชวยศาสตราจารย ดร. สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ Assistant Professor Dr. Program in Educational Technology and Communications Faculty Education Thaksin University 2 ผชวยศาสตราจารย ดร. สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ Assistant Professor Dr. Program in Educational Technology and Communications Faculty Education Thaksin University 3 อาจารย ดร. สาขาวชาบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ Dr. Program in Educational Administration Faculty Education Thaksin University

ขนาดตวอกษร 14 และใสตวเลข ( ผ แ ต ง ) ท า ยนามสก ล ส าหร บ Corresponding author




3 ซม.

3 ซม.

รปแบบเรองเตม ไมเกน 15 หนากระดาษ A4

พมพดวยตวอกษร TH SarabunPSK

3.5 ซม.

3 ซม.




............................................................................................................................. ....................................

.................................................................................................................................................................

............................................................................................................................. .................................... ค าส าคญ ภมทศนวฒนธรรม ศนยการเรยนรชมชน จตส านกรกษน า

Abstract

This research aims to 1) Study the needs for the development of the cultural

landscapes model of Khao Pu’s community learning center on the way of life, water and forest to enhance the awareness of water conservation consciousness. 2) Develop the cultural landscapes model of Khao Pu’s community learning center on the way of life, water and forest to enhance the water conservation consciousness and 3) Evaluate the cultural landscapes model of Khao Pu’s community learning center on the way of life, water and forest to enhance the water conservation consciousness. Phase 1: study the needs for the development of the cultural landscapes model of Khao Pu’s community learning centers on the way of life, water and forest to enhance the water conservation consciousness. The data were collected by using an interview process and the meeting with 25 key persons. Phase 2 : development the cultural landscape model of Khao Pu’s community learning center on the way of life, water and forest to enhance the water conservation consciousness. The data were collected by using a field operations with 5 key persons. Phase 3: evaluate the cultural landscape model of Khao Pu’s community learning center on the way of life, water and forest to enhance the water conservation consciousness. The data were collected by a focus group discussion process with 5 experts and 5 key persons.

The research found that: 1) …………………………………………………….……………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… Keywords Cultural Landscape Community Learning Center Water Conservation Consciousness



บทน า

ชมชนลมน าคลองทาแนะจงหวดพทลง มชวตผกพนกบสายน าคลองทาแนะ ถงแมวาปจจบนโครงขายถนนหนทางเขามามบทบาทส าคญในการสญจรแทนล าน าเฉกเชนในอดต หากแตคลองทาแนะยงคงมความส าคญกบชมชน ทงการประกอบอาชพ การทองเทยว เศรษฐกจ วถชวต ความหลากหลายทางชวภาพ และทรพยากรธรรมชาต คลองทาแนะจงเปรยบเสมอนเสนเลอดหลอเลยงชมชนบรเวณลมน าแหงน โดยเฉพาะคนตนน าทประกอบอาชพท าสวนยางพาราและสวนผลไม อยางไรกตามคลองทาแนะไดเกดปญหาวกฤตทงภาวะน าแลง น าทวมและน าเสยซงสาเหตสวนใหญลวนแลวแตเกดจากการขาดจตส านกทงสน (กฤธยากาญจน โตพทกษ วรนธร เบญจศร วนส ศรศกดา จนตนา กสนนท เสาวรส ยงวรรณะ และคณอานนท นรมล, 2559, น.2-5)…………………………………………………….…………………… ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. ....................................

กรอบแนวคดการวจย (ถาม)

ภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ คน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า เกดขนจากความตองการของชมชนในพนท เพอพฒนาศนยการเรยนรชมชนเขาปใหมความมนคงและยงยน มรปแบบในการจดการภมทศนวฒนธรรมสอดคลองและเหมาะสมกบพนท ในการพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ คน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า ใชภาคเครอขาย ผน าชมชน ปราชญชมชน และนกวจยชมชนสนบสนน............................................................ ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ....................................


1. เพอศกษาความตองการจ าเปนการพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถ ............................................................................................................................................................

2. ............................................................................................................................. .............

วธด าเนนการวจย

การวจยครงนใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพ เปนการศกษาความตองการในการพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า การพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า และการประเมนรปแบบ ภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน น า ปา เขาปเพอเสรมสรางจตส านกรกษน า การวจยแบงเปน 3 ระยะ……………………………………………………………………….…………………….. ............................................................................................................................. .................................... .................................................................................................................................................................

หวขอขนาดตวอกษร 16 เนอหาขนาดตวอกษร 14




การศกษาความตองการจ าเปนการพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคนน า ปา เขาป เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า สรปไดดงน ............................................................................................................................. .................................... ............................................................................................................................. .................................... ................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ....................................


ผลการวเคราะหภมทศนวฒนธรรมชมชนเขาป พบวา..............................................................

............................................................................................................................. ....................................

............................................................................................................................. ....................................

.................................................................................................................................................................

............................................................................................................................. ....................................

........................................................................................................................................... ......................

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใชประโยชน

1. การพฒนารปแบบภมทศนวฒนธรรมศนยการเรยนรชมชนวถคน....................................... 2. ............................................................................................................................. ................ 3. .............................................................................................................................................

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรมการวจยการเปลยนแปลงภมทศนวฒนธรรมกรณศกษาต าบลเขาป ........................... 2. ............................................................................................................................................. 3. ............................................................................................................................. ................



บรรรณานกรม (ใชรปแบบ APA 6th edition)

กฤธยากาญจน โตพทกษ วรนธร เบญจศร วนส ศรศกดา จนตนา กสนนท เสาวรส ยงวรรณะ คณอานนท นรมล และศรรตน สนธประจกผล. (2559). การพฒนากระบวนการเรยนรเพอเสรมสรางจตส านกรกษน าของเยาวชนลมน าคลองทาแนะ จงหวดพทลง. รายงานวจย. สงขลา : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ.

เกรยงไกร เกดศร. (2557). “องครวมภมทศนวฒนธรรมชมชนและสถาปตยกรรมพนถนเรอนทอยอาศยในลมน าทะเลสาบสงขลา,” หนาจว. ฉบบท 11, 116-213.

ชชวาล ชมรกษา และคณอานนท นรมล. (2560). การพฒนาศนยการเรยนรชมชน “คน น า ปา เขาป”เพอเสรมสรางจตส านกรกษน า. รายงานการวจย. สงขลา : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ.

ณชชา สกลงาม. ภมทศนวฒนธรรมชมชนชาวแพ : กรณศกษาชมชนชาวแพบรเวณสะพานรนต หม 2 ต.ไลโว อ.สงขละบร จ.กาญจนบร . สบคนเมอ 10 มกราคม 2560 , จาก, http://www. proceedings.su.ac.th/e1/files/art/o_02.pdf.



การพจารณาบทความใชเวลาด าเนนการประมาณ 90 – 120 วน โดยประมาณ นบตงแตสงบทความถงทราบผลการพจารณาตพมพ

พจารณาขอบเขตของเนอหา รปแบบ และความถกตองของเนอหา

การจดท ารปเลมของวารสาร -กองบรรณาธการตรวจสอบบทความกอนตพมพ -เจาของบทความตรวจสอบบทความกอนตพมพ

ผาน

ไมผาน

ไมผาน

ผานโดยไมแกไข

ผานโดยตองแกไข ผาน

เรมตน

รบบทความผานทาง ทางระบบ ThaiJo เทานน ทานสามารถเขาระบบ ThaiJo วารสารศกษาศาสตรไดทาง http://www.edu.tsu.ac.th/official/site/index.php เลอก ThaiJo

ลงทะเบยนรบบทความโดยงานสารบรรณ คณะศกษาศาสตร

บรรณาธการตรวจสอบพจารณา

บทความ

กองบรรณาธการเสนอรายชอผทรงคณวฒกลนกรองบทความ

ผทรงคณวฒกลนกรองบทความ

การพจารณาบทความ

ไมผานทง 2 ทาน

ไมผาน 1 ทาน

พจารณาผทรงคณวฒทานท 3

กองบรรณาธการแจงผลการตพมพบทความ/ออกหนงสอรบรองการตพมพ

เผยแพร

กองบรรณาธการสงบทความเพอตพมพ ในวารสาร

สนสด

เจาของบทความปรบแก

ขนตอนการตพมพเผยแพรวารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ



รายชอผทรงคณวฒพจารณาบทความวารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ

ปท 20 ฉบบท 1 (มกราคม – มถนายน 2563)

1. ศ.ดร.สวไลเปรมศรรตน มหาวทยาลยมหดล 2. ศ.ดร.ดวงมนจตรจ�านง อ.เกษยณมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตปตตาน 3. รศ.ดร.สบพงศธรรมชาต มหาวทยาลยวลยลกษณ 4. รศ.ดร.วนชยธรรมสจการ มหาวทยาลยสงขลานครนทร 5. รศ.ดร.นรนดรจลทรพย มหาวทยาลยหาดใหญ 6. รศ.ดร.สมบตทายเรอค�า มหาวทยาลยเชยงใหม 7. รศ.ดร.รงชชดาพรเวหะชาต มหาวทยาลยทกษณ 8. รศ.ดร.นรนทรสงขรกษา มหาวทยาลยศลปากร 9. รศ.ดร.มารตพฒผล มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 10. ผศ.ดร.รงลาวณยจนทรตนา มหาวทยาลยราชภฏยะลา 11. ผศ.ดร.เชษฐศรสวสด มหาวทยาลยบรพา 12. ผศ.ดร.สงหาประสทธพงศ มหาวทยาลยทกษณ 13. ผศ.ดร.สมเจตนผวทองงาม มหาวทยาลยราชภฏสราษฏรธาน 14. ผศ.ดร.กดานนทช�านาญเวท มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม 15. ผศ.ดร.มาเรยมนลพนธ มหาวทยาลยศลปากร 16. ผศ.ดร.สมภพอนทสวรรณ มหาวทยาลยทกษณ 17. ผศ.ดร.คณอานนทนรมล อ.เกษยณมหาวทยาลยทกษณ 18. ผศ.ดร.นภาวรรณเจรญลกษณ มหาวทยาลยมหดล 19. ผศ.ดร.แสงเดอนเจรญฉม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 20. ผศ.ดร.สทธชยวชยดษฐ มหาวทยาลยธรรมศาสตร 21. ผศ.ดร.ปยาภรณพมแกว มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน 22. ผศ.ดร.บญรอดโชตวชรา มหาวทยาลยเชยงใหม 23. ผศ.ดร.มณฑนาพพฒนเพญ มหาวทยาลยทกษณ 24. อ.ดร.ปรชยดาวอดม มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 25. อ.ดร.จรวชญพรรณรตน มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย 26. อ.ดร.ทวชบญแสง มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน 27. ดร.เฉลมชยพนธเลศ ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 28. อ.ดร.วรนธรเบญจศร มหาวทยาลยทกษณ 29. อ.ดร.นนทนภสแสงฮอง มหาวทยาลยเชยงใหม

Publisher FacultyofEducation,ThaksinUniversityMuangSongkhla,SongkhlaProvince90000ThailandTel.074-317681Fax.074-317681http://www.edu.tsu.ac.th/edujournal/

Objective1.Tobroadlypublicizeacademicworkoneducationandinterdisciplinaryeducationforacademicsocietyandpublic.2.Toexchangeknowledge,ideas,theories,ofeducationandinterdisciplinaryeducation.3.Toenhancescholarsofeducationandinterdisciplinaryeducationtocreateusefulacademicworksforsociety.

Consulting Editor DeanofFacultyofEducation ThaksinUniversityViceDeanforResearchandAcademicServices ThaksinUniversityAssistantDeanforPlanningandInternationalAffairs ThaksinUniversity

Editoral BoardProfessorDr.PaitoonSeelarat Dhurakij PunditUniversityProfessorDr.PruetSiribanpitak ChulalongkronUniversityProfessorDr.SirichaiKanjanawasee ChulalongkronUniversityAssociateProfessorDr.NarinSungrugsa SilpakornUniversityAssociateProfessorDr.MoohammadsakeeJeaha FatoniUniversityAssociateProfessorDr.NiranChullasap HatyaiUniversityAssociateProfessorAuijitPattanajak KhonKuenUniversityAssitantProfessorDr.SomchitUdom RetiredOfficerThaksinUniversityAssitantProfessorDr.DanuladaJamjuree SrinakharinwirotUniversityAssistantProfessorDr.SitichaiWichaidit ThammasatUniversityAssistantProfessorDr.PhatsirabetWetwiriyasakun ThaksinUniversityDr.WarintornBenjasri ThaksinUniversityDr.SuthasineeBoonyaphitak ThaksinUniversityDr.MateeDi-sawat ThaksinUniversityDr.NatthananThongmark ThaksinUniversity

Editor AssitantProfessorDr.MontanaPipatpen ThaksinUniversity

Assistant Editor Dr.SiriratSinprajakpol ThaksinUniversity

Managing Mrs.PunyapaNitipichat ThaksinUniversityMiss.PamikaSangkhorn ThaksinUniversityMrs.MarisaPanngam ThaksinUniversityMr.ThanakritPhaephon ThaksinUniversity

PublicationTworegularissuesannually(No.1January-June,No.2July-December)andaspecialissueaccordingtoimportantoccasion.PrintingHouse:NeoPoint(1995)Co.,Ltd.1/59RatuthitRd.T.HatyaiA.Hatyai,Songkhla,Thailand90110 Tel.074-253229-339,E-mail:neopoint9@gmail.com-JournalofEducationandsubmittedEducationArticles.-Allarticlessubmittedforpublicationwillbeverifiedbyagroupofdistinguishedreviewers.-TheFacultyofEducationandtheeditorialboardclaimnoresponsibilityforthecontentsorreviewsbyexpressedtheothersofindividualarticles.-Copyingisallowedfreely,providedacknowledgementismadethereof.

ปกหลง

บทความวชาการ• การเรยนรเชงรกของครสงคมศกษาในยคไทยแลนด 4.0

• งานกลมทมประสทธภาพ: การใชกลมการเรยนรแบบรวมมอในชนเรยน

• บทบาทวทยชมชนในการเสรมสรางการศกษาเพอการพฒนาทยงยน

บทความวจย• การพฒนาคมอการจดการเรยนรประวตศาสตรเพอลดอคตทางชาตพนธสาหรบนกเรยน

มธยมศกษาตอนปลาย

• การพฒนาตวบงชสมรรถนะของครพลศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

• การพฒนาทกษะการจดการเรยนร ในศตวรรษท 21 สาหรบครโรงเรยนสาธต

มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร โดยใชกระบวนการชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ

• การเรยนรอยางมความสข ของนกเรยนวยรนในจงหวดสงขลา

• การสอสารภาษาไทยกบอตลกษณทางสงคมของนกศกษาชาวจน

• ผลการจดการเรยนรเชงรก เรอง เซลลของสงมชวต ทมตอมโนมตทางวทยาศาสตร และ

ความสขในการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนยานตาขาว

รฐชนปถมภ จงหวดตรง

• ผลการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบซปปารวมกบการเรยนรแบบรวมมอดวยเทคนค

STAD ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน เรอง แรงและการเคลอนท และความสามารถ

ในการทางานเปนกลม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 กลมโรงเรยนเครอขายเกาะ

กลางคลองยาง จงหวดกระบ

• การศกษาผลการพฒนาหลกสตรรายวชานกศกษาวชาทหารไทย (นศท.) ใจรกชาต

ใหกบนกศกษาวชาทหารของศนยการฝกนกศกษาวชาทหาร มณฑลทหารบกท 42

• องคประกอบการบรหารโรงเรยนสาธตทมประสทธผลสงกดมหาวทยาลยในกากบของรฐ

• องคประกอบและแนวทางการบรหารเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพของ

โรงเรยนขนาดเลก สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

• อนตรภาษาเพอสรางวฒนธรรมการสอสารเสรมสรางจตสานกรกษนาของชมชนชาวใต

ตาบลเขาป อาเภอศรบรรพต จงหวดพทลง

วภาพรรณ พนลา

พวงเพญ อนทรประวต

ชชวาล ชมรกษา

พนธนพงษ วงวาน

บณยทรรศน หมนละมาย

พรทพย อนเกษม

อาภากร ราชสงฆ

เทวากร คาสตย

ปรเมศวร ขาวสด

วทยา สตยจตร

เฉลมพงศ คงบว

ตระกลพนธ ยชมภ

จรชญพฒน ใจเมอง

วรนธร เบญจศรคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ

อาเภอเมอง จงหวดสงขลา 90000โทรศพท 074-317681 โทรสาร 074-317681

วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยทกษณปท 20 ฉบบท 1 เดอน มกราคม - มถนายน 2563 ISSN 1513 - 9514

Journal of

www.edu.tsu.ac.th


ปท 20 ฉบบท 1 เดอน มกราคม - มถนายน 2563

Documents

บทความวิชาการ บทความวิจัย - ThaiJO