อารยธรรมจ นจดท ำาโดย

นางสาวนนทชา เอยมออน ม.6.7 เลขท25

นางสาวพรพชชา สทธผลวนชกล ม.6.7 เลขท26

นำาเสนอ : อาจารยปรางค สวรรณ ศกด โสภณกล

อารยธรรมจนไดกอกำาเนดในพนทราบอดมสมบรณของลมแมนำาหวางเหอหรอแมนำา

เหลองในภาคเหนอของจน ซง ปกคลมดวยดนสเหลองทเรยกวา

ดนเลลส ซงเปนประโยชนตอ การเกษตร และจากปจจยทาง

ธรรมชาต สภาพภมศาสตรตางๆทำาใหชาวจนตองมาอยรวมกน

เปนชมชน และเกดเปนอารยธร รมใหมๆ อกทงลกษณะทตงของ

จนชวยใหอารยธรรมจนคงอยมายาวนานจนปจจบน

อารยธรรมจนสมยกอน

ประวตศาสตร

ลมแมน ำาฮวงโห    พบความเจรญทเรยกวา วฒนธรรมหยางเชา ( Yang Shao

Culture )

พบหลกฐานทเปนเครองปนดนเผามลกษณะสำาคญคอเครองปนดนเผาเปน

ลายเขยนส มกเปนลายเรขาคณต พช นก สตวตางๆ และ พบใบหนามนษย

สทใชเปนสดำาหรอสมวงเขม นอกจากนยงมการพมพลายหรอขดสลกลาย

เปนรปลายจกสาน ลายเชอกทาบ

เครองปนดนเผาหยางเชา

ลมน ำาแยงซ ( Yangtze )  บรเวณมณฑลชานตงพบ วฒนธรรมหลงซาน ( Lung

Shan Culture ) พบหลกฐานทเปนเครองปนดนเผาม ลกษณะสำาคญคอ เครองปนดนเผามเนอละเอยดสดำาขด

มนเงา คณภาพดเนอบางและแกรง เปนภาชนะ 3 ขา

 เครองปนดนเผาหลงซาน

อารยธรรมจนสมย

ประวตศาสตร

ราชวงศชาง ราชวงศชาง เปนราชวงศแรกของจน

ปกครองดวยกลมชนเผา ทงยงตองทำาสงครามกบชนเผาตางๆและทำาใหชนเผาอนยอมรบอำานาจ

และจากการพบซากตางๆทเมองอนหยางจงเชอวาเมองนนาจะเปนศนยกลางทาง

อารยธรรมราชวงศชาง และยงพบกระดองเตาท สลกอกษรจนโบราณ จงสนนษฐานวาเปนกระ

ดกสำาหรบเสยงทาย สงคมมการแบงชนชนโดยใชฐานะทาง

สงคมและเศรษฐกจเปนตวกำาหนด ชาวชางม ความเชอเรองการนบถอเทพเจา บรรพบรษ

จารกกระดองเตา

สมยฟวด ล (ราชวงศ โจว)

ราชวงศโจวปกครองจนตอนเหนอทงหมด แบง เปน 2 สมย คอ

1. โจวตะว นตก เจานายตระกลเกาแกและหวหนาเผาตางๆ

ทสนบสนนราชวงศโจวเปนผปกครองเมอง แควน ตางๆ โดยมแนวความคดดานการปกครอง เชอ

 เรองกษตรยเปน “โอรสแหงสวรรค ” สวรรคมอบอำานาจใหมาปกครองมนษยเรยก

 วา “ ” อาณต แห งสวรรค และไดนำาอารยธรรม ของชาวชางมาใชในการดำาเนนชวต

สวนอารยธรรมของราชวงศโจว เชน ประเพณ การฝงศพ

2. โจวตะว นออก สมยนมการแลก เปลยนผลผลต ทำาใหเกดอาชพคาขายขน โดย

ใชเงนตราเปนสอกลางแลกเปลยนชาวจนเชอวาอารยธรรมจนสงสงกวาอารยธรรม

ชนเผาอนๆ จงเชอวาจนคอศนยกลางความเจรญของโลก ปญหา

ทางการเมองและสงครามระหวางรฐ ทำาใหเกด แนวคดทางการเมองและสงคมขงจอ เมงจอ เลา

จอ จวงจอ และแนวคดทางการปกครองของสำานกนตธรรม

หรอฟาเฉย สมยนจงกลายเปนยคทองทางภมปญญา

สมยสมบรณาญาสทธราชย(สมยจกรวรรดจน)

1.ราชวงศ ฉ น   พระเจาชวงต หรอจนซ ฮองเต ยดหลกปกครองตามหลกนตธรรม(ฟา

เฉย) ทเหนวามนษยชวรายม กเลส ตณหา ตองใชอำานาจและกฏหมายเปนเครองควบคม

ยกเลกระบบศกดนา แบงเขตการปกครองเปน 36 มณฑล แตงตง

  ขาราชการไปปกครอง   จดระเบยบการเขยนหนงสอ ทำาลาย

ขนบธรรมเนยมประเพณเดมและ   คำาสอนของขงจอเผาตำาราตางๆ มการสราง

กำาแพงเมองจน คนพบดนปนเปนชาตแรก มการ ใชเหรยญกษาปณ มาตราชง ตวง วด

จนซฮองเต

กำาแพงเมองจน

2.ราชวงศ ฮ น มการฟนฟปรชญาและ วรรณกรรมทมการเผาในสมยราชวงศ ฉนหรอ

จน นำาหลกการของขงจอมาใช ในการปกครองประเทศ มการสอบเขารบราชการ

  หรอ ระบบจอหงวน มการทำากระดาษจากเปลอกไม คดคนการทำาหมก

จากเขมาตนรก  ใชพกนเขยนลงบนกระดาษ การคำานวณหา

อตราสวนเสนผาศนยกลางกบเสนรอบวง   ประดษฐลกคด เครองตรวจแผนดนไหว

ลทธขงจอ

ในสมยนมการใชเสนทางสายไหม ใน การตดตอคาขายกบทางตะวนตก เปนยคทอง

 ดานการคาของจน และยงทำาใหอารยธรรมจน เผยแพรสภมภาคอนๆ สมยราชวงศฮนจงเปน

สมยแหงความเจรญทางอารยธรรมของชาวจน

เสนทางสายไหม

3.ราชวงศ ถ ง ไดชอวา เปนยคทองของอารยธรรมจน นครฉาง

อานเปนศนยกลางของซกโลกตะวน ออกในสมยนน พระพทธศาสนา

มความเจรญรงเรอง พระภกษ (พระถงซำาจง

หรอพระเสวยนจาง) เดนทางไปศกษาพระไตรปฎก

ในชมพทวป เปนยคทองของกวนพนธ จน กวคนสำาคญ เชน หวางเหวย หล

ไป ตฝ ศลปะแขนงตางๆมความรงเรองหรอแมแตการสวดมนต

ในพระพทธศาสนากเปนตนกำาเนดของ เครองดนตรจน เชน ขมและขลย และ

กอตงราชบณฑตยสถาน ชอ ฮนหลน หยวน เพอเปนศนยรวม

เหลานกปราชญราชบณฑต นกดนตรและจตรกร

พระถงซำาจงหรอพระเสวยนจาง

4. ราชวงศ ซ ง มความกาวหนาดานการเดนเรอสำาเภาเนองจากการคามความรงเรองแต

ราชสำานกไมแขงแรง มการใชเขมทศ ลกคด ประดษฐแทนพมพหนงสอ และรกษาโรคดวย

การฝงเขม มการฟนฟลทธขงจอและลทธเตา เกดประเพณรดเทาสตร และตอมาถก

เผามองโกลรกราน

ประเพณรดเทาสตร

5.ราชวงศ หยวน ปกครองโดยพวก มองโกล ซงเปนชนเผาเรรอน แตยงมการนำาเอา

อารยธรรมจนไปปฏบต และเนนอาชพการเกษตรและการคาขายแทนการเลยงสตว

แบบชาวจนในสมยกอน มการแบงชนชนโดยใชเชอชาตเปนเกณฑการแบงและสมยนครสตศาสนามความ

รงเรองมาก ทำาใหศาสนาทางดนแดนตะวนตกรวมถงวทยาการตางๆจากชาตตะวนตกเผยแพร

เขามาในจนจงนบเปนการแลกเปลยนอารยธรรมจนกบตะวน

ตก

6.ราชวงศ หม ง จหยวนจาง ปฐมกษตรยแหงราชวงศหมงไดขบไลชาวมองโกล

ออกจากจนไดสำาเรจ และชาวจนสามารถรกษา อารยธรรมจนไวได แตการเขามาของชาวตะวน

ตกทำาใหเกดปญหาตางๆ สงผลเสยแกประเทศ จนเปนอยางมาก ซงเกดจากภาษาและ

วฒนธรรมทแตกตางกน

7.ราชวงศ ช งหร อราชวงศ แมนจ มผนำาการปกครองประเทศเปนชาว

ตางชาต เปนยคทมการปรบปรงความเจรญทม อยแลวใหดยงขน จงนบเปนการกาวสความเปน

สมยใหม ชาวแมนจไดสรางเอกลกษณเปนของตน

เชน การไวผมเปย แตงกายแบบชาวแมนจ

สมยสาธารณรฐจ นและสาธารณรฐประชาชนจน

ปลายยคราชวงศชง ดร. ซนยตเซน จดตง สมาคมสนนบาต เพอลมลางราชวงศชง โดย

ประกาศ ลทธไตรราษฎร ประกอบดวย1. หลกเอกราช2. หลกแหงอำานาจอธปไตยของประชาชน3. หลกความยตธรรมในการครองชพ

สวนนโยบายปฏวต คอ โคนลมราชวงศแมนจ และ จดตงรฐบาลประชาชน จดตงรฐบาลตามระบอบ

สาธารณรฐ จดสรรทดนใหแกประชาชน และกอตงพรรคชาตนยม หรอ พรรคกกมนตง ขน

ในทสด

ดร.ซนยตเซน

ตอ มา ซนยตเซนไดรวมมอกบ ยวน ซ ไข ทำาการปฏวต

ลมราชวงศชงไดสำาเรจเปลยนการปกครองเขาส ระบอบสาธารณรฐ ( จกรพรรดปย เปนกษตรย

องคสดทายของจน) มการแยงชงอำานาจ ของผนำาทางทหารเรยกวา ยคขนศกซนยตเซนได

เสนอให ยวน ซไข เปนประธานาธบดของสาธารณรฐจนยวน ซไข

คดสถาปนาตนเองเปนจกรพรรดและรอฟนระบบศกดนาดร.ซนยต

เซน ตงพรรคกกมนตง เมอ ยวน ซไข เสยชวตลง ดร.ซนยตเซนเปน

ประธานาธบดแตเปนไดไมนานกเสยชวต 

ยวน ซไข

หลง จาก ดร. ซนยตเซน เสยชวต เจยง ไคเชค ขนเปนผนำาพรรคกกมนตงและผนำาจนแต

รฐบาลเจยงไคเชค ประสบปญหาฉอราษฎรบง หลวง กดขราษฎรจนเกดการปฏวตอกครง โดย

พรรคคอมมวนสตจน ภายใตการนำาของ เหมา เจอ ตง รฐบาลเจยงไคเชค ตอสกบพรรคคอมมวนสตแต

แพ “ ” เหมา เจอตง สถาปนา สาธารณรฐประชาชนจน

ปกครองดวยระบอบคอมมวนสต มการจดระเบยบ สงคมใหม เรยกวา การปฏวตทางวฒนธรรม เพอ

ตอตานจารตศกดนาแบงชนชนหลง จาก เหมา เจอ ตง เสยชวต

   เตงเสยวผงขนเปนผนำาจนแทน ประกาศ พฒนา ประเทศดวย

นโยบายสทนสมย คอดานเกษตรกรรม อตสาหกรรม การทหาร วทยาศาสตรและเทคโนโลย โดย

   อนญาตใหตางชาตเขามาลงทน ภายในประเทศ  รวมทงผอนปรนวถการ ดำาเนนชวตของประชาชน

ใหคลาย   ความอนสรณสถานประธานเหมา เจอตงเขมงวดลง

  

เจยงไคเชค

เหมา เจอตง

เตงเสยวผง

สงคมและวฒนธรรม

ระบบทด น

________

จกรพรรด พระราชทานทดน เจาเมอง+ ขนนางผใหญ มอบให ชาวนาสามญชน

<<<<<<<<ระบบบอนา vvvvvvvv ระบบ

นาเฉลย คนใหรฐตอนถงแกกรรม

ปลกหมอนเลยงไหม

ลทธขงจอ เน นแก ไขปญหาการเมอง+ สงคม

“ความสงบ” ถอหลกมนษยธรรม+จาร ตประเพณ พนฐานแหง

สมพนธภาพ 5 ประการ

ปรชญาของขงจอ : สอน พธกรรม ประวตศาสตร

วรรณคด ตำาราพยากรณ การบนทกเหตการณ

คมภรของจอ : ใชในราชการเปนตำาราสอบเขา

รบราชการของจน

จกรพรรด- ราษฎร บดา- บตร พชาย-นองชายสาม- ภรรยา เพอน-เพอน

ลทธเตา โดย เลาจอ** เปนนกปราชญคนสำาคญ + ศาสดาลทธเตา** ความคดตรงขามกบขงจอ คอ ธรรมชาต เรยบงาย

กอเกดแรงบนดาลใจทางศลปกรรมสาขาตางๆ

ลทธนตธรรมหรอฟาเฉย (Leganism)

** เกดในสมยราชวงศโจว** เชอวาธรรมชาตของมนษย คอ เลว มกเลสตณหา

จงตองควบคม โดย ลงโทษคนผด

ใหรางวลคนทำาด

ตอมาจงถกพฒนาเปนกฎหมาย

พระพทธศาสนา** นกายมหายานเขามาในจน ครสตศตวรรษท 1 สมยราชวงศฮน

**ถกปรบใหเขากบความตองการทางจตใจของ ชาวจน

ทำาใหเกด พทธศาสนานกายมหายานใหมมากมาย

ทสำาคญ สขาวด / ฌานหรอเซน / นกายเทยนไท

ศลปกรรม จน กอนเปลยนจาก

สมบรณาญาสทธราชยเปนระบอบสาธารณรฐ

เครองปนดนเผา และเครองเคลอบ

  เครองปนดนเผาหยางเชา    เครองปนดนเผาหลงซาน

**รงเรองสดสมยราชวงศซง** เปนตนแบบของเครองเคลอบ “ลายคราม” สมยราชวงศหยวน พฒนาถงขนสงสด เปนเคร องเบญรงคถ วยชาม สมยราชวงศหมง ( สหลก : ) +

ศลปกรรมทมอายยนทสดตงแตปลายยคหนใหม

เพอฝงศพ+ใชสอย

เคร องส ำารด** เพอใชเปนเครองเซนบชาเทพเจา สงศกดสทธบรรพบรษ

รวมถง ใชในพธศพชนสง+ชนชนปกครอง

ใชสอย** ทมชอเสยงสด : เครองสำารดสมยราชวงศชาง พเศษทลายประดษฐ + ลอกเลยนธรรมชาต**หมดความสำาคญเพราะนำาวสดอนมาใชแทน ในราชวงศฮน (แตยงใชในพธกรรมอย)

เคร องหยก

**มการพบหยกสนำาตาลทำาเปนรปขวานและ แหวน

ในหลมศพปลายสมยหนใหม** ราชวงศชาง : หยกแกะสลก ใชในพธกรรมบวงสรวงของราชสำานก

** ความเชอตอเครองหยก : สรมงคล สขสงบ รอบร เขมแขง กลาหาญ

ประตมากรรม**สมยแรกเปนประตมากรรมสำารด** ปลายราชวงศโจว ถง ราชวงศฉน : ทำาหนดนเผา

รปทหารขนาดเทาคนจรง หลายพนตว ในสสาน ของจกรพรรดจนซ ทางตะวนออกเมองซอาน

>>> แสดงถง ความรดในเรองสดสวน + การแสดงออกทางอารมณ

ของมนษย + ความละเอยดออน(แตละรปแตกตาง)

** ดนเผาเสอมความนยม ในสมยราชวงศฮน >>ใชหนแทน

นอกจากน : แกะสลกลงบนแผนอฐ งาชาง กระดกสตว แผนสำารด หยก

** คลคลายเปนศลปะจนอยางสมบรณ ในราชวงศถง(จากการทพระพทธศาสนาเขามา) >>> พทธปฏมาสมยน ออนชอย งดงาม ราวกบเคลอนไหวได ตกแตงอาภรณ เครองประดบอยางประณต>>> พทธปฏมาทนยมสราง : พระศรศากยมน พระโพธสตวอวโลกเตศวร พระศรอรยเมตไตรย พระอมตาภะ

สถาปตยกรรม

** บานเมองสมยราชวงศฮน สราง ดวยไม อฐ ดน

แตละชนมหลงคามงดวย กระเบอง กำาแพงลอมรอบ เขยนตกแตงกำาแพง บาน

ชนชนสงจะมหลายชน/ชนเดยวกวาง** ทหลงเหลอสมบรณ : สมยราชวงศหมง & ชง ใชไม

โครงสรางโคง ออนชอย

จตรกรรม** รองรอยสมยแรก : ลวดลายทแกะสลกบนภาชนะสำารดของราชวงศ

ชางและโจว แตมหลกฐานชดวาสรางสรรคครงแรก

ในราชวงศฮน** กไคจน บดาแหงจตรกรรมจน / เซยะโห จตรกรคน

สำาคญ** ราชวงศถง เปลยนรปแบบและเนอหาใหหลากหลาย และรงเรองสด สมยราชวงศซง >> อเตาจอ : ภาพ

ฝาผนง พระพทธ >> หวางเวย : ทวทศน เชอม กวนพนธ

>> หมฟ : วธเขยนอกษร + วาดภาพ

วรรณกรรม** รจกใชตวอกษร : ราชวงศชาง

เรมวรรณกรรมจน : ราชวงศโจว**ขงจ อ รวบรวมตำาราโบราณมาเรยบเรยง คด

เพมเตม รวมไวดวยกน เรยกวา “คมภรทงหา” นอกจากนยงม “เตาเตอจง” ของเล าจ อ** ราชวงศ ฮ น ท ำาให วรรณกรรมกลบมา

ร งเร อง โดยเฉพาะรอยแกว ซอหมาเซยน เขยนบนทกประวตศาสตร 11 ป**ร งเร องมากในราชวงศ ถ ง

ความกาวหนาทาง

วทยาการของจ น

อกษรจ น** เรมราชวงศชาง ตวอกษรกงภาพ

** ราชวงศโจว ปรบใหสวยงาม บรรจง เขยนงายขน

** ราชวงศฮน ใชพกนและกระดาษ >> หวด แกมบรรจง ตวบรรจง

เขาส : จตรกรรม ศลปะการเขยนตวอกษร

กระดาษ**จนเปนชาตแรกทคดคนกระดาษ

** ไชหลน นำาเปลอกไม เศษปอ/ ปาน ผาเกา และแห มาทำากระดาษ

** คดคนหมก ใชเขมาตนรก ไมสนปนเปนเมดหรอแทงฝนกบนำา

>> ทำาใหการบนทก รวมเปนเลม เรมแพรหลาย ตอมาเรมพฒนาการพมพดวยการเอานำาหมก ทาลงบนแผนไมแกะสลก

** ราชวงศซง แกะตวอกษรบนดนเหนยว แกะตวอกษรบนไมแทง** ราชวงศหมง แกะตวอกษรบนแทงทองแดง

---- ความรกวางขวางมากขน มากอนยโรป-------

การแพทย** เรมราชวงศโจว วธตรวจ เชน ดสหนา ฟงเสยง

พดคนไข จบชพจร ฝงเขม**ตำารบยาสมนไพรจนสมยราชวงศหมง

ซงบนทกโดยหลซอเจน (Li Shi Zhen)

ความร ทาง

ว ศวกรรมโลหะ** จนมความสามารถในการหลอสำารด

จงเจรญตงแตสมยราชวงศชาง และ โจว** ราชวงศฮน : เหลกมาใชแทนสำารด รจกผสมเหลกถลง กบ เหลกออน = เหลกกลา

** ทรวากาวหนามาก เพราะ สมยราชวงศถง สามารถ หลอเสาเหลก 30m

การตอเรอ** ตอเรอขนาดใหญไดใน ราชวงศ ถง** พฒนาขนใน ราชวงศ ซง** สมยราชวงศหมง >> กองเรอขนาดใหญ แลน

จาก จนใต ชายฝงทะเลตะวนออกแอฟรกา

ดนป น (ดนด ำา)** จนคนพบ สำาคญเพราะแสดงถงวามความรเคม

** ทำาขนในสมยราชวงศฉน ใชในการทหาร สมยราชวงศถง ทำาพล ประทด ดอกไมไฟ สมยราชวงศซง

ทำากระสนปนใหญ โดยพวกมองโกล แลวแพรหลายไปอาหรบ จนถายทอดให

ยโรป

ดาราศาสตร และปฏท น

** จนสนใจมานานแลว เพราะเกยวกบการกำาหนดวนทำาพธกรรม

**ปฏทนใชตงแตราชวงศชาง

แผนท สวนใหญใชทางการทหาร สมยหลงใชเดนเรอ

แผนททเกาแกสดในจน

คณตศาสตร และการคำานวณ

** ชาวจนสามารถคดคำานวณอตราสวนระหวางเสนผานศนยกลาง

กบเสนรอบวงได** รจกประดษฐลกคด ในสมยราชวงศฮน** รวมทงสามารถ-คำานวณพนทรปทรงเรขาคณต- นาฬกาแดด -นาฬกานำา-เครองวดระยะทาง-เครองวดความสะเทอน

เข มท ศ**ชาวจนรคณสมบตของแมเหลกตงแตสมยราชวงศโจว

**ประดษฐเขมทศไดในราชวงศฮน** นำาเขมทศมาใชทางทหารครงแรก ในสามกก

ภาพวาดเขมทศทใชบนเรอสมยราชวงศหมง