คําแนะนํา

การใช้ การปรนนิบัติบํารุง และการเก็บรักษา

สิ่งอุปกรณ์สายพลาธิการ

รายการเครื่องแต่งกาย (ตามสิทธิกําลังพล)

และ

รายการเครื่องสนาม (แบบใหม่)

เล่มที่ ๔/๕๔

พ.ศ. ๒๕๕๔

กองวิทยาการ กรมพลาธิการทหารบก

คํานํา

กรมพลาธิการทหารบก ในฐานะเป็นกรมฝ่ายยุทธบริการ มีหน้าที่รับผิดชอบในการส่งกําลังและซ่อมบํารุงสิ่งอุปกรณ์สายพลาธิการให้กับหน่วย ต่าง ๆ ทั่วกองทัพบก หากหน่วยใช้ทุกหน่วยได้มีการใช้ การปรนนิบัติบํารุง และการเก็บรักษาสิ่งอุปกรณ์สายพลาธิการอย่างถูกต้อง ตามชนิดและขีดความสามารถของสิ่งอุปกรณ์นั้น ๆ ก็จะช่วยยืดอายุการใช้งานให้ยาวนานขึ้น เป็นการช่วยประหยัดงบประมาณทั้งของหน่วยเองและของกองทัพบกเป็นส่วนรวมด้วย กรมพลาธิ การทหารบก ไ ด้ พิจารณาจัด ทํ า คําแนะ นําการ ใช้ การปรนนิบัติบํารุง และการเก็บรักษาสิ่งอุปกรณ์สายพลาธิการ รายการเครื่องแต่งกาย (ตามสิทธิกําลังพล) และรายการเครื่องสนาม (แบบใหม่) เล่มที่ ๔/๕๔ ขึ้น เนื่องจากสิ่งอุปกรณ์รายการดังกล่าว กรมพลาธิการทหารบก ได้มีการปรับปรุงแก้ไขและพัฒนาให้มีความทันสมัยเหมาะสมกับสภาพการใช้งานของกําลังพลเป็นหลักอยู่ตลอดเวลา เอกสารเล่มนี้คงจะอํานวยประโยชน์ให้กับหน่วยหรือผู้นําไปใช้งานได้เป็นอย่างดี หากหน่วยของท่านมีคําแนะนําเกี่ยวกับสิ่งอุปกรณ์สายพลาธิการรายการใด ขอให้เสนอได้โดยตรงที่ กองวิทยาการ กรมพลาธิการทหารบก ถ.ติวานนท์ อ.เมือง จ.นนทบุรี ๑๑๐๐๐ โทร.๐๒-๕๘๘๐๘๑๖ จักขอบพระคุณเป็นอย่างยิ่ง

สารบัญ หน้า เครื่องแต่งกาย (ตามสิทธิกําลังพล) หมวกหนีบสีกากีแกมเขียว หมวกทรงอ่อน (พลทหาร) หมวกแก๊บทรงอ่อนแบบ ๖ กลีบ เสื้อยืดคอรูปตัววี (สีกากีแกมเขียว) กางเกงชั้นใน กางเกงกีฬา/กางเกงลําลอง ถุงเท้า รองเท้าผ้าใบหุ้มส้น รองเท้าทรงสูงครึ่งน่อง เครื่องแบบสนาม ชุดปกติคอพับ รองเท้าหุ้มส้นหนังสีดํา เครื่องสนาม (แบบใหม่) เป้หลังครบชุด เป้สนามขนาดเล็ก หมวกสนาม เข็มขัดสนาม สายโยงเข็มขัดสนาม

สารบัญ หน้า พลั่วสนาม หม้อข้าวสนาม กระติกน้ํา เสื้อกันฝน กระเป๋าใส่ซองกระสุน กระเป๋าอเนกประสงค์ ซองปืนพกสนาม กระโจมบุคคลสําเร็จรูป ถุงผ้าใบสนาม การปรนนิบัติบํารุงเครื่องสนาม

...................................................................... ๑

...................................................................... ๓ ............................................................. ๕

......................................................... ๗ ........................................................................................... ๙

.................................................................. ๑๑ ................................................................................................... ๑๓

............................................................................... ๑๕ .......................................................................... ๑๗

.................................................................................. ๑๙ ....................................................................................... ๒๑

......................................................................... ๒๓

..................................................................................... ๒๕ ................................................................................ ๒๖

......................................................................................... ๒๗ ........................................................................................ ๓๑

........................................................................... ๓๒

............................................................................................ ๓๔ ..................................................................................... ๓๖

............................................................................................. ๓๘

............................................................................................. ๔๐ ........................................................................... ๔๒ ........................................................................... ๔๓

................................................................................... ๔๔ ........................................................................ ๔๖

....................................................................................... ๔๘

................................................................... ๔๙

หมวกหนีบสีกากีแกมเขียว

ลักษณะทั่วไป เป็นหมวกหนีบสีกากีแกมเขียว ติดตราหน้าหมวกรูปจักรอุณาโลม ขนาดเล็กโลหะสีทอง รูปหมวกตัดเรียวโค้งไปตามศีรษะ ริมบนของหมวกมีแถบขลิบสี เย็บติดสาบหมวกโดยรอบ

วัสดุที่ใช้ ตัวหมวกทําด้วยผ้าใยสังเคราะห์ ทอแบบลายขัดสีกากีแกมเขียว ภายในเสริมผ้าเคมีแข็งให้ทรงรูป และซับในด้วยผ้าใยสังเคราะห์สีเดียวกับ ตัวหมวก

วิธีการใช้งาน ใช้สวมศีรษะ ประกอบเครื่องแต่งกายชุดปกติคอพับ

การปรนนิบัติบํารุง ๑. เมื่อใช้แล้วควรผึ่งให้กลิ่นเหงื่อแห้ง ไม่เก็บในที่ชื้นเพราะจะทําให้มีกลิ่นอับ ๒. ถ้าสกปรกมาก ให้ถอดตราหน้าหมวกออกก่อนและนําไปซักในน้ําผสมสารซักฟอกที่ไม่มีสารฟอกขาว ควรซักด้วยมือไม่ควรซักด้วยเครื่องเพราะจะทําให้โครงสร้างเสียรูป ๓. ไม่บิด ให้ยกขึ้นจากน้ํา และนําออกตากในที่มีลมโกรกหลีกเลี่ยงการตากที่มีแดดจัด เพราะจะทําให้สีซีดเร็ว

การเก็บรักษา ให้แขวน โดยใช้ที่แขวนหมวกหรือวางราบกับพื้น

๑ ๒

หมวกทรงอ่อน (พลทหาร) ลักษณะทั่วไป เป็นเครื่องใช้สวมศีรษะ ประกอบเครื่องแบบฝึกและเครื่องแบบสนามของพลทหารประจําการ

วัสดุที่ใช้ ตัวหมวกทําด้วยผ้าสักหลาดสีดํา สีเลือดหมู หรือสีน้ําเงินดํา มีปริมาณขนสัตว์ไม่น้อยกว่า ๘๕ เปอร์เซ็นต์ พร้อมมีตราหน้าหมวกขอบหมวกทําด้วย หนังเทียมสีดํา

วิธีการใช้งาน เมื่อได้รับการแจกจ่ายหรือจัดหามา รูปหมวกจะมีลักษณะแบนมีรอยพับ ทําให้จัดทรงได้ยาก และไม่สวยงาม ให้นําหมวกไปจุ่มหรือแช่น้ําให้เปียกและนําออกผึ่งแดดให้แห้ง (ด้วยการแขวน ใช้ที่หนีบผ้าหนีบขอบหมวกติดกับราวตาก) ตัวหมวกจะหดหรือเซทตัว ทําให้รอยพับหายไป จะทําให้จัดทรงหมวกได้ง่ายและสวยงาม

การปรนนิบัติบํารุง ๑. ซักด้วยมือ ห้ามซักด้วยเครื่อง ๒. ให้ซักด้วยน้ําเปล่าหรือน้ําอุ่น ขยี้เบาๆ ๓. ห้ามใช้ผงซักฟอกและแปรงขัดถู จะทําให้สีตก ๔. ไม่บิด ให้ยกขึ้นจากน้ํา และนําออกผึ่งแดดให้แห้ง

การเก็บรักษา ให้แขวน โดยใช้ที่แขวนหมวกหรือวางราบกับพื้น

๓ ๔

หมวกแก๊บทรงอ่อนแบบ ๖ กลีบ

ลักษณะทั่วไป เป็นหมวกแก๊บทรงอ่อนแบบ ๖ กลีบ ไม่มีรูระบายอากาศเสริมกระบังหมวกและทรงด้านหน้าด้วยวัสดุสังเคราะห์ สอดยางยืดขอบหมวกด้านหลัง เพื่อปรับขนาด

วัสดุที่ใช้ ตัวหมวกทําด้วยผ้าตามความต้องการของทางราชการ เช่น ผ้าสีพราง,ผ้าลายก้างปลา, ผ้าซาติน ฯลฯ

วิธีการใช้งาน ใช้สวมศีรษะ เพื่อประกอบเครื่องแต่งกาย

การปรนนิบัติบํารุง ๑. เมื่อใช้แล้วควรวางผึ่งให้กลิ่นเหงื่อแห้ง ไม่เก็บในขณะชื้นเพราะจะทําให้มีกลิ่นอับ ๒. ถ้าสกปรกมาก ให้นําไปซักในน้ําผสมสารซักฟอก ที่ไม่มีสารฟอกขาว ควรซักด้วยมือ ไม่ควรซักด้วยเครื่องเพราะจะทําให้โครงสร้างเสียรูป ๓. การทําให้แห้งควรหลีกเลี่ยงการตากที่มีแดดจัด เพราะอาจทําให้สีซีดเร็ว ให้ตากในที่ลมโกรก แสงแดดอ่อน

การเก็บรักษา ให้แขวน โดยใช้ที่แขวนหมวกหรือวางราบกับพื้น

๕ ๖

เสื้อยืดคอรูปตัววี (สีกากีแกมเขียว) ลักษณะทั่วไป เป็นเสื้อยืดคอรูปตัววี สีกากีแกมเขียวแขนสั้น บริเวณกึ่งกลางอกเสื้อด้านหน้ามีอักษร “กองทัพบก” สีขาว

วัสดุที่ใช้ ทําด้วยผ้าใยผสมระหว่างฝ้าย ร้อยละ ๖๕ + ๕ และโพลีเอสเตอร์ ร้อยละ ๓๕ + ๕ สีใช้ย้อมมีความคงทนของสีต่อแสงได้ดี สีไม่ซีดจาง มีความคงทนต่อการซักฟอกเพื่อเพิ่มอายุการใช้งาน

วิธีการใช้งาน ใช้สวมซับในเมื่อแต่งเครื่องแบบทหาร หรือสวมออกกําลังกาย

การปรนนิบัติบํารุง ๑. การซักทําความสะอาด ควรซักด้วยมือ ใช้ผงซักฟอกที่ไม่มีสาร ฟอกขาว ไม่ควรซักด้วยเครื่อง เพราะจะทําให้โครงสร้างของผ้าเสียรูป (ย้วย) ๒. ทําให้แห้ง ด้วยวิธีตากบนราวแขวนหรือไม้แขวนเสื้อ ควรผึ่งแดดให้แห้งแล้วรีบเก็บ ไม่ควรตากทิ้งไว้นานเกินไป เพราะอาจทําให้สีซีดเร็ว ไม่จําเป็น ต้องรีด

การเก็บรักษา แขวนหรือพับเก็บไว้ในตู้เสื้อผ้า ภายในตู้เสื้อผ้าควรมีสารกันแมลงด้วย

๗ ๘

กางเกงชั้นใน

ลักษณะทั่วไป เป็นกางเกงชั้นในแบบบรีฟ (BRIEFS) สีเทาอ่อน (LIGHT GRAY) หมายถึง กางเกงชั้นใน ซึ่งเมื่อสวมใส่แล้วขอบเอวจะอยู่เหนือสะโพกบนขึ้นไป ทอลายอักษร “ ทบ. RTA ” สีขาวบนแถบยางยืดรอบเอว

วัสดุที่ใช้ ผ้าที่ใช้ในการตัดเย็บ เป็นผ้ายืดถักแบบวงกลม (CIRCULAR KNIITTING) รูปทรงกระบอก มีความกว้างและความยาว ด้ายที่ใช้ถักทําจากเส้นฝ้ายผสม โพลีเอสเตอร์ และถักเสริมด้วยยางสแปนเด็กซ์ (SPANDEX)

วิธีการใช้งาน ใช้เป็นกางเกงสวมใส่ร่างกายชั้นใน

การปรนนิบัติบํารุง ๑. การซักทําความสะอาด ซักด้วยผงซักฟอก ๒. นําไปตากแดดให้แห้ง

การเก็บรักษา พับเก็บในตู้เสื้อผ้า ภายในตู้เสื้อผ้าควรมีสารกันแมลงด้วย

๙ ๑๐

กางเกงกีฬา / กางเกงลําลอง

ลักษณะทั่วไป เป็นกางเกงขาสั้น

วัสดุที่ใช้ ผ้าที่ใช้ในการตัดเย็บ เป็นผ้าใยสังเคราะห์ผสมฝ้าย ทอแบบลายสอง หน้าเดียว มีความเข็งแรง คงรูป ไม่ยับย่น

วิธีการใช้งาน ใช้แต่งกายทหารกองประจําการ เพื่อการฝึกทหารใหม่เบื้องต้น การเล่นกีฬาและงานอื่น ๆ

การปรนนิบัติบํารุง ๑. การซักทําความสะอาด ซักด้วยผงซักฟอกที่ไม่มีสารฟอกขาว ๒. นําไปตากแดดให้แห้ง

การเก็บรักษา ให้แขวน หรือพับเก็บในตู้เสื้อผ้า ภายในตู้เสื้อผ้าควรมีสารกันแมลงด้วย

๑๑ ๑๒

ถุงเท้า

ลักษณะทั่วไป เป็นถุงเท้ายาวครึ่งน่องสีกากีแกมเขียวและสีดํา มีเครื่องหมายสัญลักษณ์ “ทบ.” บริเวณส่วนขาและ “ROYAL THAI ARMY” บริเวณกึ่งกลางส่วนเท้าด้านข้าง

วัสดุที่ใช้ วัสดุที่ใช้ถักถุงเท้าเป็นด้ายฝ้ายผสมโพลิเอสเตอร์อยู่ในเส้นเดียวกัน จํานวน ๒ เส้น ถักเสริมด้วยสแปนเด็กซ์ (SPANDEX) อีกหนึ่งเส้นและด้ายไนลอน (NYLON) จํานวน ๑ เส้น เพิ่มความยืดหยุ่นและนุ่มนวลต่อผู้สวมใส่ ไม่ยืดหลวมเร็วเกินไป ระบายความอับชื้นได้ดี ด้านในตั้งแต่ข้อเท้าลงไปทอแบบขน เพื่อความนุ่มนวล สวมใส่สบาย มีความปลอดภัยจากสีและสารเคมีที่เป็นอันตรายและควบคุมปริมาณสารฟอร์มาลดีไฮด์ตามมาตรฐาน มอก.

วิธีการใช้งาน ใช้สวมเท้าประกอบเครื่องแบบทหารหรือออกกําลังกาย

การปรนนิบัติบํารุง ๑. การซักทําความสะอาด ซักด้วยผงซักฟอกที่ไม่มีสารฟอกขาว หากสกปรกมากควรแช่ไว้ ๒. นําไปตากแดดให้แห้ง

การเก็บรักษา พับเก็บเป็นคู่ให้เรียบร้อย

๑๓ ๑๔

รองเท้าผ้าใบหุ้มส้น

ลักษณะทั่วไป เป็นรองเท้าหุ้มส้นทําด้วยผ้าใบ มีพื้นและส้นทําด้วยยาง ชนิดมีตาไก่ร้อยเชือกผูกรองเท้า

วัสดุที่ใช้ ผ้าใบที่ใช้ทําทรงบน เป็นผ้าใยฝ้าย ทอแบบลายขัด และไม่มีแป้งผสม มีบัวหัวและบัวส้นทําด้วยผ้าอาบยางหรือวัสดุสังเคราะห์ โดยมีสถานะเป็นวัสดุ คงรูป อยู่ภายในผ้าทรงบน พื้นรองเท้า ทําจากยางธรรมชาติ หรือยางสังเคราะห์หรือยางธรรมชาติผสมยางสังเคราะห์ เป็นแผ่นยางชิ้นเดียวกันโดยตลอด มีความคงทนต่อการใช้งาน ไม่หลุดร่อน ความหนาของพื้นรองเท้า (ไม่รวมความสูงของลายกันลื่น) ไม่น้อยกว่า ๒.๕ มิลลิเมตร ตาไก่ร้อยเชือก ทําด้วยวัสดุปลอดสนิม มีลักษณะเป็นตาไก่ตัวผู้และตัวเมียไม่น้อยกว่า ๖ คู่ สําหรับเชือกผูกรองเท้าถักทอด้วยโพลิเอสเตอร์หุ้มปลายเชือกด้วยวัสดุปลอดสนิม

วิธีการใช้งาน ใช้สวมใส่เล่นกีฬา และสวมใส่อเนกประสงค์ตามความต้องการ

การปรนนิบัติบํารุง ๑. เมื่อใช้แล้วควรวางผึ่งลมไว้ให้กลิ่นเหงื่อแห้ง ไม่เก็บในขณะชื้นเพราะจะทําให้มีกลิ่นเหม็นอับ ๒. ถ้ารองเท้าเปื้อนโคลน สกปรกมาก ควรทิ้งไว้ให้แห้ง จากนั้นแกะโคลนออกแล้วนําไปซักในน้ําผสมสารซักฟอก ขัดด้วยแปรงอ่อนให้ทั่ว ๓. นํารองเท้าที่ซักไปตากแดด ไม่ควรเกิน ๑ ชั่วโมง แล้วเก็บในที่ไม่ถูกแดดหรือเอาไปตากพัดลม

การเก็บรักษา เก็บในชั้นวางรองเท้า ที่มีช่องระบายอากาศ

๑๕ ๑๖

รองเท้าทรงสูงครึ่งน่อง

ลักษณะทั่วไป เป็นรองเท้าทรงสูงครึ่งน่องสีดํา ผูกเชือก ทรงกระบอก

วัสดุที่ใช้ ๑. หนังหน้ารองเท้าและหนังส้นรองเท้าเป็นหนังโคหรือหนังกระบือฟอกโครมทับฝาดสีดํา ชนิดหนังผิว ๒. ผ้าทรงกระบอก, ลิ้นรองเท้าและส้นรองเท้าด้านในทําด้วยผ้าใยสังเคราะห์สีดํา บุด้วยฟองน้ําสีดําเพื่อให้นิ่มสบายต่อการสวมใส่ ๓. บริเวณด้านในรองเท้าด้านใน (เว้นส้นรองเท้า) ซับในด้วยผ้าสีดํา และบุฟองน้ําสีดํา ๔. ผ้าทรงกระบอก และซับใน สีและสารเคมีที่ใช้ในการย้อมต้องมีความปลอดภัยไม่เป็นอันตรายต่อผิวหนังตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมผ้า

๕. ส่วนพื้นใช้ด้ายไนลอนเย็บพื้นรองเท้าชั้นนอกและชั้นในเป็นชนิดเคลือบสารกันน้ําพื้นยางไม่หลุดร่อน ๖. สําหรับเชือกผูกรองเท้า ถักทอด้วยด้ายใยสังเคราะห์สีดําเป็นเส้นกลม วิธีการใช้งาน เป็นรองเท้าใช้สวมใส่ประกอบเครื่องแต่งกายกับชุดเครื่องแบบสนาม การปรนนิบัติบํารุง ๑. ทําความสะอาดรองเท้า โดยการปัดฝุ่นหลังการใช้งานทุกครั้ง และวางผึ่งลมไว้ให้กลิ่นเหงื่อแห้งและเก็บในชั้นวางรองเท้า ๒. ถ้ารองเท้าเปื้อนโคลน สกปรกมาก ควรทิ้งไว้ให้แห้ง จากนั้นแกะโคลนออกและเช็ดด้วยผ้าชื้น ทิ้งไว้ให้แห้ง ๓. ระวังอย่าให้รองเท้าเปียกน้ํา เพราะจะทําให้หนังเสื่อมคุณภาพและเสียรูปทรงส่วนที่เป็นหนัง ๔. ขัดรองเท้าด้วยน้ํายาขัดหนัง ๕. พื้นรองเท้าด้านในหากมีกลิ่นอับหรือสกปรกมาก ควรถอดออกมาซักและผึ่งแดดให้แห้ง การเก็บรักษา เก็บในชั้นวางรองเท้า หรือตู้เก็บรองเท้าที่มีช่องระบายอากาศ ข้อห้าม � ห้ามใช้สารเคมีรุนแรงในการทําความสะอาด เช่น ครีมขัด น้ํามันสน น้ํายาขัดเงา น้ํามันหรือน้ํายาที่มีสภาพเป็นกรด การป้องกันรอยกับหนังแท้ � ใช้น้ํายาออกแบบมาเฉพาะกับหนังที่ใช้ และบํารุงด้วย CONDITIONING เพื่อป้องกันมิให้เกิดการแตกแห้งหรือกระด้าง

๑๗ ๑๘

เครื่องแบบสนาม

ลักษณะทั่วไป เป็นเสื้อสนามคอเปิดแขนยาว และกางเกงสนามขายาวสีพรางแบบดิจิตอล

วัสดุที่ใช้ ใช้ผ้าทอใยผสมแบบลายสอง เนื้อผ้าแน่นและผ่านการตกแต่งก่อนย้อมและพิมพ์สีพราง ด้ายยืน เป็นฝ้าย ร้อยละ ๘๐ + ๕ และโพลิเอสเตอร์ ร้อยละ ๒๐ + ๕ ด้ายพุ่ง เป็นฝ้ายล้วน ใช้สีย้อมและพิมพ์แบบ DISPERSE+VAT โดย

การพิมพ์ลายพรางต้องพิมพ์ต่อเนื่องกันตลอด มีคุณสมบัติป้องกันการตรวจจับจากกล้องตรวจการณ์กลางคืน (IR)

วิธีการใช้งาน ใช้แต่งกายทหารสําหรับฝึกในที่ตั้ง หรือปฏิบัติหน้าที่เวรยามรักษาการณ์

การปรนนิบัติบํารุง วิธีการซัก - ไม่ใช้ผงซักฟอกโดยตรงกับผ้า (ตีผงซักฟอกกับน้ํา ให้ผงซักฟอกละลายก่อนแช่ผ้า โดยซักด้วยมือ) - ไม่ควรซักและปั่นแห้งด้วยเครื่องซักผ้า (หากไม่จําเป็น) - ไม่ควรใช้แปรงขัดถูผ้า - ควรหลีกเลี่ยงการตากผ้าที่มีแดดจัด ควรตากในที่มีลมโกรก แสงแดดอ่อนและกลับผ้าเอาด้านในออก - ไม่ควรลงแป้ง - ไม่ควรใช้ผงซักฟอกที่มีสารฟอกขาว วิธีการรีด - พรมหรือฉีดน้ําให้ทั่วเพียงเบาบาง ด้วยน้ําหรือน้ํายารีดผ้า - ใช้อุณหภูมิรีดในระดับความร้อนปานกลาง - ควรรีดผ้าจากด้านในก่อน และกลับรีดทางด้านนอกซ้ําให้เรียบอีกครั้ง การเก็บรักษา ๑. แขวนหรือพับเก็บไว้ในตู้เสื้อผ้า ภายในตู้เสื้อผ้ามีสารกันแมลงด้วย ๒. หลังใช้งานควรแขวนตากในที่ร่ม เพื่อไม่ให้มีความชื้น

๑๙ ๒๐

ชุดปกติคอพับ

ลักษณะทั่วไป เป็นเครื่องแบบสําหรับแต่งกาย ประกอบด้วย เสื้อคอพับแขนยาว และกางเกงขายาวสีกากีแกมเขียว หรือเสื้อคอพับแขนสั้น และกางเกงขายาวสีกากีแกมเขียว วัสดุที่ใช้ ผ้าที่ใช้ตัดตัวเสื้อและกางเกง เป็นผ้าใยสังเคราะห์สีกากีแกมเขียวทอแบบลายขัด

วิธีการใช้งาน ใช้เป็นเครื่องแบบทหาร สําหรับปฏิบัติงาน

การปรนนิบัติบํารุง วิธีการซัก

- ไม่ใช้ผงซักฟอกโดยตรงกับผ้า (ตีผงซักฟอกกับน้ํา ให้ผงซักฟอกละลายก่อนแช่ผ้า โดยซักด้วยมือ)

- ไม่ควรซักและปั่นแห้งด้วยเครื่องซักผ้า (หากไม่จําเป็น) - ไม่ควรใช้แปรงขัดถูผ้า - ควรหลีกเลี่ยงการตากผ้าที่มีแดดจัด ควรตากในที่มีลมโกรก แสงแดด

อ่อนและกลับผ้าเอาด้านในออก ไม่ควรบิดอย่างแรง - ไม่ควรใช้ผงซักฟอกที่มีสารฟอกขาว ควรใช้น้ํายาซักแห้งซึ่งจะทําให้สี

ของผ้าคงทนไม่ซีดจางเร็ว วิธีการรีด - พรมหรือฉีดน้ําให้ทั่วเพียงเบาบาง ด้วยน้ําหรือน้ํายารีดผ้า - ใช้อุณหภูมิรีดในระดับความร้อนปานกลาง - ควรรีดผ้าจากด้านในก่อน และกลับรีดทางด้านนอกซ้ําให้เรียบอีกครั้ง

การเก็บรักษา ๑. แขวนหรือพับเก็บไว้ในตู้เสื้อผ้า ภายในตู้เสื้อผ้ามีสารกันแมลงด้วย ๒. หลังใช้งานควรแขวนตากในที่ร่ม เพื่อไม่ให้มีความชื้น ๓. ทําความสะอาดซักรีดดังกล่าว

๒๑ ๒๒

รองเท้าหุ้มส้นหนังสีดํา

ลักษณะทั่วไป เป็นรองเท้าหุ้มส้นหนังสีดําชนิดผูกเชือก ขอบทรงบนภายในเสริมด้วยฟองน้ํา

วัสดุที่ใช้ หนังทรงรองเท้า ทําด้วยหนังสังเคราะห์ชนิดพิเศษสีดํา เคลือบผิวมันเงาหนังทรงส่วนส้นรองเท้าด้านใน ซับด้วยหนังแท้สีดํา และขอบทรงบนรองเท้าภายในเสริมด้วยฟองน้ํา เชือกผูกรองเท้าเป็นเชือกใยสังเคราะห์ ชนิดกลมสีดํา

วิธีการใช้งาน ใช้สวมเท้าประกอบเครื่องแต่งกายชุดปกติ หรือเครื่องแบบอื่น ๆ

การปรนนิบัติบํารุง ๑. เมื่อใช้แล้วควรวางผึ่งลมไว้ให้กลิ่นเหงื่อแห้ง ไม่เก็บในขณะชื้นเพราะจะทําให้มีกลิ่นอับ ๒. ทําความสะอาดรองเท้าจากฝุ่นและสิ่งสกปรกโดยใช้ผ้าชุบน้ําหมาด ๆเช็ดบริเวณหนังรองเท้าด้านนอก ๓. ทาครีมที่ใช้รักษารองเท้าหนังแก้วโดยเฉพาะ และใช้ผ้าสะอาดเช็ดครีมออก ๔. พ่นสเปรย์เพื่อป้องกันหนังแห้งและการก่อตัวของรอยแตก

การเก็บรักษา เก็บในชั้นวางรองเท้า ที่มีช่องระบายอากาศ

๒๓ ๒๔

เป้หลังครบชุด

ลักษณะทั่วไป ถุงเป้ ทําด้วยผ้าไนลอน ทรงสี่ เหลี่ยมผืนผ้าภายในมีถุงกันน้ํา และสามารถถอดประกอบเข้าภายในถุงเป้ได้ ด้านหน้ามีกระเป๋าขยายข้าง ๓ กระเป๋าพร้อมฝาปิด ด้านหลังมีเบาะรองพร้อม มีโครงเป้ซึ่งประกอบกับสายรัดเอว โครงเป้ ส่วนที่เป็นโลหะทําด้วยอะลูมิเนียม ส่วนประกอบที่เป็นวัสดุสังเคราะห์ทําด้วยเทอร์โมพลาสติก ชุดสายรัดเอว ประกอบด้วย เบาะรอง ทําด้วยผ้าไนลอน เบาะรองหลังด้านในเสริมด้วยยางฟองน้ํา มีแถบเย็บทาบติดปลายทั้งสองข้างมีห่วงรูปตัวโอ เพื่อประกอบกับแถบยึดเบาะรองเอวพร้อมหัวขัดกันเลื่อนสําหรับยึดติดกับโครงเป้ สายรัดเอว ทําด้วยแถบ มีหัวเข็มขัด ทําด้วยเทอร์โมพลาสติก สายพาดบ่า ซ้าย-ขวา ทําด้วยแถบ เย็บทาบติดกับเบาะรอง ทําด้วยผ้าไนลอน ด้านในเสริมด้วยยางฟองน้ํา ด้านบน เย็บติดกับถุงเป้ พร้อมมีแถบสําหรับผูกติดกับโครงเป้ ด้านล่างมีแถบขนาดเดียวกันกับแถบรัดฝาถุงเป้ สําหรับยึดกับโครงเป้ และปรับขนาดด้วยหัวขัดกันเลื่อน วิธีการใช้ ใช้สําหรับบรรจุสิ่งอุปกรณ์เครื่องใช้ประจําตัว

เป้สนามขนาดเล็ก

ลักษณะทั่วไป ถุงเป้ ทําด้วยผ้าไนลอนทรงสี่ เหลี่ยม มีฝาปิดและหูหิ้วด้านหน้ามีกระเป๋าขยายข้างพร้อมฝาปิด ด้านหลัง มีห่วงรูปตัวดีและขอเกี่ยว ด้านข้างมีแถบยึดเกาะสิ่งอุปกรณ์ ปากถุงเป้ เปิด-ปิด ด้วยซิปยาวตลอดปากถุงภายในถุงมีสายรัดสิ่งอุปกรณ์เย็บติด ทําด้วยแถบไนลอนหรือโพลิเอสเตอร์เย็บประกอบกับหัวขัดกันเลื่อน ทําด้วยทองเหลืองรมดํา สามารถปรับความยาวได้และติดตาไก่ ๒ ตัว ฝาปิดถุงเป้ทําเป็น ๒ ชั้น มีหูหิ้ว ทําด้วยแถบเย็บแบบพับทบสามารถเปิด-ปิด และปรับความยาวได้ด้วยหัวเข็มขัดปลดเร็ว ซึ่งเย็บประกอบกับแถบติดกับตัวถุงและอยู่ด้านในฝาปิด

วิธีการใช้ ใช้ในการปฏิบัติภารกิจระยะสั้น สามารถบรรจุชุดกระโจมบุคคลและ ของใช้ที่จําเป็น

๒๕ ๒๖

หมวกสนาม

ลักษณะทั่วไป ทําด้วยใย ARAMID มีน้ําหนักเบา มีความคงทนต่อการฉีกขาด ลดอันตรายจากสะเก็ดระเบิด ทนเปลวไฟ และไม่เป็นสนิม เคลือบสีหมวกด้วย สีกากีแกมเขียวชนิดด้านพร้อมพ่นทราย และยังได้เคลือบสารป้องกันการตรวจจับด้วยรังสี อินฟาเรด มีสายรัดคาง ภายในหมวกมีชุดรัดรอบศีรษะ แบ่งเป็น ๒ ส่วน คือ ส่วนรัดศีรษะด้านบน และส่วนรัดรอบศีรษะด้านข้าง พร้อมมีผ้าคลุมหมวกทําด้วยผ้าสีพรางและสายรัดรอบตัวหมวก สายรัดคางมี ๒ แบบ แบบที่ ๑ ใช้กับหน่วยทหารทั่วไป เป็นสายรัดคางพร้อมเปลรองคาง แบบที่ ๒ ใช้กับทหารหน่วยใช้ร่ม เป็นสายรัดคางพร้อมเปลรองคางและสายรัดท้ายทอยประกอบเข้าด้วยกัน

วิธีการใช้ ใช้สวมศีรษะประกอบเครื่องแต่งกายเพื่อป้องกันและลดอันตรายจากกระสุนปืนและสะเก็ดระเบิด จากการทดสอบตาม v 50 MIL - STD - 662F

การปรับขนาดของชุดรัดรอบศีรษะ ๑. ส่วนรัดศีรษะ ปรับขนาดได้ด้วยแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาดเย็บประกอบติดกับแถบ มีเชือกถักใยสังเคราะห์ชนิดกลมร้อยคล้องกับแถบรังรองเพื่อปรับความลึกให้พอดีกับศีรษะ ๒. ส่วนรัดรอบศีรษะด้านข้าง สามารถถอดประกอบแยกออกจากแถบรัดรอบศีรษะด้วยแปรงแถบไนลอน-แถบสักหลาด ส่วนรัดรอบศีรษะสามารถปรับขนาดได้ที่บริเวณด้านข้างด้วยแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาด

การปรับขนาดของสายรัดคาง แบบที่ ๑ ๑. สายรัดคางด้านบน เป็นสายยึดติดกับตัวหมวกด้านใน ปลายสายด้านขวามีห่วงปรับสายรัดคาง ด้านซ้ายมีกิ๊บกด ๒. ส่วนรัดคาง ปลายทั้งสองข้างหุ้มด้วยทองเหลืองรมดํา บริเวณกึ่งกลาง มีเปลรองคาง เย็บประกอบกับแถบส่วนรัดคาง

การปรับขนาดของสายรัดคาง แบบที่ ๒ ๑. สายรัดคาง เป็นสายทําด้วยแถบ มีเปลรองคาง สามารถขยับเลื่อนได้ ปลายสายรัดคางทั้งสองข้างแยกเป็นสองสาย ปลายสายทางด้านหน้าประกอบติดกับตัวหมวกได้ด้วยห่วงปรับความยาว เย็บประกอบกับแถบและยึดติดกับตัวหมวกด้วยสลักยึดที่บริเวณปลายเบาะรองกันกระแทกด้านหน้าทั้งสองข้าง ปลายสายอีกสายหนึ่งสําหรับประกอบติดกับสายรัดท้ายทอยซึ่งอ้อมมาจากทางด้านหลังทั้งสองข้างด้วยหัวขัดปรับสาย สายรัดคางสามารถปลดออกได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว

๒๗ ๒๘

๒. สายรัดท้ายทอย เป็นสายทําด้วยแถบ พร้อมมีเบาะรองท้ายทอย สายรัดท้ายทอยมีสองสายอยู่ด้านหลังของตัวหมวกทางด้านซ้าย-ขวา ยึดติดกับหมวกด้วยสลักและห่วงคล้องสายรัดรอบศีรษะ โดยร้อยสายทั้งสองประกอบเข้ากับเบาะรองท้ายทอยลักษณะไขว้เป็นรูปกากบาทให้อ้อมไปทางด้านหลัง ปลายสายมีหัวขัดปรับสายสามารถถอดออกได้ สําหรับประกอบติดกับปลายสายรัดคางทางด้านหน้า และสามารถปรับความยาวได้ พร้อมมีแถบยางยืดรัดอีกขั้นหนึ่ง

การปรนนิบัติบํารุง ๑. ตัวหมวก ไม่ควรให้มีการตกกระทบอย่างรุนแรง เพราะจะทําให้สีที่เคลือบตัวหมวก กะเทาะหรือหลุดร่อน หากหมวกสกปรกมากสามารถล้างน้ําด้วยสบู่หรือผงซักฟอก ห้ามใช้น้ํามันเบนซินหรือทินเนอร์เช็ดถู เพราะจะทําให้สีละลาย และทําให้การป้องกันรังสีอินฟาเรดลดลง ๒. ชุดรัดรอบศีรษะ สามารถถอดออกด้วยคลิปโลหะยึดแถบรัดรอบศีรษะมาซักล้างทําความสะอาด ไม่ควรซักพร้อมตัวหมวก ซักด้วยสบู่หรือผงซักฟอกที่ไม่มีสารฟอกขาว ส่วนที่เป็นหนัง หากเปียกชื้นให้นําออกผึ่งให้แห้ง และใช้น้ํายารักษาหนังทาเคลือบ จะทําให้หนังอ่อนนุ่มและยืดอายุการใช้งาน ๓. ชุดสายรัดคาง สามารถถอดออกมาซักล้างเช่นเดียวกับชุดรัดรอบศีรษะ ๔. ผ้าคลุมหมวก สามารถถอดซักล้างทําความสะอาดได้ โดยใช้สบู่หรือผงซักฟอก

การเก็บรักษา ๑. เก็บไว้ในชั้นหรือช่องวางหมวก ไม่ควรวางซ้อนกัน เพราะจะทําให้ชุดรัดรอบศีรษะภายในหมวกเสียรูปทรง อาจชํารุดเสียหายได้ ๒. แขวน (ตามวิธีที่แนะนํา)

วิธีทําที่แขวนหมวกสนาม � เหล็กยึดติดผนังทําด้วยเหล็กฉาก ขนาดไม่น้อยกว่า ๒.๕ x ๒.๕ เซนติเมตร � ขอแขวนทําด้วยเหล็กแบน ขนาด กว้าง ๑๐ - ๑๒ มิลลิเมตร หนา ๓ - ๔ มิลลิเมตร ขอยาว ๑๑ - ๑๒ เซนติเมตร ปลายขอพับเพื่อไม่ให้มีคม ยึดติดกับเหล็กยึดติดผนังด้วยการเชื่อม ขอแขวนแต่ละอันห่างกัน ๒๘ - ๓๐ เซนติเมตร

การติดตั้ง � ที่แขวนแต่ละแถวจะมีความยาวตามพื้นที่ที่ติดตั้ง หรือตามต้องการ � แต่ละแถวห่างกัน ๓๐ - ๓๒ เซนติเมตร � การยึดติดกับผนัง เจาะรูแล้วยึดด้วยสกรู

๒๙ ๓๐

เข็มขัดสนาม

ลักษณะทั่วไป ๑. สายรัดเข็มขัด ทําด้วยไนลอน ติดตาไก่ทองเหลืองรมดําสามารถปรับความยาวได้ด้วยชุดปรับความยาวทั้งสองข้าง ๒. เบาะรอง ทําด้วยผ้าไนลอน เสริมด้านในด้วยยางฟองน้ํา เบาะรองด้านนอกเย็บติดด้วยห่วงร้อยสายเข็มขัด ทําด้วยแถบ จํานวน เว้นระยะห่างเท่า ๆ กัน ตลอดความยาวจนสุดปลายทั้งสองข้าง ๓. ห่วงเกี่ยวสายโยงบ่า มีจํานวน ๖ ห่วง ทําด้วยแถบเย็บประกอบกับห่วงรูปตัวดี คล้องยึดติดกับสายเข็มขัดด้วยกิ๊บกดทองเหลืองรมดํา จํานวน ๔. หัวเข็มขัด ทําด้วยเทอร์โมพลาสติกสีดํา ชนิดปลดเร็ว

วิธีการใช้ ใช้สําหรับคาดเอว ประกอบเครื่องแบบสนามขณะปฏิบั

๓๑

ติดตาไก่ทองเหลืองรมดําสามารถปรับ

เบาะรอง ทําด้วยผ้าไนลอน เสริมด้านในด้วยยางฟองน้ํา เบาะรองด้านนอกเย็บติดด้วยห่วงร้อยสายเข็มขัด ทําด้วยแถบ จํานวน ๔ ห่วง เย็บติด

ข้าง ห่วง ทําด้วยแถบเย็บประกอบกับ

ห่วงรูปตัวดี คล้องยึดติดกับสายเข็มขัดด้วยกิ๊บกดทองเหลืองรมดํา จํานวน ๒ ตัว หัวเข็มขัด ทําด้วยเทอร์โมพลาสติกสีดํา ชนิดปลดเร็ว

ใช้สําหรับคาดเอว ประกอบเครื่องแบบสนามขณะปฏิบัติภารกิจ

สายโยงเข็มขัดสนาม ลักษณะทั่วไป ๑. สายโยงด้านหน้า ทําด้วยแถบ เย็บทาบติดกับเบาะรอง เป็นส่วนคล้องบ่าซ้าย-ขวา อุปกรณ์ประกอบสาย มีห่วงรูปตัวดี สายละ กระชับ จํานวน ๑ ชุด ทําด้วยแถบไนลอน ข้างแยกออกจากกัน สามารถประกอบติดกันและปรับความกระชับได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว สายด้านที่ใช้ปรับกระชับมีแถบยางยืดรัดอีกขั้นหนึ่ง ๒. เบาะรอง ทําด้วยผ้าไนลอนเสริมภายในด้วยยางฟองน้ํา ๓. สายโยงด้านหน้าทั้งสองข้างทําด้วยแถบ เย็คล้องประกอบเข้ากับหัวขัดกันเลื่อน โดยร้อยเป็นห่วง เกี่ยว สามารถปรับความยาวได้ สายที่อยู่ด้านหน้ามีหัวขัดปรับความยาว ปลายสายมีแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาด เย็บติดสําหรับประกอบเข้ากับหัวเข็มขัดปรับความยาว และมีแถบยางยืดรั

สายโยงเข็มขัดสนาม

สายโยงด้านหน้า ทําด้วยแถบ เย็บทาบติดกับเบาะรอง เป็นส่วนขวา อุปกรณ์ประกอบสาย มีห่วงรูปตัวดี สายละ ๒ ตัว สายปรับ

ชุด ทําด้วยแถบไนลอน เย็บคล้องกับส่วนคล้องบ่าแต่ละข้างแยกออกจากกัน สามารถประกอบติดกันและปรับความกระชับได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว สายด้านที่ใช้ปรับกระชับมีแถบยางยืดรัดอีกขั้นหนึ่ง

เบาะรอง ทําด้วยผ้าไนลอนเสริมภายในด้วยยางฟองน้ํา สายโยงด้านหน้าทั้งสองข้างทําด้วยแถบ เย็บติดกับเบาะรองแล้ว

คล้องประกอบเข้ากับหัวขัดกันเลื่อน โดยร้อยเป็นห่วง ๒ สาย แต่ละสายมีขอเกี่ยว สามารถปรับความยาวได้ สายที่อยู่ด้านหน้ามีหัวขัดปรับความยาว ปลาย

แถบสักหลาด เย็บติดสําหรับประกอบเข้ากับหัวเข็มขัดปรับความยาว และมีแถบยางยืดรัด

๓๒

๔. สายโยงด้านหลัง ทําด้วยแถบ ปลายสายมีขอเกี่ยวและห่วงรูปตัวดี สามารถปรับความยาวได้ด้วยหัวขัดกันเลื่อน และมีแถบยางยืดรัดอีกขั้นหนึ่ง บริเวณเหนือหัวขัดกันเลื่อนมีหูหิ้วเย็บแบบพับทบทําด้วยไนลอน ประกบเป็นสองขั้นทาบติดเป็นแถบยึดระหว่างส่วนคล้องบ่าซ้ายติดกัน

วิธีการใช้ ใช้โยงบ่าและยึดติดกับเข็มขัดสนาม เป็นสายคล้องบ่าซ้ายโยงประกอบเข้ากับเข็มขัดสนามทั้งด้านหน้าและด้านหลัง สายโยงด้านหน้าร้อยเป็นห่วง ๒ สาย ส่วนคล้องบ่าซ้าย-ขวา สามารถปรับความกระชับได้

๓๓

สายโยงด้านหลัง ทําด้วยแถบ ปลายสายมีขอเกี่ยวและห่วงรูปตัวดี สามารถปรับความยาวได้ด้วยหัวขัดกันเลื่อน และมีแถบยางยืดรัดอีกขั้นหนึ่ง บริเวณเหนือหัวขัดกันเลื่อนมีหูหิ้วเย็บแบบพับทบทําด้วยไนลอน และมีแถบประกบเป็นสองขั้นทาบติดเป็นแถบยึดระหว่างส่วนคล้องบ่าซ้าย-ขวา ให้ประกอบ

ใช้โยงบ่าและยึดติดกับเข็มขัดสนาม เป็นสายคล้องบ่าซ้าย-ขวา มีสายโยงประกอบเข้ากับเข็มขัดสนามทั้งด้านหน้าและด้านหลัง สายโยงด้านหน้าร้อย

ขวา สามารถปรับความกระชับได้

พลั่วสนาม ลักษณะทั่วไป ๑. ตัวพลั่ว ใบพลั่ว ทําด้วยเหล็กกล้า ริมใบพลั่วด้านหนึ่งเจียรให้คม อีกด้านหนึ่งเป็นฟันคม ด้ามพลั่วทําด้วยโลหะผสม ใบพลั่วกับด้ามพลั่ว กางออกและพับเก็บได้ ๒. ซองพลั่ว ทําด้วยผ้าไนลอนเย็บสองชั้น ด้านหน้า ฝาซองพลั่วสามารถเปิด - ปิด และปรับความยาวได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว ด้านล่างของซองพลั่วติดตาไก่สองตัว ด้านหลัง ภายในเสริมด้วยยางฟองน้ํา ภายนอกมีสายคล้องกับเข็มขัดสนาม ทําด้วยแถบสองเส้น แถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัวและปลายแถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัวและปลายแถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบในแนวดิ่งติดกิ๊บกด สําหรับคล้องยึดติดกับเข็มขัดสนาม กกก

พลั่วสนาม

ตัวพลั่ว ใบพลั่ว ทําด้วยเหล็กกล้า ริมใบพลั่วด้านหนึ่งเจียรให้คม อีกด้านหนึ่งเป็นฟันคม ด้ามพลั่วทําด้วยโลหะผสม ใบพลั่วกับด้ามพลั่ว สามารถ

ซองพลั่ว ทําด้วยผ้าไนลอนเย็บสองชั้น ด้านหน้า ฝาซองพลั่วปิด และปรับความยาวได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว ด้านล่างของ

ซองพลั่วติดตาไก่สองตัว ด้านหลัง ภายในเสริมด้วยยางฟองน้ํา ภายนอกมีสายคล้องกับเข็มขัดสนาม ทําด้วยแถบ เย็บขนานตามแนวขวางและแนวดิ่ง แนวละสองเส้น แถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัวและปลายแถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัวและปลายแถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบในแนวดิ่งติดกิ๊บกด สําหรับคล้องยึดติดกับเข็มขัดสนาม

๓๔

ภายใน มีแผ่นหนังเย็บติดเพื่อป้องกันคมของใบพลั่วทุกด้านและเย็บเสริมสร้างทรงด้วยแถบยาวตลอดจนถึงปากถุง ส่วนปลายด้ามพลั่วเมื่อหมุนออก มีไขควง ๑ ชุด

วิธีการใช้ ใช้สําหรับขุดหรือตักดินเฉพาะบุคคล ใบพลั่วรูปทรงห้าเหลี่ยม สามารถกางออกได้ในแนวฉากและแนวตรง สามารถพับเก็บได้ ด้ามพลั่วกลม ภายในกลวง ปลายด้ามมีฝาเปิด-ปิดแบบเกลียวสําหรับใส่เครื่องมือหรือุปกรณ์ขนาดเล็ก อย่าใช้พลั่วงัดดินหรือหินจนเกินกําลัง อาจทําให้ด้ามพลั่วแตกหักได้ การนําพลั่วสนามไปใช้ปฏิบัติงานโยธาภายในหน่วยถือว่าใช้ สป. ผิดประเภทและไม่คุ้มค่า ควรใช้จอบหรือพลั่วที่ใช้กับงานนั้น ๆ โดยตรง

๓๕

มีแผ่นหนังเย็บติดเพื่อป้องกันคมของใบพลั่วทุกด้านและเย็บเสริมสร้างทรงด้วยแถบยาวตลอดจนถึงปากถุง ส่วนปลายด้ามพลั่วเมื่อหมุนออก มีไขควง

ใช้สําหรับขุดหรือตักดินเฉพาะบุคคล ใบพลั่วรูปทรงห้าเหลี่ยม สามารถสามารถพับเก็บได้ ด้ามพลั่วกลม ภายใน

ปิดแบบเกลียวสําหรับใส่เครื่องมือหรือุปกรณ์ขนาดเล็ก อย่าใช้พลั่วงัดดินหรือหินจนเกินกําลัง อาจทําให้ด้ามพลั่วแตกหักได้ การนําพลั่ว

ผิดประเภทและไม่คุ้มค่า

หม้อข้าวสนาม ลักษณะทั่วไป ๑. หม้อข้าว ตัวหม้อข้าวพร้อมฝาและรองใน ทําด้วยอะลูมิเนียมเคลือบสารป้องกันกรด-ด่าง ด้านนอกของหม้อข้าวและฝาพ่นสีชนิดด้านแบบทนไฟ หูหิ้ว ทําด้วยอะลูมิเนียม ติดกับหม้อข้าวด้วยหมุด ตรงกลางเจาะเป็นช่องตามแนวยาว เพื่อประกอบกับหมุดให้สามารถหมุนและก้นหม้อข้าวได้ พ่นสีชนิดด้านแบบทนไฟ รองในหม้อข้าวสนาม แยกเป็นสองชิ้น สามารถประกอบเข้ากับตัวหม้อและเปิดฝาได้พอดี ๒. ถุงหม้อข้าวสนามพร้อมฝา ทําด้วยผ้าไนลอน ด้านหลังมีสายคล้องกับเข็มขัดสนาม ทําด้วยแถบ เย็บขนานตามแนวขวางและแนวดิ่ง และปลายแถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบกับเข็มขัดสนามรูตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบแนวดิ่งติดกิ๊บกดสําหรับคล้องยึดติดกับสายเข็มขัดสนาม ฝาถุงเปิด้วยแถบแปรงไนลอน-สักหลาด หม้อข้าว ฝา และรองใน เมื่อประกอบเข้าด้วยกันสามารถสวมใส่ได้พอดีกับถุงหม้อข้าวสนาม

หม้อข้าวสนาม

หม้อข้าว ตัวหม้อข้าวพร้อมฝาและรองใน ทําด้วยอะลูมิเนียมเคลือบด่าง ด้านนอกของหม้อข้าวและฝาพ่นสีชนิดด้านแบบทนไฟ

ทําด้วยอะลูมิเนียม ติดกับหม้อข้าวด้วยหมุด ตรงกลางเจาะเป็นช่องตามแนวยาว เพื่อประกอบกับหมุดให้สามารถหมุนและเลื่อนขึ้นลงแนบกับฝาหม้อ

นหม้อข้าวได้ พ่นสีชนิดด้านแบบทนไฟ รองในหม้อข้าวสนาม แยกเป็นสองชิ้น สามารถประกอบเข้ากับตัวหม้อและเปิดฝาได้พอดี

งหม้อข้าวสนามพร้อมฝา ทําด้วยผ้าไนลอน ด้านหลังมีสายคล้องกับเข็มขัดสนาม ทําด้วยแถบ เย็บขนานตามแนวขวางและแนวดิ่ง และปลายแถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบกับเข็มขัดสนามรูตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบแนวดิ่งติดกิ๊บกดสําหรับคล้องยึดติดกับสายเข็มขัดสนาม ฝาถุงเปิด-ปิด

สักหลาด หม้อข้าว ฝา และรองใน เมื่อประกอบเข้าด้วยกันสามารถสวมใส่ได้พอดีกับถุงหม้อข้าวสนาม

๓๖

วิธีการใช้ ใช้สําหรับบรรจุและเป็นอุปกรณ์ประกอบอาหาร หม้อข้าวสามารถใช้ ต้มน้ําหรือหุงข้าวได้เมื่อจําเป็นจริง ๆ ในกรณีต้องปฏิบัติงานเป็นหขนาดเล็ก แต่หากปฏิบัติงานเป็นหน่วยระดับกองร้อยขึ้นไป จะประกอบอาหารโดยใช้ชุดสูทภัณฑ์เป็นหลัก การใช้หม้อข้าวหุงต้มนั้นจะเป็นการอุ่นอาหารมากกว่า ซึ่งไม่ใช้ไฟแรงมาก เชื้อเพลิงที่เหมาะสมที่สุดที่จะใช้กับหม้อข้าวสนามคือเชื้อเพลิงแข็ง

๓๗

ใช้สําหรับบรรจุและเป็นอุปกรณ์ประกอบอาหาร หม้อข้าวสามารถใช้ ต้มน้ําหรือหุงข้าวได้เมื่อจําเป็นจริง ๆ ในกรณีต้องปฏิบัติงานเป็นหน่วยทหารขนาดเล็ก แต่หากปฏิบัติงานเป็นหน่วยระดับกองร้อยขึ้นไป จะประกอบอาหารโดยใช้ชุดสูทภัณฑ์เป็นหลัก การใช้หม้อข้าวหุงต้มนั้นจะเป็นการอุ่นอาหารมากกว่า ซึ่งไม่ใช้ไฟแรงมาก เชื้อเพลิงที่เหมาะสมที่สุดที่จะใช้กับหม้อข้าวสนาม

กระติกน้ํา ลักษณะทั่วไป ๑. กระติกน้ําพร้อมฝา ตัวกระติก ทําด้วยวัสดุ สามารถพับงอหรือยุบตัวได้โดยไม่แตกหัก เมื่อมีการฝากระติก ทําด้วยวัสดุ HDPE ด้านในมีเกลียวและมีแผ่นยางหรือวัสดุสังเคราะห์ยึดติด สามารถป้องกันน้ํารั่วซึม มีสายยึดติดกับตัวกระติก ๒. ถุงกระติกน้ํา ทําด้วยผ้าไนลอน ด้านบนเว้นช่องสําหรับฝากระติกน้ํา และมีฝาเปิด-ปิด ภายในฝาเย็บติดด้วยแถบแปรงไนลอนตาไก่ ด้านหลังมีสายคล้องกับเข็มขัดสนาม ทําด้วยแถบเย็บขนานตามแนวขวางและแนวดิ่ง แนวละสองเส้น แถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัว และปลายแถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบกับเข็มขัดสนามรูตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบในแนวดิ่งติดกิ๊บกด สําหรับคล้องยึดติดกับสายเข็มขัดสนาม ตัวกระติกน้ําและถุงกระติกน้ําสามารถสวมใส่กันได้พอดี

กระติกน้ํา

กระติกน้ําพร้อมฝา ตัวกระติก ทําด้วยวัสดุ LDPE มีความยืดหยุ่นสามารถพับงอหรือยุบตัวได้โดยไม่แตกหัก เมื่อมีการบิดตัวสามารถคืนรูปได้

ด้านในมีเกลียวและมีแผ่นยางหรือวัสดุสังเคราะห์สามารถป้องกันน้ํารั่วซึม มีสายยึดติดกับตัวกระติก

ถุงกระติกน้ํา ทําด้วยผ้าไนลอน ด้านบนเว้นช่องสําหรับฝากระติกน้ํา ภายในฝาเย็บติดด้วยแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาด ก้นถุงติด

ตาไก่ ด้านหลังมีสายคล้องกับเข็มขัดสนาม ทําด้วยแถบเย็บขนานตามแนวขวางแนวดิ่ง แนวละสองเส้น แถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัว และปลาย

แถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบกับเข็มขัดสนามรูตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบในแนวดิ่งติดกิ๊บกด สําหรับคล้องยึดติดกับสายเข็มขัดสนาม ตัวกระติกน้ําและถุงกระติกน้ําสามารถสวมใส่กันได้พอดี

๓๘

วิธีการใช้ ใช้สําหรับบรรจุเฉพาะน้ําดื่ม ก่อนใช้ต้องทําความสะอาดก่อน หลังการใช้ก่อนเก็บต้องให้ภายในกระติกแห้งสนิท

๓๙

ใช้สําหรับบรรจุเฉพาะน้ําดื่ม ก่อนใช้ต้องทําความสะอาดก่อน หลังการเสื้อกันฝน

ลักษณะทั่วไป เป็นเสื้อแขนยาวแบบครึ่งตัว ตัดเย็บด้วยผ้าไนลอนเคลือบสารป้องกันการรั่ว ซึม มีผ้าซับใน ชายเสื้อยาวถึงสะโพก ด้านล่างภายในร้อยเชือก ใยสังเคราะห์สําหรับให้กระชับตัว มีส่วนคลุมศีรษะซ่อนอยู่ในปกเสื้อ เปิดด้วยซิบพลาสติก อกเสื้อด้านขวามีแถบสักหลาดสําหรับติดป้ายชื่อ บริเวณเหนือชายเสื้อด้านหน้า มีกระเป๋าปะแบบขยายข้างรูปกระเป๋า เปิด-ปิดด้วยแถบแปรงไนลอนพลาสติกยาวตลอดตัวเสื้อ และเย็บติดด้วยแถบแปรงไนลอนจํานวนห้าจุดตรงบริเวณสาบเสื้อด้านบนถึงสาบเสื้อด้านล่างโดยเว้นระยะห่าง เท่า ๆ กัน ปลายแขนเสื้อทั้งสองข้างตรงด้านในชิดกับลําตัว ติดแผ่นรัดข้อมือปรับขนาดด้วยแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาด

เสื้อกันฝน

เป็นเสื้อแขนยาวแบบครึ่งตัว ตัดเย็บด้วยผ้าไนลอนเคลือบสารป้องกันมีผ้าซับใน ชายเสื้อยาวถึงสะโพก ด้านล่างภายในร้อยเชือก

ใยสังเคราะห์สําหรับให้กระชับตัว มีส่วนคลุมศีรษะซ่อนอยู่ในปกเสื้อ เปิด-ปิดได้ด้วยซิบพลาสติก อกเสื้อด้านขวามีแถบสักหลาดสําหรับติดป้ายชื่อ บริเวณเหนือชายเสื้อด้านหน้า มีกระเป๋าปะแบบขยายข้างรูปสี่เหลี่ยม ฝากระเป๋าเฉียงทั้งสอง

ปิดด้วยแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาดสาบเสื้อด้านหน้าติดซิปพลาสติกยาวตลอดตัวเสื้อ และเย็บติดด้วยแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาด จํานวนห้าจุดตรงบริเวณสาบเสื้อด้านบนถึงสาบเสื้อด้านล่างโดยเว้นระยะห่าง

งสองข้างตรงด้านในชิดกับลําตัว ติดแผ่นรัดข้อมือแถบสักหลาด

๔๐

วิธีการใช้ ใช้ เป็นเสื้อคลุมสําหรับกันฝน สําหรับทหารที่ปฏิบัติหน้าที่ในฐานปฏิบัติการ หรือการใช้ในการลาดตระเวนรอบฐานที่ตั้งหน่วย หรือการปฏิบัติการที่ไม่ประกอบเครื่องสนาม

การปรนนิบัติบํารุง หากไม่สกปรกมากสามารถใช้ผ้าชุบน้ําเช็ดออกได้ ห้ามใช้ทินเนอร์หรือน้ํามันเช็ดทําความสะอาด เพราะจะทําให้สารที่เคลือบหลุดร่อน หากจะซักทําความสะอาด ควรใช้สบู่หรือผงซักฟอกที่ไม่มีสารฟอกขาว ควรซักด้วยมือ ห้ามซักเครื่อง และไม่ควรแช่นานเกินไป ไม่บิด ให้ยกขึ้นจากน้ําโดยล้างสบู่ให้สะอาด แล้วผึ่งตากโดยการตากบนราวในที่ร่ม

กระเป๋าใส่ซองกระสุน

ลักษณะทั่วไป เป็นกระเป๋าผ้าไนลอน ลักษณะเป็นกล่องรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ด้านบนมีฝาเปิด-ปิดและปรับความยาวแถบได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว ภายในมีแถบเย็บกั้น แบ่งเป็นสามช่องสําหรับใส่ซองกระสุน ด้านหลังมีสายคล้องเข็มขัดสนาม ทําด้วยแถบไนลอน เย็บขนานตามแนวขวางและแนวดิ่ง แนวละสองเส้น แถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัว และปลายแถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบกับเข็มขัดสนามรูตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบในแนวดิ่งติดกิ๊บกดสําหรับคล้องประกอบกับสายเข็มขัดสนาม

วิธีการใช้ ใช้สําหรับบรรจุซองกระสุน ขนาด ๓๐ นัด ได้ ๓ ซอง มีอัตราจ่าย ๒ ใบต่อกําลังพล ๑ นาย

๔๑ ๔๒

กระเป๋าอเนกประสงค์

ลักษณะทั่วไป เป็นกระเป๋าผ้าไนลอน ลักษณะเป็นกล่องรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ด้านบนมีฝาเปิด-ปิดและปรับความยาวได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว ภายในมีผ้าเย็บกั้นเป็นสองช่อง ช่องหนึ่งสําหรับใส่แก้วน้ําพร้อมฝาปิดแบบเกลียวชนิดป้องกันการรั่วซึม อีกช่องหนึ่งสําหรับใส่อุปกรณ์และมีที่เสียบปากกา ด้านหลัง มีสายคล้องเข็มขัดสนามทําด้วยแถบ เย็บขนานตามแนวขวางและแนวดิ่ง แนวละสองเส้น แถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัว และปลายแถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบกับเข็มขัดสนามรูตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบในแนวดิ่งติดกิ๊บกดสําหรับคล้องประกอบกับสายเข็มขัดสนาม

วิธีการใช้ ใช้สําหรับบรรจุแก้วน้ําและอุปกรณ์ของใช้ส่วนตัวขณะปฏิบัติภารกิจ

๔๓

เป็นกระเป๋าผ้าไนลอน ลักษณะเป็นกล่องรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ด้านบนปิดและปรับความยาวได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว ภายในมีผ้าเย็บกั้น

เป็นสองช่อง ช่องหนึ่งสําหรับใส่แก้วน้ําพร้อมฝาปิดแบบเกลียวชนิดป้องกันการอุปกรณ์และมีที่เสียบปากกา ด้านหลัง มีสายคล้อง

เข็มขัดสนามทําด้วยแถบ เย็บขนานตามแนวขวางและแนวดิ่ง แนวละสองเส้น แถบแนวขวางด้านล่างติดตาไก่สองตัว และปลายแถบแนวดิ่งเส้นละหนึ่งตัว เมื่อประกอบกับเข็มขัดสนามรูตาไก่ต้องตรงกัน ปลายแถบในแนวดิ่งติดกิ๊บกดสําหรับ

ใช้สําหรับบรรจุแก้วน้ําและอุปกรณ์ของใช้ส่วนตัวขณะปฏิบัติภารกิจ

ซองปืนพกสนาม ลักษณะทั่วไป เป็นซองปืนพกชนิดรัดต้นขา ซองบรรจุปืนทําด้วยผ้าไนลอน เย็บเปิดปากเป็นช่องด้านบนและด้านล่าง ข้างได้ เปิด-ปิดได้ด้วยแถบแปรงไนลอนเย็บเสริมให้แข็งแรง มีแถบเย็บทับแนวขวางเป็นช่องเสียบอุปกรณ์ขนาดเล็กจํานวนสามแถบพร้อมมีแถบปิดช่องเสียบอุปกรณ์ ปลายแถบด้านล่างยึดติดกับซองปืนได้ด้วยกิ๊บกด มีสายรัดด้ามปืนพกสองสาย สายหนึ่งเย็บที่ปากซองปืนที่มีสองแถบ สามารถแยกประกอบติดกันเพื่อใช้รัดด้ามปืนด้วยแถบแปรงไนลอนแถบสักหลาด อีกสายหนึ่งเย็บติดกับซองปืนด้านชิดลําตัว รัดตรึงด้ามปืนได้ด้วยแถบแปรงไนลอนโดยยึดเกาะกับแถบสักหลาดที่ด้านข้างซองปืน สายรัดสองสาย ทําด้วยแถบ เย็บติดกับซองปืนด้านชิดลําตัว ด้านบนและด้านล่างมี การก

ซองปืนพกสนาม

เป็นซองปืนพกชนิดรัดต้นขา ซองบรรจุปืนทําด้วยผ้าไนลอน เย็บเปิดปากเป็นช่องด้านบนและด้านล่าง และมีช่องสําหรับใส่ซองกระสุนสามารถขยาย

ปิดได้ด้วยแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาด ด้านข้างด้านนอกมีแถบเย็บเสริมให้แข็งแรง มีแถบเย็บทับแนวขวางเป็นช่องเสียบอุปกรณ์ขนาดเล็กจํานวนสามแถบพร้อมมีแถบปิดช่องเสียบอุปกรณ์ ปลายแถบด้านล่างยึดติดกับ

บกด มีสายรัดด้ามปืนพกสองสาย สายหนึ่งเย็บที่ปากซองปืนที่มีสองแถบ สามารถแยกประกอบติดกันเพื่อใช้รัดด้ามปืนด้วยแถบแปรงไนลอน-แถบสักหลาด อีกสายหนึ่งเย็บติดกับซองปืนด้านชิดลําตัว รัดตรึงด้ามปืนได้ด้วย

โดยยึดเกาะกับแถบสักหลาดที่ด้านข้างซองปืน สายรัดขา สองสาย ทําด้วยแถบ เย็บติดกับซองปืนด้านชิดลําตัว ด้านบนและด้านล่างมี

๔๔

หัวเข็มขัดปลดเร็ว ปรับความยาวด้วยห่วงปรับสายกันเลื่อน สายคล้องเข็มขัดสนามทําด้วยแถบประกอบเป็นสองส่วน คือ ส่วนที่เย็บติดกับซองปืนด้านชิดลําตัวและส่วนที่ร้อยเข้ากับสายเข็มขัดสนาม สามารถประกอบเข้ากันได้ด้วยหัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว

วิธีการใช้ ใช้สําหรับบรรจุปืนพกแบบ ๑๑ มม. บริเวณต้นขา

๔๕

หัวเข็มขัดปลดเร็ว ปรับความยาวด้วยห่วงปรับสายกันเลื่อน สายคล้องเข็มขัดสนามทําด้วยแถบประกอบเป็นสองส่วน คือ ส่วนที่เย็บติดกับซองปืนด้านชิดลําตัว

ร้อยเข้ากับสายเข็มขัดสนาม สามารถประกอบเข้ากันได้ด้วยหัวเข็มขัด

กระโจมบุคคลสําเร็จรูป ลักษณะทั่วไป ตัวกระโจมและหลังคากระโจม รั่วซึม มีประตูแบบสองชั้น ชั้นนอกทําด้วยผ้าไนลอน ชั้นในทําด้วยผ้ามุ้ง เปิดด้วยซิป จํานวนสองประตู พื้นกระโจมเคลือบสารกันน้ําซึมทั้งสองด้าน เพดานกระโจมเจาะเป็นช่องระบายอากาศ มีเสาโครงหลังคาหนึ่งอันและเสาโครงกระโจมสองอัน ทําด้วยวัสดุสังเคราะห์ทรงกลม ภายในกลวง ปลายมีข้อต่อภายในมีเชือกยางยืดสอดร้อยตลอดความยาว สามารถพับเก็บและบรรจุในถุงใส่กระโจมได้พอดี มีหมุดกระโจม ทําด้วยเหล็กกล้าไร้สนิมจํานวนสี่อัน ถุงใส่กระโจม ทําด้วยผ้าชนิดเดียวกับตัวกระโจม ปากถุงร้อยเชือกใยสังเคราะห์ชนิพร้อมมีตัวปรับขนาดปากถุง มีหูหิ้ว ทําด้วยแถบใยสังเคราะห์เย็บติดรอบตัวถุงให้เป็นหูหิ้วสองสาย

วิธีการใช้ ใช้สําหรับพักแรม กระโจมหนึ่งหลังสามารถพักได้จํานวนหนึ่งคน

กระโจมบุคคลสําเร็จรูป

ตัวกระโจมและหลังคากระโจม ทําด้วยผ้าไนลอนเคลือบสารป้องกันการรั่วซึม มีประตูแบบสองชั้น ชั้นนอกทําด้วยผ้าไนลอน ชั้นในทําด้วยผ้ามุ้ง เปิด-ปิด ด้วยซิป จํานวนสองประตู พื้นกระโจมเคลือบสารกันน้ําซึมทั้งสองด้าน เพดานกระโจมเจาะเป็นช่องระบายอากาศ มีเสาโครงหลังคาหนึ่งอันและเสาโครง

ทําด้วยวัสดุสังเคราะห์ทรงกลม ภายในกลวง ปลายมีข้อต่อภายในมีเชือกยางยืดสอดร้อยตลอดความยาว สามารถพับเก็บและบรรจุในถุงใส่กระโจมได้พอดี มีหมุดกระโจม ทําด้วยเหล็กกล้าไร้สนิมจํานวนสี่อัน ถุงใส่กระโจม ทําด้วยผ้าชนิดเดียวกับตัวกระโจม ปากถุงร้อยเชือกใยสังเคราะห์ชนิดกลม พร้อมมีตัวปรับขนาดปากถุง มีหูหิ้ว ทําด้วยแถบใยสังเคราะห์เย็บติดรอบตัวถุงให้

ใช้สําหรับพักแรม กระโจมหนึ่งหลังสามารถพักได้จํานวนหนึ่งคน

๔๖

การปรนนิบัติบํารุง หากไม่สกปรกมากสามารถใช้ผ้าชุบน้ําเช็ดออกได้ ห้ามใช้ทินเนอร์หรือน้ํามันเช็ดทําความสะอาด เพราะจะทําให้สารที่เคลือบหลุดร่อน และทําให้กระโจมรั่วซึม หากจะซักทําความสะอาด ควรใช้สบู่หรือผงซักฟอกที่ไม่มีสาร ฟอกขาว ควรซักด้วยมือ ห้ามซักเครื่อง และไม่ควรแช่นานเกินไป ไม่บิด ให้ยกขึ้นจากน้ําโดยล้างสบู่ให้สะอาด แล้วผึ่งตากโดยการตากบนราวในที่ร่ม

ถุงผ้าใบสนาม

ลักษณะทั่วไป เป็นถุงรูปทรงกระบอก ก้นถุงเป็นรูปสี่เหลี่ยมทําด้วยผ้าไนลอน มีหูหิ้ว สายสะพายมีสองสายเช่นเดียวกับเป้สนาม ทําด้วยแถบด้านในมีเบาะรองเย็บทาบติด ทําด้วยผ้าไนลอนและเสริมด้วยยางฟองน้ําสามารถถอดประกอบและปรับขนาดได้ด้วย หัวเข็มขัดชนิดปลดเร็ว ระหว่างหูหิ้วและสายสะพาย มีกระเป๋าปะรูปสี่เหลี่ยมพร้อมฝาปิด รอบปากถุงติดตาไก่เว้นระยะห่างเท่า ๆ กัน จํานวนสี่ตัว และมีขอเกี่ยว

วิธีการใช้ ใช้บรรจุสิ่งอุปกรณ์ หรือของใช้ส่วนตัวขณะปฏิบัติภารกิจ อย่าใช้บรรจุสิ่งของที่แหลมคมหรือแตกเสียหายง่าย จะทําให้สิ่งของที่มีคมหรือแตกหักทําให้ผืนผ้าขาดได้ การเคลื่อนย้ายอย่าลากถูไปกับพื้นจะทําให้ถุงชํารุดได้

๔๗ ๔๘

การปรนนิบัติบํารุงเครื่องสนาม องค์ประกอบที่สําคัญของเครื่องสนาม สามารถแยกเป็นประเภทใหญ่ๆ ได้ ๓ ประเภท คือ ไนลอน โลหะ และวัสดุสังเคราะห์ การปรนนิบัติบํารุงรักษาแต่ละประเภทมีดังนี้ ๑. ไนลอน หรือ ใยสังเคราะห์ผสมฝ้าย เมื่อเกิดสิ่งสกปรกจากเหงื่อดินโคลน หรือสิ่งอื่น ๆ ควรซักด้วยน้ําสะอาดผสมสบู่อ่อน ๆ หรือผงซักฟอกที่ไม่มีสารฟอกขาว และล้างด้วยน้ําสะอาดจนหมดสบู่หรือผงซักฟอกบีบเอาน้ําออกบ้างแต่อย่าบิดและผึ่งให้แห้งสนิท ไม่ควรผึ่งแดด หากจําเป็นควรผึ่งแดดแต่น้อย เพราะแสงแดดอาจทําให้สีของผ้าซีดจางเร็วกว่าปกติ หากมีรอยเปื้อนจากสิ่งต่างๆ ที่สามารถลบออกด้วยน้ําเพียงเล็กน้อยควรใช้แปรงขนาดเล็ก เช่น แปรงสีฟันจุ่มน้ําสบู่หรือผงซักฟอก และล้างออกด้วยน้ําเฉพาะจุดที่มีรอยเปื้อน หรือเช็ดออกด้วยฟองน้ํา สําหรับส่วนที่เคลือบสารสังเคราะห์ เช่น เสื้อกันฝน กระโจมบุคคลสําเร็จรูป ข้อควรระวังในการใช้พยายามอย่าให้เกาะเกี่ยวกับของมีคมหรือกิ่งไม้ต่าง ๆ เพราะอาจจะทําให้สารที่เคลือบไว้เป็นรอยหรือหลุดร่อนได้ หากมีรอยเปื้อนควรล้างน้ําสะอาด โดยใช้แปรงปัด อาจใช้ผงซักฟอกได้เล็กน้อย และล้างด้วยน้ําสะอาด ผึ่งในที่ร่ม ไม่ควรผึ่งแดดอาจทําให้สารที่เคลือบกรอบและหลุดร่วงได้เมื่อแห้งสนิทแล้ว ไม่ควรเก็บไว้ในที่ใกล้ไฟหรือความร้อนอื่น ๆ ควรเก็บไว้ในที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก ไม่อับชื้น

รอยเปื้อนบางอย่างไม่สามารถลบรอยเปื้อนด้วยน้ํา ต้องลบด้วยน้ํามัน เช่น หมากฝรั่ง หมึกแห้ง กาว พลาสติก น้ํามัน สีน้ํามัน ให้ทําความสะอาดรอยเปื้อนนี้ก่อนและนําไปซักล้างด้วยสบู่หรือผงซักฟอกที่ไม่มีสารฟอกขาว และไม่ควรใช้สารฟอกสีประเภทคลอรีนจะทําให้สีของผ้าซีดจางเร็วและเป็นรอยด่าง ๒. โลหะ ส่วนที่เป็นโลหะต่าง ๆ เมื่อสกปรกเป็นเวลานานจะทําให้เกิดสนิมได้ง่าย ทําความสะอาดโดยใช้ผ้าชุบน้ําเช็ดแล้วเช็ดแห้งอีกครั้ง ถ้าหากเกิดสนิมมากๆ ควรใช้กระดาษทรายขัดออกหรือใช้ น้ํายากัดสนิม แล้วทาสีเช่นเดียวกับสีเดิมหรือใช้สารป้องกันสนิม ๓. วัสดุสังเคราะห์ เช่น กระติกน้ํา หัวเข็มขัด ฯลฯ หากมีรอยเปื้อนสิ่งที่สามารถซักล้างด้วยน้ําออกก็ให้ซักด้วยน้ํา ถ้าเป็นรอยเปื้อนอย่างอื่นที่ไม่สามารถซักด้วยน้ําได้ ก็ให้ทําการขูดออกอย่าให้ถูกเนื้อวัสดุ หรืออาจลบรอยเปื้อนด้วยน้ํามัน ควรพิจารณารอยเปื้อนว่าจะใช้สิ่งใดทําความสะอาด

๔๙ ๕๐