Upload
akd
View
343
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Titeldia
AKD Gemeentedagen 2016
mr. drs. Hugo Doornhof
advocaat te Amsterdam
@hdoornhof
Integriteit bij gemeenten
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (14pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Inhoudsopgave
Agenda
1. Taak burgemeester
2. Bindende normen
3. Persoonlijk belang
4. Geheimhouding
5. Bestraffing
6. Wat moet de gemeente doen?
7. Gedragscode
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Taak burgemeester
Nieuw artikel 170 lid 2 Gemeentewet sinds 1 februari:
“De burgemeester bevordert de bestuurlijke integriteit van de gemeente.”
CdK=ruggensteun (nieuw artikel 182 lid 1 onder c Provw)
3
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Bindende normen voor bestuurders
• Geen ongewenste nevenfuncties van wethouders en burgemeester (artt. 41b en 67)
• Incompatibiliteiten (artt. 13, 36b, 68)
• Openbaarmaking nevenfuncties (artt. 12, 41b, 67 Gemw)
• Verboden handelingen (artt. 15, 41c, 69)
• Geen beïnvloeding besluitvorming bij persoonlijk belang (artt. 2:4 Awb, 28 Gemw)
• Geen andere bezoldiging wethouders en burgemeester (artt. 44, 66)
• Geheimhouding (artt. 2:5 Awb, 25, 55 Gemw)
• Geen geschenken of beloften aannemen, wetten nakomen (artt. 14, 41a, 65)
4
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Persoonlijk belang
• Art. 2:4 lid 1 Awb: bestuursorgaan vervult taak zonder vooringenomenheid
• Lid 2: het bestuursorgaan waakt ertegen dat tot het bestuursorgaan behorende persoon met persoonlijk belang de besluitvorming beïnvloedt
• Art. 28 lid 1 onder a Gemw: een lid neemt niet deel aan de stemming bij aangelegenheid die hem persoonlijk aangaat
5
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Persoonlijk belang (2)
ABRS in 2002: Winsum (Gst. 2002-7173, 2) -> ook art. 2:4 lid 2 Awb bepalend voor de vraag of een raadslid aan besluitvorming mag deelnemen
6
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Persoonlijk belang (3)
ABRS in 2002: Loenen (AB 2011/261) -> geen beperkte uitleg “persoonlijk belang”
7
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Persoonlijk belang (4)
ABRS 6 februari 2013, NJB 2013/405 (Graft-De Rijp):
• lidmaatschap van pol. partijen die blijkens program en coalitieakkoord tegen waren, leidt niet tot vooringenomenheid
• voor invulling begrip “persoonlijk belang” bij toetsing aan artikel 2:4 lid 2 Awb aansluiting zoeken bij art. 28 lid 1 onder a Gemw
• persoon maakt deel uit van een democratisch gekozen bestuursorgaan is bij een besluit belanghebbende -> geen onthouding van deelname aan besluitvorming
• wel bij bijkomende omstandigheden
8
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Persoonlijk belang (5)
Middelburg (JB 2013/84), Steenbergen (ECLI:NL:RVS:2015:1010) -> bijkomende omstandigheden aanwezig?
Wijdemeren (JB 2013/128) -> beïnvloeding besluitvorming door wethouder?
Noord-Beveland (JB 2015/21) -> persoonlijk belang burgemeester bij bouwplan?
9
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Geheimhouding Wie kan haar opleggen?
• Gemeenteraad (art. 25 lid 1 Gemw), college en raadscommissie aan zichzelf…
… en ten aanzien van stukken die worden overgelegd aan de raad of aan leden van de raad
Raad: bekrachtiging
Een of enkele leden van de raad: geen bekrachtiging
• Het college aan de raadscommissie ten aanzien van stukken die het aan haar overlegt (art. 86 lid 2)
Vergt hoe dan ook een belang genoemd in artikel 10 Wob.
10
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Geheimhouding (2)
Of er sprake is van een belang uit artikel 10 van de Wob, wordt vol getoetst door de bestuursrechter (ABRvS 26 februari 2014, ECLI:NL:RVS:2014:610; Rb. Zwolle-Lelystad 20 maart 2012, Jurisprudentie voor gemeenten 12.0034, m.nt. H. Doornhof) -> motivering!
11
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Geheimhouding (3) Absoluut?
• Wob-verzoek?
• Inlichtingenplicht?
• Opkomen tegen een besluit tot geheimhouding bij de bestuursrechter?
12
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Geheimhouding (4)
“Vertrouwelijk”?
• Art 2:5 lid 1 Awb: betrokkenen bij de taakuitvoering van een bestuursorgaan zijn tot geheimhouding verplicht van gegevens waarvan zij het vertrouwelijke karakter kennen of moeten vermoeden
• Als functionaris weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat bepaalde informatie geheim moet blijven, en deze informatie toch openbaar maakt, kan een schending van artikel 272 Sr aangenomen worden. Niet noodzakelijk is de formele oplegging van geheimhouding
13
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Bindende normen voor ambtenaren • Goed ambtenaarschap (art. 125ter Aw; art. 15:1 CAR-UWO)
• Ambtseed (art. 15:1:a)
• Geen persoonlijk gebruik van gemeente- en eigendommen en kennis (art. 15:1:b)
• Niet zonder collegetoestemming geschenken aannemen (art. 15:1:c onder a)
• Geen steekpenningen aannemen (art. 15:1:c onder b)
• Opgave doen van nevenactiviteiten die het werk kunnen raken (art. 15:1:e lid 1)
• Geen nevenactiviteiten als goede functievervulling of het goed functioneren van de gemeente niet zijn verzekerd (art. 15:1:e lid 3)
• Melden financiële belangen en transacties door ambtenaren die zijn aangewezen (artikel 15:1:f lid 2)
• Geen financiële belangen als goede functievervulling of het goed functioneren van de gemeente niet zijn verzekerd (artikel 15:1:f lid 4)
• Geen deelname aan leveringen en dienstenverlening aan de gemeente (art. 15:1:g lid 1)
• Evt. beperking van deelname aan leveringen en dienstenverlening aan anderen (art. 15:1:g lid 1)
14
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
15
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Wat moet de gemeente doen?
• Gedragscodes vaststellen (artt. 15 lid 3, 41c lid 2, 69 lid 2 Gemw, art.125quater lid 1 onder c Aw)
• Integriteitsbeleid voeren (art.125quater lid 1 onder a Aw)
• Jaarlijkse verantwoording over integriteitsbeleid (art.125quater lid 1 onder d)
• Verplichte eedaflegging vastleggen (art. 125quinquies lid 1 onder a jo. lid 2)
• Ambtenaren aanwijzen die financiële belangen en transacties moeten melden (art. 15:1:f lid 1 CAR-UWO)
• Registratie en openbaarmaking van nevenfuncties en registratie van financiële belangen (art. 125quinquies lid 1 onder b en c Aw; art. 15:1:e lid 2 en art. 15:1:f lid 3)
• Openbaarmaking nevenactiviteiten van topambtenaren en aangewezen ambtenaren (artikel 15:1:e lid 4)
• Klokkenluidersregeling (art. 15:2)
16
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Gedragscode
Artt. 15 lid 3, 41c lid 2, 69 lid 2 Gemw: de raad stelt gedragscodes vast voor resp. zijn leden, wethouders en burgemeester
Niet-bindend
Thema’s Modelcode:
- Belangenverstrengeling
- Informatie
- Geschenken en uitnodigingen
- Voorzieningen (bestuurlijke uitgaven, onkostenvergoedingen en buitenlandse dienstreizen)
17
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Gedragscode (2)
Oude Modelcode = “rommelpot” (zie H. Doornhof en S.A.J. Munneke, “De gedragscode voor raadsleden gewogen... en te licht bevonden”, de Gemeentestem, afl. 7396)
Overblijvende problemen met het nieuwe Model:
- onduidelijke normen
- niet-bindende status
- te weinig normen?
18
TEXT LEVELS
1
2
3
4
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (20pt)
5
6
7
8
9
Bullets (20pt)
Bronvermelding (16pt)
‒ Sub-bullets (18pt)
Sub-kop donkerblauw (20pt)
1. Opsomming (20pt)
Bullets # (18pt)
Sub-kop lichtblauw (20pt)
KAPITALEN-KOP (20PT)
Alleen tekst
Gedragscode (3) Aanbevelingen:
- voor de wetgever:
1. extra normen opnemen in de wet
2. schrappen gedragscodeplicht
- voor gemeenteraden:
1. concrete normen in verordening opnemen na consultatie van het college
2. spelregels bij vermeende schending vastleggen (rol burgemeester, klankbord, onderzoek, inschakelen CdK)
- voor de burgemeester:
1. initiatief nemen bij het vaststellen van integriteitsnormen
2. bij vermeende schending spelregels toepassen
19
TEXT LEVELS
1
Level vooruit
Level terug
Reguliere tekst (40pt)
Promotie
Save the date
ma. 20 juni!