How to Sell, A Book on Marketing & Sales by Gampa Nageswararao

D:\

GA

MP

A [

BO

OK

S] \

01

. S

ale

s B

oo

k [

VEN

KA

TES

H]

P

ag

e N

o.

1D

:\ G

AM

PA

[B

OO

KS

] \

01

. S

ale

s B

oo

k [

VEN

KA

TES

H]

P

ag

e N

o.

1

Printed AtPrinted AtPrinted AtPrinted AtPrinted AtUdyoga Sopanam Printers, 71 IDAPashamylaram, Hyderabad.

PPPPPUBLISHEDUBLISHEDUBLISHEDUBLISHEDUBLISHED B B B B BYYYYY

New Vision PublicationsD.No. 1-9-644/A/1, Vidya Nagar,Hyderabad - 500 044.Ph: 040-27605829, 27663376. 99483 35306.

CCCCCOVEROVEROVEROVEROVER D D D D DESIGNESIGNESIGNESIGNESIGN

N. Sashidhara Rao

FFFFFIRSTIRSTIRSTIRSTIRST E E E E EDITIONDITIONDITIONDITIONDITION

2013 September

BY

Gampa Nageshwar Rao

M.A.,(Psychology),

M.A., (Counselling andPsychotheraphy),

M.Phil (Psychology),

E-Mail:[email protected]

U

U

U

U

Pages : 112Pages : 112Pages : 112Pages : 112Pages : 112 Rs. : 50/-Rs. : 50/-Rs. : 50/-Rs. : 50/-Rs. : 50/-

QÆOáê <åQâ◊fi~ü ~å=ÙQÆOáê <åQâ◊fi~ü ~å=ÙQÆOáê <åQâ◊fi~ü ~å=ÙQÆOáê <åQâ◊fi~ü ~å=ÙQÆOáê <åQâ◊fi~ü ~å=Ù

JO Œih PÇ¨fixOKÕ ~°OQÆO

¿ã Öòû ~°OQÆO „Ñ ÕºHõ"≥∞ÿOk. XHõ HÀ}O #∞Oz gHΔ¿ãÎ WO Œ∞Ö’Z=iÔH·<å „Ñ¨"Õâ◊O LO@∞Ok. =∞~À HÀ}O #∞Oz Ñïje¿ãÎ W`«~°~°OQÍÅÖ’ HÍHõÅ∞ fi# Ü≥∂ èŒ∞Ö·<å WO Œ∞Ö’ W=∞_»ÖË~°∞. JÖÏQ XHõHõOÃÑh ¿ãÖòû qÉèÏQÆOÖ’ ZO «=∞Ok ÑxKÕã∞Î<åfl =∞~˘HõiH J=HÍâ◊OLO@∂<Õ LO@∞Ok. HÍh H˘xfl ãO Œ~åƒùÖ’¡ ¿ãÖòûÖ’ „Ñuëêì «‡Hõ _ç„wÅ∞<åfl'MÏmÅ∞ÖË=Ù— J#fl ["å|∞ =ã∞ÎOk.Uq∞@k?

Uq∞\© Ñ~°ãÊ~° q~°∞ Œú Jaè„áêÜ«∂Å∞ JO>Ë WO Œ∞‰õΩ xiÌ+ì"≥∞ÿ#ã=∂ è•#O LOk.

Hõeã≤# Hõãì=∞~üx PHõ@∞ìH˘x «# L «ÊuÎx J=∞‡QÆeQ <≥·ÑÙ}ºOQÆÅ "åiH ¿ãÖòû ~°OQÆO ã^• PÇfi#O ÑÅ∞‰õΩ «∞Ok. nxH aè#flOQÍ D<≥·Ñ¨Ù}ºOÖ’ "≥#∞Hõ|_ç Zxfl Ü≥∂QÆº`å Ñ¨„`åÅ∞ K«∂ã≤# '<À "≥ÔHhû— É’~°∞¤"≥H¯iã∞ÎOk. JO Œ∞H D =$uÎx Jëê=∂+‘QÍ fã∞HÀ‰õΩO_® ã‘iÜ«∞ãπQÍ„¿Ñq∞OKÕ "åiHÀãO D ÑÙãÎHõO.

„ÑÉèí∞ «fi „ÃÑ·"Õ\ò ~°OQÍÅÖ’ Jáê~° L^ÀºQÍ=HÍâßÅ∞ QÆÅ cè=∂~°OQÆO #∞Oz W`«~° U L`«ÊuÎ =∂Ô~¯\ ÕQ∑ ¿ãÖòû ~°OQÍÖ’¡#~Ú<åP#∞áê#∞Å∞ ≥Å∞ã∞H˘x «y# <≥·ÑÙ}ºO ™êkèOz L#fl « ÅHΔÍºÅ"≥·ÑÙŒ∂ã¨∞‰õΩáÈ"åÅ#fl «Ñ¨# QÆÅ "åiHÀã¨"Õ∞ D z~°∞Ñ¨ÙãÎHõO

Jaè#O Œ#Å`À...– QÆOáê <åQâ◊fi~°~å=Ù

QÆOáê <åˆQâ◊fi~ü~å=Ù ¿ãÖòû ãÔHûãπ�QÆOáê <åˆQâ◊fi~ü~å=Ù ¿ãÖòû ãÔHûãπ�

=∂Ô~¯\OQ∑ ! P èŒ∞xHõ ã=∂[OÖ’ "å}[º ~°OQÍxH PÜ«Ú=Ù Ñ@∞ìÖÏO\k.z#fl ÑÖ¡Å∞, Ñ@ì}ÏÅ∞, #QÆ~åÅ∞ ^•\ ~å„ëêìÅ ãiÇÏ Œ∞ÌÅ#∞ ^•\áÈ «∂, Õâ◊q ÕâßÖ’¡H K˘K«∞Û‰õΩáÈ «∂ "å}*Ïºxfl qãÎiOK«_»O, «=∞ L`åÊ Œ#Å‰õΩ y~åH©xã=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=_»O =~°‰õΩ Jxfl ~°OQÍÅ#∞ =ÚO Œ∞‰õΩ #_çÑ≤OK«QÆeQ â◊HÎ XHõ=∂Ô~¯\OQ∑, ¿ãÖòû"≥∞<£ xÑÙ}∞Å ™⁄O «O JO>Ë, •x „áê=ÚYºO, •x „áê è•#º «ZO « H©ÅHõ"≥∞ÿ#^À J~°úO KÕã∞HÀ=K«∞Û.

JãÅ∞ =∂Ô~¯\OQ∑ JO>Ë Uq∞\? - =∂Ô~¯\OQ∑ JO>Ë Uq∞\’ XHõ "åHõºOÖ’K≥ÑÊ_»O J™ê èŒºO. J~Ú Õ, H˘O « J=QÍÇÏ# ãOáêkOKÕO Œ∞‰õΩ D "åHõºO ÑijeOK«O_ç.

'JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl Hõã¨ì=∞~°¡‰õΩ, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩ, ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ‰õΩ, qã¨Î $`«ã=∂[OÖ’x „Ñu XHõ iH© "å~°∞ Ptã∞Î#fl suÖ’ qÅ∞=Å`À ‰õÄ_ç# L`åÊ Œ#Å#∞JO Œ*ËÜ«∞_»O ÅHõΔ ºOQÍ Hõ$+≤ KÕ¿ã ãÖã÷Å∞ ÖË •, J@∞=O\˜ L`åÊ Œ#Å «Ü«∂sÖ’,"å\˜ QÆ∞iOz J=QÍÇ¨Ï# HõeyOK«_»OÖ’, "å\˜x JOkOK«_»OÖ’, |kb KÕÜ«∞_»OÖ’J#∞ãïOKÕ „Ñ¨„H˜Ü«∞Å`À ‰õÄ_ç# HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ =∂Ô~¯\ÕQ∑ J#=K«∞Û.

W Õ Ñ ŒO QÆ∞iOz "å}[º-Hõãì=∞~üÅ =∞ èŒº HÍ~°ºHõÖÏáêÅ ÑikèÖ’ q=iOK«=Åã≤=¿ãÎ =∂Ô~¯\OQ∑ JO>Ë .. Hõãì=∞~°¡‰õΩ J=ã~°"≥∞ÿ# qÅ∞=Å`À ‰õÄ_ç# L`åÊ Œ#Å#∞JO Œ*Ë¿ãO Œ∞‰õΩ gÅ∞QÍ Ñ\+ì"≥∞ÿ# Hõãì=∞~ü J#∞|O è•Å#∞ ÃÑOK«∞‰õΩO@∂, "åiHJ@∞=O\ qÅ∞"≥·# L`åÊ Œ#Å#∞ JO Œ*Ëã≤ JO Œ∞‰õΩ „ÑuÑ¶ÅOQÍ qÅ∞=Å#∞ (#QÆ Œ∞~°∂ÑOÖ’) ãOáêkOK«_»O =∂Ô~¯\OQ∑ J#=Åã≤ LO@∞Ok.

WHõ "å}[º =~åæÅ =∞ èŒº HÍ~°ºHõÖÏáêÅ QÆ∞iOz „Ñ™êÎqOK«=Åã≤#ÑC_»∞, PÜ«∂"å}[º ãOã÷Å‰õΩ J=ã~°"≥∞ÿ# qÅ∞=Å`À ‰õÄ_ç# L`åÊ Œ#Å#∞ ã=∞‰õÄ~°Û_»O`Àáê@∞,

4 5

q+Ü«∞ã∂zHõKåÑì~ü 1 :..............................................................KåÑì~ü 1 :..............................................................KåÑì~ü 1 :..............................................................KåÑì~ü 1 :..............................................................KåÑì~ü 1 :.............................................................. 44444

1. =∂Ô~¯\ÕQ∑ JO>Ë...?2. =∂Ô~¯\ÕQ∑ XHõ âß„ãÎO!3. ¿ãÖòû .. Ju H¡+ì HÍ~°ºO!

KåÑì~ü 2 :..............................................................KåÑì~ü 2 :..............................................................KåÑì~ü 2 :..............................................................KåÑì~ü 2 :..............................................................KåÑì~ü 2 :.............................................................. 1313131313¿ãÖòû"≥∞<£ „áê è•#º « - „Ñ¨ ÕºHõ ÅHõΔ}ÏÅ∞

4. Hõãì=∞~üx PHõ@∞ìHÀ=_»O ZÖÏ?5. ã¨=∞Ü≥∂z « „Ñ¨[˝ J=ã¨~°O!6. ¿ãÖòû=∞<£ ≥Å∞ã¨∞HÀ"åeû# 6 ã¨∂„`åÅ∞

KåKåKåKåKåÑì~ü 3 :..............................................................:..............................................................:..............................................................:..............................................................:.............................................................. 3737373737c=∂ ~°OQÆO

7. q„HõÜ«∞„Ñ¨ÑÖK«O : c=∂ ~°OQÆO8. JãÅ∞ c=∂ "åºáê~°O JO>Ë...

KåKåKåKåKåÑì~ü 4 :..............................................................:..............................................................:..............................................................:..............................................................:.............................................................. 4545454545rq «c=∂ U*ˇO\ò

9. `˘e J_»∞QÆ∞Å∞10. P «‡qâßfiã¨"Õ∞ Jã¨Ö·# PÜ«Ú èŒO!11. ãÇÏ#O q[Ü«∞ ™Èáê#O12. ÅHõΔ º"Õ∞ ÅHõΔÅ ÃÑ@∞ì!

KåKåKåKåKåÑì~ü 5 :..............................................................:..............................................................:..............................................................:..............................................................:.............................................................. 7070707070PK«~°} ™Èáê<åÅ∞

13. ã¨=∞Ü«∞ áêÅ#`À ÅHõΔ º™ê èŒ#14. qâ◊fiã¨hÜ«∞ Õ ¿ãÖòû‰õΩ âßfiã¨15. q[Ü«∂Å ã$+≤ì16. ¿ãflÇ¨Ï Ç¨ÏãÎO - q[Ü«∞ <ÕãÎO


"å~°∞ x «ºO Z Œ∞~˘¯<Õ ã=∞ãºÅ‰õΩ, Jq ãfiÅÊHÍeHõ"≥∞ÿ#"Õ J~Ú<å, n~°…HÍeHõ"≥∞ÿ#"Õ J~Ú<å,"å\H Ñiëê¯~åÅ#∞ JO Œ*ËÜ«∞_»O =∂Ô~¯\OQ∑ J#=K«∞Û.

WHõ _» Hõãì=∞~ü J#fl Ñ ŒOÖ’ =º‰õΩÎÅ∞, ãOã÷Å∞, "≥Ú «ÎO ã=∂[O Wq∞_ç LO@∞Ok.J~Ú Õ XHõ ãÖã÷ `å#∞ ã≤ ŒúO KÕã≤# L`åÊ Œ#Å „áêuÑ¨kHõ# Hõãì=∞~°∞¡ JO>Ë Z=~°∞J#fl q+¨Ü«∂xfl x~åúiOK«=Åã≤ LO@∞Ok. XHõ KÀ@ L`åÊ^Œ# `«Ü«∂s^•~°∞QÍL#fl"åàı§ =∞~ÀKÀ@ Hõãì=∞~°∞¡QÍ =∂~°∞`å~°∞. D ã¨=∂[OÖ’ „Ñü XHõ HÍ~°º„Hõ=∞O‰õÄ_® J@∞ =∂Ô~¯\ÕQ∑ =~åæxH˜ HÍx, L`åÊ^Œ#‰õΩHÍx, Hõã¨ì=∞~üQÍ HÍx qq^èŒ~°∂áêÅÖ’ J#fi~ÚOK«=Åã≤ LO@∞Ok.

=∂Ô~¯\OQ∑ „Ñ è•# ÉÏ èŒº «Å∞ =¸_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ K≥ÑCHÀ"åe 1. qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞QÆ∞iÎOK«_»O, 2. "åix `«=∞ L`åÊ^Œ#Å „Ñ¨`ÕºHõ`«Å ^•fi~å ãÖ`«$Ñ≤ÎÑ¨~°K«_»O, 3.JÖÏ ãÖ`«$Ñ≤ ÎÑ¨_ç# qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞ `«=∞ L`åÊ^Œ#Å‰õΩ ^Œ∂~°O HÍ‰õΩO_®HÍáê_»∞HÀ=_»O. =∂Ô~¯\OQ∑ „áê è•#º «#∞ x*ÏxH QÆ_»z# Ô~O_»∞ =¸_»∞ â◊ åÉÏÌÅÖ’<ÕQÆ∞iÎOKå~°∞. ˆH=ÅO L «ÊuÎ KÕÜ«∞_»"Õ∞ HÍ Œ∞. "å\˜x qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å J=ã¨~åÅ‰õΩ«y#@∞¡QÍ ~°∂á⁄OkOK«_»O =∂Ô~¯\ÕQ∑ qÉèÏQÆO x~°fiÇ≤ÏK«=Åã≤# =ÚYº Hõ~°Î=ºO.

JO>Ë, =∂Ô~¯\ÕQ∑ qÉèÏQÆO "≥Ú «ÎO P ãÖã÷ ÅHΔÍºÅ#∞ Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩx, ÅHõΔ ºOQÍx~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ áÈ\© •~°∞ÅHõ<åfl "≥∞~°∞ÔQ·# L`åÊ Œ#Å#∞, ¿ã=Å#∞JOkOK«_»O ^•fi~å, ãÖ «$Ñ≤Î HõeyOK«_»O HÀã¨"Õ∞ Ñ¨xKÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

"åãÎ"åxH =∂Ô~¯\OQ∑ J#fl Ñ ŒO „HõÜ«∞ q„HõÜ«∂Å∞ Ô~O_çO\H© =iÎã∞ÎOk. H˘#∞QÀÅ∞ã=∞Ü«∞OÖ’ «‰õΩ¯= èŒ~°‰õΩ ¿ãHõiOK«_»O, <å}º «#∞ HõzÛù «OQÍ x~°‚~ÚOK«_»O, J=ã~°"≥∞ÿ#"≥∞~°∞QÆ∞Å∞ kkÌ "å\x qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ ãO «$Ñ≤ÎHõ~°OQÍ ~°∂á⁄OkOK«_»O „Ñ è•#"≥∞ÿ#Pâ◊Ü«∂Å∞QÍ LO_®e. JÖÏ ¿ãHõiOz# L`åÊ Œ##∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å PHÍOHõΔÅ#∞,

PÖ’K«#Å#∞ Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩx "åiH ãO «$Ñ≤ÎHõ~°"≥∞ÿ# èŒ~°, <å}º «Å‰õΩ ÃÑ ŒÌ Ñ‘@"Õã∂Î JO Œ*ËÜ«∞QÆÅQÍe.

WHõ _» QÆ=∞xOK«=Åã≤# =ÚYº"≥∞ÿ# =¸_»∞ JOâßÅ QÆ∞iOz ≥Å∞ã¨∞‰õΩx W «~°q+¨Ü«∂ÅÖ’H˜ ™êQÆ∞^•O. =∂Ô~¯\ÕQ∑ JO>Ë =¸_»∞ „Ñ¨ è•# qÉèÏQÍÅ ã¨=∞#fiÜ«∞O.JO Œ∞Ö’ L`åÊ Œ#Å∞/=∂Ô~¯\ò x~°fiÇÏ} "≥Ú Œ\k. JO>Ë =∞# L`åÊ Œ#Å QÆ∞iOz#ã¨Ê+ì"≥∞ÿ# J=QÍÇ¨Ï# =∞#‰õΩ LO_®e. «~°∞"å « =∂Ô~¯\òÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ Ptã¨∞Î#flL`åÊ Œ#Å QÆ∞iOz# ã¨Ê+ì"≥∞ÿ# J=QÍÇ¨Ï# =∞#‰õΩ LO_®e. «~°∞"å «=∂Ô~¯\òÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ Ptã¨∞Î#fl L`åÊ Œ#Å „Ñ¨ ÕºHõ «Å∞, áÈ\© L`åÊ Œ#ÅHõ<åfl=∞# L`åÊ Œ#Å‰õΩ L#fl qt+ì ÅHõΔ}ÏÅ∞, JO Œ∞‰õΩ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ K≥e¡OK«=Åã≤#=¸ÅºOÖ’ =∞#‰õΩ, áÈ\ ©^•~°∞Å‰õΩ =∞^èŒº L#fl =º`åºãÖ QÆ∞iOz# ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ#J=QÍÇ¨Ï# Hõey LO_®e. WHõ Ô~O_À JOâ◊O-=∂Ô~¯\ÕQ∑ Hõ=¸ºxˆH+¨<£. JO>Ë=∞# L`åÊ Œ#Å QÆ∞iOz qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ ã¨~°à◊"≥∞ÿ#, ãÖ «$Ñ≤ÎHõ~°"≥∞ÿ#, ãÖÉèÏ+¨}ÏKå «∞~°ºO`À q=iOK«QÆÅQÆ_»O. Wk XHõ ~°HõOQÍ ¿ãÖòû =º=Ç¨~åÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ"åiH˜«Ñ¨ÊxãïQÍ LO_»=Åã≤# ÅHõΔ}O. WHõ PYik-q„HõÜ«∞ ™ê=∞~°úºO, qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞

KÕ~°∞‰õΩx, "åiH =∞# L`åÊ Œ#Å qt+ì «Å#∞ q=iOK«_»"Õ∞ HÍHõ, áÈ\© L`åÊ Œ#ÅHõ<åfl=∞# L`åÊ Œ#Å „Ñ¨ ÕºHõ «Å q+¨Ü«∞OÖ’ "åiH˜ ãÖ «$Ñ≤Î HõeyOz, =∞# L`åÊ Œ#Å#∞"åiH˜ q„Hõ~ÚOK«QÆÅQÆ_»O =∂Ô~¯\ÕQ∑ ã≤|ƒOk JOu=∞ ÅHõΔ ºOQÍ LO_®e.

=∂Ô~¯\OQ∑-JO>Ë Uq∞\’ =∞~À x~°fiK«<åxfl QÆ=∞xOKåe.Kå~°ì~ü¤ Wxã≤ì@∂º\ò PÑ¶π =∂Ô~¯\OQ∑-qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å J=ã~åÅ#∞ QÆ∞iÎOK«_»O,

=ÚO Œã∞ÎQÍ JOK«<å "ÕÜ«∞_»O, "åix ãO «$Ñ≤ÎÑ~°K«_»O =O\ ÉÏ èŒº «Å#∞ ãOã÷‰õΩÖÏÉèí •Ü«∞HõOQÍ x~°fiÇ≤ÏOKÕ Ü«∂[=∂#º „Ñ„HÜÕ∞ =∂Ô~¯\OQ∑.

6 7

Hõãì=∞~ü J#fl Ñ ŒOÖ’ =º‰õΩÎÅ∞, ãOã÷Å∞, "≥Ú «ÎOã=∂[O Wq∞_ç LO@∞Ok. J~Ú Õ XHõ ãOã÷`å#∞ ã≤ ŒúO KÕã≤# L`åÊ Œ#Å „áêuÑkHõ#Hõãì=∞~°∞¡ JO>Ë Z=~°∞ J#fl q+Ü«∂xfl

x~åúiOK«=Åã≤ LO@∞Ok.

H˘#∞QÀÅ∞ ã=∞Ü«∞OÖ’ «‰õΩ¯= èŒ~°‰õΩ ¿ãHõiOK«_»O,<å}º «#∞ HõzÛù «OQÍ x~°‚~ÚOK«_»O, J=ã~°"≥∞ÿ#"≥∞~°∞QÆ∞Å∞ kkÌ "å\ ˜x qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩãÖ`«$Ñ≤ÎHõ~°OQÍ ~°∂á⁄OkOK«_»O „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ#Pâ◊Ü«∂Å∞QÍ LO_®e.


XHõÑ¨C_»∞ =∂Ô~¯\ÕQ∑ JO>Ë ã¨$[<å`«‡Hõ"≥∞ÿ# XHõ „Ñ¨`ÕºHõ Ñï„â◊=∞QÍÑiQÆ}OKÕ"å~°∞. WO Œ∞Ö’ "å}[º „ÑKå~åÅ x~°fiÇÏ}, ÑOÑ≤}©, q„HõÜ«∂Å∞,W «~° "åºáê~° HÍ~°ºHõÖÏáêÅ ã=¸ÇÏOQÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞. JO Œ∞‰õΩ „Ñ è•# HÍ~°}O- =∂Ô~¯\OQ∑ q èŒ∞Å#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«_»OÖ’ qq èŒ âß„ã‘ÎÜ«∞ q*Ï#O „áê è•#º «KåÖÏ =ÚYºO J#∞‰õΩ<Õ "å~°∞. WO Œ∞Ö’ ™ê=∂lHõ âß„ãÎO, =∂#ã≤Hõ âß„ãÎO ,ã=∂[âß„ãÎO, QÆ} «âß„ãÎO, Pi÷Hõ âß„ãÎO, =∂#= q*Ï# âß„ãÎO =O\ qq èŒJOâßÅ#∞ J#fi~ÚOz =∂Ô~¯\OQ∑ =ÓºÇÅ#∞ x~åúiOK«∞HÀ=Åã≤ LO_Õk. WÑC_»∞D =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÍxfl XHõ „Ñ ÕºHõ =$uÎQÍ Ñi„â◊=∞Å∞ QÆ∞iÎã∞Î<åfl~Ú. qq èŒqâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Å∞ D q+Ü«∞OÖ’ ZOZãπã‘ HÀ~°∞ûÅ#∞ „áê~°Oaèã∞Î<åfl~Ú ‰õÄ_®.=∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO x~°fiÇ≤ÏOKÕ qq èŒ <≥·ÑÙ}ÏºÅ`À ‰õÄ_ç# JOâßÅ∞ : =∂Ô~¯\OQ∑J èŒºÜ«∞#O, =∂Ô~¯\ò =sæHõ~°}, "åºáê~° „Ñ}ÏoHõÅ ~°∂ÑHõÅÊ#, "å\ J=∞Å∞Ñ~°º"ÕHõΔ}, z=iQÍ L «ÊuÎ, L`åÊ Œ#Å q„HõÜ«∂Å ã=∞Ü«∞OÖ’ "å\ „ÑKå~°HÍ~°º„Hõ=∂Å x~°fiÇÏ}. Wxfl qâıëêOâßÅ`À ‰õÄ_ç# =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO JO Œ∞‰õΩJ «ºO « qâ◊fiãhÜ«∞"≥∞ÿ# ã$[<å «‡Hõ <≥·ÑÙ}ÏºÅ#∞ „Ñ Œi≈OK«=Åã≤ LO@∞Ok.

„ÑÑOK«"åºÑÎOQÍ ã∂Ñ~ü =∂Ô~¯@∞¡ WÑC_»∞ ~ÀA~ÀAH© qãÎiã∞Î<åfl~Ú. JqU\Ï H˘xfl HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ H=ÅO =∂Ô~¯\ò J èŒºÜ«∞<åxH, qxÜ≥∂QÆ •~°∞ÅPã¨H˜Îx `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ qxÜ≥∂yã¨∞Î<åflÜ«∞O>Ë =∂Ô~¯\ÕQ∑ „áê^è•#º`«Å#∞QÆ∞iÎOK«=K«∞Û.

J=∞‡HÍÅ∞-P^•Ü«∂xH˜ ~åK«ÉÏ@"å}[º ~°OQÆOÖ’H J_»∞QÆ∞ÃÑ\ì# U ãOã÷ÔH·<å Jxfl\Hõ<åfl Ju =ÚYº"≥∞ÿ#k

~å|_ç. P^•Ü«∞O ~å"åÅO>Ë å=Ú qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å HÀãO ã≤ ŒúO KÕã≤# L`åÊ Œ#Å∞"åiH˜ ãÖ`«$Ñ≤Î HõeyOKåe. JO`ÕHÍ^Œ∞, "å\˜x H˘#_®xH˜ "åiÖ’ Pã¨H˜ÎxÃÑOá⁄OkOKåe. JÖÏ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ H˘#∞QÀÅ∞ KÕ¿ã „Ñu L`åÊ Œ# g∞ ŒãÖã¨÷‰õΩ x~°fiÇ¨Ï}‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# ™ê÷~ÚÖ’ P^•Ü«∞O ~å"åe. JO^Œ∞Ö’ã=Úz «"≥∞ÿ# ÖÏÉèíO ãOã÷‰õΩ KÕ‰õÄ~åe. ãÇÏ[OQÍ U ãOã÷ J~Ú<å, P^•Ü«∞O,ÖÏÉèÏÅ∞ D Ô~O_»∞ „Ñ è•#"≥∞ÿ# ÅHΔÍºÅ ™ê èŒ#H «=∞ â◊HÎÜ«Ú‰õΩÎÅ#∞ Jxfl\hHO„nHõiã∞ÎOk. D ÅHõΔ º ™ê èŒ#Ö’ H©ÅHõ"≥∞ÿ# ÉÏ èŒº « ãOã÷ P èŒfi~°ºOÖ’ ÑxKÕ¿ã¿ãÖòû qÉèÏQÆO.

L «Ê «∞ÎÅ∞ ZO « <å}º"≥∞ÿ#q J~Ú<å, ZO « «‰õΩ¯= èŒ~°‰õΩ q„Hõ~ÚOK«_®xH=∞#O ã≤ Œú"≥∞ÿ<å, "å\ qt+ì ÅHõΔ}ÏÅ#∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ q=iOz, "åix"å\x H˘#_®xH „¿Ñ~Ñ≤OK«_»"Õ∞ ¿ãÖòû qÉèÏQÆO x~°fiÇ≤ÏOKÕ „Ñ è•#"≥∞ÿ# ÉÏ èŒº «.JO>Ë ã=∞~°÷=O «"≥∞ÿ# ¿ãÖòû qÉèÏQÆO ÖË‰õΩO_® ZO « Q˘ÑÊ L`åÊ Œ# J~Ú<å=∂Ô~¯\òÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ PHõ@∞ìHÀÖË Œ∞. JO ŒiH© ≥eã≤# q+Ü«∞"Õ∞. "å}[º~°OQÆOÖ’H J_»∞QÆ∞ÃÑ\ì# „Ñu ãOã÷‰õΩ P^•Ü«∞O ã=∞‰õÄ~Û „Ñ è•#"≥∞ÿ# =∂~°æO-"åi L`åÊ Œ#Å J=∞‡HÍÅ∞, g∞~°∞ J#∞ãiOKÕ L «ÊuÎ q è•<åÅ∞ ZO « Q˘ÑÊ"≥·<å,g∞ L`åÊ Œ#Ö’ ZO « Q˘ÑÊ ™êOHuHõ q*Ï<åxfl J#∞ãiã∞Î<åfl, Pi÷HõÑ~°OQÍ g∞ÅHΔÍºÅ∞ ZO « L#fl «"≥∞ÿ#q J~Ú<å, g∞ L`åÊ Œ#Å#∞ =∂Ô~¯\òÖ’H „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì

L «Ê «∞ÎÅ∞ ZO « <å}º"≥∞ÿ#q J~Ú<å, ZO « «‰õΩ¯=èŒ~°‰õΩ q„Hõ~ÚOK«_®xH˜ =∞#O ã≤ Œú"≥∞ÿ<å, "å\˜

qt+¨ì ÅHõΔ}ÏÅ#∞ qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩ q=iOz,"åix "å\˜x H˘#_®xH˜ „¿Ñˆ~Ñ≤OK«_»"Õ∞ ¿ãÖòûqÉèÏQÆO x~°fiÇ≤ÏOKÕ „Ñ è•#"≥∞ÿ# ÉÏ èŒº «.

8 9


qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ L`åÊ^•Å#∞ ÑiK«Ü«∞O KÕÜ«∞_»O =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO Hõ~°Î=ºOHÍQÍ, "å\x PãHÎ QÆÅ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å KÕuH KÕ~°Û=Åã≤# ÉÏ èŒº « ¿ãÖòû qÉèÏQÆOKÕÑ_»∞ «∞Ok. JO>Ë ¿ãÖòû qÉèÏQÆO ÖËHõáÈ Õ, =∞# L`åÊ Œ# qxÜ≥∂QÆ •~°∞_çHKÕ~°<Õ KÕ~° Œ∞.

=∂Ô~¯\OQ∑, ¿ãÖòû qÉèÏQÍÅ „áê è•#º «J~°úO KÕã∞HÀ"åÅO>Ë XHõ L^•ÇÏ~°}#∞ QÆ=∞x¿ãÎ KåÅ∞. g∞~°∞ XHõ ã∂Ñ~ü

=∂Ô~¯\òÖ’H J_»∞QÆ∞ÃÑ\Ïì~°#∞HÀO_ç. JHõ _» g∞~°∞ XHõ ã|∞ƒ#∞ H˘<åÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞.g∞‰õΩ ≥Å∞ã∞.. JHõ _» Jxfl ~°HÍÅ ã|∞ƒÅ∞ LO\ÏÜ«∞x, J~Ú Õ JHõ _» H˘xflã|∞ƒÅ∞ „Ñ=ÚYOQÍ =∞# Hõà◊§‰õΩ PHõ@∞ì‰õΩ<ÕÖÏ „Ñã∞Êù@OQÍ „Ñ Œi≈Oz LOKå~°∞.q∞ye#q, P "≥#HÍÅ, Hõ#Ñ_ô Hõ#Ñ_»‰õΩO_® LO_ÕÖÏ J=∞~°Û|_ç L<åfl~Ú.WO Œ∞‰õΩ g∞‰õΩ ≥eã≤# HÍ~°}O Uq∞\? PÖ’zOK«O_ç. KåÖÏ ÕeHõQÍ, g∞~°∞J~°ú=∞ÜÕ∞ºÖÏ K≥áêÊÅO>Ë, Jk P L`åÊ ŒHõ ãOã÷Ö’x =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO fã∞‰õΩ#flK˘~°= Ñ¶ë`«O. "åà◊√¡ P ã¨∂Ñ¨~ü =∂Ô~¯\ò Ü«∂[=∂<åºxH˜ #K«ÛK≥Ñ≤Ê, `«=∞L`åÊ Œ#Å#∞ „Ñ=ÚYOQÍ Hõ#Ñ_ÕÖÏ „Ñ Œi≈OKÕÖÏ X_»O|_çHõ ‰õΩ Œ∞~°∞ÛHÀQÆeQÍ~°∞.q∞ye# ãOã÷Å "åà◊√¡ P ã∂Ñ~ü =∂Ô~¯\ò Ü«∂[=∂<åºxfl ãO„ÑkOK«<ÕÖË Œx=∞#O QÆ=∞xOK«∞HÀ"åe. Wk =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO Hõ$+≤. WHõ P L`åÊ Œ##∞ XHõã∂Ñ~ü |*Ï~ü‰õΩ =∂„ «"Õ∞ HÍ‰õΩO_® „Ñu z<åfl, ÃÑ^•Ì Œ∞HÍ}ÏÅ =~°‰õΩ fã∞ÔHo§"åà◊¡O`å ‰õÄ_® «=∞ L`åÊ Œ##∞ „Ñ=ÚYOQÍ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ P‰õ@∞ì‰õΩ<ÕÖÏ„Ñ Œi≈OKÕÖÏ #K«ÛK≥ÑÊ_»O "åi Hõ~°Î=ºO.

=∂Ô~¯\OQ∑ âßY-¿ãÖòû qÉèÏQÆO ... ã=∞#fiÜ«∞OD Ô~O_»∞ qÉèÏQÍÅ „Ñ è•#"≥∞ÿ# q èŒ∞Å#∞, Hõ~°Î"åºÅ#∞ WO «=~°‰õΩ ‰õΩ¡ÑÎOQÍ

≥Å∞ã∞‰õΩ<åflO. =∞iH˘xfl q=~åÅ#∞ ≥Å∞ã∞‰õΩ<Õ =ÚO Œ∞, D Ô~O_»∞ qÉèÏQÍÅ=∞ èŒº LO_»=Åã≤# ã=∞#fiÜ«∞O, PK«~°}Ö’ ^•x „áê è•#º «Å QÆ∞iOz H˘O «ã=∂Kå~°O ≥Å∞ã∞HÀ=_»O LÑÜ≥∂QÆHõ~°O. KåÖÏ ãOã÷Ö’¡ D Ô~O_»∞ =ÚYº qÉèÏQÍÅ=∞ èŒº XHõ ~°Hõ"≥∞ÿ# ãÊ~°÷ HõxÑ≤ã∂Î LO@∞Ok. P~ÀQÆº=O «"≥∞ÿ# áÈ\© LO>Ë JkãOã÷‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕã∞ÎOk. =ºHÎQÆ «, „Ñu+ìÅ‰õΩ áÈÜÕ∞ ãfiÉèÏ=O Çx KÕã∞ÎOk.¿ãÖòû ã≤|ƒOk ZÑ¨C_»∂ =∂Ô~¯\ ÕQ∑ ã≤|ƒOkx `«Ñ¨CÑ¨_»∞`«∂ LO\Ï~°∞.qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å J=ã¨~åÅ∞, "åi PÖ’K«#Å∞ ÑïQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞HÀ=_»OÖ’=∂Ô~¯\ÕQ∑ âßY qÑ¶Å=∞=Ù`ÀO ŒO\Ï~°∞. èŒ~°Å x~°‚Ü«∞OÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞ÅJaè„áêÜ«∂Å#∞ qã‡iã∂Î LO\Ï~°x q=∞i≈™êÎ~°∞. WHõ =∂Ô~¯\OQ∑ ã≤|ƒOk ¿ãÖòûqÉèÏQÆO Ñ¨xÖ’ `«Ñ¨CÅ∞ "≥`«∞‰õΩ`«∂ LO@∞Ok. XHõi^ŒÌ~°∞ qxÜ≥∂QÆ^•~°∞ÅJaè„áêÜ«∂Å#∞ =∂„ «"Õ∞ ¿ãÖòû ã≤|ƒOk JuQÍ KÕã≤ «=∞ÃÑ· XuÎ_ç ÃÑOK«∞`ÀO Œx"å~°∞ P~ÀÑ≤ã∂Î LO\Ï~°∞. ZO «¿ãÑÓ «HõΔ} q„HõÜ«∂Å#∞ =∂„ «"Õ∞ =∞#ã∞Ö’ÃÑ@∞ì‰õΩx n~°…HÍeHõ „ÑÜ≥∂[<åÅ‰õΩ "åà◊√§ QÆO_ç H˘_»∞ «∞O\Ï~°x xO ŒÖËã∞ÎO\Ï~°∞.Ñ¶e «OQÍ, "åºáê~° Jaè=$kúÖ’ „Ñ è•#"≥∞ÿ# ÉÏ èŒº «Å∞ x~°fiÇ≤ÏOK«=Åã≤# "åà◊§=∞ èŒº ãÜ≥∂ èŒº Ö’Ñ≤ã∞ÎOk. Jk =∂Ô~¯\ò „Ñ"ÕâßxH Jxfl q è•ÖÏ ÃÑ ŒÌ J_»¤OHQÍ=∂~°∞`«∞Ok. Jk Y~°∞ÛÅ#∞ qÑ¨s`«OQÍ ÃÑOz"Õã¨∞ ÎOk. Jk ãÖã¨ ÷‰õΩ

qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ L`åÊ^•Å#∞ ÑiK«Ü«∞O KÕÜ«∞_»O=∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO Hõ~°Î=ºO HÍQÍ, "å\x PãHÎQÆÅ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å KÕuH KÕ~°Û=Åã≤# ÉÏ èŒº « ¿ãÖòûqÉèÏQÆO KÕÑ_»∞ «∞Ok. JO>Ë ¿ãÖòû qÉèÏQÆO ÖËHõáÈ Õ,=∞# L`åÊ Œ# qxÜ≥∂QÆ •~°∞_çH KÕ~°<Õ KÕ~° Œ∞.

¿ãÖòû ã≤|ƒOk ZÑ¨C_»∂ =∂Ô~¯\ÕQ∑ ã≤|ƒOkx`«Ñ¨CÑ¨_ »∞` «∂ LO\Ï~°∞. qxÜ≥∂QÆ^•~°∞ÅJ=ã¨~åÅ∞, "åi PÖ’K«#Å∞ ÑïQÆ}#Ö’H˜fã¨∞HÀ=_»OÖ’ =∂Ô~¯\ ÕQ∑ âßY qÑ¶¨Å=∞=Ù`ÀO ŒO\Ï~°∞.

10 11


#+ì •Ü«∞Hõ=∞=Ù «∞Ok. "å\ =∞ èŒº ã=∞#fiÜ«∞O ™êkèOK«_»O Jxfl q è•ÖÏ «ÑÊxãi.D „Hõ=∞OÖ’ "≥Ú^Œ\˜ ^Œâ◊-Jã¨Å∞ Ô~O_»∞ qÉèÏQÍÅ∞ Ñ¨xKÕã¨∞Î#fl f~°∞#∞

ÑijeOz, Ö’@∞áê@¡#∞ QÆ∞iÎOz, "å\x ãik ŒÌ_®xH „â◊ Œú fã∞HÀ"åe. JO Œ∞‰õΩJ#∞ãiOK«=Åã≤# H˘xfl ã∂HΔÍ‡OâßÅ#∞ ≥Å∞ã∞‰õΩO^•O.

Jã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# ã¨=∞#fiÜ«∞O

=∂Ô~¯\OQ∑, ¿ãÖòû qÉèÏQÍÅ =∞ èŒº q èŒ∞Å∞, ÉÏ èŒº «Å#∞ ã„Hõ=∞OQÍ, ãÊ+ìOQÍxˆ~ÌtOK«ÖË^Œ#∞HÀO_ç. JÑ¨C_»∞ P ãÖã¨÷Ö’ ãÖ|O^è•Å∞ ZÖÏ LO\Ï~Ú.QÆ=∞xOK«O_ç.

Z=i=∞@∞‰ õ Ω "åà ◊ √ § ` «=∞ ™⁄O` « ÅH Δ Í ºÅ#∞, HÍ~ ° º „H õ=∂Å#∞x~°‚~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.

J~Ú Õ ZHõ _» U z#fl "≥·+=∂ºÅ∞ «ÖuÎ<å, XHõi Ñ#∞Ö’¡ =∞~˘Hõ~°∞ "ÕÅ∞ÃÑ\ì«=∞ PkèHõº «#∞ x~°∂Ñ≤OK«∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ J «∞º`åûÇÏO K«∂Ñ≤ã∂Î LO\Ï~°∞. ãÇÏ["≥∞ÿ#

suÖ’ Z=i =∞@∞‰õΩ "å~°∞ `«=∞ <≥·Ñ¨Ù}ÏºÅ#∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ñ¨~°∞K«∞‰õΩO@∂ `«=∞â◊HÎÜ«Ú‰õΩÎÅ#∞ Jaè=$kú Ñ~°K«∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ „â◊ Œú fã∞‰õΩO@∂ LO\Ï~°∞.

J~Ú Õ, "åi =∞ èŒº ãÜ≥∂ èŒº Ö’Ñ≤Oz#ÑC_»∞, "åà◊§ Œ$+≤ì «=∞ ™ê=∞~åúºxflÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩ<Õ q+Ü«∞Og∞ Œ Hõ<åfl, Z Œ∞\ "åi q è•<åÅÖ’x Ö’áêÅ#∞QÆ=∞xOK«_®xH Z‰õΩ¯= PãHÎ „Ñ Œi≈ã∞ÎO\Ï~°∞.

"åi =∞ èŒº ã=∞#fiÜ«∞O "≥∞~°∞QÍæ, ãO «$Ñ≤ÎHõ~°OQÍ L#fl@¡~Ú Õ, "åà◊√¡

[i¿Ñ ã=∂"ÕâßÅ∞, ãO„ÑkOÑÙÅ∞ HÍ~°ºjÅ"≥∞ÿ# ãÇÏHÍ~° Œ$HõÊ ä•xfl „ÑuaOaã∂ÎLO@∞Ok. J Õ ãÔ~·# J=QÍÇÏ#, ãÜ≥∂ èŒº ÖËx ÑHõΔOÖ’ "åà◊√§ ãOÜ«ÚHõÎOQÍ[i¿Ñ U ã=∂"Õâ◊"≥∞ÿ<å, ãOÉèÏ+}Ö·<å qÉèË •Å Ñiëê¯~°"Õ∞ „Ñ è•# Z*O_®QÍ™êQÆ∞ «∞Ok.

ã=∞ «∞Åº"≥∞ÿ# ã=∞#fiÜ«∞O LO>Ë...WÑC_»∞ =∂Ô~¯\OQ∑ -¿ãÖòû qÉèÏQÍÅ =∞ èŒº ã=∞#fiÜ«∞O, ãÊ~°÷ J~°ú=O «OQÍ

LO>Ë P ãOã÷ ™êkèOKÕ Ñ¶e`åÖË P Ñiã≤÷ux J ŒÌOÖÏ K«∂Ñ≤ã∂Î LO\Ï~Ú.JÖÏO\ ãOã÷Ö’ "åãÎ"åÅ∞ ZÖÏ LO\ÏÜ≥∂ Ñije^•ÌO.

H=ÅO ÅHΔÍºÅ#∞ x~°‚~ÚOK«∞HÀ=_»O, Z=i =∞@∞‰õΩ "å~°∞ «=∞ â◊HÎÜ«Ú‰õΩÎÅ#∞ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÆ_»O HÍ Œ∞. ã=∞#fiÜ«∞O`À ÑxKÕÜ«∞_»"Õ∞ ÅHõΔ ºOQÍqÉèË •Å#∞ JãÅ∞ «Ö «Î‰õΩO_® x"åiOK«_®xH J=ã~°"≥∞ÿ# qkè q è•<åÅ∞, xÜ«∞=∞x|O èŒ#Å#∞ ~°∂á⁄OkOK«∞‰õΩx "å\ J=∞Å∞ •fi~å ãq∞+≤ìQÍ ãOã÷ „ÑÜ≥∂[<åÖËäÕºÜ«∞OQÍ Hõ$+≤KÕÜ«∞_»OÃÑ·<Õ Œ$+≤ì ™êi™êÎ~Ú.q"å^•Å‰õΩ ^•if¿ã J=HÍâ◊O L#fl JOâßÅ#∞ =ÚO Œ∞QÍ<Õ QÆ∞iÎOz, "å\˜

q+Ü«∞OÖ’ =º=ÇÏiOKÕ q è•<åÅ#∞ QÆ∞iOz =ÚO Œ∞QÍ<Õ JOK«<å "Õã∞‰õΩO@∂,=∞ äÕº=∂~åæxfl J#∞ãiOK«_®xH Z‰õΩ¯=QÍ „â◊ Œú fã∞HÀ=_»O HõxÑ≤ã∞ÎOk.

"åà◊√§ [i¿Ñ ã=∂"ÕâßÅ∞, ãO„ÑkOÑÙÅ∞ qÉèË •Å Ñiëê¯~åxH HÍ‰õΩO_®,ãq∞+≤ìQÍ H˘xfl ÅHΔÍºÅ#∞ Y~å~°∞ KÕã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ, "å\x ™êkèOK«_®xH Hõeã≤Hõ@∞ìQÍ

=∂Ô~¯\OQ∑ ã≤|ƒOk ¿ãÖòû qÉèÏQÆO ÑxÖ’ «ÑCÅ∞"≥ «∞‰õΩ «∂ LO@∞Ok. XHõi ŒÌ~°∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞ÅJaè„áêÜ«∂Å#∞ =∂„ «"Õ∞ ¿ãÖòû ã≤|ƒOk JuQÍ KÕã≤`«=∞ÃÑ· XuÎ_ç ÃÑOK«∞`ÀO^Œx "å~°∞ P~ÀÑ≤ã¨∂ÎLO\Ï~°∞.

=∂Ô~¯\OQ∑ -¿ãÖòû qÉèÏQÍÅ =∞ èŒº ã=∞#fiÜ«∞O,ãÊ~°÷ J~°ú=O «OQÍ LO>Ë P ãOã÷ ™êkèOKÕ Ñ¶e`åÖËP Ñiã≤÷ux J ŒÌOÖÏ K«∂Ñ≤ã∂Î LO\Ï~Ú. JÖÏO\˜ãOã÷Ö’ "åãÎ"åÅ∞ ZÖÏ LO\ÏÜ≥∂ Ñije^•ÌO.

12 13


KÕÑ@ì=Åã≤# HÍ~°º„Hõ=∂Å#∞ J=∞Å∞KÕÜ«∞=Åã≤# =ÓºÇ «‡Hõ q è•<åÅ<Õ Z*O_®QÍPK«~°}Ï «‡Hõ Œ$HõÊ äŒO „Ñ Œi≈ã∞ÎO\Ï~°∞.

J=QÍÇÏ#`À ‰õÄ_ç# ã=∞#fiÜ«∞OU qÉèÏQÍxH˜ P qÉèÏQÆO `«=∞HõO@∂ ™⁄O`«OQÍ H˘xfl ÖHΔÍºÅ#∞

x~°‚~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. J~Ú Õ, XHõi ÅHΔÍºÅ‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ =∞~˘Hõ~°∞ J=ã~°"≥∞ÿ Õ«=∞ ÅHΔÍºÅ#∞ =∂~°∞ÛHÀ=_®xH ã≤ ŒúOQÍ LO\Ï~°∞. D „Hõ=∞OÖ’ J=ã~åxfl|\ì

¿ãÖòû qÉèÏQÆOÖ’x ã≤|ƒOk =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO "åà◊√§ „Ñ è•#OQÍ J#∞ãiOKÕ™êOHuHõ Ñ^•Å#∞ J=∞Å∞Ö’ ÑiQÆ}#Ö’H fã∞‰õΩO\Ï~°∞. JÖÏQ =∂Ô~¯\OQ∑ã≤|ƒOk ‰õÄ_® ã=∞Ü«∂xfl|\ì, ãO Œ~åƒùxfl|\ì ¿ãÖòû qÉèÏQÆO "åà◊§ q èŒ∞ÅÖ’ÉèÏQÆOÖ’ ã‘fiHõi™êÎ~°∞. WÖÏ LÉèíÜ«ÚÅ∞ ‰õÄ_® ãOã÷ „ÑÜ≥∂[<åÅ‰õΩ =∂„ «"Õ∞J «ºkèHõ „áê è•#º « Wã∂Î LO\Ï~°∞.

WÖÏ ã=∞#fiÜ«∞O`À ãq∞+≤ìQÍ ÑxKÕÜ«∞_»"Õ∞ HÍ Œ∞, Jxfl „Ñ è•#"≥∞ÿ# JOâßÖ’¡#∂‰ õÄ_® H õeã ≤H õ@∞ ìQÍ =º=Ç ¨Ïi™ê Î~ ° ∞ . L^•Ç ¨ Ï~ °}‰ õ Ω „Ñ ¨}ÏoH õÅ#∞~°∂á⁄OkOK«∞HÀ=_»OÖ’ HÍx, «=∞ ã≤|ƒOkH tHõΔ} W=fi=Åã≤# ã=∞Ü«∂Ö’¡#∂‰õÄ_® Ô~O_»∞ qÉèÏQÍÅ∞ Ñ~°ãÊ~°O ãÇÏHõiOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.

UH©Hõ$ « =º=Ç¨~°â‹·e ...H=ÅO ãq∞+≤ìQÍ ÑxKÕÜ«∞_»"Õ∞ HÍ Œ∞. X‰õ~°∞ PK«~°}Ö’ L «Î=∞"≥∞ÿ#qQÍ QÆ∞iÎOÑÙ

á⁄Ok# q è•<åÅ#∞ ã‘fiHõiOz J=∞Å∞KÕÜ«∞_®xH˜ ã≤ ŒúOQÍ LO\Ï~°∞. XHõ~°∞K«∂Ñ≤Oz# Ñx™ê=∞~°úºO „Ñ=∂}ÏÅ#∞ Ô~O_À qÉèÏQÆO "å~°∞ ‰õÄ_® Q“~°q™êÎ~°∞.

PK«iOK«_®xH ÇïO^•QÍ =ÚO Œ∞‰õΩ =™êÎ~°∞. JO ÕHÍx J Õ À «=∞‰õΩ JQ“~°=OJ#fl JÇÏOHÍ~åxH KÀ@∞ LO_» Œ∞. WHõ XHõ~°∞ ™êkèOz# Ñ¶e`åÅ#∞ «=∞"Õ##fl@∞¡JO Œ~°∂ „Ñâ◊OãÅ#∞ JO Œ∞‰õΩO\Ï~°∞. "å\x ã‘fiHõi™êÎ~°∞.

ãOã÷ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞, ÅHΔÍºÅ#∞ ™êkèOz ÃÑ@ì_»OÖ’ Hõeã≤‰õ@∞ìQÍ 'q[Ü«∞"≥∞ÿ<å,F@q∞ J~Ú<å— JO Œin J#fl UHÍ„QÆ =∞#ã∞¯Ö· Hõ$+≤ KÕÜ«∞_®xH ã~°fiã#fl Œ∞úÖ·LO\Ï~°∞.

=∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO - x~°fiÇÏ}, ÅHõΔ}ÏÅ∞=∂Ô~¯\OQ∑ „Ñ ÕºHõ « XHõ ~ÀAÖ’ JO Œ~°∂ QÆ∞iÎOz# =∞ÇÏ «Î~°"≥∞ÿ# qâı+O

HÍ Œ∞. "å}[º ~°OQÆO ÑÙ~ÀQÆq∞ã∞Î#fl H˘nÌ, "åºáê~° qãÎ~°} Jx"å~°º"≥∞ÿ# XHõ„Ñ„HÜ«∞QÍ =∂~°∞ «∞#fl HÍÅO`Àáê@∞ =∂Ô~¯\OQ∑ „áê è•#º « ‰õÄ_® k#k<åaè=$kú™êkèOzOk. „Ñ¨ è•#OQÍ ãÖã÷Å∞, "åi L`åÊ Œ#Å∞, "å~°∞ JOkOKÕ ¿ã=Å∞|Ç¨ï=ÚYO J=Ù`«∞#fl P^èŒ∞xHõ JO`«~å˚fÜ«∞ "åºÑ¨Î "åºáê~° HÍ~°ºHõÖÏáêÅ<ÕÑ äŒºOÖ’ =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO •^•ÑÙ Ü«∂[=∂#ºOÖ’ XHõ =ÚYº"≥∞ÿ#, J «ºkèHõ„áê è•#º « QÆÅ ™ê÷<åxfl ãOáêkOK«∞‰õΩOk. WÑC_»∞ =∂Ô~¯\OQ∑ J#∞Éèí=O XHõ„Ñ ÕºHõ <≥·ÑÙ}ºOQÍ Q“~°"åxfl á⁄O Œ∞`ÀOk.

qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å Jaè~°∞K«∞Å∞, PÖ’K«#Å∞, PHÍOHõΔÅ∞ ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ =∂~°∞ «∞#fl„Ñ¨ã¨∞Î`« "å`å=~°}O =∂Ô~¯\ÕQ∑ P=â◊ºHõ`«#∞, ^•x ã¨fi~°∂Ñ¨ ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞J#∂ÇÏºOQÍ =∂iÛ "Õã∞Î<åflÜ«∞#_»OÖ’ ZÖÏO\ ãO ÕÇÏO ÖË Œ∞. JO Œ∞=Å¡=∂Ô~¯\OQ∑ JO>Ë ... qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ KÕ~°∞=QÍ LO@∂ "åi PÖ’K«#Ö’¡#∞,

¿ãÖòû qÉèÏQÆOÖ’x ã≤|ƒOk =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO "åà◊√§„Ñ è•#OQÍ J#∞ãiOKÕ ™êOHuHõ Ñ^•Å#∞ J=∞Å∞Ö’ÑïQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. JÖÏˆQ =∂Ô~¯\ ÕQ∑ã≤|ƒOk ‰õÄ_® ã=∞Ü«∂xfl|\˜ì, ãO Œ~åƒùxfl|\˜ì ¿ãÖòûqÉèÏQÆO "åà◊§ q èŒ∞ÅÖ’ ÉèÏQÆOÖ’ ã‘fiHõi™êÎ~°∞.

qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å Jaè~°∞K«∞Å∞, PÖ’K«#Å∞,PHÍOHõΔÅ∞ ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ =∂~°∞`«∞#fl „Ñ¨ã¨∞Î`«"å`å=~°}O =∂Ô~¯\ ÕQ∑ P=â◊ºHõ`«#∞, ^•xã¨fi~°∂Ñ¨ ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞ J#∂Ç¨ÏºOQÍ =∂iÛ"Õã∞Î<åflÜ«∞#_»OÖ’ ZÖÏO\ ãO ÕÇÏO ÖË Œ∞.

14 15


Jaè~°∞K«∞Ö’¡#∞, Pâ◊Ü«∂Ö’¡#∂, PHÍOHõΔÖ’#∂ =KÕÛ =∂~°∞ÊÅ#∞ ZÑÊ\HõÑC_»∞J èŒºÜ«∞#O KÕã∂Î, "å\x «=∞ ãOã÷ L`åÊ Œ#Ö’¡ „ÑuaOaOKÕO Œ∞‰õΩ J=ã~°"≥∞ÿ#K«~°ºÅ#∞ KÕÑ@ì_®xH gÅ∞QÍ Ü«∂[=∂<åºxH =∂~°æ Œ~°≈HõO KÕÜ«∞_»O, L`åÊ Œ#Ö’¡=zÛ# H˘ «Î Œ<åxfl, =∂~°∞ÊÅ#∞, å*Ï qt+ì JOâßÅ#∞ uiy qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ≥eÜ«∞*ËÜ«∞_»O =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO x~°fiÇ≤ÏOK«=Åã≤# „Ñ è•# Hõ~°Î"åºÅ∞QÍ P èŒ∞xHõ

"åºáê~° =~åæÅ∞ ÑïQÆ}˜ã¨∞Î<åfl~Ú. P ~°HõOQÍ =∂Ô~¯\ÕQ∑ qÉèÏQÆO ã¨Ç¨Ü«∞ã¨Ç¨ÏHÍ~åÅ`À „Ñü ãÖã¨ ÷ ‰ õÄ_® `«=∞ q„HõÜ«∂Å#∞ QÆ}hÜ«∞OQÍÃÑOK«∞HÀ=_»O`Àáê@∞ JkèHõ ÖÏÉèÏÅ#∞ PiOK«_»O WÑC_»∞ «=∞ Ü«∂[=∂#ºx~°fiÇÏ}Ö’ XHõ =ÚYº"≥∞ÿ# ÉÏ èŒº «QÍ ÑiQÆ}ã∞Î<åfl~Ú.

`˘e^Œâ◊Ö’ =∂Ô~¯\ÕQ∑ ^Œâßkâß xˆ~Ìâ◊O J<ÕHõ =∂~°∞ÊÅ‰õΩ QÆ∞~°~ÚOk.XHõÑC_»∞ L «ÊuÎ qkèq è•<åÅ x~åú~°}‰õΩ LÑÜ≥∂yOKÕ"å~°∞. „Hõ=∞OQÍ Jk "åà◊§L`åÊ Œ#Å ã¨fi~°∂áêxfl, "å\˜ <å}º «#∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ñ¨~°K«_»O HÀãÖ =∂Ô~¯\ÕQ∑qÉèÏQÆO ÑxKÕ¿ãk. «~°∞"åu HÍÅOÖ’ q„HõÜ«∂Å#∞ x~°O «~°O ÃÑOK«_»O, J=∞‡HÍÅ™ê÷~Úx HÍáê_»_»O ÅHõΔ ºOQÍ D qÉèÏQÆO «# Ñxf~°∞#∞ =∂~°∞Û‰õΩOk.

L «ÊuÎ „áêuÑkHõ# =∂Ô~¯\OQ∑ =º=Ç~åÅ#∞ 1950 Œâ◊HõO =~°‰õΩ "å}[º=~åæÅ∞ ÑiQÆ}#Ö’H fã∞‰õΩ<Õq. JÑÊ\’¡ XHõ xiÌ+ì"≥∞ÿ# L`åÊ Œ#/¿ã"å ~°OQÆOq+Ü«∞OÖ’<Õ XHÀ¯ ãOã÷ «# Œ$+≤ìx „Ñ è•#OQÍ HO„nHõiOKÕk. D ÅHõΔ º ™ê èŒ#„Hõ=∞OÖ’ Pi÷HõOQÍ ÖÏÉèí™ê\˜ q^è•<åÅ<Õ L`åÊ^Œ#‰õΩ J#∞ãïOKÕq. JO>ËqxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å JkèHõOQÍ Pã¨H˜ Î K«∂Ñ≤ã¨∞Î#fl L`åÊ^Œ#/¿ã=Å#∞ "åiH˜

JO Œ*ËÜ«∞_»"Õ∞ ÅHõΔ ºOQÍ P ãÖã÷Å∞ «=∞ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ xˆ~ÌtOK«∞‰õΩ<Õq.HõzÛù «OQÍ =∂Ô~¯\òÖ’ qãÎ $ «OQÍ _ç=∂O_£ L#fl "å\˜H „áê è•#º «xKÕÛq. DãO Œ~°ƒùOÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å PÖ’K«#Ö’¡ HÍx, JOK«<åÖ’¡ HÍx ÃÑ ŒÌQÍ =∂~°∞ÊÅ∞LO_»=#fl xtÛ « Jaè„áêÜ«∞O JÑÊ\ Ü«∂[=∂<åºÖ’¡ HõxÑ≤OKÕk.

P «~°∞"å « qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å JOK«<åÅ‰õΩ «y#@∞¡QÍ «=∞ L`åÊ Œ#Ö’¡ =∞iO «<å}º «#∞ ™êkèOK«_»OÃÑ· Ü«∂[=∂<åºÅ∞ Œ$+≤ì ™êiOKå~Ú. J «∞º «Î=∞ <å}º`å„Ñ¨=∂}ÏÅ#∞ J#∞ãïOz#O`« HÍÅO `«=∞ L`åÊ^Œ#Å‰õΩ =∂Ô~¯\òÖ’ áÈ\ ©LO_» Œ#fl qâßfiãO "åiÖ’ „Ñ|ÅOQÍ LO_Õk. P HÍ~°}OQÍ =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆOL`åÊ Œ#Ö’ <å}º « Ñi~°HõΔ} äÕºÜ«∞OQÍ ÑxKÕ¿ãk.

D =∞ èŒº HÍÅOÖ’<Õ XH L`åÊ Œ#ÃÑ· Œ$+≤ìx xeÑ≤, L «ÊuÎx, q„HõÜ«∂Å#∞KÕÑ_»∞ «∞#fl ãOã÷Å∞ ¿ãÖòû „áê è•#º «#∞ QÆ∞iÎOKå~Ú. JO Œ∞=Å¡ =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO«# Œ$+≤ìx q„HõÜ«∂Å#∞ ÃÑOK«_»O J#fl ÅHΔÍºxfl ‰õÄ_® «=∞ ÉÏ èŒº «QÍ ã‘fiHõiOKå~Ú.

D èÀ~°} Z‰õΩ¯=QÍ 1950-60 ŒâßÉÏÌÅ HÍÅOÖ’ „Hõ=∞OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞ «∂ =zÛOk.D ã=∞Ü«∞OÖ’ «=∞ L`åÊ Œ#Ö’x qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ PHõi¬OK«_®xH <å}º «#∞ÃÑOK«_»O ÖË •, aè#fl"≥∞ÿ# L`åÊ Œ##∞ =∂Ô~¯\òÖ’ „Ñ"Õâ◊ÃÑ@ì_»O HÍx J=ã~°=∞x"å~°∞ ÉèÏqOKÕ"å~°∞ HÍ Œ∞. JO>Ë «=∞ L`åÊ Œ##∞ ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « «‰õΩ¯= Y~°∞Û`ÀL «ÊuÎ KÕÜ«∞_»O, •xx ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « Z‰õΩ¯= =∞Ok qxÜ≥∂QŒ •~°∞Å‰õΩ JO Œ*ËÜ«∞_»"Õ∞ÅHõΔ ºOQÍ =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO Hõ$+≤KÕ¿ãk. D q è•#O P ãOã÷ ŒQÆæ~° KåÖÏ Z‰õΩ¯="≥Ú «ÎOÖ’ ã~°∞‰õΩ xÅfi LO_çáÈ~Ú# ã=∞Ü«∂Ö’¡#∞, qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å PHÍOHõΔÖ’¡

=∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO ãÇÜ«∞ ãÇÏHÍ~åÅ`À „ÑuãÖã¨÷ ‰õÄ_® `«=∞ q„HõÜ«∂Å#∞ QÆ}hÜ«∞OQÍÃÑOK«∞HÀ=_»O`Àáê@∞ JkèHõ ÖÏÉèÏÅ#∞ PiOK«_»OWÑ¨C_»∞ `«=∞ Ü«∂[=∂#º x~°fiÇ¨Ï}Ö’ XHõ=ÚYº"≥∞ÿ# ÉÏ èŒº «QÍ ÑiQÆ}ã∞Î<åfl~Ú.

XˆH L`åÊ^Œ#ÃÑ· ^Œ$+≤ ìx xeÑ≤, L`«ÊuÎx,q„H õÜ«∂Å#∞ KÕÑ ¨_ »∞` «∞#fl ãÖã¨ ÷Å∞ ¿ãÖòû„áê è•#º «#∞ QÆ∞iÎOKå~Ú. JO Œ∞=Å¡ =∂Ô~¯\OQ∑qÉèÏQÆO «# Œ$+≤ìx q„HõÜ«∂Å#∞ ÃÑOK«_»O J#flÅHΔÍºxfl ‰õÄ_® «=∞ ÉÏ èŒº «QÍ ã‘fiHõiOKå~Ú.

16 17


=∂Ô~¯\OQ∑ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ WO@Ô~fl\ò =∂Ô~¯\OQ∑ Jx =º=ÇÏiã∞Î<åfl~°∞. n<Õfle-=∂Ô~¯\OQ∑ ÖË • P<£Ö·<£ =∂Ô~¯\OQ∑ ÖË • ÃãiÛ WOl<£ =∂Ô~¯\OQ∑ ÖË •_≥ãπ \ÏÑπ "å}[º „ÑKå~åÅ∞/J#∞|O èŒ =∂Ô~¯\OQ∑ Jx ‰õÄ_® JO@∞<åfl~°∞. Dq è•<åÅhfl ‰õÄ_® ™êO„Ñ^•Ü«∞Hõ q è•<åÅÖ’ J#∞ãiã∂Î =zÛ# =ÓºÇÅ#∞qaè#fl =ÚMÏÅ∞QÍ, aè#flaè#fl ~°∂áêÅÖ’ J#∞ãiOKÕO Œ∞‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ =zÛ#=∂~°∞ÊÖË Jx QÆ∞iÎOKåe. D q è•<åÅhfl ‰õÄ_® ÅHΔ « qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ HõzÛù «OQÍPHõ@∞ì‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ L ÕÌtOz#"ÕHÍ=_»O QÆ=∞<å~°›O. g\Ö’ WO@Ô~fl\ò =∂Ô~¯\OQ∑W`«~° q^è•<åÅxfl\ ˜Hõ<åfl Z‰õΩ¯= qã¨Î $u Hõey LO@∞O^Œx, Z‰õΩ¯= =∞OkqxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ KÕ~°∞HÀQÆÅ Œx Ü«∂[=∂<åºÅ∞ QÆ\ìQÍ qâ◊fiã≤ã∞Î<åfl~Ú. DWO@Ô~fl\ò =∂Ô~¯\OQ∑Ö’<Õ JO «~åƒùQÍÅ∞QÍ, D-"≥∞~ÚÖò ^•fi~å HÍx, "≥·~üÖãπ^•fi~å HÍx =∂Ô~¯\OQ∑ =º=ã÷ «=∞ ÅHΔÍºÅ#∞ ™êkèOK«_®xH Œ$+≤ì ™êiã∞Î<åfl~Ú.

áêâßÛ «º ÕâßÖ’¡ qq èŒ ã=∞Ü«∂Ö’¡ PK«~°}Ö’H =zÛ# H˘xfl =∂Ô~¯\OQ∑<≥·Ñ¨Ù}ÏºÅ#∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® ‰õΩ¡ÑÎOQÍ ≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O „Ñ¨Ü≥∂[#Hõ~°O. 1960Œâ◊HõOÖ’ „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# iÖË+<£+≤Ñπ ae¤OQ∑ ÖË • iÖË+<£+≤Ñπ "Õ∞<Õ*ò"≥∞O\ò q è•#OÖ’

ã¨~°Ñ¶¨~å^•~°∞Å‰õΩ, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩ =∞^èŒº LÉèíÜ«∞`å~°Hõ"≥∞ÿ# ™êxflÇ≤Ï`«ºO<≥ÅH˘ÅÊ_®xH˜ Z‰õΩ¯= „áê=ÚYº`« WKÕÛ"å~°∞. JO>Ë, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩJ «∞º «Î=∞"≥∞ÿ# ¿ã=Å#∞ JOkOK«_»O ^•fi~å "åi P Œ~°}#∞ x~°O «~°O ã≤÷~°OQÍxeKÕ q èŒOQÍ fiÛk ŒÌ_»"Õ∞ WHõ _» "åi L ÕÌâ◊O. D q è•#O <Õ\H© "å_»∞HõÖ’<ÕLOk.

1960 Œâ◊HõOÖ’ „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# iÖË+<£+≤Ñπ ae¤OQ∑ÖË^• iÖË+¨<£+≤Ñπ "Õ∞<Õ*ò"≥∞O\ò q^è•#OÖ’ã¨~°Ñ¶ ¨~å^•~°∞Å‰õΩ, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩ =∞^èŒºLÉèíÜ«∞`å~°Hõ"≥∞ÿ# ™êxflÇ≤Ï`«ºO <≥ÅH˘ÅÊ_®xH˜Z‰õΩ¯= „áê=ÚYº « WKÕÛ"å~°∞.

18 19

qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å PÖ’K«#Å#∞ „ÑüÑ¶ëOKÕq èŒOQÍ LO_»_»O qâı+O. P „Hõ=∞OÖ’ =zÛ#=∂~°∞ÊÅ#∞ =ÚYºOQÍ "å}˜[º „Ñ¨^è•#=∂Ô~¯\OQ∑, áêi„âßq∞Hõ =∂Ô~¯\OQ∑ J#=K«∞Û.

JO «QÍ =∂~°∞Ê LO_»x ã=∞Ü«∂Ö’¡#∞ ÉÏQÍ LÑÜ≥∂QÆÑ_Õk.1970 Œâ◊HõO «~°∞"å «, WÑÊ\=~°‰õΩ =∂Ô~¯\OQ∑ âßY Ñxf~°∞ „Ñ è•#OQÍ

=∂Ô~¯\OQ∑ „Ñ}ÏoHõÅ#∞ ã≤ ŒúO KÕÜ«∞_»O, qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å PHÍOHõΔÅ‰õΩ «y#@∞¡L`åÊ Œ#Ö’¡ =∂~°∞ÊÅ#∞ ã∂zOK«_»O, P ~°HõOQÍ JkèHõ q„HõÜ«∂Å‰õΩ `À_»Ê_»_»OD qÉèÏQÆO ÑxKÕÜ«∞_»O „áê~°OaèOzOk. WHõ _» XHõ L^•ÇÏ~°}#∞ ÑijeOK«=K«∞Û.qxÜ≥∂QÆ •~°∞ÅÖ’ =ã¨∞Î#fl =∂~°∞ÊÅ#∞ QÆ∞iÎOK«_®xH˜ XHõ ãÖã÷ =∂Ô~¯\ÕQ∑qÉèÏQÍxH J èŒºÜ«∞#O KÕ¿ã ÉÏ èŒº «#∞ JÑÊyOzOk. P J èŒºÜ«∞#O •fi~å "≥Å¡_≥·#JOâßÅ∞ P è•~°OQÍ «=∞ L`åÊ Œ#Ö’¡ KÕÑ@ì=Åã≤# =∂~°∞ÊÅ#∞ ã∂zOKÕ ÉÏ èŒº «#∞‰õÄ_® JÑÊyOK«=Åã≤ ~å=K«∞Û. JÖÏ ã≤ ŒúO KÕã≤# L`åÊ Œ##∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩÑiK«Ü«∞O KÕã≤ ^•x q„HõÜ«∂Å#∞ =∞iO « JkèHõO KÕÜ«∞_®xH fã∞HÀ=Åã≤#K«~°ºÅ#∞ KÕÑ>Ëì ÉÏ èŒº «#∞ ‰õÄ_® JÑÊyOK«=Åã≤ ~å=K«∞Û.

=∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆOÖ’ =zÛ# P èŒ∞xHõ =∂~°∞ÊÅ∞W\©=Å HÍÅOÖ’ =∂Ô~¯\ ÕQ∑ ~°OQÆOÖ’ =∞iH˘xfl =∂~°∞ÊÅ∞ KÀ@∞

KÕã∞‰õΩ<åfl~Ú. W=hfl ‰õÄ_® qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å PÖ’K«#Å#∞ „ÑuÑ¶eOKÕ q èŒOQÍLO_»_»O qâı+O. P „Hõ=∞OÖ’ =zÛ# =∂~°∞ÊÅ#∞ =ÚYºOQÍ "å}[º „Ñ è•#=∂Ô~¯\OQ∑, áêi„âßq∞Hõ =∂Ô~¯\OQ∑ J#=K«∞Û. Wq ãO™ê÷QÆ « =∂Ô~¯\OQ∑ ÖË •™ê=∂lHõ =∂Ô~¯\OQ∑ ~°∂áêÅ#∞ ‰õÄ_® ãO «iOK«∞‰õΩOk. ™ê=∂lHõ =∂Ô~¯\OQ∑Ö’ã=∂[ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ ÅHõΔ ºOQÍ KÕã∞‰õΩx =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO «=∞ Hõ$+≤xˆHO„nHõi™ÈÎOk. WqQÍHõ, WO@Ô~fl\ò ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å ã¨Ç¨Ü«∞O`À KÕÑ¨_»∞`«∞#fl


JÖÏQ 1980 Œâ◊HõO #∞Oz J=∞Å∞Ö’ L#fl "å}[º =∂Ô~¯\OQ∑/áêi„âßq∞Hõ=∂Ô~¯\OQ∑ q è•#OÖ’ qq èŒ ãOã÷Å =∞ èŒº ã «ûO|O è•Å#∞ HÍáê_»_»O ÅHõΔ ºOQÍ=∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆO ÑxKÕã∞ÎOk. D «~°Ç =∂Ô~¯\OQ∑ q è•<åxfl ™ê è•~°}qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ J=ã~°"≥∞ÿ# L`åÊ Œ#Å#∞ KÕÑ>Ëì ãOã÷Å∞ J#∞ãiOK«=Ù. H=ÅO=∞~À ãOã÷‰õΩ LÑÜ≥∂QÆHõ~°"≥∞ÿ# L`åÊ Œ#/¿ã=Å#∞ =∂„ «"Õ∞ JO Œ*Ë¿ã ãOã÷Å∞D q è•#O J#∞ãi™êÎ~Ú. JO>Ë áêi„âßq∞Hõ L «Ê «∞ÎÅ∞, L`åÊ ŒHõ =ã∞Î=ÙÅ∞(HÍºÑ≤@Öò) =∂„ «"Õ∞ «Ü«∂~°∞KÕ™êÎ~Ú. D HÍ~°}OQÍ D ãOã÷Ö’¡x =∂Ô~¯\OQ∑qÉèÏQÍÅ∞ «=∞ Œ$+≤ìx å=Ú L «ÊuÎ KÕ¿ã =ã∞Î=ÙÅ#∞ qxÜ≥∂yOKÕ W «~° ãOã÷Å#∞PHõ@∞ì‰õΩ<ÕO Œ∞H Hõ$+≤x HO„nHõi™êÎ~Ú. JO Œ∞HÀãO «=∞ L`åÊ Œ#Å QÆ∞iOz#„Ñ¨Kå~° HÍ~°º„Hõ=∂Å∞, JO Œ∞HÀãÖ "å}˜[º „Ñ¨Hõ@#Å∞ *Ïs KÕÜ«∞_»O, Pã¨HÎL#fl qxÜ≥∂QÆ •~°∞ (ãOã÷)#∞ KÕ~°∞Û‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ „ÑÜ«∞ufl™êÎ~Ú.

qãÎ $ « ã=∂[ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩx =∂Ô~¯\OQ∑ x~°fiÇ≤ÏOKÕq è•#O 1990 Œâ◊HõO #∞Oz "≥Ú ŒÅ~ÚOk. ã=∂[ „âıÜ«∞ã∞û „áêuÑkHõQÍ«=∞ L`åÊ Œ#Ö’ HÍx, "åW «Ü«∂s q è•#OÖ’ HÍx, "å\ q„HõÜ«∞ q è•<åÖ’¡

HÍx ZÖÏO\ ÇxHõ~°"≥∞ÿ# JOâßÅ‰õΩ KÀ@∞ W=fi‰õΩO_® D qÉèÏQÆO =∂Ô~¯\OQ∑=º=Ç~åÅ#∞ D q è•#OÖ’ x~°fiÇ≤Ï™êÎ~°∞.

WÑC_»∞ =∂Ô~¯\OQ∑ ~°OQÆOÖ’ KåÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ HõxÑ≤ã∞Î#fl q è•#O.. KåÖÏÃÑ ŒÌ ãOYºÖ’x ãOã÷Å∞ QÍ_è»OQÍ qâ◊fiã≤ã∞Î#fl q è•#O .. „ÉÏO_çOQ∑ =∂Ô~¯\òèÀ~°}. JO>Ë «=∞ L`åÊ Œ#Å‰õΩ Åaèã∞Î#fl „Ñ*Ï Œ~°}#∞ «=∞ „ÉÏO_£ <Õ"£∞QÍ

„ÑHõ\OK«∞HÀ=_»O, •xfl =∞iO «QÍ «=∞ "å}[º „ÑKå~åÖ’¡ LÑÜ≥∂yOK«∞HÀ=_»Oã~°fi™ê è•~°}OQÍ =∂iOk.

20 21

W

P èŒ∞xHõ áÈ\© „ÑÑOK«OÖ’ KåÖÏ <≥·ÑÙ}ºO K«∂Ñ≤OK«=Åã≤# q èŒ∞Ö’¡ XHõ\."≥Ú Œ\~ÀA J™ê èŒºO JxÑ≤ã∞ÎOk. Ñk ~ÀAÅ∞ QÆ_çKÕãiH JÉ’ƒ KåÖÏ Hõ+ìO J#flÉèÏ=# HõÅ∞QÆ∞ «∞Ok. HÍx ~ÀAÅ∞ QÆ_çKÕ H˘kÌ, =∞#Ö’ P «‡qâßfiãO ÃÑ~°∞QÆ∞ «∂,Ñ¶e`åÅ∞ ~å=_»O "≥Ú ŒÅ∞ÃÑ>Ëì H˘nÌ WO «\ L`åûÇÏHõ~°"≥∞ÿ# ÉÏ èŒº « =∞~˘Hõ\ LO@∞O^•J#fl QÆ\˜ì #=∞‡HÍxfl HõeyOK«QÆÅ ÉÏ èŒº « Wk. D q èŒ∞Å x~°fiÇÏ}Ö’ "≥Ú Œ@ =∞#Ö’~å=Åã≤# =∂~°∞Ê-=∞# QÆ∞iOz# =∞# Œ$HõÊ äŒO. '<Õ#∞ XHõ q„H «#∞. (¿ãÖòû=∂<£),<å ÉÏ èŒº « qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ =∂ L`åÊ Œ#ÅÃÑ· PãHÎx ÃÑOá⁄OkOK«_»O, "åix"å\x H˘#∞QÀÅ∞ KÕ¿ã q èŒOQÍ „áÈ «ûÇ≤ÏOK«_»O, P „Hõ=∞OÖ’ =∞# <≥·ÑÙ}Ïºxfl, ™ê=∞~åúºxfl,J#∞Éèí"åxfl x~°∂Ñ≤OK«∞HÀ"åe— J#fl =∂#ã≤Hõ ãOã≤ Œú « Jxfl\Hõ<åfl =ÚYºO.

=∞#O ãOáêkOK«∞‰õΩ#fl q •º~°› «Å∞, ãiìÑ¶≤ÔH@∞¡ P «‡qâßfiãO À ÉÏ èŒº «Å∞ KÕÑ@ì_®xHLÑÜ≥∂y™êÎ~Ú. JO Õ, P «~°∞"å «, "å~°∞ ~ÀA~ÀA‰õΩ ™êkèOK«QÆeQ Ñ¶e åÖË "åiH J_»∞QÆ∞Å#∞=ÚO Œ∞‰õΩ "Õ¿ãO Œ∞‰õΩ „áÈ åûÇÏO W=fiQÆÅ∞QÆ∞ åO. D ~°OQÆOÖ’ ÑÙ~ÀQÆu ™êkèOKåÅO>ËJ#∞Éèí="Õ∞ H©ÅHõO. •xH Ñ@∞ì ŒÅ À_≥· Õ WHõ F@q∞ J#flk ŒQÆæ~°‰õΩ ~å Œ∞.

Jxfl KÀ\Ï¡, WÑC_»∞ x «ºO ¿ãÖòû =∂º<£ q èŒ∞Å∞ QÆ∞iOz Z<Àfl ÑÙãÎHÍÅ∞, "åº™êÅ∞,Ããq∞<å~°∞¡, ã Œã∞ûÅ∞ [~°∞QÆ∞ «∂<Õ L<åfl~Ú. "å\Ö’ =∂Ô~¯\OQ∑, ¿ãÖòû qÉèÏQÍÅ QÆ∞iOz#q èŒ∞Å#∞, ÉÏ èŒº «Å#∞ =∂Ô~¯\OQ∑ =ÓºÇÏOÖ’ JO «~åƒùQÆOQÍ<Õ q=iã∞Î<åfl~Ú.ãO„Ñ^•Ü«∞Hõ x~°fiK«#O „ÑHÍ~°O x["Õ∞. ¿ãÖòû qÉèÏQÆO ÉÏ èŒº «Å∞ =∂Ô~¯\OQ∑Ö’ XHõ„Ñ ÕºHõ «#∞ ãO «iOK«∞‰õΩ<åflÜ«∞#fl=∂@ ZO « "åãÎ="≥∂, JO « J~°ú ã «ºO ‰õÄ_®.x*ÏxH, "åãÎqHõ „ÑÑOK«OÖ’ XHõ ãOã÷ HÍ~°ºx~°fiÇÏ}Ö’ ¿ãÖòû qÉèÏQÆO PkèHõº «


ã~, =∞i ¿ãÖòû=∂º<£ J#∞Éèí"åÅ∞ ZÖÏ LO\Ï~Ú? "å~°O ~ÀAÅ HÍ~°º„Hõ=∂Å#∞=ÚO^Œ∞QÍ<Õ ã≤^ŒúO KÕã¨∞HÀ"åe. qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩ J#∞"≥·# ã¨=∞Ü«∂xflx~°‚~ÚOK«∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ "åiH =ÚO Œ∞QÍ<Õ á¶È<£ KÕã≤, ãHÍÅOÖ’ "≥o§ "åix HõÅ∞ã∞‰õΩx,"åiH «=∞ L`åÊ Œ# QÆ∞iOz q=iOKåe. =∞# L`åÊ Œ#Ö’¡x qt+ì"≥∞ÿ# JOâßÅ#∞,áÈ\© L «ÊuÎÖ’ ÅaèOKÕ J=HÍâ◊O ÖËx „Ñ ÕºHõ «Å∞ =∞# L`åÊ Œ#Ö’ Uq L<åflÜ≥∂"åiH PHõ~°¬}©Ü«∞OQÍ q=iOK«QÆÅQÍe. D „Hõ=∞OÖ’ QÆO@Å H˘nÌ "ÕzK«∂ã∂Î LO_®e."≥∞ÿà◊¡ Œ∂~°O „ÑÜ«∂}OKåe. qã∞QÆ∞, q~å=∞O ÖË‰õΩO_® Ñ~°∞QÆ∞Å∞ fã∂Î LO_®e.H˘O Œix =∞m¡ =∞m§ HõÅ∞ã∞‰õΩO>Ë<Õ HÍx „ÑÜ≥∂[#O HõxÑ≤OK« Œ∞. "åiH PãHÎLO@∞Ok. HÍx x~°‚Ü«∞O fã∞HÀ~°∞. "åix `˘O Œ~°ÃÑ\˜ì#@∞ì HõxÑ≤OK«‰õΩO_® =∞#L`åÊ Œ#"≥·ÑÙ "åix PHõ@∞ìHÀ"åe. ZÑC_»∂ Z=ix HõÅ∞ã∞‰õΩ<åfl~À, "åi ãÊO Œ##∞QÆ∞iÎOz #"≥∂ Œ∞KÕã∞HÀ"åe. Ñ@∞ì= ŒÅx q„Hõ=∂~°∞¯_çÖÏ J#∞x «ºO áÈ~å_»∞ «∂LO_®e. WO « Hõ+ìÑ_ç#O Œ∞‰õΩ ™ê è•~°}OQÍ "åi „â◊=∞ =$ è•HÍ Œ∞.

¿ãÖòû W|ƒOk `å=Ú J#∞‰õΩ#fl q èŒOQÍ XHõ J=∞‡HÍxfl ÑÓiÎ KÕã∞Î#fl ã=∞Ü«∞OÖ’HõeQ P#O ŒO JO`å WO`å HÍ Œ∞. ~°HõÎO L`åûÇÏO`À L~°HõÖËã∞ÎOk. «=∞ q èŒ∞Åx~°fiÇÏ}Ö’ ¿ãfiK«ÛùQÍ =º=ÇÏiOK«_®xH L#fl J=HÍâßÅ∞ "åiH ZO`À qâßfi™êxflã∞ÎOk.JkQÍHõ, D ~°OQÆOÖ’ L#fl "åiH HõeQ ÑiK«Ü«∂Å∞ "åiHÀ JÑÓ~°fi"≥∞ÿ# J#∞Éèí∂uHõeyã∞ÎOk. Jq W «~°„ å Z Œ∞~°ÜÕ∞º Jxfl HõëêìÅ#∞Oz T~°@x™êÎ~Ú. D «~°ÇJ#∞Éèí∂u, J#∞Éèí=O =∂=¸Å∞QÍ =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆOÖ’<Õ LO@∂ „Ñ}ÏoHÍ q èŒ∞Å#∞KÕÑ_»∞ «∂, ¿ãÖòû ã≤|ƒOkH =∂~°æ Œ~°≈HõO K«∂Ñ≤OKÕ ÉÏ èŒº «Å∞ L#fl "åiH 'g èŒ∞Ö’¡u~°∞QÆ∞ «∂ q[Ü«∂Å∞ ™êkèOKÕ g~°∞Ö’¡— (¿ãÖòû ã≤|ƒOk) HõeQ P#O^•#∞Éèí∂ «∞Å∞ZO « K≥Ñ≤Ê<å J~°úO HÍ=Ù.

x+ÊHõΔáê « |∞kú À, qaè#fl"≥∞ÿ# Pâ◊Ü«∂Å`À, ~°Hõ~°HÍÅJaè~°∞K«∞Å À =º=ÇÏiOKÕ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ #K«Û*Ñ≤Ê"åix «=∞ L`åÊ Œ#Å#∞ H˘#∞QÀÅ∞ KÕ¿ãO Œ∞‰õΩÑÙiH˘ÖËÊ ÉÏ èŒº «Å#∞ =∂Ô~¯\OQ∑ "å~°∞ Z#fl_»∂x~°fiÇ≤ÏOz LO_»~°∞.

22 23

"åãÎqHõ „ÑÑOK«OÖ’ XHõ ãOã÷ HÍ~°ºx~°fiÇÏ}Ö’¿ãÖòû qÉèÏQÆO PkèHõº « HõzÛù «OQÍ =∂Ô~¯\OQ∑ Hõ<åfl‰õÄ_® KåÖÏ qÅ∞"≥·#k. â◊HÎ=O «"≥∞ÿ#k.

HõzÛù «OQÍ =∂Ô~¯\OQ∑ Hõ<åfl ‰õÄ_® KåÖÏ qÅ∞"≥·#k. â◊HÎ=O «"≥∞ÿ#k.¿ãÖòû qt+ì «#∞ QÆ∞iÎOKÕ „ÑÜ«∞ «flOÖ’ =∞~À™êi =∂Ô~¯\OQ∑ JO>Ë Uq∞\’ ÑÙ#â◊Û~°}

KÕã∞‰õΩO>Ë ÉÏQÆ∞O@∞Ok. =∂Ô~¯\OQ∑ qÉèÏQÆOÖ’ =¸_»∞ „Ñ è•#"≥∞ÿ# "Õ~fi~°∞ q èŒ∞Å∞LO\Ï~Ú. Jq : =∂Ô~¯\ò/L`åÊ Œ# "Õ∞<Õ*ò"≥∞O\ò, =∂Ô~¯\OQ∑ Hõ=¸ºxH+<£û, J=∞‡HÍÅ∞(¿ãÖòû), H˘xfl ãO Œ~åƒùÖ’¡ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ JOkOKÕ ¿ã=Å#∞ ‰õÄ_® g\Ö’ XHõ\QÍÑiQÆ}™êÎ~°∞. L åÊ Œ# "Õ∞<Õ*ò"≥∞O\ò q èŒ∞Å∞ „Ñ è•#OQÍ.. L åÊ Œ##∞ "≥∞~°∞QÍæ fiÛk ŒÌ_»O,^•x èŒ~°=~°Å#∞ Y~å~°∞ KÕÜ«∞_»O, P „Hõ=∞OÖ’ J=ã~°"≥∞ÿ# ™êOHuHõ ãÇÏHÍ~°OJOkOK«_»O =O\q- KÕÑ>ËìO Œ∞‰õΩ Ñiq∞ «"≥∞ÿ LO@∞Ok. =∞#O =ÚO Œ∞=ÚO Œ∞¿ÑrÖ’¡ L`åÊ Œ#‰õΩ ãO|OkèOz# JOâßÅ#∞ ÑHõ #É\˜ì, =∂Ô~¯\OQ∑ Hõ=¸ºxH+<£ûQÆ∞iOz =∂„ «"Õ∞ ≥Å∞ã∞‰õΩO^•O. ZO Œ∞HõO>Ë .. ¿ãÖòû qÉèÏQÍxH D qÉèÏQÆO #∞OzÅaèOKÕ =∞ ŒÌ «∞, ãÇÏHÍ~°O KåÖÏ H©ÅHõ"≥∞ÿ#q.

1990 Œâß|úO =~°‰õΩ, =∂Ô~¯\OQ∑ Hõ=¸ºxH+<£û q èŒ∞Å#∞ Ü«∂[=∂<åºÅ∞ KåÖÏÕeHõQÍ fã∞‰õΩ<Õq. JÑÊ\=~°‰õΩ J=∞‡HÍÅ‰õΩ ãO|OkèOz# Hõ~°Ñ„ åÅ#∞ «Ü«∂~°∞KÕ_»O,

Ñ„uHõÖ’¡ "åºáê~° „ÑHõ@#Å∞ *ÏsKÕÜ«∞_»O, "å}[º „Ñ Œ~°≈#Å∞ x~°fiÇ≤ÏOK«_»O =O\˜ÉÏ èŒº «Å‰õΩ D qÉèÏQÍxfl Ñiq∞ «O KÕâß~°∞. P^•Ü«∂xfl ÃÑOá⁄OkOK«_»O, ÖÏÉèÏÅ‰õΩ=∂~°æO K«∂Ñ_»O ¿ãÖòû qÉèÏQÆO ÉÏ èŒº «QÍ QÆ∞iÎOKåe. WÖÏ =∂Ô~¯\OQ∑ Hõ=¸ºxH+<£ûqÉèÏQÆOÖ’ ÑxKÕã≤# KåÖÏ=∞Ok «=∞ ã$[<å «‡Hõ PÖ’K«#Å`À#∞, q#∂ «fl qÑ¡"å «‡HõÉèÏ=*ÏÅO`À#∞ J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# „ÑÉèÏ"åxfl K«∂Ñ≤Oz Ü«∂[=∂<åºxfl "≥∞Ñ≤ÊOz LO_»=K«∞Û.HÍx "åi „ÑÜ«∂ã JO`å ÑÓiÎQÍ ãOã÷ JO «~°æ «OQÍ L#fl ã≤|ƒOkx, L#fl «JkèHÍ~°∞Å#∞ ãO «$Ñ≤ÎÑ~°z LO@∞Ok. JO ÕHÍx, "åiH |Ü«∞@∞O_Õ x+ÊHõΔáê « |∞kú À,qaè#fl"≥∞ÿ# Pâ◊Ü«∂Å`À, ~°Hõ~°HÍÅ Jaè~°∞K«∞Å`À =º=ÇÏiOKÕ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ#K«Û*Ñ≤Ê "åix «=∞ L`åÊ Œ#Å#∞ H˘#∞QÀÅ∞ KÕ¿ãO Œ∞‰õΩ ÑÙiH˘ÖËÊ ÉÏ èŒº «Å#∞=∂Ô~¯\OQ∑ "å~°∞ Z#fl_»∂ x~°fiÇ≤ÏOz LO_»~°∞. P HÍ~°}OQÍ "åiH JO Œ∞Ö’x™ê èŒHõÉÏ èŒHÍÅ∞ J~°úO HÍ=Ù. P q èŒOQÍ ¿ãÖòû qÉèÏQÆO Z Œ∞~˘¯<Õ ã"åà◊§ QÆ∞iOz#J=QÍÇÏ# "åiH U =∂„ «O LO_» Œ∞.


"åãÎ= „ÑÑOK«OÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å#∞ HõÅ∞ã∞‰õΩx, "åi"åQÍÌ\x q#_®xH KåÖÏ ãO Œ~åƒùÅÖ’ ã∞=ÚYOQÍ LO_»~°∞. D q+Ü«∞OÖ’"åi ãÇÏ#O Ju «‰õΩ¯= ™ê÷~ÚÖ’ LO@∞Ok. JO Œ∞Ö’#∞, ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å∞„ÑuáêkOz# =ã∞Î=ÙÅ q+Ü«∞OÖ’ "åiH PãHÎÖË#ÑC_»∞, ÖË • "å~°∞ K≥¿ÑÊqâıëêOâßÅ∞ P^è•~°OQÍ `å=Ú Ptã¨∞Î#fl ÅHõΔ}ÏÅ∞ L<åflÜ«∞#fl #=∞‡HõOHõÅ∞QÆ#Ñ¨C_»∞, "åiÖ’ Jã¨Ç¨Ï#O =∞s Z‰õΩ¯=QÍ „ÑüÑ¶ëã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ,qxÜ≥∂QÆ •~°∞x Œ$+≤ìÖ’ Ju =ÚYº"≥∞ÿ# q+Ü«∞OÖ’ x~°‚Ü«∞O fã∞HÀ=Åã≤#ã¨=∞Ü«∞O =zÛ#Ñ¨C_»∞, ÖË •, H©ÅHõ"≥∞ÿ# ã¨=∞ã¨º Z Œ∞Ô~·#Ñ¨C_»∞, ÖË • "åiH˜Ñïëê¯~°"Õ∞n HõxÑ≤OK«x ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’#∞ "åà◊√§ `«Ñ¨ÊxãïQÍ ¿ãÖòû=∂º<£ãÅÇã∂K«#Å HÀãO Z Œ∞~°∞K«∂ã∂Î LO\Ï~°∞. D èÀ~°} 1970-80 Œâ◊HÍÖ’¡Z‰õΩ¯=QÍ HõxÑ≤OzOk. JÑÊ\’¡ "åiH qq èŒ ãOã÷Å∞ PO Œ*Ë¿ã L`åÊ Œ#Å∞/¿ã=Å q+¨Ü«∞OÖ’ ãÔ~·# ã¨=∂Kå~°O JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_ÕkHÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡¿ãÖòû ã≤|ƒOk WKÕÛ ã=∂Kå~°OÃÑ·<Õ P è•~°Ñ_ç x~°‚Ü«∂Å∞ fã∞HÀ=_»O «ÑÊxãiJÜÕ∞ºk.

WO «H© ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å‰õΩ LO_»=Åã≤# =ÚYº"≥∞ÿ# ÅHõΔ}ÏÖË Uq∞\? D„Ñâ◊fl KåÖÏ HÍÅOQÍ Ü«∂[=∂<åºxfl x~°fiÇ≤ÏOKÕÑC_»∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ «=∞‰õΩJ «ºO « LÑÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# =ã∞Î=ÙÅ#∞ ÖË • ¿ã=Å#∞ JOkOKÕ ãOã÷ #∞Oz „Ñ è•#OQÍPtã∞Î#fl =ÚYº"≥∞ÿ# q+Ü«∞O Uq∞\ J#fl JOâ◊OÃÑ·<Õ Œ$+≤ì ™êiOKå~°∞.

Ñ Õà◊§‰õΩ XHõ™êi x~°fiÇ≤ÏOz# ã~fiÖ’¡ HõxÑ≤Oz# ãÊO Œ#Å∞ QÆ=∞x¿ãÎ „Hõ=∞OQÍ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å∞ q+Ü«∞OÖ’ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å PãHÎ «yæáÈ «∞#fl@∞¡ ≥Å∞ã∞ÎOk.1970Ö’ KåÖÏ HõOÃÑhÅ∞ «=∞‰õΩ J=ã~°"≥∞ÿ# =ã∞Î=ÙÅ#∞ / ¿ã=Å#∞ H˘#∞QÀÅ∞KÕÜ«∞_®xH ãÔ~·# J=QÍÇÏ# LO_ç, |Ü«∞\ ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å ãÅÇ ã∂K«#ÅÃÑ·<ÕP è•~°Ñ_»∞ «∂ LO_Õ"å~°∞. =∞i H˘O Œ~°∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å∞ èŒ~°Å#∞, WOH˘O Œ~°∞¿ã=Å „Ñ ÕºHõ «Å#∞, q∞ye# "å~°∞ <å}º « P è•~°OQÍ#∞ H˘#∞QÀÅ∞‰õΩ =ÚO Œ∞‰õΩ=KÕÛ"å~°∞. Ô~O_»∞ ^ŒâßÉÏúÅ `«~°∞"å`« H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å ^èÀ~°}˜Ö’ =∂~°∞ÊÅ∞HõxÑ≤OKå~Ú. „Ñu ãOã÷ ‰õÄ_® «=∞ ã≤|ƒOkÖ’<Õ H˘O Œix „Ñ ÕºHõOQÍ DJOâ◊O K«∂¿ãO^Œ∞‰õΩ xÜ«∞q∞OK«∞‰õΩx, "åi ã¨ÅÇ¨ ã¨∂K«#Å P^è•~°OQÍH˘#∞QÀÅ∞‰õΩ x~°‚Ü«∂Å∞ fã∞‰õΩO@∞#fl f~°∞ HõxÑ≤OzOk. Wk ¿ãÖòû qÉèÏQÍÅqt+ì «‰õΩ TÇ≤ÏOK«x PâßÉèíOQÆ"Õ∞. J~Ú Õ P «~°∞"å « 2000Ö’ ZÖÏO\ ã~fi[~°QÆHõáÈ=_»O`À `å*Ï Ñïã≤÷uÃÑ· ã¨Ê+¨ì`« ÖË^Œ∞. HÍx, `«~°K«∞QÍ qxÑ≤ã¨∞Î#flJaè„áêÜ«∂Å#∞ QÆ=∞x¿ãÎ, ¿ãÖòû „Ñüx^èŒ∞Å#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜, "åi`À=∂\Ï¡_ÕO Œ∞‰õΩ ‰õÄ_® KåÖÏ =∞Ok ã≤ ŒúOQÍ ÖË~°x ãÊ+ì=∞=Ù «∞Ok. D èÀ~°}WO@Ô~fl\ò, D-"≥∞~ÚÖò "å}˜[ºO „áêK«∞~°ºOÖ’H˜ ~åHõ=ÚO Œ∞ <å\˜ Ñïã≤÷u."åãÎ"åxH, D q+Ü«∞OÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å Jaè„áêÜ«∂Å#∞ ≥Å∞ã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩq„HõÜ«∞ ãOã÷Å∞ U =∂„ «O PãHÎ K«∂Ñ≤OK«ÖË Œ∞ ‰õÄ_®. HÍx, ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å∞QÍHΔ„ «™ê÷~ÚÖ’ u~°∞QÆ∞ «∞#fl "åà◊§H =∂„ «O D q+Ü«∞O É’ èŒÑ_çOk.

^•^•ÑÙQÍ W Õ Ñiã≤÷u H˘O «=~°‰õΩ WÑC_»∞ ‰õÄ_® HõxÑ≤™ÈÎOk. 1984Ö’

¿ãÖòû „Ñüx^èŒ∞Å#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜, "åi`À=∂\Ï¡_ÕO Œ∞‰õΩ ‰õÄ_® KåÖÏ =∞Ok ã≤ ŒúOQÍ ÖË~°xãÊ+ì=∞=Ù «∞Ok. D èÀ~°} WO@Ô~fl\ò, D-"≥∞~ÚÖò"å}[ºO „áêK«∞~°ºOÖ’H ~åHõ=ÚO Œ∞ <å\ Ñiã≤÷u.

24 25


¿ãÖòû qÉèÏQÆOÖ’ ÑxKÕã≤# XHõ Ü«Ú=‰õΩ_ç J#∞Éèí=O Uq∞@O>Ë, Ñk=∞OkHá¶È<£Å∞ KÕ¿ã "åiH˜ HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ ã¨=∞Ü«∞O W=fi=∞O>Ë HõhãÖ Zxq∞k=∞Ok "≥O@<Õ J#∞‰õÄÅOQÍ ãÊOkOKÕ"å~°∞. P =ºHÎ, Ñ Õà◊§ «~°∞"å «, Ñk=∞OkHá¶È<£ KÕ¿ãÎ W ŒÌ~À, =ÚQÆ∞æ~À =∂„ «"Õ∞ HõÅ∞ã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ, "åi`À =∂\Ï¡_ÕO Œ∞‰õΩã∞=ÚM « =ºHõÎO KÕã∞Î<åfl~°∞. WO@Ô~fl\ò "åºáê~°O „áê~°OÉèÏxH =ÚO Œ∞ L#flÑïã≤÷u Wk. ZO^Œ∞‰õΩ? Jx P~åf¿ãÎ ÖˇHõ¯‰õΩq∞H˜¯eQÍ qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩJO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl HÍº@ÖÏQ∑Å ã=∂Kå~°O, Jhfl XHõ KÀ>Ë ÅÉèíº=∞=Ù «∞#fl ã∂Ñ~ü™Èì~°∞¡, á¶È<£Å ^•fi~å =ã∞Î#fl „ÑHõ@#Å „ÑÉèÏ=O Jx ÕeOk. D <ÕÑ äŒºOÖ’¿ãÖòû "åà◊§ J=ã~°O Z=iH HõxÑ≤OK«ÖË Œ∞. W «~° =∂~åæÅ •fi~å "åiH HÍ=Åã≤#Ü«∂= «∞Î ã¨=∂Kå~°O WÑ¨C_»∞ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_»_»"Õ∞ JO Œ∞‰õΩ =ÚYº"≥∞ÿ#HÍ~°}O.

D ~°Hõ"≥∞ÿ# èÀ~°} Z‰õΩ¯=QÍ al<≥ãπ @∞ al<≥ãπ "åºáê~°=~åæÖ’¡<Õ Z‰õΩ¯=QÍHõxÑ≤ã∞ÎOk. =ÚYºOQÍ, HÍO„\Ï‰õΩìÅ∞ ‰õΩ Œ∞~°∞Û‰õΩx, |Çï=ÚY ¿ã=Å#∞ Ptã∞Î#flÃÑ ŒÌ HõOÃÑhÅ‰õΩ WÑÊ\H© ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å ^•fi~å J~Ú Õ<Õ „ÑÜ≥∂[#Hõ~°"≥∞ÿ#ÖÏ"å ÕgÅ‰õΩ J=HÍâ◊O LO\’Ok. J~Ú Õ =ºHÎQÆ « J=ã~åÅ HÀãO, H=ÅOqx=∞Ü«∞ =ã∞Î=ÙÅ#∞, ¿ã=Å#∞ PtOKÕ ™ê=∂#º „Ñ*ÏhHõO q+Ü«∞OÖ’ ¿ãÖòûqÉèÏQÆO „áê è•#º « WOHÍ «QÆæÖË Œ∞, =∞iO « Z‰õΩ¯= J~ÚO Œx ‰õÄ_® ÉèÏqOKåe.

¿ãÖòû =∂º<£ .. XHõ ãOã÷ «~°Ñ¶Ù# HΔ„ «™ê÷~ÚÖ’ =∂Ô~¯\òÖ’ „Ñ"ÕtOz, «=∞ãÖã¨÷ L`åÊ^Œ#Å#∞ _ç=∂O_£#∞ ÃÑOK«_»O`Àáê@∞ Pã¨H˜Î, J=ã¨~°O L#flqxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ QÆ∞iÎOz, "åix Jq H˘#∞QÀÅ∞ KÕÜ«∞_®xH ™ê#∞‰õÄÅOQÍã≤ ŒúÑ~°K«_»OÖ’ H©ÅHõáê„ « áÈ+≤OKÕ =ºHÎ Jx ã∂÷ÅOQÍ K≥ÑCHÀ"åe. P èŒ∞xHõ=∂Ô~¯\ò ÑiÉèÏ+Ö’ ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å∞ H=ÅO L`åÊ Œ#Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_»O =∂„ «"Õ∞HÍ Œ∞. «=∞ L`åÊ Œ#Å#∞ ™⁄O «O KÕã∞HÀ=_»O =Å¡ W~°∞ÑHΔÍÅ‰õΩ ãO «$Ñ≤Î HõeyOKÕq èŒOQÍ q„HõÜ«∞ HÍ~°º„Hõ=∂xfl q[Ü«∞=O «OQÍ ÑÓiÎ KÕÜ«∞QÆÅ XHõ HõàÏHÍ~°∞_»∞-JO\Ï~°∞ XHõ xÑÙ}∞_»∞. WHõ _» *Ï„QÆ «ÎQÍ QÆ=∞xOK«=Åã≤# JOâ◊O Uq∞@O>Ë..W~°∞ ÑHΔÍÅ‰õΩ ãO «$Ñ≤Î HõeyOKÕ q èŒOQÍ... J#fl "åãÎqHõ Œ$HõÊ ä•xfl D ~°OQÆOÖ’„Ñ"ÕtOKÕO Œ∞‰õΩ L`åûÇÏO K«∂Ñ≤ã∞Î#fl "åà◊√§ Jxfl "Õà◊ÖÏ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe. Dq+Ü«∂<Õfl =∞~À xÑÙ}∞_»∞-qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å qâßfi™êxfl K«∂~°Q˘#_»O, « •fi~å"åix «# ãOã÷‰õΩ âßâ◊fi « „áêuÑkHõ À q èÕÜ«ÚÖ· LO_ÕÖÏ "åi Jaè=∂<åxflãOáêkOK«_»O-Jx x~°fizOKå_»∞.

al<≥ãπ @∞ al<≥ãπ HÍ‰õΩO_® =ºHÎQÆ «OQÍ, =º‰õΩÎÅ‰õΩ L`åÊ Œ#Å#∞ q„Hõ~ÚOKÕÑC_»∞,"åi Jaè=∂<åxfl, qâßfi™êxfl ãOáêkOK«∞HÀ=_»O ZO « =ÚYº"≥∞ÿ# q+Ü«∞"≥∂ "Õ~K≥ÑÊ#Hõ ~°ÖË Œ∞. ™ê è•~°}OQÍ WÖÏ =ºHÎQÆ «OQÍ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ HõÅ∞ã∞‰õΩx, "åi`À=º=ÇÏiOK«_®xfl Ñ~°û#Öò Ããe¡OQ∑ JO\Ï~°∞. Wk H=ÅO q„HõÜ«∂Å#∞ ™êkèOKÕ „Ñ„HÜ«∞=∂„ «"Õ∞ HÍ Œ∞. nxfl „Ñu ãOã÷ ‰õÄ_® «=∞ L`å¯Ñ Œ#Å#∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ KÕ~°∞=KÕ¿ãO Œ∞‰õΩ KÕÑ>Ëì „ÑKå~° L Œº=∞O Jx ‰õÄ_® ÉèÏqOK«=K«∞Û. J~Ú Õ D q è•<åxfl

26 27

¿ãÖòû qÉèÏQÆOÖ’ ÑxKÕã≤# XHõ Ü«Ú=‰õΩ_çJ#∞Éèí=O Uq∞@O>Ë, Ñk=∞OkH á¶È<£Å∞ KÕ¿ã"åiH HõÅ∞ã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ ã=∞Ü«∞O W=fi=∞O>ËHõhãO Zxq∞k =∞Ok "≥O@<Õ J#∞‰õÄÅOQÍãÊOkOKÕ"å~°∞. P =ºHÎ, Ñ Õà◊§ «~°∞"å «,

Ñk=∞OkH á¶È<£ KÕ¿ãÎ W ŒÌ~À, =ÚQÆ∞æ~À =∂„ «"Õ∞HõÅ∞ã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ, "åi`À =∂\Ï¡_ÕO Œ∞‰õΩ

ã∞=ÚM « =ºHõÎO KÕã∞Î<åfl~°∞.


"≥ÚO_çQÍ J#∞ãiOK«_»O ã «Êùe`åÅ#∞ K«∂Ñ≤OK« Œ∞.JÑÊ\HõÑC_»∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å ãÊO Œ## |\ì =∂~°∞ÛHÀ=Åã≤ LO@∞Ok.

«=∞ L`åÊ Œ# QÆ∞iOz å#∞ JOkã∞Î#fl ã=∂Kå~°O qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ ãO «$Ñ≤ÎHõeyOK«_»O ÖË Œx QÆ∞iÎOz# "≥O@<Õ «# èÀ~°}Ö’ =∂~°∞Ê K«∂Ñ≤OK«=Åã≤#ã=∞Ü≥∂z « „Ñ[ ¿ãÖòû „ÑuxkèH «ÑÊxãi.

WÖÏ =ºHÎQÆ « q„HõÜ«∂Å =ÓºÇxfl J#∞ãiã∞Î#flÑC_»∞ ¿ãÖòû „ÑuxkèH Z‰õΩ¯=ã=∞Ü«∞O =$ è• HÍ Œ∞. ZO Œ∞HõO>Ë qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å ãÊO Œ# ™ê#∞‰õÄÅOQÍ LO>ËJÑÊ\HõÑC_»∞ J=∞‡HõO [iyáÈ~Ú Ñ¶e «O KÕuH JO Œ∞ «∞Ok. D «~°Ç q„HõÜ«∂Ö’¡"å~Ú^• Ñ Œúu LO_» Œ∞. FH ÖË • = Œ∞Ì J<Õ "åàı§ Z‰õΩ¯=QÍ å~°ãÑ_»∞ «∂ LO\Ï~°∞.

KåÖÏ ãO Œ~åƒùÅÖ’ «HõΔ} Ñ¶e «O LO@∞Ok. XHõ™êi qxÜ≥∂QÆ •~°∞_»∞ PL`åÊ Œ#ÃÑ· ãO «$Ñ≤ÎÑ_ç Õ, WHõ PÅãºO ÖË‰õΩO_® "≥O@<Õ H˘#∞QÀÅ∞‰õΩ =ÚO_»∞‰õΩ=™êÎ_»∞. "åix Z‰õΩ¯=¿ãÑÙ =∞# „ÑKå~° P~åƒù@O`À T Œ~°Q˘@ì=Åã≤# J=ã~°OLO_»^Œ∞. =∂=¸Å∞QÍ ãÖã¨÷Å∞ KÕÑ¨>Ëì „Ñ¨Kå~åÅ∞, "å}˜[º „Ñ¨Hõ@#Å∞qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å Œ$+≤ìx PHõi¬OK«_®xH˜ =∂„ «"Õ∞ Ñïq∞ «=∞=Ù`å~Ú. "å\xHõzÛ «"≥∞ÿ# q„HõÜ«∂Å∞QÍ =∂~°Û_»O ¿ãÖòû „Ñuxkè =Å¡ =∂„ «"Õ∞ ™ê èŒº=∞=Ù «∞Ok.

=ºHÎQÆ « „ÑKå~åÅ HÍ~°}OQÍ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å PÖ’K«#Å∞, PHÍOHõΔÅ∞, "åiHHÍ=Åã≤# „Ñ=∂}ÏÅ∞ Uq∞\’ Ü«∞[=∂xH <Õ~°∞QÍ ≥Å∞™êÎ~Ú. ZO Œ∞HõO>Ë ¿ãÖòû„Ñüxkè ã¨fiÜ«∞OQÍ "≥o§ "åix HõÅ∞ã¨∞‰õΩx "å\˜ QÆ∞iOz q=iã¨∞Î#flÑ¨C_»∞,qxÜ≥∂QÆ •~°∞_»∞ «#‰õΩ HÍ=Åã≤# ÅHõΔ}ÏÅ∞ Uq∞\’, P L`åÊ Œ#Ö’ PÜ«∂QÆ∞}ÏÅhfl L<åflÜ«∂ ÖË • J#fl JOâßxfl «~°z «~°z „Ñtfl™êÎ~°∞.Wk XHõ q èŒOQÍ

=∞# L`åÊ Œ#Ö’¡ KÕÑ@ì=Åã≤# =∂~°∞ÊÅ∞ Uq∞\’ ãÊ+ìOQÍ ≥Å∞ã∞ÎOk. Wk PãOã÷ Éèíq+º «∞Î‰õΩ KåÖÏ LÑHõiã∞ÎOk.

D q è•#O qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ ‰õÄ_® KåÖÏ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ KÕ‰õÄ~°∞ã∞ÎOk.«=∞ ãOã÷ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì# ãiH˘ «Î L`åÊ Œ#Å QÆ∞iOz "åà◊§H q=iOK«_»O`Àáê@∞,

W «~°„`å =∂Ô~¯\òÖ’H =zÛ# W «~° L`åÊ Œ#Å QÆ∞iOz ‰õÄ_® q=iã∂Î, "åiHJxfl q è•ÖÏ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# L`åÊ Œ##∞ ™⁄O «O KÕã∞HÀ=_»OÖ’ «=∞ J=¸Åº"≥∞ÿ#ãÅÇ ã∂K«#Å#∞ JOkOK«QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.

Ñïq∞`«∞Å∞D q èŒOQÍ =ºHÎQÆ «OQÍ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ ¿ãÖòû „Ñuxkè HõÅ∞ã∞‰õΩx q„HõÜ«∂Å#∞

ÃÑOK«_®xH KÕÑ>Ëì =ÓºÇxH H˘xfl Ñiq∞ «∞Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. "å\Ö’ "≥Ú Œ\k...WO Œ∞Ö’ ¿ãÖòû q èŒ∞Å∞, „ÑKå~° q èŒ∞Å∞ Hõeã≤ L#fl HÍ~°}OQÍ Wk ÉèÏs Y~°∞Û`À‰õÄ_ç# q è•#O. q„HõÜ«∂Å HÀãO XH q è•<åxfl J#∞ãiOz=Åã≤# J=ã~°OHÍ~°}OQÍ, XHÀ¯ q„HõÜ«∂xH JÜÕ∞º ãQÆ@∞ Y~°∞Û KåÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. Ô~O_Àk..XHõ Ñiq∞ « HÍÅ =º=kèÖ’ Ñiq∞ « ãOYºÖ’ =∂„ «"Õ∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ Dq è•#OÖ’ HõÅ∞ã∞HÀ=_»O ™ê èŒº=∞=Ù «∞Ok. XHõ ã=∞Ü«∞OÖ’ XHõ i<Õ HõÅ∞ã∞HÀ=_»O™ê èŒº=∞=Ù «∞Ok Hõ •. =¸_Àk .. XHõ L`åÊ Œ# QÆ∞iOz HÍx ¿ã= QÆ∞iOz HÍxqxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ qãÎ $ « ÑikèÖ’ K≥· «#º=O «∞Å#∞ KÕÜ«∞_»O ™ê èŒºO HÍ Œ∞. WÖÏqxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ K≥· «#º=O «∞Å#∞ KÕÜ«∞_»OÖ’ "å}[ºÑ~°"≥∞ÿ# „ÑKå~åÖË Z‰õΩ¯=„ÑÜ≥∂[#O Hõey™êÎ~Ú. z=~°QÍ, zÅ¡~° "åºáê~°OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ, D «~°Ç ¿ãÖòûq è•<åxfl J#∞ãiOK«_»O qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å Œ$+≤ìÖ’ KåÖÏ K«∞ÅHõ#QÍ HõxÑ≤ã∂Î

«=∞ L`åÊ Œ# QÆ∞iOz `å#∞ JOkã∞Î#flã=∂Kå~°O qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ ãO «$Ñ≤ÎHõeyOK«_»O ÖË Œx QÆ∞iÎOz# "≥O@<Õ «#èÀ~°}Ö’ =∂~°∞Ê K«∂Ñ≤OK«=Åã≤# ã=∞Ü≥∂z «

„Ñ[ ¿ãÖòû „ÑuxkèH «ÑÊxãi.

qxÜ≥∂QÆ^•~°∞_»∞ `«#‰õΩ HÍ=Åã≤# ÅHõΔ}ÏÅ∞Uq∞\’, P L`åÊ Œ#Ö’ PÜ«∂ QÆ∞}ÏÅhfl L<åflÜ«∂ÖË • J#fl JOâßxfl «~°z «~°z „Ñtfl™êÎ~°∞.WkXHõ q^èŒOQÍ =∞# L`åÊ^Œ#Ö’¡ KÕÑ¨@ì=Åã≤#=∂~°∞ÊÅ∞ Uq∞\’ ãÊ+ìOQÍ ≥Å∞ã∞ÎOk.

28 29


LO@∞Ok. D q è•#OÖ’ ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Ö’¡ x*Ï~Úf Ö’Ñ≤™ÈÎO Œx, H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞ÅÃÑ· "åà◊√§ f„="≥∞ÿ# XuÎ_ç fã∞‰õΩ=ã∞Î<åfl~°x, "åiH "å~°∞ q„Hõ~ÚOKÕL`åÊ Œ#ÅÃÑ· ãÔ~·# J=QÍÇÏ# LO_»_»O ÖË Œx q=∞~°≈Å∞ qxÑ≤ã∞Î<åfl~Ú.

¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å#∞ =∂Ô~¯\òÖ’H „Ñ"Õâ◊ÃÑ>Ëì=ÚO Œ∞ ãÊ+ì"≥∞ÿ# =ÓºÇÏ ~°K«# [~°QÍe.=ÚO Œã∞Î „Ñ}ÏoHõ ÖË‰õΩO_® KÕÑ>Ëì q è•#O ÑÓiÎQÍ x~åâ◊<Õ q∞QÆ∞Å∞ã∞ÎOk. ZO Œ∞HõO>Ë,=∂Ô~¯\òÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ HõÅ∞ã∞HÀ=_»O, "åix «=∞ L`åÊ Œ#Å#∞ H˘#∞QÀÅ∞KÕ¿ãO Œ∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ „¿Ñ~Ñ≤OK«_»O JO « ÕeÔH·# Ñx HÍ Œx WO «‰õΩ =ÚO Õ=∞#O QÆ=∞xOKåO. ™ê è•~°}OQÍ ¿ãÖòû"≥∞<£û =∂Ô~¯\ò „Ñ"ÕtOKÕ =ÚO Œ∞ H˘O «Hõã~° «∞Î J=ã~°O. Jq Uq∞\’ ‰õΩ¡ÑÎOQÍ ≥Å∞ã∞HÀ=_»O LÑÜ≥∂QÆHõ~°O.

„Ñ≤-¿ãÖò „Ñ≤Ñ~+<£=ºHÎQÆ « ãO„ÑkOÑÙÅ ^•fi~å q„HõÜ«∂Å#∞ „áÈ «ûÇ≤ÏOKÕO Œ∞‰õΩ =ÚO Œ∞QÍ =∞#

„Ñuxkè =∞# L`åÊ Œ#Å QÆ∞iOz ÑÓiÎ J=QÍÇÏ# Hõey LO_®e. JO>Ë J «_çH=∞#O H˘O « tHõΔ} WzÛ f~åe. JO Œ∞‰õΩ «y# q èŒOQÍ "åà◊§x "≥∂\"Õ\ò KÕÜ«∂e.L «ÊuÎ KÕã∞Î#fl Ü«∞[=∂x QÆ∞iOz, ãOã÷ QÆ∞iOz, "åà◊√§ «Ü«∂~°∞KÕ¿ã qq èŒ L`åÊ Œ#ÅQÆ∞iOz ã¨=∞„QÆOQÍ ≥eã≤ LO_®e. Jq Zxfl q è•Å∞QÍ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩq=iOK«QÆÅ ã=∂Kå~°O, <≥·ÑÙ}ºO, =∂@ Kå «∞~°ºO, ãÇÏ#O, FÑ≤Hõ, qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞J_çQ z„ «qz„ «"≥∞ÿ# „Ñâ◊flÅ‰õΩ ã=∞Ü«∞ã∂ÊùiÎ À ã=∂ è•<åÅ∞ K≥ÑÊQÆeQ <Õ~°∞Ê¿ãÖòû Ñ~°û<£ Hõey LO_®e. "åà◊§H „Ñ ÕºHõOQÍ J=∞‡HõO >HflH±Å#∞ <ÕiÊOKåe.=ÚYºOQÍ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å =∞#ãÎ åfiÅ∞, Œ$HõÊ ä•Å∞, ãfiÉèÏ= "≥·~°∞ è•ºÅ∞ "≥Ú ŒÖ·#"å\ÃÑ· J=QÍÇÏ# HõeÊOKåe. WO Œ∞‰õΩ "åà◊§H „Ñ ÕºHõ xÑÙ}∞Å`À tHõΔ} WÑ≤ÊOKåe.

qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å QÆ∞iÎOÑÙ / ZOÑ≤Hõ : Wk KåÖÏ H©ÅHõ"≥∞ÿ# JOâ◊O. H˘kÌãO= «û~åÅ „H «O =zÛ# XHõ ã≤x=∂Ö’ ÉèÏs ÃÑ@∞ì|_»∞Å`À <≥ÅH˘eÊ# ã∂Ñ~ü|*Ï~üÅHõ<åfl, WO\O\H© "≥o¡ ÖË • g èŒ∞Å z=~°Ö’¡ xez ã~°∞‰õΩÅ∞ q„Hõ~ÚOKÕ"å~°∞ JOkOKÕ ã~°∞‰õΩÅ @~Àfl=~ü KåÖÏ Z‰õΩ¯= Jx, JO Œ∞=Å¡ qxÜ≥∂QÆ •~°∞ŒQÆæ~°‰õΩ J=∞‡HõO ^•~°∞ "≥à◊§_»"Õ∞ L «Î=∞"≥∞ÿ# ¿ãÖòû q è•#=∞x Ç‘Ï~À~Ú<£ <À@

K≥Ñ≤Ê™êÎ_»∞. ÃÇ·Ï Œ~åÉÏ £Ö’ ãOÑ#∞flÅ∞ J «ºkèHõOQÍ x=ã≤OKÕ |O*Ï~åÇ≤ÏÖòû, Ac¡Ç≤ÏÖòû =O\ „áêO`åÅ‰õΩ "≥o§ ™ê=∂#º ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ LÑÜ≥∂yOKÕ =ã∞Î=ÙÅ#∞q„Hõ~ÚOKåÅ#∞HÀ=_»O q[ « HÍ Œ∞ Hõ •? JO>Ë D «~°Ç L`åÊ Œ#Å#∞ H˘#∞QÀÅ∞KÕ¿ã qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ ZHõ _» L<åfl~À QÆ∞iÎOK«_»O D q è•#OÖ’ Ju H©ÅHõ"≥∞ÿ#HÍ~åºK«~°}. JÑC_Õ J#=ã~°"≥∞ÿ# „â◊=∞ #∞Oz =∞# „Ñux èŒ∞Å#∞ HÍáê_ç#"åà◊§=∞=Ù`åO. JÖÏQ H˘#∞QÀÅ∞ â◊HÎ L#fl "åà◊¡x QÆ∞iÎOz# «~°∞"å «<Õ =∞#L`åÊ Œ# QÆ∞iOz "åiH q=iOK«_»O =Å¡ =∞# ã=∞Ü«∞O, „â◊=∞ P^• J=Ù`å~Ú.D =∞ èŒº WOw¡+μ _çHõ¬#sÅ#∞ q„Hõ~ÚOKÕ Ü«Ú=‰õΩÅ∞ =∂ WO\H =KåÛ~°∞. =∂WO\’¡ WÑC_»∞ K« Œ∞=Ù‰õΩO@∞#fl =Ü«∞ã∞Ö’ q^•º~°∞úÅ∞ Z=~°∂ ÖË~°∞. JO>Ë "åà◊√§<å`À QÆ_çÑ≤# Ñk xq∞ëêÅ∞ =$ ä• J~Ú#>Ë¡. JÖÏQ, ~ÀA"ås P^•Ü«∞O g∞ ŒP è•~°Ñ_ç rqOKÕ "åà◊§ WO\H "≥o§ „Ñ¶≤*òÅ QÆ∞iOz HÍx, "≥∞ÿ„HÀX"≥<£Å QÆ∞iOzHÍx K≥ÑÊ_»O x~°∞ÑÜ≥∂QÆ"Õ∞ Hõ •. =Ü≥∂kè‰õΩÅ ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§#ÑC_»∞ Jk "åiP~ÀQÍºxH˜ LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_Õk J~Ú LO_®e. JÖÏˆQ Jk "åi H˘#∞QÀÅ∞ â◊HÎÑikèÖ’ ÅaèOKÕÖÏ LO_®e. JÑC_Õ ¿ãÖòû „Ñuxkè „ÑÜ«∞ «flO H˘O « =~°ÔH·<åÑ¶ë`åÅ#∞ K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞=Å¡, =∂Ô~¯\òÖ’H˜ J_»∞QÆ∞ÃÑ>Ëì =ÚO^Œ∞ ¿ãÖòû

¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å#∞ =∂Ô~¯\òÖ’H „Ñ"Õâ◊ÃÑ>Ëì=ÚO Œ∞ãÊ+ì"≥∞ÿ# =ÓºÇÏ ~°K«# [~°QÍe. =ÚO Œã∞Î „Ñ}ÏoHõÖË‰ õΩO_® KÕÑ¨>Ë ì q^è•#O Ñ¨ÓiÎQÍ x~åâ◊<Õq∞QÆ∞Å∞ã¨∞ÎOk.

qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å‰õΩ q=iOK«QÆÅ ã¨=∂Kå~°O,<≥·Ñ¨Ù}ºO, =∂@ Kå`«∞~°ºO, ã¨Ç¨Ï#O, FÑ≤Hõ,qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ J_çQ z„ «qz„ «"≥∞ÿ# „Ñâ◊flÅ‰õΩã=∞Ü«∞ã∂ÊùiÎ À ã=∂ è•<åÅ∞ K≥ÑÊQÆeQ <Õ~°∞Ê ¿ãÖòûÑ~°û<£ Hõey LO_®e.

30 31


„Ñux èŒ∞Å∞ «ÑÊxãiQÍ Wk=~°Hõ\, „Ñã∞Î « qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å QÆ∞iOz# ÑÓiÎã=∂Kå~°O J èŒºÜ«∞#O KÕÜ«∂e. "å\ÃÑ· J=QÍÇÏ# ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe.

ÑÅHõiOKÕ q è•#O : qxÜ≥∂QÆ •~°∞_çx QÆ∞iÎOz# «~°∞"å « J «_ç À =∂\Ï¡_Õ=ÚO Œ∞ J «_ç QÆ∞iOz# Ñ¨ÓiÎ q=~åÅ∞ JO>Ë... á¶È<£ #O|~°∞¡, JÅ"å@∞¡,H˘#∞QÀÅ∞ â◊HÎ, PÖ’K«#Å∞, PHÍOHõΔÅ∞ =O\q ≥Å∞ã∞‰õΩx LO_®e. JO Œ∞=Å¡Õx LÑÜ≥∂QÆO ^•xH LOk. á¶È<£ <≥O|~°∞ ≥eÜ«∞_»O =Å¡ J «_çH J#∞"≥·#

ã=∞Ü«∞OÖ’<Õ Hõeã≤ =∂\Ï¡_»=K«∞Û. JÅ"å@∞¡ ≥eÜ«∞_»O =Å¡ =∞# L`åÊ Œ#Zxfl q è•Å∞QÍ LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_»∞ «∞O^À =ÚO Œ∞QÍ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩx q=iOK«_»O™ê èŒº=∞=Ù «∞Ok. H˘#∞QÀÅ∞â◊HÎ QÆ∞iOz# J=QÍÇÏ# LO>Ë J «_»∞ H˘#QÆÅ_ÀÖË À =ÚO Õ ≥Å∞ã∞ÎOk Hõ#∞Hõ =∞# ã=∞Ü«∞O, „â◊=∞ =$ ä• HÍ‰õΩO_® K«∂ã∞HÀ=K«∞Û.ãOÉèÏ+} „áê~°OÉèíO ZÑC_»∂ KåÖÏ q#Ü«∞ã∂K«HõOQÍ LO_®e. H=ÅO =Oy=Oy Œ}Ï‚Å∞ ÃÑ@ì_»O =∂„ «"Õ∞ q#Ü«∞O JxÑ≤OK«∞HÀ Œ∞. PÅãºOQÍ =zÛ#‰õΩ„~å_»∞ «~°QÆu QÆkÖ’H J_»∞QÆ∞ÃÑ@ì_®xH ZO « q#Ü«∞OQÍ \©K«~°∞ J#∞=∞uHÀ~°∞`å_À JO «Hõ<åfl =∞$ Œ∞=ÙQÍ =∞# =∂@ f~°∞ LO_®e. JÖÏQ, =ÚO Œ∞QÍ<Õ=∞#O Ñ¶ÖÏ<å =ã∞Î=Ù#∞ q„Hõ~ÚOK«_®xH =KåÛ=∞x K≥ÑÊ_»O =Å¡ J= «e =ºHÎÖ’WHõ =∞# =∂@Å∞ q#=Åã≤# J=ã~°O ÖË Œx ÉèÏq™êÎ_»∞. ~î°‰õΩ¯# x~åãHÎ, J~Ú+ì «=ºHõÎO KÕ™êÎ_»∞. P =∂@ |Ü«∞@‰õΩ =zÛ# «~°∞"å « WHõ "åà◊§H =∞#O U q èŒOQÍ#∞#K«ÛK≥ÑÊÖË=Ú. "åi =$uÎ QÆ∞iOz, ‰õΩ@∞O| ãÉèí∞ºÅ QÆ∞iOz ™ê è•~°}"≥∞ÿ# „Ñâ◊flÅ∞"ÕÜ«∞_®xH gÅ∞QÍ ãOÉèÏ+}#∞ „áê~°OaèOK«_»O LÑÜ≥∂QÆHõ~°O. ZHõ _® Ju≥eqx K«∂Ñ≤OK«‰õÄ_» Œ∞. =∞~˘Hõ~°∞ JHõ _» LO>Ë «# ~åHõ Z=iH© JÉèíºO «~°O

HÍ Œ∞ J#fl q+Ü«∂xfl x~åú~°} KÕã∞‰õΩx, J=ã~°"≥∞ÿ Õ H˘kÌ¿ãÑÙ "Õz LO_»QÆÅQÍe.W ŒÌ~°∞ PãHÎ K«∂Ñ≤¿ãÎ W ŒÌiH =∞# L`åÊ Œ##∞ ÑiK«Ü«∞O KÕÜ«∂e. "≥Ú Œ\˜=∂@Å∞ "åix PHõ@∞ì‰õΩ<ÕÖÏ LO>Ë KåÖÏ LÑÜ≥∂QÆHõ~°O.

L`åÊ Œ# ÑiK«Ü«∞O : WHõ _Õ ¿ãÖòû „Ñuxkè =∞iO « *Ï„QÆ «ÎQÍ =º=ÇÏiOKåe.qxÜ≥∂QÆ •~°∞_ç Œ$+≤ì =∞~À"≥·ÑÙ =∞o¡áÈ‰õΩO_® =∞# L`åÊ Œ# QÆ∞iOz# q=~åÅ∞≥Å∞ã¨∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ Pã¨HÎ HÀÖ’Ê‰õΩO_® K«∂ã¨∞HÀ"åe. =∞# L`åÊ Œ# QÆ∞iOz

q=iOKÕ ã=∞Ü«∞OÖ’ =ÚO Œ∞QÍ ‰õΩ¡ÑÎOQÍ q=iOK«_®xH =∂„ «"Õ∞ „ÑÜ«∞uflOKåe.„Hõ=∞OQÍ J=`«e =ºH˜ÎÖ’ HõxÑ≤OKÕ Pã¨H˜Îx, Jaè~°∞K«∞Å#∞ QÆ=∞xOz, =∞#L`åÊ Œ#Ö’x qt+ì «Å#∞, "å\x Zxfl q è•Å∞QÍ qxÜ≥∂QÆ •~°∞ „ÑÜ≥∂[#Hõ~°OQÍLÑ¨Ü≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û<À `≥eÜ«∞*ËÜ«∂e. P ~°HõOQÍ "åiÖ’ Pã¨H˜ ÎxÃÑOá⁄OkOKåeû LO@∞Ok. D „Ñ„HÜ«∞Ö’ JO ŒiH© J#∞QÆ∞}"≥∞ÿ# q è•#OJO@∂ Un ÖË Œ∞. =ºHÎx |\ì JÑÊ\HõÑC_»∞ =∞# "≥·Yix ~°∂á⁄OkOK«∞HÀ"åe.

„ÑÜ≥∂QÍ «‡Hõ „Ñ Œ~°≈# : qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ PHõ@∞ìHÀ=_»OÖ’ Wk XHõ L «Î=∞=∂~°æO. "åà◊¡ PãHÎx QÆ=∞xOz, ãO Œ~åƒù#∞™ê~°O, =∞# L`åÊ Œ# „Ñ ÕºHõ «Å∞J «_çH J~°ú=∞ÜÕ∞ºÖÏ "å\x „Ñ Œi≈Oz, "å\ qt+ì «Å#∞ J~°ú=O «OQÍ q=iã∂ÎK«∂áêe. ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « «‰õΩ¯= ã=∞Ü«∞OÖ’ «# q=~°} ÑÓiÎ KÕ¿ãÜ«∂Å#fl P «$`«¿ãÖòû „Ñüxkè „Ñ¨^Œi≈OK«‰õÄ_»^Œ∞. qxÜ≥∂QÆ^•~°∞_çH˜ FÑ≤Hõ`À J#∞=∂<åÅhfl`˘Åyã∂Î =∞# L`åÊ Œ#ÃÑ· PãHÎx ÃÑOá⁄OkOK«_®xH „ÑÜ«∞uflOKåe. "åi`À"å Œ#‰õΩ kQÆ‰õÄ_» Œ∞.

á¶êÖ’ JÑπ Hõ$+≤ : qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ "≥∞Ñ≤ÊOz =∞# L`åÊ Œ##∞ H˘#∞QÀÅ∞KÕ¿ãO Œ∞‰õΩ ã≤ ŒúO KÕã≤# «~°∞"å «, Jk J «_ç KÕuH KÕ~°Û_»O, J=ã~°"≥∞ÿ Õ, ^•xJ=∞iHõÖ’ À_®Ê@∞ JOkOK«_»O, =∞~À™êi •x "å_»HõO q+Ü«∞OÖ’, LÑÜ≥∂QÆOq+Ü«∞OÖ’ q=~°}Å∞ WzÛ "åà◊§‰õΩ =KÕÛ Jxfl J#∞=∂<åÅ#∞ f~°Û_»O, ^•xÑxf~°∞#∞ "åi Z Œ∞~°∞QÍ ÑsHΔOz, ãO «$Ñ≤ÎHõ~°OQÍ L#fl@∞¡ "åi #∞Oz ãÊO Œ#fã∞HÀ=_»O á¶êÖ’JÑπ HÍ~°º„Hõ=∂Å∞. KåÖÏ ãO Œ~åƒùÅÖ’ D JOâß<Õfl ¿ãÖòû„Ñux èŒ∞Å∞ qã‡iã∞ÎO\Ï~°∞. D HÍ~°}OQÍ<Õ "åà◊§Ö’ z «Îâ◊√kú, x*Ï~ÚfHõxÑ≤OK«_»O ÖË Œ#fl q=∞~°≈ «Ö «∞Î ÀOk.

qxÜ≥∂QÆ •~°∞_çx QÆ∞iÎOz# «~°∞"å « J «_ç À=∂\Ï¡_Õ =ÚO Œ∞ J «_ç QÆ∞iOz# ÑÓiÎ q=~åÅ∞JO>Ë... á¶È<£ #O|~°∞¡, JÅ"å@∞¡, H˘#∞QÀÅ∞ â◊HÎ,PÖ’K«#Å∞, PHÍOHõΔÅ∞ =O\q ≥Å∞ã∞‰õΩxLO_®e.

32 33


¿ãÖòû „Ñuxkè x~°fiÇ≤ÏOK«=Åã≤# q èŒ∞Å∞, ÉÏ èŒº «ÖË KåÖÏ Hõ+ì"≥∞ÿ#q. KåÖÏ<≥·Ñ¨Ù}ºO`À x~°fiÇ≤ÏOKåe. x*ÏxH˜ U L^ÀºQÆ ÉÏ^èŒº`« J~Ú<å <≥·Ñ¨Ù}ºO`À,ÉÏ èŒº « À KÕÜ«∂eûO Õ. JO Œ∞Ö’ J#∞=∂#O ÖË Œ∞. D =$uÎÖ’ Z Œ∞\"åiH#K«ÛK≥ÑÊ=Åã≤# Hõà◊#∞ „Ñ=ÚYOQÍ „Ñ Œi≈OK«=Åã≤ LO@∞Ok. «#‰õΩ xÜ«∂=∞HõOWzÛ# ãOã÷ L`åÊ Œ#Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_»"Õ∞ J «_»∞ x~°fiÇ≤ÏOK«=Åã≤# =ÚYº"≥∞ÿ#ÉÏ^èŒº`«. JO^Œ∞‰õΩ qxÜ≥∂QÆ^•~°∞_ç #∞Oz ã¨=∞‡ux-J`«_ç W+¨ìÑ¨Ó~°fiHõOQÍ™êkèOK«_»O-JO « ÕeÔH·# q+Ü«∞O UgHÍ Œ∞. JO Œ∞H, D ~°OQÆOÖ’ ™êkèOKÕP^•Ü«∞O ÑÓiÎQÍ Hõ+ìÑ_ç ™êkèOz# Õ Jx XÑC‰õΩx f~åe. JÖÏO\ ¿ãÖòû„Ñuxkèx x["≥∞ÿ# q*Ë «QÍ JOwHõiOKåe.

D ~°OQÆOÖ’ ™ê=∞~°úºO x~°∂Ñ≤OK«∞HÀ"åÅO>Ë, H˘xfl „Ñ ÕºHõ ÅHõΔ}ÏÅ∞ LO_çf~åe. =∞øeHõ"≥∞ÿ# H˘xfl\ QÆ∞iOz ≥Å∞ã∞‰õΩO^•O.

1. P «‡qâßfiãO : D QÆ∞}Ïxfl ZO « Ñ\+ìOQÍ, â◊HÎ=O «OQÍ JÅ=~°K«∞‰õΩO>ËD ~°OQÆOÖ’ ~å}OK«_®xH Jxfl J=HÍâßÅ∞ HõxÑ≤ã∂Î LO\Ï~Ú. ZO Œ∞HõO>Ë,q∞ye# ÅHõ Δ}ÏÅhfl nxx J#∞ã ïOz =KÕÛ" Õ . KåÖÏ ã ¨Ç ¨ Ï#O`ÀÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ=Åã≤# L «Î=∞ QÆ∞}O Wk. D XHõ QÆ∞}O Ö’Ñ≤Oz#@¡~Ú Õ,¿ãÖòû"≥∞<£QÍ q[Ü«∞O ™êkèOK«_»O KåÖÏ Hõ+ìO.

2. =∂@ <Õ~°Êi «#O : =∂@ <Õ~°∞Ê J#fl <≥·ÑÙ}ºO Ñiq∞u ÖËxk. =∂@<Õ~°∞Ê JO>Ë ãÉèíÖ’¡, ã=∂"ÕâßÖ’¡ LÑ<åº™êÅ`À T Œ~°Q˘>ËìÜ«∞_»O J#∞HÀ‰õÄ_» Œ∞.

34


qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å#∞ PHõ@∞ì‰õΩ<Õ q èŒOQÍ á⁄OkHõQÍ =∂\Ï¡_»∞ «∂, "åi ãO ÕÇÅ#∞`˘Åyã∂Î<Õ , =∞# L`åÊ Œ# QÆ∞iOz "åiÖ’ PãHÎx, L`åûÇxfl ÃÑOK«_®xHKÕ¿ã „ÑÜ«∞ «fl"Õ∞ =∂@ <Õ~°Êi «#O. g∞~°∞ K≥|∞ «∞#fl q+Ü«∞O J= «Å "åà◊§Hã∞ÅÉèíOQÍ J~°ú=∞ÜÕ∞ºÖÏ LO_®e. "åà◊§ J=QÍÇÏ# ™ê=∞~°úºO Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩx,ã¨~°à◊"≥∞ÿ# Ñ¨^•Å#∞ LÑ¨Ü≥∂yOKåe. JO`ÕHÍx, >ˇH˜flHõÖò Ñ¨^•Å`À "åixQÆO Œ~°QÀà◊Ñ~°K«‰õÄ_» Œ∞. g∞`À =∂\Ï¡_»_»O "åiH =∞iO « W+ìO HõeyOKåe.JO ÕHÍx, qã∞QÆ∞ ÑÙ\ìOK«‰õÄ_» Œ∞.

3. ã¨Ç¨Ï#O`À q#_»O =∞Oz ÅHõΔ}O : ™ê è•~°}OQÍ =∞#O W «~°∞Å#∞Hõe™ê=Ú JO>Ë =∞# L`åÊ^Œ##∞ "åiH˜ q„Hõ~ÚOK«_»O =∞# L^ÕÌâ◊O. DãO Œ~°ƒùOÖ’ "åiH J<ÕHõ J#∞=∂<åÅ∞ ~å=K«∞Û. JÉèíºO «~åÅ∞ LO_»=K«∞Û."åi J#∞Éèí"åÅ HÍ~°}OQÍ "åiÖ’ U =∂„ «O PãHÎ HõxÑ≤OK«HõáÈ=K«∞Û. JO Œ∞Hõx,"≥Ú^Œ\ ˜ =∂@Å#∞ q#QÍ<Õ u~°∞QÆ∞=ÚYO Ñ¨>Ëì ^èÀ~°}˜ „Ñ¨^Œi≈OK«‰õÄ_»^Œ∞.Z Œ∞\"åà◊√§ =∂\Ï¡_®Å#∞‰õΩO@∞#fl@∞¡ QÆ=∞xOK«QÍ<Õ =∞#O =∞ø#O =Ç≤ÏOz"åi =∂@Å#∞ FÑ≤HõQÍ q#_®xH „â◊ Œú K«∂Ñ≤OKåe. "åi Jaè„áêÜ«∂Å#∞ ÑÓiÎQÍqx# «~°∞"å «<Õ =∞# q=~°}#∞ H˘#™êyOKåe. ™ê èŒº"≥∞ÿ#O «=~°‰õΩ =∞#O =∞#™⁄O « Jaè„áêÜ«∂Å#∞ "≥Å¡_çOK«‰õΩO_® LO_»_»O KåÖÏ =∞Ozk. JÖÏ FÑ≤HõQÍq#_»O JÅ=~°K«∞‰õΩ#flÑC_Õ "åiH J=ã~°"≥∞ÿ# L`åÊ Œ# =∞# ŒQÆæ~° L#fl "å\Ö’Uk J#∞"≥·#^À g∞~°∞ x~°‚~ÚOK«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. ^•xÃÑ· "åiÖ’ Pã¨H˜ÎxÃÑOK«QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.

4. #K«ÛK≥ÑÊQÆÅQÍe : qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å JÉèíºO «~åÅ#∞ QÆ∞iÎOz# «~°∞"å «=∞# L`åÊ Œ#Ö’¡ "åiH „ÑÜ≥∂[#Hõ~°"≥∞ÿ# ÅHõΔ}ÏÅ#∞ q=iã∂Î "åix ^•xflH˘<ÕO Œ∞‰õΩ ™ê#∞‰õÄÅOQÍ „áÈ «ûÇ≤ÏOKåe. WO Œ∞‰õΩ "å Œ#Å ~°∂ÑOÖ’ HÍ‰õΩO_®,„ÑÜ≥∂[<åÅ „áêuÑkHõ<Õ LÑÜ≥∂yOKåe. JÑC_Õ "åiÖ’ ™ê#∞‰õÄÅ ãÊO Œ##∞™êkèOK«QÆÅ~°∞. nxfl POQÆ¡OÖ’ ã∂zOKÕ XHõ "å_»∞Hõ "åHõºO ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å<À\Ö’ qxÑ≤ã∂Î LO@∞Ok. JO>Ë =∞# L`åÊ Œ#Å qt+ì «Å#∞ q=iOKåe.„ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ "åiH JOkOKåe. qt+ì «Å∞ =∞# L`åÊ Œ<Õ ™⁄O «O. "å\˜„Ñ¨Ü≥∂[<åÅ QÆ∞iOz ÉèÏ"åÅ#∞ "åiÖ’ HõeyOKåe. Jk ¿ãÖòû „Ñüxkè™êkèOK«=Åã≤# =ÚYº Hõ~°Î=ºO.

5. ã «ûO|O è•Å∞ : XHõ qxÜ≥∂QÆ •~°∞x g∞~°∞ ãO «$Ñ≤ÎÑiKå~°#∞HÀO_ç.J`«_ç`À `«~°K«∞QÍ =∂\Ï¡_»∞`«∂ J`«_çH˜ ã¨HÍÅOÖ’ J=ã¨~°"≥∞ÿ# ¿ã=Å#∞,ãÇÜ«∂xfl JOkã∂Î J «_çx "≥∞Ñ≤ÊOKå~°#∞HÀO_ç. ãÇÏ[OQÍ «# q∞„ «∞ÅO ŒiH©q∞=∞‡efl ÑïK«Ü«∞O KÕ™êÎ_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, g∞ L`åÊ^Œ#ÅÃÑ· `«#‰õΩ `≥eã≤#"åà◊¡O ŒiH K≥Ñ≤Ê "åix ‰õÄ_® qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å *Ïa`åÖ’ KÕ~°_®xH À_»Ê_» å_»∞.XHõ ~°HõOQÍ g∞‰õΩ | Œ∞Å∞QÍ g∞ L`åÊ Œ#Å#∞ „ÑKå~°O KÕÜ«∞_»OÖ’ ãÇÏHõi™êÎ_»∞.JO Œ∞H H=ÅO XHõ L`åÊ Œ##∞ q„Hõ~ÚOK«_»OÖ’ P qxÜ≥∂QÆ •~°∞_ç À J=ã~°OfiáÈ~ÚO Œ#fl èÀ~°}Ö’ ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å∞ =º=ÇÏiOK«‰õÄ_» Œ∞.

x`«ºq^•i÷ÖÏ LO_®e: XHõ q^•ºi÷ U\Ï U q^èŒOQÍ `«# „ÑüÉèí#∞"≥∞~°∞QÆ∞Ñ~°∞K«∞HÀ"åÅx Pt™êÎ_À J Õ q èŒOQÍ, D ÉÏ èŒº «Å∞ KÕÑ\ì# =ºHÎ x «ºO«# <≥·ÑÙ}ÏºÅ‰õΩ WOHÍ Ñ Œ∞#∞ ÃÑ>Ëì q+Ü«∞OÖ’ J„Ñ=∞ «ÎOQÍ<Õ LO_®e. Zxfl

q[Ü«∂Å#∞ ™êkèOz<å WOHÍ <Õ~°∞ÛHÀ=Åã≤# "≥∞Å‰õΩ=Å∞ L<åflÜ«∞xQÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe. "å\x JÅ=~°K«∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ Hõ$+≤ H˘#™êyã∂Î<Õ LO_®e. JO>Ë«#‰õΩ `å#∞ „¿Ñ~°} WK«∞Û‰õΩO@∂ J Œ#ÑÙ <≥·ÑÙ}ÏºÅÃÑ· Œ$+≤ì ™êiã∂Î LO_®e.6. q[˝`«Ö’ ‰õÄ_ç# „Ñ¨â◊flÅ∞ "ÕÜ«∂e : qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å Jaè~°∞K«∞Å#∞

≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ "åix H˘xfl „Ñ¨â◊flÅ∞ "ÕÜ«∞_»O «Ñ¨Êxãï. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’q[˝`«, ã¨=∞Ü«∞ã¨∂ÊùiÎ K«∂Ñ≤OKåe.ÖËHõáÈ`Õ, "åiÖ’ =ºuˆ~Hõ Jaè„áêÜ«∂Å#∞HõeyOz# "åà◊¡=Ù`å~°∞.

Z^Œ∞\ ˜"åà ◊ √ § =∂\Ï ¡_®Å#∞‰ õ ΩO@∞#fl@∞ ¡QÆ=∞xOK«QÍ<Õ =∞#O =∞ø#O =Ç≤ÏOz "åi=∂@Å#∞ FÑ≤HõQÍ q#_®xH˜ „â◊ Œú K«∂Ñ≤OKåe."åi Jaè„áêÜ«∂Å#∞ ÑÓiÎQÍ qx# «~°∞"å «<Õ =∞#q=~°}#∞ H˘#™êyOKåe.

35 36


=∞# Õâ◊OÖ’¿ãÖòû U*O@¡#∞ xÜ«∞q∞OK«∞HÀ=_»O ^•fi~å "åºáê~åaè=$kúHÀãO áê@∞Ñ_»∞ «∞#fl ~°OQÍÅ∞ J<ÕHõO L<åfl~Ú. H˘xfl ÅHõΔÅ =∞Ok Ü«Ú=‰õΩÅ∞PÜ«∂ ~°OQÍÅÖ’ «=∞ ã`åÎ#∞ „Ñ Œi≈ã∞Î<åfl~°∞. =∞Ô~O Œ~À x «ºO D ~°OQÆOÖ’H˘ «ÎQÍ J_»∞QÆ∞ ÃÑ_»∞ «∞<åfl~°∞. KåÖÏHÍÅO "≥· Œº~°OQÆOÖ’ B+ èŒ «Ü«∂s Ñi„â◊=∞Å∞qãÎ $ « ™ê÷~ÚÖ’ U*O@¡#∞ xÜ«∞q∞OK«_»O JOiH© ≥eã≤O Õ. D q è•#O •^•ÑÙWÑC_»∞ Jxfl ~°OQÍÅ‰õΩ qãÎiOzOk. J~Ú Õ, =∞#O „Ñ è•#OQÍ c=∂ ~°OQÆOÖ’U*ˇO@∞¡, "åi q^èŒ∞Å∞, ÉÏ^èŒº`«Å∞, Ñ¨xf~°∞, "åiH˜ LO_»=Åã≤# ÅHõΔ}ÏÅ∞ã=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=Åã≤# <≥·ÑÙ}ÏºÅ∞ "≥Ú ŒÖ·# "å\ QÆ∞iOz ≥Å∞ã∞HÀ=_»O, H˘ «Î"åiH =∂~°æ èŒ~°≈HõO K«∂Ñ≤OK«_»O WÑÊ\˜H D ~°OQÆOÖ’ Œ∂ã∞‰õΩáÈ «∞#fl "åà◊¡‰õΩ„áÈ`åûÇÏO JOkOK«_»"Õ∞ D zxfl ÑÙãÎHõO ~°K«~Ú « Pâ◊Ü«∞O. =∞# Õâ◊OÖ’c=∂ ~°OQÆO rq « c=∂ ãOã÷ ~°∂ÑOÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\˜ì •^•ÑÙ =O Œ ãO= «û~åÅ∞QÆ_çzáÈÜ«∂~Ú.

c=∂ ã∂„`åÅ∞ – "å\ ÑÓ~åfiÑ~åÅ∞F "≥∂ãÎ~°∞QÍ =º=™êÜ«∞O, "åºáê~°O =º=ã‘÷Hõ$ «O J~Ú# <å\ #∞Oz

JO>Ë H˘xfl "ÕÅ ãO= «û~åÅ #∞Oz «#‰õΩ J#∞HÀ‰õΩO_® Z Œ∞~°=Ù «∞#fl „ÑHõ$u"≥·Ñs`åºÅ#∞Oz, JHÍÅ =∞~°}ÏÅ Œ∞„+ÊÉèÏ"åÅ#∞Oz «#‰õΩ, «# ‰õΩ@∞OÉÏxHÉèí„ Œ «, ~°HõΔ} HÀãO =∂#=Ù_»∞ U^À XHõ ~°Hõ"≥∞ÿ# #+ìÑiÇ~°O ã=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩ<ÕJ=HÍâßÅ#∞ U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩO@∂<Õ =KåÛ_»∞. JO^Œ~°∂ Hõeã≤, ã¨q∞+≤ìQÍ

U~åÊ@∞KÕã∞‰õΩ#fl P „Ñ`åº=∂flÜ«∞O `˘e Œâ◊Ö’ H˘O « =~°‰õΩ =∞Oz Ñ¶e`åÅ<ÕWzÛOk. J~Ú Õ,ÑiÇ~°O "≥Ú «ÎO, „Ñ=∂ Œ Ñ¶∞@#Å f„= « Z‰õΩ¯= JÜÕ∞º H˘nÌD ~°Hõ"≥∞ÿ# ™ê÷xHõ U~åÊ@∞¡ JO «QÍ PtOz# Ñ¶e`åÅ#∞ W=fiÖËHõáÈÜ«∂Ü«∞<Õk"åãÎ=O. D <ÕÑ äŒºOÖ’ „ÑÑOK«=∞O «\Ï áêi„âßq∞Hõ ~°OQÆO ÑÙ~ÀQÆq∞OK«_»O„áê~°OÉèí"≥∞ÿ# «~°∞"å «<Õ, H˘xfl â◊ åÉÏÌÅ #∞Oz, J èŒ∞xHõ c=∂ q è•#O,JnXHõ ãfi «O„ « ~°OQÆOQÍ k#k<åaè=$kú K≥O Œ∞ «∂ =zÛOk. Õâ◊ q ÕâßÖ’¡ LxHHõey, ^•^•ÑÙ P~°∞ "ÕÅ ãO= «û~åÅ ã∞n~°… K«i„ « L#fl@∞¡ ≥Å∞™ÈÎOk.

D ~ÀA =∞# ^Õâ ◊OÖ’ =O^Õà ◊√ æP J™ê^è•~ °} ™ê ÷~ÚÖ’ „Ñ¨[ÅJ^Œ~åaè=∂<åÅ#∞ ™⁄O`«O KÕã¨∞‰õΩ#fl rq`« c=∂ ãÖã¨÷, WOQÆ¡O_£ #∞OzWO_çÜ«∂‰õΩ 1818Ö’ "åºÑ≤OzOk. HÀÖòHõ`åÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ c=∂ ãÖã¨÷FiÜ«∞O@Öò Ö·Ñ¶π W#∂ûÔ~<£û#∞ H˘O Œ~°∞ Ü« ~ÀÑ≤Ü«∞#∞¡ <≥ÅH˘ÖÏÊ~°∞. JÑÊ\’¡U~°Ê_ç# rq`« c=∂ ãÖã¨÷Åxfl\ ˜ L^ÕÌâ◊O `«=∞ ^ÕjÜ«ÚÅ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞HÍáê_ÕO Œ∞‰õΩ =∂„ «"Õ∞ D ~°OQÆOÖ’H „Ñ"ÕtOKå~Ú. "å\Ö’ =∞# ÕjÜ«ÚÅ‰õΩJ=HÍâ◊O WKÕÛ"å~°∞ HÍ^Œ∞.„Hõ=∞OQÍ P ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å#∞ =∞# ^ÕjÜ«ÚÅ‰õΩ=iÎOÑKÕÜ«∞_»O „áê~°OÉèí"≥∞ÿOk. HÍx "åi qÅ∞= KåÖÏ «‰õΩ¯=QÍ ÖH¯OKÕ"å~°∞.KåÖÏ ÃÇÏK«∞Û "≥Ú`åÎÅx „Ñ‘q∞Ü«∞OQÍ =ã∂Å∞ KÕ¿ã"å~°∞. P Œâ◊Ö’, ÑÓiÎQÍÕjÜ«∞OQÍ 1870Ö’ U~°Ê_ç# ÉÁOÉÏ~Ú =¸ºK«∞=Öò Ö·Ñ¶π Jã∂ºÔ~<£û ™⁄Ãã·\©

=∞# ^Õâ◊ „Ñ¨[Å‰õΩ ‰õÄ_® ã¨=∂# Kås˚Å#∞ x~°‚~ÚOz, ã¨=Úz`« <åºÜ«∞OJO Œ*Ëã≤Ok. ÑÓiÎQÍ Õâ◊ÉèíHÎ „¿Ñ~°}`À U~°Ê_ç# D ãOã÷ =∞Ô~<Àfl ãOã÷Å U~åÊ@∞‰õΩ

„ÑÑOK«=∞O «\Ï áêi„âßq∞Hõ ~°OQÆOÑÙ~ÀQÆq∞OK«_»O „áê~°OÉèí"≥∞ÿ# «~°∞"å «<Õ, H˘xflâ◊ åÉÏÌÅ #∞Oz, J èŒ∞xHõ c=∂ q è•#O,JnXHõ ãfi «O„ « ~°OQÆOQÍ k#k<åaè=$kú K≥O Œ∞ «∂=zÛOk.

37 38


ã∂ÊùiÎxzÛOk. ™ê=∂lHõ Éèí„ Œ « „áêuÑkHõÃÑ· ÉèÏ~° « W#∂ûÔ~<£û HõOÃÑh(1896),Ü«Ú<≥·>_£ WO_çÜ«∂(K≥<≥·fl), <Õ+#Öò WO_çÜ«∞<£ JO_£ <Õ+#Öò W#∂ûÔ~<£û(HÀÖòHõ å),HÀ–PÑ¨ˆ~\˜"£ Jã¨∂ºÔ~<£û HõOÃÑh qâ◊fiqMÏº`« HõgO„^Œ∞_»∞ ~°gO„^Œ∞x WO@Jq~°ƒùqOzOk. WÖÏO\"Õ =∞i H˘xfl : WO_çÜ«∞<£ =∞~° O>ÿÖò, [#~°Öò JO_£ãfi Õj Ö·Ñ¶π «~°∞"å « ÉÁOÉÏ~Ú Ö·Ñ¶π ãOã÷QÍ =∂~°∞ÊK≥OkOk.

1912 =~°‰õΩ =∞# Õâ◊OÖ’ rq « c=∂ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ xÜ«∞O„uOKÕO Œ∞‰õΩK«@ì| Œú"≥∞ÿ# ~°HõΔ} Un LO_Õk HÍ Œ∞.P ãO= «û~°OÖ’ Ö·Ñ¶π W#∂ûÔ~<£û HõOÃÑhÅK«@ìO, „áêq_≥O\ò Ñ¶O_£ K«@ìO ~°∂ÑÙk Œ∞Ì‰õΩ<åfl~Ú. „Ñ‘q∞Ü«∞O Ô~@∞¡, xiú+ìHÍÅ=º=kèÖ’ P HõOÃÑhÅ qÅ∞=Å x~åú~°}‰õΩ XHõ Ñ Œúu x~útOz#ÑÊ\H©, q ÕjãOã÷Å Ñ@¡ ÑHõΔáê « èÀ~°}`À LO_Õq. D HÍ~°}OQÍ =∞# ÕjÜ«∞ HõOÃÑhÅ‰õΩW|ƒO Œ∞Å∞ «¿ÑÊq HÍ=Ù.

"≥Ú Œ\ 20 Uà◊¡ HÍÅOÖ’ "åºáê~°O KåÖÏ =∞O ŒH˘_çQÍ ™êyOk. 44HõOÃÑhÅ∞D ~°OQÆOÖ’ LO_»QÍ, "å\ "åºáê~°O "≥Ú «ÎO ~°∂.22.44HÀ@∞¡ =∂„ «"Õ∞. 1938<å\H HõOÃÑhÅ ãOYº 176‰õΩ KÕ~°QÍ, "å\ "åºáê~°O ~°∂.298HÀ@∞¡ J~ÚOk.D „Hõ=∞OÖ’ H˘xfl =¸ã≤"Õ «‰õΩ QÆ∞~°Ü«∂º~Ú. 1938Ö’ =zÛ# c=∂ K«@ìOc=∂ ãOã÷Å#∞, W «~° c=∂ÜÕ∞ «~° ãOã÷Å#∞ Ñ~°º"ÕHΔOK«_®xH LÑÜ≥∂QÆÑ_çOk.1944Ö’ «~°∞"å «, c=∂ ãOã÷Å *ÏfÜ«∞O KÕÜ«∂Å#fl _ç=∂O_£ *’Ô~H¯Ok.J~Ú Õ 1956 <å\H HÍx Jk HÍ~°º~°∂ÑO ^•ÅÛÖË Œ∞. [#=i 19,1956#156c=∂ HõOÃÑhÅ∞, 16ÉèÏ~°fÜ«∞ HõOÃÑhÅ∞, 75„áêq_≥O\ò Ñ¶O_£ HõOÃÑhÅ∞

XHõ\QÍ *ÏfÜ«∞=∞Ü«∂º~Ú. Ñ~°º=™ê#OQÍ ÃãÃÑìO|~°∞ 1,1956# Ö·Ñ¶π W#∂ûÔ~<£ûHÍ~˘Ê~+<£ Pq~°ƒùqOzOk.„QÍg∞}∞Å‰õΩ D c=∂ ã Œ∞áêÜ«∂xfl qãÎiOKåÅ<Õã Œ∞ ÕÌâ◊O`À Wk «# HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ „áê~°OaèOzOk. 1957 <å\H H=ÅO~°∂.200HÀ@¡ H˘`«Î "åºáê~åxfl ãÖáêkOz# D ãÖã¨÷ 1985–86<å\ ˜H˜~°∂.7000 HÀ@¡ ™ê÷~Úx ^•\Ok.

W#∂ûÔ~<£û ~°OQÆOÖ’ q Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å‰õΩ J#∞=∞uxzÛ ã~°mHõ~°} KÕÑ\ì#«~°∞"å « q Õj HõOÃÑhÅ`À Hõeã≤ ãOÜ«ÚHõÎ~°OQÆOÖ’ ÖHõ ‰õΩ q∞Oz# ÉÏºOHOQ∑,«k «~° ãOã÷Å∞ c=∂ "åºáê~°O „áê~°OaèOKå~Ú. J~Ú#ÑÊ\H© Ö·Ñ¶π W#∂ûÔ~<£û

ãOã÷ Õâ◊OÖ’x Jxfl W «~° c=∂ ãOã÷ÅHõ<åfl Z‰õΩ¯= „Ñ*Ï Œ~°}`À "≥Ú Œ\˜™ê÷#OÖ’ xÅ∞™ÈÎOk. JHÀì|~°∞,2005 <å\H HÀ\© ÅHΔÍ 32,955 H˘ «Î áêÅã‘Å#∞*Ïs KÕã≤ H˘ «Î iHÍ~°∞¤ ™êkèOzOk.

W

1912 =~°‰õΩ =∞# Õâ◊OÖ’ rq « c=∂HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ xÜ«∞O„uOKÕO Œ∞‰õΩ K«@ì| Œú"≥∞ÿ#~°HõΔ} Un LO_Õk HÍ Œ∞.P ãO= «û~°OÖ’ Ö·Ñ¶πW#∂ûÔ~<£û HõOÃÑhÅ K«@ìO, „áêq_≥O\ò Ñ¶O_£K«@ìO ~°∂ÑÙk Œ∞Ì‰õΩ<åfl~Ú.

39 40

W#∂ûÔ~<£û ~°OQÆOÖ’ q Õj ÃÑ@∞ì|_»∞Å‰õΩJ#∞=∞uxzÛ ã~°mHõ~°} KÕÑ\ì# «~°∞"å « q ÕjHõOÃÑhÅ`À Hõeã≤ ãOÜ«ÚHõÎ~°OQÆOÖ’ ÖHõ ‰õΩq∞Oz# ÉÏºOHOQ∑, «k «~° ãOã÷Å∞ c=∂"åºáê~°O „áê~°OaèOKå~Ú.


Wk XHõ ãOH¡+ì"≥∞ÿ# "åºáê~° HÍ~°º„Hõ=∞O. WO Œ∞Ö’ ÃÑ ŒÌ "≥Ú «ÎOÖ’ x èŒ∞Å#∞„Ñ"Õ∞Ü«∞O LO@∞Ok. Jk „Ñ‘q∞Ü«∞O K≥e¡OÑÙ q+Ü«∞OÖ’ J~Ú<å, ÑiÇ~°OK≥e¡OÑÙÖ’¡ J~Ú<å. WO Œ∞‰õΩ K«@ìÑ~°"≥∞ÿ# <åºÜ«∞ x|O èŒ#Å „ÑÉèÏ=O Z‰õΩ¯=QÍLO@∞Ok. c=∂ ~°OQÆOÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ>Ëì U ãÖã¨ ÷ J~Ú<å, ÖÏÉèÏÅ#∞ãOáêkOK«_®xH „ÑÜ«∞uflã∞ÎO Œ#flk "åãÎ=O. WO Œ∞Ö’ J#∞=∂<åxH KÀ@∞ÖË Œ∞. JO>Ë P ãOã÷Å∞ K≥e¡OK«=Åã≤# "≥Ú «ÎO Hõ<åfl J<ÕHõ Ô~@∞¡ JkèHõ "≥Ú`åÎÅ#∞„Ñ‘q∞Ü«∞O ~°∂ÑOÖ’ ¿ãHõiOK«_®xH Jq JkèHõ „áê è•#º « x™êÎ~Ú. Wk c=∂"åºáê~°O KÕ¿ã ãOã÷Å „ÑÜ≥∂[#O.

WHõ c=∂ ã Œ∞áêÜ«∞O HÀãO =ÚO Œ∞‰õΩ =KÕÛ =º‰õΩÎÅ∞ ÖË • ãOã÷Å∞ ‰õÄ_®D c=∂ ^•fi~å Åaú á⁄O^•Å<Õ PÖ’K«#`À<Õ =ÚO Œ∞‰õΩ =™êÎ~°∞. Wk ‰õÄ_®x[O. „áê}ÏÅ#∞ J#∞HÀx „Ñ=∂ ŒO U~°Ê_ç#ÑC_»∞ «=∞ ‰õΩ@∞O|O gkèáêÅ∞HÍ‰õΩO_® J Œ∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ XHõ =∂~°æOQÍ =º‰õΩÎÅ∞ nxfl P Œi™êÎ~°∞. JÖÏQ «=∞"åÇÏ<åÅ∞, Pã∞ÎÅ∞, ÑO@ Ñ¶e`åÅ∞ =O\ "å\H ˘OQÆ «#O, „ÑHõ$u "≥·Ñs`åºÅ∞,Jyfl „Ñ=∂ ŒO =O\ "å\ =Å¡, ~°"å}ÏÖ’ L#fl «=∞ ã~°∞‰õΩÅ‰õΩ J#∂ÇÏºOQÍZ Œ∞~°ÜÕ∞º #ëêìÅ‰õΩ ZO`À H˘O « ÑiÇ~°O á⁄O Œ_®xH „Ñu XHõ ~°∞ U^À ~°∂ÑOÖ’c=∂ ã Œ∞áêÜ«∞O HÀãO =ÚO Œ∞‰õΩ =™êÎ~°∞.

JO>Ë ...c=∂ ã Œ∞áêÜ«∞O J#flk U ~°∂ÑOÖ’<≥·<å ã~ Éèíq+º «∞ÎÖ’ Z Œ∞~°ÜÕ∞º„Ñ=∂^•Å =Å¡ Hõ+ì#ëêìÅ∞ HÍ‰õΩO_® ~°HõΔ} HÀãO U~åÊ@∞ KÕã∞‰õΩ<Õ XHõ Éèí„ Œ «

Jx K≥ÑCHÀ"åe. nxfl XHõi #ëêìxfl =∞~˘HõiH |kb KÕÜ«∞_»O Jx K≥ÑÊ=K«∞Û.ÉèÏs #+ìO #∞Oz H˘O « LÑâ◊=∞#O HÀãO =∞#O K≥e¡OKÕ „Ñ‘q∞Ü«∞O XHõ z#flÃÑ@∞ì|_çQÍ ÉèÏq¿ãÎ "åãÎ= „ÑÜ≥∂[#O ãÊ+ì=∞=Ù «∞Ok.

D "åºáê~° „Ñ„HÜ«∞Ö’ J<ÕHõ =∞Ok =º‰õΩÎÅ∞ ÖË • ãOã÷Å #∞Oz z#fl z#fl"≥Ú`åÎÅ#∞ „Ñ‘q∞Ü«∞OQÍ c=∂ ãOã÷ =ã∂Å∞ KÕã∞ÎOk. JO Œ∞Ö’ #∞Oz #+ìáÈ~Ú#=ºHÎH ÑiÇ~°O JOkOK«_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. JO>Ë =∞#O JO Œ~°O Hõeã≤ K≥e¡OKÕz#fl "≥Ú`åÎÅ „Ñ‘q∞Ü«∞O #∞Oz «ÖÏ HÍ™êÎ fã≤, #+ìáÈ~Ú# "åà◊¡‰õΩ ÑiÇ~°OQÍJOk™êÎ~°∞. W Õ «~°ÇÖ’ =º‰õΩÎÅ∞ «=∞ J^•Ü«∞OÖ’ H˘O « ÉèÏQÍxfl á⁄ Œ∞ÑÙKÕã≤, „Ñ‘q∞Ü«∞O ~°∂ÑOÖ’ K≥e¡ã∂Î, «=∞ „áê}ÏÅ#∞ c=∂ ã Œ∞áêÜ«∞O HõeÊOK«_»O^•fi~å «=∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ‰õΩ H˘O « Pi÷Hõ "≥ã∞Å∞ÉÏ@∞ JO Õ U~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»OnxÖ’x qt+ì"≥∞ÿ# „ÑÜ≥∂[#O.

WHõ¯_» ÑïÇ¨~°O J#fl Ñ¨^•xfl H˘O`« *Ï„QÆ`«ÎQÍ J=QÍÇ¨Ï# KÕã¨∞HÀ"åe.=ÚYºOQÍ WÑC_»∞ "≥· Œº zH «ûÅ HÀãO JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’H =zÛ# ÃÇÏÖòÎ c=∂<ÕÑ äŒºOÖ’ Wk J=ã~°O. ÑiÇ~°O JO>Ë ZÑC_À Éèíq+º «∞ÎÖ’ Z Œ∞~°∞HÍQÆÅ#ëêìxfl ZO`À H˘O « ÉèísÎ KÕÜ«∞_»O. D Jaè„áêÜ«∞O „ÑHÍ~°O rq « c=∂ J#flkÑïÇ¨~°OQÍ ÑïQÆ}ÕK« ‰õÄ_»^Œ∞. HÍx JÖÏO\ ˜ ^Œ∞~°…@# J#∞HÀ‰õΩO_®[iy Õ...J#fl ã∂„ «O g∞ Œ WKÕÛ J «º=ã~° ÑiÇ~°O J#∞HÀ"åe. D ãO Œ~°ƒùOÖ’c=∂ „áêuÑkHõ Ô~O_»∞ q è•Å∞QÍ LO@∞Ok. XHõ\ ÑiÇ~°O K≥e¡OÑÙ, =∞~˘Hõ\˜XHõiH | Œ∞Å∞QÍ =∞~˘Hõ~°∞ K≥e¡OK«_»O g\x HÍy`åÅ g∞ Œ XHÖÏ HõxÑ≤Oz<å,

=º‰õΩÎÅ∞ «=∞ J^•Ü«∞OÖ’ H˘O « ÉèÏQÍxfl á⁄ Œ∞ÑÙKÕã≤, „Ñ‘q∞Ü«∞O ~°∂ÑOÖ’ K≥e¡ã∂Î, «=∞ „áê}ÏÅ#∞c=∂ ã¨^Œ∞áêÜ«∞O HõeÊOK«_»O ^•fi~å `«=∞‰õΩ@∞OÉÏÅ‰õΩ H˘O`« Pi÷Hõ "≥ã¨∞Å∞ÉÏ@∞ JO^ÕU~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»O nxÖ’x qt+ì"≥∞ÿ# „ÑÜ≥∂[#O.

41 42


JK«~°}Ö’ KåÖÏ Õ_® LO@∞Ok. "≥Ú Œ\ q è•#OÖ’ =ÚO Œ∞QÍ c=∂ KÕã∞‰õΩ#flÑHõΔO «# =~°‰õΩ =ÚO Œ∞QÍ ÑiÇ~åxfl K≥e¡Oz "ÕÜ«∂e. P «~°∞"å «<Õ c=∂ãOã÷ ^•xfl ÉèísÎ KÕã∞ÎOk. J Õ Ô~O_À Ñ ŒúuÖ’ c=∂ á⁄Ok# ÑHõΔO =ÚO Œ∞QÍHÍx «~°∞"å « HÍx ZÖÏO\ K≥e¡OÑÙÅ∞ KÕÜ«∞#Hõ ~°ÖË Œ∞. "åà◊¡ «~°ÑÙ# c=∂ãOã÷ P "≥Ú «ÎO K≥e¡Oz"Õã∞ÎOk. "åãÎ"åxH „Ñã∞Î «O KåÖÏ c=∂ ãOã÷Å∞ DÔ~O_À q è•#O J#∞ãiã∞Î<åfl~Ú.

c=∂ ã Œ∞áêÜ«∞O – aè#fl ~°∂áêÅ∞WÑ¨C_»∞ =∞#‰õΩ =∂Ô~¯\òÖ’ ~°Hõ~°HÍÅ c=∂ áêÅã‘Å∞ J=∞Å∞Ö’

HõxÑ≤™êÎ~Ú. "å\Ö’ =ÚYº"≥∞ÿ# H˘xfl\x QÆ∞iOz ≥Å∞ã∞‰õΩO^•O.al<≥ãπ c=∂ : WO Œ∞Ö’ =∞m¡ KåÖÏ ~°HÍÅ∞<åfl~Ú. "å\Ö’ =$uÎÑ~°"≥∞ÿ#

Hõ+ì#ëêìÅ‰õΩ ÑïÇ¨~°O JOkOKÕ áêÅã‘Å∞, al<≥ãπ Ü«∞[=∂xH˜ „Ñ¨Ü≥∂[#OHõeyOKÕ áêÅã‘Å∞ Jx K≥ÑCHÀ=K«∞Û.

"åÇÏ<åÅ c=∂ : "åÇÏ<åÅ‰õΩ Z Œ∞~°ÜÕ∞º „Ñ=∂^•Å∞,~À_»∞¤ „Ñ=∂^•Å∞,^˘OQÆ «<åÅ∞, Jyfl „Ñ=∂^•Å∞ «k «~° HÍ~°}ÏÅ =Å¡ Pi÷Hõ #ëêìÅ#∞ Ü«∞[=∂#∞Å∞ÉèíiOK«=Åã≤ =ã∂Î LO@∞Ok. WÖÏO\ ãO Œ~åƒùÅÖ’ Ü«∞[=∂x HÍx, W «~°∞Å∞HÍx QÍÜ«∞Ñ_»_»O ÖË • "åiH „áê}ÏÅ‰õΩ =ÚÑC U~°Ê_»=K«∞Û. JÖÏO\ ã=∞Ü«∂Ö’¡"åiH P "åÇÏ# Ü«∞[=∂x H˘O « ÑiÇ~°O K≥e¡OK«=Åã≤# Ñiã≤÷u K«@ì„ÑHÍ~°OZ Œ∞~°∞=Ù «∞Ok. QÍÜ«∞Ñ¨_ç# "åiH˜ "≥· Œº Y~°∞ÛÅ‰õΩ, ÖË • "åiH˜ Ñ¨Ù#~å"åã¨

ã Œ∞áêÜ«∂Å∞ HõeÊOK«_»O, P HÍ~°}OQÍ Láêkè HÀÖ’Ê~Ú# "åà◊¡H `å`å¯eHõ"Õ «<åÅ#∞, H˘xfl ã=∞Ü«∂Ö’¡ =∞$ «∞Å JO «º„HÜ«∞Å‰õΩ Y~°∞ÛÅ#∞ Ü«∞[=∂xÉèíiOK«=Åã≤ LO@∞Ok. WÖÏO\˜ PÑ¨`å¯Å Ñïã≤÷`«∞ÅÖ’¡ c=∂ ã¨^Œ∞áêÜ«∞OÜ«∞[=∂xH T~°@ Åaèã∞ÎOk. ZO Œ∞HõO>Ë P "Õ∞~°‰õΩ Pi÷Hõ ÉèÏ~åxfl c=∂ ãOã÷Å∞ÉèíiOKÕO Œ∞‰õΩ ã≤ ŒúÑ_ç "åi #∞Oz H˘kÌ "≥Ú`åÎxfl „Ñ‘q∞Ü«∞OQÍ =ã∂Å∞ KÕã∞ÎOk.JO Œ∞=Å¡ KåÖÏ Õâ◊Ö’¡ÖÏQ, =∞# Õâ◊OÖ’ ‰õÄ_® D "Õ∞~°‰õΩ c=∂ áêÅã‘Å#∞"åÇÏ<åÅ Ü«∞[=∂x/ "åÇÏ# KÀ Œ‰õΩÅ∞ fã∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.

P~ÀQÆº c=∂ : WÑC_»∞ „áêK«∞~°ºOÖ’ L#fl c=∂ q è•#OÖ’ nxH Z‰õΩ¯=P Œ~°} Åaè™ÈÎOk. "≥· Œº zH «û KåÖÏ =ºÜ«∞O`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#flk HÍ=_»O, "≥· Œº~°OQÆOÖ’ ~ÀQÆx~åú~°}‰õΩ P èŒ∞xHõ q è•<åÅ∞ "å_»∞HõÖ’H˜ H˘ «Îq =ã¨∞Î#fl H˘nÌ~ÀQÍÅ#∞ =ÚO Œ∞QÍ<Õ QÆ∞iÎOK«_»O ™ê èŒº=∞=Ù`ÀOk. JO Œ∞‰õΩ zH «ûÅ#∞ ‰õÄ_®"≥O@"≥O@<Õ zH «û KÕ~ÚOK«∞HÀ=_»O «ÑÊxãiQÍ =∂iOk. H˘xfl ÕâßÖ’¡ Ñà◊¡"≥· •ºxH c=∂ ã Œ∞áêÜ«∞O LOk. JÖÏQ „Ñ=∂ ŒO [iy#ÑC_»∞, J<å~ÀQÆºO™ÈH˜#Ñ¨C_»∞, x~°∞^ÀºQÆ∞Å∞QÍ LO_ç J^•Ü«∞ =∂~åæÅ∞ ÖË#Ñ¨C_»∞ LÑ¨â◊=∞#OHõeyOKÕO Œ∞‰õΩ qq èŒ ~°HÍÅ c=∂ ã Œ∞áêÜ«∂Å∞ J<ÕHõ ÕâßÖ’¡ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’L<åfl~Ú. HÍi‡‰õΩÅ #+ìÑïÇ¨~°O, Ü«∂[=∂x «~°Ñ¨Ù# ÉÏ èŒº « KÕÑ¨@ì=Åã≤#"å\ ˜H˜ c=∂, Pi÷Hõ ãÖã¨÷Å∞ JOkOKÕ ~°∞}O q+¨Ü«∞OÖ’ J#∞HÀ‰õΩO_®~°∞}„QÆÇ‘Ï «‰õΩ J#∞HÀx „áê}Çx [iy#@¡~Ú Õ, ~°∞} "≥Ú`åÎxH #+ìO ÖË‰õΩO_®c=∂, „ÔH_ç\ò HÍ~°∞¤ •~°∞Å‰õΩ c=∂, "å~°∞ fã∞‰õΩ#fl "≥Ú`åÎÅ‰õΩ c=∂, „ÑÜ«∂}OÖ’„Ñ¨=∂^•Å =Å¡ =KÕÛ Hõ+¨ì#ëêìÅ‰õΩ c=∂ ....WÖÏ J<ÕHõ ~°∂áêÅÖ’ c=∂ã Œ∞áêÜ«∞O WÑC_»∞ Åaè™ÈÎOk.

W

c=∂ á⁄Ok# ÑHõΔO =ÚO Œ∞QÍ HÍx«~°∞"å « HÍx ZÖÏO\ K≥e¡OÑÙÅ∞

KÕÜ«∞#Hõ ~°ÖË Œ∞. "åà◊¡ «~°Ñ¨Ù# c=∂ ãÖã÷P "≥Ú «ÎO K≥e¡Oz"Õã∞ÎOk.

43 44


rq « c=∂ U*O\ò=∞#O "≥Ú Œ\™êi J_»∞QÆ∞ ÃÑ\˜ì# ~°OQÆO U ≥·<å ã~, Jk KåÖÏ Hõ+ìOQÍ

LO@∞Ok. =∞i WÑC_»∞ =∞# K«∞@∂ì L#fl ã=∂[O f~°∞ ZÖÏ LOk? J_»∞QÆ∞"Õ™ê=∞O>Ë JO Œ∞Ö’<Õ J «∞º#fl « ™ê÷~ÚH KÕ~°∞HÀ"åÅ#fl «Ñ# <Õ\ Ü«Ú= «™⁄O «O. JO Œ∞H "åà◊√¡ XHõ\H Ô~O_»∞ ™ê~°∞¡ PÖ’zOz HÍx "≥Ú Œ\ J_»∞QÆ∞"ÕÜ«∞_®xH ã≤ ŒúOQÍ ÖË~°∞. JO «\Ï áÈ\©. ÉÏÅºO #∞Oz...PYi HõΔ}O =~°‰õΩáÈ\©. áÈ\© ‰õΩ_çZ_»=∞Å áÈ\©. =ÚO Œ∂, "≥#∞HÍ áÈ\©. ≥ÖÏ¡i Õ áÈ\©. J~°÷~å„u=~°‰õΩ Z_» ≥QÆx áÈ\©. „Ñu XHõ ~°∂ Ñ~°∞QÆ∞Å∞ ÃÑ_»∞ «∞<åfl~°∞. JÅã≤áÈ~Ú<åJÜ«∂ãO =ã∞Î<åfl...PQÆ_»O ÖË Œ∞ P Ñ~°∞QÆ∞. P „Hõ=∞OÖ’ Zxfl ã=∞ãºÅ∞ Z Œ∞Ô~·<åã~. F ã≤h Hõq áêÖ’ K≥Ñ≤Ê#@∞¡...XHõ>Ë èÕºÜ«∞O. XHõ>Ë ÅHõΔ ºO.

=∞i WO «=∞Ok Wxfl q è•Å∞QÍ Ñ~°∞QÆ∞Å∞ fã∞Î<åfl~°∞ Hõ •? JO Œ~°∂ PtOz#QÆ=∞ºO KÕ~°∞‰õΩO@∞<åfl=∂? JO Œ~°∂ q*Ë «ÖË<å? "åãÎ"åxH JO Œ~°∂ „ÑQÆu=∂~°æOÖ’<Õ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`«∞<åfl~°∞. QÆ=∞ºO ^ŒQÆ æ~°QÍ "≥_»∞`«∞<åfl~°∞.^Œ∂ã¨∞‰õΩáÈ`«∞<åfl~°∞. J~Ú`Õ "åiÖ’ `Õ_®Å∞ L<åfl~Ú. "åi "ÕQÆO. "åiK«∞~°∞‰õΩ Œ#O. "åà◊√¡ =ÚO Œ∞QÍ ã≤ ŒúO KÕã∞‰õΩO@∞#fl „Ñ}ÏoHõ. "å~°∞ J#∞ãiã∞Î#flq è•<åÅ∞.

J^èŒ∞xHõ ã¨=∂[OÖ’ „Ñü XHõ¯i r=# áÈ~å\ÏxH˜ Z<Àfl J=HÍâßÅ∞JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L<åfl~Ú. "å\Ö’ ¿ãÖòû"≥∞<£Å =$uÎ XHõ\. ™ê è•~°}OQÍ =∞#O

=ã∞Î=ÙÅ#∞, ã~°∞‰õΩÅ#∞, ~°Hõ~°HÍÅ ¿ã=Å#∞ WÑC_»∞ Wà◊√¡, Éèí∂=ÚÅ∞, Ü«∞O„`åÅ∞,"åºáê~åÅ#∞ q„Hõ~ÚOKÕ U*O@∞¡#∞ ‰õÄ_® =∞#O K«∂ã∂Î<åflO. "å\H ÑÓiÎQÍaè#fl"≥∞ÿ#k rq « c=∂ "åºáê~°O. WHõ _» =ã∞Î=ÙÅ∞ Ug∞ LO_»=Ù. JÖÏ Jx¿ã=Å∞ ‰õÄ_® <Õ~°∞QÍ HõxÑ≤OK«=Ù. „ÑÜ≥∂[#O =∂„ «O HõxÑ≤ã∞ÎOk. Jk "åºáê~°OKÕ¿ã "åà◊¡H HÍx, "åi "åºáê~° Ñ¶e`åÅ#∞ JO Œ∞‰õΩ<Õ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ HÍx,JHõΔ~°ÅHõΔÖ’¡ „Ñ¨Ü≥∂[#O HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH D ~°OQÆOÖ’H˜ J_»∞QÆ∞ ÃÑ@ì_®xH˜Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ã≤ Œú=∞=Ù «∞<åfl~°∞. =∂@Ö’¡ =∂„ «"Õ∞ HÍ Œ∞ KÕ «Ö’¡ ‰õÄ_® `å=Ú„ÑÜ≥∂[<åÅ∞ JOkOK«QÆÅ=∞x, ãfi„ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ ™êkèOK«∞HÀQÆÅ=∞x ã=∂*ÏxH~°∞A=Ù KÕã∞Î<åfl~°∞.

c=∂ ~°OQÆOÖ’ Éè∫uHõ =ã∞Î=ÙÅ∞ q„HõÜ«∞O Uq∞ LO_» Œ∞. "å\ =Å¡ ÅaèOKÕÖÏÉèíO ‰õÄ_® Éè∫uHõOQÍ LO_» Œ∞. ZÑC_À Éèíq+º «∞ÎÖ’ ÅaèOKÕ „ÑÜ≥∂[<åxflU*O@∞ q„Hõ~ÚOKåe.JÖÏQ ZÑC_À Éèíèq+º «∞ÎÖ’ «#‰õΩ HõeQ ÖÏÉèÏxfl Œ$+≤ìÖ’LOK«∞‰õΩx qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ c=∂ fã∞HÀ=_®xH ã≤ ŒúÑ_®e. JO>Ë W@∞ c=∂U*ˇO@∞, J@∂ c=∞^•~°∞ ‰õÄ_® KåÖÏ „Ñ¨}ÏoHÍ|^ŒúOQÍ =º=Ç¨ÏiOK«=Åã≤LO@∞Ok. „Ñ}ÏoHõ J#QÍ<Õ JO`å KåÖÏ ÕeHõ J#∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍx Jk x[OHÍ Œ∞. =∂\Ö’¡ K≥|∞ «∞#flÑC_»∞ q#_»O ÉÏQÍ<Õ LO@∞Ok. ã=∞ãº JO`å PK«~°}ŒQÆæ~. ZO Œ∞HõO>Ë =ÚO Œ∞QÍ =∞#O XHõ ÅHõΔ ºO ÃÑ@∞ìHÀ"åe. •xH J#∞QÆ∞}OQÍ

qxÜ≥∂QÆ •~°∞#∞ =∂#ã≤HõOQÍ ã≤ ŒúO KÕÜ«∂e.=∞#O KÕã∂Î<Õ LO\ÏO. U ÅHõΔ ºO ÖËx =ºHÎ QÍe"å@∞ Z@∞ LO>Ë J@∞

c=∂ ~°OQÆOÖ’ Éè∫uHõ =ã∞Î=ÙÅ∞ q„HõÜ«∞O Uq∞LO_» Œ∞. "å\ =Å¡ ÅaèOKÕ ÖÏÉèíO ‰õÄ_®Éè∫uHõOQÍ LO_» Œ∞. ZÑC_À Éèíq+º «∞ÎÖ’

ÅaèOKÕ „ÑÜ≥∂[<åxfl U*O@∞ q„Hõ~ÚOKåe.

45 46


H˘@∞ì‰õΩáÈ «∂ LO\Ï_»∞. JÖÏO\ "åà◊√¡ ÑÓiÎQÍ K«∞HÍ¯x ÖËx <å=ÖÏQÍ rq «QÆ=∞#OÖ’ Œâ◊, kâß ÖË‰õΩO_® ™êyáÈ Õ LO\Ï~°∞, "åà◊√¡ #=Ú‡‰õΩ<Õk J Œ$ëêìxfl=∂„ «"Õ∞. Jk U ~°∂ÑOÖ’ LO@∞O^À ‰õÄ_® "åiH ãÊ+ìOQÍ ≥eÜ«∞ Œ∞. _»|∞ƒQÆ∞iOz PÖ’zOKÕ "å_»∞ J#∞HÀ‰õΩO_® Hõeã≤=KÕÛ ÖÏ@sÅ<À, Z=_À |O èŒ∞=ÙK«xáÈ «∂ «#‰õΩ Pã≤Î "≥Ú`åÎxfl JO@QÆ>ËìÜ«∞HõáÈ`å_® Jx Z Œ∞~°∞K«∂_»¤OÖ’<Õ|uH™êÎ_»∞.P~ÀQÆºO QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ"å_»∞ «#‰õΩ =∂„ «O ZÖÏO\ ~ÀQÍÅ∞~å=#∞‰õΩO\Ï_»∞. =Ü«∞ã∞Ö’ L#fl "å_»∞ å#∞ ZO « x~°¡HõΔ ºOQÍ "åÇÏ#O #_çÑ≤<å«#‰õΩ HÍx, «# =Å¡ W «~°∞Å‰õΩ HÍx ZÖÏO\ =ÚÑC LO_» Œ#fl QÆ∞_ç¤ nè=∂`ÀŒ∂ã¨∞‰õΩáÈ`å_»∞.J#∞HÀxk [iy#Ñ¨C_»∞ =∂„`«"Õ∞ "åà◊√¡ `«=∞ `«Ñ¨C#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.

JÑC_»∞ KÕÜ«∞QÆey#k Ug∞ LO_» Œ∞.J Õ XHõ „Ñ}ÏoHõ, =ÚO Œ∞K«∂ÑÙ,ÅHõΔ ºO ≥eã≤# "åà◊√¡ =ÚO Œ∞ #∞Oz *Ï„QÆ «ÎQÍ

J_»∞QÆ∞Å∞ "Õ™êÎ~°∞. JO ŒiH© P Œ~°≈OQÍ LO\Ï~°∞.JÖÏO\ "åà◊¡ g∞ Õ P è•~°Ñ_ç c=∂ "åºáê~°O ™êQÆ∞ «∂ LO@∞Ok. g∞~°∞

=ÚO Œ∞‰õΩ "≥àÏ¡e. g∞`À áê@∞ =∞Ô~O ŒiHÀ „ÑÜ≥∂[#O JOkOKåe. J Õ "åiPâ◊Ü«∞O HÍ"åe. J Õ "åi rq « ÅHõΔ ºO HÍ"åe. J Õ "åà◊¡ k#K«~°ºQÍ =∂~åe.x «ºO "åi âßfiãÖ’ e"£ – Ö\ò e"£ ã∂„ «O „ÑuÑ¶eã∂Î LO@∞Ok. "åà◊¡‰õΩãÔ~·# =∂~°æO x~ÌtOK«_»"Õ∞ D z#fl ÑÙãÎHõO ÅHõΔ ºO. L ÕÌâ◊O. Pâ◊Ü«∞O.

`˘e J_»∞QÆ∞Å∞r=# ™êÑ¶ÖÏºxH KÕÑ\ì# U ~°OQÆOÖ’ J~Ú<å ã~, ÑÓiÎQÍ q[Ü«∞O

™êkèOKåÅ<Õ Pâ◊Ü«∞O`À<Õ =∞#O J_»∞QÆ∞ ÃÑ_»`åO. JÖÏˆQ c=∂ ~°OQÆOÖ’„Ñ"ÕtOz# "åà◊√¡ ‰õÄ_® Pâ◊Ü«∂Å#∞,ÅHΔÍºxfl KÕ~°∞HÀ=_®xH rq « c=∂ ãOã÷U*ˇO@∞¡QÍ Ñ¨xKÕÜ«∞_®xH˜ `«y# =∞<À|ÖÏxfl, âßs~°Hõ ™ê=∞~å÷ºxfl x`«ºOã=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩO@∂ LO_®e. WO Œ∞‰õΩ =∞#‰õΩ =ÚO Œ∞QÍ ã∂ÊùiÎ xKÕÛk =∞#Ox~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl ÅHõΔ º"Õ∞. ^•xfl ™êkèOK«_®xH ~°∂á⁄OkOK«∞‰õΩ#fl „Ñ}ÏoHõ =∞#q[Ü«∂xH ÑÙ<åkQÍ xÅ∞ã∞ÎOk. •x P è•~°OQÍ xifi~å=∞OQÍ Hõ$+≤x H˘#™êy¿ãÎJOu=∞ q[Ü«∞O =∞# Õ. JO>Ë...

q[Ü«∞ ã∂„ «O ´ ÅHõΔºO{„Ñ}ÏoHõ{Hõ$+≤ JOu=∞ q[Ü«∞Oq[Ü«∞ ã∂„ «O ´ ÅHõΔºO{„Ñ}ÏoHõ{Hõ$+≤ JOu=∞ q[Ü«∞Oq[Ü«∞ ã∂„ «O ´ ÅHõΔºO{„Ñ}ÏoHõ{Hõ$+≤ JOu=∞ q[Ü«∞Oq[Ü«∞ ã∂„ «O ´ ÅHõΔºO{„Ñ}ÏoHõ{Hõ$+≤ JOu=∞ q[Ü«∞Oq[Ü«∞ ã∂„ «O ´ ÅHõΔºO{„Ñ}ÏoHõ{Hõ$+≤ JOu=∞ q[Ü«∞O=∞#Ö’ „Ñu XHõ ~°O J «ºkèHõ „áê è•#ºO WKÕÛ JOâ◊O Pi÷Hõ ã≤÷~° «fiO. ^•xfl

P è•~°O KÕã∞‰õΩx =∂„ «"Õ∞ =∞#O =∞# Éèíq+º «∞Î QÆ∞iOz Pâ◊Å JO «ã∞ÎÅ∞Hõ@∞ì‰õΩO\ÏO. "å\H J#∞QÆ∞}OQÍ<Õ ‰õΩ@∞O|O, "åi P~ÀQÆºO "åi q^•º=HÍâßÅ∞WOHÍ WOHÍ ....WÖÏ x~°O`«~°O =∞# Jâ◊Å∞, JOK«<åÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂<ÕLO\Ï~Ú.WÖÏO\˜ ™ê=∂lHõ "å`å=~°}OÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜™êi c=∂ U*ˇO@∞QÍÉÏ èŒº «Å∞ KÕÑ\ì# "åà◊¡ PÖ’K«#Å∞ ZÖÏ LO\Ï~Ú? tHõΔ} ã=∞Ü«∞OÖ’<À, `˘e~ÀAÖ’¡<À U*ˇO@∞QÍ Ñ¨Ù~ÀQÆux ã¨∂zOKÕ U^À XHõ Hõ ¡Éò ã¨Éè íº`«fiO™êkèOKåÅ#∞HÀ=_»O ãÇÏ[O. JO Œ∞‰õΩ U_®k =º=kèÖ’QÍ JO>Ë ™ê è•~°}OQÍ

_»|∞ƒ QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ "å_»∞ J#∞HÀ‰õΩO_®Hõeã≤=KÕÛ ÖÏ@sÅ<À, Z=_À |O èŒ∞=Ù K«xáÈ «∂

«#‰õΩ Pã≤Î "≥Ú`åÎxfl JO@QÆ>ËìÜ«∞HõáÈ`å_® JxZ Œ∞~°∞K«∂_»¤OÖ’<Õ |uH™êÎ_»∞.

c=∂ ~°OQÆOÖ’ „Ñ"ÕtOz# "åà◊√¡ ‰õÄ_®Pâ◊Ü«∂Å#∞,ÅHΔÍºxfl KÕ~°∞HÀ=_®xH rq « c=∂ãOã÷ U*O@∞¡QÍ ÑxKÕÜ«∞_®xH «y#=∞<À|ÖÏxfl, âßs~°Hõ ™ê=∞~å÷ºxfl x «ºOã=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩO@∂ LO_®e.

47 48


U„Ñ≤Öò #∞Oz =∂iÛÖ’ÑÙ, xiÌ+ì ãOYºÖ’ áêÅã‘Å∞ KÕ~ÚOKåe. ÖË •, `˘e„Ñ‘q∞Ü«∞OQÍ xˆ~ÌtOz# "≥Ú`«ÎO [=∞KÕÜ«∞QÆÅQÆ_»O =O\˜ x|O^èŒ#Å∞ U"ÀLO\Ï~Ú. =∞# Œ$+≤ì P ã=∞Ü«∞OÖ’ JO «=~°H LO@∞Ok. JO Œ∞‰õΩ «y#@∞¡QÍ=∞# „Ñ}ÏoHõÅ∞ LO_®e.

D ÅHõ Δ ºO Kè Õ^Œ#Ö’ =∞#O QÆ=∞xOK«=Åã≤# =ÚYº"≥∞ ÿ# q+¨Ü«∞OUq∞@O>Ë...=∞#O WHõ _» áÈ\© Ñ_»∞ «∞#flk =º‰õΩÎÅ`À HÍ Œ∞. =∞#‰õΩ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’L#fl HÍÅ Ñiq∞u`À =∂„ «"Õ∞.

XHõ U_®kÖ’ ™êkèOK«=Åã≤# ÅHõΔ ºOHÍÅHΔáêxHÀ, „Ñ`åº=∂flÜ«∞ P^•Ü«∞ =∂~°æOQÍ<À c=∂ U*O@∞ J=`å~°O

ZuÎ# =ºHÎ «# U*hû ã≤÷~°OQÍ xez LO_»_®xH J=ã~°"≥∞ÿ# "Õ∞~°H ÅHõΔ ºOQÍÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞. JHõ _»=~°H Hõ$+≤ KÕ™êÎ_»∞. JO Õ Ñ¶e`åxfl á⁄O Œ∞`å_»∞.

Wk KåÖÏ ãfiÅÊHÍeHõ ÅHõΔ ºO. FH.WÑC_»∞ H˘xfl n~°…HÍeHõ ÅHΔÍºÅ ãfi~°∂ÑO ZÖÏ LO@∞O^À QÆ=∞x^•ÌO. Hõq∞+<£

~°∂ÑÖÖ’ =∞#=Ú =KÕÛ P^•Ü«∂xfl U\Ï Ô~\ ˜ìOÑ¨Ù KÕã¨∞HÀ"åÅ#fl ÅHõΔ ºOÃÑ@∞ì‰õΩ<åflO J#∞HÀO_ç. JÑC_»∞ =∞# Hõ$+≤, „Ñ}ÏoHõ ^•xH «y#@∞¡ LO_®e.W@∞=O\ ~°OQÍÖ’¡ =∞#O Ñk=∞Okx Hõe¿ãÎ XHõi ŒÌ~°∞ =∂„ «"Õ∞ z=i ãO «HõOÃÑ_»`å~°x XHõ JOK«<å. D „Hõ=∞OÖ’ g∞~°∞ ZO`«=∞Ok =º‰õΩÎÅ#∞ c=∂KÕ~ÚOKå~°#flk „Ñ è•#O HÍ Œ∞. Zxfl áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOK«QÆeQÍ~°<Õk =ÚYºO.JO>Ë XH˘Hõ i`À <åÅ∞Qã≤ KÕ~ÚOz<å g∞~°∞ ÅHõΔ ºO KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. JO Œ∞=Å#

=ÚO^Œ∞QÍ g∞ ^ŒQÆæ~° c=∂ áêÅã‘ fã¨∞‰õΩ#fl "åà◊¡#∞ ZO`À Pf‡Ü«ÚÅ∞QÍÉèÏqOKåe. "åiH˜ Jxfl "Õà◊ÖÏ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO@∂ "åi Jaè=∂<åxflÃÑ@∞ì|_çQÍ HÍáê_»∞‰õΩO@∂ LO_®e. ZO Œ∞‰õΩO>Ë "åi`À H˘#™êQ J#∞|O èŒOg∞‰õΩ g∞~°∞ H˘xfl áêÅã‘Å‰õΩ, B`åûÇ≤Ï‰õΩÅ‰õΩ =∂~°æO K«∂Ñ≤OK«=K«∞Û. JÖÏQ,áêÅã‘ fã¨∞HÀ=_®xH˜ x~åHõiOz# "åix ‰õÄ_® =∞~°záÈ=Åã≤# J=ã¨~°OÖË Œ∞. ZO Œ∞HõO>Ë "åiÖ’ ZÑC_≥·<å, PãHÎ K«∂Ñ≤OK«=K«∞Û. ÖË • "åi ãÊO Œ#P è•~°OQÍ =∞#O áê\ã∞Î#fl qkèq è•<åÖ’¡ Ö’áêÅ#∞ QÆ∞iÎOz ãiKÕã∞HÀ=K«∞Û.JO>Ë =∞# "åºáê~°O =∞#∞+¨μÅ`À Hõ#∞Hõ, "åix ZÑ¨C_≥· Z=ih ^Œ∂~°OZÑ¨C_≥· Z=ih ^Œ∂~°OZÑ¨C_≥· Z=ih ^Œ∂~°OZÑ¨C_≥· Z=ih ^Œ∂~°OZÑ¨C_≥· Z=ih ^Œ∂~°OKÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.

Wk „Ñu c=∂ U*O@∞ qkèQÍ áê\OK«=Åã≤# "≥Ú Œ\ ã∂„ «O. D q+Ü«∂<Õfl=∞~ÀÖÏ K≥áêÊÅO>Ë...=∞# "Õ@ ÅHõΔ=∞# "Õ@ ÅHõΔ=∞# "Õ@ ÅHõΔ=∞# "Õ@ ÅHõΔ=∞# "Õ@ ÅHõΔ º ™ê^èŒ# "≥·¿Ñ HÍx, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞º ™ê^èŒ# "≥·¿Ñ HÍx, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞º ™ê^èŒ# "≥·¿Ñ HÍx, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞º ™ê^èŒ# "≥·¿Ñ HÍx, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞º ™ê^èŒ# "≥·¿Ñ HÍx, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å∞HÍ^Œ∞.HÍ^Œ∞.HÍ^Œ∞.HÍ^Œ∞.HÍ^Œ∞.

c=∂ U*O@∞QÍ q èŒ∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ „Ñu XHõ iH «ÑÊHõ Z Œ∞~°ÜÕ∞º ã=∞ãºXHõ\ LOk. Jk „ÑÉèí∞ «fi c=∂ Ñ äŒHÍÅ∞, Ô~O_»∞ WÑC_»∞ =∂Ô~¯\òÖ’ qiqQÍJO Œ∞ÉÏ@∞Ö’H =zÛ# „ÃÑ·"Õ@∞ c=∂ ãOã÷ áÈ\©. "åãÎ"åxH KåÖÏ =∞OkqxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ „ÑÉèí∞ «fi P èŒfi~°ºOÖ’x c=∂ ãOã÷ "≥·¿Ñ "≥ÚQÆ∞æ K«∂Ñ≤™êÎ~°∞.WÖÏO\ ãO Œ~åƒùÅÖ’, JO>Ë =∞#O HõÅ∞ã∞‰õΩ#fl ÔH¡~ÚO\ò „ÃÑ·"Õ@∞ áêÅã‘Å Ñ@¡PãHÎ L#fl@∞¡ HõxÑ≤Oz#ÑC_»∞, „ÑÉèí∞ «fi ãOã÷ #∞Oz áêÅã‘ fã∞HÀ=_»O =Å¡HõeQ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ q=iOKåe. Jn ÑÓiÎ P «‡qâßfiãO`À. JO Œ∞‰õΩ =∞#O

HÍÅHΔáêxHÀ, „Ñ`åº=∂flÜ«∞ P^•Ü«∞ =∂~°æOQÍ<Àc=∂ U*O@∞ J=`å~°O ZuÎ# =ºHÎ «# U*hûã≤÷~°OQÍ xez LO_»_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# "Õ∞~°ˆHÅHõΔ ºOQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞. JHõ _»=~°H Hõ$+≤ KÕ™êÎ_»∞.JO Õ Ñ¶e`åxfl á⁄O Œ∞`å_»∞.

Ñu c=∂ U*O@∞ qkèQÍ áê\OK«=Åã≤#"≥Ú Œ\ ã∂„ «O. D q+Ü«∂<Õfl =∞~ÀÖÏK≥áêÊÅO>Ë...=∞# "Õ@ ÅHõΔ º ™ê èŒ# "≥·¿Ñ

HÍx, qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å∞ HÍ Œ∞.

49 50


=∞# ãOã÷ L`åÊ Œ#Å QÆ∞iOz ã=∞„QÆOQÍ ≥Å∞ã∞‰õΩx LO_®e. áÈ\© ãOã÷ÅáêÅã‘Å =Å¡ =KÕÛ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ «ÑC Ñ@ì‰õΩO_®<Õ =∞# áêÅã‘ „Ñ ÕºHõ «Å#∞≥eÜ«∞*ËÜ«∞QÆÅQÍe. =∞s =ÚYºOQÍ ÔH¡~ÚO\ò Pi÷Hõ ™È÷=∞ «‰õΩ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’

áêÅã‘Å∞ L#fl q+Ü«∞O, ãHÍÅOÖ’ "åà◊¡‰õΩ ~å=Åã≤# "≥Ú «ÎO K≥e¡OK«_»OÖ’„Ñ¨Éèí∞`«fi c=∂ =Å¡ ÅaèOKÕ Ç¨g∞x "åiH˜ K≥Ñ≤Ê #K«Û*ˇÑ¨Ê_»O J=ã¨~°O.„Ñ¨Éèí∞`«fi c=∂ =Å¡ ÅaèOKÕ Ç¨g∞x "åiH˜ K≥Ñ≤Ê #K«Û*ˇÑ¨Ê_»O J=ã¨~°O.„Ñ¨Éèí∞`«fi c=∂ =Å¡ ÅaèOKÕ Ç¨g∞x "åiH˜ K≥Ñ≤Ê #K«Û*ˇÑ¨Ê_»O J=ã¨~°O.„Ñ¨Éèí∞`«fi c=∂ =Å¡ ÅaèOKÕ Ç¨g∞x "åiH˜ K≥Ñ≤Ê #K«Û*ˇÑ¨Ê_»O J=ã¨~°O.„Ñ¨Éèí∞`«fi c=∂ =Å¡ ÅaèOKÕ Ç¨g∞x "åiH˜ K≥Ñ≤Ê #K«Û*ˇÑ¨Ê_»O J=ã¨~°O.

ÅHõΔ ºOQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl ãOYº#∞ Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩx ZÑC_»∂ H˘kÌ =∞Ok g∞ Œ=∂„ «"Õ∞ P è•~°Ñ_»_»O ZÑC_≥·<å ãÔ~·# "åºáê~° ã∂„ «O JxÑ≤OK«∞HÀ Œ∞. H˘ «Î"åà◊¡#∞J<Õfi+≤OK«_»O J#flk c=∂ "åºáê~° qãÎ~°}Ö’ Ju H©ÅHõ"≥∞ÿ# JOâ◊O. H˘ «ÎÑ äŒHÍÅ∞, áê « Ñ äŒHÍÅ∞, ZÑC_»∂ Z=~À XHõiH PHõ~°¬}©Ü«∞OQÍ<Õ LO\Ï~Ú.JO Œ=Å¡ H˘xfl\x JÅHõΔ ºO KÕÜ«∞_»O, =∞i H˘xfl\ QÆ∞iOz Z‰õΩ¯=QÍ K≥ÑÊ_»O‰õÄ_® "åºáê~°OÖ’ ãÔ~·# Ñ Œúu HÍ Œ∞. =∞#"Õ∞ =∞# HÍ¡~ÚO\òÅ#∞ U «~°ÇáêÅã‘ Z‰õΩ¯= „ÑÜ≥∂[#Hõ~°OQÍ LO@∞O^À ã∂zOK«=Åã≤ LO@∞Ok. JO>ËWHõ _» =∞#O ÔH¡~ÚO\ò „âıÜ«∞ã∞û#∞, J «_ç Pi÷Hõ ™È÷=∞ «#∞ ÑiQÆ#}#Ö’H fã∞‰õΩx=º=ÇÏiOK«=Åã≤ LO@∞Ok. JO Œ∞=Å¡, =∞#O =∞# ÅHΔÍºÅHõ<åfl Hõ¡¡~ÚO\ò‰õΩZ‰õΩ¯= x| Œú « áê\ÕK«=Åã≤ LO@∞Ok. nxfl |\ì =∞#O =∞# ÔH¡~ÚO\òÅqâßfi™êxfl ZO « Z‰õΩ¯=QÍ ™⁄O «O KÕã∞HÀ"åÖ’ J~°÷=∞=Ù «∞Ok. c=∂ U*O@¡"åºáê~° HÍ~°ºHõÖÏáêÖ’¡ qâ◊fiã¨hÜ«∞`« J`«ºO`« H©ÅHõ"≥∞ÿ#k.qâ◊fiã¨hÜ«∞`« J`«ºO`« H©ÅHõ"≥∞ÿ#k.qâ◊fiã¨hÜ«∞`« J`«ºO`« H©ÅHõ"≥∞ÿ#k.qâ◊fiã¨hÜ«∞`« J`«ºO`« H©ÅHõ"≥∞ÿ#k.qâ◊fiã¨hÜ«∞`« J`«ºO`« H©ÅHõ"≥∞ÿ#k.

W`«~° "åºáê~° ~°OQÍÖ’¡ "å\˜x á⁄O^Œ_»O HÀãÖ "å\˜ HÍ~åºÅÜ«∂Å#∞"≥ «∞‰õΩO@∂ "≥à◊¡=Åã≤ LO@∞Ok. HÍx c=∂ ~°OQÆOÖ’ KåÖÏ ãO Œ~åƒùÖ’¡ c=∂

ãOã÷ „Ñux èŒ∞ÖË ÔH¡~ÚO\òÅ#∞ "≥ «∞‰õΩ¯O@∂ =∂Ô~¯\òÖ’H "≥àÏ¡eûLO@∞Ok. ÃÑ·QÍ=∞#O =ã∞Î~°∂ÑOÖ’ Õxh =∞#O ÔH¡~ÚO\òÅ‰õΩ q„Hõ~ÚOK«_»O ÖË Œ∞. Éèíq+º «∞Î„ÑÜ≥∂[<åÅ‰õΩ "åQÍÌ#O =∂„ «"Õ∞ =∞# q„HõÜ«∞ =ã∞Î=Ù. D q èŒOQÍ H=ÅOÇg∞ Ñ„`åxfl JO Œ*ËÜ«∞_»OÖ’ =∞# ãfi„ÑÜ≥∂[<åÅ q+Ü«∞O ZÖÏ L<åfl „ÑuHõΔ}OÔH¡~ÚO\òÅ ãÖˆHΔ=∂xH˜ JkèHõ „áê^è•#º`« W"åfie. Ç¨g∞Å`À áê@∞ "åà◊¡H˜J=ã¨~°"≥∞ÿ# „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞ JO^Œ*ËÜ«∞_»OÖ’ c=∂ „Ñüxkè ZÅ¡"Õà◊ÖÏJO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_»_»O KåÖÏ J=ã~°O. =∞#O KÕ¿ã á⁄~°ÉÏ@∞¡ =∞# ãOã÷„Ñü+¨ì#∞ ^≥|ƒfÜ«∞=K«∞Û##fl WOy`« *Ï˝#O`À WOy`« *Ï˝#O`À WOy`« *Ï˝#O`À WOy`« *Ï˝#O`À WOy`« *Ï˝#O`À =∞#O x`«ºO =º=Ç¨Ïiã¨∂ÎLO_®e.ZO Œ∞HõO>Ë =∞# c=∂ ãOã÷ ~°∂á⁄OkOKÕ Ñ äŒHÍÅÃÑ· =∞#‰õΩ ZÖÏO\˜„Ñ"Õ∞Ü«∞O LO_» Œ∞. HÍh "å\Ö’ ÔH¡~ÚO\òÅ HÀãO L ÕÌtOz# „Ñuáê Œ#Å#∞QÆ∞iÎOz, "å\x q„Hõ~ÚOK«_»OÖ’<Õ =∞# „ÑuÉèí, ™ê=∞~å÷ºÅ∞ ^•y LO\Ï~Ú. DJOâ◊O ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë áê`« ÔH¡~ÚO\òÅ‰õΩ ãÖ`«$Ñ≤ÎHõ~°"≥∞ÿ# ¿ã=Å#∞JOkOK«_»O, H˘ «Î "åiH =∞# ¿ã=Å#∞ qãÎ $ «Ñ~°K«_»O =O\q JO>Ë JOH˜`«JOH˜`«JOH˜`«JOH˜`«JOH˜`«ÉèÏ=O ÉèÏ=O ÉèÏ=O ÉèÏ=O ÉèÏ=O c=∂ U*O@¡ k#K«~°ºÖ’ Ju H©ÅHõ"≥∞ÿ# JO «~åƒùQÆO. D ÅHõΔ}O „Ñ|ÅOQÍL#fl U*O@∞ «# áê « ÔH¡~ÚO\òÅ#∞ =∞m¡ =∞m¡ HõÅ∞ã∞‰õΩO@∂ "åi |O èŒ∞q∞„ «∞Åq=~åÅ#∞ ¿ãHõiã∂Î, J=HÍâ◊O L#flÑC_»∞ "åà◊¡O Œih HõÅ∞ã∂Î "åix ‰õÄ_®c=∂ ÔH¡~ÚO\òÅ∞QÍ KÕiÊOK«_®xH Z‰õΩ¯= „â◊ Œú fã∞HÀ"åe.

rq « c=∂ J#QÍ<Õ ÔH¡~ÚO\ò „áê}ÏÅ#∞ x~ÌtOz# qÅ∞=QÍ =∂„ «"Õ∞ÑiQÆ}Oz P JOâßxfl =∂„ «"Õ∞ „Ñ=ÚYOQÍ q=iOK«_®xH „ÑÜ«∞uflOK«_»O

ÔH¡~ÚO\ò Pi÷Hõ ™È÷=∞ «‰õΩ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ áêÅã‘Å∞L#fl q+Ü«∞O, ãHÍÅOÖ’ "åà◊¡‰õΩ ~å=Åã≤# "≥Ú «ÎOK≥e¡OK«_»OÖ’ „ÑÉèí∞ «fi c=∂ =Å¡ ÅaèOKÕ Çg∞x"åiH K≥Ñ≤Ê #K«Û*ÑÊ_»O J=ã~°O.

U*ˇO@∞ `«# áê`« ÔH¡~ÚO\òÅ#∞ =∞m¡ =∞m¡HõÅ∞ã¨∞‰õΩO@∂ "åi |O^èŒ∞q∞„`«∞Å q=~åÅ#∞¿ãHõiã∂Î, J=HÍâ◊O L#flÑC_»∞ "åà◊¡O Œih HõÅ∞ã∂Î"åix ‰õÄ_® c=∂ ÔH¡~ÚO\òÅ∞QÍ KÕiÊOK«_®xHZ‰õΩ¯= „â◊ Œú fã∞HÀ"åe.

51 52


q[˝`« JxÑ≤OK«∞HÀ^Œ∞. D J#∂Ç¨Ïº Ñï}Ï=∂xfl =∂#ã≤HõOQÍ ‰õÄ_®TÇ≤ÏOK«∞HÀ=_®xH˜ ™ê è•~°}OQÍ Z=iH© ZÖÏO\˜ W+ìO LO_» Œ∞. nxHõ<åfl„Ñ è•#OQÍ "åà◊¡H ãg∞Ñ Éèíq+º «∞ÎÖ’ HõeQ ãfiÅÊHÍeHõ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞, JO>Ë"åi Ñ≤Å¡Å q^•º=ã~åÅ‰õΩ, ‰õΩ@∞O| J~ÀQÆº ãO~°HõΔ}‰õΩ, q"åÇk "Õ_»∞HõÅ‰õΩ,Ys ≥·# ã≤÷~åã∞ÎÅ∞ WÅ∞¡, HÍ~°∞ =O\q H˘#∞QÀÅ∞ KÕÜ«∞_®xH JOkOKÕ W «~°„`åPi÷Hõ ã¨Ç¨Ü«∞O q=~åÅ#∞ q=~°OQÍ K≥Ñ≤Ê#@¡~Ú Õ ã¨Ç¨Ï[OQÍ =∞#O =∞#qxÜ≥∂QÆ •~°∞Ö’¡ ãÔ~·# J=QÍÇÏ# HõeyOK«QÆÅ∞QÆ∞`åO. W=hfl q=iOKåÅO>Ë=ÚO Œ∞ =∞#‰õΩ =∞# ãOã÷ ^•fi~å ÔH¡~ÚO\òÅ‰õΩ HõeQ qq èŒ ~°HÍÅ „ÑÜ≥∂[<åÅQÆ∞iOz# Ñ¨ÓiÎ ã¨=∂Kå~°OÑ¨ÓiÎ ã¨=∂Kå~°OÑ¨ÓiÎ ã¨=∂Kå~°OÑ¨ÓiÎ ã¨=∂Kå~°OÑ¨ÓiÎ ã¨=∂Kå~°O ≥eã≤ LO_®e.

J#∞Éèí"åÅ ™ê~°Oc=∂ U*O@¡‰õΩ LO_»=Åã≤# =ÚYº"≥∞ÿ# ÅHõΔ}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz ≥Å∞ã∞‰õΩ<Õ

=ÚO Œ∞ H˘O Œ~°∞ U*O@∞¡ «=∞ J#∞Éèí"åÅ #∞Oz <Õ~°∞Û‰õΩ#fl „áê äŒq∞Hõ áê~îåÅ™ê~åOâßxfl ≥Å∞ã∞‰õΩO^•O. Wq H˘ «ÎQÍ D ~°OQÆOÖ’ „Ñ"ÕtOz# "åiH ã∂ÊùiÎxW™êÎ~Ú. c=∂ "åºáê~°OÖ’ U*O@∞¡QÍ q èŒ∞Å∞ KÕÑ\ì# „Ñu XHõ ~°∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕÉÏ èŒº « XHõ >Ë. Jk «=∞ ãOã÷ „ÑHõ\Oz# c=∂ áêÅã‘Å#∞ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩq„Hõ~ÚOK«_»"Õ∞ Hõ •? =∞i J~Ú Õ "åiHÀ H˘O Œ~°∞ Z‰õΩ¯= ã=∞~°∞÷Å∞QÍ#∞, =∞iH˘O Œ~°∞ F "≥∂ãÎ~°∞QÍ#∞ xÅ=_®xH HÍ~°}ÏÅ∞ Uq∞\? KåÖÏ =∞Ok q+Ü«∞OÖ’QÆ=∞xOz# Õ_® XHõ >Ë. "å~°∞ J#∞ãiOKÕ HÍ~°º „Ñ}ÏoHõÖ’x Ö’áêÅ∞ ÖË •<å}º «. ã=∞~°∞÷_»∞QÍ ¿Ñ~°∞ ≥K«∞Û‰õΩ#fl U*O@∞ D ~À[ x~ÌtOK«∞‰õΩ#fl U Ñxh

=∞~À ~ÀA‰õΩ "å~Ú^• "ÕÜ«∞_»∞. ZO`« Hõ+¨ì"≥∞ÿ<å ZO`« PÅã¨º"≥∞ÿ# U~ÀAx~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl „Ñ¨}ÏoHõ#∞ P ~À*Ë Ñ¨ÓiÎ KÕÜ«∞_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. J^ÕJxfl\Hõ<åfl =ÚYº"≥∞ÿ# q[Ü«∞O ã∂„ «O. WHõ W «~° L «Î=∞ J#∞ã~°}©Ü«∞ q è•<åÅ∞Uq∞\’ "åi =∂@Ö’¡<Õ ≥Å∞ã∞‰õΩO^•O.

1. =$uÎ Jaè=∂#O – „Ñ=$uÎÖ’ x*Ï~ÚfKåÅ ãO= «û~åÅ∞ c=∂ U*O@∞QÍ ÑxKÕã≤# XHõ U*O@∞ Jaè„áêÜ«∞O

„ÑHÍ~°O H˘ «ÎQÍ D ~°OQÆOÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\ì# =ºHÎ =ÚO Œ∞QÍ D =$uÎÃÑ· ÑÓiÎJaè=∂#O, q èŒ∞Å x~°fiÇ¨Ï}Ö’ x*Ï~Úf Hõey LO_®e. Jaè=∂#O JO>ËH=ÅO „¿Ñ=∞, ^•xÃÑ· Q“~°=O LO>Ë KåÅ Œ∞. =$uÎÑ~°"≥∞ÿ# q èŒ∞Å x~°fiÇÏ}Ö’Ñ@ì ŒÅ, nHõΔ „Ñ|ÅOQÍ LO_®e. JO>Ë "≥Ú Œ\ ~ÀA tHõΔ} «~°QÆ «∞Å‰õΩ Ç[Ô~·#HõΔ}O #∞Oz ÉÏ èŒº «Å #∞Oz «Ñ¨C‰õΩ<Õ =~°‰õΩ UHÍ„QÆ «, x| Œú « „Ñ¨ Œi≈ã¨∂ÎLO_®e. ™ê è•~°}OQÍ tHõΔ} «~°QÆ «∞Ö’¡ KåÖÏ =∞Ok JO « PãHÎ K«∂Ñ≤OK«~°∞.D HÍ~°}OQÍ "åiH Ju =ÚYº"≥∞ÿ# J<ÕHõ q+Ü«∂ÅÃÑ· ãÊ+ì"≥∞ÿ# J=QÍÇÏ#U~°Ê_» Œ∞. JO Œ∞=Å¡ "å~°∞ HΔ„ «™ê÷~ÚÖ’ <Õ~°∞QÍ ÔH¡~ÚO\òÅ#∞ Hõeã≤#ÑC_»∞, å=ÚK≥ÑÊ ŒÅK«∞‰õΩ#fl q+Ü«∂xfl HÍx, «=∞ ãOã÷ „á⁄_»H±ìÅ QÆ∞iOz HÍx „ÑÉèÏ=O «OQÍq=iOK«ÖËHõáÈ`å~°∞. =ÚYºOQÍ WÑC_»∞ QÆ=∞xOK«=Åã≤# q+Ü«∞O Uq∞@O>Ë,=∞#^Õâ ◊OÖ’ c=∂ ~°OQÍxfl xÜ«∞O„uOKÕ ÉÏ^è Œ º` «#∞ „Ñ ¨É è í ∞` «fiO‰ õΩJÑÊyOzOk.x~ÌtOz# x|O èŒ#Å ÑikèÖ’<Õ =∞# Õâ◊OÖ’x c=∂ ãOã÷ÅhflÑxKÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. JO>Ë =ÚO Œ∞QÍ P x|O èŒ#Å#∞ ÑÓiÎQÍ ≥Å∞ã∞‰õΩxLO_®e. "å\H q~°∞ ŒúOQÍ U*O@∞ =º=ÇÏiOK«‰õΩO_® LO_®e. ÔH¡~ÚO\òÅ‰õΩJu H©ÅHõ"≥∞ÿ# Pi÷Hõ ã¨ÅÇ¨^•~°∞QÍ ‰õÄ_® c=∂ U*ˇO@∞ =º=Ç¨ÏiOK«=Åã≤LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ W «_»∞ x «ºO «# K«∞@∂ì [~°∞QÆ∞ «∞#flÑi}Ï=∂Å#∞ QÆ=∞xã∂Î,"å\ Pi÷Hõ „ÑÉèÏ"åÅ#∞ J èŒºÜ«∞#O KÕã∂Î "å\ „ÑÉèÏ"åxfl QÆ∞iÎOz ÔH¡~ÚO\òÅ‰õΩã=∞Ü≥∂z «"≥∞ÿ# ãÅÇÅ∞ JOkã∂Î LO_®e.

W

c=∂ "åºáê~°OÖ’ U*O@∞¡QÍ q èŒ∞Å∞ KÕÑ\ì#„Ñu XHõ ~°∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ ÉÏ èŒº « XHõ >Ë. Jk

«=∞ ãOã÷ „ÑHõ\Oz# c=∂ áêÅã‘Å#∞qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ q„Hõ~ÚOK«_»"Õ∞

53 54


J#∞=∂#O ÃÑ#∞Éèí∂`«O. q[Ü«∞ Ñ¨^äŒOÖ’ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍÅ#∞‰õΩ<ÕÜ«Ú=‰õΩÅ‰õΩ Wk Ñ~°=∞ â◊„ «∞=Ù. U Ñx KÕÑ\ì<å ÔQÅ∞ÑÙ q+Ü«∞OÖ’ U H˘kÌáê\ ãO ÕÇÏO =∞# =∞#ã∞Ö’ «ÖuÎ# Jk HÍ~°º™êÑ¶ÖÏºxH U =∂„ «O À_»Ê_» Œ∞.=∞i JO_»QÍ xeKÕk Z=~°∞ JO\Ï~å? Jk g∞Ö’ L#fl P «‡qâßfiã"Õ∞. «#™ê=∞~°÷ºOÃÑ· ÑÓiÎ #=∞‡HõO L#flÑC_Õ ÉÏÇÏº â◊‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® =∞# HÍ~°º™êÑ¶ÖÏºxH`À_»Ê_»QÆÅ∞QÆ∞`å~Ú. «#ÃÑ· «#‰õΩ QÆ\ì #=∞‡HõO L#fl "åàı¡ U Ñx<≥·<å ã~è≥·~°ºOQÍ L`åûÇÏOQÍ KÕÑ@ìQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.=ÚO Œ∞‰õΩ Œ∂ã∞‰õΩáÈ"åÅx PtOKÕ =ºHÎ, =ÚYºOQÍ cè=∂ U*O@∞ `å#∞

Z=ix HõÅ∞ã∞HÀ=_®xH "≥_»∞ «∞<åfl, JHõ _» «#‰õΩ =ºu~Hõ Ñ¶e «O =ã∞ÎO Õ"≥∂J#fl J#∞=∂#O «Ö «Î<Õ ‰õÄ_» Œ∞. XHõ"Õà◊ =∞#‰õΩ JÖÏO\JÖ’K«# =¿ãÎ KåÖÏãO Œ~åƒùÅÖ’ =∞# „ÑÜ«∞ «flOÖ’<Õ Ö’@∞ U~°Ê_»∞ «∞Ok. =∞#O J= «e =ºHÎ À=∂\Ï¡_ÕÑ¨C_»∞, `˘„@∞áê@∞ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. "åix #K«Û*ˇÑ¨Ê_»OÖ’ „ÑüÉèí„Ñ Œi≈OK«ÖËHõáÈ`åO. Jk ãÇÏ[OQÍ =∞#‰õΩ "≥·Ñ¶ÖÏº<Õfl JOkã∞ÎOk.

q=∞~°≈Å∞, =ºuˆ~Hõ "åºYºÅ∞ Z^Œ∞Ô~·#Ñ¨C_»∞ KåÖÏ =∞Ok Jã¨Ç¨Ï<åxH˜QÆ∞~°∞=Ù`å~°∞. Wk ãÇÏ["Õ∞ HÍ=K«∞Û. HÍx, Jk =∞#Ö’ =∂#ã≤Hõ Jã=∂# «Å#∞Ô~K«ÛQ˘\ì ÉèÏ==ºH©ÎHõ~°} ™ê=∞~å÷ºxfl ≥|ƒuã∞ÎOk. D ~°Hõ"≥∞ÿ# JÉèíºO «~åÅ#∞,u~°™ê¯~åÅ#∞ Ñ\ìOK«∞HÀ‰õΩO_® LO_»_»"Õ∞ ãÔ~·# =∂~°æ=∞x H˘O Œ~°∞ ã∂zã∂ÎLO\Ï~°∞. HÍx Jk x[O HÍ Œ∞. KåÖÏ ã=∞Ü«∂Ö’¡ "å\Ö’ ZO`À H˘O « =∞#‰õΩ

LÑÜ≥∂QÆÑ_Õ JOâßÅ∞ LO\Ï~Ú. JO Œ∞=Å¡ "å\x ™êfiQÆuOK«_»O =∞Oz =∂~°æO.™ê^è•~°}OQÍ "å\˜x =ºHõÎOKÕã¨∞Î#fl "åi Jaè„áêÜ«∂Å∞ =∂„`«"Õ∞ Jx J~°÷OKÕã∞HÀO_ç. JO Œ∞=Å¡ "å\x f„=OQÍ fã∞‰õΩx f„=OQÍ ãÊOkOK«_®xH „ÑÜ«∞ «flOKÕÜ«∞HõO_ç. "å\Ö’ H˘xfl x*ÏÅ∞ ÖË • Jã`åºÅ∞ LO_»=K«∞Û. U"≥·<å Jq =ÚO Œ∞QÍXHõ =ºHÎ =ºHÎQÆ « Jaè„áêÜ«∂Å#fl q+Ü«∂xfl QÆ∞iÎOK«O_ç. "å\Ö’x ã`åºã`åºÅ#∞QÆ∞iÎOKÕO Œ∞‰õΩ Œ$+≤ì HO„nHõiOK«O_ç. JÖÏO\ Ñiã≤÷uÖ’ g∞~°∞ =∂\Ï¡_»∞ «∞#fl=ºH˜ Î`À ãÖÉèÏ+¨}#∞ JHõ¯_ç`À PÑ≤"Õã≤ |O^èŒO `≥Oz"Õã¨∞‰õΩO@∞#fl@∞¡=º=ÇÏiOK«_»O ã=Úz «O HÍ Œ∞. |Çïâß "åiH g∞~°∞ K≥|∞ «∞#fl q+Ü«∞O J~°÷OHÍHõáÈ=_»_»O =Å¡ P ~°HõOQÍ =∂\Ï¡_ç LO_»=K«∞Û. =∞i H˘O Œ~°∞ KåÖÏ ãÊ+ìOQÍ`å=Ú g∞ „Ñuáê Œ##∞ ã‘fiHõiOz, áêÅã‘ fã∞HÀ=_®xH U =∂„ «O W+ìÑ_»_»OÖË Œx K≥ÑÊ_®xH J#∞ãiOz# =∂~°æO Jk HÍ=K«∞Û. JÖÏO@ÑC_»∞ JÖÏO\˜=ºHÎx g∞ •iÖ’H ≥K«∞ÛHÀ=_®xH J «_çÃÑ· XuÎ_ç ÃÑOK«_»O Hõ<åfl "≥∞ÿ„uH ÉèíOQÆO~å‰õΩO_® "åi Jaè„áêÜ«∂xfl Q“~°qOK«_»"Õ∞ L «Î=∞ =∂~°æO.

WHõ _» =∞#‰õΩ =∂~°æO K«∂Ñ≤OKÕ =ã∞Î=Ù |Ü«∞\ "å`å=~°}O HÍ<ÕHÍ Œ∞.=∞#Ö’L#fl ™êÊ~ü ÖË • K«∞~°∞‰õΩ Œ#O, ÖË • =∞# =$uÎ q+Ü«∞OÖ’ =∞#Ö’ L#fl x| Œú «,q èÕÜ«∞ « =∂„ «"Õ∞. JO>Ë g∞~°∞ q„Hõ~ÚOK«_®xH JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl áêÅã‘ÅQÆ∞iOz "åiH ãO «õ$Ñ≤ÎHõeQÖÏ K≥ÑÊ_»OÖ’ qÑ¶Å=∞Ü«∂º~°∞#∞HÀ"åe. JO Œ∞=Å¡"åiH ÉèÏ~°O HÍx suÖ’, QÆi+ìOQÍ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ JOkOK«QÆÅ "å\x q=iOzLO>Ë |Çïâß D ã=∞ãº =KÕÛk HÍ Œ∞. z=iH QÆ∞iÎOK«=Åã≤# JOâ◊O Uq∞@O>Ë

q=∞~°≈Å∞, =ºu~Hõ "åºYºÅ∞ Z Œ∞Ô~·#ÑC_»∞KåÖÏ =∞Ok JãÇÏ<åxH QÆ∞~°∞=Ù`å~°∞. Wk

ãÇÏ["Õ∞ HÍ=K«∞Û. HÍx, Jk =∞#Ö’ =∂#ã≤HõJã=∂# «Å#∞ Ô~K«ÛQ˘\ì ÉèÏ==ºH©ÎHõ~°}

™ê=∞~å÷ºxfl ≥|ƒuã∞ÎOk.

55 56


g∞~°∞ ãÔ~·# =ºHÎx g∞ "åºáê~° qãÎ~°}‰õΩ ZOK«∞HÀÖË Œx ≥Å∞ã∞HÀ"åe. ãÔ~·#=ºHÎx ãÔ~·# ã=∞Ü«∞OÖ’ QÆ∞iÎOK«HõáÈ Õ, =∞# „â◊=∞ =$ è• J=Ù «∞Ok. ZOK«∞‰õΩ#fl=ºH˜ ÎH˜ Jxfl q^è•ÖÏ P"≥∂^ŒÜ≥∂QÆº"≥∞ ÿ# g∞ ãÖã¨ ÷ L`åÊ^Œ##∞ g∞~°∞„ÑuáêkOK«áÈ~Ú<å g∞ „â◊=∞ x~°∞ÑÜ≥∂QÆO J=Ù «∞Ok. ã¨Ô~·# =ºH˜ÎH˜ ã¨ Ô~·#ã¨Ô~·# =ºH˜ÎH˜ ã¨ Ô~·#ã¨Ô~·# =ºH˜ÎH˜ ã¨ Ô~·#ã¨Ô~·# =ºH˜ÎH˜ ã¨ Ô~·#ã¨Ô~·# =ºH˜ÎH˜ ã¨ Ô~·#HÍÅOÖ’ ã¨Ô~·# „Ñüáê^Œ#HÍÅOÖ’ ã¨Ô~·# „Ñüáê^Œ#HÍÅOÖ’ ã¨Ô~·# „Ñüáê^Œ#HÍÅOÖ’ ã¨Ô~·# „Ñüáê^Œ#HÍÅOÖ’ ã¨Ô~·# „Ñüáê^Œ##∞ JOkOK«_»OÖ’<Õ =∞# „ÑuÉèí ^•y LO@∞Ok.JÖÏ W ŒÌi =∞ èŒº ã=∞#fiÜ«∞O U~°Ê_ç#ÑC_»∞ g∞ "åºáê~°O x~°O «~°O „ÑQÆu=∂~°æOÖ’<Õ ™êQÆ∞ «∞Ok. g∞‰õΩ x «ºO q[Ü«∞"Õ∞ Åaèã∞ÎOk.

Jxfl\Hõ<åfl =ÚYºOQÍ =∞#O QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ=Åã≤# JOâ◊O Uq∞@O>Ë c=∂áêÅã‘Å#∞ ™ê è•~°}OQÍ JO ŒiH© PHõ~°¬}©Ü«∞OQÍ HõxÑ≤OKÕ Sãπ„H©"£∞ÖÏO\kHÍ Œ∞. JHõ _» "åà◊¡ Z Œ∞~°∞QÍ ÃÑ@ìQÍ<Õ "≥O@<Õ H˘<ÕÜ«∞_®xH. JO ÕHÍ Œ∞. H˘#_®xHJO Œ~°∂ ã≤ Œú"Õ∞. HÍx =∞~˘HõiH q„Hõ~ÚOz"ÕÜ«∞|_ÕO Œ∞‰õΩ =∂„ «O ã∞=ÚYOQÍLO_»~°∞. D q+Ü«∂xfl =∞~ÀÖÏ K≥áêÊÅO>Ë, g∞~°∞ „ÑuáêkOz# áêÅã‘x "å~°∞'H˘<åfl=Ú— J#fl ÉèÏ=O "åiÖ’ HõÅQÆ‰õÄ_» Œ∞. JO Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ "å~°∞ `å=ÚQÍZOK«∞‰õΩ#fl ^•<Õfl =∞#O "åiH JOkOKå=Ú J#fl «$Ñ≤Î "åiÖ’ ~ÔHuÎOKåe.JO>Ë ` « ∞k x~ ° ‚Ü « ∞O "åi K Õ` « ∞Å ˆH` « ∞k x~ ° ‚Ü « ∞O "åi K Õ` « ∞Å ˆH` « ∞k x~ ° ‚Ü « ∞O "åi K Õ` « ∞Å ˆH` « ∞k x~ ° ‚Ü « ∞O "åi K Õ` « ∞Å ˆH` « ∞k x~ ° ‚Ü « ∞O "åi K Õ` « ∞Å ˆH =^ŒÅ_»O `≥e"≥ ·# ¿ãÖòû"≥∞<£J#∞ãiOK«=Åã≤# =ÓºÇÏO.

J#∞Éèí"åÅ ™ê~°O=$uÎ <≥·ÑÙ}ºO c=∂ U*O@∞¡ JÅ=~°K«∞HÀ=Åã≤# =∞~À L «Î=∞ QÆ∞}O.

ZO Œ∞HõO>Ë, =∞# Hõ¡~ÚO\òÅ∞ JO Œ~°∂ Pi÷HõOQÍ ã=∞~°÷=O «OQÍ „Ñ}ÏoHõÅ#∞ã≤ ŒúO KÕã∞‰õΩx Jxfl q è•ÖÏ ã∞~°HΔ «"≥∞ÿ# Éèí„ Œ å =ÅÜ«∞O U~åÊ@∞ KÕã∞‰õΩxLO_»~°∞. JÖÏO\ "åix ZOÑ≤Hõ KÕã∞‰õΩ#flÑC_»∞, "åiH «HõΔ}O ÅaèOKÕ JOâßÅ#∞,ãfiÅÊHÍeHõ, n~°…HÍeHõ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ JOkOK«_»O`À áê@∞ "åi Pi÷Hõ ™È÷=∞ «Ñiq∞uÖ’<Õ "åiH JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ Ñ äŒHÍÅ#∞ QÆ∞iOz q=iOK«QÆey#ÑC_»∞,ã¨Ç¨Ï[OQÍ "åi #∞Oz ™ê#∞‰õÄÅ ã¨ÊO Œ##∞ ™êkèOK«=K«∞Û#∞. WÖÏ "åiH˜|Çï=ÚY „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ JOkOK«QÆÅ áêÅã‘ QÆ∞iOz q=iOKåÅO>Ë, =ÚO Œ∞=∞#‰õΩ "å\ QÆ∞iOz# ÑÓiÎ J=QÍÇÏ# LO_®e. ÔH¡~ÚO\òÅ Pi÷Hõ ™È÷=∞ «QÆ∞iOz ãÔ~·# JOK«<å "Õã¨∞HÀQÆÅ "åãÎqHõ Œ$HõÊ äŒO =∞#O XHõ U*ˇO@∞QÍã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ"åe. JÖÏˆQ, Ñ¨k=∞OkÖ’ Hõeq_çQÍ LO_»QÆÅQÆ_»O, "åiJaè„áêÜ«∂Å#∞ Q“~°qOK«_»O, =∞# Jaè„áêÜ«∂Å#∞ ã∂\QÍ K≥ÑÊQÆÅQÆ_»O, DãO Œ~åƒùOÖ’ "å^ÀÑ"å^•Å Hõ<åfl ™œÇ„~°ÌO, ™œ=∞#ãºO xÅÉ@∞ìHÀ=_»O L «Î=∞U*O@∞ «# „Ñ=~°Î#Ö’ J#∞x «ºO „ÑuaOaã∂Î LO_»QÆÅQÍe. «# ãÇÏK«~°∞Å`À«~°K«∞ Jaè„áêÜ«∂Å#∞ =ºHõÎO KÕã∞‰õΩO@∂, "åi J#∞Éèí"åÅÖ’x QÆ∞}áê~îåÅ#∞Oz

`å<Õ <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH ZÑC_»∂ "≥#∞HÍ_»‰õΩO_® LO_»_»O =Å¡ J «_ç „ÑQÆu =∞iO «"ÕQÆ=QÆ=O «OQÍ =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞ «∞Ok.

W

ãÔ~·# =ºHÎH˜ ãÔ~·# HÍÅOÖ’ ãÔ~·# „Ñüáê Œ##∞JOkOK«_»OÖ’<Õ =∞# „ÑuÉèí •y LO@∞Ok. JÖÏW ŒÌi =∞ èŒº ã=∞#fiÜ«∞O U~°Ê_ç#ÑC_»∞ g∞ "åºáê~°Ox~°O «~°O „ÑQÆu =∂~°æOÖ’<Õ ™êQÆ∞ «∞Ok.

57 58

áêÅã‘ QÆ∞iOz q=iOKåÅO>Ë, =ÚO Œ∞ =∞#‰õΩ"å\ QÆ∞iOz# ÑÓiÎ J=QÍÇÏ# LO_®e.

ÔH¡~ÚO\òÅ Pi÷Hõ ™È÷=∞ « QÆ∞iOz ãÔ~·# JOK«<å"Õã∞HÀQÆÅ "åãÎqHõ Œ$HõÊ äŒO =∞#O XHõ

U*O@∞QÍ ã=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ"åe.


U*O@∞ =$uÎÖ’ L#fl "åiH J «º=ã~° ã=∞Ü«∂Ö’¡ `À_»∞QÍ xeKÕ =∞~ÀQÆ∞}O– ã¨Ç¨Ï#O– ã¨Ç¨Ï#O– ã¨Ç¨Ï#O– ã¨Ç¨Ï#O– ã¨Ç¨Ï#O– Jx K≥Ñ≤Êf~åe. K≥Ñ≤Êf~åe. K≥Ñ≤Êf~åe. K≥Ñ≤Êf~åe. K≥Ñ≤Êf~åe. KåÅ KåÖÏ ã¨Ç¨Ï#O`À<Õ LO\Ï#xK≥Ñ¨C‰õΩO\Ï~°∞. J~Ú`Õ J`«º=ã¨~° H˜ ¡+¨ ì Ñïã≤ ÷uÖ’ "åiÖ’H˜ ã¨Ç¨Ï#OJqÔ~·áÈ «∞O Œ<Õk JO ŒiH© ≥eã≤O Õ. „Ñu‰õÄÅ "å`å=~°}OÖ’ ‰õÄ_» ˘O Œ~°áê@∞x~°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞HÀ‰õΩO_® xÅ|_»QÆÅ"å_Õ P „Ñü‰õÄÅ`«Å#∞ ã¨=∞~°÷=O`«OQÍZ Œ∞~À¯QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞ JO\Ï~°∞ ãO ü «∞Åã‘ •ãπ «# ~å=∞K«i « =∂#ãπ „QÆO äŒOÖ’K«ÑÅz «ÎO L#fl "åà◊√¡ ãÇÏ#OQÍ LO_»ÖË~°∞. Wk PÖ’K«#Ö’¡ HÍx, PK«~°}Ö’HÍx D ~°Hõ"≥∞ÿ# ãfiÉèÏ=O LO>Ë "å~°∞ D q+Ü«∞OÖ’#∂ xÅHõ_»#∞ „Ñ Œi≈OK«ÖË~°∞.gà◊√¡ U ~°OQÆOÖ’#∂ ‰õÄ_® ã≤÷~°OQÍ LO_» ÖË~°∞.

WÖÏO\ "åà◊¡ q+Ü«∞OÖ’ Z=iH© #=∞‡HõO HõÅQÆ Œ∞. JO>Ë "åà◊√¡ qâ◊fiãhÜ«∞ «#∞ZÑÊ\H© ãOáêkOK«∞HÀÖË~°∞. XHõ \ =∂„ «O U*O@∞ =$uÎÖ’x "å~ HÍ Œ∞, „ÑuXHõ¯~°∞ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ=Åã≤# q+¨Ü«∞O – Pâ◊Ü«∂Å, P^Œ~å≈Åx|^Œ ú` « ,Pâ ◊Ü«∂Å, P^Œ~å≈Åx|^Œ ú` « ,Pâ ◊Ü«∂Å, P^Œ~å≈Åx|^Œ ú` « ,Pâ ◊Ü«∂Å, P^Œ~å≈Åx|^Œ ú` « ,Pâ ◊Ü«∂Å, P^Œ~å≈Åx|^Œ ú` « ,„Hõ=∞tHõΔ}`À ‰õÄ_ç# „Ñ¨=~°Î#, x~°O`«~° Hõ$+„Hõ=∞tHõΔ}`À ‰õÄ_ç# „Ñ¨=~°Î#, x~°O`«~° Hõ$+„Hõ=∞tHõΔ}`À ‰õÄ_ç# „Ñ¨=~°Î#, x~°O`«~° Hõ$+„Hõ=∞tHõΔ}`À ‰õÄ_ç# „Ñ¨=~°Î#, x~°O`«~° Hõ$+„Hõ=∞tHõΔ}`À ‰õÄ_ç# „Ñ¨=~°Î#, x~°O`«~° Hõ$+≤ ÖË‰õΩO_® U =ºHÎ «# ÅHΔÍºxflKÕ~°∞HÀÖË_»∞.

WHõ _» XHõ "åãÎ= Ñiã≤÷u „Ñu U*O@∞ QÆ=∞xOKåe. =∞#O ZO`À Pâ◊ÃÑ@∞ì‰õΩx "≥o¡# „Ñu XHõ ~°∞ =∞~À =∂@ ÖË‰õΩO_® =∞#O ã∂zOz# L`åÊ Œ##∞H˘<Õ™êÎ~°#∞HÀ=_»O J=∂Ü«∞Hõ «fiO. Wk P~°OÉèíOÖ’ „Ñu XHõ ~°∞ Z Œ∞~˘¯O>Ë<ÕLO\Ï~°∞. nx „ÑÉèÏ=O U*O@∞QÍ ÉÏ èŒº «Å∞ KÕÑ\˜ì# H˘ «ÎÖ’ WÖÏO\ J#∞Éèí"åÅ∞

ãÇÏ[OQÍ KåÖÏ x~°∞`åûÇxfl Hõey™êÎ~Ú. JO ÕHÍ Œ∞, "≥Ú Œ\’¡ =∞#O Hõeã≤#"åà◊√¡ J_çQ J<ÕHõ „Ñâ◊flÅ‰õΩ ã=∂ è•#O K≥ÑÊ_»OÖ’ =∞#O KåÖÏ W|ƒO Œ∞Å∞Z^Œ∞~À¯=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. c=∂ =Å¡ „Ñ¨Ü≥∂[#O `«=∞ˆH Jx =∞#O ZO`«QÍ"≥Ú «∞Î‰õΩ<åfl "åiH D ~ÀA Hõ@ì=Åã≤# „Ñ‘q∞Ü«∞O "≥Ú «Î"Õ∞ Z‰õΩ¯= ÉèÏ~°OQÍHõxÑ≤ã∞ÎOk. «‰õΩ¯= „Ñ‘q∞Ü«∞O, Z‰õΩ¯= „ÑÜ≥∂[<åÅ∞ JO>Ë ÉË~åÅ∞ ÃÑ_»∞ «∞O\Ï~°∞."åiH#K«ÛK≥ÑÊ_»O KåÖÏ „ÑÜ«∂ã`À ‰õÄ_ç# =º=Ç~°O. "åiÖ’ H˘O Œ~°∞ =∂\Ï¡_ÕèÀ~°} KåÖÏ ãO Œ~åƒùÅÖ’ =∞#‰õΩ JãÇÏ<åxH HÍ~°}=∞=Ù «∂ LO@∞Ok.ãÇÏ[OQÍ c=∂ xÅÉ@∞ìHÀ"åÅO>Ë KåÖÏ ãO= «û~åÅ∞ xÅHõ_»QÍ „Ñ‘q∞Ü«∞O

K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. JO «HÍÅO Hõ@ìQÆÅ=∞#fl #=∞‡HõO KåÖÏ =∞OkÖ’ LO_» Œ∞.=ÚYºOQÍ Z‰õΩ¯= P^•Ü«∞O ÖËx "åiH D ã=∞ãº KåÖÏ f„=OQÍ PO^Àà◊#Hõeyã∞ÎOk. ÃÑ·QÍ ZO «\ "åiÔH·<å, J#∞HÀ‰õΩO_® =zÛ Ñ_Õ Y~°∞ÛÅ#∞ «@∞ìHÀ=_»OHõ+ì™ê èŒºOQÍ LO@∞Ok. JÖÏO\ "å~°∞ U Y~°∞Û =zÛ<å =ÚO Œ∞ c=∂ Hõ@ì_»O"å~Ú^• "ÕÜ«∞_®xˆH ã≤ ŒúÑ¨_» å~°∞. JÖÏO\˜ "åà◊¡x U*ˇO@∞ HÍãÎ *Ï„QÆ «ÎQÍQÆ=∞xã∂Î LO_®e. ÖËHõáÈ Õ WO Œ∞Ö’ ÉèÏQÆO L#fl áêÅã‘ •~°∞, U*O@∞, c=∂ãOã÷ ‰õÄ_® #+ìáÈ=Åã≤# LO@∞Ok. JO>Ë =∞#O áêÅã‘x q„Hõ~ÚOKÕÑC_»∞"åi P^•Ü«∞=ºÜ«∂ÅÃÑ· ãÔ~·# JOK«<å "Õã∞‰õΩx, "åiH J#∞"≥·# áêÅã‘Å<Õq„Hõ~ÚOKåe. WHõ _Õ U*O@∞ „ÑuÉèí |Ü«∞@Ñ_»∞ «∞Ok.

KåÖÏ =∞Ok U*ˇO@∞ ¡ áêÅã ‘ q„H õ~ÚOK«QÍ< Õ ` «=∞ ÉÏ^ è Œ º` «fiáÈ~ÚO Œ#∞‰õΩO\Ï~°∞. "åãÎ"åxH c=∂ U*O@∞ ÉÏ èŒº « áêÅã‘ •~°∞ áêÅã‘

ãÇÏ[OQÍ c=∂ xÅÉ@∞ìHÀ"åÅO>Ë KåÖÏãO= «û~åÅ∞ xÅHõ_»QÍ „Ñ‘q∞Ü«∞O K≥e¡OK«=Åã≤LO@∞Ok. JO «HÍÅO Hõ@ìQÆÅ=∞#fl #=∞‡HõOKåÖÏ =∞OkÖ’ LO_» Œ∞. =ÚYºOQÍ Z‰õΩ¯=

P^•Ü«∞O ÖËx "åiH D ã=∞ãº KåÖÏ f„=OQÍPO^Àà◊# Hõeyã∞ÎOk.

59 60


Hõ_»∞ «∞#fl «HÍÅO H˘#™êQÆ∞ «∂<Õ LO@∞Ok. U*O@∞‰õΩ „Ñ‘q∞Ü«∞O "≥Ú «ÎO ZO «Z‰õΩ¯= LO>Ë JO « Hõq∞+<£ =ã∞ÎO Œ<Õ PÖ’K«# LO@∞Ok. áêÅã‘ •~°∞‰õΩ `å#∞ZO « «‰õΩ¯= Hõ_ç Õ JO « T~°@QÍ LO@∞O Œ#fl PÖ’K«# LO@∞Ok. ãOã÷‰õΩZ=~°∞ ZO « „Ñ‘q∞Ü«∞O Hõ\˜ì<å xÅHõ_»QÍ Hõ\˜ì#ÑC_Õ „ÑÜ≥∂[#O HõÅ∞QÆ∞ «∞Ok.WÖÏ „Ñu XHõ i „ÑÜ≥∂[<åÅ<Õ Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìHÀ=Åã≤# ÉÏ èŒº « xãûO ÕÇÏOQÍU*O@∞ Õ. Wxfl HÀ}ÏÖ’#fl ã=∞ãº#∞ QÆ=∞xã∂Î =∂Ô~¯\òÖ’ qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å #∞Oz=KÕÛ ã"åÅHõΔ „Ñâ◊flÅ‰õΩ ã=∂ è•#O K≥Ñ≤Ê "åiH «$Ñ≤Î HõeyOz =∞# L`åÊ Œ#Å‰õΩ"åiH q„Hõ~ÚOK«_»OÖ’ =∞#O K«∂Ñ≤OK«=Åã≤# ãÇÏ#O JO`å HÍ Œ∞,

ã¨∂ÊùiÎxKÕÛ ã¨∂K«#....KÕã∞‰õΩ#fl "åiH KÕã∞‰õΩ#flO « ...XHõiH ÃÑ_ç Õ<Õ =∞#H ŒH¯k...Wq

z#flÑC_Õ ÃÑ ŒÌÅ∞ <Õ~Ê hu =∂@Å∞. Wq <Õu c~° HÍÜ«∞Å HÍ=Ù. ãQÆ@∞ ãOÑ¶∞rxáê\Oz f~°=Åã≤# x «º rq « ã`åºÅ∞. XHõ c=∂ ãOã÷ «~°ÑÙ# U*O@∞QÍHs~ü „áê~°OaèOz# =ºHÎ q+Ü«∞OÖ’ g\x Jxfl q è•ÖÏ "åiH L[fiÅ Éèíq+º «∞Î#∞JOkOK«QÆÅ "åºáê~° ã∂„`åÅ∞ g\Ö’ Wq∞_ç L<åfl~Ú.

=∂#= ¿ã"Õ =∂ èŒ= ¿ã= J#fl =∞~À ã∂HÎ c=∂ "åºáê~°OÖ’<Õ JO «s¡#OQÍ„Ñ è•#"≥∞ÿ# ã∂HÎ. XHõ z#fl L^•ÇÏ~°} K«∂^•ÌO. g∞~°∞ XHõ U*O@∞QÍ 20=∞OkH~°Hõ~°HÍÅ áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOKå~°#∞‰õΩO^•O. "åiÖ’ c=∂ ÑïÇ¨~°OJO Œ∞HÀ=Åã≤# J=ã~°O U XHõi ŒÌ~°∞ áêÅã‘ •~°∞Å ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’ =∂„ «"Õ∞=ã∞ÎOk. J=Ù<å? JO>Ë "åà◊¡O Œi #∞Oz g∞~°∞ =ã∂Å∞ KÕã∞Î#fl ™⁄=Ú‡Ö’#∞Oz `«ÖÏ HÍ™êÎ "Õ~°∞KÕ¿ãÎ<Õ P XHõi^ŒÌiH˜ K≥e¡OK«=Åã≤# ÑïÇ¨~°Oã=∞‰õÄi#>Ë¡\Ï? D „Hõ=∞OÖ’ U*O@∞QÍ g∞~°∞ P ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ J Œ∞‰õΩ#fl"åà◊√¡ J=Ù`å~°∞. áêÅã‘ •~°∞Å∞QÍ KÕi# "åà◊√¡ P ‰õΩ@OÉÏÅ‰õΩ «=∞ =O «∞KÕÜ« «#∞ JOkOK«_»OÖ’ g∞‰õΩ, g∞ ãOã÷‰õΩ `À_»Ê_ç#"åà◊√¡ J=Ù`å~°∞.

¿ã"å^Œ$HõÊ^èŒO L#fl "åà◊√¡ ãÖÑ¨^ŒÅ#∞, H©iÎx, ãÖ`«$Ñ≤Îx , JO`«∞ÖËx¿ã"å^Œ$HõÊ^èŒO L#fl "åà◊√¡ ãÖÑ¨^ŒÅ#∞, H©iÎx, ãÖ`«$Ñ≤Îx , JO`«∞ÖËx¿ã"å^Œ$HõÊ^èŒO L#fl "åà◊√¡ ãÖÑ¨^ŒÅ#∞, H©iÎx, ãÖ`«$Ñ≤Îx , JO`«∞ÖËx¿ã"å^Œ$HõÊ^èŒO L#fl "åà◊√¡ ãÖÑ¨^ŒÅ#∞, H©iÎx, ãÖ`«$Ñ≤Îx , JO`«∞ÖËx¿ã"å^Œ$HõÊ^èŒO L#fl "åà◊√¡ ãÖÑ¨^ŒÅ#∞, H©iÎx, ãÖ`«$Ñ≤Îx , JO`«∞ÖËxãÖ`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.ãÖ`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.ãÖ`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.ãÖ`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.ãÖ`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.

Ñi}Ï=∞ „Hõ=∞O QÆ∞iOz# ã≤ •úO «O UO K≥Ñ≤Ê<å XHõ =∂@ =∂„ «Ox[O. =∂#= [#‡ KåÖÏ Q˘ÑÊk. KåÖÏ JO Œ"≥∞ÿ#k. ^•x =∞iO « JO ŒOQÍfiÛk^•ÌÅ#fl PÖ’K«# „Ñu XHõ iÖ’ LO@∞Ok. J~Ú Õ KåÖÏ =∞Ok P PÖ’K«<å„Hõ=∞OÖ’ „Ñ èŒ=∞ ™ê÷<åxfl _»|∞ƒ, ^•x`À áê>Ë ÅaèOKÕ qÖÏã=O «"≥∞ÿ# rq «O=~°H Ñiq∞ «O KÕ™êÎ~°∞. JO Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ H˘O « =∞Ok «=∞‰õΩ ã=∂[O UOKÕã≤Ok? Jx „ÑtflOK«∞‰õΩ<Õ =ÚO Œ∞ `å=Ú ã=∂*ÏxH UO KÕÜ«∞QÆÅO? JxJÖ’z™êÎ~°∞. W Õ À J~°÷O HÍx =ã∞Î=Ù Jx JxÑ≤OK«=K«∞Û. HÍx c=∂ U*O@∞QÍ`«# Hõ~°Î"åºxfl x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl =ºH˜Î D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz KåÖÏ f„=OQÍPÖ’zOK«_»O =∞Ozk.

ZO Œ∞HõO>Ë =∞# JO «~°OQÆOÖ’ x~ÌtOK«∞‰õΩ#fl ÅHΔÍºÖË =∞# „ÑQÆuH ™Èáê<åÅ∞J=Ù`å~Ú. c=∂ "åºáê~°"Õ∞ ™ê=∂lHõ ã¨Ê $Ç¨ÏÖ’Oz Jq~°ƒùqOzOk. =∞iJÖÏO@Ñ¨C_»∞ JO^Œ∞Ö’ ™ê=∂lHõ „âıÜ«∞ã¨∞û Hõ<åfl =∞i ^ÕxH˜ „áê^è•#º`«LO@∞Ok? XHõÑC_»∞ „ÑÉèí∞ «fiO „Ñ[ÅKÕ « ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « Z‰õΩ¯= "≥Ú`åÎÅ#∞ á⁄ Œ∞ÑÙÑ¨^äŒHÍÖ’¡H˜ PHõi¬OKåÅ<Õ ÅHõΔ ºOQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩOk. JÑ¨Ê\’¡ c=∂ ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ã∞n~°…HÍÅO „ÑÉèí∞ «fiO J=ã~åÅ‰õΩ JO_»QÍ xeKå~Ú. P Œâ◊Ö’ •^•ÑÙQÍ „ÑuH©ÅHõ áêi„âßq∞Hõ ÃÑ@∞ì|_»∞Ö’¡#∂ ZO`À H˘O « c=∂ ãOã÷ "å\Ï LO>Ëk. ã~HÍÅO =∂iOk. ã~å¯~°∞ PÖ’K«# =∂iOk. ãOã¯~°}Å „ÑÉèÏ=O`À WÑC_»∞

61 62

W


qx=∞Ü«∞ =ã∞Î=ÙÅ‰õΩ „áê è•#º « ÃÑiyOk. WÖÏ Õâ◊ „Ñ[Å∞ qx=∞Ü«∞ =ã∞Î=ÙÅg∞ Œ Y~°∞Û KÕ¿ã "≥Ú`åÎÖ’¡Oz H˘O « "≥Ú`åÎxfl ÃÑ@∞ì|_»∞Å‰õΩ =∞o¡ã∞Î<åfl~°∞. Jk"Õ~ JOâ◊O. WHõ _» =∞#O U*O@∞QÍ QÆ=∞xOK«=Åã≤# =∂~°∞Ê Uq∞@O>Ë, WÑC_»∞á⁄ Œ∞ÑÙ =∞O„ «O "åà◊¡#∞ U =∂„ «O PHõ@∞ìHÀÖË Œ∞. =∞i WÑC_»∞ "åà◊√¡ c=∂áêÖã‘Ö’¡ ÃÑ>Ëì ÃÑ@∞ì|_ç «‰õΩ¯= HÍÅOÖ’<Õ Z‰õΩ¯= P^•Ü«∂xfl ãOáêkOzÃÑ@ìQÆÅ∞`«∞O^Œx #K«ÛK≥áêÊe. "åi Éè íq+¨º`«∞ Î Pâ◊Å#∞, PHÍOHõ ΔÅ#∞<≥~°"Õ~°∞ÛHÀ=_®xH ™Èáê#OQÍ xÅ∞ã∞ÎO Œx K≥áêÊe. "åà◊¡ Éèíq+º «∞Î J=ã~åÅ‰õΩJO_»QÍ xÅ∞ã∞ÎO Œx K≥áêÊe. L^•ÇÏ~°}‰õΩ "åà◊¡ ™⁄O « WO\ HõÅ ™êHÍ~°OKÕã∞HÀ=_®xH c=∂ áêÅã‘ `À_»Ê_»∞ «∞O Œx q=iOKåe. WÖÏ "åà◊¡ Pâ◊Å‰õΩ=∞iO « „¿Ñ~°} x"åfie.

ÅHΔÍºÅ∞ J#flq JO ŒiH© LO\ÏÜ«∞#∞‰õΩ<åflO Hõ •! "åà◊¡Ö’ =∞#O, =∞#K«∂@∂ì ã=∂[OÖ’x qq èŒ =~åæÅ "åà◊√¡ ‰õÄ_® L<åflO. r`åÅ ~°∂ÑOÖ’ Z‰õΩ¯=P^•Ü«∞O L#fl "åà◊√¡ Ñ#∞fl áÈ@∞ «Ñ≤ÊOK«∞HÀ"åe. "åºáê~°OÖ’ P^•Ü«∞O Z‰õΩ¯=QÍL#fl "åà◊√¡ WÑC_»∞ Ñ#∞fl «Ñ≤ÊOK«∞HÀ=_»O`À áê@∞ Éèíq+º «∞ÎÖ’ =∞iO « ÃÑ@∞ì|_çã≤ ŒúO KÕã∞HÀ"åe. ÖÏÜ«∞~°∞¡, _®Hõì~°∞¡ =O\ "åà◊√¡ _»|∞ƒ Œ∞ifixÜ≥∂QÆO HÍ‰õΩO_®K«@ì| ŒÌOQÍ á⁄ Œ∞ÑÙ KÕã∂Î, ãOáê Œ##∞ ÑkÅ Ñ~°∞K«∞HÀ"åe. P^•Ü«∞O «‰õΩ¯=QÍL#fl "åà◊√¡ L#flO «Ö’ ZO`À H˘O « •K«∞‰õΩO@∂, x`åº=ã~åÅ‰õΩ Ö’@∞ ÖË‰õΩO_®~Ñ\ J=ã~åÅ‰õΩ «y#O « ™⁄=Ú‡ "≥#∞Hã∞HÀ"åe. giÖ’ U XHõ ~°∂ ‰õÄ_®J#∞HÀx f„= #+ìO, •xH Wk XHõ =ÚO Œ∞ *Ï„QÆ «Î Jx TÇ≤ÏOK«~°∞. ZO Œ∞HõO>Ë

„Ñu XHõ ~°∞ z~°HÍÅO rqOKåÅ<Õ Pt™êÎ~°∞. JO Œ∞=Å¡<Õ D c=∂ "åºáê~°OÖ’JOu=∞ „ÑÜ≥∂[#O J Õ J~Ú<å, q∞ye# "å\H L#fl „áê=ÚYº « ^•xHLO_» Œ∞. Jk Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩx =∂„ «"Õ∞ U*O@∞ «# áêÅã‘Å q„HõÜ«∂xflKÕÑ_ç Õ LÉèíÜ«ÚÅ‰õΩ „ÑÜ≥∂[#Hõ~°OQÍ LO@∞Ok.

rq «OÖ’ PtOz# q[Ü«∂Å#∞ ™êkèOKåÅO>Ë =∞# =∞#ã∞Ö’ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#flÅHΔÍºÖË =∞#‰õΩ x «º ã∂ÊùiÎ*’º «∞Å∞QÍ xÅ∞™êÎ~Ú. =∞#O Z=i`À =∂\Ï¡_»∞ «∞<åfl=ÚO^Œ∞ "åi Pâ◊Ü«∂Å∞, PHÍOHõΔÅ QÆ∞iOz# JOK«<å ÖË^• "åi #∞Oz~å|@∞ìHÀ=_»O =Å¡ g∞~°∞ "åi`À ZÖÏ ãOÉèÏ+} g∞ ^•iÖ’H fã∞‰õΩ~å"åÖ’x~°‚~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û. "åà◊¡ PÖ’K«#Å QÆ∞iOz g∞‰õΩ ≥eÜ«∞HõáÈ Õ "åi`À áêÅã‘H˘xÑ≤OK«_»O JO « ÕeHõ HÍ Œ∞. „Ñã∞Î « ã=∂*Ïxfl QÆ=∞x¿ãÎ U L^ÀºQÆOÖ’#∂ÑÓiÎ Éèí„ Œ « LO_»_»O ÖË Œ∞. D JÉèí„ Œ å ÉèÏ="Õ∞ c=∂ "åºáê~° =$kúH ÃÑ ŒÌ P@OHõO. Éèí„ Œ « ÖËx Ñiã≤÷uÖ’ „Ñ‘q∞Ü«∞OÅ#∞ Hõ@ì_»O KåÖÏ Hõ+ìO. WÖÏO\˜"å\˜H˜ =∞# L`åÊ Œ#Ö’¡ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl „Ñ¨ åº=∂flÜ«∞ ã¨ Œ∞áêÜ«∂Å#∞=ÚO Œ∞QÍ<Õ HÍx, ZÑÊ\HõÑC_»∞ HÍx Hõ¡~ÚO\òÅ‰õΩ ≥eÜ«∞KÕã∂Î "åiÖ’ è≥·~åºxfl,=∞# `À_®Ê@∞ "åiH Jxfl H¡+ì ã=∂Ü«∂Ö’¡#∞ JO_»QÍ LO@∞O Œx "åiÖ’=∞#ÃÑ· #=∞‡HÍxfl =∞iO « HõeyOK«_»O KåÖÏ LÑÜ≥∂QÆHõ~°OQÍ LO@∞Ok.

XHõ c=∂ U*O@∞QÍ =∞# ÅHΔÍºÅ∞, "å\ ™ê èŒ#‰õΩ =∞#O KÕÜ«∞=Åã≤# Hõ$+≤QÆ∞iOz PÖ’z¿ãÎ J@ì_»∞QÆ∞‰õΩ Ñ_çáÈ~Ú#"å_Õ uiy JO Õ "ÕQÆO`À ÃÑ·H ÖË=QÆÅ_»#flqâßfiãO =ÚO Œ∞QÍ =∞#Ö’ Œ$_è»OQÍ <≥ÅH˘<åe. XHõ |Oux =∞#O ZO « QÆ\ìQÍ

"åi Éèíq+º «∞Î Pâ◊Å#∞, PHÍOHõΔÅ#∞<≥~°"Õ~°∞ÛHÀ=_®xH ™Èáê#OQÍ xÅ∞ã∞ÎO ŒxK≥áêÊe. "åà◊¡ Éèíq+º «∞Î J=ã~åÅ‰õΩ JO_»QÍ

xÅ∞ã∞ÎO Œx K≥áêÊe.

„Ñ¨ã¨∞Î « ã¨=∂*Ïxfl QÆ=∞x¿ãÎ UL^ÀºQÆOÖ’#∂ ÑÓiÎ Éèí„ Œ « LO_»_»O

ÖË Œ∞. D JÉèí„ Œ å ÉèÏ="Õ∞ c=∂ "åºáê~°=$kúH ÃÑ ŒÌ P @OHõO.

63 64


HO Œ <ÕÅ‰õΩ H˘_ç Õ JO « "ÕQÆOQÍ#∞ ÃÑ·H ÖËã∞ÎOk. J=Ù<å, WHõ _» D L^•ÇÏ~°}ZO Œ∞‰õΩ JO>Ë....=ÚO Œ∞QÍ =∞#‰õΩ =∞#O KÕ~°∞HÀ=Åã≤# „Ñ‘q∞Ü«∞OÅ ~°∂ÑOÖ’ãg∞HõiOK«=Åã≤# "≥Ú «ÎO =∞#‰õΩ ãOã÷ x~ÌtOz# ÅHΔÍºÅ∞. JO>Ë =∞#O PÅHΔÍºxfl KÕ~°∞‰õΩO>Ë<Õ =∞#O U*O@∞QÍ H˘#™êQÆQÆÅO. WHõ =∞#O =ºHÎQÆ «OQÍãOã÷ HÀãO HÍ‰õΩO_® =∞# HÀãO J Œ#OQÍ ÅHΔÍºÅ#∞ x~ÌtOK«∞HÀ"åe. "å\x‰õÄ_® ã=∞~°÷=O «OQÍ ™êkèOK«QÆey Õ<Õ =∞# =$uÎÖ’ PtOz# L#fl « ã≤÷uHKÕ~°∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`åO. ÅHõΔ º ™ê èŒ#Ö’ qÑ¶Å"≥∞ÿ Hõx+ì ™ê÷~ÚH Ñ_çáÈÜÕ∞ ãO Œ~åƒùÅ∞JÑC_»ÑC_»∞ „Ñu XHõ iH© Z Œ∞~°=Ù`å~Ú. JÖÏO@ÑC_Õ =∞#Ö’ x~°∞`åûÇxHKÀ@∞ W=fi‰õΩO_® =∞iO « Ñ@∞ì ŒÅQÍ ÑxKÕÜ«∂e. D ~°Hõ"≥∞ÿ# ÑsHõΔ ˘e ~ÀAÖ’¡=∞s Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok.

XHõ U*O@∞QÍ =∞#‰õΩ Z Œ∞~°ÜÕ∞º ÅHõΔ ºO Uq∞\’ XHõ L^•ÇÏ~°} ^•fi~åQÆ=∞x^•ÌO. <≥Å‰õΩ ÅHõΔ ~°∂áêÜ«∞Å P^•Ü«∞O ãOáêkOKåÅ#∞‰õΩO>Ë g∞~°∞ HõhãOQÍ30ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å "åºáê~åxfl ™êkèOKÕO^Œ∞‰õΩ ÅHõΔ ºOQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩx Hõ$+≤KÕÜ«∂e.g∞~°∞ LÑÜ≥∂QÆÑ_» å~°x JOK«<å "Õã∞Î#fl "åi`À áê@∞ ¿ãflÇ≤Ï «∞Å#∞,|O^èŒ∞=ÙÅ#∞, áê`« ÔH¡~ÚO\òÅ#∞ `«~°K«∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩO@∂ "åi`À ãŸº`«QÍL<åfl~°#∞HÀO_ç. "å~°∞ g∞‰õΩ =∞i H˘O Œ~°∞ B`åûÇ≤Ï‰õΩÅ#∞ g∞‰õΩ ÑïK«Ü«∞OKÕÜ«∞_»OÖ’ `À_»Ê_» å~°∞. g∞~°∞ "åiH Zxfl q è•Å∞QÍ ãÇÜ«∞O JOkOK«QÆey ÕJxfl ~°HÍÅ∞QÍ JOkOK«O_ç. J Õ g∞ ÃÑ@∞ì|_ç J=Ù «∞Ok. "åiH g∞ÃÑ· L#flJaè=∂#"Õ∞ g∞‰õΩ "åºáê~° Jaè=$kúH ™Èáê#=∞=Ù «∞Ok.

\ÏÔ~æ\ò =∂Ô~¯\ò >ˇH˜flH±\ÏÔ~æ\ò =∂Ô~¯\ò >ˇH˜flH±\ÏÔ~æ\ò =∂Ô~¯\ò >ˇH˜flH±\ÏÔ~æ\ò =∂Ô~¯\ò >ˇH˜flH±\ÏÔ~æ\ò =∂Ô~¯\ò >ˇH˜flH±J#∞Éèí=AÖ·# U*O@∞¡ «~°K«∞ K≥¿ÑÊ =∂@ Uq∞@O>Ë– `å=Ú Ju

`«‰ õ Ω ¯= HÍÅOÖ’<Õ Z‰õΩ ¯= H õ+ ¨ ìÑ ¨_ »‰ õ ΩO_®<Õ JkèH õOQÍ áêÅã‘Å#∞q„Hõ~ÚOK«QÆeQÍ=∞x JO@∞O\Ï~°∞. JO Œ∞‰õΩ "åà◊√¡ K≥¿ÑÊ q=~°} XHõ >Ë. `å=ÚJOkOK«_®xH ã≤ ŒúOQÍ L#fl L`åÊ Œ#Å<Õ H˘#_®xH JÑÊ\˜H JãHÎ À L#fl"åi<Õ å=Ú QÆ∞iÎOK«QÆeQÍ=∞x....J ≥ÖÏ ™ê èŒº"≥∞ÿOk? •xH ã=∂ è•#"Õ∞ \ÏÔ~æ\ò=∂Ô~¯\ò. „Ñu XHõ ix HõÅ∞ã∞HÀ"åÅx J#∞‰õΩ<Õ "å~°∞ KåÖÏ «‰õΩ¯= Ñ¶e`åÅ#∞™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. JO Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ HõzÛù «OQÍ H˘#∞QÀÅ∞ KÕÜ«∞_®xH ã≤ ŒúOQÍL#fl "åix QÆ∞i ÎOK«_ »O =Å¡< Õ =∞i H˘O^Œ~ °∞ Z‰õΩ ¯= Ñ¶ ë`åÅ#∞™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞ «∞<åfl~°∞. D «~°Ç \ÏÔ~æ\ò =∂Ô~¯\òÖ’ =∞#O Hõeã≤# "åà◊¡O`åXH ~°Hõ"≥∞ÿ# L`åÊ Œ#Å#∞ H˘#_»OÃÑ· PãHÎ À LO\Ï_»∞. Z@∞=O\ "åà◊¡x ZHõ _»Ñ@∞ìHÀ=K«∞Û J#fl JOâßxfl, JO>Ë =∂Ô~¯\ò J èŒºÜ«∞#O x «ºO KÕ¿ã "åà◊√¡ «=∞‰õΩHÍ=Åã≤# Hõ¡~ÚO\òÅ#∞ QÆ∞iÎOK«_»O KåÖÏ ÕeHõ. |O*Ï~åÇ≤ÏÖòû ÖÏO\ ãOÑ#∞flÅ∞LO_Õ KÀ@ KåÖÏ ™ê è•~°}"≥∞ÿ# «‰õΩ¯= „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ JOkOKÕ L`åÊ Œ#ÅQÆ∞iOz =∂Ô~¯\ò KÕÜ«∂Å#∞HÀ=_»O =$ è• „â◊"Õ∞ J=Ù «∞Ok. ÃÇ·Ï>H± ã≤\©ÖÏO\˜J «ºkèHõ P^•Ü«∞ =~åæÅ∞#fl L^ÀºQÆ∞Å x"å™êÅ = ŒÌ WÅ∞¡, «k «~° ã≤÷~° Pã∞ÎÅH˘#∞QÀÅ∞‰õΩ `À_»Ê_Õ "å\x =∂Ô~¯\OQ∑ KÕ¿ãÎ Z‰õΩ¯= „ÑÜ≥∂[#O LO@∞Ok.™ê è•~°} ãfiÖÏÊ^•Ü«∞ =~åæÅ∞ L#flKÀ@ «‰õΩ¯= „Ñ‘q∞Ü«∞O`À J<ÕHõ „ÑÜ≥∂[<åÅ∞JOkOKÕ "å\x QÆ∞iOz K≥a Õ Ñ¶e «O L`åûÇÏHõ~°OQÍ LO@∞Ok.

XHõ c=∂ U*O@∞QÍ =∞# ÅHΔÍºÅ∞, "å\˜™ê èŒ#‰õΩ =∞#O KÕÜ«∞=Åã≤# Hõ$+≤ QÆ∞iOz

PÖ’z¿ãÎ J@ì_»∞QÆ∞‰õΩ Ñ_çáÈ~Ú#"å_Õ uiy JO Õ"ÕQÆO`À ÃÑ·H ÖË=QÆÅ_»#fl qâßfiãO =ÚO Œ∞QÍ

=∞#Ö’ Œ$_è»OQÍ <≥ÅH˘<åe.

J#∞Éèí=AÖ·# U*O@∞¡ «~°K«∞ K≥¿ÑÊ =∂@Uq∞@O>Ë JOkOK«_®xH ã≤ ŒúOQÍ L#fl

L`åÊ Œ#Å<Õ H˘#_®xH JÑÊ\˜H JãHÎ À L#fl"åi<Õ `å=Ú QÆ∞iÎOK«QÆeQÍ=∞x....J ≥ÖÏ™ê èŒº"≥∞ÿOk? ^•xH ã=∂ è•#"Õ∞ \ÏÔ~æ\ò

=∂Ô~¯\ò.

65 66


U*ˇO@∞ J#∞ãïOK«=Åã≤# "å}˜[º ã¨∂„`«O Uq∞@O>Ë. ~°™êÜ«∞# âßGxÑÙ}∞_»∞ «# HõO@Ñ_ç# „Ñu ^•xx |OQÍ~°OQÍ =∂iÛ"ÕÜ«∂Å#∞‰õΩO\Ï_»∞.Jk ãÔ~·# èÀ~°} HÍ Œ∞. =∞Ô~ÖÏ LO_®e? |OQÍ~°O HÀãO J<Õfi+≤ã∞Î#fl"å_»∞H˘O_»Ö’¡#∂, HÀ#Ö’¡#∞, ÑÙ@ìÖ’¡#∞ J<Õfi+≤OKÕ =∂kiQÍ «#‰õΩ J#∞"≥·# Hõ¡~ÚO\òHÀãO "Õ\Ï_®e. WO`åKÕã≤ g∞~°∞ Hõ+ìÑ_ç XHõ =ºHÎx QÆ∞iÎOz<å, H˘#_»=∂?ÖË •? J#fl x~°‚Ü«∞O P =ºHÎ Õ HÍx g∞k HÍ Œ#fl PÖ’K«##∞ =∞izáÈ= Œ∞Ì.ZO Œ∞HõO>Ë, WO^•Hõ K≥Ñ¨C‰õΩ#fl@∞¡ „Ñü =ºHÎ, =∞#O ‰õÄ_® «#‰õΩ W+ì"≥∞ÿ#^•xfl «#H+ì"≥∞ÿ# ã=∞Ü«∞OÖ’, «# ™⁄O « HÍ~°}ÏÅ „¿Ñ~°}`À =∂„ «"Õ∞ H˘#_®xH=∂„ «"Õ∞ W+ìÑ_»∞`å_»∞. =∞#O K≥áêÊO Hõ • Jx =∂„ «O ZÑC_»∂ H˘#_»∞. ¿ãÖòû„Ñux èŒ∞Å∞ D q+Ü«∂xfl Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩO>Ë KåÖÏ ãO Œ~åƒùÖ’¡ x~°∞`åûÇÏOHÍx, L ÕfiQÆO HÍx HõÅQÆ Œ∞.

ãOÉèÏ+}Å f~°∞ KåÖÏ ãO Œ~åƒùÖ’¡ U*O@∞ PtOz# Ñ¶e`åxH aè#fl"≥∞ÿ#i[Öòì K«∂Ñ≤ã∞ÎOk. D ~°OQÆOÖ’ J#∞Éèí=O L#fl "åà◊√¡ =ÚO Œ∞QÍ KÕ¿ã ÃÇÏK«ÛiHõWk. ãOÉèÏ+} KåÖÏ ‰õΩ¡ÑÎOQÍ LO_®e. =ÚYºOQÍ =∞# L`åÊ Œ# QÆ∞iOzq=iOKÕ@ÑC_»∞ ZO « «‰õΩ¯= =∂@Ö’¡ K≥a Õ JO « „ÑÜ≥∂[#O LO@∞Ok.XHõ L*Ï˚~ÚOÑ¨Ù ÖˇHõ „Ñ¨HÍ~°O =∞# L`åÊ Œ# QÆ∞iOz# ÑïK«Ü«∞O ˆH=ÅO45Ñ^•Å∞ JO «Hõ<åfl «‰õΩ¯= =∂@Å`À ÑÓiÎ KÕ¿ãÎ KåÖÏ =∞Ozk. XHõ™êic=∂ fã∞‰õΩ#fl =ºHÎ ™ê è•~°}OQÍ «~°∞"å « =∞~À áêÅã‘ fã∞HÀ"åÅ#∞‰õΩO>ËWk =~°Hõ\ U*O@∞ ™êÜ«∂<Õfl HÀ~° å_»∞. JO ÕHÍ Œ∞. c=∂ U*O@∞ #∞Oz

„Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^•Å#flk "åà◊¡ L^ÕÌâ◊O. JO`ÕHÍx, =∞~À H˘`«Î q∞„`«∞_çxãÖáêkOK«_»O HÍ^Œ∞ Hõ^•? JÖÏO@Ñ¨C_»∞ =∞#O ã¨∞n~°…OQÍ q=~°} W¿ãÎHÍ¿ãûÑÜÕ∞ºãiH J «_»∞ =∞# =∂@Å#∞ Ñ\ìOK«∞HÀ=_»O =∂x"Õ™êÎ_»∞. JO>Ëq<Õ Pã¨HÎ áÈQ˘@∞ì‰õΩO\Ï_»∞. P =ºHÎ #∞Oz ã¨Ê+ì"≥∞ÿ# ™ê#∞‰õÄÅ « "≥Å¡_≥·#«~°∞"å «<Õ HÍãÎ xOáêkQÍ ~°Hõ~°HÍÅ „Ñâ◊flÅ#∞ "Õã∂Î, HÍ=Åã≤# ã=∂ è•<åÅ∞

~å|@∞ì‰õΩO@∂ =∞# L`åÊ Œ# „Ñ ÕºHõ «Å#∞ q=iOK«_»O L «Î=∞ =∂~°æO.H˘xfl JãHÎHõ~° JOâßÅ∞H˘xfl JãHÎHõ~° JOâßÅ∞H˘xfl JãHÎHõ~° JOâßÅ∞H˘xfl JãHÎHõ~° JOâßÅ∞H˘xfl JãHÎHõ~° JOâßÅ∞

● ¿ãÖòû U*O@∞¡QÍ =º=ÇÏiã∞Î#fl "åiÖ’ 55âß «O =∞OkH Wk XHõJ Œ#ÑÙ P^•Ü«∞ =∂~°æO =∂„ «"Õ∞.

● HõhãO ¿ãÖòû U*O@∞¡QÍ LO@∞#fl "åiÖ’ 25âß «O =∞Ok c=∂"åºáê~°O =∂„ «"Õ∞ HÍ‰õΩO_® W «~° L`åÊ Œ#Å q„HõÜ«∂Å#∞ ‰õÄ_®KÕÑ_»∞ «∂ LO\Ï~°∞.H˘xfl ãfiÉèÏ"åÅ#∞ |\˜ì "åà◊√¡ ¿ãÖòû ~°OQÆOÖ’ Z‰õΩ¯= ~å}OKÕ J=HÍâ◊OLO^À XHõ TÇQÍ#O Wk.

● "Õ@QÍà◊√¡ ÖË • "Õ@QÍà◊¡ ãfiÉèÏ=O`À áê@∞ =º=™êÜ«∞ ^•~°∞ ÅHõΔ}ÏÅ∞L#fl "å~°∞ ˆHΔ„`«™ê÷~ÚÖ’ q„HõÜ«∂Å‰õΩ Jxfl q^è•Å∞QÍ J~°∞›Å∞QÍLO\Ï~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë, "Õ\Ï_Õ ^èÀ~°}˜ L#fl "åiH˜ H˘`«Î "åà◊¡JO «~°OQÍÅ#∞ Ñã≤ QÆ>Ëì â◊HÎ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok.

„Ñu =ºHÎ, =∞#O ‰õÄ_® «#‰õΩ W+ì"≥∞ÿ# ^•xfl«#H+ì"≥∞ÿ# ã=∞Ü«∞OÖ’, «# ™⁄O « HÍ~°}ÏÅ„¿Ñ~°}`À =∂„ «"Õ∞ H˘#_®xH =∂„ «"Õ∞

W+ìÑ_»∞`å_»∞. =∞#O K≥áêÊO Hõ • Jx =∂„ «OZÑC_»∂ H˘#_»∞. ¿ãÖòû „Ñux èŒ∞Å∞ D q+Ü«∂xfl

Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩO>Ë KåÖÏ ãO Œ~åƒùÖ’¡x~°∞`åûÇÏO HÍx, L ÕfiQÆO HÍx HõÅQÆ Œ∞.

ãOÉèÏ+} KåÖÏ ‰õΩ¡ÑÎOQÍ LO_®e. =ÚYºOQÍ=∞# L`åÊ Œ# QÆ∞iOz q=iOKÕ@ÑC_»∞ ZO «

«‰õΩ¯= =∂@Ö’¡ K≥a Õ JO « „ÑÜ≥∂[#OLO@∞Ok.

67 68


● WH õ =º=™êÜ«∞ ^•~ ° ∞Å‰ õ Ω n~ ° …HÍeH õ J#∞|O^è•Å#∞ÃÑOK«∞HÀ=_»OÖ’<≥·ÑÙ}ºO Hõey LO\Ï~°∞.

● Œ∞HÍ}^•~°∞Å∞ XHõKÀ@ ‰õÄ~°∞Ûx ¿ãÖòû [~°Ñ_®xH, i>ÿÖò "åºáê~åxHZ‰õΩ¯= J#∞=ÙQÍ LO\Ï~°@.

● i¿Ñ~üÅ∞ KÕ¿ã =º‰õΩÎÅ∞/ZÑ¨C_»∂ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ "åà◊√¡ ¿ãÖòûU*O@∞¡QÍ JãÅ∞ ÑxH~å~°@. "åà◊¡‰õΩ „HõÜ«∞q„HõÜ«∂Å∞ JO>Ë ZÖÏO\˜Jã¨H˜ Î LO_»HõáÈ=_»"Õ∞ HÍ~°}=∞@. ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩÅ∞QÍ<Õ "åà◊√ ¡LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_» å~°∞.

=∞~À qz„ «"≥∞ÿ# QÆ}ÏOHÍÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. ™ê è•~°}OQÍ =∞#H ZO «=∞Ok ≥Å∞ã∞? Jx J_çy Õ |Çïâß KåÖÏ Hõ+ìO g∞ Œ F áêuHõ =ÚÑÊÜü∞=∞Ok ¿Ñ~°∞¡ K≥ÑÊQÆÅO. HÍx gi QÆ}ÏOHÍÅ „ÑHÍ~°O „Ñu XHõ iH HõhãO 250=∞Ok ≥eã≤ LO\Ï~°@. JO>Ë =∞#O H˘ «ÎQÍ XHõ ix ÑiK«Ü«∞O KÕã∞‰õΩO>Ë=ÚO Œ∂ "≥#∞HõÅ∞QÍ =∞#H ‰õÄ_® "åà◊¡ ÑiK«Ü«∞ã∞ÎÅ∞ 250=∞Ok ÑiK«Ü«∞OJ=Ù`å~°#fl =∂@ ! Pâ◊Û~°ºOQÍ LOk Hõ Œ∂ D ÖHõ ! HÍh ~°OQÆOÖ’H ky Õ nxqÅ∞= Uq∞\’ =∞#H ‰õÄ_® ≥Å∞ã∞ÎOk. „>ÿ!

W

Ñ„u HõΔ}O rq «OÖ’ KåÖÏ qÅ∞"≥·# Œx =∞#H z#flÑÊ\ #∞Oz ÃÑ ŒÌÅ∞#∂iáÈã¨∂Î<Õ LO\Ï~°∞. J=Ù<å. ÉÏÅºOÖ’ nx „áê^è•#º`« JO`«QÍ≥eÜ«∞HõáÈ=K«∞Û. q^•ºi÷ Œâ◊Ö’ ã=∞Ü«∞ áêÅ# Q˘ÑÊ «#O J~°÷"≥∞ÿ Õ KåÖÏ =∞Ok

K« Œ∞=ÙÖ’¡ "≥#∞Hõ|_»_»O JO@∂ [~°QÆ Œ∞. HÍx KåÖÏ =∞OkH | «∞‰õΩ ≥~°∞=Ù HÀãOU^À XHõ L^ÀºQÆOÖ’ KÕi# «~°∞"å « HõhãO Ü«∞[=∂xH ÉèíÜ«∞Ñ_ç J~Ú<å,ã¨=∞Ü«∞ áêÅ# áê\ ÕK«_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ_»`å~°∞. JÑ¨C_»∞ ‰õÄ_® ^•xflÑ¨\ìOK«∞HÀHõáÈ Õ, JO Õ ãÖQÆ «∞Å∞. ZHõ _» "Õã≤# Q˘OQÆo JHõ _Õ LO@∞Ok.Z Œ∞QÆ∂ÉÁ Œ∞QÆ∂ ÖËx rq «O ™êyOKåeûO Õ.

HÍx x~°O «~°O «#‰õΩ ãOã÷ x~útOz# ÅHΔÍºÅ∞, Jq HÍHõ «#‰õΩ `å#∞QÍx~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl Pâ◊Ü«∂Å HÀãO Ñ~°∞QÆ∞Å∞ fÜ«∞=Åã≤# J èŒ∞xHõ áÈ\© „ÑÑOK«OÖ’„Ñu XHõ ~°∞ HÍÅO "≥O@ L~°∞‰õΩÅ∞ ÃÑ_»∞ «∞#fl q+Ü«∞O ≥eã≤O Õ. JÖÏO@ÑC_»∞c=∂ "åºáê~°OÖ’ U*O@∞QÍ ã≤÷~°Ñ_®Å#∞‰õΩ#fl =ºHÎH Wk =∞Ô~O « =ÚYº"≥∂XHõ z#fl L^•ÇÏ~°} K≥ÑC‰õΩO>Ë KåÅ∞. XHõ Z<£P~üS ÃãÅ=ÙÅÃÑ· ãfiã÷ÖÏxH=KåÛ_»∞. WHõ¯_» z#fl ™ê^•ã‘^• L^ÀºQÆOÖ’ L#fl `«=Ú‡_ç ¿Ñ~°∞`À c=∂KÕ~ÚOKåÅ<Õ PÖ’K«# =zÛOk. «#‰õΩ ≥eã≤# "åà◊¡x "åHõ|∞ KÕâß_»∞. ãÔ~·#U*O@∞#∞ ã∂zOKåÅx H˘OK≥O =ÚO Œ∂ "≥#∞HõQÍ P q+Ü«∞O g∞‰õΩ ≥eã≤Ok.F ~ÀA J= «e =ºHÎH U^À J «º=ã~° Ñx =zÛOk. g∞~°∞ HõÅ∞ã∞HÀÖËHõáÈÜ«∂~°∞.=∞~À ~ÀA g∞ P~ÀQÆºO U =∂„ «O ãÇÏHõiOK«_»O ÖË Œ∞. WÖÏ <åÅ∞ÔQ· Œ∞ ~ÀAÅ∞

69 70


QÆ_çzáÈÜ«∂~Ú. P =ºHÎ uiy "≥o§áÈ=Åã≤# ã=∞Ü«∞O ŒQÆæ~° Ñ_»∞`ÀOk. W ŒÌ~°∂K«∞~°∞QÍæ =º=ÇÏiOK«ÖËHõáÈÜ«∂~°∞. J «_»∞"≥o§áÈÜ«∂_»∞.

WÑC_»∞ Z=~°∞ #+ìáÈÜ«∂~°∞?U*O@∞QÍ g∞~°∞ #+ìáÈÜ«∂~°∞.Hõ¡~ÚO\òQÍ J= «e =ºHÎ #+ìáÈÜ«∂_»∞XHõ áêÅã‘ •~°∞#∞ KÕ*Ï~°∞Û‰õΩx c=∂ ãOã÷ ‰õÄ_® #+ìáÈ~ÚOk.PÖ’zOK«O_ç. |Ç¨ïâß J «_»∞ "≥o¡áÈ~Ú<å Jã¨Å∞ c=∂ Z=i ¿Ñ~°∞`À

KÕ~ÚOKåÖ’ J «_»∞ L<åfl_»∞ Hõ • Jx g∞~°#=K«∞Û. HÍx P =ºHÎ LO>Ë U ÑkÅHõΔÅHÀ áêÅã‘ fã∞‰õΩ<Õ"å_»∞. ZO Œ∞HõO>Ë ZÖÏÔQ·<å „Ñ‘q∞Ü«∞O Hõ@ì=Åã≤Ok.J «_Õ. WHõ _» «=Ú‡_»∞ ZO « "≥Ú`åÎxH áêÅã‘ fã∞‰õΩO>Ë J#flQÍ~°∞ U=∞O\Ï~ÀJx ã «=∞ «"≥∞ÿ ™êÇÏãO KÕÜ«∞ÖË Œ∞. J=Ù<å! ZO`À H˘O « fã∞HÀ=K«∞Û. ÖË •=∞m¡ =∂ J#fl QÍ~°∞ =KåÛHõ JO@∂ x~°=kèHõOQÍ "å~Ú^• "ÕÜ«∞=K«∞Û. g∞~°∞=∞~À „Ñâ◊fl"ÕÜ«∞=K«∞Û. JÜ«∞# LO>Ë XHõ "Õà◊ WOHÍ z#fl "≥Ú`åÎxH áêÅã‘fã∞‰õΩ<Õ"å_Õ"≥∂ Jx? "åºáê~° Œ$+≤ìÖ’ PÖ’zOKÕ =ºHÎ =ÚO Œ∞ "≥Ú «ÎO QÆ∞iOzPÖ’zOK«_»∞. áêÅã‘x q„Hõ~ÚOK«_»O J «_ç "≥Ú Œ\ èÕºÜ«∞O. ãO «HÍÅ∞ ÃÑ>Ëìã¨=∞Ü«∞OÖ’ „Ñ‘q∞Ü«∞O "≥Ú`«ÎO ZO`« Z‰õΩ¯=QÍ LO_®Ö’ „Ñ¨Ü«∞uflOK«=Åã≤LO@∞Ok. Hõ •?

JO Œ∞Hõ<Õ ¿ãÖòû U*O@∞ =$uÎÖ’ Jxfl\Hõ<åfl J «ºO « „áê è•#º « ã=∞Ü«∞áêÅ#H JO\Ï~°∞ J#∞Éèí=AÖ·# c=∂ U*O@∞¡. U ~ÀAH P~ÀA, U "å~åxH

P "å~°O, U <≥Å‰õΩ P <≥Å, U ãO= «û~åxH P ãO= «û~°O =∞#O =ÚO Œ∞QÍx~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl ÅHΔÍºÅ#∞ KÕ~°∞HÀ"åÅO>Ë «ÑÊxãiQÍ ã=∞Ü«∞ áêÅ#‰õΩ Hõ@∞ì|_çLO_®eûO Õ. Z=ix ZÑC_»∞ HõÅ∞™êÎ=∞x =∂@ WKåÛ"≥∂ "åix P ã=∞Ü«∞OÖ’qkèQÍ HõÅ∞ã∞‰õΩO@∂ "åi qâßfi™êxfl =ÚO Œ∞ ãOáêkOK«∞HÀ"åe. ZO Œ∞HõO>Ëg∞‰õΩ g∞ ã=∞Ü«∞O ZO « =ÚYº"≥∂ J= «e =ºHÎH J «_ç ã=∞Ü«∞O ‰õÄ_® JO ÕqÅ∞"≥·# Œ#fl ÉèÏ=# =∞#Ö’ LO_®e. =∞#O ^•xfl "åà◊¡H ãÊ+ìOQÍ ≥eÜ«∞*Ëã≤,=∞#Ö’ =∂\Ï¡_Õ H˘kÌ ã¨=∞Ü«∞O =$^è• J#fl ÉèÏ=# "åiÖ’ HõÅQÆ‰õΩO_®K«∂ã∞HÀ"åe. D Ñiã≤÷u ~å‰õΩO_® K«∂ã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ =∞# „Ñ}ÏoHõ ÑHÍ¯QÍLO_®e. ZHõ¯_® ã¨~°∞ÌÉÏ@∞¡, k^Œ∞ÌÉÏ@∞¡ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. WÖÏ ã¨=∞Ü«∞áêÅ#áê\OK«QÆey Õ, =∂#ã≤Hõ XuÎ_ç, âßsiHõ „â◊=∞, è Œ#=ºÜ«∞O =O\ =∂#ã≤Hõ XuÎ_ç, âßsiHõ „â◊=∞, è Œ#=ºÜ«∞O =O\ =∂#ã≤Hõ XuÎ_ç, âßsiHõ „â◊=∞, è Œ#=ºÜ«∞O =O\ =∂#ã≤Hõ XuÎ_ç, âßsiHõ „â◊=∞, è Œ#=ºÜ«∞O =O\ =∂#ã≤Hõ XuÎ_ç, âßsiHõ „â◊=∞, è Œ#=ºÜ«∞O =O\˜ ã¨=∞ã¨ºÅ∞˜ ã¨=∞ã¨ºÅ∞˜ ã¨=∞ã¨ºÅ∞˜ ã¨=∞ã¨ºÅ∞˜ ã¨=∞ã¨ºÅ∞^ŒQÆ æ~°‰õΩ ~å=Ù.^ŒQÆ æ~°‰õΩ ~å=Ù.^ŒQÆ æ~°‰õΩ ~å=Ù.^ŒQÆ æ~°‰õΩ ~å=Ù.^ŒQÆ æ~°‰õΩ ~å=Ù.

ãO ü Hõc~ü •ãπ =∞# Õâ◊OÖ’ ~å=∞Éèí‰õΩÎÖ’¡ J„QÆQÆ}∞º_»∞. JÜ«∞# ~å=∞ <å=∞ãOH©~°Î#Å∞ J@∞ P è•ºu‡Hõ "å Œ∞ÅH HÍHõ, W@∞ ™ê è•~°} [#rq`åxH ‰õÄ_®=∂~°æ^Œ~°≈HõO KÕ™êÎ~Ú. JÖÏO\˜ "å\˜Ö’ XHõ\ ˜ =∞#O x`«ºO ã¨‡iOK«∞‰õΩxf~°=Åã≤#k. D ~ÀA KÕÜ«∂Å#∞‰õΩ#fl Ñxx WÑC_Õ KÕ¿ãÜü∞, ~ÑÙ KÕÜ«∂Å#∞‰õΩ#flÑxx D ~À*Ë KÕ¿ãÜü∞. ZO Œ∞HõO>Ë D HõΔ}O =∞m¡ ~å Œ∞. ~ÑÙ J#flk =∞# KÕuÖ’ÖË Œ∞. WO « ÑHõ_»ƒOnQÍ „Ñ}ÏoHõÅ#∞ «Ü«∂~°∞KÕã∞‰õΩx PK«~°}Ö’ ÃÑ\ì#"åàı¡"åà◊√¡ KÕÑ\˜ì# Ñ#∞Ö’¡ q[Ü«∞O ™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. "å~Ú^• "Õ¿ã Ñ Œúu F@q∞H"≥·Ñ¶ÖÏºxH =∂„ «"Õ∞ •i K«∂ÑÙ «∞Ok. áêâßÛ «º ÕâßÖ’¡ ã=∞Ü«∞ áêÅ# áœ~°∞ÅO Œi

"åºáê~° Œ$+≤ìÖ’ PÖ’zOKÕ =ºHÎ =ÚO Œ∞ "≥Ú «ÎOQÆ∞iOz PÖ’zOK«_»∞. áêÅã‘x q„Hõ~ÚOK«_»O

J «_ç "≥Ú Œ\ èÕºÜ«∞O. ãO «HÍÅ∞ ÃÑ>Ëìã=∞Ü«∞OÖ’ „Ñ‘q∞Ü«∞O "≥Ú «ÎO ZO « Z‰õΩ¯=QÍLO_®Ö’ „ÑÜ«∞uflOK«=Åã≤ LO@∞Ok. Hõ •?

Z=ix ZÑC_»∞ HõÅ∞™êÎ=∞x =∂@ WKåÛ"≥∂"åix P ã=∞Ü«∞OÖ’ qkèQÍ HõÅ∞ã∞‰õΩO@∂"åi qâßfi™êxfl =ÚO Œ∞ ãOáêkOK«∞HÀ"åe.

ZO Œ∞HõO>Ë g∞‰õΩ g∞ ã=∞Ü«∞O ZO « =ÚYº"≥∂J= «e =ºHÎH J «_ç ã=∞Ü«∞O ‰õÄ_® JO Õ

qÅ∞"≥·# Œ#fl ÉèÏ=# =∞#Ö’ LO_®e.71 72


WÑC_»∞ L ŒÜ«∞O ÖË=QÍ<Õ „Ñu XHõ iH "åºÜ«∂=∞O J=ã~°OQÍ =∂iOk.=∂iflOQ∑ "åH±.

uiy ~åQÍ<Õ "å~åÎ Ñ„uHõÅ∞ K« Œ=_»O, =ÚYºOQÍ Pi÷HõOQÍ =∞#O =∞#Hõ¡~ÚO\òÅ#∞ q_»=∞iÛK≥ÑÊQÆeQ JOâ◊O HÀãO XHõ JÉèÏºãOQÍ =∂~åe.

J#O «~°O H˘kÌ¿ãÑÙ =∞#‰õΩ =zÛ# D–"≥∞~ÚÖòû K«∂ã∞HÀ"åe. J=ã~°"≥∞ÿ#"å\H ã=∂ è•#O W"åfie J èŒ∞xHõ rq « q è•#OÖ’ Wk =ºHÎQÆ « „ÑÜ≥∂[<åÅ‰õΩ=∂„`«"Õ∞ HÍ‰õΩO_®, "åºáê~° |O^è•Å#∞ ÃÑOá⁄OkOK«_»OÖ’ Wk KåÖÏLÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_»∞ «∞Ok.

WÑC_»∞ D ~ÀA =∞#O KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ#∞Å∞, JO>Ë HõÅ∞ã∞HÀ=Åã≤# "åi*Ïa`å#∞ ãiK«∂ã∞HÀ=_»O, "åiH á¶È<£Å∞ KÕã≤ =∞~À™êi Jáê~ÚO\ò"≥∞O\òx~åúiOK«∞HÀ=_»O, x#fl\ U HÍ~°}OQÍ<≥·<å JãOÑÓiÎQÍ q∞ye áÈ~Ú# "å\xW"åà◊ ÑÓiÎ KÕ¿ã J=HÍâ◊O LO^• J#fl JOâßÅ#∞ x~åúiOK«∞HÀ"åe.

~À[O`å „â◊q∞Oz =zÛ# «~°∞"å « JÅã`åfixH KÀ@∞ ÖË‰õΩO_® H˘xfl Ñ#∞Å∞."å\x =∞#O HõÔ~ì<£û _Ò<£ JO^•O. =ÚYºOQÍ HÍy «O g∞ Œ ÃÑ@ì=Åã≤# q=~åÅ∞LO>Ë "å\H «HõΔ} „áê è•#º « x"åfie. =ÚYºOQÍ _≥~Ús ~å¿ã JÅ"å@∞ LO>Ë.Jk KåÖÏ =∞Oz JÅ"å@∞ ^•xfl „Ñu XHõ U*O@∞ JÅ=~°K«∞HÀ=_»O =Å¡„ÑÜ≥∂[<åÖË Z‰õΩ¯=QÍ LO\Ï~Ú. JO Œ∞Ö’ P ~ÀA =∞#O x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#flÅHΔÍºÅ#∞ Jxfl\x ÑÓiÎ KÕÜ«∞QÆeQÍ=∂ÖË • J#fl q+Ü«∂xfl, =∞#O J#∞ãiã∞Î#flq^è•#OÖ’ Ö’áêÅ∞ LO_ç, "å\˜ =Å¡ W|ƒO^Œ∞Å∞ Z^Œ∞Ô~·#@¡~Ú`Õ, "å\ ˜x

≥e"≥·# "å_»∞ XHõ ÑxH x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl=º=kè Hõ<åfl ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « "ÕQÆOQÍ ^•xfl

ÑÓiÎ KÕã≤ J Õ =º=kèÖ’ =∞~À Ñxx ‰õÄ_®Ñ¨ÓiÎ KÕ¿ã Ü≥∂K«#`À K«∞~°∞QÍæ

ÑxKÕã∞‰õΩO@∂ áÈ`å_»∞.

=∞#O x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl ÅHΔÍºÅ#∞ Jxfl\x ÑÓiÎKÕÜ«∞QÆeQÍ=∂ÖË • J#fl q+Ü«∂xfl, =∞#O

J#∞ãiã∞Î#fl q è•#OÖ’ Ö’áêÅ∞ LO_ç, "å\˜=Å¡ W|ƒO Œ∞Å∞ Z Œ∞Ô~·#@¡~Ú Õ, "å\x

#"≥∂^Œ∞KÕã¨∞HÀ"åe.

73 74

k#K«~°ºÖ’ XHõ ÉèÏQÆOQÍ =∂i# HÍ~°}OQÍ<Õ JHõ¯_» Jaè=$kú â◊~°"ÕQÆOQÍ™êQÆ∞`ÀOk. [áê<£, [~°‡h ÖÏO\ z#fl ÕâßÅ∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# „ÑÑOK« Ü«Ú^•úÅ«~°∞"å « Ju «‰õΩ¯= HÍÅOÖ’<Õ J#∂ÇÏºOQÍ xÅ^˘‰õΩ¯‰õΩx „ÑQÆu Ñ äŒOÖ’

=ÚO Œ∞‰õΩ Œ∂ã∞ÔHà◊¡QÆeQÍ~Ú. [áê<£Ö’ ã"≥∞‡ J#flk ÖË‰õΩO_® HõhãO J~Ú Œ∞ŒâßÉÏÌÅ áê@∞ JHõ _ç HÍi‡‰õΩÅ∞ x~°O «~°O „â◊q∞OKå~°x XHõÑC_»∞ Ñ¶∞#OQÍ

K≥ÑC‰õΩ<Õ"å~°∞. =∞# *ÏuÑ≤ « =∞Ç`å‡ QÍOnè x «ºO «# "≥O@ «# QÆ_çÜ«∂~°Ofã∞‰õΩx "≥àı¡"å~°@. ZO « Q˘ÑÊ =ºHÎ =zÛ<å "åà◊√¡ =∂\Ï¡_ÕO Œ∞‰õΩ x~ÌtOz#ã=∞Ü«∞O ÑÓiÎ HÍQÍ<Õ PÜ«∞# «# QÆ_çÜ«∂~åxfl K«∂Ñ≤OKÕ"å~°@. JO>Ë WHõ"≥à◊¡=∞x K≥ÑÊ_»"Õ∞. Jn ÃÑ ŒÌÅ∞ J#∞ãiOz# ã=∞Ü«∞áêÅ#.

ã¨=∞Ü«∂xfl ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞HÀ=_»O JO>Ë KåÖÏ =∞Ok =ÚO^Œ∞QÍJ#∞‰õΩ#fl Ñ¨xx P QÆ_»∞=ÙÖ’QÍ Ñ¨ÓiÎ KÕÜ«∞_»"Õ∞ J#∞‰õΩO\Ï~°∞. Jk J~°÷ã «ºOÖÏO\k. JÖÏ JO «=~°H HÍ=_»O =Å¡ Ñ¶e`åÅ∞ ‰õÄ_® Ñiq∞ «OQÍ<ÕLO\Ï~Ú. ≥e"≥·# "å_»∞ XHõ ÑxH x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl =º=kè Hõ<åfl ™ê èŒº"≥∞ÿ#O «"ÕQÆOQÍ ^•xfl ÑÓiÎ KÕã≤ J Õ =º=kèÖ’ =∞~À Ñxx ‰õÄ_® ÑÓiÎ KÕ¿ã Ü≥∂K«#`ÀK«∞~°∞QÍæ ÑxKÕã∞‰õΩO@∂ áÈ`å_»∞. ã=∞Ü«∞ áêÅ# áê\OKÕ „Hõ=∞OÖ’ =∞#O KÕ¿ã„Ñu ÑxÖ’#∂ XHõ „Hõ=∞tHõΔ}`À ‰õÄ_ç# Ñ Œúu LO_®e. L^•ÇÏ~°}‰õΩ L ŒÜ«∞OÖË=QÍ<Õ k#K«~°º „áê~°OÉèíO #∞Oz ~å„u q„âßOuH #_»∞=Ú "åÖËÛ=~°‰õΩ XHõHõzÛù « «fiO LO_ÕÖÏ JÅ"å@∞ KÕã∞HÀ"åe. "å\Ö’ H˘xfl WÑC_»∞ Ñije^•ÌO.


#"≥∂ Œ∞KÕã∞HÀ=_»O, ãik Œ∞Ì‰õΩ<Õ =∂~åæÅ#∞ ÑijeOz "å\x ‰õÄ_® #"≥∂ Œ∞KÕã∞HÀ=_»O....L ŒÜ«∂xH =∞m¡ ã≤ ŒúO HÍ=_®xH «y# q„âßOu fã∞HÀ=_»Oz=i HÍ~°º„Hõ=∞O HÍ"åe.

WHõ _» «ÑÊxãiQÍ áê\OK«=Åã≤# z#fl ã∂„ «O. L ŒÜ«∂# ÖË=QÍ<Õ =∞#`Àáê@∞ «ÑÊxãiQÍ LO_»=Åã≤# ã~°O*Ï=∂....Ñ~°∞û JO Œ∞Ö’ «y#O « ÃÑ·HõO/HÍ~°∞ `åàÏÅ∞, ÖÏºÑπ\ÏÑπ H\ò, „ÑKå~° Hõ~°Ñ„`åÅ∞, „cÑ¶π Hãπ...=O\q JhflXHõ¯KÀ>Ë Éèí„^ŒOQÍ LOK«∞HÀ"åe. Wk L^ŒÜ«∂#fl "å\˜HÀãÖ "≥`«∞HÀ¯=Åã≤#J=ã÷#∞, P ~°HõOQÍ „áê~°OÉèí QÆ_çÜ«∞Ö’¡ =∂#ã≤Hõ L„kHõÎ «Å#∞ x"åiã∞ÎOk.

™ê èŒº"≥∞ÿ#O «=~°‰õΩ =∞#‰õΩ WzÛ# Jáê~ÚO\ò"≥∞O\ò ã=∞Ü«∞O Hõ<åfl =ÚO Œ∞QÍ<ÕJHõ _çH˜ KÕ~°∞HÀ=_»O =Å¡ JHõ _ç Ñïã≤÷ux QÆ=∞xOz, =∞# =ÓºÇ¨ÏO Y~å~°∞KÕã∞HÀ=_®xH =º=kè LO@∞Ok. ÖËHõáÈ Õ P Œ~åÉÏ Œ~åQÍ ~å=_»O, ~åQÍ<Õ J= «e=ºHÎx HõÅ∞ã∞HÀ=_»O, Ü«∂O„uHõOQÍ =∞#O ãOÉèÏ+} „áê~°OaèOK«_»O, JO Œ∞Ö’r=O HõxÑ≤OK«HõáÈ=_»O =O\ „Ñu‰õÄÅ Ñi}Ï=∂Å#∞ Z Œ∞~À¯=Åã≤ LO@∞Ok.

P„â◊ Œú F@q∞H ŒQÆæ~° ^•i. U*O\ò =$uÎ HõuÎ g∞ Œ ™ê=ÚÖÏO\k. U HÍãÎx~°¡HõΔ ºO K«∂Ñ≤<å, P„â◊ Œú KÕã≤<å Ñ¶e`åÅ∞ `å~°∞=∂~°∞ J=Ù`å~Ú. D ã∂„ «Orq « c=∂ "åºáê~°OÖ’x "åiH =∞s „Ñ è•#"≥∞ÿ#k. rq « c=∂ áêÅã‘Å#∞KåÖÏ =∞Ok W|ƒOkÑ¨_»∞`«∂<Õ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ã¨~°^•QÍ, L`åûÇ¨ÏOQÍfã∞‰õΩO\Ï~°x PtOK«= Œ∞Ì. XHõ ~°HõOQÍ nxfl =∞#O "åiH q„Hõ~Úã∞Î<åflO.

"å~°∞ Pã¨H˜ÎQÍ H˘O@∞<åfl~°x J#∞HÀ=^Œ∞Ì. "åiÖ’ =∞# L`åÊ^Œ#ÃÑ· Pã¨H˜ÎxÃÑOá⁄OkOK«_»O KåÖÏ J=ã~°O. QÆ «OÖ’ "åà◊¡x HõeâßO, "åà◊√¡ ™ê#∞‰õÄÅOQÍÖË~°∞ J#fl ÉèÏ=#`À U XHõ i ¿Ñ~°∞#∞ ÑÓiÎQÍ g∞ z\Ïì #∞Oz «∞_çzÃÑ>ËìÜ«∞HõO_ç.H˘O`« HÍÅO =º=kèxzÛ =∞m¡ HõÅ=O_ç. D ™êi g∞~°∞ „Ñ¨`ÕºHõOQÍ "åixXÑ≤ÊOKÕO Œ∞H =KåÛ~°<Õ ÉèÏ=# HõÅQÆhÜ«∞= Œ∞Ì. J@∞QÍ "≥_»∞ «∂ F ™êi HõÅ∞^•Ì=∞x=zÛ#@∞¡QÍ ãÖÉèÏ+¨} "≥Ú^ŒÖˇ@ìO_ç. "åiÖ’ ZÑ¨C_≥·<å JÖÏO\˜ PÖ’K«#~å=K«∞Û.=zÛ#Ñ¨C_»∞ q∞=∞‡ÖËfl QÆ∞~°∞Î KÕã¨∞‰õΩ<ÕÖÏ g∞~°∞ ã¨`«ûO|O^è•Å#∞xÅÉ@∞ìHÀ=_»O KåÖÏ =ÚYºO.

Ñ¨k=∞Okx HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ ZÑ¨C_»∂ „áê^è•#º`« xã¨∂Î LO_»O_ç. "åà◊¡‰õΩ@∞OÉÏÅ`À ™ê^Œ~°OQÍ =º=Ç¨ÏiOK«O_ç. "åà◊¡ ‰õΩ@∞O|OÖ’ ã¨Éèí∞º_»∞QÍ=∂iáÈO_ç. "åà◊¡ ã=∞ãºÅ‰õΩ g∞ ÑikèÖ’ ãÅÇã∂K«#Å∞ JOkOK«O_ç. Pi÷HõJOâßÅ∞ =zÛ#ÑC_»∞ "≥∞e¡QÍ WÖÏO\ =∞ Œ∞ÑÙ KÕÜ«_»OÖ’ HõeQ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞q=iOK«O_ç. "åà◊¡ J=ã~åÅ#∞ QÆ∞iÎOz J#∞"≥·# „Ñuáê Œ#Å#∞ JOkOK« QÆey Õ,^•xfl <À J<Õ "åà◊√¡ HõxÑ≤OK«~°∞. ¿ã"å Œ$HõÊ äŒO „Ñ Œi≈OKÕ U*O@∞‰õΩ =∂Ô~¯\òÖ’Z‰õΩ¯= P^Œ~°} LO@∞O^Œx =∞izáÈ=^Œ∞Ì. ™ê^èŒº"≥∞ÿ#O`« Z‰õΩ¯= =∞OkxHõÅ∞ã∞HÀ=_»OÖ’<Õ c=∂ "åºáê~°OÖ’ q[Ü«∞ ~°ÇÏãºO ^•y LOk. L ŒÜ«∞Ox„ Œ ÖËz# «~°∞"å « ZO « `˘O Œ~°QÍ [<åÅ =∞ èŒºÖ’H "≥o¡áÈ^•=∞#fl PÖ’K«#<åÖ’ LO_Õk, WÑÊ\H© LOk. JO\Ï_»∞ ^•^•ÑÙ 50ãO= «û~åÅ áê@∞ c=∂U*O@∞QÍ ÑxKÕã≤# XHõ ã‘xÜ«∞~ü.

P„â◊ Œú F@q∞H ŒQÆæ~° ^•i. U*O\ò =$uÎ HõuÎg∞ Œ ™ê=ÚÖÏO\k. U HÍãÎ x~°¡HõΔ ºO

K«∂Ñ≤<å, P„â◊ Œú KÕã≤<å Ñ¶e`åÅ∞ `å~°∞=∂~°∞J=Ù`å~Ú. D ã∂„ «O rq « c=∂

"åºáê~°OÖ’x "åiH =∞s „Ñ è•#"≥∞ÿ#k.

Ñk=∞Okx HõÅ∞ã∞HÀ=_®xH ZÑC_»∂„áê è•#º « xã∂Î LO_»O_ç. "åà◊¡ ‰õΩ@∞OÉÏÅ`À™ê Œ~°OQÍ =º=ÇÏiOK«O_ç. "åà◊¡ ‰õΩ@∞O|OÖ’ãÉèí∞º_»∞QÍ =∂iáÈO_ç. "åà◊¡ ã=∞ãºÅ‰õΩ g∞

ÑikèÖ’ ãÅÇã∂K«#Å∞ JOkOK«O_ç.

75 76


c=∂ "åºáê~°O JO>Ë H=ÅO áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_»O =∂„ «"Õ∞ HÍ Œ∞.áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_»O ^•fi~å, =∞#O ¿ã= KÕã∞Î<åfl=∞#∞HÀ=_»O ã=Úz «O.=∞#‰õΩ =∞# ãOã÷ #∞Oz JO Œ∞ «∞#fl c=∂ Ñ äŒHÍÅ QÆ∞iOz ZO « Z‰õΩ¯=J=QÍÇÏ# LO>Ë JO « Z‰õΩ¯=QÍ "åi Éèíq+º «∞Î‰õΩ `À_»Ê_»QÆÅ∞QÆ∞`å=Ú. ãÔ~·#ã=∞Ü«∞OÖ’ ãÔ~·# ãÅÇ ã∂K«#Å#∞ JOkOz, PÑ`å¯ÅOÖ’ "åiH `À_»∞QÍxÅ∞=QÆÅ =ºHÎ XHõ~°∞ L<åfl~°#fl Éèí~À™ê#∞ =∞#O =∂„ «"Õ∞ HõeÊOK«QÆÅ=Ú. WÖÏXHõiH JO_»QÍ xÅ=QÆÅ J=HÍâ◊O ã=∂[OÖ’ J «ºO « Pf‡Ü«ÚÅ‰õΩ «ÑÊ=∞Ô~=iH© ŒHõ Œx JO ŒiH© ≥eã≤O Õ.

WO « L «Î=∞ PÖ’K«#Å`À c=∂ U*O@∞QÍ =$uÎx ã‘fiHõiOz# =ºHÎ ¿ã=¿ã=¿ã=¿ã=¿ã=KÕ¿ã „Ñ¨=$uÎxKÕ¿ã „Ñ¨=$uÎxKÕ¿ã „Ñ¨=$uÎxKÕ¿ã „Ñ¨=$uÎxKÕ¿ã „Ñ¨=$uÎx ‰õÄ_® ÃÑOK«∞HÀ=_»O Jxfl q è•ÖÏ Jaè#OkOK«=Åã≤# q+Ü«∞O.D „Hõ=∞OÖ’<Õ =∞#O c=∂ áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_®xH "≥o¡#ÑC_»∞ J= «e=ºHÎ #∞Oz ÖË • H˘O Œi #∞Oz =KÕÛ =ºu~Hõ «, ÖË • u~°ã¯ $ux «=∞ "≥·Ñ¶ÅºOQÍ ÉèÏqOK«=Åã≤# J=ã~°O ÖË Œ∞. Z=~°∞ Zxfl ~°HÍÅ x~°∞`åûÇÏÑiz<å g∞~°∞=∂„ «O g∞ èÕºÜ«∂xfl = ŒÅHõO_ç. g∞ Hõ$+≤x q_çzÃÑ@ìHõO_ç. g∞~°∞ U*O@∞‰õΩãOáêkOKÕ P^•Ü«∂xfl =∂„ «"Õ∞ ÅHõΔ ºOQÍ =∂~°∞ÛHÀ= ŒÌx P ã‘xÜ«∞~ü U*O@∞Ç≤Ï «=Ù K≥|∞ «∞<åfl_»∞.

"≥∞~°∞QÆ∞Å∞ k ÕÌ H˘xfl "≥∞à◊√‰õΩ=Å∞ã=∞ãºÅ‰õΩ Ñiëê¯~åÅ#∞ XH˘Hõ ~°∞ XHÀ¯ Ñ ŒúuÖ’ Hõ#∞Q˘O\Ï~°∞. J Õ q èŒOQÍ

Z=i =∞@∞‰õΩ "å~°∞ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl ÅHΔÍºÅ#∞ KÕ~°∞HÀ=_®xH˜ J#∞ãïOKÕ

q è•<åÅ∞ ‰õÄ_® "åiH =∂„ «"Õ∞ ™⁄O «"≥∞ÿ#q H˘xfl LO\Ï~Ú. •x J~°÷O =∞#q è•<åÅ#∞ =∞#"Õ∞ ~°∂á⁄OkOK«∞HÀ=_»O L «Î=∞ =∂~°æO Jx K≥ÑÊ_»O =∂ L ÕÌâ◊O.=∞~˘Hõ~°∞ J#∞ãïOz# q è•#O U ≥·<å Jk Ñ¨~°=∞ «"Õ∞ J=Ù «∞Ok. =∞#‰õΩ=∞#OQÍ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl =∂~°æO J=∞$ «=∞=Ù «∞Ok. Dã¨∂„`åxfl =ÚO Œ∞QÍH˘ «ÎQÍ D ~°OQÆOÖ’H „Ñ"ÕtOKÕ "åà◊√¡ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ=_»O =∞Ozk. JO>Ë ^•x"≥#∞Hõ L ÕÌâ◊O.=∞~˘Hõix J#∞HõiOK«= Œ∞Ì Jx HÍ Œ∞. q∞=∞‡efl g∞~°∞ g∞ ÅHΔÍºÅ#∞KÕ~°∞‰õΩ<Õ =∂~åæÅ#∞ J<Õfi+≤OK«O_ç. W «~°∞Å J#∞ãiã∞Î#fl "å\Ö’ g∞‰õΩ L «Î=∞OJxÑ≤Oz# "å\x x~°ÉèíºO «~°OQÍ J#∞ãiOK«O_ç. D „Hõ=∞OÖ’ J#∞Éèí=AÅ∞J#∞ãiOz# H˘xfl „áê äŒq∞Hõ ã∂„`åÅ#∞ WHõ _» ≥e*Ëã∞Î<åflO.

™ê è•º™ê è•ºÅ x~åú~°}: =∞#O L ŒÜ«∞O ÖË=QÍ<Õ P ~ÀA x~°fiÇ≤ÏOz=Åã≤#q èŒ∞Å∞, «ÑÊ‰õΩO_®, HõÅ∞ã∞HÀ=Åã≤# =º‰õΩÎÅ∞, ÑÓiÎ, KÕÜ«∞=Åã≤# ÉÏ èŒº «Å#∞Y~å~°∞ KÕã∞‰õΩ<Õ Ñ Œúux JÅ=~°K«∞HÀ"åÅ<åflO Hõ •? D JÅ"å@∞Ö’ QÆ=∞xOK«=Åã≤# =∞~À =ÚYº"≥∞ÿ# q+Ü«∞O Uq∞@O>Ë – Z\ì Ñiã≤÷ «∞ÅÖ’#∂ Ñ¶e «O=KÕÛ J=HÍâ◊O ÖË^Œx QÆ\ ˜ìQÍ `≥eã≤# ¿Ñ~°∞¡ z\ÏìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩx |∞„~° |^ŒúÅ∞H˘@∞ìHÀ=_»O ãÔ~·# Ñ Œúu HÍ Œ∞. JÖÏO\ "åà◊¡ ¿Ñ~°¡#∞ z\Ïì #∞Oz âßâ◊fi «OQÍ`˘ÅyOK«_»O =Å¡ =∞#H Jxfl q è•ÖÏ LÑÜ≥∂QÆHõ~°OQÍ LO@∞Ok.

x~°¡HΔÍºxH J=∞_» Œ∂~°O: L ŒÜ«∞O ÖË=QÍ<Õ | ŒÌHÍxfl =keOK«∞‰õΩx =∞#ã∞#∞, â◊s~åxfl L`åûÇ¨Ï=O`«OQÍ ã¨#fl^ŒúO KÕÜ«∞_»O g∞~°∞ KÕÑ¨>Ëì "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\ ˜HÍ~°º„Hõ=∞O HÍ"åe. U HÍãÎ | ŒúHõO, ÖË • L^•j# « =∞#Ö’ K˘~°|_ç<å P~ÀA

c=∂ áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_®xH "≥o¡#ÑC_»∞J= «e =ºHÎ #∞Oz ÖË • H˘O Œi #∞Oz =KÕÛ

=ºu~Hõ «, ÖË • u~°ã¯ $ux «=∞ "≥·Ñ¶ÅºO QÍÉèÏqOK«=Åã≤# J=ã~°O ÖË Œ∞. Z=~°∞ Zxfl ~°HÍÅx~°∞`åûÇÏÑiz<å g∞~°∞ =∂„ «O g∞ èÕºÜ«∂xfl

=^ŒÅHõO_ç.

=∞#‰õΩ =∞#OQÍ x~° ‚~ÚOK«∞‰ õΩ#fl =∂~° æOJ=∞$ «=∞=Ù «∞Ok. Dã∂„`åxfl =ÚO Œ∞QÍ H˘ «ÎQÍD ~°OQÆOÖ’H „Ñ"ÕtOKÕ "åà◊√¡ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ=_»O=∞Ozk. JO>Ë ^•x "≥#∞Hõ L ÕÌâ◊O.=∞~˘HõixJ#∞HõiOK«= Œ∞Ì Jx HÍ Œ∞. q∞=∞‡efl g∞~°∞ g∞ÅHΔÍºÅ#∞ KÕ~°∞‰õΩ<Õ =∂~åæÅ#∞ J<Õfi+≤OK«O_ç.

77 78


=∞#H Jhfl P@OHÍÖË Z Œ∞~°=Ù`å~Ú. L`åûÇÏOQÍ „áê~°OaèOz# ~ÀA F@q∞HKÀ@∞ LO_» Œx J#∞Éèí=AÅ∞ K≥|∞ «∂ LO\Ï~°∞.

„áê è•#º «Å qâı¡+} : P ~ÀA KÕÑ>Ëì Ñ#∞Ö’¡ ÕxH Z‰õΩ¯= „â◊ Œú K«∂Ñ≤OKåeJ<Õ JOâßxfl ‰õÄ_® =ÚO Œ∞QÍ<Õ Y~å~°∞ KÕã∞HÀ=_»O =Å¡ P Ñx xifiÑ¶∞flOQÍÑÓiÎ J=Ù «∞Ok. JÖÏ HÍ‰õΩO_® XHõ z\Ïì „ÑHÍ~°O, "≥Ú Œ\ Ñx =ÚO Œ∞,«~°∞"å « „Hõ=∞OÖ’ q∞ye#q J#∞‰õΩO>Ë, Jxfl\˜Hõ<åfl Ju =ÚYº"≥∞ÿ#^•xH˜

ã¨=∞Ü«∞O KåÅHõáÈ=K«∞Û. ^•xÃÑ· `«y#O`« UHÍ„QÆ`«#∞ K«∂Ñ≤OK«ÖËHõáÈ=K«∞Û.JO Œ∞=Å¡ Ñ¶e`åÅ∞ PtOz#@∞¡ LO_»HõáÈ=_»"Õ∞ HÍHõ, P ~ÀA =∞# „â◊=∞JO`å QÍeH áÈ~Ú =∞#ã∞ x¿ãÎ[=∞=Ù «∞Ok.

W

=ºHÎQÆ «OQÍ J~Ú<å, =$uÎ Ñ~°OQÍ J~Ú<å, ™ê=∂lHõOQÍ J~Ú<å DÔ~O_»∂ ÖËx "åà◊¡x Z=fi~°∂ ŒQÆæ~°‰õΩ ‰õÄ_® ~åx=fi Œ∞. _®Hõì~°∞QÍ L#fl =ºHÎJ=ã~°O ÖË‰õΩ<åfl =∞O Œ∞Å∞ ~åã∞Î<åfl_»x g∞~°∞ QÆ∞iÎOz# «~°∞"å « =∞m¡ JÜ«∞#ãÅÇ HÀãO "≥_» å~å? "≥à◊¡~°∞QÍ. WO\ ŒQÆæ~°QÍ L#fl H~å}Ï Œ∞HÍ}O Ü«∞[=∂xZ‰õΩ¯= èŒ~°Å#∞ =ã∂Å∞ KÕã∞Î<åfl_»x ≥eâßHõ «ÑÊxãi J~Ú Õ «ÑÊ P Œ∞HÍ}ÏxH"≥à◊¡~°∞ Hõ •? XHõ ™ê=∂#º ‰õΩ@∞O| Ü«∞[=∂xQÍ =∞#O fã∞‰õΩ<Õ WÖÏO\˜x~°‚Ü«∂Å‰õΩ P è•~°OQÍ xeKÕ D Ô~O_»∞ ã Œ∞æ}ÏÅ#∞ c=∂ U*O@∞QÍ =∞#OxÅÉ@∞ìHÀHõáÈ Õ, Hõ¡~ÚO\ò =∞#efl ZÖÏ #=Ú‡`å_»∞. «# Éèíq+º «∞Î J=ã~åÅ#∞QÆ∞iOz g∞`À ZÖÏ =∞#ã∞ qÑ≤Ê =∂\Ï¡_»QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞ g∞ ãÅÇã∂K«#Å#∞ZO^Œ∞‰õΩ áê\ ˜™êÎ_»∞. J#∞HõΔ}O, =∞#O =∂_®¡_Õ „Ñü =∂@Ö’ =∞#O "åà◊¡„âıÜ«∞ã∞û<Õ HÀ~°∞ «∞<åflO J#fl ÉèÏ"åxfl ãfiK«ÛùOQÍ J~°÷=∞ÜÕ∞ºÖÏ K≥ÑÊHõáÈ Õ =∞#O"åà◊¡H =∞# L`åÊ Œ#Å#∞ ZÖÏ q„Hõ~ÚOK«QÆÅ∞QÆ∞`åO?

rq « c=∂ "åºáê~°OÖ’ Hõà◊¡‰õΩ HõxÑ≤OKÕ =ã∞Î=ÙÅ#∞ =∞#O J=∞‡_»O ÖË Œ∞.H˘xfl HÍy`åÅ#∞ JO^Œ∞Ö’x "åQÍÌ<åÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ q„Hõ~Úã¨∞Î<åflO. JO>ËÉè∫uHõOQÍ U qÅ∞= ÖËx HÍy`åÅH Hõ¡~ÚO\ò n~°…HÍÅO „Ñ‘q∞Ü«∞OÅ ~°∂ÑOÖ’K≥e¡OÑÙÅ∞ [~°áêe. JO>Ë J «_çÖ’ =∞#ÃÑ· ZO « QÆ\ì #=∞‡HõO LO>Ë, JO Œ∞‰õΩã≤ ŒúÑ_» å_»∞? PÖ’zOK«O_ç. =∞# ãOã÷ «~°ÑÙ# =∞#O J «_çÖ’ Z<Àfl Pâ◊Å∞Ñ¨Ù\˜ìã¨∞Î<åflO. Z<Àfl Ç¨g∞Å#∞ Wã¨∞Î<åflO. Z<Àfl ã¨=∞ã¨ºÅ‰õΩ Ñïëê¯~°O Jx

79 80

P ~ÀA KÕÑ>Ëì Ñ#∞Ö’¡ ÕxH Z‰õΩ¯= „â◊ Œú K«∂Ñ≤OKåeJ<Õ JOâßxfl ‰õÄ_® =ÚO Œ∞QÍ<Õ Y~å~°∞ KÕã∞HÀ=_»O=Å¡ P Ñx xifiÑ¶∞flOQÍ ÑÓiÎ J=Ù «∞Ok. JÖÏHÍ‰õΩO_® XHõ z\Ïì „ÑHÍ~°O, "≥Ú Œ\ Ñx =ÚO Œ∞,` «~ °∞"å`« „H õ=∞OÖ’ q∞ye#q J#∞‰õΩO>Ë,Jxfl\ ˜Hõ<åfl Ju =ÚYº"≥∞ ÿ#^•xH˜ ã¨=∞Ü«∞OKåÅHõáÈ=K«∞Û.


K≥|∞ «∞<åflO. g\Ö’ U XHõ KÀ@ U XHõ z#fl J"åãÎ=O, Jã «ºO,J| ŒúOKÀ@∞ KÕã∞‰õΩ<åfl J «_»∞ =∞# g∞ Œ, =∞# ãOã÷ g∞ Œ ‰õÄ_® qâßfi™êxfl ÑÓiÎQÍHÀÖ’Ê`å_»∞. Wk =∞# ÇÏ$ ŒÜ«∞OÖ’ ZÑC_»∂ =∞#efl ÃÇÏK«Ûiã∂Î<Õ LO_®e.ÔH¡~ÚO\òÅ`À#∞, ã¨Ç¨ÏŸ^ÀºQÆ∞Å`À#∞, ãÖã¨÷ Ü«∂[=∂#ºO`À#∞ XˆH~°Hõ"≥∞ÿ#x*Ï~Úfx „Ñ¨ Œi≈ã¨∂Î, qâ◊fiã¨hÜ«∞ «#∞ HÍáê_»∞‰õΩO@∂ LO_®e. Jã¨ åºÅ∞,ãfi„ÑÜ≥∂[<åÅ∞, D~å¬º ÕfiëêÅ∞ =∞# =ºHÎ «fiOÖ’H „Ñ"ÕtOK«‰õÄ_» Œ∞.

c=∂ U*O@∞QÍ áêÅã‘ „Ñ ÕºHõ «Å#∞ q=iOKÕ ã=∞Ü«∞OÖ’ Jã`åºÅ∞ K≥Ñ≤Ê<å,J Œ#ÑÙ Hõq∞+<£ÃÑ· Œ$+≤ì À ÔH¡~ÚO\òÅ#∞ «ÑC^•iÑ\ìOz<å, "å\ xs‚ « QÆ_»∞=Ù«~°∞"å « K≥e¡OÑÙ ã=∞Ü«∞OÖ’ c=∂ ãOã÷ "å\x J=∞Å∞ KÕÜ«∞ Œ∞. Jk ÔH¡~ÚO\ò

‰õΩ@∞O| ãÉèí∞ºÅÖ’#∞, "åi |O èŒ∞, q∞„ « Ñi"å~°OÖ’ J@∞=O\ U*O@∞ g∞ Œ,P ãOã÷ g∞ Œ ‰õÄ_® âßâ◊fi «OQÍ Œ∞~°aè„áêÜ«∂xfl Hõeyã∞ÎOk. JO «\˜ À "åiHc=∂ U*O@¡g∞ Õ JÑ#=∞‡HõO U~°Ê_»∞ «∞Ok. PÃÑ· =∞~ U*O@∞ ‰õÄ_® "åix#K«Û*ÑÊÖË~°∞. P ~°HõOQÍ "å~°∞ âßâ◊fi «OQÍ c=∂ "åºáê~åxH Œ∂~°=∞=Ù`å~°∞.WO «‰õΩ=ÚO Œ∞ XHõ KÀ@ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ J «_çH ÑiK«Ü«∞O L#fl "åà◊√¡ 250=∞OkLO>Ë g∞‰õΩ "å~°O`å Œ∂~°"≥∞ÿ#>Ë¡.

x*Ï~Úfx „Ñ¨^Œi≈OK«_®xH˜ KåÖÏ `ÕeÔH·# ã¨∂„`åÅ∞<åfl~Ú. "å\ ˜xJ#∞ãiOK«_»O x*ÏxH U q èŒOQÍ#∞ Hõ+ìO HÍ Œ∞. L^•ÇÏ~°}‰õΩ – PHõ@∞ì‰õΩ<ÕÖÏ=∞$ Œ∞=ÙQÍ ãOÉèÏ+≤OK«_»O, „Ñ=~°Î#Ö’ ÇïO^•QÍ LO_»_»O, =∂@Ö’¡, KÕ «Ö’¡ã=∞#fiÜ«∞O,rq « „Ñ=∂}ÏÅ‰õΩ Hõ@∞ì|_ç LO_»_»O, J «∞Î «Î=∞ „Ñ=∂}ÏÅ`À ‰õÄ_ç#

¿ã=Å#∞ JOkOK«_»O, =O\˜q H˘`«ÎQÍ ZHõ¯_ç #∞OKÀ Hõ~îÀ~°OQÍ „â◊=∞Ñ¨_çJÅ=~°K«∞HÀ=Åã≤#q HÍ=ÙQÍ. g\ QÆ∞iOz U tHõΔ} HO„ ŒOÖ’#∞ <ÕiÊOK«_»O™ê èŒºO HÍ Œ∞. HÍx =∞#O "å\x =∞# ãÇÏ[ ÅHõΔ}ÏÅ∞QÍ =∞ÅK«∞HÀQÆey Õ =∞~tHõΔ}Ï J=ã~°O ÖË Œ∞.

=∞$ Œ∞=ÙQÍ =∂\Ï¡_»_»O : XHõ c=∂ U*O@∞QÍ L ŒÜ«∞O #∞Oz pHõ\ Ñ_ÕÖ’QÍg∞~°∞ ã=∂[OÖ’ ZO « =∞Okx HõÅ∞ã∞‰õΩO\Ï~À Z=~°O K≥ÑÊÖË=Ú. "åiÖ’„Ñu XHõ ~°∞ =$uÎ HÍ~°}OQÍ Hõe¿ã "åàı¡#x K≥ÑÊÖË=Ú. J~Ú<å ã~ JO Œi`ÀHõÅ∞ÑÙQÀÅ∞QÍ LO@∂ ãYº « ÃÑOK«∞HÀ=_»O =Å¡ „ÑÜ≥∂[<åÖË «ÑÊ ZÖÏO\˜#+ìO LO_» Œ∞. WÖÏ =º=ÇÏiOK«_»O =Å¡ ¿ãflÇ≤Ï «∞Å∞, q∞=∞‡efl Jaè=∂xOKÕ"åà◊√¡, P^ŒiOKÕ"åà◊√¡ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~°∞. "åà◊¡ =Å¡ g∞‰õΩ "åºáê~åaè=$kú ‰õÄ_®[~°∞QÆ∞ «∞Ok. U "åºáê~°O Jaè=$kú K≥O^•Å<åfl ZÑÊ\HõÑC_»∞ H˘ «Î Hõãì=∞~üÅ#∞ãÖáêkOK«∞HÀ=_»O Jxfl\ ˜Hõ<åfl =ÚYº"≥∞ÿ# JOâ◊O. JÖÏO@Ñ¨C_»∞ „Ñ¨[ÅÉèíq+º «∞Î‰õΩ ™Èáê#OQÍ xÅ|_Õ c=∂ áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_»OÖ’ H˘ «Î "åà◊¡„áê è•#º « ZO`À q_çQÍ K≥ÑÊ#Hõ ~°ÖË Œ∞. c=∂ "åºáê~°OÖ’ ZO « =∞Okx H˘ «ÎQÍ=∞#O HõÅ∞ã∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å=∞#fl JOâ◊O g∞ Õ =∞# "åºáê~°O J è•~°Ñ_ç LO@∞Ok.JÖÏO\ „Ñ[Å JO_» ãOáêkOK«∞HÀ"åÅO>Ë "åi`À ãŸºOQÍ, ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ,ãŸºOQÍ, ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ,ãŸºOQÍ, ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ,ãŸºOQÍ, ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ,ãŸºOQÍ, ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ,¿ãflÇ¨ÏÑ¨Ó~°fiHõOQÍ LO_»_»O¿ãflÇ¨ÏÑ¨Ó~°fiHõOQÍ LO_»_»O¿ãflÇ¨ÏÑ¨Ó~°fiHõOQÍ LO_»_»O¿ãflÇ¨ÏÑ¨Ó~°fiHõOQÍ LO_»_»O¿ãflÇ¨ÏÑ¨Ó~°fiHõOQÍ LO_»_»O KåÖÏ J=ã~°O.

=∞# K«∞@∂ì L#fl ã=∂[OÖ’ Un „Ñ¶‘QÍ ŒHõ Œ∞. =∞#O U^À ~°∂ÑOÖ’K≥e¡¿ãÎ<Õ ^•xH˜ „ÑüÑ¶¨ÅOQÍ =∞~˘Hõ\ ˜ =∞#H˜ ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. „¿Ñ=∂aè=∂<åÅ

c=∂ U*O@∞QÍ áêÅã‘ „Ñ ÕºHõ «Å#∞ q=iOKÕã=∞Ü«∞OÖ’ Jã`åºÅ∞ K≥Ñ≤Ê<å, J Œ#ÑÙ

Hõq∞+<£ÃÑ· Œ$+≤ì À ÔH¡~ÚO\òÅ#∞«ÑC^•iÑ\ìOz<å J@∞=O\ U*O@∞ g∞ Œ, PãOã÷ g∞ Œ ‰õÄ_® âßâ◊fi «OQÍ Œ∞~°aè„áêÜ«∂xfl

Hõeyã¨∞ÎOk

„Ñ[Å Éèíq+º «∞Î‰õΩ ™Èáê#OQÍ xÅ|_Õ c=∂áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_»OÖ’ H˘ «Î "åà◊¡

„áê è•#º « ZO`À q_çQÍ K≥ÑÊ#Hõ ~°ÖË Œ∞. c=∂"åºáê~°OÖ’ ZO « =∞Okx H˘ «ÎQÍ =∞#OHõÅ∞ã∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å=∞#fl JOâ◊O g∞ Õ =∞#

"åºáê~°O J è•~°Ñ_ç LO@∞Ok.

81 82


q+Ü«∞OÖ’ WzÛÑÙK«∞ÛHÀ=_»O J#flk „Ñ è•#O. =<£ "Õ Jaè=∂#O, Q“~°=O,#=∞‡HõO =O\q LO_»=Ù. =∞#O "å\x W «~°∞Å‰õΩ ÑOzÃÑ_ç Õ<Õ "å~°∞ =∞#‰õΩ"å\x uiy JOk™êÎ~°∞. Wn D „ÑÑOK« "åãÎqHõ Œ$HõÊ äŒO.

ÇïO^•QÍ „Ñ=iÎOK«_»O : =∞# „Ñ=~°Î# ≥Å¡QÍ, ãfiK«ÛùOQÍ LO>Ë =∞# QÆ∞iOzÑ¨k =∞Ok =∞OzQÍ =∂\Ï¡_»∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞#`À ¿ãflÇ¨xfl Pt™êÎ~°∞, =∞#‰õΩ`À_»Ê_ÕO Œ∞‰õΩ =ÚO Œ∞‰õΩ =™êÎ~°∞. g∞ =$uÎ Ñ~°OQÍ HÍx, „Ñ=$uÎ Ñ~°OQÍ HÍxÇÏ Œ∞ÌÖ’¡ LO>Ë KåÅ∞. •<Õfl ã„ «Ê=~°Î# JO\ÏO. =∂@Ö’¡ Jaè=∂#O,=º=Ç~°OÖ’#„=∞ «, Ñiq∞ «∞Å∞ ^•@‰õΩO_® q èŒ∞Å x~°fiÇÏ}‰õΩ Hõ@∞ì|_ç LO>Ë JÖÏO\˜"åix „Ñu XHõ ~°∂ «ÑÊHõ Q“~°q™êÎ~°∞. U q+Ü«∞O QÆ∞iOz K≥ÑÊ=Åã≤ =zÛ<åJO Œ∞Ö’ #∂\H #∂~°∞ áêà◊¥¡ "åãÎqHõ « J ŒÌOÖ’ÖÏ HõxÑ≤OKåe. =ÚYºOQÍ UáêÅã‘ „ÑÜ≥∂[<åÅ QÆ∞iOz K≥¿ÑÊ@ÑC_»∞ ZÖÏO\ JÜ≥∂=∞Ü«∞O =∞# ÔH¡~ÚO\ò‰õΩHõÅQÆ‰õÄ_»^Œ∞. ™êOÑ¶≤∞Hõ HÍ~°ºHõÖÏáêÖ’¡ áêÖÁæ<ÕÑ¨C_»∞ ‰õÄ_® ^Œ∞„+¨Ê=~°Î#‰õΩáêÅÊ_»‰õΩO_® x„QÆÇÏO`À LO_®e. D =$uÎÖ’ <≥·uHõ qÅ∞=Å‰õΩ <≥·uHõ qÅ∞=Å‰õΩ <≥·uHõ qÅ∞=Å‰õΩ <≥·uHõ qÅ∞=Å‰õΩ <≥·uHõ qÅ∞=Å‰õΩ KåÖÏ „áê è•#º «LO Œ#fl q+Ü«∂xfl =∞#O ZÑC_»∂ qã‡iOK«‰õÄ_» Œ∞.

=∂@Ö’¡, KÕ «Ö’¡ ã=∞#fiÜ«∞O : Jã`åºÅ∞ K≥¿ÑÊ"åiÖ’ =∂#ã≤Hõ L ÕfiQÆOKåÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. ãfi„ÑÜ≥∂[<åÅ HÀãO "å~°∞ H˘xfl ãO Œ~åƒùÖ’¡ ÖËxqL#fl@∞,¡ L#flq ÖË#@∞¡ Hõ¡~ÚO\òÅ#∞ =∞ÉèíºÃÑ_»∞`«∞O\Ï~°∞. Jq ZÑ¨C_»∞|Ü«∞@Ñ¨_çáÈ`åÜ≥∂##fl PO^Àà◊# "åix x`«ºO =∂#ã≤HõOQÍ Hõ$OQÆnã¨∂ÎLO@∞Ok. «Ñ¨C_»∞ "åQÍÌ<åÅ#∞ KÕã≤# "åiÖ’ ãÔ~·# HÍ~°}ÏÅ∞ ÖË‰õΩO_®<Õ,

PO^Àà◊# Z‰õΩ¯=QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞ «∂ LO@∞Ok. =∂#ã≤HõOQÍ HõeQ L„ ÕHõ ÉèÏ"åÅ∞"åiÖ’ D ~°Hõ"≥∞ÿ# J"åOKè«hÜ«∞"≥∞ÿ# ãÊO Œ#Å‰õΩ ^•xfã∞ÎOk. c=∂ U*O@∞=$uÎÖ’ =∂@Å xÅHõ_», KÕ «∞Ö’¡ x| Œú « „Ñã∞Êù@OQÍ HõxÑ≤OKåe.

rq « „Ñ=∂}ÏÅ∞ : =∂#=Ù_ç rq «OÖ’ x~°fiÇ≤ÏOKÕ „Ñu HÍ~°º„Hõ=∞O "≥#∞Hõ"åi rq «"Õ∞ „Ñ è•#=∞x =∞#‰õΩ ≥eã≤O Õ. =ºHÎQÆ «"≥∞ÿ<å, =$uÎ ãO|O èŒ"≥∞ÿ<å"åi r=# „Ñ=∂}ÏÅ#∞ |>Ëì „Ñu XHõ ~°∞ U x~°‚Ü«∞"≥∞ÿ<å fã∞‰õΩO\Ï~°∞. DHÍ~°}OQÍ =∞#O KÕÑ¨>Ëì U HÍ~°º„Hõ=∞O J~Ú<å ã¨~ Z=iH© Ç¨x HõeyOKÕq èŒOQÍ LO_»‰õÄ_» Œ∞. D „Hõ=∞OÖ’ Pi÷HõOQÍ #+ìO Hõey<å ã~ "å\H Hõ@∞ì|_çLO_»_»"Õ∞ U*O@∞ J#∞ãiOK«=Åã≤# L «Î=∞ q è•#O. ÔH¡~ÚO\ò Pi÷Hõ ã≤÷uxÑ¨\ ˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_®, `«#‰õΩ =KÕÛ Hõq∞+¨<£ =∂„`«"Õ∞ =ÚYº=∞<Õ PÖ’K«#`À=º=ÇÏiOz #@¡~Ú Õ, „Ñ‘q∞Ü«∞O Hõ@ìÖËHõ ÔH¡~ÚO\ò J=ã÷ Ñ_»=Åã≤ LO@∞Ok.g∞~°∞ «##∞ «ÑC^•iÑ\ìOz#@∞¡ J «_»∞ QÆ∞iÎOz# <å_»∞ g∞ Ñiã≤÷u Uq∞\’XHõ™êi TÇ≤ÏOK«∞HÀO_ç. JÖÏQ P~ÀQÆºHõ~°OQÍ J~°∞›_»∞ HÍx =ºHÎH áêÅã‘xq„Hõ~ÚOK«_»O J «_çx "≥∂ãO KÕã≤#>Ë¡ J=Ù «∞Ok. J Õ q èŒOQÍ g∞~°∞ Hõeã≤#Hõ¡~ÚO\ò èŒ#=O «∞_≥·<å, ™ê=∂#º "Õ «#rq J~Ú<å, J «_ç ‰õΩÅ=∞ «*Ï «∞Å#∞ÑiQÆ}OK«‰õΩO_® g∞~°∞ XHõ U*O@∞QÍ g∞ ¿ã=Å#∞ JOkOK«_®xH Jxfl "Õà◊ÖÏã≤ ŒúO HÍ"åe. JO Œi Ñ\Ï¡ ã=∂# «fi ÉèÏ=#`À =º=ÇÏiOK«_»O =∞Ozk.

c=∂ "åºáê~°OÖ’ Hõ¡~ÚO\ò‰õΩ áêÅã‘x q„Hõ~ÚOKÕ =ÚO Œ∞ Hõ<åfl P «~°∞"å «H˘#™êyOK«=Åã≤# ¿ã=ÅH Z‰õΩ¯= qÅ∞= W"åfie. H=ÅO Hõ¡¡~ÚO\ò‰õΩ áêÅã‘x

U q+Ü«∞O QÆ∞iOz K≥ÑÊ=Åã≤ =zÛ<å JO Œ∞Ö’#∂\˜H˜ #∂~°∞ áêà◊¥¡ "åã¨ ÎqHõ`« J^ŒÌOÖ’ÖÏHõxÑ≤OKåe. =ÚYºOQÍ U áêÅã‘ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅQÆ∞iOz K≥¿ÑÊ@ÑC_»∞ ZÖÏO\ JÜ≥∂=∞Ü«∞O =∞#ÔH¡~ÚO\ò‰õΩ HõÅQÆ‰õÄ_» Œ∞.

ÔH¡~ÚO\ò Pi÷Hõ ã≤÷ux Ñ\ìOK«∞HÀ‰õΩO_®, «#‰õΩ=KÕÛ Hõq∞+<£ =∂„ «"Õ∞ =ÚYº=∞<Õ PÖ’K«#`À

=º=ÇÏiOz #@¡~Ú Õ, „Ñ‘q∞Ü«∞O Hõ@ìÖËHõÔH¡~ÚO\ò J=ã÷ Ñ_»=Åã≤ LO@∞Ok.

83 84


q„Hõ~ÚOz H˘xÑ≤OK«_»OÖ’ «=∞ ÉÏ èŒº « fiáÈ~ÚO Œ#fl èÀ~°} =∞Ozk HÍ Œ∞.«~°∞"å « ¿ã=Å#∞ JOkOK«_»OÖ’ K«∂Ñ≤OKÕ x~°¡HõΔ ºO Hõ¡~ÚO\ò Œ$+≤ìÖ’ =∞#Å#∞

K«∞ÅHõ# KÕã¨∞ÎOk. ã¨`«ûO|O^è•Å∞ xÅÉˇ@∞ìHÀÖË=Ú. `À\˜ U*ˇO@∞ ™êkèOKÕÑ¶e`åÅ#∞ K«∂ã≤ D~°¬º Ñ_»_»O ‰õÄ_® ã||∞ HÍ Œ∞. `å=Ú qÑ¶ÅO HÍ=_®xH,W «~°∞Å∞ =ÚO Œ∞‰õΩ Œ∂ã∞‰õΩ "≥o¡áÈ=_®xH HÍ~°}O "åà◊√¡ J#∞ãiOKÕ q^è•#O,q^è•#O,q^è•#O,q^è•#O,q^è•#O,UHÍ„QÆ`«, Hõ$+UHÍ„QÆ`«, Hõ$+UHÍ„QÆ`«, Hõ$+UHÍ„QÆ`«, Hõ$+UHÍ„QÆ`«, Hõ$+≤ HÍ~°}=∞#fl "åãÎ=O QÆ∞iÎOz =∞#Ö’ L#fl Ö’áêÅ#∞ ≥Å∞ã∞‰õΩx"å\x Œ∂~°O KÕã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ „ÑÜ«∞ufl¿ãÎ =∞#O ‰õÄ_® J Õ q èŒOQÍ ã «Êùe`åÅ#∞™êkèOK«QÆÅO. ZÑC_»∂ KÕuÖ’ L#fl Ñ¨x g∞^Õ ^Œ$+≤ìx ˆHO„nHõi¿ãÎ, Ñ¶ë`«OÑ¨x g∞^Õ ^Œ$+≤ìx ˆHO„nHõi¿ãÎ, Ñ¶ë`«OÑ¨x g∞^Õ ^Œ$+≤ìx ˆHO„nHõi¿ãÎ, Ñ¶ë`«OÑ¨x g∞^Õ ^Œ$+≤ìx ˆHO„nHõi¿ãÎ, Ñ¶ë`«OÑ¨x g∞^Õ ^Œ$+≤ìx ˆHO„nHõi¿ãÎ, Ñ¶ë`«Og∞^g∞^g∞^g∞^g∞ Õ J=Ù «∞Ok.

<åÜ«∞Hõ`«fiO – H˘xfl qt+¨ì QÆ∞}ÏÅ∞<åÜ«∞Hõ`«fiO – H˘xfl qt+¨ì QÆ∞}ÏÅ∞<åÜ«∞Hõ`«fiO – H˘xfl qt+¨ì QÆ∞}ÏÅ∞<åÜ«∞Hõ`«fiO – H˘xfl qt+¨ì QÆ∞}ÏÅ∞<åÜ«∞Hõ`«fiO – H˘xfl qt+¨ì QÆ∞}ÏÅ∞c=∂ U*O@∞ =$uÎÖ’ qâ◊fiãhÜ«∞ « ZO « =ÚYº"≥∂ ≥Å∞ã∞‰õΩ<åflO. JÖÏQ

<åÜ«∞Hõ «fiO ÅHõΔ}ÏÅ#∞ JÅ=~°K«∞HÀ=_»O ‰õÄ_® KåÖÏ =ÚYºO. <åÜ«∞‰õΩ_çHLO_»=Åã≤# =ÚYº ÅHõΔ}ÏÖ’¡ qâ◊fiãhÜ«∞ « "≥Ú Œ\k. x*ÏxH Wk =∂Ô~¯\òÖ’^˘iˆH =ã¨∞Î=Ù HÍ^Œ∞, H˘x ^•K«∞HÀ=_®xH˜, nxx =∞#Ö’ JO`«~°æ`«OQÍã=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩx „Ñ Œi≈¿ãÎ, W «~°∞Å "å\x QÆ∞iÎOz#ÑC_»∞ =∂„ «"Õ∞ =∞#‰õΩ ÑÓiÎQÍ™⁄O «=∞=Ù «∞Ok. JO>Ë W~°∞ ÑHΔÍÅ∞ XHõiÃÑ· XHõ~°∞ qâßfi™êxfl „ÑHõ\Oz#ÑC_Õ^•xH XHõ J~°÷O,Ñ~°=∂~°÷O LO@∞Ok. <åÜ«∞‰õΩ_ç ÅHõΔ}ÏÅ QÆ∞iOz....

● =∂@ xÅHõ_»● xHõ zÛQÍ =º=Ç~° â‹·e● xâ◊ÛÅ =∞#ãÎ «fiO● qâ◊fiãhÜ«∞ «● ãÇÏHõiOKÕ èÀ~°}● Q“~°=„Ñ Œ"≥∞ÿ# "≥·Yi● #=∞‡Hõ"≥∞ÿ# f~°∞● P Œ~°ÑÓ~°fiHõ =∂@ f~°∞<åÜ«∞‰õΩÅ‰õΩ LO_»=Åã≤# J`«ºO`« =ÚYº"≥∞ÿ# =∞~À ÅHõ Δ}O. `«#

ã¨fiÖÏÉèÏxHõ<åfl =ÚO^Œ∞ J#∞K«~°∞Å Hõ+¨ ìã¨∞MÏÅÖ’ `À_»∞QÍ LO_»_®xH˜ã≤ ŒúÑ¨_»QÆÅQÆ_»O.

W

¿ã=Å#∞ JOkOK«_»OÖ’ K«∂Ñ≤OKÕ x~°¡HõΔ ºOHõ¡~ÚO\ò Œ$+≤ìÖ’ =∞#Å#∞ K«∞ÅHõ# KÕã∞ÎOk.

ã «ûO|O è•Å∞ xÅÉ@∞ìHÀÖË=Ú. `À\ U*O@∞™êkèOKÕ Ñ¶e`åÅ#∞ K«∂ã≤ D~°¬º Ñ_»_»O ‰õÄ_®

ã||∞ HÍ Œ∞.

85 86

c=∂ U*O@∞ <åÜ«∞Hõ «fiO ÅHõΔ}ÏÅ#∞JÅ=~°K«∞HÀ=_»O ‰õÄ_® KåÖÏ =ÚYºO.<åÜ«∞‰õΩ_çH LO_»=Åã≤# =ÚYº ÅHõΔ}ÏÖ’¡qâ◊fiãhÜ«∞ « "≥Ú Œ\k ™⁄O «=∞=Ù «∞Ok.


Jxfl ~°HÍÅ J=HÍâßÅ#∞ QÆ∞iÎOz =ÚO Œ∞QÍ TÇ≤ÏOK«∞‰õΩx ãOã≤ Œ∞ú_»∞HÍ=_»O qA_≥·# =ºHÎ J#∞ãiOKÕ „áê äŒq∞Hõ ã∂„ «O. =ÚO Œ∞ K«∂ÑÙ`À =º=ÇÏiOKÕ"åiH˜ q[Ü«∞O MÏÜ«∞O J#flk ã‘xÜ«∞~°¡ QÆ\˜ì qâßfiãÖ. ™ê^è•º™ê^è•ºÅ#∞,ã=∞ãºÅ#∞, J_»¤O‰õΩÅ#∞ =ÚO Œ∞QÍ<Õ TÇ≤ÏOz "å\H ã≤ ŒúO HÍ=_»O WO Œ∞Ö’xJãÅ∞ H@∞‰õΩ. nxfl J~°÷O KÕã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ KåÖÏ z#fl L^•ÇÏ~°} QÆ=∞x¿ãÎKåÅ∞. c=∂ U*O@∞QÍ L#fl q∞=∞‡efl XHõ ãOÑ#∞fl_≥·# "åºáêi áêÅã‘ fã∞‰õΩ<ÕL ÕÌâ◊O LO Œx Hõ|∞~°∞ KÕâß~°#∞HÀO_ç. J «_ç PÇfi<åxfl ÑÓiÎQÍ =∞#‰õΩ ÑÓiÎJ#∞‰õÄÅOQÍ LO@∞O^Œ#fl #=∞‡HõO =∞#Ö’ LOk. P ^è≥·~°ºO`À L^ŒÜ«∂<ÕflÑ~°∞QÆ∞Ñ~°∞QÆ∞# J «_çx HõÅ∞ã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ "≥_» å~°∞. J=Ù<å? JÑC_»∞ JHõ _»PÜ«∞# «#‰õΩ P^•Ü«∞ÑÙ Ñ#∞fl #∞Oz T~°@ HõÅQÆ_®xH J#∞"≥·# áêÅã‘Å#∞HÍ"åÅx J_çQÍ_»∞. g∞~ "≥O@<Õ Z‰õΩ¯= „Ñ‘q∞Ü«∞O, Z‰õΩ¯= HÍÅO QÆ_»∞=Ù LO_ÕáêÅã‘Å#∞ ã∂z™êÎ~°∞. Hõ •. HÍh =ÚO Œ∞QÍ g∞~°∞ QÆ∞iÎOK«=Åã≤Ok J «_ç P^•Ü«∞OQÆ∞iOz. J «_ç "åºáê~°O f~°∞ ≥#∞flÅ QÆ∞iOz, J «_çH WÑÊ\˜H Zxfl áêÅã‘Å∞L<åfl~Ú, "å\˜ Ñïq∞u Z<åflà◊√¡, "å\˜H˜ K≥e¡ã¨∞Î#fl Ñïq∞u x|O èŒ# ÖËq?q`«~°}QÍ W=fi_»O =Å¡ HõeˆQ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞, c=∂ KÕ~ÚOK«_»O =Å¡ HõeˆQW|ƒO Œ∞Å∞, J «_ç P~ÀQÆº Ñiã≤÷u, J «_ç ‰õΩ@∞O| ãÉèí∞ºÅ∞ ZO Œ~°∞ LO\Ï~°∞."åà◊¡ ¿Ñ~°∞`À J «_»∞ áêÅã‘Å∞ fã∞HÀ=KåÛ? =O\ „Ñâ◊flÅ‰õΩ g∞~°∞ ã=∂ è•#OŒQÆæ~° LOK«∞HÀ"åe. ÖËHõáÈ Õ, JHõ _çH "≥àÏ¡Hõ D q=~åÖ’¡ g∞‰õΩ J#∞"≥·# JOâßÅ∞

ÖËx ÑHõΔOÖ’ W ŒÌiH x~åâ◊ q∞QÆ∞Å∞ «∞Ok. J «_çH Jxfl q è•ÖÏ J#∞=ÙQÍ LO_ÕH˘xfl áêÅã‘Å QÆ∞iOz ã¨=∂Kå~°O, ãÖã¨÷ xÜ«∞=∞x|O^èŒ#Å QÆ∞iOz#J=QÍÇÏ#g∞~°∞ K«∂Ñ≤OKÕ ã=∞Ü≥∂z « „ÑuÉèí =∂„ «"Õ∞ JO_»QÍ xÅ∞ã∞ÎOk.

™ê è•~°}OQÍ KåÖÏ =∞Ok å=Ú KÕÑ@ì ŒÅK«∞‰õΩ#fl HÍ~°ºO QÆ∞iOz =ÚO Œ∞QÍZÖÏO\ PÖ’K«# ÖË‰õΩO_® „áê~°OaèOK«_®xH ã≤ ŒúÑ_» å~°∞. JO Œ∞Ö’x Hõ+ì#ëêìÅ∞,Z^Œ∞~°ÜÕ∞º W|ƒO^Œ∞Å∞, ã¨=∞ã¨ºÅ QÆ∞iOz PÖ’zOK«HõáÈ=_»O`À Ç¨Ï~îå`«∞ÎQÍZ Œ∞~°ÜÕ∞º J"åO «~åÅ#∞ «@∞ìHÀÖËHõ _ôÖÏ Ñ_çáÈ «∂ LO\Ï~°∞. JÖÏO\ "åàı¡`˘O Œ~°Ñ_ç U^À XHõ ~°OQÆOÖ’H „Ñ"ÕtOK«_»O,JO Œ∞Ö’ W=∞_»ÖËHõ H˘kÌ HÍÖÏxH=∞~À ~°OQÆOÖ’H "≥à◊¡_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. c=∂ U*O@∞ ÉÏ èŒº « ‰õÄ_® KåÅ =∞Ok=∞ èŒºÖ’<Õ q_çzÃÑ>Ëì™êÎ~°∞. c=∂ U*O@∞QÍ KÕÜ«∞=Åã≤# q èŒ∞Å QÆ∞iOz# ãÔ~·#J=QÍÇÏ# ÖËHõáÈ=_»O. XHõ HÍ~°}O HÍQÍ JO Œ∞‰õΩ J=ã~°"≥∞ÿ# „Ñ}ÏoHõÅ#∞«Ü«∂~°∞ KÕã∞HÀ=_»O ZÖÏQÀ JO «∞ Ñ@ìHõáÈ=_»O, J#∞‰õΩ#fl ÅHΔÍºÅ#∞ KÕ~°∞HÀÖËHõ

ã¨`«=∞`«"≥∞ÿ `«=∞Ö’ `å=Ú „‰õΩOyáÈ=_»O, Hõ¡~ÚO\òÅ#∞ Hõeã≤#Ñ¨C_»∞ "åiãO ÕÇÅ#∞ x=$uÎ KÕ¿ã ™ê=∞~°÷ºO ÃÑOK«∞HÀHõáÈ=_»O, JãÅ∞ c=∂ Ñ äŒHÍÅQÆ∞iOz J=QÍÇÏ# ÃÑOK«∞‰õΩ<Õ „ÑÜ«∞ «flO ‰õÄ_® KÕÜ«∞HõáÈ=_»O W «~° =ÚYºHÍ~°}ÏÅ∞.

c=∂ U*O@∞ =º=Ç~° â‹·eH ãO|OkèOz =ÚO Œ∞ K«∂ÑÙ JO>Ë ÑÓiÎ ã#fl Œú «,ÑHÍ¯ „Ñ}ÏoHõÅ∞ =∂„ «"Õ∞. JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl =#~°∞Å#∞ JOK«<å "Õã∞HÀ=_»O,Z Œ∞~°∞Ñ_»#∞#fl ãO Œ~åƒùÅ#∞ =ÚO Œ∞QÍ<Õ XHõ z„ «HõÅÊ# KÕã∞HÀ=_»O KåÖÏ

c=∂ U*O@∞ ÉÏ èŒº « ‰õÄ_® KåÅ =∞Ok=∞ èŒºÖ’<Õ q_çzÃÑ>Ëì™êÎ~°∞. c=∂

U*O@∞QÍ KÕÜ«∞=Åã≤# q èŒ∞Å QÆ∞iOz#ãÔ~·# J=QÍÇÏ# ÖËHõáÈ=_»O. XHõ

HÍ~°}O

87 88


=ÚYºO. "≥Ú Œ\ ~ÀA #∞OKÕ XHõ „Ñ}ÏoHõ „ÑHÍ~°O Ñ#∞Å∞ KÕÜ«∞_»O JÅ"å@∞Ñ_ç# U*O@∞ «‰õΩ¯= HÍÅOÖ’<Õ =∞Oz Ñ¶e`åÅ#∞ ™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. "≥Ú Œ\˜~ÀAÖ’, ÖË • "≥Ú Œ\ <≥ÅÖ’<Õ J#∞‰õΩ#fl ÅHΔÍºÅ#∞ KÕ~°∞HÀ=_»O Hõ+ì"Õ∞. HÍxJO «\˜ À x~åâ◊ Ñ_»‰õΩO_®, «# Ñx f~°∞#∞ ZÑÊ\HõÑC_»∞ ãg∞HΔOK«∞‰õΩO@∂,"≥∞~°∞QÆ∞Ñ~°K«∞‰õΩO@∂ =ÚO Œ∞ÔHo¡#@¡~Ú Õ, "≥#H¯ uiy K«∂ã∞HÀ=Åã≤# J=ã~°OLO_» Œ∞. ã=∞Ü«∂#∞‰õÄÅOQÍ „Ñ}ÏoHõÖ’ =∂~°∞ÊÅ∞ KÕã∞‰õΩO@∂ =ÚO Œ_»∞QÆ∞Å∞"ÕÜ«∞_»"Õ∞ L`åûÇÏ=O «∞_»∞ J#∞ãiOK«=Åã≤# =ÓºÇÏO. g∞~°∞ XHõ U*O@∞QÍÑxKÕã∞Î#fl H˘O Œix QÆ=∞xOz LO\Ï~°∞. "å~°∞ ZÑC_≥·<å ÃãÅ=Ù ÃÑ@ì=Åã≤=¿ãÎ P ã=∞Ü«∂xH =ÚO Õ «=∞‰õΩ x~ÌtOz# \ÏÔ~æ\ò#∞ ™êkèOz =∞s "≥_» å~°∞.JO ÕHÍx, =ÚO Œ∞ ÃãÅ=Ù LÑÜ≥∂yOK«∞‰õΩx «~°∞"å « =zÛ ÅHΔÍºÅ ™ê èŒ#‰õΩÑ~°∞QÆ∞Å∞ fÜ«∞~°∞. JÖÏQ XHõ ãO= «û~° HÍÖÏxH JO Œ∞HÀ=Åã≤# \ÏÔ~æ\ò#∞«=∞ ãOã÷ JÑÊyOz# ^•xHõ<åfl Z‰õΩ¯=QÍ<Õ «=∞‰õΩ `å=Ú x~ÌtOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.

JÖÏ KÕÜ«∞_»O =Å¡ J «ºO « H¡+ì ã=∞Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® "å~°∞ HõhãO ãOã÷ JÑÊyOz#ÅHΔÍºxH KÕ~°∞=QÍ<Õ xÅ|_»QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.

™ê è•~°}OQÍ c=∂ "åºáê~°O P^•Ü«∞O Ñ#∞fl ŒQÆæ~°‰õΩ =KÕÛ ã=∞Ü«∞OÖ’JO>Ë [#=i, =∂iÛ, =∂™êÖ’¡ *’~°∞QÍ ™êQÆ∞ «∞Ok. J «ºkè‰õΩÅ∞ P ã=∞Ü«∞OÖ’<Õ c=∂ QÆ∞iOz, P ~°HõOQÍ Ñ#∞fl ~å~Úf á⁄O Œ_®xH PãHÎ K«∂Ñ≤ã∂Î LO\Ï~°∞.JÖÏ Jx, q∞ye# =∂™êÖ’¡ „ÑÜ«∞uflOK«‰õΩO_® ‰õÄ~°∞Û#fl U*O@∞ J#∞‰õΩ#fl\ÏÔ~æ\ò#∞ KÕ~°∞HÀ=_»O JO « ÕeHõ HÍ Œ∞. =∞~À L^•ÇÏ~°}#∞ Ñije^•ÌO. W ŒÌ~°∞

U*O@∞¡QÍ XH ~ÀA ÉÏ èŒº «Å∞ KÕÑ\Ïì~°∞. W ŒÌiH XH ~°Hõ"≥∞ÿ# ãOÉèÏ+} <≥·ÑÙ}ºO,áêÅã‘Å QÆ∞iOz# J=QÍÇ¨Ï#, W`«~° ÅHõΔ}ÏÅhfl ã¨=∂#OQÍ<Õ L<åfl~Ú.W ŒÌ~°∂„áê~°OÉèíO #∞OKÕ =∞Oz *’~°∞QÍ, K«∞~°∞QÍæ Ñ¨xKÕã≤ =∞Oz Ñ¶e`åÅ#∞™êkèOK«QÆeQÍ~°∞. J~Ú Õ Ô~O_»∞, =¸_Õà◊√¡ QÆ_çKÕ ãiH Õ_® HõxÑ≤OK«_»O "≥Ú ŒÖ·Ok.XHõ~°∞ Wk=~°‰õ\˜ÖÏˆQ =∞Oz Ñ¶e`åÅ#∞ ™êkèã¨∂Î =ÚO Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞ «∞<åfl_»∞.=∞~˘Hõi "åºáê~°O =∞O ŒH˘_çQÍ ™êQÆ_»O QÆ=∞xOKå~°∞. JkèHÍ~°∞Å∞. *Ï„QÆ «ÎQÍW ŒÌi Hõ¡~ÚO\òÅ#∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩx "åãÎ"åÅ#∞ J<Õfi+≤OK«_®xH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOKå~°∞.JO Œ∞Ö’ Õe# q+Ü«∞O Uq∞@O>Ë "åiÖ’ q[Ü«∂Å∞ ™êkèã∞Î#fl =ºHÎ x*Ï~ÚfH=∂~°∞¿Ñ~°∞QÍ, x~åú~°} HÍQÍ, Ô~O_À =ºHÎ «# ãfi„ÑÜ≥∂[<åÅ HÀãO J"åãÎ"åÅ`À,Jã`åºÅ`À "åix =∞ÉèíºÃÑ\ì#@∞¡ ≥eã≤Ok. Wk g∞~°∞ #q∞‡<å #=∞‡HõáÈ~Ú<åx[O.

=∂\Ï¡_»_»O XHõ Hõà◊ Jx ≥Å∞ã∞QÍ. XH =∂@#∞ HõeÑ≤ K«kq Õ XHõ J~°÷O,q_»n¿ãÎ =∞~À J~°÷O. D q+Ü«∂xfl ã≤x=∂ ~°OQÆOÖ’ ÉÏQÍ LÑÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.XHõ <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ ™êHõΔ ºO K≥ÑÊ_®xH =zÛ# =ºHÎ...ÉèíQÆ=næ « g∞ Œ „Ñ=∂}OKÕã≤ ã «ºO K≥|∞`å#∞....J#fl „Ñ=∂}O KÕÜ«∂e. P =ºHÎ `å#∞ K≥|∞ «∞#flkã «ºO HÍ Œx ≥eã≤# HÍ~°}OQÍ P „Ñ=∂} "åHÍºxfl....ã «ºO K≥ÑÊ#∂...JO@∂n~°…O fâß_»∞. W Õ q èŒOQÍ Ç≤ÏOn "åHÍºÖ’¡ WzÛ# L^•ÇÏ~°} ‰õÄ_® ÑijÅ<å~°›O.''~ÀHÀ, =∞ ü *Ï<Õ ^À—— J#flÑC_»∞ PÑO_ç, áêiáÈx=fiHõO_ç Jx ™ê è•~°}Ï~°÷O.≥e"≥·# "å_»∞ JO>Ë ^˘OQÆ áêiáÈ «∂, '~ÀHÀ =∞ ü, *Ï<Õ ^À— JO@∂ JiKå_»∞.

"≥Ú Œ\ ~ÀA #∞OKÕ XHõ „Ñ}ÏoHõ „ÑHÍ~°OÑ#∞Å∞ KÕÜ«∞_»O JÅ"å@∞ Ñ_ç# U*O@∞ «‰õΩ¯=HÍÅOÖ’<Õ =∞Oz Ñ¶e`åÅ#∞ ™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞."≥Ú Œ\ ~ÀAÖ’, ÖË • "≥Ú Œ\ <≥ÅÖ’<Õ J#∞‰õΩ#fl

ÅHΔÍºÅ#∞ KÕ~°∞HÀ=_»O Hõ+ì"Õ∞

™ê è•~°}OQÍ c=∂ "åºáê~°O P^•Ü«∞O Ñ#∞flŒQÆæ~°‰õΩ =KÕÛ ã=∞Ü«∞OÖ’ JO>Ë [#=i, =∂iÛ,=∂™êÖ’¡ *’~°∞QÍ ™êQÆ∞ «∞Ok. J «ºkè‰õΩÅ∞ P

ã=∞Ü«∞OÖ’ <Õ c=∂ QÆ∞iOz, P ~°HõOQÍ Ñ#∞fl~å~Úf á⁄O Œ_®xH PãHÎ K«∂Ñ≤ã∂Î LO\Ï~°∞.

89 90


JO>Ë, PÑHõO_ç, áêiáÈx=fiO_ç Jx J~°÷O =ã∞ÎOk. =∞# ãOÉèÏ+}Ö’ HÍx,q=~°}Ö’ HÍx WÖÏO\ ÉèÏ"åÅ#∞ KÀ@∞ ÖË‰õΩO_® ãÊ+ìOQÍ LO_®e.

H˘OK≥O Hõiî#OQÍ JxÑ≤Oz<å, XHõ =∂@ x[O. ™ê=∂#º „Ñ*ÏhHÍxH g∞L`åÊ Œ#Ö’¡x Q˘ÑÊ «#O HÍx, g∞ ãOã÷ JOkOKÕ ¿ã=Ö’¡HÍx U =∂„ «O PãHÎLO_» Œ∞."åiH HÍ=Åã≤O ŒÖÏ¡ XHõ >Ë. å=Ú x~ÌtOK«∞‰õΩ#fl ÅHΔÍºÅ#∞ KÕ~°∞HÀ"åe."åà◊¡H P „ÑÜ«∞ «flOÖ’ ZÖÏO\ ã=∞ãºÅ∞ Z Œ∞~°∞HÍ‰õÄ_» Œ∞. «=∞ „ÑÜ«∞`åflÅ#∞ZÖÏO\˜ J_»¤O‰õΩÅ∞ ~å‰õÄ_»^Œ∞. WO^Œ∞‰õΩ Z=i #∞Oz ZÖÏO\˜ ã¨Ç¨Ü«∞O,ãÇHÍ~°O JO Œ∞ «∞O Œx "åà◊¡H #=∞‡HõO Hõey Õ "åà◊¡x P„â◊~ÚOKÕO Œ∞H "å~°∞W+ìÑ_» å~°∞. Wk ZO Œ∞‰õΩ K≥|∞ «∞<åfl#∞ Jx g∞‰õΩ J#∞=∂#O HõÅQÆ=K«∞Û.c=∂áêÅã‘Å QÆ∞iOz g∞~°∞ K≥¿ÑÊQ˘ÑÊ Q˘ÑÊ qt+ì «Å#∞ "å~°∞ JO «QÍ Ñ\ìOK«∞HÀ~°∞.=∞i "åi KÕ « H˘xÑ≤OK«_»O ZÖÏ? JHõ _Õ g∞ ãOÉèÏ+}Ï <≥·ÑÙ}ºO ÑsHõΔ#∞Z Œ∞~À¯"åe. =∞#O "åiH H=ÅO q=iOK«_»O =∂„ «"Õ∞ HÍ Œ∞ KÕÜ«∂ºeûOk."åiJ=ã~åÅ∞, PÖ’K«#Å∞, PHÍOHõΔÅ∞, Pâ◊Ü«∂Å∞, ã=∞ãºÅ∞ QÆ∞iÎOK«QÆÅQÍe. "å\Hg∞ L`åÊ Œ#Å ^•fi~å ÅaèOKÕ „ÑÜ≥∂[<åxfl, Jq U ~°HõOQÍ "åi Pâ◊Ü«∂Å™ê èŒ#‰õΩ, ã=∞ãºÅ∞ Z Œ∞~˘¯<ÕO Œ∞‰õΩ `À_»Ê_» åÜ≥∂ K≥Ñ≤Ê#ÑC_Õ "åiÖ’ ^•xÑ@¡ PãHÎ HõÅ∞QÆ∞ «∞Ok. H˘#_®xH XHõ J_»∞QÆ∞ =ÚO Œ∞‰õΩ "Õ™êÎ~°∞. JO Œ∞‰õΩ"åiH è≥·~åºxfl WKÕÛk „Ñ‘q∞Ü«∞O "≥Ú «ÎO. L#fl P^•Ü«∞OÖ’ W «~° x`åº=ã~åÅ#∞f~°∞Û‰õΩO@∂ D q èŒOQÍ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ@ì_»O =Å¡ HõeQ ÖÏÉèí#ëêìÅ#∞ J «_»∞HõzÛ «OQÍ ÉËsA "Õã∞‰õΩO\Ï_»∞. D q+Ü«∞OÖ’ J «_çH P"≥∂ ŒÜ≥∂QÆº"≥∞ÿ# Ñikèx

x~°‚~ÚOK«_»OÖ’ ‰õÄ_® U*O@∞QÍ =∞# „ÑuÉèí#∞ „Ñ Œi≈OKåe.WÖÏ XHõ =ºHÎH J «_ç ‰õΩ@∞OÉÏxH =∞ ŒÌ «∞QÍ xÅ∞ã∂Î «# "åºáê~åxfl

q[Ü«∞=O «OQÍ ÑÓiÎ KÕã∞HÀ"åÅO>Ë, JO Œ∞‰õΩ =∞#Ö’ H˘O « ã=∞#fiÜ«∞O.x„QÆÇÏO,ãÇÏHÍ~° èÀ~°} LO_®e. ™ê è•~°}OQÍ XHõ =∞ èŒº «~°QÆu ãO„Ñ^•Ü«∞‰õΩ@∞O|OÖ’ ÃÑiy# =ºHÎH Ñiã≤÷ «∞Å#∞ PHõoOÑÙ KÕã∞‰õΩ<Õ â◊HÎ™ê=∞~å÷ºÅ∞ ZO`ÀH˘O « ãÇÏ[OQÍ LO\Ï~Ú. J Õ XHõ ãOÑ#fl ‰õΩ@∞O|OÖ’x =ºHÎH W «~°„`å«#‰õΩ W|ƒO Œ∞Å∞ ÖË=Ù Hõ#∞Hõ x~˘‡ÇÏ=∂@OQÍ ‰õΩO_»| ŒÌÅ∞ H˘\ì#@∞¡ =∂\Ï¡_Õ

ãfiÉèÏ=O LO@∞Ok. JÖÏQ, „Ñu •xH© Ñ¶∞~°¬} Ñ_ç Õ<Õ ™êkèOKÕO Œ∞‰õΩ J=HÍâ◊OÖËx ‰õΩ@∞OÉOÖ’x =ºHÎH „Ñu •xH ≥|ƒÖÏ_»_»O, ÖË • „áê èÕÜ«∞Ñ_»_»O =∂„ «"Õ∞HÍ Œ∞. =∞# ŒQÆæ~° c=∂ áêÅã‘ fã∞‰õΩO@∞#fl Hõ¡~ÚO\ò „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ U "Õ∞~°‰õΩ™êkèOK«_»OÖ’ ãÇÏHõiOK«QÆÅ∞QÆ∞ «∞<åflO? U "Õ∞~°‰õΩ J «_çH =∞#O =∞ ŒÌ «∞QÍxÅ|_»QÆÅO? W ŒÌi „ÑÜ≥∂[<åÅ =∞ èŒº ã=∞#fiÜ«∞O ™êkèOKÕ =∂~°æO Uq∞\?J#fl JOâßÅ<Õ =∞#O „Ñ¨^è•#OQÍ QÆ=∞xã¨∂Î LO_®e. =∂=¸Å∞QÍ =∞#JOK«<åÖ’ q[Ü«∞O JO>Ë ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « Z‰õΩ¯= P^•Ü«∂xfl ãOáêkOK«QÆÅQÆ_»O.HÍx <å L ÕÌâ◊OÖ’ =∞#O XHõ U*ˇO@∞QÍ ZO`« =∞OkH˜ "åà◊¡ HõÅÅ#∞XHõ U*ˇO@∞QÍ ZO`« =∞OkH˜ "åà◊¡ HõÅÅ#∞XHõ U*ˇO@∞QÍ ZO`« =∞OkH˜ "åà◊¡ HõÅÅ#∞XHõ U*ˇO@∞QÍ ZO`« =∞OkH˜ "åà◊¡ HõÅÅ#∞XHõ U*ˇO@∞QÍ ZO`« =∞OkH˜ "åà◊¡ HõÅÅ#∞™êHÍ~°O KÕã¨∞‰ õΩ<ÕO^Œ∞‰ õΩ `«y# „áÈ`åûÇ¨xfl JOkOK«QÆeQÍ=∞#fl^™êHÍ~°O KÕã¨∞‰ õΩ<ÕO^Œ∞‰ õΩ `«y# „áÈ`åûÇ¨xfl JOkOK«QÆeQÍ=∞#fl^™êHÍ~°O KÕã¨∞‰ õΩ<ÕO^Œ∞‰ õΩ `«y# „áÈ`åûÇ¨xfl JOkOK«QÆeQÍ=∞#fl^™êHÍ~°O KÕã¨∞‰ õΩ<ÕO^Œ∞‰ õΩ `«y# „áÈ`åûÇ¨xfl JOkOK«QÆeQÍ=∞#fl^™êHÍ~°O KÕã¨∞‰ õΩ<ÕO^Œ∞‰ õΩ `«y# „áÈ`åûÇ¨xfl JOkOK«QÆeQÍ=∞#fl^ÕJxfl\Hõ<åfl „Ñ è•#O.

=∞#O x=ã≤OKÕ D Ö∫H˜Hõ „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ ¿ãÖòû J#fl Ñ¨^ŒO XHõ ~°Hõ"≥∞ÿ#=∞#ãÎ «fiO ã¨∂zHõ. Jk H˘O ŒiH˜ ã¨~°fiã¨fiO. H˘O ŒiH˜ J Õ r=# q è•#O.

g∞ L`åÊ Œ#Å ^•fi~å ÅaèOKÕ „ÑÜ≥∂[<åxfl, JqU ~°HõOQÍ "åi Pâ◊Ü«∂Å ™ê èŒ#‰õΩ, ã=∞ãºÅ∞Z Œ∞~˘¯<ÕO Œ∞‰õΩ `À_»Ê_» åÜ≥∂ K≥Ñ≤Ê#ÑC_Õ

"åiÖ’ ^•x Ñ@¡ PãHÎ HõÅ∞QÆ∞ «∞Ok.

áêÅã‘ fã∞‰õΩO@∞#fl Hõ¡~ÚO\ò „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ U"Õ∞~°‰õΩ ™êkèOK«_»OÖ’ ãÇÏHõiOK«QÆÅ∞QÆ∞ «∞<åflO?U "Õ∞~°‰õΩ J «_çH =∞#O =∞ ŒÌ «∞QÍ xÅ|_»QÆÅO?W ŒÌi „ÑÜ≥∂[<åÅ =∞ èŒº ã=∞#fiÜ«∞O ™êkèOKÕ

=∂~°æO Uq∞\? J#fl JOâßÅ<Õ =∞#O„Ñ è•#OQÍ QÆ=∞xã∂Î LO_®e.

91 92


H˘O^ŒiH˜ XHõ „Hõ=∞tHõΔ}`À ‰õÄ_ç# r=# â‹·e. =∞#‰õΩ `≥eã≤ `≥eã≤ XHõ\˜q„Hõ~Ú™êÎO. =∞~˘Hõ\ ˜ H˘#∞QÀÅ∞ KÕ™êÎO. XHõ ~°HõOQÍ =∞# K«∞@∂ì L#flã=∂[OÖ’ `À\"åi`À x~°fiÇ≤ÏOKÕ x «ºHÍ~°º„Hõ=∞O. JO Œ∞=Å¡ =∂=¸Å∞QÍXHõ Œ∞HÍ}Ï^•~°∞‰õΩ Jxfl\Hõ<åfl „Ñ è•#O «# ã~°∞‰õΩ#∞ ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « ÖÏÉèÏxHJq∞‡"ÕÜ«∞_»"Õ∞. ã~°∞‰õΩ <å}º «, J#O «~° ¿ã=Å∞ Jhfl J «_çH ÖÏÉèÏ~°# Hõ$+≤Ö’ÉèÏQÍÅ∞ =∂„ «"Õ∞. `å#∞ J= «e "åà◊¡x "≥∂ãO KÕã∞Î<åfl##fl ÉèÏ=# "åiÖ’LO_» Œ∞. ZO Œ∞HõO>Ë "åik ÑÓiÎ ãfi„ÑÜ≥∂[<åÅ`À ‰õÄ_ç# =º=Ç~°O. J ÕXHõ ã¨fiK«ÛùO Œ ãÖã÷ XHõ |_»∞QÆ∞ =~°æO „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ HÀãÖ "åi L «Ê «∞ÎÅ=∂Ô~¯\OQ∑ ÉÏ èŒº « KÕÑ_ç Õ JO Œ∞Ö’ ãOã÷ «# HÀãO ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « «‰õΩ¯=ÖÏÉèÏxfl Ptã∞ÎOk. Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO P =~åæÅ "åiH JO Œ*Ëã∞ÎOk. J Õ q èŒOQÍãÇÏHÍ~° ~°OQÆOÖ’ U~åÊ>ÿ# ãOã÷ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ HÍáê_ÕO Œ∞‰õΩKÕÑ>Ëì „HõÜ«∞q„HõÜ«∂Ö’¡ å#∞ q∞QÆ∞Å∞Û‰õΩ<Õ ÖÏÉèíO Hõ<åfl ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ‰õΩ ÑOzÃÑ>Ëì ÕZ‰õΩ¯= LO@∞Ok. =∞i, =∞#O c=∂ U*O@∞¡QÍ J#∞ãiOK«=Åã≤# ã∂„ «OUn JO\Ï~å? ™ê=∂lHõ Éè í„^Œ`« HõeÊOKÕ ÅHõ Δ™ê=∂lHõ Éè í„^Œ`« HõeÊOKÕ ÅHõ Δ™ê=∂lHõ Éè í„^Œ`« HõeÊOKÕ ÅHõ Δ™ê=∂lHõ Éè í„^Œ`« HõeÊOKÕ ÅHõ Δ™ê=∂lHõ Éè í„^Œ`« HõeÊOKÕ ÅHõ Δ ºO`À "≥Ú^ŒÖˇ\ºO`À "≥Ú^ŒÖˇ\ºO`À "≥Ú^ŒÖˇ\ºO`À "≥Ú^ŒÖˇ\ºO`À "≥Ú^ŒÖˇ\˜ ì# c=∂˜ ì# c=∂˜ ì# c=∂˜ ì# c=∂˜ ì# c=∂"åºáê~°OÖ’ ãÖã¨÷ ÖÏÉèí#ëêìÅHõ<åfl ã¨=∂*ÏxH˜ JOkOKÕ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ‰õΩ"åºáê~°OÖ’ ãÖã¨÷ ÖÏÉèí#ëêìÅHõ<åfl ã¨=∂*ÏxH˜ JOkOKÕ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ‰õΩ"åºáê~°OÖ’ ãÖã¨÷ ÖÏÉèí#ëêìÅHõ<åfl ã¨=∂*ÏxH˜ JOkOKÕ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ‰õΩ"åºáê~°OÖ’ ãÖã¨÷ ÖÏÉèí#ëêìÅHõ<åfl ã¨=∂*ÏxH˜ JOkOKÕ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ‰õΩ"åºáê~°OÖ’ ãÖã¨÷ ÖÏÉèí#ëêìÅHõ<åfl ã¨=∂*ÏxH˜ JOkOKÕ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ‰õΩÃÑ^ŒÌ Ñ‘@ÃÑ^ŒÌ Ñ‘@ÃÑ^ŒÌ Ñ‘@ÃÑ^ŒÌ Ñ‘@ÃÑ^ŒÌ Ñ‘@ "ÕÜ«∂e.

WO Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ c=∂ U*O@∞ «# ÔH¡Ü«∞O\òÅ`À ¿ãflÇÏÑÓ~°fiHõ"≥∞ÿ#, ¿ã=Œ$HõÊ äŒO`À ‰õÄ_ç# ™êxflÇ≤Ï`åºxfl, ã «ûO|O è•Å#∞ <≥ÅH˘Å∞ÊHÀ=_»OÖ’ qÑ¶Å"≥∞ÿ#

ÑHõΔOÖ’ g∞‰õΩ q[Ü«∞O ™êkèOKÕ J=HÍâßÅ∞ QÆ}hÜ«∞OQÍ «yæáÈ`åÜ«∞x QÆ∞iÎOKåe.

c=∂ "åºáê~°OÖ’ =∞#‰õΩ L#fl qãÎ $ « ¿ãflÇÏ ãO|O è•ÖË Jxfl\Hõ<åfl ÃÑ ŒÌÃÑ@∞ì|_ç.

`≥eq `Õ@Å‰õΩ ã¨Ô~·# J~°÷O`≥eq `Õ@Å‰õΩ ã¨Ô~·# J~°÷O`≥eq `Õ@Å‰õΩ ã¨Ô~·# J~°÷O`≥eq `Õ@Å‰õΩ ã¨Ô~·# J~°÷O`≥eq `Õ@Å‰õΩ ã¨Ô~·# J~°÷OJO Œ~°∂ `å=Ú KåÖÏ ã=∞~°∞÷Å=∞<Õ QÆ\ì qâßfiãO`À<Õ LO\Ï~°∞. =∞Oz Õ,

HÍx JO Œ∞Ö’ ™ê÷~Ú, `å~° «=∂ºÅ∞ LO\ÏÜ«∞x QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe. ZO Œ∞HõO>ËXHõ ÉÏ èŒº «#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«_»OÖ’ XH˘Hõ ~°∞ XHÀ¯ÖÏ =º=ÇÏi™êÎ~°∞ JO Œ∞‰õΩ =∞#z#fl <å\˜ Hõ äŒ XHõ\˜ =∞~À™êi ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. XHõ ãÖÑ¨#∞fl_≥·# "åºáêiLO_Õ"å_»∞. J «_»∞ "åºáê~°OÖ’ KåÖÏ ãOáêkOKå_»∞. ‰õÄ~°∞Ûx u<åfl «~°QÆxPã≤Î. J`«_çH˜ W^ŒÌ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. "åiH˜ q^•º|∞^Œ∞úÅ∞ JxflKÕiÊOKå_»∞. „ÑÜ≥∂[‰õΩÅ∞QÍ fiÛk^•Ì#x J#∞‰õΩ<åfl_»∞. ã~ H˘<åflà◊¡H P "åºáêi=$^•úÑºOÖ’H J_»∞QÆ∞ÃÑ\Ïì_»∞. WHõ ÉÏ èŒº «Å#∞ Ñ≤Å¡Å‰õΩ W"åfiÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞. J~Ú Õ"åiH L#fl Ö’HÍ#∞Éèí=O, ÉèÏ=„QÆÇÏ} ™ê=∞~°÷ºO, ÑsHΔOz ≥Å∞ã∞‰õΩO^•=∞xPÖ’K«# =zÛOk. W ŒÌih Ñ≤eKå_»∞. "åà◊¡H XHõ ÑsHõΔ ÃÑ\Ïì_»∞. Jk KåÖ z#fl Õ.W^ŒÌiH© `«ÖÏ Ñ¨k ~°∂áêÜ«∞Å∞ WKåÛ_»∞. ^•xfl Y~°∞Û KÕã≤ `«# WÅ¡O`åxO_çáÈÜÕ∞O «QÍ U ≥·<å ã¨~ H˘x fã¨∞‰õΩ~°=∞‡<åfl_»∞. J «∞º`åûÇ¨ÏO =∂„ «"Õ∞L#fl XHõ_»∞ Ñ¨~°∞QÆ∞Ñ¨~°∞QÆ∞# =∂Ô~¯\òH˜ "≥àÏ¡_»∞. Jxfl\ ˜Hõ<åfl K«=HõQÍ Uk^˘~°∞‰õΩ «∞O^À Jx "åHõ|∞ KÕâß_»∞. ÑK«ÛQÆ_ç¤ èŒ~° «‰õΩ¯= =∂„ «"Õ∞ HÍHõ KåÖÏ=ã∞ÎO Œx ≥Å∞ã∞H˘x F áêuHõ |à◊¡ xO_® H˘x fã∞‰õΩ=KåÛ_»∞. ãOÑ ŒÅ‰õΩxÅÜ«∞"≥∞ÿ# P WO\’¡ •xfl xOÑ_»O "≥Ú ŒÖ\Ïì_»∞. XHõ\’ Ô~O_»∞ QÆ Œ∞Å∞ "å\˜ ÀxO_çáÈÜ«∂~Ú. q∞ye#"å\x UO KÕÜ«∂Ö’ J «_çH `ÀK«ÖË Œ∞. ã~, XHõ Ô~O_À"å_»∞ F =¸Å ‰õÄ~°∞Ûx KåÖÏ¿ãÑÙ PÖ’zOKå_»∞. z=iH F =O Œ HÀ"˘fi «∞ÎÅ∞H˘x `≥KåÛ_»∞. Jn pHõ\ ˜ Ñ¨_Õ ã¨=∞Ü«∂xH˜. „Ñü QÆkÖ’x Ô~O_»∞, =¸_»∞"≥eyOKå_»∞. WÅ¡O`å "≥Å∞ «∞~°∞`À xO_çáÈ~ÚOk. "åà◊¡ WO\’¡ náêÅ∞ ÖË=xHÍ Œ∞ nx J~°÷O. «O„_ç K≥Ñ≤Ê#@∞¡ Jxfl QÆ Œ∞Å xO_çáÈÜÕ∞ nÑ HÍO «∞Å#∞ PH˘_»∞‰õΩ fã∞‰õΩ=KåÛ_»∞. WÑC_»∞ D Hõ äŒÖ’x ™ê~åOâßxfl g∞Ô~ÖÏ fã∞‰õΩO\Ï~Àg∞ W+ìO.

™ê=∂lHõ Éèí„ Œ « HõeÊOKÕ ÅHõΔ ºO`À"≥Ú ŒÖ\ì# c=∂ "åºáê~°OÖ’ ãOã÷ÖÏÉèí#ëêìÅHõ<åfl ã=∂*ÏxH JOkOKÕ„ÑÜ≥∂[<åÅ‰õΩ ÃÑ ŒÌ Ñ‘@ "ÕÜ«∂e.

93 94


Wk J"≥∞iHÍ "≥Ú@ì"≥Ú Œ\ J èŒº‰õΔΩ_»∞QÍ ÉÏ èŒºÅ∞ fã∞‰õΩ#fl *Ïi"å+≤OQ∑@<£ QÆ∞iOz# ãOÑ¶∞@#. JÑÊ\H JÜ«∞# H=ÅO Ãã·xHÍkèHÍi [#~°Öò=∂„ «"Õ∞. XHõ ~ÀA QÆ∞„~°O g∞ Œ JÜ«∞# #k X_»∞¤‰õΩ +≤HÍ~°∞ÔHàÏ§_»∞. JHõ _»JÜ«∞#‰õΩ XHõ Œ$â◊ºO HõxÑ≤OzOk. H˘O « =∞Ok Ãã·x‰õΩÅ∞ #k h\Ö’ #∞OzXHõ ÃÑ ŒÌ Œ∞OQÆ#∞ |Ü«∞@‰õΩ ÖÏQÆ_®xH qâ◊fi „ÑÜ«∞ «flO KÕã∞Î<åfl~°∞. "åà◊¡#∞HõÅflÖò ÇÏŸ^•Ö’x =∞~À JkèHÍi Jkeã∞Î<åfl_»∞. QÆ@∞ì# xÅ|_ç `À\ Ãã·x‰õΩÅÃÑ·JkèHÍ~° Œ~°ÊO`À zO Œ∞ÖËã∞Î<åfl_»∞. Jk K«∂ã≤# *Ïi ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o¡ "åà◊¡ g∞ ŒJÖÏ zO Œ∞Å∞ "Õ¿ã | Œ∞Å∞ HÍãÎ ™êÜ«∞O K≥Ü≥ÚºK«∞ÛQÍ Jx ã∂zOKå_»∞. «# ÃÑ·JkèHÍix QÆ∞iÎOK«ÖËHõáÈ~Ú<å P HÅflÖò P„QÆÇÏO`À TyáÈ «∂, ''<Õ<≥=~À ≥Å∞™ê,HõÅflÖò#∞. <Õ#∞ "åà◊¡H ™êÜ«∞O KÕÜ«∞_»O HÀãO P Hõ„~° =Ú‰õ #∞ "≥∂Ü«∂ÖÏ—JO@∂ ÇïOHõiOKå_»∞. J «_çH K≥ÑÊ_»O J#=ã~°O Jx QÆ∞iÎOz# *Ïi QÆ∞„~°Og∞ Œ #∞Oz ky «# HÀ@∞ ÑHõ # ÃÑ\ì "åà◊¡ À Hõeã≤ P ÃÑ ŒÌ Œ∞OQÆ#∞ |Ü«∞@‰õΩfâß_»∞. P «~°∞"å « P HõÅflÖò ãg∞áêxH =zÛ# *Ïi U=∞<åfl_À ≥Å∞™ê 'WHõ=ÚO Œ∞ ZÑC_≥·# h‰õΩ XHõ =ºHÎ ãÇÜ«∞O HÍ=eû=¿ãÎ "≥o¡ g∞ [#~°Öò#∞ J_»∞QÆ∞.JÜ«∞# =™êÎ_»∞— JÑÊ\H QÆ∞~°∞Î‰õΩ =zÛOk P HõÅflÖò‰õΩ å#∞ WO «=~°‰õΩ Z=i`À=∂\Ï¡_»∞`«∞#fln. ^è≥·~°ºO ã¨_»eáÈ~ÚOk. `«~°∞"å`« Uq∞ [iy LO@∞O^ÀK≥ÑÊ#Hõ ~°ÖË Œ∞QÍ.

Ü«∞ è•~°÷"≥∞ÿ# D ãOÑ¶∞@# =∞#‰õΩ K≥¿ÑÊ hu XHõ >Ë. XHõiH ãÇÜ«∞O JOkOK«∞.

h‰õΩ W «~°∞Å ãÇÜ«∞O ãÔ~·# ã=∞Ü«∞OÖ’ JO Œ∞ «∞Ok. ãOÑ¶∞rq J~Ú# =∞x+≤«# `À\"å_çH ãÇÜ«∞Ñ_»_»OÖ’<Õ „Ñu XHõ i „âıÜ«∞ã∞û P è•~°Ñ_ç LO@∞Ok.

JO^Œi`À Hõeã≤"≥∞Åã≤ LO@∂ "åi Hõ+¨ì#ëêìÅÖ’ `«# =O`«∞ KÕÜ«¸`«#∞JOkOK«_»O „Ñu XHõ i q Œ∞ºHõÎ èŒ~°‡O. =ÚYºOQÍ ã=∂[ ãOHΔ=∂xfl, Ñ~°ãÊ~°ãÇÜ«∞ J=â◊ºHõ «Å#∞ QÆ∞iÎOz XHõ "åºáê~° ~°OQÆOQÍ x~°O «~°O ÑÙ~ÀQÆq∞ã∞Î#flrq « c=∂ ~°OQÆOÖ’ nx „áê è•#º «#∞ q_çQÍ K≥ÑÊ_»O J#=ã~°O. J~Ú Õ,"åºáê~°O =Úã¨∞QÆ∞Ö’ ã¨fi„Ñ¨Ü≥∂[<åÅ‰õΩ =∂„ «"Õ∞ Z‰õΩ¯= „áê è•#º « Wã¨∞Î#flU*ˇO@∞¡ HÍ~°}OQÍ c=∂ ãÖã÷Å‰õΩ K≥_»¤ ¿Ñ~°∞ =™ÈÎOk. HõhãÖ H˘ «ÎQÍ D~°OQÆOÖ’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ>Ëì"åà◊¡~Ú<å, WÖÏO\ ÃÑ_» èÀ~°}H Œ∂~°OQÍ LO\Ï~°xPtOK«Hõ «ÑÊ_»O ÖË Œ∞. =ºHÎQÆ « rq «OÖ’ J~Ú<å, =$uÎÑ~°"≥∞ÿ# =º=Ç~åÖ’¡=∞#O W «~°∞Å Ñ@¡ ZÖÏ „Ñ=iÎ¿ãÎ "åi #∞Oz =∞#‰õΩ JÖÏO\ ãÊO Œ<Õ Åaèã∞ÎOk.

D ~°OQÆOÖ’ =∞#O ã∞ã≤÷~°"≥∞ÿ# „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ JO Œ∞HÀ"åÅO>Ë – =∞#Ö’P «‡qâßfiãO LO_®e. g∞ ÅHõΔ º ™ê èŒ# q+Ü«∞OÖ’ z «Î â◊√kú LO_®e. Œ∂~° Œ$+≤ìLO_®e. ã=∞Ü«∞ áêÅ# áê\OKåe. xHõ zÛQÍ x*Ï~ÚfQÍ =º=ÇÏiOKÕ ãOÉèÏ+}ÏKå «∞~°ºO, ã=∞Ü«∞ ã∂ÊùiÎ LO_®e. Q“~°=„Ñ Œ"≥∞ÿ# „Ñ=~°Î# â‹·e LO_®e. JÑC_»∞q[Ü«∞O g∞ Õ. =∞#O JOkOKÕ ¿ã=Å q+Ü«∞OÖ’ x™êfi~°÷OQÍ =º=ÇÏiOK«QÆey Õg∞‰õΩ Hõ¡~ÚO\òÅ #∞Oz ÑÓiÎ ãÇÏHÍ~°O Åaèã∞ÎOk. c=∂ "åºáê~°O JO>Ë<Õ=∞#ÖÏO\˜ `À\˜ =∞#∞+¨μÅ`À =ºÇ¨~°O. Hõ#∞Hõ "åà◊¡`À ãŸºOQÍ LO@∂ãxflÇ≤Ï «OQÍ LO_»_»"Õ∞ ãÔ~·<å =∂~°æO.

ã=∂[ ãOHΔ=∂xfl, Ñ~°ãÊ~° ãÇÜ«∞J=â◊ºHõ «Å#∞ QÆ∞iÎOz XHõ "åºáê~° ~°OQÆOQÍ

x~°O «~°O ÑÙ~ÀQÆq∞ã∞Î#fl rq « c=∂~°OQÆOÖ’ nx „áê è•#º «#∞ q_çQÍ K≥ÑÊ_»O

J#=ã~°O.

95 96


D ãO Œ~°ƒùOÖ’ XHõ ÃÇÏK«ÛiHõ KÕÜ«∞Hõ «ÑÊ Œ∞. =∂#=ÙÅ ™êfi~°÷ èÀ~°} HÍ~°}OQÍH˘O Œ~°∞ g∞~°∞ K«∂Ñ≤OKÕ ¿ãflÇÏÉèÏ"åxfl Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕã∞HÀ=_®xH "≥#∞HÍ_»~°∞."åi q+Ü«∞OÖ’ *Ï„QÆ «Î «ÑÊ Œ∞. g∞~°∞ XHõ |$O ŒO <åÜ«∞‰õΩ_»∞QÍ LO>Ë ZÑC_»∂g∞ HOk "åà◊¡x HOK«Ñ~°K«HõO_ç. "åiÃÑ· P„QÆÇÏO K«∂Ñ≤OK«HõO_ç. "åiH g∞~°∞"Õkèã∞Î<åfl~°#fl ÉèÏ=# HõÅQÆhÜ«∞HõO_ç.

„Ñf c=∂ U*O@∂ H˘xfl q è•<åÅ#∞ J#∞ãiOK«_»O ^•fi~å «# áê «Hõ¡~ÚO@¡#∞ ÑÅHõiã∂Î<Õ H˘ «Î"åi QÆ∞iOz# q=~åÅ#∞ ¿ãHõiã∂Î LO_®e. JO Œ∞‰õΩJ#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# H˘xfl z\Ï¯ÖÏ¡O\q ≥Å∞ã∞‰õΩO^•O.

ã¨`«ûO|O^è•Å∞ L#fl =º‰õΩÎÅÖ’ `«~°K«∞ ã¨xflÇ≤Ï`«OQÍ LO_»_»O =Å¡ "åiq∞„ «∞Å∞, |O èŒ∞=ÙÅ∞ ÖÏO\ "åi q=~åÅ#∞ ≥Å∞ã∞‰õΩO@∂ LO_»=K«∞Û. "åi™êÜ«∞O`À =∞i H˘O ŒiÖ’ PãHÎ HõeyOK«=K«∞Û.

"åiÖ’ H˘O^Œix g∞~°∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ HõÅ∞ã¨∞‰õΩx "åiH˜ #K«Û*ˇÑ¨Ê_®xH˜„ÑÜ«∞uflOK«=K«∞Û.

Ü«∂[=∂<åºÅ#∞ ãO„ÑkOz, "åi ãÇÜ«∞O`À ã=∞+≤ì c=∂ ã Œ∞áêÜ«∞O"åà◊¡ L^ÀºQÆ∞ÅO ŒiH© =iÎOÑKÕÜ«∞_®xH K˘~°= fã∞HÀ=K«∞Û.

áê « ÔH¡~ÚO\òÅ`À x «ºO ãxflÇ≤Ï «OQÍ LO@∂ "åi JÑÙÎÅ#∞, Pf‡Ü«ÚÅ#∞ÔH¡~ÚO\òÅ∞QÍ =∂~°∞ÛHÀ=_®xH Hõ$+≤ KÕÜ«∞=K«∞Û.

c=∂ "åºáê~°O – „áê äŒq∞Hõ ã∂„ åÅ∞rq « c=∂ XHõÑC_»∞ KåÖÏ =∞Ok Œ$+≤ìÖ’ XHõ JO@~åx ãOã÷. JO Œ∞Ö’

ÑxKÕã∞Î<åfl=∞x K≥ÑC‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ ‰õÄ_® W|ƒOk Ñ_»=Åã≤# ã≤÷u. D ¿Ñ~°∞ K≥a Õ<ÕJÑ¨C_»∞ Z<Àfl J#∞=∂<åÅ∞. =∞Ô~<Àfl JáÈÇ¨ÏÅ∞. áêÅã‘ fã¨∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩKåÖÏ=∞Ok U =∂„ «O PãHÎ K«∂Ñ≤OKÕ"å~°∞ HÍ Œ∞. HÍx <Õ\ Ñiã≤÷u "Õ~°∞.

ã=∂[O WÑC_»∞ KåÖÏ =∂iOk. q^•º=O «∞Å∞ Z‰õΩ¯=Ü«∂º~°∞. rq «OÖ’Z^Œ∞~°ÜÕ∞º J#∂Ç¨Ïº"≥∞ÿ# Ñï}Ï=∂Å „Ñ¨ÉèÏ=O JO^Œ~°∂ QÆ∞iÎOKå~°∞. `«#‰õΩ@∞OÉÏxH «y# Éèí„ Œ « U~åÊ@∞ q+Ü«∞O PÖ’zOK«‰õΩO_® L#fl "åà◊√¡ WÑC_»∞Jã¨Å∞ HõxÑ≤OK«~°∞. D HÍ~°}OQÍ c=∂ U*ˇO@∞QÍ KÕÑ¨\ ˜ì# "åà◊¡‰õΩ Z<ÀflJ=HÍâßÅ∞ L<åfl~Ú. XHõ ~°HõOQÍ „Ñu XHõ ~°∞ `å=ÚQÍ =ÚO Œ∞‰õΩ =zÛ c=∂áêÅã‘Å#∞ fã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ L`åûÇÏO K«∂Ñ≤ã∞Î<åfl~°∞. WÑC_»∞ XHõ U*O@∞QÍ=∞#O KÕÜ«∞=Åã≤# Ñx XHõ >Ë. "åiH ãÔ~·# =∂~°æO K«∂Ñ≤OK«_»"Õ∞ P XHõ \˜."åi Pâ◊Å#∞, Pâ◊Ü«∂Å#∞, PHÍOHõΔÅ#∞ QÆ∞iÎOz "å\x ™êHÍ~°O KÕã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ"åiH Jxfl q è•ÖÏ J#∞"≥·# áêÅã‘x ã∂zOK«_»O =∞#O x~°fiÇ≤ÏOK«=Åã≤#„Ñ è•#"≥∞ÿ# q Œ∞ºHõÎ èŒ~°‡O. ã=∂[OÖ’ ÑÓiÎ Q“~°= =∞~åº ŒÅ`À rqOK«_®xHJ#∞"≥·# Láêkè =∂~°æO JkÑC_»∞.

=∂~°∞=¸Å „áêO`åÅÖ’ Ãã· «O HÍi‡Hõ ãOÑ¶∂Å∞ U~åÊ@=Ù «∞<åfl~Ú. Jxfl=~åæÅ "å~°∂ ‰õÄ_® ¿+~°¡ ~°∂ÑOÖ’#∞, =¸ºK«∞=Öò Ñ¶O_£û ~°∂ÑOÖ’#∞ ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ÃÑ@ì_®xH ã≤ ŒúÑ_»∞ «∞<åfl~°∞. q^•º=O «∞Å∞ XH ™êi ÃÑ ŒÌ "≥Ú`åÎÅ#∞ áêÅã‘Å

g∞~°∞ XHõ |$O ŒO <åÜ«∞‰õΩ_»∞QÍ LO>ËZÑC_»∂ g∞ HOk "åà◊¡x HOK«Ñ~°K«HõO_ç."åiÃÑ· P„QÆÇÏO K«∂Ñ≤OK«HõO_ç. "åiH g∞~°∞

"Õkèã∞Î<åfl~°#fl ÉèÏ=# HõÅQÆhÜ«∞HõO_ç.

c=∂ U*O@∞QÍ KÕÑ\˜ì# "åà◊¡‰õΩ Z<ÀflJ=HÍâßÅ∞ L<åfl~Ú. XHõ ~°HõOQÍ „Ñu XHõ ~°∞`å=ÚQÍ =ÚO Œ∞‰õΩ =zÛ c=∂ áêÅã‘Å#∞

fã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ L`åûÇÏO K«∂Ñ≤ã∞Î<åfl~°∞. WÑC_»∞XHõ U*O@∞QÍ =∞#O KÕÜ«∞=Åã≤# Ñx XHõ >Ë.

97 98


~°∂ÑOÖ’ ÃÑ@∞ì|_çH fã∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. D HÍ~°}OQÍ U*O@∞#∞ Hõeã≤# "≥O@<Õ„Ñu XHõ ~°∂ ‰õÄ_® «=∞#∞ "Õkèã∞Î#fl ã=∞ãºÅ#∞ q=iOz, `å=Ú Ptã∞Î#flÑ¶e`åÅ#∞ ™êkèOK«_®xH J#∞"≥·# =∞ Œ∞ÑÙ Ñ äŒHÍÅ#∞ QÆ∞iOz ≥Å∞ã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩPãHÎ K«∂Ñ≤ã∞Î<åfl~°∞. n~°…HÍeHõ ÃÑ@∞ì|_ç J~Ú<å ã~ ã∞~°HΔ «OQÍ LO_®e.=∞Oz ~å|_ç LO_®e. uiy ~å|@∞ì‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ ™œÅÉèíºO LO_®e. Wq ™ê è•~°}qxÜ≥∂QÆ •~°∞‰õΩ LO_Õ Hõhã HÀiHõÅ∞. "å\H ã=∂ è•<åÅ∞ K≥¿ÑÊ ã=∞Ü«∞OÖ’U*O@∞ ãO ÕÇÅ#∞ `˘ÅyOKÕÖÏ LO_®e. "åiH QÆ\ì qâßfiãO HõeyOKåe.=∂@f~°∞, „Ñ=~°Î#, ãÇÏ# jÅ « D „Ñ„HÜ«∞Ö’ KåÖÏ H©ÅHõ"≥∞ÿ# ™ê èŒ<åÅ∞ JxK≥áêÊe. "åix `˘O Œ~°ÃÑ\ì U^À XHõ áêÅã‘x JO@QÆ\ÏìÅ<Õ èÀ~°} =∞OzkHÍ Œ∞. Jxfl q è•ÖÏ "åiH #K«Û*Ñ≤Ê L «Î=∞"≥∞ÿ# áêÅã‘x fã∞‰õΩ<åfl=∞#fl «$Ñ≤Î"åiH q∞QÆÖÏÛe.

„Ñ¨ã¨∞Î`«O =∂Ô~¯\òÖ’ J<ÕHõ áÈ\© ãÖã¨÷Å∞ rq`« c=∂ ãÖã¨÷‰õΩ ã¨"åÅ∞qã¨∞~°∞`«∞<åfl~Ú. "å\ ˜ „Ñ¨^è•# Pâ◊Ü«∞O ™ê^èŒº"≥∞ÿ#O`« ÃÑ^ŒÌ "≥Ú`åÎÅ#∞ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞QÍ PHõ@∞ìHÀ=_»"Õ∞. WHõ¯_Õ c=∂ áêÅã‘ J^Œ#Ñ¨Ù „Ñ¨Ü≥∂[<åÅxJOkã∞ÎOk. c=∂ ÃÑ@∞ì|_ç H=ÅO ÃÑ@ì|_ç =∂„ «"Õ∞ HÍ Œ∞. Jk XHõ á⁄ Œ∞ÑÙ™ê èŒ#O. JO Õ HÍ Œ∞. J#∞HÀ‰õΩO_® =∞# rq «OÖ’ Z Œ∞~°ÜÕ∞º „Ñ=∂ Œ ã=∞Ü«∂Ö’¡Éèí„ Œ «xã∞ÎOk. W «~° =∞ Œ∞ÑÙ ãOã÷Å∞ =∞#O Hõ\ì# ™⁄=Ú‡#∞ =∂„ «"Õ∞ uiyW=fiQÆÅ∞QÆ∞`å~Ú. HÍx c=∂ ãOã÷ P =ºHÎ ÅHõΔ ºOQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl "≥Ú`åÎxfl J «_ç‰õΩ@∞OÉÏxH JOkOK«QÆÅ Œ∞.

Wxfl „ÑÜ≥∂[<åÅ∞ L<åfl~Ú Hõ •, =∞#O Z=ix Hõeã≤<å ã~ "åà◊√¡ "≥O@<Õ=∂~°∞=∂\Ï¡_»‰õΩO_® áêÅã‘ fã¨∞‰õΩO\Ï~°x =∞#O PtOK«_»O ã¨||∞ HÍ Œ∞.H˘O «=∞Ok #∞Oz „Ñu‰õÄÅ ãÊO Œ# Z Œ∞~°∞HÍ=K«∞Û. JÖÏO\ ã=∞Ü«∂ÅÖ’=∞#O „ÑâßO «OQÍ LO_®e. "åiH q=iOK«_»OÖ’ HÍx, ãÔ~·# Ñiëê¯~° =∂~åæxflK«∂Ñ≤OK«_»OÖ’ HÍx =∞#O qÑ¶Å=∞Ü«∂º=∞x P «‡ÑijÅ# KÕã∞‰õΩ<Õ ãfiÉèÏ=OÃÑOK«∞HÀ"åe.

WÖÏO\˜ Jxfl ~°HÍÅ ãÖ^Œ~åƒùÅ‰õΩ ã¨=∂^è•<åÅ∞QÍ rq`« c=∂ ãÖã¨÷~°∂á⁄OkOz# J<ÕHõ áê¡#∞¡ L<åfl~Ú. "å\Ö’ Z=iH Z‰õΩ¯= „ÑÜ≥∂[#Hõ~°"≥∂^•xx ã∂zOK«_»"Õ∞ U*O@∞ Hõ~°Î=ºO.

c=∂ ãOã÷ áêÅã‘ •~°∞Å #∞Oz =ã∂Å∞ KÕ¿ã „Ñ‘q∞Ü«∞O#∞ Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍQÆ∞iÎOKåe. "å\Ö’ XHõ ÉèÏQÍxfl i[~°∞fi Ñ¶O_£ JO\Ï~°∞. q∞ye# ÉèÏQÍxfl >~ü‡áêÅã‘ Jx =º=Ç¨Ïi™êÎ~°∞. "å\ ˜x "Õˆ~fi~°∞QÍ QÆ∞iÎOK«_»O ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞.áêÅã‘–#QÆ Œ∞ | ŒÖÏÜ«∞OÑ¨Ù (eH˜fi_Õ+¨<£) ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^•x qÅ∞=#∞ i[~°∞fiÑ¶Ö_£ P^è•~°OQÍ ÖˇHõ¯ Hõ_»`å~°∞. q∞QÆ∞Å∞ „Ñ‘q∞Ü«∞O#∞ (ã¨~üÑ¨¡ãπ „Ñ‘q∞Ü«∞O)P è•~°OQÍ D qÅ∞= U\Ï ÃÑ~°∞QÆ∞ «∂ =ã∞ÎOk. JO>Ë XHõ qÅ∞= ÃÑ~°∞QÆ∞ «∂LO_»QÍ, =∞~À^•x qÅ∞= «QÆ∞æ «∂ LO@∞Ok. D Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ qÅ∞=Å#∞„áêuÑkHõQÍ fã∞‰õΩx "≥Ú «ÎO c=∂ qÅ∞= Y~å~°=Ù «∂ LO@∞Ok. WO Œ∞Ö’i[~°∞fi Ñ¶O_£‰õΩ [=∞ KÕã≤# "≥Ú «ÎOÃÑ· =KÕÛ =_ô¤ P è•~°OQÍ<Õ Éèíq+º ü J=ã~åÅ‰õΩ„áêuÑkHõ J=Ù «∞Ok.

=∂@f~°∞, „Ñ=~°Î#, ãÇÏ# jÅ « D„Ñ„HÜ«∞Ö’ KåÖÏ H©ÅHõ"≥∞ÿ# ™ê èŒ<åÅ∞ Jx

K≥áêÊe. "åix `˘O Œ~°ÃÑ\ì U^À XHõ áêÅã‘xJO@QÆ\ÏìÅ<Õ èÀ~°} =∞Ozk HÍ Œ∞.

=∞#O Z=ix Hõeã≤<å ã~ "åà◊√¡ "≥O@<Õ=∂~°∞=∂\Ï¡_»‰õΩO_® áêÅã‘ fã∞‰õΩO\Ï~°x =∞#O

PtOK«_»O ã||∞ HÍ Œ∞. H˘O «=∞Ok #∞Oz„Ñu‰õÄÅ ãÊO Œ# Z Œ∞~°∞HÍ=K«∞Û. JÖÏO\˜ã=∞Ü«∂ÅÖ’ =∞#O „ÑâßO «OQÍ LO_®e.

99 100


áêÅã‘ fã∞‰õΩ#fl `˘e ãO= «û~åÅÖ’ =∞#O K≥e¡OKÕ „Ñ‘q∞Ü«∞OÖ’ JkèHõÉèÏQÍxfl iãπ Ãã‰õÄºi\© HÀãO H\Ï~ÚOK«_»=∞=Ù «∞Ok. P ã=∞Ü«∞OÖ’ iãπHõ=~lH ãOã÷ ÃÇÏK«∞Û "≥Ú`åÎxfl H\Ï~ÚOK«=Åã≤ LO@∞Ok. JO ÕHÍ Œ∞. «~°∞"åuãO= «û~åÅÖ’ x~ÌtOz# „Ñ‘q∞Ü«∞O K≥e¡OK«ÖËHõáÈ=K«∞Û. D HÍ~°}OQÍ J «_»∞K≥e¡OKÕ `˘e "å~Ú^•ÅÖ’ Z‰õΩ¯= ÉèÏQÍxfl JO Œ∞‰õΩ gÅ∞QÍ H˘#™êQÆ∞ «∂<ÕLO\Ï~Ú. „Ñ‘q∞Ü«∞OQÍ XH "≥Ú`åÎxfl K≥e¡ã∞Î#flÑÊ\H©, JO Œ∞Ö’ iãπ Hõ=~lHH˘O «, i[~°∞fi Ñ¶O_£‰õΩ H˘O « H\Ï~ÚOK«_»O c=∂ ãOã÷ J#∞ãiOKÕ q è•#O.

D HÍ~°}ÏÅ =Å¡<Õ c=∂ ãOã÷ U*O@∞ H˘xfl =∞øeHõ q+Ü«∂Å#∞ «ÑÊxãiQÍQÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe. "å\x qxÜ≥∂QÆ •~°∞Å‰õΩ q=iã∂Î LO_®e. Jq:

1."≥Ú@ì"≥Ú Œ\ q+Ü«∞O : c=∂Ö’ á⁄ Œ∞ÑÙ ...Éèíq+º «∞Î‰õΩ, "åi ‰õΩ@∞OÉÏxHÉèí„ Œ «x=fiQÆey# =∞ Œ∞ÑÙ.

2.=$^•úÑºO KåÖÏ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅO. JÑÊ\ J=ã~åÅ‰õΩ WÑC_Õ *Ï„QÆ «ÎÑ_»_»O q[ «. J Õ ã=∞Ü«∞OÖ’ «#ÃÑ· P è•~°Ñ_ç# "åi „âıÜ«∞ã∞û#∞ QÆ=∞#OÖ’LOK«∞‰õΩx =ÚO Œ∞ *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã∞HÀ=_»O =∞iO « q[ «‰õΩ x Œ~°≈#O.

3.J «º=ã~° ã=∞ãºÅ∞ Z Œ∞Ô~·#ÑC_»∞, g∞~°∞ D ~ÀA „Ñ‘q∞Ü«∞O ~°∂ÑOÖ’K≥e¡ã∞Î#fl "≥Ú`åÎxH Z<Àfl Ô~@∞¡ ãÇÜ«∞OQÍ JO Œ∞‰õΩO\Ï~°∞.

4.„Ñu XHõ iH© J Œ$+ì Õ= « Hõ~°∞} «ÑÊxãi. D<å_»∞ g∞~°∞ Œ∂~° Œ$+≤ì ÀH˘O « á⁄ Œ∞ÑÙ KÕÜ«∞_®xH ™êÇÏã≤¿ãÎ Éèíq+º «∞Î JO`å, Éèí„ ŒOQÍ LO@∞Ok.

5.D"Õà◊ g∞~°∞ H=ÅO 5âß «O "≥Ú «ÎO =∞ Œ∞ÑÙ KÕÜ«∞QÆey Õ, Éèíq+º «∞ÎÖ’

„ÑuÑ¶ÅOQÍ 100 #∞Oz 300âß «O "≥Ú`åÎxfl JkèHõOQÍ JO Œ∞‰õΩO\Ï~°∞.6.z#fl =Ü«∞ã¨∞Ö’ =∞~°}ÕK«_»O ZO`« ÉÏ^è Œ#∞ "åi ‰õΩ@∞OÉÏxH˜

q∞QÆ∞Å∞ã∞ÎO^À JO «‰õΩ q∞Oz# ÉÏ èŒ =$^•úÑºOÖ’ x~å è•~°OQÍ ‰õΩ@∞O|OÃÑ·P è•~°Ñ_ç rqOK«_»O ^•fi~å Z Œ∞~°=Ù «∞O Œx JO ŒiH© ≥eã≤O Õ. P ã=∞ãº‰õΩH˘O « Ñiëê¯~åxfl c=∂ ãOã÷ K«∂Ñ≤ã∞ÎOk.

7.WÑ¨C_»∞ JO>Ë z#fl =Ü«∞ã¨∞Ö’ áêÅã‘ fã¨∞‰õΩO>Ë `«‰õΩ¯= "≥Ú`åÎxfl„Ñ‘q∞Ü«∞OQÍ K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. J Õ H˘kÌ ãO= «û~åÅ «~°∞"å « J Õ áêÅã‘xg∞~°∞ fã∞‰õΩO>Ë, ÃÇÏK«∞Û "≥Ú`åÎxfl „Ñ‘q∞Ü«∞O ~°∂ÑOÖ’ K≥e¡OK«=Åã≤ =ã∞ÎOk.

8. WHõ XHõ ÉÏºO‰õΩÖ’ HÍx, áÈãπì PÑ¶‘ã∞Ö’ HÍx ÃÑ@∞ì|_çQÍ H˘O « ™⁄=Ú‡[=∞ KÕ¿ãÎ JO Œ∞‰õΩ „ÑuÑ¶ÅOQÍ g∞~°∞ Hõ\ì# "≥Ú`åÎxH Ju «‰õΩ¯= =_ô¤x =∂„ «"Õ∞g∞~°∞ uiy á⁄O ŒQÆÅ~°∞. J Õ c=∂ ãOã÷Ö’ ÃÑ@∞ì|_ç g∞~°∞ PtOz# "≥Ú`åÎxflg∞~°∞ H õ\ ˜ ì#"≥Ú`« ÎO`À ãÖ|O^è ŒO ÖË‰ õΩO_® uiy g∞ ‰õΩ@∞OÉÏxH˜~å|@∞ìHÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.

9.‰õΩ@∞O|OÖ’ XHõi =∞~°}O P ‰õΩ@∞OÉÏxfl HõHÍqHõÅO KÕÜ«∞=K«∞Û. XHõ"Õà◊ P XHõ ~°∞ P^•Ü«∞O ãOáêkOKÕ "åà◊√¡ J~Ú Õ •x „ÑÉèÏ=O =∞s •~°∞}OQÍLO@∞Ok. JÖÏO\ ã=∞Ü«∂Ö’¡ c=∂Ö’ á⁄ Œ∞ÑÙ P ‰õΩ@∞OÉÏxH H˘O « T~°@#∞W=fiQÆÅ∞QÆ∞ «∞Ok.

10.™ê è•~°}OQÍ c=∂ áêÅã‘x ‰õΩ@∞O|OÖ’ P^•Ü«∂xH „Ñ è•#"≥∞ÿ# ÃÑ ŒÌfã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍx P ÃÑ ŒÌ PHõã≤‡Hõ =∞~°}O =Å¡ "åi "å~°ã¨∞Å∞ ZÖÏO\˜

=$^•úÑºO KåÖÏ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# HÍÅO. JÑÊ\˜J=ã~åÅ‰õΩ WÑC_Õ *Ï„QÆ «Î Ñ_»_»O q[ «. J Õã=∞Ü«∞OÖ’ «#ÃÑ· P è•~°Ñ_ç# "åi „âıÜ«∞ã∞û#∞

QÆ=∞#OÖ’ LOK«∞‰õΩx =ÚO Œ∞ *Ï„QÆ «ÎÅ∞fã∞HÀ=_»O =∞iO « q[ «‰õΩ x Œ~°≈#O.

z#fl =Ü«∞ã∞Ö’ áêÅã‘ fã∞‰õΩO>Ë «‰õΩ¯="≥Ú`åÎxfl „Ñ‘q∞Ü«∞OQÍ K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.J Õ H˘kÌ ãO= «û~åÅ «~°∞"å « J Õ áêÅã‘xg∞~°∞ fã∞‰õΩO>Ë, ÃÇÏK«∞Û "≥Ú`åÎxfl „Ñ‘q∞Ü«∞O

~°∂ÑOÖ’ K≥e¡OK«=Åã≤ =ã∞ÎOk.

101 102


|HÍ~ÚÅ∞ K≥e¡OK«‰õΩO_®<Õ x~ÌtOz# "≥Ú`åÎxfl JO Œ∞‰õΩ<Õ J=HÍâßxfl Wã∞ÎOk.11.Ô~O_»∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞, XˆH ã¨=∞ã¨º "åà◊¡H˜ ZÖÏO\˜ LÑ¨â◊=∞<åxfl

JOkOK«QÆeyOn QÆ=∞xOK«O_ç. W ŒÌ~°∞ #_ç =Ü«∞ã∞û q∞„ «∞Å∞. "åiÖ’ XHõ~°∞=ÚO^Œ∞ *Ï „Q Æ` « Î`À c=∂ áêÅã‘ fã ¨ ∞‰ õ Ω<åfl~ ° ∞ . =∞~˘H õ~ ° ∞ ^•xflÑ\˜ìOK«∞HÀÖË Œ#∞HÀO_ç. J#∞HÀ‰õΩO_® "å~°∞ W ŒÌ~°∞ =∞~°}OKå~°#∞‰õΩO^•O. c=∂áêÅã‘ fã∞‰õΩ#fl =ºHÎ ÉèÏ~°º‰õΩ P ãOã÷ H˘O « ÑiÇ~åxfl JOkOzOk. =∞~˘HõiÉèÏ~°º‰õΩ Ug∞ ŒHõ Œ∞. JO>Ë P"≥∞‰õΩ Pi÷HõOQÍ KåÖÏ W|ƒO Œ∞Å∞ Z Œ∞~°∞=Ù`å~Ú.J=Ù<å? XHõ~°HõOQÍ,g∞ Ñ¨~ÀHõΔOÖ’ g∞ ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ c=∂ ™⁄=Ú‡ Pã¨~åQÍxÅ∞ã¨∞ÎOk.

12. =$^•úÑ¨ºOÖ’ T~°@ x=fiQÆeˆQ áêÅã‘ ÃÑ#¬<£ áêÅã‘. Z=i g∞^ŒP è•~°Ñ_»‰õΩO_® Q“~°=„Ñ Œ"≥∞ÿ# r=<åxfl ™êyOK«_®xH Wk KåÖÏ LÑHõiã∞ÎOk.=$^•úÑ¨ºOÖ’ =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞. XHõ "Õà◊ g∞~°∞ P^•Ü«∂xfl ãÖáêkOK«QÆÅâ◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ#∞ HÀÖ’Ê~Ú LO>Ë ‰õÄ_® c=∂ áêÅã‘ ^•fi~å H˘O`« xHõ~°P^•Ü«∂xfl JO Œ∞‰õΩO@∂ LO_»=K«∞Û.

XHõ q^èŒOQÍ c=∂ U*ˇO@∞ x`«ºq^•ºi÷. Wk JO^ŒiH© z~°Ñïz`«"≥∞ÿ#=∂~À¯áÈÖ’ rq «OÖ’x XHõ ÉèÏQÆO. "≥xãπÖ’x XHõ "å}[º ‰õΩ@∞O|OÖ’ PÜ«∞#[x‡OKå_»∞. H=ÅO 14 Uà◊¡ =Ü«∞ã∞Ö’ J «_»∞ «O„_ç "≥O@ "åºáê~°O HÀãOÕâßÅ∞ Ñ\ìáÈÜ«∂_»∞. P „Hõ=∞OÖ’ P ‰õΩO@∞O|O =∞OQÀeÜ«∂ KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞.

JÑÊ\H P Õâßxfl K«i„ «Ö’<Õ Ju x~°O‰õΩâ◊ „ÑÉèí∞=ÙQÍ ¿Ñ~°∞ ≥K«∞Û‰õΩ#fl K«OÑ¶≤∞*òMÏ<£ =∞#∞=∞_»∞ ‰õΩ|¡Üü∞ MÏ<£ Ñiáêeã∞Î<åfl_»∞. =∂~À¯áÈÖ’ «O„_ç "åºáê~åxHJ#∞=∞uxzÛ# ‰õΩ|¡Üü∞ MÏ<£ =∂~À¯áÈÖ’ q+Ü«∞OÖ’ "Õ~ q èŒOQÍ ÉèÏqOKå_»∞.J «_ç áêÅ<å ™ê=∞~å÷ºxfl QÆ=∞xOz «# H˘Å∞=ÙÖ’ z#fl Ñ Œq WKåÛ_»∞. Pã=∞Ü«∞OÖ’ =∂~À¯áÈÖ’‰õΩ XHõ ã=∞ãº Z Œ∞Ô~·Ok. Jk ÉèÏ+‰õΩ ãO|OkèOz#k.™ê÷xHõ ÉèÏ+ ≥eÜ«∞Hõ «# ÉèÏ"åÅ#∞ ãÊ+ìOQÍ "≥Å¡_çOK«ÖËx ã≤÷u. ZÖÏ? JHõ _ç„Ñ¨[Å ÉèÏ+¨#∞ <Õ~°∞Û‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ ã≤ ŒúÑ¨_®¤_»∞. H˘O « HÍÖÏxH˜ «y# „áêg}ºOãOáêkOKå_»∞. P q+Ü«∞O QÆ∞iÎOz# ‰õΩ|¡Üü∞ MÏ<£ WHõ U =∂„ «O PÅãºOKÕÜ«∞ÖË Œ∞. "≥O@<Õ J «_çx XHõ „áêO`åxH QÆ=~°fl~üQÍ xÜ«∞q∞OKå_»∞.

Wn U*O@∞ x «ºO QÆ∞~°∞ÎOK«∞‰õΩx f~°=Åã≤# „áê äŒq∞Hõ ã∂„ «OH˘ «Î q+Ü«∂Å#∞ <Õ~°∞Û‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ Jxfl "Õà◊ÖÏ ã≤ ŒúOQÍ LO_®e.

c=∂ áêÅã‘ XHõ PÑ¨Î|O^èŒ∞=Ùc=∂ áêÅã‘ XHõ PÑ¨Î|O^èŒ∞=Ùc=∂ áêÅã‘ XHõ PÑ¨Î|O^èŒ∞=Ùc=∂ áêÅã‘ XHõ PÑ¨Î|O^èŒ∞=Ùc=∂ áêÅã‘ XHõ PÑ¨Î|O^èŒ∞=Ù„Ñu XHõiH J<ÕHõ ~°HÍÖ·# Pâ◊Å∞ LO\Ï~Ú. Uk ™êkèOKåÅ<åfl‰õΩO@∞#fl

J<ÕHõ ÅHΔÍºÅ∞ LO\Ï~Ú. =∞Ô~<Àfl HÀiHõÅ∞ LO\Ï~Ú. "å\ ˜x ™êHÍ~°OKÕã∞‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ =#~°∞Å H˘~° « XHõ ÃÑ ŒÌ ã"åÅ∞QÍ J_»∞¤ xez LO@∞Ok. ZO «™⁄=Ú‡ á⁄ Œ∞ÑÙ KÕ¿ãÎ «# J=ã~åÅ#∞ ãiÑ_ÕO « ÃÑ@∞ì|_ç ãOáêkOK«QÆÅ_»∞?Wk JO^ŒiH© `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Z^Œ∞~°ÜÕ∞º ã¨=∞ã¨º. ãÖ=`åû~åÅ `«~°|_ç c=∂"åºáê~°OÖ’ ZO`À J#∞Éèí=O ãOáêkOz# c=∂ ãOã÷ Ü«∂[=∂#ºO JO ŒiPâ◊Ü«∂Å#∞ J#∞QÆ∞}OQÍ ~°Hõ~°HÍÅ áêÅã‘ Ñ äŒHÍÅ#∞ ã≤ ŒúO KÕã≤Ok. "å\Ö’

g∞~°∞ P^•Ü«∂xfl ãOáêkOK«QÆÅâ◊HÎ™ê=∞~å÷ºÅ#∞ HÀÖ’Ê~Ú LO>Ë ‰õÄ_® c=∂

áêÅã‘ ^•fi~å H˘O « xHõ~° P^•Ü«∂xflJO Œ∞‰õΩO@∂ LO_»=K«∞Û.

U*O@∞ x «ºO QÆ∞~°∞ÎOK«∞‰õΩx f~°=Åã≤#„áê äŒq∞Hõ ã∂„ «O

H˘ «Î q+Ü«∂Å#∞ <Õ~°∞Û‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ Jxfl "Õà◊ÖÏã≤ ŒúOQÍ LO_®e.

103 104


qq èŒ =Ü«∞ã∞ûÅ#∞ ‰õÄ_® Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩOk. JO Œ∞=Å¡ Jxfl =~åæÅ "åiH©JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO>Ë UÔH·Hõ á⁄ Œ∞ÑÙ–=∞ Œ∞ÑÙ HõÅQÆÅã≤# J<ÕHõ áê¡<£Å∞ c=∂ãOã÷‰õΩ =∂„ «"Õ∞ ™⁄O «O.

c=∂ ãOã÷ U*O@∞QÍ ãOã÷ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\˜ì# qq èŒ áê¡<£Å#∞ ÑÓiÎQÍ J èŒºÜ«∞#OKÕÜ«∞_»O g∞~°∞ KÕÑ@ì=Åã≤# "≥Ú Œ\ Hõ~°Î=ºO. XHõ ÑHõ Éèí„ Œ « Wã∂Î, J#∂ÇÏº"≥∞ÿ#Ñiã≤÷uÖ’ ÑiÇ~åxfl ‰õÄ_® JOkOK«_»"Õ∞ D ãOã÷ =ÚYº L ÕÌâ◊O. g∞‰õΩ ≥Å∞ã∞z#fl =Ü«∞ã∞ûÖ’ L#fl "åà◊√¡ ™ê èŒº"≥∞ÿ#O « Z‰õΩ¯= "≥Ú`åÎxfl ã∞~°HΔ «"≥∞ÿ# =∂~°æOÖ’á⁄ Œ∞ÑÙ KÕÜ«∂Å#fl P «$ « Hõey LO\Ï~°∞. Éèíq+º «∞ÎÖ’ «=∞‰õΩ J=ã~°"≥∞ÿ#ÑC_»∞P á⁄ Œ∞ÑÙ "≥Ú «ÎO «=∞‰õΩ H˘O_»O « JO_»QÍ LO@∞O Œx "åi qâßfiãO. Jk"åi r=<ÀáêkèH˜ ãÖ|OkèOz# ã¨=∞ã¨º HÍ=K«∞Û. ÖË^• XHõ "åºáê~°O„áê~°OaèOKåÅ#fl PÖ’K«# HÍ=K«∞Û. ™⁄O « "åÇÏ#O HÍ~°∞ÖÏO\k ÖË • ™⁄O «WÅ∞¡ ã=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=_»O HÍ=K«∞Û. Ñ≤Å¡Å K« Œ∞=ÙÅ∞ ÖË • ÃÑo§à◊√¡ HÍ=K«∞Û. U ≥·<å"åiH Jf‡Ü«∞ |O èŒ∞=Ù =∞# c=∂ ãOã÷ =∂„ «"Õ∞. JO Œ∞=Å¡ D kâ◊QÍ =∞#Hõ$+≤x HO„nHõi¿ãÎ U*O@∞ ã «Êùe`åÅ#∞ ™êkèOK«QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.

„Ñu XHõ i rq «OÖ’ q"åÇÏO ÉÏ èŒº «Å ÉèÏ~åxfl "≥O@ fã∞‰õΩ=ã∞ÎOk.ÉèÏ~°º / Éèí~°Î WOHÍ Ñ≤Å¡Å∞, «e¡ ŒO„_»∞Å∞, À|∞@∞ì=ÙÅ ÉÏ èŒº «Å∞ Jhfl K«∞@∞ì=Ú\ìX‰õΩ¯=∞‡_çQÍ •_ç KÕ™êÎ~Ú. Z@∞ K«∂ã≤<å ã=∞ãºÖË HõxÑ≤™êÎ~Ú.JÖÏO\ QÆO Œ~°QÀà◊Ñiã≤÷uÖ’ Pâß*’ºu rq « c=∂. Ñ≤Å¡Å "≥· ŒºO, K« Œ∞=ÙÅ∞, P_»Ñ≤Å¡Å‰õΩ K« Œ∞=ÙÅ∞K≥Ñ≤ÊOKåe. ÃÑo¡ KÕÜ«∂e. =∞QÆÑ≤Å¡Å‰õΩ K« Œ∞=ÙÅ∞ K≥Ñ≤ÊOK«Hõ «ÑÊ Œ∞. P «~°∞"å «

"å~°∞ =$^•ºÑºOÖ’ JO_»QÍ xÅ|_» å~å? J#flk ÃÑ ŒÌ „Ñâ◊fl. XHõ ÑHõ ‰õΩ@∞OÉÏxHHÍ=Åã≤# x «º J=ã~åÅ∞ Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞HÀ"åe. Éèíq+º «∞Ö’ g∞ ŒÑ_Õ ÉÏ èŒº «Å‰õΩ«y#O « =#~°∞Å ã≤ ŒúO KÕã∞HÀ"åe.=$^•úÑºOÖ’ Hõhã P^•Ü«∞O =KÕÛ =∂~åæÅ∞

QÆ∞iÎOz KÕlH¯OK«∞HÀ"åe. g@xfl\h q∞Oz ÇÏ~îå «∞ÎQÍ Z Œ∞~°ÜÕ∞º „Ñ=∂^•ÅÑi}Ï=∂Å #∞Oz ‰õΩ@∞OÉÏxfl HÍáê_»∞HÀ=_»O Jxfl\Hõ<åfl =ÚYº"≥∞ÿ# ã=∞ãº. "åiH Pi÷Hõ Éèí„ Œ « HõeÊOK«_»O ZÖÏ?

"åã¨Î"åxH˜ WÑ¨C_»∞ =∂Ô~¯\òÖ’ KåÖÏ ãÖã¨÷Å∞ c=∂ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞JOkã∞Î<åfl~Ú. „ÃÑ·"Õ@∞ ãOã÷Å∞, q Õj ãOã÷Å∞, ÉÏºO‰õΩÅ∞, áÈ™êìÑ¶‘ã∞Å∞ c=∂~°OQÆOÖ’H J_»∞QÆ∞ÃÑ\Ïì~Ú. HÍh, Jq JOkOKÕ „ÑÜ≥∂[<åÅ‰õΩ H˘xfl Ñiq∞ «∞Å∞L<åfl~Ú. P ãOã÷Å ŒQÆæ~° =∞#O =∞ Œ∞ÑÙ KÕã≤# "≥Ú «ÎOÃÑ· P è•~°Ñ_ç =∂„ «"Õ∞ÑiÇ~åxfl JOk™êÎ~Ú. rq «OÖ’ Z Œ∞~°ÜÕ∞º J#∂ÇÏº"≥∞ÿ# ãOÑ¶∞@#Å „ÑÉèÏ=OQÍg∞^Œ Ñ¨_Õ ã¨=∞ã¨ºÅ‰õΩ Jq Ñïëê¯~°O K«∂Ñ¨ÖË=Ù, Uq^èŒOQÍ#∞ KÕÜ«¸`«#∞JOkOK«ÖË=Ù. PÑ Œ ã=∞Ü«∞OÖ’ P Œ∞H˘<Õ â◊HÎ HÍx, ™ê=∞~°÷ºO HÍx "å\HÖË^Œ∞.D q+¨Ü«∞OÖ’ Ñ¨ÓiÎ Éèí~À™ê W=fi QÆÅ ã¨`åÎ c=∂ ãÖã¨÷‰õΩ =∂„`«"Õ∞LOk.g∞~°∞ ZO « "≥Ú`åÎxfl ãOã÷‰õΩ „Ñ‘q∞Ü«∞O ~°∂ÑOÖ’ K≥e¡OKå~°#flk „Ñâ◊flHÍ<Õ HÍ Œ∞. ZO « "≥Ú`åÎxH áêÅã‘ •~°∞ c=∂ KÕ~ÚOKå_»#fl Õ =ÚYºO. JO>ËJÖÏO\ PÑ Œ g∞ Œ Ñ_ç#ÑC_»∞ áêÅã‘ •~°∞ ‰õΩ@∞OÉÏxH P "≥Ú «ÎO áêÅã‘Ñiq∞u "Õ∞~°‰õΩ ÑiÇ~°O Åaèã∞ÎOk.JO Œ∞H c=∂ ãOã÷ áêÅã‘ •~°∞Å ‰õΩ@∞OÉÏÅáêe@ PÑÎ |O èŒ∞=Ù Jx K≥áêÊe.

c=∂ ãOã÷ U*O@∞QÍ ãOã÷ „Ñ"Õâ◊ÃÑ\ì# qq èŒáê¡<£Å#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ J^èŒºÜ«∞#O KÕÜ«∞_»O g∞~°∞KÕÑ¨@ì=Åã≤# "≥Ú^Œ\˜ Hõ~°Î=ºO. XHõ Ñ¨Hõ¯ Éèí„^Œ`«Wã∂Î, J#∂ÇÏº"≥∞ÿ# Ñiã≤÷uÖ’ ÑiÇ~åxfl ‰õÄ_®JOkOK«_»"Õ∞ D ãOã÷ =ÚYº L ÕÌâ◊O.

g∞~°∞ ZO « "≥Ú`åÎxfl ãOã÷‰õΩ „Ñ‘q∞Ü«∞O~°∂ÑOÖ’ K≥e¡OKå~°#flk „Ñâ◊fl HÍ<Õ HÍ Œ∞.

ZO « "≥Ú`åÎxH áêÅã‘ •~°∞ c=∂KÕ~ÚOKå_»#fl Õ =ÚYºO.

105 106


ã¨=∂[OÖ’ =∞~À =ÚYº"≥∞ÿ# =~°æO "å}˜[º ~°OQÆO. ÃÑ·ÃÑ·# K«∂¿ãÎ. D~°OQÆOÖ’x "å~°O`å „Ñ¨âßO`«OQÍ Pi÷Hõ ã¨=∞$kú, ãÖ`«$Ñ≤Î Hõey LO\Ï~°xJ#∞‰õΩO\ÏO. HÍh „Ñu =ºHÎ rq «OÖ’ L#fl>Ë¡ "åà◊¡H "åºáê~°OÖ’ X_ç Œ∞_»∞‰õΩÅ∞LO\Ï~Ú. x~°O «~°O áÈ\© •~°∞Å‰õΩ Œ$+≤ìÖ’LOK«∞‰õΩO@∂ H˘ «Î ÑÙO «Ö’¡, H˘ «ÎÑ Œú «∞Ö’¡ Hõãì=∞~°¡#∞ PHõ@∞ì‰õΩ<ÕO Œ∞‰õΩ „Ñ}ÏoHõÅ∞ "Õã∞‰õΩO@∂ LO_®e. "å\HZÑC_»∞ ZO « "≥Ú «ÎO ÃÑ@∞ì|_çQÍ ã≤ ŒúO KÕã∞HÀ"åÖ’ ≥eÜ«∞x Ñiã≤÷u. H˘xflã=∞Ü«∂Ö’¡ L#fl@∞ìO_ç _»|∞ƒ J=ã~°=∞=Ù «∞Ok. "åà◊¡H ã∞~°HõΔ xKÕÛ Ñ äŒHÍÅ∞ –=∞h ÉÏºH± áêÅã‘Å∞. qq^èŒ HÍÅ Ñïq∞uÖ’ H˘O`« "≥Ú`åÎxfl ãÖã¨÷ "åà◊¡H˜JOkã¨∞ÎOk. WÖÏ JOkOKÕ "≥Ú`åÎÅ =Å¡ "åiH˜ J#∂Ç¨Ïº"≥∞ÿ# „Ñ¨=∂^•Å∞Z Œ∞Ô~·#ÑC_»∞ Çg∞ WzÛ# "≥Ú «ÎO ÑiÇ~åxfl rq « c=∂ ãOã÷ JOkã∞ÎOk.JÑ ŒÖ’¡P Œ∞‰õΩ<Õ c=∂ ãOã÷#∞ _çÜ«∞Ô~ãπì Hõ<åfl xÜ«∞Ô~ãπì J#_»OÖ’ «¿ÑÊq∞\?

ã=∂[OÖ’ J «ºkè‰õΩÅ∞ =∞ èŒº «~°QÆuH K≥Ok#"å~ Hõ •! "åiH Jxfl "≥·ÑÙÖÏã=∞ãºÅ∞ HõxÑ≤ã∂Î LO\Ï~Ú. Ñ≤Å¡Å‰õΩ L#fl « K« Œ∞=ÙÅ∞, P_»Ñ≤Å¡Å ÃÑo¡à◊√¡."å\H KåÖÏ ÃÑ ŒÌ "≥Ú`åÎÅ∞ J=ã~°=∞=Ù`å~Ú. L#fl HÍãÎ Éèí∂q∞x ÖË • H˘kÌ|OQÍ~åxfl J=Ú‡‰õΩO>Ë «ÑÊ "åiH =∞~ ^•i HõxÑ≤OK« Œ∞. U H˘kÌ =∞OkH=∂„ «"Õ∞ „ÑÉèí∞ «fi Pi÷Hõ ãOã÷Å #∞Oz «‰õΩ¯= =_ô¤Å#∞ JÑCÅ∞ ÅaèOKÕ J=HÍâ◊OLO@∞Ok. P `«~°Ç¨ Pã¨~å ‰õÄ_® ÖËx ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ Ju ÉèíÜ«∞OHõ~°∞Å∞,Œ∞~åâßÑ~°∞Å∞ J~Ú<å „ÃÑ·"Õ@∞ =_ç¤ "åºáê~°∞Å#∞ P„â◊~ÚOKåe. WHõ "åi | «∞‰õΩÅ∞

k# k# QÆO_»"Õ∞. _»|∞ƒ, Ñ~°∞=Ù Z=~À KÕ «∞Ö’¡ QÀ"åO^•! JÖÏO\ "åi HÀãO

rq « c=∂ ãOã÷ „Ñ ÕºHõOQÍ =∂º~r J~O*ò"≥∞O\ò/ P#∞º=Öò Z_»∞ºH+<£ áê¡<£Å∞„Ñ¨"Õâ◊ÃÑ\ ˜ìOk. WÖÏO\˜ J=ã¨~åÅ#∞ Ñ≤Å¡Å∞ Ñ¨Ù\˜ì# <å\ ˜ #∞OKÕ ZÑ¨C_»∞Z Œ∞~°=Ù`åÜ≥∂ TÇ≤ÏOK«=K«∞Û. JO Œ∞‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ ãOã÷ JOkOKÕ áêÅã‘xfã∞‰õΩO>Ë KåÅ∞. P J=ã~°O Z Œ∞~°ÜÕ∞º ã=∞Ü«∂xH =∞#O ã≤ ŒúO KÕã∞‰õΩ#fl™⁄=Ú‡ =∞#‰õΩ ÑÙ=ÙfiÖ’¡ ÃÑ\ì JOkOK«QÆÅ #=∞‡Hõ"≥∞ÿ# „âıÜ≥∂aèÖÏ+≤ =∞# c=∂ãÖã¨÷.

ã=∂[OÖ’ =∞#‰õΩ Z Œ∞~°ÜÕ∞º =~°æO =∞~˘Hõ\ LOk. Jk =Úãe «#O ŒQÆæ~°‰õΩ=KÕÛ H˘nÌ JÑC_»∞ rq`åÅ#∞ ZÖÏO\ P^•Ü«∞O ÖË‰õΩO_® ZÖÏ QÆ_»áêÅ#fl„Ñâ◊fl`À ã «=∞ «=∞=Ù «∞#fl "åà◊√¡. =Ü«∞ã∞Ö’ LO_»QÍ ãOáêkOz# P^•Ü«∞OÖ’Z‰õΩ¯= ÉèÏQÍxfl ‰õΩ@∞OÉÏxH Y~°∞Û KÕ¿ãã≤ LO\Ï~°∞. «=∞‰õO@∂ Ug∞ ^•K«∞‰õΩxLO_»~°∞. =$uÎ, L^ÀºQÍÅÖ’ ZO`À ãOáêkOz LO\Ï~°∞. ã=∂[OÖ’ =∞OzÇÏŸ^•, Q“~°=O, L#fl « ã≤÷u J#∞ÉèíqOz LO\Ï~°∞. JO Œ∞=Å¡ "åiH UHõ"≥Ú «ÎOH˘O « ™⁄=Ú‡ =zÛOk. HÍx ‰õÄ~°∞Ûx uO>Ë H˘O_»Ö·<å HõiyáÈ`åÜ«∞#fl q+Ü«∞O"åiH˜ J#∞Éèí="Õ∞. =Ü«∞ã¨∞û g∞^Œ Ñ¨_»∞`«∂ LO_»QÍ Ñ≤Å¡Å∞ "åi ã¨=∞ã¨ºÖ’¡"åà◊√¡<åfl~°∞. «=∞#∞ P Œ∞‰õΩ<Õ J=HÍâßÅ∞ "åiH «yæáÈ «∞<åfl~Ú. WÑC_»∞ KÕuÖ’L#fl "≥Ú`åÎxfl Éèíq+º «∞Î‰õΩ ÃÑ@∞ì|_çQÍ =∂~°Û_»O ZÖÏ? Wk "åi „Ñâ◊fl. "åiHJO_»QÍ rq « cè=∂ ãOã÷ JOk™ÈÎOk. J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# ÃÑ#¬<£ QÍºÔ~O\© áêÅã‘Å∞.WO «Hõ<åfl =∞Oz <ÕãÎO Z=iÔH·<å ZHõ _» ãOáêkOK«QÆÅO?

J#∂ÇÏº"≥∞ÿ# „Ñ=∂^•Å∞ Z Œ∞Ô~·#ÑC_»∞ Çg∞WzÛ# "≥Ú «ÎO ÑiÇ~åxfl rq « c=∂ ãOã÷JOkã∞ÎOk. JÑ ŒÖ’¡P Œ∞‰õΩ<Õ c=∂ ãOã÷#∞_çÜ«∞Ô~ãπì Hõ<åfl xÜ«∞Ô~ãπì J#_»OÖ’ «¿ÑÊq∞\?

=Ü«∞ã∞û g∞ Œ Ñ_»∞ «∂ LO_»QÍ Ñ≤Å¡Å∞ "åiã=∞ãºÖ’¡ "åà◊√¡<åfl~°∞. «=∞#∞ P Œ∞‰õΩ<Õ

J=HÍâßÅ∞ "åiH «yæáÈ «∞<åfl~Ú. WÑC_»∞KÕuÖ’ L#fl "≥Ú`åÎxfl Éèíq+º «∞Î‰õΩ ÃÑ@∞ì|_çQÍ

=∂~°Û_»O ZÖÏ?

107 108


c=∂ "åºáê~°O – XHõ ™ê=∂lHõ ¿ã"å ~°OQÆOc=∂ "åºáê~°O – XHõ ™ê=∂lHõ ¿ã"å ~°OQÆOc=∂ "åºáê~°O – XHõ ™ê=∂lHõ ¿ã"å ~°OQÆOc=∂ "åºáê~°O – XHõ ™ê=∂lHõ ¿ã"å ~°OQÆOc=∂ "åºáê~°O – XHõ ™ê=∂lHõ ¿ã"å ~°OQÆOrq « c=∂ ãOã÷ ŒâßÉÏÌÅ K«i„ «#∞ QÆ=∞x¿ãÎ, Wk H=ÅO XHõ "åºáê~°O

HÍ Œ∞. ™ê=∂lHõ ¿ã"å HÍ~°º„Hõ=∞O Jx Z=iÔH·<å J~°÷=∞=Ù «∞Ok. QÆ «OÖ’ ã=Ú„ Œ"åºáê~°O ÃÑ ŒÌ Z «∞Î# [iQk. P ã=∞Ü«∞OÖ’ "å~°∞ ãOáêkOz# ÖÏÉèÏÅ∞ ‰õÄ_®ÉèÏsQÍ<Õ L#fl =∂@ "åãÎ=O. J~Ú Õ, F_» ZH¯ Éèí„ ŒOQÍ QÆ=∞ºO KÕ~°∞ «∞O Œ#fl#=∞‡HõO ÖË Œ∞.=∂~°æOÖ’ <å= =ÚxyáÈ Õ, JO « ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ#∂ #ëêìÅ∞ «¿ÑÊqHÍ=Ù. JO Œ∞H<Õ"≥∂ JÑÊ\’¡ F_»Å∞|à◊¡=Ù`å~Ú ....J#fl ™ê"≥∞ « "å_»∞HõÖ’H =zÛOk.x «ºO r=#‡~°} ã=∞ãºQÍ =∂i# D W|ƒOkx Z Œ∞~À¯=_»O ZÖÏ J#fl „Ñâ◊fl"åºáê~°=~åæÅ#∞ "ÕkèOzOk. D „Ñâ◊fl‰õΩ ã=∂ è•#"Õ∞ XHõ ~°HõOQÍ <Õ\ c=∂"åºáê~°O. "åºáê~°∞ÅO`å UHõ"≥∞ÿ «=∞‰õΩ =ã∞Î#fl P^•Ü«∞OÖ’ H˘O « ÉèÏQÍxflWÖÏ #+¨ìáÈ~Ú# ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å#∞ JOkOKÕO^Œ∞‰õΩ ˆH\Ï~ÚOKåÅx x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. D q èŒOQÍ «ÖÏ HÍãÎ ™⁄=Ú‡ „Ñ ÕºHõOQÍ XHõ xkèQÍ =∂~°Û_»"Õ∞ c=∂`˘e J_»∞QÆ∞.

ã=∂[OÖ’ =ã∞Î#fl =∂~°∞ÊÅ∞ ™ê=∂lHõ J=ã~åÅ∞, =º‰õΩÎÅ∞ „ÑÜ≥∂[<åÅ∞c=∂ "åºáê~åxfl |Çï=ÚY~°OQÍÅ‰õΩ qãÎiOK«_®xH ^ÀÇÏ ŒÑ_®¤~Ú. WÑC_»∞c=∂ „Ñuáê Œ# HõxÑ≤OK«x ~°OQÆO ÖË Œ∞. =$uÎ ÖË Œ∞. rq «O ÖË Œ∞. Éèíq+º «∞ÎÖË Œ∞. JO «QÍ qãÎiOzOn "åºáê~°O. HÍ Œ∞ ™ê=∂lHõ ¿ã"å qÉèÏQÆO. =∂=¸Å∞QÍK«∂¿ãÎ =∂Ô~¯\ò Åaèã∞Î#fl qaè#fl ~°HÍÅ c=∂ „Ñuáê Œ#Å∞ =∂#= *Ïu „âıÜ«∞ã∞û‰õΩJ=ã~°"≥∞ÿ# Jxfl ãO Œ~åƒùÅ‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ L#fl@∞¡ JxÑ≤ã∞ÎOk.HÍx, PK«~°}Ö’,

"å\ „ÑÉèÏ"åxfl JOK«<å "Õ¿ãO Œ∞‰õΩ HõzÛù « «fiO L#fl „áê=∂}Hõ H˘Å=∂<åÅ∞,H˘Å| ŒÌÅ∞ ÖË=Ù. XHõ áê¡<£Ö’ „ÑuáêkOz# Çg∞ PK«~°} ã=∞Ü«∞OÖ’ H˘xflÖ’@∞áê@∞¡ |Ü«∞@Ñ¨_Õ J=HÍâßÅ∞ L<åfl~Ú. JO>Ë ^•xx áêÅã‘^•~°∞Å‰õΩ„ÑuáêkOz#ÑC_»∞ Çg∞ WzÛ# "å\x <≥~°"Õ~°Û_»OÖ’ W|ƒOk Z Œ∞~°∞HÍ=K«∞Û.J~Ú<å, JÖÏO\ "å\Ö’ H˘xfl\H© „Ñ*Ï Œ~°} U =∂„ «O «QÆæ Œ∞. JO>Ë HÍy`åÅÃÑ·P Œ∞ƒù «OQÍ HõxÑ≤OKÕ áêÅã‘ „Ñ¨ÉèÏ=O x[OQÍ J «º=ã¨~° rq « ã¨=∞ã¨ºÅ‰õΩÑiëê¯~°O K«∂Ñ≤OK«ÖËHõáÈ~Ú<å, PHõ~°¬}©Ü«∞OQÍ<Õ LO_»=K«∞Û. KåÖÏ ãOã÷Å∞,ÉÏºO‰õΩÅ∞, W «~°„`å ÅaèOKÕ Çg∞Å∞ WÖÏO\"Õ. rq « cè=∂ ãOã÷ =∂„ «"Õ∞ã∞n~°…HÍÅO ãÊ+ì"≥∞ÿ# Pi÷Hõ Éèí„ Œ « Çg∞ W=fiQÆÅ Œ∞. c=∂ "≥Ú «ÎO`À áê@∞J Œ#OQÍ U_®kH WO « Jx ÖHõ Hõ\ì É’#ãπ#∞ ‰õÄ_® Wã∞ÎOk.

D q èŒOQÍ ã=∂[ „âıÜ«∞ã∞û‰õΩ '<Õ#∞ Ãã· «O— JO@∂ L_»∞`å ÉèíHÎQÍ =∞#ã¨fi„Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞ HÍáê_»∞‰õΩO@∂<Õ `À_»Ê_Õ J=HÍâ◊O XHõ c=∂ U*ˇO@∞‰õΩ=∂„ «"Õ∞ LOk. J~Ú Õ <Õ#∞ <å J=ã~åÅ HÀãO, „ÑÜ≥∂[<åÅ HÀãO =∂„ «"Õ∞D =$uÎ KÕÑ\Ïì#∞ Jx Z=Ô~·<å J#∞‰õΩO>Ë "å~°∞ «ÑC KÕã∞Î#fl>Ë¡ ÖHõ . ZO Œ∞‰õO>ËP ÉèÏ=# g∞Ö’ HõeyOn JO>Ë g∞ „ÑÜ«∞ «flOÖ’, Hõ$+≤Ö’ x*Ï~Úf Ö’Ñ≤ã∞ÎOk.KåÖÏ «‰õΩ¯= HÍÅOÖ’<Õ g∞~°∞ Hõãì=∞~°¡ #=∞‡HÍxfl áÈQ˘@∞ì‰õΩO\Ï~°∞. "åºáê~°OÖ’"≥#Hõ|_çáÈ`å~°∞. Hõã¨ì=∞~°¡‰õΩ áêÅã‘ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ#∞ q=iOz "åiH˜ "å\xq„Hõ~ÚOK«_»O •fi~å Hõãì=∞~ü‰õΩ, J «_ç ‰õΩ@∞OÉÏxH Z#ÖËx ¿ã= KÕã∞Î#fl q+Ü«∂xflZÑC_»∂ =∞~°záÈ~å Œ∞. ZO Œ∞HõO>Ë „ÑQÆu Ñ ä•xfl K«∂Ñ≤™ÈÎO Œx QÆ∞iÎOKåe.

"åºáê~°∞ÅO`å UHõ"≥∞ÿ «=∞‰õΩ =ã∞Î#fl P^•Ü«∞OÖ’H˘O`« ÉèÏQÍxfl WÖÏ #+¨ìáÈ~Ú# ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å#∞JOkOKÕO^Œ∞‰õΩ ˆH\Ï~ÚOKåÅx x~° ‚~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. D q èŒOQÍ «ÖÏ HÍãÎ ™⁄=Ú‡ „Ñ ÕºHõOQÍXHõ xkèQÍ =∂~°Û_»"Õ∞ c=∂ `˘e J_»∞QÆ∞.

ã=∂[ „âıÜ«∞ã∞û‰õΩ '<Õ#∞ Ãã· «O— JO@∂L_»∞`å ÉèíHÎQÍ =∞# ãfi„ÑÜ≥∂[<åÅ#∞HÍáê_»∞‰õΩO@∂<Õ `À_»Ê_Õ J=HÍâ◊O XHõ

c=∂ U*O@∞‰õΩ =∂„ «"Õ∞ LOk.

109 110


áêÅã‘Å#∞ q„Hõ~ÚOK«_»O =∂„ «"Õ∞ U*ˇO@∞ ÉÏ èŒº « HÍ Œx WO «‰õΩ =ÚO Õ≥Å∞ã∞‰õΩ<åflO. "å\ J=kè =Úy¿ã=~°‰õΩ "åiH KÕ~°∞=QÍ LO@∂, «y# ãÅÇÅ∞

JOkã∂Î "åi ‰õΩ@∞O|OÖ’, ãÔ~·# ¿ã=Å#∞ JOkOz# U*O@∞#∞ Hõã¡=∞~°∞¡ÑÓiÎQÍ qâ◊fiã≤™êÎ~°∞. «=∞ ™⁄=Ú‡ Éèí„ Œ"≥∞ÿ# "åi KÕ «∞Ö’¡<Õ ÃÑ\Ïì=∞x "åiH #=∞‡HõOHõÅ∞QÆ∞ «∞Ok. Jk g∞‰õΩ ÃÑ@∞ì|_çQÍ LÑÜ≥∂QÆÑ_»∞ «∞Ok. g∞ ¿ã=Å‰õΩ JÖÏO\˜Hõãì=∞ˆ~¡ „Ñ¨ è•# „Ñ¨Kå~°Hõ~°ÎÅ∞QÍ «Ü«∂~°=Ù`å~°∞. H˘ «Î "åºáê~åxH˜ Ñ¨Ù<åkQÍxÅ∞™êÎ~°∞.

YOUR SERVICES SERVE YOU BETTER

cè=∂ U*ˇO@∞ W#Hõ"£∞ Kå~°∞ìcè=∂ U*ˇO@∞ W#Hõ"£∞ Kå~°∞ìcè=∂ U*ˇO@∞ W#Hõ"£∞ Kå~°∞ìcè=∂ U*ˇO@∞ W#Hõ"£∞ Kå~°∞ìcè=∂ U*ˇO@∞ W#Hõ"£∞ Kå~°∞ìrq « cè=∂ ãOã÷ *Ïf~¸Hõ~°} «~°∞"å « U*O@∞¡ „âıÜ«∞ã∞û#∞ Œ$+≤ìÖ’

LOK«∞‰õΩx Z<Àfl „ÑÜ≥∂[<åÅ#∞ J=∞Å∞ KÕã∞Î<åfl~°∞. W\©=Å U~°Ê_ç# W#∂ûÔ~<£ûÔ~QÆ∞ºÖË@s JO_£ _≥=ÅÑπ"≥∞O\ò J ä•i\©(SP~ü_çU) ^•fi~å c=∂ U*O@∞¡ =$uÎqâı+OQÍ „Ñ*Ïaè=∂<åxfl ãOáêkOK«∞‰õΩO@∞#flk. WÑC_»∞ ãOã÷ „ÑÜ≥∂[<åÅ∞,Hõ+ì=∞~°¡ J=ã~åÅ∞ U*O@∞¡ ã Œ∞áêÜ«∂Å‰õΩ ÑÓiÎ Éèí„ Œ « Åaè™ÈÎOk. U*O@∞¡P^•Ü«∞OÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ QÆ∞iOz ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ K≥áêÊÅO>Ë XHõ z#fl L^•Ç¨Ï~°}K«∂^•ÌO.

U*ˇO@∞QÍ H˘ «ÎQÍ KÕi# =ºHÎ <≥Å‰õΩ 10áêÅã‘Å#∞ "≥Ú Œ\˜ ãÖ= «û~°OãOáêOkOKå_»#∞‰õΩO^•O.

D áêÅã‘Å ãÖYº#∞ U_®kH˜ 20 âß`«O K˘Ñ¨C# ÃÑOK«∞‰õΩO>Ë...J`«_çP^•Ü«∞O W «~° =$ «∞ÎÅ∞ ÖË • ~°OQÍÅÖ’ =KÕÛ P^•Ü«∞O Hõ<åfl Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok.=∞iO « q=~°OQÍ K«∂_»O_ç. <≥Å‰õΩ 10 JO>Ë U_®kH 120 áêÅã‘Å∞. XHõáêÅã‘ qÅ∞= XHõ ÅHõΔ J#∞‰õΩO>Ë J «_ç "åºáê~°O "≥Ú «ÎO U_®kH 120ÅHõΔÅ∞J=Ù «∞Ok. nxfl U\Ï 20âß «O ÃÑOz Õ, Ô~O_À ãÖ= «û~°O 144áêÅã‘Å∞,=¸_À ãO= «û~°O 173, <åÅ∞QÀ U_®k 207...WÖÏ ÃÑiyO Œ#∞‰õΩO^•O. WkáêÅã‘ÅÑ~°OQÍ.

WÑC_»∞ P^•Ü«∞Ñ~°OQÍ K«∂^•ÌO. =∞h ÉÏºH± áêÅã‘Å g∞ Œ∞ 20Uà◊¡ áê@∞ÅHõΔ ~°∂áêÜ«∞Å áêÅã‘ÅÃÑ· „Ñ‘q∞Ü«∞O Hõ\Ïìe. "≥Ú Œ@ U_®kÖ’ 120áêÅã‘Å∞ãOáêk¿ãÎ ãOã÷‰õΩ 120ÅHõΔÅ "åºáê~°O. JO>Ë P XHõ U_®k ~°∂.7,20,000=zÛ#@∞¡. ^•xÃÑ· U*O@∞‰õΩ Hõq∞+<£ { É’#ãπ ~°∂ÑOQÍ 21âß «O JO>Ë,~°∂.1,51,200 P^•Ü«∞O =ã∞ÎOk. JHõ _ç #∞Oz U*O@∞‰õΩ "Õ~fi~°∞ ~@¡ J^•Ü«∞O=ã∞ÎOk. D "≥Ú «ÎO 10= U_®kH ~°∂.19,05,702 =KÕÛ J=HÍâ◊O LOk. Wk"≥Ú Œ\ U_®k KÕã≤# áêÅã‘ÅÃÑ· =∂„ «"Õ∞.

W

J=kè =Úy¿ã=~°‰õΩ "åiH KÕ~°∞=QÍ LO@∂,«y# ãÅÇÅ∞ JOkã∂Î "åi ‰õΩ@∞O|OÖ’,ãÔ~·# ¿ã=Å#∞ JOkOz# U*O@∞#∞

Hõã¡=∞~°∞¡ Ñ¨ÓiÎQÍ qâ◊fiã≤™êÎ~°∞.

111 112

Business

How to Sell, A Book on Marketing & Sales by Gampa Nageswararao