Upload
bisdomdenbosch
View
1.689
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Ruim veertig nieuwe bestuursleden van parochies in het Bisdom van ’s-Hertogenbosch verzamelden zich verdeeld over maandag 14 en woensdag 16 februari in het bisdomskantoor aan de Parade. Jaarlijks worden nieuw benoemde bestuursleden uit ons bisdom uitgenodigd voor een informatieavond over de parochie en de dienstverlening vanuit het bisdom. Aan de hand van een viertal thema’s gingen vijf bisdommedewerkers in op functie van de parochie in het bisdom. Met het thema ‘De parochie in het geheel van de Kerk’ sprak drs. Jac van Oppen onder andere over het ontstaan, de structuur en het doel van de parochie. ‘De parochie als rechtspersoon’ en andere juridische aspecten van het bestuurslidmaatschap werden ingeleid door mr. Vincent Peters. Na een korte pauze - waarin de deelnemers hun ervaringen uitwisselden - behandelde Wil van de Molengraft RA het thema ‘De parochie en financiën’. De dienstverlening vanuit het bisdom en de vorming van Nieuwe Parochies werd toegelicht door drs. Co Broekhuizen. Tijdens de afsluitende vragenronde waarin mede-procesbegeleider drs Bart Jansen MBA als moderator optrad, kwamen aspecten aan de orde als het werkgeverschap van bestuur, het functioneren van het pastorale team, vrijwilligers en doelgroepen in de kerk en de communicatie van en met het bisdom. "Tijdens deze avonden is het prettig dat we van deze nieuwe bestuursleden terugkoppeling krijgen over de gang van zaken binnen de parochies", aldus Jansen, "zodat wij vanuit het bisdom onze dienstverlening nog specificieker kunnen toespitsen op de behoeftes die daar liggen". Beide avonden werd gebruikt gemaakt van diabeelden via een beamerpresentatie en kregen de deelnemers een handout met een samenvatting van de inleidingen. De presentatie is te bekijken en te downloaden via onderstaande applicatie. Het volledige documentatie is op te vragen bij de afdeling Parochieontwikkeling: 073 6125488
Citation preview
Welkom in de Bisdomzaal
Informatiebijeenkomsten
14 & 16 februari 2011 voor
nieuw benoemde leden van kerkbesturen
in het bisdom van ‟s-Hertogenbosch
Gebed tot de Heilige Geest
Kom, Heilige Geest, vervul de harten van Uw gelovigen,
en ontsteek in hen het vuur van Uw liefde.
Zend Uw Geest uit, en alles zal worden herschapen.
- En Gij zult het aanschijn der aarde vernieuwen.
Laat ons bidden.
God, Gij hebt de harten van Uw gelovigen door de
verlichting van de Heilige Geest onderwezen. Geef dat
wij door dezelfde Heilige Geest de ware wijsheid mogen
bezitten, en ons altijd over Zijn vertroosting mogen
verblijden. Door Christus, onze Heer.
Amen.
Programma
Welkom / toelichting
De parochie in het geheel van de Kerk
De juridische aspecten van de parochie
als rechtspersoon
Pauze
De financiële aspecten van de parochie
De nieuwe parochies en ondersteuning vanuit bisdom
Gelegenheid tot stellen van vragen
Afsluiting
Drs. J.v.Oppen medewerker dienst Parochieontwikkeling
De parochie
in het geheel van
de Kerk
De parochie
• Gemeenschap van christengelovigen
• Eucharistische gemeenschap
• Taken:
- vieren
- onderrichten
- liefde beoefenen
Naamgeving
– inwonen zonder burgerrecht – „erbij wonen‟ – op doortocht
• Volk Gods burgers van Rijk Gods
• παροικια >
παροικεω = in den vreemde wonen
Doelstelling
• Het in stand houden en vitaal doen zijn
van een geloofsgemeenschap die
haar evangelische opdracht gestalte geeft
• Parochie maakt
algemene doelstelling van Kerk
plaatselijk waar
Geschiedenis
• Derde eeuw: bisschopskerk in steden
• Vanaf 300: groei op platteland
parochies ontstaan vanuit bisschopskerken
• Trente (1545-1563): – Parochies afgebakend als onderdeel van bisdom
– Parochie territoriaal omschreven
als ambtsgebied van de pastoor
• Vaticanum II (1962 –1965): parochiegemeenschap
Beleidsverantwoordelijkheid
• Delegatie naar
priesters, diakens en
pastorale werkers
die hij heeft aangesteld
• Presbyterium
• Delegatie naar
kerkbesturen
die hij heeft
aangesteld
• Bisdom: lange en middellange termijn
Kerkbesturen: middellange en korte termijn
• Bisschop: de pastoor van het bisdom
Wereldkerk
• Bestuurd door college van bisschoppen
• Onder leiding van de paus,
de Pontifex Maximus
• Met behulp van het kardinalencollege
• Ondersteund door de Curie
• Codex (canon 515 §1):
Parochie nu
– “een parochie is
een bepaalde gemeenschap van
christengelovigen,
– in een particuliere Kerk duurzaam opgericht,
– waarover de herderlijke zorg,
– onder het gezag van de diocesane Bisschop,
– aan een pastoor als haar eigen herder
toevertrouwd wordt”.
Werkgroepen Werkgroepen
Geloofsgemeenschap
Structuur parochie
Pastoraal team Kerk-
bestuur
Pastoor (vz)
advies
Beheer en pastoraat zijn onderscheiden taken
pastoraat beheer
Taak kerkbestuur
• Beheer vermogen
• Werven en ontvangen gelden
• Beheer (on)roerende goederen
• Vaststellen en doen van uitgaven
• Nakomen verplichtingen
• Aangaan overeenkomsten
Mr. V. Peters, jurist & kanselier
De juridische aspecten
van de parochie
als rechtspersoon
Parochie als rechtspersoon
• Kerkbesturen moeten rekening houden
met woud aan regelgeving
• Parochie bezit rechtspersoonlijkheid
• Burgerlijk wetboek: Kerkgenootschappen “bezitten rechtspersoonlijkheid”;
“Zij worden geregeerd door hun eigen statuut, voor
zover dit niet in strijd is met de wet”
• Kerkelijk wetboek als basis
Parochie als rechtspersoon
• Algemeen Reglement voor bestuur
parochie van de R.K. Kerk in Nederland
• regelt structuur, organisatie en
bevoegdheden van parochie
• maakt deelname mogelijk aan maatschappelijk
handelen (m.n. vermogensrechtelijk)
• Rechtspersoonlijkheid parochie in maatschappij
NIET altijd meer duidelijk
Bevoegdheid rechtspersoon
• Algemeen Reglement regelt inrichting, beheer en
besluitvorming van rechtspersoon
• Vermogensrechtelijke handelingen gebaseerd op
„collegiaal bestuur‟: bestuursbesluit nodig
• Geldige (her)benoeming bestuursleden
door bisschop
noodzakelijk voor geldigheid besluiten
Beperkingen
handelingsbevoegdheid
• Besluiten uitvoeren overeenkomstig Algemeen
Reglement (zie artikelen 53 en 54)
• Schriftelijke machtiging bisschop nodig voor
bepaalde besluiten
• Niet ongebruikelijk: vergelijk bestuur van
vereniging en college van B&W
• Handelen is onbevoegd zonder goedkeuring
• Vraag tijdig machtiging bisschop aan!
Aansprakelijkheid
• Naast kerkelijke regelgeving
ook Nederlandse wetgeving van toepassing
evenals eisen van goede trouw, redelijkheid
en billijkheid
• Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering:
weinig zinvol
• Hoofdregel: niet persoonlijk aansprakelijk
• Veel zaken zijn (collectief)
verzekerd door bisdom/parochie
Arbeidsomstandigheden
• ARBO-wet geldt voor parochie én begraafplaats,
ook als vrijwilligersorganisatie
• Verplichting: géén negatieve invloed op veiligheid
en gezondheid
• Risico-inventarisatie en -evaluatie;
plan van aanpak voor parochies (knelpunten)
• Overleg bisdommen – ARBO-dienst
• Landelijke modelinstructie met ARBO-voorschriften
ANBI
• Kerkgenootschappen aangemerkt als ANBI
(Algemeen nut beogende instelling)
• Vrijstelling van schenkings- en successierechten
W.A. van de Molengraft RA, Adjunct-econoom
De financiële aspecten van de
parochie
Activiteiten afdeling
Financiën
• Aanspreekpunt voor parochies;
van salaris tot restauratie
• Ondersteuning in uitvoering financieel werk
• Bisschop blijft eindverantwoordelijke
• Richtlijnen, gebundeld in parochiehandboek
(zie website bisdom)
Richtlijnen
• Up to date houden van bijv. arbeidsvoorwaarden
• Salarisverwerking:
advies SDBgroep, hr. Witte (070-3570884)
verricht al voor meer dan 100 van onze parochies
de salarisadministratie
Begroting
• Uitbrengen brief voor opstellen begroting
• Vóór 1 december indienen,
ter goedkeuring bisdom
• Geen uitgaven buiten goedgekeurde begroting
• Hulpmiddel bij plannen ontwikkelen
• Aanreiken van uitgangspunten voor opstellen
begroting
Jaarrekeningen
• Voorgeschreven model: staat van inkomsten en
uitgaven en balans bezittingen en schulden
• Vóór 1 mei indienen, ter goedkeuring bisdom
• Geen noodzakelijke controle door accountant
• Controle door bisdom
Financiële administratie
• Boekhouding voeren volgens voorgeschreven rekeningschema
• Streven naar één systeem voor alle parochies
• NAVISION: - kerkledenadministratie (hr. J. Broekhuizen), - financiële administratie - begraafplaatsadministratie
• Controle jaarrekening en maken nota voor bisdomafdracht door mevr. Martens
• Andere zaken o.a. pensioenmutaties en KASKI-gegevens
Beleggingsfonds
• Vanaf 2008
• Ingelegd vermogen thans ca € 63 mln.
• Rendement 2010: 4,5 %
• Uitkering 2010: 3 %; rest vermogensgroei
• Instappen per 1e van ieder kwartaal
Interne controle,
toestemming betalingen
• Bestuur collectief verantwoordelijk
voor financiële gang van zaken
• Onmisbaar: afdoende interne controle
binnen parochie
• Veelal door middel van functiescheiding;
niet alles door één persoon
Tekeningsbevoegdheid
penningmeester • Voorzitter en secretaris machtigen penningmeester
• Aangeven grenzen van bevoegdheden
• Richtlijnen bisdom: > penningmeester alleen bevoegd bij betalingen tot euro 10.000;
> bevoegd samen met voorzitter of secretaris bij betalingen tussen euro 10.000 - 100.000;
> bevoegd samen met voorzitter en secretaris bij betalingen boven euro 100.000.
• Verhouding tussen penningmeester en eventuele beheercommissies
Drs. J.Broekhuizen, medewerker dienst Parochieontwikkeling
De nieuwe parochies en
ondersteuning vanuit bisdom
Ontwikkeling parochies
• Functie van pastoor
• Verzekering van inkomsten
• Creëren van rechtspersonen
• Koppeling gelovigen aan kerken
• Sinds 1854: Bestuur door leken
Na Vaticanum II:
• Omslag naar geloofsgemeenschap
Inhoud nieuwe beleid
• Vorming van nieuwe parochies:
vitale en toekomstgerichte centra voor alle
generaties voor viering Eucharistie en ontmoeting
• Nabije pastorale zorg, persoonlijk contact
• Prioriteit aan speerpunten:
- jeugd en jongeren
- huwelijk en gezin
- roeping en vorming
- Kerk en samenleving
Inhoud nieuwe beleid
• Eén parochiekerk met pastorie en parochiecentrum,
ook voor catechese en diaconie
• Parochiekerk:
dagelijkse Eucharistie en alle kerkelijke feesten.
• Overige kerken:
in weekend minstens één eucharistieviering
• Kapelkerken:
dopen, huwelijken, uitvaarten en gebedsdiensten.
• Eén pastoraal team en één bestuur
Pastoraal team
• Doel:
leiding en inspiratie geven aan hele parochie
• Samenstelling:
benoemde functionarissen (priester, diaken en
pastoraal werk(st)er)
• Taakverdeling:
elk teamlid eigen taken m.b.t. speerpunten
• Werkt vanuit een gezamenlijke werkplek en
werkt samen met pastorale assistenten
en vrijwilligers
Bestuur
• Pastoor en minimaal 4 en maximaal 8 leden
• Zittingstermijn maximaal twee maal 4 jaar
• Voorwaardenscheppend voor pastoraat
• Taken: - Beheer - Administratie en automatisering - Informatie en communicatie - Personeel - Representatie
• Ondersteuning door commissies
Organogram
Beoogde indeling
Wijchen Nijmegen III
Uden
St.Anthonis
Helmond I
St.Oedenrode
Hilvarenbeek
Tilburg I
Kaatsheuvel
Den Bosch II
• mgr. drs. A.L.M.Hurkmans
• diaken drs. P.A.M. Broeders
• mgr. drs. R.G.L.M. Mutsaerts
Dienstverlening bisdom
Bisdomstaf
• mgr. dr. J.W.M. Liesen
eerstverantwoordelijke voor de pastorale zorg
eerste vicaris-generaal; beleid nieuwe parochies; voorzitter priesterraad en kapittel
onderwijs; het categoriaal pastoraat; welzijn, vorming en benoemingen van pastoraal kader
directeur-econoom; economaat; bisdomdiensten
Dienst Parochieontwikkeling:
Drs. J. Broekhuizen, drs. B. Jansen en drs. J. van Oppen
bieden begeleiding en toerusting bij
• processen van pastorale reorganisatie
(vorming nieuwe parochies, kerksluiting)
• voortgaande kerkopbouw
(visie-ontwikkeling, nieuwe projecten, teamvorming,
pastorale planning, kerkledenadministratie)
Dienstverlening bisdom
Dienstverlening bisdom
Pastorale ondersteuning
• Parochieontwikkeling drs. B.Jansen
• Jeugd en Jongeren ing. H.Ruiter.
• Huwelijk en gezin ing. H.Ruiter
• Kerk en Samenleving drs. P.Wennekes
• Roeping en Vorming (DVC) drs. E.Kleinpenning
• Katholiek Onderwijs drs. C.Roes
• Liturgie F. van Genugten .
Dienstverlening bisdom
Economaat
• Dienst financiën W.A. v.d.Molengraft RA
o.a. adviseren van parochiebesturen
• Dienst financiën/administratie M.Promt
verzorgt o.a. financiële administratie bisdom
• Afdeling bouwzaken A.Maas
advies en ondersteuning bij bouwkundige vragen
• Kanselarij mr.V.Peters
o.a. begeleiding en ondersteuning in juridische aangelegenheden
Dienstverlening bisdom
Overige diensten:
• Officialaat dr. G.P. Weishaupt
• Archief / Kerkelijke kunst drs. E. van Deutekom
• Welzijn werkers in pastoraat drs. T.Bangert
• Dienst Communicatie M. Savelsbergh
o.a presentatie bisdom, perscontacten
verzorgen van bisdomblad en website
Vragen ?
Nadere informatie: www.bisdomdenbosch.nl
Wij danken u hartelijk voor uw aanwezigheid en
wensen u in uw belangrijke taak als
parochiebestuurder veel succes en zegen.
U kunt ons altijd benaderen met uw vragen.
Goede reis naar huis!