1

BELARUS’TA ŞİRKET KURMA

İÇİNDEKİLER

1. (ЧУП) Şirket Tipinin Genel Bilgileri ve Özellikleri ...........................................2

1.1.Resmi Tescilinden Önce Hazırlanması Gereken Evrak ve Açıklamaları

1.2. Resmi Tescil

1.3. Avantajları ve Dezavantajları

2. (ООО) Şirket Tipinin Genel Bilgileri ve Özellikleri............................................8

2.1.Resmi Tescilden Önce Hazırlanması Gereken Evrak ve Açıklamaları

2.2. Resmi Tescil

3. (ОДО) Şirket Tipinin Genel Bilgileri ve Özellikleri..........................................14

4. Vergi Sistemi.................................................................................................14

5. (ИП) Şirket Tipinin Genel Bilgileri ve Özellikleri.............................................16

5.1. Resmi Tescil İçin Gerekli Evrak ve Resmi Tescil

6. Tablo ( Şirketlerin karşılaştırılması)...............................................................17

7. Temsilcilikler.................................................................................................18

8. Çalışma İzni...................................................................................................21

9. (АО) Anonim Şirketler...................................................................................23

10.Yabancı Sermayeli Şirketler..........................................................................24

11. Temsilcilik,Anlaşmalı Acenteler ve Ticari İşletmelerin Ayrıntılı Karşılaştırma

Tablosu.............................................................................................................26

2

1. ЧУП(частное унитарное предприятие )

Şahıs Şirketi

Şirket Tipinin Genel Bilgileri ve Özellikleri :

Tek ortaklı olan, payları ve mevduatları bölünemeyen ticari işletme ЧУП herhangi

bir ülke vatandaşı gerçek kişi tarafından kurulabilmektedir. Şirketin kayıtlı olduğu

veya olacağı hukuki adresi diğer şirket tiplerinden farklı olarak ofis adresinin yanı

sıra ikamet edilen adres ya da özel mülk adresi olarakta gösterilebilir. Bu şirket

tipini diğerlerinden ayıran bir başka farklılıkta, şirketin kuruluş aşamasında,

faaliyet alanının ticaret, üretim ve hizmet sektörü gibi faaliyet alanına göre özel

olarak belirlenmesidir.

Şirket belirlenmiş olan faaliyet alanı dışında da işlev gösterebilir.

1.1. Şirketin resmi tescilinden önce hazırlanması gereken evrak ve açıklamaları

1. Şirket unvanı onay belgesi

2. Hukuki adres taahhütnamesi

3. Kurucu tarafından Belarus Cumhuriyeti topraklarında şirket kurmaya

karar verildiğine dair karar yazısı

4. Şirket ana sözleşmesi (2 nüsha)

5. Şirket ana sözleşmesinin elektronik kopyası (.doc veya .rtf formatında )

6. Kayıtlı sermayenin geçici hesaba yatırıldığını gösteren ödeme belgeleri

7. Resmi tescil harcının ödendiğine dair makbuz

8. Resmi tescil dilekçesi

9. Kurucu kişinin Rusçaya çevrilmiş pasaport sureti ( çevirmen imzası noter

tarafından onaylanmış )

3

1.1.1. Şirket Unvanının Belirlenmesi

Kurulacak olan ticari işletmenin unvanının ve aynı zamanda faaliyet alanının

belirlenmesinden sonra onay işlemi için tescili gerçekleştirecek makama (şehir ve

bölge yürütme komiteleri), Belarus Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nun 05.02.2009

tarih ve 154 sayılı "Ticari ve ticari olmayan şirketlerin isimleri için onay alma"

kararına uygun olacak şekilde dilekçe ile başvurulması gerekmektedir. İlgili tescil

makamında dilekçe aynı gün içerisinde ücretsiz olarak onaylanmakta ve şirket

unvanı onay belgesi verilmektedir.

Unvan onay belgesi için başvuracak yabancı gerçek kişilerin Rusçaya çevrilmiş

( çevirmen imzası noter tarafından onaylanmış ) pasaport suretleri gerekmektedir.

Ünlü kişilerin soyadları, takma adları veya anlamı Belarus ve Rus dillerinde farklı

anlamlar içeren şirket unvanları için özel izin gerekmektedir.

1.1.2. Şirketin hukuki adresinin belirlenmesi

Kurulmuş yada kurulacak olan tüm ticari işletmelerin hukuki adreslerinin olması

gerekir. Şirketin resmi tescilinden sonra faaliyet göstereceği adresinin şirket ana

sözleşmesinde yer alması gerektiğinden, şirket hukuki adresinin resmi tescilden

önce belirlenmesi gerekir.

Şirket unvanı onay belgesi alındıktan sonra, unvan onay belgesi ve şirketin

kurucusu olan şahsın pasaport bilgilerine uygun olarak, şirket hukuki adresiyle

ilgili, işletmenin hukuki adresinin bulunduğu mekanı kullanma hakkına sahip

olduğunu belgeleyen teminat mektubunun(taahhütname) hazırlanması

gerekmektedir. Tek ortaklı şirket olan (ЧУП)lar da hukuki adres; şirket genel

özelliklerinde de Belirtildiği gibi ofis adresi olabileceği gibi, şirket kurucusunun

devamlı olarak ikamet ettiği veya kendisinin yada ailesinden birinin sahibi olduğu

mülkün adresi olarakta gösterilebilir.

Tescil ve ilan edilmiş adresinden ayrılmış olmasına rağmen, yeni adresini verilen

süre içinde tescil ettirmemiş şirket için bu durum cezai müeyyideye neden

olmaktadır.

4

1.1.3. Şirket ana sözleşmesi

Şirket unvanı ve hukuk adresi belirlendikten sonra şirket ana sözleşmesinin

hazırlanması ve sermayenin belirlenmesi gerekmektedir.

Hazırlanacak olan şirket ana sözleşmesinde yer alan maddeler şunlardır :

Madde 1: Kuruluş (şirket kurucusuna ait pasaport bilgileri, Rusça ve Belarusça

olarak yazılmalı ayrıca hukuk adresi açık olarak belirtilmelidir.)

Madde 2: Amaç ve Görevler

Madde 3: Sermaye

Madde 4: Şirketin idaresi

Madde 5: Kârın tespiti ve dağılımı

Madde 6: Şirketin tasfiyesi ve yeniden yapılandırılması durumu

1.1.4. Geçici hesap açılması

Şirketin ana sözleşmesinde belirtilmiş olan esas sermaye kaydının oluşturulması

için şirketin resmi tesciline kadar geçici bir banka hesabının açılması

gerekmektedir.

Geçici hesap, şirket kurucusu tarafından herhangi bir bankada açılabilmektedir.

Ancak Bankaların tüzel kişiler için verdiği hizmetler ve şartlarının farklılığından

dolayı, şirket kurucusunun yapacağı işe en uygun hizmeti veren bankayı

araştırarak seçmesi, şirket için büyük fayda sağlayacaktır .

Geçici hesap açarken gereken belgeler şunlardır ;

- Şirket unvanı onay belgesi

- Şirket kurucusuna ait pasaport örneği ve Rusçaya çevrilmiş sureti

- Şirket ana sözleşmesi

- Karar yazısı ( Kurucu tarafından şirket kurmaya karar verildiğine dair yazı)

5

1.1.5. Resmi tescil harcı

Belarus Cumhuriyeti'nde harç ve ceza ödemeleri genel olarak taban miktar

(базовая величина) üzerinden yapılmaktadır.

http://belarusbank.by/ru/press/spravochno/bazovaya_velichina sitesinden resmi

tescilin yapılacağı döneme ait taban miktara bakılabilir.

01.04.2014 tarihi itibariyle 1 taban miktar = 150.000 Belarus rublesidir.

Resmi tescil için Belarus devletine, aşağıda belirtilen hesap numarası aracılığıyla

ödenmesi gereken harç tutarı 3 taban miktarı 450.000 Belarus Rublesidir.

Resmi tescil harcı için tüzel kişi tarafından ödemenin yapılacağı devlet kurumuna

ait hesap numarası :

Код платежа: для юридических лиц 03001

Назначение платежа гос. Пошлина расчетные счета РАЙФО

РАЙФО, район(mahalle, şube) : Центральный

УНП (vergi numarası): 100626729

Расчетный счет (hesap numarası): 3602101000006

Код(kod) : 601

Банк(Banka) : Ф-л 500 Минское управление ОАО "АСБ Беларусбанк"

(Получатель: Главное управление МФ РБ по г. Минску)

Banka hesap numarası bilgileri, Minsk Şehir Yürütme Komitesi'nin resmi internet

sitesinden alınmıştır.

http://minsk.gov.by/ru/org/8643/attach/cfab087/index.4.shtml

Şirketin ortalama kuruluş masrafı :

Noter ve çeviri Masrafı : yaklaşık olarak 10 – 30 usd

Devlete ödenen harç : 45 usd (01.04.2014)

6

1.1.6. Resmi tescil dilekçesi

Belarus Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen şekline uygun resmi

tescil dilekçesinin eksiksiz doldurulması gerekmektedir.

Resmi tescil dilekçesine kurucu ortağın imzası, resmi tescil yapıldığı sırada atılır.

1.2. Resmi tescil

Yukarıda belirtilmiş olan tüm belgeler toplandıktan sonra, şehir ve bölge yürütme

komitelerinde resmi tescil yapılmaktadır.

Toparlanmış olan tüm belgeler ; şirket ana sözleşmesi, 2 nüshası ve cd'ye kayıt

edilmiş olarak, başvuru dilekçesi, resmi tescil harcının ödendiğine dair makbuz ve

kurucu kişinin Rusçaya çevrilmiş pasaport sureti ( çevirmen imzası noter

tarafından onaylanmış ) görevli memura verilir. Yerinde yapılan evrak

incelemelerinin ardından hiçbir eksik olmaması halinde başvuru dilekçesi kurucu

ortak tarafından imzalanır ve kendisine resmi mühür basılmış (onaylanmış) şirket

ana sözleşmesi verilir.

Tescil eden organ, işletmenin resmi tescil ile ilgili kaydının yapıldığı tarihten

itibaren beş (5 – 10)işgünü içerisinde Vergi Kurumu, Resmi İstatistik Kurumu,

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı organlarında kaydın ve Belgosstrakh Belarus

Cumhuriyeti Üniter Sigorta Kurumunda tescilin yapıldığına dair belgeleri teslim

eder.

Tescil işlemleri Resmi Tescil Belgesinin verilmesi ile tamamlanmış olur.

Tescil sonrası yapılması gereken işlemler :

1 – Kaşe-Mühür siparişi

2 – Şirket Müdürünün belirlenmesi

3 – Bilgilerin Sosyal Sigorta Fonuna ibrazı

4 – Bilgilerin Devlet Sigorta Şirketi’ne (Belgosstrakh) ibrazı

5 – Bilgilerin şirket hukuk adresinin kayıtlı olduğu vergi dairesine ibrazı

6 – Banka hesaplarının açılması

7

1.3. Avantajlar ve Dezavantajları :

Avantajları

1. Şirket sahibi tüm alım, satım, yatırım, sermaye artırımı, anlaşma, müdür

ataması vs. kararları tek başına onaylamaktadır.

2. Şirketin hukuk adresi, ofis adresi olarak gösterilebileceği gibi şirket

kurucusunun devamlı olarak ikamet ettiği veya kendisinin ya da ailesinden

birinin sahibi olduğu mülkün adresi olarak da gösterilebilir

3. Şirketin en büyük avantajlarından biri de şirket sahibinin kendi işyerinde

müdür olarak çalışabileceği gibi başka bir iş yerinde de çalışma hakkına

sahip olmasıdır.

4. Şirket müdürünün isteğine bağlı olarak, muhasebe kayıtlarının tutulması için

kadrolu muhasebeci ile ya da dışarıdan muhasebe hizmeti veren bir şirketle

anlaşılabileceği gibi, şirket müdürü şirket muhasebesini bizzat kendisi de

tutabilir.

Dezavantajı

Şirketin başka bir şahsa devri durumunda izlenecek olan prosedür diğer şirket

tiplerinin aksine çok daha zor gerçekleşmekte, uzun sürmekte ve pahalıya mal

olmaktadır.

Şirketin bu durumda devri iki şekilde yapılabilir :

1. Şirketin Milli Kadastro Bürosuna (ГУП национальное кадастровое

агентсво) kaydından sonra mülk olarak komple satışı. Bu satış işleminin

süresi yaklaşık olarak iki ay sürmektedir.

2. Şirketin şehir ve Bölge Yürütme Komitelerinde yeniden yapılandırılarak bir

limited şirkete ( ООО ) dönüştürülmesi ve payın alıcı kişiye devri. Bu

seçenek daha kolay, daha hızlı ve daha az masrafla gerçekleşmektedir. Ancak

şirketin yeniden yapılandırma sürecine kadar almış olduğu tüm lisanslar

iptal edilmektedir ve yeniden yapılandırılmış olan şirketin tüm lisans

başvurularını yeniden yapması gerekmektedir.

8

2. ООО (Общество с Ограниченной ответственностью)

Limitet şirket

Şirket Tipinin Genel Bilgileri ve Özellikleri

İki veya daha fazla gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında

kurulup ortaklarının sorumluluğu, koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlı olan

şirketlerdir.

OOO (Ltd.şti) kuruluş oranı olarak en fazla tercih edilen şirket tipidir.

Şirket Belarus Cumhuriyeti yasalarına uygun tüm iş alanlarında faaliyet

gösterebilir.

Protokol № 1 : Şirket kurmaya karar veren ortaklar arasında yapılması gereken ilk

toplantı ve anlaşma tutanağıdır.

Tutanakta şirket ortaklarının kimler olacağı, payları, şirket sermayesi, faaliyet alanı

konularında kararlar alınır ve tüm ortaklar tarafında imzalanır.

2.1. Şirketin resmi tescilinden önce hazırlanması gereken evrak ve açıklamaları

1 – Kurucu ortakların şirket kurmaya karar verdiklerine dair karar

yazısı(protokol)

2 - Şirket unvanı onay belgesi

3 - Hukuki adres taahhütnamesi

4 - Şirket ana sözleşmesi (2 nüsha)

5 - Şirket ana sözleşmesinin elektronik kopyası (.doc veya .rtf formatında )

6 - Kayıtlı esas sermayenin geçici hesaba yatırıldığını gösteren ödeme

belgeleri

7 - Resmi tescil harcının ödendiğine dair makbuz

8 - Resmi tescil dilekçesi

9 - Kurucu ortakların Rusçaya çevrilmiş ( çevirmen imzası noter tarafından

onaylanmış ) pasaport suretleri

9

Kurulacak olan Limitet Şirkette Belarus Cumhuriyeti vatandaşı ortak/ortakların

olması durumunda ;

1 - Kuruculardan biri veya birkaçı Belarus’ta tüzel kişi sıfatına sahip ise, mal

varlığının sahibinin veya onun yetkilendirdiği kuruluşun ticari ortaklık kurma

niyetinde olduğuna dair yazısının noter tasdikli fotokopisiyle, adı geçen tüzel

kişinin/kişilerin tescil belgesinin ve kuruluş belgesinin noter tasdikli fotokopileri

(her bir Belaruslu tüzel kişi için geçerli)

2 - Kuruculardan biri veya birkaçı Belarus’ta gerçek kişi statüsünde ise, ya son işveren tarafından mühürlenmiş hizmet karnesi fotokopisi, ya son Sosyal Güvenlik makamlarınca onaylanmış emekli kimliği fotokopisi ya da iş bulma kurumu belgesi

2.1.1. – Şirket Unvanın belirlenmesi

Kurulacak olan ticari işletmenin unvanının ve aynı zamanda faaliyet alanının

belirlenmesinden sonra onay işlemi için tescili gerçekleştirecek makama (şehir ve

bölge yürütme komiteleri), Belarus Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nun 05.02.2009

tarih ve 154 sayılı "Ticari ve ticari olmayan şirketlerin isimleri için onay alma"

kararına uygun olacak şekilde dilekçe ile başvurulması gerekmektedir. İlgili tescil

makamında dilekçe aynı gün içerisinde ücretsiz olarak onaylanmakta ve şirket

unvanı onay belgesi verilmektedir.

Unvan onay belgesi İçin başvuracak yabancı gerçek kişilerin Rusçaya çevrilmiş (

çevirmen imzası noter tarafından onaylanmış ) pasaport suretleri gerekmektedir.

Ünlü kişilerin soyadları, takma adları veya anlamı Belarus ve Rus dillerinde farklı

anlamlar içeren şirket unvanları için özel izin gerekmektedir.

2.1.2. Şirketin hukuk adresinin belirlenmesi

Kurulmuş yada kurulacak olan tüm ticari işletmelerin hukuki adreslerinin olması

zorunludur. Şirketin resmi tescilinden sonra faaliyet göstereceği adresinin şirket

ana sözleşmesinde yer alması gerektiğinden hukuk adresinin resmi tescilden önce

belirlenmesi gerekir.

Şirket unvan onay belgesi alındıktan sonra, unvan onay belgesi ve şirket kurucu

ortağının pasaport bilgilerine uygun olarak, şirketin hukuki adresiyle ilgili

işletmenin hukuki adresinin bulunduğu mekanı kullanma hakkına sahip olduğunu

belgeleyen teminat mektubunun(taahhütname) hazırlanması gerekmektedir.

10

(OOO)Limitet şirketlerin hukuki adresi yalnızca ofis olarak gösterilebilir.

Tescil ve ilan edilmiş adresinden ayrılmış olmasına rağmen, yeni adresini yasal

Süresi içinde tescil ettirmemiş şirket için bu durum cezai müeyyideye neden

olmaktadır

2.1.3. Şirket ana sözleşmesi

Şirket unvanı ve şirketin hukuki adresi belirlendikten sonra şirket ana

sözleşmesinin hazırlanması ve sermayenin belirlenmesi gerekmektedir.

Hazırlanacak olan Şirket ana sözleşmesinde yer alan maddeler şunlardır :

Madde 1: Kuruluş ( şirket kurucusuna ait pasaport bilgileri, Şirketin adı Rusça ve

Belarusça olarak ve hukuk adresi açık olarak belirtilmelidir)

Madde 2: Amaç ve Görevler

Madde 3: Şirket ortakları ve yetkileri

Madde 4: Şirket ortaklığından ayrılma durumu

Madde 5:Sermaye ve Hisse senetlerinin nev’i

Madde 6: Şirket pay(hisse) devri

Madde 7: Kârın tespiti ve dağılımı

Madde 8: Şirketin temsili ve ortaklarının görev dağılımı

Madde 9: Ortaklar kurulu ve şirketin kontrolü

Madde 10: Hesap dönemi

Madde 11: Şube ve Temsilcilikler

Madde 12: Şirketin tasfiyesi ve yeniden yapılandırılması durumu

11

2.1.4. Geçici hesap açılması

Şirketin ana sözleşmesinde belirtilmiş olan sermaye kaydının oluşturulması için

şirketin resmi tesciline kadar geçici bir banka hesabının açılması gerekmektedir.

Geçici hesap tüm şirket ortakları tarafından aynı anda ya da şirket ortakları

arasında yapılmış olan ilk protokolde geçici hesap açmasına yetki verilmiş bir ortak

tarafından, herhangi bir bankada açılabilmektedir . Ancak bankaların tüzel kişiler

için verdiği hizmetler ve şartların farlılığından dolayı , şirket kurucularınınn

yapacakları işe en uygun hizmeti veren bankayı araştırarak seçmesi şirket için

büyük fayda sağlayacaktır .

Geçici hesap açarken gereken belgeler şunlardır ;

- Kurucu ortakların şirket kurmaya karar verdiklerine dair karar

yazısı(protokol)

- Şirket ana sözleşmesi

- Şirket unvanı onay belgesi

- Yetkili şirket ortağının ya da tüm şirket ortaklarının pasaportları ve Rusçaya

çevrilmiş suretleri

2.1.5. Resmi tescil harcı

Belarus Cumhuriyeti’nde harç ve ceza ödemeleri genel olarak taban miktar

(базовая величина) üzerinden yapılmaktadır.

http://belarusbank.by/ru/press/spravochno/bazovaya_velichina sitesinden resmi

tescilin yapılacağı döneme ait taban miktara bakılabilir.

01.04.2014 tarihi itibariyle 1 taban miktar = 150.000 Belarus rublesidir.

Resmi tescil için Belarus devletine, aşağıda belirtilen hesap numarasına ödenmesi

gereken harç tutarı 3 taban miktarı 450.000 Belarus rublesidir.

12

Resmi tescil harcı için tüzel kişi tarafından ödemenin yapılacağı devlet kurumuna

ait hesap numarası :

Код платежа: для юридических лиц 03001

Назначение платежа гос. Пошлина расчетные счета РАЙФО

РАЙФО, район(mahalle, şube) : Центральный

УНП (vergi numarası): 100626729

Расчетный счет (hesap numarası): 3602101000006

Код(kod) : 601

Банк(Banka) : Ф-л 500 Минское управление ОАО "АСБ Беларусбанк"

(Получатель: Главное управление МФ РБ по г. Минску)

Banka hesap numarası bilgileri, Minsk Şehir Yürütme Komitesinin resmi internet

sitesinden alınmıştır.

http://minsk.gov.by/ru/org/8643/attach/cfab087/index.4.shtml

Şirketin ortalama kuruluş masrafı :

Noter ve çeviri Masrafı : yaklaşık olarak 10 – 30 usd

Devlete ödenen harç : 45 usd (8.02.2014)

2.6. Resmi tescil dilekçesi

Belarus Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen şekline uygun resmi

tescil dilekçesinin ve ayrıca her bir ortak için detaylı kimlik ve adres bilgilerinin yer

aldığı LİST A adı verilen dilekçe eklerinin eksiksiz olarak doldurulması

gerekmektedir.

Dilekçeye tüm ortakların imzaları, şehir yürütme komitesinde resmi tescil

sırasında atılmalıdır.

13

2.2. Resmi Tescil

Yukarıda belirtilmiş olan tüm belgeler toplandıktan sonra, şehir ve bölge yürütme

komitelerinde resmi tescil yapılmaktadır.

Toplanmış olan tüm belgeler şirket ana sözleşmesi, 2 nüshası ve cd'ye kayıt

edilmiş olarak, başvuru dilekçesi, resmi tescil harcının ödendiğine dair makbuz ve

ortakların her birine ait Rusçaya çevrilmiş pasaport suretleri ( çevirmen imzası

noter tarafından onaylanmış ) görevli memura verilir. Yerinde yapılan

incelemelerin ardından hiçbir eksik olmaması halinde başvuru dilekçesi ortaklar

tarafından imzalanır ve şirket ortaklarından birine resmi mühür basılmış

(onaylanmış) şirket ana sözleşmesi verilir.

Tescil eden organ, işletmenin resmi tescil ile ilgili kaydının yapıldığı tarihten

itibaren beş (5 – 10)işgünü içerisinde Vergi kurumu, Resmi İstatistik Kurumu,

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı organlarında kaydın ve Belgosstrakh Belarus

Cumhuriyeti Üniter Sigorta Kurumunda tescilin yapıldığına dair belgeleri teslim

eder.

Tescil işlemleri Resmi Tescil Belgesinin verilmesi ile tamamlanmış olur.

Tescil sonrası yapılması gereken işlemler :

1 – Mühür siparişi

2 – Yapılacak ortaklar kurulu toplantısı ile şirket müdürünün belirlenmesi

3 – Bilgilerin Sosyal Sigorta Fonuna ibrazı

4 – Bilgilerin Devlet Sigorta Şirketine (Belgosstrakh) ibrazı

5 – Bilgilerin şirket hukuk adresinin kayıtlı olduğu Vergi dairesine ibrazı

6 – Bir muhasebeci ile hizmet anlaşmasının yapılması

7 – Banka hesaplarının açılması

14

3.ОДО ( Общество с дополнительной ответственностью )

Ek sorumlu Limitet şirket

Şirket Tipinin Genel Bilgileri ve Özellikleri

Şirket ortakları, şirket ana sözleşmesinde belirledikleri oranda kendi mal varlıkları

ile sorumluluk taşırlar.

Şirket ortaklarının taşıyacağı ek sorumluluk 50 taban miktarın(базовая величина)

altında olamaz.

Şirketin borçlanması veya iflası halinde, şirket ortaklarından birinin payına düşen

borcunu ödeyememesi ve yükümlülüklerini yerine getirememesi durumunda,

diğer ortaklar kanunen borcu ve sorumluluğu üzerlerine alırlar.

Şirket ortaklarının taşıdığı ek sorumluluk haricinde, şirketin tüm özellikleri limitet

şirketlerle aynıdır.

4. Vergi Sistemi

İşletme sahiplerinin şirketin resmi tescilinden sonra Belarus Cumhuriyeti’nde

kunlanılmakta olan iki vergi sisteminden birini seçmeleri gerekmektedir.

Ticari işletmenin faaliyet göstereceği alan ve büyüklüklerine göre, vergi

sistemlerinin avantajları ve dezavantajları değişmektedir.

ОСН ( общая система налогообложения )

Ortak Vergi Sistemi :

Tüm işletme sahipleri için geçerli olan gelir vergisidir.

Gelir vergisi %18, Kdv %20 ve diğer ödemeler.

15

УСН ( упрощенная система налогообложения )

Kolaylaştırılmış Vergi Sistemi :

KDV ödemeyen işletme sahipleri için kazancın % 5 i

KDV ödeyen işletme sahipleri için kazancın % 3 ü

KDV ödemeyen, ancak sadece perakende satış yapan işletme sahipleri için

kazancın % 3 ü

Mal ve hizmet ihraacatlarında kazancın % 2 si

Vergiolarak verilir

Takvim yılının üçer aylık dönemleri itibariyle gelir vergisi beyannameleri verilir.

Yılbaşından itibaren kazanç 8,2 milyar Belarus Rublesini geçtiği takdirde KDV

ödenmesi zorunludur. (2012 yılı verileri)

16

5. ИП (Индивддуфльный предприниматель)

Adi Şirket

Şiret Tipinin Genel Bilgileri ve Özellikleri :

Sahibinden ayrı bir varlığı olmayan şirketlerdir. En basit şirket modeli olan adi

şirketlerin tüzel kişilikleri bulunmaz ve bu şirketler aylık sabit vergi öderler.

Belarus Cumhuriyeti’nde adi şirketleri açma hakkına yalnızca Belarus

vatandaşları ve sürekli oturum hakkı (вид на жительство) almış yabancı

vatandaşlar sahiptir.

Türkiye’deki T.C. Borçlar Kanunu’na tabi olan adi şirket tipinden farklı olarak

Belarus’ta adi şirketler yanlızca gerçek kişilerin kendileri tarafından kurulup

yönetilebilir ve şirket ana sözleşmeleri bulunmaz. Bu şirket modelinde, en fazla

3(üç) kişi olmak şartıyla sadece, kurucu şahsa birinci dereceden akraba olan

kişiler çalışabilir.

Tüm sorumluluk kurucu şahıs olan gerçek kişi üzerindedir.

5.1. Resmi Tescil İçin Gerekli Evrak ve Resmi tescil

1. Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen şekle uygun resmi tescil dilekçesi:

Doldurulacak olan dilekçe, resmi tescil işleminin yapılacağı şehir yütrütme

komitelerinde tescil sırasında imzalanır.

2. Kurucu şahısa ait 2 adat vesikalık fotoğraf

3. Resmi tescil harcının ödendiğine dair makbuz : Adi şirketlerin tescili için

devlete ödenmesi gereken harç miktarı 0,5 taban miktardır(базовая

величина).

0,5 taban miktar = 75.000 BYR

4. Pasaport

Gerekli tüm belgelerin toparlanmasının ardından şehir yürütme komitelerinde

resmi kayıt işlemi yapılır. Resmi kayıttan bir gün sonra Resmi tescil belgesinin

verilmesiyle kayıt işlemi sona ermiş olur.

17

6. Şirket Tiplerinin KarşılaştırmaTablosu

İsim (ИП)Adi şirket (ЧУП)Şahıs Şirketi (ООО) Limitet şirket

Ortak sayısı Gerçek kişi 1 ortak Minimum 2 maksimum 50 ortak

Kimler ortak olabilir ? Belarus vatandaşları veya sürekli oturum hakkı almış yabancı vatandaşlar (вид на жительство)

Herhangi bir ülke vatandaşı, gerçek veya Tüzel kişi

Şirket ana Sözleşmesi(tüzük)

Yok

Ortak veya ortaklar tarafından hazırlanmaktadır

Resmi tescil yapılan yer

Oturum adresinin bağlı olduğu yürütme komitesi

Hukuk adresinin bağlı olduğu yürütme komitesi

Hukuk adresi zorunluğu

yok

Ofis yada ikamet adresi

Sadece ofis

Resmi tescil harcı 0,5 Taban miktar

5 Taban Miktar

Resmi tescil için gerekli evrak

Dilekçe, Fotoğraf 4x, Resmi tescil harcı makbuzu.

Dilekçe, Karar yazısı, (Protokol) Şirket ana sözleşmesi 2x, Şirket ana sözleşmesi elektronik versiyonu (CD) Resmi tescil harcı makbuzu, unvan onay belgesi, Geçici banka hesabı bilgileri.

Vergi sistemi Aylık sabit vergi ОСН veya УСН

18

7. Merkezi Belarus Cumhuriyeti Dışında Bulunan Ticari İşletmelerin Belarus

Cumhuriyeti’nde Şube ve Temsilciliklerinin Açılması

Belarus kanunlarına göre bir işletmenin temsilci ofisi Belarus toprakları

üzerinde kurulan ayrı bir yapısal birim olup, temsilcisi olduğu yabancı tüzel kişi

hesabına faaliyet göstermektedir. Temsilci ofislerin tüzel kişilikleri bulunmaz.

Yabancı işletmelerin Belarus’ta temsilci ofis açmaları için Belarus Cum. Dışişleri

Bakanlığından izin almaları gerekmektedir. Söz konusu izin en fazla üç yıl için

verilmekte olup, izin süresinin dolmasından en az bir ay önce başvurulması

halinde, iznin önceden verilen izin süresi kadar uzatılması mümkündür.

Merkezi Belarus dışında bulunan ticari işletmelerin Belarus’ta temsilci ofis

açmaları ile ilgili yapılan güncel mevzuat değişiklikleri 31 Aralık 2013 tarihli ve

1189 sayılı Bakanlar kurulu kararıyla belirlenmeştir.

Yabancı şube ve temsilciliklerin açılması için gerekli belgeler :

1 – Dilekçe : Temsilciliğin açılması veya süresinin uzatılması için Belarus

Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığına yazılacak dilekçede şubenin unvanı, Merkez

adresi, şirketin açılış tarihi, faaliyetinin konusu, temsilcilik faaliyetlerini

yürütmekle görevli olarak atanacak kişilerin bilgileri ve telefon numaraları

açıkça belirtilmelidir)

2 – Ana şirketlerin bulundukları ülkedeki ticaret sicil kaydı veya o ülkenin

mevzuatına göre şirketin hukuki statüsünü gösteren eşdeğer bir belge.

(sicil kaydı belgesinin başvuru tarihinden en fazla 3 ay önce alınması

gerekmektedir)

3 – Ana şirketin Belarus Cumhuriyeti’nde temsilciliğini yürütmekle görevli

olarak atanacak kişiye verilecek yetki belgesi( aslı )

4 – Ana şirketin, temsilciliğini açmakla gürevlendirmiş olduğu kişiye vermiş

olduğu vekaletname ve vekaletnamenin onaylı bir sureti

* Bütün bu belgelerin noter tasdikli ve apostilli çevirileri de asıllarına eklenmelidir.

19

5 – Temsilcilik Tüzüğü

Temsilciliğe ait tüzükte yer alan meddeler şunlardır :

Madde 1 : Ana şirket ve temsilciliğin genel bilgileri (Unvan ve adresler )

Madde 2 : Temsilciliğin faaliyetleri

Madde 3 : Temsilciliğin amaç ve görevleri

Madde 4 : Temsilciliğe ait mal varlığı

Madde 5: Temsilciliğin yönetimi

Madde 6 : Temsilcilik faaliyetlerinin kontrolü

Madde 7 : Temsilciliğin faaliyet süresi

Madde 8 : Temsilcilik faaliyetlerinin sona ermesi

Madde 9 : Diğer hükümler

6 – Temsilciliğin planlanmış olduğu hedef ve faaliyetleri ile kaynaklarının

belirtildiği program

7 - Devlete ödenen harç makbuzu

İzinler 3 yıl için verilmekte olup, her bir yıl için devlete ödenmesi gereken harç

65 taban miktardır(базовая величина).

65 taban miktar = 9.750.000 Byr

Yabancı yardım kuruluşlarının ise temsilcilik ofisi açmaları için her yıl ödemeleri

gereken harç tutarı 20 taban miktardır (базовая величина).

20 taban miktar = 3.000.000 Byr

http://belarusbank.by/ru/press/spravochno/bazovaya_velichina

sitesinden ödemenin yapılacağı döneme ait taban miktara bakılabilir.

01.04.2014 tarihi itibariyle 1 taban puan = 150.000 Belarus rublesidir.

Başvuru belgeleri Dışişlerine bakanlığına elden teslim edilebilir veya posta yoluyla

iletilebilir.

20

Adres Bilgileri Adres: 220030, г.Минск, ул.Ленина, 19 Telefon: +375 (17) 226-10-96; Bölüm müdürü: +375 (17) 327-87-65.

Belarus Cumhuriyetin’de Temsilciliği Bulunan Türkiye Merkezli Şirketlerin

Listesi:

Çankırı inşaat Ticaret Limited Şirrketi

Güriş İnşaat ve Mühendislik Anonim Şirketi

Akort Mühendislik İnşaat Sanayi ve Limited Şirketi

Senkron Sağlık Teknolojileri Turizm İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

Rönesans Rusya İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

Art İnşaat Dekorasyon Sanayi ve Dış Ticaret Anonim Şirketi

Nobel İlaç Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

MD İnşaat Mimarlık Müşavirlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

BAU Turizm İnşaat Ticaret Limited Şirketi

Emsaş İnşaat Turizm Ticaret ve Limited Şirketi

Colgate Palmolive Temizlik Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

Evyap İnternational Dış Ticaret Anonim Şirketi

Subenko Alt Yapı Mühendislik ve İnşaat Anonim Şirketi

Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı

Bilgiler Dışişleri bakanlığının resmi internet sitesinden alınmıştır.

www.mfa.gov.by

21

8. BEYAZ RUSYA CUMHURİYETİ'NDE DİĞER ÜLKE VATANDAŞLARINA ÇALIŞMA

İZNİ VERİLMESİ

Belarus Cumhuriyeti Bakanlar kurulunca alınan karar doğrultusunda Belarus’ta

yabancı işçilerin çalışma izinleri İçişleri Bakanlığından alınmaktadır.

Belarus Cum. İçişleri Bakanlığında kabul edilen 23.11.2004 tarihli 264 sayılı

kararname ile yabancı vatandaşların çalışma izni alabilme prosedürü :

Çalışma izninin alınmasıyla ilgili başvuru işveren işletme tarafından, Vatandaşlık

Müdürlüklerine yapılır.

Başvuru sırasında gerekli belgeler şunlardır :

1 - Dilekçe : Belarus’ta çalışacak diğer ülke vatandaşı ile ilgili kişisel bilgilerin,

çalışma süresinin ve görevinin açıkça belirtildiği çalışma izni dilekçesinin

başvuruda bulunacak şirket tarafından, antetli kağıda basılmış olması

gerekmektedir

2 – Yabancı ülke vatandaşı çalışacak kişinin pasaport fotokopisi ve Rusça çevirisi

3 - Çalışma izni için devlete ödenmesi gereken harç makbuzu : Çalışma izni

çıkartılması için devlete ödenmesi gereken harç miktarı 5 taban miktardır.

Alınmış çalışma izninin uzatılması durumunda ise devlete 3 taban miktar harç

ödenir.

5 taban miktar = 750.000 Byr

3 taban miktar = 450.000 Byr

http://belarusbank.by/ru/press/spravochno/bazovaya_velichina

sitesinden harcın yatırılacağı döneme ait taban miktara bakılabilir.

01.04.2014 tarihi itibariyle 1 taban miktar = 150.000 Belarus rublesidir.

22

Çalışma izni harcı ödemesinin yapılacağı Finans Bakanlığı'na ait hesap numarası :

Наименование

бенефициара

УНП

бенефициара номер счета

Код

банка

Наименование

банка

ГУ МФ по

г. Минску 100060276 3602911080522 614

Ф-л № 514 АСБ

"Беларусбанк"

Yukarıda yazılı olan tüm belgelerin teslim edilmesinden sonra Vatandaşlık

Müdürlüklerince 15 gün içerisinde izin ile ilgili karar verilir. Söz konusu çalışma izni

en fazla bir yıl için verilmekte olup, izin süresinin dolmasından en az bir ay önce

başvurulması halinde önceden verilen izin süresi kadar mevcut iznin uzatılması

mümkündür.

Red sebepleri :

1 – Verilen izin başvuru belgelerinin eksik ya da yanlış olması

2 – Çalışma izni alacak yabancı ülke vatandaşının daha önce Belarus’ta bir suça

karışmış olması veya ülkeye giriş yasağının bulunması

3 – İşçi hakları ve sosyal politikalar komitesi tarafınca çalışma izni alacak

vatandaşın uygun görülmemesi

İptal sebepleri :

1 – Çalışma izninin uzatılması ile ilgili evrakın zamanında Vatandaşlık Müdürlüğüne

iletilmemesi

2 – Çalışma izni almış olan vatandaşın suça karışması

3 – İşveren firma tarafından işine son verilmesi

4 – Oturum adresinin bulunmaması

23

9. Акционерные Общества

Anonim Şirketler

Sermaye şirketi olmanın tüm özelliklerini taşıyan, büyük hedefleri gerçekleştirmek

için kurulan, her türlü ekonomik faaliyette bulunabilen kurullarla çoğunluk esasına

göre yönetilen , menkul kıymet (hisse senedi) çıkartabilen şirketlerdir.

Bir unvana sahip, sermayesi belirli paylara bölünmüş olan ve borçlarından dolayı

yalnız mal varlığı ile ortaklarının sorumluluğu taahüt etmiş oldukları sermaye payı

ile sınırlı bulunan şirketlerdir. Gerçek kişiler gibi tüzel kişilerin de anonim şirkette

ortak olması mümkündür.

Belarus’ta halka açık ve kapalı olmak üzere 2 türde anonim şirket tipi

bulunmaktadır.

Anonim Şirket Kuruluş Prosedürü :

Şirket resmi tescilinden önce : Hukuk adresi taahhütnamesi, şirket unvan onay

belgesi,Şirket ortaklarının anonim şirket kurmaya karar verdiklerine dair karar

yazısı, gerekli haller için vekaletnamelerin hazırlanması, yabancı ortaklara ait

pasaportların çevirileri, Şirket ana sözleşmesinin hazırlanması ve devlet harcının

yatırılması gerekir.

Devlete ödenmesi gereken harç miktarı 3 taban miktardır (390,000 blr.)

Şirket resmi tescilinden sonra :Şirket mühürlerinin hazırlatılması, şirket müdürü

ve muhasebecisi ile iş sözleşmesinin hazırlanması, şirket yönetim kadrosu ile ilgili

karar yazısının ilgili vergi dairesi ve devlet organlarına sunulması(ФСЗН,

статистики и белгострах) ve banka hesaplarının açılması gerekir.

Halka açık ve kapalı olan anonim şirketlerin resmi tescillerinden sonra Belarus

Cumhuriyeti Finans Bakanlığı Menkul Kıymetler Departmanında (Департамент по

ценным бумагам) kayıt ve anlaşma yapmaları gerekmektedir.

www.minfin.gov.by/securities_department/

24

(ЗАО) Закрытое Акционерное Общество

Halka Kapalı Anonim Şirket

Belarus Cumhuriyeti kanunlarına göre, Belarus’ta halka kapalı anonim şirketler en

az 2 en fazla 50 ortaklı olabilirler. Halka açık olmayan anonim şirketlerde başlangıç

sermayesi 100 taban miktardan aşağı olamaz ve hisse devirleri yanlızca ortaklar

arasında gerçekleştirilebilir yada üçüncü bir şahsa tüm ortakların izni ile

devredilebilr.

Ortak sayısının 50 kişiyi aşması durumunda şirketin 1 yıl içerisinde yeniden

yapılandırılması ve halka açık anonim şirkete dönüştürülmesi gerekir.

(ОАО) Открытое Акционерное Общество

Halka Açık Anonim Şirket

Ortaklarının sayısı 50 kişiden az olamayan ve herhangi bir üst limiti bulunmayan

şirketlerdir.

Halka açık olan anonim şirketlerde başlangış sermayesi 400 taban miktardan aşağı

olamaz.

Bu şirketler Halka açık olduklarından dolayı, yıl sonu beyannamelerini, yönetim

kurulu toplantı tarihlerini ve alınan kararları basın yolu ile paylaşmak

zorundadırlar.

10.Yabancı Sermayeli Şirketler

24.01.2014 tarihinde yürürlüğe giren kanun ile birlikte, yabancı ülkelerin

vatandaşlığına sahip olan gerçek kişiler ile bu ülkelerde yerleşik tüzel kişilerin

Belarus da kurulacak olan bir tüzel kişiliğe veye kurulu tüzel kişi ortaklığa,yabancı

sermaye getirmek suretiyle ortak olarak katılmalarıyla kurulan ve yabancı

yatırımcılara bazı ek avantajlar sağlamakta olan, yabancı sermayeli şirket statülü

ticari işletmelerin kuruluşları yürürlükten kaldırılmıştır.

Resmi tescilleri 24.01.2014 tarihine kadar yapılmış olan, yabancı sermayeli ve

yabancı ortaklı ticari işletmeler için geçerli hususlar şunlardır ;

25

- İlgili maddenin şirket ana sözleşmesinde yer alması halinde, şirket esas

sermayesi iki yıl içerisinde oluşturulabilir.

- Şirket ana sözleşmesinde bir değişiklik yapılması durumunda, döviz olarak

belirlenmiş olan ödenmiş sermaye değiştirilmeyebilir ancak sermaye

oranında bir değişiklik yapılması halinde, sermaye tutarı ödendiği günkü

döviz alış kuru esas alınmak suretiyle Belarus Rublesi karşılığı olarak

hesaplanır ve düzenlenir.

- Şirket tasfiyesi süreci, yeni kanunun yürürlüğe girmesinden önce alınmış ise,

tasfiye eski kanuna uygun olarak yalnızca mahkeme kararıyla

gerçekleştirilebilir. Yeni kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte, mahkemeler

ile birlikte resmi tescili gerçekleştiren organlar da tasfiye kararı

verebilmektedirler.

- Yeni kanun ile birlikte, şirket yöneticileri için daha önce gerekmeyen çalışma

izni almadan oturum yaptırabilme durumu, her sene için alınması mecbur

hale getirilmiştir.

- Her yıl zorunlu denetim (audit) yaptırılması ve sonuç raporunun verilmesi

Bu çalışma Belarus Devlet Ekonomi Üniversitesi, Uluslararası İş İlişkileri

Fakultesi, 5. Sınıf öğrencisi Tolga Aktaş tarafından T.C. Minsk Büyükelçiliği

Ticaret Müşavirliği için staj çalışması olarak hazırlanmıştır.

26