GIÁO ÁN: ĐẶC ĐIỂM CỦA NGÔN NGỮ NÓI VÀ NGÔN NGỮ VIẾT

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH !!!

Hình 1. Cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2016 giữa Ông Donald Trump và Bà Harry Clinton

Hình 2. Bức thư giải nhất UPU lần thứ 45 năm 2016 của học sinh Nguyễn Thị Thu Trang (Việt Nam)

? Phương tiện giao tiếp của Hình 1 và Hình 2 là gì?

ĐẶC ĐIỂM CỦA NGÔN NGỮ NÓI

VÀ NGÔN NGỮ VIẾT

Ngữ văn 10Trường: THPT Lương Định CủaLớp: 10A9GVGD: Trần Hà Phương

MỤC LỤC

I. ĐẶC ĐIỂM CỦA NGÔN NGỮ NÓI VÀ NGÔN NGỮ VIẾTII. LUYỆN TẬP

- Sự ra đời: Ngôn ngữ nói có trước ngôn ngữ viết. => Hai dạng ngôn ngữ: nói và viết.

- Chức năng: Dùng để trao đổi thông tin, ý nghĩ, tình cảm,…đáp ứng nhu cầu trong cuộc sống.

I. ĐẶC ĐIỂM CỦA NGÔN NGỮ NÓI VÀ NGÔN NGỮ VIẾT 1. Giới thiệu chung về ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết

a. Giống nhauCùng là ngôn ngữ => Cùng sử dụng vốn ngôn ngữ chung của cộng đồng.b. Khác nhauXét ở 3 phương diện:

- Phương tiện cơ bản và yếu tố hỗ trợ,- Hoàn cảnh sử dụng,- Từ ngữ và câu văn.

I. ĐẶC ĐIỂM CỦA NGÔN NGỮ NÓI VÀ NGÔN NGỮ VIẾT 2. So sánh ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết

*Hoạt động nhóm: (6 nhóm – TG: 5phút)

- Nhóm 1,3: Phương tiện cơ bản và yếu tố hỗ trợ.- Nhóm 2,5: Hoàn cảnh sử dụng.- Nhóm 4,6: Từ ngữ, câu văn.

? Cùng bàn về chủ đề Sài Gòn, ngôn ngữ nói trong clip du lịch Sài Gòn «Thành phố Hồ Chí Minh về đêm» và ngôn ngữ viết trong sách «Sài

Gòn đất và người» khác nhau theo từng phương diện như thế nào?

Sách viết về Sài Gòn : “Sài Gòn đất và người” – Nguyễn Thanh Lợi

Trích «Sài Gòn đất và người»

Trích «Sài Gòn đất và người»

Trích «Sài Gòn đất và người»

Du lịch Sài Gòn “Thành phố Hồ Chí Minh về đêm”.

Bảng. Sự khác nhau giữa ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết

STT CÁC PHƯƠNG DIỆN NGÔN NGỮ NÓI NGÔN NGỮ VIẾT

1 Phương tiện cơ bản và yếu tố hỗ trợ

Âm thanh – Ngữ điệu, nét mặt, cử chỉ, điệu bộ...

Chữ viết – Dấu câu, kí hiệu văn tự, hình ảnh minh họa, sơ đồ, bảng biểu,...

2 Hoàn cảnh sử dụng Giao tiếp trực tiếp, có sự đổi vai, phản hồi tức khắc, ít có điều kiện gọt giũa, suy ngẫm, phân tích,…

Giao tiếp gián tiếp, không đổi vai, có điều kiện lựa chọn, suy ngẫm, phân tích,…

3 Từ ngữ, câu văn Từ ngữ đa dạng, tự do; câu tỉnh lược hoặc rườm rà.

Từ ngữ được lựa chọn kĩ; câu văn mạch lạc, chặt chẽ.

* Kết luận:

3. Lưu ýa. Trong ngôn ngữ nói, cần phân biệt:

Nói Đọc

b. Trong ngôn ngữ viết, cần phân biệt:

Viết Ghi

- Ngôn ngữ nói được ghi lại bằng chữ viết trong văn bản ( Bài báo ghi lại cuộc phỏng vấn)

- Ngôn ngữ viết trong văn bản được trình bày lại bằng lời nói miệng ( Nói trước công chúng theo một văn bản)

c. Giữa ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết có hai trường hợp:

d. Tránh sử dụng nhầm lẫn giữa ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết: tránh nói như viết hoặc viết như nói.Ví dụ:- Khi nói chuyện, nhiều người sử dụng câu quá dài dòng hoặc văn chương gây phiền toái, khó hiểu,… - Khi làm văn, nhiều bài viết dùng khẩu ngữ ( nhé, nha, các bạn ơi,…).

II. LUYỆN TẬP1. Phân tích hoàn cảnh sử dụng trong cuộc phỏng vấn xin việc và trong lá đơn xin việc sau đây?

Giao tiếp gián tiếp, không đổi vaiGiao tiếp trực tiếp, có đổi vai

2. Bài tập1,2,3 – Luyện tập (SGK – Trang 88 +89) =>Về nhà làm

*Củng cố - Dặn dò:- Trọng tâm kiến thức (Bảng so sánh sự khác nhau giữa ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết).- Bài tập về nhà: 1,2,3 - Luyện tập (Trang 88 – SGK).-Học bài và Chuẩn bị bài mới: “Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt”-Nhận xét tiết dạy.

CẢM ƠN - CHÚC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH HẠNH

PHÚC VÀ THÀNH CÔNG !!!