Εκπαιδευτική εκδρομή στο αρχαιολογικό μουσείο των...

Τα Αβδηρα ιδρύθηκαν στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. από Ίωνες  κατοίκους των Κλαζομενών της Μικράς Ασίας. Το 545 π.Χ. ο  πληθυσμός τους ενισχύθηκε από ένα ισχυρότερο κύμα αποίκων που προερχόταν από την Ιωνική Τέω. Η πόλη έγινε γρήγορα ισχυρή και οικονομικά ακμαία , επειδή διέθετε άφθονες προσόδους από το εμπόριο και τη γεωργική εκμετάλλευση. Στα ρωμαϊκά χρόνια επήλθε οικονομική και οικιστική συρρίκνωση. Η βυζαντινή πόλη περιορίσθηκε στον οχυρωμένο λόφο της αρχαίας ακρόπολης και συνέχισε τη ζωή της με το όνομα Πολύστυλον ως την εποχή της Τουρκοκρατίας.

O Δημόκριτος γεννήθηκε στα Αβδηρα της Θράκης ανάμεσα στα χρόνια 470-457 π.Χ.. Καταγόταν από πλούσια οικογένεια και γι' αυτό κατάφερε να πάρει άρτια μόρφωση και να πραγματοποιήσει

ένα πολύχρονο ταξίδι σε χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Επισκέφθηκε επίσης και την Αθήνα, όπου είχε την τύχη να συναντηθεί και να συνομιλήσει με τον Σωκράτη, χωρίς να του αποκαλύψει την ταυτότητα του.

Το δεύτερο "αιρετικό" πνεύμα της αρχαιότητας μετά το Δημόκριτο, που συνδέεται με τα Αβδηρα,

είναι ο Πρωταγόρας. Οι αρχαίες πηγές μιλούν σεβασμό για τον πνευματικό άνθρωπο που γεννήθηκε στα Αβδηρα στα 485 π.Χ., ταξίδεψε σε πολλές περιοχές του ελληνισμού και έγινε

γνωστός, επηρεάζοντας πολύπλευρα την ελληνική σκέψη. Πολυμαθής και δεινός ρήτορας δημιούργησε εχθρούς και φίλους, όπως μπορούμε να διαβλέψουμε στον περίφημο διάλογο του Πλάτωνα "Πρωταγόρας" .

Βίων ο Αβδηρίτης ήταν αστρολόγος, μετεωρολόγος, μαθηματικός και φιλόσοφος, μαθητής του Δημόκριτου. Ο Διογένης ο Λαέρτης ("Βίοι φιλοσόφων", βιβλίο , παρ. 58) πληροφορεί ότι : "Ο Βίων ο Αβδηρίτης ήταν δημοκρίτειος και μαθηματικός, έγραψε στην Αττική και Ιωνική διάλεκτο. Αυτός πρώτος είπε ότι υπάρχουν οικήσεις μερικές, όπου η νύχτα είναι έξι μήνες και η μέρα έξι μήνες" ("Ούτος πρώτος είπεν είναι τινάς οικήσεις, ένθα γίγνεσθαι εξ μηνών την νύκτα και εξ την ημέραν").

Ο Λεύκιππος ήταν Έλληνας φιλόσοφος του 5ου αι. π.Χ. από τα Άβδηρα, εισηγητής της ατομικήςθεωρίας, δάσκαλος του Δημόκριτου.

Διατύπωσε πρώτος την υπόθεση ότι η ύλη αποτελείται από άτομα. Η ύλη κατά τον Λεύκιππο και το Δημόκριτο, αποτελείται από

μικροσκοπικά, αόρατα, αιώνια, άφθαρτα, αμετάβλητα, αδιαίρετα σωμάτια, τα άτομα, τα οποία γεννήθηκαν αυτόματα και τυχαία. Τα άτομα δεν έχουν καμμία ποιοτική διαφορά μεταξύ τους, παρά μόνο στο μέγεθος και στο σχήμα τους. Μεταξύ των ατόμων υπάρχει το κενό

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων λειτουργεί από τον Ιανουάριο του 2000. Η έκθεση του περιλαμβάνει αντικείμενα από τις ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή  των Αβδήρων ( 7ος    αι. π.Χ. έως 13ος αι. μ.Χ.)  και αναπτύσσεται σε τρεις θεματικές ενότητες: α) Δημόσιος Βίος    β)Ιδιωτικός Βίος   γ) Ταφικά Έθιμα.

Οι γνώσεις μας για την θρησκευτική ζωή των Αβδηριτών στηρίζονται σε κείμενα αρχαίων συγγραφέων και σε επιγραφές , ειδώλια , λατρευτικά σκεύη , ανάγλυφα και νομίσματα που βρέθηκαν στην πόλη και στα νεκροταφεία της. Πολιούχος θεός ήταν ο Απόλλων. Ο ιερέας του ήταν ο επώνυμος άρχων της πόλης. Σημαντική ήταν η λατρεία της Δήμητρας για την οποία τελούσαν τα «Θεσμοφόρεια». Εντυπωσιακός είναι ο αριθμός των μικροσκοπικών υδριών που είχαν προσφερθεί ως αναθήματα. Βρέθηκαν επίσης πολλά ειδώλια της Δήμητρα και της Κόρης .Η πόλη κράτος των Αβδήρων είχε δημοκρατικό πολίτευμα. Την ανώτατη εξουσία την ασκούσαν η Βουλή και ο Δήμος.

Επαγγελματικές δραστηριότητες των Αβδηριτών , όπως η κτηνοτροφία , η αλιεία ή πιο εξειδικευμένες ασχολίες , όπως η ιατρική , έχουν γίνει γνωστές από τα κατάλοιπα των σκευών και εργαλείων που χρησιμοποιήθηκαν για την άσκησή τους. Η ύπαρξη βιοτεχνικών εργαστηρίων μικρής κλίμακας είναι βέβαιη. Έχουν βρεθεί μήτρες αγγείων , ειδωλίων και νομισμάτων , σφραγίδες με διακοσμητικά μοτίβα , ενσφράγιστα κεραμίδια στέγης. Είναι γνωστό ότι πήλινα αγαλματίδια , αμφορείς , ανάγλυφα αγγεία, λίθινες και πήλινες σαρκοφάγοι , κατασκευάζονταν στην πόλη και διακινούνταν σε γειτονικές περιοχές. Οι Αβδηρίτες είχαν εμπορικές επαφές και με κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών , όπως ο Εύξεινος Πόντος , το Αιγαίο και η ανατολική Μεσόγειος

Οι νεκρικές διαδικασίες αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής των μελών κάθε οικογένειας , μας είναι πολύ καλά γνωστές γιατί έχει ανασκαφεί μεγάλος αριθμός τάφων. Τα νεκροταφεία των πρώτων αποίκων εντοπίστηκαν σε τέσσερα σημεία έξω από τα τείχη της πόλης. Οι νεκροί είχαν καεί σε επιφανειακές πυρές ή ήταν ενταφιασμένοι σε λακκοειδείς τάφους και μεγάλα αγγεία. Από τα τέλη του 6ου ως τις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. ήταν σε χρήση το εκτεταμένο νεκροταφείο των τύμβων. Η καύση γινόταν μέσα σε μεγάλους τετράπλευρους λάκκους. Για τον ενταφιασμό χρησιμοποιήθηκαν όλα τα είδη των τάφων: πήλινες και λίθινες σαρκοφάγοι , κιβωτιόσχημοι , κεραμοσκεπείς , λακκοειδείς αμφορείς και πιθάρια. Ο νεκρός συνοδευότανε από τα προσωπικά του αντικείμενα και τα δώρα των συγγενών του. 

Το λεωφορείο σταμάτησε και κατεβήκαμε ένας ένας.Οι κυρίες μας συνόδευσαν μέσα και εμείς έκπληκτοι παρατηρούσαμε τα εκθέματα. Ανεβήκαμε στον πρώτο όροφο και όλα ήταν υπέροχα : κοσμήματα,αγγεία,ψηφιδωτά φάνταζαν υπέροχα στα μάτια μας.

Ελενίδου Ελένη Α1

Το αντικείμενο που με εντυπωσίασε περισσότερο ήταν ένα αγγείο που χρησιμοποιούνταν ως τεφροδόχος. Το αγγείο

ήταν ερυθρόμορφου ρυθμού και αναπαριστούσε πέντε νεαρές κοπέλες να κάνουν λατρευτικές κινήσεις με τα χέρια τους. Ηταν διακοσμημένο με μαιάνδρους και άλλα γεωμετρικά σχήματα.Χρονολογείται το 430-420 π.Χ.

Καριώτης Παναγιώτης Α2

Το περίαμμα είναι ένα κόσμημα στήθους , το οποίο υπήρχε στην ενότητα του ιδιωτικού βίου. Το έκθεμα αυτό είχε τέσσερις χρυσές ταινίες , οι οποίες συγκρατούσαν την ελλειψοειδή

σφενδόνη του. Το κέντρο του ήταν διακοσμημένο με έναν ένθετο ημιπολύτιμο λίθο στον οποίο απεικονιζόταν ο κιθαρωδός Απόλλων. Είναι κόσμημα που ταίριαζε σε γυναίκα ανώτερης τάξης και χρονολογείται τον 3ο αιω.π.Χ

Μαλλικοπούλου Ειρήνη Α2

Τα χρυσά κοσμήματα ήταν κυρίως περίτεχνα κατασκευασμένα και πολύ όμορφα στολισμένα. Τα χρυσά κοσμήματα προσδιόριζαν την κοινωνική τάξη στην οποία άνηκε αυτός που τα φορούσε.

Αϊβαζίδης Στράτος Α4

Στην επίσκεψη μας στο Αρχαιολογικό μουσείο των Αβδήρων , μου έκανε εντύπωση μια μικρή κανάτα ,που είχε σχήμα το κεφάλι της Αθηνάς . Αυτό το αγγείο το χρησιμοποιούσαν για τη μεταφορά του κρασιού στους κατοίκους της περιοχής .

Τσούλφα Μαρία Α3

Τα συναισθήματα που μου προξένησε η εκδρομή στο μουσείο , αλλά και για όσα είδαμε μέσα , ήταν χαρά και ικανοποίηση .Ένιωσα τη γενναιοδωρία προς εμάς , από τους παλιούς ανθρώπους , επειδή δημιούργησαν και μας άφησαν όλα αυτά τα σημαντικά εκθέματα. Πολυζώη Μάγδα Α3

ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣΛΙΑΠΗ ΑΝΝΑ

ΚΑΛΙΚΡΑΤΙΑΛΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ

ΛΑΔΙΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ

ΜΑΚΡΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ