View
1.196
Download
5
Category
Preview:
Citation preview
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 1
Üriner Sistem EnfeksiyonlarıÜriner Sistem Enfeksiyonları
Böbrek Enfeksiyonları Alt Üriner Sistem Enfeksiyonları
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 2
Üriner Sistem Enfeksiyonları Enfeksiyon üriner sistemin bir veya daha çok parçasını etkileyebilir. Böbrek enfeksiyonları üst üriner sisteme dahil edilirken, idrar kesesi
enfeksiyonu alt üriner sistem enfeksiyonu olarak kabul edilir. Sadece üreterler veya üretrada enfeksiyon nadirdir. Bunlar daha çok
komşu bölgelerin enfeksiyonlarından etkilenirler. Böbrek enfeksiyonları üreterlere bulaşabilir. Sidik kesesi enfeksiyonları üretraya ve dış genital kanala yayılabilir. Benzer şekilde alt üriner sistem enfeksiyonları, assendens
enfeksiyon şeklinde böbreklere yayılabilir. Böbrek enfeksiyonlarında da böbrekten sidik kesesine bakteri geçişi
mümkündür. Aynı şekilde üriner sistem enfeksiyonlarını takiben genital sistem
enfeksiyonları oluşabilir. Üriner sistem enfeksiyonlarının çoğunluğu bakteriyeldir.
1400 olgu (%) 3861 olgu (%)
E. coli 37.8 44.1
Staph aureus 14.5 11.6
Proteus mirabilis
12.4 9.3
Alpha hemolitik strept. 10.7 5.4
Klebsiella pneumonia 8.1 9.1
Pseudomonas aureginosa 3.4 3
Enterobacter sp. 2.6 2.3
Diğer Proteus sp. 2.4
Beta hemolitik strept. 1.9
Misc.6.1
• Bir çalışmada % 75
(n=187) Gram (-)
bakteri izole
edilmiştir (Georgia
University-USA).• Bu olgularda % 8- 18
oranında birden
fazla bakteri
bulunmuştur.• Pyelonephritise neden
olan etkenlerin
başında E. coli
gelmektedir.
• Virusların FUS’ta rol
aldığı bilinmektedir.• Mantar/maya nadirdir. • Bakteriyel
enfeksiyonlar
kedilerde köpeklerden
daha sık görülür.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 4
Üriner Sistem Enfeksiyonları
Patogenez Üriner sistem enfeksiyonları;
Barsaklardan, perineal floradan, üretra, prepusyum ve vaginadan yukarı çıkan
mikroorganizmalar ile, Hematojen yolla, Prostat gibi komşu dokulardan yayılma şeklinde
gelişmektedir. Üriner sistem enfeksiyonlarının önlenmesi için konakçının
bir çok savunma mekanizması vardır. Bu savunma mekanizmaları geçici veya kalıcı bir şekilde
değişirse üriner sistem enfeksiyonu (ÜSE) oluşur. Üretradaki mukozal kıvrımlar ve yarıklar içerisinde
bulunan bakteriler normal işeme sırasında mekanik olarak dışarı atılır ve üretra bakteri popülasyonu azalır.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 5
Normal ürinasyonu bozan durumlarda ÜSE meydana gelebilir.
Bu durumların başlıcaları: Taş sebebiyle mekanik obstrüksiyon, Daralmalar, Sidik kesesi fıtkı, Prostat hastalıkları veya neoplazi, Sidik kesesinin anormal innervasyonu
sonucu veya urachus divertikulumu nedeniyle sidik kesesinin boşalma yetersizliği olarak özetlenebilir.
Üriner Sistem Enfeksiyonları
Patogenez
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 6
1. Dişilerde üretradaki fonksiyonel yüksek basınç, üretroveziküler refluksu inhibe eder. Bu nedenle üretra dişilerde erkeklerden daha kısa olmasına rağmen yukarı çıkan bakteri sayısı dişilerde daha azdır.
2. Üreter ve üretranın peristalsisi, mikroorganizmaların yukarı doğrultudaki hareketini inhibe eder.
3. Üreterler vezikoüretral refluksu önlemek için sidik kesesine oblik bir açı ile girer.
4. Bakterinin enfeksiyon oluşturabilmesi için önce üriner sistemde epitel yüzeye yapışması ve çoğalarak kolonize olması gerekir. Üriner sistem epiteli bir mukoprotein salgısı ile epitel yüzeyi örter ve bakterlerin yüzeye tutunmasını önler.
5. Sidik kesesi duvarındaki makrofajlar ve lokal IgA üretimi, bakterilerin eliminasyonuna yardım eder.
Üriner Sistem EnfeksiyonlarıPatogenez/Üriner Sistem Savunma Mekanizmaları
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 7
Üriner Sistem EnfeksiyonlarıPatogenez/ÜSE Risk Faktörleri1. Üriner sistem epitelindeki herhangi bir hasar, enfeksiyona karşı
predispozisyon oluşturur. Kateterizasyon, taş, neoplazi veya idrara geçen sitotoksik ilaçlar (siklofosfamid) gibi…
2. İmmun mekanizmaları bozan immunsupresif ilaçlar veya kortizolün selüler ve humoral immunite üzerindeki etkileri enfeksiyonlara karşı predispozisyon oluşturur.
3. İdrar antimikrobiyal ürünlere sahiptir. Bunlar idrar konsantre olduğu zaman artar. Dilue idrar bakteriyel üremeyi artırır.
4. Renal korteks enfeksiyonlara karşı renal medulladan daha dirençlidir. Çünkü renal medullada kan akımı daha azdır ve daha az antikor, daha az komplement ve daha az lökosit bulunur. Yüksek ozmolalite lökositlerin migrasyonunu ve fagositozisi inhibe eder. Yüksek amonyak konsantrasyonu komplementi inhibe eder. Medulla immunolojik çöl olarak değerlendirilir. Renal enfeksiyonlar medullada gelişir.
5. Kateterizasyon mukozada fiziksel hasar yapabilir veya bakteriyel kontaminasyona neden olabilir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 8
Üriner Sistem EnfeksiyonlarıPatogenez/ÜSE Risk Faktörleri
Bir çalışmada (n=70) normal köpeklerde kateterizasyon yapıldıktan sonra erkeklerde 0/35, dişilerde 7/35 (% 30) pozitif idrar kültürü elde edilmiştir.
Bu nedenle kateterizasyon aseptik olarak yapılmalı, steril, en küçük ve en esnek kateter kullanılmalıdır.
Tekrarlayan aralıklı kateterizasyon, kalıcı katetere göre daha az enfeksiyon riski oluşturur. Eğer kalıcı kateter gerekli ise kapalı sistemli bir kateter ve tüp kullanılmalıdır.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 9
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Anamnez
Alt üriner sistem enfeksiyonlarında başlıca şikayetler: Disuri, stranguri Pollakuri, Nocturi, Hematuri
Üst üriner sistem enfeksiyonlarında anamnez verileri: Renal yetmezlik belirtileri, Anoreksi, depresyon, ateş, renal ağrı, Poliuri/polidipsi,
Üriner sistem enfeksiyonları köpek ve kedilerde subklinik olabilir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 10
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Fiziksel Muayene Bulguları
Sidik kesesi palpasyonu; Sidik kesesi duvarında kalınlaşma hissedilir. Sidik kesesinde gerginlik, dolgunluk ve taş
belirlenebilir. Böbrek palpasyonu;
Büyüklük, kontür ve ağrı değerlendirilebilir. Prostatın palpasyonu;
Büyüklük, pozisyon, ağrı ve simetri değerlendirilir. Dış genital kanalın muayenesi;
Akıntı, şişkinlik veya koku değerlendirilir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 11
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Hematoloji
Hemogram alt üriner sistem enfeksiyonlarında genellikle normaldir. Nötrofili
Akut piyelonefritis Akut prostatitis
Nonrejeneratif anemi Kronik enfeksiyonlar Piyelonefritise bağlı renal fonksiyon bozukluğu
Rejeneratif anemi ve hematuri (en önemli ÜSE bulgusudur)
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 12
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Serum Kimyası
Serum kimyası üremik hastalarda değişir.
Piyelonefritis sonucu nefron hasarı > ¾ olduğu zaman
(% 75 kayıp) veya postrenal üremiye yol açan
obstrüksiyon durumlarında görülür.
Azotemi
Hiperfosfatemi
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 13
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları İdrar Muayeneleri
Üriner sistem enfeksiyonlarında idrar alma metodu idrar muayenelerinin sonuçlarını etkiler. Normal ürinasyon sırasında alınan örneklerle tüm
ürogenital sistem değerlendirilebilir. Kateterizasyon ile alınan idrar örneklerinin muayenesi
sidik kesesi, üreterler ve böbreklerin değerlendirilmesini sağlar. Fakat iatrojenik travma veya iatrojenik enfeksiyonlara yol açabilir.
Sitosentez ile alınan örneklerde kontaminasyon oranı çok düşüktür. Böbrekler ve sidik kesesi hakkında fikir verir.
Prostatik sıvının sidik kesesine refluksu sitosentez örnekleri ile belirlenebilir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 14
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları İdrar Muayeneleri
İzostenuri, piyelonefritis veya poliurik bir bozukluğa bağlı renal hastalığı işaret edebilir.
Pyuri, idrarda lökositlerin bulunmasıdır. Enfeksiyon durumlarında idrarda lökositler artar.
Glukokortikoid etkisindeki hastalarda (Cushing sendromu veya eksojen steroidler) ÜSE görülebilir. Çünkü bu hastalarda üriner sisteme lökosit göçü steroidler tarafından baskılanır.
pH artışı; Staphylococcus aureus ve Proteus sp. gibi üreaz üreten bakteriler, üreyi amonyağa dönüştürerek idrar pH’sını artırırlar.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 15
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları İdrar Muayeneleri
Makroskobik hematuri, komplike olmayan üriner sistem enfeksiyonlarının önemli bir belirtisi değildir. Örneğin, endokrin bozukluklara (diabet, cushing gibi)
sekonder olarak gelişen ÜSE’de makroskobik hematuri oranı % 5 iken, mikroskobik hematuri oranı % 50’dir.
Proteinuri, yangı ve/veya hemorajinin göstergesi olabilir. Bakteriuri; İdrardaki bakteriler patojen olabilir veya üretradan
gelen kontaminantlar olabilir. İn vitro ortamda idrarda bakteri sayısı hızlı bir şekilde artar. Bakteriuri yorumlanacağı zaman idrar toplama metodu
değerlendirilmelidir. Granular kastlar; Renal tubular hücrelerin değişimi nedeniyle,
birkaç granular kast görülebilir. Fakat bu sayının artışı renal tubular hasarı gösterir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 16
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları İdrar Kültürü İdrar alma metodu kültür sonuçlarını etkileyebilir. Bakteriyel kültür için alınacak idrar örneklerinin sitosentez ile
alınması tercih edilir. Alt ÜSE bulunan hastalar sık idrar yapar. Bunlarda sitosentez
zor olabilir. Bu durumda ürinasyon veya kateterizasyona başvurulur. Burada en önemlisi infeksiyon/kontaminasyon ayrımının yapılmasıdır. Kantitatif kültürler yapılarak bu problem aşılabilir.
İdrar kültürü, in vitro proliferasyonu azaltmak için idrar alımını takiben en kısa zamanda yapılmalıdır. Kültür 30 dk’dan fazla gecikecek ise örnek buzdolabında bekletilmelidir. Oda ısısında bakteriler 20 dk içinde iki katına çıkar.
Antibiyotik başlanmış ise kültür yapılmadan 3-5 gün önce tedavi sonlandırılmalıdır.
Son yıllarda ticari idrar kültürü toplama kapları kullanılmaktadır. Bu tüpler buzdolabında tutulmak kaydı ile idrar örneğini 72 saatten fazla koruyabilir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 17
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları İdrar Kültürü
İdrarda ÜSE’de önemli sayıda mikroorganizma bulunur. Ürinasyon sırasında alıanan idrar örneklerinde:
> 100,000 organizma/ml - Köpek > 10,000 organizma/ml - Kedi
Kateterizasyon ile alınan idrarda, > 100,000 organizma/ml - Köpek > 1,000 organizma/ml - Kedi
Sitosentezis ile alınan örneklerde, > 1,000 organizma/ml
Üretradan köken alan kontaminantlar genellikle gram (+) bakterlerdir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 18
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Görüntüleme Teknikleri/Radyografi
Survey radiyografiler taşların tespiti, böbreklerin büyüklüğü, sınırları ve şeklinin değerlendirilmesini sağlayabilir.
Kontrast çalışmalar veya ultrasonografi renal pelvisin yapısı ve sidik kesesinin içinde bulunan yapıların görüntülenmesinde yararlı olur.
Sistogram duvar kalınlığı, radiolusent taşlar ve dolma defektlerinin belirlenmesini sağlar.
İntravenöz pyelogram (IVP) böbrek büyüklüğü, pelvis dilatasyonu, taş ve böbreklerdeki kitlesel lezyonların belirlenmesinde kullanılabilir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 19
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Görüntüleme Teknikleri/Ultrasonografi Ultrasonografi üriner ve genital sistem ile ilgili önemli bilgiler
veren bir görüntüleme tekniğidir. Böbreklerin büyüklüğü, şekli, böbrek taşları, renal pelvisin
büyüklüğü, kistler veya böbreklerdeki kitlelerin belirlenmesini sağlar.
Sidik kesesi duvarının yapısı, bütünlüğü ve kalınlığı, intraluminal kitleler, taş, hücre döküntüleri hakkında bilgi sağlar.
Üretral taşların teşhisinde yardımcı olur. Prostatın büyüklüğü, şekli ve iç yapısının değerlendirilmesini
sağlar. Uterusun büyüklüğü, gebeleik ve pyometra dahil olmak üzere
içinde yer alan oluşum veya sıvıların değerlendirilmesini sağlar.
Ultrasonografi rehberliğinde yapılacak biyopsilerle organ veya kitlelerin tanımlanmasına yardımcı olur.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 20
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Görüntüleme Teknikleri/Sitoskopi Sitoskopi alt üriner sistemin görüntülenmesini
sağlayan acil teşhis tekniğidir. Rigid (sert) sitoskoplar sadece dişilerde kullanılır. Fleksibl (esnek) endoskoplar solunum ve sindirim
sisteminin muayenesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Dişi ve erkeklerde üretradan böbrek pelvisine kadar olan bölgelerin muayenesi de fleksibl endoskoplarla gerçekleştirilebilmektedir.
Sitoskopi taş, neoplazma, ektopik üreterler ve intersitisyel sistitislerin teşhisinde kullanılmaktadır.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 21
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Görüntüleme Teknikleri/Sitoskopi
Normal idrar kesesi
İdrar kesesinde amorf döküntülerDuvarda kalınlaşmaKanama
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 22
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Teşhis Yaklaşımları Lokalizasyon Tedavi ve prognoz açısından enfeksiyonun yerinin
belirlenmesi önemlidir. Disuri, pollakiuri ve/veya üretral akıntı alt üriner
sistem veya genital sistem hastalığının göstergesidir. Renal ağrı problemin böbreklerde olduğuna işaret
eder. Ateş ve diğer sistemik belirtilerin olması,
lokalizasyonun böbrek veya prostat olduğunun göstergesidir.
Prostat hastalıkları tekrarlayan ÜSE ile sonuçlanır. Kastre edilmemiş yetişkin erkek köpeklerde görülen
bakteriyel üriner sistem enfeksiyonlarının çoğunun prostat kökenli olduğuna dikkat çekilmektedir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 23
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Tedavi Tedavi idrar kültürünün sonuçlarına göre yapılmalıdır. Predispozisyon faktörleri ve enfeksiyon nedeni belirlenmeli
ve doğrulanmalıdır. ÜSE’nin başarılı bir şekilde tedavi edilebilmesinde,
antibiyotiklerin idrar konsantrasyonları, kan konsantrasyonlarından daha önemlidir.
İdrar konsantrasyonu serumdan 100 kat daha fazla olabilir. Antibiyotik seçimi kullanım kolaylığı, yan etkiler ve maliyet
değerlendirilerek yapılmalıdır. Komplike olmamış ÜSE tedavisi ortalama 14 gün sürer. Prostat hastalığı ile birlikte ise tedavi süresi minimum 4
haftadır.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 24
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında TedaviAntibiyotik Seçimi ÜSE tedavisinde kültür sonuçları önemlidir. Kültür sonuçlarına göre (sadece gram boyama) seçim;
gram + ampicillin, amoxicillin veya amoxicillin clavulanic acid gram - trimethoprim sulfa veya enrofloxacin
Fakat kültür yapılamayabilir veya ilaç başlanmış olabilir. Bu durumda ÜSE etiyolojisi düşünülerek antibiyotik seçimi
yapılır: Staphylococcus sp. - amoxicillin Streptococcus sp. - amoxicillin Escherichia coli - trimethoprim sulfa, enrofloxacin, tetracycline,
aminoglikozidler, Proteus mirabilis – amoxicillin, Pseudomonas aeruginosa - tetracycline Klebsiella pneumoniae – birinci kuşak cephalosporin veya enrofloxacin Enterobacter sp. - trimethoprim sulfa, enrofloxacin.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 25
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Tedavi
Tedavi Başarısı ve Değerlendirme
Tedaviden 7-14 gün sonra kültür tekrarlanarak, ÜSE tedavisinin başarısı değerlendirilmelidir.
Farklı bakteri türleri ve suşları nedeniyle tekrarlayan enfeksiyon (reinfeksiyon) veya aynı suş veya türlerin neden olduğu nüks eden enfeksiyonlarla (bacterial relapse) karşılaşılabilir.
Tekrarlayan veya nüks eden enfeksiyonlar predispozisyon faktörlerinin giderilemediğinin veya tedavi sırasında oluşan komplikasyonların (kateterizasyon vb) göstergesidir.
Enfeksiyonun nüks etmesi antibiyotik seçiminin uygun olmadığını, dozun düşük olduğunu veya tedavi süresinin kısa olduğunu gösterir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 26
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Tedavi
Tedavi Başarısı ve Değerlendirme
Tekrarlayan ÜSE olguları bir tedavi kürü ile iyileşmeyebilir. Bu durumda tedavi süresi ve kullanılan ilaçlar değerlendirilir.
Tedavi edilemeyen ve tekrarlayan ÜSE olgularında, ilk tedavi sona erdikten sonra, 6 ay süreyle kullanılan antibiyotiğin normal dozunun yaklaşık 1/3’ünün günlük olarak kullanımı gibi yaklaşımlar bulunmaktadır.
Bu amaçla Gram (-) veya miks enfeksiyonlarda trimethoprim (sulfa), cephalexin veya nitrofurantoin; Gram (+) enfeksiyonlarda amoxicillin veya ampicillin kullanılmaktadır.
Bu yaklaşımda, sitosentez ile alınan idrar örneklerinden aylık bakteriyel kültür yapılması, kültür sonuçları negatif olana kadar tedavinin devam ettirilmesi önerilmektedir.
Sonuçlar pozitif çıkarsa tekrar tam doz 2 haftalık kür uygulamasının yapılması istenmektedir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 27
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Tedavi
Diğer Tedaviler/İdrar yolu antiseptikleri İdrar yolu antiseptikleri kullanılabilir.
Hexamine /Methenamine (PURİNOL GRANULE®) Diürez ve antisepsi oluşturur. İdrar pH’sını düşürür. Asit idrarda amonyak ile reaksiyona girer ve formaldehite dönüşür.
Formaldehit antiseptik etkilidir. Gastrointestinal ve üriner sistemde irritasyon yapar. Kusma,
hematuri ve albüminuri görülebilir. Dozu tüm türlerde 10-20 mg/kg, günde 3 kez, ORAL
Nitrofurantoin (PYELOSEPTYL TAB/SURUP®) Geniş spektrumlu bir bakterisittir. Pseudomonas ve Proteus hariç çoğu türlere karşı etkilidir. Kusma ve aşırı duyarlılık reak.na neden olabilir. Doz 4 mg/kg (köpek), günde 3 kez, ORAL
Nitroxoline ve nalidixic acid Etkisi nitrofurantoine benzer. Proteus ve Pseudomonas türlerine de
etkilidir. Gastrointestinal ve sinirsel yan etkilere sahiptir. Renal yetmezlikte kontrendikedir. Doz Nitroxoline 10 mg/kg, Nalidixic acid 15-50 mg/kg, günde 2 kez, ORAL
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 28
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Tedavi
Diğer Tedaviler/Analjezik ve antispazmodik
Analjezik ve antispazmodikler kullanılabilirse de tartışmalıdır. Phenazopyridine beşeri hekimlikte kullanılmaktadır.
Köpeklerde denenmemiştir. Kedilerde hemolitik heinz body anemisi yaptığından kontrendikedir.
Antispazmodiklerin etkisi ile sık idrar yapma, bakteri miktarının azalmasına yardımcı olabilir.
Analjezikler ağrılı durumlarda kullanılabilir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 29
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Tedavi
Piyelonefritiste tedavi yaklaşımı
Piyelonefritis olgularının tedavisinde, renal medullada yüksek konsantrasyona ulaşabilen antibiyotikler tercih edilmelidir.
İdrar konsantrasyonundan ziyade etkili kan konsantrasyonları düşünülerek antibiyotik seçilmelidir.
Nefrotoksik ilaçlardan kaçınılmalıdır.
Tedavi 6-8 hafta veya daha fazla sürmelidir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 30
Üriner Sistem Enfeksiyonlarında Tedavi
ÜSE’nin potansiyel sonuçları
Pyelonephritis,
Genital sisteme yayılma nedeniyle infertilite,
Prostatitis,
Septisemi (ürosepsis),
Diskospondylitis, Septisemi sonucu intervertebral disk yangılanabilir.
Struvite urolithiasis,
Bakteriyel endokarditis.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 31
PiyelonefritisEtiyolojiPatogenezKlinik BulgularLaboratuar BulgularOtopsi BulgularıTeşhisTedavi
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 32
Piyelonefritis
Etiyoloji
Piyelonefritis sidik kesesi, üreterler ve böbreklerin kronik purulent yangısı ile karakterize bir üriner sistem enfeksiyonudur.
Klinik olarak; Pyuri Suppuratif nefritis Üreteritis Sistitis
ile karakterizedir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 33
Piyelonefritis
Etiyoloji Septisemik ve bakteriyemik enfeksiyonlar ile alt
üriner sistem enfeksiyonlarının bir komplikasyonu olarak meydana gelir.
Sığırlarda spesifik etken Corynebacterium renale’dir. Domuzlarda C. suis.
Sığırlarda septisemiye neden olan Pseudomonas aeruginosa kaynaklı embolik nefritislerden hematojen yayılma ile oluşabilir.
Köpeklerde de ÜSE, neoplazi ve criptococ kökenli pyelonefritis olguları görülmektedir.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 34
Piyelonefritis
Patogenez
Piyelonefritis gelişebilmesi; bir ÜSE’nin mevcut olması,
idrar durgunluğunun olması,
enfeksiyonun gelişmesi ve yayılması için ortam
bulunması,
sidik kesesinden geriye idrar refluksunun olması
gibi faktörlere bağlıdır.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 35
Piyelonefritis
Patogenez Mevcut bir ÜSE vardır. ÜSE, bakteriyel enfeksiyon, yangıya bağlı şişkinlik
veya döküntülerle üreterlerin blokajı, gebelerde uterusun baskısı ve obstrüktif ürolithiazis üriner stazise neden olur.
Enfeksiyon üreter yolu ile (tek taraflı), renal pelvis, papilla, medulla ve kortekse yayılır.
Çift taraflı olduğunda toksemi ve ateş ile birlikte üremi gelişir. Hematuri ve pyuri gözlenir.
Piyelonefritiste üreter ve sidik kesesinin yangısı nedeniyle her zaman pyuri ve hematuri görülür.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 36
Piyelonefritis
Klinik Bulgular Yüksek ateş, İştahsızlık, Kolik, Üriner obstrüksiyon (yangısal şişlik,
döküntüler ve pus nedeniyle), Ağrılı ve güç idrar çıkarma, Rektal palpasyonda sidik kesesi duvarında ve
üreterlerde kalınlaşma, İleri enfeksiyonlarda üremi belirtileri görülür.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 37
Piyelonefritis
Laboratuar bulgular İdrar bulanık, kötü kokulu ve kırmızımsıdır. Hematuri ve Pyuri önemli idrar bulgularıdır. Sediment muayenesinde bakteriler ve epitel
hücreleri görülür. İdrar pH’sı alkaliye kayar. İdrar kültürü pozitiftir.
Hematuri nedeniyle sığırlarda enzootik hematuri ile karıştırılabilir.
Fakat enzootik hematuride lezyonlar sadece sidik kesesindedir ve idrar sterildir.
Anemi semptomları ile seyreder.
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 38
Piyelonefritis
Tedavi Kültür sonuçlarına göre antibiyotik seçilir.
Corynebacterium renale kökenli olgularda Penicillin (15000 IU/kg) tercih edilir.
Destekleyici tedaviler yapılır. İdrarın asitleştirilmesi, İdrar yolu antiseptikleri, İdrar kesesi lavajı, Analjezik ve antispazmodikler gibi...
ÜROLOJİ-2005 Prof. Dr. Mehmet MADEN 39
İyi dersler…
Recommended