View
624
Download
4
Category
Preview:
DESCRIPTION
Risicomanagement voor pensioenfondsen: een praktische tool
Citation preview
Risicomanagement pensioenfondsen
Genoeg gepraat, tijd voor een praktische invulling
PENSIOENMANAGEMENT • ADVIES
OPLEIDINGEN • VISITATIECOMMISSIES
Programma
Welkom en opening – Bert Smith
Risicomanagement – Jaap Koelewijn
Audit Navigator – Jeroen Tuijp
Afsluiting en lunch
Over ons
Pensioenfonds / werkgever
Financieel
Actuarieel
Beleggingen
Administratie Governance
Communicatie
juridisch
Edmond Halley
Over ons
Pensioenmanagement & professionele bestuurders
Visitatiecommissies
Training en Opleiding
Advies en Beheer
Interimoplossingen
Benchmarking & Onderzoek
Audit Navigator
Jeroen Tuijp
PENSIOENMANAGEMENT • ADVIES
OPLEIDINGEN • VISITATIECOMMISSIES
Risicomanagement
Risicomanagement is het identificeren en
kwantificeren van risico's en het vaststellen van
beheersmaatregelen. Met beheersmaatregelen
worden activiteiten bedoeld waarmee de kans van
optreden of de gevolgen van risico's worden
beïnvloed.
FIRM is gericht op het beoordelen van risico‟s en de
beheersing daarvan.
FIRM: van micro-prudentieel naar macro-
prudentieel toezicht (Beleidsvisie DNB)
Wetgeving en achtergrond
Artikel 143 Pensioenwet
Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur worden regels gesteld met
betrekking tot de soliditeit van het pensioenfonds, waaronder wordt verstaan: het
beheersen van financiële risico‟s; en het beheersen van andere risico‟s die de
soliditeit van het pensioenfonds kunnen aantasten;
Brief DNB 15 maart 2010 – onderzoek pensioenfondsen
“De risicorapportages zijn niet inzichtelijk, soms foutief en bevatten te weinig
informatie. Rapportages zijn veelal gericht op behaalde rendementen”
Pensioenkoepels 24 juni 2010: “Aanbevelingen Beleggingsbeleid”
“Belangrijk is dat het een continu proces is. Een bestuur kan niet volstaan met een
studie eens in de zoveel tijd, om vervolgens niet bij te sturen”
Misverstanden
Risicomanagement is niet het periodiek benoemen en aflopen van alle risico’s en de beheersmaatregelen.
“Met een jaarlijkse stoplichtenrapportage voldoe ik aan risicomanagement en FIRM.”
“Al onze rapportages en beleidsdocumenten vormen tezamen ons risicomanagement”
Cyclus
Beleid
Uitvoering
Beleid & Strategie
Analyseren & inschatten
Beheersing
Controle & Rapportage
FIRM in vogelvlucht
Solvabiliteit Organisatie/Beheersing
Liquiditeit Integere bedrijfsvoering
Risicocategorieën Beheersingscategorieën
Financieel Niet-financieel
Matching/rente Omgevingsrisico Risicospecifiek
Marktrisico Operationeel risico Organisatie
Kredietrisico Uitbestedingsrisico Management
VT-risico IT-risico Solvabiliteitsbeheer
Integriteitsrisico Liquiditeitsbeheer
Juridisch risico
FIRM: risico vs. beheersing
Hoofdstuk B1 Beoordelingscriteria ‘Laag Risico’
Het verschil in gemiddelde looptijd tussen activa en passiva
dan wel de modified duration gap van het eigen
vermogen/optionality extensie risk is gering.
Ongedekte valutapositie ten opzichte van balanstotaal is
laag.
Pensioenregeling bevat geen indexatietoezegging.
Geen gebruik van derivatenproducten of andere off-balance
sheetproducten.
Geringe mate van gevoeligheid voor veranderingen in
absolute hoogte en vorm van yieldcurven.
Ruim voldoende en zeer liquide werkkapitaal beschikbaar.
Zeer regelmatige en voorspelbare kasstromen.
Zeer beperkte verschillen in timing van ingaande en
uitgaande kasstromen.
Rentegevoeligheid van activa en passiva is zeer
voorspelbaar.
Vermogensratio's uitgedrukt in de basisvaluta zijn stabiel.
Inflatie is laag.
Producten bevatten geen rendementgaranties.
Producten bevatten geen embedded options.
Geen gebruik van opties in offertes.
Exposures in andere valuta dan de basisvaluta zijn gering.
Geen exposures, netto kasstromen in volatiele vreemde
valuta.
Verzekeraar heeft een volwassen, stabiele portefeuille
waarbij inkomende en uitgaande kasstromen binnen een
jaar in balans zijn. Er is derhalve geen sprake van een
uitloopmaatschappij.
Bijlage D1 Sterke interne beheersing
1. Frequent en gedetailleerd in kaart brengen van alle
relevante facetten van matching-/renterisico.
2. Instelling heeft goed inzicht in de verdeling van activa
en passiva over looptijden.
3. Nieuwe producten, initiatieven, projecten worden
voorafgegaan door een gedegen analyse van
gerelateerd matching-/renterisico.
4. Op productniveau is een analyse gemaakt van de aard
en omvang van het matching-/renterisico.
5. In risicoanalyse wordt ook expliciet aandacht besteed
aan matching risico's uit hoofde van embedded options,
herbelegging, garantieproducten en vreemde valuta.
6. Het risicomodel is volgens best-practicemethoden
ontwikkeld en wordt frequent onderhouden en
geëvalueerd en onafhankelijk gevalideerd.
7. De voor de risicomodellering gehanteerde aannames en data zijn actueel, volledig, juist, betrouwbaar en
beslaan een lange horizon en zijn verkregen uit
onafhankelijke bronnen.
8. Management en betrokkenen van alle relevante
niveaus en competenties betrokken bij risico-
identificatie. Volledig begrip van alle aspecten van
matching-/renterisico door verantwoordelijke staf.
9. Risico-identificatie transparant gedocumenteerd.
10. Risico-identificatie gebaseerd op systematische
aanpak.
11. Risico-identificatie vertaald in adequate
prioriteitenstelling.
Beperkt aantal gerichte open vragen
die matchen met de FIRM-criteria
Beantwoording geeft inzicht
in hoogte van het risico
Toelichting en voorbeelden van
maatregelen per vraag
Afweging van „voldoende„
interne beheersing zuiver te
maken
Zuivere balans tussen risico en beheersing
Beantwoording open vragen in Audit Navigator
3 / 11
18
Audit Navigator aanpak
ELC’s
Risicoanalyse
Significantie Beheersing
Beleid
Audit Navigator
Doel: risk management transparanter en effectiever
te maken
Gebruik van kritische open vragenset conform FIRM
Toelichtingen uit wet en regelgeving
Koppeling vragen, risico‟s en werkzaamheden
Risico-inschatting verplicht voor controle
Helder inzicht in voortgang en opvolging
Blijvend en actueel inzicht
Audit Navigator - 1
Audit Navigator - 2
Audit Navigator - 3
Audit Navigator - 4
Audit Navigator - 5
Audit Navigator - 6
Audit Navigator - 7
Audit Navigator - 8
Documenten toevoegen ter ondersteuning en bewijs
Opsomming significante risico’s
Tevens voor accountantscontrole
Mogelijkheid opnemen kengetallen
Duidelijke toelichting per vraag
Toelichting FIRM
Geen last van versiebeheer
Actielijst met namen en deadlines
Internetapplicatie, backup gewaarborgd
Eigen look-and-feel mogelijk
Inzicht voor het bestuur
3 mogelijkheden:
Allen toegang tot AN
• Volledige betrokkenheid
• Intensief en discipline vereist
Online Survey n.a.v. AN
• Vragenlijst: 4 vragen per risico
• Inschatting risico’s en impact
Presentatie / Workshop
• Inzicht in conclusies AN & risicobeheer
• Geen extra tijdsinvestering
1 2 3 4 5
Oneens Neutraal Eens
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Imp
act
Kans
• Risico van langdurig meer uitkeren dan de buffervrijval Naast de ABTN een middellang plan opstellen conform voorstel risk management
• Sterke stijging van de inflatie vormt een risico
Voorbeeld output Survey
Voorbeeld presentatie
Definitie
Het risico als gevolg van het niet gematcht zijn van activa en passiva in termen van rentevoet, rentetypische looptijden en gevoeligheden voor ontwikkeling in prijspeil.
Achtergrondinformatie
De geschatte kasstromen
komen vanuit een download
vanuit
pensioenadministratie in
datawarehouse tot stand en
geïmporteerd in PROPHET.
Audit Navigator & Survey
Audit Navigator
• Onderbouwt keuzes
• Toont werking interne beheersing aan
•Bewaakt opvolging
Survey
• Laat bestuurders anoniem antwoorden
•Toont betrokkenheid aan
• Toont deskundigheid aan
CONTINU MOMENTOPNAME / PERIODIEK
Het proces
AN vullen
Terugkoppeling bestuur
Online Survey
Afstemming &
consensus
Update AN &
monitoring
Einde
Wij komen graag langs om de Audit Navigator op detailniveau aan u te
laten zien
Drs. Jeroen H.H. Tuijp AAG
tuijp@edmondhalley.nl
06-2797 9555
www.edmondhalley.nl
Recommended