NÜFUS PİRAMİDİ

NÜFUS PİRAMİDİNÜFUS PİRAMİDİ

Nüfus Piramitleri herhangi bir yerin nüfus özelliklerini (nüfusun yaş ve cinsiyet yapısını) göstermede temel araçlardan biridir.

NÜFUS DEĞİŞİMİNÜFUS DEĞİŞİMİ

Nüfusun belirli zaman içerisinde çeşitli değişikliklere uğramasına nüfus değişikliği denir.

NÜFUS ARTIŞINÜFUS ARTIŞIDoğum oranı ile ölüm oranı arasındaki fark nüfus artışını gösterir. Bir ülkede doğum oranı fazla, ölüm oranı az ise nüfus artışı meydana gelir.

NÜFUS PATLAMASINÜFUS PATLAMASI

Bir bölgede veya ülkede nüfusun aşırı derecede artması olayına nüfus patlaması denir.

NÜFUS YOĞUNLUĞUNÜFUS YOĞUNLUĞU

Bir yerde yaşayan insan sayısının, o yerin yüzölçümüne bölünmesi ile elde edilen nüfusa denir.

AKTİF NÜFUSAKTİF NÜFUSAktif nüfus, çalışma çağında yani 15-64 yaş grubunda olup kurumsallaşmamış nüfustan oluşmaktadır. Kurumsallaşmamış nüfus, Devlet istatistik Enstitüsü’ne göre; “Okul, yurt, otel, çocuk yuvası,huzurevi, özel nitelikli hastane, hapishane, kışla ve orduevi gibi yerlerde ikamet edenlerle yabancı uyruklular dışındaki nüfustur”.

BAĞIMLI NÜFUSBAĞIMLI NÜFUS

Çalışan nüfusun bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısını ortaya koymaktadır.

KALİFİYE ELEMANKALİFİYE ELEMAN

Kendi alanında uzmanlaşmış ve iyi yetişmiş elemanlara kalifiye eleman denir.

Yoktur.Çünkü günümüzde gelişen teknoloji ile bütün ülkelerin nüfusları sayılabilmektedir.

NÜFUSBelirli bir zamanda

belirli sınırlar içinde yaşayan insan sayısına nüfus denir.

NÜFUS SAYIMINÜFUS SAYIMINüfus sayımı, sınırları belirli olan bir alanda yaşayan insanların belirli bir günde sayılması işlemidir.

NOTNOTDünyada ilk nüfus

sayımı M.Ö 3000 yıllarında Çin’de yapılmıştır.

NOTNOTModern nüfus

sayımları ilk defa İskandinav Ülkelerinden İsveç’te 1748’de yapılmıştır.

NÜFUS COĞRAFYASINÜFUS COĞRAFYASI

Coğrafya’nın nüfusla ilgilenen dalına nüfus coğrafyası denir.

NÜFUS COĞRAFYASINÜFUS COĞRAFYASINüfus Coğrafyası, bir bölgedeki nüfusun dağılışını ele alarak, bu dağılışta etkili olan iklim, su kaynakları, yer altı zenginlikleri, yer yüzü şekilleri, toprak ve bitki örtüsünün etkilerini araştırır.

NÜFUS VE NÜFUS SAYIMLARINÜFUS VE NÜFUS SAYIMLARI

Nüfusla ilgili bilgiler nüfus sayımı sonuçlarından elde edilir.

NÜFUS VE NÜFUS SAYIMLARINÜFUS VE NÜFUS SAYIMLARI

Nüfus sayımlarının yapılmasında şu hedefler amaçlanmaktadır.

NÜFUS SAYIMLARI NÜFUS SAYIMLARI SONUCUNDASONUCUNDA

Ülkenin toplam nüfus sayısı.Nüfus artış hızıKır-kent nüfus özelliğiYerleşim birimlerinin nüfusu.Nüfusun yaş ve meslek grupları.Nüfusun cinsiyet durumu.Nüfus hareketleri.Aktif nüfus özelliğiEğitim seviyesi.

Bu sayımlar dar bir kapsama yönelikti.Bu sayımların önceden belirlenen periyotları yoktu.Bu sayımlar sonucu elde edilen bilgiler bilimsel verilere ve istatistiklere dönüşmemişti.Bu sayımlarda her ülkenin kendine özgü yöntemleri ve değerlendirmeleri söz konusu idi.Bu sayımların sonuçları pek sağlıklı olmadığından dünya nüfusu hakkında kesin bilgiler içermiyordu.

OSMANLI NÜFUS BİLGİLERİOSMANLI NÜFUS BİLGİLERİ

Dirlik kayıtları için tutulan defterler

Tahrir defterleri

1831 de ilk erkek nüfus sayımı

19. yüzyılın sonunda yapılan ilk sayımlar

1927

1831

m.ö-3000

1801

1709

1748

Nüfus yaş gruplarına göre genç,olgun ve yaşlı olmak üzere 3 kısma ayrılır.

Ülkedeki kadın ve erkek nüfus sayısı anlaşılmaktadır.

6 yaşını bitiren nüfusa,tüm dünyada eğitim verilmeye çalışılır.Eğitim,okur-yazarlık,ilköğretim,lise,üniversite olarak sınıflandırılır.Bir yıl içindeki ölümlerin toplam nüfusa oranına denir.

Bir yıl içindeki doğanların toplam nüfusa oranına denir.Nüfusu 10.000’den az olan yerleşmelere kır nüfusu,fazla olan yerleşmelere de kent nüfusu denir.

Doğum anından itibaren,ölüm anına kadar beklenen yaşam süresini anlatır.

Bir ülkede eğer doğanların sayısı ölenlerden fazla ise ülkede nüfus artışı meydana gelir.Doğanlar ile ölenler eşit ise nüfus aynı kalır.Eğer ölenler doğanlardan fazla ise nüfus azalmaya başlar.

Bu dönem dünyada siyasi ve ekonomik istikrarsızlık dönemidir.

1930-1950 YILLARI ARASINDA NÜFUS ARTIŞINDAKİ YAVAŞLAMANIN

NEDENLERİ

Bunun öncesinde 1914-1918 yılları arasında yaşanan 1.dünya savaşı ve bunun ortaya koyduğu ekonomik, siyasi ve sosyal yıkımların etkisi henüz bitmeden dünyanın 1930’lu yıllardan sonra başlayan siyasi çekişmeler ve 1940 ‘ta başlayan 2.dünya savaşı yıllarının ortaya koyduğu siyasi sosyal,ekonomik sorunlar ,mal ve can kayıpları,hastalık ve ölümlerdir.

1930-1950 YILLARI ARASINDA NÜFUS ARTIŞINDAKİ YAVAŞLAMANIN NEDENLERİ

Bu yıllarda güvende olmayan insanlarda doğum azalmış,genç nüfus silah altında olduğu için evlilikler azalmış ve savaşın yol açtığı yıkımlar ve can kayıplarıdır.

1930-1950 YILLARI ARASINDA NÜFUS ARTIŞINDAKİ YAVAŞLAMANIN NEDENLERİ

1960 YILINDAN SONRA DÜNYA NÜFUSU DAHA HIZLI BİR ARTIŞ

SÜRECİNE GİRMESİNİN NEDENLERİ

1960 YILINDAN SONRA DÜNYA NÜFUSU DAHA HIZLI BİR ARTIŞ SÜRECİNE GİRMESİNİN

NEDENLERİ

Tarımdaki gelişme ve endüstrileşmeTıp Bilimindeki gelişmelerTeknolojik gelişmelerKadınların eğitim ve ekonomik

bağımsızlıklarının artmasıGüvenli ve yeterli su imkanlarının

artması

Avrupa’ya yoğun bir göç yaşanmıştır.Bu durum dünya nüfusunun dağılışını bozmuştur.

Çalışan kadınlar az çocuk istediği için nüfus artış hızı da azalmıştır.

Nüfusun gelişimini ya da değişimini dönemlere ayırarak inceleme işine demografik süreç modeli diyoruz.

Doğurganlık ve ölüm oranlarıSağlık alanındaki ilerlemeler Beslenme imkanlarının artmasıEğitim seviyesinin yükselmesiYaşam standartlarının yükselmesiNüfus planlamasıSavaşlarDeprem,Sel gibi doğal afetler.

Üretim artar.Vergi gelirleri artar. Mal ve hizmetlere talep artar. Yeni endüstri dalları doğar. İhracatta rekabet kolaylaşır.

İşsizlik artar.Kalkınma hızı düşer.Kişi başına düşen milli gelir azalır. Tasarruflar azalır ve tüketim artar.İç ve dış göçler artar.İnsanların temel ihtiyaçlarının karşılanması zorlaşır. İhracat azalır. Demografik (nüfusa bağlı) yatırımlar artar. Çevre kirlenmesi artar. Belediye hizmetleri zorlaşır

Nüfus artışı,ülke kaynaklarının kullanımın dolayısıyla da tüketimini hızlandırır.

Genelde savaşların olduğu ülkelerde erkek nüfusunun azlığından söze dilebilir.Kastamonu da Ersizler diye bir köy bulunmaktadır.Bunun sebebi buranın mezarlığına Kurtuluş savaşı yıllarında uzun süre erkek defnedilmemiştir.

ERKEK NÜFUSU KADIN NÜFUSU

YAŞ GRUPLARINI NÜFUS MİKTARINI

Nüfus özellikleriNüfus hareketleriNüfusun yaş durumuNüfusun cinsiyet durumuNüfusun ekonomik durumuÜlkenin gelişmişlik durumu

1-Doğurganlık ve ölüm oranları2-Kadınların eğitim düzeyinin ve ekonomik bağımsızlıklarının artması.3-Sağlık alanındaki ilerlemeler.(Aşılama,bulaşıcı hastalıklara karşı etkili ilaçların bulunması)4-Beslenme imkanları5-Eğitim seviyesinin durumu6-Yaşam standartları7-Nüfus planlaması çalışmaları8-Savaşlar

Düzgün bir üçgene benzeyen bu piramit,yüksek doğum ve ölüm oranlarına sahip ülkelere aittir.Sanayi Devrimi öncesi toplumların çoğu bu piramit örneğini yaşamıştır.Günümüzde ise Bangladeş gibi yüksek doğum ve ölüm oranlarının yaşandığı ülkelerde görülmektedir.

0-5 yaş grubundaki ölüm oranlarının azalmaya başladığı; ancak doğum oranlarının yüksek olduğu ülkelerin piramididir.Bu tür piramitler,İran ve Nijerya gibi gelişmekte olan ülkelerde görülmektedir.

Bu piramit ;arı kovanı şeklindedir.Düşük doğum ve ölüm oranlarının

görüldüğü ülkelerin nüfus piramididir.Düşük doğum oranları nedeniyle

piramidin tabanı dardır.İngiltere ve İsveç gibi ülkeler buna

örnektir.

Çan şeklindeki bu piramit, uzun bir zaman sürecinde düşük doğum ve ölüm oranlarından sonra doğum oranlarının arttığını göstermektedir.

ABD ve Kanada gibi ülkelere özgü bir piramittir.

Asimetrik şekilli bu piramit ,doğum oranında hızlı bir düşüş görüldüğü,ölüm oranının da düşük olduğu piramit tipidir.

Japonya gibi büyük nüfus problemi yaşadıktan sonra hızla gelişen ülkelere özgü bir piramittir.

Demografi

İskandinav

Nüfus artış

1831

1927 1935

az fazla

3

Sanayi inklabının

ters

Avrupa Sanayi

az

nüfusÇin

UNFPA

NÜFUS

İç

Kadınların

doğru

Nüfus

Aritmetik

yaşlı

TÜRKİYE’DE NÜFUS SAYIMLARITÜRKİYE’DE NÜFUS SAYIMLARI

Türkiye’de ilk resmi nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır.

TÜRKİYE’DE NÜFUS SAYIMLARITÜRKİYE’DE NÜFUS SAYIMLARI

İkincisi ise 1935 yılında gerçekleştirilmiş ve bunda sonra 1990 yılına kadar her beş yılda bir düzenli olarak sayım yapılmıştır.

Türkiye'de Nüfus Sayımları ve SonuçlarıTürkiye'de Nüfus Sayımları ve Sonuçları

NÜFUSUN ÖNEMİNÜFUSUN ÖNEMİ

Nüfus üretimi arttırır

NÜFUSUN ÖNEMİNÜFUSUN ÖNEMİ

Nüfus tüketimi arttırarak gelişmeyi sağlar

NÜFUSUN ÖNEMİNÜFUSUN ÖNEMİ

Fazla nüfus artışı işsizliğe ve göçe neden olur

İŞSİZLİK ORANLARIİŞSİZLİK ORANLARI

NÜFUSUN ÖNEMİNÜFUSUN ÖNEMİÜlkelerin kalkınmasını eğitilmiş nüfus sağlar

NÜFUSUN ÖNEMİNÜFUSUN ÖNEMİ

Nüfusun dengeli olarak artması gerekmektedir