İLKEL TOPLULUK VE DÜŞÜNÜŞ€¦ · İLKEL İNSAN YAŞAMI Kadınlar daha çok toplayıcılık...

Siyasi DüşüncelerTarihi

İLKEL TOPLULUK VE DÜŞÜNÜŞ

Yaşamın Başlangıcı

1- Ambiyogenez- Canlı cansızda kendi kendine oluşmuştur. Aristocu yaklaşım

2-Biogenez- Bir canlı kendine benzer bir canlıdan oluşmuştur. Ama nasıl

3- Panspermia- Uzaydan gelen tohum ve sporlarla. Ya orası?

4- Ototorf- ilk canlı kendi besinin kendi üreten bir canlıdır. Nasıl oluşmuştur?

5-Hetetorf- ilk canlı uzun süren “kimyasal” bir evrimden ortaya çıkan inorganik maddelerden oluşmuştur.

6-Evrim- hetetorf görüşü benimser tüm canlılar tek bir türden gelişmiş tür sayısı artıyor ve doğal seleksiyonla değişmiştir.

7-Yaradılış görüşü- her canlı türü ayrı bir tür olarak yaratılmıştır.

Her nasıl gelişirse gelişsin insan türü bir noktada birleşmiş ve toplumsal yapıyı oluşturmaya başlamışlardır.

İLKEL İNSAN YAŞAMI

Eski taş Çağında İnsan Yaşamı

İnsan yaşamını etkileyen etmenlerin en önemlileri

Beslenme

Korunma

Üreme

Diğer canlılar????

Önceleri toplayıcılık ile beslenildi. Çoğunlukla bitkisel veya

kolay bulunur börtü böcekle.

Sonra avcılık başladı

Silahları önce savunma amacıyla sonra da saldırı amacıyla kullanabildiler

Bunu anlayınca sadece bitkilerle beslenme yerine etoburluk da başladı

İLKEL İNSAN YAŞAMI Kadınlar daha çok toplayıcılık yaparken erkekler avcılık

yapıyordu (1. Toplumsal işbölümü)

Önceleri aynı türden (türdeş) iş yapan kadın-erkek farklılaşmıştır

Avcılık faaliyetini en önemli toplumsal sonucu : avlanma ve geçim için takım örgütlenmesi tarzı işbölümünün başlamasıdır

Kavgayla değil işbirliğiyle üretim yoluna gidilmiştir denebilir

Takımların kurulması ve toplumsallaşma beraberinde ne getirmiştir.???

İletişimde dilin ve düşünmenin gelişmesi demek

İLKEL İNSAN YAŞAMI

Uzman avcılıkla birlikte toplayıcılık 2. plana itilmiş

Büyük hayvanların avlanabilmesiyle beslenme sıkıntısı azalmış

Uzman avlanma besin stoklanması ve boş zaman anlamına

gelir.

Kadınların topladıkları sebzeler ve erkeklerin avladıklarıyla

oluşan menüler

Boş zaman da düşünüşü etkilemiş, siyasi düşünüşgelişmiştir

İLKEL İNSAN YAŞAMI

Erkeğin avcılıkta artan önemi kadının üremedeki önemiyle

dengelenmiş (Venüs heykelleri)

Uzmanlaşmamış yapısı var

Eşitlikçidir

Farklılaşma yok

Ortak çalışma ve ortak bölüşme ilkesi hakim

İLKEL İNSAN YAŞAMI

Yeni taş çağıyla birlikte üretime geçilmiş

Doğadan edilgen beslenen insan tipi yerini üreten insana

bırakmış

Sulama tarımı başlamış

Bitkiler evcilleştirilerek

Tohumlar taşınarak farklı yerlerde ekimler başlamış

Edilgen ekonomi yerini üretici ekonomiye bırakmış (Neolitik

Devrim)

İLKEL İNSAN YAŞAMI

Neolitik devrimle göçebelik bırakılmış ve yerleşik hayata

geçilmiş.

Ürün toplanacak, hasat yapılacak, toprağı nasıl taşıyacaksın

Mal birikimi ve mülkiyet ortaya çıkmaya başlamış

Bu da savaşlara davetiye çıkarmış

Bitkilerin evcilleştirilmesi sonrası hayvanlar evcilleştirilmiş

Ekimle kadınlar, hayvanlarla erkekler uğraşmış

Bazı topluluklar hayvanları toplayıp çobanlıkla yaşamaya

çalışırken bazıları tarıma ağırlık vermiş (2. Toplumsal

İşbölümü)

İLKEL İNSAN YAŞAMI

Çoban topluluklar kendine yeter değildir

Bu da onları saldırgan yapmış

Tarımcılara karşı savaşa başvurmuşlar

Çiftçiler barışçı ve kendine yeterken çobanlar tersine olmuş

İbn-i Haldun bedevi ve hazari toplulukları

İLKEL İNSAN YAŞAMI

Su kenarlarında yapılan küçük sulama tarımından büyük

sulama tarımına geçince tarım erkeklere geçmiş

Böylece “toplumsal artı” üretme kapasitesi ortaya çıkmıştır

İLKEL İNSAN DÜŞÜNÜŞÜ

DÜŞÜNCENİN DERECELERİ (somut düşüncenin

aşamaları) Edilgin düşünce (kızla tanışması)

Etkin (bir daha nasıl görüşürüm)

Sentezci düşünce (geçmiş tecrübelerden çıkarımlar)

Bunlar somut yani görülür nesnelere ilişkin düşünme biçimi

İLKEL İNSAN DÜŞÜNÜŞÜ

Soyut düşüncenin aşamaları Sistemli düşünce (kategorik hale getirme)

Kuramsal düşünce (teori geliştirme)

İdeolojik düşünce (belli bir sınıfın yaklaşımıyla olaylara bakma)

İLKEL İNSAN DÜŞÜNÜŞÜ

İlkel insanın düşünüşü somut idi

Ayı beni yiyecek (edilgen)

Sopayla kendimi savunayım (etkin)

Sivri taş ile sopayı bir araya getireyim (sentezci)

Somut (maddeci) düşünce

İLKEL İNSAN DÜŞÜNÜŞÜ İlkel insan benzetmeci düşünüş yapıyordu (analojik)

Ölen şefle beraber hizmetçilerinin, bineğinin, yiyeceklerin gömülmesi

Somut doğadan aldıkları simgeler toplumsal ilişkilerini belirtmede kullanıyorlar

Nuerler ve ikizler

Mağara resimleri İlkel insanın düşünüşünün merkezinde geçim, savunma ve üreme

olduğunu gösteriyor İnsan doğaya hakim değil (üretim yok), tahmin edilebilirlik yok, her şey rastlantısal görünüyor

Bu nedenle de düşünce de rastlantısal yani düşüne dayalı bir çıkarım yok. Gölge tavşan olayı

İLKEL İNSAN DÜŞÜNÜŞÜ

Sihirsel düşünüş de yaygın

Gerçek nedenlerle değil gölge nedenlerle uğraşır sihirsel

düşünüş

Sihre inanış fazlaydı zira eğer uygun sonuç varsa sihir başarılı

deniyordu

Uygun sonuç yoksa “daha güçlü bir sihir nedeniyle” başarısız

olunduğuna inanılıyordu.

Heykeller, savaş dansı, kurbanlar

İLKEL İNSAN DÜŞÜNÜŞÜ

Totemci düşünüş vardı Klan bir totem ata ile özdeşleştirilir

O totemin soyundan gelindiğine inanılır

Öteki topluluklar başka totemlerin soylarıdır

İlişkiler totemler ararsı ilişki olarak değerlendirilir

Bu toteme göre kurallar, tabular konur

Aynı totemden olanlar kardeş sayılır

Diğer totemlerdekiler avlanan hayvandan çok da farklı değil

İLKEL İNSAN DÜŞÜNÜŞÜ

Tarımın başlamasıyla insan ile doğa arasında tahmin

edilebilirlik arttı

İnsan artık edilgen değil, etkin

Sihirsel düşünüşten uzaklaşıp dinsel düşünüşe doğru geçiş

Mitolojilere bakıldığında toplulukların yaşantılarının

mitolojileri de şekillendirdiği görülür Her doğa olayı için tanrıların tespit edilmesi

İLKEL İNSAN DÜŞÜNÜŞÜ

Kadınlar “ana tanrıça” olarak saygı duyulur. Neden ???

Dinsel düşünüş görülür

Nasıl bizim köyün işlerini biri görüyor bir bekçisi var aynı

şekilde dünyanın da bir şefi bekçisi var. Ama bu somut

(güneş, ay, yıldız)

Kadın yavaş yavaş 2. plana itilir zira çoban toplumu ve büyük

sulama toplumları 2 ana toplum yapısı olarak karşımıza çıkar

UYGAR TOPLUMA GEÇİŞ

Uygar toplumda farklılaşma başlamış, farklı işler yapılmış

Uzmanlaşma başlamış

Eşitliksizlik ortaya çıkmış

Sınıflar zümreler oluşmuş

UYGAR TOPLUMA GEÇİŞ

Eşitlikçi toplumsal yapı nedeniyle “toplumsal artı” ihtiyacı

duyman ilkel insan sonrası

Eşitsiz yapılı uygar toplumda “toplumsal artı” ihtiyacı ortaya

çıkmıştır

Toplumsal artı, tarım dışı olma imkanı sundu

Bir kısım insanlar üretim dışı istihdam edilebildi

Bir kısmı koruma ve yönetimle görevlendirildi

Bunların bakımı toplumsal artı ile sağlandı

UYGAR TOPLUMA GEÇİŞ

1.göçebe çoban topluluğun tarım toplumu üzerinde

egemenlik kurması

2. küçük sulamadan büyük sulama tarımına geçilmesi (ırmak

kenarlarında)

Bu 2 etmen uygar topluma geçişi sağlıyor

Egemenler ortaya çıkmış

Egemenlerin toplumsal artı için kendilerini çalıştırmasına

halk neden ses etmemiş Çünkü kendileri de fayda sağlamışlar

Yani genel yarar ile bireysel yarar örtüşüyor

UYGAR TOPLUMA GEÇİŞ Toplumsal artılar genelde tapınaklarda toplanmış

Tapınağın bulunduğu köylerde nüfus artmış her birinin görevi farklı olan bireyler var

Bunlar birbirinin ürünlerine ve hizmetlerine bağımlı hale gelmişler

Böylece bütünleşik bir toplum ortaya çıkmış

Yani devlet (kent devletinin ortaya çıkışı bu şekilde) Toplumsal artı üreten katmanlı bir yapı

Artıyı denetleyip yöneten egemen sınıf

Düzeni içten ve dıştan koruyan ordu

Herkesin nasıl davranacağını gösteren yasalar

Bu yasaları uygulayan memurlar

Bir de insanları yönlendirecek ideoloji (çoğunlukla dinsel)