View
450
Download
5
Category
Preview:
Citation preview
-KINDEREN, JONGEREN EN GEZINNEN UIT BALANS
-ILSE MARIEN
Lesdag 3: ouderfactoren die het gezin als systeem
beïnvloeden
Laatste eindje vorige les
Bekijk volgend videofragment: Stel TGI-model op
jo frost, jo frost 2,jo frost 3, jo frost 4Bekijk interventie: wat gebeurt er in de
hulpverlening? thema dat gekozen wordt Welke attitude en methode zie je bij hulpverlener
In de praktijk
Risico’s van residentiële opname? Negatieve groepsdynamiek Nieuwe homeostase door gezinsontlasting Niet voldoende makkelijke overgangen
Hoeveel ruimte, tijd gaat er naar gezinsbegeleiding?
In de praktijk
Richten op competenties ipv op probleemreductie
Ouders in de ouderrol blijven bevestigenGeen overidentificatie met kind vanuit
voorzieningMeerzijdige partijdigheid
Multiproblem-gezinnen
Terminologie
Term multi-problem-gezin = paradoxaal
gezinssysteem: chronisch en complex netwerk van socio-economische en psychosociale problemen
• PROBLEMEN EIGEN AAN HET HULPVERLENINGSSYSTEEM
Terminologie
Multi-problem-gezin =
Falende hulpverleningsrelatie(gezin en hulpverlening zijn subsystemen)
Terminologie
Multi-problem-gezin = outsiderperspectiefKansarme gezinnen = relatie tot
maatschappelijke goederenVierde wereldgezinnen = zelfemancipatie van
generatie-armen
Ouders in multi-problemgezinnen
http://www.klasse.be/tvklasse/14796-Kansarmoede
Fragment uit “ladybird, ladybird”
Persoonskenmerken van ouders
Apathy-futility-syndrome Gevoel van futiliteit Emotionele vervlakking Interpersoonlijke relaties negatief gekleurd Gebrek aan competentie (gevoel) Negativisme Verbale ontoegankelijkheid Overdragen van fulititeitsgevoelens op anderen Passief-agressief uiten van boosheid
Gezinskenmerken
Snel wisselend interactiesysteem, onvoorspelbaarheid
Hiërarchische communicatieMoeder als knooppunt van interactiesExtreme posities in gezinscohesie en –
aanpassingOpvoeding tussen overbeschermen en
afwijzen
Model van Hellinckx
PersoonskenmerkenGezondheid en fysieke gesteldheidPersoonlijkheid en vitaliteitopvoedingsgeschiedenis
GezinscontextMateriële mogelijkhedenFamiliale omgevingBuurt en kennissenkringInstitutionele omgeving
OPVOEDENPedagogische vraag
Pedagogisch aanbod
SubsysteemkenmerkenEchtelijke relatiesiblingsrelatie
GezinskenmerkenGezinsorganisatieGezinscultuurgezinsdynamiek
Principes voor hulpverlening aan multi-problemgezinnen
Tegemoetkomende hulpGezinsgerichte hulpEmancipatorischEmpowermentIntegrale hulpSamenwerking en coördinatieSupervisie
Tegemoetkomende hulp
Hulp aan huishulpverlener neemt initiatiefHulpverleningsproces gaande houdenFlexibiliteit van de hulpverlener
Gezinsgerichte hulp
Gezin als geheelSociaal netwerkPlaatsing vermijden
Emancipatorische hulp
PartnerschapDialoogPositieve ingesteldheidGezinsperspectieven als vertrekpuntGeen verborgen agendaRespect
Empowerment
Competenties staan centraalSociaal systeemGeen afhankelijkheidsrelatie
Integrale hulp
Totaliteit van de situatieDraagkracht verhogen en draaglast
verminderen
Methoden voor hulpverlening: thuisbegeleiding
ThuisIntensiefBreedsporig
Opvoedingsondersteuning
Opbouwen van een werk –en vertrouwensrelatie
Aansluiting zoekenVerhogen van het probleeminzichtPedagogisch traject
Pedagogisch traject
BasishoudingKeuze van een werkpuntParticiperend observerenExperimentele participatieTransfer
KINDEREN MET EEN OUDER MET EEN
PSYCHIATRISCHE PROBLEMATIEK
Kopp-gezinnen
Definitie
‘kinderen van wie minstens één van de ouders tenminste één keer opgenomen is geweest in een psychiatrisch ziekenhuis of in een psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis, of bij wie door een deskundige een psychiatrisch ziektebeeld is geconstateerd’ (Dhondt, Van Doesum & Zonneveld, 1988, p. 11)
Risico’s
getuigenis 11/3 ontwikkelt chronische problemen1/3 gaat tijdelijk door een moeilijke periode1/3 ontwikkelt geen probleem
Risicofactoren op kindniveau
Perinatale complicatiesTemperament van het kindJongere leeftijdMannelijke sekse
Beschermende factoren op kindniveau
hogere intelligentiecreativiteitsociale competentie en gedrevenheidscepticismezelfstandigheid en objectiverend begrijpende
houding t.a.v. de oudergemakkelijk temperamentinterne ‘locus of control’
Beschermende factoren op kindniveau
’ gevoel van eigenwaarde en beleving van competentie
begrip van en inzicht in zichzelf m.b.t. de impact die de gezinssituatie heeft (‘selfunderstanding’)
marginaliteit (d.i. zich buiten gezin kunnen plaatsen)
zichzelf leren troosten ‘adopteerbaarheid
Risicofactoren op ouderniveau
ernst en chroniciteit van de ouderlijke stoornis
mate waarin de stoornis interfereert met het (ouderlijk) functioneren
comorbiditeit, meerbepaald met een persoonlijkheidsstoornis
de moeder die de psychiatrische stoornisvertoontpsychopathologie bij de partner (andere
ouder)vaderlijk crimineel gedrag
Beschermende factoren op ouderniveau
capaciteit om voor het kind te kunnen (blijven) zorgen, zowel bij de ouder met de psychiatrische stoornis als bij de andere ouder
Risicofactoren op ruimer niveau (gezin en omgeving)
verstoorde hechtingsrelatie tussen ouder en kindverstoorde ouder-kindcommunicatiebetrokkenheid van het kind in de waanwereld van de
ouderingrijpende veranderingen in het gezinsfunctioneren
(instabiliteit op emotioneel, organisatorisch en financieel vlak; rolverschuivingen; minder sociale contacten)
relatieproblemen tussen de ouders en scheidingseparatie van de ouder of plaatsing van het kindlagere socio-economische status van het gezingroter gezin
Beschermende factoren op gezins- en omgevingsniveau
goede band tussen moeder en kindstevige relatie met andere oudersamengaan van (‘fit’) een kwaliteit van het kind en een
centrale nood bij (een van) de ouders (op voorwaarde dat het kind duidelijk besef heeft van zijn kwaliteit en deze ‘fit’ niet leidt tot spanningen in het gezin)
steunende rol door ‘siblings’plaatsing en adoptie van het kindbeschikbaarheid van een empathische
vertrouwenspersoon en beste vriend(in) in de kindertijd/jeugd en van een intieme partnerrelatie in de (jong)volwassenheid
gunstig(e) schoolmilieu en -ervaringen
Hulpverlening bij Kopp-gezinnen
Als hulpverlener van de ouders: Opvoeding steeds als thema in begeleiding aanwezig
stellen Ouders betrekken, in ouderrol plaatsen Ouders ondersteunen tot voldoende transparante
communicatie met kinderen
Hulpverlening bij Kopp-gezinnen
Als hulpverlener van de kinderen: Tempo van het kind respecteren Ruimte (leren) maken voor gevoelens Uitbouwen van steunnetwerk getuigenis 2 Helpen voldoende kind-zijn te bewaren
Recommended