View
2
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
INHOUD
Voorwoord 5
1. oNdErZoEK 6
2. INKomstEN 8
3. BEstEdINGEN 14
4. GoEdE doELEN ALs wErKGEVEr 19
5. oNdErZoEK NAAr twINtIG GrotE VFI-LEdEN 21
BIJLAGE: cIJFErs GoEdE doELEN 2012 22
BIJLAGE: dEELNEmErs oNdErZoEK 2012 24
ProJEctEN INNoVAtIE 2012 25
5GOEDE DOELEN RAPPORT 20134 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
VOORWOORD
VFI bRANcHEORGANIsATIE VAN GOEDE DOELEN
de ruim 120 organisaties die aangesloten zijn bij VFI, zijn op allerlei terreinen actief. Van gezondheid tot in-ternationale hulp. Van cultuur tot dierenbelangen. samen zijn zij verantwoordelijk voor ruim tweederde van de bestedingen voor goede doelen door Nederlandse organisaties. Belangenbehartiging, zelfregulering en dienstverlening aan haar leden: dat zijn de belangrijkste taken van VFI. VFI zet zich in voor de ontwikkeling van maatschappelijk draagvlak en publieksvertrouwen en is, verenigd in de stichting samenwerkende Branche-organisaties Filantropie (sBF) met onder andere de partnerorganisaties voor de kerken en vermogensfond-sen, een actieve gesprekspartner van de overheid.
Het Goede Doelen Rapport doet al jaren verslag van de algemene financiële ontwikkelingen bij de goede doelen die lid zijn van VFI brancheorganisatie van goede doelen. Zij vertegenwoordigen in financiële ter-men ongeveer twee derde van de goededoelensector in Nederland. Het werk en de werkwijze van goede doelen staan in toenemende mate in de belangstelling van media, publiek, bedrijfsleven, politiek en overheid. Hoofdoorzaak daarvan is dat deze organisaties in staat zijn om met steun van brede lagen van de bevolking, loterijen en bedrijven een zichtbare bijdrage aan een betere samenleving te leveren. Voor deze organisaties die gebouwd zijn op vertrouwen geldt dat hun werkwijze moet worden begrepen en geaccepteerd. doen wat je zegt en zeggen wat je doet zijn principes die elke dag moeten worden nage-komen. Transparantie, toegankelijkheid en verantwoording afleggen zijn daarbij onmisbaar.regels voor goed bestuur – in de brede zin van het woord – zijn al jaren leidend voor het gedrag van vele goede doelen. Ruim 300 organisaties volgen de principes van de Code Wijffels*, die sinds 2008 via het CBF-keurmerk onafhankelijk worden getoetst.Het is voor deze organisaties belangrijk dat zoveel mogelijk van de andere honderden goede doelen dezelfde spelregels volgen. Voor de donateur schept dat helderheid en de kans dat door een ‘ongeluk’ bij een goed doel de rest onterecht wordt ‘besmet’ wordt kleiner. VFI zet zich daarvoor in.
regelmatig komt het verwijt van de strijkstok langs. met de strijkstok bedoelt men onnodige kosten die door goede doelen worden gemaakt en niet aan het eigenlijke goede doel worden besteed. Goede doelen die op een professionele manier werken, maken kosten: voor fondsenwerving en voor een zorgvuldige besteding. Ze maken kosten ten behoeve van het uiteindelijke goede doel door kwaliteit te leveren. Gratis bestaat niet!de goede doelen in dit rapport zijn open over hun kosten fondsenwerving, salarissen die worden betaald en over reserves die er zijn, omdat een zorgvuldige besteding dat vraagt.
Wat zijn de actuele ontwikkelingen? Voor goede doelen is de rol van de overheid belangrijk. Zij moeten rekening houden met een overheid die de zorg voor mens, dier, milieu en natuur meer en meer aan de maatschappij zelf overlaat. de rol van goede doelen wordt in dat licht alleen maar belangrijker. de overheid moet er dan wel voor zorgen dat maatschappelijke organisaties, zoals goede doelen, die rol ook waar kunnen maken: ruimte voor fondsen-werving, voor goededoelenloterijen en goede fiscale maatregelen die ‘geven’ aantrekkelijk maken.Goede doelen moeten zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Veranderingen door internet en nieuwe communicatiemogelijkheden, effecten van de economische crisis, andere behoeften van de donateur en beneficiant (de ontvanger) vragen nieuwe antwoorden. Innovatie staat hoog op de agenda. In deze editie brengen we in beeld hoe de goede doelen dat doen.
Gosse Bosmadirecteur VFI
*De Code Wijffels (bekend als de code Goed Bestuur en genoemd naar de samensteller) gaat over het besturen van goede doelen, het toezicht houden daarop en verantwoording afleggen daarover. Deze is op initiatief van VFI tot stand gekomen.
FIG. 1.2 DEELNAME NAAR OMVANG
FIG. 1.1 AANTAL ORGANIsATIEs IN HET ONDERZOEK
FIG. 1.3 DEELNAME NAAR AANDAcHTsGEbIED
33
93 Deelnemende VFI-leden
Niet-deelnemende VFI-leden
Gezondheid Internationalehulp
Natuur, milieu & dieren
Welzijn & cultuur
74%
GrootTotaal Middel Klein
96%79%
59%
69% 86% 79% 62%
6 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 7GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
Grote en middelgrote organisaties zijn, als ieder jaar, goed vertegenwoordigd in het onderzoek (respec-tievelijk 96% en 79%). Voor wat betreft het aandachtsgebied zijn organisaties actief in de internationale hulpverlening naar verhouding het best vertegenwoordigd met 86%. Kleine organisaties (59%) en organi-saties in de categorieën welzijn & cultuur (62%) en gezondheid (69%) zijn minder goed vertegenwoordigd. Binnen de omvangcategorieën is sprake van een grote diversiteit. De meeste grote organisaties horen tot de categorie internationale hulp. Bij gezondheid domineren kleine organisaties het beeld.
VFI brancheorganisatie van goede doelen geeft jaarlijks een cijfermatig inzicht in de ontwikkelingen bij haar leden. mazars Accountants en Belastingadviseurs heeft de gegevens verzameld en geanalyseerd. Net als vorig jaar zijn eerst de gegevens van twintig grote VFI-lidorganisaties verzameld. Zo is al ruim voor het ver-schijnen van het Goede doelen rapport een indruk ontstaan van de ontwikkelingen in de sector in 2012. Enkele resultaten van dit eerste onderzoek zijn ook opgenomen in dit Goede doelen rapport.
93 Van de 126 VFI-leden hebben deelgenomen aan het onderzoek. dit is 74% van het ledenbestand. de samenstelling van de groep deelnemers is niet ieder jaar hetzelfde. Hierdoor wijken de cijfers over 2011, zoals die in dit Goede doelen rapport staan vermeld, iets af van de cijfers in het Goede doelen rapport over 2011.
In de goededoelensector zijn vier verschillende aandachtsgebieden aan te wijzen: gezondheid, welzijn & cultuur, internationale hulp en natuur, milieu & dieren. De meeste organisaties concentreren zich op één aandachtsgebied. Sommige hebben een gemengd profiel, zoals bijvoorbeeld het Nederlandse Rode Kruis, dat actief is op het gebied van gezondheid, welzijn en internationale (nood)hulp. de omvangcategorie is vastgesteld op basis van de inkomsten van een organisatie. op pagina 24 van dit rapport staat een over-zicht van alle deelnemende organisaties met daarbij vermeld de omvangcategorie en het aandachtsgebied waartoe zij behoren.
OPZET ONDERZOEK EN ANALysE DEELNEMERs
1. ONDERZOEK
DEELNAME 2012
Grote organisaties: meer dan 20 mln totale inkomsten Middelgrote organisaties: 5 - 20 mln totale inkomstenKleine organisaties: minder dan 5 mln totale inkomsten
FIG. 2.2 TOE-/AFNAME INKOMsTEN NAAR OMVANG
FIG. 2.1 TOE-/AFNAME INKOMsTEN NAAR AANDAcHTsGEbIED
+9,3%
+5,1%
+1,5% +4,0% +10,1%
+1,6%+6,5% -7,2%
0,4 mld
1,8 mld 0,4 mld 0,1 mld
1,1 mld 0,2 mld 0,5 mld
2,3 mld2,2mld
2011/2012
Eigen fondsenwerving
Subsidies
Gezamelijke acties
Acties derden
Beleggingen
42%15%
4%37%
0% 2% Overig
FIG. 2.3 INKOMsTENbRONNEN 2012
Groot Middel Klein
Inkomstenbronnen: Eigen fondsenwerving | Gezamenlijke acties | Acties derden | Subsidies | Beleggingen | Overig
8 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 9GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
de totale inkomsten van de deelnemende goede doelen bedroegen in 2012 2,3 miljard euro, ten opzichte van 2,2 miljard in 2011: een toename van 5,1 %. Een toename trad op bij de grote organisaties (6,5%) en de middelgrote organisaties (1,6%), maar niet bij de kleine organisaties (-7,2%). de totale inkomsten namen toe bij alle aandachtsgebieden: bij de gezondheidsorganisaties met 9,3%, bij de internationale hulporgani-saties met 1,5%, bij natuur, milieu & dieren met 4% en bij welzijn & cultuur was sprake van een toename van 10,1%.
Gezamenlijk haalden de goede doelen hun inkomsten voor ongeveer 42% uit eigen wervingsactiviteiten en 37% uit subsidies. Bij alle aandachtsgebieden nam het aandeel van eigen fondsenwerving in de totale in-komsten in 2012 licht af ten opzichte van 2011: bij gezondheid van 75% naar 70%, bij natuur, milieu & die-ren van 52% naar 49%, bij internationale hulp van 42% naar 40% en bij welzijn & cultuur van 26% naar 23%.
de subsidie-inkomsten namen voor alle deelnemende organisaties samen toe met 13,7% ten opzichte van 2011, een bedrag van circa 100 miljoen euro. Het sterkst was deze toename bij internationale hulp (19,5%) en gezondheid (18,3%). Bij natuur, milieu & dieren was sprake van een toename van 6,8% en bij welzijn & cultuur van 7,4%. Deze toename van subsidie-inkomsten lijkt moeilijk te rijmen met de verwachte bezuinigingen door de overheid. de verwachting was immers een verdere afname van subsidies. de sub-sidie-inkomsten namen echter alleen toe bij de grote organisaties (17,6%), terwijl bij middelgrote en kleine organisaties sprake was van een afname (respectievelijk -5,6% en -26,9%). de gestegen subsidie-inkomsten kwamen bovendien voor driekwart ten goede aan een paar grote organisaties werkzaam op het gebied van internationale hulp. Het betrof voor deze organisaties een toename van subsidies ten opzichte van 2011, waarmee de subsidie-inkomsten voor hen echter nog steeds beduidend lager waren dan in 2010. Voor deze organisaties was 2011 een overgangsjaar. In het kader van het Medefinancieringsstelsel 2011 t/m 2015 (mFs II) werd hen door de overheid voor de komende jaren minder subsidie in het vooruitzicht gesteld, waardoor zij zich in 2011 genoodzaakt zagen bestaande contracten met beneficianten dan wel partners af te bouwen en terughoudend waren met het aangaan van nieuwe verplichtingen. Aangezien een subsidie alleen wordt verstrekt als daar een verplichting tegenover staat, had dit een dip in de subsidie- inkomsten in 2011 tot gevolg.
TOTALE INKOMsTEN
2. INKOMsTEN
FIG. 2.5 INKOMsTENbRONNEN NAAR AANDAcHTsGEbIED
70%
0%
7%
16%
6%
1%
40%
0%
21%
37%
1%
1%
49%
0%
17%
21%
7%
6%
24%
0%
9%
59%
5%
3%
Eigen fondsenwerving
Gezamenlijke acties
Acties derden
Subsidies
Beleggingen
Overig
FIG. 2.4 INKOMsTENbRONNEN NAAR OMVANG
39%
0%
15%
40%
4%
2%
70%
0%
16%
6%
5%
3%
51%
0%
13%
27%
5%
4%
Eigen fondsenwerving
Gezamenlijke acties
Acties derden
Subsidies
Beleggingen
Overig
FIG. 2.6 EIGEN FONDsENWERVING NAAR WERVINGsKANAAL
4%
10%
2%
1%
1% 3%
59%
Groot Middel Klein
Collecten
Donaties en giften
Contributies
Sponsoring
Nalatenschappen
Eigen loterijen
Verkoop goederenOverige baten
20%
de daling van de inkomsten uit collecten die in 2010 is begonnen, zette zich voort (-7%). de inkomsten uit contributies (-1,5%) zijn ook opnieuw afgenomen, wat strookt met de afname van de ledenaantallen. de inkomsten uit donaties en giften zijn echter opnieuw gestegen ten opzichte van het vorige jaar van 547 miljoen naar 558 miljoen euro (1,9%), waardoor de daling van de inkomsten uit eigen fondsenwerving beperkt is gebleven.de gezondheidsorganisaties ontvingen ruim 78% van al het geld dat via collectes werd opgehaald. de internationale hulporganisaties ontvingen samen met de gezondheidsorganisaties in 2012 het grootste aandeel van het totaal aan inkomsten uit nalatenschappen, beide 38%. Natuur, milieu & dieren ontving 13% en welzijn & cultuur 11%. De afname van sponsorbijdragen deed zich voor in alle omvangcategorieën, maar was het grootst bij de kleine organisaties (-26%). de verschillen tussen de aandachtsgebieden zijn hier groot. Bij internationale hulp namen de sponsorinkomsten licht toe met 1,7%. Bij de andere aan-dachtsgebieden was sprake van een afname: bij gezondheid met 68%, bij natuur, milieu & dieren met 25% en bij welzijn & cultuur met 15%.
Wervingskanalen: Collecten | Donaties en giften | Contributies | Sponsoring | Nalatenschap-pen | Eigen loterijen | Verkoop goederen | Overige baten
10 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 11GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
Vooral voor organisaties op het gebied van internationale hulp en welzijn & cultuur zijn subsidies belangrijk, zij bedroegen respectievelijk 37% en 59% van de inkomsten. Voor gezondheid en natuur, milieu & dieren is het aandeel van subsidies in de totale inkomsten kleiner, respectievelijk 16% en 21%. ook de inkomsten uit ‘acties derden’, waaronder de afdrachten van de goededoelenloterijen, zijn van groot belang. In 2012 was hiermee een bedrag van 338 miljoen gemoeid. de afdrachten staan echter voor een groot aantal organi-saties onder druk door toenemende concurrentie op de loterijenmarkt. de inkomsten uit ‘acties derden’ in 2012 zijn ten opzichte van 2011 met 7,2% gedaald.
de beleggingsopbrengsten zijn in 2012 toegenomen met 140%, van 35 naar 85 miljoen euro. de toename van beleggingsopbrengsten deed zich voor bij alle omvangcategorieën. Wel is het zo dat 70% van de toe-name kan worden toegerekend aan een paar grote organisaties. Het gaat overigens hoofdzakelijk om een waardevermeerdering van beleggingen op papier (de zogenaamde ongerealiseerde koersresultaten). Verder valt op dat veel organisaties in 2012 hun beleggingen in effecten omzetten in liquiditeiten.
FONDsENWERVING
In totaal zijn de inkomsten uit eigen fondsenwerving gedaald met 0,9% van 962 miljoen naar 953 miljoen euro. Alleen bij de grote organisaties namen de inkomsten uit eigen fondsenwerving licht toe (0,2%). Bij middelgrote en kleine organisaties was sprake van een daling (respectievelijk -2,2% en -9,4%). de afname van de inkomsten uit eigen fondsenwerving werd ondermeer veroorzaakt door een afname van de inkomsten uit sponsoring (-18,3%), een afname van de inkomsten uit nalatenschappen (-6,5%) en een afname van de inkomsten uit collecten (-7,6%). de daling van de inkomsten uit sponsoring lijkt te verklaren door de economische crisis waarin Nederland verkeert.
FIG. 2.9 INKOMsTEN EIGEN FONDsENWERVING NAAR AANDAcHTsGEbIED EN NAAR OMVANG
3%
58%
13%
1%
21%
2%
1%
1%
9%
57%
4%
2%
10%
2%
0%
16%
10%
60%
3%
4%
19%
0%
0%
4%
Groot
Groot
Middel
Middel
Klein
Klein
12%
57%
0%
1%
25%
3%
0%
2%
1%
70%
6%
3%
17%
0%
1%
2%
0%
31%
43%
3%
20%
0%
1%
2%
4%
47%
19%
1%
16%
3%
3%
7%
Collecten
Donaties en giften
Contributies
Sponsoring
Nalatenschappen
Eigen loterijen
Verkoop goederen
Overige baten
28%33%
23%
16%
10.863.584
8.048.619Homogene groep
Homogene groep
2.923.009 3.458.059 2.365.929 1.690.932
1.907.292 482.018
Middel KleinGroot
2011/2012
2011/2012
FIG. 2.8 TOE-/AFNAME INKOMsTEN EIGEN FONDsENWERVING NAAR OMVANG
FIG. 2.7 TOE-/AFNAME INKOMsTEN EIGEN FONDsENWERVING NAAR AANDAcHTsGEbIED
+3,0% -2,7% -3,0% -1,3%
-2,2%+0,2% -9,4%
0,3 mld
0,7 mld 0,2 mld 0,06 mld
0,4 mld 0,1 mld 0,1 mld
FIG. 2.11 LEDEN EN DONATEURs NAAR OMVANG
FIG. 2.10 LEDEN EN DONATEURs 2012 TOTAAL
FIG. 2.12 LEDEN EN DONATEURs NAAR AANDAcHTsGEbIED
12 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 13GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
LEDEN EN DONATEURs
Figuur 2.10 laat zien hoe het totaal aantal leden en donateurs in 2012 is verdeeld over de vier aandachts-gebieden. Figuren 2.11 en 2.12 tonen de ontwikkeling van de aantallen leden en donateurs bij de 77 orga-nisaties, waarvan zowel over 2011 als over 2012 gegevens beschikbaar waren, de zogenaamde homogene groep. In totaal is voor deze homogene groep het aantal leden en donateurs afgenomen met 2,4%. In alle categorieën was sprake van een afname, maar deze was het grootst bij internationale hulp (-3,8%). Bij ge-zondheid was sprake van een afname van 1,7%, bij natuur, milieu & dieren van 1,8% en bij welzijn & cultuur van 1,4%. Bij kleine organisaties daalde het aantal leden en donateurs het meest met 6,9%, gevolgd door middelgrote organisaties (5,2%) en grote organisaties (1,4%).
-1,4%
-1,7% -3,8% -1,8% -1,4%
-5,2% -6,9%
FIG. 3.2 TOE-/AFNAME DOELbEsTEDING NAAR OMVANG
Hulp aan individuen en groepen
Bevorderen kennisontwikkeling/onderzoek
Voorlichting
Belangenbehartiging/lobby
Cultureel erfgoed en culturele ontwikkeling
Verbeteren en beschermen leefomgeving
Overig
67%
6%
7%
8%
4%
7%
1%
FIG. 3.3 DOELbEsTEDING NAAR AcTIVITEIT
-3,2%+ 6,2% -4,8%
1,6 mld 0,3 mld 0,1 mld
Groot Middel Klein
2011/2012
2011/2012
FIG. 3.1 TOE-/AFNAME DOELbEsTEDING NAAR AANDAcHTsGEbIED
+ 8,2% + 3,0% + 3,0% + 5,0%
0,3 mld 1,0 mld 0,2 mld 0,5 mld
doelbestedingen 2012,afgezet tegen de totale inkomsten
89%
Activiteiten: Hulp aan individuen en groepen |Bevorderen kennisontwikkeling/onderzoek |Voor-lichting |Belangenbehartiging/lobby |Cultureel erfgoed en culturele ontwikkeling | Verbeteren en beschermen leefomgeving |Overig
14 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 15GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
Goede doelen hebben in 2012 4,2% meer aan hun doel kunnen besteden dan in 2011. Zij besteedden samen bijna 2 miljard euro aan maatschappelijke doelen. Alleen bij de grote organisaties was sprake van een toename (6,2%). Bij de middelgrote organisaties daalde de doelbesteding met 3,2% en bij de kleine organisaties met 4,8%. de doelbesteding nam toe bij alle aandachtsgebieden. de stijging was het grootst bij gezondheid (8,2%), daarna volgt welzijn & cultuur (5%). Bij internationale hulp en natuur, milieu & dieren nam de doelbesteding toe met krap 3%.
de omvang van de doelbesteding in verhouding tot de totale inkomsten lag op 89%. Bij grote organisaties was dit 90%, bij middelgrote organisaties 84% en bij kleine organisaties 79%.
DOELbEsTEDINGEN
3. bEsTEDINGEN
4%
88%
8%
FIG. 3.6 DOELbEsTEDING EN KOsTEN NAAR OMVANG
FIG. 3.7 DOELbEsTEDING EN KOsTEN NAAR AANDAcHTsGEbIED
FIG. 3.5 TOE-/AFNAME DOELbEsTEDING EN KOsTEN
90%
3%
7%
83%
5%
12%
79%
7%
14%
92%
3%
5%
85%
4%
11%
84%
6%
10%
90%
3%
7%
Doelbesteding
Kosten beheer & administratie
Wervingskosten
Doelbesteding
Kosten beheer & administratie
Wervingskosten
Groot Middel Klein
2,0 mld
0,1 mld
0,2 mld
+3,2%
+4,2%
+0,6%
Doelbesteding
Kosten beheer & administratie
Wervingskosten
2011/2012+3,8%
33%
41%
16%
1%
0%
0%
9%
82%
1%
5%
5%
0%
1%
6%
3%
1%
20%
6%
0%
68%
2%
85%
0%
3%
2%
4%
0%
6%
Hulp aan individuen en groepen
Bevorderen kennisontwikkeling/onderzoek
Voorlichting
Belangenbehartiging/lobby
Cultureel erfgoed en culturele ontwikkeling
Verbeteren en beschermen leefomgeving
Overig
FIG. 3.4 DOELbEsTEDING NAAR AANDAcHTsGEbIED
Goede doelen ontplooien een veelheid aan activiteiten, waarvan (directe) hulp aan groepen en indivi-duen (in geld uitgedrukt) de belangrijkste is. Figuur 3.4 laat zien hoe verschillend de aard van de beste-dingen is. Internationale hulp spendeerde zo’n 82% van het budget aan directe hulp en welzijn & cultuur 85%. Voor gezondheidsorganisaties was het faciliteren van wetenschappelijk onderzoek de belangrijkste bestedingscategorie (41%), gevolgd door hulp (33%) en voorlichting (16%). Natuurorganisaties richten zich niet op directe hulpverlening aan personen. Zij investeerden 68% van het budget in de leefomgeving en besteedden 20% aan voorlichting. ten opzichte van 2011 zijn, in de verdeling van de doelbesteding, slechts verschuivingen van enkele procenten zichtbaar.
16 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 17GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
In 2012 is 4,2% meer aan het doel besteed dan in 2011, de kosten voor beheer en administratie zijn toe-genomen met ruim 3% en de wervingskosten zijn toegenomen met een half procent. Kleine en middel-grote organisaties besteedden verhoudingsgewijs meer aan fondsenwerving en beheer en administratie dan grote organisaties. deze kosten bedroegen bij kleine organisaties 21% van de totale bestedingen, bij middelgrote organisaties 16% en bij grote organisaties 10%.
DOELbEsTEDING, KOsTEN bEHEER & ADMINIsTRATIE EN FONDsENWERVING
84%Baten
Kosten
16% FIG. 3.8 KOsTEN EN bATEN NAAR OMVANG
FIG. 3.9 KOsTEN EN bATEN NAAR AANDAcHTsGEbIED
84%
16%
84%
16%
82%
18%
83%
17%
80%
20%
83%
17%
85%
15%
Baten
Kosten
Baten
Kosten
GrootGroot Middel
KleinKlein
Middel
18 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 19GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
tegenover de inkomsten uit eigen fondsenwerving staan de kosten van eigen fondsenwerving. deze kos-ten mogen volgens de regels van het centraal Bureau Fondsenwerving niet hoger zijn dan gemiddeld 25% van de inkomsten over een periode van drie jaar. In 2012 bedroegen de kosten gemiddeld 16,4% van de inkomsten eigen fondsenwerving, iets hoger dan in 2011 toen het percentage 15,9% was. Het kosten-percentage varieerde van 16% bij grote organisaties tot bijna 18% bij kleine organisaties en van 15% bij internationale hulp tot bijna 20% bij natuur, milieu & dieren. Bij natuur, milieu & dieren was sprake van een toename van 3%. de kosten ofwel de investeringen in eigen fondsenwerving zijn toegenomen met 0,5%. Hier tegenover stond een afname van de inkomsten uit eigen fondsenwerving van 0,9%. dankzij een iets grotere investering in eigen fondsenwerving dan in 2011 - zijn de inkomsten uit fondsenwerving bijna op hetzelfde niveau als in 2011 gebleven.
INKOMsTEN EN KOsTEN EIGEN FONDsENWERVING
Bij VFI aangesloten goede doelen volgen de in 2005 vastgestelde beloningsregeling voor directeuren. deze is gebaseerd op de - door de commissie Wijffels opgestelde - Code Goed Bestuur voor goede doelen en houdt rekening met de omvang en complexiteit van de organisatie. Het maximumsalaris is afgeleid van het maximum dat geldt voor rijksambtenaren. Het gemiddelde jaarinkomen van een directeur (bestaande uit brutosalaris, vakantiegeld, eindejaarsuitkering en eventuele variabele beloning) was in 2012 voor 91 van de deelnemende organisaties op fulltime basis 97.091 euro. twee organisaties hadden geen bezoldigde directie.
4. GOEDE DOELEN ALs WERKGEVER
FIG. 4.1 GEMIDDELD JAARINKOMEN DIREcTEUR
NAAR AANDAcHTsGEbIED NAAR OMVANG
106
.16
4
91.
99
9
89
.02
7
98
.94
9
112
.47
3
97.
69
2
83
.53
1
20 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 21GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
FIG. 4.2 AANTAL MEDEWERKERs bETAALD
FIG. 4.3 AANTAL MEDEWERKERs ONbETAALD / AANTAL cOLLEcTANTEN NAAR AANDAcHTsGEbIED
Vooruitlopend op het sectoronderzoek naar alle VFI-leden heeft mazars een aantal kengetallen van twintig grote organisaties op een rijtje gezet. de resultaten van dit vooronderzoek zijn in lijn met de cijfers van het complete onderzoek. de totale inkomsten namen toe met 7% (1,5 miljard euro), wat meer dan de stijging voor alle organisaties met 5%. de inkomsten uit eigen fondsenwerving namen, ondanks de economische crisis, slechts af met 1%, vergelijkbaar met de daling voor alle organisaties. de opbrengsten uit sponsoring door bedrijven zijn voor de twintig grote leden zelfs gestegen, terwijl alle grote organisaties samen in het complete onderzoek een daling laten zien. de inkomsten uit subsidies namen toe, in lijn met het complete onderzoek.
ook de toename aan doelbesteding onder deze twintig grote organisaties lag met 5% dichtbij de 4,2% waarmee de doelbesteding voor de hele groep toenam. Het onderzoek laat zien dat de resultaten van deze twintig organisaties onderling sterk variëren.
5. ONDERZOEK NAAR TWINTIG GROTE VFI-LEDEN
Leger des Heils
Cordaid
Oxfam Novib
Natuurmonumenten
KWF Kankerbestrijding
Rode Kruis
Unicef
Wereld Natuur Fonds
Kerk in Actie
Plan Nederland
Prins Bernhard Cultuurfonds
Nederlandse Hartstichting
Stichting Woord en Daad
SOS Kinderdorpen
KNCV Tuberculosefonds
Amnesty International
VluchtelingenWerk Nederland
Greenpeace
Terre des Hommes Nederland
Aids Fonds
316.400
111.951
146.287
100.500
109.300
70.562
57.578
48.860
33.384
42.661
27.434
47.518
29.723
14.759
47.376
21.903
20.951
23.660
19.961
22.969
331.200
129.345
156.385
117.274
146.278
81.984
70.455
62.249
28.718
47.892
49.288
46.935
29.801
21.802
49.666
24.216
23.285
22.398
22.960
24.403
26.100
30.388
31.158
31.788
137.243
37.284
53.445
42.858
25.771
31.653
11.400
39.109
18.354
17.877
1.402
19.640
3.095
18.796
11.383
6.274
6,0%
3,9%
33,8%
8,0%
7,8%
-17,5%
-5,3%
-4,7%
-12,3%
9,6%
-11,7%
31,4%
1,7%
-16,0%
21,5%
-2,7%
-8,8%
3,8%
14,6%
9,6%
6,8%
15,8%
20,9%
10,3%
9,7%
-15,7%
-5,5%
-0,3%
-26,7%
6,4%
55,5%
14,8%
-7,6%
-1,6%
25,0%
-6,7%
-8,2%
-4,6%
25,9%
8,8%
7,4%
-18,8%
12,4%
-3,8%
9,7%
-20,2%
-4,3%
-2,9%
-8,2%
1,0%
5,1%
5,9%
-5,8%
10,9%
-18,2%
-8,1%
3,7%
-5,8%
13,7%
-3,5%
x 1.000 x 1.000 x 1.000
TOTALE INKOMsTEN DOELbEsTEDINGUIT EIGEN FONDsENWERVING
+6,8% -0,8% +5,6%7%
84%
13%
28%
8%
57%3%
NAAR AANDAcHTsGEbIED NAAR OMVANG
11.972
313.040 702.395Medewerkers Collectanten
13%
16%
3%
68%
76%
9%
1%
14%
In 2012 telden de aan het onderzoek deelnemende goede doelen een kleine 12.000 betaalde voltijdba-nen (fte), waarvan de helft in het aandachtsgebied welzijn & cultuur: het Leger des Heils is de grootste werkgever onder de VFI-leden. In de internationale hulp is een derde van de banen te vinden. Naast de betaalde medewerkers zijn er honderdduizenden vrijwilligers en collectanten actief. Bij welzijn & cultuur zijn veruit de meeste vrijwilligers actief. de gezondheidsorganisaties hebben het grootste aantal collec-tanten aan zich verbonden.
22 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 23GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
bIJLAGE: cIJFERs GOEDE DOELEN 2012
Inkomsten (*1000) (n=93)
Eigen fondsenwervingGezamenlijke actiesActies derdenSubsidiesBeleggingenOverig
Totaal
Inkomsten (*1000) (n=93)
Eigen fondsenwervingGezamenlijke actiesActies derdenSubsidiesBeleggingenOverig
Totaal
Groot
€ 700.455 € 758
€ 274.201 € 724.649
€ 61.361 € 30.562
€ 1.791.986
I
€ 279.953 € 0
€ 28.338 € 62.913 € 24.161
€ 2.874
€ 398.239
I
€ 32.377 € 158.869
€ 1.480 € 1.514
€ 70.226 € 9.512
€ 152 € 5.823
€ 279.953
12/11
0,2%-92,8%
-8,2%17,6%
129,9%-4,0%
6,5%
12/11
3,0%
6,7%18,3%
120,8%42,2%
9,3%
12/11
-4,8%14,9%-5,2%
-68,3%-8,4%8,3%4,1%
-22,7%
3,0%
12/11
-2,2%68,7%-2,8%-5,6%
164,4%57,6%
1,6%
12/11
-2,7%-80,2%
-9,3%19,5%18,0%
-37,6%
1,5%
12/11
-33,8%-1,9%-3,7%1,7%
-9,0%0,0%0,9%
99,7%
-2,7%
12/11
-9,4%-33,3%
-2,0%-26,9%206,3%-28,9%
-7,2%
12/11
-3,0%-100,0%
-8,9%6,8%
218,2%10,0%
4,0%
12/11
0,0%-4,1%-0,6%
-25,1%-1,5%0,0%
-15,6%-13,2%
-3,0%
12/11
-1,3%1000,0%
-2,9%7,4%
311,3%96,8%
10,1%
12/11
-2,9%-4,2%-0,5%
-14,9%4,2%
-9,8%14,8%
6,5%
-1,3%
12/11
-0,9%-79,6%
-7,2%13,7%
139,8%7,3%
5,1%
12/11
-0,9%-79,6%
-7,2%13,7%
139,8%7,3%
5,1%
12/11
-7,6%1,9%
-1,5%-18,3%
-6,5%2,5%3,4%9,7%
-0,9%
middel
€ 196.747 € 1.564
€ 50.492 € 104.581
€ 19.437 € 15.154
€ 387.975
II
€ 429.494 € 2.260
€ 220.838 € 399.155
€ 13.927 € 12.749
€ 1.078.423
II
€ 3.803 € 303.076
€ 25.563 € 13.365 € 71.188
€ 0 € 5.276 € 7.223
€ 429.494
Klein
€ 55.420 € 4
€ 12.894 € 5.015 € 3.933 € 2.466
€ 79.732
III
€ 114.746 € 0
€ 38.980 € 48.959 € 17.503 € 14.689
€ 234.877
III
€ 303 € 35.517 € 48.906
€ 3.488 € 23.518
€ 0 € 1.009 € 2.005
€ 114.746
IV
€ 128.429 € 66
€ 49.431 € 323.218
€ 29.140 € 17.870
€ 548.154
IV
€ 4.988 € 60.021 € 23.885
€ 1.605 € 21.296
€ 3.755 € 3.558 € 9.321
€ 128.429
totaal
€ 952.622 € 2.326
€ 337.587 € 834.245
€ 84.731 € 48.183
€ 2.259.694
totaal
€ 952.622 € 2.326
€ 337.587 € 834.245
€ 84.731 € 48.183
€ 2.259.694
totaal
€ 41.471 € 557.483
€ 99.834 € 19.972
€ 186.228 € 13.267
€ 9.995 € 24.372
€ 952.622
Tabel 1 Inkomstenbron onderverdeeld naar inkomstenbron / naar omvang
Tabel 2 Inkomstenbron onderverdeeld naar inkomstenbron / naar aandachtsgebied
Tabel 3 Inkomsten eigen fondsenwerving onderverdeeld naar wervingskanaal / naar omvang
Tabel 4 Inkomsten eigen fondsenwerving onderverdeeld naar wervingskanaal / naar aandachtsgebied
(n=93)
CollectenDonaties en giftenContributiesSponsoringNalatenschappenEigen loterijenVerkoop goederenOverige baten
Totaal
(n=93)
CollectenDonaties en giftenContributiesSponsoringNalatenschappenEigen loterijenVerkoop goederenOverige baten
Totaal
Groot
€ 18.004 € 407.982
€ 92.230 € 10.313
€ 143.669 € 12.094
€ 9.054 € 7.109
€ 700.455
12/11
-10,8%3,5%
-1,8%-19,3%
-5,8%8,4%5,6%
18,2%
0,2%
12/11
-4,1%1,2%0,2%
-15,7%-4,8%0,0%
-10,4%-14,4%
-2,2%
12/11
-8,3%-12,5%
9,2%-25,9%-30,3%-34,4%-30,5%37,2%
-9,4%
12/11
-7,6%1,9%
-1,5%-18,3%
-6,5%2,5%3,4%9,7%
-0,9%
middel
€ 18.650 € 118.005
€ 5.383 € 8.397
€ 37.276 € 0
€ 811 € 8.225
€ 196.747
Klein
€ 4.817 € 31.496
€ 2.221 € 1.262 € 5.283 € 1.173
€ 130 € 9.038
€ 55.420
totaal
€ 41.471 € 557.483
€ 99.834 € 19.972
€ 186.228 € 13.267
€ 9.995 € 24.372
€ 952.622
(n=93)
DoelbestedingKosten beheer & admin.Wervingskosten
Totaal
(n=93)
DoelbestedingKosten beheer & admin.Wervingskosten
Totaal
(n=93)
Hulp aan individuen en groepenBevorderen kennisontwikkeling/onderzoekVoorlichtingBelangenbehartiging/lobbyCultureel erfgoed en culturele ontwikkelingVerbeteren en beschermen leefomgevingOverige
(n=93)
Hulp aan individuen en groepenBevorderen kennisontwikkeling/onderzoekVoorlichtingBelangenbehartiging/lobbyCultureel erfgoed en culturele ontwikkelingVerbeteren en beschermen leefomgevingOverige
Groot
€ 1.590.671€ 54.260
€ 126.678
€ 1.771.609
I
€ 325.386 € 18.139 € 49.038
€ 392.563
I
€ 106.406 € 134.553
€ 53.445 € 1.462
€ 0 € 0
€ 29.520
12/11
6,2%8,9%1,9%
5,9%
%
82,9%4,6%
12,5%
100,0%
12/11
-3,2%-9,4%-3,0%
-3,5%
%
89,6%3,4%7,0%
100,0%
12/11
-4,8%4,1%
-1,6%
-3,7%
%
84,7%4,3%
11,0%
100,0%
%
92,1%3,0%4,9%
100,0%
12/11
4,2%3,2%0,6%
3,8%
%
88,5%3,6%7,9%
100,0%
middel
€ 312.701 € 20.773 € 37.372
€ 370.846
II
€ 965.638 € 37.119 € 75.248
€ 1.078.005
II
€ 790.562 € 8.165
€ 50.212 € 46.527
€ 0 € 10.820 € 59.354
Groot
€ 1.073.125 € 106.806 € 112.991
€ 56.407€ 17.737
€ 135.142 € 88.463
Klein
€ 63.431 € 5.902
€ 11.185
€ 80.518
III
€ 198.105 € 10.093 € 25.709
€ 233.907
III
€ 5.760 € 1.976
€ 40.369 € 11.561
€ 0 € 135.581
€ 2.858
middel
€ 199.857 € 31.899 € 32.979 € 11.395
€ 0 € 8.289
€ 28.282
IV
€ 477.674 € 15.584 € 25.240
€ 518.498
IV
€ 404.274 € 1.885
€ 15.054 € 9.919
€ 18.612 € 0
€ 27.929
Klein
€ 34.020 € 7.874
€ 13.110 € 1.669
€ 875 € 2.969 € 2.914
totaal
€ 1.966.803 € 80.935
€ 175.235
€ 2.222.973
totaal
€ 1.966.803 € 80.935
€ 175.235
€ 2.222.973
Tabel 5 Totale bestedingen / naar omvang
Tabel 6 Opbouw totale bestedingen / naar aandachtsgebied
Tabel 8 Doelbesteding naar activiteit / naar aandachtsgebied
Tabel 7 Doelbesteding naar activiteit / naar omvang
I GezondheidII Internationale hulpverleningIII Natuur, milieu & dierenIV Welzijn & Cultuur
Grote organisaties: meer dan 20 mln totale inkomsten
Middelgrote organisaties: 5 - 20 mln totale inkomsten
Kleine organisaties: minder dan 5 mln totale inkomsten
proJeCten2012
InnoVatIe
GrootMiddel Klein
24 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 25GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
bIJLAGE: DEELNEMERs ONDERZOEK 2012
Stichting KWF KankerbestrijdingAids FondsNederlandse HartstichtingKNCV Tuberculosefonds
St. Terre des Hommes NederlandStichting Woord en DaadVereniging Artsen zonder GrenzenNederlandse Rode KruisStichting Liliane FondsStichting Save The ChildrenStichting Oxfam NovibStichting ZOA-VluchtelingenzorgStichting CordaidVereniging VluchtelingenWerk NederlandStichting Plan NederlandStichting SOS-KinderdorpenKerk in ActieStichting Nederlands Comité UnicefSt. War Child Nederland
Vereniging NatuurmonumentenStichting GreenpeaceStichting Het Wereld Natuur Fonds-Nederland
Vereniging Amnesty InternationalStichting Prins Bernhard CultuurfondsNationale Vereniging de ZonnebloemStichting Leger des Heils
Stichting Alzheimer NederlandStichting LongfondsNierstichtingPrinses Beatrix SpierFondsHersenstichting NederlandMaag Lever Darm StichtingNederlandse Brandwonden StichtingNSGKKNGF GeleidehondenDiabetes FondsVereniging Bartiméus sonneheerdt
Stichting Open DoorsStichting Wilde Ganzen / IKONAMREF Flying DoctorsStichting EdukansSt. Care NederlandStichting SimaviStichting VluchtelingStichting SolidaridadIKV Pax ChristiStichting Tear Fund NederlandICS - Investing in Children and their SocietiesLeprastichtingStichting Red een Kind
Vereniging Vogelbescherming NederlandStichting AapStichting Natuur en Milieu
Stichting Mama CashRonald McDonald KinderfondsStichting voor Vluchteling-Studenten UAFVereniging HumanitasStichting De Regenboog GroepStichting CliniClowns NederlandV-Fonds
Nationaal Epilepsie FondsNederlandse Vereniging voor AutismeFonds Psychische GezondheidNederlandse Cystic Fibrosis StichtingStichting Oogfonds NederlandStichting Eye Care FoundationFonds GehandicaptensportStichting MS ResearchStichting Meedoen Mogelijk MakenSt. Vrienden van de Hoop
Stichting Heifer NederlandWar Trauma FoundationStichting LEPRA Zending NederlandStichting MAF NederlandHabitat for Humanity NederlandSt. Nederlands Albert Schweitzer FondsVSO NederlandStichting ActionAid (Voormalig Niza)WereldOuders
Stichting Wakker DierStichting Brooke Hospital for Animals NederlandWaddenverenigingHondenbescherming
Nationaal Muziekinstrumenten FondsAngst, Dwang en Fobie StichtingStichting Nationaal Jeugdfonds Jantje BetonStichting Fondswerving Villa PardoesStichting Johan Cruyff FoundationBijbelvereniging Vereniging De Hollandsche MolenFonds SlachtofferhulpStichting (Resto) VanHarteSt. Make-A-Wish Nederland
Edukans
Edukans STARschool groot succes fo
to: ©
Lee
/GP
Greenpeace
DetoxcampagneIn Nederland krijgt ieder kind ongeveer hetzelfde on-derwijs of je nu in Utrecht of in het Friese Berlikum op school zit. In Ghana krijgt niet ieder kind onderwijs en als ze wel naar school gaan is er ook nog flink verschil in kwaliteit. Edukans wil het onderwijs op het platteland verbeteren met het stArschoolprogramma zodat de kansen van deze kinderen op de arbeidsmarkt vergroot worden. miet chielens van Edukans blogt: “toen ik voor het eerst op Langbina Primary school kwam in East-mamprusi (in het Noorden van Ghana), was er eigenlijk helemaal niets.” …. “Nog geen zeven maanden later is er veel resultaat geboekt. Inusah is een 37-jarige kleuter-juf die afgelopen jaar op de school is komen werken toen de 3 nieuwe klaslokalen af waren. de ouders van de school hebben op eigen initiatief huizen gebouwd
voor de docenten zodat die dicht bij de school kunnen wonen. Ik vind het prachtig om te zien: 7 gemotiveerde docenten, kinderen die allemaal een comfortabel plekje hebben in de ruime en nieuwe klaslokalen, en genoeg boeken en lesmateriaal voor iedereen.”
de 5 punten van de stAr staan voor de 5 belangrijkste aspecten van een goede school: er is voldoende lesmate-riaal en de lesstof is aangepast aan de omgeving waarin de kinderen les krijgen. Les van goed opgeleide leer-krachten. Het gebouw is veilig en er zijn toiletten. ouders worden betrokken bij het onderwijs van hun kind en de gemeenschap voelt zich verantwoordelijk voor de school. de organisatie van de school is op orde. Het schoolhoofd heeft een visie op goed onderwijs en motiveert het team.
doelstelling van de detoxcampagne was om diverse grote bekende kledingmerken, waaronder G-star als belangrijk Nederlands kledingmerk, zich publiekelijk te laten committeren aan de internationale overeen-komst voor het uitbannen van het gebruik van gif tijdens kledingproductie. deze campagne is innovatief op het gebied van doelgroep en middelen. de campag-ne richtte zich op een nieuwe doelgroep voor Green-peace: modebewuste vrouwen van 25 tot 45 jaar. door hen te interesseren in de milieuproblematiek achter de kleding is een kritische massa gecreëerd die het
probleem van giftige stoffen in fast fashion begrijpt en hier actief tegen wil handelen.
Greenpeace heeft zich primair niet gericht op haar reguliere supporters, maar juist op een nieuwe doel-groep. Als centraal communicatiemiddel heeft Green-peace een spoof (nep) kledingwebsite gelanceerd om het verhaal over te brengen. Via een mix van o.a. seeding, fashionblogs, Facebook, twitter en nagenoeg zonder betaalde media hebben we veel merken zoals G-star zich laten uitspreken voor gifvrije kleding.
26 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 27GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
29GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
Mission Aviation Fellowship
MAF vliegt 40% goedkopermAF (mission Aviation Fellowship) is begonnen met de inzet van vliegtuigen van het nieuwe type cessna 182. met dit vliegtuig kan mAF gehoor geven aan de vraag naar goedkope vluchten voor kleinere aantallen personen per keer. om dit mogelijk te maken werd de cessna voorzien van een smA sr305-230 dieselmotor. de vliegkosten vallen 40% lager uit dan het andere door mAF gebruikte kleine toestel, een cessna 206 die een traditionele vliegtuigmotor heeft. met de cessna 182 vliegtuigen kunnen kleinere (hulp)organisaties nu ook gebruik maken van de diensten van mAF. doordat het toestel goedkoper in exploitatie is en kleiner, kan het
heel vaak worden ingezet. de overige mAF typen vlieg-tuigen blijven ideaal voor langere vluchten met meer passagiers of vracht. de komst van het toestel betekent een impuls voor het werk van organisaties in de kleine en afgelegen dorpen in Zuid-Amerika, Afrika en Azië.mAF richt zich op mensen die in afgelegen gebieden leven; met vliegtuigen en communicatiemiddelen maakt mAF deze mensen bereikbaar voor hulp en het Evangelie. meer dan 1.000 (hulp)organisaties kunnen dankzij MAF sneller, efficiënter en veiliger hun werk doen. Elke 5 minuten stijgt ergens ter wereld een mAF vliegtuig op om te helpen.
Amnesty
Ik schaam me diepdeze publiekscampagne is gericht op staatssecretaris teeven van Veiligheid en Justitie tegen het huidige vreemdelingendetentiebeleid. Het idee achter ‘ik schaam me diep’ is het collectieve schuldgevoel over de manier waarop we vreemdelingen in Nederland opsluiten. mensen kunnen hun gevoel voor schaamte
uitspreken op een speciale website en hun gezicht als actieposter achterlaten. deze portretten worden meegenomen in een ‘wall of shame’ die uiteindelijk in den Haag wordt neergezet tijdens de bespreking van een nieuw vreemdelingenbeleid in de tweede Kamer. Zie ook www.ikschaammediep.nl
28 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
30 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 31GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
NSGK
Triodos NSGK BorgstellingsfondsBelangenverenigingen, logeerhuizen, kinderdagcentra; in Nederland zijn veel organisaties die zich inzetten voor kinderen en jongeren met een handicap. Zij hebben vaak goede ideeën om het leven van deze kinderen en jongeren te verbeteren, maar onvoldoende geld om ze uit te voeren. Een lening kan uitkomst bieden, zeker nu de overheid bezuinigt op de zorg. maar zo’n lening is vaak moeilijk te krijgen. daarom hebben NsGK (Nederlandse stichting voor het Gehandicapte Kind) en triodos Bank een nieuw financieringsproduct bedacht: het Triodos NsGK Borgstellingsfonds.
Voortaan kunnen organisaties een lening afsluiten bij triodos Bank om hun project voor kinderen met een handicap te realiseren. NsGK stelt zich via het Borg-stellingsfonds garant voor een deel van de lening. op deze manier kan NsGK een deel van haar fondsen en reserves blijvend inzetten om meer projecten mogelijk te maken voor kinderen en jongeren met een handi-cap. Autismecentrum raeger, kinderdagverblijf BZZon-dere Boshoeve en Festival 5d maakten al gebruik van het borgstellingsfonds.
Het Prins Bernhard Cultuurfonds profileert zich steeds sterker als ‘partner in mecenaat’. Nu de overheid zich terugtrekt als investeerder van cultuur, wordt het mecenaat steeds belangijker voor de culturele sector. dat merkt het cultuurfonds bijna dagelijks. Er komen vragen vanuit de culturele sector, van beleidsmakers, fondsenwervers en het publiek. Het cultuurfonds springt in op al deze nieuwe ontwikkelingen door het zogeheten mecenaat op maat.
Volgens menno tummers van het Prins Bernhard cul-tuurfonds vraagt het mecenaat op maat een flexibele instelling van het cultuurfonds. “we beginnen met heel goed te luisteren naar wat iemand voor ogen heeft, stellen kritische vragen en maken een plan. ‘wat wilt u?
wij helpen.’ In die zin fungeren we als gids met een open blik.” Het cultuurfonds heeft hiertoe de benodigde kennis en ervaring in huis en kan terugvallen op een uitgebreid netwerk. “ook willen mensen zekerheid, ze willen geen zorgen hebben hoe het allemaal moet na hun overlijden. Bij het cultuurfonds is de continuïteit van je fonds gega-randeerd.” Nieuw in het beleid is dat de schenker meer betrokken wordt in het proces van beslissingen nemen. Zijn of haar stem klinkt dus door in de uiteindelijke beste-dingen. Voor de vorming van een volwaardig Huis van het mecenaat is het cultuurfonds zijn missie aan het herschrijven. “Het gaat niet meer alleen om het steunen van cultuur en natuurbehoud, maar om het stimuleren van het mecenaat, voor ondersteuning van onze werk-terreinen en eventueel daarbuiten gelegen gebieden.”
Prins Bernhard Cultuurfonds
Huis van het mecenaat: Cultuurfonds als gids
foto
: Kim
on I
ngle
ssis
32 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 33GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
WereldOuders
Gala voor kinderenop zaterdag 24 november 2012 organiseerde wereld-ouders het Angels of Light Gala in de Koepelkerk van het renaissance Amsterdam Hotel. Het was het eerste gala van Nederland bestemd voor kinderen (maar ook volwassenen waren welkom). Kinderen staan centraal in de hulpverlening van wereldouders en daarom stonden kinderen in de spotlights bij het Angels of Light Gala. Er was een rode loper, een echt galadiner en er waren vele optredens. tijdens het diner werden unieke
ervaringen geveild zoals een dagje achter de schermen bij het Nos Jeugdjournaal, een videoclip opnemen met Eddy Zoey of je eigen design boomhut winnen. de rode draad van het gala was de verbinding tussen kinderen in Haïti en kinderen hier via filmpjes die met kinderen uit Haïti waren gemaakt. de presentatie was in handen van sylvana simons met haar dochter Levi. Het gala heeft maar liefst 193.488 euro opgebracht voor het st damiens kinderziekenhuis op Haïti.
Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting
Groter bereik via sociale mediade Nederlandse cystic Fibrosis stichting is sinds 2010 actief op de sociale media. Via deze communicatie heeft de NcFs een steeds groter wordend bereik. Een voor-beeld hiervan is de verkoop van polsbandjes met de tekst ‘cure cystic Fibrosis’. met deze polsbandjes vraagt men aandacht voor cF. Ze kosten twee euro per stuk, waarvan
ruim 1,50 euro naar cF-onderzoek gaat. de polsbandjes zijn een hit, onder andere door de aandacht op Facebook via een bericht. Het bericht werd meer dan 100 keer gedeeld en ongeveer 85 keer geliket. Hiermee zijn bijna 8.000 mensen bereikt, meer dan de NcFs met de andere media zoals de nieuwsbrief of het kwartaalblad bereikt.
34 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 35GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
Voetbal voor water is een uniek samenwerkingsverband van het ministerie van Buitenlandse Zaken, de KNVB, SIMAVI, Vitens Evides, Aqua4all, AKVO en UNICEF Neder-land. Het is gelanceerd in maart 2012 tijdens de wereld waterdag. doel van Voetbal voor water is binnen vier jaar op 1.000 basisscholen in Ghana, Kenia en mozam-bique de levensomstandigheden van ruim 700.000 kin-deren te verbeteren. de meeste scholen hebben geen goede water- en sanitaire voorzieningen. dit maakt het voor kinderen en in het bijzonder voor meisjes moeilijker om goed te presteren op school. Het unieke aan Voetbal voor water is de aanpak: die richt zich op water en sanitatie in combinatie met voetbal. Voetbal
is in dit programma de katalysator die schoolkinderen en de lokale gemeenschappen kan mobiliseren om de hygiëne en daarmee de gezondheid te verbeteren. concreet betekent dit dat UNIcEF drinkwaterpunten installeert, toiletvoorzieningen bouwt en sportveldjes aanlegt. daarnaast worden voetbalcoaches opgeleid die jongens en meisjes bewustmaken van een gezonde levensstijl. om te zorgen dat de hele gemeenschap profiteert van dit programma legt UNICEF verbinding tussen scholen, kinderen en hun families, en lokale ondernemers. ten slotte worden er aanbevelingen ge-geven voor duurzame oplossingen en lokaal business development.
UNICEF Nederland
Voetbal voor water
In het najaar van 2012 zijn de dierenbescherming en verzekeraar oHrA een samenwerkingsverband aange-gaan. oHrA haalde met twee activiteiten geld op voor het project meet your match. met dit project is de dieren-bescherming nog beter in staat het juiste asieldier aan de juiste baas te koppelen.In de maanden september en oktober ging van elke afgesloten huisdierverzekering 10 euro naar meet your match. daarnaast kon men op de oHrA Facebook-
pagina het grappige spel raad de baas! spelen door foto’s te uploaden waaruit de gelijkenis tussen hond en baas naar voren kwam. Elke week kreeg de match van de week kans om mee te dingen naar een bijzondere prijs: een dagje de dierenambulance op bezoek. Elke match op Facebook leverde 0,10 euro op en uiteindelijk een aanzienlijk bedrag voor het dierenbeschermingsproject.de achterban van de dierenbescherming ontvangt nu ten minste 7% korting op verzekeringen.
Dierenbescherming
Meet your match
36 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 37GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
tijdens een intensief weekend gaan mensen met ms, en eventueel hun partner, met een multidisciplinair zorgteam kijken naar persoonlijke mogelijkheden. In dit weekend staat zowel lichamelijke als geestelijke bewe-ging centraal. de reacties zijn erg positief:“Denk meer in mogelijkheden, durf te vertrouwen op mijn lichaam. Door de yoga en het zwemmen tijdens het Can Do kwam ik er achter dat ik ontspanning miste in mijn leven. Hier wat voorbeelden wat ik nu weer doe: yoga, 2 uurtjes oppassen op mijn nichtje in de week, 10 minuten wandelen
achter de kinderwagen, een boodschapje doen. Het is een heftig weekend vol emoties maar door de goede aanpak van het team heb ik daardoor wel mijn doel bereikt!!” Moniek Wit
Aan het can do Behandelprogramma zit een onderzoek verbonden naar de effectiviteit van het programma. Hieruit is naar voren gekomen dat can do een positief effect kan hebben op de zelfredzaamheid, autonomie, depressies en angstgevoelens bij mensen met ms.
Nationaal MS Fonds
Can Do Behandelprogramma
In september 2012 ondertekenden stichting voor Vluch-teling-studenten UAF en de Hogeschool van Amsterdam een convenant voor intensief samenwerken aan het ver-beteren van studiesucces van vluchtelingstudenten. met als doel dat vluchtelingstudenten tijdig hulp krijgen met hun studieproblemen. Het UAF weet tegen welke proble-men de studenten aanlopen en de Hogeschool heeft de expertise om de obstakels aan te pakken. Een veelvoor-komend probleem is taalontwikkeling. daarvoor organi-seert de Hogeschool cursussen en trainingen op maat. de samenwerking houdt ook sociaal-culturele activiteiten in zodat vluchtelingstudenten en Nederlandse studenten elkaar kunnen ontmoeten. de bedoeling is dat de inten-sieve samenwerking een permanent karakter krijgt.
Het maandblad opzij en het UAF gingen in 2012 een content samenwerking aan om het werk van het UAF bekend te maken bij de lezers van het blad en zo nieuwe donateurs te werven. opzij publiceerde een redactio-neel artikel en een portret van een vluchtelingstudent. Arabist en publicist Petra stienen schreef een column over hoger opgeleide vluchtelingen. ook plaatste opzij advertenties van het UAF in het blad en op de website. De samenwerking creëerde vooral veel zichtbaarheid voor het UAF en was in dat opzicht succesvol. de inkom-sten uit de wervingsactie vielen tegen. Als voortzetting van de samenwerking zoeken de partijen naar een betere wervingsformule.
UAF
Samenwerkingen: Hogeschool van Amsterdam; Opzij
38 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 39GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
AMREF Flying Doctors
mLearning voor een gezond Afrika
IKV Pax Christi
Ministerie van VredeVoor de meeste belangrijke onderwerpen kent Neder-land een eigen ministerie. Waarom dan niet voor één van de meest urgente thema’s: vrede? met die gedachte in het achterhoofd heeft IKV Pax christi een ministerie van Vrede opgericht, bemand door een minister en staatssecretaris en ondersteund door tientallen Ambas-sades van Vrede. Zij organiseren jaarlijks vredesactivitei-ten door heel Nederland.
Na de aftrap in 2011 met Jan terlouw als minister van Vrede en Petra stienen als staatssecretaris van Vrede,
werden zij in 2012 met succes opgevolgd door cabaretier en televisiepresentator Jorgen raymann en zijn side-kick merlijn twaalfhoven. In 2011 is begonnen met 12 ambas-sades. In 2012 verdubbelde dit aantal ruimschoots: er werden in totaal 28 Ambassades opgericht, die meer dan 160 activiteiten organiseerden waar duizenden mensen aan hebben deelgenomen. In 2013 zijn er inmiddels 44 Ambassades van Vrede tot stand gekomen. dit laat zien dat het ministerie van Vrede niet alleen een campagne voor, maar ook dóór betrokken burgers is. Voor meer informatie bezoek de website www.ministerievanvrede.nl.
AmrEF Flying doctors biedt 7.000 verpleeg- en verlos-kundigen in Kenia, oeganda en tanzania de kans om zich via hun mobiele telefoon professioneel te ontwikkelen.
In veel Afrikaanse landen is een nijpend tekort aan goed opgeleid medisch personeel . Een belangrijke oorzaak: te weinig capaciteit bij onderwijsinstellingen. daarente-gen is een heel groot deel van de Afrikaanse bevolking in het bezit van een mobiele telefoon. dat biedt een uit-gelezen kans om dit middel in te zetten als opleidings-instrument. mLearning – leren via een mobiele telefoon – is een programma dat AmrEF heeft opgezet in samen-
werking met rutgers wPF, de Nationale Postcode Loterij en Afrikaanse overheden.
medische informatie en steun van collega’s wordt be-schikbaar waar en wanneer daar behoefte aan is. Hier-door kan medisch personeel een kwalitatief betere zorg bieden en blijven ze gemotiveerd. de 7.000 bereikte verpleeg- en verloskundigen hebben ieder de zorg voor minstens 1.000 mensen gedurende hun carrière – dat betekent dat maar liefst 7 miljoen mensen betere zorg krijgen en daardoor meer kans hebben op een gezonde toekomst.
foto
: Dir
kje
Jans
en
40 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 41GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
KNCV Tuberculosefonds
Supersnelle diagnose met GeneXperttijd is kostbaar in de wereld van besmettelijke ziektes. daarom is GeneXpert een revolutionaire aanwinst voor het snel opsporen van tbc-patiënten.In december 2010 deed de wereldgezondheidsorga-nisatie een mondiale aanbeveling voor het gebruik van een nieuwe diagnostische techniek voor tuberculose genaamd de Xpert mtB/rIF-test. deze test is revolu-tionair, omdat die binnen twee uur resultaat geeft. Een besmet persoon is heel snel op de hoogte en kan direct begeleid worden naar behandeling.daarnaast is de training van laboratoriummedewerkers relatief eenvoudig en hoeft het lab niet aan speciale vei-ligheidseisen te voldoen. cepheid (Vs) ontwikkelde een machine op printerformaat (GeneXpert) waarmee deze testen uitgevoerd kunnen worden.
KNcV tuberculosefonds is in een aantal landen de lei-dende organisatie wat betreft het geven van technische ondersteuning aan nationale tuberculoseprogramma’s voor de implementatie van GeneXpert. In landen als Indonesië, Nigeria, Kazachstan en Vietnam heeft het fonds meegeholpen aan het ontwikkelen van richtlijnen, het geven van trainingen, supervisie en monitoring en logistiek.
de volgende stap is het routinematig testen van voor tuberculose en multiresistente tuberculose verdachte risicogroepen en het verzamelen van patiëntenin-formatie. op basis van deze ervaringen zal het fonds bijdragen aan het ontwikkelen van een stappengids voor andere landen die GeneXpert willen introduceren.
VFI Brancheorganisatie van goede doelen
Fondsenwerven via GEEF-mobiel
Goede doelen gaan steeds vaker fondsenwerven via de mobiele telefoon. Ze spelen hiermee in op het nieuwe geefgedrag van de donateur. Het aantal structurele donateurs daalt en het aantal losse donaties stijgt. dat komt door de crisis, de vergrijzing, druk op andere ma-nieren van werving (op straat of aan de deur), maar ook door de donateurswens om meer controle te hebben en eigen keuzes te kunnen maken. Inmiddels heeft 63% in Nederland een smartphone en verloopt 23% van het online verkeer al via een mobiel toestel. VFI helpt haar leden bij het ontwikkelen van mobiel fondsenwerven en heeft in 2013 GEEF-mobiel geïntroduceerd. GEEF-mobiel maakt het mogelijk om
naast sms-donaties - via de bekende shortcode 4333 - fondsen te werven via Qr-codes, Apps, twitter of mo-biele websites. GEEF-mobiel is de opvolger van GEEF-sms; het sms- donatiesysteem dat VFI in 2009 introduceerde. Via GEEF-sms is het mogelijk om een donatie van maximaal 3 euro te werven. de donatie wordt in rekening gebracht via de telefoonrekening. dit levert goede doelen jaarlijks 500.000 euro op. met de introductie van GEEF-mobiel is het maximale donatiebedrag verhoogd naar 50 euro. de donatie wordt dan afgeschreven van de bankreke-ning. Het systeem werkt zonder ‘indentifier’ van de bank (een extra apparaatje) en is daarom laagdrempelig.
42 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 43GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
“Evalueren is goed voor iedereen”, zegt onderzoeker wou-ter rijneveld van woord en daad. “de doelgroep heeft er zelf baat bij. we kijken minder naar output en meer naar het effect van het project, de ‘outcome’. Niet alleen naar wat we doen, maar vooral wat we daarmee bereiken.”Een voorbeeld is een groot hygiëneproject van Woord en daad in Haïti dat al zo’n 10 jaar liep. doel: voorkomen van ziektes en daarmee moeder- en kindersterfte verminde-ren. Het leek effectief: veel vrouwen volgden trouw een cursus. totdat bij een evaluatie gericht op impactmeting bleek dat de vrouwen het geleerde niet in praktijk brach-ten. de sterftecijfers bleven onveranderd hoog.In samenwerking met de partner in Haïti verbeterde woord en daad de projectopzet, waardoor het project
effectiever werd en meer impact kreeg op de levens van de mensen in Haïti. “Het ministerie van Buitenlandse Zaken gebruikt dit als innovatief voorbeeld richting andere organisaties.”
Armoedebestrijding is het werk van stichting woord en Daad en haar partners in 20 landen in Afrika, Azië en centraal- en Zuid-Amerika. woord en daad verbindt mensen over de hele wereld in hun strijd tegen armoe-de, vanuit Bijbels perspectief. samen met de partners wordt onderzocht wat de impact is op de levens van mensen in armoede, en hoe de verandering in mensen en samenlevingen gestimuleerd kan worden. daar gaat het ten diepste om in armoedebestrijding.
om bedrijven op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met vrijwilligerswerk, heeft de Zonnebloem een speciaal programma ontwikkeld: vrijwilliger voor één dag. In dit programma gaan medewerkers van een bedrijf (onder begeleiding van Zonnebloem-vrijwilligers) een dag op pad met mensen met een fysieke beperking. Bijvoor-beeld naar een attractiepark, museum of dierentuin. door de 1-op-1 begeleiding hebben zowel de Zonne-bloemgasten als de vrijwilligers van het bedrijf een ge-weldige dag én een bijzondere ervaring. De vrijwilligers
voor één dag zien wat een klein gebaar voor een ander betekent en dat sommige zaken niet vanzelfsprekend zijn wanneer je een beperking hebt.Vrijwilliger voor één dag is, naast een waardevolle kennis- making met vrijwilligerswerk, ook een leuk en uniek be-drijfsuitje. de Zonnebloem heeft inmiddels al meer dan 100 uitjes georganiseerd, voor zowel grote als kleine organisaties door het hele land.Wilt u meer weten over vrijwilliger voor één dag? Kijk op www.zonnebloem.nl/doemee
De Zonnebloem
Vrijwilliger voor één dag
Stichting Woord en Daad
Het effect van het project
44 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013 45GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
VFI Brancheorganisatie van goede doelen
Loopbaanplatform Goede Doelen, ruimte voor loopbaan-ontwikkeling
Een aantal goededoelenorganisaties en VFI branche-organisatie van goede doelen hebben in 2012 een loopbaanplatform opgericht om werknemers en werk-gevers te ondersteunen op het gebied van loopbaan-ontwikkeling. Het succes van een organisatie is voor een groot deel afhankelijk van de motivatie en inzet van de werknemers die er werken. Het is dus cruciaal dat zij weten wat hun kwaliteiten en talenten zijn, en van hun werkgever de ruimte krijgen daarmee aan de slag te gaan. daarbij komt dat de goededoelensector in beweging is en organisaties soms anders moeten worden ingericht, met eventueel gevolgen voor indivi-duele werknemers. Het loopbaanplatform kan ingezet worden voor ontwikkeling en behoud van werk zowel binnen als buiten de eigen organisatie.
met het loopbaanplatform willen goededoelenorgani-satie hun personeelsbeleid verder professionaliseren met als doel talenten van werknemers tot bloei te laten komen en hen uitdagingen te kunnen blijven bieden.
door in het platform op dit vlak samen te werken ont-staan veel mogelijkheden. Zo kunnen werknemers via het loopbaanplatform tijdelijk aan de slag bij een andere werkgever, om ervaring op te doen of tussen projecten in. En door samenwerking kunnen loopbaaninstrumen-ten (loopbaanbegeleiding, trainingen, workshops) ge-zamenlijk worden ingekocht, waardoor inkoopvoordeel ontstaat. Voor werkgevers is de werkplaats beschikbaar, een online marktplaats voor vraag naar en aanbod van (tijdelijk) werk, projecten en stages.
WNF
Crowdfunding eco-dronesIn de strijd tegen stropers investeert wNF, naast het op-leiden en inzetten van extra rangers, ook in opsporings-apparatuur. wNF werkt hiervoor samen met politie, douane, juristen, regeringen... en met ́ de crowd .́ wNF probeert met een crowdfunding project op de website oneplanetcrowd.nl een eco-drone te financieren die ingezet kan worden tegen stroperij. met een eco-drone kunnen stropers sneller worden opgespoord en ge-stopt. Wie meefinanciert met een eco-drone kijkt straks letterlijk mee op het vliegtuig. want al vanaf 15 euro komt een foto van de investeerder op een echte drone die boven Nepal gaat vliegen!
Afhankelijk van de bijdrage krijgt een investeerder de mogelijkheid om een eco-drone van dichtbij te bekijken tijdens een demonstratiedag in Nederland. daarnaast organiseert het wNF onder andere een chatsessie met christaan van der Hoeven, een wNF natuurbeschermer die zich bezighoudt met de inzet van de eco-drone.
De inzet van eco-drones is een belangrijke en efficiënte toevoeging voor het werk van het wNF. Het geeft boven- dien de mogelijkheid om de high tech-middelen van de professioneel georganiseerde stropersbendes bij te benen.
46 GOEDE DOELEN RAPPORT 2013
coLoFoN
VFI brancheorganisatie van goede doelenJames wattstraat 100, 1097 dm AmstErdAmtel. (020) 422 99 77fax (020) 422 99 79e-mail: info@vfi.nlwebsite: www.vfi.nl
onderzoeksgegevens:mazars Accountants en Belastingsadviseurs
redactie:cecile censePetra constandseHans van dijkmargreet Plug
vormgeving:zonder boter, Amsterdam
drukwerk:drukkerij Brummelkamp, Hoofddorp
© 2013, VFI brancheorganisatie van goede doelen, Amsterdam. Alle rechten voorbe-houden.
deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. de uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor onjuistheden in deze uitgave. Het is geoorloofd gegevens uit dit rapport te gebruiken in artikelen en dergelijke, mits daarbij de bron duidelijk wordt vermeld.
Recommended