Dvaravati Combine

Preview:

DESCRIPTION

Travelogue by Tint Lu

Citation preview

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁)သငလ �����

န��န �၏အစ

ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက က ကကကကကကသ� ရငလ���တြတ ခ�န ���န၏။ အသကင�� လည� ျ�$ မန ���န၏။ကင��ငထငလ& သဖကင(( ရြရကင� �ကငလကင��ဘယ�စ� ကကက က ကကကကကက က က ကကကက ကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကခ ျ���$မကင,�န �မသ� ျ�$ပနဖ/ တ�ၾကငည ����နမ�၏။စရြရကင1 အခ2ကင3 လကင�မ2ကငတစ���ခကင�ဖတ� �2 ငလ�တစ� ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကက ကကက က ကကကက က က ကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကက ကကက ကကက ကကကကခ ျ���$ပငလ�လ4 တြသမညက6�7 စ��ရ�မ� ျ��နသည ��အလ။တကငယ���တလည�ဖကင(8� ပသညက6 စတစ���ၾ ကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကငငလ� မ�2သပ။ သ�႔အမည�၊ ျ���$ ဖဆ�� ခ4 ��သ စမပြပ4 ခ=��အမ�တ�ငလ �� ျ တ���မစမပြပ4 ျ���$ ဖ

က ကကကကက ကကကက ကက ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကဆ��ရနဖ�ကစြကင?4၊ သ���႔သ ထ��စတစ���ၾကငငလ� သညကA ငလ� သ�႔ဘ၀အတြတကင� ျ�� မ�2လငလ �B2 ကင�၊ တစC ည� အဖငလ ��

ကကက ကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကက ကကက က ကကကက က ကကကကကကကက ကကကဘ၀တစDစ� ခ2� စမည ���အ�$ပငလ�အလ4ႀကင�တစB7 ၏မ�လအစပငလ� ျ�$ဖစ���တသည�။===================================

ကကက ကကကကကကက က ကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကက က ကကကကကသ�သည� ဆရ၀နဖFစ���ယကင��$ဖစ�၏။ ဘြဘ4 ျ� ငလ�သဘငလ� အခမ�အနတြတငလ1 မကငၡခ2 ပ� ျ�� ရ� ျ� �မ�တ�� က ကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကငလ���ပသသမတ�� ျ� �� စငလ I�&� န �အပJ ငထည �� ကငတ�သစၥလ��လ�� ကင2�နဖ? လ��လ�� ဟကင� ကင��ၾ က က ကကက က ကက ကကကကကက က က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကငကငJ �မညက�ငလ� ျ�$ ဖန �ဖန �ထသည �� အထ� ဝမ�သ ၾကငည� ဒြစဆ��ရြရတ� ငလ� ခ=စခ2ကင,2 ရငထငလO တ�ငလ ��

က ကကက က ကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကတစ�=�� တငလ�ပည I�P2ပ� ျ�$ ပည ����ခ4 သည �� ျ�� ရ�မရသည ��ဆရ၀န �စစ? ငထစQငထ7 သ� ျ� ကင��ယJ � ခ��ငလB�7 ငလ, မ

ယ=��ၾကငည�၏။ က ကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကဆရ၀န � ဘ၀သည� ပ�တ�ကင��စ၍ အရ��သငလ I�J �ည� ဆ��တကင��လည� မ$ငလငလ�ခ4 ပ။ သ���႔သ သ�အမO�

က က ကက ကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကဘ�အကင?� ဘြဘ4႔ရ၍ ဆရ၀န �အသစ� ခ2ရြပB�2 တ� ဘ�၀ရကင� ခ2�ရြနဖS ငလ� ပ�တ�စသ ျ�� �ကငF မငလ ����မ က ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကက ကက က ကကကငလ�၊ ျ�� �ကငF နမနဖTကသြကငJ န �တ��႔လ�� ျ�� စတနရ�ငလ� သမႀကင� မ2ကင�� ပရ���ငလ� ျ�� ရစ�ၾကငငလ�ကင �အဝ တစ���

ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကက က ကကကကက ကက ကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကနရသ��႔ တြတန �ပ��႔ ခ4 ၿပ�ၿပ�။ ဆရ၀န � ျ�� ပကင? တစ�ဥ �အနဖXဖငလ �� ယခငလ���ခတ� ကငကင4 သ��႔ လ�႔အ ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကထကငF န �စ၊ လ�႔မလ��ငလ� အတ=��အခ4၊ အ�လစ� လ�႔အထကငF န �စ ဘ၀ကင�� ဆရ၀န ��$ဖစ�=�� မ�2 ျ ငလ �� ျ��

အတ��မကငF စ� ျ��ရကင?ရ�အၾကငငလ�မရ����တ။ ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က က ကကကကကကက ကကကက ကက က ကကကက ကကကကကကကကကအရငလ���ခ�တP တ အမO�ဘ�အကင?� တန4႔ ထ��ငလ� န � ျ�� ဆတ��ကငP အဆငလJ ငလ ��၊ မ��ဘတြတ အတြလန �မ2ကင�ဒြပ

ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကငလ ��၊ သမကင/မ�မ4 ျ�� ယကငၡ�မလငလ�မ2ကငရယY�မ�တ�၊သ���ဌသမ�ကင ကင��ကင����ခၚ၊လ�နတြတကင တပြဖ4ပြဖ4၊၀ငလ���ဒြငလ ကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကကဆ��တ ျ�� သကင���သကင� 4 ျ�$ ဖစB4\တ4 ျ�� ရ�ရ� တ�န �ကင အန �တစD ရ၀နဖ] ကင�မ2ကင�� သ�ၾကငဖ�၊ ျ�$ မငလ/�

ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကက က က ကကကကကက ကကကကကကကခ4 ပ၏။ သ�ဘြဘ4႔ရခ2�နဖ,� ျ�� တ ပ��စ ����မ�န �ဆရ၀န ���ပကင? တ��႔သည� အဆငလJ ငလ �� ထ��ငလ� မ ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကည �� ခမ�န�လ�သ ကင��ယ1�7 ငလ���ဆတ��ကင,2 အစ ဗယၾကငတ4သသ �ခနခန4႔ အခန �စ��တP လ

ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကကမ2ကင���စပ�ၚပ ဌရမ� ျ�� ဆခန �လ�ပ�၍��သလည�ကငငလ�၊ တပြဖ4ပြဖ4လရမည �� လ�နမ2 အစ ပြဖ4 ကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကမ�ကင4 သ��႔ �တဒြငလ�႔ဒြငလ႔ လ�နသလ�နမ2ကင�� စ�တ�� ည� လကင�� ည� ျ�� စငလ I�] ကင� ကင တစ���န႔ ျ�� ရဥတ

ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကက က ကကကကကကကကကက ကIစ�=�� မ�နဖ,�န �ဥ ျ�� ပ�နသ ငလန �မ2ကင4 သ��7႔ �သဘထၿပ� ဖ�ဖ�မတ� ထရသညက6�7 လည�ကငငလ�၊ ျ�� ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကသကင���သကင� 4ရရမည �� ၀ငလ���ဒြငလမ2 အစ ဌရမ� ဒြဖငလ ���� ငထစJ ငထည �� ျ�� ဆခန �စရ�တ�၊ တြသစရ�တ�၊

ကကကကကကကက က က က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကလစရ�တ�၊ စစရ�တ� ျ�� ၾကငဖ��႔ရန � အလ��႔ဌ လ�နမ2ထ=မ� တ����ရရ�ရ လငလ �� ၀4လမည �� ဒြဖတ� ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကငလ��ဂ တ��႔ကင�� ကငတြတတ���ပကင,� ဗ2� ငလ�စငလ I�J �ည ��ယ� မတြလတF မ� ဆ�ဖမ�ယ�ငလငလ� ၾကင�ရသခ

ကကကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကက ကကက ကကကကကကက က ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကတJ �7႔ ျ�� ရကင�၍ ျ�� နပၿပ�။ ထ���$ဖစ� ပ� မ2သည� ပငလ� အ�မ �မတငလ �� ၍သ�လ �မစငလ �� ျ ငလ���သ

ဘ၀မ2 ၏ ျ�$ပဌန �ခ2ကင� ျ��လလ။ ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက��ခတD ရ၀နဖ1��သသ သ�႔သည� ရြရငလယa နပ���၊ မ�လမ��တF 7 တ�၀ယ� ငလ�တF b ငထပ3� �ပ�7 ကင� ငလ� လ�

ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကက က ကကကကကကကကနစငလ �/မ�ရမညက6�7 စ�တ, ၀ငလ? ငလ�၊ ထ���႔ၾကငငလ ��� �ည� ျ�� ခတJ စ���ဆကင��သရ အမညကc= ျ�� ဆခန �ဒြဖ ကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကငလ �? ရျeခငလ� ကင��အရ=��၀ငလ? ၍မရ၊သ��႔ကငလ�����ၾကငငလ �14 - “ ကက ကကက က ကကကကင2န �မရ ျ��စငလ ����ရ�ကင,မ��အရအႀကင� ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကက က ကကကကကကက က ကကကကက ဆ=��ကငလ�႔ဒြစမ�အအရငလ�အ$မစ� ျ��တြတကင��ထ�တ� 7 ပ� ျ��ဒြမဒြဖ ျ��ပတ4 production sector ” တြကင ဟ���တြတ႔သမ�2

ကကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကက က ကကကကက က ကကက ကကကကကကက က ကကကလ�ကင�� ျ�� လႀကင�လကင2ယ� ျ�� လ�2ကင����$ပရငလ� ပညရငလ�႔ သ���သကင?�7 ျ� ခ4 ရ ျ�� ဆတကငfသ��လ� ျ�� ကင2 က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကက က ကက က ကကကကကကကကက ကငလ�တမဟမ�ပငလ�သငလg ကငရ၀နဖ& မ�သ�� ျ� မဟ�တ�ဆရ၀န � ျ��ကင2ငလ�ဆရ ျ�$ဖစ� ခ4 ၏။

က ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကအမ���ဆတကငfသ��လ�၊ အ�ဖဆတကငfသ��လ�၊ မ���တြထဆတကငfသ��လ�၊ �ပတြထဆတကငfသ��လ�၊ ျ�� ခၚခ2ငလJ ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက က ကက ကလ����ခၚ၊ ဘယ� �7��ခၚ ျ�� ခၚထ����နရသည� သ�၏ခ��လ=ရ ျ�$ ဖစ� သည�။ ပညရ� ငထငလF�ငထ7 ျ� �� ပ2ဒြမ ျ� ရ ဆ

ကကက ကကကကက က က ကက က ကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကရြငလ?ယCန �တသ��႔ ျ�$ပည���တ၀ရြငလBငလ ���ရလၿပ�ဟ�အထငလ� ျ��ရကငJ e ဖငလ ���အကင2နပႀပ] ကင� ျ��ကင2နပ���နမ���သ၊ ျ��

ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကက ကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကင2ငလ�ၿပ�သညက8�လည� မၾကင�လ�သ၍ ျ�� ကင2ငလ�သစ�တ� တစ1�7 ငလ�ငလ �� ဆရ �ကငလ ငလယ ယ� 7 ပ���နရတ ကင��ပငလ� မန ���တြတတကင���နမ���သတ။

ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကအခ2�နဖFန ���တ နပ�နဖPIပႀနဖJညကi�7��သ ဘမ�န �မသ�သည �� ဆ��ရ��စကငတစB7 ရ��၏၊ ဘမ�န �သ မသ�တယ�၊ မ�န ��� ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကတ �အတမ�IနဖJ၊ စ�တ] ကင�စ�တP 2 ယ���တြတ ၀ငလ���နတ�န �မ�ပငလ� သမ��ၵရ၀မ�တရြစl ကင သ�႔ အ တပြဂ�

ပြဂ�၊ တဒြဂရြမmမ��$ဖငလ �� ဆစmနယ���တြတ ဆ�ည=ဒြစ မရပ,န အခ2ကင��$�ပလသည�။ မပြဂ�၊ မဒြဂမ���အငလ� ျ���လတြတမ2� ခ2လ��႔

ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကမရ၊ ထ��ပြဂ�ပြဂ�၊ ဒြဂရြမmမ,2 ျ�� ပ2ကင���အငလ�၊ ျ�� နကင& ပ� ျ�� ပၚမလအငလ� ၄ငလ�တ��႔၏သည�ခႀကင� ကင� ဓတ? ဒြဖတ� ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကငလ��ဂ မ2ကင�� အ$ပငလ�အထန � လ�ည ��� �ည� ရ� ဒြဖရငလ�ဖငလ �� သ=��စB န �႔ ျ�� သအခ2�နဖJ ငထည� သ�႔သကငF

ကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကက က ကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကမ� အတြတငလ�မ� လ�2ငလ��$မရြနဖ? ျ�� ပ2ကငD =�� ခ4 သည�။သ���အတ��ငလ�ဆကင���န၍မ�ရတ။အမO� ဘ�အကင?�

က က ကကကက ကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကက ကက က ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကဟ���သဘြဘ4႔ကငအရငထပ&4 တြတIငလJ �အတရ�ညကp ညကq7 ထ�ငလ� သလည� သ�တ��႔၏ ျ��သတ�ဇနသမမ2

က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကခ��လရ ဆရြငလ? ယC န �တ ျ�� ပၚမ�တ ပ�တ�ငလ�တF �7 �ကငလ၊ မ2ကင�ပြမ4လ�သည�၊ ��လ��န4 ျ� ပ4မ က ကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ဟဘြဘ4 ျ� တစB7�� တထပ,= ရရ��ငလ����စရအတြတကင�လ=��ပန � ျ�$ပငလD �ငလ� ျ�$ပန ���တသည�။

က ကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကက ကက က ကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကသ�သည� တကငယ���တ ျ��ဆကင2ငလ�တကင? ဥP တည�ကငအတြလန �ထ�ဒြခ�2နဖJ ညကq7 အမ�ညကs သလကငF ငထစDငထ7 ပ?

ကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကက��ကင2ငလ�သ၊ ျ�� ကင2ငလ�သ� စရငလ�၀ငလ� ျ�$ ဖစ�၏၊ ခကငB4 မ2ပ လ�သည �� သငလB န �စ မ2ႀကင�စ�� လ ကကကက ကကက က ကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကမ�မ�� ထသည �� အတြတကင� ဘသရပ� တစB7 ခ�တြတငလ� ဂ�ဏထ& � ဖငလ �� ျ�� အIငလ��2 ငလ� ျ�� ကင2ကင�7 ပ1 ငလ� ျ တ�

ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကဆကင?ကင ျ���$ ပခ2ငလJငထည �� ထ��ပတ�၀န �ကင2ငလ� တြတငလ� အနတuဂ�မသ ဂ�ဏထ& � မ2ရဖ�၏။ ျ�� ဆကင2ငလ� ကက ကကကကက က ကကက က ကကကကကက က ကကကကက က ကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကသ မညကpည� ထ�ဒြခ�2နဖ, �အပငလ� သရဖ� ျ�� ဆငလ�၍ အခ2�န �တန �လ�2ငလ� ပရဂ��$ဖစ� ဆ��သည I�&=�� ကင�� ျ က ကကကကလ=��မကငသ=�� -��လလ=��မ���လ ရ��သ�မ2တည�။

က ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကပရဂ�ဆ��ရတြတ�ငလ��ည� ျ�� ဆပည သမတ၊ ပြခ4စ�ပPငထ7 ဆရ၀နဖ] ကင�၊ သဒြဖမ�ယပ� အထ�ကင�

က ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကဆရ၀နဖ]ကင� ျ ငလ ��Pလ အထ�ကင� ဆရ၀နဖ] ကင�မ2 ျ�$ ဖစ���စမည �� ကင��သရ ျ�� ဆပညရပ� ျ�� လမ2� ကင�� အဓ�ကင က က က ကကက က ကကကကကက က ကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကထ ရညရြညကsယ� ႀကင� စၾကငသညက6 အမ2စ� ျ�$ဖစJ ငထည ���အလ�2ကင�ထ����ဆပညရပ,2 ကင��ဆကင� ကင�သငလwငထ�

ကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကက ကက က ကကကကက က ကက က ကကကကကကဒြခငလ �� ရရ��ၿပ�၊ ျ�� ဆမဟဘြဘ4႔မ2၊ ပရဂ�ဘြဘ4႔မ2 ရရ�� ရန �လ�ထ� လ�ဒြခ�2န �ဟ� အမညကc= ျ�� သ အနဂတ�

က ကကကကကကကကက က ကကက ကကကဆရ၀န �၊ ျ��ဆ ျ��ကင2ငလ�သတ��ငလ�ကငရညရြညကs ယg ကငသည���ကင။ ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကက ကကက က ကကကက က ကက��ကင2ငလ�သဘ၀ကင ထ��လ�ထ�ဒြခ�2နဖ? ရငလ�၀ငလ� ဆ����သငလလည�သ�ကင လ�႔ကငန �႔လန �႔ ျ�$ ဖစ�၏။ သ�

ကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကမ2ကင ျ�$ ဖxသည� ဆ��လ�2ငထငလJငထ� ကငမ4 လ��႔ မရသ$ဖငလ �� မမ4�ရစကငမ� မ�ခ��ရ�ငလP လတ နည�နည�သ ကက ကကက ကက ကကကက ကကကကကကက ကကက ကက ကကကကက ကကကကက ကကကကန � လ��ကင��မ�ကင2နပ�၏။ တကငယ� ည� ျ��ဆကင��သရကင�� သ� ၀သန မပ။ထ���သ��႔ ၀သန မပၾကငငလ� ကင��လ

ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကက က က က ကကကကကကကကက က ကက က ကကကကကက ကကက ကကကကည� သ���နကငD =��စ� စမပြပ4��အငလy ပ� အလ�ငထပJ ငလ� ဆရ၀န �ဘ၀ ျ�� ရကင,� ပငလ� ျ�� �သသခ2ခ2 သ���တသ ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကကက ကကကက ကကကည�။ ထ��ကငလမ2တြတငလ� ျ��ဆကင��သဆငလ,2၌ တ၀နဖ& မ�ဆငလ� သည �� အခ2�နဖ,2 သည� သ�႔အတြတကင� ငလရ4တမ�2

ပငလ1န �ဆငလ�ရ4လ�၏။ ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကက သမတလ�ပ� ရငလ� ျ��ကငငလ�မလဟ� ျ��ကင2ငလ�သဘ၀�ကငတ�အတြတဖစ�ခ4 ဖ�သည�။သမတ (physician) ကင�� အခ2� ျ� ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက စကင မပ�ရ� ၾ�ကငသ အသဖx၊မ2ကင���ပကငP 2 ဥ�လ�နမ2ကင ဖ�စ�ရ�ငလ� ကက ကကကကကကက က ကကဟ�ဘ��သ=ပပ ျ��ခၚၾကငရ�အခၚခ=ရသ�ဆရ ကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက က က ကက ကကကက ကကက က ကကကကကကက က က က ကက က ကကကက ကကက ကကကကကကကသမတ�� ျ� ငလ��ရမလ��၊ ရယ� မလ�� ျ�$ ဖစB4\ ၾကငသည�ကင��လည�ႀကင=� ဖ�၏။တကငယ� ျ��တလည� ငလယ? ဥP

သ� သမတ ျ�$ ဖစB2ငလB4\သညက8� ျ�� ဆပည (internal medicine) ကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကင��၀သန ပခငလ�ထကင�၊ ျ�� ရဂဆ��တ��႔$ဖငလ ��

ကကကကက ကက ကကကကက ကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကက��သငလယ� ျ�� ဇမ2 ျ�� နၾ�ကငသလ�မမ �အပငလ� ကင�� ျ�$ ပ စ� ကင�သ ျ�� စငလ ����ရ�ကင� ျ�� ပလ���$ခငလ� တည� ကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကဟ���သ စ�တ���စတန ထကင�၊ အ သမတတ��႔၏ ဥပဓ� ျ ငလ �� ဗဟ��ၶ ကင�� အကင2$ခငလ� ကငပ��ပ��သသ ျ�$

ကကကကကက ကကကကက က ကကကကက ကကကက ကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကဖစB4\��ၾကငငလ� ကင��သ���ကငငလ� ျ�� ကငငလ� နလည� လခ2�နဖ,� စ၍ သ�၏ စ�တP � ပ=��ရ�ပ�၀ယ� ျ�� ဆပည အ က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ထ�ပ သမတသညက8 ပ�၀��တ၀၊ �ဖငလ ဒြ�B4 စ�တP 7 ပညသငလy ပ� surgeon ကကကကကကက ျ ��ခၚ ပြခ4စ�တD ရ၀နဖ�ငထ7ပ1လ။ ပြခ4စ�တ�

ဆရ၀နဖD�ငထ7တဘ�ရပသလကင1�7ငလ��ငလ,2 (Gifted Hands) က ကက က ကကကက ကကကကကကက က ကကကကက ကဟ� မဟ တရ ျ��တသည ��ဆရသမ၊ ပြခ4စ�တ�ဆရ၀န �ႀ ကကက ကကက က က ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကင� မ2 ကင��ယ �m7ဏထP �7ယ���ဖၾကင တလည� အႀကင�မ���ပငလ�မ2ဒြစ ၾကငခ4 ဖ�၏၊ သ�႔မ� ပြခ4ရနဖ?� တ� က ကကက က ကကကက ကကကက ကကကကကက ကကက က ကကကက ကကကက ကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကက က ကကကက ကကကကရန � ပရမ�မပၾကငငလ�၊အပြခ4 အစ�တ� တြတငလ� ဖရ4သ� ပငလ�တည ����အငလ� မလ��တတ���သ၊အခ2 ပ� အလ�ပ� တြတငလ�

ကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကက က ကကက ကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကက က ကကက က ကကကကကက က ကကကက�$ခငလ���ထငထငလ]ကင� ပငလ����$ဖငလ �� ျ��အငလ�မခ2ည�တတ���သသ�ကင��ယJ � သအသ�ဆ=��၊ ျ��နပ ျ���စတ၊ ျ��တၾ က ကက ကကကကကကက က က ကကကက က ကကကကက က ကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကင ဘ�ရ ျ�� ပသလကင,e ဖစ14 ျ�� သမငလ� ျ�� ပသလကင��$ဖစ,� စ��ပသည�။ အမ2� သမ�ထ� ၏ န=ပတ�

က ကကကကကက ကကက ကက ကကကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကတစFရ ခ= အ$ဖစ,ခ= လ�� ၍ ျ��သလည�ကငငလ�၊ ျ��လကင၏အညန �႔အဖ� �ကငလမ2ကင����သမငလ�လကင,� ဘြဆ4ထ� ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကကကက ကကကကကက က က ကကကကကကကကက ကကကက ကကတ���ပ ျ ငထငလJငထ� မ$ဖစ�ငလ� မ�န � ကင��ယ I�P��7 ယP �7 တစ� ရန � စ�တB2 ၍လည�ကငငလ� ကင2န � ကင�

ကကကကကကက ကကကက ကက ကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကက�သရ ပည ျ စ,2� ျ�$ ဖစJငထည �� သဒြဖ မ�ယပ� ပည ျ ငလ �� �ကငလဆပည ကင����တ အလ�ပ��� သငလD ရ၀န �

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကဘ၀မ�ကငတည�ကင ျ��၀ရမဏထ�ရန �ဆ=��ဖတ�ၿပ�ခ4 ၿပ�။ ကကက ကကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကထ���႔ၾကငငလ ဒြI�O4႔တြလန ���ဆပညကင��ထပ,=သငလwငထ� ရန � လ��လသည I�3 ခ လကင��� သ�တ၀နဖP2 ရဌနဖXဖ

စ���သ Preventive and Social Medicine ကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကက ကကကက က ျ��ခၚ ကငတြကငယ���ရ ျငလ ��လ�မရ ျ��ဆပညဌန၏မဟဘြဘ4႔ ျ�$ ဖစ���သ ျ�$ပညကp�႔ကင2န �မရဆပည (public health) ကကကက ကကင��သ ျ��ရြရခ2ယ,���တသည�။ ျ��ဆကင2ငလ�သ ျ��လကငတြတငလ�ဤ

ကကက က က ကကကကကကကက ကကကကက ဘသရပ�၏အတ����ကငကင�နမည� PSM မ� Pepsi, Seven Up, Marinda ဟ�လည�ကငငလ�၊ P ပ လ�ပလ ျ��တြတကင�� S

ရ ရမ�ၿပ� M မ ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက က ကကဟ�တ� တရ�တ� ျ�� တြတ သငလgကငသဘသရပ�အ$ဖစ� �ည�ကငငလ� နမည���ကငငလ�လကင,� တ� ျ�� တြတ

ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက�တလ�ႀကင� ရရ��ထ သည �� သ�တ��႔၏ သငလgကငရ ဘသရပ�။ သ���႔သလည� �� ဌနမ�ခ����အငလ�ၿပ�

က ကကကက က ကက ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကကသကင���တငလ �� သကငJ ျ�� န၊ စကင2ကင� အခ2�နဖF န � ျ�� တ ကင��ယ �� စ�တ��] ကင� ကင� ျ�� ရြရခ2ယ� ထတ4 ကင� ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကက ကက ကကက ကကက�သရ ျ�� ဆပည ဘသရပ� တစB7 ခ�ကင�� ဘြဘ4႔တြလန �စမပြပ4 ၀ငလ����$ဖၿပ� ျ�� အငလ� တ4 အခ ဌန ကင��

ကကကကက က ကက ကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကက ကကက က ကဒြစန �႔လတyပ� ျ��ရၾကငညကs ျ�$မကင�ရတြသၾကငတ����လကငရ4႔ထ=��စ=လ���$ဖစ���နပၿပ�ဟ���သဌနအႀ က ကက ကက ကက ကက ကက ကကက က ကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကင�အကင4၏မၾကငခဏထ ျ���$ ပဆ�� ျ��လ ရ����သ၊၀မ�နည� စကငဟ�ယ�ဆရသည ��ထ��စကငကင�� စ�တ& 4 ကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကခ=စ ရသည� ကငတစ���ၾကငငလ�၊ သ=��စ� ျ�� ကင2 အတြကင�2မ� တ၀ငလ��$ဖစB4\ သည �� ဘသရငထပF �စB7 အတြတကင�

ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကအထ� �အတြထ ထပ,= ျ�$ ပငလD�ငလ?ရ မလ�� သညက6 တစ���ၾကငငလ�၊ �အ�$ခခ��ငလ�အသကင2ၿပ�သပတ�ရ�ပထ�����သမ�

ကကက ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကက က က ကကအ$ခ တန�ယF ကင2 ကင�����$ပငလ�ရ႔ရမည� ကင�� ၀န ���လသည �� လ�ပ2ငလ�စ�တP တြတန �အပ သညက6 တစ� ျ�� ၾကင ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကငလ�။စ�တY=�� �=��ခ2၍ဆ=��ဖတB2 ကငB2 မ���တ၏။ငလ��ဘသ ျ�$ဖငလ ��မဟဘြဘ4႔ရရ�� ျ��စအ= ။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၂)သငလ �����

�အ�$ခသတငလ� ႀကင�သည �� ျ��ရမငလ�သမ�‘ ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက’ဆရကင��တြကင�2န ���တ�မထကငB= ငထငလOငထ� ဗ2၊လကင,� တ�လည�ထ����မပ ျငထငလOငထ�ဟ4 - က ကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက က က ကကပလ�ငထပFငထ7တ�၊ အသလ�ပ1၊ဘယ �C4 ျ� �$ ဖစ� တတ�န �။ ျ�$ ပညကp� ျ� ကင2န �မရ ျ��ဆပညမဟဘြဘ4 ျ� အတြတ

ကကကကကက ကကက ကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကက ကကင� ဘြဘ4 ျ� �တြလန � ၀ရြငလBငလ �� စမပြပ4 ျ���$ ဖဆ��ရန �စရြရကင� စတမ�မ2 အသငလ ���$ပငလD �ငလy ပ� ဌနအႀကင�အကင4�$ဖ ကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကငထစJငထ� ပမကငၡ၊ ဌနမ၏ ျ�� ထကငB= စ ျ�� တငလ�ခ=ရန � ျ ငလ �� ျ�� လ�2ကင� မ2မ� လကင,� တ� ထ��ရန �

ကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကက က ကကကကကက ကကကက၀မ�သအရအတြသ ပမကငၡ၏စကငၾကငငလ �� သ���ခငလ�နဘမ�ႀကင�တြသ၏။ ထ��စဉ �အခကင ျ�� ဆလကငတြတငလ�

ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကလ�ႀကင� ကငCည�သည �� �အရငလ�ထ��ငလ� ဘသရငထပF �စB7 ျ�$ ဖစ���သ ျ�$ ပညကp� ႔ ကင2န �မရ ျ�� ဆပည မဟ က ကက ကက က ကကကက ကက ကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကသ�ပၸ= ဘြဘ4 ျ� �တြလန � တကငB2ငထငလJငထည �� ဆရ၀န �အတြလန �အငလ, တန �ရ�ပလ�သ$ဖငလ ��ကင��ယ I�� နမ� ဆရတစ���ယ

ကကကကက ကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကက က ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကငP စ�တ�၀ငလFစ တကငB2ငထငလJညက6�7 ျ စ���ထငလ�အရ၊၀မ�သအယ� 4 ျ�$ ဖစ� မည ��အစအခ���တ�မထကငB= ျ ငထငလD�ငထ7ပ4။ ဘယ ��တ�န �။

‘ က ကကကကကကကကက ကကကကကက က က က ကကကက က ကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကဆရ တြကင�2န ���တကင�� တစ,2� မထငလ1 န4 ျ� ၊ ဆရအသကငP ခ�မ�သ=��ဆယ� ဒြစန �ဒြစန �၊ အညရြညန � ျ� အ ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကဖ�လ ရ����သတ၊ ျ ငလ=�$ ခကင ဘြဘ4႔တြလန �၀ရြငလB ငလ �� စမပြပ4��တြတ ျ ငထစF�ငထ7 ငလ�လနတပ4၊ �စ ကကကကကကကကကကကက ကငလရ�စ�လ4ပၿပ�သ၊ learning ျ ��ရ၊ earning ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကပ အဆငလ����$ပတ4 အ4�� စမပြပ4��တြတလတ�မ��$�ဖပဆရ

’ရယ�၊ ျ�$ပညရြညကSငလ� ဘြဘ4 ျ� �တြလIနဖP ဘယ3 ခ2�န � ျ���$�ဖ�$ဖ ရပတယ� ကကကကကက ကက ကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကက ကက က က ကမ��နဖ��ငထ7ကင� ျ�� လ$ခငလ�။ ပမကငၡ၏ စကငကင ျ�� စတနစကငမ�န �သ�သတြလန �လ�သည�။ သ���႔သလည� သ� ျ� အသ

က ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကင� သ=��ဆယ���ကင2ကင�� အညန �႔ အဖ�လ ဆ���$ခငလ�ၾကငငလ �� စ�တ& 4�� တ ႀကင�တy ပ=� မ� ျ�� �နသ။ တ က က ကက ကကကက ကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကက က က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကကခတ�န �ကင အသကင� ငလဆယ���ကင2 ဘြတ4ဖကင� ပမကငၡ ဆရ၀နဖ, ႀကင� တစ�ဥကင�� ဌနအႀကင�အကင4�$ဖစJငထ� ကင

‘ ကကကကက က ကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကက ကကက ကကကည�တ��႔လ�� လ�ငလယ� အညန �� အဖ�လ ျ�� တြတကင တ��ငလ�ပည� တ၀န �ထမ�ဖ��႔ အခ2�န �အမ2ႀကင� ရ�� ကကကကကက က က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက’ ကက က က ကကက ကကကကပသတကသြယP ယ�၊ ပမကငၡ ျ�$ ဖစB2 ငလ� �မနပန4႔ဥ၊ အခ2�နဖF န � ျ�$ ဖစ�� မ �� �မပဟ� ၾသ၀� စကင

က ကကကက ကကက ကကကကကက ‘က ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကက ကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကက က က ကကကႁဒြမကငg ကင ျ�� တမ�ရ ဆရမႀကင� ခငလT2 ‘ေ��အ�ငလ, လ၊ ကင2 ပ3 သကင� ငလဆယ���ကင2ကင�� အညရြညန � ျ� အဖ� ကကကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကက’ ကကက ကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကတ4 ျ�� တတ႔����ရ၊ ��ကင$ဖငလ �� ျ�� တြသတငလ� ဆ=��နၿပ�ဟ���အႀကင�ဟစP2 ယ� ၿငလ�တြတသညက6�7

ကကကကကကက ကကကကကက ကကက က ကကက က ကကကက က က ကက ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကသတ�ရမ�၍ ျ�$ ဖစ�၏။ ျ ငလ=�$ခကငမဟဘြဘ4႔ဆ��ပ4။သ�ကငလည�တခ�တလဆယ?7 စ� တစB7�� ကင2ကင2ခ ကကကကကက ကကက ကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကက ကန �႔ သ���နထ��Iငလ�ခ4 သည �� ၿမ� ႔ႀကင� ကင�� ပငလ� ဗ�ဇ မလ����သသည �� ျ ငလ=�$ ခ ဟ���အကင���မ ခ2ငလ� ျ��

ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက အကင���မ ျ��နတတJ �။သ�ဘမ� ျ�$ပ�နဖ,�$ ပမ�၊တ=��ဏထ�ဘ၀။ ကကကကကက က က ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကက�$ပညကp�႔ ျ� ကင2န �မရ ျ�� ဆပည မဟဘြဘ4 ျ� ၊ ��ဘြဘ4 ျ� ငလ �� ပတJ ကင���သ ပညတသငလDငထ7 အတြတကင� ၀ရြငလB

ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကက ကကငလ �?မပြပ4 ျ�� ခၚစမ2 ျ ငလ=�$ခ တ��ငလ�ပညက82 မ� ျ စ? ဥ� ျ�� ရကင��� လတတJ ညက6 အမ�နဖ1 ငလ�၊ ျ�$ ပညကp� က ကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက လ�ထ�၏ ျ��ကငငလ�ကင2� ကင��သယ1�7 ပငလ���သပရဟ�တဆ��ငလ� ဘသရပ� ျ�$ဖစ���သၾကငငလ �� Full Scholarship

ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကဟ�လ�သ�မ2သ ျ�� ကင2ငလ�စရ�တ�၊ ျ�� နစရ�တ�။ စစရ�တ�၊ ဟ��ဟစရ�တ�၊ ��ဟစရ�တ3 လ=�� ပညတသ ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကက ကငလ���ၾကင အ$ဖစ� ပ= ပ��ထကင1=\ကင ပညသရြငလB ငလ �� မည �� အငလ=�$ ခ သ�� ျ� သ�မတြသခ2ငလ� ၿ

က ကကကကကကကကက ကက ကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကကကက ပ���လ။ ျ��နကငP 2 တ4 ျ���$�ခထကင�သစၥဖကင� �7 ျ� ပငလ�။ ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက သ�� ျ� ��သ ျငလ=�$ခပညတသငလB ရ�မညကp ည���ဆကင��$ဖစ,� ျ��ကင2ငလ��ကငအမညကc= ရမည�မဟ�တ� ။

ကက က ကကကကကကက ကကကကက က ကကက က ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက က�အၾကငငလ� ျ��ၾကငငလ�သ၊�အၾကငငလ�ၾကငငလ� ျ���တြတၾကငငလ ��၀ရြငလB ငလ ��စမပြပ4 ျ��အငလy ပ�၊ပည ျ�� ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကကက ကကကက ကက က ကကကကကကက ကက ကကကတသငလ�တြသရကင�ရန � ျ��ရြရခ2ယ�ခ=ရၿပ�မ�မ���နရမ� ျ���$ခတစ/ ၀�မရ ျ� ၾကငရသ�မ2သ� ျ� မ2

က ကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကက ကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က က ကကကကကကကကင?���ရ� ျ� မ�ပငလ�တစ1=�� တစ1 ငလ�၊တစB2� ျ� ��သကင=ထ�သ� ျ��မငလ�� ငလ�မ2ဆ��လ�2ငလ� ျ��လယဥ���ပၚ

ကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကက က က��ရကငyပ�မ� ျ�$ပနဖDငလ�လၾကင�ရသ၏။ရ�����စတ၊ပမကငၡကင ျငလ=�$ ခဆ��လည� ျ�$ခတပ။ ျ�$ပ ကကကကကကကကကက ကက ကကက ကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကက ကက ကကက က ကက ကကကညရြညကSငလ�ဘြဘ4 ျ� �တြလန �၀ရြငလBငလ ��စမပြပ4ပ4 ျ���$�ဖ�$ဖ၊ ျငလ=�$ ခဘြဘ4 ျ� �တြလန �စမပြပ4ပ4 ျ���$�ဖ�$ဖ�အရႀ

ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကင�သညက6ကင��ယ I�F ကင��ယ� =�� ဖ�� ျ� ပငလ�။ ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကက က ကကကက�$ပညရြညကSငလ�ဘြဘ4 ျ� �တြလန �၀ရြငလB ငလ �? မပြပ4မ2ကင2ငလ�ပလ�ဆ4ဆ4အခ2�ရြနဖS ငထငလJငထ� ငလ ��အတန �တ�အလ�ပ�

ကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကဒြခငလ,� သ�ငလယB2ငလ�မ2မ�မ�တ��႔အသနဖ� ဘြဘ4 ျ� �တြလန �၀ရြငလB ငလ ��စမပြပ4မ2ကင�� ျ���$ဖဆ��ရန �အထ�တ�

ကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကက က က ကက ကကက ႀကင� ပမ�နသညက6�7 ျ��တြတ ျ� �ရတသ�အနည�ငလယB= စရ၏။မငလ�ဘမ��မ�$ဖဘ�လဟ���မလၾကငသညက6�7‘ ကကကကကကကကကက’ ကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကက ကကက ကကက ကကကကကကက��� ျ� ကင ျ�$မငလ�မ��ရ���တငလ,�တြသခ2ငလF ဟ���သအခ2� မ2� ဖငလ ��သ�တ�န � ျ� �$ပန �မ�သည�။��လ��

က ကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကငလ �� ျ��ဆမဟသ�ပၸ=ဘြဘ4႔အသ�သ�အတြတကင�အရညက� ခ2ငလ�စစ�၀ရြငလB ငလ ��စမပြပ4ႀကင�၀�4ခ2�ကင2 ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကက ကက ကကကကကက က ကကကကကကငလ�ပၿပ�ဆ=��တြသလၿပ�။သ� ျ� အတန �ဖသ�ငလယB2 ငလ�မ2လည�တစB2� ျ� ကငၿပ=� ၊တစB2�

ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကက � ကငမ4 ၊ တစB2� ျ� ကငလည� ျ���နသသပ၊ၿခ=� ထ4ကင၊ခ2� ��တြသတ$မ$မ။-------------------------------------------------------------

က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကက�$ပညရြညကSငလ� ဘြဘ4 ျ� �တြလန �၀ရြငလBငလ �� စမပြပ4 ျ��ရဖငလ �� ျတ����$ဖၾကငတစ� ပႀမ�2�$ခထသအခ2�န �၀ယP = ၾကငမၼသည� ကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကက က ကက ကကက ကကက ကကကသ��႔ရ�\ ျ��မ�ကင�သ�� ျ� တ�တ���ရ၊လ=���ရ၊ဓပထမ�၍လခ2 ျ��တသည�။ပမကငၡ ျ���$ပသည �� ျ

ကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကငလ=�$ခပညတသငလ�မဟဘြဘ4 ျ� အတြတကင�အရညက� ခ2ငလ�စစ�စမပြပ4 ျ��ခၚစသည���ကင2ကငB4�� �ရပၚသလ��သ�

ကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကက က က� ��ရ� ျ� �တြတရြငလ�ကငန4 ျ��ပၚလ၏။ပမကငၡ၏ငလ�မ�$ပလ၊ ျ��မငလ���တသဟ�အဓ�ပၸယ� ျ��ပကငJ ည ��အၾ ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကငည I�P��7 တြလIနဖFရ��ကင၀မ�ဟ�ဘသပနဖ� မည ��အၿပ=� မ2� ဖငလ ��သ�တ�န �႔$ပန �ရငလ���တစB

က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကတ စ�တ� �7လကင� ျ��ရပသည ����ထကငB=စ ျငလ ��လကင,� တF �7 ႔ပ၀ငလJ ငထည ��၀ရြငလB ငလ ��စမပြပ4ကင��၀ရြငလB က ကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက က ကက ကကကကကငလ ���$ပ ပရန � ျ��လ�2ကင& အပ1သည�အစခ2�သည �� ျ��လ�2ကင� တ�� ျ� ကင��သ�မ�ႀကင=� ယ�ငလငလ� ငလ�တကင?=�� ရြရ

ကကကကငP 7ရြနဖ/ငလ �B4\ၿပ�၊ သငလOယ����$ပမလ4၊အ�� - ကကကကကကကက�အ�$ခသတငလ�ႀကင�သည ����ရမငလ�သမ�၊ ျငလ=�$ခဘြဘ4 တြလနဖ, ဟ။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၃)သငလ �����

ကကကနဂဖမ�ပည ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကက က က ကကကကက ကတကငယF မ� နဖ�တြတ႔၊��တြတ႔စမပြပ4���$ဖရန � ျ�$ပငလD �ငလ� သအခသ���ကင�ၡရကင���တ၏။ ျ��ရ�မရသ

ကကကကကက ကက ကကကက က က ကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက က ကည ��ငလ=�$ခမဟဘြဘ4 ျ� အဟ�တ�တကငယ� ျ�$ဖစ��7 မ�န � ျ��သလည�သ���မ�2လငလ �� ျ��စငလ �? နသည �� ျ�$ပ ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကညကp� ျ� ကင2န �မရ ျ��ဆပညမဟဘြဘ4႔မဟ�တ�၊ကင2န �မရ ျ��ဘ�ဂဗ�မဟသ�ပၸ=ဘြဘ4 ျ� Master of Science in

Health Economics ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကကကကကကကဆ��ပ4။ ရ�ပ��$မငလJ=ၾကငမ�လသဂလရဇ�ငလ ��ဂ2� ��ဆငလ��အရ� ျ� တ��ငလ�ဇတ� ကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကက က ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကမ�ဘြတ4 ျ��တြတမ�မၾကငခဏထဘသပန � ျ��ရထ��လ ရ��သည ��သ�တ��႔ ျ�$မနဖ, ျ��တြတ�မ�$ပသ ျ�$မနဖ, စ ‘ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက’ ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကငဖစJငထည ����လ��ကင�စၥမ2� ရ��သလဟ���မ�ရလကင���အငလ1 ငထငလ&�ငထ7 ထ����သပညရပ,2� ကင��တစ�

ကကကက ကက ကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က က ကကကကကခဘ�မ�ရ��သညကq7 ၍ပငလ�သ�မၾကငမ�ခ4 ဘ�ပ။တြသရကင�ပညသငလwငထ� ရမည �� ျငလ= ကင��ၾကငည ���$ပ ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက န ���တလည� ျငလ=�$ခလ��႔ ျ��ခၚရမ�ပငလ�ခပB ကငB ကင�၊ထ��ငလ�ငလ= တ4 ။

က ကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကက က က ကကကကကကက သ�တ�� ျ� ��ဆလကငမ�အစဥ3 ဆကင� ျ��ဖရ�န �ပညတသငလ�တြသခ4 ၊တြသဆ4၊တြသလတu=႔ၾကငကင�န ���သ ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကအစဥ� အရမ�မ�သည ��ရ� ရြငလm မ�ပြဂ�တ�� ျ� ကင��လ��ငလ=�$ ခဆ��မ�တကင4 ငလ= နယC မ�တ� က ကကက ကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက�ကငလသ ျ�$ခသအဆ��ပအရငထပJ�ငထ7႔လကင���တြတ႔ပညတသငလ�တြသရန �မဆ��ထဘ�၊အ�ပ, ကင& 4 ထည �, ကင� က က ကကက က က က ကက က ကကက ကကက က ကကက ကကကက ကက ကကက ကကက ကက က ကက ကကကကက ကကကမ�လ�2ငလ1ငလ� ကင=ည= မ2 ျ���$�ပပ2ကင� ျ��စ$ခငလ�ဌယၾတ၊ယၾတကင� ျ���တြတခ2ၾကငဥမည���လ�မ�$ပတတ� ျ��ပ။ ျငလ=�$

က ကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကက က ကကက ကကက ကကကကက ကက ကကကကက ကကကကက က က ကကက ခ ပညတသငလ�ဆရ၀န �ဆ��လ�2ငလ� ျ���ဗစO �ကငB မ�တ�� ျ� ၏အဂလန �၊ဖဂ�ဆန �တ��႔၏�စကငတလန �၊ ကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကက ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကရ�� ငထငလP�န �တ��႔၏ အ��ကငw လန �၊တ��ကငm ၀���တ��၏�အမရ�ကငန �၊ယ�တစြတ? အဆ=��လ�တြကငမ�ယ� ျငလ ��လ�ရ�

ကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကရြငလ�န �သအဖတ�� ျ� ၏ ျ�$�ခသၿမ� ျ� ��တငလ=စငလP ပ�စသည��$ဖငလ I�3 မ2သ�ငလဥ�ဟ��တြသရကင�ပညသငလg ကကက ကက ကကက ကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကင၊ ပည သငလB2ငလ� ျ��ယငလ���ဆငလ� ျ��နၾကငခ2�န �၀ယ�သ�ကငမလန �၊မကငန �၊မပ�ပ4ထ��ငလ�ဆ����တ ------------။

ကကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက��ဆကင��$ဖစ,� ျ��ကင2ငလ��ကင ျ�$ဖစ,ည �� ျ�$ဖစJငထည ဒြI�Jရမည ��ငလ=ကင��အသထ။ယ�ရမည ဒြI�O4 ျ� အတြတကင� ည�ထလ��ကင� ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကဥ။��ငလ= တြတငလ�ဟ��ဘြဘ4 ျ� ကင��တြသရကင�ရယ�ငလ/�7 ႔အရငထငလD=�� စမပြပ4ဆ��တႀကင� ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကင�� မခ2စ���သလည� ျ��အငလ I�Pနမ�ရဥမည�။ထ��စမပြပ4အတြတကင�သ� ျ� �မ� ျ��ခငလ�မ�တကင� သည�။

က က ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကစမပြပ4ကငမနကင��$ဖန �၊သဘကငB ၊ ျ���$ဖဆ��ရမညက6 သ�ၿမ� ျ� �မ�မ��ငထငလJ=�� - ကကကကကကက က ကကက ကက��လရ ျ��၀တြကငသဥကငfလပ၊အသ�တဥၥ က ကကကက ကကကက ကက ကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကကက ကကက ကကကကကကက ကန၊ ျ��ပကငfရ၀တ�၊တကင=��၊�ဂ=��စသည ��အမညက82 ျ�$ဖငလ I�& �ငလ�� ျ��ကင2ၾကငခ4 သည ��ငလမညကs ၿ

ကကကကက ကကကက က ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကမ� ျ� ႀကင� မဟရန �ကင�န �။ခရ�အန��အ၀ကင��အသထလ��႔ဘတြတ ျ��မၿပ�ဘတြတ ျ���$ဖရမညက8� န �

ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကက���ရရရရမသ�ပပ4ရထခ�ၚဆငလ� ျ��နကင�သ�� ျ� လငထပFb Iပ� ငထပFငထ7 ပ�ငလ ��ငလ�တF 7 တ� �7 ကင� ကက ကကကက ‘ကကကကကက ကကကကကက ကက’ ကက ကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကပလရသည ��သ� ျ� �မ�ငလလသနပတယ�ဟ�ကင��ယ I�P��7 ယP �7 ႀကင�ဒြစသမဟဂရ�ဏထတြတသကင�

ကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကမ����နသ ျ��တသည�။ ျ��ပကငJ ည �Cဖ�မထ�ၿပ�မ��႔�အကငငလ�ဆ=�� ျ���$ဖဆ��ရန �မIနဖF ငလ�ပသလည�ဘ ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကမ�န �မသ�သည �� ဘသရငထပ3ငထတြတကင�၊ဘမ�မညက8 ညကs ရမရ����သစတြတကင��အခ2�နဖ�ငထ7 ၍ကင�တP ကင�ဖတ� လ

‘ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက’ ကကကက ကကက ကကကကကကကကကက က ကက�ရသသ�႔မ�ငလဟဘလ4၊ဘဟငလလ4၊ငလဟရ��သလ၊မရ��ဘ�လဆ��သည ��ကင�န �ဆ��ကင� ျ���န တ၏။

ကကကကကက ကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကက ကက က ကကက က ကကကကက ကကကကကကကက ကကက��လ��ငလ �14 သ�႔လ�� လ�မ2�x �အယကင� ျ ငထစD �ယB န �႔ငလ �� အၿပ� ငလ� ပထမအဆငလ �� ျ�� ရဖ စမပြပ4 ကင�� က ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကသ�၀ငလ���ရကင� ျ���$ ဖဆ��ခ4 သည�၊ တတJ မ�2၊ မ�တJ မ�2 မ�ကင�Iနဖw မ�ကင�န � ျ���$ ဖဆ��ခ4 ��သလည� အမ

က က ကကကက ကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကရလ�၊ အ$ခသ�မ2 ၾကငည ���$ပန ���တလည� ျ�� ခငလ�တခခ၊ လညကS ယမ�ယမ�မ��႔ �ငလ�တ��႔ အခကင� ငလအခ2 ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကင� လ��႔ စ�တw 7တ,ဒြမၿပ� သ�ပ���တ မဆ��လ�ဘ�ဟ4 လ��႔ ျ�� တငထငလ& �ငလ,� သည�၊ ျ�� မထ သညက6 နည�နည�

ကကကကကက ကက ကက ကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကနနမဟ�တ�။မတတ� �7 ျ� ပညသရြငလp ပမယD �7 မ� ပရဂ�အဆငလ ����လကင� ျ��မဒြခန �ငလ ��� တြတ႔ ျ��နသ ကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကည�။ ျ�� ပမည �� ပညတသငလDငထ7 ကင ျ ငထစDငထ7�$ ဖစJ�e ဖငလ �� လည�ကငငလ�။ ��လ�� စမပြပ4မ2� ဆ��တ

ကကကကကက ကကကကက ကကကကကက က က ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကက��အငလ,�တ�၊ ကင2မ�တ� မရ��၊ ယ�ဥ����$ဖ သမ�2ထ4ကင �အကငငလ�ဆ=��ကင�� ျ�� ရြရခ2ယ���လ ရ����ၾကငငလ� ၾကင က က ကကက ကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကသ�ရ သ$ဖငလ �� သ�ပ���တစ�တ,ပ�လ�၊ တကငယ���တ �မအIငလ���7 ျ� မတြသရလ�2Iငလ� �ည� သ�ပ���တ တြလမ�လ

ကင?ရ မရ��ဘ�မ�� ျ� လ။----------------------------------------------------------

က ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကက ကက ကကကကကကကကဟ��လ��လ��၊ ��လ��လ��ငလ ��အခ2�န ���တြတကင�ရြနဖp ၏။သ��မ�$ဖလ��ကင� �ရသ ျ�$ ပညရြညကS ငလ� ဘြဘ4 ျ� �တြလန �၀ရြငလB ငလ ��

က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကစမပြပ4တြတငလ� ျ�� ရ�ဖရ ျ တ����$ဖပ ျ���$ ဖဆ�� ျ�� အငလ��$မငလ�၍ ျ�� ဆမဟသ�ပၸ= သငလF န �တတစြကငB ငလ �� သ�မ2ပ

ကကက ကကက ကက က ကကကကကကကကကက ကက ကက က ကကက ကကကက က ကက က ကကကက ကကကကကက က ကက ကကက ကကကကကကကငလ� သ�တ��႔ ဌနတြတငလ� ဘြဘ4 ျ� �တြလန �သငလF န �မ2 စတငလ�တကင���ရကင� ျ�� နၾကငၿပ�။ ပမကငၡ�ကငတခပ���အ ကကက ကကက က ကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကက အ။သ�လည�အပ�အပငလ�မရ��ခ2ငလ� ျ��ယငလ���ဆငလy ပ�ခပ���အအပငလ� ျ��နသည�။

ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကတစ�ကင,�တ ��စစ�၏ အဒြဖငလ �? မ2ကင�တြတငလ� ပထမဆ=��ဖပခ4 သည �� ဖကင(( ရြရကင� �ကငလ သ�႔လ က ကကက က ကကကကသြကငF ငလ� သ�� ျ� ��တY7တ& � သကငD ငလ�လသည�။အလ�� - ကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက က ျ ငလ=�$ခ မဟဘြဘ4 ျ� အတြတကင�အရညက� ခ2ငလ�စစ� စမပြပ4ကင��သ� ျ��

ကကကကကကအငလ��$မငလB4\ၿပ���ကင ------။ က ကကကက က ကကက ကကကက ကက ကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကကဘယ� �7��အငထငလJလ4၊အမ�တ�ဘယ���လကင�ရသလ4၊ဘယ�စ���ယကင� ျ��အငထငလJ လ4၊သ�ဘမ�မသ�၊သ�သညက6 ျ��နကင3

က ကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကကပတ,� ျ တ���မစမပြပ4 ထပ,=���$ ဖဆ��ရန �သ�ရIနဖPb IနဖJ�ငထ7 ႔ တြသရဥမည�။ ဘတြတ ျ�$ ပငလD ငလ� ရမလ4။ ဘ ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကတြတကင�� ဘယJ � ျ�� တြတကင ဘယ� �7 ျ�� မမ�လ4၊ �လည� စမ�တ၀၀၊ ျ�$ ဖစB2 ငလ� ရဖစ�၊ ျ�� မငထငလO ခ2စ� ျ

ကကကကက ကက ကကကက က ကကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကငလ �� ျ���$ဖခ2ငလ� ရဖကင���ဘတြဆတ��႔ ျ��တြတ႔ၾကင ျ��ပလ�မ ��ဥတမည�။ ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကက ကကက��နကင���တလည� သ�တ$ဖည�ဖည� သ�လပသည�။ သ����$ဖခ4 သည� စမပြပ4မ� ပညသငလDငထ7 ျ ငထစDငထ7��

က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကပရန � အရညက� ခ2ငလ�စစ� စမပြပ4��ပမ4 ျ�� အငလ��$မငလJငထ� ကင ဖ�န �မငထငလF ကင��ယF ည� ျ�$ ဖစ���န၏။ ျ ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကက က ကကကက က ကကကကကကက ကကက ကက ကက က ကကကကတ����$ဖ စမပြပ4တြတငလ�ယ�ဥy ပ� ငလ� ျ���$ဖဆ��ရမည I�J�� မရ��သ$ဖငလ �� ျ��ခၚယ� ျ��တြတ႔ဆ=��သည ���သဘ ျ��လကင�

ကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကက က က ကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကသ ျ�$ ဖစ��မ �,ညကq7 တြကင�2မ�ကင2ငလJငထ� မ2၏ သတငလ�ရရြပ6 ကင,� ၾကငရသည�။ တကငယF မ� �ကင2တလည� အမ�န �

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကက က က ကကကတကငယ1ငလ� ဘမ� သ�ပ, ခကငB4 လ�ပ4 ျ တ����$ဖ စမပြပ4ကင�� ျ���$ ဖဆ�� ျ�� အငလ��$မငလB4\ ပသည�။ တကငယ ��

ကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကဇတ� မ�ကငထ��အခမ�ပငလ��စတ၏။ ကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက က က ကစမပြပ4ဇတ� မ�တြတ ရ�ငလ�တြသတ တကငယ�� ငထပJ ငထည �� အလ�ပ,2 ကငသ�႔ကင�� တြသၿဖ4၍ ျ�� စငလ ����န ၾကငသ

ကကကကက ကကကကက ကက ကကက ကကကကည�။ ျ�$ဖည �����7ကင� ရသည �� ဟ��ပ=��စ=၊ ��ပ=��စ=��တြတ၊ တငလ���7ကင� ရသည �� စရြရကင?တမ�တြတ၊ရ��ကင� �7 ကင�ရသည ��ဓတ� က ကကကကက ကက ကက ကကကကက ကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကပ=����တြတ၊ သ� ျ� မ2ကင� ႀကင�ပငလ�ကငငလ, ရ ဖလကင���,� တြထကငJ ည ��အလငလ�မ�2ငလ,2 တြတယy ငလ���နသလ��

က ကကကက က ကကကကကကကကကက က က က ကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကလ��။ �တြတကင အပရ�ကင၊ လ�ပ�ငလ�၏။ တကငယ �� အရငထပP ��ဘြဘ4႔ ဟ ဘလ4 ဆ��တစ=��စမ�၊ ျ�� မမန �၊ ျ�� လ လ ရသည �� အလ�ပ� ျ�$ဖစ�၏။

က ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကတကငယ� 7ပ�ငလ� အဟ�တ� ျ�$ဖစ�မညကi�7��သ စကင မ��နဖ��၏။ သ�လည� တကငယ?=��စမ�တအဟ�တJ � လရသညက8� ထ��ဘြဘ4႔

ကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကရဖ� သ�မ2 သ�တ��႔ ျ�� ရပညက�ကင� ၀ယ3 မ�IနဖF ကငယ� ရ��၏။ သ���႔သ အလ=��ပငလ�လ�� ျ� လကင ခ2 ငလ� မ$ပည ��။ ကင2န �မရ (health) ျ ငလ �� ျ��ဘ�ဂဗ� (economics) က ကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကတ��႔ကင�� ျ��ပငလ�စပ�သငလg ကင ျ��လ ကင2ငလ �� ျ��ပမ

ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကည� ဆ��ပ4။ �တဇငလ�စန4 ျ� မ2ကင���ခ2၊ ဘမ� မဆ��ငထငလF ျ စB7 ကင�� ျ�� ပငလ�စပ, ယ� ဆ����တ။ လ�နကင�� န ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကၾကငပ� ျ�$ ဖငလ �,စမ�ပ4 ဂဏထန �ပငလ�စကင��$ဖငလ �� ျ�� ခ2ကင���ခ2ကငB2 ကငB2 ကင� လ�ပ��$�ပ�နသ သ�႔ပ=��ကင�� အ

ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကက ကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကရ=��မ�မငလ���ယငလ� လသ$ဖငလ �� ရယB2 ငလ1 ကငP 2� ျ�$ ဖစ� ၏။ ��ကငၡ၊ ��ကငၡ၊ စ�တ? ကင� မ2ယ� ညစ1 တယ�။

ကကကကကကကကကက က က ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကတကငfသ�လ ျ�$ မတြကင�2န �သမ� ��သပမကငၡ ဆရႀကင� ထ=မ� သ�မ2ထကင& � ခ2ငလ���7 ျ� နဂဖမ� ပည

ကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကလသငလF4\ လ�လငလ� ဆ��တကင�� သတ�ရမ�၏ ခ�စ�စ� ခ�စ,�7 အ$ပငလ�အထန � သငလg ကငၿပ� ျ�$ ပည��� ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကက ကကက က ကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကတ ျ�$ ပန ���တ ဖမ�စရနဂ�မ�$ပန4 ျ� �� ႁဒြမ ျ�� တငလ� ႀကင�ႀကင� မမ ရ��မတြတ႔လ��႔ လကသြယ& န �

ကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က က ကကကကကကက က ကကက ကက က ကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကက ကစနရ ပသတ4 ။ ကင2န �မရ ျ ငလ �� စ�ဒြပရ အဆကင3 စပ�၊ ျ�� ပၚလစ� အခငလ� အကင2ငလ�၊ သ=��သပ� ဆ ကကကကကကက ကကကကက က ကကကက က ကကကက ကကကက ကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကန �စစ� မမ2၊ �တြတ သငလwငထ� တတ����$မကင� �7 ႔ ျ�$ ပည���တ ျ�$ ပန ���ရကင� ငလ� သ=��စရနရ ျ�� ရရ�� ကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက က က ကကကကကကကက ကကက ကကကက က ကကကက ကကပ မလ။ ��ပည န4႔ ၀မ�၀၊ ခလ� ပမလ။ လယJ မ မ$ဖစF ျ�� သခ2ပမ4 သ�အတြလန �အငလ, တန �

ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကမလ�ပ� ခ2ငလF4\ မ�ခစ1=�� သသ၊ မလငထပJ မလ�4႔သ ျ�� ဆခန �ဆ��တ4 အခန �လထ4 ငလ�တF 7 ပ�7 ကငy ပ�

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကက က ကကကကကကကက လ�နမ2မ�2နရဥမ�လ။�အတြတ ျ��မ�ရ=����တမ�သ� ျ��မလ�ၿပ�။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၄)သငလ �����

ကကကကကကကကကက��နကငD =ငလငလ� ျ��သရကစြကင?4 မ2 ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကက�အတြတ အရ=�� ထ4၌သ ကင2ငလ� �ည� ကင2ကင? ခ4 သည �� မပ�၀��တ၀ ျ ငလ=�$ ခ ပညတသငလ� ခရ�သ

ကကက က က ကကက က ကကကကက က က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကက က က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကည� တ$ဖည�ဖည�ပ�သၾကငည��$မလ�လလ၊သ�႔စ�တP ျ��နကငD = ငလငလ� ျ���လလ။သ�႔တြတငလ� ျ�� ငထငလ] ကင� တစ� ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကက က က ကကကကကမ�2ငလ� ရ����န သည���ကင။ ထ����ငထငလ] ကင� ျ ငလ I�J�� ၏ တြတယy ငလ� ထ=��ပြဖ4႔ မအတ��ငလ�အတ ကင အခ2�န �

က ကကကကကက က က ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကငလ သကငF မ� အရ ဆ��လ�2ငလ� ရည�စသကင� ကင��စ�၊ အ�မ���ထငထငလJ ကင� သ=��စ� ျ�� ပငလ� ၁၂ ျ ကကကက ကကက ကကကကကကကကက�စ,�2သ မရတြသန �ကငလရ�ညက� ကင�။ က က ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကက က ကကကကက က ကကကကက က ကကကကကက ကက က က ကကကကကက ကကက က ကက ကက က က��ဆကင2ငလ� ကငတည�ကင သ�ငလ I�3 တန �ဖ၊ သ� ျ� လ��ပ4 ဆရ၀န � ျ�$ ဖစ���သ သ� ျ� အမ2� သမ� သည� သ� ျ� ထ

က က ကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကင���တ လကင���တြတ ျ� ကင2၏။ ျ�� ကင2ငလ�ၿပ� ကငတည�ကင ၀နဖ& မ� ဘ၀ကင�� ရ=��ခဒြစန � ျ� လတy ပ� ျ�� ဆ၀

ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကဆ��ငလ� ဘ�ဇနကင� ျ�� လကင၌သကင2ငလ� �ည� ကင2ကင? သ� ျ�$ ဖစ�၏။သ�တ��႔ အ�မ���ထငလ� ကင2ၿပ� ပသမ�2 အ�တ�

ကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကက က ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကက��ပငလ�ၾကငရ၀ယ� ၀နဖ& မ� လည�ဖစ�၊ ျ�� ကင2ငလ�ဆရ လည�ဖစ�၊ ဆရ၀န � မညက6 မတu လည�ဖစ���သ ကကကကကက က ကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကသ� ျ� အ�တ� ကငပ�တ� ပ�စ���တြကင၊ဘ�ဇနကင� ျ��လကငသ ျ�$ ဖစ���သမ�န �မအ�တ�ကငခပ] ကင�ႀကင�၊အမ2 အ$မ

ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကငလ,�တသ�ကငအ�မ���ထငလ�ဥစ�။ ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကက ကကက ကကကသ�ကင ပညရတြတငလ� ျ�� ပ2ဒြမ ျ� �� သ ပညကငရ�ပ�ဂလ� ဟ� လ�ၾကင ျ�� ကငငလ�အငလ� ျ���$ ပ၍ �ရသလည� စ�

ကကက ကကက က က ကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကက က က ကကကကကဒြပရအ$မငလP မ�ႀကင� အဆငလ ဒြI�F ငလ� ဆပ1 လ� ျ ငလ �� နဘန �လ=�ရတ�န �။ �ၾကငငလ ��� �ည� သ� ျ� အမ2�

ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကသမ� ကင စ��တPတကငPဆ ျ�$ဖစB2�နဖ,2တြတငလ�စကငဘြလ4၍ဘမ�သ=��မရသ�ဟ�သ� ျ� အယ��ဒြစIပJ ငထည���ပ။ ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကသ���႔သလည� သ�တ�� ျ� အ�မ���ထငလ���ရမ� ထ��အခ2�နဖ&� စ�တ���မစရ ဘ�စ� ခရ���လမ2 မတြထန �

က ကကကကကက ကက က ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကငသ သည I�3 �တြတကင� အပ�အပငလ, ရ�� ျ စ���ယကင� တစ3� �ပ, ကငP မၻကင�� စ�တF 7�� ငလ�ကင2 ဖနဖF� ကင ျ�� န ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကက ကကကကခ4 ၾကငသည�။ ကင��ငလ�တြကင�2န �မ��။ တြကင�2န �ကင��ငလ�မ����ပလ။ ထ��ထ����သ သ�တ��႔၏ အ�မ���ထငလ� ျ�� ရ ခရ�

က ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကလမ�မ� ယခ� မ���ကင2ရကင��ယ� ျ ငလ=�$ ခ ပညတသငလB ရ�သည� မ�IနဖFငထ7�� ငလ� မဟ�တ���စကငမ� ျ�� လ ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကန�ၾကငမ�အဆငလ �� ျ�� လကင���တ ၀ငလ���ရကင� ျ�� မကင� ျ ရြငလ? မ� ရ��သည�။ မ��ပၚကင2 ပညတသ

ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကက ကကကက က ကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကငလ� ခရ�ကင မ2ကင?��� ရ�႔ ျ�� ရကင� သ အခ ဇန� သည�၏ ရငထပF ငထည� ျ ရြငလ? မ�ကင�� သ�စဥ�စ �ရတသ က ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကက ကက ကကကကကည�။ ဇန� မယ၊ သမ�သပ ျ�� ခ�ၚဆငလ� ယ�ငလငလ�၍ �ရသ ျ�� ပ2ပြပ4စခရ�လည� မဟ�တ�။ သ�႔တစ� ကင��ယ�

က ကကကကကက က ကကက ကကကကက က ကက ကကကက က ကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကစ အတြတကင1ငလ� ျ��ထကင1=\��ၾကငကငဘယP လ၍ဘယ���လကင�၊ဘယ� �7 ၊ဘယ���တ၊ရမညက6�7 ခ�ထ�မသ��ရသ။

ကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကင��ယ �?ရ�တ��$ဖငလ �� ကင��ယ�ငလ=�$ခ သ�� ျ� လ��ကင� = ျ�� နထ��ငလ� �ရလကငJ ည �� ဓနအငလ3 သ�တ��႔ တြတငလ, ရ��။

ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကက က က ကကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကကက က ကကက ကကကကကက ကကကကကကလကင� ပ,� ပစပ� လ�ပ� လကင���အငလ� �အ�$ခ�အန အဆ��ႀကင� မဟ�တ� ျ�� သငလ လည� ပစပ� မ�နဖ,� က ကကကကကကကကက က ကကက ကကက က ကကကက ကက ကကက ကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကက ကန � လပ�ငလ/�7႔အလ�ပ�ငလ ��လကင���တ ျ�$ ပတ�၍ ရသည �� �အ�$ခ�အန မရ��မ�န �သ�တ�� ျ� စ� ျ��ယကင� =�� ျ�� ကကက က က ကကက ကငငလ�ဒြစသ�ၾကငသည�။

က ကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကက က က ကကကကက က ကကကကကကသ�� ျ� �� သအၿမ4တမ�ဘ၀ကင�� ျ စ���ယကင� အတ�လကတြကငF 4 ရငထငလD�ငထ7 ငလ� လၾကငသ�မ2 မ�� ျ� အခ2�န �အတ��ငလ�

ကကကကကကက ကကကကက က ကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကက ကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကအတ တစB7ထ� ဧကငစရ� ကင2ငလ ��g ကငရမည ��အသ�ကငရငထငလP�ငထ7 နစ၏။စအတ�၊ တြသအတ� �မနရသညက6 ထဥ က ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကက က က ကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကတ၊ အလ�ပ�၏ ဖ�စ�မ �ဏထ� �ဏထB2 ကင� မ2၊ ဘ၀ �အမမ2 ကင�� အ$ပနဖ3 ပႀလ�န � နလညက8 ရ�� ဒြစ တ$

က ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကပနဖFလ4 ျ���$�ဖလ�2ပရြငလ?မ�မ2အခ2��နဖ3 တၾကငဆ=��ရ�=� ရမညက6�7 ခ=ရြငလ? မ�ရ��ပမညက� ။ ကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကက က ကကကကကကက ကကက ကကက ကကက က ကကက ကကကကကတကငယF မ� နဖ�တြတ႔၊ ��တြတ႔ �ကင2တလည�အၿမ4လ��လ�� သ�႔ထကင� ျ�$ ပတJ တတ���သ၊သ�မကငပငလ�ဆ=��

ကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကဖတ� တြသခ4 ပသည�။ သညကc ရ� ကင��တြသဖစ���အရြငလp ၊ သညကA ညကင�� သငလ��$ဖစ���အငထငလJ ငလ�၍ သညဘြညက�4 ျ�

ကင�� �ရအငထငလwငထ���စ-------------------------။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၅)သငလ �����

က ကကကကကကဆယ ��စ�ကငF တစP မၻ ကကကကက က ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက က က ကကကကက က ကကကက ကကက က က ကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကဤစကင�� ရၿပ� ျ�� နကင� တစD ယ �� ျ စ� ကင� အၾကငမ� အမ����$မမ� အသငလ� တြထတစြကငB ၍ ျ ငလ=�$ ခ ပည

ကကကကကကကကကတသငလ� ခရ��စလ - က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကဟ���သ �အၾကငငလ� ၾကငစကင သ�႔ထ=သ��႔ မ��ႀကင� ပစ� သလ�� ��န �ကငန4 ဆ��ကင��� ကကက က ကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကက က ကကကကကက ကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက က ကရကင� လ၏။ ထ��အခ2�ရြနဖS ငလ� သ�ကင ျ�� နထ��ငလ� ၿမ� ျ� မ� တစ/ ၀ မဒြခ �ရသ။ ျ�$ ပငလD ငလ� မမ2 ကငန

က ကကကကကက ကကကကက က ကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကထ��။ သ�႔ တြတငလ� ျ ငလ=ကင� လကင,� တ� မရ��၊ သကငD �7 ငလ� ျ ငလ= ၏ ၀ရြငလB ငလ �� ဗ�ဇ မရ��၊ ျ ငလ=�$ ခ ျ�� က ကကကကက ကကကကကကကက က က ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကဒြငလ�$ပစ တစ���စ ပငလ, ရ�� ၊ ျ�� လယဥ� လကင,� တ, ရ��၊ စအ�ပ� စတမ� မရ��၊ လ�လ�သ�သ� ၀တ? ရန �

ကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကက က ကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကက�အနကငF �7ငလ� ၀တ?=�� မ2 မရ�� ၊ ဘမ� မရ��။ ထ�� မရ���$ခငလ� မ2ကင သ� ျ� ကင�� ျ�� ခ�ၚဆငလ� ပ�သန �

ကကကက ကက ကကကက က ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကက��စလ�2ကင� ျ ငလ=�$ခ ပညသငလ� ခရ� ျ�$ ဖစ����$မကင� ျ�� အငလ��$မငလ� ျ�� စအ= ��လ။ ျ ငလ=�$ ခ ပညတသငလ�

ကက ကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကက ကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကခရ� တ��ငလ�သည� �အလသ=��ဆယ� တြသရတတJ ည� ဟ���သ ျ�� နငလ���တနငလ���တ မ2၏ မ�တမ�ႁဒြခ စ က ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကငမ2 ၾကငနခ4 ဖ� ျ�� သလည� ဤမ�2�$ဖစ�� မ �, ညကq7 ထငလ, ထ။ ဘယP စလ��႔ ဘကင�� လ�ပ� မည� ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကက ကက က ကကကကကကကက ကကကက ကက က က ကကကကကမ�န � မသ���တလကင���အငလ� ပ2ယခတ� စ�တ� ပ� ခ4 ရသည�။ဆပ��$ပသည�လငလ���ပ2ကင� ရ�သည�ကငအခ�သ��$

ကက ကက ကက ကက ကကက ကကကကကကက က ကကက က ဖစ���န ျ��သ�အ�$ခ�အနထကင���ႁၵရဥမည�ထငလ�၏။ ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကက က ကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကထ��ညကင သ�တ��႔ လငလ,ယ ျ စ���ယကင� စတ��ဆ��ငလ� တစB7 မ� ျ�� တြတ ျ� ရ �အနကငF �7 ငလ� ၀တ?=�� မ4မ4ႀကင�

ကကကကကကက ကကကက က ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က က ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကကကကကကကတစ?=��အ ဘမ�န �ညမ�န � မသ�၊ လကင� ��� ထ��ကင ၀ယB4\ ၏။ ျ�� တ�မတ၊ သငလ �, သငလ �� �မရြရ က ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကကကကက ကက က ကကကကငလ�။ စ�တD �7တမ2� ကင ဆန �တအဆန �သ။ ထ�� ဝတ?=�� မ4မ4တ=��တ=�� ႀကင�ကင�� �ကငယငထငလP ယငလ� ျ�$ ဖငလ ��

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက၀ယw �ခ4 ၿပ� ျ�� နကင��$ဖစJ�မ�2 ကင�စၥအလ=��ကင�� ထ��ဟႀကင�ဖငလ �� ဖ=��အ�ပ�၍ အ�ပB2 လငလ� လ��ကင� �2 ငလ� နဘယ=- ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ျ�� ဘမရ�� ျ��တသကင4 သ�� ျ� စ�တ& 4မ� ျ��အၿငလ�မ� ခ2မ�သ၍ ျ��ဆကငF ညကs ရတြသခ4 သည�။ဘပ4�$ဖ

က ကက ကက ကကကက က ကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက စ��$ဖစ� ဘမ�မရ��ရကငအခ�သ� ျ� �မ�တစB7�� တရ��လၿပ�မဟ�တ� ။ ကကကကကက ကက ကက က ကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကဤသ��႔$ဖငလ �� �န၀တ�မ���တငလ� �ဂယငလ� ဂယငလ� ျ�$ ဖငလ ��သ�ရIနဖPငထ7 န � ျ�� ရကင� သည�။ စ�တ�ငလ I�P��7 ယ� မကင

က ကကကကကက က ကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကငထပJငထ� တ��႔၏ ထ=��စ= အတ��ငလ� ျ�� �၀၀ ၀၀၊ အ�ပ, ကင� ထ4လမ�လ�2ကင� ျ�� နသကင4 သ��႔။ ျ�� နကငD ယ �� ကကကက ကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကကက က က ကကကက က ကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကစ�ကင� အၾကငမ� တြထကငD �7 သည ��စကငအတ��ငလ�သ�႔အတြတကင� ျ��လယဥ�လကင,� တ��ကငရကင���နၿပ�။သ���႔

က ကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကသ �အသတြထကင�မညက�။ အရ�ငလ� တြထကင� မညက� မဘြကင4�$ပသ။ တြထကငD �7 တ��ငလ� ဒြဖတP န4 တြထကင�၍ ရ က ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကရ�� ထ=��စ= လည�မရ��ခ4 ။ သ��႔ရ� ႔တြတငလ� ကငရ=ထသ တ=တ��ငလ�ႀကင� မ2ကင ထ�လ�မ��ဆ�၊ တ�မ�

ကကကကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကသ��႔ မ��။ ပထမ ဆ=��သ တ=တ��ငလ�ႀကင� ကင တရ၀ငလ� ျ�� စလတ���သ ျ ငလ=�$ ခ ပညတသငလ� တ�� ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကငလ� ျ�� ကင2ငလ�ငလ�၊ �မကင2 ျ ငလ�ငလ�၊ ျ�� ကင2 ကင����ကင2 ရမည �� ျ�� ဆစစ� တ=တ��ငလ�ႀကင� ပငလ�။ ရIနဖPငထ7

ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကက က ကကကန ���ဆရ=��ႀကင�၊ ဂ2ပန � ျ�� ဆရ=��သစ] ကင�၊ ရြရသႀကင� စ�တ� ကင2န �မရ ျ�� ဆရ=�� ဆ��သည �� ျ�� နရ

ကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကကကသ=��ခ�တြတငလ� ျ�� တြသဗ�၊ �အရျeပ၊ တြသငလ �� ခ=တြတငလ�၊ အဆ�ပ� ျ ငလ �� ရငလ���ခငလ�၊ အသည� ျ ငလ ��

က ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက၀မ�တြတငလ� ကငလ�စ၊ ဥကင� ျ ငလ �� အရ=����ၾကင၊ ဆ�ငလ �� ျ�� ကင2ကငP ပ�၊ စ�တ� ကင2န �မရ တည� ကကကကကကက က ကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကဟ���သ ရ�စ��$ဖသ ကင2န �မ ျ�� ရ မဂလ တ��႔ငလ �� အ ပညတသငလ� ျ�� မငလ���ကင2ငလ�သ ျ�$ ပည ��

ကကကကကကက က က ကကက က ကကကက ကကကကကက က က ကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကစ=�� ကင2န �မခငလ� ရ��မရ�� အႀကင� အကင2ယ� အ$ပငလ� အထန �ပ��စ�� ပကင? ကင� စစ���ဆမ ကင��ခ=ယ�ရန �၊ ၿ က ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကပ�လ�2ငလ� သကငD �7 ငလ� ကင2န �မရ ဘ�တ3 ပြဖ4႔၀ငလ� မ2ထ=မ� ျ ငလ=�$ ခ တြတငလ� ျ စ�� ည� လမ2

ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက က ကက က ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကပည ဆည�ပ�ရန �လ=����လကငJ ည �� ကင2န �မရ �အ�$ခ �အန ရ����ၾကငငလ� ျ��ထကငB= ခ2ကင� ရယ�ရန �။ ထ��တ= ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကတ��ငလ�ႀကင� ကင����ကင2လ ရန � ရယ�ရမည �� အခ2�နဖ,� ၾကငလ�2ငလ� တစ� ၊ ျ�$ မနဖ��2 ငလ� ျ စ1 တ� ဟ�

ကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကက က ကက က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက��နငလ���တ ျ�� နငလ���တ မ2ထ=မ� ၾကငသ� ရသည �� အခ ျ�� နကငD ယ I�F �စ� ကင� ၾကငလ�2ငလ� တြထတစြကငB မည ��

ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကက��လယဥ� ျ�� ပၚတြတငလ� ထ��ရြငလB ငလ �� တစ���နရ စရထသ သ�႔မ� ျ�� ဆမစစ� မ��ပငလ� ဖ2ခ2ငလ� သလ�� ကကကကကကကကက က က ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကလ�� ျ�$ ဖစ�၏။ တြကင�2န ���တ ကငဆရ၀န �ပ။ ကင��ယ I�P2 န �မရ ကင��ယF ၀န �ယ�ပ�ရစ။ ျ�� ဆစစ� စရ မ

ကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက လ��ပဘ�လ��႔လ�Iပ���7 ႔မရပ။ဤကင�စၥမ�အလ=��သည�သတ�ည�မ�2။ ကကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကက��ဆစစ� ကင����ဘဖစ� မတတ� သ�မရတြသန � ျ န �ဖငလ �� ျ�� ကင2လနခ��ကင� တစB2� IနဖF ငထည� လ��လ��

က ကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကမ�ပငလ� ျ ငလ=ကင� လကင,� တ� အခ2�နဖ,�� ရရ����ရ အတြတကင� လ��အပ���သ စရြရကင� စတမ� မ2ကင�� ျ�� ရသ၊ ျ�$

ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကက ကက ကကကကကကကကပငလDငလ�၊ လကင,�တ& �7 ျ�$ ခငလ�ကင�စၥ မ2ကင�� မ�တြထကင� လ�န�ပ လ�ပ���ဆငလ� ျ�$ ပန �၏။ ဖ�တ1� မ�တ��ကင�

ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ဆ��သည �� စကင ျ��တြသတြထကင���အငလ�မ��နဖ�� ၾကငငလ�စ�တ& 4 ကင ျ��ထကငB= ခ2�န �ပငလ�မရ။ က ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကထ���အတ အတြတငလ� သကငD �7ငလ� ပညတသငလDငထ7 ျ�� ပသည �� အပြဖ4႔အစည� ၏ ည�နဖg ကငလမ2၊ တြသရကင� ပည

က ကကကက က ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကသငလwငထ� ရမည �� တကငfသ��လ� ၏ အခ2�နဖaယ မ2၊ ျ���နရထ��ငလ���ရအတြတကင�အခန �ခ၊ ျ��ပမည ��အသ=��စရ�တ,2

က ကက ကကကက က ကက ကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကစရငလ�၊ ဘယ� �7 ၊ ဘယ1=�� ၊ ဘယC ည�၊ ဘယP 4\ သ��႔၊ ဘယB2 မ�သ ျ�� နထ��ငလ� န �မ�တမ�ရ�ညက82

က က ကကကကကက ကငလည� အၿပ� ငလ� အရ��ငလ� သ�႔ကင�� သ�႔ထကင ထ��တြဆၾကငပသ။ ကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကက ကက ကကကကသ���႔သလည� ကင=တရ ကငသ�႔ဖကင� မ�လ���႔�$ပရ မလ။ သ���တကငငလ� မ��႔ နတ���ကငငလ� မသလ၊

က ကကက က က ကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကက ကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကကကလ�မ��ကင� မ��႔ကင=��ကငငလ� သလ ျ�� သခ2 ပြခ4�$ခမ� စ�တ��$ဖ ခ2�နဖ1 ငလ� မရ ပ4 လ�2 အလ2လ��ကင� တြထကင, တ ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကတ� ျ�� တငလ����$ပ ျ���$ မကင����$ပ စစ���ဆခ4 �ရသ ျ�� ဆစစ� ျ�$ ခငလ�ကင�စၥ ႀကင�လရကင� ခန �႔$ဖငလ �� ၿ

ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက က က ကကက ကကကပ�ပတ� တြသသ အခ သ��႔လကင� ျ�� ပ2တ4 လ�ကငမၻမ� မရ��ဘ� လ��႔ပငလ� ထငလB4\ မ�၏။ အထ� ျ ကက ကကက ကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကငလ=ကင� လကင,�တ� စအ�ပ?�မ� �ကငလလည�အတြလယF ကင� ရရ��သည ��အတြတကင�ထ��ငလ�ငလ= တြတငလ�ကငလရ�ညက� ကင ျ��

ကကကက ကကကကကကကကက နထ��7ရြငလBငလ �� အကင/� ဗ�ဇ ကင��သ� အခ2�နဖ,�� ျ��လ�2ကင& ရရ��လ��ကငJ ည�။ က ကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကက ကက ကကကက ကကကကက က ကကကက က ကကကကဇန� သညက�ည� လ��အပJငထည �� အသ=�� �အဆငလ�၊အ၀တ�အစ၊တ��လ� မ��လ� မ2 �တဒြပ႔တပ��ကင� ျ�$ ဖငလ �� ျ�� ရကင�

ကကက က က ကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကလၿပ�။ မ�ဘ၊ ျ�� တြဆမ2� ၊ မ�တ���တြဆ သ�ငလယB2 ငလ�မ2၏ လကင���ဆငလ� ပစၥည� မ2ဖငလ �� ခရ�ဆငလ�

က ကကကကကကက ကကက က ကက က ကကကကကကကကကကကကက အ�တJ ည� ကင��လတြလယ�ဆယ� ဒြဖ�အ�$ခ�အနသ���႔ရကငy ပ�။ ကက ကက က ကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကခ=၀နဖB2 ပ� မ2လကင,�တ& �7၊ ျ ငလ=�$ခ ျ�� ဒြငလလ4လ�ယ�၊ �အသ အမ စ=��စ� နဖ ကင�စၥရပ� မ2ကင�� အမ2� မ2� ျ

ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကငလ �� မရ��ရ ျ�� အIငလ��7ပ� ရငလ� တြသရမည �� ရကငC န�လ၏။ လကငP 2 န �ရကစြကင?4 မ2ကင�� ဇန�သည� ျ ငလ ��

ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကအတ�ကင�ရြနဖ�န � ျ�� စခ4 သည�။ စ�တJ ည� ျ�� လလ=၊ ထ��ငလ�မငလ�မ၊ ရငလB7 န � လ�ကင���မမ၊ ခ=စခ2ကင� အ ကကကကကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကက က ကကကကကက က ကမ2� မ2� ဖ2တP န4 ဖ2တP န4 ျ���$ ပငလ�လ2ကင� ရ��ရကင လကင/2 စ� တရြစS တ� အတြတငလ� စ�တP 7�� ဋ တစJ န � ျ�$ ဖ

က က ကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက က ကက ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကစ12ကင� လ2ကင���သည� ဟ���သ ကငမၼဌန �ကင2မ�မ2 ၏အဆ��မ�န ���ၾကငငလ� ျ��ထကငB= ျ�� နသလ��ပငလ�။ကင�ၵရ ျ�� ခ2 ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကကက ကက က က ကကက ကကကကကကကက ကငလ�ခ ဇတ� မ� ခငလ�ရ မည I�3 �ရြရယ���တြတ မဟ�တ���တ သ$ဖငလ �� လည�ကငငလ�၊ �အသ အခ2 ဆ=��ဖတ� ၿ ကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကပ�သ ကင�စၥ ျ�$ ဖစJ�e ဖငလ �� လည�ကငငလ�၊ ျ�� နကင��$ပန �လ�ည ��၍ မ�ရတအငလ� ျ�� ဖငလ/2 ကငB4\ ၿပ� ျ�$ ဖ

က ကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက က ကကက ကကက ကက ကကက က ကကကကကကစ�၍ လည�ကငငလ� ဤခရ� ကင��သ� တြသ ကင��တြသတမည�။ တြသရမည �� လမ�ကငလည� သ�႔ �အရ�႔ လကငF ငထစP ကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကက ကမ�မ�သ။ သ���႔သ ထ��လမ�ကင ပန �ခငလ�ထ သလ။ ျ�� ရကငဇ ခငလ�သ လမ�လ။ ျ�� ပ2ကင���သ လ ကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကမ�မ� စမ�တ၀၀ ျ�$ ဖစ���လ မလ။ �မသခ2သ။ ကင��ယ1�7 ငလ�ငလ� တြကင�2မ�ကင2ငလ� မလည� မရ��၊

ကကကက က ကကကကက က ကကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကက က က ကကက က ကက က ကက�အ�$ခခ= လည�နတ�� ျ�$ဖစ���သပ�တ�အစ�မ�သကငJ ကင�ဘသရပ�တစB7 ကင��မဟဘြဘ4႔အဆငလ ��အထ� ျ��ပ က ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကင����$မကင� ျ�� အငလ��$မငလ� ျ�� အငလ� ျ�� ရျeခ ျ���$ မ$ခတြတငလ� တစP�ငထ7 ယF ည� သငလwငထ� ျ ရြငလ? မ� ရ��ပ မည�

ကကကကက ကကက က ကကကကက ကလ။စ�တ���တ ျ��မမ�၏။ က ကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကထ��စ�တ���မႀကင� ျ ငလ �1ငလ� တစB7�� သ မတ� ၏ ျ�� ငလ�ပ��ငလ� တစ� ကင� ၀ယ�ဤခရ� ကင��သ� တြထတစြကငB ခ4 ရ

ပၿပ�။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၆)သငလ �����

ကကကအ��ဘယ �� ဒြ�ရ၀တ� က ထ��ငလ��လၾကငငလ�၏ TG 304 ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကခရ�စဥ�ကင��ပ�သန �မည ��ရIနဖPငထ7 န � - ကကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကကက က ကကကဘန ���ကငကင�ခရ�သညကS ငလ�ဂ2ကင���လယဥ�ႀကင� က ကကကကကက က ကက က က ကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက က ကကကက က က ကကကကကကသည� သ�႔အ ျ��အစကင?ကင] ကင�ႀကင� ဆ�� ျ��န၏။ ျ���လအစကင�မ2ၾကငငလ �� ျ��အစ�မ �� ျ���နသ ျ��လယဥတြဥF

ကကကကက ကက က ကကကကက က ကက ကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကငလ� �မ�လထ�သည� မတ�၏ အပ���ဒြငလ႔ မ2ကင�� ျ��ကင2ပၚတငလ�၊စ�တ���ဇအဟ�န �၏ ျ���တဇဓတ,2 ကင��ရငထငလO တ� ကကကက ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကက က က ကကကကကကကကကထ4 ထည ���၍ ျ��ကင2ငလ ��ငလ�ညပ1��� �နသသ�႔အ ျ��ကင2ခ2မ� ၍ရငလ���အ တြသစသည�။ ျ��လယဥ���ပၚ�မ ကကကကက က က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကတ ျ�$ ဖx�$ဖx၊ ၀၀၊ ျ�� ၾကငငလ���ၾကငငလ� ကင2ကင2 ခရ�သည� ျ�� တြတပ2ပန �ခပ,�2 ၊ ပ�သန �ခ2�န � တစ�

ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကက ကကကက ကကနရ� မ�နစ� ျ ငထစD ယ� ခန �႔သ ရ����သ မ��ငထငလP�ငထ7 ရ သသ ခရ�တ����လ အတြတငလ� ခရ�သည� မ2 စ� ကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကက က ကကကကကက ကကကတF �7ငလ� မကင2 မခ2ငလ� ၀န ���ဆငလ, ျ��ပရန ��အရ��႔တငလ�အရ� တြတငလ� ၀န ���ဆငလ, ျ��ကငငလ�သတငလ� ျ��မလ�သည ��

ကကကကကကကကက ကကက က က ကကကက က ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက က ကက က က ကနမည���ကင2ထ��ငလ�အ4��၀၏ ျ��လယဥ� ျ��မငလ, ယ�မ2အလ�ပ� ပ� ျ��နၾကင၏။ ကကကက က ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက က က ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကထ��ငလB=�� န=ပတ� ကင��ၾကငည ��၍ ၀ငလ&�ငထ7 ငလ� လ��ကင�၏။ ျ�$ ပxတငလ�ပကင� ျ�� ဘမဟ�တ�၊ အတြတငလ�ထ��ငလB=�� ။ ငလယ?

ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကဥP ခရ�တြသတ��ငလ� ရထ ျ�$ ဖစ���စ၊ ကငဖစ���စ၊ ျ�$ ပxတငလ�ပကင� ျ�� ဘထ��ငလB=�� ကင��ငလမ�ငလမ� တကငB4\ သ ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကညက6�7 ျ�$ ပနဖ3ပႀမ�တ� မ�၏။ ျ�� လယဥ� ျ�� ပၚမ�တ ျ�$ ပxတငလ�ပကင���ဘ ထ���ငလ� တကင ဘမ2ထ�ခ မ�လ4။

က ကကကက က ကကကကက ကကက က ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကသ�႔န=��ဘ ကငထ�ပ����$ပငလ����$ပငလ� တရ�ပ� အဖ��ႀကင� တစ�ဥ။ လကင& 4 မ� ကင��ငထငလ& သ စအ�ငထပP�ငထ7

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကမၾကငည ����သလည� ျ�$ မငလ���နရ၍ �မလရ� ျ ငလ= ကင�လကင,� တ� ကင��ငလ���ဆငထငလ& မ�န �သ�ရသ ကက ကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကည�။ ထ��အဖ��ႀကင�ကင သ� ခ�မ� ထ��ငလB=���� ပၚ ထ��ငလB ရ����သ၊ သ�႔ကင�� ျ�� �ပစငလ�ၾကငည I�P ဆ��ငလ�မ

ဆငလ ��၊ ဗ=��မပငလ ��-“ ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကက က ကကကမငလ�ကငခ��$ပည���တပန ���တမယ���ပလ။မငလ�တ��႔ထ��ငလ�ကငငလ� ျ��တြတ�ကငတ၊ဟငလ� --ဟငလ�--- ” ဟငလ� ဟ� အဓ�ပၸယ�

က ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကတြထကငJည �� မ�ကင2� ျ�� မငလ�ပ2ကင� အဂလ�ပ? ကင ျ�$ ဖငလ �� သ�႔အ အသတြလတ� ႀကင�မ�မငလ�တ၏။ ဘယ �� ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကက က ကကကကက ကကကကကကကက ကကကန4႔တ�န �။ ���မလရ� ျ ငလ= သ တရ�တ] ကင� ျ ငလ I�J�� သ�တြကင�2မ� စရ �အၾကငငလ� နည�နည� မ�မ

က ကကကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကရ��။ အရငလ� ဘ၀ ျ�� ဟငလ� ကငမ�တ���တြဆ မ2လ။ ျ�� ရကင���ရကငB2 ငလ� ျ�� ဆကငC4 ႔တြထငလ� ပ=����ထကင� ငလ��� က ကကကကက ကကက ကက ကကက ကကက ကကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကတ မ�တ���တြဆ ထကင� ရIနဖJငထ� ျ�$ ဖစ/�7႔ လမ�မ2၏။ အဖ��ႀကင� ျ���$ ပသည �� စကငအရသ�႔ကင�� ထ��ငလ�လ�မ2�

က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကက ကက ကကကကကကက ကကက��အကင���မ ျ�� နသည� ထငလJ ငထည�။ ဘလ�မ2� ပ4ထငလ& ငလ�၊ ��လ����တ �မ�$ပသငလ ��၊ ျ���$ ပပ၊ �မ�$ ကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကပပ၊ သ�ကငလည� စ�တ, ၀ငလ? ပ။ �အတြတမ�2ငလ? မ2ၾကငငလ �� စ�တ, အ၊ ျ�� ခငလ�မအ၊ သ�တြသရ

ကကကကကကကက ကကက ကက ကကက ကကကကကကက ကကကကက က က ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကမည �����သ ျငလ ��ပတJ ကင�၍သ�၏�အတြတပ=��ရ�ပ�တ��႔ကင ျ��လယဥ�မတြထကင,�� ထ�����သတြတIငလP2 �ကင? ျ�� နၿပ�။

ကကက ကက က ကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကက က က ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကက က ကကယ���ယဟ���သအမည��$ဖငလ �� သ�တ��႔ သ�ခ4 ၾကငသည �� ျ ငလ= ၊ တစ���ခတ� တစB ကငဆ��ငထငလw မ�၊ ယခ�

က ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကတရ၀ငလ� အမည� ထ��Iငလ� န �၊ အ�မC� ခ2ငလ� ပ�ပ� ရ�ညက�2 သ သမ��ငလ�ၾကငငလ� တစ���လ�2ကင� သ� ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက က က ကကကက က ကကကက က ကကကကကက က ကကကက က ကကကက က က က ကကကက ကတ��႔ ျ ငလ �� ဇတ� မ� မ2ဒြစ လည�ရ��ခ4 ဘ�၏။ တစB တစ�= အတြလမ�၊ တစB တစ�= အၾကငမ�၊ ျ��

ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက�ရ�$မ �တၾကင တည�နခ4 ၾကငသ� မ2ပ�ပ� သစ?� မ�ခ2� ျ�� တ မခ2� Iငလg ကင။ ဒြမန �၊ ခမ၊

ကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကက ကက ကက က ကကတ�ဘကင� မ2� ရငလ� �မ�ပတစြကင/ လသ ျ�� တြဆမ2� မ2ဖစJ ငထည �� �အလ�2ကင� ျ�� ရ��ပ၀ သဏထ� �ကငရၾကငည� ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကရ၊ ျ�$ မကင�ရ လ�ည ��� �ည� ကင2ကင? နယ1 ယJ စ� ရ� ဒြဖရငလ� သ�တ��႔ကင ျ�$ မနဖ, ၊ ၄ငလ�တ��႔ကင ထ��Iငလ� ကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က က က ကကက န �ဆ��သည �� ျငလ=မ2အၿပ� ငလ�အရ��ငလ�ပ�ၚပကင�လခ4 ၾကငသည�။

ကင��ယ �,ငလ� ကင��ယ �B2ငလ� ၿမ� �႔တ ျ ငလ=မ2 (City states) ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ျ�� ခတ,�သည� အငလ3 ျ�� တငလ I�Fငလ�၍ စ�ဒြပ ဒြဖ=႔ၿဖ� တ��တ ကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကက ကကကကက ကကကက ကက ကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကင���သ၊ ျ�� ထရ ၀� ဗ��ၶ ဘသ တြထန �ကင ျ�� သ ဒြ�ရ ၀တ���ခၚ ပထမ ထ��ငလ�ငလ=�� တ ကင�� ဒြမ

ကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကကကက က က က ကကက က က ကက ကက ကကကကကကကက ကကကက က ကကကက က ကကကကန ���တြသသ မ�လထ��ငလ�မ2 တည���ထငလ� ျ ငလB4\ ၾကငသည�။ ျ�� အ�� ၁၁ ရစ�စ� တြတငလ� အနဖP အငလ1 ကကက ကကကကကကက ကကက က ကက ကကကကက ကကက က ကက ကက ကက ကကကကကက ကကကက ကကက က ကက ကကကယ ၏ တ��ကငB�7ကင� ျ��ခ2မန �ခငလ�ကင�� မခ=ရမ��ကငလအထ� ဒြ�ရ၀တ�သည��အရ� �႔တငလ�အရ� ၀ယ� ျ��နတစ?

က က ကကကကကကက က ကကကက ကက ကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကငလ�၊ လ တစ? ငလ�။ သခရ �သဘတရ ကင��မတြလန �ဆန �ငလ14 ၄ငလ�တ��႔၏ ဒြ�ရ ၀တ� ျ�� လ�2ကင2 န�မ �� က ကက ကကကက ကကကကက က ကက ကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကပ ခ2�နဖ,� မငလ�တရ အန� ရ��ၶ တ��႔၏ တမၺ ��ပ ပ�ဂ= ျ ငလ=�� တ လ�2မ�လ�2မ�တကင� တစ���ခတD န �

ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကကက က က ကက က ကကကကကကက ခ4 သည� ဟ� ျ���$ပ၍ရငလ���လကင���သရဇ၀ငလ�ထ4မ�သကငfရဇ�အတကင�အကင2မ2။

“ က ကကကက ကကကကကကကကက ကက ကက က က ကကက ကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကကက ကက ကကကက က ကကက ကကကကကကကလ�ႀကင�မငလ� အတြတကင� ထ��ငလ�အ4��၀ ရ4 ႔ အရသ ရ��တ4 ျ�� န႔လညက( ပရ�ငလ�၊ �အဖ2 ယမကငသ=��ဆ ” ငလ� လ��ရငလ� လည� ႀကင� ကင� ကင��သ=��ဆငလ� ျငလ1တယ�။ ျ��ကင2ဇ�တငလ1တယ�

ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကက ကကကထ��ငလ�အ4��၀ မ� ပ��သ လ��ည= ��အငလ� ျ�� လ ကင2ငလ I�& သ ျ�� လယဥ, ယ� ျ�� လကင ၄ငလ�တ��႔၏ နမ ကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကည���ကင2 အၿပ=� ကင�� ၿပ=� ရငလ� ပတစြတB�24 နရြပB�24 ျ �ငလ�� သ ပဋ�သရ စကငမ2ကင�� အဂလ�ပ�

ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကက ကကကက က ကကက ကလ�� မပ�ကငလ ျ���$ ပရငလ� ျ�� န႔လညက( ဗန ��ကငလကင�� ထ��ပ လတမ� သ�႔အရ=�� သည� ပစၥကငၡ �အ�$ခ

ကကကကကကကကကကက ကကက က က ကကကက ကကကက ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက�အန သ��႔ ျ�$ ပနဖ�ငထည� ခ2ဥ�နငလ� ၀ငလ���ရကင� သည�။ ျ��လယဥ� ပ�သန �လသညက8� နရ�၀ကင� ခန �႔ရ��ၿပ�၊ အ$ က ကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကက က ကကကက ကကကကကက က က ကကကမငလ ����ပ ျ စ���သငလ�ကင2မ� ျ�$ ဖx��ဒြဖလငလ�လကင���သတ�မ?�7 ငလ� ထ�ႀကင�ပၚ နငလ�ဒြခ ၍ ပ�သန �န၏။ ျ��လကင

ကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကသည� ၾကငည ����လရ အ$ဖx��ရငလ�။ ျ�� လယဥ� တြတငလ�ရ�� ပလတ? မ ပ�တP ဧရမႀကင� ျ�� ပၚမ� မ�� ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကလ ၀သ �အ�$ခ �အန၊ ျ��လယဥ� ဆ��ကင���ရကင, ည �� အခ2�န � ျ ငလ �� လကင��� အခ2�နဖF�ငထ7 ႔ကင�� ဘန ���ကင ကကကကကက ကကကက က က ကကကကက ကကကက ကက ကကကကက ကကကကက က ကက ကကကကက ကကကကက ကကကကက ကက က ကကကင� စ=��တခ2�န � ျ�$ ဖငလ �� ထ��ပ ထ၏။လကင1 တ� နရ� မ� မ�နစ� တ=ကင�� ျ�� ရ� ႔သ��႔ မ�နစ� သ=��ဆယ� ျ�� ရ

ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက႔၏။ ထ�� အခ2�န � ျ�$ ဖငလ �1ငလ� ၁၆ လ သ��႔မဟ�တ� ရကင���ပငလ� ငလရ န�န� ကင�� သ���နထ��ငလ� ျ�$ ဖတJ န �ရမည�

မဟ�တ� ။ က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက က ကက ကကကကကကကကကကကက ကက��စစ ကငသ�႔ကင�� အသတြလတ] ကင�မ�မငလ�ထသ �မလ တရ�တ3 ဖ��ႀကင� သည� ထ��ငလ�တ��႔�အပၚ

ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကအစၾကငပ=���မပၚ ျ�� သလည� ထ��ငလ��လၾကငငလ�မ� ျ�� တြကင�2သ အစ�အသကင� မ2ကင����တ ျ�� ကငငလ� က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကက က ကကက ကကက က ကကက ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကဒြစ အစၾကင သည ��ယ� ပၿဖ4 နၿဖ4 စသကင���န၏။ သ�လည� ျ�� န႔လညက( စလ��ကင�၏။ မဆ�လ� ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကက ကကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကက ကက ကကက ကကကက ကကက သလည�ဟ����ရကင� �2 ငလ�ဘမ�န �မသ�သညက8�7 ႔ဗ��ကင��$ပည �� ျ��နဖ��႔�အရႀကင�သည�။

“ ကကကကကကကကကကကကကကကက”မငလ�ကငထ��ငလ�လ�မ2� လ ကကကကကက က ကကက ကက က ကကကကက ကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကလ�Iပ�ပနဖ1ၿပ�။ ဗ��ကင�၀ ျ�� သအခ အဖ��ႀကင� သည� ဇတ� မ�စလၿပနဖJ ငထည�။ ��တစ] ကင�မ���တ သ����$ဖ

လ��ကင�၏။“ ကက”မဟ�တ/�၊ ျ�$မနဖ,ပ“ ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကက ကကကက ကကကက��စစကင ငလမငလ�ကင�� ထ��ငလ�အကင���မ လ��႔။ မငလ�တ��႔ကင သ�ပကြပ64 တမဟ�တ/� ၊ �အတဆငလg ကင

ကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကက ကကက ကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကတ၊ ��ထ��ငလ�ကငငလ� ျ�� တြတ နရ သ�၀ န4႔ ယလ မ� လ�ပ���နတ4 အခ2� တြတကင�� ငလနည�နည�မ� ၾကင ကက ည �����7႔မရဘ�၊�� **********”

ကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကက ကက ကကကကကက ကက ကကကကကက��ကငဿခ ��ကငဿခ၊ �မလရ� ျ�$ ပည��$ကင�ဒြဖ စ�န တ��ငလ�ရငလ�သ အဖ��ႀကင� ကင ျ���$ ပရငလ� ျ���$ ပရငလ�

ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကမIနဖFပႀကင�ၿပ� ထ��ငလ�တ��႔ကင�� ဆ4��ရ တ��ငလ�တြထခ2ၿပ�။ သ����$ခပငလ� မခ2�ရသသ ျ ငလ= ျ ငလ �� လ� ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကက က ကကကကကကကမ2� တ��႔ကင ျ�� လထ4မ� �ကငလတ�တB=�� နရၿပ�၊ အဖ��ႀကင� ၏စကငကင��သ�နလည���သလည� အဓ�ပၸယ� ကကကက ကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကင�� မသ�၊ ဘလ4 နရသ�၀၊ ဘလ4ယလ၊ စကင၀�ကင���တြတမ2 ျ���$ ပနသလ ျ��အကင���မ ရသည�။သ�ဘမ��$

ကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကက ကကကက ကက ကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကပ�နဖ,�$ပ၊ ဘမ�န � မသ�သည �� ကင�စၥ ကင��ဘယJ � မ�န � မသ�သည �� လ�ငလ �� ဘတြတမ2 ျ�� တြဆ ျ�� နရ ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကက က က ကကကကကဥမညက�ည�။ သ���လ�� ျ စ ျ�� နလ��ကင���တ အဖ��ႀကင� လည��သဘပကင� တြသပ=�� ရ၏။ တစ/ ကင�

ကကကကကကကကကက ကကက ကက ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကကက သ��႔ လ�ည �yပ� အ�ပ�၍ ျ���နတသည�။����တမ�ပ4သ�႔�အတြတတြတ ျ�$ပနဖD ကင��ရတသည�။ ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကက ကကကက က က ကက ကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကက က ကကက ကကဒြ�ရ ၀တ� ဗ�န �ဗ�န �မသ��႔ ကင2ၿပ�နကင� ဟရ� ပ�ဥၹန ျ�� ခၚ သ�၀ဏထၰ ဘ�မ� ျ�� ရငလ= တည���ထ

က က ကကက က က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကIငလgကင$ပနဖJငထည�။ ယဥ���ကင2မ အဆငလ �� အတန �ရ����သ ဗ��ၶ ဘသ ဒြမန ���တြသ ထ��ငလ�တ��႕ကင ထ��ငလ� က ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကက ရ��ရယဥ���ကင2မ�ဓလ စရ��ကင,2 ကင��ထ����ခတ,� စ၍�သၶတည���စခ4 သည�။အဂလ�ပ�လ�� Siam ျ��ခၚသ

ကကကက က ကကကက က ကက က ကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကညက8� ျ�� ရငလ= ျ�� ခၚ သ�၀ဏထၰဘ�မ� ျ�� ခၚ ဟရ� ပ�ဥၹနကင��ဆ��လ���$ခငလ�ပငလ�။ ထ��ငလ= သညက� ည� ၾကငၾ ကကကကကကကကက ကငမတညက မ4ရ�။ ဒြဂ�2မ�ခၚ Cambodian ကကကကကကကကက က ကက က ကကကက ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကမ2၊ နန ���ကင2ငလ� ျ�� ခၚ ျ�� နကင1�7 ငလ� အဓ�ကင ထ��ငလ�လ�မ2� ျ�$ ဖစ� ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကက က က က ကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကလမည �� ရ�မ�တစြယ/ မ2၊ လ���ဂရ� ဒြမနဖ,2 ၏ အဆကင,e ပတ� ျ�� ကငw � ကင� တ��ကငB�7 ကင��$ခ ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကက က ကက ကကကငလ� ျ�� ၾကငငလ �� ကင��ယP 2� နည� ရရ�ပနဖJ ငထည�။ ထ���႔နကသြကငF ငလ� ျ�� တ အဏထစကငJ ည� ယခ� ထ��

ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကငလ�ငလ=���$မကင1�7ငလ� သ���႔ရကသြကငJ ၿပ� ရ�မ�ယ�၀ငလ� ထ��ငလ�တ��႔၏ လမC ျ ငလ=�� တ၊ မငလ� နဖXပည���တ ခ2ငလ�မ��ငလ� (ဇငလ�မယ�) ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကက ျ ငလ �� ဟရ� ဒြပနဖB2� ငလ� မငလ�ဆကင�၊ ျ�� နကင���တသ�တ��႔၏ ပ�ဂ= လကငC ကင�

ကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကက�¡���ငလ=��တ ျ�� န၀ငလB2�န � တြတငလ� ျ�� ပၚတြထန �ခ4 ��သ ဆ�ခ��ထ��ငလ� ျ�� ခတ�။ ထ����ခကသြတF ငလ� ထ��ငလ� စပ စတ က ကကက ကက က က ကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကငလ���ပ�ၚပကသြကင& န �ကင ၍ စထကင� အကငၡရ စတငလ�ငလB4\ သည�။ ထ���႔နကသြကငF �ငလ, တ သ�တ��႔ငလ �� ခ2စ� ကကကကကကကက က က ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကက ကက ကကကကကကကကက က ကကကကက က ကစ ျ���တြတရ မ�န �စ ျ��တြတပရ�ညကc4\ ၾကငသည ��ထ��ငလ�တ��႔၏ဘ�န �မ� ျ��နလ�အတကင1 ဆ=��အယ��ၶယ ျ��ခ

ကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကတ�စ���ပငလ� ျ��လရကင2၊ ျ��နကငD =�� ျ��တ ျ��ခ2ငလ/7ယ ျ�$မစPမ�မ� ျ��မတငလ�ထသဘန ���ကငကင�အမညကs�� ကင�ရြနဖp ယ�

ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကက ကက ကကကကကကက ကက က ကကက ကကကကက ကကက ကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကစခန �လကင�� ၿမ� �႔တပ လ�ပB4\ ၾကငသည �� ရတနခ��ဆငလ� ျ�� ခတ� ျ ငလ �� ရမ မငလ�ဆကင�၊ စဥD ကင� မ$ပ ကကကကက ကကကကကကတ���သ ထ��ငလ��ပ�သရဇ�မငလ�ဆကင,2 ------------။

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကက က က က ကကကက က ကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက��လယဥ� သ�သ�သသ န�မ I�D ငလ�လသညက6�7 ခ=စမ�၏။ ၾကငည ����လရ ျ�� ဒြဖဒြဖဖx���နသ တ�မ1 ငလ� ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကလယgကငမ� ျ�� ဖကသြကင& ကင� ျ�� န၏။ မၾကငမ� လ�႔ဘ=��ခန �၀ ၏ �အပၚစ� ျ�$ မရြငလ6 ငလ�မ2ကင�� ျ�$ မငလ� ရ၏။

က ကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကအမ�� န�န� မ��ထသ တစ���မ�2 တစ���ခၚ �အဆကင3 ဥမ2ငလ �� ထ��ထ�� ျ�� ထငလ���ထငလ� တ��ကင] ကင� ကက ကကကကက ကက ကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကမ2။ ပလတ? မ စကငရငလ� ျ�� ပၚမ�တ ဒြ�န ���မငလ�လဆ�ပ� သ��႔ ဆ��ကင���ရကင� န � ျ စ,� နစ� ဟ�စတ ကကကက ကကက မ� ျ��ရထ��ထသည�။ ကကကကကကကကငလလၿပ�။ဒြ�ရ၀တ� ----------------------------------------------------------------------------------------------------။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၇)သငလ �����

ခ၀ ��ရ�ပ�� က ကက ကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကက ကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက��လယဥ� သည� ျ���$ ပလမ�ကင2ယ� ႀကင�ပၚမ� �ရြရတF �7 ကင� ျ���$ ပန၏။ မ�န ��$ပxတငလ� ၀��ငလ�လမ�

ကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက က က ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက က ကတစDငလ �� ဟ��တစ?�၊ �� တစ?� ရပC ထသ ျ�� ရငလ?=�� ျ�� လယဥ,2 ျ ငလ �� ဟ����နရ၊ ����နရ ျ�� န ကကကကကကကက ရ အ႔ရ�����နသ boarding platform ကကက ကကက က ကကက က ကကကက ကကက ကက ကက ကကကကကကကက ကကကက က ကကကကမ2ကင��သ���ငလၾကငည �� ျ��နမ�သည�။�အရ� ႔တ��ငလ�၏လ�သ�အမ2

က ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ဆ=�� ျ��လဆ�ပ]ကင� ျ��တြတထ4ကငတစB7 ျ�$ဖစJ ငထည ��ဒြ�န ���မငလ�၊ ( က ကက က က ကကကက က ကကကကကက ကကကက က ကကခ�ခ2�နဖ,�တ ျငလ=တကင ျ��လဆ�ပ�သစ] ကင�သ�၀ဏထၰဘ� ကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကက က က ကကကက က ကကကက ကကကကက က က ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကမ� ျ��ၾကငငလ ��ဒြ�န ���မငလ�မ� ျ�$ပညရြညကS ငလ� ျ��လဆ�ပ�တစB7 အ$ဖစ�ဘ၀ ျ���$ပငလ�တြသရ�ၿပ�။ )

က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကကက က ကကကကကက ကက ကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကက ကက��လယဥ� သညက8 ရပ� ျ ငလ���သ။ ျ���$ ပလမ� ျ�� ပၚတြတငလ� �တရြရ �႔ရြရ �႔�$ပကငငလ�တ�န �၊ ခရ�သည� �အ ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကက ကကကက က က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကပငလ�အ ဒြ�န ���မငလ�၏ အန�ကငပ� ျ�$ မရြငလ6 ငလ� ကင��လ�ည �1 တ� ျ�$ ပ�သနသလ��။ အတနဖg ကငမ� ျ�� ခ2ငထငလP2 ကင2

တစ���နရ မ� boarding platform terminal ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကတစB7 မ�တြသရပ�၏။ကင��ယ I�3� တ� ကင��ကတြယD 4 ရငလ�၊ လ���ရ က ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကက က ကကကစ�ၾကငငလ� ႀကင�အတ��ငလ� အလ��ကငJ ငလ �� စ�မ2 လ��ကင1 ရငလ�၊ သ� ဒြ�ရ ၀တ� ၏ၿမ� �႔တ ဘန ��� ကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကငကင�သ��႔ ျ�$ပည���တ၀ငလ�ခ4 ��လၿပ�။

“ ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက က က ကကက ကက က ကကကကက က ကကကကကကကကကက က က ကကကကကသငလ I�P��7 တြကင�2ငထပF�ငထ7႔ ျ�� လဆ�ရြပSငလ� လရကင� ႀကင� ဆ�� ပမည�။ အကငယ�၍ �အၾကငငလ� အမ2� မ2� ျ�� ၾကငငလ ��

ကကကက ကကက က က ကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက က ကကက ကကကက ကကႀကင� ဆ�� ျ ငလ��$ခငလ� မရ�� ပကင ျ�� လဆ�ပ,� ဇ�မB= အဌယဥ� စ�နငလ�၍ ျ�� နထ��ငလ� မည �� ျ�� နရ သ��႔ လ� က ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက က ကက က ကကကက က က ကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကပ?ပထသည �� အတ��ငလ�တြသပ။ ကင2သငလ �� ျ�� သ အဖ�� အခ ကင�� ျ�� ဘကငB2 ျ ငလ I�F �တြကင ျ�$ ပ၍ တြကင�2ပ�

”တ��႔ထ= ျ�$ပနဖ�ငထည� ျ��တငလ�ယ�ပ ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကအထပ&ပ� အခခ ဖတ& ခ4 သည �� �ကငတ ျ�� �ရ�$မ ရ�ငလ� စဒြပIနဖD အပြဖ4႔အစည� ၏�$ပည���တ၀ငလ� မ�

ကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကတမ� ကင��သ� သတ� ရ၏။ အငလ,တန � ရ�ငလ�သ ည�နဖg ကငခ2ကင� ပပ။ ႀကင� ခ2ငလ� ႀကင� မယ�။ မႀကင� ခ2ငလ� မႀ ကကက က ကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကင� ဘ� ဆ��ပ4။ �ၾကငငလ ��သ�ကငလည� ျ�� စငလ �B2 ငလ� ျ�� စငလ �, ယ�။ �မစငလ �B2 ငလ� �မစငလ I�O�� လ�Iပ���7 ႔ ျ��

ကကကကကကက က ကကကကက ကကကက က ကကကကက က ကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကတမ$ဖစ1။ အ�ပ, ကင� သဒြဖယ�၊ ပ�တ� တစ�မ� တရ=စ နယ����$မ မဟ�တ� ။ ကင2�ကငန �တငလ�မ�ကင� ျ�� က က ကကကကကကက ကကက ကကကကကကလ�2ကငg ကငည �� ျ��နရ၏။အႀကင� ��တကင�မတြတ႔။

က က ကကကက ကကကကကက ကက က ကကကက က က ကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က��လယဥ� ျ�� ပၚမ�ကငတည�ကငကင���ယ���ရအခ2ကင� အလကင� မ2 ႀကင� �$ဖည I�& �ရသထ��ငလ�လ�၀ငလ, ႀ ကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကင�ၾကငပ���ရ၏ အ$ဖx��ရငလ� စရြရကင� �ကငလကင�� ျ ငလ= ကင� လကင,� တ� ၾကငညပ�၍ အထ� ျ ငလ= ကကက ကကကကကက ကကက ကင� လကင,�တ� မ2အတြတကင�ဟ���ရထသည �� Immigration counter ကကကကကက က က ကကက ကက ကကကကကကတြတငလ�၀ငလ� တန �စ�လ��ကင�၏။ ျ���တြထတြထထ�ထ�

ကကက ကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကက��မစရ ျ���$ပစရ ျ��ၾကငညစရမ�တမ�ႁဒြခစရဘမ�2မယ, ယ� ရမရ�� ၍ အတြလယF ကင� ပငလ� ထ��ကင�စၥ ၿပ� ကကကကက ကကကက ကကကကက က ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကတြသ၏။ ျ�� ရြရ ႔လ2 စကင���လ�ကင တစB7 မ� ခန �မကင2ယ] ကင� အတြတငလ� သ��႔ဆငလ�လရသည�။ ရ�ပ��$မငလ�

ကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကသ=ၾကင စကငရငလ� မ2တြတငလ� ျ�� ရထ��ထသ သ��႔လယဥ� န=ပတ� ျ ငလ �� ပစၥည� ျ�� ရြရရမည �� ျ�� ရြရ ႔လ2ခ ပတ� (Belt) ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကက က ကက က ကကကကန=ပတ� တ��႕ကင�� တ��ကငg ကငည ��၍ ခရ�ဆငလ� အ�တ] ကင� ကင��တြသယ� ရသည�။ �� အထ� ျ�� ရ� က ကကက က ကက ကကကကက ရ� ရရ၊အခကင�အခ4မရ��။

ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကခရ�ဆငလ� အ�တ] ကင� ကင��ဘြဆ4၊ အ�တ ယ� ျ စB7 ကင��ကင��ငလ� ငလ� ခန �မႀကင� ထ4မ� တြထ�ကင� တမည�။

ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကဘယP �7 တြထကင� မညက�4။ ႀကင� မည I�J�� ကင��လည� အရ�ပ� �အယငလ,�2 �မတြတ႔ရ။ ရ��ရ�� တကင?� ပငလ, ဟ�တ�။ ဇ�မ� ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကက က က ကကကခ= အဌယဥ� စ�ရ ျ�� ခ2ဥမည� ဟ�ဆ��ထ ျ�$ ပနဖ� ထ��ဟ အတြတကင� သ�႔မ� ထ��ငလ�ဘတ���ဒြငလ ကငလည�

ကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကက က ကက က က ကကက က ကကကကကကကက က က ကကကက ကကကကက က ကကက ကက ကကကကတစ��တစ�မ�မရ��။ ျ��ဒြငလလ4 ျ��ကငငထငလF ျ��တြတ�ကငတတသ�တတန �ႀကင�တြတ႔၏။ ျ���ၚလ ျငလ ��ဘတ���ဒြငလလ4လ� ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကက ကယJည �� ျ�� စ2န �မ2ကင��လည� �စm2 ငထစF ယ� စကငရငလ� မ2ပၚတြတငလ� သကငD �7 ငလ� ျ�� ကငငထငလF အလ��ကင� ျ�$

ကက က ကကက ကက က ကကကက ကကကကကကကကက က က ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကက က က ကကပxၿပ4���နအငလ� ျ�� ရထ��ထ၏။ �အမရ�ကငန � ျ�� �ၚလ ျ ငလ I�J မကင၊ ျ�� ပငလ� စတလငလ�၊ယ�ရ�� ၊ ယန �၊ ၾသ�စ ကက ကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက က ကကကတလ�2 ျ�� �ၚလ၊ �ကငန��ယန � ျ�� �ၚလ၊ စငလP ပ� ျ�� �ၚလ၊ �မလရ� ရငလ�ဂစ� ျ�� ဒြငလမ2 ျ ငလ �� ဘတ��� က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကဒြငလ ကင��လည� လ4လ�ယ� ျ ငထငလJငထည �� ျ�� စ2န �အမ2� မ2� ျ�� တြတ႔�ရသသည�။တရ�ပ�၏ တြယန ���ဒြငလ ျ ငလ �� သ�တ��႔၏ကင2

ကကကကကကက က ကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကက က ပ���ဒြငလ မ2တ�မတြတ႕ရ။အလ4အလ�ယ�မလ�ပ�ငထငလOငထ� ဆ��တ4 �သဘပလ။ US တစ����ၚလ ၃၇ ဘတ� ဆ��ပ4။ ရ��စ� က ကကက ကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကမ4 စ� ထ4ကင ျ���ၚလ တစ� ျ��လကင���တဘတ���ဒြငလ ျ�$ ဖငလ ���4 �မ� ျ�$ ဖစ, ည�။ကင�စၥမရ��။ �ကငတမ2ကငကင2

ကကကက ကကကကကသငလ �� �သလကင� ျ�$ပန ���ပမည�ဆ��သကင��။

က ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က က ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကရ�တF ရကင� သ�႔ အမည� ကင����ခၚသ=ၾကငရသည�။ တစB ။ ျ စB ။ သ=��ခ၊ အႀကင� ��တ မ2လ။ ဘယ� က ကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကက က က ကကက ကကကက က ကကကကကကကနည� န4႔မ� မ$ဖစ�ငလ�၊ ဘယ� ျ ငလ=�$ ခသ မ� သ�႔အမညက6�7 ����လကင& � ပ�သၾကငည��$မဒြစ ျ�� ခၚငလ�

က က ကကကကကကကက က ကကကကက ကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကအ= မထငလ�။ လ�ည ��gကငည ��၏။ ျ�� တြတ႔၏။ ၀မ�သ၏။ ျတD ကင�၏။ဇန�သည�၏သ�ငလယB2 ငလ� ျ�$ဖစ���သသ� ကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကတ��႔ ၿမ� ႔မ� အမ2� သမ�။ ဗ��ကင/=�� အကင ျ ငလ ��။ �အတ စ��႔စ��႔ ပ��႔ပ��႔ တြထကင����နသ ဗ��

ကကကကကက က က ကကကက က က ကက က က ကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကက က ကက က ကကကင�ငလ ��။သ�႔ကင�� ျ��လယဥ�အတကင�ကငတည�ကငရ�ၾကငငလ�၊ �မတြတ�႔ၾကငငလ�၊လမ�တစ���လ�2ကင�အစစအရ ကကကကကကက ကက ကကက ကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကက က ကကကကကကက က ကကကကကကရ ၾကငည �� �႔စငလ ����ရ�ကင�လ��ကင1 ဟ�သ�႔ ဇန�ကငမ�လ��ကင���ၾကငငလ�။ယခ� ဘန ���ကငကင� ျ��ဆရ=��ႀ ကင� ( ပ�ဂ လ�ကင ျ��ဆရ=��) က ကကက က ကကကက က ကကက ကကကကက က ကကကကက ကကတြတငလ� ကင��ယ�၀န �လပ ျ�$ခငလ�ဖစ���ၾကငငလ�။တစ� တစB အၿမ4လမည� ျ�$ဖစ���ၾကင

ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက ကကကငလ�။ လ��တ ရ��ရငလ� မ�ဖ��႔ ဖ=��န=ပတ� ကင ဘယ�၍ ဘည စကငတြတ တရစပ� တြတန �ပ ျ�� တသည�။

ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကကသ����$ပသမ�2 နထငလ� ငလ� စ�တ& 4 တြတငလ� ရယB2 ငလ� ပကငP 2� ျ�$ ဖစ,� ၏။ သ�ကင ဆရ၀န �။ ၄ငလ�ကင ဗ�� ကကက ကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကင]ကင�သည�။ ျ�� စငလ ����ရ�ကငB2ငလ� ျ�� စငလ ����ရ�ကင� �2ငလ� သ�ကငသထ��မဗ��ကင� ကင�� ျ�� စငလ ����ရ�ကငJ ငလ �� သည��$ဖစ���

က ကကကကကက ကကက ကကက ကက က က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကသလည�ယခ���တသ�႔ �မဟသ� ျ��ၾကငငလ �� မဗ��ကင� ကငသ�႔အ ျ�� စငလ ����ရ�ကင� မညကc2 ည� ဒြဇတ����$ပ

ကကကက ကကကကကက က က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကက��န၏။ သ�႔ကင�� ဗ��ကင& 4ကင �ကငလမ2မ�တ���နလမသ�။မဗ��ကင�ကငဘန ���ကငကင,� ဗ��ကင� လပတယ�ဆ��ပ4။

Ante-natal care ကကက ကကကကကက ကကကက ကက ကကက ကကက က ကကကကကကကကကကက ျ ��ခၚ ကင��ယ�၀န ���ဆငလ� ျ�� စငလ ����ရ�ကင, ကင�� သ�တ��႔ ၿမ� ႔ႀကင� ရ�� ျ�� ပမ2�လ�သ

ကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကက က က ကကက က ကကကပ�ဂလ�ကင ျ�� ဆခန �မ2 ျ ငလ �� အ��ဂ2� မမ၊ အ��ဂ2� ကင��ကင�� တ��႔ကင�� ျ�� ရ�ရြငလ6 ငလ�၍ တကင� တကင ��ကငၡ ခ=ၿ ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကက ပ� ဘန ���ကငကငP �7လပရရ�သည�။သနမ�ပဘ���တ။

ကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကက က ကက ကကကသ���႔သလည� သ�႔ �အတြတမ�၏။ မဗ��ကငP သ�႔အ ထ��ငလ�ဘတ���ဒြငလ မရ����ၾကငငလ� ႀကင� သ� ျ�� နဟန ��$ ကက က က ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကဖငလ �� ဘတ���ဒြငလ ၁၅၀၀ တ�တ� ျ��ပ၍�အသအခ2 ျ��စငလ ����ရ�ကသြကငJ သည�။ ျ�$ပန ���ရကင,� ျ�$မနဖ, ဒြငလ ျ�$

ဖငလ ���$ပနဖwငထ�မည� ဟ�ဆ��၏။ ��လ�� ဆ����တလည� ျ��စငလ ����ရ�ကငB=ရတ ျ��ကငငလ�ပသပ4။ ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက က က ကကကကကကက က ကကက ကက ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကအ�တ���ဖငလ�တ စ�တ����$ပငလ�တြသသည�။ အႀကင� ��တ ျ�� တြတ၊ �အထကင� ျ�� တတြတ စ�တ, ၀ငလ? တ။ တြထ

ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက က က ကကကင���ပကင�ရ��ရသ��႔အ�တ] ကင�အ�တ ယ�ကင��ပကြငလi4 ၍ခပF ငလ�တငလ�ပရြငလl ကင� ခ4 ၏။ ျ��ဟ ----- ကကက ျ��တြတ႔ပၿပ�။သ�႔

ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကအမည���ရထသ ဧည I�] ကင� ကငပ��$ပလကင��ငလ�၍ ကင�ပB2� ခ2� ရပ���စငလ �����နသ မ�ခ��ရငလ� ဆ ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကက က ဖရ�၀တ?=���$ ဖငလ ��ပ�နဖ1� န �ည� ည� လ�တစ���ယကင�။ဥပဓ�ကင The god must be crazy ကကကက က ကကဇတP ထ4မ� ျ��ခ ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကငလ�ဆငလ� မငလ�သရ�ပ,2� ၊ ရ� Iပg ကငည I�w=�� ျ�$ ဖငလ �� ရြရန ရြရခ= ထ��ငလ�လ�မ2� မ�န � သ�သတြလ ကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကန �လ�သည�။ လ�လည�ပနၿပ� ျ�$ ဖစ�၍ ငလန4သ စ�တ� စ���နပ=�� ရသည�။ �ငလ�ရ� ႔တည I�F �ည �� ျ�� ရကင���

ကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကတ �မထငလ �B2ငလ� ျ�� ထငလB2ငလ� ကင��ငထငလ& သ လကင& 4 မ� သ�႔အမည� ပသကင���$ပကင�� လကင� ထ��ပ၍ ငလ ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကပ4 ဟ� ျ���$ ပလ��ကင� ဘတြတစဥ�စနမ�န � မသ�သည �� ငလန4မ� ဆတP န4 ျ�� တငထငလFငထ7 ရြနဖp ၏။ ၿပ�တ

ဟ�-ဟ�- ကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကဟ� ဆ��ၿပ� ရယ��$ပ ျ�� နဖXပန ���သသည�။ ၿပ�မ� သ�႔အ�တ���တြတ အလ=��ႀကင=� သယ� တြသၿပ� လ�� က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကကငB4\ဟ� ျ���$ ခဟန � လကငQ န � ျ�$ ပကင ျ��ရ� ႔ မ�သ�တJ 7 တ� တြသန၍ ျ�� နကင,� အ�ယဖယလ���ကင� သ။အ

ကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကက ကက ကကက ကက ကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကက က ကကက ကကကကကဂလ�ပ�လ��တစ�=�� မ��မ�$ပ။ ျ���$ ပတတ1=�� လည�မရ။ရငထပ& သကငမ2အနကင�ဘ�၊အမ�၊ �ဗလ2x

က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကက က ကကကက က က ကဆတြလန �ကငနကင�ႀကင�ပၚသ�႔ပစၥည�တြတတငလ���န၏။ ၿပ�တ ျ�� မငလ�သ� ျ�� နရ ၀ငလ&�ငထ7 ငလ� ျ��တ၏။အႀ ကကကကက က ကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကင� ��တ လတ,ယ� ဆ��တ လကင? သတ���တ �ရ�� ငထငလO လတ� �7 ကငF ကင��။ အသငလ �� ဒြဖငလ ����ပ ထသ

ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကက ကကက က ကက က ကကကက က ကကကကကကက က ကကက ကက က ကတ=ခမ� ျ��နကငBန �မ�အသ၀ငလ&�b Iငလ���7 ကငJ ည�။ကငထ4 ျ��ရကင���တဆရသမကင ျ��မငလ�သ� ျ��နရမ�သမ ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကငလ� လည��$ပန � လ�ည ��ငလ� လကင3 7�ပPလ ခ2�ကင သ�႔ကင�� စကင တရြစBန � ျ���$ ပ၏။ အ4� ထ��ငလ�တ��႔ ရ��ရ ျ တD ကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကက ကက ကက က ကကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကင� စကငမ�န �သ���ကငငလ�ကငငလ� သ�သည�။ မၾကင ခဏထလည�ၾကငခ4 ဖ�၏။ ��လ�� ျ တD ကင� ရငလ� ��လ�� ျ�$

ကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကက ကကပန ����$ပ ရသညကi�7 တလည� နလညကp ည�။ ခကငJ ညက6 �ရ�� ငထငလO ျ���$ ပသ စကငကင ျ�$ မရြနဖ� န �သ$ဖငလ �� �� စကင အသ=တြထကင� ကင��သ� ဘယ� �7 ျ�$ပန ����$ပ ရမညက8�န � မသ��$ဖစ���န၏။ ဟယ�--- ကကကကကကကက ကကက ျ�$ ဖစB2ငလ� တဖစ��ပ�စတ။ဒြ�

ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကက က ကကကကကက က က ကကကရ ၀တ� ျ�� ရကင� ျ�� တ ဒြ�ရ ၀တ� လ��ကင2ငလ I�w=�� ျ�� ပ။ တတ�ငလ1 ဘ�။ လကင3 7 ပ� ျ�$ ပနဖB2� ၍ ျ�� စ က ကကက ကကက ကကက က ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကစ ကငသ�႔ ကင��တD ကင�သလ��သ�လည� ျ�$ပန � ျတD ကင� �7 ကငJ ည�။ခ၀�� --- ရ�ပ�။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၈)သငလ �����

ကက ကကကကကကကကကကကကဇ�ပငလ?7မ�နတ,� မယ,2 က ကက က ကကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကဘ�၊ အမ�၊ �ဗလ2x ဇ�မB= ဆတြလန �ကငႀကင� သည� အတြလန � ျ�� ကငငလ�ဒြမန �လ�သည ��၊ ျ ရြငလ� န �ကငတuရ ခငလ�မ��

က ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကပ� လမ�မ ႀကင�တစ���လ�2ကင� ခပ��$မန ��$မန � ျ���$ ပန၏။ ရသ� ဥတ� ကငအ=��႔အ=��႔ အ��ကင3 �7 ကင�။ ကငထ4 က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကတြတငလ���တ ျ�� �လအစကင� ျ�� ၾကငငလ �� ျ�� အ�မနသည�။ လမ�ဘ ၀4ယ ျ စ/ ကင� စလ=�� မ��သ��႔ တ��

က ကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက က ကကက က ကကကကကကကကတြထကင� လ�လ� �အဆကင� အဥ မ2ဖငလ �� ျ�$ ပည I�� ပ� လ2ကင�။ အမ2 အဖငလ �� ျ�� တ ျ�� ဆကင� ကင?

ကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကတ��႔လ��႔ တန �လန �မ2။ ကငမငလ�ပ=�� မ2ကင မ2ကင?� ထ4 ကင��လ�� ကငန �႔လန �႔ မ��႔ အရ=�� စ��ကငg ကင ကကကက က ကကကကက က ကက ကကက က ကကကကက က ည �� ဘယ���မငလ�စနစ� ျ�$ဖစ���နသညက6�7 ျ��တြတ႔ရ၏။

��ၾသ-- က ကကကကကကကက ဘန ���ကငကင�၊ဘန ���ကငကင�။(၁၄) ကကကက ကက ကက ကကကကကက ကကကက ကက ကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကရစ� မ�စ၍ �အရ� �႔တငလ� အရ� ၏��ခတ� အမ��ဆ=�� ၿမ� �႔တႀကင� အ$ဖစ� ၄၁၇ ျ ငထစF�b ငထငလF�ငထ7

က ကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကက က က က ကကကကကကကကကကက ကငလ� ရငထပFငထည� ျ ငလB4\သည �� အယ��ၶယ ပ2ကငJ 7 ဥ� ခ4 ၿပ�နကင� ျ���$ ခရလည�ပ2ကင�၊ ျ�� ရ လည�နကငB4\ ရ ကကက က ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကရ�သည �� ��ကငၡ ပငလ� ယ���၀ လ2ကင����� သ ထ��ငလ�ပညကp� တ��႔ကင�� ဥဆIငလ�2 ကင� ဖရ တကင�� ငလ�

က ကက ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကကက ကကကက ကက ကကကက က ကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကက��ခၚ ငလတပမငလ� သည� ၿမ� ႔ပ2ကင] ကင� အယ��ၶယ မ� ကင�လ�� မ�တ ၆၀ ခန �႔ အတြကင၊ ဒြ�ရ ၀တ� ထ��ငလ� က ကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကက ကကတ��႔ ၏ အသကင���တြသၾကင ျ��ခ2ငလ/7ယမစ�၏�အနကင/ ကငP မ� ရ�� တြသIနဖOငထ� ရ� အရပ� တြတငလ� ၿမ� �႔

ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကတ သစP�ငထ7 တညကc4\ၾကင၏။ ဖ�ရ တကင��ငလ� မငလ�အ$ဖစB=ယ� စဥ� စစ�ဥစ�ခ2 ပ� မ� ဖရ ခ2ကငP ရ� ျ�$ ဖစ�၏။

ကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကက ကကကကကကကက က ကက က ကကကကကထ��ကငလ မ2 မတ��ငလ,�� တြလနဖB4\�� သ ျ စ���ပငလ�မ2ဒြစ၊ အယ� �ၶယ ဘ�န �မ� ျ�� နလ ျ�� တကင1

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကစဥ� ကငတည�ကင တြသIနဖOငထ� ရ� ျ ငလ ��, ၀�လ�သ ျ�� ခ2ငလ/7 ယမစ� �အရ� ႔ဖကငP မ� တြတငလ��$မရြစS ငလ�

ကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကသ��႔ စ�၀ငလ� �ကငလငလ� တ�မငလ� အတြသကသြယJ ယ� တ���႔ပၚ ဒြခမ��၍ တည���ဆကင� ထသ ကင�ရြနဖp ယ� စခ က ကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကန �လ တစB7 ရ��ခ4 ၏။ ဇ�ပငလ��7 ငလ� မ2ပမ2လ� သ$ဖငလ �� ထ��စခန �လ ကင�� ဇ�ပငလ?7 ဟ�

ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က က က ကကက အဓ�ပၸယ��ရသဘန ���ကငကင�ဟ�လ�သ�မ2ခ4 ၾကငသည�။ ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက က က ကကကကကက ကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကၿမ� �႔တသစ� တြသIနဖOငထ� ရ� ျ ငလ �� ခတမ�� ဘ�ရငလ� တကင�� ငလ� ၏သကငF မ� မ� ၁၅ ျ ငထစJ တရ�ည�

ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကခ4 သည�။ စ�တ���ဖကင��$ပန � တြသၿပ� နယ�ငလ� ခ=ခ4 �ရသ တကင�� ငလ� ၏ထ�နန � ကင��စစ�ဥစ�ခ2 ကကက ကကကကက ကက ကကက က ကကက ကကကကကက ကက က ကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကပ� ဖရ ခ2ကငP ရ� ကင သ�မ�ပ��ကင�၍ရမမငလ�ဆကင�ကင��တည���တငထငလJငထ� ပထမရမမငလ�ႀကင� ျ�$ ဖစ� ခ4 သည�။ဖ ကက က ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကရ ဗ��ၶ ယ�ဖၹ ခ2xလ လ�ကငၡ ဘြဘ4�႔တ ကင��ခ=ယ� ျ��တမ���သ ပထမ ရမဘ�ရငထငလJ ငထည� စ�တ�လ=�� ည� ခ��

ကကကက ကကကကကက ကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကဒြဖယ� တြသIနဖOငထ�ရ� ကင��ဒြစန �႔ပယ�၍ ၁၇၈၂ ခ�စ� ဧၿပ� ၂၁ ရကသြကငF ငလ� ဘန ���ကငကင� ကင��ၿမ� �႔တသစ3�e ဖစ�

ကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကကက ကကကကကက ကက ကကက က က ကကက ကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကက က က��ရြရခ2ယ� ဒြမန �မ= တည���ဆကင� ခ4 သည�။ ၿမ� �႔တသစ� ကင�� အကငၡရ စစ� ၆၆ ခ�ပသတရ၀ငလ� အမ ညက�မ "Krung Thep Mahanakhon Amon Rattanakosin Mahinthara Yuthaya Mahadilok Phop

Noppharat Ratchathani Burirom Udomratchaniwet Mahasathan Amon Piman Awatan Sathit

Sakkathattiya Witsanukam Prasit" ကကကကကကကကကကကဟ���ခၚတြတငလ���စ ျ�� သလည� ျ�� ခၚရငလ� ျ ငလ �1ငလ� ပ�တြလန ���တ

ကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကက က ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက က က က ကကကကကကကက မ�ငလ� ျ��လကငJည ��ထ��အမညကs� ည�ႀကင�ကင��ဘယJ � မ��မခၚငလB4\ ၾကင။အတ����ကငကင� Krung Thep Maha

Nakhon ျ ��ခၚ Krung Thep ကက ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကဟ���ခၚခ4 ၾကငသည�။ အဓ�ပၸယ� �ကငတ နတO 7 ရ မ2ငလ �� နတ,� မ ကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ယF 7��႔ ျ��ပ2စ=ရမဟၿမ� �႔တတ4 ��လ။

“��ဟ-- ကကကကကကဆ။ယ�ဂ�� -- ရနဖCန �-- က ကကကကအပတ,ငလ ��။ ယကင?� ?” ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကဘပလ��ကင� တပလ�မ ��။ တၿငလ�မ �y ငလ�မ �� ျ���$ ပ�နသ

က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကက ကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကငပၚမ� တသ�မ I�J� မ �� ျ�� တြတရငလ� လ��ကင1 လသ သ�သည� ကငဆရ သ�႔ကင�� လ�မ�ပ လ��ကင���သ

ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကက ကက ကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကက ကကကကကကစကငကင�� ရ�တF ရကင� ၾကငလ��ကင� ျ�� သလည� နမလညက��7 ကင�။ ဘ ဘသ စကငဖငလ �� ျ���$ ပသညက6�7 ပငလ�

ကကကကကက က ကကကကကကက ကက ကကက ကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကရ�တF ရကင� �သဘ�မပကင�။ ျ စB သ=��ခ ႀကင� စ ျ���$ ပသညက6�7 ၾကငရမ� ရနဖC န �အ�မw သ��႔ တြသ ကကကက ကကကက ကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကမ�လ လ��႔ ကငဆရ ကငအဂလ�ပ� လ����မမ�န ��သဘ ျ�� ပကင� ရ�တသည�။ သ�အနည�ငလယ� အလ�ပ� ပ�

တြသသည�။ အ�တ] ကင� ထ4မ� အ��တP လ ကင��ထ�တ�။ အ��တPလ ထ4ကင ပ��ကငD =အ�တ� ကင��ထပ&ငထ7တ�။ ပ��ကငD =အ�တ� ထ4မ�တြသရမည ��၊ ျ��နရမ

ကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကည �� ျ��နရ၏လ�ပ? ကင��ကင��ထ�တ�။အ - ကကကကက ကကကက ကကကကက က ကကကက က ကကကကက ကဟ�တJ ည�။ ရနဖCန �အပတ,ငလ ��။အ����ကငလ၊အ����ကင ျ��ပ။ဘယC ျ��

ကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကရကင���နၿပ� မ�န �တ မသ�။ သ��$ပန ����$ပတ ကင����ခငလ�တည�တ� � တ� လ�ပ��$�ပနပ=�� ကင����ထကင�၍

ကကက ကက ကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကငဆရသ�သညကq7 ပ4စ�တB2 ထလ��ကငJ ည�။�အတြတ ျ��ရယဥ���ၾကငထ4 ျ�$ပန ���မ2တြသပနဖJ ငထည�။ ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကကႀကင�ႀကင� ကင2ယP 2 ယ� ျ�$ ဖစB2 ငလ� တြလန �တြလန �တြလန �၍ နတO 7 ရတြတ၊ နတ,� မယ� ျ�� တြတ၊ နတJ � ငလယ��� ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကတြတ၊ နတ� ဘ��တြဘတြတ ျ�� ပ2ၾကငသည �� ၿပ� ငလ?= ရ� ၿမ� �႔တ မဟ ဟ�နမည���ပခ4 ၊ ကငရြငလ1 န �တ

က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကပB4\��သလည� ဘန ���ကငကင� ဆ����သ စကငကင ျ�� ရ�ဥပ��ငလ� လ�ဒြစန �႔စ ခရ�သညက82 ငလ �� ကင�IနဖJ က ကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကည� တ��႔၏ ျ�� ကင2ဇ�ၾကငငလ �� ကငမၻသ=�� ျ�� ၀ဟရ မ�တြတIငလP2 �ယB4\ ၿပ� မ��႔ အစထ��၍ မရငလ� ၾကင

ရ�တ။ Krung Thep (ထ��ငလ�အသ=တြထကင�- ကင�န �မ���ထ ) ကကကကကကကက က ကက က ကကကကကသညက�ယ� �7မ� မ�လ လကင���ဟငလ�ဇ�ပငလ?7 ျ��ခၚဘန ���ကင ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက က က က ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက က က ကကကကကက ကကင�၏ အမညက�မ ဂ�ဏထJ တငလ�ကင�� မလမ�ငလ14 ၾကင�လလ၊ဘန ���ကငကင�အမညက6 တြတငလ����လလ ျ�$ ဖစ� ၏။

ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကက ကကကကက ကကကဘန ���ကငကငD �7��သ စကငလ=��ကင ၀တ���ကင2ငလ�သ=။ ျ�� မငလ�သ=၊ အတြလIနဖ&ငထ� ဆန ��လ�သ မသ ယလ�သည ��

ကကက က ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကက ကကက ကကက က က ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကနၿငလ�စရအသ=��ပငလ�စ=�� ျ��ရႁပမ� ျ�$ပည I�� ကင� ျ��နသည ���ဤ�$မအတြတကင�အတြလန ���လ�2ကငန �သငလ ���$မ ကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက ကကကတ� �လ�သၾကငငလ �1ငလ�။ ျ��ခတ�ဥစဆ��ႀကင� ျ၀ယ�ကင��၀��၏လ�သ�မ2လ�သည �� -

ဘန ���ကငကင,� ကကကက ကကကကကကဆယ ��စ�နရ��ကင2တ

သ�တ��႔ ပစပP က ကကကကကကကအႁမပ�တစ�စ�န4႔

���$ပလ ျ��နၾကင--

ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက က ကက ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက ကဆ����သ ျ�� တတြသကင�� ကင�န �မ���ထ မ� ဆယ ��စC ရ� �ကင2တ ဟ� ဘယJ � မ� ျ�$ ပငလD ငလ� ၿပ�ဆ��ၾကင ကကကက က က ကကက ကကကကကကကကကက က က ကကကကကက က ကကက က ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကည �� ဖ��႔ရ လည�စ�တP � မရ�� ၾကငပ။ ��လ��န4႔ပ4 အရငထပJ=�� အမည� ဘန ���ကငကင� ကင မငလ�စ�� ရဇ က ကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကသ=�� ကင�န �မ���ထ အမည� ကင�����ပကြငလ14 ရပ� ျ�$ ဖငလ �� တဖကငJ တ� အငထငလwငထ� လ��ကင���တ၏။ ထ��ငလ�တ��႔၏ ၿ

ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကမ� �႔တ ဘန ���ကငကင�သ��႔မဟ�တ�ဇ�ပငလ?7 ။ ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကက ကက ကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကတစB7��တ မ�ရြနဖpပသည�။ကင�န �မ���ထ အမည� မတြတငလB4\�� ပမ4 ၂၀ ရစ� �အစပ��ငလ�မ� စ၍ဘန ���ကငကငJ

ကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ည� အရ�တ��ကင�၏�အကငငလ�ဆ=��၀န ���ဆငလ, ျ��ပငထငလJ ငထည �� Sex Industry ၏ ဗဟ��ခ2ကင, အ$ဖစ� အပBန �၊ ျ��ရခ2� ခန �၊ ကကကကက က ကကကကကကက ကကကက က က ကကက က ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကငမ ခန �၊ တဏထ�ခန � မ2 အႀကင� အကင2ယ� ဒြဖ=႔ၿဖ� လသၾကငငလ �� နတO 7 ရမ2 ျ�� ပ2�မ

ကကကက ကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကက ကက ကကက က ကကကကက ကကကက က က ကကကကကက ကက ကကကပ2တမသ�၊ နတ,� မယ�တ��႔ ျ�� ပ2စ=ရ ျ�$ ဖစJ �ညက6 တ ျ���$ မႀကင�လကငB တ� မဘြလ4 ျ��သခ2လ�သည� မဟ� ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက တ���လ ဇ�ပငလ?7မ�နတ,� မယ��အပငလ�တ��႔။

က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကက က ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကက က ကကက ကကငဆရ သညက� မ�ကင2ဥ� လမ�ႁမငလ� ျ�� လမ2 အတြတငလ� ျ�� တြကင႔ကင ၀��ကငP ျ�� မငလ�န၏။ သ�ကငလည� ျ�� ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကက က က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကနကငBန �မ� ယ�မ�ကင ငလ��ကငP လ��ကင���န၏။ ျ�� မငလ�ခ2ငလ� ရမငလ�။ ျ�� ရကငB2 ငလ� ရရကင�။ အခ2�နဖF

ကကကကကက က က ကကကက ကက က ကကကကက က ကကကက ကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကန � ျ�� တရIပ��မ �� �မပ။ တကငယ14 ခဏထ ျ�� �နတ အတြလန �မတန �ကင2ဥ�မငလ�သ၊ ကငတစ?� ၀ငလJ ရ=��

ကကကကကကကကက ကကကက ကကက က က ကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကက က ကကကက က ကကကကက ကကကလမ�ပ�န � ျ�� လတစB7 ထ4၀ငလy ပ� ထ��လမ� အလယ� ျ��လကင,� ရ����သ ၿခ=၀ငလ�ႀကင� တစB7 အတြတငလ� ၿငလ� ကကကကကကကကက မ I�Pန4 ထ��ရပ�လ��ကငJ ည�။ ကကကက ကကကကကက က က က ကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကသ�ကငပငလ� တြထကင� �7 ကင�၏။ အထပ��$မငလ �� �အဆကင� အဥႀကင� ျ စB7 ျ�� ကင2ခ2ငလ�ကငပ�။ ဖငလB2 ငလ�ပကင�

က ကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကတည���ဆကင& သည �� ၿခ=၀ငလ�ႀကင�။ သ���နရမည �� ရနဖC န �အ�မw ဆ��တ �ပ4 ျ�� နမ�ပ။ ကငဆရ

ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကင အထ�ပ���တြတ �ခ2ပနသည�။ ၿပ�တ ျ�� ဘကငB2 စရြရကင� တရြစ� ကင� ထ��ပၿပ� ျ�� အကငC တစ��� က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကက က ကကကက ကကကကကကကက ကကနရ ကင��လကင� ထ��ပ ျ�� န၏။ ျ���$ ပဥလ၊ အဂလ�ပ�� �7 ၊ ��ကင2တ �ငလ��မ�$ပတတ� ျ�� တ။သ���႔သသ�

ကကက ကကကကကက ကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကနလည�၏။ကင2သငလ ����ဒြငလကင��သကငD �7 ငလ� အပြဖ4႔အစည�ထ= ျ�$ ပနဖ� ငထည� ျ��တငလ�ခ=ရန �သ�႔ကင�� လကင,� တ�

က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကက က ကကကက က ကက ကကကက ကကကကကထ��ခ��ငလ�ခငလ� ျ�$ ဖစJငထည�။ လကင,� တ� ထ��ပၿပ�တ သ�႔ကင�� ျ တD ကင� သည ��3 န ျ�$ ဖငလ �� လကင3 7 ပB2��$ ပ ကကကက က က က ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကIနဖJငထည�။ ��တစB ျ��တ ျ�$ဖည�ဖည�လလ ျငလ ��ပ�ပ�သသႀကင� ျတD ကင��$ပနဖJ ငထည�။ဆ၀�� ----- ခပ�။

��ၾသ-- ကကကက ကကကကက က က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက��လ��လ။ �ၾကငငလ �� ျ�� လဆ�ပFငထ7 န �ကင ငလပန ����$ပတ တစ,2� တ တစ,2� ပ4

ကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကက ကကကက ကကကကကလ��႔ထငလJ။ သ���တြတရငလ� ရယB2 ငလ� စ�တP �7 ထ�န �မရ။ ထ��ငလ�တ��႔၏ နမည���ကင2 ပ�ယ ၀စ ျ တD ကကက ကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကင� စကင ဆ၀��ခပ� ကင�� သ� ထငလJ လ�� ခ၀��ရ�ပ� ဟ�ႀကင�တ1 စB4\ သည �� အတြတကင� ကငဆရကင �မကင2ပြပ4

က ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကက ကက ကကကက ကကက�¡ဒြ�4�$ခငလ�ဖစJငထည�။ တခတ�န �ကင �အ၀ပကင တစ?� ပၚမ� သ�ငလ �� ဆ=����တြတ႔ဖ�သည �� �အနကငF �7 ကကကကကကကကကက က ကကကကကက “ကကက က ကက ကက” ကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကက ကကက က ကက ကကကက ကကက ကကငလ�သမ2ကင�ဖxကငသ�႔ကင��ဖငလ�ဂလဘလ��႔ ျတD ကင�တြသသည�ကင��လည�သတ�ရမ�သည�။ကင4 --ကင4-- ကကကကကဆ၀��ခပ1

သတ4 ခငလT2။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၉)သငလ �����

ကကက ကကကကကကကကကမ��မလငလ�တ4 ကင��န၀ငလ� ကက ကကကက က ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကက ကသ�႔ ပစၥည� ပစၥယ မ2ကင�� �အဆကင� အဥ တြတငလ�မ� မ�ခ��ရငလ� ယ�န���ဖငလ� ၀တ� မ2ကင�ၾကင တ

ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကက က ကကက ကကကက ကက ကကကက ကက ကက ကက ကကကက ကကက ကကငလ�တငလ�၊ ခပ/�7 ငလ �/�7 ငလ �� ပ�ဂလ� တစ�ဥ ကငလရကင� သယ, တြသ သ$ဖငလ �� �အမ �ကငလမ� �မ�$ဖရ ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကပ4 ထ��ပ�ဂလ� ျ�� နကင� �7ကင� ျ�$ ပန �၏။ မ�IနဖP �ပႀနဖ� န �႔ကင တ=ခပကင� ကင��ဒြဖငလ ��၊ ဧည �B န �ကင2ဥ� �ကငလကင��

ကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကက ကက က ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကက က ကကကက က ကကက�$ဖတ�၊ ျ��လ�ကငထစ� ျ�� တြတကင���$ဖတ�၊ စႀကငန �တ���ကငလတစB7 ကင����ကင2၊ ျ��လ�ကငထစ� ျ�� တြတမ� ျ�$ ပန � ကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကဆငလ� ၿပ� မ� ရနဖCန � အ�မw ၏ဧည I�]ကင� ျ��ကငငထငလFကင����တြတ႔�ရတသည�။ ျ��ကငငထငလF ကင����နကင,� ထသအ�မ�

ကက ကကကကက က က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ယ စခန �ကင��ပထမဆ=��အႀကင�မ���တြတ႔ဖ� ျ�$ခငလ�ပငလ�။ ကက က ကကကကက က ကကကက ကကက က ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကဧည I�]ကင� ျ�� ကငငထငလF မ� အမ2� သမ�ႀကင� ကင သ�႔ ျ ငလ= ကင� လကင,� တ� ျ ငလ �� စရြရကင� စတမ� မ2

ကကကကက ကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက က ကက က က ကကကကကကင�� ျ�� တငလ�သ$ဖငလ �� ထ�တ���ပ လ��ကင�၏။ ဟ��စရြရကင1=�� ကင��ဒြဖ၊ ��စရြရကင� ထပP�ငထ7 ျ�� မ အတနဖg ကင

ကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကက က က ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကရ�ဒြဖ ၿပ�မ� သ�႔အမည� ျ ငလ �� ျ�� နရမည �� အခန �ကင����တြတ�႔တ ၏။ ရနဖC န �အ�မw တြတငလ/ ငလB2 ငလ� က ကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကက ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကပကင� တည���ဆကင& သ �အဆကင� အဥ ျ စB7 အနကင� ဧည I�] ကင� ��ကငငထငလF တညကs�� ရ ခ�ငထစ& ပ� �အ ကကက က ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကက က ကကကကက ကက ကကကက က ကကကကဆကင3 ဥကငမ�လလကင���ဟငလ�။ကငရပ� ပ� ျ�$ ခငလ� ျ�� တြတ႔ခ4 ��သ�အရ� ႔ဖကငP ဆယ& ပ� �အဆကင�အဥသ က က ကက ကကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကက ကကကက က ကကက ကကကကကစ� ကင ျ��နကင,� ျ��ဆကငJည ��အသစ�ဟ�ဆ��၏။�ၾကငငလ ��ဧည I�] ကင� ျ��ကငငထငလF ကငမ�လ�အဆကင�အဥ ျငလ ��

က ကကကကက ကက ကကကက က ကကက က ကက ကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကက က ကကက က ကကကအတ� ျ�� နကင���ရကင���နဖXခငလ� ျ�$ ဖစJငထည�။ဆယ& ပ� �အဆကင�အဥသစ� မ�သ���နရမည�။အမ2� သမ�ႀကင� ကကကကကကကကကကက က ကက ကကက ကကကက ကကကက က ကကကကကက ကကကကကင သ�႔ကင��ယJ � မစၥ ၀မ�ဟ�မ�တD ကငJ ည�။ဘယ� �7 ၀မ�တလ4 ျ��မတ၀မ� -တ�- ကကကက ကကကကသရ� ထ4ကင ၀မ�မ2� ၀မ�တပ

တ4 ။ ျ���ၚ၀မ�၊ ျ���ၚတစ� ျ��ပ။ ကကကကက ကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကက ကက က ကကက ကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကအ ျ���ၚ၀မ�ကင��ယF �7 ငလ1 ငလ�အထ�တ�အပ��တြတ ဘြဆ4၍ ျ��လ�ကငထစ� ျ�� တြတ�$ပနဖF ကင�၊ စႀကငန �ကင���$ဖတ��� ကကက ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကက ကကက ကကကကကက က က ကကကကကကလ�2ကင�၊ ျ��လ�ကင ျ��တြတ ျ�$ပနဖDငလ�ၿပ� ျ��ရ�႔�အဆကင�အဥဖကင��$ပန ���ရကင�လသည�။သ���နရမည ��အထပJ�ငထ7 ႔

ကက က ကကကကကက က ကကကကကက က က ကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကဓတ���လ�ကငမ�တစD ငလ ��တကငB4\ ၾကငသည�။သ���နရမည ��အခန �ရ� ႔သ��႔ ျ�� ရကင� သည�။အခန �သ

ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကက ကကကက က က ကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကင��ဒြဖငလ ��၏။ သ�႔ကင�� ျ�� သပ၏။ ရကင ရ န�ပ ျ�� နထ��ငလ� မညက8�7 ႔ အဆငလ� �မ�$ပလ�2ငလ� အခန �လ4 ကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကလ��႔ ရမလ ျ�� မၾကငည ����တ ပညတသငလ� ပြခ4တမ�ကင2 အခန �မ��႔ လ4 လ��႔ မရတ4 ။ �မကငငလ�သ�ထ�

ကကကကက က က ကကကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကက ပ�၊ ျ��ကငငလ�သ�ထ�ပ�။ ျ��နဆ��တ4 �သဘပ။ ျ��အရ။ အခန �ကင (၁၅) ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကက က ကကကကက က ကကက ကကကကက က ျ�� ပ ပတ� ညကcန �႔၊အ�ပJ ျ�� ရခ2� ခန �ဘြတ4လ2ကင� ပသည�။ ၀ရ=တ ျ�� ပကင? ျ��လတစB7 ၊ ျ�� ဘစငလ� တစB7၊ Split type က ကကကကကကက က ကကက က က ကကက က ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကက က ကကကအ4တြကငန �အႀကင�ႀကင�တစ�=�� ၊ ျ��ရခ4 ျ��သတuတစ�=�� ၊ပနဖP တစB7 ၊အ၀တ�

က ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကထည I�J�ည �� မတF တ� ဗ�ရ�� ဧရမ ႀကင�တစ�=�� ၊ ျ စ���ယကင� အ�ပPငထ7 တငလ�၊ ျ�� စငလ�၊ ျ�� ဒြမ႔ယ၊ ျ�� ခငလ� ကကက ကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကအ=�� အ$ပည I�3စ=�� ျ ငလ �� ခ�တငလ���ဘ စပြပ4ပ� ျ�� လပၚရ�� ဖ�န �တစ�=�� ။ ဘယD �7 မလ4။ ����လကင� ျ��

ကကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကငငလ�ကငငလ�ထတ။သ�႔အတြတကင� �7 တထကင���တငလ�ပ����န ျ��သတသည�။ ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကအ��ကင?ပ� လ�သ$ဖငလ �� တ=ခ ျ�� တြတပ�တ� ၿပ� အ4တြကငန �ကင��ဒြဖငလ �����7 ကင�၏။ အ= မခန �ႀကင�လ�သည �� ျ စ���

ကကကကကကက က ကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကက က ကကကကက ကကကက ကက က ကကကကကက ကကက ကကကကငငထငလ3 အ4တြကငန �ႀကင� ကင�� အခန �ကင2ဥ�လတြတငလ� သတu၀ ျ ငလ �� လကငC ကင� မမ�2 ပ4 တပ& သည �� ထ�� က ကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကက က ကက ကကငလ�တ��႔၏ ျ�� ရဥဏထ���တ ျ��ၾကငငလ �� တခဏထခ2ငလ� မ� ပငလ���အစ�မ �� လတသည�။ ျ�� �ၚ၀မ� ကင ျ�� စတန

ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကကက က ကကက ကကကကကကက က ကရ��တြလန �လ�၍ သ�႔ကင�� လ��ကင1�7 ႔$ခငလ� မဟ�တ�၊ မ� စရ ရ��တ မ�ဖ��႔ ျ�$ ဖစ�၏။ ��အခန �မ� ျ�� န ထ��ငလB အ$ဖစ� တစ�ပႀလ�2ငလ� ဘတ� (၇၀၀၀) ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကက က၊ ကင2ပ� ျ ငထစJ�န �ကင2 ျ��ပရမည� ျ�$ဖစ���ၾကငငလ�။ထ��အတြတကင�သ�႔စဒြပIနဖD အ ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက က ကပြဖ4႔ အစည�မ� ရနဖC န �အ�မw သ��႔ ဘဏထ? ရငလ�ဖငလ �� တ��ကင��7 ကင� မည��$ဖစJ�e ဖငလ �� အခန �လခ ျ�� ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကဒြငလကင�� သ�မ2ကင���မ ျ��ထ၍ ျ��မၾကငည ဒြ�Bငလ �� ပငလ, ရ����ၾကငငလ�။အဓ�ကငသတ�ထရမညက8� သ�ခ���လတငလ�

ကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကက က ကက ဒြဖငလ �����7ကင���သ အ4တြကငန �ႀကင�ၾကငငလ ��ကင2သငလ I�J �ည ��မ�တခပငလ��$ဖစ���ၾကငငလ�။မ�တခကင��ဘတ� (၁၀၀၀) ဖ��ထ� ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကက ကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက က ကက ကကကက က ကကကကကကကကအခန �ခ ထ4မ�ပၿပ� ျ�$ ဖစ�၍ �သဘရ��၊ �ကငလဟ� ျ ငလ���ၾကငငလ�။ သ���႔သ ဘတ� ၁၀၀၀ ျ�� ကင2တြလန �

ကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကင2သငလ �� ပလ�2ငလ� ျ�$ ဖစJ�မ�2 �ဏထ� ငလ၀ကငB= ရမည� ျ�$ ဖစ���ၾကငငလ ��။ အ4တြကငန �တစC ရ� မရပ, န ဒြဖငလ ����2 ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကငလ� ၁၂ ဘတ� တ�တ� ကင2သငလ ����ၾကငငလ�၊ ထ���႔ၾကငငလ �� ခ2ငလ �B2� န � တ��ငလ�တြထ ျ ငလ� န � သတ���ပ

ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကက က ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကထခငလ� ျ�$ ဖစ���ၾကငငလ�၊ ဖ�န �ခၚ ရတြတငလ� ၿမ� ႔တြတငလ� တစB ခၚ ငလဘတ�၊ အငလF နကင� တစB ခ2�တ�

ကကကကကကကကကက က ကက ကကကက က ကကကကက က ကကက က ကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကက ကကကငလဘတ�။ ဖ�န �သ=��ခ ဘတ� ၁၀၀၀ အတြတငလ� လည� အခန �ခ မ� ကင2သငလ ����ပမည� ျ�$ ဖစy ပ� ထ��ထကင1�7

ကကကက ကကကက က ကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကက က ကကက ကကကက က က ကကကကလ�2ငလ� ႀကင� �ကငJ လကငJ =��၊ ကင2�သလကင� ျ�� ပရ မည��$ဖစ���ၾကငငလ�။ မရပ� မန ၀မC ငလ� ျ�� �တြတပလ၏။ ပည ကကက ကကကကကကကက ကကကက ကက ကကကက က ကကက ကကကကကကကကကက ကကကက က ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကက ကတသငလ� လ���ပငလ�စ=�� ထ=မ� �အတြတ႔အႀကင=� ခခမ2 မဟ တရ ရခ4 ၿပ� ျ�$ ဖစQ န �တ�သည�။ ျ��

ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကက ကကက က ကကကက ကကကက ကကကက က ကကကကကကက ကနငလ��ငလ� ျ�� စရန �ခ�ရပ� ျ�� နဖXခငလ� ျ�$ ဖစ���ၾကငငလ�သ��သဘပကင� ပသည�။ ျ�� နကငD =�� �ငလ� ျ�$ ပနဖ/�7 ႔အ ကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကက က ကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကခန �တ=ခ ဒြဖငလ I�3 ၿပ� ျ�� �ၚ၀မ�ကင တ=ခ နဖ� တြတငလ� ကငပ& သ အခန � န=ပတ� ကင����မၾကငည ��၍

“အ��----- ကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကက က ကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကက” ကကကက ကကကကကကကကကန=ပတ� အလ=��ပငလ� ျ�� တ ကင�� ကင2 သကင��၊ ကင=��ကငငလ� ဥမ4 လ�ပ4လ��႔ ၿပ=� တ=�� ကကကကကက က ကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက တ=�� ျ���$ပ၍သ�ဘမ� ျ�$ပ�နဖ,�$ ပ�ရသခငလ�တြထကသြကငJ တသည�။

ကကက ကက ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကက���ၚ၀မ� စကငကငသ�႔ �အတြတတြတကင�� အလ�ပ� ပ���စ$ပန ���တသည�။ အ�ပw ျ�� ပၚတြတငလ� လ�4ရငလ� ထ��

က က ကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကက က ကကင�� ကင�� စဥ�စ ျ�� နမ� ၏။ဘၾကငငလ �� အခန �န=ပတ� ျ�� ပငလ�လ�� ကင�� �ရတကင=��ကငငလ�မယ� လ��႔ တထ က ကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကစB2 ျ���$ ပရ သတ�န �။ ျ�$ မနဖ, ျ ငလ �� ထ��ငလ� အ�မC� နခ2ငလ� ျ�� ၀� ၀သနအ�� ျ�� တြတပ�ပ� ျ�� ဗ�ငလ�

က က ကကကက က ကကကက ကက ကက က ကကကကက ကကကကက က ကက က ကကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကကင�န �ခန �အရလ။သခ2 �သဘအရလ။ဂဗၼ�ရအထ ျ�� တြတလ။ၾကငဖ�သမ�2 ကင�� အယ�၀ငလ� ျ�� �တြတခ ကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကက ကငလ�ထ4မ�တန �စ� ျ��ပၚလပန �၏။ ကကက ကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကင��န၀ငလ�၊ ျ�� နဧ�ကငန၊ န၀မ တ=ခ၊ ကင��သခ2 ျ�� ငလ�မ� စ�န ���ခၚသ=။ ျ�� နမငလ� သ��႔ ျ���$ ခလ�မ� ကင��ဆ ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကက က ကက ကကကက ကကကက ယ�။ ကင��ပသ�လ၊ၿဂ� လ] ကင�ကင��လ=��၊ဂရ�နတO 7 ရကင��ပ၊အ�ကင�� လကင�� ( ကကကက က ကကကကကက က ကကကမ�လ��႔အ4� ျ��ဘလ=��သမ ) ၊ ဘအဓ� ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကက ကက ကကက ကကက က ကကကကက ကကကက က ကကက ကက ကကက က ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကပၸယ� ကင����ဖဆငလ� သလ4။ ကင��သည� မဂဏထန �တစB7 ၊ ဒြခကင2 သည �� ဂဏထန �တစB7 ။ ျ�� ရ�ဥ ျ ငထစ& ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက ကက ကက က ကကက ကက ကကကကငထပP�န � တစB7၊ ကင��ငလ �� ဘဂဏထန �ကင����ႁမ�ကင���ႁမ�ကင� စ���ပငလ� ရလ�� ကင ကင��ပန �ရတတ� သည �� ဂဏထန �။

ကကကကကကကကကက က က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက�န4႔ပ4 ျ��ကငငလ�ရ ျ��ရလ။�မကငငလ�တ4 ၉ ျ��တြတမရ�� ျ��တဘ�တ4 လ။ ကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကက က ကက က ကကကကကက ကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကက ကအ�တလ� ရ� ငထငလ3ဂ သမဓ�လ��႔ ျ���$ပရမည ��စဆ��ႀကင� �န ���တသည� ျ��ကငငလ�ကငငလO=�� ၉ပကင�� တြသရတ

ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက က က ကကကကကက ကကက က က ကကကကက က ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကမ�2မ�2 �ကင2လကင���အငလ� ပြဖ4႔ဆ��ၿပ� ငလရ4ႀကင� ၉ ထပP�ငထ7 လည� ၾကငကငJ � ျ�� မညငလ� တ$ဖန �ဖန �

ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကက ကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက�ထအငလ� �မမ �မလ�2 ပြဖ4႔ဆ��ခ4 ျ�� သသည�။ ရ��တ? ပ�ယ ၏ ဟငလ�မလကင� ျ�$ ပဇတ,� စ�န �အ�� က “က ကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကမႀကင� သ=��ယကင�ကငသငလ ��အတြတကင�သ=��ႀကင�မ�၊ ငလအတြတကင�သ=��ႀကင�မ�၊ ျ��နကငJ =�� ႀကင�မ� ျ��ပငလ�

ကကကကကကကကကက” ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က က ကကကကက�အလငလ� ကင��လငလ�ဟ� ျ�� သဖ2န �ဖ2န �ပလကငJ ည �� ျ�� ၾကငတစြကင/ ယ� မန � တ��႕ကင�� ၉ အရငလ�တ ကကကက ကကက ကက ကကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကည�၍ ရြရတD �7ခ4 သည� မဟ�တ���လ။ ၁၉၉၊ ၉၁၁ �အရပၚ ျ�� ခၚရသည ��တယ� � ဖ�န �န=ပတ,2 သညက� ည�

က ကကကကက ကကက က ကကကက ကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကက က က ကကက က က ကကက က ကကင�� ကင�� ဗဟ�� ျ�$ပ ထသသညကAငလ�။တရ�တ��$ပည� ျ��နကငD =�� ဧကငရဇ�ဘ�သ�ကင�ခ=��သအခအဆငလ ��အတန �၉ဆ ကကကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကငလ �� ရ����သ မ�xမတ� တ��႕ကင ၉ ႀကင�မ?� ဥခ��ကင� ပ���ဇခငလ� ကင��ခ=ယ� ျ�� တမ�ၿပ� ျ�� လ�ကငထစ�

ကကကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကက ကက က ကကက က ကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကင��ဆငလ �� စ�ပသ ျ�$ ပ§�� ကင��ဆငလ �� မ� ဆငလ� ျ�� တမ�လ၏ လ��႔ ျ�� ရထတ လည�တြတ႔ဖ�သည�။ ၿ ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကက ကက က ကကကကက က ကကကကကက ကကကက က ကကကပ�တလည� ထ�နန �ဒြစန �႔ရတပ4 မဟ�တ� ။ စဆ��ႀကင� အ�မဆန �ကင သ�႔ရ4 ႔ နမည���ကင2 သဘ၀

က ကကကက ကကက ကကကကကပြဖ4႔ ျ��မတြကငန �လကငႀကင�ထ4မ� - “ က ကက က ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကက က ကကက ကကကက က ကကကက” ကကကက ကကငမၻႀကင�သည�အလ��တြကငယ�၊ကင��ဆဆန �ၾကငယ�၊အ �=ၾသဒြဖယ�လ��႔ထ ည ����ရ ထခ4 ��သသည�။ ကကကက က ကကကကက က က ကကကကက ကက ကကက က က ကက က ကကက ကကကကကကကက ကကကက က ကကက က ကကလ�တ��႔၏ အပြစ4 အလန �မ2သည�အ �=ၾသဒြဖယ�။ ျ��သခ2တ�ကငတ၉သည�၉ရကင�သခ=မည ��အ �=ၾသစရတစ�

က ကကကက ကကကကက ကက ကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကခ���တ မဟ�တ14 လ� �အတ မ2မ2အတြတကင�မဂလဂဏထန �အ$ဖစ�အသ=��တခ=���နပဥမည�။တစB တစ���လ

ကကကကကကကက ��တ အမဂ လ ျ�$ဖစB2ငလ� ျ�$ဖစ���နမ�ပ။ ကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကဘဖစ��$ဖစ� သ�႔ အဖ��႔ ထ��ကင��န၀ငလ� သည� မ��မလငလ� ျ ငလ1 ။ ဗ��ကင& 4 မ� ဆလငလ� ျ�� ကကက ကကကကကကကကက က ကကကက က ကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကက က က ကကကကကကက က ကကကသ၀�နကင�� ကင��န၀ငလ� ျ�$ ဖငလ �� သတ� ၍ ရငထငလ3=\�� လ။ စရ ျ��သကင���ရကင�စၥကငတစ? ခန �ထလၿ

က ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကက ကကက က ကကက ကကကက က က ကကပ� ျ�$ ဖစ�၏။ ျ��လယဥ� ျ�� ပၚတြတငလ�ဆငလ �1 စပ� ျ မ�ပကင� �သလကင� စခ4 ရသည �� ျ�� န႔လညက( ကငဘယ� ကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကက ကကက ကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကနရကသြကငJ မ�န �မသ�။ ျ�� သကင? ရ ျ�� ရလည� မရ��။ အ၀တ� 4 ၍ ျ�� အကင& ပ� ဆငလ�လခ4 သည�။ ျ�� ကငငထငလF မ�

က ကက ကကကက က ကကက က ကကကကကကကက ကကကကကက���ၚ၀မ� ကင��ၿပ=� ၿပ=� ႀကင� ျ�� တြတ႔ရ ျ�$ ပန �၏။ ျ�� မၾကငည ����တဤ�အဆကင�အဥအတြတငလ�မ� စသ ကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကကက က ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကက ကကကကကငD �7ငလ�၊ စတ��ဆ��ငလ�၊ဆ=သဆ��ငလ�အကင�နဖ����� ၾကငငလ�၊ ျ�� ရ� �႔ပကင� မ�တြထကသြကင& ကင�၊ ျ�� နကင���ပကင� မ� တြထကင� ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကတြထကင� �ရၾကငငလ�၊ ဖ�န �ဆကင�၍ အခန �ပကင�၀ �အရကင� စစရ ပ���႔ပ ျ�� စလ��လ�2ငလ� လည��ရၾကင

က ကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က က ကကကကကက ကက ကကကကကကကငလ�၊ အခန �တြတငလ� ဖ�န � ျ�� ဘတြတငလ� န=ပတ� မ2အလ=�� ရ����ၾကငငလ�ပ၏။ ျ�� စစကင ျ���$ ပခ4 ပ ကကကကကကက ကကက ကကကက ကက က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကက က က ကက ကကကကကကကကက က ကကကက ကကကက ကလ။ဘမဟ�တ�တ4 ကင�� �အၾကငငလ� �ကင2တ ျ��လ�2ကင����$ပၿပ� တကငယ�အ�ပ� မည �� အဟ�တ�ကင�စၥ ျ��

ကကက က ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကတြတၾ�ကငတ �မ�$ပခ4 သည �� ထ�� ျ�� �ၚ၀မ�။ ခ���တ ျ�� အကင���ရကင� ကင? ငလ �� စသကငD �7 ငလ�

ကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကက ကက က ကကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကက ကကကက က ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကသ��႔တြသ၍ တြလကသြယ� ယ� ျ�$ မန ��$မန �ရသည� ထမငလ�ၾကင မ�၏။ ရလ�2ငလ� ��ရ ျ�� သပ စမ2� ၍ စတ��

ဆ��ငလ,� အခန �အတြတကင� ျ��သတစ�=��၊ (၁၀) က ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကလ�တ ၀ငလ� ျ��ရသန �႔ ဘ�ႀကင�တစOငထ� ၀ယ�၍အခန �သ��႔ ျ�$ပနဖF ကင� ကကကကက ကကက က ကက က က ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက လခ4 သည�။ဒြ�ရ၀တ�၏ပထမ ျ��န႔ကင��စၿပ�အ�ပ���န ျ�$ခငလ�ဖငလ ��ကင�IနဖD=�� ျ��စအ= ။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၀)သငလ �����

ကကကက ကကကကကဆမCန � ျငလ ��ဆ=��ဆည�ရ ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကအသ= တစJ=၊ စ�စ�ရ�ရ� ၊ ကင2ယP 2 ယ� ျ�� လငလ���လငလ�၊ ျ�� တ ဆငလ��7 ငလ�မ2 ျ�� အၿငလ� သ=လ��လ��၊ မ�သတ�

ကင မ� ဥၾသ ဘြဆ4 သ=လ��လ��၊ အဆကင� မ$ပတ� ျ�$မည���နသည �� အသ=။ ကကကကက ကကကက ကကက ကက ကကကကက က ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက က ကကကထ��အသ= တ$ဖည�ဖည�ကင2ယ���လငလ�လသည� ျ ငလ ��အမ�2 ရပ���တြထ ျ�� နကငP 2� ျ�� �နသသ�႔အရ=��သညက�

ကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကက ကကက က ကကက ကကကက က ကက ကက ကကကည� ပ��$ပငလ� ၾကငည��$မ လခ4 ၏။ မ2ကင?� ကင��ႀကင� စ ဒြဖငလ ��g ကငည �� မ�သည�။ဘယ���ရကင� ျ�� နသည�ကင��

ကကက ကကက ကက က ကကကက က ကကကကကကကကက က က က ကက ကကကကက က ကကကက ကက ကက ကကကကက ရ�တF ရကင� စဥ�စ၍မရ။ခ�တငလ� ျ��ဘမ�တယ� � ဖ�န �ကငအဆကင�မ$ပတ� ျ�$မည���နသညက6�7 ။ဗ��ၶ ျ�$မတစြတ?-- ကကက ကကက က ကကကက က က ကကက က ကကကက����နရ �����သ မ� မညကp� ကငမ2 သ�႔ကင�� တကင� တကင ဖ�န �ဆကင�ပသလ4။ကငမန �ကငတန � ျ��ကငကင�

က ကကကက က ကကကကက က က ကကကကကကက ကက ကကကကင��ငလ� လ��ကင�၏။ သ�႔အမညက6�7 �အတ ႀကင� စပမ�စ ျ��မ�နသ ျ��ယကင2သ=တစJ= ၾကငရ၏။အသ=ရ� ငထငလP �ကငမၻ ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကက က ကကကကက ကက ကကကက��ယမ� မဟသ�ပၸ= ျ�� ကင2ငလ�သ ျ�$ ဖစ���ၾကငငလ�၊ ျ�� ကင2ငလ��အၾကငငလ�၊ ဘသရပ� �အၾကငငလ� ျ���$ ပပ

က ကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကက က က ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကလ��၍ ဆယ& ပ� ရ��၄ငလ�၏ အခန �သ��႔ ျ� တြကင�$မန �ခ4 ��စလ����ၾကငငလ� တကင� တကင ဖ�န �ဖငလ �� ဖ�တ���ခၚ$ခ ကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကက က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကငလ�။ ျ��ကင2ဇ�တရြငလ?ဖငလ ��လခ4 ပမည �� �အၾကငငလ� ျ�$ ပန ����$ပၿပ�ဆယ& ငထပJ�ငထ7 ႔ ခပJငထ7 တJ 7 တ�တကသြကငJခ4 ရသည�။

ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကအသကင� ငလဆယ� န�ပခန �႔ ၀၀ပ�ပ� ခန �႔ခန �႔ညည ပ�ဂလ] ကင� တစ�ဥ သ�႔ကင�� အခန � က ကကကကကကကကက က က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကတ=ခဒြဖငလ �yပ� ႀကင� ဆ����န၏။ ျ�� �ကငF ဘမD �မC န �ပဟ� ျ���$ ပဆ��မ�တD ကငJ ည�။ ျ�� လကင၀တ? ကငမ2

က ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကက က က က ကကကကက ကက ကကကကက ကကက က ကကက ကကကအ$ပနဖ3ပႀလ�န ����$ပၾကငၿပ�နကင� ျ���ကငF ဆမC န �ကင�ကငမၻ��ယ၏ကငလလရညက� ကငည��သတညက( ျ�$ပညကp� ႔

ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကက က က ကကကကကကက က ကကကကကကကကင2န �မရ အမခ= ဌန ည�နဖg ကငရမ�x ျ�$ ဖစ���ၾကငငလ� သ�လရသည�။ သ��႔ရ� ျ� တစ�ငထစP ျ�� ကင2ငလ�တ ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက က က ကကက ကကကကကင���နသ� ျ�$ ဖစJ�eဖငလ �� ယခ� အခ စတြတ႔သငလFန �မ2 အလ=�� ၿပ�စ�၍ ငလတြတ႔ကင2မ�ပ သည �� အဆငလ I�P��7��

ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက က ကက ကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကရကင���နသည �� ပ�ဂလ��$ဖစ�၏။ ဘြဘ4႔ရလ�ရခငလ� �အ�$ခ �အန။ အဂလ�ပ? ကင �အတတြသကသြကငJ ကင� ကင� ကင�

ကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက���$ပငထငလJငထည�။ ခဏထ ျ�� �နတ ၄ငလ�အခန �မ� ဖ�န �မညက� ၏။ ျ�� ကငကငP �7 ငလ�၍ တခပB ပ� ျ�$ ဖငလ �� ဖ�န � ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကပနသည�။ ထ���ငလ�ဘသဖငလ �� ျ���$ ပနဖXခငလ� ဟ�နလညကs ၏။ သ�႔ကင��လည� ထ��ငလ�လ�����$ပတတy

က ကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကက ကကကကက ကကပ�လ ဟ���မ�နသသည�။ ဘယ ��ယ� ျ���$ ပတတ� � မ �, တ�န �။ ထ��အခ ထ��ငလ�လ�� ျ���$ ပတတ/�7 ႔၊ ျ���$ ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကပတနလည���အငလ� ျ�� လ ကင2ငလ �� ထဖ��႔လ����ၾကငငလ�။ ၄ငလ�ဆ��လ�2ငလ� တစ�စ���ကင2အတြတငလ� အ$ပ က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကက က ကက က ကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကငလ�အထန �သငလg ကငလ ကင2ငလ �� လ��ကင�၍ ယခ� အခ ျ�� ကငငလ�ဒြစ ျ���$ ပဆ�� ျ ငလy ပ� ျ�$ ဖစ���ၾကငငလ�။ န

က ကကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကမလညကAကင ျ�� ကင2ကင?ရစ���တ ျ�� ခငလ���ခရြငလSငလ� ျ�� တငလ1=ကင2� သ ႀကင� ၾကင ကင4 သ��႔ ျ�$ ဖစ, ည��$ဖစ���ၾကငငလ�

ကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကက ကက ကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကအပတရ ပ��႔ခ2 ျ�� တ၏။ ဟ�တP 4\ ပ၊ တြကင�2န ���တမ2� ႀကင� လည� �ယန႔ကငစ၍ မ2ကင?� ကင��ဒြဖငလ ��၊

ကကကကကက က က ကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကနကင��ဒြစငလ ��၍ အ$ပငလ� အထန � ျ�� လ ကင2ငလ �� သငလg ကင ပတမည� ဟ� အမ �ဘခ=လ��ကင,� ျ�� ကင2နရြပp က ကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကတသည�။ ျ�� �ကငF ဆမP သ�တတJ ညက8� ထ��မ�2 မ�ကငသ။ ရ�ရ�ဘသ၊ ဂ2မန �ဘသ၊ ျ�$ ပငလJ စ� ဘသ

ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကက က က ကက ကကက�¡��ငလ �� ဒြမနဖm�7လ� ယ ဘသ စကငတ��႔ကင��လည� လ�တန �စ ��အငလ� ျ���$ ပငလ���သသည� တ4 ။ ၾကငကငF ��� ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကက က က ကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကရြရ ျ�� လ�ငထငလ3�မ� ထ4မ2 မ�ၿပ� ၀ငလ� မ� သလ မသ�။ ����လကင� ၀တ4 ၾကငကငF ��� ရြရတ မရ��တန �

ရ။ ကကက က ကကကကကက ကကကကက ကက ကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကက ကကက���$ပမည I�J ျ���$ ပနသည�။ သ�႔ အဂလ�ပ� စကငကင �အတႀကင� ျ�$ ပxၿပ4 နထငလ,� ဆ��လ��သညက6�7

ကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက က က ကက ကကကကကကကကက ကကကကက က ကက ကက ကကကကကကကကကကကရ�ပ/မ�သ=ဖမ� ျ�� လကင� နလည� ျ ငထငလJ ငထည�။ ျ�$ ပငလJ စ� ၾသဇ လမ�မ�� ခ4 ရ ျ�� �သမ� လသ�မ��႔လ

ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက မသ�။ ျ��ကင2ငလ�ကင�စၥမ2ပ၏။မစတဘြဘ4႔သငလF န �မ�မ��ဂ2xလ (Modular) က ကကက စနပႀစP�ငထ7ကင2ငလ I�J=��၍အဓ�ကင module ႀကင�ရ�စB7 က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကင�� တစB7 တစ� ျ န �ဖငလ �� သငလg ကငၿပ� အဆ=��တြတငလ� စမပြပ4 အၿပ� စစB4\ မည��$ဖစ���ၾကငငလ�။

ကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကက ထ���႔ၾကငငလ ��မ��ဂ2xတစB7 စ�အတြတကင�ႀကင� တငလ���ပထသ ျ��တဘယ� � တ��ငလ� (Table time) ကင����စ ��စ စပ? ကကကက ကကက က ကကကက က ကကက ကက ကကကကကကကကက က က ကကကပ���လ လရမည�ဟ����$ပ၏။ဘလ4 ျ��တဘယ�S �7 ငလ�။ ျ��ၾသ - Time table ကင�����$ပနဖXခငလ�ပ4။ ျ�$ဖစ,� ျ�$ဖ

ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကက ကက ကကက က ကကကကက�စ�လ။ ျ�� တဘယ�S �7ငလ� ခ2ငလ�ထပ���အငလ� အပတရ ပစ�န �႔ႀကင� လငထပP လငထပP ျ���$ ပ၏။ သ���႔ ကက ကကက ကကက က ကကက ကက ကကက က ကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကကသလည� �အရႀကင� တကင �အရအႀကင�ဆ=�� အရမ� သ��ငလ I�D စ� ဆ��ပ4။ ျ�� တဘယ�S �7 ငလ� ကင��နလ ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကည� ကငစရ����သ။ လပနဖ1 ပ သ��ငလ I�D ငထ�စF4\ ။ ဆ��လ��သည �� အဓ�ပၸယ� ကင���သဘပကင���အငလ� သ�

ကကက ကကကကကကက က ကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကဥကင� ကင�� အ$ပငလ�အထန � အလ�ပ���ပနတ�န � ��သ��ငလ I�D စ� အတြတကငJ � ႔မ� ဘယ� �7 ပငလ1 န �ၿပ� အ�

ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ကက ပ,ရတ4 �ညတြတမ2လ�ၿပ� ျ�$ဖစ���ၾကငငလ� ျ���$ပပဆ��ဆ��စအ�ငထပ] ကင�ထ��ပမ�ပ4သ�ဆစ� (Thesis) ျ��ခၚ မဟဘြဘ4႔ယ� ကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကင2မ�ႀကင�ကင��ရညက© န � ျ��နမ�န ��သဘပကင� ျ��တသည�။အ�မလ၊ ျ��မရပလ ျ���ကငF ဆမ�။ ကကကကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကဆမCန �၏ သ��ငလ I�D စ� မ� �ကငမၻ��ယတြတငလ� မယ��မနရ ျ�$ ပညကp� ႔ ကင2န �မရ အမခ= စနစ� တစB7

ကက က ကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကကကကကက ဖနဖF�ဖ��႔�အၾကငငလ�၊အကင2� ၊�အကငငလ�၊အဆ��မ2ကင��လမ�မ��ထသအခ2ကင3 လကင�မ2ကင�� statistical model တည��� ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက က ကကကက က ကကက က ကကကကကကဆကင�၍ ျ��လ လခငလ� ျ�$ ဖစJငထည�။ စ�တ�၀ငလ? ဒြဖယ1 ငလ�။ ထ��ဘြဘ4႔ယ� ကင2မ�ႀကင� အတြတကင� ျ�� �တအခ2ကင3 လ ကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကက ကကကက ကက ကကကကကက က က ကကကကကက က ကကကက ကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကင,2ကင�� ဖမ�ပငလ� ျ�$ ပန �၍ ျ�� ကငကငw � ရသည� ဟ�ဆ��၏။ တစ1 တ� တစB �စန၊ တနဂ ျ�� ရကငF �7 ငလ�

�အ၀ပကင Highway Express Bus ျ �$ဖငလ �� ျ�$ပနဖ1 သတ4 ။ ျ��ၾသ- က ကကကကကကက ကက��လ���$ပနဖ��ငထ7႔လ4 ရသကင��။ဘန ���ကငကင� ျ ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကငလ �� ဖမ�ပငလ�အ�မC� နခ2ငလ�ပကင��။သ�႔မ�တ ------

က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကက ကကကသ���တြတနစဥ,�ပငလ� ျ�� �ကငF ဆမC န �ကင သ�အၾကငခ2ငလD=�� စကငတရြစB န �ကင�� ျ���$ ပတ၏။ မနကင��$ဖန �

ကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က က ကကက ကကက ကကကက ကက ကကကကကကကကသ�တြသရမည �� ခ2xလ ျ�� လရြငလ6 န �တကငfသ��လ� ကင��လ��ကင1�7 ႔မညကS4\ ။ တကငယ���တ သ�ဆစ� ကင2မ�ပ က ကကကကကကက က ကကကက ကကကက ကငလသည� သငလF န �၏ ျ�� နကငD =�� semester ကကက ကကကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကငလ ျ�$ ဖစJ�eဖငလ �� စသငလ? ရလည� မလ��၊ ျ�� ကင2ငလ�တြသ ကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကက က ကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကစရ လည�မလ��ပ။ သ���႔သ မနကင��$ဖန �ကင2မ�ႀကင�ၾကငပ� သ�ငလ �� ျ�� တြတ႔ဆ=�� စရကင�စၥ ရ��သ$ဖငလ �� ျ��

ကကကကကကကက က ကကက ကကက ကက ကက က ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကကကကင2ငလ�တြသရမည� ျ�$ ဖစJ�eဖငလ �� သ�႔ကင��ပတပတည� �ကငလ ျ��ကင2ငလ�ပ��႔သလ�� ၀ငလ1�7 ႔ ျ�� ပမည �� �သဘဖ ကက က ကကကကကကကကကက ကက ကက ကက က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကစ�၏။ ျ�$ မနဖ,ငလ= မ� သငလF န �သသစ� �ယန႔ ျ�� ရကင, ညက6�7 သငလF န �တ၀နဖB= ကင သ� သ$ဖငလ �� ရနဖC န �အ�

ကကကက ကငထမw တြတငလ���နထ��ငလ���သ စ�န�ယ ျ��ကင2ငလ�သႀကင� ျ���ကငFဆမP ျ��စငလ ����ရ�ကင���ပခငလ�ပငလ�။ ျ��ကငငလ�လ�ပသည�။ခ�နကငစ ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကတ��ဆ��ရြငလSငလ� ျ�� ရဘ�ငလ �� ျ�� သ�ခလကင�၀ငလ�၀ယ?ဥP ဆ��ငလ�� ငလ� ထ��ငလ�မ အခ2xလ ျ�� လရြငလ6 န � တကငfသ��လ� က ကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကင�� ဘယ� �7 တြသရမညက�4ဟ� ျ�� မမ�ရ တကင?� ငလ �� တြသဟ� ျ���$ ဖသ$ဖငလ �?� တ� စB4\ ရၿပ�ၿပ�။ ျ�� စ2သည�

ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကင�� တကငfသ��လ� �အၾကငငလ�တြသမမ�သည ��သ�႔ကင��ယJ � ပ4အ$ပစF �ငလ� မလ��။ ကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကဤသ��႔$ဖငလ �� ဆရဆမ�ငလ �� မနကင��$ဖန �မနကင� ခ�စC ရ�ပြခ4 တ�တ�တြတငလ� ျ���$ မည�ထပ� ဧည �B န �တြတငလ��� ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကတြတ႔ၾကငရန � ခ2�န �ဆ��ၿပ� ျ တD ကငP ပနဖB4\ရသည�။ ျ�� မငလ,ငလ�ႀကင�သ ကင2န �မပစ။ သ��ငလ I�D ငထ�စ] ကင� ျ�$ မန ��$မန � ၿ

ကက ကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ပ�လ���႔နရငထပ�န�ကငမၻ ျ���$မကင�� ျ�$မန ��$မန ��$ပနဖ� ပစဗ2။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၁)သငလ �����

မဟ ၀�တရ��လ��ငလ� ခ2xလ က က ကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကက ကက ကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက��ရငလ��$ခညကSစ���ထငလ� အလငလ�ဆငလ���သ သ�ရ�ယ ျ�� နမငလ�သည� �အရ� �႔ဂယတြကင�2န �မ� ျ� တြကင

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကတြကင၀= ၀= ၊ ဒြငလဒြငလ ဒြစငလ ဒြ�? ငလ �� ႀကင�တြထကင��$ပxလသည� ျ ငလ I�F ၿပ� ငလC ကင� ဘန ���ကငကငy မ� �႔တ က ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကက ကကမဟ ရ��တစB7��သ အခန �ငလ�ယP လ အတြတငလ�တြတငလ� အ�ပ? ကင� ျ�� �နသ သ�႔မ� ျ�� ဒြခ�2သ=တရရ ျ�$ ဖငလ �� အ�

ကကကကကကကကက က က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကငထပwမ� ျ ထလလ၏။ န=နကငB ငလ� ၏အလ�ကင�� ခ=စၾကငည� ဖ��႔အခ2�နဖ, ရ��။ ျ�� ရခ2� ခန � ထ4၀ငလ�၊ မ2 ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကင�သစ�၊ ျ�� ရခ2� ၊ အ�မJ ၀ငလ�၊ အ၀တ� 4 သည �� န�စၥဓ�၀ အလ�ပ,2 ကင�� �ယန႔တြတငလ� မရတြသန �န �ဖ ကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကငလ �� တရစပ� ဇယD ကငJ လ�� လ��ပ�လသည�။ ခ�စCရ� ပြခ4တ�တ�တြတငလ� သ�႔ကင�� ျ�� ကင2ငလ�ပ��႔ဖ��႔ ျ�� �ကငF ဆမC

ကကကက ကကကကက က ကကကက ကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကန �ကင ျ�� အကင& ပ,� ျ�� စငလ ����နမည� ဆ��သကင��။ ျ�� တၾကင ျ�� နကငP 2 လ�2ငလ� ျ�$ မနဖ, စ=��တခ2�နဖ1 လ��႔

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကက�ကငမၻ��ယန � ဒြဂ�2န �လ�မ2� ႀကင�ကင�� �အၾကငငလ�တြသပ ျ�� န၍ ရအ= မထငလ�။ စ�တ���ကငကငy ပ� �မစ က ကကက က ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကငလ �14 တြထကသြကငJ လ�2ငလ� ျ��သငလ��$ပငလ�တJ ည ��ဟသသဒြဖယJ � ကင��ယP 2� နည�ခ2�မ �, ည�။အ�မလ -- ျ��တပသသည�။

ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက��အကင& ပ���ရကင���တ ပ�ဂလ] ကင�ကင ျ�� ရကင, လသ။ ဆယ,� နစB န �႔ ထ��ငလ���စငလ �y ပ�မ� ဓ ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကတ���လ�ကငဖငလ �� ျ� တြကင�$မန �တမ�လ၏။ န=နကငB ငလ� ပဋ�သၶရ စကငမ2အသ�သ�ပၾကငၿပ� ျ�� နကင�

ကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကတြသဖ��႔ရန �တြထကင� ၾကငပၿပ�ခ2xလ ျ��ကင2ငလ�တမဟဆ� --------။ က ကကကကကကကကခ2xလလရြငလ6န � ျ��တ၀ငလ�တကငfသ��လ�။ ။ ။

ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကပဥၥမ ရမ ဟ���ခၚတြတငလ���သ ခ2xလလရြငလ6 န �ဘ�ရငလ� ကင��ယF �7 ငလ� တည���ထငထငလ& သ ဘ�ရငလ �� တကငf က ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကသ��လ� အ$ဖစ� ထ��ငလ�တ��႔ အတြလIနဖ3 ပႀငလ, တန �ဂ�ဏထF ငလ� ျ���$ ပၾကငလ ရ��သည �� တကငfသ��လ] ကင� ျ�$ ဖစ�၏။ ထ��

ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကကငလ�ထ�နန �ကင�� ၄၂ ျ ငထစF�b ငထငလF�ငထ7 ငလ� အ�ပ?�7 တြသခ4 သည �� ခ2xလလရြငလ6 န � ဘ�ရငထငလJ ငထည� ျ�� ခတ1 ည က ကကကက က ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကခ2� ႔တ4 ��သ၊ ျ�� ရ��ကင2သ၊ အပြစ4အလန �ႀကင�သ၊လ��ခ2ငလ���လဘ နည�သ၊ ျ���$ ခကင� �2 ငလ���ၾကငကင�၍ ျ�� ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကခ2လ�2ငလ���ပ2တတ���သ မ�ရ��ဖလ၊ ဓမဥခ2၊ လယJ မတ��႔၏ ခပ�=\ ည= ျ ငလ= ကင�� ျ�� ခတ,��

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကသည �� �အနကငF �7ငလ�ငလ �� ရငလ���ဘငထငလF န �ငလ� န � အတြတကင� ပညရမ� စတငလ����$ပငလ�လ4ရမညက6�7 သ���သ၊

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက က က ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကအမ�န � တကငယ� ည� ျ���$ ပငလ�လ4 ျ ငလB4\��သ ဒြစန �႔ဥတ�တြထငလ� ပ�ဂလ��$ဖစ�၏။ တစ�ငလ= လ=�� အတ�� ကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကငလ�အတဖငလ �� ျ�$ ပ �$ပငလ����$ပငလ�လ4 မသည� တြလမ�လကင? ရ မရ��သည I�F��7 ငလ� မငလ�နဖXပည���တ ဘန ���ကင

ကကကက ကက ကကကက ကကက ကကကက က ကကကကက က ကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကငJညက6 သ�အ�ပ?�7ခ4 သည �� ၁၈၆၈ မ� ၁၉၁၀ ကငလမ2 အတြတငလ� ျ�� လ$ပည ��၍ မငလ�၀ ျ�� သမ�ပ=��ပ� အလအ ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကက က ကကရ�� Iနဖ3ဟ�န ��$ဖငလ �� အဖကင/ကငP တ��တကငB4\သညက6�7 မညကp� မ� မ$ငလငလ�ငလ�။ လမ�ပန �ဆကသြကငJ ယ���ရ၊ လ���န �အ

က ကကကကကကက ကက ကကက ဆကင3 ဥမ2၊ ျ��ခတ,��ပည ျ��ပ၀ငထငလJငထည ��တကငfသ��လ�စသည �� Infrastructure မ2 တ$ဖည�ဖည� ျ�$ပည �?=��လသည�။ ကကက ကကက ကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကထ��အခ2�နဖ,� စ၍ ဘန ���ကငကငJည� လ���နမ စ=နစ� အဆငလ ���$မငလ �?e ပ လသည�။ ထ=��စ= အတ��ငလ� ႀကင�ဒြပ

ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကရ အ�ပ,ကင,ကင� ရ�ကငသ�မ2၊ ျ�� ရၾကငညကs ျ�$ မကင� ရ�ကငသ�မ2ဖငလ �� ကင2ပ���တငလ I�P2 ငထ�ပF ငထည� ျ�$ ဖစ?e ပ လသ က ကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကက ည�။ �အရပသည ��အရ�ၿမ� �႔တမ2စရငလ�တြတငလ� ျ��နရတစ���နရရလလၿပ�။

“ က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကတြကင�2န ���တတ��႔ တကငfသ��လP �7 ဘတ(6 န4႔ တြသၾကငစ��႔။ ျ�� န႔တ��ငလ�စ�ရမ�မ��႔ တြသလမ�၊

ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက”လလမ�တြတကင�� ျ��သခ2မ�တ���န။ကငမ�ရငလ���ကင�ၡရကင� � မ �, ယ� က ကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက���ကငF ဆမC န �၏ သတ���ပစကငၾကငငလ �� သ�႔၏ ျ�� တငလ���တငလ� အ�အ� ျ�� ရကငF တ� ရ �အတြတစမ2ကင��

ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက�$ဖတ�၍ ျ�� �ရၾကင၊ ျ���$ �မၾကင ကင���$ပxၿပ4 မ�တJ ဖ��႔ ျ�$ ပငလ� ၏။ သ�တ��႔ လမ�ကင2ဥ��ကငလတ ကကကကက က က ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကစB7 မ� လမ�လ�2ကင���နၾကငသည�။�မန႔ကင ျ��လဆ�ပ,� လ��ကင1�7 �႔သကငကငပP ငထ�ပJ �တJ တ�၀ငလ� ခ4 ��သရ ကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကနဖCန � အ�မw တညကs��ရ လမ�မ��ငလPလမ�န �သ� မ�တ,� သည�။ ��ကငလကင��အယ��ၵယလမ�တြသယ� ၂လ���႔ခ�ၚၾကင

ကကကကကကကကကကကကက ငလ�၊ထ��ငလ�လ����တ ဘြဆ� ငလ� ဆ� အယ���ယ က ကကက ကကက က ကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကလ���႔�$ပရ ျ��ၾကငငလ�ဆရသမကင ျ���$ ပပသ$ဖငလ �� မ�တJ ရျeပIနဖJ ကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကည�။ ထ��လမ�ကင2ဥ�လ မ�တြထကင� သ အခ ကငရငလ?=�� မ2၀����ခၚ ျ�� နသည �� ျ ငထစ& ငထ�ပD ငလ �� လမ�မကင2 က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကယ]ကင� တစB7 ကင����တြတ႔ရသည�။ ကငမ�တF �bငထငလPလမ�ထ�ပ,� ပငလ�။ဘတ(6 ျ�� တြတကငတစ?� ၿပ� တစ?�

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကက က လန၏။ဂ��တြသငလ�ကငငလ��လ�သဝ�န �ရြရန ���နကင���အသ marking ကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကက က က ကကလ�ငထပ&သဒြဂ�2နဖF ပႀယ�� ကင4 သ��႔ဆရဆမ�၏အရ� ကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကက ကက�ပ3�$ခ ကင��သ မ2ကင���တငလ� မခပF မ�ၾကငည ����န�ရတသည�။ ကင2 ပF� ငထ7 ႔ စ�ရမ� ဘတ(�= ပတ� ၁၄ ဟ�

က ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က���$ပသ$ဖငလ ��ဘယP ကင ၁၄လ4ဆ��တကင�� ဘတ(6 ၏ငလယ& � ပ� တည I�F �ည �,� ျ�$ ပxပxၿပ4ၿပ4 တ

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကက ကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကငထပ&သ န=ပတ] ကင�မ2 ကင��လ��ကငg ကငည �� သညက8� �အမ။ န=ပတ���တြတကင�� ကငမၻသ=�� အဂလ�ပ� ဂဏထ ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကန �ဖငလ ����ရထ၍ ျ��တ�ပသသည�။ထ��ငလ�လ��သ ျ��ရခ4 လ�2ငလ���ကငၡ�အတမ2ပလ�မ �, ည�။

ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကက��မ�2တ�န �မ�2ဆ4 မ� န=ပတ] ကင�ပx�နအငလ���ရထသဘတ?� န=ပတ� ၁၄ ျ�� ရကင� ပၿပ�။အမယ� --- ကကကကကကမစ���ဆ��ပ4။

က ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကက��တ�ယ ကငမၻစစ� လကငP 2 န �ခ2ကင1 လကငP တြတကင�� ျ�� ခငလ�ဖတ�၊ ဖငလ��$ဖတ� သစJ ဘ�� တပ�၍

က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကခရ�သညကSငထငလPဖစ� ျ�� အငလ� ႀကင=ဖနဖ& သသ�တ��႔၏ ရIနဖPငထ7 န �ကင4 သ��႔ပငလ� ဘယ���ခတP လကငP 2 နဖ,� န �မ ကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကသ�၊ လ��ဂ�� တ=ဆ�ပ���တြတ႔၍သ ယ=���ရသ ဘ�ရစ� မစ��� ကငကင�� သ=��ဘ�� တငလ& သည �� ဘန ���ကငကင�၏

ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကက က က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကခရ�သညကSငလ� မစ��� လ��ငလ�ကင အမ�တ� ၁၄။ ရIနဖPငထ7 န �ခ2ကင1 လကင� ၏ တစ�၀ကငJ သလကငJ ရ��၏။ အ$ ကက ကကက က က ကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကမငလ I�Pလည� ျ�� ခငလ�တြလတw =�� �ကငလ။ တကငယ �� ပ�စ���တြကင၊ ခရ�သညကS ငလ� ကငဆ��မ� ကငဖစ�၏။ ဒြဂ�2မ�လ�

က ကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကမ2� ႀကင� ဆရဆမP ထ����ခငလ�၀ငလ� ကင��ယD န �႔ ကငလထ4သ��႔ ၀ဖ��ငလ ����သ ခၶကင��ယP �7 ဒြစIပP ကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက န4 တြသကသြတJ ငလ�လ��ကင�၏။သ��ကငရဘမ2တတ�ငလ1 ဥမညက�4 ။ ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကငထ4�မတ စ၀�ကင�၏ လ�ပ���လ ခ�စ���ယကင� ထ��ငလ���သ ထ��ငလB=�� မ2� ကင4 သ��႔ ခ=�� ျ�� ပ

ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက က ကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကင?�နလတြတမ� လ���တြတအ$ပည ��။ မတF တ�၊ သ=တန �ကင��ငလ� စ�ယ=��ပ။ သ�ကငလည� အတြတယ3 တတြတ၊ သမ��ယ

က ကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကသ=��ယဇဥ���တြတ တငလ�ၾကငမ�ပည ��ကင���နသည �� ရIနဖPငထ7 န �ဘတ(6 လကင ျ ငလ �� ျ�� ၀ခ4 သညက8� ၾ ကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကငၿပ�ဆ����တ ကင2ငလ I�J မ�ရသ။ လကင���ညငလ�၊ ျ���$ �ခညငလ�လသည�။ စ�ရသညက8� လည� ကင��လ��ကင

က ကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက က က က ကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကန �႔လန �႔၊ ကင�န �ကင�န �တြကငတြကင။ ဆရဆ�မP တ ျ�� အအဆဆပ4။ ျ�� နသသပ ျ�� လညကင။ �ငလ��ကငတ �န4႔

ကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကညနတရကင ရ ျ�$ပည ����7 ၿပ�ကင��။ ကက ကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကန=ပတ� ၁၄ ကင �အကငငလ���သ�သလကင� အဆ�ပ��$ပငလ�လ�သည �� ကင။ ျ�� ရပညက� ကင� တြတIငလP2 ငလ I�J=�� နသ

ကကကကက ကကကကကကကက က ကက ကက က ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကည �� ျ�� မတယဥ� စည�ကငမ�မ2အရ သ �� ျ�� ခတJ စ� ဒြ�ရ၀တ� ကငသမတြတကင�� �အရယ�လ��ကင� ရ ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကက ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကငလ��$ဖငလ �� �ငလ�တ��႔ ျ�� ထငလ�ငလ ��=��၊ အ�မ�ဥငလ �� ၾကငမ�ပငလ��$ဖစ, ညက8� ျ���$ မႀကင�လကငB တ� မဘြလ4။ ရန �

ကကကကက က ကကကကကကက ကက ကကကကက ကက ကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကင�IနဖP ဘတ(6 ဆရ မ2ကင�� ပ2ငလ� သနသသည�ဟ�ပငလ� ျ���$ ပခ2ငလ� ျ���$ ပကငလ�မ ��ဥမည�ထငလJ ငထည�။လကင�၀4ကင က ကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကပ���မငလ�စ=နပႀစD�ငထ7��ပမ4 ျ�� ရ� \ ကငကငတြတကင�� ဘယ/ ကငP ျ�� ကင2ခ2ငလ���ကင2သည�။ ညဖကငP ျ�� ကင2ခ2ငလ���ကင2သ

က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကည�။ လ�ပB2ငထငလJလ�� လ�ငထပJငထည�။ တစ/ကငw ဥ���ၾကငကင�� တည I�F �ည I�] ကင� ဥတ��ကင�၍ မထ� တရ���မငလ�လၿပ� မ� ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကကကကကကကပ�ဒြ� ငလ �� အလတ� ပ2မည�ရ��ငလ�တြတလ�� ၀��ကငန4 အၿပ� ငလ3 ဆ��ငလ���မငလ�လၾကငသည �� မ2ကင�ခ2

ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကငလ� ဆ��ငလ� တစ/ကငw ဥ���ၾကငမ� ကငမ2ကင�� အနကငပP ျ�� ခငလ�လတ�=�� �ကငလ ဒြပတP ပ���ရ�ရြငလl ကင1=�� ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကကကက က က ကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကင�� �မနငလ� မထ��ငလ�ငလ� ကငရ� ႔မ�Iနဖ] ကင�မ� တဆငလ �� ကင�န �၍ ၾကငည ����နသ$ဖငလ �� ျ�$ မ�ငလ� သ သ�႔မ�

ကကက ကက ကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကမ2ကင?�မ2ပ၀လ�2ကင� ��တစB2��� တ အသကင�၀�ညဥP�7 ဘန ���ကငကင,� ထခ4 ရၿပ�ဟ� ပငလ I�J ကင���မမ2ခ2 က က ကကကကကကကကကက ခ4 ရသညက8�လည�အႀကင�မ] ကင�မ�။

ကကကက ကကကကကကကကက ကကကက က က ကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကဤသ��႔$ဖငလ �� ျ��ကင2ငလ�တႀကင�သ��႔တြသရလမ�အ မ�တ� �7 ကင, ဟ4 လ��႔အႀကင=ႀကင�ႀကင=လခ4 သ� မ� သကင��$ က ကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကပငလ�မ2၊ ျ�� ဇဒြခ�2မ2၊ ဘယနကင ရသမ2ဖငလ �� တစP�ငထ7 ယ� =�� ထ�ပ�ရနစ� �ဒြပဖငလ�လ2ကင� ကငဘယ3 ခ2� က ကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကန �၊ ဘယ,�တF 7��ငလ,�ရပ�၍ ျ���$ မ$ပငလ���ပၚ ဘယ1=�� ဘယC ည�ရကင� သညက6�7 ပငလ� မမ�တ,� လ��ကင�။ သ�ငလ ��

ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကဆရဆမF�ငထ7႔ ပန �ဥယ2ဥ] ကင� တစB7 ၏ ျ�� ရ�\ ရ�� ကငမ�တF �7 ရြငလS ငလ� ျ���$ ခခ2 မ���ပၿပ�။ ထငလJ မ ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကငထငလJ ရ����လကင���အငလ� ရ�ပ12 ကငD ငလ�ပ2ကင��$ဖစ����နသ သ�႔ကင��သနတြသသညက� မသ�၊ ဆရဆမP ကငမ�

ကက ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကက ကက ကကက က တF �bငထငလP ထ��ငလB=����လမ2တြတငလ�ခဏထထ��ငလ�၍အပန �ဖၾကငဖ��႔ ျ���$ပ၏။ ကကကကက ကကကကကကကက က က ကကကက ကကက က က ကက ကကကက ကကကကက က ကကကကကကက က ကကကထ��ငလ���နရငလ� သသညငလ�ညငလ�တ��ကငBတ� လသ ပန �ရန=႔ တသငလ�သငလ� ျ�� လ�ကငလၾကငငလ �� အနည�ငလယ� ျ�� နသ

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကထ��ငထငလJ ရ��လသည�။ သ�တ���႔ကင2ပထ��ငလ����နသ ႀကင�မကင2ယ��$ပန �႔သည �� ပန �ဥယ2ဥ] ကင�မ� လ�စ ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကက က ကကက ကကကကကက ကက ကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကညက6လ�၏။လ�မၺ�န� ဥယ2ဥQ7 အမ�ညကs ၾကငငလ�ဆရဆမC န � ျ���$ ပပ၍သ�ရသည�။လ�မၺ�န�သမ၊အ

က ကကကက ကကကကက ကကက က က ကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကIငလgကငငလ�တဆ��သည �?ကင�� အမ��တ� သသည�။ ျ�� ထရ၀� ျ ငလ= အခ2ငလ�ခ2ငလ� ျ�$ ဖစJ ငထည I�3 �တြတကင� ဗ��ၶ$မတ� ကက ကကကက က ကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကဒြစ၏�အဒြငလ႕အသကငF �7 ႔ ျ��နရအ႔ရ����နသညက6 သ�႔အတြတကင���တအ= ၾသစရမဟ�တ�။သ���နထ��ငလ� ရ

ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကနဖCIနဖ3�ငထပႀမw ျ�� ရ� ႔တြတငလ1 ငလ� ဘ�ရဆငလ�တ���တငထစDငထ� ကင�� အခ��ငထငလ3 ခန �႔ စ�ငလP လဆကင� ၍ တညကl ကင�� ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက တြကငယ& သညကA4။ထ=��စ=အတ��ငလ�အနမ�နတ, ငလ�ႀကင�မ2တ ျ��စငလ ��g ကင�ပJ ပ။

ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက က က ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကတစB ဆကငD = ဆယB မကင၊ အခတစ� ပငလ� န ���လကငJ ည �� ၁၄ ကငကင�� ျ�� ၾကငကင� � သ$ဖငလ �� အ$ခသကငJ ကင�

ကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက က ကကကကကကက ကကက ကကက ကကက ကက ကက ကကက က ကကကကကကကကကကသသလလ��႔ရသည �� နည�လမ�ရ��မရ�� ျ�� မၾကငည �,� ရ ၁၇၊ ၅၄၊ ၇၄၊ ၇၇ စသည �� ဘတ(6 လ�� ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကငလ�ပငလ� မ2ဒြစ ရ����သၾကငငလ�။ သ���႔သ အလ=��န�ပ အ4တြကငန �ကငမ2ဖစJ ငထည �� အတြတကင��� စ2ႀကင�ၾကငငလ�။ (၁၀) ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက က က ကကကကကက ကက ဘတ���ပရ၍တြတကင����$ခမကင��ကင���ၾကငငလ�။၃ဘကစြတB4 တန � ( ထ��စဥP၊ သ���နခ4 သည ��

ကကက က ကကကကက ကကကက ကကကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကတစ�ပကြစB4ကငလအတြတငလ�ကငခ ျစB ျ��စ2တကင�၍ ျ�$ပနဖB န�တခ�ငထစO တ� ျ�$ဖစ���နၿပ� ) က ကကကကကကကကကကက၁၄�ကငသညကpသငလ���ရြရခ2ယ� ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကက ကကက က က က ကကကမည �� ထ၀ရ�အဖဒြမန ��$ဖစ���ၾကငငလ�အပတရ ျ���$ပ၏။ ျ��ၾသ - ကကကကက က က ကကကက ကက ကကကကကက��ကငၡ ပလ။သ�႔�အန ျ�$ဖငလ �� ျ���$ပရလ�2

က ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကက ကကက ကကကက ကကက က ကကက ကကက ငလ� ဘယ���လကငP bIနဖPငထ7န �သကင���တငလ I�J �ကငJ ျ�$ဖစ/�7 ႔ကင�အရႀကင�သည�။ဆရဆမP (၁၀) ဘတF IနဖOတ(6 ကင��ပငလ� ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က က ကကက ကကက ��စ2မ2သညကi�7ၿပ�စ�ဖ��႔ရ���ကငမငလ����ရ�ငလ��မပ။တကငယ ��ကင�� health economist ပ�သလ� သည�။ တကင?��$ဖငလ �� ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကက��ကင2ငလ�လမညကi�7ပကင သ�႔အ နရငလ�မ2 ရ��ကင���လမညက� မသ�။ �န4႔ပ4 ျ�� နကင� ကင���တြတ တစ���ယကငF

ကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကက က ကက ကကကကကကကကကကကည� ျ�� ကင2ငလ�လရလ�2ငလ� ခ2xလတကငfသ��လ� မ�တF �b ငထငလD ငလ�မညက6�7 ကငစပယw ကင�� ဘယ� �7���$ ပရမလ4

က ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက��မတဆရသမကငရကသြယJ မ�တြသၿပ� -

“ က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ”ခငလT2 ကငပၚမ�တ�န �ကငသတ�မထမ�ဖ�ထငလF ယ�။ကငမ�တF �7 ငလ���ရကင� ငလ�ဘ4လ�Iပ���7 ကင�=�� ပ4��လ ကကကကကကကကကကက က က ကကကကက ကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကကကဟ�တ���ပသပ4။ သ�ကငပၚမ� ျ�� ၾကငကင���တြသတြတတကင���နစဥ� ဂတြလမ�၊ ဂတြလမ�ငလ �� အသ=��တြတၾကငနရသ

ကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကက က ကကက ကကက ကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကည�။ ထ��အသ=ၾကင လ�2ငလ� ကငရပyပ� လ�မ2အတကင3 ဆငလ� လ�Iပg ကငသည���ကင။ �ညန အ$ပနဖB ရ�မ� ဖ�န �မ ကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကက ကကကကကငလ� တစP�ငထ7ယF ည� ျ�$ ပနဖ��2ငလ� ရနဖC န �အ�မw ရ��ရ လမ�ထ�ပ,� ဆငလ�ငလ/�7 ႔ သတ�ထ၍ ဂတြလမ� ျ ငလ�

ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကလ�2ငလ� ျ�� တရ4\။ မဂတြလမ� ျ Iငလ���7 ႔�ကငတ ကငခ�ၚဆငလ� ျ�� နကငJ �7 ႔ လ��ကသြကငJ �ပတ။ သ�စဥ� က ကကက ကက ကစနခ��ကင�ဆရဆမ�ကင -

“ ကကကကကကကကကက က ကက က ကကကကက ကကကက က ကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက��ကင2ငလ�ခ2�န �သ�ပC� တ4 အခ တစB တစ���လ ဘယ� �7 မ� မတတ�ငလ� ငလ� တကင?� စ�ရတ4 အခမ2� လ က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကည�ႀကင=� ခ2ငလ]ကင=� ရ တတF ယ�။ ကငသမတြတကင အဂလ�ပ�� �7 ျ���$ ပရငလ� မသ�တမ2တယ�။ သ�ခ4 ရIငလ� �ည�

ကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကနမလညကc2ငလ� ျ�� ယငလ���ဆငလyပ� ျ ငလ= ျ�$ ခသ ကင�� မ�တမခ2� ပ4 ျ�� တငလ�ခ2ငလ� �သလကင���တငလ�တတF ယ�။ ���� က ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကက ကကကကကက တ ခ2xလလရြငလ6န �တကငfသ��လ�တြသခ2ငလ�တယ�ဆ���ရငလ� ပ��ငလ�- ခ2 လ ကကကကက �မ�မဟ�တ� ပ��ငလ�- ကကကကက ကကကကကက မဟ၀�တရ��လ��ငလ�ခ2xလ လ��႔ ျ���$ပပ။

ရနဖCန � ျ�$ပနဖB2ငထငလF�ယD�7ရငလ� ပ��ငလ�- ရနဖCန � ကကကက က က ကကကက ကကကက” ကက က ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကက ကလ���႔�$ပ ပ။�မ�အဆငလ����$ပမယ�ဟ� ျ��နကငD =�� �မတသ�႔အ ျ���သသ ကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကကခ2ခ2 မခ2 သည �? ကငကင�� သငလ���ပတသည�။ �ပ4။ သ�လ��ခ2ငလF �ပ4။ ၁၄ ကငကငပ] ကင� ကင���� ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကင2လငလ,ည ���မ�။ ကင��ကသြယJ ခ2ငလF4\ ျ�� နရ ကင�� ပ��ငထငလF I�စ�=�� ဆIငလ���7 ကင� ရငလ� ကင�စၥ$ပတF ယ� ဆ��

ကက ကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက ပ4။ ျ��ကငငလ�ၿပ�။�ညနကင2တကင?� ဌပနဖ, ယ�။ခ���တခ2xလသ��႔ ျ���$ခစၾကငဆန �႔ရဥတမည�။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၂)သငလ �����

��ပ$ဖစ�ငလB= ကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကလ�မၺ�န� ဥယ2ဥ���ရ� ႔ဘတ(6 မ�တF �7 ငလ,� ခ2xလလရြငလ6 န �တကငfသ��လJ �7 ႔ တြသရလမ�မ� မ

ကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကကတြသမ��ကင ျ�� ရကင�ငလ I�J�ည� လ��႔ ျ���$ ပရမလ။ ကငလမ�တစB7 သခသည�။ ကငတြတကင တရမန �ၾကငမ�။ ရန � ကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကက က က ကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကသ�လ��ကင� သည ��ယ� အ$ပငလ�အထန ���မငလ� ျ�� နၾကငသည�။ ဘယ� �7 မ2ကင�ရပ။ ျ�� �ကငF ဆမC န �ကင လ�ကင�

ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကမ2ဥ�ၾကငရ� ႔တြတငလ� ပ�၏။ ၿပ�တ မ2ဥ�ၾကငထ�ပ� တည I�F �ည �� တြတငလ����� သ တ��ငထငလF �စB7 မ� ခလ�တ� ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကက က ကကတစB7ကင�� ျ Iပ���7ကင� မ�န��$ပၿပ�ကငတြတရရြပp တသည�။ ����တမ� ဂ�ဏထ��$ပ ခ= စငလ��$မငလ �� ျ�� ပၚ ျ� တြကင

ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကလ�မ�လသ ျ�� ရ� Iငလ�ငလ� ဂ���ဏထ�ခ2 ပ] ကင� အတြသငလ��$ဖငလ �� မ2ဥ�ၾကငကင�� တစ�� မ�ခ2ငလ� လငထပFb Iပ� ကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကငထပFငထ7ပ� ျ�$ ဖတP �လသည�။ သ�လည� ဂ���ဏထ�ခ2 ပ] ကင� အနမ� သကင���တစငလ I�P4\ သ��႔ ဖ၀ခထပ�၊

ကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကထပB2ပ,တြကင။ မ2ဥ�ၾကင၏ ဟ��ဘကင& � ရြပS Iငလ� �ည� အလတ� ခလ�တ,2� ရ��၏။ ကင��ယ� မ�ဖတP � ခ2 ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကက ကကကက ကကက ကက ကကကကငထငလJငထည �� အခ2�န � ကငတြတကင�� ရပ���အငလ���စခ��ငလ�ငလ���သ လမ�လ�2ကငJ � ၏ မ�န�။ သ��အတ �သဘကင2

ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကက ကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကတြသသည�။ ျ�� ရပညက�ကင�တြတငလ� �မ2� တပ�� �7 ႔�ကငတ �ကငလတြတ လကငP e မငလ�တန4႔ ကငတြတ အ4��န ကက ကကကကကက ကကက မ�ပ4 ျ��ကင2ကငB2ရငထပ&ရမည ���သဘရ��သည�။

ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကဂ�တF =ခႀကင�တစB7၊ ခ2xလလရြငလ6 န �တကငfသ��လ� ပရ၀ဏထ� နယC မ�တ�၊ ျ�� ဘမ� မတြလယ���ပ�ကငP လဒြဖငလ �� ကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကက ကကက ကကကကကထသည�။ ထ���အပ�ကငP လမ� ၀ငလ���7 ကငg ကငသည�။ စစ���ဆမမန �မည I�J�� မရ��။ �လကင���တြတန4႔

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကတြသလမ�လလမ�ကင�� ျ�� ငလ ����အငလ� လ�ငထပ& တမ2� �မတြတ႔ရ။ ��မ�ပ4လ၊ ျ�� ရကငy ပ�လ။ ၀4ယ မ�

ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက က ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက က�အဆကင3 ဥမငလ ���$မငလ I�]ကင� မ2ကင�� သ�ပညရငလ��႔သကင?�7 ႔ ရမည �� ျ�� နရ ျ�$ ဖစ�� မ ��ဖငလ �� ဘ က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က က ကကယ� ျ�� တငလ����$မကင� လမ�လ�2ကင� ငလ� ျ�� ငလမနမ�သည�။ �ကင ခ2xလလရြငလ6 န � တကငfသ��လ� ၏ ျ�� ဆ ပည မဟဌန (Branch of Medical Faculty) ကကကကကကကက က ကကကကကပ��ငလCကငCယ����$မ ျ�$ ဖစJငထည� ဟ� ဆရဆမCန �ကငရ�ငလ�ပ၏။ခ2xလ

ကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကက တကငfသ��လJ ည� အငလFနရ�ငလCယ�ပ=��စ=မဟတကငfသ��လ] ကင�ဖစJ�e ဖငလ ��အထ�ပ ပညရငထပ3 လ=��သည� faculty အဆ က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကငလ I�3တန �ဖငလ �� တကငfသ��လ�၏ ထ�ရ�ပ���အကသြကငF ငလ� အလ=��ပ၀ငလ���နသညက6�7 ။ သ�တ��႔ဆ�မ�လ�� ပညရ

ပ� တစB7။ institute တစB7 ပ=��စ=မ2� မဟ�တ�။ ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကဂ2xတ�ကင�တ� ကင��ယ?�။ နၾကငပP�ငထ7ယ?� ျ�$ ဖငလ ဒြI�Jလနၾ�ကငသ ထ��ငလ�သမတမ2။ သမတလငလ�လ2မ2

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကင����တြတ႔ရ၏။ ျ�� တြသတ�၊ ျ�� မတ� မ2မ��႔ ���$မရြငလ6 ငလ�မ2သည� သ�ငလ �, စ�မ�။ သ���႔သ သ� ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကက ကကက ကကပညသငလgကငရမညက6 ��မ�မဟ�တ�။ ထ���႔ၾကငငလ �� ျ�� ဆပညမဟဌန ပ��ငလC ကင� နယ����$မကင�� ျ���$ ခ�တည

က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကက ကကကကကငလ�လ�2ကင�၍ ျ�� ကင2တြလ�နဖ�ခ4 ၿပ�နကင� အတြထကငm� တ���ပကင� သ���႔ရကင� ၏။ ��ဖကင,� လည� ကငလမ�တစB7 ၊

က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကမ2ကင�ခ2ငလ�ဆ��ငလ,� တကငfသ��လ� ပရ၀ဏထ� ကင����တြတ႔$ပန �၏။ ဟငလC ရ� ��နန �႔ လမ� ဆ��ပ4။ ဟငလC ရ� ��န ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကက ကကန �႔သည� ထ��ငလ�ရကင/�လသလ။ ��လမ�ပၚမ� ဘမ2လ�ပB4\ လ��႔ သ�႔နမည���ပထရသလ4။ မသ�။ လ�

ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကက က ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကင�မ2ဥ�ၾကငမရ��၊ ဂ=��ကင2တ=တရ��၏။ တကင���ပ။ ျ�� လ�2ကင���ပ။ ဆငလ�ပ။ ဂ�တ���ပကငF စB7

ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကက��တြတ႔$ပနဖJငထည�။ မတြလယ���ပကင,� ၀ငလ��$ပနဖJ ငထည�။ �အဆကင3 ဥ �အတမ2မ2ကင�� ျ�� ကင2ဖတ���လ�2ကင� ကကက ကကက ကကက လၿပ�မ� ျ��ဘ�ဂဗ�ပညမဟဌန (Faculty of Economics) ကကကက ကက ကက ကကကကဟ� ျ��ကင2ကငP ဗၺည�တြထငလ�ထသငလထပ��အဆကင� ကကကကကကကကကက ကကကက ကကက က ကကက ကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကက ကကက ကကက ကကကကက ကကကက ကကက ကက ကကကအဥႀကင�သ���႔ရကင���တသည�။ဆရဆမP ျ��ရကငy ပ�ဟ� ျ���$ပ၏။�မ�$ပလည�သ�သ���နပသည�။�ဤနရ

ကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက သညကAငလ� သ�႔ဘ၀ထ4မ� ရကင���ပငလ�ငလရကင��ကင�ရြနဖ� န � ျ��စရမည ��ဘ�မ�နကငJ န � ျ��နရမ�နဖ1 ငလ�။ ကက ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကက က ကကက က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကဓတ���လ�ကင ျ�� ပကင?န ျ�� လဖငလ �� �အပၚဆ=��ထပJ�ငထ7 ႔ တကငg ကငသည�။ ကငမၻကင2န �မရ အပြဖ4႔ႀကင� ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ငလ �� အတ�တတြကင ပ�ပငလ� ျ��ဆရြငလ�ကငJ ည ��ကင2န �မရ ျ��ဘ�ဂဗ�စငလF (WHO Collaborating Center for Health

Economics) ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကအမညကs�� ျ�� ရအ����ရငလ� ဆ��ငလ�ဘ�တ] ကင�တပ& သ အခန �ႀကင� အတြတငလ�သ��႔၀ရြငလp ၾ က ကကက ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကငသည�။ ျ�� �လအစကင,2ကင ျ�� အစ�မ ����ပဘ�။ ဆရဆမC န �ကင လကင3 7 �ပP လ တခ2�ခ2� ျ ငလ ����တြတ႔သမ�2လ�

ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကက က က ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကင�� တခပBပ� အသ=တြထကင�၍ ျတD ကင���န၏။သ�ဘတစ�=�� မ� နမလည�။ခဏထအၾကငတြတငလ�လကငP �7 ငလ/7 န � ကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကင��ထ�တ�၍ ဖ�န �ဆကင��$ပနဖJငထည�။ ၿပ�တ ဘ�မ�$ပ၊ ည�မ�$ပဖငလ �� သ�႔ကင�� ဖ�န �ထ�� ျ�� ပတသ က ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကည�။ ျ���$ ပတ4 ။ ဘယJ � ႔ကင�� ဘပရမညက� ည�မသ�။ တစ/ ကင,� အမ2� သမ� အသ=တြထကင� ၏။ သ�႔ကင��

ကကကကကကက ကကက က ကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကယJ � မ�တD ကင���နသညကq7ထငလ,�သည�။ မဟ သ�ပၸ= သငလFန �၏တ၀နဖB= မစၥ ကငငလC��� သငလ�၀� ဆ��ပ4။ ျ စB

က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကသ=��ခ ျ�$ ပန ���မသည�။အသ=တြထကင� ခကငO ��$ ခငလ�။ကငငလ���သငလ�လ။ကငန ���၀ငလ�လ။ တြလကသြယ� ယP � ကင� မ ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကက က က ကကကက ကကကကကက ကကကကကကငငလ�ကငငလ� ဟ�မ�တ& လ��ကင�၏။ မကငငလ�ကငငထငလP သ�႔ကင�� �ယန႔မ�စ၍ မဟသ�ပၸ= အႀကင� သငလF န �သ=��လ

ကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကတကင�မည��$ဖစ���ၾကငငလ�။ ျ�� ဘဂ ျ�� ဗ� �အ�$ခခ= မရ��သ�မ2အတြတကင� အခကင3 ခ4မရ����စရန �စ�စဥ���ပ ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကခငလ�ဖစ���ၾကငငလ�။ �ယန႔ဒြခငလ I�w�� ထ၍ သ�မလငထငလJ ညက6�7 မ2ဒြစမ� ၀မ�နည�မ�ပၾကငငလ�။ မန

ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကင��$ဖန ���တြတ႔ၾကငမည��$ဖစ���ၾကငငလ�။ ျ�� �ဒြငလၾကငကင�စၥမ2၊ စဒြပIနဖD ပသည �� အပြဖ4႔အစည�ငလ ���� ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကတြတ႔ဆ=��ရန � ကင�စၥမ2။ ဗ�ဇကင�စၥ မ2အလ=�� ျ�$ ပ လ�ပ���ပမည��$ဖစJ�e ဖငလ �� စ�တ, ပ�ပ4 သငလF န �

ကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကင����အအဆဆတကင1�စၾကငငလ� ဆ���တငလ�မတu�၀လသည�။ စအ�ပ? တမ�မ2ငလ �� ျ�� န႔လညက( အ က ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က တြတကင1 အလ=��ပၿပ�ဖစJငထည I�3�တြတကင�အခမ4 သ=��ဆငလ� ျငလ1 ၾကငငလ�သတငလ�ကငငလ�ပလ��ကင���သ၏။

က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက ကကကကကဆရဆမCန �ကင သငလF န �ခန �မ တညကs�� ရ ��တ�ယထပ&� လ��ကင� = ပ���႔ဆငလ�၏။ ထ��အခန �ရ� ႔မ�ပ ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကက ကကက ကက ကကကငလ� မ�တuxကင�ထသ စရြရကင? တမ�မ2 �တဒြပ႔တမ ကင��သ�ရ၏။ ����န႔၊ ��ရကင�၊ ��အခ2�န �မ�သည� သ�၏

က ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကက ကကကက ကကကက မဟသ�ပၸ=သငလF န �ခရ�ၾကငမ�ႀကင�စတငလ���လၿပ�။ ကကကကကက ကကကကကကကကကက က က ကကက ကကက ကကကက ကကက ကကကကက က ကကက က ကကကက က ကကက ကကကကကကကက က ကကကအခန �ထ4တြတငလ� လ�ငလဆယB န �႔ရ��၏။ ျ�$ ဖx၊ ၀၊ ည� ၊ မ4၊ ပ�ရ�၊ �တ�� အစ=��အလငလ�။ စရရန � ျ�� ဖ

က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကက မ��ကငP ပကငပ&သ တစ���ယကင& �7 ငလ� ဆ��ဖခ=�� �ကငလမ2အစ�အရ�။ တြကငန ��$ပxတ၊ LCD projector ၊ visual

presenter ၊ overhead projector ကကက ကကကကက ကကအစ=�� အလငလ���သည �� သ�႔အ�ပ,ကင& 4ကင အပ�စ စသငလBန �တစBန �ထ4သ���ရကင���နသ ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကက က ကကကက က ကကကကက ကကက ကကကက ကကက ကကကည�။ ျ�� နရတြလတF စB7 မ�၀ငလ&�ငထ7 ငလy ပ� အခ2�နဖ? ရငလ� ကင�� ကငမန �ကငတန �ၾကငည �� သည�။ ����ကငၡ၊ န=န

ကက က က ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကင� ကင��နရ�မ� �ညန ျ�� လနရ� အထ� နန ��စတ၊ မရတြသန �သငလF န �ပကငလ။ န=နကင1�7 ငလ�မ� မကငB ရ��

ကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက��ဘ�ဂဗ�၊ �ညနပ��ငလ�မ� အသ=��ခ2 သခ2 ဆ��ပ4။ သ�႔စ�တ���တြတ ညပႀစ�x တြသ၏။ ပညတ ပည၊

ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကက ကကကကကကသ���႔သ သ�ငလ �� စ�မ�လ�သည �� ပညမ2။ ျ�� ဘ�ဂဗ� ဆ��သညက6 စလ=��ပငလ�တတ�=�� ကင ဘြလ4၍ ပညရ

က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကက ကကက က ကကက ကကကကကကက ကကသကငF မ�တစ���လ�2ကင� တစB ဘ�မ� ထ���တြတ႔ခ4 �$ခငလ�မရ��။ သခ2ဆ��သညက6 လည� ျ�� ဆတကငfသ��လ� ပထ ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကမစyပ�ကငတည�ကင သ�ငလ �� တစ�မ�ပငလ��$ပငလ�။ ဘ�န �ႀကင�ငလ I�O� ။ မတတ�ငလ1 ။ ����နရမ�

သ�ကင တ�မဟ�တ�။ ျ��ပ$ဖစ�၏။ ျ��ပ$ဖစJ�မ�2တ ခ=ရ=��သ။ ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကမကငBရ�� ျ�� ဘ�ဂဗ� ကင��သငလg ကငမည �� ဆရလ။ ဆရမလ မဘြကင4�$ပသသ�ကင ဘြတ4ဖကင1 မကငၡ ျ�� �ကင�

ကကကကက ကက တ ဖ�န ��ကငမ မနကငစ� Ph.D. ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကက ကကကကလ��႔ အခ2�နဖaယမ�ရထ၏။ မၾကငမ��ပငလ� သငလF န �ခန �မထ4 ��ပၚ စကင�တP လ

က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက�$ဖငလ ���တြကငတတ ၀ငလ� ျ�� သ အမ2� သမ�ကင����တြတ႔ရ၏။ ဆ����တ ဆရ�မပ။ သငလF န �သမ2�ကငတ

ကကကကကကကက က က က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကအရ�ယ3 မမပ2ကင�။ ျ�� အအသကငJ ထ��ငလ���နၾကင၏။ သ�တ��႔ဆ�မ�လ�� မဂလပ ခ2မ ျ�� တြတဘတြတမလ�ပ�။ ဘ ကက ကကကကကက က ကကက ကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကယ� bIပ��မ �,လ4။ �အရ� �႔ရ၊�အနကင1 အစ=��ပသည ��အငလF နရ�ငလC ယ�သငလF န �ကင��။

ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက က ကကက ကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကပ��႔ခ2မ စၿပ�။ အဂလ�ပ�� �7သပ��႔ခ2၏။ စရြရကငP �7 လကင���ထကင� �7 ကင�။ ျ���$ ပလ��ကင�။ ျ�� မဒြခန �ထ�တ� �7 ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကင�။ သ�႔ဘသ ျ�$ ပန ����$ဖလ��ကင�။ ပ၀ ပ�ဒြ� ငလ �� ထ��ပလ��ကင�။ စရြရကင� ျ�� ပၚမ� �ခ2ရလ��ကင�။ ျ�$ ပx

ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကလ��ကငyပ4လ��ကင�၊ ၿပ=� ပလ��ကင�။ ဂရပ,2 ဥ�တြတ ဘြဆ4�$ပလ��ကင�ငလ �� မရတြသန � လကငB2 ။ ၀��တ၀။ ၀ က ကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက က ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကတတ။ ျ�� �ရပၚ အရ�ပ���ရန သလ��။ ပ��႔ခ2သ� ဆရမသည� နမည�ငလ �����7 ကင���အငလ� သ�႔အ ဖ�န � ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကငန4 ခ2လ��ကင�။ ျ��မတြသအငလ�နနကငစ���7 ကင�လ�ပ���နသလတငလ�ထငလ,� သည�။ က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က က ကကကကက က ကကကကကကက ကကကက��လ��ငလ �� ျ�� န႔လည� ဆယ�စC ရ�ထ��တြသ၏။ မနကင& 4 ကင သ�႔ပစပ&4 ျ�� လန4�႔ရ ကငဘြလ4လ��႔ ဘမ�

ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက က က ကကက ကကကကကက က က ကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကမ၀�ငလ�သသ$ဖငလ �� သ�ဆလ�ၿပ�။ ျ�� န႔လညက( အလကင ဆ��တ4 သတငလ�စကငၾကငငလ �� သငလF န �သတ��႔

ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကတြသရနကင� �7ကင� ရငလ�၊ သ�တ���႔နကင,� တန �စ�ရငလ�၊ ဘမ�န �မသ�သည �� ဟငလ�မ2ငလ �� ထမငလ� တစ1 ကကကကကက ကကကကက ကကကက က က ကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကန �ကငန ���တသ�ရလ၏။ ဗ��ကင��$ပည ����အငလ�အတငလ�တြသတ�၍ ျ�� ရသ=��လဒြခကင�ဆငလ ����သကင� �7 ကင� သည�။

က ကကကကကက ကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကထ��ငလ�ဟငလ�တ��႔၏ အရသမ� ပထမဆ=��စတငလ&��� တြတ႔မ�သည ����န႔မ�စ၍ သ�႔ကင�� ပြပ4သ�မ��� ျ�$ ဖငလ �1 စ� က ကကကကက ကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကတ��ကင� �7ကငJ ကင4 သ��႔ တစBဆကငD = ဆယB လန � တြသစသည�။ ထမငလ�စရငလ� သ�ငလ I�F �စ? ပြပ4တည�စသည�

ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကက ကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကက��ဗငလ�ထ�တ] ကင�ငလ �� ပနဖB2 ပ� ျ�� ကင2ငလ�သအ ျ�� န႔တ��ငလ� ျ�� န႔လညက( အလကငတြကင�2မ�လ ဟ���မမ� ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကက ရ အလကငတြကင�2ခငလ�မဟ�တ�။ဘတJ =�� သငလ�ပြခ4 ( ကင2ပ� ဆယ I�Fငထ�စJ�န �ခန �႔) က ကကကကကက က ကကက ကကကကတြသငလ�ထသည ��အထ4တြတငလ� ျ��န႔လညက(

ကကကက ကကက က ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကအတြတကင1ထည ဒြI�F�ကင&၍ ျ�� တြကင�2ခငလ�ဖစ���ၾကငငလ�သ�လရသည�။ သ��ကငတ တကငတ ျ�� �ရ�$မ ရ�ငလ,2 ကငငလ� ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က က ကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကမ ျ�$ ဖငလ �� အ�တ& 4 ကင ဒြဖတP လ� �ဂ တစ��$ပ မဒြပန �ပ4 ပ4 အလကငႀကင�တ� သ$ဖငလ �� သ�မ2တြတလည�

က က ကကက ကကက ကက က ကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကက က ကကကကအလကငတ�နတထငလ���နသကင��။ တကငယP သ�တစ� ျ��ယကငF ည� အလကငစနတဖစ�၏။အလပB2� န �တစC က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကက ကကရ�မ� ဘလ�ပ�မ�န �၊ ဘကသြယJ ရမ�န �မသ���သသ�႔အတြတကင� မ2တြလန �န၏။ ျ�� အကငD =�� ထပ��� ခ=���ကငလ

က ကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက က မ2 တြတIငလ&�ငထ7ငလ�ငလ�၊ ျ��တြတရငလ�၊ ျ��ငလရငလ�တစC ရ� ျ�$ပည ဒြI�J တအခန �ထ4 ျ�$ပန �၀ငလ�လရျeပန �၏။

က ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကအသ=��ခ2 သခ2တ4 ။ ဘကင�� အသ=��ခ2ရမညက� ည�။ ျ�� ဆတကငfသ��လ� ပထမစ,� သခ2သငလ���တ သ�ငလ ကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကယB2ငလ�တစ���ယကငP � ငလတ��႔ ျ�� ဆခန �ဒြဖငလ �� ငလ� ျ�� ဆပ�လငလ�စ�။ ပ���ကငD =�� ရတ4 အခမ�သ=��

ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကဖ��႔တြကင ဟ����$ပတ ဖ2တP န4 အမ�တ� မ���သသည�။ ပ��႔ခ2မည �� သ�ကင ဘြတ4ဖကင1 မကငၡ ျ�� �ကငF ဖ�န � ကကကကကကကကက ကကကကကကကက က က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကဆဒြပန �ခ2� ငလ�၀ဆ���ကင ဆ��လပ4။ လပၿပ�။ အသကင] ကင�ႀကင�။ ဆ=ပငလP24 ကင24။ မ2ကင,� န � ထ�ထ�ငလ ��

ကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကဆရသမ။ ဖ�န ��ကငမ၏ မကငB ရ�� ျ�� ဘ�ဂဗ� တ�န �ကငခ=ရသမ�2 ဖ�IနဖD အလ�ည �,� အပတရ နထ ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကIငလ���7ကင� မဟ4 ဟ���တြတမ�သည�။ သ�႔�အတြတမ� မဆ=��သ။ ဖ�IနဖD ကင ရ=��ခ ျ�� တသည�။ ျ�� ကင2ငလ�ဆရပ �အ

ကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကတအသငလ ���၀နၿပ��$ဖစ���သသ�႔တစJ �ကငC4 ႔တစP�ငထ7 ယ� ����လကတြကငD 4�� ဆငလ, မရ����သ။ပ2ငလ�စရ

��ကငငလ�သ lecture က ကကကကကက က ကကကကကကကကက မ2� �မတြတ႔ဖ�ခ4 ။ ျ��ခတ,�� သငလg ကငရ multi media ပစၥည�မ2ကင�� ျ��ယIငလ���7႔ပငလ,ၾကငည �14 က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက၀�ကငO 7တ] ကင�ပၚတြတငလ� သခ2ည�မ�2�$ခငလ�မ2ရ၍ ဆ�မန �၊ ျ�� ရမန � မန �နသလ�� တ��တ�� က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကတ��တ�� ျ ငလ I�J��႔ဘသ တစ���ယကငF ည� အ�ပ, ကငF ည�ထစကငပနသလ�� ပ��႔ခ2ပ=�� မ2� ကင�� ဘြဘ4႔တြလ ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကန � သငလFန �မ� ျ�� တြတ႔ရလ�မ �,ညကq7 အ�ပ, ကင& 4 ပငလ� ထည �, မကင,� ။ ဘသရငထပP စ�မ�ရသည I�3 ထ4 ပ��႔ခ2သ�ကင ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကပ ျ�� လစ�မ�တြတ တ��ကင��$ပန ���တ လကငB2 တစC ရ���ပအၿပ� ဆယ � မ�နစ� နခ2�ရြနဖS ငလ� အ က က ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကလ�2�x၊ အလ�2� တြထကသြကငJ လ��ကငg ကငတ။ အတန �ပ�နဖ? တ လ�ဆယ���ယကင1 ငလ,e ပည �B2 ငလ���တ။ ဖ�IနဖD တ��႔�ကင

ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကတ ျ��နသသပ၊ ျ��လညကင။၀�ကငO 7 တC4 ႔ ျ��တြဆလ���႕ကငငလ�တ�န �။ က ကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကက��လ��န4႔ပ4 �ည�နလနရ� အထ�ႀကင��လ�သ ၀ဋဒ«7 ကငၡႀကင�ကင�� ကင2�တ,�� တB= စရငလ� ပထမဆ=��သ စသ

က ကကက က ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကငလ�ကငP 7ရြနဖ�ရြနဖpခ4 သည�။ လမ�အဆငလ I�D ငလ I�P��7�$ ဖတP � ၍ ဘတ(6 တြသစ�ဖ���႔�နနသသ။ လမ�ပ�ငလ, က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကလ�2ကငB2ငလ���တ။ အ၀ငလ �� အစ�မ�ၾကင တကင?� တစ? ငလ�သ��႔ရ� ႔မ� ျ�$ ဖကသြတJ ၍ လ�မ�တလ��ကင,�

ကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကက ကကကကကကက ကကကကကသည�။ တ�႔=ကငန4 ရပ�၏။ ကငသမ�ကငမၾကငည ��၏။ သ�ဘပရမည� နည�။ မနကငP ဆရဆမC န �သငလ���ပ ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကက က ကကကထတရ��၏။အ$ပငလ�အထန �စဥ�စ၏။အ - ဟ�တyပ�။ ပ��ငလ�- က ကကကကရနဖCန �။အ�မလ - ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကက၀မ�သလ��ကငF ။ခပF4\ ။ဟ�တP 4\��

ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက က က ကကကက ကက ကကကက ကကက ကပ။ အ�����ကငပ။ ကငထ4မ� ျ�� အစ�မ ����နသည�။ သ�မ2ကင���စ ကင��မ�တ& ၏။ ျ�� တၾကင ကငဆရကင စ ကကက ကက ကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကငလပနလ�2ငလ� ��ကငၡ။ သ���႔သ �မ�$ပ၊ သ�႔အလ�ငထပJငထ� လ�ပ���န၏။ နရ�၀ကငB န �႔ ျ�� မငလ�လၿပ� ရနဖC

ကကကကကကကက ကက က ကကကကက က က ကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကန � အ�မw သ��႔ဆ��ကငD �7ကငyမ� ကငyမ� ကင���ရကင�၏။မ�တတြတငလ�၆၀ ျ��ပ�ၚန၏။ဘတ�၁၀၀တန ���ပလ��ကင� ျ ငထစD �ယF ကကကက က ကကကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက က က ကက ကကကကကကက ကကကကကကကန � ျ ရြစ�ကင� ျ�$ ပနဖ3မ�၏။ မနကင� ဘတ(6 ဖငလ �� ျ�� သလ���မ2ပတြသခ4 ရၿပ� �ညနတကင?��$ ဖငလ �� ၿငလ�မ �y

ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကငလ�မ �����$ငလငလ�ငလငလ� ျ�$ ပနဖ�ခငလ� ျ�$ ဖငလ �� ခ2xလလရြငလ6 န � ပထမဆ=��န႔�ကငတဖငလ � �� ျ�� အငလ��$မရြငလ? ကင�န � ဆ=��ခ4 ��ခ2ၿပ���ကင။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၃)သငလ �����

ဂ2��ယ�၊ ဂ2��ယ� ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကစ�တ� ကင� မၾကငညကpဒြစဖငလ �� အ�ပ� ကငလသသ�။ န=နကငB ငလ�သည� ျ�� �နရငလ��$ခညက82 ၀ငလ�လကင� ထ�

ကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကန ���တကင� 2ကင�။ ျ ခ2�ခ2� မ2ကင�သစ�၊ ဆ�ဆ� ျ�� အငလ ����အငလ �� ျ�� ရခ2� ။ ျ�� ဆငလ I�] ကင� ျ�� အငလ I�] ကင�

ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က က ကကက ကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကက ကက ကကအ၀တ� 4။ ျ�� ငလငလ ငလ��ငလ�7 ငလ� န=နကင? စ။ တကငယ���တ ငလယ? ဥ� �ကငကင2ငလ�မတကငB2 ငလ�၍ မ�ဘကင�� ျ���$ �ခ ကကကကကက ကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကဆငလ �� ငလ��ယ�� ဆၵ$ပသည �� �ကငလငလယ,2 ၏ အခ2� မ2� လ�ပ���နမ� ျ�$ ခငလ�ပ။ အမ�IနဖF ကငယ� ည� ျ�� ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကက က ကကကကကကက က ကကကက ကကကကက က ကကကက ကကက က ကက ကကကက ကကကကကကကကကင2ငလ�တြသခ2ငလ?�တ�လ=��၀မရ��။တစ� ကင? သည�တစJ �ကငF အတြတကင/� လ=�� ျ�$ပည �?=�� ျ��နသလ��။ကင��ယF တ� ကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကသ� နလည���သ ပညကင�� အဆငလ ���$မငလ ���$မငလ �� ဆကင� ကငJ ငထငလwငထ��� နရျeခငလ�မ2� မဟ�တ�။ သ�႔အ$ဖစP ၾ ကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက က က ကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကငဖတyပ� ရ�ပ�� ငလ� လကင,� တ� တန �စ�မ�သလ�� ျ�$ ဖစ���န၏။ ယခ� လ�တန �ထ4မ� ကငနဖ&ငထ7 တB= ရလ�န�န�။

ကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကကစ�တ¬တP 2သည� ဆ����သစကငကင တကငယB= စရမ� �အတအခ=ရခကင,� န �နလညကs သည�။ �မန႔ကင သငလg ကင ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက လ��ကငJ ည �� အ���ကငနမစ���ပရကင�� ငလ�ကငသ�႔စ�တY� ပရကင�� ငလ�လကင�ဆ��မညက8 ထငလ�။

က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကလမ�ထ�ရြပlကင�။ ဘတ(6 ပၚတကင�၊ လ�ဗၺ�န� မ�တF �b ငထငလD ငလ�။ လမ�လ�2။ ဂ=��ကင2 စသည �� အလ� ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကက ပ,2ကင��စ�တ�ငလ I�P��7 ယ�မကငပ14 ျ��အတ��မကငF စ� reflex ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကမ2ဖငလ ��လ�ငထပP�ငထ7 ငလ� ငလ��မန႔ကငသ�႔ကင�� ျ���$ခကင� �

ကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကန �႔ခ4 ��သ စသငလBန �ထ4သ���႔ရကင� ရ ျ�$ ပနဖJငထည�။ �မန႔ကင ထမငလ�အတ�စခ4 ျ�� သ၊ မ2ကင,� န �တန �မ�သည �� ပ ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက က ကကက က ကကနဖB2ပ� ျ�� ကင2ငလ�သကင သ�႔ကင�� လကင��$ပတD ကငJ ည�။ ပစပP လ4 ဟ��ငလ�တ4 ။ ဆ����တလည� ျ�$ ပန �ဟယ� ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က က ကကကက ကကကကက က ကက ကကကကကက ကက က ကကက က ကကကကလ�� ရတပ။ပနဖB2 ပ� အန၀ငလ&�b Iငလ���7 ကငJ ည�။�မန႔ကငအတန �တကင� တဘယ� �7�� နသလ4 ျ��မၾကငည ���� ကကကက ကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက တ မ2ကင�ရ ႔$ပသည�။ �အဖတ ရၿပ���ပ။ တြကငန ��$ပxတ သ�ပၸ=ဘြဘ4႔ ရၿပ� MIE ျ ��ခၚ Master of

International Economics က က ကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကက က က ကကကကကကကဘြဘ4႔ အတြတကင���ဘ�ဂဗ�အႀကင� သငလF န �လတကင���ၾကငငလ�သ�ရ၏။ဘယ�ငလ� ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကငလ=ကငလည� ျ�� မၾကငည ����တ ��ငလ= ကငပပ4တ4 ။ ထ��ငလ�ပနဖB2 ပ� ပလ။ သ�ကင ျ�$ မနဖ, ငလ�

ငလ=မ� MSc Health Econ ကကကကကကကကကကကက က ကကကက က က ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ျ��ခၚ ကင2န �မရ ျ��ဘဂ ျ��ဗ�မဟသ�ပၸ=ဘြဘ4႔အတြတကင�အႀကင� သငလF န �လတကင� သ�

�$ဖစ���ၾကငငလ�ပနဖ,�တD ကင�၏။“Oh! You are from Pharma! ကကက က ကက” �ဆ��မငလ�ဖမကငပ4��သကငP 2� နည�- ကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကက ကကကကကက ျ�$ မနဖ,ကင��မ2 ဖမတ4 ။ �အတကင2�ကငJ ရတ�န �တ4 ျ�� ခၚပ=����ခၚနည� ပလ။ ဖမ �အခၚခ=ရ၍

ကကက ကကကကကကက ကကကက ကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကက�အတအငလ I�J�အငလ I�Jကင� ျ�$ ဖရြစpသည�။ ဗမဆ����သအမညက6 �အခၚမတတ� �2 ငလ� �မတြတ၀= စရပကငလ။သ�ပ��� ကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကတ လည�မထ�ဆန �ပ။ သ�တ��႔ကငလည� ထ��ငလ�လ�မ2� ၊ ဆ��ငထငလw မ� လ���႔ခၚဖ�တယ� �7 ႔မ� မရ��ပ4။

က က ကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကယ���ယ ျ�� တြတဆ��ၿပ� ျတP 2� ျ��အငလ���ခၚခ4 ၾကငတကင��။တကငယ���တယ���ယဆ��တတစ,2� လ=��၊တစ��� ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကတြဆလ=��ကင�� ခ2� မ���ခၚလ��ကငJ ည �� �အခၚ�အ၀ၚ ျ�$ ဖစJ ငထည�။ တစB2� IနဖP ထ��ငလ�တ��႔၏ ၿမ� �႔

ကက ကကကကကက ကက က ကကကကကကကက က ကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကတ အယ��ၶယ ဆ��သညက6 ရIနဖJငထ�မထ��ဖကင�ငလ���သၿမ� ႔ႀကင�မဟဟ�အဓ�ပၸယ� သညက6�7 ။��ၿမ� �႔တႀ ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကင�ကင2ဆ=��တ ျ�� အငလ�ငထငလJငထ� တ��႔ကင ရIနဖJငထ� ထ��ဖကင�ငလy ပ� ဆ��တ4 အဓ�ပၸယ�ငလ �� အယ��ၶယ မ� ယ�

ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက�ၶယ၊ ထ��မ�သည� ယ���ယ ျ�$ ဖစ�ခငလ�ပငလ�။ ထ��အမညကp ည� ထ��ငလ�တ��႔၏ အသည�လ=��ထ4မ� အမ�န �မ�တ က ကကက က ကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကင�။ အမရြရတ��$မငလF�ငထ7ငလ� သတ�ရ ျ�� နသလ�� ထ��အမညက� ကငတ��ငလ� �မ�$�ပသရနဖy ငလ� တြတ သ����နမညက8�7 ႔

ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ယ���ယတြတလ��႔�မခၚမ���အငလ�သတ�ထပဆ����သအမ�စကငကင��သတ�ရမ�သည�။ ကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက မနကင1�7ငလ� ျ���ကငF ဖ�န ��ကငမ၏လကငB2 စၿပ�။ႀကင� စပမ�စနစ��ကင���ထငလ����နသလည� GDP, GNP, PPP,

fiscal and monetary policy က ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက�စသ စကငလ=�� အသ=��အန � ျ�� တြတကင သ�ငလ �?� မ�လ�သည�။ လ�န ကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကငလ �� မကင2န �မသ လ�႔အပြဖ4႕ အစည� �မ�2သ ျ�$ မရြငလ6 ငလ�ကင2ဥ��ကငလ ကင�� တစJ �ကင�=�� အရ=��စ�စ��ကင�

က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကက ကကက လသ�တစ�ဥ�အနငလ ��တ��ငလ�ပညကS စB7 ၏လ�မစ�ဒြပရအခငလ�အကင2ငလ�ဆ��သည �� panorama က ျ�$မရြငလ6ငလ�ကင2ယ] ကင�ကင��ၿ ကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကက ကကကကခ=� ငလ=��ၾကငည ��၍ မရငလ���သပ4 ျ�$ ဖစ���န၏။ နမလညက��7 ႔ စမဖတ�၊ စမဖတ� �7 ႔ နမလည�။ ဆ��သ

ကကက ကကကကက ကကက ကကက ကက က ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကည ����ကင2ငလ�သ သ=သရကင�� ကငလ၀�ဘတ� ျ�� နကင1�7 တကငJ ည ��ယ� သ�ခ=စန ရၿပ�။ ��လ��န4႔ပ4

��န႔လညက( စခ2�န ���ရကင��eပIနဖJငထည�။ ကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကစသကငyပ�တ ငလထပJ�ငထ7 ႔ သ�တကသြကငJ ၏။ မကငငလ�ကငငထငလP သ�႔ကင�� �ကငတ�ရ�$မ ရ�ငလ� မ2ထ=

ကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက�ယန႔လ��ကင1�7႔၍ လ�ပ?ရ ရ��တတြတ လ�ပ� မညကi�7 သကင��။ ဆ��ကငD �7 ကငy မ� ကငy မ� ကင1 ငလ���တြတ႕၏။ ပ�န �

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကပ�နဖ1ပ၊ မ2ကင�ထခ2� ခ2� ၊ သကင� တ� ထ��ငလ� အမ2� သမ�။ ရယ� ယ���မမ ျ�$ ဖငလ I�J�� ႔ကင�� ျ တ� ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကဆကင�၊ သ�ကငလည� ျ�$ ပန �တD ကင�၊ အ$ပနဖ3 ပႀလ�န �အဘ�ယစကင စကငမ2 ျ���$ ပဆ��ၾကငၿပ�နကင� �ညနသငလF န �

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက က က ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကဆငလ�မ� ဆ��လ�2ငလ� ရ=��ပ�တB2� န ���ရကငy ပ�မ��႔ ယခ� တြသလ�2ငလ� အဆငလ����$ပငလ1 မလ ဟ��� က ကကကကမ၏။ အ�မလ - ကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကအဆငလ����$ပတြလန �လ��႔ ��ထကင3 ဆငလ����$ပတတငလ� ����လကင3 ဆငလ����$ပငလ, ည� မဟ�တ�။

ကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ဖ�IနဖD၏ရ=��ခသသခ2သငလF န �တစ� ကင� ျ��လကသြကင� တ� နည�သလ။ ကကက ကကကကက က ကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကက က က ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကဌန ျ��ရ� ႔မ�န��$ပၾကငတကင?� တစ?� တ၍တကငB4\ ၾကငသည�။သ�ဘမ�လ�ပ? ရမလ��သ$ဖငလ �� ျ��ဘ

ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကဘ�ပတ� ည� ျ�� တသ ၿမ� �႔ရကင� ျ�� လ�2ကငg ကငည �B2� နဖ� ၏။ �ရ�� ငထငလO ကင မကငငလ�ကငငလ�ငလ �� စ က က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကင�တြတဖပကြငလ/4�႔န၏။ အတနဖg ကငလ�2ကငg ကငည �y ပ� မ2ကင���စ ျ�� ညငလ�တစရြရကင? တမ�တြတ ထ�တg ကင

ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကည ��ငထeပIနဖJငထည�။ သ�႔ကင�� �ဤနရ �ဤ�သမ� ပညတသငလ���စဖ��႔ ထ��ငလ�ငလ= အ$ပည��$ပညကi�7 ငလ� ပ� ကကကက ကကက က ကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကပငလ�ဆရြငလ�ကင���ရ ျ�� အဂ2ငလ?� ဆ��သည �� အစ��ရ အပြဖ4႕အစည�ကင တ၀နဖwငထ� ထခငလ�ဖစ�၏။ ျ�$ မနဖ, ငလ ��

က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကထ��ငလ� ျ စ�ငလ= အစ��ရမ2 အ$ပနဖ3 ပႀလ�န � �သဘတ�ည�မအရ ထ��ငလ�တြတငလ� ပညသငလg ကငၾကငမည �� အဆ�ယ= ျ ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကငလ=မ2မ� ပညတသငလ,2 အတြတကင� ျ�� �ဒြငလၾကငထကင1=\ သည �� အပြဖ4႔အစည� ျ�$ ဖစJ ငထည�။ ကင2န �မရ ဖကင� ကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကက မ�သမကင။အ$ခအ$ခသပညရငထပD�ငထ7 ငလ� �စကငလရ�စ�တစ�Iစ��2 ငလ�တစ� ခန ��႔ပသည�။

ကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကက ကကက ကက က ကကက ကကကကကကကကကတကင?�သည� တ�မငလ�ႀကင�တစB7 ျ�� ပၚသ��႔ ဂ=��ကင2တ=တမ� တဆငလ ����မငလ�တကင���န၏။ လ���တြတစညက6 သ က ကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကကကည �� ျ�� နရႀကင� တစB7 ။ အ4� ဘ����ဘ ရရြပ6 ကငC4 ႔ နမညက� ကင� ဘ����ဘစ2ပ ဟ� မကငငလ�ကငငလ�

ကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက က ကက ကကကကကင ျ���$ ပ�ပနသည�။ သ����$ပသည �� ဘ����ဘစ2 ၏မန��မ၀ �အဆကင3 ဥႀကင�တစB7 ၏ ျ�� ရ� ႔မ�

ကငရIပ���7ကငJ ည�။ ျ��ရကငyပ�။ ကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက က ကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကကက�အဆကင3 ဥထ4သ��႔ မ�IနဖF= ခမ� တစD ငလ �� ၀ငလg ကငသည�။ ျ�� လထပD� သ��႔ဓတ���လ�ကငဖငလ �� တကင��$ပန � ကကကကက ကကကကကကကက က က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကသည�။ ထ��ငလ�လ�မ2� တ��႔၏ အ$ခသ အႀကင� ကငF �7 ႔ကင��ကငမသ���သ။ ဓတ���လ�ကငတ �အတႀကင� ကင�

က ကကကကကက က ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကက ကကက ကကကက ကကက ကကပ=��ရ၏။ ျ�� နရတ��ငလ�မ� လမငလ�သ သလ�� ဓတ���လ�ကငမ2ကင��ယ?� ။ သ=��ထပ�။ ျ�� လထပ�။ ငလထပ�။ ယ� ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကတစြတ?အဆ=�� ျ ငထစ&ငထ�ပP�ငထ7ပငလ� ျ�� လ�ကငဖငလ I�Fကင���တမမ�ၾကင။ ဓတ,� ဓတ14 ။ မလ��အပ14 အအငလP�ငထ7 မသ=��

ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကက ကက ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကလ��၍လ။ ျ�� လ�ကငတကင��$ခငလ�သည� ကင2န �မရငလ �� ည�ညတ���စသည� ဆ����သ အဆ��ကင�� �မထကင� ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ခ=၍လ။ပ2ငလ�လ��႔လ။ရ����နလ��႔သ=��ဖရြစp တလ။

က ကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကအခန �ကင2ယ] ကင� တစB7 အတြတငလ�သ��႔ သ�တ��႔၀ငလg ကငသည�။ ျ�� နရတ��ငလ�မ� အ4တြကငန �မ2ၾကငငလ �� တစ� ကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကလကင, မကင2န ���အငလ� ျ�� အစ�မ �� လ2ကင�။ သ�႔ကင�� အခန �တစB န �ထ4တြတငလ� ထ��ငလB�7 ငလ�ထၿပ� မကငငလ�

ကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကငငထငလP တြထကသြကငJ ပန �၏။ အခန �ထ4မ� လ�မ�ၾကငည ����တ စပြပ4 ကင��ယ?� ။ တြကငန ��$ပxတ ကင��ယ?� ၊

ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက�အထညက6�7ယ?� ျ�$ ဖငလ I�3လ�Iပ��7ပ���နၾကငသ� ရ=��၀နဖ& မ�မ2 ကင����တြတ႔ရသည�။ သ��မထ��နသ�။ လကင� က က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကထ4မ� ပ�တ�ကင��ငလyပ� အတငလ�ပ တြတတ& �7 နသ�။ စအ�ပ/ တ���နသ�။ အလ�ပ� ပB2 ငလ���ယငလ���ဆငလ���နသ�

မ2 �မတြတ႔ရ။ က က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကမၾကငပ။ အသကင] ကင�ႀကင� တစ���ခငလ�လ=�� ဆ=ပငလ��$ဖxမ2ဖငလ �� ျ�� ဒြဖ�နသ ထ��ငလ�လ�ႀကင�မငလ�

ကက ကကကကကကကက က ကကက ကကက က ကကကကကက ကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကတစ�ဥ။ မကငငလ�ကငငလ� အပအ၀ငလ� အမ2� သမ�ႀကင� ျ�� လယကငy ခ=ရ=လ2ကင� ���Iငလ��� ႀကင�မ2 ျ�� ဘ ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကလ=��တြကငငလ�ထ4ဆငလ�လသလ�� ခန �႔ညထယ�၀ဒြစ သ�႔ထ=သ��႔ ဆ���ကငD �7 ကင� ၿမ� ကငy မ� ကင� ျ� တြကင�$မန �လၾ

ကကက ကကကကကကကက ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကကက က က ကက ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကက က ကကကငသည�။ ျ��ခငလ�ဖxလ�ႀကင�မငလ�ကငသ�႔ကင��လကင3 7 ပB2� တD ကင�၏။လကင3 7 ပ��$ပနဖB2� ရတ ျ��ပ။ဆ၀��- ကကကကက ကကကကကကကကကခပ���တမ�ပ4လ��႔ထငလ���နတ�န �-“ ”ဂ2��ယ�၊ ဂ2��ယ�

ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကဘယ� �7၊ ဘပလ��ကငF လ4။ ဥခငလ�ဖx ပစပP တြထကငP 2 လသ စကငလ=��တ��႔ကင�� သ�ၾကင�ရသလ ကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကည� နလည� ျ�$ ခငလ�ဌ မဒြစမ�သ။ ၄ငလ�၏အၿခ=အရ= မ�န �မႀကင�မ2ကင�� စစPငထ��� တငလ�သည ��3 နဖXဖငလ ��

ကကကကကကက ကကက ကကကက ကက ကကက ကကကကက က က ကကကကကကကကက ကကက က က ကကကက ကက က က က က ကကကကလ�မ�ၾကငည �����7ကင��$ပန ���တသ�တ��႔လည�နလညကA=�� �မပၚ။ ျ��ၾကငငလ?� စ�ႀကင�ၾကငည ����နၾကင၏။ကငမၻ ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကပၚမ� သ=��သည �� ဘသစကငမ� ဟ�တ�4\ လ။ ဥခငလ�ဖxကင ထပ,= ၍ ဂ2��ယ�၊ ဂ2��ယ� ဟ�ၿပ=� ၿ

က ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကပ=� ႀကင� ထပ����$ပနဖXပနဖJ ငထည�။ ��ကငၡပလ။ ဘပန ����$ပရမလ4။ ထ����နကသြကငF ငလ,� ကငမၻပၚတြတငလ�

က ကကကက က ကကကက ကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကသ�တ��႔လ�မ2� တစ,2� တည�သ ျ���$ ပတတJညကq7ထ�ငလ�သ အဘြဆ4၊ အငလငလ�၊ �အ၀ ၊ အ၀��ကင� မ2လ�သည �� ထ��ငလ�ဂ လ�ခ2�� ( က ကကကကကကကကကကကကကထ��ငလ�ပသအဂလ�ပ3 သ=တြထကင� ) ကကကကကကကကကကက က ကက ျ�$ ဖငလ �� တြလနဖB4\သည ��စ�စ� ျ��လကငPတကငB4\သည �� ျငလ=တကငတြကငနဖ/ ရန �႔စ�တစ� က ကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကခ�တြတငလ� မ�တ���တြဆ ျ�$ ဖစ�ခ4 ��သ ျ�$ မနဖ,ကင သငလ���ပတြသသည �� ျ�$ မနဖ, စကငဖငလ �� သ�႔ကင�� ျ တD ကင��$ခ

ငလ�ဖစ���ၾကငငလ�ပရ�သည�။

ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကခ�မ�ပငလ� သ��သဘပကင���တသည�။ ခ2စF ယ�၊ ခ2စF ယ� ဟ����$ပနဖXခငလ�ပကငလ။ ျ�$ မနဖ, တြတငလ ��

ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကက က��တြတ႔ပကင ��လ��တD ကင1 ဟ� ကင����ရမနဖ, ဘယJ � ဘယ�၀ မ�န �မသ�ကင အခတပသညက6�7 တ ကကကကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကစ���ခငလ�လ=��ဖx��နၿပ� ျ�$ ဖစ���သ ထ��ငလ�အဖ��ႀကင�ကင အဟ�တ,� တ�၍ သ�႔အလ�ကင� � ကင� �4 လ�4 ျ တ�

ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကက ကက ကဆကင���နရ�ခငလ�ဖစJငထည�။ သ���ယကင2လ ျ�$ ဖစ�၍သတ ျ�� တသည�။ မ�န ��ကငလ ျ�$ မနဖ, ပညတသငလ� ျ�� က ကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က က ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကင2ငလ�သ�မ2ကင�� ဤပ=�� ဤနည� ျ တD ကင,� ပကင ဥခငလ�ဖx တစ���ယကင� ၏ ျ�� ရ� �႔ရ ရငလ���လဒြဖယ1 ငလ�။

ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကငလပ မကင သ=ဃစငလ, ကင ျ�� ကင2ငလ�ႀကင�တစ���ဆIငလ�=�� ပ ျ�� ခငလ�ပၚၿပ� ကင2မည �� ကင�န �ဆ��ကင���ပ မည�။

က ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကဘပ4���$ပပ ယခ� သ��႔�နရ၊ ထ��ငလ���ရ၊ ၀ရ၊ စရ၊ ပညသငလ���ရ၊ �အရပငလ�စ=�� တ��႔၏

ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကက ကကကကကကအလ=��စ=�� �ကငတ တ��႔၏ ကင��ယ? လ�ယ] ကင�မ��႔ ခငလT2 ႀကင�ကင��လည� အမ2ႀကင� ဂ2�ပ� ကကကကကကကကကယBငလT2။ဂ2�ပ�ယ�။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၄)သငလ �����

တ��ကငPThailand International Corporation Agency အတ����ကငကင� TICA ကင�� သ�ကင ၿဗ�တ�သ�2 အသ=တြထကင��$ဖငလ ��

ကကက ကကကကကကက ကကက က ကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကက ကက က ကကကကကက ကကကကကကကတ�ကငဟ� ဖတ,��� သလည� ဆရသမ ဥခငလ�ဖxငလ �� အပြဖ4႔ကင �အမရ�ကငန � အဂလ�ပJ=�$ ဖငလ ��

ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကတ��ကငP တ4 ။ သ�႔ကင�� ျ�� ထကင1=\ မည �� ျ�� �ဒြငလၾကင စရငလ�မ2ကင�� စ�တ�� ညက� ကင�� ညကs� ငလ��ပနၾကငရ� က ကက ကက ကကကကကကကကကကကက သည�။ ျ��ကင2ငလ�စရ�တ�ဘတ� ျ���$ ခကငJ � န �ပြခ4 (���ၚလ ျစ���သငလ�ကင2) က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက၊ ခ2xလလရြငလ6န �တကငfသ��လO ဏထ? ရငလ�သ��႔

ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က က ကကကကက က ကကက က ကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကတ��ကင��7ကင� လမည��$ဖစJ�eဖငလ �� သ�ငလ I�O မ� မဆ��ငလ�။ ျ�� န စရ�တ� တစ� ဘတ� ခ�စ���ထငလ�၊ �လည� ရန � ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကက က ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကနပႀနဖ3�ငထပႀမwကင�� တ��ကင��7 ကင���ပအပ, ည��$ဖစJ�e ဖငလ �� မ2ကင���မထ၍ပငလ� ျ�� မၾကငည ဒြ�B ငလ �� မရ��။ သ�

ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကကငလ I�D�bငထငလJညက6 တစ� အသ=��စရ�တ�အ$ဖစ���ပမည ��ဘတ� ခ�စ���ထငလ,�2 သ။ ျ�� ရကငB စမ� �အ�$ခကင2 ျ�� စဖ��႔

ကကကကကက ကက က ကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကဘတ� ခ�စ���ထငလ� ျ ငလ �� ဗ�ဇၾကင ဘတ� ျ စ���ထငလ�၊ ျ�� ပငလ� ဘတ� တစ���သငလ�ခကင���ထငထငလP�ငထ7 အစ��ရ

��ဒြငလစ�ဘဏထ� (Government Saving Bank) ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက ကတြတရြငလpငလ�ပထၿပ� သ�ငလ �� မကငငလ�ကငငထငလP ဘဏထJ �7 ႔တြသ၍ ျ�� ဒြငလစ�စအ�ပ�ငလ �� ျ��ဒြငလထ�တP �� ATM လ�Iပgကငရမည�။ ျ��ကငငလ�လ�ပၿပ�။

ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကသ�တ��႔ တကင?�စ�လၾကင$ပနဖJငထည�။ ခ2xလလရြငလ6 န � တကငfသ��လ�၏ သ�မတြထကင/� သသ အ$ခမ2ကင�စ

ကကကက ကကက က ကကကကက ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက၀ငလ���ပကင� ရ��သည �� လမ�မႀကင�တစB7�� ပ�ၚရကင� ၾကငသည�။ ပရထ��ငလ�လမ�ဟ� ဆ��ငလ�ဘ�တ���ရ ကကကက က က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကထသည�။ ���ကငန တည I�F �ည �� ကငစ�တြသရငလ� သ=��မ�တF �7 ငလ���လကငD �7 ရနဖC န �လမ�ထ�ပF န �

ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကက က က ကကကက ကက ကကကက ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကရကငF ပ4 ဟ�မကငငလ�ကင�ငလP�$ ပ၏။ �ဆ�� သ�လနၾကင အမ�တ� ၁၄ ကငလမ�ထကင1�7 န�တပ။ ဆရဆမC ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကက န �ကငဘဖစ���7 ႔��ဘကင� မ��အၾကငငလ��မ�$ပသလ4။

ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကက က ကကကလမ�လ�2ကငg ကင၏။ဟ��ဖကင���တြကင႔လ��ကင�၊ ��ဖကင���လ�2ကင� �7 ကင��$ဖငလ ��ဘဏထJ �7 �႔ရကင� ၏။ဘဏထP ျ��သ ကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကသ ျ�� ပကင? �ကငလ။ ျ�� နကငF စ���ခကင� လ�2ငလ� ဘယJ � မ�လ��ကင1�7 ႔မည� မဟ�တJ e ဖငလ �� အ$ပငလ�အထန �

ကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကတြသလမ�၊ လလမ�ကင�� မ�တJ ထရသည�။ ဘဏထ���ရကင���တ သ�ဘမ�မလ�Iပ���7 ကင� ပ။ မကငငလ�ကငငထငလP

ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကအစအဆ=�� လ�ငထပP�ငထ7ငလ���ပတြသသ$ဖငလ �� သ�လကင,� တ� သတြတရြငလS ငလ� ထ��နရသည�။ နရ�၀ကင� သသမ�ပငလ�

ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက သ��႔ဒြငလစ� စအ�ပ�ငလ ��လ®2� ၀�ကငC= ပတ1 ATM ကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကက ကကက ကကကင�� ရ၏။ လမ�ဘစတ��ဆ��ငလ,2 ၏ ျ��ရ� ႔မ�ရ��တတ���သ

မညကpည �� ATM စကသြကငF ငလ,ဆ�� ကင��C=ပတ��7ကသြကငJ ငလ�ၿပ� ျ��ဒြငလထ�တw �ငထငလJညကq7ဆ��၏။ ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ဘဏထ,� ျ�$ပနဖ�တ�ညနသ=��နရ�န�ပရ��ၿပ�။အ�မ��$ပနဖB2 ငလ� ငလ�����နရ�ကငန (၇၇) ကကကက ကကကကကကကကကကကဘတ(6စ�တြသဟ�မ�တF �7 �ငလ3 ရကင� က ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက က က ကကကကကကကက ကကကကကကကလ��ကင1�7႔ရငလ� ကငပၚတခတည�တငလ���ပလ��ကငJ eဖငလ �� အငလ, တန ���ကင2ဇ�တငလ,� သည�။ အတန �တြသတကင1 လ ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက လ��႔ ျ���$ ပလ�2ငလ� သ��$ငလငလ�ရခကင���နဥမည�။ (၇၇) ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က က ကကကကကကင လ���မၼရငလ� အ4တြကငန �ကငႀကင�ဖစ�၏။ တစ?�

က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက လ=��အစ�မ ����2ကင�၊တစ���ယကင& �7 ငလ�ဆ��ဖခ=��မ2တြတငလ�လ�တစ�၀ကင���တငလ,e ပည ��။ (၁၄) ကကကကကက ကကငငလ ����တတြကငဘ��$ခ ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကက က ကကကကက ကကကငလ�။ လ�ရ�ငလ�လ�သ$ဖငလ �� ဆ��ဖခ=����ပၚဇ�မwငထ� ထ��ငလ���နတ�န � စပယw အမ2� သမ�ကင ျ�� ဒြငလ�အ�တြကငထ

ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကည I�J�ည �� သ=ဗ�ရ��ညက�မ2လကင�� �တခ2ကင���ခ2ကင� ပ� ငလ� အနရကင� သ$ဖငလ �� ဘတ ဆယF န ���ပလ�� ကကကကကက ကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကင���တ ဆယO တF န � �အ��တြကငစ ျ�� လစ ျ�$ ပနဖ3မ�၏။ ဂ�တ? ၊ ဂ�တD =�� ဘယC စ�စ� ဆယO တ��$ဖစ,

ကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကက ကကကည�။ ယဥ���ၾကငပ�တ���နသ$ဖငလ �� ကငကငလမ�လ�2�ကငJ လကင1 ငလ� မ$မနဖB2 ငလ�။ သကင���တငလ I�J �ကငJ ရ�� က ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကလ� သ$ဖငလ �� အ�ပ�7ကင� သည�။ တစC ရ���ကင2ၾကငမ� သ�အတြကင�2မ�တ၀ငလ����� နၿပ��$ဖစ���သ ရနဖC �နဖ� မ�ထ�

က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကငထပJ�ငထ7�႔ရကင�၏။ ျ�� ခငလ� ျ�� လငလ�ပ�၍ ဆငလ�လ��ကငJ ည�။ လမ�ဘဆ���ငလP လမ2ဒြမစႀကင4���နအရြငလ/ ငလ �� က ကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကထသည ��လမ�မႀကင�အတ��ငလ� ပ2ငလ�ပ2ငလ�ရ�ရ� ျ��လ�2ကင� ရငလ�ဆ4ဗငလ� - အ�လ4ဗငလ� (7-11) ကကကကစတ��ဆ��ငလ���လတစB7ကင����

ကကကကကကကက ကကက က က ကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကတြတ႕သည�။ တကငယ���တစတ��ဆ��ငထငလP�ငထ7 ျ�� တြတ႕$ခငလ�မဟ�တ�။ ဆ��ငလ���ရ� ႔မ� ျ�� အတ�အမ� စကင3 န��ကငလကင��

ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကသ�႔မ2ကင� =��ကင$မငလ,��$ခငလ�ဖစ�၏။ သ�႔ကင�� လလ�ည ��၊ ထ�တ� � ည I�Q�7 ဖ�တ���ခ�ၚနသလ��၊ စကငC တြသရ ကကကက က ကကကက က က ကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကပ�၏။ ျ�� ရ� �႔နကင� ျ�� ဘဘ� ကင��ၾကငည ��၏။ ဘယJ � မ� သ�႔ကင�� ဂရ�မစ��ကင�၊ သ�တ��႔လမ�သ�တ��႔တြသ

ကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက က က ကကက ကကကကကနၾကင၏။ ခ�နကင ဘဏထP ျ�� ပလ��ကင���သအ�တP �7 ၿဖ4၍ လ�2� ႔၀�ကငC= ပတP �7 မ�တ�။ ျ�� အတ�အမP �� ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကင��� စကင& 4တြသငလ�လ��ကင�၏။ ဘလ�ပ1 ၊ ညလ�ပ1 ည�နဖg ကငခ2ကင,2 အဂလ�ပO သ ျ�$ ဖငလ ����ပၚလသည�။

ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကအဆငလ I�Dငလ �� လ��ကင� 7ရြပpရ ျ�� နကငD =�� ကင��C= ပတ� ထည �1 ဆ��သည �� စတမ�ပၚလ၏။ ကင�I�P�ငထ7 ရ�� ကသြကငJငလ�လ��ကငJ ည�။ ျ�� ဟ- က ကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ျ�� တြတ႕ပၿပ�။ ဘဏထ? ရငလ� အသစ? ကင? ကင& 4 မ� ဘတ���ဒြငလ တစ���သငလ�ခကင���ထငလ�

ကကကကကကကက ကကကကကက က က ကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကက က၀ငလ���န၏။ ဘတ� ၂၀၀၀ စမ�သပ&ငထ7တg ကငည ��န �ဆ=��ဖတ� �7 ကင�၏။ ျ��ဒြငလစကငfxတစ���ထငထငလF န �ထ�တ, ညကq7 ျ�� ကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကရြရခ2ယBလ�ပ�Iပ���7ကင� မၾကငမ�� ထ��ငလ�ဘ�ရငလ, ငလ�မတ� ဘ�မ���ဘ ရ�ပ1=�� လ ရ��ကင�ငထပ& သ ည�

ကကက ကကကက ကက ကကကက ကကကကကက က ကကကကက က ကကကကက က ကကကကက ကကတ��တ�� ဘတF စ���ထငထငလFန ���လ ျ ရြစ�ကင�ရ����တသည�။ �အ�$ခမ4 �အနမ4 မဟ�တ�။ ျ�� ဒြငလန4႔ ျ��ရန4႔ ျ�$ ဖစ� �ပ ဟ ။ တ��ကငP ရ4\ ျ��ကင2ဇ�ပ။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၅)သငလ �����

က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကခ2xလ ျငလ ��အနဖC ၊မငလ�တ�န �ငလ ��ဆရမ�တ� ကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကက�စန၊ တနဂ ျ စ�ကင� =�� သ� အ$ပငလ, တြထကင��$ဖစ�။ ကင��န၀ငလ� အခန �ထ4မ� ျ�� အငလ�န၏။ စသ ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက က က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကငD �bငထငလP�ငထ7 ဖ�န �ဆကငyပ� စခ2ငလF မ�စသည�။ တ�ပြဗ� ၾကငည I�J �ည�။ စအ�ပ/ တJ ည�။ တစJ ကင�

ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကလ=�� ျ��တငလ I�Fခ4 ��သတစ���ယကငF ည� ျ��နခ2ငလ�သလ����နရသည ��အဒြခငလ ��3 ရကင��အ$ပည I�3 ၀

ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ရယ���နသည ��ယ�။တ���ကငF �7 ကငD �b ငထငလD�ငထ7 ငလ�လ��႔ပ4 ျ���$ပရမလ။တ�ပြဗ�မ� the king and I ဇတ� ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကမ�လနသည�။ ထ��ငလ�ရ4\ ဂ၀ငလ����$မကင� အလ�ည ��3�$ ပငလ�တ��႔ ကင�� မ�တF မ�တငလ� ငလ�

ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက�အနကင� မ�မ��မ ကင�� သ�မ���ဒြမ႔ဒြစ မ�မငလ�ထ��ပသည �� ခ2xလလရြငလ6 န � ဘ�ရငလ� ျ ငလ ��

က ကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကအဂလ�ပ? ဆရမ မစၥစ� အနဖC လ�ယ�� ျ ၀ငလ� တ��႔၏ ျ�� လကင�ထ�ပၸတ� လ�တ��႔ဇတ� ကင�� စ� က က ကကကက ကကကက ကကက က က ကကကတ���ရကင��ယ1 ျစ�၍ၾကငည ����နမ�သည�။ ျ��ၾသ - က ကကကကကခ2xလ ျငလ ��အနဖC ။

ကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကက ၁၈၅၃ ခ�စ�စကငF ငထငလO ၂၀ရကင���န႔ဒြဖခ2xလလရြငလ6 န �မငလ�သသည�စတ�တuရမမငလ� ( ကကက��မငလ�ဒြဂတ�ဘ�ရငလ�) ကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကက ကကကက ျ ငလ �� မ�ဖ�ရ သကငJ � ရ� အငလ& ရ တ��႔၏ သတႀကင�ဖစJ�e ဖငလ �� ျ�� ဒြမကငတည�ကင ထ�

ကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကဒြမ၊ နန �ဒြမခ= အ�မ���ရ� ႔စ= အ$ဖစ� ဗ2��တ� ခ4 ၿပ�သ�။ ခ2xလလရြငလ6 န � မငလ�သဒြဖ ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကမငလJငထည �� ျ စ,�ပငလ� သ�တ��႔$မနဖ, ငလ= တြတငလ� ပ�ဂ= မငလ�၏ ထ�နန �ကင�� မငလ�တ�န �၊ �ကငန

ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကက က ကကက ကကက က ကကကကက ကကကငလ,ငလ�သစ1 လ�ငထပ] ကင=��အငလ��$မငလ�၍ မငလ�တ�န �မငလ� နန �တကငB4\ သည�။ ႀကင=��ဖ ႀကင=ဖကင� ည��� ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကတႀကင� �ကငနငထငလP�ငထ7 အ�မ���ရ� \မငလ�အရထတမ�ခ4 သည�။ မ�ဖ�ရခ�ငထစP2� ပ��� ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကင2 မ� ျ��ဒြမအကငငလ�ကငငလ�ငလ ��ဒြဇတ���ဒြမထသသတ ျ��လဆယ���ကင2 - ကကကက ကကကကက ကကက က ကက ကကကငလဆယ�ငလ�တF 7 တ���မ ၾကငရသည�။

ကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ထ���$ဖစ�ငထပP မ��မလငလ�တမ�ကင$ပရမည ��အတြလမ�ဇတ] ကင�၏ပဏထမအခ2�န��န �မ�2သ။ ကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က��မငလ�ဒြဂတO 7ရငထငလP ခရငထစw IနဖJ သနပ မ2ငလ �� အတြလမ�သငလ I�J�� ။ နန �တႀကင�မ� သ

ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကငလ�အ�ငထပDရမ2၊ သ�တ��႔၏ မ�သစ�မ2ဖငလ �? ညက( ညက6 ကင တ၀�န �၀�န �။ တရ=��ရ=��။

က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကသတ၊ သမ�တမ2၏ ပညရကင�� အစဥ3 လ ပရ���ငလ�ဘငထငလ3 ငထတြတငလ�မ�သ သငလg က ကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကငပနရသညက6�7အမရ။ အထ�သ$ဖငလ �� ခ2xလ အ�မ���ရ� ႔စ= ကင��ယ���တလကင�� ထ�ဒြခ�2နဖ&

ကက ကက က က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကင��$မကင���စ ခ2ငလJငထည�။ ငလယ?ဥ���တငလ���ကင2 �ကငလ ဘ၀ မ�စ၍ ထ��ငလ�နန �တြတငလ� ရ��ရ အစဥ3 လ

က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က က ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကထ��ငလ�မရရမ2ကင�� သငလg ကငစယ=��မ�2�$ဖငလ �� အမရ။ အသကငP �7 စ� အရြရယ,� စ၍ ျ�� ဒြမထ��ငလ� က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကင��ယB= ပညမ2ကင�� သငလg ကငစသည�။ မစၥစ� အနဖC လ�ယ�� ျ ၀ငလ� ကင��အၿမ4တမ� နန �တြတငလ� ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကတြတငလBစဒြခငလ ���$ပ ��သ မငလ�သ၏ ပရ��ကငT� တ� အဂလ�ပP2x ရ�ငလ� ဆရမ အ$ဖစ� ရမ�၍

ပညသငလgကငစသည�။ က ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကက��မငလ�ဒြဂတ�၏ အစ�အမ=မ2� ကင�� ဘ၀ရ�ငလ� မငလ�တ�န �မငလ�ၾတႀကင�လည� လ�ပB4\ ဖ�

က ကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကက က ကက ကကက ကကကကကက ကက ပ၏။ဆရမ�တ] ကင�ဟ�လ�သ�မ2 ျ��သသသနပ ဆရ Dr. Marks ကကကကက အ ၁၈၅၉ ခ�စ� ဒြဇ�နဖ� (၇) ရကင��� ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကန႔တြတငလ� ရတနပ�ဏထ� ျ�� နဖXပည���တတြတငလ� သ=တ4��ကင2ငလ�တညရြညကc ငလ �� ျ�� ပသနတမ�ခ4 ၿပ� မ

ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကငလ�သ ကင��ပကင�� သ=တ4��ကင2ငလ�တြတငလ� အဂလ�ပ? ျ ငလ �� အ$ခ ျ�� ခတ,�� ပညရပ,2 ကကကက က က ကက ကကကက ကကကကကကကကကကင�� သငလgကငစခ4 သည�။ ျ�� ပကင���ပကင����$မကင����$မကင& �ထ�ဒြခ�2ရြနဖB�2န �ရ��ၾကငသည� လ။ မ�န �ခ2ကင�

ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကက ကကက ကကကကကကကက ကကက “က ကကက�¡��ငလ �� ျ မ�တြထကငP eဖငလ �� မကင��ကင1 ခ2။ ဆရမ�တ����$ပခ4 သညက6�7 သ�သတ��ရနမ�သည�။ဘ၀ရ� က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကငလ� မငလ�ၾတ ႀကင�ရ4\ သတ ကင��ပကင�� အဂလ�ပ? သငလ���ပဖ��႔ ျ�� ကင2ငလ�ကင��လတ�

က ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကလ��ကင���တ မငလ�သတစ1ကင�� ဆငလ���တ တစ?� ၊ ျ�� ရထ�လလကင� မ��ၿပ� ျ���$ ဒြခရ= သငလ�ပငလ�

က ကကကကကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကက��လဆယ?�ခစၿပ� ျ��ကင2ငလ�ကင��လၾကငတယ���လ။ဆငလP�ငထ7 စ� န4႔ ျ�� နကင� �7 ကင� ငလယJ သ=�� ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကရခကငD ယ�၊ ျ�� ကင2ငလ�ထ4မ� သ�တ��႔န4႔ပ4 ျ�$ ပည ����နပ�လရ။ စသငလ, ယ� 7 ပ��$ပန � ျ�� တလည� ျ��

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက က ကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကတၾကငတြကငမ�တစဖ��႔နလ��ကငg ကင။ခဏထၾကငပြပ4��တတညက��7 ကငg ကငန4႔ဆ����တ -----------------”

က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကတစ�Iစ�=��သငလFတငလ� ျ��အဘ�စ���သငလ��7 တြကင�2တ1 မလလ��႔ဆကင����$ပခ2ငလQ I�နဖFငထ� ရ4\။ မၾကင ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကက က ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကလ��ကင1။ မငလ�တ�န � မငလ�ႀကင�သည� ဆရမ�တP �7 သ�ထငလJ လ�� ဗမပည�၏ အဂလ�ပJ= တမန �

က က က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကလ�ပ�ရြငလ?မ�မရ����ၾကငငလ�၊ ျ ငလ=��ရ အရ အကင2� မရ����ၾကငငလ�သ�ခ2�ရြနဖS ငလ� မငလ�သတ��႔၏ သ=တ4�� ကင2ငလ�ပညရ ျ��ရပည���တမ�2တ��ငလ�၀ ျ��တသည�။ အနဖC လ�ယ�� ျ၀ငလ�။

ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက၀�တ��ရ��ယခတ� ျ�$ ခငလ�ကင2 ဂ၀နဖ] ကင� ကင��မကင၊ ပငလ I�P ဖငလ �� ျ�� ခ2ငလ/7 ယမရြစS ငလ� စ� ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကန ���မ�2လသ ကင�တ���႔လ�ႀကင� ျ�� ပၚမ� ျ�� ရနန �တႀကင�ဆ�သ��႔ မ2ကင���တငလ, ခတF မ�

က ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကငလၾကငည �����နသ ျ�$ ဖx��ဖ2 ျ မ�လ�2 ျ�� နသည �� အမ2� သမ�။ အ၀တ3 စတ��႔ကင သပ� ပ���ပမ4

ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက��စ ��စ စပ?Iပgကငည ����2ငလ� ျ မ�ပ၊ဆငလ�ရ4 ျ�$ ခငလ�ကင�� ဖ=��ဖ�မထငလ�။ �အနကင�ငလ= တြတငလ� ကင2ကင� က ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကက�သရကငငလ�ဒြစ ျ�� နထ��Iငလ�ပ��ခ4 ရသည ��အတ�တ1=�� ရ� ငထပF�ငထ7 ႔ကငသ�မအ ျ�� ခ2ကင� � န �႔ဆ4။ ျ��ကင

ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကငရ�န � ျ�� တြသမစစ��$ခငလ�၊ ရ�ပဆငလ�ရ4 ျ�� အကငF န �ကင2$ခငလ�၊ အလ�ပ, ရ�� ပ2ငလ�တြလန � ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကဖ2ငလ�တြလန �ၿပ� မၾကငသမ��ကင ဆ=��ပတြသ ျ�� သ ျ�� ယကင2။ လ�လ�သ�သ� ျ�$ ဖစ���အငလ���ဒြမမx

ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက ရဥမည ��လ�မမည��ကငလငလယ,2 ။ က ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကက က ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကမၾကငပ။ အနဖC ၏ ည�ငလယ1� ပန ���သကင၊ ဥ�ၶစၥ မ2သည� ျ�� မငလ�ဒြဂတO 7 ရငလ�၏ ျ�� ရန

က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကန �တႀကင� အတြတငလ�၀ယ� ျ�� နလငလ�ပ2ကင��$ဖစPငထ7 န �၏။ မဟဆ�၊ မဟတြသတ��႔၏ ျ�� တ၀ငလ�

ကကကကက ကက ကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကက က ကက ကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကပရ��ကငT�တP 2xရ�ငလ� ဆရမႀကင� အ$ဖစ� �တတြသ �တဒြမ၊ ျ�$ ဖစ� သ အခ �အနကင�ငလ= ကင သ�ဆငလ� က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကရ4 မ�ဆ���မလသည� ဘန ���ကငကင���ရၿမ� �႔တ၀ယ� နန �ထ��ကင� ျ�� တ၀ငလ1 န �အ$ဖစ��� သစ�

ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကစ�တJ စ� ျ�$ ဖစ�ခ4 သည�။ သမနဖ�ငထ� တန �စ အလ�မ�ပတစြကင/ လၿပ� ဘြဘ4႔ထ�၊ ဂ�ဏထ& � ရ

ကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကအ�သရရ��လ�ႀကင�မငလ�မ2အ$ဖစ� မ�မ�ကင��ယP �7 ပ=�����$ပငလ�ယ�ခ4 ၾကငသ�မ2အနကင� အနဖC သည�

က ကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက�အအငလ��$မငလD=��။ ဘယ���လကင���တငလ� ျ�� အငလ��$မငလJ လ4ဆ��ရငလ� သ�႔သသမ�မ2ပငလ� သ�ငလယ? ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကက ကက ကက က ကကကကကဥ�၊ ျ�� အကငF န �ကင2စဥ� ကငအ$ဖစ3 ပ2ကင,2 ကင�� သ�ဒြခငလ �, ရခ4 ၾကင။ သ�တ��႔�အမသည� တစJ ကင�

က ကကကကကကကကကက က ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကက က ကကကက ကကလ=��ရလငလ1န �ဖငလ �� အခ2ငလ�ဆလ ျ�� သ ျ�� တ၀ငလC န �တြတငလ�သ�ႀကင�ဟ� ထငလ,� တ���နၾကငရ�သည�

က ကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကက က က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကက ကအထ�။ ရ4ရငလ ����သ၊ သစၥရ����သ၊ ပညတတ���သ၊ အထကငF န ��ကင2သ အမ2� ကငငလ�သမ� တ ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကက က ကကကစ�ဥအ$ဖစ� ရ�ပ�� ငလ, ငလ�သမ�တ��႔ စ�တ1 လကင1 သရ�ပ���ဆငလ���ပခ4 ၾကင သ$ဖငလ �� ကငမၻ

ကငသ�ၾ�ကငသ the king and I ကကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကက ကကက က ကကကကက ကက က က ကကကဇတP မ�ခ2xလအ�မ���ရ�႔စ=၏ဆရသခငလ�အနဖC သည�တကငယ��� က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက တအရ�ငလ���ဒြမ၍ ျ��န႔ခ2ငလ�ႀကင�ခ4 ��သသနစရမ�န �မသတစ�ဥသ။

ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကသ���႔သ ထ��သနစရ မ�န �မကငပငလ� ခ2xလလရြငလ6 န � မငလ�သကင�� အသ�ဥဏထJ စ���တြတ ထ��သ� က ကကက က ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကက ငထပ&ငထည ����ပငလB4\သည�။ ျ��မငလ�ဒြဂတO 7 ရငလ� နတစြတ� စ=��တအသကင� (၁၇) ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ျ ငထစJကင��ရ�ငလP လခ2xလကင��

ကကကကကက က ကကက ကကက ကကက ကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကသကငန �ဒြခ�2တyပ� ပ�လငလ� ျ��ပၚတငလ�၊ဘ�သကငB= ကငပဥၥမရမဘ�ရငလ��$ဖစ���စသည�။ငလကသြယ� န �သ ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကက သည I�3�တြတကင� အမတB2 ငထပ]ကင� ျ��ခ2ဖ�ရသ�2ရ�သ�ရ�ယ ျ��၀ငထငလD� ကငရရြငလB ငလ1�7 ကင�ဘ�ရငလ� (Regent) အ$ဖ

ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကငထစ3ငထ7ပB2 ပ���ပခ4 သည�။ ရရြငလB ငလ1�7 ကင3 7 ပB2 ပB=�� လစ� ကငလ အတြတငလ� ခ2xလလရြငလ6 န � ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကဘ�ရငလ���လသည� စငလP ပ�၊ ဂ2ဗတြကင�2န �ငလ �� အ�ၵ�ယငလ= မ2သ��႔ ျ ငလ=

ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကတကင ျ�� လ လရခရ�မ2တြထကငB4\သည�။ ထ��ငလ�သမ��ငလ�တြတငလ� မႀကင=� စဖ� ထ�တြထသည I�3=\ ရ ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကသ၀� ျ�$ ဖစB4\ၾကငရသည�။ ဆ�ခ��ထ��ငလ�ခတ� တြတIငလOငထ7 ရငလ� ရမB ငထမQ� န � တရ�တ��$ပည�

ကက ကက ကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကသ��႔တြသရကငB4\ဖ�တကငဘြလ4လ��႔ �အရ� ႔�ပ�သရဇ� တ��႔၏ ထ=��စ= အတ��ငလ� ဘယ& �7 ငလ�ဘ�ရငလ,�

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကက က ကကက ကကတ��ငလ�ပညက6 မဒြခခ4 ။ သ�တ��႔ဆ�မ�ရဘထ�သလ4။ စစF�ငထ7 ကင�၊ ဘ�န �လကင�=�� ပ သည ��3 ကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကနဖXဖငလ �� ျ ငလ=�$ခဟ� ယ��ဆသ အ�မC� နခ2ငလ� ကင��ယ �, ငလ�ကင��ယ �B2 ငလ�ငလ= မ2သ��႔

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကတြသရကင� ျ�� ဆ�ပလ တ�ခ2�နဖ,� ဘြလ4၍ ဘ�ရငလ,� �နဖ��2 ငလ� နန �တတြတငလ� တြတယP တ� ကင�ငထပP ကကက က က ကကကကကကကကကက က ကကကင���နမ��$ဖစ,ညကi�7သည �� ဥ�ပ�သ ကင�� �တတြသမတ�မ�လ��ကငCခ4 သ�မ2ခ2ည�သ။သ�ၾကငသည I�3 တ��ငလ� ျ��န

ကကက ကက က ကကကကကက ကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကက က ကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကငD =��ဘ�ရငလ� သ���ပ ကငငလ�၀န �မငလ�ႀကင� �အ�$ပကငငလ�၍ အဂလန � တြသမယ] ကင=��တ ဟ����ရ ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကင�ငလ� ျ�� သငလ��$ပငလ�တF 4\��ဒြခလ����ကငၡ ျ�� တြတ႔လ�မ �,ယD �7တ4 တ��ငလ�တမငလ�ႀကင�ဥဖ��ရ4\ �အ�$

ကက ကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ပန4႔တငလ� ျ��ခ2ကငB2ၿပ� ျ��နကငD =��တရတနဂ�ရ�သ ျ��ရကသြကငJ ရ�ခ4 သည�။ က ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက က ကကကရဇပ�လငလ� ျ�� ပ�ၚရကငyပ�မ� သပ�တP �7 ပကြငလ?4 ရ4တ4 ပထမဆ=��မငလ�အ$ဖစ� ၁၈၇၃ ခ�စ� သကင���

တ (၂၀) ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကတြတငလ� ခ2xလ ဘ�ရငလ� ရဟန �ပ ခ4 သည�။ လ�၀တ��$ပနဖ�4 ၿပ�နကင� အဏထအ$ပည I�3 ၀ ရလ ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကခ4 ��သ ခ2xလဘ�ရငထငလJငထည� �အနကငF �7 ငလ�ကင��လ��န� အ�ပB2 ပ1=�� မ2ကင�� ျ�� ကငငလ�ဒြစ ျ�� လ

ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက က ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကလငလB4\သည I�3�တြတကင� �အနကငF �7 ငလ�အ�ပB2 ပ1=�� န4႔ ၿမ� ႔$ပ ယဥ���ကင2မ ျ�� တြတကင�� ထ�� ကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ငလ��ဓလ ရ��ရန4႔ ျ��ပငလ�စပyပ� ျ��ရ�႔ခရ�ဆကင/�7 ႔ဆ=��ဖတ�ငလ�ခ4 ပ=��ရသည�။

ကကကကက ကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကယ�န���ဖငလ�၀တJ ည�။ ဘ����ကငထသည�။ သသမ�တြတအလ=��ကင�� �ဥရပ တြတငလ���ကင2ငလ�ထသ က ကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကကကကက ကကက ကက ကကည�။ ျ�� ခတ,���မ�� ကငမၻၾကငည ��gကငည ���$မငလD�ငထ7သည ��အလ�ငထပP�ငထ7 �အရ� �႔တငထငလ3 ရ� မ� �အစ

ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကဆ=��လ�ရြပpသ� ဒြစန �႔ဥတ�တြထငလ� သမဟ� ဆ��သငလ ���� သည�။ ၁၈၉၇ ခ�စ���ရကင���တ အဂလ ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကကက က က ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကန �၊ ျ�$ ပငလJစ�၊ ��န �မတ�၊ ဘြဆ��ငလ�၊ ဘယ�° 2� ယ=၊ အ�တလ�၊ ၾသစဘြတ�ယ၊ ဟန ���ဂရ�၊ စပ�န �၊ ျ��

ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကဟလန �၊ မ��နကင��၊ ျ�� ပၚတ�ဂ�၊ ရ�ရ� ၊ တြဆစa လန �၊ ဂ2မန� ျ ငလ I�3� ဂ2စ� ျ ငလ= မ2 ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကသ��႔ ကင��လတ ခရ�ရ�ညက� ကင�တြထကငB4\�$ ပနဖJ ငထည�။ သတတြတ �တလ�ႀကင�ရ����သလည� မ ကကကကကကက က က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကညကp�မ� အဏထတကင� မသ�မ�ၾကင။ �ပ�သရဇ� ဇ၀ရြငလS ငလ� အ= ဒြဖယJ � ရ4 ျ�$ ဖစ� ငထပQငထ7 မ�တF

က ကကက ကကကကကက က ကကကကက မ�တငလ�မလ��။အဂလရြနဖS ငလ�အကင�၀ပ� (၇) ကကကကကကကက ကကကကကက ကက ဘ�ရငထငလP ၀ငလDရ4တ��ကသြကငF ငလ±ည �B=သည�။ရ�ရ� တြတငလ�န�ကင��လပ� (၂) ဘ�ရငထငလP ျ က က ကကကကက ကကက က ကကကကကကက ကက က က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကငလ=��တဧည I�J�ည� အဆငလ I�3 တန �သတ,� တ�၍ �အသအခ2ပ စ�ဧည �B= ခ4 သည�။ �ဥရပတစ�

ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကထ��ငလ�ဆ��သည �� ျ ငလ=ကင�� ပထမဆ=��ပရ��မ��ရ�ငလ�တကင� လ�ငထပJငထ� ဟ� ျ���$ ပလည�မ�မညက8 ထငလ�။

ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကထ���$ဖစ�ပ,2ကင ထ��ငလ�သညက� ယC ယB24 ႔လကင���အကင,� မ�ကင2ရကငB4\ သည �� ရ�ရ�ပပ

က ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက တြလတ� ငထပJငထည ��ငလ=အ$ဖစ�လ�ကင, ထငလ� ငထပF ငထည�ငလ���စခ4 သည�။ ကက ကကကက ကက က ကကက ကကက ၁၉၁၀ ခ�စ� ျ��အကငF �7ဘ၂၃ရကင���န႔သကင���တ (၅၇) ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကက က ကကကကကက ျ ရြစSငလ�ပဥၥမရမမငလ�ႀကင�သည� ျ��ကင2ကငP ကကကကကကကကကကကကက ကပ���ရဂ ျ�$ ဖငလ �Cတစြတ�စ=ခ4 ��သအခ ျ ငလ=\��ကင2ဇ�ရ� ငထငလ]ကင� ျ�� သဆ=��သည I�&��7��န႔သည� ထ��ငလ�ငလ= အ

က ကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကမ2� သရ=��ပ�တ�ကင��$ဖစ� သည�။ ျ�� နရအ႔ တြတIငလwငထ� န���ဖငလ�၀တ� ခ2xလဘ�ရငလ�၏ နကသြတP န �လ ကက ကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကမ2ကင����တြတ႔ငထငလJငထည�။ �ယန႔တ��ငလ� နတO =�� နတC န �မ� ခ2xလလရြငလ6 IနဖOငထ7 ရငလ, ငလ�မတJ ည�

ကကကကက ကကကကက ကက ကက ကကကကကကကကကက ကကသ�ခ2စ���သ ထ��ငလ�ငလ=ငလ �� ျ�$ ပညကp��အပငလ�အစငလ ����ရ�ကင� ျ�� ဖမကင�ည����နသသညကq7 ထ��ငလ�ပညကp� ကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကက က က ကကက ကကကက က ကကကကက ကကကက ကကက ကကကက က ကကတ��႔အသည�လ=��ထ4တြတငလ�ပြစ4ၿမ4ဒြစယ=��ၾကငည���နၾကငသည�။ယ=��ၾကငညက8 ယ�ဆ��လည�ယ=��ၾကငည�

ထ��ကငJ ညက6�7။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၆)သငလ �����

ကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကဟန �ဖ�န �မ�သည�ဟနဖ/7 န �ဆ�သ��႔ က ကကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကဘလ��လ��ငလ �� ဘန ���ကငကင���ရကင���နသညက8� တစ� န�ပရ��ခ4 ၿပ�။ ရနဖC န � ကင��ဗဟ���$

ကကကကက ကက ကကက ကကက ကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကက ပ ၍ ျ��နရ�အတမ2မ2 တြသတတ�လတတ���နၿပ�။အယ��ၶယလမ�တြသယ� (၂) ဆ��သည �� သ���နထ��ငလ� ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကလမ�ကင2ဥ�လအတြတငလ� သ��႔�$ခရမ2 ထပ���နၿပ�။ လမ�ထ�ပ��� ကင�အရငလ�ပခန �ငလယ���လ

ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကက ကကကက ကကကက ကကကင��လည� အတြသအ$ပန � ျ�� ငလမၾကငည ��တတ� ၿပ�။ မစ���၊ ျ�� ဗလT�7 ၊ ဘ�အမY ဘလ�2x ျ ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကစ���ယကင?� ၿပ� ငလP ငလ�ယP လမ2ကင မ2ကင?� ပသ� ရ��လ�ပဘ�၊ ျ�� စ2န �တြတကင ဘတ�

က ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကငထစJန � မ� ငလသန �အထ� အစစ၊ သ�တ��႔ဆ�ကင ကငစ2ဖငလ �B2� Iနဖ&�ငထ7 ၾကငည ����2 ငလ� မ2လ�သ ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကညကq7 မဆ��သ။ သ���႔သလည� သ�႔မ� ရ��သည ����ဒြငလ�$ဖငလ �� ဆ��လ�2ငလ���တ ကင�မ�$ပ

ငလ ��၊ လနဖB2ပငလ,ရငလ�။ ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက����န�႔တ လ�တကငကင��ငလ���နသည �� မ��ဘ��ငလ�ဖ�န � တစ�=�� ဝယ, ညကq7 ဆ=��ဖတB2 ကင3

ကကကကကကက က က ကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကက ကကက ကကကခ��ငထငလ3မ ခ2ထသည�။တြသနၾကငအယ��ၶယလမ�တြသယ���လမ�တြထကငy ပ�ခ�ထ�နမ�ညက8 ခၚတတ���သသ ကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကည �� လမ�မႀကင�ကင�� ဥတည���လ�2ကင� သည�။ လ�ကင�မ2ဥ�ၾကငလည�မရ��၊ �အ�$ပအလ

က ကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကငတြလတJ ည �� အခ2�န ��$ဖတP � ရသည�။ ခ���နမ2 ကငတ��ကင���သ လ��႔�ကငတ ျ�� ရျeခမ$ က ကကကကကက ကက ကက ကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကခ မ�ငလလသနပတယQ 7 ကင��ယ I�P��7 ယP �7 ျ�$ပနဖP ရ�ဏထသကင,��� �နသ။

ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကသ=လကင�မ�မ2 ကငရ=ထသ လမ�ဘ ပလကင���ဖငလ�လပၚတြတငလ� ျ�$ ဖည�ဖည� ျ�� အအ လမ� က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ကက ကက က က ကကကက ကကကက ကကက က က ကက လ�2ကင�ငလ�ဘန ���ကငကင�၏အ$မငလ I�D=�� ဟ��တယQ 7 သတငလ�ႀကင�သည�႔အထပ� (၇၇) ထပ��$မငလ ���� က ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကသ ဘ��ငလ�7တ� ဟ��တယC ျ�� ရကင� သည�။ဘ��ငလ�7 တP အမဟ��တယ��$ဖစJ ငထည�။ ငလဆယ � ထပ��$မ

က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကငလ ����သ ဘ��ငလ�7တ� �အဟငလ� ကင ခ�ငထစD ယ �� ခ�ငထစ& ပ� ျ�$ မငလ I�J �ည�႔ ည���တ ဘ��ငလ�7 တ�၏ ျ�� ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကနကသြကငF ငလ� မ�� IနဖPb ငထပPငထ7 ပ� ကင2နဖ� ငထစJ ငထည�။ ဘ��ငလ�7 တF ဝ ျ ငလ I�P I�ပ��2 ကင����� သ အငလY ရ

ကကကကကကကကက ကစဘြကင4ယခၚ ျ��စ2ႀကင�တစB7ထ4ဝငလ���7 ကင�၏။ ကကကကက ကက က ကကကက က ကက ကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကက က ကက ဝငလ�ဝငလB2ငလ� ျ�� ဒြငလလ4��ကငငထငလFတစB7 တြဘကငန4 ျ�� တြတ႔၏။�အမရ�ကငန �တစ����ၚလလ�2ငလ�ဘတ� (၄ဝ) ျ န �၊

က က ကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက��န႔စဥ� ျ�� န႔တ��ငလ� ျ�� ဒြငလလ4န �ကင�� ၾကငည ����နမ�ခ4 သ$ဖငလ �� �အ$မငလ I�D=�� ျ�� ဒြငလလ4န �မ�န � က ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကသ�၏။ သ�႔ထ=တြတငလ� ရ�����နသ ျ���ၚလငလရကင��ဘတ��$ဖငလ ��လ4ပစ���7 ကင�၏။ဘ�မ���ဘဘ�ရငလ,

က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကက ကကကက ကက က က ကကကကက ကကကကကကကကငလ�မတ1=��ပဘတF စ���ထငထငလF န �ည� တ��တ�� ျ�� ဒြငလစကငfx အရြရကင� ၂ဝတ�တ� ရ၏။အငလY ရ စဘြကင4ယ၏

ကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကက က က ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက��ဘပကင,� တြထကင� �7 ကငJ ည�။လ���တြတၾကငကင1� မကင2စညက6 လ�သည ��မ�ရငလ?=���$ ဖ�နသ

က ကကကကကက က ကကကကကကကကက က က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကက�ညစ2လ တစB7 ထ4 ျ�� ရကသြကငJ ၏။ ဘန ���ကငကင�၏ နမည���ကင2 မ�ကငဆ �ညစ2၊ ျ�� စ2ခ2� သ က ကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကက ကကက ကကည�။ ဝယ�၍��ကငငလ�သည�။ဆစ�၍ ျ��ကငငလ�သည�။ထ��ငလ�စကငမတတ� ည� ျ�� စ2ဝယ�၍ ရသည�။ကင

ကကက ကက က ကက ကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကင���လတတစ�=��ကင��ငလ�၍ ျ��ရငလ�သ�ဝယJ � အသ=တ�သည�အထ�ည�ငထငလJ ငထည�။ ကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက�အနကငF �7ငလ�သ အ$ဖx အမ4တ��႔ ႀကင�တ] ကင�တF �7 ၊ ��ဗ��� �အဒြခမ2ကင �အရငလ�ရဆ=��။

က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက က ကကကတစ���ဒြခမ� ဘတ� တစ�၊ တစB2� �နဖ�=�� ျ�� ကငပ�ရ��ကင�၊ �ပရပတ� ရ��ကင� တ��႔ကင�� အသ=�$ ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကပအငလ���အနၾ�ကငသ အ$ဖx��ကငငထငလF�ငထ7 ႔သည� သ�တ��႔ ဆ�မ� အ �ပရပတ� ရ��ကင���ၾကင

ကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကငလ �� ျ�� စ2ႀကင�လ�၍ မဝယ�ငလB4\ သမ�2 ျ�� ဟလ�ဝ��� ဇတP ��ဗ���မ2ကင�� ဘတF စ� ကကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကရ ျ��ပ၍ ျ��ပ2ပ2ပပႀကင�တ��ဝ�႔ဝယ���နၾကငပ�ပကင။

ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကက��စ2ထ4တြတငလ� ျ�� တငလ���လ�2ကင� ျ���$ မကင���လ�2ကင� 7ပ�ငလ� ကင2�ကငန �တငလ�မ�ကင� ျ�� လ�2ကငg ကငည I�Jည�။ ျ�� ဟ-- က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက��တြတ႔ၿပ�။ ဟန �ဖ�န �လတြတ။ လမ�ဘ တြတငလ� မ�န ���ကငငထငလF ဖငလ �� ထည ����ရငလ�နသ

ကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကက ကညက8� အတန �လ��ကင] ကင�။ ဘ�ရပြပ4 အရ�ပ� ျ�� ရငလ�နသည�ငလ �1 ငထငလFငထ��� သတ။ ျ�� စ2ကငလည� ျ��

ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ပလ�သည�။�န4႔ပ4�သဘဒြခ႔ဒြစဖငလ ��ဗမႀကင� ကင� Nokia Hand Set တစ�=�� ဝယ� �7ကငJ ည�။ ဟန �ဆကငB2ည� ဝယ�၍မရ။ GSM စနစ��$ဖစJ�eဖငလ �� အထ4ထည �/�7႔ SIM ကင���ငထ7��သ သည�။ သ�တ��႔ဆ�မ�- မဟ တရ ျ��

ကကကက ကက ကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက စ2မ2သ၊ ျ��ရထကင��သ၊သ�႔ထကငJ � လ�ဒြစမ�ကငငလ� ျ��မငထငလP=�� ကငငလ�မ2မ�ရငလ���သ၊ SIM ကင�FငထပႀစP�� လ�2ငလ� ကကကကကကကကက ကကကကကကက ��ရငထစD�ယJခန �႔ ျ�� ပ၍ လ4လ�ယ�ဝယw � �ရသ၊ MPT က ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက၏ရသကင1န �တစ�ဥတည� မ�ပ��ငလ��$ဖစ���

တမ��ထသ GSM SIM ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကက ကကကကကင�Jငထည� ��မ�တရ��ကငJ တ�၍မကင�န ���အငလ���ပလ�သည�။ ျ�$ မနဖ, ဒြငလကင2ပ� သ=�� ျ��ထငလ� (ဘတF စ�) က ကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကက ျ�� ပလ�2ငလ�ဘယJ � ႔မ��အ�ဖခၚစရမလ��ပ4ကင��ယ �?� တ] ကင� ကင�ကင�မၸဏထ�

ကကကကကကကကကကကကက �¡��ငလ �� စ�တ] ကင� ကင� န=ပတP �7��ရြရခ2ယ�ငထငလJ ငထည�။ 1-2 call, orange, happy, DTEC �စသ ကင�မၸဏထ� မ2 ကင သ�တ��႔၏ SIM က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကင�P�ငထ7 သ=��ပမည ��3ၾကငငလ� အမ2� မ2� သ ပရ��မ��ရ�ငလ�မ2၊ �စ� ကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကက က ကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကက�စကငငလ �,2၊ ဗန �ပ ျ�$ မxတြဆယ�၍ ဝယ1 ၊ ယ�ပ တစစလ�ပ���နၾကငရသညက8� သနစရပငလ���ကင

ငလ�သတ။(ထ��စဥP) က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ဝနဖ]ကင�ခ2 ပ�တကင�� ငလ�ရ�ငလC ဝပ& ရ၏ရ�ငလ�ကငပ����ရရ�ငလ�ပ��ငလ� 1-2 call SIM ကင�P�ငထ7 အပလ��ကငJ ည�။

က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက��ရငလ�သည �� အမ2� သမ�ကင ဖ�န �ထ4ခ2ကငB2 ငလ�ထည ����ပ၏။ သ�မ၏ မ�ကင2� မငလ�ပ2ကင�

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကအဂလ�ပ?ကငအရရ�ပ/ မ�သ=ဖမ�သ�ရသညက8� - အခ���လလဆယ� SIM ကငရြ�Sငလ� ဘတဆယ/�7ပငထငလJငထည �� ကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကပမဏထပရ����ၾကငငလ�။ ၿမ� ႔တြတငလ� ရ�� ဖ�န �မ2ကင�� ျ�� ခၚဆ��လ�2ငလ� ဟန �ဖ�န �၊ ႀကင� က ကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကက ကက ကကဖ�န ��မရြရ တစ,� နစ� ငလဘတP 2 သငလ �, ည� ျ�$ ဖစ���ၾကငငလ�။ ကင��ယ �/7 န �ထ4ရ�� ျ�� ဒြငလလကင� ကင2 ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက နဖ1မဏထကင��အၿမ4တမ�စစ���ဆနရမည��$ဖစ���ၾကငငလ�။ဖ�န �ပငလ/�7 ႔ refill ကင�&ငထည ��မည��$ဖစ���ၾကင

က ကက ကကက ကကကက ကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကငလ�။ဘတ� ၅၀၊ ၁၀၀၊ ၃၀၀၊ ၅၀၀၊ ၁၀၀၀ကင��ယD ကငB2 �ငလJ လကင� ျ�� ဒြငလပမဏထကင��ကင��C= ပတ�

ကကကကကကကက ကကက ကကကက ရ�� ကသြကငJ ငလ�ကင ဖ�န �ထ4ထည ��� သ refill က ကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကင�� အစစရ����ၾကငငလ�၊ ထပ, ထည ��Iငလ��2 ငလ� ကငနဥပသ ကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကမ�2 ဘတဆယ/�7ကင�ရြနဖp ပကငဘယ,� ဆကင, ရ ျ��တပ4အဝငလ���ကငလJ လကငB= ငလ���တမည��$

ကကကက ကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကက ကကက က ကက ဖစ���ၾကငငလ�နလညက��7 ကင� သည�။�န4႔ပ4ဘတ�၃ဝဝတန � refill တစP��ဝယ�၍ သ�မကင��ပငလ� ကင��C=ပတ� ကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက တခတည�တြသငလ�ခ��ငလ�လ��ကငJ ည�။ ငလမ�နစ� အတြတငလ� GSM က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကဖ�န �တစ�=��လကင�ဝယ� ပ��ငထငလD�ငထ7 ငလy ပ�။သ�႔ဖ�

က ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက န �ထ4မ�ဘတ�၃၅၀ဖ��ပငထငလJ ငထည �� ျ��ဒြငလပမဏထရ��ၿပ�။မ�န �မဆ�ဖ�န �ဆကင� မည�။ ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကအ��ဗဆ�ကငလ� ျ�� ခၚ ျ ငလ=�$ခသ���႔ခၚဆ��သည �� ဖ�န �။ ျ�� ရပညက� ကင�တြတငလ��� စဥP ကင��ယ�

က ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကငလ �,ဆ��ငထငလJ�eဖငလ �� �မလ လခ4 မ�၊ အခ���တအတြလနဖ, တနဖP�ငထ7 ဆ��Iငလ� သ$ဖငလ �� တငလ] ကင� ��လ လထၿ က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကပ�သ။ ျ�� လ လသ�ရ��ရ�သလကင� တရကင2ဖ��႔ပငလ� ျ�� ကငငလ�တသည�။ ျ ငလ=�$ ခသ��႔ဖ� က ကက က က ကကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကန �ခၚဆ��ခ သည� သတငလ�ဆကသြကငJ ယ���ရ နည�ပည ဒြဖ= ႔ၿဖ� မ ျ ငလ �����$ပငလ�ပန � အခ2�

ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကင2သည� ဆ��ပ4။ နည�ပည ဒြဖ႔=ၿဖ� တ��တကင���သ ျ�� ဇတ�ကင ျ ငလ= မ2ဖစJ ငထည �� �အမရ�ကင ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကန �၊ အဂလန �၊ ဂ2ပန �၊ စငလP ပ� အစရ����သ ျ ငလ= မ2သ��႔ ဖ�န �ခၚလ�2ငလ� ျ�� ခၚခမ� တ

ကကကက ကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကစ,�နစ� ျ���$ ခကငO တ�၊ ၿမ� ႔တြတငလ� ျ�� ခၚဆ��ခ ျ ငလ I�J� �ပ, တြကငလ�။ နည�ပည ခ2� ႔တ4 ၍ သ� က ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကကကကကက ကမ2 အၿမ�ဘြဆ4ၿပ� ဆကသြကငJ ယ���နရရ�သ မ2ကင�ပြမ4 ျ ငလ=�� လမ2ၾ�ကငတ တစ,� နစ� ျ��

ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကက ကကကကကခၚဆ��ခ ၂၅ ဘတF 4\။ မ��ငလ���ထငလB2���ဝသ �အမရ�ကငနဖJ�ငထ7 ႔ဖ�န �ခၚလ�2ငလ� တစ,� နစ� ျ���$ ခကငO ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက က ကတ�၊ ဖငလB2ငလ�ပကင����နသ လအ��ကင�� ဖ�န �ဆကင� �2 ငလ� တစ,� နစ� ျ ငထစD ယ � ဘတ� ဆ��ပ4။ ျ�$ မ

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကက က ကကကကကက ကကနဖ,�ကငကင ဘသန4႔ ထ�ထတမ��႔လ��႔လ4။ တစ,� နစ� ျ ငထစD ယ � ဘတ� မ� တစ��$ပ �မ လ�2။ ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက က က က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကည၊ ကင2ဥ�ကင2ဥ� ကင2 တP 2 တ� ဝရ=တငလယ�သ��႔တြထကင� မ�သည�။ ျ��လအနည�ငလယ�တ��ကင����နသလ

က က ကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက က က ကကကည� အ=��႔အ��ကင� ပ���လငလ,ကငသကငJ မတြသ။အသစ? ကင? ကင�ဟန �ဖ�န �ကင��ထ�တ� �7 ကင�၏။ ျ��ခၚမ ည�၊ ျ��ခၚကင����ခၚမည�၊ မရ အရ ျ��ခၚမည�။ အပတရ ျ��ခၚမည�။ ျ��သကငP 2� န4��အငလ� ျ��ခၚပစ���7ကင,

ည�။ GSM က ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကမ��ဘ��ငလ�ဖ�န �ကင�� တစ1�7 ငလ��သအငလ� ကင��ငလB2 ငလ1 သလည� ဒြဖတP လ� �ဂ မတ က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကတ�ငလ�၍ ဟန �ဖ�န � ျ�$ ဖစ��2 ငလy ပ�ရ �သဘဖငလ �� လငလ, ယ ျ စ���ယကင� ျ�� ပငလ�တစ�

ကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကလ=�� အဖ��နည� ဝနဖ1 ဝယP �b ငထငလ& သည �� ဘ�ရစ� မ��ႀကင� ပစ� မ��ဘ��ငလ�ဖ�န � ျ�$ ဖ က ကကကကကကကကကကကကက ငထစJငထည �� သ�တ��႔၏ ဆယ� �လ ဖ�န �ကင��အခ���ခ�ၚတမည�။

ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကအ$ပည��$ပညကi�7ငလ� ကင���၊ ျ�$ မနဖ,ငလ= ကင���ငလ �� ဆ4လ/7 န � န=ပတ,2 ကင�� ရ�ညက� �2 ဒြစ လကင� ကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကက�တညငလ� ျပ�၏။ဖ�န �ခၚ ျ���နသ���ငထငလw �ယ�� တ�န �ရ�ည��$မညကp= ကင��ၾကငရၿပ�။ ျ��ဟ ------------

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက��ယကင2သ=တစJ=၊ကင��ယ �/ ငထငလP�ငထ7 ယg ကငသည ��အသ=�$ဖငလ ��တ��တ��တ��တ��ပနသည�။“ ကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကလ�ႀကင�မငလ� ျ�� ခၚဆ����သ ဆ4လ� � လ တယ� � ဖ�န �သည� ဆကသြကငJ ယ, ဧရ�ယပငလ1သ��႔----------------”

ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက�မ2� ကင ရ��နၿပ�။ ျ�$ မနဖ, ပညက6 ဆ4လ� � လသည� လကင�ငလ I�P��7 ငလ����$ပ�ရသ ဟန �ဖ�န � က ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကက က က ကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကမဟ�တ14 ခမ�ဟန ��$ပခ2�တ�ထ�ရသဟနဖ/7 န �ဟ� ျ���$ ပၾကငသညက8� �အၾကငငလ�မ4 မဟ�တ�။ဆ

က ကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကယBရ= တစB ၊ ဝငလB2 ငထငလJ ငထည �� အခ2�နဖ,� ဝငလF �တJ ည� မဟ�တ1 လ။ သည�ခ=�$ခငလ�သည� လဘF စ1။

က ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကဖ�န �ပနဖB2၏။ ျ�$ ပန ���ခၚ၏။ အခ ျ ငထစD �ယB န �႔ ကင��ယ �/ ငလ� ကင��ယg ကင လ�ႀကင�မငလ�ငလ ��

က ကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကဆ=��ဆည�ၿပ�သည ����နကင� အမ�IနဖF ကငယ� ဖ�န �ဝရြငလp ၿပ�ဟ� ယ�ဆ�ရလကငJ ည �� အသ=ရ�ည� ကင�� ၾကငရသည�။ ျ��တတငလ �,ကင��ငလ�။ ျ��ဟ-- က ကကကကကကကကင��ငလyပ�။ ဟယ� �7 တရြစBန �ပလ��ကင?ဥ�တစ/ ကင,� --

“ ဟယ� �7၊ ----------------- ”လ က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကဆ��သည �� အသ=တရြစBန �သၾကငလ��ကင� ၿပ� ဒြဂIမP န4လ��ငလ�ပ ကသြတJ ပတသည�။ဟယ� --ဘယ �C4႔ ျ�$ဖစ�

ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကက က ကကကကက ကကကက က ကကကကက က ကကကကကက ကကတတ=��။ ထ��အခ2�နဖ,� ပငလ� သ�႔ဖ�န �မ� မ�သတP အခ2ကင���ပဥၾသသ=လ�� အသ=မ2 ဆ� ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကည=ဒြစတြထကင���ပၚလသည�။��စ(A လစကငရငလ���ပၚမ�သငလ �/7 န �တြတငလ�လကငP 2 န ���ဒြငလသ=��ညဘ

ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကက ကကကက က ကက ကကက ကကတ� ဆ��သည �� စလ=��ႀကင�မ2ကင သ�႔ကင�� နရငလ�ပစ��7 ကင� �7 ကငJ လ��။ ဟယ� �7 ၊ ဟယ� �7 ျ ငထစQ�ယ��7 အတြတကင� ဘတ� ၃၅ဝ ( ကင2ပ���ဒြငလ တစ���သငလ�ကင2) က ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကင�IနဖJညကi�7တတဘယC ည� န4႔မ� မ$ဖစ�

ငလ�။ ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကက က ကကကကအခ2�နဖFန ���တလည� နပ�နဖP ပႀနဖ1 သည�။ သ�သ�ပၿပ�။ သ�႔ဖ�န �ထ4မ� ဘတ���ဒြငလမ2ကင�� အခ ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကငထစD�ယBန ��႔သ လ�ႀကင�မငလ� မ2စတြသသညက6�7 ။ တစB လ�ႀကင�မငလ�ပကင ျ ငထစD ယ � ဘ

ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကက က ကက တ�။ ရကင?ကင1ပ ။မတတ�ငလ�။ ျ��အကင& ငထပD ငလ�၍စတ��ဆ��ငလ,� ဘတ�၃ဝဝတန � 1-2 call refill တစP�� အ$မ ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကက က ကကကကရြနဖpဝယ�၍ ကင����7 ကသြကငJ ငလ�ၿပ� သ�အထငလ, ႀကင�ခ4 မ�သည �� ႀကင� ဖ�န �ကင�� ျ�� ခၚၾကငည I�J

ည�။ အ�မလ--- ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က��တစBတ ျ�� ရ�ရ�ရရ ခ2ကငB2 ငလ�လ��ငလ�ဝငလ�၍ ဖ�န �ဘမ�ထ��ငလ���စငလ �� ျ�� က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကက�နသ �မဟသ�ငလ ��အခကင3 ခ4မရ��ဆယ,� နစB န �႔စကငပလ��ကင� ၏၊�အဟသ�ခ= -- က ကကကက ကခ2မ�သဒြစတကင။ ျ��

ကကကကကကကက ကက က ကကကကနကင�မ2တ�အသဝလစ -ဆယ� �လ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၇)သငလ �����

က ကကကကန�ငလ�ဟ4 သခ2 ကကကက က က ကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကက��န႔ရကငF �7႔သည� မ�နဖ,�Iနဖ]ကင� ကင�IနဖD=��လ�2ကင� ရ��၏။တစ���န႔ထမငလ�သ=��ထပ? ရငလ�၊ ျ��လဖကင1

ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကတ�= အ�တC=ရ=တြတငလ� အခန �ကင2ဥ��ကငလ ထ4မ�ထ��ငလ� ငလ�၊ လ�4ရငလ�၊ စဖတ� ငလ�၊ န�စၥဓ�ဝ ျ�� ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကင2ငလ�သ��႔တြသ၍ စ�တ� ရြစ/ ယ� သငလg ကငပ��႔ခ2မမ2 ကင�� နခ=ရငလ�၊ �ညနအ$ပန � ရနဖC န �

ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကလမ�မ ျ�� ဘရ�� ပန �ၿခ=��ပ�ကင? လထ4တြတငလ� ထ��ငလ�၍ ျ�� တငလ���တငထငလ3� အ� ျ�� ငလမရငလ�၊ တြကင ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကနဖ12xတရ� ႔မ2ကင�အပ�၍ အငလF နကင� ငလ�၊ တ�ပြဗ� ဖနဖJ ပငလ,� အရ�ပ�ငလ �� အသ=မ2

ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကင�� စကငၡ ငလ �� ျ��သတအရ=���$ဖန �႔ကင2ကင� ငလ�တစ� �မ�2သအခ2�နဖPငထ7 နဖB4\ ၿပ�။ က ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကက က က ကကကကကသ�႔အတြတကင� ဘန ���ကငကင�၏ညမ2ကငညတရ�ညရြညက� န �လ�သည�။ မကငB ရ�� ျ��ဘ�ဂဗ�ကငအနည�ငလ

က ကကကကက က က ကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကယ� အဆငလ����$ပလ ျ�� သလည� သခ2ကင အဆ�ငလ,�$ �ပသ။ ခ�ထ�သ�ငလ �� သ�စ�မ�ပငလ��$ပငလ�။

က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက က က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကသငလ17န �ဖx��ပၚကင ဆရဖ�IနဖD ၏ တြတန �႔လ�န � ပကြရ4 ႔ ျ�� စငလ��နသ သခ2ည�မ�2�$ခငလ�မ2ကင

ကကကကကကက က ကကကက ကက က ကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကသ�႔ကင�� မ2ကင���ထငလ �C�မ2ဖငလ �� ဝ��ငလ�ၾကငည ����နၾကငတ�န �။ သခ2သည� သ�ပၸ=ပညရပ� တ��႔၏

က ကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကကက က ကကက ထ�ဆငလ�မငလ�ဘ�ရငလ�တစ1 ။အသခ2ထ4တြတငလ,� ကငကင�လ (Calculus) သခ2သည� ျ��ခတJ စ� ျ��ဘ�ဂဗ က ကကကကကကကကက� ၏ �အ�$ခခ=အ�တ��$မစ��$ဖစJ�eဖငလ �� မတ�တ,န၊ တတP �7 တတ�မညကq7 ဆရ ဖ�IနဖDကင ႀကင=� ဝ ကကက ကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကတြကငၾကငတ��ငလ� သ�ကင ငလယ ယF 7 န �ကင သငလB4\ ဖ�သည �� ဥပငလ�ကင2ငလ ���$မငလ�ကင2ရ�

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကငထငလP�ငထ7သ မ2ကင?�ထ4 ျ�$ မငလ���ယငလ,�သည�။ သ�ရ4��ကငငလ�မ2 ျ ငလ �� ျ�$ မငလ�စ�ၿပ� ငလy ပ� ဓရ က ကကကက က ကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကပဖ��႔၊ တ�ရြရငလ�တငလ����$ခကင�� တကငB ဆငလ�ခ ျ�$ ဖငလ �� အမ2ခကငB2 အIငလ��7 ပ�ငလ� ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကဖ��႔ကင ဘ�ရငလ� ျ�$ ဖစ�ဥမ�ကင��။ ဘ�ရငလ��$ဖစ/�7 ႔ �မ�$ပငလ ��၊ ပ�လငလJ�ငထ7 ႔ တြသရလမ�မ�ပ

ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကငလ� သ�႔မ� ဓတငလ�ငလ ��မ�ပငလ� ပႀယg ကင ျ��တြသသ=ကငတရ4ရ4။ ကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကက ကကကက ကကကကတတ,� ျ�$ ဖစ,ည� ဆ����သ စ�တ3 ခ=�$ဖငလ �� သခ ျ�$ ပဌန �စအ�ပ,2 ကင��အႀကင�မ] ကင�မ� ဖတ���သလ

က ကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကက ကက က ကကကကည� လ��ရငလ��မရကင,� ျ��မ�ကငB2ထလ��ကင,�သညကc2ည� ျ�$ဖစ���န၏။သငလg ကငရမည ���အၾကငငလ�အရတစB7 ကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကင�� စန4�႔ရ၊ ပ=��န4႔$ပ၊ လကင���တြတ႔စမ� သပ� စနစ��$ဖငလ �� ပညဆ��သဟႀကင�ကင�� ျ စ���ပ

က က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက က ကကကကကက ကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကငလ�မ2ဒြစ အသငလg ကငခ=လခ4 �ရသ သ�႔မ� �အၾကငငလ�အရကင�� အ���တြကင ရ�ငလ�ခ2၊ ျ�� ဖမxလ က ကကက ကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကထ�တ�၊ ကင�န �ဂဏထန �တြတကငB2ကင�သကင���သ$ပသည�႔ဘသရပ,2� ကင��ပညဟ�လကင, ခ=ခ2ငလ���လကင� ျ��အ

ကကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကငလ1ငလ��$ဖစ,�သည�။ ဆရဆမCန ��ကငတ အပပသည�။ ထ��သခ2ကင�� သငလg ကငခ4 စဥP သ�လည�

ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က က ကကကကကကကကက ကက က ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကက ကဘမ�န မလညကc4\ ပတ4 ။ မဟသ�ပၸ=တန �မ� တကငယJ ငလ� မ4 �အၾကငငလ�အရတြတထ4 သခ2ကင မ ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကက ကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကပ�သလကင1ပ4တ4 ။ �ဆ�� လည�ဘဖစ���7 ႔မ2 ကငယ��ကငၡ၊ စ�တu ��ကင�ၡ�တြတပန�ရသတ

လ4။ က က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကက ကက ကက ကကက ကကကက ကကကကကကကဘပ4�$ဖစ��$ဖစ� အတန �ထ4မ� အ$ခသငလF န �သတြတ နလည���နသညကq7 ယ�ဆ�ရသ ထ��ပညရ က ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကငထပP�ငထ7 သ� တစ�� တစ�မ� နမလည���သအခ၊ ၾကငတ ရငထငလ&4 �မ� နလ၏။ မလပ, ရ�ကင� ထ��ငလ���နရ

ကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက က ကငလ�ခၶကင��ယ� အ႔ အ���တြကငရ�ငလ� ျ ငလ �� ျ�� ဖမxလ စ�ဒြခ�2နဖ,2 ကင ထ��တြဆသ$ဖငလ �� တဆ ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကငထစDစ� ျ�$ ဖစ�သ ကင��ကငB4 နကင2ငလ, ။ ၾကငလ�2ငလ� အနယဥ�တမည�။ သ�တစB7 ခ�လ�ပy ပ�

ကက ကက ကကက က ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကထ��အရကင�� မတ�တ, န တတ���အIငလ��7 ပ,� ျ�$ ဖစ, ည�။ တ��ငလ�ပညက� တြတကင�၊ ျ ငလ=�� တအတြတ က ကကကကက ကကက ကကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကင�၊ အမ2� ဂ�ဏထ�၊ ဇတ�ဂ�ဏထ�အတြတကင�၊ဘအတြတကင�၊ညအတြတကင�၊����လကင] ကင�ႀကင�ကင2ယP 2 ယ�မႀ က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကင=� ဝလ��ပ။ အနည�ဆ=��တ သ�႔စ�တY ဏထ� ျ�� ပ2ကငP ငလ�သကငJ ဖ��႔အတြတကင� ��သခ2ကင��

သ�အပတF ကင�ပ� ျ��လ လတမည�။

က ကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကကက က ကကကက��ကငငလ�ၿပ�။ ဘယP စလ��႔ ဘယ� �7�� လ လမ�တ�န �။ �အ�$ခခ=ကငစဆ��လ��႔ စတ�တ�တန �သခ2 ကက က က က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက ကဖတ?အ�ပ� �ကငန စ ျ�� လ လဖ��႔ မ$ဖစ�ငလ�။ အ$မငလ� �ည�မန�၊ ခရ�လည�ဝလ�၏။ ��လ�� တ

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကငထစDငလ �B2ငလ�တြသနလ��႔�ကငတ ျ�� နကငO ဝ ျ�� ရကင�ငလ���တငလ� ျ�� လ လလ��႔ ၿပ�ငလ1 ဥမလ။ နည�ပ က ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကညခကသြတF ငလ�အငလF နကငP �7 အကင��တ�အကငငလ�ဆ=��ပ။

ကကက ကကကကကကက က က ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက��လ��န4႔ပ4 ညည အငလFနကင� ဝကင�i �7 ကင� ၏ သခ2 စမ2ကင�မ2 ျ ငလ �� ျ စ1 တြသရငလ�

ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကက ခန �ဆငလC�အ�ပ, ကင���တြတမကငB4\ ရျeပIနဖJ ငထည�။ ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကကသ�ကင ဘမ�သ မသ�တ၊ အ သခ2ကင�� တတ,4\ တတ� �2 ငလ� အ��ကငD ကင� နယ�တန ���လကင�၊ ဒြဂ�2

က ကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကနဖCတ���� ျ�� လကင� တတ� ခ2ငလ����နသသညက6�7 ။ ကင�န �ဘရငထစF ကငfသ��လ� သခ2ဝကင�i �7 ကင�၊ အမ� ကကကကကက က ကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကအ��ငထငလF� သခ2မ��ဂ2xမ2၊ ဟဗတ� သခ2ဌန ၏ ျ�$ ပဌန �ခ2ကင,2 ။ အ�ဂ2စ3 ရ�ပ? ၾကငည ����နရသလ��

က ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ��ခငလ�တြတမ�၍ ျ��ဒြခ�2စတြတ�$ပနဖ�တသအဖတF ငထငလJ ငထည�။ဘမ�မထ�ခ။�=��ရငလ��=��ရငလ�။ က က ကကကကကကကကကက ကကကက က ကကက က ကကကကက ကကကကကက က ကကက ကကကကက ကကက က က ကကကကကကကကက က က ကကကပရဂ� အဆငလ I�J ခ2မ� မဟအဆငလ �� သခ2၊ ထ��မ�တဆငလ �� ဘြဘ4႔ႀကင� အဆငလ I�J ခ2၊ အထကငF က ကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကန �အဆငလ �� သခ2 ဝကင�i �7 ကင� ျ�� တြတကင�� ရကင���ပငလ�မ2ဒြစ စ�တ�� ညကp ည�ခ=၍ ျ�� လ�2ကင�

က ကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက ဖတg ကငည ��ငလ� ျ��နကငD =���မတကငကင�လသခ2ကင��လ�ၿပ�န � ( ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကလ�ဖ2ငလ�၊လ�ည= မ2ဟ�လည�ဆ��ခ2ငလD�ငထ7 ) နလ ည���အငလ���ရထသ Calculus for idiots က ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကက ကအမညကs�� စတမ�တစ���စငထငလP�ငထ7 ဖတ,��� တမ� ျ��ရခ4အရ

က ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကည���ပ2တသည�။အနငလ ����ဆအပB2 မတB2 ျ��တြတ�႔တသည�။သ�ရ�နတ�မ2� ကင��။ ကကကကကကကကကကကကကထ��စတမ�ကငစစခ2ငလ�မ�ပငလ� -

ကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကငကင�လ သခ2ပညသည� လ�သ၏ ျ���$ ပစမ�တ��$ပ �ရလကင���အငလ� ျ�$ မငလ �, �လ�သအသ�ဥဏထ�

က ကကက က ကကကကက ကက ကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကက ကကက ကကကကကပည၏အသ� အဒြပငလ �� ဧကငန �အမ�န � ျ�$ ဖစw=�� မ�2မကငတငလ I�F �ယB န �႔ညသည �� �သဘသဘဝ ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကငလ �� ျ�$ ပည �?=��ၿပ� လ��႔လကငအကင2� ကင�� ဒြစမ�ဆငလ�ငလ� ည� ျ�$ မငလ �, �လ�သၾကငငလ� ကငကင�လ

ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကသခ2ပညကင4 သ���႔သ လ�သ၏ တ�တြထငလ/ IနဖD ငလ�ငလ, မ2� သည� လ�႔သမ��ငလ�တြတငလ� ျ�� ပ ကကကကကကကကကကကပမ2မ2မရ���စကငငလ� -

ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကဆ��ၿပ� သ�အတြလန � ျ�� သကင��$မငလPပ����နသ ��ဘသရငထပP�ငထ7 အတြလIနဖ3 ၾကငxခ2�ဒြမမ�ထ၏။ စ� က ကကကကကက က ကက ကကကကတ& �န �၊ဆကင/ တ�၊ဆကင�ဖတ�။

က ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကက က က ကကကကကကကငကင�လသည� ျ��ရြရ ႔လ2ခငလ�၊ ျန �၊အလ�2ငလ�တ��႔ကင�� ျ��လ လသပညရငထပF �စB7 ျ�$ဖစ�၏။သငလP တ ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကစ?�ငလ ��ခရ�ပငလ� ျငလ���နသည�ဆ��ပစ��႔။�ရ�� ငထငလO ကင��ဘယ���လကင��$မန ��$မန ���မငလ�န

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က က ကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကသလ4ဟ� ျ��မမ�လ�2ငလ�မ��ငလ�န �ပ���ရြငလB ကငP �7 ၾကငည ��၍တစC ရ�မ��ငလ�၁၂၀ ျန �ဟ�

က ကကကကကကကကကက ကကက က ကက�$ပန ����$ဖလ�မ �,ည�။ ထ���အ�$ဖသည� ဘကင��ဆ��လ��ပသနည�။ ျ��နကငF စCရ�အတြတငလ�မ��ငလ�၁၂၀ ျ��ရ က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကင���စရမညကq7 သငလ I�P��7 အမ�ဘခ=�$ခငလ�လ။ဘယC ည�န4႔မ�မဟ�တ�ငလ1 ။အရ�� IနဖJ ငထည�အခ2�

ကကက ကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကန �ငလ I�3�မ�2 ျ���$ပငလ�လ4��နသည�မဟ�တ� ။�ရ�� ငထငလO ပသစကင၏ဆ��လ��ရငလ�အဓ�ပၸယ� ကကကက က က ကကကကက က ကကကကက က က ကကက ကကကကကကကက ကက က ကကကကကက ကကကကက ကကက ကကမ� သငလ���မလ��ကင���သပစၥကငၡအခ2�န �အခ��ကင�အတန �႔တြတIငလP သည�တစC ရ�မ���ငလ�၁၂ဝ ျ က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကက ကက က ကကကက ကန �ဖငလ ��လမ�ပၚတြတငလ����$ပလနသညကq� ၍သ ျ�$ဖစ�၏။��ၾသ--- ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကငကင�လ၏ �သဘသဘဝသည�ထ���အတြတအ$မငလ���ပၚမ�တည�၍သကင�ဝငလ� ပ��

လခငလ�ပကင��။ Differential and Integral calculus rules ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကမ2ငလ ��ရ�ငလ�လငလ�ခ2ကင,2 သည�စ�တ� ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကက ကကက က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကအရ=��တြတငလ�ဖ2တP န4ရ�ငလ�တြသသည�။ ျ��ဘ�ဂဗ�ဆ��သညက6 ျ��စ2န �၊ဝယ� �7 အ၊ ျ��ရ

က ကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကက က ကကကက ကကက ငလ�လ��အ၊အတ��န �စသည �� ျန �မ2ငလ ��အလ�2ငလ,2 ကင�� ျ��ရ�႔$ဖစ� ျ��ဟရသည �� forecasting �သဘတြတ က ကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကက ကကကက အမ2ႀကင�ပနသ$ဖငလ ��ကငကင�လ ျငလ �� ျ��ဘ�ဂဗ�ဆကင? ငထပJ ညက6 ျ���$မႀကင�လကငB တ�မဘြလ4ပကငလ။

က ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက��လ���သဘပကင� �7ကငJ ည ��တစB ဏထလငလ�ဒြပငလ �B2� န ���လအတြတငလ�မ�စ�တ���အခ2မ�သမ ျ ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကငလ �� ျ��ဆကငF ညကsရျeခငလ�ဟ���သလ��႔လကင၏ရ�ရ�ပပစည�စ��မP လမ2ကင��ခ=စ

လ��ကင�သည�။

သ� ျ��ရ� ႔ဆကင�ငလyပ�။

ဒြ�ရ၀တ�မ�ရကငရ (၁၈)သငလ �����

ဆ�IနဖPရမ� ရ4\ အရ�ဏထ�ဥ ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက��ပ2သည�။ ျ�� ကင2ငလ�ပ�တyပ�။ မကငB ရ�� ျ�� ဘ�ဂဗ� ျ ငလ �� အသ=��ခ2 သခ2သငလF န �မ2ၿပ� က က ကကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကဆ=��၍ အႀကင� သငလF န �၏ ျ�� နကငD =�� ဘသရပ��$ဖစ���သ မ��ကငB ရ�� ျ�� ဘ�ဂဗ� သငလF န �မစ က ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကမ��� ဆ�IနဖPရမ���ခၚ ထ��ငလ�သႀကငပကြနဖ14��တငလ �� တည I�F �ည �� တ��မ�သ$ဖငလ �� ျ�� ကင2ငလ�သ=��ပတ1�

က က ကကက ကကက က ကကကကက က ကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကတ�သည�။ စ�ကသြတ� တP �7ကသြယ� တ� အနယ�လ��ကင,ဟ4 လ��႔ အႀကင=ႀကင� ႀကင=ခ4 ျ�� သလည� ျ�� ကင2ငလ�ပ�တy က ကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကက ကပ� ၄၈ နရ� အတြတငလ� ထ�နမ��ၶ ကငသ�႔ကင�� လမ�မ��အငထငလwငထ� တြသခ4 သည�။ ဘန ���ကငကင�၏ လ

ကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကက က က ကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကမ�မ မ2ကင ျ���$ ခကင���တြသ႔လ�ပဘ�။ ဘဇ ျ�� ၾကငငလ �C ည�။ �အၾကငငလ�ရငလ�ကင�� ျ�� စၾကငဆန �စစ,���သအခ- ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကက က ကကကကကကၿမ� ႔ႀကင�သ တ��႔ကင အလပ� ကင3 တြတကင� ျ ငလ= တြတငလ�၊ ျ�$ ပငလ� အပန �

ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက က ကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကဖခရ�မ2 ကင��ယ?� ကင��ယ� တြထကင���တမ���နၾကငရ ဘယB ရ�မ� မတြထကင�ငလ���သ သ�႔လ��လ� ကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကမ2� မ2သ ဆ�IနဖP ရမ� သႀကငနဖ� ကင3 တြတငလ�ဘန ���ကငကသြကငF ငလ� ျ�� ငလငလ�စငလ�စငလ� ငလ�တF 7 တ� ကင2နဖ�

စB4\ၾ�ကငသၾကငငလ ��- ကကကကကကကကဟ� �အ�$ဖတြထကင� သည�။ဆ��ပ။ ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကထ��ငလ�တ��႔၏ ဆ�IနဖP ရငထမP သ�တ��႔ဆ�ကင အတကင�သည �� ျ စ�ဥသႀကငန �ငလ ����တ ဆ�ငလ ���� က က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကရ။ မ႑ပ,ရ�� ၊ မ�သတ1�7ကင��$ဖငလ �� ျ�� ကင2ဘြကင4��အငလ� အတငလ�ဆငလ I�&��7 တမရ��။ ျ�� ရပကငB= ကင န

ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကထ��၊ ျ�� ဇဝမ� ျ ငလ �� ျ�$ မနၵမရ���၊ တ�ပ��႔ တ�ပ��႔ မရ��၊ စ��ငလ�စ��ငလ�ခမ� လငလ, ရ�� ၊ ျ�� က က ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကတဂၚလ�မရ��၊ သႀကငIနဖP လ တြတငလ,� ခတမ��ဒြပငလ I�F တ���သ ျ�� မရန႔=သငလ�ထ=��သည �� ပ��� ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကတကင,ရ��။ �အ�$ခကင��� ၏။ မစ��႔မပ��႔ ျ�� ရပကငy ပ� လ���တြတကင�� ျ�� ပငလY မန �႔$ဖငလ �� လ��

က ကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကငJ 7တ���နတတ အနည�အပ ရ��၏။ ကင2နဖy မ� �႔တြတ ျ�� တ�မ�$ပတတ�၊ သ�ကင2ငလ� �ည� ကင2ကင� က ကကကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကက က ကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကစရ ဘန ���ကငကငy မ� ႔လ�ညက6 တ ဘဆ��ဘမ�မရ��၊ ကငမၼ႒န � ျ�� ကင2ငလ� အလ တ�တD � တy

ငလ�မJ�ကင��သည�။ ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက��လဖကင1တ�=၊ အ�တC= ရ=တြတငလ� အခန �ကင2ဥ�လထ4မ� စလ��ကင�၊ အ�ပ�� �7 ကင�၊ စဖတ�

ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကလ��ကင�၊ တ�ပြဗ�မ� လ�နသ ဘမ�န �မသ�သည �� တအ�အ� တအအ ထ��ငလ�တသ=မ2ငလ �� ျ�� ခငလ� က ကက ကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကက�ကငလ လငထပFbIပ�ငထပFငထ7ပ�၊ လ�ကငP လ �မတြကင�တတြကငအ�စ�အ�စ� အကငမ2ကင�� စ�တ� ငထစ�x ဒြစၾကငည �� က ကက လ��ကင�၊ တစBပငလ� ဘတ� (၂ဝ) ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကတနဖ�မ�ဘထမငလ�ဆ��ငလ� မ2မ� ပ�ပ�၊ စပ? ပ�၊ ခ2� ခ2� ၊ အ�န �

က ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကသ�န=�႔တြတ အၿမ4�ရ�နသ ထမငလ�ဟငလ�တ��႔ကင�� မနကင��$ပနဖ��e ပနဖ? လ��ကင�၊ ရနဖC �နဖ� မ�မ

ကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက��ပၚတြတငလ� ဥတညကc2ကင,4\လမ�သလလ��ကင�၊ ပန �ၿခ=��လထ4မ� ျ�� ၾကငငလ���တငလ���တငလ� ျ�� ငလငလ���ငလ ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကငလ ထ��Iငလ���7ကင�၊ ဘစ?� ျ�� ခၚကင��နဖ1�သဆ��ငထငလ]ကင�သ��႔ တြသရကင���ငလမလ��ကင�ငလ �� ၾကငတ သည� ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကမခ=ငလ���လကင���အငလ� ၿငလ�ဒြငလ႔လ၏။ ��လ��န4႔ပ4 တစP�ငထ7 ယ���တ ၿမ� ႔ပတB ရ�တြထကင�

ခ4 သည�။ ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကတြထကင� တတ ဟ�တy ပ�။ ဘကသြယJ မလ4။ ျ�� ထရဝ� ဗ��ၶဘသတ��ငလ�ပညက� ခ2ငလ�ခ2ငလ�မ�

ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကဘ�ရမ� မတြသလ�2ငလ� ရဇဝငလ��7 ငလ�ရခ2ည ��။ �ဖငလ ��� �ည� တြသပ။ ဘန ���ကငကင�4\

ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကနမည���ကင2မဘ�ရကင��။ ျ���$ မပ=����ပၚမ�တ သ���နထ��ငလ� ရနဖC Iနဖ3� ငထပႀမw ငလ �� ျ�$ မဘ�ရကင� ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကန �ဝပ?=ပယ� ဝပ1 ရကင2 ျ�� စတ���တတ��႔သည� တရြစl ငလ ��� ကင���လသစ,�2 သ တြကငဝ၏။ လ

က ကက ကင���တြတ႔မ�တထ��ခရ�ကင�� ဘတ� (၈ဝ) က ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကတ�တ���ဒြငလကင�န ���ၾကငကင2ခ=၍ တကင?� ဌတြသရသည�။ ပ��ငလ�

ကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကဝပ1ရကင2၊ အ����ကငလ၊ အ�����ကငပ။ ကငပၚတကငJ ည�ငလ �� တကင?� မ�တ ျ�� ထကငP န4ဒြဖငလ �� ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကက ကကလ��ကင�၍ တြသလ�� ရနရရကငJ ည I�3 ခ မ�တတြတငလ��$ပသည �� အတ��ငလ� ကင2သငလ I�J �ည �� ျ�� �ဒြငလၾကင

ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကင�� ျ�� ပလ��ကင�=��သ။ မ2လ��ကငF ။ ျ�� လ�2ပဥ။ ��နန4႔ ��နကင��။ ဟ�တP 4\ ပ၊ အန ကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကက ည�ဆ=��ပပ4။မကင��ကင� �7 ႔ပ။ဘညသရကင။အပ��စကငတြတ ျ���$ပစရမလ��။

က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကတကင?�ဆရ ျ�� ခ�ၚဆငလ�သ��႔ တၿငလ�မ �y ငလ�မ �����7 ကင1 ရငလ� ရရြပ6 ကင] ကင�တစB7 ကင�� ျ�$ ဖတJ ကကကက ကကကကကကကကကက ကကက က ကက ကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကန �ရသည�။ သ����$မပ=��ထ�တg ကငည �� ျ�� နသညက6�7�� တြတ�႔တ တကင?� ဆရကင ခ2� ငလ�နတငလ�ဟ�ဆ��၏။ ျ�� ၾသ- က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကက က ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကဘန ���ကငကင�၏ တရ�တF န �ကင��။ တရ�တF န �သည� တရ�တF န �ဟ� ျ���$ ပစရ

က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကမလ����လကင���အငလ� တရ�တF န �ပ�သလ�သည�။ တရ�တF န �တ��႔၏ ထ=��စ=အတ��ငလ� လမ�ပ�န �

က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက ကက က ကကကက က ကကလမ�မငလ� လမ�မမ2၊ အ�မD� ငထ7 �ငလP လမ2 ဒြမစႀကင4၍ ရပ�� ကငB တ���န၏။ ဧရမ ျ�� ရ ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကစလ=��ႀကင�မ2 ျ�� �Iငလ���7ကင���ရထ��ထၿပ� လ�2အလ�2လ��ကင& 7 တ��$�ပ�နသ အန���ရငလ1� တ? ႀ က ကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက က ကကကင�မ2ကငလည� ျ�� နရအ႔= တလ လ။ ျ�� ရငလ�မ4 ၊ ဝယ,4\ ၊ ျ�� ခ2မ4 ၊ ဌမ4 ျ�� တြဆ

ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကက က ကကက ကကကကမ2� ပကင���ဖတ��႔ကငလည� ရရြပ6 ကင3 တြတငလ� တကငကင။ ျ�� ခငလ�လန ���အငလ� ျ�� မၾကငည ��� သ

ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကက ကကမဟ�န �လႀကင�တစB7ကင��လည� ဘၾကငငလ �,� န �မသ� စ��ကင& � ထသသည�။ လ�စ�သည �� � ကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကန �တမ$ဖစ�ငလ�။ ဧကင ဘ�လ�စ�သည �� �န �မ2လ။ ��မ���ကငရစ� ျ�� ကင2ကငF �b ငထငလD�ငထ7 သဟႀ က ကကက ကင�ကင��လည� ျ��တြတ႔ခ4 �ရသသည�။

ကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကက က ကကကက ကက ကကကကကက��နကငD =��တ ခ=တပ] ကင�တစB7 အတြသငလ� အခ��ငထငလ3 ခန �႔တည���ဆကင& သည �� ျ�� နရတစB7�� ရ� \

က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကက ကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကသ���႔ရကင� သည�။ အထ4ဝရြငလp ၊ အ4�မဘ�ရဟ� ကငဆရကင ျ���$ ပသ$ဖငလ �� ျ�� ဒြငလရ�ငလ�ၿပ�ဆငလ�ခ4 ရသည�။ ျ��အငလ,ယ���လ- က ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကဘ�ရဖ�ဖ��႔အ တြတကင� စစJ မ2လကငC ကင3 e ပည I�3 စ=���$ဖငလ �� ျ��စ

ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကငလ ��gကငပ���နသည �� ၿမ� တ=ခပကငJ ဒြဖ�ယ3 ပကင,� ဝငလ� မညကi�7 ပ4။ ဘ�ရဖ�မ2အ ျ�� ဘငလ�ဘ� ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကရ�ည�ဝတD Iငလ�မ� ဝရြငလB ငလ ���$ပ မည� ဆ��သည �? တမ�ႀကင�လည� ခ2�ကတြတD 4 ထသသည�။ ျ�� တငလ�

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကရ�ညကA7ဆ��ဝတ� ရငလ� ဝရြငလB ငလ �,e ပ ဘ�ပ။ ျ�� ဘငလ�ဘ�ရ�ည�ဝတy ပ� ကင��ယF =�� လ=��လရ ကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကငလ���ရ ဝရြငလBငလ ���$ပ မ�လ။သ�႔ဖသ ျ��စ��ကငတြတတကင� ငလ�စ�တP � ထ4ၿပ=� နမ�၏။

ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကက က ကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကဝပ1ရကင2 သ��႔မဟ�တ� သ�ရ�ရတနသစၥဓရ ျ�� စတ���တ။ ၁၇၈၅ ခ�ရြစS ငလ� ဂရန �ပ4��လ စ��� က ကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကက ကက ကကကခၚ နန �တရ အတြတငလ� မ� ပထမရမမငလ� တညကl ကင��တြကငယB4\ ၍ ထ��ငလ�တ��႔အတြတကင� �အရအ

က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကပဆ=��ငလ �� အတြထဋဒ� e မတ3 ထဆ=��၊ ျ ငလ=\ အမ�တ� အသစတ���တဖစB4\ ရသည�။ သ� က ကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကက ကတ��႔၏ ျ�� ရတ�ဂ=��၊ ျ�� ရမဓ ျ�� စတ���တႀကင�မ2ကင4 သ��႔ ႀကင�မခန �႔ထည� ျ�$ မငလ �, ခငလ� မ

ကကက ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကရ��။ ျ�� သသညကင� �ကငP လဖစ�၏။ ျ�� စတ���တအတြတငလ�၌ ဆ���တငလ�ပည I�J ညကq7 နမည���ကင2သ

ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက�$မဘ�ရ ဆငလ�တ���တကင�န �ဝပ?=ပယ�၏။ ျ�$ မဘ�ရကင ထ��ငလ�တ��႔၏ တ��ရစa ငလ1 ရ��မ��ရ� ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကငလ�ကငငလ�မၾကငငလ �� ဆ���တငလ�ပည �� ဘ�ရ ဆငလ�တ���တတ��႔ အတြလန ���ပမ2ရ သ�တ���႔ ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကရပညက�ကင�မ�ပငလ� နမညကp တငလ� တဟ�Iနဖ&�ငထ7 ကင2ဇသ ဘ�ရဆငလ�တ� ျ�� တဖစ�၏။ ျ ငလ�

က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကငလ=�$ခ တြသမည �����ဆ��လ�2ငလ� ဘန ���ကငကင�ဝငလy ပ�မဘ�ရဖ�ခ4 ဟ� ျ�� တြဆမ2� သခ2ငလ�၊ အ�မ� ကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကကက က ကကက န�နခ2ငလ�မ2ကငသ�သ�မသ�သ�တခ�တF ရမ�တတg ကငသည�။

ကကကကကကကကက ကကကကက ကက က ကကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကသ�တ��႔ရနဖC�နဖ�မ�ထ�ရြပSငလ� ျ�� ခ2ငလ/7ရ သ��႔မဟ�တ� ဗမ�အခၚ ျ�� ကင2ကငO 7 ရဆ��သည �� ျ�� ရခ2� ခန �၊

ကကကက က က ကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကက ကက က ကကက ကအပBန �ႀကင�တစB7ရ��၏။ဘတ���ဒြငလ၁၅ဝဝခန �႔သ=��လ�2ငလ�နတ,� မယF �7 ႔၏အ$ပ အစ�အယ�အယ

ကင��ခ=ယ�ရငလ� စည�စ�မwစ�၍ (၂) က ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကနရ�ခန �႔ ျ�� တြဆမ2� မ ငလ���လရဘန ���ကငကငJ �7 ႔ ျ�� ခငလ�စဥ� အမ2� ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကက က ကကကမ2� ဖငလ �� ျ�� ရကင� ၾကငကင�န ���သ ျ�� ရမနဖ,တ��႔သည� ျ�� တြဆမ2� မ2 မ�လ��ကငJ ည �� ျ�$ မဘ�ရအစ ျ�� ကင2

က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကငO 7ရသ��႔သ ျ�� ရကသြကငJ ၾကငသညကq7 အဆ��ရ��၏။ အ�မ��$ပန ���ရကင���တ ျ�$ မဘ�ရ ဖ�ခ4 ရသ က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကလ ဟ� မ��ဘတြဆမ2� မ2ဝ��ငလ�မၾ�ကငသအခ အခ2�နဖ, ရလ��႔ ျ�$ မဘ�ရတ မဖ�ခ4 ရဘ�။

ကကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကက ကက ကကက က ကကန�န�နန ျ��ကင2ကငO 7ရပ4ဖ�ခ4 ရတယ�ဟ��ဂယငလ���ခ2ကငB2 ဖငလ �� ျ���$ဖၾ�ကငတ ျ��အ - ��အ ဘ�ရဆ��ၿ က ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကပ�တပပ4တြကငယ�၊ ဘယO 7 ရရကင���ရကင���ပ။ သဓ� - ကက ကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကသဓ� ဟ� မ��ဘတြဆမ2� တစJ�ငထ7 ကင�၏ ျ�� ကငငလ� ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ခ2�ပ၊သဓ�အမဓနကင��ပငလB= ၾကငရသည�ဆ��ပ4။ရလ��ကင�ဥမည ��ကင�သ��လ���တြတ။

ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက�$မဘ�ရကင မလ မဟမ�န� ကင��ယ���တႀကင�ငလ �� ကင=တ�အကင2� ပဖစ�၏။ ရခ�� ငထငလP�ငထ7

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကလ�ငထပ]ကင=��အငလ��$မငလJ�eဖငလ �� ဘ��တဘ�ရ၏ သတႀကင� အ�မ���ရ� ႔စ= ျ�� ရတငလ, ငလ� သသည� ျ စ���ပငလ� (၂၃ဝဝ) ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကက ျ�� ကင2 ရခ��ရြငလSငလ� ကင�န �ဝပ� စ=ပယ���တမ���သမဟမ�န�ဆငလ�တ���တႀ က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကင�ကင�� အမရပ�ရသ��႔ပငလ ����ဆငလy ပ� ျ�� နငထငလ3 ခ မလတြတငလ� ျ�� စတ�တညကl ကင��တြကငယB4\

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကသလ�� ဖ�ရခ2ကငရ�သည� လအ��ကင�� စစ���အငလ�ငလ���တမ�သ$ဖငလ �� ျ�$ မဘ�ရကင�� ဘန ���ကငကင� ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကက ကက ကကကကသ��႔ ပငလ ����ဆငလB4\ ျ�$ ခငလ�ဖစ�၏။ မငလ�လ��လ��ကင�၍ မငလ�ႀကင� ကင���ဆငလy ပ� �ဤနရ�ဤ�သသ��႔

ကက က ကကကကကကကကကက က ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကဤအခ2�ရြနဖSငလ� ဤဆငလ�တ���တတြကငဖ��႔ရ �အၾကငငလ�ဖန ���လဟန �၊ ျ�$ မတစြတ? ဘ�ရကင��ယ���တတ��ငလ�

က ကကက က က ကကက ကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကက က က ကကကကဗ2��တ& ခ4 ဟန � ျ��တရမ�မကတြယO 4႔ ျ��လ�2ကငyဖ�ၾ�ကငသလည�တကငယ���တဘ�န �လကင�=�� ပ၍အတငလ�ပ ကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကက ကက ကကကက ကကက ကကကကက ကကကငလ ����ဆငလB4\ၾကင$ခငလ�သဖစ�၏။ ထ���႔ၾကငငလ ��� �ည� တန ���ၾကငႀကင�ဟန � ရ��သည�။ ျ ငလ=�$

က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ခသမ2 ျ�$မဘ�ရကင��အလကငပ4တငလ�ဖ�ဒြခငလ �,e ပ ၊ဘတ� (၂၅ဝ) က ကက ျ��ပဖ�ရသည�။ဘတ� (၂၅ဝ) ျငလ I�Fန � ျ��အငလ� ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကဘ�ရရ� ႔မ� ငလ�တF b ငထပ&�ငထ7 ငလ�၍ လ��ခ2ငလJ �မ�2 အကင�IနဖDငထ7�� တငလ�နသ�မ2ကင �တမ�2�တ က က ကကကကကက ကကကက ကက ကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကကကခၚ။ ဘ�ရဆငလ�တ� ျ��တတြတမ2ဒြစရ��သည I�3နကင�ဤဆငလ�တ���တကငသကင��ယ1� ဆသမ�2 ျ�$ပည �?=���� အ

က ကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကငလ� ျ�$ ဖည I�D�ည�ပမညကS4\လ။ လယF � ဆရတဘ�ရႀကင�၏ ဘ�ရကင�� ဆငလ�တ�တြကငယF ယD �7 သည ��

က ကကကကကကကကက စကငကင��အမ�တ� စရ။ကင4- ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကက ျ�$ မဘ�ရတ ဖ�ၿပ�ၿပ�။ ဘကသြယJ ရရငလ� ျ�� ကငငလ�မလ4 စဥ�စပန �၏။ ျ���$ မပ=��ထ4မ�

ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကတ ျ�� ခ2ငလ/7ရမစ�၏ ဟ��မ�ဘကငP မ�တြတငလ� ဝပ3 ရ=����ခၚအရ�ဏထ�ဥစတ�တညကs�� သည� ဟ��� ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က က က ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကဖပထသည�။ ဝပ1 ရကင2ငလ �� ျ�$ မစJ ခ ၏။ ျ�$ မစP လည� လ�မ�မငလ���နရသည�။ ဟ��ဖ

ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကငP မ�ကင�ဖ��႔ကင�တ��႔ဆ�ပ3 ဆငလJ ငလ ���� သည�။ (၂) ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကဘတ���ပၿပ� ျ�$မစPငထ�ကင�တ��႔စကင����လ�ပၚတကင� က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကက က က ကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကလ��ကင�၏။ ျ�� ခ2ငလ/7ရမစP အပ�ပ��ငလ��သ ျ�$ မစF �စ? ငလ�၏ သရ�ပ� သကငန � မ�IနဖP �ပႀနဖ�� ဒြစ ည� ညစ�

ကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကက ကကညစ���ရမ2စ�ဆငလ�လ�2ကင�။ ငလမ�နစ���တငလ, ၾကင။ ဟ��ဖကငP မ�သ���႔ရကင�၏။ ကငမ�ပၚတကင� က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကက က ကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကလ��ကငJ ည�ငလ �� အရ�ဏထ�ဥစတ�ကင�� တန �ရကင���တသည�။ အရ�ဏထ�ဥ ျ�� စတ�ကင ျ�$ မဘ�ရကင4

က ကက သ��႔ မငလ�ႀကင� ကင?�7ႀကင� ကင,ဟ�တ�၍ထငလ ��။ဘတ� (၂၅ဝ) က ကက ျ��ပစရမလ��၊ဘတ� (၂ဝ) က ကကကကက ျ��ပၿပ�သကငJ ကကကကကကကကကကကကကကက က ခ2ငလB2�ဒြစဖ�မ�2ငလ�၏။

ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက က��လ�ကငလကင တ$ဖxဖx၊ သစ1 ငလ�� ပ�၊ ျ�� တရ�ပ���တငလ�� ငထပF�ငထ7 ႔$ဖငလ �� စ�မ�လန � ျ�� ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကက ကကကကအ�မသ ပတ�ဝန �ကင2ငလP တြကငIနဖP ရစ� ျ�� တဖစ���သ ဘန ���ကငကငy မ� ႔လယ�ငလ ����တ ဆ�

ကက ကက က ကကကက ကက ကကကက ကကက က ကကကက ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကငလ ����ရ။ စ�တg ကငညက�Iငလ�န �ဆန �ၿပ��အမအပန � ျ���$�ပစသည�။ ျ��စတ���တႀကင�ကင�� ျ��ရကင� နရမ�

က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကက ကဥခ2ကငန ���တလ��ကငyပ� အရ�ပ���ကငငလ�ကငငလ�တြတIငလ&�ငထ7 ငလ�၍ ပတ�ဝန �ကင2ငလP�ငထ7 စ�မ����$ပ �န�$ပ

က ကကကကကကကကကကက ��ငလနမ�သည�။ ျ�� စတ�၏ တရဝငလ3 မညက6 Wat Arunratchawararam

Ratchaworamahavihara က ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကတ4 ၊ အမယ,ငလ�၊ ဘယ� �7 အသ=တြထကင� မ�န �ပငလ, သ�။ ��လ�� နမညကs� ကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကညက�ကင��တြတပရတကင�� �အရ� �႔တငထငလ3 ရ�သတ��႔ အတြလIနဖ3 ပႀငလ, တန � ခ=တြတငလ�တြတ႔ခ4 ပ=��ရသ ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကည�။ ဘ�ရငလ ဒြI�O4႔နမည���တြတဆ��လည� ခန �႔$ငလသညကl ကင� ခန �႔$ငလအငလ�၊ ရ�ညကp ည� ထကင�� ည���

အငလ� - ကက ကကကက က ကက ကကကကကက က ကကကက က ကကကက ကကကကကကကက က ကကၿဂ�ႀတ� ဘ�၀န ��တ2 ဓမၼ ရဌပရမ�တြသရဗလစကငf၀ရ� ျ��ဇတ� ျ��ဇဌပရမ��ပ��ၵ ျ��ဘ ကကကကက ကကက ကက ကကက က က ကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကက ကကက ပ�တ2 မဟရတန ျ��ဇတ�သ�ရ�သ�ဓမၼပဝရဇယသ�ဟဠ ျ��ခမဘ�မ�ၵရ�ၵ ျ��ခမဓ�ပတ�ရဇ��ရဇ ဆ��

ကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကတမ2� ခၚရငလ�ငလ �� ျ�� လ$ဖတ� ပပကြရ4 ႔တြသငလ� ျ�� လကငJ ည �� ဟမ2� ႀကင�တြတ ျ�� ပရၿပ�ဆ�� ကကကကကကကကကက ကကကကကကကလ�2ငလ� ဖရဏထပ�တ�၊ဒြဂမ�ဆ�ကင��ထ�လ��႔။ က က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကဘ�ရတြတငလ�အလကင�ဝသလကငP မ�စစ�ငလP လအရသ�ရသညက8� - က ကအယ��ၶ�ယခတ���ကငငလ�စဥ�ကငတ

ကက ကကက က ကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကည�ကင�ဤစတ� ျ��တကင�� စတငလF ငထည���ဆကငB4\ ၿပ�အယ��ၶယပ2ကင�၍ တြသIနဖOငထ� ရ�သ��႔ၿမ� �႔ ကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကတရ �႔�$ပငလ� လခ2�နဖg ကငမ� ငလတပမငလ� ဖ�ရ တကင�� ငထငလP အၿပ�သတF ညကl ကင��တြကင

ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကက ကကယJညကq7 ဆ��၏။ ျ�$ မဘ�ရကင�� လအ��မ� ပငလ ����ဆIငလ� ၿပ� ဤအရ�ဏထ�ဥစတ���တတြတငလ� ျ�� ခတu သ� ကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကက ကကကကကက ကက က ကကကကက က ကကကက ကကကကကကက က ကက ကကက ကကတငလ�သ=��စ=ပယB4\�� သသည�။၁၇၈၄ကင2မ�သ�ရ�ရတနသစၥဓရ ျ��စတ���တသ��႔ ျ��ရ�႔�$ပ

ကကကကကကက က ကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကငလ�ပငလ ����ဆIငလgကငသညကS4\။ ရမမငလ� ဆကင� ျ�� ပၚတြထန �လသအခတြတ�ငလ� �ည� အရ�ဏထ�ဥစတ���တ ကင�� အဆငလ I�Dငလ �� ျ�$ပ �$ပရြငလ,န �မ=ခ4 ၾကငသည�။

ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကလ����$ပမ2သည �� ပစပ� ဇဝငလ3 �ရတ အယ��ၶယ�အမ�ငလ/=�� ခ2�ရြနဖS ငလ� တြထကင����$ပတ� ကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကမ�ရ� Iငလ�ခ4 ၾ�ကငသ ဖရတကင�� ငလ� ျ ငလ �� ပထမ ရမမငလ�လငလ�လ�2 ဖရခ2ကငP ရ�တ��႔ သ�ငလ

ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကက က က ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကယB2ငလ�စ�ဥ ကင2xကင2သ�မ2ကင�� အရ��ၾ�ကငၾကင�အရခမ�ခမ� ျ�$ ပနဖ� ငထညရြညကS န � လ�နဖ1 မ ကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကည ��3ၾကငငလ� �ဤစတ���တတြတငလ� တ��ငထငလF ညကi7�� တငလ�၍ သစၥရမ2သကငB4\ ၾ�ကငသသည�

က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက က က ကကကကကကကကဆ��ပ4။ ထ��ထ����သ သမ��ငလ� ျ�� နကငB=ရ��သည �� အရ�ဏထ�ဥစတ�ကင�� သ�စ�တ�ဝငလ� စ၏။ တတ�ငထငလJ မ�2 �အသစ�တ���လ လၾကငည �,�သည�။

ကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကအရ�ဏထ�ဥစတ�သည� ျ�� တြတ႔ဖ�နၾကင ျ�$ မနဖ, ျ�� စတ�ဟနဖ,2ငလ �� �အတဘြကင4�$ပ၏။ ဗဟ�� ပ�ထ�� ကကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကတႀကင�ကင အ$မငလ I�] ကင�၊ ၈၆ မ�တ ျ�$ မငလ I�J ညကq7 ဆ��သည�။ ခမ ပ=��စ=။ အ�တ��$ပ§�,2

ကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကဖငလ �� တညကlသ ထ��ပ�ထ�� ျ�� တႀကင�ကင�� အရ=��စတ���လခ�ကင ပတ� ည�ဝ��ငလ�ထ၏။ ထ��အ ကက ကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကက က က ကကကကကကကကကကက က ကကရ=��စတ�မ2ဆ���ရကင���အငလ� ျ��လ�ကငအတ��ငလ� �တမ�2�တခၚႀကင�တကင� ၏။အရ=��စတ�မ2၏ ျ��အ ကကကက ကကကက က ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကင����$ခ အ�တB=��မ2တြတငလ� ဓ၊ လ�=၊ ျ�� လ၊ ျ�$ မကင��ငထငလ& သ စစJ ရ�ပ,2 ငလ ��

ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကဘကငငလ���တြတမ�န �မသ���သ နဂလ���လ��၊ တ��နယလ��လ�� တ�ရ�စ ကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကၦနဖ�7ပ���တြတ တြထငလ�ထ�ထသည�။ ဧရဝဏထ� ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က က က ကကကကကကကကဆငလ,ငလ�ကင�� စ�ထသည� ဟ�ၵxစစOငထ7 ရ အ�ၵ၏ အရ� ငထပ] ကင�မ2 လည�ရ��၏။ အဘယ,�2 ပငလ�

ကကကကကက ကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကက က က ကကကကကကကကက��ထရဝ� စစ1 သညကq7 ႀကင=� ဝတြကငၾကငစကငမ� ဟငလY� ယဥ���ကင2မ ၾသဇအကင,�

က ကကက က ကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ရ�န �မတြထကင�ငလ�သည ��သကင���သအထ�မ�အမ�တ,2 လလ။ ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက�အရ� �႔တငလ� ျ ငလ �� ျ�� တငထငလ3ရ�၏ မ�ပ��ငထငလJ တuဝဖစJ ငထည �� ျ�� စတ���စငလ I�O� လ�စ���ကငငထငလP လ

က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက က က ကကကကကကကက ကကကကကည� ျ���$ ခကငယ၊ လကငP ယ၊ တငလ�ပ�တ& မ�လ�2ကင� ျ�� စငလ ��g ကငပ���န၏။ တစ���ကငငထငလP အ$ဖx၊

က ကကကကကက ကကကက ကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကတစ���ကငငထငလP အစ�မ�။ ဘၾကငငလ �� �အရပကြငလ64�� နမ�န �တ မသ�။ ျ�� စတ�တစB7 လ=��ၿခ=� ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကငလ=��ၾကငည �����7ကင���တ ခမ၊ ဟ�ၵxငလ �� တရ�ပ� ဟ��ကင��ကင နည�နည�စ� စပ& သည �� ျ�� ရသ

ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက�မမပ=��စ=�$ဖစ���နသည�။ ထ��ငလ�မ�ပ��ငလ� စစ? ငထစD�ငထ7 ၍ ဘယJ � ႕ကင�� ကင��ယ? ပ မ�န �မ ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကသ���သ နတ�7ပ,2သ ျ�� တြတ႔ခ4 ရသည�။ ထ��႔အတြတကင���ၾကငငလ ��� �ည� �အနကင� ျ ငလ= သမ2ကင

ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကဘန ���ကငကငP �7 အ$ခယဥ���ကင2မ ျ�� ပငလ�စ=��ကင�� လ��ကင� = တ�ပၿပ� ဘကင��မ� ျ�� အငလ���အ ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကငလ��$မငလ��$မငလ,တ�ပIငလ���7႔ ကင��႔ရ�� ႔ကငယ ��ဇ��ငလ� ျ�� တြတန4႔ ၿမ� �႔တဟ� ရကသြယJ မ� ျ��

ကကကကက ကကကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကတြသၾကငတ ျ�$ဖစ�လ�မ ��မည�။သ�တ���႔�$ပတလည�မမ�လ�။@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

ကကကကကကကက ဒြ�ရဝတ�မ�ရကင ရ (၁၉)သငလ �����

က ကကကကက အရ�ကငတမ�သ (၁)

က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကက��ကင2ငလ�ပရြနဖ/ငလ ��၍ သငလF န �သစF �ကင��e ပန ���လၿပ�။ ��တစ���ခကင� အလ�ည I�P2 အသ=��တခ= ရမ ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက က ကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကည I�Oသကင မ��ကငB ရ�� အ���ကငနမစ� ျ�$ ဖစ�၏။ သငလF န �တဝနဖB= ကင ဘြတ4ဖကင1 မကငၡ ျ�� �

က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက ကက က ကကက က ကကငF ဒြဂ�2န �အမညကs�� မ2ကင,� Iနဖ&ငထ� ထ�၊ ဆ=ပငလF�ငထ7 တ�� ျ ငလ �� အၿမ4ၿပ=� နတတ���သ ဆရမ ျ�$ ဖ ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကစ�၏။ အနရထသ$ဖငလ �� စ�တJ Iစ��� သစ��$ဖငလ �� အႀကင� မIနဖF ကင� ျ�� ကင2ငလ�တကင� လကငB2 လ��

ကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကငJ eဖငလ �� လည�ကငငလ�၊ ဒြဂ�2နဖJ ငထည� ျ�� ရ� \ ျ ငထစO သမ� သငလF န �တဝနဖB= မ2ထကင� အဂလ�ပ�� �7

ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က က ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကရ�ငလ�လငလ� ျ�$ ပတJ ဒြစ ပ��မ�� ျ���$ ပငထငလJ�e ဖငလ �� လည�ကငငလ�၊ အသငလ3�e ပ ျ�� ကငငလ�ဒြမIနဖJ�e ဖငလ ��

ကက က ကကကကကကက ကကကကက က ကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကလည�ကငငလ�၊ �အၾကငငလ�ၾကငငလ� ျ�� သ လည�ကငငလ�၊ လည�ကငငလ�မ2ၾကငငလ �� ထ��ဘသရ ကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကက ကကကကက ကကကက ကက ကက ကကကကကကကကကက ကက က ကကက က ငထပP�ငထ7 ထ4ထ4ဝငလ�ဝငလ� နလည��သဘပကင�၏။သ��႔တည�မဟ�တ�နလည��သဘပကငJ ညကq7 ထငလ�၏။

ကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကမ��ကငBရ��အ���ကငနမစ� ဆ��သညက6 ဝယ� �7 အငလ �� ျ�� ရငလ�လ��အ၊ ထ�တ� b ငထပJငထ� ငလ �� သ=�� ကက ကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကပြစ4သ� တ��႔၏ ဆ=��ဖတB2ကင,2 �အပၚမညကp ညကS�7 ႔ကင လမ�မ��သနည�ဆ���$ခငလ�ကင�� သခ2�အ�$ခ ကကက ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကခ=၍ တြတကငB2ကင��$ခငလ�ဖစ�၏။ အ���တြကငရ�ငလ� ျ ငလ �� ျ�� ဖမxလ ျ�� ပငလ�မ2ဒြစ ပဝငလ���သ

ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကဘသရပ�။ ထ�� သ�အ��ရ�တစJ� န �၊ အမန မ�န �ဆခ2ကင� အနထ4တြတငလ� အထ� စ�တ�ဝငလ� ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကစ မ�သညက6 ဂ�မ�သ�အ��ရ�။ စ�တ�ဝငလ? မ�သည �� �အၾကငငလ�ကင ထ��သ�အ��ရ�ကင����ဖထ�တ� တ�တြထငလ�

ကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက သ�မ� ထ�လည�ထ�၍ရ�လည�ရ�သည ��ပရမ�ရ�ငလ�ဒြဂ�2နဖC ကင�����$ ဖစ���သၾကငငလ �1 ငလ�။ ယခ�အခ အသကင� (၈၁) ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ျ စ���ၿပ��$ဖစJငထည �� ဒြဂ�2နဖC ကင��I�J �ည� သခ2ငလ �?� ဒြပရပညရပ�

ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကတြတငလ� မသ�သ� မရ��သည �� လ�2မ� လ�2မ�တကင� ပညရ� ငထငလ] ကင� ျ�$ ဖစJ လ�� စ�တ���ရဂကင���ဆရ=��မ2 က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကက က ကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကက ကက ကကတြတငလ� ျ စ���ပငလ�မ2ဒြစ အခ2�နဖPငထ7 နဖB4\ ရသည �� ကငမ႓ကင2 အရ�ႀကင�လည�ဖစ�၏။ သ�႔ဘဝကင စ�

ကကကကကကကကကကကကတ�ဝငလ?စရ၊တြလမ�မစရ။ ကကကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကဒြဂ�2နဖCကင��I�P��7 ၁၉၂၈ ခ�စ� ဒြဇ�နဖ� ၁၃ ရကင���န႔တြတငလ� �အမရ�ကငန �ငလ= ၊ ဗဂ2�န�ယပညက�

က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကယ� �အနကင1�7ငလ� ဘလ�ဖ�လ� အရရြပS ရြငလ/ မငလJ ငထည�။ �အဖကင လ�2ပ? ငထစ3 �ငလm2 ငလC� ယ ဒြဂ�2န � ကက ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကကကကနကင���� စ�န�ယ၊ �အမကင မဂရကင� ဗဂ2�န�ယ မတငလ�။ သ�႔တြတငလ� မသအမညကs�� ည�မတစ���ယ ကင���၏။ ဒြဂ�2နဖCကင���� ျငလ �1တJ ကင�၍-

“ ကကကကကကက ကက ကကကက ကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကဒြဂ�2နဖP ငလယယ���လထ4ကင သ�မ2ထကင& � တယ�။ အ4သလ�� ထ�မ�န �ကင�� တြကင�2နဖ, တ��႔ တမ�သ ကကက က က ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကစ�လ=��လည� သ�ၾကငတယ�။ ဘယP � စၥပ4�$ဖစ��$ဖစ� သ�လ�ပB2 ငထငလJ လ�� လ�ပ���တတပ4။ တြကင�2န �

ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက” ကက ကကကကကက ကကကကကကကကကမ$ဖငလ �� သ�ငလယB2ငလ�တြတန4႔ သ�႔ကင�� မ�တD ကင���ပရမ� ရ� ကသြကင� န �လ��႔ဟ� မသ�ကငရသခ4 သ ည�။

က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကသ���႔သလည� ဘလ�ဖ�လ3 ထကငF န �ကင2ငလ�၊ ဘလ�ဖ�လ���ကငလ�ပF� ငထ7 ႔တြတငလ� ပညသငလwငထ� ကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကစဥ� ဒြဂ�2နဖCကင��I�J�ည� သ�လ��ကင��ယ� �7မ�2သ၊ အ�ပB န �အတြတငလ� ထငလ� မငလ� သ�ပၸ=စမ�သပ, မ2

က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကက က ကကက ကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကလ�ပ��$ခငလ�၊ သခ2ပညရ�ငလ� ဖမကင�၏ သခ2 အကင���ဆမ2 ကင�� လကငP မခ2 ဖတ� ခငလ� ကကကက ကကကကကက က က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကတ���႔လကငJ ျ���$ ပစရရ��၏။ ၁၉၄၅ ခ�စ� အထကငF န �အငလ� ၿပ�ခ2�နဖ,� စ၍ ပငလD �ယ�� ျ��

ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကဗန�ယပညက�ယ� ပစ? ဘတ��� ကငနစm2� စကင, တကငfသ��ကသြလF ငလ� ဓတ�အငလm2 ငလC� ယ သငလF န �

ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကတကင���နခ4 သည�။ ထ�ခသ�ညက6တ ၁၉၄၈ ခ�ရြစS ငလ� ထ��သငလF န �ၿပ�သည I�3 ခ ဒြဂ�2နဖC ကင� ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကရ� I�J�ည� ရ��ရ�� ဘြဘ4�႔ရ၊ မဟဘြဘ4႔ပ တၿပ� ငလC ကင� ခ2�မငလ �B= ခ4 ရျeခငလ�ပငလ�။ တကင4 ဇတ�

ကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကက မ�ကငထ��အခ2�နဖ,� �စတသည�။

ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက “က ကကကကကကကက ကကကကကကကနကင���� ျ�� ကင2ငလ�ၿပ�သအခ ကငနစm� တကငfသ��လ,� ပမကငၡ �တ/ ငလ�၏ ဤသ�ငလယJ ည� ပရမ�ရ�” က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကငလ��$ဖစJငထည� ဆ����သ စတစ���ၾကငငလ�တည�ပသည �� ျ�� ထကငB=စဖငလ �� ကငမၻကင2 ပရငလ? တနဖF ကငf

ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကက ကကက က က ကကကကကကသ��လ� သခ2႒နတြတငလ� ပရဂ�ဘြဘ4႔သငလF န �တကင���ရတစြကငB ငလ �� သည�။ ပရငလ? တန �၌သ���တသနလ�ပ� ကကငလ� ယခ�အခ နကင��I�3��ဘြကင�လ�ဘရမ� ဟ���ခၚတြတငလ� ျ��နၾကငသည �� �မ�2�$ခသ�အ��ရ�ကင�� ျ��ဖထ�တF �တြထငလyပ�၂၈

ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကက မ2ကင�စတမ�တစ���စငလ��$ဖငလ ��၁၉၅ဝတြတငလ�ပရဂ�ဘြဘ4႔ရခ4 သည�။ က က ကကကက က ကကကက ကကက ���ကငF နကင����၊ အသကငP ၾကငည ����တ (၂၂) က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ျ စ�၊ သခ2ငလ �� ပတJ ကင� �2 ငလ� တဖကငP မ�ခတJ ကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကည �� ပညရ�ငလ�။ ထ��အခ2ကင,2 ကင နကင��I�P��7 ကငမ႓ဥကငm�7�� �ငလ� ဟ�တငလ? ၾကငသ

ည �� RAND ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက ကကကက ျ ��ကငပ����ရရ�ငလ�သ��႔ တြတန �ပ��႔ခ4 သည�။ �အကငငလ�ဆ=��၊ �အတဆ=��သ သ�႔ထ ကကကကကကကကက ကငJ � လ�ဒြစမ�ကငငလ�တ��႔ဆ=��စည�ရ RAND က က ကက ျ��ကငပ����ရရ�ငလ�သည�အသကင� (၂၂) ျငထစ3ငထရြရယJ မ�နဖ�ငထ�ငလယF စ�ဥအဖ��႔

ကကကကက ကကကကကကကက ကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကအလ�Iပ��7ပ�ဖ��႔မဆ��ထဘ�၊ မ2ကင���မထ၍ပငလ� ျ�� မမၾကငည ��ဝ= ��သ အရ။ ထ��သ���႔သ ျ�� နရ ကက ကက ကကကကကက က ကကကကကကက က က က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကမ2� တြတငလ� ပထမတန �စ သခ2သ���တသန ပညရ� ငထငလD�ငထ7 သည �� ရထ�ဂ�ဏထ��� IနဖP ႀကင�မငလ ဒြ��� ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က န �လ�သည�။ ဒြဂ�2နဖCကင��I�3ဖ��႔ အနဂတJ ည�ပန �ခငလ�သလမ�ဖစ�၏။

ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကမၾကငပ။ ပန �ခငလ�သလမ�ကင�� မ2ကင�မလ�2ကင� သ� ဒြဂ�2နဖC ကင��I�F စ���ယကင�

ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကဆ�နငလ�မ���တ၏။ မညက6 မတ· ဆ�မဟ�တ�၊ သ�႔ဘဝကင�� ျ�� ဇကင& �7 မ��မ�2ဖရြစp စသ ကကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ည �� ဧရမဆ�ႀကင�မဟ ျ�$ ဖစJ ငထည�။ RAND ကကက ကကကကကကကကကတြတIငလ3လ�Iပ��7ပyပ� သ=��လလအၾကငတြတငလ�သ�အဖမ�ခ=လ��

ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကင�၏။ ပြစ4ခ2ကငP မၾကငဝ �= မနသ၊ အ�မJ အတြတငလ� မ2� တ�ပ�ရ�§ တစ�ဥငလ �� ျ�� မငလ, စၥကင

ဇတBငလ�ခငလ�တ4 ။ ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ���$ခကင1ငထစPငလ�သ4လ4စငလ,2 ကင��သလကင���ရြရစငလ���ခငလ�ခကင���ရြရသ RAND ကကက ျ ��ကငပ����ရရ�ငလ�သည�ထ��

ကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကင�စၥအတြတကင� နကင��I�P��7 အလ�ငထပ&ငထ7တ1စ�=��မ�တပ အ$ခမရ��။ ထ��အ$ဖစD�ငထ7 ႀကင�သညကA Iငလ��2 ငလ� ျ�� န ကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကက က ကကကကက က ကကကကကကက ကကကက က က ကကက ကကကငလ�စ���ပငလ�မ2ဒြစသ�႔ကင�� ဥမၼ�တကငဖစ���စသည ��အဓ�ကငလကငJ ည�တရခ=ဟ�ဆ��ၾကငသည�။ထ��

ကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကထ����သ အ$ဖစ3ပ2ကင,2သည� နကင���� ၏ ပည ပရမ�ကင����တ �မကငw � ကင�Iငလg ကငပ။ သ�၏

က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကထ�ကင4�လ�သ သခ2ပရမ���ၾကငငလ �1 ငလ� လ�မရဖကင��$ပနဖJငထ� ဟ���သ ပြစ4ခ2ကင] ကင�ရ�� ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကက လ�2ကင�ငလ �� ဒြဂ�2နဖC ကင��I�J �ည� မကငD ခ2xဆကင� နည�ပညတကငfသ��လ� MIT ကကကကကကကကကကကကသခ2႒နတြတငလ� နည�ပ$ဖစ�

သည�။MIT က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကတြတငလ� အလ�Iပ��7ပ���နခ��ကင� အယ�i ဗ���ငလ=သ�အယ�� � စ�ယလ��ပကင?� - ကကကကဟယ��ဆန ���လ�� ျငလ ��ဆ=��ဆ

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကည�ခ4 သည�။ ��လ��ကင ရ��ပဗ��ကင2ငလ�သ�။ ပရမ�ရ�ငလ� သခ2ဆရလ နကင��I�P��7 တန �တ ကက ကကကကက ကကကက ကကကကကက ကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကန �ပြစ4။ ျ�� နကင,� �တကငကင���ကငကင� လ��ကင���န၏။ ၾကငတကင����ရဒြဂ�2နဖC ကင����� �ည� ဘသငလ ��

ကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကက ကကကကကကကကက ထ�ထတမ��႔လ4။မဒြစမ�ရငလ�ကငလည�ရ��သည�မဟ�တ� ။ ကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက၁၉၅၇ တြတIငလJငထ�တ��႔စ�ဥလကင& Iပ���7ကငg ကငသည�။ ၁၉၅၉ တြတငလ� သလတစ���ယကင� တြထန �ကငၿပ�န

က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကင� ဒြဂ�2နဖCကင���� သည� စ�တ���ဝ�နၾကငငလ ���၊ အခ2စF�ငထ7 ႔ ကင�နဖB မ�တြသသညက� �မ�$ပတတ�၊ �� ကကကက က ကကကကကက ကကကကကက က ကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကလ���အပၚ ပ�တ� တစ�မ�တရ=ယ� ဆကငD =�� တသည�။ သ�တ��႔ အ�မ���ထငလ���ရပ§နၾကင ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကငလ �� �ကငလသည� ျ�� ဒြမၿပ�တစ�ငထစ3ထ� နမညက8 ရ��။ ျ�� နကငD =�� မ� ဒြဂ�2နဖB2 လ�မတငလC ကင����

ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က က ကကကက ကကကက ကက က ကကဟ�အမညက6ရြငလ1န �တပB4\သည�။ ၁၉၆၃ တြတ�ငလ� ပႀငလ, ယတြကငရ�ငလ�ပတ?4 ၾကင၏။ ၁၉၇ဝ တြတငလ� �အၾကင ကက က ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက က ကကကကကကက ကကကက ကငလ�ၾကငငလ�သ �အၾကငငလ�ၾကငငလ�ၾကငငလ �� ျ�$ ပန ���ပငလ�ထ�Iပg �ကငသလည� လငလ, ယဆကငD = ျ�� ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကရကငမရ����တ။ ��လ��ကင ဒြဂ�2နဖC ကင��I�P��7 သ�႔အ�ရြမS ငလ� ျ�� ဘ�ဆIငလ� �နသ ဧည I�J

က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကညကq7 သမ�တ�၏။ တမ�� ျ�� အကင�ဝယ� တစ�မ�ပငလ��$ပငလ� ျ�$ ဖစ����နသ ဒြဂ�2နဖC ကင��I�F��7 ႔ ဇန� ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက က ကကကကက က က ကကကကကကကကကကမငလ�သည� အ�မ���ထငလ���ရသကငF မ� ျ စ���ပငလ� ငလဆယB န �႔ အတြတငလ� အႀကင�မ���ပငလ� ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကက ကက က က က မ2ဒြစဘြကင4လ��ကင�၊ ျ�$ပန ���ပငလ�လ��ကင�ငလ ��သ=သရလည���နၾကင၏။

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကက ကကတကငယ���တ နကင��I�J�ည� ၁၉၅၉ ျ�� လကငP တည�ကင စ�တP စဥ¸I�P လ2ဖစ���သ ျ�� ဝ�နကင�� စတငလ� က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကခ=စနရၿပ� ျ�$ ဖစ�၏။ တနည�ဆ����သ သ�ရ��နခ2ၿပ�။ သ���႔သလည� ပရမ�ထ�သ အရ�

က ကကကကကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကမ��႔ အလ=��ထကင� တမ�သလ၏။ ရ�ပ=�� ရ�နည�ကင��ကင တြလရြနဖ? အဆငလ ���$မငလ ��၏။ ��လ�� ကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကင��ယ�ဝန ���ဆငလ���နခ2�န � ၁၉၅၉ ခ�စ� ျ�� ဥတစ� ငထတြတငလ� ဒြဂ�2နဖC ကင��I�J �ည� အ�မ���ပၚသ��႔

ကကကက ကကက ကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကအ�ယဖယပတကင�၏။ သ�႔အမ�အရကင မထ�တJ မလန �႔သ။ မ2ကင� =�� တြတ ဝ��ငလ�ဝ��ငလ�လည�

ကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကလ�2ကင�။ ၿပ�တသ��႔နကငJ �7 ႔လ���တြတလ��ကင����နၾကငငလ�၊အတြလ�နဖ��2� ႔ဝ�ကငJ ည ��အပြဖ4႔အ ကကကက က ကကက ကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကစည�တစB7မ� သ�႔အႀကင=အစည� ကင�� သ�ရ�� တြသ၍ သ�႔ကင�� ျ�� ဖ2ကင/2 ကင� န � လညက( ည�န�ငလ ��

ကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကလကင,ရြရ= ႔မ2လတ& ၾကငငလ�၊ ထ��သ�မ2သည� ယခ�သ�႔ကင�� မ2ကင����$ခမ$ပတ���စငလ ��g ကငည ����နၿပ�

ကက ကကကကက က က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကက�$ဖစ���ၾကငငလ�၊ မၾကငခငလ� အသကင�ငလ �B ၶ အ��စဘြကင4ဖ��႔ရ����ၾကငငလ� တတြတကသြတF တ����$ ပ ျ��န၏။

ကကက ကက က ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကသ�႔အႀကင=အစညက6 ဘတ�န �ဆ����တသ�သည� ကငမ႓အစ��ရ တစ� ငထပP�ငထ7 ပြဖ4႔စည�တည���ထငလ�၍

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကတကငမ႓လ=��ကင�� စ��မ�� အ�ပB2 ပ� န � ဆ��ပ4။ တကငယ� ည� ဝရ� ငထငလF �နဖY� စ�ရ�� ျ ငလ� ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက က က ကက ကကကကကက ကကကက က က က ကကကက ကကက ကကက ကကကကကကကငလ=�$ခသ=ရ=��မ2ကင�� စရ၍ထ���အၾကငငလ�ကင�� ျ�� ၾကင$ငလခ2ကင� ထ�တ� ၏။ လကင? သတ���တ အဏထရ�

ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကင��။ နပ��လ�ယ=၊ ဟစF လ တ���႔နကင,� သမ��ငလ�မတြကငန �ရထ��ခ2ငလJ ညကl ငလ ��။ �� ကကကက က ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကလ��ကင ျ��ခ2မပ���႔ဆငထငလJ�eဖငလ �� ၁၉၅၉ ျ��မလတြတငလ� မကငP လ�န �စ�တ���ဆရ=��သ���႔ရကင�၍စ��တP 2

ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကရဂငလ �� ပရကင� စကင�ဇ��ဖရ�န�ယခၚ အ$ပငလ�စစ�တP စဥ¸I�P လ2 ျ�� ဝ�နသညက�e ကကကကကကက ကကက ဖစ� ျ��ရဂနမညကSပB=လ��ကင� သည�။

က ကကကကကကကကကကကက ��ဆရ=��မ� ဆငလ�ၿပ�နကင� MIT ကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကမ�အလ�ရြပlကင�၏။ သ�႔မ�သစ�ကင�� ရ��သညကA ငလ� �မအကင���မ ပ4 �ဥရပ ကကကက ကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကသ��႔ခရ�တြထကင�၏။ ပရ� ျ ငလ �� ဂ2�န�ဗတြတငလ���နထ��ငလ? ဥ3 တြတငလ� ထ��ပရမ�ရ� ငထငလ3 ရ�သ

ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကက ကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကည� ျ�$ ပ§နမ2� စ=�� မ�တြထန �ရ�၏။ �အမရ�ကငန � ျ ငလ= သ အ$ဖစ,� ဒြစန �႔လတ�၍ ျ�$ ပငလJ စ� ကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကငလ �� �အရ� ႔ဂ2မန�တြတငလ� ျ ငလ=��ရ ခ��လဒြခငလ �� ဖ��႔ အႀကင�မ���ပငလ�မ2ဒြစႀကင� စခ4 သ

ကက ကကကက ကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကည�။ ျ�� နကငD =�� �အမရ�ကငန � အစ��ရ၏ ျ�� တငလ�ဆ��မဖငလ �� ျ�$ ပငလJ �စ�4 ကင ဖမ�ဆ�ၿပ� ျ�$ ပန � က ကကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကပ��႔လ��ကင���တမ�အရ� ဒြဂ�2နဖC ကင���� တစ���ယကင� ျ�$ပည���တပန ���တသည�။

ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကကက ကက ကကကက ကက ကကကကကကကက�$ပန ���ရကင���တသည� နကင��I�J �ည� ရ�ၿမ4ရ�ဆ4 ျ�$ ဖစ�၏။ ၁၉၆၁ မ� ၁၉၇ဝ ထ� ကင��စ� ကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကတ��ငထငလF�ငထ7ငလ� စ�တ���ရဂကင� ျ��ဆရ=��မ2 တြတငလ� နကင��I�J �ည� ပ=��မ�န ���ဖကငJ ညက� ကင� ျ�$ ဖစ� ၏။ ရ��သ

ကကကက ကကကက ကကက ကကကကကက က ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကမ�2 ကင�ထ=��ပငလ�စ=��ခ=ယ�ခ4 ရသည�။ ၁၉၇ဝ မ�စ၍ နကင��I�J �ည� ဘယ���ဆရ=��မ� မတြသတ၊ဘဆမ�

ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကက က ကက ကကကက ကကက�မသကင���တပ4 ရ�တF ရကင� ရပ1 Iစ���7 ကငJ ည�။ ထ�ဆန �ဒြစပငလ� သ�၏ ျ�� ရဂ သည� ထ��အခ2� နဖ,�စ၍ တ$ဖည�ဖည�သကငJ ပ2ကငP ငလ�လခ4 သည�။

နကင����၏ အဆ��အရ သ�စ��တ3 ကင3 ယ�ကင� ( ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကက ကကကစ�တP စဥ�႔ကငလ2ဖစ��$ခငလ�ကင�� သ�႔ကင��ယJ � သ=��န �သည ��

ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကအသ=��အန �မ� စ��တ3 ကင3 ယ�ကင��$ဖစ��$ခငလ� ဟ�၏ ) ကကကကကကကကကကက ျ�$ ဖစ���နစဥPလသည� သ�ပၸ=နည�ကင2

ကကကကကက က ကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကင2� ၾကငငလ�ဆငလ��$ခငလ, ရ��ရ�� ျ�� တြတ ျ�� ခၚနည�စနစ� တစB7 �မ�န၍ အ�ပ, ကငD IနဖD န � ပရမ�ပတ

က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကက က က ကကကကကကကက ကကက��တြတခၚနည�စနပႀစF�စB7သ��႔ ျ���$ ပငလ�လ4တြသခငလ�သ ျ�$ ဖစ� သညကS4\ ။ဟ��တ, ပလ။ဘယ3 ရ�မ� ကင�� ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကယ I�P��7ယP �7 ရ�သညကq7 ဝနဖ, ခ=ခ2ငလ14 ကင��။ ျ�� နကငD =�� တ သ�၏ အ�မ, ကင� နည�စနပႀစF�ငထ7 ႔ လ

ကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကမ�မ��ထသ ျ ငလ=��ရ�သဘ ျ�� တြတခ�ၚမ�2မငလ,မ2မ� မလ��အပ14 အအငလ��$ဖ န �တ�ခငလ�ဖစ� ျ�� ၾကင က ကကကကကကကကက ကကက ကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကငလ�သ�ရ��လသည�ငလ �� တၿပ� ငလC ကင� သ�သည� ထ���အတြတ�အခၚတ��႔ကင�� လ�မၼပနရြပ? ၊ အသ�ဥ

ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကဏထ1ညဖငလ �� ဒြခ�2န �အ�ပ� ၍ဖယ�� လ��ကငJ ည �� အတြတကင� မ�လသ�ပၸ=နည�ကင2 �အတြတ�အခၚ ကကကက ကက ကက ကကကကက ကကကကကကကတ��႔ကင�� ျ�$ ပနဖ�ညကsရ��ခ4 သညကq7 ဆ��၏။ ခ=ယ�ခ4 �ရသ စ�တ���ရဂကင�ထ=��မ2ကငသ�႔အတြတကင�ဘမ�အကင2� မ$

ကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကပ ခ4 ဟ�လည� ဆ��လ��ကင���သ၏။ ကင4၊ ဘယ ��ယ ���� စ စ�တ���ရဂကင� ဆရဝနဖ] ကင�မ2၊ သငလ� တ��႔�ကငရ ဘမ2တတ�Iငလgကငဥမညက�ည�။

ကကကကကကကက ဒြ�ရဝတ�မ�ရကင ရ (၂ဝ)သငလ ����� က ကကကကက အရ�ကငတမ�သ (၂)

ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက၁၉၇ဝ ျ�� ငလ�ပ��ငလ� ပရငလ? တနဖF ကငfသ��ကသြလF ငလ���တ ဒြဂ�2နဖC ကင��I�J �ည� အတြလIနဖF ရနမညက� ကင�သ�

ကကကကကက ကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက�$ဖစ����နလၿပ�။ လ�တ��ငလ�ကင ပရငလ? တန � သခ2႒န၏ ျ�� ကင2ကငJ ငလ17 န �မည�ႀကင�ပၚတြတငလ�

က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က က ကကက ကက က ကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကညႀကင�သန �ခငလ� သခ2ည�မ�2�$ခငလ�မ2 ထထ ျ�� ရတတ� သည �� ဒြဂ�2နဖC ကင����3 ၾကငငလ�ကင��

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက က က က ကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကက�႑ရ�ထ4ကင ပ=���$ပငလF �စ1�7 ��ယ� ျ���$ ပဆ����နၾကင၏။ ၁၉၇၈ ခ�ရြစS ငလ� နကင���� အ�ဘြကင�

ကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက က လ�ဘရမ���ဒြဖတြတ႔ရ��မကင���အၾကငငလ�ပ ၍ဒြဗန �မန �ဆ�ကင��ရ၏။ ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကကက ကက ကကကကကထ���႔နကသြကငF ငလ���တ ဒြဂ�2နဖC ကင��I�J �ည� ပရဂ���ကင2ငလ�သဘဝတည�ကင အစ$ပ ခ4 သည� ဂ�မ�

ကကကကကကကကကကကကကကက က က က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကသ�အ��ရ�ကင�� တစ��ကင,တ,တ� ျ�$ ပနဖ�ငထည���လ လ၏။ ဒြမမ�မ=�$ပငလD ငလ�၏။ အဆငလ ���$မငလ I�F ငလ�၏။ ထ��အဆ က ကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကက ကက က ကကကကကက က ကကကငလ ���$မငလ �� ဂ�မ�သ�အ��ရ�ကင��လကငP �7 ငလ��$ပ ၍နကင��I�J �ည�မ�လသခ2လကငမ� ျ��ဘ�ဂဗ� ျ��လကင

ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက က ကက ကသ��႔ ဝငလ���ရကင���မကင�၍ ရ��ရငလ�ပြစ4 ျ�� ဘ�ဂဗ�ပညရ� ငထငလF�ငထ7 ႔ကင�� ျ�� ခ2ကင��$ခ ျ�� စ၏။

ကကကက ကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကထ��႔အတြတကင���ၾကငငလ �1ငလ� ၁၉၉၄ ခ�ငထစ3 ငထတြတကင� ျ�� ဘ�ဂဗ�ဆ��ငလ� ျ ဗယD 7 ႀကင�ကင�� အ$ ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကခသ ဂ�မ�သ�အ��ရ� ပညရ�ငလ�စ�ဥငလ �� အတ� ဒြဂ�2နဖC ကင���� ရရ��ခ4 သည�။ ၂ဝဝ၃

ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကခ�ရြစSငလ� ျ�� နပယF ကငfသ��လ,� ဒြဂ�2နဖC ကင��I�3 ဂ�ဏထ& � ဆငလ� ျ�� ဘ�ဂဗ� ပရဂ�ဆ�ကင�� ခ2�မ ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကငလ �B4\သည�။ ထ��မ�2 ဖ�န �႔ဖ�န �႔တ�န ���အငလ� နမညက� ကင��လ�သ ဂ�မ�သ�အ��ရ�ဆ��သညက6 ဘမ2 ပ

လ4။ ကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကက ကကကကက ဂ�မ�သ�အ��ရ� ဘလ4ဆ��တသ�ဖ��႔ အရငထငလD=�� ဂ�မ� (Game) ကကကကကက ကကကကကကကကကကဆ��သည �?ကငလ=��ကင�� ရ�ငလ�လငလ�အIငလ��7

ကကကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကပ/�7႔လ��သည�။ ဂ�မ� ဆ��တ ကငစတပ။ အရငလ� ကငစတ4 အကငစမ�IနဖJ ပႀမ�2 ဂ�မ�ပဟ4 ဟ�

ကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကက���$ပခ2ငလ��ည�ပလ��႔ရသည�။ ဒြဂ�2နဖC ကင���� ၏ ဂ�မ�အဓ�ပၸတစြယ/ ငလ I�D��7 ခ2�ကငP တ တစ/ က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကင�ငလ �� တစ/ ကငy ပ� ငလD�ငထ7 ငလ� မည �� �အ�$ခ�အနတစB7 ခ���ပၚတြတငလ� သတ,� တ� ထသ စည�ကင

က ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကမ�ခ2ကင,2ပဝငလ���သအစ�ဟ�ဆ��သည�။ဘ��လ����တ - game is essentially a set of rules describing

the formal structure of a competitive situation ကကကကက ကကကကကကကဟ�အဓ�ပၸတစြယ/ငလ ��၏။ စည�ကငမ�ခ2ကင� က ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက မ2ပဝငလ���သအစ�ဆ��သညက8� ျ��အကင1 အရမ2ပဝငလJ ညကS4\ ။

(၁) က ကကကကကက ျ�$ပ လ�ပ�ငလ���သအရမ2(၂) က ကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကထ���$ပ လ�ပ�ငလ���သ အရမ2ငလ �� သကငD �b ငထငလJ ငထည �� သ�ထရ�နဖ��ငထ7 အပ���သ အခ2ကင3 လကင�မ2(၃) ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကတစB7ခ��$ပ လ�ငထပJငထည I�3ခတြတငလ� ရရ�� ငထငလJ ငထည I�3 ကင2� အ$မတ� သ��႔မဟ�တ� ထ�ခ��ကငC စC

က ကကကကကကကကစငထငလJငထည ��အရ=မ2 က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ဂ�မ�သ�အ��ရ�သည�ထငလ�� သဥပမတစB7 မ� Prisoner’s dilemma ျ ��ခၚအကင2ဥ�သဖငလ �B2ကင� ျ�$ဖ

က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကစ�၏။ ဘယ�ယ �� အကင2ဥ�သ၏ ဝနဖB= ခ2ကင� သ��႔မဟ�တ� ျ���$ ဖငလ �B2 ကငJ ည� ဂ�မ�ဖစ� သန က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက က ည�ဆ��လ�2ငလ�အစ�ထ4ပဝငလ���သအခ2ကင,2 ငလ ��ကင��ကင� ��� သၾကငငလ I�Q�7 ဆ��၏။

(၁) ျ�$ပ လ�ပ�ငလ���သအရမ2- ကကကကကကကကက ကကကကကကက ျ���$ဖငလ �B2ကင���ပရန �သ��႔မဟ�တ��မပရန �(၂) ၎ငလ I�J�ကငD�bငထငလJငထည I�3ခ2ကင3 လကင,2- ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက ျ���$ ဖငလ �B2ကင���ပခငလ�၊ �မပခငလ�အဖငလ �� အမမ�တြကငငလ�လ=��

ဒြခ�2ကသြတ� တ� မညက�၊ ျ��ထငထငလP2မညက�။(၃) အကင2� အ$မတ,2-

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကင။ ျ���$ ဖငလ �B2ကင���ပလ��ကင�၍ ျ�� ဖကငငထငလOငထညန �႔ အ$ဖစJ �တ,� တB= ရၿပ� အမမ� တြကငငလ�လ=��ဒြခ�2ကသြတ� တ�ငထငလJငထည�။

ကကကကကကကကကကကကကက က ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကခ။ ျ���$ ဖငလ �B2�ကင,ပပ4 ဘ�ခ=လ��ကငy ပ� သကင���သမရ��သ$ဖငလ ��� �ည� အမမ� တြကငငလ�လ=��ဒြခ�2တ�တြလတ�ငထငလJငထည�။အရမ2-ကင။ ျ���$ဖငလ �B2ကင���ပခငလ�အဖငလ �� ျ�$ပစYဏထ1�7ႀကင�တြသၿပ� ျ��ထငလ�စ��ညက6 2ငထငလJငထည�

ခ။ ဘ�ခ=လ��ကင��$ခငလ�အဖငလ �� ျ�$ပစYဏထ1�7ႀကင�တြသၿပ� ျ��ထငလ�စ��ညက6 2ငထငလJငထည�။ ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ထ��အခ2ကင,2ကင�� စ=�လရြငလ? သ�ရ��ၿပ�သည I�3 ခတြတငလ� game matrix က ကကကကကကကကကကကက ျ ��ခၚတ��ငလ�စB7ငလ �� တန �စB7 ပ

က ကကကကကကကက သ ျ��လတြကငကငP 2တစB7 ဘြဆ4၍ game theory ကင��တြတကငB2ကင����ပတဟ�ဆ��၏။ Game matrix ဆ��သ ညက6�7 ��လ��ဘြဆ4ရမတ4

အမမ�တြကငငလ�လ=��တြကင�2ကသြတ� တ��$ခငလ� �¡��စ��ည���ထငလYဏထP 2eခငလ����$ဖငလ �B2ကင���ပခငလ� ကင ခ���$ဖငလ �B2�ကင,ပခငလ� ဂ ဃ

တြလတ����နသတြကငကင� ပ,2နရတြတငလ� ျ�$ပ လ�ငထပJငထည I�3ရ ( ကကကကကကကကက���$ဖငလ �B2ကင���ပခငလ�၊�မပခငလ� ) က ကကကက ကကကကက ျငလ ��ႀကင=� ��တြတ႔ရမ ည �� ျ�$ဖစ�ပ� ( ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကအမမ�တြကငငလ�လ=��တြကင�2ကသြတ� တ��$ခငလ�၊ ျစ�� ည���ထငလY ဏထP 2e ခငလ� ) တ��႔�အပၚမ�တည�၍

ကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကရရ��မည I�3ကင2� တရငလ �� နစC မည �� အရ=တရတ��႔ကင�� အမ�တ���ပစနပႀစF �စB7 ခ��$ဖငလ �� စဥ� ကကကက က ကကကကကကစရမညကq7ဆ��သည�။ဆ��ၾကငပစ��႔ -

က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကကက ကကက���$ဖငလ �B2ကင���ပလ��ကငyပ� အမမ�တြကငငလ�လ=��တြကင�2ကသြတ� ကသြတJ လ�2ငလ� အတြလIနဖ3 ကင2� ရ��သည�။

ထ���႔ၾကငငလ �� (ကင) အတြတကင� (၇) မ�တ���ပမည�။ က ကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကက ���$ဖငလ �B2ကင���ပလ��ကင���သလည� ျ��ထငလYဏထ�စ��ညကc=လ��ကင�လ�2ငလ�အတြလနဖC စC သည�။ထ���႔ၾကငငလ �� (ခ)

အတြတကင� (-၅) မ�တ���ပမည�။ က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက���$ဖငလ �B2�ကင,ပပ4 အမမ�တြကငငလ�လ=��တြကင�2ကသြတ� တ� �2 ငလ� အတြလန �႔အတြလIနဖ3 ကင2� ရ��မည�။

ထ���႕ၾကငငလ �� (ဂ) အတြတကင� (၉) မ�တ� ျ��ပမည�။ က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက က ကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက���$ဖငလ �B2�ကင,ပပ4 ျ�� ထငလYဏထ�စ��ညကc=ရလ�2ငလ� အကင2� မရ����သလည� အတြလနဖC စC သညကq7 မဆ��သ။

ထ���႔ၾကငငလ �� (ဃ) အတြတကင� (၃) မ�တ���ပမည�။ ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကထ��အမ�တ���တြတ ဘယ� �7ရလသလ4 ဆ����တ ကင��ယ] ကင� ကငJ လ�� ကင��ယ���ပတပတ4 ။ ျ�� အ

ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကကရ။ သ���႔ပမ4 အကင2� ရ��သည �� အလ�ငထပP�ငထ7 အမ�တ,2 မ2ပ၍ နစC သည I�3 လ�ငထပP�ငထ7

ကကကကက က ကက ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက အမ�တCည�နည�ပရမညကi�7သည ��ဥ�ပ�သတစB7�� တရ��ဟနဖFငထ� သည�။အမမ�တြကငငလ�လ=��တြကင�2ကသြတ� တ��$ခငလ� �¡��စ��ည���ထငလYဏထP 2eခငလ�

���$ဖငလ �B2ကင���ပခငလ� ၇ -၅���$ဖငလ �B2�ကင,ပခငလ� ၉ ၃

ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကက ကကကထ��သ��႔အမ�တ,2ထည �yပ�လ�2ငလ� ရ�ရမညက8� ထ��ထ����သအ$ဖစ,2� ငလ �� ႀကင=� ��တြတ႔ရသည �� က က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကက ကကအခ ဘယ�ငထစ]ကင�မ� ျ���$ ဖငလ �B2ကင���ပ၍ဘယ�ငထစ] ကင�မ�ဘ�တြကငယ���နဖXခငလ�သည�ကင��ယ I�3 �တြတကင� �အ

ကကကက ကကက ကကကကကကကက ကငငလ�ဆ=��ဖစ,ညက�4 ဆ��သည �� မဟဗ2xဟ (Strategy) ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကပငလ��$ဖစ���တသညကS4\။ ဂ�မ�သ�အ��ရ�၏ တြတကငC က ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကက က ကကကကကကက ည�ခ2ကငCည�မ2ကင��အသ=��ပ ၍တြတကငB2 ကင� �7 ကင���သအခ�မတ (၃) သည� ဆ=��ခ2ကင���ခၚ saddle

point က ကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကက ကကကကကကက ျ �$ဖစ���န၍ ထ��သ���႔သ�အ�$ခ�အနမ2� ဖငလ ��ႀကင=� ��တြတ႔ရလ�2ငလ�အၿမ4တမ� ျ���$ ဖငလ �B2 ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကင� �မပပ4 ဘ�ခ=��နဖXခငလ�သညကp လ�2ငလ� ကင��ယ I�3 �တြတ�ကင3 ကငငလ�ဆ=��၊ အကင2� အရ��ဆ=�� မ

ကကက က ကကကကကကက ကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကက က ကကကကကကဟဗ2xဟဖစ���တသညကq7�အ�$ဖတြထကင� သည�။မညကp�7 ႔မညကA=�� တြတကငB2 ကငJ ည��ကငတတစP ႑$ဖ ငထစJငထည�။ က က ကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကထ��ဂ�မ�သ�အ��ရ�ကင�� တကငယF မ�အသ=��ခ2သည I�3 ခ �မသခ2၊ �မရရမမ2ပည ��ကင���နသည ��

�အ�$ခ�အနမ2 (Uncertain conditions) ကကကက က က က ကကကက ကကက ကကက ကကက ကကကကကတြတIငလJအကင2� ရ��သညကq7ဆ��၏။ ျ��သခ2သည ���အ�$ခ�အနမ2 ကကကကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကတြတငလ� ဂ�မ�သ�အ��ရ�ကင�� သ=��စရ မလ��၊ သ=��၍လည�မရ။ ဆ��ၾကငပစ��႔။ ဌကင/2 ပ�� ျ�� တြသ

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကထ4��တြတ႔�ရသ လ�နတစ�ဥအတြတကင� ဌကင/2 ဆပခငလ�သည� သ ျ�� ရဂပ2ကငP ငလ�ခ ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကငလ�သ���႔ရကင,ညက8�န �သခ2နပလ�2ကင� ဂ�မ�သ�အ��ရ�ကင��သ=��၍ ဤ�အ�$ခ�အနမ2� ႀကင=� ��တြတ႔လ�2ငလ�

ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကသ=��ႀကင�မ� ဌကင/2 ဆပၿပ� ျ ငထစ] ကင��မ, ပခငလ�သည� ကင��ယ I�3 �တြတ�ကင3 ကငငလ� ကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကကဆ=�� ဗ2xဟဖစJညကq7�အ�$ဖထ�တ�၍မရ�စကငငလ�။

ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကထ���႔ၾကငငလ ����ည� သ�အ��ရ�မ2ကင�� အသ=��ခ2သ�ပၸ=အ$ဖစ����$ပငလ�လ4ရတြတငလ� �အမမ�မ� ကကက ကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကသည I�3တ��ငလ� �တတြသမတ�မ�လ�ပ�၍ မရ။ ပရမ�ရ�ငလ� အရ�ႀကင� ဒြဂ�2နဖC ကင���� ၏ ဂ�မ�သ�အ��ရ�

ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကက ကက ကကကကကကကသညက�ည� စ�ဒြပရ၊ စစ���ရကင�စၥမ2တြတငလ� အသ=��တည I�J �ည� ဆ����သလည� ခ�မ� ျ���$ မစမ�ခရ ကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကမ�ပ2� ဆ4 သပ။ အဟ�တF ကငယ���ကငငလ��မကငငလ�ဆ��သညက6�7�� တ အခ2�န ���ပ၍ ျ�� စငလ ��g ကငည ��g

ကငရလ�မ ��ဥတမည�။+++++++++++++++++++++++++++

ကကကကကကကက ဒြ�ရဝတ�မ�ရကင ရ (၂၁)သငလ �������ကင2ငလ�ဒြဖငလ �B2�န �

" ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက��ကင2ငလ�ဒြဖငလ ��ငလ�ရည�စလကင�� ျ��ခၚၿပ�ဥခ2စ� ဘကင� ညရြညကp သကင, ယ� " တ4 ။ သ�တ��႔ ငလယယP ျ��အ က ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကငလ��$မငလ� ျ�� ကင2ၾကင�လ�သ အဆ����တႀကင� ကင��ငလa ၏ သ�ခ2ငလ�ခ2� ခ2� တစ17 �� ရ��ခ4

က ကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကဖ�သည�။ အခ� ထ��ငလ�ငလ= ဘန ���ကငကင� ၿမ� �႔တ ခ2xလလရြငလ6 န ���တဝငလ� တကငf ကကကက ကကကက သ��လ] ကင�တြတငလ� ျ��ကင2ငလ�တကင���န�ရသသ�႔အတြတကင� preliminary course က ကကကကကက ျ ��ခၚပဏထမသငလF န �

ကကကကကကကက ကကကက က က ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကမ2ၿပ�ဆ=��၍ မဟဘြဘ4႔အတြတကင� တကငယ I�3 စစ3 �မ�န � သငလF န �မ2 စပခ2ၿပ�။ တစC ည�အ ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကဖငလ �� ျ�� ကင2ငလ�ဒြဖငလ �yပ���ပ။ ရည�စလခၚဖ���႔�နနသသ စကငပဖပငလ, ရ�� ၊ ဥခ2

က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကစ� လဘကင�ည� �မ�$ပငလ �� ထမငလ�ပငလ� လကင� � ထ��၍ ဟ��ဟ��ဟထည �B�7 ငလ�ၿပ� စသ ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက ကကင���နရသ$ဖငလ �� သ�႔အတြတကင� ျ�� ကင2ငလ�ဒြဖငလ �B2�IနဖJငထည� ကင��ငလa သ�ခ2ငလ�ထ4ကငလ�� မခ2� ၿမ�န �။ န

ကကကကကက ကကကကကကက က က ကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကည�နည�ပငလ�ခနသလ��ရ��၏။ဘဝယ�နလ�သည �� ျ�$ဖစ��$ခငလ�။ ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကမဟဘြဘ4႔သငလFန �ဒြဖငလ ဒြ�14အတြတကင� မကငငလ�ကငငထငလ� န �ဆ��ရ ခန �မတစB7 ထ4သ��႔ သ���ရကင���နရသ က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကကည�။ အလ=��ပငလ� သငလF န �သ ဘယ�စ���ယကင��� သလ4ဟ� ျ�� စၾကငမ���တ ျ���$ ခကင���ယကင�

က ကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကတ4 ။ ျ ႔၊ ဘယ�ငလ=�� တြတကငလ4 ဆ����တ ျ�$ မနဖ, တစ���ယကင�၊ န�ဒြပIနဖF စ���ယကင�၊ ႒နထ�� က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကကက ကကကကက ကကကကကကကငလ�ကင ျ��လယကငF 4\။ ျ��ကငငလ�လဒြစ။တစP�ငထ7 ယF ည�ထကင? လ�2ငလ� ျ���$ ခကင���ယကငD �7 တနည�ဘ�

ကကကကက ကကကကကက ကကက ကက ကကကကကကကကက ကက ကက ကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကႀကင�ပ4 ဟ�သ���တြတမ�သည�။ မကငငလ�ကငငလ�၏ ျ���$ ပ စကငအရ ��စ� ျ�� ကင2ငလ�သ အနည�ဆ=�� က ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကကဆ��ပ4။ အရငလ�စ���တြတကင အနည�ဆ=��ဆယ���ယကင3 ထကင14 တ4 ။ ထပ ျ�� တ။ ဘယ�စ���ယကင�

ရ��ရ�� ၊ တကင/�7႔သ အဓ�ကင မဟ�တ� ။ ျ�$မန ��$မနဖFကင�၊ ျ�$မန ��$မန ��$ပ�၊ ျ�$မန ��$မပကြနဖ�4\�ရလ ျ��ကငငလ�လ။��ဟ- ကကကက ကကကကက က ကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကကကကက ကကကကလၾကငပၿပ�။ သဒြစ ဌန�ကင ဆရသမမ2။ သ���တြတ႔$မငလ���နၾကင ျ�� ယကင2တ��ကင1=�� ၊

ကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက ကကမ�န �မပ�ဝၿခ=� ျ�$ မနဖ, ရ��ရ ဆရဝတ? ဆငလw �ငလ, ငလ �� ဘြကင4�$ပဒြစပငလ� မ�န �မ စကငတ� ကကကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကတ��၊ ျ�� ယကင2 ရ� Iပ� ပႀကငF�7 ၊ ျ�� ဘငလ�ဘ�ရ�ညက82 တကငကငဖငလ �� အငလF နရ�ငလC ယ� ဆရစ

ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကက က ကကကတ��Iငလ�� ဝတD Iငလ�ၾ�ကငသ ထ��ငလ�အစရ�ယတ��႔ ခ2�တကင� ၾကငၿပ�။ သ�တ���႔နကင,� အထ� တစ�၊

က ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကက ကကက ကကကက ကကကက ကကကကအမ သ=��၊ ျ�� လဥသ သတuဝတ��႔ကင ရ��ကင2� ကင�န �တြကငဒြစ ႀကင� ႔ႀကင� ႔ရ�� ႔ရ�� ႔ဝငလ� ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက က က က ကကကကကကက ကကကကလၾကငၿပ� သ�႔နမ� ထ��ငလB=�� မ2တြတငလ� ကင��ယ?� ကင��ယ� ျ�� နရယ�ၾကင၏။ မဟ�တ,� ဘြလ4��

ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကရ၊ ထ��ငလ�ကင2ငလ�သ ျ�� လဥဆ��သညက8� သငလ�တ��႔ပငလ��$ဖစB2� မ �, ည�။ န�ဒြပန ��� ကကကကကကကကကက ကင2ငလ�သဆ��သညက6�7��တ�မတြတ႔�ရသ။

က ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကပဏထမ အဒြဖငလ I�F� လ=��လည�မတ�၊ အခမ�အနမ�xကငလည� မ��ကငP ရ��ဖ�န �ႀကင�မ�တဆ ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကက ကကကငလ �� အသ=ၿပ4ႀကင�ဖငလ �� ဒြဇတ3 တငလ� ျ�� နရယ�ခ���ငလ�ခငလ�မရ��ပ4 ဒြဖငလ ဒြ�14 အခမ�အန

ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက က ကကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကင�� ဆ��ငလ�မဆငလ �� ဗ=��မပ ျ���$ ခကငP ငထပP ငထ�ပ] ကင� စတငလ1 တ သည�။ ျ�� ရပည���တမ� စညက6 ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကက က ကကကသ��ကင��$မ���ကင� �သ ဒြဖငလ ဒြ�14အခမ�အန မ2ငလ �� တြကငခလ�ပဘ���တငလ�။ ဥဒြစ ပထမ စ�

ကကကကကကကကကက ဒြပရမဟ႒နမ�x (Dean of faculty of economics) ကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကက ကကကကကက ျ�� �ကငF ဆ��သ�တြတန �မလကငၡမကင?� ဆ��သ�ကင

ကကကကကကကကက ကကကက က က ကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကက ကကကက ကကကကကက က�¡တစြတBန �ဆကင� စကငပၾကင၏။ အတြလIနဖ3 ပႀငလ, တန � ျ�� ဖရြရပ2xဌ ျ�$ ခငလ�၏ �သကငတ$ဖစ���သ ကင ကကကကကကကကကကကကကက မၻကင2ဆ��ငထငလw ငထ�မ3 ၿပ=� (Siamese smile) ကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကင�� ျ��ထ�လ�သတBမ�ပၚတငလ�၍�အပၚတြသ၊ ျ��အကသြကငJ

ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကမ2ပ�ၚအငလyပ=� �ပနရၿပ� သ�တ��႔ကင4 သ��႔ ျ စ���ပငလ�တစ� မ�2 လတစြကင1 န �တတ�နကင

ကက ကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကတ��႔ဘ��တြဘ �အဒြမ မ$ဖစB4\ ရသည �� သ��ဆငလ� အဂလ�ပ� ဘသစကငဖငလ �� ျ�� ဒြခ�2���� က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက�ကင2အငလ� ႀကင� စပမ�စတစြတB န �ဆကင� ျ�� နရရ�သည �� ျ�� ကင2ငလ�အ�ငထပ] ကင� ဥဆ��သ�

ကကကကကကကကကကကကကက တြတန �ကင�� ျ�$မငလ�သညက8�ရ�ငလ�ဥတu�မကင2၏ " က ကကကက ကကကဘ�လ�တြသကင��လၿဖ4တည� " ဟ���သ နမည���ကင2 ျ��တလကင��ပငလ�

ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကက ကက ကကကကက ကကကကကကသတ�ရမ���သတသည�။ စ�တ, သကင, သ ရ��လ�ပဘ�။ သ�႔ဗဟ��ၶကင�� ျ�� စၾကင သ=��သပ���နမ�

သည I�3�တြတကင� သ�ဘ�တြတ�$ပတြသမ�န �တမသ�။ ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက��နကငF စ���ယ�ကငP တ ကင2န �မရဘ�ဂဗ� မဟသ�ပၸ=သငလF န � �ရ��ကငF ျ�� �ကငF ဝတu

က ကက က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကနဆ�� သည� အမ2� သမ�ႀကင�ဖစJ ငထည�။ �အမငလ� ဆ��သ�တြတန � ငလန4ငလ �� ဘြကင4�$ပခန ကကကကကက ကက က ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကဒြစ ျ�� �ကငF ဝတuနသည� အဂလ�ပ� လ�� ျ�� ကငငလ�ဒြမရြနဖ? ပဆ��ငထငလJ ညက6�7�� တြတ႔ရသည�။ ျ��

ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကကကက လသ=��အအလဖငလ ��တ��တ��ရ�ငလ�ရ�ငလ�သပတြသ၏။ ျ��ကင2ငလ�သ (၆) က ကကကက ကကကကကကကကက ျ��ယကငJ ရ��သည ��အတြတကင�အမငလယg ကင ရန �၊ small is cute ကကကကကကကက ကကကက ဆ����သ ဆ��ရ��စကငရ����ၾကငငလ�၊လ�နည�သ$ဖငလ �� individual assessment and

evaluation ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကကကကအပ��ငလ�ကင�� ပ��မ��အစ��ကင� 7 ပ���ဆငလ�ငလ���ၾကငငလ�။ မဟ သ�ပၸ=သငလF န � ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကငလတစ���လ�2ကင� =�� ကင2န �မပကငတ�၊ ခ2မ�သအတ��$ဖငလ �� သငလB န �စမ2ကင�� ျ�� ကငငလ�ဒြမန � ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကက ကကက ကကကကကဒြစ သငလgကငငလ1�စၾကငငလ�ဆ���တငလ�မတuဝတြသ၏။ ျ��ကငငလ�လဒြစ။လထ - ��နကငF စ���ယကင�။

ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကငမၻကင2န �မရအပြဖ4႔အသ�အမ�တ��$ပ ကင2န �မရ ျ��ဘ�ဂဗ�စငလF (WHO collaborating center

for health economics) ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကက ကကက ကကမ� တဝနဖB= �ရ��ကငF ျ�� �ကငF စ�ရ�ပနဖD�ငထ7 ပ4။ �အတဝသည �� မ� ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကန �မႀကင�တစ���ယကင�။ ယ��ငထငလ&�ငထ7 ယ��ငထငလ&�ငထ7 ဖငလ �� ထလၿပ� လငထပFငထ7 တ� ငထပFငထ7 တ��$ဖငလ ��

ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကကစကင�တြတ�$ပ၏။ သ�႔အဂလ�ပ? ကငကင ဆ��သ�တြတန �ငလ �� သ�ပ, တြကင။ ဟထ��၊ ျ�� နကင1 စ� ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကက က က ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကကမ2 မပသည �� ထ��ငလ�ဂလ�ပ���� ျ�$ ဖစ�၏။ ျ�� �ၚစ�ရ�ပနဖJ ငထည� �အတၾကငအငလ����$ပ၏။ မရပ� ကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကမနပ၏။ မဟတရပ၏။ ပစပ,� အ$မရြပl ကင, တတ����$ပ၏။ ဘ�တြတ�$ပနမ�န � တသ�မသ�။

ကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက��နကငF စ���ယ�ကငP တ သ�အတြကင�2မ�တဝငလ� ရငလ�ၿပ�ဖစ���သ ဆယ��$ပစ ကင�� တ�ငလ �� ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က က ကကကက ကကကကကကကကကက ကထ�ထသည �� မ2ကင� ပ��ငလ�� ငလ� ျ�� �ကငF ဖ�IနဖD ဖစJ ငထည�။ အႀကင� သငလF န �တြတငလ� သ

ကကကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကခ2ကင�� စ�တ& � ခ��ကင���လကင���အငလ� သငလ�ငထငလJ ငထည �� ငလန4။ စသငလ���ကငငလ�တြလရြနဖ� န �၍ စ�တ� ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကထ�ခ��ကင��$ခငလ�မ2� တမဟ�တ�။ ဘ�တြတ�$ပနမ�န � အရ� ငထပ3 ႁဒြမကင,�2 ပငလ� �သဘ�မပကငJ e ဖငလ ��

က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကယ�ႀကင=� မရ၊ အပ�လ=��ၾတြကငကင စ�တ& � ခ��ကင��$ခငလ�မ2� ဖစ�၏။ ဖ�IနဖD ကင သ�႔မ�န �႔ဒြခ ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကက ကကကက က ကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကက က က ကကကကကကက ကကကကကကန �ကင�� ၿခ�မ� ျ�� ခ2ကင, ဖငလ �� စတငလ���လသည�။ မဟသ�ပၸ=ဘြဘ4႔ဟ�သည� အလကငမ�ရၾကငငလ�။

က ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကခ2xလလရြငလ6န � တကငfသ��လJ ည� ထ��ငလ�ငလ= တလရ�� နမည���ကင2ၾကငတကငfသ��လ,2 ထ4 ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကတြတငလ� ထ�ပFန �တကငတ��႔၏ ထ�ပF န � ျ�$ ဖစJ ငထည �� အလ�2ဒြစ စည�မ2ဥ�စည�ကငမ�မ2လ

ကကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကည� တငလ�ကင2�ပ��ၾကငငလ�။ ထ��စည�မ2ဥ�မ2၊ သတ,� တB2 ကင� မ2ကင�� လ��ကငC ျ�$ ဖည ဒြ�? ကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကမ�ငလ��$ခငလ�မရ����သ �အမငလ���ကင2ငလ�သသည� တဝတ�§မ� ဆငလ�လစကငမ� ဘြဘ4႔ရမညကq7 �မ က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကမ�2လငလ �� သငလ ����ၾကငငလ�။ တစ�ငထစF ကငလ �အတအတြတငလ� ဘသႀကင�ရ�စB7 ၏ ခကင� � ဒြစသ

က က ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကစမပြပ4ႀကင�မ2ကင�� အဆငလ I�3 တန �မငလ ဒြ�? ျ���$ ဖဆ��ရမည��$ဖစJ ငထည I�3�e ပငလ� မဟဘြဘ4႔ယ�ကင2မ�ႀ က က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကက ကကင�တစB7ကင�� ျ ငလ=တကင အဆငလ I�3 တန �မ�� ျ�� အငလ��$ပ စ�ရမည��$ဖစJ ငထည I�3 �တြတကင� အ�ပB2� နဖ1 ငလ� မ ကကကကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကထသငလ �14 ျ�� န႔မ�ညမ�ဆကင�၍ မ�ကင�Iနဖw မ�ကင�န � တကင?=�� ရြရကငP 7 ရြနဖ/ ငလ �� ႀကင� စပမ� တ

က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကIနဖPကင2လ�မ �,ည��$ဖစ���ၾကငငလ�၊ သငလF�ငထ7 ႔တြတငလ� ျ�� ပ2ပပတရြနဖ? နရန � အခ2�န � မရ����ၾ ကကကကငငလ�ကင��တြတ= - သငလJငထည� ဂဏထ�ဟ�- ကကကကကက ကကက မ�တ���လ ဟ����$ပၾကငတြသ၏။ဆ��လဒြစ။

ကင4- ကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက က ကကကကကက ကကက��နကငD =��တစ���ယကင�။ စပy ဖ4ၿဖ4၊ ၿပ=� စ�စ��$ဖငလ �� အမ2� သႀကင�၊ ျ�� �ကငF ပ�� ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကကက ကက ကက ကကကရြငလSန �ဆ��လ။ သ��ကငတ ဘ�တြတ�$ပနမ�န �မသ�။ တဟ�ဟ�၊ တဟဟဖငလ �� ရယ���နသညက6�7 က ကက ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကသ ၾကငရ၏။ ဘယ� �7 ပ4�$ဖစ��$ဖစ���လ၊ ရယF ဟ ငလ��တထကင���တ အမ2ႀကင�ကငငလ�သည�

ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကက က ကကမဟ�တ� ။ ��လ��ငလ �� ျ�� ကင2ငလ�ဒြဖငလ �B2� န � မဟသ�ပၸ=ဒြဖငလ ဒြ�14 အခမ�အနႀကင� ျ�� အ က ကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကက ကကငလ��$မရြငလ?ၿပ�ဆ=��တသည�။ သကငD �7 ငလ� ျ�� ကင2ငလ�သ၊ ျ�� ကင2ငလ�သ��အပငလ� စသငလB န � ဆ� က ကကကကကက က ကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကသ��႔ �မအ$မန � ၾတြကငခ2�ၾကငရန � မကငငလ�ကငငလ�၏ ျ ဆသ=ကင�� နခ=ရငလ� သ�အခန �ထ4မ�

တြထကင� ခ4 ရသည�။

++++++++++++++++++++++

ကကကကကကကက ဒြ�ရဝတ�မ�ရကင ရ (၂၂)သငလ �����

ရြရမ�တြထကင���လ၊ ျ��တမ�သ ကကကကကကက ကကက ကကက ကကက ကကကကကကက ကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကင2န �မရ ျ�� ဘ�ဂဗ� မဟသ�ပဿပ=တန �စသငလB န �သည� ပ�စ���တြကင ျ�� သသ�ကငလဖစ�၏။ ထ��

ကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက ကကက က ကကကစသငလBန � ျ�� ပကင?�နလနဖ�ငလ �� မလ��ကင/ ကင� � ဒြစပငလ� နဖ�စ���ကငငထငလ3 ျ�� �လအပစကင��$ကင� တပD ကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကက က ကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက က ကကကကကက ကငထငလ&သကငငလ �� စသငလB န �ကင အ$မ4တမ� ရငထငလ&4 ကင ျ�� ဆငလ�ရသ� ျ�$ ဖစ����နတသည�။ ဆရကင� ျ��

က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကရြရ��ဥ�ငလ�၏ တစJ �ကငF မ�တF မ�တြတငလ� ပ��$ပငလ�လ�သည �� မနဿ�တလဒြနဖကင����ရ�ငလ�၍

ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကရသ�ဥတ� ျ�� အမသယသ ျ�$ ပငလ�ဥတြလIငလJ�º ျ�� ဒြနဖခ��ရIနဖ3 တြသ နဖ�ငထစD ယ I�F �စ,�b ငထငလJ�º �အရကင� သ ကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကက ကက ကကကကကက တငလ I�Jယရ��လ�သည ��ရသ�ဥတ�နဖ�ငလ �� ျ�$ဗ�န �ကငန4�အတြတ»ကင�� " နတO =�� နဖ�ငလ �� ငလရ4�$ကင ၂၁ မ��ငထငလJခ၏" ဟ���ရသ

ကကကကက က ကက ကကကကကကကကကကက ကကဖ�သညကlငလ�၏။မ�၏။၂၁မ��ငလ,e ခ။ခ� - ကက ကကကကကက ကကကကကကနတO =��နဖ�ငလ �� ငလရ4�$ကင မ�န �တ=ခ တစB2ငထပJခ၏။�အအဓတ�တြလIနဖP4

ကကကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကက က �လ�သ အနဖ�� နတO =�� ျ���$ကငငလ ��နဖ�သ�ဖ2�တြတတငလ�ထ=��လ၏။ ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကကအခန �ထ4တြတငလ���တ ခ�နကင မ�တD ကစြကင14 တြတငလ���တြတ»ခ4 သည� ထ��ငလ�လဥ�ရကငC� ငလ ����နဖX

က ကကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကပ�။ သ�တ��အခ2ငလ�ခ2ငလ� လကင1= ပငလD �ကင� ကငP 2 သကင4 သ�� စကင�တြတဖပကြငလ/4\ လ2�ကင�။ သ�နဖ�ငလ ���� ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကက ကကက ကကက ကကက ကကကကက ကကက က ကကကက ကက ကကကကတ ပ�တ� တစ�မ�ပငလ��$ပငလ�။ ဂ2ပန � ျ�� ကင2ငလ�သ ဆ��သည �� ငလန4 မ� ခ�ထ���တ အရ�ပ� �အယငလ�

ကကကကကကကက က က ကက က ကကကကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကကက က ကကက ကကကကကကကက ကကကပငလ� မ$မငလ� �ရသ။ သ�� ��သ အသကင� ျ�$ ကင�ကင� ကင�လ မ$ကင� တစ�ဥ ျ�� တ ဘမဆ��ငလ� ညမ ကကက ကကကကက က က က ကကက ကက ကကကက ကကကကကက ကကကက ကကကကက က ကက က ကကက က ကကက ကကကက ကကဆ��ငလ� အတန �ထ4 မ� ထ��ငလ� ျ�� န သည�။ ဋဿဌန ထ��ငလ� မ2 နဖ�ငလ �� ျ�� ရ ျ�� နဖ� သမ�7 မ$ပ� ပ4

ကကကကက က က က ကက က ကကက ကကကကက ကကကကက က ကက ကကကကကက က ကကကကကက က က က ကခပ� ျ���$ ကငငလ����$ကငငလ� ထ��ငလ� ျ�� န ျ�� သအနဖ�� ကင�လ မ$ကင� သည� သ¼ကင�� ျ�$ ပ=��ပ ျ�� လ၏။

ကကကက ကကကက ကက ကက က က ကက က ကက က ကကက က ကကက ထ�� ���$ကငငလ ����ည�စကငစ$မ� ျ���$ပရ ျ��ခ2 ျ��သ ျ��တသည�။ ကကက ကကကက ကကက ကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကလတ?သတ���တ ထ�� ကင�လမ$ကင� မ� လ�ဗဿဗန� သမ အငလ��$ကငငလ�တ ရ��ရ န���ပမ မ�

ကကကက ကကကကက ကကကကက က ကကကကကကကက ကက က က ကကကကက ကကက ကကကကကကက က က က က ကကကကက ကက က ကကက က ကလရရ�သကင��။ န���ပ ျ�$မ�� ��တခတဿတမနဖY� ရ�� သ�နပ�တကငဿကငသ��လ�မ�ကငထ�ကငအဆ က ကက ကက ကကကကကကကကကက က ကကကက က ကက ကကကက က ကကက က ကကကက ကကက ကကကက ကက ကငလ �� ဆရ မ$ကင� ျ�$ဖစ�၏။ကငမဿဘကင2န �မရအပြဖ4 ၏�အထကင�အပ= ျ�$ဖငလ ��မဟသ�ပဿပ=သ ကက က ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက က ကက က ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကက က ကကက က ကငထငလFန �၏ ပထမ သ=��လ ကင�� သ�တ�� ပႀနဖ�ငလ �� အတ� တကင���ရကင, ည �� သငလF န �သ��$ကင� လည� ျ�$ ဖ

က ကက ကကကကကက က ကကကကကက ကက ကကကက က ကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကစ�၏။ သ���နထ��ငလ� ရနဖCန � �အဆကင� အဥ� မ�ပငလ� ျ�� နထ��ငလ� သ$ဖငလ �� ျ�� ကင2ငလ� တ�တ� တြသရမည ��

က ကကက က ကကကကက က ကကက ကက ကကကကက ��ကင2ငလ�တြသဖကင�လည� ျ�$ဖစ���န ျ��သသည�ကင��။ ကကက က ကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက ကပထမဆ=�� စသငလ�မည �� ဘသရပ� မ� အသ=��ခ2 မ��ကငB ရ�� ျ�� ဘ�ဂဗ� နဖ�ငလ �� ကင2န �မရ ဆ

ကကကကကကက က က ကကကကကက ကကကကကကကကက ကင?ပ,�7 ဆ��ပ4။ သငလ��$ကငရတဝနဖB= ကင ျ���ကငF ပစD န�န � PhD ဆ��ပ4။ ျ��ဟ- ကကကကက ကကကကလပပ�။ဗ���ကငP လ

ကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကက ကက ကကကကကပကြရ�4���နသ လ�ပ�ပ� တစ���ယကင�။ ျ�� �ကငF ပစD န�န �ဆ��တ ဘြကင2န ���တပ ဟ� စတငလ� မ�တD ကကက က ကကကက က ကကကကကက ကင�၍ စသငလ��$ကငခငလ�ကင��အစ$ပ� ျ��ခ2$ပ�။

ကကက ကကကကက က ကကကကက ကက ကကကကက ကက ကကကကကကကကက က ကက က ကကခကငP eပ�။ ခ�ထ���တ မ��ကငBရ�� ျ��ဘ�ဂဗ� �အ�$ကငငလ� ျ�� တြတကင�� သ နငလ�ကငန �တြတန �ပ ျ�� န၏။ကင2 ကကကကက ကကကက က က ကက က ကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကန �မရ နဖ�ငလ �� ဘမ� အဆကင� အစပ� မရ����သ။ ရ��လမည �� အရ�ပ� �အယIငလ� �ည� �မတြတ»�ရသ။

ကကကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကင2န �မရဆ��သည ��စလ=��တစ�=�� ျ��တငလ�မပ။ ျ��ဘ�ဂဗ�ဆ��ငလ� မ���ယ,2 (Economic

Models) က က က ကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက က ကကကက ကကက ကက ကက ကကကကကကင�� တခမ� တန ျ���$ ပ ျ�� န၏။အဂဿငလလ�ပ� လ�� ရ�ငလ�ရ�ငလ� လငလ�လငလ� ျ���$ ပ နဖ��ငလ�

ကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကက က ကကကကက ကကကကကကသည�။ နထ4 ဝငလJ ငထည�။ သ�� ��သ နဝငလ� မခ2��ပ။ သ�သ�ခ2ငလ� သညက6 အဆ��ပ မ���ယ�

ကကကကကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကကကက က ကက ကကက ကမ2သည� ကင2န �မရ နဖ�ငလ �� ကင2န �မရ ျ�� စငလ ����ရ�ကင,�7 တ��အတြတကင� ဘယ� �7 အ ကကကက က ကက ကကက က ကကကကကက ကကကက ကကကက က ကကက ကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကသ=��ကင မလ4။ဘယ� �7 အသ=��ခ2 မလ4။ ခ�ထ� ျ��တဘမ�ဆကင? ပ,�7 မရ����သ။ မဆ��ငထငလJ ကကကကကကကကကကက က ကကကက က က က က ကကက ကကကက က ည �� �အပကငP �7ဂလ��ငလC� ငလ �� ျ��ခကင� ျ��နရသလ��ရ��၏။

ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကက က��လ��နဖ�ငလ �� မနကင1�7ငလ� စသငလB2�န � ျ�$ ပ�၍ ျ�� န လညက( စခ2�န �သ�� ��ရကငB4\�$ ပ�။ အလပB2� န �တ ကက က ကကကက ကကကက က ကကကကကက က ကက ကကကကကကကကက က ကက က က ကကကကက ကကကကကကကက က ကက က က ကကကက ကကကစCရ� ရ၏။ သ¼အတြတကင� တစC ရ� သည� မ2တြလန � ျ�� န၏။ အခ2�န �ပ��တြလန � ျ�� န၏။ ျ�� ရ�ယခငလ�

ကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက က ကကက ကကကက က က ကကက ကကကက ကကကအ$ကင�� သငလFန � မ�တ�န �ကငလ�� ��တ�ယထပ��� စသကငB န �တြတငလ� ျ�� န လညက( အလကငတ�၍မ�ရ ကကကကကကက ကက ကကကကကက ကကက က ကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကက က ကကကကက ကကကက က ကကကက ကကက က ကကတ။ကင��ယ ����ဒြငလကင��ယ���ပ၍ ျ�$ကင��တ� တမည�။�ကငကင�စဿစမရ��။ကင�စဿစရ��သညက6 ဘယ� က က ကကက ကကကက ကကက ကကကကကကက ကကက ကကကက ကကကကက ကကက ကကကကက က က ကက က ကကက က ကကကကကကကလ�� မ�မလ4။ အလကင စရ စဉ �တ�န ��ကငတဘမ� မ�န စရ မလ��။ အဆငလ� သငလ �� ျ�$ ပငလ& ကကကကကကက က က ကကက ကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကက ကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကသ စတပြပ4 မ2ကင�� အသငလ �� ယ�ငလငလ� မ2� �ဆ�� ယ=��သ။ ခ���တ ျ���$ မည�ထပ��� ကငနဖF ငလ� တြတ ကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကက ကကက ကကက က ကက ကကက ကကကကကက ကကက က ကကကကကကကငလ� စသကင� စရ မ2ကင�� တြသရကင� မ�ယ� ကင2သငလ �� ျ�� ဒြငလ ကင�� ရ�ငလ�လငလ� ၍ စရမည�

ကကက က က ကကကကက က ကကကက က ကကကက က က ကကက က ကကက ကကကကက ကကက ကကက က က ကကက ကကက က ကကကဆ���$ခငလ�ကငငလ ����ကငဿခအ$ကင�အကင2ယ� ျ��ရကင�ရ ျ��တသည�။မမ�တတ�၍ငလတ�ရ ျ��တမည� ျ��လ။

ကကကကက ကကကကက က က ကကကကကကက ကကကက ကကက ကကကကကကကကက ကကက�မမတတ�၍ ျ�� တြဆရ ျ�� တမည� ျ�� လ။ ရြရမ� တြထကင���လ ျ�� တမ�သဆ��သည �� ကင�န �တ ဆ��ကင� ျ��ခ2 ျ�$ပ�။

++++++++++++++++

ကကကကကကကက ဒြ�ရဝတ�မ�ရကင ရ (၂၃)သငလ �����မ�တD ကစြကင14

ကကကကက ကကကကကကကကကကက ကက ကကကက ကက က ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကအစ�အသကင,2 မ�ယ� စသကင� န � ျ���$ မည�ထပ� ကငနဖF ငလ�သ�� ဆငလ�ရမည�။ စဒြဖယ� ျ�� သကင� က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကဒြဖယ� မ2ကင�� အမ2� �အမညက� ည� မပြခ4�$ခတတ�၊ ဒြ�ရဝတ� ျ�� ရြရ��$ပညကp=�� ထ��ငလ�စကငဖ

ကကကက ကကက က ကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကငလ �� မ�စဖ�� ဆ��သညက6 ျ�� ဝဒြစ ျ���$ ခကင1 ။ အ$ကင=အ��ကငJ e ဖငလ �� ငလ�ငလ��$ကင� ထ��ငလ���နစဉ �ရြရ ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကက က ကကကကကနရြရခ= ထ��ငလ�လဥ� သ¼နသ�� ခ2ဉ �ကငပ� သည�။ ၎တ��ထ4တြတငလ� တစ�ဥထ4��သ အမ2��

ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကကကသဖစJငထည �� ကင�လဆငလ� ထ��ငလ�ကင2ငလ�သ �ကငလကင သ¼ကင�� ျ�$ ပ=��ပသည�။ ျ�� ကင�ငလ, လ

က ကကကကကကကသ=��ဥ�ကငလည� ျ�$ ပ=��စစ$ဖငလ ��။ အမယ, ငလ� - ကက ကကကက ကကကက က ကကကကဝမ�သလ��ကငJ ည �� ျ�$ ဖစ��$ခငလ�။ သ� အရ ပရ ျ�$ ပန ��$ ကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကက ကက က ကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က က ကကက ကကကကကက ကကကက ကပ=��ပ လ��ကငJ ည�။ သ¼��ဘမ� ဆ��ရ�� ဟ� အမ�ညကs သ န���ပမ$ကင� ကငလည� ဝမ�သ အရ ျ�$ ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကပ=��ပ၏။စသငလB န �တစB7 လ=��အ$ပ=��တြတဖ=���နတသည�။ ကကကကကက ကကက ကကကကကက ကကကက က ကကကကက ကကကက ကက ကကကက က ကကကကကကက ကကက က ကကက ကကကကထ��ငလ�ကင2ငလ�သကင စကငစသည�။ ဟ��ငလ� တ4 ။ ဆဝ�� မခပ� သ$ဖငလ �� ျ�� တသသည�။ ျ�� န လညက(

က ကက ကကကကကကကက ကက ကကက က က ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကတြသစ ျ�$ ကငစ��တ4 ။ အဂဿငလလ�ပ�� �7 ျ���$ ပ၏။ ျ�� ကငငလ�လ�ငလ ����တ၊ ျ�� ကငငလ�လ�ငလ ����တ။ ကင��ငလ�- ကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကကကကက က ကကက ျ�� �ဆ��ရ�� ၊ ဘြကင2န ���ငထပF�º ျ�� န လညက( တြသစကငပစ�� ။ မ�ခ2ငလF မ2ကင�� အနဖ��

ကက ကကကကကကကကကကကကက က ကကက ကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကကကကက က ကက�သကငငလ I�J၊ �သကငငလ I�J မ�တ�� အကင�အည��$ဖငလ �� ပဖ4 နဖ4 မ�ယ� စသကင��$ကငပ ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက စ�� ။ ျ�$ကင���ကငJ လကင?၊ကင2�သလကင�ကင��ယ �/ သရ�ငလ�ကငပစ�� ။

က ကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကကက က ကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကငနဖFငလ�သ�� ျ�� ရကင��$ပ�။ အရငလ? နကင2 ��တ�ယထပ��� ကငနဖF ငလ�ကင ဘြဘ4 တြလန � သငလF န �သ ကကကကကကကက ကကကက ကကကကက ကကက ကကက ကကက ကကကကက ကကက ကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကက ကကကမ2သ စဒြခငလ �� ရ��သညက� �မ�$ပတတ�။ အ$မ4တမ� လ�သ� ရ�ငလ�လငလ�လ2�ကင� ရ��သည�။

ကကကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကယခ� ျ���$ မည�ထပ��� ကငနဖFငလ��ကငတ ဘြဘ4 �$ကင�� သငလF န �သမ2၏ ကငနဖF ငလ� ျ�$ ဖစ�� မ �, ည�။ အ က က က ကကကကကကက ကက ကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက ကကကကကငဿငလ2��$ဖ�၊ ျ��ဘငလ�ဘ�နကင� ျ�$ ဖငလ �� ျ��ကင2ငလ�သမ2၊အကငဿငလ2��$ဖ�၊ စကငတ,4�$ ဖငလ �� ျ��ကင2ငလ�သ� မ2

ကကကကကကကကကကကကကကက က ကကကကက ကကကက ကကကကက က ကက က က ကကက က ကကကကကကက က ကကကတငလ�ကငမ� ျ�$ပည �C�ကင� 2 �ကင�၊ဆ��ငထငလF�ငထ7 ငလ�တြတငလ� ျ�$ကင�တ��$ကင�တF �7 ၊အလ�အယကင�၊လကင1= ပငလ�ဆကင� က ကက ကကကကကကကကကကကက က က ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကကကကငP 2 သလ��။ စခ2ငလFတြတ လကင� ��7 ထ��ပ၊ အတန �ဖ ထ��ငလ�တ��ကင မ�ပ၊ ဤသ�� �$ဖငလ ��

က ကကကကကကကကက က ကကကကကကက က ကက ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကက ကကကကကကက ကစစရ ထမငလ�နဖ�ငလ �� ဟငလ�တ�� လကင& 4�� ရကင� သည�။ န���ပမ$ကင� ဆ��ရ��လည� ထ��နည� လည�ကငငလ�။

က ကကကက ကကကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကကကကကကကက ကက က ကကကကကကက သ�တ�� ျ���$ ခကင���ယကင�အတြတကင� စပြပ4တစ�=�� ကင=��ကငငလ�ထကင, ဒြစ ရ၏။ ခ�မ�ပငလ� informal

introduction ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကက က ကကကကကကကက က ကကကကကကဟ� ျ�� ခဆ��ရမည �� ကင2န �မရ ျ�� ဘ�ဂဗ� မဟသ�ပဿပ= သငလF န �သ� သငလF န � ကကကကကကကကကက က ကကကက က ကကက ကက ကကကကကကကက ကကက ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကသ မ2၏မ�တD ကစြကင14 အခမ� အန စတ�ငလ� တသည�။သ¼ကင�� စတငလC�7 တD ကင� သည �� တြထ ကကကကကက ကက ကကကကကကကကကကကကကကကက ကက ကက က က ကကက က က ကကကက ကကကကကကက ကကကက က ကက ကတြထ ကင2��ငလ�ကင2��ငလ� ကင�လဆငလ� ထ��ငလ�ကင2ငလ�သ �ကငလ၏အမည� ကငအဒြ�န �မ��ဟရတ4 ။ အစဿစ

ကကကကကကက ကကကကကကလန �ဘသဝငလ�ထ��ငလ� - ကကကကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကက က မ�ဆလငလ� ျ��ဆဝဘြကင2မ�ကင2ငလ�ပညရ�ငလ� ျ�$ဖစ�၏။ FDA ဟ� အတ����ကငကင���ခသည �� ကကကက ကကကကက က ကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကက က ကကကကကကက က ကကကက ကကကကကအစ�အသကငC�ငလ �� ျ�� ဆဝ တြကငIပP4�� ရ အပြဖ4 မ� အရရ��ငလယ� တစ�ဥ ျ�$ ဖစJ ငထည�။ အဒြ�န �နဖ�ငလ ��

ကကကကကက ကကကက ကက က ကကကကက ကက ကကကက ကက ကက ကကက ကဆန I�P2�ငလ/ကင� ပ�နဖ1�နဖ1ပ ျ��သသတြကငတြကင ျ��ကင�ငလ,လကငသ¼ကင��ကင�တQ 7 ျ��ခပဟ�မရ4တရ4 ျ���$ ပ၏။

ကကကကကကကကကက က ကကကကကက က ကကကက ကကကက ကကက က ကက ကကက ကကကကကက က ကကကကကကကကကကကကကကကကကကနမည� အ$ပည I�3 စ=�� ကငဘလ4ဟ� ျ�� မကငည ����တ ကငနဿန�ကင ပတ4 ။ ျ�� ခရခကင,� စ��လ��

ကကကကကက ကကကကကက ကကက က ကကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကက ကကင�တ� �ºပ4 ျ�� ခပ ဆ��ပ4။ ကင�တP လည� အဒြ�န �� လ��ပငလ� ျ�� ဆဝ ဘြကင2မ�ကင2ငလ� ဘြဘ4 ရ တစ�ဥ ျ�$ က ကကကကကကကကကကကကကကကဖစ�၏။ ျ��ဆကင�မဿပဏထ� ျ�$ကင�တစB7တြတငလ�အလ�Iပ�b ငထပJ ညကS 4\ ။

ကက က ကကကကက က ကကကကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကက ကကကဝကင,�ကငလလ�� ဝဝ ကငစP စ� ျ�� ကင�ငလ, လကင တြသဖကငD �7 ငလ� ဆရဝန �ဆ��ပ4။ တြသမ�လည�

ကကကကက က ကကကကကကကကကကကကက က ကကကက ကက က က က က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကကက ကကက���$ကငနန �ကင��တြတပတ�၍ ျ�$ပ��$ပငလ& သ၏။မဟ����တကငဿကငသ��လ�၊ တြသဖကငD �7 ငလ� မဟ

က ကကကကကကကကက က ကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကကကကကဋဿဌနမ� သငလ��$ကငရ ဆရမ၊ န=မညက6 နဖ�ဆရ တ4 ။ မ�တ� ခကင� ငလ� နဖ�လ��ပ4 ျ�� ခပ ကက ကကက က ကကကကကကကကကက ကကကက ကကကက က ကကက က က က ကကကကက က ကကကကကက က ကကကတ4 ။ ျ��နကငD =��တစ���ယကင��ကငတဘန ���ကငကင��� ပ�ဂဿဂလ�ကင ျ��ဆတကငဿကငသ��လ�တစB7 မ�ဆရဝ

ကကကကက က က က က ကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကကကက ကကကကကက ကက �နဖ,လ ျ�$ ဖစ�၏။နမည�ကငလကငဿခဏထတ4 ။အ�မ,� ခတပ2�ကငလ (Bee) ကကကကကကကကကဘ�တ4 ။ �ကငငလ �� ကသ¼ကင�� အ4သလ��သ ျ�� ခပတတ4 ။ဪ - ကကကကကကကကကက ကကကကက က ကကကသ�တ�� န=မည���တြတကင�� ျ�� ခရခကင,� စ��နရ�သကင��။ ဘယ ��

က ကကကက ကကကက ကကက ကကကကက ကကကကကက ကကကကကကကကက ကကကကကကက က က က က က ကကကနဖ�ယ� ျ�� ခရခကင� �မ �,တ�န �၊ အဒြ�န �ဆ��သည �� နမည� မ�ဘြလ4၍အလ=��ဟ ပဠ�န4 သကငဿကငတနမ ကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက က ကက ကကကကက က ကကကက ကကကကကကက က ကကကကကည���တြတခ2ည�ဖစ� ထ��ဘသ စကငတ��ကင�� ဒြ�ရဝတ� ထကင� အ$ပန �တစ� သ=��သ ျ�� ရြရ��$ပ

ကကကက ကကကက ကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကကကကကက ကကက ကကကကက ကည���တမ� ျ�$ တြကင�$မန �လခ4 သည �� သ¼အဖ�� ထ��အမညက82 မ� ျ�� ခရခကင? ရ �အ�$ကငငလ� မ ကကကကကကကကကကကကကကကကကက ကကကရ��။ သ�� ��သ တစB7ရ��သညက6 ထ��သ�� ��သ အမညက82ကင�� ျ�� ရြရ��$ပည���တမ� ဘ�န �တကင�မ2၊ မယ�

ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကက ကကကကကကကကကကကကက ကကကကက က ကသ�လ ရ�ငလ,2သ ျ�� ပလ ရ��သည�။ ��မ�တ လ�သမန ���တြတကင ထ��အမညက82 ယ�ထသညက8� အန ကကကကကကက ကကက ကကက က ကကကက က ည�ငလယ�အ= အသငလ ��စရ ျ�$ဖစ�၏။

ကကက ကကကက ကက ကကကက ကကကကကကကကကက ကက ကကက ကကကကကကကအသကင���တြတကင �အတငလယ��$�ကငသသည�။ မညကp� မ� ၂၅ နဖ�စ� မ$ပည I�F တ��$�ကငသ။အလ=�� ကကကကက ကကကက ကက ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကကမ� သ¼ တပည �� အရြရယ� �ကငလ ျ�� တြတခ2ည� ျ�$ ဖစ�၏။ထ��အတြတကင� ျ���$ကငငလ ��� �ည�သ¼ကင��နဖ�7တD

ကကကကက က ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကကကကက ကကကကကကင/�º ျ���$ ကငကင���န ရ�ကင ျ�$ ခငလ�ဖစJ ငထည�။ ရ�တF ရကငD �7 လ2�ငလ� သ¼ မမ�ရ����သ ဌန �၊

က ကက ကကကကက က ကကက ကက ကကကကကကက ကကကကကကကက ကက ကကကကကကကက ကကကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကမန �၊ ဟန �မ2ကငလည� ျ���$ ကငကင, ယD �7 လ2�ငလ� ျ���$ ကငကင? ရ။ သ¼ဝတ? ဆငလw �ငလ1=�� အရ၊

ကကကကကကက ကကကကက က ကကကကကက ကကကကကကက ကကကကကက�အန အထ��ငလ�၊ အသကင� အရြရယ� အရ သ¼ကင�� ရငလ�နဖ��ဒြစ မ�တD ကင� ဖ�� ၊ ျ�� ပငလ�သငလ�ဖ�� ရြရ=\��န ကကကကကကကကက ကကကကကကကကကကက ကကကကကကကကကက က ကကကကကက ကကက ကကကက ကက က ကကကကကကရ�ကင$ခငလ� ျ�$ ဖစJငထည�။ စသကင��$ပ�တြသတ ကင2န �မရ ျ�� ဘ�ဂဗ� မဟ သ�ပဿပ= သငလF န �

ကကကကကကကကက ကကက ကကက ကကက က ကကကက က ကကကကကကကကကကကကကက ကကက ကကကကကသ တ��သည� �အတအတန �ရငလ�နဖ��သည �� �အ�$ခ�အန သ�� ျ�� ရကသြကငJ ခ4 �$ကင$ပ�။ သ�� �� ကကကက ကက ကကကကက ကကကက ကကကကကကက ကကက က ကကကကကကက ကကကကကကက က ကကကကကကကက က ကကကက ကသ ျ���တြထတြထရရ ျ���$ပစရစကငမရ���$�ကငသ။တစ���ယကင�မ2ကငC� တစ���ယကင��$ကငည ��၍ ျ�$ က ကကကကကက ကကကကကက ကကကကက ကကကကကက ကကက ကကကကကကကက က ကကကကကကကကက က ကကကကကကက ကကကပ=��လ��ကင��$ကင၊ သ�ငလ� သ စမ2 နမလညကp ည �� �အ�$ကငငလ�ကင�� ျ�$ ငလ�လ��ကင��$ကငနဖ�ငလ �14 အ

ကကက ကက ကကကက ကကကကကက က ကကကကက ကကကကကကကကကကကက လပB2� IနဖPbIနဖD=��ခ4 �$ပ�။စသငလ�ခန �ဆ�သ�� ျ�$ပန ��$ကငရလ�မ ��ဥမည�။+++++++++++

ကကကကကကကက ဒြ�ရဝတ�မ�ရကင ရ (၂၄)သငလ �����

�အရ�\ကင ျ��နဝန � ကကကကကကကက ကကက စသငလBန �မထ4 ျ�$ပန ���ရကင�လခ4 �$ကင$ပ�။

အလ��-------------------------။