View
234
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
Creative Thailand: Value Creation
Citation preview
พฤศจกายน 2553 ปท 2 | ฉบบท 2
นตยสารสงเสรมความคดสรางสรรคผลกดนเศรษฐกจไทย โดย
แจกฟร
ศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)
ENTREPRENEURHarnn
CREaTivE CiTyเกยวโต
ThE CREaTivEShubhankar Ray
Editor's Note บทบรรณาธการ
พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 3
“ ธรกจทมงเนนการแขงขนจะตายในทสด ธรกจทใหความสาคญกบการสรางคณคาจะเตบโต” เอดเวรด เดอ โบโน นกจตวทยาและปรมาจารยดานการคดชาวองกฤษ ผรเรมแนวคดเรอง “การคดนอกกรอบ” (Lateral Thinking)
Companies that solely focus on competition will ultimately die. Those that focus on value creation will thrive.
ผมมนยายวทยาศาสตรเรองหนงมาเลาใหฟง
ในโลกทนาโนเทคโนโลยเขาครอบครองความสามารถในการผลตของสงคมแทนทปจจยการผลตดวยทน แรงงาน ทดน และโรงงานตามทฤษฎเศรษฐศาสตรแบบเดม ไดสงผลใหการเอาชนะกลไกธรรมชาตเปนเรองงายแคพลกฝามอ ขณะทการแขงขนทางธรกจวดกนทความเรวและความสมบรณแบบ โลกยคน ทกคนสามารถเปนเจาของโรงงานทเรยกวา Nano Factory สมองกลในกลองสเหลยมน จะทำหนาทผลตสนคาตนแบบผานเทคโนโลยการพมพและการขนรป 3 มต การจดสงตวอยางสนคาจงมความใกลเคยงของจรงและรวดเรวอยางนาทง เมอหนมองวงการแพทยกไดรงสรรค "แคปซลนาโนบอท" เพอควบคมการทำงานของรางกายใหรอดพนจากโรคภยตางๆ ผานการทำงานของหนยนตจวขนาดเทาเซลลเมดเลอดทถกบรรจอยในแคปซล เมอถกดดซมเขาสรางกาย มนจะตรงเขาทำลายเซลลขยะ โจมตเซลลกลายพนธ และซอมแซมเซลลปกตใหเตบโตตอไป สงทเลามาทงหมดนอาจดเหมอนนยายวทยาศาสตร แตเราจะไดเหนและไดใชพวกมนจรงๆ ในชวงชวตอก 10 หรอ 15 ปตอจากน เพราะเวลานยกษใหญดานนวตกรรมไอทกำลงแขงขนกนประดษฐ Nano Factory เชนเดยวกบทมหาวทยาลยเอมไอทกอยระหวางการพฒนาอปกรณแคปซลนาโนบอททจะขยายชวงชวตมนษยใหยาวนานและทรงประสทธภาพ
บรรณาธการอำนวยการ อภสทธ ไลสตรไกลทปรกษา กตตรตน ปตพานช ชมพนท วรกตต พชต วรงคบตร ศรอร หรมปราณ มณฑณ ยงวกล วราภรณ วศนสงวร จรนทรทพย ลยะวณชบรรณาธการบรหาร นนทยา เลกสมบรณผชวยบรรณาธการ พชรนทร พฒนาบญไพบลยฝายเนอหา Material ConneXion® Bangkok ชมพนท วรกตตฝายเนอหา หองสมดเฉพาะดานการออกแบบ TCDC เลอชาต ธรรมธรเสถยรบรรณาธการศลปกรรม ชดชน นนนาทนนทผจดการฝายผลตและเผยแพร นรชา ชนะรตนกล
แยกสบรษท 71 อนเตอรสแกน จำกดโทร. 02 631 7171 แฟกซ. 02 631 7181
พมพทบรษท คอนฟอรม จำกดโทร. 02 368 3942-7 แฟกซ. 02 368 2962จำนวน 50,000 เลม
จดวางโดยบรษท สแปลช คอมมนเคชน (ไทยแลนด) จำกดโทร. 02 624 9696 แฟกซ. 02 237 5656
นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และทสำคญคอ เปนผลผลตจากความคดของผประกอบการไทย
อานนตยสารฉบบออนไลนและดขอมลเพมเตมไดท www.creativethailand.orgEmail: creativethailand@tcdc.or.thTwitter: @Creative_THFacebook: Creative Thailand
จดทำภายใตโครงการ 'Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค'โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย
อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
Media Partner
สารบญThe Subject 6Medical Tourism
The Object 7เกาอไมดด Marc Newson
วตถดบทางความคด 8Book / DVD / Magazine
เปลยนโลกรอบตว 10Hospital Material
Classic Item 11หนงสอประกอบนทรรศการ “กนดาร คอสนทรพย : อสาน”
12Value Creation
คด ทำ กน 22Harnn
จบกระแสเมองสรางสรรค 24
มมมองของนกคด 28Shubhankar Ray
จดทาโดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC)ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร622 สขมวท 24 แขวงคลองตนเขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670
ความท าทาย กบอนาคตท เปล ยนผ านน กอใหเกดคำถามทวา เนอหาทจะสรางความมนคงและมงคงทแทจรงใหกบสงคมนนอยทไหน เพราะเมอเราไมใชเจาของสทธบตรทางเทคโนโลยชวภาพ ไมไดถอลขสทธผลงานออกแบบระดบโลก ไมไดเปนเจาของแรงงานการผลตราคาถก ยงไมหลดพนวงจรการขายวตถดบเกษตรเชงปรมาณ ซำรายยงตองหวาดระแวงกบการไหลเขาออกของเงนทนตางชาตทรวดเรวและบาคลง แตเราจะลดความเสยงจากอนาคตลงได หากรจกทจะใช "เนอหา" ทเรามอยางชาญฉลาด นนคอ การรจกสรางผลผลตทมคณคาพเศษอนอยบนความเขาใจตนเองและสงคมอนๆ อยางถองแท เพราะการรจกตนเองและสงคมจะทำใหเราผลตสนคาทยากตอการเลยนแบบขณะทการเขาใจสงคมและวฒนธรรมอนจะทำใหเกดสนคาและบรการทจบใจตลาดโลก Value Creation คอระบบคดและการผลตบนความพเศษดวยเนอหาของเรา วธคดนจะชวยลดความเสยงของอนาคต และคอสงเดยวกนกบท TCDC ผลกดนและเชอมโยงแนวคดจากสงคมตางๆ เขามาสตวอยางทจบตองได ผานประสบการณความรทหลากหลายใหแกสงคมไทยมาตลอด 5 ป เพราะเราเชอวา เมอคนเราไดสมผสดวยตาผานการอาน และสมผสดวยหผานการไดยน สมองจะสงสมและตกผลกความรท เปนตนกำเนดของการคดคนและสรางสรรคทงปวง การรจกใชความคดทไมใชการนกฝน ความรทเกดจากการสงสมบมเพาะไมใชการลอกเลยน และไมใชแรงบนดาลใจท ไรการลงมอทำ จะทำใหเรายนอยได ไมวาจะตองกาวขามความเปลยนแปลงอกสกกครงกตาม
อภสทธ ไลสตรไกล บรรณาธการอานวยการ
คณคาทขายได
พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 5
ผมมนยายวทยาศาสตรเรองหนงมาเลาใหฟง
ในโลกทนาโนเทคโนโลยเขาครอบครองความสามารถในการผลตของสงคมแทนทปจจยการผลตดวยทน แรงงาน ทดน และโรงงานตามทฤษฎเศรษฐศาสตรแบบเดม ไดสงผลใหการเอาชนะกลไกธรรมชาตเปนเรองงายแคพลกฝามอ ขณะทการแขงขนทางธรกจวดกนทความเรวและความสมบรณแบบ โลกยคน ทกคนสามารถเปนเจาของโรงงานทเรยกวา Nano Factory สมองกลในกลองสเหลยมน จะทำหนาทผลตสนคาตนแบบผานเทคโนโลยการพมพและการขนรป 3 มต การจดสงตวอยางสนคาจงมความใกลเคยงของจรงและรวดเรวอยางนาทง เมอหนมองวงการแพทยกไดรงสรรค "แคปซลนาโนบอท" เพอควบคมการทำงานของรางกายใหรอดพนจากโรคภยตางๆ ผานการทำงานของหนยนตจวขนาดเทาเซลลเมดเลอดทถกบรรจอยในแคปซล เมอถกดดซมเขาสรางกาย มนจะตรงเขาทำลายเซลลขยะ โจมตเซลลกลายพนธ และซอมแซมเซลลปกตใหเตบโตตอไป สงทเลามาทงหมดนอาจดเหมอนนยายวทยาศาสตร แตเราจะไดเหนและไดใชพวกมนจรงๆ ในชวงชวตอก 10 หรอ 15 ปตอจากน เพราะเวลานยกษใหญดานนวตกรรมไอทกำลงแขงขนกนประดษฐ Nano Factory เชนเดยวกบทมหาวทยาลยเอมไอทกอยระหวางการพฒนาอปกรณแคปซลนาโนบอททจะขยายชวงชวตมนษยใหยาวนานและทรงประสทธภาพ
บรรณาธการอำนวยการ อภสทธ ไลสตรไกลทปรกษา กตตรตน ปตพานช ชมพนท วรกตต พชต วรงคบตร ศรอร หรมปราณ มณฑณ ยงวกล วราภรณ วศนสงวร จรนทรทพย ลยะวณชบรรณาธการบรหาร นนทยา เลกสมบรณผชวยบรรณาธการ พชรนทร พฒนาบญไพบลยฝายเนอหา Material ConneXion® Bangkok ชมพนท วรกตตฝายเนอหา หองสมดเฉพาะดานการออกแบบ TCDC เลอชาต ธรรมธรเสถยรบรรณาธการศลปกรรม ชดชน นนนาทนนทผจดการฝายผลตและเผยแพร นรชา ชนะรตนกล
แยกสบรษท 71 อนเตอรสแกน จำกดโทร. 02 631 7171 แฟกซ. 02 631 7181
พมพทบรษท คอนฟอรม จำกดโทร. 02 368 3942-7 แฟกซ. 02 368 2962จำนวน 50,000 เลม
จดวางโดยบรษท สแปลช คอมมนเคชน (ไทยแลนด) จำกดโทร. 02 624 9696 แฟกซ. 02 237 5656
นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และทสำคญคอ เปนผลผลตจากความคดของผประกอบการไทย
อานนตยสารฉบบออนไลนและดขอมลเพมเตมไดท www.creativethailand.orgEmail: creativethailand@tcdc.or.thTwitter: @Creative_THFacebook: Creative Thailand
จดทำภายใตโครงการ 'Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค'โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย
อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
Media Partner
สารบญThe Subject 6Medical Tourism
The Object 7เกาอไมดด Marc Newson
วตถดบทางความคด 8Book / DVD / Magazine
เปลยนโลกรอบตว 10Hospital Material
Classic Item 11หนงสอประกอบนทรรศการ “กนดาร คอสนทรพย : อสาน”
12Value Creation
คด ทำ กน 22Harnn
จบกระแสเมองสรางสรรค 24
มมมองของนกคด 28Shubhankar Ray
จดทาโดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC)ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร622 สขมวท 24 แขวงคลองตนเขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670
ความท าทาย กบอนาคตท เปล ยนผ านน กอใหเกดคำถามทวา เนอหาทจะสรางความมนคงและมงคงทแทจรงใหกบสงคมนนอยทไหน เพราะเมอเราไมใชเจาของสทธบตรทางเทคโนโลยชวภาพ ไมไดถอลขสทธผลงานออกแบบระดบโลก ไมไดเปนเจาของแรงงานการผลตราคาถก ยงไมหลดพนวงจรการขายวตถดบเกษตรเชงปรมาณ ซำรายยงตองหวาดระแวงกบการไหลเขาออกของเงนทนตางชาตทรวดเรวและบาคลง แตเราจะลดความเสยงจากอนาคตลงได หากรจกทจะใช "เนอหา" ทเรามอยางชาญฉลาด นนคอ การรจกสรางผลผลตทมคณคาพเศษอนอยบนความเขาใจตนเองและสงคมอนๆ อยางถองแท เพราะการรจกตนเองและสงคมจะทำใหเราผลตสนคาทยากตอการเลยนแบบขณะทการเขาใจสงคมและวฒนธรรมอนจะทำใหเกดสนคาและบรการทจบใจตลาดโลก Value Creation คอระบบคดและการผลตบนความพเศษดวยเนอหาของเรา วธคดนจะชวยลดความเสยงของอนาคต และคอสงเดยวกนกบท TCDC ผลกดนและเชอมโยงแนวคดจากสงคมตางๆ เขามาสตวอยางทจบตองได ผานประสบการณความรทหลากหลายใหแกสงคมไทยมาตลอด 5 ป เพราะเราเชอวา เมอคนเราไดสมผสดวยตาผานการอาน และสมผสดวยหผานการไดยน สมองจะสงสมและตกผลกความรท เปนตนกำเนดของการคดคนและสรางสรรคทงปวง การรจกใชความคดทไมใชการนกฝน ความรทเกดจากการสงสมบมเพาะไมใชการลอกเลยน และไมใชแรงบนดาลใจท ไรการลงมอทำ จะทำใหเรายนอยได ไมวาจะตองกาวขามความเปลยนแปลงอกสกกครงกตาม
อภสทธ ไลสตรไกล บรรณาธการอานวยการ
คณคาทขายได
5
Editor's Note บทบรรณาธการ
The Subject
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 6
เดอนกนยายนทผานมา มหาวทยาลยจอหนส ฮอปกนส แหง สหรฐอเมรกาซงมชอเสยงดานการแพทยระดบโลกจบมอกบ รฐบาลมาเลเซย ลงเงน 582 ลานเหรยญสหรฐฯ เพอสราง โรงพยาบาลและสถาบนวชาการดานการแพทยในรฐสลงงอ และ เตรยมผลกดนใหมาเลเซยขนเปนศนยกลางแหงการทองเทยว เชงสขภาพ คาถามกคอ ประเทศไทยซงครองสวนแบงสงสด รอยละ 33 ของตลาดทองเทยวเชงสขภาพ (Medical Tourism) ในเอเชย ควรมองเรองนอยางไร
จากผลการวจยตามโครงการศกษาเพอเพมศกยภาพทางการตลาดสาหรบ กลมนกทองเทยวเชงสขภาพ ทจดทาโดยการทองเทยวแหงประเทศไทย เมอไมนานมาน พบวา ระดบความพงพอใจโดยรวมของนกทองเทยวเชง สขภาพทมตอบรการทางสขภาพในประเทศไทยนนอยในระดบสงมากท คาเฉลย 4.54 (จากคะแนนเตม 5) การใหบรการทเปนมตร หลากหลาย และครบวงจร รวมถงเทคโนโลย และความเชยวชาญของแพทยทไมเปนรองประเทศอนๆ คอความไดเปรยบ สาคญของการทองเทยวเชงสขภาพไทย "เวลาเจบปวยเราตองการมากกวา บรการทมมาตรฐาน คนไทยมความอบอน เปนมตร การมนำใจบรการ แบบไทยจงเปนเอกลกษณทมความหมายสาหรบชาวตางชาต" ความคด เหนจากดารณ เจรญรชตภาคย กรรมการผจดการ บรษท มารเกตไวส ผดาเนนการวจยดงกลาว
อยางไรกด ความสะดวกในการเขาถงขอมล อตราคารกษาพยาบาล การขาดแคลนบคลากร ความปลอดภยภายในประเทศ และความสะดวก ของขนตอนในการเขาประเทศ ยงเปนปจจยทตองการการผลกดนอยาง จรงจง เพอรกษาศกยภาพทางการแขงขน "ตองชนชมโรงพยาบาลเอกชนทสรางตลาดการทองเทยวเชงสขภาพ กบตางประเทศจนประสบความสาเรจดวยตนเอง มทมการตลาดทแขงแกรง มลามหลายภาษา แตวนนเราไมไดตอสกนระหวางบารงราษฎร สมตเวช หรอปยะเวท เราตองแขงกบเกาหลใต สงคโปร อนเดย อตสาหกรรมนม คนเกยวของมาก ทงโรงพยาบาล บรษทนาเทยว โรงแรม สถานททองเทยว ภาครฐอยางกระทรวงสาธารณสข กระทรวงตางประเทศ เราตองการหนวย งานกลางในการเปนเจาของงานและวางทศทางใหชดเจน ผนกกาลงกน เพอใหเราไปไกลกวาน"
เรอง: ศรนทร เอยมแฟง
การว�เคราะหระดบความสาคญของปจจยและระดบความพ�งพอใจตอการใชบร�การทางสขภาพของประเทศไทย
303.8 3.9 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
40
50
60
70
80
90
AD
BC
EF
G
I
H
LJK
M
N
O
A
D
B
C
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
ความปลอดภยภายในประเทศ
ความพงพอใจ
ความ
สาคญ
ของป
จจย
ความสะดวกในการเขาถงขอมล อตราคารกษาพยาบาล ความสะดวกของขนตอนของการเขาประเทศ สถานททองเทยว / แพคเกจทองเทยว สงอานวยความสะดวก เชน โรงแรม การเดนทาง เปนตน ความเชยวชาญทางภาษาตางประเทศ
ความสะดวกในการเดนทางมาประเทศไทยบรการเสรมดานอนๆ ของโรงพยาบาล ผลลพธของการรกษาสงอานวยความสะดวกทางการแพทย ความเชยวชาญในการใหคาปรกษา / วนจฉยโรค เทคโนโลยทางการแพทยความเชยวชาญของแพทยการใหบรการทเปนมตร
ทมา: บรษท มารเกตไวส จากด
พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 77
The Object
เรอง: อภสทธ ไลสตรไกล
เกาอไมทเกดจากการดดไมสนเสนเลกๆ ใหโคงเปนรปเครองหมายกากบาททเขยนตอเนองกนเปน เสนเดยว จนกลายเปนองคประกอบของเสนและรปรางทสวยงามแปลกตาน ไดรบการยกยองใน วงการออกแบบเฟอรนเจอรระดบโลกวา เปนงานหตถกรรมและความคดสรางสรรคทโดดเดนมากทสดชนหนง
ทกษะ:การดดโคงโดยชางฝมอชาวออสเตรเลย ดวยความชานาญ ความรและความเขาใจ ในธรรมชาตของเนอไมอยางยอดเยยม
วสด:ไมสนจากเกาะทสมาเนย ทางตอนใตของ ออสเตรเลย
มลคา:$5,641 คอราคาปจจบนของเกาอไมดดตวน *
การออกแบบ:ผลงานการออกแบบโดยมารค นวสน (Marc Newson) นกออกแบบระดบโลก ชาวออสเตรเลย
การผลต:Cappellini บรษทผผลตเฟอรนเจอรสญชาต อตาล คอผลงทนกบการวจยทใชเวลากวา3 ป ในการคนหาวสด ทกษะ และเทคนค อนจะทาใหผลงานการออกแบบชนนเปน จรงขนมาไดในป 1992
*ราคาขายทางเวบไซต www.unica.com
วตถดบทางความคด โดย หองสมดเฉพาะดานการออกแบบ TCDC
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 8
ใคร เมอประกอบกบความลกลบซบซอนทซอนอารมณหมนไดอยางประหลาดและเนอหาทแฝง ไวดวยปรชญาและความสมพนธระหวางมนษย ทาใหวนนผลงานของ ทม เบอรตน เปนท ยอมรบในวงกวาง โดยผลงานทนาสนใจของเขา ไดแก The Nightmare before Christmas (1993) ภาพยนตรทฝากภาพจาดวยเอกลกษณ ตวละครทโดดเดน รวมกบบรรยากาศภาพยนตร ทลกลบ หลดโลก แตกลบแฝงขอคดของความ พยายามทจะเปลยนแปลงเพอบรรลสงใดๆ การทา สงทใหญเกนตว และการละเลกเพอความสขท แทจรง, Big Fish (2003) ภาพยนตรทพาผชมรวม คนหาความจรง จนตนาการ และความสมพนธ บนอดมการณทแตกตางระหวางพอกบลก, Charlie and the Chocolate Factory (2005) ภาพยนตรสะทอนความฝนวยเยาว อดมการณ ทมงมน และการทาความดทถอเปนสวนผสม อนลงตวของชวต, Corpse Bride (2005) เสนอ
DVD Tim Burton Collection ชวตตองการอะไร เปนคาถามทยากจะหาคาตอบ บางคนตองแสวงหาทงชวต เพราะอาจมหลาย เสนทางใหมนษยลองผดลองถก แตหากโชคด คนเจอหนทางทไมบบใหละทงตวตนทงยงชวย บารงชวต กไมนาพลาดทจะลงมอทา ทม เบอรตน ผกากบภาพยนตรและนกเขยน ทมงานเททสดคนหนงในวงการคนน แมจะเคย เปนเดกทมผลการเรยนไมดนก แตดวยความ ชนชอบและหลงใหลในศลปะและภาพยนตร แนววทยาศาสตร-สยองขวญ ทาใหเขาเลอกศกษา ตอระดบอดมศกษาในสาขา Character animation กระทงไดรวมงานกบ วอลต ดสนย และมผลงาน แอนเมชนขาว-ดา ยาว 6 นาท ในชอ Vincent Rice รวมกบ รก เฮนรช สงผลใหชอเสยงของ เขาผลกผน กลายเปนทสนใจในวงการภาพยนตร ดวยเทคนคการถายทาแบบสตอปโมชน เพลงประกอบทเราอารมณ การวาดเสนตวละคร ทสรางสรรคจากจนตนาการทโดดเดนไมเหมอน
แงคดเรองความรกผานภาพและบทเพลงทสะทอน อารมณความรสกของตวละครอยางลงตว, Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007) นาเสนอดานมดของมนษย ความ เหลอมลำทางสงคม การแกแคน การสาเรจโทษ ดวยการลมหลงในชยชนะและความจรงอนเจบ ปวดผานบทภาพยนตรทมวหมน รนแรง และ ตรงไปตรงมา และ Alice in Wonderland (2010) มหากาพยแฟนตาซทผานการตความใหมดวยความพยายามสะทอนพฤตกรรมมนษย ผานตวละครเอกตางๆ การเสยดสสภาพสงคม แบบวคตอเรยนดวยฉาก แสง และสทงดงาม
พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 99
วตถดบทางความคด โดย หองสมดเฉพาะดานการออกแบบ TCDC
book Finnish Modern Design: Utopian Ideals and Everyday Realities, 1930-1997 บรรณาธการ: Marianne Aav และ Nina Stritzler-Levine ประเทศทถกปกคลมดวยปาสนและความหนาว เยนไดสรางผลตผลงานออกแบบทสะทอนถง ตวตนของประเทศชาตใหปรากฏสสายตาชาว โลกอยางหลากหลาย โดยผลผลตซงเรารจก มกคนจากดนแดนแหงนลวนเกดจากการหยบ ฉวยเอาสงแวดลอมและบรบทรอบตวมาสราง เปนคณลกษณะเฉพาะ และถายทอดลงในงานออกแบบจนยากทจะหาชาตไหนในโลกลอกเลยน ได หนงสอเลมนไดอธบายถงความเปนมาของวงการออกแบบสายเลอดฟนแลนดไดอยาง ครอบคลมและสมบรณมากทสดเลมหนง
Book of Picto-sanโดย Keiichi Utsumi เมอปายสญลกษณแบบพกโตแกรม (Pictogram) ทเปนโครงรางคลายรปคนไดแพรหลายเขาไป ในประเทศญปน เพอใชแนะนาหรอเตอนภย ตางๆ อยางแพรหลาย ชาวญปนกลมหนงจงตง ชอใหสญลกษณเชนนวา 'พกโตะซง' (Picto-San) แตดวยวฒนธรรมการใชความคดสรางสรรคแบบ ญปนไมไดจบลงแคการเอาพกโตะซงมาใชแบบ พนๆ ทวไป หนงสอเลมนจงรวบรวมปายสญลกษณ ทมการใชพกโตะซงกวาสบรปแบบ ตงแตระวง ลนหกลมไปถงกจกรรมเสยงตายบางอยางท บางครงคณอาจตองทงทงทงขากบความชางคด ของพวกเขาจรงๆ
magazine Monocle: A Briefing on GlobalAffairs, Business, Culture &Design
เปนมากกวาหนงสอ และเปนยงกวาแมกกาซน เพราะนคอ Monocle ทอดแนนดวยสารพน เรองราวของวงการออกแบบ ตงแตมมมองดาน ธรกจ สงคมโลก และวฒนธรรม รวบรวมโดย ทมงานระดบแนวหนา และนกขาวสากลทคอย อพเดทขอมลขาวสารซงกระจายตวอยในกวา 50 ประเทศ คงไมยากท Monocle จะสามารถ เปนแมเหลกดงดดใจนกอานทวโลก ทงยงทา หนาทเปนชองทางในการตอบขอสงสยทคาง คาใจสาหรบนกออกแบบ รวมถงเปนเครองมอ ในการดกจบความคดใหมๆ เพอประโยชนใน การสรางมลคาเพมใหกบผลงานออกแบบใหม คณภาพพรอมทะยานสการขบเคลอนเศรษฐกจ สรางสรรคตอไปในอนาคต
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 10
เปลยนโลกรอบตว โดย
อยาเพงทาหนาไมเชอ หากเรากาลงจะบอก คณวา นวตกรรมสดเทแถมยงแสนสนก มอยมากมายในโรงพยาบาล แตถายงตด กบภาพเกาๆ อยางภาพของบรรดาคณ หมอและพยาบาลททางานกนขวกไขว ภาพคนไขสหนาเปนกงวลอมทกข หรอ ภาพอปกรณการแพทยทเตมไปดวยสาย ระโยงระยางหนาตาเขาใจยากแลวละก วนน ลองเปดใจแลวเตรยมพบกบนวตกรรมใหม ลาสดทงดานเทคโนโลยชวภาพ อปกรณ การแพทย และวธการรกษารปแบบใหมๆ ทคณจะตองยมไดกบความลำหนาทชวย ตอบสนองวธการรกษาโรคในปจจบน ภายในโรงพยาบาลวนน
ผาซบรงส TORINO PROTECT BLOกภยจากภายในเมอเทคโนโลยชวยชวตกลายเปนผกอภยเสยเอง โดยเฉพาะเครองมอทางการแพทยทสรางคลน แมเหลกไฟฟามหาศาลซงอาจเปนอนตรายได ดงนนบรษท Junkers & Mullers GmbH จง คดคนผา TORINO PROTECT BLO ทสามารถ ดดซบคลนแมเหลกไฟฟา ทงยงชวยดดรงสไว ไมใหสะทอนกลบกอนจะแปรสภาพเปนความรอน โดยผาผนบางนสามารถปองกนพลงงานจาก การแผรงสไดถง 95% จงเหมาะทจะนาไปทาเปน ผามานในจดทมเครองมอทางการแพทยหรอ คอมพวเตอรเพอปองกนการรบกวนจากคลน แมเหลกไฟฟาในโรงพยาบาล
Biocellulose ผากอซเซลลโลสชวภาพสมานแผลดวยแบคทเรยจากสบปะรดนอยคนทจะเหนประโยชนจากแบคทเรย แตทม นกวจยจากคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลย สงขลานครนทร โดยการสนบสนนจากบรษท ไทยนาโนเซลลโลส จากด ไดพสจนแลววา เสนใย ชวภาพเซลลโลสทสรางขนจากแบคทเรยเพาะ เลยงในนำสบปะรด 'ปตตาเวย' มประโยชนจรง และสามารถใชผลตเปนวสดปดแผลไดอยางม ประสทธภาพ ความเยนจากเสนใยผาจะชวย ดดซบหนองและเนอตาย ลดอาการปวด แกะ ออกงายไมตดแผล ทงยงชวยสมานแผลไดเรวกวาผากอซทวไป จงชวยใหผปวยสามารถใช รกษาบาดแผลของตนเองไดอยางสะดวกสบาย โดยไมตองเดนทางไกลไปทาแผลถงโรงพยาบาล
ยทธการฟนเหลกไทเทเนยมฟนผ ฟนคด ฟนหก จะไมเปนปญหาอกตอไป เมอนวตกรรมวนนชวยใหเราสามารถมฟนชด ท 3 ททงสวยงามและคงทนไดใหมทง 32 ซ โดยวสดทใชผลตฟนปลอมแบบถาวรนทาจาก ไทเทเนยมบรสทธนำหนกเบา แขงแรงกวา อะลมเนยมถง 2 เทา ทนทานตอสนม ไมเปน สอแมเหลก และไมระคายเคองตอผวหนง เพยง ฝงวสดไทเทเนยมลงบนขากรรไกรแทนรากฟน ธรรมชาต กชวยใหผเขารบบรการสามารถมฟน ปลอมทสวยงาม ทนทาน และแขงแรงไมแพ ฟนแทตามธรรมชาตเลยทเดยว
ดวยแนวคดสนกๆ บวกกบความกาวหนาทาง เทคโนโลยและการแพทย จงไมแปลกททกวนน แมคนไมปวยกสามารถเดนเขาออกโรงพยาบาล ไดอยางสบายใจไรกงวล
พนกงานตอนรบ 24 ชม.ทโรงพยาบาลไอซเซนทรล (Aizu Central) ประเทศญปน มพนกงานตอนรบทไมเคยหลบแถมยงไมตองพกผอน เพราะพนกงานตอนรบ หนาตาจมลมของทนเปนหนยนตสดไฮเทคตว แรกของญป น ซงผลตโดยบรษท Tmsuk ท สามารถตอนรบและใหขอมล ไปจนถงแนะนาเสน ทางแกผปวยหรอผทสญจรไปมาในโรงพยาบาล ไดเสมอนคนจรงๆ สวนสนนราคาคาแรงของ พนกงานคนนกเพยงตวละ 60 ลานเยนเทานน!
ภาพ:http://prw.kyodonews.jphttp://www.engadget.com
Evan Blass
11
* นทรรศการ "กนดาร คอสนทรพย : อสาน" (Isan Retrospective: Deprivation, Creativity and Design) เปนนทรรศการ หมนเวยนลาดบแรกของศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) จดแสดงระหวางวนท 15 พฤศจกายน 2548 - 1 มกราคม 2549 ณ หองนทรรศการ 2, TCDC
* นตยสาร Wallpaper (Thai Edition) จดใหหนงสอประกอบ นทรรศการ "กนดาร คอสนทรพย : อสาน" เปน "First Class Graphic Design"
พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 11
Classic item
เรอง: พชรนทร พฒนาบญไพบลย
ดวยความชนชมในศกยภาพของแรงงาน อสานไทย TCDC จงไดจดทาหนงสอประกอบ นทรรศการ "กนดาร คอสนทรพย : อสาน" นทรรศการแรกทตกลบมมมองความคดของ คนเมองใหมองลกถงคณคาของความเปนลก อสานซงหลายคนเคยดแคลนและมองขาม ให กลบหยบยกมาใชเปนโอกาสในการสรางมลคาทางเศรษฐกจและวฒนธรรม
หนงสอประกอบนทรรศการเลมน ไมมรปแบบ ชดเจน ไมมสารบญ ไมมบทบรรณาธการ และ ไมมแมแตเลขหนา แตมงเนนการจดวางเนอหา รปภาพ และองคประกอบศลปอนๆ ใหเสมอน กาลงพาผอานไปเดนสารวจอยภายในนทรรศการ จรงๆ แบบหนาตอหนา บทตอบท ดวยการ สรางอารมณและประสบการณรวมอยางสด ความสามารถ ตงแตการปะจดหมายทบรรจ ลายมอจรงของลกอสานเวลาเขยนถงบาน การเยบแมกตกตากระดาษรปหางเครองทแกะ มาประกอบไดจรงๆ การแปะซองบรรจกลน 'ตบหมบ' หวนำหอมแทจากแดนอสานใหดม กนเพลนๆ ไปจนถงการตดถงกระดาษหนงสอ พมพใสแมลงทอดจาลองไวยวนำลายเลนๆ ไว เปนตน เรยกไดวาหนงสอเลมนเปนหนงสอทสามารถสอสารกบผอานไดแบบทกสมผสโดย ไมตองใชเทคโนโลยอนเทอรแอคทฟเขาชวย เลยทเดยว
หลงอานหนงสอเลมนจบ คณจะพบความพเศษ อนเปนแหลงกาเนดความคดสรางสรรคของคน อสาน 5 ประการ คอ สนดานบรการ (Intimacy & Sharing) ความ รวยนำใจและการใชประโยชนจาก "ตอม เมตตา" ของคนอสานททาใหพวกเขาไดดบ ไดดในอตสาหกรรมบรการระดบสากล บคดยาน (Animist Culture) การบรหาร จดการความกลวของชาวอสานในรปแบบ ตางๆ กน จนสรางเปนมลคาทางเศรษฐกจ เพราะไมวาอยเมองหรออยนาความกลวก ยงเหมอนเดม บลมบานเกด (Place & Memory) "บวาเจา จะไปอยหมองได ไปทามาหากนอยไส เจาก อยาลมบานเกดเมองนอนเจา" คอคตประจา ใจลกอสานททาใหพวกเขาไมเคยลมบานเกด มกมวน (Humour & Fantasy) อารมณขน เปนเครองหมายการคาของคนอสาน พวกเขา ขดหาความรนรมยในชวตจากทไหน และถาย ทอดมนออกมาอยางไรใหทรงพลงและสราง คณคาตอสงคม คดแบบแปนแปน (Plain Thinking: Adaptive Innovation) คดนอกกรอบแบบคนอสาน จากการมองโลกอยางตรงไปตรงมาไรการ ปรงแตงทกลมกลนในทกกระแสสงคม และ ยงยนหยดไดโดยไมเสยความเปนตวเอง
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 12
Cover Story เรองจากปก
สมการทวาดวย 'ปญญา' กบ 'การผลต'เรอง: ศรอร หรมปราณ
ลกเขาไปในหบเขาแอลป ในเขตจงหวดเบลลโน ประเทศอตาล ชางฝมอกลมหนงกาลงขะมกเขมนฝนกรอบแวนตาใหเรยบเนยน อยางประณต และในขณะทกรอบแวนเหลานถกสงออกไปภายใต แบรนดเนม Calvin Klein (CK) หรอ Yves Saint Laurent (YSL) และถกสวมใสโดยผคนทวโลกทหลงใหลในฝมอการรงสรรคอน เยยมยอด ชางฝมอชาวอตาเลยนกลมนกคงกาลงละเลยดกาแฟ เอสเปรสโซอย ณ ทใดทหนง พรอมๆ กบตวเลขในบญชธนาคาร ทเพมสงขน ทกครงทมใครสกคนซอแวนตา
นนเปนเพราะจงหวดเบลลโนแหงน เปนทตงของ บรษทผลตกรอบแวนตาทมสดสวนรวมกนถง รอยละ 25 ของตลาดแวนตามลคากวา 2 พนลาน เหรยญทวางจาหนายกนอยทวโลก กระทงบรษท ผผลตอยางลอกโซตกากรป ซาฟโลกรป และ มารโคลน ตางพากนมาดดซบทกษะอนเชยวชาญ ของชางฝมอประจาทองถน และโปรดอยาเขาใจ ผดวาพวกเขาจะสนแตชางมอหนงทสรางสรรคกรอบแวนตาทงอน เพราะชางหนงคนยอมไม สามารถผลตกรอบแวนตาไดเพยงลาพง แตคาวา 'ชางฝมอ' ของเบลลโนนน หมายรวมถง ชางทา สกร ชางทาส และชางผเชยวชาญอนๆ อกหลาก แขนงทลวนมสวนสาคญตอคณภาพและความ งามของกรอบแวนตาแตละอนทประกอบไปดวย ชนสวนทงสนถง 12 สวน แตสงทตามมาจาก กระบวนการสรางสรรคผลงานมระดบเหลานกคอ ผลตอบแทนสดคมคาททาใหชางชาวอตาเลยนสามารถดมกาแฟยามบายไดอยางเบกบาน อะไรคอสงททาใหบรษทผผลตกรอบแวนตา ในอตาลไมตองเกรงกลวกบการตอสอยางดเดอด กบกรอบแวนตาจากเกาหลและไตหวน ความลบอยทวา พวกเขามทกษะและความ รในเทคโนโลยอยางแทจรงในสงทพวกเขาทา และทเหนอไปกวานนคอ กระบวนการคดแบบ ชางฝมออตาเลยนทสงสมจากรนสรนซงไมม ใครลอกเลยนได ความลบทวาน เราเรยกวา 'Value Creation' หรอแนวคดการผลตสนคา และบรการทอยบนพนฐานของการสรางคณคา ดานอารมณและจตใจ แลวอตาลมอะไรทเราไมมหรอ และเราจะ สามารถสรางความมงคงเชนเดยวกบทอตาล ทาไดหรอไม เมอโครงสรางการผลตสวนหนง ของเรายงตดอยในหลมดา และการปนปายขน มานน กจาตองอาศยพละกาลงและสตปญญา มหาศาล ลองหาคาตอบใหกบคาถามทวานกน เพราะ ถาเราเขาใจวถโลก เรากจะวงตามการหมนของ โลกไดอยางไมพลาดพลง
13พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 13
Cover Story เรองจากปก
ผลจากทนนยมทถกปลดปลอย
เมอครงทสภาคองเกรสของสหรฐฯ ตดสนใจ ปลอยเงนชวยเหลอใหแกกจการของบรษท AIA มลคา 84,000 ลานเหรยญสหรฐฯ นน แนนอนวา มนไมใชเงนกอนสดทายทจะชวยพยงวกฤต สนเชอซบไพรม หรอวกฤตสนเชอดอยคณภาพ ของสหรฐฯ เพราะหลงจากนน บรษทยกษใหญ สญชาตอเมรกนตางกเขาควรอความชวยเหลอ กนเปนแถว ทง City Group ในจานวน 20,000 ลานเหรยญ ตามดวย Ford อกราวๆ 25,000 ลานเหรยญ ซงแมมาตรการกระตนเศรษฐกจจะสงผลใหการบรโภคและการลงทนของสหรฐฯ กระเตองขน จนประธานาธบดบารค โอบามา สามารถถอดถอนนโยบายกระตนเศรษฐกจลงได แลวกตาม แตคนอเมรกนในวนนกยงคงดาเนนชวตแบบคอยเปนคอยไป เพอรอคอยใหวถชวต แบบ American Dream หวนกลบมาอกครง เกดอะไรขนกบมหาอานาจทนนยมอยางสหรฐอเมรกา
นบแตชวงหลงสงครามโลกครงทสองเปนตนมา สหรฐอเมรกากเลอกดาเนนชวตแบบ 'พใหญ' ของโลกมาโดยตลอด แมกอนหนานน สหรฐฯ จะเจอกบวกฤต Black Tuesday ในป 1929 ทสงผลใหราคาหนในตลาดสหรฐฯ รวงจนตด ฟลอร จาก 350 จด เหลอ 40 จดภายในเวลา เพยงหนงป แตสหรฐฯ กยงฟนตวคนมาได ทง ยงสามารถแผขยายการลงทนไปในรปแบบตางๆ ทงกระดาษและอตสาหกรรมหนกไปทวโลก อยางไรกด การเตบโตของธรกจสญชาตอเมรกน กลบไมไดเปนคาตอบของชวตอเมรกนชน เสยทเดยว เพราะมการประมาณการไววา ป 1990-2000 ชาวอเมรกนมชองวางทางรายได ตางกนอยางเหนไดชด ขณะทจานวนคนรวยใน อเมรกากลดลง คงเหลอไวเฉพาะฝายบรหารหรอ บรรดาซอโอของบรษทตางๆ ทยงคงมรายไดมาก กวา 10 ลานเหรยญตอป ซงมากกวารายไดของคน ทวไปถง 262 เทา ยงไปกวานนความสามารถ
ในการสรางรายไดของคนอเมรกนกยงปรบลดลงอก ดวย จนไมนาเชอวาบรรยากาศในสงคมอเมรกน จะมสภาพทแตกตางไปจากวกฤตสถานการณ ขางตนทกลาวมาไดมากถงขนาดน เพราะในชวง ป 2000-2008 พบวาคนอเมรกนทกคนสามารถกยมเงนเพอซอบานไดอยางงายดาย ผคนกเงน ไดมากกวาทจะหาได และยงมขาวลอทนาขบขน ในเรองความงายดายของการปลอยเงนกวาใน รฐโอไฮโอ มการปลอยเงนกใหกบคนทตายไป แลวดวยซำ ความหละหลวมเชนน ทาใหตลาด อสงหารมทรพยโตเรวเปนฟองสบ และผใหกกนา หลกทรพยทแปลงมาจากลกหนจานองเขาส กระบวนการเลนแรแปรกระดาษ โดยมนกลงทน ทวโลกเปนผแบกรบความเสยงนน และเมอถงวนทดนตรหยดเลน ความมงคง จอมปลอมกจากไป ทงไวเพยงตวเลขการวาง งานทสงกวา 7 ลานคน ตวเลขคนทางานพารตไทม อก 8.8 ลานคน (เพราะบรษทตองลดจานวน พนกงานประจา) และทรายทสดคอ ตวเลขคน ทตดสนใจปลดชวตตวเองหนปญหาอกกวา 18 คนตอหนงแสนคน วกฤตการณดงกลาวลกลามราวกบโรคราย ทงยโรป ละตนอเมรกา เอเชย และตะวนออก กลาง จนสงทเปนเหมอนฝนรายนไดกาวมาเปน คาถามทยอนมาถงตวเราเองวา "แลวเราจะอย อยางไร" หาสมดลของโลกขางหนาจากสงทเราเปน
จนถงวนน เราตางตอบตวเองไดแลววา ความ มงคงจากกระดาษทจบตองไมได ไมใชทางออก ของสงทควรจะเปน เพราะการไหลเขาออกของ เงนทนตางชาตอยางรวดเรว และการยายฐาน การผลตของโรงงานขนาดยกษใหญแบบตงตว ไมทน ไดทงความสบสนใหกบโครงสรางการผลต ของไทยอยางมหาศาล และยงเปนทแนชดดวยวา เราไมอาจพออกพอใจกบการรบจางผลต หรอ การผลตสนคาแบบเดยวเหมอนกนหมดทงโลก (Mass Production) ไดอกตอไป
สาเหตสาคญของปญหาการผลตทงเพอ ขายในประเทศและการสงออกของไทยทผาน มานน เปนเพราะสวนประกอบของการผลตท ลวนแตนาเขาจากตางประเทศทงสน ไมวาจะ เปนการนาเขาเงนทนผานการกจากตางประเทศ ทนทางเทคโนโลย ตลอดจนความร ในขณะท ปจจยการผลตของไทยมอยเพยงอยางเดยวคอ แรงงานราคาถก ฉะนน สนคาทเราผลตสวน ใหญจงเปนสนคาทผลตโดยเทคโนโลยของคน อน และเปนเทคโนโลยทพรอมจะเคลอนไปกบ เครองจกร ซงสามารถจะยายไปยงสวนใดของ โลกกไดทมคาแรงทถกกวา และวงจรนเองทเปน วงจรซงคอยทารายโครงสรางการผลตของไทย มาอยางยาวนาน แตใชวาขาวรายจะคอยกระหนำซำซดเรา เพยงถายเดยว เพราะทามกลางภาพความพรา มวในระบบการผลตแบบเดม และความออนลา ในการตอสชวงชงความไดเปรยบของอตราสวน กาไร (Margin) ในวนทคาแรงของไทยถบตวสง ขนไปทกทนน ยงมระบบความคดหนงซงจะเปน สมการทสรางความสมดลใหแกการผลตของเรา ไดเปนอยางด
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 14
Cover Story เรองจากปก
สมการของการสรางคณคาทางเศรษฐกจกบการผลต
สงทเรากาลงพดถงคอ Value Creation หรอ "การสรางสรรคมลคาจากคณคา" แนวคดทจะเปน วคซนชนดซงจะสรางภมคมกนโรคระบาดทางเศรษฐกจ ทงยงเปนภมคมกนอนเกดจากการสรางแอนตบอดของเราเอง นนคอ การเขาใจตวตนอยางลกซง เขาใจสงคมและวฒนธรรมทเปนอยอยาง ถองแท และสามารถประเมน วเคราะห และหยบจบมาตอยอดใหแกการผลตของเราอยางเหมาะสม
Value Creation คออะไร Value Creation เปนการใชประโยชนสงสดจากความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบของประเทศ (Comparative Advantage) อนเกดจากทรพยากร สงแวดลอม วฒนธรรม และประวตศาสตร ของประเทศนนๆ ทประเทศอนไมม และถงมกไมเหมอนหรอดอยกวา มาใชในการสรางความแตก ตางใหกบสนคาและบรการ เชนในปจจบนมกระบวนการผลตดวยเทคโนโลยเดยวกนจนทาใหได สนคาทมลกษณะและคณภาพเหมอนกนจนแยกไมออก แตสวนทโดดเดนและทาใหสนคามความ แตกตางกนนนเองทเราเรยกวา "คณคาทมมลคาทางเศรษฐกจ" ความตางระหวาง Value Creation กบ Value Added หรอการเพมมลคาอยตรงท การผลต แบบ Value Added เปนการนาความคดหรอเทคโนโลยของคนอนมาใชเพอแขงขนกนผลตสนคา ชนดเดยวกนดวยตนทนทตำกวา แต Value Creation นน ไมใชเพยงการนาเอาชนสวนสนคาของ คนอนมารวมกนเพอผลตสนคาและบรการ แตเปนการผนวกเขากบคณลกษณะทโดดเดนจากพนฐานทเรามอย ซงยากตอการลอกเลยนแบบ คณคาทางวฒนธรรม จงเปนความพเศษซงทาใหเราแตกตาง เพราะสงนทาใหเรามรอยยม แบบไมตองเสแสรง มความเกรงใจแบบทหาไดยากในสงคมอน มความละเมยดละไมทางอารมณ ซงทงหมดนจะนาไปสการวางจานอาหารแบบไมกระแทกกระทน อนเปนหนงในตวอยางทสงเหลาน สะทอนออกมาในงานบรการของไทยอยางนาชนชม เราไมไดกลาวอางกนอยางเลอนลอยในเรองความพเศษจากคณคาของตนเอง เพราะในป 2004-2005 มรายงานถงสองฉบบทกลาวถงความไดเปรยบของประเทศไทย และรายงานทงสอง ฉบบนตางกมาจากคนละสานกวจย แตกลบใหผลสรปทตรงกนวา คนไทยมคณลกษณะเฉพาะตว นนคอ มความนมนวลออนโยน มฝมอหตถกรรม มความเตมใจในการบรการ เปนคนมอารมณขน รกสนก และเมอเปรยบเทยบกบชาตอนดวยแลว ประเทศไทยยงเปนประเทศทมสญชาตญาณการเอาใจใสสงสดในจานวนประเทศแถบเอเชย
Dr. Dipak Jain สรปคณสมบตทงหมดนและ เรยกมนวา Thainess หรอ "ความเปนไทย" และ ความเปนไทยนเองทเปนสวนหนงของภาค อตสาหกรรมสรางสรรค (Creative Sector) ของไทยททารายไดมากถง 600,000-800,000 ลานบาทระหวางป 2002-2006 โดยมอตราการ ขยายตวเฉลยทรอยละ 5 ตอป อตราสวนกาไร (Margin) อยทรอยละ 30-60 และในป 2006 มลคาสงออกสนคาสรางสรรคจากความเปนไทย ยงทาใหไทยอยในฐานะผนาดานการสงออกใน อนดบท 17 ของโลก ทงหมดน เกดจากการ สรางผลตภณฑทใชสมองมากในการออกแบบ ใชฝมอมากในการผลต จนเกดเปนผลงานทม คณภาพสงทจบตองได (High Touch Product)
ValueCreation ทกษะ
คณคา ทาง
วฒนธรรมเทคโนโลย
ความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบ (Comparative Advantage) ของการทองเทยว
อนดบดชนการเอาใจใสรายป
ประเทศทมสญชาตญาณ การเอาใจใสสงสด
จากการสารวจพบวา โดยธรรมชาตแลวคนไทยม 'สญชาตญาณ การเอาใจใส' มากกวาชาตอนๆ
15พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 15
Cover Story เรองจากปก
ปากกา TOMBOW รน Havanna...เทคโนโลยไมใชเรองไกลตว เวลาพดถงเทคโนโลย คนเรามกจะนกไปถงเทคนคชนสงดานวสดศาสตร หรอการเผา ไหมเชอเพลงจานวนมหาศาลเพอสงมนษยใหทะยานขนไปเหยยบดวงจนทร แตเรองบางเรองงายกวานน... เมอตอนท ฮารโนซเกะ โอกาวา คดคนและผลตปากกายหอ TOMBOW ขนในป 1913 เขาไมไดมงหวงใหสงททาขนนเปนเพยงปากกา แตอยากใหคนจดจาในฐานะเครองมอ ของนกเขยน ดงนน ความพยายามของ TOMBOW จงเกดจากโจทยทวา ปากกาตองเขยนด หมกไหลลนและแหงเรว ไมซมเปอน ตวคลปสาหรบเหนบปากกากตองมคณภาพด ยด หยน และไมแขงกระดางจนผใชเจบนว นอกจากน การเปลยนไสหมกกตองทาไดงายดาย และสะดวก ขณะทแนวคดการพฒนาสนคายอมตองตงอยบนพนฐานคณภาพตามแบบ ฉบบของญปน TOMBOW จงผลตปากการนแลวรนเลาอยางตอเนอง โดยอาศยเทคโนโลย พนฐานอยางการเลอกวสดทเหมาะสมสาหรบทกองคประกอบของปากกา ตงแตวธผสม สารเคมเพอใหไดนำหมกคณภาพด หรอแมแตวธการสวมปลอกปากกาทใชองศาและมม ทพอดบพอด TOMBOW เดนหนาผลตปากกา ดนสอ และเครองเขยนอกจานวนมาก แตปากการน Havanna คอปากการนคลาสสคตลอดกาลของ TOMBOW ลกษณะเดนของมนอยทการ ออกแบบทไดแรงบนดาลใจมาจากมวนซการ แตดานนอกใชวธเคลอบแลกเกอรตามแบบ ศลปะญปน คลปทปลอกปากกาทาจากยางสดาคณภาพด เมอคณปดปลอกปากกา มนจะ นงสนทและเงยบเชยบเสมอนเวลาทคณปดประตรถ Lexus ทงหมดน ทาให Havanna ได รบการกลาวขานวายอดเยยมดวยการการนตจาก Red Dot Award และ iF Award เพราะราคาไมใชเรองสาคญเลย เมอคณไมไดซอปากกา แตกาลงซองานศลปะทเปน เครองมอในการเขยนของคณ
โลกของ Value Creation ยงความเจรญทางวตถของโลกกาวหนาไปมาก เพยงใด ความตองการทจะแสดงออกถงความ เปนมนษยกจะยงเพมพนขนเปนเงาตามตว และ สงทจะแสดงความเปนมนษยไดดทสดอยางหนง ในชวตประจาวนกคอ การบรโภคสนคาทมสดสวนมนษยในกระบวนการผลตหรอสนคาอนเนอง มาแตทกษะของมนษย (Skill Driven Product) นนเอง ซงถาคณสงเกตยอดขายของแบรนด แฟชนเครองหนงอยาง Tod’s หรอเฟอรนเจอร Poltrona Frau ของอตาล คณจะรวา คนเรา ยอมจายหนกขนาดไหนเพอใหไดเปนเจาของ ยอดสนคาแฮนดเมดเหลาน ถาเราผลตสนคาทมาจากฐานของการ สรางสรรคมลคาจากคณคา (Value Creation) สงทเราไดตามมาคอ กระบวนการตงราคาจาก สนคาทมความพเศษเหลานนทเรยกวา Social Pricing Value หรอ Value Beyond Economic Pricing เพราะสนคาไมไดถกขายเพยงแครป ลกษณทางกายภาพ แตสงทประเมนคามไดอย ทคณคาทางอารมณและจตใจ ราคาของสนคา จงถกใหคาทสงตามไปดวย เราลองมาสารวจหนาตาของสนคาและ บรการทหลอหลอมมาจากทกษะ คณคาทาง วฒนธรรม และเทคโนโลยทเหมาะสมกนดแลวคณจะพบวา อนาคตของประเทศไทยนนอยไมไกลเลยจรงๆ
Poltrona Frau
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 16
Cover Story เรองจากปก
เครองมอหาปลา วาวจฬา และอารตแกลเลอรทนวยอรก
ความคนเคยกบภมลาเนาทองถนทหลอมรวมกบองคความรในงานศลปะ ทาใหประตมากรรม ไมไผของกรกต อารมยด ไดรบการยอมรบจากอารตแกลเลอรหลายแหงในโลก แต เหนอไปกวานนคอ ผลงานของเขาเปนสวนหนงทสรางรายไดและคณภาพชวตทดขนให กบชมชนชาวประมงเลกๆ ทจงหวดเพชรบร ผลงานของกรกตถอเปนความสดใหมในงานแสดงสนคาระดบโลก Maison&Objet 2006 เทคนคการสานไมไผทมทงความดบ ความออนชอย และรปทรงแปลกตา กลายเปน ความนาทงทนททไดเหน และเมอรเบองหลงการทางานของเขา มนจงนาทงยงกวา กรกต เตบโตในหมบานชาวประมงทจงหวดเพชรบร ดงนนภาพทเขาเหนจนชนตา จงเปนภาพวถชวตชาวประมงทสานไมไผเพอทาเครองมอดกจบปลานานาชนด และดวย การหาความสนกตามประสาเดก เขาจงมกสาละวนอยกบกงซงเปนนกทาวาวมอฉมง ซง ไมวาเขาจะตงใจหรอไมกตามท แตเทคนคการผก มด ถก และทอไมไผกไดซมเขาไปใน สายเลอดของเขาแลว ยงเมอไดเลอกเรยนสายประตมากรรม ผลงานทออกมาจงเปนการ นาเสนอประตมากรรมไมไผอนเกดจากเทคนคการผกมดเชอกและไมไผใหมรปทรงนา อศจรรย โดยหลงจากทครำหวอดในแวดวงการประกวดผลงานศลปะเมองไทยไดสกระยะ กรกตและผลงานของเขากไดโอกาสไปอวดโฉมทงาน Maison&Objet 2006 ซงถอเปน จดเปลยนในชวตของเขาเลยทเดยว นนเปนเพราะออเดอรทลนหลามจากงานดงกลาว ทาใหเขาตองพลกวกฤตการขาดแคลนแรงงานใหเปนความสามารถในการบรหารจดการกาลงคนในชมชน กรกตมเงนแค เพยงหยบมอเดยวเพอใชเปนตนทนในการผลตสนคาตามออเดอร แตเขากผานมาไดโดย อาศยระบบการทางานแบบเกอกลกนตามวถชนบทไทย เขาระดมลงปานาอาทกาลงรอคอย ฤดกาลแหงความสมบรณของทะเลใหกลบมามความหวงครงใหม ดวยการปลกทกษะทม อยในตวใหกลายเปนแรงงานชนยอดในการสานไมไผใหกบเขา เขาเปลยนวยรนทกาลง หลงทางใหมาเปนลกมอในการประคบประหงมเศษไมไผชนเลกๆ สการสรางงานศลปะ และเมอชนงานสดทายในใบสงซอเสรจสมบรณ เขากคนพบวา 'ไมไผ' ทกษะของชมชน และงานศลปะทสงออกไปยงโรงแรมหรในยโรปนน เปนเรองเดยวกน ทกวนน ผลงานของกรกตมประดบอยทโรงแรมแชงกรลาในฟลปปนส รวมถงอารต แกลเลอรในนวยอรกและลอสแองเจลส สวนกรกตและชาวบานในหมบานเลกๆ กยงคงม ความสขและความหวงกบการสรางสรรคประตมากรรมไมไผใหทกคนไดรวมชนชมตอไป
1717
Cover Story เรองจากปก
เมอตอนทมาดอนนา และแมทธว แมคคอนาเฮย ลงทนในบรษท Vita Coco ซงผลตนำมะพราวขายนน ดเหมอนวาคงจะไมใชเรองจรงจง หรอ อาจเปนเพยงแฟชนของชาวฮอลลวดคลายๆ กบเมอครงทรชารด แบรนดสน ขบจมโบเจทไปอมสเตอรดมโดยใชนำมนเชอเพลงทมสวนผสมของนำมน มะพราวนนแหละ แตไปๆ มาๆ แลว ความซบซอนมนอยตรงท 'ใครเหนโอกาสทางธรกจ มากกวากน' มะพราว หรอ Cocos nucifera Linn. ตามชอวทยาศาสตรนน เปนพช ทรจกกนอยางดในประเทศเมองรอน ผคนนยมใชประโยชนจากลาตน กาน ใบ ผล เนอ และนำของมน ตงแตเพอบชาในพธกรรมไปจนถงใชเปนยา รกษาโรคมาตงแตสมยโบราณ และยงคงใชตอเนองมาจนทกวนน แตเมอ ความตองการของผบรโภคยคใหมทกระหายความเปนธรรมชาต ไรสารพษ เสรมความเยาววยและดตอสขภาพ ไดเขามาเขยาโครงสรางการผลตสนคา แบบเกา มะพราวจงกลายเปนวตถดบธรรมชาตทนาจบตามอง ทงใน แงของราคาทถก และยงมคณสมบตสงทงทางเวชสาอางและอาหาร ตลอด ถงการแปรรปเปนพลงงานสเขยว ทงหมดน ทาใหมะพราวลกเลกๆ จาก ดนแดนหางไกลอยางบราซล อนโดนเซย และหมเกาะทางตอนใตของไทย กลายเปนพชพนธมหศจรรยทกอมลคาทางเศรษฐกจอยางมหาศาล แลวเราละ...จะยงขายสงมะพราวเปนลกเปนทะลาย หรอจะเลอกศกษา ทศทางของตลาดโลก แลวคอยๆ ปรบเปลยนจากนำมะพราวหรอวน มะพราวเหลอทงใหกลายเปนนำมะพราวพรอมดม คอกเทลมะพราวจากทะเลแครบเบยน หรอมาสกวนมะพราวททงยดหยนและใหความชมชน กบผว ซงปจจบนไดรบการตอบรบเปนออเดอรจากบรษทเครองสาอาง ยกษใหญกวา 5 รายทวโลกแลวด...คดดเถอะ
1. มะพราวบรสทธจากเกาะสมย แหลงมะพราวคณภาพดของไทย2. นำมะพราวพรอมดมแบรนดเพรลรอยล ไดรบรางวล Drinking Package จาก การประกวด G-MARK ทประเทศญปนในป 2009 และมวางจาหนายในซเปอร มารเกตชนนาทวโลก 3. PepsiCo ประเมนวาตลาดนำมะพราวจะมมลคาถง 1,000 ลานเหรยญทวโลก และ นำมะพราวจะกลายเปนสวนผสมยอดนยมของเครองดมนานาชนด ตงแตเครองดม เพอสขภาพไปจนถงคอลเทลในงานปารต 4. FarHorm® มาสกนาโนไบโอเซลลโลสจากนำมะพราวเคลอบโปรตนกาวไหม โดย บรษท พไอพ อนเตอรเนชนแนล จากด ทนาผลตผลทางการเกษตรเหลอใชอยาง นำมะพราวแกจากชาวสวนในอาเภอแมกลองมาผสานกบนาโนเทคโนโลย จนเกด เปนมาสกทสงออกไปยงบรษทคอสเมตกยกษใหญในตางแดนผานประตแหงโอกาส ของ Material ConneXion® Bangkok และ TCDC โดยไดรบรางวลรองชนะเลศ อนดบ 1 ดานการออกแบบเพอสงแวดลอม (Green Design) ในการประกาศผล รางวลการออกแบบเชงนวตกรรม ประจาป 2553 โดยสานกงานนวตกรรมแหงชาต (องคการมหาชน)
พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand
Whole Foods Market ถาไมอยากขายขาวเปนตน..เชญหนมาทางน
เมอนกศกษาหนมชาวเทกซส 2 คน ตดสนใจทง ใบปรญญาและเดนหนาเปดรานอาหารออรแกนก ลวนๆ เมอ 30 ปทแลว ใครจะนกวามาถงวนน ทงคจะกลายเปนเจาของธรกจท "ขายความเปน ธรรมชาตทงหมดใหคนเกอบทงโลก" โดยมสาขา กระจายอยทวอเมรกา แคนาดา และสหราช อาณาจกร รวม 270 สาขาและมมลคาธรกจราว 5,600 ลานเหรยญ และยงเปนตวอยางของธรกจ ททะลายกาแพงของอตสาหกรรมสนคาเกษตร แบบเหมาตคอนเทนเนอร มาเปนการขายขาว โพดทละฝก แตตองดทสดสาหรบลกคา ป 1978 จอหน แมคคย และเรเน ลอวสน เรมตนการทาธรกจจากรานอาหารเลกๆ ในเมอง ออสตน เทกซส เพอจาหนายอาหารจากธรรมชาต โดยใชชอวา Safer Way Natural Foods และ อกสองปตอมาไดรวมทนกบหนสวนใหมเพอเปด ซเปอรมารเกตในพนท 12,500 ตารางฟต กบ พนกงาน 19 คน ภายใตชอ 'โฮลฟดส' (Whole Foods Market) ซงในขณะนน ถอเปนซเปอร มารเกตอาหารเพอสขภาพทมมาตรฐานและ ใหญทสด และดวยแนวคดการบรหารงานท ตองการใหลกคาไดรบประสบการณพเศษสดในการจบจายสนคาทดตอสขภาพ และอยบนรากฐานของความรก ไมใชความกลว ทาใหการทาธรกจของโฮลฟดสยกระดบมาตรฐานของ ตวเองทกแงมม ตงแตการคดเลอกผจาหนาย สนคาในราน วธการจดแสดงสนคา วธการบรรยาย สรรพคณของสนคาและเมนใหมๆ ยงไปกวานน โฮลฟดส ยงใหความสาคญกบขอมลทตระเตรยม ใหลกคา อยางเชนเสนทางและทมาของอาหารเพอสขภาพ ขอมลของผผลต กรรมวธการผลต มาตรฐานและการรบรองสนคาทกชนดจาก แหลงผลตในตางประเทศทจาหนายในราน และ ในป 2008 โฮลฟดสยงเดนหนามาตรการเชงรก
ดวยการใชระบบจดอนดบสวสดภาพของสตว และมาตรการรกษาสงแวดลอมมาใชเพอกระตน ความรสกรบผดชอบตอสงคมแกผบรโภคอกดวย จงไมนาแปลกใจวา ทาไมคนจงยนดจาย ใหกบสนคาของโฮลฟดส ทงทมราคาแพงกวา สนคาทวไปถงรอยละ 25-30 นนเปนเพราะมม มองการสรางความนาเชอถอใหแกอาหาร และ ทสาคญคอการบรรลถงมาตรฐานนนจรงๆ ทน ลกคาจะไดเหนพอครวกาลงนวดแปงพาสตา สดๆ ปรงสลดสมนไพร หรอสามารถเลอกขนมปง จากวตถดบธรรมชาตทหลากหลายตามแหลง ทมาของผผลตจากชมชนตางๆ พรอมขอมลให พจารณาอยางครบครน นอกจากน โฮลฟดสยงสรรหากจกรรมใหมๆ มาดงดดใจลกคาตลอด เวลา เชน เมนชสจากนมออรแกนกทปรงโดย พอครวชอดง หรอปอปคอรนรนใหมจากแคนาดา ทขายเปนฝก เมอลกคานาไปใสในเตาอบกจะ ไดปอปคอรนทผลบานออกจากฝก ซงถอเปน นวตกรรมดานอาหารทนาทงและนาตนเตน สาหรบลกคา ปจจบนน โฮลฟดส มพนกงาน 54,000 คน ทถกฝกฝนใหรจกและเขาใจสนคาเพอสขภาพ แบบผรจรง มความยนดใหบรการดวยอธยาศยเฉกเชนเจาบานผตอนรบแขกพเศษ ไมใชเพยง ลกคาธรรมดา อนเปนแนวคดของจอหน แมคคย ซงวนนไดกาวขนดารงตาแหนงซอโอของโฮลฟดสททงไวในทวตเตอรของเขาวา "เราเชอในวงจรท มคณธรรมและความเปนธรรม เพราะมนจะโอบ อมวงจรชวต นนคอ อาหารของเรา คนของเรา และแผนดนของเรา"
ทมา:www.wholefoodsmarket.comwww.theGeniusWorks.com
โลกของเรา
เมอเราเขาใจอยางถองแทแลว เราจะพบวา Value Creation ไมใชสงทไกลเกนกวาเรา จะไปถงได เพยงแตเราตองกาวออกจาก สงคมทใชแรงงานและเครองจกรเปนฐาน การผลต ไปสสงคมทใชความรและความคด สรางสรรค เพอสรางทนและปจจยการผลต ใหมสาหรบการแขงขนในอนาคต เพราะแม ประเทศไทยจะยงมขอจากดดานสนทรพยทจบตองได (Hard Asset) อยมาก แตเมอ เปรยบเทยบกบสนทรพยทจบตองไมได (Soft Asset) ในเรองของคณคาทางวฒนธรรมและความเปนไทย (Thainess) แลว กนบไดวาเรายงมโอกาสและอนาคตทรอการคนพบอยขางหนาอกมาก คงถงเวลาทเราจะตองเลอกแลววา เรา จะอยเพอรอใหความฝนแบบเดมกลบมา หรอจะตนขนเพอเดนไปขางหนาพรอมๆ กบอนาคตใหมน
ทมา:- นตยสาร Forbes: Italy's a mess. The Economy’s booming - หนงสอพมพไทยรฐ 13 ธนวาคม 2547- หนงสอประกอบนทรรศการ กนดาร คอ สนทรพย : อสาน - หนงสอประกอบนทรรศการ Baht&Brains: สรางเศรษฐกจ ไทยดวยความคดสรางสรรค - พนศกด วญญรตน, เอกสารวชาการ เรอง Value Creation Economy
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 18
Cover Story เรองจากปก
19พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 19
Cover Story เรองจากปก
"เศรษฐกจแบบสรางสรรคมลคา" (Value Creation Economy) คออะไร?กอนจะตอบคาถามน ตองเขาใจกอนวาการสรางประเทศเพออนาคต ไมใชเรองงายในสถานการณ ปจจบน ทผานมาประเทศไทยเจรญมาไดเพราะ "โชคด" ทไมมสงคราม ขณะทประเทศเพอนบาน มสงครามกลางเมอง และเรากเตบโตขนมาจาก การพฒนาดานการเกษตรและอตสาหกรรม โดย เปดใหตางประเทศเขามาลงทน เพราะเชอวาเรา จะไดเรยนรระบบและวธการทาอตสาหกรรม และในทสดเราจะมอตสาหกรรมเปนของตนเอง ซงประเทศในเอเชยสวนใหญตางใชแนวทางน ในการพฒนาประเทศ อตสาหกรรมทเขามา ลงทนในบานเรา มลกษณะทเรยกวา 'assemble industry' คอการประกอบชนสวนเพอผลตออก มาเปนสนคา สวนตางทเพมขนจากชนสวน จนกลายเปนสนคาเราเรยกวา "การเพมมลคา" (value added) ซงกคอสวนทเปนแรงงานไทย ประกอบเปนสนคาเหลานนขนมา หวจกรใหญ ทยายฐานการผลตเขามาในบานเรา คอ ญปน มการนาเทคโนโลย เครองจกร และคนญปน มาไวท ประเทศไทย แตไมไดใหความรทาง เทคโนโลยททาใหคนไทยมความลกซงพอจะ สรางอตสาหกรรมของตนเอง ดงนนการทา โรงงานอตสาหกรรมแบบนจงไมยาก เพราะไม ตองมความคดของตนเอง ไมตองลงทนอยาง จรงจงในระบบการศกษา เพอใหคนมประสทธ- ภาพทางปญญาสรางอะไรทเปนของตวเอง ขอแคม "ปญญาประสทธภาพปานกลาง" ก สามารถทางานอตสาหกรรมได
ปจจบน ทงโลกกาลงเผชญปญหาจากความ"ไมยาก" น ทกประเทศในเอเชยทคอนขางเจรญมการพฒนาในเชงนเหมอนกนหมด สนคาท ผลตกเหมอนกน เชน พดลม ตเยน และ สนคาอปโภคบรโภค เพยงแตใชยหอแตกตาง กนเทานน วธแขงขนกตองแขงทราคา ประเทศ ไทยในฐานะผขายแรงงานกตองเอาแรงงานไป แขงกบประเทศอน เมอใดประเทศอนมแรงงาน คณภาพพอใชไดแตถกกวา เรากมปญหา ซงได เกดขนแลวในบางจงหวด คอ มการปดโรงงาน แลวยายไปประเทศจน เหมอนทเคยเกดขนใน ญปน เพราะสคาแรงไมไหวกยายมาไทย จากนน กยายไปจน เพราะจนมแรงงานคณภาพตำและ ราคาถกกวาไทย สถานการณเชนนกอปญหาให เราทงในปจจบนและอนาคต เพราะฉะนนทางออก กคอ เราตองหนมามองตวเองใหม ตองสราง อะไรเปนของเราเอง ททาใหเรามสวนตางกาไร หรอมารจน (margin) สงพอใหเรามรายไดท จะซอสนคา บรการ และเชอเพลงเขามาใชใน ประเทศอยางเพยงพอ
ประเทศไทยจะตองขายอะไร?หลงจากการปรบเปลยนระบบเศรษฐกจแบบ รวมศนย ไปสระบบทปลอยใหกลไกตลาดทางานประเทศจนสามารถพฒนาตวเองอยางรวดเรว ในการทาอตสาหกรรมประเภท value added เมอเปนเชนน ถาเรายงอยในอตสาหกรรมประเภท value added เรากจะอยไมได เพราะจนม แรงงานทราคาและคณภาพเหมาะสมกวาไทย เปนรอยๆ เทา ดงนนเราตองสรางวธคดใหม
วธทางานใหมใหกบประเทศ ทไมใชแคนาเอา ชนสวนของคนอนมารวมกนเพอผลตสนคา และบรการ แตเปนสงทมาจากพนฐานทเรามอย และใครกลอกเลยนแบบไมได นนคอการนาจด แขงของประเทศ วฒนธรรม สถานทตงของ ประเทศ ความโอบออมอารของคนไทย มาสราง คณคาและมลคาใหกบสนคา หรอทเรยกวา เศรษฐกจแบบสรางสรรคมลคา หรอ "Value Creation Economy" "Value Creation Economy" ตางจาก "Value Added" อยางไร? value added เปนการนาความคดหรอเทคโนโลย ของคนอนมาใชแขงขนผลตสนคาเดยวกนดวย ตนทนทตำกวา แต value creation เปนการนา ความคดสรางสรรค ทกษะฝมอของคนไทย ซง ถายทอดมาจากวฒนธรรม มารวมเขากบองค ความรทเหมาะสม แลวพฒนาใหกลายเปนสนคา และบรการทสอดคลองกบความตองการของ ลกคาทงในและตางประเทศ ตวอยางทเหนชดทสดคอ อตสาหกรรม ทองเทยวททารายไดสงสดใหกบประเทศ คนมา เทยวเมองไทยทาไม ถาหากวาเราไมแตกตาง จากอตสาหกรรมการทองเทยวอนๆ ในเอเชย หรอยโรป เพราะโรงแรมกชอเดยวกน หองนอน หองนำกเหมอนกน คณคาของอตสาหกรรม ทองเทยวไทยอยท "การใหบรการ" และการ บรการนเอง ททาใหรายไดจากการทองเทยวของ ประเทศมมลคาเปน 3 เทาของการสงออกสนคา อเลกทรอนกส นคอ value creation คอ
"คณคา" ของอตสาหกรรมทองเทยวไทยทไม เหมอนใคร เพราะมาจากวฒนธรรมความเชอ ของเรา คนสวนมากไมเขาใจวาวฒนธรรมและ ความเชอสราง "คณคา" และ "มลคา" ได ถาเราจะขายวฒนธรรม ขายความเชอของเรา กคอ เราขาย "คณคา" ของเรา แตการขาย ตองเสรมดวยสวนประกอบทสาคญอนๆ นนคอ "คณภาพ" ทมาจากสวนทเปน value added ซงเปนฐานใหเกด value creation ยกตวอยาง ถาหากผมมโรงแรมทสกปรก หนวงตอนกลางคนในหองพก ตอใหมบรการดวยนำใจของคน ไทย นกทองเทยวกไมไปเพราะกลวอาหารสกปรก กนเขาไปแลวตาย แตโรงแรมทดอาหารสะอาด ในสงคโปร ฮองกง กม และในไมชาเมองจนก จะมมาตรฐานอาหารสะอาดกวาไทยไดเพราะ รฐบาลเขาสงได แตสงท 3 ประเทศนไมมคอ "บรการแบบไทย" ซงเปนสวนทนกทองเทยวมอง วาม "คณคา" และสามารถสราง "มลคา" ใหเกด เปนรายไดจากการทองเทยวได เพราะฉะนน value creation มกระบวนการสรางขนบน ฐานของ value added ซงไดแกการสราง โรงแรมทมมาตรฐานบวกเขากบการบรการ แบบไทยๆ อกตวอยางทกาลงสรางรายไดใหกบประเทศ คอ การดแลคนไขหลงการผาตด ความสาคญ อยทคาวา "การดแล" การดแล คอ "คณคา" และ "มลคา" ทสาคญ การผาตดทไหนกทาได ประเทศไทยกทาได แตการดแลคนไขเพอพกฟน ใหรางกายสมบรณนน ประเทศไทยมาอนดบหนง ดงนน value creation ทสาคญของเราอยท การดแลไมใชการผาตด แตถาหากไมมการผา ตดซงเปน value added เรากดแลไมไดอยาง เตมท
ตวอยางการสราง Value Creation จากรากเหงาของไทย?อยางทผมพดไปวา value creation คอ การ นาเอาทกษะและคณคาทางวฒนธรรมมา ผสมกบเทคโนโลยทเหมาะสม เพอผลตเปน สนคาและบรการ ดงเชนภาคอสานเปนภาคท มวฒนธรรมซงมเอกลกษณชดเจนและลอก เลยนแบบไดยาก แตคนสวนใหญมองขามเพราะ เหนเปนดนแดนทแหงแลงกนดาร แตในทาง กลบกน อสานเปนบอเกดของความคดสรางสรรค ทมาจากวถชวตทตองดนรนเพอความอยรอด ความเชอ ความเออเฟออาทร ตลอดจนอารมณ ขนและความรกสนก สงเหลาน เปนพนฐาน ของการคดและการสรางสรรคผลงานตางๆ ซงเกดขนแลวในสงคมไทย แตยงไมชดเจน อยางเชนสมตา เพราะความกนดารจงกอใหเกด อาหารรสจดทไดรบความนยมทวโลก และเพราะ ความเปนคนสนกสนาน เราจงมโฆษณามข อสานททาเงนตอเนองมหาศาล แลวยงมดนตร ลกทงหมอลาและภาพยนตร สงทเกดขนเหลาน เปน value creation ทมาจากผลผลตทาง วฒนธรรมอสานทงสน
ทมา:หนงสอประกอบนทรรศการ "กนดาร คอ สนทรพย : อสาน", พฤศจกายน 2548 โดย TCDC
การดแล คอ "คณคา" และ "มลคา" ทสาคญ การผาตดทไหนกทาได ประเทศไทยกทาได แตการดแลคนไขเพอพกฟนใหรางกายสมบรณนน ประเทศไทยมาอนดบหนง
20
Cover Story เรองจากปก
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553
พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 21
Editor's Noteบทบรรณาธการ
ตลาคม 2553 l Creative Thailand 23
Creative Enterpreneur คด ทา กน
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 22
คงไมผดถาจะบอกวาชายหนมรปรางสงาผาเผยทมบคลกเปนเอกลกษณอยาง ‘วฒชย หาญพานช’ กรรมการผจดการ Harn Products Co., Ltd คอบคคลทเกดมาพรอม กบความลมลกดานการมองเหน ทบอกเชนนนไมไดหมายความวา เขามดวงตาคพเศษ ทสามารถมองอะไรไดทะลปรโปรงไปทกอยาง แตนนเปนเพราะเขาสามารถมองเหน สงทอย ‘ภายใต’ อยางรากทางวฒนธรรม ในมมมองท ‘เหนอกวา’ ในการทาธรกจ มากกวา
เรอง: พชรนทร พฒนาบญไพบลย ภาพ: ชดชน นนนาทนนท และ Harn Products
HARNN
จากสถาปนกมอดผมสวนรวมในการออกแบบ ทาอากาศยานนานาชาตทฮองกง สการเผชญหนา กบวกฤตเศรษฐกจฟองสบแตกเมอป 2540 สงผลใหวฒชยทมดกรปรญญาโทดานสถาปตย- กรรมศาสตรจากอเมรกา เลอกใชมมมองและ แนวคดจากการเรยนทเนนสอนการแกปญหาดวย วธการไมซำใครมาปรบใชในการทาธรกจ ดวย การเดนตามรอยสนทรพยทางวฒนธรรม อาศย ภมปญญาทมอยในแผนดนเกด ผสานกบการ จบกระแสความนยมผลตภณฑจากธรรมชาต และสปาในขณะนน มาผลกดนธรกจและตวตน สการสรางแบรนด "หาญ" (HARNN) อนเปนชอ ตนของตระกล แบรนดสปาสญชาตไทยทวนน โดงดงไกลไปสเวทโลกแลวเปนทเรยบรอย
ธรกจขายประสบการณและความละเมยดทางอารมณ
23
Creative Enterpreneur คด ทา กน
Scent & Sensesนกเลนแรแปรธาตและนกสรางความรสก
ธรกจขายความรสกทมตนกาเนดมาจากกลน และเรองราวมากมายซงถกปะตดปะตอเชอม โยงกนจนสามารถยดเอาความรสกของผคนทว โลกทไดสมผสกบสนคาอนหลากหลายของ แบรนดไวไดอยหมดในวนน ไมไดเกดจากแงมม ดานคณภาพ หรอการตอบสนองความตองการดานกายภาพใหกบลกคาเทานน หากแตสงท HARNN ทาและขายไดดกลบเปน 'การขาย ความรสก' (Senses) ท HARNN จบจดไดจน กลายมาเปนตวจรงของผจาหนาย 'ความรนรมย ในชวต' ผานกรนกลนแหงความเปนตะวนออก (Scent of Oriental) อนเปนสวนประกอบสาคญ ทชวยสรางมลคาใหผลตภณฑของ HARNN ม ทงคณคาและมลคาทมากมายจนแทบประเมน ไมได แถมยงสามารถแตกหนอตอยอดไปได มากมายจนนามาสการแตกแขนงเปนธรกจอนๆ ในลาดบถดมา แมมลคาของธรกจในวนนจะทะยานขนสหลก 100 ลานไปแลว แตการหยดนงเพอเกบ เกยวผลผลตจากชวงเวลาแหงการผลดอกออก ผลยอมไมใชวถทางของ HARNN ดงนนการ เปลยนแปลงในเรองสาคญๆ จงเกดขนอยใน ทกระยะแหงการเตบโต ลาสด HARNN กาลง เตรยมการใหญเพอรกอาณาเขตไลฟสไตลของ กลมเปาหมายใหม จากกลมลกคาพรเมยมวย 30 อพ มาเปนกลมลกคาวยเพงเบจญเพสทเรมสนใจดแลปรนนบตตนเองเปนพเศษ รวมถงการ ปรบตาแหนงของแบรนดใหเปน Contemporary Luxury Asian Lifestyle Product เพอใหมพนท ในการขยบขยายสรางผลตภณฑใหมๆ ทครอบ คลมไลฟสไตลของผบรโภคไดดขน และการเปด ตวแบรนดใหมอยาง 'Vudh' ทนาเสนอเรองของ 'กลน' กบการสรางบรรยากาศและประสบการณ
ในชวตอยางลำลก รวมถงแบรนดชาระดบพรเมยม อยาง 'Tisha' ทกาลงหอมเตะจมกผบรโภคยคใหม ถงวนน คงพดไดเตมปากแลววา วฒชย หาญพานช คอนกผสมผสานวฒนธรรมตวจรงเสยงจรง ผ เลนแรแปรธาตจบเอาจดเดนและรากเหงาของ วฒนธรรมตางถนมารวมกน เพอกอกาเนดเกด ผลเปนผลตภณฑใหมททงนามองและยงนาทดลอง เปนทสด
มองเหนอเพอแตกตาง ถาถามวาสนทรพยทมคาทสดของ HARNN ใน วนนคออะไร คาตอบทไดอาจไมใชมลคาทจบตองไดเปนตวเงน แตอยท 'มมมอง' ทนาสนใจและ เหนอไปกวาคนอนๆ ของวฒชย ทเปนเสมอน นำมนหลอลนชวยเพมมลคาใหกบแบรนดได แบบไมมวนสะดดและไมมวนหยดทาการ "ผม เปนคนทอยากรอยากเหน ชอบเดนทาง ชอบคน พบอะไรใหมๆ แตแคนนอาจยงไมพอ เราตอง พลกประสบการณออกมาวา เอามาทาอะไรได ตองสามารถมองเหนคณคาของมน" ผลลพธของ มมมองทเคลอนทตลอดเวลานชวยใหงาน หตถกรรมจกสานฝมอชาวบาน และผาทอมอ ลวดลายแปลกตากลายมาเปนจดดงดดทโดดเดน ของ HARNN อยางทเขาเชอเสมอวา "ของท เปนพนฐานทเรานามาใชไดอยาไปดถก เราตอง ดถกตวเองมากกวาทเราไมสามารถพลกเอา มนมาใชประโยชนได" ฉะนน สงททาให HARNN เปน HARNN อยางหาญกลาในวนน ยอมเกด ขนไมไดหากวฒชยมองไมเหนคณคาของราก เหงาทางวฒนธรรมอยางแนวแน จนสามารถ สอผานความเชอนไปยงสนคาและผลตภณฑ ตางๆ ของเขา กอนจะถายทอดมนไปยงลกคาทอยทวโลกเพอสรางสายตาคเดยวกนกบเขา ท มองเหนและตระหนกถง 'มลคา' จาก 'คณคา' ของสนคาแบบ HARNN นนเอง
สตรสาเรจแบบ HARNN
จากนไป เราจะไดประหลาดใจกบสงใหมๆ ท แตกแขนงออกมาจาก HARNN อยางไร แนวโนม ผลตภณฑทมงมนสรางสงทอยเหนอลกษณะการ ใชงาน แตแฝงไวดวยอารมณอนแรงกลาและ ความรสกสดพเศษซงสะทอนเอกลกษณและ รากเหงาทางวฒนธรรมไดอยางลมลกทสด เพอ สรางสมดลใหกบการดาเนนชวตนจะเปนอยางไร ตอไป เราขออนญาตเชอเชญใหคณรอดและ สมผสมนดวยตนเอง เพราะเราเชอวา Scent & Senses ทละเมยดละไมของ HARNN ยอมซาน สกระแสความรสกของคณไดอยางลกซงถงชนใต ผวหนงและผนงดวงใจแบบไมสรางซาแนนอน
บรรยากาศภายในหองทำงานและออฟฟศทเนนตกแตงดวยโทน สดำในสไตลโอเรยนทอล อนสะทอนอตลกษณและความเปน ตวตนแบบ HARNN
พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 23
Creative Enterpreneur คด ทา กน
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 22
คงไมผดถาจะบอกวาชายหนมรปรางสงาผาเผยทมบคลกเปนเอกลกษณอยาง ‘วฒชย หาญพานช’ กรรมการผจดการ Harn Products Co., Ltd คอบคคลทเกดมาพรอม กบความลมลกดานการมองเหน ทบอกเชนนนไมไดหมายความวา เขามดวงตาคพเศษ ทสามารถมองอะไรไดทะลปรโปรงไปทกอยาง แตนนเปนเพราะเขาสามารถมองเหน สงทอย ‘ภายใต’ อยางรากทางวฒนธรรม ในมมมองท ‘เหนอกวา’ ในการทาธรกจ มากกวา
เรอง: พชรนทร พฒนาบญไพบลย ภาพ: ชดชน นนนาทนนท และ Harn Products
HARNN
จากสถาปนกมอดผมสวนรวมในการออกแบบ ทาอากาศยานนานาชาตทฮองกง สการเผชญหนา กบวกฤตเศรษฐกจฟองสบแตกเมอป 2540 สงผลใหวฒชยทมดกรปรญญาโทดานสถาปตย- กรรมศาสตรจากอเมรกา เลอกใชมมมองและ แนวคดจากการเรยนทเนนสอนการแกปญหาดวย วธการไมซำใครมาปรบใชในการทาธรกจ ดวย การเดนตามรอยสนทรพยทางวฒนธรรม อาศย ภมปญญาทมอยในแผนดนเกด ผสานกบการ จบกระแสความนยมผลตภณฑจากธรรมชาต และสปาในขณะนน มาผลกดนธรกจและตวตน สการสรางแบรนด "หาญ" (HARNN) อนเปนชอ ตนของตระกล แบรนดสปาสญชาตไทยทวนน โดงดงไกลไปสเวทโลกแลวเปนทเรยบรอย
ธรกจขายประสบการณและความละเมยดทางอารมณ
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 24
Creative City จบกระแสเมองสรางสรรค
เรอง: ศรอร หรมปราณ
25พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 25
Creative City จบกระแสเมองสรางสรรค
อะไรทาใหเมองทมอายยาวนานกวาพนปน มทง ความงามอนไมจรงของเทศกาลดอกซากระ และความมากเกนพอดของการทองเทยวยคใหม ดงเชนสถานรถไฟเกยวโตขนาดมหมากบ ความสง 16 ชน นนอาจเปนเพราะแรงผลกดน จากการเตบโตของเมอง ความสนใจของนก ทองเทยวทมตออดตเมองหลวงเกาแกน หรอ อาหารรสยอดเยยมกบวตถดบชนเลศ แตไมวา จะเปนอยางใด องคประกอบดงกลาว ทาให เกยวโตกลายเปนทเยยมเยอนของนกทองเทยว กวา 50 ลานคนตอป และมททาวาจะเตบโต อยางตอเนองอกดวย ทามกลางภาวะเศรษฐกจชะลอตวของญปน แนนอนวาเกยวโตหลกไมพนผลกระทบจาก บรรยากาศเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ แต มหานครเกาแกผรอดพนจากการทงระเบดใน ยคสงครามโลกครงทสองแหงน กาลงสรางเดม พนกบอนาคตดวยรากฐานทางวฒนธรรมของ ตนเอง ดวยตวเลขจดพกวา 5.6 ลานลานเยน และ เปนการเตบโตของภาคการบรการในสดสวน รอยละ 24 ภาคการผลตรอยละ 20.5 และ ภาคการขายสนคาอกประมาณรอยละ 17 การ ขยายตวของตวเลขเหลาน เปนฐานสาคญทเสรม ความแขงแกรงของธรกจทองเทยวอยางไมตองสงสย และดเหมอนเกยวโตจะกาลงเดนมาถก ทางเสยดวย เพราะเมอ Daisaku Kadokawa นายกเทศมนตรคนปจจบนของเกยวโตเขามา รบตาแหนงในป 2008 เขากประกาศนโยบาย 'Kyoto Power' ทม งสรางความรงโรจนของ เมองดวยวฒนธรรมและความคดสรางสรรค ของชาวเกยวโต
เตบโตจากตวตน
เกยวโตประกอบดวยคณสมบตทางกายภาพดานวฒนธรรมอยางเปยมลน ทงจานวนวดพทธนกาย มหายานกวา 1,500 แหง ศาลเจาชนโต 300 แหง พพธภณฑกวา 100 แหง สถานทสาคญอยาง พระราชตาหนกสาหรบเสดจแปรพระราชฐานของพระจกรพรรด พระราชวง และปราสาท นอกจากน ยงมรานคางานศลปะและงานฝมออกกวา 5,000 แหง และไมใชเพยงแคปรมาณทางสถตเทานน สถานทแตละแหงยงคงไวซงความนาตนตาตนใจจากความเรยบงายแตมชนเชงทางศลปะอยางไรทต ซงทาใหเกยวโตไดรบการการนตถงความสมบรณแบบดวยการขนทะเบยนสถานทสาคญเปนมรดก โลกจากองคการยเนสโกถง 210 แหง และเมอหนกลบมาสารวจคณสมบตทจบตองไมไดของเกยวโต แลว ความละเมยดละไมอนมรากฐานมาจากพธชงชา การชนชมดอกซากระในยามผลบาน และการ ประดษฐงานฝมอแขนงตางๆ กไดหลอหลอมและฝงลกในจตวญญาณของชาวเกยวโต จนเกดเปน ความภาคภมใจในความเฉพาะตน กระทงมคากลาวกนวา ชาวเกยวโตนนมทวงทาและความทะนงตน ทตางจากชาวญปนโดยทวไป แมจะไมใชเรองยากทจะสรางความมงคงจากวฒนธรรมอนแขงแกรงของเกยวโต แตการควบคม สดสวนของความเจรญและความแออดไมใหกลนกนเกยวโตกลบเปนเรองยากยงกวา ความกระตอรอรน เพอแขงขนกบโตเกยวและโอซากา ผลกดนใหเขตเมองเกาของเกยวโตถกเกบกกไวหลงสะพานขามแมนำคาโมะ และเปดเผยโฉมหนาของเมองใหมทมเกยวโตทาวเวอร กบสถานรถไฟเกยวโต 16 ชน เปนจดรวมความทนสมยทประหลาดตา เชนเดยวกบยานการเงนททนสมย ธรกจการคา และหาง สรรพสนคาขนาดใหญ ปกหลกอยในสวน Central Kyoto ทมปราสาทนโจ และพระราชวงเกยวโต เปนสถานทสาคญ อยางไรกตามยานเมองใหมกใชวาจะไรเสนหเสยทงหมด เพราะเมอสารวจลงไป ตามตรอกซอยขนาดเลกนน กจะพบกบรานจาหนายงานศลปะ งานฝมอ รานอาหารเกาแก และ เรยวคงแบบดงเดม ทเปดใหบรการแกนกทองเทยวทตองการสมผสชวตแบบญปนแทๆ
ถาจะมทไหนสกแหงในโลก ทคณกาลง สงสยวาจะพบอดต หรอ อนาคต มากกวา กน เชอไดวาหนงในนน คอ เกยวโต
Charlotte Marillet
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 26
Creative City จบกระแสเมองสรางสรรค
คณภาพชวตคน คณภาพชวตเมอง เกยวโต ไมไดเปนแคเปนสถานทจดพธลงนามพธสารเกยวโต (Kyoto Protocol)* ของประเทศภาค ทวโลกเทานน แตเกยวโตยงวางบทบาทตนเองในการเปนเมองสงแวดลอม หลงจากไดรบเลอกจาก รฐบาลญปนใหเปนเมองตนแบบดานสงแวดลอม ดวยเปาหมายลดกาซเรอนกระจกใหไดรอยละ 40 ในป 2030 และเพมเปนรอยละ 60 ในป 2050 โดยมมาตรการและโครงการตางๆ เพอสนบสนน เปาหมายดงกลาว อาท โครงการ Walking City Kyoto โครงการจดทาถนนและพนทสาหรบ จกรยาน โครงการรกษาและสบทอดตนไมเกาแกของเมอง และโครงการวถชวตยคใหมกบโลก นวตกรรม พรอมๆ กบมาตรการดานสงแวดลอม นอกจากนนายกเทศมนตรคนปจจบน ยงได สงเสรมมาตรการดานคณภาพชวตใหกบชาวเกยวโต ดวยการจดทาศนยสวสดการชมชนแบบ ครบวงจรแหงแรกในชอ 'Kitayama Fureai Center' ในป 2009 ซงบรการของศนยนจะมงสราง คณภาพชวตทดขน สะดวกขน และอนใจขน ดวยบรการรบดแลเดกเลก คนสงอาย และคนพการ (ทงทตวศนยและบรการตามบาน) บรการดานจตเวช บรการจดหางาน ตลอดจนการชวยเหลอ และสนบสนนกลมผหยาราง โดยเมองเกยวโตตงใจทจะขยายการบรการของศนยฯ ออกไปให ครอบคลมมากยงขน ดวยความหวงวา เมอคณภาพชวตคนดขน กนาไปสการสรางคณภาพชวต ของเมองใหดขนเชนกน แตถาคณเปนนกทองเทยว คณกสบายใจไดไมแพกน สบปมาน เกยวโตสรางระบบรองรบนก ทองเทยวอยางยอดเยยมทงระบบการเดนทางทสะดวกสบาย การสอสารดานภาษาตางชาต ศนย ขอมลและเวบไซตบรการนกทองเทยวและชาวตางชาตทครบครน แมกระทงวา หากเกดเหตแผนดน ไหวคณจะตองทาตวอยางไรเพอใหปลอดภย Ken Yokoyama ผจดการทวไปของโรงแรม Hyatt Regency Kyoto กลาววา เกยวโตมความพเศษทดงดดใหผคนเดนทางมาไดหลายครงในชวต นก ทองเทยวจากฝงตะวนตกกเพมมากขน เพราะปญหาการสอสารดานภาษานนถกลดทอนลงไป และ บดนคนญปนเปดรบภาษาตางชาตแลว สงเกตไดจากเสนทางสญจรไปมาในเมอง ทงทสถานรถไฟ ปายบอกทางในสถานททองเทยว ซงจะมขอความทงภาษาญปน ภาษาองกฤษ และภาษาจน เพอเพมความมนใจในการเดนทางสเมองมรดกโลกอยางเกยวโต ทกวนน เกยวโตมอตราการเพมขนของระยะเวลาการพานกของนกทองเทยวจาก 3 คน เปน 5 คน และยงคงเดนหนาปลกปนกจกรรมตางๆ จากรากฐานของสนทรพยทางวฒนธรรมและ ภมประเทศทเผยความงามทแตกตางกนไปตามฤดกาล เชนเดยวกบประเพณและเทศกาลตางๆ ซง เปนทภาคภมใจของชาวเกยวโต กไดถกขยายความและเชอมตอไปสคนรนตอไป ทงคนในเมอง และคนตางถน สงเหลานเองททาใหเกยวโตสบทอดความเปนตวตนเอาไวได และยงสามารถประกาศ และเชญชวนใหผคนมารวมดมดำกบบรรยากาศอนลกซงทมอาจแจกแจงไดนอยางแทจรง
* ขอผกพนทางกฎหมายทดาเนนการเพอใหบรรลถงเปาหมายในการรบมอกบสภาวะโลกรอน (Global Warming) ตามอนสญญา สหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (United Nations Framework Convention on Climate Change-UNFCCC) พธสารมผลบงคบใชตอเมอมประเทศรวมใหสตยาบนไมนอยกวา 55 ประเทศ โดยจะตองมประเทศทปลอยกาซเรอนกระจกออกมา รวมแลวอยางนอยรอยละ 55 ของปรมาณทมอยในปจจบน โดยปจจบนมประเทศทรวมลงนามแลว 169 ประเทศ
Will you marry me? สาวๆ หลายคนมกนกฝนอยากมงานแตงงานในปราสาทเพอความสมบรณแบบดง เชนในเทพนยาย เมองเกยวโตเหนโอกาส ทองของความโรแมนตกทวาน และไดจด ทาโครงการ 'Wedding at a World Heritage Site, Nijo Castle' ขนในป 2009 โดยมจดมงหมายใหครกไดเรยนร ประเพณการแตงงานตามแบบแผนญปน อยางแทจรง ครกจะสวมใสชดกโมโน โดย เจาสาวจะสวมชดกโมโนสขาวตามธรรม เนยมในการประกอบพธ 'Wa' อนเปนพธ ทสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนของครก กอนจะเรมตนชวตใหม ภายใตบรรยากาศ เกาแกกวา 400 ปของปราสาทนโจ พธแตงงานในปราสาทนโจน จะจด ขนในชวงมถนายน-ตลาคมของทกป และ ถาคณอยากเปนหนงในครกทมประสบการณ สดพเศษ คณอาจตองรบสกหนอยเพราะ ทางเมองเกยวโตจะเปดรบครกอยากววาห เพยงแค 30 คตอปเทานน
27พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 27
Creative City จบกระแสเมองสรางสรรค
ชงชาสไตลเกยวโต เราอาจรจกชาญปนในชอชาเขยวจนคนเคย แต แททจรงแลว ชาญปนนนมวธการชงและลาดบ ความเขมขนของชาทไลระดบกนอยางละเมยด โดยชาทใหรสเขม กลนหอมรนแรง และวากนวา ดทสด คอ Gyokuro ซงคนญปนใหความนยม มากกวาชาในตระกลอน สวน Sencha เปนชา ทมรสออนและนมลงมา ขณะท Hojicha จะเปน ชาทมคาเฟอนนอยแตใหกลนและรสทนาพงใจ ซงบางสตรกไดจากการผสม (Blend) ชาแตละ พนธจากกานชาหรอใบชากอนนาไปอบจงใหส นำตาล สวน Matcha ซงคนไทยคนเคยกนดนนเปนชาทใชในพธชงชาทใหสเขยวสดและรสขม เหมาะสาหรบทานคกบขนมรสหวานจดนานา ชนดของญปน รานอปโปโดะ รานชาชอดงทมอายยาวนาน กวา 300 ป อธบายถงขนตอนของการชงชา แตละประเภทวา ตองอาศยความรทถกตองจง จะสามารถดงคณสมบตพเศษของชาออกมาได ดงเชน Gyokuro ตองใชนำรอนทอณหภม 60 องศาเซลเซยส สวน Sencha กบ Matcha ใชความรอนของนำท 80 องศาเซลเซยส สวน Hojicha ตองใชนำรอนเดอด 100 องศาเซลเซยส ในการชงเทานน
1. Pontocho ถนนสายเกอชาทมรานนำชาเรยงรายทอดยาว และมผคนคกคกในยามคำคน 2. Kiyomizu Dera วหารใหญในวดคโยมส (วดนำใส) สถาปตยกรรมอนโดดเดนทแสดงถง ภมปญญาของเกยวโตเมอกวาสองพนปทแลว ในการใชเสาตนซงขนาดใหญหลายรอยตน รองรบเฉลยงไมกวางทยนออกไปเหนอหบเหว โดยไมใชตะปแมแตตวเดยว 3. Yojiya ผลตภณฑดแลความงามอายกวา 100 ปของเกยวโต
ทมา: - www.city.kyoto.jp- การสาธตชงชาแบบ The Kaboku Tearoom ทรานอปโปโดะ ถนนเทรามาจ เกยวโต - Hyatt Regency Kyoto Hotel ภาพ:www.flickr.com
Adrian Wiggins
Bryan McDowall
Fjitsuki
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 28
The Creative มมมองของนกคด
SHUBHANKAR RAYTOWARDS THE MODERN CULTURE
เรอง: นนทยา เลกสมบรณ
29พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 29
The Creative มมมองของนกคด
หากคณเปนคนหนงทรวมฟงบรรยายจากงาน Creativities Unfold, Bangkok เมอสปกอน เราเชอวา คณคงยงไมลม อดตครเอทฟไดเรกเตอรจากแคมเปอร “ชบงการ เรย” ทมาเลา ใหเราฟงถงเรองราวเบองหลงแคมเปญ The Walking Society ทโดดเดนในเรองการนาเอาวฒนธรรมมาใชในการสรางคณคา และเปนผมสวนสาคญในการสรางแบรนดแคมเปอรจากกจการ รองเทาทองถนในมารยอกา ใหกลายเปนแบรนดดงทมสาขาอย ทวโลก เรองราวทานองเดยวกนนไดเกดขนอกครง เมอชบงการ ยายไปรวมงานกบ G-Star RAW (จสตาร) ธรกจเดนมสญชาต เนเธอรแลนด แตในครงนมโจทยใหมคอ การเปลยนแบรนดท เปนทนยมในหมนกเรยนชาวยโรป ใหกลายเปนแบรนดสตรทแวร ระดบหรทอยบนแคทวอลกระดบโลกเคยงขางกบแบรนดชนนา อยางพราดาและอารมาน และแบรนดเดนมระดบตานานอยาง ลวายสและดเซล แตความบบคนกมกจะนามาซงคาตอบจากจนตนาการทไกล กวาคาวา "ไรขดจากด" ใครจะไปคดวา การสรางแบรนดเดนม จะเกยวของกบการไฮแจคพนทกลางเมอง สรางแกลเลอร ทา เพลงและเทศกาลดนตรของตวเอง ผลตนตยสาร รวมถงการให ดาราฮอลลวดมาอาน "เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ" ของ สหประชาชาตบนแคทวอลกในนวยอรก! ดเหมอนวาธรรมเนยม ปฏบตใดๆ จะไมมความสาคญตราบใดทคณรจกแบรนดของตวเองมากพอ และมากไปกวานนคอ รวาจะพาแบรนดของคณ ไปทจดใด
คณเปนอยางไรบางในชวงทผานมา?ในชวงสปมานผมคอนขางยงๆ กบการสรางแบรนดใหกบจสตาร ซงเราวาง ไวใหเปนแบรนดททนสมยและคาดเดาไมได แตชวงหลงๆ นตองบอกวา ผมมชวงเวลาทดมาก ทงกบครอบครว งาน ทอย เลยไปถงการคนหาเสน ทางสาหรบชวต เมอฤดรอนทแลวเรายายกลบไปลอนดอนหลงจากใชชวต ในสเปนนานถงสบป เลยคอนขางตนเตน และสงทดกคอ เรองของการ เปลยนทอยนมผลอยางมากสาหรบความคดสรางสรรคของผม
อะไรคอความทาทายททาใหคณตดสนใจยายไปจสตาร?ผมเขารวมกบจสตารในป 2006 ในฐานะ Global Brand Director ซง ความทาทายกคอการเปลยนแบรนดธรกจยนสระดบกลาง ใหเปนแบรนด แฟชนสตรทแวรทหรหราแตเขาถงไดทเนนในเรองดเอนเอและคณคา โจทยกคอ ทาอยางไรทจะสรางแบรนดเดนมทเสนอวฒนธรรมอนลำสมย ในตลาดของการยอนยคและตานาน... ผมหมายถงการทเราตองแขงกบ แบรนดอยางลวายสหรอดเซล และในขณะเดยวกนกยงตองแขงกบแบรนด หรอยางพราดา อารมาน หรอหลยส วตตอง และความทาทายของผมก คอการสรางแบรนดเดนมสาหรบศตวรรษท 21 ทไมไดอยบนตวผลตภณฑ เทานน แตยงรวมถงการสอสารทเกยวของกบ "ความบนเทงทางเนอหา" (Info-tainment) และคาแรกเตอรแบบดบๆ และบรสทธ
The Walking Society แคมเปญทชบงการ เรยทาใหกบแคมเปอร
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 30
The Creative มมมองของนกคด
กบการทางานใหจสตาร คณยงคงใชเรองของวฒนธรรมในการนาเสนอเหมอนททาใหแคมเปอรหรอเปลา?แนนอน... โมเดรนแบรนดคอเรองของวฒนธรรมปอปและวฒนธรรมลำสมย ดงนนสาหรบจสตาร สงทเราทาคอการสรางแบรนดเดนมโมเดรน ทผสมผสานวฒนธรรมของยนส เขากบความหรหราและทกษะความชานาญ เราไดนาเอารากเหงาทางวฒนธรรมเขามาใชในการทาภาพยนตร ดนตร ศลปะและการออกแบบ เพอใหเราสามารถเสนองานในวถทางทผสมผสาน แงมมทางวฒนธรรมหลายๆ อยางทเราใชในการพฒนาบคลกและภาพ ลกษณในฐานะสตรทแวรทหรหรา และถาจะพดจรงๆ ตวเดนมเองกม วตนธรรมทเปนเอกลกษณชดเจนมายาวนานสก 150 ป... ผมวามนคอชน งานทางวฒนธรรมแบบแมส ทกาวขามสงกดขวางทงดานเชอชาต รสนยม ชนชน รวมถงภาพลกษณ ยนสคอสวนหนงของวฒนธรรมวยรน รอคแอนด โรล และการกบฏ ชวยเลาถงตวอยางของสงททาไดไหม?สงทเราทาทจสตารกคอ การผสมศลปะชนสงเขากบสอตามทองถนน (รวม ถงทว) โดยทางานรวมกบหลายๆ คนอยางเชนชางภาพและผสรางภาพยนตร Anton Corbijn หรอดาราฮอลลวดอยาง Dennis Hopper, Benicio del Toro และ Liv Tyler วงดนตรอยาง Massive Attack และ Hypnotic Brass Ensemble รวมถงนกออกแบบอยาง Marc Newson แถมยงมความรวมมอ กบองคกรการกศลของเจาฟาชายชารลส ไปจนถงสหประชาชาต และในซซน นเรายงไดแชมปหมากรกโลกทอายแค 19 ปมาทางานรวมกนดวย
ผมวามนคอชนงานทางวฒนธรรม แบบแมส ทกาวขามสงกดขวางทง ดานเชอชาต รสนยม ชนชน รวมถง ภาพลกษณ ยนสคอสวนหนงของ วฒนธรรมวยรน รอคแอนดโรล และการกบฏ
1. Benicio del Toro2. Dennis Hopper3. Marc Newson
31พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 31
The Creative มมมองของนกคด
คณทามนออกมาในรปแบบไหนบาง?วธการของเรากคอ การผสมผสานแฟชนเขากบไอเดยตางๆ ทคาดเดา ไมได เชน บทกวของ Kipling (โจเซฟ รดยารด คปลง) หรอเนอเพลงของ Joy Division หรอแมแต "เปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ" ของสห ประชาชาตทเราใหดาราฮอลลวดขนมาอานบนแคทวอลกของเราในงาน แฟชนวคทนวยอรก เมอสองปทแลว เราไดสรางแกลลอรปอบอพทชอ 'RAW Gallery' ท แสดงดเอนเอของแบรนดและผลงานทดลองผานงาน Installation ตาม แนวคดทวาผลตภณฑคอ "งานศลปะ" พนทแสดงงานชวคราวนดงดดใหคน เขามาในโลกของจสตาร และเปดประตใหสนคาของเราเดนไปหาโลกขาง นอกในเวลาเดยวกน
ทไหนบาง?เราทา RAW Gallery ในโตเกยว เซยงไฮ อมสเตอรดม ฟลอเรนซ และ โคเปนเฮเกน ซงในแตละทกนาเสนอประสบการณสาหรบประสาทสมผส ทตางกนออกไป นอกจากนเรายงสรางแพลตฟอรมทางความบนเทงอยางเชน 'RAW Nights' ปารตทเราจดในไนทคลบทวโลก หรอ '3301 Records' ซงเปน คายเพลงเลกๆ ของเราเอง รวมถงเทศกาลดนตร 'RAW Rhythm' เราก ไดทาขนเชนกน อยางไอเดยในการทา RAW Nights กจะแลวแตวฒนธรรมของแตละเมอง โดยสงทเราทากคอการไฮแจคพนทกลางเมองทมความเคลอนไหว สงอยางโตเกยว โดยเราใชไนทคลบทชอ Le Baron และเปลยนมนเปน พพธภณฑ ทมภณฑารกษรบเชญอยางชางภาพชอดง Hiromix หรอนก ดนตรอยาง Phoenix และ Duran Duran หรออยางในแอลเอซงเปนสถานท โลง มแดดในแบบแคลฟอรเนย และมความเปนฮอลลวด เราไดจด ปารตแบบ Street Gallery โดยการเปลยนลานจอดรถใหเปนทแสดงงาน ศลปะ โดยมภาพยนตร ดนตร และงาน Installation กลางแปลง และให Dennis Hopper มาเปนภณฑารกษให
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 32
The Creative มมมองของนกคด
แลวแฟชนวคทนวยอรกเปนอยางไรบาง?การพาจ-สตารไปแฟชนวคนวยอรกเปนการผสมผสานทคาดเดาไมได ระหวางความเปนแมสโปรดกสของเดนมกบการสงมนขนไปบนแคทวอลก เดยวกนกบดไซเนอรแบรนดทงหลาย นอกจากนเรายงไดสรางแฟชนโชว ททาใหคนรสกวาตองด ดวยการบกเบกเรอง Info-tainment ทซงสนคา ทนายแบบสวมใสคอเนอหา และเวทแฟชนโชวเปนความบนเทงสมบรณ แบบทคนดชนชอบ ผลกคอ โชวนไดรบการกลาวถงเปนอยางมากจากทกคน ทงจาก หนงสอพมพรายใหญอยางนวยอรกไทม หรอสอทเนนเรองวฒนธรรมอยางไทม ไปจนถงนตยสารแฟชนอยางโวค และการนาเสนอขาวทางทว ในญปน จน ฝรงเศล สเปน อเมรกา.. และอกมากมายเยอะแยะไปหมด ซงเราไมคอยไดเหนขาวแฟชนอยางนในทวเทาไหร กเลยกลายเปนจดท ดงความสนใจจากคนดงในโลกของดนตรและภาพยนตร ทหลงใหลกบ วฒนธรรมโมเดรน ซงมนกแตกตางอยางสนเชงกบสงทผมเคยทาใหแคมเปอร เพราะผมไดใสไอเดยแบบรอคแอนดโรลเขาไปในจสตารแบบเตมๆ
พดถงเรองวฒนธรรม คณใชมนสรางคณคาอยางไรในสงคมโลกาภวฒน ทโลกดเหมอนจะแคบลงเรอยๆ อยางน?สาหรบผม วฒนธรรมคอการสงสมความคด ความร ประสบการณ คณคา ทศนคต พฤตกรรม ความหมาย วตถ แนวคด และการสอสาร ทแบงปน และทาใหเตบโตโดยกลมคนในสงคม ผมใชมนในการสรางดเอนเอใหกบ แบรนด ทเมอสนคาสามารถตอบสนองดมานดทางวฒนธรรมกจะนาไปสการสรางคณคา ผมเชอวาไอเดยจะเปนตวขบเคลอนเศรษฐกจในศตวรรษท 21
เมอสนคาสามารถตอบสนองดมานด ทางวฒนธรรมกจะนาไปสการสราง คณคา ผมเชอวาไอเดยจะเปนตว ขบเคลอนเศรษฐกจในศตวรรษท 21
33พฤศจกายน 2553 l Creative Thailand 33
The Creative มมมองของนกคด
บนเวททกรงเทพฯ คณเคยพดถงทนนยมทางวฒนธรรมวาเปนโอกาสในการสรางสอใหมๆ คณเหนมนเกดขนบางหรอยง? ตงแตตอนทผมเรมพดถงแบรนดทางวฒนธรรมและทนนยมทาง วฒนธรรม และเรมทางานกบมนเมอสบกวาปกอน ตอนนมนเรมมการ นามาใชมากขนในการสอสารและโฆษณา การสอสารของแบรนดสวน ใหญคอสงทสะทอนถงวฒนธรรมของผบรโภคแบรนดนนๆ รวมถงวฒนธรรม องคกร และความแตกตางทางวฒนธรรมทองถนตางๆ ถาสงเกตดๆ วนน จะเหนวาธรกจตางหนกลบมาลงทนกบวฒนธรรมภายนอก (องคกร) ผมหมายถงการทแบรนดกฬาอยางพมา ทางานทเกยวกบวฒนธรรมจาไมกน ทงการเปนสปอนเซอรใหกบดนตรหรอนกวงลมกรด ยเซยน โบลต หรอ การทแอปเปลมอทธพลตอวฒนธรรมโมเดรนทงหลาย ไมวาจะเปนดนตร โทรศพท คอมพวเตอร ไปจนถงภาพยนตร
โลกของสอกาลงเปลยนแปลงอยางรวดเรว คณรบมอกบมนอยางไร?ใช พนทสอกาลงเปลยนไปอยางมาก โดยเฉพาะในโลกแฟชนทสอเกาๆ อยางบรรณาธการและนตยสาร กาลงถกทาทายโดยบรรดาบลอกเกอร นตยสารออนไลน และแอพฯ ไอแพด สาหรบจสตารเราพยายามบกเบก วธการสอสารทแปลกใหม โดยวธการแบบ 360 องศา คอใชทงสอดงเดม สอตามทองถนน ทว จนถงสอออนไลน การทเราจะพรเซนตตวเราบนสออยางไรกสาคญมากเชนเดยวกน และเรากไดทดลองวธการตางๆ กบสอ ใหม (new media) ทงหลาย ตวอยางของนวตกรรมทางสอทเราทาเชน การออกนตยสารทชอวา 'RAW Mag' ซงมจานวนผอานกวา 5 ลานคนใน 8 ภาษา มนคอมมมอง แบบคนในทมตอวฒนธรรมของเรา โดยเรากระจายนตยสารไปกบหนงสอ พมพชนนาของโลกอยาง LA Times, Observer, Le Monde, La Repubblica ไปจนถง El Pais และ Asahi Shimbun แลวกยงจดวางในรานคา บาร รานขายซด และตขายหนงสอพมพในเมองหลกๆ ของโลก RAW Mag คอตวอยางของการทแบรนดสรางสอของตวเองเพอเผยแพรวฒนธรรม
คณยงคงสนกกบการเดนถายรปตามถนนอยไหม? แนนอน ผมยงคงสนกกบการเดนถนน และถายรป และยงไดใชมน สาหรบการทางาน โดยใชเปนบนทกภาพสวนตวสาหรบไอเดยและความ คดของผม การสรางตวอยางจากภาพและการผสมภาพตางๆ (remixing images) คอสงทผมคดวาจะทามนตลอดไป
ขอบคณภาพจาก G-Star RAW
Creative Thailand l พฤศจกายน 2553 3434
The Creative มมมองของนกคด
ตวตนชบงการ เรย เกดในป 1968 ทเมองกลกตตา ประเทศอนเดย กอนทจะยาย ไปอยองกฤษและจบการศกษาดานเคมจากมหาวทยาลยแมนเชสเตอร หลงจากนนเขาไดใชประสบการณเกอบ 20 ปในการพฒนาแบรนดแฟชน และไลฟสไตลใหกบลวายส คาเตอรพลลาร สไตรด ทราเวลฟอกซ และแคมเปอร กอนทจะยายไปรวมงานกบจสตาร-รอวจนถงปจจบน งาน ของชบงการโดดเดนในเรองปฏสมพนธระหวางผบรโภคกบสงคม รวมถง การใชวธการสอสารทแปลกใหมและสรางสรรค โดยผลงานซงมกมสวน ประกอบของภาพยนตรอยดวยนน เคยไดรบการจดแสดงในพพธภณฑ และหองแสดงงานชนนาทวโลก รวมถง Design Museum และ V&A ในลอนดอน ตลอดจน Centre for Contemporary Culture ในบารเซโลนา เชนเดยวกบรางวลดานโฆษณาและการออกแบบอกนบไมถวน
ดนตรหลายคนทเคยเหนงานของชบงการคงเหนดวยวา หนงในความพเศษใน งานของเขาคอการผสมดนตรเขากบสอมลตมเดยไดอยางนาสนใจ และดนตร ทเขาโปรดปรานนนมตงแต Joy Division, New Order, The Smiths, Lee Perry, King Tubby, Massive Attack, TV on the Radio, The Clash, The Velvet Underground, Public Enemy, Orchestra Baobab, Arctic Monkeys, Brian Eno, The Xx และอกมากมาย
ภาพยนตรมารตน สกอรเซซ อธานและโจเอล โคเอน เควนตน ทาแรนตโน และจม จารมช คอตวอยางของผกากบทเขาชนชอบ ดวยเหตผลทพวกเขาเหลาน คอ "ผกากบทเปนนกเลาเรองชนยอด"
สถานทดวยความทชบงการไดมโอกาสรวมงานกบแบรนดระดบโลกหลายแหงท มออฟฟศอยในสวนตางๆ ของโลก การเดนทาง (รวมถงการยายถนฐาน) จงดเหมอนเปนเรองธรรมดาทเกดขนเปนประจาในชวต และดเหมอนวา ทกๆ เมองในโลกนสามารถใหมมมองทแปลกใหมกบเขา และแนนอนวา เมองทมความสาคญกบชวตของเขาจะตองมชอของลอนดอน (ทเขาอาศย อยตอนน) กลกตตา (ทเขาเกด) และนวยอรก (ทเขาตกหลมรก) รวม อยดวย
แรงบนดาลใจจากถนนแตถาจะพดถง "แหลงพลงงาน" สาหรบความคดของเขาในชวงหลงๆ น กเหนจะเปนทองถนนในลอนดอน นวยอรก และปารส รวมถงลกๆ ทง 2 คน (อาย 13 และ 9 ขวบ) และเรองทางสงคมอยางการทวขนของจตสานกดาน สงแวดลอม และการเกดขนของสงทเรยกวา Citizen-Consumer อน หมายถงการผสมผสานความเปนผบรโภคและพลเมองเขาดวยกน เพอใช อานาจซอในการผลกดนสงคมใหดขน
35
Recommended