Co nowego w kształceniu? · MOOCs = teleskop Hubble’a dla SzW [G. Matkin, ICERI 2014] MOOCs -...

Preview:

Citation preview

1 Politechnika Wrocławska, 6 listopada 2015 r.

Co nowego w kształceniu?

Andrzej Kraśniewski Politechnika Warszawska

Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych

A. Kraśniewski - 2

TRENDY I INNOWACJE W KSZTAŁCENIU

zmiany w strukturze programu studiów

nowe podejście do prowadzenia „tradycyjnego”

przedmiotu

kształcenie ukierunkowane problemowo i oparte

na projektach (PBL)

ewolucja w spojrzeniu na kształcenie oparte na

badaniach (RBE)

MOOCs

A. Kraśniewski - 3

TRENDY I INNOWACJE W KSZTAŁCENIU

zmiany w strukturze programu studiów

nowe podejście do prowadzenia „tradycyjnego”

przedmiotu

kształcenie ukierunkowane problemowo i oparte

na projektach (PBL)

ewolucja w spojrzeniu na kształcenie oparte na

badaniach (RBE)

MOOCs

A. Kraśniewski - 4

przedmioty kierunkowe ogólne

projekt (praca dyplomowa)

• realizacja – m.in. Carnegie-Mellon University (1990-)

• motywacja

– m.in. zachęta do studiowania kierunków technicznych

Zmiany w „strukturze” programu studiów

przedmioty kierunkowe specjalistyczne

przedmioty podstawowe (matematyka, fizyka, …)

przedmioty podstawowe (matematyka,

fizyka, …)

przedmioty kierunkowe

ogólne

przedmioty kierunkowe specjalistyczne

projekt realizowany w grupie

projekt (praca dyplomowa)

przykład: kształcenie inżynierów

A. Kraśniewski - 5

TRENDY I INNOWACJE W KSZTAŁCENIU

zmiany w strukturze programu studiów

nowe podejście do prowadzenia „tradycyjnego”

przedmiotu

kształcenie ukierunkowane problemowo i oparte

na projektach (PBL)

ewolucja w spojrzeniu na kształcenie oparte na

badaniach (RBE)

MOOCs

A. Kraśniewski - 6

synchronicznie - w czasie rzeczywistym (na uczelni lub

na odległość)

z prostym sprzężeniem zwrotnym (clickers)

z jednoczesną oceną formującą (BYOD – bring your

own device)

Przekazywanie wiedzy (wykład)

A. Kraśniewski - 7

Przekazywanie wiedzy (wykład)

asynchronicznie (na odległość)

– zestaw plików multimedialnych

rejestrowane wykłady (prowadzone w studio lub „na żywo”)

w tym wykład prowadzany przez grupę:

główny prowadzący + „eksperci” (jak w TV show)

materiały dydaktyczne w postaci podcastów wideo

- krótkich „filmików” (Akademia Khana)

„inteligentne” materiały dydaktyczne,

samokonfigurujące się lub „podpowiadające”

studentowi, co ma robić (adaptive learning)

A. Kraśniewski - 8

wykład – w domu

– w dowolnym czasie, w tempie dostosowanym

do indywidualnych możliwości

projekt („praca własna”) – na uczelni

– w grupie, z istotnym komponentem interakcji

(z prowadzącym, z innymi studentami)

Kształcenie „odwrócone” (flipped education)

A. Kraśniewski - 9

dom

uczelnia

kształcenie

tradycyjne

uczelnia

dom

kształcenie

odwrócone

źródło: Google Graphics

Kształcenie „odwrócone” (flipped education)

A. Kraśniewski - 10

Weryfikacja efektów kształcenia (ocenianie)

studenci analizują, recenzują i oceniają prace swoich

kolegów (projekty, ale także inne zadania), a jakość tej

oceny podlega ocenie przez prowadzącego

ocena aktywności studentów „w sieci” (zwłaszcza przy

realizacji projektów zespołowych)

częstość i sposób korzystania z materiałów

wzajemna komunikacja

ocena wiedzy poprzez ocenę umiejętności jej

stosowania

A. Kraśniewski - 11

Zjazd

Dziekanów

Komisja

PW

RW WEiTI

PW

PWSZ

w Krośnie

liczba respondentów 53 16 41 52

egzamin pisemny; student może

korzystać ze wszystkich pomocy

10 2 7 3

egzamin pisemny; student może

korzystać z ograniczonego zestawu

pomocy (np. tylko własne notatki, ...)

15 5 13 8

egzamin pisemny bez pomocy 31 7 20 32

egzamin typu test (co najmniej 10

pytań lub zadań)

13 6 8 25

egzamin ustny 20 5 10 28

kolokwium/kolokwia; student może

korzystać z pomocy

11 5 15 11

kolokwium/kolokwia bez pomocy 26 9 20 39

źródło: A. Kraśniewski, 2012

sposób prowadzenia egzaminów i kolokwiów - dotychczasowa praktyka

a tymczasem

A. Kraśniewski - 12

POSTULAT:

kolokwia i egzaminy pisemne - z pomocami (wszystkimi?)

efekt uboczny: eliminacja „najbardziej prymitywnych” formy ściągania

(korzystania z niedozwolonych pomocy)

Weryfikacja efektów kształcenia

A. Kraśniewski - 13

TRENDY I INNOWACJE W KSZTAŁCENIU

zmiany w strukturze programu studiów

nowe podejście do prowadzenia „tradycyjnego”

przedmiotu

kształcenie ukierunkowane problemowo i oparte

na projektach (PBL)

ewolucja w spojrzeniu na kształcenie oparte na

badaniach (RBE)

MOOCs

A. Kraśniewski - 14

problem-based learning

project-based learning

formy prowadzenia kształcenia aktywizujące studenta

kształcenie ukierunkowane problemowo – zdobywanie wiedzy

kształcenie oparte na projektach – stosowanie wiedzy

możliwe połączenie obu form

PBL

PBL

A. Kraśniewski - 15

PBL – jak to działa?

problemy/projekty - osadzone w realiach

(wynikające z praktyki)

złożone

otwarte („niedookreślone”)

zastosowanie

wybrane etapy realizacji programu (semestry)

cały okres realizacji programu

realizacja

projekt - w zespołach (3-8 osób) pod opieką

nauczyciela (tutora)

wspomagające zajęcia (wykłady, laboratoria)

– dostosowane do potrzeb

A. Kraśniewski - 16

źródło: E. Bastiaens (U. Maastricht), UNICA conf., 2012

PBL – jak to działa?

spotkania: typowo 2-3 godz. dwa razy w tygodniu

A. Kraśniewski - 18

źródło: M. Rautenberg, TU/e, Dept. Industrial Design

PBL – warunki realizacji

A. Kraśniewski - 19

PBL – to nie takie proste!

A. Kraśniewski - 20

PBL – efekty

Badanie w Danii

okres pełnej adaptacji absolwenta uczelni do wykonywania

zadań zawodowych w firmie

ok. 2 lat – kształcenie „tradycyjne” (Lyngby)

ok. pół roku – kształcenie oparte na PBL (Aalborg)

źródło: E. de Graaff, SEFI 2013

lepsze przygotowanie do potrzeb rynku pracy

A. Kraśniewski - 21

Rozwinięcie idei PBL – Design Thinking

metoda prowadząca do tworzenia innowacyjnych

produktów lub usług, odpowiadających rzeczywistym

potrzebom użytkowników

powstała na Stanford University - Hasso Plattner

Institute of Design (dschool.stanford.edu)

rozwijana m.in. w Hasso Plattner School of Design

Thinking w Poczdamie

wykorzystywana przez Google, Procter&Gamble, SAP,

T-Mobile, Siemens, Deutsche Bank, General Electric, …

jeden z elementów Programu TOP 500 Innovators -

realizowany podczas pobytu w Stanford University i UC

Berkeley

A. Kraśniewski - 22

Design Thinking

źródło: http://www.hpi.uni-potsdam.de/d_school/designthinking

obserwacja użytkownika i odkrywanie jego potrzeb

tworzenie bardzo dużej liczby rozwiązań

szybkie testowanie pomysłów poprzez budowanie prostych prototypów

A. Kraśniewski - 23

TRENDY I INNOWACJE W KSZTAŁCENIU

zmiany w strukturze programu studiów

nowe podejście do prowadzenia „tradycyjnego”

przedmiotu

kształcenie ukierunkowane problemowo i oparte

na projektach (PBL)

ewolucja w spojrzeniu na kształcenie oparte na

badaniach (RBE)

MOOCs

A. Kraśniewski - 24 źródło: M. Healey, UNICA conf., 2012

Kształcenie oparte na badaniach a PBL

zaawansowana forma PBL

A. Kraśniewski - 25

źródło: E. Bengoetxea (EIT), UNICA conf., 2012

Kształcenie oparte na badaniach a PBL

A. Kraśniewski - 26

TRENDY I INNOWACJE W KSZTAŁCENIU

zmiany w strukturze programu studiów

nowe podejście do prowadzenia „tradycyjnego”

przedmiotu

kształcenie ukierunkowane problemowo i oparte

na projektach (PBL)

ewolucja w spojrzeniu na kształcenie oparte na

badaniach (RBE)

MOOCs

A. Kraśniewski - 27

MOOCs

A. Kraśniewski - 28

Co to takiego?

Massive bez limitu liczby studentów

Open brak formalnych wymagań wstępnych

brak „wpisowego” (opłaty rejestracyjnej) - są wyjątki

jedyne wymaganie/warunek rejestracji (podjęcia kształcenia)

– dostęp do Internetu

Online kształcenie przez Internet

Course przedmiot („course” w rozumieniu USA)

Massive Open Online Courses

M. Goebel, MOOCs - Massive Open Online Courses, EUA Occasional Paper, update Jan. 2014

M. Waldrop, „Campus 2.0: MOOCs are transforming higher education ...”, Nature, 14 March 2013

Disruptor, Distracter, or What? A Policymaker's Guide to Massive Open Online Courses, May 2014

A. Kraśniewski - 29

najczęściej

- oferta konsorcjów (współ)tworzonych przez

firmy IT (for-profit lub not for-profit)

obsługujące przedsięwzięcie od strony organizacyjnej i technicznej

uczelnie lub grupy wykładowców odpowiedzialne za wkład merytoryczny i jakość

Kto za tym stoi?

przykłady

Coursera

firma for profit + uczelnie (Stanford U., …)

edX

firma not for-profit, utworzona przez MIT i Harvard U.

Udacity

firma for-profit, utworzona przez profesorów ze Stanford U.

partnerzy: Google, Microsoft, Facebook, AT&T, ...

Futurelearn (UK)

firma utworzona przez Open University UK

A. Kraśniewski - 30

Prowadzenie przedmiotu

najlepsi nauczyciele, stosujący innowacyjne techniki

kształcenia (kwalifikacje formalne – bez znaczenia)

Udacity

odrzuca 98% zgłoszeń aplikujących nauczycieli

jeden z najlepiej ocenionych przedmiotów (Landmarks in

Physics) prowadzony przez absolwenta studiów I stopnia

„inteligentne” materiały dydaktyczne umożliwiające

zindywidualizowane samokształcenie oraz

weryfikację nabywanej wiedzy i umiejętności

wykorzystanie doświadczeń Akademii Khana

promowanie i wspomaganie wspólnego uczenia się

(social networking)

to działa!!! regularne spotkania samoorganizujących się grup

studentów, po czym np. wizyty w pubie

Jak to działa?

A. Kraśniewski - 31

„Zaliczanie” przedmiotu

certyfikat uczestnictwa lub „zaliczenia” przedmiotu

(badge) niewielka opłata

warunek: zaliczenie sprawdzianów (testów, egzaminów) -

sprawdzanych automatycznie lub przez innych studiujących

nie są przyznawane punkty (credits)

Jak to działa?

A. Kraśniewski - 32 32

Studenci

ok. 50% - osoby pracujące

ok. 70% - osoby z wykształceniem wyższym

w różnym wieku (14-81 lat na Circuits and Electronics)

z całego świata (Coursera – 74% spoza USA)

LLL

Komu to służy?

A. Kraśniewski - 33 33

Komu to służy?

Disruptor, Distracter, or What? A Policymaker's Guide to Massive Open Online Courses, May 2014

A. Kraśniewski - 34 34

Machine Learning (Stanford U. + Google, 2011)

zarejestrowanych - ok. 104 000 studentów

46 000 złożyło co najmniej jedną „pracę domową” (assignment)

20 000 ukończyło istotną część przedmiotu

13 000 (12.5%) zaliczyło przedmiot

Circuits and Electronics (MITx)

zarejestrowanych - ok. 155 000 studentów ze 160 krajów

pierwszą „pracę domową” złożyło 23 000 osób

ukończyło > 7 000 osób (tyle co przez 40 lat na MIT)

maksymalny wynik na b. trudnym (w ocenie prowadzącego)

egzaminie – 340 osób (w tym 15-letni student z Mongolii)

ankieta wśród „absolwentów”: 63% - lepsza jakość niż podobnego

przedmiotu zaliczonego na uczelni, 36% - podobna jakość

Introduction to Computer Science (Udacity)

zarejestrowanych > 270 000 studentów

Skala zjawiska

A. Kraśniewski - 35

Niezwykła ekspansja

źródło: Nature, 14.03.2013

Coursera

A. Kraśniewski - 36

źródło: Google Graphics

disruptive

innovation?

szybkość wzrostu liczby „użytkowników” MOOCs

– większa niż w przypadku Facebooka

Niezwykła ekspansja

A. Kraśniewski - 37

ogromna ilość danych charakteryzujących

proces uczenia

(każde „kliknięcie” jest rejestrowane)

MOOCs = teleskop Hubble’a dla SzW [G. Matkin, ICERI 2014]

MOOCs - skutki upowszechnienia

materiał wykorzystywany do doskonalenia procesu

kształcenia (on-campus i on-line) [Stanford, MIT]

np. w oparciu o model „flipped classroom”

zalążek nowej dyscypliny naukowej – „learning

informatics” (analogia – „bioinformatics”)

istotny element „learning analytics”

A. Kraśniewski - 38

kluczowe uwarunkowanie:

kompetencje kadry

WPROWADZANIE INNOWACJI

A. Kraśniewski - 39

kształcenie „aktywne”, ukierunkowane na studenta

(student-centred learning)

student uczy się sam – nauczyciel mu tylko (i aż)

skutecznie pomaga

Jakie kompetencje?

sage on the stage

guide on the side

źródło flickr.com

A. Kraśniewski - 40

Brussels, 18 June 2013

EU high level group: train the professors to teach

The EU high-level group on modernisation of higher education

publishes its first report today on improving the quality of teaching

and learning in universities. The group, chaired by former

President of Ireland Mary McAleese, makes 16 recommendations

which include a call for mandatory certified training for professors

and other higher education teaching staff, more focus on helping

students to develop entrepreneurial and innovative skills, and the

creation of a European Academy of Teaching and Learning.

Podnoszenie kompetencji kadry

A. Kraśniewski - 41

Podnoszenie kompetencji kadry

Recommendation 4

All staff teaching in higher education institutions in 2020 should have

received certified pedagogical training. Continuous professional

education as teachers should become a requirement for teachers in

the higher education sector.

źródło:

raport High Level Group on the

Modernisation of Higher Education

(2013)

A. Kraśniewski - 42

HOLANDIA

University Teaching Qualification (BKO)

- wspólna inicjatywa wszystkich uczelni w Holandii;

dodatkowe ustalenia 3TU

realizacja w TU Eindhoven

BKO muszą uzyskać:

wszyscy nowo zatrudniani profesorowie

(w ciągu 3 lat)

wszyscy profesorowie ubiegający się o

awans (5 typów stanowisk profesorskich)

wszyscy nauczyciele akademiccy, którzy

– wg dokonywanej corocznie oceny

działalności dydaktycznej – powinni

poprawić jakość swojej pracy

przykład

A. Kraśniewski - 43

Innowacje w kształceniu

są niezbędne

czy można kształcić przyszłych innowatorów,

ignorując innowacyjne podejście do kształcenia?

studenci jeżdżą (Erasmus, …), obserwują,

eksperymentują (MOOCs) i nas oceniają

mogą przynieść „wymierne” korzyści uczelni,

wydziałom i poszczególnym nauczycielom

akademickim

Innowacje: wyzwanie? szansa?

A. Kraśniewski - 44

synergia innowacyjności - przykład

TU Eindhoven: Where innovation starts

region Eindhoven

• Highest patent density of all EU regions

• “Smartest Region on Earth” in 2012

A. Kraśniewski - 45

a na naszym podwórku (PW)

Zespół rektorski

ds. innowacyjnych form kształcenia

INnowacyjne FOrmy Ks(X)ztałcenia

źródło: K. Kurowska

A. Kraśniewski - 46

Kreatywny Semestr Projektowy

a na naszym podwórku (PW)

źródło: K. Kurowska

A. Kraśniewski - 47

a na naszym podwórku (PW)

źródło: K. Kurowska

A. Kraśniewski - 48

a na naszym podwórku (PW)

A. Kraśniewski - 49

Kształcenie na poziomie wyższym

a

kształcenie w systemie oświaty

NA ZAKOŃCZENIE …

A. Kraśniewski - 50

grudzień 2009 środowiskowa strategia rozwoju SzW

Strategiczne związki

A. Kraśniewski - 51

Działalność edukacyjna uczelni

– cele strategiczne

CS2: Podniesienie jakości kształcenia w warunkach

jego masowości

CO2.1: Poprawa poziomu przygotowania kandydatów na studia

poprzez lepszą koordynację działań w systemie

szkolnictwa wyższego i w systemie oświaty

Działania

1. …

2. ...

….

8. …

Strategiczne związki

A. Kraśniewski - 52

Działania KRASP

dokumenty KRASP

(uchwały, stanowiska,

dokumenty strategiczne)

projekty ustaw,

rozporządzenia

opinie KRASP

projekty

aktów

prawnych

http://www.krasp.org.pl

A. Kraśniewski - 53

Stanowisko Prezydium KRASP z dnia 15 października 2015 r.

w sprawie wniosku do Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczącego obowiązkowej matury z matematyki

Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich wyraża głębokie zaniepokojenie zawartą we wniosku dotyczącym obowiązkowej matury z matematyki dla osób z niepełnosprawnościami, skierowanym 7 września 2015 r. przez Helsińską Fundację Praw Człowieka do Rzecznika Praw Obywatelskich, próbą podważenia znaczenia obowiązkowego egzaminu maturalnego z matematyki.

przykład

A. Kraśniewski - 54

Perspektywa

narzędzie wspierające integrację różnych form

kształcenia na różnych poziomach

Zintegrowany System Kwalifikacji,

oparty na Polskiej Ramie Kwalifikacji

projekt ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji

przygotowywany w MEN, przy udziale reprezentantów

środowiska akademickiego

A. Kraśniewski - 55 55 Politechnika Wrocławska, 6 listopada 2015 r.

Co nowego w kształceniu?

Andrzej Kraśniewski Politechnika Warszawska

Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych