View
1
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Pauline Jansen
Breukelen15 december 2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Handvatten voor succesvol veranderen
2© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Even voorstellen….
Helderheid verschaffen
Mensen meenemen
Samen
NieuwsgierigActie
Reflectie
Zorgvuldigheid
Mens en organisatie
Pauline Jansenadviseur Facility Management
Leren
Verbinden
3© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Agenda
1. Inleiding en kennismaken
2. Weerstand bij individuen
3. Weerstand bij facilitaire organisaties
4. Kleurentest
5. Praktijkcasus
6. Handvaten en afsluiting
4© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Kennismaken
Als facilitair verandermanager vind ik veranderen een uitdaging omdat….
5© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Weerstand bij individuen
6© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Weerstand
Weerstand is een indirecte uiting van een gevoel van onbehagen of zorg bij de medewerker. Vaak is het een onbewust protest tegen de ideeën of de werkwijze van de organisatie en/of leidinggevende.
7© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Vormen van weerstand
– Niet meewerken, geen antwoord geven
– Overal tegen zijn
– Het nut er niet van inzien
– Grapjes maken, belachelijk maken
– Verdedigend reageren op kritiek, feedback
8© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Hoe kun je weerstand herkennen?
Lage en verborgen weerstand
• vermijding of ontkenning• weg-rationaliseren• verschuilen • …
Lage en verborgen weerstand
• vermijding of ontkenning• weg-rationaliseren• verschuilen • …
Hoge en verborgen weerstand
• ziekmelden• geruchtenvorming• pocket veto• …
Hoge en verborgen weerstand
• ziekmelden• geruchtenvorming• pocket veto• …
Lage en manifeste weerstand
• afstandelijk/nuchter reageren• weinig enthousiasme• traag reageren of cynisme• …
Lage en manifeste weerstand
• afstandelijk/nuchter reageren• weinig enthousiasme• traag reageren of cynisme• …
Hoge en manifeste weerstand
• openlijke competitie• intimideren, dreigen• stakingen en obstructie• …
Hoge en manifeste weerstand
• openlijke competitie• intimideren, dreigen• stakingen en obstructie• …
9© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Wat kun je aan weerstand doen?
Lage en verborgen weerstand
• informeren• realiteit tonen• erbij betrekken • …
Lage en verborgen weerstand
• informeren• realiteit tonen• erbij betrekken • …
Hoge en verborgen weerstand
• confronteren• bespreekbaar maken• onderzoeken• …
Hoge en verborgen weerstand
• confronteren• bespreekbaar maken• onderzoeken• …
Lage en manifeste weerstand
• erbij betrekken• luisteren• overtuigen• …
Lage en manifeste weerstand
• erbij betrekken• luisteren• overtuigen• …
Hoge en manifeste weerstand
• bemiddelen• conflict hanteren• forceren• …
Hoge en manifeste weerstand
• bemiddelen• conflict hanteren• forceren• …
10© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Mensen verschillen sterk
Vroege volgers
‘Voorstanders’
- neutraal
- niet tegen
- fel pro
- ...
‘Tegenstanders’
- neutraal
- nog geen mening
- fel contra
- ...
Vernieuwers
Onveranderlijken
Conservatieven
Tijd
Aantal • In hoeveel belasting zij kunnen verdragen
• In toevallige omstandigheden waarin zij verkeren
• In tolerantie voor onzekerheid en ambiguïteit
• In ervaringen uit het verleden met verandering
• In persoonlijkheid, drive, enthousiasme
• Etcetera….
Veel veranderaars richten zich teveel op de hele groep
11© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Waardering van weerstand
Negatief
– Werkt belemmerend
– Kost veel energie
– Verziekt de sfeer
Positief
– Men is 'betrokken'
– Je raakt mogelijk een gevoelige snaar
– Fungeert als bescherming voor betrokkenen
12© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
De energie of de weerstand: wat beweegt mensen hier
- Clichés/saaiheid/middelmaat- Regels/inflexibiliteit- Bevoogding/wollen dekens/groepsdwang
- Onzekerheid/dubbelzinnigheid- Innovatie/mogelijkheden- Mysteries en paradoxen
Wit
- Politieke spelletjes/macht/verborgenagenda’s
- Aan mensen sleuren/ongevraagde confrontaties
- Perfectioneren/routine
- Verwondering - Uitproberen/nieuwe dingen of
inzichten- Uitdaging/grenzen verleggen
Groen
- Individualiteit/macho gedrag- Onzorgvuldigheid/op de man spelen- Moeilijk gedoe/problematiseren
- Iets leuks/aangenaams/aantrekkelijks- Samen zijn/familiegevoel/erkenning- Mensen in de knel helpen/inspireren
Rood
- Relativeren/er is geen werkelijkheid - Emotionaliteit/vage toestanden- Onzekerheid/open eindes
- Duidelijkheid/zakelijkheid - Puzzels/uiteenrafelen- Iets concreets tot stand brengen
Blauw
- Gelabeld worden/gestigmatiseerd raken/ voorspelbaar zijn
- Er niet bij horen/gezichtsverlies- Laag bij de grond/details
- Ambiguïteit/instabiliteit/pressie- Het steekspel - Hoog in de boom/belangrijkheid
Geel
Wat remt mij? Wat beweegt mij?
13© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Weerstand bij organisaties
14© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Onder tafel ziet het er vaak heel anders uit
15© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Veranderen: aandacht voor het onzichtbare
- Historisch ingesleten gewoonten
- Formele – informele organisatie
- Verschil tussen denken en doen, plannen en uitvoeren
- Persoonlijke belangen versus organisatiebelangen
- Normen en waarden van mensen
- Emoties/gevoel – uitspraken/beloftes
- Etc.
Metafoor van de ijsberg
16© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
De organisatie als ijsberg
• Doelen• Structuur, procedures• Producten en
dienstverlening • Waarneembaar gedrag• Zichtbare emoties• Directe communicatie
Bron: French & Bell
Onzichtbare weerstand
Persoonlijke belangen
Informele
verhoudingen Overtuigingen
Onzichtbareemoties Angsten
Ervaringen uit het verleden
Formele en zichtbareFormele en zichtbareFormele en zichtbareFormele en zichtbareaspectenaspectenaspectenaspecten
Informele en onzichtbareInformele en onzichtbareInformele en onzichtbareInformele en onzichtbareaspectenaspectenaspectenaspecten
17© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Specifiek aan veranderen bij FM (1/2)
– Ondersteunende positie van facilitaire organisaties:– Verandering heeft effect op opdrachtgevers en eindgebruikers
– Belangen en dus weerstanden in de facilitaire driehoek spelen altijd zwaar mee
– Facilitaire organisatie zit niet altijd goed aan tafel: – Risico op eenzijdig veranderen (efficiëntie/kostenreductie)
– Volgen in plaats van leiden
– Draagvlak en middelen lastig
– Frequent ‘teruggefloten’ FB leidt makkelijk tot scepsis medewerkers
18© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Specifiek aan veranderen bij FM (2/2)
– Personele aspecten– Opleidingsniveau
– Aard van het werk
– Functieverblijfstijd
– Afstand tussen management en medewerkers
– Bij outsourcing en regieorganisaties: grote verandering voor individuele medewerkers
– Veel verschillende bronnen voor weerstand
19© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
De veranderaar
20© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Kleurentest
– Er is niet één goede manier van veranderen
– Alle antwoorden zijn goed!
– Vul de kleurenscan denken in (jouw visie op veranderen)
Wat zegt het scorebeeld over facilitair veranderaar s?
21© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Elke kleur heeft een eigen type veranderaar
Patroonduider die zichzelf op het spel zetWit-druk
Procesbegeleider die mensen steuntGroen-druk
Coachende manager, HRM- of communicatie-expert die oplossingen suggereert
Rood-druk
Expert projectmanager die formulering èn implementatie verzorgt, indien gemandateerd
Blauw-druk
Procesregisseur die zijn macht inzetGeel-druk
22© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
De professionele bagage
- Authentiek- Kwetsbaar- Recht voor zijn raap
- Nieuwsgierig- Gevoelig- Altruïstisch
- Sociaal- Betrouwbaar- Zorgvuldig
- Assertief- Prestatie-gericht
- Accurraat
- Assertief- Plichts-getrouw
- Zelf-beheersing
Persoon-lijkheid
- Chaostheorie- Psychologie- Patroon-herkenning
- Onderwijs-kunde
- Werkvormen voor leersituaties
- HRM-denken- Motivatie-theorieën
- Inhoudelijke expertise
- Project-management, planning, beheersing
- Bestuurs-kunde, beleids-vorming
- Netwerken en (machts-) relaties
Kennis
- Ondernemen- Beschouwen- Betekenis geven
- Dialogiseren
- Faciliteren- Vertrouwen wekken
- Spiegelen- Inzichten verwoorden
- Beïnvloeden- Vertrouwen wekken
- Faciliteren- Aandacht geven
- Organiseren- Presteren- Onderzoeken- Presenteren
- Besturen- Beschouwen- Veerkracht tonen
- Conflicten hanteren
Compe-tenties
WitGroenRoodBlauwdrukGeeldruk
23© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Verandercasus
Veranderen naar regiemodel in een ziekenhuis
Welke veranderstijl past bij de facilitaire veranderopgave?Welke veranderstijl past bij de facilitaire veranderopgave?Welke veranderstijl past bij de facilitaire veranderopgave?Welke veranderstijl past bij de facilitaire veranderopgave?
24© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Handvaten voor veranderen (1/2)
Gebruik de veranderkleuren:– Communicatie: gemeenschappelijke taal om collectief te
praten en beslissen over veranderen zonder ‘scholenstrijd’ …
– Diagnose: meervoudig kijken naar mensen, organisaties, vraagstukken.…, vooral als het complex is
– Strategie: situationele keus voor een kansrijke ‘kleur’ voor een veranderaanpak. Wat past bij vraagstuk, bij organisatie, bij …..?
– Veranderaar: besef van eigen voorkeursstijl, aannames, competenties, beperkingen ..…
25© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Handvaten voor veranderen (2/2)
– Scheiden echt individuele van organisatorische/structurele weerstanden
– Individuele casus als zodanig behandelen
– Aanpak afstemmen op groepen medewerkers
– Onderzoeken weerstanden in FM-organisatie– Uitvoeren veranderdiagnose (wat zit hier onder de tafel aan
weerstanden en krachten)
– Richt de veranderaanpak daar op in
– Aandacht voor relatie met facilitaire opdrachtgevers – Positie innemen en versterken
– Draagvlak en middelen
– Meer grip op je verandering
26© Twynstra Gudde 15-12-2009
Veranderen in facilitaire organisaties
Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde.
Pauline Jansenpjs@tg.nl
DOCSOpen nummer 532805
www.twynstragudde.nl
Recommended