Badanie pacjenta urazowego, - e-ratownik.com.pl · ran, stabilność kości czaszki,twarzoczaszki,...

Badanie pacjenta urazowego, wykonanie wstępnego unieruchomienia.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Po obejrzeniu tego kursu słuchacz powinien umieć:

• zdecydować o formie badania (badanie miejscowe,

badanie urazowe) • zbadać pacjenta urazowo • rozpoznać urazy zagrażające życiu • unieruchomić złamania, zwichnięcia, skręcenia • prawidłowo stabilizować kręgosłup szyjny • zakładać kołnierz ortopedyczny • przenieść pacjenta urazowego na deskę ortopedyczną • znać zastosowanie noszy podbierakowych oraz

kamizelki KED

Przygotowane przez rat. med. Paweł Łukasiewicz

Decyzja o sposobie badania

Po wykonaniu oceny wstępnej stanu

poszkodowanego oraz badania ABCD należy

zdecydować o dalszej formie badania.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Decyzja o sposobie badania

• Zogniskowany uraz

badanie miejscowe

• Uogólniony lub nieznany uraz

badanie urazowe

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Szybkie badanie urazowe

Tkliwość, napięcie, deformacja wyrostków kręgosłupa szyjnego

• Ocena pod względem wentylacji – unoszenie się klatki piersiowej, ran otarć •Zaopatrzenie rany ssącej (odma otwarta

– opatrunek trójstronny) •Zaopatrzenie wiotkiej klatki piersiowej

(wyłamane okienka kostnego – paradoksalny oddech) Badanie palpacyjne: stabilność, bolesność, deformacja)

Osłuchać szmery oddechowe (obecne, symetryczne)

Ocena pod względem otarć, ran,siniaków tkliwości i napięcia – zaopatrzenie wytrzewienia

Zwiększenie obwodu brzucha

Ocena głowy

Klatka piersiowa

Brzuch

Stan wypełnienia żył szyjnych zewnętrznych oraz położenie tchawicy (chrząstki tarczowatej)

Obecność guzów, krwiaków, ran, stabilność kości czaszki,twarzoczaszki,

szerokość źrenic, Wyciek płynu m-r, krwawienia

Zaleca się założenie kołnierza !!

Ocena szyi

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Szybkie badanie urazowe

1. ściśnięcie miednicy w płaszczyźnie poziomej 2. naciśnięcie na kolce biodrowej

(obecny ból, niestabilność, trzeszczenia – bezwzględny zakaz rolowania na bok)

Obrys kończyny, Stabilność kości długich (kości uda o podudzia),

ocena czucia i ruchomośći na obwodzie

Obrys kończyny Stabilność kości długich (kości ramienia i przedramienia),

ocena czucia i ruchomości na obwodzie

Ocena palpacyjna wszystkich wyrostków kręgosłupa (tkliwość, bolesność, deformacja),

plecy, pośladki, rany, otarcia, krwawienia

Miednica

Kończyny dolne

Kończyny górne

Plecy

UWAGA!!! Decyzja o Unieruchomieniu na desce: •Filia NRC (życia) •Zapięcie pasów (z uwzględnieniem obrażeń poszkodowanego) •Stabilizacja (klocki) – kołnierz ortopedyczny o ile wcześniej nie był założony.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Szybkie badanie urazowe

• Badanie może przerwać tylko konieczność wykonania zabiegów resuscytacyjnych oraz zapewnienie drożności dróg oddechowych

• Ocena stanu poszkodowanego oraz szybkie badanie urazowe nie powinno Ci zająć więcej niż 90sek. (?)

• Nie przerywaj badania, usunięcie rozpoznanych stanów zagrożenia życia oraz innych zabiegów zleć partnerowi z zespołu

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Badanie miejscowe

Wykonuje się: • po ocenie wstępnej i jest ograniczone do obszaru obrażeń

• gdy obrażenie (uraz) dotyczy jednej okolicy ciała

Ponadto zbiera się:

• wywiad – SAMPLE

• mierzy RR, tętno i oddechy, SpO2, glukozę

zwrócić należy szczególną uwagę na dolegliwości zgłaszane przez pacjenta oraz wydarzenia poprzedzające wypadek

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Złamania

Oznaki złamania:

• Bolesność i Tkliwość

• Obrzęk i podbiegnięcia krwawe

• Deformacja

• Tarcie odłamów i trzeszczenie

• Widoczne odłamy

• Patologiczna ruchomość

• Ograniczenie ruchomości

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Złamania

Obecność, któregokolwiek z w/w objawów jest wystarczającym wskazaniem do zabezpieczenia urazu!

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Zwichnięcia

Zwichnięcie (luxatio) lub podwichnięcie (subluxatio) oznacza całkowitą lub częściową utratę kontaktu powierzchni stawowych, które pozostają w wadliwym ustawieniu.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Zwichnięcia

Objawy:

• Ból

• Tkliwość

• Zniekształcenie (zwykle widoczne ) i bolesność uciskowa wokół stawu

• Obrzęk i zasinienie

• Ograniczenie lub całkowite upośledzenie ruchu w stawie

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Skręcenia

Całkowita lub częściowa utrata kontaktu powierzchni stawowych.

Częściowe lub całkowite rozdarcie więzadeł.

Może spowodować tyle samo uszkodzeń co zwichnięcie.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Skręcenia

Objawy:

• Ból

• Tkliwość

• Obrzęk i zasinienie

• Ograniczenie lub całkowite upośledzenie ruchu w stawie

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Stłuczenie

W zależności od siły urazu dochodzi do stłuczenia skóry, lub stłuczenia obejmującego tkanki położone głębiej.

W wyniku urazu występują w tkankach krwawe wylewy, które są przyczyną bólu i dają typowy objaw krwiaka zasinienie skóry i obrzęk.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Złamanie, Zwichnięcie, Skręcenie, Stłuczenie

Celem unieruchomienia jest:

• zmniejszenie bólu,

• ułatwienie opanowania krwawienia

• w przypadku złamań otwartych, zapobieganie

uszkodzeniom wtórnym tkanek miękkich.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Złamanie, Zwichnięcie, Skręcenie, Stłuczenie

Podstawowe zasady unieruchamiania to:

• przy złamaniu kości długiej należy unieruchomić

dwa sąsiadujące z nią stawy,

• przy uszkodzeniu stawu należy unieruchomić

kości tworzące dany staw.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Złamanie, Zwichnięcie, Skręcenie, Stłuczenie

Jeżeli masz wątpliwości UNIERUCHOM

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Stabilizacja kręgosłupa szyjnego

Do pierwszego unieruchomienia głowy wykorzystujemy najczęściej własne ręce i kolana. Pacjentowi należy jak najszybciej założyć kołnierz ortopedyczny, jednak do momentu ostatecznego unieruchomienia kręgosłupa szyjnego musi być utrzymywana ręczna stabilizacja głowy - kołnierz zabezpiecza jedynie przed ruchami o dużej amplitudzie, w płaszczyźnie strzałkowej.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Stabilizacja kręgosłupa szyjnego

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Stabilizacja kręgosłupa szyjnego

W warunkach przedszpitalnych stabilizacja ręczna powinna być wdrożona po podejściu do pacjenta. Definitywne unieruchomienie nie powinno jednak zabierać czasu niezbędnego do prowadzenia czynności ratujących życie! Nawet w przypadku zespołu podstawowego możliwe jest stabilizowanie głowy i szyi poszkodowanego przez kolana ratownika, który jednocześnie zapewnia drożność dróg oddechowych oraz odpowiednią tlenoterapię.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Stabilizacja kręgosłupa szyjnego

Jeśli szyja poszkodowanego nie jest w pozycji neutralnej, to należy podjąć próbę uzyskania tej pozycji. Pacjent przytomny i współpracujący: aktywnie pomaga w przywróceniu pozycji neutralnej, pacjent nieprzytomny lub niewspółpracujący- pasywnie uzyskujemy pozycję neutralną. Ból, pogorszenie stanu neurologicznego lub wyczuwalny opór podczas uzyskiwania pozycji neutralnej skłaniają do przerwania próby i unieruchomienia szyi w pozycji, w której się znajduje.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Zakładanie kołnierza

• Podczas zakładania kołnierza trzeba pamiętać o tym, żeby ustawić jego wielkość już wcześniej i dobrze podłożyć środek tylnej ściany pod kręgosłup. Założonym kołnierzem nie należy już manewrować. Próba zmiany położenia kołnierza, dokonana ze zbyt dużą siłą może spowodować uraz kręgosłupa

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Zakładanie kołnierza

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Przekładanie na deskę

PRZEZ TRZECH RATOWNIKÓW

Przekładanie na deskę ortopedyczną przez rolowanie.

Nie nadaje się do stosowania u poszkodowanego z niestabilną miednicą.

Najlepiej umieścić poszkodowanego od razu na środku deski, jeżeli to się nie uda to zastosować przemieszczanie osiowe.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Przekładanie na deskę

PRZEZ CZTERECH RATOWNIKÓW

Przekładanie poszkodowanego na leżącą obok lub wsuniętą przez pomocnika deskę ortopedyczną.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Przekładanie na deskę

PRZEZ PIĘCIU RATOWNIKÓW Podjęcie poszkodowanego Przy podnoszeniu ręce wkładamy jak najgłębiej

pod poszkodowanego. Niedopuszczalne jest trzymanie np. za pasek lub

ubranie. Ręce ratowników powinny się splatać, co

umożliwia synchroniczną współpracę

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Przekładanie na deskę

Ułożenie pacjenta na desce z pozycji stojącej

Dwóch lub trzech ratowników

Ratownicy stają przodem do pacjenta, po obu stronach. Ratownicy przykładają przyśrodkową (w stosunku do pacjenta) rękę pod jego ramieniem i wysoko chwytają deskę. Drugą ręką wykonują stabilizację głowy.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Przekładanie na deskę

Ułożenie na desce pacjenta leżącego na brzuchu

Dwóch lub trzech ratowników

Jeśli wyniki badania ABC nie odbiegają od normy przed obróceniem pacjenta na plecy należy je najpierw dokładnie zbadać

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Przekładanie na deskę

• Wszystkie czynności wykonujemy na wyraźne polecenie ratownika stabilizującego głowę

• Przed przemieszczeniem przytomnego pacjenta należy najpierw uprzedzić go o mającej nastąpić zmianie pozycji ciała

• Za ostateczne unieruchomienie przyjmuje się założenie kołnierza oraz stabilizatorów bocznych po uprzednim przypięciu do deski pasami

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Zastosowanie noszy podbierakowych

Nosze podbierakowe

Służą do bezpiecznej ewakuacji, zabezpieczenia i transportu osób poszkodowanych z podejrzeniem lub rozpoznaniem urazu kręgosłupa, miednicy i urazów wielonarządowych z miejsca zdarzenia.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Nosze podbierakowe

Właściwości: • Specjalna konstrukcja noszy pozwala na ich rozpięcie i podłożenie

pod pacjenta bez jego podnoszenia, przekładania czy obracania. • Zalecane do stosowania przy uszkodzeniach miednicy i kręgosłupa. • Wykonane z aluminium, lekkie, wytrzymałe na kontakt z szorstkim

podłożem. • Regulowana długość (166-200cm) pozwala na dopasowanie do

wzrostu pacjenta. • Wklęsła powierzchnia minimalizuje ruchy pacjenta podczas

transportu. • Wyposażone w trzy regulowane pasy z łatwym do obsługi

zapięciem. • Nosze po złożeniu nie zajmują wiele miejsca.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Zastosowanie noszy podbierakowych

Nosze zbierakowe COMBI –ZBIERAK

Nosze podbierakowe do ewakuacji i transportu pacjentów z podejrzeniem urazów kręgosłupa, miednicy, pełniące jednocześnie dwie funkcje noszy podbierakowych i deski ortopedycznej

• pełny podgłówek; • wklęsła konstrukcja zapewnia maksimum stabilności pacjenta; • dzięki dodatniej pływalności ma zastosowanie w ratownictwie wodnym; • przechowanie jak standardowej deski ortopedycznej; • możliwość podłożenia noszy pod pacjenta bez konieczności podnoszenia,

obracania, przekładania; • materiał – gładkie tworzywo sztuczne, wypełnione pianką; • wbudowane trzpienie -5 po każdej stronie do mocowania pasów

zabezpieczających; • prześwietlana dla promieni X w stopniu umożliwiającym diagnostykę RTG; • system dwuczęściowych pasów zabezpieczających; • zapięcie pasów w postaci metalowego szybkozłącza;

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Zastosowanie materaca próżniowego

Zastosowanie: • unieruchomienie i stabilizacja pacjentów z urazami kręgosłupa, miednicy oraz z urazami wielonarządowymi • transport pacjentów urazowych poprzez przenoszenie • transport pacjentów w materacu na noszach

specjalistycznych – noszach karetkowych oraz w koszu ratowniczym.

Materiał: powłoka wytrzymała, łatwo zmywalna, nie wchłaniająca płynów, wypełnienie granulat z tworzywa sztucznego. Możliwość wykonania zdjęć RTG pacjenta w materacu.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Zastosowanie kamizelki KED

• jedynie wobec pacjentów w dość dobrym stanie ogólnym,

• bez znacznych zaburzeń oddychania i krążenia.

• U których mechanizm urazu sugeruje obrażenia kręgosłupa

• Należy pamiętać o uprzednim założeniu kołnierza

ortopedycznego.

• Kamizelka i kołnierz stanowią pełną immobilizację kręgosłupa

szyjnego.

• U kobiet w widocznej ciąży podczas ewakuacji z pojazdu

należy zapiąć jedynie dwa górne pasy piersiowe kamizelki KED

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz

Bibliografia:

• „Podstawy ratownictwa medycznego” opracował zespół pod kierunkiem G. Gugały w składzie: L. Smolarczyk, J. Wojtania,

• „Ratownik medyczny” J. Jakubaszko

• Artykuł: „To be or not to be – unieruchomienie kręgosłupa dr. N.med. B. Wudarska

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 czerwca 2010 r. w sprawie centrum urazowego.

Przygotowane przez: rat. med. Paweł Łukasiewicz