View
16
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
AKUIKULTURAREN GARAPENERAKO
PLAN ESTRATEGIKOA
2014-2020
PLAN ESTRATEGICO PARA EL
DESARROLLO DE LA ACUICULTURA
2014-2020
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 2/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Erreferentzia:
Eusko Jaurlaritza/Gobierno Vasco 2014. Akuikulturaren Garapenerako
Plan Estrategikoa/ Plan Estratégico para el Desarrollo de la Acuicultura
2014-2020.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 3/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
EDUKIEN AURKIBIDEA
I. BLOKEA. EAE-KO AKUIKULTURAREN GARAPENERAKO PLAN
ESTRATEGIKOA 2014-2020 ...................................................................................... 5
1.1 AURREKARIAK ..................................................................................................... 5
1.2 AKUIKULTURAREN DEFINIZIOA JARDUERA MODURA ......................................... 7
1.3 EUSKADIKO PLAN ESTRATEGIKOAREN IKUSPEGIA ETA XEDEA ......................... 9
1.4 ITSAS ETA IBAIKO DAFO AZTERKETA .............................................................. 12
1.5 JARRAIPEN ETA BILAKAERARAKO ADIERAZLEAK ............................................. 15
II. BLOKEA. EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO AKUIKULTURAKO
SEKTOREAREN EZAUGARRIAK........................................................................... 18
2.1 AKUIKULTURAREN EGOERA EUROPAR BATASUNEAN ETA ESPAINIAN............ 18
2.2 EUSKADIKO AKUIKULTURAREN DIAGNOSTIKOA .............................................. 19
2.3 EUSKADIKO AKUIKULTURAKO I+G+BREN DIAGNOSTIKOA ............................. 27
2.4 GAITASUN ZIENTIFIKO-TEKNOLOGIKOA ........................................................... 28
2.5 I+G+BRAKO JAKINTZA-ARLOAK........................................................................ 28
2.6 MERKATUKO JOERAK ETA ESTRATEGIAK ......................................................... 30
2.7 AURREIKUSPENAK ETA BILAKAERA-AGERTOKIAK ........................................... 34
III. BLOKEA. EAE-KO AKUIKULTURAREN GARAPENERAKO EKINTZA
ESTRATEGIKOAK IDENTIFIKATZEA 2014-2020 ............................................... 36
3.1. EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOAN AKUIKULTURA GARATZEKO EKINTZA
ESTRATEGIKOAK IDENTIFIKATZEA.................................................................................. 37
3.1.1. Administrazioa bakuntzea ............................................................................ 38
3.1.2. Ingurumen-garapen jasangarria ................................................................... 43
3.1.3. Lehiakortasuna eta tokiko garapen ekonomikoa .......................................... 46
3.1.4. Merkatua eta irudia ....................................................................................... 71
3.2 ESPEZIE ESTRATEGIKOAK ................................................................................... 83
3.3 TEKNOLOGIA ESTRATEGIKOAK ............................................................................ 84
3.4 GARAPEN PLANA GARATZEKO ERAGILE ESTRATEGIKOAK ................................... 86
3.4.1. Koordinazioa .................................................................................................... 86
3.4.2. Kolaboratzaileak ........................................................................................... 86
3.5 ITSASOKO KOKALEKU ESTRATEGIKOAK............................................................... 88
3.5.1. Itsasoaren arloko Euskadiko lege-esparrua ................................................. 88
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 4/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.5.2. Helburuak ..................................................................................................... 88
3.5.3. Metodologia.................................................................................................. 89
3.5.4. Onarpen-eremuaren estaldura ........................................................................... 90
3.5.5. Espazioak hautatzeko aintzat hartutako informazio-kategoriak.................... 91
3.5.6. Euskadin akuikulturarako onargarriak ez diren kokalekuak ......................... 93
3.5.7. Euskadin akuikulturarako onargarriak diren kokalekuak.............................. 97
IV. BLOKEA. AURREKONTUAK ETA FINANTZAKETA .................................... 98
V. BLOKEA. JARRAIPENA ETA KONTROLA..................................................... 101
VI. BLOKEA. KOORDINAZIOA ETA KOMUNIKAZIOA .................................... 102
BIBLIOGRAFIA ....................................................................................................... 103
I. ERANSKINA: AKUIKULTURAKO ERABILEREN GAINEKO ARAU
ESTALDURA DUTEN GUNEEN KARTOGRAFIA ................................................ 104
II. ERANSKINA: AKUIKULTURAKO KOKALEKU ONARGARRIEN
KARTOGRAFIA .......................................................................................................... 123
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 5/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
I. BLOKEA. EAE-KO AKUIKULTURAREN GARAPENERAKO
PLAN ESTRATEGIKOA 2014-2020
1.1 Aurrekariak
Euskal Autonomia Erkidegoak akuikulturaren eskumen esklusiboa du, besteak
beste. Horregatik, Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasun Sailaren Arrantza eta
Akuikultura Zuzendaritzak, EAEko hainbat eragile instituzionalekin elkarlanean, plan
estrategiko autonomiko hau prestatu du akuikulturaren jarduera 2014-2020 aldian
garatzeko 2014-2020ko IAEF Itsasoaren eta Arrantzaren Europako Funtsaren barruan.
Estrategia hitza honela definitzen da: «une bakoitzean erabaki hoberena
hartzea bermatzen duen prozesu arauagarria edo arau-multzoa».Kontzeptu hori
aztergai dugun testuingurura aplikatuz gero, Euskadin akuikultura garatzeko
estrategiaren eginkizuna hauxe izango da: garatu beharreko prozesua zehaztea
helburuak finkatu ondoren. Horiek horrela, hauexek dira estrategia onaren gakoak: (i.)
helburu argiak eta eskuragarriak edukitzea; (ii.) estrategiaren eta dauden baliabideen
arteko lotura ona egotea; (iii.) Euskal Autonomia Erkidegoari lehiakortasun-abantaila
ematea; (iv.) malgua izatea eta egoera aldakorretara egokitu ahal izatea.
Azken urteotan, Europako Batzordeak nabarmen onartzen du akuikultura
garrantzitsua dela Arrantza Politika Bateratuaren barruan (APB). Europako
ekoizpen-sektoreak, nolanahi ere, geldialdiak izan ditu ekoizpenean faktore eta
baldintzatzaile askoren eraginez (adibidez, izapidetze-sistema motelak, espaziorik eza,
legez kanpoko inportazioa, dumpinga...); eta horrelakoek zaildu egiten dute, bestalde,
akuikulturak Europan behin betiko abialdia izatea (Bostock et al., 2012; FEAP, 2012;
MAPA, 2008). Hartarako, jardun estrategikoko hainbat neurri ezagutarazi zituen
Batzordeak 2012 eta 2013 artean akuikultura Europan bultzatu eta garatzeko, xedea
2020ra begira jarrita (EC, 2009,2013). Neurri horietako asko Arrantza Politika
Bateratuaren bertsio berrian biltzen dira. Politika hori akuikultura finantzatzen
laguntzeko programaren bidez bideratuko da Itsasoaren eta Arrantzaren Europako
Funtsetik (IAEF 2014-2020).
IAEFen asmoa zera da: lehiakortasunari dagokionez dauden botila-lepoak
akuikulturak datozen urteetan konpon ditzan, eta hainbat aukera ere eskain ditzan
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 6/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
beste sektore batzuetan enpresak dibertsifikatzeko eta sortzeko (arrantza, itsaso,
industria, bioteknologiakoa, eta abar). IAEFek lehentasuna ere eman nahi dio
akuikulturaren produktua eta irudi soziala merkaturatzeari.
Europako jardueren ildotik, Euskadin hainbat plan eta/edo programa operatibo
definitu dira maila estrategikoan, bakoitzari dagokion legegintzaldiaren barruan
gauzatzeko betiere, akuikultura garatzeko:
EAEko Arrantzaren Plan Estrategikoa 2007-2013: Hasieran 4 helburu
estrategiko ezarri zituen akuikulturarako: 1. Genetikaren, elikagaien,
osasunaren eta ingurumenaren alorrak hobetzea, 2. Espezie berriak
ekoiztea, 3. Ezagutza eta teknika berriak garatzea eta 4. Ingurumen-
inpaktua minimizatzea. Plangintzarekin batera gauzatu zen finantzaketa-
planak EAEn garatutako akuikulturaren jarduera (publikoa eta pribatua)
diruz lagundu beharreko gastu guztiak xedatu zituen.
Akuikultura Plan Zuzentzailea 2008-2013: 22 jarduera-lerro estrategiko
ezarri zituen, 4 esparru tematikotan sartuta: 1. Administrazio publikoa, 2.
Ekoizpeneko sektorea, 3. I+G+B sektorea eta 4. Hezkuntza eta
Sustapeneko sektorea. Bi dokumentu hauek ere hartu zituen barnean:
(i.) Enpresa-proposamena ebaluatzeko eta izapidetzeko prozedurarako
protokoloa eta (ii.) Itsas eremuetako lehorreko akuikulturarako Espazio
Plangintzaren Azterlana.
Akuikultura Programa 2009-2013: 2 jarduera-lerro estrategiko ezarri
zituen: 1. Akuikulturako sektorerako ekipamenduen garapena
bultzatzea, 2. Akuikultura espezializatua eta kalitatezkoa bultzatzea, 3.
Akuikulturan ezagutza teknikoen eta teknologia aurreratuaren sorrera
bultzatzea dibertsifikazioa erdiesteko eta 4. Akuikulturako sektorerako
azpiegiturak sortzen eta birziklatzen laguntzea.
Esperientzia horiek gorabehera, betiere arrantzako jarduerarekin alderatuta, oro
har esan dezakegu akuikultura ez dela jarduera garrantzitsua izan Euskadin;
horregatik, akuikultura-proiektuetako baliabide publikoen eskaintza eskaria baino
handiagoa izan da. Hori guztia, kapital pribatuaren inbertsio handien beharrak eragin
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 7/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
du bereziki, baina, horretaz gain, ezagutza teknikoak ez edukitzeak eta kostaldeko
eremuko espazio-antolamenduari buruzko gaiek ere zaildu dute haren garapena.
1.2 Akuikulturaren definizioa jarduera modura
Munduan gero eta gehiago garatzen ari den jarduera da akuikultura. Arrantza-
baliabideen gaineko presioak, kontsumorako elikagaien eskariak zein arrantzaren
arloko murrizketek eragin dute ekoizpen-jarduera mota horrek gora egitea; jarduera
hori tradizioz arrantza-jardueraren mende egon diren edo dauden herrialde askotan
aberastasun- eta enplegu-iturria da jada, eta horixe da, hain zuzen, Euskadiren kasua.
Jarduera horrek 35 itsas eta ibai-espezie ezberdin baino gehiago ekoizten ditu
Europan, zuzeneko eta zeharkako 190.000 lanpostu hartzen ditu, eta 7 bilioi euroko
jarduera ekonomikoa sortzen du (EATiP, 2012).
Honi esaten diogu akuikultura:«uretako organismoak hazteari –moluskuak,
krustazeoak eta/edo landare urtarrak barne–, zeinak giza esku-hartzearekin (ziklo
biologikoen kudeaketa, elikaduraren garapena, ingurumen-integrazioa, animalien
ongizatearen kudeaketa eta sistemen kudeaketa barne) animaliak hazteko
eta/edo ekoiztetik salmentarako prozesuei heltzen die. Ekoizpen horrek hazitako
organismoaren banako edo korporazioko jabetza dakar» (Elikadura eta
Nekazaritzarako Erakundearen definizioen arabera).
Akuikulturaren jasangarritasunean eragin dezakete, neurri handiagoan edo
txikiagoan, haren balio-katean zehar elkarri eragiten dioten egile eta jarduera
ezberdinek. Hala, ondoko hauek osatuta dago: (i.) ekoizteko jarduerak; (ii.) produktua
eraldatzeko, merkaturatzeko, banatzeko eta saltzeko jarduerak; (iii) horniduren,
kontrol-, teknologia- eta sistema-zerbitzuen jarduera osagarriak; (iv.) ezagutza
kudeatzeko/sustatzeko eta giza kapitala eratzeko jarduerak; (v.) ingurumena
kontrolatzeko eta espazioan sartzeko jarduerak, eta (vi.) gobernantzako jarduerak
(ekonomikoa, soziala eta politikoa).
Zehatzago, ekoizpen-akuikultura mota nagusiak honako alderdi hauen arabera
sailkatzen dira:
(i.) Erabilitako ingurunearen arabera, honela izan daiteke: itsasoko akuikultura,
ibaietako akuikultura (kontinentala) eta ur gazikaretako akuikultura.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 8/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Itsasoko akuikultura: Ziklo biologiko osoa edo haren zati bat itsasoan duten
espezien ekoizpena. Ingurunearen gazitasun-mailek ez dute aldatu behar.
Ibaietako akuikultura: Ur gezako espezien ekoizpena.
Ur gazikaretako akuikultura: Ur gaziak onartzen dituzten espezien ekoizpena.
Ingurunearen gazitasun-mailek ez dute konstante izan behar.
ii. Hazkuntzaren gaineko kontrol-mailaren arabera: Aurreikusitako ekoizpen-
kopuruaren, ziklo biologikoaren kontrol-mailen eta erabilitako elikadura moten gaineko
irizpide bereziak hartzen ditu barnean; hauek dira: akuikultura intentsiboa,
akuikultura estentsiboa ,akuikultura erdi estentsiboa eta akuikultura ekologikoa.
Akuikultura intentsiboa: Ekoizpen handia ahalik eta eremu eta denbora
txikienean. Ekoizteko teknologia sofistikatuak eta trebakuntza-maila handiko
langileak erabiltzen ditu.
Akuikultura estentsiboa: Ekoizpen tradizionala, espezieak dentsitate txikiko
baldintzetan eta ingurune naturalean haztean oinarriturik. Kontrol-ekintzak
hazteko baldintzak mantentzera mugatzen dira, ura trukatuta.
Akuikultura erdi estentsiboa: Ekoizpen tradizionala, espezieak ingurune
naturalean haztean oinarriturik. Askotariko kontrol-ekintzak egon daitezke
(emankortzea, kostu txikiko elikagaiak ematea, ugalketa artifiziala, eta abar).
Akuikultura ekologikoa: Ekoizpen mota honek zorrozki kontrolatzen ditu
produktuaren kalitatea, elikagaien segurtasuna eta biodibertsitatearen zein
ingurumenaren gaineko inpaktuen prebentzioa. Hazteko instalazioak
eraikitzean erabilitako baldintzen eta materialen ondoriozko zeharkako
ingurumen-onurak ekarri behar dituzte.
(iii.) Garatzen den kokapenaren arabera: Ezaugarri geografikoei, ozeano-
meteorologikoei, ekonomikoei eta sozialei buruzko irizpide partikularrak hartzen ditu
barnean; hauek dira: lehorreko akuikultura, kostaldeko akuikultura eta akuikultura
itsaso zabalean.
Lehorreko akuikultura: Lehorrean kokatutako instalazioetan egindako
ekoizpena (haztegiak, urmaelak, eta abar). Ura hartzeko, ponpatzeko,
tratatzeko eta itzultzeko sistemak behar ditu.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 9/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Kostaldeko akuikultura: Marearteko eremuan edo lur-masen eraginpeko
kostaldeko eremuetan kokatutako instalazioetan egindako ekoizpena.
Moluskuen eta ur gaineko kaioletako ekoizpenaren berariazkoa.
Akuikultura itsaso zabalean: Olatuen eta korronteen eraginpeko itsas eremuan,
lur-masen eraginik gabekoan, kokatutako instalazioetan egindako ekoizpena
(kaiolak eta tretzak, urpekoak edo murgilgarriak, eta abar).
(iv.) Ekoizpenaren fase biologikoaren arabera: Hautatutako ekoizpen-sistema hartzen
duten ekoizpen-zikloko etapa ezberdinak sartzen dira barnean; hauek dira:
hazkuntzako akuikultura (hatcherya) eta gizentzeko akuikultura.
Hazkuntzako akuikultura: Enbrioiak eta arrainkumeak modu egonkorrean
ugaltzeko eta lortzeko ekoizpena.
Gizentzeko akuikultura: Neurri komertziala duten banakoak lortzeko ekoizpena.
Gizendu beharreko produktua haztegitik edo ingurune naturaletik etor daiteke.
(v.) Ekoizpenaren xedearen arabera: Hazkuntzako azken produktuari ematen zaion
balio motaren arabera; hauek dira: akuikultura komertziala, akuikultura
instituzionala eta landa-akuikultura.
Akuikultura komertziala: Jabetza pribatuan oinarritutako ekoizpen-sistema,
industria-jarduera bat egitera bideratuta.
Akuikultura instituzionala: Jabetza publikoan oinarritutako ekoizpen-sistema,
hazkuntzak egitera bideratuta honelako jarduera gisa: kontserbatzea, araztea
eta/edo birpopulatzea, beita ekoiztea, kalitate-bioadierazleak ekoiztea, espezie
apaingarriak ekoiztea, eta abar.
Landa-akuikultura: Norberaren kontsumorako hazkuntza-jarduerak egiteko
ekoizpen-sistema familiarra.
1.3 Euskadiko Plan Estrategikoaren ikuspegia eta xedea
Hauxe da oraingo Akuikultura Garatzeko Plan Estrategikoaren helburu orokorra:
Euskadiko akuikulturaren arloan eskudun diren agintariek 2014-2020 arteko
aldian garatu beharreko estrategiak eta jardun-ildoak zehaztea. Hori guztia,
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 10/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
jardueraren garapen jasangarrirako beharrezko jarduera estrategikoak identifikatuta,
eta Euskal Autonomia Erkidegoan hori garatzeko planifikatutako gainerako ingurumen-,
gizarte- eta ekonomia-estrategikoekin bat etorriz.
2014-2020 aldirako Akuikulturaren Garapenerako Plan Estrategikoaren
dokumentua gomendioak planifikatzeko eta emateko balio duen erreferentzia-
dokumentu gisa ulertu behar da, era horretan bi jardueren behar bezalako kudeaketa
integratua lortu ahal izateko. Horiek horrela, plan honetan jasotako jardun-blokeak eta -
lerroak arlo hauekin zerikusia duten berariazko helburuei erantzuten diete: (i.) baliabide
naturalak eta ingurumena kontserbatzea, (ii.) akuikulturako jasangarritasuna eta
lehiakortasuna, eta (iii.) arrantza, itsas garraio, itsaski-bilketa, turismo eta aisiarekin
bateragarria izateko garantiak. Helburu horiek, era berean, Arrantza Politika Bateratu
berriaren eta Itsasoaren eta Arrantzaren Europako Funtsari buruzko
erregelamenduaren (IAEF 2014-2020) lehentasunezko gai-ardatzetan sartuta daude.
Akuikulturaren Garapenerako Plan Estrategikoak komunikazioa erraztu nahi du
hauen artean: ekoizpen-sektoreak, arrantza-elkarteak, zientzia eta teknologia arloko
eragileak, prestakuntza, ekintzailetza eta herri-administrazioa eta euskal gizartea, oro
har.
2020rako ikuspegiaren helburua lortu ahal izateko jardun-ildo
estrategikoak identifikatzen eta azaltzen ditu planak: «Akuikulturako sektore
jasangarria eta espezializatua, kalitateko produktuak dituena, sortu du Euskadik;
hartarako, ezagutza tekniko aurreratuena eta abangoardiako garapen teknologikoa
(ekipoak eta prozesuak) hartu ditu oinarri, eta itsasbazterreko eta landako eremuetako
dibertsifikazio ekonomikoa eta bizi-mailaren hobekuntza ahalbidetu ditu horrek ».
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 11/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
1. irudia. 2014-2020 aldirako Akuikulturaren garapenerako plan estrategikoaren ikuspegiaren eskema.
Hauek dira planaren berariazko helburuak: (i.) Akuikulturaren balio-katean
eragiten duten aldagai nagusien (errentagarritasuna, legedia, berrikuntza, ingurumena
eta prestakuntza) oraingo egoerari buruzko diagnostiko adostua lortzea, baita
sektorearen bilakaera baldintzatzen duten faktore kritikoen gainekoa ere; (ii.)
Ezarritako helburuak lortzeko gauzatu beharreko jardun-lerro/proiektu nagusiak
identifikatzea, baita garatu beharreko politika publikoak zuzendu beharko dituzten
ildoak ere; (iii.) Helburuak aldian-aldian ebaluatu ahal izateko mekanismoa ezartzea,
doikuntzak egin ahal izateko aukera egon dadin.
Euskal Autonomia Erkidegoan esku hartzen duten indarreko legeen eta
prozeduren arabera abiaraziko da plana, betiere nekazaritzaren eta arrantzaren
sektoreari dagokionez dauden Europar Batasuneko, Estatuko eta autonomiako
araudiak oinarri hartuta.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 12/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
1.4 Itsas eta Ibaiko DAFO azterketa
Hona hemen modu eskematizatuan azalduta honako DAFO azterketa hauek: (i.)
akuikulturako ekoizpenaren sektorearen azterketa orokorra Europako eta Espainiako
egoeran (1. taula); (ii.) Euskadiko itsas akuikulturaren garapenaren egoeraren
azterketa (2. taula); eta (iii.) Euskadiko ibai-akuikulturaren garapen-egoeraren
azterketa (3. taula). Euskadirako DAFO azterketaren kasuan hedatu beharreko balizko
gako estrategikoen zerrenda ere jasota dago.
AKUIKULTURA (Europa eta
Espainia)
MEHATXUAK M1. Ingurumen Ministerioaren
itsasbazterreko plangintza-politikarekiko gatazkak.
M2. Lehiakortasuna gorantz (Asia...). M3. Espazioagatiko lehia beste jarduera
batzuekin. M4. Itsasbazterreko espazioak
murriztea instalazioak handitzeko zein berriak eraikitzeko.
M5. Eskaria pilatzea banaketa-kanal modernoetan.
M6. Pentsuak ekoizteko lehengairik eza. M7. Kanon handiak eta
homogeneotasunik eza. M8. Horniduren gaineko zerga eta kostu
handiak, eta merkaturatzeko kostuak.
AUKERAK A1. Uren eta itsasbazterraren baldintza
ezin hobeak hazkuntzak garatzeko. A2. Ikerketa biologiko eta teknologiko
berriak. A3. Finantza-laguntza. A4. Espainiako eta Europako merkatuen
dimentsio erakargarria. A5. Ekonomia nazioartekotzea. A6. Autonomia-administrazioen eta
Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioaren laguntza.
A7. Apustua eta itxaropen onak espezie
berrientzat.
INDARGUNEAK I1. Espezie jakin batzuen ekoizpeneko
munduko liderrak daude Espainian eta Europan.
I2. Europako ekoizpenaren kalitate handia.
I3. Produktuaren trazabilitatearen kontrol zorrotza.
I4. Enpresa talde handiak. I5. Sektorearen ekoizpen-ahalmena. I6. Ekoizpena handitzeko
aurreikuspenak. I7. Espezializazio tekniko, ekonomiko
eta finantzario handia. I8. Arrain freskoa eskuragarri egotea. I9. Ekoizpenaren teknologia hobetzeko
inbertsioa. I10. Hazkuntza-ahalmen nahikoa
gizentzeko jarduerak behar duen hornidura emateko.
AHULGUNEAK AH1. Arrainkume-horniduren kanpoko
mendetasuna (erreboiloa izan ezik).
AH2. Esportazio txikia eta ahula. AH3. Atomizazioa eta enpresa handiak. AH4. Patologiak. AH5. Enpresa-kudeaketarako ahalmenik
eza. AH6. Ekoizpen-kostu handiak. AH7. Ekoizteko ordezko sistemak ez
egotea (off-shore sistemak). AH8. Inportazioak oso sartuta egotea. AH9. Arazoak kostaldeko eremuen
titulartasunari dagokionez.
1. taula. Akuikulturako ekoizpen-sektorearen DAFO azterketa Espainiako eta Europako testuinguruetan
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 13/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
ITSAS
AKUIKULTURA
EAE
MEHATXUAK
M1. Erabilgarri dauden espazioak oso mugatuak izatea.
M2. Ekoizpeneko eta merkatuko botila-lepoak.
M3. Kalitate txikiko produktuen inportazio eta lehia handia.
M4. Kontsumitzaileek eta prentsak akuikulturaren pertzepzio negatiboa dute.
M5. Merkatuaren globalizazioa. M6. Euskadiko akuikulturaren arriskua
/ bideragarritasuna. M7. Krisi ekonomikoa inbertsio
pribatuen aurrean.
AUKERAK
A1. Europako herri-administrazioen laguntza. A2. Euskadiko arrantzaren baliabideak eta
sektorea, oro har, geldialdian. A3 Arrantzako elikagaien gizarte-eskaera
handia Euskadin. A4. Elikagai-industriek tokiko produktu berriak
behar dituzte (eraldaketa eta merkaturatzea).
A5. Estatuko eta nazioarteko merkatuetara esportatzeko aukera.
A6. Euskadirako akuikultura jasangarriaren eskaera politikoa.
A7. Akuikultura egiteko uren kalitate egokia (itsas eta ibaietakoak).
A8. Tokiko baldintzetara egoki daitezkeen teknologia berriak edukitzea.
A9. Kalitateko produktuen eta kalitate eta elikagai-segurtasuneko ekoizpen-estandar handien eskaera handitzea.
INDARGUNEAK
I1. Nekazaritzaren eta arrantzaren arloko eskumen esklusiboak.
I2. Itsasoaren eta arrantzaren sektorearen eta elikagai-industriaren garrantzia.
I3. I+G+Bko Euskal Sarea. I4. Enpresa-aliantzen sarea. I5. Akuikulturako prestakuntza-
sarea.
Defentsarako Estrategiak
DE1. Administrazioa sinplifikatzea eta
plangintza estrategikoa tokiko sektorea garatzeko.
DE2. Arrantzaren eta ekonomiaren sektoreko baliabideak eta ezagutza integratzea.
DE3. Elikagaien sektorearen baliabideak eta jakintza integratzea.
Erasorako Estrategiak
EE1. Finantza-inbertsioa (publikoa eta pribatua) sektoreko enpresen jasangarritasunerako.
EE2. Lehorrean eta itsaso zabalean akuikulturako espazio berriak izendatzea.
EE3. Balio erantsi handiko produktuak, ingurumenari begirunea diotenak, ekoizteko sektoreen garapena sustatzea.
AHULGUNEAK
AH1. Akuikulturaren sektorea atzeraldian.
AH2. Administrazio- eta ingurumen-mugak instalazio berrientzat.
AH3. Azpiegituren defizita. AH4. Akuikulturako masa kritiko
espezializatuaren eta jakintza-sorreraren eta -transferentziaren defizita.
AH5. Tokiko akuikulturaren gizarte-irudia.
Bizirauteko estrategiak
BE1. Sektoreko enpresei laguntzea ekoizpen-arazoak konpontzeko.
BE2. Akuikulturako euskal profesionalen laneratzea laguntzea.
BE3. Merkatuko azterlanak garatzea. BE4. Akuikulturaren gizarte-irudia
komunikatzea eta hobetzea. BE5. Akuikulturako I+G+Bri,
prestakuntzari eta lanari laguntzea.
Bideratzeko estrategiak
BIE1. Krisiaren kontzientzia hartzea arrantzaren eta akuikulturaren sektorearekin lotuta.
BIE2. Inbertsio publikoa sustatzea enpresa eta/edo ekoizpen-elkarte berriak sortzeko.
BIE3. Laguntza ekonomikoaren aukera akuikulturarekin zerikusia duten sektoreei zabaltzea (bioteknologia, ingeniaritza, pentsuak, energia edo ziurtatzea).
BIE4. Produktuen ingurumen-zaintza eta kalitatea.
BIE5. Akuikulturako produktuak eta zerbitzuak garatzeko dauden instalazioak birziklatzea.
BIE6. Arrantzako eta akuikulturako produktuen gaineko marketin- eta kontsumo-kanpainak egitea.
BIE7. Akuikulturaren arloan beste eskualde/herrialde batzuekin lankidetzan aritzeko sareak eratzea.
2. taula. DAFO azterketa eta gomendioak Euskadin itsas akuikultura garatzeko. Definizioak: *Defentsarako estrategiak: Sektorea eta nahasitako
eragileak mehatxuei aurre egiten prestatzeko ekintza-programa; *Erasorako estrategiak: Epe laburrean gauzatu beharreko ekintzen programa,
hazteko estrategia dakar; *Bizirauteko estrategiak: Oraingo ekintzen programa; *Bideratzeko estrategiak: Berariazko ekintzen programa eta
etorkizunera bideratzea.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 14/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AKUIKULTURA
KONTINENTALA
EAE
MEHATXUAK
M1. Koordinaziorik eza osasunaren eta eskumenen arloan.
M2. Espazioen plangintzarik eza. M3. Inportazio handia hirugarren
herrialdeetatik. M4. Prezio txikiak eta beheranzko joera. M5. Lehia handia Espainiako ekoizleekin. M6. Funts urriak I+G+B finantzatzeko. M7. Baimen edo lizentzia berrietarako epe
luzeak. M8. Espazioagatiko gero eta lehia
handiagoa beste jarduera batzuekin (turismoa, jolas arrantza...).
M9. Hirugarrenek edo klimari lotutako faktoreek eragindako ingurumen-arriskuak.
M10. Gero eta ingurumen-baldintza handiagoak.
AUKERAK
A1. Espezie berrientzako merkatua dago (izokina, tilapia, tenka...).
A2. Produktu-gaman dibertsifikatutako espezientzako merkatua dago (amuarraina).
A3. Ekoizpen ekologikoko markak ezartzeko potentziala.
A4. Herri-administrazioen laguntza IAEF berriaren bidez.
05. Negozio-aukerak sortzea: kirol-arrantza, birpopulatzea, turismoa, gastronomia.
06. Baimenak indarrean eta jarduerarik gabe dauden instalazioak.
07. Teknologia berriak erabiltzea (birziklatzea, energia-iturri jasangarriak; termika, kogenerazioa) eta espazio berriak erabiltzeko aukera (nekazaritza eta industriakoak).
INDARGUNEAK
I1. Espezieak ekoizteko klima-baldintza egokiak.
I2. Arrainaren urteko per capita kontsumo-maila handia.
I3. Arrain-produktuen kontsumoa ohitura osasungarriekin lotuta egotea.
I4. Eraldatzeko eta merkaturatzeko gaitasunak.
I5. I+G+B sarea. I6. Mutrikuko akuikultura-eskola.
Defentsarako Estrategiak
DE1. Euskadiko ibai-akuikulturaren legediari eta izapidetzeari buruzko gida bat egitea.
DE2. Enplegu espezializatua sar dadin sustatzea.
DE3. Berariazko prestakuntza-planak garatzea.
Erasorako Estrategiak
EE1. Finantza-inbertsioa (publikoa eta pribatua) erabiltzen ez diren instalazioak lehengoratzeko.
EE2. Landa-garapenarekin sinergiak sortzea.
EE3. Dibertsifikatzeko eta eraldatzeko jarduerak sustatzea.
AHULGUNEAK
AH1. Jarduera egiteko irizpide eta kanon ez argiak.
AH2. Produktuaren dibertsifikazio txikia.
AH3. Amuarrainaren edo aingiraren hazkuntzaren alternatiba gutxi.
AH4. Enpresen I+G+Brako sarbide txikia edo hutsala.
AH5. Enpresen inbertsio txikia edo kreditua eskuratzeko zailtasuna.
AH6. Produktua ekoizteko eta banatzeko gero eta kostu handiagoak.
AH7. Irudi-politikarik ez egotea. AH8. Administrazioen sektorearen
garapena gutxi laguntzea.
Bizirauteko estrategiak
BE1. Herri-administrazioek jarduera indartzea.
BE2. Birpopulatzea sustatzea klima-aldaketaren edo ibaietako gehiegizko arrantzaren aurrean.
BE3. Jarduera garatzeko eta jasangarria izateko berariazko irizpideak eta ereduak ezartzea.
Bideratzeko estrategiak
BIE1. Ibai-akuikulturako sektorearen eta produktuen sustapen- eta irudi-kanpainak sendotzea.
BIE2. Berrikuntza teknologia, prozesu eta produktu-garapenean.
3. taula. DAFO azterketa eta gomendioak Euskadin ibai-akuikultura garatzeko. Definizioak: *Defentsarako estrategiak: Sektorea eta nahasitako
eragileak mehatxuei aurre egiten prestatzeko ekintza-programa; *Erasorako estrategiak: Epe laburrean gauzatu beharreko ekintzen programa,
hazteko estrategia dakar; *Bizirauteko estrategiak: Oraingo ekintzen programa; *Bideratzeko estrategiak: Berariazko ekintzen programa eta
etorkizunera bideratzea.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 15/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
1.5 Jarraipen eta bilakaerarako adierazleak
2014-2020 aldirako Akuikulturaren Plan Estrategikoaren sekzioa abiarazteko
jarraipen-adierazleei buruzko bi atal ezarri dira:
Bilakaeraren adierazleak: 16 adierazleren zerrendak osatuta, plan
estrategikoaren, ikuspegiaren eta xedearen helburu orokorrekin zuzenean
lotuta (4. taula).
Jasangarritasun-adierazleak: Euskadiko enpresek eta eragileek emandako
informazio-serieak, ekoizpen-egoera bakoitzaren jasangarritasun-egoera
ebaluatu eta kasuan-kasuan behar diren estrategiak eta neurriak ebaluatu ahal
izateko (5. taula).
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 16/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
BILAKAERA ADIERAZLEAK
TESTUINGURUA
ZER NEURTZEN DU
ZERTARAKO NEURTZEN DU
Itsas arrainen ekoizpena / Balio ekonomikoa Ekonomikoa Ekoizpena (t) eta balioa (€) Sektorearen ekoizpen-hazkundea
Ibaietako arrainen ekoizpena eta balio ekonomikoa Ekonomikoa Ekoizpena (t) eta balioa (€) Sektorearen ekoizpen-hazkundea
Moluskuen ekoizpena Ekonomikoa Ekoizpena (t) eta balioa (€) Sektorearen ekoizpen-hazkundea
Uretako beste organismo batzuk Ekonomikoa Ekoizpena (t) eta balioa (€) Sektorearen ekoizpen-hazkundea
Teknologien eta Sistemen Ekoizpena Ekonomikoa Ekoizpen-unitateak eta € Industria osagarriaren ekoizpen-hazkundea
Hornidura bioteknologikoen ekoizpena Ekonomikoa Ekoizpen-litroak eta € Industria osagarriaren ekoizpen-hazkundea
Akuikulturako emakida kopurua Administratiboa Hektarea emankorrak Sektorearen ekoizpen-hazkundea
Plangintza Estrategikoaren dokumentu kopurua Administratiboa Zuzendaritza Estrategikoaren
Planak
Adostutako estrategia edukitzea
Kontratu-Programa bidezko sektorearen laguntza
finantzatzea
Administratiboa € babes-programatan Sektorerako laguntza teknologikoa edukitzea
Jarraitzeko eta urteko kontrolerako plan kopurua Administratiboa Arriskuak kontrolatzeko planak Kontrol-neurriak edukitzea
Akuikulturako Programa Kontratuari lotutako
I+G+Bko proiektu kopurua
I+D+B Sektorerako proiektuak Sektore, enpresetarako laguntza teknologikoa eta
berrikuntza edukitzea.
Akuikulturako proiektu europarren kopurua I+D+B Sektorerako proiektuak Sektorerako laguntza teknologikoa eta
berrikuntza. Akuikulturako jarduera duten ikerketa-zentroen
kopurua (AZTI eta EHU-PIE)
I+D+B Masa kritiko espezializatua Bikaintasun zientifikoa edukitzea.
Guztizkotik esportaziora bideratutako ekoizpena Ekonomikoa Kanpoko merkatura bideratutako
ekoizpena (%)
Sektorearen, enpresen nazioartekotzea
ebaluatzea.
Nazioarteko kongresuen kopurua, antolatutako
gertaerak, gizarte-kanpainak
Soziala Gizarteari jakinarazteko ekitaldiak Planak gizartean duen eragina ebaluatzeko.
Arrantzako eta akuikulturako produktuen
kontsumoa
Soziala/Ekonomikoa Kg/biztanlea/urtea Planaren eragin ekonomikoa eta soziala
ebaluatzea.
4. taula. 2014-2020 aldirako Akuikulturaren Garapenerako Plan Estrategikoaren bilakaera eta betetze-maila neurtzeko adierazleak.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 17/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JASANGARRITASUN ADIERAZLEAK
TESTUINGURUA
ZER NEURTZEN DU
ZERTARAKO NEURTZEN DU
Ekoitzitako kg bakoitzeko salmenta-
prezioaren bilakaera Ekonomikoa Errendimendu ekonomiko maila Enpresen finantza-kudeaketa indartzeko
Autoaskitasuna/Errentagarritasuna Ekonomikoa Zor-maila Enpresen finantza-kudeaketa indartzeko
Salgai dauden produktuen kopurua Ekonomikoa Dibertsifikazio-maila Ziurgabetasun teknikoen edo merkatuko krisien aurrean
egokitzeko gaitasuna handitzen saiatzeko
Isurketa-mailak Ingurumenekoa Aztarna ekologikoaren maila Ekosistemak akuikulturari ematen dizkion ondasunei eta
zerbitzuei eusteko
Energia-gastua Ingurumenekoa Karbono-aztarnaren maila Ekosistemak akuikulturari ematen dizkion ondasunei eta
zerbitzuei eusteko
Teknika- eta ingurumen-estandarrak betetzea Ingurumenekoa Ziurtagiri eta jardunbide egokien
erabilera
Ekoizpen-segurtasuneko bermeak eta ingurumen-
estandarrak betetzea
Tokiko enplegua Soziala Tokiko enplegu espezializaturako
ekarpen-maila Enpresa eta toki-garapenerako bultzada egokitzeko.
Komunikazio- eta gardentasun-mekanismoak Soziala Jardueraren irudia Jardueraren gizarte-irudia hezteko eta hobetzeko enpresek
duten eginkizuna indartzeko.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 18/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
II. BLOKEA. EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO
AKUIKULTURAKO SEKTOREAREN EZAUGARRIAK
2.1 Akuikulturaren egoera Europar Batasunean eta Espainian
Balio ekonomiko handiko espezieen hazkuntza eta ekoizpen-prozesu oso
teknologikoak dira Europako akuikulturaren ezaugarriak, besteak beste .
Europako akuikulturak (itsaso eta ibaietakoa) Europako arrain-bolumenaren % 31,24
ekoizten du eta arrain-ekoizpenaren balioaren % 44 hartzen du. Akuikulturako
Ekoizleen Europako Federazioaren arabera, 2.271.932 tona lortu ziren 2012an,
2007ko ekoizpen-bolumena % 38 handituta (FEAP, 2013). Halaber, 650.000 tona
molusku ere ekoizten ditu Europak; ekoizpen horrek 900 milioi euroko balio
ekonomikoa du, eta zuzeneko 37.000 lanpostu sortzen ditu. Europako akuikultura, oro
har, 3.500 milioi euroko ekoizpenaren balio ekonomikoa zuen 2012an, eta 7 bilioi euro
sortzen zituen guztira, baita zuzeneko eta zeharkako 190.000 lanpostu ere (EATip,
2012).
Europako akuikulturak azken 7 urteetan urteko % 3ko hazkunde-erritmoa
izan du , betiere Norvegia, Turkia, Faroe eta Islandiako ekoizpen-bolumenak barnean
hartzen badira. Nolanahi ere, Batasuneko kide diren herrialdeetako ekoizpena bakarrik
hartzen badugu kontuan, hazkunde-tasa negatiboa izan da 2013an (- % 0,3).
Azken 7 urteetan Europako herrialde hauek handitu dute gehien ekoizpena:
Norvegia, Grezia, Turkia eta Erresuma Batua. Europako akuikultura munduko
liderra da honako espezie hauetan: amuarrain ostadarra, lupia, urraburua,
erreboiloa eta muskuilua.
Garapen sozioekonomikoko ardatza da akuikultura Europako eskualde
ugaritan. Industria horrek enpresa handiak sortu ohi ditu merkaturatzeko eta
teknologia garatzeko lanetan egindako ahaleginak errentagarriak izan daitezen.
Espainiako akuikulturak 295.049 tonako ekoizpena izan zuen 2012an (itsaso
eta ibaietakoa), eta horien balioa 457,3 milioi eurotik gorakoa izan zen guztira
(Apromar, 2013). Espainiako akuikulturak arrain-ekoizpenaren bolumenaren % 29
hartzen du (muskuilua barne), eta zuzeneko 1.935 eta 23.829 lanpostu sortzen
ditu, arrainen eta muskuluen sektoreen artean, hurrenez hurren. Azken urteotako
5. taula. 2014-2020 aldirako Akuikulturaren Garapenerako Plan Estrategikoa betetzeko orduan jasangarritasuna neurtzeko adierazleak.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 19/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
ekoizpen-hazkundearen ratioak % 7,8 dira, eta aurreikuspen positiboak daude
etorkizunarentzat, hazkunde-erritmo eutsia espero baita.
Ekoizpen-bolumenari dagokionez, hauek dira espezie garrantzitsuenak:
muskuilua (bolumen osoaren % 77), amuarrain ostadarra (ibaietakoa), urraburua, lupia,
erreboiloa, tunido-espezieak. Merkataritza-balioari dagokionez, berriz, hauek dira
Espainiako espezie garrantzitsuenak: urraburua, amuarrain ostadarra, tunido-
espezieak, erreboiloa, lupia eta muskuilua.
Autonomia-erkidegoen arabera, gaur egun hauek izan dira batez beste
hazkunde handiena izan dutenak: Valentzia, Katalunia eta Kanariak. Kantauriko
autonomia-erkidegoek (Asturias, Kantabria, Nafarroa eta Euskadi), bestalde, hainbat
espezieren bolumen ez oso handiak ekoizten dituzte –erreboiloa, mihi-arraina,
amuarraina, gaizkata, urraburu-kumeak, lupia eta txirlak, nagusiki–. Eta Galizia da
oraindik liderra Espainian muskuiluaren eta erreboiloaren ekoizpenari dagokionez.
Azken urteotan, espezien dibertsifikazioa ere gertatzen ari da, beste espezie
batzuk hazteari ekin baitiote: berrugeta, bisigua, mihi-arraina eta otarrainxka.
2.2 Euskadiko akuikulturaren diagnostikoa
Arrantzako produktuen per capita kontsumo-tasa 33,65 kg da pertsona
bakoitzeko urtean Euskadin, eta Espainian, berriz, 28,1 kg da pertsona bakoitzeko
urtean (Datu-basea/Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioa, 2013).
Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioaren arabera, arrantzako
produktuen kontsumo-bolumena Euskadin 70.918 tona izan zen eta 565,14 milioi
euroko balioa izan zuen 2012an. Akuikulturako produktuen kontsumoa Euskadin,
bestalde, 19.455 tonako bolumena eta 149,2 milioi euroko balioa izan zituen
2012an (Datu-basea / Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioa, 2013).
Euskadiko akuikulturako produktuen kontsumoa arrantzaren arloko produktu
guztien % 26 eta % 28 da bolumenari eta balioari dagokienez, hurrenez hurren.
Halaber, arrantzaren, elikagaien industriaren eta akuikulturaren merkataritza-sektoreek
erantzuten diote eskaera horri.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 20/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Euskadiko itsas eta ibai-akuikulturaren ekoizpena 141 tona izan zen 2012an,
eta horietatik 43,5 tona itsas akuikulturakoak dira eta 97,5 tona ibai-akuikulturakoak
(JACUMAR, 2013). Euskadin, itsas eta ibai-akuikultura tokiko arrantza-
ekoizpenaren bolumen osoaren % 0,1 baino ez da (88.131 tona 2012an).
Euskadiko akuikulturak % 81eko atzerapena izan du 2007-2013 aldian; ibai-
akuikulturak baino ez du hazkunde txiki bat izan, Kanpezuko (Araba) amuarrainaren
jardueraren ondorioz.
Jarduera minoritarioa izan da akuikultura historikoki Euskadin. Hala, 2012an bi
enpresa baino ez zeuden: amuarrain ostadarraren hazkuntzarako enpresa bat, 97,5
tonako urteko ekoizpena duena, eta erreboiloa gizentzeko enpresa bat, 43,5 tonako
ekoizpenarekin. Euskadin 2007 urtearen aurretik zeuden gainerako enpresak itxita
daude gaur egun.
Faktore nagusi hauek eragiten dute Euskadiko akuikulturaren egoera
negatiboa:
Lehia handia merkatuan eta prezioetan.
Inbertsio-kapitalik eza eta krisiaren ondorioak.
Espazioak eskuratzeko administrazio-zailtasunak.
Lehia handia Euskadiko itsasbazterreko ohitura tradizionalekin
(zaintzea, itsas sektorea, arrantza, eta abar).
Akuikulturako ozeano eta meteorologiako baldintza bereziak.
Masa kritikorik eza nekazaritzako eta arrantzako sektorean eta
I+G+Bn.
Euskadin, 2007 eta 2013 artean, akuikulturaren arloko hainbat enpresa-ekimen
izan badira ere, aipatutako faktore horiek ekarri dute egungo geldialdia.
Euskadiko arrantza-ekoizpen osoa (tokiko lehorreratzeak eta EAEko
akuikulturako ekoizpena) arrantzan dago oinarrituta; 88.272 tonako balioak eta 137,2
milioi euroko balio ekonomikoa 2012an. (Datu-basea/AZTI, 2013). Balio horien
arabera, Euskadiko tokiko arrantza-ekoizpenaren bolumena nahikoa da
arrantzaren arloko elikagai-produktuen barneko kontsumo-beharrak asetzeko
(70.917 tona, 2012an; Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioa, 2013).
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 21/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Nolanahi ere, honelakoak gertatu dira azken urteotan: (I.) arrantzatze
tradizionalen harrapaketen bolumenaren eta prezioen aldakortasun handirako joerak,
(ii.) arrantza-kuoten, ontzien eta ontziratutako langileen murrizketak eta (iii.) euskal
arrantzatze tradizionalak sortutakoa baino bolumen eta balio ekonomiko
handiagoa duten arrantza-produktuen inportazioa. Arrantza-produktuen inportazioa
92.793 tonakoa izan zen Euskadin 2012an, eta 327.395 milioi euroko balioa izan zuen
(Datu-basea / Zerga Agentzia, 2013). Arrantza-produktuen esportazio-bolumena
handiagoa da (156.774 tona 2012an) inportazio-bolumena eta arrantzatze
tradizionalen harrapaketena baino. Nolanahi ere, azken urteetan inportazioaren
balio ekonomikoa esportazioarena baino handiagoa izan da (Datu-basea- Zerga
Agentzia, 2013).
Ondoren, kontu horien guztien gaineko informazioa jaso dugu.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 22/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Europako eta Espainiako arrantzaren eta akuikulturaren ekoizpena
Europako arrantza-ekoizpen osoaren bilakaera Europako arrantza-ekoizpen osoaren bilakaera ehunekotan
Espainiako arrantza-ekoizpen osoaren bilakaera Espainiako arrantza-ekoizpen osoaren bilakaera ehunekotan
Iturriak: Eurostat 2013; FEAP 2013; APROMAR 2013
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 23/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Euskadiko arrantzaren eta akuikulturaren ekoizpena eta kontsumoa
Arrantza-ekoizpen osoaren bilakaera ehunekotan Arrantza-ekoizpen osoaren bilakaera
Arrantza-produktuen eta akuikulturaren kontsumoaren
balioaren bilakaera
Arrantza-produktuen eta akuikulturaren kontsumoaren
balioaren bilakaera
Iturriak: JACUMAR 2013, AZTI 2013, MAGRAMA 2013, Zerga Agentzia 2013
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 24/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Iturria: Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen
Ministerioa, 2013
Arrantza-produktuen per capita kontsumo-bolumenaren bilakaera
Euskadiko akuikulturaren ekoizpena eta kontsumoa
Akuikulturako espezie nagusien kontsumoa bolumenetan Akuikulturako espezie nagusien kontsumoa baliotan
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 25/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Euskadiko akuikulturaren ekoizpena
Iturria: JACUMAR 2013
Akuikulturako ekoizpenaren bilakaera sektoreen arabera
EAEn (1997-2013).
EAEko enpresen akuikulturaren ekoizpena
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 26/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Euskadiko arrantza eta akuikulturako produktuen kanpoko merkataritza
2013an Arrantza-produktuen inportazioen/esportazioen balioa
Iturria: Zerga Agentzia, 2013
Arrantza-produktuen inportazioen/esportazioen bolumena
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 27/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
2.3 Euskadiko akuikulturako I+G+Bren diagnostikoa
Hala Europako Akuikulturaren garapen jasangarrirako estrategian jarritako
erronkek (EC, 2013), nola arrantza politika bateratuaren erreforman eta IAEFen
erregelamenduan zehaztutako jardun-ildoek I+G+Bren lehentasunak esparru
ekonomiko eta teknologiko oso jakin batzuetara bideratzen dituzte .
Plataforma teknologikoek (EATip – Europako Akuikultura eta PTEPA –
Arrantzaren eta Akuikulturaren Espainiako Plataforma) ere bultzatzen dute
akuikulturaren arloko ikerketaren eta berrikuntza teknologikoaren garapena ekoizpen-
sektorearen, enpresa osagarrien eta ikerketa-erakundeen arteko elkarlanerako
ekintzen bitartez, herri-administrazioa bera lan horretan lagunduta.
Bi plataforma horietako kidea da Eusko Jaurlaritza, baita JACUMAR Itsas
Haztegien Aholku Batzordearena ere.
Azken urteotan ez da hutsala izan Euskadin akuikulturari buruzko ikerketaren,
garapenaren eta berrikuntzaren jarduera. Eusko Jaurlaritzako Arrantza eta
Akuikultura Zuzendaritzak, 2008 eta 2013 artean, 24 proiektu finantzatu ditu
guztira AEF eta I+G+B programen bitartez. Proiektu horiek instalazioak berritzeko,
ekoizpena handitzeko edo proiektu pilotuak egiteko izan dira, besteak beste. Proiektu
horien bitartez 4,6 milioiko zuzeneko laguntzak eman zaizkie Euskadiko enpresei,
fundazioei, kofradiei eta teknologia-zentroei, 7,23 milioi euroko dimentsio ekonomikoa
izan duten tokiko proiektuak garatzeko. Era horretako proiektuak aipatutako
Arrantzarako Europako Funtsen Finantza Tresnaren programaren barruan egin dira
nagusiki (AEF 2007-2013).
Proiektu pilotuak garatzeko finantzaketa nabarmen handitu da 2007 eta
2013 artean, bai enpresentzat bai ikerketa-erakundeentzat. Horrek agerian uzten du
Arrantza eta Akuikultura Zuzendaritza ahalegin handia egiten ari dela teknologia,
prozesu eta espezie berriak garatzen laguntzeko.
Azken urteotan egiaztatu da, halaber,oso txikia izan dela inbertsio pribatua
(enpresak, arrisku-kapitala, inbertsio-taldeak, ekintzaileak, eta abar).
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 28/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
2.4 Gaitasun zientifiko-teknologikoa
Akuikulturan espezializatutako masa kritiko nahikorik ez dagoen arren,
zientziaren eta teknologiaren arloko azpiegitura-sare handia dago. Akuikulturan
espezializatutako zientziaren eta teknikaren arloan langile gutxi dago, agian,
akuikulturako sektorea oso txikia delako eta eskaera zientifiko eta teknologikorako
ahalmen txikia duelako. Nabarmendu behar dugu, nolanahi ere, Euskadiko teknologia-
zentro eta unibertsitateetan, diziplina anitzeko ikuspegitik begiratuta, akuikulturari
zerbitzua emateko beharrezko egiturak eta ahalmen zientifiko eta teknologikoa
daudela.
Horren adibide dira, besteak beste, AZTI fundazioa, Tecnalia korporazioa,
Mutrikuko Akuikultura Institutua, Euskal Herriko Unibertsitatea edo Donostiako
Aquariuma. Zentro horietako gehienetan esperimentatzeko azpiegiturak daude, eta
akuikulturaren arloan ikertzeko lerroak garatzen ari dira jada. Euskal Autonomia
Erkidegoko azpiegitura zientifiko-teknologikoen sarean 500 zientzialari eta teknologo
baino gehiago daude, eta gaitasun teknikoa dute horiek akuikulturaren arloko
jakintza, produktuak edo zerbitzuak garatzeko.
2.5 I+G+Brako jakintza-arloak
Euskadin akuikultura garatzeko orduan honako jakintza-arlo hauek hartu behar
dira kontuan nagusiki:
Ziklo biologikoen eta ekoizpenaren kudeaketa: Espezien biologia,
fisiologia, osasuna eta nutrizioa ezagutu behar dira Euskadin arrantza- eta
elikagai-produktuen gama dibertsifikatu ahal izateko. Hori guztia, ekoizpen-
praktikak modu eraginkorrean eta ekonomikoki errentagarrian gara daitezen
lortzeko. Espezien gizentzea, animalien ongizatearen kontrola eta hazien,
larben edo arrainkumeen ekoizpena hobetzea da ikerketa aplikatuko lerro
nagusia; hori guztia ekoizpenerako espezie berriak garatu beharra
nabarmenduta. Lerro hori gauzatzeak, halaber, I+G+Bko jarduerak
garatzea ere badakar, besteak beste animalien ongizatea eta osasuna
hobetzeko (adibidez, txertoak, probiotikoak, anestesikoak eta
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 29/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
inmunoestimulazioa eta diagnostikoa) edota produktibitatea eta ugalketa
laguntzeko tresnak lortzeko.
Ekoizpen-teknologiak eta -sistemak: Akuikulturako jardueretarako
kostaldeko espaziorik eza eta areagotzeko automatizazioari buruzko
teknologia berriak direla eta, Euskadik ordezko aukerak bilatu behar ditu
errentagarriak, ziurtatuak diren eta ingurumena errespetatzen duten
ingeniaritzetan. Horiek horrela, datozen urteetan arlo hauek izango dute
proiekziorik handiena Euskadirako: itsas zabaleko teknologietan
oinarritutako ekoizpen-sistemak eta birziklatzeko teknologiak (RAS).
Azken arlo horretan sartzen dira estandar teknikoen diseinuarekin zerikusia
duten gai-arloak eta lohiak eta hondakin-urak arazteko teknologiak.
Ingurumen-interakzioa: Itsas-arrantzako eta ibaietako espazioak
erabiltzeko erabateko eskubidea duen jarduera da akuikultura, betiere
ingurumenaren jasangarritasunerako printzipioekin arduraz jokatzen badu.
Euskadin espazioa erabiltzeko presio handiagatik baliabide naturalen
gainean erantzukizun ekosistemikoz jardun beharra dago. Jarduera
garatzeko orduan, kudeaketa integratua eta ingurumen-zaintza sustatuko
dira Europako Zuzentarauei (WFD) jarraituz ekoizpen-guneak
planifikatzeko, jarraitzeko eta kontrolatzeko tresna gisa. Halaber, ekoizpen
handia duten kokapenen kasuan, akuikulturako espezien eta basatien
arteko interakzioarekin, fitoplanktonak edo bestelako patogenoek molusku-
maskor bikoen gainean duten eragin toxikoarekin eta hondakin biogenikoak
eta/edo kimikoak asimilatzeko eta hautemateko ahalmenarekin lotutako
gaiak bultzatuko dira.
Kontsumorako produktuen kalitatea: Akuikulturak elikagai-produktuak
prestatzea du azken xedetzat. Izan ere, merkatuko eta elikagai-kontsumoko
joerek arrantzako eta akuikulturako produktuak ekoizteko aukera-
jarraibideak finkatzen dituzte. Euskadin bide beretik jarraitu behar dugu;
batetik, arrantzako produktuen gastronomiaren, eraldaketaren eta
kalitatearen arloetan Euskadik duen errekonozimendu profesional eta
sozialagatik, eta, bestetik, arlo horiek bertako kulturan sustraituta
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 30/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
daudelako. Horiek horrela, elikagai berriak garatzeko ildoak landu behar
dira, betiere segurtasuneko, trazabilitateko, kalitate-etiketako eta
ingurumen-jasangarritasuneko aldeak beteta. Merkatu-azterketek eta
akuikulturako produktua gizartera hurbiltzeko kanpainek horretan lagun
dezakete, besteak beste. Elikagai berrien garapenak lehenetsi beharreko
arloa izan behar du.
2.6 Merkatuko joerak eta estrategiak
2.6.1. Herri Administrazioaren segmentua
Espainiako autonomia-erkidegoetako herri-administrazioak eta arrantza-
tradizioa duten Europako herrialdeak akuikulturaren garapena bultzatzen ari dira
ekonomia eta enplegua sortzeko eta jardueraren benetako garapenerako dauden
arazo teknikoak, administraziokoak eta ingurumenekoak konpontzeko. Administrazioek
helburu hori lortzeko honako kudeaketa-tresna hau erabiltzen dute batez ere:
lurraldearen plangintza estrategikoa eta kudeaketa integratua.
Espainiako lau autonomia-erkidegok akuikulturako antolamendu-planak egin
dituzte edo egiten ari dira jada; zehazki, Katalunia, Andaluzia, Galizia, Kanariak eta
Murtzia.
Kanariak itsas hazkuntzetarako interes-guneak izendatzeko fase bat garatu du
2003an hasitako Akuikultura Antolatzeko Eskualdeko Planaren bitartez.
Kataluniak akuikulturako instalazioen kokalekuen mapa du, fanerogamoen
larreguneak, itsas erreserbak, portuetako eremuak, gasaren urpeko kanalizazioak,
kableak, eta abar kanpoan utzita.
Andaluziak plan bat du «akuikultura Andaluziako itsasoko eta lurreko
espazioetan garatzeko eremu egokienak» jasota, bestelako erabilerekin dauden
bateraezintasunak ere zehaztuta.
Galiziak Akuikultura Plan Zuzentzaile bat du, Galiziako Gobernuak 2012an
onartuta, lurraldea antolatzeko arauen babespean (Galiziako Lurraldea antolatzeko
10/1995 Legea; Xunta 2003) eta baldintza onenak betetzen dituzten eremuak eta
instalazio barreiatuak eta ez-planifikatuak saihesteko.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 31/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Administrazio-prozedurak eta ebaluazio-batzordeen sistemak edo leihatila
bakarra bizkortzeko ere lan egiten ari dira autonomia-erkidegoak; hori guztia lizentzia
berriak emateko eta/edo daudenak eguneratzeko.
Azkenik, herri-administrazioak azken urteetan ekimenak garatzen ari dira
arrantzako eta akuikulturako produktuen gaineko merkatuko azterketak egiteko.
Ondorioztatu da faktore ekonomikoek (eskaria, lehiakideen ekoizpena, prezioak,
aurreikuspenak, merkatu-hobiak...) garrantzi handiagoa eduki behar dutela estrategia
politikoetan.
2.6.2. Ekoizpen-enpresen segmentua
Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioaren Prezioen Behatokiaren
azterlanen arabera (2012), akuikulturako produktuen erdia baino gehiago
supermerkatu eta azalera handien bitartez merkaturatzen da.
Akuikulturako enpresek eskaintza pilatzeko estrategiak garatzen dituzte
produktuen/zerbitzuen eskariaren aurrean gaitasun komertziala handitzeko eta
prezioetan egonkortasuna lortzeko. Hartarako era honetako hitzarmenak egiten dituzte:
Balio-katea produktura arte hartzen duten enpresek osatutako taldeak, bazkide
kontsumitzaileak, kooperatiba-taldeak, ABEEak...
Gaur egun, akuikulturako produktuak osorik eta fresko merkaturatzeak du
arrakasta gehien, eta horrela merkaturatzen dira % 88. Ekoizpen gehiena hurbileko
autonomia-merkatura bideratzen da (% 72,48) eta neurri txikiagoan esportaziora (%
27,52) (APROMAR, 2013).
Merkatuaren hazkunderako aukerak daude espezie-gamaren zein ekoizpen-
faseen eta produktuen dibertsifikazioan (xerratan zatitzea, tamaina-mailak, arrabak,
kalitate-markak, eta abar). Hori guztia, etxeko kontsumoaren ohituretan izandako
aldaketei eta eraldatu eta prestatutako produktuen gero eta eskari handiagoari
erantzuteko. Hori erakusten du hainbat espeziek (xerratan zatikatuta eta hezurrik
gabe) merkatuan gero eta agerpen handiagoa edukitzeak, besteak beste: panga
(Pangasus hypophthalmus) edo tilapia (Oreochromis sp). Horregatik, gero eta gehiago
baloratzen da ekoizteko eta merkaturatzeko enpresa mistoak ezartzea, produktuak
ekoizteko, eraldatzeko eta merkaturatzeko prozesuak barne hartzen dituztenak,
baterako inbertsio- eta garapen-kostuak beren gain hartuta.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 32/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
2.6.3. Elikagaien produktuaren eta merkatuaren segmentua
Arrantzaren bertako produktuaren eskaintzaren bolumenak behera egin du
azken urteetan; hori guztia, sektoreak oro har, hainbat alderdik eraginda (baliabideen
egoera, prezioen geldialdia, harrapaketa onargarrien totalaren murrizketak,
inportazioak, eta abar), pairatzen duen krisiagatik. Itsasoko produktuen tokiko eskariari
erantzuteko, inportazioetara edo akuikulturako produktuetara jo daiteke. Halere, aipatu
beharra dago arrainaren merkataritza, 2009 eta 2012 artean, defizitarioa izan dela
Espainian eta Euskadin (Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioa, 2012).
Produktuak egoki bideratu behar dira dagozkion kontsumitzaile-segmentura.
Akuikulturako elikagai-produktuak bideratu beharreko hiru merkatu mota daude
(Elikadura eta Nekazaritzarako Erakundea, 2006):
- Eskualde bakoitzeko produktuaren kontsumo historiko eta tradizionalak
eragindako merkatua (adibidez, itsasoko arrantza-produktua: hegalaburra,
legatza, zapoa, antxoa, urraburua...).
- Ongizate ekonomikoaren gizarte-pertzepzioak eragindako merkatua (adibidez,
goi-mailako irudia duten arrantza-produktuak: angula, abakandoa, bisigua,
erreboiloa, lupia...).
- Arraina produktua osasungarri gisa kontsumitu beharrak eragindako merkatua
(adibidez, izokina, sasoiko arraina edo urraburua eta lupia oro har).
Azken azterketek (PEAE, 2013; MAGRAMA, 2012) agerian uzten dute
Espainiako merkatuan hazkunderako aukera dagoela, gehienbat arrantzako eta
akuikulturako produktuen eskaintza dibertsifikatzearekin lotuta.
Elikagai-produktuen estrategiaren joerak honako gako hauekin daude lotuta:
freskotasuna, produktuaren konposizio-kalitatea eta ezaugarri sentsorialak, bizitza
erabilgarria luzatzea, eraldatutakoen gamaren dibertsifikazioa, aurkezteko
ontzia/formak eta markak, eta abar. Gaur egun asko erabiltzen dira, halaber,
ingurumen-jasangarritasuneko markak, ekologikoa esaterako.
2.6.4. Kontsumoaren segmentua
Maila globalean, munduan giza kontsumora bideratutako arrainen % 47
akuikulturatik datoz. Munduan 2030erako 2.000 milioi biztanle gehiago egongo
direnez, akuikulturak egungo kopuruaren bikoitza ekoitzi behar izango du, arrantzako
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 33/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
elikagaien kontsumo-mailei eusten laguntzeko (Elikadura eta Nekazaritzarako
Erakundea, 2012). Alderdi horrek eragina izango du arrantzako produktuen
inportazioen eta esportazioen bolumenaren eta balioaren gainean (Elikadura eta
Nekazaritzarako Erakundea, 2012).
Europan, per capita kontsumoa handitzea aurreikusi da hainbat herrialdetan
(Austria, Belgika, Luxenburgo, Danimarka, Finlandia, Frantzia, Alemania, Herbehereak,
Erresuma Batua eta Europa ekialdeko zenbait herrialde). Europako arrain-kontsumoa,
2030erako, 12,2 milioi tona izango dela aurreikusten da. Xerratan zatikatzeko eta
prestatutako janaria egiteko egokiak diren espezietarako joera dago EBko
lehentasunetan (Elikadura eta Nekazaritzarako Erakundea, 2012).
Europako Batzordeak azaltzen duenez, arraina oinarritzat duten gero eta
elikagai kopuru handiagoa eskatzen dute europarrek (EC, 2013). Askotarikoak dira
aldaketa horren arrazoiak: dieta osasungarriarekiko kezkaren hazkundea, haragiaren
elikadura-segurtasunarekiko konfiantzarik eza, biztanleen zahartzea, familia-egituraren
aldaketak, arrantza-jatorriko elikagai prozesatuen eskuragarritasun handiagoa, bai eta
ingurumenaren eta animaliak errespetatzearen gaineko kontzientzia handiagoa ere
(FROM, 2007).
Arrainaren per capita kontsumoaren tasa handia dago Euskadin, eta
herrialde txiki batzuek baino ez dute handiagoa (besteak beste, Danimarka, Islandia
eta Norvegia). Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioaren Merkataritza
Ganberaren datuen arabera, euskal herritarrek arrantzako 33,65 kg produktu
kontsumitzen dituzte batez beste pertsona eta urteko. Arrain freskoaren, prestatuaren
eta kontserbatuaren kontsumoa egiten da Euskadin gehienbat.
Merkatuko eta kontsumoko estrategiak ezartzeko honako aukera hauek
daude:
- Merkatuan arrain zuriaren eskaria eta gabezia egotea.
- Dieta-lehentasunen eta elikadura-ohituren aldaketa; arrain freskoaren
kontsumo-ohitura sendotzea.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 34/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
- Merkatu berriak produktu berrien aurkezpenari dagokionez; eratorrien
eta aurkezpen-formen gainean kontsumitzaileak dituen itxaropenak.
- Kalitateko markak kontsumitzeko joerak.
- Kontsumitzeko eskari handiko produktuak.
2.7 Aurreikuspenak eta bilakaera-agertokiak
Planaren garapena eta betetzea hiru balizko agertokitan oinarrituta aurreikusten da (6.
taula).
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 35/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
ADIERAZLEA/AGERTOKIAK EZKORRA KONTSERBATZAILEA BAIKORRA
Itsas arrainen ekoizpena / Balio ekonomikoa (T / €) 600T / 3,5 M€ 1.100 T / 6,4 M€ 2.000 T / 11,63 M€
Ibaietako arrainen ekoizpena eta balio ekonomikoa (T / €) 400 T / 1,2 M€ 600 T / 1,8 M€ 1.200 T/ 3,6 M€
Moluskuen ekoizpena (T / €) 1.000 T / 1.5 M€ 5.000 T / 7.0 M€ 10.000 T / 11.9 M€
Uretako beste organismo batzuen ekoizpena - - -
Teknologien eta Sistemen Ekoizpena (Unitateak eta €) 30 U / 825 K€ 50 U / 1,4 M€ 80 U / 2,3 M€
Hornidura bioteknologikoen ekoizpena (litroak / €) 15.590/ 4,1M€ 15.590 / 4,1 M€ 15.590 / 4,1 M€
Enplegatutako pertsona kopurua (zuzenean eta zeharka) 60/120 85 /150 105 / 300
Akuikulturako emakida kopurua (itsasoa eta kontinentala) 12. orr. 15. orr. 20. orr.
Plangintza Estrategikoaren dokumentu kopurua 1. orr. 1. orr. 1. orr.
Laguntzeko neurrietarako finantzaketa akuikulturarako kontratuen – urteko programaren bidez 1.000.000 € 1.500.000 € 2.000.000 €
Jarraitzeko eta urteko kontrolerako plan kopurua 2. orr. 3. orr. 3. orr.
Programa Kontratuari lotutako I+G+Bko proiektu kopurua 8. orr. 12. orr. 15. orr.
Euskadiko parte-hartzea duten Europako proiektuen kopurua 2. orr. 4. orr. 5. orr.
Akuikulturako jarduera duten ikerketa-zentroen kopurua (AZTI, EHU-PIE eta TKNIKA) 1. orr. 3. orr. 4. orr.
Guztizkotik esportaziora bideratutako ekoizpena (urteko %) % 5 % 10 % 20
Euskadin planaren bukaerarako antolatutako nazioarteko kongresuen, ekitaldien eta/edo gizarte-kanpainen kopurua. 2. orr. 4. orr. 4. orr.
Arrantzako eta akuikulturako produktuen kontsumoa (kg/biztanlea/urtea) 33. orr. 35. orr. 37. orr.
6. taula. 2014-2020 aldirako Akuikulturaren Garapenerako Plan Estrategikoa betetzean aurreikusitako ekoizpen-agertokien gaineko adierazleak.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 36/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
III. BLOKEA. EAE-KO AKUIKULTURAREN
GARAPENERAKO EKINTZA ESTRATEGIKOAK
IDENTIFIKATZEA 2014-2020
Euskadi oso une egokian dago akuikulturako sektore bat garatzeko.
Zentzu horretatik, Plan Estrategikoaren dokumentu honek ondoko IKUSPEGIA
proposatzen du: Akuikulturako sektore jasangarria eta espezializatua, kalitateko
produktuak dituena, sortu du Euskadik; hartarako, ezagutza tekniko aurreratuena
eta abangoardiako garapen teknologikoa (ekipoak eta prozesuak) hartu ditu
oinarri, eta itsasbazterreko eta landako eremuetako dibertsifikazio ekonomikoa
eta bizi-mailaren hobekuntza ahalbidetu ditu horrek.
Sektore hori ekoizpen-egituran orain arte oso txikia edo garrantzirik gabekoa
izan bada ere, asmo handiko proiektu konplexuak garatzeko enpresa- eta teknologia-
ahalmen garrantzitsuak daude, baita baliatu beharreko aukerak ere; hartarako, honako
alderdi hauek landu eta aurreratu behar dira epe ertain eta luzean sektorearen
garapena ahalbidetzeko:
1. Lizentzia eta baimen berriak izapidetzeko orduan administrazio-prozesuen
hobekuntza sustatzea.
2. Akuikulturaren balio-katearen barruan produktuak edo zerbitzuak garatzen
dituzten enpresa osagarriak garatzeko finantza-laguntza ematea.
3. Sektorean garapen teknologiko aurreratua laguntzea.
4. I+G+B sareak erabiltzea sektorea garatzen laguntzeko.
5. Akuikulturako teknikarien eta espezialisten trebakuntza eta laneratzea
laguntzea.
6. Lehorrean eta itsaso zabalean espazioak gaitzea akuikulturako instalazioak
ipintzeko, lehendik dauden azpiegiturak akuikulturako produktuak eta zerbitzuak
garatzeko erabiltzeko aukera erreala nabarmenduta.
7. Akuikultura sustatzea euskal gizarterako eta landa eta itsasbazterreko
garapenerako balio erantsi handia duen jarduera modura.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 37/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
8. Akuikultura garatuz arrantzako produktuak eraldatzeko eta merkaturatzeko
sektoreei laguntzea.
Jarraian Euskal Autonomia Erkidegorako lehentasunezko jardun-ildoak, espezieak,
teknologiak, eragileak eta kokalekuak zehaztuko ditugu, aipatutako ikuspegia
gauzatzen laguntzen duen estrategia behar bezala garatu ahal izateko.
3.1. Euskal Autonomia Erkidegoan akuikultura garatzeko ekintza
estrategikoak identifikatzea.
Euskal Autonomia Erkidegoan akuikultura 2014-2020 aldian garatzeko estrategiak lau
marko estrategiko ditu (CE, 2013); elkarri eragiten diote horiek, eta berariazko 9
ekintza-lerro proposatzen dituzte.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 38/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Bederatzi ekintza-lerroetako bakoitzak akuikulturaren abialdia Euskadin mugatu
duten alderdiak testuinguruan kokatzen ditu. Zentzu horretan, ekintza-lerro bakoitzak
arazo eta behar horiek konpontzeko eta planaren ikuspegi estrategia lortzeko balio
duten hainbat jarduera jasotzen ditu ekintza-lerro bakoitzak: «Akuikulturako sektore
jasangarria eta espezializatua, kalitateko produktuak dituena, sortu du Euskadik;
hartarako, ezagutza tekniko aurreratuena eta abangoardiako garapen teknologikoa
(ekipoak eta prozesuak) hartu ditu oinarri, eta itsasbazterreko eremuko dibertsifikazio
ekonomikoa eta bizi-mailaren hobekuntza ahalbidetu ditu horrek».
3.1.1. Administrazioa bakuntzea
LERROA. ANTOLAMENDU AGERTOKIA ETA ARAU ESPARRUA
JARDUERAK:
1. Ebaluazio-prozesuen baimenak eta emakidak izapidetzea sinplifikatzeko
protokolo bat garatzea.
2. Tokiko Aholku Batzorde bat eratzea gobernantzako jarduerak koordinatzeko
Euskadiko akuikulturako sektorearen garapenean esku hartzen duten eragileen
artean.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 39/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA ADMINISTRAZIOA BAKUNTZEA
HELBURUA Akuikulturaren antolamendu-agertokia eta arau-esparrua hobetzea.
DAFO lotura DE1.
BERARIAZKO
EKINTZA 1. Akuikulturako baimenak eta emakidak ebaluatzeko eta
izapidetzeko prozesuak sinplifikatzeko jarduerak garatzea.
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura.
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, Aldundiak, Kapitaintzak eta Itsasertz Mugapea.
AZALPENA
1. Euskadiko akuikulturaren eskumen- eta arau-esparruaren
azterketa egitea.
2. Itsasoko eta ibaietako akuikulturaren jarduerarako berariazko
arauak garatzea.
3. Akuikulturako proposamenen izapide publikoak egiteko protokoloa
eguneratzea eta jarraitzea.
4. Herri Administrazioak enpresa-proposamenen ebaluazio teknikoa
egiteko protokoloa eguneratzea eta jarraitzea.
5. Akuikulturako enpresen baimenen erregistroa erregularizatzea.
6. Autonomietako administrazio-prozeduretan esku hartzen duten
eragile publikoekin «ebaluazio-mahaiak» garatzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE1-LE.1-A.1.2.
IAEFekiko lotura BAI
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 40/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. Denbora- eta lehiakortasun-galerak minimizatzea
2. «Leihatila bakarreko» prozesu arinak garatzea.
3. Administrazio-prozesuetan esku hartzen duten eragileak
koordinatzea.
Lehentasuna HANDIA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Arau-esparruaren azterketa X
2. Protokoloen garapena X
3. Webeko argitalpenak X
4. Ebaluazio-mahaien garapena X x x x x X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatuta
ko helburua
Iturriaren izena
1. Arrantza eta Akuikultura
Zuzendaritzaren webgunean
argitaratutako protokoloak. Argitalpen kopurua
2. Garatutako ebaluazio-mahaiak. Bilera kopurua
3. Onartutako enpresa-ekimenak. Onarpen kopurua
4. Baimenek behar duten denbora. Hilabeteak
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 41/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA ADMINISTRAZIOA BAKUNTZEA
HELBURUA EAEko akuikulturaren antolamendu-agertokia eta arau-esparrua hobetzea.
DAFO lotura DE1, DE2, DE3, DE4, EE3
BERARIAZKO
EKINTZA
2. Tokiko Aholku Batzorde bat garatzea gobernantza koordinatzeko Euskadiko akuikulturaren garapenean esku hartzen duten eragileen artean.
Akuikultura mota
uraren jatorriaren
/espezie taldeen
arabera
Itsaso eta ibaietako akuikultura.
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, Aldundiak, arrantzaren sektorea, enpresak, elkarteak,
garapen-agentziak, Mutrikuko Akuikultura Eskola eta Zientziaren eta
Teknologiaren Euskal Sareko eragileak.
AZALPENA
1. Tokiko eragileek adostasun-bileretan parte hartzea akuikulturaren
garapen ekonomiko eta lehiakortasunerako.
2. Parte hartzea lehendik dauden Estatuko eta Europako batzarretan.
3. Adierazleen eta estatistiken jarraipena eta kontrola egitea.
4. Koordinazioa eta komunikazioa.
5. Tokiko ustiategien osasun-kudeaketaren koordinazioa.
6. Akuikultura sustatzeko tokiko planak batera garatzea eta
ebaluatzea.
7. Erregelamenduak eta araudiak partekatzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE1-LE.1-A.1.1.
IAEFekiko lotura BAI
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 42/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. Tokiko eragileen arteko koordinazioa behar da adostutako
akuikultura-estrategia bat garatzeko.
2. Proposamen eta garapen teknikoak bideragarriak direla, gizarteari
onura dakarkiotela eta ingurumena errespetatzen dutela
baliozkotu beharra dago.
3. Guztion artean ebaluatu beharreko ingurumen- eta gizarte-mugak
daude.
4. Guztion artean ebaluatu beharreko teknika eta merkatuko
aukerak daude.
5. Akuikulturari buruzko araudiei buruzko ezagutzarik eza dago.
Lehentasuna HANDIA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Eragileak identifikatzea X
2. Tokiko Aholku Batzarraren bilerak X X X X X X X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako helburua
Iturriaren
izena
1. Egindako bilerak Bilera kopurua
2. Interesa duten eragileak Eragile kopurua
3. Adostutako proiektuak Proiektu-kopurua
4. Egindako tokiko planak Plan kopurua
5. Proiektuen aurrekontua Eurotan
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 43/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.1.2. Ingurumen-garapen jasangarria
LERROA. KOKALEKUEN HAUTAPENA ETA ANTOLAMENDU KOORDINATUA
JARDUERAK:
3. Euskadin itsasoko eta ibaietako akuikultura garatzeko balio duten eremuak
hautatzeko eta zehazteko gidak prestatzea.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 44/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA INGURUMEN GARAPEN JASANGARRIA
HELBURUA Kokalekuen hautapena eta antolamendu koordinatua
DAFO lotura EE2, EE3
BERARIAZKO
EKINTZA 3. Euskadin itsasoko eta ibaietako akuikultura garatzeko eremuak
hautatzeko eta zehazteko gidak prestatzea
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura.
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, Aldundiak eta ZTES
AZALPENA
1. Itsasbazterraren eta barruko uren azterketa egitea, akuikultura
eta berrinstalaziorako poligonoak zehaztuta.
2. Erabil daitezkeen eta/edo baztertzaileak diren eremuen gaineko
azterketa bat egitea.
3. EAEko espazioak kudeatzeko eskumenak antolatzea (itsasbazterra
eta kontinental edo ibaietakoa).
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE2-LE.2-A.2.2
IAEFekiko lotura BAI [51.1. art.]
JUSTIFIKAZIOA
1. Enpresak ezartzea bideragarria izatea arriskuan jartzen duten arau-
, teknika- eta ingurumen-arazoak minimizatzea.
2. Akuikulturarako kokalekuen plangintzari eta aukerei buruzko
erreferentziako dokumentu publiko bat edukitzea.
Lehentasuna HANDIA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 45/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Itsasoko kokalekuei buruzko dokumentuak egitea
X
2. Ibaietako kokalekuei buruzko dokumentuak egitea
X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako helburua
Iturriaren
izena
1. Itsasoko kokalekuak. Hektarea kopurua
2. Ibaietako kokalekuak Hektarea kopurua
3. Lizentzia kopurua REGA lizentzia
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 46/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.1.3. Lehiakortasuna eta tokiko garapen ekonomikoa
LERROA. INSTALAZIOAK ETA SISTEMAK
JARDUERAK:
4. Itsaso eta ibaietako espazio berriak sortzen eta azpiegiturak birziklatzen
laguntzea akuikulturako jardueretan erabiltzeko.
5. Akuikulturan jakintza teknikoen eta teknologia aurreratuaren sorrera bultzatzea
arrantzaren sektorea dibertsifikatzeko.
6. Jarduera berritzaileak garatuz akuikultura berezitua eta kalitatekoa bultzatzea
akuikulturako sektorea iraunkorra izan dadin.
7. Ekipamenduen eta sistemen garapena bultzatzea industria osagarria garatzeko.
LERROA. INGURUMEN-KUDEAKETA
JARDUERAK:
8. Tresnen eta prozesuen erabilera sustatzea akuikulturako azpiproduktuak
birbaloratzeko.
9. Ingurumena jarraian zaintzeko sistema garatzea.
LERROA. ANIMALIEN OSASUNA
JARDUERAK:
10. Bioteknologiako ezagutzaren, produktuen eta zerbitzuen garapena sustatzea
animalien ongizatea eta osasuna hobetzeko.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 47/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
LERROA. I+D+B
JARDUERAK:
11. Akuikulturarako espezie berrien hazkuntzari buruzko ezagutzaren garapena
sustatzea EAEn.
12. Ekoizpeneko sistemen eta teknologien ingeniaritzari buruzko jakintzaren
garapena bultzatzea.
13. Akuikulturako produktuen elikagai-kalitatea eta -segurtasuna hobetzeari
buruzko jakintzen garapena bultzatzea.
LERROA. PRESTAKUNTZA
JARDUERAK:
14. Akuikulturako sektorerako langile profesionalak trebatzea.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 48/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA Akuikulturako instalazioak eta sistemak garatzea
DAFO lotura BE4, EE2
BERARIAZKO
EKINTZA
4. Itsaso eta ibaietako espazio berriak sortzen eta azpiegiturak birziklatzen laguntzea akuikulturako jardueretan modu partekatuan erabiltzeko
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, enpresak, arrantza-elkarteak eta kofradiak.
AZALPENA
1. Dauden itsas eremuetan ekoizpena erakartzeko guneak sortzea.
2. Ibaietako akuikulturako ekoizpena erakartzeko guneak sortzea.
3. Proiektu kolektiboei euskarri teknologikoa ematea.
4. Sektoreen arteko lankidetza sustatzea (arrantza-akuikultura
merkataritza, eraldaketa...) proiektuak garatzeko eta azpiegiturak
batera erabiltzeko.
5. Finantzaketa publikoko lerroak diseinatzea errendimendu
ekonomikoa duten akuikulturako jarduerak ezartzen laguntzeko
(lonjetan, kofradietan...).
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE2-LE.2-A.2.2
IAEFekiko lotura BAI [51.1. art.]
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 49/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. Enpresen esku jabetza publiko eta pribatuko espazio bat jartzea,
akuikulturaren esparruko ekoizpen-jarduerak garatu ahal izateko.
2. Kalitate handiko produktuak sortzen dituzten enpresa lehiakorrak
sor daitezen ahalbidetzea.
3. Azpiegitura komunak prestatzea akuikulturako jardueren berezko
inbertsio handia, baita horren itzulketa geldoa ere, minimizatzeko.
Lehentasuna HANDIA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Izapideak eta baimenak x x x x x x
2. Espazio komunen garapena x x x x x
3. Azpiegitura komunen garapena x x x x X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
1. Espazioak itsaso zabalean, parketak
edo erakarguneak Hektarea
kopurua
2. Egitura komunak Egitura kopurua
3. Enpresa partaideak REGA lizentzia
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 50/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA Akuikulturako instalazioak eta sistemak garatzea
DAFO lotura DE3, BIE1, EE2
BERARIAZKO
EKINTZA 5. Jakintzaren eta teknologia aurreratuaren sorrera bultzatzea
arrantza-eremuetan jarduera ekonomikoak dibertsifikatzeko
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, Arrantzako federazioak eta elkarteak, enpresak eta
kofradiak, eta ZTES.
AZALPENA
1. Arrantzako sektorearekin akuikulturako proiektuen sustapena eta
banakako laguntza laguntzea.
2. Nekazaritzako eta arrantzako sektorean akuikulturako ekimen
ekintzaileak balioztatzearen alde egitea.
3. Arrantza-eremuetako itsasertzeko inguruneetan mikroenpresak
sortzeko eta bultzatzeko finantza-laguntzaren sistemaren baldintzei
bidea ematea.
4. Dibertsifikatzeko proiektuetarako industriaurreko
bideragarritasun-azterketen (ekonomikoa, soziala eta
ingurumenekoa) garapena bultzatzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE2-LE.2-A.2.6
IAEFekiko lotura BAI [50. ART., 52. art., 60. art., 61. art., 63. art.]
JUSTIFIKAZIOA
1. Arrantzaren sektorean zein arrantzako merkaturatzearen,
elikaduraren eta horniduren sektoreetan jarduera ekonomikoa
dibertsifikatzea.
2. Nekazaritzako eta arrantzako sektorearen belaunaldi berriei
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 51/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
laguntzea.
3. Itsasertzeko ingurunean enpresa berriak sortzea.
4. Tokiko arrantza-produktuaren oraingo gama dibertsifikatzea.
Lehentasuna HANDIA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
4. Arrantzako eta akuikulturako sektorearekin proiektuei laguntzea
x x x x x x
5. Ekimen ekintzaileak baliozkotzea x x x x x
6. Mikroenpresei finantza-laguntza ematea
x x x x x
7. Berariazko bideragarritasun-azterketak
x x x x x
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Sistemak eta prozedurak Sistema kopurua
Balioztatutako proiektuak Proiektu
kopurua
Diruz lagundutako proiektu ekintzaileak Proiektu
kopurua
Gauzatutako bideragarritasun-proiektuak Proiektu
kopurua
Sortutako enpresak Enpresa
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 52/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Sortutako prototipoak-produktuak Prototipo
kopurua
Lortutako ekoizpen-bolumenak Tonak
Sortutako balio ekonomikoa Eurotan
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 53/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA Akuikulturako instalazioak eta sistemak garatzea
DAFO lotura EE3, DE2, BE1
BERARIAZKO
EKINTZA
6. Jarduera berritzaileak garatuz akuikultura berezitua eta kalitatekoa bultzatzea akuikulturako sektorea iraunkorra izan dadin
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, Aldundiak eta ZTES eragileak
AZALPENA
1. ZTES eragileen eta Euskadiko enpresa-sektorearen arteko
harremanak sustatzea berrikuntza eta garapen teknologikoko
ekintzak garatzeko.
2. Nazioarteko lankidetza sustatzea kanpoko enpresa taldeekin.
3. Gizarte-lankidetza sustatzea jolas-arrantza, turismo eta
kulturarekin lotutako jarduera berritzaileen bitartez.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE2-LE.2-A.2.3
IAEFekiko lotura BAI [48.1. art.]
JUSTIFIKAZIOA
1. Euskadiko akuikulturaren sektoreko jarduerek egun duten geldialdi-
egoera.
2. Aukerak daude funtsezko jakintza eta/edo teknologiak lortzeko.
3. Beste herrialde batzuetan ekoizpen arrakastatsua izan duten
jarduera berriak sektorean ezartzeko aukera.
4. Gizarteak inpaktuak dituzten jarduera berriak sektorean ezartzeko
aukera.
Lehentasuna HANDIA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 54/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Sektorera berehala transferitzeko ekintzak
X X X X X
2. Transferentziarako nazioarteko lankidetza
X X X X X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Berrikuntza eta garapenerako ekintzak Ekintza kopurua
Enpresa inplikatuak Enpresa
kopurua
Gizarte-jarduerak Jarduera
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 55/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA Akuikulturako instalazioak eta sistemak garatzea
DAFO lotura BIE3, DE2, EE1
BERARIAZKO
EKINTZA
7. Ekipamenduen eta sistemen garapena bultzatzea industria osagarria
garatzeko.
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN ESKU
HARTZEN DUTEN
ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, ingeniaritza-enpresak eta ZTES eragileak
AZALPENA
1. Tokiko enpresekin akuikulturako teknologiaren eta ingeniaritza-
sistemen garapena sustatzea.
2. Teknologia eta eragiketetarako estandar teknikoen garapena
bultzatzea.
3. Sektoreen arteko lankidetza indartzea akuikulturaren arloan
baterako industria-proiektuak garatzeko.
4. Akuikulturarako ingeniaritza-patenteen garapena laguntzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE2-LE.2-A.2.6
IAEFekiko lotura BAI
JUSTIFIKAZIOA
1. Akuikulturako ekoizpenari aplikatutako ingeniaritzako berrikuntza-beharrak laguntzea Euskadiko ingeniaritza-sektorearekin ekimenen bidez.
2. Ekoizpen-enpresen hazkunde-ahalmena eta lehiakortasuna handitzea.
3. Arrakasta-garantiak handitzea ekoizpen-enpresetan. 4. Esportatzeko moduko teknologia sortzea. 5. Instalazio tradizionaletan kostu operatiboa murriztea.
6. EBko ingurumen-politikekin bat egitea.
Lehentasuna HANDIA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 56/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
3. Sektorera berehala transferitzeko ekintzak
X X X X X X
4. Transferentziarako nazioarteko lankidetza
X X X X X X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako helburua
Iturriaren izena
Garapen-ekintzak Ekintza kopurua
Ingeniaritza-enpresak Enpresa
kopurua
Estandar teknikoak Estandar
kopurua
Garatutako patenteak Patente
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 57/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA Ingurumen-kudeaketa
DAFO lotura BIE3, EE3
BERARIAZKO
EKINTZA 8. Tresnen eta prozesuen erabilera sustatzea akuikulturak sortutako
azpiproduktuak eta hondakinak birbaloratzeko.
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, akuikulturako sektorea, ingurumen-agentziak eta ZTES
eragileak.
AZALPENA
1. Azpiproduktuen ezaugarrien, diagnosien eta alternatiben
azterketak egitea.
2. Aprobetxamenduari edo balorazioari buruzko serie esperimentalak
egitea (animalien elikadura, lehengai berriak eta balio erantsi
handiko osagaiak edo konposatuak, arrain-pentsuak, -irinak edo -
olioa, silokoa, konpostajea, biometanizazioa eta hondakinak, eta
abar).
3. Enpresak finantzatzeko lerroak sustatzea.
4. Sektorerako euskarri teknologikoa sustatzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE3-LE.3-A.3.7
IAEFekiko lotura BAI [47.1. art., 49. art., 54.1. art.]
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 58/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. Legeko arazoak: Europako Erregelamendua, 1774/2002 (EE),
2002ko urriaren 3koa, gizakien kontsumorako ez diren animalien
azpiproduktuei aplikatu beharreko osasun-arauak ezarri dituena.
2. Ingurumen-arazoak: Hondakinak kudeatzeko alternatibarik eza eta
ekosistemetan inpaktuak sortzea.
3. Aukera arrantza-bazterketetan akuikulturarako irinak prestatzeko.
Lehentasuna ERTAINA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Azpiproduktuen birbalorazioari buruzko azterketak.
X X
2. Irtenbideak ezartzea euskarri teknologikoaren bidez.
X X X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
EAEko akuikulturako azpiproduktuen
balorizazioa Balorizazio
kopurua
Nahasitako ETEak ETE kopurua
Birbalorizatutako azpiproduktuaren
bolumena
Azpiproduktu
tonak
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 59/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA Ingurumen-kudeaketa
DAFO lotura BIE3, EE3
BERARIAZKO
EKINTZA 9. Ingurumena jarraian zaintzeko sistema garatzea
Akuikultura mota Itsasoko akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, agentziak eta ZTES eragileak.
AZALPENA
1. Itsas hazkuntzako eremuetan uraren kalitate-sareak garatzea.
2. Fitoplankton toxikoa kostaldean zaintzeko sistemak garatzea.
3. Ihesen eta inbasioen kontrola.
4. Kontrol epidemiologikoa.
5. Ingurune fisiko, biotiko eta sozioekonomikoan inpaktua
kontrolatzeko sareak garatzea.
6. Ustiategien efluenteen gaineko kontrola garatzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE3-LE.3-A.3.4
IAEFekiko lotura BAI [49. art.]
JUSTIFIKAZIOA
1. Ingurumen-inpaktuaren eta -jasangarritasunaren adierazleak
erabili behar dira Europako akuikulturan.
2. Akuikulturaren ingurumen-kudeaketa eta -irudia hobetu behar
dira.
3. Itsaso zabaleko instalazioetan biotoxinak kontrolatzeko zerbitzu
egiaztatuak eduki beharra dago.
Lehentasuna HANDIA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 60/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Sare-sistema inplementatzea (eragileak, prozedurak, egiaztagiriak...)
x x
3. Monitorizatze-sareko lanak garatzea
x X x x X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako helburua
Iturriaren
izena
Parte hartzen duten eragile kopurua Eragile kopurua
Sareak barne hartzen dituen instalazioen
kopurua
Instalazio
kopurua
Zaintzeko sareen kopurua Zaintzeko
sareen kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 61/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA Animalien osasuna
DAFO lotura BE1, BIE3
BERARIAZKO
EKINTZA 10. Bioteknologiako jakintzaren, produktuen eta zerbitzuen garapena
sustatzea animalien osasuna hobetzeko
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, Aldundiak, bioteknologiako enpresak, sektoreko enpresak
eta ZTES eragileak
AZALPENA
1. Akuikulturan animalien osasun-neurriez arduratzen diren eragileen
koordinazioa bultzatzea.
2. Produktu bioteknologikoen garapena bultzatzea: (i.) txertoak; (ii.)
anestesikoak; (iii.) probiotikoak eta iv.) uretako espezien patologiak
prebenitzeko eta/edo diagnostikatzeko bioteknologiak.
3. Tokiko eragileekin sektoreen arteko lankidetza bultzatzea
animalien osasunaren arloko proiektuak edo zerbitzuak gauzatzeko.
4. Animalien osasunaren arloko produktuetan enpresa berritzaileak
sortzeko finantzaketa-lerroak laguntzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE3-LE.4-A.4.1
IAEFekiko lotura BAI [47.1 art., 56.1 art.]
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 62/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. Balio-katean zehar elkarreraginean aritzen den euskarri
teknologikoaren mende daude akuikulturako sektorearen
jasangarritasuna eta lehiakortasuna.
2. Animalien osasunaren arloan bioteknologiako jarduera eta
produktuak garatzeko IAEFen laguntza-lerroak daude.
3. Enpresa-ahalmena bioteknologiako proiektuetan lidergoa izateko.
Lehentasuna HANDIA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Aholku-talde bat sortzea x x x x x x x
2. Animalien osasunerako enpresa berritzaileak sortzen laguntzea
x x x x x x x
3. Animalien osasunaren arloko bioteknologiako produktuak/zerbitzuak garatzea
x x x x x x x
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Animalien osasunaren arloko enpresak Enpresa
kopurua
Tokiko aholku-organoaren definizioa Tokiko
aholkularia
Merkatuan dauden produktuak Produktu
kopurua
Proiektuak akuikulturako sektorearekin Proiektu
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 63/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
kopurua
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA I+G+B espezie berrien ekoizpenean
DAFO lotura DE2, BE1, BIE2
BERARIAZKO
EKINTZA 11. Akuikulturarako espezie berrien ezagutzaren eta ekoizpen-
teknologien garapena sustatzea EAEn
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, akuikulturako sektorearen enpresak eta ZTES eragileak
AZALPENA
1. Honako arlo hauei aplikatutako ikerketako, garapen teknologikoko
eta berrikuntzako proiektuak egin ditzaten laguntzea: (i.) fisiologia;
(ii.) pentsuak egitea eta nutrizioa; (v.) patologia) eta (vi.)
hazkuntzako espezien genetika, (vii.) ugalketa.
2. Lankidetza ekoizpeneko sektorearen eta ZTESeko eragileen artean
ikerketa-proiektuak gauzatzeko.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE3-LE.5-A.5.4
IAEFekiko lotura BAI [47.1. art.]
JUSTIFIKAZIOA 1. Akuikulturako sektorearen abialdia edo jasangarritasuna ez da
bideragarria I+G+Bko jarduerak garatu ezean.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 64/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
2. ZTESeko eragileek ahalmen zientifiko-teknologiko handia dute
ezagutza, produktu eta zerbitzu berriak garatzeko.
3. Tokiko I+G+B behar da EBko eta IAEFko ardatz eta neurri
estrategikoekin bat eginda.
Lehentasuna HANDIA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Proiektuen garapena laguntzea, akuikulturako sektorea buru izanik
x x x x x x x
2. Bideragarritasun-proiektuen garapena laguntzea, ZTESeko eragileak buru izanik
x x x x x x x
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutak
o helburua
Iturriaren
izena
Sektorea buru duten proiektuak Proiektu kopurua
ZTESeko eragileak buru dituzten proiektuak Proiektu kopurua
Markak eta patenteak Marka eta patente
kopurua
Transferentzia teknologikoak Transferentzia
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 65/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA I+G+B akuikulturako instalazioen eta sistemen garapenean
DAFO lotura DE2, EE3, BIE3
BERARIAZKO
EKINTZA 12. Ekoizpen-ingeniaritzako teknologien eta sistemen ezagutzaren
garapena bultzatzea
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, akuikulturaren sektoreko enpresak eta ZTES eragileak
AZALPENA
1. Honako arlo hauei aplikatutako ikerketako, garapen teknologikoko
eta berrikuntzako proiektuak egin ditzaten bultzatzea: (i.)
birziklatzea, (ii.) itsaso zabala, (iii.) energia-optimizazioa eta (iv.)
urak araztea
2. Lankidetza ekoizpeneko sektorearen eta ZTESeko eragileen artean
ikerketa aplikatuko proiektuak gauzatzeko.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE3-LE.5-A.5.4
IAEFekiko lotura BAI [47.1 art.]
JUSTIFIKAZIOA
1. Akuikulturako sektorearen abialdia edo jasangarritasuna ez da
bideragarria I+G+Bko jarduerak garatu ezean.
2. ZTESeko eragileek ahalmen zientifiko-teknologiko handia dute
ezagutza, produktu eta zerbitzu berriak garatzeko.
3. Tokiko I+G+Bren beharrak EBko eta IAEFko ardatz eta neurri
estrategikoekin bat eginda.
Lehentasuna HANDIA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 66/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
3. Proiektuen garapena laguntzea, akuikulturako sektorea buru izanik
x x x x x x x
4. Bideragarritasun-proiektuen garapena laguntzea, ZTESeko eragileak buru izanik
x x x x x x x
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutak
o helburua
Iturriaren izena
Sektorearen proiektuak Proiektu kopurua
ZTESeko eragileen proiektuak Proiektu kopurua
Markak eta patenteak Marka eta patente
kopurua
Transferentzia teknologikoak Transferentzia
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 67/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA I+G+B elikagai-produktuen garapen eta hobekuntzan.
DAFO lotura DE2, DE4, EE3, BIE3
BERARIAZKO
EKINTZA 13. Akuikulturako elikagai-produktuen garapenari edo hobekuntzari
buruzko ezagutzaren garapena sustatzea
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, akuikulturaren sektoreko enpresak eta ZTES eragileak
AZALPENA
1. Akuikulturako elikagai-produktuaren eredu berriak garatzea,
besteak beste: berregituratuak, kontsumitzeko prest (albardatuak,
arrailetan pasatuta), tarteko elikagaiak (zatiak, erdi prestatuak),
formatu eta ontzi berriak, bai eta prestatutako produktu hoztuak
eta izoztuak.
2. Deskutsatzeko eta kontserbatzeko teknika berriei buruzko
ezagutzen garapena.
3. Akuikulturako produktuei balioa eransteko metodologiak garatzea.
4. Euskadin arrantzako eta akuikulturako produktuen gama
dibertsifikatzera bideratutako proiektuen finantzaketa bultzatzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE3-LE.5-A.5.4
IAEFekiko lotura BAI [47.1 art., 69.1 art.]
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 68/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. Akuikulturako sektorearen abialdia edo jasangarritasuna ez da
bideragarria I+G+Bko jarduerak garatu ezean.
2. ZTESeko eragileek ahalmen zientifiko-teknologiko handia dute
ezagutza, produktu eta zerbitzu berriak garatzeko.
3. Tokiko I+G+Bren beharrak EBren eta IAEFen ardatz eta neurri
estrategikoekin bat eginda.
Lehentasuna ERTAINA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
5. Proiektuen garapena laguntzea, akuikulturako sektorea buru izanik
x x x x x x x
6. Bideragarritasun-proiektuen garapena laguntzea, ZTESeko eragileak buru izanik
x x x x x x x
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutak
o helburua
Iturriaren
izena
Sektorearen proiektuak Proiektu kopurua
ZTESeko eragileen proiektuak Proiektu kopurua
Markak eta patenteak Marka eta patente
kopurua
Transferentzia teknologikoak Transferentzia
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 69/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA LEHIAKORTASUNA eta TOKIKO GARAPEN EKONOMIKOA
HELBURUA Prestakuntza eta laneratzea bultzatzea
DAFO lotura BE2, DE2, BIE2
BERARIAZKO
EKINTZA
14. Akuikulturako sektorean prestakuntza eta profesionalen laneratzea sustatzea, landako eta itsasertzeko garapenaren esparruan.
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, akuikulturaren sektoreko enpresak eta Mutriku BHI,
TKNIKA eta HAZI
AZALPENA
1. Enpresen barruan espezialisten prestakuntza laguntzea ,
instalazioak erabiltzeko gai izan daitezen.
2. Euskal sektoreko enpresetan ekintzailetza eta laneratzea
laguntzea.
3. Nekazaritzako eta arrantzako ingurunean akuikulturako
prestakuntza laguntzea, jarduera dibertsifikatzeko.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE3-LE.6-A.6.2
IAEFekiko lotura
(artikulua, ardatza,
neurria)
BAI [50.1 art., 68.1 art.]
JUSTIFIKAZIOA
1. Sektorea jasangarria izan edo abialdia gertatuko bada, langile
kualifikatuak behar dira enpresetan lan egiteko.
2. Euskal akultulturaren teknologiak eta instalazio estrategikoak
kudeatzeko eta erabiltzeko gaituta dauden akuikulturako
teknikariak behar dira.
3. Akuikulturako Lanbide Heziketako zentro baten existentzia
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 70/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Euskadin.
Lehentasuna HANDIA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Langileen prestakuntza eta praktikak
x x x x x x x
2. Laneratzea enpresetan x x x x x x x
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Praktiketako teknikariak enpresa berrietan Praktika
kopurua
Teknikariak enpresen plantilletan Teknikari
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 71/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.1.4. Merkatua eta irudia
LERROA. MERKATURATZEA, ERALDATZEA ETA NAZIOARTEKOTZEA
JARDUERAK:
15. Akuikulturaren sektoreko produktuen artean kalitate-ziurtagiriak (jatorriko
markak, etiketak...) eskura ditzaten sustatzea.
16. Sektorerako merkatuari eta merkaturatzeari buruzko analisia egitea.
17. Sektorearen lankidetza sustatzea arrantzako produktuak eraldatzeko eta
merkaturatzeko industriarekin.
LERROA. KOMUNIKAZIO ETA IRUDIA
JARDUERAK:
18. Akuikulturako jarduera hirugarren herrialdeekin lankidetzan aritzeko tresna gisa
erabil dadin sustatzea.
19. Akuikulturako produktuak gizartera hurbiltzeko ekitaldiak, jardunaldiak eta
kanpainak egin daitezen sustatzea.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 72/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 73/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA MERKATUAK ETA IRUDIA
HELBURUA Akuikulturako produktuak merkaturatzea, eraldatzea eta nazioartekotzea
DAFO lotura DE4, DE3, EE3, BIE5
BERARIAZKO
EKINTZA 15. Euskal sektoreko produktuen artean kalitate-ziurtagirietara
(jatorriko markak, etiketa ekologikoa...) jotzea sustatzea.
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, arrantzako enpresak eta elkarteak
AZALPENA
1. Ziurtagiriak, markak edo kalitate-bereizgarriak lortzeko prozesuen
garapena laguntzea.
2. Ezarpenak laguntzeko finantzaketa-lerro publikoak diseinatzea.
3. Enpresei euskarri teknologikoa eskuratzen laguntzea.
4. Sektoreen arteko lankidetza bultzatzea bereizgarriak garatzeko.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE4-LE.7-A.7.7
IAEFekiko lotura BAI [49.2 art., 68.1 art.]
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 74/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. Akuikulturako produktuek lehia eta merkatuko abantaila
estrategikoa sustatzen dituzten formulak behar dituzte.
2. Euskadiko arrantza-produktuen izen onaren eta kalitatearen
potentzialaz baliatzeko aukera dago.
3. Bereizgarriek kalitatea bermatzen diote kontsumitzaileari, eta
prezioak babestea ekoizpen-sektoreari.
4. Bereizgarriei esker errazago sar daitezke ekoizleak merkatuetan.
Lehentasuna ERTAINA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Langileen prestakuntza eta praktikak
X X X X X
2. Laneratzea enpresetan X X X X X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Informazio-jardunaldiak Kopurua
Ebaluatutako prozesuak Kopurua
Marken eta ziurtagirien ezarpenak Kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 75/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA MERKATUAK ETA IRUDIA
HELBURUA Akuikulturako produktuak merkaturatzea, eraldatzea eta nazioartekotzea
DAFO lotura DE4, DE3, EE3, BE3, BIE6
BERARIAZKO
EKINTZA 16.Sektoreko merkatuari eta merkaturatzeari buruzko analisia egitea
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, arrantzako enpresak eta elkarteak
AZALPENA
1. Enpresetan produktuak merkaturatzeko estrategiei buruzko
azterketen garapena laguntzea (eskaintza-eskaria diagnostikoak,
prezioak, joerak, merkatu-hobiak identifikatzea, prospektiba, eta
abar).
2. Enpresetan kontsumo-joerei buruzko azterketak gara ditzaten
bultzatzea (kontsumitzailearen ohiturak, motibazioak eta iritzia;
produktuen eta prezioen aniztasuna onartzea; produktuen
estaldura merkatuan; akuikulturako publizitatearen eta
salmentaren ezaugarriak; produktu berrientzako hobiak eta
aurkezpenak, eta abar).
3. Finantzaketa-lerro publikoak diseinatzea produktuak
kontserbatzeko eta merkaturatzeko teknikei buruzko prozesu
berriak ezartzea bultzatzeko.
4. Enpresetako euskarri teknologikoa laguntzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE4-LE.7-A.7.7
IAEFekiko lotura BAI [49.2 art., 68.1 art.]
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 76/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. Enpresek eskuratzeko moduko merkatuko eta kontsumoko joerei
buruzko azterketa gutxi.
2. Enpresek merkatuaren, eskariaren eta kontsumoaren gaineko
ezagutza globala hobetu behar dute produktuak horren arabera
bideratzeko eta/edo hobi berriak hautemateko.
3. Ekoizpen + eraldaketako enpresei informazioa emateko beharra
dago.
4. Euskadiko produktuen gama kontserbatzeko eta merkaturatzeko
tekniken bidez dibertsifikatzeko aukerak daude.
Lehentasuna ERTAINA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Azterketak garatzea X x X X
2. Merkaturatzeko prozesuak ezartzea
X X X X X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Merkatuaren, kontsumoaren eta enpresekin
merkaturatzeko bideen azterketak Kopurua
Merkaturatzeko prozesuen ezarpenak Kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 77/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA MERKATUAK ETA IRUDIA
HELBURUA Akuikulturako produktuak merkaturatzea, eraldatzea eta nazioartekotzea
DAFO lotura DE4, DE3, EE3, BE3, BIE6
BERARIAZKO
EKINTZA 17. Akuikulturako sektorearen lankidetza sustatzea arrantza-
produktuak eraldatzeko eta merkaturatzeko enpresekin
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, arrantzako enpresak eta elkarteak
AZALPENA
1. Sektoreen arteko lankidetzarako formulak bultzatzea (arrantza,
akuikultura, elikagai-industria, bioteknologia).
2. Akuikulturako ekoizpen-enpresetan eraldaketa prozesuak ezartzea
bultzatzeko finantzaketa-lerro publikoak diseinatzea.
3. Lankidetza- eta ezarpen-prozesuetarako euskarri teknologikoa
laguntzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE4-LE.7-A.7.1
IAEFekiko lotura BAI [49.2 art., 68.1 art., 69. art.]
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 78/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
JUSTIFIKAZIOA
1. EAEko akuikulturaren sektoreak garrantzi oso txikia du eraldatzeko
sektorearen aldean.
2. EBko joerek bi sektore horien arteko lankidetza gomendatzen dute
eraginkortasun eta ahalmen handiagoa lortzeko produktuen
dibertsifikazioari dagokionez.
3. EAEk esportazio-maila oso handiak ditu, eta eraldatzeko
sektorearen mendekotasun handia du inportazio-bolumenaren
gainean.
4. Euskadiko enpresa-ekintzen tamaina handitu beharra dago
elikagai-merkatu berrietan lehiatzeko.
Lehentasuna HANDIA
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
1. Prozesuen ebaluazioa x X X X X
3. Prozesuen ezarpena X X X X X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Prozesuan dauden enpresak Enpresa
kopurua
De novo sortutako partzuergoak Partzuergo
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 79/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA MERKATUAK ETA IRUDIA
HELBURUA Euskal akuikulturaren komunikazioa eta irudia
DAFO lotura BE4, BE5, BIE3, BIE6, DE3, DE4
BERARIAZKO
EKINTZA 18. Akuikulturako jarduera nazioarteko lankidetzarako tresna gisa
erabil dadin sustatzea
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza, enpresak, arrantza-elkarteak
AZALPENA
1. Euskal akuikulturako eragileen nazioarteko lankidetza sustatzea.
2. Alde biko ekintzak egitea sustatzea.
3. Teknologiak esportatzeko ekintzak edo prozesuak atzerrian
ezartzea laguntzeko finantzaketa-lerro publikoak diseinatzea.
4. Nazioarteko lankidetza-prozesuetako euskarri teknologikoa
laguntzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE4-LE.8-A.8.1
IAEFekiko lotura BAI [62. art., 64. art., 68.1 art.]
JUSTIFIKAZIOA
1. Akuikulturaren arloko ezagutzak eta teknologiak eskuratzea
eta/edo transferitzea.
2. Beste herrialde batzuetako gobernuekin alde biko akordioak
egiteko aukera.
3. Beste merkatu batzuetan sartzeko aukera.
4. Akuikulturak gizartearen aurrean duen irudia hobetzea.
Lehentasuna ERTAINA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 80/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
Akuikulturaren arloko nazioarteko lankidetza sustatzea
X X x x x X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Sinatutako nazioarteko lankidetza-
hitzarmenak
Hitzarmen
kopurua
Euskal ekoizpen-prozesuak kanpoan ezartzea Ezarpen
kopurua
Kanpoan garatutako proiektu teknologikoak Proiektu/misio
kopurua
Teknologiaren transferentzia beste herrialde
batzuei
Transferentzia
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 81/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
AUTONOMIA
ERKIDEGOA Euskadi
ESPARRU
ESTRATEGIKOA MERKATUAK ETA IRUDIA
HELBURUA Euskal akuikulturaren komunikazioa eta irudia
DAFO lotura BE4, BE5, DE2, BIE6
BERARIAZKO
EKINTZA 19. Akuikulturako produktuak eta jarduerak gizartera hurbiltzeko
ekitaldiak, jardunaldiak eta kanpainak egin daitezen sustatzea
Akuikultura mota Itsaso eta ibaietako akuikultura
GAUZAPENEAN
ESKU HARTZEN
DUTEN ERAGILEAK
Eusko Jaurlaritza eta ZTESeko eragileak
AZALPENA
1. Eskualdeko edo nazioarteko foroen garapena sustatzea, eta
horietan: (i.) sektorea inplikatzea akuikulturako estrategietan
eta planetan; (ii.) ezagutza eta teknologia berriak hartzea eta
(iii.) euskal enpresek eta/edo ZTESeko eragileek
posizionamendua lortzea.
2. Akuikulturako produktuak sustatzeko kanpainen garapena
bultzatzeko finantzaketa-lerro publikoak diseinatzea.
Akuikulturako
Espainiako
Planarekiko lotura
OE4-LE.8-A.8.1
IAEFekiko lotura BAI [68.1 art.]
JUSTIFIKAZIOA
1. Tokiko herri-administrazioak nazioarteko, sektoreko eta/edo
teknologiako foroak Euskadin egiten laguntzea funtsezkoa da
jardueraren garapen eta kanpoko irudirako.
2. EBn foro eta ekitaldi ugari daude akuikulturan eragiten duten
erkidegoko politiken diseinuak eztabaidatzeko.
3. Akuikulturako produktuei buruzko desinformazioa dago gizartean.
Lehentasuna ERTAINA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 82/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
FASEAK GAUZATZEKO EGUTEGIA
Faseak 2014
. orr.
2015
. orr.
2016.
orr.
2017.
orr.
2018.
orr.
2019.
orr.
2020.
orr.
Euskadin akuikulturari buruzko nazioarteko foro edo ekitaldien garapena sustatzea.
X X X
ADIERAZLEAK
Adierazlea Neurri-unitatea Amaitzean
kuantifikatutako
helburua
Iturriaren
izena
Egindako kongresuak Kongresu
kopurua
Bertaratutakoak Pertsona
kopurua
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 83/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.2 Espezie estrategikoak
Honako definizio honen barruan jasota daude Euskal Autonomia Erkidegoan
akuikultura garatzeko espezie estrategikoak: «merkataritzako balio handia duten
itsaso eta ibaietako espezieak, EAEn balio erantsi handiko arrantza-produktuen
eskaintza dibertsifikatzen ez ezik, merkatu berriak irekitzen, egungo elikagai-
produktuekiko lehia txikiagotzen eta ustiatzen dituzten lan-instalazioak edo -
sistemak mantentzeko kostuak errentagarri egiten ere laguntzen dutenak».
Irizpide hauek lehenetsi behar dira aukeratzeko orduan: (i.) ekoizpenaren
bideragarritasun teknikoa, (ii.) merkatuaren bideragarritasuna, (iii.) espeziearen tokiko
identitatea eta (iv.) ekoizpen-prozesuaren ingurumen-kalitatea.
Baldintzatzaile ekonomikoen, sozialen eta/edo ingurumenekoen arabera,
espezie estrategiko batzuek berehala izan dezakete merkataritza-aplikazioa, baina
beste batzuei dagokienez baliteke bideragarritasun-probak egin behar izatea.
EAEn garatu beharreko espezieak ezin dira jasota egon 630/2013 Errege
Dekretuan, abuztuaren 2koan, espezie exotiko inbaditzaileen Espainiako katalogoa
arautzekoan.
Eusko Jaurlaritzako Arrantza eta Akuikultura Zuzendaritzak prestatutako
diagnostiko-agiriak, «Akuikultura Plan Zuzentzailea 2009-2014 » izenekoak, euskal
akuikulturan erabil litezkeen hainbat espezieren zerrenda eman zuen. Zerrenda hori
2014-2020 ekimenetarako erreferentzia gisa erabil daiteke, baina horrek ez die
interesik kentzen beste espezie batzuei, horrelakorik balego.
Hona hemen Euskal Autonomia Erkidegoko akuikulturarako merkataritza-
interes handiena duten espezietako batzuk: (i.) mihi-arraina (Solea vulgaris; Solea
senegalensis); (ii.) amuarraina (Salmo trutta); (iii.) aingira (Anguilla anguilla) (iv.)
erreboiloa (Psetta máxima); (v.) muskuilua (Mytilus galloprovincialis); (vi.) ostra
(Crassostrea gigas eta Ostrea edulis); (vii.) tilapia Oreochromis niloticus); (viii.) itsas
belarria (Haliotis tuberculata); (ix.) txirla handia (Venerupis decussata); (x.) izokina
(Salmo salar); (xi.) atuna (Thunnus thynnus); (xii.) bisigua (Pagellus bogaraveo); (xiii)
olagarroa (Octopus vulgaris) eta (xix) espezie exotiko inbaditzaileen Espainiako
katalogoan jasota ez dauden alga-espezieak (mikroa edo makroa).
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 84/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.3 Teknologia estrategikoak
Ekoizpen-sistemen oinarrizko lau mota daude, oro har, akuikulturan: (i.) Sistema
irekiak lehorrean; (ii.) birziklatzeko sistemak lehorrean; (iii.) sistemak itsasoan
(estuarioko eremuetan edo itsaso zabalean izan daitezke) eta (iv.) urmaelen sistemak.
Egin beharreko jarduera mota zein ingurumen-baldintzak eta animalien ongizate-
baldintzak hartu behar dira kontuan sistema bat edo beste bat aukeratzeko.
II. blokean aurkeztutako DAFO analisitik ondorioztatu da instalazioekin lotutako
honako alderdi hauek mugatu dutela historikoki Euskadiko akuikulturaren abialdia:
1. Erabilgarri dauden espazioak erabiltzeko lehia handia.
2. Ingurumen-mugak (klimatologia, olatuak, uren kalitatea...).
3. Arau-esparruko gatazkak.
4. Instalazioetako inbertsioaren kostu handiak.
5. Teknologia berriak edo kudeatzeko ezagutza teknikoa ez egotea.
6. Akuikulturaren pertzepzio negatiboa gizartean.
Muga horiek konpontzeko, honela definitzen dira Euskal Autonomia Erkidegoan
akuikultura garatzeko instalazio estrategikoak: «EAEn ekonomia-, gizarte- eta
ingurumen-jasangarritasuna sustatzen duten ekoizpen intentsiboko instalazioak,
honako ezaugarri hauek dituztenak, kasu bakoitzean:
1. Lehorreko instalazio «itxiak edo irekiak», ingurumen-baldintza guztietan lan
egin dezaketenak, uren eta produktuen osasun-kalitatea zein ekoizpen-kostu
txikienak lagunduta.
2. Itsas instalazioak, «itsaso zabalean, estuarioetan edo portuko eremuetan»,
euskal kostaldeko baldintza ozeano-meteorologikoetan behar bezala lan egiten
dutenak, eta arrantzako jardueren, baliabideen eta egituren dibertsifikazioa ez
ezik, marka ekologiko bereizgarriak lortzen ere laguntzen dutenak.
3. Bi kasuotan, instalazioak REGAn erregistratu eta baimendu beharko dira
479/04 Errege Dekretuaren arabera.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 85/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Eusko Jaurlaritzako Arrantza eta Akuikultura Zuzendaritzak prestatutako
diagnostiko-dokumentuak, «Akuikultura Plan Zuzentzailea 2009-2014» izenekoak,
halaber, ondorioztatu ere egin zuen bi hauek direla EAErako instalazio egokienak: (i.)
lehorreko birziklatze-sistemak (itsaso eta ibaien uretako espezientzat) eta (ii.) itsaso
zabalean murgildutako sistemak. Bi proposamenak lehentasunezkoak dira 2014-2020
aldirako ekimenentzat, baina horrek ez du esan nahi jasangarritasun-garantiak ematen
dituzten bestelako instalazio motak interesik gabekoak direnik.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 86/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.4 Garapen Plana garatzeko eragile estrategikoak
3.4.1. Koordinazioa
HERRI ADMINISTRAZIOA
Lendro Azkue jauna / Koldo Arrese jauna
Arrantza eta Akuikultura Zuzendaritza
Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasun Saila.
Eusko Jaurlaritza
Bizkaiko Foru Aldundia
Gipuzkoako Foru Aldundia
Arabako Foru Aldundia
Itsas kapitaintzak
Euskal Herriko Itsasertz Mugapea
AZTI-TECNALIA TEKNOLOGIA ZENTROA
Lorenzo Moto doktorea / Diego Mendiola doktorea / Leire Arantzamendi
doktorea
Itsas Ikerketa Unitatea
AZTI-Tecnalia
3.4.2. Kolaboratzaileak
HEZKUNTZA ETA PRESTAKUNTZA
Imanol Garate jauna / Inaxio Manterola jauna
Akuikultura Institutua
Mutriku BHI
Manu Soto jauna / Ibon Cancio jauna
EHU
PIE-Plentzia
ENPRESA LANERATZEA ETA SUSTAPENA
Koldo Goitia jauna
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 87/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
HAZI
Garapen Agentziak:
DEBEGESA/ AZARO/BICBERRILAN/CEDEMI
ENPRESAK
Leandro Fernandez jauna
Orrua Itsasondo Arraiak
Gipuzkoa
Jose Ignacio Asteasuinzarra jauna
Truchas NUSI- Ntra. Señora de Ibernalo
Araba
Fernando Sustaeta jauna / Iñaki Mujika jauna
Breen
Gipuzkoa
Txema Fernandez jauna
Culmanor
Gipuzkoa
Mikel Arrieta jauna
Acuipharma / Acuitec / Barna
Gipuzkoa
ARRANTZA SEKTOREA
Iñaki Zabaleta jauna / Eugenio Elduaien jauna
Bizkaiko eta Gipuzkoako Kofradien Federazioak
Aurelio Bilbao jauna
OPESCAYA-España
IKERKETA, GARAPEN ETA BERRIKUNTZA ESTRATEGIKORAKO ERAKUNDEAK
AZTI.
NEIKER.
TRI-TECNALIA.
CEIT-IK4.
EHU.
GIPUZKOAKO OZEANOGRAFIA ELKARTEA.
TKNIKA.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 88/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.5 Itsasoko kokaleku estrategikoak
3.5.1. Itsasoaren arloko Euskadiko lege-esparrua
Euskal Autonomia Erkidegoko legedian Itsasertza Babesteko eta Antolatzeko
Lurralde Plan Sektorial bat eta Ingurumena Babesteko otsailaren 27ko 3/1998 Lege
Orokorra daude, EAEko kostaldeko eremuetan itsas erabilerak arautzeko xedea
dutenak. Agiri horietan jasotako informazioaklege-murrizketak ez ezik, Euskal
Autonomia Erkidegoko itsasoaren eta lehorraren arteko jabari publikoan akuikultura
garatzeko erabil daitezkeen arloak ere zehazten ditu.
Jarraian, akuikulturako instalazioak kokatzeko gune onargarriak zehaztu ditugu,
eta hautatu ditugu, orobat, egokiak izan daitezkeenak.
3.5.2. Helburuak
Atal honen helburu orokorra hauxe da: akuikulturako instalazioak kokatzeko euskal
kostaldeko zer gune diren onargarri zehaztea.
Baina horrez gain bestelako helburuak ere badaude:
Itsasbazterra antolatzeko eta planifikatzeko irizpideak ezagutaraztea;
irizpide horiek Euskal Autonomia Erkidegoko araudia definitzen dute eta,
gainera, akuikulturarako erabil daitezkeen itsaso eta lehorreko guneak arautzen
dituzte.
Sustatzaileen esku, euskarri kartografikoko dokumentazioa jartzea eremu
onargarriak identifikatzeko.
Instalazioak edo ustiaketa-eremuak har ditzaketen kokalekuak aldez
aurretik identifikatzea.
Administrazio-prozesuak bizkorrak izan daitezen bultzatzea espazioa
erabiltzeari lotutako baimen eta lizentzia berriei dagokienez.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 89/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.5.3. Metodologia
Eremuak akuikulturako jarduerak garatzeko egokiak diren aztertzeko orduan,
ingurumenaren, gizarte eta ekonomiaren zein teknikaren arloko faktoreak hartu dira
kontuan. Hartarako, hauek aztertu dira: (i.) Eusko Jaurlaritzako Ingurumen eta
Lurralde Antolamendu Sailaren datu-basean dagoen informazioa eta (ii.) horren datuen
jatorrizko formatua.
Informazio guztiak izaera geografikoa izan du, eta halakotzat irudikatu da
kartografikoki, Informazio Geografikoko Sistemak (GIS;ArcView 3.2). Testuinguru
horretan, analisi espazialak, informazio-geruzen integrazioa eta «eremu onargarri»en
irudikapena egin dira indarreko araudiek ezarritako irizpideen arabera.
Araudietatik hartutako informazioa (LAP eta Ingurumena Babesteko Lege Orokorra)
GISean txertatuta, legediaren arabera akuikulturarako erabil daitezkeen Euskadiko
kostaldeko guneen ikuspegi orokorra lortu da.
Ondoren, modu eskematizatuan azalduko dugu akuikulturarako erabiltzeko guneak
identifikatzeko aplikatu dugun metodoa:
EREMU
ONARGARRIAK
HAUETAN ARAUTUTAKO INGURUMENEKO
ZEIN GIZARTE ETA EKONOMIAKO
ALDERDIAK:
LAP 2007, Ingurumenari buruzko 3/1998 Legea
(IBLO), RAMSAR, Natura 2000 Sarea, Naturagune
Babestuen Euskal Sarea, Urdaibaiko Biosfera
Erreserba.
Arau-faktore baztertzaileak dira
EREMU
EGOKIAK
PROIEKTUEN AZKEN BIDERAGARRITASUNEAN
ERAGITEN DUTEN ALDERDI TEKNIKOAK.
(*) Bisita teknikoak eta in situ analisiak behar
dituzte.
IDENTIFIKAZIOA
EZAUGARRIAK
MAPA KARTOGRAFIKOEN SORRERA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 90/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.5.4. Onarpen-eremuaren estaldura
Onarpen-guneak euskal kostaldearen luzera osoa hartzen du (179 km gutxi
gorabehera), eta hauekin egiten du muga: Frantziarekin ekialdeko muturrean (3º9’13’’
W) eta Kantabriako autonomia-erkidegoarekin mendebaldeko muturrean (1º46’50’’ W).
EAEn akuikulturarako erabiltzeko onargarriak diren eremuak barne hartzen
dituen gunea, aldiz, LAP antolatzeko eremuan (Itsasertzeko Lurraldearen Arloko
Plana) azaldutako gunera mugatzen da, Kostaldeei buruzko Legean honela definituta:
«itsasoaren erriberako barne-mugatik zabaleraz gutxienez 500 m-ko zerrenda. Zona
hori ibaien ertzetan barrena ere zabaltzen da, itsasaldien eragina nabaritzen den
lekuraino. Euskal Herrian ekinozioko itsasbehera biziaren gainetik 5 metroko kotan
dago».
1. irudia 1. Azterketa-eremua (Euskal Kostaldea), 10 m eta 100 m sakonerako lerroak
irudikatuta.
EAEn akuikulturarako erabiltzeko eremu onargarrien estaldurak (LAP
antolatzeko eremuari dagokiona) honako sistema hauek hartzen ditu barnean:
a) Kostaldeko ertza: zentzu hertsiko lehorreko ingurunea eta itsasoko eta lehorreko
espazioa hartzen ditu bere baitan; espazio hori itsasbeherenaren eta ekinozioko
itsasgoren biziaren arteko tarteak osatzen du.
Itsasadarren ertzak: itsasadarren inguruko lehorreko ingurunea eta itsasoko eta
lehorreko espazioa hartzen ditu bere baitan: bokaletik hasita ibaien ertzetan barrena
ere zabaltzen da, itsasaldien eragina nabaritzen den lekuraino. Euskal Herrian itsas
mailaren gainetik 5 metroko kotan dago.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 91/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
c) Itsas ingurunea:mareaz azpiko ingurunea da eta bere zabalera aldakorra da
itsasbeherenaren edo ekinozioko itsasgoren biziaren eta 50 m-ko isobataren arteko
zerrenda batean.
LAPen arabera (Itsasertzeko Lurraldearen Arloko Plana), «akuikulturako
erabilerak (txanelak, kaiolak eta arrezife artifizialak) ez dira jarri beharko bainu- edo
kontserbazio-zonetatik edo hondakin-urak isurtzeko puntuetatik 500 m baino hurbilago.
Ez dira jarriko, halaber, buien, balizen edo portuetako seinaleztapen-egituretan, ezta
dragatzeetatik datozen material geldoen isurien kokalekuetan ere».
LAPek (Itsasertzaren Lurraldearen Arloko Plana), bestalde, honela definitzen du
akuikulturako ustiategia: «ur gezatako zein ur gazitako edo gazikaratako arrain-
espezieen produkziorako, hazkuntzarako eta lehen transformaziorako instalazioak».
3.5.5. Espazioak hautatzeko aintzat hartutako informazio-kategoriak
Akuikulturarako erabiltzeko onargarriak diren euskal kostaldeko eremuak
erakusten dituzten mapa kartografikoak prestatzeko erabili ditugun kategoria
baztertzaileen informazioa azalduko dugu jarraian (IV. eranskina). Horrez gain, eremu
baten egokitasun teknikoa ebaluatzeko zer informazio tekniko beharko litzatekeen ere
azaltzen da.
Ingurumen-informazioa: Legediak babestutako figurei edo araudiren bati dagokie;
hauek hartzen ditu barnean:
- Itsasertzeko Lurraldearen Arloko Plana (2007).
- Euskal Herriko Ingurumena babesteko Lege Orokorra (1998).
- Natura 2000 Sarea, hauek hartzen ditu barnean: Babes bereziko eremuak
(BBE), Europar Batasunerako Intereseko Lekuak (EBIL) eta hegaztientzako
babes bereziko guneek (HBBG).
- Naturagune Babestuen Euskal Sarea eta izapidetzen ari diren Natura
Baliabideak Antolatzeko planak.
- Urdaibaiko Biosfera Erreserba Erabileraren eta Kudeaketaren Plana.
- RAMSAR zerrenda: Hezeguneak.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 92/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Informazio socioekonomikoa; hau hartzen du barnean:
- Bainu-eremuak (500 m-ko tartea barne).
- Biztanle-asentamenduko eremuak (500 m-ko tartea barne).
- Hondakin-urak isurtzeko guneak (500 m-ko tartea barne).
- Bilboko portuko ainguratzeko eremuak eta sartzeko kanala.
- Pasaiako portuko ainguratzeko eremua.
- Dragatze-materiala isurtzeko eremuak.
Informazio teknikoa: Ondoren azaldutako alderdiak ez dira jaso mapa
kartografikoen emaitzetan (IV. eranskina). Horrelakoak jasotzeko azterketa
espezifikoagoak egin behar dira, baita bisita teknikoak eta analitikoak in situ egin ere.
Dena delako akuikulturako ustiategi motaren araberakoa izango da aldagai tekniko
bakoitzaren garrantzia edo pisu erlatiboa.
- Kostalde-lerroaren (edo mugaketen) altuera geometrikoa.
- 50 m-ko sakonera-kotarako tartea.
- Azalera eta topografia.
- Lurzoruaren eta itsasoko hondoaren ezaugarriak (geoteknia,
iragazkortasuna eta konposizio kimikoa).
- Kokalekuko uraren kalitate fisiko-kimikoaren maila (tenperatura, gazitasuna,
pH, oxigenazioa, gasak, CO2, metal astunak, solidoak, industriako
kutsatzaileak, nekazaritzako intsektizidak...).
- Uraren kalitate biologikoaren maila (fitoplanktona, zooplanktona,
koliformeak, parasitoak...) eta erabilgarritasuna.
- Urteko ingurumen-aldakortasun maila (giro-tenperatura, haizea,
denboraleak, euria, olatuak, argi-intentsitatea, korronteak, uholdeak...).
- Ingurumen-baldintza egokiak hazkuntza-espezien eskaera biologikoentzat.
- Sarbide publikoak egotea (errepideak, bideak, eta abar).
- Energia elektrikoko iturriak egotea.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 93/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
- Ur gezaren iturriak eta ur-erabileraren gaineko eskubideak egotea.
- Hazkuntzarako proposatutako espeziaren populazio naturalak egotea.
- Laguntzeko azpiegituretarako tartea (hiriak, merkatuak, garraio-zerbitzuak).
- Hurbil ikerketa-zentroak egotea (patologiak, ingeniaritza-arazoak,
aholkularitza...).
- Lurraren erabilgarritasuna, jabetza eta kostua.
3.5.6. Euskadin akuikulturarako onargarriak ez diren kokalekuak
III. ERANSKINEAN 17 fluxu-mapa jaso ditugu (1:10.000 eskala, UTM European
Datum); mapa horiek EAEko itsasertz osoa hartzen dute barnean (150 km guztira), eta
koloreen eta elkarrizketa-koadroen bitartez akuikulturarekin lotuta dagokien
erregulazioaren irizpidea azaltzen dute.
Hauek dira, zehazki, akuikulturarako erabiltzeko debekatutako eremuak:
- Naturagune Babestuak: Horren barruan Gaztelugatxeko babestutako
biotopoa –229/1998 DEKRETUA, irailaren 15ekoa, Gaztelugatxeko aldea
babestutako biotopo izendatzekoa– eta Inurritzako babestutako biotopoa
baino ez ziren sartu Gaztelugatxeko biotopoak mareaz azpiko eremu osoa
hartzen du, - 6,7 m-ko sakoneraraino. Gainera, EAEko Itsasertza Babestu
eta Antolatzeko LAPen gomendioen arabera, ez dago baimenduta
akuikulturako jarduerak egitea eremu horietatik 500 metrotara baino
gutxiagotara. Halaber, Algorriko biotopoa ere jaso da 2008ko azarotik.
- Itsasertzeko Lurraldearen Arloko Plana (LAP): Kostaldeen eta Itsasadarren
Ertzen Antolamenduen atalean (Itsasertzeko LAPen II. titulua), lehen
mailako baliabideak ustiatzeari buruzko jarduera eta lurzoruaren
erabileratzat hartzen da akuikultura (15. artikulua). «Ur gezatako zein ur
gazitako edo gazikaratako arrain-espezieen produkziorako, hazkuntzarako
eta lehen transformaziorako instalazioak» hartzen dira akuikulturatzat
LAPean. Bi instalazio mota arautzen dira: (i.) ur gezatako espezien
hazkuntzarako instalazioak eta (ii.) ur gazitako edo gazikaratako espezien
hazkuntzarako instalazioak. LAPen araudiak Urdaibaiko Biosfera
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 94/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Erreserbaren, Txingudiren eta Naturagune Babestuen Euskal Sareko
eremuen antolamenduaren ingurumen-plangintzara igortzen du, eta balio
iragankorra du Europako Natura 2000 Sare Ekologikoa osatzen duten
aldeetan. Horrez gain, egokiak diren Lurraldearen Zatiko Planen
lehentasuna ere onartzen du (hezeguneak, portuak eta Ibaien eta Erreken
Ertzak Antolatzekoak). Zehazten da, halaber, Eusko Jaurlaritzaren planek
onartutako bainu-eremuetan, kontserbazio-eremuetan eta material geldoak
isurtzeko eremuetan (ikus beherago) eragiten duela debekuak, 500 m-ko
zaintza-eremua barne.
- Baliabide Naturalak Antolatzeko Plana: Deba-Zumaia itsasertz-zatiko
(AGINDUA, 2006ko ekainaren 14koa, Ingurumen eta Lurralde Antolamendu
sailburuarena) eta Inurritzako baliabide naturalen antolamendurako plana
egiteko eta onartzeko prozedura hasi zen 2006ko ekainean. Gainera,
EAEko Itsasertza Babestu eta Antolatzeko LAPen gomendioen arabera, ez
dago baimenduta akuikulturako jarduerak egitea eremu horietatik 500
metrotara baino gutxiagotara.
- Urdaibaiko Biosfera Erreserba Erabileraren eta Kudeaketaren Plana:
Urdaibaiko Biosfera Erreserbak debekatutako erabileratzat jotzen du
akuikultura bere eragin-eremuaren barruan. Gainera, EAEko Itsasertza
Babestu eta Antolatzeko LAPen gomendioen arabera, ez dago baimenduta
akuikulturako jarduerak egitea erreserbatik 500 metrotara baino
gutxiagotara.
- Kontserbazio Bereziko Eremuak (KBE): Europako legediaren babespean
gelditzen dira. Ogoño lurmuturraren eta Gaztelugatxeren arteko
kostaldeko zatia hartzen du barnean (BBE kodea: ES0000144).
- HBEB (Hegaztiak Babesteko Eremu Berezia): ES0000144 Urdaibaiko
itsasadarra eta ES0000243 Txingudi eremuak hartzen ditu.
- EBIL (Europar Batasunerako Intereseko Lekuak): BBE izendatzeko
proposatutako eremuak dira. Eremu hauek izendatu dira EBIL EAEn:
ES2130006 Urdaibaiko Ibai Sarea (Bizkaia); ES2130007 Urdaibaiko
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 95/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
itsasertzak eta padurak (Bizkaia); ES2130008 Urdaibaiko Artadi
Kantauriarrak (Bizkaia); ES2130005 Gaztelugatxeko Doniene (Bizkaia);
ES2130001 Astondoko Dunak (Bizkaia); ES2130010 Lea ibaia (Bizkaia);
ES2130011 Artibai ibaia (Bizkaia); ES2130003 Barbadunen itsasadarra
(Bizkaia); ES2120004 Urolaren itsasadarra (Gipuzkoa); ES2120009
Inurritza (Gipuzkoa); ES2120014 Ulia (Gipuzkoa); ES2120017; Jaizkibel
(Gipuzkoa); ES2120007 Garate-Santa Barbara (Gipuzkoa); ES2120010
Oriaren itsasadarra (Gipuzkoa); ES2120015 Urumea ibaia (Gipuzkoa);
ES2120018 Txingudi-Bidasoa (Gipuzkoa), eta ES2120016 Aiako Harria
(Gipuzkoa). Eremu horiek kostalde-lerrotik aurreragoko lehorreko eremua
hartzen dute, 500 m-ko gutxieneko zaintza-eremua barne.
- Bainu-eremuak: Hondartzak dira nagusiki, eta ondorioz, LAPen jasota dago
akuikulturako erabileren debekua (txanelak, kaiolak eta arrezife artifizialak):
Bainu-eremu hauek jasotzen ditu: Hondarribiko hondartza; Donostiako
hondartza (Zurriola, Kontxa eta Ondarreta); Orioko hondartzak.
(Oribarzar eta Antilla); Zarauzko hondartza; Getariako hondartzak
(Malkorbe eta Gaztetape); Zumaiko hondartzak (Itzurun eta Santiago);
Debako hondartzak (Deba eta Ondarbeltz); Mutrikuko ur gaziko
igerilekua; Ondarroako hondartzak (Saturraran eta Arrigorri);
Lekeitioko hondartzak (Isuntza eta Karraspio); Ogeiako hondartza;
Eako hondartza; Lagako hondartza; Laidako hondartza; Sukarrietako
hondartza; Mundakako hondartzak (Laidatxu eta Ondartzape);
Aritzatxuko hondartza; Bakioko hondartza; Gorlizko hondartza;
Plentziako hondartza; Muriolako hondartza; Barrikako hondartza;
Sopelako hondartzak (Arrietara, Barinatxe eta Azkorri); Getxoko
hondartzak (Arrigunaga eta Ereaga); Zierbenako hondartza; Muskizko
hondartza (Ondarra). Horietatik 500 metrotara baino gutxiagotara ere ez
dago baimenduta akuikulturako jarduerak egitea.
- Portuko eremuak: Instalazio-baimenak dagokion Portu Agintaritza
bakoitzaren eskumenen mende daude. Hauek sartzen dira: Bilboko
portua, Pasaiako portua, zerbitzuen beren II. eremuen mugak eta EAEko
autonomia-kudeaketa duten gainerako portuak. Kategoria hori
kartografia espazialaren barruan jasotzen da eskuduna den Portu
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 96/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Agintaritzarekin konpondu beharreko erabiltzaile-gatazka delako; horrek,
baina, ez ditu portuko eremuak praktikan salbuesten akuikulturako
jarduerak edo horiekin lotutakoak erabili ahal izatetik.
- Ainguralekuak: Ainguratzeko eremuak eremu baztertzaileak dira (txanelak,
kaiolak eta arrezife artifizialak erabiltzeko, besteak beste), eta Portu
Agintaritzak (Bilbo edo Pasaia), Eusko Jaurlaritzak edo Kostaldearen eta
Itsasoaren Jasangarritasunaren Zuzendaritzak ditu eskumenak,
dagokionaren arabera. Honako hauek dira: Hondarribiko hondartza;
Bidasoaren itsasadarra; Jaizkibel; Kontxako badia; Oriaren
itsasadarra; Malkorbeko hondartza; Urolaren itsasadarra; Debaren
itsasadarra; Artibairen itsasadarra; Isuntzako hondartza; Ogoño;
Txatxarramendi; Arketas; Matxitxako; Bakioko itsasadarra; Astondo;
Plentziako itsasadarra; Bilboko portua, Luzero lurmuturra.
- Hondakin-urak (hirikoak, hondakinak eta aldizkakoak) eta dragatze-
materiala isurtzeko eremuak. Eremu baztertzailetzat hartzen dira (txanelak,
kaiolak eta arrezife artifizialak erabiltzeko, besteak beste), 500 m-ko
zaintza-eremua barne. Honako hauek dira: (i) udalerri hauetako dragatzeko
eremuak: Orio-Donostia, Ondarroa-Zumaia, Bermeo, Plentzia eta Bilbo,
eta (ii.) udalerri hauetako isurtzeko eremuak: Hondarribia, Irun, Pasaia,
Lezo, Errenteria, Donostia, Orio, Aia, Zumaia, Deba, Mutriku, Ondarroa,
Ispaster, Ea, Ibarrangelu, Gautegiz- Arteaga, Sukarrieta, Mundaka,
Barrika, Plentzia, Barakaldo, Muskiz, Errenteria, Portugalete, Usurbil
eta Muskiz.
- Agregakinak erauzteko eremuak: Eremu baztertzailetzat hartzen da
(txanelak, kaiolak eta arrezife artifizialak erabiltzeko, besteak beste)
Jaizkibelgo agregakinak erauzteko eremua. 500 metroko zaintza-eremua
ere hartzen du.
- Itsaspeko hustubideen eta kableen eremuak: Eremu baztertzailetzat hartzen
dira (txanelak, kaiolak eta arrezife artifizialak erabiltzeko) honako
hauek:Hondarribia, Donostia, Zarautz, Getaria eta Bermeo. 500 metroko
zaintza-eremua ere hartzen du.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 97/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
3.5.7. Euskadin akuikulturarako onargarriak diren kokalekuak
Mapa kartografikoetan aurkeztutako informazioa aztertuta, akuikulturako
instalazioak kokatzeko onargarriak eta egokiak diren 13 kokaleku zehaztu dira (IV.
ERANSKINA). Kokaleku horiek Euskadin indarrean dauden ingurumeneko eta gizarte-
ekonomiako araudietara behar bezala egokitzen dira, baita LAPek debeku-eremuekiko
ezarritako 500 m-ko gutxieneko tartearen espezifikazio berezietara ere.
Araudiari jarraiki, hauek dira akuikulturako instalazioak lehorrean ezartzeko
onargarriak izan daitezkeen eremuak (IV. ERANSKINA):
(i.) Lehorreko instalazioetarako:
- Luzero lurmuturra (Bilboko Portua, Bizkaia)
- Txakurzulu (Plentziako itsasadarra, Bizkaia)
- Armintza (Bizkaia)
- Basordas (Lemoizko zentrala, Bizkaia)
- Lapatxa kala (Ea, Bizkaia)
- Ogeia (Bedarona, Bizkaia)
- Mendexa (Fraile haitza, Bizkaia)
- Mutriku (portuko dikea, Gipuzkoa)
- Orrua (Zumaia, Gipuzkoa)
- Orio (Zutoin-oholak, Gipuzkoa)
- Agiti (Igeldo, Gipuzkoa)
-
(ii.) Itsas zabaleko instalazioetarako:
- Ondarroa eta Lekeitio udalerrien arteko kostaldeko zerrenda barruko uretan
eta 25-40 metroko batimetriaren.
- Poligono espezifikoa barruko uretan eta 35-45 metroko batimetriarekin,
Elantxobeko udalerriaren aurrean.
Horiez gain bestelako eremu interesgarri batzuk egon daitezke akuikulturako
instalazioak ipintzeko, baina xehetasun handiagoz aztertu beharko lirateke horiek;
adibidez, Arribolako eremua (Bermeo), Reiner dartsena industriala (Deba) edo
autonomia-eskumenen arabera kudeatutako portuko instalazioak.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 98/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
IV. BLOKEA. AURREKONTUAK ETA FINANTZAKETA
Hainbat erakunde publikok esku hartzen dute planean adierazitako ildo
estrategikoen eta ekintzen garapenean, besteak beste, Eusko Jaurlaritzak, foru-
aldundiek, eta horien barruan, itsasoko eta ibaietako akuikulturaz arduratzen diren
sailak; horregatik, aurrekontuen eta finantzaketaren atala erakunde horietako
bakoitzaren inplikazio-maila kontuan hartuta zehaztuko da, eta batez ere, planerako
finantza-tresna nagusia (IAEF 2014-2020, alegia) behin betiko onartu ondoren.
Euskadiko akuikulturarekin lotutako proiektuek 8.300.000 eurotik gorako
inbertsioak jaso dituzte AEF 2007-2013 indarrean egon den aldian; kopuru horretatik
5.800.000 euro baino gehiago finantzatu dira funts publikoak erabiliz (AEF eta Eusko
Jaurlaritzaren aurrekontu orokorrak).
Proiektu pilotuak (21), lehendik zeuden akuikulturako ustiategiak
modernizatzeko bi proiektu eta merkaturatzea zein haztegiak laguntzeko 3 proiektu
nabarmendu dira horietatik.
2014-2020 aldirako Akuikulturaren garapenerako Plan Estrategikoak 4 esparru
estrategiko ditu, 9 ekintza-lerrotan eta 19 ekintza estrategikotan garatuta. Funts
publikoetatik 16.128.000 euro beharko dira hori gutxienez horiek gauzatzeko; ondoko
taulan daude azalduta:
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 99/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
ESPARRU
ESTRATEGIKOA EKINTZA LERROAK EKINTZA ESTRATEGIKOAK AURREKONTUA (€)
ANTOLAMENDUA
BAKUNTZEA
ANTOLAMENDU
AGERTOKIAK ETA ARAU
ESPARRUA
1. Akuikulturako proposamenen izapide publikoak egiteko protokoloa garatzea.
2. Aholku Batzordea eratzea.
61.000. orr.
61.000. orr.
INGURUMEN GARAPEN
JASANGARRIA
KOKALEKUAK HAUTATZEA
ETA ANTOLATZEA
3. Euskadin itsasoko eta ibaietako akuikultura garatzeko balio duten eremuak hautatzeko eta
zehazteko gidak prestatzea. 91.000. orr.
LEHIAKORTASUNA ETA
TOKIKO GARAPEN
EKONOMIKOA
INSTALAZIOAK ETA
SISTEMAK
4. Itsaso eta ibaietako espazio berriak sortzen eta azpiegiturak birziklatzen laguntzea
akuikulturako jardueretan modu partekatuan erabiltzeko.
5. Jakintzaren eta teknologia aurreratuaren sorrera bultzatzea arrantza-eremuetan jarduera
ekonomikoak dibertsifikatzeko
6. Akuikultura berezitua eta kalitatekoa laguntzea akuikulturako sektorea iraunkorra izateko
jarduera berritzaileak garatuz.
7. Ekipamenduen eta sistemen garapena bultzatzea industria osagarria garatzeko.
3.300.000. orr.
4.200.000. orr.
1.500.000. orr.
600.000. orr.
INGURUMEN KUDEAKETA
8. Tresnen eta prozesuen erabilera sustatzea akuikulturak sortutako azpiproduktuak eta
hondakinak birbaloratzeko.
9. Ingurumena jarraian zaintzeko sistema garatzea.
160.000. orr.
720.000. orr.
ANIMALIEN OSASUNA 10. Bioteknologiako jakintzaren, produktuen eta zerbitzuen garapena sustatzea animalien
osasuna hobetzeko 1.050.000. orr.
I+D+B
11. Akuikulturarako espezie berrien ezagutzaren eta ekoizpen-teknologien garapena
sustatzea EAEn.
12. Ekoizpen-ingeniaritzako teknologien eta sistemen ezagutzaren garapena bultzatzea.
13. Akuikulturako elikagai-produktuen garapenari edo hobekuntzari buruzko ezagutzaren
garapena sustatzea.
450.000. orr.
450.000. orr.
900.000. orr.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 100/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
PRESTAKUNTZA 14. Akuikulturako sektorean prestakuntza eta profesionalen laneratzea sustatzea, landako eta
itsasertzeko garapenaren esparruan. 700.000. orr.
MERKATUA ETA IRUDIA
MERKATURATZEA,
ERALDATZEA ETA
NAZIOARTEKOTZEA
15. Euskal sektoreko produktuen artean kalitate-ziurtagiriak (jatorriko markak, etiketa
ekologikoa...) eskura ditzaten sustatzea.
16. Sektoreko merkatuari eta merkaturatzeari buruzko analisia egitea.
17. Akuikulturako sektorearen lankidetza sustatzea arrantza-produktuak eraldatzeko eta
merkaturatzeko enpresekin.
300.000. orr.
300.000. orr.
925.000. orr.
KOMUNIKAZIO ETA IRUDIA
18. Akuikulturako jarduera nazioarteko lankidetzarako tresna gisa erabil dadin sustatzea.
19. Akuikulturako produktuak eta jarduerak gizartera hurbiltzeko ekitaldiak, jardunaldiak eta
kanpainak egin daitezen sustatzea.
240.000. orr.
120.000. orr.
GUZTIRA 16.128.000. orr.
7. taula. 2014-2020 aldirako Akuikulturaren garapenerako plan estrategikoaren ekintza estrategikoen aurrekontu publikoak.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 101/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
V. BLOKEA. JARRAIPENA ETA KONTROLA
Plan honen jardueren barruan eratutako Akuikulturaren Aholku Batzordea
arduratuko da lerro estrategikoak eta ekintzak jarraitzeaz eta kontrolatzeaz.
Bilakaeraren eta jasangarritasunaren adierazleen kontrolerako urteko txosten
bat egingo du, eta ekoizpenaren estatistikak eta haren merkataritza-balioa jarraitzeaz
ere arduratuko da.
Aholku Batzordeak planaren jarraipenaren gaineko tarteko txosten bat
prestatuko du 2018ko lehen seihilekoan. Txosten horretan lerro estrategikoak eta
jarduerak berriro planteatu ahal izango dira, betiere hautematen diren desbideratzeak
zuzentzearren.
Halaber, plana amaitu aurretiko txostena egingo du Aholku Batzordeak 2020an,
eta hori hartuko da oinarritzat akuikulturaren egoeraren diagnostikoa egiteko hurrengo
zikloaren balizko plangintza estrategikoari begira. Behin betiko amaieraren txostena
2021eko lehen seihilekoan egingo du.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 102/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
VI. BLOKEA. KOORDINAZIOA ETA KOMUNIKAZIOA
Eztabaida eta koordinaziorako foroa izango da Akuikulturako Aholku Batzordea,
eta arduratuko da, orobat, Euskadiko akuikulturarekin zerikusia duten jarduera guztiak
jakinarazteaz, teknologia berriak erabiliz horretarako; azkenik, akuikulturaren arloko
txostenak, agiriak eta agenda bere webgunean argitaratuko ditu.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 103/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
BIBLIOGRAFIA
Zerga Agentzia: Inportazio-esportazioko kanpo merkataritzaren ganberen datu-basea, 2003 (azken
eguneratzea: 2013ko azaroak 26).
APROMAR: Espainiako akuikulturaren egoeraren gaineko txostena, 2013.
http://www.fundacionoesa.es/publicaciones/la-acuicultura-en-espana-2013
AZTI: EAEko arrantza-lehorreratzeen datu-baseak, (azken eguneratzea: 2012ko abenduak 31).
Bostock J, Murray F, Muir J, Telfer T, Lane A, Anagnopoulos N, Papergeorgiou P and Alday -Sanz V.
(2009) European aquaculture competitiveness: Limitations and possible strategies. Study for
the European
Parliament’s Committee on Fisheries.
EATip (2012). The future of European Aquaculture; a vision on Strategic Agenda for Research and
Innovation. European Aquaculture Technology and Innovation Platform. Technical Report
39pp.
European Commission (2013). Communication from the Commission to the European Parliament
and the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the
Regions. Strategic Guidelines for the sustainable development of EU aquaculture COM
(2013) 229, final. 12pp.
European Commission (2009) Communication from the Commission to the European Parliament and
the Council: Building a sustainable future for aquaculture. A new impetus for the Strategy for
the Sustainable Development of European Aquaculture. COM(2009) 162 Final, Brussels.
Eurostat, 2013. Data base on European Fisheries Statistics.
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/Fishery_statistics .
(December, 2012)
EUSTAT: Euskal Autonomia Erkidegoko estatistika-datuak, 2013.
http://www.eustat.es/idioma_c/indice.html#axzz2notmEWRh
Eusko Jaurlaritza: Ekonomiaren Garapen eta Lehiakortasun Sailaren datuak eta estatistikak, 2013.
http://www.nasdap.ejgv.euskadi.net/r50-2397/es/
FEAP: European Aquaculture Production Report 2009-2013, 2012.
MAGRAMA: JACUMARen ekoizpen-datuak eta estatistikak, 2013.
http://www.magrama.gob.es/es/pesca/temas/acuicultura/produccion-de-acuicultura/
MAGRAMA: Autonomia-erkidegoen araberako kontsumoari buruzko datu-basea, 2007-2012 arteko
datuak (azken eguneratzea: 2012ko abenduak 31).
MAPA. 2008. Plan estratégico de la acuicultura marina española. Secretaría General de Pesca
Marítima. Dirección General de Estructuras y Mercados pesqueros. Informe Técnico, 374 p.
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 104/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
I. ERANSKINA: AKUIKULTURAKO ERABILEREN GAINEKO ARAU ESTALDURA DUTEN GUNEEN KARTOGRAFIA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 105/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 106/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 107/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 108/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 109/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 110/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 111/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 112/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 113/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 114/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 115/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 116/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 117/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 118/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 119/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 120/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 121/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 122/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 123/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
II. ERANSKINA: AKUIKULTURAKO KOKALEKU ONARGARRIEN KARTOGRAFIA
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 124/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 125/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 126/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 127/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 128/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 129/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Elantxoberen aurreko kokaleku-proposamena; itsaso zabaleko poligonoak barruko uretan
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 130/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 131/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 132/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 133/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Ondarroa-Lekeitioko kostaldearen aurreko kokaleku-proposamena; itsaso zabaleko poligonoak barruko uretan
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 134/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 135/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 136/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Akuikulturaren Plan Estrategikoa 2014-
2020 137/137 © Eusko Jaurlaritza 2014
Recommended