View
259
Download
3
Category
Preview:
DESCRIPTION
AKCIGER KANSERLERININ EVRELENDIRILMESINDE GÜNCEL YAKLASIM Prof. Dr. Mustafa GÜLEÇ Radyoloji A.B.D. 1. Pulmoner tromboembolizm 2. Akciger kanserlerinde evreleme • Prognozu saptamak • Cerrahiye gidecek adaylari belirlemek • T0 • T1 • Tümör büyük çapi 3 cm veya daha küçük, akciger parankimi veya viseral plevra ile çevrili • Primer tümör bulgusu yok • T2 • Tümör büyük çapi 3 cm’den büyük • Bronkoskopik olarak lob bronsunun içerisinde veya karinadan 2 cm uzak
Citation preview
AKCIGER KANSERLERININ EVRELENDIRILMESINDE
GÜNCEL YAKLASIM
Prof. Dr. Mustafa GÜLEÇRadyoloji A.B.D.
TORAKS BT
1. Pulmoner tromboembolizm2. Akciger kanserlerinde evreleme
• Prognozu saptamak• Cerrahiye gidecek adaylari belirlemek
T
• T0• Primer tümör bulgusu yok
• T1• Tümör büyük çapi 3 cm
veya daha küçük, akciger parankimi veya viseralplevra ile çevrili
T
• T2• Tümör büyük çapi 3
cm’den büyük• Bronkoskopik olarak lob
bronsunun içerisinde veya karinadan 2 cm uzak
T
• T3• Tümör herhangi bir
boyutta ancak gögüs duvari, diafragma, mediastinal plevra veya parietal perikart invazyonumevcut
• Karinaya 2 cm’den daha yakin ana brons yerlesimli tümör
T
• T4• Tümör herhangi bir boyutta ancak mediyasten, kalp,
büyük damarlar, trakea, özofagus, vertebra korpusuveya karina tutulmus
Akciger Kanseri TNM Evrelendirmesi
• Evre I-II: Sinirli boyutta tmLN var veya yokGenellikle rezektabl
• Evre IIIa:Sinirli tm invazyonuIpsilateral LN var veya yok
Seçilmis vakalarda rezektabl• Evre IIIb:Yaygin invazyon
Kontrlateral veya uzak LNGenellikle anrezektabl
• Evre IV :Uzak metastazAnrezektabl
Akciger Kanseri TNM Evrelendirmesi
• 1986 öncesinde evre III anzerektabl kabul ediliyordu
• Günümüzde IIIa – IIIb rezektabilite siniri
1986-1996
Akciger Kanseri TNM Evrelendirmesi
• Bu yeni evreleme Mauntain tarafindan 1997’de revize edildi
• Yapilan en belirgin degisiklik daha önce IIIa ya dahil edilen T3N0M0 IIb olarak degistirildi.
1997-
Klinik Olarak 5 Yillik Sagkalim Oranlari
Mauntain. Chest, 1997
Primer Tümör T Evrelemesi için Anahtar Bulgular
1. Havayolu tutulumunun derecesi2. Mediastinal yapilarin tutulumu3. Gögüs duvari tutulumu4. Plevral tutulum 5. Satellit nodül
1-Havayolu Tutulumu• T3: Genellikle rezektabl
Karinaya 2 cm’den daha yakin fakat karina tutulmamis
Tüm akciger kollapsi veya konsolidasyonu
• T4: Genellikle anrezektablTrakea veya karina tutulumu
1- HAVAYOLU TUTULUMU
1-Havayolu Tutulumu
T 3
T 4
1-Havayolu Tutulumu
T 4
BT rekonstr. T1A
T1A
T 3
2- Mediastinal Invazyon
2-Mediastinal Invazyon• T3: Genellikle rezektabl
Mediastinal plevra tutulumuParietal perikard tutulumu
• T4: Genellikle anrezektablKalp, büyük damarlar, trakea veya özefagus tutulumuMalign perikardiyal effüzyon
Mediastinal Invazyonda BT’ninDogruluk Derecesi
Çalisma Sensitivite % Spesifite %• Herman ve ark 40 99• Musset ve ark 53 97• Baron ve ark 84 94• Rendina ve ark 69 72• Webb ve ark 63 84• Laurent ve ark 69 93
Ortalama 63 90
T3 Mediastinal Invazyonda BT Bulgulari
• Mediastinal plevral kalinlasma• Mediastinal plevra ile kitle arasinda genis
açi• Mediasten ile 3 cm’den fazla temas
T3 Mediastinal Invazyon
BT
T4 Mediastinal Invazyonda BT Bulgulari
• Mediastinal yagin belirgin invazyonu• Mediastinal yapilarin komsulugundaki yagli
planlarin kaybi• Mediastinal yapilarla 90 dereceden fazla
temas• Mediastinal yapilarda distorsiyon• Intraluminal kitle
T4 Mediastinal Invazyon
T4 Mediastinal Invazyon
T1A BT
T4 Mediastinal Invazyon
T1A BT
T4 Mediastinal Invazyon
T1A
T2A BT
Aort Tutulumu
T2A
T2A
BT
Aort Tutulumu
Aortada distorsiyon
BTT2A
T2A
PA Tutulumu
BT Rekonstr. T2A
A
Sol P A
PA Tutulumu
BT Rekonstr.
BT
3- Gögüs Duvari Invazyonu
3-Gögüs Duvari Invazyonu
• T3Pariyetal plevra, gögüs duvari veya diyafragma tutulumu
• T4Superiyor sulkus komsulugundaki büyük damarlarin tutulumuVertebra veya brakiyal pleksus tutulumu
T3: BT’nin Gögüs Duvari Invazyonunda Yeri
BT bulgulari Sens.% Spes.% Dogr.%• GD temasi > 3 cm 97 42 61• GD temasi > 5 cm 76 68 71• Temas/tm orani > 0, 5 100 37 60• Temas/tm orani > 0, 9 83 80 81• Yag planlarinin oblitere 85 87 86• GD kitlesi 33 100 75
Ratto ve ark. Ann Thorac Surg 1991
3-Gögüs Duvari Invazyonu• Kaviter lezyon• 5 cm < fazla temas
invazyon lehine • Temas/tm orani > 0, 9
invazyon lehine
BT bulgulari sens spes dogr.• GD temasi > 3 cm 97 42 61• GD temasi > 5 cm 76 68 71• Temas/tm orani > 0, 5 100 37 60• Temas/tm orani > 0, 9 83 80 81• Yag planlarinin oblitere 85 87 86• GD kitlesi 33 100 75
BT
3-Gögüs Duvari Invazyonu
• Akciger kanserlerinde %1 oraninda insidentalpulmoner embolizmgörülmekte
BT
3-Gögüs Duvari Invazyonu
BT T2A
3-Gögüs Duvari Invazyonu
SUBPLEVRAL YAGIN OBLITERASYONU
BT
T2A
T2A
PLEVRAL ÇIZGININ KESILMESI
MR > BT
3-Gögüs Duvari Invazyonu
Plevral kalinlasma
(Sinirli invazyon)
BT
BT
T1A
3-Gögüs Duvari Invazyonu
BT bulgulari sens spes dogr.• GD temasi > 3 cm 97 42 61• GD temasi > 5 cm 76 68 71• Temas/tm orani > 0, 5 100 37 60• Temas/tm orani > 0, 9 83 80 81• Yag planlarinin oblitere 85 87 86• GD kitlesi 33 100 75
Ratto ve ark . Ann Thorac Surg 1991
BT
T2A
Pnömotoraks BT
• Plevral bosluga hava enjeksiyonu• Hastaya, tümörü gögüs duvarindan ayiracak
pozisyon verilir• Ayrilma olursa invazyon yok (sens. %100)• Ayrilma olmazsa büyük ihtimalle invazyon
mevcut (spes. %90). Çünkü inflamatuar olaylarda da görülebilir.
Yokoi ve ark. Radiology 1991Watanabe ve ark. AJR 1991
Pnömotoraks BT
Prone pozisyon
T4:Gögüs Duvari Invazyonu
• Superiyor sulkus komsulugundaki büyük damarlarin tutulumu
• Vertebra korpusu veya brakiyal pleksustutulumu
T4: Gögüs Duvari Invazyonunda MR
• Süperior sulkus tümörlerinde MR BT’den üstünMR’in dogrulugu % 94BT’nin dogrulugu % 63
• Cerrahi planlanan olgularda MR yapilmali
Webb ve ark. Radiology 1991Podovani ve ark. Radiology 1993Heelan ve ark. Radiology 1989
Süperiyor Sulkus Tümörü
BT
Süperiyor Sulkus Tümörü
T1A
Süperiyor Sulkus Tümörü
BT T1A
Vertebra Invazyonu
BT
T1A
T1A
4- Plevral Tutulum
4-Plevral Tutulum
• T3-genellikle rezektablBenign plevral efüzyon evreyi etkilemez
• T4- genellikle anrezektablMalign plevral efüzyon (pozitif sitoloji)Plevral implantlar (tümörle devamliligi olmamali)
4-Plevral Tutulum
4-Plevral Tutulum
• Adeno Ca’li 54 olguluk bir çalismada (tümör, minör fissür veya diyafragmatik seviyeden 2mm kolimasyonla yapilan YÇBT sonucunda)
• Plevral efüzyonu olmayan ve plevral yüzeyle devamliligi olan tümörler çalismaya alinmis
• Plevral düzensiz kalinlasma veya ondülasyonlarpozitif bulgu kabul edildiginde sensitivitesi % 90, dogrulugu % 93
Mori ve ark. J Thorac Imaging 1996
4-Plevral Tutulum
YÇBT BT Rekonstr.
BT
5- Satellit Nodül
5-Satellit Nodül
• 1997’de evrelemeye eklendi
• Tek, ayni histolojiye sahip ayni lob yerlesimli nodül
• Bazilari T4 kabul ederken bazilari ise T’yi bir derece artirdigi görüsünde (T1àT2)
• Deslauries 1989’da yaptigi çalismada 5 yillik sagkalimin%44’den %22’ye düstügünü göstermis
5-Satellit Nodül
NODAL EVRELEME
NODAL EVRELEME
• N0- Lenf nodu tutulumu yok• N1- Ipsilateral hiler nodlar• N2- Ipsilateral mediastinal/subkarinal
nodlar• N3- Kontrlateral hiler/mediastinal nodlar
veya skalen/supraklaviküler nodlar
Mediasten LN
Kisa aks
Uzun aks
Lenf Nodlarinin Kisa Akslarinin BT Ile Normal Boyutlari
Lokalizasyon Bölge Üst limit************ ********* **********Üst paratrakeal 2 8 mmAlt paratrakeal 4 9 mmAortopulmoner 5 9 mmPrevasküler 6 7.5 mmSol peribronsiyal 10L 7 mmSag trakeobronsiyal 10R 11 mmSubkarinal 7 12 mm
• Sag trakeobronsiyal ve subkarinal izole 10 mmden büyük LN’lari normaldir
Mediastinal LN
Bölge 1 Bölge 2, 3
Bölge 4R-LBölge 4,6
Subkarinal LN
BT T2A
Mediastinal LN Tutulumunda BT’ninYeri
ÇALISMA SENSITIVITE SPESIFITE DOGRULUK********* ***** % *** **** % **** *** %
****GRENIER 46 79 68Mc KENNA 60 60 61STAPLES 79 65 72WEBB 52 69 65McLOUD 64 62 63MORI 61 82 74
ORTALAMA 60 70 67
Mediastinal LN
Mediastinal Lenf Nodlari
0
10
20
30
40
50
60
5-9 10-14 15-19 >19
Boyut esik degeri (mm)
Olg
u S
ayis
i
Benign (mm)
Malign
Mori ve ark. Japan J Clin Oncol 1992
Kitlenin Yerlesimine Göre MediastinalLN’nin Invazyonu
Webb 1999 RSNA
% 22% 50Toplam% 6% 18Periferik
% 36% 67Santral
< 1 cm> 1 cmKitle Yerlesimi
Lenf Nodu Büyüklügü
Kitle Sagda
Lig. Art.
Kitle Solda
Supraklaviküler LN: N3
LN Metastazlarinda Kötü Prognoz Kriterleri
1-Mediastinoskopide LN tutulumu:LN pozitif ise 5 yillik sagkalim %9 Sadece cerrahide pozitif ise %24
2-Dev LAM3-Üst mediastinal LN tutulumu4-Ekstrakapsüler invazyon5-Adenokanser’de LN
Dev Lenf Nodu
PET• Webb’in yaptigi bir
review’da BT’nin LN metastazini göstermede sens. %61 spes. %81 iken PET’in %83 ve %95 bulunmus
• PET BT’ye yardimci rol oynayacak ancak onun yerini alamayacaktir
PET• FDG’nin LN’larinda tutulumu• Yanlis pozitif sonuçlar: inflamasyonda• Yanlis negatif sonuçlar: Karsinoid tm,
bronkoalveoler ve müsinöz Ca’larda• Toraks içi ve disi diger malign lezyonlari da
gösterebilmesi avantaji• Lezyon morfolojisini (T) gösterememesi
dezavantaji
MRG
• Kontrast: Fe-oksit (süper paramanyetikajan)
• Normal LN’lari tutarken malign LN’laritutmaz
• T2A’da intensite farkliligina bakilir. Malignolanlarin intensitesi degismez. Benignolanlarinki azalir.
838286MRG
767965BT
848670PET
Dogr.%
Spes.%
Sens.%
Kernstein. Ann Thorac Surg. 1999
BT ve Mediastinoskopi
1. BT’de büyük LN görüldügünde mediastinoskopi endike
2. BT normalse mediastinoskopi genellikle yapilmaz
3. BT mediastinoskopiste yol göstericidir
SON SÖZ
• BT Akciger Kanserlerinin evrelenmesindeilk seçilecek modalitedir
• MR ve PET BT’yi tamamlayici modalitelerolup kullanimi giderek artmaktadir
Recommended