ศึกษาบทเพลงพร ภิรมย์ - Srinakharinwirot...

ศกษาบทเพลงพร ภรมย

ปรญญานพนธ ของ

เออมพร รกษาวงศ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชามานษยดรยางควทยา

ตลาคม 2552

ศกษาบทเพลงพร ภรมย

ปรญญานพนธ ของ

เออมพร รกษาวงศ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชามานษยดรยางควทยา ตลาคม 2552

ลขสทธเปนของมหาลยศรนครนรวโรฒ

ศกษาบทเพลงพร ภรมย

บทคดยอ ของ

เออมพร รกษาวงศ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชามานษยดรยางควทยา

ตลาคม 2552

เออมพร รกษาวงศ. (2545). ศกษาบทเพลงพร ภรมย. ปรญญานพนธ ศป.ม. (มานษยดรยางควทยา) กรงเทพฯ:บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม: รองศาสตราจารย ดร.มานพ วสทธแพทย, รองศาสตราจารยดวง พนธ กาญจนา อนทรสนานนท. ปรญญานพนธเลมนมจดมงหมายในการศกษา คอ 1. ศกษาชวประวตของพร ภรมย 2. ศกษาบทเพลงของพร ภรมย บทเพลงทท าการวจย ม 6 บทเพลง จ าแนกแบงออกเปนเพลงลกทง 4 เพลง 1.เพลงบวตมบวบาน 2. เพลงน าตาลาไทร 3. เพลงกระทอมทองกวาว 4. เพลงจ าใจจาก เพลงแหล 2 เพลง คอ 1. เพลงดาวลกไกทอน 1 ทอน 2 2. เพลงวงแมลกออน ทอน 1 ทอน 2

จากการศกษาวจยพบวา พร ภรมย ชอจรง คอ นายบญสม มสมวงษ มพนองรวมบดามารดา เดยวกน 11 คน นายพร ภรมย เปนลกคนแรก และไดสมรสกบนางระเบยบ ภาคนาม มบตรชายดวยกน 1 คน คอ นายรงสรรค มสมวงษ พร ภรมยมความสามารถหลายดานทงดานการรองเพลงและการประพนธเพลง ดไดจากผลงานตางๆ ทไดรบรางวลพระราชทานแผนเสยงทองค าป 2509 คอ เพลงบวตมบวบาน ซงเปนบทประพนธเพลงลกทงซงแตงและขบรองเองโดยพร ภรมย และเพลงดาวลกไก ซงเปนเพลงแหลประเภทราชนเกลงกไดรบรางวลพระราชทานแผนเสยงทองค าเชนกน ปจจบนไดอปสมบทเปนภกษอยทวดรตนชย(วดจน)จงหวดพระนครศรอยธยา

กอนทานจะอปสมบทเขาสรมกาสาวะภทร ทานไดประพนธบทเพลงแนวตางๆไวดงน บทประพนธเพลงลกทงของพร ภรมย 1. มฟอรมเพลงทงแบบทอนเดยว และ แบบทวบท 2. สวนค ารองมการใชค าประพนธประเภทกลอนตลาด 3. ในดานท านองมท านองหลก และมการน าท านองหลกไปวารเอชนพฒนาเปน แนว ท านองใหม บทประพนธเพลงแหลของพร ภรมย 1. เปนบทเพลงทมการรองเพยงครงเดยว เปนการดนสด 2. สวนบทรองมลกษณะ ส านวนภาษาทสละสลวย ในเพลงดาวลกไกเปนค าประพนธประเภทราชนเกลง(กลอนหวเดยว) มการสงสมผสทค าสดทายของทกบท (สงสมผสทบาทท 4 ของทกบทและบทท านองเขาลกษณะใชท านองเดม แตมการเปลยนบทรองไปเรอย ๆ

A STUDY OF PORN PIROM’S COMPOSITIONS.

AN ABSTRACT BY

AEUIMPORN RAKSAWONG

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Fine Arts Degree in Ethnomusicology

at Srinakharinwirot University October 2009

Aeuimporn Raksawong. (2009).A Study Of Porn Pirom’s Compositions.Master Thesis, M.F.A. (Ethnomusicology). Bangkok: Graduate School,Srinakharinwirot University.Advisor Committee: Assoc.Prof, Dr.Manop Wisuttipat.Assist.Prof. Karnchana Intrasunanon. The purpose of this Thesis is to study the biography of Porn Pirom and his songs. The study was conducted by analyzing 6 songs comprising 4 Lookthung songs which are 1) Bua Toom Bua Barn, 2) Narm Tar Lar Sine, 3) Gra Tom Thong Gwar, 4) Jum Jai Jark; and 2 Lae songs which are 1) Dao Loog Kai Part 1 and Part 2, 2) Wung Mae Loog Aorn Part 1 and Part The result of the study reveals that the original name of Porn Pirom is Mr. Boonsom Meesomwongse. He has 11 brothers and sisters. He is the eldest child. He was married with Mrs. Rabiab Parknam and has 1 son namely Mr. Rangsun Meesomwongse. Mr. Pron Pirom has great ability in many aspects of music, including singing and composition which we can see from his works. He received Golden Record Awards 2509 from a song Bua Toom Bua Barn which was composed and sung by Porn Pirom himself and another song; Dao Look Gai, which is a kind of Lae song. At present, he is a monk at Wat Rattanachai (China Temple), Ayuddhaya. Before he was ordained as a monk, he had composed various styles of song as follows:

Lookthung Composition

1. The forms of song are sectional form and binary form 2. The composition of Lookthung is arranged in octameter 3. As for the rhythm, the song has major rhythm and is developed to new

version.

Lae Composition

1. The lyrics are composed at once and sung only one time

2. The composition comprises elegant and beautiful words. For example, Dao LookGai was arranged in Ratchniklueng genre, having rhyming word at the end of its stanzas (having rhyming word on the fourth line of each stanza)

ประกาศคณปการ

ปรญญานพนธฉบบนบรรลผลส าเรจดวยดเนองจากผศกษาไดรบค าแนะน าอยางดยงจากรอง ศาสตราจารย ดร.มานพ วสทธแพทย ประธานทปรกษา รองศาสตราจารยกาญจนา อนทรสนานนท กรรมการทปรกษา ผศกษาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ ทนดวย ผวจยขอกราบขอบพระคณ ผชวนศาสตราจารยประทป เลารตนอารย อาจารสรศกด จ านงคสาร และ ขอกราบขอบพระคณอาจารยในภาควชาดรยางคศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒทไดประสทธประสาทวชาความรเกยวกบมานษยดรยางควทยา จนเปนผลใหปรญญานพนธฉบบนส าเรจได ขอขอบพระคณหลวงพอพร ภรมย ทไดใหสมภาษณชวประวตของทานและไดใหความรเกยวกบวธการประพนธเพลงลกทงและเพลงแหล ขอขอบพระคณ นายรฐวทย ธนธรรมฤทธ ผ ทไดใหค าแนะน าเกยวกบการวจยเรองน ความรเรองการประพนธเพลง คณาจารยหลายทานทใหสมภาษณ และขอขอบคณกลยาณมตร นกดนตร ผใหขอมล ความร ความคด และเปนก าลงใจตลอดมาและทกทานทไดชวยเหลอในดานตางๆ ซงมไดกลาวนามไว ณ ทน อนง คณคา ความด และประโยชนจากปรญญานพนธฉบบน ผศกษาขอมอบแดพระพร ภรมย คณพอโอภาศ รกษาวงศ และคณแมบญเรอน รกษาวงศ และผทสนใจศกษาบทเพลงของพร ภรมยเพอมใหศนยหายตอไป

เออมพร รกษาวงศ

ปรญญานพนธ เรอง

ศกษาบทเพลงพร ภรมย ของ

เออมพร รกษาวงศ

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชามานษยดรยางควทยา

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

........................................................................ คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล)

วนท ....... เดอน …..............พ.ศ. 2552

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา ........................................................ ประธาน …....................................................ประธาน (รองศาสตราจารย ดร.มานพ วสทธแพทย) (ดร.ชนดา ตงเดชะหรญ) ........................................................ กรรมการ ........................................................ กรรมการ (รองศาสตราจารย กาญจนา อนทรสนานนท) (ผชวยศาสตราจารย ดร.ศรณย นกรบ)

........................................................ กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.มานพ วสทธแพทย) ........................................................กรรมการ (รองศาสตราจารย กาญจนา อนทรสนานนท)

สารบญ บทท หนา 1 บทน า……………………………………………………………………………………….. 1 ภมหลง………………………………………………………………………………….…… 1 ความส าคญของการวจย…………………………………………………………………..... 5 ขอบเขตของการวจย……………………………………………………………………....... 5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ………………………………………………………………….. 6 ค านยามศพทเฉพาะ………………………………………………………………………… 6 กรอบแนวคดในการวจย………………………………………………………………..…… 7 2 เอกสารงานวจยทเกยวของ………………………………………………………………. 8 งานวจยทเกยวของ………………………………………………………………………….. 10

3 วธการด าเนนการวจย……………………………………………………………………. 13 ขนรวบรวมขอมล…………………………………………………………………………..... 13 ขนศกษาขอมล…………………………………………………………………………....... 13 ขนวเคราะหขอมล…………………………………………………………………..………. 13 ขนสรป………………………………………………………………………………………. 14

4 การศกษาวเคราะหขอมล……….………………………………………………………....15 ชวประวตของพร ภรมย……....……………………………………………………...…..... 16 วเคราะหบทเพลงของพร ภรมย

1.เพลงบวตมบวบาน……………………………………………………………………...... 22 2.เพลงน าตาลาไทร……………………………………………………………………...….. 40 3.เพลงกระทอมทองกวาว,……………………………………………………………...…… 56 4.เพลงจ าใจจาก……………………………………………………………………...…….. 72

สารบญ(ตอ) บทท หนา

5.เพลงดาวลกไกตอน 1 ……………………………….…….…………………………….. 86 6.เพลงดาวลกไกตอน 2 ….…………………….……………………………………...….. 95

7.เพลงวงแมลกออน ตอน 1 …………………………….…………………………………102 8.เพลงวงแมลกออน ทอน 2………………….……………………………………...….....109

5 สรป อภปรายและขอเสนอแนะ………………………………………………………. 116 จดมงหมายของการวจย………………………………………………………………….. 116 วธการด าเนนการวจย…………………………………………………………………...... 116 สรปผลการศกษาและวเคราะห…………………………………………………………… 118 อภปรายผล……………………………………………………………………………….. 131 ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………………… 132

บรรณานกรม……………………….………………………………………………................... 133

ภาคผนวก…………………………….…………………………………………………….......... 136

ประวตยอผวจย…………………………….……………………………………..…................. 146

บทท 1 บทน า

ภมหลง ดนตรเปนสงทธรรมชาตใหมาพรอม ๆ กบชวตมนษยโดยทมนษยเองไมรตว ดนตรเปนทงศาสตรและศลปอยางหนงทชวยใหมนษยมความสข สนกสนานรนเรง ชวยผอนคลายความเครยดทงทางตรงและทางออม ดนตรเปนเครองกลอมเกลาจตใจของมนษยใหมความเบกบานหรรษาใหเกดความสงบและพกผอน กลาวคอในการด ารงชพของมนษยตงแตเกดจนกระทงตายดนตรมความเกยวของอยางหลกเลยงไมได อาจสบเนองมาจากความบนเทงในรปแบบตาง ๆ โดยตรงหรออาจเกดจากขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม ความเชอ เชน เพลงกลอมเดก เพลงประกอบในการท างาน เพลงทเกยวของในงานพธการ เพลงสวดถงพระผเปนเจา เปนตน เสยงธรรมชาตตาง ๆ เชน ลมพด นกรอง เสยงคลน เสยงน าตก จะท าใหผไดยนมความสข กสามารถรวบรวมเขามาเปนเสยงดนตรไดเชนเดยวกน จากเสยงธรรมชาตกไดมววฒนาการและพฒนาโดยอาศยความละเอยดออนลกซง ความสรางสรรค ความเขาใจตลอดจนหลกวชาและความประณตบรรจงออกมาเปนศลปะดนตรประเภทตาง ๆ เชน แจส ปอป คลาสสค ดนตรพนเมอง หรอดนตรลกทง เปนตน ดนตรเปนศลปะทอาศยเสยงเพอเปนสอในการถายทอดอารมณความรสกตาง ๆ ไปส ผฟงเปนศลปะทงายตอการสมผส กอใหเกดความสข ความปลมปตพงพอใจใหแกมนษยได นอกจากนไดมนกปราชญทานหนงไดกลาวไววา “ดนตรเปนภาษาสากลของมนษยชาต เกดขนจากธรรมชาตและมนษยไดน ามาดดแปลงแกไขใหประณตงดงามไพเราะเมอฟงดนตรแลวท าใหเกดความรสกนกคด ตาง ๆ” นนกเปนเหตผลหนงทท าใหเราไดทราบวามนษยไมวาจะเปนชนชาตใดภาษาใดกสามารถรบรอรรถรสของดนตรไดโดยใชเสยงเปนสอไดเหมอนกน ศลปะดนตรนเกดขนจากธรรมชาตทไดน ามาดดแปลงแกไขใหเกดความปราณตงดงาม และความไพเราะ ท าใหเกดความรสกนกคด รวมทงความรสกทางอารมณตาง ๆ เชน รก โกรธ เกลยด กลว โศกเศรา หรอดใจ และสามารถถายทอดความรสกดงกลาวใหผอนรบรไดดวย (สกร เจรญสข. 2538: 65)

ดนตรเปนศลปะทเกดขนจากเสยงเปนความไพเราะ ความไพเราะของเสยงมพลงและอ านาจทจะท าใหเกดความพอใจและท าใหเกดความชอบเมอมเสยงดนตรมากระทบกบความรสกดนตรเปนสอทางบวกและขณะเดยวกนกบดนตรเปนสอในทางลบ ซงขนกบวตถประสงคของดนตรและผฟงดนตร จะ

มองวาดนตรเปนกเลสได ดงดนตรในพทธศาสนา หรอจะมองดนตรในทางบวก ดนตรในครสตศาสนา (สกร เจรญสข. 2538:25)

เมอใดทฟงดนตรเรามกรสกเพลดเพลนกบความไพเราะของเสยง และเกดจนตนาการตาง ๆ เกยวกบเสยง ทงนเพราะผประพนธเพลงไดถายทอดความรสกของตนเองผานเสยงดนตรซงมความหมายตาง ๆ ดนตรไมไดมผลตออารมณของคนเราเทานน ดนตรยงชวยเพมสตปญญาชวยใหเกดการเรยนร ดนตรทจงหวะชาอยาง เหมาะสม จะกระตนใหเกดคลนสมองทชวยเรยบเรยงความคด การใชเหตผล มความคดสรางสรรค ตลอดจนทบทวนความจ า ซงน าไปสการเขาใจตนเองและผอน

ไมเฉพาะดนตรสากลเทานนทพฒนาสตปญญาและอารมณ ดนตรไทยกเปนดนตรทมลกษณะเปนดรยางคประณตมทวงท านองทสรางอารมณไดแตกตางกนไป เชน เพลงทมทวงท านองคอนขางเรว เชน เพลงคางคาวกนกลวย ลาวแพน ใหความสนกสนาน ตนตว มพลงเชนกน (อสา สทธสาคร.2544:44-47) เพลงไทยในแนวสากลหรอเพลงไทยสากลไดววฒนาการเกดขนมาในสมยรชกาลท 5 ไดแพรหลายโดยแทรกเปนเพลงประกอบละครและภาพยนตร ในสมยรฐบาลจอมพล ป. พบลสงคราม จากการด าเนนงานดานวฒนธรรมทไดสนใจปรบปรงแนวดนตรตามหลกสากลนยมและสงเสรมการแตงเพลงไทยสากล อกทงยงไดใชบทเพลงเปนสอเผยแพรอดมการณทางการเมองดวยนนท าใหเพลงไทยสากลแพรหลายขนในสงคมไทย ถอไดวารฐบาลจอมพล ป. พบลสงคราม มบทบาทในการท าใหเพลงไทยสากลแพรหลายจนเปนทนยมสนใจของคนในสงคมไทยและจะน าไปสการสรางสรรคเพลงไทยสากลแนวตาง ๆ (ศรพร กรอบทอง.2547:45)

เพลงไทยในแนวสากลหรอเพลงไทยสากลไดววฒนาการเกดขนมาในสมยรชกาลท 5 ไดแพรหลายโดยแทรกเปนเพลงประกอบละครและภาพยนตร ในสมยจอมพล ป. พบลสงครามจากการไดด าเนนงานดานวฒนธรรมไดสนใจปรบปรงแนวดนตรตามหลกสากลนยมและสงเสรมการแตงเพลงไทยสากล อกทงยงไดใชบทเพลงเปนสอเผยแพรอดมการณทางการเมองดวยนนท าใหเพลงไทยสากลแพรหลายขนในสงคมไทย ถอไดวารฐบาล จอมพล ป.พบลสงคราม มบทบาทท าใหเพลงไทยสากลแพรหลายจนเปนทนยมสนใจของตนในสงคมไทยและจ าน าไปสการสรางสรรคเพลงไทยแนวสากล ตาง ๆ (ศรพร กรอบทอง. 2547:45)

ในระยะเรมแรกเพลงตลาด หรอเพลงชวตเปนเพลงไทยสากลแนวหนง โดยมลกษณะทสมพนธกบทองถนพนบานอยางชดเจน โดยเฉพาะดนตรและเพลงพนบานพนเมองหลายประเภทศลปนไดน าประสบการณมาปรบประยกตเปนเพลงไทยสากล แทรกความเปนทองถน การใชภาษาถนตลอดจนการขบรองทเปนลลาเฉพาะอยางโดดเดน และบทเพลงตลาดหรอเพลงเพอชวต ซงไดพฒนาการมาม

ลกษณะทสมพนธกบทองถนพนบานดงกลาวน ถกเรยกขานเปนชอใหมวา “เพลงลกทง” ประชาชนยอมรบและกลาวขวญถงมากขน ความนยมแทรกซมไปตามวงดนตรตาง ๆ เขาคอ นกรองเพลงลกทง (ศรพร กรอบทอง. 2547:172-176)

เพลงลกทงเปนเพลงทใชรองเลนกนทวไปตามชนบทไทย เปนเพลงทใชภาษางาย ๆ

ตรงไปตรงมาไมสลบซบซอน เปนทนยมของประชาชนโดยทวไป โดยเฉพาะอยางยงไปประชาชนในชนบท ไดใหความสนใจเปนอยางมาก เพลงลกทงหลายเพลงไดสะทอนสภาพสงคม ความเปนอยและวฒนธรรมไทย และมหลายเพลงทมอทธพลตอวถชวตของคนไทย ซงพอจะสบคนยอนหลงไปไดวา เพลงทมแนวเปนเพลงลกทงและมบนทกไวเปนหลกฐานคอเพลงโอสาวชาวไรผลงานประพนธของ ครเหม เวชกร และเปนเพลงรองประกอบการแสดงละครวทย เมอป พ.ศ. 2481 จนกระทงจ านง รงสกล เรมใชค าวาเพลงลกทง เปนครงแรกเมอป พ.ศ. 2507 สบมากระทงจนบดน ซงถอไดวาเพลงลกทงเปนสมบตทางวฒนธรรมของชาต สมควรทจะไดรบการอนรกษและสงเสรมใหแพรหลายตอไป ศลปน ผผลตและผสรางสรรคผลงานเพลงลกทงทกคนเหลาน ควรไดรบการยกยองและเชดชเกยรต ตลอดจนใหก าลงใจในการสรางสรรคผลงานอนทรงคณคา (เอกวทย ณ ถลาง. 2532 : ค าน า)

เพลงลกทงจะมลลาการรองทเปนธรรมชาต เสยงดงฟงชด เปลงเสยงขบรองออกมาอยางเตมท ไมนยมการดดแปลงเสแสรง น าเสยงมเสนหชวนฟง มลกคอทมลกษณะเฉพาะตวเพลงชวตในยคแรก ๆ นนมอยมากมาย ไดแก เพลงคาน านม เพลงหนมเหนอแอวนาง เพลงสวรรคบานนา เพลงลกสาวตาส เพลงกลนโคลนสาบควาย และมเพลงทปลกกระแสสงคมใหตนตวขนเปนอยางมาก นนคอเพลงมารกการเมอง ทค ารณ สมปณนานนท เปนผขบรอง ตอมารฐบาลของจอมพลแปลก พบลยสงคราม ไดออกอากาศหามน าเพลงชวตไปเผยแพรออกอากาศ ดวยความเหนทวา เปนเพลงทมถอยค าเสยดสสงคม จงท าใหเพลงชวตแนวนซบเ ซาลงไป เพลงชวตในแนวหวานจงเปนทางเลอกใหมของนกประพนธเพลงในยคนน บทเพลงไดปรบเปลยนแนวทางในการน าเสนอ โดยเนนถงเรองราวของความรก การพร าเพอถงคนรก (สกร เจรญสข . 2532:25) เพลงชวตในแนวหวานไดรบความนยมมากขนเปนล าดบ สงผลใหนกประพนธเพลงทงหลายตางกคดสรางสรรคงานเพลงเขาสสงคมเพมมากยงขนพรอม ๆ กบทนกรองและนกประพนธ เรมมการเปดตวเขามาในวงการเพลงอยางจรงจง บางคนถงกบยอมลาออกจากราชการ เพอแสวงหาโอกาสในการสรางสรรคงานทตนรก เชน ครสรพล สมบตเจรญ ทไดลาออกมาท าเพลงชวตรองเพลงบนทกแผนเสยงเปนครงแรกในชวตเมอเดอนตลาคม พ.ศ. 2496 คอ เพลงน าตาลาวเวยง ซงเปน

เพลงชวตในหวาน ไดรบความนยมแพรกระจายในสงคมมากขนเรอย ๆ และในเวลาตอมากถกเรยกขานวา “เพลงลกทง” (เจนภพ จบกระบวนวรรณ. 2530: 32-35)

เพลงลกทงอาจจะเกดขนเพราะคนชนบทสวนใหญนยมทจะรองเพลงจะรองกบเขาเหมอนกน แตคนบานนอกกจะรองเพลงสากลเหลานน มส าเนยงในรปแบบของตนเองทตดมาจากทองถน ตดมาจากเพลงล าตด หรอ ลเกทมการเลนลกคอ ลกเออน หรอวาอยางลลาของหมอล า กมแนวทางการรองลกคอของเขาพลวพรายไปอกแบบหนง ไมรองตรง ๆ หอ ๆ เหมอนอยางภาษาส าเนยงลกกรง ดงนนเลยกลบไดรบความนยมขนมา แบบวาการพดเหนอ ๆ ของคนสพรรณ สรพล สมบตเจรญ กรองเพลงออกส าเนยงเหนอ ๆ แบบคนสพรรณบร กไดรบความนยม อยนาน จนกระทงไดรบรางวลแผนเสยงทองค า ในป พ.ศ. 2507 สมยศ ทศนพนธกไดรบรางวลแผนเสยงทองค าจากเพลงชอทพยรวงทอง (พยงค มกดาพนธ.2532:35-36)

สรพล สมบตเจรญ เปนนกรองและนกประพนธเพลงในแนวลกทง เขาเรมการรองเพลงจากกองดรยางคทหารอากาศ เพลงแรกทเขาเขยนและขบรองคอเพลงชชกสองกมาร ผลงานเพลงสวนใหญของสรพล สมบตเจรญ มลลาสนกสนานถกรสนยมผฟงอยางมากสรพล สมบตเจรญถกลอบยงเสยชวต เมอกลางดกขณะเปดการแสดงทจงหวดนครปฐม หลงจากการเสยชวตมการเปดเพลงของเขาอยางแพรหลาย ตลอดจนมผแตงเพลงไวอาลยเขาอกหลายเพลง ผลงานของครสรพล สมบตเจรญไดรบความนยมอยางกวางขวาง ท าใหเพลงลกทงอน ๆพลอยตนตวไปดวย (จนตนา ด ารงเลศ .2533:67-68) ตอมามผลงานเพลงลกทงออกมาเปนจ านวนมาก นกแตงเพลงรนนมกเปนผสบทอดการแตงเพลงมาจากครเพลงในยคตน ตวอยางเชน พระ ตรบปผา เปนศษยของสมยศ ทศนพนธ พร ภรมย สชาตเทยนทอง และชาย เมองสงห เปนศษยของวงดนตรจฬารตน นกแตงเพลงทมชอเสยงในยคนมอกหลายทาน ไดแก เพลน พรมแดน จว พจตร ส าเนยง มวงทอง ฉลอง การะเกด ชะลอ ไตรตรอง ชาญชย บวบงศร เปนตน(เจนภพ จบกระบวนวรรณ.2530-13)

ในยค พ.ศ.2506 -2513 เปนชวงเวลาทเพลงลกทงตนตวสงมาก มนกรองเกดขนมาใหมหลายคน นกรองทเดนในยคนนไดแก ไวพจน เพชรสพรรณ เพลน พรหมแดน พร ภรมย ชาย เมองสงห ศรคร ศรประจวบ(จนตนา ด ารงเลศ.2533:67-68)

พร ภรมย เปนบคคลทมความสามารถ ทหลายดาน เชน พระเอกลเก การพากยหนง การเลนดนตรจน และมความสามารถในการประพนธทหาตวจบไดยาก คอ ทานสามารถประพนธไดทงแนวเพลงลกทงและเพลงแหล และมผลงานทแตงเองและรองเองราว ๆ 500 เพลง ทานมชอเสยงระหวางป พ.ศ. 2500- 25 15 การใชค าในบทปประพนธของพร ภรมยนนสละสลวย มทงสมผสนอก สมผสใน

เนองจากทานเปนนกอานจงท าใหทานมความแมนย าในการใชภาษา ในเรองการรองเพลงนนจดเปนบคคลทมความสามารถมาก ไดรบพระราชทานแผนเสยงทองค า 3 ครง ในเพลงบวตมบวบาน (2509) เพลงดาวลกไก (2509) กลบมาเถดลกไทย (2514) และเคยรวมกบครบญยง เกตคง ครจ าเนยร ศรไทยพนธ ประกวดนาฏดนตรทางวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทย ชงถวยทองค าตามนโยบายของ ฯพณฯ จอมพล ป. พบลสงคราม ในนามคณะเกตคงด ารงศลป ในทองเรอง “ปฐพขวานทอง ” ไดรบรางวลชนะเลศเมอป พ.ศ. 2500

ดวยความสามารถของพร ภรมยทมหลายดาน และหาตวจบไดยาก ดวยบทเพลง ของ พร ภรมย ทมเอกลกษณเปนของตนเอง มการใชค าทสละสลวยถกตองตามหลกภาษาไทย มค ารอง คารมคมคายและมกสอดแทรกคตสอนใจ อกทงเปนบคคลทประสบความส าเรจในดานวงการเพลงคอเปนทงนกรองและนกประพนธทมชอเสยง และยงไมมผใดท าการศกษาเกบรวบรวมขอมลไวเปนหลกฐาน จงเหนสมควรทจะศกษาเกบรวบรวมขอมลเกยวกบชวประวตและ บทเพลง ของ พร ภรมย เพอเปนองคความรในการศกษาดานคตศลปตอไป จดมงหมายของการวจย

1. เพอศกษาชวประวตของ พร ภรมย 2. เพอศกษาบทเพลงของ พร ภรมย

ความส าคญของการวจย การศกษา บทเพลงในปจจบนมอยนอยมาก ในการศกษาครงนจะชวยใหผทสนใจ พร ภรมย ไดรบความรโดยตรงทเกยวกบชวตและบทเพลงของ พร ภรมย ซงเปนองคความรทสามารถเปนแนวทางส าหรบผทสนใจวธการประพนธบทเพลงส าหรบบทเพลงลกทง และเพลงแหล ไดเปนอยางด อกทงบทเพลงทผวจยไดคดเลอกมาศกษาในงานวจยเลมน เปนบทเพลงทไดรบรางวลพระราชทานแผนเสยงทองค าและบทเพลงทไดรบความนยมในสมยนนจากการสมภาษณของ พร ภรมย ขอบเขตของการศกษาวจย เพลงทจะน ามาศกษาเปนเพลงทไดรบรางวลพระราชทานแผนเสยงทองค า และบทเพลงทไดรบความนยม โดยจดหมวดหมตามรปแบบการประพนธ ดงน เพลงลกทง

1. บวตมบวบาน (ไดรบพระราชทานรางวลแผนเสยงทองค า พ.ศ. 2509) 2. เพลงน าตาลาไทร 3. เพลงกระทอมทองกวาว 4. เพลงจ าใจจาก เพลงแหล 5. เพลงดาวลกไก ทอน 1 ทอน 2 (ไดรบพระราชทานรางวลแผนเสยงทองค า พ.ศ. 2509)

6.เพลงวงแมลกออน ทอน 1 ทอน 2 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. เปนประโยชนตอวงการประพนธเพลง ใชเปนแนวทางในการประพนธเพลงลกทง เพลงแหล 2. แบบแผนของการวจยครงน สามารถใชเปนแนวทางส าหรบการศกษาวจยบทเพลงของศลปนทานอน ๆ ตอไป 3. ไดแนวทางวธการ ประพนธค ารอง ตามแบบฉบบของพร ภรมย ซงสามารถน ามาเปนตนแบบในการประพนธส าหรบนกประพนธและนกรองรนตอ ๆไปได ค านยามศพทเฉพาะ 1. เพลงลกทง หมายถง เพลงทมทวงท านอง ลลา มความเปนพนบาน ค ารองใชภาษา และส านวนโวหารงาย ๆ มเนอหาสาระสะทอนวถชวต สภาพสงคมชนบท และวฒนธรรมไทย 2. เพลงราชนเกลง หมายถง เพลงทใชส าหรบการลเกเพลงแหล หมายถง เพลงพนบานเปนการดนกลอนสด กลอนทนยมใชดนกลอนแปด 3. เพลงราชนเกลง หมายถง เพลงทใชส าหรบการลเก 4. การประพนธค ารอง หมายถง ผประพนธไดจนตนาการเรยบเรยงถอยค าตาง ๆ ใหเหมาะสมกบความหมายและท านองเพลง 5. กระสวนจงหวะ หมายถง รปแบบจงหวะทใชในการประพนธเพลงแตละเพลง 6. การแปรท านอง หมายถง การน ากระสวนจงหวะหลกไปพฒนาโดยการเพมเตมโนต หรอตดโนตบางตวออกไป 7. ทศทางการเคลอนทของท านอง หมายถง การเคลอนทของท านองในแตละวล

บทท 2 เอกสารทเกยวของกบงานวจย

เอกสารทเกยวของกบงานวจย

คณพล จนทรหอม (2539 : 26) กลาวถงลกษณะของผทจะฝกหดขบรองเพลงไทยเดม คอ ผทสนใจเรองใดเรองหนง กมกจะศกษาเรองนนจนเกดความช านาญเปนพเศษ ผทสนใจเครองดนตรไทยชนดใดกสามารถและฝกฝนจนช านาญ แตเนองจากผทสนใจทางดานการขบรองกมอาจขบรองไดทกคน เพราะผทจะสามารถขบรองเพลงใหไพเราะจนเกดคตศลปไดนน ตองมคณลกษณะเฉพาะตวหลายประการ ซงโดยทวไปแลว ผทสามารถในการฝกหดขบรอง ควรมลกษณะดงน

มานพ วสทธแพทย (2533 : 27) ไดใหทศนะถงวรรคเพลงวา วรรคเพลงคอการแบงท านองเพลงออกเปนสวนๆ ในกรรแยงวรรคยดถอ “ท านองเพลง ” เปนหลก การแบงท านองเพลงท านองหนงๆ นนสามารถแบงไดเปนยาวหรอเปนสวนสนๆ ซงจะไดความหมายและความสมบรณแตกตางกน

พนพศ อมาตยกล (2532 : 36) ไดสรปเกยวกบเพลงลกทงไววา เพลงลกทงคอ เพลงทไดจากการประสานของเพลงแบบตางๆ หลายประเภทรวมกน ไดแก เพลงพนบาน เพลงไทยเดม เพลงชวตและเพลงไทยสากล เพลงลกทงมลกษณะเปนเอกลกษณเฉพาะตว คอ

1. รอยเนอหาหนงท านอง 2. บรรยายความอนเกยวเนองชวตไทยชนบท 3. ดนตรไมสนใจแยกเสยงประสาน สนใจเสยงรองและค ารองมากกวา 4. นกรองเพลงลกทง คอ นกรองทมเสยงด รองเตมเสยงใชเสยงแท 5. ใชส านวนลลาวากนตรงไปตรงมาอยางชาวบาน จงคลายเพลงพนบานมาก 6. ใชวธพดอยางซอๆ กวาการใชแสงส เครองแตงกายและผประกอบการจ านวนมาก

กอใหเกดภาพรวมทตระการตาตระการใจ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (2533: 36) ทรงพระราชนพนธเรอง “ลกทง

ไทยกบเพลงไทย” ทรงกลาววาเพลงลกทงเปนสมบตทางวฒนธรรมของชาตเชนเดยวกบเพลงไทยประเภทอนๆ เพลงลกทงมความดหลายประการ คอ

1. เปนหลกฐานขอมลทางประวตศาสตรของสงคมประเทศ 2. เปนทรวบรวมของภมปญญาและทรพยสนทางปญญาของชาวบาน 3. เปนเพลงทเรยบงาย คอ เขาใจงาย รองงาย จ างาย ความสามารถเขาถงสงคมทกชน

กระจายไดกวางไกลถงชนบททกแหง

4. มความเปนไทยทงในเรองของภาษา ท านองและการขบรอง สกร เจรญสข (2533 : 135 – 144) ไดกลาวเอาไวในการประชมเชงวชาการและการสมมนา

เสนทางเพลงลกทงไทย ในหวขอเรอง “แนววเคราะหเพลงพนบานกบเพลงลกทง” วา เพลงลกทงเปนเพลงชาวบานสมยพฒนาแลว ค าวา “เพลงลกทง” แตตวเพลงลกทงจรงๆ นนเกดมากอนชอ เพลงลกทงเปนเพลงทเกดจากาการผสมผสานกนหลานวฒนธรรมดวยกนคอ วฒนธรรมพนบาน วฒนธรรมพนเมองและวฒนธรรมตางถน ซงมลกษณะทส าคญ ดงน 1. เปนเพลงทมลลาจงหวะพนบาน เนนความสนกสนานครกครนส าคญ

2. ท านองเพลงลกทงเปนท านองเพลงงายๆ สนๆ ชาๆ แบบท านองเพลงพนบาน 3. เนอรองเปนเรองของชาวบานพดกนอยางตรงไปตรงมา ไมมส านวนวจตรพสดาร นยมชมชอบธรรมชาต บรรยายชวต ความตลกขบขน เสยดสสงคม ฯลฯ

4. ส าเนยงทใชในการฝกรอง ถายทอดอารมณเปนส าเนยงพนบาน มลกษณะเดนในการใชลกคอ และการเออนเสยงสามญ

5. เครองดนตรทใชประกอบการบรรเลงเพลงลกทงแลวแตสะดวก แตทส าคญคอเครองประกอบจงหวะ เชน กลองชด กลองคองโก ฉงฉาบ เปนตน

6. การเรยบเรยงเสยงประสาน จะสบทอดมาจากเพลงพนบาน มลกษณะคลายๆเพลงแนวเดยว คอ อาศยแนวท านองของเนอเรองรองเปนหลก

กาญจนา อนทรสนานนท (2540 : 59) ลกษณะของการรองประสานเสยงและเสยงรองเดยว (Vocal Music) ลกษณะการขบรองทเปนVocal Music นนแตกตางจากการรองเพลงธรรมดา ตรงทเพลงรองธรรมดานนใครจะรองกได สวนพวก Vocal Music นนผรองจะตองผานการฝกมาอยางดเปนเวลานาน น าเสยงจะตองไดรบการแกไขใหมความสงต าเทากบเสยงดนตร เชนผหญงรองเสยงโซปราโน กตองรองใหมน าหนกเสยงสง สดใสกงวานเทากบเครองดนตรในกลมโซปราโน ผชายเสยงเทนเนอรกตองรองใหมน าหนกเสยงเทากบ เครองเทนเนอร ผรองจะตองใชอวยวะออกเสยงใหถกตองทงปอด หลอดเสยง ขากรรไกร และโพรงปาก รมฝปาก การรองไมนยมใชเครองขยายเสยง แตจะใชเสยงธรรมชาต ทมอยใหเกดผลเตมท บทเพลงทน ามารองมกจะน ามาจากวรร ณคดหรอบทกวนพนธทมความหมายลกซง การฝกฝนทางการรองมความยากงายไมแพกบการฝกทางดนตร

โฉมฉาย อรณฉาน (สทท.11. 2545 : 7) มหลกในการรองเพลงวาการรองเพลงกคอการฝกสมาธขนตอนตนโดยอาศยหลกปฏบตของการฝกสมาธ คอ การหายใจเขา – ทองปอง และ การหายใจออก – ทองแฟบ เปนแนวทางก าหนดลมกายใจขณะรองเพลง การรองเพลงจะตองขบรองอยางมความสข

แมวาบทเพลงทก าลงรองอยนนเปนเพลงเศราจนผรองน าตาซมกตาม เธอใหหลกการงายๆ ของการรองเพลงไว 4 ประการ คอ

1. เปลงเสยงใหเตม เสยงจากชองทอง 2. ออกเสยงอกขระวธใหชดเจน 3. ถายทอดบทเพลงอยางเขาถงอารมณเพลง 4. ขบรองเพลงไทยดวยส าเนยงไทย

งานวจยทเกยวของ

ลกษณา สขสวรรณ ( 2521 : 302 – 303) ไดสรปผลการศกษาวจยเรองวรรณกรรมเพลงลกทง ผลการศกษาพบวา เพลงไทยไดคล คลายออกเปนเพลงประเภทตางๆ ดวยเหตผลทางวฒนธรรมซงเพลงไทยแยกประเภทเปน

เพลงพนเมอง เปนเพลงทใชประกอบการละเลนในเวลาท างานอาชพ หรอยามวางของชาวไทยมากอน

เพลงไทยเดม เปนเพลงทยอมรบกนวาไพเราะเตมไปดวยศลปะในการบรรเลงและขบรอง ซงเนอรองมกจะตดตอนมาจากวรรณคดและบทละครตางๆ เปนสวนใหญ

เพลงไทยสากล เกดขนเพราะรบเอาเครองดนตรสากลเขามาบรรเลง เพลงลกทง เปนเพลงทแตกออกไปจากเพลงไทยสากล เรองลกษณะการรองของนกรองทผด

ไปจากการรองเพลงไทยสากล

เพลงเพอชวต เปนเพลงทพยายามจดจ าเอาลกษณะความเปนพนบานมาแสดงออกโดยใชเนอรองของเพลงกลาวถงการตอสและอดมการณทางการเมอง

1. เพลงลกทงมก าเนดขนมาเพราะการแสวงหาความอบอนใจของชาวชนบททเขาประกอบอาชพในเมองหลวงเพอใหคลายความคดถงบานจงมลกษณะตางๆ ทแสดงความเปนชนบท เชน การขบรอง เนอรอง เครองดนตรบางชนทน ามาประกอบ แตยงมไดแบงแยกเปนกลมของตนเพลงลกทงเปนเพลงทมลกษณะผสมผสานระหวางเพลงไทยเดม เพลงพนบานและเพลงอนๆ เชน เพลงตะวนตก เพลงของประเทศเพอนบาน เหนไดจากท านอง เนอรองและลกษณะเบดเตลดอนๆ แตเพลงลกทงมลกษณะเฉพาะตวบางประการทนาสนใจ เชน การสรางเนอรองในลกษณะทท าใหผฟงเกดอารมณขนการแทรกบทเจรจาและเสยงหวเราะแตงเนอเรองททนเหตการณเปนตน

2. สาระของเพลงลกทงมครบทกประเภท คอ กลาวถงความรกทงทเปนความรกสวนรวม คอ ชาต ศาสนา พระมหากษตรย และความรกสวนตวคอ ความรกระหวางพอ แม ลก ความรกระหวาง

หนมสาว ซงกอใหเกดความสขและทกข การสอนจรยธรรมอยางนาสนใจ การกลาวถงชวตชนบทในแงมมตางๆ ปญหาสงคม เชน ปญหาเกยวกบอาชพ เศรษฐกจ การแบงชนชน เปนตน การบนทกเหตการณตางๆ ทงเหตการณปจจบนและเหตการณในประวตศาสตรบางตอน ตลอดจนอารมณขน เพลงลกทงนบวาเปนวรรณกรรมทท าหนาทบนทกเหตการณตางๆไดด

3. การใชภาษาในเพลงลกทงมลกษณะตางๆ กนคอ การใชค า มการใชค างายๆ สะใจ เลยนเสยงธรรมชาตและค าอทาน การซ าค า การเลนค า การใชค าขยายแปลกๆ การใชค าไพเราะ ทงทไพเราะดวยฉนทลกษณและการเลอกใชไดอยางเหมาะสมอารมณเพลง การใชค าทมนยประวต ภาษาถน ภาษาตางประเทศ ในอปลกษณ บคคลอธษฐานค าพงเพยและสภาษต ค าแสลง ซงการใชภาษาไทยในเพลงลกทงเปนสวนหนงทท าใหเพลงลกทงแพรหลาย เพราะการใชภาษาทมทง ตรงไปตรงมาและตความ สวนมากกใชภาษางายๆ ท าใหผฟงเขาใจตรงกบความหมายทผประพนธตองการ

4. สงคมกบเพลงลกทงมความสมพนธกนอยางแนนแฟน เพราะเพลงลกทงไดรบอทธพลจากสงคมในฐานะผประพนธเพลงเปนหนวยหนงของสงคม จงตองมปฏกรยาตอสงคมกลมนนๆ และในขณะเดยวกนเพลงลกทงกชวยแพรคานยมตางๆ ไปสคนในสงคมอยางกวางขวางรวดเรว

5. เพลงลกทงทถกรสนยมของผฟง คอ เพลงทมเนอรองเกยวกบความรกเหตการณตางๆ ในสงคมและอารมณขน สวนท านองตองงายๆ เหมาะแกการจ าไปขบรองตอ มกนยมท านองเพลงไทยเดม เพลงพนบานมาดดแปลง

มาลน ไชยช านาญ (2535) ไดวเคราะหเรอง “วรรณกรรมเพลงลกทงของ ชลธ ธารทอง ” เพอศกษาดานศลปะการประพนธ สภาพสงคมวฒนธรรมและทศนะของผประพนธผลการศกษาพบวา ดานศลปะการประพนธประเภทกลอนทใชค าไมแนนอนมากทสด เขยนบทเพลงทมความยาว 4 ทอนมากทสด ใชสมผสในหลายแบบ นยมใชค าและส านวนใหมๆ ดานสภาพสงคมและวฒนธรรมไดสะทอนใหเหนภาพความเปนอยและการด าเนนชวตของชาวไทยในสงคมชนบทและสงคมเมอง นอกจากนยงสะทอนใหเหนทรรศนะของชลธ ธารทองทมตอสภาพสงคมอยางกวางขวาง

วนจ ค าแหง (2542) ไดศกษาและวเคราะหเพลงลกทงคาวบอย ในชดลกทงเสยงทองจ านวน 12 เพลง ซงขบรองโดยเพชร พนมรง ผลจากการศกษาวเคราะหพบวา ค ารองสวนใหญประพนธขนอยในรปแบบกลอนเพลง และกลอนสภาพหรอกลอนแปดเนอหาของบทเพลงทกเพลงจงมงเนนให เกดภาพลกษณทมลกษณะเปนเพลงลกทงแบบผสมระหวางลกทงไทยและลกทงตะวนตก คอ ค ารองเปนภาษาไทยจะมลกษณะสะทอนใหเหนถงวถชวตในชนบทของไทยซงเกยวกบธรรมชาต ความรก ความสนกสนาน และคตสอนใจ วธการโห ไดใชค าตางๆ ตามอยางเพลงโหของชาตตะวนตก โหน ามา

ดดแปลงใหมใหเขากบบทเพลงไทยๆ ทประพนธขนมาใหม และเสยงทใชในการโหเปนเสยงธรรมดาผสมกบเสยงนาสกในบางค า โดยใชคเสยงประเภท ค 6 ค 4 ค 8 เปนหลก

รปแบบของเพลง ( From) เปนรปแบบไบนารฟอรม 6 เพลง และจดอยในรปแบบเทอรนารฟอรม 6 เพลง ในแตละเพลงสวนใหญจะมการซ าทอน A และบางเพลงจะไมมการซ าใดๆ รปแบบในแตละทอนเพลงจะมวธการในการปรบปรงแตงท านองไมซ ากนในแตละเพลง และจดเดนของการปรงแตงท านองไดแก การอมโพรไวเซซน การผลดกนบรรเลงเดยว การสอดประสานหยอกลอกน การบรรเลงเดยวส าหรบโห นอกจากนนในบทเพลงบางเพลงยงไดใชจงหวะทนยมใชในดนตรประเภทลกทงคาวบอยของตะวนตกมาประกอบ

บบผา เมฆศรทองค า (2534) ไดวเคราะห “การศกษาบทบาทของเพลงลกทงในการพฒนาคณภาพชวต : วเคราะหเนอหาของเพลงลกทงในชวงป พ.ศ. 2532 - 2535 ” เพอศกษาเนอหาเพลง ลกทงทสะทอนถงลกษณะสงคมชนบทไทย ขนบธรรมเนยมประเพณและคานยม ผลการศกษาพบวา เนอหาของเพลงลกทง สะทอนใหเหนถงลกษณะของสงคมไทยชนบทไทย และคานยมของคนไทยในสงคมชนบทไดหลายดาน สวนในดานการพฒนาคณภาพชวตของชาวชนบทนนสอดคลองกบแผนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 6 พอสมควร

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การศกษาครงนเปนการศกษาเชงพรรณนาวเคราะห (Descriptive Research) โดยอาศย

ขอมลทางวชาการเอกสารวจย หนงสอทางวชาการ เอกสารสงพมพ แผนบนทกเสยง วดทศนและผทมประสบการณโดยตรง เพอใหการวจยศกษาวจยบรรลตามวตถประสงค จงด าเนนการศกษาคนควาตามขนตอนดงน

1. ขนรวบรวมขอมล 1.1 รวบรวมขอมล ชวประวต พร ภรมย จากสงพมพ ( Printed Materials) ดงน

1.1.1 ขอมลจากสงพมพ วารสาร บทความ บทวเคราะห ทมเนอหา เกยวของกบชวตของพร ภรมย

1.1.2 บทสมภาษณของพร ภรมย 1.1.3 วทยานพนธและผลงานการวจยตางๆ ทเกยวของกบงานวจยเลมน

1.2 รวบรวมขอมลบทเพลงขอมลบทเพลงของพร ภรมย ทไดรบรางวลแผนเสยงทองค า จ านวน 2 บทเพลง และบทเพลงทไดรบความนยมจ านวน 4 บทเพลง รวม 6 บทเพลง จากแผนบนทกเสยงและบทสมภาษณพร ภรมยเรองวธการขบรองเพลงลกทงไทย

2. ศกษาขอมล 2.1.น าขอมลจากขอท 1.1 มาศกษาชวประวตและผลงานของพร ภรมยเพอมาประมวล

เรยบเรยง จดหมวดหมเพอใชการวเคราะห 2.2 น าขอมลบทเพลงของพร ภรมย ทไดรบรางวลแผนเสยงทองค า จ านวน 2 บท

เพลง และบทเพลงทไดรบความนยมจ านวน 4 บทเพลง รวม 6 บทเพลงมาเขยนเปนโนตสากลทางท านอง (Melody) เพอศกษาท านองรอง ท านองดนตร และเนอรอง

3. ขนวเคราะหขอมล 3.1 น าขอมลทประมวลเรยบเรยงและจดหมวดหมจากขอ 2.1 มาศกษาวเคราะหโดยแบงออกดงน

1. ชวประวตของพร ภรย ประมวลเรยบเรยงและจดหมวดหมเปนขอๆ 1.1 ชวตกอนเขาสอาชพนกรอง 1.2 การศกษา 1.3 ชวตอาชพนกรอง

1.4 ผลงานการขบรอง 1.5 ชวตในปจจบน

2. วเคราะหบทเพลงของพร ภรมย น าบทเพลงลกทงจ านวน 4 เพลง และเพลงแหลจ านวน 2 บทเพลง บทเพลงทไดคดเลอก

มานม 2 บทเพลงทไดรบพระราชทานรางวลแผนเสยงทองค า พ.ศ. 2509 คอ ดาวลกไก (เพลงแหล) และเพลงบวตมบวบาน (เพลงลกทง) และ 4 บทเพลงทไดรบความนยมในสมยนนโดยไดขอมลจากการสมภาษณพร ภรมย โดยการน าโนตเพลงในแนวท านอง(Melody) พรอมเนอรองและแผนสยงรวม 6 เพลง มาวเคราะหดงน

วเคราะหเพลง 1. ลกษณะทวไป

1.1 ประวตความเปนมาของบทเพลง 1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป 1.3 รปแบบเพลง

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง

2.1.1 สมผสนอก 2.1.2 สมผสใน

3. ท านอง 3.1 ขนค 3.2 การแปรท านอง 3.3 การเคลอนทของท านอง 3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต

4.สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม 4. ขนสรป

4.1 สรปผลการศกษาและวจย 4.2 น าเสนอผลงานการวจยแบบเชงพรรณนา 4.3 ขอเสนอแนะ

15

บทท 4 การศกษาวเคราะหขอมล

การศกษาวเคราะหขอมล ศกษาบทเพลงของพร ภรมย ในครงน ผวจยไดแบงหวขอในการวเคราะหไว 2 หวขอใหญ ๆ ดงน 1. น าขอมลเกยวกบชวประวตของพร ภรย ประมวลเรยบเรยงและจดหมวดหมเปนขอๆ

1.1 ชวตกอนเขาสอาชพนกรอง 1.2 การศกษา

1.3 ชวตอาชพนกรอง 1.4 ผลงานการขบรอง 1.5 ชวตในปจจบน

2. วเคราะหบทเพลงของพร ภรมย ผวจยไดนาบทเพลงลกทงจานวน 4 เพลง เพลงราชนเกลงจานวน 1 บทเพลงแหล

จานวน 1 บทเพลง บทเพลงทไดคดเลอกมานม 2 บทเพลงทไดรบพระราชทานรางวลแผนเสยงทองคา ปพ.ศ. 2509 คอเพลง ดาวลกไก (เพลงราชนเกลง) และเพลงบวตมบวบาน (เพลงลกทง) ผวจยไดบนทกทานองรองเปนโนตสากลพรอมเนอรองทง 6 เพลง และทาการวเคราะหตามหวขอตอไปน

วเคราะหเพลง 1. ลกษณะทวไป

1.1 ประวตความเปนมาของบทเพลง 1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป 1.3 รปแบบเพลง

2. คารอง 2.1 รปแบบการประพนธคารอง 2.1.1 สมผสนอก 2.1.2 สมผสใน

3. ทานอง 3.1 ขนค 3.2 การแปรทานอง

3.3 การเคลอนทของทานอง

16

3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต 4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม 3. ขนสรป

3.1 สรปผลการศกษาและวจย 3.2 นาเสนอผลงานการวจยแบบเชงคณภาพ 3.3 ขอเสนอแนะ 1. เพอศกษาชวประวตของ พร ภรมย

1.1 ชวตกอนเขาสอาชพนกรอง พร ภรมย เกดเมอวนท 29 พฤศจกายน พ.ศ. 2471 ชอจรงนายบญสม มสมวงษ

ภมลาเนาอยทจงหวดพระนครศรอยธยา เปนบตรคนโตใน พนอง 11 คน บดาชอ นายประเสรฐ มสมวงษ มารดาชอ นางสมฤทธ มสมวงษ และไดสมรสกบนางระเบยบ ภาคนาม มบตรชายดวยกน 1 คน คอ นายรงสรรค มสมวงษ นายบญสมษ มสมวงษ ประกอบอาชพ ในทางลเกมากอน โดยการเปนพระเอกลเก และใชนามตอนเลนลเกวา บญสม อยธยา กระทงโดงดงมชอเสยงเปนทรจกโดยทวไป โดยเฉพาะ ยานอาเภอวเศษชยชาญ จงหวดอางทอง ตอมาไดเขารวมแสดงหบคณะลเกเฉลยวศรอยธยา ของครเฉลยว ยงประดษฐ แตบงเอญแมประสาน ภรรยาของครเฉลยว ซงเปนนางเอกไดถกรถชนตาย คณะเฉลยวศรอยธยา จงยบ วงไป บญสม มสมวงษ จงชวนครเฉลยวไปเปนพระเอกลเกทโคราช คณะนายเตก แมเสงยม ซงเปนคณะใหญทสดในภาคอสาน ขณะทบญสม อยธยา ไดแสดงลเกอยกบคณะนายเตก มนกพากยหนงคนหนง ชอเทพไดไปดลเกอย 7 – 8 คน นายเทพชอบการรองลเกของบญสม อยธยา จงดชกชวน บญสม อยธยา ไปพากยหนง นายบญสม จงขอลาแมเสงยมไปพากยหนงเนองจากรายไดดกวา บญสม อยธยาจงไดพากยหนง ใชนามพากยหนงวา เทพารกษ ตอนนนประมาณป พ.ศ. 2498 – 2499 นายบญสม อายประมาณ 27 – 28 ป พ.ศ. 2500 จอมพล ป. พบลสงคราม นายกรฐมนตรจดการประกวดลเกครงใหญ เพอปลกกระแสการปราบปรามคอมมวนสต โดยอาศยสอนา ฏดนตร ลเกคณะตาง ๆ หลงจากทราบวามการประกวดชงรางวลกใหความสนใจเปนพเศษ ตามระเบยบลเกทจะประกวดตองมการสงบทไปใหคณะกรรมการลวงหนา ครบญยงค เกตคง เปนผชานาญการตระนาดเอกไดไพเราะยง ตงคณะลเก ชอ “เกตคงดารงศลป” มความสนทสนมคนเคยกบบญสม อยธยาเหมอนกบพนองก น เมอครบญยงค เกตคง ตดสนใจเขาประกวดลเก ในงานทจอมพล ป. พบลสงครามจดขน ครบญยงคจงขอให นายบญสม

17

รวมแสดงในคณะเกตคงดารงศลปและขอใหเขยนบทใหดวย ผลปรากฎวา ไดรางวลชนะเลศอนดบ 1 ในชวงนนทาใหบญสมไดรบ สมญานามวา บญสม พระเอกถวยทอง ตอมางานลเกเรมหมดเพราะเปนชวงหนาฝน มคณะ ลเกหอมหวล ตองการพระเอกเรองผชนะสบทศ ไดมาตดตอบญสม อยธยา โดยใหเลนเปนตวจะเดด 1.2 การศกษา นายบญสม มสมวงษ จบการศกษาชนประถมศกษาปท 4 จากวดรตนชยหรอวดจนจงหวดพระนครศรอยธยา ตอจากนนไดเขาศกษาตอทโรงเรยนวดบพตรพมข ในกรงเทพมหานคร จนจบการศกษาชนมธยม 3 การศกษาดานดนตรนายบญสม ไมไดราเรยนดนตรกบบคคลใดอยางเปนกจจะลกษณะ แตนายบญสมเปนคนขยนศกษาดนตรโดยใชวธครพกลกจา แมวาทานจะไมไดราเรยนมาโดยตรงแตทานกประสบความสาเรจในดานหนาทการงาน 1.3 ชวตอาชพนกรอง เมอบญสม อยธยา ไดยายมาอยคณะหอมหวล และทนบญสม อยธยา กโดงดงสดขดในบทจะเดด แหงเรองผชนะสบทศ จนในป 2501 ครมงคล อมาตยกล หวหนาวงดนตรจฬารตน มาดอยสองคน แลวชวน นายบญสม มานงคยทรานขาวตมขางรานนพรตน อนเปนรานขายเสอผาชอดงยานบางลาพ เพอชวนมาเปนนกรองในวง วนรงขนครมงคลนด บญสม อยธยา ใหไปพบทหางแผนเสยงดคเปอร ทอาคาร 4 ราชดาเนน เพอดนกรองดงๆ อดแผนเสยงกน แลวพาไปเลยงอาหาร ทหองวไอพ รานอาหารเฉลมชาต (ตอมาคอโรงภาพยนตรพาราไดส) แลวตอเพลงกนทน บญสม อยธยา รองไป ครมงคลกเคาะนวเปนจงหวะพรอมเขยนโนตเสรจสรรพ 3 เพลงทพระเอกลเกรองเองแตงเอง ทงสองรจกกนวนองคาร มาตอเพลงกนวนพธ อดเสยงวนพฤหสบด ในเพลง 'ลมจา' เมอบญสม อยธยา ไดกาวเขาวงการรองเพลง ไดใชนามวา พร ภรมย 3 เพลงแรกทอดเสยงคอ “ลมจา” , “ กระทอมทองกวาว “ , “ลานรกลานเท “ ยงไมดง จากนนกหนไปรอง “ ดอกฟาลบแล” ของ ไพฑรย ไกแกว กยงไมดงอกจนเรมทอ และอยากกลบไปเลนลเกตามเดม แตในเพลงท 5 “ บวตมบวบาน “ ทพร ภรมย รองเองแตงเองอกครง และกะวาจะเปนเพลงสดทาย ถาไมดงกจะเลกรองเพลง แตเพลงนกทาใหเขาแจงเกดสาเรจในป 2503 และทาใหเขามชอเสยงคบบานคบเมอง จนกลายมาเปนหนงในสทหารเสอของวงจฬารตน บญสม มสมวงษมชอเสยงโดงดงในฐานะเปนนกรองเพลงลกทงโดยใชชอวา พร พรมยตงแตนนเปนตนมา พร ภรมย รองเพลงอยกบวงดนตรจฬารตนหลายป มผลงานบนทกเสยงประมาณ 260 เพลง โดยเพลงทรองสวนใหญ เขาเปนผแตงเอง โดยใชนามปากกาผแตงเพลงวาบญสม อยธยา

18

1.4 ผลงานการขบรอง ผลงานการขบรองทมชอเสยงของทานไดแก เพลงบวตมบวบาน เพลงดาวลกไก เพลงวงแมลกออน เพลงดาวจระเข เพลงตานานรอยพระพทธบาท เพลงเหฉมพล

เพลงลกทง 1. ลมจา 2. กระทอมทองกวาว 3. ลานรกลานเท 4. ดอกฟาลบแล 5. บวตมบวบาน 6. จาใจจาก 7. เมยจา 8. เมยจาก 9. พอมายตามเมย 10. สวรรคสวาท 11. ตกเตยง 12. พรหมบปผา 13. ไมหลกปกเลน 14. ดาวเดยว 15. ฟาพโรธ 16. กลบเถดลกไทย

เพลงแหล 1. ดาวลกไก ตอน1 ตอน2 2. รมไกรลาศ ตอน1 ตอน2 3. วงแมลกออน ตอน1 ตอน2 4. จระเข ตอน1 ตอน2 5. เศรษฐอนาถา ตอน1 ตอน2 6. แหลประวตองคลมาร 7. ปโรหตตราจารยใตดาวโจร 8. ปสเสนทโกศล

19

9. ทารกไรเดยงสา 10. อหงสกะกมาร 11. ฝนดวง 12. ลาแม 13. สอนลก 14. สตกกะศลา 15. กานนคร 16. มาลยนวมนษย 17. นาตาแม 18. ผปราบโจร 19. ธรรมมานภาพ 20. มาลยกเลสองคลมาร 21. ตานานรอยพระพทธบาท 22. พระบาท 5 รอย 23. สจจพนธดาบส 24. พทธทานาย 25. หนองโสน 26. อยธยาลม 27. รอยพระพทธบาท 28. สาสนฝากจากลงกา 29. คนรอยพระบาท 30. นายพรานแหงปรนตนคร 31. บอพรานลางเนอ 32. ฤษเสยญาณ 33. สจธรรมของพราน 34. เนอนอยลอยนา 35. นาทพยในรอยเทา 36. ลายกงจกร 37. โอรอยพระบาท 38. เหฉมพล

20

39. พรหมทต (กาก1) 40. เหครฑ (กาก2) 41. เหฉมพล (กาก3) 42. คนธรรพ (กาก4) 43. นกกระจาบ 44. พอกบแม 45. ลกโจรเปลยนใจ 46. รกเดยวใจเดยว 47. แหลใจโจร

แหลนทานอสป 1. กระตายกบเตา 2. กระตายตนตม 3. เดกเลยงแกะ ตอน1 ตอน2 4. ราชสหกบหน ตอน1 ตอน2 5. กบกบวว

1.5 ชวตในปจจบน พร ภรมย อปสมบทเปนพระภกษอยทวดรตนชย ตาบลหอรตนชย อาเภอ

พระนครศรอยธยา จงหวดพระนครศรอยธยา ตงแต พ.ศ. 2524 จนถงปจจบน ดวยอปนสยสวนตวของพร ภรมย ทเปนคนตรงไปตรงมา เปนคนสมถะ แมทานจะ

รารวยทานกไมไดถอเจายศเจาอยางแตอยางใด กระทงทานไดมาอปสมบทตอนอายได 60 ป มบคคลตาง ๆไดมาขอโนตเพลงไป ทานกใหหมด จนปจจบนนไมมโนตเพลงหรอบทประพนธททานประพนธไวหลงเหลออยทตวทานเลย กฏททานอาศยอยกเปนเพยงกฏหลงเลก ๆ อยตดชายนา ทานมรายไดจากคาลขสทธเพลงของทานและปจจบนนทานไดใชชวตบนปลายอยางสงบอยทวดรตนชย จงหวดพระนครศรอยธยา

21

2. วเคราะหบทเพลงของพร ภรมย ผวจยไดนาบทเพลงลกทงจานวน 4 เพลง เพลงราชนเกลงจานวน 1 บทเพลงแหล

จานวน 1 บทเพลงบทเพลงทไดคดเลอกมานม 2 บทเพลงทไดรบพระราชทานรางวลแผนเสยงทองคา พ.ศ. 2509 ดาวลกไก (เพลงราชนเกลง) และเพลงบวตมบวบาน (เพลงลกทง) โดยการนาโนตเพลงในแนวทานอง(Melody) พรอมเนอรองและแผนสยงรวม 6 เพลง มาวเคราะหตามหวขอดงน

วเคราะหเพลง 1. ลกษณะทวไป

1.1 ประวตความเปนมาของบทเพลง 1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป 1.3 รปแบบเพลง

2. คารอง 2.1 รปแบบการประพนธคารอง 2.1.1 สมผสนอก 2.1.2 สมผสใน

3. ทานอง 3.1 ขนค

3.2 กระสวนจงหวะ 3.3 การเคลอนทของทานอง 3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต

4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม

22

2.1 การวเคราะหเพลงบวตมบวบาน เพลงบวตมบวบานมทานองเพลงและเนอรองทไดบนทกเปนโนตสากลแลวดงน

23

ผวจยไดวเคราะหบทเพลงตามหวขอทกาหนดไวดงน

24

1. ลกษณะทวไป 1.1 ประวตความเปนมาของเพลงบวตมบวบาน

เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง โดยแตงจากชวตจรงในดานความรกของทาน โดยพร ภรมยไดพบรกกบผหญงทงสองคนตงแตมธยมหนงสมยเรยนทบพธภม ข ซงในสมยนนไมมประถมหา ประถมหก เหมอนสมยน ทานไดรกกบผหญงทงสองเรอยมา จนทานอายไดยสบสองป ผหญงหนงคนตองจาใจแตงงาน ทาใหเหลออกคน ทานจงไดแตงงานกบผหญงอกคน นนกคอ ภรรยาของทาน ชอ ระเบยบ ภาคนาม

1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป เปนเรองชายหนมหนงคนทไดพบรกสาวสองคนซงมวยทแตกตางกนในเวลาเดยวกน โดยการประพนธเพลงของผแตงไดใชวธการเปรยบเทยบโดยนาวถชวตของชาวบานในสมยกอนโดยการใชเสนทางสญจรทางเรอ และไดเปรยบเทยบหญงสาวสองคนทมวยแตกตางกนเปรยบเสมอนดอกบวทเกดกอนและหลง โดยเอาบวทเกดกอนเรยกวาบวบาน บวทเกดหลงเรยกวาบวตมมาเปรยบเปรยทาใหมความรสกวาเกดความเสยดายในความสวยความงามของทงบวตมและบวบาน โดยสภาพดอกบวทงสองท เกดกอนและหลงตามธรรมชาต จงทาใหมความรสกอยากไดทงบวตมและบวบาน เมอคดเปรยบเทยบกทาใหคดไปวาบวบานจะโรยราไปกอน บวตมจะผลบานทหลง แตไมรจะทายงไงเลยตองหนหลงจากไปโดยไมเลอกดอกไหนเลย 1.3 รปแบบเพลง

จากการวเคราะหโครงสรางเพลงของบวตมบวบาน เพลงนมโครงสรางเพลงแบบทวบท (Binary Form) รองซาทานองทอนละ 2 เทยว ทานองเพลงอยใน Key F ชารปไมเนอร ทานองเพลงมความยาวทานองเพลงละ 8 หองเพลง รปแบบทสาคญของเพลงเรมท Intro ตามดวยทอน A1 ทอน B1 ทอน A2 และทอน B2 ตามลาดบ ในแตละทอนมจานวนหองเพลงตามแผนผงขางลาง

ทอน Introduction 8 หอง ทอน A1 8 หอง

ทอน B1 8 หอง ทอน A2 8 หอง ทอน B2 8 หอง

25

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง เพลงบวตมบวบานเปนคาประพนธประเภทเพลง

กลอนตลาด แตละวรรคจะมจานวนคาตงแต 5 – 7 คา เปนไปตามหลกการสมผสประเภทกลอนตลาด เพลงบวตมบวบานใชถอยคาทสละสลวย มทงสมผสนอกและสมผสใน ซงมรายละเอยดดงน

2.1.1 สมผสนอก สมผสนอกของกลอนตลาดมสมผสนอกดงน - คาสดทายของวรรคแรกสมผสกบคาทสอง คาทสาม คาทส คาทส

หรอคาทสามวรรคท 2 - คาสดทายของวรรคท 2 สมผสกบคาสดทายของวรรคท 3 และสมผส

กบคาทสของวรรคท 4 - คาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคาท 4 ของวรรคท 5 ดไดในบทตอไป

สมผสนอกเพลงบวตมบวบานแสดงตามแผนผงขางลาง

ลงเรอนอยลอยวน ในสายชลหวยละหาน มทงบวตมบวบาน ดอกใบไหวกานงามตา เมอลมพดมาชนใจ ผงตอมหอมบนดมกลนบว ซอนตวราพนฝนใฝ

เหมอนดนตรชะโลมกลอมใจ ฟงยงฟงไป

โลมเราฤทยลาพอง

26

2.1.2 สมผสในเปนสมผสทปรากฏภายในวรรค ซงสวนใหญมสมผสใน ทกวรรค เชน นอย กบลอย ใบกบไหว เปนสมผสสระ บวกบบาน เปนสมผสอกษร โดยสมผสสระจะใชตวอกษรตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา

สมผสในเพลงบวตมบวบานแสดงตามแผนผงขางลาง ลงเรอนอยลอยวน ในสายชลหวยละหาน มทงบวตมบวบาน ดอกใบไหวกานงามตา เมอลมพดมาชนใจ ผง ตอมหอมบนดมกลนบว ซอนตวราพนฝนใฝ เหมอนดนตรชะโลมกลอมใจ ฟงยงฟงไปโลมเราฤทยลาพอง ปองจะเดดบวบาน ครวญคดนานหวนเจาของ ใจหมายดงโนมโลมรอง หากบวไมมเจาของ จะชมทงสองปทม เออมมอหมายดงเพยงดอกบาน กเกรงสะทานถงกานดอกตม แสนเสยดายเหมอนชายหมดภม จะเดดดอกตม ยงนกเสยดายดอกบาน เรอเรวไปหนอยคอยคอยทวน บวหอมชวนอกสะทาน งามทงบวตมบวบาน เทพไททกแดนพมาน ประทานสมดงตงใจ เออมมอหมายดงดอกตมกอน ดอกบานกคอนแสนงอนไปใย จะเดดดอกบานดอกตมกสนแกวงไกว จะเดดดอกไหน กนหนอบวตมบวบาน จะเดดทเดยวเสยทงค ครวญคดดอยไมนาน พอดอกตมแยมตระการ ดอกบานกคงแหงโหย กลบรารวงโรยนาชง ตองลาแลวหนอบวชองาม บาปเคราะหและกรรมประดง แลวจาเรอนอยคอยเขาฝง ไมยอมกลบหลง หมดหวงทงตมทงบาน อยางไรกตามวรรคท 2 ของบทท 1 ซงมคารองวา “ในสายชลหวยละหาน” ไมปรากฏสมผสใน และวรรคท 3 ของบทท 1 ซงมคารองวา “ในสายชลหวยละหาน” ไมปรากฏสมผสใน เชนกน

27

3. ท านอง 3.1 ขนค

ทอน A1 ทอน A1 ประกอบดวย 2 ประโยคหลกซงมรายละเอยดดงน ประโยคท 1 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล

มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต C ชารป ทจงหวะท 1 ของหองท 9 จบวลดวยโนต D ทจงหวะท 4 ของหองท 10 วลท 2 เรมตนดวยโนต C ชารป ทจงหวะท 1 ของหองท 11 จบวลดวยโนต C ชารป ทจงหวะท 1 ของหองท 12

- วลท 1 การเคลอนของทานองในวลท 1 ในชวงตนของวลเคลอนทซาโนต C จากนนวลเคลอนทลงตามลาดบขนและจบวลดวยโนต พบขนค 3 Major ระหวางโนต C ชารปกบโนต A

- วลท 2 ทานองคอย ๆ เคลอนทลงจนถงโนต A จากนนทานองเคลอนทขนสโนต C ชารป พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต C ชารปกบโนต A

ทานองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2 3 Major 3 Major

-

28

ประโยคท 2 ประโยคท 2 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต E ทจงหวะท 1 ของหองท 13 จบวลดวยโนต B ทจงหวะท 3 ของหองท 14 วลท 4 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 4 ของหองท 14 จบวลดวยโนต G ชารปทจงหวะท 1 ของหองท 16

- วลท 3 การเคลอนของทานองในวลท 1 คอย ๆเคลอนทตาลงและจบวลดวยโนต B พบขนค 3 Minor ระหวางโนต E กบโนต C ชารป

- วลท 4 ทานองคอย ๆ เคลอนทขนจนถงกลางของวลแลวเคลอนทลง ทานองเคลอนทขนทโนตตวสดทาย

ทานองเพลงในประโยคท 2 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 3 วลท 4 3 Major

29

ทอน B1 ทอน B ประกอบดวย 2 ประโยคหลกซงมรายละเอยดดงน ประโยคท 1 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล

มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต C ชารปทจงหวะท 1 ของหองท 9 จบวลดวยโนต D ทจงหวะท 4 ของหองท 10 ว ลท 2 เรมตนดวยโนต C ชารปทจงหวะท 1 ของหองท 11 จบวลดวยโนต C ชารป ทจงหวะท 1 ของหองท 12

- วลท 1 การเคลอนของทานองในวลท 1 ในชวงตนของวลเคลอนทซาโนต C ชารป จากนนวลเคลอนทลงตามลาดบขนและจบวลดวยโนต พบขนคกาวกระโดดขนค 3 Minor ระหวางโนต C ชารปกบโนต A

- วลท 2 ทานองคอย ๆ เคลอนทลงจนถงโนต A จากนนทานองเคลอนทขนสโนต C ชารปการเคลอนทของทานองเคลอนทสงขนและตาลง พบขนคกาวกระโดดขนค 4 Perfect ระหวางโนต C ชารปกบโนต F ชารป และขนค 3 Minor ระหวางโนต E กบโนต C ชารป

ทานองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2

3 Minor 4 Perfect 3 Minor -

30

ประโยคท 2 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 3 เรมดวยโนต F ชารป ทจงหวะท 3 ของหองท 36 จบวลดวยโนต A ทจงหวะท 1 ของหองท 38 วลท 4 เรมตนดวยโนต G ชารป ทจงหวะท 2 ของหองท 38 จบวลดวยโนต F ชารป ทจงหวะท 1 ของหองท 40

- วลท 3 การเคลอนทของวลเคลอนทขนตามลาดบขนและเคลอนทลงเมอถงจดกงกลางของวล พบขนคกาวกระโดดลงค 4 Perfect จากนนเคลอนทสงขนจนถงโนตตวสดทายและจบวลดวยโนต A

- วลท 4 การเคลอนทของวลท 4 เคลอนทสงขนจนถงโนตตวท 8 คอโนต C ชารปเคลอนทตาลงพบขนคกาวกระโดดลงค 3 Major ระหวางโนต G ชารปกบโนต E ทานองเคลอนทสงขนไปสโนตตวสดทายและจบวลดวยโนต F

ทานองเพลงในประโยคท 2 การวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 3 วลท 4

4 Perfect 3 Major

31

3.2 กระสวนจงหวะ กระสวนจงหวะ เพลง บวตมบวบาน ผประพนธไดประพนธขน โดยใช การแปร

ทานองทซากนเปนหลก ผวจยจงไดวเคราะหและอธบายตวอยางกระสวนจงหวะทซากน มดงน

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 1 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 3 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 4 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 5 มรปแบบของกระสวนจงหวะ คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 6 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 6 คอ

32

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 7 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 5 หรอ การแปรทานอง มาจากกระสวนจงหวะแบบท 5 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 7

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 8 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 6 หรอ การแปรทานอง มาจากกระสวนจงหวะแบบท 6 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 8 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 9 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 7 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 10 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 4 หรอ การแปรทานอง มาจากกระสวนจงหวะแบบท 4 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท10 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 11 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 5 หรอ การแปรทานอง มาจากกระสวนจงหวะแบบท 5 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 11 คอ

33

- รปแบบกระสวนจงหวะ แบบท 12 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 2 หรอ การแปรทานองมาจากกระสวนจงหวะแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 12 คอ

- รปแบบการแปรท านอง แบบท 13 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 8 หรอ การแปรทานองมาจากกระสวนจงหวะแบบท 8 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 13 คอ

3.3 การเคลอนทของท านอง

การเคลอนทของทานอง ผวจยไดวเคราะหและอธบายทศทางการเคลอนทของทานอง ในทนไดวเคราะหเฉพาะทอน A1 เนองจากทานองพลงทอน A2-A4 มทานองทซากบทอน A1 และวเคราะหเฉพาะทอน B1 เนองจากมทานองทอน B เพยงทอนเดยว ซงมทศทางการเคลอนทของทานองมรายละเอยดดงน

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 1 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 3 ตวโนตเคลอนทในระดบเสยงเดม สวนรปแบบท 2 ใชโนต 5 ตว ทานองเพลงเคลอนทตาลงตามลาดบขน

34

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 2 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 4 ตว เปนการเคลอนทสงขนและเคลอนทตาลงทโนตตวสดทาย รปแบบท 2 ใชโนต 3 ตว เปนการเคลอนทสงขน

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 3 ม 3 รปแบบ ทง 3 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 5 ตว ทศทางการเคลอนทของทานองเคลอนทขนและเคลอนทลง รปแบบท 2 ใชโนต 3 ตว ทศทางการเคลอนทของทานองอยในระดบเสยงเดยวกน รปแบบท 3 ใชโนต 4 ตว ทศทางการเคลอนทของทานองเคลอนทขนและเคลอนทลง

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 4 ม 4 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 4 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทสงขนและเคลอนทตาลง รปแบบท 2 ใชโนต 2 ตว การเคลอนทของทานองอยในระดบเสยงเดม รปแบบท 3 ใชโนต 4 ตวการเคลอนทของทานองเคลอนทขนและเคลอนทลง รปแบบท 4 ใชโนต 3 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทลงและเคลอนทขน

35

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 1 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 4 ตวโนตเคลอนทขนและเคลอนทตาลงทโนตตวสดทาย สวนรปแบบท 2 ใชโนต 4 ตว ทศทางการเคลอนทของตวโนตเคลอนทขนเคลอนทลงและเคลอนทขน

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 2 ม 3 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 2 ตว เปนการเคลอนทสงขน รปแบบท 2 ใชโนต 2 ตว เปนการเคลอนทสงขน รปแบบท 3 ใชโนต 3 ตว ทศทางการเคลอนทของทานองเคลอนทตาลงและมการ ซาโนตตวสดทายทระดบเสยงเดม

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 3 ม 2 รปแบบ ทง 3 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 8 ตว ทศทางการเคลอนทของทานองเคลอนทลงและคอย ๆเคลอนทขนและเคลอนทลงทโนตตวสดทาย รปแบบท 2 ใชโนต 3 ตว ทศทางการเคลอนทของทานองเคลอนทขนและโนตตวสดทายเปนระดบเสยงเดมกบโนตตวท 2

36

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 4 ม 3 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 4 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทตาลงและเคลอนทสงขน รปแบบท 2 ใชโนต 4 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทสงขนและเคลอนทตาลง รปแบบท 3 ใชโนต 3 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทขนและโนตตวสดทายมระดบเสยงเดม

37

ทศทางการเคลอนของทานองทง 12 แบบ มจานวนครงทปรากฏในเพลงบวตมบวบานตามตารางขางลาง

รปแบบท รปแบบท านอง ค าอธบายท านอง 1. 1. C C C 2. B B 3. A A

ปรากฎ 3 ทานอง คอ - ทานองท 1 คอ C C C - ทานองท 2 คอ B B - ทานองท 3 คอ A A

2. 1. A 2. E G F C E D

ปรากฎ 2 ทานอง - ทานองท 1 คอ A G F E D - ทานองท 2 คอ E C

3. 1. D C C C

ปรากฎ 1 ทานอง - ทานองท 1 คอ C C D C

4. 1. C 2. F 3. F B E A D C C

ปรากฎ 3 ทานอง คอ - ทานองท 1 คอ A B C - ทานองท 2 คอ C D E F - ทานองท 3 คอ C F

5. 1. F E E C B B

ปรากฎ 1 ทานอง - ทานองท 1 คอ E F E C B B

38

รปแบบท รปแบบท านอง ค าอธบายท านอง 6. 1. G G 2. A

F G G F

ปรากฎ 2 ทานอง - ทานองท 1 คอ G F G - ทานองท 2 คอ G F G A

7. 1. A G G F C

ปรากฎ 1 ทานอง คอ C F A G G

8. 1. F F E E

ปรากฎ 1 ทานอง คอ E F E F

9. 1. B A A

ปรากฎ 1 ทานอง คอ B A A

10. 1. B A A G G F F F E E

ปรากฎ 1 ทานอง คอ F E E F G A B F G A

11. 1. A A 2. F F G E

ปรากฎ 2 ทานอง - ทานองท 1 คอ G A A - ทานองท 2 คอ E F F

12. 1. C B B G

ปรากฎ 1 ทานอง คอ B C B G

39

4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม 1.จากการวเคราะหรปแบบของบทเพลงบวตมบวบาน เปนเพลงในบนไดเสยง F

ชารปไมเนอร จดอยในลกษณะเพลง แบบทวบท (Binary Form) รองซาทานองทอนละ 2 เทยว โดยแบงเปนทอน A1 A2 และ B1 B2

2. รปแบบกระสวนจงหวะทพบในเพลงม 13 รปแบบ 3. รปแบบทานองพบม 12 รปแบบ รปแบบทานองทพบมากทสด คอ รปแบบท 1

กบรปแบบท 4 4. เพลงบวตมบวบาน บทประพนธประเภทกลอนตลาด จานวนคาในแตละวรรคม

ตงแต 5 - 7 คา

40

2.2 การวเคราะหเพลงน าตาลาไทร เพลงนาตาลาไทร มทานองเพลงและเนอรองทไดบนทกเปนโนตสากลแลวดงน

41

ฃ

42

ผวจยไดวเคราะหบทเพลงตามหวขอทไดกาหนดไวดงน 1. ลกษณะทวไป

1.1 ประวตความเปนมาของเพลงน าตาลาไทร เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง เพอประกวดในงานแผนเสยง

ทองคา เหมอนกบเพลงบวตมบวบาน แตไมไดรางวล แตเปนเพลงททานภมใจมากทสด 1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป

สะทอนวถชวตชาวบานหญงชายคหนงซงตางใหสญญารกกนไว ตอมาชายคนนนไดเดนทางกลบมา ไมพบนางอนเปนทรก ชายหนมไดพยายามเทยวหาจนทวปาแตกไมพบ แลวจงไดราพงตดพอหญงโดยคดไปเองวา นางลมคาสญญา ทใหไว ทงใหชายหนมเหงาอยคนเดยว แลวตดพอนางไมวา ทาไมยงนงเฉย ไมยอมชวยเหลอตน ชายหนมไดวงวอนขอสงศกดสทธ คอ เทพารกษ ใหชวยนาพาหญงอนเปนทรกกลบมา ขอเพยงไดเจอนางเพยงสกคน แมตองสงเวยชวตกยอม เมอชายหนมไดคอยหญงสาวอนเปนทรกอยใตตนไทรแตกไมไดพบเจอ ชายหนมจงรองไหคราครวญอยใตตนไทร

1.3 รปแบบเพลง ทานองเพลงอยใน Key A ไมเนอร รปแบบทสาคญของเพลงเรมท Intro ตามดวย

ทอน A1 ทอน A2 ทอน B1 และทอน A3 ทอน Solo และทอน A4 ตามลาดบ ในแตละทอนมจานวนหองเพลงตามแผนผงขางลาง

ทอน Intro 5 หอง ทอน A1 8 หอง

ทอน A2 8 หอง ทอน B1 8 หอง ทอน A3 8 หอง ทอน Solo 9 หอง ทอน A4 8 หอง

43

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง เพลงนาตาลาไทร เปนคาประพนธประเภทเพลง

กลอนตลาด แตละวรรคจะมจานวนคาตงแต 4 – 7 คา เปนไปตามหลกการสมผสประเภทกลอนตลาด เพลงนาตาลาไทรใชถอยคาทสละสลวย มทงสมผสนอกและสมผสใน ซงมรายละเอยดดงน

2.1.1 สมผสนอก สมผสนอกของกลอนตลาดมสมผสนอกดงน - คาสดทายของวรรคแรกสมผสกบคาทสอง คาทสาม หรอคาทสของ วรรคท 2

- คาสดทายของวรรคท 2 สมผสกบคาสดทายของวรรคท 3 - คาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคาสดทายของวรรคท 2 ของบทตอไป

สมผสนอกเพลงนาตาลาไทรแสดงตามแผนผงขางลาง

ลาแลวแกวตา สญญาใหไวยงจา

บญหนบาปนา พมาไมเจอนวลนาง ทวถน พนา ตามหาหมดทาง เจาทงสญญาหรอนาง พอางวาง อารมณ นางไมแมเอย ไยเฉยใหชาวญญา นวลนองไมมา ยงพาอราระบม หรอเจา เขาไพรบงไวซอนชม ขาขอจอมไพรพนม ยอมสนลมบวงสรวงจอมไพร

44

2.1.2 สมผสใน เปนสมผสทปรากฏภายในวรรค ซงสวนใหญมสมผสใน ทกวรรค เชน แลวกบแกว ใหกบไว ลากบตา เปนสมผสสระ ลากบแลว บญกบบาป นวลกบนาง เปนสมผสอกษร โดยสมผสสระจะใชตวอกษรตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา

สมผสในเพลงนาตาลาไทรแสดงตามแผนผงขางลาง

ลาแลว แกวตา สญญาใหไวยงจา บญหนบาปนา พมาไมเจอนวลนาง

ทวถ นพนา ตามหาหมดทาง เจาทงสญญาหรอนาง พ อางวาง อารมณ นาง ไมแมเอย ไยเฉยใหชาวญญา นวลนองไมมา ยงพาอราระบม หรอ เจาเขาไพร บงไวซอนชม ขาขอจอมไพรพนม ยอมสนลมบวงสรวงจอมไพร

เทพารกษ รมไทรสาขา อมสมพานางนองมา ใหขาเถดหนาพระไทร มนาตา ขาหลงรน จากใจ ขอหลงไว ลาง เทาเทวดา ขอหนนตกนาง จนสางอรโณทย ยอมแมสนใจ เซน สรวงแดปวงเทวา คอยเจา แมเงาไมเหนเจามา พนมเพยงนาตา รนหลงลารากไมไทรงาม

อยางไรกตามวรรคท 1 ของบทท 2 ซงมคารองวา “ทวถ นพนา ” ไมปรากฏสมผสใน และวรรคท 3 ของบทท 2 ซงมคารองวา “เจาทงสญญาหรอนาง” ไมปรากฏสมผสใน เชนกน

45

3. ท านอง 3.1 ขนค

ทอน A1 ทอน A1 ประกอบดวย 2 ประโยคหลกซงมรายละเอยดดงน

ประโยคท 1 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต G ทจงหวะท 3 ของหองท 5 จบวลดวยโนต A ทจงหวะท 1 ของหองท 7 วลท 2 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 4 ของหองท 7 จบวลดวยโนต E ทจงหวะท 1 ของหองท 9

- วลท 1 การเคลอนของทานองในวลท 1 ทานองเคลอนทขนลงสลบกน พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต E กบโนต G

- วลท 2 ทานองคอย ๆ เคลอนทขนลงคลายกบวลท 1 พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต A กบโนต C

ทานองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2

3 Minor 3 Minor -

46

ประโยคท 2 ประโยคท 2 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 3 เรมดวยโนต E ทจงหวะท 4 ของหองท 9 จบวลดวยโนต C ทจงหวะท 1 ของหองท 11 วลท 4 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 2 ของหองท 11 จบวลดวยโนต D ทจงหวะท 1 ของหองท 13

- วลท 3 การเคลอนของทานองในวลท 3 ในชวงตนของวล ทานองเคลอนทกาวกระโดดขามขนค 5 Augmented ระหวางโนต E โนต A ทานองเคลอนทกาวกระโดดไปทโนต E ทานองคอย ๆ เคลอนทลง และพบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต A กบโนต C

- วลท 4 ในชวงตนของวลพบขนคกาวกระโดดขนค 5 Augmented ระหวางโนต A กบโนต E ทานองคอย ๆ เคลอนทลงจนถงโนต G ตอนกลางของวล ทานองเคลอนทขนและจบวลดวยโนต D

ทานองเพลงในประโยคท 2 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 3 วลท 4 5 Augmented 3 Minor 5 Augmented

47

ทอน B1 ทอน B1 ประกอบดวย 2 ประโยคหลกซงมรายละเอยดดงน ประโยคท 1 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล

มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต G ทจงหวะท 4 ของหองท 21 จบวลดวยโนต C ทจงหวะท 1 ของหองท 23 วลท 2 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 2 ของหองท 23 จบวลดวยโนต B ทจงหวะท 1 ของหองท 24

- วลท 1 การเคลอนของทานองในวลท 1 ทานองคอยๆ เคลอนทสงขนและจบวลดวยโนต C ซงเปนจดสงสดของทานอง พบขนค 3 Minor ระหวางโนต E กบโนต G และพบค 3 Minor ระหวางโนต A กบโนต C

- วลท 2 ในตอนตนของวล พบขนคกาวกระโดดค 5 Augmented ระหวางโนต A กบ E พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต D กบโนต B

ทานองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2

3 Minor 3 Minor 5 Augmented 3 Minor

48

ประโยคท 2 ประโยคท 2 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 3 เรมดวยโนต G ทจงหวะท 4 ของหองท 21 จบวลดวยโนต C ทจงหวะท 1 ของหองท 23 วลท 4 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 2 ของหองท 23 จบวลดวยโนต B ทจงหวะท 1 ของหองท 24

- วลท 3 การเคลอนของทานองในวลท 3 ทานองคอยๆ เคลอนท ตาลงและเคลอนทสงขนและจบวลดวยโนต D ซงเปนจดสงสดของทานอง พบขนค กาวกระโดดลงค 3 Minor ระหวางโนต G กบโนต E

- วลท 4 การเคลอนทของทานองในวลท 4 เคลอนทลงและเคลอนทขนสลบกน พบขนคกาวกระโดดค 4 Perfect ระหวางโนต D กบโนต A พบขนคกาวกระโดดขนค 3 Major ระหวางโนต C กบโนต E และค 3 Minor ระหวางโนต B กบโนต D

ทานองเพลงในประโยคท 2 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน วลท 3 วลท 4

3 Minor 4 Perfect 3 Major 3Minor

49

3.2 กระสวนจงหวะ รปแบบ กระสวนจงหวะ เพลง นาตาลาไทร ผประพนธไดประพนธขน โดยใช

กระสวนจงหวะทซากนเปนหลก ผวจยจงไดวเคราะหและอธบายตวอยาง กระสวนจงหวะทซากน มดงน

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 1 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบระจงหวะแบบท 3 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

-

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 4 เปนกระสวนจงหวะพฒนามาจากกระสวน

จงหวะท 2 หรอ การแปรทานองมาจากกระสวนจงหวะท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 4 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะ แบบท 5 เปนกระสวนจงหวะหลกพฒนามาจาก

กระสวนจงหวะแบบท หรอ การแปรทานองมาจากแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 5 คอ

50

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 6 เปนกระสวนจงหวะหลก มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 6 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 7 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 2 หรอ การแปรทานองมาจากกระสวนจงหวะแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 7 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 8 เปนกระสวนจงหวะหลก มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 8 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 9 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวน

จงหวะแบบท 2 หรอ การแปรทานองมาจากกระสวนจงหวะแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 9 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 10 เปนกระสวนจงหวะหลก มรปแบบของ

กระสวนจงหวะแบบท 10 คอ

51

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 11 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 6 หรอ การแปรทานองมาจากระสวนจงหวะแบบท 6 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 11 คอ

3.3 การเคลอนทของท านอง

ผวจยไดวเคราะหและอธบายทศทางการเคลอนทของทานอง ในทนไดวเคราะหเฉพาะทอน A1 และ B1 เนองจากทานองพลงทอน A2-A4 มทานองทซากบทอน A1 สวนทานองทอน B เพลงนาตาลาไทรมทอน B1 เพยงทอนเดยว ซงทศทางการเคลอนทของทานองมรายละเอยดดงน

- ทศทางการเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 1 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 มการใช โนต 4 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทขนเคลอนทลงและเคลอนทขนทโนตตวสดทาย รปแบบ ท 2 มการใชโนต 6 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทขนและเคลอนทลงจานวน 2 ครง

- ทศทางการเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 2 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 4 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทขนคลอนทลงและเคลอนทขนทโนตตวสดทาย รปแบบท 2 มการใชโนต 6 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทขนเคลอนทลงและเคลอนทขนอกครง โนตตวสดทายมระดบเสยงเดม

52

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 3 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 2 ตว ทานองเคลอนทลง รปแบบท 2 ใชโนต 6 ตว ทานองเคลอนทลงตามลาดบขนทโนต 3 ตวแรกและเคลอนทขนทโนตตวท 4 เคลอนทลงทโนตตวท 5 และเคลอนทขนทโนตตวสดทาย

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 4 ม 3 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 6 ตว ทานองเคลอนทสงขนและเคลอนทลงตามลาดบขนมาสโนตตวสดทาย รปแบบท 2 ใชโนต 3 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทขนและเคลอนทลง รปแบบท 3 ใชโนต 2 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทขน

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 1 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 3 ตว การเคลอนทของทานองอยในระดบเสยงเดยวกน รปแบบท 2 ใชโนต 6 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทสงขน

53

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 2 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 กบรปแบบท 2 มการใชตวโนต 6 ตวเทากน แตการไลระดบเสยงตวโนตตางกน

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 3 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 กบรปแบบท 2 มการใชโนต 3 ตวเทากน แตรปแบบท 1 โนตตวท 2 กบโนตตวท 3 มระดบเสยงเดยวกน สวนรปแบบท 2 ทานองเคลอนทไลเรยงเสยงตามลาดบขน

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 4 ม 3 รปแบบ รปแบบท 1 มการใชโนต 3 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนตาลงและเคลอนทสงขน รปแบบท 2 มการใชโนต 2 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทในระดบเสยงเดม รปแบบท 3 มการใชโนต 3 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทสงขนและเคลอนทตาลง

54

รปแบบกระสวนจงหวะทง 11 แบบ มจานวนครงทปรากฏในเพลง นาตาลาไทร ตามตารางขางลาง ล าดบ รปแบบท านอง ค าอธบายท านอง

1. A G G E

รปแบบนม 2 ทานอง ในทอน A1 คอ D C F และในทอน B1 คอ G E F Ab B

2. C B B A A A

รปแบบนม 1 ทานอง คอ A B A C B A

3. E E D D C C

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ C D C D E E มลกษณะคลายคลงกบรปแบบทานองท 2 แตรปแบบทานองนเคลอนทขน

4. E A

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ E A พบในทอน A1 A2 A3 A4

5. E D D C C A

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ E D C D A C พบในทอน A1 A2 A3 A4

6. E D C B A A

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ A E D C B A 1 พบในทอน A1 A2 A3 A4

55

ล าดบ รปแบบท านอง ค าอธบายท านอง 7. A

G G

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ G G A พบในทอน A1 A2 A3 A4

8. D C

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ C D พบในทอน A1 A2 A3 A4

9. C C A G G E

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ E G G A C C พบในทอน B1

10. E E

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ E E พบในทอน B1

11. D B B

รปแบบนปรากฎ 1 ทานอง คอ B D B พบในทอน B1

4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม

1.จากการวเคราะหรปแบบของบทเพลงนาตาลาไทร เปนเพลงในบนไดเสยง A ไมเนอร จดอยในลกษณะเพลงแบบทวบท (Binary Form) รองซาทานองทอน A 4 เทยว โดยแบงเปนทอน A1 A2 A3 A4 และซาทอน B 1 เทยว คอ ทอน B1

2. รปแบบกระสวนจงหวะทพบในเพลงม 11 รปแบบ รปแบบกระสวนจงหวะทพบมากทสด คอ รปแบบท 2 3. รปแบบทานองพบม 11 รปแบบ 4. เพลงนาตาลาไทร บทประพนธประเภทกลอนตลาด จานวนคาในแตละวรรคมตงแต 4 - 7 คา

56

2.3 การวเคราะหเพลงกระทอมทองกวาว เพลงกระทอมทองกวาว มทานองเพลงและเนอรองทไดบนทกเปนโนตสากลแลวดงน

57

58

ผวจยไดวเคราะหบทเพลงตามหวขอทกาหนดไวดงน 1. ลกษณะทวไป 1.1 ประวตความเปนมาของเพลงกระทอมทองกวาว

เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง เปนเพลงทแตงสมยเลนลเก ประมาณ 20 ตน หลงจากบวชเรยบรอยแลว สมยกอนมตนกระทอมทองกวาว อยชดรมแมนา ดอกทองกวาวดอกเหลองอราม กระทอมอยใกลตนทองกวาว ตอนนนหลวงพอเลนลเกอยยงไมไดเปน นกรอง เนอเพลงไดบรรยากาศรอบ ๆ บาน หลวงพอไดไปหลงรกสาวแถวนน 1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป

เปนการบรรยายรอบ ๆ กระทอม เปรยบเสมอนกระทอมหนงหลง ซงตงอยรมลาธาร โดยมตนทองกวาวอยใกล ๆกนเปรยบเสมอนวมานในฝน บทเพลงนผประพนธไดมองเหนแลวทาใหเกดความรสกและจนตนาการและสนทรย กรณทมลมเกดขนทาใหครวญคดวา เสยงลมเปรยบเหมอนเสยงราพงราพน แลวไดกลนดอกไมลอยมาตามลม ทาใหไดกลนทชนใจ กลนนทาใหคดถงหญงสาว

1.3 รปแบบเพลง จากการวเคราะหโครงสรางเพลงกระทอมทองกวาว เพลงนมโครงสรางเปนเพลงแบบ

ทวบท หรอ เพลงสองตอน ( Binary Form) ทานองเพลงอยใน Key B แฟลตเมเจอร ทานองเพลงมความยาว 8 หองเพลง รปแบบทสาคญของเพลงเรมท Intro ตามดวยทอน A1 ทอน A2 ตามลาดบ ในแตละทอนมจานวนหองเพลงตามแผนผงขางลาง

ทอน Introduction 5 หอง ทอน A1 8 หอง ทอน B1 8 หอง ทอน A2 8 หอง ทอน B2 8 หอง

59

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง เพลงกระทอมทองกวาว เปนวรรณกรรมประเภท

เพลงกลอนตลาด แตละวรรคจะมจานวนคาไมแนนอน ตงแต 5 – 10 คา เปนไปตามการสมผสประเภทกลอนตลาด เนองจากผแตงคานงถงการเรยบเรยงถอยคา และการใชถอยคาทสละสลวยมทงสมผสนอกและสมผสใน มรายละเอยดดงตอไปน

2.1.1 สมผสนอก กลอนตลาดโดยทวไปสามารถสงสมผสลงทคาทสาม คาทส คาทหา หรอคาทหกได

- คาสดทายของวรรคแรกสมผสกบคาทสอง คาทสาม คาทหา หรอคาทวรรคท 2

- คาสดทายของวรคท 2 สมผสกบคาสดทายของวรรคท 3 และสมผส กบคาท 5 ของวรรคท 4 - คาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท 5 หรอ สมผสกบคาสดทายของวรรคท 6 ดไดในบทตอไป

สมผสนอกเพลงกระทอมทองกวาวแสดงตามแผนผงขางลาง

ลมโชยฉวปลวกงไมไหวสน ดจดงเสยงราพนใหชวนฝนปรารมภ เอองดอกนอยลอยกลนตามสายลม อบอวลหวนชวนดม ชนอารมณไมวาย

ลมพดรวงหอมชนทรวงกลบรวงกระจาย ชอพยอมกลนหอมอยไมคลาย กลนนพไมเคยหนาย ชวนฝนใฝถงสาว

60

สมผสนอกเพลงกระทอมทองกวาว (ตอ) กระทอมนอยเนนรมรนสายธาร เปรยบดงทพยวมานรมเงาไมทองกวาว นวลเจาเอยพไดเคยพบเจา กอนเคยเวาจานรรจสรางสวรรคจากใจ คาทกคาพจดจาถอยคาเอาไว ชอทองกวาวดอกพราวอยไสว พเคยโนมดงมาให แซมผมใสใหนาง

2.1.2 สมผสในสมผสใน สมผสสระ เชน ฉว กบ ปลว นอย กบ ลอย สมผสอกษร เชน ดจดง อบอวล โดยสมผสสระจะใชตวอกษรตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา

สมผสในเพลงกระทอมทองกวาวแสดงตามแผนผงขางลาง ลมโชยฉวปลวกงไมไหวสน ดจดงเสยงราพนใหชวนฝนปรารมณ

เอองดอกนอยลอยกลนตามสายลม อบอวลหวนชวนดม ชนอารมณไมวาย ลมพดรวงหอมชนทรวงกลบรวงกระจาย ชอพยอมกลนหอมอยไมคลาย กลนนพไมเคยหนาย ชวนฝนใฝถงสาว กระทอมนอยเนนรมรนสายธาร เปรยบดงทพยวมานรมเงาไมทองกวาว นวลเจาเอยพไดเคยพบเจา กอนเคยเวาจานรรจสรางสวรรคจากใจ คาทกคาพจดจ าถอยคาใหไว ชอทองกวาวดอกพราวอยไสว พเคยโนมดงมาให แซมผมใสใหนาง

นองพเอยพไมเคยคดหนาย พยงรกไมคลายไมลมเนอนวลปราง รกยงฝงใจพหวงทกอยาง กลบมาหมายพบนาง

อยากเอยเวาเฝาวอน ทนหวพหายโกรธทเถดดวงสมร ชอทองกวาวดอกพราวอยสลอน ดจวอนสองเรารวมใจในกระทอมทองกวาว

61

อยางไรกตามวรรคท 2 ของบทท 3 ซงมคารองวา “เปรยบดงทพยวมานรมเงาไมทองกวาว ” ไมปรากฏสมผสใน และวรรคท 3 ของบทท 3 ซงมคารองวา “นวลเจาเอยพไดเคยพบเจา” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 2 ของบทท 6 ซงมคารองวา “ทนหวพหายโกรธทเถดดวงสมร ” ไมปรากฏสมผสใน เชนกน

62

3. ท านอง 3.1 ขนค

ทอน A1

ทอน A1 ประกอบดวย 2 ประโยคหลกซงมรายละเอยดดงน ประโยคท 1 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล

มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต G ทจงหวะท 4 ของหองท 5 จบวลดวยโนต B ทจงหวะท 1 ของหองท 7 วลท 2 เรมตนดวยโนต G ทจงหวะท 3 ของหองท 9 จบวลดวยโนต B ทจงหวะท 1 ของหองท 9

- วลท 1 การเคลอนของทานองในวลท 1 ในชวงตนของวลคอย ๆ เคลอนทสงขนจนถงโนต F จากนนทานองเคลอนทตาลง โดยพบขนคกาวกระโดดค 4 Perfect ระหวางโนต C กบโนต F พบขนค 3 Minor ระหวางโนต D กบ F

- วลท 2 การเคลอนทของทานองสงขนแลวตาลง เปนรปสามเหลยมควา 2 ครง พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต G กบ B Flat และขนคกาวกระโดดค 4 Perfect ระหวางโนต B Flat กบ F และขนค 3 Minor ระหวางโนต G กบ B Flat

ทานองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2

4 Perfect 3 Minor 3 Minor 4 Perfect 3 Minor

63

ประโยคท 2 ประโยคท 2 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 3 เรมดวยโนต D ทจงหวะท 4 ของหองท 9 จบวลดวยโนต B ทจงหวะท 1 ของหองท 11 วลท 4 เรมตนดวยโนต G ทจงหวะท 3 ของหองท 11 จบวลดวยโนต F ทจงหวะท 1 ของหองท 13

- วลท 3 การเคลอนของทานองในวลท 1 ในชวงตนของวลคอย ๆ เคลอนทสงขนจนถงโนต F จากนนทานองเคลอนทตาลงและเคลอนทขนอกครงเปนรปสามเหลยมควา โดยพบขนคกาวกระโดดค 4 Perfect ระหวางโนต C กบโนต F พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต D กบ F

- วลท 4 การเคลอนทของทานองสงขนแลวตาลง เปนรปสามเหลยมควา 2 ครง พบขนคกาวกระโดดขนค 3 Minor ระวางโนต G กบ B Flat และขนคกาวกระโดดค 4 Perfect ระหวางโนต B Flat กบ F

ทานองเพลงในประโยคท 2 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 3 วลท 4 4 Perfect 3 Minor 3 Minor 4 Perfect

64

ทอน B1

ทอน B1 ประกอบดวย 2 ประโยคหลกซงมรายละเอยดดงน ประโยคท 1 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล

มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต C จงหวะท 1 ของหองท 14 จบวลดวยโนต F จงหวะท 1 ของหองท 15 วลท 2 เรมตนดวยโนต G จงหวะท 3 ของหองท 15 จบวลดวยโนต C จงหวะท 1 ของหองท 17

- วลท 1 การเคลอนของทานองในวลท 1 ในชวงตนของวลคอย ๆ เคลอนทสงขนจนถงโนต E จากนนทานองเคลอนทตาลง โดยพบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต C กบโนต E Flat

- วลท 2 การเคลอนทของทานองตาลงแลวเคลอนทสงขน พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต G กบ E Flat และ พบขนคกาวกระโดดขนค 3 Minor ระหวางโนต F กบโนต A Flat

ทานองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2 3 Minor 3 Minor 3 Minor

65

ประโยคท 2 ประโยคท 2 มความยาว 5 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล วลท 3 มความยาว 2 หองเพลง วลท 4 มความยาว 3 หองเพลง วลท 3 เรมดวยโนต A ทจงหวะท 4 ของหองท 17 จบวลดวยโนต A ทจงหวะท 1 ของหองท 19 วลท 4 เรมตนดวยโนต G ทจงหวะท 2 ของหองท 19 จบวลดวยโนต F ทจงหวะท 1 ของหองท 21

- วลท 3 การเคลอนของทานองในวลท 1 ในชวงตนเรมตนวลดวยโนต A เคลอนทสงขนสโนต C พบขนค 3 Minor ระหวางโนต A กบ C จากนนมการซาทานองอกครงระหวางโนต A กบ C

- วลท 4 การเคลอนทของทานองสงขนสโนต C จากนนทานองคอยๆเคลอนทตาลง พบขนคกาวกระโดดขนค 3 Minor ระวางโนต A กบ C และขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระวางโนต C กบ E Flat

ทานองเพลงในประโยคท 2 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน วลท3 วลท 4

3 Minor 3 Minor 3 Minor

66

3.2 กระสวนจงหวะ รปแบบกระสวนจงหวะ เพลงกระทอมทองกวาว ผประพนธไดประพนธขน โดย

ใชกระสวนจงหวะทซากนเปนหลก ผวจยจงไดวเคราะหและอธบายตวอยางกระสวนจงหวะทซากน มดงน

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 1 เปนกระสวนจงหวะทพบตอนขนตนของประโยคเพลง

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 2 เปนกระสวนจงหวะหลก พบทวไปในเพลง

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 3 เปนกระสวนจงหวะทพบตอนขนตนทอน B1

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 4 เปนกระสวนจงหวะหลก พบในทอน B1

และ B2

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 5 เปนกระสวนจงหวะหลกทพบตอนขนตนทอน B1 และ B2

67

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 6 เปนกระสวนจงหวะทแปรทานอง มาจากกระสวนจงหวะแบบท 5

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 7 เปนกระสวนจงหวะทแปรทานอง มาจากกระสวนจงหวะแบบท 2

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 8 เปนกระสวนจงหวะทแปรทานอง มาจากกระสวนจงหวะแบบท 2

3.3 การเคลอนทของท านอง

การเคลอนทของท านอง ผวจยไดวเคราะหและอธบายทศทางการเคลอนทของทานอง ในทนไดวเคราะหเฉพาะทอน A1 เนองจากทานองพลงทอน A2-A4 มทานองทซากบทอน A1 ซงทศทางการเคลอนทของทานองมรายละเอยดดงน

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 1 ม 3 รปแบบ รปแบบท 1 มการใชโนต 3 ตว รปแบบท 2 กบ รปแบบท 3 มการใชตวโนต 5 ตวเทากน แตวธการไลระดบเสยงตวโนตตางกน โดยรปแบบท 2 ระดบเสยงตวโนตทสงทสดอยทโนตตวท 4 แตรปแบบท 3 ระดบเสยงตวโนตทสงทสดอยทโนตตวท 3

68

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 2 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 มการใชโนต 5 ตว มโนตจดสงสดของทานองอยทโนตตวท 3 รปแบบท 2 มการใชโนต 5 ตว มโนตจดสงสดของทานองอยทโนตตวท 3 เหมอนรปแบบท 1 แตโนตตวท 4 และ ตวท 5 มระดบเสยงเดยวกน

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 3 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 มการใชโนต 3 ทานองเคลอนทลงและเคลอนทขน ตวรปแบบท 2 มการใชโนต 5 ตว ทานองเคลอนทลงเคลอนทขนและเคลอนทลง

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 4 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 กบ

รปแบบท 2 มการใชตวโนต 5 ตวเทากน แตรปแบบท 1 การไลระดบเสย งตวโนตขนลงตามลาดบขน รปแบบท 2 มการเคลอนทลงและขนจากโนตตวท 4 ไปโนตตวท 5

69

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 1 ม 1 รปแบบ มการใชโนต 3 ตว ทานองเคลอนทขนแลวเคลอนทลง

-

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 2 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 กบรปแบบท 2 มการใชตวโนต 5 ตว รปแบบท 2 มการใชโนต 3 ตว

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 3 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 กบรปแบบท 2 มการใชโนต 3 ตวเทากน แตรปแบบท 1 โนตตวท 2 กบโนตตวท 3 มระดบเสยงเดยวกน สวนรปแบบท 2 ทานองเคลอนทไลเรยงเสยงตามลาดบขน

- การเคลอนทของท านอง ทอน B1 วลท 4 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 มการใชโนต 6 ตว ทานองเคลอนทขนแลวเคลอนทลง รปแบบท 2 มการใชโนต 5 ตว ทานองเคลอนทขนเคลอนทลงและเคลอนทขนไปสโนต F

70

สรปรปแบบการเคลอนของทานองทง 9 แบบ มจานวนทานองทปรากฏในเพลง กระทอมทองกวาว ตามตารางขางลาง

ล าดบ รปแบบท านอง ค าอธบายท านอง

1. F D C

รปแบบนม 2 ทานอง ในทอน A1 คอ D C F และในทอน B1 คอ G E F Ab B

2. F D C B B

รปแบบนปรากฎ 1 ครงในทอน A1 คอ B C D F B

3. C B B G F

รปแบบทานองท 3 มลกษณะคลายคลงกบทานองแบบท 2 แตมการใชโนตทแตกตางกน ม 2 ทานอง คอ ในทอน A1 คอ G B C B F ในทอน B1 คอ C E F

4. C B B B G

รปแบบน ปรากฎ 1 ทานอง ในทอน A1 คอ G B C B B

5. F D D C B

ปรากฎ 1 ทานอง ในทอน A1 วลท 3 คอ

6. G F F E E

ปรากฎ 1 ทานอง พบในทอน A1 วลท 4

71

ล าดบ รปแบบท านอง ค าอธบายท านอง 7. C

B A

ปรากฎ 2 ทานอง คอ A B C ในทอน B1 วลท 2 และ F G A ในทอน B1 วลท 3

8. C C A

ปรากฎ 1 ทานอง ในทอน B1 วลท 3

9.

F F E E C

มลกษณะคลายกบรปแบบทานองท 6 ปรากฎ 1 ทานอง พบในทอน B1 วลท 4

4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม 1. จากการวเคราะหรปแบบของบทเพลงกระทอมทองกวาว เปนเพลงในบนไดเสยง บนไดเสยง B แฟลตเมเจอร จดอยในลกษณะเพลงแบบทวบท (Binary Form) รองซาทานองทอนละ 2 เทยว โดยแบงเปนทอน A1 A2 และ B1 B2 2. รปแบบกระสวนจงหวะทพบในเพลงม 8 รปแบบ

3. รปแบบทานองพบม 9 รปแบบ รปแบบทานองทพบมากทสด คอ รปแบบท 1 กบรปแบบท 3

4. เพลงกระทอมทองกวาว บทประพนธประเภทกลอนตลาด จานวนคาในแตละวรรคมตงแต 5 - 10 คา

72

2.4 การวเคราะหเพลงจ าใจจาก เพลงจาใจจาก มทานองเพลงและเนอรองทไดบนทกเปนโนตสากลแลวดงน

73

74

ผวจยไดวเคราะหบทเพลงตามหวขอทกาหนดไวดงน 1. ลกษณะทวไป

1.1 ประวตความเปนมาของเพลงจ าใจจาก เนอรองใหสมโภช เศลากล โดยไดรบคาจาง 10 บาท โดย พร ภรมย ไดแตงเพลง

ตามคาบอกเลาของสมโภช เศลากล เนอรองของเพลงนมเนอหาเกยวกบพฤตกรรมของแมยายของสมโภชเอง

1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป เปนเรองของคสาม ภรรยา ทแมยายเอาแตกนเหลา ผลาญเงนสามจนแทบหมดตว

ทงลกเขยทขยนทามาหากนหมนเกบหอมรอมรบ อกทงยงดาสามใหญาต ของฝายสามฟง แตสามมความรกทมนคงตอภรรยาจงไดชวนภรรยาหน แตฝายภรรยาทง ๆ ทรกสามมากแตไมสามารถหนไปดวยได ดวยความกตญจงเลอกทจะอยกบแมของตนเพอตอบแทนบญคณ

1.3 รปแบบเพลง จากการวเคราะหโครงสรางเพลงจาใจจาก เพลงนมโครงสรางเปนเพลงทอนเดยว

(Unitary Form) รองซาทานอง 4 เทยว ทานองเพลงอยใน Key G ไมเนอรทานองเพลงมความยาว 8 หองเพลง ยกเวน ทอน Solo ม 9 หองเพลง รปแบบทสาคญของเพลงเรมท Intro ตามดวยทอน A ทอน A2 ทอน Solo ทอน A3 และทอน A4 ตามลาดบ ในแตละทอนมจานวนหองเพลงตามแผนผงขางลาง

ทอน Introduction 8 หอง ทอน A1 8 หอง ทอน A2 8 หอง ทอน Solo 9 หอง ทอน A3 8 หอง ทอน A4 8 หอง

75

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง เพลงจาใจจาก เปนคาประพนธประเภทเพลง

กลอนตลาด แตละวรรคจะมจานวนคาตงแต 9 – 14 คา เปนไปตามหลกการสมผสประเภทกลอนตลาด เพลงจาใจจากใชถอยคาทสละสลวย มทงสมผสนอกและสมผสใน ซงมรายละเอยดดงน

2.1.1 สมผสนอก สมผสนอกของกลอนตลาดมสมผสนอกดงน - คาสดทายของวรรคแรกสมผสกบคาทส คาทหาหรอคาทหกวรรคท 2

- คาสดทายของวรรคท 2 สมผสกบคาสดทายของวรรคท 3 และ สมผส กบคาท 4 ของวรรคท 4

- คาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคาสดทายของวรรคท 2 ของ บทตอไป

สมผสนอกเพลงจาใจจากแสดงตามแผนผงขางลาง

สดระกาชาตรม ระทมอรา หนเมยจากมาดวยระอาแมยาย

เราเปนเขยถกแมชงดงเปนควาย อกลกผชายแสนอายยามอบอาภพยากจน

แมยายเราเชาเมาเยนเมาอกเอย ซายงไมเคย จะทาบญ สกหน

อบายมข เขาคลกในดวงกมล ไมมมงคล เหลอทนเหลอทานผลาญเราหมดตว

อกเราเอยแสนอายแมยายประจาน ยเมยใหพาลดาประจาน ญาตผว

ลกสาวเฉยกลบคดเลยวาไมกลว กลบดาทลหวรกผวทนอยผวรจตใจ

พชวนนองหนมาประสายากจน นองยงสทน กตญอยไป

76

2.1.2 สมผสใน เปนสมผสทปรากฏภายในวรรค ซงสวนใหญมสมผสใน ทกวรรค เชน กากบชา ตรมกบทม จากกบมา ชงกบดง ชายกบอายเปนสมผสสระ อาย อบ อาภพ เปนสมผสอกษรโดยสมผสสระจะใชตวอกษรตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา

สมผสในเพลงจาใจจากแสดงตามแผนผงขางลาง

สดระก าช าตรมระทมอรา หนเมยจากมาดวยระอาแมยาย เราเปนเขยถกแมชงดงเปนควาย อกลกผชายแสนอายยามอบอาภพยากจน แมยายเราเชาเมาเยนเมาอกเอย ซายงไมเคยจะทาบญสกหน อบายมข เขาคลกในดวงกมล ไมมมงคลเหลอทนเหลอทานผลาญเราหมดตว อกเราเอยแสนอายแมยายประจาน ยเมยใหพาลดาประจาน ญาตผว ลกสาวเฉยกลบคดเลยวาไมกลว กลบดาทลหวรกผวทนอยผวรจตใจ พชวนนองหนมาประสายากจน นองยงสทน กตญอยไป แมกบผวแมของตวผวขอไกล เจาตดสนใจทงไปบนความรคณแมเธอ

อยางไรกตามวรรคท 2 ของบทท 2 ซงมคารองวา “ซายงไมเคย จะทาบญ สกหน” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 1 ของบทท 4 ซงมคารองวา “พชวนนองหนมาประสายากจน ” ไมปรากฏสมผสใน และวรรคท 2 ของบทท 4 ซงมคารองวา “นองยงสทน กตญอยไป” ไมปรากฏสมผสใน เชนกน

77

3. ท านอง 3.1 ขนค

ทอน A1 ทอน A ประกอบดวย 2 ประโยคหลกซงมรายละเอยดดงน ประโยคท 1 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2

วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต G ทจงหวะท 4 ของหองท 9 จบวลดวยโนต G ทจงหวะท 1 ของหองท 11 วลท 2 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 4 ของหองท 11 และจบวลดวยโนต D ทจงหวะท 1 ของหองท 13

- วลท 1 การเคลอนของทานองในวลท 1 เปนการเคลอนทสงขนในชวงตนของวล จากนนคอย ๆ เคลอนทตาลง วลท 1 มการใชขนคกาวกระโดดขนและกาวกระโดดลงค 3 ไมเนอร ระหวางโนต B Flat กบ โนต D ตอนทายประโยค มการใชโนต 4 ตว (A, G, F และ G) หรอ Motive

- วลท 2 มการนา Motive โนต 4 ตวในทายวลท 1 มาประพนธ ซาตอนตนของวลท 2 จากนนทานองเพลงคลอนทสงขนจนจบวลท 2 พบค 3 Minor ระหวางโนต G กบ B Flat

ทานองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2 3 Major Motive Motive 3 Minor

78

ประโยคท 2 มประโยคท 2 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยทานองเพลง 2 วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 3 เรมดวยโนต C ทจงหวะท 4 ของหองท 13 จบวลดวยโนต G ทจงหวะท 1 ของหองท 15 วลท 4 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 2 ของหองท 15 จบวลดวยโนต A ทจงหวะท 1 ของหองท 17

- วลท 3 การเคลอนของทานองในวลท 3 เปนการเคลอนทสงขนในชวงตนของวล จากนนคอย ๆ เคลอนทตาลง มการใชขนคกาวกระโดดขนค 3 Minor ระหวางโนต D กบ F และค 3 เMajor ระหวางโนต B Flat กบ D ตอนทายวลทานองคอย ๆ เคลอนทลง จบวลดวยโนต G

- วลท 4 ในชวงตนของวลพบขนคก าวกระโดดค 4 Perfect วางโนต D กบ G ค 4 Perfect ระหวางโนต D กบ B ค 3 Minor มการใชเครองหมายหยดโนตเขบตหนงชนทาใหเกดจงหวะขด

ทานองเพลงในประโยคท 2 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 3 วลท 4 3 Minor 3 Major 4 Perfect 3 Minor

79

ทอน A2

ทอน A2 น ประกอบดวย 2 ประโยคหลก มรายละเอยดดงน ประโยคท 1 ม 2 วล มความยาว 4 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต G จงหวะท 4 ของหองท 17 และจบวลท 4 ดวยโนต G จงหวะแรก ของหองท 19 วลท 2 เรมดวยจงหวะท 3 หองท 19 ดวยเครองหมายหยดเขบตหนงชน และจบวลท 2 ดวยโนต G ซงเปนจงหวะแรก ของหองท 21

- วลท 1 การเคลอนของทานองในวลท 1 เหมอนกบวลท 1 ของทอน A1 - วลท 2 การเคลอนของทานองในวลท 2 เหมอนกบวลท 2 ของทอน A1

ทานองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2 3 Minor Motive Motive 3 Minor

80

ประโยคท 2 มทานองเพลง 2 วล มความยาว 4 หองเพลง วลท 3 เรมดวยโนต C ทจงหวะท 4 ของหองท 21 จบวลดวยโนต G ทจงหวะท 1 ของหองท 23 วลท 4 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 2 ของหองท 23 จบวลดวยโนต G ทจงหวะท 1 ของหองท 25

- วลท 3 การเคลอนของทานองในวลท 3 เหมอนกบวลท 3 ของทอน A1 - วลท 4 การเคลอนของทานองในวลท 4 เหมอนกบวลท 4 ตางกนเลกนอย

ตรงทวลท 4 ของทอน A2 จบดวยโนต G

ทานองเพลงในประโยคท 2 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 3 วลท 4 3 Minor 3 Minor 4 Perfect 3 Major

81

3.2 กระสวนจงหวะ รปแบบกระสวนจงหวะ เพลงจาใจจากผประพนธไดประพนธขน โดยใชกระสวน

จงหวะทานองทซากนเปนหลก ผวจยจงไดวเคราะหและอธบายตวอยางกระสวนจงหวะทานองทซากน มดงน

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 1 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ \

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 3 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 4 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 5 เปนกระสวนจงหวะพฒนามาจากกระสวน

จงหวะแบบท 1 หรอ การแปรทานองจากกระสวนจงหวะแบบท 1 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 5 คอ

82

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 6 เปนกระสวนจงหวะพฒนามาจากกระสวนจงหวะแบบท 3หรอ การแปรทานองมาจากกระสวนจงหวะแบบท 3 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 6 คอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 7 เปนกระสวนจงหวะ พฒนามาจากกระสวน

จงหวะแบบท 2 หรอ การแปรทานองมาจากกระสวนจงหวะแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 7 คอ

3.3 การเคลอนทของท านอง การเคลอนทของทานอง ผวจยไดวเคราะหและอธบายทศทางการเคลอนทของ

ทานอง ในทนไดวเคราะหเฉพาะทอน A1 เนองจากทานองพลงทอน A2-A4 มทานองทซากบทอน A1 ซงทศทางการเคลอนทของทานองมรายละเอยดดงน

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 1 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 3 ตวเปนการเคลอนทสงขน สวนรปแบบท 2 ใชโนต 7 ตว ทานองเพลงเคลอนทตาลงเคลอนทสงขนทโนตตวสดทาย

83

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 2 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 4 ตว เปนการเคลอนทตาลงและเคลอนทสงขนทโนตตวสดทาย รปแบบท 2 ใชโนต 5 ตว เปนการเคลอนทสงขน

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 3 ม 3 รปแบบ ทง 3 รปแบบ ใชจานวนตวโนตจานวน 3 ตวเทากน แตการเคลอนทของทานองตางกน มรายละเอยดดงน รปแบบท 1 ทานองเคลอนทสงขน รปแบบท 2 ทานองเคลอนทสงขนและเคลอนทตาลง รปแบบท 3 ตวโนตเคลอนทลงตามลาดบขน

- การเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 4 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 4 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทสงขน รปแบบท 2 ใชโนต 8 ตว การเคลอนทของทานองเคลอนทตาลงเคลอนทสงขนจานวน 2 ครง

84

ทศทางการเคลอนของทานองทง 4 แบบ มจานวนครงทปรากฏในเพลง จาใจจาก ตามตารางขางลาง

รปแบบท รปแบบท านอง ค าอธบายท านอง

1. D F C B B D B A C A G G G F D

การเคลอนทของทานอง ม 4 ทานอง คอ - ทานองท1 เคลอนทสงขนโดยใชโนต G A B - ทานองท 2 ใชโนต F G B C D -ทานองท 3 คอ C D F - ทานองท 4 คอ D G A B

2. D B B A G G F

ปรากฎ 1 ทานอง คอ D B B A G A B G A

3. A G G F

ปรากฎ 1 ทานอง คอ A G F G

4. D B B A A A G G

ปรากฎ 1 ทานอง คอ D B A G A B G A

85

4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม 1. จากการวเคราะหรปแบบของบทเพลงจาใจจาก เปนเพลงในบนไดเสยง G ไมเนอร จด

อยในลกษณะเพลงทอนเดยว (Unitary Form ) มการซาทานองจานวน 4 เทยว โดยแบงเปนทอน A1 A2 A3 และ A4 แตละทอนมความยาว 8 หองเพลง

2. รปแบบกระสวนจงหวะทพบในเพลงม 7 รปแบบ มการซาทานอง 4 ครง 3. รปแบบทานองพบม 4 รปแบบ รปแบบทานองทพบมากทสด คอ รปแบบท 1 ทานอง

เคลอนทสงขนปรากฎ 4 ทานอง 4. เพลงจาใจจาก บทประพนธประเภทกลอนตลาด จานวนคาในแตละวรรคมตงแต 9 - 14

คา

86

2.5 การวเคราะหเพลงดาวลกไกตอน 1 เพลงดาวลกไกตอน 1 มทานองเพลงและเนอรองทไดบนทกเปนโนตสากลแลวดงน

87

88

89

ผวจยไดวเคราะหบทเพลงทกาหนดไวดงน 1. ลกษณะทวไป 1.1 ประวตความเปนมาของเพลงดาวลกไก ทอน 1

เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง โดยไดมากจากนทานเรองพระจนทร โดยมคนมาเลานทานเรองนใหบดาของพร ภรมย ฟงตอนทบดาทานเลนลเกอยทโคราช ทานจาได จงไดนามาแตงเปนเพลงดาวลกไก

1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป อนชวตคนเราเกดมาไมทราบวาใครเปนผกาหนดแตหลกพทธศาสนาสอนวาคนเราเกดมามเรองเวรกรรมและบาป-บญตดตามตวมาตงแตกาหนด โดยมการยกตวอยางเรองเลาเกยวกบความศรทธาวาของคน วาครงหนงมตากบยายสองคนฐานะยากจน ปลกบานอยทเชงเขาในทองถนกนดาร และไดเลยงไกอตวเมยซงมลกเจดตว โดยปกตตากบยาย และแมไกอและลกๆทงเจดกไดหากนตามสภาพทเปนอยตามมตามเกดอยมาวนหนงไดมพระภกษทธดงคมาปกกลดอยหลงบานตายายทงสอง เนอเพลงดาวลกไกตอน 1 พอสรปไดประมาณน 1.3 รปแบบเพลง

เพลงดาวลกไก ทอน 1 เปนเพลงอตราจงหวะ 2 ชน ใชหนาทบตะโพนในการดาเนนทานอง หรอเรยกอกชอวาหนาทบราชนเกลง ใน 1 คากลอนจะม 4 หนาทบ หนาทบตะโพนเพลงดาวลกไกมรายละเอยดดงตอไปน (อางองมาจาก อ.ธรพล นอยนตย)

หนาทบตะโพนเพลงดาวลกไก _ _ _ตง _ เทง_ เถอะ _ตง _ เถอะ _ตงเถอะเถอะ

90

2. ค ารอง

2.1 รปแบบการประพนธค ารอง เปนคาประพนธประเภทเพลงกลอนหวเดยว แตละวรรคจะมจานวนคาตงแต 5 – 6 คา เปนไปตามหลกการสมผสประเภทกลอนหวเดยว เพลงดาวลกไกตอน 1 ใชถอยคาทสละสลวย มทงสมผสนอกและสมผสใน ซงมรายละเอยดดงน

2.1.1 สมผสนอก สมผสนอกของกลอนหวเดยว มสมผสนอกดงน - คาสดทายของวรรคแรก สมผสกบคาทส ของวรรคท 2 - คาสดทายของวรรคท 3 สมผสกบคาทสาม ของวรรคท 4 และคาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท 8 - คาสดทายของวรรคท 5 สมผสกบคาทสาม ของวรรคท 6 - คาสดทายของวรรคท 6 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท 7 และสมผสกบคาทส ของวรรคท 8 - คาสดทายของวรรคท 8 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท 12 ดไดในบทตอไป

สมผสนอกเพลงดาวลกไกตอน 1 แสดงตามแผนผงขางลาง โอชวตคดไฉน ใครหนอใครลขต

ปกาศตของศวะ หรอของพระพรหมเจา

บางกาเนดเกดมา พอลมตามองโลก

บางมโชคบางอบโชค มสขโศกปนเศรา

แตจอมนราพสทธ ทานสอนพทธบรษท

เปนธรรมะปรมศ อางถงอานาจกรรมเกา

91

2.1.2 สมผสใน เปนสมผสทปรากฏภายในวรรค ซงสวนใหญมสมผสใน ทกวรรค เชน ชวตกบคด ลกบขต เปนสมผสสระ พระพรหม มากบม สมผสอกษร โดยสมผสสระจะใชตวอกษรตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา

สมผสในเพลงดาวลกไกตอน 1 แสดงตามแผนผงขางลาง

โอ ชวตคดไฉน ใครหนอใครลขต ปกาศตของศวะ หรอของพระพรหมเจา บางกา เนดเกดมา พอลมตามองโลก บางมโชคบางอบโชค มสขโศกปนเศรา แตจอมนราพสทธ ทานสอนพทธบรษท เปนธรรมะปรมต อางถงอ านาจกรรมเกา วากศลาธรรมา มนษยเกดมามสข อกศลาพาใหทกข ดงไฟทลกรมเรา บางกงดกงชว พราะตวของตวมววน สรางทงบญทงบาป หมอนดาทฉาบดวยขาว ผมมใชบณฑต อนมจตเสนหา ทจะเปนนกเทศนา มาเจรจา ยวเยา จงตงศรทธาสาทก เรองยาจกยากจน มตากบยายสองคน ปลก บานอยบนเชงเขา แกเลยงแมไกอ มลกอยเจดตว เชากออก รมรว จกกนเมดถวเมดขาว

เวลาม เหยยวเฉยวโฉบ ซแมกโอบปกอม กางสองปกออกคลม พาลกทงกลม เขาเลา แมไกจะปลอบขวญลก เสยงกรก กรกปลกขวญ ลกตอบเจยบๆเสยงลน ทงๆท ขวญเขยา แลว เขยขาวออกเผอ ตางคยเหยอออกให ลก ไกแมไกไรทกข สไมมสขใดเทา ถงคราวจะสนชวต เมอใกลอาทตยอศดง มภกษหนงองค เดนออกจากดงชายเขา

92

สมผสในเพลงดาวลกไกตอน 1 (ตอ)

ธดงคเดยวดนดน เหนสายนณสมย หยดกางกลดพลนทนใด หลงบานตายายผเฒา อยาก รเรองตอกตอง เปดหนาสองฟงเอา อยางไรกตามวรรคท 2 ของบทท 2 ซงมคารองวา “พอลมตามองโลก ” ไมปรากฏสมผสใน และวรรคท 1 ของบทท 3 ซงมคารองวา “แตจอมนราพสทธ” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 2 ของบทท 3 ซงมคารองวา “ทานสอนพทธบรษท” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 3 ของบทท 3 ซงมคารองวา “เปนธรรมะปรมต ”ไมปรากฏสมผสใน เชนกน

3. ท านอง

3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต ล าดบ ค า

กลอน

วรรคท 1 วรรคท 2 วรรคท 3 วรรคท 4 เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต 1. ฟา สามญ ท สามญ เร สามญ ท โท 2. เร สามญ เร สามญ ท สามญ ท โท 3. เร สามญ เร สามญ ท สามญ ท เอก 4. เร สามญ ท สามญ เร สามญ เร โท 5. เร โท ท โท ท สามญ ท จตวา 6. เร สามญ เร สามญ เร สามญ ท สามญ 7. ท สามญ เร สามญ เร สามญ ท สามญ

93

ล าดบ ค า

กลอน

วรรคท 1 วรรคท 2 วรรคท 3 วรรคท 4 เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต 8. ท สามญ เร สามญ เร ตร เร โท 9. เร สามญ เร โท เร สามญ เร ตร 10. ท สามญ ท สามญ เร โท ท เอก 11. เร เอก เร โท เร สามญ ท โท 12. เร สามญ เร สามญ เร สามญ เร สามญ 13. เร สามญ ท โท เร สามญ ท โท 8. ท สามญ เร สามญ เร ตร เร โท

สรปผลการศกษาลกตกกบเสยงวรรณยกตปรากฎการใชดงน

รปแบบ เสยง เสยงวรรณยกต ความถ

1. เร สามญ 22

2 เร ตร 2 3. เร โท 6 4. เร เอก 1 6. ฟา สามญ 1 7. ท สามญ 11 8. ท เอก 2 9. ท โท 6 10. ท จตวา 1

เพลงดาวลกไกทอน 1 มการใชเสยงลกตกเสยง เร และผนวรรณยกตเปนเสยงสามญ มากทสด รองลงมามการใชลกตกเสยงท และผนเปนวรรณยกตเสยงสามญ สรปไดวา เสยงลกตกทพบในเพลงดาวลกไก สวนใหญแลวอยทระดบเสยง เร และ เสยงท และมการรองโดยการผนเสยงวรรณยกตเปนเสยงสามญเปนสวนใหญ

94

4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม 1.จากการวเคราะหรปแบบของบทเพลงดาวลกไก ทอน 1 เปนเพลงทรองรอบเดยวจบ 2. เปนเพลงอตราจงหวะ 2 ชน

3. เพลงดาวลกไก ทอน 1 บทประพนธประเภทกลอนหวเดยว จานวนคาในแตละวรรคมตงแต 5 - 6 คา

95

2.6 การวเคราะหเพลงดาวลกไกตอน 2 เพลงดาวลกไกตอน 2 มทานองเพลงและเนอรองทไดบนทกเปนโนตสากลแลวดงน

96

97

ผวจยไดวเคราะหบทเพลงทกาหนดไวดงน 1. ลกษณะทวไป 1.1 ประวตความเปนมาของเพลงดาวลกไก ทอน 2

เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง โดยไดมากจากนทานเรองพระจนทร โดยมคนมาเลานทานเรองนใหบดาของพร ภรมย ฟงตอนทบดาทานเลนลเกอยทโคราช ทานจาได จงไดนามาแตงเปนเพลงดาวลกไก

1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป ความตอจากตอนท 1เมอพระภกษทธดงปกกลดแลว เมอสองตายายเหนพระธดงกอยากทาบญแตบานเราอยในถนกนดารจงไมมอาหารอะไรทจะไปทาบญได แตนกไปวาบานเรายงมแมไกอทจะสามารถทาเปนอาหารไปถวายพระธดงได ทงสองจงตดสนใจตองฆาแมไกอ ในขณะเดยวกนแมไกอไดยนเรองราวนนกรสกเสยใจ แตไมรจะทาอยางไร จงคดตดสนใจแทนคณตากบยายทเลยงแมไกอ จงไดเรยกลกไกทงเจดตวมาสงเสยกอนตาย และเลาเรองตางๆใหลกๆไกฟงลวนหมดสน เมอลกๆไกไดฟงจงคดแลวตดสนใจฆาตวตายตามแมไกอไป ดวยความทรกแมไกอมาก ทาใหลกๆไกไดเกดเปนดาว

1.3 รปแบบเพลง พลงดาวลกไก ทอน 2 เปนเพลงอตราจงหวะ 2 ชน ใชหนาทบตะโพนในการดาเนน

ทานอง หรอเรยกอกชอวาหนาทบราชนเกลง ใน 1 คากลอนจะม 4 หนาทบ หนาทบตะโพนเพลงดาวลกไกมรายละเอยดดงตอไปน (อางองมาจาก อ.ธรพล นอยนตย)

หนาทบตะโพนเพลงดาวลกไก _ _ _ตง _ เทง_ เถอะ _ตง _ เถอะ _ตงเถอะเถอะ

98

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง เปนคาประพนธประเภทเพลงกลอนหว

เดยว แตละวรรคจะมจานวนคาตงแต 5 – 6 คา เปนไปตามหลกการสมผสประเภทกลอนหวเดยว เพลงดาวลกไกทอน 2 ใชถอยคาทสละสลวย มทงสมผสนอกและสมผสใน ซงมรายละเอยดดงน

2.1.1 สมผสนอก สมผสนอกของกลอนหวเดยวมสมผสนอกดงน - คาสดทายของวรรคแรก สมผสกบคาท ส ของวรรคท 2 - คาสดทายของวรรคท 3 สมผสกบคาท สาม ของวรรคท 4 - และคาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท 8 - คาสดทายของวรรคท 5 สมผสกบคาท สาม ของวรรคท 6 - คาสดทายของวรรคท 6 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท 7

และสมผสกบคาทสของวรรคท 8 - คาสดทายของวรรคท 8 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท12 ดได

ในบทตอไป

สมผสนอกเพลงดาวลกไกทอน 2 แสดงตามแผนผงขางลาง

พระธดงคปลงกรด ตะวนกหมดแสงสอง

อาศยโคมทองจนทรา ลอยขนมายอดเขา

ฝายวาสองยายตา เกดศรทธาสงสาร

พระผภกขาจาร ตองขาดอาหารมอเชา

2.1.2 สมผสใน เปนสมผสทปรากฏภายในวรรค ซงสวนใหญมสมผสใน ทกวรรค

เชน ดงกบลง ขากบจาร เปนสมผสสระ แสงกบสอง เปนสมผสอกษร โดยสมผสสระจะใชตวอกษรตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา

99

สมผสในเพลง ดาวลกไกตอน 2 แสดงตามแผนผงขางลาง พระธดงลงกลด ตะวนกหมดแสงสอง อาศยโคมทองจนทรา ลอยขนมายอดเขา ฝายวาสองยายตา เกดศรทธาสงสาร พระผภกขาจาร ตองขาดอาหารมอเชา ดงกนดารยานน รกไมมบานอน ขาวจะกล านาจะกลน จะมใครยนใหเลา พวกฟกแฟงแตงกวา ของเรากมาตายหมด นกสงสารพระจะอด ทงสองกาศรตโศรกเศรา สกครหนงตาจงเอย นแนะยายเอยตอนแจง ตองเชอดแม ไกแลวแกง ฝายยายไมแยงตาเฒา ฝายแม ไกไดยน นาตารนหลงไหล ครนจะ รบหนไป กคงตองตายเปลาเปลา อนจจาแมไก ยงมนาใจรคณ ทยายตาการณ คดแทนคณเมดขาว นาตาไหลเรยกลก ใหมาซกซอกอก นาตาแม ไกไหลตก ในหวอกปวดราว อาปากออกบอกลก แมตองถกตาเชอด คอยดเลอดแมไหล พรงนตองตายจากเจา มาเถดลกมาซกอก ใหแมกกกอนตาย แมขอกกเปนครงสดทาย แลวแม ตองตายตอนเชา อยาทะ เลาะเบาะแวง อยาขดแยงเหยยดหยน จง รจกรกกน อยาผลนผลนสบเพรา เจาตวใหญสายสวาท อยาเกรยวกราดนองๆ จงปกครองดแล ใหเหมอนดงแมเลยงเจา นาสงสารแมไก นาตาไหลสอนลก เชากถกตาเชอด ตอง หลงเลอดนองเลา สวนลกไกทงเจด เหมอนถกเดดดวงใจ จงพากนโดดเขากองไฟ ตายตามแมไกดงกลาว ดวยอานสงคใจประเสรฐ ลก ไกไปเกดเปนดาว

100

อยางไรกตามวรรคท 3 ของบทท 1 ซงมคารองวา “อาศยโคมทองจนทรา” ไมปรากฏสมผสใน และวรรคท 4 ของบทท 1 ซงมคารองวา “ลอยขนมายอดเขา” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 4 ของบทท 2 ซงมคารองวา “ตองขาดอาหารมอเชา” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 2 ของบทท 4 ซงมคารองวา “ของเรากมาตายหมด”ไมปรากฏสมผสใน เชนกน

3. ท านอง

3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต ล าดบ ค า

กลอน

วรรคท 1 วรรคท 2 วรรคท 3 วรรคท 4 เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต 1. ท เอก ท เอก เร สามญ ท จตวา 2. เร สามญ เร จตวา เร สามญ ท ตร 3. เร ตร ท เอก เร สามญ ท โท 4. เร สามญ ท เอก ท เอก ท โท 5. เร โท เร โท เร สามญ ท โท 6. เร สามญ เร จตวา เร สามญ ท เอก 7. ท เอก ท เอก เร สามญ เร สามญ 8. ท โท ท โท เร เอก ท เอก 9. ท ตร ท โท ท โท เร จตวา 10. ท โท ท เอก เร สามญ เร ตร

ล าดบ ค า

กลอน

วรรคท 1 วรรคท 2 วรรคท 3 วรรคท 4 เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต 11. ท ตร เร ตร เร จตวา เร สามญ 12. ท โท เร สามญ เร ตร เร สามญ 13. ท โท ท โท ท โท ท ตร 14. ท โท เร สามญ เร สามญ ท เอก

101

สรปผลการศกษาลกตกกบเสยงวรรณยกตปรากฎการใชดงน

รปแบบ เสยง เสยงวรรณยกต ความถ 1. เร สามญ 16 2. เร ตร 4 3. เร โท 2 4. เร เอก 1 5. เร จตวา 4 6. ท ตร 4 7. ท โท 13 8. ท เอก 11 9. ท จตวา 1

เพลงดาวลกไกทอน 2 มการใชเสยงลกตกเสยง เร และผนวรรณยกตเปนเสยงสามญ

มากทสด รองลงมามการใชลกตกเสยงท และผนเปนวรรณยกตเสยงโท สรปไดวา เสยงลกตกทพบในเพลงดาวลกไกทอน 2 สวนใหญแลวอยทระดบเสยง เร และ เสยงท และมการรองโดยการผนเสยงวรรณยกตเปนเสยงสามญและเสยงโทเปนสวนใหญ 4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม

1.จากการวเคราะหรปแบบของบทเพลงดาวลกไก ทอน 1 เปนเพลงทรองรอบเดยวจบ 2. เปนเพลงอตราจงหวะ 2 ชน

3. เพลงดาวลกไก ทอน 2 บทประพนธประเภทกลอนหวเดยว จานวนคาในแตละวรรคมตงแต 5 - 6 คา

102

2.7 การวเคราะหเพลงวงแมลกออนตอน 1 เพลงวงแมลกออนตอน 2 มทานองเพลงและเนอรองทไดบนทกเปนโนตสากลแลวดงน

103

104

ผวจยไดวเคราะหบทเพลงทกาหนดไวดงน 1. ลกษณะทวไป

1.1 ประวตความเปนมาของเพลงวงแมลกออนตอน 1 เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง แตงมาจากเรองจรงทอนเดย จาก

แมนาอรญญวด นามาจากพทธประวตของพระพทธเจา ชอเพลงนามาจากตาบลวงแมลกออน จงหวดชยนาทเนองขณะทแตงเพลงพร ภรมย เดนทางไปรองเพลงทตาบลวงแมลกออน จงหวดชยนาท กบแมผองศร

1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป เปนเพลงแหลนทานคากลอนเลาเรองทเกดขนจรงทวงแมลกออนเดมมลกสาวเศรษฐผมฐานะไดหลงรกหนมชาวนาจงตดสนใจหนตามกนไป ขณะอยดวยกนนนลกสาวเศรษฐไดทองและมความเปนอยอยางยากจน ซงมอาชพหลกเปนคนเผาถานไปวนๆ จนกระทงคลอดบตรชายออกมา ทาใหการเปนอยยงแยลงไปกวาเกา ทงสองทนชวตแบบนไมไหวจงไดชวนกนกบไปบานของตน ระหวางทงสามเดนทางแบบคาไหนนอนนนโดยพกตามใตตนไมใหญ ลกสาวเศรษฐกเกดเจบทองรองทรนทราย ตอนนจบประมาณน

1.3 รปแบบเพลง เปนเพลงแหล มอตราจงหวะชนเดยว เปนเพลงทเลนเทยวเดยวจบ ไมมการซาทานอง

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง เพลงวงแมลกออนทอน 1เปนคาประพนธประเภท

เพลงกลอนแปด แตละวรรคจะมจานวนคาตงแต 3 – 4 คา เปนไปตามหลกการสมผสประเภทกลอนแปด เพลงวงแมลกออน 1ใชถอยคาทสละสลวย มทงสมผสนอกและสมผสใน ซงมรายละเอยดดงน

2.1.1 สมผสนอก สมผสนอกของกลอนแปด มสมผสนอกดงน - คาสดทายของวรรคท 2 สมผสกบคาสดทายของวรรคท3 และคา ทสองของวรรคท 4คาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท 6

- คาสดทายของวรรคท 5 สมผสกบคาท 2 ของวรรคท6 - คาสดทายของวรรคท 6 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท7

และคาทสองของวรรคท 8 - คาสดทายของวรรคท 9 สมผสกบคาทสอง ของวรรคท10 - คาสดทายของวรรคท10 สมผสกบคาสดทายของวรรคท11 - คาสดทายของวรรคท12 สมผสกบคาสดทายของวรรคท14

105

- คาสดทายของวรรคท13 สมผสกบคาทสอง ของวรรคท14 - คาสดทายของวรรคท14 สมผสกบคาสดทายของวรรคท15 - คาสดทายของวรรคท16 สมผสกบคาทสอง ของวรรคท17 - คาสดทายของวรรคท16 สมผสกบคาทสอง ของวรรคท 2 - คาสดทายของวรรคท18 สมผสกบคาสดทายของวรรคท19 ดไดในบทตอไป

สมผสนอกเพลงวงแมลกออน 1 แสดงตามแผนผงขางลาง

เจรญสขทกทกทาน โปรดสดบสารนทานคากลอน เกดขนทฝงวนวงสาคร วงแมลกออนแตกอนมา ลกสาวเศรษฐผมทรพย หนตามไปกบหนมชาวนา ดวยฤทธรกสลกอรา จงหนบดาและมารดร ถอความรกเปนอมตะ ไมถอฐานะเปนสงแนนอน จนกระทงตงอทร ขนมาออนออนกเรมระกา 2.1.2 สมผสใน เปนสมผสทปรากฏภายในวรรค เชน ทกทกทาน สดบสาร เปนสมผสอกษร โดยสมผสสระจะใชตวอกษรตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา

106

สมผสในเพลง วงแมลกออน 1 แสดงตามแผนผงขางลาง

เจรญสขทกทกทาน โปรดสดบสารนทานคากลอน เกดขนทฝงวนวงสาคร วงแมลกออนแตกอนมา ลกสาวเศรษฐผมทรพย หนตามไปกหนมชาวนา ดวยฤทธรกสลกอรา จงหนบดาและมารดร ถอความรกเปนอมตะ ไมถอฐานะเปนสงแนนอน จนกระทงตงอทร ขนมาออนออนกเรมระกา ความยากจนทนลาบาก ยามตกยากทนตรากตร า ตองเผาถานเปนงานประจา เชายนคาคราลาเคญ ถงยามปลอดคลอดบตรตรา ไรทพงพาสดหาแลเหน

นาตาไหลซกตกกระเซ น คราวยากเยนระทมทว จวบกระทงนางตงทอง เปนครงทสองหมองราศ กระจอ งอแงทองแกเตมท เจาลกหวปรกซกซน ตางปรกษากนนาสงสาร ขนอยไปนานคงไมมผล ตกลงใจกลบไปบานตน เพราะเหลอจะทนทกขทรมาน เอาลกขนเอวนาตาอาบ ผวคอนหาบตามประสา ระหกระเหนเดนทางมา ยาสนธยากเขารมไทร เมยเกดเจบทองรองไหโฮ วาโอโอจะทาไฉน นางบดกายเบยงเคยงขาดใจ ทานโปรดฟงตอไปดวยใจเมตตา

อยางไรกตามวรรคท 4 ของบทท 1 ซงมคารองวา “นทานคากลอ น ” ไมปรากฏสมผสใน และวรรคท 1 ของบทท 2 ซงมคารองวา “เกดขนทฝง” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 4 ของบทท 2 ซงมคารองวา “ตองขาดอาหารมอเชา” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 2 ของบทท 4 ซงมคารองวา “ของเรากมาตายหมด”ไมปรากฏสมผสใน เชนกน

107

3. ท านอง 3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต ล าดบ ค า

กลอน

วรรคท 1 วรรคท 2 วรรคท 3 วรรคท 4 เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต 1. ท สามญ ท โท ฟา สามญ ม สามญ 2. ท สามญ ท สามญ ซอล เอก ท สามญ 3. ม สามญ ม สามญ ท สามญ ท สามญ 4. ท สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ 5. ม สามญ ท สามญ ม สามญ ม สามญ 6. ท โท ท สามญ ซอล เอก ท สามญ 7. เร สามญ ท สามญ เร สามญ ม สามญ 8. ท เอก ท สามญ ซอล โท ท สามญ 9. ท สามญ เร สามญ ท สามญ ท สามญ 10. ม สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ 11. ท โท ม ตร ท สามญ ฟา สามญ 12. เร สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ 13. ม สามญ ม สามญ เร สามญ ม สามญ 14. เร สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ 15. เร สามญ ท สามญ ซอล สามญ ท สามญ 16. ท สามญ เร สามญ ท สามญ ท สามญ 17. ม ตร ม สามญ เร ตร ท สามญ 18. ซอล สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ

108

สรปผลการศกษาลกตกกบเสยงวรรณยกตปรากฎการใชดงน รปแบบ เสยง เสยงวรรณยกต ความถ

1. เร สามญ 8 2. เร ตร 1 3. ม สามญ 12 4. ม ตร 2 5. ฟา สามญ 2 6. ซอล สามญ 2 7. ซอล โท 1 8. ซอล เอก 2 19. ลา สามญ 5 10. ท สามญ 33 11. ท โท 3 12. ท เอก 1

เพลงวงแมลกออนตอน 1 มการใชเสยงลกตกเสยง ท และผนวรรณยกตเปนเสยง

สามญ มากทสด รองลงมามการใชลกตกเสยงม และผนเปนวรรณยกตเสยงสามญ สรปไดวา เสยงลกตกทพบในเพลงวงแมลกออนทอน 1 สวนใหญแลวอยทระดบเสยงท และ เสยงม และมการรองโดยการผนเสยงวรรณยกตเปนเสยงสามญเปนสวนใหญ 4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม

1. จากการวเคราะหรปแบบของบทเพลงวงแมลกออนตอน 1 เปนเพลงทรองรอบเดยวจบ 2. เปนเพลงอตราจงหวะชนเดยว

3. เพลงบทเพลงวงแมลกออนตอน 1 บทประพนธประเภทกลอนหวเดยว จานวนคาในแตละวรรคมตงแต 3 - 4 คา

109

2.8 การวเคราะหเพลงวงแมลกออนตอน 2 เพลงวงแมลกออนตอน 2 มทานองเพลงและเนอรองทไดบนทกเปนโนตสากลแลวดงน

110

111

ผวจยไดวเคราะหบทเพลงทกาหนดไวดงน 1. ลกษณะทวไป 1.1 ประวตความเปนมาของเพลงวงแมลกออน ทอน 2

เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงทานองและเนอรองเอง แตงมาจากเรองจรงทอนเดย จากแมนาอรญญวด นามาจากพทธประวตของพระพทธเจา ชอเพลงนามาจากตาบลวงแมลกออน จงหวดชยนาทเนองขณะทแตงเพลงพร ภรมย เดนทางไปรองเพลงทตาบลวงแมลกออน จงหวดชยนาท กบแมผองศร

1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป หลงจากลกสาวเศรษฐกเกดเจบทองรองทรนทราย ผวของนางเหนดงนนจงรบลกลลก

หลนเหมอนคนไมมสตออกไปหายาเพอเอามารกษาลกสาวเศรษฐทกาลงจะคลอดลก ระหวางเดนทางในปาลกไดถกงกดตาย ซงในขณะนนฝนกตกหนก พอเชาลกสาวเศรษฐเดนตามหาผวตวเองจนกระทงมาเจอวาผวตวเองไดตายแลว นางตกใจเหมอนคนบาคลงไมมสต ดวยอาการคลงทาใหลกทอยในทองหลดออกมาทนท พอนางไดสตจงไปไหวศพผวตวเอง แลวทงสามแมลกกเดนทางไปจนถงแมนาใหญ

นางจงสงลกคนโตใหคอยอยทฝงน ใหแมพานองไปฝงโนนกอนเสรจแลว แมจะมารบลกอกท เมอถงฝงนางวางลกไวทพน จงยอนกลบไปรบลกชายอกครง ระหวางเดนกลบอยกลางแมนาไดม นกเหยยวตวใหญไดมาโฉบเอาลกไป นางเหนจงทาทาทางโบกมอและรองตะโกเรยก ในใจวาอยาเอาลกฉนไป นางจงเดนวงลยนาหวงวาจะตามนกเหยยวใหทน นางตามไมทนจนหมดแรงลงทาอะไรไมถกฝายลกชายทอยอกฝง ครนเหนกคดวาแมเรยกใหตามไป จงเดนลงนาทาใหลกชายจมนาตาย เมอนางเหนอยางนนยงประกอบสภาพรางกายทออนหลาและจตใจทหอเหยว แบบวาหมดอะไรตายอยากคดวาไมเหลออะไรแลว จงลมและสนใจลงในแมนาทนท

1.3 รปแบบเพลง เปนเพลงแหล มอตราจงหวะชนเดยว เปนเพลงทเลนเทยวเดยวจบ ไมมการซาทานอง

112

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง เพลงวงแมลกออน 2 เปนคาประพนธประเภท

เพลงกลอนแปด แตละวรรคจะมจานวนคาตงแต 3 – 6 คา เปนไปตามหลกการสมผสประเภทกลอนแปด เพลงวงแมลกออน 2ใชถอยคาทสละสลวย มทงสมผสนอกและสมผสใน ซงมรายละเอยดดงน

2.1.1 สมผสนอก เพลงวงแมลกออนทอน 2 สมผสนอกของกลอนแปด มสมผสนอกดงน - คาสดทายของวรรคท 1 สมผสกบคาทสอง คาทสาม คาทส คาทหก ของวรรคท 2 คาสดทายของวรรคท 2 สมผสกบคาสดทายของ วรรคท 3 และคาทสอง ของวรรคท 4 - คาสดทายของวรรคท 3 สมผสกบคาสาม ของวรรคท 4 - คาสดทายของวรรคท 4 สมผสกบคาสดทาย ของวรรคท6 ในบทตอไป

สมผสนอกเพลงวงแมลกออนทอน 2 แสดงตามแผนผงขางลาง

ฝายเจาผวรกเซอเซอ กระเบอะกระเบอทะเรอทะรา งกงกเงนเงนออกเดนหายา อนจจาถกงกดตาย ฟาคารนฝนกตก หนาวสนงกฝนตกไมหาย สงสารนางเพยงวางวาย ทรนทรายดนครวญคราง จนบรรลปจจสมย อรโนทยเรมสวาง เหนผวมวยมอนนอนทบทาง ดงใจนางโดนอคค นางลมตนตะโกนกอง มอกมทองรองเตมท ลกในครรภออกทนท ดเปนททเรศทรง

113

2.1.2 สมผสใน เพลงวงแมลกออนทอน 2 สมผสในของกลอนแปด ยกตวอยางเชน เซอเซอ กระเบอะกระเบอ เปนสมผสอกษร หากบยา ถกกบง เปนสมผสสระ โดยสมผสสระจะใชตวอกษรตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา

สมผสในเพลงวงแมลกออน ทอน 2

ฝายเจาผวรก เซอเซอ กระเบอะกระเบอทะเรอทะรา งกงกเงนเงนออกเดนหาย อนจจาถกงกดตาย ฟาคารนฝนกตก หนาวสนงกฝนตกไมหาย สงสารนางเพยงวางวาย ทรนทรายดนครวญคราง จนบรรลปจจสมย อรโนทยเรมสวาง เหนผวมวยมอนนอนทบทาง ดงใจนางโดนอคค

นางลมตนตะโกนกอง มอกมทองรองเตมท ลกในครรภออกทนท ดเปนททเรศทรง

กราบศพลานาตาหลน อมคนจงคนพโธพถง ตดปาออกทงพะรงพะรง จนมาถงฝงมหานท สงลกคนใหญใหคอยทา เดยวแมจะมารบลกทน แลวเทนลกนอยลยลอยวาร ลกมตนมพอทานทน ครนถงฝงคอยวางลกนอย หวงลกทคอยยอนกลบอกหน แตพอโฉมนางถงกลางสายชล เหยยวใหญโฉบวนเฉยวลกนอยไป นางหมดแรงตวแขงทอ โบกไมโบกมอรองตามเหยยวใหญ ลกยนดไมรอะไร นกวาแมใหตามไปกระมง กาวลงนาถงความตาย นางเหนลกชายตายอยางสนหวง เลยจมสนใจกบลกใตวนวง เดยวนชอยงอยรมฝงเจาพระยา

อยางไรกตามวรรคท 3 ของบทท 2 ซงมคารองวา “อนจจา” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 1 ของบทท 3 ซงมคารองวา “ฟาคารน” ไมปรากฏสมผสใน วรรคท 2 ของบทท 3 ซงมคารองวา “ฝนกตก”ไมปรากฏสมผสใน เชนกน

114

3. ท านอง 3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต ล าดบ ค า

กลอน

วรรคท 1 วรรคท 2 วรรคท 3 วรรคท 4 เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต เสยง เสยง

วรรณยกต 1. ฟา จตวา ท โท ท โท ท โท 2. ท โท เร สามญ ม สามญ ม สามญ 3. ม สามญ ท สามญ เร สามญ ม สามญ 4. ซอล สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ 5. ม สามญ ม สามญ เร สามญ ซอล เอก 6. ท สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ 7. เร สามญ เร ตร ฟา ตร ท โท 8. เร สามญ ท สามญ ซอล สามญ ท สามญ 9. เร สามญ ท เอก เร สามญ เร สามญ 10. ลา สามญ ท สามญ ซอล เอก ท สามญ 11. ท เอก เร โท เร สามญ ท โท 12. ท ตร ท สามญ ม สามญ ท สามญ 13. ท เอก ม สามญ เร สามญ ม สามญ 14. โด สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ 15. เร สามญ ท โท เร สามญ ท โท 16. ท สามญ ท สามญ ซอล โท ท สามญ 17. ม ตร ม สามญ เร สามญ ม สามญ 14. โด สามญ ท สามญ ลา สามญ ท สามญ

115

สรปผลการศกษาลกตกกบเสยงวรรณยกตปรากฎการใชดงน รปแบบ เสยง เสยงวรรณยกต ความถ

1. โด สามญ 1 2. เร สามญ 14 3. เร ตร 1 4. เร โท 1 5. ม สามญ 10 6. ม ตร 1 7. ฟา ตร 1 8. ฟา จตวา 1 9. ซอล สามญ 2 10. ซอล เอก 2 11. ซอล โท 1 12. ลา สามญ 5 13. ท สามญ 20 14. ท ตร 1 15. ท โท 8 16. ท เอก 3

เพลงวงแมลกออนทอน 2 มการใชเสยงลกตกเสยงท และผนวรรณยกตเปนเสยง

สามญ มากทสด รองลงมามการใชลกตกเสยงเร และผนเปนวรรณยกตเสยงสามญ สรปไดวา เสยงลกตกทพบในเพลงวงแมลกออนทอน 2 สวนใหญแลวอยทระดบเสยงท และ เสยงเร และมการรองโดยการผนเสยงวรรณยกตเปนเสยงสามญเปนสวนใหญ 4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม

1.จากการวเคราะหรปแบบของบทเพลงวงแมลกออน ทอน 2 เปนเพลงทรองรอบเดยวจบ 2. เปนเพลงอตราจงหวะชนเดยว

3. เพลงบทเพลงวงแมลกออน ทอน 2 บทประพนธประเภทกลอนหวเดยว จานวนคาในแตละวรรคมตงแต 3 - 6 คา

116

116

บทท 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

1. จดมงหมายของการวจย 1. เพอศกษาชวประวตของ พร ภรมย 2. เพอศกษาบทเพลงของ พร ภรมย

2. วธการด าเนนการวจย 1. ขนรวบรวมขอมล 1.1 รวบรวมขอมล ชวประวต พร ภรมย จากสงพมพ ( Printed Materials) ดงน 1.1.1 ขอมลจากสงพมพ วารสาร บทความ บทวเคราะห ทมเนอหาเกยวของกบชวต ของพร ภรมย 1.1.2 บทสมภาษณของพร ภรมย 1.1.3 วทยานพนธและผลงานการวจยตางๆ ทเกยวของกบงานวจยเลมน

1.2 รวบรวมขอมลบทเพลงขอมลบทเพลงของพร ภรมย ทไดรบรางวลแผนเสยงทองค า จ านวน 2 บทเพลง และบทเพลงทไดรบความนยมจ านวน 4 บทเพลง รวม 6 บทเพลง จากแผนบนทกเสยงและบทสมภาษณพร ภรมยเรองวธการขบรองเพลงลกทงไทย 2.ศกษาขอมล

2.1.น าขอมลจากขอท 1.1 มาศกษาชวประวตและผลงานของพร ภรมยเพอมาประมวลเรยบเรยง จดหมวดหมเพอใชการวเคราะห

2.2 น าขอมลบทเพลงของพร ภรมย ทไดรบรางวลแผนเสยงทองค า จ านวน 2 บท เพลง และบทเพลงทไดรบความนยมจ านวน 4 บทเพล รวม 6 บทเพลมาเขยนเปนโนตสากลทางท านอง (Melody) เพอศกษาท านองรอง ท านองดนตร และเนอรอง 3. ขนวเคราะหขอมล 3.1 น าขอมลทประมวลเรยบเรยงและจดหมวดหมจากขอ 2.1 มาศกษาวเคราะหโดยแบงออกดงน

1. ชวประวตของพร ภรย ประมวลเรยบเรยงและจดหมวดหมเปนขอๆ 1.1 ชวตกอนเขาสอาชพนกรอง 1.2 การศกษา

117

1.3 ชวตอาชพนกรอง 1.4 ผลงานการขบรอง 1.5 ชวตในปจจบน

2. วเคราะหบทเพลงของพร ภรมย น าบทเพลงลกทงจ านวน 4 เพลง และเพลงแหลจ านวน 2 บทเพลง บทเพลงทได

คดเลอกมานม 2 บทเพลงทไดรบพระราชทานรางวลแผนเสยงทองค า พ.ศ. 2509 คอ ดาวลกไก (เพลงแหล) และเพลงบวตมบวบาน (เพลงลกทง) และ 4 บทเพลงทไดรบความนยมในสมยนนโดยไดขอมลจากการสมภาษณพร ภรมย โดยการน าโนตเพลงในแนวท านอง(Melody) พรอมเนอรองและแผนสยงรวม 6 เพลง มาวเคราะหดงน

วเคราะหเพลง 1. ลกษณะทวไป

1.1 ประวตความเปนมาของบทเพลง 1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป 1.3 รปแบบเพลง

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง

2.1.1 สมผสนอก 2.1.2 สมผสใน

3. ท านอง 3.1 ขนค 3.2 กระสวนจงหวะ 3.3 การเคลอนทของท านอง 3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต

4. สรปผลการวเคราะหบทเพลงในภาพรวม

118

4. สรปผลการวจย ผลการศกษาชวประวตของพร ภรมย ประเดนส าคญดงน

1. ศกษาชวประวตและผลงานของพร ภรมย 1.1 ชวตกอนเขาสอาชพนกรอง

พร ภรมย เกดเมอวนท 29 พฤศจกายน พ.ศ. 2471 ชอจรงนายบญสม มสมวงษ ภมล าเนาอยทจงหวดพระนครศรอยธยา เปนบตรคนโตใน พนอง 11 คน บดาชอ นายประเสรฐ มสมวงษ มารดาชอ นางสมฤทธ มสมวงษ และไดสมรสกบนางระเบยบ ภาคนาม มบตรชายดวยกน 1 คน คอ นายรงสรรค มสมวงษ

นายบญสมษ มสมวงษ ประกอบอาชพในทางลเกมากอน โดยการเปนพระเอกลเก และใชนามตอนเลนลเกวา บญสม อยธยา กระทงโดงดงมชอเสยงเปนทรจกโดยทวไป โดยเฉพาะ ยานอ าเภอวเศษชยชาญ จงหวดอางทอง ตอมาไดเขารวม แสดงหบ คณะลเก เฉลยวศรอยธยา ของครเฉลยว ยงประดษฐ แตบงเอญแมประสานภรรยาของครเฉลยว ซงเปนนางเอกไดถกรถชนตาย คณะเฉลยวศรอยธยา จงยบวงไป บญสม มสมวงษ จงชวนครเฉลยวไปเปนพระเอกลเกทโคราช คณะนายเตก แมเสงยม ซงเปนคณะใหญทสดในภาคอสาน

ขณะทบญสม อยธยา ไดแสดงลเกอยกบคณะนายเตก มนกพากยหนงคนหนง ชอเทพไดไปดลเกอย 7 – 8 คน นายเทพชอบการรองลเกของบญสม อยธยา จงดชกชวนบญสม อยธยา ไปพากยหนง นายบญสม จงขอลาแมเสงยมไปพากยหนงเนองจากรายไดดกวา บญสม อยธยาจงไดพากยหนง ใชนามพากยหนงวา เทพารกษ ตอนนนประมาณป พ.ศ. 2498 – 2499 นายบญสม อายประมาณ 27 – 28 ป

พ.ศ. 2500 จอมพล ป. พบลสงคราม นายกรฐมนตรจดการประกวดลเกครงใหญ เพอปลกกระแสการปราบปรามคอมมวนสต โดยอาศยสอนา ฏดนตร ลเกคณะตาง ๆ หลงจากทราบวามการประกวดชงรางวลกใหความสนใจเปนพเศษ ตามระเบยบลเกทจะประกวดตองมการสงบทไปใหคณะกรรมการลวงหนา

ครบญยงค เกตคง เปนผช านาญการตระนาดเอกไดไพเราะยง ตงคณะลเก ชอ “เกตคงด ารงศลป” มความสนทสนมคนเคยกบบญสม อยธยาเหมอนกบพนองกน เมอครบญยงค เกตคง ตดสนใจเขาประกวดลเก ในงานทจอมพล ป. พบลสงครามจดขน ครบญยงคจงขอให นายบญสมรวมแสดงในคณะเกตคงด ารงศลปและขอใหเขยนบทใหดวย ผลปรากฎวาไดรางวลชนะเลศอนดบ 1 ในชวงนนท าใหบญสม

119

ไดรบ สมญานามวา บญสม พระเอกถวยทอง ตอมางานลเกเรมหมดเพราะเปนชวงหนาฝน มคณะ ลเกหอมหวล ตองการพระเอกเรองผชนะสบทศ ไดมาตดตอบญสม อยธยา โดยใหเลนเปนตวจะเดด

1.2 การศกษา นายบญสม มสมวงษ จบการศกษาชนประถมศกษาปท 4 จาก วดรตนชยหรอวดจนจงหวดพระนครศรอยธยา ตอจากนนไดเขาศกษาตอทโรงเรยนวดบพตรพมข ในกรงเทพมหานคร จนจบการศกษาชนมธยม 3

การศกษาดานดนตรนายบญสม ไมไดร าเรยนดนตรกบบคคลใดอยางเปนกจจะลกษณะ แตนายบญสมเปนคนขยนศกษาดนตรโดยใชวธครพกลกจ า แมวาทานจะไมไดร าเรยนมาโดยตรงแตทานกประสบความส าเรจในดานหนาทการงาน

1.3 ชวตอาชพนกรอง เมอบญสม อยธยา ไดยายมาอยคณะหอมหวล และทนบญสม อยธยา กโดงดงสดขดใน

บทจะเดด แหงเรองผชนะสบทศ จนในป 2501 ครมงคล อมาตยกล หวหนาวงดนตรจฬารตน มาดอยสองคน แลวชวน นายบญสมมานงคยทรานขาวตมขางรานนพรตน อนเปนรานขายเสอผาชอดงยานบางล าพ เพอชวนมาเปนนกรองในวง วนรงขนครมงคลนด บญสม อยธยา ใหไปพบทหางแผนเสยงดคเปอร ทอาคาร 4 ราชด าเนน เพอดนกรองดงๆ อดแผนเสยงกน แลวพาไปเลยงอาหาร ทหองวไอพ รานอาหารเฉลมชาต (ตอมาคอโรงภาพยนตรพาราไดส) แลวตอเพลงกนทน บญสม อยธยา รองไป ครมงคลกเคาะนวเปนจงหวะพรอมเขยนโนตเสรจสรรพ 3 เพลงทพระเอกลเกรองเองแตงเอง ทงสองรจกกนวนองคาร มาตอเพลงกนวนพธ อดเสยงวนพฤหสบด ในเพลง 'ลมจา'

เมอบญสม อยธยา ไดกาวเขาวงการรองเพลง ไดใชนามวา พร ภรมย 3 เพลงแรกทอดเสยงคอ “ลมจา” , “ กระทอมทองกวาว “ , “ลานรกลานเท “ ยงไมดง จากนนกหนไปรอง “ ดอกฟาลบแล” ของ ไพฑรย ไกแกว กยงไมดงอกจนเรมทอ และอยากกลบไปเลนลเกตามเดม แตในเพลงท 5 “ บวตมบวบาน “ ทพร ภรมย รองเองแตงเองอกครง และกะวาจะเปนเพลงสดทาย ถาไมดงกจะเลกรองเพลง แตเพลงนกท าใหเขาแจงเกดส าเรจในป 2503 และท าใหเขามชอเสยงคบบานคบเมอง จนกลายมาเปนหนงในสทหารเสอของวงจฬารตน บญสม มสมวงษมชอเสยงโดงดงในฐานะเปนนกรองเพลงลกทงโดยใชชอวา พร พรมยตงแตนนเปนตนมา

พร ภรมย รองเพลงอยกบวงดนตรจฬารตนหลายป มผลงานบนทกเสยงประมาณ 260 เพลง โดยเพลงทรองสวนใหญ เขาเปนผแตงเอง โดยใชนามปากกาผแตงเพลงวาบญสม อยธยา

120

1.4 ผลงานการขบรอง ผลงานการขบรองทมชอเสยงของทานไดแก เพลงบวตมบวบาน เพลงดาวลกไก เพลงวงแมลกออน เพลงดาวจระเข เพลงต านานรอยพระพทธบาท เพลงเหฉมพล

เพลงลกทง 1. ลมจา 2. กระทอมทองกวาว 3. ลานรกลานเท 4. ดอกฟาลบแล 5. บวตมบวบาน 6. จ าใจจาก 7. เมยจา 8. เมยจาก 9. พอมายตามเมย 10. สวรรคสวาท 11. ตกเตยง 12. พรหมบปผา 13. ไมหลกปกเลน 14. ดาวเดยว 15. ฟาพโรธ 16. กลบเถดลกไทย

เพลงแหล 1. ดาวลกไก ตอน1 ตอน2 2. รมไกรลาศ ตอน1 ตอน2 3. วงแมลกออน ตอน1 ตอน2 4. ดาวจระเข ตอน1 ตอน2 5. เศรษฐอนาถา ตอน1 ตอน2 6. แหลประวตองคลมาร 7. ปโรหตตราจารยใตดาวโจร 8. ปสเสนทโกศล

121

9. ทารกไรเดยงสา 10. อหงสกะกมาร 11. ฝนดวง 12. ลาแม 13. สอนลก 14. สตกกะศลา 15. ก านนคร 16. มาลยนวมนษย 17. น าตาแม 18. ผปราบโจร 19. ธรรมมานภาพ 20. มาลยกเลสองคลมาร 21. ต านานรอยพระพทธบาท 22. พระบาท 5 รอย 23. สจจพนธดาบส 24. พทธท านาย 25. หนองโสน 26. อยธยาลม 27. รอยพระพทธบาท 28. สาสนฝากจากลงกา 29. คนรอยพระบาท 30. นายพรานแหงปรนตนคร 31. บอพรานลางเนอ 32. ฤษเสยญาณ 33. สจธรรมของพราน 34. เนอนอยลอยน า 35. น าทพยในรอยเทา 36. ลายกงจกร

122

37. โอรอยพระบาท 38. เหฉมพล 39. พรหมทต (กาก1) 40. เหครฑ (กาก2) 41. เหฉมพล (กาก3) 42. คนธรรพ (กาก4) 43. นกกระจาบ 44. พอกบแม 45. ลกโจรเปลยนใจ 46. รกเดยวใจเดยว 47. แหลใจโจร

แหลนทานอสป 1. กระตายกบเตา 2. กระตายตนตม 3. เดกเลยงแกะ ตอน1 ตอน2 4. ราชสหกบหน ตอน1 ตอน2 5. กบกบวว

1.5 ชวตในปจจบน พร ภรมย อปสมบทเปนพระภกษอยทวดรตนชย ต าบลหอรตนชย อ าเภอ

พระนครศรอยธยา จงหวดพระนครศรอยธยา ตงแต พ.ศ. 2524 จนถงปจจบน ดวยอปนสยสวนตวของพร ภรมย ทเปนคนตรงไปตรงมา เปนคนสมถะ แมทานจะ

ร ารวยทานกไมไดถอเจายศเจาอยางแตอยางใด กระทงทานไดมาอปสมบทตอนอายได 60 ป มบคคลตาง ๆไดมาขอโนตเพลงไป ทานกใหหมด จนปจจบนนไมมโนตเพลงหรอบทประพนธททานประพนธไวหลงเหลออยทตวทานเลย กฏททานอาศยอยกเปนเพยงกฏหลงเลก ๆ อยตดชายน า ทานมรายไดจากคาลขสทธเพลงของทานและปจจบนนทานไดใชชวตบนปลายอยางสงบอยทวดรตนชย จง หวดพระนครศรอยธยา

123

ศกษาบทเพลงของพร ภรมย 1. ลกษณะทวไป

1.1 ประวตความเปนมาของบทเพลง สามารถจ าแนกทมาเปนประเดนสรปประเดนตาง ๆ ไดดงน 1.1.1 แตงมาจากประสบการณชวตจรงของทาน เชน ประสบการณในดานความรก

ในเพลงบวตมบวบาน ประสบการณจากการเดนทางในเพลงกระทอมทองกวาว 1.1.2 จากภมหลงทไดฟงถายทอดตอ ๆมา เชน ในเพลงดาวลกไกเปนนทานททานได

ฟงสมยททานตามบดาของทานไปโรงลเก เพลงจ าใจจากเปนเพลงทสมโภช เศลากลไดเลาใหทานฟงเกยวกบแมยายของสมโภชเอง

1. เพลงบวตมบวบาน โดยแตงจากชวตจรงในดานความรกของทาน โดยพร ภรมยไดพบรกกบผหญงทงสองคนตงแตมธยมหนงสมยเรยนทบพธภมข ซงในสมยนนไมมประถมหา ประถมหก เหมอนสมยน ทานไดรกกบผหญงทงสองเรอยมา จนทานอายไดยสบสองป ผหญงหนงคนตองจ าใจ แตงงาน ท าใหเหลออกคน ทานจงไดแตงงานกบผหญงอกคน นนกคอ ภรรยาของทาน ชอ ระเบยบ ภาคนาม

2. เพลงน าตาลาไทร เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงท านองและเนอรองเอง เพอประกวดในงานแผนเสยงทองค า เหมอนกบเพลงบวตมบวบาน แตไมไดรางวล แตเปนเพลงททานภมใจมากทสด

3. เพลงกระทอมทองกวาว เปนเพลงทแตงสมยเลนลเก ประมาณ 20 ตน หลงจากบวชเรยบรอยแลว สมยกอนมตนกระทอมทองกวาว อยชดรมแมน า ดอกทองกวาวดอกเหลองอราม กระทอมอยใกลตนทองกวาว ตอนนนหลวงพอเลนลเกอยยงไมไดเปน นกรอง เนอเพลงไดบรรยากาศรอบ ๆ บาน หลวงพอไดไปหลงรกสาวแถวนน

4. เพลงจ าใจจาก เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงท านองและเนอรองใหสมโภช เศลากล โดยไดรบคาจาง 10 บาท โดย พร ภรมย ไดแตงเพลงตามค าบอกเลาของสมโภช เศลากล เนอรองของเพลงนมเนอหาเกยวกบพฤตกรรมของแมยายของสมโภชเอง

5. เพลงดาวลกไก เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงท านองและเนอรองเอง โดยไดมากจากนทานเรองพระจนทร โดยมคนมาเลานทานเรองนใหบดาของพร ภรมย ฟงตอนทบดาทานเลนลเกอยทโคราช ทานจ าได จงไดน ามาแตงเปนเพลงดาวลกไก

6. เพลงวงแมลกออน เพลงน พร ภรมย ไดแตงทงท านองและเนอรองเอง แตงมาจากเรองจรงทอนเดย เหตการณเกดขนทแมน าอรญญวด น ามาจากพทธประวตของพระพทธเจา ชอเพลงน ามา

124

จากต าบลวงแมลกออน จงหวดชยนาทเนองขณะทแตงเพลงพร ภรมย เดนทางไปรองเพลงทต าบลวงแมลกออน จงหวดชยนาท กบแมผองศร

1.2 ความหมายเนอเพลงโดยสรป 1. เพลงบวตมบวบานเปนเรองชายหนมหนงคนทไดพบรกสาวสองคนซงมวยทแตกตางกน

ในเวลาเดยวกน โดยการประพนธเพลงของผแตงไดใชวธการเปรยบเทยบโดยน าวถชวตของชาวบานในสมยกอนโดยการใชเสนทางสญจรทางเรอ และไดเปรยบเทยบหญงสาวสองคนทมวยแตกตางกนเปรยบเสมอนดอกบวทเกดกอนและหลง โดยเอาบวทเกดกอนเรยกวาบวบาน บวทเกดหลงเรยกวาบวตมมาเปรยบเปรยท าใหมความรสกวาเกดความเสยดายในความสวยความงามของทงบวตมและบวบาน โดยสภาพดอกบวทงสองทเกดกอนและหลงตามธรรมชาต จงท าใหมความรสกอยากไดทงบวตมและบวบาน เมอคดเปรยบเทยบกท าใหคดไปวาบวบานจะโรยราไปกอน บวตมจะผลบานทหลง แตไมรจะท ายงไงเลยตองหนหลงจากไปโดยไมเลอกดอกไหนเลย

2. เพลงน าตาลาไทร สะทอนวถชวตชาวบานหญงชายคหนงซงตางใหสญญารกกนไว ตอมาชายคนนนไดเดนทางกลบมา ไมพบนางอนเปนทรก ชายหนมไดพยายามเทยวหาจนทวปาแตกไมพบ แลวจงไดร าพงตดพอหญงโดยคดไปเองวา นางลมค าสญญาทใหไว ทงใหชายหนมเหงาอยคนเดยว แลวตดพอนางไมวา ท าไมยงนงเฉย ไมยอมชวยเหลอตน ชายหนมไดวงวอนขอสงศกดสทธ คอ เทพารกษ ใหชวยน าพาหญงอนเปนทรกกลบมา ขอเพยงไดเจอนางเพยงสกคน แมตองสงเวยชวตกยอม เมอชายหนมไดคอยหญงสาวอนเปนทรกอยใตตนไทรแตกไมไดพบเจอ ชายหนมจงรองไหคร าครวญอยใตตนไทร

3. เพลงกระทอมทองกวาว เปนการบรรยายรอบ ๆ กระทอม เปรยบเสมอนกระทอมหนงหลง ซงตงอยรมล าธาร โดยมตนทองกวาวอยใกล ๆกนเปรยบเสมอนวมานในฝน บทเพลงนผประพนธไดมองเหนแลวท าใหเกดความรสกและจนตนาการและสนทรย กรณทมลมเกดขนท าใหครวญคดวา เสยงลมเปรยบเหมอนเสยงร าพงร าพน แลวไดกลนดอกไมลอยมาตามลม ท าใหไดกลนทชนใจ กลนนท าใหคดถงหญงสาว กระทอม

4. เพลงจ าใจจาก เปนเรองของคสาม ภรรยา ทแมยายเอาแตกนเหลา ผลาญเงนสาม

จนแทบหมดตว ทงลกเขยทขยนท ามาหากนหมนเกบหอมรอมรบ อกทงยงดาสามใหญาต ของฝายสามฟง แตสามมความรกทมนคงตอภรรยาจงไดชวนภรรยาหน แตฝายภรรยาทง ๆ ทรกสามมากแตไมสามารถหนไปดวยได ดวยความกตญจงเลอกทจะอยกบแมของตนเพอตอบแทนบญคณ

125

5. เพลงดาวลกไก อนชวตคนเราเกดมาไมทราบวาใครเปนผก าหนดแตหลกพทธศาสนาสอนวาคนเราเกดมามเรองเวรกรรมและบาป-บญตดตามตวมาตงแตก าหนด โดยมการยกตวอยางเรองเลาเกยวกบความศรทธาวาของคน วาครงหนงมตากบยายสองคนฐานะยากจน ปลกบานอยทเชงเขาในทองถนกนดาร และไดเลยงไกอตวเมยซงมลกเจดตว โดยปกตตากบยาย และแมไกอและลกๆทงเจดกไดหากนตามสภาพทเปนอยตามมตามเกดอยมาวนหนงไดมพระภกษทธดงคมาปกกลดอยหลงบานตายายทงสอง เนอเพลงดาวลกไกตอน 1 พอสรปไดประมาณน

6. เพลงวงแมลกออน เปนเพลงแหลนทานค ากลอนเลาเรองทเกดขนจรงทวงแมลกออนเดมมลกสาวเศรษฐผมฐานะไดหลงรกหนมชาวนาจงตดสนใจหนตามกนไป ขณะอยดวยกนนนลกสาวเศรษฐไดทองและมความเปนอยอยางยากจน ซงมอาชพหลกเปนคนเผาถานไปวนๆ จนกระทงคลอดบตรชายออกมา ท าใหการเปนอยยงแยลงไปกวาเกา ทงสองทนชวตแบบนไมไหวจงไดชวนกนกบไปบานของตน ระหวางทงสามเดนทางแบบค าไหนนอนนนโดยพกตามใตตนไมใหญ ลกสาวเศรษฐกเกดเจบทองรองทรนทราย ตอนนจบประมาณน

1.3 รปแบบเพลง 1. เพลงบวตมบวบาน จากการวเคราะหโครงสรางเพลงของบวตมบวบาน เพลงนม

โครงสรางเพลงแบบทวบท ( Binary Form) รองซ าท านองทอนละ 2 เทยว ท านองเพลงอยใน Key F Sharp Minor ท านองเพลงมความยาวท านองเพลงละ 8 หองเพลง

2. เพลงน าตาลาไทร จากการวเคราะหโครงสรางเพลงน าตาลาไทร เพลงนมโครงสรางเพลงแบบทวบท (Binary Form) ท านองเพลงอยใน Key A Minor รปแบบทส าคญของเพลงเรมท Intro ตามดวยทอน A1 ทอน A2 ทอน B1 และทอน A3 ทอน Solo และทอน A4 ตามล าดบ ท านองเพลงมความยาวท านองเพลงละ 8 หองเพลง ยกเวนทอน Solo ม 9 หองเพลง

3. เพลงกระทอมทองกวาว จากการวเคราะหโครงสรางเพลงกระทอมทองกวาว เพลงนมโครงสรางเปนเพลงแบบทวบท หรอ เพลงสองตอน ( Binary Form) ท านองเพลงอยในKey B Flat Major ท านองเพลงมความยาว 8 หองเพลง รปแบบทส าคญของเพลงเรมท Intro ตามดวยทอน A1 ทอน A2 ตามล าดบ

4. จ าใจจาก จากการวเคราะหโครงสรางเพลงจ าใจจาก เพลงนมโครงสรางเปนเพลงทอนเดยว (Unitary Form) รองซ าท านอง 4 เทยว ท านองเพลงอยใน Key G Minor ท านองเพลงมความยาว 8 หองเพลง ยกเวน ทอน Solo ม 9 หองเพลง

126

5. เพลงดาวลกไก เปนเพลงอตราจงหวะ 2 ชน ใชหนาทบตะโพนในการด าเนนท านอง หรอเรยกอกชอวาหนาทบราชนเกลง ใน 1 ค ากลอนจะม 4 หนาทบ

6. เพลงวงแมลกออน เปนเพลงแหล มอตราจงหวะชนเดยว เปนเพลงทเลนเทยวเดยวจบ มการซ าท านอง

2. ค ารอง 2.1 รปแบบการประพนธค ารอง จ าแนกเปน 2 ประเภท 1. เพลงลกทง

- เพลงบวตมบวบาน เพลงบวตมบวบาน บทประพนธประเภทกลอนตลาด จ านวนค า ในแตละวรรคมตงแต 5 - 7 ค า

- เพลงน าตาลาไทร บทประพนธประเภทกลอนตลาด จ านวนค าในแตละวรรคมตงแต 4 - 7 ค า

- เพลงกระทอมทองกวาว บทประพนธประเภทกลอนตลาด จ านวนค าในแตละวรรคมตงแต 5 - 10 ค า

- เพลงจ าใจจาก บทประพนธประเภทกลอนตลาด จ านวนค าในแตละวรรคมตงแต 9 - 14 ค า

2. เพลงแหล - เพลงดาวลกไก ทอน 1 บทประพนธประเภทกลอนหวเดยว จ านวนค าในแตละวรรคมตงแต 5 - 6 ค า

- เพลงดาวลกไก ทอน 2 บทประพนธประเภทกลอนหวเดยว จ านวนค าในแตละวรรคมตงแต 5 - 6 ค า

- เพลงบทเพลงวงแมลกออน ทอน 1 บทประพนธประเภทกลอน แปด จ านวนค าในแตละวรรคมตงแต 3 - 4 ค า

- เพลงบทเพลงวงแมลกออน ทอน 2 บทประพนธประเภทกลอน แปด จ านวนค าในแตละวรรคมตงแต 3 - 6 ค า

127

2.1.1 สมผสนอก บทเพลงของพร ภรมยใชค าประพนธ 3 ชนด ทใชในการประพนธเพลง คอ 1. กลอนตลาด 2.กลอนหวเดยว 3.กลอนแปด มรายละเอยดดงน

2.1.1 สมผสนอก กลอนตลาดโดยทวไปสามารถสงสมผสลงทค าทสาม ค าทส ค าท

หา หรอค าทหกได

- ค าสดทายของวรรคแรกสมผสกบค าทสอง ค าทสาม ค าทหา หรอค าทวรรคท 2

- ค าสดทายของวรคท 2 สมผสกบค าสดทายของวรรคท 3 และสมผส กบค าท 5 ของวรรคท 4 - ค าสดทายของวรรคท 4 สมผสกบค าสดทาย ของวรรคท 5 หรอ สมผสกบค าสดทายของวรรคท 6 ดไดในบทตอไป

สมผสนอกเพลงกระทอมทองกวาวแสดงตามแผนผงขางลาง

ลมโชยฉวปลวกงไมไหวสน ดจดงเสยงร าพนใหชวนฝนปรารมภ

เอองดอกนอยลอยกลนตามสายลม อบอวลหวนชวนดม ชนอารมณไมวาย

ลมพดรวงหอมชนทรวงกลบรวงกระจาย ชอพยอมกลนหอมอยไมคลาย

กลนนพไมเคยหนาย ชวนฝนใฝถงสาว

128

2. สมผสนอกเพลงดาวลกไกเปนบทประพนธประเภทกลอนหวเดยว แสดงตามแผนผง

ขางลาง

พระธดงคปลงกรด ตะวนกหมดแสงสอง

อาศยโคมทองจนทรา ลอยขนมายอดเขา

ฝายวาสองยายตา เกดศรทธาสงสาร

พระผภกขาจาร ตองขาดอาหารมอเชา

3. สมผสนอกเพลงวงแมลกออนตอน 1 เปนบทประพนธประเภทกลอนแปดแสดง

ตามแผนผงขางลาง

เจรญสขทกทกทาน โปรดสดบสารนทานค ากลอน

เกดขนทฝงวนวงสาคร วงแมลกออนแตกอนมา

ลกสาวเศรษฐผมทรพย หนตามไปกบหนมชาวนา

ดวยฤทธรกสลกอรา จงหนบดาและมารดร

ถอความรกเปนอมตะ ไมถอฐานะเปนสงแนนอน

จนกระทงตงอทร ขนมาออนออนกเรมระก า

2.1.2 สมผสใน เปนสมผสทปรากฏภายในวรรค ซงสวนใหญมสมผสใน ทกวรรค

เชน นอย กบลอย ใบกบไหว เปนสมผสสระ บวกบบาน เปนสมผสอกษร โดยสมผสสระจะใชตวอกษร

ตวหนา สมผสอกษรจะใชตวอกษรเอยงและหนา เชน สมผสในของเพลงบวตมบวบาน

129

สมผสในเพลงบวตมบวบานแสดงตามแผนผงขางลาง

ลงเรอนอยลอยวน ในสายชลหวยละหาน มทงบวตมบวบาน ดอกใบไหวกานงามตา เมอลมพดมาชนใจ ผง ตอมหอมบนดมกลนบว ซอนตวร าพนฝนใฝ

3. ท านอง 3.1 ขนค ผวจยท าการศกษาขนคเฉพาะบทเพลงทเปนเพลงลกทงจ านวน 4 บทเพลง เชน

ในเพลงน าตาลาไทร มรายละเอยดดงน

ทอน A1 ทอน A1 ประกอบดวย 2 ประโยคหลกซงมรายละเอยดดงน

ประโยคท 1 ประโยคท 1 มความยาว 4 หองเพลง ประกอบดวยท านองเพลง 2 วล มความยาววลละ 2 หองเพลง วลท 1 เรมดวยโนต G ทจงหวะท 3 ของหองท 5 จบวลดวยโนต A ทจงหวะท 1 ของหองท 7 วลท 2 เรมตนดวยโนต A ทจงหวะท 4 ของหองท 7 จบวลดวยโนต E ทจงหวะท 1 ของหองท 9

- วลท 1 การเคลอนของท านองในวลท 1 ท านองเคลอนทขนลงสลบกน พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต E กบโนต G

- วลท 2 ท านองคอย ๆ เคลอนทขนลงคลายกบวลท 1 พบขนคกาวกระโดดค 3 Minor ระหวางโนต A กบโนต C

ท านองเพลงในประโยคท 1 มรายละเอยดในการวเคราะหแสดงใหเหนดงน

วลท 1 วลท 2

3 Minor 3 Minor

-

130

3.2 กระสวนจงหวะ ผวจยท าการศกษากระสวนจงหวะเฉพาะบทเพลงทเปนเพลงลกทงจ านวน 4 บทเพลง ซงใชกระสวนจงหวะทซ ากนเปนหลก เชนในเพลงน าตาลาไทร มรายละเอยดดงน

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 1 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 3 มรปแบบของกระสวนจงหวะคอ

- รปแบบกระสวนจงหวะแบบท 4 เปนกระสวนจงหวะพฒนามาจากกระสวนจงหวะ

ท 2 หรอ การแปรท านองมาจากกระสวนจงหวะท 2 มรปแบบของกระสวนจงหวะแบบท 4 คอ

131

3.3 การเคลอนทของท านอง ผวจยท าการศกษาการเคลอนทของท านองเฉพาะบทเพลงทเปนเพลงลกทงจ านวน 4 บทเพลง ซงการเคลอนทของท านองจะแตกตางกนไปในแตละบทเพลง เชนในเพลงน าตาลาไทร มรายละเอยดดงน

- ทศทางการเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 1 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 มการใช โนต 4 ตว การเคลอนทของท านองเคลอนทขนเคลอนทลงและเคลอนทขนทโนตตวสดทาย รปแบบ ท 2 มการใชโนต 6 ตว การเคลอนทของท านองเคลอนทขนและเคลอนทลงจ านวน 2 ครง

- ทศทางการเคลอนทของท านอง ทอน A1 วลท 2 ม 2 รปแบบ รปแบบท 1 ใชโนต 4 ตว การเคลอนทของท านองเคลอนทขนคลอนทลงและเคลอนทขนทโนตตวสดทาย รปแบบท 2 มการใชโนต 6 ตว การเคลอนทของท านองเคลอนทขนเคลอนทลงและเคลอนทขนอกครง โนตตวสดทายมระดบเสยงเดม

132

3.4 วเคราะหความสมพนธระหวางเสยงลกตกกบเสยงวรรณยกต ผวจยท าการศกษาเฉพาะเพลงแหลจ านวน 2 บทเพลง เชนในเพลงดาวลกไก ตอน 2

รปแบบ เสยง เสยงวรรณยกต ความถ

1. เร สามญ 16 2. เร ตร 4 3. เร โท 2 4. เร เอก 1 5. เร จตวา 4 6. ท ตร 4 7. ท โท 13 8. ท เอก 11 9. ท จตวา 1

เพลงดาวลกไกทอน 2 มการใชเสยงลกตกเสยง เร และผนวรรณยกตเปนเสยงสามญ

มากทสด รองลงมามการใชลกตกเสยงท และผนเปนวรรณยกตเสยงโท สรปไดวา เสยงลกตกทพบในเพลงดาวลกไกทอน 2 สวนใหญแลวอยทระดบเสยง เร และ เสยงท และมการรองโดยการผนเสยงวรรณยกตเปนเสยงสามญและเสยงโทเปนสวนใหญ

4.2 อภปรายผล ผลการศกษาวจยครงนพบวา พร ภรมย เปนบคคลทมความสามารถมากมายหลายดาน

เชน การรองลเก พากยหนง การรองเพลง อกทงสามารถประพนธเพลงไดหลายแนว ทงเพลงลกทงและเพลงแหล เพลงลกทงเปน บทเพลงทใชรองเลนกนทวไปตามชนบทไทย เปนเพลงทใชภาษางาย ๆ ตรงไปตรงมาไมสลบซบซอน เปนทนยมของประชาชนโดยทวไป โดยเฉพาะอยางยงไปประชาชนในชนบท ไดใหความสนใจเปนอยางมาก เพลงลกทงหลายเพลงไดสะทอนสภาพสงคม ความเปนอยและวฒนธรรมไทย และมหลายเพลงทมอทธพลตอวถชวตของคนไทย (เอกวทย ณ ถลาง . 2532 : ค าน า) พร ภรมย มอปนสยรกการอาน และมความแมนย ารอง โคลง ฉนท กาพย กลอน ท าใหทานสามารถใชภาษาในการประพนธเพลงไดอยางสละสลวย การศกษาดนตรนน พร ภรมยศกษาดวยตวเอง โดยใชวธครพกลกจ าจนสามารถประพนธท านองเพลงไดหลายแนวดงทกลาวไปแลวในตอนตน บทเพลงพร ภรมยไดใชการ

133

ประพนธท านองหลากหลายรปแบบแตกตางกนไป รปแบบกระสวนจงหวะกมการแปรท านองเพอใหเกดความหลากหลายในบทเพลง จากการศกษาวจยในครงนท าใหพบวธการประพนธเพลงของพร ภรมย ทเปนเอกลกษณและสามารถเปนแนวทางใหกบนกประพนธรนใหมไดเปนอยางด อกทงเปนตนแบบของงานวจยทางดานเพลงลกทงและเพลงแหล ส าหรบนกวจยทจะศกษาทางดานนตอไป

4.3 ขอเสนอแนะเพอการวจยตอไป การศกษาบทเพลงของพร ภรมย ผวจยขอแนะน าส าหรบผทจะท าการศกษาบทเพลงของพร

ภรมย ตอไปดงน 1. ศกษาผลงานของพร ภรมย โดยศกษาความหมายของเนอเพลง เนองจากแฝงไปดวยคต

สอนใจ มคณคายงตอการศกษา 2. ศกษาบทเพลงอน ๆของพร ภรมย ทยงไมไดท าการศกษาวจยในครงน 3. ศกษาเปรยบเทยบบทเพลงของพร ภรมย กบนกประพนธทมชอเสยงทานอน

บรรณานกรม

บรรณานกรม

กาญจนา อนทรสนานนท. (2540). เทคนคการขบรองเพลงไทย. ภาคดรยางคศาสตรไทย

คณะศลปกรรมศาสตร. กรงเทพฯ:ไอ. เอส. พรนตง เฮาส. เฉลมพล งามสทธ. (ม.ป.ป). เอกสารประกอบการสอนดรย 102 พนฐานดนตรตะวนตก.

.(สงคตนยม). ม.ป.พ. ดษฎ พนมยงค. (2539). สานฝนดวยเสยงเพลงมาฝกรองเพลงกนเถด. พมพครงท 2,

ฉบบปรบปรง. กรงเทพฯ : บานเพลง นตยา อรณวงศ. (2547). ศกษาชวประวตและวธการขบรองของรวงทอง ทองลนธม .

ปรญญานพนธ ศป.ม.(มานษยดรยางควทยา). กรงเทพฯ: ประกาศวาดวยมหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. บปผา เมฆศรทองค า. (2534). ศกษาบทบาทเพลงไทยลกทงในการพฒนาคณภาพชวต : วเคราะห เนอหาเพลงลกทงในชวงป พ.ศ. 2532- 2533. ว.ม. (สอสารมวลชน). กรงเทพฯ: ประกาศวาดวยมหาวทยาลยธรรมศาสตร. ถายเอกสาร. พนพศ อมาตยกล. (2532). เพลงลกทงในสายตาของนกฟงเพลงไทย (เดม). ในดวงเพลง กลางทง. กรงเทพฯ: ไพศาลศลปการพมพ มานพ วสทธแพทย. (2533). ดนตรไทยวเคราะห. ในทระลกงานดนตรไทยอดมศกษาครงท 22 . มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. กรงเทพฯ: ชวนพมพ มาลน ไชยช านาญ. (2535). วเคราะหวรรณกรรมเพลงลกทงของชลธ ธารทอง. ปรญญานพนธ

กศ.ม. สงขลา: ประกาศวาดวยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา.ถาย เอกสาร.

วนจ ค าแหง. (2542). วเคราะหเพลงลกทงคาวบอยในชดลกทงเสยงทอง ขบรองโดย เพชร พนมรง. กศ.ม. (มานษยดรยางควทยา). กรงเทพฯ: ประกาศวาดวยวทยาลยมหาวทยาลยศรนคร นทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ลกษณา สขสวรรณ. (2521). วรรณกรรมเพลงลกทง. ปรญญานพนธ กศม. (ภาษาไทย).กรงเทพฯ: ประกาศวาดวยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ศรพร กรอบทอง. (2547). ววฒนาการเพลงลกทงในสงคมไทย. กรงเทพฯ: พนธกจ. สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร. (2533). ลกทงกบเพลงไทย ศลปวฒนธรรม.

(ม.ป.พ.)

สกร เจรญสข. (2533). แนววเคราะหเพลงพนบานกบเพลงลกทงในเสนทางเพลงลกทงไทย. กรงเทพฯ: ส านกงานวฒนธรรมแหงชาต

ภาคผนวก

เพลงดาวลกไกตอน 1 (ตอ)

ประวตยอผวจย

ประวตยอผวจย

ชอ ชอสกล นางสาวเออมพร รกษาวงศ วนเดอนปเกด วนท 4 กนยายน 2527 สถานทเกด 71/1 หมท 6 ต าบลทาเรอ อ าเภอเมอง จงหวด นครศรธรรมราช สถานทอยปจจบน 71/1 หมท 6 ต าบลทาเรอ อ าเภอเมอง จงหวด นครศรธรรมราช ต าแหนงหนาทการงานปจจบน ครพเศษดนตร สถานทท างานปจจบน โรงเรยนดนตร KPN สาขา เดอะมอลงามวงศวาน ประวตการศกษา พ.ศ.2532 ประถมศกษาปท 4 จาก โรงเรยนอนบาลนครศรธรรมราช ณ นครอทศ ต าบลในเมอง อ าเภอเมอง จงหวดนครศรธรรมราช

พ.ศ.2539 ประถมศกษาปท 6 จาก โรงเรยนอนบาลนครศรธรรมราช ณ นครอทศ จงหวดนครศรธรรมราช

พ.ศ.2542 มธยมศกษาชนปท 3 จากโรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดนครศรธรรมราช พ.ศ.2545 มธยมศกษาชนปท 6 จากโรงเรยนเบญจมราชทศ จงหวดนครศรธรรมราช พ.ศ.2550 ครศาสตรบณฑต ( ศศ.บ. ) วชาเอกดนตรศกษา(สากล)

จากมหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา พ.ศ.2550 ศลปกรรมศาสตรมหาบณฑต ( ศป.ม. )มานษยดรยางควทยา

จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร