2.6.2 Fysikes Statheres Xhmikon Oysion

Φυσικές σταθερές των χημικών ουσιών

ΜΕΙ

ΓΜΑΤ

Α

ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣΔιάλυμα

υπεροξείδιου του υδρογόνου

Χλωριούχο νάτριο: ΕΝΩΣΗ

Θείο: ΣΤΟΙΧΕΙΟ

Δ.2.6.2.1

Σκοπός του μαθήματος: η πειραματική διάκριση των ουσιών από τα μείγματα

• Μείγμα• Καθαρή ουσία• Χημική ένωση• Χημικό στοιχείο

• Φυσική σταθερά• Σημείο ζέσεως• Σημείο πήξεως

Δ.2.6.2.2

Τα διάφορα υλικά μπορεί να είναι…

Μείγματα

Ομογενή

Ετερογενή

Καθαρές ουσίες

ΣτοιχείαΧημικές ενώσεις

Δ.2.6.2.3

Καθαρές ουσίες, όπως…

•Καθαρό κέρδος•Καθαρό βάρος•Καθαρά χέρια•Καθαρό μυαλό•Καθαρός αέρας•Καθαρή ανοησία…

•Καθαρό κέρδος•Καθαρό βάρος•Καθαρά χέρια•Καθαρό μυαλό•Καθαρός αέρας•Καθαρή ανοησία…

Πόσο θυμίζει χημεία το επίθετο «καθαρός» σε αυτές τις φράσεις;

Δ.2.6.2.4

Καθαρός, –η, –ο…•Καθαρό κέρδος•Καθαρό βάρος•Καθαρά χέρια•Καθαρό μυαλό•Καθαρός αέρας•Καθαρή ανοησία•Καθαρή ανοησία: Χωρίς λογική

•Καθαρό βάρος: Από το συνολικό βάρος αφαιρείται το απόβαρο •Καθαρά χέρια: Χωρίς καμία παρανομία •Καθαρό μυαλό: Με ψυχραιμία

•Καθαρός αέρας: Χωρίς ρύπους

•Καθαρό κέρδος: Από τις εισπράξεις αφαιρούνται τα

έξοδα

•Καθαρή ουσία: Χωρίς προσμίξειςΔ.2.6.2.5

Πώς θα διαπιστώνουμε αν ένα υλικό είναι καθαρή

ουσία ή μείγμα;

Με κάποιο πειραματικό τρόπο ελπίζω…

Δ.2.6.2.6

Μετρώντας το σημείο ζέσεως του καθαρού

νερού

Συσκευή που δείχνει τη θερμοκρασία και συνδέεται με Η/Υ

Καθαρό νερό

Αισθητήρας θερμοκρασία

ς

Δ.2.6.2.7

Και η πίεση;

Και να μην ξεχνάς: Κατά τη διάρκεια του βρασμού η πίεση παραμένει σταθερή.Εντάξει;….

Δ.2.6.2.8

Η παράσταση θερμοκρασίας-χρόνου του καθαρού νερού

(Ι)

- Ποια χρονική στιγμή αρχίζει ο βρασμός;

- Ποια χρονική στιγμή αρχίζει ο βρασμός;

- Τη χρονική στιγμή που σταματά να ανεβαίνει η θερμοκρασία

Δ.2.6.2.9

Η παράσταση θερμοκρασίας-χρόνου του καθαρού νερού

(ΙΙ)

- Σε ποια θερμοκρασία βράζει το νερό;

- Σε ποια θερμοκρασία βράζει το νερό;

- Στην ανώτερη θερμοκρασία.

Δ.2.6.2.10

Η παράσταση θερμοκρασίας-χρόνου του καθαρού νερού

(ΙΙΙ)

- Μεταβάλλεται η θερμοκρασία του νερού όσο αυτό βράζει;

- Μεταβάλλεται η θερμοκρασία του νερού όσο αυτό βράζει;

- Όχι, όταν αρχίσει ο βρασμός η θερμοκρασία παραμένει σταθερή

Δ.2.6.2.11

Όσο περνάει ο χρόνος, το σημείο ζέσεως του καθαρού νερού…

…παραμένει σταθερό Δ.2.6.2.12

Μετρώντας το σημείο ζέσεως αλατόνερου

Συσκευή που δείχνει τη θερμοκρασία και συνδέεται με Η/Υ

Αισθητήρας θερμοκρασία

ς

Αλατόνερο

Δ.2.6.2.13

Η παράσταση θερμοκρασίας -χρόνου του

αλατόνερου (Ι)

- Ποια χρονική στιγμή αρχίζει ο βρασμός;

- Ποια χρονική στιγμή αρχίζει ο βρασμός;

- Τη στιγμή που η θερμοκρασία αρχίζει να ανεβαίνει με αργότερο ρυθμό.

Δ.2.6.2.14

Η παράσταση θερμοκρασίας -χρόνου του

αλατόνερου (ΙΙ)

- Σε ποια θερμοκρασία αρχίζει ο βρασμός;

- Σε ποια θερμοκρασία αρχίζει ο βρασμός;

- Στη θερμοκρασία που έχει το μείγμα όταν αρχίσει η κάμψη της ανόδου της.

Δ.2.6.2.15

Η παράσταση θερμοκρασίας -χρόνου του

αλατόνερου (ΙΙΙ)

- Μεταβάλλεται η θερμοκρασία του αλατόνερου όσο αυτό βράζει;

- Μεταβάλλεται η θερμοκρασία του αλατόνερου όσο αυτό βράζει;

- Ναι, τόσο:

Δ.2.6.2.16

Καθώς προχωρά το βράσιμο, το αλατόνερο…

βράζει σε όλο και ψηλότερη θερμοκρασία. Δ.2.6.2.17

Γενικό συμπέρασμα:

Δ.2.6.2.18

Ισχύει και η αντίστροφη πρόταση. Διατύπωσέ την:

Δ.2.6.2.19

Ομοίως, ισχύει και η αντίστροφη πρόταση. …

Δ.2.6.2.20

Μπορούμε να ταυτοποιήσουμε μια ουσία από το σημείο

τήξης της;Και βέβαια, αφού λιώνει σε σταθερή

πάντα θερμοκρασία

…

Δ.2.6.2.21

Ποια ουσία δίνει αυτή τη γραφική παράσταση;

Σημεία τήξεως από τη βιβλιογραφία

Φαινόλη 41οC

Βενζοϊκός ανυδρίτης 42οC

Χλωροφαινόλη 43οC

Νιτροφαινόλη 45οCΟ βενζοϊκός ανυδρίτης

Δ.2.6.2.22

Διαφορές μειγμάτων και ουσιών 1. Πώς αναλύονται και τι

δίνουν

Μείγματα

ΟυσίεςΕνώσεις

Στοιχεία

Διαχωρίζονται (με απόσταξη, διήθηση…), δίνουν συστατικάΔιασπώνται (π.χ. με ηλεκτρόλυση), δίνουν στοιχεία

Δεν διασπώνται

Δ.2.6.2.23

Διαφορές μειγμάτων και ουσιών 2. Τι ιδιότητες έχουν;

Μείγματα

ΟυσίεςΕνώσεις

Στοιχεία

Παρόμοιες με εκείνες των συστατικών τους

Διαφορετικές από εκείνες των στοιχείων τους

Καθορισμένες

Δ.2.6.2.24

Διαφορές μειγμάτων και ουσιών 3. Έχουν σταθερή ποσοτική

σύσταση;

Μείγματα

ΟυσίεςΕνώσεις

Στοιχεία

Όχι, ποικίλλει ανάλογα με την παρασκευή τους

Ναι, είναι πάντα σταθερή

Ναι, είναι πάντα σταθερή

Δ.2.6.2.25

Διαφορές μειγμάτων και ουσιών 4. Εξαρτώνται οι φυσικές

σταθερές τους από την ποσοτική σύσταση;

Μείγματα

ΟυσίεςΕνώσεις

Στοιχεία

Ναι

Όχι

Όχι

Δ.2.6.2.26

Με μια ματιά…

Δ.2.6.2.27

Αποκάλυψε τις λέξεις:Για να ταυτοποιήσουμε μια άγνωστη ουσία μπορούμε να προσδιορίσουμε το σημείο βρασμού της και από πίνακες να βρούμε ποια είναι αυτή. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κι άλλες φυσικές σταθερές όπως το σημείο τήξης και την πυκνότητά της.

σημείο βρασμού

το σημείοτήξης πυκνότητά

Δ.2.6.2.28