View
67
Download
1
Category
Tags:
Preview:
DESCRIPTION
بررسي همه گيري. اپيدمي افزايش چشمگير رويداد يك بيماري. - كه اگردر يك منطقه محدود روي دهد طغيان بيماري ( Disease out break ( - ميزانهاي عادي رويداد يك بيماري در يك جمعيت معين را ميزان بومي گويند . Endemic. اپيدمي چيست ؟. همه گيري ( Epidemic ) عبارتست از : - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
بررسي همه گيري
اپيدمي افزايش چشمگير رويداد يك بيماري
�د- ��ه مح�دود روي ده��ك منطق��ردر ي��ه اگ� كطغيان بيماري
( Disease out break (
روي�داد ي�ك بيم�اري در ي�ك ميزانه�اي ع�ادي -جمعيت معين
Endemic. گويندميزان بوميرا
؟ چيست اپيدمي
( گيري از( :Epidemicهمه عبارتست " ويژه " رفتار رويداد، بيماري، يك غيرمعمول بروز
) وقايع ) ديگر يا ، سيگار مصرف مانند سالمت با مرتبط ) آشكارا ) كه تصادفات و سوانح نظير بابهداشت مرتبط
شده ) بيني پيش رويداد از ( Expected Occurenceبيشباشد
وقوع از پيش كه است مواردي شده، بيني پيش موارداست ميداده روي منطقه آن در گيري همه
،ديگر عبارت " به انتظار " حد از بيش وقوعحالت به نسبت را ويژه رفتار يا واقعه بيماري،در و جمعيت همان در منطقه، همان در عادي،
مي گويند گيري همه ، ازسال فصل همان
" ندارد " وجود آمريكا در عادي حالت در وبا بيماري مثال آن در ميتواند نيز آن از مورد يك حتي رو اين از
" شود " تلقي بالقوه گيري همه يك كشور آنجا در وبا بيماري كه بنگالدش مثل كشوري در ولي
نيز وبا مورد صد چند مشاهده حتي است، بوميبيني پيش قابل آن بروز و شود تلقي عادي ميتواند
است را پرندگان در بيماري گيري Epornithicهمه ) را ) ها دام مثل جانوران ساير در گيري همه
Epizootic ميگويند حيوانات بين در ويژه به كه مشتركي هاي بيماري از
زخم، سياه ميتوان، ايند مي در گير همه صورت بهتب ريفت، دره تب آنفلوآنزا، هاري، مالت، و Qتب
برد نام را اسبي و ژاپني هاي آنسفاليت
واژه " بعضي همه " (Outbreak)طغيان" جاي به رامردم" وحشت موجب كمتر كه ميبرند كار به گيرياندازه از بيش بروز براي را گيري همه واژه و شود
ميبرند بكار بيماري و شده بيني پيش موارد اختالف طغيان، و اپيدمي در
است معنادار آماري ازنظر آمده پيش موارد نام به داريم ديگر اصطالحي مقابل، " در يا" انحراف
""Aberration” را معمولي توزيع از تجاوز انحراف،نيست معنادار آماري نظر از تجاوز اين و ميكند بيان
" در " شده گزارش موارد ، انحراف به دستيابي 4جهتدر بيماري از شده گزارش تعداد با را اخير 5هفته
ميكنيم مقايسه گذشته سال
ها گيري همه از هائي مثال
.1 " جنگ " جريان در خوزستان در سالك موارد افزايشمخزن جوندگان تغذيه علت به كه ايران با عراق
بيابان در رزمندگان غذايي هاي مانده پس از بيماريبيماري ناقل پشه تراكم افزايش نتيجه، در و ها
) بود) آمده پديد فلبوتومهپاتيت 2. گيري سال Eهمه كرمانشاه 1369ـ70در در
" و " بود شده ايجاد سو قره رودخانه آلودگي اثر در كهو كرمانشاه شهر سكنه از اي عده ابتالي موجب
شد باردار زنان از اي عده مرگنقاط 3. برخي در وبا انتظار مورد حد از بيش بروز
كشورسال 4. در كه عراقي آوارگان بين در حصبه گيري همه
كشور 1370 آن شمال به عراق ارتش تهاجم از پسافتاد اتفاق ايران به منطقه آن مردم شدن پناهنده و
با درمان به مقاوم حصبه گيري همه بروز وسال در ديگر استان چند و تهران در كلرامفنيكل
1374
ها گيري همه از هائي مثال1. كريمه � كنگو دهنده خونريزي تب هاي (CCHF) بروز سال و 1379طي
ايران 1380 هاي استان از تعدادي در 2. اردكان در اي مدرسه آموزان دانش بين در جمعي دسته هيستري بروز
سال در طي 1373يزد كه اطفال، فلج همگاني واكسيناسيون درجريانو شدند، دچار فلجي حالتي بروز با جمعي هيستري به آموزان دانش آن
سال در مشابه بيماري شهرستان 1381بروز آموزان دانش بين درسردشت
3. چركي، گلودرد اوريون، مرغان، آبله انتظار مورد حد از بيش بروزمهدكودك كودكان و آموزان دانش بين در ويروسي تنفسي هاي عفونت
كشور مختلف نقاط در ها4. مزمن هاي بيماري و رانندگي تصادفات حوادث، از زيادي تعداد بروز
5. نقاط در ژنيك آنتي دريفت اثر در آنفلوآنزا يكبار سال هرچند بروزكشور مختلف
6. . انساني جوامع در وتيفوس طاعون هاي بيماري تاريخي گيري همهكه شد مسكو از ناپلئون نشيني عقب موجب شپش يك مي گويد زينسر
است ناپلئون ارتش بين در تيفوس اپيدمي رخنه مبين جمله اين7. در غيره و بروسلوز زخم، سياه گاوي، جنون آنفلوآنزا، گيري همه
حيوانات8. گيري ) SARS همه شديد و حاد تنفسي ويروس (سندروم كرونا از ناشي
سال اوائل در آسيا شرقي جنوب جهاني 2003در انتشار سپس و ميالديپاندمي صورت به آن
Outbreak Investigations
محدود هاي گيري همه براي غالبا تحقيقات، نوع اينميروند كار به حاد عفوني هاي بيماري
استفاده مورد دراينجا كه اي مطالعه نوع ترين رايجنگراست گذشته كوهورت مطالعه ميگيرد، قرار
مبتال افراد هاي پاسخ بر علت، شناسايي جهت غالبادارد تكيه
جامعه در فوري صورت به معموال مطالعات نوع اين . است انتظار مورد نيز سريع پاسخ و ميشوند انجام
هستند هيپوتز بدون توصيفي مطالعه انجام به نياز ابتدا هيپوتز ايجاد براي
است
گيري همه بررسي اهداف
همه 1. بروز موجب كه عواملي و علل تعييناند شده گيري
عفونت 2. منابع يا منبع شناسايي
انتشار 3. و انتقال هاي راه شناسايي
به 4. پاسخگويي با گيري همه دامنه تعيين ( ) چه ) كجا ، ؟ زماني چه كي سئواالت
( ) ( ) چه با چگونه و ؟ كساني چه كي و ؟ مكانيكيفيتي(
و 5. گيري همه با مبارزه براي پيشنهاداتي ارائهآن مجدد بروز از جلوگيري
جنبه هاي مهم انتقال شخص به شخص بيماريها
Generation Time زمان توليد
Herd Immunity ايمني گروهي
Secondary Attack Rate ميزان حمله ثا نويه
فاصله بين دريافت عفونت بوسيله يك ميزبان و اوج
خاصيت انتقال دهي آنaa معادل دوره كمون مي باشد .تقريبااوج ق�ابليت س�رايت مي توان�د قب�ل ي�ا بع�د
.از دوره كمون باشداگ�ر عف�ونت عاليم ب�اليني نداش�ته باش�د
.دوره كمون را نمي توان مشخص نموددر حاليك�ه زم�ان تولي�د در همين عف�ونت
ب�ه انتق�ال عف�ونت خ�واه آش�كار ،خ�واه ن�ا .پيدا اطالق ميگردد
Generation Time
ايمني گروهي
بت نينـس هعلتايـم روهـب كـگ اومتـي مـقومو رهـج روهدربراـب رادآنـگ زرگيازاـف ـب
انتشاريكعاملعفوني
�ل مهمي در ��روهي عام��ني گ�ايمپوي�ايي هم�ه گ�يري ه�اي پيش�رونده و
�ل دوره��ايي از قبي��ودن بيماريه�اي بآبل�ه مرغ�ان و س�رخك مي ب�ا ش�د )قب�ل
از استفاده وسيع از واكسن (
در ط�ول ي�ك هم�ه گ�يري تع�دادي از اف�راد مس�تعد مبتال مي ش�وند ك�ه خ�ود منبعي ب�راي ب�ه بيم�اري
�تند������������اري هس������������اعه بيم�����������.اش
�ب كن�ترل ي�ك اپي�دمي الزم نيس�ت ايرپس .مصون با شند درصد افراد جامعه100
گروهي ايمني افزايش با تدريج كنترل بهاپيدمي
مصون غير افراد مهاجرت ، جديد نوزادان تولد باگروهي ايمني جديد كاهش اپيدمي احتمال
Secondary Attack Rate ميزان حمله ثا نويه
تعدادمواردبيماريكهطيدورهمعينياززماندربينگروهبستهبوجودميآيدكيافراددرمعرضخطر .
تعدادمواردجديددرگروهمنهايموردياموارداوليه
در دوره معيني از زمانتعدادافرادمستعدگروهمنهايموردياموارداوليه
Index Caseورد رادـم روهيازاـف اـگ هخـانوارـي اعثميشـودـك هـب مـورديـك
.توجهكاركنانبهداشتيقرارگيرند
همه مختلف الگوهاي گيري
)Common Source 1- تك ( منبعي
(Propagated 2- منتشر ه � همه گيري هاي آرام و يا نوين 3)
( Slow or Modern Epidemics)
(Common Source 1: تك منبعي ( درنتيجـهمواجهـهگـروهيازافـرادبـايـكعامـل
.زيانبارمشتركايجادميشود
ffffggggghhhhhhhhهمزمـانباشـدهمـه اگـرمواجهـهكوتـاهواصـوال.گيريلحظهايرخميدهد
(Point Source Epidemic)
تماممواردبيماريدرفاصلهيكدورهكمونرخ .ميدهند
ويژگيهايهمهگيريتكمنبعيلحظهاي
شود. ازيكمحلومنبعشروعمي1.
بطـور2. بيمـاري وارد ـم و دارد اني ناگـه روز ـب كنند. همزمانبروزمي
يابد. تعدادمواردسريعاافزايشوكاهشمي3.
واج4. اـم و ته داـش وج ـم ك ـي يري ـگ ه هـم ني منـحثانويندارد.
دوره5. ك ـي دازه اـن ه ـب يري ـگ ه هـم دت ـم طولكمونبيمارياست.
چندمثال
مسموميتهايغذايي1.
ابتالءـبههـپاتيتازمـصرفـيكـنوعنوـشابهدر2.يكجشن
ايي3. ونتكامپيلوباكترـي يريناـشيازعـف هـگ هـمــامنشــاءشــيرآلودهدريــكمدرســهشــبانه ب
روزيفاجعهنشتگازدربوپالهندوستان4.
همهگيريتكمنبعيمداوم
.محدودبهيكمحلنيستشروعـتدريجيداردوـمواردبـطورغيرهمزـمانـبروز
كنند. مي.منحنيهمهگيريدارايامواجثانوينيزهستطولـمدتهـمهـگيريبيشازـيكدورهكـمونبيـماري
كشد. استوبيماريطولمي اطر�البت�ه نمودارهم�ه گ�يري ت�ك منبعي ب�ه خ
�دن ��وده ش��اري ،آل��ه بيم��وارد ثانوي��دايش م�پيم�داوم منب�ع ،ط�والني ب�ودن وتن�وع دوره كم�ون
.تغيير شكل پيدا مي كند ب�ه همين دلي�ل تش�خيص هم�ه گ�يري تنه�ا از
. روي شكل منحني ممكن است مشكل با شد
چندمثال
.آلودگييكچاهآب)انتقالبيماريازيكفردناقل)مثلسوزاكواكســنآلــودهايكــهدرســطحكشــورتوزيــع
شده
(Propagated منتشر ه (
انتق�ال مس�تقيم ي�ا غ�ير مس�تقيم عام�ل عف�وني از يك ميزبان به ميز بان
تب زرد( - حساس ديگر ) ما الريا
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa اختصاصي ايجاد مي شود تحت دو شرط كا مال
�تي وارد -1��وني در جمعي��ل عف��ه عام��اني ك� زم�ا ��ده ي��ه نش��ل مواج��ا آن عام��ا قبالa ب��ه ي��ود ك�شس�الهاي متم�ادي عام�ل م�ورد نظ�ر در آن دي�ده
.باشد نشدهورود تع�داد زي�اد اف�راد مس�تعد ب�ه ي�ك جامع�ه -2
ورود سر بازان جديد به يك پا دگان
همهگيريپيشرونده
.غالبامنشاءعفونيداردـشودـكهاـفرادآنجامـعه درجامـعهايايـجادمي
نـسبتـبهبيـماريـموردنـظرحساـسنديعنيايمننيستند.
مبتال را الم ـس راد اـف اران، بيـم در آنـق ا اينـج دركنـندـكهـشماراـفرادمـستعدتمامـشودوآن مي
هانيزايمنگردند.خيليـطوالنيـترازاـنواعديـگر دورهايناپـيدمي
است.دراينـجاانتـقالـياازـشخصـبهـشخصاـست،ـيا
ازناقلينبندپاويابهوسيلهمخازنحيواني
چندمثال
همهگيريهپاتيتAهمهگيريفلجاطفالهمهگيريآنفلوآنزا
84اسفند 2 برنامهمدونيكروزهعفوني 24
همهگيريآراميانوين
محسـوس جامعـه در كـه هـايي گـيري همـهه هـم را ا ـه يريـسرطان ـگ ه هـم نـظير تند، نيـس
گويند. گيريآراممي
چهكسانيهمهگيريراشناساييكنند؟ مي
هـا1. اپيدميولوژيسـت و بهداشـتي مسـئولين پزشـكان،اران، مي آموزـگ ا، ـه دكودك مـه ان مربـي ق ازطرـي د توانـن
ـمديرانكارخانـجات،رـسانهـهايجمعي،نـشرياتمحلي،اي ـه تم سيـس اني، درـم تي مراكزبهداـش ا، ـه گاه آزمايـش
( بيمــاري مراكــزSurveillanceمــراقبت كاركنــان و )ها، غيبت مشاهده با سالمندان، Caseنگهداري
Investigationانـجام،Surveyدرجامـعه،بررـسيدـفاترآزمايـشگاهـها،بيمارـستانـها،مراكزـفوريتـهايپزـشكي
ونظايرآنوقوعاپيدميراشناساييكنند.ات2. حيواـن در ا ـه يري ـگ ه هـم بعـضي اهده مـش نين، همـچ
تواـندبرايـبروزمواردبيـماريـياهـمهـگيريآندربين مييريـسقط ـگ باـشد.مثالهـمه ده اهـشداردهـن ـه انـسان
جنيناحشام
بررسي يك اپيدمي
�رد ��تلزم گ��ق مس��اي موف��ي ه�بررس�ات ��ذير اطال ع��ا پ��تگي ن�آوري خسمحلي و تجزي�ه و تحلي�ل دقي�ق اطال
عات است
مراحلبررسييكهمهگيريحاد1تيم خود را براي فعاليت در عرصه تشكيل دهيد � 2وجود همه گيري را تاييد كنيد � 3( مورد � Caseرا تعريف و تشخيص را تاييد كنيد )4 ع�� داده ه�اي مرب�وط ب�ه زم�ان � مك�ان و ش�خص را جم
آوري كنيد5( ر�� مش�خص كني�د چ�ه كس�اني در مع�رض خط at risk )
هستند6هيپوتزهاي خود را تنظيم نماييد � 7هيپوتزهاي خود را بيازماييد � 8 ك�� جهت بررس�ي عمي�ق ت�ر و هم�ه جانب�ه هم�ه گ�يري ي
مطالعه سيستماتيك طراحي وارائه نماييد9 كنترل همه گيري � .1از بررسي خود يك گزارش تهيه كنيد �
مراحل بررسي يك اپيدمي
� ييد تشخيص تًاــه ــهتوســطمعاين ــدصــحتاطالعــاتاولي hيي تا
.بالينيوانجامآزمايشاتتشخيصيميباشدافي تـك انممكناـس داديازمبتالـي يتـع بررـس
.باشد
هدفردهمهگيريهايدروغيميباشد. Phantom Epidemic
ضوابط تشخيصي مورد مظنون ، مورد محتمل، مورد قطعي
تأييد وجود همه گيري
.گاهيوجوداپيدميبديهياستونيازيبهتاييدنداردوقـتي مثال آسايشـگاه120 ك ـي نفـراز نفـري600
وع موـض اين و د اـن ده ـش رخ ـس اد ـب ه ـب مبتال ربازان ـسرده، ـك اد ايـج ـسربازان ان مـي در را ادي زـي اي ـه راني نـگ
تاييدهمهگيرينيازينيست.ته با�مقايس�ه ب�روز ج�اري بيم�اري ب�ا س�طح گذش
.بيماري معلوم مي شود ل���اري مث��روز بيم��ر ب��رار دادي اگ��ور ق�به ط
آنفل�ونزا بيش�تر از دو انح�راف معي�ار بيش�تر از �ر ��دمي در نظ��تانه اپي��د آس��دميك باش��روز آن�ب
.گرفته مي شود
نشده گزارش موارد يافتن
درخواسـتازپزشـكانيـابيمارسـتانهايناحيـهموردنظر
اشخاصــيكــهعاليمبــالينيبيمــاريندارنــديــابيمـاريخفيـفدارنـدوممكناسـتبـامـواردhبررسـي ا ددقيـق دباـي ودهاـن اسـب اريدرتـم بيـم
.شوند
گيري همه توصيف
ول���اس اص��يفيبر اس��ات توص��ا لع� مط.مي با شد
اس���ر اس��يف ب��ان ، توص��خص ، مك�ش. مي باشدزمان
شخص ، ن����اس س���ر اس���اري ب���اي بيم��ميزانه
جنس ،ش�غل ، مواجه�ه ب�ا غ�ذاهاي خ�اص و .ساير خصوصيات مي باشد
84اسفند 2 برنامهمدونيكروزهعفوني 33
مكان اس���ر اس��وارد ب��يف م�توص
محل زندگي Spot Map ه�نقش
نشاندار
84اسفند 2 برنامهمدونيكروزهعفوني 35
توصيف موارد بر اساس زمان وقوع
84اسفند 2 برنامهمدونيكروزهعفوني 38
تنظيم فرضيهبراساستوزيعزمان،مكان،شخصيامدل
عاملبيماريزاميزبانمحيطزيستفرضيه .تنظيمميشود
درقالبالف:منبعاحتمالي
ب:عاملمسبببيماريج:راهانتقالاحتماليبيماري
د:عواملمحيطيكهباعثايجادبيماريشدهاند
.گزارشميشود
آزمون فرضيه ها
شاهديواستفادهاز-توسطمطالعهمورد.آزمونهايآماريانجامميگيرد
Odds Ratio =OR محاسبهنسبتخطر
كنترلهمهگيري
�امل ��ترل ش��ي كن��دامات اختصاص�اق .موارد زير است
مقابله با مخزن عفونت قطع انتقال عفونت پايين آوردن حساسيت ميز بان
مقابله با مخزن عفونت
باشد مخزن اهلي حيوان اگر ( تب دام كردن نابود ، ها گله ،آزمايش سازي ايمن
) گاوي مالت،سل
اگرانسانمخزنباشدديگرريشهكنيروش.مناسبينيست
گاهيميتوانموضععفونتراخارجكرد)برداشتنكيسهصفرادرحصبهمزمن(
)جداسازيمبتاليان)ايزوالسيوندرمانبيماريضدعفونيكردناشياءآلوده
قطع انتقال عفونت
ــال ــگيريازانتق ــرايپيش اقــداماتمحيطيببيماريهــاييكــهازطريــقخــوردنمــوادآلــوده
.منتقلميشودام يربازرـسيوانـج ردنـش توريزهـك فيهآبپاـس تـص
راي مـقرراتيـكهـب أمينـغذايـسالماعـمال ـت.ميشود
پًايين آوردن حسًاسيت ميز بًانياه زاز،ـس تري،ـك هديـف العلـي ازيفـع ايمنـس
سرفه،فلجاطفال،هپاتيت،سرخك
اـستفادهازـپادتنـهاـباايمنـسازيـغيرفـعالسيداروييكروفيالپ
Recommended