Кардиология, Аритмии

ÊÀÐÄÈÎËÎÃÈß ÂÚÒÐÅØÍÀ ÌÅÄÈÖÈÍÀ

ÑÚÐÄÅ×ÍÈ ÀÐÈÒÌÈÈ

ÑÚÐÄÅ×ÍÈ ÀÐÈÒÌÈÈ - ÎÁÙÀÕÀÐÀÊÒÅÐÈÑÒÈÊÀÐ. Òúðíîâñêà – Êúäðåâà

Ñ ïîíÿòèåòî àðèòìèÿ ñå îçíà÷àâà âñåêè ñúðäå÷åíðèòúì, ðàçëè÷àâàù ñå îò íîðìàëíèÿ ñèíóñîâ. Àðèòìèÿòàìîæå äà ñå äúëæè íà íàðóøåíèÿ âúâ ôîðìèðàíåòî è/èëèïðîâåæäàíåòî íà ñúðäå÷íèòå èìïóëñè, êîåòî äàâàîñíîâàíèå çà èçïîëçâàíå íà äâàòà òåðìèíà: ðèòúìíè èïðîâîäíè íàðóøåíèÿ. Ôîðìèðàíåòî íà èìïóëñèòå ìîæåäà áúäå â ñèíóñîâèÿ âúçåë èëè èçâúí íåãî; ñúðäå÷íèÿòðèòúì ìîæå äà áúäå ïðàâèëåí èëè íåïðàâèëåí, àñúðäå÷íàòà ÷åñòîòà áúðçà, íîðìàëíà èëè áàâíà.

Îñíîâíè ïðèíöèïè çà êëàñèôèêàöèÿ íà àðèòìèèòå:². Àðèòìèè â ðåçóëòàò íà íàðóøåíî îáðàçóâàíå íà

ñúðäå÷íèòå èìïóëñè (ðèòúìíè íàðóøåíèÿ)Â çàâèñèìîñò îò ìÿñòîòî íà ôîðìèðàíåòî íà èìïóëñèòå

– íàä èëè ïîä áèôóðêàöèÿòà íà ñíîïà íà His, ñå ðàçäåëÿòíà íàäêàìåðíè è êàìåðíè, à â çàâèñèìîñò îò òèïà èïîñëåäîâàòåëíîñòòà íà ôîðìèðàíå íà èìïóëñèòå - íà:

Åêñòðàñèñòîëà – ïðåæäåâðåìåííî, èçáúðçâàùîïî âðåìå ñúêðàùåíèå íà ñúðöåòî, ïðåäèçâèêàíî îòåëåêòðè÷åñêè èìïóëñè, èçõîæäàùè îò ïðåäñúðäèÿòà, ÀV-ñúåäèíåíèåòî èëè êàìåðèòå.

Áðàäèêàðäèÿ – òðè èëè ïîâå÷å ïîñëåäîâàòåëíèèìïóëñà îò åäíî ìÿñòî (ïåéñìåéêúð) íà âúçáóäíî-ïðîâîäíàòà ñèñòåìà ñ ÷åñòîòà ïîä íîðìàëíàòà çà òîçèïåéñìåéêúð.

Òàõèêàðäèÿ – òðè èëè ïîâå÷å ïîñëåäîâàòåëíèèìïóëñà îò åäèí âîäà÷ íà âúçáóäíî-ïðîâîäíàòà ñèñòåìàñ ÷åñòîòà íàä 100/min. Òàõèêàðäèè, èçãðàäåíè îò åäíàêâèêàìåðíè êîìïëåêñè, ñå íàðè÷àò ìîíîìîðôíè, à îòðàçëè÷íè – ïîëèìîðôíè. Òàõèêàðäèè, êîèòî çàïî÷âàòâíåçàïíî, ñå íàðè÷àò ïàðîêñèçìàëíè (ïðèñòúïíè).Òàõèêàðäèè, êîèòî íÿìàò âíåçàïíî íà÷àëî, à ÷åñòîòàòàïîñòåïåííî ñå óâåëè÷à (ôåíîìåí íà “ðàçãðÿâàíåòî”), ñàíåïàðîêñèçìàëíè.

Òðåïòåíå – áúðçà (îáèêíîâåíî >250/min) èïðàâèëíà åëåêòðè÷åñêà àêòèâíîñò íà ïðåäñúðäèÿ èëèêàìåðè, õàðàêòåðèçèðàùà ñå ñ ëèïñàòà íà èçîåëåêòðè÷íàëèíèÿ ìåæäó îñöèëàöèèòå íà ïðåäñúðäèÿòà èëè êàìåðèòåïîíå â åäíî îòâåæäàíå.

Ìúæäåíå – áúðçà è íåïðàâèëíà, äåçîðãàíèçèðàíà(õàîòè÷íà) åëåêòðè÷åñêà àêòèâíîñò íà ïðåäñúðäèÿòà èëèêàìåðèòå. Ðåãèñòðèðàíèòå ñ ÅÊÃ âúëíè íà ìúæäåíå ñåïðîìåíÿò íåïðåêúñíàòî ïî ïðîäúëæèòåëíîñò, àìïëèòó-äà, ÷åñòîòà è ôîðìà.

Çàìåñòèòåëíî ñúêðàùåíèå - åäèíè÷íè ñúêðà-ùåíèÿ íà ñúðöåòî, êîèòî ñå ÿâÿâàò ñëåä äúëãè äèàñòîëíèïàóçè è ñå ïðåäèçâèêâàò îò èìïóëñè îò ÀV-ñúåäèíåíèåòîèëè îò ïðîâîäíàòà ñèñòåìà íà êàìåðèòå.

Çàìåñòèòåëåí ðèòúì - òðè èëè ïîâå÷å ïîðåäíèÀV- èëè èäèîâåíòðèêóëíè çàìåñòèòåëíè ñúêðàùåíèÿ ñãîðåîïèñàíàòà õàðàêòåðèñòèêà.

²². Àðèòìèè â ðåçóëòàò íà íàðóøåíèÿ â ïðîâåæäàíåòîíà ñúðäå÷íèòå èìïóëñè (ïðîâîäíè íàðóøåíèÿ; ñúðäå÷íèáëîêîâå)

Ñèíîàòðèàëåí áëîê (SA-) áëîê – çàáàâÿíå è / èëèïðåêúñâàíå íà ïðîâåæäàíåòî íà âúçáóäíèòå èìïóëñè îòñèíóñîâèÿ âúçåë êúì îêîëíèÿ ïðåäñúðäåí ìèîêàðä.

Àòðèîâåíòðèêóëàðåí (ÀV-) áëîê - çàáàâÿíå è /èëè ïðåêúñâàíå íà ïðîâåæäàíåòî íà âúçáóäíèòå èìïóëñèîò ïðåäñúðäèÿòà ïðåç ÀV-ñúåäèíåíèåòî êúì êàìåðèòå.

Áåäðåí áëîê – íàðóøåíî åëåêòðè÷åñêî àêòèâèðàíåíà åäíà îò êàìåðèòå ïîðàäè ïàòîëîãè÷íè ïðîìåíè èäåñòðóêöèÿ íà äÿñíîòî èëè ëÿâîòî áåäðî íà âúòðå-êàìåðíàòà ïðîâîäíà ñèñòåìà.

Ôàñöèêóëàðåí áëîê (õåìèáëîê) - íàðóøåíîåëåêòðè÷åñêî àêòèâèðàíå íà ÷àñò îò ëÿâàòà êàìåðà ïîðàäèïàòîëîãè÷íè ïðîìåíè è äåñòðóêöèÿ íà ïðåäíîòî èëèçàäíîòî ðàçêëîíåíèå (ôàñöèêóë) íà ëÿâîòî áåäðî.

Àðåñò – ïðåêúñâàíå íà åëåêòðè÷åñêàòà àêòèâíîñòíà ñúðöåòî (cardiac arrest) èëè íà ÷àñò îò íåÿ (ñèíóñîâàðåñò).

Åòèîëîãèÿ íà ðèòúìíèòå íàðóøåíèÿÑïîðåä åòèîëîãèÿòà ñè ñúðäå÷íèòå àðèòìèè ìîãàò äà

ñå ðàçäåëÿò íà ñëåäíèòå ãðóïè:Ïðè àðèòìîãåííè ñèíäðîìè: âðîäåí óäúëæåí

QT-èíòåðâàë (ñèíäðîì íà Jerwell-Lange-Nielson); WPW-è LGL-ñèíäðîì; èäèîïàòè÷íî ïðåäñúðäíî ìúæäåíå,ñèíäðîì íà áîëíèÿ ñèíóñîâ âúçåë (sick sinus syndrom),àðèòìîãåííà äåñíîêàìåðíà äèñïëàçèÿ, áîëåñò íà Lenegre,ñèíäðîì íà Brugada è äð.

Ïðè ñúðäå÷íè çàáîëÿâàíèÿ: ÈÁÑ, àðòåðèàëíàõèïåðòîíèÿ, ïðèäîáèòè è âðîäåíè ñúðäå÷íè ïîðîöè,ìèîêàðäèòè, ïåðèêàðäèòè, êàðäèîìèîïàòèè è ñëåä-ìèîêàðäèòíà ìèîêàðäèîñêëåðîçà, äåãåíåðàòèâíèîãíèùíè èçìåíåíèÿ â ïðîâîäíàòà ñèñòåìà è äð.

Â ðåçóëòàò íà åêñòðàêàðäèàëíè ïðè÷èíè: îñòðèèíôåêöèè; ÁÒÅ, õèïîòîíèÿ, øîê è àíåìèÿ, ïðè îïåðè-ðàíè ïàöèåíòè, åíäîñêîïñêè èçñëåäâàíèÿ; ïðåäîçèðàíåíà ìåäèêàìåíòè è èíòîêñèêàöèÿ ñ òÿõ – äèãèòàëèñ,àíòèàðèòìè÷íè ìåäèêàìåíòè; òðèöèêëè÷íè àíòè-äåïðåñàíòè, ñèìïàòèêîìèìåòèöè, ïàðàñèìïàòèêîëèòèöè;íèêîòèí, êîôåèí, àëêîõîë; åëåêòðîëèòíè è ìåòàáîëèòíèíàðóøåíèÿ; äèõàòåëíà íåäîñòàòú÷íîñò; íàðóøåíèÿ âÀÊÐ è äð.

Ïðè åíäîêðèííè íàðóøåíèÿ - òèðåîòîêñèêîçà,ìèêñåäåì, õèïåðïàðàòèðåîèäèçúì, ôåîõðîìîöèòîì.

Ìåõàíè÷íè òðàâìè – ñúðäå÷íà êàòåòåðèçàöèÿ,îïåðàöèè è òðàâìè íà ñúðöåòî è äð.

Ïðîìåíè â òîíóñà íà àâòîíîìíàòà íåðâíàñèñòåìà – õèïåðñèìïàòèêîòîíèÿ, âàãîòîíèÿ.

Àðèòìèè ïðè êëèíè÷íî çäðàâè ëèöà.

ÊÀÐÄÈÎËÎÃÈß

ÊÀÐÄÈÎËÎÃÈßÂÚÒÐÅØÍÀ ÌÅÄÈÖÈÍÀ

Åëåêòðîãåíåçà íà ðèòúìíèòå íàðóøåíèÿÑâúðçàíà å ñ ëîêàëíè ïðîìåíè â äâàòà îñíîâíè

åëåêòðîôèçèîëîãè÷íè ìåõàíèçìà: ïðîìåíè â àâòîìàòè-çìà (ñïîíòàííî âúçáóæäåíèå) è ïðîìåíè â ïðîâåæäàíåòîíà èìïóëñèòå. Íîðìàëíî êëåòêèòå íà ïðîâîäíàòà ñèñòåìàèìàò ðàçëè÷íà ñêëîííîñò êúì ñïîíòàííî âúçáóæäåíèå(àâòîìàòèçúì). Äúëæè ñå íà ôàçà 4 íà òðàíñìåìáðàííèÿïîòåíöèàë (ôàçà íà ñïîíòàííà äåïîëàðèçàöèÿ).

Ïðè ïàòîëîãè÷íèÿ àâòîìàòèçúì ñå íàðóøàâàíîðìàëíèÿò ôèçèîëîãè÷åí ìåõàíèçúì è êëåòêè îò ïî-íèñêî íèâî èìàò ïî-ãîëÿìà ñêëîííîñò êúì ñïîíòàííàäåïîëàðèçàöèÿ. Òàêèâà ñâîéñòâà ìîãàò äà ïðèäîáèâàò èìóñêóëíè êëåòêè îò “ðàáîòíèÿ” ìèîêàðä.

Re-entry ìåõàíèçúì (ìåõàíèçúì íà êðúæàùîâúçáóæäåíèå) - îòãîâîðåí çà ðàçâèòèåòî íà ïîâå÷åòîðèòúìíè íàðóøåíèÿ (ïàðîêñèçìàëíèòå òàõèêàðäèè,ïðåäñúðäíîòî òðåïòåíå è ò.í.). Îñíîâíîòî ìó ðàçëè÷èåîò ïàòîëîãè÷íèÿ àâòîìàòèçúì å, ÷å äåïîëàðèçàöèÿòà íåçàïî÷âà ñïîíòàííî, à å íåîáõîäèì èìïóëñ, êîéòîìíîãîêðàòíî äåïîëàðèçèðà êëåòêè îò ìèîêàðäà. Èäåàëíèóñëîâèÿ çà ðàçâèòèå íà ðèåíòðè ìåõàíèçúì ñúùåñòâóâàò,êîãàòî ñà íàëèöå äâà ïúòÿ ñ ðàçëè÷íè åëåêòðîôèçèîëî-ãè÷íè êà÷åñòâà çà ðàçïðîñòðàíåíèå íà âúçáóæäåíèåòî îòïðåäñúðäèÿ êúì êàìåðè è ïî åäèíèÿ íàñòúïâà âðåìåíåíåäíîïîñî÷åí áëîê. Ïðèìåðè ñà äîïúëíèòåëíèòå âðúçêèìåæäó ïðåäñúðäèÿ è êàìåðè ïðè ñèíäðîìèòå íàïðåæäåâðåìåííî âúçáóæäåíèå íà êàìåðèòå (WPW- èLGL-) èëè äâîåí ïúò â ÀV-âúçåëà.

Ôèã. 1. Re-entry ìåõàíèçúì

Òðèãåðíà àêòèâíîñò - íàëèöå å, êîãàòî ñúùåñòâó-âàò îñöèëàöèè â òðàíñìåìáðàííèÿ ïîòåíöèàë ñëåä åäèííîðìàëåí èìïóëñ. Àêî íÿêîÿ îò òåçè îñöèëàöèè å ñ ïî-ãîëÿìà àìïëèòóäà, ìîæå äà äîñòèãíå ò.íàð. ïðàã íàäåïîëàðèçàöèÿ è äà ïðè÷èíè íîâà äåïîëàðèçàöèÿ íàêëåòêàòà. Òðèãåðíàòà àêòèâíîñò ñå ðàçëè÷àâà îò ïàòîëî-ãè÷íèÿ àâòîìàòèçúì ïî òîâà, ÷å çà âúçíèêâàíåòî é åíåîáõîäèì âúíøåí èìïóëñ, êîéòî äà âúçáóäè êëåòêàòà.Ðàçëèêàòà ñ ðèåíòðè ìåõàíèçìà å, ÷å ìîæå äà ñåîñúùåñòâè äîðè ñàìî â åäíà êëåòêà.

Ìåòîäè íà èçñëåäâàíå íà áîëåí ñ ðèòúìíè íàðóøåíèÿíà ñúðöåòî:

Êëèíè÷íàòà êàðòèíà ïðè ñúðäå÷íèòå àðèòìèèâàðèðà â øèðîêè ãðàíèöè – îò ëèïñà íà îïëàêâàíèÿ äîâíåçàïíà ñìúðò. Îáèêíîâåíî áîëíèòå ñúîáùàâàò çàïðåñêà÷àíå, ñúðöåáèåíå, êðàòêîòðàéíî ñïèðàíå èëèñèëåí óäàð íà ñúðöåòî, çàìàéâàíå, ïðèòúìíÿâàíå ïðåä

î÷èòå, ñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà. Îïëàêâàíèÿòà ìîãàòäà ñà ïðèäðóæåíè îò îáùà ñëàáîñò, òåæåñò â ãúðäèòå,èçïîòÿâàíå, ñòðàõ, âúçáóäà, ïîëèóðèÿ (urina spastica) -ïðè ïðèñòúïíèòå òàõèêàðäèè; çàäóõ, êàøëèöà äî êàðäèàë-íà àñòìà, áåëîäðîáåí îòîê, òåæêà õèïîòîíèÿ äî øîê èäð. Â ãîëÿìà ñòåïåí êëèíè÷íàòà ñèìïòîìàòèêà çàâèñè îòîñíîâíîòî çàáîëÿâàíå, ñúðäå÷íàòà ÷åñòîòà, ïðîäúëæèòåë-íîñòòà íà àðèòìèÿòà, íàëè÷èåòî íà ËÊ äèñôóíêöèÿ.

Ïðè ôèçèêàëíîòî èçñëåäâàíå ìîæå äà ñå óñòàíî-âè ïðîìÿíà â ÷åñòîòàòà è ðèòúìà íà ñúðäå÷íàòà äåéíîñò.Íå òðÿáâà äà ñå çàáðàâÿ, ÷å àðèòìèÿòà íå å ñèíîíèì íàíåïðàâèëíà ñúðäå÷íà äåéíîñò (íàïð. ñúðäå÷íàòà äåéíîñòå ïðàâèëíà ïðè íàëè÷èå íà ïðåäñúðäíî òðåïòåíå ñïðàâèëíî áëîêîâî ñúîòíîøåíèå, ïðè áåäðåí áëîê, ïúëåíÀV-áëîê è ò.í.)

ÅÊÃ - îñíîâåí äèàãíîñòè÷åí ìåòîä. Àêî â ìîìåíòàíà ðåãèñòðàöèÿòà ðèòúìíîòî íàðóøåíèå å íàëèöå, òîäèàãíîçàòà å ïîñòàâåíà.

Ìîíèòîðíîòî íàáëþäåíèå è Õîëòåð-ÅÊÃ-çàïèñèòå äîïðèíàñÿò çà ïðàâèëíàòà äèàãíîçà, êîãàòîðèòúìíîòî íàðóøåíèå íå ñå ðåãèñòðèðà ïðè îáè÷àéíèòåÅÊÃ-çàïèñè. Èçïîëçâàò ñå è çà îöåíêà íà åôåêòà îòïðèëîæåíîòî àíòèàðèòìè÷íî ëå÷åíèå, êàêòî è çà êîíòðîëíà ïîñòàâåíèòå âðåìåííè èëè ïîñòîÿííè êàðäèîñòèìó-ëàòîðè.

ÅõîÊÃ (âêë. è ÒÅÅ) äàâàò èíôîðìàöèÿ îòíîñíîðàçìåðèòå íà ñúðäå÷íèòå êóõèíè, ëåâîêàìåðíàòàôóíêöèÿ, íàëè÷èåòî íà èíòðàêàâèòàðíè òðîìáè,ñúñòîÿíèåòî íà êëàïíèÿ àïàðàò. ÒEÅ å íàé-÷óâñòâèòåëíàòàèçîáðàçÿâàùà ìåòîäèêà çà îòêðèâàíå íà òðîìáîòè÷íèìàñè â ËÏ è óõîòî íà ËÏ.

Ëàáîðàòîðíè èçñëåäâàíèÿ – èçñëåäâàò ñå êðúâíàêàðòèíà ñ îãëåä íàëè÷èå íà àíåìè÷åí ñèíäðîì; ñåðóìíèåëåêòðîëèòè; ñåðóìåí êðåàòèíèí, ÷åðíîäðîáíè åíçèìè,êîàãóëàöèîíåí ñòàòóñ çà ïðîâåæäàíå íà àíòèêîàãóëàíòíàòåðàïèÿ; õîðìîíè íà ùèòîâèäíàòà æëåçà - ïðè ñúìíåíèåçà äèñôóíêöèÿ íà ùèòîâèäíàòà è ïðè íåîáõîäèìîñò îòïðîäúëæèòåëíî ëå÷åíèå ñ àìèîäàðîí; êðúâíî-ãàçîâàíàëèç è äð.

Âàãóñîâèòå ïðèéîìè (íàïð. ìàñàæ íà êàðîòèäíèÿñèíóñ ïîñëåäîâàòåëíî âäÿñíî è âëÿâî â ïðîäúëæåíèå íà5 sec) ñà çàäúëæèòåëåí òåñò ïðè âñÿêà òàõèêàðäèÿ.Íàäêàìåðíèòå re-entry òàõèêàðäèè îòãîâàðÿò íà ïðèíöèïàâñè÷êî èëè íèùî – ò.å. ïðèñòúïúò ñå ïðåêúñâà.

Ìåäèêàìåíòîçíèòå ïðîáè ñ àòðîïèí è àäåíîçèíñà îò îñîáåíî çíà÷åíèå ïðè äèôåðåíöèàëíàòà äèàãíîçàíà ðàçëè÷íè àðèòìèè.

Ðàáîòíà ïðîáà ñ öåë äîêóìåíòèðàíå íà ðèòúì-íàòà ïàòîëîãèÿ è âðúçêàòà ñ ôèçè÷åñêîòî íàòîâàðâàíå.Èç÷åçâàíåòî ïðè ôèçè÷åñêî íàòîâàðâàíå íà óñòàíîâåíèòåâ ïîêîé êàìåðíè àðèòìèè íå äîêàçâà òåõíèÿ íåâèíåíõàðàêòåð. Ïðîòèâîïîëîæíèòå ìåõàíèçìè, ïî êîèòîôèçè÷åñêîòî îáðåìåíÿâàíå ïîâëèÿâà êàìåðíèòå àðèò-ìèè, îáÿñíÿâà íèñêàòà ñåíçèòèâíîñò íà ìåòîäà. Èíòðàêàðäèàëíè åëåêòðîôèçèîëîãè÷íè èçñëåä-

âàíèÿ (ÅÔÈ) – ïîêàçàíè ñàçà òåðàïåâòè÷íî îâëàäÿâàíåàðèòìèè, çà âúçïðîèçâåæäàíå íà êëèíè÷íî ðåãèñòðèðà-íèòå àðèòìèè, êàêòî è çà îöåíêà íà åôåêòèòå íà àíòèàðèò-ìè÷íèòå ìåäèêàìåíòè;

Äðóãè èçñëåäâàíèÿ çà èçÿñíÿâàíå íà îñíîâíîòîçàáîëÿâàíå, âêë. ÑÊÀÃ;

Ãîòîâíîñò çà äåôèáðèëàöèÿ; ãîòîâíîñò çà ñïåøíîèìïëàíòèðàíå íà âðåìåíåí è ïîñòîÿíåí êàðäèîñòèìóëà-òîð.

ÍÀÄÊÀÌÅÐÍÈ ÀÐÈÒÌÈÈÐ.Òúðíîâñêà-ÊúäðåâàÑÈÍÓÑÎÂ ÐÈÒÚÌ È ÍÀÐÓØÅÍÈß ÂÄÅÉÍÎÑÒÒÀ ÍÀ ÑÈÍÓÑÎÂÈß ÂÚÇÅË

Íîðìàëåí ñèíóñîâ ðèòúì. Äîìèíèðàùèÿò âîäà÷ íà ñúð-äå÷íàòà äåéíîñò å ñèíóñîâèÿò âúçåë. Íîðìàëíî òîé ãåíå-ðèðà èìïóëñè ñ ÷åñòîòà - îò 60 äî 100/min.Ïðè ðàçëè÷íèîáñòîÿòåëñòâà è â ðåçóëòàò íà ðàçëè÷íè äðàçíèòåëè è äðó-ãè îãíèùà îò ïðîâîäíàòà ñèñòåìà èëè ìèîêàðäà ìîãàò äàñòàíàò âîäà÷è íà ñúðäå÷íèÿ ðèòúì. Âñåêè âîäà÷ èìà ñâîÿñîáñòâåíà íåçàâèñèìà ÷åñòîòà – ÀV-âúçåëúò ãåíåðèðàíîðìàëíî èìïóëñè ñ ÷åñòîòà 40-60/min, à âîäà÷ îò êàìåð-íàòà ìóñêóëàòóðà – ñ ÷åñòîòà 20-40/min.

ÅÊÃ-êðèòåðèè çà íîðìàëåí ñèíóñîâ ðèòúì:1. Åäíàêâè è ïîëîæèòåëíè Ð-âúëíè âúâ ²² îòâåæäàíå,

êàòî âñÿêà Ð-âúëíà ñå ïîñëåäâà îò êàìåðåí êîìïëeêñ.2. P-R èíòåðâàë (îò íà÷àëîòî íà Ð-âúëíàòà äî íà÷àëîòî

íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ): ñ íîðìàëíà (îò 0,12 äî 0,20-0,22sec) è åäíàêâà ïðîäúëæèòåëíîñò çà âñåêè êîìïëåêñ.

3. QRS – êîìïëåêñ ñ íîðìàëíà ïðîäúëæèòåëíîñò ≤ 0,10sec, êàòî âñåêè êàìåðåí êîìïëåêñ ñå ïðåäøåñòâà îò Ð-âúëíà.

4. Ðèòúì - ïðàâèëåí.5. ×åñòîòà – ïîñòîÿííà, ìåæäó 60 è 100 óä./min ñ

äîïóñòèìèòå êîëåáàíèÿ ïîä 10%.Âñåêè ðèòúì ñ âîäà÷èçâúí ñèíóñîâèÿ âúçåë å åêòîïè÷åí ðèòúì.

Ñèíóñîâà òàõèêàðäèÿ – óñêîðÿâàíå íà ñúðäå÷íàòàäåéíîñò >100 óä./min â ïîêîé, ñ ïðàâèëåí ðèòúì, ïðèåëåêòðè÷åñêè èìïóëñè, èçõîæäàùè îò ñèíóñîâèÿ âúçåë.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 1):1. Ð-âúëíà: åäíàêâè è ïîëîæèòåëíè Ð-âúëíè âúâ ²²

îòâåæäàíå, êàòî âñÿêà Ð-âúëíà ñå ïîñëåäâà îò êàìåðåíêîìïëeêñ.

2. P-R èíòåðâàë: ñ åäíàêâà íîðìàëíà ïðîäúëæèòåëíîñòçà âñåêè êîìïëåêñ.

3. QRS – êîìïëåêñ ñ íîðìàëíà ïðîäúëæèòåëíîñò, êàòîâñåêè êàìåðåí êîìïëåêñ ñå ïðåäøåñòâà îò Ð-âúëíà.

4. Ðèòúì: ïðàâèëåí.5. ×åñòîòà: ïîñòîÿííà íàä 100 (100-160) /min.Ñèíóñîâàòà òàõèêàðäèÿ ìîæå äà áúäå ôèçèîëîãè÷íà;

ïðîâîêèðàíà îò ìåäèêàìåíòè èëè â õîäà íà íÿêîèçàáîëÿâàíèÿ (ôåáðèëíè ñúñòîÿíèÿ, òèðåîòîêñèêîçà,ìèîêàðäèò, ñúðäå÷íà íåäîñòàòú÷íîñò) è äð.

Re-entry òàõèêàðäèÿ îò ñèíóñîâèÿ âúçåë – ïàðîêñèç-ìàëíà òàõèêàðäèÿ â ðåçóëòàò íà ìèêðîðèåíòðè âñèíóñîâèÿ âúçåë. Ðÿäúê âèä íàäêàìåðíà òàõèêàðäèÿ. Çàðàçëèêà îò ñèíóñîâàòà òàõèêàðäèÿ ïðè ôèçè÷åñêîíàòîâàðâàíå èëè ïñèõè÷åñêî íàïðåæåíèå òÿ çàïî÷âà èçàâúðøâà âíåçàïíî.

ÅÊÃ-îñîáåíîñòè:1. P-R èíòåðâàë: çàâèñè îò ÷åñòîòàòà è ïðè ïî-âèñîêà

÷åñòîòà ìîæå äà èìà ÀV-áëîê.2. ×åñòîòàòà å ñðàâíèòåëíî íèñêà – ñðåäíî 130-140/min.Ñèíóñîâà áðàäèêàðäèÿ – çàáàâÿíå íà ñúðäå÷íàòà

äåéíîñò <60 /min, ñ ïðàâèëåí ðèòúì, ïðè åëåêòðè÷åñêèèìïóëñè, èçõîæäàùè îò ñèíóñîâèÿ âúçåë (ôèã. 2).

Ñèíóñîâà àðèòìèÿ – ñìÿíà íà óñêîðåíà ñ ïåðèîäè íàçàáàâåíà ñúðäå÷íà äåéíîñò, ðåçóëòàò íà íåðàâíîìåðíîèçðàáîòâàíå íà âúçáóäíè èìïóëñè â ñèíóñîâèÿ âúçåë.Ñúðäå÷íàòà ÷åñòîòà âàðèðà ñ ïîâå÷å îò 10%. Ñèíóñîâàòààðèòìèÿ áèâà: ðåñïèðàòîðíà - ñ ïîñòåïåííî óñêîðÿâàíåíà ñúðäå÷íàòà äåéíîñò ïðè âäèøâàíå è ïîñòåïåííîçàáàâÿíå ïðè èçäèøâàíå (èçðàç íà ôèçèîëîãè÷íèêîëåáàíèÿ íà âåãåòàòèâíàòà íåðâíà ñèñòåìà) - íàé-÷åñòîïðè äåöà è ìëàäåæè, è íåðåñïèðàòîðíà – íå ñå âëèÿ îòôàçèòå íà äèøàíå (îáèêíîâåíî ïðè îðãàíè÷íî óâðåäåíîñúðöå).

Ñèíóñîâ àðåñò (SA-àðåñò): ñïèðà îáðàçóâàíåòî íàèìïóëñè â ñèíóñîâèÿ âúçåë, â ðåçóëòàò íà êîåòî ëèïñâàïðåäñúðäíî àêòèâèðàíå è íàñòúïâà êàìåðíà àñèñòîëèÿ,àêî íå ñå ïîÿâè çàìåñòèòåëíî ñúêðàùåíèå (èëè çàìåñòè-òåëåí ðèòúì) îò ÀV-ñúåäèíåíèåòî èëè îò îãíèùå âêàìåðèòå. Ïðè ïî-äúëãè ïàóçè å âúçìîæíà ñèíêîïàëíàñèìïòîìàòèêà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 3):1. Äúëãè ïàóçè áåç Ð-âúëíè è áåç êàìåðíè êîìïëåêñè. Çà

ðàçëèêà îò SÀ-áëîêà ïðîäúëæèòåëíîñòòà íà äúëãèòå ïàóçèïðè ñèíóñîâèÿ àðåñò íå å êðàòíà íà åäèí îñíîâåí öèêúë (Ð-Ð-èíòåðâàë).

2. P-R èíòåðâàë - çàâèñè îò äîìèíèðàùèÿ âîäà÷ íà ðèòúìà.Ïðè çàìåñòèòåëåí ðèòúì îò ñíîïà íà His èëè îò êàìåðíàòàìóñêóëàòóðà ìîæå äà ëèïñâà P-R èíòåðâàë.

3. QRS-êîìïëåêñ: ñ íîðìàëíà ïðîäúëæèòåëíîñò, àêîçàìåñòèòåëíèÿò ðèòúì å íàäêàìåðåí èëè ≥ 0,12 sec ïðè âîäà÷îò êàìåðèòå.

4. Ðèòúì - ïðàâèëåí èëè íåïðàâèëåí â çàâèñèìîñò îò íîâèÿäîìèíèðàù âîäà÷.

5. ×åñòîòàòà âàðèâà ñúîòâåòíî íà íîâèÿ ðèòúì.Ñèíîàòðèàëåí áëîê (SA-áëîê): ñèíóñîâèÿò âúçåë

ãåíåðèðà èìïóëñè, íî òÿõíîòî ïðîâåæäàíå êúì îêîëíèÿïðåäñúðäåí ìèîêàðä å çàáàâåíî èëè ïðåêúñíàòî. Ïðè ïî-äúëãè ïàóçè å âúçìîæíà ñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 4):1. Äúëãè ïàóçè áåç Ð-âúëíè è áåç êàìåðíè êîìïëåêñè.

Ïðîäúëæèòåëíîñòòà íà äúëãèòå ïàóçè ïðè SA-áëîê îáèêíîâåíîå êðàòíà íà åäèí îñíîâåí öèêúë.

2. P-R èíòåðâàë: ñ åäíàêâà íîðìàëíà ïðîäúëæèòåëíîñò çàâñåêè êîìïëåêñ ñ èçêëþ÷åíèå ïî âðåìå íà ïàóçèòå.

3. QRS-êîìïëåêñ ñ íîðìàëíàòà ïðîäúëæèòåëíîñò, ñèçêëþ÷åíèå ïî âðåìå íà ïàóçèòå.

4. Ðèòúì: ïðàâèëåí èëè íåïðàâèëåí â çàâèñèìîñò îò áðîÿ íàïðîïóñíàòèòå öèêëè.

5. ×åñòîòà: ïîñòîÿííà èëè âàðèðàùà â çàâèñèìîñò îò áðîÿíà ïðîïóñíàòèòå öèêëè.

Ñèíäðîì íà áîëíèÿ ñèíóñîâ âúçåë (äèñôóíêöèÿ íàñèíóñîâèÿ âúçåë; áðàäè-òàõèêàðäåí ñèíäðîì) - íàðóøå-íà ôóíêöèÿ íà ñèíóñîâèÿ âúçåë, ïðè êîÿòî èìà òðàéíà,çíà÷èòåëíî èçðàçåíà, ìåäèêàìåíòîçíî íåîáóñëîâåíàíàäêàìåðíà áðàäèêàðäèÿ (ñèíóñîâà áðàäèêàðäèÿ, SÀ-áëîê èëè SÀ-àðåñò), êàòî ïåðèîäè íà áðàäèêàðäèÿ ìîãàòäà ñå ñìåíÿò ñ ïåðèîäè íà íàäêàìåðíà åêòîïè÷íàòàõèêàðäèÿ (ïðåäñúðäíà è íîäàëíà òàõèêàðäèÿ, ïðåäñúð-äíî ìúæäåíå è ïðåäñúðäíî òðåïòåíå) è îáðàòíî. Ïðè ïî-äúëãè ïàóçè å âúçìîæíà ñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà.

Ñèíäðîì íà ñâðúõ÷óâñòâèòåëåí êàðîòèäåí ñèíóñ –íàáëþäàâà ñå ïðåäèìíî ïðè âúçðàñòíè õîðà. Îïèñàíè ñà

òðè òèïà ðåàêöèè ïðè ìàñàæ (äðàçíåíå â îáëàñòòà) íàêàðîòèäíèÿ ñèíóñ:

Êàðäèîèíõèáèòîðíà – ïðîÿâÿâàùà ñå ñ áðàäèêàðäèÿ.Çà ïàòîëîãè÷åí îòãîâîð ñå ïðèåìà ïîÿâàòà íà ïàóçè âñúðäå÷íàòà äåéíîñò >3 sec.

Âàçîäåïðåñîðíà – èçÿâÿâà ñå ñ ïîíèæàâàíå íàñèñòîëè÷íîòî è ñðåäíîòî ÀÍ, êàòî çà ïàòîëîãè÷åíîòãîâîð ñå ïðèåìà ñïàäàíå íà ñèñòîëè÷íîòî íàëÿãàíåïîä 50 mmHg.

Ñìåñåíà – êîãàòî ñà íàëèöå è äâàòà òèïà ðåàêöèè íàñúðäå÷íî-ñúäîâàòà ñèñòåìà.

Êëèíè÷íî ñå èçÿâÿâà ñúñ ñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà.

ÏÐÅÄÑÚÐÄÍÈ ÀÐÈÒÌÈÈÏðåäñúðäíè åêñòðàñèñòîëè – ïðåæäåâðåìåííè

ñúêðàùåíèÿ íà ñúðöåòî, êîèòî ñå ïðåäèçâèêâàò îòâúçáóäíî îãíèùå â ïðåäñúðäèÿòà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè: (ôèã. 5):1. Èíòåðâàëúò R-R‘ ïðåä åêñòðàñèñòîëàòà å ïî-êúñ îò

îñíîâíèÿ.2. Êîíôèãóðàöèÿòà íà åêñòðàñèñòîëíàòà Ð-âúëíà å ðàçëè÷íà

îò òàçè íà äîìèíèðàùèÿ ðèòúì. Ïðè ìíîãî ðàííè ïðåäñúðäíèåêñòðàñèñòîëè Ð-âúëíàòà ìîæå äà áúäå îò÷àñòè èëè íàïúëíîñêðèòà â ïðåäøåñòâàùàòà Ò-âúëíà.

3. P-R èíòåðâàë: íîðìàëåí èëè óäúëæåí è ÷åñòî ñå ðàçëè÷àâàîò P-R èíòåðâàëà íà äîìèíèðàùèÿ ðèòúì.

4. QRS-êîìïëåêñ: íåïðîìåíåí. Äåôîðìàöèÿ íà êàìåðíèÿ êîì-ïëåêñ íàñòúïâà ïðè ïðåäñúðäíè åêñòðàñèñòîëè ñ ôóíêöèîíàëåí(ïðåõîäåí) áåäðåí áëîê (êàìåðíà àáåðàöèÿ).

5. Íàëèöå å íåïúëíà êîìïåíñàòîðíà ïàóçà6. Ïðàâèëíîñòòà íà ðèòúìà ñå íàðóøàâà îò ïðåæäåâðå-

ìåííèòå ñúêðàùåíèÿ. Ïðè ìíîãî åêñòðàñèñòîëè ñå óñòàíîâÿâààðèòìè÷íà ñúðäå÷íà äåéíîñò.

7. ×åñòîòà: çàâèñè îò îñíîâíèÿ ðèòúì è áðîÿ íà åêñòðà-ñèñòîëèòå.

Áëîêèðàíè ïðåäñúðäíè åêñòðàñèñòîëè – êîèòî íå ñåïîñëåäâàò îò êàìåðíè QRS- êîìïëåêñè. Ïðåäèçâèêâàò ñåîò ïðåäñúðäíè èìïóëñè, ÿâÿâàùè ñå ïî âðåìå íààáñîëþòíèÿ ðåôðàêòåðåí ïåðèîä íà êàìåðèòå (ïðåäèâúðõà íà Ò-âúëíàòà) (ôèã. 6).

Ïðåäñúðäíè òàõèêàðäèè – óñêîðÿâàíå íà ñúðäå÷íàòàäåéíîñò îáèêíîâåíî íàä 160/min ñ ïðàâèëåí ðèòúì,ðåçóëòàò íà èìïóëñè, èçõîæäàùè îò åêòîïè÷íî îãíèùå âïðåäñúðäèÿòà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 7):1. Ð-âúëíà - êîíôèãóðàöèÿòà ñå ðàçëè÷àâà îò òàçè íà

ñèíóñîâàòà Ð-âúëíà. Ìîæå äà áúäå îò÷àñòè èëè íàïúëíî ñêðèòàâ ïðåäøåñòâàùàòà Ò-âúëíà è ïðè âèñîêà ÷åñòîòà äà íå ñå âèæäàêàòî îòäåëíà âúëíà..

2. P-R èíòåðâàë: ñ åäíàêâà íîðìàëíà ïðîäúëæèòåëíîñò çàâñåêè êîìïëåêñ. Ïðè îò÷àñòè èëè íàïúëíî ñêðèòà â ïðåäøåñò-âàùàòà Ò-âúëíà Ð-âúëíà èíòåðâàëúò P-R íå ìîæå äà ñå èçìåðè.

3. QRS – êîìïëåêñ: ñ íîðìàëíàòà ïðîäúëæèòåëíîñò, êàòî âñå-êè êàìåðåí êîìïëåêñ ñå ïðåäøåñòâà îò Ð-âúëíà. Äåôîðìàöèÿ íàêàìåðíèÿ êîìïëåêñ íàñòúïâà ïðè ïðåäñúðäíà òàõèêàðäèÿ ñôóíêöèîíàëåí áåäðåí áëîê (êàìåðíà àáåðàöèÿ).

4. Ðèòúì: ïðàâèëåí.5. ×åñòîòà: ïîñòîÿííà ìåæäó 160 è 250 óä./min.Ïðåäñúðäíà ðèåíòðè òàõèêàðäèÿ – äúëæè ñå íà ìèêðî-

ðèåíòðè â ïðåäñúðäíàòà ìóñêóëàòóðà. Èìà âíåçàïíî íà-÷àëî è âíåçàïåí êðàé è îáèêíîâåíî íÿìà ÀV-áëîê, òúé

êàòî ïðîâåæäàíåòî ïðåç ÀV-âúçåëà íå å íàðóøåíî. ÀV-âúçåëúò ïðîâåæäà âñè÷êè èìïóëñè ñ ÷åñòîòà äî 200-220/min - îáè÷àéíàòà ÷åñòîòà íà òàõèêàðäèèòå.

Ïðåäñúðäíà àâòîìàòè÷íà òàõèêàðäèÿ ñ ÀV-áëîê (ÏÀÒ ñáëîê) - äúëæè ñå íà ïàòîëîãè÷åí àâòîìàòèçúì è â íà÷àëî-òî ÷åñòîòàòà ïîñòåïåííî ñå óâåëè÷àâà. Íàé-÷åñòî å èçðàçíà äèãèòàëèñîâà èíòîêñèêàöèÿ èëè ðåçóëòàò îò ïðèëîæå-íèåòî íà äðóãè àíòèàðèòìè÷íè ìåäèêàìåíòè. Çà ðàçëèêàîò îñòàíàëèòå íàäêàìåðíèòå òàõèêàðäèè, êúäåòî å âúçìîæ-íà ïîÿâàòà íà ôóíêöèîíàëåí áåäðåí áëîê, íî ïî ïðàâèëîëèïñâà ÀV-áëîê, òóê â ðåçóëòàò íà äèãèòàëèñîâàòà èíòîê-ñèêàöèÿ ÷åñòî âúçíèêâà ÀV-áëîê ²² ñòåïåí. Òàçè ïðåäñúð-äíà òàõèêàðäèÿ èçèñêâà äèôåðåíöèàëíà äèàãíîçà ñ ïðåä-ñúðäíîòî òðåïòåíå, òúé êàòî òåðàïåâòè÷íèÿò ïîäõîä å ðàç-ëè÷åí!.

ÅÊÃ- îñîáåíîñòè:1. Ìåæäó îòäåëíèòå Ð-âúëíè èìà èçîåëåêòðè÷íè èíòåðâàëè.2. ×åñòîòàòà íà Ð-âúëíèòå îáèêíîâåíî å ïîä 180/ìèí è

çíà÷èòåëíî íàäâèøàâà òàçè íà êàìåðíèòå ñúêðàùåíèÿ, íî å ïî-íèñêà îò ÷åñòîòàòà íà F-âúëíèòå íà ïðåäñúðäíîòî òðåïòåíå.

3. Ðèòúìúò îáèêíîâåíî å ïðàâèëåí, íî ìîæå äà áúäå èïðîìåíëèâ â çàâèñèìîñò îò íàëè÷íèÿ ÀV-áëîê

Õàîòè÷íà ïðåäñúðäíà òàõèêàðäèÿ – èçèñêâà äèôåðåí-öèàëíà äèàãíîçà ñ ïðåäñúðäíîòî ìúæäåíå, òúé êàòîðèòúìúò å íåïðàâèëåí. Îò ïðúâ ïîãëåä ²² îòâ. èìà îáðàçêàêòî ïðè ïðåäñúðäíî ìúæäåíå, íî âúâ V1 äîáðå ëè÷àòêîíòóðèòå íà Ð-âúëíèòå, êàêòî è ðàçëè÷íèòå P-R èíòåðâà-ëè. Òîçè ðèòúì ñå óñòàíîâÿâà ÷åñòî ïðè ëèöà ñ ÕÎÁÁ èõèïîêñèÿ. Ëå÷åíèåòî âêëþ÷âà ïîäàâàíå íà êèñëîðîä.

ÅÊÃ- îñîáåíîñòè:1. Ð-âúëíà ñ ïðîìåíëèâà êîíôèãóðàöèÿ (íàé-ìàëêî ñ òðè

ðàçëè÷íè êîíôèãóðàöèè) â ðåçóëòàò íà èìïóëñè îò ðàçëè÷íèïðåäñúðäíè îãíèùà.

2. P-R èíòåðâàë: âàðèðàù îò íîðìàëåí äî óäúëæåí. Ëèïñâàñòàáèëíà âðúçêà ìåæäó Ð-âúëíàòà è êàìåðíèÿ êîìïëåêñ.

3. Ðèòúì: íåïðàâèëåí è íàïîäîáÿâà ïðåäñúðäíî ìúæäåíå,îò êîåòî ñå ðàçëè-÷àâà ïî ÿñíî î÷åðòàíèòå Ð-âúëíè.

4. ×åñòîòà: íåïîñòîÿííà ñ ãîëåìè âàðèàöèè ïîðàäè ïîâå÷åòîïðåäñúðäíè îãíèùà; ÷åñòî îêîëî 170/min.

Ïðåäñúðäíî òðåïòåíå (ÏÒ) – ñèëíî óñêîðåíè åäíàêâèñúêðàùåíèÿ íà ïðåä-ñúðäèÿòà ñ ÷åñòîòà 220-350/min.Âúçáóä-íîòî îãíèùå å ðàçïîëîæåíî îáèêíîâåíî îêîëîóñòèåòî íà äîëíàòà ïðàçíà âåíà, à ìåõàíèçìúò å re-entry.Ïî ïðàâèëî ÏÒ å èçðàç íà îðãàíè÷íî óâðåæäàíå íàñúðöåòî, íî ìîæå äà ñå ðåãèñòðèðà è ïðè äðóãèçàáîëÿâàíèÿ (òèðåîòîêñèêîçà), ìåòàáîëèòíè íàðóøåíèÿè èíòîêñèêà-öèè è äð.

ÅÊÃ-êðèòåðèè: (ôèã. 8)1. Ëèïñâàò Ð-âúëíè. Íàëèöå ñà ãîëåìè ïðåäñúðäíè F-âúëíè

íà òðåïòåíåòî, ðàçïîëîæåíè íà ìàëêè åäíàêâè ðàçñòîÿíèÿïîìåæäó ñè, ñ åäíàêâà àìïëèòóäà, øèðèíà è ôîðìà - “çúáöè íàòðèîí”.

2. Ëèïñâà èçîåëåêòðè÷íà ëèíèÿ - F–âúëíèòå ïðåìèíà-âàòâúëíîîáðàçíî åäíà â äðóãà.

3. Ïî÷òè âèíàãè ñå óñòàíîâÿâà ÀV-áëîê îò ðàçëè÷íà ñòåïåí.4. Êàìåðíèòå êîìïëåêñè ñà íåïðîìåíåíè5. Ðèòúì: ïðàâèëåí èëè íåïðàâèëåí â çàâèñèìîñò îò

íàëè÷èåòî íà ïîñòîÿíåí èëè ïðîìåíëèâ ÀV-áëîê.6. Ïîñòîÿííà ïðåäñúðäíà ÷åñòîòà ìåæäó 250 è 350/min.

Êàìåðíàòà ÷åñòîòà ìîæå äà áúäå ïîñòîÿííà èëè âàðèðà âçàâèñèìîñò îò ÀV-áëîêà.

Ôèã.1Ñèíóñîâà òàõèêàðäèÿ

Ôèã.2 Ñèíóñîâà áðàäèêàðäèÿ

Ôèã.3 Ñèíóñîâ àðåñò

Ôèã.4 SA-áëîê

Ôèã.5 Ïðåäñúðäíà åêñòðàñèñòîëà

Ôèã.8 Ïðåäñúðäíî òðåïòåíå

Ôèã.9 Ïðåäñúðäíî ìúæäåíå Ôèã.10 Çàìåñòèòåëíè ñúêðàøåíèÿ îò AV-ñúåäèíåíèå-òî

Ôèã.6 Áëîêèðàíà ïðåäñúðäíà åêñòðàñèñòîëà

Ôèã.7 Ïðåäñúðäíà òàõèêàðäèÿ

Ïðåäñúðäíî ìúæäåíå (ÏÌ) - íàäêàìåðíà òàõèàðèòìèÿ,õàðàêòåðèçèðàùà ñå ñ íåêîîðäèíèðàíî àêòèâèðàíå íàïðåäñúðäèÿòà, ñú÷åòàíà ñ ïîñëåäâàùî íàðóøåíèå íàòÿõíàòà ìåõàíè÷íà ôóíêöèÿ. ÏÌ å íàé-÷åñòàòà àðèòìèÿâ êëèíè÷íàòà ïðàêòèêà, ïðè÷èíà çà îêîëî 1/3 îòõîñïèòàëèçàöèèòå ïî ïîâîä íà ðèòúìíà ïàòîëîãèÿ.×åñòîòàòà íà ÏÌ íàðàñòâà ñ âúçðàñòòà – ïîä 1% å ñðåäëèöàòà íà âúçðàñò ïîä 60 ãîäèíè è íàä 6% ïðè òåçè íàä 80ãîäèíè. Íàé-÷åñòèòå ïðè÷èíè çà ïîÿâà íà ÏÌ ñà: ÈÁÑ,ìèòðàëíà ñòåíîçà, òèðåîòîêñèêîçà. Îáñúæäàò ñå äâàîñíîâíè ìåõàíèçìà çà âúçíèêâàíåòî ìó: à) ïîâèøåíàâòîìàòèçúì â åäèí èëè ïîâå÷å ó÷àñòúöè (îãíèùà) âïðåäñúðäíèÿ ìèîêàðä; á) re-entry ìåõàíèçúì, îáõâàùàùåäíà èëè ïîâå÷å âåðèãè â ïðåäñúðäíèÿ ìèîêàðä. Çàðàçëèêà îò äðóãèòå àðèòìèè, ÏÌ ìîæå äà âêëþ÷âà íÿêîëêîêðúãà íà re-entry. Îò êëèíè÷íàòà êàðòèíà âïå÷àòëÿâààðèòìè÷íàòà ñúðäå÷íà äåéíîñò, ÷åñòî ñ ïóëñîâ äåôèöèò,ëèïñàòà íà “à”-âúëíà íà þãóëàðíèÿ ïóëñ è ïðîìåíëèâèÿòèíòåíçèòåò íà ïúðâè òîí. Íàé-÷åñòèòå óñëîæíåíèÿ íàïðåäñúðäíîòî ìúæäåíå ñà ïîÿâàòà èëè çàäúëáî÷àâàíåòîíà ÑÍ è òðîìáîåìáîëè÷íèòå èíöèäåíòè. ×åñòîòàòà íàèñõåìè÷íèòå ìîçú÷íè èíñóëòè ñðåä ïàöèåíòèòå ñ ÏÌ åîêîëî 5% ãîäèøíî, êîåòî å 2 äî 7 ïúòè ïîâå÷å â ñðàâíåíèåñ ëèöàòà áåç ÏÌ

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 9):1. Ëèïñâàò Ð-âúëíè è èçîåëåêòðè÷íà ëèíèÿ. Íàëèöå ñà

ïðîìåíëèâè ïî ôîðìà, ïðîäúëæèòåëíîñò, àìïëèòóäà è ïîñîêàf-âúëíè íà ïðåäñúðäíîòî ìúæäåíå.

2. QRS – êîìïëåêñ: ïî ïðàâèëî íåïðîìåíåí, îáèêíîâåíî<0,10 sec.

3. Ðèòúì: íåïðàâèëåí ñ ãîëÿìà âàðèàáèëíîñò â ïðîäúëæèòåë-íîñòòà íà R-R èíòåðâàëèòå. Ëèïñâà çàâèñèìîñò ìåæäó ïðåäñúð-äíèòå f-âúëíè è êàìåðíèòå êîìïëåêñè.

4. Ïðåäñúðäíàòà ÷åñòîòà å îêîëî 350 (350-600)/min ñ õàîòè÷åíðèòúì. Êàìåðíàòà ÷åñòîòà ïðè íåëåêóâàíè áîëíè îáèêíîâåíîå 150-200/min è çàâèñè îò áðîÿ íà ïðîâåäåíèòå êúì êàìåðèòåèìïóëñè. Ïî-ãîëÿìàòà ÷àñò îò ïðåäñúðäíèòå èìïóëñè áèâàòáëîêèðàíè íà íèâî ÀV-âúçåë. Îïòèìàëíàòà êàìåðíà ÷åñòîòàïðè ÏÌ å ìåæäó 60 è 100/min.

Ñèìïòîìàòèêà – çàâèñè îò ôóíêöèîíàëíîòî ñúñòîÿ-íèå íà ñúðöåòî è êàìåðíàòà ÷åñòîòà.

Ïðîãíîçà - îïðåäåëÿ ñå îò íàëè÷èåòî è òåæåñòòà íàîñíîâíîòî çàáîëÿâàíå è ðèñêà îò åìáîëè÷íè óñëîæíå-íèÿ.

Êëàñèôèêàöèÿ íà ïðåäñúðäíîòî ìúæäåíå.Íîâîîòêðèòî – òî ìîæå äà áúäå êàêòî ïðèñòúïíî, òàêà

è õðîíè÷íî, íî ñå äîêóìåíòèðà çà ïúðâè ïúò.Ðåöèäèâèðàùî – ïðè íàëè÷èå íà äâà èëè ïîâå÷å

ïðèñòúïà.Ïðèñòúïíî – ñ ïðîäúëæèòåëíîñò îò 2 min äî 7 äíè;

õàðàêòåðèçèðà ñå ñ âúçìîæíîñòòà çà ñïîíòàííî âúçñòàíî-âÿâàíå íà ñèíóñîâèÿ ðèòúì.

Ïåðñèñòèðàùî - ïðîäúëæàâàùî > 48 ÷àñà; íàëèöå åâúçìîæíîñò äà ñå âúçñòàíîâè ñèíóñîâ ðèòúì..

Ïîñòîÿííî, òðàéíî, õðîíè÷íî - ëèïñâà âúçìîæíîñòäà ñå âúçñòàíîâè ñèíóñîâ ðèòúì. Èçèñêâà: 1. Êîíòðîë íàñúðäå÷íàòà ÷åñòîòà. 2. Ïðîôèëàêòèêà íà òðîìáîåì-áîëè÷íè óñëîæíåíèÿ.

“Lone”(èäèîïàòè÷íî) – ïðåäñúðäíî ìúæäåíå, êîåòîñå óñòàíîâÿâà îáèêíîâåíî ïðè ëèöà ïîä 60 ãîäèíè áåç

êëèíè÷íè èëè åõîêàðäèîãðàôñêè äàííè çà ñúðäå÷íî èëèáåëîäðîáíî çàáîëÿâàíå. Òåçè ïàöèåíòè èìàò ïî-áëàãîïðèÿòíà ïðîãíîçà, îñîáåíî ïî îòíîøåíèå íàòðîìáîåìáîëè÷íèòå óñëîæíåíèÿ.

ÀÐÈÒÌÈÈ ÎÒ ÀV – ÑÚÅÄÈÍÅÍÈÅÒÎÇàìåñòèòåëíè ñúêðàùåíèÿ îò ÀV-ñúåäèíåíèåòî

(çàìåñòèòåëíè íîäàëíè ñúêðàùåíèÿ) – åäèíè÷íèçàêúñíÿâàùè ñúêðàùåíèÿ íà ñúðöåòî, êîèòî ñå ÿâÿâàòñëåä äúëãè äèàñòîëíè ïàóçè è ñå ïðåäèçâèêâàò îòîãíèùå â áëèçîñò äî À-V-âúçåëà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 10):1. Ïàóçàòà ïðåä çàìåñòèòåëíîòî ñúêðàùåíèå å ïî-äúëãà îò

îò îñíîâíèòå R-R-èíòåðâàëè.2. Çàìåñòèòåëíîòî ñúêðàùåíèå èìà áåëåçèòå íà íîäàëíî

ñúêðàùåíèå.Ðèòúì îò ÀV-ñúåäèíåíèåòî (íîäàëåí ðèòúì) –

çàìåñòèòåëåí ðèòúì, êîéòî ñå ÿâÿâà ïðè ëèïñà íàñèíóñîâè èëè äðóãè íàäêàìåðíè èìïóëñè. Íàëèöå åðåòðîãðàäíà äåïîëàðèçàöèÿ íà ïðåäñúðäíàòà ìóñêóëà-òóðà, ïîðàäè êîåòî Ð-âúëíèòå â ÅÊÃ èìàò îáðàòíà ïîñîêà(íåãàòèâíè Ð-âúëíè). Äåïîëàðèçàöèÿòà íà êàìåðíàòàìóñêóëàòóðà ñå èçâúðøâà ïî íîðìàëåí ïúò è êàìåðíèÿòêîìïëåêñ å íîðìàëåí.

Íàëèöå ñà ñëåäíèòå âúçìîæíîñòè çà Ð-âúëíàòà:1. Îòðèöàòåëíà Ð-âúëíà âúâ ²² îòâåæäàíå è ñêúñåí Ð-R-

èíòåðâàë ≤ 0,12 sec – êîãàòî äåïîëàðèçàöèÿòà íà ïðåäñúðäèÿòàíàñòúïâà ïðåäè òàçè íà êàìåðèòå.

2. Ð-âúëíàòà å ñêðèòà â êàìåðíèÿ êîìïëåêñ è íå ñå âèæäà íàÅÊÃ – ïðè åäíîâðåìåííà äåïîëàðèçàöèÿ íà ïðåäñúðäèÿ èêàìåðè.

3. Îòðèöàòåëíà Ð-âúëíà âúâ ²² îòâåæäàíå íåïîñðåäñòâåíîñëåä êàìåðíèÿ êîìïëåêñ – êîãàòî äåïîëàðèçàöèÿòà íàïðåäñúðäèÿòà íàñòúïâà ñëåä òàçè íà êàìåðèòå.

4. Ëèïñâàò Ð-âúëíè íà ÅÊÃ – ïðåäñúðäíàòà ìóñêóëàòóðà íåñå äåïîëàðèçèðà ïîðàäè áëîêèðàíå íà ðåòðîãðàäíîòîïðîâåæäàíå íà âúçáóäíèÿ èìïóëñ.

ÅÊÃ-êðèòåðèè:1. Îòðèöàòåëíà Ð-âúëíà ïðåä èëè çàä êàìåðíèÿ êîìïëåêñ

âúâ ²² îòâ. èëè ëèïñâàùà Ð-âúëíà, êîãàòî ñå ñëèâà ñ êàìåðíèÿêîìïëåêñ èëè ëèïñâà ïðåäñúðäíà äåïîëàðè-çàöèÿ.

2. Ñêúñåí Ð-R-èíòåðâàë èëè ëèïñâàù.3. Íåïðîìåíåí êàìåðåí êîìïëåêñ.4. Ïðàâèëåí ðèòúì.5. Ïîñòîÿííà ÷åñòîòà ìåæäó 40 è 60 /min.Åêñòðàñèñòîëè îò ÀV-ñúåäèíåíèåòî (íîäàëíè åêñòðà-

ñèñòîëè) – ïðåæäåâðåìåííè ñúêðàùåíèÿ íà ñúðöåòî,ïðåäèçâèêàíè îò èìïóëñè íà âúçáóäíîïðîâîäíàòàñèñòåìà â áëèçîñò äî À-V-âúçåëà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè:1. Îòðèöàòåëíà Ð-âúëíà ïðåä èëè çàä êàìåðíèÿ êîìïëåêñ

âúâ ²² îòâ. èëè Ð-âúëíà, ñëèâàùà ñå ñ êàìåðíèÿ êîìïëåêñ.2. Ñêúñåí Ð-R-èíòåðâàë èëè íåèçìåðâàù ñå.3. Íåïðîìåíåí êàìåðåí êîìïëåêñ.4. Ïðàâèëíîñòòà íà ðèòúìà ñå íàðóøàâà îò ïðåæäåâðå-

ìåííèòå ñúêðàùåíèÿ.5. Íàëèöå å íåïúëíà êîìïåíñàòîðíà ïàóçà.6. ×åñòîòàòà çàâèñè îò îñíîâíèÿ ðèòúì è áðîÿ íà åêñòðà-

ñèñòîëèòå.Òàõèêàðäèè îò ÀV-ñúåäèíåíèåòî – óñêîðÿâàíå íà ñúð-

äå÷íàòà äåéíîñò íàä 100/min ñ ïðàâèëåí ðèòúì, ðåçóëòàò

íà èìïóëñè îò ÀV-âúçåëà.ÅÊÃ-êðèòåðèè:1. Íàëè÷èå íà îòðèöàòåëíà Ð-âúëíà ïðåä èëè ñëåä êàìåðíèÿ

êîìïëåêñ âúâ ²² îòâ. èëè ëèïñâàùè Ð-âúëíè (ïðè íàñëîÿâàíåíà ïðåäñúðäíèòå âúëíè ñ êàìåðíèòå êîìïëåêñè èëè ïðèëèïñàùà ïðåäñúðäíà äåïîëàðèçàöèÿ).

2. Ñêúñåíè, íî íàïúëíî ðàâíè R-R-èíòåðâàëè èëè ëèïñâàù(êîãàòî Ð-âúëíàòà íå ñå âèæäà).

3. Íåïðîìåíåíè êàìåðíè êîìïëåêñè.4. Ïðàâèëåí ðèòúì.5. ×åñòîòà íà ñúêðàùåíèÿòà íàä 100 (îò 100 äî 170) /min.Àêöåëåðèðàí íîäàëåí ðèòúì – ÷åñòîòàòà å íàä 60/min

(íîðìàëíàòà ÀV- ÷åñòîòà å 40-60/min). Íàé-÷åñòèòåïðè÷èíè ñà äèãèòàëèñîâà èíòîêñèêàöèÿ è ìèîêàðäåíèíôàðêò.

ÅÊÃ-êðèòåðèè:1. Íàëè÷èå íà îòðèöàòåëíà Ð-âúëíà ïðåä èëè ñëåä êàìåðíèÿ

êîìïëåêñ âúâ ²² îòâ. èëè ëèïñâàùè Ð-âúëíè (ïðè íàñëîÿâàíåíà ïðåäñúðäíèòå âúëíè ñ êàìåðíèòå êîìïëåêñè èëè ïðèëèïñàùà ïðåäñúðäíà äåïîëàðèçàöèÿ).

2. Ñêúñåíè, íî íàïúëíî ðàâíè R-R-èíòåðâàëè èëè ëèïñâàùòàêúâ (Ð-âúëíàòà íå ñå âèæäà).

3. Íåïðîìåíåíè êàìåðíè êîìïëåêñè.4. Ïðàâèëåí ðèòúì.5. ×åñòîòàòà íà ñúêðàùåíèÿòà å ïîñòîÿííà ìåæäó 60 äî 100/

min.Ñòðàíñòâóâàù ðèòúì – âàðèàíò íà çàìåñòèòåëåí

íàäêàìåðåí ðèòúì ñ ïðåìåñòâàíå íà èçòî÷íèêà íàâúçáóäíèòå èìïóëñè îò ñèíóñîâèÿ âúçåë ïîñòåïåííî ïî-íèñêî â ïðåäñúðäèÿòà äî ÀV-ñúåäèíåíèåòî è ñëåä òîâàîáðàòíî íàãîðå. Õàðàêòåðèçèðà ñå ñ ëåêà àðèòìèÿ èïîñòåïåííà ïðîìÿíà íà ôîðìàòà è àìïëèòóäàòà íà Ð-âúëíèòå (îáèêíîâåíî ïðè õèïåðâàãîòîìèÿ).

ÍÀÄÊÀÌÅÐÍÀ ÒÀÕÈÊÀÐÄÈß - ñáîðíîòî ïîíÿòèå,êîåòî ñå èçïîëçâà êîãàòî âèñîêàòà ÷åñòîòà ïðàâèíåâúçìîæíî ðàçãðàíè÷àâàíåòî íà Ð-âúëíèòå è îïðåäå-ëÿíåòî íà òàõèêàðäèÿòà êàòî ñèíóñîâà, ïðåäñúðäíà èëèíîäàëíà. Íîðìàëíàòà øèðèíà íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ (äî0,1 sec) ïîêàçâà, ÷å âîäà÷úò å íàä êàìåðèòå.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 11):1. Ð-âúëíèòå íå ñå âèæäàò.2. Ïîðàäè ëèïñàòà íà Ð-âúëíè, ÐR-èíòåðâàë íå ñå èçìåðâà.3. Íåïðîìåíåíè êàìåðíè êîìïëåêñè.4. Ïðàâèëåí ðèòúì.5. ×åñòîòàòà ïî ïðàâèëî å íàä 150/min.Îò êëèíè÷íà ãëåäíà òî÷êà ìîãàò äà ñå ðàçãðàíè÷àò äâà

òèïà íàäêàìåðíè òàõèêàðäèè:Ïàðîêñèçìàëíè (ïðèñòúïíè) íàäêàìåðíè òàõèêàðäèè

– îñíîâíèÿò ïàòîôèçèîëîãè÷åí ìåõàíèçúì å re-entry.Õàðàêòåðèçèðàò ñå ñ âíåçàïíî íà÷àëî è âíåçàïåí êðàé.Áîëíèòå ñå îïëàêâàò îò ñúðöåáèåíå, ïðåêîðäàëíà îïðåñèÿ,ïðèëîøàâàíå, èçïîòÿâàíå, âúçìîæíà ñèíêîïàëíàñèìïòîìàòèêà, ïîëèóðèÿ. Ïðè ïðèëîæåíèå íà âàãóñîâèòåïðèéîìè âàæè ïðèíöèïúò çà âñè÷êî èëè íèùî. Òóêñïàäàò: re-entry òàõèêàðäèÿ îò ñèíóñîâèÿ âúçåë, re-entryïðåäñúðäíà òàõèêàðäèÿ, re-entry òàõèêàðäèÿ îò ÀV-ñúåäèíåíèåòî è äð.

Íåïàðîêñèçìàëíè íàäêàìåðíè òàõèêàðäèè – îñíîâíèÿòïàòîôèçèîëîãè÷åí ìåõàíèçúì å ïàòîëîãè÷åí èëèòðèãåðåí àâòîìàòèçúì. Ëèïñâàò âíåçàïíîòî íà÷àëî èâíåçàïíèÿò êðàé. Òàõèêàðäèÿòà îò òîçè òèï å ïîñòîÿííà,

èíòåðìèòèðàùà, íî íèêîãà ïàðîêñèçìàëíà. Îïèñàíè ñàñëó÷àè ñ ïðîäúëæèòåëíîñò äî 40 ã. Ñðåùà ñå ïðåäè âñè÷êîïðè íàëè÷íî ñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå, áåëîäðîáíà íåäîñòà-òú÷íîñò, äèãèòàëèñîâà èíòîêñèêàöèÿ, äèñåëåêòðîëèòåìèÿ.Âàãóñîâèòå ïðèéîìè ìîãàò äà íàìàëÿò ñúðäå÷íàòà÷åñòîòà, íî ðÿäêî ÿ ïðåêúñâàò. Ðåçèñòåíòíè íà ëå÷åíèå,âêë. åëåêòðîøîê. Òóê ñïàäà ïðåäñúðäíàòà àâòîìàòè÷íàòàõèêàðäèÿ (ÏÀÒ ñ áëîê).

ÊÀÌÅÐÍÈ ÀÐÈÒÌÈÈÐ. Òúðíîâñêà-Êúäðåâà, Ñò. Äåí÷åâ

Çàìåñòèòåëíî êàìåðíî ñúêðàùåíèå – åäèíè÷íèçàêúñíÿâàùè ñúêðàùåíèÿ íà ñúðöåòî, êîèòî ñå ÿâÿâàòñëåä äúëãè äèàñòîëè÷íè ïàóçè è ñå ïðåäèçâèêâàò îòèìïóëñè íà îãíèùå íÿêúäå â êàìåðíàòà ïðîâîäíà ñèñòåìà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 12):1. Ïàóçàòà ïðåä åêòîïè÷íîòî ñúêðàùåíèå å ïî-ãîëÿìà îò

îñíîâíèòå R-R-èíòåðâàëè.2. Åêòîïè÷íîòî ñúêðàùåíèå èìà ðàçøèðåí è äåôîð-ìèðàí

êàìåðåí êîìïëåêñ, åäíàêúâ ñ òîçè íà êàìåðíèòå åêñòðàñèñòîëè.Êàìåðåí (èäèîâåíòðèêóëåí) ðèòúì – çàìåñòèòåëåí

ðèòúì îò èìïóëñè íà åêòîïè÷íî îãíèùå íÿêúäå âïðîâîäíàòà ñèñòåìà íà êàìåðèòå, êîéòî ñå ÿâÿâà ïðè ëèïñàíà ñèíóñîâè èëè äðóãè íàäêàìåðíè èìïóëñè. Íàé-÷åñòîñå íàáëþäàâà ïðè ïúëíèÿ ÀV-áëîê.

ÅÊÃ-êðèòåðèè:1. Ïîñëåäîâàòåëíî ðåäóâàíå íà òðè èëè ïîâå÷å èäèîâåíòðè-

êóëíè ñúêðàùåíèÿ ñ ðàçøèðåíè è ñèëíî äåôîðìèðàíè êàìåðíèêîìïëåêñè,

2. Ïðàâèëåí ðèòúì3. Çíà÷èòåëíà áðàäèêàðäèÿ – îáèêíîâåíî 30-40/min.Êàìåðíè åêñòðàñèñòîëè (ÊÅÑ) – ïðåæäåâðåìåííè

ñúêðàùåíèÿ íà ñúðöåòî, ïðåäèçâèêàíè îò èìïóëñè íàîãíèùå íÿêúäå â ïðîâîäíàòà ñèñòåìà íà êàìåðèòå ïîäñíîïà íà His, êîèòî èìàò ôèêñèðàíà âðúçêà (åäíàêúâèíòåðâàë) ñ ïðåäøåñòâàùîòî êàìåðíî ñúêðàùåíèå íàîñíîâíèÿ ðèòúì. Ìåõàíèçìúò å íàé-÷åñòî re-entry. ÊÅÑñà íàé-÷åñòîòî ðèòúìíî íàðóøåíèå êàêòî ïðè çäðàâè,òàêà è ïðè õîðà ñ îðãàíè÷íî áîëíè ñúðöà. Êàòî ãîðíàíîðìàëíà ãðàíèöà ñå ïðèåìàò 100 ÊÅÑ çà 24 ÷àñà ïðèõîðà íà âúçðàñò äî 50 ã. è äî 200 çà 24 ÷àñà íàä òàçè âúçðàñò.Êëèíè÷íî ÊÅÑ ìîãàò äà ñå óñåòÿò êàòî ïî-ñèëåí óäàð âïðåêîðäèóìà âñëåäñòâèå íà ïî-ãîëåìèÿ îáåì íàïîñòåêñòðàñèòîëíîòî ñúêðàùåíèå èëè äèñêîìôîðò âãúðëîòî ïîðàäè ñúêðàùåíèå íà ïðåäñúðäèÿòà ñðåùóçàòâîðåíè àòðèîâåíòðèêóëàðíè êëàïè. Ðåäóâàíåòî íàíîðìàëíè ñ åêñòðàñèñòîëíè ñúêðàùåíèÿ ñå íàðè÷ààëîðèòìèÿ - áèãåìèíèÿ, òðèãåìèíèÿ. ÊÅÑ ìîãàò äà áúäàòãðóïèðàíè ïî äâîéêè èëè òðîéêè, äà áúäàò îò åäíî(ìîíîòîïíè) èëè ïîâå÷å îãíèùà (ïîëèòîïíè).

ÅÊÃ-êðèòåðèè: (ôèã. 13)1. Ïðåæäåâðåìåííîñò – èíòåðâàëúò R-R‘ ïðåä åêñòðà-

ñèñòîëàòà å ïî-êúñ îò òîçè íà îñíîâíèòå ñúêðàùåíèÿ.2. Ôèêñèðàíà âðúçêà ñ ïðåäøåñòâàùîòî êàìåðíî ñúêðàùå-

íèå íà îñíîâíèÿ ðèòúì.3. Ëèïñà íà åêñòðàñèñòîëíà Ð‘-âúëíà.4. Ðàçøèðåí > 0,10 sec è ñèëíî äåôîðìèðàí êàìåðåí

êîìïëåêñ ñúñ çíà÷èòåëíè âòîðè÷íè SÒ-Ò-ïðîìåíè.5. Íàëè÷èå íà ïúëíà êîìïåíñàòîðíà ïàóçà.

Êëàñèôèêàöèÿ íà Â.Lown íà êàìåðíèòå åêñòðàñèñ-òîëè:

0 - áåç êàìåðíè åêñòðàñèñòîëè;I - ðåäêè ìîíîòîïíè <1 /min è <30 /h;²² - ÷åñòè ìîíîòîïíè >1 /min è >30 /h èëè áèãåìèíèÿ;²²² - ïîëèìîðôíè åêñòðàñèñòîëè îò äâå èëè ïîâå÷å

îãíèùà;²V - ãðóïèðàíè (çàëïîâè):²VÀ - â ãðóïè ïî äâå;²VÂ - çàëï îò òðè ïîñëåäîâàòåëíè êàìåðíè åêñòðàñèñ-

òîëè (êàìåðíà òàõèêàðäèÿ);V - ìíîãî ðàííè (R âúðõó Ò ôåíîìåí).Ïî-ëîøà ïðîãíîñòè÷íà ñòîéíîñò èìàò ïî-âèñîêèòå

êëàñîâå ÊÅÑ è îáèêíîâåíî òå èçèñêâàò ëå÷åíèå.Êàìåðíè òàõèêàðäèè – òðè è ïîâå÷å ïîðåäíè ïðåæ-

äåâðåìåííè êàìåðíè ñúêðàùåíèÿ ñ ÷åñòîòà 100-200/min,ïðåäèçâèêàíè îò èìïóëñè, èçõîæäàùè íÿêúäå â ïðîâîä-íàòà ñèñòåìà íà êàìåðèòå ïîä áèôóðêàöèÿòà íà ñíîïà íàHis. Îáèêíîâåíî ñå êàñàå çà òåæêî ñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå,íàé-÷åñòî ÈÁÑ. Íàé-÷åñòèÿò ìåõàíèçúì å re-entry. Êëè-íè÷íàòà ñèìïòîìàòèêà çàâèñè îò Ñ×, ïðîäúëæè-òåëíîñò-òà íà òàõèêàðäèÿòà è ïîäëåæàùîòî çàáîëÿâàíå. Êàìåðíè-òå òàõèêàðäèè ñ íèñêà ÷åñòîòà (<150/min) è ëèïñà íà îðãà-íè÷íî ñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå èìàò äîáðà ïîíîñèìîñò èîáðàòíî.

ÅÊÃ-êðèòåðèè: (ôèã. 14)1. Ñêúñåíè, íå íàïúëíî ðàâíè ïîìåæäó ñè R-R-èíòåðâàëè.2. Ðàçøèðåíè è ñèëíî äåôîðìèðàíè êàìåðíè êîìïëåêñè ñúñ

çíà÷èòåëíè âòîðè÷íè ðåïîëàðèçàöèîííè ïðîìåíè.3. Íàëè÷èå íà À-V-äèñîöèàöèÿ – ïðåäñúðäèÿ è êàìåðè ñå

ñúêðàùàâàò íåçàâèñèìî åäíè îò äðóãè, êàòî ïðåäñúðäíèòå âúç-áóæäåíèÿ îñòàâàò áåç åôåêò, çàùîòî ïîïàäàò â ðåôðàêòåðíèÿïåðèîä íà êàìåðèòå.

4. ×åñòî ñå ïîÿâÿâàò ñúêðàùåíèÿ ñ “êàìåðíî çàõâàùàíå”(ventricular capture) è êîìáèíèðàíè êàìåðíè ñúêðàùåíèÿ, ñëåòèêîìïëåêñè (fusion beats).

Ventricular capture – êîãàòî ïðåäñúðäíèÿò èìïóëñ íàìåðèêàìåðèòå âúçïðèåì÷èâè, òî òîé âîäè äî íîðìàëíî êàìåðíîñúêðàùåíèå ñ òåñåí QRS-êîìïëåêñ.

Fusion beats – åäíà ÷àñò îò êàìåðíàòà ìóñêóëàòóðà ñåâúçáóæäà îò ñèíóñîâ èìïóëñ, à îñòàíàëàòà – îò ïàòîëîãè÷íîòîîãíèùå. Åëåêòðîêàðäèîãðàôñêè ñå ðàçïîçíàâà ïî òîâà, ÷åêîìïëåêñúò å ñ ìåæäèííà ôîðìà ìåæäó íîðìàëíèÿ “ñèíóñîâ”êîìïëåêñ è QRS- êîìïëåêñà íà êàìåðíàòà òàõèêàðäèÿ.

Âèäîâå êàìåðíà òàõèêàðäçèÿ: òðàéíà (sustained) – ñ ïðîäúëæèòåëíîñò >30 sec;

íåòðàéíà (unsustained) – ñ ïðîäúëæèòåëíîñò <30sec, ïðåêúñâà ñå ñïîíòàííî;

“torsaides de points”(òèï òèðáóøîí) – ïîëè-ìîð-ôíà êàìåðíà òàõèêàðäèÿ ñ óäúëæåí QT-èíòåðâàë. Ïðîòè-÷à ñ ÷åñòî ïîâòàðÿùè ñå, êðàòêîòðàéíè çàëïîâå îò ìíîãîâèñîêî ÷åñòîòíà (200-250/min) òàõèêàðäèÿ, ïðè êîÿòî êà-ìåðíèòå êîìïëåêñè íåïðåêúñíàòî è íåðàâíîìåð-íî ñåïðîìåíÿò ïî ôîðìà, àìïëèòóäà è åëåêòðè÷åñêà îñ; (ôèã.15)

äâóïîñî÷íà – ðåäóâàíå íà êàìåðíè êîìïëåêñè ñúññèëíî ëÿâî è ñèëíî äÿñíî îòêëîíåíèå íà åëåêòðè÷åñêàòàñúðäå÷íà îñ;

ðåïåòèòèâíà ìîíîìîðôíà – íåïðåêúñíàòî ðåäó-âàíå íà êðàòêîòðàéíè êàìåðíè òàõèêàðäèè (äî 10-15 êà-

ìåðíè êîìïëåêñà) ñ ïåðèîäè íà ñèíóñîâ ðèòúì.Óñêîðåí èäèîâåíòðèêóëåí ðèòúì = áàâíà êàìåðíà òàõè-

êàðäèÿ – îáèêíîâåíî êàòî óñëîæíåíèå íà îñòðèÿ ìèî-êàðäåí èíôàðêò; ïðè äèãèòàëèñîâà èíòîêñèêàöèÿ.

ÅÊÃ-îñîáåíîñòè:1. Ð-âúëíèòå îáèêíîâåíî ëèïñâàò.2. Ð-R-èíòåðâàëè íå ñå èçìåðâàò.3. Ðàçøèðåíè è ñèëíî äåôîðìèðàíè êàìåðíè êîìïëåêñè

( ≥ 0,12 sec) ñúñ çíà÷èòåëíè âòîðè÷íè ST-T ïðîìåíè.4. Êàìåðíèÿò ðèòúì å ïðàâèëåí èëè ëåêî íåïðàâèëåí.5. Êàìåðíàòà ÷åñòîòà å ïîñòîÿííà îò 40 äî 150 (îáèêíîâåíî

60-130)/min.Êàìåðíî òðåïòåíå – ñúñòîÿíèå íà âíåçàïíî ñïèðàíå íà

ñúðöåòî. Äúëæè ñå îáèêíîâåíî íà re-entry â êàìåðèòå.ÅÊÃ ïîêàçâà ñèíóñîèäàëíà êðèâà, ò.å. êàìåðíèòåêîìïëåêñè èç÷åçâàò è ñå çàìåíÿò ñ ãîëåìè, åäíàêâè ïîôîðìà, àìïëèòóäà è øèðèíà âúëíè íà êàìåðíîòîòðåïòåíå, êîèòî èìàò ïðàâèëåí ðèòúì, ÷åñòîòà 150-300/min è ñå ïðåëèâàò åäíà â äðóãà áåç èçîåëåêòðè÷íà îñ.(ôèã. 16)

Êàìåðíî ìúæäåíå – ñúñòîÿíèå íà âíåçàïíî ñïèðàíåíà ñúðöåòî. ÅÊÃ - õàîòè÷íà îíäóëèðàùà êðèâà (ðàçëè÷íèïî àìïëèòóäà, ôîðìà è øèðèíà âúëíè íà êàìåðíîòîìúæäåíå). (ôèã. 17)

Íàé-÷åñòàòà ïðè÷èíà çà ïîñëåäíèòå äâå àðèòìèè å ÈÁÑñúñ èëè áåç ÎÊÑ. Õåìîäèíàìèêàòà ñå îïðåäåëÿ îòíååôåêòèâíîñòòà íà êàìåðíèòå ñúêðàùåíèÿ, ÓÎ ðÿçêîñïàäà äî íóëà, êðúâîñíàáäÿâàíåòî íà æèçíåíîâàæíèòåîðãàíè ñå ïðåêúñâà è îáèêíîâåíî íàñòúïâà ñìúðò âïðîäúëæåíèå íà íÿêîëêî ìèíóòè.

ÄÈÔÅÐÅÍÖÈÀËÍÀ ÄÈÀÃÍÎÇÀ ÍÀÒÀÕÈÊÀÐÄÈÈÒÅ Ñ ØÈÐÎÊÈ ÊÀÌÅÐÍÈÊÎÌÏËÅÊÑÈ:

Íàé-âåðîÿòíî ñå êàñàå çà íàäêàìåðíà òàõèêàðäèÿ, àêî: QRS-êîìïëåêñúò å < 0,12 sec; Ïðè íàëè÷èå íà ïðåäøåñòâàù áåäðåí áëîê, êàìåð-

íèòå êîìïëåêñè ïî âðåìå íà òàõèêàðäèÿòà ñà ñúñ ñúùàòàôîðìà; RR-èíòåðâàëèòå ñà ðàçëè÷íè – ïî âñÿêà âåðîÿòíîñò

å íàëèöå ïðåäñúðäíî ìúæäåíå, íåçàâèñèìî êàêâà åôîðìàòà íà êàìåðíèòå êîìïëåêñè.

Ñúñ ñèãóðíîñò ñå êàñàå çà êàìåðíà òàõèêàðäèÿ ïðèíàëè÷èå íà: ÀV-äèñîöèàöèÿ è êàìåðíà ÷åñòîòà >100/min; çàõâàíàòè êàìåðíè êîìïëåêñè (capture beats); ñëåòè êîìïëåêñè (fusion beats).

Êîãàòî â åëåêòðîêàðäèîãðàìàòà ëèïñâàò òåçè òðè áåëåãà,íàé-âåðîÿòíî å êàìåðíà òàõèêàðäèÿ, àêî: QRS-êîìïëåêñúò å >0,14 sec; åëåêòðè÷åñêàòà îñ å õèïåðèíâåðòèðàíà; QRS-êîìïëåêñúò âúâ V1 íå å ñ íàé-òèïè÷íàòà çà

ÄÁÁ êîíôèãóðàöèÿ; ïðåêîðäèàëíèòå îòâåæäàíèÿ ñà êîíêîðäàíòíè (åäíî-

ïîñî÷íè).

Ôèã.11 Íàäêàìåðíà òàõèêàðäèÿ Ôèã.12 Çàìåñòèòåëíî ñúêðàùåíèå

Ôèã.13 Êàìåðíà åêñòðàñèñòîëà

Ôèã.14 Êàìåðíà òàõèêàðäèÿ

Ôèã.15 Torsaides de points àðèòìèÿ

Ôèã.16 Êàìåðíî òðåïòåíå

ÑÈÍÄÐÎÌ ÍÀÏÐÅÆÄÅÂÐÅÌÅÍÍÎÂÚÇÁÓÆÄÅÍÈÅ ÍÀ ÊÀÌÅÐÈÒÅÐ. Òúðíîâñêà-Êúäðåâà

Ñèíäðîìúò íà ïðåæäåâðåìåííî âúçáóæäåíèå íàêàìåðèòå ñå äúëæè íà àíîìàëèè â ïðåäñúðäíî-êàìåðíîòîïðîâåæäàíå ïîðàäè íàëè÷èå íà äîïúëíèòåëíè âðúçêè (ÄÂ)- ìóñêóëíè âëàêíà, êîèòî ñúåäèíÿâàò ïðåäñúðäèÿòà ñêàìåðèòå, êàòî çàîáèêàëÿò öÿëàòà èëè ÷àñòè îò ïðî-âîäíàòà ñèñòåìà. Ñúçäàâàò ñå óñëîâèÿ, èìïóëñ îòïðåäñúðäèÿòà äà ïðåìèíå íàïðàâî â ðàáîòíèÿ ìèîêàðäíà êàìåðèòå çà âðåìå, çíà÷èòåëíî ïî-êúñî îò âðåìåòî çàíîðìàëíîòî ÀV-ïðîâåæäàíå. Àíòåðîãðàäíîòî ïðîâåæ-äàíå îò ïðåäñúðäèÿ êúì êàìåðè ñòàâà ïî äâà ïúòÿ –íîðìàëíàòà ÀV-ñèñòåìà è ÄÂ. Êàêâà ÷àñò îò êàìåðèòåùå ñå âúçáóäè ïî åäèíèÿ èëè äðóãèÿ ïúò çàâèñè îò òåõíèòååëåêòðîôèçèîëîãè÷íè ñâîéñòâà.

Ðàçëè÷àâàò ñå ÷åòèðè îñíîâíè òèïà ÄÂ: ïðåäñúðäíî-êàìåðíà, ïðåäñúðäíî-õèñîâà, îò ÀV-âúçåëà êúì êàìåðèòåè îò ñíîïà íà Õèñ êúì êàìåðèòå, êîåòî îáÿñíÿâà èðàçíîîáðàçèåòî íà òèïîâåòå êàìåðíî ïðåäâúçáóæäåíèå.Êëèíè÷íàòà êàðòèíà çàâèñè îò ÷åñòîòàòà è òèïà íàðèòúìíèòå íàðóøåíèÿ, ñúïúòñòâàùè ñèíäðîìèòå íàïðåæäåâðåìåííî àêòèâèðàíå íà êàìåðèòå.

Ïðè ñèíäðîìà íà Wolf - Parkinson - White å íàëèöå ÄÂìåæäó ïðåäñúðäèå è êàìåðà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 18):1. ñêúñåí Ð-R-èíòåðâàë (ñêúñåíî ÀV-ïðîâåæäàíå ïðåç ÄÂ);2. íàëè÷èå íà äåëòà-âúëíà (ïî-ðàííà äåïîëàðèçàöèÿ íà ÷àñò

îò êàìåðíàòà ìóñêóëàòóðà ïî ÄÂ) ñ ðàçøèðåí êàìåðåí êîìï-ëåêñ;

3. âòîðè÷íî íàðóøåíà ðåïîëàðèçàöèÿ.Ïðè WPW-ñèíäðîìà ñå íàáëþäàâàò ñëåäíèòå ðèòúìíè

íàðóøåíèÿ, èìàùè êëèíè÷íî çíà÷åíèå:Àíòåðîãðàäíà (îðòîäðîìíà) òàõèêàðäèÿ - ñ òåñíè

êàìåðíè êîìïëåêñè. Êàñàå ñå çà ìàêðîðèåíòðè ìåõàíè-çúì, ïðè êîéòî êðúæàùèÿò èìïóëñ ïðåìèíàâà îòïðåäñúðäèÿ êúì êàìåðè ïðåç ÀV-âúçåëà, à ñå âðúùà îòêàìåðèòå â ïðåäñúðäèÿòà ïðåç äîïúëíèòåëíàòà âðúçêà.Ïî âðåìå íà ïðèñòúïà (ôèã. 19):

íÿìà äåëòà âúëíà;êàìåðíèÿò êîìïëåêñ ñå ñòåñíÿâà.

Ðåòðîãðàäíà (àíòèäðîìíà) òàõèêàðäèÿ - òàõèêàðäèÿ ñøèðîêè êàìåðíè êîìïëåêñè. Êàñàå ñå çà ìàêðîðèåíòðè,ïðè êîéòî êðúæàùèÿò èìïóëñ ïðåìèíàâà îò ïðåäñúðäèÿêúì êàìåðè ïðåç äîïúëíèòåëíàòà âðúçêà, à ñå âðúùà îòêàìåðè â ïðåäñúðäèÿ ïðåç ÀV-âúçåëà. Ïî âðåìå íàïðèñòúïà (ôèã. 20):

êàìåðíèòå êîìïëåêñè ñà îùå ïî-ðàçøèðåíè èäåôîðìèðàíè;

âúâ âñè÷êè ïðåêîðäèàëíè îòâåæäàíèÿ èìà ïîëî-æèòåëíè ðàçøèðåíè êàìåðè êîìïëåêñè.

Ïðåäñúðäíî ìúæäåíå ïðè WPW-ñèíäðîì - ìíîãîîïàñíî ñúñòîÿíèå! Äîïúëíèòåëíàòà âðúçêà íå å ôèëòúðçà ìíîãîáðîéíèòå ïðåäñúðäíè èìïóëñè êàêòî ÀV-âúçåëàè èìà îïàñíîñò ïî÷òè âñè÷êè ïðåäñúðäíè àêòèâèðàíèÿäà äîñòèãíàò äî êàìåðèòå, ïðè êîåòî ïðåäñúðäíîòîìúæäåíå ìîæå áúðçî äà äåãåíåðèðà â êàìåðíî ìúæäåíå!

ÏÐÎÂÎÄÍÈ ÍÀÐÓØÅÍÈß(ÑÚÐÄÅ×ÍÈ ÁËÎÊÎÂÅ)Ð. Òúðíîâñêà-Êúäðåâà

Ñèíîàòðèàëåí áëîê (SA-) áëîê – çàáàâÿíå è/èëèïðåêúñâàíå íà ïðîâåæäàíåòî íà âúçáóäíèòå èìïóëñè îòñèíóñîâèÿ âúçåë êúì îêîëíèÿ ïðåäñúðäåí ìèîêàðä (âèæïî-ãîðå). Ïðè÷èíèòå ìîãàò äà áúäàò ïîâèøåí âàãóñîâòîíóñ, ðåäèöà âúçïàëèòåëíè è äåãåíåðàòèâíè ïðîöåñè,çàñÿãàùè ïðåäñúðäíàòà ìóñêóëàòóðà. Ñóáåêòèâíàòàñèìïòîìàòèêà çàâèñè îò ñúñòîÿíèåòî íà ñúðöåòî, îòïðîäúëæèòåëíîñòòà íà ïàóçèòå è îò ñâîåâðåìåííîñòòà íàïîÿâà íà çàìåñòèòåëíèòå ñúêðàùåíèÿ.

SA áëîê ² ñòåïåí – íå ñå óñòàíîâÿâà â êîíâåí-öèîíàëíàòà ÅÊÃ;

SA áëîê ²² ñòåïåí, òèï Möbitz I èëè Wenckebach:- çàáàâåíî å ïðîâåæäàíåòî îò ñèíóñîâèÿ âúçåë êúì

ïðåäñúðäèåòî, êàòî çàêúñíåíèåòî íàðàñòâà ïîñòåïåííî;- ïàóçàòà å ïî-êúñà îò äâà íîðìàëíè ÐÐ-èíòåðâàëà;- îáèêíîâåíî å àñèìïòîìàòè÷åí.

SA áëîê ²² ñòåïåí, òèï Möbitz ²²: âúçìîæíàñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà.

- âíåçàïíî èçïàäàíå íà Ð- âúëíè è êàìåðíè êîìïëåêñè;- ïàóçàòà å äâà íîðìàëíè ÐÐ-èíòåðâàëà;- ïîñòîÿíåí áëîê 2:1 èëè 3:1 âîäè äî ñèíóñîâà

áðàäèêàðäèÿ;- èíòåðìèòèðàù áëîê 2:1 îòãîâàðÿ íà ïàóçà = äâà ÐÐ-

èíòåðâàëà.SA áëîê ²²² ñòåïåí = SA-àðåñò: âúçìîæíà

ñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà.- ðàçëè÷íî äúëãè ïàóçè;- ëèïñâàò Ð-âúëíè è QRS-êîìïëåêñè;- ïîÿâà íà çàìåñòèòåëåí ðèòúì.Àòðèîâåíòðèêóëàðåí (ÀV-) áëîê - çàáàâÿíå è/èëè

ïðåêúñâàíå íà ïðîâåæäàíåòî íà âúçáóäíèòå èìïóëñè îòïðåäñúðäèÿòà ïðåç ÀV-ñúåäèíåíèåòî êúì êàìåðèòå.

ÀV-áëîê ² ñòåïåí: õàðàêòåðèçèðà ñå ñúñ çàáàâÿíåíà ïðîâåæäàíåòî íà åëåêòðè÷åñêèòå èìïóëñè îò ïðåä-ñúðäèÿòà êúì êàìåðèòå. Çàáàâÿíåòî îáèêíîâåíî å âïðîêñèìàëíàòà ÷àñò íà ñíîïà íà Õèñ è ïî-ñïåöèàëíî âçîíàòà íà ÀV-âúçåëà, íî ìîæå äà âúçíèêíå è çàáàâåíàïðîâîäèìîñò â îáùèÿ ñòâîë íà Õèñ èëè ïðè íåïúëíîáëîêèðàíå íà áåäðàòà áåç âúâëè÷àíå íà ÀV-âúçåëà..Íàñòúïâà îáèêíîâåíî ïðè âúçïàëèòåëíè ïðîöåñè âìèîêàðäà, ïðè èñõåìèÿ èëè â ðåçóëòàò íà ìåäèêàìåíòîçíèâúçäåéñòâèÿ.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 21):1. Ïîëîæèòåëíè Ð-âúëíè âúâ ²² îòâ., òúé êàòî âîäà÷ íà

ñúðäå÷íèÿ ðèòúì å ñèíóñîâèÿò âúçåë.2. Óäúëæàâàíå íà PR-èíòåðâàëà íàä 0,20 (0,22) sec, êàòî âñÿêà

Ð-âúëíà ñå ïîñëåäâà îò ñúîòâåòñòâóâàùèÿ êàìåðåí êîìïëåêñ.3. Êàìåðíèòå êîìïëåêñè ñà íåïðîìåíåíè.4. Ðèòúìúò å ïðàâèëåí.5. ×åñòîòàòà å ìåæäó 60 è 100/min.

ÀV-áëîê ²² ñòåïåí:òèï Ñàìîéëîâ-Wenckebach èëè Möbitz I: õàðàêòå-

ðèçèðà ñå ñ ïðîãðåñèâíî óäúëæàâàíå íà PR-èíòåðâàëà âíÿêîëêî ïîñëåäîâàòåëíè ñúêðàùåíèÿ, ñëåä êîåòî åäíà Ð-âúëíà íå ñå ïîñëåäâà îò êàìåðåí êîìïëåêñ (ôèã. 22).

Ôèã.17 Êàìåðíî ìúæäåíå

Ôèã.18 WPW-ñèíäðîì

Ôèã.19 WPW-ñèíäðîì ñ òåñíè êàìåðíè êîìïëåêñè

Ôèã.21 AV-áëîê I ñòåïåí

Ôèã.20 WPW-ñèíäðîì ñ øèðîêè êàìåðíè êîìïëåêñè

Ôèã.22 AV-áëîê II ñòåïåí Mobitz I

òèï Möbitz ²²: õàðàêòåðèçèðà ñå ñ íàëè÷èå íà ïàóçè îòíåïðîâåäåíà Ð-âúëíà, êîèòî íå ñå ïðåäøåñòâóâàò îòïðîãðåñèâíî óäúëæàâàíå íà PR-èíòåðâàëà (ôèã. 23).Îòëè÷àâà ñå ñ íåóñòîé÷èâîñò è ñêëîííîñò êúì ïðåìè-íàâàíå â ïúëåí ÀV-áëîê.

Èíòåðåñ ïðåäñòàâëÿâàò âàðèàíòèòå íà íåïúëíèÿ ÀV-áëîê, ïðè êîèòî ñúîòíîøåíèåòî ìåæäó ïðåäñúðäíèòåâúëíè è êàìåðíèòå êîìïëåêñè å 2:1 èëè ïîâå÷å - 3:1; 4:1 èò.í. ×åñòèòå îòïàäàíèÿ íà êàìåðíè ñúêðàùåíèÿ âëîøàâàòõåìîäèíàìèêàòà è ñúçäàâàò çíà÷èòåëíà ñóáåêòèâíàñèìïòîìàòèêà, âêë. äî êàðòèíà íà ÌÀÑ ñèíäðîì.

ÌÀÑ-ñèíäðîì (ñèíäðîì íà Morgagni - Adams - Stocks)– ïðåäñòàâëÿâà çàãóáà íà ñúçíàíèå ñúñ èëè áåç ãúð÷îâàñèìïòîìàòèêà, íåïðîèçâîëíî èçïóñêàíå íà òàçîâèòåðåçåðâîàðè, ëèïñà íà ïóëñ è íà ñúðäå÷íè òîíîâå,ïîíèæàâàíå íà àðòåðèàëíîòî íàëÿãàíå äî íóëà èðàçøèðÿâàíå íà çåíèöèòå. Ïðèñòúïèòå òðàÿò îò íÿêîëêîñåêóíäè äî 1-2 min è ìîãàò äà çàâúðøàò ëåòàëíî.

À-V-áëîê ²²² ñòåïåí (ïúëåí À-V-áëîê) – ïúëíîïðåêúñâàíå íà ÀV-ïðîâîäèìîñòòà. Âðúçêàòà ìåæäóïðåäñúðäèÿ è êàìåðè ìîæå äà áúäå íàðóøåíà íà íèâîñíîïà íà His è/èëè è íà äâåòå áåäðà. Íàé-÷åñòàòà ïðè÷èíàå ÈÁÑ ñúñ èëè áåç ìèîêàðäåí èíôàðêò; ìèîêàðäèòè,êàðäèîìèîïàòèè, âðîäåíè àíîìàëèè íà ïðîâîäíàòàñèñòåìà, òðàâìàòè÷íè îïåðàòèâíè óâðåæäàíèÿ, ëå-êàðñòâåíè âúçäåéñòâèÿ è äð. Õåìîäèíàìèêàòà ñå ïðîìåíÿâ çàâèñèìîñò îò çàáàâÿíåòî íà êàìåðíàòà äåéíîñò.Êëèíè÷íîòî ïðîòè÷àíå ìîæå äà áúäå íàïúëíî àñèì-ïòîìíî äî ðàçãúðíàòà êàðòèíà íà ÌÀÑ ñèíäðîì. Âçàâèñèìîñò îò ìÿñòîòî íà ïðåêúñâàíå ñå ðàçëè÷àâàò:

ïðîêñèìàëåí ìîíîôàñöèêóëàðåí ïúëåí ÀV-áëîê - ñïðåêúñâàíå íà ñíîïà íà Õèñ â íåãîâàòà ïðîêñèìàëíà ÷àñò;

äèñòàëåí áèôàñöèêóëàðåí ïúëåí ÀV-áëîê - ñ ïðå-êúñâàíå íà äâåòå áåäðà. Óñòàíîâåíî å, ÷å ïðåõîäåí ïúëåíÀV-áëîê ìîæå äà âúçíèêíå è ïðè îðãàíè÷íî óâðåæäàíåíà åäíîòî áåäðî è âðåìåííî áëîêèðàíå íà äðóãîòî.

ÅÊÃ-êðèòåðèè: (ôèã. 24).1. Íàëè÷èå íà ñèíóñîâè Ð-âúëíè, êîèòî íå ñà ñâúðçàíè ñ

êàìåðíèòå êîìïëåêñè.2. Íàëèöå å ïúëíà ÀV-äèñîöèàöèÿ – ïðåäñúðäèÿ è êàìåðè ñå

ñúêðàùàâàò íåçàâèñèìî åäèí îò äðóã.3. Ôîðìàòà íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ çàâèñè îò ìÿñòîòî íà

àâòîíîìíèÿ öåíòúð (âîäà÷ íà êàìåðíèÿ ðèòúì), êàòî ïðè âîäà÷îò ÀV-ñúåäèíåíèåòî êàìåðíèòå êîìïëåêñè ñà ñ íîðìàëíàøèðèíà è ÷åñòîòà íàä 40/min, à ïðè âîäà÷ îò êàìåðíàòàìóñêóëàòóðà ñà ðàçøèðåíè è äåôîðìèðàíè è ÷åñòîòà ìîæå äàáúäå ïîä 30/min. Ïðè ïðîìåíÿùè ñå ïî ôîðìà êàìåðíèêîìïëåêñè àâòîíîìíèÿò öåíòúð ïðîìåíÿ ìÿñòîòî ñè – òó âåäíàòà, òó â äðóãàòà êàìåðà èëè â ðàçëè÷íè ìåñòà íà åäíà èñúùà êàìåðà.

4. ×åñòîòàòà íà ïðåäñúðäíèòå âúëíè å ïî-ãîëÿìà îò òàçè íàêàìåðèòå.

Ñèíäðîì íà Frederic = ïðåäñúðäíî ìúæäåíå ñ ïúëåíÀV-áëîê.

Âúòðåêàìåðåí áëîê: çàáàâÿíå èëè ïðåêúñâàíå íàïðîâåæäàíåòî íà âúçáóäíèÿ èìïóëñ íÿêúäå â ïðîâîäíàòàñèñòåìà íà êàìåðèòå ïîä ñíîïà íà His. Âúòðåêàìåðíèÿòáëîê áèâà: áåäðåí – äåñåí áåäðåí áëîê è ëÿâ áåäðåí áëîê,ôàñöèêóëàðåí – ëÿâ ïðåäåí è ëÿâ çàäåí ôàñöèêóëàðåíáëîê; íåñïåöèôè÷åí âúòðåêàìåðåí áëîê.

Áåäðåí áëîê – íàðóøåíî å åëåêòðè÷åñêîòî àêòèâèðàíåíà åäíà îò êàìåðèòå ïîðàäè ïàòîëîãè÷íè ïðîìåíè èäåñòðóêöèÿ íà äÿñíîòî èëè ëÿâîòî áåäðî íà âúòðå-êàìåðíàòà ïðîâîäíà ñèñòåìà. Ñúîòâåòíàòà êàìåðà ñåàêòèâèðà (äåïîëàðèçèðà) ñúñ çàêúñíåíèå ïî íåíîðìàëåíïúò îò èìïóëñ, ïðîâåäåí ïðåç áåäðîòî íà äðóãàòà êàìåðà.Åëåêòðîôèçèîëîãè÷íèÿò ìåõàíèçúì íà áåäðåíèÿ áëîêâêëþ÷âà ñëåäíèòå ôàçè:

- íîðìàëíà äåïîëàðèçàöèÿ íà ìåæäóêàìåðíàòàïðåãðàäà;

- íîðìàëíà ïî âðåìå äåïîëàðèçàöèÿ íà ñâîáîäíàòàñòåíà íà êàìåðàòà ñ íåáëîêèðàíîòî áåäðî;

- çàêúñíÿâàùà è çàáàâåíà äåïîëàðèçàöèÿ íà ñâîáî-äíàòà ñòåíà íà êàìåðàòà ñ áëîêèðàíîòî áåäðî;

- âòîðè÷íî íàðóøåíà êàìåðíà ðåïîëàðèçàöèÿ.Íà ÅÊÃ ñå ðåãèñòðèðàò: ðàçøèðåí ≥ 0,10 sec è

äåôîðìèðàí êàìåðåí êîìïëåêñ, âòîðè÷íî íàðóøåíàðåïîëàðèçàöèÿ ñ äèñêîðäàíòíè ïðîìåíè â ST-ñåãìåíòà èT-âúëíàòà. Ïðè QRS≤ 0,11 sec ñå ãîâîðè çà íåïúëåí áåäðåíáëîê, à ≥ 0,12 sec - çà ïúëåí. Åëåêòðè÷åñêàòà îñ ìîæå äàáúäå îòêëîíåíà â ïîñîêàòà íà áëîêèðàíîòî áåäðî. Ñïîðåäïðîòè÷àíåòî ñè áåäðåíèÿò áëîê ìîæå äà áúäå ïîñòîÿíåíè èíòåðìèòåíòåí (ïðåõîäåí).

Ëÿâ áåäðåí áëîê (ËÁÁ) – íàëèöå å îáèêíîâåíî ïðèòåíñèîííî èëè îáåìíî îáðåìåíÿâàíå íà ËÊ ñ ïîñëå-äâàùà õèïåðòðîôèÿ è/èëè äèëàòàöèÿ (ÀÕ, àîðòíè ïîðîöè,êîàðêòàöèÿ íà àîðòàòà è äð.); ïðè ÈÁÑ, ìèîêàðäèòè èêàðäèîìèîïàòèè; ïðè èäèîïàòè÷íà ôèáðîçà è êàëöèíîçàíà âúòðåêàìåðíàòà ïðîâîäíà ñèñòåìà; êàòî ñòðàíè÷åíåôåêò îò ïðèëîæåíèåòî íà àíòèàðèòìè÷íè è àíòè-äåïðåñèâíè ìåäèêàìåíòè è äð. Íå å îáè÷àéíà íàõîäêàïðè õîðà ñúñ çäðàâè ñúðöà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 25):1. Øèðîê è íàöåïåí R-çúáåö ïðè ëèïñà íà q- è s-çúáåö (R-

èëè RR‘, rR‘- ôîðìà â îòâåæäàíèÿòà ñðåùó ëÿâàòà êàìåðàV5,6, ², è àVL.

2. Óäúëæåíî âúòðåêàìåðíî îòêëîíåíèå (intrinsicoiddeflection) íàä 0,08 sec â îòâåæäàíèÿòà ñðåùó ËÊ.

3. Ðàçøèðåí è íàçúáåí S-çúáåö è ïàòîëîãè÷íî ìàëúê r-çúáåöâ îòâåæäàíèÿòà ñðåùó ÄÊ - V1,2, ²²² è àVF èëè íàïðàâî QS-ôîðìà.

4. Äèñêîðäàíòíè ïðîìåíè â ST-ñåãìåíòà è Ò-âúëíàòà.5. Èíäèôåðåíòíà èëè óìåðåíî îòêëîíåíà åëåêòðè÷åñêà îñ

íàëÿâî.Ïðè íàëè÷èå íà ËÁÁ âîëòàæíèòå êðèòåðèè çà ëåâî-

êàìåðíà õèïåðòðîôèÿ ñà íåâàëèäíè; ïðè íåïúëåí ËÁÁ –çàïàçâàò ñâîÿòà âàëèäíîñò. Â îêîëî 90% îò ñëó÷àèòåíåïúëíèÿò ËÁÁ å èçðàç íà ëåâîêàìåðíà õèïåðòðîôèÿ. Ïðèíàëè÷èå íà ËÁÁ ÅÊÃ- äèàãíîçàòà íà ìèîêàðäíèÿ èíôàðêòå ìíîãî òðóäíà èëè íåâúçìîæíà.

Äåñåí áåäðåí áëîê (ÄÁÁ) - íàëèöå å îáèêíîâåíî ïðèòåíñèîííî èëè îáåìíî îáðåìåíÿâàíå íà ÄÊ ñ ïîñëå-äâàùà õèïåðòðîôèÿ è/èëè äèëàòàöèÿ (ASD, ïóëìîíàëíàõèïåðòîíèÿ ñ ðàçëè÷íà åòèîëîãèÿ), ïðè îñòúð ìèîêàðäåíèíôàðêò; ïðè èäèîïàòè÷íà ôèáðîçà è êàëöèíîçà íàâúòðåêàìåðíàòà ïðîâîäíà ñèñòåìà; êàòî ñòðàíè÷åí åôåêòîò ïðèëîæåíèåòî íà àíòèàðèòìè÷íè ñðåäñòâà îò êëàñ ²Àè ²Ñ. Íå ðÿäêî ñå ñðåùà è ïðè íàïúëíî çäðàâè ëèöà, âêë.è â äåòñêà âúçðàñò (îñîáåíî íåïúëíèÿò ÄÁÁ). Õàðàêòåðíààóñêóëòàòîðíà îñîáåíîñò å çíà÷èòåëíîòî ðàçäâîÿâàíå íà

Ôèã.23 AV-áëîê II ñòåïåí Mobitz II

Ôèã.24 Ïúëåí AV-áëîê

Ôèã.25 Ëÿâ áåäðåí áëîê (ËÁÁ)

Ôèã.26 Äåñåí áåäðåí áëîê (ÄÁÁ)

ïúðâèÿ è âòîðèÿ òîí, äúëæàùî ñå íà çàáàâåíîòîàêòèâèðàíå íà ÄÊ. Òîâà ïðè÷èíÿâà íååäíîâðåìåííîòîçàòâàðÿíå íà ìèòðàëíàòà è òðèêóñïèäàëíàòà êëàïà îò åäíàñòðàíà, è íà àîðòíàòà è ïóëìîíàëíàòà îò äðóãà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè (ôèã. 26):1. Íàöåïåí êàìåðåí êîìïëåêñ ñ êîíôèãóðàöèÿ rSR‘, rsR‘,

RSR‘, RsR‘ èëè rR‘ â äåñíèòå ïðåêîðäèàëíè îòâåæäàíèÿ V1,2,V3R è àVR.

2. Óäúëæåíî âúòðåêàìåðíî îòêëîíåíèå íàä 0,06 sec âîòâåæäàíèÿòà ñðåùó ÄÊ.

3. Äúëáîê, øèðîê íàä 0,04 sec è íàçúáåí S-çúáåö âîòâåæäàíèÿòà ñðåùó ËÊ - V5,6, ², ïîíÿêîãà è âúâ ²² è àVL.

4. Äèñêîðäàíòíè ïðîìåíè â ST-ñåãìåíòà è Ò-âúëíàòà5. Èíäèôåðåíòíà èëè óìåðåíî îòêëîíåíà åëåêòðè÷åñêà îñ

íàäÿñíî.Ôàñöèêóëàðåí áëîê (õåìèáëîê) - íàðóøåíî åëåêòðè-

÷åñêî àêòèâèðàíå íà ÷àñò îò ËÊ ïîðàäè ïàòîëîãè÷íèïðîìåíè è äåñòðóêöèÿ íà ïðåäíîòî èëè çàäíîòî ðàçêëî-íåíèå (ôàñöèêóë) íà ëÿâîòî áåäðî.

Ëÿâ ïðåäåí ôàñöèêóëàðåí áëîê (ËÏÔÁ, ËÏÕÁ) –íàðóøåíî å ïðîâåæäàíåòî ïî ïðåäíîòî êëîí÷å íà ëÿâîòîáåäðî ïðè çàïàçåíî ïðîâåæäàíå ïî çàäíîòî. QRS-êîìïëåêñúò å ñ øèðèíà ≤ 0,11 sec. Ñúùåñòâåíî çíà÷åíèåçà äèàãíîçàòà èìàò ïðîìåíèòå â ïåðèôåðíèòå îòâåæäàíèÿ(çà ðàçëèêà îò áåäðåíèòå áëîêîâå). ËÏÔÁ å íàõîäêà, êîÿòîíå âëîøàâà ïðîãíîçàòà.

ÅÊÃ-êðèòåðèè:1. Êîíôèãóðàöèÿ íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ qR- â ² è àVL

îòâåæäàíå.2. Êîíôèãóðàöèÿ íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ rS âúâ ²², ²²² è àVF

îòâ., êàòî âúâ ²² îòâ. Rd”S.3. Îòêëîíåíèå íà åëåêòðè÷åñêàòà îñ íàëÿâî 45î.4. Äúëáîêè S-çúáöè âúâ V5,6.Ëÿâ çàäåí ôàñöèêóëàðåí áëîê (ËÇÔÁ, ËÇÕÁ) -

íàðóøåíî å ïðîâåæäàíåòî ïî çàäíîòî êëîí÷å íà ëÿâîòîáåäðî ïðè çàïàçåíî ïðîâåæäàíå ïî ïðåäíîòî. QRS-êîìïëåêñúò å ñ øèðèíà ≤ 0,11 sec. Êàòî èçîëèðàíà ëåçèÿËÇÔÁ ñå ñðåùà òâúðäå ðÿäêî.

ÅÊÃ-êðèòåðèè:1. Êîíôèãóðàöèÿ íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ rS - â ² è àVL

îòâåæäàíå2. Êîíôèãóðàöèÿ íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ qR âúâ ²², ²²² è àVF

îòâåæäàíå.3. Îòêëîíåíèå íà åëåêòðè÷åñêàòà îñ íàäÿñíî >110î ïðè ëèïñà

íà êëèíè÷íè äàííè çà äåñíîêàìåðíî çàáîëÿâàíå.

ÀÍÒÈÀÐÈÒÌÈ×ÍÈ ÑÐÅÄÑÒÂÀÐ. Òúðíîâñêà – ÊúäðåâàÀíòèàðèòìè÷íèòå ñðåäñòâà ñå èçïîëçâàò çà îâëàäÿâàíå

èëè ïðîôèëàêòèêà íà ðèòúìíèòå íàðóøåíèÿ. Åëåêòðî-ôèçèîëîãè÷íàòà êëàñèôèêàöèÿ íà àíòèàðèòìè÷íèòåñðåäñòâà å âúâåäåíà îò Vaughan Williams (1975) è B.Singh(1972) è å âèäîèçìåíåíà ïðåç 1985 ã. îò D.Harrison.Îñíîâàâà ñå íà åôåêòèòå íà àíòèàðèòìè÷íèòå ñðåäñòâàâúðõó àêöèîíàòà ïîòåíöèÿ (äåïîëàðèçàöèÿ è ðåïî-ëàðèçàöèÿ) íà ìèîêàðäíèòå êëåòêè. Âúïðåêè ñâîèòåîãðàíè÷åíèÿ è íåäîñòàòúöè, òÿ ïðîäúëæàâà äà áúäåøèðîêî èçïîëçâàíà â êëèíè÷íàòà ïðàêòèêà. Â íåÿ íå ñàâêëþ÷åíè äèãèòàëèñîâèòå ïðåïàðàòè è àäåíîçèíà.

Äðóãà, ïî-ïîäðîáíà êëàñèôèêàöèÿ íà àíòèàðèòìè÷íèòåëåêàðñòâà å “Ñèöèëèàíñêèÿò ãàìáèò”, èçãîòâåí îòÅâðîïåéñêîòî äðóæåñòâî ïî êàðäèîëîãèÿ (1991,1998). Òÿå èçêëþ÷èòåëíî òåðàïåâòè÷íî íàñî÷åíà, íî ïîðàäè òîâà,÷å ìåäèêàìåíòîçíîòî ëå÷åíèå å èçâåäåíî íà ìîëåêóëÿðíîíèâî, å òðóäíà çà èçïîëçâàíå îò ïðàêòèêóâàùèÿ ëåêàð âåæåäíåâíàòà ïðàêòèêà.

Ìîäèôèöèðàíà êëàñèôèêàöèÿ íà àíòèàðèòìè÷íèòåñðåäñòâà íà Vaughan Williams:

Êëàñ ² - Áëîêåðè íà áúðçèòå Na+ êàíàëè íà êëåòú÷íàòàìåìáðàíà, ìåìáðàíî-ñòàáèëèçèðàùè ìåäèêàìåíòè. Òåíàìàëÿâàò â ðàçëè÷íà ñòåïåí ñêîðîñòòà íà íàðàñòâàíå(ôàçà 0) íà àêöèîííèÿ ïîòåíöèàë (äåïîëàðèçàöèÿòà) èïðîìåíÿò ïî ðàçëè÷åí íà÷èí íåãîâàòà ïðîäúëæèòåëíîñò(ðåïîëàðèçàöèÿòà). Ðàçëèêèòå ìåæäó îòäåëíèòå ïîä-êëàñîâå ñå äúëæàò íà ðàçëè÷íàòà êèíåòèêà íà ìîëåêóëèòåíà òåçè ìåäèêàìåíòè, ò.å. íà÷àëî è ïðîäúëæèòåëíîñò íàïðèêðåïâàíå êúì áúðçèòå Na+ êàíàëè. Íàé-ñèëíî ñåïðèêðåïâàò è áàâíî ñå îòäåëÿò ìåäèêàìåíòèòå îò ² Ñ, ïî-ñëàáî îò ² À è íàé-ñëàáî îò ² Â êëàñ. Â òîçè ðåä Ñ > A >B å è ñòåïåíòà íà òåõíèòå ïðîòèâîàðèòìè÷íè èïðîàðèòìîãåííè åôåêòè.

²À – óäúëæàâàò ïðîäúëæèòåëíîñòòà íà àêöèîííèÿïîòåíöèàë.

Ïðåäñòàâèòåëè: Chinidin, Procainamide, Disopyramide.²Â – ñêúñÿâàò ïðîäúëæèòåëíîñòòà íà àêöèîííèÿ

ïîòåíöèàë.Ïðåäñòàâèòåëè: Lidocaine, Mexiletine, Phenytoin

(Diphenin), Tocainide.²Ñ – íå ïðîìåíÿò ïðîäúëæèòåëíîñòòà íà àêöèîííèÿ

ïîòåíöèàë.Ïðåäñòàâèòåëè: Propafenone, Ajmaline, Flecainide,

Ethmozine, Encainide.Êëàñ ²² - Áåòà-àäðåíåðãè÷íè áëîêåðè – èíõèáèðàò

âúçäåéñòâèåòî íà ñèìïàòîìèìåòèöèòå âúðõó àêöèîííèÿïîòåíöèàë, ò.å. íàìàëÿâàò ñêîðîñòòà íà íàðàñòâàíå íààêöèîííèÿ ïîòåíöèàë è èçãëàæäàò íàêëîíà íà ôàçà 4(äèàñòîëàòà) íà ïåéñìåéêúðîâèòå êëåòêè.

Êëàñ ²²² - Áëîêåðè íà Ê+ êàíàëè – óäúëæàâàòïðîäúëæèòåëíîñòòà íà àêöèîííèÿ ïîòåíöèàë, áåç äàâúçäåéñòâàò âúðõó ñêîðîñòòà íà íàðàñòâàíå íà ôàçà 0.

Ïðåäñòàâèòåëè: Amiodarone, Bretilium tossilate,Sotalol, Ibutilide, Dofetilide, Acimilide, Biposerode,Dronadrone.

Êëàñ ²V - Áëîêåðè íà Ñà++ êàíàëè – ïîâëèÿâàòíàâëèçàíåòî íà Ñà++ ïðåç êëåòú÷íàòà ìåìáðàíà. Òîçèìåõàíèçúì ïðîìåíÿ àêòèâíîñòòà íà ïåéñìåéêúðîâèòåêëåòêè íà ÀV- âúçåëà, êîÿòî çàâèñè â ïî-ãîëÿìà ñòåïåí îòáàâíîòî íàâëèçàíå íà Ñà++, îòêîëêîòî íà Na+.

Ïðåäñòàâèòåëè: Verapamil, Diltiazem.Ñïåöèôè÷íè îñîáåíîñòè íà àíòèàðèòìè÷íèòå ñðåäñòâàÂ çàâèñèìîñò îò òåðàïåâòè÷íèÿ èì ïîòåíöèàë, åôåêòà

âúðõó ÅÊÃ è ìèîêàðäíàòà ôóíêöèÿ, àíòèàðèòìè÷íèòåìåäèêàìåíòè ïîêàçâàò ñúùåñòâåíè ðàçëè÷èÿ, êîèòî èìàòãîëÿìî çíà÷åíèå çà êëèíè÷íîòî èì ïðèëîæåíèå.

². ÑÏÅÊÒÚÐ ÍÀ ÄÅÉÑÒÂÈÅ

Ñ ÒÅÑÅÍ ÑÏÅÊÒÚÐ ÍÀ ÄÅÉÑÒÂÈÅ: Ñ åôåêò ïðåäèìíî ïðè íàäêàìåðíè àðèòìèè –

êëàñ ²V.

Ïî èçêëþ÷åíèå ìîãàò äà áúäàò åôåêòèâíè è çàîâëàäÿâàíå íà êàìåðíà òàõèêàðäèÿ îò ôàñöèêóëàðåí òèïè íà ðåïåòèòèâíà ìîíîìîðôíà êàìåðíà òàõèêàðäèÿ ïðèìëàäè õîðà.

Ñ åôåêò ïðè ëå÷åíèåòî íà êàìåðíè àðèòìèè – êëàñ²Â. Çà ñïåøíîòî îâëàäÿâàíå íà ïðèñòúï îò êàìåðíàòàõèêàðäèÿ ìåäèêàìåíò íà èçáîð å Lidocaine i.v..

Ñ øèðîê ñïåêòúð íà äåéñòâèå - ïðè ëå÷åíèåòîêàêòî íà íàäêàìåðíè, òàêà è íà êàìåðíè àðèòìèè – êëàñ²À, ²Ñ, ²² è ²²².

Amiodarone å íàé-åôåêòèâíèÿò àíòèàðèòìèê áåçêàðäèîäåïðåñèâíî äåéñòâèå, íàëîæèë ñå â åæåäíåâíàòàêëèíè÷íà ïðàêòèêà, íî â ñúùîòî âðåìå è íàé-òîêñè÷íèÿò– ñ íàé-ìíîãî ñòðàíè÷íè åêñòðàêàðäèàëíè åôåêòè.

Propafenon å ñ ìíîãî øèðîê ñïåêòúð íà äåéñòâèå, ïî-ìàëêî ñòðàíè÷íè åêñòðàêàðäèàëíè åôåêòè, íî ñ èçðàçåíîêàðäèîäåïðåñèâíî äåéñòâèå.

²². Åôåêò (è â íåòîêñè÷íè äîçè) íà àíòèàðèòìè÷íèòåìåäèêàìåíòè âúðõó ÅÊÃ:

Ñúðäå÷íà ÷åñòîòà:Íàìàëÿâàíå íà Ñ× äî ñèíóñîâà áðàäèêàðäèÿ ñå

íàáëþäàâà ïðè ëå÷åíèå ñ ìåäèêàìåíòè îò ²², ²²² è ²V êëàñ.Ëåêî ó÷åñòÿâàíå íà Ñ× (âàãîëèòè÷íî äåéñòâèå) ïðèñèíóñîâ ðèòúì ìîæå äà íàñòúïè ïðè ëå÷åíèå ñ Chinidinèëè Disopyramide.

PR-èíòåðâàë:Óäúëæàâàíå íà PR-èíòåðâàëà ñ 0,02-0,04 sec ñå

óñòàíîâÿâà ÷åñòî ïðè ëå÷åíèå ñ äèãèòàëèñ, êëàñ ²², ²²², ²Vè ïîíÿêîãà ïðè êëàñ ²Ñ (Propafenone è Flecainide). QRS-êîìïëåêñ:

Øèðèíàòà íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ íàðàñòâà ñ 10-20%ïðè ëå÷åíèå ñ ìåäèêàìåíòè îò êëàñ ²À èëè ²Ñ. Íå òðÿáâàäà ñå äîïóñêà ðàçøèðÿâàíå íà QRS-êîìïëåêñà, íàä-õâúðëÿùî 150% îò èçõîäíàòà øèðèíà èëè ³ 0,14 sec. Òî åïðåäâåñòíèê íà ñåðèîçíè ðèòúìíè íàðóøåíèÿ è èçèñêâàèçêëþ÷âàíåòî íà àíòèàðèòìè÷íîòî ñðåäñòâî îò ëå÷å-íèåòî èëè íàìàëÿâàíå íà äîçàòà ìó!

QT-èíòåðâàë: óäúëæàâàíå íà QT-èíòåðâàëà ñåíàáëþäàâà ïðè êëàñ ²À è ²²². Òî å ïîñòîÿííà íàõîäêà ïðèëå÷åíèåòî ñ Amiodarone è å äîçîçàâèñèìî. Óäúëæàâàíåòîíà QT-èíòåðâàëà ïðè êëàñ ²À è Sotalol èçèñêâà îñîáåíîâíèìàíèå, òúé êàòî ìîæå äà áúäå ïðåäâåñòíèê íàñåðèîçíè êàìåðíè àðèòìèè, âêë êàìåðíà òàõèêàðäèÿ òèïtorsades de pointes èëè êàìåðíî ìúæäåíå. ÊîðèãèðàíèÿòQT-èíòåðâàë ïðè ñèíóñîâ ðèòúì òðÿáâà äà îñòàíå ïîä520 msec.

²²². Ñòðàíè÷íè åôåêòè íà àíòèàðèòìè÷íèòå ìåäè-êàìåíòè:

Êàðäèàëíè:Êàðäèîäåïðåñèâåí åôåêò – íàé-èçðàçåí ïðè äèçî-

ïèðàìèä, áåòà-áëîêåðèòå, êëàñ ²Ñ, Ñà-àíòàãîíèñòè.Êîðäàðîíúò å áåç êàðäèîäåïðåñèâíî äåéñòâèå.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè:Âñè÷êè àíòèàðèòìè÷íè ñðåäñòâà ìîãàò äà áúäàò

ïðîàðèòìîãåííè, íî â íàé-ãîëÿìà ñòåïåí òîâà âàæè çàìåäèêàìåíòèòå îò êëàñ ². Ïðîàðèòìîãåííèòå åôåêòèçàâèñÿò ïðåäè âñè÷êî îò íàëè÷èåòî íà îðãàíè÷íîñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå è ñà íàé-èçðàçåíè ïðè ñèñòîëíàëåâîêàìåðíà äèñôóíêöèÿ. Ðåçóëòàòèòå îò ìåòà-àíàëèçà

íà êëèíè÷íè ïðîó÷âàíèÿ ñ ïðèëîæåíèåòî íà àíòè-àðèòìè÷íè ìåäèêàìåíòè ñëåä ìèîêàðäåí èíôàðêòïîêàçâàò, ÷å ñàìî áåòà-áëîêåðèòå ïîäîáðÿâàò ïðåæè-âÿåìîñòòà. Ìàêàð, ÷å åôåêòúò îò Amiodarone å ãðàíè÷åí,íåãîâîòî ïðèëîæåíèå íå å ñâúðçàíî ñ ïîâèøåíàñìúðòíîñò.

Êëèíè÷íî çíà÷åíèå èìàò ñëåäíèòå äàííè:Ïðè êëàñ ²À ïðîàðèòìîãåííèÿò åôåêò å äîçîíåçàâèñèì

– ïðîàðèòìèè ìîãàò äà ñå èçÿâÿò è ïðè íîðìàëíè èëè ïî-íèñêè îò òåðàïåâòè÷íèòå äîçè êîíöåíòðàöèè íà ìåäèêà-ìåíòà. Îò ñúùåñòâåíî çíà÷åíèå å ïðîñëåäÿâàíåòî íà êî-ðèãèðàíèÿ QT-èíòåðâàë.

Ïðè êëàñ ²Ñ ïðîàðèòìîãåííèòå åôåêòè ìîãàò äà ñåäúëæàò íà óâåëè÷åíàòà Ñ×. Âêëþ÷âàíåòî íà áåòà-áëîêåðáè ìîãëî äà íàìàëè ïðîàðèòìîãåííèòå åôåêòè íà êëàñ²Ñ. Íå òðÿáâà äà ñå äîïóñêà ðàçøèðÿâàíå íà QRS-êîìïëåêñà, íàäõâúðëÿùî 150% îò èçõîäíàòà ìó øèðèíà.Ðàáîòíàòà ïðîáà ìîæå äà ñå îêàæå ïîëåçíà çà äîëÿâàíåðàçøèðÿâàíåòî íà êàìåðíèÿ êîìïëåêñ, êîåòî íàñòúïâàñàìî ïðè âèñîêè ÷åñòîòè (ðàáîòíî-çàâèñèìî çàáàâÿíåíà âúòðåêàìåðíàòà ïðîâîäèìîñò).

Ïðè êëàñ ²²² ïðîàðèòìîãåííèÿò åôåêò å äîçî-çàâèñèì,îñîáåíî ïðè Sotalol. Ïîÿâàòà íà áðàäèêàðäèÿ, óäúëæàâàíåíà QT-èíòåðâàëà è êàìåðíà åêñòðàñèñòîëèÿ èìàòïðîãíîñòè÷íî çíà÷åíèå – ïðåäñêàçâàò ïîÿâàòà íàïðîàðèòìèÿ.

Áëîêîâå, áðàäèêàðäèÿ è êàðäèàê àðåñò – ïðè ëå÷åíèå ñáåòà-áëîêåðè, Verapamil, Diltiazem. Íàëè÷èåòî íà áåäðåíáëîê ïðè íîðìàëíà ÀV-ïðîâîäèìîñò è ëèïñà íàïðåäøåñòâàùà ñèíêîïàëíî ñèìòîìàòèêà íå å ïðîòèâî-ïîêàçàíèå çà çàïî÷âàíå íà àíòèàðèòìè÷íîòî ëå÷åíèå.Êëàñ ²Â ñà ìåäèêàìåíòè íà èçáîð ïðè òàêèâà ïàöèåíòè!

Êàìåðíè òàõèêàðäèè òèï torsade de pointes, õèíèäèíîâêîëàïñ – ñúñ ñèëíî èçðàçåí ïðîàðèòìîãåíåí åôåêò ñàêëàñ ²À, ²Ñ è ²²², êàêòî è äèãèòàëèñîâèòå ãëþêîçèäè.

Åêñòðàêàðäèàëíè: Amiodarone – îòëàãàíå íàïèãìåíò â êîðíåÿòà; äèñôóíêöèÿ íà ùèòîâèäíàòà æëåçà;òðåìîð, àòàêñèÿ, íàðàñòâàíå íà ÷åðíîäðîáíèòå åíçèìè;èòåðñòèöèàëåí ïíåâìîíèò, ïðîãðåñèðàù â ïóëìîíàëíàôèáðîçà, ôîòîñåíñèáèëèçàöèÿ è äð. (òàáë. 1).

Íå òðÿáâà äà ñå êîìáèíèðàò àíòèàðèòìè÷íèìåäèêàìåíòè îò åäèí è ñúù êëàñ; ìåäèêàìåíòè îò ãðóïèòåñúñ ñèëíî èçðàçåíè ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè (²À è ²Ñêëàñ); ìåäèêàìåíòè, óäúëæàâàùè QT-èíòåðâàëà; ìåäè-êàìåíòè ñ îòðèöàòåëíî èíîòðîïíî äåéñòâèå.

ÊËÀÑ ²ÀÕèíèäèí (Chinidin) - èçîìåð íà àíòèìàëàðè÷íèÿ

ìåäèêàìåíò õèíèí.1 òàáë. = 200 mg. Èìà ìíîãî äîáðà ÷ðåâíà ðåçîðáöèÿ,

ïðîäúëæèòåëíîñò íà åôåêòà 6-8 ÷àñà, èçëú÷âà ñå ïðåçáúáðåöèòå è ÷åðíèÿ äðîá.

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: Áëîêèðàùàòà àëôà-àäðå-íåðãè÷íà ñïîñîáíîñò íà Chinidin è äèðåêòíèÿò ìóâàçîäèëàòèðàù åôåêò ìîãàò äà ïðåäèçâèêàò îðòîñòàòè÷íàõèïîòîíèÿ è ðåôëåêñíà òàõèêàðäèÿ. Âàãîëèòè÷íèÿò ìóåôåêò ìîæå äà äîâåäå äî ïðîìÿíà â ïðîâîäèìîñòòà ïðåçÀV-âúçåëà, êîåòî ïðè ïðåäñúðäíî òðåïòåíå (ÏÒ) áè èìàëîôàòàëíè ïîñëåäèöè (ÏÒ ñ ïðîâåæäàíå 1:1). Ïðåïîðú÷âà

ñå ïðåäè çàïî÷âàíå íà ëå÷åíèå ñ Chinidin âêëþ÷âàíå íàÀV-áëîêèðàù ìåäèêàìåíò (â-áëîêåð, Ñà àíòàãîíèñò,Digoxin).

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: õèíèäèíîâ ñèíêîï – íàé-÷åñòî â ðåçóëòàò íà êàìåðíà òàõèêàðäèÿ; ðàííî êàìåðíîìúæäåíå – ñðåäíî 3 äíè ñëåä çàïî÷âàíå íà ëå÷åíèåòî (â31%); êàìåðíà òàõèêàðäèÿ òèï torsade de pointes. Ïëàçìåíèòå íèâà íà Chinidin èëè íåãîâèòå

ìåòàáîëèòè íÿìàò ïðåäñêàçâàùî çíà÷åíèå çà ïîÿâàòà íàïðîàðèòìèè. Íàëè÷èåòî íà õèïîêàëèåìèÿ ïðåäðàçïîëàãà êúì

ïîÿâàòà íà torsade de pointes. Ïðîàðèòìîãåííèòå åôåêòè íà Chinidin ñå çàñèëâàò

ïðè êîìáèíèðàíåòî ìó ñ äðóãè àíòèàðèòìèöè îò êëàñ ²Àèëè ²²², êàêòî è ñ äèãèòàëèñîâè ïðåïàðàòè.

Ïðîêàèíàìèä (Procainamide) - 1 òàáë. = 250 mg; 1 àìï.= 500 mg â 5 ml.

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: ïðè âåíîçíî ïðèëîæåíèåìîæå äà íàñòúïè àðòåðèàëíà õèïîòîíèÿ. Ïðèåò ïðåçóñòàòà îáèêíîâåíî å áåç çíà÷èìè õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè.Ïðè îêîëî 10% îò áîëíèòå ìîæå äà âëîøè íàëè÷íàòàõðîíè÷íà ÑÍ.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: Ëóïóñåí ñèíäðîì. Ñòðàíè÷íèíåâðîìóñêóëíè åôåêòè ìîãàò äà ñå íàáëþäàâàò ïðèmyasthenia gravis èëè îò åäíîâðåìåííîòî ïðèëîæåíèåíà àìèíîãëèêîçèäè.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: êàìåðíà òàõèêàðäèÿ òèïtorsade de pointes êàòî ðåçóëòàò îò åôåêòèòå íà Procain-amide âúðõó ðåïîëàðèçàöèÿòà.

Ïðîàðèòìîãåííèòå åôåêòè íà Procainamide ñåçàñèëâàò ïðè êîìáèíèðàíåòî ìó ñ äðóãè àíòèàðèòìèöèîò êëàñ ²À èëè ñ êëàñ ²²².

Åìïèðè÷íîòî ïðèëàãàíå íà Procainamide ïðèïàöèåíòè ñëåä cardiac arrest å ñâúðçàíî ñ ïî-ãîëÿìïðîöåíò âíåçàïíà ñúðäå÷íà ñìúðò â ñðàâíåíèå ñíåëåêóâàíèòå ïàöèåíòè.

Äèçîïèðàìèä (Disopyramide) - 1 òàáëåòêà = 100 mg.Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: Îòðèöàòåëíèÿò èíîòðîïåí

åôåêò íà Disopyramide çàâèñè îò ïëàçìåíàòà ìóêîíöåíòðàöèÿ è å îñîáåíî èçðàçåí ïðè ïàöèåíòè ñëåâîêàìåðíà ñèñòîëíà çàñòîéíà ÑÍ.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: àíòèõîëèíåðãè÷íè ñòðàíè÷íèåôåêòè êàòî ñúõíåíå íà óñòàòà, çàïåê è ðåòåíöèÿ íàóðèíàòà ñå óñòàíîâÿâàò ïðè 29% îò ïàöèåíòèòå íà ëå÷åíèåñ Disopyramide. Ìîãàò äà ñå íàáëþäàâàò ïðîÿâè íàõèïîãëèêåìèÿ â ðåçóëòàò íà ïðîìåíåíàòà èíñóëèíîâàñåêðåöèÿ. Äðóãè ñòðàíè÷íè åôåêòè ñà ãàäåíå, ïîâðúùàíå,ðàø, õîëåñòàçà, àãðàíóëîöèòîçà.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: ìîæå äà äîâåäå äî ïîÿâàòàíà êàìåðíî ìúæäåíå è êàìåðíà òàõèêàðäèÿ òèï torsadede pointes, íî êàòî ÷å ëè â ïî-ìàëêà ñòåïåí, îòêîëêîòîChinidin.

Ïðîàðèòìîãåííèòå åôåêòè íà Disopyramide ñåçàñèëâàò ïðè êîìáèíèðàíåòî ìó ñ äðóãè àíòèàðèòìèöèîò êëàñ ²À èëè ñ êëàñ ²²².

ÊËÀÑ ²ÂËèäîêàèí (Lidocaine) - àìïóëè 1% è 2% 10 ml.

Ìåäèêàìåíò íà ïúðâè èçáîð çà ñïåøíî ëå÷åíèå íàâñè÷êè êîìïëåêñíè êàìåðíè àðèòìèè. Ïðèëàãà ñå âåíîçíî(åíòåðàëíàòà ìó ðåçîðáöèÿ å ëîøà). Ïðîäúëæèòåëíîñòòàíà ïðîòèâîàðèòìè÷íèÿ ìó åôåêò ñëåä ñòðóéíî âåíîçíîïðèëîæåíèå å ìíîãî êðàòêà 10-20 min. Èçëú÷âà ñå ÷ðåçåíçèìíà äåãðàäàöèÿ â ÷åðíèÿ äðîá. Â êàðäèîëîãèÿòà ñåèçïîëçâà 1% è 2% ðàçòâîð.

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: îáèêíîâåíî íå ïðîìåíÿõåìîäèíàìèêàòà. Ïðè íÿêîè ïàöèåíòè ñ ëåâîêàìåðíàäèñôóíêöèÿ ñå íàáëþäàâà ïðåõîäåí êàðäèîäåïðåñèâåíåôåêò îò ñòðóéíîòî ïðèëàãàíå íà Lidocaine.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: ìîæå äà çàáàâè ïðîâî-äèìîñòòà áåç äà ïðåäèçâèêà áëîê; ïîòèñêàíå ôóíêöèÿòàíà ñèíóñîâèÿ âúçåë ïðè ïàöèåíòè ñúñ ñèíäðîìà íà áîëíèÿñèíóñîâ âúçåë. Ïðè ïðåäøåñòâàùî íàðóøåíèå â ïðîâî-äèìîñòòà å íàáëþäàâàí áëîê ïîä ñíîïà íà His.

Ìåêñèëåòèí (Mexiletine) - 1 êàïñóëà = 50; 100 è 200 mg.1 àìïóëà = 250 mg â 10 ml.

Ðàçðàáîòåí å êàòî ïðîòèâîãúð÷îâî ñðåäñòâî è ïî-êúñíîå óñòàíîâåíî, ÷å èìà àíòèàðèòìè÷íè ñâîéñòâà.

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: Ïî ïðèíöèï èìà ñëàá åôåêòâúðõó Ñ×, ÀÍ, ìèíóòíèÿ îáåì è èíòðàêàðäèàëíèòåíàëÿãàíèÿ. Ïðè ïàöèåíòè ñ òåæêà ëåâîêàìåðíà äèñ-ôóíêöèÿ ìîæå äà äîâåäå äî ïîâèøàâàíå íà ïóëìî-êàïèëÿðíîòî íàëÿãàíå. Îáèêíîâåíî íå ïðîìåíÿ ÔÈ ïðèíàëè÷èå íà îðãàíè÷íî ñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå. Ïðè äàííèçà ÇÑÍ â 2% îò ñëó÷àèòå íàñòúïâà èçîñòðÿíå íàñèìïòîìàòèêàòà.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè - íàé-÷åñòè ñà îò ñòðàíà íà ÖÍÑ èÃÈ òðàêò. Çàâèñÿò îò äîçàòà è ïëàçìåíàòà êîíöåíòðàöèÿ.Ïðåäèçâèêàíèÿò îò Mexiletine òðåìîð ñå îâëàäÿâà äîáðåñ áåòà-áëîêåðè. Ñòðàíè÷íèòå ìó åôåêòè ìîãàò äà ñå èçÿâÿòïðè ïî-íèñêè äîçè, êîãàòî ñå âêëþ÷è ïðåäè ïðåêúñâàíåíà ëå÷åíèåòî ñ Lidocaine.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: Ñåðèîçíè ïðîàðèòìèè ñåíàáëþäàâàò ïðè 1,3% îò ëåêóâàíèòå çà êàìåðíà òàõèêàðäèÿèëè êàìåðíî ìúæäåíå.

Äèôåíèíõèäàíòîèí (Diphenin, Phenytoin)Îòíîñèòåëíî ñëàá àíòèàðèòìèê, íî ñúñ ñðàâíèòåëíî

ïî-ãîëÿì åôåêò ïðè êàìåðíè àðèòìèè, ïðè÷èíåíè îòäèãèòàëèñîâà èíòîêñèêàöèÿ. Ïðèëàãà ñå âåíîçíî è peros. Ó íàñ íÿìà âåíîçåí ïðåïàðàò. Òàáëåòêèòå ñà îò 100mg. Äíåâíàòà äîçà å 3-4 õ 100 mg.

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: õèïîòîíèÿ ïðè i.v. ïðèëî-æåíèå; âëîøàâàíå íà ñèìïòîìàòèêàòà ïðè ïàöèåíòè ñúññèíäðîìà íà áîëíèÿ ñèíóñîâ âúçåë.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: îò ñòðàíà íà ÖÍÑ (íèñòàãúì,àòàêñèÿ); ïåðèôåðíà íåâðîïàòèÿ, ðàø, íàóçåÿ, ëóïóñåíñèíäðîì, õèïåðãëèêåìèÿ, ëèìôàäåíîïàòèÿ, õèðçóòèçúì,îñòåîìàëàöèÿ, õèïåðïëàçèÿ íà ãèíãèâèòå è äð.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: ñïîñîáíîñòòà íà Dipheninäà ïðåäèçâèêâà ïðîàðèòìèè å ìàëêà è íåäîáðå îïèñàíà.

Tîêàèíèä (Tocainide)Ïðåäñòàâëÿâà àíàëîã íà Lidocaine, ñúçäàäåí êàòî íåãîâ

ïåðîðàëåí åêâèâàëåíò, êîéòî áè ìîãúë äà ñå èçïîëçâà çàïðîäúëæèòåëíî ëå÷åíèå.

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: Îò ïîâå÷åòî ïàöèåíòè ñåïîíàñÿ äîáðå. Ïðè àíàìíåñòè÷íè äàííè çà çàñòîéíà ÑÍ

âëîøàâàíå íà ñèìïòîìàòèêàòà ìîæå äà íàñòúïè ïðè 3,7%,à ïðè òåæêà ÑÍ ïðè 33% îò áîëíèòå.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: íàáëþäàâàíè ñà ïðè 30 äî 40% îòïàöèåíòèòå, êàòî ïðè 10 äî 20% îò òÿõ ñå íàëàãà ñïèðàíåíà ëå÷åíèåòî. Ãàäåíå, ïîâðúùàíå è ñèìïòîìè îò ñòðàíàíà ÖÍÑ, êîèòî çàâèñÿò îò äîçàòà è ïëàçìåíàòà êîíöåí-òðàöèÿ. Â çíà÷èòåëíî ïî-ìàëêà ñòåïåí – àãðàíóëîöèòîçà,ïíåâìîíèòè, áåëîäðîáíà ôèáðîçà, êîæíè îáðèâè è äðóãèïî-ñåðèîçíè êîæíè ðåàêöèè.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: ðÿäêî ñà íàáëþäàâàíèñåðèîçíè ïðîàðèòìèè.

ÊËÀÑ ²ÑÏðîïàôåíîí (Propafenone)Ñòðóêòóðíî å ñõîäåí ñ áåòà-àäðåíåðãè÷íèòå áëîêåðè è

èìà áåòà-áëîêèðàùà àêòèâíîñò. Òàáëåòêè ïî 150 è 300mg, àìïóëè ïî 70 mg; Propafenon SR 225, 325 è 425 mg.

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: îáèêíîâåíî íå ïîâëèÿâàñèíóñîâàòà ÷åñòîòà â ïîêîé, íî ðåàêöèÿòà ïðè ôèçè÷åñêîíàòîâàðâàíå å ïðèòúïåíà. Èìà îòðèöàòåëíî èíîòðîïíîäåéñòâèå, êîåòî ñå äúëæè íà â-áëîêèðàùàòà ìó àêòèâíîñòè íà áëîêèðàùèÿ ìó åôåêò âúðõó êàëöèåâèòå êàíàëè. Âîäèäî îáîñòðÿíå íà ñèìïòîìàòèêàòà ïðè ïàöèåíòèòå ñïðåäøåñòâàùà ÇÑÍ. Êàðäèîäåïðåñèâíèÿò ìó åôåêò å ïî-ñëàá îò òîçè íà Disopyramide è Flecanide. Âúçìîæíî åñïàäàíå íà ñèñòîëíîòî íàëÿãàíå è ñëåä ïðèåì íàPropafenone per os.

Ëåêàðñòâåíè âçàèìîäåéñòâèÿ: ïîâèøàâà ïëàçìåíîòîíèâî íà Digoxin (ñðåäíî ñ 83%), íà Propranolol èMetoprolol, àíòèêîàãóëàíòíèÿ åôåêò íà èíäèðåêòíèòåàíòèêîàãóëàíòè.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: îò ñòðàíà íà ÃÈ òðàêò; èçîñòðÿíåíà ïðåäøåñòâàùà áðîíõèàëíà àñòìà â ðåçóëòàò íà áåòà-áëîêèðàùàòà àêòèâíîñò; ïðîâîäíè íàðóøåíèÿ. Ñòðàíè-÷íèòå åôåêòè îò ñòðàíà íà ÖÍÑ çàâèñÿò îò ïëàçìåíèòåêîíöåíòðàöèè. 10 äî 25% îò ïàöèåíòèòå ïðåêúñâàòëå÷åíèåòî ïîðàäè ñòðàíè÷íè åôåêò.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: íàáëþäàâàíè ñà ïîëè-ìîðôíà êàìåðíà òàõèêàðäèÿ è êàìåðíî ìúæäåíå ñêîðîñëåä çàïî÷âàíå íà ëå÷åíèåòî ñ Propafenone. ×åñòîòàòà íàñåðèîçíèòå ïðîàðèòìèè ïðè ëå÷åíèå íà êàìåðíè àðèòìèèñ Propafenone å îêîëî 5%. Ïðè ëå÷åíèå íà ïðåäñúðäíèàðèòìèè ìîæå äà äîâåäå äî ïîÿâà íà ÏÒ ñ ïðîâåæäàíå1:1. Ïîÿâàòà íà êàìåðíè ïðîàðèòìèè ïðè ïàöèåíòè ñíàäêàìåðíè àðèòìèè è îðãàíè÷íî íåóâðåäåíî ñúðöå åðÿäêîñò.

Àéìàëèí (Ajmaline)1 àìïóëà = 50 mg; Ajmaline íå ñå ïðèëàãà per os ïîðàäè

íèñêàòà ìó åíòåðàëíà ðåçîðáöèÿ. Çà ëå÷åíèå per os ñåèçïîëçâàò íåãîâè ïîëóñèíòåòè÷íè äåðèâàòè Tacmalcor,Gilurytmal, Neo Gilurytmal. Äðàæåòàòà ñà ïî 25; 40 è 50 mg.

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: óäúëæàâà ðåôðàêòåðíèÿïåðèîä íà ÀV-âúçåëà è äîïúëíèòåëíèòå âðúçêè, çàòîâà åìíîãî åôèêàñåí çà ïðåêúñâàíå è ïðîôèëàêòèêà íàòàõèêàðäèèòå ïðè WPW-ñèíäðîì.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: îò ñòðàíà íà ÃÈ-òðàêò (ãàäåíå,ïîâðúùàíå, ðÿäêî èíòðàõåïàòàëíà õîëåñòàçà); ïðèëèâ íàòîïëè âúçëíè, ãëàâîáîëèå, çàìàéâàíå.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: âåíîçíîòî ìó ïðèëîæåíèåòðÿáâà äà ñòàâà ìíîãî áàâíî – 10 mg/min, ïîä íåïðåêúñíàòÅÊÃ êîíòðîë, ïîðàäè îïàñíîñò îò ðàçøèðåíèå íàêàìåðíèÿ êîìïëåêñ, ïîÿâà íà ÀV-áëîê èëè êàìåðíààñèñòîëèÿ.

Ôëåêàèíèä (Flecainide) – 1 òàáëåòêà = 100 mg.Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: Îáèêíîâåíî íå ïîâëèÿâà Ñ×,

ñ èçêëþ÷åíèå íà ñëó÷àèòå ñ áîëåñò íà ñèíóñîâèÿ âúçåë.Îòðèöàòåëíèÿò ìó èíîòðîïåí åôåêò å ñõîäåí ñ òîçè íàDisopyramide. Íå ñå ïðåïîðú÷âà ïðè ïàöèåíòè ñ òåæêàñèñòîëíà êàìåðíà äèñôóíêöèÿ èëè ïðè äàííè çà ïðåäøå-ñòâàùà çàñòîéíà ÑÍ. Ìîæå äà ñå èçïîëçâà ïðè ïàöèåíòèñ äèàñòîëíà äèñôóíêöèÿ è àðèòìèè.

Ëåêàðñòâåíè âçàèìîäåéñòâèÿ: Flecainide ïîâèøàâàïëàçìåíèòå íèâà íà Digoxin ñðåäíî ñ 25%, à Amiodaroneè Simetidine ïîâèøàâàò ïëàçìåíèòå íèâà íà Flecainide.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: îò ñòðàíà íà ÖÍÑ. Ìîæå äàïðîâîêèðà çàñòîéíà ÑÍ ïðè ïðåäøåñòâàùà ñèñòîëíàäèñôóíêöèÿ. Ïðåêúñâàíå íà ëå÷åíèåòî ñ Flecainide ñåíàëàãà ïðè îêîëî 13% îò ïàöèåíòèòå ïîðàäè ïîÿâà íàñòðàíè÷íè åôåêòè.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: ðåäêè ïðè ïàöèåíòè ñíàäêàìåðíè àðèòìèè è íîðìàëíà ËÊ ôóíêöèÿ èçíà÷èòåëíè ïðè ëå÷åíèå íà òðàéíè êàìåðíè òàõèêàðäèè.ËÊ äèñôóíêöèÿ çàñèëâà ïðîàðèòìîãåííèòå åôåêòè íàFlecainide.

Åíêàèíèä (Encainide)Èìà ìíîãî âèñîêà àíòèàðèòìè÷íà àêòèâíîñò ïðè

êàìåðíè àðèòìèè, íÿìà îòðèöàòåëíî èíîòðîïíî äåé-ñòâèå, íî å íàëèöå ìíîãî âèñîê ðèñê îò ïðîàðèòìèè èÂÑÑ. Òîâà ïðàâè óïîòðåáàòà ìó îãðàíè÷åíà.

ÊËÀÑ ²² - Áåòà-àäðåíåðãè÷íè áëîêåðèâ-áëîêåðèòå ñà åôåêòèâíè ïðè ëå÷åíèåòî êàêòî íà

íàäêàìåðíèòå, òàêà è íà êàìåðíèòå òàõèàðèòìèè.Áëàãîïðèÿòíèÿò àíòèàðèòìè÷åí åôåêò îò â-áëîêàäàòà åíàé-èçðàçåí ïðè èñõåìèÿ. Àíòàãîíèçèðàò êàòåõîë-àìèíîâèÿ åôåêò íà íèâî ñèíóñîâ âúçåë, ÀV-âúçåë,ñèñòåìàòà His-Purkinje, â ìèîêàðäà íà ïðåäñúðäèÿòà èêàìåðèòå. Ïîòèñêàò íîðìàëíèÿ àâòîìàòèçúì è ïîíèæàâàòìåìáðàííàòà âúçáóäèìîñò, ïðîâîäèìîñò è êîíòðàê-òèëèòåò. Âîäÿò äî çàáàâÿíå íà ñèíóñîâèÿ è åêòîïè÷íèÿðèòúì, êàêòî è íà ïðîâîäèìîñòòà ïðåç ÀV-âúçåëà.

Ïðè èçïîëçâàíåòî íà â-áëîêåðèòå êàòî àíòèàðèòìè÷íèñðåäñòâà íå òðÿáâà äà ñå ïðåíåáðåãâà ìîùíèÿ èìàíòèõèïåðòåíçèâåí åôåêò!.

Åôåêòè âúðõó ÅÊÃ: óäúëæàâàò PR-èíòåðâàëà áåççíà÷èìè åôåêòè âúðõó âúòðåêàìåðíàòà ïðîâîäèìîñò èëèQT-èíòåðâàëà. Sotalol ñ íåãîâèòå äîïúëíèòåëíè àíòè-àðèòìè÷íè åôåêòè (êëàñ ²²²) âîäè äî óäúëæàâàíå íààêöèîííèÿ ïîòåíöèàë è íà QT-èíòåðâàëà.

ÊËÀÑ ²²² - Áëîêåðè íà Ê+ êàíàëèÀìèîäàðîí (Amiodarone) - 1òàáëeòêè =200 mg, 1 àìïóëè

=150 mg 5 ml.Ñúçäàäåí êàòî àíòèàíãèíîçåí ìåäèêàìåíò, ïî-êúñíî ñå

óñòàíîâÿâàò øèðîêèòå ìó àíòèàðèòìè÷íè ñâîéñòâà çàëå÷åíèå è ïðîôèëàêòèêà êàêòî íà íàäêàìåðíè, òàêà è íàêàìåðíè òàõèàðèòìèè.

òíåìàêèäåÌíåìçàëÏ

*òîâèæóëîïèòêåôåèí÷èíàðòñèìè÷àíç-éàÍ

)AI(nidinihCàñà÷8îä6

,ÿèíîòîïèõ,setniopedsedasrot,ÿèðàèäèèêëîáèíøàìîòñ,åíåäàã

,åèëîáîâàëã,åíàäæèâîíåëãúìàç,ÿèíåïîòèöîáìîðò,ìúçèíîõíèö

ÿèìåíààí÷èòèëîìåõ

)AI(edimaryposiDàñà÷6îä4

àíåíåíõúñ(èí÷èãðåíèëîõèòíà;)åíàäæèâîíåëãúìàç,êåïàç,àòàòñó,åíàùúðâîï,åíåäàã,ÿèìåêèëãîïèõ

àçîòèöîëóíàðãà,àçàòñåëîõ,øàð

)AI(edimaniacorPàñà÷5îä3

,ÿèíåøóðàíèíäîâîðï,ÿèíîòîïèõàííåìîíåô,ìîðäíèñíåñóïóë

,èçîõèñï,ÿèñåðïåä,duanyaRÿèíàâêàëïîèíëàíèòñåòíèîðòñàã

)BI(eniacodiLnim02<àñà÷4îä2

v.ièðï

,èèçåòñåðàï:ÑÍÖàíàíàðòñòî,ÿèöàðòíåöíîêàíåøóðàí

,òñåðàíåëåòàõèä,òñîâèëíúñàêèòàìîòïìèñàâî÷ðúã

)BI(enitelixeMàñà÷06îä6

,ðîìåðò:ÑÍÖàíàíàðòñòî,ÿèðòðàçèä,åíàäæèâîíåëãúìàç

;òñîíÿàìàç,òñîâèëíúñåòèíáîðäîíðå÷àíåíàâàøèâîï

èìèçíå

)CI(enonefaporPàñà÷5îä3

,åíåäàã:àìåòñèñÈÃàíàíàðòñòîèíåøèâîï,êåïàç,ñóêâíåëàòåì

àíàðòñòî;èìèçíåèíáîðäîíðå÷îíåëãúìàç,èèçåòñåðàï-ÑÍÖàí

åíàäæèâ

)CI(nilamjA.v.ièðïnim51-01

îêäÿð,åíàùúðâîï,åíåäàã;àçàòñåëîõàíëàòàïåõàðòíè

åíàâéàìàç,åèëîáîâàëã

)CI(ediniacelFàñà÷51îä7

,åèëîáîâàëã,åíàäæèâîíåëãúìàçîíïîðòîíèîíëåòàöèðòî;ÿèñêàòà

ÿèíåøóðàíèíäîâîðï,åèâòñéåä

)²²(èðåêîëá-àòåÁ èðåêîëá-àòåáæèÂ

)²²²(lolatoSàñà÷51îä01

,ÿèíîòîïèõ,ÿèäðàêèäàðásetniopedsedasrot,òñîìåÿðîìó

)²²²(enoradoimAàöåñåì3îä1

ÿèíåøóðàí;ÿèöàçèëèáèçíåñîòîôàòàíäèâîòèùàíàòÿèöêíóôâúâ

;åíåäàã,áîðäÿèíðå÷èàçåëæèëèòèíîìâåíïíåëàèöèòñðåòíè

àí÷èãîëîðâåí;àçîðáèôàíåíàãàëòî;àêèòàìîòïìèñ

àòÿåíðîêâèëàòñèðêîðêèì.ðäè)îìèòàðáî(

)V²(limapareVàñà÷7îä2

)V²(mezaitliDàñà÷5,4îä3

,êåïàç,ÿèíîòîïèõ,ÿèäðàêèäàðáòñîíÿàìàç

enisonedAces01

àíäúðã,õóäàç,øúëô,åèëîáîâàëãåíåäàã,àêëîá

nixogiDàñà÷63îä42

,åíàùúðâîï,åíåäàã,åèòèòåïàçåáèí÷åäðúñæèâ(åíàäæèâîíòåâö

)èäèçîêþëã

Eôåêòèâåí àíòèàðèòìèê ñ øèðîê ñïåêòúð, áåç êàðäèî-äåïðåñèâíî äåéñòâèå, íî â ñúùîòî âðåìå ìíîãîòîêñè÷åí. Èìà ìíîãî äúëúã ïîëóæèâîò! Ñðåäñòâî íà ïðúâèçáîð çà ëå÷åíèåòî íà ñúðäå÷íè àðèòìèè ïðè:

êàðäèîìèîïàòèè, îñîáåíî ïðè ÕÊÌÏ ñ ïðèñòúï-íà êàìåðíà òàõèêàðäèÿ èëè êàìåðíî ìúæäåíå;

WPW-ñèíäðîì ñ ÷åñòè ïðèñòúïè íà ïðåäñúðäíîìúæäåíå è òðåïòåíå;

õðîíè÷íà ÈÁÑ ñ ïðèñòúïè îò êàìåðíè òàõèêàð-äèè è/èëè êàìåðíî ìúæäåíå, àêî áîëíèÿò å íåïîäõîäÿùçà îïåðàòèâíî ëå÷åíèå è/èëè å íåâúçìîæíî èìïëàíòèðà-íåòî íà àâòîìàòè÷åí êàðäèîâåðòåð/äåôèáðèëàòîð.

Ïîðàäè ìíîãîòî ñòðàíè÷íè åêñòðàêàðäèàëíè åôåêòè íåìîæå äà áúäå ìåäèêàìåíò íà ïðúâ èçáîð ïðè ëå÷åíèå íàâñÿêà àðèòìèÿ!

Ëåêàðñòâåíè âçàèìîäåéñòâèÿ: Amiodarone ïîâèøàâàñ ïîâå÷å îò 50% ïëàçìåíèòå íèâà íà Digoxin; ïîòåíöèðàåôåêòà íà èíäèðåêòíèòå àíòèêîàãóëàíòè è ïîâèøàâà ñå-ðóìíàòà êîíöåíòðàöèÿ íà Cyclosporine. Ïðèëîæåí åäíîâ-ðåìåííî ñ Ñà-àíòàãîíèñòè èëè áåòà-áëîêåðè îêàçâà äåïðå-ñèâåí åôåêò âúðõó ñèíóñîâèÿ âúçåë è ÀV-ïðîâîäèìîñòòà.Ñ àíòèàðèòìèöè îò ²À êëàñ ìîæå äà ïðåäèçâèêà êàìåðíàòàõèêàðäèÿ òèï torsades de pointes.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: Êàðäèàëíè: áðàäèêàðäèÿ; íàðó-øåíèÿ â ÀV-ïðîâîäèìîñòòà; àðòåðèàëíà õèïîòîíèÿ ïðèáúðçî âåíîçíî ïðèëîæåíèå.

Åêñòðàêàðäèàëíèòå ñòðàíè÷íè åôåêòè íà àìèîäàðî-íà ñà ÷åñòè è ìîãàò äà áúäàò æèâîòîçàñòðàøàâàùè. Ïðèïðîäúëæèòåëíî ëå÷åíèå (îáèêíîâåíî íàä 6 ìåñåöà) âîäèäî:

Îòëàãàíå íà ìèêðîêðèñòàëè â êîðíåÿòà (îáðàòèìñòðàíè÷åí åôåêò).

Íàðóøåíèÿ âúâ ôóíêöèÿòà íà ùèòîâèäíàòà æëå-çà: õèïîòèðåîèäèçúì (äî 6-10% çà 3 ãîäèíè); õèïåðòèðåî-èäèçúì (ïîä 3% çà 3 ã.); åóòèðåîèäíà õèïåðòèðåîêñèíå-ìèÿ. Òèðåîäíàòà òîêñè÷íîñò ñå äúëæè íà âèñîêîòî éîäíîñúäúðæàíèå â Amiodarone (37%).

Èíòåðñòèöèàëåí ïíåâ-ìîíèò (10% çàáîëåâàåìîñò,0,5% ñìúðòíîñò), ïðîãðåñèðàù â ïóëìîíàëíà ôèáðîçà.

ÃÈ îòêëîíåíèÿ – ãàäåíå, áåçàïåòèòèå; ïîâèøåíè÷åðíîäðîáíè åíçèìè; õåïàòèò, öèðîçà (íåîáðàòèì åôåêò);

ôîòîñåíçèáèëèçàöèÿ, ñèíÿ îöâåòêà íà êîæàòà íåâðîëîãè÷íà ñèìïòîìàòèêà: òðåìîð, ñìóòåí

ñúí, íîùíè êîøìàðè; ãëàâîáîëèå; ïåðèôåðíà íåâðîïà-òèÿ; åêñòðàïèðàìèäíè åôåêòè; äåëèðè.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: Amiodarone ìîæå äà äîâå-äå äî ïîÿâàòà íà æèâîòîçàñòðàøàâàùè êàìåðíè ïðîà-ðèòìèè - êàìåðíà òàõèêàðäèÿ òèï torsades de pointes èêàìåðíî ìúæ-äåíå â 4% îò ëåêóâàíèòå çà êàìåðíèàðèòìèè.

Ñîòàëîë (Sotalol) - òàáëeòêè 40, 80 è 160 mg, àìïóëè40mg/4ml

Õåìîäèíàìè÷íè åôåêòè: Sotalol å ìîùåí â-áëîêåð èìîæå äà äîâåäå äî çíà÷èìà áðàäèêàðäèÿ. Èìà èçðàçåíàíòèõèïåð-òåíçèâåí åôåêò. Ïðè äàííè çà ïðåäøåñòâàùàÇÑÍ ìîæå äà âëîøè ñèìïòîìàòèêàòà.

Ëåêàðñòâåíè âçàèìîäåéñòâèÿ: ñ Digoxin è Ñà-àíòà-ãîíèñòè Verapamil è Diltiazem (ñóìèðàíå íà åôåêòèòå èì).

Òàáë. 1. Íÿêîè ñâîéñòâà íà àíòèàðèòìè÷íèòåñðåäñòâà

Ñòðàíè÷íè åôåêòè: äúëæàò ñå íà â-áëîêèðàùààêòèâíîñò íà Sotalol.

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: ×åñòîòàòà íà ïðîàðèòìèèòå(êàìåðíî ìúæäåíå èëè êàìåðíà òàõèêàðäèÿ òèï torsadesde pointes) å 3 äî 5% è å äîçîçàâèñèìà. Äúëæàò ñå íàóäúëæàâàíåòî íà QT-èíòåðâàëà.

ÊËÀÑ ²V- Áëîêåðè íà Ñà++ êàíàëè (Verapamil, Diltiazem)Èìàò îòðèöàòåëíî õðîíîòðîïíî è èíîòðîïíî äåéñòâèå.

Ïðè èçïîëçâà-íåòî íà Ñà-àíòàãîíèñòè êàòî àíòè-àðèòìè÷íè ñðåäñòâà íå òðÿáâà äà ñå ïðåíåáðåãâà ìîùíèÿèì àíòèõèïåðòåíçèâåí åôåêò! Âîäÿò äî óäúëæàâàíå íàPR-èíòåðâàëà â ÅÊÃ áåç çíà÷èìè åôåêòè âúðõó QRS-êîìïëåêñà è QT-èíòåðâàëà.

ÀÄÅÍÎÇÈÍ (Adenosine)Ïðîòèâîàðèòìè÷åí åôåêò íà âåíîçíèÿ àäåíîçèí

(Adenocor) – àìïóëè 6 mg 2 ml.Ìåõàíèçúì íà äåéñòâèå:

Ïðåäñòàâëÿâà ïóðèíîâ íóêëåîòèä, êîéòî çàáàâÿ ïðî-âåæäàíåòî ïðåç ÀV-âúçåëà ÷ðåç àêòèâèðàíå íà àäåíîçè-íîâèòå À1-ðåöåïòîðè.

Ïîëóæèâîòúò ìó å ìíîãî êúñ è åôåêòèòå ìó ïðî-äúëæàâàò ñàìî íÿêîëêî ñåêóíäè (1 äî 5), ò.å. òðÿáâà äà ñå

ïðèëàãà êàòî áúðç èíòðàâåíîçåí áîëóñ. Ïîðàäè òîâàè õåìîäèíàìè÷íèòå åôåêòè (ñèíóñîâà òàõèêàðäèÿ,ïîíè-æàâàíå íà àðòåðèàëíî íàëÿãàíå) ñà êðàòêè:

Ïðèëîæåíèå ñ äèàãíîñòè÷íà öåë çà áåçîïàñíî îò-äèôåðåíöèðàíå íà íàäêàìåðíà îò êàìåðíà òàõèêàð-äèÿ:

Ïðè ïðåêúñâàíå íà àðèòìèÿòà ïðîèçõîäúò è åîò ÀV-âúçåëà;

Ïðè ïîÿâà íà ïðåõîäåí ÀV-áëîê ïðî-èçõîäúò èå ïðåäñúðäåí;

Àêî íÿìà åôåêò, ïðîèçõîäúò è å êàìåðåí èëè ñåêàñàå çà WPW-ñèíäðîì.

Ïðèëîæåíèå ñ òåðàïåâòè÷íà öåë - ñðåäñòâî íà èç-áîð ïðè ïàðîêñèçìàëíà ÀV-òàõèêàðäèÿ. Ïðèëàãà ñåâåíîçíî ñàìî â áîëíè÷íà îáñòà-íîâêà!

Íà÷àëíà äîçà 3 mg áúðçî âåíîçíî; Ïðè ëèïñà íà åôåêò – âòîðà äîçà îò 6 mg ñëåä

1-2 min; Ïðè ëèïñà íà åôåêò îò âòîðàòà äîçà – òðåòà

äîçà äî 12 mg.Ëåêàðñòâåíè âçàèìîäåéñòâèÿ – åäíîâðå-ìåííîòî

ïðèëàãàíå íà Dipyridamole èëè Disopyramide çàñèë-âàò åôåêòèòå íà Adenosine, à Teophylline ãè îòñëàá-âà.

Ñòðàíè÷íè åôåêòè– ïðåõîäåí äèñêîìôîðòèëè áîëêà â ãúðäèòå, çàäóõ, ãëàâîáîëèå, ôëúø.Ïðîòèâîïîêàçàíèÿ – áðîíõèàëíà àñòìà, ÀV-áëîê

²² è ²²² ñòåïåí, åäíîâðåìåííî ïðèëàãàíå ñ Dipyri-damole èëè Disopyramide (óñèëâàò åôåêòèòå ìó).

Ïðîàðèòìîãåííè åôåêòè: ìîæå äà ïðîâîêèðàïðåäñúðäíî ìúæäåíå è ïðè íÿêîè ïàöèåíòè äà ãîíàïðàâè òðàéíî – èçêëþ÷èòåëíî íåïðèÿòíà ñèòóà-öèÿ ïðè íàëè÷èå íà äîïúëíèòåëíà âðúçêà (WPW-ñèí-äðîì)!; ñèíóñîâà áðàäèêàðäèÿ è ñèíóñîâ àðåñò; êà-

ìåðíè ïðîàðèòìèè. Ïîðàäè èçêëþ÷èòåëíî êúñèÿ åôåêòíà Adenosine, íàäêàìåðíèòå òàõèêàðäèè ìîãàò äà ðåöè-äèâèðàò ñàìî ñëåä íÿêîëêî ìèíóòè.

ÍÅÔÀÐÌÀÊÎËÎÃÈ×ÍÈ ÌÅÒÎÄÈ ÇÀ ËÅ×ÅÍÈÅ ÍÀÑÚÐÄÅ×ÍÈÒÅ ÀÐÈÒÌÈÈ:

Êàðäèîåëåêòðîøîêîâà òåðàïèÿÏðåäèìñòâà:

âèñîêà åôåêòèâíîñò;áúðçèíà íà äåéñòâèåòî;ìàëúê áðîé óñëîæíåíèÿ;èêîíîìè÷íîñò.

Ïîêàçàíèÿ:êàìåðíà è íàäêàìåðíà òàõèêàðäèÿ, ïðåäñúðäíî

òðåïòåíå è ïðåäñúðäíî ìúæäåíå, íåïîääàâàùè ñå íàìåäèêåìåíòîçíî ëå÷åíèå è/èëè ïðîòè÷àùè ñ íàðóøåíèÿâ õåìîäèíàìèêàòà;

ïðè áîëíè, èçïàäíàëè â êëèíè÷íà ñìúðò (ïðè ÊÏÐ).Ïðîòèâîïîêàçàíèÿ: (â ãîëÿìà ñòåïåí èìàò îòíîñèòåëåí

õàðàêòåð!)ðèòúìíè íàðóøåíèÿ, äúëæàùè ñå íà äèãèòàëèñîâà

èíòîêñèêàöèÿ;

Òàáë. 2. Ñúñòîÿíèÿ, ïðîìåíÿùè ôàðìàêîêèíåòèêàòàíà àíòèàðèòìè÷íèòå ñðåäñòâà:

èëèÿèíàâÿëîáàÇÿèíÿîòñúñ èòêåôÅ

ÍÑàíéîòñàÇ

:àíàñíúðèëêàâÿëàìàÍniacodiL

edimaniacorPediniacelF

åèíåëåäåðïçàðåðïàíàìåáîàâÿëàìàÍ:àí

eniacodiL

èíáîðäîíðå×

:àíàñíúðèëêàâÿëàìàÍeniacodiL

edimaryposiD)ninehiD(niotynehP

lolonarporP

èí÷åðáúÁ

:àíàñíúðèëêàâÿëàìàÍedimaryposiDedimaniacorP

muiliterBediniacelF

åíàâçðúâñîòîí÷úòëåáÿíåìîðÏ)ninehiD(niotynehP

íåäðàêîèìäåëÑòêðàôíè

:àíàñíúðèëêàâÿëàìàÍedimaniacorP

:àíåíàâçðúâñîòîí÷úòëåáÿíåìîðÏeniacodiL

nidinihC

àíëåòèæëúäîðÏàáåðòîïó

:àíàñíúðèëêàâÿëàìàÍeniacodiL

åíàâÿòñúëòàÇàíàìåáîàâà÷èëåâÓ

:àíåèíåëåäåðïçàðåðïeniacodiL

õàîòè÷åí ïðåäñúðäåí ðèòúì; óñêîðåí èäèîâåíòðèêóëàðåí ðèòúì;

õèïîêàëèåìèÿ; íåïîíîñèìîñò êúì õèíèäèí;êàðäèîìåãàëèÿ (cor bovinum);ðåöèäèâè äî òðè ìåñåöà ñëåä åëåêòðîøîêîâî

ëå÷åíèå.Ïðåäâàðèòåëíà ïîäãîòîâêà íà áîëíèÿ:

ñúçäàâàíå íà áëàãîïðèÿòíè ïðåäïîñòàâêè çàâúçñòàíîâÿâàíå íà ñèíóñîâ ðèòúì;

îãðàíè÷àâàíå íà âúçìîæíîñòèòå çà óñëîæíåíèÿ;íàìàëÿâàíå íà âúçìîæíîñòèòå çà ðåöèäèâè íà

àðèòìèÿòà.Åëåêòðîêàðäèîâåðçèî - ïðåêúñâàíå íà òàõèàðèòìèè ñ

åëåêòðè÷åñêè øîê îò ïðàâ òîê ñ êðàòêà ïðîäúëæèòåëíîñò,ñèíõðîíèçèðàí ñ QRS-êîìïëåêñà íà ÅÊÃ íà áîëíèÿ (ñîãëåä ïðåäîòâðàòÿâàíå âúçìîæíîñòòà çà ïîÿâà íà êàìåðíîìúæäåíå).

Äåôèáðèëàöèÿ - ïðåêúñâàíå íà òàõèàðèòìèÿ, íàé-÷åñòîêàìåðíî òðåïòåíå è êàìåðíî ìúæäåíå, ðÿäêî âèñîêî-÷åñòîòíà êàìåðà òàõèêàðäèÿ, ñ åëåêòðè÷åñêè øîê îò ïðàâòîê, êîéòî íå å ñèíõðîíèçèðàí ñ QRS-êîìïëåêñ íà ÅÊÃíà áîëíèÿ (ïîðàäè ëèïñà íà êàìåðíè êîìïëåêñè èëèïîðàäè ìíîãî ãîëÿìàòà ÷åñòîòà íà êàìåðíèòå êîìïëåêñè).

Íåçàáàâåí åëåêòðîøîê å ïîêàçàí çà ïðåêúñíâàíå íàòàõèàðèòìèÿ, ïðè÷èíÿâàùà àðåñò èëè öèðêóëàòîðåí øîê.

Ïëàíîâî ïðîâåæäàíå íà åëåêòðîøîê å ïîêàçàíî çà ïðå-êúñâàíå íà òàõèàðèòìèè ñ íåñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà è/

èëè êîãàòî ìåäèêàìåíòîçíàòà àíòèàðèòìè÷íà òåðàïèÿ åíååôåêòèâíà èëè ïðîòèâîïîêàçàíà.

Èçêóñòâåíà åëåêòðîêàð-äèîñòèìóëàöèÿ - èíäèêà-öèè çà èìïëàíòèðàíå íàêàðäèîñòèìóëàòîð:

1. Âèñîêîñòåïåííà ñèìï-òîìàòè÷íà áðàäèêàðäèÿ ïðèñúðäå÷åí áëîê.

2. Ñèíäðîì íà áîëíèÿñèíóñîâ âúçåë, êîãàòî ìåäè-êà-ìåíòîçíîòî ëå÷åíèå íåìîæå äà êîíòðîëèðà òàõè-êàðäíèòå ïðèñòúïè, áåç äàïðè÷èíè âèñîêîñòåïåííàáðàäèêàðäèÿ.

3. Ïúëåí ÀV-áëîê èëèÀV-áëîê ²² ñòåïåí òèï Mio-bitz ²² ó âúçðàñòíè, äàæå èêîãàòî ïðîòè÷à áåçñèìïòîì-íî, ïðè íàëè÷èå íà âèñî-êîñòåïåííà áðàäèêàðäèÿ ïîä40/min è/èëè çàìåñòèòåëåíêàìåðåí ðèòúì ñ ðàçøèðå-íè êàìåðíè êîìïëåêñè.

4. Áèôàñöèêóëàðåí áëîê:íàïð. ÄÁÁ + ËÏÔÁ; äâó-ñòðàíåí áåäðåí áëîê.

Âðåìåííà – êîãàòî ïî-ñî÷åíèòå ïîêàçàíèÿ ñà íàëè-öå ïðè îñòðî ìèîêàðäíî óâ-ðåæäàíå è/èëè èíòîêñè-êà-

öèÿ èëè äèñåëåêòðîëèòåìèÿ (ïðè îñòúð ìèîêàðäåí èí-ôàðêò, ìèîêàðäèòè, ñúðäå÷íè îïåðàöèè, äèãèòàëèñîâàèíòîêñèêàöèÿ, òåæêà õèïåðêàëèåìèÿ, cardiac arrest è äð.)

Ïîñòîÿííà – ïðè áîëíè ñ òðàéíà èëè ïðåõîäíàáðàäèêàðäèÿ, êîÿòî íå å ôèçèîëîãè÷íà. Ïî-ãîëÿìîçíà÷åíèå èìà íàëè÷èåòî íà ñèìïòîìàòèêà, à íå òîëêîâààáñîëþòíàòà ñòîéíîñò íà ñúðäå÷íàòà ÷åñòîòà!

ËÅ×ÅÍÈÅ ÍÀ ÑÚÐÄÅ×ÍÈÒÅÀÐÈÒÌÈÈÐ. Òúðíîâñêà - Êúäðåâà

Ïðè äîêàçàíà ðèòúìíà ïàòîëîãèÿ ñúùåñòâóâàò ñëåäíèòåâúçìîæíîñòè:

äà íå ñå ïðèëàãà ëå÷åíèå íà àðèòìèÿòà;ëå÷åíèå ñ àíòèàðèòìè÷íè ìåäèêàìåíòè;åëåêòðè÷åñêî êàðäèîâåðçèî;åëåêòðè÷åñêà àáëàöèà;õèðóðãè÷íè èíòåðâåíöèè;ïîñòàâÿíå íà êàðäèîñòèìóëàòîð;èìïëàíòèðàíå íà êàðäèîâåðòåð-äåôèáðèëàòîð

(ICD).Ïîêàçàíè çà ëå÷åíèå ñà ñúðäå÷íè àðèòìèè, êîèòî âîäÿò

äî íàðóøåíèÿ â õåìîäèíàìèêàòà èëè çàñòðàøàâàò æèâîòàíà áîëíèÿ. Ðåøåíèåòî çà ëå÷åíèå ñå îñíîâàâà íà ñëåäíèòåêðèòåðèè:

Òàáë.3.Ôàðìàêîêèíåòè÷íè âçàèìîäåéñòâèÿ íààíòèàðèòìè÷íèòå ìåäèêàìåíòè

åèâòñéåäîìèàçâïèÒ ùàâÿèëâîÏòíåìàêèäåì èòíåìàêèäåìèíàâÿèëâîÏ

àíçîòíåìàêèäåìàíåøèâîÏ:àíòàòëóçåðâ-ÿèöàðòíåöíîê

ñúðèëêíåëàìàÍnidinihC

lolonarporPenoradoimA

limapareV,nidinihCediniacelF,enoradoimA

eniditemiS

imapareV

,enitelixeM,lolonarporP,enizaihtonehP,enonefaporP

,èòíàñåðïåäèòíàèí÷èëêèöèðòlodirepolaH

eniacodiL,nidinihC,nixogiD,edimaniacorP,nidinihC

niotynehP,nirafraW

enixogiD

,edimaniacorP,eniacodiL,nidinihCediniacelF

nidinihC

åèíåëåäåðïçàðàíìåáîíåëàìàÍ lolonarporPnidinihC

nidinihCenixogiD

ìúçèíàõåìíåñÿåÍ nidinihCenoradoimA

nirafraWediniacelF

àíçîòíåìàêèäåìàíåëàìàÍ:àíòàòëóçåðâÿèöàðòíåöíîê

ñíúðèëêíåøèâîÏìúçèíàõåìíåñÿåÍ

,niotynehP,latibrabonehP

nipmafiR

,edimaryposiDenipidefiN

,edimaryposiD,nidinihCenixotigiD,enitelixeM

nidinihC

Åòèîëîãèÿ íà àðèòìèÿòà: íàëè÷èå íà àðèòìîãåííèñèíäðîìè; ñúðäå÷íè çàáîëÿâàíèÿ; åêñòðàêàðäèàëíèïðè÷èíè è ò.í.

ÅÊÃ-äèàãíîçà è äèôåðåíöèàëíà äèàãíîçà íààðèòìèÿòà.

Êëèíè÷íà ñèìïòîìàòèêà:Ïðîìåíÿ ëè àðèòìèÿòà êà÷åñòâîòî íà æèâîò?Êàêúâ å õåìîäèíàìè÷íèÿò åôåêò íà àðèòìèÿòà -

ïðîâîêèðà ëè ÇÑÍ, øîê èëè íåâðîëîãè÷íà ñèìïòî-ìàòèêà?

Ïðîãíîçà: êàêúâ å ðèñêúò îò ÂÑÑ, ÌÀÑ-ñèíäðîì,ÇÑÍ, øîê èëè åìáîëèçúì?

Åäèí îò íàé-ñúùåñòâåíèòå ïðîáëåìè ïðè ëå÷åíèåòî íàñúðäå÷íèòå àðèòìèè å ñâúðçàí ñ èçðàçåíèòå ïðîàðèòìî-ãåííè åôåêòè íà ïîâå÷åòî àíòèàðèòìè÷íè ìåäèêàìåíòè.Òîâà, êàêòî è îòíîñèòåëíî áåíèãíåíèÿò õàðàêòåð íà ìíîãîàðèòìèè îáÿñíÿâàò ôàêòà çà íàðàñòâàùîòî âúçäúðæàíèåîò èçïîëçâàíåòî íà àíòèàðèòìè÷íè ñðåäñòâà îñâåí âñëó÷àèòå íà òåæêî íàðóøåíà õåìîäèíàìèêà è æèâîòî-çàñòðàøàâàùà ðèòúìíà ïàòîëîãèÿ.

Íàäêàìåðíè àðèòìèèÑèíóñîâà òàõèêàðäèÿÄèàãíîçà è ëå÷åíèå íà îñíîâíàòà ïðè÷èíà, äîâåëà äî

ñèíóñîâàòà òàõèêàðäèÿ: ñèëíà áîëêà, õèïîâîëåìèÿ, ÑÍ,òèðåîòîêñèêîçà è äð. Â ïîâå÷åòî ñëó÷àè íå ñå íàëàãà ëå-÷åíèå. Ïðè ñèìïòîìàòè÷íà ñèíóñîâà òàõèêàðäèÿ áëà-ãîïðèÿòåí åôåêò ìîæå äà ñå ïîñòèãíå ñ:

Áåòà-áëîêåðAtenolol 25-100 mg/d íà 1 èëè 2 ïðèåìà,Metoprolol 50-200 mg d íà 1 èëè 3 ïðèåìà â çàâèñèìîñò

îò õèìè÷åñêîòî ñúåäèíåíèå; Propranolol 50-150 mg d íà 3ïðèåìà.

Ñà àíòàãîíèñò îò âåðàïàìèëîâ òèï:Verapamil 120-240 mg/d; Verapamil SR 160-320 mg dÍàäêàìåðíè åêñòðàñèñòîëè

Îãðàíè÷åí ïðèåì íà öèãàðè, êàôå, ÷àé è ò.í.;ñåäàòèâà.

Â ðåäêè ñëó÷àè ñå íàëàãà âêëþ÷âàíå íà áåòà-áëîêåð(Atenolol, Metoprolol, Propranolol) èëè Verapamil, VerapamilSR â ãîðíèòå äîçè.Íàäêàìåðíè òàõèêàðäèè

Ëå÷åíèå íà ïàðîêñèçìàëíà íàäêàìåðíà òàõèêàðäèÿÊàñàå ñå çà ñáîðíà êëèíè÷íà ãðóïà íà òàõèêàðäèè

(èçêëþ÷âàéêè ïðåäñúðäíîòî òðåïòåíå è ìúæäåíå), êîèòîíàñòúïâàò è çàâúðøâàò âíåçàïíî, ñ ÷åñòîòà íàé-÷åñòî íàä150/min è ïðàâèëåí ðèòúì, ðåçóëòàò ïðè ïîâå÷åòî ñëó÷àèíà re-entry-ìåõàíèçúì íàä ñíîïà íà Õèñ, íî ìíîãî ÷åñòîè ñ àíãàæèðàíå íà ÷àñò îò êàìåðíèÿ ìèîêàðä.

Ïðåêúñâàíå íà ïðèñòúï ïðè ñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà:Ïîêîé, ñåäèðàíå, âàãóñîâè ïðèéîìè (êàðîòèäåí

ìàñàæ, ïðîáà íà Valsalva, ôàðèíãåàëíî äðàçíåíå è äð.).

Ïðè ëèïñà íà åôåêò ñå ïðàâè îïèò çà âúçñòàíîâÿâàíå íàñèíóñîâ ðèòúì ñ åäèí îò ñëåäíèòå ìåäèêàìåíòè:

Adenosine - ñðåäñòâî íà èçáîð ïðè ïàðîêñèçìàëíàÀV-òàõèêàðäèÿ. Ïðèëàãà ñå i.v. ñàìî â áîëíè÷íàîáñòàíîâêà! Íà÷àëíà äîçà 3 mg áúðçî i.v. çà 5-10 sec;ïðèëèïñà íà åôåêò – âòîðà äîçà îò 6 mg ñëåä 1-2 min;ïðèëèïñà íà åôåêò îò âòîðàòà äîçà, íî ïðè äîáðà ïîíîñèìîñò– òðåòà äîçà äî 12 mg. èëè Verapamil áàâíî i.v. â äîçà 1 mg/min äî 10-15 mg ïðè

âíèìàòåëíî ìîíèòîðèðàíå íà ÀÍ! Ïðè ëèïñà íà åôåêòâàãóñîâèòå ïðèéîìè ìîãàò äà áúäàò ïîâòîðåíè è ñïîñëåäâàùî ïðèëàãàíå íà ñúùèòå ìåäèêàìåíòè. Verapamilâ ïîâå÷åòî ñëó÷àè ñå ïîíàñÿ äîáðå, íî òðÿáâà äà ñå ïðèëàãàñ ïîâèøåíî âíèìàíèå ïðè äîêàçàíî îðãàíè÷íî ìèî-êàðäíî óâðåæäàíå è ïðè ïàöèåíòè íà ïîääúðæàùîëå÷åíèå ñ áåòà-áëîêåðè (ñóìèðàíå íà êàðäèîäåïðå-ñèâíèòå, õèïîòåíçèâíèòå è áðàäèêàðäíè åôåêòè!). Íåòðÿáâà äà ñå èçïîëçâà Verapamil ïðè äèàãíîñòè÷íîíåóòî÷íåíà òàõèêàðäèÿ ñ øèðîêè êàìåðíè êîìïëåêñè(âèæ ïî-äîëó!)èëè

Áåòà-áëîêåð - Propranolol áàâíî i.v. â äîçà 0,25 – 0,5mg íà âñåêè 5 min äî ïîñòèãàíå íà îáùà äîçà 0,1-0,15 mg/kg ïðè âíèìàòåëíî ìîíèòîðèðàíå íà ÀÍ! èëè Ajmalin – 50 mg ðàçðåäåí áàâíî i.v. çà 3-5 min; èëè Propafenone – 1 mg/kg (äî 70 mg) çà 3-5 min èëè 70-

140 mg (äîçà äî 2 mg/kg) áàâíî i.v. çà 10-15 min. èëè Amiodarone – 75-300 mg áàâíî i.v. çà 5 - 15 min èëè

íà èíôóçèÿ. èëè Sotalol – 1,5 mg/min i.v. çà 5 min.

Ïðåêúñâàíå íà ïðèñòúï ïðè íåñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà:Åëåêòðîêàðäèîâåðçèî 50-360 J.

Ïðîòèâîðåöèäèâíî ëå÷åíèå (per os) å ïîêàçàíî ïðè÷åñòè (>5 ïðèñòúïà ãîäèøíî) è/èëè ïðîòè÷àùè ñ òåæêèõåìîäèíàìè÷íè íàðóøåíèÿ òàõèêàðäèè. Â ñúîáðàæåíèåèäâàò èçáðîåíèòå ïî-ãîðå ìåäèêàìåíòè.

Áåòà-áëîêåð (Propranolol 50-100 mg, Atenolol 50-100 mg, Metoprolol 50-200 mg, Sotalol 40-160 mg äíåâíî)èëè

Verapamil 2 – 3 õ 80 ìã, Verapamil SR 160-320 mg; èëèFlecainide 2 õ 100 äî 200 mg äíåâíî èëèPropafenone 3 õ 150 mg, äíåâíî èëèAmiodarone 3 x 200-400 mg â ïðîäúëæåíèå äî 2

ñåäìèöè êàòî äîçà çà íàñèùàíå è ñëåä òîâà ïî 200 mgäíåâíî.

Ðèòúìíè íàðóøåíèÿ ïðè WPW – ñèíäðîì:Ïðè WPW-òàõèêàðäèèòå íàé-åôåêòèâíè ñà ìåäè-

êàìåíòèòå îò ²Ñ è îò ²²² êëàñ (âèæ äàäåíèòå ïî-ãîðåäîçèðîâêè).

Îâëàäÿâàíå íà ïðèñòúï îò WPW-òàõèêàðäèÿ ïðèñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà:

Amiodarone - áàâíî i.v. èëè

Propafenone – áàâíî i.v. ñàìî ïðè òàõèêàðäèÿ ñòåñíè êàìåðíè êîìïëåêñè! èëè Ajmalin – áàâíî i.v; èëè Lidocaine – i.v. ïðè òàõèêàðäèÿ ñ øèðîêè êàìåðíè

êîìïëåêñè (íåîáùîïðèåòî!)Îâëàäÿâàíå íà ïðèñòúï îò WPW-òàõèêàðäèÿ ïðè

íåñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà:Åëåêòðîêàðäèîâåðçèî 50-100 J.Ïðîòèâîðåöèäèâíî ëå÷åíèå (per os) e ïîêàçàíî ïðè

÷åñòè è/èëè ïðîòè÷àùè ñ òåæêè õåìîäèíàìè÷íè íàðó-øåíèÿ òàõèêàðäèè. Â ñúîáðàæåíèå èäâàò ñëåäíèòåìåäèêàìåíòè: Flecainide, Gilurytmal, Propafenone,Amiodarone

Ïðåäñúðäíà àâòîìàòè÷íà òàõèêàðäèÿ ñ ÀV-áëîê (ÏÀÒñ áëîê) - íåçàáàâíî òðÿáâà äà ñå ñïðå ëå÷åíèåòî ñäèãèòàëèñ, à òàêà ñúøî è ñ äðóãèòå àíòèàðèòìèöè. Ïî-íàòàòúøíîòî èì ïðèëîæåíèå ìîæå äà äîâåäå äîçàäúëáî÷àâàíå íà ÀV-áëîêà è åêñòðåìíî çàáàâÿíå íàêàìåðíàòà ÷åñòîòà.

Ïðåäñúðäíî òðåïòåíåÏî ïðàâèëî å èçðàç íà îðãàíè÷íî óâðåæäàíå. Ëå÷åíèåòî

èìà çà çàäà÷à äà ïðåìàõíå òðåïòåíåòî è âúçñòàíîâèñèíóñîâ ðèòúì èëè äà ïîäïîìîãíå ïðåìèíàâàíåòî ìó âïðåäñúðäíî ìúæäåíå. Ïðè ñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà âñúîáðàæåíèå èäâà äèãèòàëèçèðàíå è èçïîëçâàíåòî íàìåäèêàìåíòè, çàáàâÿùè ïðîâåæäàíåòî ïðåç ÀV-ñúåäèíå-íèåòî.

Ïðè îðãàíè÷íî íåóâðåäåíî ñúðöå ìîãàò äà ñå ïðèëî-æàò:

Digoxin 0,5 mg i.v. èëèPropafenone i.v. (åôåêòèâíîñò 50%) èëèAmiodarone i.v. (åôåêòèâíîñò 50%) èëèDofetilide (íå å ðàçðåøåí â Áúëãàðèÿ) èëè

Verapamil èëè Diltiazem – çàáàâÿò êàìåðíèÿ îòãîâîð.Ïðè îðãàíè÷íî ñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå ñå ïðàâè: Digoxin

èëè Amiodarone i.v. (åôåêòèâíîñò 50%) èëè Dofetilide(åôåêòèâíîñò 70%).

Ïðè íåñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà èëè íåïîääàâàùî ñå íàìåäèêàìåíòîçíîòî ëå÷åíèå ïðåäñúðäíî òðåïòåíå –åëåêòðîêàðäèîâåðçèî 50-100 J.

Ïðîòèâîðåöèäèâíàòà òåðàïèÿ å ñúîáðàçåíà ñ íàëè÷èåòîè âèäà íà ïîäëåæàùî ñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå.

Ïðåäñúðäíî ìúæäåíå (ÏÌ)Âúçñòàíîâÿâàíåòî è çàäúðæàíåòî íà ñèíóñîâ ðèòúì ïðè

ïàöèåíòè ñ ÏÌ èìà çà öåë: îáëåê÷àâàíå íà ñèìïòî-ìàòèêàòà (ñúðöåáèåíå, óìîðà, çàäóõ); ïðîôèëàêòèêà íàòðîìáîåìáîëèçìà è ïðîôèëàêòèêà íà èíäóöèðàíîòî îòòàõèêàðäèÿòà ðåìîäåëèðàíå íà ìèîêàðäà ñ ïðîÿâè íà ÑÍ.Îâëàäÿâàíåòî íà ïðèñòúï îò ïðåäñúðäíî ìúæäåíå åñâúðçàíî ñ íÿêîëêî ïðîáëåìà:

Êàê äà ñå âúçñòàíîâè ñèíóñîâ ðèòúì – ìåäè-êàìåíòîçíî èëè ñ åëåêòðè÷åñêî êàðäèîâåðçèî?

Êîãà äà ñå èçâúðøè êàðäèîâåðçèîòî – ñåãà èëè ïî-êúñíî?

Àêî ñåãà – áåçîïàñíî ëè å ïî îòíîøåíèå íàòðîìáîåìáîëè÷åí èíöèäåíò? ÏÌ ñ äàâíîñò < 24 ÷àñà –íèñúê ðèñê; ÏÌ > 24 (48) ÷àñà – âèñîê ðèñê.

Àêî ïî-êúñíî – êàê ùå ñå ïîñòèãíå êîíòðîë íàÑ×?

Îïòèìàëíà ëè å àíòèêîàãóëàíòíàòà òåðàïèÿ èäîêîãà òðÿáâà äà ïðîäúëæè?

Ïðèñòúïíî ÏÌ ñ âèñîêà êàìåðíà ÷åñòîòà >150/min è/èëè íåñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà òðÿáâà äà ñå ïðåêúñíåâåäíàãà, áåç èç÷àêâàíå ñ åëåêòðîêàðäèîâåðçèî!

Ïðè ïðèñòúïíî ÏÌ ñ äàâíîñò äî 24-48 ÷àñà è ñòàáèëíàõåìîäèíàìèêà âúçñòàíîâÿâàíåòî íà ñèíóñîâ ðèòúì åèäåàëíàòà âúçìîæíîñò - ïðåìàõâà òðîìáîåìáîëè÷íèÿðèñê è âðúùà êîíòðîëà íà Ñ× êúì íàé-äîáðèÿ áèîëîãè÷åíñåíçîð - ñèíóñîâèÿ âúçåë. Ìåäèêàìåíòè çà âúçñòàíîâÿ-âàíå íà ñèíóñîâ ðèòúì: Propafenone, Amiodarone, Sotalolñúîáðàçíî ñ íàëè÷èåòî è òåæåñòòà íà ïîäëåæàùîòîñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå

Ïðè ÏÌ ñ äàâíîñò > 48 ÷àñà çàäúëæèòåëíî ñå ïðîâåæäà: Åôåêòèâíà àíòèêîàãóëàíòíà òåðàïèÿ ñ èíäèðåêòåí

àíòèêîàãóëàíò (íàïð. Sintrom) â ïðîäúëæåíèå íà 3ñåäìèöè (ïîääúðæàíå íà INR â ñòîéíîñòè ìåæäó 2,0 è3,0).

Êîíòðîë íà êàìåðíàòà ÷åñòîòà äî 60-80/min â ïîêîéè <110/min ïðè ëåêè ôèçè÷åñêè íàòîâàðâàíèÿ ñ áåòà-áëîêåð, Ñà-àíòàãîíèñò îò âåðàïàìèëîâ òèï (êîíòðîëèðàòäîáðå êàìåðíàòà ÷åñòîòà è ïðè ôèçè÷åñêè íàòîâàðâàíèÿèëè äèãèòàëèñ (íåäîñòàòú÷åí êîíòðîë íà êàìåðíàòà÷åñòîòà ïðè ôèçè÷åñêè íàòîâàðâàíèÿ)

Ñëåä ÅõîÊÃ (ïðåïîðú÷èòåëíî å èçâúðøâàíåòî è íàÒÅÅ) çà îöåíêà ãîëåìèíàòà íà ëÿâîòî ïðåäñúðäèå èíàëè÷èåòî íà òðîìáîòè÷íè ìàñè â íåãî èëè óõîòî ìó; âïëàíîâ ïîðÿäúê ñå ïðàâè îïèò çà âúçñòàíîâÿâàíå íàñèíóñîâ ðèòúì ÷ðåç ìåäèêàìåíòîçíî èëè åëåêòðè÷åñêîêàðäèîâåðçèî.

Ïðè èçïîëçâàíå íà àíòèàðèòìè÷íè ñðåäñòâà ñäúëúã ïîëóæèâîò (Amiodarone) çà êîíòðîë íà êàìåðíàòà÷åñòîòà, ìîæå äà ñå èçâúðøè ñàìî åëåêòðè÷åñêîêàðäèîâåðçèî ïîðàäè îïàñíîñò îò ïîÿâà íà êàìåðíàòàõèêàðäèÿ òèï torsades de pointes.

Ïðè âúçñòàíîâåí ñèíóñîâ ðèòúì àíòèêîàãóëàíò-íîòî ëå÷åíèå òðÿáâà äà ïðîäúëæè ïîíå îùå 3 (4) ñåäìèöè.

Óòî÷íÿâà ñå íåîáõîäèìîñòòà îò ïîääúðæàùîòîàíòèàðèòìè÷íî è àíòèêîàãóëàíòíî ëå÷åíèå ïðè âñåêèêîíêðåòåí ïàöèåíò.

Íå òðÿáâà äà ñå ïðàâè îïèò çà ðåãóëàðèçàöèÿ ïîðàäèìàëêè øàíñîâå çà óñïåõ ïðè:

ïðåäñúðäíî ìúæäåíå ñ äàâíîñò >12-18 ìåñåöà; ãîëÿìî ëÿâî ïðåäñúðäèå (ÅõîÊÃ-ðàçìåðè > 45-55

åìáîëèè, èçõîæäàùè îò ñúðöåòî ñ äàâíîñò äî 1-2ìåñåöà;

íàïðåäíàë ñòàäèé íà îñíîâíîòî çàáîëÿâàíå; àêòèâåí âúçïàëèòåëåí ïðîöåñ; òèðåîòîêñèêîçà; ïðåäñòîÿùà îïåðàòèâíà èíòåðâåíöèÿ â óñëîâèÿòà

íà ÅÊÊ è äð.Ïëàíîâà ðåãóëàðèçàöèÿ ñ Chinidin ñå èçâúðøâà â

áîëíè÷íà îáñòàíîâêà, êàòî ñå ñïàçâàò ñëåäíèòå äîïúëíè-òåëíè ïðåïîðúêè:

èçõîäíà êàìåðíà ÷åñòîòà îêîëî 60-80/min, äîêó-ìåíòèðàíà ñ ÅÊÃ;

ñïèðàíå íà äèãèòàëèñà ïîíå 24 ÷àñà ïðåäè îïèòàçà ðåãóëàðèçàöèÿ;

ïðîâåðåíà ïîíîñèìîñò êúì Chinidin; ïðèåìúò íà Chinidin çàïî÷âà ðàíî ñóòðèíòà (6-8

÷àñà), è íà âñåêè 2 ÷àñà áîëíèÿò ïðèåìà ïî 1 òàáë.; ñëåä 2-3 òàáë. áîëíèÿò ñå ïðåìåñòâà â èíòåíçèâíî

îòäåëåíèå çà ìîíèòîðíî íàáëþäåíèå; ïðàâè ñå ÅÊÃ- çàïèñ ïðåäè ïðèåìà íà 3-òà è âñÿêà

ñëåäâàùà òàáëåòêà, êàòî ñå ñëåäè çà óäúëæàâàíå íà QT-èíòåðâàëà è çà ïîÿâà íà êàìåðíè àðèòìèè, äúëãè ïàóçè èäð.);

îïèòúò çà ìåäèêàìåíòîçíà ðåãóëàðèçàöèÿ ñ Chini-din ñå ïðåêðàòÿâà ïðè óäúëæàâàíå íà QT-èíòåðâàëà,ïîÿâàòà íà êàìåðíè àðèòìèè èëè äúëãè ïàóçè!

Ïðîòèâîðåöèäèâíî ëå÷åíèå íà ÏÌ: Propafenone,Amiodarone, Sotalol, åâòë. Digoxin è/èëè Verapamil, è/èëèáåòà-áëîêåð (â çàâèñèìîñò îò ïîäëåæàùîòî ñúðäå÷íîçàáîëÿâàíå).

Àíòèàðèòìè÷íà ïðîôèëàêòèêà íå ñå íàëàãà ïðè ïúðâèïðèñòúï îò ïðåäñúðäíî ìúæäåíå.

Verapamil è äèãèòàëèñ íå ñå ïðèëàãàò ïðè ïðåäñúðäíîìúæäåíå è WPW- ñèíäðîì!

Ïðè ïàöèåíòè ñ õðîíè÷íî ïðåäñúðäíî ìúæäåíå ñàíåîáõîäèìè:

Êîíòðîë íà êàìåðíàòà ÷åñòîòà (äèãèòàëèñ è/èëèáåòà-áëîêåð, ðåñï. Ñà àíòàãîíèñò îò âåðàïàìèëîâ òèï).

Ïðîôèëàêòèêà íà òðîìáîåìáîëè÷íèòå óñëîæ-íåíèÿ ñ èíäèðåêòåí àíòèêîàãóëàíò èëè ñ àíòèàãðåãàíò.

Êàìåðíè àðèòìèèÊàìåðíè åêñòðàñèñòîëèÊàìåðíè åêñòðàñèñòîëè ñå óñòàíîâÿâàò è ïðè çäðàâè

ëèöà è ìîãàò äà ïðîâîêèðàò ñèìïòîìàòèêà. Îãðàíè÷àâàíåêîíñóìàöèÿòà íà êàôå è àëêîõîë ìîæå äà íàìàëèêàìåðíàòà åêòîïèÿ. Ïðîãíîñòè÷íî çíà÷åíèå èìàò è ñàïîêàçàíè çà ëå÷åíèå ÷åñòèòå, ãðóïèðàíè, ðàííè èïîëèòîïíè êàìåðíè åêñòðàñèñòîëè, îñîáåíî íà ôîíà íàìèîêàðäíî óâðåæäàíå, â îñòðàòà ôàçà íà ìèîêàðäíèÿèíôàðêò, ïðè òåæêà ëåâîêàìåðíà õèïåðòðîôèÿ, êàêòî èïðè ïàöèåíòè ñ ïðîëàïñ íà ìèòðàëíàòà êëàïà. Ìîãàò äàñå èçïîëçâàò: áåòà-áëîêåð (Atenolol 50-100 mg, Metoprolol

50-200 mg, Propranolol 50-100 mg); Amiodarone – ïðè ËÊäèñôóíêöèÿ; Mexiletine 300-600 mg äíåâíî.

Êàìåðíè òàõèêàðäèè (ÊÒ)Îáèêíîâåíî ñå êàñàå çà òåæêî ñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå.

“Torsaides de points” íàé-÷åñòî å èçðàç íà èíòîêñèêàöèÿñ àíòèàðèòìè÷íè ñðåäñòâà è/èëè äèãèòàëèñ.

Çà ñïåøíîòî îâëàäÿâàíå íà ïðèñòúï îò êàìåðíàòàõèêàðäèÿ ìåäèêàìåíò íà èçáîð å i.v. Lidocain (ìíîãîåôåêòèâåí, ìàëêî òîêñè÷åí è ñ êúñ ïîëóæèâîò!).

Ïðè ñèíäðîì ñ óäúëæåí QT-èíòåðâàë è torsade depointes êàìåðíà òàõèêàðäèÿ, êàêòî è ïðè ïðîâîêèðàíè îòôèçè÷åñêè íàòîâàðâàíèÿ êàìåðíè òàõèêàðäèè, íàé-åôåêòèâíè ñà áåòà-áëîêåðèòå (ìåäèêàìåíò íà èçáîð).

Ïðåêúñâàíå íà ïðèñòúï îò ìîíîìîðôíà ÊÒ:Ïðè íåñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà (õèïîòîíèÿ, øîê,

àíãèíà, ÇÑÍ èëè ñèìïòîìè íà ìîçú÷âà õèïîïåðôóçèÿ)è/èëè âèñîêà êàìåðíà ÷åñòîòà >180/min:

Ñïåøíî åëåêòðîêàðäèîâåðçèî ñúñ 50-100-360 J.Ïðè ñòàáèëíà õåìîäèíàìèêà è êàìåðíà ÷åñòîòà <180/

min: ìåäèêàìåíòîçíî ïðåêúñâàíå íà ïðèñòúïà:Lidocaine – íàñèùàíå ñòðóéíî i.v. â äîçà 1-1,5 mg/

kg òåëåñíî òåãëî çà 2-3 min, íî íå ïîâå÷å îò 75-100 mg(âíèìàíèå çà ïîÿâà íà ñòðàíè÷íè åôåêòè!) Ïðè ëèïñà íàåôåêò ñúùàòà äîçà ìîæå äà ñå ïðèëîæè îòíîâî ïðåç 5-10min äî îáùà äîçà 200-300 mg, ñëåä êîåòî ñå ïðîäúëæàâàíà i.v. èíôóçèÿ â äîçà 2-3 mg/min (äåíîíîùíà äîçà äî 3 g).

Ïîääúðæàùà äîçà:Áîëåí áåç ÇÑÍ 2-3 mg/minÁîëåí ñúñ ÇÑÍ 1-2 mg/minÁîëåí ñ ÷åðíîäðîáíî çàáîëÿâàíå 0,5-1 mg/min èëè

Amiodarone - 150-300 mg áàâíî i.v. çà 10-15 min,ñëåä òîâà 0,5-1 mg/min çà 6 ÷àñà, ñ ïîñëåäâàùà èíôóçèÿ îò0,25-0,5 mg/min äî îáùà äîçà 1200 mg/24 h (10-15 mg/kg/24h).èëè

Mexiletine – 125-250 mg áàâíî i.v. çà 5-10 min èëè Sotalol - 1,5 mg/kg çà 10 min i.v., ïðè ëèïñà íà åôåêò

Propafenone - 2 mg/kg çà 10 min i.v., ïðè ëèïñà íàåôåêò Åëåêòðïîêàðäèîâåðçèî

Ñóïðåñèâåí êàìåðåí ïåéñèíã.Ïðåêúñâàíå íà ïðèñòúï îò ÊÒ ñ óäúëæåí QT-èíòåðâàë

> 0,44 sec (òèï torsades de pointes):Magnesium sulfuricum 2 g i.v. çà 2-3 min;Èíôóçèÿ ñ Kalium chloratum;Áåòà-áëîêåð;Âðåìåíåí ïåéñèíã.

Ïðè âðîäåíà ôîðìà íà óäúëæåí QT-èíòåðâàë ñúññèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà:

Áåòà-áëîêåðÊàðäèîâåðòåð-äåôèáðèëàòîð

Êàìåðíè òàõèêàðäèè ïðè ëèïñà íà äîêàçàíî îðãàíè÷íîçàáîëÿâàíå:

Ïðè ÅÊÃ îáðàç íà ËÁÁ ñ äÿñíà åëåêòðè÷åñêà îñ:Verapamil;Áåòà-áëîêåð;

Propafenone; Ðàäèîôðåêâåíòíà àáëàöèÿ

Ïðè ÅÊÃ îáðàç íà ÄÁÁ ñ ËÏÕÁ (Âåðàïàìèë-ñåíçèòèâíàêàìåðíà òàõèêàðäèÿ):

Verapamil.Ïðîòèâîðåöèäèâíî ëå÷åíèå:

Áåòà-áëîêåð Propafenone.

ÊÒ ïðè çäðàâè ëèöà, ïðîâîêèðàùà ñå ïðè ôèçè÷åñêèóñèëèÿ: Áåòà-áëîêåð

Áàâíà ÊÒ (óñêîðåí èäèîâåíòðèêóëàðåí ðèòúì):Ëå÷åíèå íà îñíîâíîòî çàáîëÿâàíåÏðè ñóáåêòèâíà ñèìïòîìàòèêà – Atropinum

sulfuricum çà óñêîðÿâàíå àêòèâíîñòòà íà ñèíóñîâèÿ âúçåë.Ïðè âèñîêà êàìåðíà ÷åñòîòà (>100 /min) –

Lidocaine.Êàìåðíà òàõèêàðäèÿ ïðè äåñíîêàìåðíà äèñïëàçèÿ:

Êëàñ ²Ñ - Propafenone;Êëàñ ²²² - Sotalol, Amiodarone;Ðàäèîôðåêâåíòíà êàòåòúðíà àáëàöèÿÎïåðàòèâíî ëå÷åíèåÊàðäèîâåðòåð-äåôèáðèëàòîð

Ïðîòèâîðåöèäèâíî ëå÷åíèå - îïðåäåëÿ îò âèäà íà ÊÒ èïîäëåæàùîòî çàáîëÿâàíå:

Êëàñ ² – Mexiletine, Propafenone;Êëàñ ²²² – Amiodarone;Ïðè ÈÁÑ – áåòà-áëîêåð áåç ÂÑÀ;Êîìáèíàöèÿ îò ïîñî÷åíèòå ëåêàðñòâà, êàòî ñå

îò÷èòàò åâåíòóàëíè âçàèìîäåéñòâèÿ ìåæäó òÿõ.

Ëå÷åíèå íà ñúðäå÷åí àðåñò ïðè áåçïóëñîâàåëåêòðè÷åñêà àêòèâíîñò

Ïðè áåçïóëñîâà åëåêòðè÷åñêà àêòèâíîñò (åëåêòðîìå-õàíè÷íà äèñîöèàöèÿ, ÅÌÄ) íà ÅÊÃ ñå ðåãèñòðèðà íàäêà-ìåðåí ðèòúì ñ òåñíè êàìåðíè êîìïëåêñè, íî àóñêóëòà-òîðíî íå ñå óñòàíîâÿâàò ñúðäå÷íè òîíîâå è íÿìà ïóëñ.

Åòèîëîãèÿ – ñúðäå÷íà òàìïîíàäà, õèïîâîëåìèÿ,ïíåâìîòîðàêñ, êîíòðàêòèëíà ÑÍ.

Ëå÷åíèåòî ñå ñúñòîè â íåïðåêúñíàòà êàðäèîïóëìî-íàëíà ðåñóñöèòàöèÿ (ÊÏÐ) è îòñòðàíÿâàíå íà ïðè÷èíèòå,äîâåëè äî ÅÌÄ.

Íåïðåêúñíàòà ÊÏÐâúíøåí ñúðäå÷åí ìàñàæèçêóñòâåíî äèøàíå, îáäèøâàíå ñ ÀÌÁÓ; ñúîòíî-

øåíèå ñúðäå÷åí ìàñàæ : îáäèøâàíèÿ 10:2; ðåñï. 5:1.Èíòóáàöèÿ ñ àïàðàòíà âåíòèëàöèÿÂëèâàíèÿ íà òå÷íîñòè (0,9% NaCl, Ðèíãåðîâ ðàçòâîð è

äð.) äî êîðèãèðàíå íà åâåíòóàëíàòà õèïîâîëåìèÿ.Îòñòðàíÿâàíå íà êîðèãèðóåìèòå ïðè÷èíè:

òàìïîíàäà ñ ïåðèêàðäèîöåíòåçà;õèïîêñèÿ ñ êèñëîðîä;õèïîâîëåìèÿ ñ êîðåêöèÿ ÷ðåç âëèâàíèÿ íà âîäíî-

ñîëåâè ðàçòâîðè;ïíåâìîòîðàêñ ñ äðåíàæ ñ àñïèðàöèÿ;

ìàñèâåí ÁÒÅ ñ ôèáðèíîëèçà;õèïåðêàëèåìèÿ ñ Ñà gluconicum i.v., 8,4% NaHCO3

i.v. â äîçà 1 mEq/kg;àöèäîçà ñ âëèâàíèÿ íà 8,4% NaHCO3;

êàðäèîãåíåí øîê ïðè ÎÌÈ ñ ëå÷åíèå íà øîêà.Àdrenalin 1 mg ñòðóéíî i.v. íà âñåêè 3-5 min, ïðè ëèïñà

íà åôåêò äîçèòå ñå ïîâèøàâàò äî 0,1 mg/kg íà âñåêè 3-5min

Ïðè áðàäèêàðäèÿ ïîä 60 /min:Àtropinum sulfuricum 1 mg i.v. íà âñåêè 3-5 min äî

îáùà äîçà 0,04 mg/kg.

Âíåçàïíî ñïèðàíå íà ñúðöåòî (Cardiac arrest) êàìåðíî òðåïòåíå (ÊÒ) êàìåðíî ìúæäåíå (ÊÌ) êàìåðíà àñèñòîëèÿ

Ïðè òåçè ðèòúìíè íàðóøåíèÿ ñúðöåòî ïðåñòàâà äàèçòëàñêâà êðúâ, öèðêóëàöèÿòà ñå ïðåêúñâà è ñëåä 3-5 miníàñòúïâàò íåâúçâðàòèìè óâðåæäàíèÿ íà ìîçúêà è ñìúðò.

Ëå÷åíèå: îñèãóðÿâàíå íà ñâîáîäíè äèõàòåëíè ïúòèùà; èçêóñòâåíî äèøàíå; ñúðäå÷åí ìàñàæ; åëåêòðè÷åñêà äåôèáðèëàöèÿ èëè åëåêòðîêàðäèî-

ñòèìóëàöèÿ; ìåäèêàìåíòîçíî ëå÷åíèå (Atropin, Adrenalin, 8,4%

NaHCO3 è äð);ÊÏÐ ñå ïðåêúñâà, êîãàòî â ïðîäúëæåíèå íà îêîëî 30

ìèíóòè íå ñå âúçñòàíîâè ñïîíòàííî äèøàíå è ñúðäå÷íàäåéíîñò, ñúçíàíèåòî å äúëáîêî íàðóøåíî, çåíèöèòå ñàòðàéíî ðàçøèðåíè.

ÁÐÀÄÈÊÀÐÄÈÈÑúðäå÷íà ÷åñòîòà ïîä 60/min ñå äåôèíèðà êàòî áðàäè-

êàðäèÿ. Íå âñÿêà áðàäèêàðäèÿ òðÿáâà äà ñå ïðèåìà êàòîáîëåñòíî ñúñòîÿíèå. Çäðàâè ëèöà è ñïîðòèñòè ìîãàò äàèìàò Ñ× ïðè ïîêîé äî 40-35/min. Ðåøàâàùî çíà÷åíèå èìàïîÿâàòà íà êëèíè÷íà ñèìïòîìàòèêà.

Ïðè÷èíè çà ïîÿâàòà íà áðàäèêàðäèÿ:äîáðå òðåíèðàíè ñïîðòèñòè è ôèçè÷åñêè çäðàâè

ëèöà;âàãàëíè ðåàêöèè;õèïîòåðìèÿ;ìèêñåäåì è õèïîòèðåîèäèçúì;ìåäèêàìåíòîçíî ëå÷åíèå ñ: äèãèòàëèñ, áåòà-

áëîêåðè, Ñà àíòàãîíèñòè îò âåðàïàìèëîâ òèï, á-methyldopa, Clonidin, òðèöèêëè÷íè àíòèäåïðåñàíòè;

áúáðå÷íà íåäîñòàòú÷íîñò, åëåêòðîëèòíè íàðó-øåíèÿ;

áîëåñòè íà SA- è AV-âúçåë â ðåçóëòàò íà êîðîíàðíàñêëåðîçà, êàðäèîìèîïàòèè, ìèîêàðäèòè, ñúðäå÷íèîïåðàöèè, âðîäåíè ñúñòîÿíèÿ, òóìîðè;

èäèîïàòè÷íà ôèáðîçà (áîëåñò íà Lenegre èëè Lev);Äèàãíîçàòà ñå ïîñòàâÿ âúç îñíîâà íà:

ÅÊÃ â ïîêîé è ïðè íàòîâàðâàíå;Àòðîïèíîâ òåñò - 1-2 mg Atropin i.v.

Ïàòîëîãè÷åí àòðîïèíîâ òåñò: Ñ× íå íàäâèøàâà 90/min èëè íàðàñòâà ñ ïî-ìàëêî îò 25% ñïðÿìî èçõîäíàòà.

Ðàáîòíà ïðîáàÏàòîëîãè÷íà ðàáîòíà ïðîáà: Ñ× íàðàñòâà íåàäåê-

âàòíî íà ôèçè÷åñêîòî íàòîâàðâàíå (õðîíîòðîïíàíåäîñòàòú÷íîñò) èëè íàìàëÿâà.

Àêî ïðè ïðîáà ñ äðàçíåíå íà êàðîòèäíèÿ ñèíóñ(åäíîñòðàíåí ìàñàæ íà êàðîòèäíèÿ ñèíóñ ïîä êîíòðîëíà ÅÊÃ è ÀÍ) ñå óñòàíîâÿâàò ñëåäíèòå ðåàêöèè:

- êàðäèîèíõèáèòîðíà = áðàäèêàðäèÿ;- âàçîäåïðåñîðíà = ïîíèæàâàíå íà ÀÍ;- êàðäèîèíõèáèòîðíà + âàçîäåïðåñîðíà, òî ñå êàñàå

çà Ñèíäðîì íà ñâðúõ÷óâñòâèòåëíèÿ êàðîòèäåí ñèíóñ.Àòðîïèíîâèÿò òåñò è ìàñàæúò íà êàðîòèäíèÿ ñèíóñ

ìîãàò äà ïîòâúðäÿò äèàãíîçàòà, íî íå ñà äîñòàòú÷íè çàïîñòàâÿíå íà äèàãíîçàòà. Êëèíè÷íàòà ñèìïòîìàòèêà å îòðåøàâàùî çíà÷åíèå ïðè âçåìàíåòî íà ðåøåíèå çàïîñòàâÿíå íà êàðäèîñòèìóëàòîð.

Áðàäèêàðäèÿ îò ñèíóñîâèÿ âúçåë è ïðåäñúðäèÿòàÑèíóñîâà áðàäèêàðäèÿ

Èçêëþ÷âàíå è îòñòðàíÿâàíå íà ÿòðîãåííèÿìîìåíò; äèàãíîçà è ëå÷åíèå íà ïîäëåæàùîòî çàáîëÿâàíå.

Ïðè íàëè÷íà ñèìïòîìàòèêà ñå ïðèëàãà Atropin 3õ 0,6-1 mg s.c., i.m., i.v.

SA -áëîê:SA-áëîê ² ñòåïåí – íå ñå óñòàíîâÿâà â êîíâåí-

öèîíàëíàòà ÅÊÃ;SA- áëîê ²² ñòåïåí, òèï Mobitz I èëè Wenckebach

å îáèêíîâåíî àñèìïòîìàòè÷åí.SA -áëîê ²² ñòåïåí, òèï Mobitz ²²: âîäè äî ñèíóñîâà

áðàäèêàðäèÿ; âúçìîæíà å ñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà.SA-áëîê ²²² ñòåïåí = SA – àðåñò: íàëèöå ñà

ðàçëè÷íî äúëãè ïàóçè; âúçìîæíà å ñèíêîïàëíà ñèìïòî-ìàòèêà, àêî íå ñå ïîÿâè çàìåñòèòåëåí ðèòúì.

Ñèíäðîì íà ñâðúõ÷óâñòâèòåëíèÿ êàðîòèäåí ñèíóñ -âúçìîæíà ñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà.

Ñèíäðîì íà áîëíèÿ ñèíóñîâ âúçåë (äèñôóíêöèÿ íàñèíóñîâèÿ âúçåë; áðàäè-òàõèêàðäåí ñèíäðîì) - âúçìîæíàñèíêîïàëíà ñèìïòîìàòèêà.

- è ÷åòèðèòå ñúñòîÿíèÿ ìîãàò äà áúäàò èíäèêàöèÿ çàèìïëàíòèðàíå íà âðåìåíåí èëè ïîñòîÿíåí êàðäèî-ñòèìóëàòîð.

Áðàäèêàðäèè îò ÀV – âúçåëàÀV-áëîê ² ñòåïåí - ñðàâíèòåëíî ðÿäêî âîäè äî

ñèìïòîìàòè÷íà áðàäèêàðäèÿÀV-áëîê ²² ñòåïåí òèï Mobitz I èëè Wenckebach:

ñðàâíèòåëíî ðÿäêî âîäè äî ñèìïòîìàòè÷íà áðàäèêàðäèÿÀV-áëîê ²² ñòåïåí òèï Mobitz I² - ìîæå äà ïðè÷èíè

ñèìïòîìàòè÷íà áðàäèêàðäèÿÀV-áëîê ²²² ñòåïåí = ïúëåí ÀV áëîê – ÷åñòî

èíäèêàöèÿ çà èìïëàíòèðàíå íà êàðäèîñòèìóëàòîðÏðèíöèïíî ëå÷åíèå íà áðàäèêàðäèèòå:Ïðè ïîÿâà íà ñèìïòîìàòèêà â ðåçóëòàò íà áðàäèêàðäèè,

ïúðâîíà÷àëíî ñå èçêëþ÷âà è îòñòðàíÿâà ÿòðîãåííèÿìîìåíò, óòî÷íÿâà ñå ïîäëåæàùîòî çàáîëÿâàíå è ñåçàïî÷âà ìåäèêàìåíòîçíî ëå÷åíèå.

ÏàðàñèìïàòèêîëèòèöèAtropin 0,6-1 mg i.v.Itrop 0,5-1 mg i.v. èëè 3 x 5-10 mg (3 õ 0,5-1 òàáë.) äíåâíî

Ñèìïàòèêîìèìåòèöè

OrciprenalinAlupent 0,25-0,5 mg i.v.; òàáë.10 mg, 6 õ 0,5-1 òàáë.

äíåâíîÀêî âúïðåêè òîâà íå ñå ïîñòèãíå îïòèìàëíî óñêîðÿâàíå

íà Ñ×, òî òðÿáâà äà ñå ïîñòàâè âðåìåíåí êàðäèî-ñòèìóëàòîð äî îâëàäÿâàíå íà îñòðîòî ñúñòîÿíèå. Ïðåçñëåäâàùèòå ÷àñîâå äî äíè òðÿáâà äà ñå îáñúäè íåîáõî-äèìîñòòà îò èìïëàíòèðàíåòî íà ïîñòîÿíåí êàðäèî-ñòèìóëàòîð.

ÂÍÅÇÀÏÍÀ ÑÚÐÄÅ×ÍÀ ÑÌÚÐÒÑò. Äåí÷åâÂíåçàïíà ñúðäå÷íà ñìúðò (ÂÑÑ) å ñìúðò, íàñòúïèëà ïî

ñúðäå÷íè ïðè÷èíè – ñúðäå÷åí àðåñò, äî 1 ÷àñ îò ïðîÿâàòàíà îñòðèòå ñèìïòîìè.

Â ñòðóêòóðàòà íà ÂÑÑ âîäåùà ïðè÷èíà å êîðîíàðíàòàñêëåðîçà. Â 70-80% îò áîëíèòå ñ ÂÑÑ ñå óñòàíîâÿâàðàçëè÷íà ïî òåæåñò, ïðåäèìíî òåæêà, êîðîíàðíà àòåðî-ñêëåðîçà, êàòî ìíîãî ÷åñòî ñå óñòàíîâÿâàò óñëîæíåíèïëàêè è òðîìáîçè - äî 95% â íÿêîè ïàòîëîãîàíàòîìè÷íèïðîó÷âàíèÿ. Ïðè òåçè áîëíè ñðàâíèòåëíî ðÿäêî (20-30%)ñå óñòàíîâÿâà îôîðìåí ïðåñåí ìèîêàðäåí èíôàðêò èìíîãî ÷åñòî (â îêîëî 75%) - ñòàð ìèîêàðäåí èíôàðêò.Ñ÷èòà ñå, ÷å íàëè÷èåòî íà ëåâîêàìåðíà õèïåðòðîôèÿ åâàæåí äîïðèíàñÿù ôàêòîð çà ðàçâèòèå íà ÂÑÑ, îñîáåíîïðè íàëè÷èå íà êîðîíàðíà àòåðîñêëåðîçà. Â îñòàíàëèòåñëó÷àè ìîæå äà ñå êàñàå çà áîëíè ñ êàðäèîìèîïàòèè -äèëàòàòèâíà è õèïåðòðîôè÷íà, ìèîêàðäèòè, òåæêà àîðòíàñòåíîçà, ðèòúìíè íàðóøåíèÿ ïðè äîïúëíèòåëíè âðúçêè,ïðîàðèòìè÷íè åôåêòè íà ìåäèêàìåíòè, êàêòî è ïðèôàêòîðè, êîèòî âëîøàâàò õîäà íà ñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå -åëåêòðîëèòíè íàðóøåíèÿ, õèïîêñåìèÿ, àöèäîçà, òîêñè÷íèàãåíòè.

Â ìíîãî ìàëúê ïðîöåíò ìîæå äà íÿìà ðàçëè÷èìîñúðäå÷íî çàáîëÿâàíå, íî è òîãàâà ÂÑÑ íàé-âåðîÿòíî ñåäúëæè íà êàìåðíî ìúæäåíå.

Îñíîâíèÿò ìåõàíèçúì, ïî êîéòî íàñòúïâà ñìúðòòà, åêàìåðíî ìúæäåíå. Âúçìîæíî å ñúùî òàêà ïðè÷èíàòà äàáúäå êàìåðíà àñèñòîëèÿ, âñëåäñòâèå òåæêî ïðîâîäíîíàðóøåíèå èëè òåæêî ëåâîêàìåðíî óâðåæäàíå ïðè îñòúðìèîêàðäåí èíôàðêò. Åëåêòðîìåõàíè÷íà äèñîöèàöèÿ(çàïàçåíà åëåêòðè÷åñêà àêòèâíîñò ïðè ëèïñà íà ìåõà-íè÷åí îòãîâîð) å äðóã âúçìîæåí ìåõàíèçúì çà ÂÑÑ. Íàé-÷åñòî ïðè÷èíàòà çà íåÿ å õåìîòàìïîíàäà ïðè âúíøíàìèîêàðäíà ðóïòóðà èëè ïðè äèñåêàöèÿ íà àîðòàòà èëèìàñèâíà áåëîäðîáíà åìáîëèÿ. Ðÿäêî ïðè÷èíèòå ñàâúçâðàòèìè êàòî íàïð. âåíòèëåí ïíåâìîòîðàêñ.

Ïðåæèâåëèòå ñúðäå÷íèÿ àðåñò áëàãîäàðåíèå íà áúðçàðåñóñöèòàöèÿ ïîäëåæàò íà ãðèæëèâî èçñëåäâàíå. Ïðèëèïñà íà îñòúð ìîìåíò – íàïð. ìèîêàðäåí èíôàðêò, òå ñàñ ãîëÿìà âåðîÿòíîñò îò ïîâòîðíî ðàçâèòèå íà êàìåðíîìúæäåíå. Òÿõíîòî ëå÷åíèå ñå ïðîâåæäà åìïèðè÷íî ñàìèîäàðîí, íî îïòèìàëíàòà òåðàïèÿ ñå îïðåäåëÿ ÷ðåçïðîâåæäàíå íà åëåêòðîôèçèîëîãè÷íî èçñëåäâàíå íàñúðöåòî. Ïðè íÿêîè áîëíè ñå íàëàãà èìïëàíòèðàíå íààâòîìàòè÷íè äåôèáðèëàòîðè.

Çà ñúðäå÷íè çàáîëÿâàíèÿ ñå èçñëåäâàò è êðúâíèòåðîäíèíè íà ðàçâèëèòå ÂÑÑ èëè ðåñóñöèòèðàíè ñëåäêàðäèàê àðåñò.

Кардиология, Аритмии

Documents

НЕОТЛОЖНАЯ КАРДИОЛОГИЯ - 03book · 2017. 8. 31. · Справочник содержит информацию об этиологии и патогенезе,

СЕРДЦЕ · 2017-05-25 · СОВРЕМЕННАЯ КАРДИОЛОГИЯ ... PRECIOUS, WAKE-UP, EuroHYP-1, а также недавно начатый проект SVDs@target

инто сана отзывы-кардиология

· КАРДИОЛОГИЯ 4 6 0 2 0 0 9 2 7 9 5 2 2 АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ Лечение аритмий с помощью плазмафереза; цитокинов

A AR 4 10 1-76 corr2arrhythmology.pro/files/pdf/AA_2010_4_005-016.pdf · Желудочковые аритмии, возникшие у лиц молодо- ... В 1992 г. профессор

КАРДИОЛОГИЯ РЕВМАТОЛОГИЯ НЕВРОЛОГИЯ …€“12.pdf · 4 Т р у д н ы й п а ц и е н т № 1 0, Т О М 1 0, 2 0 1 2 А Н Т И А Н

Аллапинин и современные подходы к лечению мерцательной аритмии

РОО «Амбулаторный врач» Посвящается 120-летию со дня р … · и кардиология, академик Международной академии

Кардиология Ревматология · №1 (62), 2016 Кардиология Ревматология Научно-практический специализированный

4, 2017 ДЛЯ ПРАКТИКУЮЩИХ ВРАЧЕЙ КАРДИОЛОГИЯ file4, 2017 ДЛЯ ПРАКТИКУЮЩИХ ВРАЧЕЙ КАРДИОЛОГИЯ

Block cardiologia 3 2017 · КАРДИОЛОГИЯ: новости, мнения, обучение №3 2017 5 ОТ РЕДАКЦИИ Уважаемые читатели! Редакция

Сердечная недостаточность. аритмии

ФИ №4, 2012 - fundamental- · PDF fileКушаковский М.С. Аритмии сердца. – СПб., 1998. – 640 с. 7

Гоcударcтвенное бюджетное учреждение «Cанкт Джанелидзе ...vmeda.mil.ru/upload/site56/document_file/33gjtBIXOW.pdf · 14.01.05 ± кардиология

АРИТМИИ - tvgmu.ru5. Классификация аритмий с точки зрения их влияния на гемодинамику 6. Неотложная помощь

КАРДИОЛОГИЯ - consilium-medicum.com.ua1 я Брестская ул., д. 15, 125047 Москва, Российская Федерация. ... клиническая лекция

III 7 · 2016-12-19 · кардиология» (для детей старше 5 лет), «Детская урология». При количестве блоков 5 и более

Аритмии сердца симметрия золотое сечение.pdf

Кардиология сегодня 2013 №1

Народное лечение аритмии сердца