Action learning

พ.อ. มารวย สงทานนทร

3 ม.ค. 2554

Action Learning

for Developing Leaders and Organizations:

Principles, Strategies, and Cases

ประพนธโดย Michael J. Marquardt, H.

Skipton Leonard, Arthur M. Freedman และ

Cluadia C. Hill

จดพมพโดย American Psychological

Associations, Washington, DC ในป ค.ศ.

2009

แมวา Action Learning (AL) จะมการใชมาถง 50 กวาปมาแลว

โดย Reg Revans (1992) และมการพฒนาปรบปรงโดย

Marquardt (1999) Pedlar (1996) Yorks, O’Neil, & Marsick

(2002)

เหตผลท AL ไดรบความนยมเพมขนเนองจากการพฒนาผน าใน

ภาวะปจจบนทตองอาศยความรวมมอกบทมงานเพอแกปญหา

หรอพฒนาผลงานใหดขน ตองอาศยทกษะในการใหความ

รวมมอ การท างานเปนทม การแบงปนความร

L = P+Q+R

L (learning) = P (programmed knowledge) + Q (questions) + R

(reflection)

นนคอ การเรยนร เกดจากการใชความรทมการวางแผนไว

รวมกบการตงค าถามทด และมการสะทอนกลบจากสมาชกกลม

ทมความหลากหลาย

AL โดยมหลกอย 6 ประการคอ

1. การจดตงทมประมาณ 4 ถง 8 คน

2. การตงปญหาหรอภารกจ

3. การสอสารโดยการตงค าถาม

4. การน ากลยทธไปปฏบต

5. การมงเนนการเรยนร

6. การโคช

AL มเปาประสงคอย 2 ประการคอ

1. การแกปญหาอยางสรางสรรค เปนนวตกรรม และมประสทธผล

2. การสรางเสรมการเรยนรของบคคล ทมงาน และองคกร

การน าเสนอขอคดเหนจะตองตรงประเดนกบค าถาม

ผฝกสอนของทมมสทธในการขดจงหวะการประชมไดทก

โอกาส

1. ภารกจ ปญหา หรอโครงการทมความเรงดวนหรอม

ความส าคญ

2. สมาชกกลม 4 -8 คนทมความหลากหลาย

3. กระบวนการสอสารโดยการตงค าถามและการสะทอนกลบ

4. การน ายทธศาสตรทวางแผนไปสการปฏบต

5. ความมงมนในการเรยนร

6. การมผฝกสอนของทม

สงทมความส าคญและเรงดวนขององคกร ทไมสามารถแกไดโดยวธงาย ๆ

การเรยนรทดเกดจากการลงมอท า

ปญหาทไมทาทายหรองายเกนไปท าใหสมาชกทมไมเกดความทมเทอยาง

เตมท ในการแกปญหาไมไดมเพยงหนทางเดยวทถกตองเหมอนกบการแก

โจทยเลขคณต ไมมวธแกปญหาทถกทสด แตขนกบบรบทขององคกรใน

ขณะนนในการเลอกวธแกปญหาใหเหมาะสมกบสถานการณ

กรณทสมควรใช AL ในการแกปญหาคอปญหาทรอยางแนชดแตยงหา

ค าตอบไมไดหรอไมแนใจวาเปนวธแกปญหาทถกตอง และขอส าคญคอ ม

การมอบอ านาจใหทมในการแกปญหาดวย ไมใชเพยงแตหาวธแกปญหามา

น าเสนอเทานน

ประกอบดวยสมาชก 4 – 8 คน ทมความหลากหลายเพอจะ

ไดมมมมองทตางกนออกไป สมาชกกลมอาจเปนจากการ

สมครใจหรอการแตงตงกได อาจมาจากตางองคกรหรอตาง

สาขาอาชพ อาจเปนผสงมอบหรอเปนลกคากไดเชนกน

ความหลากหลายของสมาชกกลมมความจ าเปนในสถานการณ

ของปญหาทมความสลบซบซอน เพอจะไดมแนวทางในการ

แกปญหาทเปนไปไดหลากหลายวธ

ทมงานควรจะอยแกปญหาดวยกนตลอดจนกวาจะแลวเสรจ

กระบวนการเนนการตงค าถามและการสะทอนมากกวาค าบอก

เลาหรอการใหความคดเหนทเปนแนวทางแกปญหาในทนทท

เรมประชม

AL จะเนนไปทการตงค าถามทถกตองมากกวาเนนค าตอบท

ถกตอง คอถามวารอะไรบางและอะไรบางทยงไมร

การแกปญหาโดยการตงค าถามกอนเพอเปนการยนยนธรรมชาต

ทแทจรงของปญหาจะไดแกปญหาไดถกตองตรงจด

ค าถามใน AL โดยมากเปนค าถามปลายเปดเพอขอใหแสดง

ขอคดเหน ค าถามปลายปดใชยนยนเพอสรปความเหนทมพองกน

ตวอยางค าถามทใชม 4 ระดบ ระดบแรก เชน รหรอไมรอะไร

เกยวกบปญหาน หรอตองการรอะไรเพม ค าถามระดบสองเชน ทก

คนเหนดวยหรอไม เหนเปนอยางไร ขอสรปคออะไร ค าถามระดบ

สามเชน อะไรจะเกดขนถามการเปลยน...อะไรจะเกดขนถาท าตาง

ออกไป อะไรจะเกดขนถาไมท าอะไร ค าถามระดบสดทายเชน

อะไรเปนสงทส าคญทสดในขณะน มอะไรทยงไมไดกลาวถงบาง

ขอมลอะไรทยงไมชดเจน ยงขาดขอมลอะไรบาง ขอมลทไดเปน

จรงหรอไม

การสะทอนกลบ (reflection) และสนทรยสนทนา (dialogue) ม

สวนชวยท าใหเกดการแลกเปลยนเรยนรภายในกลม การเรยนร

ของกลมจะมความลมลกและมการเรยนรมากขนตามล าดบ

จนกระทงมการปรบเปลยนความคดเหนไปในทางสรางสรรค

และเปนกลยทธ

สนทรยสนทนา (Bohm, 1996, Isaac,1999) เปนการมองโดย

ภาพรวมไมแยกสวน ไมตดสนและไมมการวจารณวาถกหรอผด

ท าใหเกดแนวทางสรางสรรคในการแกปญหาและท าใหบคคลม

มมมองใหม มความสมพนธทด ใชความคดเหนรวมมากกวา

เสยงสวนใหญในการแกปญหา

กลม AL ควรไดรบสทธในการแกปญหาโดยวธการทกลมคด

ขนมาเพอท าใหแนใจวา วธการแกปญหาทกลมเสนอไดรบการ

ปฏบต

กลมควรสรางยทธศาสตรทมการวางแผนอยางรอบคอบและม

เหตผลสนบสนน

การแกปญหาเปนสวนหนงของเปาประสงคของ AL การเรยนร

จากการปฏบตเปนอกเปาประสงคหนงทมความส าคญพอกน

การแกปญหาไดส าเรจเปนประโยชนตอองคกรในระยะสน

ประโยชนในระยะยาวอยทการเรยนรทไดขยายผลออกไปใชทว

ทงองคกร

AL เนนทการเรยนรระดบบคคล ทมงาน ผลระทบส าคญคอ

บรรยากาศในองคกรทเนนการเรยนร โดยเฉพาะบทบาทของผ

ฝกสอนของทมในการกระตนการเรยนรของกลมอยางถกจงหวะ

แมจะท าการแกปญหาไมส าเรจ กถอวาเปนบทเรยนในการ

เรยนรของกลมไมมการซอนเรนหรอเพกเฉย

การมผฝกสอนของทม (AL team coach) มความจ าเปนในการเนน

เรองการเรยนรของทม เพราะเปนผคอยคมเรองการเรยนรของกลม

ถาไมมผใดไดรบมอบหมายใหคอยดเรองการเรยนรของกลม การ

ประชมนนอาจขาดการสรปผลเรองการเรยนร

การตงค าถามของผฝกสอนกลมมเปนระยะเพอกระตนเตอนการ

เรยนร เชน การตงใจฟงเปนอยางไร มการวางกรอบของปญหา

อยางไร การสะทอนกลบแตละคนเปนอยางไร มการวางแผนและการ

ท างานอยางไร อะไรคอขอสรปของกลม อะไรคอสงทท าไดด อะไรคอ

สงทาทาย ผลแทรกซอนของกระบวนการและขอจ ากดคออะไร

ผฝกสอนของทมควรระลกถงการเรยนรดงนคอ

การเรยนรไดน าไปขยายผลในทท างานทวทงองคกรอยางเปน

ระบบหรอไม

คณภาพการเรยนรของบคคลและของทมเปนอยางไร

การเรยนรไดมการทบทวนหรอไม

อะไรคอประโยชนแตละบคคลทไดรบจากการท า AL

มการบนทกการท า AL เพอน าเสนอตอผบรหาร ลกคา หรอผท

สนใจหรอไม

จะพฒนาการเรยนรในการท า AL ในอนาคตอยางไร

มแผนการจะท าอะไรตอไป

Cognitive skills (seasoned analytical skills, strategic thinking,

creativity, and global perspective)

Execution skills (customer focus, planning, program

management, and focus on results

Relationship skills (influencing, engaging and inspiring, managing

talent, creating open communication, collaborating, and building

relationship)

Self-management skills (ability to establish trust, adaptability,

impulse control, and curiosity and love of learning)

คอยสงเสรมการเรยนรของกลมโดยการตงค าถามและใหเวลากบ

บคลากรในการสะทอนกลบตอค าถาม เชน

อะไรคอสงทเปนผลกระทบจากการท างานของทม

ทมท าอะไรไดอยางมประสทธผล

อะไรคอสงทท าแลวดขน

ในอนาคตทมจะท าอะไรทตางออกไป

การตงค าถามทด

มการน าไปปฏบต

เรยนรรวมกน

การฟงทด

ความหลากหลายของสมาชกในทม

มความรสกมนใจและปลอดภย

สภาพแวดลอมทเหมาะสม

การมโคช

AL ท าใหเกดการเรยนรและสงเสรมใหมการขยายผลการเรยนรนน

ไปทวทงองคกรเพอการปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงทเกดขน

การยกระดบการเรยนรจากทมไปสระดบองคกรเปนการเปลยน

วฒนธรรมขององคกร เปนบทบาทผฝกสอนของทมในการกระตน

ใหมการขยายผลการเรยนรไปสสวนปฏบตงานอน ๆ ขององคกร

ดงท Senge กลาวไววา องคกรแหงการเรยนรตองสามารถบรณา

การการเรยนรเขากบงานประจ าและท าใหเปนกจกรรมทมความ

ตอเนอง

AL มผลตอการพฒนาลกษณะผน าคอ

ฝกทกษะในการตงค าถามทเหมาะสมในสถานการณทมความเสยง

เปนการพฒนาผน าทงองคกร เพราะการเรยนรทมความ

เกยวเนองกนของทมในการแสวงหาค าตอบทยงไมมใครรอยางแน

ชด

ปญหาทตองการแกไขนนเปนปญหาทเกดขนในองคกรเอง ท าให

สมาชกทกคนเกดความกระตอรอรนมากกวานงฟงการบรรยายใน

เรองทหางไกลตว

ผฝกสอนของทมมการกระตนสมาชกโดยการตงค าถาม เชน

มวธการท างานเปนทมอยางไร ทมท าอะไรไดดทสด ทกษะการ

ท างานเปนทมอะไรทท าใหสามารถแกปญหาไดอยางรวดเรว/ใน

การพฒนายทธศาสตร จะน าทกษะนไปใชกบกลมอนทตนมสวน

รวมไดอยางไร และอะไรคอปจจยสงเสรมการท างานเปนทมท

เขมแขง

สวนค าถามทใชถามเปนรายบคคลเชน ตนเองไดมการเรยนร

อะไรบาง มการพฒนาทกษะอะไรบาง มอะไรทเปนคณภาพของ

ค าถามทไดเรยนร ทกษะการท างานเปนทมทดทไดเรยนรคอ

อะไร และไดเรยนรอะไรจากเรองนบาง

1. Analysis and facilitating conditions

Having the support of top management

Establishing clear objectives

Gaining consensus on the need for leadership programming

Getting the support of the local organizations sending

participants

2. Program development

Having skilled facilitators

Carefully selected participants

Aligning the curriculum goals with the program

Having a systemic process for selecting topics or problems

Having an AL manual

3. Program management

Fostering an environment for continuous learning

Maintain top management involvement

Getting support for adopting team solutions in the organization

Reviewing activity and work

Managing team activity

4. Evaluation and review

Presenting solutions to top management

Recognizing top performers as future leaders

Aligning training performance with personal management

Building evaluation and feedback processes to improve future

programs

Assessing of effects of the program

บทบาททส าคญของผฝกสอนของทมหรอทมโคชมตงแตเรมตน

จนกระทงสนสดกระบวนการ คอ

วธการระบปญหา การใหค านยามของปญหา การวเคราะหปญหา

ทมมปจจยน าเขาเพยงพอจากผทเกยวของทงหมดหรอไม

เปนการแกปญหาทเกดขนซ าอกหรอไม

ผลกระทบจากการแกปญหามอะไรบาง

การระดมความคด

ไมมการตดสนหรอวจารณความคดเหน

ตองการปรมาณมากกวาคณภาพ

กระตนสมาชกทมใหมสวนรวม

การคดตอยอดจากความคดของผอน

อดทนตอความเงยบและการชะงกงน

การไมดวนสรป

การสรปความเหน

กระบวนการประเมนขอคดเหน

ประสทธภาพของทกษะในการจดหมวดหมขอคดเหน

การคดเลอกขอคดเหนทดทสด

ทมมวธการตดสนใจอยางไร

อะไรคอขอดขอเสยของวธการตดสนใจนน ๆ

ผลกระทบจากการตดสนใจ

ทางเลอกอนในการตดสนใจ

กระบวนการปรบปรงการตดสนใจทดขน

การน าขอคดเหนไปสการปฏบต

มวธการน าความคดไปสการปฏบตอยางไร

อะไรคอปจจยความส าเรจ

ผลกระทบตอองคกรคออะไร

ปจจยทท าใหไมประสบความส าเรจมอะไรบาง

ตองการทรพยากรอะไรบาง

แผนการในการน าเสนอของทม

วธจดการกบการตอตาน

การประเมนผลลพธ

มการเปลยนแปลงอะไรเกดขนในองคกร

อะไรคอขอแนะน าของทมตอการเปลยนแปลงน

การเรยนรและการพฒนาทกษะการน า

วธการท าใหดขนในโอกาสตอไปคออะไร

การแกปญหาเรองตอไป

มปญหาส าคญอะไรอกทตองแกไข

มความเกยวของกนอยางไร

ผลกระทบตอสวนอนในองคกร

การยกระดบการเรยนรในการแกปญหาทเกดขนใหม

บทบาทของผบรหารระดบสงมสวนส าคญในการท าให AL เปน

วฒนธรรมขององคกร คอ เมอใดกตามทเกดปญหารบดวนหรอม

ความส าคญ ในการแกปญหานนตองอาศยนวตกรรม ใชพลงงาน

และตองปฏบตโดยเรว ควรรบตงทม AL ทมผบรหารทม

ศกยภาพสงรวมอยดวย รวมถงตงโคชจากภายนอกหรอโคชจาก

ภายในองคกรเองในการแกปญหานน

บทบาทของผบรหารทมสวนชวยในการสรางวฒนธรรม AL ใหฝง

อยในการปฏบตหนาทประจ าวน โดยอาศยการสอสารดวยวธการ

ตงค าถามจากการแถลงผลงานวา ท าอะไรไดด และจะท าใหดขน

ไปอกไดอยางไร หรอใหแตละบคคลประเมนการท างานของ

ตนเองวาเปนอยางไร จะท าใหดขนไดอยางไร

ผลของ AL ทมตอการเรยนรของบคคล ทมงาน และองคกร

โดยรวมคอ เปนการพฒนาทกษะผน าในการบรหารงาน พฒนา

ทกษะการใหความรวมมอกนในการท างานเปนทม พฒนา

ความสามารถในการบรหารแบบบรณาการและทางออกทเปน

บวก/บวกในสถานการณทมความขดแยง และพฒนาทกษะของ

การเปนโคช

สวนปจจยทสงผลตอความส าเรจของ AL คอ การตงค าถามทด ม

การน าไปปฏบต การเรยนรรวมกน การเปนนกฟงทด ความ

หลากหลายของสมาชกในทม มความรสกมนใจและปลอดภย

สภาพแวดลอมทเหมาะสม และการมทมโคช