15
Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu Stj. Dr. Sanem Pınar Uysal TTS gönüllüsü

Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu

Stj. Dr. Sanem Pınar Uysal

TTS gönüllüsü

Page 2: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

Neler konuşacağız?Tourette ile 125 sene…

Tourette’in geçmişi Tourette’in şimdisi

Tanınmış Touretteliler Oliver Sacks ve iki Touretteli

Page 3: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

O İlk kayıtlar 2000 sene önce Kapadokyalı hekim Aretaeus tarafından (?)

19. yüzyıla geliyoruz…O 1825 – Dr. Jean Marc Gaspard Hard

O Soylu bir aileden gelen Marquise de Dampierre vakası

Page 4: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal
Page 5: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

O Jean-Martin Charcot öğrencisinden Salpetriere Hastanesi’ndeki hastalar üzerine çalışmasını istedi.

Georges Albert ÉdouardBrutus Gilles de la Tourette

Page 6: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

O 1885 – Study of a Nervous Affliction (Bir Sinir Hastalığı Üzerine Çalışma)

O “maladie des tics” (Tik hastalığı)

Charcot hastalığa Tourette’in ismini verdi.

• Çocukluk çağında başlangıç

• Kalıtsallık• Kaybolan-geri gelen

semptomlar• Stereotipik hareketler• Ekolali ve koprolali

Page 7: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

Psikoanalitik görüş 20. yy’a kadar devam etti…

O Beyin lezyonu ?O Romatik korea ?O Ensefalit letarjika ?O Yanlış alışkanlık formasyonu ?...

Page 8: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

1960lar Tourette için dönüm noktası oldu…

O 1961 – Seignot tarafından Haloperidol’un tikler için işe yaradığı görüldü.

O 1965 – Arthur K. ShapiroO Haloperidol ile bir hastayı tedavi ettiO 1968’de bununla ilgili bir makale yayımladı

“Psikojenik değil organik bir rahatsızlık?”

Page 9: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

O 1972 – TSA kuruldu

O 1973 – Dünyada rapor edilmiş 485 vaka

O 1983 – Tourette, U.S. Orphan Drug Act (***)in Nadir Hastalıklar listesine alındı

O 2000’den beri yapılan çalışmalarla sıklığının düşünüldüğünden çok olduğu anlaşıldı…

Page 10: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

O 1980 – TS ilk defa DSM’e dahil edildi

O 2000 – DSM 4’te TS bölümü revize edildiO “strese ve fonksiyon bozukluğuna sebep olması”

kriterlerden kaldırıldı

O 2013 – DSM 5’te TS motor bozukluklar grubuna alındı

Page 11: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

Günümüze gelirken…O 2011 – TS Avrupa Topluluğu TS

çalışmaları için bir kılavuz yayımladı

O 2015 – TSA Bilimsel Danışma Heyeti TS araştırmaları için anahatları çizdi

2016

Page 12: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

Oliver Sacks ve iki TouretteliO Sacks “Bir Cerrahın

Hayatı”nda cerrah ve aynı zamanda amatör pilot olan Dr. Carl Bennett’in hikayesini anlatır. Bennett’ın tikleri işine odaklandığında tamamen kaybolur.

O “Akıllı ve Tikli Ray” isimli yazısındaki ünlü bir baterist olan Ray’in tikleri haloperidol ile azalır ancak davul çalma becerisi de tedaviden etkilenir.

Page 13: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

Ünlü Touretteliler

Samuel Johnson, şair

Mozart, müzisyen

Tim Howard, futbolcu

Mahmoud-Abdul Rauf, basketbolcu

James Durbin, şarkıcı

Page 14: Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu - Sanem Pınar Uysal

O “Tourette’le yaşamanın olumsuz yanları yanında, bu hastalık birey için yapıcı da olabilir, ona hız ve spontanlık katabilir, etkileyici ve olağandışı performanslar sergilemesini sağlayabilir. Tourette hayata müdahale eden bir hastalık ancak onu yaratıcılığa dönüştürmek mümkün.”

Oliver Sacks, Bir Cerrahın Hayatı