Upload
ttsg-slide
View
349
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Geçmişten Günümüze Tourette Sendromu
Stj. Dr. Sanem Pınar Uysal
TTS gönüllüsü
Neler konuşacağız?Tourette ile 125 sene…
Tourette’in geçmişi Tourette’in şimdisi
Tanınmış Touretteliler Oliver Sacks ve iki Touretteli
O İlk kayıtlar 2000 sene önce Kapadokyalı hekim Aretaeus tarafından (?)
19. yüzyıla geliyoruz…O 1825 – Dr. Jean Marc Gaspard Hard
O Soylu bir aileden gelen Marquise de Dampierre vakası
O Jean-Martin Charcot öğrencisinden Salpetriere Hastanesi’ndeki hastalar üzerine çalışmasını istedi.
Georges Albert ÉdouardBrutus Gilles de la Tourette
O 1885 – Study of a Nervous Affliction (Bir Sinir Hastalığı Üzerine Çalışma)
O “maladie des tics” (Tik hastalığı)
Charcot hastalığa Tourette’in ismini verdi.
• Çocukluk çağında başlangıç
• Kalıtsallık• Kaybolan-geri gelen
semptomlar• Stereotipik hareketler• Ekolali ve koprolali
Psikoanalitik görüş 20. yy’a kadar devam etti…
O Beyin lezyonu ?O Romatik korea ?O Ensefalit letarjika ?O Yanlış alışkanlık formasyonu ?...
1960lar Tourette için dönüm noktası oldu…
O 1961 – Seignot tarafından Haloperidol’un tikler için işe yaradığı görüldü.
O 1965 – Arthur K. ShapiroO Haloperidol ile bir hastayı tedavi ettiO 1968’de bununla ilgili bir makale yayımladı
“Psikojenik değil organik bir rahatsızlık?”
O 1972 – TSA kuruldu
O 1973 – Dünyada rapor edilmiş 485 vaka
O 1983 – Tourette, U.S. Orphan Drug Act (***)in Nadir Hastalıklar listesine alındı
O 2000’den beri yapılan çalışmalarla sıklığının düşünüldüğünden çok olduğu anlaşıldı…
O 1980 – TS ilk defa DSM’e dahil edildi
O 2000 – DSM 4’te TS bölümü revize edildiO “strese ve fonksiyon bozukluğuna sebep olması”
kriterlerden kaldırıldı
O 2013 – DSM 5’te TS motor bozukluklar grubuna alındı
Günümüze gelirken…O 2011 – TS Avrupa Topluluğu TS
çalışmaları için bir kılavuz yayımladı
O 2015 – TSA Bilimsel Danışma Heyeti TS araştırmaları için anahatları çizdi
2016
Oliver Sacks ve iki TouretteliO Sacks “Bir Cerrahın
Hayatı”nda cerrah ve aynı zamanda amatör pilot olan Dr. Carl Bennett’in hikayesini anlatır. Bennett’ın tikleri işine odaklandığında tamamen kaybolur.
O “Akıllı ve Tikli Ray” isimli yazısındaki ünlü bir baterist olan Ray’in tikleri haloperidol ile azalır ancak davul çalma becerisi de tedaviden etkilenir.
Ünlü Touretteliler
Samuel Johnson, şair
Mozart, müzisyen
Tim Howard, futbolcu
Mahmoud-Abdul Rauf, basketbolcu
James Durbin, şarkıcı
O “Tourette’le yaşamanın olumsuz yanları yanında, bu hastalık birey için yapıcı da olabilir, ona hız ve spontanlık katabilir, etkileyici ve olağandışı performanslar sergilemesini sağlayabilir. Tourette hayata müdahale eden bir hastalık ancak onu yaratıcılığa dönüştürmek mümkün.”
Oliver Sacks, Bir Cerrahın Hayatı
KaynaklarO http://www.tourettes-action.org.uk/67-what
-is-ts.html?67O http://tourette.org/Medical/history.htmlO http
://www.scielo.br/scielo.php?pid=S1516-44462000000200008&script=sci_arttext
O http://oliversacks.tripod.com/sur.htmlO http://www.lrb.co.uk/v03/n05/oliver-sacks/
witty-ticcy-ray
O http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8660160