58
ن م ح ر ل ه ا ل ل م ا س ب م ي ح ر ل ا

اخلاق+در+پزشکی (2)

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: اخلاق+در+پزشکی (2)

الله بسمالرحيم الرحمن

Page 2: اخلاق+در+پزشکی (2)

در اخالقپزشكي آموزش

- خواجه محمد موسوی سید سیدمسعود

Page 3: اخلاق+در+پزشکی (2)

: بالی�نی آموزش در بیماران مشارکتکمک؟ یا وظیفه یک

Page 4: اخلاق+در+پزشکی (2)

- نگاه ما فعلی شرایطبیماران

Page 5: اخلاق+در+پزشکی (2)

- بیماران نگاه ما فعلی شرایطدر اغلب موارد بیماران مخالفتی با مشارکت در امر آموزش فراگیران •

ندارند. بر حسب نوع اقدام )شرح حال، معاینه، پروسیجر( این تمایل کاهش •

می یابد.میزان مخالفت بیماران با مشارکت در حال افزایش است.•به نظر می رسد مقداری از این مخالفت به دلیل افزایش آگاهی •

عمومی بیماران در مورد حقوق خود می باشد.

Page 6: اخلاق+در+پزشکی (2)

- بیماران نگاه ما فعلی شرایطاگر در راهروی بیمارستان های آموزشی راه

بروید هر از گاهی این جمله را می شنوید که:

“اینجا مریض ها موش آزمایشگاهی هستند. هزار کار روی مریض انجام می دهند تا

خودشان چیز یاد بگیرند.”

Page 7: اخلاق+در+پزشکی (2)

شایع ترین مورد در الگ بوک های اخالق •دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمینه اخالق پزشکی در آموزش

پزشکی:

Page 8: اخلاق+در+پزشکی (2)

شایع ترین رشته هایی که بیمار تمایل به •مشارکت در آموزش ندارند: )بر اساس

الگ بوک های اخالق پزشکی(

زنان و زایمان •ارولوژی •جراحی •

Page 9: اخلاق+در+پزشکی (2)

سوال اصلی

مشارکت بیماران در آموزش بالینی: یک وظیفه یا کمک؟

Page 10: اخلاق+در+پزشکی (2)

سوال اصلی آموزشی caseآیا این وظیفه بیمار است که یک •

باشد؟ یا او این اختیار را دارد که به دانشجو بگوید •

من نمی خواهم تو:از من شرح حال بگیری •مرا معاینه کنی •پروسیجری را روی من انجام دهی. •

Page 11: اخلاق+در+پزشکی (2)

کلی اصلبه عنوان یک اصل حقوقی کلی بیمار حق دارد •

از این که پزشک خاصی از او مراقبت کند استنکاف نماید.

به همین طریق بیمار حق دارد از این که •دانشجو در مراقبت از او مشارکت نماید

استنکاف کند.

Page 12: اخلاق+در+پزشکی (2)

کمک؟ یا الزامدر بسیاری از موارد بیماران در ابتدای بستری برگه ای •

را تکمیل می کنند که مبنی بر رضایت ایشان برای مشارکت در آموزش است.

معموال این دیدگاه وجود دارد که بیماران اخالقا ملزم •هستند که در امر آموزش دانشجویان مشارکت کنند.

این نگرانی نیز وجود دارد که اگر بیماران از این امر •استنکاف کنند، وضعیت آموزش فراگیران چه خواهد شد.

Page 13: اخلاق+در+پزشکی (2)

ما فعلی پزشکی –شرایط جامعه نگاهمطالعات عمده ای در این زمینه یافت نشد•

در میان جامعه پزشکی، به نظر می رسد این •موضوع معموال به طور مس�تقیم مورد بحث قرار

نمی گیرد.

این برداشت عمومی وجود دارد که بیماران در •بیمارستان های آموزشی باید در فرایند آموزش

فراگیران مشارکت کنند.

Page 14: اخلاق+در+پزشکی (2)

کمک؟ یا الزام” گرا “ وظیفه نظریه دیدگاه” ضرورت“” سودمندی “ اصالت نظریه درمانی“ دیدگاه های هزینه توانند نمی که کسانی

” کنند پرداخت را خودمی “ دیدگاه دریافت که بهتری خدمت ازای به ما

کنند”

Page 15: اخلاق+در+پزشکی (2)

گرا وظیفه نظریهبرای دیگران چیزی را بپسند که برای خود می •

پسندی.

اگر می خواهی پزشکی که تو� را درمان می کند •مجرب باشد باید کسانی بوده باشند که به او اجازه

بدهند از روی آنها یاد بگیرد.

پس تو هم اجازه بده که دانشجویان روی تو چیز یاد •بگیرند تا برای دیگران پزشک مجربی باشند.

Page 16: اخلاق+در+پزشکی (2)

گرا وظیفه نظریه

در واقع در این گفتمان هر کس� به دلیل وظیفه •ای که بیم�اران� قبلی� برای تربیت پزشکی که او

را درمان� می کند ایفا کرده اند بدهی ای دارد� که از طریق انجام وظیفه به عنوان� بیم�ار آموزش�ی

�آن� را ادا می� کند.

Page 17: اخلاق+در+پزشکی (2)

تحلیلآیا این منطقی است که ما به بیماران قدیم •

بدهکاریم و این بدهی را باید به بیماران آینده بپردازیم؟

در مورد بیمارانی که به هر دلیل )مثال بستری •در بیمارستان های غیرآموزشی( از منافع این

نظریه استفاده می کنند اما دین خود را پرداخت نمی کنند چه باید گفت؟

Page 18: اخلاق+در+پزشکی (2)

” ضرورت “ گفتماناگر بیماران اجازه ندهند که دانشجویان روی آنها •

چیز یاد بگیرند سیستم ارایه خدمات سالمت مختل می شود.

اگر همه بیماران اجازه ندهند که از آنها در •آموزش استفاده شود نمی توان سیستم خدمات

سالمتی داشت که خدمات مطلوب ارایه دهد. پس این خواسته بیماران غیراخالقی است.•

Page 19: اخلاق+در+پزشکی (2)

تحلیلسیستم خدمات به نحو دیگری نیاز خود •

برای تربیت پزشکان آینده را تامین کند. سیموالتور “هاروی” که تنها می تواند •

عروقی را –تقلید برخی از معاینات قلبی هزار دالر قیمت 110داشته باشد بیش از

دارد.

به بیماران استاندارد شده پول پرداخت •می شود تا در آموزش دانشجویان شرکت

کنند.

به بیماران در ازای� همکاری اشان در امر •آموزش دانشجویان پول پرداخت شود.

Page 20: اخلاق+در+پزشکی (2)

” سودمندی “ اصالت نظریهکاری اخالقی است که بیشترین نفع را به بیشترین افراد •

برساند. اگر یک دانشجو چیز یاد بگیرد تعداد خیلی زیادی از •

انسان ها منتفع خواهند شد.

اگر یک دانشجو کاری را برای بیمار انجام دهد سود •بیشتری حاصل می شود زیرا هم او چیز یاد می گیرد و

هم بیمار مراقبتی را دریافت می کند.

Page 21: اخلاق+در+پزشکی (2)

” سودمندی “ اصالت نظریهدر واقع در این نظریه فرض بر این است که فایده مشارکت •

دانشجو بیش از مضرات آن است. تحلیلچه کسی می تواند میزان دقیق مشکالتی که مشارکت دانشجو •

در مراقبت از بیمار برای وی ایجاد می کند را اندازه گیری کند.

در چنین حالتی، صحبت کردن از این که سود یادگیری دانشجو •بیشتر از مضرات آن برای بیمار است پشتوانه خود را از دست

می دهد.

Page 22: اخلاق+در+پزشکی (2)

دریافت “ که بهتری خدمت ازای به ما گفتمان” کنند می

یک دیدگاه وجود دارد که بیمار در بیمارستان آموزشی •خدمات بهتری دریافت می کند.

این م�وضوع موافقان و مخالفان بسیاری دارد. •

مطالعاتی که این امر را ثابت کنند محدوداند و در نهایت نتایج •یکسانی در همه جنبه ها و همه بیماران ندارند.

چون اصل این موضوع زیر سوال یا حداقل اثبات نشده است •نمی تواند مبنایی برای الزام بیماران به مشارکت در آموزش

باشد.

Page 23: اخلاق+در+پزشکی (2)

اگر بپذیریم که:•هیچ استداللی وجود ندارد که نشان دهد بیماران –

الزام دارند که در آموزش دانشجویان مشارکت کنند.

حل راه

هیچ روشی به عنوان جایگزین مطلق و کامل آموزش بالینی و

استفاده از بیمار در فرایند آموزش وجود ندارد.

Page 24: اخلاق+در+پزشکی (2)

اصول اخالق اصول اخالق پزشكيپزشكي

Page 25: اخلاق+در+پزشکی (2)

اصول اخالق پزشكياصول اخالق پزشكي

اصل احترام به حق9 انتخاب بيمار اصل احترام به حق9 انتخاب بيمار((autonomyautonomy))

اصل مفيد بودن اصل مفيد بودن((BeneficenceBeneficence)) اصل مضر نبودن اصل مضر نبودن((non- maleficencenon- maleficence)) اصل رعايت عدالت اصل رعايت عدالت((justicejustice))

Page 26: اخلاق+در+پزشکی (2)

احترام به حق انتخاب بيماراحترام به حق انتخاب بيمار

هر انسان صاحب صالحيتي حق دارد هر انسان صاحب صالحيتي حق داردبدون قرار گرفتن تحت فشار، آزادنه و بدون قرار گرفتن تحت فشار، آزادنه و

با در اختيار داشتن اطالعات كافي در با در اختيار داشتن اطالعات كافي در مورد اقداماتي كه قرار است در مورد مورد اقداماتي كه قرار است در مورد

او صورت گيرد تصميم بگيرد. او صورت گيرد تصميم بگيرد.

مراقبت از بيمار

Page 27: اخلاق+در+پزشکی (2)

احترام به حق انتخاب بيماراحترام به حق انتخاب بيمار

بررسي ها نشان مي دهد كه در روال جاري عملكرد مراكز بررسي ها نشان مي دهد كه در روال جاري عملكرد مراكز آموزشي چندان توجهي به حق انتخاب بيمار نمي شود: آموزشي چندان توجهي به حق انتخاب بيمار نمي شود:

3838در يك مطالعه در اياالت متحده مشخص شد كه تنها در يك مطالعه در اياالت متحده مشخص شد كه تنها % %بيمارستان ها به بيماران اشان اطالع مي دهند كه بيمارستان ها به بيماران اشان اطالع مي دهند كه

دانشجويان در روند ارايه مراقبت ايشان حضور دارند. دانشجويان در روند ارايه مراقبت ايشان حضور دارند. مطالعات ديگر نشان مي دهد كه در موارد قابل مالحظه مطالعات ديگر نشان مي دهد كه در موارد قابل مالحظه

اي اعضاي هيأت علمي يا خود دانشجويان موقعيت خود را اي اعضاي هيأت علمي يا خود دانشجويان موقعيت خود را به طور كامل براي بيمار تشريح نمي كنند. به طور كامل براي بيمار تشريح نمي كنند.

آموزش پزشكي

Page 28: اخلاق+در+پزشکی (2)

احترام به حق انتخاب بيماراحترام به حق انتخاب بيمار

نكته بسيار نگران كننده آن كه مطالعات نشان نكته بسيار نگران كننده آن كه مطالعات نشانمي دهد ميزان پاي بندي دانشجويان به اصول مي دهد ميزان پاي بندي دانشجويان به اصول

اخالق پزشكي در طول دوره آموزش باليني افت اخالق پزشكي در طول دوره آموزش باليني افت مي كند مي كند

مطالعات انجام شده روي بيماران نيز نشان مي مطالعات انجام شده روي بيماران نيز نشان ميدهد كه بيماران معتقدند اطالعات كافي در مورد دهد كه بيماران معتقدند اطالعات كافي در مورد

موقعيت فراگيران به آنها داده نمي شود. موقعيت فراگيران به آنها داده نمي شود.

آموزش پزشكي )ادامه(

Page 29: اخلاق+در+پزشکی (2)

احترام به حق انتخاب بيماراحترام به حق انتخاب بيمار

اخذ رضايت آگاهانه از بيمار براي مشاركت در آموزش اخذ رضايت آگاهانه از بيمار براي مشاركت در آموزشپزشكي امري ضروري است. پزشكي امري ضروري است.

به اين منظور بيمار بايد از موقعيت كاري، سطح توان به اين منظور بيمار بايد از موقعيت كاري، سطح توانمندي كساني كه خدمات به او ارايه مي دهند و مضار مندي كساني كه خدمات به او ارايه مي دهند و مضار

و منافع اين مشاركت به خوبي آگاه باشد.و منافع اين مشاركت به خوبي آگاه باشد. گرفتن يك رضايت كلي در هنگام بستري شدن در گرفتن يك رضايت كلي در هنگام بستري شدن در

بيمارستان كافي نيست. بيمارستان كافي نيست.

آموزش پزشكي

Page 30: اخلاق+در+پزشکی (2)

مفيد بودنمفيد بودن

ما وظيفه داريم اقداماتي كه بيشترين فايده را براي ما وظيفه داريم اقداماتي كه بيشترين فايده را برايبيمار در بردارد انجام دهيم. بيمار در بردارد انجام دهيم.

اين اصل هم براي تك تك بيماران و هم براي كل اين اصل هم براي تك تك بيماران و هم براي كلجامعه موضوعيت دارد جامعه موضوعيت دارد

به اين منظور پزشك موظف است در مورد هر اقدام به اين منظور پزشك موظف است در مورد هر اقدامپزشكي نسبت بين منافع و مضار را بسنجد و در پزشكي نسبت بين منافع و مضار را بسنجد و در

نهايت در مورد ضرورت اقدام مورد نظر تصميم بگيرد. نهايت در مورد ضرورت اقدام مورد نظر تصميم بگيرد.

مراقبت از بيمار

Page 31: اخلاق+در+پزشکی (2)

مفيد بودنمفيد بودن

فايده اصلي مشاركت بيماران در امر آموزش فايده اصلي مشاركت بيماران در امر آموزشپزشكي خدمت به جامعه و نسل آينده استپزشكي خدمت به جامعه و نسل آينده است

با اين وجود مشاركت سطوح مختلف با اين وجود مشاركت سطوح مختلففراگيران در ارايه مراقبت از بيماران مي فراگيران در ارايه مراقبت از بيماران مي

تواند داراي منافع مستقيم براي بيماران نيز تواند داراي منافع مستقيم براي بيماران نيز باشد. باشد.

آموزش پزشكي

Page 32: اخلاق+در+پزشکی (2)

مفيد بودنمفيد بودن

در واقع مطالعاتي وجود دارند كه نشان مي در واقع مطالعاتي وجود دارند كه نشان ميدهند ميزان رضايت بيمار به دنبال مشاركت دهند ميزان رضايت بيمار به دنبال مشاركت فراگيران در روند مراقبت از ايشان كاهش فراگيران در روند مراقبت از ايشان كاهش

پيدا نمي كند. پيدا نمي كند.

آموزش پزشكي

Page 33: اخلاق+در+پزشکی (2)

مضر نبودنمضر نبودن

ما اجازه نداريم آگاهانه و عامدانه اقدامي ما اجازه نداريم آگاهانه و عامدانه اقداميانجام دهيم كه به بيمار ضرر بزند. انجام دهيم كه به بيمار ضرر بزند.

اين ضرر شامل خسارات جسمي، رواني و اين ضرر شامل خسارات جسمي، رواني ومالي مي باشد. مالي مي باشد.

مراقبت از بيمار

Page 34: اخلاق+در+پزشکی (2)

مضر نبودنمضر نبودن

مشاركت فراگيران در مراقبت از بيماران مشاركت فراگيران در مراقبت از بيماراننبايد ضرري را متوجه ايشان نمايد. نبايد ضرري را متوجه ايشان نمايد.

آموزش پزشكي

Page 35: اخلاق+در+پزشکی (2)

مفيد بودن و مضر نبودنمفيد بودن و مضر نبودن

اين وظيفه همه ما به ويژه اعضاي هيأت علمي اين وظيفه همه ما به ويژه اعضاي هيأت علمياست كه به گونه اي عمل كنيم كه حداكثر فايده است كه به گونه اي عمل كنيم كه حداكثر فايده

و حداقل ضرر به دليل مشاركت فراگيران در و حداقل ضرر به دليل مشاركت فراگيران در مراقبت از بيماران ايجاد شود.مراقبت از بيماران ايجاد شود.

اين روش ها مي توان به تقويت اين روش ها مي توان به تقويت از جملهاز جملهنظارت مناسب و نيز استفاده از سيموالتورها نظارت مناسب و نيز استفاده از سيموالتورها

و مراكز مهارت هاي باليني است و مراكز مهارت هاي باليني است

آموزش پزشكي

Page 36: اخلاق+در+پزشکی (2)

رعايت عدالترعايت عدالت

همه بيماراني كه برابر هستند بايد از امكانات همه بيماراني كه برابر هستند بايد از امكاناتخدمات سالمت يكسان برخوردار باشند. خدمات سالمت يكسان برخوردار باشند.

اين امر ناظر بر رعايت عدالت در توزيع منابع و اين امر ناظر بر رعايت عدالت در توزيع منابع وامكانات محدودي است كه در حوزه سالمت امكانات محدودي است كه در حوزه سالمت

هزينه مي شود. هزينه مي شود. البته در تعريف برابر بودن مي توان معيارهاي البته در تعريف برابر بودن مي توان معيارهاي

مختلفي را تعريف كرد. مختلفي را تعريف كرد.

مراقبت از بيمار

Page 37: اخلاق+در+پزشکی (2)

رعايت عدالترعايت عدالت

نبايد بار مشاركت در امر تربيت نيروي نبايد بار مشاركت در امر تربيت نيرويانساني پزشكي به عهده گروه خاصي از انساني پزشكي به عهده گروه خاصي از

مردم جامعه باشد. مردم جامعه باشد.

آموزش پزشكي

Page 38: اخلاق+در+پزشکی (2)

رعايت عدالترعايت عدالت

در اياالت متحده مطالعات نشان مي دهد كه در اياالت متحده مطالعات نشان مي دهد كهقسمت عمده بيماراني كه در آموزش پزشكي قسمت عمده بيماراني كه در آموزش پزشكي

مشاركت مي كنند افراد غيرسفيد پوست هستند مشاركت مي كنند افراد غيرسفيد پوست هستند در مطالعه ديگر مشخص شده است كه فرزندان در مطالعه ديگر مشخص شده است كه فرزندان

پزشكان كمتر از فرزندان ساير اقشار جامعه پزشكان كمتر از فرزندان ساير اقشار جامعه توسط دانشجويان ويزيت مي شوند. توسط دانشجويان ويزيت مي شوند.

آموزش پزشكي

Page 39: اخلاق+در+پزشکی (2)

چالش آموزش باليني چالش آموزش باليني

مراقبت از

بيماران

آموزش به

فراگيران

Page 40: اخلاق+در+پزشکی (2)

مراقبت از بيمارانمراقبت از بيماران انتظار بيماران: دريافت بهترين خدمات انتظار بيماران: دريافت بهترين خدمات

سالمت از طرف پزشكان معالجسالمت از طرف پزشكان معالج

آموزش باليني: آموزش حين كارآموزش باليني: آموزش حين كار مجرب ترين پزشك امروز: دنشجوي مجرب ترين پزشك امروز: دنشجوي

ديروزديروز

Page 41: اخلاق+در+پزشکی (2)

چالش آموزش باليني چالش آموزش باليني

بيماران بايد

محافظت شوند

فراگيران بايد آموزش

ببينند

+تعادلتعادل

Page 42: اخلاق+در+پزشکی (2)

عدم تعادلعدم تعادل:نسل آينده جامعه پزشكي كشور نسل آينده جامعه پزشكي كشور مراقبت از بيمار:مراقبت از بيمار

افرادي ناتوان خواهند بود كه منجر بروز اختالل در افرادي ناتوان خواهند بود كه منجر بروز اختالل در نظام سالمت و آسيب ديدن منافع جامعه مي شود. نظام سالمت و آسيب ديدن منافع جامعه مي شود.

:مراقبت از بيماراني كه در حال مراقبت از بيماراني كه در حال آموزش به فراگير:آموزش به فراگير حاضر در مراكز آموزشي تحت مراقبت هستند به حاضر در مراكز آموزشي تحت مراقبت هستند به

طور جدي به خطر مي افتدطور جدي به خطر مي افتد

Page 43: اخلاق+در+پزشکی (2)

تعادلتعادل

نظارت مناسب سطوح باالترنظارت مناسب سطوح باالتر

در حين انجام فعاليت ها در حين انجام فعاليت ها

Page 44: اخلاق+در+پزشکی (2)

عوامل مؤثرعوامل مؤثر

براي بيمار از جهت اين كه براي بيمار از جهت اين كه بررسي ميزان ريسك بررسي ميزان ريسكيك فرد مبتدي مي خواهد پروسيجر را انجام دهد. يك فرد مبتدي مي خواهد پروسيجر را انجام دهد.

از اين كه يك پزشك جوان در از اين كه يك پزشك جوان در مط9لع ساختن بيمار مط9لع ساختن بيمارانجام پروسيجر مشاركت دارد و حصول اطمينان انجام پروسيجر مشاركت دارد و حصول اطمينان

از رضايت بيمار از رضايت بيمار

از لحاظ توزيع بار آموزش پزشكي از لحاظ توزيع بار آموزش پزشكي رعايت عدالت رعايت عدالتبين بيماران مختلف بين بيماران مختلف

Page 45: اخلاق+در+پزشکی (2)

عوامل كليدي مؤثر بر ريسك عوامل كليدي مؤثر بر ريسك ذاتي يك پروسيجرذاتي يك پروسيجر

مرتبط با بيمار مرتبط با بيمار وضعيت باليني عمومي: نظير وضعيت باليني عمومي: نظيرstablestable بودن يا بودن يا

اورژانسي بودناورژانسي بودن بيماري هاي همراه: نظير چاقي يا ديابت بيماري هاي همراه: نظير چاقي يا ديابت

مرتبط با پروسيجر مرتبط با پروسيجر ميزان تهاجمي بودن پروسيجر ميزان تهاجمي بودن پروسيجر پيچيدگي تكنيكي پروسيجر پيچيدگي تكنيكي پروسيجر خطرات احتمالي در صورت شكست تالش براي خطرات احتمالي در صورت شكست تالش براي

انجام پروسيجر انجام پروسيجر

Page 46: اخلاق+در+پزشکی (2)

مثال هايي از انواع پروسيجر مثال هايي از انواع پروسيجر از نظر ريسك ذاتياز نظر ريسك ذاتي

:ريسك پايين:ريسك پايين تزريق داخل عضالني در شرايط باليني تزريق داخل عضالني در شرايط باليني

غيراورژانسغيراورژانس :ريسك متوسط: ريسك متوسط

گذاشتن گذاشتنCV lineCV line در يك بيمار مبتال به در يك بيمار مبتال به COPDCOPD:ريسك باال:ريسك باال

انتوباسيون در شرايط اورژانس انتوباسيون در شرايط اورژانس

Page 47: اخلاق+در+پزشکی (2)

عوامل كليدي در تعيين ريسك عوامل كليدي در تعيين ريسك افزايشيافزايشي

ريسك افزايشي عبارت است از ريسك اضافه اي كه ريسك افزايشي عبارت است از ريسك اضافه اي كهبه خاطر انجام پروسيجر توسط يك فرد مبتدي ايجاد به خاطر انجام پروسيجر توسط يك فرد مبتدي ايجاد

مي شود. مي شود.

:عوامل اصلي تعيين كننده اين نوع ريسك عبارتند از: عوامل اصلي تعيين كننده اين نوع ريسك عبارتند از پايه علمي فرد پايه علمي فردتجربه كاري ويتجربه كاري وي عملكرد فرد در پروسيجرهاي مشابه عملكرد فرد در پروسيجرهاي مشابه

Page 48: اخلاق+در+پزشکی (2)

ريسك انجام پروسيجرهاي ريسك انجام پروسيجرهاي مختلف توسط فراگيرانمختلف توسط فراگيران

پايين پايين متوسط متوسط باال باال پايين پايين 00 11 22

متوسط متوسط 11 22 33باال باال 22 33 44

ريسك ذاتيي

شزاي

افك

سري

: فراگير مي تواند بدون نظارت آن را انجام دهد 0: فراگير در حالي كه ناظر در نزديكي محل انجام پروسيجر باشد مي 1

تواند آن را انجام دهد: نياز به نظارت شديد دارد. به بيمار بايد اطالع داده شود 2: نياز به نظارت شديد دارد. از بيمار بايد رضايت مشخص كسب شود3: در مورد اين بيمار بخصوص نبايد فراگير آن را انجام دهد. 4

Page 49: اخلاق+در+پزشکی (2)

اقدامات روي افراد متوفي اقدامات روي افراد متوفي انجام پروسيجر بر روي افرادي كه اخيرا فوت كرده انجام پروسيجر بر روي افرادي كه اخيرا فوت كرده

اند يا نزديك به فوت هستند امر شايعي است. اند يا نزديك به فوت هستند امر شايعي است. در بسياري از موارد اين امر توسط دستياران و با در بسياري از موارد اين امر توسط دستياران و با

هدف آموزش سطوح پايين تر و با هدف تمرين اين هدف آموزش سطوح پايين تر و با هدف تمرين اين شود. شود. موارد براي كسب تجربه انجام ميموارد براي كسب تجربه انجام مي

از يك منظر اين كار با هدف توان مندسازي از يك منظر اين كار با هدف توان مندسازيدانشجويان و كارورزان در زمينه هايي انجام دانشجويان و كارورزان در زمينه هايي انجام

رسد تمرين آنها بر روي رسد تمرين آنها بر روي شود كه به نظر ميشود كه به نظر مي ميميافراد ديگر داراي خطرات بيشتر و غير ممكن است. افراد ديگر داراي خطرات بيشتر و غير ممكن است.

Page 50: اخلاق+در+پزشکی (2)

اقدامات روي افراد متوفياقدامات روي افراد متوفي بايد در نظر گرفت كه افرادي كه در حال احتضار بايد در نظر گرفت كه افرادي كه در حال احتضار

مي باشند در هر حال انسان هاي زنده محسوب مي مي باشند در هر حال انسان هاي زنده محسوب مي شوند و لذا الزم است تمامي اقدامات مربوط به شوند و لذا الزم است تمامي اقدامات مربوط به

آنها مطابق با موازين مربوط به بيماران ديگر باشد. آنها مطابق با موازين مربوط به بيماران ديگر باشد.

در مورد افراد متوفي هر چند اين افراد فوت نموده در مورد افراد متوفي هر چند اين افراد فوت نمودهاند اما رعايت اصول اخالقي در ارتباط با بقاياي اند اما رعايت اصول اخالقي در ارتباط با بقاياي

ايشان و رعايت شؤون اخالقي در مورد اطرافيان ايشان و رعايت شؤون اخالقي در مورد اطرافيان باشد. باشد. داغ دار آنها حايز اهميت بسيار ميداغ دار آنها حايز اهميت بسيار مي

Page 51: اخلاق+در+پزشکی (2)

اقدامات روي افراد متوفياقدامات روي افراد متوفي انجام پروسيجرها بر روي افراد اخيرا متوفي در انجام پروسيجرها بر روي افراد اخيرا متوفي در

صورتي كه با كسب اجازه از اطرافيان بيمار و رعايت صورتي كه با كسب اجازه از اطرافيان بيمار و رعايت شؤونات بيمار باشد قابل قبول است. شؤونات بيمار باشد قابل قبول است.

البته بايد در تصميم گيري در اين زمينه به موضوع البته بايد در تصميم گيري در اين زمينه به موضوعقواعد و مقررات مذهبي و عرفي هر جامعه توجه قواعد و مقررات مذهبي و عرفي هر جامعه توجه

داشت. داشت. عالوه بر اين در صورتي كه مواردي نظير اخذ رضايت عالوه بر اين در صورتي كه مواردي نظير اخذ رضايت

آگاهانه موجب صدمه جدي به آموزش گردد ممكن است آگاهانه موجب صدمه جدي به آموزش گردد ممكن است الزم شود تا در اين زمينه تعديالتي صورت گيرد. الزم شود تا در اين زمينه تعديالتي صورت گيرد.

Page 52: اخلاق+در+پزشکی (2)

نحوه برخورد دانشجو با خطاهاي نحوه برخورد دانشجو با خطاهاي پزشكيپزشكي

مرگ ساالنه ناشي از خطاهاي پزشكي در اياالت مرگ ساالنه ناشي از خطاهاي پزشكي در اياالت 9800098000 تا تا 4400044000متحده:ن متحده:ن

دانشجويان نيز در طول دوره آموزشي خود با دانشجويان نيز در طول دوره آموزشي خود باچنين تجربه اي مواجه مي شوند. چنين تجربه اي مواجه مي شوند.

در اين شرايط آنان بر سر اين دوراهي قرار در اين شرايط آنان بر سر اين دوراهي قرارمي گيرند كه آيا براي حفظ سالمت بيمار اين مي گيرند كه آيا براي حفظ سالمت بيمار اين

موضوع را با بيمار كه وظيفه سالمت او را برعهده موضوع را با بيمار كه وظيفه سالمت او را برعهده دارند در ميان بگذارند يا به كسي كه حق استادي دارند در ميان بگذارند يا به كسي كه حق استادي

بر گردن ايشان دارند وفادار باشند.بر گردن ايشان دارند وفادار باشند.

Page 53: اخلاق+در+پزشکی (2)

نحوه برخورد دانشجو با خطاهاي نحوه برخورد دانشجو با خطاهاي پزشكيپزشكي

وظيفه دانشجو در ارتباط با اشتباهاتي كه وظيفه دانشجو در ارتباط با اشتباهاتي كهپزشكان معالج مرتكب مي شوند چيست؟پزشكان معالج مرتكب مي شوند چيست؟

.وضعيت دانشجو يك وضعيت خاص است. وضعيت دانشجو يك وضعيت خاص است دانشجو ممكن است نتواند ابعاد اشتباه صورت دانشجو ممكن است نتواند ابعاد اشتباه صورت

گرفته را به درستي براي بيمار تشريح كند. گرفته را به درستي براي بيمار تشريح كند. ممكن است پزشك معالج زمان را براي ارايه ممكن است پزشك معالج زمان را براي ارايه

توضيحات به بيمار مناسب نداند.توضيحات به بيمار مناسب نداند.

Page 54: اخلاق+در+پزشکی (2)

نحوه برخورد دانشجو با خطاهاي نحوه برخورد دانشجو با خطاهاي پزشكيپزشكي

توصيه مي شود در اين شرايط دانشجو در مواجهه توصيه مي شود در اين شرايط دانشجو در مواجههبا سؤاالت بيمار در خصوص شرايط پيش آمده به با سؤاالت بيمار در خصوص شرايط پيش آمده به

بيمار بگويد كه او با پزشك معالج بيمار صحبت بيمار بگويد كه او با پزشك معالج بيمار صحبت خواهد كرد و از او خواهد خواست تا شرايط را خواهد كرد و از او خواهد خواست تا شرايط را

براي بيمار توضيح دهد. براي بيمار توضيح دهد. در هر حال دانشجو بايد از اين كه واقعيت به در هر حال دانشجو بايد از اين كه واقعيت به

بيمار گفته مي شود اطمينان حاصل نمايد.بيمار گفته مي شود اطمينان حاصل نمايد.

Page 55: اخلاق+در+پزشکی (2)

نحوه برخورد دانشجو با خطاهاي نحوه برخورد دانشجو با خطاهاي پزشكيپزشكي

مهم ترين نكات در اين زمينه عبارتند از: مهم ترين نكات در اين زمينه عبارتند از: ،طرح موضوع در غياب ديگران، طرح موضوع در غياب ديگران ،پرهيز از طرح موضوع به صورت مقابله جويانه، پرهيز از طرح موضوع به صورت مقابله جويانه بيان اين مطلب كه بيمار از دانشجو خواسته است بيان اين مطلب كه بيمار از دانشجو خواسته است

كه در مورد وضعيتي كه پيش آمده براي او توضيح كه در مورد وضعيتي كه پيش آمده براي او توضيح دهد و او از پزشك معالج براي اين كار كمك مي دهد و او از پزشك معالج براي اين كار كمك مي

خواهد.خواهد.

Page 56: اخلاق+در+پزشکی (2)

سناريوهاسناريوها

سناريوي اولسناريوي اول سناريوي9 دوم سناريوي9 دوم سناريوي سناريوي

سوم سوم

رعايت عدالترعايت عدالتنظارتنظارت

مضر نبودن مضر نبودن

آقاي دكتر الف كه فرزند سه ساله خود را به علت تنگي نفس و سرفه به بيمارستان آورده و كارآموزان

.دور كودك حلقه زده اند تا او را معاينه كنندكارورزي كه دست9يارش از او مي خواهد9 از نوزاد

خون گيري شرياني انجام دهد و او را تنها مي گذ9ارد در حالي كه او قبال اين كار را تجربه نكرده است

دستياري9 كه در اتاق عمل مي خواهد براي بگذار9د فقط arterial lineيك مريض س9زارين

به خاطر اين كه آموزش ببيند

Page 57: اخلاق+در+پزشکی (2)

با تشکربا تشکر

Page 58: اخلاق+در+پزشکی (2)

بر گرفته از اسالیدهای دكتر عظيم ميرزازاده

بخش داخلي جنرال - گروه بيماري هاي داخلي

بيمارستان امام خميني [email protected]