RELJEF EVROPE

DA PONOVIMO

Reljef čine sve ravnine i neravnine na Zemljinoj površini

nastaje djelovanjem unutrašnjih (endogenih) i spoljašnjih sila (egzogenih) sila.

Planine se prema visini dijele na:

NISKE : 500-1.000 m

SREDNJE: 1.000-2.000 m

VISOKE:preko 2.000 m

Kotline su manja udubljenja u kopnu

okružena planinama ili brdima

Ravnice su uravnjeni dijelovi Zemljine površine

NIZIJE: ravnice do 200 m N.V.

VISORAVNI: zaravnjeni dijelovi planina• Nadmorske visine preko 500 m

UNUTRAŠNJE SILE : -Zemljina teža (gravitacija) i unutrašnja Zemljina toplota

TEKTONSKI POKRETI: 1. epirogeni 2. orogeni 3. vulkani 4. zemljotresi EPIROGENIM pokretima nastaju: - kontinenti - okeanski i morski baseni OROGENIM pokretima nastaju: - planine - kotlinePlanine nastaju: - nabiranjem (a) - rasjedanjem (b)

a b

Nabiranje (horizontalno kretanje) nastaje kao posljedica bočnih potisaka na dijelove Zemljine kore Tako dolazi do savijanja i nabiranja slojeva i stijena Posljedica toga je stvaranje bora Bora osnovni oblik u reljefu koji nastaje nabiranjem

Nabiranjem nastaju mlade vjenačne planine

Alpi

Him

alaj

i

Atla

s

Rocky mountains- Stjenoviteplanine

Andi

Rasjedanjem,uzdizanjem i spuštanjem blokova duž velikih uzdužnih i poprečnih rasjednih linija nastaju stare gromadne planine

Između rasjednih linija su prostrane kotline JURA

Apalači

Stare gromadne planine imaju blage strane,zaobljene vrhove i izgledaju kao ostrva u odnosu na okolni reljef

Vulkanske planine nastale utiskivanjem magme u Zemljinu koru, ili izlivanjem lave na Zemljinu površinu (vulkani)

Ključevskaja sopka

Fidži

Planina St. Helens Mount Erebus najjužniji je aktivni vulkan svijeta (Antarktik Rossovo ostrvo)

SUNCE je glavna pokretačka snaga spoljašnjih sila

Pokreće vodu u rijekama ,morima,na kopnu,lednike, vjetar,razara stijene

EROZIJA: razaranje stjenovite podlige AKUMULACIJA: taloženje erodiranog materijala

Vrste erozije i akumulacije: KRAŠKA (kraška

polja,vrtače,uvale,škrape,jame,pećine) RIJEČNA –fluvijalna ( riječna

korita,doline,kanjoni,klisure,ade,delte aluvijalne ravni idr.)

EOLSKA (pustinje,dine…) LEDNIČKA (cirkovi,valovi,morene,….) ABRAZIJA (klifovi,podkapine,žala,plaže…)

UNUTRAAŠNJE SILE GRADE RELJEF,A SPOLJAŠNJE RAZGRAĐUJU

Evropsko kopno nije iste starosti Najstariji dijelovi nastali su u

prekambriju

Prastara Evropa: RUSKA PLOČA BALTIČKI ŠTIT

NAJSTARIJI DIJELOVI EVROPE

R U S K A P L O Č A

BALTIČ

KI ŠTI

T

Stara Evropa nastala je u paleozoiku Njoj pripadaju stara gromadna gorja1. Skandinavske2. Kaledonske3. Grempijske4. Peninske5. Irske6. Francuski masiv7. Vogezi8. Ardeni9. Njemačko-češke10.Mezeta11.Rodopi

Skan

dinav

ske

Kaledonske

Grempijske

Peninske

Irske

Francuski masiv

Mezeta

Njemačko-češkosreogorje

Rodopi

VogeziArdeni

U r a l

Mlada Evropa nastala je u mezozoiku i njeno nastajanje traje sve do danas

1. ALPI (Mon Blan 4.810m)2. KARPATI  Gerlahovka 2655 m, nalazi se na

Visokim Tatrima u Slovačkoj3. PIRINEJI  Aneto (3.404 m), koji se nalazi na

španskoj strani4. APENINI Corno Grande (2914 m)5. DINARIDI Maja Jezerces (2.694 m) uz granicu

Albanije i Crne Gore6. ŠARSKO-PINDSKE PLANINE Smolikas sa svojih

2.637 m7. BALKAN Botev (2376 m)

A L P IKarpati

BalkanDinaridi Pind

ApeniniPirineji

NIZIJE EVROPE1. ISTOČNOEVROPSKA2. PRIBALTIČKA (Njemačko-poljska)3. ZAPADNOEVROPSKA4. PANONSKA5. PODUNAVSKA (Vlaška)6. PADSKA7. ANDALUZIJA8. ARAGONIJA9. SOLUNSKA10.TESALIJA

ISTOČNOEVROPSKA

PRIBALTIČKA

ZAPA

DNOEVROPSKA

PANONSKAPADSKA

PODUNAVSKA

ANDALUZIJA

ARAGONIJA SOLUNSKA

TESALIJA

VULKANI

VULKANI