Paglalahad (BALITA AT REBYU)

Mga Piling Halimbawa ng

Paglalahad

Rebyu

Balita

Prepared by: Robert John N. Apag

Paglalahad Isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong mabigyang-linaw ang isang konsepto o kaisipan, bagay o paninindigan upang lubos na maunawaan ng nakikinig o bumabasa.

Sa Pamamagitan ng paglalahad ay nagiging ganap ang pagkatuto ng isang tao dahil nabibigyan siya ng pagkakataong makatuklas ng isang ideya o kaisipan na makapaghahatid sa kanya ng kasiyahan at kalinawan sa paksang pinag-uusapan.

BalitaAng balita ay tumutukoy sa

pangyayaring naganap, ginaganap at magaganap.

naganap ginaganapmagaganap

Uri ng Balita

1. Balitang Panlokal

Mga balita tungkol sa isang lokal na yunit ng pamahalaan tulad ng barangay.

Uri ng Balita

2. Balitang Pambansa

Mga balitang mahalaga at nagaganap sa buong bansa.

Uri ng Balita

3. Balitang Pandaigdig

Mga balitang nagaganap na mahalaga sa buong daigdig.

Uri ng Balita

4. Balitang Pampulitikal

Tungkol sa mga pangyayari na may kinalaman sa

pulitika.

Uri ng Balita

5. Balitang Pampalakasan

Tungkol sa mga pangyayari na may kinalaman sa mga palaro at pangkalakasan.

Uri ng Balita

6. Balitang Pang-edukasyon.

Tungkol sa mga pangyayari na may kinalaman sa

edukasyon.

1. Ano2. Sino 3. Bakit 4. Paano 5. Kailan6. Saan

Ang isang balita ay maaaring sumagot sa anim na

pahiwatig.


pahiwatig.

1. Ano

2. Sino

3. Bakit

4. Paano

– itinatampok ang pinakamahalagang pangyayari.

– tinutukoy ang isang tanyag o kilalang tao.

– tinatalakay ang sanhi o dahilan ng pangyayari.

– itinatampok ang paraan ng pagkakaganap ng pangyayari.

5. Kailan – binabanggit ang petsa.

6. Saan – itinatampok ang pook o lugar ng pinangyarihan.


pahiwatig.

Rebyu o Suring Basa

• Dalawang paraan ng pagsulat ng isang panunuri

1. Payak na pagbubuod 2. Paraang pahalagang pagbubuod.

Malaki ang magagawa ng istilo ng pagsulat sa isang manunuri mapalutang ang layunin sa pagsulat ng akda.

5. MGA TAUHAN/KARAKTER SA AKDA – Ang karakter ba’y anyo ng mga taong likha ng lipunang ginagalawan, mga taong di pa nililikha sa panahong kinabibilangan o mga taong nilikha, nagwasak, nabuhay o namatay. Ang tauhan ng Sanaysay ay ang lahat ng nagbibigay ng maling impormasyon o aral sa kanilang mga anak o nakababatang kapatid.6. TAGPUAN/PANAHON – Binibigyang pansin sa panunuring pampanitikan ang kasaysayan, kapaligiran at panahong saklaw ng isang akda bilang mga saksi ng kalagayan o katayuan ng isang indibidwal ng kanyang kaugnayan sa kapwa at lipunan. Ang tagpuan ay kahit saang sulok ng ating bansa, habang ang panahon ay maaring mangyari sa kahit anumang oras o panahon.7. NILALAMAN/BALANGKAS NG MGA PANGYAYARI – Isa bang gasgas na pangyayari ang inilahad sa akda? May kakaiba ba sa nilalamang taglay. Dati o luma na ba ang mga pangyayaring. May bagong bihis, anyo, anggulo o pananaw? Paano binuo ang balangkas ng akda? May kaisahan ba ang pagkakalapit ng mga pangyayari mula simula hanggang wakas? May natutunan ka ba sa nilalaman ng akda? Una ay kanyang tinuligsa ang mga kasinungalingan sa oras na tayo’y may sakit, Sinundan naman ito ng pagpapalawak sa maling paniniwala na maari nating makuha sa panood ng telebisyon at sa huli ay kanyang ibinigay ang aral na dapat matutunan ng mambabasa.8. MGA KAISIPAN/IDEYANG TAGLAY NG AKDA – Ang isang akdang pampanitikan ay nagtataglay at nagpapaliwanag sa mga kaisipang umiiral, tinatanggap at pinatutunayan ng mga tiyak na sitwasyon o karanasan. Maaari ding ang mga kaisipang ito ay salungatin, pabulaanan, magbago o palitan. Ito ba ay mga makatotohang unibersal, likas sa tao at lipunan, mga batas sa kaikasan, sistema ng mga ideya o paniniwalang kumokontrol sa buhay? Mahalagang masuri sa akda ang nga kaisipang ginamit na batayan sa paglalahad ng mga pangyayari. Naging sentro ng Ideya ng may akda ang kanyang nassaksihan at nakikita sa kanyang paligid at kanyang ginamit ito upang mabigyang linaw ang kanyang opinion sa kanyang paksa.9. ISTILO NG PAGKAKASULAT NG AKDA – Epektibo ba ang paraan ng pagkakagamit ng mga salita? Angkop ba ang antas ng pang-unawa ng mga mambabasa sa pagkakabuo ng akda? May bayas ba kaya ang istilo nng pagkakasulat sa nilalaman ng akda? Masining ba ang pagkakagawa ng akda? Ito ba’y may kahalagahang tutugon sa panlasa ng mambabasa at sa katangian ng isang mahusay na akda? Naging napaka epiktibo ang estilo ng may akda, dahil sa siksik na ebidensya sa sanaysay at tama at kapanipaniwlang suhestiyon ay maaari niyang pagalawin at baguhin ang mga maling gawi na kanyang tinutukoy sa kanyang likha.10. BUOD – Hindi kailangang ibuod nang mahaba ang istorya ng akda. Ang pagbanggit sa mahalagang detalye ang bigyang tuon.

Elementong nakapaloob sa isang Suring Basa.

1. PAGKILALA SA MAY AKDA –Ito ay hindi nangangahulugan ng pagsusuri sa pagkatao ng may akda kundi sa mga bagay na nag-uudyok sa kanya upang likhain ang isang akda.


2. URI NG PANITIKAN– Pagtukoy sa mga anyo ng panitikang sinulat sa himig o damdaming taglay nito.• Ito’y itinuturing bilang isang sanaysay o komento sa isang paksa.


3. LAYUNIN NG AKDA – Pagsusuri sa kahalagahan ng akda kung

bakit sinulat. Layunin ba nitong magpakilos o manghikayat, magprotesta at iba pa.


4. TEMA O PAKSA NG AKDA –

Ito ba ay makabuluhan, napapanahon, makatotohanan at mag-aangat o tutugon sa sensirilidad ng mambabasa?







Education

Paglalahad (BALITA AT REBYU)