KABILANG SA

MGA

NAWAWALAni RICARDO LEE

Cherrielex Dayacos

MMSU-CTE

SINO NGA BA SI RICARDO LEE

?mas kilala sa tawag na Ricky

Lee

premyadong Pilipinong manu

nulat ng dulang pampelikula.

Ipinanganak noong 19 Marso

1948, lumaki si Ricky Lee sa

piling ng kanyang mga

kamag-anak sa Daet,

Camarines Norte, Bicol.

Namatay ang kanyang ina noong

siya ay limang taong gulang at

nakita lamang ang kanyang ama

sa ilang pagkakataon. Nag-aral

siya ng elementarya at

sekundarya sa Daet. Sinasabing

madalas siyang sumisilip noon sa

mga sinehan at binuburo ang

sarili sa silid-aklatan upang

magbasa ng aklat, pinupunit at

itinatago ang mga pahinang

kaaya-aya ang mga larawan.

Madalas siyang manguna sa

klase dahil sa kanyang

angking katalinuhan.

Itinuring niyang

pinaghuhugutan sa kanyang

pagsusulat ang kanyang

pagiging ampon at

mahiyaing bata. Nahilig siya

sa pagbabasa ng aklat,

panonood ng pelikula at

Nakapagsulat siya ng

mahigit isang daang

dulang pampelikula mula

1979, na nagbigay sa

kanya ng mahigit

limampung tropeo at

parangal mula sa iba't

ibang pagbibigay-gawad.

Kilala siya sa

makatotohanang boses sa

Ayon sa kanya,

hindi siya

magsusulat ng

panitik sa Ingles

kahit pa siya ay

magutom.

T A U H A NJUN-JUN

Anak siya ng paanas na

usapan sa mga kanto at

palihim na pasahan ng mga

sulat. Anak siya ng Martial

Law.

T A U H A NGENE

Tagapagligtas

ni Jun-jun sa

eskwelahan.

T A U H A NPONGKA-PONGKA

Isang magaling na

impersonator. At

unang nakilala ni

Jun-jun.

Ampon ni

Pongka-pongka,

siyam na taong

gulang.

KESS

T A U H A N

T A U H A NMITCH VALDEZ

Magaling na

impersonator at

artista, ikalawang

nakilala ni Jun-jun.

T A U H A NJun-Jun, Pongka-Pongka, Kess at

Mitch

Mga kaluluwang walang

mapuntahan. Mga matang

ayaw sa tulog. Mga paang

gala. Sila ang mga taong

kung hindi nagtatago ay

nawawala.

T A U H A NJONATHAN AT

EMMANUEL

LUMIBAO

Sila ang mga magulang ni

Jun-jun. Mas kilala sa

tawag na Manny at Amy.

Sila ay isang bayani at

mandirigma.

T A U H A NDANTE

Kaibigan ng ina ni

Jun-jun sa

kilusan.

T A G P U A N

Martial Law

Lansangan

Bahay nina Jun-jun at Gene

B A N G H A YTaong 1972. Pinamunuan ng mga militar ang

buong Pilipinas. Ang pagbaba ng Martial Law sa

taong ito ay maitim na latay sa ating

kasaysayan. Maraming buhay ang nawala, ni-

raid na mga bahay, hinuling mga tao at

ipinasarang diyaryo at radio. Maraming nag-

underground. May mga gumamit ng ibang

pangalan at pagkatao upang hindi mahuli ng

mga militar.Dumating ang araw ng kanyang pagkawala.

Disisyete anyos siya. Lumabas ng bahay at

hindi na nagbalik. Umiiyak ang batang

yagit..tinakpan ng diyaryo ang katawang

malamig. Nagmistula siyang hangin, nasa

paligid ngunit hindi nakikita.

B A N G H A YSa kanyang pagkawala’y unang

pinuntahan si Gene. Si Gene na

tagapagligtas niya sa eskwelahan,

ngayo’y hindi na siya nakikita.

Kung saan-saan nagpunta

at sumiksik si Jun-Jun. Una

niyang nakilala si Pongka-

Pongka. Isa itong magaling

na impersonator.

B A N G H A YNilapitan siya ni Jun-Jun. Aabutan

sana niya ito ng tissue paper,

pero hangin lamang ang

nahawakan niya. Dininig na

lamang niya ang malungkot na

istorya ng buhay ni Pongka-

Pongka. Sinundan siya ni Jun-Jun

papauwi. Dito niya nalaman

na may ampon ito. Si Kess.

Siyam na taong gulang.

B A N G H A YUmalis muli si Jun-Jun. Iniwan

ang mag-ina. Nakilala niya si

Mitch Valdez. Isa ring magaling

na impersonator at artista.Dumating ang sandaling ninais ni Jun-Jun

na hanapin ang sarili niya, Kung saan siya

nagmula at sino ang kanyang mga tunay na

magulang. Bumalik siya sa dati niyang

tinitirhan at dito nakita ang isang papel,

address ng isang saleslady sa Shoeworld.

Ito ang babaeng pinag-abutan ng kanyang

ama bago ito patayin ng mga sundalo.

B A N G H A YNagsimula siyang gumala sa mga strike

at rallies. Napuno ang tenga niya ng

mga imperyalismo at kolonyalismo,

pagabatikos at pagbalikwas. Nilanghap

niya ang amoy ng pagtutol at nilisan ang

sigaw ng paghihimagsik.Sinundan niya pauwi ang matandang

babae..ang kanyang Lola.

Nagpakilala siya rito kahit hindi siya

nakikita. Nagulat ang kanyang lola

ngunit sinundan rin ng pagluha. Sa

wakas ay natagpuan niya ang

kanyang apo.

B A N G H A YDinala siya ng kanyang Lola kay

Dante, ang kaibigan ng kanyang

ina sa kilusan. Nagpatulong sila

rito kung paano niya makikita ang

kanyang ina.Ang mga sumunod na araw ay

paghihintay ng balita kung nasaan

ang kanyang ina. Para sa isang

desaparecidos, kapag umuulan

pinakamasakit ang mga alaala.

Nagulat si Jun-Jun nang ipakilala siya

ni Dante kay Gene.

B A N G H A YPinagmasdan ang ina at hinagkan

niya sa noo. Kahit hindi siya

nakikita ay matiimtim na binantayan

ang kanyang ina sa buong

magdamag. Hindi na muna

nagpakilala si Jun-Jun kay Amy. Lumusob ang mga sundalo.

Nagliparan ang mga bala at

naghahanap ng paglalagusan. Nais

sana itakas ni Jun-Jun si Amy

ngunit inabutan sila ng isang

sundalo.

S I M B O L OSALAMIN- ito ang nagsilbing

kaibigan ni Jun-jun sa tuwing

siya ay nalulungkot at walang

kasama sa bahay.

BOSES- nagpapaalala ito sa mga

pasakit at hirap na dinanas ni Jun-

jun sa puder ng mga nag-alaga sa

kanya.

SIMBOLOPALO- ang palo ay sumisimbolo sa

pangaral at pagmamahal ni Pongka-

pongka kay Kess.

TISSUE PAPER- pagmamalasakit

ang sinisimbolo nito sa akda lalo

nang nakita ni Jun-jun si Pongka-

pongkang umiiyak.

SIMBOLOPAPEL- ang papel ay sumisimbolo sa

pag-asa, pag-asa upang mahanap ni

Jun-jun ang totoong magulang.

STRIKE AT RALLIES- ito ay

nagpapakita na ang mga tao ay

nangangailangan ng hustisya lalo

na sa ginawa ng mga masasamang

tao sa mangulang ni Jun-jun.

Tema/ Paksang Diwa

“Huwag mawalan ng pag-

asa at huwag susuko sa

buhay dahil baka sa huli ay

mahahanap mo rin ang

iyong misyon kung bakit isa

ka sa nilikha NIYA.”

“Maging matatag sa

anumang laban na

makakaharap.”

DAMDAMIN

Malungkot

Galit

Paghihinagpis

Saya

Lumbay

PAHAYAG

“Pinagmasdan ang ina at hinagkan niyasa noo. Kahit hindi siya nakikita ay matiimtim na binantayan ang kanyangina sa buong magdamag. Hindi na munanagpakilala si Jun-Jun kay Amy. Ipinagpaliban niya ng ipinagpalibanhanggang naging huli na ang lahat.”◦ Mababatid sa mga pahayag na iyan ang labis

na pangungulila ng anak sa kanyang inangmatagal nang hindi nakita.

PANANAW/PANINGIN Ang pananaw o paningin ng kuwentong “Kabilang sa mga

Nawawala” ay nasa pangatlong panauhan, pansinin ang mga

pahayag sa ibaba:

Lumaki si Jun-Jun sa hindi niya tunay na mga magulang.

Laging siyang may takot sa mga mata. Puro pasakit at dusa

ang kanyang naranasan sa piling ng mga ito.

Nilapitan siya ni Jun-Jun. Aabutan sana niya ito ng tissue paper,

pero hangin lamang ang nahawakan niya. Dininig na lamang

niya ang malungkot na istorya ng buhay ni Pongka-Pongka.

Dahil sa pang-iismol ng mga kamag-anak at pang-aapi ay

ipinangako niya sa kanyang sarili na sisikat at yayaman din

siya. Noong bata’y binubugbog siya ng pader niya dahil bakla

siya, ngunit ng makatrabaho ay sinasaktan pa rin kapag hinid

nag-iintrega ng pera.