18
Dr Krzysztof Olszewski Uniwersytet Śląski, Instytut Języka Angielskiego

Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Dr Krzysztof Olszewski

Uniwersytet Śląski, Instytut Języka Angielskiego

Page 2: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Miecz 剣 (ken/tsurugi)

znajdywany w Japonii już na stanowiskach z epoki kofun (w końcu to epoka Yayoi przyniosła do Japonii technikę wytopu żelaza)

Np. Shingai mei tekken(471 r.)

inna nazwa: 直刀 chokutō‘ostrza proste’

Nihontō ‘ostrze japońskie’ – ogóle określenie wszelkiego rodzaju broni białej od mieczy prostych, poprzez szable wykonywane gdy opanowano technologię łączenia 2 kawałków rudy i miejscowego hartowania, aż po ostrza współczesne (gendaitō現代刀)

Page 3: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Przed II wojną światową japońskie katany nazywano ‘szablami’

Wpływ propagandy komunistycznej?

Niezbyt trafne tłumaczenie angielskiego ‘sword’ ?

‘Sword’ to różne ostrza, nie tylko obosieczne miecze

W każdym kręgu kulturowym były też oczywiście specyficzne określenia, np. ang. ‘sabre’, pol. ‘karabela’,

‘pałasz’, ‘rapier’

Page 4: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Miecz chiński

Page 5: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Szabla francuska

Page 6: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Pałasze orientalne

Page 7: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe
Page 8: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Tachi太刀 długość klingi pow. 60 cm

Page 9: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe
Page 10: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Długość głowni: 30-60 cm

Page 11: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Słowniczek:Kissaki – szpicFukura – tnąca krawędź szpicuBoshi – hartowana część szpicuShinogi – ośćMune – tylecHamon – wzór szabli, oddzielający część hartowaną głowni (yakiba) od niehartowanej (ji)Ha - ostrze

Page 12: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe
Page 13: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Słowniczek do oprawy (koshirae): tsuka (rękojeść), menuki (guzy rękojeści –ułatwiające trzymanie szabli), mekugi (kołek mocujący rękojeść do trzpienia szabli – nakago), tsuba (garda), saya (pochwa), tachio (taśma, rapcie – którą owijano pochwę i troczono ją do pasa)

Page 15: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe
Page 17: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe

Łączenie 2 kawałków stali (o większej i mniejszej zawartości węgla – różna twardość), skuwanie, hartowanie

Film o pracy katana kaji (szabelnika) nakręcony we współczesnej kuźni

Więcej o szablach czytaj w moim artykule na platformie Storify.

Page 18: Japońska katana - walory artystyczne i znaczenie kulturowe