Embed Size (px)
DESCRIPTION
Citation preview
Jak odkryć potencjał dziecka w wieku szkolnym?
2
Wiek szkolny od 6-7 do 10-12 roku życia
ostatni etap dzieciństwa
pierwszy krok w świecie dorosłych
większe uniezależnienie się od rodziców
znacznie większa samodzielność
dominacja nauki
podjęcie roli ucznia
3
Analizowane obszary
zmiany w sferze poznawczej
zmiany w sferze emocjonalnej
życie społeczne i uczenie się różnych ról
realistyczna samoocena
potrzeba kompetencji i poczucie kompetencji
4
Zmiany w sferze poznawczej
uwaga dowolna
pamięć logiczna
ujmowanie cech rzeczywistości z
różnych punktów widzenia,
zdolność dokonywania operacji
logicznych
5
Zmiany w sferze emocjonalnej
WIEK SZKOLNY WIEK PRZEDSZKOLNY
Stałość uczuć i wartości Zmienność z sytuacji na sytuację
Obejmowanie refleksją swoich przeżyć, analiza zachowań
Dziecięca spontaniczność, impulsywne zachowania
Wzrost tolerancji na stres rosnąca umiejętność odraczania gratyfikacji (nagrody)
Niska tolerancja na stres
6
Sfera emocjonalna
postęp w kształtowaniu się kontroli emocjonalnej
zachowywanie się adekwatne do sytuacji
wyrażanie swoich emocji w sposób akceptowany społecznie
większa świadomość stanów emocjonalnych
wzbogacenie życia emocjonalnego
7
Życie społeczne i uczenie się różnych ról
RODZAJ SYTUACJI DZIAŁANIA KORZYŚCI DLA DZIECKA
Samodzielnie • rozwój samodzielności,• rozwój odpowiedzialności za wykonywanie powierzonego zadania,• rozwój umiejętności planowania pracy.
Razem z dorosłym • rozwój umiejętności korzystania ze wsparcia,• ukazywanie sfery najbliższego rozwoju,• różnica kompetencji między dzieckiem a dorosłym motywuje do rozwijania umiejętności i poszerzania wiedzy.
Z rówieśnikiem w diadzie • umiejętność współpracy,• przełamywanie egocentryzmu, uwzględnianie punktu widzenia innego niż własny.
Z rówieśnikami w triadzie • umiejętność negocjowania,• rozwiązywanie konfliktów.
W zespole zróżnicowanym wiekowo
• umiejętność podziału ról,• umiejętność udzielania pomocy,• podejmowanie roli lidera i innych ról grupowych.
8
Życie społeczne
świat rówieśników
kolejny etap uniezależniania się od rodziców
relacje z nauczycielami
9
Kontakty z rówieśnikami
wzrost znaczenia grupy koleżeńskiej
wspólnota działania
jednorodność grup koleżeńskich
podstawa przyjaźni to wzajemne zaufanie
10
Realistyczna samoocena
Jeśli dziecko ma szansę częstego doznawania radości z osiągniętego sukcesu
oraz
otrzymuje pozytywne informacje zwrotne na swój temat od rodziców, nauczycieli i rówieśników
to
doświadczenia te przyczyniają się do uformowania w wieku szkolnym wysokiej realistycznej samooceny.
11
Źródła samooceny
1. Doświadczanie sukcesów i porażek,
porównywanie siebie z innymi dziećmi
2. Wartości i poglądy osób znaczących,
stopień dopasowania do obowiązujących
standardów, oczekiwań
3. Oceny płynące od innych ludzi
Jak wypadam w porównaniu z innymi?
Co cenią moi nauczyciele, rodzice
rówieśnicy?
Co myślą o mnie inni? Jak mnie oceniają?
SAMOOCENA
Źródło: A.I.Brzezińska (2005 r.)
12
Samoocena Właściwości Wpływ na zachowanie dziecka
W jakich warunkach się kształtuje
Realistyczna • znajomość swoich mocnych i słabych stron
• adekwatne ocenianie swoich możliwości
• realistyczne planowanie swoich działań• osiąganie sukcesów radzenie sobie z porażkami• umiejętność doskonalenia swojego postępowania
• otrzymywanie adekwatnych informacji zwrotnych na swój temat• system nagród i kar spójny, adekwatny do postępowania dziecka
Nierealistyczna • nadmierna koncentracja na mocnych stronach, nie zauważanie słabych lub przeciwnie• przecenianie lub niedocenianie swoich możliwości
• podejmowanie zadań znacznie przekraczających możliwości • zachowania nadmiernie ryzykowne lub nadmiernie zachowawcze
• brak adekwatnych informacji zwrotnych• ciągłe krytykowanie lub ciągłe chwalenie• nagradzanie nawet gdy nie ma ku temu powodów, lub karanie nawet gdy dziecko odnosi sukces
13
Poziom samooceny
Poziom samooceny zależy od dwóch czynników:
stopnia rozbieżności między tym jakie dziecko
chciałoby by być, a tym jakie myśli, że jest,
całkowitego poczucia wsparcia, którego dziecko
doświadcza ze strony ważnych dla niego osób.
14
Rozwój potrzeby kompetencji
Przejawy potrzeby bycia kompetentnym
chęć zajmowania się czymś poważnym
dążenie do zdobycia uznania
potrzeba osiągania pozytywnych rezultatów
dążenie do robienia rzeczy dobrze, a nawet perfekcyjnie
15
Szkoła a poczucie kompetencji
Nowym obszarem funkcjonowania dziecka, który może
stwarzać odpowiednie warunki dla rodzącego się poczucia
kompetencji, jest szkoła.
Każdy uczeń powinien mieć szansę doświadczenia
powodzenia w jakiejś dziedzinie.
Duża rola edukacji elementarnej.
Rola nauczyciela to: zauważyć i wiedzieć, jak wykorzystać
w procesie edukacyjnym to w czym dane dziecko jest dobre.
16
Poczucie kompetencji a poczucie niższości
• przekonanie o własnej przydatności do
wykonywania obowiązków i powierzonych zadań;
• przekonanie, że jestem kompetentny;
• poczucie akceptacji przez rówieśników;
• doświadczanie uznania ze strony nauczycieli
i rówieśników.
przekonanie o swojej mniejszej wartości; poczucie odrzucenia przez grupę;
dziecko doświadcza przewagi porażek nad sukcesami; dziecko nie ma szans wykazania się;
nie ma świadomości swoich mocnych stron; dziecko ma poczucie niedopasowania; zadania które
dostaje, ciągle są dla niego za trudne, czemu.
POCZUCIEKOMPETENCJI
POCZUCIENIŻSZOŚCI
17
Podsumowanie
Osiągnięcia rozwojowe, które są udziałem dziecka w wyniku pomyślnego przebiegu rozwoju w okresie szkolnym,
mają znaczenie
dla przebiegu fazy kolejnej i
usposabiają dziecko do radzenia sobie z wyzwaniami,
które przyniesie
okres dorastania.
18
Literatura, którą polecam:
1. Psychologia w szkole. Dziecko od początku, od sześciolatka do nastolatka. Wydawnictwo Charaktery,
2. Brzezińska A.I., Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,
3. Całusińska M., Malinowski W., Trening umiejętności wychowawczych. Dla rodziców i specjalistów. Praktyczny przewodnik, GWP 2012.
Kontaktul. Mydlarska 430-703 Kraków
Biuraul. Wiśniowa 36 m. 202-520 Warszawa
ul. Iwana Pawłowa 1/153-604 Wrocław
ul. Kościuszki 31a/810-503 Olsztyn
Dziękuję!
Agnieszka Burzyńska
20
Wykład został zrealizowany dzięki
pomocy finansowej przyznanej przez:
