ความรู้ด้านแผนที่เบื้องต้นโดย

ดร.สฤษดิ์ ติยะวงศ์สุวรรณ

และ

ชฎาพร แหลมทอง

วัตถุประสงค์

1) มีความเข้าใจความหมายและสัญลักษณ์ของแผนที่2) มีความเข้าใจเรื่องมาตราส่วนและสัดสว่น

แผนที่คือ อะไร ?

สุ่มถาม-ตอบ 2-3 คน

ท าไมต้องมีแผนที่ ?

สุ่มถาม-ตอบ 2-3 คน

ในชีวิตจริง เราคุ้นเคยกับแผนที่มากกว่าที่คิด: ในยุค Smart Phoneหาสถานที่จาก Internet > Google Map

Facebook : Check InLine : Share Location

สิ่งเหล่านี้เกี่ยวข้องกับแผนที่ทั้งหมด >>> ระบุต าแหน่งสถานที่

สื่อสารเพื่อเข้าใจตรงกัน

เพื่อการวางแผนและจัดการเรื่องต่าง ๆ

แผนที่ หมายถึงสัญลักษณ์หรือตัวหนังสือที่แสดงบนอุปกรณ์สื่อสาร

อาทิ กระดาษ ระบบออนไลน์ เพื่อแสดงต าแหน่งสิ่งต่าง ๆ

ของพื้นโลกมีการระบุพิกัดและย่อสัดส่วน

สามารถวัดระยะทางได้แหล่งภาพ: รัศมี สุวรรณวีระก าธร. 2557. เอกสารประกอบปฏิบัติการ: ระบบพิกัดและการอ่านแผนท่ีภูมิประเทศ [ออนไลน์].

แหล่งที่มา: http://negistda.kku.ac.th/activity/2014/tn20140428/Lab01.pdf [5 สิงหาคม 2559].

แผนที่มีความส าคัญและประโยชน์อย่างไร ?

สุ่มถาม-ตอบ 2-3 คน

การเดินทางและการท่องเที่ยว

แผนที่มีความส าคัญและประโยชน์

ด้านอื่น ๆ อีกอย่างไร ?

สุ่มถาม-ตอบ 2-3 คน

แผนที่เกี่ยวข้องกับการจัดการผังเมือง

อย่างไร ?

สุ่มถาม-ตอบ 2-3 คน

ด้านการวางแผนพัฒนา ค านวณงบประมาณ ฯลฯ

การวิเคราะห์สถานะเพื่อการวางแผน

การวิเคราะห์สถานะเพื่อการวางผัง

โครงการพัฒนาผังการใช้ประโยชน์ที่ดินรอบสถานีระบบรางขนส่งมวลชนเมืองขอนแก่น

การจ าแนกชนิดของแผนที่

- แผนที่แบบแบนราบ- แผนที่ภูมิประเทศ- แผนที่ภาพถ่าย

- แผนที่แบบแบนราบแสดงพื้นผิวแนวราบ

ไม่สามารถบอกระดับความสูง-ต่ า ของสภาพภูมิประเทศได้

แสดงเพียงต าแหน่ง

- แผนที่ภูมิประเทศ

แหล่งภาพ: รัศมี สุวรรณวีระก าธร. 2557. เอกสารประกอบปฏิบัติการ: ระบบพิกัดและการอ่านแผนท่ีภูมิประเทศ [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://negistda.kku.ac.th/activity/2014/tn20140428/Lab01.pdf [5 สิงหาคม 2559].

แสดงความสูง-ต่ าของภูมิประเทศ แสดงต าแหน่งสถานีบางกรณี ส่วนใหญ่เป็นแผนที่ทางทหาร

- แผนที่ภาพถ่ายแผนที่สร้างจากภาพถ่ายทางอากาศ

มีสัญลักษณ์เพิ่มเติมตามวัตถุประสงค์ต่าง ๆ

สัญลักษณ์ของแผนที่

จุด (Point)เส้น (Line)

พื้นที่ปิดล้อม (Polygon)

สัญลักษณ์ของแผนที่จุด (Point)

มักแสดงต าแหน่งที่ตั้งพื้นที่เป้าหมาย อาทิ สถานที่ราชการ โรงพยาบาล ฯลฯ

สัญลักษณ์ของแผนที่เส้น (Line)

มักแสดงต าแหน่งที่ตั้งสิ่งที่มีแนวยาว อาทิ ถนน แม่น้ า ทางรถไฟ ฯลฯ

สัญลักษณ์ของแผนที่พื้นที่ปิดล้อม (Polygon)

มักแสดงต าแหน่งที่ตั้งขอบเขตพื้นที่ อาทิ ขอบเขตการปกครอง แปลงที่ดิน บึง ฯลฯ

มาตราส่วนของแผนที่คืออะไร ?

สุ่มถาม-ตอบ 2-3 คน

มาตราส่วนของแผนที่อัตราส่วนเปรียบเทียบระหว่างระยะทางในแผนที่กับระยะทางในภูมิประเทศจริง

มาตราส่วนของแผนที่ตัวอย่างระยะทางบนแผนที่ 1 ซ.ม.จะมีค่าเท่ากับระยะทางจริงพื้นโลก 1 ก.ม. (100,000 ซ.ม.)

ดังนั้นมาตราส่วนของแผนที่ คือ1 : 100,000

แหล่งภาพ: รัศมี สุวรรณวีระก าธร. 2557. เอกสารประกอบปฏิบัติการ: ระบบพิกัดและการอ่านแผนท่ีภูมิประเทศ [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://negistda.kku.ac.th/activity/2014/tn20140428/Lab01.pdf [5 สิงหาคม 2559].

แหล่งภาพ: รัศมี สุวรรณวีระก าธร. 2557. เอกสารประกอบปฏิบัติการ: ระบบพิกัดและการอ่านแผนท่ีภูมิประเทศ [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: http://negistda.kku.ac.th/activity/2014/tn20140428/Lab01.pdf [5 สิงหาคม 2559].

แบบฝึกปฏิบัติระยะทางในแผนที่ 2.5 ซ.ม. >>> ระยะทางจริงพื้นโลก 500 เมตร

แหล่งภาพ: รัศมี สุวรรณวีระก าธร. 2557. เอกสารประกอบปฏิบัติการ: ระบบพิกัดและการอ่านแผนท่ีภูมิประเทศ [ออนไลน์]. แหล่งท่ีมา: http://negistda.kku.ac.th/activity/2014/tn20140428/Lab01.pdf [5 สิงหาคม 2559].

แผนที่นี้มาตราส่วนเท่าใด ?

สุ่มถาม-ตอบ 2-3 คน ? แล้วเฉลย !!!

ให้นักศึกษาค านวณ ในช่วงเวลา 5 นาที

แบบฝึกปฏิบัติระยะทางในแผนที่ 2.5 ซ.ม. >>> ระยะทางจริงพื้นโลก 500 เมตร

แหล่งภาพ: รัศมี สุวรรณวีระก าธร. 2557. เอกสารประกอบปฏิบัติการ: ระบบพิกัดและการอ่านแผนท่ีภูมิประเทศ [ออนไลน์]. แหล่งท่ีมา: http://negistda.kku.ac.th/activity/2014/tn20140428/Lab01.pdf [5 สิงหาคม 2559].

2.5 ซ.ม. / 500 ม.

2.5 ซ.ม. / 50,000 ซ.ม.

1 ซ.ม. / 20,000 ซ.ม.

1 / 20,000

แบบฝึกปฏิบัติในมาตราส่วน 1 : 50,000 ระยะทางบนแผนที่วัดได้ 1 ซ.ม. จะมีค่าจริงพื้นโลกเท่าใด

ให้นักศึกษาค านวณ ในช่วงเวลา 5 นาทีสุ่มถาม-ตอบ 2-3 คน ? แล้วเฉลย !!!

แบบฝึกปฏิบัติในมาตราส่วน 1 : 50,000 ระยะทางบนแผนที่วัดได้ 1 ซ.ม. จะมีค่าจริงพื้นโลกเท่าใด

1 ซ.ม. / 50,000 ซ.ม.

1 ซ.ม. / 0.5 ก.ม.

1 ซ.ม. / 500 ม.

สัดส่วนย่อ-ขยาย แผนที่

แผนที่ต้นฉบับ

ภาพใดเป็นภาพย่อที่ถูกต้องส่วนภาพที่ไม่ถูกต้องไม่ถูกอย่างไร จงอธิบาย ?

1

2

3

เอกสารอ้างอิง

รัศมี สุวรรณวีระก าธร. 2557. เอกสารประกอบปฏิบัติการ: ระบบพิกัดและการอ่านแผนที่ภูมิประเทศ [ออนไลน]์. แหล่งที่มา: http://negistda.kku.ac.th/activity/2014/tn20140428/Lab01.pdf [5 สิงหาคม 2559].