Be z Naz w ySz k oła Podstaw ow a nr 12

Marz e c 2007W ydanie 3

W iose nnie , z ie lono i śpie w nie

Cz e ść W am !W iose nnie , z ie lono i śpie w nie — z pe w nością w ięk sz ość z W as się tak cz uje . W iosna m a to do sie -b ie , że w yz w ala u człow ie k a do-datk ow ą e ne rgię. Pocz uje m y ją je sz cz e bardz ie j, gdy z acz ną się z ie le nić k rz e w y i drz e w a.

Tytuł te n je dnak że m a z w ią-z e k z z upełnie innym w ydarz e -n ie m . Cie k aw je ste m , cz y z astanaw ialiście się k ie dyś nad fe nom e ne m prz ypadk u i je go w pływ u na W asz dalsz y los. Cz y z auw ażacie , że pe w ne z darz e na m ają w pływ na z m ianę W asz e go z ach ow ania, z ainte re sow ania — ogólnie j W asz e go bycia.

Otóż byłe m n ie daw no na k on-ce rcie m iędz ynarodow e go z e spo-łu Gaelforce Dance . Z e spół gra i tańcz y ludow ą m uz yk ę irlandz -

k ą — gra i tańcz y to m ało pow ie -dz iane — m aluje k ulturę te go k raju, z acz arow uje całą w idow -nię, prz e nosi w sz ystk ich na z ie -loną w yspę a gdy k ończ y się k once rt, żal odch odz ić.

To w ydarz e n ie , w yobrażcie sobie , w płynęło na to, że z ainte -re sow ałe m się Irlandią, je j k ultu-rą, tradycją, m uz yk ą.

Na z ak ończ e nie prz ypom ina-m y, że nasz a gaz etk a pojaw iła się, dz ięk i panu Sz ym ańsk ie m u, na stronie nasz e j sz k oły. Może -cie ją z nale ść w dz iale Dow nlo-ad, je j w e rsja je st k olorow a. Ew e ntualne uw agi prosim y prz e -syłać na e m ail: re dak -cja121@w p.pl

Re dak cja

W num e rz e

W s tępniak 1Irlandia 2Św iat gie r 4Kinow e h ity 5Pom óżm y 6Englis h 8Gae lforce Dance 8Malbork 9Pałac Kulturyi Nauk i w W ars zaw ie 10Muzyk a 11Z drow ie 12

Irlandia — w iadom ości ogólneIrlandia to „m ała” (po-

w ie rz ch nia: 70282k m 2) w yspa. Je j ludność to ok oło 3,6 m ln. a gęstość z a-ludnie n ia to 51 osób na

k m 2. Jęz yk am i urz ędow ym i są: irlandz k i i angie lsk i. Le cz jak się ok az uje n ie w ie le osób posługuje się jęz y-k ie m irlandz k im , osoby k tóre na co dz ień się nim po-sługują to z ale dw ie 4% ludności! W ie lu Irlandcz yk ów w ogóle nie um iało posługiw ać się sw oim ojcz ystym ję-z yk ie m ! Dlate go je st on obow iąz k ow ym jęz yk ie m w

sz k ołach oraz podstaw ą do dostania się na w yższ e ucz e lnie .

Stolicą k raju je st Dublin (Baile Áth a Cliath ). Głów nym porte m południow e go w ybrz e ża je st Cork (Corcaigh ).

Godłe m narodow ym je st h arfa a go-dłe m tradycyjnym k onicz ynk a — cz yli Sh am rock

A k onicz ynk a się w z ięła stąd, że św . Pa-tryk n ie w ie dz iał jak w ytłum acz yć Irlandcz y-k om cz ym je st Trójca Św ięta. W k ońcu w padł

na pom ysł i pok az ał k onicz ynk ę, k tóra posiada trz y listk i, tak jak Trójca Św ięta, Bóg w trz e ch osobach . A je śli już m ow a o św . Patryk u to je st on patrone m Irlan-dii. Sw ięto prz ypada 17 m arca. W tym dniu w olnym od pracy, irlandcz ycy poubie rani na z ie lono spotyk ają się w pubach aby napić się z ie lone go piw a.

Ce ntralna niz ina Irlandii, k tórą ok alają łąńcuch y górsk ie , w w ięk sz ości le ży poniże j 100 m i z budow ana je st głów nie z e sk ał w apie nnych oraz z polodow co-w ych osadów gliny i piask u. Licz nie w ystępują tu je z io-ra oraz bagna. W ięk sz a cz ęść niz iny w yk orz ystyw ana je st w rolnctw ie , podcz as gdy góry poz ostają dz ik ie . Najw yższ ym sz cz yte m je st Carrantuoh ill (1040m ) w paśm ie piask ow cow ych w z górz Mack gillicuddys Re e k s w południow o-z ach odnie j cz ęści k raju. Na połu-dniow ym w sch odz ie roz ciąga się granitow e pasm o W ic-k low Mointains doch odz ące do w ys. 9 26 m . (Lugnaquila). Północne granitow e góry Mourne z naj-w yższ ym sz cz yte m Slie ve Donard (852 m ) oraz baz alto-w e góry Antrim to najw yższ e w z n ie sie n ia Irlandii Północne j. W z dłuż w ybrz e ża ciągnie się pas se te k ba-z altow ych k olum n z nanych jak o Giant Cause w ay. Naj-w ięk sz ym je z iore m Irlandii je st Lough Ne agh , o pow ie rz ch ni 39 6 k m 2.

Łagodny i w ilgotny k lim at Irlandia z aw dz ięcz a cz ęstym w iatrom południow o-z ach odnim oraz w pływ o-

w i prądu północno-atlantyc-k ie go. W ilgotne w iatry, k tóre na sw e j dro-dz e n ie napoty-k ają na prz e sz k o-dę w po-staci w yso-

k ich gór, docie rają do k ażde go z ak ątk a w yspy. Mim o te go, w sch odnia cz ęść k raju poz ostaje such sz a. Śre d-n ia te m p. z im y w ah a się od 4oC na w sch odz ie do 7oC na z ach odz ie . Na obsz arach poudniow o-z ach odnich k lim at je st tak łagodny, że istnie ją w arunk i do upra-w y roślin śródz ie m nom orsk ich . W le cie śre dnia te m p. w ynosi 14 do 16o C. Rocz ne opady sięgają od 1000 m m na z ach odz ie do 750 m m na w sch odz ie .

M ie jsc w artych z w ie dz e n ia je st w Irlandii m nó-stw o. W arto w spom nie ć o tych najbardz ie j ch arak te ry-stycz nych i z nanych . Na południu inte re sującym m iaste m je st Cork , sk ąd nie dale k o do tw ie rdz y Ca-sh e l, w z nie sione j na sk ale Św . Patryk a. Nie dale k o Cork z najduje się rów nie ż z am e k Blarne y z prz e re k la-m ow anym „k am ie n ie m Blarne y", k tóre go pocałow anie autom atycz nie z ape w nia e lok w e ncję. Krąg Ke rry to je dna z najw spanialsz ych tras w Europie z z apie rają-

Irlandia

2

3

cym i de ch w idok am i na m ałe w yse pk i, strz e liste k lify w suw ające się strom o w m orz e i piasz cz yste plaże . Naj-dale j na z ach ód w ysunięty je st rów nie w spaniały pół-w yse p Dingle , gdz ie u w e jścia do portu Dingle m ożna spotk ać de lfina Fungie - k tóry z adom ow ił się tutaj na dobre i stał się atrak cją turystycz ną. Na z ach odz ie na sz cz e gólną uw agę z asługują Klify Moh e r, osiągające w ysok ość 200 m . U w ybrz e ży Clare le żą w yspy Aran, cz yli tradycyjna Irlandia w pigułce . Nie lada gratk ą są ruiny pre h istorycz ne go fortu Dun Ae ngus. Brunat-ne torfow isk a, je z iora, ch arak te rystycz ne k am ie nne m urk i oraz pasące się dz ik o k ucyk i odnajdz ie m y w h rabstw ie Cone m ara. Im dale j na północ w yspy tym obraz y stają się bardz ie j dz ik ie i surow e .

Różnorodne go i z ach w ycające go pięk na Irlandii n ie sposób opisać w k ilk u słow ach . Stolica re publik i ir-landz k ie j n ie prz ypom ina innych , pełnych gw aru z a-ch odnich m etropolii. Być m oże dlate go, że z am ie sz k uje ja nie w ie le ponad pół m iliona ludz i. Do m ie jscow e j tradycji nale ży k ończ e nie w ędrów k i po Du-blinie z w ie dz anie m istnie jące go od 1759 rok u słynne -go brow aru GUINNESSA. Na m ie jscu m oże m y sk osz tow ać pysz ne go piw a i z obacz yć w jak i sposób po-w staje te n najpopularnie jsz y napój nie tylk o na w y-spie . W stolicy Irlandii w sz ystk ie drogi prow adz a do ... pubu. Je st ich tam ponad tysiąc. Obok stolicy, na północy, z najduje się je de n z najcie k aw sz ych z abyt-k ów ne olitycz nych , sprz e d ponad 5000 lat (starsz y od piram id!) - cm e ntarz NEW GRANGE. Nie dale k o le ży te ż Monaste rboice z e sław nym i ce ltyck im i k rz yżam i.

Turystów prz yciągają do Irlandii — Re publik i oraz Irlandii Północne j — prz e de w sz ystk im k rajobra-z y i ludz ie . Mało k to prz e żyw a roz cz arow anie tym , co z astaje po prz ybyciu na m ie jsce : z ie lonym i, spow itym i de lik atną m giełk ą pagórk am i, dz ik im i nadm orsk im i urw isk am i, tale nte m gaw ędz iarsk im Irlandcz yk ów , n ie spie sz nym rytm e m życia. Najw ięk sz ym je dnak z a-sk ocz e n ie m je st ogrom na różnorodność k rajobraz ow a te j nie tak w k ońcu w ie lk ie j w yspy. W apie nne tarasy nagie go, sk aliste go Burre n z dają się poch odz ić z z upeł-

n ie inne go z ak ątk a św iata niż żyz ne rów -n iny Tip-pe rary, patrz ąc z aś na dz ie w icz o pięk ne k lify, z a-tocz k i i plaże z a-ch odnie go w ybrz e ża, trudno uw ie rz yć, że od sfalo-w anych pa-

stw isk w h rabstw ach w głębi k raju dz ie li je le dw o k ilk adz ie siąt m il.

Najw ięk sz ych atrak cji te j z ie m i sz uk ać trz e ba — z k ilk om a w yjątk am i — na w si. W spółcz e sna Irlandia coraz ściśle j inte gruje się z now ocz e snym i gospodark a-m i Europy Z ach odnie j, ale sk utk i m ode rniz acji i roz -w oju k raju sz cz ęśliw ie n ie rz ucają się w ocz y:

m ie jscow y k rajobraz w ciąż w ydaje się nie sk alany, a i ludz i m ie sz k a tu nie w ie lu. Sz m aragdow ą W yspę najle -pie j z w ie dz ać pow oli, w ędrując polam i od farm y do farm y albo posz arpanym w ybrz e że m , gdz ie cz ęsto sły-ch ać je dynie h uk fal, roz bryz gujących się o urw iste k lify i o tysiące sk alistych w yse pe k . To w ym arz ona k raina na długie w ypraw y pie sz e i row e row e , raj dla w ędk arz y i że glarz y, ch oć na k ąpie l w z im ne j w odz ie de cydują się tylk o najodw ażnie jsi. W m ie ście ch yba najprz yje m nie jsz ą roz ryw k ą je st w ie cz ór spędz ony z e sz k lanicą guinne ssa w gw arnym , roz brz m ie w ającym m uz yk ą, prz ytulnym pubie prz y św ietle k rw isto-po-m arańcz ow ych płom ie n i w opalanym torfe m k om ink u.

Patron Irlandii

Praw dopodobnie je dyne ir-landz k ie św ięto narodow e ob -ch odz one poz a k raje m poch odz e n ia to Dz ień św ięte -go Patryk a. Je st to ocz yw isty dow ód w pływ ów irlandz k ich w sz ędz ie na św ie cie . Na prz y-k ład w Stanach Z je dnocz o-nych , ch ociaż n ie je st to św ięto narodow e , 17 m arca je st obch odz ony w w ie lu spo-

łe cz nościach lok alnych i m iastach . W św ięto patrona Irlandii odbyw ają się parady, nosi się z ie lone ubra-nia, podaje się z ie lone piw o (z dodatk ie m z ie lone go barw nik a) a gdz ie n ie gdz ie farbuje się rz e k i na z ie lo-no. Najbardz ie j urocz yście obch odz i się te n dz ień w Ir-landii. Praw ie w sz ystk ie firm y, z a w yjątk ie m re stauracji i pubów , m ają w olne 17 m arca. Z uw agi na re ligijny ch arak te r św ięta prz e d w łaściw ym i obch o-dam i w ie lu ludz i ucz e stnicz y w e Msz y św . tradycyj-nie ofiarow ane j w inte ncji m isjonarz y całe go św iata. Kim był św . Patryk ? Co w spólne go z Dnie m św . Patry-k a m a k onicz yna? Św . Patryk urodz ił się ok oło 39 0 n .e . w Brytanii pod panow anie m rz ym sk im . Z a m łodu z ostał porw any i sprz e dany do nie w oli w Irlan-dii. Ucie k ł sz e ść lat późnie j i sch ronił się w Galii. Po k ilk unastu latach życia w z ak onie w rócił do Irlandii w 432 r. jak o m isjonarz . W e dług le ge ndy w yprow adz ił w ęże z k raju. Mów i się, że używ ał trójlistne j k onicz y-ny dla w yjaśnie n ia pojęcia Trójcy św ., dlate go te ż je st k ojarz ona z n im i z je go św ięte m .

Z ie leń k ojarz y się z Dnie m św . Patryk a gdyż je st k olore m w iosny, Irlandii i k onicz yny. Le pre k ony (w róż-k i m ające postać m ałe go starusz k a) te ż m ają z w iąz e k z tym św ięte m . Le ge ndarne le prok ony to w łaściw ie m ałe złośliw e istoty, z a w yjątk ie m Luck y Ch arm sa. Z ostały praw dopodobnie dodane późnie j ponie w aż k a-pitaliści potrz e bow ali cz e goś m iłe go na k artk i z życz e -n iam i. W prz ypadk u św . Patryk a h istoria m ie sz a się z le ge ndą. W ie m y, że urodz ił się w Sz k ocji, z ostał po-rw any i sprz e dany do Irlandii jak o nie w olnik . Z anim ucie k ł na k ontyne nt naucz ył się b ie gle m ów ić po ir-landz k u. W k ońcu z ostał diak one m , pote m k siędz e m a następnie b isk upe m . Papie ż Ce le styn w ysłał go z po-w rote m do Irlandii by głosił Ew ange lię. Św . Patryk najw yraźnie j był tak że z nanym podróżnik ie m , sz cz e -gólnie po k rajach ce ltyck ich , gdyż w ie le m ie jsc w Bre -tanii, Kornw alii, W alii, Sz k ocji i Irlandii je st

naz w anych je go im ie n ie m .Dale j już trudno oddz ie lić h istorię od le ge ndy.Św . Patryk je st z nany na całym św ie cie z te go, że

w ypędz ił w ęże z Irlandii. Różne opow ie ści m ów ią o tym , że stał na w z górz u i dre w nianą lask ą w prow a-dz ił w ęże do m orz a, z abraniając im na z aw sz e pow ro-tu na w yspę. Je dna z le ge nd opow iada h istorię pe w ne go stare go w ęża, k tóry opie rał się w ypędz e n iu le cz z ostał prz e ch ytrz ony - św . Patryk z budow ał sk rz ynk ę i z aprosił gada do środk a. Dysk usja była coraz bardz ie j inte nsyw na, gdyż w ąż tw ie rdz ił, że sk rz ynk a je st dla nie go z a m ała. W k ońcu, by udow od-nić sw oją rację, w ąż w sz e dł do sk rz ynk i, po cz ym św . Patryk z atrz asnął w ie k o i w rz ucił sk rz ynk ę do m orz a. Ch ociaż to praw da, że w Irlandii n ie m a w ęży całk ie m m ożliw e , że n igdy ich tam nie było od cz asu gdy w yspa oddz ie liła się od k ontyne ntu pod k onie c ok re su z lodow ace nia. Tak jak i w innych pogańsk ich re ligiach sym bol w ęża był cz ęsto spotyk any lub naw et cz cz ony. W yprow adz e n ie w ęży z Irlandii było praw dopodobnie sym bole m uk róce nia te j pogańsk ie j prak tyk i. Ch ociaż św . Patryk n ie był pie rw sz ym m i-sjonarz e m ch rz e ścijaństw a w Irlandii, on to w łaśnie spotk ał się z Druidam i w Tarz e i z n iósł ich pogańsk ie rytuały. Naw rócił w odz ów i k siążęta ch rz cz ąc ich w raz z tysiącam i poddanych w św iętych Studniach , k tóre po dz iś dz ień tak są naz yw ane .

Z godnie z prz e k az e m św . Patryk z m arł w 49 3 n .e . i z ostał poch ow any w tym sam ym grobie co św . Brygi-da i św . Kolum ba w Dow npatrick , h rabstw o Dow n. Kość sz cz ęk ow a św . Patryk a z ostała z ach ow ana w sre brnym re lik w iarz u. Prz ynosz ono ją do rodz ących , cie rpiących na atak i e pile psji i uw ażano z a och ronę prz e d złym urok ie m . W e dług inne j le ge ndy św . Pa-tryk dok onał żyw ota w Glastonbury i z ostał tam po-ch ow any. Kaplica św . Patryk a w ciąż je st cz ęścią opactw a Glastonbury. Istnie ją dow ody m ów iące o pie l-grz ym ce do je go grobu z a panow ania sak sońsk ie go k róla Ine w 688 n .e ., gdy grupa pie lgrz ym ów prow a-dz onych prz e z św . Indrak tusa z ostała w ym ordow ana.

W ie le różnorodnych prz e k az ów co do m ie jsca spo-cz ynk u św . Patryk a i innych m ożna w ytłum acz yć po-trz e bą posiadania sz cz ątk ów , lub prz ynajm nie j re lik w ii św iętych , tak pow sz e ch ną w śre dniow ie cz u.

Konicz yna, k ie dyś naz yw ana „Se am roy”, sym boli-z uje k rz yż i św . Trójcę. W cz asach prz e dch rz e ścijań-sk ich była św iętą rośliną Druidów irlandz k ich ponie w aż je j liście tw orz ą triadę. Najbardz ie j z nana le ge nda z de cydow anie łącz y k onicz ynę z e św . Patry-k ie m i je go nauk am i. Głosz ąc pod gołym nie b e m dok -trynę o Trójcy św ., podobno prz e dstaw ił istnie n ie

4

Św iat gie r

H ARD TRUCK 18 W H EELS OF STEEL.Potężna ,, os ie m nas tok ołów k a" to nie tylk o s ym bol am e ryk ańs k ie go trans portu , ale te ż s tyl życia w ie lu k ie row ców , dla k tórych uk och ana ciężarów k a s taje s ię całym dom e m .

W H ARD TRUCK z ak ładasz w łasną firm ę prz e w oz ow ą i w cz uw asz się w rolę biz ne sm e na. Prz e d Tobą sz ansa stw orz e n ia firm y transportow e j : z atrudniania pracow nik ów , k upow ania w spaniałych pojaz dów , organiz ow ania prz e w oz ów . W drogę ! Podbijcie am e ryk ańsk ie sz osy . W YMAGANIA: W indow s 9 8/ME/XP; Dire ctX 8.1;Proce sor Pe ntium lll 600 MH z ( lub z godny);128 MB pam ięci RAM z ale cane 256 MB;Karta grafik i 3D; 16 MB RAM z godna z Dire ctX 8.1

OCENA: 4+

W nas tępnym num e rze : Th e guild 2Opracow ał Bartek Szym czyk z k l. 4c

Trz e ch w Je dnym z ryw ając k onicz ynę, k tóra rosła u je go stóp i pok az ując ją z grom adz onym .

Le ge nda o k onicz ynie z w iąz ana je st te ż z w ypędz e -n ie m w ęży z Irlandii. Mów i ona o tym , że w ęże n igdy nie pełz ają po trójlistne j k onicz ynie , k tóra je st le k ar-stw e m na uk ąsz e n ia w ęży i sk orpionów . W Arabii k oni-cz yna nosi naz w ę „sh am rak h ” a w Iranie była cz cz ona jak o sym bol pe rsk ich triad. św . Patryk m usiał być św iadom y z nacz e n ia sw e j ilustracji, gdyż k onicz yna,

jak już w spom nie liśm y, była św iętą rośliną Druidów , a licz ba trz y m istycz nym num e re m tak ce ltyck ie j, jak i innych re ligii.

Opracow ał: Mare k FiglarekŻródła: w w w .sh am rock .internetd sl.pl/, w w w .m ojairland ia.pl/

5

6

Stre sz cz e nia k inow ych h itów,,Labirynt Fauna”

Gatune k : Dram at, Fantastycz ny, H orrorAk cja tocz y się w H isz panii. W ładz ę spraw uje ge ne rał Franco. Dw unastoletnia Ofe lia raz e m z ciężarną m atk ą i ojcz ym e m m ie sz k a w w ie lk ie j posiadłości położone j w pobliżu stare go, z rujnow ane go labiryntu. Ponura rz e cz y-w istość, fasz ystow sk ie re pre sje oraz ok rucieństw a prz ybrane go ojca spraw iają, że dz ie w cz ynk a ucie k a w św iat w yobraźni. Fantastycz na k raina, pełna nie sam ow itych stw orów i taje m nicz ych m ie jsc, staje się je j pryw atnym sch ronie n ie m poz w alającym poradz ić sobie z pow oje nną rz e cz yw istością. Je dnym z m ie sz k ańców te go nie z w y-k łe go św iata je st Faun.

,,Norbit”

Gatune k : Kom e dia rom antycz naOpow ie ść o pe w nym face cie – Norbit, (Eddie Murph y), k tóry je st z aręcz ony z m onstrualną k obie tą (w te j

roli rów nie ż Eddie Murph y). Norbit poz naje pięk ną dz ie w cz ynę (Th andie New ton), w k tóre j z ak och uje się be z granic. Na prz e sz k odz ie do pełni sz cz ęścia stoi m onstrualna narz e cz ona...

,,Sposób na re k ina”

Gatune k : Anim ow any Film anim ow any, k tóre go boh ate row ie dow odz ą, że odw aga nie z ale ży od w ie lk ości. Pyś, n ie w ie lk a ryba z

Bostonu, prz e dw cz e śnie traci rodz iców . De cyduje się w yrusz yć w podróż do Rafy, gdz ie m ie sz k a je go ciotk a Pe rła. Na m ie jscu Pyś poz naje Korde lię, w k tóre j się z ak och uje . Pew ne go raz u usiłuje ratow ać ją prz e d groź-nym re k ine m Ć w ie k ie m . To w ydarz e n ie staje się pocz ątk ie m z acięte j ryw aliz acji o Korde lię i spok ojne życie na Rafie .

,,Klątw a II”

Gatune k : H orrorTak ash i Sh im iz u ponow nie opow iada h istorię prz e k lęte j dz ie w cz yny. Tym raz e m je st nią Aubre y – siostra

w ystępujące j w poprz e dnie j cz ęści Kare n . Obydw ie dz ie w cz yny usiłują z ate m w yrw ać się spod w ładania k lą-tw y, co ocz yw iście n ie je st łatw e , bo taje m nicz e w ydarz e n ia i dz iw ne z b ie gi ok olicz ności coraz bardz ie j je osacz a-ją i prz e rażają. Klim at bardz o z bliżony do cz ęści 1, bow ie m tw órcy roz pocz ęli re aliz ację te j k ontynuacji już trz y dni po pre m ie rz e ,,Klątw y”.

7

Pom óżm y!W padłam na ś w ie tny pom ys ł aby pom óc Z gie rs k ie m u s ch ronis k u.Od-w ie dzajm y czas e m s ch ronis k o, przy-noś m y je dze nie , k oce , zróbm y budy

dla ps ów .Użadźm y ak cje zarobk ow ą pod tytułe m :"POMÓŻMY BIEDNYM Z W IERZ ĘTOM Z Z GIERSKIEGO SCH RONISKA"

Myśle że k ażda złotów k a będz ie sie licz yła dla tych b ie dnych z w ie rz ąt.A ludz ie pracujący tam będą sz cz ęśliw i że m ogą na k ogoś licz yć!Cz y m usim y być źli w obe c tych z w ie rz ąt? Cz y to ich w ina że m iały tak ą prz e szłość?

NIEE!!!!!Dlate go pom óżm y im !! Z róbm y dysk ote k e z k tóre j pie n iądz e

będą prz e z nacz one na sch ronisk o!!!!Użądźm y ank ie te i z oba-cz ym y ile osób ch ce tak !!!

Marcys ia Juras .

Rozw iąż k rótk i te s t, a dow ie s z s ię, jak i prow adzis z s tyl życia.

1. Jutro m asz trudny te st w sz k ole . Co robisz ? A\ z aglądasz do z e sz ytu, bo z najdz ie sz w n im najw ażnie jsz e w iadom ości potrz e b -

ne do te stu B\ ucz ysz się całą noc (albo, ch ociaż do trz e cie j nad rane m )C\ Nie ucz ysz się albo sz yk uje sz dobrą ściągę 2. Je ste ś w sz k ole i nagle dostaje sz strasz ny ból z ęba. Co robisz ?A\ cz e k asz do k ońca le k cji i od raz u idz ie sz do de ntystyB\ b ie rz e sz tabletk ę na ból z ęba i m asz nadz ie ję, że z adz iałaC\ Myślisz , że to dobra w ym ów k a, aby z w olnić się w cz e śnie j do dom u3. Je st nie dz ie lny w ie cz ór. Co robisz ?A\ sz yk uje sz się do sz k oły: odrabiasz w sz ystk ie le k cje i pak uje sz ple cakB\ z am iast prz ygotow ać się do sz k oły oglądasz te lew iz ję i idz ie sz spać prz e d pół-

nocąC\ Kłócisz się z e sw oim rodz eństw e m o to, że to ono było dłuże j prz y k om pute rz e

n iż ty a pote m idz ie sz spać4. Tw oje z w yk łe ćw icz e n ia to:A\ je źdz isz na row e rz e k ilk a godz in w tygodniu albo grasz w piłk ę nożnąB\ w ych odz isz z e sw oim pse m trz y raz y dz ie nnie na k rótk i space rC\ n ic n ie robisz tylk o sie dz isz prz e d te lew iz ore m , a do sz k oły je źdz isz sam och o-

de m lub autobuse m5. Je st nie dz ie lny porane k . Co robisz ?A\ idz ie sz z e sw oim pse m na space r a następnie b ie rz e sz prysz n ic i je sz duże

śniadanieB\ raz e m z e sw oją rodz iną sz yk uje sz śniadanie

8

C\ Le żysz w łóżk u do 12.00 i oglądasz te lew iz ję.

A te raz poznaj s w ój s tyl życia:W ięk s zoś ć odpow ie dz i A

Tw oje życie je st z organiz ow ane i z drow e . Je sz tyle ile potrz e ba i śpisz tyle ile potrz e buje tw ój organiz m . Dużo ćw icz ysz i tw ój tryb życia je st z drow y. W ięk s zoś ć odpow ie dz i B

W ie sz , co je st dla cie b ie dobre , ale cz ase m śpisz troch ę z a m ało nie z drow o się odżyw iasz . Pam iętaj, że na-stolatk ow i potrz e ba w ięce j snu niż dorosłym . Spróbuj te ż le pie j organiz ow ać sw ój cz as, a w te dy w sz ystk o bę-dz ie dobrz e . W ięk s zoś ć odpow ie dz i C

Nie obch odz i cię cz y tw ój styl życia je st z drow y cz y n ie . Spróbuj dużo w ięce j spać a tak że z m ień sw oje z w y-cz aje żyw ie n iow e . W ięce j się rusz aj, a m nie j stre suj!!

A te raz k rótk i dow cip na os łodę:Naucz ycie l: — Jasiu, je śli tw ój prz yjacie l m a pięć batonik ów a ty w e źm ie sz od n ie go dw a to, jak i będz ie

w ynik ?Jaś: — Będz ie m y się b ić.

Is th at typically English ?Th e English live in h ouse s w ith garde n .Anglicy m ie sz k ają w dom ach z ogrodam i.

Th e English m e n ofte n sm ok e cigars.Anglicy cz ęsto palą cygara.

Th e y ofte n w atch BBC ch anne l.Cz ęsto oglądają k anał BBC.

Th e y alw ays h ave te a five o c̀lock .Z aw sz e o godz in ie piąte j po południu piją h e rbatę.

Th e y lik e playing football and crick e t.Lubią grać w piłk ę nożną i k ryk ie ta.

Z robiły: Aneta Brzęcze k oraz Adrianna Szczak ow sk a

9

Ne w s pape rs in Britain.

Th e re is a gre at varie ty of th e Britis h pre s s . Th e re are about te n national daily ne w s pape rs . Th e s e are m orning pape rs including q uality ne w s pape rs lik e ̀ Th e Tim e s .̀ London h as its e ve ning pape rs cal-le d ̀ Eve ning Ne w s ̀

Pras a w W ie lk ie j Brytanii je s t bardzo zróżnicow ana. Je s t tam ok oło dz ie s ięciu ogólnok rajow ych gaze t co-dz ie nnych . Są to w ydania poranne obe jm ujące po-w ażne gaze ty np. ̀ Th e Tim e s .̀ Londyn m a s w oje gaze ty w ie czorne zatytułow ane ̀ Eve ning Ne w s ̀

Z robiły: Ane ta Brzęcze k oraz Adrianna Szczak ow s k a

Z e spół Ga-e lforce Dance

Z e s pół rze czyw iś cie poch odzi z Au-s tralii, ale w te j ch w ili tańczą w nim tak że artyś ci z Irlandii, Kanady i Stanów Z je dno-czonych , czyli z k rajów , w k tórych m ie s z -k ają Irlandczycy, bądź ich potom k ow ie .

Z de cydow ana w ięk sz ość z n ich tańcz y od 14-15 lat, z acz ynając w w ie k u ok oło 5 lat. Oprócz w ystę-pów w sh ow w ięk sz ość z n ich w ystę-puje indyw idualnie na różne go rodz aju m istrz ostw ach w tańcach tradycyjnych . Kilk oro z n ich m a już z a sobą w ystępy w Riverdan-ce i/lub Lord of th e Dance , co je st osiągnięcie m , b iorąc pod uw agę śre dnią w ie k u, k tóra oscylu-je w granicach 20 lat.

Te n trz ydz ie stoosobow y z e spół irlandz k ich tance rz y i św iatow e j

k lasy m uz yk ów prz e dstaw ia rodz i-m ą k ulturę w sposób do te j pory nie z nany, now atorsk i. Łącz y te atr z balete m , tanie c now ocz e sny z ryt-m am i prz odk ów , w spółcz e sność z tradycją. Publicz ność podz iw ia ory-ginalne uk łady tane cz ne , irlandz -k ą m uz yk ę, suge styw ne k ostium y, e fe k ty spe cjalne . Gaelforce

Dance w m istrz ow sk i sposób łącz y e le m e nty tańca irlandz k ie go z balete m , a prz e de w sz ystk im z e ste pe m . To, co pre z e ntuje z e spół m ożna ok re ślić k rótk o — fe e ria św iateł i n ie sam ow ita pe rfe k cja w y-k onania, co sz cz e gólnie w idać w sce nach z b iorow ych , k ie dy 30 tance -rz y z godnie w ystuk uje je de n rytm . Tance rz om tow arz ysz y dz ie sięcio-osobow a ork ie stra pre z e ntująca ir-landz k ie m e lodie w aranżacji Colum a O'Fare la.

Z e spół m iał rów nie ż sw oje tour-ne e po Polsce z e szłe j w iosny na spe k tak lu „Tanie c Żyw iołów ". Prz e dstaw ie n ie opow iada h istorię dw óch braci — Jam e sa i Paula, k tó-rz y m im o w ięz ów k rw i żyją w z u-

pełnie innych św iatach . Starsz y z braci — Paul, de cyduje się z ostać w dom u rodz innym . Jam e s n ie po-dz ie la ide ałów starsz e go brata. Je st type m sam otnik a. Prz e dsta-w ie n ie roz pocz yna urocz ystość z a-ślubin Paula i je go uk och ane j Fiony, dz ie w cz yny, k tóra dorastała w raz z Jam e se m i Paule m . Ch o-

ciaż Fiona poślubia Paula, je dnak je j se rce i m yśli są pełne w ątpliw o-ści. W k onse k w e ncji w ydarz eń, k tóre m ają m ie jsce w pie rw sz e j cz ęści prz e dstaw ie n ia, doch odz i do k onfrontacji, w k tóre j brat staje prz e ciw bratu... H istoria oparta je st na k lasycz ne j form ule Sz e k spi-row sk ie go w ątk u m iłosne go, w k tó-rym praw dz iw a pasja prz e plata się z z az drością i trage dią.

Urok te go m usicalu tk w i w su-ge styw nym , a z araz e m natural-nym folk ow ym rytm ie . Trz ydz ie stoosobow a grupa tance -re k i tance rz y m istrz ow sk o ste pu-je , n ie k ie dy w n ie praw dopodobnym te m pie . Musi-cal budow any je st na napięciu m ię-

1

dz y de lik atnym i cich ym a w yraz i-stym i agre syw nym tańce m .

Opracow ał: Mare k FiglarekŻródła: w w w .sh am rock .internetd sl.pl

Z am e k w M albork u

Gotyck i zam e k w Malbork u w znie s iony prze z Krzyżak ów w latach 1274-1457 je s t je dną z najw ięk s zych tw ie rdz ś re dniow ie czne j Europy i przyk łade m ś re dniow ie czne j arch ite k tury obronne j.

W latach 1309 -1457 był sie dz ibą m istrz ów Z ak onu Krz yżack ie go i stolicą Państw a Krz yżack ie go. W latach 1457-1772 z te go m ie jsca panow ali w ojew odow ie m alborscy. W 19 61 rok u utw orz ono Muz e um Z am k ow e , a w grudniu 19 9 7 rok u z am e k z ostał w pisany na listę św iatow e go dz ie dz ictw a k ulturow e go UNESCO.

Ślady osadnictw a w m ie jscu dz isie jsz e go Malbork a sięgają m łodsz e j e pok i k am ie n ia. W najbliższ e j ok olicy natrafiono na re lik ty rz ym sk ie . W XII i na pocz ątk u XIII w ie k u, a w ięc je sz cz e prz e d podboje m i k oloniz acją tych te re nów prz e z Krz yżak ów , Pom e z ania, h istorycz na z ie m ia, na k tóre j le ży Malbork , z am ie sz k iw ana była dość gęsto. Je dnak duże połacie k raju pok ryw ały pusz cz e , na podm ok łych łąk ach bujna traw a, pasły się stada z w ie rz yny, je z iora z aś obfitow ały w ryby.

Cz ęść te re nów z dobyta była prz e z k siążąt pom orsk ich . Oni to na praw ym , w ysok im brz e gu Nogatu z ałożyli gród Z antyr w raz z podgrodz ie m . Na sk ute k k ręte j polityk i Sam bora, je dne go z dw óch braci potężne go k sięcia Św iętopełk a, Z antyr podarow ano w 1250 r. Z ak onow i. Ok oło 1274 rok u Krz yżacy z acz ęli w z nosić, cz ęściow o z m ate riałów uz ysk anych z roz b iórk i starych z abudow ań k lasz tornych grodu w Z antyrz e , silnie ufortyfik ow any z am e k w dolnym b ie gu Nogatu. Budow any z am e k i otacz ające go m iasto naz w ano Marie nburg, cz yli gród Marii, od im ie n ia patronk i Z ak onu.

Film y re aliz ow ane w M albork u• Krzyżacy — film fabularny, rok produk cji i pre m ie ry 19 60, re żys e ria Ale k s ande r Ford.• Malbork — film dok um e ntalny, rok produk cji 19 62, re żys e ria Jan Rie s s e r.• Sam och odzik i te m plarius z e — s e rial te le w izyjny, rok produk cji 19 71, pre m ie ra 19 72, re żys e ria H ube rt Drape lla.• H e nryk Monte — film h is toryczny, rok produk cji 19 71, re żys e ria Saulus Šalte nis .• Kope rnik — film biograficzny, rok produk cji 19 72, pre m ie ra 19 73, re żys e ria Ew a i Cze s ław Pe te ls cy.• Z nak Orła – s e rial TV, rok produk cji 19 77, pre m ie ra 19 78, re żys e ria H ube rt Drape lla.

11

• Pan na Żuław ach — s e rial TV, rok produk cji 19 82-19 84, pre m ie ra 19 85, re żys e ria Sylw e s te r Szys z k o.• Królow a Bona — s e rial TV, rok produk cji 19 80, pre m ie ra 19 82, re żys e ria Janus z Maje w s k i.• Przyłbice i k aptury — s e rial TV, rok produk cji 19 85, pre m ie ra 19 86, re żys e ria Mare k Pie trak .• Malbork — film dok um e ntalny, rok produk cji 19 87, re żys e ria Cze s ław Duraj, Stanis ław Kos trze w a.• Król Olch — film w oje nny, rok produk cji 19 9 6, re żys e ria Volk e r Sch löndorff.• Sztos — film s e ns acyjny, rok produk cji i pre m ie ry 19 9 7, re żys e ria Olaf Lubas ze nk o.• W ie dźm in — film przygodow y i s e rial tv, ok re s zdjęciow y 2000-2001, pre m ie ra: film 2001, s e rial tv 2002, re żys e ria Mare k Brodzk i.• Battle for th e Bible (Bitw a o Biblię) — film fabularny, rok produk cji 2006, re żys e ria Se an Grundy, na zle ce nie Pionie r TV (W ie lk a Brytania).

Pałac k ultury i nauk i w W arsz aw ie

Pałac Kultury i Nauk i (PKiN, daw nie j nos ił im ię Józe fa Stalina) — najw yżs zy budyne k w Pols ce . Położony w ce ntrum W ars zaw y przy placu De filad.

W ybudow any w z ale dw ie trz y lata i oddany do użytk u w 19 55. Obe cnie pałac je st sie dz ibą w ie lu firm oraz instytucji użyte cz ności publicz ne j, tak ich jak k ina, te atry, k sięgarnia, w yższ a ucz e lnia (Colle gium Civitas), instytucje nauk ow e . Organiz ow ane są tu tak że różne go typu w ystaw y i targi, m .in . od 19 58 Międz ynarodow e Targi Książk i. M ie ści się w n im najw ięk sz a w Polsce sala k onfe re ncyjno— w idow isk ow a na 3000 osób (tz w . Sala Kongre sow a), Muz e um Te ch nik i oraz Pałac Młodz ie ży w raz z base ne m .

Dane te ch nicz ne * liczba pom ie s zcze ń: 3288 * całk ow ita pow ie rzch nia pom ie s zcze ń: 123 tys . m ² * k ubatura: 817 000 m ³ * zbudow any zos tał z płyt ce ram icznych w k olorze w padająch ym w cim ny róż — re now acja e lw acji to k os zt ok . 20 m ln złotych

* pałac zużyw a tyle prądu co 30-tys ięczne m ias to * w ym iana ok ie n to k os zt 6 m ln złotych * s półk a PKiN zatrudnia w budynk u 330 os ób - dys ponuje w łas nym i tapice ram i, e le k tryk am i, h ydraulik am i itd.

M uz yk a

Th irty Se conds To M ars — am e ry-k ańsk i z e spół rock a alte rnatyw ne go z ałożony prz e z ak tora i w ok alistę Jare da Leto, sz e rz e j z nane go z film u Requiem d la snu i je go brata Sh annona. Grupa z acz ynała jak o m ały rodz inny proje k t. Spra-w a je dnak nabrała sz ybsz e go te m pa, gdy do z e spo-łu dołącz ył Matt W ach te r. Proble m e m stało się z nale z ie n ie w łaściw e go gitarz ysty. W k ońcu z nale -z iono Tom o Milice vica, k tóry jak się ok az ało ide al-nie spełnia sw oją rolę.

Cie k aw ostk a: te le dysk do piose nk i "Th e Kill" z ostał oparty na fil-m ie "Th e Sh in ing" (Lśnie n ie ).

Sk ład:– Jare d Leto (w ok al, gitara) – Matt W ach te r (bas) – Sh annon Leto(pe rk usja) – Tom o Milice vic (gitara)

Th e Kille rs są am e ryk ańsk im z e społe m roc-k ow ym poch odz ącym z Las Ve gas w Ne vadz ie . Tw o-rz ą go: Brandon Flow e rs — w ok alista, instrum e nty k law isz ow e , David Ke uning — gitarz ysta, Mark Sto-e rm e r — basista, Ronnie Vannucci — pe rk usista. Z e spół z ostał z ałożony prz e z Brandona Flow e rsa, a inspiracją do te go było obe jrz e n ie w ystępu Oasis. Nie długo pote m odpow ie dz iał na ogłosz e n ie Davida Ke uninga i tak pow stał rdz eń z e społu. Naz w a z osta-ła z apożycz ona z k lipu New Orde r pt. "Crystal". W k rótce pote m do Brandona i Davida dołącz yli Mark Stoe rm e r i Ronnie Vanucci i w cz w órk ę sz yb -k o roz pocz ęli prace nad m ate riałe m na album .

Ich pie rw sz y album H ot Fuss z ostał w ydany 7 cz e rw ca 2004 rok u w W ie lk ie j Brytanii, a 15 cz e rw -ca w USA. Pie rw sz ym i najw ięk sz ym h ite m był sin -ge l "Som e body Told Me ", k tóry w spiął się na trz e cie m ie jsce UK single s ch art. Innym i h itam i z te go album u były: "Mr. Brigh tside ", "All Th e se Th ings Th at I've Done ", "Sm ile Lik e You Me an It"

Drugi album z e społu - Sam 's Tow n z ostał w ydany na św ie cie , późnie j był dostępny rów nie ż w e k onom icz ne j - polsk ie j w e rsji. W sum ie z dobył na globie podw ójną platynow ą płytę. Album prom ują w Polsce single - "W h e n You W e re Young", "Bone s" i "Re ad m y m ind".

"Sam 's Tow n" z ostała uh onorow ana tytułe m najle p-sz e j płyty 2006 rok u prz e z Subie k tyw ny Tygodnik Inte rnetow y

5 lipca 2005 rok u th e Kille rs w ystępow ali jak o sup-port U2 na k once rcie w Ch orz ow ie .

Sk ład:– Brandon Flow e rs - śpie w , gitara basow a, syn-te z ator – Dave Ke uning - śpie w , gitara – Mark Stoe rm e r - śpie w , gitara basow a – Ronnie Vannucci - pe rk usja

Kasabian to angie lsk i z e spół grający m uz yk ę z gatunk u rock alte rnatyw ny oraz indie rock , um ie -jętnie łącz ąc to z e le k tronicz nym i brz m ie n iam i. Z a-łożony w 19 9 9 r.

Sk ład:– Tom Me igh an — śpie w – Se rge Piz z orno — gitara, śpie w – Ian Matth e w s — pe rk usja – Jay Me h le r — gitara ( w z astępstw ie z a Ch ri-sa Karloffa ) – Ch ristoph e r Edw ards — gitara basow a

Dysk ografia:• Kasabian (2004) • Live From Brixton Acade m y (2005) • Em pire (2006)

Kaise r Ch ie fs — angie lsk i z e spół indie roc-k ow y z ałożony w 19 9 7 rok u w Le e ds.

Do rok u 2003 członk ow ie późnie jsz e go Kaise r Ch ie fs grali w garażow ym z e spole Parva (w cz e śnie j z nanym tak że jak o Runston Parva). Mom e nte m prz ełom ow ym było porz uce nie ich prz e z w ydaw cę — m uz ycy postanow ili pow rócić do sw oich k orz e n i oraz z aadoptow ać ją w indie rock ow e k lim aty. To

12

13

dz iałanie z ade cydow ało o późnie jsz ych suk ce sach od-n ie sionych na brytyjsk ie j, i n ie tylk o, sce nie m uz y-k i n ie z ale żne j.

Ak tualna naz w a form acji w z ięła się od z e społu pił-k arsk ie go z Re publik i Południow e j Afryk i — Ka-iz e r Ch ie fs Football Club. W te j e k ipie grał daw ny k apitan Le e ds Unite d (m uz ycy są z agorz ałym i fana-m i e k ipy z Le e ds).

18 lute go 2005 rok u Kaise r Ch ie fs z agrali na otw ar-ciu gali dz ie nnik a m uz ycz ne go NME i tym sam ym z ape w nili sobie th e Ph ilip H all Radar Aw ard. Z a ofi-cjalny de b iut grupy m ożna uz nać singe l Oh My God w ydany w w ytw órni Drow ne d In Sound w m aju 2004 rok u. W ydaw nictw o z ostało w yprz e dane w trz y dni od pojaw ie n ia się w sk le pach , plasując się na 66 m ie jscu brytyjsk ie j listy prz e bojów . De b iu-tanck i album Em ploym e nt uk az ał się 7 m arca 2005 i w tym sam ym tygodniu z ajął 3 m ie jsce na brytyj-sk ie j liście . Pom im o te go, Em ploym e nt nie z dołał z dobyć Me rcury Music Priz e w rok u 2005. W listopa-dz ie 2005 w sk le pach pojaw iło się (cz ęściow o fik cyj-ny) film dok um e ntalny na te m at z e społu,

z aw ie rające tak że m ate riały prom ocyjne , nagrania z w ystępów na żyw o oraz dodatk i.

Sk ład :

– Rick y W ilson — głów ny w ok al, tam buryn – Andre w 'W h ite y' W h ite — gitara e le k trycz na – Sim on Rix — gitara basow a – Nick H odgson — pe rk usja, tylny w ok al – Nick 'Pe anut' Baine s — k law isz e

Nagrody i osiągnięcia:2005

• 2005 3voor12 (NL): Be st Single : Oh My God

2006

• 2006 Brit Aw ards: British Rock Act • 2006 Brit Aw ards: British Live Act • 2006 Brit Aw ards: British Group • 2006 NME Aw ards: Be st Album • 2006 NME Aw ards: Be st Dre sse d (for Rick y W ilson)

Opracow ała: Martyna Walczak , k l. VI c

H EALTHBody:

e ar — uch oe ye — ok onos e — nosne ck — s zyjas h oulde r — ram ięe lbow — łok ie ć

k ne e — k olanoank le — k os tk a

h e ad — głow ah and — ręk a

h ip — biodrole g — noga

h air — w łos yte e th — zęby

Opracow ała Martyna Walczak k l. 6 cW YKONANIE W DTP ® SCRIBUS