ENERGIA NUKLEARRA

Energia erabiliena

• Energia nuklearra elementu kimiko batzuen isotopoek erreakzio nuklearrak egiteko duten ahalmenetik dator, eta hortik askatzen duten energiatik. Erreakzio nuklearra elementu kimiko baten nukleoa eraldatzen denean suertatzen da, eta prozesuaren

ondorioz elementua beste batean bihurtzen da.

• Energia elektrikoa• Energia mekanikoa• Beste apikazio batzuk:• Aplikazio industrialak.• Aplikazio medikuak.• Elikadura-aplikazioak.• Ingurumen-plikazioak.

• Fusio nuklearra• Atomo arineko bi nukleoak

elkartzea atomo astunagoa sortzeko.

• Fisio nuklearra• Atomo baten nukleoa

banatzea

FUSIO NUKLEARRA

• Beharrezkoa da:• Oso tenperatura altua.

• Inkomunikazioa.

• Plasma dentsoa.

• Lehengaiak:• Tritioa eta deuterioa.

• Abantailak:

• Energia garbia da: ez ditu gas kaltegarririk botatzen eta aktibitate gutxiko hondakinak sortzen ditu.

• Fusio nuklearreko erreaktore bat oso segurua da.

• Energia agortezina da, deuterio asko baitago naturan eta tritio erreaktore barruan sortzen delako.

• Eragozpenak:• Gasa plasma bihurtzeko sortzen den baino energia gehio

erabiltzen da, beraz ez da errentagarria.

• Gasa asko berotzen denean plasma deitzen zaio. Plasma hau erreaktoreetan konfinatzen da, nukleoek behar duten energia zinetikoa lor dezaten.

FISIO NUKLEARRA

• Bi modutan sor daiteke:• Atomo baten nukleoa neutroi bat kapturatzean.• Espontaneoki.• Kate-erreakzioa: Askatutako neutroi batek beste fisio bat

egiten duenean beste nukleo batean (eta honek neutroiek ekoizten du, prozedura errepikatzen). Hau kontrolatu daiteke -energia nuklearra- edo ez -arma nuklearrak-.

• Uranioa eta plutonioa erabiltzen dira, oso erreza delako hauek fisiontzea.

• Eragozpenak:• Oso uranio gutxi dago eta plutonioa fabrikatu behar da.• Honkain errradioaktiboak sortzen ditu.• Leherketa nuklearraren arriskua kate-erreakzioengatik.

• Energia nuklearra energia elektrikoa bihurtzen duten intalazioak dira.

• Fisio nuklearra erabiltzen du ura asko berotzeko eta gas bihurtzeko. Ur lurrun honek turbinak mugitzen ditu eta energia elektrikoa sortzen du.

• Hauetan errekzio nuklearrak kontrolpean egiten dira.

• Gaur egun bakarrik funtzionatzen dira %100an fisio erreaktoreak. Nahiz eta fusio erreaktoreak egon, oraindik ez daude prest errentagarriak izateko.

• Uranioa elementu kimiko erradioaktiboa da.• Naturan oso urria da, eta mineral ezberdinetan agertzen da.

Hauetatik banantzeko kimikoki tratatu behar dira.• Uranioaren isotopo bat, uranio 235a, arma eta zentral

nuklearrerako lehengai gisa erabiltzen da.• Uranio naturalaren %0,711 bakarrik da uranio 235.• Uranioarekin kontaktuan egonez gero, giltzurruna, urdaila,

burmuina, bihotza eta beste sistemen funtzionamendu normalean eragin dezake.

• Hauek behar bezala tratatzen ez badira, oso arriskutsuak dira gizaki eta ingurumenerako.

• Hiru mota daude:

Aktibitate handikoak: Lortutako erregaiaren elementuez osatuta.

Aktibitate ertainekoak: Fisio nuklearraren ondoren sortutakoak.

Aktibitate gutxikoak: Zentral nuklear baten mantenimenduan erabilitako arropa eta erremintak.

Espainako hondakin nuklearren

gestionatzailea

ENRESA