Embed Size (px)
DEPED COPY
i
Edukasyon sa Pagpapakatao
Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan at pamantasan. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected].
Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.
10
Kagawaran ng Edukasyon Republika ng Pilipinas
Gabay sa PagtuturoYunit 1
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
VISIT DEPED TAMBAYANhttp://richardrrr.blogspot.com/
1. Center of top breaking headlines and current events related to Department of Education.2. Offers free K-12 Materials you can use and share
DEPED COPY
ii
Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikasampung BaitangGabay sa PagtuturoUnang Edisyon 2015ISBN:
Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay sa isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS), Inc. na ang FILCOLS ang kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng tagapaglathala (publisher) at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.
Inilathala ng Kagawaran ng EdukasyonKalihim: Br. Armin A. Luistro FSCPangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhD
Mga Bumuo ng Gabay sa Pagtuturo
Mga Konsultant: Manuel B. Dy Jr., PhD at Fe A. Hidalgo, PhDEditor: Luisita B. PeraltaMga Manunulat: Mary Jean B. Brizuela, Patricia Jane S. Arnedo,
Goeffrey A. Guevara, Earl P. Valdez, Suzanne M. Rivera, Elsie G. Celeste, Rolando V. Balona Jr., Benedick Daniel O. Yumul, Glenda N. Rito, at Sheryll T. Gayola
Tagaguhit: Gilbert B. ZamoraNaglayout: Jerby S. MarianoMga Tagapamahala: Dir. Jocelyn DR. Andaya, Jose D. Tuguinayo, Jr.,
Elizabeth G. Catao, at Luisita B. Peralta
Inilimbag sa Pilipinas ng FEP Printing CorporationDepartment of Education-Instructional Materials Council Secretariat(DepEd-IMCS)Office Address: 5th Floor Mabini Bldg., DepEd Complex
Meralco Avenue, Pasig CityPhilippines 1600
Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072E-mail Address: [email protected]
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
Talaan ng Nilalaman
Unang Markahan
Modyul 1: Ang Mga Katangian ng Pagpapakatao................................................1
Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo?..................................................3Paunang Pagtataya ....................................................................................3Pagtuklas ng Dating Kaalaman ..................................................................4Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa .........................5Pagpapalalim ..............................................................................................5Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto ..............................................................8
Modyul 2: Ang Mataas na Gamit at Tunguhin ng Isip at Kilos-loob ......................11
Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? ...............................................13Paunang Pagtataya ..................................................................................13Pagtuklas ng Dating Kaalaman ................................................................14Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa .......................15Pagpapalalim ............................................................................................16Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto ............................................................19
Modyul 3: Paghubog ng Konsensiya Batay sa Likas na Batas Moral ..................27
Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? ...............................................29Paunang Pagtataya ..................................................................................29Pagtuklas ng Dating Kaalaman ................................................................30Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa .......................30Pagpapalalim ............................................................................................31Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto ............................................................33
Modyul 4: Ang Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan .................................38
Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? ...............................................40Paunang Pagtataya ..................................................................................41Pagtuklas ng Dating Kaalaman ................................................................42Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa .......................43Pagpapalalim ........................................................................................44Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto ............................................................47
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
Rep
ublik
a ng
Pili
pina
s Ka
gaw
aran
ng
Eduk
asyo
n D
epEd
Com
plex
, Mer
alco
Ave
nue
Lung
sod
ng P
asig
Dis
yem
bre
20
13
K to
12 G
abay
Pan
gkur
ikul
um
EDU
KAS
YON
SA
PAGP
APAK
ATAO
Baita
ng 1
0
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
viii
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
AN
G B
AT
AY
AN
G K
ON
SE
PT
WA
L N
G E
DU
KA
SY
ON
SA
PA
GP
AP
AK
AT
AO
Ang
tun
guhi
n o
”out
com
e” n
g pa
g-aa
ral
sa b
atay
ang
eduk
asyo
n ay
ang
pan
laha
tang
pag
–unl
ad t
agla
y an
g m
ga k
asan
ayan
sa
ika–
dala
wam
pu’t
isan
g si
glo.
Tag
lay
ito n
g is
ang
mag
-aar
al k
ung
may
roon
siy
ang
mga
kak
ayah
ang
pang
kaal
aman
, pa
ndam
dam
in a
t pa
ngka
asal
an n
a m
agbi
biga
y sa
kan
ya n
g ka
kaya
han
upan
g:
1.
mam
uhay
at
mag
trab
aho
2.
mal
inan
g an
g ka
nyan
g m
ga p
oten
siya
l 3.
m
agpa
siya
nan
g m
apan
uri a
t ba
tay
sa im
porm
asyo
n
4.
mak
akilo
s na
ng e
pekt
ibo
sa l
ipun
an a
t pa
may
anan
sa
kont
ekst
o ng
san
daig
diga
n up
ang
map
abut
i an
g ur
i ng
kan
yang
pam
umuh
ay a
t ng
kan
yang
lip
unan
(Li
tera
cy C
oord
inat
ing
Cou
ncil,
Set
yem
bre
1997
).
Ibin
atay
an
g ka
hulu
gan
at
ang
liman
g pa
lata
ndaa
n ni
to
sa
Apa
t na
Bat
ayan
(P
illar
) ng
Ed
ukas
yon
at
sa
kons
epto
ng
U
NES
CO
tu
ngko
l sa
m
ga
pang
haba
mbu
hay
na k
akay
ahan
(lif
e sk
ills)
na
binu
o ng
Int
erna
tiona
l Com
mis
sion
on
Educ
atio
n pa
ra s
a ik
a-2
1 si
glo.
Ang
sum
usun
od a
ng li
man
g pa
lata
ndaa
n ni
to:
(a)
may
kak
ayah
ang
mak
ipag
tala
stas
an,
(b)
nag-iis
ip n
ang
map
anur
i at
may
kak
ayah
ang l
umut
as n
g su
liran
in,
(c)
gina
gam
it an
g m
ga l
ikas
na
yam
an
nang
map
anag
utan
par
a sa
sus
unod
na
salin
lahi
at
(d)
prod
uktib
o, n
apau
unla
d an
g sa
rili
at a
ng p
akik
ipag
kapw
a, a
t (e
) m
ay m
alaw
ak n
a pa
nana
w s
a da
igdi
g.
Sa E
duka
syon
sa
Pagp
apak
atao
(Es
P),
ang
pala
tand
aan
o ba
taya
ng k
akay
ahan
ng
func
tiona
l lite
racy
ay
nagp
apas
ya a
t ku
mik
ilos
nang
map
anag
utan
tun
go s
a ka
butih
ang
panl
ahat
. Ib
ig s
abih
in,
nila
layo
n ng
EsP
na
linan
gin
at p
aunl
arin
ang
pag
kata
ong
etik
al n
g m
ag-a
aral
. A
ng E
sP a
y na
glal
ayon
g ga
baya
n an
g m
ag-
aara
l na
mah
anap
/ m
atag
puan
ang
kab
uluh
an n
g ka
nyan
g bu
hay,
ang
pap
el n
iya
sa lip
unan
g Pi
lipin
o up
ang
mak
ibah
agi si
ya s
a pa
gta
tayo
ng
pam
ayan
ang
pina
iiral
ang
kat
otoh
anan
, ka
laya
an,
kata
rung
an a
t pa
gmam
ahal
. U
pang
mai
pam
alas
ito
, ka
ilang
ang
tagl
ay n
iya a
ng lim
ang
pang
unah
ing
kaka
yaha
n (m
acro
sk
ills)
*: p
ag-u
naw
a, p
agni
nila
y, p
agsa
nggu
ni, pa
gpap
asiy
a at
pag
kilo
s.
1.
Pa
g-un
awa.
Mah
alag
ang
mai
pam
alas
niy
a an
g ka
kaya
hang
mah
inuh
a an
g m
ga k
onse
pto
at p
rins
ipyo
ng n
agbi
biga
y-pa
Liw
anag
sa
sarilin
g ka
rana
san,
m
ga s
itwas
yong
nam
asid
, si
nuri a
t pi
nagn
ilaya
n ga
mit
ang
obhe
ktib
ong
pam
anta
yan
ng m
oral
na
pam
umuh
ay.
2.
Pa
gnin
ilay.
Sa
gitn
a ng
mab
ilis
na d
aloy
ng
impo
rmas
yon
at i
ngay
ng
kapa
ligiran
, ka
ilang
ang
mag
-uko
l ng
pan
ahon
ang
mag
-aar
al s
a m
aing
at a
t m
alal
im n
a pa
g-iis
ip s
a m
ga s
itwas
yong
nao
bser
baha
n at
mga
kon
sept
ong
natu
tuha
n tu
ngko
l sa
mor
al n
a pa
mum
uhay
.
3.
Pags
angg
uni.
Kai
lang
ang
hum
ingi
siy
a ng
pay
o o
gaba
y sa
mga
tao
ng m
ay h
igit
na k
aala
man
o k
asan
ayan
sa
mor
al n
a pa
mum
uhay
at
mar
unon
g m
agsa
la (
wei
gh)
ng m
ga im
porm
asyo
ng m
ula
sa ib
a’t
iban
g ur
i ng
med
ia b
atay
sa
obhe
ktib
ong
pam
anta
yan
ng m
oral
na
pam
umuh
ay.
4.
Pa
gpap
asiy
a.
Kai
lang
ang
mat
uto
siya
ng b
umuo
ng
sarilin
g po
sisy
on, pa
nini
wal
a, p
anin
indi
gan
o ki
los
na is
asag
awa
bata
y sa
obh
ektib
ong
pam
anta
yan
ng m
oral
na
pam
umuh
ay.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
ix
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
5.
Pagk
ilos.
Mah
alag
ang
mai
lapa
t ni
ya a
ng k
onse
pto
o pr
insi
pyon
g na
hinu
ha m
ula
sa m
ga k
onkr
eton
g si
twas
yon
ng b
uhay
at
mai
paki
ta a
ng k
ahan
daan
g is
abuh
ay a
ng m
ga m
abut
ing
ugal
i (vi
rtue
s) n
a na
tutu
han
bata
y sa
obh
ektib
ong
pam
anta
yan
ng m
oral
na
pam
umuh
ay.
Ang
mga
pan
guna
hing
kak
ayah
ang
ito a
y ni
lilin
ang
sa a
pat
na t
ema
sa b
awat
tao
n sa
par
aang
“ex
pand
ing
spiral
” m
ula
Kin
derg
arte
n ha
ngga
ng G
rade
12.
Ang
su
mus
unod
ang
apa
t na
tem
a: (
a) P
anan
agut
ang
Pans
arili
at P
agig
ing
Kas
api n
g Pa
mily
a , (b
) Pa
kiki
pagk
apw
a at
Kat
atag
an n
g Pa
mily
a, (
c) P
agga
wa
Tun
go s
a Pa
mba
nsan
g Pa
g-un
lad
at
Paki
kiba
hagi
sa
Pa
ndai
gdig
ang
Pagk
akai
sa,
at
(d)
Pagk
amak
a-D
iyos
at
Pr
eper
ensy
a sa
Kab
utih
an.
Pito
ng
pang
unah
ing
pagp
apah
alag
a (c
ore
valu
es)
ang
nilil
inan
g sa
mga
tem
ang
ito:
Kal
usug
an a
t Pa
kiki
isa
sa K
alik
asan
, Kat
otoh
anan
at
Pagg
alan
g, P
agm
amah
al a
t Kab
utih
an,
Ispi
ritw
alid
ad,
Kap
ayap
aan
at K
atar
unga
n, L
ikas
-kay
ang
Pag-
unla
d, P
agka
mak
a-Pi
lipin
o at
Pak
ikib
ahag
i sa
Pam
bans
ang
Pagk
akai
sa (
Val
ues
Educ
atio
n fo
r th
e Fi
lipin
o: 1
997
Rev
ised
Ver
sion
of th
e D
ECS
Val
ues
Educ
atio
n Pr
ogra
m, ph
. 10
-11)
. A
ng
Pil
oso
piy
a a
t m
ga
Ba
taya
ng
Te
ory
a n
g P
ag
tutu
ro-P
ag
ka
tuto
Ang
Bat
ayan
g Kon
sept
wal
ng
Eduk
asyo
n sa
Pag
papa
kata
o ay
bat
ay s
a pi
loso
piya
ng P
erso
nalis
mo
tung
kol sa
pag
kata
o ng
tao
at
sa E
tika
ng K
abut
ihan
g Asa
l (V
irtue
Eth
ics)
. A
yon
sa p
iloso
piya
ng
Pers
onal
ism
o, n
akau
gat
lagi
sa
pagp
apak
atao
ang
atin
g m
ga u
gnay
an.
Nili
likha
nat
in a
ng a
ting
pagp
apak
ata
o sa
atin
g pa
kiki
pagk
apw
a.
Sa V
irtue
Eth
ics
nam
an,
sina
sabi
ng a
ng isa
ng m
abut
ing
tao
ay n
agsa
sabu
hay
ng m
ga v
irtu
e o
mab
utin
g ga
wi (h
abits)
at
umiiw
as s
a m
ga
bisy
o o
mas
aman
g ga
wi.
Sam
akat
wid
, an
g na
gpap
abut
i sa
tao
ay a
ng p
agta
tagl
ay a
t an
g pa
gsas
abuh
ay n
g m
ga m
abut
ing
gaw
i.
Sa m
uran
g ed
ad n
a 6
hang
gang
12
taon
, m
aaar
ing
hind
i pa
lub
os n
a m
auna
waa
n ng
isa
ng b
ata
ang
kany
ang
pagk
atao
bila
ng t
ao a
yon
sa p
aLi
wan
ag n
g pi
loso
piya
ng P
erso
nalis
mo.
Ngu
nit
maa
ari
siya
ng s
anay
in s
a m
ga v
irtu
e at
pag
papa
hala
ga u
pang
lum
aki
siya
ng i
sang
mab
utin
g ta
o.
Sa
mga
eda
d na
ito
, m
auun
awaa
n ni
ya n
a da
pat
siya
ng m
agpa
kabu
ti hi
ndi la
man
g sa
pagk
at ito
ang
ina
asah
an s
a ka
nya
ng lip
unan
kun
di d
ahil
tao
siya
-
may
dig
nida
d at
lik
as
ang
pagi
ging
mab
uti.
May
dig
nida
d an
g ta
o da
hil s
iya
ay b
ukod
-tan
gi a
t m
ay u
gnay
an s
a ka
nyan
g ka
pwa,
sa
Diy
os, at
kal
ikas
an.
Ang
Int
erak
tibon
g Teo
rya
ng P
agka
tuto
(So
cial
Lea
rnin
g The
ory)
ni
Alb
ert
Ban
dura
, P
agka
tuto
ng P
angk
aran
asan
(Ex
perien
tial
Lear
ning
) ni
Dav
id K
olb,
Kon
stru
ktib
ism
o (C
onst
ruct
ivis
m)
at T
eory
a ng
Pam
imili
ng
Kur
so (
The
ory
of C
aree
r D
evel
opm
ent)
ni
Gin
zber
g, e
t. a
l. at
Sup
er a
ng i
ba p
ang
teor
ya n
a na
gpap
aLiw
anag
kun
g pa
ano
natu
tuto
ang
mag
-aar
al s
a Es
P.
Ayo
n sa
paL
iwan
ag n
g In
tera
ktib
ong
Teo
rya
ng P
agka
tuto
(So
cial
Lea
rnin
g The
ory)
ni
Alb
ert
Ban
dura
, m
aaar
ing
mak
uha
sa p
agm
amas
id s
a ib
ang
tao
ang
mga
pag
katu
to t
ulad
ng
pagk
akar
oon
ng m
abut
ing
ugal
i at
bag
ong
impo
rmas
yon.
Ayo
n pa
rin
sa
teor
yang
ito
, m
ahal
aga
ang
mga
ini
isip
ng
tao
sa k
anya
ng
pagk
atut
o ng
unit
hind
i nan
gang
ahul
ugan
g m
agbu
bung
a ito
ng
pagb
abag
o sa
kilo
s.
Ang
mga
kar
anas
an d
in a
ng p
inag
kuku
nan
ng m
ga
pagk
atut
o ay
on k
ay D
avid
Kol
b at
sa
Teo
rya
ng P
agka
tuto
ng
Kon
stru
ktib
ism
o. A
yon
saTeo
rya
ng
Pagk
atut
ong
Pang
kara
nasa
n ni
Kol
b, a
ng m
ga n
asa
edad
(ad
ults
) ay
nat
utut
o sa
pam
amag
itan
ng k
anila
ng p
agni
nila
y sa
kan
ilang
mga
kar
anas
an,
pagb
uo n
g m
ga k
onkl
usyo
n o
insi
ght
mul
a sa
mga
ito,
at
pagl
alap
at n
g m
ga it
o sa
ang
kop
na m
ga s
itwas
yon
ng b
uhay
. S
inus
upor
taha
n an
g pa
nana
w n
i Kol
b ng
Teo
rya
ng K
onst
rukt
ibis
mo.
Si
nasa
bi n
g te
orya
ng it
o na
nagk
akar
oon
ng p
agka
tuto
ang
tao
at
gum
agaw
a ng
kab
uluh
an (
mea
ning
) ba
tay
sa k
anya
ng m
ga k
aran
asan
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
x
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
Nai
pam
amal
as it
o sa
pag
tutu
ro s
a pa
mam
agita
n ng
pag
bibi
gay
ng t
uon
sa m
ag-a
aral
. N
agka
karo
on s
iya
ng m
ga b
agon
g pa
gkat
uto
gam
it an
g m
ga t
anon
g ng
gu
ro a
t ng
kan
yang
mal
ikha
ing
para
an.
Nai
lala
pat
ang
mga
pag
katu
tong
ito
sa p
agga
wa
ng m
ga p
asiy
a tu
lad
ng k
ukun
ing
kurs
o o
prop
esyo
n. A
yon
sa T
eory
a ng
Car
eer
Dev
elop
men
t ni
na G
inzb
erg,
et
. al
. at
Sup
er,
dum
adaa
n sa
iba
’t ib
ang
yugt
o an
g pa
gpap
asya
ng
bata
uko
l sa
kur
so o
pro
pesy
on b
atay
sa
kany
ang
pagt
ingi
n sa
sar
ili (
self-
conc
ept)
, sa
loob
in (
attit
ude)
at
mga
pag
papa
hala
ga.
Tin
atan
ggap
o t
inat
angg
ihan
niy
a an
g is
ang
kurs
o o
trab
aho
bata
y sa
obs
erba
syon
niy
a (h
alim
baw
a, m
ga k
ilos
ng
kany
ang
mag
ulan
g ay
on s
a pr
opes
yon
nito
) at
sa
tinut
urin
g ni
yang
mah
alag
a (h
alim
baw
a, m
alak
ing
swel
do o
pag
lilin
gkod
sa
lipun
an).
M
ga
Dis
ipli
na
ng
Ed
uk
asy
on
sa
Pa
gp
ap
ak
ata
o
Ang
nila
lam
an a
t is
trak
tura
ng
Eduk
asyo
n sa
Pag
papa
kata
o ay
nak
aank
la s
a da
law
ang
disi
plin
a: E
thic
s at
Car
eer
Gui
danc
e.
Ang
Etik
a ay
ang
siy
ensy
a ng
m
oral
idad
ng
kilo
s ng
tao
. S
aman
tala
ng C
aree
r G
uida
nce
nam
an a
ng p
agga
bay
sa m
ag-a
aral
na
mag
pasi
ya n
g ku
rson
g ak
adem
iko,
sin
ing
at i
spor
ts o
te
knik
al-b
okas
yona
l na
tugm
a sa
kan
yang
mga
tal
ento
, ka
kaya
han
at a
ptitu
de a
t m
ga t
raba
hong
kai
lang
an n
g in
dust
riya
. M
ga
Du
log
sa
Pa
gtu
turo
Ang
mga
pan
guna
hing
dul
og n
a ga
gam
itin
sa p
agtu
turo
ng
mga
kon
sept
o ay
ang
pag
papa
syan
g et
ikal
(et
hica
l dec
isio
n m
akin
g) s
a pa
mam
agita
n ng
pag
susu
ri
ng s
uliran
in o
isyu
), a
ng P
anlip
unan
–Pan
dam
dam
ing
Pagk
atut
o (S
ocia
l-Em
otio
nal L
earn
ing)
, at
pag
papl
ano
ng k
urso
ng a
kade
mik
o o
tekn
ikal
-bok
asyo
nal.
Ang
pag
gaw
a ng
pag
papa
syan
g et
ikal
o m
oral
ay
ang
pagb
uo n
g pa
siya
na
may
pre
pere
nsya
sa
kabu
tiha
n at
mag
papa
tingk
ad o
mag
lilin
ang
ng p
agka
tao
ng
tao.
Pro
seso
ito
na
kina
papa
loob
an n
g (a
) pa
g-al
am s
a m
ga d
etal
ye n
g si
twas
yon
at (
b) m
aing
at n
a pa
gsas
aala
ng-a
lang
ng
mga
mor
al n
a pa
gpap
ahal
aga
na
mah
alag
a sa
isa
ng s
itwas
yon.
Mah
alag
a rin
dito
ang
pag
igin
g se
nsiti
bo s
a m
ga a
spet
ong
mor
al n
g m
ga s
itwas
yon
sa p
ang-a
raw
-ara
w n
a bu
hay
at a
ng
kam
alay
an s
a m
ga t
ao o
pan
gkat
na
maa
apek
tuha
n ng
pas
iya.
Ang
Pan
lipun
an–P
anda
mda
min
g Pa
gkat
uto
(Soc
ial-Em
otio
nal
Lear
ning
) ay
ang
pag
kaka
roon
ng
mga
kak
ayah
ang
kaila
ngan
sa
pagk
ilala
at
pam
amah
ala
ng
sarili,
pag
linan
g ng
pag
mam
alas
akit
sa k
apw
a, p
agga
wa
ng m
apan
agut
ang
pasi
ya,
paki
kipa
g-u
gnay
an,
at p
agha
rap
nang
epe
ktib
o sa
mga
map
angh
amon
g si
twas
yon.
Pa
raan
ito
ng
pagl
inan
g ng
mga
kak
ayah
an n
g m
ag-a
aral
upa
ng m
agta
gum
pay
sa m
ga g
awai
n sa
buh
ay.
Nah
ahat
i sa
lim
ang
uri
ang
mga
ka
kaya
hang
ito:
Kam
alay
ang
Pans
arili
, Pa
mam
ahal
a ng
Sar
ili, Kam
alay
ang
Panl
ipun
an, Pa
mam
ahal
a ng
Pak
ikip
ag-u
gnay
an a
t M
apan
agut
ang
Pagp
apas
iya.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xi
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
Fig
ure
1.
An
g B
ata
ya
ng
Ko
nse
ptw
al
ng
Ed
uk
asy
on
sa
Pa
gp
ap
ak
ata
o
Pilo
sopi
ya n
g Pe
rson
alis
mo
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xii
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
De
skri
psy
on
ng
Asi
gn
atu
ra
Ang
Edu
kasy
on s
a Pa
gpap
akat
ao (
EsP
) ay
isa
sa
mga
asi
gnat
ura
ng P
inau
nlad
na
Prog
ram
a ng
Bat
ayan
g Ed
ukas
yon
na K
to
12 n
a ga
gab
ay a
t
huhu
bog
sa m
ga ka
bata
an.
Tun
guhi
n ni
to an
g pa
ghub
og ng
ka
bata
ang
nagp
apas
ya at
ku
mik
ilos
nang
m
apan
agut
an tu
ngo
sa ka
butih
ang
pa
nlah
at.
Nan
gang
ahul
ugan
ito
na
lilin
angi
n at
pau
unla
rin
ang
pa
gk
ata
on
g e
tik
al
ng b
awat
mag
-aar
al.
Upa
ng m
aipa
mal
as ito
, ka
ilang
ang
mag
tagl
ay s
iya
ng lim
ang
pang
unah
ing
kaka
yaha
n ( m
acro
ski
lls):
pa
g-u
na
wa
, p
ag
nin
ila
y, p
ag
san
gg
un
i, p
ag
pa
pa
sya
at
pa
gk
ilo
s.
Nili
linan
g sa
apa
t na
tem
a sa
baw
at a
ntas
mul
a Kin
derg
arte
n ha
ngga
ng B
aita
ng 1
0 an
g m
ga p
angu
nahi
ng k
akay
ahan
g ito
: (a
) Pa
nan
agut
ang
Pans
arili
at M
abut
ing
Kas
api ng
Pam
ilya,
(b)
Pak
ikip
agka
pwa-
tao,
(c)
Pag
gaw
a Tun
go s
a Pa
mba
nsan
g Pa
g-u
nlad
at
Paki
kiba
hagi
sa
Pand
aigd
igan
g Pa
gkak
aisa
, at
(d)
Pana
nalig
at
Pagm
amah
al s
a D
iyos
at
Pani
nind
igan
sa
Kab
utih
an.
MG
A P
AM
AN
TA
YA
N S
A P
RO
GR
AM
A (
LEA
RN
ING
AR
EA
ST
AN
DA
RD
S)
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-una
wa
sa m
ga k
onse
pto
sa p
anan
agut
ang
pans
arili
, pa
mily
a, k
apw
a, b
ansa
/dai
gdig
at
Diy
os;
naka
pagp
apas
iya
at
naka
kiki
los
nang
map
anag
utan
tun
go s
a ka
butih
ang
panl
ahat
upa
ng m
amuh
ay n
ang
maa
yos
at m
alig
aya.
PA
NG
UN
AH
ING
PA
MA
NT
AY
AN
NG
BA
WA
T Y
UG
TO
(K
EY
ST
AG
E S
TA
ND
AR
DS
)
K –
Ba
ita
ng
3
Ba
ita
ng
4 –
6
Ba
ita
ng
7 –
10
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-una
wa
sa
kons
epto
at
gaw
aing
nag
papa
kita
ng
pana
nagu
tang
pa
nsar
ili, pa
mpa
mily
a, p
agm
amah
al s
a ka
pwa/
pa
may
anan
, sa
ban
sa a
t sa
Diy
os t
ungo
sa
maa
yos
at m
asay
ang
pam
umuh
ay.
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-una
wa
sa
kons
epto
at
gaw
aing
nag
papa
kita
ng
pana
nagu
tang
pan
sarili,
pam
pam
ilya,
pa
gmam
ahal
sa
kapw
a, s
a ba
nsa/
dai
gdig
at
sa
Diy
os t
ungo
sa
kabu
tihan
g pa
nlah
at.
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-una
wa
sa
mga
kon
sept
o sa
pan
anag
utan
g pa
nsar
ili,
pagk
atao
ng
tao,
pam
ilya
at p
akik
ipag
kapw
a,
lipun
an, pa
ggaw
a at
mga
pag
papa
hala
gang
mor
al
at n
agpa
pasi
ya a
t ku
mik
ilos
nang
map
anag
utan
tu
ngo
sa k
abut
ihan
g pa
nlah
at u
pang
mam
uhay
na
ng m
ay k
aayu
san
at k
alig
ayah
an.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xiii
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
AN
G B
AT
AY
AN
G K
ON
SE
PT
WA
L N
G E
DU
KA
SY
ON
SA
PA
GP
AP
AK
AT
AO
Gra
de
Le
ve
l S
tan
da
rds
(Pa
ma
nta
yan
sa
Ba
wa
t B
ait
an
g/
An
tas)
BA
ITA
NG
P
AM
AN
TA
YA
N
K
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang p
ag-u
naw
a sa
pag
kaka
roon
ng k
amal
ayan
sa
pag
gal
ang a
t pa
gmam
ahal
sa
sarili,
kap
wa
at D
iyos
bila
ng
gab
ay t
ungo
sa m
aayo
s at
mas
ayan
g t
ahan
an.
1
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang p
ag-u
naw
a sa
mga
par
aan n
g p
aggal
ang s
a sa
rili,
kap
wa,
ban
sa a
t D
iyos
bila
ng g
abay
tungo
sa m
aayo
s at
m
asay
ang t
ahan
an a
t paa
rala
n.
2
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang p
ag-u
naw
a sa
pag
pap
akik
ita
ng m
ga k
ilos
na
nag
pap
ahal
aga
sa s
arili
, ka
pw
a, b
ansa
, D
iyos
at
sa
Kan
yang m
ga
nili
kha
bila
ng
pat
nubay
sa m
aayo
s at
mas
ayan
g p
aara
lan a
t pa
may
anan
.
3
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang p
ag-u
naw
a sa
mga
gaw
ain n
a nag
pap
akita
ng p
agpap
ahal
aga
tungo
sa m
aayo
s at
mas
ayan
g
pam
umuhay
na
may
map
anag
utan
g pa
gkilo
s at
pag
papa
siya
par
a sa
sar
ili,
kapw
a, p
amay
anan
, ban
sa a
t D
iyos
.
4
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang p
ag-u
naw
a sa
mga
mak
abulu
han
g g
awai
n n
a m
ay k
aaki
bat
na
pag
pap
ahal
aga
tungo
sa w
asto
, m
aayo
s, m
asay
a at
map
ayap
ang p
amum
uhay
par
a sa
sar
ili, ka
pw
a, b
ansa
at
Diy
os.
5
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang p
ag-u
naw
a sa
mas
usin
g p
agsu
suri s
a pag
pap
ahay
ag, pag
gan
ap n
g t
ungku
lin n
a m
ay
pan
anag
uta
n a
t pa
gsa
sabu
hay
ng m
ga it
o tu
ngo
sa m
asay
a, m
apay
apa
at m
aunla
d n
a pam
umuhay
par
a sa
sar
ili/
mag
-anak
, ka
pw
a/ p
amay
anan
, ban
sa/
dai
gdig
at
Diy
os.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xiv
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
BA
ITA
NG
P
AM
AN
TA
YA
N
6
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag-u
naw
a sa
mga
gaw
ain n
a tu
mutu
long
sa p
ag-a
ngat
ng
sarilin
g dig
nid
ad, pag
mam
ahal
sa
kapw
a na
may
map
anag
uta
ng
pagki
los
at p
agpa
pasi
ya t
ungo
sa
maa
yos,
map
ayap
a at
mau
nla
d na
pam
umuhay
par
a sa
kab
utihan
g pa
nla
hat
.
7
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag-u
naw
a sa
mga
angk
op n
a in
aasa
han
g k
akay
ahan
at
kilo
s sa
pan
ahon
ng
pagda
dala
ga /
pa
gbi
binat
a, k
akay
ahan
at
tale
nto
, hili
g at
pag
kata
o ng
tao
tungo
sa p
agtu
pad
ng
mga
tungku
lin s
a sa
rili,
sa
kapw
a, s
a ban
sa/
daig
dig
at
sa D
iyos
at
pagt
atak
da n
g m
ithiin
upa
ng
map
anag
uta
n a
ng
kahih
inat
nan
ng
mga
pas
ya a
t ki
los.
8
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag-u
naw
a sa
layu
nin
at
kahal
agah
an n
g pa
mily
a at
pak
ikip
agka
pw
a upa
ng m
agin
g m
apan
aguta
n s
a pa
kiki
pag-u
gnay
an s
a ib
a tu
ngo
sa
mak
abulu
han
g buhay
sa
lipuna
n.
9
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag-u
naw
a sa
mga
kon
sept
o tu
ngko
l sa
lipunan
at
pagga
wa
bila
ng
paglil
ingko
d t
ungo
sa
tam
ang p
agpili
ng
kurs
o o
han
apbuhay
na
mag
igin
g m
akab
ulu
han
at
kapa
ki-p
akin
aban
g s
a ka
nya
at
sa li
punan
.
10
N
aipa
mam
alas
ng
mag
-aar
al a
ng
pag-u
naw
a sa
mga
kon
sept
o tu
ngk
ol s
a pa
gkat
ao n
g ta
o, m
akat
aong
kilo
s, p
agpa
pahal
agan
g m
oral
at
mga
isyu
ng
mor
al a
t nag
papa
sya
at k
um
ikilo
s na
ng
may
pre
pere
nsy
a sa
kab
utihan
upa
ng
mag
ing
mat
atag
sa
gitn
a ng
mga
isyu
ng
mor
al
at im
pluw
ensy
a ng
kapal
igiran
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xv
GA
BA
Y P
ang
ku
riku
lum
sa
Ed
uk
asyo
n s
a P
agp
apa
kata
o (
ES
P)
BA
ITA
NG
10
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TU
TO
( L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
CO
DE
UN
AN
G M
AR
KA
HA
N:
An
g M
ora
l na
Pag
kata
o
Pam
anta
yan
g
Pan
gn
ilala
man
N
aipa
mam
alas
ng
mag
-aar
al a
ng p
ag-u
naw
a sa
mga
kon
sept
o tu
ngko
l sa
pagp
apak
atao
at
pagk
atao
ng
tao
upa
ng m
akap
agpa
siya
at
kum
ilos
nang
may
pre
pere
nsya
sa
kabu
tihan
.
Bat
ayan
g K
on
sep
to
Ang
pag
-una
wa
sa k
ahal
agah
an n
g pa
gkilo
s ay
on s
a pa
gkat
ao n
g ta
o ay
daa
n tu
ngo
sa p
agig
ing
mor
al n
a ni
lala
ng.
1. A
ng m
ga K
atan
gian
ng
Pag
papa
kata
o
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa m
ga
kata
ngia
n ng
pa
gpap
akat
ao.
Nai
lala
pat
ng m
ag-
aara
l ang
mga
tiy
ak n
a ha
kban
g up
ang
pa
unla
rin
ang
mga
ka
tang
ian
ng
pagp
apak
atao
.
1.1
N
atut
ukoy
ang
mga
kat
angi
an n
g
pa
gpap
akat
ao
EsP
10
MP
-I
a-1
.1
1.2
Nas
usur
i ang
sar
ili k
ung
anon
g ka
tang
ian
ng p
agpa
paka
tao
ang
mak
atut
ulon
g sa
pag
tupa
d ng
iba’
t ib
ang
pape
l sa
buha
y (u
pang
m
agam
pana
n an
g ka
niya
ng m
isyo
n sa
buh
ay)
EsP
10
MP
-I
a-1
.2
1.3
Nap
atut
unay
an n
a an
g pa
g-un
lad
sa m
ga k
atan
gian
ng
pagp
apak
atao
ay
inst
rum
ento
sa
pagg
anap
ng
tao
sa k
aniy
ang
mis
yon
sa b
uhay
tun
go
sa k
aniy
ang
kalig
ayah
an.
EsP
10
MP
-I
b-1
.3
1.4
Nai
lala
pat
ang
mga
tiy
ak n
a ha
kban
g up
ang
paun
larin
ang
mga
ka
tang
ian
ng p
agpa
paka
tao
EsP
10
MP
-I
b-1
.4
Pan
gka
lah
atan
g
Pam
anta
yan
Nai
pam
amal
as
ng
mag
-aar
al
ang
pag-
unaw
a sa
m
ga
kons
epto
tu
ngko
l sa
pa
gpap
akat
ao,
mak
atao
ng k
ilos,
pag
papa
hala
gang
mor
al a
t m
ga isy
ung
mor
al a
t na
gpap
asiy
a at
kum
ikilo
s na
ng
may
pr
eper
ensy
a sa
ka
butih
an
upan
g m
agin
g m
atat
ag
sa
gitn
a ng
m
ga
isyu
ng
mor
al
at
impl
uwen
sya
ng k
apal
igira
n.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xvi
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TU
TO
(
Lea
rnin
g Co
mpe
tenc
ies)
C
OD
E
2. A
ng M
ataa
s na
Gam
it at
Tun
guhi
n
ng
Isip
at
Kilo
s-Lo
ob
(W
ill)
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa m
ga
kons
epto
tun
gkol
sa
pagg
amit
ng is
ip s
a pa
ghah
anap
ng
kato
toha
nan
at
pagg
amit
ng k
ilos-
loob
sa
pagl
iling
kod/
pa
gmam
ahal
.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g m
ga
angk
op n
a ki
los
upan
g m
aipa
kita
an
g ka
kaya
hang
ha
napi
n an
g ka
toto
hana
n at
m
aglin
gkod
at
mag
mah
al.
2.1
Nat
utuk
oy a
ng g
amit
at t
ungu
hin
ng is
ip a
t ki
los-
loob
sa
angk
op n
a si
twas
yon
EsP
10
MP
-I
c-2
.1
2.2
Nas
usur
i kun
g gi
nam
it na
ng t
ama
ang
isip
at
kilo
s-lo
ob a
yon
sa
tung
uhin
ng
mga
ito
EsP
10
MP
-I
c-2
.2
2.3
Nai
palil
iwan
ag n
a an
g is
ip a
t ki
los-
loob
ay
gina
gam
it pa
ra la
man
g sa
pa
ghah
anap
ng
kato
toha
nan
at s
a pa
glili
ngko
d/pa
gmam
ahal
EsP
10
MP
-I
c-2
.3
2.4
Nak
agag
awa
ng m
ga a
ngko
p na
ki
los
upan
g m
aipa
kita
ang
ka
kaya
hang
han
apin
ang
ka
toto
hana
n at
mag
lingk
od a
t m
agm
ahal
EsP
10
MP
-I
c-2
.4
3. P
aghu
bog
ng
Kon
sens
iya
bata
y sa
Li
kas
na B
atas
Mor
al
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa k
onse
pto
ng p
aghu
bog
ng
kons
iyen
siya
bat
ay
sa
Lika
s na
Bat
as
Mor
al.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g an
gkop
na
kilo
s up
ang
itam
a an
g m
ga m
alin
g pa
siya
ng g
inaw
a.
3.1
Nak
ikila
la a
ng m
ga y
ugto
ng
kons
ensi
ya s
a
pags
usur
i o p
agni
nila
y sa
isan
g
pagp
apas
iyan
g gi
naw
a
EsP
10
MP
-I
d-3
.1
3.2
Nak
apag
susu
ri ng
mga
pas
iyan
g gi
naw
a ba
tay
sa m
ga P
rinsi
pyo
ng
Lika
s na
Bat
as M
oral
EsP
10
MP
-I
d-3
.2
3.3
Nap
atut
unay
an n
a an
g ko
nsen
siya
ng n
ahub
og b
atay
sa
Lika
s na
Bat
as M
oral
ay
nags
isilb
ing
gaba
y sa
tam
ang
pagp
apas
iya
at
pagk
ilos
EsP
10
MP
-I
e-3
.3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xvii
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TU
TO
( L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
CO
DE
3. P
aghu
bog
ng
Kon
sens
iya
bata
y sa
Li
kas
na B
atas
Mor
al
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa k
onse
pto
ng p
aghu
bog
ng
kons
iyen
siya
bat
ay
sa
Lika
s na
Bat
as
Mor
al.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g an
gkop
na
kilo
s up
ang
itam
a an
g m
ga m
alin
g pa
siya
ng g
inaw
a.
3.4
Nak
agag
awa
ng a
ngko
p na
kilo
s ba
tay
sa k
onse
nsiy
ang
nahu
bog
ng
Lika
s na
Bat
as M
oral
EsP
10
MP
-I
e-3
.4
4. Ang
Map
anag
utan
g
Pag
gam
it ng
Kal
ayaa
n
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa t
unay
na
kahu
luga
n ng
ka
laya
an.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g m
ga
angk
op n
a ki
los
upan
g m
aisa
buha
y an
g pa
ggam
it ng
tu
nay
na k
alay
aan:
tu
mug
on s
a ta
wag
ng
pag
mam
ahal
at
pagl
iling
kod.
4.1
Nat
utuk
oy a
ng m
ga p
asiy
a at
kilo
s na
tum
utug
on s
a tu
nay
na g
amit
ng k
alay
aan
EsP
10
MP
-I
f-4
.1
4.2
Nas
usur
i ang
tun
ay n
a ka
hulu
gan
ng k
alay
aan
EsP
10
MP
-I
f-4
.2
4.3
Nai
palil
iwan
ag n
a an
g tu
nay
na
kala
yaan
ay
ang
kaka
yaha
ng
tum
ugon
sa
taw
ag n
g pa
gmam
ahal
at
pag
lilin
gkod
EsP
10
MP
-I
g-4
.3
4.4
Nak
agag
awa
ng m
ga a
ngko
p na
ki
los
upan
g m
aisa
buha
y an
g pa
ggam
it ng
tun
ay n
a ka
laya
an:
tu
mug
on s
a ta
wag
ng
pagm
amah
al
at p
aglil
ingk
od
EsP
10
MP
-I
g-4
.4
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xviii
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PAM
AN
TAYA
NG
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PAM
AN
TAYA
N
SA P
AG
GA
NA
P (P
erfo
rman
ce
Stan
dard
)
MG
A K
ASA
NAY
ANG
PA
MPA
GK
ATU
TO
( L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
COD
E
IKA
LAW
AN
G M
ARK
AH
AN
: Ang
Mak
atao
ng K
ilos
Pam
anta
yang
Pa
ngni
lala
man
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-una
wa
sa m
ga k
onse
pto
tung
kol s
a m
akat
aong
kilo
s up
ang
mak
apag
pasi
ya n
ang
may
pre
pere
nsya
sa
kabu
tihan
sa
gitn
a ng
mga
isyu
ng m
oral
at i
mpl
uwen
ysa
ng k
apal
igira
n.
Bat
ayan
g K
onse
pto
Ang
pag-
unaw
a sa
mga
kon
sept
o ng
mor
alid
ad n
g ki
los
ay g
abay
sa
pagp
ili n
g m
oral
na
pasi
ya a
t ki
los
sa g
itna
ng m
ga is
yung
mor
al a
t im
pluw
ensy
a ng
kap
alig
iran.
5
. Ang
Pag
kuku
sa n
g
Mak
atao
ng K
ilos
at
Mga
Sal
ik n
a
Nak
aaap
ekto
sa
P
anan
agut
an n
g Ta
o
sa
Kahi
hina
tnan
ng
K
ilos
at P
asiy
a
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa k
onse
pto
ng p
agku
kusa
ng
mak
atao
ng k
ilos
at
mga
sal
ik s
a na
kaaa
pekt
o sa
pa
nana
guta
n ng
tao
sa k
ahih
inat
nan
ng
kilo
s at
pas
iya.
Nak
apag
susu
ri an
g m
ag-a
aral
ng:
a.
sar
iling
kilo
s na
da
pat
pana
guta
n at
na
kaga
gaw
a ng
pa
raan
upa
ng
mag
ing
map
anag
utan
sa
pag
kilo
s
b. s
arili
bat
ay s
a m
ga s
alik
na
naka
aape
kto
sa
pana
nagu
tan
ng ta
o sa
ka
hihi
natn
an n
g ki
los
at p
asiy
a at
nak
agag
awa
5.1
Nak
ikila
la:
a. n
a m
ay p
agku
kusa
sa
mak
atao
ng k
ilos
kung
na
gmum
ula
ito s
a m
alay
ang
pags
asag
awa
ng k
ilos-
loob
sa
pam
amat
nuba
y ng
isip
. b.
ang
baw
at s
alik
na
naka
aape
kto
sa p
anan
agut
an n
g ta
o sa
ka
hihi
natn
an n
g ka
niya
ng k
ilos
at
pasi
ya
EsP1
0MK
-I
Ia-5
.1
5.2
Nak
apag
susu
ri ng
: a.
mga
kilo
s na
may
pan
agut
an
b. m
ga s
itwas
yong
nak
aaap
ekto
sa
pagk
ukus
a sa
kilo
s da
hil s
a ka
man
gman
gan,
mas
idhi
ng
dam
dam
in, t
akot
, kar
ahas
an a
t ga
wi
EsP1
0MK
-I
Ia-5
.2
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xix
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NTA
YA
NG
P
AN
GN
ILA
LAM
AN
(C
onte
nt S
tand
ard)
PA
MA
NTA
YA
N
SA
PA
GG
AN
AP
(P
erfo
rman
ce
Stan
dard
)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TUTO
(
Lea
rnin
g Co
mpe
tenc
ies)
C
OD
E
5. An
g Pa
gkuk
usa
ng
Mak
atao
ng K
ilos
at
Mga
Sal
ik n
a
Nak
aaap
ekto
sa
P
anan
agut
an n
g Ta
o
sa
Kahi
hina
tnan
ng
Kilo
s at
Pas
iya
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa k
onse
pto
ng p
agku
kusa
ng
mak
atao
ng k
ilos
at
mga
sal
ik s
a na
kaaa
pekt
o sa
pa
nana
guta
n ng
tao
sa
kah
ihin
atna
n ng
ki
los
at p
asiy
a.
ng m
ga
hakb
ang
upan
g m
ahub
og a
ng
kani
yang
ka
kaya
han
sa
pagp
apas
iya
5.3
Nap
atut
unay
an n
a:
a. A
ng m
akat
aong
kilo
s ay
sin
adya
(d
elib
erat
e) a
t ni
loob
ng
tao,
ga
mit
ang
isip
, kay
a pa
nana
guta
n ni
ya a
ng
kahi
hina
tnan
nito
(ka
butih
an o
ka
sam
aan)
. b.
Nak
aaap
ekto
ang
ka
man
gman
gan,
mas
idhi
ng
dam
dam
in, ta
kot,
kar
ahas
an a
t ga
wi s
a pa
nana
guta
n ng
tao
sa
kahi
hina
tnan
ng
kani
yang
kilo
s da
hil m
aaar
ing
maw
ala
ang
pagk
ukus
a ng
kilo
s.
EsP
10
MK
-I
Ib-5
.3
5.4
Nak
apag
susu
ri ng
: a.
sar
iling
kilo
s na
dap
at p
anag
utan
at
nak
agag
awa
ng p
araa
n up
ang
mag
ing
map
anag
utan
sa
pagk
ilos
b.
Sar
ili b
atay
sa
mga
sal
ik n
a
naka
aape
kto
sa p
anan
agut
an n
g ta
o sa
kah
ihin
atna
n ng
kilo
s at
pa
siya
at
naka
gaga
wa
ng m
ga
hakb
ang
upan
g m
ahub
og a
ng
kani
yang
kak
ayah
an s
a pa
gpap
asiy
a na
ng t
ama
at
mab
uti
EsP
10
MK
-I
Ib-5
.4
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xx
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NTA
YA
NG
P
AN
GN
ILA
LAM
AN
(C
onte
nt S
tand
ard)
PA
MA
NTA
YA
N
SA
PA
GG
AN
AP
(P
erfo
rman
ce
Stan
dard
)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TUTO
(
Lea
rnin
g Co
mpe
tenc
ies)
C
OD
E
6. L
ayun
in, Pa
raan
,
Sirk
umst
ansi
ya, at
Ka
hihi
natn
an n
g M
akat
aong
Kilo
s
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa la
yuni
n,
para
an a
t m
ga
sirk
umst
ansi
ya n
g m
akat
aong
kilo
s.
Nak
apag
susu
ri an
g m
ag-a
aral
ng
kabu
tihan
o
kasa
maa
n ng
sa
rilin
g pa
siya
o
kilo
s sa
isan
g si
twas
yon
bata
y sa
la
yuni
n, p
araa
n at
si
rkum
stan
siya
ni
to.
6.1
Nai
palil
iwan
ag a
ng la
yuni
n, p
araa
n at
sirk
umst
ansi
ya, at
kah
ihin
atna
n ng
mak
atao
ng k
ilos
EsP
10
MK
-I
Ic-6
.1
6.2
Nak
apag
susu
ri ng
kab
utih
an o
ka
sam
aan
ng s
arili
ng p
asiy
a o
kilo
s sa
isan
g si
twas
yon
bata
y sa
la
yuni
n, p
araa
n, s
irkum
stan
siya
, at
ka
hihi
natn
an n
ito
EsP
10
MK
-I
Ic-6
.2
6.3
Nap
atut
unay
an n
a an
g la
yuni
n,
para
an, si
rkum
stan
siya
, at
ka
hihi
natn
an n
g ki
los
ay
nagt
atak
da n
g pa
gkam
abut
i o
pagk
amas
ama
nito
EsP
10
MK
-I
Id-6
.3
6.4
Nak
apag
tata
ya n
g ka
butih
an o
ka
sam
aan
ng p
asiy
a o
kilo
s sa
is
ang
sitw
asyo
ng m
ay s
ulira
nin
(dile
mm
a) b
atay
sa
layu
nin,
par
aan
sirk
umst
ansi
ya, at
kah
ihin
atna
n ni
to
EsP
10
MK
-I
Id-6
.4
7. A
ng K
abut
ihan
o
Kasa
maa
n ng
Kilo
s Ayo
n sa
Pan
inin
diga
n,
Gin
tong
Ara
l at
Pagp
apah
alag
a
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
kabu
tihan
o
kasa
maa
n ng
kilo
s ay
on s
a pa
gpap
ahal
aga.
Nai
tata
ma
ng
mag
-aar
al a
ng
isan
g m
alin
g ki
los
sa p
amam
agita
n ng
pag
papa
siya
ga
mit
ang
mas
m
ataa
s na
pa
gpap
ahal
aga.
7.1
Nat
utuk
oy a
ng b
atay
an s
a pa
ghus
ga s
a ka
butih
an o
ka
sam
aan
ng k
ilos
ayon
sa
pani
nini
ndig
an, G
into
ng A
ral a
t m
ataa
s na
Pag
papa
hala
ga
EsP
10
MK
-I
Ie-7
.1
7.2
Nak
apag
susu
ri ku
ng p
aano
pai
iralin
an
g m
as m
ataa
s na
pag
papa
hala
ga
sa is
ang
sitw
asyo
ng m
ay c
onfli
ct
EsP
10
MK
-I
Ie-7
.2
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxi
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TU
TO
(
Lea
rnin
g Co
mpe
tenc
ies)
C
OD
E
7. A
ng K
abut
ihan
o
Kas
amaa
n ng
Kilo
s Ayo
n sa
Pan
inin
diga
n,
Gin
tong
Ara
l at
Pagp
apah
alag
a
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
kabu
tihan
o
kasa
maa
n ng
kilo
s ay
on s
a pa
gpap
ahal
aga.
Nai
tata
ma
ng
mag
-aar
al a
ng
isan
g m
alin
g ki
los
sa p
amam
agita
n ng
pag
papa
siya
ga
mit
ang
mas
m
ataa
s na
pa
gpap
ahal
aga.
7.3
Nai
palil
iwan
ag n
a ka
sam
a sa
na
rara
pat
na g
amiti
ng b
atay
an s
a pa
ghus
ga n
g ka
butih
an o
kas
amaa
n ng
kilo
s an
g Kau
tusa
ng W
alan
g Pa
suba
li, G
into
ng A
ral a
t m
ga
pagp
apah
alag
a
EsP
10
MK
-I
If-7
.3
7.4
Nai
tata
ma
ang
isan
g m
alin
g ki
los
sa
pam
amag
itan
ng p
agga
wa
ng m
ga
tiyak
na
hakb
ang
bat
ay s
a pa
nini
diga
n, G
into
ng A
ral,
at m
as
mat
aas
na
pagp
apah
alag
a
EsP
10
MK
-I
If-7
.4
8. M
ga Y
ugto
ng
M
akat
aong
Kilo
s at
M
ga H
akba
ng s
a
Mor
al n
a
Pag
papa
siya
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa m
ga
yugt
o ng
mak
atao
ng
kilo
s at
mga
ha
kban
g sa
mor
al
na p
agpa
pasi
ya.
Nak
apag
susu
ri a
ng
mag
-aar
al n
g sa
rilin
g ki
los
at
pasi
ya b
atay
sa
mga
yug
to n
g m
akat
aong
kilo
s at
na
kaga
gaw
a ng
pl
ano
upan
g m
aita
ma
ang
kilo
s o
pasi
ya.
8.1
Nai
palil
iwan
ag a
ng b
awat
yug
to n
g m
akat
aong
kilo
s at
mga
hak
bang
sa
mor
al n
a pa
gpap
asiy
a
EsP
10
MK
-I
Ig-8
.1
8.2
Nat
utuk
oy a
ng m
ga k
ilos
at
pasi
yang
nag
awa
na
umaa
yon
sa b
awat
yug
to n
g m
akat
aong
kilo
s
EsP
10
MK
-I
Ig-8
.2
8.3
Nai
palil
iwan
ag n
a an
g ba
wat
yug
to
ng m
akat
aong
kilo
s ay
kak
ikita
an
ng k
ahal
agah
an n
g de
liber
asyo
n ng
is
ip a
t ka
tata
gan
ng k
ilos-
loob
sa
pagg
awa
ng m
oral
na
pasi
ya a
t ki
los
EsP
10
MK
-I
Ih-8
.3
8.4
Nak
apag
susu
ri ng
sar
iling
mga
kilo
s at
pas
iya
bata
y sa
mga
yug
to n
g m
akat
aong
kilo
s at
nak
agag
awa
ng
plan
o up
ang
mai
tam
a an
g m
ga
kilo
s o
pasi
ya
EsP
10
MK
-I
Ih-8
.4
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxii
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TU
TO
(
Lea
rnin
g Co
mpe
tenc
ies)
C
OD
E
IKA
TLO
NG
MA
RK
AH
AN
: M
ga
Pa
ng
un
ah
ing
Bir
tud
at
Pa
gp
ap
ah
ala
ga
ng
Mo
ral
Pa
ma
nta
yan
g
Pa
ng
nil
ala
ma
n
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-una
wa
sa m
ga k
onse
pto
tung
kol s
a m
ga p
agpa
paha
laga
ng
mor
al u
pang
mak
apag
pasi
ya a
t m
akak
ilos
tung
o sa
mak
abul
uhan
at
mab
utin
g pa
kiki
pag-
ugna
yan
sa
Diy
os, sa
kap
wa
at s
a ka
palig
iran
.
Ba
taya
ng
Ko
nse
pto
Ang
pag
-una
wa
sa m
ga k
onse
pto
tung
kol s
a m
ga p
agpa
paha
laga
ng m
oral
ay
kaila
ngan
upa
ng
mak
apag
pasi
ya a
t m
akak
ilos
nang
may
pre
pere
nsya
sa
kabu
tihan
. 9.
Mai
ngat
na
P
aghu
husg
a (
Prud
ence
)
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
mai
ngat
na
pag
huhu
sga
(pru
denc
e).
Nak
agag
awa
ang
m
ag-a
aral
ng
mga
an
gkop
na
kilo
s na
na
gpap
akita
ng
mai
ngat
na
pagh
uhus
ga.
9.1
Nat
utuk
oy a
ng m
ga k
ilos
na
nagp
apak
ita n
g m
aing
at n
a pa
ghuh
usga
EsP
10
PB
-I
IIa
-9.1
9.2
Nas
usur
i ang
mga
kilo
s na
na
gpap
akita
ng
mai
ngat
na
pagh
uhus
ga
EsP
10
PB
-I
IIa
-9.2
9.3
Nap
atut
unay
an n
a an
g m
aing
at n
a pa
ghuh
usga
ay
mah
alag
ang
kasa
naya
n sa
tam
ang
pagp
apas
iya
upan
g m
apau
nlad
ang
pan
inin
diga
n sa
pag
papa
kata
o
EsP
10
PB
-I
IIb
-9.3
9.4
Nak
agag
awa
ng m
ga a
ngko
p na
ki
los
na n
agpa
paki
ta n
g m
aing
at n
a pa
ghuh
usga
EsP
10
PB
-I
IIb
-9.4
10. Pa
gmam
ahal
sa
B
ayan
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
pagm
amah
al s
a ba
yan.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g an
gkop
na
kilo
s up
ang
mai
pam
alas
an
g pa
gmam
ahal
sa
Bay
an
(Pat
riyo
tism
o).
10.1
N
akik
ilala
sa
sarili
ang
mga
in
dika
syon
ng
pagm
amah
al s
a ba
yan
EsP
10
PB
-I
IIc-
10
.1
10.2
Nah
uhus
gaha
n an
g an
gkop
na
kilo
s o
tugo
n sa
mga
sitw
asiy
ong
kaila
ngan
ang
map
anur
ing
pag-
iisip
bila
ng p
agpa
paki
ta n
g
EsP
10
PB
-I
IIc-
10
.2
E
sP1
0P
B
-III
c-1
0.2
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxiii
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TU
TO
( L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
CO
DE
10. Pa
gmam
ahal
sa
B
ayan
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
pagm
amah
al s
a ba
yan.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g an
gkop
na
kilo
s up
ang
mai
pam
alas
an
g pa
gmam
ahal
sa
Bay
an
(Pat
riyo
tism
o).
pagm
amah
al s
a ba
yan
10.3
N
ahih
inuh
a na
ang
pag
mam
ahal
sa
baya
n ay
mas
asal
amin
sa
pags
isik
ap n
a m
aisa
buha
y an
g m
ga
pagp
apah
alag
a at
nak
aaam
bag
sa
pag-
anga
t ng
kul
tura
ng P
ilipi
no a
t ka
unla
ran
ng b
ansa
EsP
10
PB
-I
IId
-10
.3
10.4
N
akag
agaw
a ng
mga
ang
kop
na
kilo
s sa
pam
ayan
an o
bar
anga
y up
ang
mai
pam
alas
ang
pa
gmam
ahal
sa
baya
n
EsP
10
PB
-I
IId
-10
.4
11. Pa
ngan
gala
ga s
a
Kal
ikas
an
.
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
pang
anga
laga
sa
kalik
asan
.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g an
gkop
na
kilo
s up
ang
m
aipa
mal
as a
ng
pang
anga
laga
sa
kalik
asan
.
11.1
N
akap
agpa
paliw
anag
ng
kaha
laga
han
ng p
anga
ngal
aga
sa
kalik
asan
EsP
10
PB
-I
IIe
-11
.1
11.2
N
atut
ukoy
ang
mga
pag
laba
g sa
pa
ngan
gala
ga s
a ka
likas
an n
a um
iiral
sa
lipun
an
EsP
10
PB
-I
IIe
-11
.2
11.3
N
apan
gang
atw
iran
an n
a:
a
. La
hat
tayo
ay
mam
amay
an n
g iis
ang
mun
do, da
hil n
abub
uhay
ta
yo s
a iis
ang
kalik
asan
(M
othe
r N
atur
e)
b. In
utus
an t
ayo
ng D
iyos
na
alag
aan
ang
kalik
asan
(s
tew
ards
) at
hin
di m
agin
g ta
gapa
gdom
ina
para
sa
susu
nod
na h
ener
asyo
n.
c. B
inub
uhay
tay
o ng
kal
ikas
an
EsP
10
PB
-I
IIf-
11
.3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxiv
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NTA
YA
NG
P
AN
GN
ILA
LAM
AN
(C
onte
nt S
tand
ard)
PA
MA
NTA
YA
N
SA
PA
GG
AN
AP
(P
erfo
rman
ce
Stan
dard
)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TUTO
(
Lea
rnin
g Co
mpe
tenc
ies)
C
OD
E
11. Pa
ngan
gala
ga s
a
Ka
likas
an
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
pang
anga
laga
sa
kalik
asan
.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g an
gkop
na
kilo
s up
ang
m
aipa
mal
as a
ng
pang
anga
laga
sa
kalik
asan
.
11.4
N
akag
agaw
a ng
mga
ang
kop
na
kilo
s up
ang
mai
pam
alas
ang
pa
ngan
gala
ga s
a ka
likas
an
EsP
10
PB
-I
IIf-
11
.4
12. Es
pirit
wal
idad
at
Pana
nam
pala
taya
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
pana
nam
pala
taya
at
espi
ritw
alid
ad.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g an
gkop
na
kilo
s up
ang
map
aunl
ad
ang
saril
ing
pana
nam
pala
taya
at
esp
iritw
alid
ad.
12.1
N
atut
ukoy
ang
mga
kat
angi
an n
g ta
o bi
lang
esp
iritw
al n
a ni
lala
ng
EsP
10
PB
-I
IIg
-12
.1
12.2
N
asus
uri a
ng s
arili
ng u
gnay
an s
a D
iyos
EsP
10
PB
-I
IIg
-12
.2
12.3
N
ahih
inuh
a na
:
a. N
asa
pags
isik
ap n
a ha
napi
n an
g ka
hulu
gan
ng bu
hay,
hin
di a
ng
mga
bag
ay n
a m
ater
yal,
ang
pagi
ging
esp
iritw
al n
g ta
o.
b. A
ng p
agsi
sika
p na
map
anat
ili
ang
ugna
yan
sa D
iyos
, bi
lang
in
dika
syon
ng
pagi
ging
ispi
ritw
al,
ang
nagp
apat
ibay
sa
atin
g pa
nana
mpa
lata
ya.
c. N
aipa
kiki
ta a
ng t
unay
na
pana
nam
pala
taya
sa
pag-
ibig
sa
kapw
a at
pre
pere
nsya
sa
kabu
tihan
.
EsP
10
PB
-I
IIh
-12
.3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxv
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TU
TO
( L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
CO
DE
12. Es
pirit
wal
idad
at
Pana
nam
pala
taya
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa
pana
nam
pala
taya
at
espi
ritw
alid
ad.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g an
gkop
na
kilo
s up
ang
map
aunl
ad
ang
saril
ing
pana
nam
pala
taya
at
esp
iritw
alid
ad.
12.4
N
akag
agaw
a ng
mga
ang
kop
na
kilo
s up
ang
map
aunl
ad a
ng s
arili
ng
pana
nam
pala
taya
at
es
pirit
wal
idad
EsP
10
PB
-I
IIh
-12
.4
IKA
AP
AT
NA
MA
RK
AH
AN
: A
ng
Aki
ng
Po
sisy
on
sa
mg
a Is
yun
g M
ora
l
Pam
anta
yan
g
Pan
gn
ilala
man
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-una
wa
sa m
ga is
yung
mor
al u
pang
mag
karo
on n
g m
atat
ag n
a pa
nini
ndig
an s
a ka
butih
an s
a gi
tna
ng ib
a’t
iban
g pa
nana
w s
a m
ga is
yung
ito
at
mga
impl
uwen
sya
ng k
apal
igira
n.
Bat
ayan
g K
on
sep
to
Ang
pag
-una
wa
sa m
ga is
yung
mor
al a
y na
katu
tulo
ng s
a pa
gbuo
ng
map
anin
indi
gang
pan
anaw
ba
tay
sa a
pat
na p
angu
nahi
ng b
irtud
o u
gali
(car
dina
l virt
ues)
at
anim
na
pang
unah
ing
pagp
apah
alag
ang
mor
al (
core
mor
al v
alue
s).
13. M
ga I
syu
Tung
kol s
a
Bu
hay
(Pag
gam
it ng
d
roga
, Abo
rsyo
n,
Pag
papa
tiwak
al,
Eut
hana
sia)
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa m
ga
gaw
aing
tal
iwas
sa
bata
s ng
Diy
os a
t sa
ka
sagr
aduh
an n
g bu
hay.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g sa
rilin
g pa
haya
g tu
ngko
l sa
mga
ga
wai
ng t
aliw
as s
a ba
tas
ng D
iyos
at
sa k
asag
radu
han
ng b
uhay
.
13.1
N
atut
ukoy
ang
mga
gaw
aing
tal
iwas
sa
bata
s ng
Diy
os a
t sa
k
asag
radu
han
ng b
uhay
EsP
10
PI
-IV
a-1
3.1
13.2
N
asus
uri a
ng m
ga g
awai
ng t
aliw
as
sa b
atas
ng
Diy
os a
t sa
ka
sagr
aduh
an n
g bu
hay
EsP
10
PI
-IV
a-1
3.2
13.3
N
apat
utun
ayan
na:
Ang
pag
buo
ng p
osis
yon
tung
kol s
a m
ga is
yung
may
kin
alam
an s
a pa
nini
ndig
an n
g ta
o sa
pag
mam
ahal
ni
ya s
a bu
hay
bila
ng k
aloo
b ng
D
iyos
ay
kaila
ngan
upa
ng
map
atib
ay a
ng a
ting
pagk
ilala
sa
EsP
10
PI
-IV
b-1
3.3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxvi
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NTA
YA
NG
P
AN
GN
ILA
LAM
AN
(C
onte
nt S
tand
ard)
PA
MA
NTA
YA
N
SA P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
ASA
NA
YA
NG
P
AM
PA
GK
ATU
TO
( L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
CO
DE
13. M
ga I
syu
Tung
kol s
a
Bu
hay
(Pag
gam
it ng
d
roga
, Abo
rsyo
n,
Pag
papa
tiwak
al,
Eut
hana
sia)
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa m
ga
gaw
aing
tal
iwas
sa
bata
s ng
Diy
os a
t sa
ka
sagr
aduh
an n
g bu
hay.
Nak
agag
awa
ang
m
ag-a
aral
ng
saril
ing
paha
yag
tung
kol s
a m
ga
gaw
aing
tal
iwas
sa
bata
s ng
Diy
os a
t sa
kas
agra
duha
n ng
buh
ay.
Kani
yang
kad
akila
an a
t ka
pang
yarih
an a
t ka
hala
gaha
n ng
ta
o bi
lang
nila
lang
ng
Diy
os.
13.4
N
akag
agaw
a ng
sar
iling
pah
ayag
tu
ngko
l sa
mga
gaw
aing
tal
iwas
sa
bata
s ng
Diy
os a
t sa
kas
agra
duha
n ng
buh
ay
EsP
10
PI
-IV
b-13
.4
14. M
ga I
syu
Tung
kol
sa
Sek
swal
idad
(Pre
-mar
ital s
ex,
por
nogr
apiy
a P
ang-
aabu
song
S
eksu
wal
, p
rost
itusy
on)
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa m
ga is
yu
tung
kol s
a se
ksw
alid
ad (
pre-
mar
ital s
ex,
porn
ogra
piya
pan
g-aa
buso
ng s
eksw
al,
pros
titus
yon)
.
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g m
alin
aw n
a po
sisy
on t
ungk
ol
sa is
ang
isyu
sa
kaw
alan
ng
pagg
alan
g sa
di
gnid
ad a
t se
ksw
alid
ad.
14.1
N
atut
ukoy
ang
mga
isyu
ng k
augn
ay
sa k
awal
an n
g pa
ggal
ang
sa
dign
idad
at
seks
uwal
idad
EsP
10
PI
-IV
c-14
.1
14.2
N
asus
uri a
ng m
ga is
yung
kau
gnay
sa
kaw
alan
ng
pagg
alan
g sa
di
gnid
ad a
t se
ksuw
alid
ad
EsP
10
PI
-IV
c-14
.2
14.3
An
g m
alaw
ak n
a ka
alam
an s
a m
ga
isyu
ng m
ay k
inal
aman
sa
kaw
alan
ng
pag
gala
ng s
a se
ksuw
alid
ad a
y da
an u
pang
mag
karo
on n
g m
alin
aw n
a po
sisy
on s
a ka
hala
gaha
n ng
pag
gala
ng s
a ka
buua
n ng
pag
kata
o ng
tao
sa
tuna
y na
layu
nin
nito
EsP
10
PI
-IV
d-1
4.3
14.4
N
akag
agaw
a ng
mal
inaw
na
posi
syon
tun
gkol
sa
isan
g is
yu s
a ka
wal
an n
g pa
ggal
ang
sa d
igni
dad
at s
eksu
wal
idad
EsP
10
PI
-IV
d-1
4.4
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxvii
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
AS
AN
AY
AN
G
PA
MP
AG
KA
TU
TO
( L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
CO
DE
15. M
ga I
syun
g M
oral
Tu
ngko
l sa
Kaw
alan
ng
Gal
ang
sa
Kat
otoh
anan
Pa
gsas
abi n
g to
too
para
sa
kabu
tihan
-w
hist
le b
lwoi
ng,
plag
iarism
, in
telle
ctua
l pirac
y)
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa m
ga is
yu
tung
kol s
a pa
glab
ag
sa k
atot
ohan
an
(pag
sasa
bi n
g to
too
para
sa
kabu
tihan
-w
hist
le b
low
ing,
pl
agia
rism
, in
telle
ctua
l pirac
y).
Nak
abub
uo a
ng
mag
-aar
al n
g m
ga
hakb
ang
upan
g m
aisa
buha
y an
g pa
ggal
ang
sa
kato
toha
nan.
15.1
N
atut
ukoy
ang
mga
isyu
ng k
augn
ay
sa k
awal
an n
g pa
ggal
ang
sa
kato
toha
nan
EsP
10
PI
-IV
e-1
5.1
15.2
N
asus
uri a
ng m
ga is
yung
may
ki
nala
man
sa
kaw
alan
ng
pagg
alan
g sa
kat
otoh
anan
EsP
10
PI
-IV
e-1
5.2
15.3
N
apat
utun
ayan
na:
Ang
pag
igin
g m
ulat
sa
mga
isyu
tun
gkol
sa
kaw
alan
ng
pagg
alan
g sa
ka
toto
hana
n ay
daa
n up
ang
isul
ong
at is
abuh
ay a
ng p
agig
ing
map
anag
utan
at
tapa
t na
nila
lang
EsP
10
PI
-IV
f-1
5.3
15.4
N
akab
ubuo
ng
mga
hak
bang
upa
ng
mai
sabu
hay
ang
pagg
alan
g sa
ka
toto
hana
n
EsP
10
PI
-IV
f-1
5.4
16. M
ga I
syu
tung
kol
sa P
agga
wa
(P
agga
mit
ng
kaga
mita
n at
ora
s
sa t
raba
ho,S
ugal
,
Gam
e of
cha
nce,
Pa
ggam
it ng
ora
s at
ka
gam
itan
sa
trab
aho,
M
agka
salu
ngat
na
in
tere
s (C
onfli
ct o
f in
tere
st)
at
Nai
pam
amal
as n
g m
ag-a
aral
ang
pag
-un
awa
sa m
ga is
yu
tung
kol s
a pa
ggaw
a (P
agga
mit
ng
kaga
mita
n at
ora
s sa
tra
baho
,Sug
al,
Gam
e of
cha
nce,
Pa
ggam
it ng
ora
s at
ka
gam
itan
sa
trab
aho,
Nak
agag
awa
ang
mag
-aar
al n
g po
sisy
on t
ungk
ol
sa is
ang
isyu
sa
pagg
awa
at
pagg
amit
ng
kapa
ngya
riha
n.
16.1
N
atut
ukoy
ang
mga
isyu
tun
gkol
sa
pagg
awa
at p
agga
mit
ng
kapa
ngya
riha
n
EsP
10
PI
-IV
g-1
6.1
16.2
Nas
usur
i ang
mga
isyu
tu
ngko
l sa
pagg
awa
at p
agga
mit
ng
kapa
ngya
riha
n
EsP
10
PI
-IV
g-1
6.2
16.3
N
apat
utun
ayan
na:
Ang
pa
gkak
aroo
n ng
mat
ibay
na
pa
nini
ndig
an s
a pa
ggaw
a at
tam
ang
pagg
amit
ng k
apan
gyar
ihan
ay
daan
par
a sa
map
anag
utan
g pa
glili
ngko
d.
EsP
10
PI
-IV
h-1
6.3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxviii
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NTA
YA
NG
P
AN
GN
ILA
LAM
AN
(C
onte
nt S
tand
ard)
PA
MA
NTA
YA
N
SA P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
St
anda
rd)
MG
A K
ASA
NA
YA
NG
P
AM
PA
GK
ATU
TO
( L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
CO
DE
Pagg
amit
ng
Kapa
ngya
rihan
(P
akik
ipag
sabw
atan
, Pa
nunu
hol,
Brib
ery,
Ki
ckba
ck,
Nep
otis
mo)
Mag
kasa
lung
at n
a in
tere
s (C
onfli
ct o
f in
tere
st)
at
Pagg
amit
ng
Kapa
ngya
rihan
(P
akik
ipag
sabw
atan
, Pan
unuh
ol
(Brib
ery)
, Kic
kbac
k,
Nep
otis
mo)
.
16.4
N
akab
ubuo
ng
mat
atag
na
posi
syon
t
ungk
ol s
a m
ga is
yu s
a pa
ggaw
a at
pa
ggam
it ng
k
apan
gyar
ihan
EsP
10P
I -I
Vh-
16.4
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxix
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
CO
DE
BO
OK
LE
GE
ND
Sa
mp
le:
EsP
10
PB
-III
g-1
2.1
LE
GE
ND
S
AM
PLE
Fir
st E
ntr
y
Lear
nin
g A
rea
and S
tran
d/
Subje
ct o
r Spec
ializ
atio
n
Eduka
syon s
a Pag
pap
akat
ao
EsP
1
0
Gra
de
Leve
l Bai
tang 1
0
Up
pe
rca
se L
ett
er/
s D
om
ain/C
onte
nt/
Com
ponen
t/
Topic
Ang P
agpap
ahal
aga
at B
irtu
d
PB
-
Ro
ma
n N
um
era
l *Z
ero
if no
spe
cific
qu
arte
r Q
uar
ter
Ikat
long M
arka
han
II
I
Lo
we
rca
se L
ett
er/
s *P
ut a
hyp
hen
(-)
in
betw
een
lett
ers
to
indi
cate
mor
e th
an a
sp
ecifi
c w
eek
Wee
k Ik
apitong lin
ggo
g
-
Ara
bic
Nu
mb
er
Com
pet
ency
Nak
apag
pap
aLi
wan
ag
ng k
ahal
agah
an n
g
pan
gan
gal
aga
sa
kalik
asan
12
.1
DO
MA
IN/
CO
MP
ON
EN
T
CO
DE
Tungku
lin K
o S
a Aki
ng S
arili
at
Pam
ilya
PKP
Mah
al K
o, Kap
wa
Ko
P
Par
a Sa
Kab
utihan
ng L
ahat
, Sum
unod T
ayo
PPP
Pag
gaw
a ng M
abuti, Kin
alulu
gdan
ng D
iyos
PD
Pag
kila
la a
t Pam
amah
ala
sa m
ga
Pag
bab
ago s
a Sar
ili
PS
Ang P
agka
tao n
g T
ao
PT
Ang P
agpap
ahal
aga
at B
irtu
d
PB
Ang P
akik
ipag
kapw
a
P
Mga
Isyu
sa
Pak
ikip
agka
pw
a
IP
Ang P
apel
ng L
ipunan s
a Tao
PL
Ang T
ungku
lin n
g T
ao s
a Li
punan
TT
Mga
Kau
gnay
na
Pag
pap
ahal
aga
sa P
aggaw
a
KP
Map
anag
uta
ng P
agpap
lano n
g K
urs
ong
Aka
dem
iko o
Tek
nik
al-B
oka
syonal
, Sin
ing a
t Is
port
s, N
egosy
o o
Hanap
buhay
PK
Ang M
ora
l na
Pag
kata
o
MP
Ang M
akat
aong K
ilos
MK
Ang A
king P
osi
syon s
a m
ga
Isyu
ng M
ora
l PI
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
1
Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 10Unang Markahan
Gabay sa Pagtuturo sa Modyul 1: ANG MGA KATANGIAN NG PAGPAPAKATAO
Bilang ng Oras: 4
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasanayang Pampagkatuto
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga katangian ng pagpapakataoPamantayan sa Pagganap: Nailalapat ng mag-aaral ang mga tiyak na hakbang upang paunlarin ang mga katangian ng pagpapakatao
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at maipamalas ng mag-aaral?
Ang pag-unlad sa mga katangian ng pagpapakatao ay instrumento sa pagganap ng tao sa kaniyang misyon sa buhay tungo sa kaniyang kaligayahan.
Ano ang patunay ng pag-unawa?
Nailalapat ang mga tiyak na hakbang upang paunlarin ang mga katangian ng pagpapakatao
Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pag-unawa?
Nasusuri ang sarili kung anong katangian ng pagpapakatao ang makatutulong sa pagtupad ng iba’t ibang papel sa buhay (upang magampanan ang kaniyang misyon sa buhay)
Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pag-unawa?
Natutukoy ang mga katangian ng pagpapakatao
Pamantayan sa pagkatuto
Batayang konsepto
Pagsasabuhay ng mga pagkatuto
Kakayahan
Kaalaman
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
2
II. Pag-uugnay ng mga Kasanayang Pampagkatuto sa Pagtatasa
Pagtatasa
KP1: Pagsasadula ng taong nagpapakatao sa pamamagitan ng malikhaing pamamaraan
Pagsulat ng pinaunlad na Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB)
KP2: Pagtukoy ng iba’t ibang papel sa buhay at mga gawain na makatutulong sa pagtupad ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB)
Pagtukoy ng mga katangian ng pagpapakatao na masasalamin sa gawain na makatutulong sa pagtupad ng PPMB
KP3: Pagsagot sa mga tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong Pag-unawa
Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang Konsepto
KP4: Pagsagot sa matrix ng Plano ng Pagsasabuhay ng Aking Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB)
Pagtatala ng mga posibleng kilos na magagawa upang mapaunlad sa sarili ang mga katangian sa pagpapakatao
Pagtupad ng konkretong plano tungo sa pag-unlad ng mga katangian sa pagpapakatao sa loob ng isang linggo
Mga Kasanayang Pampagkatuto
KP1: Natutukoy ang mga katangian ng pagpapakatao
KP2: Nasusuri ang sarili kung anong katangian ng pagpapakatao ang makatutulong sa pagtupad ng iba’t ibang papel sa buhay (upang magampanan ang kaniyang misyon sa buhay)
KP3: Napatutunayan na ang pag-unlad sa mga katangian ng pagpapakatao ay mga instrumento sa pagkamit ng tao sa kaniyang misyon sa buhay tungo sa kaniyang kaligayahan
KP4: Nailalapat ang mga tiyak na hakbang upang paunlarin ang mga katangian ng pagpapakatao
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
3
III. Plano ng Pagtuturo-Pagkatuto
A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAMAMALAS MO?
1. Talakayin ang panimula sa pahina 1 ng Modyul 1. Mahalagang maiugnay ang kasalukuyang aralin sa mga modyul sa Ikalawang Markahan ng Baitang 7 upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula sa mga ito at ang kaugnayan nito sa kasalukuyang modyul.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa panimula pa lamang upang matiyak na makukuha ang kanilang interes para sa pagsasagawa ng mga gawain. Maaaring tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang karanasan kaugnay ng naunang pangungusap sa bahaging ito.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Mahalagang Tanong na nasa dulong bahagi ng panimula sa pahina 1.
4. Pagkatapos, ipabasa at isa-sahin ang mga layuning pampagkatuto (kasanayang pampagkatuto) para sa Modyul 1.
5. Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng KP3 upang maiwasan na kaagad na mailahad sa mga mag-aaral ang Batayang Konsepto. Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin, mahihinuha nila ang Batayang Konsepto.
Paunang Pagtataya
Layunin: Tayahin ang kaalaman ng mag-aaral tungkol sa paksa sa antas ng KAALAMAN, KASANAYAN (process/skills), AT PAG-UNAWA (understanding of concepts)
1. Ipabasa ang panuto para sa Paunang Pagtataya sa pahina 2 - 4 ng modyul. Tanungin sila: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
2. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa loob ng 10 hanggang 15 minuto.
3. Ipaskil o isulat sa pisara ang mga tamang sagot sa Paunang Pagtataya.4. Gamiting gabay ang resulta nito upang mataya ang mga kasanayang
nangangailangan ng mas malalim na pagtalakay.5. Palagdaan sa mga mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito
upang magamit sa paghahambing sa resulta ng pagsagot muli nito pagkatapos basahin ang Pagpapalalim.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
4
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung ano man ang maging resulta ng Paunang Pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay ng marka, kundi isang mahalagang pagbabatayan ng kaniyang pag-unlad. Pagkatapos ng Paghinuha ng Batayang Konsepto, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang pagtataya upang malaman ang antas ng kanilang pag-unawa sa mga konsepto at kung nagkaroon ng pag-unlad ang kanilang kakayahan sa pagpapasiya at pagkilos gamit ang mga katangian ng pagpapakatao.
B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
Layunin: Tayahin ang mga dating kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa paksa na nakabatay sa karanasan upang matukoy ng guro ang mga maling kaalaman ng mga mag-aaral (misconceptions o alternative conceptions).
Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga mag-aaral sa pahina 4 - 5 ng Modyul 1.
2. Ipabasa ang Panuto at saka tanungin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Bigyan ng 5 - 10 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang unang pangkatang gawain.
4. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 3, pahina 5.
5. Atasan ang mga mag-aaral na humanda para sa pangkatang dula-dulaan ng taong nagpapakatao sa malikhaing pamamaraan.
6. Pagkatapos ng dula-dulaan, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 5, pahina 5.
7. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiugnay ito sa mga susunod na gawain.
Gawain 2
1. Ipagawa ang Gawain 2 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga mag-aaral sa pahina 6.
2. Ipabasa ang Panuto at saka tanungin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Bigyan ng 10 -15 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain.4. Pagkatapos, pasagutan ang mga tanong sa bilang 1 at 2, pahina 6.5. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiugnay
ito sa mga susunod na gawain.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
5
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN, AT PAG-UNAWA
Layunin: Tulungan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang mga kaalaman ng mag-aaral na hango sa karanasan
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-aral. Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto sa mga mag-aaral upang matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain. Muling itanong sa mga mag-aaral ang kanilang mga pagtuklas sa naunang mga gawain.
2. Pagkatapos, ipabasa sa isang mag-aaral ang Panuto at saka sabihin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Ipagawa ang Gawain 3 sa bahaging Paglinang ng Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa sa pahina 7 ng Modyul 1.
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng 10 - 15 minuto upang isagawa ang gawain. 5. Pagkatapos, gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng dyad sa bawat
pangkat at ibahagi ang output sa bawat isa sa loob ng tatlong minuto.6. Ibahagi sa pangkat ang mga sagot na magkapareho. Halimbawa: ang mga
papel sa buhay at ang mga gawaing na makatutulong sa pagtupad ng iba’t ibang papel sa buhay.
7. Ilalahad ng bawat pangkat ang kanilang output.8. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong pagkatapos. 9. Magsagawa ng paglalahat sa klase. Tiyakin na naitatala sa pisara ang lahat
ng mga sagot ng mga mag-aaral upang mabigyang-pansin ang mahahalagang konsepto na kanilang nabuo mula sa gawain.
10. Mahalagang maging bukas sa tanong ng mga mag-aaral. 11. Tiyakin na unti-unting nagagabayan ang mga mag-aaral sa paghinuha ng
Batayang Konsepto. Mahalaga na unti-unti nang nagkakaroon ng linaw ang Batayang Konsepto sa bahaging ito.
12. Maaaring ibigay na muli ang Mahalagang Tanong sa bahaging ito at pasagutan sa ilang mga mag-aaral.
D. PAGPAPALALIM
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang isang babasahin na naglalaman ng mga kaalaman at malalim na paliwanag sa paksa batay sa mga disiplina ng EsP – ang Etika at Career Guidance. (Ang gurong manunulat ang bumuo ng babasahin gamit ang mga mapagkakatiwalaang aklat, print at non-print.)
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
6
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral bilang Takdang-Aralin.
1. Bago simulan ang Pagpapalalim, maaaring balikan ng guro ang tanong sa bahagi ng Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? na “Sa bawat kilos ko, anong uri ng tao ang binubuo ko sa aking sarili?”
2. Hikayatin ang mga mag-aaral na ipaliwanag ang kani-kanilang mga sagot.3. Sabihin: Ngayon, sisikapin nating unawain ang mga mahalagang konsepto
tungkol sa paksa gamit ang isang babasahin. Tingnan natin kung magkakaroon ng pagbabago sa inyong mga sagot matapos na maunawaan ang nilalaman ng babasahin.
4. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 9 - 15. Bigyan sila ng 15 - 20 minuto upang basahin ito.
5. Ipabasa sa isang mag-aaral ang bawat bahagi at tanungin ang pagkaunawa niya rito. Kung mali ang kaniyang pagkaunawa sa anumang talata, magbigay ng tanong upang gabayan siya sa pagbuo ng tamang pag-unawa (o paraphrasing).
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral ang bawat bahagi ng babasahin at ang kabuuan nito dahil dito nila makukuha ang mga konseptong nakaangkla sa Pilosopiyang Moral.
6. Iminumungkahing gamitin ang pagkamalikhain upang hindi maging kabagot-bagot para sa mag-aaral ang bahaging ito.
7. Makatutulong ang pagsasagawa ng malikhaing presentasyon tulad ng pagre-record ng babasahin at paglalapat ng voice over dito upang maging kawili-wili ito sa mga mag-aaral at mapukaw ang kanilang interes o atensiyon. Ngunit mahalaga pa rin ang mabasa nila ang kabuuan ng sanaysay sa modyul upang mas maunawaan at mapagnilayan nila ang mahahalagang konsepto.
8. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang maisulat ang mga mahahalagang konsepto na kanilang nakuha sa babasahin. Bigyang-diin ang sumusunod: ang pagkakaiba ng pagka-ano at pagka-sino, ang tatlong yugto ng pagka-sino ng tao, ang tatlong katangian ng pagpapakatao o ng tao bilang persona, at ang pagmamahal bilang pagpapaunlad ng halaga ng minamahal ayon sa kalikasan nito.
9. Isulat sa pisara ang mga ideya na makatutulong sa pag-unawa ng paksa at paghinuha ng Batayang Konsepto.
10. Mahalagang tiyakin na sa bahaging ito ay handa na ang mga mag-aaral sa paghinuha ng Batayang Konsepto. Maaaring magdagdag ng mga tanong kung ito ang makatutulong upang mas mahinuha ng mga mag-aaral ang konsepto.
11. Mahalagang tiyakin na ang mga mag-aaral ang makatutuklas ng mga konsepto at hindi lamang tuwirang ibibigay ng guro.
12. Ipadaloy ang malayang talakayan.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
7
Paalala sa Guro: Sa pagitan ng mga talata sa babasahin ay may mga kahon na naglalaman ng mga tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa bawat bahagi ng babasahin. Nagsisilbing formative assessment ang mga ito. Mahalagang hindi piliting matapos sa iisang araw ang pagtalakay dito upang hindi magkaroon ng information overload ang mga bata at lalong hindi makamit ang layuning ganap na maunawaan ng mga mag-aaral ang kabuuan ng Batayang Konsepto.
Paghinuha ng Batayang Konsepto1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang bahaging Paghinuha ng Batayang Konsepto. 2. Atasan ang mga mag-aaral na basahin ang panuto at sabihin: Mayroon bang
kailangang linawin sa panuto?3. Muling ulitin sa klase ang mahalagang tanong na: Paano makatutulong sa tao
ang mga katangian ng pagpapakatao upang makamit niya ang kaniyang misyon sa buhay tungo sa kaniyang kaligayahan?
4. Bigyan ng limang minuto ang bawat pangkat upang makagawa ng pangkalahatang sagot sa mahalagang tanong.
5. Atasan ang bawat pangkat na ipaskil sa pisara ang kanilang output. 6. Muling bigyan ng limang minuto ang klase upang makabuo ng pangkalahatang
sagot ng klase. 7. Ipabasa ito sa isang mag-aaral. Pagkatapos, hingin ang konklusyon ng ilang
mag-aaral ukol sa naging pagkatuto nila mula sa babasahin.
Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga Batayang Konsepto upang magsilbing gabay ng mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro na gumawa ng Batayang Konsepto o di kaya naman ay mga karagdagang konsepto na pinaniniwalaan na mahalagang maitanim sa puso at isip ng mga mag-aaral.Mahalaga lamang na ang bubuuing Batayang Konsepto ay tumutugon sa sumusunod na pamantayan (EDUP-R):Enduring. Hindi ito dapat niluluma ng panahon o di kaya naman ay maaaring maaanod sa pagbabago ng panahon.Discipline-based. Ito ay nangangailangan ng matibay na batayan na mula sa malalim na pag-aaral o pagsasaliksik. Sa EsP ang mga batayang disiplina ay Etika at Career Guidance.Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay sa mga aralin. Ang malaking konsepto ay maaari pang mahimay sa maliliit na konsepto.Potentially Engaging. Nararapat na mapukaw nito ang interes at atensiyon ng mga mag-aaral upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa lumipas ang matagal na panahon.Relationship between two variables. Ito ay dapat na pagsasalaysay ng ugnayan ng dalawang variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa pagbuo ng batayang konsepto.Halimbawa: Ano ang kabutihang maidudulot ng konsepto tungkol sa isip at kilos loob sa pagkatao at buhay ng mga mag-aaral? Narito ang Batayang Konsepto sa paksang isip at kilos-loob:Ang isip at kilos-loob ay nagpapabukod-tangi sa tao, kaya ang kaniyang mga pagpapasiya at pagkilos ay dapat patungo sa katotohanan at kabutihan.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
8
E. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO
Layunin ng mga Gawain sa bahagi ng Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto na tayahin ang mga kaalaman, kakayahan, at pag-unawa ng mga mag-aaral upang mailapat ang mga tiyak na hakbang sa paghubog at pagpapaunlad ng mga katangian ng pagpapakatao.
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawain 4 sa bahaging Pagganap, pahina 16.2. Ipabasa nang tahimik ang Panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa pagbasa.3. Mahalagang maunawaan nang mabuti ng mga mag-aaral ang kanilang
gagawin, kaya kailangang maging bukas sa kanilang mga tanong. Tanungin sila: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
4. Bigyan ang klase ng 10 - 15 minuto upang isagawa ang gawain.5. Sa klase, tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang
natapos na Plano ng Pagsasabuhay ng Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB).
6. Matapos mapakinggan ang ilang pagbabahagi ng mag-aaral, pakinggan naman ang kanilang pagninilay sa natapos na gawain.
Pagninilay
1. Ipagawa sa kanilang journal ang Gawain 5 sa bahaging Pagninilay sa pahina 18.
2. Ipabasa ang mga panuto at sabihin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?3. Bigyan ng sampung minuto ang mga mag-aaral upang isagawa ang bahaging
ito. 4. Pagkatapos, pakinggan ang sagot ng ilang mga mag-aaral, ipabahagi ito sa
klase.
Pagsasabuhay
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawain 6 sa bahaging Pagsasabuhay sa pahina 19.
2. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng 3 minuto sa pagbasa at sabihin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
3. Ipakita sa klase ang katulad na pormat na nasa modyul. Ipaliwanag ang bawat bahagi nito. Gabayan ang mga mag-aaral upang mapahalagahan ang pagsangguni at pakikinig sa payo ng mga magulang at nakatatanda tungo sa pagsasabuhay sa mga katangian ng pagpapakatao.
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng 10 - 15 minuto upang maisagawa ang gawain.5. Papiliin ang mga mag-aaral ng kapareha upang maibahagi ang kanilang
ginawa. Magandang pagkakataon din ito upang makapagbigay ang isa’t isa ng kanilang mga mungkahi.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
9
6. Ipagawa ang prosesong ito sa loob ng sampung minuto.
Talaan ng Ispesipikasyon / Susi sa Pagwawasto
Paksa Kasanayan Sagot
1. Pagka-ano ng tao c2. Pagka-sino ng tao Pag-unawa d3. Ang tao bilang indibidwal Ebalwasyon b4. Ang tao bilang persona Pag-unawa a5. Yugto ng pagka-sino ng tao Kaalaman b
6. Ang tao bilang persona Ebalwasyon d7. Katangian ng pagpapakatao na may
kamalayan sa sarili Pagbubuod a
8. Katangian ng pagpapakatao na may kakayahang kumuha ng buod o esensiya ng mga umiiral
Pag-unawa c
9. Katangian ng pagpapakatao na umiiral na nagmamahal Pag-unawa b
10. Mga katangian ng pagpapakatao Kaalaman a
Balangkas ng PagpapalalimModyul 1: Ang Mga Katangian ng Pagpapakatao
I. Panimula: “Madaling maging tao, mahirap magpakatao.”A. Pagka-ano ng taoB. Pagka-sino ng tao
II. Tatlong Yugto ng Paglikha ng Pagka-sino ng Tao A. Ang tao bilang indibidwalB. Ang tao bilang personaC. Ang tao bilang personalidad
III. Tatlong Katangian ng Tao Bilang Persona: Mga Katangian ng PagpapakataoA. May Kamalayan sa SariliB. May Kakayahang Kumuha ng Buod o Esensiya C. Umiiral na Nagmamahal (Ens Amans)
IV. Hamon ng Pagpapakatao: Tukuyin at Tuparin ang Misyon sa Buhay
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
10
Rubric para sa Plano ng Pagsasabuhay ng Aking Personal na Pahayag ng Misyon sa Buhay (PPMB)
KraytiryaAntas ng Pagsasagawa
5 3 - 4 1 - 2May PPMB sa taas ng Plano
Natukoy ang gusto niyang maging o larawan ng kaniyang minimithi bilang tao sa maikling parirala;
Naipahayag nang maikli at malinaw ang larawan ng kaniyang pagka-sino na nasasalamin ang kaniyang iba’t ibang papel sa buhay
Natukoy ang gusto niyang maging o larawan ng kaniyang minimithi bilang tao sa isang pangungusap;
Naipahayag nang maikli at malinaw ang larawan ng kaniyang pagka-sino, ngunit hindi nito nasasalamin ang kaniyang ibang papel sa buhay na tinukoy
Hindi malinaw ang gusto niyang maging o larawan ng kaniyang minimithi bilang tao sa maikling parirala;
Hindi malinaw ang larawan ng kaniyang pagka-sino at hindi nito nasasalamin ang kaniyang iba’t ibang papel sa buhay
Natukoy ang kaniyang mga papel sa buhay
Kumpleto ang mga papel na tinukoy ayon sa kaniyang edad at estado bilang kabataan at mag-aaral;
May mga pang-uri na naglalarawan ng bawat papel;
Masasalamin sa mga pang-uri ang mga pagpapahalaga niya bilang kabataan
Kumpleto ang mga papel na tinukoy ayon sa kaniyang edad at estado bilang kabata-an at mag-aaral;
May 1 papel na walang pang-uri;
Masasalamin sa mga pang-uri ang mga pagpapahalaga niya bilang kabataan
May kulang sa mga papel na tinukoy ayon sa kaniyang edad at estado bilang kabata-an at mag-aaral ;
May 2-3 papel na walang pang-uri;
Masasalamin sa mga pang-uri ang mga pagpapahalaga niya bilang kabataan
Natukoy ang kaniyang mga gagawin sa bawat papel sa buhay at ang panahong gugugulin sa bawat gawain
Angkop ang mga gawain sa bawat papel;
Makatotohanan ang mga gawain ayon sa kaniyang edad at estado bilang kabataan at mag-aaral;
Makatotohanan ang panahong gugugulin sa bawat gawain
May mga gawain na hindi angkop sa bawat papel;
Makatotohanan ang mga gawain ayon sa kaniyang edad at estado bilang kabataan at mag-aaral;
Hindi makatotohanan ang panahong gugugulin sa 1-2 gawain
May mga gawain na hindi angkop sa bawat papel;
Hindi makatotohanan ang ibang gawain ayon sa kaniyang edad at estado bilang kabataan at mag-aaral
Hindi makatotohanan ang panahong gugugulin sa karamihan sa mga gawain
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
11
Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 10Unang Markahan
Gabay sa Pagtuturo sa Modyul 2: ANG MATAAS NA GAMIT AT TUNGUHIN NG ISIP
AT KILOS-LOOB Bilang ng Oras: 4
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasanayang Pampagkatuto
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa paggamit ng isip sa paghahanap ng katotohanan at paggamit ng kilos-loob sa paglilingkod/pagmamahal.
Pamantayan sa Pagganap: Nakagagawa ang mag-aaral ng mga angkop na kilos upang maipakita ang kakayahang mahanap ang katotohanan na maglingkod at magmahal
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at maipamalas ng mag-aaral? Napatutunayan na ang isip at kilos-loob ay ginagamit para lamang sa paghahanap ng katotohanan at sa paglilingkod/pagmamahal.
Ano ang patunay ng pag-unawa?
Nakagagawa ng mga angkop na kilos upang maipakita ang kakayahang hanapin ang katotohanan na maglingkod at magmahal
Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pag-unawa?Nasusuri kung ginamit nang tama ang isip at kilos-loob ayon sa tunguhin ng mga ito
Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pag-unawa?
Natutukoy ang gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob sa angkop na sitwasyon
Pamantayan sa Pagkatuto
Batayang Konsepto
Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto
Kakayahan
Kaalaman
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
12
II. Pag-uugnay ng mga Kasanayang Pampagkatuto sa Pagtatasa
Pagtatasa
KP1: Paghambing ng kakayahang taglay ng tao at hayop
Pagtukoy sa gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob sa angkop na sitwasyon
KP2: Pagsuri ng mga argumentong inilatag at pagbibigay reaksiyon kung ginamit nang tama ang isip at kilos-loob ayon sa tunguhin ng mga ito
KP3: Pagpapaliwanag ng Batayang Konsepto gamit ang graphic organizer
KP4: Pagsasagawa ng mga hakbang upang makahanap ng pagkakataon na maipakita ang pagmamahal sa kapuwa
Mga Kasanayang Pampagkatuto
KP1: Natutukoy ang gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob sa angkop na sitwasyon
KP2: Nasusuri kung ginamit nang tama ang isip at kilos-loob ayon sa tunguhin ng mga ito
KP3: Napatutunayan na ang isip at kilos-loob ay ginagamit para lamang sa paghahanap ng katotohanan at sa paglilingkod/pagmamahal
KP4: Nakagagawa ng mga angkop na kilos upang maipakita ang kakayahang hanapin ang katotohanan na maglingkod at magmahal
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
13
III. Plano ng Pagtuturo-Pagkatuto
A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAMAMALAS MO?
1. Talakayin ang panimula sa pahina 21 ng Modyul 2. Mahalagang maiugnay ang kasalukuyang aralin sa mga nagdaang aralin lalo na sa Modyul 1 at noong sila ay nasa Baitang 7 upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula sa mga ito at ang kaugnayan nito sa kasalukuyang mga modyul.
2. Mahalagang mapukaw ang kanilang isip at damdamin sa panimula pa lamang upang matiyak na makuha ang kanilang interes para sa pagsasagawa ng mga gawain.
3. Ipatukoy sa mga mag-aaral ang konteksto (thesis statement) na naglalarawan sa paksa at dapat bigyan-tuon.
4. Kailangang ipatukoy din sa mga mag-aaral ang Mahalagang Tanong na dapat sagutin sa modyul.
5. Ipabasa sa mga mag-aaral ang apat na Kasanayang Pampagkatuto para sa modyul na ito.
6. Ipaliwanag sa kanila ang mga kraytirya ng pagtataya ng output sa Kakayahang Pampagkatuto 2.4.
7. Ipaliwanag din na ang apat na KP ay nakaangkla sa Apat na Antas ng Pagtatasa (Four Levels of Assessment sa DepEd Order No. 73, s. 2012).
8. Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Kasanayang Pampagkatuto ang kabuuan ng KP3 upang maiwasan na kaagad na mailahad sa mga mag-aaral ang Batayang Konsepto. Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin, mahihinuha nila ang Batayang Konsepto.
Paunang Pagtataya
Layunin: Tayahin ang kaalaman ng mag-aaral tungkol sa paksa sa antas ng KAALAMAN, KASANAYAN (process/skills), at PAG-UNAWA (understanding of concepts).
(Maaaring dalawang bahagi: Self-assessment sa mga kakayahan tungkol sa paksa at Multiple Choice Test gamit ang Bloom’s Taxonomy of Cognitive Objectives)
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
14
1. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya na nasa pahina 22 - 24 sa kanilang kuwaderno.
2. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang layunin sa pagbibigay ng Paunang Pagtataya. 3. Ipabasa ang Panuto sa bawat bahagi at sabihin: Mayroon bang kailangang
linawin sa Panuto?4. Maglaan ng 10 - 15 minuto para sa Pagtataya. Pagkatapos, iwasto ang kanilang
mga sagot.5. Gamiting gabay ang resulta ng Pagsusulit upang mataya ang mga kasanayang
nangangailangan ng mas malalim na pagtalakay.6. Palagdaan sa mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito
upang magamit sa paghahambing sa Panghuling Pagsusulit.
B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
Layunin ng Pagtuklas ng Dating Kaalaman na tayahin ang mga dating kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa paksa na nakabatay sa karanasan upang matukoy ng guro ang mga maling kaalaman ng mga mag-aaral (misconceptions o alternative conceptions). Nakatuon ito sa pagkamit ng Kakayahang Pampagkatuto o Learning Competency (KP1) - Kaalaman
Gawain 1
Layunin ng gawaing ito na mabalikan ng mga mag-aaral ang kanilang natutuhan noong sila ay nasa Baitang 7 tungkol sa isip at kilos-loob. Gayundin ang maihambing ang kakayahang taglay ng tao at hayop.
Tandaan: Bago ang pagtalakay ng araling ito gawin ang sumusunod:
1. Ihanda ang dalawang larawan na nasa Gawain 1 na sapat ang laki upang maipaskil ito sa pisara.
2. Isulat din ang limang tanong na nasa tsart sa ibaba ng larawan sa limang metastrips.
3. Atasan ang mga mag-aaral na maghanda/magdala ng metastrips at pentel pen sa klase.
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung anuman ang maging resulta ng paunang pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay ng marka, kundi isang mahalagang pagbabatayan ng kanilang pag-unlad.
Pagkatapos ng Pagpapalalim, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang pagtataya upang malaman ang antas ng kanilang pag-unawa sa mga konsepto at kung nagkaroon ng pag-unlad ang kanilang kakayahan sa pagkamit at pagpapanatili ng kabutihang panlahat.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
15
1. Upang maging masigla at kawili-wili ang gawain sa bahaging ito, pangkatin ang klase sa dalawa. Ipahanda ang metastrips na gagamitin at ang pentel pen para sa dalawang pangkat. Isulat ang tsart sa pisara.
2. Ipaskil ang larawan sa pisara. Hayaan ang mag-aaral na magbigay ng kanilang komento tungkol sa larawan sa loob ng isang minuto. Sabihin: Mayroon akong limang tanong na ipapaskil sa pisara. Ang unang pangkat ang sasagot para sa kakayahan ng tao at ang ikalawang pangkat ang sasagot para sa kakayahan ng hayop. Isulat sa metastrip ang sagot ng pangkat at ipaskil ito sa hanay na nakalaan para rito.
3. Itanong: Mayroon ba kayong nais linawin sa panuto?4. Isa-isang ipaskil ang mga tanong sa pisara sa bahaging Tanong sa tsart,
bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral na sagutin ang bawat tanong.5. Talakayin ang mga sagot sa mga gabay na tanong pagkatapos ng gawain.
Gawain 2A at 2B
Sa gawaing ito, nilalayong makita ng mga mag-aaral ang kakayahan ng taong gamitin ang isip at kilos-loob upang mahanap ang katotohanan at mangibabaw sa kaniya ang pagmamahal sa kapuwa gamit ang mga sitwasyon bilang halimbawa.
1. Ipaliwanag ang panuto para sa gawaing ito. Itanong: Mayroon ba kayong nais linawin sa Panuto?
2. Bigyan ng sampung minuto ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain. Atasang kumuha ng kapareha para sa pagbabahagi.
3. Pagkatapos ng pagbahagi sa kapareha, tumawag ng piling mga mag-aaral na magbabahagi sa klase ng kanilang sagot sa mga tanong.
4. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiug-nay ito sa mga susunod na gawain.
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN, AT PAG-UNAWA
Layunin : Tulungan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang mga kaalaman ng mag-aaral na hango sa karanasan.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
16
Gawain 3
Ang gawaing ito ay naglalayong masuri ang paggamit ng isip at kung paano ito nakaaapekto sa kilos-loob gayundin kung nakakamit ang tunay na tunguhin ng mga ito.
1. Maaaring ipagawa ito bilang takdang-aralin. Bago pa ang pagsasagawa nito, maaaring atasan ang ilang mag-aaral na maghanda upang bigyang buhay ang usapan ng magkaibigang Buknoy at Tikboy.
2. Ipaliwanag ang panuto para sa gawaing ito. Sabihan ang mga mag-aaral na habang binibigyang buhay ang usapan, ituon nila ang mga argumento na sinasabi ng magkaibigan tungkol sa pangongopya.
3. Tawagin ang mga mag-aaral na naatasan upang bigyang buhay ang usapan ng magkaibigang Buknoy at Tikboy.
4. Atasan ang mga mag-aaral na ipahayag ang kanilang reaksiyon kaugnay ng mga argumentong nabanggit sa usapan. Pag-usapan ito sa klase.
5. Pasagutan din ang limang tanong pagkatapos.6. Tulungan ang mga mag-aaral na tuklasin ang tunay na tunguhin ng isip at ng
kilos-loob sa tulong ng sitwasyong ito.7. Tiyakin na unti-unting nagagabayan ang mga mag-aaral sa paghinuha ng
Batayang Konsepto.
D. PAGPAPALALIM
Layunin ng Pagpapalalim: Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang isang babasahin na naglalaman ng mga kaalaman at malalim na paliwanag sa paksa batay sa disiplina ng EsP – ang Etika at Career Guidance. Nakatuon sa pagkamit ng KP 3.
Paalala: Mahalagang mapag-aralan muna ng guro ang mga konseptong nakapaloob sa babasahing ito. Makatutulong din kung maghahanda ang guro ng balangkas (outline) ng mga konseptong binanggit sa sanaysay upang mas mabisang magabayan ang mga mag-aaral sa pagtuklas at pag-unawa sa mga ito tungo sa Batayang Konsepto.
Makatutulong din kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral bilang takdang-aralin. Mahalaga ang pagpapakita ng malikhaing presentasyon o video upang mapukaw ang kanilang interes sa paksa, ngunit kailangan pa ring malinang ang kanilang kakayahan sa pag-unawa sa paksa gamit ang sanaysay.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
17
1. Ipaskil ang tanong na “Tao ka ba o hayop?” sa pisara upang pukawin ang interes ng mga mag-aaral. Gabayan ang mga mag-aaral na muling mabalikan ang konseptong natalakay tungkol sa katangian ng persona sa Modyul 1 bilang pagbabalik-aral.
2. Tanungin ang mga mag-aaral kung anong kakayahan mayroon ang tao upang taglayin at linangin niya ang kaniyang persona. Iugnay ito sa kasalukuyang paksa ng pag-aaral.
3. Tanungin ang mga mag-aaral kung ano ang kanilang nalaman at naunawaan tungkol sa isip noong sila ay nasa Baitang 7. Gayundin ang tungkol sa kilos-loob.
4. Sabihin: Ngayon, sisikapin nating unawain ang mga mahahalagang konsepto tungkol sa paksa gamit ang isang babasahin. Tingnan natin kung magkakaroon ng pagbabago sa inyong mga sagot matapos na maunawaan ang nilalaman ng babasahin.
5. Ipabasa sa isang mag-aaral ang bawat bahagi at tanungin ang pagkaunawa niya rito. Kung mali ang kaniyang pagkaunawa sa anumang talata, magbigay ng tanong upang gabayan siya sa pagbuo ng tamang pag-unawa (o paraphrasing).
6. Simulang talakayin ang nilalaman ng sanaysay. (Magiging kapaki-pakinabang sa bahaging ito ang inihandang balangkas ng guro sa mga konseptong tinalakay sa sanaysay).
7. Maaaring simulan ito sa pagpapaliwanag ng pilosopiya ni Santo Tomas de Aquino na ang tao ay binubuo ng espiritwal at materyal na kalikasan at ang tsart ng “Kabuuang Kalikasan ng Tao,” ni Esteban. Isulat ang tsart sa manila paper bago pa ang pagtalakay ng sanaysay na ito.
8. Talakayin ang mga katangiang parehong taglay ng hayop at tao subalit linawin kung paano nagkakaiba ang paggamit nila sa mga ito.
9. Bigyang linaw ang mga kakayahang tanging tao lamang ang nagtataglay. Talakayin din ang mga bagong konsepto tungkol sa isip na hindi pa natalakay sa Baitang 7 lalo na ang mataas na tunguhin nito.
10. Ganito rin ang gawin sa pagtalakay sa kilos-loob.11. Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral ang bawat bahagi ng
babasahin at ang kabuuan nito dahil dito nila makukuha ang mga konseptong nakaangkla sa Pilosopiyang Moral.
12. Isulat sa pisara ang mga ideya na makatutulong sa pag-unawa sa paksa at paghinuha ng Batayang Konsepto.
13. Maging malikhain upang hindi maging kabagot-bagot sa mag-aaral ang bahaging ito. Ito ang mahalagang nilalaman ng aralin dahil ito ang magbibigay ng mga etikal na konsepto tungkol sa paksa.
14. Mahalagang tiyakin na ang mga mag-aaral ang makatutuklas ng mga konsepto at hindi lamang tuwirang ibibigay ng guro.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
18
15. Matapos ang pagtalakay ay pasagutan sa kanila ang mga tanong sa Tayahin ang iyong Pag-unawa. Hinihikayat din ang guro na maging malikhain sa pagsasagawa ng bahaging ito.
16. Mahalagang unti-unting magabayan ang mga mag-aaral na mahinuha ang Batayang Konsepto sa bahaging ito.
17. Ibigay sa bahaging ito ang Mahalagang Tanong. 18. Maaaring may mga konseptong hindi naging malinaw para sa kanila. Hikayatin
ang mga mag-aaral na magtanong kaugnay ng paksa.
Paghinuha ng Batayang Konsepto
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) sa pamamagitan ng paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang graphic organizer.
1. Pangkatin ang klase sa apat o limang grupo. 2. Atasan ang mga mag-aaral na bumuo ng graphic organizer batay sa kanilang
naunawaang konsepto sa babasahin. Isulat ito sa ½ manila paper. Bigyan sila ng 15 minuto upang ito ay buuin.
3. Ipapaskil sa pisara o iba pang prominenteng lugar sa silid-aralan ang mga nabuong graphic organizer ng mga pangkat.
4. Tawagin ang mga pangkat upang magbahagi sa klase ng Batayang Konsepto na kanilang nagawa.
5. Pagkatapos na magbahagi ang mga pangkat, ilagay ng guro sa pisara ang katulad na graphic organizer na bubuuin ng mga mag-aaral mula sa graphic organizer na kanilang nagawa. Gabayan ang mga mag-aaral sa paggawa nito.
6. Mula sa graphic organizer na nabuo, isalin sa pangungusap ang nabuong mga sagot upang maipakita ang Batayang Konsepto ng modyul na ito.
7. Mahalagang tandaan na hindi maaaring lagpasan ang bahaging ito. Sa pamamagitan lamang nito, matitiyak ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa Batayang Konsepto.
8. Ang Paghinuha ng Batayang Konsepto rin ang magdidikta kung maaari nang magtungo sa susunod na bahagi ng aralin o kailangang mas pagyamanin pa ang pagtalakay sa paksa.
9. Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bahaging Pag-uugnay ng Batayang Konsepto sa Pag-unlad Ko bilang Tao.
Paalala sa Guro: Sa pagitan ng mga pagtalakay ay mayroong mga kahon na naglalaman ng mga tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa bawat bahagi ng babasahin. Nagsisilbing formative assessment ang mga ito. Mahalagang huwag piliting tapusin sa isang araw ang pagtalakay dito upang hindi magkaroon ng information overload ang mga mag-aaral dahil lalong hindi makakamit ang layuning ganap na maunawaan ng mag-aaral ang kabuuan ng Batayang Konsepto.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
19
10. Pasagutang muli ang mga tanong sa Paunang Pagtataya. Ipahambing ang resulta ngayon sa unang resulta ng kanilang unang pagsagot nito. Batay dito malalaman ng guro kung kailangan pang pagyamanin ang pagtalakay sa paksa.
E. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsasagawa ng Pagganap o Produkto, ang paggawa ng mga angkop na kilos upang maipakita ang kakayahang hanapin ang katotohanan, at maglingkod at magmahal.
Pagganap
Ang gawaing ito ay naglalayong masuri ng mga mag-aaral ang kanilang kilos at makita ang kanilang kakayahang pangasiwaan ang kanilang damdamin. Gayundin ang lampasan ang mga sagabal sa pagkamit ng isip ng katotohanan at piliin ng kilos-loob ang kung ano ang tama.
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap bilang takdang aralin. Maaari nila itong gawin sa kanilang activity book.
2. Ipabasa nang tahimik ang panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto sa pagbasa.3. Mahalagang maunawaan nang mabuti ng mga mag-aaral ang kanilang
gagawin, kaya kailangang maging bukas sa kanilang mga katanungan. 4. Ipaalala sa mga mag-aaral na mahalagang mailapat ang mga pagkatuto sa
modyul sa pagsasagawa ng gawaing ito.5. Pagnilayan sa klase ang naging karanasan sa pagsasagawa ng gawain at
iugnay ito sa aralin.
Pagninilay
Sa gawaing ito bibigyan ang mga mag-aaral ng pagkakataong suriin at pagnilayan ang sariling karanasan. Gayundin, tuklasin ang reyalisasyon nila sa sarili.
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagninilay. 2. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang aralin. Maaari rin namang
ipagawa ito sa klase. Kung ipagagawa sa klase, atasan silang dalhin ang mga kinakailangang kagamitan.
3. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto sa pagbasa. Pagkatapos, itanong: “Mayroon bang hindi malinaw sa Panuto?”
4. Bigyan nang sapat na oras ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain.5. Tandaan: Bigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na makapagtanong
tungkol sa paksa sa bahaging ito.6. Ipasulat ang kanilang mga sagot sa kanilang kuwaderno/dyornal.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
20
Pagsasabuhay
Ang gawaing ito ay naglalayong gawing makabuluhan ang kanilang buhay araw-araw sa pamamagitan ng paghanap o paglikha ng pagkakataon upang tumugon sa pangangailangan ng kapuwa o ng isang sitwasyon.
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagsasabuhay. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto sa pagbasa.
2. Bigyan nang sapat na panahon ang mga mag-aaral upang maisagawa ito. Maaaring gawin ito sa loob ng dalawang linggo. Layunin nitong sanayin ang mga mag-aaral na malinang ang pagiging mapagmasid at pagtugon sa mga pangangailangan ng kapuwa at ng kaniyang paligid.
3. Ipasulat ang kanilang ginagawa araw-araw bilang patunay ng pagsasakatuparan nito. Atasan silang isulat din ang kanilang naging reyalisasyon sa buhay kaugnay ng pagsasagawa ng gawain.
4. Ang rubric sa pagmamarka ng output na ito ay nakapaloob sa Appendix ng modyul na ito.
5. Tapusin ang aralin sa pamamagitan ng pagbabahagi ng halaga ng pagkatuto sa Batayang Konsepto.
Talaan ng Ispesipikasyon / Susi sa Pagwawasto
Paksa Kasanayan Sagot
1. Kakayahang magkaparehong taglay ng hayop at tao
Kaalaman b
2. Isip Pag-unawa a
3. Isip Pagbubuo a
4. Kilos-loob Pagtataya b
5. Pangkaalamang Pakultad Pagsusuri b
6. Isip Pagsusuri c
7. Kilos-loob Pagtataya d
8. Isip Pagbubuo b
9. Kilos-loob Pagtataya c
10. Kakayahang Magkaparehong taglay ng Hayop at Tao Pag-unawa b
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
21
Balangkas ng PagpapalalimModyul 2: Ang Mataas na Gamit at Tunguhin ng Isip at Kilos-loob
I. Panimula
II. Kakayahang Taglay ng Tao1. Pangkaalamang Pakultad
A.1. Panlabas na PandamdamA.2. Panloob na PandamdamB. Isip
2. Pagkagustong Pakultad A. Emosyon B. Kilos-loob
III. Kakayahang magkaparehong taglay ng hayop at tao subali’t magkaiba ang paraan ng paggamit sa mga ito1. Pandamdam2. Pagkagusto3. Paggalaw
IV. Isip1. Gamit2. Tunguhin
- Katotohanan- Kakayahang magnilay o magmuni-muni- Kakayahang mag-abstraksiyon
V. Kilos-Loob1. Kalikasan2. Gamit3. Tunguhin
- Umiiral na nagmamahal- Pagmamahal- Paglilingkod
VI. Pagbubuod
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
22
Rubric para sa Gawain sa Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan at Pag-unawa
Kraytirya 3 2 1
Kaalaman / Pag-unawa
- Malalim ang pag-unawa sa sitwasyon na binibigyang reaksiyon- Nakaangkla sa moral na batayan ang ibinigay na reaksiyon
- Katamtaman ang lalim ng pag-unawa sa sitwasyong binibigyang reaksiyon- May pinagbatayan ang ibinigay na reaksiyon
- Mababaw ang pag-unawa sa sitwasyon na binibigyang reaksiyon- Walang pinagbatayan ang ibinigay na reaksiyon
Gamit ng isip at kilos-loob
Ipinakita ang mataas na gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob
Ipinakita ang gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob
Hindi masiyadong nabigyang pokus ang gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob
Organisasyon Maayos at malinaw ang pagkakabuo at pagkakalahad ng reaksiyon
Hindi gaanong maayos at malinaw ang pagkakabuo at pagkakalahad ng reaksiyon
May kalabuan ang pagkakabuo at pagkakalahad ng reaksiyon
Bilang ng reaksiyong naibigay
Nabigyan ng reaksiyon ang 4 na argumentong inilahad
Nabigyan ng reaksiyon ang 3 argumentong inilahad
Nabigyan ng reaksiyon ang 2 argumentong inilahad
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
23
Rubric para sa Pagpapaliwanag ng Batayang Konsepto Gamit ang Graphic Organizer
Kraytirya 4 3 2 1
Paghinuha ngbatayang konsepto
Nahinuha ang batayangkonsepto nang hindi ginagabayan ng guro.
Nahinuha ang batayangkonsepto nang may kauntingpaggabay ng guro.
Nahinuha ang batayang konsepto ngunit kailangan ng labis na paggabay ngguro.
Nahinuha ang batayangkonsepto sa paggabay ngguro sa kabuuan nito.
Pagpapaliwanag ngkonsepto
Malinaw na naipaliwanagang lahat ngmahahalagang konsepto.
May isang konseptona hindi malinaw na naipaliwanag.
May dalawangkonsepto na hindinaipaliwanag.
May tatlo o higit pangkonsepto na hindinaipaliwanag.
Paggamit ng graphicorganizer
Nakalikha ng sarilinggraphic organizer na ginamit upang maibigay o maibahagi ang batayang konsepto.
Ginamit ang graphic organizer na nasa modyul at maayos na naibigay ang batayang konseptonggamit ito.
Nakalikha ng sarilinggraphic organizer ngunit hindi malinaw na naibigay o naibahagi ang batayang konsepto na gamit ito.
Ginamit ang graphic organizer na nasa modyul ngunit hindi malinaw na naibigay o naibahagi angbatayang konsepto na gamit ito.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
24
Rubric para sa Pagtataya ng Pagganap
Kraytirya 3 2 1
Makatotohanan ang sitwasyong inilahad.
Nakabatay sa sariling karanasan ang sitwasyong inilahad.
Nakabatay sa karanasan ng iba ang sitwasyong inilahad.
Walang sitwasyong inilahad.
Malinaw at maayos ang pagkakasunud-sunod ng presentasyon ng katuwiran.
Hindi masyadong malinaw at maayos ang pagkasunud-sunod ng presentasyon ng katuwiran.
Nakalilito ang pagkasunud-sunod ng presentasyon
ng katuwiran.
Hindi akma ang mga katuwiran sa sitwasyon.
May konkretong plano ng solusyon kaugnay ng sitwasyong inilahad.
Naipakita ang gagawing paraan sa pagsasakatuparan ng solusyon.
Hindi masyadong malinaw ang solusyong inilahad.
Walang solusyong inilahad.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
25
Rubric para sa Pagtataya ng Pagsulat ng Pagninilay
Kraytirya 4 3 2 1
Paraan ng pagsusulat
- May matatag na istilo sa pagsusulat.- Malinaw ang pagpapahayag ng kaisipan.
- May maayos na istilo sa pagsusulat.- May kakayahang magpahayag ng kaisipan.
- Naipahayag ang kaisipan.
- Nahirapang ipahayag ang kaisipan.
Pagkaunawa May pagkaunawa sa mataas na gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob.
May pagkaunawa sa gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob.
May pagkaunawa tungkol sa isip at kilos-loob.
May kaunting pagkaunawa tungkol sa isip at kilos-loob.
Komitment Nagpahayag ng matibay na personal na planong kailangang gagawin para sa pagpapaunlad ng paggamit ng isip at kilos-loob.
Nagpahayag ng planong gagawin para sa pagpapa-unlad ng paggamit ng isip at kilos-loob.
Nagpahayag ng gagawing paraan ng paggamit ng isip at kilos-loob.
Walang naipahayag na planong gagawin upang mapaunlad ang paggamit ng isip at kilos-loob.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
26
Rubric para sa Pagsasabuhay ng mga Angkop na Kilos upang Maipakitaang Kakayahang Mahanap ang Katotohanan na Maglingkod at Magmahal
4 3 2 1
Nakagawa ng sampu, pataas na pagkakataong tumulong o tumugon sa namasdang pangangailangan ng kapuwa o hinihingi ng sitwasyon.
Nakagawa ng walong pagkakataong tumulong o tumugon sa namasdang pangangailangan ng kapuwa o hinihingi ng sitwasyon.
Nakagawa ng limang pagkakataong tumulong o tumugon sa namasdang pangangailangan ng kapuwa o hinihingi ng sitwasyon.
Nakagawa ng tatlong pagkakataong tumulong o tumugon sa namasdang pangangailangan ng kapuwa o hinihingi ng sitwasyon.
May naitalang petsa at oras ng bawat pagsasagawa.
May kulang sa naitalang petsa at oras ng pagsasagawa.
May kulang na 2 sa naitalang petsa at oras ng pagsasagawa.
May kulang na 3 sa naitalang petsa at oras ng pagsasagawa.
May pangalan ng mga taong natulungan at lagda nila. Nailarawan nang maayos ang sitwasyon na tinugunan.
May pangalan ng mga taong natulungan ngunit may 2 na walang lagda.Nailarawan ang sitwasyon na tinugunan.
May pangalan ng taong natulungan ngunit may 4 na walang lagda. Hindi malinaw ang paglalarawan ng sitwasyon na tinugunan.
May pangalan ng taong natulungan ngunit may 5 na walang lagda. Hindi nailarawan ang sitwasyong tinugunan.
Malinaw at naipahayag ang damdamin at reyalisasyon sa isinulat na pagninilay.
May kaunting kulang sa paglalahad ng damdamin at reyalisasyon sa isinulat na pagninilay.
Hindi masyadong naipahayag ang damdamin at reyalisasyon sa naging karanasan sa isinulat na pagninilay.
Hindi malinaw ang isinulat na pagninilay.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
27
Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 10Unang Markahan
Gabay sa Pagtuturo sa Modyul 3: PAGHUBOG NG KONSENSIYA BATAY SA LIKAS NA
BATAS MORALBilang ng Oras: 4
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasanayang Pampagkatuto
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa konsepto ng paghubog ng konsensiya batay sa Likas na Batas Moral
Pamantayan sa Pagganap: Nakagagawa ang mga mag-aaral ng angkop na kilos upang itama ang mga maling pasiyang ginawa
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at maipamalas ng mag-aaral?
Ang konsensiyang nahubog batay sa Likas na Batas Moral ay nagsisilbing gabay sa tamang pagpapasiya at pagkilos.
Ano ang patunay ng pag-unawa?
Nakagagawa ng angkop na kilos batay sa konsensiyang nahubog ng Likas na Batas Moral
Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pag-unawa?
Nakapagsusuri ng mga pasiyang ginawa batay sa mga Prinsipyo ng Likas na Batas Moral
Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pag-unawa?
Nakikilala ang mga yugto ng konsensiya sa pagsusuri o pagninilay sa isang pagpapasiyang ginawa
Pamantayan sa pagkatuto
Batayang konsepto
Pagsasabuhay ng mga pagkatuto
Kakayahan
Kaalaman
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
28
II. Pag-uugnay ng mga Kasanayang Pampagkatuto sa Pagtatasa
Pagtatasa
KP1: Pagsulat ng mga paraan o hakbang ng pagkilos ng konsensiya
KP2: Pagsulat ng nabuong pasiya at pagtukoy sa batayan/prinsipyo sa pagbuo ng pasiya
KP3: Pagsagot sa mga tanong sa bahaging Tayahin ang Iyong Pag-unawa
Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang Konsepto.
KP4: Pagtataya ng sariling kakayahan ng konsensiya na makabuo ng tama at mabuting pasiya. Pagtatala ng limang mahahalagang aral mula sa mga gawain at babasahin
Paglalahad ng mga angkop na hakbang na gagawin upang mabago at mapaunlad ang mga masasamang pasiya at kilos.
Mga Kasanayang Pampagkatuto
KP1: Nakikilala ang mga yugto ng konsensiya sa pagsusuri o pagninilay sa isang pagpapasiyang ginawa
KP2: Nakapagsusuri ng mga pasiyang ginawa batay sa mga Prinsipyo ng Likas na Batas Moral
KP3: Napatutunayan na ang konsensiyang nahubog batay sa Likas na Batas Moral ay nagsisilbing gabay sa tamang pagpapasiya at pagkilos
KP4: Nakagagawa ng angkop na kilos batay sa konsensiyang nahubog ng Likas na Batas Moral
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
29
III. Plano ng Pagtuturo-Pagkatuto
A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAMAMALAS MO?
1. Talakayin ang panimula sa pahina 42 ng Modyul 3. Mahalagang maiugnay ang kasalukuyang aralin sa mga nagdaang aralin tungkol sa isip at kilos-loob upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula sa mga ito at ang kaugnayan nito sa kasalukuyang modyul.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa panimula pa lamang upang matiyak na makukuha ang kanilang interes para sa pagsasagawa ng mga gawain. Maaaring tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang karanasan kaugnay ng naunang pangungusap sa bahaging ito.
3. Ipabasa sa mga mag-aaral ang mahalagang tanong na nasa dulong bahagi ng panimula sa pahina 42.
4. Pagkatapos, ipabasa ang pahina 43 at isa-sahin ang mga layuning pampagkatuto (kasanayang pampagkatuto) para sa Modyul 3.
5. Sabihin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?
Paunang Pagtataya
Layunin: Tayahin ang kaalaman ng mag-aaral tungkol sa paksa sa antas ng KAALAMAN, KASANAYAN (process/skills), AT PAG-UNAWA (understanding of concepts)
1. Ipabasa ang panuto para sa Paunang Pagtataya sa pahina 43-45 ng modyul. Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
2. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa loob ng 10 hanggang 15 minuto.
3. Ipaskil o isulat sa pisara ang tamang mga sagot sa Paunang Pagtataya.4. Gamiting gabay ang resulta nito upang mataya ang mga kasanayang
nangangailangan ng mas malalim na pagtalakay.5. Palagdaan sa mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito
upang magamit sa paghahambing sa resulta ng pagsagot muli nito pagkatapos basahin ang Pagpapalalim.
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng KP3 upang maiwasan na kaagad na mailahad sa mga mag-aaral ang Batayang Konsepto. Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin, mahihinuha nila ang Batayang Konsepto.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
30
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung ano man ang maging resulta ng Paunang Pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay ng marka, kundi isang mahalagang pagbabatayan ng kaniyang pag-unlad. Pagkatapos ng Paghinuha ng Batayang Konsepto, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang pagtataya upang malaman ang antas ng kaniyang pag-unawa sa mga konsepto at kung nagkaroon ng pag-unlad ang kaniyang kakayahan sa pagpapasiya at pagkilos gamit ang konsensiyang nahubog batay sa Likas na Batas Moral.
B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga mag-aaral sa pahina 46 - 47 ng Modyul 3.
2. Ipabasa ang Panuto at saka tanungin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Bigyan ng lima hanggang sampung minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain.
4. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 2, pahina 47.
5. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiugnay ito sa mga susunod na gawain.
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN, AT PAG-UNAWA
Layunin: Tulungan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang mga kaalaman ng mag-aaral na hango sa karanasan.
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-aral. Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto sa mga mag-aaral upang matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain. Muling itanong sa mga mag-aaral ang kanilang mga pagtuklas sa naunang mga gawain.
2. Pagkatapos, ipabasa sa isang mag-aaral ang Panuto at saka sabihin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Ipagawa ang Gawain 2 sa bahaging Paglinang ng Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa sa mga mag-aaral sa pahina 48 ng Modyul 3.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
31
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng 10 - 15 minuto upang isagawa ang gawain. 5. Pagkatapos, pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 4. 6. Magsagawa ng paglalahat sa klase. Tiyakin na naitatala sa pisara ang
lahat ng mga sagot mula sa mga mag-aaral upang mabigyang pansin ang mahahalagang konsepto na kanilang nabuo mula sa gawain.
7. Mahalagang maging bukas sa tanong ng mga mag-aaral. 8. Tiyakin na unti-unting nagagabayan ang mga mag-aaral sa paghinuha ng
Batayang Konsepto. Mahalaga na unti-unti nang nagkakaroon ng linaw ang Batayang Konsepto sa bahaging ito.
9. Maaaring ibigay na muli ang Mahalagang Tanong sa bahaging ito at pasagutan sa ilang mga mag-aaral.
D. PAGPAPALALIM
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang isang babasahin na naglalaman ng mga kaalaman at malalim na paliwanag sa paksa batay sa mga disiplina ng EsP – ang Etika at Career Guidance. (Ang manunulat ang bumuo ng babasahin gamit ang mga mapagkakatiwalaang aklat, print, at non-print.)
1. Bago simulan ang pagpapalalim ay maaaring balikan ng guro ang tanong sa bahagi ng Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? tungkol sa bahaging ginagampanan ng konsensiya sa buhay ng tao.
2. Hikayatin ang mga mag-aaral na ipaliwanag ang kani-kanilang mga sagot.3. Sabihin: Ngayon, sisikapin nating uunawain ang mga mahalagang konsepto
tungkol sa paksa gamit ang isang babasahin. Tingnan natin kung magkakaroon ng pagbabago sa inyong mga sagot matapos na maunawaan ang nilalaman ng babasahin.
4. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 49 - 61. Bigyan sila ng 15 - 20 minuto upang basahin ito.
5. Ipabasa sa isang mag-aaral ang bawat bahagi at tanungin ang pagkaunawa niya rito. Kung mali ang kaniyang pagkaunawa sa anumang talata, magbigay ng tanong upang gabayan siya sa pagbuo ng tamang pag-unawa (o paraphrasing).
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral bilang takdang-aralin.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
32
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral ang bawat bahagi ng babasahin at ang kabuuan nito dahil dito nila makukuha ang mga konseptong nakaangkla sa Pilosopiyang Moral.
1. Iminumungkahing gamitin ang pagkamalikhain upang hindi maging kabagot-bagot para sa mag-aaral ang bahaging ito.
2. Makatutulong ang pagsasagawa ng malikhaing presentasyon tulad ng pagre-record ng babasahin at paglalapat ng voice over dito upang maging kawili-wili ito sa mga mag-aaral at mapukaw ang kanilang interes o atensiyon. Ngunit mahalaga pa rin ang mabasa nila ang kabuuan ng sanaysay sa modyul upang mas maunawaan nila ang mahahalagang konsepto.
3. Bigyan nang sapat na panahon ang mga mag-aaral upang maisulat ang mga mahahalagang konsepto na kanilang nakuha sa babasahin.
4. Isulat sa pisara ang mga ideya na makatutulong sa pag-unawa ng paksa at paghinuha ng Batayang Konsepto.
5. Mahalagang tiyakin na sa bahaging ito ay handa na ang mga mag-aaral sa paghinuha ng Batayang Konsepto. Maaaring magdagdag ng mga tanong kung ito ang makatutulong upang mas mahinuha ng mga mag-aaral ang konsepto.
6. Mahalagang tiyakin na ang mga mag-aaral ang makatutuklas ng mga konsepto at hindi lamang tuwirang ibibigay ng guro.
7. Magkakaroon ng malayang talakayan.
Paalala sa Guro: Sa pagitan ng mga pagtalakay ay may mga kahon na naglalaman ng mga tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa bawat bahagi ng babasahin. Nagsisilbing formative assessment ang mga ito. Mahalagang hindi piliting matapos sa iisang araw ang pagtalakay dito upang hindi magkaroon ng information overload ang mga bata at lalong hindi makamit ang layuning ganap na maunawaan ng mga mag-aaral ang kabuuan ng Batayang Konsepto.
Paghinuha ng Batayang Konsepto
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang bahaging Paghinuha ng Batayang Konsepto. 2. Atasan ang mga mag-aaral na basahin ang panuto at sabihin: Mayroon bang
kailangang linawin sa panuto?3. Muling ulitin sa klase ang mahalagang tanong. 4. Bigyan ng limang minuto ang bawat pangkat upang makagawa ng
pangkalahatang sagot sa mahalagang tanong.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
33
5. Atasan ang bawat pangkat na ipaskil sa pisara ang kanilang output. 6. Muling bigyan ng limang minuto ang klase upang makabuo ng pangkalahatang
sagot ng klase. 7. Ipabasa ito sa isang mag-aaral. Matapos ito ay hingin ang impresyon ng ilang
mag-aaral ukol sa naging pagkatuto nila mula sa babasahin.
Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga Batayang Konsepto upang magsilbing gabay sa mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro na gumawa ng Batayang Konsepto o di kaya naman ay mga karagdagang konsepto na pinaniniwalaan na mahalagang maitanim sa puso at isip ng mga mag-aaral.Mahalaga lamang na ang bubuuing Batayang Konsepto ay tumutugon sa sumusunod na pamantayan (EDUP-R):Enduring. Hindi ito dapat niluluma ng panahon o di kaya naman ay maaaring maaanod sa pagbabago ng panahon.Discipline-based. Ito ay nangangailangan ng matibay na batayan na mula sa malalim na pag-aaral o pagsasaliksik. Sa EsP ang mga batayang disiplina ay Etika at Career Guidance.Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay sa mga aralin. Ang malaking konsepto ay maaari pang mahimay sa maliliit na konsepto.Potentially Engaging. Nararapat na mapukaw nito ang interes at atensiyon ng mga mag-aaral upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa lumipas ang matagal na panahon.Relationship between two variables. Ito ay dapat na pagsasalaysay ng relasyon ng dalawang variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa pagbuo ng batayang konsepto.Halimbawa: Ano ang kabutihang maidudulot ng konsepto sa pagkatao at buhay ng mga mag-aaral?
Ang isip at kilos-loob ay nagpapabukod-tangi sa tao.
E. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO
Layunin ng mga gawain sa bahagi ng Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto na tayahin ang kaalaman, kakayahan, at pag-unawa ng mga mag-aaral na makagawa ng mga angkop na kilos batay sa konsensiyang nahubog ng Likas na Batas Moral
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
34
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap.2. Ipabasa nang tahimik ang panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto sa pagbasa.3. Mahalagang maunawaan nang mabuti ng mga mag-aaral ang kanilang
gagawin, kaya kailangang maging bukas sa kanilang mga katanungan. Tanungin sila: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
4. Bigyan ang klase ng 10 - 15 minuto upang isagawa ang gawain.5. Sa klase, tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang
natapos na gawain. 6. Matapos mapakinggan ang ilang pagbabahagi ng mag-aaral ay pakinggan
naman ang kanilang pagninilay sa natapos na gawain.
Pagninilay
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagninilay. 2. Ipabasa ang mga panuto at sabihin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?3. Ipakita sa mga mag-aaral ang mungkahing template na nasa modyul. Bigyang-
diin na ito ay mungkahi lamang, mas hikayatin silang gumawa ng sarili nilang pormat para sa gawain.
4. Bigyan ng sampung minuto ang mga mag-aaral upang isagawa ang bahaging ito.
5. Pagkatapos, pakinggan ang sagot ng ilang mga mag-aaral, ipabahagi ito sa klase.
Pagsasabuhay
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagsasabuhay. 2. Ipabasa nang tahimik sa mag-aaral ang panuto. Bigyan sila ng tatlong minuto
sa pagbasa at sabihin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?3. Ipakita sa klase ang katulad na pormat na nasa modyul. Ipaliwanag ang
bawat bahagi nito. Gabayan ang mga mag-aaral upang mapahalagahan ang pagsangguni at pakikinig sa payo ng mga magulang at nakatatanda tungo sa pagpapasiya at pagkilos nang mabuti.
4. Bigyan ang mga mag-aaral ng 10 - 15 minuto upang maisagawa ang gawain.5. Papiliin ang mga mag-aaral ng kapareha upang maibahagi ang kanilang ginawa.
Magandang pagkakataon din ito upang makapagbigay ang isa’t isa ng kanilang mga mungkahi.
6. Ipagawa ang prosesong ito sa loob ng sampung minuto.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
35
Talaan ng Ispesipikasyon / Susi sa Pagwawasto
Paksa Kasanayan Sagot
1. Ang Likas na Batas Moral Bilang Batayan ng Kabutihan at ng Konsensiya
Pagsusuri d
2. Ang mga Pangalawang Prinsipyo ng Likas na Batas Moral Kaalaman d
3. Mga Antas ng Paghubog ng Konsensiya Ebalwasyon d
4. Paraan ng Paghubog ng Konsensiya Paglalapat c5. Ang Apat na Yugto ng Konsensiya Pagsusuri a6. Ang Apat na Yugto ng Konsensiya Ebalwasyon b7. Kahulugan ng Konsensiya Pag-unawa c8. Ang Likas na Batas Moral Bilang
Batayan ng Kabutihan at ng Konsensiya
Kaalaman b
9. Ang Apat na Yugto ng Konsensiya Ebalwasyon a
10. Uri ng Kamangmangan Pagsusuri b
Balangkas ng PagpapalalimModyul 3: Paghubog ng Konsensiya Batay sa Likas na Batas Moral
I. Panimula
II. Kahulugan ng Konsensiya
III. Uri ng KamangmanganA. Kamangmangang madadaig (vincible ignorance)B. Kamangmangan na di madadaig (invincible ignorance)
IV. Ang Apat na Yugto ng KonsensiyaA. Unang Yugto: Alamin at Naisin ang MabutiB. Ikalawang Yugto: Ang Kakayahang Kilalanin ang MabutiC. Ikatlong Yugto: Paghatol para sa Mabuting Pasiya at KilosD. Ikaapat na Yugto: Pagsusuri ng Sarili / Pagninilay
V. Ang Likas na Batas Moral Bilang Batayan ng Kabutihan at ng KonsensiyaA. Ang Unang Prinsipyo ng Likas na Batas MoralB. Ang mga Pangalawang Prinsipyo ng Likas na Batas Moral
VI. Paghubog ng Konsensiya
VII. Mga Antas ng Paghubog ng Konsensiya
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
36
Rubric para sa Pagsulat ng Pagninilay
Kraytirya 4 3 2 1
Komprehensiboang ginawangpagninilay.
Gumamit ng simplengunit malinaw namga salita.
Maiksi ngunit sapatang ginawangpagninilay.
Bumanggit ng mganatutuhan at mgareyalisasyon mula samga gawingnaranasan sa klaseupang mapagtibayang ginawangpagninilay.
May 1-2 salita nahindi maunawaanang tunay nakahulugan.
Masiyadongmahaba at maligoyang ginawangpagninilay.
May 3-4 na salita nahindi maunawaanang tunay nakahulugan.
May kakulangan saginawangpagninilay.
May 5 o mahigit pangsalita na hindimaunawaan ang tunayna kahulugan.
Hindi malinaw angmensahe o nilalamanng pagninilay.
Tugma ang mgaginamit nahalimbawa sapagninilay.
Lahat nghalimbawangginamit ay tugma sapagninilay.
May isanghalimbawa na hinditugma sa pagninilay.
May dalawanghalimbawa na hinditugma sa pagninilay.
May 3 o mahigit panghalimbawa na hinditugma sa pagninilay.
Naipakita angpagkamalikhainsa pagsulat.
Nakita angpagkamalikhain sa kabuuan ng sulatin at tunay na nakapupukaw ng pansin ang kabuuan nito.
Nakita angpagkamalikhainngunit hindigaanongnakapupukaw ng pansin.
Hindi nakita angpagkamalikhain sa sulatin.
Hindi nakagawa ng malikhaing sulatin.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
37
Rubric para sa Pagsasabuhay
Mga Pamantayan 4 3 2 1
Nakapagtala ng mga pasiya at kilos na isinagawa sa loob ng isang linggo
Nakapagtala ng 6-7 pasiya at kilos na isinagawa sa loob ng isang linggo
Nakapagtala ng 4-5 pasiya at kilos na isinagawa sa loob ng isang linggo
Nakapagtala ng 2-3 pasiya at kilos na isinagawa sa loob ng isang linggo
Walang naitalang pasiya at kilos na isinagawa sa loob ng isang linggo
Natukoy kung mabuti o masama ang pasiya at kilos batay sa konsensiyang nahubog sa Likas na Batas Moral
Tumpak, malinaw, at mahusay na natukoy kung mabuti o masama ang pasiya at kilos batay sa konsensiyang nahubog sa Likas na Batas Moral
Mahusay na natukoy kung mabuti o masama ang pasiya at kilos batay sa konsensiyang nahubog sa Likas na Batas Moral
Bahagyang mahina o may kakulangan sa pagtukoy kung mabuti o masama ang pasiya at kilos batay sa konsensiyang nahubog sa Likas na Batas Moral
Hindi natukoy kung mabuti o masama ang pasiya at kilos batay sa konsensiyang nahubog sa Likas na Batas Moral
Nailahad nang malinaw ang mga hakbang na gagawin upang mapaunlad ang pasiya at kilos
Maayos at malinaw ang pagkakalahad ng mga hakbang na gagawin upang mapaunlad ang pasiya at kilos
Bahagyang maayos at malinaw ang pagkakalahad ng mga hakbang na gagawin upang mapaunlad ang pasiya at kilos
Hindi gaanong maayos at malinaw ang pagkakalahad ng mga hakbang na gagawin upang mapaunlad ang pasiya at kilos
May kalabuan ang pagkakalahad ng mga hakbang na gagawin upang mapaunlad ang pasiya at kilos
May kalakip na pagninilay
Malinaw at naipahayag ang damdamin at reyalisasyon sa isinulat na pagninilay.
May kaunting kulang sa paglalahad ng damdamin at reyalisasyon sa isinulat na pagninilay.
Hindi masiyadong naipahayag ang damdamin at reyalisasyon sa naging karanasan sa isinulat na pagninilay.
Hindi malinaw ang isinulat na pagninilay.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
38
Edukasyon sa Pagpapakatao Baitang 10Unang Markahan
Gabay sa Pagtuturo sa Modyul 4: ANG MAPANAGUTANG PAGGAMIT NG KALAYAAN
Bilang ng Oras: 4
I. Pag-uugnay ng mga Pamantayan sa Pagkatuto at mga Kasanayang Pampagkatuto
Mga Pamantayan sa Pagkatuto
Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa tunay na gamit ng kalayaan.
Pamantayan sa Pagganap: Nakagagawa ang mag-aaral ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng tunay na kalayaan: tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod.
Batayang Konsepto
Ano ang pinakamahalagang mensahe na dapat maunawaan at maipamalas ng mag-aaral?
Ang tunay na kalayaan ay ang kakayahang tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod.
Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto
Ano ang patunay ng pag-unawa?
Nakagagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng tunay na kalayaan: tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod
Kakayahan
Anong kakayahan ang dapat maipamalas tungo sa pag-unawa?
Naipaliliwanag ang tunay na kahulugan ng Kalayaan
Kaalaman
Anong kaalaman ang kailangan upang maipamalas ang pag-unawa?
Nakagagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng tunay na kalayaan: tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
39
II. Pag-uugnay ng mga Kasanayang Pampagkatuto sa Pagtatasa
Mga Kasanayang Pampagkatuto
KP1:Natutukoy ang mga pasiya at kilos na tumutugon sa tunay na gamit ng kalayaan
KP2:Naipaliliwanag ang tunay na kahulugan ng kalayaan
KP3:Napatutunayan na ang tunay na kalayaan ay ang kakayahang tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod
KP4: Nakagagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng tunay na kalayaan: tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod.
Pagtatasa:
KP1: Pagtukoy sa mga pasiya at kilos na nagpapakita ng tunay na kahulugan ng kalayaan.
KP2:Pagbibigay-kahulugan sa tunay na kalayaan.
KP3:Pagbuo at pagpapaliwanag ng Batayang Konsepto.
KP4:Pagsusuri ng mga naging pasiya at kilos nitong mga nagdaang panahon na maaaring naging hadlang sa iyong paggamit ng tunay na kalayaan.
Pagsulat ng mga mahahalagang repleksiyong nakuha mula sa aralin
Paglalahad ng mga paraan sa mapanagutang paggamit ng kalayaan.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
40
III. Plano ng Pagtuturo-Pagkatuto
A. ANO ANG INAASAHANG MAIPAMAMALAS MO?
1. Talakayin ang panimula sa pahina 65. Mahalagang maiugnay ang kasalukuyang aralin sa mga nakaraang modyul sa unang markahan upang maipaunawa sa mga mag-aaral ang halaga ng pagkatuto mula rito.
2. Mahalagang mapukaw ang isipan at damdamin ng mga mag-aaral sa panimula pa lamang upang matiyak na makukuha ang kanilang interes para sa pagsasagawa ng mga gawain.
Mga Kasanayang Pampagkatuto
1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang pahina 65 - 66. Isa-isahin ang mga layuning pampagkatuto para sa Modyul 4 na nasa loob ng kahon sa naunang pahina. Tanungin: Mayroon ba kayong gustong linawin tungkol sa mga layuning binasa?
Tandaan: Hindi binanggit sa Modyul sa Pagkatuto ang kabuuan ng ikatlong Kasanayang Pampagkatuto (KP3) o titik c sa listahan ng mga layunin upang maiwasan na kaagad na mailahad sa mga mag-aaral ang Batayang Konsepto. Mahalagang matiyak na sa pagdaloy ng mga gawain at kabuuan ng aralin mahihinuha ng mga mag-aaral ang Batayang Konsepto.
Sa modyul na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod na kaalaman, kakayahan, at pag-unawa:
4.1 Natutukoy ang mga pasiya at kilos na tumutugon sa tunay na gamit ng kalayaan
4.2 Naipaliliwanag ang tunay na kahulugan ng kalayaan4.3 Naipaliliwanag ang Batayang Konsepto ng aralin4.4 Nakagagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng
tunay na kalayaan: tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
41
Narito ang mga kraytirya ng pagtataya ng output sa KP 4.4
a. Nakapili ng angking negatibong katangian na nakahadlang sa paggamit ng tunay na kalayaan
b. Naitala ang mga nararapat gawin upang malampasan ang negatibong katangiang ito
c. Naitala ang karanasan sa mga sitwasyon o pagkakataon na ginamit ang tunay na kalayaan
d. May kalakip na pagninilay
Paunang Pagtataya
Layunin: Tayahin ang kaalaman ng mag-aaral tungkol sa paksa sa antas ng KAALAMAN, KASANAYAN (process/skills), AT PAG-UNAWA (understanding of concepts)
1. Ipabasa ang panuto para sa Paunang Pagtataya sa pahina 66 ng modyul. Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
2. Pasagutan sa mga mag-aaral ang Paunang Pagtataya sa loob ng 10 - 15 minuto.
3. Ipaskil o isulat sa pisara ang tamang mga sagot sa Paunang Pagtataya.4. Gamiting gabay ang resulta nito upang mataya ang mga kasanayang
nangangailangan ng mas malalim na pagtalakay.5. Palagdaan sa mag-aaral ang ginawang pagtataya at atasan silang itabi ito
upang magamit sa paghahambing sa resulta ng pagsagot muli nito pagkatapos basahin ang Pagpapalalim.
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral na kung ano man ang maging resulta ng Paunang Pagtataya, hindi ito magiging bahagi ng pagbibigay ng marka, kundi isang mahalagang pagbabatayan ng kaniyang pag-unlad. Pagkatapos ng Paghinuha ng Batayang Konsepto, pasagutang muli sa mga mag-aaral ang pagtataya upang malaman ang antas ng kaniyang pag-unawa sa mga konsepto at kung nagkaroon ng pag-unlad ang kaniyang kakayahan sa mapanagutang paggamit ng kalayaan.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
42
B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN
Layunin: Tayahin ang mga dating kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa paksa na nakabatay sa karanasan upang matukoy ng guro ang mga maling kaalaman ng mga mag-aaral (misconceptions o alternative conceptions).
Gawain 1
1. Ipagawa ang Gawain 1 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga mag-aaral. Ipabasa sa kanila ang panimulang pangungusap.
2. Tanungin ang mag-aaral kung mayroon bang kailangang linawin sa Panuto.3. Matapos bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral, maaari nang
isagawa ang gawain.4. Pasagutan ang mga gabay na tanong sa bilang 4, pahina 69.
Gawain 2
1. Ipagawa ang Gawain 2 sa bahaging Pagtuklas ng Dating Kaalaman sa mga mag-aaral sa pahina 69 ng Modyul 4.
2. Ipabasa ang Panuto at saka tanungin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
3. Bigyan ng 5 - 10 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain. 4. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 4,
pahina 69.5. Tiyaking magagamit ang pagkatuto sa mga nagdaang gawain upang maiugnay
ito sa mga susunod na gawain.
Tandaan: Sa bahaging ito, tatanggapin ng guro ang anumang sagot ng mga mag-aaral. Kung sakaling mayroon silang maling kaisipan at pakahulugan sa iba’t ibang isyu sa buhay at mali ang kanilang opinyon tungkol sa mga ito, ito ay itatama ng guro sa bahagi ng Paglinang ng mga Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa at Pagpapalalim.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
43
C. PAGLINANG NG MGA KAALAMAN, KAKAYAHAN, AT PAG-UNAWA
Layunin: Tulungan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at Paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang mga kaalaman ng mag-aaral na hango sa karanasan.
Gawain 3
1. Maaaring simulan ang bahaging ito sa pamamagitan ng pagbabalik-aral. Mahalagang matiyak na nanatili ang pagkatuto ng mga mag-aaral upang matiyak na maiuugnay nila ang pagkatuto rito sa susunod na gawain.
2. Ipabasa ang panuto at saka tanungin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
Panuto:
1. Ipagpalagay na ikaw ay bibigyan ng libreng limang oras upang gawin ang iyong gustong gawin, saan mo ito gagamitin o paano mo ito gugugulin? Isulat sa iyong kuwaderno ang naiisip mong gagawin.
2. Sa gabay ng iyong guro, isulat sa metastrip ang iyong sagot at idikit ito sa pisara.
3. Matapos mailagay ang mga sagot sa pisara, sa gabay pa rin ng inyong guro uriin o ikategorya ang mga naisulat na planong gagawin. (Maaaring ang mga ito ay ayon sa pag-aaral, kaibigan, kasiyahan, gadget, pamilya o pagtulong sa kapuwa, at iba pa).
3. Bigyan ng 5 - 10 minuto ang mga mag-aaral upang maisagawa ang gawain. 4. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 3,
pahina 70.
Gawain 4
1. Ipabasa ang Panuto at saka tanungin: Mayroon bang kailangang linawin sa Panuto?
Papasiyalan ang kaibigan
makikipag-kwentuhan sa kaibigan
makikipag-jamming sakaibigan
at iba
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
44
1. Pangkatin ang klase batay sa bilang ng kategorya ng mga gawaing naging sagot ng klase sa Gawain 3.
2. Italaga ang isang kategorya sa isang pangkat. 3. Ipagpalagay na ang mga gawaing nakasulat sa metastrip na pinili mong
gawin gamit ang iyong kalayaan ay isang tulay na iyong tinatahak. 4. Sa kaliwang dulo ng tulay iguhit ang larawan ng isang kabataang
kumakatawan sa iyo. Idikit ang mga metastrip na nakapaloob sa isang kategorya na magiging anyong tulay gamit ang manila paper. Sa kanang dulo ng tulay ay isulat mo ang inaasahang makakamit pagkatapos gawin ang mga gawaing nakatala.Halimbawa: Kategorya: Kaibigan
Inaasahang makakamit pagkatapos ng gagawin.
Ikaw magiging malapit sa kaibigan
2. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsasagawa nito. Bigyan sila ng 10 - 15 minuto upang matapos ang gawain.
3. Maglaan ng sapat na panahon sa paglalahad at pagpaliwanag ng output ng bawat pangkat.
4. Pagkatapos ay pasagutan sa mga mag-aaral ang mga tanong sa bilang 6, pahina 71 sa kani-kanilang kuwaderno.
5. Tiyakin na unti-unting nagagabayan ang mga mag-aaral sa paghinuha ng Batayang Konsepto.
D. PAGPAPALALIM
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa Mahalagang Tanong (MT) at paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang isang babasahin na naglalaman ng mga kaalaman at malalim na paliwanag sa paksa batay sa mga disiplina ng EsP – ang Etika at Career Guidance. (Ang manunulat ang bumuo ng babasahin gamit ang mga mapagkakatiwalaang aklat, print at non-print.)
Paalala: Makatutulong kung ang sanaysay ay ipababasa na sa mga mag-aaral bilang Takdang Aralin.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
45
1. Bago simulan ang pagpapalalim ay maaaring balikan ng guro ang tanong sa bahagi ng Ano ang Inaasahang Maipamamalas Mo? na “Nakatali ba ang kilos ng tao sa kilos ng kaniyang kapuwa?”
2. Hikayatin ang mga mag-aaral na ipaliwanag ang kani-kanilang mga sagot.3. Sabihin: Ngayon, sisikapin nating uunawain ang mga mahalagang konsepto
tungkol sa paksa gamit ang isang babasahin. Tingnan natin kung magkakaroon ng pagbabago sa inyong mga sagot matapos na maunawaan ang nilalaman ng babasahin.
4. Ipabasa ang kabuuan ng sanaysay sa pahina 71 - 77. Bigyan sila ng 15 minuto upang basahin ito.
5. Ipabasa sa isang mag-aaral ang bawat bahagi at tanungin ang pagkaunawa niya rito. Kung mali ang kaniyang pagkaunawa sa anumang talata, magbigay ng tanong upang gabayan siya sa pagbuo ng tamang pag-unawa (o paraphrasing).
Tandaan: Mahalagang ipaunawa sa mga mag-aaral ang bawat bahagi ng babasahin at ang kabuuan nito dahil dito nila makukuha ang mga konseptong nakaangkla sa Pilosopiyang Moral.
6. Iminumungkahing gamitin ang pagkamalikhain upang hindi maging kabagot-bagot para sa mag-aaral ang bahaging ito. Makatutulong ang pagsasagawa ng malikhaing presentasyon tulad ng pagre-record ng babasahin at paglalapat ng voice over dito upang maging kawili-wili ito sa mga mag-aaral at mapukaw ang kanilang interes o atensiyon. Ngunit mahalaga pa rin ang mabasa nila ang kabuuan ng sanaysay sa modyul upang mas maunawaan nila ang mahahalagang konsepto.
7. Bigyan ang mag-aaral ng sapat na panahon upang maisulat ang mga mahahalagang konsepto na kanilang nakuha sa babasahin.
8. Isulat sa pisara ang mga ideya na makatutulong sa pag-unawa ng paksa at paghinuha ng Batayang Konsepto.
9. Atasan ang mga mag-aaral na bumalik sa kani-kanilang mga pangkat sa isinagawang Gawain 4 sa bahagi ng Paglinang ng Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa.
10. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsusuri ng kanilang mga sagot sa gawaing ito at alamin kung ang mga ito ba ay tumutugon sa mga mahahalagang konseptong inilahad sa babasahin.
11. Bigyan ng pagkakataon ang bawat pangkat na makapaglahad kung sakaling may pagbabago sa mga naunang nailahad na kaisipan sa Gawain 4 sa bahagi ng Paglinang ng Kaalaman, Kakayahan, at Pag-unawa.
12. Matapos mabigyan ng pagkakataon ang lahat ng pangkat na makapaglahad ay maaari ng pasagutan ang mga tanong sa bahaging Tayahin ang iyong Pag-unawa sa pahina 13.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
46
13. Mahalagang tiyakin na sa bahaging ito ay handa na ang mga mag-aaral sa paghinuha ng Batayang Konsepto. Maaaring magdagdag ng mga tanong kung ito ang makatutulong upang mas mahinuha ng mga mag-aaral ang konsepto.
14. Mahalagang tiyakin na ang mga mag-aaral ang makatutuklas ng mga konsepto at hindi lamang tuwirang ibibigay ng guro.
15. Magkakaroon ng malayang talakayan.
Paghinuha ng Batayang Konsepto
Layunin: Gabayan ang mag-aaral sa pagsagot sa mahalagang Tanong (MT) sa pamamagitan ng paghinuha ng Batayang Konsepto (BK) gamit ang graphic organizer.
1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto na nasa pahina 78 at tanungin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?
2. Magpaskil sa pisara ng katulad na graphic organizer na nasa modyul o maaaring ring lumikha ng sariling graphic organizer.
3. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng Batayang Konsepto. Tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng nabuong Batayang Konsepto.
Paalala sa Guro: Sa pagitan ng mga pagtalakay ay may mga kahon na naglalaman ng mga tanong na magagamit upang mataya ang pag-unawa ng mga mag-aaral sa bawat bahagi ng babasahin. Nagsisilbing formative assessment ang mga ito. Mahalagang hindi pilitin na matapos sa iisang araw ang pagtalakay dito upang hindi magkaroon ng information overload ang mga bata at lalong hindi makamit ang layuning ganap na maunawaan ng mga mag-aaral ang kabuuan ng Batayang Konsepto.
Patnubay: Naghanda ang mga manunulat ng mga Batayang Konsepto upang magsilbing gabay sa mga guro. Ngunit hindi hinahadlangan ang mga guro na gumawa ng Batayang Konsepto o di kaya naman ay mga karagdagang konsepto na pinaniniwalaan na mahalagang maitanim sa puso at isip ng mga mag-aaral.Mahalaga lamang na ang bubuuing Batayang Konsepto ay tumutugon sa sumusunod na pamantayan (EDUP-R):Enduring. Hindi ito dapat niluluma ng panahon o di kaya naman ay maaaring maaanod sa pagbabago ng panahon.Discipline-based. Ito ay nangangailangan ng matibay na batayan na mula sa malalim na pag-aaral o pagsasaliksik. Sa EsP ang mga batayang disiplina ay Etika at Career Guidance.Needs Uncoverage. Ito ay mapalalawak pa sa pamamagitan ng pagtalakay sa mga aralin. Ang malaking konsepto ay maaari pang mahimay sa maliliit na konsepto.Potentially Engaging – Nararapat na mapukaw nito ang interes at atensiyon ng mga mag-aaral upang matiyak na ito ay kanilang maaalala kahit pa lumipas ang matagal na panahon.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
47
Relationship between two variables – Ito ay dapat na pagsasalaysay ng relasyon ng dalawang variable. Iwasan ang gumamit ng depinisyon sa pagbuo ng batayang konsepto.Halimbawa: Ano ang kabutihang maidudulot ng konsepto sa pagkatao at buhay ng mga mag-aaral?
Ang isip at kilos-loob ay nagpapabukod-tangi sa tao.
E. PAGSASABUHAY NG MGA PAGKATUTO
Layunin ng mga Gawain sa bahagi ng Pagsasabuhay ng mga Pagkatuto na tayahin ang kaalaman, kakayahan, at pag-unawa ng mga mag-aaral na makagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay ang paggamit ng tunay na kalayaan: tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod
Pagganap
1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa bahaging Pagganap sa pahina 79. 2. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang Panuto. Bigyan sila ng tatlong
minuto sa pagbasa. Itanong: Mayroon bang nais na linawin sa Panuto? 3. Bigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na ipahayag ang kanilang mga
paglilinaw.4. Ipaskil sa pisara ang ang pormat at rubric na gagamitin sa pagmamarka ng
gawain upang maging malinaw sa mga mag-aaral ang gagamiting pamantayan.5. Atasan ang mga mag-aaral na ibahagi sa klase ang kanilang mga kasagutan.
Pagninilay
1. Maaaring ibigay ang gawaing ito bilang takdang-aralin. 2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang panuto na nasa pahina 80. Pagkatapos,
tanungin: Mayroon bang hindi malinaw sa panuto?3. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang isagawa ang gawain. 4. Ipaalam sa mga mag-aaral kung paano mamarkahan ang gawain sa
pamamagitan ng pagpapaskil ng rubric ng pagtataya sa pisara.5. Sa klase, tumawag ng ilang mga mag-aaral na magbabahagi ng kanilang
output sa harapan ng klase.6. Mahalagang tapusin ang bahaging ito sa pamamagitan ng paglalahat sa mga
ibinahaging pagninilay at sa pagbalik sa Batayang Konsepto.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
48
Pagsasabuhay1. Ipagawa ang bahaging Pagsasabuhay sa pahina 80 - 81 ng Modyul 4. 2. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang panuto sa loob ng tatlo hanggang
limang minuto. Tiyakin na malinaw na sa lahat ang nilalaman ng panuto. 3. Maging bukas sa mga tanong mula sa mga mag-aaral.4. Bigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral upang matapos ang gawain.
Tiyakin na nagagabayan sila sa pagsasagawa nito.5. Atasan ang mga mag-aaral na ibahagi sa klase ang kanilang mga sagot.
Talaan ng Ispesipikasyon / Susi sa Pagwawasto
Paksa Kasanayan Sagot1. Tunay na Kalayaan Kaalaman d2. Tunay na Kalayaan (Aspekto) Pag-unawa d3. Kahulugan ng Kalayaan sa B7 Pag-unawa a4. Tunay na Kalayaan Pagsusuri d5. Tunay na Kalayaan (Kahulugan ng
Responsibilidad) Pagsusuri a
6. Pagbubuod Pagbubuo d7. Pagbubuod Pagbubuo b8. Tunay na Kalayan (Aspekto) Pagtataya a9. Tunay na Kalayaan (Kahulugan ng
Responsibilidad) Pagtataya b
10. Kahulugan ng Kalayaan sa B7 Pagtataya d
Balangkas ng PagpapalalimMODYUL 4: Ang Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan
I. Panimula
II. Kahulugan ng Kalayaan sa Baitang 7A. May kakayahan ang taong piliin kung paano siya kikilosB. Walang kalayaang piliin ang kahihinatnan ng piniling kilos
III. Tunay na KalayaanA. May kakambal na responsibilidadB. Dalawang Kahulugan ng responsibilidad na nakaaapekto sa ideya ng kalayaan
1. Kalayaang kaugnay ng malayang kilos-loob2. Kakayahang tumugon sa tawag ng pangangailangan ng sitwasyon
C. Dalawang Aspekto ng Kalayaan1. Kalayaan Mula Sa (Freedom from)2. Kalayaan Para Sa (Freedom for)
a. Dalawang Uri ng Fundamental Option o Vertical Freedom1) Pataas2) Pababa
IV. Pagbubuod
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
49
Rubric para sa Pagpapaliwanag ng Batayang Konsepto Gamit ang Graphic Organizer
Kraytirya 4 3 2 1
Paghinuha ng batayangkonsepto
Nahinuha ang batayangkonsepto nang hindiginagabayan ng guro.
Nahinuha ang batayangkonsepto ng may kauntingpaggabay ng guro.
Nahinuha ang batayangkonsepto ngunit kailangan nglabis na paggabay ng guro.
Nahinuha ang batayangkonsepto sa paggabay ngguro sa kabuuan nito.
Pagpapaliwanag ngkonsepto
Malinaw na naipaliwanagang lahat ng mahahalagangkonsepto.
May isang konsepto nahindi malinaw nanaipaliwanag.
May dalawangkonsepto na hindinaipaliwanag.
May tatlo o higit pangkonsepto na hindinaipaliwanag.
Paggamit ng graphicorganizer
Nakalikha ng sariling graphicorganizer na ginamit upangmaibigay o maibahagi angbatayang konsepto.
Ginamit ang graphicorganizer na nasa modyul atmaayos na naibigay angbatayang konsepto gamit ito.
Nakalikha ng sariling graphicorganizer ngunit hindimalinaw na naibigay onaibahagi ang batayangkonsepto gamit ito.
Ginamit ang graphicorganizer na nasa modyulngunit hindi malinaw nanaibigay o naibahagi angbatayang konsepto gamitito.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
