Bài báo cáo thực tập kế toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm ở cty cơ khí quang trung

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 1 Sinh viªn: §ç ThÞ Thu HiÒn

more information and additional documents connect with me here: http://facebook.com/ngphutien/

Môc lôc

Lêi më ®Çu :……………………………………………………....................4

Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng t¸c

kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë

c«ng ty c¬ khÝ quang trung: …………………………….6

1.1. ý NGHÜA CñA THµNH PHÈM Vµ TI£U THô THµNH PHÈM TRONG

NÒN KINH TÕ THÞ TR¦êng:………………………………………………………...6

1.1.1. Kh¸i niÖm thµnh phÈm vµ yªu cÇu qu¶n lý thµnh phÈm:....7 1.1.2. Tiªu thô thµnh phÈm vµ yªu cÇu qu¶n lý: 9 1.2. Vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ toµn thµnh phÈm vµ tiªu thô

thµnh phÈm trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt: 10 1.2.1. Vai trß cña kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô thµnh phÈm:...10 1.2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n ®èi víi viÖc qu¶n lý thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm: ...10 1.3. Néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm trong doanh

nghiÖp s¶n xuÊt:…………………………………………………………….........11 1.3.1. Nguyªn t¾c tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm: ...11 1.3.2. Ph¬ng ph¸p ®¸nh thµnh phÈm: 12 1.3.3. H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm: ..14 1.3.4. H¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm: ...17

1.4. H¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm:………………………………….19 1.4.1. Tµi kho¶n sö dông vµ çc sæ s¸ch ®îc ¸p dông: ..19 1.4.2. Néi dung doanh thu, tiªu thô, thuÕ GTGT vµ çc kho¶n gi¶m trõ:...............................................................................................20 1.4.2.1. Doanh thu tiªu thô: ....20 1.4.2.2. ThuÕ GTGT: ....22 1.4.2.3. Çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu: .23

1.4.3. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n: ...23 1.4.4. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: ..............................................................................................24 1.4.4.1. Chi phÝ b¸n hµng - TK 641: 24 1.4.4.2. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK 642: ...24

1.4.5. Çc ph¬ng thøc b¸n hµng vµ çc ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm: ...25 1.4.5.1. Çc ph¬ng thøc b¸n hµng: ... 25 1.4.5.2. KÕ to¸n theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn: ....26 1.4.5.3. KÕ to¸n theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú : ....31



1.5. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm cña

ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: .33

Ch¬ng 2: Tinh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n

thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty c¬

khÝ quang trung: …….............................................................34 2.1. §Æc ®iÓm chung t¹i c«ng ty c¬ khÝ quang trung: .34 2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng Ty C¬ KhÝ Quang Trung:...................................................................................................34 2.1.2. §Æc ®iÓm c«ng nghÖ s¶n xuÊt 35 2.1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng Ty C¬ KhÝ Quang Trung . ..35 2.2. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ h×nh thóc ¸p dông t¹i C«ng Ty

C¬ KhÝ Quang Trung…………..…………………………………………….......38

2.3. Tinh h×nh thùc tÕ kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh

phÈm t¹i C«ng Ty C¬ KhÝ Quang Trung ....41 2.3.1. H¹ch to¸n thµnh phÈm t¹i C«ng Ty C¬ KhÝ Quang Trung: ...................................................................................41 2.3.1.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thµnh phÈm xuÊt kho t¹i C«ng Ty .....41 2.3.1.2. Çc chøng tõ kÕ to¸n sö dông trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n thµnh phÈm ...... .........45 2.3.1.3. H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm ......45 2.3.1.4. H¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm ..........50 2.3.2. H¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm .. ... .51 2.3.2.1. §Æc ®iÓm vÒ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng Ty: ....51 2.3.2.2. H¹ch to¸n doanh thu tiªu thô: ..............52 2.3.2.3. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n: ................55 2.3.2.4. H¹ch to¸n çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu: ...........56

2.3.3. H¹ch to¸n x¸c ®inh kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm 58 2.3.3.1. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng .... ......................58 2.3.3.2. H¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: ........58 2.3.3.3. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm ......59

Ch¬ng 3: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c

kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm t¹i

C«ng Ty C¬ KhÝ Quang Trung: ……...................................62

3.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ

tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng Ty C¬ KhÝ Quang Trung…......…...62



3.2. Nh÷ng tån t¹i vµ ph¬ng híng hoµn thiÖn néi dung

h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng Ty

C¬ KhÝ Quang Trung:………................................................................................63

KÕt LuËn 73 Ký hiÖu viÕt t¾t trong bµi

- CPBH: Chi PhÝ b¸n hµng - CHQLDN: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp - GTGT: Gi¸ trÞ gia t¨ng - CNXH: Chu nghÜa x· héi - CBCNV: Çn bé c«ng nh©n viªn - TCKT: Tµi chÝnh kÕ to¸n - CHNVL: Chi phÝ nguyªn vËt liªô - CPNC: Chi phÝ nh©n c«ng - CHSXC: Chi phÝ s¶n xuÊt chung - TK: Tµi Kho¶n - NKCT: NhËt ký chøng tõ - KQ: KÕt qu¶ - H§SXKD: Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh - H§BT: Ho¹t ®éng bÊt thêng - TTTP: Tiªu thô thµnh phÈm - H§TC: Ho¹t ®éng tµi chÝnh - VL - CCDC: VËt liÖu - c«ng cô dông cô - TSC§: Tµi s¶n cè ®Þnh - KKTX: Kª khai thêng xuyªn - KK§K: KiÓm kª ®Þnh kú - XNK : XuÊt nhËp khÈu



lêi më ®Çu

§Ó hoµ nhËp víi xu thÕ thêi ®¹i, víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nÒn kinh tÕ

ViÖt Nam ®· vµ ®ang tõng bíc ph¸t triÓn v÷ng ch¾c theo c¬ chÕ thÞ

trêng, theo ®Þnh híng XHCN. M« h×nh nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®· t¹o

cho mçi doanh nhiÖp sù n¨ng ®éng, linh ho¹t, s¸ng t¹o vµ c¹nh tranh lµ

vÊn ®Ò tÊt yÕu x¶y ra. Çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt ngoµi viÖc s¶n xuÊt ra

s¶n phÈm th× ph¶i chñ ®éng t×m biÖn ph¸p c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao

chÊt lîng, t¨ng s¶n lîng gi¶m thiÓu chi phÝ, gi¸ thµnh, më réng thÞ

trêng, chän kªnh ph©n phèi víi môc ®Ých tiªn thô s¶n phÈm vµ thu ®îc

lîi nhuËn tèi ®a.

V× vËy, s¶n xuÊt ra s¶n phÈm vµ tiªu thô ®îc s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò

v« cïng quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Chóng ph¶i lu«n

g¾n liÒn víi nhau mét çch chÆt chÏ, thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn. Qua

®ã ®¸nh gi¸ ®îc kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh

nghiÖp. Dùa vµo ®ã chñ doanh nghiÖp cã thÓ t×m ra çc biÖn ph¸p tèi u

®¶m b¶o duy tr× sù c©n ®èi thêng xuyªn, nhÞp nhµng çc yÕu tè ®Çu vµo

vµ ®Çu ra cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.

Qua thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ cña c«ng ty víi sù gióp ®ì cña ban

l·nh ®¹o c«ng ty, çc CBCNV phßng TCKT, sù híng dÉn nhiÖt t×nh cña

thÇy gi¸o NguyÔn Minh Ph¬ng víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n, em ®· lùa

chän ®Ò tµi cho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp lµ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n

thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty C¬ KhÝ

Quang Trung “.

Trong ph¹m vi cña b¶n chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy, em xin tr×nh bµy

nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt cña c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô



thµnh phÈm ë c«ng ty, vµ xin ®îc nªu lªn mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn

thªm mét bíc c«ng t¸c kÕ tãan thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm gãp

phÇn vµo sù qu¶n lý ngµy cµng tèt h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ban l·nh ®¹o c«ng ty, CBCNV phßng

TCKT, thÇy gi¸o NguyÔn Minh Ph¬ng ®· gióp em hoµn thµnh b¶n

chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy.

Néi dung chuyªn ®Ò gåm 3 ch¬ng:

Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n

thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung.

Ch¬ng 2: T×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm,

tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung.

Ch¬ng 3: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n

thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung.

Víi kiÕn thøc vµ thêi gian cßn h¹n chÕ, mÆc dï rÊt cè g¾ng nhng

cuèn chuyªn ®Ò tèt nghiÖp vÉn kh«ng tr¸nh khái nhiÒu thiÕu sãt. Em rÊt

mong ®îc sù chØ b¶o cña çc thÇy c« gi¸o, çc c« çc chó trong phßng

TCKT ®Ó cuèn chuyªn ®Ò ®îc hoµn thiÖn h¬n.



Ch¬ng 1

nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng t¸c

kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh

phÈm ë c«ng ty c¬ khÝ quang trung

1.1. ý nghÜa cña thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong

nÒn kinh tÕ thÞ trêng:

§¸nh dÊu bíc thay ®æi c¨n b¶n cña nÒn kinh tÕ níc ta, n¨m 1986

nÒn kinh tÕ níc ta chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp chuyÓn

sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc, çc mèi quan hÖ

hµng ho¸, tiÒn tÖ ngµy cµng më réng vµ ph¸t triÓn, víi viÖc ®a d¹ng ho¸ çc

thµnh phÇn kinh tÕ ®· t¹o sù b×nh ®¼ng cho çc doanh nghiÖp tríc ph¸p luËt.

§Æc biÖt ®èi víi çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt, tríc ®©y trong thêi kú bao cÊp,

çc doanh nghiÖp chñ yÕu chó träng ®Õn kh©u s¶n xuÊt theo ®óng chØ tiªu mµ

nhµ níc giao, th× trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh«ng chØ cã kh©u s¶n xuÊt

mµ c¶ kh©u tiªu thô s¶n phÈm, kh©u nµy sÏ quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt

b¹i cña çc doanh nghiÖp. Do vËy, vÊn ®Ò “tiªu thô” trë thµnh mét nhiÖm vô

quan träng ®èi víi b¶n th©n mçi doanh nghiÖp nãi riªng vµ toµn bé nÒn kinh

tÕ quèc d©n nãi chung.

XÐt trªn gãc ®é lu©n chuyÓn vèn th× kh©u tiªu thô s¶n phÈm lµ qu¸

tr×nh chuyÓn ho¸ vèn tõ h×nh th¸i vËt chÊt sang h×nh th¸i gi¸ trÞ. Ta cã thÓ xÐt

®Õn qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n b»ng s¬ ®å sau:

- §TL§

T - H : - TLL§ ... SX ... H’ – T’

- SL§

Qu¸ tr×nh nµy b¾t ®Çu tõ nh÷ng ®ång vèn ban ®Çu ®îc dïng ®Ó mua

çc yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lóc nµy ®ång vèn ®îc chuyÓn ho¸

thµnh h×nh th¸i vËt chÊt, tiÕp ®Õn qua giai ®o¹n s¶n xuÊt t¹o ra thµnh s¶n

phÈm, hµng ho¸ sau ®ã mang ®i tiªu thô, kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nµy lµ thu



®îc tiÒn vÒ. Lóc nµy l¹i trë l¹i h×nh th¸i gi¸ trÞ ban ®Çu, nhng T’>T ®ã lµ

môc tiªu mµ bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng ph¶i ®Æt ra.

§èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× kh©u tiªu thô lµ kh©u cuèi cïng thùc

hiÖn gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ - s¶n phÈm s¶n xuÊt ra, qu¸ tr×nh

tiªu thô s¶n phÈm lµ giai ®o¹n cuèi cïng kÕt thóc mét chu kú s¶n xuÊt vµ më

®Çu cho mét chu kú s¶n xuÊt tiÕp theo. Chu kú s¶n xuÊt tiÕp theo sÏ lµ qu¸

tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng cña chu kú tríc. ChØ cã kh©u tiªu thô míi gióp

cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc thùc hiÖn thêng xuyªn vµ liªn tôc.

1.1.1. Kh¸i niÖm thµnh phÈm vµ yªu cÇu qu¶n lý thµnh

phÈm: S¶n phÈm nãi chung mµ çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra ®Ó ®¸p øng cho

nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ ®Òu lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nh chóng ta

®· biÕt s¶n phÈm hµng ho¸ cña çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt gåm: thµnh phÈm,

b¸n thµnh phÈm vµ lao vô - dÞch vô, trong ®ã thµnh phÈm chiÕm phÇn lín.

- Thµnh phÈm: lµ nh÷ng s¶n phÈm ®· ®îc gia c«ng chÕ biÕn xong ë

bíc c«ng nghÖ cuèi cïng cña quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã, ®· ®îc kiÓm

tra ®îc x¸c nhËn phï hîp víi tiªu chuÈn chÊt lîng qui ®Þnh. Cã thÓ nãi

thµnh phÈm lµ s¶n phÈm cuèi cïng cña quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phï hîp

víi tiªu chuÈn kü thuËt.

- B¸n thµnh phÈm: lµ nh÷ng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp chÕ t¹o ®·

hoµn thµnh mét bíc hoÆc mét sè bíc c«ng nghÖ chÕ t¹o, cha qua giai

®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng cña quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, nhng

do yªu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu thô, nã ®îc nhËp kho thµnh phÈm vµ khi b¸n

cho kh¸ch hµng, b¸n thµnh phÈm còng cã ý nghÜa nh thµnh phÈm.

Gi÷a thµnh phÈm vµ s¶n phÈm cã ph¹m vi giíi h¹n kh¸c nhau, thµnh

phÈm lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt g¾n víi quy tr×nh c«ng nghÖ nhÊt ®Þnh

trong ph¹m vi mét doanh nghiÖp, cßn s¶n phÈm chØ nãi ®Õn kÕt qu¶ cña qu¸

tr×nh x¶n xuÊt chÕ ra nã, s¶n phÈm cã thÓ gåm: thµnh phÈm vµ b¸n thµnh

phÈm.

ViÖc ph©n ®Þnh thµnh phÈm vµ b¸n thµnh phÈm chÝnh x¸c sÏ gióp

doanh nghiÖp trong c«ng t¸c h¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh.



BÊt cø lo¹i thµnh phÈm nµo còng biÓu hiÖn trªn hai mÆt: sè lîng vµ

chÊt lîng.

Sè lîng cña thµnh phÈm ®îc x¸c ®Þnh b»ng ®¬n vÞ ®o lêng nh kg,

m, bé ... cßn chÊt lîng cña thµnh phÈm ®îc x¸c ®Þnh b»ng tû lÖ % tèt, xÊu

hoÆc phÈm cÊp, thø cÊp ...

S¶n xuÊt ra s¶n phÈm, hµng ho¸ lµ nhiÖm vô quan träng cña doanh

nghiÖp s¶n xuÊt vµ ngµy cµng ®ßi hái sù chuyªn m«n ho¸ - ®a d¹ng ho¸ cao

s¶n phÈm cña doanh nghiÖp cã thÓ lµ thµnh phÈm, b¸n thµnh phÈm, nÕu

doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt s¶n phÈm th×

kh«ng nh÷ng ¶nh hëng ®Õn b¶n th©n doanh nghiÖp nãi riªng mµ cßn trùc

tiÕp ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c.

MÆt kh¸c, trong mçi doanh nghiÖp s¶n xuÊt, khèi lîng thµnh phÈm

s¶n xuÊt hoµn thµnh trong tõng thêi kú lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ quy m« ho¹t

®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, tû träng cung øng s¶n phÈm cña

doanh nghiÖp lµ c¨n cø ®Ó chøng minh r»ng doanh nghiÖp cã hoµn thµnh kÕ

ho¹ch s¶n xuÊt hay kh«ng hoµn thµnh ë møc ®é nµo. §ång thêi qua ®ã chóng

ta ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, quyÕt ®Þnh ®Õn çc mèi

quan hÖ kinh tÕ trong néi bé doanh nghiÖp. Còng nh çc ®èi tîng kh¸c cã

liªn quan.

Thµnh phÈm lµ thµnh qu¶ lao ®éng s¸ng t¹o cña toµn thÓ çn bé c«ng

nh©n viªn trong doanh nghiÖp, ®ång thêi còng lµ tµi s¶n XHCN cÇn ph¶i

®îc b¶o vÖ an toµn. V× vËy ®Ó qu¶n lý chÆt chÏ thµnh phÈm doanh nghiÖp

cÇn lµm tèt hai mÆt sau:

- VÒ mÆt sè lîng: Ph¶i thêng xuyªn ph¶n ¶nh gi¸m ®èc t×nh h×nh

thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho thµnh phÈm,

ph¸t hiÖn kÞp thêi hµng ho¸ ø ®äng tån kho ®Ó t×m ra biÖn ph¸p tiªu thô

nhanh chãng.

- VÒ mÆt chÊt lîng: §Ó duy tr× - ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ

trêng mµ ®ßi hái søc c¹nh tranh ngµy cµng cao th× ®iÒu cèt lâi cña mçi

doanh nghiÖp lµ ch÷ “TÝn” trªn thÞ trêng. Do vËy mçi doanh nghiÖp cÇn

ph¶i lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra, ph©n cÊp chÊt lîng s¶n phÈm vµ cã chÕ ®é

b¶o qu¶n riªng ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm nhÊt lµ çc s¶n phÈm yªu cÇu chÊt



lîng cao, dÔ h háng kÞp thêi ph¸t hiÖn çc mÆt hµng kÐm phÈm chÊt, l¹c

hËu, lçi thêi lo¹i ra khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.

1.1.2. Tiªu thô thµnh phÈm vµ yªu cÇu qu¶n lý: Tiªu thô thµnh phÈm hay cßn gäi lµ b¸n hµng, lµ qu¸ tr×nh trao ®æi ®Ó

thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸, th«ng qua tiªu thô, hµng ho¸ sÏ chuyÓn tõ

h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i gi¸ trÞ vµ kÕt thóc mét vßng chu chuyÓn vèn

cña doanh nghiÖp.

Trong giai ®o¹n hiÖn nay, tiªu thô s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh ®Õn sù

tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Th«ng qua tiªu thô thµnh phÈm doanh

nghiÖp míi bï ®¾p ®îc chi phÝ s¶n xuÊt ®· bá ra nh: CPNVL, CPNC,

CPSXC, chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt gåm chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh

nghiÖp. §Ó tiÕp tôc thùc hiÖn chu kú s¶n xuÊt míi, ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô

sÏ gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, tiÕt kiÖm vèn cho doanh

nghiÖp, qua ®ã nãi lªn ®îc hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp lµ cao

hay thÊp.

§èi víi çc b¹n hµng cña doanh nghiÖp, viÖc cung cÊp s¶n phÈm kÞp

thêi, ®óng quy çch phÈm chÊt, ®óng sè lîng theo yªu cÇu sÏ gióp cho

doanh nghiÖp gi÷ ch÷ “TÝn” vµ thu ®îc lîi nhuËn. Do ®ã viÖc qu¶n lý tiªu

thô thµnh phÈm lµ rÊt cÇn thiÕt vµ quan träng.

§Ó qu¶n lý tèt kh©u tiªu thô cÇn ph¶i tæ chøc theo dâi, ph¶n ¸nh vµ

gi¸m ®èc chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô, ghi chÐp ®Çy ®ñ, kÞp thêi. Khèi lîng

s¶n phÈm tiªu thô, gi¸ b¸n, ph¬ng thøc thanh to¸n theo ®óng hîp ®ång ®·

ký kÕt vµ thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch nhµ níc.

Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hiÖn nay, ngoµi viÖc hoµn thµnh tèt kÕ

ho¹ch tiªu thô theo hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt, çc doanh nghiÖp cßn ph¶i

lµm tèt c«ng t¸c më réng - nghiªn cøu thÞ trêng, ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu

thay ®æi thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng. §ång thêi doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc

h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm mét çch khoa häc - hîp lý

theo ®óng qui ®Þnh chÕ ®é vµ chuÈn mùc cña Bé Tµi chÝnh.



1.2. Vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô

thµnh phÈm trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt:

1.2.1. Vai trß cña kÕ to¸n thµnh phÈm - tiªu thô thµnh

phÈm: Çc th«ng tin kÕ to¸n cã vai trß rÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ thÞ

trêng, kh«ng nh÷ng cung cÊp cho çc nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp biÕt ®îc

t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ ®a ra nh÷ng

quyÕt ®Þnh phï hîp vÒ ®êng híng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp mµ cßn

cung cÊp th«ng tin cho çc c¬ quan qu¶n lý chøc n¨ng cña nhµ níc vµ bªn

thø 3 ( nhµ ®Çu t, ng©n hµng, doanh nghiÖp kh¸c...)

Mçi doanh nghiÖp s¶n xuÊt, viÖc tæ chøc tèt c«ng t¸c thµnh phÈm vµ

tiªu thô thµnh phÈm sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n xuÊt ph¸t triÓn, h¹n chÕ ®îc sù

thÊt tho¸t thµnh phÈm, ph¸t hiÖn ra nh÷ng thµnh phÈm chËm lu©n chuyÓn ®Ó

tõ ®ã ®Ò xuÊt çc biÖn ph¸p thÝch hîp víi chñ doanh nghiÖp ®Ó thóc ®Èy qu¸

tr×nh tuÇn hoµn vèn.

Sè liÖu mµ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô cung cÊp sÏ gióp cho:

* Chñ doanh nghiÖp: ®¸nh gi¸ møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt,

gi¸ thµnh vµ lîi nhuËn thu ®îc, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng thiÕu sãt, mÊt c©n

®èi cña tõng kh©u trong qu¸ tr×nh lËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch.

* C¬ quan nhµ níc: Cã thÓ kiÓm tra, kiÓm so¸t viÖc chÊp hµnh luËt

ph¸p vÒ kinh tÕ tµi chÝnh nãi chung vµ thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ ®èi víi

ng©n s¸ch Nhµ níc, nghÜa vô tµi chÝnh ®èi víi çc bªn cã quan hÖ kinh tÕ

nãi riªng.

* Bªn thø 3 gåm: Chñ ®Çu t ng©n hµng sÏ biÕt ®îc kh¶ n¨ng s¶n

xuÊt vµ tiªu thô çc mÆt hµng cña Doanh nghiÖp trªn thÞ trêng, hiÖu qu¶

kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó tõ ®ã hä cã thÓ lùa chän quyÕt ®Þnh ®Çu t,

cho vay hoÆc cã quan hÖ hîp t¸c víi çc doanh nghiÖp.

1.2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n ®èi víi viÖc qu¶n lý thµnh phÈm

vµ tiªu thô s¶n phÈm. Gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, hç trî vµ thóc

®Èy nhau ph¸t triÓn. NÕu s¶n xuÊt kh«ng theo kÞp tiÕn ®é th× tÊt yÕu sÏ kÐo



theo kÕ ho¹ch tiªu thô kh«ng thùc hiÖn ®îc. Ngîc l¹i, nÕu s¶n xuÊt ®îc

s¶n phÈm chÊt lîng cao, gi¸ thµnh h¹ sÏ gióp cho kh©u tiªu thô ®îc thùc

hiÖn mét çch dÔ dµng.

Tæ chøc mét çch khoa häc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô

thµnh phÈm rÊt cÇn thiÕt sÏ gióp cho viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c doanh thu tiªu

thô, kÕt qu¶ tiªu thô. MÆt kh¸c, cßn cung cÊp kÞp thêi sè liÖu kÕ to¸n cho çc

bé phËn kÕ to¸n kh¸c cho çc ®¬n vÞ, ç nh©n cã liªn quan ®Õn doanh nghiÖp.

§Ó ph¸t huy vai trß cña kÕ to¸n ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý vµ chØ ®¹o s¶n

xuÊt kinh doanh, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô cÇn ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ

nhiÖm vô sau:

- Ph¶n ¶nh, gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt s¶n phÈm vÒ

mÆt sè lîng, chÊt lîng vµ chñng lo¹i.

- Ph¶n ¶nh, gi¸m ®èc t×nh h×nh tån kho thµnh phÈm, t×nh h×nh b¶o qu¶n

kho thµnh phÈm.

- Ph¶n ¶nh gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiªu thô tÝnh to¸n,

ph©n bæ chÝnh x¸c çc chi phÝ cho s¶n phÈm tiªu thô, x¸c ®Þnh ®óng ®¾n

doanh thu, t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn hµng, thanh to¸n víi ng©n s¸ch vµ x¸c

®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô.

- Ph©n tÝch, lËp b¸o ço vÒ gi¸ trÞ s¶n lîng hµng ho¸, b¸o ço t×nh h×nh

tiªu thô mét çch ®óng ®¾n, kÞp thêi.

1.3. Néi dung c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm trong doanh

nghiÖp s¶n xuÊt.

1.3.1. Nguyªn t¾c tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm. Trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt, thµnh phÈm thêng rÊt ®a d¹ng , mçi

doanh nghiÖp cã thÓ s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng vµ trong mçi mÆt hµng nµy l¹i

®îc ph©n chia thµnh s¶n phÈm chñ yÕu vµ s¶n phÈm thø yÕu, chÝnh phÈm vµ

thø phÈm lo¹i 1, lo¹i 2... V× vËy, tæ chøc mét çch khoa häc c«ng t¸c kÕ to¸n

thµnh phÈm lµ viÖc lµm rÊt cÇn thiÕt vµ kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi mçi doanh

nghiÖp s¶n xuÊt. Do ®ã, ®Ó qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chÆt chÏ thµnh phÈm, c«ng

t¸c tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm ph¶i ®îc tæ chøc theo çc nguyªn t¾c sau:



+ Ph¶i tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm theo tõng lo¹i, tõng thø ®¬n vÞ s¶n

xuÊt theo ®óng sè lîng vµ chÊt lîng cña s¶n phÈm.

+ Ph¶i cã sù ph©n c«ng vµ kÕt hîp c«ng t¸c trong viÖc ghi chÐp kÕ to¸n

thµnh phÈm gi÷a phßng kÕ to¸n víi nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n xëng, gi÷a kÕ

to¸n thµnh phÈm víi thñ kho thµnh phÈm, ®¶m b¶o cho sè liÖu kÕ to¸n thµnh

phÈm ®îc chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô cho viÖc qu¶n lý thµnh phÈm chÆt

chÏ.

+ Thµnh phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt khi h¹ch to¸n nhËp - xuÊt

kho ph¶i ghi theo gi¸ thµnh thùc tÕ. Thµnh phÈm trong kho doanh nghiÖp

lu«n biÕn ®éng do nhiÒu nguyªn nh©n: nhËp kho thµnh phÈm khi s¶n xuÊt

xong, do mua bªn ngoµi cña çc ®¬n vÞ hoÆc xuÊt kho thµnh phÈm ®em tiªu

thô xuÊt cho çc bé phËn s¶n xuÊt tiÕp. V× vËy, cÇn tæ chøc c«ng t¸c ghi chÐp

ban ®Çu thËt khoa häc hîp lý, ®óng víi nh÷ng quy ®Þnh ®· ghi trong chÕ ®é

chøng tõ vµ sæ kÕ to¸n còng nh nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ trong chÕ ®é ghi

chÐp ban ®Çu.

1.3.2. Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ thµnh phÈm §¸nh gi¸ thµnh phÈm lµ lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ thµnh phÈm

theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh, ®ã lµ: nguyªn t¾c gi¸ phÝ, nguyªn t¾c nhÊt

qu¸n, nguyªn t¾c thËn träng. VÒ nguyªn t¾c thµnh phÈm ph¶i ®îc ph¶n ¸nh

theo trÞ gi¸ vèn thùc tÕ. §ã lµ ph¬ng ph¸p:

§¸nh gi¸ theo gi¸ thùc tÕ ®èi víi thµnh phÈm nhËp kho.

Gi¸ thùc tÕ: lµ lo¹i gi¸ ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së chøng tõ hîp lÖ, tuú theo

tõng nguån nhËp mµ gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm nhËp kho ®îc x¸c ®Þnh

theo nh÷ng çch kh¸c nhau:

- Thµnh phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh,

c«ng xëng thùc tÕ ( Zsx thùc tÕ).

Zsx = CPNVLTT + CPNCTT + CPSXC

- Thµnh phÈm thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn ®îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ thµnh

thùc tÕ gia c«ng.

Ztt gia c«ng = CPNVLTT + CP thuª gia c«ng + CP kh¸c ( CP vËn

chuyÓn...)

Ta xÐt çc trêng hîp sau:



- Trêng hîp mua ngoµi: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm nhËp kho sÏ

bao gåm kho¶n gi¸ mua ghi trªn ho¸ ®¬n ( bao gåm c¶ thuÕ) + chi phÝ mua

thùc tÕ ( CP vËn chuyÓn, bèc xÕp, b¶o qu¶n...) - çc kho¶n gi¶m gi¸ (nÕu cã).

- Trêng hîp do doanh nghiÖp tù gia c«ng chÕ biÕn:

TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho = trÞ gi¸ vèn thùc tÕ xuÊt gia c«ng chÕ

biÕn + chi phÝ gia c«ng chÕ biÕn.

- Trêng hîp thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn:

TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho = TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt ®i

gia c«ng chÕ biÕn + chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn + chi phÝ vËn

chuyÓn khi ®em ®i vµ khi mang vÒ.

+ §èi víi thµnh phÈm xuÊt kho, çc doanh nghiÖp cã thÓ tuú theo ®Æc

®iÓm cña thµnh phÈm, t×nh h×nh qu¶n lý cña m×nh, ®Ó lùa chän ph¬ng ph¸p

h¹ch to¸n thÝch hîp, nhng ph¶i ®¶m b¶o ¸p dông nhÊt qu¸n tõ kú nµy sang

kú kh¸c. Çc doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän mét trong çc ph¬ng ph¸p t×nh

gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm xuÊt kho sau:

* Ph¬ng ph¸p thùc tÕ ®Ých danh:

Ph¬ng ph¸p nµy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i theo dâi thµnh phÈm

theo tõng l« hµng vµ ®¬n gi¸ thùc tÕ cña tõng lÇn nhËp.

Khi xuÊt kho thµnh phÈm thuéc l« hµng nµo th× c¨n cø vµo sè lîng xuÊt kho

vµ ®¬n gi¸ thùc tÕ cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh ra gi¸ thùc tÕ xuÊt kho.

* Ph¬ng ph¸p NhËp sau- xuÊt tríc:

Ph¬ng ph¸p nµy còng ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®¬n gi¸ thùc tÕ cña tõng

lÇn nhËp kho vµ gi¶ thiÕt hµng nµo nhËp kho sau th× sÏ ®îc xuÊt tríc.

C¨n cø vµo sè lîng xuÊt kho tÝnh ra gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c:

TÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ cña lÇn nhËp sau cïng víi lîng xuÊt kho thuéc lÇn

nhËp sau cïng, sè cßn l¹i ®îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ cña çc lÇn nhËp tríc

®ã.

Do trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm xuÊt kho ®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ cña

lÇn nhËp gÇn víi lÇn xuÊt ®ã nhÊt, cho nªn nguyªn t¾c phï hîp cña KÕ to¸n

®îc ®¶m b¶o nghÜa lµ trÞ gi¸ vèn cña hµng b¸n phï hîp víi doanh thu t¹o ra

trong kú.



* Ph¬ng ph¸p NhËp tríc - xuÊt tríc:

Ph¬ng ph¸p nµy còng ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®¬n gi¸ thùc tÕ cña tõng

lÇn nhËp kho, vµ gi¶ ®Þnh hµng nµo nhËp kho tríc th× sÏ ®îc xuÊt tríc.

C¨n cø vµo sè lîng xuÊt kho ®Ó tÝnh ra gi¸ thùc tÕ xuÊt kho theo nguyªn t¾c:

TÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ nhËp kho tríc víi lîng xuÊt kho thuéc lÇn nhËp

tríc, sè cßn l¹i ( Tæng sè xuÊt kho – Sè ®· xuÊt kho thuéc lÇn nhËp tríc )

®îc tÝnh theo ®¬n gi¸ thùc tÕ lÇn nhËp tiÕp theo.

Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông khi doanh nghiÖp theo dâi ®îc ®¬n gi¸ thùc

tÕ cña tïng lÇn nhËp, sè lîng çc nghiÖp vô liªn quan ®Õn nhËp xuÊt kh«ng

qu¸ nhiÒu.

* Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn:

Theo ph¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n sö dông ®¬n gi¸ b×nh qu©n cña hµng

lu©n chuyÓn trong kú ®Ó tÝnh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng xuÊt kho. Ph¬ng

ph¸p cã 2 d¹ng:

+ D¹ng 1: §¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn c¶ kú.

§¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn c¶ kú = ( TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña Thµnh

phÈm tån kho ®Çu kú + trÞ gi¸ vèn thùc tÕ thµnh phÈm nhËp trong kú)/ (Sè

lîng thµnh phÈm tån ®Çu kú + Sè lîng thµnh phÈm nhËp trong kú).

+ D¹ng 2: §¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn liªn hoµn.

§¬n gi¸ b×nh qu©n sau lÇn nhËp thø i =(TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh

phÈm tån kho tríc lÇn nhËp ®ã + TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña thµnh phÈm nhËp

kho)/(Sè lîng thµnh phÈm nhËp kho tríc lÇn nhËp + Sè lîng thµnh phÈm

nhËp kho thùc tÕ).

Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n cã xu híng b×nh qu©n ho¸ sù t¨ng gi¶m cña gi¸

c¶ thµnh phÈm, kÕt qu¶ kh«ng chÝnh x¸c. §îc ¸p dông ®èi víi ®¬n vÞ cã

nhiÒu nghiÖp vô liªn quan ®Õn nhËp - xuÊt cã thÓ ¸p dông ®îc trong viÖc tin

häc ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n.

1.3.3. H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm Thµnh phÈm lµ mét trong nh÷ng ®èi tîng kÕ to¸n, çc lo¹i thµnh phÈm

cÇn ph¶i ®îc tæ chøc h¹ch to¸n chi tiÕt kh«ng chØ vÒ mÆt gi¸ trÞ mµ c¶ vÒ

mÆt hiÖn vËt, kh«ng chØ theo tõng kho mµ ph¶i chi tiÕt theo tõng lo¹i, nhãm,

thø vµ ph¶i ®îc tiÕn hµnh ®ång thêi c¶ kho vµ phßng kÕ to¸n trªn c¬ së çc



chøng tõ nhËp - xuÊt kho. Çc doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc hÖ thèng chøng tõ,

më çc sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ lùa chän, vËn dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt

thµnh phÈm cho phï hîp.

a. Chøng tõ sö dông:

Çc chøng tõ kÕ to¸n ®îc sö dông trong kÕ to¸n thµnh phÈm theo chÕ

®é chøng tõ kÕ to¸n quy ®Þnh ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141/TC/Q§/C§KT

ngµy 01/11/1995 cña Bé Tµi ChÝnh gåm:

- PhiÕu nhËp kho

- PhiÕu xuÊt kho

- Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho

- PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé

Çc chøng tõ kÕ to¸n ph¶i ®îc lËp kÞp thêi, ®Çy ®ñ theo ®óng quy ®Þnh

vÒ mÉu biÓu, néi dung, ph¬ng ph¸p lËp. Ngêi lËp chøng tõ ph¶i chÞu tr¸ch

nhiÖm vÒ tÝnh hîp lý, hîp ph¸p cña çc chøng tõ vÒ çc nghiÖp vô kinh tÕ tµi

chÝnh ph¸t sinh.

b. KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm

§Ó cung cÊp çc chØ tiªu chi tiÕt vÒ t×nh h×nh nhËp - xuÊt tån kho cña

tõng lo¹i, tõng nhãm, tõng thø thµnh phÈm theo tõng n¬i b¶o qu¶n, sö dông,

c¶ chØ tiªu hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. §©y chÝnh lµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n qu¶n trÞ.

Tuú theo ®iÒu kiÖn, yªu cÇu qu¶n lý cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp , tr×nh ®é

cña kÕ to¸n viªn mµ doanh nghiÖp tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm cho

phï hîp.

ViÖc h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm ®îc diÔn ra ®ång thêi ë 2 n¬i: ë kho

thµnh phÈm vµ phßng kÕ to¸n.

Doanh nghiÖp cã thÓ h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo mét trong çc

ph¬ng ph¸p sau:

* Ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song:

+ Néi dung:

- ë kho: ViÖc ghi chÐp t×nh h×nh nhËp- xuÊt - tån kho hµng ngµy do thñ

kho tiÕn hµnh trªn thÎ kho vµ ghi theo chØ tiªu sè lîng.



- ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n sö dông sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm

®îc më cho tõng danh ®iÓm vËt t - thµnh phÈm còng t¬ng tù nh thÎ kho

nhng theo dâi thªm chØ tiªu thµnh tiÒn. Cuèi th¸ng cã thÓ ®èi chiÕu sè liÖu

trªn thÎ (sæ) chi tiÕt víi sè liÖu ghi trªn thÎ kho t¬ng øng, kÕ to¸n céng sè

liÖu trªn thÎ (sæ) chi tiÕt sau ®ã c¨n cø vµo sè liÖu dßng céng ë thÎ (sæ) chi

tiÕt ®Ó ghi vµo b¶ng kª nhËp - xuÊt- tån theo thø, nhãm, lo¹i thµnh phÈm.

S¬ ®å 1: KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p ghi thÎ song

song.

* Ph¬ng ph¸p ghi sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn:

+ Néi dung:

- ë kho: Thñ kho sö dông thÎ kho ®Ó ghi chÐp gièng nh ph¬ng ph¸p

ghi thÎ song song.

- ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n më sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó ghi chÐp

t×nh h×nh nhËp- xuÊt - tån kho, sæ nµy ®îc ghi vµo cuèi th¸ng trªn c¬ së

tæng hîp çc chøng tõ nhËp, xuÊt vµo B¶ng kª nhËp - xuÊt. Mçi lo¹i thµnh

phÈm ghi vµo mét dßng trong sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn, cuèi th¸ng tiÕn hµnh

®èi chiÕu gi÷a sè lîng cña thµnh phÈm trªn sæ ®èi chiÕu víi thÎ kho cßn chØ

tiªu gi¸ trÞ th× ®èi chiÕu víi sæ kÕ to¸n tæng hîp.

* Ph¬ng ph¸p ghi sæ sè d:

+ Néi dung:

PNK

ThÎ kho

PXK

ThÎ ( sæ) kÕ to¸n chi tiÕt

B¶ng kª N-X-T

Sæ KÕ To¸n -TH

Ghi chó: Ghi hµng ngµy

Ghi cuèi th¸ng

§èi chiÕu



- ë kho: Thñ kho còng dïng thÎ kho ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp , xuÊt,

tån kho , nhng cuèi th¸ng ph¶i tÝnh ra sè tån ®Ó ghi sang sæ sè d vµo cét sè

lîng.

- ë phßng kÕ to¸n: ®Þnh kú kÕ to¸n xuèng kho híng dÉn vµ kiÓm tra

viÖc ghi chÐp thÎ kho cña thñ kho vµ ghi nhËn chøng tõ, khi nhËn ®îc chøng

tõ kÕ to¸n kiÓm tra vµ tÝnh gi¸ chøng tõ theo gi¸ h¹ch to¸n, tæng céng sè tiÒn

vµ ghi vµo cét sè tiÒn võa tÝnh ®îc cña tõng nhãm thµnh phÈm nhËp riªng -

xuÊt riªng vµo b¶ng luü kÕ NhËp - xuÊt - tån, b¶ng nµy còng ®îc më cho

tõng kho, mçi kho mét tê vµ ®îc ghi nhËn trªn c¬ së çc phiÕu giao nhËn

chøng tõ nhËp - xuÊt thµnh phÈm, tiÕp ®ã céng sè tiÒn nhËp - xuÊt trong

th¸ng vµ dùa vµo sè d ®Çu th¸ng ®Ó tÝnh ra sè d cuèi th¸ng cña tõng lo¹i

thµnh phÈm, sè d trªn b¶ng tæng hîp nhËp - xuÊt - tån dïng ®èi chiÕu sè d

trªn sæ sè d.

1.3.4. H¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm: §Ó h¹ch to¸n t¨ng, gi¶m vµ tån kho thµnh phÈm, kÕ to¸n sö dông TK

155 –“ Thµnh phÈm “ Tµi kho¶n nµy ®îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn

cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña çc lo¹i thµnh phÈm trong doanh nghiÖp.

Ngoµi ra ®Ó h¹ch to¸n thµnh phÈm, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè Tµi

kho¶n liªn quan kh¸c: TK 154, TK 157, TK 632...



Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n thµnh phÈm:

* Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn:

TK 155 TK 632 TK 911 TK 154

Thµnh phÈm s¶n xuÊt hoµn thµnh nhËp kho hoÆc thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn

TK 3381

Ph¸t hiÖn thµnh phÈm thõa qua kiÓm kª cha râ nguyªn nh©n, chê xö lý

TK 632

Ngêi mua tõ chèi tr¶ l¹i thµnh phÈm nhËp kho

TK 642

Gi¸ trÞ thµnh phÈm thõa trong ®Þnh møc

ZTT thµnh phÈm xuÊt kho

TK 157

TK 1381

TK 642

XuÊt kho thµnh phÈm göi b¸n

Ph¸t hiÖn thiÕu TP qua kiÓm tra cha râ nguyªn nh©n chê xö lý

Gi¸ trÞ TP thiÕu trong ®Þnh møc

K/c



* Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú

NÕu ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy, çc doanh nghiÖp cuèi kú h¹ch to¸n míi

kiÓm kª thµnh phÈm tån kho, v× vËy viÖc h¹ch to¸n nhËp xuÊt cña thµnh

phÈm kh«ng ®îc ghi chÐp trªn TK 155 mµ sÏ sö dông TK 631 “Gi¸ thµnh

s¶n xuÊt” ®Ó h¹ch to¸n viÖc nhËp - xuÊt cña çc lo¹i thµnh phÈm.

KÕ to¸n kh«ng theo dâi viÖc xuÊt kho theo çc chøng tõ kÕ to¸n vµ

kh«ng ghi chÐp theo çc chøng tõ xuÊt kho, cuèi th¸ng, sau khi kiÓm kª

lîng thµnh phÈm tån kho, kÕ to¸n míi x¸c ®Þnh lîng thµnh phÈm xuÊt

trong kú theo c«ng thøc.

TrÞ gi¸ thµnh

phÈm xuÊt kho

= TrÞ gi¸ cña TP

tån ®Çu kú

+ TrÞ gi¸ thµnh phÈm

nhËp trong kú

- TrÞ gi¸ TP

tån cuèi kú

1.4. H¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm:

1.4.1. Tµi kho¶n sö dông vµ çc sæ s¸ch ®îc ¸p dông: §Ó h¹ch to¸n tæng hîp tiªu thô thµnh phÈm, kÕ to¸n sö dông çc tµi

kho¶n sau:

TK 511, TK 512, TK 521, TK 531, TK 532, TK 515, TK 632, TK 641,

TK 642, TK 333, TK 911

TK 155, 157 TK 155,157

Kc trÞ gi¸ vèn cña TP Tån kho (göi b¸n) ®Çu kú

TK 911

Kc trÞ gi¸ vèn cña TP Tån kho (göi b¸n) Cuèi kú

TK 632

Kc trÞ gi¸ vèn cña TP ®· tiªu thô trong kú ®Ó

X§KQ

Kc trÞ gi¸ vèn cña TP Tån kho (göi b¸n) Cuèi kú

TK 631



TK 155, TK 157, TK 111, TK 112, TK 131

HiÖn nay, çc doanh nghiÖp chñ yÕu sö dông 3 h×nh thøc kÕ to¸n sau:

H×nh thøc “chøng tõ ghi sæ”

- Çc lo¹i sæ gåm: Sæ quü, sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ, sæ çi, sæ kÕ to¸n

chi tiÕt.

- §iÒu kiÖn ¸p dông: Phï hîp víi ®¬n vÞ cã quy m« võa vµ lín, sö dông

nhiÒu tµi kho¶n nhiÒu çn bé, nh©n viªn kÕ to¸n.

H×nh thøc “NhËt ký chung”

- Çc lo¹i sæ gåm: Sæ nhËt ký chung, sæ nhËt ký ®Æc biÖt, sæ çi TK, sæ

chi tiÕt.

- §iÒu kiÖn ¸p dông: Phï hîp víi çc ®¬n vÞ cã quy m« võa, cã nhiÒu

çn bé nh©n viªn KÕ to¸n.

H×nh thøc “NhËt ký - chøng tõ”

- Çc lo¹i sæ gåm: Sæ NKCT, b¶ng kª, sæ çi Tµi kho¶n, sæ chi tiÕt, b¶ng

ph©n bæ.

- §iÒu kiÖn ¸p dông: Phï hîp víi ®¬n vÞ cã quy m« võa vµ lín, ®éi ngò

çn bé KÕ to¸n cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao.

1.4.2. Néi dung doanh thu, tiªu thô thuÕ GTGT vµ çc kho¶n

gi¶m trõ:

1.4.2.1. Doanh thu tiªu thô:

Th«ng t 89/2002/TT-BTC ngµy 09/10/2002 híng dÉn kÕ to¸n thùc

hiÖn 4 chuÈn mùc kÕ to¸n ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-BTC

ngµy 31/12/2001 cña Bé trëng Bé tµi chÝnh. Trong ®ã cã híng dÉn vÒ kÕ

to¸n chuÈn mùc “Doanh thu vµ thu nhËp kh¸c”.

Doanh thu lµ tæng gi¸ trÞ çc lîi Ých kinh tÕ doanh nghiÖp thu ®îc trong

kú kÕ to¸n, ph¸t sinh tõ çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng thêng cña

doanh nghiÖp, gãp phÇn lµm t¨ng vèn chñ së h÷u.

Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô cña doanh nghiÖp trong mét kú

kÕ to¸n cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tõ çc giao dÞch vµ nghiÖp vô sau:

* B¸n hµng: lµ b¸n s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra vµ b¸n hµng

ho¸ mua vµo.



§Ó ghi nhËn “doanh thu b¸n hµng “ th× ®ång thêi ph¶i tho¶ m·n 5 ®iÒu

kiÖn sau:

+ Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi

quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc dïng hµng ho¸ cho ngêi mua.

+ Doanh nghiÖp kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸ nh ngêi

së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸.

+ Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh lµ t¬ng ®èi ch¾c ch¾n.

+ Doanh nghiÖp ®· thu hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n

hµng.

+ X¸c ®Þnh ®îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n hµng

* Cung cÊp dÞch vô: thùc hiÖn c«ng viÖc ®· tho¶ thuËn theo hîp ®ång

trong mét kú hoÆc nhiÒu kú kÕ to¸n.

§Ó x¸c ®Þnh “Doanh thu cung cÊp - dÞch vô” ph¶i tho¶ m·n 4 ®iÒu kiÖn

sau:

+ Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n.

+ Cã kh¶ n¨ng thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch cung cÊp dÞch vô ®ã.

+ X¸c ®Þnh ®îc phÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh vµo ngµy lËp B¶ng c©n

®èi kÕ to¸n.

+ X¸c ®Þnh ®îc chi phÝ ph¸t sinh cho giao dÞch vµ chi phÝ ®Ó hoµn thµnh

giao dÞch cung cÊp dÞch vô ®ã.

Doanh thu thuÇn vÒ tiªu thô trong kú = doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp

dÞch vô (-) çc kho¶n gi¶m doanh thu. Tæng sè “Doanh thu b¸n hµng vµ cung

cÊp dÞch vô” ghi nhËn ë ®©y cã thÓ lµ tæng gi¸ thanh to¸n (víi çc ®èi tîng

kh«ng chÞu thuÕ VAT) hoÆc gi¸ kh«ng cã thuÕ VAT (çc doanh nghiÖp tÝnh

thuÕ VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ).

TK 511: Tríc cã tªn lµ “ Doanh thu b¸n hµng “ nay theo TT89 ®æi thµnh “

Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô “.

ChØ ph¶n ¸nh doanh thu cña khèi lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n, dÞch vô

®· cung cÊp ®îc x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô trong kú kh«ng ph©n biÖt doanh thu

®· thu tiÒn hay sÏ thu ®îc tiÒn.

KÕ to¸n DTBH & CCDV cña doanh nghiÖp ®îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c

sau:



* §èi víi s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT

theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, DTBH & CCDV lµ gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT.

* §èi víi s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT

hay chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, DTBH & CCDV lµ tæng gi¸

thanh to¸n.

* §èi víi s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô thuéc ®èi tîng tîng chÞu thuÕ

Tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu, DTBH & CCDV lµ tæng gi¸ thanh to¸n.

* Trêng hîp nhËn gia c«ng vËt t, hµng ho¸ chØ ph¶n ¸nh vµo DTBH &

CCDV sè tiÒn gia c«ng thùc tÕ ®îc hëng.

* Trêng hîp nhËn b¸n ®¹i lý, ký göi theo ph¬ng thøc b¸n ®óng gi¸

hëng hoa hång th× phÇn DTBH & CCDV lµ phÇn hoa hång mµ doanh

nghiÖp ®îc hëng.

* Trêng hîp b¸n hµng theo ph¬ng thøc tr¶ chËm, tr¶ gãp th× doanh

nghiÖp ghi nhËn DTBH theo gi¸ b¸n tr¶ ngay vµ ghi nhËn vµo doanh thu ho¹t

®éng tµi chÝnh phÇn l·i tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ nhng tr¶ chËm phï hîp víi

thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu ®îc x¸c nhËn.

TK 512 “Doanh thu néi bé” thay cho tªn gäi “ doanh thu b¸n hµng néi

bé “ : dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô, dÞch vô

tiªu thô gi÷a çc ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng 1 C«ng ty, tæng C«ng ty...

h¹ch to¸n toµn ngµnh kÕt cÊu cña TK 512 còng t¬ng tù nh TK 511.

TK 3387 tríc cã tªn “ Doanh thu nhËn tríc “ nay theo TT89 ®æi thµnh

“ Doanh thu cha thùc hiÖn “.

XÐt víi trêng hîp b¸n hµng: Doanh thu cha thùc hiÖn thÓ hiÖn lµ

kho¶n chªnh lÖch gi÷a b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp theo cam kÕt víi gi¸ b¸n

tr¶ ngay. Doanh thu cha thùc hiÖn sÏ ®îc ghi nhËn lµ doanh thu cña kú kÕ

to¸n.

1.4.2.2 ThuÕ GTGT

TK 3331 “ThuÕ GTGT ph¶i nép”

ThuÕ GTGT lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸ dÞch

vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng.

* Theo ph¬ng khÊu trõ thuÕ:

Sè thuÕ GTGT ph¶i nép = ThuÕ GTGT ®Çu ra – ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ



* Theo ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT trùc tiÕp:

Sè thuÕ GTGT ph¶i nép = GTGT cña HHDV chÞu thuÕ X ThuÕ suÊt thuÕ GTGT cña HHDV ®ã

1.4.2.3 Çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu

- ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ( TK 521): Lµ kho¶n doanh nghiÖp b¸n gi¶m

gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua hµng víi khèi lîng lín theo tho¶ thuËn vÒ

chiÕt khÊu th¬ng m¹i ®· ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ mua b¸n hoÆc cam kÕt

mua b¸n.

- Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ( TK 531 ): lµ gi¸ trÞ khèi lîng hµng b¸n ®· x¸c

®Þnh lµ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh to¸n.

- Gi¶m gi¸ hµng b¸n ( TK 532 ): lµ kho¶n gi¶m trõ cho ngêi mua do

hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy çch hoÆc l¹c hËu thÞ hiÕu.

1.4.3 H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n: Sö dông TK 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n” ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thµnh phÈm

hµng ho¸, xuÊt b¸n trong kú.

§èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt, trÞ gi¸ vèn thµnh phÈm xuÊt kho ®Ó b¸n

hoÆc thµnh phÈm hoµn thµnh kh«ng nhËp kho ®a ®i b¸n ngay chÝnh lµ gi¸

thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña s¶n phÈm hoµn thµnh. TrÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt

kho ®Ó b¸n ®îc tÝnh theo mét trong çc ph¬ng ph¸p ®· tr×nh bµy ë môc

1.3.2

S¬ ®å kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n theo ph¬ng ph¸p KKTX

TK 155

trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt chuyÓn tiÕp t¹i kho trong kú

TK 632 TK 911

trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt chuyÓn tiÕp t¹i kho trong kú

TK 154

trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt chuyÓn tiÕp t¹i çc PX trong kú

TK 157

trÞ gi¸ vèn cña hµng göi b¸n, ký göi, ®¹i lý ®· b¸n ®îc trong kú

TK 155, 1381, 334

Kc gi¸ vèn hµng ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i trong kú, nhËp kho hay chê xö

lý



* S¬ ®å kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n theo ph¬ng ph¸p KK§K ( t¬ng tù

nhuy tr×nh h¹ch to¸n thµnh phÈm)

1.4.4. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh

nghiÖp 1.4.4.1. Chi phÝ b¸n hµng - TK641

Trong qu¸ tr×nh lu th«ng tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô doanh

nghiÖp ph¶i bá ra çc kho¶n chi phÝ bao gãi s¶n phÈm, b¶o qu¶n hµng ho¸,

chi phÝ vËn chuyÓn, tiÕp thÞ, qu¶ng ço... gäi lµ chi phÝ b¸n hµng.

Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh CPBH ®îc chia thµnh çc lo¹i sau:

- Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng - TK 6411

- Chi phÝ vËt liÖu, bao b×, nguyªn liÖu phô - TK 6412

- Chi phÝ c«ng cô - dông cô - TK 6413

- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh - TK 6414

- Chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm - TK 6415

- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - TK 6417

- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn - TK 6418.

1.4.4.2 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp - TK642

Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ nh÷ng chi phÝ chi cho viÖc qu¶n lý kinh

doanh, qu¶n lý hµnh chÝnh vµ phôc vô chung kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng

cña c¶ doanh nghiÖp.

Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®îc chia thµnh

çc lo¹i sau:

- Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý - TK 6421

- Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý - TK6422

- Chi phÝ vÒ c«ng cô dông cô phôc vô cho bé m¸y qu¶n lý - TK 6423

- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh thuéc ph¹m vi toµn doanh nghiÖp -

TK 6424

- ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ - TK 6425



- Chi phÝ dù phßng - TK 6426

- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - TK 6427

- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn phôc vô cho bé m¸y qu¶n lý - TK 6428

S¬ ®å h¹ch to¸n CPBH, CPQLDN

1.4.5. Çc ph¬ng thøc b¸n hµng vµ çc ph¬ng ph¸p kÕ

to¸n tiªu thô thµnh phÈm: 1.4.5.1. Çc ph¬ng thøc b¸n hµng

§Ó ®¸p øng kÞp thêi mäi nhu cÇu cña x· héi th× ®ßi hái mçi doanh

nghiÖp cÇn ph¶i cã nhiÒu ph¬ng thøc tiªu thô kh¸c nhau bao gåm:

TK 641, 642 TK 911 TK 334

TiÒn l¬ng vµ phô cÊp cho nh©n viªn b¸n

hµng, nh©n viªn QLDN

TK 338

TK 152, 153

TK 214

TK 331, 111,112

TrÝch BHXH, KPC§, BHYT

XuÊt VL, CC phôc vô b¸n

hµng, qu¶n lý

TrÝch khÊu hao TSC§

Çc chi phÝ ph¸t sinh, DV mua

ngoµi vµ chi kh¸c b»ng tiÒn TK 133

VAT ®Çu vµo

®îc khÊu trõ

Cuèi kú kÕt chuyÓn

TK 1422

Chê kÕt

chuyÓn

KÕt chuyÓn



+ Giao b¸n trùc tiÕp: lµ ph¬ng thøc bªn b¸n giao hµng cho bªn mua trùc

tiÕp t¹i kho hay trùc tiÕp t¹i ph©n xëng kh«ng qua kho. Hµng khi ®· bµn

giao cho bªn mua ®îc chÝnh thøc coi lµ tiªu thô, bªn b¸n mÊt quyÒn së h÷u

vÒ sè hµng ®· giao.

+ ChuyÓn hµng theo hîp ®ång: Bªn b¸n chuyÓn hµng ®i ®Ó giao cho bªn

mua theo ®Þa ®iÓm trong hîp ®ång. Hµng chuyÓn ®i thuéc së h÷u cña bªn

b¸n, chØ khi nµo ®îc ngêi mua chÊp nhËn míi ®îc coi lµ tiªu thô, bªn b¸n

mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng nµy.

+ B¸n hµng ®¹i lý, ký göi: bªn giao ®¹i lý xuÊt hµng giao cho bªn nhËn

®¹i lý, ký göi ®Ó b¸n theo gi¸ quy ®Þnh phÇn hëng hoa hång th× h¹ch to¸n

vµo doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô mµ bªn nhËn ®¹i lý ®îc hëng

vµ sè thuÕ VAT ®Çu ra do bªn giao ®¹i lý kª khai nép, cßn nÕu bªn nhËn ®¹i

lý kh«ng theo ®óng gi¸ quy ®Þnh th× ph¶i chÞu sè VAT ®Çu ra tÝnh trªn phÇn

GTGT, bªn giao ®¹i lý chØ chÞu thuÕ VAT trong ph¹m vi doanh thu cña

m×nh.

+ B¸n hµng tr¶ gãp: Lµ ph¬ng thøc b¸n hµng thu tiÒn nhiÒu lÇn vµ

ngêi mua ph¶i chÞu mét phÇn l·i suÊt trªn sè tr¶ chËm , ®èi víi gi¸ b¸n tr¶

ngay doanh nghiÖp sÏ ghi nhËn doanh thu b¸n hµng vµ ghi nhËn vµo doanh

thu ho¹t ®éng tµi chÝnh vÒ phÇn l·i tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ nhng tr¶ chËm

phï hîp víi thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu.

+ Tiªu thô néi bé: lµ viÖc mua - b¸n hµng ho¸, dÞch vô gi÷a ®¬n vÞ chÝnh

víi ®¬n vÞ trùc thuéc víi nhau trong cïng mét C«ng ty, tæng C«ng ty...

1.4.5.2. KÕ to¸n theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. * Ph¬ng thøc giao b¸n trùc tiÕp.



S¬ ®å tæng qu¸t ph¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp (®èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ

VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ )

TK 154, 155

TrÞ gi¸ vèn hµng thùc tÕ

tiªu thô

TK 632

TK 111,112,131

Sè chiÕt khÊu, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ... ph¸t sinh

trong kú

TK 521,531,532

Kc çc kho¶n

gi¶m trõ

TK 911

Kc trÞ gi¸ vèn hµng b¸n ®Ó

X§KQ

TK 333

TK 511

ThuÕ VAT Ph¶i Nép

TK 111,112,131

Tæng gi¸

thanh to¸n

DTBH

Kc

DTT



S¬ ®å tæng qu¸t tiªu thô theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng theo hîp ®ång

(®èi víi s¶n phÈm hµng ho¸ chÞu thuÕ VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ)

TK 111,112,131 TK 111,112 521,531,532 TK 333

Dtbh

ThuÕ VAT

ph¶i nép

TK 511

K/c çc kho¶n gi¶m trõ

Sæ chiÕt khÊu, gi¶m gi¸

thùc tÕ

ph¸t sinh

trong kú

TK 154, 155 TK 157

TrÞ gi¸ vèn hµng göi b¸n

TK 632

TrÞ gi¸ vèn cña hµng ®îc chÊp nhËn

TK 911

K/c trÞ gi¸ vèn

cña hµng

tiªu thô

K/c DTT

TK 1388,155,334

Sè hµng ®· bÞ tõ chèi khi

cha ®îc X§ lµ tiªu

thô



* Ph¬ng thøc giao hµng cho ®¹i lý

- H¹ch to¸n t¹i ®¬n vÞ giao ®¹i lý:

Sè hµng ký göi vÉn thuéc së h÷ cho ®Õn khi chÝnh thøc tiªu thô. VÒ c¬

b¶n çc bót to¸n ph¶n ¸nh gièng nh ph¬ng thøc tiªu thô chuyÓn hµng,

riªng ®èi víi phÇn hoa hång tr¶ cho ®¹i lý tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng.

* BT1: C¨n cø hîp ®ång ký kÕt vµ çc chøng tõ liªn quan, ph¶n ¸nh hoa

hång tr¶ cho c¬ së nhËn b¸n hµng ®¹i lý.

Nî TK 641: Hoa hång tr¶ cho ®¹i lý

Cã TK 131: Tæng sè hoa hång

* BT2: Khi nhËn tiÒn do c¬ së nhËn b¸n hµng ®¹i lý thanh to¸n

Nî TK 111, 112: Sè tiÒn thu ®îc

Cã TK 131: Sè tiÒn ®· thu

Tæng sè tiÒn b¸n hµng ®¹i lý ®îc ph¶n ¸nh b»ng bót to¸n sau:

Nî TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ thanh to¸n trõ hoa hång

Nî TK 641: Hoa hång ®¹i lý

Cã TK 511: Tæng doanh thu hµng ®· b¸n

TK 511 TK 111,112, 131

TK 911

KÕt chuyÓn

TK 331

Ph¶i tr¶ cho bªn giao ®¹i lý

Tæng sè tiÒn thu ®îc

Hoa hång bªn nhËn ®¹i lý hëng

Thanh to¸n tiÒn hµng cho



Cã TK: 3331: ThuÕ VAT ph¶i nép

- H¹ch to¸n t¹i ®¬n vÞ nhËn ®¹i lý:

* BT1: Khi nhËn hµng, c¨n cø vµo gi¸ ghi trong hîp ®ång

Nî TK 003

* BT2: Khi xuÊt hµng ®¹i lý ®em b¸n, ph¶i lËp Ho¸ ®¬n GTGT giao cho

ngêi mua, kÕ to¸n ph¶n ¸nh tæng gi¸ thanh to¸n cña sè hµng ®¹i lý b¸n ®îc

Nî TK 111, 112, 131

Cã TK 331: Sè tiÒn ph¶i tr¶ cho bªn chñ hµng

* BT3: §ång thêi ghi Cã TK 003

* BT4: Hoa hång ®îc hëng vµ lËp Ho¸ ®¬n GTGT vÒ hoa hång ®îc

hëng.

Nî TK 331

Cã TK 511 hoa hång ®îc hëng

* BT5: Khi thanh to¸n tiÒn cho chñ hµng

Nî TK 331: Sè tiÒn hµng ®· thanh to¸n

Cã TK111, 112: sè ®· thanh to¸n



S¬ ®å kÕ to¸n b¸n hµng tr¶ gãp (®èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ VAT tÝnh theo

ph¬ng ph¸p khÊu trõ)

1.4.5.3. KÕ to¸n theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú

Sö dông TK 631 Gi¸ thµnh s¶n xuÊt

Ngoµi ra cßn sö dông çc TK kh¸c nh ph¬ng ph¸p KKTX

TK 154,155

TK 111,112 TK 511

TK 911 Gi¸ b¸n tr¶ ngay cha cã thuÕ VAT

Tæng gi¸ TT

TK 632

TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n

Kc DTT

TK 333

Kc

ThuÕ VAT ph¶i nép

TK 3387

CL tæng sè tiÒn theo gi¸

b¸n tr¶ chËm, ch¶ gãp víi gi¸ b¸n tr¶ ngay

cha cã VAT

TK 515

Kc l·i tr¶ chËm tr¶ gãp tõng kú

Kc



S¬ ®Ò kÕ to¸n tæng hîp

1.5. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm cña

ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.

Sau mét kú h¹ch to¸n, kÕ to¸n tiÕn hµnh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng

kinh doanh, vµ ®îc biÓu hiÖn b»ng kÕt qu¶ l·i hay lç trong kú kinh doanh

cña doanh nghiÖp. KÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp gåm: KÕt qu¶ ho¹t

®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp. §Ó

h¹ch to¸n kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm kÕ to¸n sö dông TK 911 “ X¸c ®Þnh

kÕt qu¶ kinh doanh “ .

TK 631

ZSx TP hoµn thµnh trong kú

TK 111,112,131 TK 632 TK 911 TK 511

K/C Zs¶n xuÊt

TT cña TP tiªu thô

K/C Zs¶n xuÊt

TT cña TP tiªu thô

K/C Zs¶n xuÊt TT cña TP tiªu

K/C DTT

Doanh thu b¸n hµng

TK155,157

K/C Zsx TT cña TP tån kho ®Çu kú vµ TP göi ®i cha X§ tiªu thô

TKliªn quan TK641,642

CPBH vµ CPQLDN ph¸t sinh

K/C

K/c Zsx TT TP göi ®i cha X§ tiªu thô cuèi kú

TK333

TK521,531,532

ThuÕ VAT

h¶i nép

KCÇc kho¶n gi¶m trõ DT



§Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù c¹nh tranh gay g¾t

th× kh©u thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm lµ kh©u cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh

cho sù thµnh hay b¹i cña mçi doanh nghiÖp. KÕ to¸n víi t çch lµ mét c«ng

cô qu¶n lý cã hiÖu lùc nhÊt ®· gãp phÇn quan träng vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt

kinh doanh cña toµn doanh nghiÖp. Trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn vai trß cña kÕ to¸n

®èi víi viÖc qu¶n lý, h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh

kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm.

Tuy nhiªn, thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô thµnh phÈm, x¸c

®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô cã ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh phï

hîp víi yªu cÇu cña c¬ chÕ trêng hay kh«ng th× ®ßi hái mçi doanh nghiÖp

ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm mét çch chÆt

chÏ, khoa häc, ®óng ®¾n, theo yªu cÇu cña chÕ ®é chuÈn mùc quy ®Þnh.

TK 911 TK 632 TK 511, 512

K/c gi¸ vèn hµng tiªu thô trong kú

K/c DTT

TK 641,642

K/c

TK 1422

K/c Chê K/c

K/c lç vÒ tiªu thô

TK 421

K/c l·i vÒ tiªu thô



Ch¬ng 2

T×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n

thµnh phÈm,tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng

ty C¬ khÝ Quang Trung.

2.1. §Æc ®iÓm chung t¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung.

2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng ty C¬ khÝ

Quang Trung. C«ng ty c¬ khÝ Quang Trung víi ®Þa ®iÓm n»m t¹i 360 ®êng Gi¶i

phãng - quËn Thanh Xu©n - Thµnh phè Hµ Néi, víi vÞ trÝ rÊt thuËn lîi cho

C«ng ty trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm.

C«ng ty c¬ khÝ Quang Trung lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc trùc thuéc

Tæng C«ng ty M¸y vµ ThiÕt bÞ c«ng nghiÖp. TiÒn th©n cña C«ng ty lµ Nhµ

m¸y C¬ khÝ Quang Trung ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè: 95/CNN ngµy

27 th¸ng 4 n¨m 1962 cña Bé C«ng nghiÖp nhÑ dùa trªn c¬ së s¸t nhËp hai

®¬n vÞ: Xëng c¬ khÝ T©y §« vµ Xëng c¬ khÝ Mång 3 th¸ng 2.

Tr¶i qua qu¸ tr×nh ho¹t ®éng 41 n¨m, qua bao chÆng ®êng th¨ng trÇm

thay ®æi cïng víi chÆng ®êng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, C«ng ty ®· cã

nh÷ng biÕn ®æi lín vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt, xøng ®¸ng víi

danh hiÖu ®¬n vÞ anh hïng mµ §¶ng vµ Nhµ níc ®· phong tÆng.

NhiÖm vô chÝnh cña C«ng ty hiÖn nay chuyªn s¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt

bÞ phôc vô ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ ViÖt Nam, s¶n xuÊt kinh doanh çc mÆt

hµng thÐp.

S¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty lµ çc lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ cã chÊt

lîng cao ®· chiÕm ®îc uy tÝn trªn thÞ trêng, çc b¹n hµng lín ngµy mét

nhiÒu ®¸p øng nhu cÇu cho ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ níc nhµ ph¸t triÓn.

Quy m« ph¸t triÓn cña C«ng ty c¬ khÝ Quang Trung trong hai n¨m gÇn

®©y ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:



ChØ tiªu N¨m 2001 N¨m 2002

1 - Vèn cè ®Þnh ( TriÖu ®ång ) 4.996 5.000

2 - Vèn lu ®éng (TriÖu ®ång ) 2.148 2.218

3 - Doanh thu tiªu thô (TriÖu ®ång ) 97.000 120.000

4- Çc kho¶n nép ng©n s¸ch (TriÖu ®ång ) 2.850 3.540

5 - Lîi nhuËn (TriÖu ®ång ) 110 145

6 - Sè çn bé CNV (Ngêi) 240 270

7 - Thu nhËp b×nh qu©n (§ång/Ngêi/Th¸ng) 1.100.000 1.200.000

2.1.2. §Æc ®iÓm c«ng nghÖ s¶n xuÊt. §Æc ®iÓm c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ theo çc ®¬n ®Æt hµng do

b¹n hµng ®Æt theo yªu cÇu ®îc thiÕt kÕ s½n hoÆc yªu cÇu c«ng ty thiÕt kÕ,

mçi ®¬n ®Æt hµng cã thÓ lµ mét s¶n phÈm , mét lo¹i s¶n phÈm. Quy tr×nh s¶n

xuÊt diÔn ra liªn tôc, ho¹t ®éng s¶n xuÊt chÕ t¹o diÔn ra ë çc ph©n xëng kÕ

tiÕp nhau cho ®Õn khi hoµn thµnh trë thµnh thµnh phÈm.

S¶n phÈm cña c«ng ty gåm: phô tïng thiÕt bÞ cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt

giÊy, nåi h¬i, b×nh ¸p lùc, hµng kÕt cÊu vµ çc s¶n phÈm c¬ khÝ kh¸c.

S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm

2.1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt

kinh doanh t¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung. C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh doanh ®éc

lËp thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh do Nhµ níc giao. Do vËy bé

m¸y qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty còng cã nh÷ng ®iÓm

gièng víi nhiÒu ®¬n vÞ kh¸c.

NVL

T¹o ph«i

Gia c«ng C¬ khÝ

KCS

Kho BTP

TP'

KCS

S¬n

KCS

Nguéi l¾p r¸p



* §øng ®Çu C«ng ty lµ Ban gi¸m ®èc, bao gåm: 1 Gi¸m ®èc vµ 3 Phã

gi¸m ®èc.

- Gi¸m ®èc: lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña doanh nghiÖp, ngêi ®øng ®Çu

doanh nghiÖp chÞu tr¸ch nhiÖm tríc c¬ quan qu¶n lý cña cÊp trªn vµ ph¸p

luËt vÒ ®iÒu hµnh mäi mÆt ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty vµ trùc

tiÕp phô tr¸ch çc phßng ban çc bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh trong toµn

c«ng ty.

- Phã gi¸m ®èc kü thuËt: ChÞu tr¸ch nhiÖm tríc Gi¸m ®èc vÒ çc

mÆt kü thuËt, c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, c¶i tiÕn vµ thiÕt kÕ

s¶n phÈm míi, quy tr×nh c«ng nghÖ míi, x©y dùng çc chØ tiªu ®Þnh møc vÒ

khoa häc kü thuËt cho tõng s¶n phÈm, nghiªn cøu x©y dùng çc ph¬ng ¸n,

®Çu t chiÒu s©u vµ ®Þnh híng chiÕn lîc cho s¶n phÈm cña c«ng ty, ®ång

thêi phô tr¸ch c«ng t¸c ®µo t¹o n©ng cÊp båi dìng tr×nh ®é cña c«ng nh©n

viªn kü thuËt trong toµn c«ng ty.

- Phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt: Phô tr¸ch kh©u s¶n xuÊt kinh doanh, chØ ®¹o

s¶n xuÊt thùc hiÖn theo ®óng kÕ ho¹ch cña C«ng ty, n¾m ®îc çc kÕ ho¹ch

chiÕn lîc s¶n xuÊt trung dµi h¹n, tiÕn ®é b¸n hµng, doanh thu cña c«ng ty...,

phô tr¸ch ®iÒu hµnh çc ph©n xëng s¶n xuÊt trong C«ng ty .

- Phã gi¸m ®èc kinh doanh kiªm Gi¸m ®èc XÝ NghiÖp Kinh Doanh

XNK Tæng hîp: trùc tiÕp chØ ®¹o khèi kinh tÕ çc phßng ban chøc n¨ng bé

phËn kinh doanh dÞch vô. ChÞu tr¸ch nhiÖm chØ ®¹o x©y dùng kÕ ho¹ch n¨m,

kÕ ho¹ch dµi h¹n cña C«ng ty, phô tr¸ch c«ng t¸c cung cÊp vËt t, nguyªn

nhiªn vËt liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm. ChÞu tr¸ch nhiÖm c«ng t¸c ®èi ngo¹i,

giao dÞch më réng thÞ trêng, liªn doanh liªn kÕt nh»m më réng s¶n xuÊt

kinh doanh cña C«ng ty theo híng ®a ph¬ng ho¸ chñng lo¹i s¶n phÈm vÒ

lo¹i h×nh kinh doanh .

* ChÞu sù ®iÒu hµnh cña Ban gi¸m ®èc cã çc bé phËn nghiÖp vô ho¹t

®éng trong çc lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh ®ã lµ:

+ Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ

to¸n toµn bé çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong toµn c«ng ty theo ®óng

chÕ ®é vµ chuÈn mùc kÕ to¸n do Bé Tµi ChÝnh ban hµnh



+ Phßng tæ chøc lao ®éng: Tham mu nghiªn cøu x©y dùng vµ hoµn

thiÖn bé m¸y qu¶n lý C«ng ty, lËp kÕ ho¹ch vµ tæ chøc ®µo t¹o n©ng bËc

tuyÓn dông lao ®éng, theo dâi bè trÝ hîp lý, sö dông lao ®éng cã hiÖu qu¶,

gi¶i quyÕt thùc hiÖn çc chÕ ®é nghØ hu ®èi víi ngêi lao ®éng.

+ Phßng khoa häc kü thuËt : Theo dâi, c¶i tiÕn thiÕt bÞ c«ng nghÖ s¶n

xuÊt, ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm, b¶o ®¶m thiÕt bÞ m¸y mãc ho¹t ®éng cã

hiÖu qu¶, x©y dùng ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt, néi quy an toµn vµ quy tr×nh

vËn hµnh çc thiÕt bÞ mét çch cã hiÖu qu¶ nhÊt.

+ Phßng b¶o vÖ qu©n sù : ChÞu tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ an toµn vÒ tµi s¶n

thiÕt bÞ vËt t trong C«ng ty, thùc hiÖn c«ng t¸c qu©n sù cña C«ng ty.

+ XÝ nghiÖp s¶n xuÊt èng thÐp hµn: Chuyªn s¶n xuÊt èng thÐp hµn

®Ó cung cÊp cho çc b¹n hµng trong c¶ níc .

+ Chi nh¸nh MiÒn Nam: §Æt t¹i TP. Hå ChÝ Minh ®©y lµ ®¹i lý v¨n

phßng giao dÞch giíi thiÖu s¶n phÈm cña C«ng ty.

+ XÝ nghiÖp Kinh doanh XNK tæng hîp : Lµ XÝ nghiÖp chuyªn mua

b¸n XNK çc mÆt hµng ph«i thÐp cña C«ng ty

+ Çc ph©n xëng s¶n xuÊt: §Ó phï hîp víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n

xuÊt s¶n phÈm, C«ng ty tæ chøc s¶n xuÊt theo tõng ph©n xëng. Cô thÓ cã 3

ph©n xëng s¶n xuÊt sau:

- Ph©n xëng c¬ khÝ.

- Ph©n xëng thiÕt bÞ ¸p lùc .

- Ph©n xëng thiÕt bÞ c«ng nghiÖp .

C¶ 3 ph©n xëng ®Òu cã nhiÖm vô chñ yÕu thùc hiÖn gia c«ng c¬ khÝ

theo yªu cÇu cña çc hîp ®ång mµ C«ng ty ký kÕt ®îc, thùc hiÖn s¶n xuÊt

s¶n phÈm theo kÕ ho¹ch C«ng ty ®Ò ra .



S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt

Kinh doanh t¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung .

2.2. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ h×nh thøc ¸p dông t¹i C«ng

ty C¬ khÝ Quang Trung.

C«ng ty tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung vµ ¸p

dông h×nh thøc kÕ to¸n “NhËt ký chøng tõ.”

HiÖn nay c«ng ty ®· ®a m¸y vi tÝnh vµo sö dông trong c«ng t¸c qu¶n

lý th«ng tin kinh tÕ do ®ã ®· cung cÊp th«ng tin mét çch chÝnh x¸c, kÞp thêi.

C«ng ty ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ, theo h×nh thøc

nµy çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®îc ph¶n ¸nh trªn NKCT th«ng qua çc

b¶ng kª, sæ chi tiÕt cuèi th¸ng c¨n cø vµo NKCT ®Ó ghi vµo Sæ çi råi lªn

b¶ng b¸o ço kÕ to¸n.

Gi¸m ®èc C«ng Ty

Phã gi¸m ®èc kü thuËt

Phßng kÕ ho¹ch

XÝ nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp

khÈu tæng hîp

Ph©n xëng c¬ khÝ

XÝ nghiÖp s¶n xuÊt

èng thÐp hµn

Phã gi¸m ®èc xuÊt nhËp

khÈu

Phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt

kinh doanh

Ban b¶o vÖ

Phßng tæ chøc

lao ®éng

Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n

Ph©n xëng thiÕt bÞ ¸p lùc

Ph©n xëng thiÕt bÞ c«ng

nghiÖp

Chi nh¸nh MiÒn Nam



Tr×nh tù vµ ph¬ng ph¸p ghi chÐp kÕ to¸n thµnh phÈm,

Tiªu thô thµnh phÈm ë C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung nh sau:

XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu, nhiÖm vô cña c«ng t¸c h¹ch to¸n bé m¸y kÕ to¸n

lu«n cã ®ñ tr×nh ®é, n¨ng lùc ®¸p øng cho c«ng t¸c kÕ to¸n n¾m ch¾c chuyªn

m«n nghiÖp vô vµ nhiÖt t×nh c«ng t¸c.

- KÕ to¸n trëng c«ng ty: chÞu tr¸ch nhiÖm bao qu¸t chung, tæ chøc,

kiÓm tra c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n toµn c«ng ty. Víi chøc n¨ng nµy kÕ to¸n

trëng lµ ngêi gióp viÖc cho gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c chuyªn m«n, nghiÖp vô

kÕ to¸n trong c«ng t¸c qu¶n lý.

Chøng tõ gèc

NhËt ký chøng tõ sè 8

Sæ çi TK 155,632...

Ghi hµng ngµy

Quan hÖ ®èi chiÕu

Ghi cuèi th¸ng

B¶ng kª Sè 1,2,8,9,11

Sæ chi tiÕt Thµnh phÈm

B¸o ço kÕ to¸n

B¶ng tæng hîp

Chi tiÕt



- KÕ to¸n tæng hîp: phô tr¸ch çc phÇn hµnh kÕ to¸n nh t×nh h×nh

t¨ng, gi¶m Tµi s¶n cè ®Þnh, l¬ng ph¶i tr¶ cho çn bé c«ng nh©n viªn vµ theo

dâi c«ng nî ph¶i tr¶ cña C«ng ty. Cuèi th¸ng tæng hîp lªn b¸o ço tµi chÝnh.

- KÕ to¸n quü kiªm kÕ to¸n t¹m øng: chÞu tr¸ch nhiÖm lu gi÷, qu¶n

lý sè lîng tiÒn mÆt hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp theo sè chi vµ thu tõng ngµy.

- KÕ to¸n thanh to¸n kiªm kÕ to¸n vËt liÖu: thêng xuyªn kiÓm so¸t,

th«ng b¸o t×nh h×nh thu chi, liªn hÖ víi çc bé phËn cã nhu cÇu sö dông tiÒn

mÆt ®¶m b¶o chÕ ®é thanh to¸n vµ theo dâi t×nh h×nh vËt liÖu vÒ sè lîng vµ

gi¸ c¶ ®Þnh møc, tiªu hao ®Þnh møc tiªu hao vËt liÖu, liªn hÖ víi çc bé phËn

thu mua.

- KÕ to¸n tiªu thô kiªm KÕ to¸n c«ng nî ph¶i thu: cã nhiÖm vô h¹ch

to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp thµnh phÈm, lËp b¶ng kª sè 11, NKCT sè 8 vµ theo

dâi t×nh h×nh c«ng nî ph¶i thu.

S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung.

KÕ to¸n trëng

KÕ to¸n tæng hîp

KÕ to¸n Quü

KÕ to¸n Thanh to¸n

KÕ to¸n Tiªu thô



2.3. T×nh h×nh thùc tÕ kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh

phÈm t¹i c«ng ty c¬ khÝ Quang Trung.

2.3.1.H¹ch to¸n thµnh phÈm t¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang

Trung. 2.3.1.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh phÈm xuÊt kho t¹i C«ng ty.

C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trùc

tiÕp theo tõng ®¬n ®Æt hµng. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ®Òu ®îc tËp

hîp theo tõng ®¬n hµng, kh«ng kÓ sè lîng s¶n phÈm cña ®¬n hµng nhiÒu

hay Ýt. §èi víi çc chi phÝ trùc tiÕp nh : CPNVLTT, CPNCTT ph¸t sinh

trong kú liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®¬n hµng nµo th× kÕ to¸n c«ng ty h¹ch to¸n

trùc tiÕp cho tõng ®¬n ®Æt hµng ®ã theo çc chøng tõ gèc hay b¶ng tËp hîp,

b¶ng ph©n bæ chi phÝ mµ çc Ph©n xëng ®îc giao kho¸n trùc tiÕp cung cÊp

lªn.

Do ®Æc thï s¶n xuÊt nh trªn nªn C«ng ty ®· ¸p dông theo hai ph¬ng

ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm xuÊt kho nh sau:

- Ph¬ng ph¸p 1: NÕu lµ thµnh phÈm xuÊt kho hµng lo¹t th× gi¸ trÞ

thùc tÕ ®îc ¸p dông ®¬n gi¸ b×nh qu©n gi¸ quyÒn theo c«ng thøc:

Trong ®ã:

VÝ dô: TÝnh gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm: Vßng bi ®iÖn xuÊt kho hµng lo¹t

trong th¸ng 12/2002 nh sau:

Sè lîng

(Çi)

Thµnh tiÒn

(§ång)

1. Sè d ®Çu th¸ng:

2. NhËp trong th¸ng:

10

160.500.000

=

Gi¸ thùc tÕ TP tån kho ®Çu th¸ng

Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho

trong th¸ng

Sè lîng thµnh phÈm xuÊt kho

trong th¸ng

§¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn

= x


Gi¸ thùc tÕ TP nhËp trong th¸ng

Sè lîng TP tån kho ®Çu th¸ng

Sè lîng TP nhËp trong th¸ng

+

+



Ngµy 10/12/02 chøng tõ sè 1

3. XuÊt trong th¸ng:

Ngµy 1/12/02 chøng tõ sè 5:

...............

Ngµy 30/12/02 chøng tõ sè 35:

Tæng xuÊt trong th¸ng:

2

6

2

11

33.996.000

VËy ta cã gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho nh sau:

- Ph¬ng ph¸p 2: NÕu thµnh phÈm xuÊt kho s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt

hµng th× gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho cña C«ng ty ®îc tÝnh theo ph¬ng

ph¸p thùc tÕ gi¸ ®Ých danh cña tõng ®¬n ®Æt hµng, do ®ã gi¸ thùc tÕ thµnh

phÈm xuÊt kho còng chÝnh lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm nhËp kho cña ®¬n hµng.

Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt theo tõng ®¬n ®Æt hµng nªn viÖc tÝnh gi¸ thµnh

phÈm t¹i C«ng ty chØ tiÕn hµnh khi cã ®¬n ®Æt hµng nµo hoµn thµnh, v× vËy

kú tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty thêng kh«ng ®ång nhÊt víi kú b¸o ço.

§èi víi nh÷ng ®¬n ®Æt hµng nµo ®Õn kú b¸o ço nhng cha hoµn

thµnh, th× kÕ to¸n C«ng ty theo b¶ng tËp hîp toµn bé chi phÝ cña çc ph©n

xëng ®îc giao kho¸n theo ®¬n ®Æt hµng ®ã vµ coi lµ s¶n phÈm dë dang

cuèi kú chuyÓn sang kú sau.

§èi víi nh÷ng ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh th× chi phÝ ®· tËp hîp theo

®¬n hµng ®ã mµ çc ph©n xëng ®îc giao kho¸n b¸o ço lªn chÝnh lµ gi¸

thµnh s¶n phÈm cña ®¬n ®Æt hµng nµy.


= 160.500.000 33.996.000 +

+ 10 2

= 16.208.000

(®ång)

Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho

trong th¸ng = 16.208.000

11 x

= 178.288.000 (®ång)



Gi¸ thµnh cña thµnh phÈm ®îc C«ng ty giao kho¸n cho çc ph©n

xëng theo tû lÖ giao kho¸n thùc tÕ cña tæng gi¸ trÞ ®¬n hµng mµ C«ng ty ký

kÕt ®îc.

Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt sÏ ®îc çc ph©n xëng tËp hîp ®a lªn bé

phËn kÕ to¸n C«ng ty ®Ó kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®¬n hµng.

Dùa vµo çc phiÕu giao kho¸n, b¶ng tËp hîp chi phÝ cho çc phiÕu

kho¸n mµ çc ph©n xëng giao kho¸n tËp hîp lªn kÕ to¸n c«ng ty tÝnh ra gi¸

thµnh thùc tÕ cña tõng s¶n phÈm theo tõng ®¬n ®Æt hµng cô thÓ. §èi víi

nh÷ng ®¬n ®Æt hµng cã nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau th× mçi lo¹i s¶n phÈm

còng ®îc tËp hîp theo tõng thÎ tÝnh gi¸ thµnh riªng.

Qu¸ tr×nh xö lý ®¬n ®¹t hµng, s¶n xuÊt vµ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh

gi¸ thµnh theo c«ng viÖc ®îc thùc hiÖn theo tr×nh tù sau:

§§H

LÖnh

s¶n

xuÊt

TËp

Hîp

Chi

PhÝ

Theo

PXK

PhiÕu theo dâi

L§

Møc ph©n bæ

CPSXC

TËp

hîp

PhiÕu tÝnh

gi¸ thµnh

theo §§H

Quy ®Þnh riªng cho tõng PX

VÝ dô: Th¸ng 12/2002 tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm: M¸y c¾t

t«n cuén nh sau:

PhiÕu tÝnh gi¸ thµnh thµnh phÈm

Theo ®¬n ®Æt hµng sè 03

Tªn mÆt hµng: M¸y c¾t t«n cuén. Sè lîng: 03 çi.

§¬n vÞ ®Æt hµng: C«ng ty TNHH thÐp ViÖt Anh.

§¬n vÞ ®îc giao kho¸n: - Ph©n xëng c¬ khÝ.

- Ph©n xëng thiÕt bÞ ¸p lùc.

- Ph©n xëng thiÕt bÞ c«ng nghiÖp.



§¬n vÞ tÝnh: ®ång

Sè tiÒn

ThuÕ

VAT

Sè tiÒn

Kho¸n

§¬n vÞ thùc hiÖn

§¬n gi¸

s¶n phÈm

Ph©n

xëng c¬

khÝ

Ph©n xëng

thiÕt bÞ ¸p lùc

Ph©n xëng

thiÕt bÞ c«ng

nghiÖp

170.100.000 8.100.000 121.500.000 63.180.000 30.375.000 27.945.000 40.500.000

KÕ to¸n lËp KÕ to¸n trëng

Trong vÝ dô trªn C«ng ty nhËn mét ®¬n ®Æt hµng cña C«ng ty TNHH

thÐp V_Anh thuª lµm 3 m¸y c¾t t«n cuén víi trÞ gi¸ lµ: 170.100.000 ®ång,

trong ®ã VAT 5% lµ 8.100.000 ®ång. Khi ®· ký kÕt xong hîp ®ång ®Æt hµng,

phßng KÕ h¹ch s¶n xuÊt kiÓm tra dù to¸n, lËp phiÕu giao kho¸n trùc tiÕp cho

çc ph©n xëng ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt mÆt hµng nµy.

Tû lÖ kho¸n ®îc C«ng ty ¸p dông cho tõng ®¬n hµng lµ 75% tæng gi¸

trÞ tõng hîp ®ång. Tuú theo çch tÝnh chi tiÕt mäi chi phÝ phôc vô cho tõng

®¬n hµng mµ C«ng ty giao kho¸n cho çc ph©n xëng lµ kh¸c nhau. Gi¸ giao

kho¸n lµ gi¸ cha bao gåm thuÕ GTGT 5%. Cô thÓ lµ:

Gi¸ giao kho¸n = (170.100.000 - 8.100.000) x 75% = 121.500.000

®ång

Trong ®ã:

Ph©n xëng c¬ khÝ sau khi ®îc tÝnh to¸n ®Çy ®ñ çc chi phÝ cÇn thiÕt

nh CPNVLTT, CPNCTT, chi phÝ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ nhµ xëng

phôc vô cho s¶n xuÊt s¶n phÈm C«ng ty ®· giao kho¸n víi gi¸ lµ

63.180.000®ång ®Ó hoµn thµnh mét sè phÇn viÖc cña s¶n phÈm theo ®¬n

hµng.

Ph©n xëng thiÕt bÞ ¸p lùc ®îc giao kho¸n víi gi¸ lµ 30.375.000 ®ång

®Ó phèi hîp hoµn thµnh s¶n phÈm víi ph©n xëng c¬ khÝ, ph©n xëng thiÕt bÞ

c«ng nghiÖp.

Ph©n xëng thiÕt bÞ c«ng nghiÖp ®îc giao kho¸n víi gi¸ 27.945.000

®ång còng ®Ó phèi hîp hoµn thµnh s¶n phÈm víi ph©n xëng thiÕt bÞ ¸p lùc



vµ ph©n xëng c¬ khÝ trong c«ng ty ®ang s¶n xuÊt s¶n phÈm theo ®¬n hµng

nµy.

Nh vËy gi¸ thµnh phÈm m¸y c¾t t«n cuén nhËp kho cã gi¸ trÞ lµ:

121.500.000 ®ång (®¬n gi¸ nhËp kho lµ: 40.500.000 ®ång/s¶n phÈm).

§èi víi thµnh phÈm xuÊt kho: Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho cña

C«ng ty ®îc ®¸nh gi¸ theo tõng ®¬n hµng, do ®ã gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm

xuÊt kho còng chÝnh lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm nhËp kho cña ®¬n hµng. Do ®ã

gi¸ thùc tÕ xuÊt kho cña ®¬n ®Æt hµng m¸y c¾t t«n cuén còng lµ: 121.500.000

®ång.

Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm xuÊt kho lµ c¬ së ®Ó x¸c

®Þnh kÕt qu¶ H§SXKD trong th¸ng vµ lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n hîp lý

sao cho ®¶m b¶o bï ®¾p chi phÝ vµ cã lîi nhuËn.

2.3.1.2. Çc chøng tõ kÕ to¸n sö dông trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n

thµnh phÈm

ë c«ng ty sö dông çc chøng tõ sau:

- PhiÕu nhËp kho

- PhiÕu xuÊt kho

- Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho.

Chøng tõ nhËp kho lµ PNK ®îc lËp thµnh 3 liªn ( ®Æt giÊy than viÕt 1

lÇn)

+ Liªn 1: lu ë n¬i lËp kho

+ Liªn 2: thñ kho gi÷ ghi thÎ kho sau ®ã giao cho kÕ to¸n ghi

+ Liªn 3: ngêi nhËp gi÷.

Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho :võa lµ ho¸ ®¬n b¸n hµng võa lµ phiÕu

xuÊt kho khi b¸n hµng, lËp 4 liªn

+ Liªn 1 ( ®en ) lu ë quyÓn gèc

+ Liªn 2 ( ®á ) giao cho kh¸ch hµng

+ Liªn3 ( xanh ) thñ kho gi÷ ghi thÎ kho vµ sau ®ã giao cho kÕ to¸n

+ Liªn 4 ( xanh ) dïng lu chuyÓn néi bé

2.3.1.3. H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm.

H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm lµ viÖc kÕt hîp gi÷a thñ kho vµ phßng

kÕ to¸n nh»m theo dâi gi¸m s¸t mét çch chÆt chÏ viÖc nhËp xuÊt tån kho



theo tõng lo¹i thµnh phÈm, thµnh phÈm s¶n xuÊt hoµn thµnh. §Ó thuËn tiÖn

víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ vµ t×nh h×nh kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a thñ kho vµ

kÕ to¸n thµnh phÈm, C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung ®· sö dông ph¬ng ph¸p

ghi thÎ song song theo tr×nh tù:

+ T¹i kho: Thñ kho sö dông thÎ kho ®Ó ghi chÐp, ph¶n ¸nh t×nh h×nh

nhËp xuÊt, tån kho theo chØ tiªu sè lîng. Song ®èi víi C«ng ty C¬ khÝ

Quang Trung lµ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng nªn s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp

kho lµ kh¸ch hµng ®Õn nhËn vµ thanh to¸n ngay cho c«ng ty nªn cã thÓ nãi

s¶n phÈm tån kho trong c«ng ty lµ rÊt Ýt. Mçi khi cã s¶n phÈm s¶n xuÊt hoµn

thµnh th× phßng kÕ to¸n, phßng kÕ ho¹ch lµm thñ tôc nhËp kho theo phiÕu

nhËp kho.



§¬n vÞ:……. PhiÕu nhËp kho Sè: 13 MÉu sè: 01- VT

§Þa chØ:… Ngµy 15 th¸ng 12 n¨m 2002 Q§ sè: 1141

TC/Q§/C§KT

Nî:155 ngµy 1 11 1995 cña BTC

Cã:154

Hä tªn ngêi giao hµng: ¤ng Trung - Ph©n xëng thiÕt bÞ c«ng nghiÖp

Theo §¬n ®Æt hµng Sè 03 Ngµy 1 th¸ng 12 n¨m 2002 cña C«ng ty TNHH thÐp

ViÖt Anh

NhËp t¹i kho: ChÞ Hoµ

Sè

thø

tù

Tªn, nh·n hiÖu, quy

çch, phÈm chÊt

VËt t (s¶n phÈm,

Hµng ho¸ )

M·

sè

§¬n

vÞ

tÝnh

Sè lîng

§¬n gi¸

Thµnh tiÒn Theo

chøng

tõ

Thùc

nhËp

A B C D 1 2 3 4

1 M¸y c¾t t«n cuén

Çi 03 03 40.500.000 121.500.000

Céng 03 40.500.000 121.500.000

Céng thµnh tiÒn (b»ng ch÷): Mét tr¨m hai mét triÖu n¨m tr¨m ngµn ®ång./.

NhËp, ngµy 15 th¸ng 12 n¨m 2002

Phô tr¸ch cung tiªu Ngêi giao hµng Thñ kho KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ

Khi kh¸ch hµng ®Õn nhËn hµng th× C«ng ty lµm thñ tôc xuÊt kho thµnh

phÈm th«ng qua viÖc lËp çc chøng tõ nh phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n GTGT,

ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho.



§¬n vÞ……… PhiÕu xuÊt kho Sè 16 MÉu sè: 02 - VT

§Þa chØ…….. ngµy 15 th¸ng 12n¨m 2002 Q§ sè: 1141

TC/Q§/C§KT

Nî: 632

Cã: 155

Hä tªn ngêi nhËn hµng: NguyÔn V¨n Nam

Bé phËn ph©n xëng c¬ khÝ

Lý do xuÊt kho: B¸n hµng

XuÊt t¹i kho: ChÞ Hoµ

Sè

thø

tù

Tªn, nh·n hiÖu, quy

çch, phÈm chÊt vËt

t (s¶n phÈm, hµng

ho¸ )

M·

sè

§¬n

vÞ

tÝnh

Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn

Yªu

cÇu

Thùc

xuÊt

A B C D 1 2 3 4

1 M¸y c¾t t«n cuén

..................................

Çi 03 40.500.000 121.500.000

Céng 03 40.500.000 121.500.000

Céng thµnh tiÒn (b»ng ch÷): Mét tr¨m hai mét triÖu n¨m tr¨m ngµn ®ång./.

XuÊt, ngµy15 th¸ng 12 n¨m 2002

KÕ to¸n trëng Phô tr¸ch cung tiªu Ngêi nhËn Thñ kho



Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho

Ngµy 15 th¸ng 12 n¨m 2002

(liªn 3 dïng ®Ó thanh to¸n)

MÉu sè: 02 – VT

Q§ sè: 1141 –QC/Q§/C§KT

QuyÓn sè 500

Sè 016

Hä tªn ngêi mua: Ph¹m V¨n An

§Þa chØ : C«ng ty TNHH ThÐp ViÖt Anh

H×nh thøc thanh to¸n : TiÒn mÆt

Sè hiÖu TK:

Stt Tªn quy çch s¶n

phÈm hµng ho¸ MS

§¬n vÞ

tÝnh Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn

A B C D 1 2 3

M¸y c¾t t«n cuén Çi 03 54.000.000 162.000.000

Tæng céng 03 54.000.000 162.000.000

Tæng sè tiÒn (viÕt b»ng ch÷ ): Mét tr¨m s¸u m¬i hai triÖu ®ång.

Trong ®ã thuÕ GTGT : 8.100.000

Thêi gian vµ ®Þa ®iÓm b¶o hµnh: 6 th¸ng kÓ tõ ngµy giao hµng

Ngêi mua Ngêi viÕt ho¸ ®¬n Thñ kho KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ

C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho do phßng kÕ

to¸n göi xuèng thñ kho tiÕn hµnh xuÊt kho vµ vµo thÎ kho theo chØ tiªu sè

lîng mét çch chÝnh x¸c.

Cuèi th¸ng thñ kho tiÕn hµnh céng dßng tæng trªn thÎ kho vµ tiÕn hµnh

kiÓm kho ®Ó ghi chÝnh x¸c sè tån trªn thÎ kho sau ®ã ®èi chiÕu sè liÖu trªn sæ

chi tiÕt thµnh phÈm t¹i phßng kÕ to¸n.

+ T¹i phßng kÕ to¸n: Hµng ngµy kÕ to¸n thµnh phÈm c¨n cø vµo çc

chøng tõ: phiÕu nhËp kho thµnh phÈm, phiÕu xuÊt kho, ... ®Ó vµo sæ chi tiÕt

thµnh phÈm theo dâi chi tiÕt cho tõng thø thµnh phÈm (biÓu sè 01)

Cuèi kú h¹ch to¸n, c¨n cø vµo sæ chi tiÕt thµnh phÈm kÕ to¸n ®èi chiÕu

víi thñ kho, tÝnh gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho vµ tiÕn hµnh tæng hîp chi

tiÕt vµ b¸o ço t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho thµnh phÈm (biÓu sè 02)



C¬ së ®Ó lËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho thµnh

phÈm.

Mçi lo¹i thµnh phÈm ®îc ghi trªn mét dßng cña B¶ng c¨n cø vµo çc

sè liÖu vÒ gi¸ trÞ nhËp, xuÊt, tån kho cña tõng lo¹i thµnh phÈm trªn çc sæ chi

tiÕt thµnh phÈm t¬ng øng.

Cuèi th¸ng kÕ to¸n tæng hîp sè liÖu tæng céng trªn B¶ng tæng hîp chi

tiÕt nhËp, xuÊt, tån kho thµnh phÈm dïng ®Ó ®èi chiÕu víi sæ çi tµi kho¶n

155,632... vµ lµ c¨n cø ®Ó lËp b¸o ço tµi chÝnh vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng thµnh

phÈm t¹i C«ng ty.

2.3.1.4. H¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm.

T¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung. §Ó h¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm

C«ng ty sö dông çc tµi kho¶n sau:

TK 155 – Thµnh phÈm.

TK 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n.

TK 154 – Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.

Hµng ngµy kÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho ( sè 13 ) vµ çc chøng

tõ liªn quan kh¸c ®Ó lËp B¶ng kª sè 8 - NhËp xuÊt tån kho thµnh phÈm, mçi

dßng trªn b¶ng kª sè 8 ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp xuÊt tån vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ sè

lîng cña mçi lo¹i thµnh phÈm. PhÇn ghi Nî TK 155 theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 155: 121.500.000

Cã TK 154: 121.500.000

Vµ c¨n cø vµo çc chøng tõ: phiÕu xuÊt kho, phiÕu nhËp kho, ho¸ ®¬n

GTGT, vµ çc chøng tõ kh¸c liªn quan ®Ó lËp B¶ng kª sè 8 - NhËp xuÊt tån

kho thµnh phÈm (BiÓu sè 03) phÇn ghi Cã TK 155 theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 632: 121.500.000

Cã TK 155: 121.500.000

Cét sè d cuèi th¸ng ph¶n ¸nh sè thµnh phÇm tån kho cuèi th¸ng vµ

®îc tÝnh b»ng c«ng thøc:

Sè d cuèi th¸ng = Sè d ®Çu th¸ng + Sè ph¸t sinh Nî trong th¸ng - Sè

ph¸t sinh Cã trong th¸ng

= 375.236.000 + 1.922.365.000 - 2.125.228.000

= 172.373.000 (§ång)



Cuèi th¸ng, kÕ to¸n c¨n cø vµo sè liÖu tæng hîp cña B¶ng kª sè 8 ®Ó

ghi vµo cét ghi Cã TK 155 - NhËt ký chøng tõ sè 8 theo bót to¸n:

Nî TK 632: 2.125.228.000

Cã TK 155: 2.125.228.000

Sau khi kho¸ sæ NhËt ký chøng tõ sè 8, kÕ to¸n x¸c ®Þnh sè tæng céng

ph¸t sinh bªn Cã TK 155 cña NhËt ký chøng tõ sè 8 ®Ó ghi vµo Sæ çi TK

155 (biÓu sè 11) vµ sè ph¸t sinh Nî TK 155 ®èi øng ph¸t sinh Cã TK 154,

632, ®Þnh kho¶n:

Nî TK 155: 1.874.865.000

Cã TK 154: 1.874.865.000

2.3.2. H¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm. 2.3.2.1.§Æc ®iÓm vÒ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty.

Tiªu thô lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng

s¶n xuÊt kinh doanh. Tiªu thô lµ kh©u lu th«ng hµng ho¸, lµ cÇu nèi gi÷a

s¶n xuÊt ph©n phèi s¶n phÈm vµ tiªu dïng. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng

cña vÊn ®Ò tiªu thô ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh, C«ng ty ®·

kh«ng ngõng c¶i tiÕn, tõng bíc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, ®æi míi d©y

chuyÒn c«ng nghÖ nh»m ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt cña ngµnh c«ng nghiÖp

níc nhµ. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty lu«n coi träng c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ

trêng, sö dông nh÷ng chÝnh s¸ch u ®·i vÒ gi¸ b¸n vµ ®a d¹ng ho¸ çc thÓ

thøc thanh to¸n t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kh¸ch hµng.

HiÖn nay phÇn lín s¶n phÈm cña C«ng ty lµ çc ®¬n ®Æt hµng cña

kh¸ch hµng trªn kh¾p çc tØnh thµnh trong c¶ níc. Do vËy viÖc tiªu thô

thµnh phÈm t¹i C«ng ty chñ yÕu do kh¸ch hµng trùc tiÕp ®Æt hµng t¹i C«ng

ty, C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung cã quan hÖ víi rÊt nhiÒu kh¸ch hµng, v× thÕ

viÖc ph©n lo¹i kh¸ch hµng lµ hÕt søc thiÕt thùc.

§èi víi nh÷ng b¹n hµng cã uy tÝn hoÆc cã nh÷ng ®¬n ®Æt hµng thêng

xuyªn, C«ng ty cho phÐp nî l¹i tiÒn hµng theo nh÷ng ®iÒu kho¶n trong hîp

®ång ®· ký kÕt gi÷a hai bªn hoÆc c«ng ty cã thÓ cho ®¬n vÞ mua tr¶ ch©m

trong vßng 10 ngµy hay c«ng ty cã thÓ chÊp nhËn gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng.

§èi víi nh÷ng kh¸ch hµng kh«ng thêng xuyªn liªn tôc, tríc khi

nhËn ®îc s¶n phÈm cña m×nh C«ng ty yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i thanh to¸n



®Çy ®ñ sè tiÒn ®· ghi theo ho¸ ®¬n. NÕu kh¸ch hµng muèn nî l¹i th× ph¶i ký

cîc tµi s¶n cã gi¸ trÞ t¬ng øng víi l« hµng ®ã võa cã cam kÕt thanh to¸n

®óng kú h¹n mµ C«ng ty yªu cÇu. NÕu ®¬n vÞ mua kh«ng chÊp hµnh ®óng

h¹n th× c«ng ty sÏ chuyÓn c«ng v¨n b¸o vÒ sù chËm trÔ cña kh¸ch hµng, tuú

theo møc ®é mµ ph¹t tÝnh l·i suÊt cho sè tiÒn tr¶ chËm qu¸ h¹n.

2.3.2.2. H¹ch to¸n doanh thu tiªu thô.

§Ó ph¶n ¸nh doanh thu tiªu thô s¶n phÈm trong kú C«ng ty sö dông

çc tµi kho¶n sau:

TK 511 - Doanh thu b¸n hµng.

TK 512 - Doanh thu b¸n hµng néi bé.

TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n.

TK 3331 - ThuÕ GTGT ph¶i nép.

TK 111 - TiÒn mÆt.

TK 112 - TiÒn göi ng©n hµng

TK 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng.

§Ó theo dâi viÖc tiªu thô thµnh phÈm hµng ho¸ trong kú C«ng ty më

Sæ chi tiÕt b¸n hµng:

Khi kh¸ch hµng mua hµng, kÕ to¸n viÕt ho¸ ®¬n GTGT, hµng ngµy kÕ

to¸n tiÕn hµnh ghi vµo Sæ chi tiÕt b¸n hµng ( biÓu sè 04 ) theo dâi chi tiÕt

cho tõng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng thanh

to¸n tiÒn ngay hay chÊp nhËn thanh to¸n. Sæ chi tiÕt b¸n hµng ®îc më cho

tõng thµnh phÈm, cét ngµy th¸ng ghi sæ ph¶n ¸nh ngµy vµo sæ, cét chøng tõ

ph¶n ¸nh vÒ sè hiÖu vµ ngµy th¸ng cña chøng tõ, cét diÔn gi¶i ph¶n ¸nh tªn

Kh¸ch hµng, cét TK ®èi øng ph¶n ¸nh ph¬ng thøc thanh to¸n ghi trong Ho¸

®¬n GTGT, cét sè lîng ®¬n gi¸ thµnh tiÒn c¨n cø vµo Ho¸ ®¬n GTGT, cét

gi¶m trõ trong th¸ng cã ph¸t sinh kho¶n gi¶m trõ, chiÕt khÊu ®îc tÝnh theo

tû lÖ phÇn tr¨m trªn doanh thu cha cã thuÕ GTGT

Cuèi th¸ng, kÕ to¸n c¨n cø vµo çc Sæ chi tiÕt b¸n hµng më cho tõng

thø thµnh phÈm nµy ®Ó ghi vµo NKCT sè 8 phÇn ghi Cã TK 511 ( biÓu sè 10)

theo çc bót to¸n sau:

Nî TK 111: 296.824.000

Nî TK 112: 442.600.500



Nî TK 131: 1.786.399.500

Cã TK 511: 2.525.824.000

Sau ®ã tõ NKCT sè 8, céng ph¸t sinh Cã TK 511 ®Ó ghi vµo sæ çi

TK511( biÓu sè 13 )

§ång thêi víi viÖc theo dâi doanh thu tiªu thô, kÕ to¸n C«ng ty cßn

më sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi mua.

C¬ së lËp Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi mua: Sæ nµy ®îc më theo

dâi cho tõng ®èi tîng kh¸ch hµng cô thÓ, vµ thêng xuyªn theo dâi çc

kho¶n ph¶i thu cña Kh¸ch hµng nh»m kÞp thêi ®«n ®èc Kh¸ch hµng thanh

to¸n tiÒn hµng.

Hµng ngµy, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ sæ chi tiÕt b¸n hµng, kÕ to¸n

vµo Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi mua më cho tõng kh¸ch hµng (vÝ dô

kh¸ch hµng: C«ng ty TNHH thÐp ViÖt Anh C¨n cø Hîp ®ång sè 19337 ngµy

15-12-2002 C«ng ty c¬ khÝ Quang Trung b¸n cho C«ng ty thÐp ViÖt Anh 03

m¸y c¾t t«n cuén víi ®¬n gi¸ lµ 54.000.000 ®/1 m¸y, C«ng ty thÐp ViÖt Anh

cha thanh to¸n kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng theo ®Þnh kho¶n sau:

Nî TK 131: 170.100.000

(Chi tiÕt kh¸ch hµng: C«ng ty TNHH thÐp V-Anh)

Cã TK 511 : 162.000.000

Cã TK 3331: 8.100.000

Khi kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn hµng, kÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ tiÒn

mÆt, chøng tõ ng©n hµng vµ çc chøng tõ kh¸c cã liªn quan ®Ó ghi vµo Sæ chi

tiÕt thanh to¸n víi ngêi mua ( biÓu sè 05 ). Cô thÓ ngµy 20/12/2002 C«ng ty

TNHH thÐp ViÖt Anh thanh to¸n cho C«ng ty b»ng tiÒn göi Ng©n hµng ®îc

ph¶n ¸nh theo ®Þnh kho¶n sau:

Nî TK 112: 170.100.000

Cã TK 131: 170.100.000

(Chi tiÕt kh¸ch hµng: C«ng ty TNHH thÐp V-Anh)

Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo sè liÖu tæng céng trªn” Sæ chi tiÕt thanh to¸n

víi ngêi mua” më cho tõng kh¸ch hµng, ®Ó kÕ to¸n ghi 1 lÇn vµo 1 dßng

lªn B¶ng kª sè11 -Ph¶i thu cña kh¸ch hµng ( biÓu sè 06 )



Sau khi kho¸ sæ b¶ng kª sè 11, x¸c ®Þnh sè ph¸t sinh bªn Cã TK 131,

kÕ to¸n lÊy sè tæng céng cña b¶ng kª sè ®Ó ghi vµo NKCT sè 8 ( biÓu sè 10 )

- cét ghi Cã TK 131 ®èi øng Nî çc TK liªn quan theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 111: 410.949.500

Nî TK 112: 1.275.450.000

Cã TK 131: 1.686.399.500

C¨n cø vµo NKCT sè 8, kÕ to¸n x¸c ®Þnh sè tæng céng ph¸t sinh bªn

Cã TK 131 ®Ó ghi vµo Sæ çi TK 131 ( biÓu sè 12 ) vµ sè ph¸t sinh Nî TK

131 ®îc ph¶n ¸nh chi tiÕt theo tõng tµi kho¶n ®èi øng theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 131: 1.875.719.475

Cã TK 511 : 1.786.399.500

Cã TK 3331: 89.319.975

§ång thêi víi viÖc h¹ch to¸n doanh thu kÕ to¸n C«ng ty ®· tiÕn hµnh

theo dâi vµ ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®Çu ra trong th¸ng nh sau:

Hµng ngµy, khi kh¸ch hµng mua cã ho¸ ®¬n GTGT kÕ to¸n C«ng ty

lËp B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra (mÉu sè 02/GTGT).

§èi víi s¶n phÈm cña C«ng ty c¬ khÝ Quang trung th× b¸n ra chÞu møc thuÕ

suÊt 5% trªn tæng doanh sè s¶n phÈm b¸n ra.



MÉu sè: 02/GTGT

B¶ng kª ho¸ ®¬n, Chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra

(KÌm theo tê khai thuÕ GTGT)

(Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p KhÊu trõ thuÕ kª khai

hµng th¸ng)

Th¸ng 12 n¨m 2002

Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung. M· sè: 0100100368 - 026

§Þa chØ míi: sè 360 ®êng Gi¶i phãng – T.Xu©n – Hµ Néi

(§¬n vÞ: ®ång VN)

Chøng tõ mua hµng

ho¸, dÞch vô Tªn Kh¸ch hµng Doanh sè b¸n

(cha cã thuÕ)

ThuÕ gi¸ trÞ

gia t¨ng

Ghi

chó Sè Ngµy

1 2 3 4 5 6

19324 1/12/02 Nhµ m¸y giÊy V¨n ®iÓn 210.228.500 10.511.425

..... ...... ..........

19337 15/12/02 C«ng ty TNHH thÐp V-Anh 162.000.000 8.100.000

....... ...... ...........

Céng 2.525.824.000 126.291.200

Hµ néi, ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2002

Ngêi lËp biÓu KÕ to¸n trëng

(Ký râ hä tªn) (Ký râ hä tªn)

2.3.2.3. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n.

T¬ng tù nh phÇn h¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng, hµng ngµy kÕ to¸n

c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho vµ ho¸ ®¬n GTGT ®Ó më sæ chi tiÕt TK 632. Cuèi

th¸ng kÕ to¸n c¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 632 ®Ó lªn NKCT sè 8 - phÇn ghi Cã

TK 632 theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 911: 2.077.728.000

Cã TK 632: 2.077.728.000

Vµ kÕ to¸n c¨n cø sè liÖu cña NKCT sè 8 ®Ó lªn Sæ çi TK 632 (biÓu sè 14)



Sæ chi tiÕt TK 632

Th¸ng 12/ 2002

§¬n vÞ tÝnh: VN§

Sè

TT

Chøng tõ

DiÔn gi¶i

TK ®èi

øng

Sè tiÒn

Sè Ngµy Nî Cã

1

....

6

....

35

1

....

6

.....

35

1/12/02

.....

15/12/02

........

25/12/02

30/12/02

31/1202

Th¸ng 12/2002

Vßng bi ®iÖn: 6 çi

.........

M¸y c¾t t«n cuén : 3 çi

..........

Hµng b¸n tr¶ l¹i

Vßng bi ®iÖn: 2 çi

KÕt chuyÓn GVHB

Céng

155

155

155

155

911

97.248.000

.....

121.500.000

.....

32.416.000

2.125.228.000

47.500.000

2.077.728.000

2.125.228.000

2.3.2.4. H¹ch to¸n çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu.

* KÕ to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i:

Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ë C«ng ty ph¸t sinh khi bÞ sai th«ng sè kü thuËt,

hµng kÐm chÊt lîng.... KÕ to¸n c¨n cø vµo çc chøng tõ liªn quan ®Ó h¹ch

to¸n gi¶m trõ doanh thu, thuÕ GTGT vµ kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng.

Cô thÓ: Ngµy 25/12/2002 C«ng ty nhËn ®îc 1 ho¸ ®¬n GTGT sè

89523 vµ Biªn b¶n tr¶ l¹i hµng cña C«ng ty giÊy V¨n ®iÓn tr¶ l¹i 1 m¸y c¾t

giÊy ®· mua tõ th¸ng 11/2002 do chi tiÕt m¸y bÞ lçi, víi tæng gi¸ trÞ thanh

to¸n lµ: 62.475.000 ®ång (trong ®ã: trÞ gi¸ b¸n cha thuÕ: 59.500.000 ®ång;

thuÕ GTGT lµ: 2.975.000 ®ång).

KÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n hµng tr¶ l¹i, x¸c ®Þnh gi¸ vèn cöa hµng bÞ

tr¶ l¹i vµ ghi:

Nî TK 155: 47.500.000

Cã TK 632: 47.500.000

§ång thêi h¹ch vÒ sè tiÒn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i:

Nî TK 531 : 59.500.000



Nî TK 3331: 2.975.000

Cã TK 112: 62.475.000

Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn toµn bé trÞ gi¸ hµng bÞ tr¶ l¹i ghi gi¶m

doanh thu b¸n hµng trong kú theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 511: 59.500.000

Cã TK 531: 59.500.000

C¨n cø vµo sè liÖu nµy, kÕ to¸n ghi vµo NCKT sè 8 - cét ghi Cã TK 531

* KÕ to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n.

T¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung, trêng hîp gi¶m gi¸ hµng b¸n ph¸t

sinh khi s¶n phÈm ®· tiªu thô nhng v× lý do hµng b¸n kÐm phÈm chÊt lµ rÊt

Ýt. Nhng nÕu x¶y ra th× kh¸ch hµng lµm ®¬n ®Ò nghÞ xin gi¶m gi¸ hµng b¸n.

Sau khi xem xÐt t×nh h×nh thùc tÕ, nÕu ®îc Gi¸m ®èc C«ng ty chÊp nhËn th×

c¨n cø vµo biªn b¶n gi¶m gi¸ ®îc ký kÕt gi÷a hai bªn kÕ to¸n sÏ ghi sæ vµ

thanh to¸n sè tiÒn gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng vµ ®iÒu chØnh doanh thu b¸n

hµng cïng thuÕ GTGT ®Çu ra.

Cô thÓ: TrÝch sè liÖu thùc tÕ trong th¸ng 12 n¨m 2002

Do vÊn ®Ò chÊt lîng s¶n phÈm, ngµy 20/12/2002 C«ng ty TNHH thÐp

ViÖt Anh lµm c«ng v¨n ®Ò nghÞ C«ng ty gi¶m gi¸ 10% cho sè m¸y c¾t t«n

cuén mµ C«ng ty TNHH thÐp ViÖt Anh ®Æt hµng vµ ®· nhËn theo ®¬n ®Æt

hµng sè 03. C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung ®· chÊp thuËn gi¶m gi¸ 5% trªn

tæng gi¸ trÞ thanh to¸n vµ thanh to¸n tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n.

Sè tiÒn gi¶m gi¸ = 170.100.000 x 5% = 8.505.000 ®ång.

Trong ®ã: Doanh thu b¸n hµng gi¶m = 8.100.000 ®ång

ThuÕ GTGT gi¶m = 405.000 ®ång

KÕ to¸n ghi sæ:

Nî TK 532: 8.100.000

Nî TK 3331: 405.000

Cã TK 112: 8.505.000

Cuèi th¸ng kÕ to¸n kÕt chuyÓn ghi gi¶m doanh thu:

Nî TK 511: 8.100.000

Cã TK 532: 8.100.000

C¨n cø vµo sè liÖu nµy, kÕ to¸n ghi vµo NCKT sè 8 - cét ghi Cã TK 532



2.3.3. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh

phÈm. 2.3.3.1. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng.

Khi thùc hiÖn c«ng t¸c tiªu thô thµnh phÈm cña m×nh C«ng ty ®· ph¶i

bá ra mét kho¶n chi phÝ phôc vô cho kh©u b¸n hµng, gåm cã: chi phÝ vËn

chuyÓn thµnh phÈm ®i tiªu thô, chi phÝ bao b× ®ãng gãi, chi phÝ b¶o hµnh s¶n

phÈm, chi phÝ tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, çc

chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.

Trong kú kÕ to¸n kh«ng theo dâi riªng tõng kho¶n chi phÝ b¸n hµng

mµ ®Õn cuèi kú kÕ to¸n míi tËp hîp chi phÝ b¸n hµng, lµm c¨n cø ghi sæ kÕ

to¸n. CPBH ®îc tËp hîp tõ çc b¶ng ph©n bæ VL- CCDC, b¶ng ph©n bæ tiÒn

l¬ng, råi ghi vµo b¶ng kª, NKCT sè 1, sè 2 vµ çc sæ kÕ to¸n liªn quan.

KÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ b¸n hµng vµ ghi Sæ chi tiÕt TK 641

theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 641: 169.424.600

Cã TK 111: 69.246.500

Cã TK 152: 10.325.000

Cã TK 153: 15.875.100

Cã TK 334: 28.500.000

Cã TK 338: 5.415.000

Cã TK 112: 40.063.000

C¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 641 (biÓu sè 07), kÕ to¸n ghi vµo NKCT sè 8

cét ghi Cã TK 641 . Sau ®ã c¨n cø vµo NKCT sè 8 ®Ó ghi vµo Sæ çi TK 641

(biÓu sè 15)

2.3.3.2. H¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.

Çc kho¶n chi phÝ doanh nghiÖp t¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung bao

gåm: L¬ng nh©n viªn khèi qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ nguyªn vËt liÖu,

c«ng cô dông cô, chi phÝ khÊu hao Tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô bé phËn qu¶n lý,

chi phÝ dÞch vô mua ngoµi (®iÖn, ®iÖn tho¹i, níc, fax, internet...) vµ çc chi

phÝ b»ng tiÒn kh¸c.

Trong kú kÕ to¸n kh«ng theo dâi riªng tõng kho¶n môc chi phÝ mµ ®Õn

cuèi kú h¹ch to¸n kÕ to¸n míi tiÕn hµnh tËp hîp toµn bé chi phÝ qu¶n lý



doanh nghiÖp th«ng qua çc chøng tõ cã liªn quan nh b¶ng ph©n bæ(VL-

CCDC, tiÒn l¬ng, khÊu hao TSC§) NKCT sè 1, sè 2.

Cuèi kú h¹ch to¸n kÕ to¸n c¨n cø chøng tõ, sæ s¸ch liªn quan ®Õn çc

kho¶n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp do bé phËn kÕ to¸n kh¸c cung cÊp kÕ

to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt tµi kho¶n 642 theo ®Þnh kho¶n:

Nî TK 642: 119.312.400

Cã TK 111: 35.000.000

Cã TK 112: 11.770.500

Cã TK 152: 4.575.000

Cã TK 153: 7.423.000

Cã TK 214: 20.500.400

Cã TK 334: 33.650.000

Cã TK 338: 6.393.500

C¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 642 (biÓu sè 08), kÕ to¸n ghi vµo NKCT sè 8

cét ghi Cã TK 642 . Sau ®ã c¨n cø vµo NKCT sè 8 ®Ó ghi vµo Sæ çi TK 642

(biÓu sè 16)

2.3.3.3. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm.

KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú cña C«ng ty C¬ khÝ

Quang Trung bao gåm: kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kÕt qu¶ ho¹t

®éng tµi chÝnh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng bÊt thêng, viÖc X¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô

thµnh phÈm ®îc thÓ hiÖn trªn NKCT sè 8.

§Ó h¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú kÕ to¸n

C«ng ty sö dông tµi kho¶n 911 – X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh .

Cuèi kú, kÕ to¸n tiÕn hµnh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ

ghi sæ chi tiÕt tµi kho¶n 911 theo çc ®Þnh kho¶n nh sau:

+ KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn:

Doanh thu thuÇn = Doanh thu b¸n hµng - Çc kho¶n gi¶m trõ

= 2.525.824.000 - 59.500.000 - 8.100.000

= 2.458.224.000 §ång

Nî TK 511: 2.458.224.000

Cã TK 911: 2.458.224.000



+ KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n trong th¸ng= gi¸ vèn hµng xuÊt

trong th¸ng (-) gi¸ vèn hµng nhËp trong th¸ng.

Gi¸ vèn hµng b¸n k/ c = 2.125.228.000 - 47.500.000

= 2.077.728.000 §ång

Nî TK 911: 2.077.728.000

Cã TK 632: 2.077.728.000

+ KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng trong th¸ng:

Nî TK 911: 169.424.600

Cã TK 641: 169.424.600

+ KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong th¸ng:

Nî TK 911: 119.312.400

Cã TK 642: 119.312.400

+ KÕt chuyÓn thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh trong th¸ng

Nî TK 711: 8.571.500

Cã TK 911: 8.571.500

+ KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh trong th¸ng :

Nî TK 911: 68.630.000

Cã TK 811: 68.630.000

+ KÕt chuyÓn thu nhËp ho¹t ®éng bÊt thêng trong th¸ng:

Nî TK 721: 1.350.000

Cã TK 911: 1.350.000

+ KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng bÊt thêng

Nî TK 911: 4.458.500

Cã TK 821: 4.458.500

+ KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong th¸ng 12 n¨m 2002 ®îc x¸c

®Þnh nh sau:

KQ tiªu

thô TP = DT BH ThuÇn - Gi¸ vèn HB - CPBH - CPQLDN

KÕt qu¶

H§TC =

Thu NhËp

H§TC -

Chi phÝ

H§TC



KÕt qu¶

H§BT =

Thu NhËp

H§BT -

Chi phÝ

H§BT

KQ

H§SXKD = KQTTTP + KQH§TC + KQH§BT

Nî TK 911: 28.592.000

Cã TK 421: 28.592.000

Sau ®ã ghi vµo sæ chi tiÕt TK 911 (biÓu sè 09)

Sau ®ã ghi vµo sæ çi TK 911 ( biÓu sè 17 )

Cuèi th¸ng, kÕ to¸n kho¸ sæ NKCT sè 8 lµ sæ kÕ to¸n tæng hîp cuèi

cïng ph¶n ¸nh tæng hîp qu¸ tr×nh tiªu thô, x¸c ®Þnh tæng sè ph¸t sinh bªn Cã

cña çc TK: 155, 131, 511, 632, 641, 642, 711, 721, 811, 821, 911 ®èi øng

Nî çc TK liªn quan vµ lÊy sè tæng céng cña NKCT sè 8 ®Ó ghi vµo sæ çi.

Sæ çi cña c«ng ty ®îc më cho c¶ n¨m, mçi tê sæ më cho mét TK, trong ®ã

ph¶n ¸nh sè Nî, Cã vµ sè d cuèi th¸ng cña TK ®ã. Sè ph¸t sinh Cã cña mçi

TK ®îc ph¶n ¸nh trªn sæ çi theo tæng sè d tõ çc NKCT ghi cã cña TK

®ã, sè ph¸t sinh Nî ®îc lÊy tõ çc sæ chi tiÕt, b¶ng kª, NKCT cã liªn quan.



ch¬ng 3:

mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng

t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh

phÈm t¹i c«ng ty C¬ KhÝ quang Trung.

3.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ

tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung.

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc, c«ng

ty C¬ KhÝ Quang Trung ®· kh«ng ngõng phÊn ®Êu ®Ó ®¹t môc tiªu t¨ng

trëng nhanh vµ bÒn v÷ng.

Bé m¸y qu¶n lý nãi chung vµ bé phËn kÕ to¸n nãi riªng, ®Æc biÖt lµ

kh©u kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh kh«ng ngõng ®îc hoµn thiÖn ®Ó

®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh.

T×nh h×nh thùc tÕ ë c«ng ty cho thÊy, c«ng ty ¸p dông h×nh thøc NKCT

lµ hoµn toµn phï hîp, qui ®Þnh më vµ ghi chÐp trªn çc b¶n kª, NKCT, sæ chi

tiÕt ... t¬ng ®èi chÆt chÏ vµ khoa häc, ®· kÕt hîp réng r·i viÖc ghi chÐp çc

nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian víi viÖc hÖ thèng ho¸ çc

nghiÖp vô theo néi dung kinh tÕ. KÕt hîp viÖc h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch

to¸n chi tiÕt trªn cïng mét sæ kÕ to¸n vµ trong cïng mét qu¸ tr×nh ghi chÐp.

C«ng ty lu«n chÊp hµnh ®óng çc chÝnh s¸ch, chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh

cña nhµ níc, çc chÝnh s¸ch gi¸, thuÕ, tæ chøc më sæ kÕ to¸n mét çch phï

hîp ®Ó ph¶n ¸nh , gi¸m ®èc t×nh h×nh biÕn ®éng cña thµnh phÈm vµ tiªu thô

thµnh phÈm, do vËy kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®· gãp phÇn

b¶o vÖ tµi s¶n cña c«ng ty.

C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty gän nhÑ, hîp lý, hiÖu qu¶,

trong ®ã qui ®Þnh râ rµng, cô thÓ chøc n¨ng nhiÖm vô cho tõng nh©n viªn kÕ

to¸n, ®¶m b¶o sù kiÓm tra ®èi chiÕu lÉn nhau gi÷a çc phÇn hµnh kÕ to¸n.

§éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n t¹i c«ng ty lµ nh÷ng ngêi cã kinh nghiÖm, th«ng

th¹o chuyªn m«n, nhiÖt t×nh vµ s¸ng t¹o trong c«ng viÖc.



§èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm : KÕ to¸n ®· ph¶n ¸nh mét çch

®Çy ®ñ çc ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra liªn quan ®Õn kh©u c«ng t¸c kÕ to¸n

nµy. Mäi ho¹t ®éng nhËp xuÊt kho thµnh phÈm ®Òu ®îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ

trªn sæ s¸ch chøng tõ kÕ to¸n theo qui ®Þnh hiÖn hµnh vµ qui ®Þnh cña c«ng

ty, tõ viÖc lËp çc chøng tõ gèc ban ®Çu ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n chi tiÕt, tæng

hîp . §ång thêi ph¶n ¸nh kÞp thêi çc ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra, qua ®ã theo

dâi chi tiÕt t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh tõng th¸ng, tõng quý, tõng n¨m.

§èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm: ®©y lµ néi dung quan

träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty v× nã liªn quan tíi viÖc x¸c ®Þnh kÕt

qu¶, çc kho¶n thu nhËp thùc tÕ vµ phÇn ph¶i nép nhµ níc vµ nã ph¶n ¸nh

sù vËn ®éng cña tµi s¶n, tiÒn vèn cña c«ng ty trong lu th«ng. Do ®Æc ®iÓm

cña c«ng ty cã khèi lîng thµnh phÈm lín cã gi¸ trÞ cao nªn viÖc tiªu thô

thµnh phÈm kh«ng dÔ dµng. C«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung ®· tæ chøc h¹ch

to¸n tiªu thô mét çch linh ho¹t vµ hîp lý võa ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý cña

c«ng ty.

Bªn c¹nh ®ã c«ng ty ®· thùc hiÖn viÖc c¬ giíi ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n,

®a m¸y vi tÝnh vµo sö dông trong c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô

thµnh phÈm, do ®ã ®· cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi vµ chÝnh x¸c nh÷ng th«ng tin

kinh tÕ cÇn thiÕt cho qu¶n lý, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña

c«ng ty.

Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm cña c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh

phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm mµ c«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung ®¹t ®îc cßn

cã nh÷ng tån t¹i mµ c«ng ty cã kh¶ n¨ng c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn nh»m ®¸p

øng h¬n n÷a yªu cÇu trong c«ng t¸c qu¶n lý cña c«ng ty.

3.2. Nh÷ng tån t¹i vµ ph¬ng híng hoµn thiÖn néi dung h¹ch

to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty C¬ KhÝ

Quang Trung.

Trong phÇn hµnh kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm nªn hoµn

thiÖn mét sè vÊn ®Ò sau:

* Xö lý nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vµ lËp dù phßng ph¶i thu khã

®ßi.



TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2002 kh¸ch hµng cßn nî tiÒn cña c«ng ty lµ

137.780.000 ®ång ®· thu håi ®îc 32.540.000 ®ång. MÆc dï qu¶n lý s¸t sao

nhng vÉn cã kh¸ch hµng nî kho¶n tiÒn lín trong thêi gian dµi. NÕu c«ng ty

kh«ng ®ßi ®îc hÕt nî hay ®Ó kh¸ch hµng nî qu¸ l©u, qu¸ nhiÒu sÏ dÉn ®Õn

nh÷ng ®ét bÝªn bÊt lîi khã tr¸nh khái trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh

cña c«ng ty. Tuy nhiªn, do cha x¸c ®Þnh nh÷ng kho¶n nî ®ã lµ kh«ng lµ

kh«ng thÓ ®ßi ®uîc nªn hiªn nay, c«ng ty cha lËp dù phßng nî ph¶i thu khã

®ßi theo nh quy ®Þnh cña kÕ to¸n hiÖn hµnh.

§Ó h¹n chÕ nhng rñi ro trong kinh doanh, doanh nhiÖp cÇn phÈi t×m

hiÓu ®îc nguyªn nh©n, lý do dÉn ®Õn viÖc kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng

tr¶ nî th× cuèi niªn ®é kÔ to¸n trÝch lËp dù phßng theo nguyªn t¾c thËn träng

cña kÕ to¸n. §Ó cã c¨n cø lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi, doanh nghiÖp

c¨n cø chøng tõ gèc hoÆc x¸c nhËn cña ®¬n vÞ nî vÒ sè tiÒn cßn nî cha tr¶

C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi:

+ Kho¶n nî ph¶i thu ®· qu¸ h¹n thanh to¸n tõ 2 n¨m trë lªn, kÓ tõ

ngµy ®Õn h¹n thu nî ®îc ghi trong hîp ®ång kinh tÕ hoÆc khÕ íc vay nî,

cam kÕt nî, doanh nghiÖp ®· tiÕn hµnh ®ßi nî nhiÒu lÇn nhng vÉn cha thu

®uîc nî.

+ Truêng h¬p ®Æc biÖt, tuy thêi gian qu¸ h¹n, cha tíi hai n¨m nhng

®¬n vÞ nî ®ang trong thêi gian xem xÐt gi¶i thÓ, ph¸ s¶n hoÆc ngêi nî cã

dÊu hiÖu bá trèn, bÞ giam gi÷ xÐt xö th× ®îc coi lµ kho¶n nî ph¶i thu khã

®ßi.

Thêi ®iÓm lËp vµ hoµn nhËp kho¶n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi ®Òu

®îc thùc hiÖn ë thêi ®iÓm khãa sæ kÕ to¸n ®Ó lËp B¸o ço tµi chÝnh n¨m(

n¨m tµi chÝnh trïng víi n¨m d¬ng lÞch). C¨n cø vµo biÕn ®éng thùc tÕ mµ

c«ng ty chñ ®éng x¸c ®Þnh møc trÝch lËp vµ xö lý theo ®óng quy ®Þnh.

Çch trÝch lËp:

N¨m N trÝch lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi cho n¨m N+1

Nî TK 642:

Cã TK 139:

N¨m N+1 nÕu c«ng ty trÝch thªm bæ sung ( nÕu sè d dù phßng trªn

TK 139 nhá h¬n sè dù phßng nî khã ®ßi cÇn trÝch lËp)



Nî TK 642:

Cã TK 139:

NÕu sè d dù phßng trªn TK 139 lín h¬n sè dù phßng nî ph¶i thu khã

®ßi cÇn trÝch lËp th× hoµn nhËp vµo thu nhËp kh¸c.

Nî TK 139:

Cã TK 711:

Cïng viÖc lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi c«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn

ph¸p ®Ó thu håi vèn nhanh, t¨ng vßng quay vèn ®a vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt

kinh doanh, gi¶m thiÓu viÖc chiÕm dông vèn trong kh¸ch hµng.

*TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho theo ®¬n ®Æt hµng

Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho theo ®¬n ®Æt hµng t¹i C«ng ty C¬ khÝ

Quang Trung ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ ®Ých danh ( b»ng ®óng trÞ gi¸ thµnh

phÈm nhËp kho cña tõng ®¬n ®Æt hµng ).

Khi cã mét hîp ®ång s¶n xuÊt s¶n phÈm kÕ to¸n c«ng ty c¨n cø vµo

b¶ng tÝnh møc giao kho¸n mµ phßng kÕ ho¹ch c«ng ty lËp ra tõ nhiÒu n¨m

tríc cô thÓ lµ gi¸ trÞ giao kho¸n mét hîp ®ång b»ng 75% tæng gi¸ trÞ hîp

®ång mµ c«ng ty ký kÕt ®îc ®Ó thùc hiÖn giao kho¸n víi çc ph©n xëng

s¶n xuÊt vµ c¨n cø vµo tû lÖ giao kho¸n nµy ®Ó tÝnh gi¸ thµnh phÈm nhËp

kho. Gi¸ thµnh phÈm xuÊt kho ®îc x¸c ®Þnh chÝnh lµ gi¸ thµnh phÈm nhËp

kho dùa trªn tû lÖ giao kho¸n cho tõng ph©n xëng. Cã nghÜa lµ gi¸ thµnh

phÈm nhËp xuÊt kho kh«ng ph¶i lµ gi¸ thùc tÕ ph¸t sinh h×nh thµnh lªn thµnh

phÈm mµ ®ù¬c tÝnh theo mét tû lÖ cè ®Þnh cho mäi ®¬n ®Æt hµng ( ë c«ng ty

quy ®Þnh lµ 75% ).

§iÒu nµy kh«ng ®¶m b¶o ®îc tÝnh chÝch x¸c cña tõng gi¸ trÞ hîp

®ång. ViÖc theo dâi trªn sÏ ¶nh hëng tíi viÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ ( gi¸ thµnh )

thùc cña tõng ®¬n ®Æt hµng. Tõ ®ã ¶nh hëng ®Õn gi¸ vèn hµng b¸n ra lµm

cho kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú kh«ng chÝnh x¸c.

Do ®ã C«ng ty nªn h¹ch to¸n tÝnh gi¸ cña tõng ®¬n ®Æt hµng theo gi¸

thùc tÕ ph¸t sinh trong kú b»ng çch :

+ Giao cho çc thèng kª ph©n xëng tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh : chi phÝ

nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, c«ng cô dông cô. Cuèi th¸ng b¸o ço lªn

phßng kÕ to¸n.



+ KÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh c¨n cø vµo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh do thèng

kª ph©n xëng göi lªn, ®ång thêi tËp hîp vµ ph©n bæ çc chi phÝ liªn quan

trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thµnh phÈm nh : chi phÝ nh©n c«ng trùct

tiÕp, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn... ®Ó x¸c ®Þnh

gi¸ thµnh thµnh phÈm s¶n xuÊt trong th¸ng.

Cßn tû lÖ giao kho¸n mµ C«ng ty ®Æt ra th× C«ng ty chØ nªn dïng ®Ó

lµm tiªu chuÈn x¸c ®Þnh møc ®é hoµn thµnh s¶n xuÊt cña çc ph©n xëng ®èi

víi tõng ®¬n ®Æt hµng :

NÕu ph©n xëng nµo s¶n xuÊt víi trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm hoµn

thµnh cã tû lÖ lín h¬n so víi qui ®Þnh mµ phßng KÕ ho¹ch tÝnh to¸n vµ giao

riªng cho tõng ph©n xëng n»m trong 75% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång th× C«ng ty

cã thÓ x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ b¾t ph¹t, båi thêng vËt chÊt...

NÕu ph©n xëng nµo s¶n xuÊt víi trÞ gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm hoµn

thµnh cã tû lÖ nhá h¬n so víi qui ®Þnh ®îc giao riªng cho tõng ph©n xëng

n»m trong 75% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång, ®iÒu ®ã ®· nãi lªn ph©n xëng ®· tiÕt

kiÖm ®îc chi phÝ s¶n xuÊt, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, tõ ®ã t¨ng hiÖu qu¶

s¶n xuÊt. Do ®ã c«ng ty cã thÓ khen thëng, khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi

nh÷ng ph©n xëng nµy.

* B¶o hµnh s¶n phÈm

- §èi víi 1 hîp ®ång ®îc ký kÕt gi÷a c«ng ty víi ®¬n vÞ kh¸ch hµng,

khi ký kÕt gi÷a hai bªn th× kh¸ch hµng øng tríc 10%, ®Õn khi giao hµng

giao tiÕp 85% gi¸ trÞ hîp ®ång, cßn l¹i 5% cha thu. B¶o hµnh cho kh¸ch

hµng trong vßng 1 n¨m, 5% b¶o hµnh c«ng ty treo trªn TK 131 bªn Nî, nÕu

sau 1 n¨m kh«ng x¶y ra háng hãc th× c«ng ty cã quyÒn thu håi l¹i 5% ®ã,

cßn nÕu x¶y ra háng hãc th× kh«ng ph¶i nép tr¶ c«ng ty n÷a.PhÇn h¹ch to¸n

c«ng ty cha thùc hiÖn theo çc chÕ ®é.

§Ó h¹ch to¸n chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm theo chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh.

* XÐt ®èi víi c«ng ty C¬ KhÝ Quang Trung kh«ng cã bé phËn b¶o

hµnh riªng

+ NÕu doanh nghiªp thùc hiÖn trÝch tríc chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm

Nî TK 6415

Cã TK 335



- Khi tiÕn hµnh söa ch÷a – b¶o hµnh s¶n phÈm, chi phÝ b¶o hµnh ®îc

tËp hîp vµo

Nî TK 621, 622, 627

Cã TK 152, 334.

- Cuèi kú, khi söa ch÷a hoµn thµnh sÏ kÕt chuyÓn vµo tµi kho¶n 335.

Nî TK 335

Cã TK 154.

+ NÕu doanh nghiÖp kh«ng trÝch tríc chi phÝ b¶o hµnh

Khi cã ho¹t ®éng b¶o hµnh th× chi phÝ b¶o hµnh vÉn ®îc tËp hîp vµo

Nî TK 621, 622, 627

Cã TK 152, 334

KÕt chuyÓn chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm

Nî TK 154

Cã TK 621, 622,627

KÕt chuyÓn gi¸ thµnh thùc tÕ b¶o hµnh

Nî TK 641

Cã TK 154

*H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp

Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, mäi doanh nghiÖp ®Òu lÊy môc

tiªu tiÕt kiÖm chi phÝ ®Õn møc thÊp nhÊt ®Ó lîi nhuËn ®¹t ®îc lµ cao nhÊt.

Do ®ã ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ çc kho¶n môc chi phÝ. Trong khi ®ã ë C«ng ty

c¬ khÝ Quang Trung kh«ng theo dâi riªng tõng kho¶n môc chi phÝ b¸n hµng

vµ chi phÝ qu¶nlý doanh nghiÖp ph¸t sinh mµ ®Õn cuèi kú kÕ to¸n míi tiÕn

hµnh tËp hîp toµn bé çc chi phÝ trªn tµi kho¶n cÊp 1 lµ : 641 vµ 642. ViÖc

h¹ch to¸n nh vËy lµ kh«ng kÞp thêi, dÔ dÉn ®Õn viÖc bá sãt, nhÇm lÉn lµm

cho chi phÝ bÞ sai lÖch, ¶nh hëng ®Õn viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh

kh«ng chÝnh x¸c vµ kh«ng ®óng víi chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n, g©y ra nhiÒu

khã kh¨n cho viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo yÕu tè.

Bªn c¹nh ®ã, nhµ qu¶n lý c«ng ty kh«ng thÓ n¾m b¾t ®îc çc chi phÝ

theo tõng kho¶n môc,tõ ®ã kh«ng t×m ra ®îc nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p ®Ó

tiÕt kiÖm chi phÝ , lµm t¨ng lîi nhuËn cña c«ng ty.



Do ®ã ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ

qu¶n lý doanh nghiÖp. C«ng ty nªn h¹ch to¸n çc chi tiÕt nµy theo tõng

kho¶n môc, mçi kho¶n môc chi phÝ g¾n víi mét tµi kho¶n cÊp 2. Cô thÓ :

* §èi víi tµi kho¶n 641 Chi phÝ b¸n hµng

Chi phÝ b¸n hµng cña c«ng ty bao gåm : chi phÝ vËn chuyÓn hµng ®i

tiªu thô, chi phÝ bao b× ®ãng gãi, chi phÝ dông cô ®å dïng, chi phÝ b¶o hµnh

s¶n phÈm, chi phÝ tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng,

çc chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.

Do ®ã Tµi kho¶n 641 sÏ ®îc më thµnh çc tµi kho¶n cÊp 2 t¬ng tù ë

ch¬ng 1 môc 1.4.5

Mäi chi phÝ b¸n hµng cña c«ng ty ph¸t sinh trong kú ®îc theo dâi chi

tiÕt tõng kho¶n môc nh sau :

- Chi phÝ tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng :

Nî TK 6411 : 33.915.000

Cã TK 334: 28.500.000

Cã TK 338: 5.415.000

- Chi phÝ bao b× ®ãng gãi thµnh phÈm

Nî TK 6412 : 10.325.000

Cã TK 152: 10.325.000

- Chi phÝ ®å dïng, dông cô :

Nî TK 6413 : 15.875.100

Cã TK 153 : 15.875.100

- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i...

Nî TK 6417 : 40.063.000

Cã TK 112: 40.063.000

- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn

Nî TK 6418 : 69.246.500

Cã TK 111: 69.246.500

Hµng ngµy, khi cã chi phÝ ph¸t sinh, kÕ to¸n c¨n cø vµo çc chøng tõ

cã liªn quan ®Ó vµo Sæ chi tiÕt chi phÝ theo dâi cho TK 641

(biÓu sè 18)



* §èi víi tµi kho¶n 642 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp

Çc kho¶n chi phÝ doanh nghiÖp t¹i C«ng ty C¬ khÝ Quang Trung bao

gåm : L¬ng nh©n viªn khèi qu¶n lý doanh nghiÖp,chi phÝ nguyªn vËt liÖu,

c«ng cô dông cô, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô cho bé phËn qu¶n

lý, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ( ®iÖn, ®iÖn tho¹i, níc ...) vµ çc chi phÝ b»ng

tiÒn kh¸c.

T¬ng tù nh víi tµi kho¶n 641, c«ng ty còng më çc tµi kho¶n cÊp 2

nh ë ch¬ng 1 môc 1.4.6

* Cô thÓ :

- Chi phÝ tiÒn l¬ng vµ çc kho¶n ph¶i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lý :

Nî TK 6421: 40.043.500

Cã TK 334: 33.650.000

Cã TK 338: 6.393.500

- Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý :

Nî TK 6422 : 4.575.000

Cã TK 152: 4.575.000

- Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng

Nî KT 6423 : 7.423.000

Cã TK 153: 7.423.000

- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh :

Nî TK 6424 : 20.500.400

Cã TK 214: 20.500.400

- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i....

Nî TK 6427 : 11.770.500

Cã TK 112 : 11.770.500

- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn

Nî TK 6428 : 35.000.000

Cã TK 111: 35.000.000

Hµng ngµy, khi cã chi phÝ ph¸t sinh, kÕ to¸n c¨n cø vµo çc chøng tõ

cã liªn quan ®Ó vµo Sæ chi tiÕt theo dâi cho TK 642.



HÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm cña c«ng ty C¬ khÝ

Quang Trung.

§èi víi viÖc më sæ kÕ to¸n chi tiÕt tiªu thô thµnh phÈm, c«ng ty C¬ KhÝ

Quang Trung ®· më riªng cho tõng lo¹i thµnh phÈm ®iÒu ®ã gióp cho c«ng

ty lu«n biÕt ®îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña mçi mét mÆt hµng, tõ ®ã mµ c«ng ty

lu«n cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu gióp gi¶m chi phÝ ®èi víi tõng ho¹t ®éng s¶n

xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.

Tuy nhiªn, viÖc më sæ chi tiÕt b¸n hµng (tiªu thô) cha hîp lý, sæ chØ

theo dâi phÇn doanh thu thu ®îc vµ thuÕ GTGT mµ cha ph¶n ¸nh çc

kho¶n gi¶m trõ nh chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ

tr¶ l¹i.viÖc më sæ chi tiªt tiªu thô theo mÉu sau sÏ gióp c«ng ty theo dâi

doanh thu thuÇn, gi¸ vèn hµng b¸n, l·i gép cho tõng thø thµnh phÈm.

* Chi tiÕt tµi kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng :

§Ó theo dâi ph¶i thu kh¸ch hµng vµ ngêi mua øng tríc tiÕn hµnh

c«ng ty theo dâi trªn mét TK 131.Tuy nhiªn c«ng ty nªn theo dâi chi tiÕt

riªng ®èi víi tõng kho¶n; ph¶i thu cña kh¸ch hµng vµ ngêi mua øng tríc

tiÒn hµng, TK 131 ®ù¬c chi tiÕt thµnh 2 tµi kho¶n cÊp 2 ®¶m b¶o cung cÊp

th«ng tin nhanh nhÊt.

TK 131.1 : Ph¶i thu cña kh¸ch hµng

TK 131.2 : Ngêi mua øng tríc tiÒn hµng.

V× ®Æc ®iÓm lµ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng, v× vËy khi ký hîp ®ång

mua b¸n kh¸ch hµng ph¶i ®Æt tríc cho c«ng ty mét kho¶n tiÒn. ViÖc theo

dâi chi tiÕt TK 131 gióp c«ng ty x¸c ®Þnh ®óng ®¾n sè tiÒn c«ng ty t¹m nî

kh¸ch hµng vµ sè tiÒn cßn ph¶i thu cña kh¸ch hµng tõ ®ã cã kÕ ho¹ch thóc

®Èy s¶n xuÊt hoÆc ®ßi nî mét çch hîp lý.

Tæ chøc hÖ thèng ho¸ th«ng tin trong ®iÒu kiÖn sö dông m¸y vi tÝnh,

Khoa häc c«ng nghÖ ngµy cµng ph¸t triÓn ®ãng vai trß quan träng trong

nhiÒu ngµnh, nhiÒu lÜnh vùc, mét trong nh÷ng ngµnh ®ã lµ kÕ to¸n. M¸y vi

tÝnh sÏ gióp çn bé kÕ to¸n cung cÊp th«ng tin mét çch chÝnh x¸c, nhanh,

tiÕt kiÖm lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ cho doanh nghiÖp hiÖu Ých h¬n h¼n so

víi kÕ to¸n thñ c«ng th× cÇn ph¶i tr¶i qua nhiÒu lo¹i sæ s¸ch vµ viÖc ghi chÐp



®«i khi trïng lÆp, nhÇm lÉn, khã söa ®æi, ¸p dông kü thuËt m¸y tr¸nh ®îc

nhiÒu nhÇm lÉn, tiÕt kiÖm thêi gian vµ viÖc lu tr÷ th«ng tin trë nªn nhÑ

nhµng vµ tiÖn lîi.

HiÖn nay t¹i c«ng ty C¬ khÝ Quang Trung, phßng kÕ to¸n ®îc trang bÞ

hai m¸y vi tÝnh, 1 m¸y in, nhng kÕ to¸n chØ sö dông m¸y vi tÝnh chñ yÕu

trong viÖc lËp b¸o ço quyÕt to¸n, lªn b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, b¸o ço tiªu thô,

b¶ng biÓu vÒ NVL.... §©y lµ mét h¹n chÕ cÇn xû lý, kÞp thêi. Do khèi lîng

c«ng viÖc nhiÒu nªn viÖc ¸p dông vi tÝnh trong c«ng t¸c kÕ to¸n lµ rÊt cÇn

thiÕt – tiÕt kiÖm thêi gian, lao ®éng. Do vËy c«ng ty nªn cµi ®Æt çc ch¬ng

tr×nh sö dông phÇm mÒm vµo c«ng t¸c kÕ to¸n. HiÖn nay, trªn thÞ trêng cã

rÊt nhiÒu phÇn mÒm nh: Effect, E-Asplus3.0... Tïy theo lo¹i h×nh cña c«ng

ty mµ c«ng ty sÏ cµi ®Æt phÇn mÒm sao cho viÖc qu¶n lýlµ h÷u hiÖu nhÊt. Khi

sö dông phÇn mÒm th× c«ng viÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i tiÕn hµnh m· ho¸ toµn bé

çc ®èi tîng : kh¸ch hµng, ngêi b¸n, m· ho¸ vËt t , s¶n phÈm, hµng ho¸,

sau ®ã c¨n cø vµo çc chøng tõ nhËp- xuÊt, thu – chi...kÕ to¸n sÏ nhËp vµo

m¸y vµ ®Þnh kho¸n s½n. ( s¬ ®å trang bªn)

Trªn ®©y lµ mét sè kiÕn nghÞ xung quanh vÊn ®Ò hoµn thiÖn c«ng t¸c

kÕ to¸n nãi chung, h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh

kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng cña C«ng ty C¬ khÝ Quang

Trung. Hy väng nã sÏ gãp phÇn nhá bÐ vµo viÖc ngµy cµng hoµn thiÖn viÖc

h¹ch to¸n kÕ to¸n ë c«ng ty, thóc ®Èy t¨ng cêng chøc n¨ng gi¸m s¸t cña kÕ

to¸n ®èi víi s¶n xuÊt nh»m ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.



Chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc cïng lo¹i

Chøng tõ m· ho¸ nhËp d÷ liÖu vµo m¸y

NhËt ký chung

Sæ çi tµi kho¶n B¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh

B¶ng c©n ®èi thö

Chøng tõ m· ho¸çc bót to¸n ®iÒu chØnh,

bót to¸n kho¸ sæ

B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n hoµn chØnh

B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ çc b¸o ço kÕ to¸n kh¸c

1

2a

2b

3 4 10

Sæ kÕ to¸n chi tiÕt

7 8

5

6 9

12

12

11

Ghi chó: H¹ch to¸n hµng ngµy H¹ch to¸n cuèi kú Quan hÖ ®èi chiÕu



KÕt luËn

KÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm lµ vÊn ®Ò võa mang tÝnh lý

luËn võa mang tÝnh thùc tÕ cao. Víi chøc n¨ng cung cÊp th«ng tin vµ kiÓm

tra, kiÓm so¸t çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n

thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm thùc sù lµ mét c«ng cô ®¾c lùc trong viÖc

ph¶n ¸nh vµ gi¸m s¸t t×nh h×nh biÕn ®éng thµnh phÈm vµ qu¸ tr×nh tiªu thô

thµnh phÈm cña doanh nghiÖp. Do ®ã hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung,

kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thu thµnh phÈm nãi riªng lµ mét tÊt yÕu. NhÊt lµ

trong m«i trêng kinh tÕ ®ang cã sù chuyÓn ®æi, tiªu thô thµnh phÈm trë

thµnh mét vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu th× viÖc tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n thµnh

phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®ßi hái ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n.

Trong thêi gian thùc tËp, th«ng qua viÖc nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ

vÒ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty C¬ khÝ Quang Trung, em xin ®a

ra mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ

tiªu thô thµnh phÈm ë c«ng ty. Mong r»ng çc ý kiÕn ®ã sÏ cã t¸c dông tÝch

cùc ®èi víi c«ng ty.

Em rÊt mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy, c« gi¸o

vµ cña çc b¹n ®äc ®Ó cuèn chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña em ®îc ®Çy ®ñ vµ

hoµn thiÖn h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !

Hµ Néi, ngµy 23 th¸ng 08 n¨m 2003

Sinh viªn

§ç ThÞ Thu HiÒn



Tµi liÖu tham kh¶o

1- Gi¸o tr×nh kÕ to¸n tµi chÝnh – Trêng ®¹i häc Tµi chÝnh kÕ to¸n Hµ

Néi

2- Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp - Trêng ®¹i häc Tµi chÝnh

kÕ to¸n Hµ Néi

3- HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp : Híng dÉn vÒ chøng tõ kÕ to¸n, vµ sæ

kÕ to¸n – NXB Tµi chÝnh Hµ Néi –1995

4- 400 s¬ ®å kÕ to¸n Tµi chÝnh cña TS NguyÔn V¨n C«ng – NXB Tµi

chÝnh

5- Th«ng t 89

6- HÖ thèng chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt nam (quyÓn 1) – NXB Tµi chÝnh Hµ

Néi – 1/2002

7- LuËn v¨n vµ chuyªn ®Ò cña kho¸ tríc

Education

Bài báo cáo thực tập kế toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm ở cty cơ khí quang trung