ANYO NG PAGPAPAHAYAG

Paglalarawan

Ang paglalarawan ay isang paraan ng pang araw-

araw na pagpapahayag na dapat nating matutunan.

Ang paglalarawan ay nauuri ayon sa pakay

o layunin ng pagpapahayag na inihahatid naman ng

instrumentong ginamit natin sa paglalarawan.

• Uri ng Paglalarawan

–Karaniwang Paglalarawan

–Masining na Paglalarawan

• May tatlong paraan ng paglalarawan:

o batay sa pandama

o batay sa nararamdaman

o batay sa observasyon.

Pagsasalaysay

Ito ay nagsasaad ng mga pangyayari o karanasangmagkaugnay. katulad ito ng pagkukwento ng mgakawil-kawil na pangyayari, pasulat man

o pasalita. Itinuturing ito na pinakamasining, pinakatanyag at tampok na paraan ng pagpapahayag. Ito rin ang sinasabingpinakamatandang uri ng pagpapahayag sapagkatdito nagsimula ang alamat; epiko at mga kwentongbayan.

Katangian ng Salaysay

• Kaakit-akit na Pamagat- may orihinalidad, makahulugan at di pangkaraniwan

• Mahalagang Paksa- makabuluhan, may mabuting arall at kaisipan

• Makatawag- pansin sa Simula- gumagamit ng iba’t – ibang tekniksa pagsisimula tulad ng salitaan, pagtatanong, paglalarawan satauhan, lugar o pangyayari

• Angkop na Pananalita- gumamit ng mga salitang angkop sasalaysay, dapat na nadarama o nararanasan ng bumabasa angisinasalaysay

• Maayos ng Pagkakasunod-sunod o Pagkakabuo- may sapat nadahilan ang bawat pangyayari, gumamit ng mga pamamaraan upangmaging kaaki-akit tulad ng parang patumbalik (flashback), pag-uusap.

• Kasukdulan- kapana- panabik na bahagi ng isang salaysay

• Magandang Wakas- nag-iiwan ng magandang aral, kakintalan at di agad mahuhulaan ang wakas mula sa simula.

Hakbang sa Pagsulat ng Salaysay

1. Pagpili ng Paksaa) Kawili-wili ang paksa- lumikha ng kapanabikan, tunggalian,

damdaming pantao.b) Magagamit na materyales- mga mapagkukunan ng paksa-

sarili, kapwa, kapaligiranc) Napapanahon- naaayon sa nagaganap sa kapaligiran2. Pagsusuri ng Paksaa) Diwa- ang mensahe na ipahahatid ng salaysay, ang

pagkakabuo ng tauhanb) Pananaw o Paningin- anggulo ng pagsasalaysay Unang panauhan Pangalawang panauhan Ikatlong panauhan Obhetibo Maka-Diyos

3. Pagpili ng Detalye

a) Naayon sa kaukulan, kahalagahan, layunin

b) Kaangkupan sa mambabasa

4. Pagpili ng Simula at Wakas

• Simulan sa paraang makakahikayat sa interesng mambabasa at iwasan ang masalimuot napangwakas

5. Kapanahunan

• Iangkop ang mga pangyayari sa panahon naangkop sa salaysay

Paglalahad

• Ang Paglalahad ay isang anyo ng pagpapahayag nanaglalayong mabigyang-linaw ang isang konsepto o kaisipan, bagay o paninindigan upang lubos namaunawaan ng nakikinig o bumabasa. Sa Pamamagitanng paglalahad ay nagiging ganap ang pagkatuto ng isang tao dahil nabibigyan siya ng pagkakataongmakatuklas ng isang ideya o kaisipan namakapaghahatid sa kanya ng kasiyahan at kalinawan sapaksang pinag-uusapan.

• Ang paglalahad ay kadalasang ginagamit sa kwento ibigsabihin siya'y naglalahad ng kwento.

MGA URI NG PAGLALAHAD 1. Pagbibigay Katuturan - napalilinaw nito ang pag-uunawa sa kahalagahan ng isang bagay, tao, pangyayari, dinarama o konsepto.

2. Pagsunod sa Panuto/pamamaraan

Halimbawa nito ang pagsunod sa isang recepi o paraan ng

paglaro ng isang uri ng laro.

3. Pangulong Tudling/Editoryal - nagpapahayag ng opinyon o palagay ng editor ng isang pahayagan o magasin tungkol sa napapanahong isyu.

4. Sanaysay - anyong panitikan na naglalahad ng kuru-kuro, pananaw, paniniwala at damdamin ng manunulat, hango sa kanyangkaranasan at sa inaakalang palagay niyasa katotohanan.

5. Balita - naglalaman ng mga pang-araw-araw na pangyayarisa loob at labas ng bansa.

6. Pitak - karaniwang makikita sa mga pahayagan o magazin. Naglalaman ng reaksyon, kuru-kuro at pansariling pananawhinggil sa isang napapanahong isyu o pangyayaringnagaganap sa kanyang paligid o sa iba pang pook. Tinatawag din itong kolum.

7. Tala - paglilista ng mga bagay-bagay na dapat gawin o tandaan. 8. Ulat - paglalahad ng mga kaisipan o kaalamang nakuha, natutunan o nasaliksik mula sa binasa, narinig, nakita o naranasan.

Pangangatwiran

• Ito ay isang pahpapahayag na nagbibigay ng sapatna katibayan o patunay upang ang isang panukalaay maging katanggap - tanggap o kapani-paniwala. Layunin nito na hikayatin ang mgatagapakinig na tanggapin ang kawastuhan angkanilang pananalig o paniniwala sa pamamagitanng makatwirang pagpapahayag.

• Sa pangangatwiran, ang katotohaanan ay pinagtitibay o pinatutunayan sa pamamagitan ng mga katwiran o rason.

• Ang pangangatwiran ay isang sining sapagkat angpaggamit ng wasto, angkop at magandangpananalita ay makatutulong upang mahikayat napankinggan, tanggapin at paniniwalaan ng nakikinig ang nangangatwiran.

• Ang pangangatwiran ay maituturing ding aghamsapagkat ito ay may prosesong dapatisaalang-alang o sundin upang ito ay maging mahusay at matagumpay, lalo na sa formal napangangatwiran gaya ng debate.

• Ang pangangatwiran ay isa ring kasanayan dahilang kahusayan ay maaaring matamo n imo man subalit hindi sa paraang madali at sa maiklingpanahon lamang.

DAHILAN NG PANGANGATWIRAN:

1. upang mabigyang - linaw ang isangmahalagang usapin o isyu.

2. maipagtanggaol ang sarili sa mali o masamangpropaganda laban sa kanya.

3. Makapagbahagi ng kanyang kaalaman saibang tao;

4. Makapagpahayag ng kanyang saloobin

5. Mapanatili ang magandang relasyon sakanayng kapwa

URI NG PANGANGATWIRAN

1. Pangangatwirang Pabuod o Induktivo - nagsissimula samga halimbawa o partikular na kaisipan o katotohanan at

nagtatapos sa pangkalahatang simulain o katotohanan.

2. Pangangatwirang Pasaklaw o Pedaktivo - sinisimulanang pangangatwiran sa pamamagitan ng paglalahad ng

pangkalahatan o masaklaw na pangyayari o katotohananat mula rito ay iisa-isahing ilalahad ang maliliit o mga

tiyak na pangyayari o katotohanan.

QUIZ

1-2. Uri ng Paglalarawan

3-6. Katangian ng Salaysay

7-8. MGA URI NG PAGLALAHAD

9-10. URI NG PANGANGATWIRAN