Upload
pg-pukguardz
View
1.248
Download
9
Embed Size (px)
Citation preview
1
การบรหารเชงคณภาพ TQM และ QC Tools
Total Quality Management and QC Tools
หวขอท 14 การบรหารงานเชงคณภาพและQC Tools
2
1) กลาวนา
ถาพดถงแนวทางการบรหารงาน ปจจบนนมมากมายหลายแนวทางดวยกน แลวแตจะ
เลอกนามาใช เชน TQM, Six Sigma, Lean เปนตน ทงนแลวแตวา องคกรนน ๆ จะ
มงเนน ไปทศทางใด แตการบรหาร งานทก ๆ แบบมกจะมงเนนไปทลกคา เปนสาคญ
ในหวขอน เราลองมาพจารณาในมมมองของการผลต และการใหบรการ ทมงเนนไป
ทางดานคณภาพรปแบบของการบรหารการจดการจงอยในรป แบบการบรหารเชง
คณภาพ
3
เมอทางานไมมคณภาพ จะสงเกตไดอยางไร
โดยทวไปโรงงานผผลตตาง ๆ (มกจะรวมถงการใหบรการดวย) มกจะถก กลาวหาวา
ไมมคณภาพบาง คณภาพตาบาง โดยเฉพาะโรงงาน ทมการผลต สนคาแลว มกจะถก
ตาหนบอย ๆ เมอตรวจสอบด จะพบวา โรงงานเหลาน จะใชเวลาสวนใหญ กระทา
กระบวนการทางานดงตอไปน
ทาการแกไขงานทผดพลาดทเกดจากสายงานผลต รวมทงคนหาสงของเพอทจะ
นามาทดแทน
คอยวตถดบทขาดหรอยงมาไมครบ ซงทาใหผลตไมได / งานชา
ตรวจสอบหาเรองทยงไมไววางใจ กลวขอผดพลาดจะเกดขน ไมมนใจในตนเอง
4
ทาการปรบแตงวสดอปกรณตาง ๆ รวมทงทางานซาเดม ( หมายถง แกไขงานอย
ตลอดเวลา )
ขอโทษลกคา (หาขอแกตวไปวน ๆ)
ทาความสะอาด และ กาจดของเสย (เกบ คน นบ)
ทารายงานเกยวกบเรองรองเรยน การใหบรการ
5
2) ววฒนาการของความหมายของคณภาพ
ววฒนาการของแนวความคดเกยวกบคณภาพ สามารถแบงเปน 4 ยค
โดยเรมจากยคแรก ถอวาสนคาใดมคณภาพนนตองตรงตามมาตรฐาน (Fitness to Standard) ตรงตามทออกแบบไวหรอกาหนดไว หรอ ตรงตามมาตรฐานทยอมรบกน
ยคตอมาไดขยายความเพมเตมขนมาอก คอ ตองตรงกบประโยชนใชสอย (Fitness to Use) และตรงตามทลกคาตองการใชงาน
จากนนไดนาราคาเขามาพจารณารวมดวย คอ ตองเหมาะสมกบตนทน/ราคา (Fitness to Cost) ซงเปนทตองการของทกคน เพราะคณภาพสงแตตนทนตา (มราคาถก) ในลกษณะทมราคาเหมาะสม
และในยคปจจบนไดเพมเตมเขาไปอกคอ จะตองตรงตามความตองการทแฝงเรน (Fitness to Latent Requirement) หมายถง ตรงตามทลกคาตองการในลกษณะทเกดขนในอนาคตดวย (หมายถง ผผลตตองคาดหมายวา ในอนาคตลกคาตองการอะไรแลว จดการใหกอนทง ๆ ทปจจบนน ตวลกคาเองยงไมรวาตนเองตองการ)
6
3) การบรหารเชงคณภาพ
การบรหารงานเชงคณภาพ หมายถงการบรหารงานทมงเนนลงไปทางดานคณภาพของงานหรอการใหบรการ โดยทวไปจะเนนไปทลกคาเปนจดสาคญ
การบรหารงานเชงคณภาพ จะแบงออกไดเปนสองแบบหลก ๆ คอ มงเนนลงไปทนวตกรรมใหม (Innovation) ซงหมายถงการใชเครองจกร เครองมอใหม ๆ เขามาชวย แนวทางนจะใชเงนลงทนมาก การดาเนนการอกแบบหนง จะมงเนนไปทกระบวนการ (Process) ซงแยกออกเปนสองแบบคอ การปรบรอกระบวนการ และ การปรบปรงอยางตอเนอง
การปรบรอระบบ (Reengineering) เปนการรอระบบเดมทงแบบถอนราก ถอนโคน แลวจดระบบกนใหม แนวทางนจะเปนการหวงผลอยางรวดเรว
อกแบบหนง เปนการปรบปรงอยางตอเนอง (Continuous Improvement) ซงเปนแบบคอยเปนคอยไป หวงผลอยางตอเนองในระยะยาว ทใชกนในปจจบนน ไดแก ISO,TQM, Kaizen เปนตน
7
การบรหารเชงคณภาพโดยรวม TQM
ระบบการบรหารเชงคณภาพ คอ การบรหารระบบเพอใหเกดวนย ในการ ทางานทว
ทงองคกร เพอปองกนความผดพลาดเสยหาย และมงสรางคณคาทางดานคณภาพใน
กระบวนการทางาน (Working Process)ทกขนตอน โดยทกคนในองคกรนน ๆ
จะตองมสวนรวม ซงจะเปนปจจยสาคญในการกาวไปสความเปนเลศ ทงดาน :-
การบรหารองคกร การบรหารการผลต
การบรหารการตลาด การบรหารลกคา
การบรหารบคลากร การบรหารการเงน เปนตน
8
1) ความเปนมาของระบบการบรหารคณภาพ
ระบบ TQM นเปนพฒนาการของระบบควบคมคณภาพเชงสถต (Statistical Quality
Control, SQC) และระบบควบคมการผลตเชงสถต (Statistical Process Control, SPC)
ทดาเนนมาอยางตอเนอง นบตงแตป ค.ศ.1939 เปนตนมา โดย ดร.วอลเตอร เอ.ชว
ฮารต ไดเขยนหนงสอ “Statistical Methods from the Viewpoint of Quality Control”
และ ดร.วอลเตอร เอ.ชวฮารต กเปนอาจารยของ ดร. เอดเวรดส ดบบลว เดมมง ซงม
ชอเสยงเปนทยอมรบกนทวโลกในระหวางป ค.ศ.1946 จนถง 1993 ซงเปนผเขาไป
วางแนวทางการพฒนาคณภาพในประเทศญปนในป ค.ศ.1950 ผานทาง Japanese
Union of Scientist and Engineers (JUSE) ซงเปนสมาพนธทตงขนเพอฟนฟ
โครงสรางอตสาหกรรมของประเทศญปน
9
Japanese Union of Scientist and Engineers (JUSE) ไดเปนผตดตอขอให ดร. เอด
เวรดส ดบบลว. เดมมง ซงเปนผเชยวชาญดานการควบคมคณภาพทางสถตเขามาเปน
ทปรกษาแกคณะผบรหารในภาคอตสาหกรรมการผลต โดยเนนใหมการใชวธการ
ควบคมคณภาพเชงสถตไปยงระดบหนวยงานตาง ๆ ภายในองคกร (Quality Control
Circle, QCC) ซงสวนใหญแลวจะใหความสาคญในดาน คณภาพ และ วงรอบเวลา
(Cycle Time) ในการเขาถงลกคาเปนสาคญ และในป ค.ศ. 1951 JUSE กไดสถาปนา
รางวล Deming Prize for Quality ขนมา ซงกเปนทมงหวงสงสดของทกองคกร
10
ในราวป ค.ศ.1960 ขณะทซกโลกตะวนตกกาลงหลงระเรงอยกบความเจรญเตบโต ทาง
เศรษฐกจ และผลกาไรอนเนองมาจากสนคาทขายไดคลอง ผคนทวโลกคลงไคล แต
สนคาจากยโรปและอเมรกา แตญปนซงยงอยในสภาพของการฟนฟประเทศ กกาลง
ขมขมนปรบปรงกระบวนการผลต และพฒนาระบบคณภาพ ดวยวนยของ คนในชาต
รวมทงความขยนขนแขงและความอดทน
จนถงประมาณป ค.ศ.1980 หลงจากทประเทศญปน ประสบความสาเรจในการพฒนา
อตสาหกรรม จนเปนทยอมรบไปทวโลกแลว กระแสของการบรหารคณภาพ จงได
วกกลบไปยงสหรฐ อเมรกาอกครง ดวยการปรากฏตวของ ดร. เดมมง ทาง
สถานโทรทศนเอนบซในรายการ “If Japan Can, Why Can’t We?”
11
ความสาเรจของญปนไดกลายเปนกรณศกษาแกวงการธรกจ และอตสาหกรรมในซก
โลกตะวนตก นบแตนนมา จงไดเกดการตนตวรณรงคกน อยางขนานใหญ โดยในป
ค.ศ.1987 องคการมาตรฐานสากลระหวางประเทศ (ISO) กไดกาหนดเกณฑมาตรฐาน
ISO 9000 ขนมา และในป ค.ศ.1988 สถาบนมาตรฐาน และเทคโนโลยแหงชาต
(NIST) สหรฐ อเมรกา กไดสถาปนารางวล Malcolm Baldrige National Quality
Award ขน เพอมอบใหแกองคกรทมการบรหารงานเชงคณภาพรวม (TQM) ทไดทา
การเชอมโยงคณภาพของการทางานทกขนตอน ของทก ๆ หนวยงานในองคกรเขา
ดวยกน เพอใหเกดเปนสายโซแหงคณคา (Value Chain) สาหรบการนาเสนอสนคา
และบรการแกลกคา
12
สาหรบในประเทศไทยของเรากระแสของการบรหารเชงคณภาพ ISO 9000
(รวมทง ISO 14000) ไดรบความสนใจมากขนเพอแกไขปญหาจากการถกกดกนใน
การสงออกสนคาไปยงกลมประเทศในทวปยโรปและสหรฐอเมรกา
ทงน องคกรธรกจตาง ๆ กจะมทางเลอกในการพฒนาระบบการบรหารเชงคณภาพ
เปน 3 แนวทางคอ
พฒนาระบบ ISO 9000 ตามมาตรฐานขององคการมาตรฐานสากลระหวาง
ประเทศ เพอเนนกระบวนการผลตอยางมคณภาพ
พฒนาระบบมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) 9000 เพอเสรมสราง
ศกยภาพในการแขงขน ตลาดภายในประเทศ
พฒนาระบบการบรหารเชงคณภาพรวม (TQM) เพอประสทธภาพ และ
ประสทธผลของทกกระบวนงาน
13
2) องคกรควบคมคณภาพในตางประเทศ
ดงจะเหนไดวา ววฒนาการของระบบการบรหารเชงคณภาพน มการเคลอนยายไปมา
ระหวางประเทศในแถบซกโลกตะวนตก (สหรฐอเมรกาและยโรป) กบประเทศในแถบ
ซกโลกตะวนออก (ญปน) แตกมความตอเนองมาตลอดระยะเวลาหลายทศวรรษ ความ
เปนปกแผนขององคกรควบคมคณภาพและมาตรฐาน รวมถงระบบรางวลตาง ๆ จง
ไดรบการสถาปนาขน อาทเชน
ในสหรฐอเมรกา :-
American Society for Quality Control (ASQC)
National Institute of Standards and Technology (NIST)
Military Standards (MILSTD)
Malcolm Baldrige National Quality Award
Edwards Medal โดย ASQC
14
ในญปน :-
Japanese Union of Scientists and Engineers (JUSE)
Deming Prize for Quality
ในยโรป :-
International Standard Organization (ISO)
15
โดยนบวนการมระบบมาตรฐานและคณภาพในการบรหาร มโอกาสทจะกลายเปน
กาแพงการคาไปในทสด อาทเชน ISO 9000 ซงเปนตรามาตรฐานคณภาพของ
กระบวนงานทก ๆ ขนตอนนน กกาลงจะเปนขอกาหนดในการทาการคาขายระหวาง
กนและกนนบจากป ค.ศ.2000 เปนตน องคกรใดทไมผานการรบรอง ISO9000 หรอ
ISO 14000 กอาจจะไมสามารถสงสนคาไปขายยงกลมประเทศประชาคมยโรป
(European Union) ไดอกตอไป
และยงไปกวานน คงจะตอเนองไปยงซพพลายเออรของผผลตสนคาสงออกแตละราย
อกวา ผานเกณฑของ ISO ดวยหรอไม ถาไมผานกยงอาจจะไดรบการตอตานกดกน
ตามไปดวย
16
นอกจากนแลว ระบบรางวลคณภาพตาง ๆ ทง Deming Prize ในประเทศญปน และ
Malcolm Baldrige National Quality Award ในสหรฐอเมรกา ซงเปนการใหการ
รบรององคกรทสามารถพฒนาระบบการบรหารเชงคณภาพรวม (TQM) ทวทง
องคกร กลวนแลวแตเปนเปาหมายสงสดทองคกรตาง ๆ จะมงมนไขวควาเพอพชต
ใหจงได จงกลายเปนปฏกรยาสนบสนนเชงบวก (Positive Spiral) ใหแก
กระบวนการบรหารเชงคณภาพรวม (TQM) นเปนอยางยง
17
3) ขอสรปของปรมาจารยดาน TQM
ตามแนวคดของปรมาจารยทางดานการบรหารคณภาพ ไมวาจะเปน การควบคม
คณภาพเชงสถต การควบคมคณภาพ การผลต และ การบรหารเชงคณภาพรวม
TQM เมอนามาวเคราะหดแลว จะพบวา มขอสรปหลาย ๆ ประการทสอดคลองกน
และสามารถใชเปนแนว ทางในการบรหารงานอกรปแบบหนงไดดงนคอ
ตองมวสยทศนองคกร (Corporate Vision) ทางดานคณภาพทชดเจน
สามารถพฒนากลยทธทางดานคณภาพใหเกดประโยชนทางธรกจ โดยสราง
ทงประสทธภาพและประสทธผลขององคกร รวมถงความสามารถในการ
แขงขน ทงดานราคาและคณภาพ
มระบบการวางแผนทด สอดคลองกบผลการวเคราะห วจย และการ
ประเมนผลองคกรทามกลางสภาวะแวดลอมตาง ๆ
18
พนกงานทกคนตองมสวนรวมและมงมนไปสคาวา “คณภาพไมมขอบเขตทจากด”
อยางเปนระเบยบ
มการเอออานาจ (Empowerment) ซงเปนการกระจายความรบผดชอบ (ไมใช
กระจายงาน) และความเปนอสระทจะทางานใหดทสด โดยเฉพาะอยางยงกบ
กระบวนงานทตองสมพนธกบลกคา
ทกกระบวนการของ TQM จะตองเนนไปทลกคาทง 2 ประเภท คอ ลกคาภายนอก
(External Customer) และลกคาทเปนหนวยงานภายใน องคกรทมกระบวนงาน
เกยวเนองกน
19
โดยองคกรทสนใจจะเรมตนพฒนาระบบ TQM นน ควรจะเรมจากการใชบญญต 16
ประการของบลดรดจเปนแกนสาคญ เพอใหเกดเปนพนฐานเชงระบบทด สวนการ
นาเอาระบบอนเขามาเสรม อาทเชน ระบบการบรหารคณภาพของเดมมง และระบบ
องคกรเรยนร กยงสามารถจะดาเนนการรวมกนไดในระยะเวลาถดไป
แตในบางองคกรกอาจจะเรมจากการพฒนาระบบบรหารคณภาพ ISO9000 ในระดบ
ฝายงานตาง ๆ แลวจงขยายขอบเขตของระบบคณภาพไปทวทงองคกร โดยพฒนา
ระบบการบรหารเชงคณภาพรวม TQM เพมเตมตามแนวทางของบลดรดจ กจะเปนอก
หนทางหนงทจะชวยใหการพฒนาระบบการบรหารเชงคณภาพน เปนไปอยางถกตอง
และเหมาะสม
20
4) ประโยชนของ TQM
1. กอใหเกดคณคา (Value) ของสนคาและบรการเพอนาเสนอตอลกคา ซงกจะไดรบความพงพอใจและความเชอมน พรอมทงความภกด (Loyalty) ตอผลตภณฑของเราจากฐานลกคาทมอย
2. กอใหเกดศกยภาพในการแขงขน และความไดเปรยบทางธรกจทยงยนตลอดไป
3. ชวยลดตนทนในการผลตและการดาเนนงาน พรอมทงเปนปจจยสาคญในการเพมสวนแบงทางการตลาดและเพมรายรบจากยอดขาย อนหมายถงผลกาไรทจะเพมสงขน
4. เปนประโยชนตอการเพมผลผลต เนองจากมการกระจายงาน (Job Delegation) และเอออานาจใหทกกระบวนงานมความคลองตว และประสานงานกนดวย “รอบเวลา (Cycle Time)” ตาสด พรอมทงม “สายโซแหงคณคา (Value Chain)” ทสอดคลองกนตลอดทวทงองคกรดวยประสทธภาพและประสทธผลสงสด
21
5.เปนผลใหเกดพฒนาการของ “องคกรฉลาดคด (Creative Organization)” อยาง
ตอเนอง ซงหมายถงโอกาสทางธรกจและสนทรพยทางอจฉรยภาพ (Intellectual
Capitals) ทเพมพนขน
22
5) TQM กบ บญญต 16 ประการของบลดรดจ
ความเปนมาของ Baldrige System:
ในป ค.ศ.1988 National Institute of Standard and Technology (NIST) ของ
สหรฐอเมรกา ไดเรมกาหนดแนวคดและรปแบบขององคกร ทจะมงสความเปนเลศ
ทางดานคณภาพไว ดงนคอ
ในการบรหารงาน และกระบวนงานทกประเภทขององคกร จะตองมงไปทการ
ใหความสาคญกบลกคา ทงทเปนลกคาภายนอก (External Customer) ซงอาจ
เปนลกคาผบรโภค (Consumer/Customer) หรอ ลกคาของลกคา (Dealer’s
Customer) กได และทสาคญอกสวนหนง กคอลกคาภายในองคกร (Internal
Customer) ทจาเปนตองสงผานชนงาน หรอ กระบวนงานตอเนองกนโดยตอง
คานงถง
23
คณภาพของสนคาและคณภาพงาน รวมถงคณภาพในการใหบรการหลงการขาย และการบารงรกษา
คณคาในความรสกของลกคาซงเปนนามธรรมทมองไมเหน
ความนาเชอถอและไดมาตรฐาน
สมาชกทกคนในองคกรจะตองมเปาหมายรวมกน และยดมนในแนวทางของการ พฒนาคณภาพอยางตอเนอง
ทกคนจะมงใชความคดสรางสรรคใหเกดเปาหมายทสาคญและเปนประโยชนตอองคกร
มการวเคราะหปญหา วเคราะหโอกาส ทซอนตวอยภายใตปญหานน ๆ
24
มการวเคราะหเปรยบเทยบทางเลอกในการแกปญหาและพฒนางาน อยาง
รอบคอบ กอนลงมอปฏบต
มการเพมประสทธภาพ ความรวดเรว และความคลองตวในการปฏบตงานทวทง
องคกร โดยการทางานอยางทมเทและมงมนใหเกดผลสาเรจ โดยกระบวนการ
ของการทางานเปนทม (Team working) และผนกกาลงประสานงานกนใหเกด
เปนทมงานทมประสทธผลสงสด (High-Performance Team)
มการประสานความรวมมอกบองคกรภายนอก ทงทเปนลกคาคคา หรอ
แมกระทงองคกรธรกจอน ๆ เพอรวมกนพฒนาคณภาพและพฒนาธรกจ อาทเชน
25
การรวมมอกบองคกรภายนอกทมประเภทธรกจและประเภทสนคาตางกบของเรา แตมกระบวนการทางานและกระบวนการผลตทเหมอนกน เพอทาการวเคราะหเปรยบเทยบสมรรถนะ (Benchmarking) กน
ความรวมมอกบองคภายนอก เชน ซพพลายเออร ใหคดเลอกเฉพาะวตถดบทมคณภาพจรง ๆ โดยทาเปนขอตกลงรวมกน เปนตน
มกระบวนการบรหารบนพนฐานของขอมล ขอเทจจรง เพอนามาประกอบการตดสนใจอยางเปนระบบ รวมถงเนนการปองกนมใหเกดปญหามากกวาการตามแกไขปญหา ตวอยางเชน กระบวนการควบคมคณภาพกไมเปนการสมควรทจะมาคอยตรวจสอบคณภาพของผลผลตทกชน แตควรมระบบปองกนโดยมมาตรการตาง ๆ อยในกระบวนการผลตนน ๆ เพอปองกนปญหาเสยแตเนน ๆ
26
พรอมกนนน NIST กไดจดทาเปนขอกาหนดในรายละเอยดรวม 16 ประการ เพอใช
เปนหลกเกณฑในการแขงขนและใหรางวล Malcolm Baldrige National Quality
Award ขน โดยองคกรธรกจชนนาทวไปในสหรฐอเมรกาตางนยมเรยกกนวาระบบ
บลดรดจ (Baldrige System) และรางวล Malcolm Baldrige นเองทองคกรทวไปตาง
กมงหวงอยางสงสดทจะเปนผพชตรางวลทมเกยรตนใหจงได เชนเดยวกบรางวล
Deming Prize for Quality ในประเทศญปน ซงลวนแลวแตทรงคณคา
27
6) บญญต 16 ประการ
ในการกาวเขาส การบรหารเชงคณภาพรวม TQM นเปนการปรบเปลยนจาก
การบรหารรปแบบเดม ๆ ใหเปนการบรหารเชงระบบ ซงประกอบดวย
ขอกาหนด/หลกเกณฑตาง ๆ ดงน :-
28
1) ความเปนผนา (Leadership)
ตวผนาองคกรทกระดบจะตองมบทบาท และความรบผดชอบ ดงตอไปน
1.1 มความเขาใจในความตองการและความคาดหวงของลกคา
1.2 สนบสนนกระบวนการพฒนาคณภาพอยางจรงจงและตอเนอง
1.3 ดาเนนการบรหารดวยขอมล-ขาวสาร และความเขาใจเชงระบบเสมอนหนงกบ
การขบเครองบน แลวจงจะสามารถขบเครองบนไปสทหมายปลายทาง ซงกคอ
วสยทศนองคกร (Corporate Vision) ไดอยางถกตองและปลอดภย
1.4 ทาการจดโครงสรางองคกร และกระจายอานาจการตดสนใจในงานดานคณภาพ
ไปยงหนวยงานและทมงานตาง ๆ ทตองเกยวของกบการใหบรการลกคา
1.5 มแผนกกลยทธทชดเจนในการเรมตน และสนบสนนการบรหารคณภาพอยาง
ตอเนอง
29
2) เนนทความสาคญของลกคา (Customer Focus)
โดยองคกรธรกจจะตองดาเนนการ :-
2.1 ทาการศกษา – วเคราะหความตองการและความพงพอใจของลกคา ทมตอผลตภณฑและบรการอยางเปนระบบ ดวยความสมาเสมอ เพอนามาใชเปน เปาหมายและแนวทางในการพฒนาผลตภณฑใหม ๆ อยางตอเนอง
2.2 มการตดตามสอบถามถงผลของการใชงาน หรอ การใชบรหารเปนระยะ ๆ อยางสมาเสมอ ซงอาจทาในรปของการสอบถามทางโทรศพท หรอ การใช แบบสอบถาม หรอ อาจจะเปนการไปเยยมเยยน ณ สถานทของลกคา แลวแตกรณ
2.3 จดสรางฐานขอมลลกคา (Customer Database) ซงจะประกอบไปดวยขอมลรายละเอยดของลกคา (Demographic & Psychographic) และขอมลการซอสนคา (Purchasing Records) รวมถงประวตการใหบรการหลงการขาย เพอนามาใชในการบรหารลกคาใหดทสด
30
2.4 มการวเคราะหเปรยบเทยบผลตภณฑและบรการกบคแขงขนรายสาคญ ๆ อย
อยางสมาเสมอ
2.5 มการสอบถามความคดเหนและขอเสนอแนะจากกลมลกคาในปจจบน และ
จากกลมทมศกยภาพทจะมาเปนผใชสนคาในอนาคตอนใกลเปนประจา (อาจจะ
ทก 6 เดอน) เพอนามาใชปรบปรงงานเพมเตม
2.6 มการวเคราะหผลการทางาน ทงสาเหตของความสาเรจและความผดพลาดใน
การเสนอขาย หรอ ประมลงานแตละครง เพอนามาปรบปรงในโอกาสตอไป
31
3) มการกาหนดแผนกลยทธ (Strategic Planning)
โดยมการนาความตองการของลกคามาผนวกกบการวเคราะหเปรยบเทยบกบคแขง
ขน (Benchmarking) เพอกาหนดเปนแผนกลยทธและแผนธรกจ ซงจะเรมตงแต การ
กาหนดคานยมขององคกร (Corporate Values) วสยทศนองคกร (Corporate Vision)
และพนธกจ (Mission) รวมถงกลยทธธรกจ (Business Strategy) และนโยบายองคกร
(Corporate Policy) จนถงการนามาประสานใหเปนแผนการปฏบตงานของทก ๆ
หนวยงานในทสด
32
4) มการบรหารงานทเหมาะสม (Management Practices)
โดยเนนบทบาทของผนาองคกร (Leadership) ทกระดบทจะตองประสาน และสอ
ความเขาใจกบพนกงานทวทงองคกร เพอใหแผนธรกจและแผนปฏบตการบรรลผล
ซงหมายถงเปาหมายดานคณภาพทจะไปถงมอลกคาอยางเปนรปธรรม
การมงเนนระบบคณภาพรวม TQM มใชเปนงานทจะมอบใหกบใครคนใดคนหนง
ไป หรอแมกระทงจะมทปรกษาชนยอด กไมใชปจจยสาคญแหงความสาเรจ เพราะ
รปธรรมทแทจรงของระบบการบรหารน จะอยทความรบผดชอบรวมกนของทก ๆ
คนในองคกร และจะอยทการดาเนนการใหเปนระบบ ซงมทงการเรยนรการเออ
อานาจและการรวมกนทางานเปนทม
33
5) การมสวนรวมของพนกงาน (Employee Involvement)
พนกงานเปนปจจยสาคญและเปนทรพยากรททรงคณคาตอความสาเรจององคกรทจะ
มงไปสระบบการบรหารเชงคณภาพรวม (TQM) เนองจากพนกงานจะมภาระหนาทใน
การ :-
สรางสมพนธภาพทดกบลกคา
สารวจความตองการของลกคา เพอนามาพฒนาผลตภณฑและบรการ
ปรบปรงประสทธภาพ และพฒนางานใหสอดคลองกบสภาวะแวดลอม ทงภายใน
และภายนอกองคกร
ประสานงานกบหนวยงานภายนอก ไมวาจะเปนซพพลายเออร คคา หรอแมกระทง
สงคมและองคกรอน ๆ
34
6) มระบบการพฒนาบคลการทด (Training & Development)
โดยวธการพฒนาบคลการทปฏบตกนมาในรปแบบเดม ๆ นน สวนใหญจะเปนการ
ฝกอบรมในหองเรยน (Training Center) ซงจาเปนตองใชงบประมาณจานวนมาก
ในแนวคดใหมนทาอยางไรจงจะเปลยนใหเกดเปนการฝกอบรมในศนยการเรยนร
(Learning Center) ซงกระจายตวออกไปอยในทก ๆ หนวยงาน หรอ ทก ๆ ทมงานให
เกดการเรยนรและพฒนาทกษะกนโดยสมครใจ พรอมทงรบผดชอบในการกาหนด
วตถประสงค และเปาหมายของการเรยนรกนเอง โดยวธนนอกจากจะใชทรพยากร
ตาง ๆ ลดนอยลงแลว ประสทธภาพและประสทธผลของงานกจะเพมขนอยางเหนได
ชด
35
ระบบการพฒนาศกยภาพของบคลการ ในองคกรชนนาหลายแหงเรมนาเอาระบบ
องคกรเรยนรเขาไปปฏบต โดยเนนการสรางผนาองคกร (Leadership) และการ
เรยนรรวมกนเปนทม (Team Learning) พรอม ๆ กบสอนความเขาใจในการทางาน
อยางเปนระบบ (Systemic Learning) ใหเปนมาตรฐานในการปฏบตงาน ผลทไดก
เทากบวาเปนการ “พมพเหมอน (Cloning)” ถายทอดทกษะและประสบการณ จาก
ผนาองคกรทมอาวโสแตละรนไปสสมาชกในทมงาน ซงจะชวยใหเกดพฒนาการ
ของทายาทผนาองคกร หรอตวตายตวแทน และเกดอจฉรยภาพโดยรวมทเหนอกวา
องคกรอน ๆ
36
7) มระบบการประกาศเกยรตคณและใหรางวล (Reward & Recognition)
โดยทมงานทประสบความสาเรจควรไดรบการยกยอง เพอใหเกดความภาคภมใจ และใหทกคนยอมรบในความสาเรจและเปนกรณตวอยางทดททกทมงานควรปฏบตตาม ซงสามารถปฏบตไดในหลาย ๆ รปแบบ อาทเชน
7.1 แบบเปนพธการ (Formal) เชน การจดการประกวดผลงานแลวประกาศผลพรอมการใหรางวลในรปแบบตาง ๆ กน ในบางครง เพยงแคใบประกาศชมเชยผลงานทตดรปและชอพรอมสมาชกของทมงาน กอาจจะเปนการเพยงพอไดในบางโอกาส
7.2 แบบไมเปนพธการ (Informal) เชน การจดเลยงสมนาคณหรอจดประชมเพอขอบคณและรบประทานกาแฟ อาหารวางรวมกน
7.3 แบบทใชในงานประจาวน (Day-to-Day) เชน การกลาวชมเชยยกยอง ในขณะทมการประชมในเรองทเกยวของ
37
8) การใหความสาคญกบทรพยากรบคคล (Employee Focus)
โดยขอสรปทวา “ทรพยากรบคคลเปนผททาใหระบบนนทางานได” ทกองคกรจง
ตองมระบบทรพยากรบคคล (Human Resources System) ทด ซงจะประกอบดวย
8.1 ระบบการวางแผนทรพยากรบคคล
แผนการสรรหาและคดเลอก
แผนการพฒนาทกษะและองคความรในแตละหนวยงานและแตละ บคคล
8.2 ระบบปฏบตการ
การบรหารเวลาทางาน
การฝกอบรม และการเสนองาน
38
ความปลอดภยในงาน และการรกษาพยาบาล
การพจารณาความดความชอบตามผลงาน
การจายผลตอบแทนตาง ๆ
การสรางคณภาพชวตกบงาน
8.3 ระบบขอมลสารสนเทศ ทงประวตสวนตว ครอบครว ประวตการมาทางาน
ผลงาน ทกษะ ตลอดจนหนาท และความรบผดชอบตาง ๆ (Job Description &
Responsibility)
39
9) ความเอาใจใสตอลกคา (Customer Contacts)
องคกรธรกจยคใหมหลายแหง ตางสรางสมพนธภาพกบลกคาอยางใกลชด เขา
พยายามทาทกวถทาทจะดงดดใหลกคานนกลบเขามาหาเขาอกเสมอ ๆ (เพราะเปนท
ยอมรบแลววา การขายในครงตอ ๆ ไปใหแกลกคารายเดม จะประหยดคาใชจายลงไป
ไดไมนอยกวา 6 เทา) ในบางองคกรกนยมใชวธการโยงใยดวยรปแบบตาง ๆ กน
เพอใหลกคายงคงตองผกพนและใชบรการไปอยางตอเนองโดยการใหบรการทดเยยม
เพอสรางความพงพอใจใหแกลกคา นอกจากน แลวการสรางสมพนธภาพ (Customer
Relationship) ดวยการตดตอสอสารกบลกคาอยางสมาเสมอ ซงสามารถทาไดทงการ
เปดชองทางการรบขอเสนอแนะทางสอตาง ๆ เชน จดหมาย ไปรษณยตอบกลบ
อนเตอรเนต อ-เมล การใชสอสงพมพ จดหมายขาว โบรชวร วารสารตาง ๆ พรอม
การจดโครงการพเศษตาง ๆ แกลกคาเกา กจะชวยใหสมพนธภาพแนนแฟนยงขน
40
10) การพฒนาผลตภณฑและบรการ
โดยปกตวสยแลว สนคาและบรการทงหลาย เมอไดรบความนยมในชวงเวลาหนง
แลวกยอมจะมวนเสอมถอยลง ถอเปนวงจรชวตของผลตภณฑ (Product Life Cycle)
จาเปนตองมการปรบปรงเปลยนแปลงและพฒนาเพมเตม ซงขอมลจากคาแนะนา
ความตองการและความพงพอใจของลกคาทมตอสนคาและบรการของเรา จะเปน
เสมอนจดเรมตนใหเกดการปรบปรง และพฒนาผลตภณฑตอไปไดเปนอยางด
กบคาวา “สายโซแหงคณคา (Value Chain)” ในงานดานการพฒนาผลตภณฑ และ
บรการนน เปนความรบผดชอบของทก ๆ สายงานทจะตองมสวนรวม ไมวาจะเปน
เจาหนาทฝายการตลาด ฝายชาง-วศวกร ฝายบรการ หลงการขาย หรอแมกระทงฝาย
บญชและการเงน ทกหนวยงานทควรจะมารวมกนศกษา วเคราะห และออกแบบทง
กระบวนงาน ผลตภณฑและบรการ ทจะนาเสนอตอลกคา
41
การใชทมงานลกษณะน เปนทนยมมากกวาการปลอยใหฝายวจยและพฒนา
ผลตภณฑ ดาเนนงานไปแตเพยงหนวยงานเดยว ซงประสทธผลของงานจะไม
ครบถวนสมบรณ เปนผลใหหวใจสาคญของธรกจ คอการมงสความตองการของ
ลกคาไมสามารถบรรลถงไดอยางแทจรง
42
11) การบรหารกระบวนงาน (Process Management)
กระบวนงานหลาย ๆ กระบวนงานกคอ ระบบงาน (System) ทมความสาคญอยาง
ยงยวดตอการผลตสนคา หรอ การนาเสนอบรการไปใหถงมอผบรโภค เมอม
วตถประสงค นโยบาย เปาหมาย และมาตรฐานขององคกรในการผลตสนคาทตรง
กบความตองการและความพงพอใจของลกคาแลว เมอผานกระบวนงาน (Process)
ทมการใชวตถดบและทกษะแลว จะไดผลผลตทมคณภาพระดบใดและมความ
สญเสยผดพลาดมากนอยเพยงใด กจะสงผลถงตนทนและกาไรในทสด
ในการบรหารกระบวนงานตาง ๆ อยเปนประจาวนนน จงมขอทตองพงระวงอย 2
ประการ คอ
43
สวนของ ความประหลาดใจ ซงกจะมอย 2 กรณกคอ สงทคาดวาจะเกดขนแตกลบไมเกด หรอสงทไมคาดหวงวาจะเกดกลบเกดขน ซงเปนสงทไมดทงสน และบอยครงเมอมการเปลยนแปลงใด ๆ (Changes) ในกระบวนงาน (Process) หรอระบบงาน (System) มากเทาใดกจะเปนสาเหตใหเกดเรองทนอกเหนอความคาดหมาย ทมไดวางแผนเตรยมการณไว จงควรมความระมดระวงและพจารณาลวงหนาใหถวนถไวอยางดทสด
สวนทเปนมมทมองไมเหน ซงกเสมอนกบการมรปแบบวธการคดและมมมอง (Mental Models) ทยดตดกบรปแบบใดรปแบบหนง จนเปนผลใหอาจมองขามเรองใดเรองหนงไป คลายอาการ “เสนผมบงภเขา” ทง ๆ ทมมทมองไมเหนน หากมการวเคราะหอยางลกซงแลว กอาจเปนทมาของโอกาสตาง ๆ อกมากมายมหาศาล
44
การบรหารกระบวนงาน (Process Management) น จงมความสาคญอยทตองทางานกนอยางเปนระบบในทก ๆ ขนตอน โดยเฉพาะอยางยงขนตอนทจะตองมสวนสมพนธกบลกคา ผใชผลตภณฑและบรการ กจะยงตองใหความสาคญเปนพเศษ โดยตองปองกนทงในสวนของความประหลาดใจและมมทมองไมเหนไวอยางรอบคอบ
ดงนน ในองคกรทมการบรหารกระบวนงานไดอยางมประสทธภาพ และ ประสทธผล กจะทาใหความตองการของลกคาไดรบการสนองตอบพรอม ๆ กบการบรรลถง Six Sigma Company ทจะมความสญเสยนอยกวา 3.4 ชนงานจากการผลตถง 1 ลานชนนนกจะเปนไปไดโดยไมยาก รวมถงรอบ เวลา (Cycle Time) ในการใหบรการกจะมประ สทธภาพสงขน
45
12) คณภาพของซพพลายเออร (Supplier Quality)
ในกระบวนการผลตทจาเปนตองใชวตถดบทตองสงซอจากซพพลายเออร กจะตองม
ขอกาหนดไวอยางชดเจนในดาน :-
คณภาพของวตถดบ
กาหนดเวลาในการสงมอบ (Just-in-time)
นอกจากนแลว ในปจจบนเรมมความนยมใชระบบการตดตอนไปใช บรการจาก
หนวยงานภายนอก (Outsourcing) กนมากยงขน ซงถอเปนซพพลายเออรในชนงาน
แตละประเภททจะตองเนนในคณภาพและกาหนดเวลาแลวเสรจ-สงมอบดวยเชนกน
46
13) การเกบรวบรวมและวเคราะหขอมล (Data Collection and Analysis)
การบรหารโดยใชขอมลและความเปนจรง (Managing by Fact) นบเปนความสาคญ
อยางยงในระบบการบรหารเชงคณภาพรวม (TQM) โดยทกหนวยงานจะตองระบ
ความตองการไดวาจะเกบรวบรวมขอมลอะไร ตองการขอสรป หรอรายงานประเภท
ใด และเพอวตถประสงคอะไร ทงนเพอจะไดนามาประกอบกนเปนระบบขอมล
สารสนเทศขององคกร อาทเชน ขอมล :-
รายละเอยดลกคา (Customer Information) ทงดานขอมลสวนตว (Demographic)
ขอมลการตดสนใจซอ (Psychographic) หรอแม กระทงขอมลเกยวกบทตงทาง
ภมศาสตรของสถานทอยอาศย กบจดทซอ (Geographic)
47
รายละเอยดผลตภณฑ (Product Information) ไมวาจะเปนคณสมบต ประโยชนใช
สอย ราคา คณภาพ การบรการหลงการขาย การรบประกน เปนตน
รายละเอยดการวจย ความพงพอใจของลกคา
ประวตการตดตอของลกคาเพอสรางสมพนธภาพ (Customer Relationship
Program) อยางตอเนอง
การวเคราะหผลกาไร ทงในแงของผลตภณฑ และในแงของลกคารายตว โดยงาน
ประมวลผลขอมลเหลานจะเปนภาระหนาทของฝายระบบสารสนเทศ รวมกบ
หนวยงานทเปนเจาของขอมลนน ๆ (End Unit) เพอดแลทงตวลกคาและระบบ
ขอมลใด ๆ ทเกยวของกบลกคาและผลตภณฑทงหมดไวอยางเบดเสรจ
48
14) การวเคราะหเปรยบเทยบ (Benchmarking)
โดยสามารถเปรยบเทยบไดทงกบคแขงขนโดยตรงหรอกบองคกรทเปนผนาในภาค
ธรกจอนทมลกษณะการทางานคลาย ๆ กน (แตมผลตภณฑและฐานลกคาตางกน) ซง
นอกจากจะมการเปรยบเทยบในแงของธรกจและผลตภณฑแลว ในบางครงอาจมการ
เปรยบเทยบตวผนาองคกรในระดบตาแหนงงานตาง ๆ ระหวางองคกรอกดวย เพอนา
ขอมลและผลสรปมาใชในการปรบปรงงานตอไป
การทาวเคราะหน สวนใหญมกนยมใชหนวยงานภายนอก หรอ บรษททปรกษารบ
ไปดาเนนการ กจะชวยใหเกดความเปนกลางและความแมนยามากยงขน แตถาจะม
ทมงานขนมารบผดชอบในการทางานน เปนการภายในกนาจะเปนไปได
49
15) การมสวนรวมรบผดชอบตอสงคมและประเทศชาต
(Corporate Responsibility and Citizenship)
ในระดบองคกรและพนกงานทกคนจะตองมจตสานกในการทจะอยรวมกบชมชน
สงคมและประเทศชาต โดยจะตองมการแสดงออกทงการปฏบต และความ
รบผดชอบอยางชดเจน อาทเชน
การรกษาสภาพแวดลอม
การใชระบบนากลบมาใชใหม (Recycle)
การปองกน และกาจดการอตสาหกรรม
มจรยธรรมทางธรกจ ไมฉอฉล
สนบสนนการศกษาแกเยาวชน
50
สนบสนนกฬาแกเยาวชน
สนบสนนกจการสาธารณกศลตาง ๆ (เชน สภากาชาด และมลนธตาง ๆ)
มหนวยอาสาสมครเคลอนทใหบรการในชมชนตาง ๆ เชน ในธรกจ
โรงพยาบาล กอาจมหนวยแพทยเคลอนท หรอในธรกจประเภทอน ๆ กอาจจะม
โครงการเขารวมบรรเทาสาธารณภยและโครงการแนะนาอาชพตาง ๆ เปนตน
การมสวนรวมรบผดชอบตอสงคมและประเทศชาตดงตวอยางขางตนน มไดม
ความหมายในเชงภาพพจนทดทจะเกดขนเทานน แตกลบจะมผลถงการยอมรบ
หรอการตอตานสนคาจากสงคมและผบรโภคทไดใหความสาคญกบเรองนมาก
ขนเปนลาดบ
51
16) มการประเมนผลระบบอยเสมอ (System Assessments)
ในการมงสระบบการบรหารคณภาพทวทงองคกร (TQM) โดยปฏบตตามขอบญญต
15 ขอดงทไดกลาวไปแลวนน กควรมการประเมนผล เพอตรวจสอบความคงสภาพ
ตามขอกาหนดนน ๆ คอ ปฏบตตามขอ 16 นอยางสมาเสมอ อยางนอยปละครง
การประเมนผลน เปรยบเสมอนกบการตรวจสขภาพรางกายของคน ซงทาการตรวจ
กบตวบคคล แตเปนการวดสมรรถภาพของระบบอวยวะตาง ๆ วายงคงทาหนาทเปน
ปกตดอยหรอไม บญญตทง 16 ขอ ของ Baldrige นกเชนกน แมเราจะประเมนและวด
คาตาง ๆ จากตวบคคลทอยในกระบวนงานนน ๆ แตโดยแทจรงแลว เราตองการ
ตรวจวดสมรรถภาพของตวระบบ การบรหารเชงคณภาพรวม (TQM) ทวทงองคกร
เปนสาคญ
52
การประเมนผลน มใชเครองมอของการจบผดกน เพราะเปนปกตวสย ในเรองของ
“สายโซแหงคณคา (Value Chain)” ทเชอมโยงกระบวนงาน ระหวาง “คคา-ลกคา
ภายในองคกร (Internal Customer)” ไปส “ลกคาตวจรง (External Customer)” ทม
อยมากมายหลายขนตอน การไดทราบถงสถานภาพ ทแทจรง (Current Reality)
ของระบบ จงเปนสงจาเปน และจะนามาซงการ พฒนาอยางตอเนอง
ดงนน ความเขาใจและทศนคตทดเกยวกบการประเมนผล จงเปนสงจาเปน จะชวย
ใหกลยทธการดาเนนงานตามขอกาหนดของบลดรดจทงหมดน เกดประโยชน
อยางแทจรง
53
สรป
จะเหนไดวา กระบวนการบรหารตามบญญต 16 ประการของ Baldrige System น เปนแนวทางในการบรหารรปแบบใหม เพอสรางระบบการ บรหารเชงคณภาพรวม (TQM) ทวทงองคกร ซงไดพสจนความสาเรจไดจากองคกรธรกจชนนาในสหรฐอเมรกาในรอบทศวรรษทผานมาไดเปนอยางด
ระบบ TQM นเกดขนมากอนระบบรเอนจเนยรงประมาณ 8 ป แตมพฒนาการคอนขางชา โดยเปนไปอยางตอเนองและมนคง รวมถงมองคกร ควบคมคณภาพเกดขนมารองรบมากมาย การปรบระบบการบรหารเชงคณภาพ (TQM) ทวทงองคกรในแตละแหงจาเปนตองใชเวลา 2-4 ป ตางกบระบบรเอนจเนยรง ซงใชเวลาสนกวาและกมลกษณะของกระแสความนยมในลกษณะ “มาเรว-ไปเรว”
54
รปแบบการบรหารใหมน สามารถใชไดกบองคกรทกประเภท ทงอตสาหกรรมการ
ผลตและธรกจบรการ ซงไมวาจะมขนาดขององคกรเลก หรอ ใหญอยางไร กสามารถ
นาไปประยกตใชไดเปนอยางด โดย Baldrige System นจะสงผลใหเกดพฒนาการแก
องคกร ดงน
การมงเนนใหความสาคญแกลกคา ทงดานความตองการและความพงพอใจใน
ผลตภณฑ
การปรบเปลยนกระบวนงานภายในใหสอดคลองกน
ทาใหทกคนในองคกรมการทางานภายใตเปาหมายรวมกน
ทาใหทกคนในองคกรมการคด และการปฏบตอยางเปนระบบ
เออใหเกดการปรบปรงประสทธภาพอยางตอเนองตลอดไป
55
เกดระบบบรหารตามขอมล-ขอเทจจรง ซงจะชวยใหมกลยทธทถกตอง
เหมาะสมกบสถานการณ
เปนการสงเสรมใหเกดระบบการปองกนมากกวาการตดตามแกไขขอผดพลาด
กอใหเกดวฒนธรรมคณภาพ (Total Quality Culture) และมความคดรเรม
สรางสรรค (Creative Thinking) ทจะมงมนแสวงหาความรวดเรวและ ความ
คลองตว ตลอดจนคณภาพ
มการมองออกไปนอกองคกร แสวงหาโอกาสทจะพฒนาสมพนธภาพกบลกคา
ซพพลายเออร และองคกรอน ๆ
มการวเคราะหเปรยบเทยบระหวางองคกร
มสวนรวมรบผดชอบและพฒนาสงคม
56
นามาซงผลในเชงคณคาขององคกร ทสามารถสะทอนออกสสาธารณชน ใน
รปแบบตาง ๆ เชน การยอมรบของลกคา คานยมขององคกร ตลอดจน คานยม
แหงตราสนคา (Brand Value) นน ๆ เปนตน
57
เทคนคการวเคราะห 7 อยางของ QC ( 7 QC Tools)
1. ใบตรวจสอบ (check sheet)
2. ฮสโตแกรม ( histogram)
3. แผนภมพาเรโต ( Pareto diagram)
4. ผงกางปลา (fish – bone diagram) หรอผงเหตและผล (Cause – Effect diagram)
5. กราฟ (graph)
6. แผนภมกระจาย (scatter diagram)
7. แผนภมควบคม (control chart)
58
1) Check Sheet
ใบตรวจสอบ (Cheek-sheets) เปนตารางทแสดงรายการรายละเอยดตางๆ ของขอมล
โดยออกแบบใหงายตอการจดบนทกขอมล สะดวกตอการจาแนกขอมลและ
วเคราะหผล ซงมกจะมชองใหพนกงานผตรวจสอบสามารถทาเครองหมายใด ๆ ลง
ไดเลย ตวอยางหนงของใบตรวจสอบ
61
2) Histogram
ฮสโตแกรม (Histogram) เปนกราฟแทงทใชแสดงความถของขอมลทจดเปนหมวดหม
โดยทแทงกราฟมความกวางเทากน และมดานขางตดกน ซงจดตวอยางใหศนยกลาง
ของฮสโตแกรมเปนคาความถสงสด สวนความถรองลงมาจะกระจายลดหลนไป
ตามลาดบ
63
3) Pareto Chart
แผนภมพาเรโต (Pareto Chart) เปนแผนภมทใชสาหรบแสดงปญหาตางๆ ทเกดขน โดยเรยงลาดบปญหาเหลานนตามความถทพบจากมากไปหานอย และแสดงขนาดความถมากนอยดวยกราฟแทงควบคไปกบการแสดงคาสะสมของความถดวยกราฟเสน ซงแกนนอนของกราฟเปน ประเภทของปญหาและแกนตงเปน คารอยละของปญหาทพบ
แผนภมพาเรโตใชเลอกปญหาทจะลงมอทา เพราะปญหาสาคญในเรองคณภาพมอยไมกประการ แตสรางขอบกพรองดานคณภาพจานวนมาก สวนปญหาปลกยอยมอยมากมายแตไมสงผลกระทบดานคณภาพมากนก ดงนนจงควรเลอกแกไขปญหาทสาคญซงถาแกไขไดจะลดขอบกพรองดานคณภาพลงไดมาก
64
จากกราฟจะแสดงใหเหนวา
80% ของปญหามาจาก 20%
ของสาเหตเทานน
ดงนน ถาแกสาเหต 20% นได
80% ของปญหาจะหายไป
65
4) Cause and Effect (Fish bone) Diagram
ผงแสดงเหตและผล (Cause and Effect Diagram) หรอผงกางปลา (Fish Bone Diagram) หรอ ผงอชกาวา เปนแผนภมทใชตอจากแผนภมพาเรโต ซงเมอเลอกแกปญหาใดจากแผนภมพาเรโตแลว กนาปญหานนมาแจกแจงสาเหตของปญหา
เปน 4 ประการ คอ คน (Man) เครองจกร (Machine) วธการ (Method) วตถดบ
(Material)
M4MMachinesMethodsMaterialsManpower
68
5) Graph
กราฟ (Graph) เปนเครองมอทใชในการแสดงนาเสนอขอมลใหผอานเขาใจขอมล
ตางๆ ไดงายและชดเจนขน และสามารถใชวเคราะหแปลความหมาย ตลอดจนให
รายละเอยดของการเปรยบเทยบไดดโดยเฉพาะเมอขอมลมจานวนมาก การ
นาเสนอขอมลดวยกราฟสามารถใชกราฟเสน กราฟแทง กราฟวงกลม กราฟ
รปภาพ
72
6) Scatter Diagram
ผงแสดงการกระจาย (Scatter Diagram) เปนแผนผงทแสดงความสมพนธระหวาง
ตวแปร 2 ตว วาสมพนธกนในลกษณะใด ซงจะสามารถหาสหพนธ (Correlation)
ของตวแปรทงสองตวทแสดงดวยแกน x และแกน y ของกราฟ วาสหพนธเปน
บวกคอ ตวแปรมความสมพนธแปรตามกน หรอมสหพนธเปนลบคอตวแปร ม
ความสมพนธแปรผกผนตอกน
75
7) Control Chart
แผนภมควบคม (Control Chart) เปนแผนภมกราฟทใชเพอการควบคมกระบวนการ
ผลต โดยมการแสดงใหเหนถงขอบเขตในการควบคมทงขอบเขตควบคมบน (UCL)
และขอบเขตลาง (LCL) แลวนาขอมลดานคณภาพของผลตภณฑในกระบวนการมา
เขยนเทยบกบขอบเขตทตงไวเพอจะไดรวา ในกระบวนการผลต ณ เวลาใดมปญหา
ดานคณภาพ จะไดรบแกไขปรบปรงกระบวนการใหกลบสสภาพปกตโดยเรว
78
Seven New QC Tool
7 Old QC Tool จะไมเหมาะสมกบการนามาใชงานในเรองของ FMEA มากนก
ในชวงเรมตน เพราะการทา FMEA เปนการทานาย ในสงทยงไม เกดขน 7 New
QC Tool นาจะเหมาะสมมากกวา
ดงนน ในหวขอนผบรรยายขอกลาวถง 7 New QC Tool ใหฟงพอ เปนสงเขป
79
Basic Seven Q.C. Tools คออะไร?
Flow Charts
Run Charts
Histograms
Pareto Diagrams
Cause and Effect Diagrams
Scatter Diagrams
Control Charts
80
ผบรรยายเชอวา ทานคงจะคนเคยการใช 7QC Tool แบบเดมกนเปนอยางดแลว
สงททานควรสงเกตกคอ
QC Tool แบบเดม จะตองใชขอมลทเปนตวเลขเปนองคประกอบหลก ดงนน
ขอมลในเชงคาพด ความรสก แนวความคด จะไมเหมาะสมกบ 7QC Tool
แบบเดม
เมอมองในแงของเหตการณทเกดขน มนจะเปนเหตการณทเกดขนแลว เชน
การเกบขอมลของบอรด Defect จะเกดไดกตอเมอบอรดถกผลตแลว จงเกด
Defect ขน
81
Seven New Q.C. Tools คอะไร?
Seven New QC Tools จะประกอบดวย
1) แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
2) แผนผงความสมพนธ (Relations Diagrams)
3) แผนผงตนไม (Tree Diagrams)
4) แผนผงแมทรกซ (Matrix Diagrams)
5) แผนผงลกศร (Arrow Diagrams)
6) แผนผง PDPC (Process Decision Program Charts (PDPC))
7) การวเคราะหขอมลแบบแมทรกซ (Matrix Data Analysis)
82
Seven New Q.C. Tools เกดขนเมอใด ?
คณะกรรมการเพอพฒนาเครองมอควบคมคณภาพ ภายใตการดแล ของ J.U.S.E.
ไดกอตงขนในป 1972 โดยมงเนนพฒนาเทคนคในการควบคมคณภาพ สาหรบให
ผจดการและเจาหนาทนาไปใชงานในลกษณะของ design approach และสามารถ
ใชงานรวมกบ Original Basic Seven Tools ไดเปนอยางด
New set of methods (N7) ถกนามาใชในป 1977
83
Seven New Q.C. Tools เกดขนเมอใด ?
เครองมอแบบใหมมงเนนการนาไปใชงานในลกษณะ:
Developed to organize verbal data diagrammatically.
สวนเครองแบบเดม จะใชงานไดดในลกษณะ:
Data analysis, process control, and quality improvement (numerical
data)
การใชเครองมอทงสองแบบทาให increases TQM effectiveness
84
ตวอยางเชน
สมมตวา เครองซกผาไดรบการออกแบบและผลตขนมาขายแลว ปรากฏวาผซอ เครองไมพอใจ รองทกขวาใชลาบาก เพราะปมควบคมอยในตาแหนงทแยมาก ผใชไมสามารถกาหนดออกมาเปนตวเลขได เพยงแตบอกวา “ใชไมสะดวก” “รปแบบไมเหมาะสม” ฯลฯ
ผออกแบบสนคารนใหมควรรวบรวมขอมลเหลานเขาไปในสนคาแบบใหม ผใช อาจใหความคดเหนเกยวกบรปแบบของตวเครอง ส และลกษณะอน ๆ เชนเดยวกบความสะดวกในการใช
แตลกคาไมสามารถแสดงเปนตวเลขได เพยงแตสามารถระบเปนคาพดได ซงก ตองถอวา ขอมลทลกคาบอกมานน เปนขอเทจจรง ขอมลในลกษณะนเราเรยกวา ขอมลทเปนคาพด (Verbal Data)
ขอมลในเชงคาพดบางครงเราเองกใชโดยไมรตว เชน นาจะดกวาน นาจะเงางามกวาน เปนตน
85
ความสมพนธระหวาง New Seven Q.C. Tools กบ Basic Seven Tools
การตดสนใจวาจะใช Tool แบบเดมหรอแบบใหม จะขนอยกบขอมลใน ขณะนน ๆ
ถาขอมลเปนตวเลข ใหใช Tool แบบเดมมาทาการวเคราะหปญหา
ถาขอมลเปน คาพด ความรสก ใหใช New QC Tool เพอแจกแจงปญหา หา
แนวทางแกไข (แลวจงใช Tool แบบเดมชวยในการเกบขอมลมาทาการวเคราะห
ตอไปกได)
ขอใหพจารณาจากรปในหนาถดไป
87
ถาไมใช 7 New QC Tool แลวจะเปนอยางไร?
ในกรณทปญหาทเกดขนมลกษณะทไมเปนโครงสราง ขอมลอยในเชงคาพด เมอ
ขอมลมากขน การทจะกาหนดขอบเขตของปญหาจะยงยากมากขน ขอมลจะสบสน
วกวน ทาใหกาหนดกลยทธในการแกปญหาไดยาก เพราะความคดจะวกวน กระจาย
บางประเดนอาจคลมเครอ ไมชดเจน
จากการระดมความคดในหวขอทแลวนน ขอมลทไดตาง ๆ จะถกนามาจดกลมกอน
เพอประเมนและกาหนดแนวทางการแกปญหา 7 New QC Tool จะชวยตรงนไดมาก
เพราะขอมลทเกดจากการระดมความคดขางตนจะถกจดกลมและเชอมโยงกนอยาง
เปนระบบ ทาใหกลมสามารถพจารณาไดอยางชดเจนมากขน
ขอใหเปรยบเทยบในหนาถดไป
89
ความสามารถทไดรบการสนบสนนจาก New Seven Q.C. Tools
1) จดระเบยบขอมลทอยในเชงบอกเลา หรอ คาพด
2) กอกาเนดความคดเหน
3) ปรบปรงการวางแผน
4) ขจดความผดพลาดและการมองขามประเดนทอาจตกหลน
5) อธบายปญหาอยางชาญฉลาด ทาใหเขาใจงาย
6) รกษาความรวมมอกนไวอยางเตมท
7) ชกชวนกนทาอยางมพลง
ผลประโยชนทไดรบจากการใช New Seven Q.C. Tools (1)
90
กญแจ 7 ดอกทนาไปสการปฏรปวฒนธรรมและองคกร
1) ตรวจสอบสอบสถานการณปจจบนในหลาย ๆ แงมม
2) บรรยายสถานการณทเผชญอยอยางชดเจน
3) จดลาดบความสาคญของงานอยางมประสทธผล
4) ดาเนนการอยางมระบบ
5) คาดคะเนเหตการณในอนาคต
6) การเปลยนแปลงเปนไปในลกษณะเชงรก (Proactive)
7) ทาใหถกตองตงแตครงแรก
ผลประโยชนทไดรบจากการใช New Seven Q.C. Tools (2)
91
กญแจ 5 ดอกสาหรบปลกฝงวฒนธรรมขององคกร
1) แยกแยะปญหาตาง ๆ (Identifies problems)
2) ใหความสาคญในการวางแผน (Gives importance to planning)
3) มงเนนไปยงสวนสาคญของกระบวนการ (Stresses the importance of the process)
4) กาหนดลาดบความสาคญของงาน (Prioritizes tasks)
5) สงเสรมใหทกคนมความคดเชงระบบ (Encourages everyone to think
systematically)
ผลประโยชนทไดรบจากการใช New Seven Q.C. Tools (3)
92
Unstructured Problem [must be put into solvable form]
Problem is mapped
Problem becomesobvious to all
Problem is in solvable formProblem is in solvable form
Slide 4 0f 4
The Seven New ToolsThe Seven New Tools
Thoughts are easily organized
Things go well
People understandproblem
Cooperation is obtained
Countermeasuresare on target
Problem becomesobvious to all
Nub of problem is identified
Problem can be clearly articulated
Plans are easily laid
Nothing is omitted
Source: Nayatani, Y., The Seven New QC Tools (Toyo, Japan, 3A Corporation, 1984)
ผลประโยชนทไดรบจากการใช New Seven Q.C. Tools (4)
94
เมอใดจะใชอะไร
1) เรามกจะเรมตนดวยการคนหาความซบซอน/สบสน เพอทาการแจกแจงปญหาทเรา
เผชญอย
ถาขอมลขนอยกบความรสก (Feeling) ใหใชแผนผงกลมเชอมโยง
ถาขอมลเปนเหตเปนผล (Logic) ใหใชแผนผงความสมพนธ
สนสดขนตอนน เราจะสามารถมองปญหาและความซบซอนได จากนนเราจะเขาส
กระบวนการท 2
2) เปนการพฒนากลยทธเพอการแกปญหา
ใชแผนผงแมทรกซเพอสารวจดวาความสมพนธของวตถประสงคทตองการกบกล
ยทธในการแกปญหาสอดคลองกนหรอไม
ใชแผนผงตนไมสาหรบแยกยอยวตถประสงคหรอกลยทธ
95
3) จดแผนดาเนนการเฉพาะโดยจดเรยงกลยทธตามลาดบเวลา
ใชแผนผงลกศร เพอเชอมโยงการกระทาของแผนทวางขนหรอเหตการณท เกด
ตามลาดบเวลา
PDPC ใชวางแผนฉกเฉนและความไมแนนอนทคาดการไวลวงหนา
เมอเราไดแผนการการแกปญหาออกมาแลว เมอลงมอทาตามแผนจะตองมการ เกบ
ขอมล วเคราะหปญหา คราวนเราสามารถใชเครองมอ QC Tool แบบเดม มาใชได
96
1) แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
ใชสาหรบการจบประเดนปญหาในสถานการณทยงเหยง และ การกาเนดกลยทธ
การแกปญหา
ใชเมอพดถงเรองทเปนหลกใหญ จะเปนเครองมอทมประสทธภาพสงสาหรบชวย
แกไขความสบสน และการนาปญหามาสรางภาพทชดเจนเปนหนทางทจะจดวาง
และจดโครงสรางของปญหา เมอเกดสถานการณทจกจก ตดสนใจไมได แจกแจง
ไมด สามารถกลาวงาย ๆ วา
ใชรวบรวมขอมลจานวนมากทเกดจากการซกถาม พดคย (ขอมลในเชง
แนวความคด, ความเหน, เรองตาง ๆ)
97
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
ใชในการจดขอมลเปนกลมโดยอาศยความสมพนธโดยธรรมชาตทควรเปน
(natural relationship)
การจดกลมควรเออตอการวเคราะหในอนาคตเพอหาคาตอบของปญหา
แผนผงกลมเชอมโยงน บางทเรยกวา KJ Method (เรยกชอตามผคด คอ Kawakita
Jiro)
98
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
ขอดของแผนผงกลมเชอมโยง
ทาใหเกดความคดแหวกแนว และกระตนใหเกดความคดใหม ๆ ออกมา
ทาใหสามารถขดปญหาขนมา โดยการกลนกรองขอมลทเปนคาพดทได จาก
สถานการณอนยงเหยง และ จดแยกออกเปนกลมตามธรรมชาตของปญหา
เปดทางใหปจจยสาคญของปญหาถกเจาะไดอยางแมนยา และแนใจไดวา ทกคนท
เกยวของมองเหนปญหาอยางชดเจน
โดยการรวมความคดเหนของสมาชกทกคนในกลมเขาดวยกน จงทาใหยกระดบ
การรบรของทกคนและกระตนใหกลมลงมอทา
99
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
วธการสรางแผนผงกลมเชอมโยง
เลอกหวขอ (Select a topic)
รวมรวมขอมลเชงคาพด (verbal data)โดยการระดมความคด
ชแจงขอมลทตองการรวบรวมใหทกคนเขาใจอยางชดเจน
เขยนขอมลแตละอนลงบนบตรขอมล (Data Card)
วางบตรขอมลทบนทกแลวลงบนโตะเพอใหเหนทวกน
จดขอมลทสมพนธกนหรอเชอมโยงกน ใหอยในกลมเดยวกน
รวมลกษณะขอมลของกลมนน ๆ แลวตงชอใหมใหครอบคลมขอมลในกลม นนทงหมด
Sanmin-SCI Systems Thailand 100
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
Topic
Data Card
Data Card
Data CardData Card
Data CardData Card
Data Card
Data CardData Card
Data Card
Data Card
Data Card
Data Card
Data Card
Data Card
Data Card Data Card
วางขอมลทงหมดลงบนโตะ
101
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
Topic
Data Card
Data Card Data Card
Data Card
Data CardData Card
Data CardData Card
Data CardData Card
Data Card
Data CardData Card
Data CardData Card
Data Card Data Card
ทาการจดกลมขอมล ทสมพนธกน
102
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
ทาบตรใหมขนมาเพอใชแทนกลมบตรเกาโดยใชชอทตงขนมาใหม บตรใหมนเรยกวา บตรเชอมโยง (Affinity Card)
ทาการรวมในลกษณะขางตน จนกระทงเหลอนอยกวา 5 กลม
เอาบตรของกลมบตรขอมลเดมออกไป เหลอไวแตบตรใหม (the affinity clusters)
หนาตอไปแสดงแผนผงทสมบรณ
103
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
กาหนด Affinity Statement ของแตละกลมขอมล
Topic
Affinity Statement
Data CardData Card
Data CardData Card
Affinity Statement
Data CardData Card
Data CardData Card
Affinity Statement
Data CardData Card
Data Card
Affinity Statement
Data CardData Card
Data CardData Card
Data Card Data Card
106
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
สมมตวา เรามปญหาเกยวกบระบบโครงขายใชงานไดบาง ไมได บาง เราจงตงกลมขนมาเพอหาวาปญหานาจะเกดจาก อะไรไดบาง มแนวทางในการแกปญหาอยางไร
หลงจากกลมทาการระดมความคดแลว ไดขอมลในบตรขอมล ดงน
Hardware OS DBMS CompilerTest
Network Install Data อน ๆ
หลงจากวางบตรขอมลลงบนโตะแลว จงทาการจดกลมขอมล แลวกาหนด Affinity Statement (ประโยคเชอมโยง) ไดสามกลม คอ
107
แผนผงกลมเชอมโยง (Affinity Diagrams)
Hardware ของ Network ซงประกอบดวยบตรขอมล
Design, Repair และ Install
System
System Software ซงประกอบดวยบตรขอมล
OS, DBMS และ Compiler
System Hardware
Application Software ซงประกอบไปดวยบตรขอมล
Reqts, Test, Design, Install, Code, Repair และ Data
109
สรปโดยรวม
ใหทกคนในองคประชมชวยกนคดถงเหตการณทเกยวของกบหวขอเรองทกาหนด
อาจวนถามไปทละคนกได
จากนนนาเรองทเสนอขนมาของแตละคนกรอกลงในบตรขอมล
พยามยามจดขอมลทเกยวของกน คลายกน หรอ สมพนธกนใหอยในกลมเดยวกน
กาหนดชอกลมขอมลขางตนขนมาใหม โดยใหมขอความเชอมโยงหรอสอใหเหน
ความหมายของขอมลของกลมนน ๆ (Affinity statement) อยางชดเจน
จะเหนไดวา แตละ Affinity statement ทานสามารถนามาเปนหวใจในการ review ใน
เรองตาง ๆ ของ FMEA ได
110
นอกจากนน จะสงเกตเหนไดวาแผนผงกลมเชอมโยงจะเปนการจดกลมขอมล ทเปน
แบบคาพด ไมมการกระทาในเชงโครงสราง ไมมนยของการสมพนธกนของปญหา
เพยงแตเปนการจดกลมขอมลเทานน
ทานอาจตองใชแผนผงความสมพนธเขาชวยในการแสดงถงความสมพนธกน ของ
ขอมลแตละกลม
111
ตวอยางงาย ๆ ของ “ดนสอ”
Topic
สมมตวา เราเปนผผลตดนสอ อะไรบางทจะ
กระทบตอผใช เมอเขาใชดนสอทเราผลตขน
ผดาเนนการประชมอธบายจดมงหมายของ
Topic นใหทกคนเขาใจ
เรมระดมความคดโดยถามวนจากดานหนง ไป
อกดานหนง
อธบายแตละความคดทไดมาใหชดเจน แลว
บนทกลงในบตรขอมล
112
2) แผนผงความสมพนธ (Relations Diagrams)
เปนเครองมอทใชสาหรบแกไขเรองยงยากโดยการคลคลายการเชอมโยงกนอยางมเหตผล (Logical connection) ระหวางสาเหตและผลท เกดขน ซงเกยวของกน (หรอ วตถประสงค และกลยทธทจะบรรลความสาเรจในเรองน)
รปแบบของแผนผงความสมพนธหลก ๆ มอย 4 แบบ ไดแก แบบรวมศนย แบบมทศทาง แบบแสดงความสมพนธ และแบบตามการประยกตใช
113
แผนผงความสมพนธ (Relations Diagrams)
ขอดของแผนผงความสมพนธ
มประโยชนในชวงการวางแผน ทาใหมองเหนภาพพจนของสถานการณตาง ๆ ได
ครบถวน
ทาใหทมลงความเหนเปนเอกฉนทไดงาย
ชวยในการพฒนาและเปลยนกระบวนการคดของคน
ทาใหกาหนดลาดบความสาคญเพอชบงไดอยางแมนยา
ทาใหมองปญหาทเกดจากความสมพนธของหลายสาเหตไดอยางชดเจน
114
แผนผงความสมพนธ (Relations Diagrams)
ตวอยางเชน E1 เปนปญหาทเกดขน
อะไรบางทเปนสาเหตททาใหเกด ใน
ทนไดแก E2, E3, E4, E5, E6 ซงเรยก
วา เปน Primary Cause
ถาทาแบบเดมอก เชน อะไรทาใหเกด
ปญหา E2 สาเหตททาใหเกดปญหา
E2 เรยกวา Secondary Cause
แบบรวมศนย และ มทศทาง
115
แผนผงความสมพนธ (Relations Diagrams)
วธการสรางแผนผงแสดงความสมพนธ
อธบายถงปญหาในรปแบบของ “Why isn’t something happening?”
ใหสมาชกแตละคนเสนอ 5 สาเหตทกระทบถงปญหา
เขยนแตละสาเหตลงบนบตรใบหนง
รวมกนวเคราะหขอมลขางตนจนกวาจะมใครคนใดคนหนงเขาใจอยางทะล ปรโปรง
รวมบตรทมลกษณะเดยวกนใหอยในกลมเดยวกน
ใชคาถาม “Why” หรอ ผงกางปลา เพอแบงลาดบความสาคญเปน Primary, Secondary และ tertiary causes
117
แผนผงความสมพนธ (Relations Diagrams)
เชอมตอบตรทงหมดเขาดวยกนโดยอาศยความสมพนธขางตน
ทาการวเคราะหตอไปจนกระทง all possible causes ถกบงชอยางชดเจน
ทบทวนผงทงหมดโดยเนนทความสมพนธระหวางสาเหตตาง ๆ
เชอมตอกลมทสมพนธกนเขาดวยกน
ผงทสมบรณจะเปนดงรปหนาถดไป
Sanmin-SCI Systems Thailand 118
แผนผงความสมพนธ (Relations Diagrams)
Why doesn’tX happen?
Primary Cause
Primary Cause
Primary Cause
Primary Cause
TertiaryCause
SecondaryCause
SecondaryCause
SecondaryCause
SecondaryCause
TertiaryCause
4th levelCause
TertiaryCause
TertiaryCause
4th levelCause
5th levelCause
6th levelCause
TertiaryCause
SecondaryCause
119
แผนผงความสมพนธ (Relations Diagrams)
จากตวอยางทแลวเกยวกบ
เรองระบบโครงขาย เราสามารถเขยนแผนผงความ
สมพนธของสาเหตตาง ๆ ไดดงรป
120
สรปโดยรวม
เมอมองในแงมมอน ……..
แผนผงความสมพนธสามารถอธบายไดวาเปนเทคนคสาหรบการทาใหความสมพนธ
ระหวางกนทซบซอนของกลมปจจยทมผลกระทบมากมายหลายประการ กอตวเปนลา
ตน กง และกานของแผนผงเหตและผลของเครองมอแบบเดม
แผนผงความสมพนธจะถกใชในการสรปความสมพนธทมผลกระทบซงกนและกน
อยางซบซอนเกนกวาทจะใชแผนผงเหตและผลมาอธบายใหมความชดเจน
เมอมาถงจดน ทานพอเรยบเรยงสงทเราผานมาไดนะครบวา เราเรมจากการระดม
ความคด แลวเรานาความคดตาง ๆ มาแยกออกเปนกลมโดยอาศยแผนผงเชอมโยง
จากนนจงใชแผนผงความสมพนธมาแสดงความสมพนธของเหตการณและลาดบ
ความสาคญของเหตการณ
121
3) แผนผงตนไม (Tree Diagrams)
แผนผงความสมพนธจะเปนตวบอกถงปญหาตาง ๆ รวมทงความสมพนธซงกน
และกน แผนผงตนไมจะถกนามาใชแกปญหาเหมาะ สาหรบการผลกดนกลยทธ
ทดเยยมทสดอยางเปนระบบ เพอใหสาเรจตามวตถประสงค
แผนผงตนไมพฒนามาจากการวเคราะหหนาทงานใน Value Engineering เรม
จากการตงวตถประสงค (เชน Target Goal หรอ Result) แลวดาเนนการ พฒนา
กลยทธสบตอไปเรอย ๆ เพอใหบรรล ผลสาเรจ
บางทเรยกวา Systematic diagrams หรอ Dendrograms
123
แผนผงตนไม (Tree Diagrams)
แผนผงทาใหมกลยทธสาหรบแกปญหาเปนระบบ หรอ เปนตวกลางในการ บรรลวตถประสงคซงถกพฒนาอยางมระบบและมเหตผล ทาใหรายการท สาคญอนใดอนหนงไมตกหลนไป
ทาใหการตกลงกนภายในสมาชกสะดวกขน
ทาใหบงชและแสดงกลยทธในการแกปญหาอยางขดเจน ทาใหเกดความมนใจ
To Accomplish
Primary means
Constraints
Secondary means
Secondary means3rd means3rd means3rd means
3rd means
4th means4th means
4th means4th means4th means4th means4th means
124
แผนผงตนไม (Tree Diagrams)
วธการทาผงตนไม
เขยนเรองทตองการแกไข หรอ เปาหมายทคดเลอกมาจากแผนผงความสมพนธลงใน “บตรวตถประสงค (Objective card)” เพอใชบตรน เปนเปาหมายในการดาเนนงาน
ระบขอจากดตาง ๆ ทขดขวางไมใหบรรลวตถประสงค
พจารณากลยทธหรอวธการทเปนไปไดทจะทาใหบรรลวตถประสงคโดยระบลงไปใน “บตรวธการ” กลยทธระดบแรกนเรยกวา “วธการลาดบแรก (Primary means)”
นา “บตรวธการลาดบแรก” แตละอนมาเปนวตถประสงคตอไป เขยนกลยทธตาง ๆ ทจะทาใหบรรลวตถประสงค ซงเรยกกนวา “วธการลาดบท 2”
จดเรยงบตรวธการตามลาดบ จากซายไปขวาหรอบนลงลาง และ ลากเสนเชอมตอกน
125
แผนผงตนไม (Tree Diagrams)
เขยนแผนผงขยายตอไปจนถงระดบท 4 โดยทบทวนแตละวธการ กลบไปกลบ มา (from objective to means and means to objective)
เพมการดใหมากขนถาจาเปน
ตวอยางเปนดงรปในหนาถดไป
Sanmin-SCI Systems Thailand 126
แผนผงตนไม (Tree Diagrams)
Completing a Tree Diagram
To Accomplish
3rd means
3rd means
Primary means
3rd means
3rd means
ConstraintsPrimary means
Secondary means
Secondary means
Secondary means
Secondary means
3rd means
3rd means
3rd means
3rd means
4th means
4th means
4th means
4th means
4th means
4th means
4th means
4th means
4th means
4th means
4th means
4th means
Sanmin-SCI Systems Thailand 127
แผนผงตนไม (Tree Diagrams)
จากตวอยางทแลว เรา
สามารถนาแผนผง
ความสมพนธมาเขยน
ใหม แตทาในลกษณะ
ของการแกปญหา เชน
ปญหาเรอง Network
Reliability แนวทางการ
แกปญหาคอ ใหผขาย
เขามาชวยปญหา
ทางแก
128
4) แผนผงแมทรกซ (Matrix Diagrams)
สาหรบการทาใหปญหากระจางชดโดยการคดแบบหลาย ๆ มต
ประกอบดวยอาเรยแบบ 2 มตทาใหมองเหน location และ nature of problem
ในเวลาเดยวกน
เพอใชในการคนหาสาเหตหลกของปญหา หรอ แนวทางทเปนกญแจสาคญ
ในการแกปญหา โดยมองจากความสมพนธในเซลตาง ๆ ของแมทรกซ
129
แผนผงแมทรกซ (Matrix Diagrams)
ขอดของแผนผงแมทรกซ
ชวยใหสามารถนาขอมลจากความคดเหนทมฐานจากประสบการณ ออกมาใช งานไดอยางรวดเรวและเตมท บางทเราจะเหนวา ขอมล เหลาน สามารถนามาใชไดอยางมประสทธผลมากกวาขอมลทเปน ตวเลขเสยอก
ทาใหความสมพนธกนในกลมทมสถานการณแตกตางกนกระจาง ชดเจนขน ซงทาใหปญหาโดยรวมปรากฏชดขนมาทนท
แผนผงนชวยกาหนดตาแหนงของปญหาไดอยางชดเจน
132
แผนผงแมทรกซ (Matrix Diagrams)
การสรางแผนผงแมทรกซ
พจารณาจากผงตนไมและเลอกกลยทธทดทสดออกมา นามาเขยนลง
ดานซายมอของกระดาษ เพอทาเปนแกนนอนของแมทรกซ (Row)
ในแกนตง (column) จะแยกเปน 2 กลมคอ กลมการประเมนผล (ไดแก
ประสทธผล การนาไปปฏบตได ลาดบตาแหนง) และ กลมความรบผด
ชอบ (ไดแก ผมหนาทรบผดชอบ)
พจารณาชองแตละชองของแมทรกซและใสสญลกษณทเหมาะสมลง
ไป เพอแสดงระดบของคะแนนการประเมน(ความสาคญ) และ แสดงระ
ดบความรบผดชอบวาเปนความรบผดชอบหลก หรอ ความรบผดชอบรอง
133
แผนผงแมทรกซ (Matrix Diagrams)
ตวอยางการกาหนดสญลกษณในเซล
Efficacy: O=good, 5=satisfactory, X=none
Practicability: O=good,5=satisfactory, X=none
แปลความหมายจากแผนผงแมทรกซ จดบนทกความหมายของสญลกษณทใช รวมทงขอมลอน ๆ ทจาเปน
ตวอยางของแผนผงแมทรกซ
Sanmin-SCI Systems Thailand 134
แผนผงแมทรกซ (Matrix Diagrams)
O O =1 O =4 Principal
O =2 O X =5 O Subsidiary
=3 X =6
Effic
acy
Prac
ticab
ility
Rank
Site
QC
circ
le
Sect
ion/Pl
ant
QC
circ
le sup
porter
Sect
ion/Pl
ant
Man
ager
Lead
er
Mem
ber
4th level means from Tree diagram O O 1 O4th level means
from Tree diagram O O 1 O Hold 4 times/month4th level means
from Tree diagram O 3 O At every meeting4th level means
from Tree diagram O 2 O4th level means
from Tree diagram O X 5 O At least 3 times/year/person4th level means
from Tree diagram O O 1 O O4th level means
from Tree diagram 4 O4th level means
from Tree diagram O 2 O4th level means
from Tree diagram O O 1 O4th level means
from Tree diagram O O 1 O
Evaluation Responsibilities
Remarks
138
5) แผนผงลกศร (Arrow Diagrams)
สาหรบจดทากาหนดการทเหมาะสมและการควบคมกาหนดการอยางมประสทธผล
เพอใชในการจดทากาหนดการและควบคมกาหนดการในการแกไขปญหา
แสดงความสมพนธระหวางงานตาง ๆ (tasks) ทตองลงมอทา ในแผน งานหนง ๆ
ใชเทคนคของ Network โดยให nodes แทน events และ arrows แทน activities
ถกนามาใชใน PERT (Program Evaluation and Review Technique) และ CPM
(Critical Path Method)
139
แผนผงลกศร (Arrow Diagrams)
ขอดของแผนผงลกศร
ทาใหงานทงหมดมองเหนไดและสามารถระบอปสรรคทอาจเกดขนกอน เรมทางาน
สามารถเขยนโครงขายนาไปสการคนพบการปรบปรงทเปนไปได ซงอาจ ถกมองขามไป
ทาใหการตรวจตดตามความกาวหนาของงานงายขน สามารถจดการกบ การเปลยนแปลงแผนงานไดทนท และมงไปสปญหาทอาจเกดขน
ปรบปรงการสอสารในระหวางสมาชกกลม สงเสรมความเขาใจ และ เออ อานวยตอการตกลงกน
141
แผนผงลกศร (Arrow Diagrams)
การสรางแผนผงลกศร
พจารณาจากแผนผงตนไม และ เลอกกลยทธทดทสดทจะนามาปฏบต เพอเขยน เปนวตถประสงคของแผนผงลกศร
กาหนดขอจากดตาง ๆ สาหรบการมงไปยงวตถประสงค
จดเรยงลาดบของกจกรรมทงหมดทจะทาใหบรรลวตถประสงค
กจกรรมทไมจาเปนหรอซบซอนใหตดออกไป และ เชอมโยงกจกรรมทเหลออย เขาดวยกน
ทบทวนแผนผงทงหมด และ เพมกจกรรมทจาเปนเขาไป
หาทางเดนของแผนผง โดยใหผานจดทมจานวนทมกจกรรมมากทสด
บนทกชอตาง ๆ หรอ ขอมลทจาเปนกากบไวดวย (ถาตองการ)
147
ทานเรยนรอะไรไปแลวบาง
เรมจากการระดมความคดเพอหา Cause ตาง ๆ
จบกลม Cause ตาง ๆ ททานคดขนมา โดยใช Affinity Diagram
แสดงความสมพนธกนของแตละกลมของ Cause โดยใช Relation Diagram
ยก Cause ทสาคญออกมาระดมความคดเพอหาแนวทางในการแกปญหา โดยใช Tree Diagram
ใช Matrix Diagram แสดงนยสาคญของแนวทางการแกปญหาแตละแบบ แลว เลอกแนวทางแกปญหาทเหมาะสม
ใช Arrow Diagram แสดงกระบวนการดาเนนการแกปญหาและใชในการควบ คมขนตอนการดาเนนงานตามขางตน
ขนตอนใด กระบวนการใดทตองมทางเลอก หรอ การตดสนใจใหใช แผนภมขนตอนการตดสนใจ (Process Decisions Program Charts) เขาชวย
148
6)แผนภมขนตอนการตดสนใจ (Process Decisions Program Charts)
สาหรบสรางผลลพธทตองการ จากทางออกทเปนไปไดหลาย ๆ แบบ
แผนภมกระบวนการตดสนใจ เปนเครองมออยางหนงทชวยในการปองกน การ
ดาเนนการไมใหเบยงเบนออกไปจากแผนทวางไว ซงอาจสงผลใหเกดปญหา ท
รายแรงตามมา
ใชสาหรบวางแผนสาหรบกรณฉกเฉนตาง ๆ ทอาจเกดขน
149
ขอดของ Process Decisions Program Charts (PDPC’s)
ประสานการพยากรณและชวยใหสามารถนาประสบการณในอดตมาใช ในการ คาดการณกรณฉกเฉนทซบซอนตาง ๆ และรปญหาทอาจเกดขนไดลวงหนา
ชวยใหชจดทเปนปญหา และ ยนยนสวนทมความสาคญเปนลาดบแรกได
จะแสดงใหเหนวธการทจะนาเหตการณเหลานไปสขอสรปทประสบผลสาเรจ แผนภมนจะชวยใหทกคนทเกยวของเขาใจความประสงคของผทาการตดสนใจ
เปนเครองมอในการวางแผนทมความยดหยน ซงยอมใหมการดดแปลงแผนได อยางงายดาย โดยการรวบรวมความเหนของทก ๆ คน
แผนภมเขาใจงาย และ สงเสรมความรวมมอและการสอสารระหวางกน
แผนภมขนตอนการตดสนใจ (Process Decisions Program Charts)
150
การสรางแผนภมขนตอนการตดสนใจพจารณาจากแผนผงตนไม และเลอกกลยทธในการแกปญหาทมประสทธผล มากทสดออกมา
กาหนดเปาหมายทตองการบรรลออกมา
ระบถงสถานการณในปจจบน และ กาหนดเปน “จดเรมตน”
ระบกลยทธตาง ๆ ทจะนาไปสการบรรลเปาหมาย
ระบปญหาเพมเตมทอาจเกดขนในแตละกจกรรมอยางสน ๆ
เชอมโยงกจกรรมตาง ๆ และ ปญหาเขาดวยกน
พจารณาแผนผงเพอดวา มจดใดทจะตองมกจกรรมเพมเตม เพอทาใหการแก ปญหามประสทธผลมากทสด และบรรลเปาหมายทตงไว
แผนภมขนตอนการตดสนใจ (Process Decisions Program Charts)
151
แผนภมขนตอนการตดสนใจ (Process Decisions Program Charts)
Start
GOAL
YESYES
NONONO
NO
NO
YES
NONO
Source: Nayatani, Y., The Seven New QC Tools (Tokyo, Japan, 3A Corporation, 1984)
153
7) การวเคราะหขอมลแบบแมทรกซ (Matrix Data Analysis)
ใชวเคราะหองคประกอบพนฐานของความสมพนธ
เพอใชในการวเคราะหองคประกอบพนฐานทเกยวของกบเรองทเราตองการ
พจารณาวามความสมพนธเกยวของกนอยางไร
เพอใชเปนขอมลในการตดสนใจเลอกเรองทมความสาคญมากทสดมาใชใน
การทางาน
154
การวเคราะหขอมลแบบแมทรกซ (Matrix Data Analysis)
ขอดของการวเคราะหขอมลแบบแมทรกซ
สามารถใชไดกบหลาย ๆ พนททแตกตางกนออกไป เชน market
surveys, new product planning, process analysis)
นามาใชเมอ Matrix diagram ไมสามารถใหขอมลไดอยางพอเพยง ใน
การตดสนใจ
ใชชวยในการตดสนใจในการกาหนดความสาคญ (Prioritization Grid)
155
การวเคราะหขอมลแบบแมทรกซ (Matrix Data Analysis)
การสราง Prioritization Grid
แยกแยะ goal, ทางเลอกอน ๆ และ แนวทางในการตดสนใจ
จดวางทางเลอกตามลาดบความสาคญ
ใหคานาหนกเปนเปอรเซนตแตละทางเลอก(all weights should add up to 1)
รวม ratings แตละอนเขาดวยกน เพอกาหนด overall ranking (Divide by number of options for average ranking)
จดลาดบ Rank ของแตละทางเลอก(Average the rankings and apply a completed ranking)
คณคานาหนก (weight) ดวยคา rank ในแมทรกซ (in example, 4 is best, 1 is worst)
156
การวเคราะหขอมลแบบแมทรกซ (Matrix Data Analysis)
ผลทไดคอคา Importance Score
รวมคา Importance Scores ของแตละทางเลอก
Rank order the alternatives according to importance
157
การวเคราะหขอมลแบบแมทรกซ (Matrix Data Analysis)
Cost ReliabilityOptionsDesign A
.30 .203 3
.90 .60 3.2 1 (tie)Design B
.40 .104 1
1.6 .10 3.0 2Design C
.25 .252 4
.50 1 2.5 3Design D
.10 .201 3
.10 .60 3.2 1 (tie)1.05 .75.26 .192 4
Importance Sum Score
Option Ranking(least important)
Strength
Importance scoreRank
Percentage weight
Percentage weightRank
Importance score
Percentage weightRank
Importance score
Percentage weightRank
Importance scoreSum of weightsAverage weight
Criterion Ranking
Customer Acceptance(most important)
.404
1.6
.303
.90
.251
.25
0.33
.901.25
2.40
.25
.75
.101
.10
.20
.95
.243
Criteria
.404
3
1.6
.311
158
ทบทวน Seven New Q.C. Tools
Affinity Diagrams
Relations Diagrams
Tree Diagrams
Matrix Diagrams
Arrow Diagrams
Process Decision Program Charts
Matrix Data Analysis
159
Summary New Seven Q.C. Tools
1- Provide Training in Thinking2- Raise People’s Problem Solving Confidence3- Increase People’s Ability to Predict Future Events
Benefits of New Seven Q.C. Tools
1- Express verbal data diagrammatically2- Make information visible3- Organize information intelligibly4- Clarify overall picture and fine details5- Get more people involved
Roles of New Seven Q.C. Tools