37
LIPI D ลล ลล

ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

Embed Size (px)

DESCRIPTION

สไลด์นี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชาเคมี 5 จัดทำขึ้นเพื่อนำเสนอหน้าชั้น ม.5 ท่านสามารถนำข้อมูลไปเผยแพร่ได้ หากผิดพลาดประการใด ขออภัย ณ ที่นี้

Citation preview

Page 1: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

LIPID

ลิ�พิ�ด

Page 2: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ลิ�พิ�ด ลิ�พิ�ด เป็�นกลิ��มของสารชี�วโมเลิก�ลิที่��ลิะลิาย

ได�ด�ในตั วที่!าลิะลิายอ�นที่ร�ย" ป็ระกอบด�วยธาตั� C, H,O เป็�นหลิ ก แลิะบางชีน�ดม� N, P ป็ระกอบอย'�ด�วยป็ระเภที่ของลิ�พิ�ด

1 .ไขม น แลิะน!)าม น2. ฟอสโฟลิ�พิ�ด 3. ไข (Wax)

4. สเตัอรอยด" (Steroid)

Page 3: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ไขมั�นแลิะน� �มั�น

ไขม น เป็�นสารป็ระกอบป็ระเภที่ เอสเตัอร" (Ester)

ที่��เก�ดจากป็ฏิ�ก�ร�ยาระหว�าง กรดไขม น แลิะ กลิ�เซอรอลิ ณ อ�ณภ'ม� 25 ºC ถ้�าม�สถ้านะเป็�นของแข0ง เร�ยกว�า “ ไขมั�น

” สถ้านะเป็�นของเหลิว เร�ยกว�า “ น� �มั�น ”

ที่ )งสองม�หน�าที่��เป็�นโครงสร�างที่��ส!าค ญของเย3�อห��มเซลิลิ" แลิะ เป็�นแหลิ�งสะสมพิลิ งงานของส��งม�ชี�ว�ตั

อาหารที่��ม�น!)าม นเป็�นส�วนป็ระกอบ เชี�น เนย น!)ากะที่� เป็�นตั�น

“ ไขม น ให�พิลิ งงาน 9 ก�โลิแคลิอร�/กร ม ”

Page 4: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

สมับั�ติ�ของไขมั�น แลิะน� �มั�นสมับั�ติ�ก�รลิะลิ�ย

1 .เม3�อเที่น!)าม นลิงในน!)า น!)าม นก บน!)าจะไม�รวมเป็�นเน3)อเด�ยวก น เน3�องจาก น!)าเป็�นโมเลิก�ลิที่��ม�ข )ว แตั�น!)าม นเป็�นโมเลิก�ลิไม�ม�ข )วด งน )น น!)าม นแลิะไขม นไม�ม�สมบ ตั�ลิะลิายในน!)า

2. เม3�อเที่น!)าม นลิงในเอที่านอลิ น!)าม นแลิะไขม นจะลิะลิายได�น�อยในเอที่านอลิ

3. เม3�อเที่น!)าม นลิงในเฮกเซน น!)าม นแลิะไขม นลิะลิายได�ด�ในเฮกเซนเน3�องจาก ที่ )งเฮกเซน แลิะน!)าม นตั�างเป็�นโมเลิก�ลิไม�ม�ข )วด งน )น น!)าม นแลิะไขม นลิะลิายได�ด�ในตั วที่!าลิะลิายอ�นที่ร�ย"

Page 5: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ปฏิ�ก�ร�ย�ของไขมั�นแลิะน� �มั�น

จากป็ฏิ�ก�ร�ยาข�างตั�น พิบว�าไขม น 1 โมเลิก�ลิ เก�ดจากกลิ�เซอรอลิ 1 โมเลิก�ลิ (แอลิกฮอลิ")รวมก บ กรดไขม น 3

โมเลิก�ลิ (กรดคาร"บอกซ�ลิ�ก) ไขม นที่��พิบส�วนใหญ�เป็�น ไตัรเอสเตัอร"ของกลิ�เซอรอลิ จ5งเร�ยกว�า ไตัรกลิ�เซอไรด" หร3อไตัร“ ”

เอซ�ลิกลิ�เซอรอลิ

H+

Page 6: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

โครงสร��งของไขมั�นแลิะน� �มั�น

โดย R R’ R’’ แที่นหม'�แอลิค�ลิในโมเลิก�ลิกรดไขม น

ซ5�งอาจเหม3อนหร3อตั�างก นก0ได� ส�วนใหญ�ป็ระกอบด�วย

คาร"บอนจ!านวนเป็�นเลิขค'�ตั )งแตั� 12-24 อะตัอม แลิะ

ม�โครงสร�างเป็�นโซ�ตัรง

ส�ติรโครงสร��งทั่��วไปของไติรกลิ!เซอรไรด$ ด�งน!

Page 7: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ชน�ดของกรดไขมั�นกรดไขม นแบ�งออกเป็�น 2 ป็ระเภที่ ค3อ1 .กรดไขม นอ��มตั ว

จะพิบหม'�แอลิค�ลิในกรดไขม นอ��มตั วม�เฉพิาะพิ นธะเด��ยวเที่�าน )น

ส�วนใหญ�พิบไขม นจากส ตัว" เชี�น ไขว ว จะเป็�นของแข0งในอ�ณหภ'ม�ห�อง

น!)าม นแลิะไขม นที่��ม�กรดไขม นอ��มตั วมาก จะเก�ดเขม�าน�อย

ไม�ค�อยเหม0นห3น ฟอกส� Br2 ได�น�อย ม�จ�ดเด3อดส'งกว�าน!)าม นแลิะไขม น

ที่��ม�กรดไม�อ��มตั วมาก เหมาะแก�การที่อดอาหารตั วอย�าง กรดลิอร�ก, กรดสเตั�ยร�ก, กรดไมร�สตั�

ก, กรดป็าลิ"ม�ตั�ก

Page 8: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ชน�ดของกรดไขมั�น

2 .กรดไขม นไม�อ��มตั วจะพิบพิ นธะค'�ในหม'�แอลิค�ลิ อย�างน�อย 1 พิ นธะ

ส�วนใหญ�พิบในน!)าม นที่��ม�พิ3ชีเป็�นองค"ป็ระกอบ เชี�น น!)าม นมะกอก

น!)าม นข�าวโพิด แลิะน!)าม นถ้ �วเหลิ3อง ซ5�งจะเก�ดเขม�ามาก เหม0นห3นง�าย

ฟอกส� Br2 ได�มาก เหมาะแก�การผั ดเที่�าน )น เน3�องจากม�พิ นธะค'�

เม3�อให�ความร�อนนานๆ จะเก�ดสารอน�ม'ลิอ�สระตั วอย�าง กรดโอเลิอ�ก, กรดไลิโนเลิอ�ก, กรดไลิโน

เลิน�ก

Page 9: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ติ�วอย&�งของกรดไขมั�น

Page 10: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ก�รเหมั(นห)นการเหม0นห3นเก�ดจาก

O2 เข�าที่!าป็ฏิ�ก�ร�ยาก บตั!าแหน�งพิ นธะค'� ได�แอลิด�ไฮด" แลิะกรดไขม นโมเลิก�ลิเลิ0กๆ ที่��ม�กลิ��นเหม0นห3น

เก�ดจากป็ฏิ�ก�ร�ยาไฮโดรไลิซ�สระหว�างไขม นก บน!)า โดยม�เอนไซม"จากจ�ลิ�นที่ร�ย"เป็�นตั วเร�ง ได�กรดไขม นโมเลิก�ลิเลิ0กๆ ที่��ม�กลิ��นเหม0นห3นด งน )นการเก0บน!)าม นแลิะไขม นที่!าได�โดยเก0บในที่��ม�อ�ณหภ'ม�ตั!�า แลิะ

ในภาชีนะป็9ด แตั�น!)าม นพิ3ชีโดยที่ �วไป็ม�การเตั�มสารเคม�บางชีน�ด เชี�น

สาร BHA หร3อ BHT ซ5�งชี�วยป็:องก นการเหม0นห3นได�

Page 11: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

   

สบั�&สบ'�  ( Soap )  ค3อ  ผัลิ�ตัภ ณฑ์"ป็ระเภที่สารลิดแรงตั5งผั�ว

ที่��ม�ป็ระจ�ลิบ ( Anionic Surfactant )  ซ5�งผัลิ�ตัจาก น!)าม นหร3อไขม นจากพิ3ชีแลิะส ตัว"  - สบ'� ใชี�ร�วมก บน!)า ในการชี!าระลิ�าง แลิะ ที่!าความสะอาด

ร�างกาย  ( ในขณะ อาบน!)า  ลิ�างหน�า  ลิ�างม3อ  ฯลิฯ )  - กระบวนการผัลิ�ตัสบ'� ซ5�งม�ชี3�อเร�ยกเฉพิาะว�า 

Saponification  เป็�น การที่!าป็ฏิ�ก�ร�ยาเคม� ระหว�าง  น!)าม นหร3อไขม นจากพิ3ชีแลิะส ตัว"  แลิะ  ด�างแก� เชี�น  โซเด�ยมไฮดรอกไซด"(Sodium hydroxide) หร3อ โป็แตัสเซ�ยมไฮดรอกไซด" (Potassium hydroxide)  โดย จะได� กลิ�เซอรอลิ (Glycerol) เป็�นผัลิพิลิอยได�  ( By - Product ) 

สบ'� ที่��ผัลิ�ตัโดยใชี� โซเด�ยมไฮดรอกไซด" (Sodium hydroxide) จะม�ลิ กษณะเป็�นก�อนที่��ม�ความแข0ง แตั�ย งสามารถ้บ�บอ ดให�เป็�นร'ป็ที่รงตั�างๆได�  แลิะ ลิะลิายน!)าได�น�อย  สบ'� ที่��ผัลิ�ตัโดยใชี� โป็แตัสเซ�ยมไฮดรอกไซด" (Potassium hydroxide)   จะม�ลิ กษณะอ�อนน��มหร3อเป็�นของเหลิว ลิะลิายน!)าได�ด�  ( แลิะเร�ยกว�า สบ'�เหลิว )

Page 12: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ส&วนประกอบัของสบั�&  • เกลิ3อโซเด�ยมของกรดไขม น  • น!)า • กลิ�เซอรอลิ (Glycerol)  • โซเด�ยมคลิอไรด" (Sodium chloride) หร3อ

เกลิ3อแกง• ส�วนป็ระกอบ / สารป็ร บป็ร�งค�ณสมบ ตั� อ3�นๆ 

สารร กษาสภาพิความชี3)นของก�อนสบ'�  สารชี�วยจ บ แคลิเซ�ยมแลิะแมกน�เซ�ยมในน!)ากระด�าง สารชี�วยให�ผั�วน��มแลิะไม�แห�งแตัก  กรดไขม น  ( Fatty Acids ) กรดบอร�ก  (Boric Acid)  สารตั�อตั�านแบคที่�เร�ย  ( Antibacterial )  ผังชี�วยข ดผั�วแลิะข�)ไคลิ  น!)าหอม หร3อ สารให�กลิ��นหอม  ( Perfume  / 

Fragrance)    ส�  ( Colorant ) 

Page 13: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ฟอสโฟลิ�พิ�ด (phospholipid) เป็�นลิ�พิ�ดที่��ป็ระกอบด�วยหม'�ฟอสเฟตัเอสเที่อร" สารพิวกน�)พิบเป็�นส�วนป็ระกอบของเย3�อห��มเซลิลิ" (cell membrane) ซ5�งที่!าหน�าที่��เลิ3อกให�สารบางชีน�ดผั�านเข�าไป็ภายในเซลิลิ"ได� พิบมากในส�วนสมองแลิะเส�นป็ระสาที่

ฟอสโฟลิ�พิ�ด 1 โมเลิก�ลิ เก�ดจากการรวมตั วของกลิ�เซอรอลิ 1 โมเลิก�ลิ กรดไขม น 2 โมเลิก�ลิ แลิะหม'�ฟอสเฟตัอ�ก 1 หม'�   ส'ตัรที่ �วไป็ของฟอสโฟลิ�พิ�ดเป็�นด งน�)

ส'ตัรที่ �วไป็ของฟอสโฟลิ�พิ�ด X   ค3อส�วนที่��ม�ข )ว R1 , R2  ค3อส�วนที่��เป็�นไฮโดรคาร"บอน

ฟอสโฟลิ�พิ�ด

Page 14: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ฟอสโฟลิ�พิ�ด

Page 15: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

เม3�อฟอสโฟลิ�พิ�ดอย'�ในน!)าหร3อในสารลิะลิายที่��ม�น!)าเป็�นตั วที่!าลิะลิาย อาจเก�ดเป็�นโครงสร�าง 2 ชี )น โดยม�ส�วนที่��เป็�นไฮโดรคาร"บอนห นเข�าหาก น แลิะส�วนที่��ม�ข )วห นเข�าหาโมเลิก�ลิของน!)า ถ้�าฟอสโฟลิ�พิ�ดม�โมเลิก�ลิขนาดใหญ� โครงสร�าง 2 ชี )นสามารถ้เชี3�อมตั�อก นเป็�นวง

 

โครงสร�าง 2 ชี )นของฟอสโฟลิ�พิ�ด

โครงสร�าง 2 ชี )นสามารถ้เชี3�อมตั�อเป็�น

วง 

ฟอสโฟลิ�พิ�ด

Page 16: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ฟอสโฟลิ�พิ�ดแบ�งเป็�น 2 ป็ระเภที่ ค3อฟอลิโฟกลิ�เซอไรด" แลิะ สฟ9งโกลิ�พิ�ด ตั วอย�างของฟอสโฟลิ�พิ�ด เชี�น เลิซ�ตั�น (lecithin) พิบมากในเน3)อเย3�อของคนแลิะส ตัว" เลิซ�ตั�นที่!าหน�าที่��เป็�นตั วที่!าลิะลิายคอเลิสเที่อรอลิไตัรกลิ�เซอไรด" แลิะไขม นที่��อย'�ในหลิอดเลิ3อดให�แตักตั วเป็�นอน�ภาคเลิ0ก ๆ เป็�นเน3)อเด�ยวก บเลิ3อด เป็�นการชี�วยป็:องก นไม�ให�ไขม นไป็เกาะที่��ผัน งหลิอดเลิ3อด

อาหารที่��ม�เลิซ�ตั�นส'ง ได�แก� ตั บ เน3)อว ว ไข� เนยแข0ง ถ้ �วเหลิ3อง ข�าวโพิด ข�าวโอตั ข�าวสาลิ�  ซ5�งป็กตั�ร�างกายสามารถ้สร�างเลิซ�ตั�นได�เอง

ฟอสโฟลิ�พิ�ด

Page 17: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ไข (wax) เป็�นลิ�พิ�ดที่��พิบที่ )งพิ3ชีแลิะส ตัว" เป็�นของแข0งแลิะไม�ลิะลิายน!)า พิบเป็�นสารเคลิ3อบเส�นผัม ขนนก แลิะขนส ตัว"ตั�าง ๆ ที่!าให�ม�ลิ กษณะเป็�นเงาแลิะเพิ3�อป็:องก นการส'ญเส�ยน!)า ไขย งข บจากห'ที่��เร�ยกว�าข�)ห' (ear wax) เพิ3�อป็:องก นการกระที่บกระเที่3อนของเย3�อห' นอกจากน�)ย งม�ไขที่��ข บออกจากตั�อไขม นใตั�ผั�วหน งเพิ3�อป็:องก นการระเหยของน!)า ที่!าให�ผั�วหน งม�ความชี��มชี3)นอย'�เสมอ ในพิ3ชีม กพิบเป็�นสารเคลิ3อบผั�วของใบไม�แลิะเป็ลิ3อกไม�เพิ3�อป็:องก นการส'ญเส�ยน!)า

ไข (W AX)

Page 18: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ไข (W AX)

ส�วนที่��มาจากกรด ส�วนที่��มาจากแอลิกอฮอลิ"

ส'ตัรโครงสร�างที่ �วไป็ของไข

Miricyl palmitate

Cetyl palmitate

Page 19: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

องค$ประกอบัของไข

ไข เป็�นของผัสมของเอสเที่อร"ที่��เก�ดจากกรดไขม น แลิะแอลิกอฮอลิ"ที่��ม�โซ�ยาว ส�วนที่��มาจากกรดไขม นจะม�จ!านวนอะตัอมคาร"บอนเป็�นเลิขค'� ระหว�าง 14 – 36 อะตัอม ส!าหร บส�วนที่��มาจากแอลิกฮอลิ"ม�จ!านวนอะตัอมคาร"บอนเป็�นเลิขค'�เชี�นก น ระหว�าง 16 – 30 อะตัอม 

ตั วอย�างของไขที่��เก�ดข5)นในธรรมชีาตั� ได�แก� • ไมร�ซ�ลิป็าลิ"ม�เตัตั (myricyl palmitate) ซ5�งพิบในข�)ผั5)ง (beewax) เก�ดจาก ไมร�คอลิแอลิกอฮอลิ" (myricol alcohol) + กรดป็าลิ"ม�ตั�ก (palmitic acid) 

• เซที่�ลิป็าลิ"ม�เตัตั (cetyl palmitate) ซ5�งพิบในไขป็ลิาวาฬ เก�ดจาก

เซที่�ลิแอลิกอฮอลิ" (cetyl alcohol) + กรดป็าลิ"ม�ตั�ก  เป็�นตั�น

Page 20: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

 

Palmitic acid

Myricol alcohol

ข�)ผั5)งไมร�ซ�ลิป็าลิ"ม�เตัตั (myricyl palmita

te) 

ไขเป็�นของแข0งที่��ม�จ�ดหลิอมเหลิวตั!�า ม�หลิายชีน�ด ข5)นอย'�ก บชีน�ดของกรดแลิะแอลิกอฮอลิ"ที่��เป็�นองค"ป็ระกอบ ไขที่�กชีน�ดไม�ลิะลิายน!)า ไขที่��พิบม กเคลิ3อบอย'�ที่��ผั�วของใบไม�หร3อผัลิไม� แลิะที่��ผั�วหน งหร3อขนส ตัว" ที่!าหน�าที่��หลิ�อลิ3�นหร3อป็:องก นการส'ญเส�ยน!)า ป็@จจ�บ นม�การน!าไขมาเคลิ3อบผั�วผัลิไม�เพิ3�อชี�วยย3ดอาย�ในการเก0บร กษา

Page 21: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

สเติอรอยด$ ( Steroid )เป็�นกลิ��มของลิ�พิ�ดที่��ม�โครงสร�างเฉพิาะ

ป็ระกอบด�วยโครงสร�างพิ3)นฐานที่��เป็�นวงคาร"บอน 6 อะตัอม 3วง ก บวงคาร"บอน 5 อะตัอม 1 วงเชี3�อมตั�อก น สเตัอรอยด"ไม�ลิะลิายน!)าแตั�ลิะลิายได�ในไขม นหร3อตั วที่!าลิะลิายอ�นที่ร�ย" สารป็ระเภที่คอเลิสเที่อรอลิ ฮอร"โมนอะดร�โนคอร"ตั�คอยด" ฮอร"โมนเพิศ แลิะกรดน!)าด�

โครงสร��งพิ) นฐ�นของสเติอรอยด$

Page 22: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

คอเลิสเทั่อรอลิ

คอเลิสเที่อรอลิม กพิบในส ตัว" คอเลิสเที่อรอลิที่��ส งเคราะห"ข5)นในร�างกายที่!าหน�าที่��เป็�นสารตั )งตั�นส!าหร บการส งเคราะห"สเตัอรอยด"อ3�นในร�างกาย เชี�น การส งเคราะห"กรดน!)าด� การส งเคราะหCฮอร"โมนโป็รเจสเตัอโรน เที่สโที่สเตัอโรน แลิะอ�สโที่รเจน รวมที่ )งการส งเคราะห"ว�ตัาม�น D ที่��ผั�วหน งด�วย แม�ว�าคอเลิสเที่อรอลิจะม�ความจ!าเป็�นส!าหร บการด!ารงชี�ว�ตั แตั�ถ้�าม�ป็ร�มาณมากจะสะสมแลิะเกาะที่��ผัน งหลิอดเลิ3อด ที่!าให�เก�ดการอ�ดตั นของหลิอดเลิ3อดได� ถ้�าเก�ดก บหลิอดเลิ3อดใหญ�ที่��น!าเลิ3อดเข�าส'�ห วใจจะที่!าให�เก�ดโรคห วใจขาดเลิ3อดซ5�งอ นตัรายมาก ม�ผัลิให�กลิ�ามเน3)อห วใจถ้'กที่!าลิาย แลิะอาจที่!าให�เส�ยชี�ว�ตัได�ในที่��ส�ด

Page 23: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ค-ณสมับั�ติ�ของคอเลิสเทั่อรอลิคอเลิสเตัอรอลิลิะลิายในน!)าได�น�อยมากเพิราะ

โมเลิก�ลิของม นม�ส�วนที่��เป็�นไขม นอย'�มาก ด งน )นการเคลิ3�อนย�ายของม นในกระแสเลิ3อดจ5งตั�องเกาะตั วไป็ก บ ไลิโป็โป็รตั�น (lipoprotein) ไลิโป็โป็รตั�นขนาดใหญ�ที่��ส�ดที่��ที่!าหน�าที่��ขนคอเลิสเตัอรอลิแลิะไขม นอ3�นๆเชี�น ไตัรกลิ�เซอไรด" (triglyceride) จากลิ!าไส�เลิ0กไป็ย งตั บชี3�อ ไคโลิไมครอน (chylomicron) ในตั บอน�ภาค ไคโลิไมครอน จะจ บตั วก บไตัรกลิ�เซอไรด" แลิะคอเลิสเตัอรอลิ แลิ�วเป็ลิ��ยนเป็�นไลิโป็โป็รตั�น-ความหนาแน�นตั!�า (low-density lipoprotein-LDL) แลิ�วจะเคลิ3�อนย�ายไตัรกลิ�เซอไรด" แลิะคอเลิสเตัอรอลิไป็ย งเซลิลิ"อ3�นๆ ของร�างกาย ส�วนไลิโป็โป็รตั�น-ความหนาแน�นส'ง (High density lipoprotein-HDL) จะที่!าหน�าที่��ขนส�งคอเลิสเตัอรอลิจากเซลิลิ"ตั�างๆ ที่ �วร�างกายกลิ บมาที่��ตั บ เพิ3�อก!าจ ด

Page 24: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ฮอร$โมันอะดร!โนคอร$ติ�คอยด$ เก��ยวข�องก บกระบวนการควบค�มสมด�ลิของน!)าแลิะอ�เลิ0กโที่รไลิตั" รวมที่ )งกระบวนการเผัาผัลิาญโป็รตั�นแลิะคาร"โบไฮเดรตั เชี�น คอร"ตั�โซน คอร"ตั�ซอลิ จะที่!าหน�าที่��เพิ��มระด บกลิ'โคสในกระแสเลิ3อดเม3�อร�างกายอย'�ในสภาวะเคร�ยด

โครงสร�างของอะดร�โนคอร"ตั�คอยด"

โครงสร�างของคอร"ตั�ซอลิ

แลิะ คอร"ตั�โซน

Page 25: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ฮอร$โมันเพิศฮอร"โมนเพิศชีายที่��ส!าค ญที่��ส�ดค3อ เที่สโที่สเที่อโรน

ฮอร"โมนน�)จะที่!าหน�าที่��ควบค�มการเจร�ญเตั�บโตัของอว ยวะส3บพิ นธ�" รวมที่ )งการพิ ฒนาโครงสร�างกลิ�ามเน3)อแลิะลิ กษณะเส�ยงของเพิศชีาย ฮอร"โมนเพิศ ได�แก� อ�สโที่รเจน ม�หน�าที่��ควบค�มการเจร�ญเตั�บโตัของอว ยวะเพิศแลิะแสดงลิ กษณะที่างเพิศหญ�ง ควบค�มการสร�างแลิะการหลิ�ดลิอกของเย3�อบ�มดลิ'กก�อนแลิะหลิ งม�ป็ระจ!าเด3อน

Page 26: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

กรดน� �ด! ผัลิ�ตัจากคอเลิสเที่อรอลิที่��ตั บแลิะเก0บสะสมไว�ในถ้�งน!)าด� กรดน!)าด�ที่��ส!าค ญ ได�แก� กรดโคลิ�ก กรดน�)จะชี�วยที่!าให�ไขม นแตักตั วในลิ!าไส�เลิ0กแลิะย งชี�วยลิะลิายคอลิเสเที่อรอลิ ที่��อย'�ในอาหารได�อ�ก เม3�อพิ�จารณาโครงสร�างข�ง

กรดโคลิ�กแลิ�วจะพิบว�าม�ส�วนป็ลิาย ค3อหม'�คาร"บอกซ�ลิที่��ม�ข )ว แลิะส�วนที่��เหลิ3อเป็�นส�วนที่��ไม�ม�ข )ว กรดโคลิ�กจ5งที่!าหน�าที่��ในร�างกายคลิ�ายก บสบ'�ที่��จ บไขม นในการชีะลิ�างกรดโคลิ�กใชี�ส�วนหางที่��ไม�ม�ข )วลิ�อมน!)าม นที่��ร บป็ระที่านเข�าไป็ เก�ดเป็�นไมเซลิลิ"เลิ0กๆ จ!านวนมาก ที่!าให�เอนไซม"ไลิเป็สเข�าไป็ย�อยสลิายพิ นธะเอสเที่อร"ของไตัรกลิ�เซอไรด"ได�ด�

โครงสร�างของกรดโคลิ�ก

Page 27: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ค��ถ�มั

1. ลิ�พิ�ด ป็ระกอบด�วยธาตั�ใดเป็�นหลิ ก1) C , H , N2) C , H , O3) C , O , N4) P , O , N

Page 28: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

เฉลิย

ข�อ 2 เพิราะ ลิ�พิ�ด ป็ระกอบด�วยธาตั� C , H , O เป็�นหลิ ก แลิะ บางชีน�ดอาจม� N , P เป็�นองค"ป็ระกอบด�วย

Page 29: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ค��ถ�มั

2. ไขม นแลิะน!)าม นเก�ดจาก1 )กรดไขม น แลิะ กลิ�เซอไรด"2) กรดเกลิ3อแลิะ กลิ�เซอรอลิ3) กรดไขม น แลิะ กลิ�เซอรอลิ4) กรดอะม�โน แลิะ แอลิด�ไฮด"

Page 30: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

เฉลิย

ข�อ 3 เพิราะ ไขม น แลิะน!)าม น เป็�นเอสเตัอร"ที่��เก�ดจาก กรดไขม น แลิะ กลิ�เซอรอลิ

Page 31: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ค��ถ�มั

3. กระบวนการผัลิ�ดสบ'� เร�ยกว�ากระบวนการอะไร

Page 32: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

เฉลิย

กระบวนการผัลิ�ดสบ'� เร�ยกว�า

กระบวนการ Saponific

ation

Page 33: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ค��ถ�มั

4. ฟอสโฟลิ�พิ�ดสามารถ้พิบได�ในส�วนใด

Page 34: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

เฉลิย

ฟอสโฟลิ�พิ�ดสามารถ้พิบได�ในเย3�อห��มเซลิลิ" (cell membrane) ซ5�งที่!าหน�าที่��เลิ3อกให�สารบางชีน�ดผั�านเข�าไป็ภายในเซลิลิ"ได� แลิะ พิบมากในส�วนสมองแลิะเส�นป็ระสาที่

Page 35: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

ค��ถ�มั

5. จงบอกโครงสร�างพิ3)นฐานของสเตัอรอยด" พิร�อมยกตั วอย�างของสารสเตัอรอยด"

Page 36: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

เฉลิย

โครงสร�างพิ3)นฐาน เป็�นวงคาร"บอน 6 อะตัอม 3วง ก บวงคาร"บอน 5 อะตัอม 1 วงเชี3�อมตั�อก น ตั วอย�างสารสเตัอรอยด" เชี�น กรดน!)าด� ฮอร"โมนเพิศ เป็�นตั�น

Page 37: ม.5 เคมีอินทรีย์ เรื่อง ลิพิด

จ ดที่!าโดยน.ส.ธ ญชีนก พิ� �มเพิ0ชีรป็ระสาร

เลิขที่�� 39นายกฤษด�F กลิ ดเจร�ญ เลิขที่�� 41นายจ�รพิ ส เลิ��ยงสก�ลิ เลิขที่�� 42นายณ ฐดน ย แจ�งบ!าร�ง เลิขที่��

43นายธ�รภ ที่ร ส�เมธวรการ เลิขที่��

44