125
ชื่อผลงานวิจัย พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เพื่อเสริมสร้างทักษะความรูและจิตวิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศสาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ 1 ผู้ทาวิจัย นายสุริยา จุมพลหลา และคณะ ปี พ.. 2560 สถานศึกษา โรงเรียนวัดมะพร้าวเตี้ย เขตภาษีเจริญ บทคัดย่อ รายงาน พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เพื่อเสริมสร้างทักษะความรู้และจิตวิทยา ศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศสาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ 1 มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อ ศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เพื่อเสริมสร้างทักษะ ความรู้ และจิต วิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศ สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 2) เพื่อพัฒนารูปแบบ การจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เพื่อเสริมสร้างทักษะ ความรู้ และจิตวิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศ สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ เพื่อเสริมสร้าง ทักษะ ความรู้ และจิตวิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศ สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 4) เพื่อประเมินผลและปรับปรุงรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เพื่อเสริมสร้างทักษะ ความรู้ และจิตวิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศ สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 4.1) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิทางการเรียนก่อนเรียนและหลังการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เพื่อเสริมสร้างทักษะ ความรูและจิตวิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศ สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 4.2) เพื่อ เปรียบเทียบทักษะ ความรู้หลังการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เพื่อเสริมสร้างทักษะ ความรู้ และ จิตวิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศ สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 4.3) เพื่อประเมินจิต วิทยาศาสตร์ หลังการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เพื่อเสริมสร้างทักษะ ความรู้ และจิต วิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศ สาหรับนักเรียน ชั้น มัธยมศึกษาปีท1 4.4) เพื่อศึกษาความ พึงพอใจของนักเรียนหลังการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เพื่อเสริมสร้างทักษะ ความรู้ และจิต วิทยาศาสตร์ วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง บรรยากาศ สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีท1 การดาเนินการวิจัยใน ครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา ( Research and Development) 3 ขั้นตอน คือ ขั้นที่ 1 D: Diagnosis of needs (การวินิจฉัยและออกแบบการเรียนรู้ ) ขั้นที่ 2 R: Research in effective learning environment (การใช้วิจัยเพื่อพัฒนาสิ่งแวดล้อมการเรียนรู้ซึ่งใน ที่นี้สิ่งแวดล้อมการเรียนรู้หมายถึงการจัดการเรียนรู้และการ จัดการชั้นเรียน ) ขั้นที่ 3 U: Universal Design for learning (เป็นขั้นการประเมิน) กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการ วิจัย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท1 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์ โรงเรียนวัดมะพร้าวเตี้ย จานวน 30 คน

ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ชอผลงานวจย พฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ” ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1

ผท าวจย นายสรยา จมพลหลา และคณะ

ป พ.ศ. 2560

สถานศกษา โรงเรยนวดมะพราวเตย เขตภาษเจรญ

บทคดยอ

รายงาน พฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ” ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 มวตถประสงค 1) เพอศกษาขอมลพนฐานในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 2) เพอพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 3) เพอทดลองใชรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 4) เพอประเมนผลและปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 4.1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 4.2) เพอเปรยบเทยบทกษะ ความรหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 4.3) เพอประเมนจตวทยาศาสตร หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชน มธยมศกษาปท 1 4.4) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 การด าเนนการวจยในครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development) 3 ขนตอน คอ ขนท 1 D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) ขนท 2 R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงใน ทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) ขนท 3 U: Universal Design for learning (เปนขนการประเมน) กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แผนการเรยนวทยาศาสตร โรงเรยนวดมะพราวเตย จ านวน 30 คน

Page 2: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ผลการวจยพบวา รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร (DRU MODEL: YPF MOEDL) รปแบบการจดการเรยนรทสรางขนมความเหมาะสมและสอดคลองเชงโครงสราง สามารถน าไปทดลองใชไดคาประสทธภาพคาของรปแบบการจดการเรยนรเทากบ 77.27/79.61 สงกวาเกณฑ 75/75 หลงการใชรปแบบการจดการเรยนร รปแบบการการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU MODEL: YPF MOEDL) โดยภาพรวมอยในระดบสงมาก สงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 หลงเรยนโดยใชรปแบบ

การจดการเรยนรวทยาศาสตร (DRU MODEL: YPF MOEDL) พฒนาขนหลงเรยน มคาเฉลย ( =4.90 , S.D. = 0.20) อยในระดบมากทสด เมอพจารณาหลายดาน ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานความสนใจใฝร มคาเฉลย

( =4.90 , S.D. = 0.20) อยในระดบมากทสดความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร (DRU MODEL: YPF MOEDL) ในภาพรวมนกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด และเมอแยกหลายดานในภาพรวมดานพฤตกรรมจตวทยาศาสตร นกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด ในดานกระบวนการจดการเรยนร ในภาพรวมนกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด

Page 3: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ปจจบนเปนยคทโลกมความเจรญกาวหนาอยางรวดเรว อนสบเนองมาจากการใชเทคโนโลยเพอ

เชอมโยงขอมลตางๆของทกภมภาคของโลกเขาดวยกน กระแสการปรบเปลยนทางสงคมทเกดขนในศตวรรษท

21 สงผลตอวถการด ารงชพของสงคมอยางทวถง ครจงตองมความตนตวและเตรยมพรอมในการจดการเรยนร

เพอเตรยมความพรอมใหนกเรยนมทกษะส าหรบการออกไปด ารงชวตในโลกศตวรรษท 21 ทส าคญทสด คอ

ทกษะการเรยนร (LEARNING Skill) สงผลใหมการเปลยนแปลงการจดการเรยนรเพอใหเดกในศตวรรษท 21

น มความร ความสามารถ และทกษะจ าเปน ซงเปนผลมาจากการปฏรปเปลยนแปลงรปแบบการจดการเรยน

การสอน ตลอดจนการเตรยมความพรอมดานตางๆ ทเปนปจจยสนบสนนทจะท าใหเกดการเรยนรดงกลาว

การเรยนรในศตวรรษท 21 เปนการก าหนดแนวทางยทธศาสตรในการจดการเรยนร โดยรวมกนสรางรปแบบ

และแนวปฏบตในการเสรมสรางประสทธภาพของการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 โดยเนนทองคความร

ทกษะ ความเชยวชาญและสมรรถนะทเกดกบผเรยน เพอใชในการด ารงชวตในสงคมแหงความเปลยนแปลงใน

ปจจบน (ศรวรรณ ฉตรมณรงเจรญ และวรางคณา ทองนพคณ. 2556 : 1-3) สอดคลองกบนโยบายของ

กระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชนของชาตเขาสโลกศตวรรษท 21 โดยมงสงเสรมใหผเรยนมคณธรรม

รกความเปนไทย มทกษะการคดวเคราะห คดสรางสรรค มทกษะดานเทคโนโลยสามารถท างานและอยรวมกบ

ผอนไดอยางสนต (กระทรวงศกษาธการ. 2552 : 2) จงเกดการปฏรปการศกษาของไทยอยางตอเนองภายใต

กฎหมายการศกษาหลกพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช 2542 มความตองการจดการศกษาเพอ

พฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรมมจรยธรรมและ

วฒนธรรมในการด ารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข การจดการศกษาตองยดหลกผเรยนทก

คนมความสามารถในการเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความส าคญมากทสด กระบวนการ

จดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาศกยภาพ สวนการจดกระบวนการเรยนร ไดเนนให

สถานศกษาและหนวยงานทเกยวของ จดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนด

ของผเรยนโดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญ

สถานการณและการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา และจดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจาก

ประสบการณจรง ฝกปฏบต ใหท าได คดเปน รกการอานและใฝเรยนรอยางตอเนอง ในสวนของการเรยนร

วทยาศาสตรนนตองใหเกดทงความร ทกษะ และเจตคตดานวทยาศาสตรรวมทงความรความเขาใจแล ะ

Page 4: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ประสบการณเรองการจดการ การบ ารงรกษา และการใชทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดลยงยน

(พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542.2542 : 1-8)

จากขอคนพบในการศกษาวจยและตดตามผลการใชหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2542

ในชวงระยะ 6 ปทผานมา (ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2546ก, 2546ข, 2548ก, 2548ข ;

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2547 ; ส านกผตรวจราชการและตดตามประเมนผล, 2548 ; สวมล วอง

ว า น ช แ ล ะ น ง ล ก ษ ณ ว ร ช ช ย , 2547; Nutravong, 2002; Kittsunthorn, 2003, อ า ง ถ ง ใ น

กระทรวงศกษาธการ 2552 : 1) และจดเนนของกระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชนของชาตเขาสโลก

ยคศตวรรษท 21 จงไดมการพฒนาหลกสตรแกนกลางการศกษาพนฐาน พทธศกราช 2551 มงพฒนาผเรยน

ใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอและประกอบอาชพ ก าหนดจดหมายไว 5 ประการ

ดงน 1) มคณธรรม จรยธรรมและคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฎบตตนตาม

หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2) มความรอน

เปนสากลและมความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลยและมทกษะชวต 3) ม

สขภาพกายและสขภาพทด มสขนสยและรกการออกก าลงกาย 4) มความรกชาต มจตส านกในความเปน

พลเมองไทยและพลโลก 4) มความรกชาต มจตส านกในความเปนพลเมองและพลโลก 5) มจตส านกในการ

อนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงท าประโยชนและ

สรางสงทดงามในสงคมและอยรวมกนในสงคมอยางมความสข โดยมงหวงพฒนาผเรยนใหมคณภาพตาม

มาตรฐานการเรยนรซงการพฒนาผเรยนใหบรรลมาตรฐานการเรยนรจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญ 5

ประการ คอ ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา

ความสามารถในการใชทกษะชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย ในสวนของความสามารถในการคด

นนเปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ

และการคดเปนระบบเพอน าไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคม

ไดอยางเหมาะสม มการพฒนาอยางสมดลโดยค านงถงหลกการพฒนาทางสมองและพหปญญา และก าหนด

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด 8 กลมสาระการเรยนร คอ ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม สขศกษาและพลศกษา ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ

โดยเฉพาะกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรมงหวงใหผเรยนรวทยาศาสตรเนนการเชอมโยงความรกบ

กระบวนการ มทกษะส าคญในการคนควาและสรางองคความร โดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร และการ

แกปญหาทหลากหลายใหกบผเรยนมสวนรวมในการเรยนรทกขนตอน มการท ากจกรรมดวยการลงมอปฏบต

จรงอยางหลากหลาย เหมาะสมกบระดบชน (กระทรวงศกษาธการ, 2552 : 2-13)

วทยาศาสตรมบทบาทส าคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตรเกยวของกบทกคน

ทงในชวตประจ าวนและการงานอาชพตางๆ ตลอดจนเทคโนโลยเครองมอ เครองใชและผลผลตตางๆ ทมนษย

Page 5: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ไดใชเพออ านวยความสะดวกในชวตและการงาน ลวนเปนผลของความรวทยาศาสตร ผสมผสานกบความคด

สรางสรรคและศาสตรอนๆ วทยาศาสตรชวยใหมนษยไดพฒนาวธคดทงความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค

คดวเคราะห คดวจารณญาณ มทกษะส าคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปน

ระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลทหลากหลายและประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตรเปน

วฒนธรรมของโลกสมนใหมซงเปนสงคมแหงการเรยนร (Knowledge-based society) ทกคนจ าเปนตอง

ไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจในธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรค

ขน สามารถน าความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค มคณธรรม (ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา .

2551 : 1) เปนทนาสงเกตวา ประเทศในโลกทสามทเจรญกาวหนาไปไดด มกจะมนโยบายวทยาศาสตรท

ชดเจน เปนรปธรรม และตวบงชทวดและเปรยบเทยบได เชน จ านวนนกวทยาศาสตรตอประชากรพนคน

งบประมาณวจยคนควา วทยาศาสตรเปนเปอรเซนตของผลตผลรวมมวล ฯลฯ แตบางประเทศกลบมนโยบายท

หนวงเหนยววทยาศาสตร เปนตน วานโยบายทแบงวทยาศาสตรออกเปนสองประเภท คอประเภททมบทบาท

ในการพฒนาประเทศ และประเทศทไมมบทบาทในการพฒนาประเทศ และรวมการพฒนาวทยาศาสตรมล

ฐาน เชน คณตศาสตร ฟสกส เคม หรอแมแต ชววทยา เขาไวในประเภทหลง หลกสตรการเรยนการสอนใน

ปจจบนของประเทศตางๆ แมแตประเทศเพอนบาน ไดมงไปท Knowledge curriculum ค าวา Knowledge

ในทนหมายถงสงทเรยนร ทสามารถเปลยนไป ใหมมลคาทางเศรษฐกจ หากสงทเรยนรเปลยนไป ใหมมลคา

ทางเศรษฐกจไมได กจะไมนบเปนความร ดงนน หลกการส าคญของการเรยนร คอการเปลยนสงเรยนรใหม

ประโยชนแกตนเองหรอผอนใหได ดงนน ไดมผเสนอแนะวา การเรยนรทางวทยาศาสตร ควรจะเรมดวยการใช

ประโยชนกอน และเขาสทฤษฎภายหลง หรออยางนอย ผสอนนาจะสอนในสงทผเรยนรวา สงทเรยนมหรอจะ

ใหประโยชน แกนกเรยนอยางไรบาง ในขณะทประเทศไทยก าลงพดถง Quantum economy ซงการพฒนา

nano computer และนกฟสกส เคม ชวะ ในอนาคตจะมลกษณะใกลเคยงกนเขาไปยงขน (เฉลยว มณเลศ.

2557 : 1) รฐตองเรงรดและพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอการพฒนาประกอบกนองคการยเนสโกในป

2000 ไดออกมาเสนอใหพลโลกรวทยาศาสตรอยางเพยงพอเพอการด ารงชวตอยางเปนสขและปลอดภยในโลก

ยคโลกาภวฒน การพฒนาใหทกคนรวทยาศาสตรจงมความส าคญในการด ารงชวต ชวยเพมขดความสามารถ

ในการพฒนาเศรษฐกจ (หสชย สทธรกษ. 2551) ดงนน วทยาศาสตรจงเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปน

สงคมแหงการเรยนร การบรณาการความร คณธรรม กระบวนการเรยนร สอดคลองกบเนนใหผเรยนมทกษะ

กระบวนการทางวทยาศาสตรควบคไปพรอมกบการพฒนาการทางความคดในระดบสง อนจะสงผลตอการ

พฒนาความคดทมเหตผล สรางสรรค คดวเคราะห คดอยางมวจารณญาณ เปนทกษะส าคญในการแกปญหา

อยางเปนระบบ

การจดการเรยนรวทยาศาสตรมไดมงเฉพาะตวเนอหาความรแตมความหมายครอบคลมไปถง

กระบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตรอกดวย นนคอ ผเรยนตองไดรบผลผลตทงเนอหาความรและ

Page 6: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ปลกฝงกระบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตรในเวลาเดยวกน (วรรณทพา รอดแรงคา. 2544 : ค)

เพอใหเกดทกษะการเรยนรทง 3 ดาน ไดแก ดานพทธพสย ดานทกษะพสย และดานจตพสย ผเรยนตองได

เรยนรผานกระบวนการเปนผคดลงปฏบต ศกษาคนควาอยางมระบบดวยกจกรรมหลากหลาย ทงการท า

กจกรรมภาคสนาม การสงเกต การส ารวจ ตรวจสอบ การทดลองในหองปฎบตการ การสบคนขอมลจาก

แหลงขอมลปฐมภมและทตยภมการเรยนรของผเรยนจะเกดขนระหวางทผเรยนมสวนรวมผานการท ากจกรรม

เหลานนจงจะมความสามารถในการแกปญหาดวยวธการทางวทยาศาสตรไดพฒนากระบวนการคดขนสง

(สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. 2547 : 9-10) หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551

ก าหนดไววาสาระการเรยนรวทยาศาสตร มงใหมการน าความรและกระบวนการทางวทยาศาสตรไปใชใน

การศกษา คนควาหาความร และแกปญหาอยางเปนระบบ การคดอยางเปนเหตเปนผล คดวเคราะห คด

สรางสรรค และจตวทยาศาสตรผเรยนตองอาศยความรทหลากหลาย เปนเครองมอทจะน าพาตนเองไปส

เปาหมายของหลกสตร สาระการเรยนรวทยาศาสตร เปนสาระทมกระบวนการและขนตอนในการศกษา

ประเดนวทยาศาสตร กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในชนเรยน มกตองมการคดวเคราะหประเดนตางๆ เปน

หลก โดยจะเรมจากการท าความเขาใจประเดนปญหาหรอค าถาม โดยทเดกตองท าความเขาใจกบสถานการณ

นนอยางถองแท มกจะเรมดวยการคดวเคราะหวามองคประกอบใดบางทเกยวของกบสถานการณนนๆ ไม

เพยงแตความรทเกดขนในหองเรยน การพฒนาและปลกฝงทกษะการคดวเคราะหใหเดกจะสามารถท าใหเกด

ความเขาใจเรองราวทเกยวของในชวตประจ าวน และใชความเปนเหตและผลในการตดสนใจแกปญหาทเกดขน

ไดอกดวย (กระทรวงศกษาธการ 2551 : 4-21) การสอนจงเปนเรองส าคญอยางยงในยคปฏรปการศกษาการ

ด าเนนชวตทประสบความสข ความส าเรจ เปนผลมาจากประสทธภาพของการคดกลวธ และทกษะ

กระบวนการคดในลกษณะตางๆ การคดเปนกลไกทส าคญอยางอยางยงในการพฒนาความสามารถทางสมอง

การฝกทกษะการคดและกระบวนการคดจงเปนปจจยทส าคญอยางยงในการพฒนาสตปญญาของเดกเพอจะได

เตบโตเปนผใหญทมคณภาพ โดยเฉพาะการคดอยางมวจารณญาณ (Critical thinking) พมพนธ เดชะคปต

และพเยาว ยนดสข. (2548 : 22) ; สมนก ภททยธน, จฑาทพย ชาตสวรรณ และวภาดา ค าด (2548 : 2)

กลาวถงการคดอยางมวจารณญาณไววา เปนความคดประเภทหนงทจะชวยใหผเรยนสามารถแกปญหาไดอยาง

มประสทธภาพและเปนเครองมอส าหรบการเรยนรอยางตอเนองไดดวยตนเอง อกทงเปนความคดทม

จดมงหมายเพอใชในการพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบโดยอาศยความร ความคด และประสบการณเพอ

น าไปสขอสรปทสมเหตสมผล ดงนน การคดอยางมวจารณญาณสงผลใหสามารถตดสนใจและแกปญหาโดย

การใชเหตผลอยางถกตองเหมาะสมชวยใหสามารถยนหยดไดอยางมนคงในโลกปจจบนและอนาคต

วทยาศาสตร เปนความรทไดจากการศกษาปรากฏการณตางๆทเกดขนในธรรมชาต ซงความรตางๆ

เหลานมอยอยางมากมาย ดงนน เพอความเปนระเบยบจงตองมการจดความรตางๆ ออกเปนหมวดหมตามแต

ละสาขา เชน ถาเปนความรเกยวกบสงมชวตจ าพวกพช หรอพรรณไมตางๆ จดอยในสาขาพฤกษาศาสตร สวน

Page 7: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

เรองทเกยวกบสงมชวตขนาดเลก เชน สตวเซลลเดยวหรอเชอจลนทรย จดอยในสาขาจลชววทยา เปนตน

อยางไรกตามความรทางวทยาศาสตรไดแบงออกอยางกวางๆ เปน 2 ประเภท ตามจดประสงคของการแสวงหา

ความร คอ1) วทยาศาสตรบรสทธ (Pure Science) หรอวทยาศาสตรธรรมชาต (Natural Science) คอ

ความรทางวทยาศาสตรทบรรยายถงความเปนไปของปรากฏการณตางๆ ในธรรมชาต อนประกอบไปดวย

ขอเทจจรง หลกการ ทฤษฏ กฎ และสตรตางๆ เปนความรพนฐานของนกวทยาศาสตร ซงไดมาเพอสนอง

ความตองการอยากรอยากเหน โดยไมค านงถงประโยชนของการคนหา สามารถแบงออกเปนกลมยอยไดอก 3

แขนง คอ (1) วทยาศาสตรกายภาพ (Physical Science) คอ วทยาศาสตรทวาดวยเรองราวตางๆ ของ

สงไมมชวต เชน เคม ฟสกส คณตศาสตร ดาราศาสตร (ราชบณฑตยสถาน , 2542) รวมถงอตนยมวทยา และ

ธรณวทยา เปนตน (2) วทยาศาสตรชวภาพ (Biological Science) คอ วทยาศาสตรทวาดวยเรองราวตางๆ

ของสงมชวต เชน สตววทยา พฤกษศาสตร (ราชบณฑตยสถาน , 2542) จลชววทยา เปนตน (3) วทยาศาสตร

สงคม (Social Science) เปนวทยาศาสตรทศกษาหาความร เพอจดระบบใหมนษยมการด ารงชวตอยดวยกน

อยางมแบบแผน เพอความสงบสขของสงคม ประกอบดวย วชาจตวทยา วชาการศกษา วชารฐศาสตร

เศรษฐศาสตร เปนตน 2) วทยาศาสตรประยกต (Applied Science) วทยาศาสตรประยกต คอ วทยาศาสตร

ทวาดวยเรองราวตางๆทมงประโยชนในทางปฏบตยงกวาทฤษฏ เชนแพทยศาสตร วศวกรรมศาสตร

เกษตรศาสตร (ราชบณฑตยสถาน, 2542)

วทยาศาสตรประยกตเปนวทยาศาสตรทน าเอาความรจากวทยาศาสตรบรสทธ มาประยกตเพอใหเกด

ประโยชนตอสงคมสนองความตองการของมนษยในดานตางๆ เชน การแพทย การเกษตร การอตสาหกรรม

ท าใหเกดสาขาวชาวทยาศาสตรสาขาใหม เชน แพทยศาสตร สตวแพทยศาสตร เกษตรศาสตร วศวกรรม และ

โภชนาการ เปนตน

หากเราพจารณาในสาขาวชาแพทยศาสตร ซงเปนวทยาศาสตรประยกตสาขาหนงน น จะพบวาเปน

การผสมผสานความรจากสาขาวชาวทยาศาสตรบรสทธหลายสาขาประกอบกนเพอประโยชนในการรกษาโรค

โดยไมไดใชความรในวทยาศาสตรบรสทธสาขานนทงหมด ยกตวอยางเชน ความรทางดานชววทยาใชเฉพาะท

เกยวกบเรองการท างานของอวยวะและระบบตางๆ ของรางกาย ความรทางดานฟสกสใชในสวนทเปนเรอง

เกยวกบโครงสรางของรางกายและการเคลอนไหว ใชความรทางดานเคม เชน คณสมบตของสารเคมตางๆ ท

สามารถน ามาท ายารกษาโรค ทางดานจลชววทยาไดแก ความรทเกยวของกบเชอจลนทรย และเชอโรคตางๆ

เปนตน จะเหนไดวาสาขาวชา แพทยศาสตรนนเปนการดงเอาความรบางสวนทเกยวของกบการท างานของ

รางกายมนษย และ การบ าบดรกษาโรคภยไขเจบจากสาขาวชาวทยาศาสตรบรสทธหลายๆแขนงมาประยกต

รวมกนเพอประโยชนทางดานใดดานหนงเทานน โดยสรป คอ วทยาศาสตรบรสทธเปนความรในเรองตางๆ ซง

มกเปนสาขาวทยาศาสตรพนฐาน ทมลกษณะเปนทฤษฏ หลกการ กฎ หรอสตรตางๆ เชน ฟสกส เคม

ชววทยา เปนตน สวนวทยาศาสตรประยกตเปนการใชความรเพอใหเกดประโยชน โดยเนนในทางปฏบต

Page 8: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

มากกวาทฤษฎ และมกเปนสาขาวชาเฉพาะทาง เชน แพทยศาสตร วศวกรรมศาสตร เกษตรศาสตร

วทยาศาสตรสงแวดลอม เปนตน จงจ าเปนตองใหผเรยนไดเกดการเรยนรทรจรง รลกดวยความเขาใจ มความร

พนฐานมากพอเพยงทสามารถน าไปใช ในการแกปญหาตาง ๆ ได การสอนใหผเรยนคดเปน ท าเปน แกปญหา

เปนนนเปนสงส าคญทจะพฒนาใหผ เรยนมความสามารถแสดงความคดอยางชดเจน สมเหตสมผล ม

วจารณญาณ เปนผรจรงใฝแสวงหาความร กลาแสดงความรและความคด เสยสละเพอสวนรวม มน าใจและ

สามารถท างานรวมกบผอนไดอยางมความสข

สภาพการจดการศกษาของไทยในปจจบนถงแมจะมนโยบายระดบประเทศในการสงเสรมการจด

การศกษา อาท เชน นโยบายในการปฏรปการศกษาและการมงเนนการจดการเรยนรเพอพฒนาดานการคด ม

ความมงหวงใหเดกและเยาวชนแสดงความคดและความสามารถวเคราะห เนนระบบการจดการเรยนรใหคนคด

เปน วเคราะหเปน กจกรรมการเรยนรควรฝกฝนใหนกเรยนเปนคนชางคด และคดเปนกระบวนการ รจกคด

วเคราะหและแกปญหาดวยตวเองอยางมเหตผล คนหาความรดวยตนเองได แตในปจจบนพบปญหาทตองเรง

ด าเนนการพฒนาใหประสบผลส าเรจตามนโยบายรฐบาลดานการศกษาทส าคญในหลายประเดน ทส าคญคอ

ปญหาเรองคณภาพการศกษาและสตปญญาของเดก กลาวคอ การพฒนาทผานมาท าใหเดกและเยาวชนม

โอกาสทางการศกษาเพมขน อตราการรหนงสอและระดบการศกษาเฉลยของคนไทยมแนวโนมสงขน แต

ผลสมฤทธทางการเรยนกลบลดลง ไมวาจะเปนการทดสอบระดบชาต(O-Net, GAT/PAT) หรอการทดสอบ

ผลสมฤทธทางการเรยนนานาชาต(โครงการ PISA และ TIMSS) สถตและตวชวดทเกยวของกบการพฒนา

คณภาพทางการศกษา ตามนโยบายของรฐบาลในสวนของมาตรการการเพมผลสมฤทธทางการศกษา

(Measure of Achievement) ทกระดบชน ผลการทดสอบตาง ๆ สะทอนถงสถานการณการเรยนรทาง

วทยาศาสตรของเดกไทยลาหลงกวานานาชาตถง 2 ป ตามทไทยไดเขารวมเปนสมาชกนานาชาต เพอประเมน

ผลสมฤทธทางการศกษา(International Association for the Evaluation of EducationalAchievement

หรอ IEA) เมอป พ.ศ. 2551 ลาสด สสวท. ไดเขารวม โครงการศกษาแนวโนมการจดการศกคณตศาสตรและ

วทยาศาสตรระดบนานาชาต พ.ศ.2554 (Trends in International Mathematics and Science:TIMSS

2011) ไทยมผลคะแนนเฉลยวชาวทยาศาสตร 451 คะแนนอยทล าดบ 25 จากประเทศทเขารวมประเมน 45

ประเทศ หากเปรยบเทยบ การประเมน TIMSS 2007 กบ ป 2011 ของไทยในภาพรวมพบวาคะแนนเฉลยของ

ไทยลดลงทงวชาคณตศาสตรและวทยาศาสตร โดยในป 2011 วชาคณตศาสตรลดลง 14 คะแนน วชา

วทยาศาสตรลดลง 20 คะแนน โดยวชาคณตศาสตรมคะแนนเฉลยลดลง 441 ในป 2007 เหลอ 421 ในป

2011 และวชาวทยาศาสตรมคะแนนเฉลยลดลงจาก 471 ในป2007 เหลอ 451 ในป 2011 ถกจดกลมใหอย

ในระดบแย(poor)ทง2วชา (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา.2556:1-13) เมอเปรยบเทยบการประเมน

นกเรยนในโครงการประเมนผลนกเรยนนานาชาต(Program for International Student Assessment หรอ

PISA) ทมประเทศสมาชก OECD (Economic Co-operation and Development) และประเทศ นอก

Page 9: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

กลมสมาชก OECD ซงเรยกวาประเทศรวมโครงการ (Partner Countries) ทงหมดประมาณ 90% ของเขต

เศรษฐกจโลก โดยมวตถประสงคเพอประเมนคณภาพของระบบการศกษา ส าหรบประเทศสมาชกและประเทศ

รวมโครงการ ประเมนทกสามป เปนการประเมนความรและทกษะของนกเรยนทมอาย 15 ป ไดแก การร

(Literacy) สามดาน คอ ดานการอาน (Reading Literacy) คณตศาสตร (Mathematics Literacy) และ

วทยาศาสตร (Scientific Literacy) ซงประเทศไทยเขารวมการประเมนผลตงแตแรกจนครบสามครง ในการ

ประเมนรอบแรก (Phase I : PISA 2000 PISA 2003 และ PISA 2006) และปจจบนเปนการประเมนรอบสอง

(Phase II : PISA 2009 PISA 2012 และ PISA 2015) การประเมนผลในแตละละครงสามารถใหขอมล

คณภาพการศกษาของชาต ซงผทมสวนเกยวของกบการศกษาทกฝายและสาธารณชนควรตองไดรบร ระบบ

การศกษาของเราไดเตรยมความพรอมเยาวชนของชาตใหพรอมทจะเปนพลเมองทมคณภาพมสมรรถนะในการ

แขงขนเทยบกบประชาคมโลก ในครงลาสด คอ PISA 2012 ผลการประเมนในภาพรวมประเทศไทยอยใน

อนดบท 50 จาก 65 ประเทศสมาชก มคะแนนต ากวาคาเฉลย OECD ทงสามวชา ซงชนยวาคณภาพการศกษา

ของไทยยงหางไกลจากความเปนเลศ ความพยายามทจะยกระดบคณภาพการศกษายงคงเปนภารกจส าคญท

ตองด าเนนการตอไป จดส าคญทพบจดหนงคอ การยกระดบนกเรยนกลมต าใหสงขน แตในระบบการศกษา

ไทยกลบมเหตการณทนกเรยนกลมสงลดต าลงซงเกดขนกบทกวชา คะแนนเฉลยวทยาศาสตรของนกเรยนไทย

ได 444 คะแนนจากคาเฉลย 501 คะแนน เพมสงขนจาก PISA 2009 (คะแนน 425) อยางมนยส าคญ เมอ

เทยบกบ PISA 2000 กพบวามแนวโนมสงขนอยางไรกตาม คะแนนยงคงต ากวาคาเฉลย OECD มากกวาครง

ระดบ บงบอกถงนกเรยนมความรเรองวทยาศาสตรอยในระดบต าซงไมถงระดบพนฐาน (สถาบนสงเสรมการ

สอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.2556 : 1-24)

จากผลการประเมนคณภาพภายนอกสถานศกษาทวประเทศ ตงแตปการ 2555-2557 พบวาผลสมฤทธ

ทางการเรยนลดลงทกๆปและผลการประเมนคณภาพภายนอกสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน รอบท2

ของโรงเรยนสคว "สวสดผดงวทยา" พบวามาตรฐานท5 ผเรยนมความรและทกษะทจ าเปนตามหลกสตร

(2.13)และมาฐานท9 ครมความสามารถในการจดการเรยนการสอนอยางมประสทธภาพเนนผเรยนเปนส าคญ

(2.31) ไมไดรบการรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา(องคการมหาชน) (ส านกงานรบรอง

มาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) 2552:ออนไลน) และผลการทดสอบทางการศกษา

แหงชาต(O-NET) ปการศกษา 2551-2552 วชาวทยาศาสตรระดบประเทศไดคาคะแนนเฉลย 29.06 และ

31.03 ตามล าดบ ขณะทมความมงหมายทจะจดการเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณ เปน ม

ความสามารถ และอยในสงคมอยางมความสข การด าเนนงาน

จากปญหาดงกลาวสงผลใหการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตร ในระดบชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท

2 ทประกอบดวยหนวยการเรยนรเรองบรรยากาศ หนวยการเรยนรนนกเรยนมผลการเรยนคอนขางต า โดยไม

ผานเกณฑในการวดผลการเรยนในแตละหนวยยอย ทประกอบดวยเนอหาเกยวกบ สวนประกอบของอากาศ

Page 10: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

อณหภมและชนบรรยากาศ สมบตของอากาศ ความชนของอากาศ ปรากฏการณลมฟาอากาศ อตนยมวทยา

และพยากรณอากาศ และการเปลยนแปลงของอณหภมโลกโดยผเรยนไมสามารถตอบค าถามไดวาไมเขาใจ

ตรงไหน ปญหาส าคญอยทไหน ใชหลกการใดไปแกปญหา นกเรยนไมสามารถแบงชนบรรยากาศได ไมสามรถ

ค านวณหาระดบความสงจากระดบน าทะเล จงตองมการสอนเพมเตมและพบวานกเรยนมผลการเรยนไมผาน

เกณฑ นกเรยนเกดการเบอหนายไมอยากเรยนวชาวทยาศาสตร ไมมสวนรวมในการเรยน ไมสนกกบการเรยน

สงผลใหนกเรยนขาดทกษะกระบวนการคด จากผลการเรยนวชาวทยาศาสตรทต าตลอดเวลาทผานมา ท าให

ผวจยทบทวนถงสาเหตครงน พบวาเกดจากผเรยนและผสอน ส าคญทสดขนอยกบผสอนเนองจากผสอนไม

พจารณาถงความแตกตางดานเชาวปญญาของผเรยน ผสอนจดกจกรรมการเรยนการสอนทไมเปดโอกาสให

ผเรยนไดแสดงถงความสามารถดานเชาวปญญา ท าใหไมสามารถเหนจดเดนของนกเรยนแตละคน หากผสอน

สามารถจดกจกรรมใหเหมาะสมกบลกษณะเดนของผเรยนแตละคนและผเรยนจะสามารถพฒนาเชาวปญญา

ใหสงขนได

จากปญหาดงกลาว ผวจยในฐานะครผสอนสนใจทจะน ารปแบบการสอนทฤษฎกระบวนการจดการ

เรยนรแบบ DRU Modle (YPF) เพอใหผเรยนมทกษะ ความร และจตวทยาศาสตรเพอพฒนารปแบบการ

จดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความรและจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มาใชแกปญหาและพฒนาผเรยนใหเปนไปตามวตถประสงคของหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ทท าใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความสข และม

กระบวนการคดอยางมระบบ เพอเปนพนฐานในการเรยนระดบสงและการด ารงชวตประจ าวนตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาขอมลพนฐานในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการการคดอยางมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2. เพอพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 3. เพอทดลองใชรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4. เพอประเมนผลและปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4.1 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

Page 11: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

4.2 เพอเปรยบเทยบทกษะการคดแบบมวจารณญาณ หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4.3 เพอประเมนจตวทยาศาสตร หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4.4 เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

สมมตฐานการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเรยนหลงการใชสงกวากอนใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเร ยนชนมธยมศกษาปท 1 2. ทกษะการคดอยางมวจารณญาณและจตวทยาศาสตรของผเรยน หลงการใชสงกวากอนใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ขอบเขตของการวจย การวจยครงนเปนการวจยเพอพฒนา ผวจยก าหนดขอบเขตของการวจย ดงน ตวแปรในการศกษา 1. ตวแปรอสระ คอรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ประกอบดวย 5 ขนตอน ดงน 1.1 ขนท 1 เตรยมความพรอมผเรยน (Prepare learners) 1.2 ขนท 2 ปรบเปลยนความคด (Turning ideas) 1.3 ขนท 3 เรยนรสงใหม (Learn something new) 1.4 ขนท 4 ประยกตใชความร (Application of Knowledge) 1.5 ขนท 5 เตมเตมประสบการณ (Complement the experience) 2. ตวแปรตาม คอผลทเกดขนกบผเรยนหลงการใชรปแบบ DRU MODEL (YPF) การจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ม 4 ดานประกอบดวย 2.1 ผลสมฤทธทางการเรยน 2.2 ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ

Page 12: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

2.3 จตวทยาศาสตร 2.4 ความพงพอใจ ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากร ทใชในการศกษาครงน นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 1 หองเรยน โรงเรยนวดมะพราวเตย เขตภาษเจรญ สงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 30 คน ปการศกษา 2559 2. กลมตวอยาง ทใชในการศกษาครงน นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 1 หองเรยน โรงเรยนวดมะพราวเตย เขตภาษเจรญ สงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 30 คน ปการศกษา 2559 ไดมาโดยการสมอยางงาย โดยใชหองเรยนเปนหนวยสม ขอบเขตดานระยะเวลาการศกษาวจย ด าเนนการวจยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 วนท 9-20 มกราคม 2560 นยามศพททใชในการวจย 1. รปแบบการสอน หมายถงแบบแผนการด าเนนการจดกจกรรมการการเรยนการสอนทผวจยสรางขน โดยอาศยทฤษฏกระบวนการจดการเรยนร DRO MODEL (YPE) ประกอบดวย 3 ขนตอน ขนท 1 Your Identify คอการตอบค าถาม ใหนกเรยนเกดทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ขนท 2 Praxis คอสรปองคความรทไดจากการท ากจกรรม/วพากษ ขนท 3 Formative คอประเมนตนเอง ตรวจสอบทบทวนตนเอง ตามกจกรรมและภาระงาน 2. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คะแนนของผเรยนทไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ท าการทดสอบ กอนเรยนและหลงเรยนตามกจกรรมการเรยนการสอนในรปแบบทผวจยสรางขน 3. ความร คอ ความเขาใจในเรองบรรยากาศ จดจ าในสงทเรยนไปและน าความรเรองบรรยากาศไปใชประโยชน เปนความสามารถทางสตปญญาในการขยายความร ความจ า ใหกวางออกไปจากเดมอยางสมเหตสมผล และความสามารถในการแปลความหมาย การสรปหรอการขยายความสงใดสงหนง 4. จตวยาศาสตร (Science mind) หมายถงจตส านกของบคคลทกอใหเกดเปนลกษณะนสยหรอความรสกทางจตใจของบคคลทเกดการศกษาความรหรอการเรยนรใชกระบวนการทางวทยาศาสตรประกอบดวย 4.1 ความสนใจใฝร หมายถงคณลกษณะของบคคลทมความพยายามจะเผชญสบเสาะแสวงหาความรในสถานการณใหมๆซงไมสามารถอธบายดวยความรททอยเดม และคนหาความรเพอตอบปญหาซงมความปรารถนาทจะไดความรทสมบรณ ซงมลกษณะพฤตกรรมดงน 4.1.1 มปญหาเกดขนตอเหตการณตางๆทเกดขนและพยายามหาค าตอบนนใหสมบรณโดยการซกถาม สนทนา ฟง อาน เพอใหไดความรทสมบรณ

Page 13: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

4.1.2 มการศกษาคนควาเพอท าความเขาใจสถานการณใหมๆ ซงไมสามารถอธบายไดดวยความรทมอยเดม 4.1.3 ชอบสบเสาะ ทดลอง พสจนแนวคดแปลกใหม 4.1.4 มความกระตอรอรนตอกจกรรม และเรองใหม 4.2 ความรบผดชอบ มงมน อดทน และเพยรพยายาม หมายถง คณลกษณะของบคคลทสามารถด าเนนการท ากจกรรมในการแกปญหาจนถงทสดจนกวาจะไดรบค าตอบทนาเชอถอไดและยอมรบผลการกระท าของตนเองทงเปนผลด และผลเสยซงมลกษณะและพฤตกรรมดงตอไปน

4.2.1 มความเตมใจทคนหาค าตอบโดยการพสจน ดวยวธการทางวทยาศาสตรแมมปญหาและอปสรรตางๆ

4.2.2 มความเตมใจทจะท าการทดลองซ าๆ หลายครงเพอคนหาค าตอบทนาเชอถอทสด 4.2.3 ท างานทรบผดชอบมอบหมายอยางเตมความสามารถ 4.2.4 ท างานทมอบหมายใหเสรจสมบรณตามทก าหนด และตรงตอเวลา 4.2.5 ไมทอถอยในการท างาน เมอมอปสรรคหรอลมเหลว 4.2.6 มความอดทน แมการด าเนนการแกปญหาจะยงยากและใชเวลา 4.2.7 ยอมรบผลการกระท าของตนเองทงทเปนผลดและผลเสย

4.3 ความมระเบยบและรอบคอบ หมายถงคณลกษณะของบคคลทมการท างานเปนระเบยบรอบคอบ จดระบบการท างานใชวธการศกษาหลายวธในการตรวจสอบผลการทดลองไตรตรอง จดระบบการท างานกอนตดสนใจสรปมลกษณะพฤตกรรมดงน

4.3.1 เหนคณคาของความมระเบยบและรอบคอบ 4.3.2 น าวธการหลายๆ วธมาตรวจสอบผลหรอวธการทดลอง 4.3.3 มการใครครวญ ไตรตรอง พนจพเคราะห กอนในการตดสนใจสรปหรอเชอในสงตางๆ 4.3.4 มความละเอยด ถถวนในการท างาน 4.3.5 มการวางแผนการท างานและจดระบบการท างาน 4.3.6 ตรวจสอบความเรยบรอย หรอคณภาพเครองมอกอนท าการทดลอง 4.3.7 ท างานอยางเปนระเบยบเรยนรอย

4.4 ความมเหตผล หมายถงคณลกษณะของบคคลทมยอมรบในค าอธบายเมอมหลกฐานและขอมลอยางพอกอนสรปผล ชอบพจารณาหาสาเหตของปรากฏการณตางๆซงมลกษณะพฤตกรรมดงน

4.4.1 เหนคณคณคาในการเหตผลในเรองตางๆ 4.4.2 ไมเชอโชครางหรอค าท านายทไมสามารถอธบายไดตามวธของวทยาศาสตร แตพยายามสง

ตางๆในแงมมของเหตผล 4.4.3 หาความสมพนธของเหตและผลของเหตการณทเกดขน 4.4.4 อธบายหรอแสดงความคดอยางมเหตผล

Page 14: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

4.4.5 ตรวจความถกตองหรอความสมเหตผลของแนวคดตางๆกบแหลงขอมลทเชอถอไดเสาะแสวงหาหลกฐานหรอขอมลจากการสงเกตหรอทดลองเพอสนบสนนหรอคนหาค าตอบ

4.4.6 เสาะแสวหาหลกฐานหรอขอมลจากการสงเกตหรอทดลองเพอสนบสนนหรอคนหาค าตอบ 4.4.7 ยอมรบในค าอธบายเมอมหลกฐานหรอขอมลสนบสนนอยางเพยงพอ 4.4.8 มความตองการเคารพในเหตผลซงกนและกน

4.5 ความใจกวาง หมายถงคณลกษณะของบคคลหรอแสดงถงการมจตใจกวางขวางเตมใจทจะเปลยนแปลงความคดเหนของตนยอมรบฟงความคดเหนหรอวพากษวจารณขอโตแยงของคนอน เปลยนความคดเหนของตนเอง เมอมหลกฐานทดกวา ซงมพฤตกรรมดงน

4.5.1 รบฟง วพากษวจารณ ขอโตแยง หรอขอคดเหนของผอน 4.5.2 ยอมรบความคดเหนของผอนดวยใจเปนธรรม 4.5.3 ยอมรบความคดเหนหรอวธการทแปลกใหม 4.5.4 เตมใจทจะเปลยนแนวคดหรอแนวปฏบตเมอไดขอมลหรอหลกฐานใหมๆทเชอถอได

มากกวาหรอถกตองกวา 4.5.5 ยอมพจารณาขอมลหรอขอคดเหนทยงสรปไมไดและพรอมทจะหาขอมลเพมเตม

4.6 ความซอสตย หมายถงคณลกษณะของบคคลทตองการความถกตองในการรายงานการศกษาโดยปราศจากอคต ความรสกสวนตวหรออทธพลจากสงตางๆซงมพฤตกรรมดงน

4.6.1 เหนคณคาการน าเสนอขอมลตามความเปนจรง 4.6.2 น าเสนอความเปนจรงของตนเองถงแมจะมผลทมความแตกตางจากคนอนกตาม 4.6.3 บนทกขอมลตามความเปนจรงและไมใชความรสกของตนเองมากเกยวของ 4.6.4 ไมแอบอางผลงานของผอนมาเปนผลงานของตนเอง 4.6.5 ไมเอาอทธพลของความเชอมาใหเหนอการตดสนใจใดๆในทางวทยาศาสตร 4.6.6 ไมน าสภาพทาสงคม เศรษฐกจและการเมองมาเกยวของกบการเปลยนแปลงความหมาย

ขอมล 5. ความพงพอใจ หมายถง ความรสกของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนการสอนจากรปแบบการสอนวทยาศาสตรเพอสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตรเรองบรรยากาศ ชนมธยมศกษาปท 1

ประโยชนทไดรบ 1. ตอนกเรยน

1.1 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาวทยาศาสตร มผลสมฤทธทางการเรยนสงขนสงผลตอระดบผลสมฤทธรวมของโรงเรยนสงขน

1.2 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาวทยาศาสตร มทกษะการคดขนสง สงผลใหสามารถแกปญหาทเกดขนในชวตประจ าวนได

Page 15: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

1.3 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มคณลกษณะดานการมงมนในการเรยนร ใฝเรยนร มวนย และมจตสาธารณะ สามารถชวยเหลอสงคมได 2. ตอครผสอน

2.1 ไดน านวตกรรมรปแบบการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมประสทธผลสงกวา 0.5 สามารถไปใชจดกจกรรมการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร

2.2 เปนแนวทางส าหรบครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรในการพฒนารปแบบการสอน ส าหรบพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคด

2.3 เปนแนวทางใหครผสอนในกลมสาระอนๆและผทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนการสอน ในการออกแบบพฒนารปแบบการสอน ส าหรบการพฒนาการสอน ส าหรบพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะการคด 3. ตอผบรหาร

3.1 การบรหารบคลากรในสถานศกษา ท าใหไดบคลากรทมผลงานดานการสรางและพฒนานวตกรรมส าหรบการจดการเรยนการสอน

3.2 การบรหารจกการเรยนการสอน ท าใหโรงเรยนมสอนวตกรรมในการจดการเรยนการสอน 4. ตอผอนทเกยวของ

4.1 ชมชนมสถานศกษาทจดการเรยนการสอนดวยนวตกรรม ท าใหเกดความมนใจในการสงบตรหลานเขาศกษาตอ

4.2 ผปกครองมความพงพอใจในผลสมฤทธทางการเรยนของบตรหลานและมความร สกตอสถานศกษาศกษาทท าใหบตรหลานมความตงใจในการศกษาหาความร

4.3 หนวยงานตนสงกดมสถานศกษาในความดแลทมผลสมฤทธทางการเรยนและคดสง

Page 16: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

กรอบแนวคดทใชในการวจย จากแนวคด หลกการ ทฤษฎทเกยงของกบการรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศส าหรบ ชนมธยมศกษาปท 1 สรปกรอบแนวคด ทฤษฎไดดงแผนภาพท 1

ภาพท 1 กรอบแนวคดทฤษฎในการพฒนารปแบบการสอน

หลกการ

การจดการเรยนรทเนนกระบวนการสรางองคความรทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร ไดแนวคดจาก DRU MODRL (YPF) ขนท 1 Your Identify คอการตอบค าถาม ใหนกเรยนเกดทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ขนท 2 Praxis คอสรปองคความรทไดจากการท ากจกรรม/วพากษ ขนท 3 Formative คอประเมนตนเอง ตรวจสอบทบทวนตนเอง ตามกจกรรมและภาระงาน

วตถประสงค เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร และศกษาความพงพอใจทมตอรปแบบการจดการเรยนร

เรองบรรยากาศ และทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร

สาระการเรยนร

ขนตอนการจดการเรยนร รปแบบการจดการเรยนรเพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ประกอบดวย 3 ขนตอน

ขนท 1 Your Identify ขนท 2 Praxis ขนท 3 Formative

เพอเสรมสรางทกษะ ค ว า ม ร แ ล ะ จ ตวทยาศาสตร

1. ทฤษฎการจดการเรยนร โดยอาศยทฤษฎการสรางความร รปแบบการสอน DRU MODRL (YPF) 2. หลกการสรางองคความร 3. ทกษะความร 4. จตวทยาศาสตร

องคประกอบ

แนวคด

ทฤษฎทสนบสนน

Page 17: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

บทท2

วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการเรยนรวยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดอยางมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ในครงนผวจยไดศกษาต ารา เอกสาร และงานวจยทเกยวของ สาระส าคญเสนอตามล าดบ ดงน ตอนท 1 หลกสตรการศกษา

1.1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 1.2 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ตอนท 2 แนวคอดทฤษฎทเกยวของ 2.1 การวจยและพฒนา 2.2 ทกษะการคดและการสอนทเนนการคดเปนส าคญ 2.3 การคดอยางมความร 2.4 จตวทยาศาสตร 2.5 ความพงพอใจ ตอนท 3 งานวจยทเกยวของ 3.1 งานวจยในตางประเทศ 3.2 งานวจยตางประเทศ

ตอนท 1 หลกสตรการจกการศกษา หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ใหเปนหลกสตรแกนกลางของประเทศ โดยก าหนดจดหมาย และมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายและกรอบทศทางในการพฒนาคณภาพผเรยนใหเปนคนด มปญญา มคณภาพชวตทดและมขดความสามารถในการแขงขนในเวทระดบโลก จงไดปรบไดปรบกระบวนการพฒนาหลกสตรใหมความสอดคลองกบเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทมงเนนการกระจายอ านาจทางการศกษาใหทองถนและสถานศกษาไดมบทบาทและมสวนรวมในการพฒนาหลกสตร เพอใหสอดคลองกบสภาพ และความตองการของทองถน จากขอคนพบในการศกษาวจย และตดตามประเมนผลการใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2542 ทผานมาประกอบกบขอมลจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 เกยวกบแนวทางการพฒนาคณภาพคนในสงคมไทย และจดเนนของกระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชนของชาตเขาสโลกยคศตวรรษท 21 จงเกดการทบทวนหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

Page 18: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

พทธศกราช 2551 มความเมาะสมชดเจน ทงเปาหมายของหลกสตรในการพฒนาผ เรยนและกระบวนการน าหลกสตรไปสการปฏบตในระดบเขตพนทการศกษาและสถานศกษา โดยไดมการก าหนดวสยทศน จดหมาย สมรรถนะส าคญของผเรยน คณลกษณะอนพงประสงค มาตรฐานการเรยนรและตวชวดทชดเจน เพอใชเปนทศทางในการจดท าหลกสตร การเรยนการสอนในแตละระดบ นอกจากนนไดก าหนดโครงสรางเวลาเรยนขนต าของแตละกลมสาระการเรยนรในแตละชนปไวในหลกสตรแกนกลาง และเปดโอกาสใหสถานศกษาเพมเตมเวลาเรยนไดตามความพรอมและจดเนน อกทงไดปรบกระบวนการวดและประเมนผลผเรยน เกณฑการจบการศกษาแตละระดบ และเอกสารแสดงหลกฐานทางการศกษาใหมความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร และมความชดเจนตอการน าไปปฏบต (กระทรวงศกษาธการ. 2551) รายละเอยดดงน 1. วสยทศน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจ าเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญบนพนฐานความเชอวาทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

2. หลกการ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทส าคญ ดงน 1) เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายส าหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบนพนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล 2) เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยางเสมอภาค และมคณภาพ 3) เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอ านาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน 4) เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลาและการจด การเรยนร 5) เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนส าคญ 6) เปนหลกสตรการศกษาส าหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ

3. จดหมาย หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ จงก าหนดเปนจดหมายเพอใหเกดกบผเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน 1) มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2) มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย และมทกษะชวต3) มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกก าลงกาย 4) มความรกชาต มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวตและการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข 5) มจตส านกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงท าประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข

Page 19: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

4. สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงค ในการพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงเนนพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานทก าหนด ซงจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญและคณลกษณะอนพงประสงค ดงน

4.1 สมรรถนะส าคญของผเรยน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ดงน 1) ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบและสงสาร มวฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเองเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสาร ทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม 2) ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การคด อยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอน าไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม 3)ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรคตาง ๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสม บนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม 4) ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการน ากระบวนการตาง ๆ ไปใชในการด าเนนชวตประจ าวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การท างาน และการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงค ทสงผลกระทบตอตนเองและผ อน 5) ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก และใช เทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคม ในดานการเรยนร การสอสาร การท างาน การแกปญหาอยางสรางสรรคถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

4.2 คณลกษณะอนพงประสงค หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสข ในฐานะเปนพลเมองไทยและพลโลก ดงน 1) รกชาต ศาสน กษตรย 2) ซอสตยสจรต 3) มวนย 4) ใฝเรยนร 5) อยอยางพอเพยง 6) มงมนในการท างาน 7) รกความเปนไทย 8) มจตสาธารณะ นอกจากน สถานศกษาสามารถก าหนดคณลกษณะอนพงประสงคเพมเตมใหสอดคลองตามบรบทและจดเนนของตนเอง

5. มาตรฐานการเรยนร การพฒนาผเรยนใหเกดความสมดล ตองค านงถงหลกพฒนาการทางสมองและพหปญญา หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน จงก าหนดใหผเรยนเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนร ดงน 1) ภาษาไทย 2) คณตศาสตร 3) วทยาศาสตร 4) สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม 5) สขศกษาและพลศกษา 6) ศลปะ 7) การงานอาชพและเทคโนโลย 8) ภาษาตางประเทศ ในแตละกลมสาระการเรยนรไดก าหนดมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายส าคญของการพฒนาคณภาพผเรยน มาตรฐานการเรยนรระบสงท

Page 20: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ผเรยนพงร ปฏบตได มคณธรรมจรยธรรม และคานยมทพงประสงคเมอจบการศกษาขนพนฐาน นอกจากนนมาตรฐานการเรยนรยงเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนพฒนาการศกษาทงระบบ เพราะมาตรฐานการเรยนรจะสะทอนใหทราบวาตองการอะไร จะสอนอยางไร และประเมนอยางไร รวมทงเปนเครองมอในการตรวจสอบเพอการประกนคณภาพการศกษาโดยใชระบบการประเมนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพภายนอก ซงรวมถงการทดสอบระดบเขตพนทการศกษา และการทดสอบระดบชาต ระบบการตรวจสอบเพอประกนคณภาพดงกลาวเปนสงส าคญทชวยสะทอนภาพการจดการศกษาวาสามารถพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามทมาตรฐานการเรยนรก าหนดเพยงใด

6. ตวชวด ตวชวดระบสงทนกเรยนพงรและปฏบตได รวมทงคณลกษณะของผเรยนในแตละระดบชน ซงสะทอนถงมาตรฐานการเรยนร มความเฉพาะเจาะจงและมความเปนรปธรรม น าไปใช ในการก าหนดเนอหา จดท าหนวยการเรยนร จดการเรยนการสอน และเปนเกณฑส าคญส าหรบการวดประเมนผลเพอตรวจสอบคณภาพผเรยน

6.1. ตวชวดชนป เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนแตละชนปในระดบการศกษาภาคบงคบ (ประถมศกษาปท 1 – มธยมศกษาปท 3)

6.2. ตวชวดชวงชน เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย(มธยมศกษาปท 4- 6)

หลกสตรไดมการก าหนดรหสก ากบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด เพอความเขาใจและใหสอสารตรงกน ดงน

ว 1.1 ป. 1/2

ป.1/2 ตวชวดชนประถมศกษาปท 1 ขอท 2 1.1 สาระท 1 มาตรฐานขอท 1 ว กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ต 2.2 ม.4-6/3

ม.4-6/3 ตวชวดชนมธยมศกษาตอนปลาย ขอท 3 2.2 สาระท 2 มาตรฐานขอท 2 ต กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

ภาพท1 ตวชวด 7. สาระการเรยนร สาระการเรยนร ประกอบดวย องคความร ทกษะหรอกระบวนการเรยนร และ

คณลกษณะ อนพงประสงค ซงก าหนดใหผเรยนทกคนในระดบการศกษาขนพนฐานจ าเปนตองเรยนร โดยแบงเปน ๘ กลมสาระการเรยนร ดงน

Page 21: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

องคความร ทกษะส าคญ

และคณลกษณะ

ในหลกสตรแกนกลางการศกษา

วทยาศาสตร : การน าความร

และกระบวนการทางวทยาศาสตร

ไปใชในการศกษา คนควาหาความร และ

แกปญหาอยางเปนระบบ การคดอยาง

เปนเหตเปนผลคดวเคราะห

คดสรางสรรค และจตวทยาศาสตร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม : การอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางสนตสข การเปนพลเมองด ศรทธาในหลกธรรมของศาสนาการเหนคณคาของทรพยากรและสงแวดลอม ความรกชาต และภมใจในความเปนไทย

ศลปะ : ความรและทกษะ

ในการคดรเรมจนตนา การ

ส ร า ง ส ร ร ค ง า น ศ ล ป ะ

สนท รยภาพและการ เหน

คณคาทางศลปะ

ภาษาไทย : ความร ทกษะ

และวฒนธรรมการใชภาษา เพอ

การสอสาร ความชนชม การเหน

คณคาภมปญญา ไทย และภมใจใน

ภาษาประจ าชาต

ภาษาตางประเทศ : ความร

ทกษะ เจตคต และวฒนธรรม

การใชภาษา ตางประเทศในการ

สอสาร การแสวงหาความรและ

การประกอบอาชพ

การงานอาชพและเทคโนโลย :

ความร ทกษะ และเจตคตในการ

ท างานการจดการการด ารง ชวตการ

ประกอบอาชพ และการใชเทคโนโลย

สขศกษาและพลศกษา : ความร

ทกษะและเจตคตในการสรางเสรม

สขภาพพลานามยของตนเองและผ อน

การปองกนและปฏบตตอสงตาง ๆ ทม

ผลตอสขภาพอยางถกวธและทกษะใน

การด าเนนชวต

คณตศาสตร : การน าความรทกษะและ

กระบวนการทางคณตศาสตรไปใชในการ

แกปญหา การด าเนนชวต และศกษาตอ

การมเหตมผล มเจตคตทดตอคณตศาสตร

พฒนาก า รค ด อย า ง เ ป น ร ะบบ แล ะ

สรางสรรค

Page 22: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

คณลกษณะอนพงประสงค 1. รกชาต ศาสน กษตรย 2. ซอสตยสจรต 3. มวนย 4. ใฝเรยนร 5. อยอยางพอเพยง 6. มงมนในการท างาน 7. รกความเปนไทย 8. มจตสาธารณะ

สมรรถนะส าคญของผเรยน

1. ความสามารถในการสอสาร 2. ความสามารถในการคด 3. ความสามารถในการแกปญหา 4. ความสามารถในการใชทกษะชวต 5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

จดหมาย

1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. มความรอนเปนสากลและมความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลยและมทกษะชวต

3. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกก าลงกาย 4. มความรกชาต มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวตและการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข 5. มจตส านกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวด ลอมมจตสาธารณะทมงท าประโยชนและสรางสงทดงามในสงคมและอยรวมกนในสงคมอยางมความสข

กจกรรมพฒนาผเรยน

๑.กจกรรมแนะแนว

๒.กจกรรมนกเรยน

๓. กจกรรมเพอสงคมและ

วสยทศน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผ เรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจ าเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผ เรยนเปนส าคญบนพนฐานความเชอวา ทก

คนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด 8 กลมสาระการเรยนร 1. ภาษาไทย 2. คณตศาสตร 3. วทยาศาสตร 4. สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 5. สขศกษาและพลศกษ 6. ศลปะ 7. การงานอาชพและเทคโนโลย 8. ภาษาตางประเทศ

คณภาพของผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน

Page 23: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ภาพท 3 ความสมพนธของการพฒนาคณภาพผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ความรทางวทยาศาสตรไดมาดวยความพยายามของมนษยทใชกระบวนการทางวทยาศาสตร(Scientific Process) ในการสบเสาะหาความร (Scientific Inquiry) การแกปญหาโดยผานการสงเกต การส ารวจตรวจสอบ (Investigation) การศกษาคนควาอยางเปนระบบ และการสบคนขอมล ท าใหเกดองคความรใหมเพมพนตลอดมา ความรและกรบวนการดงกลาวถายทอดตอเนองกนเปนเวลานาน ความรวทยาศาสตรสามารถอธบายและตรวจสอบได เพอน าไปใชอางองทงการสนบสนน หรอโตแยงเมอมการคนพบขอมล หรอหลกฐานใหม หรอแมแตขอมลเดมเดยวกนกอาจเกดความขดแยงเกดขนได ความรวทยาศาสตรจงอาจเปลยนแปลงได วทยาศาสตรเปนเรองททกคนสามารถมสวนรวมไมวาอยในสวนใด (กระทรวงการศกษาธการ. 2551) วทยาศาสตรจงเปนผลจกการสรางเสรมความรของบคคลการสอสารและการเผยแพรขอมลเพอใหเกดความคดในเชงวเคราะหวจารณ มผลใหความรวทยาศาสตรเพมขนอยางไมหยดยง และสงผลตอคนในสงคมและสงแวดลอม การศกษาคนควาและการใหความรทางวทยาศาสตรจงอยภายในขอบเขต คณธรรม จรยธรรม เปนทยอมรบของสงคมและเปนการรกษาสงแวดลอมอยางยงยน 1. ความส าคญของวทยาศาสตร วทยาศาสตรมบทบาทส าคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตรเกยวของกบทกคนทงในชวตประจ าวนและการงานอาชพตางๆ ตลอดจนเทคโนโลย เครองมอเครองใชและผลผลตตางๆ ทมนษยไดใชเพออ านวยความสะดวกในชวตและการท างานเหลานลวนเปนผลของความรวทยาศาสตร ผสมผสานกบความคดสรางสรรคและศาสตรอนๆวทยาศาสตรชวยใหมนษยไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะห วจารณ มทกษะส าคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมล ทหลากหลายและมประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงการเรยนร (knowledge-based society) ดงนนทกคนจงจ าเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจในธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขน สามารถน าความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค และมคณธรรมกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรมงหวงใหผเรยนไดเรยนรวทยาศาสตรทเนนการเชอมโยงความรกบ กระบวนการ มทกษะส าคญในการคนควาและสรางองคความร โดยใชกระบวนการในการสบเสาะหาความร และการแกปญหาทหลากหลาย ใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนรทกขนตอน มการท ากจกรรมดวยการลงมอปฏบตจรงอยางหลากหลาย เหมาะสมกบระดบชน โดยไดก าหนดสาระส าคญไว (ส านกวชาการ และมาตาฐานการศกษา,2551) ดงน 1.1 สงมชวตกบ กระบวนการด ารงชวตสงมชวต หนวยพนฐานของสงมชวต โครงสร างและ หนาทของระบบตาง ๆ ของสงมชวต และกระบวนการด ารงชวต ความหลากหลายทางชวภาพการถายทอดทางพนธกรรม การท างานของระบบตางๆ ของสงมชวต ววฒนาการและความหลากหลาย ของสงมชวต และเทคโนโลยชวภาพ 1.2 ชวตกบสงแวดลอม สงมชวตทหลากหลายรอบตว ความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงแวดลอม ความสมพนธของสงมชวตตางๆ ในระบบนเวศความส าคญของทรพยากรธรรมชาต การใชและ

Page 24: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

จดการทรพยากรธรรมชาต ในระดบทองถน ประเทศ และโลก ปจจยทมผลตอการอยรอดของสงมชวตในสภาพแวดลอมตางๆ 1.3 สารและสมบตของสาร สมบตของวสดและสาร แรงยดเหนยวระหวางอนภาค การเปลยนสถานะ การเกดสารละลายและการเกดปฏกรยาเคมของสารสมการเคม และการแยกสาร 1.4 แรงและการเคลอนท ธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวง แรงนวเคลยรการออกแรงกระท าตอวตถ การเคลอนทของวตถ แรงเสยดทาน โมเมนตการเคลอนทแบบตางๆ ในชวตประจ าวน 1.5 พลงงาน พลงงานกบการด ารงชวต การเปลยนรปพลงงาน สมบตและปรากฏการณของแสง เสยง และวงจรไฟฟา คลนแมเหลกไฟฟากมมนตภาพรงสและปฏกรยานวเคลยร ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงานการอนรกษพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม 1.6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก โครงสรางและองคประกอบของโลก ทรพยากรทางธรณ สมบตทางกายภาพของดน หน น า อากาศ สมบตของผวโลก และบรรยากาศ กระบวนการเปลยนแปลงของเปลอกโลกปรากฏการณทางธรณ ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงของบรรยากาศ 1.7 ดาราศาสตรและอวกาศ ววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซ เอกภพ ปฏสมพนธและผลตอสงมชวตบนโลก ความสมพนธของดวงอาทตย ดวงจนทร และโลก ความส าคญของเทคโนโลยอวกาศ 1.8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระบวนการทางวทยาศาสตร การสบเสาะหาความร การแกปญหา และจตวทยาศาสตร 2. คณภาพผเรยน 2.1 จบชนประถมศกษาปท 3 2.1.1 เขาใจลกษณะทวไปของสงมชวต และการด ารงชวตของสงมชวตทหลากหลายในสงแวดลอมทองถน 2.1.2 เขาใจลกษณะทปรากฏและการเปลยนแปลงของวสดรอบตว แรงในธรรมชาต รปของพลงงาน 2.1.3 เขาใจสมบตทางกายภาพของดน หน น า อากาศ ดวงอาทตย และดวงดาว 2.1.4 ตงค าถามเกยวกบสงมชวต วสดและสงของ และปรากฏการณตางๆ รอบตว สงเกตส ารวจตรวจสอบโดยใชเครองมออยางงาย และสอสารสงทเรยนรดวยการเลาเรอง เขยน หรอวาดภาพ 2.1.5 ใชความรและกระบวนการทางวทยาศาสตร ในการด ารงชวต การศกษาหาความร เพมเตม ท าโครงงานหรอชนงานตามทก าหนดให หรอตามความสนใจ 2.1.6 แสดงความกระตอรอรน สนใจทจะเรยนร และแสดงความซาบซงตอสงแวดลอมรอบตว แสดงถงความมเมตตา ความระมดระวงตอสงมชวตอน 2.1.7 ท างานทไดรบมอบหมายดวยความมงมน รอบคอบ ประหยด ซอสตย จนเปนผลส าเรจและท างานรวมกบผอนอยางมความสข 2.2 จบชนประถมศกษาปท 6 2.2.1 เขาใจโครงสรางและการท างานของระบบตางๆ ของสงมชวต และความสมพนธของสงมชวตทหลากหลายในสงแวดลอมทแตกตางกน

Page 25: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

2.2.2 เขาใจสมบตและการจ าแนกกลมของวสด สถานะของสาร สมบตของสารและการท าใหสารเกดการเปลยนแปลง สารในชวตประจ าวน การแยกสารอยางงาย 2.2.3 เขาใจผลทเกดจากการออกแรงกระท ากบวตถ ความดน หลกการเบองตนของแรงลอยตว สมบตและปรากฏการณเบองตนของแสง เสยง และวงจรไฟฟา 2.2.4 เขาใจลกษณะ องคประกอบ สมบตของผวโลก และบรรยากาศ ความสมพนธของดวงอาทตย โลก และดวงจนทรทมผลตอการเกดปรากฎการณธรรมชาต 2.2.5 ตงค าถามเกยวกบสงทจะเรยนร คาดคะเนค าตอบหลายแนวทาง วางแผนและ ส ารวจตรวจสอบโดยใชเครองมอ อปกรณ วเคราะหขอมล และสอสารความรจากผลการส ารวจตรวจสอบ 2.2.6 ใชความรและกระบวนการทางวทยาศาสตรในการด ารงชวต และการศกษาความรเพมเตม ท าโครงงานหรอชนงานตามทก าหนดใหหรอตามความสนใจ 2.2.7 แสดงถงความสนใจ มงมน รบผดชอบ รอบคอบและซอสตยในการสบเสาะหาความร 2.2.8 ตระหนกในคณคาของความรวทยาศาสตรและเทคโนโลย แสดงความชนชม ยกยอง และเคารพสทธในผลงานของผคดคน 2.2.9 แสดงถงความซาบซง หวงใย แสดงพฤตกรรม เกยวกบการใชการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางรคณคา 2.2.10 ท างานรวมกบผอนอยางสรางสรรค แสดงความคดเหนของตนเองและยอมรบฟงความคดเหนของผอน 2.3 จบชนมธยมศกษาปท 3 2.3.1 เขาใจลกษณะและองคประกอบทส าคญของเซลลสงมชวต ความสมพนธของการท างานของระบบตางๆ การถายทอดลกษณะทางพนธกรรม เทคโนโลยชวภาพความหลากหลาย ของสงมชวต พฤตกรรมและการตอบสนองตอสงเราของสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตในสงแวดลอม 2.3.2 เขาใจองคประกอบและสมบตของสารละลาย สารบรสทธ การเปลยนแปลงของสารในรปแบบของการเปลยนสถานะ การเกดสารละลายและการเกดปฏกรยาเคม 2.3.3 เขาใจแรงเสยดทาน โมเมนตของแรง การเคลอนทแบบตางๆ ในชวตประจ าวน กฎการอนรกษพลงงาน การถายโอนพลงงาน สมดลความรอน การสะทอน การหกเหและความเขมของแสง 2.3.4 เขาใจความสมพนธระหวางปรมาณทางไฟฟา หลกการตอวงจรไฟฟาในบาน พลงงานไฟฟาและหลกการเบองตนของวงจรอเลกทรอนกส 2.3.5 เขาใจกระบวนการเปลยนแปลงของเปลอกโลก แหลงทรพยากรธรณ ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงของบรรยากาศ ปฏสมพนธภายในระบบสรยะ และผลทมตอสงตางๆ บนโลก ความส าคญของเทคโนโลยอวกาศ 2.3.6 เขาใจความสมพนธระหวางวทยาศาสตรกบเทคโนโลย การพฒนาและผลของการพฒนาเทคโนโลยตอคณภาพชวตและสงแวดลอม 2.3.7 ตงค าถามทมการก าหนดและควบคมตวแปร คดคาดคะเนค าตอบหลายแนวทาง วางแผนและลงมอส ารวจตรวจสอบ วเคราะหและประเมนความสอดคลองของขอมลและสรางองคความร

Page 26: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

2.3.8 สอสารความคด ความรจากผลการส ารวจตรวจสอบโดยการพด เขยน จดแสดง หรอใชเทคโนโลยสารสนเทศ 2.3.9 ใชความรและกระบวนการทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยในการด ารงชวต การศกษาหาความรเพมเตม ท าโครงงานหรอสรางชนงานตามความสนใจ 2.3.10 แสดงถงความสนใจ มงมน รบผดชอบ รอบคอบ และซอสตยในการสบเสาะหาความร โดยใชเครองมอและวธการทใหไดผลถกตองเชอถอได 2.3.11 ตระหนกในคณคาของความรวทยาศาสตรและเทคโนโลยทใชในชวตประจ าวนและการประกอบอาชพ แสดงความชนชม ยกยองและเคารพสทธในผลงานของผคดคน 2 .3 . 12 แสดงถ งความซาบซ ง ห ว ง ใ ย มพฤต ก รรม เก ย วกบการ ใช และร กษาทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมอยางรคณคา มสวนรวมในการพทกษ ดแลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถน 2.3.13 ท างานรวมกบผอนอยางสรางสรรค แสดงความคดเหนของตนเองและ ยอมรบฟงความคดเหนของผอน 2.4 จบชนมธยมศกษาปท 6 2.4.1 เขาใจการรกษาดลยภาพของเซลลและกลไกการรกษาดลยภาพของสงมชวต 2.4.2 เขาใจกระบวนการถายทอดสารพนธกรรม การแปรผน มวเทชน ววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายของสงมชวตและปจจยทมผลตอการอยรอดของสงมชวตในสงแวดลอมตางๆ 2.4.3 เขาใจกระบวนการ ความส าคญและผลของเทคโนโลยชวภาพตอมนษย สงมชวตและสงแวดลอม 2.4.4 เขาใจชนดของอนภาคส าคญทเปนสวนประกอบในโครงสรางอะตอม การจดเรยงธาตในตารางธาต การเกดปฏกรยาเคมและเขยนสมการเคม ปจจยทมผลตออตราการเกดปฏกรยาเคม 2.4.5 เขาใจชนดของแรงยดเหนยวระหวางอนภาคและสมบตตางๆ ของสารทมความสมพนธกบแรงยดเหนยว 2.4.6 เขาใจการเกดปโตรเลยม การแยกแกสธรรมชาตและการกลนล าดบสวนน ามนดบ การน าผลตภณฑปโตรเลยมไปใชประโยชนและผลตอสงมชวตและสงแวดลอม 2.4.7 เขาใจชนด สมบต ปฏกรยาทส าคญของพอลเมอรและสารชวโมเลกล 2.4.8 เขาใจความสมพนธระหวางปรมาณทเกยวกบการเคลอนทแบบตางๆ สมบตของคลนกลคณภาพของเสยงและการไดยน สมบต ประโยชนและโทษของคลนแมเหลกไฟฟากมมนตภาพรงสและพลงงานนวเคลยร 2.4.9 เขาใจกระบวนการเปลยนแปลงของโลกและปรากฏการณทางธรณทมผลตอสงมชวตและสงแวดลอม 2.4.10 เขาใจการเกดและววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซ เอกภพและความส าคญของเทคโนโลยอวกาศ

Page 27: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

2.4.11 เขาใจความสมพนธของความรวทยาศาสตรทมผลตอการพฒนาเทคโนโลยประเภทตางๆและการพฒนาเทคโนโลยทสงผลใหมการคดคนความรทางวทยาศาสตรทกาวหนา ผลของเทคโนโลยตอชวต สงคม และสงแวดลอม 2.4.12 ระบปญหา ตงค าถามทจะส ารวจตรวจสอบ โดยมการก าหนดความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ สบคนขอมลจากหลายแหลง ตงสมมตฐานท เปนไปไดหลายแนวทาง ตดสนใจเลอกตรวจสอบสมมตฐานทเปนไปได 2.4.13 วางแผนการส ารวจตรวจสอบเพอแกปญหาหรอตอบค าถาม วเคราะห เชอมโยงความสมพนธของตวแปรตางๆ โดยใชสมการทางคณตศาสตรหรอสรางแบบจ าลองจากผลหรอความรทไดรบจากการส ารวจตรวจสอบ 2.4.14 สอสารความคด ความรจากผลการส ารวจตรวจสอบโดยการพด เขยน จดแสดง หรอใชเทคโนโลยสารสนเทศ 2.4.15 อธบายความรและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการด ารงชวต การศกษาหาความรเพมเตม ท าโครงงานหรอสรางชนงานตามความสนใจ 2.4.16 แสดงถงความสนใจ มงมน รบผดชอบ รอบคอบและซอสตยในการสบเสาะหาความรโดยใชเครองมอและวธการทใหไดผลถกตองเชอถอได 2.4.17 ตระหนกในคณคาของความรวทยาศาสตรและเทคโนโลยทใชในชวตประจ าวน การประกอบอาชพ แสดงถงความชนชม ภมใจ ยกยอง อางองผลงาน ชนงานทเปนผลจากภมปญญาทองถนและการพฒนาเทคโนโลยททนสมย 2.4.18 แสดงความซาบซง หวงใย มพฤตกรรมเกยวกบการใชและรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางรคณคา เสนอตวเองรวมมอปฏบตกบชมชนในการปองกน ดแลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของทองถน 2.4.19 แสดงถงความพอใจ และเหนคณคาในการคนพบความร พบค าตอบ หรอแกปญหาได 2.4.20 ท างานรวมกบผอนอยางสรางสรรค แสดงความคดเหนโดยมขอมลอางองและเหตผลประกอบ เกยวกบผลของการพฒนาและการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางมคณธรรมต อสงคมและสงแวดลอม และยอมรบฟงความคดเหนของผอน 3. สาระและมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง และหนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหา ความร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชในการด ารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต มาตรฐาน ว 1.2 เขาใจกระบวนการและความส าคญของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพ ทมผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร และ จตวทยาศาสตร สอสาร สงทเรยนร และน าความรไปใชประโยชน สาระท 2 ชวตกบสงแวดลอม

Page 28: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตางๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความส าคญของทรพยากรธรรมชาต การใชทรพยากรธรรมชาตในระดบ ทองถน ประเทศ และโลกน าความรไปใชในในการจดการทรพยากร ธรรมชาต และสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน สาระท 3 สารและสมบตของสาร มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและ แรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร น าความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนแปลงสถานะของสาร การเกดสารละลาย การเกดปฏกรยา มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชประโยชน สาระท 4 แรงและการเคลอนท มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวง และแรงนวเคลยร มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชนอยางถกตองและมคณธรรม มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตางๆ ของวตถในธรรมชาตมกระบวนการการ สบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน สาระท 5 พลงงาน มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการด ารงชวต การเปลยนรปพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชประโยชน สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก มาตรฐาน ว 6.1 เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก ความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน สาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซและเอกภพการปฏสมพนธภายใน ระบบสรยะ และผล ตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและ จตวทยาศาสตร การสอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน มาตรฐาน ว 7.2 เขาใจความส าคญของเทคโนโลยอวกาศทน ามาใชใน การส ารวจอวกาศและทรพยากรธรรมชาต ดานการเกษตรและการสอสาร มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชนอยางมคณธรรมตอชวตและสงแวดลอม สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

Page 29: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบ ทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอ ทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวา วทยาศาสตร เทคโนโลยสงคม และ สงแวดลอม มความเกยวของสมพนธกน 4. เปาหมายของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร วทยาศาสตรเปนเรองของการเรยนรเกยวกบธรรมชาต โดนมนษยใชกระบวนการสงเกต ส ารวจตรวจสอบ และการทดลองเกยวกบปรากฏการณธรรมชาต และน าผลมาจดระบบหลกการ แนวคดทฤษฎ ดงนน การเรยนการสอนวทยาสตรจงมงเนนใหผเรยนไดเปนผเรยนรและคนพบดวยตนเองมากทสด นนคอใหไดทงกระบวนการและองคความรตงแตวยเรมแรกกอนเรยนเมออยในสถานศกษาและเมออกจากสถานศกษาไปประกอบอาชพแลวการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรในสถานศกษา มเปาหมายส าคญดงน 1. เพอใหเขาใจหลกการทฤษฏทเปนพนฐานในวทยาศาสตร 2. เพอใหเขาใจขอบเขต ธรรมชาต และขอก าจดของวทยาศาสตร 3. เพอใหมทกษะทส าคญในการศกษาคนควาและคดคนทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย 4. เพอพฒนากระบวนการคดและจนตนาการ ความสามารถในการแกปญญาและการจดการทกษะในการสอสารและความสามารถในการตดสนใจ 5. เพอใหตระหนกถงความสมพนธระหวางวทยาศาสตรเทคโนโลย มวลมนษย และสภาพแวดลอมในเชงทมอทธผลและผลกระทบซงกนและกน 6. เพอน าความรความเขาใจในเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชในการเกดประโยชนตอสงคมแบะการด ารงชวต 7. เพอใหเปนคนมจตวทยาศาสตรมคณธรรมจรยธรรมและคานยมในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค การจดการการศกษาวทยาศาสตรจงมงหวงใหผเรยนไดเรยนรวทยาศาสตรทเนนกระบวนการไปสการสรางองคความรโดยใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนทกขนตอน ผเรยนไดท ากจกรรมหลากหลายทงเปนกลมและเปนรายบคคล โดนอาศยแหลงเรยนรทเปนสากลและทองถนโดยผสอนมบทบาทในการวางแผนการเรยนร กระตน แนะน า ชวยเหลอใหผเรยนเกดการเรยนรเกดการเชอมโยงความร ความคดกบกระบวนการวทยาศาสตร น าไปใชในการด ารงชวตและศกษาความรเพมเตม ท าโครงงานวทยาศาสตร หรอสรางชนงาน มเจตคตทางวทยาสาสตร หรอจตวทยาศาสตร 5. การวดและประเมนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร ผลสมฤทธทางการเรยนเปนความสามารถของนกเรยนในดานตางๆ ซงเกดจากนกเรยนไดรบประสบการณจากกระกบวนการเรยนการสอนของคร โดยครตองศกษาแนวทางในการวดและประเมนผล การสรางเครองมอวดใหมคณภาพ พมพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข (2548 : 125) ใหความหมายผลสมฤทธทางการเรยนวาเปนขนาดความส าเรจทไดจากกระบวนการเรยนการสอน สอดคลอง สมหวง พธยานวตน (2537 : 71); ภพ เลาหไพบลย (2537: 295) ไดกลาวถงผลสมฤทธทางเรยนวา เปนผลการสะสมความร ความสามารถในการเรยนเขาดวยกนนนคอ คณลกษณะความสามารถของบคคลอนเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแลงพฤตกรรมและประสบการณเรยนรทเกดการศกษา ฝกฝน อบรม หรอสงสอน เปน

Page 30: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

พฤตกรรมทสามารถวดไดโดยการแสดงออกมาทง 3 ดาน ไดแก ดานพทธะพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย การวดผลเปนทมาของประเมนผล ลวน สายยศ (2543) ไดอธบายวาการวดผลเปนการวดคณลกษณะ เชน ความสง ความยาว การเรยนร ความกลา เชาวปญญา เปนตน สมนก ภททยธน (2544) กลาวไววา การวดหมายถง หมายถง กระบวนการหาปรมาณหรอจ านวนของสงตางๆ โดยใชเครองมออยางใดอยางหนงมาวดผลจากการวด โดยปกตจะออกมาในรปของเลขหรอสญลกษณหรอขอมล สนต บญภรมย (2552) สรปวา การวดผล คอ การคนหาคณลกษณะของบคคลหรอสงตางๆ โดยใชเครองมอวดอยางใดอยางหนงตามความเหมาะสมเพอใหไดมาซงผลตามหนอยวดของเครองมอนนๆ ทเรยกวาขอมล สวนการประเมนผล ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2543) ไดนยามไววา เปนกระบวนการพจารณาตดสนทเปนระบบ ครอบคลมถงจดมงหมายทตงไว สมนก ภททยธน (2544) ใหความหมายการประเมนผลไววา เปนการตดสนหรอวนจฉยสงตางๆ ทไดจากการวด โดยอาศยเกณฑการพจารณาอยาหนงอยางใด และสนต บญภรมย (2552) สรปวา การประเมนผล หมายถง กระบวนการทเกดจากการน าขอมลทไดมาจากการวด มาท าการพจารณาตดสนเปนระบบอยางครอบคลมเพอหาขอสรปดวยคณธรรม ดงนน พบวาการประเมนผลจะเกดขนไดกตอเมอมขอมลมาแสดงใหเหนเปนประจกษ ซงไดมาจากการวดในรปแบบตางๆมาพจารณาตดสนทเปนระบบคอ มรปแบบทแนนอนอยางครบถวนและเชอถอไดวาเปนธรรม 5.1 หลกการวดและประเมนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร การวดและประเมนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร เปนการพจารณาผลทเกดจากการวดการเรยนรของผเรยนในภาพรวม ประกอบดวย การประเมนความเขาใจกระบวนการทางวทยาศาสตร ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร เจตคตทางวทยาศาสตร ทกษะการใชหองปฏบตการทางวทยาศาสตรและความรบผดชอบในการปฏบตงานวทยาศาสตรซงความกาวหนาดานตางๆ ของผเรยนจะสงผลตอจดประสงคของรายวชา ผลการเรยนรทคาดหวงและมาตรฐานการเรยนรทสถานศกษาก าหนดไว (ส านกนเทศและพฒนามาตรฐานการศกษา. 2544 : 46) สอดคลองกบสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2546 : 7-19) ไดอธบายรายละเอยดระบบการวดประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรวา การวดผลประเมนการเรยนรวทยาศาสตรมกระบวนการท างานอยางเปนระบบทประกอบดวย การก าหนดจดมงหมายและวธการวดประเมนผล การสรางเครองมอ และการด าเนนการตามทวางแผนไว ขนตอนทเปนไปไดในการวดประเมนผล แสดงไดถงแผนภมตอไปน

Page 31: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ภาพท 4 ขนตอนทเปนไปไดในการวดผลประเมน ทมา : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2546: 7)

การวดผลประเมนผลการเรยนรอยางเปนระบบ มขนตอนทเรมจากการก าหนดจดมงหมายดานตางๆ ซงอาจประกอบดวย ความรความคด กระบวนการเรยนร เจตคตและโอกาสในการเรยนร ตอจากนนจงก าหนดวธการวดประเมนทหลากหลายทงการประเมนจากการทดสอบดวย ขอสอบ และเมนตามสภาพจรงจากการปฏบตงานและผลงานของผเรยน ทงนตองก าหนดเกณฑทสามารถน าไปใชประเมนไดอยางเทยงตรง การวดประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรในปจจบนเปนการประเมนตามสภาพจรงมากกวาการประเมนจากการทดสอบ เนองจากการประเมนตามสภาพจรงชวยสะทอนสมรรถภาพของผเรยนไดครบทกดาน การประเมนผลตามสภาพจรง เปนการประเมนจากการลงมอปฏบตจรงของผเรยนและเชอมโยงการเรยนรกบชวตและสงคม ซงเรยนรไดแสดงออกถงความร ความสามารถกระบวนการคด และความรสก การประเมนสภาพจรงจะเปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมประเมนผลงานของตนเองและใชวธการประเมนอยางหลากหลายตามสถานการณทเปนจรงโดยกระท าอยางตอเนอง มลกษณะดงน 1. เนนการพฒนาและประเมนตนเอง 2. ใหความส าคญกบการพฒนาจดเดนของผเรยน 3. เนนการวดพฤตกรรมของผเรยนทแสดงออกเปนส าคญ 4. เนนคณภาพของผลงานทไดจากบรณาการความรและทกษะ 5. มการเกบขอมลอยางตอเนองตามบรบทของผเรยนทงทบาน สถานศกษาและชมชน 6. สนบสนนการมสวนรวมและความรบผดชอบรวมกน 7. กระท าไปพรอมกบการเรยนรของผเรยน 8. เนนการวดความสามารถในการคดระดบสงของผเรยน โดยใชขอมลทเชอถอไดในการวเคราะห อธบาย ตงสมสตฐาน สรปและแปรผล สวนการประเมนสมรรถภาพของผเรยน เปนการประเมนทจะตองกระท าอยางหลากหลายวธการ เพอใหไดผลการประเมนครอบคลมทงดานความรความคด กระบวนการเรยนร เจตคต และโอกาสการเรยนร

Page 32: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ผเรยนจะไดท ากจกรรมการเรยนรและแสดงออกมาตามความสนใจ ความถนดและความชอบ การประเมนสมรรถภาพของผเรยนจะมการทดสอบดวยขอสอบอยเปนสวนหนง โดยสวนใหญจากพฤตกรรมทกดานของผเรยน แสดงดงแผนภมตอไปน

ภาพท 5 การประเมนสมรรถภาพของผเรยน ทมา :สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2546 : 9)

การประเมนสมรรถภาพทแสดงภาพท 5 เปนการประเมนในหลายแนวทาง เพอใหไดขอสนเทศเกยวกบผเรยนมากทสด สะทอนถงความรความเขาใจ ทกษะกระบวนการการแกปญญา ความคดระดบสง คณลกษณะอนพงประสงค ความรหรอพหปญญา รวมทงพฒนาการทางรางกายและจตใจ ตองมการวางแผน เตรยมการ และใชการประเมนในรปแบบทไมเปนทางการ ภารกจทส าคญทตองการวางแผนใหรอบคอบ ไดแก 1.วธการวดประเมนผล ประกอบดวยกจกรรมของผ เรยนเปนสวนส าคญกจกรรมควรมหลากหลาย 2. เกณฑการประเมนผลและแบบบนทก ตองสรางขนใหสอดคลองกบวธการประเมน 3. การแปลความหมายผลการประเมน ตองมแนวทางหรอเกณฑทใชในการลงสรปขอมล เพอจ าแนกคณภาพของงานหรอความสามารถของบคคลตามผลการเรยนร 5.2 เปาหมายและแนวปฏบตของการวดผลประเมนผลเรยนรวทยาศาสตร การประเมนสมรรถภาพของผเรยนมเปาหมายและแนวทางปฏบตเชนเดยวกบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร โดยเปนการประเมนเพอพฒนาการเรยนรของผเรยน ครอบคลม ทงความรความคด

Page 33: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

กระบวนการเรยนรดานการสบเสาะหาความร การแกปญญา การสอสาร การน าความรไปใช รวมทงคณลกษณะดานจตวทยาศาสตร รายละเอยดดงน 5.2.1 เปาหมายวดประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร วธการประเมนอยางหลากหลายทงการทดสอบดวยขอสอบและการประเมนจากการท ากจกรรมตางๆทสะทอนถงสมรรถภาพของผเรยนนน มเปาหมายส าคญทตองการวดผลประเมนผล จ าแนกได 3 ดาน ดงน 1.ความรความคด หมายถง ความรอบรในหลกการ ทฤษฎ ขอเทจจรง เนอหา หรอแนวความคด ซงสามารถประเมนไดจากพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยน ดงน ตารางท 1 ความสมพนธระหวางความรความคดกบพฤตกรรมการแสดงออก

ความรความคด พฤตกรรมการแสดงออก 1. ความร 2. ความเขาใจ 3. การน าไปใช 4. วเคราะห 5. สงเคราะห 6. ประเมนคา

1. รขอเทจจรง จ าไดหรอระลกถงขอมลหรอขอสนเทศ 2. มความเขาใจและสามารถอธบายได 3. การน าความรไปใชกบสถานการณทเกดขนจรง 4. แยกแนวคดหลกทซบซอนออกเปนสวนๆใหเขาใจ 5. รวบรวมความรและขอเทจจรงเพอสรางองคความรใหม 6. ตดสนใจเลอก

การประเมนโดยการทดสอบดวยขอสอบไมสามารถวดผลประเมนความรความคดในสวนของการวเคราะห สงเคราะห และการประเมนคา ไดมากเพยงพอทจะสงเสรมผเรยนใหพฒนาความคดระดบส ง จงประเมนการแสดงออกของผเรยนจากการงมอปฏบตจรงใหมากยงขน 2.กระบวนการเรยนร ประกอบดวย ทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ การประยกตความร การลงปฏบตทแสดงออกถงทกษะเชาวปญญาและปฏบตการประเมนในสวนของทกษะปฏบตใชวธการสงเกตจากพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนทมการพฒนาอยางเปนขนตอน ดงน ตารางท 2 ความสมพนธระหวางทกษะปฏบตกบพฤตกรรมการแสดงออก

ทกษะปฏบต พฤตกรรมการแสดงออก 1. การรบร 2. เตรยมความพรอม

3. การตอบสนอง

1. ใชประสานสมผสเพอรบรเรองราวตางๆ 2. มความพรอมทจะลงมอปฏบต มการวางแผนการปฏบต 3. ลงมอปฏบตตามค าแนะน าหรอตามแผนทวางไว

Page 34: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

4.การฝกฝน 5.ปฏบตจนท าได 6.การเชอมโยงทกษะ

4.ฝกฝนทกษะเพอเพมความช านาญ 5.ฝกฝนจนท าไดเองโดยอตโนมต 6.ประยกตหรอใชทกษะทฝกฝนไวสมพนธกบทกษะอนหรอใชรวมกบทกษะอน

กระบวนการเรยนร ในสวนของแนวการเรยนรครอบคลมการสบเสาะหาความร การแกปญญา การสอสาร และการน าความรไปใช สามารถประเมนไดจากพฤตกรรมแสดงออกของผเรยน ดงน ตารางท 3 ความสมพนธระหวางกระบวนการเรยนรกบพฤตกรรมการแสดงออก

กระบวนการเรยนร พฤตกรรมการแสดงออก 1.การสบเสาะหาความรวทยาศาสตร 2.การแกปญญา 3.การสอสาร 4. การน าความรไป

มการเรยนรอยางเปนระบบ ประกอบดวย ความสนใจในเรองทศกษา การส ารวจและคนหา การอธบายและลงสรป การขยายความร การประเมน มการใชกระบวนการแกปญญา ประกอบดวย การท าความ เขาใจปญญา การลงมอแกปญญาและประเมนผลการแกปญญา การตรวจสอบการแกปญญาและน าวธการแกปญญาไปใชกบปญญาอน มการสอสารความรหรอแนวคดหลกการทางวทยาศาสตรหรอ ความคดเหน แสดงออกดวยการ พดหรอเขยนสรปแบบท ชดเจน และมเหตผล อธบายหรอสรปเรองราวการสบคนขอมล จากแหลงการเรยนรตางๆ น าเสนอผลงานดวยการบนทก จด แสดงผลงงานสาธ ต ส อสารด วย เทคโน โลยสารสนเทศ ใชมการน าความรไปใชใหเกดประโยชนตอสงคมการด ารงชวต และตระหนกในความสมพนธของวทยาศาสตรและเทคโนโลย แสดงออกดวยการ คนวาหาความร เทคโนโลยคนควาหาความร ทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ใชเทคโนโลยชวยออกแบบสงประดษฐ อปกรณและวธการแกปญหา รวบรวมขอมลจาก แหลงขอมลทางเทคโนโลย เลอกใชเทคโนโลยไดอยางมวจารณญาณ

Page 35: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

กระบวนการเรยนรดงกลาวนสามารถตรวจสอบ ตดตาม และประเมนไดจากการปฏบตงานและผลงานของผเรยน การท ากจกรรมท าใหผเรยนมโอกาสแสดงความสามารถดานทกษะเชาวปญญา ทกษะปฏบตกระบวนการสบเสาะหาความร การแกปญญา การน าความรไปใชรวมทงสามารถดานสอสาร ซงเปนทกษะในการด าเนนชวตและทกษะทางสงคม 3. เจตคต เปนจตส านกของบคคลทกอใหเกดลกษณะนสยหรอความรสกทางจตใจการเรยนรวทยาศาสตรของผเรยนควรไดรบการประเมนเจตคต 2 สวน คอ เจตคตทางวทยาศาสตรและเจตคตตอวทยาศาสตร ดวยการสงเกตพฤตกรรมหรอคณลกษณะของผเรยนทใชระยะเวลานานพอสมควรและมการประเมนอยางสม าเสมอ โดยทวไปพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนดานเจตคตมการพฒนาอยางเปนขนตอน ดงน ตารางท 4 ความสมพนธระหวางเจตคตกบพฤตกรรมการแสดงออก

เจตคต พฤตกรรมการแสดงออก 1.การรบร 2.ตอบสนอง

3.เหนคณคา 4.ระบบ 5.สรางคณลกษณะ

1.สนใจและรบรขอสารสนเทศหรอสงเราดวยความตงใจ 2.ตอบสนองตอขอสารสนเทศหรอสงเราอยางกระตอรอรน 3.แสดงความรสกชนชอบ และมความเชอเกยวกบคณคาของเรองทเรยนร 4.จดระบบ จดล าดบ เปรยบเทยบ และบรณาการเจตคตกบ คณคาเพอน าไปใชหรอปฏบตได 5.เลอกปฏบตหรอไมปฏบตในสงตางๆไดอยางเหมาะสม

เจตคตทางวทยาศาสตรเปนคณลกษณะหรอลกษณะนสยของผเรยนทเกดขน จากการศกษาคามรหรอการเรยนรหรอการเรยนรโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร สวนเจตคตตอวทยาศาสตรเปนความรสกของผเรยนทมตอการท ากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ประกอบดวยความพอใจ ศรทธาและซาบซง เหนคณคาและประโยชน รวมทงมคณธรรม จรยธรรมและคานยมทางวทยาศาสตร คณลกษณะชบงจตวทยาศาสตรทงดานเจตคตทางวทยาศาสตร เปนลกษณะนสยของผเรยนทคาดหวงจะไดรบกรพฒนาในตวผเรยนโดยผานการเรยนรวทยาศาสตรดวยกจกรรมทหลากหลาย 5.3 แนวทางปฏบตในการวดผลประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร การวดผลประเมนผลการเรยนรทางวทยาศาสตร ใชแนวทางการประเมนตามสภาพจรงดวยการประเมนอยางหลากหลายใหไดขอมลทครบถวน โดยก าหนดวตถประสงคส าคญประกอบดวย

Page 36: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

1. วนจฉยผเรยนเกยวกบความรความคด กระบวนการเรยนรดานการสบเสาะหาความรการแกปญญา การสอสาร การน าความความรไปใช การใชเทคโนโลย รวมทงคณลกษณะของผเรยนดานจตวทยาศาสตรและโอกาสของการเรยนร เพอน าผลประเมนทไดไปเปนแนวทางพฒนาผเรยนอยางเตมตามศกยภาพ 2. ตรวจสอบผลการเรยนรของผ เรยนตามมาตรฐานการเรยนร ของสาระกาเรยนรกลมวทยาศาสตร เพอใชผลการตรวจสอบชบงคณภาพของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร 3. รวบรวมขอมลและจดระบบสารสนเทศเกยวกบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรเพอมขอทสนเทศทสมบรณทนตอการไปใชพฒนาผเรยนและพฒนาการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร และเปนแนวทางก าหนดนโยบายการศกษาดานวทยาสาสตรและเทคโนโลยใหไดมาตรฐานทสงยงขนอยางตอเนองและมความเทาทนกบนานาชาต เกณฑการประเมนส าหรบประเมนผลการเรยนร ตามเปาหมาย ทงดานความรความคด กระบวนการเรยนร และเจตคต แบงออกไดเปน 2 แบบ คอ 1.เกณฑรวม เปนเกณฑการประเมนทสรางขนเพอใชประเมนผลการเรยนรของผเรยนแบบภาพรวม และสรปผลหรอรายงานผลสวนทเปนประเดนส าคญ 2. เกณฑยอย เปนเกณฑทใชประเมนผลการเรยนรแบบแยกองคประกอบยอยโดยตองวนจฉยการเรยนรของผเรยนอยางละเอยดและประเมนอยางสม าเสมอ เพอใหไดแนวทางการปรบปรงหรอพฒนาการด าเนนงาน ดงน 1. ก าหนดจดประสงค 2. ก าหนดรายการประเมน 3. ก าหนดเกณฑการประเมน นอกจากนขอมลการปฏบตงานและผลงงานของผเรยนอาจไดจากการใชแบบส ารวจและแบบสอบถามทสรางขน โดยทวไปม 2 ลกษณะ 1.แบบส ารวจรายการ และ 2. แบบมาตรระดบหรอมาตรสวนประมาณคา การประเมนสมรรถภาพของผเรยนและการเกบรวบรวมขอมลผลการประเมนเปนภารกจของผสอนทตองกระท าอยางตอเนองตลอดเวลา แนวปฏบตทเปนไปไดในการประเมน ดงน 1.การประเมนโดยคร 2. การประเมนโดยครผสอนและผเรยน 3.การประเมนผลโดยผเรยน จะชวยใหความหมายทท าใหวจยเกดความกระจางชดเกยวกบเหตการณทปรากฏอยในขณะนนการวจยเชงปรมาณจะเสนอวธการตดสนวาขอเทจจรงเกยวกบปรากฏการณทไดจากการวจยเชงคณภาพนน ถกตองหรอไมอยางไรจะสามารถน าไปใชอางองในกรณตางๆไดมากนอยเพยงใดนอกจากนนการวจยเชงปรมาณยงจะชวยแกปญหาขอจ ากดของการศกษาเฉพาะกรณของการวจยเชงคณภาพอกดวยจากความสมพนธของการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณจงกลาวไดวาการวจยเชงคณภาพจะชวยใหเกดความคดความเขาใจและความแมนย ามากขนในสนความคดหนงจาก Crewel and Plano Clark.(2007:190,2011:213-214) วาการผสมผสานขอมลเชงปรมาณกบเชงคณภาพท าใหนกวจยเขาใจปญหาดขนกวาการใชขอมลเพยงดานเดยวการผสมผสานขอมลมสามวธคอ

1.Merge The Data เปนการวเคราะหขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพแลวน าผลการวเคราะหมารวมดวยกนในขนตอนการแปลงผล

Page 37: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

2.Connect The Data เปนการเชอมขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพเขาดวยกนโดยผลการวเคราะหขอมลชดทหนงน าไปสความตองการของขอมลชดทสองและสาม

3. Embed The Data ผวจยใหความส าคญของขอมลสองประเภทไมเทากนขอมลเชงปรมาณมากกวาขอมลเชงคณภาพโดยทขอมลเชงคณภาพเปนขอมลสนบสนนขอมลเชงปรมาณดงภาพท 6

Merge The Data

Connect The Data

Embed The Data

ภาพท 6 วธการผสมผสานขอมลเชงปรมาณกบขอมลเชงคณภาพ

การวเคราะหขอมลและการน าเสนอในรปแบบของการผสมผสานวธม 7 ขนตอนคอ

1. วเคราะหขอมลเชงปรมาณทเกบรวมรวมดวยกระบวนการทางสถตและเขยนสรปขอมลเชงคณภาพ 2. น าเสนอขอมลในรปแบบตางๆ 3. แปลงขอมลจากขอมลเชงปรมาณเปนขอมลเชงคณภาพหรอจากขอมลเชงคณภาพเปนขอมลเชง

ปรมาณ 4. แสดงความสมพนธของขอมลเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพ

ขอมลเชงคณภาพ

(Qualitative Data)

ขอมลเชงปรมาณ

(Qualitative Data) ผลการวจย

ขอมลเชงคณภาพ

(Qualitative Data) ผลการวจย

ขอมลเชงปรมาณ

(Qualitative Data)

ขอมลเชงปรมาณ

(Qualitative Data)

ขอมลเชงคณภาพ

(Qualitative Data)

ผลการวจย

Page 38: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

5. รวมขอมลเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพ เพอสรางชดขอมลใหม 6. เปรยบเทยบขอมลจากแหลงขอมลทหลากหลาย 7. บรณาการขอมลใหมความสอดคลองกนในคณภาพ

จากการวจยเพอการพฒนาทกลาวมาขางตนสรปไดวา การวจยเปนรปแบบหนงทอาศยหลกการพฒนาในทกขนตอนอยางมประสทธภาพ เพอใหไดนวตกรรมใหมๆ โดยมการตรวจสอบและปรบปรงการด าเนนการตามขนตอนการวจยในทกระบบการพฒนา สวนวธวจย แบบผสมผสานวธ สรปไดวา เปนวธการการผสมผสานขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพมหลากหลายวธการ ขนอยกบจะเลอกใชวธในขนอยกบบรบทและความเหมาะสมของงานวจยในแตละเรองและในแตละวธความแตกตางกนในการใหความส าคญกบประเภทของขอมลทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

ทกษะการคดและการสอนทเนนการคดเปนส าคญ วชรา เลาเรยนด(2555:25-26) กลาววา การไดประเทและลกษณะของการคดแตละประเภทจะชวยใหสามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมการพฒนาทกษะการคดไดอยางเหมาะสมและท าใหมองเหนความเกยวขอสมพนธของการคดประเภทตางๆ ดงน

1. การคดรวม (convergent thinking) หมายถงความสามารถในการคดแบบรวมเขาสเรองใดเรองหนง ปญหาใดปญหาหนงประเดนในประเดนเดยว ตวอยางเชน ทยางรถยนตมตะปตดอย และมรอยปรากฏ ค าถามคอ อะไรคอสาเหตของยางรถยนตรว (สรปสาเหต ยางรถยนตรว) (Fluent thinkig)

2.การคดแยก (Divergent thinking) หมายถง ความสามารถในการคดจากเรองหนงเรองใด ประเดนหนงใหๆไดหลายมมมองในการสงเสรมพฒนาการการคดแบบดงกลาวครสามารถใชเนอหาเปนสอการเรยนรทหลากหลายไดเพราะในการคดแบบแยกประเดนยอยสามารถแยกความคดใหไดมากจากเรองหลก สรปการคดแบบ convergent ตรงขามกบการคดแบบ Divrgent แตเปนการคดเกยวกบการจดการกบความรและประสบการณโดยตรง

3. การคดแบบอปนย lnductive thinking หมาถง การคดใหเหตผลจากสวนยอยไปหาสวนใหญ จากตวอยางหลายตวอยางไปสขอสรปโดยทวไปทสามารถน าใชไดโดยทวไปเชน การสรปเพอใหไดกฎ กตกา หรอสตรตางๆ

4. การคดแบบนรนย Deductive thinking หมายถง การคดใหเหตผลจากสวนใหญสวนนอย จากขอสรปทวไปสตวอยางยอยๆ หรอความคดรวมยอดยอยๆอนๆ เชน การพสจนกฎกตกาตางๆ หรอสตรตางๆ สรปการคดแบบ lnductive ตรงขามกบการคดแบบ Dedutive แตการคดทงสองแบบเปนกระบวนการใหเหตผล

5. การคดระดบสงและการคดระดบต า ทกษะการคดระดบสงและ (Lowe-order and Higher-order thinking skills)ทกษะการคดระดบสงและทกษะการคดระดบต า การคดระดบต าเปนทกษะการคดทเปนการเรยนรและจ าขอเทจจรง ขอมลตางๆ ซงไมตองอาศยการคดอยางรอบคอบ และคดอยางละเอยด เพยงแตจ ากสามารถตอบได ส าหรบทกษะการคดระดบสงหมายถง ความสามารถท าความชดเจนใหเกดขน การวเคราะห

Page 39: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

งาน การสรางแนวคด การชอโยง ความสมพนธ การตดสนใจ การแกปญหาและการวางแผนตองอาศยการคดอยางละเอยดลกซงแตการจดการการเรยนรทผานมาครมกจะเนนทกษะการคดระดบต ามากกวาทกษะการคดระดบสงจงควรเนนการคดระดบสงใหมากขน

6.การคดแนวตงและคดนอกกรอบ (Vertiecal thinking and Lateral thinkng) การคดทงสองประเภทเปนการคดทมาจาก ดร.เอดเวรด เดอ โบโน ทใหความหมายการคดแบบ Vertical thinking วาหมายถงการคดหาเหตผลดวยหลกการและเหตผลเชนการคดอยางมจารณาญาณ Critical thinking ส าหรบการคดแบบนอกกรอบ Lateral thinking หมายถงการคดทสรางแนวคดใหมใหมทแตกตางหลากหลายจากเดมเชนการคดอยางสรางสรรคและตองเรมสงใหม

7. ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ (creative thinking ) หมายถงการใชการคดแบบตางๆและขอมลเกยวกบหลกการเหตผลมาใชในการประเมนขอมลสาระความรตางๆทไดรบซงประกอบดวยความสามารถในการล าดบขอมลและขอมลเปนสวนยอยๆ ศกษาสวนยอยโดยละเอยดในการเปรยบเทยบความเหมอนความเอยงในดานใดดานหนง บอกเหต ท านายเหตการณ ลงขอสรปทวไป ตความหมายขอมล และสรปสาระได

8.การคดสรางสรรค ( Creative thinking skills) หมายถงทกษะหรอความสามารถในการคดสรางสรรคสงใหมแนวคดใหมไดอยางหลากหลายทกษะการคดสรางสรรคเปนการสรางเสรมใหมใหมสรางนวตกรรมใหมใหมหรอการสรางสงทมอยเดมใหเปนสงใหมทใชประโยชนใหมากกวาเดม (Thinking Skill Development)

ทกษะการคด( Thinking Skills) เปนกระบวนการของการสมองโดยเฉพาะสมองสวนซซายและซกขวา ถาการคดคอการทเราท าความเขาใจกบประสบการณตางๆการคดทมคณภาพจะชวยใหเราเรยนรไดผลยงขนจากประสบการณและยงสามารถพฒนาสตใหดขนอกดวย Marzono and others (1989อางถงใน วชรา เลาเรยนด 2555:4-5) ไดใหความหมายของทกษะการคดเปนกระบวนการในเหตผลทเกยวกบงานทท าหรอสงทเรยนรเพอแสดงใหรวาเขาใจเนอหาวาเปนกระบวนการใหเหตผลทเกยวกบงานทท าหรอสงเรยนรเพอแสดงใหรวาเขาใจเนอหาและปฏบตนนซงกตองอาศยค าถามตางๆเพอใหไดค าตอบทตรงทถาม ซงใชค าถามในการสงเสรม

พฒนาการคดเปนเทคนควธทสามารถใชไดกบผเรยนโดยไมตองอาศยกระบวนการหรอขนตอนทแนนอนเพยงแตตองอาศยสาระความรหรอขอมลทเปนสในการพฒนาการคดในทกสาระการเรยนรรวมทงการมทกษะในการถามค าถามทครสามารถสอดแทรกในการจดการเรยนรทกกลมสาระและ De Bono(1976 อางถงในวชรา เลาเรยนด 2555:4-5) ไดใหความหมายของทกษะการคดไวอยางกวางกวางวาการทรวาจะท าอะไรเมอไหรและท าอยางไรใชเครองมออะไรบางและสงผลทเกดคออะไรทกษะการคดแตกตางจากความรและสตปญญาเพราะคนทมความรและสตปญญาไมไดหมายความวามทกษะการคดหรอเปนนกคดทมประสทธภาพ (Effective Thinker) ทศนา แขมมณและคณะ(2544 : 105-110) ไดสรปทกษะการคดไววาลกษณะทเปนรปธรรมทท าใหมองเหนพฤตกรรมหรอการกระท าทชดเจนของการคดสามารถแบงไดเปนสามระดบคอ

Page 40: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

1. ทกษะการคดพนฐาน (Basic Thinking Skills ) หรอเปนทกษะในการสอสารเชนการฟงการพดการอานการเขยนการอธบาย

2. ทกษะทเปนแกนส าคญ (Core Thinking Skills ) เปนทกษะการคดทใชกนมากเชนการสงเกตการระบการส ารวจการตงค าถามการรวบรวมขอมลการจดหมดขอมลการเชอมโยงการใชเหตผลการจดล าดบการเปรยบเทยบการอางองการ

3. ทกษะการคดขนสง (Higher order Thinking Skills ) เปนทกษะการคดทซบซอนขนเชนการนยามการผสมผสานการปรบโครงสรางการตงสมมตฐานการก าหนดเกณฑการประยกตการวเคราะหการจดระบบการท านายการทดสอบสมมตฐาน (Bloom 1956 อางถงใน วชรา เลาเรยนด2555:4) แบงพฤตกรรม ดานการเรยนรดานความร( Cognitive Domain) เปนหกระบบคอขนความรความจ า ความเขาใจ การน าไปใชการวเคราะหการสงเคราะหและการประเมนคาการจดระดบความคดสองระดบคอ

1.ทกษะการคดขนต า (Lower order Thinking) ประกอบดวยการเรยนรขนความรความจ าความเขาใจและการน าไปใช

2.ทกษะการคดขนสง (Higher order Thinking) ประกอบดวยการเรยนรขนวเคราะหสงเคราะหและประเมนคะทส าคญนกการศกษาและนกการคดตางกมความคดเหนสอดคลองกนวาทกษะการคดประเภทตางๆและระดบไมไดแยกจากกนแตมความเกยวเนองสมพนธกบทกษะการคดคนตางๆบางประเภทเปนพนฐานของทกษะขนทสงขนไปและทกษะการคดขนสงไมอาจจะเกดขนไดถาขาดทกษะการคดขนต าอนๆสวนในมมมองของ Fisher (1990อางถงใน วชรา เลาเรยนด 2555:4-5) ไดสรปไววาทกษะในการคดหมายถงการทรวาดอะไรจะรไดอยางไรหรอการรวาไมไดท าอะไรท าอะไรและท าอยางไรนนเองทกษะการคดประกอบดวยการคดทส าคญคอการคดอยางมวจารณญาณ การคดอยางสรางสรรคและการคดแกปญหาและยงสรปอยางกวางกวางไววาการคดอยางมวจารณญาณเมอเปรยบเทยบกบแนวคดของ Bloom กคอทกษะในการประเมนผลการคดสรางสรรคคอทกษะในการสงเคราะหและการแกปญหาคอทกษะการน าไปใชและการวเคราะหอยางไรกตาม Fisher ไดเนนใหเหนวาทกษะการคดตางๆดงกลาวมความเกยวของกนเชน การคดแกปญหานนจะตองประกอบดวยการก าหนดปญหาและการตงค าถามเพอการศกษาส ารวจคอการคดสรางสรรค (Creative Thinking ) และมการประเมนวธการแกปญหาซงเปนการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) สรปกคอคดอยางมวจารณญาณควรประกอบดวยการจดกานกบทกษะการคดของตวเองทกประเภทซงเปนการคดอยางสรางสรรคในท านองเดยวกนการคดอยางสรางสรรคควรประกอบดวยการคดอยางมวจารณญาณ วชราเลาเรยนด(2555:4-5) ไดสรปวาทกษะการคดหมายถงความสามารถความช านาญในการคดทกประเภทเรมตงแตความสามารถในการจดการกบความรและน าความรไปใชกบการคดการคดสงเคราะหและการประเมนการแกปญหาการคดอยางมวจารณญาณและการคดสรางสรรค

Page 41: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

สวนการสอนทเนนการคดเปนส าคญ. วชราเลาเรยนด(2555: 13-19) ไดกลาวไววาเปนวธการสอนทผสมผสานการคดระดบสงกบหลกสตรทโรงเรยนนนใชอยมาจากผลการวจยของกลมผสนใจเกยวกบทกษะดานความรจากมหาวทยาลยฮารเวท ซงการสอนคดดวยวธตางๆตอไปนครสามารถประยกตใชอยางเหมาะสมกบแตละเนอหาสาระของหลกสตรและวตถประสงคของการสงเสรมพฒนาทกษะการคดทกแบบการสอนทเนนการคดเปนส าคญม4 วธ คอ

1. การสอนคดโดยการเลอกเนอหาบางสวนจากหลกสตร (Thinking Through Think Point Approach) ฝกใชความคดและการคดอยางมวจารณญาณและการคดสรางสรรคคดแบบอนๆโดยครสามารถเลอกเรองหรอก าหนดหวขอเพอการฝกคดอยางมวจารณญาณและคดอยางสรางสรรคไดเพราะเรองทน ามาใชท าไดทนท

2.การสอนจากลกษณะของการคดทด(Thinking Throgh Dispositions Approach) โดยการน ากระบวนการคดและทกษะการคดแตละแบบมาสอนและฝกปฏบตเชนทกษะการคดอยางมวจารณญาณหรอลกษณะนสยเจดคตทดเกยวกบการคดนนคอการมลกษณะการคดทดแตละแบบแตละประเภทซงรวมถงแรงจงใจคานยมเจดคตและลกษณะนสยในการคดของคนนนนนดวยการสอนดวยวธทปฏบตได

3. การสอนคดโดยการถายโยง(Thinking Through Transfer Strategy) หมายถงการเชอมโยงเรองทเรยนเรองเรองชรกบสถานการณอนหรอบรบทอนการทจะสงเสรมหรอฝกใหนกเรยนไทยอยความรใหเกดประโยชนสงสดตอการเรยนรเรองอนครจะตองสนใจเอาใจใสตอการถายโยงความรอยางจรงจงกตองสอนและการถายโยงความรหรอการเรยนรซงการขายอยของครนนสอนไดและเรยนรไดเดยวกบทกษะการคดนกเรยนไดฝกการถายโยงความรและทกษะการคดมากเทาใดนกเรยนจะเขาใจในเรองทเรยนลกซงมากขน

4.การสอนโดยใชการประเมน (Thinking Through Assessment Strtegy) เปนการสอนทมเปาหมายโดยมการก าหนดมาตรฐานลกษณะการคดเฉพาะอยางและท าความเขาใจกบการปฏบตทสะทอนทงจากการคดทนกเรยนตองปฏบตไดโดยท าใหมาตรฐานนนชดเจนจงเปนการฝกคดทใชการประเมนผลเปนหลก

ความหมายของความร (knowledge)

การประกอบกจการหรอด าเนนการใดๆความร คอ ปจจยส าคญทจะท าใหสงทลงมอกระท านนประสบ

ความส าเรจไดรวดเรวยงขน ในบางครงความรกเปนเรองทเขาใจไดยากเนองจากมนยามความหมายทกวาง

หรอไมสามารถก าหนดขอบเขตและเขาใจไดวาสงใดถอเปนความรหรอเปนขอเทจจรงทเราควรน ามาปฏบต

ความร (Knowledge)หมายถง ความหมายของค าวา “ความร” มนกวชาการไดใหความหมายหรอค า

นยามในหลายประเดน ดงน

Page 42: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ความร หมายถง สารสนเทศทผานกระบวนการคดเปรยบเทยบ เชอมโยงกบความรอนจนเกดเปน

ความเขาใจและน าไปใชประโยชนในการสรปและตดสนใจในสถานการณตางๆโดยไมก าหนดชวงเวลา

(ส านกงาน ก.พ.ร. และสถาบนเพมผลผลตแหงชาต 2548 : 8)

ความรจากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ไดนยามความหมายไววา ความร คอสงท

สงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควาหรอจากประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะ

ความเขาใจหรอสารสนเทศทไดรบมาจากประสบการณ องควชาในแตละสาขา

ความร หมายถง สวนผสมของกรอบประสบการณ คณคา สารสนเทศ ทเปนสภาพแวดลอมและกรอบ

การท างานส าหรบการประเมน และรวมกนของประสบการณและสารสนเทศใหม (Davenport and Prusak)

ดงนนสรปไดวา ความร (Knowledge) ตามความหมายทมผใหนยามไวหลายประเดนหมายถง

สารสนเทศทน าไปสการปฏบต เปนเนอหาขอมล ซงประกอบดวยขอเทจจรง ความคดเหน หลกการ รปแบบ

กรอบความคด หรอขอมลอนๆซงอาจจะรวมไปถงความสามารถในการน าสงนนไปใชเพอเปาหมายบางประการ

ประเภทของความร ความรแบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆ ไดแก ความรทมอยในตวตนของเรา หรอ

ความรทอยรปแบบสอหรอเอกสาร

ความรทมอยในตวคน ซงเกดจากประสบการณ จากพรสวรรค หรอเกดจากความสามารถในการรบร

ของบคคลทเกดจากการท าความเขาใจในสงตางๆ ไมสามารถถายทอดออกมาเปนค าพดได เชน ทกษะในการ

ท างาน และการคดวเคราะห

ความรทอยในรปแบบสอหรอเอกสาร เปนความรทชดเจนสามารถรวบรวมหรอถายทอดความรนนๆ

ดวยวธการตางๆ เชน เขยนหนงสอเปนลายลกษณอกษร บนทกเทป หรอวธการอนๆ

ความรเปนเรองทเขาใจยาก เนองจากมความเปนนามธรรมสง แตหากศกษาประเภทและความหมายของ

ความรทมผใหค านยามไวอยางกวางขวางและมความหลากหลาย กสามารถท าความเขาใจและสามารถน า

ความรไปปฏบตไดไมยาก

ความร คอสงทสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควาหรอประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะความเขาใจ หรอสารสนเทศทไดรบมาจากประสบการณ สงทไดรบมาจากการไดยน ไดฟง การคดหรอการปฏบตองควชาในแตละสาขา

ซงในความคดของผนนคดวา นยามของค าวา ความร นนเปนสงทยากทจะก าหนดขอบเขตของความหมาย แตถาเราเรมจากค าวา "ขอมล" หรอ "ขอเทจจรง" สงทไดคอความจรงตาง ๆ ทปรากฏเกดขน การด าเนนการตาง ๆ ท าใหเกดขอมล เชน เมอเรามการซอขายสนคา กมการจดบนทกหลกฐาน เชน การออกใบเสรจ ใบสงของ เอกสารก ากบ เปนรายการแสดงการด าเนนการ สงเหลานเรยกวาขอมล ขอมลจงเปนเรองของขอเทจจรงทเกดจากการกระท าของมนษย เกดจากปรากฏการณทางธรรมชาต เกดจากกจกรรมตาง ๆ ท

Page 43: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ตองด าเนนการทงในระดบสวนตว ระดบการท างานรวมกน และระดบกลม องคกร ตลอดจนระดบสงคม และชมชนตาง ๆ และความรนนกมอย 2 ชนดคอ 1. ความรทฝงอยในสมอง ( Tacit Knowledge ) อาจเรยกงายๆ วา ความรในตวคน ไดแก ความรท

เปนทกษะ ประสบการณ ความคดรเรม พรสวรรค หรอสญชาตญาณของบคคลในการท าความเขาใจ สง

ตางๆ บางครงเรยกวาความรแบบนามธรรม

2. ความรทชดแจง ( Explicit Knowledge ) อาจเรยกวาความรนอกตวคน เปนความรทสามารถ

รวบรวม ถายทอดได โดยผานวธตางๆ เชนการบนทกเปนลายลกษณอกษร เปนหนงสอ ต าราเอกสาร

กฎระเบยบ วธปฏบตงาน เปนตน บางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม

จากการส ารวจในตางประเทศ พบวา แหลงเกบความรในองคกรหรอคลงความรขององคกรมอยใน

เอกสาร ( กระดาษ ) 26% ในเอกสารอเลกทรอนคส 20% ในฐานความร ( IT ) 12% และมากทสดอยในสมอง

พนกงานถง 42% ขณะเดยวกนกมผลส ารวจผบรหารระดบสงภาคธรกจในกลมสหภาพยโรปและประเทศ

สหรฐอเมรกาเกยวกบประโยชนและความส าคญของการจดการความรพบวา 80% เหนวาการจดการความร

ชวยใหตนสามารถตดสนใจไดอยางมประสทธภาพยงขน ขณะทประเดนทางดานอนๆ ไดรบความส าคญรองๆ

ลงมา

ความร (Knowledge) คอ อะไร

ความร คอ สารสนเทศทน าไปสการปฏบต เปนเนอหาขอมล ซงประกอบดวยขอเทจจรง ความคดเหน

ทฤษฎ หลกการ รปแบบ กรอบความคด หรอขอมลอนๆ ทมความจ าเปน และเปนกรอบของการผสมผสาน

ระหวางประสบการณ คานยม ความรอบรในบรบท ส าหรบการประเมนคา และการน าเอาประสบการณกบ

สารสนเทศใหม ๆ มาผสมรวมเขาดวยกน

ชนของความรเปนอยางไร?

ขอมล (Data) เปน ขอมลดบทยงไมไดผานกระบวนการประมวลผล หรอเปนกลมของขอมลดบท

เกดขนจากการปฏบตงาน

สารสนเทศ (Information) เปน ขอมลทผานกระบวนการประมวลผลโดยรวบรวมและสงเคราะหเอา

เฉพาะขอมลทมความหมายและเปนประโยชนตองานทท า

ความร (Knowledge) เปน ผลจากการขดเกลาและเลอกใชสารสนเทศ โดยมการจดระบบความคด

เสยใหมใหเปน “ความรและความเชยวชาญเฉพาะเรอง”

ความเฉลยวฉลาด (Wisdom) เปน การน าเอาความรตาง ๆ มาบรณาการเขาดวยกนเพอใชใหเกดเปน

ประโยชนตอการท างานในสาขาวชาชพตาง ๆ

Page 44: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

เชาวนปญญา (Intelligence) เปน ผลจากการปรงแตงและจดจ าความรและใชความเฉลยวฉลาดตาง

ๆในสมอง ท าใหเกดความคดทรวดเรวและฉบไว สามารถใชความรและความเฉลยวฉลาดโดยใชชวงเวลาสน

กวา หากน าเอามาจดล าดบเปนขนตอนของการเรยนรส าหรบมนษยแตละบคคลจะไดดงน

ประเภทของความรมอะไรบาง

1. ความรในตวของมนษยหรอความรโดยนย (Tacit Knowledge) หมายถง ความรเฉพาะตวทเกด

จากประสบการณ การศกษา การสนทนา การฝกอบรม เจตคตของแตละบคคล เปนความรบวกกบสตปญญา

และประสบการณ

2. ความรเชงประจกษทปรากฏชดเจน (Explicit Knowledge) หมายถง ความรทไดรบการถายทอด

จากบคคลออกมาในรปของการบนทกตามรปแบบตางๆ ซงเปนสารสนเทศนนเอง

3. ความรทเกดจากวฒนธรรม (Culture Knowledge) หมายถง ความรทเกดจากความเชอ ความ

ศรทธา ซงเกดจากผลสะทอนกลบของความร และสภาพแวดลอมทวไปขององคกร

ประเภทความรในตวคนมอะไรบาง

ความรในตวคนเปนความรทฝงลกอยในแตละบคคล การทความรจากใครคนหนงจะถกถายทอดไปยง

บคคลอนไดนนเปนเรองทยากหากเจาตวไมยนยอม ดงนนการขอรบการถายทอดความรจากบคคลผรเหลาน

จะท าไดดงน

การสนทนา (Face-to-face Conversation) 2. การน าทมและฝกอบรม (Mentoring & Training) 3.

อบรมเขมขน (Coaching) ประมวลผล Intelligence Data Information Knowledge Wisdom ขดเกลา /

เลอกใช บรณาการ ปรบแตง / จดจ า

ประโยชนของการจดการความร

เปาหมายหลกของการจดการความร คอ การใชประโยชนจากความรมาเพมประสทธภาพและ

ประสทธผลในการด าเนนงานขององคการเพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขนขององคการ การจดการ

ความรมความส าคญอยางยง ไมวาจะเปนประเทศทพฒนาแลวหรอก าลงพฒนากตาม ดงนนการจดการความร

จงมประโยชนอยางยงส าหรบองคกร เปาหมายทส าคญของการจดการความรในองคกรกเพอปรบปรง

กระบวนการด าเนนงานทางธรกจทเปนอยในปจจบน พฒนาผลตภณฑและบรการใหมๆ ปรบปรงเทคนค

กระบวนการ โดยมจดมงหมายเพอพฒนาองคความรและน าความรนนไปใชใหเกดประโยชนอยางสงสด ดงนน

Page 45: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

การจดการความรมประโยชน 8 ประการ ดงน

1. ปองกนความรสญหาย การจดการความรท าใหองคการสามารถรกษาความเชยวชาญ ความช านาญ

และความรทอาจสญหายไปพรอมกบการเปลยนแปลงของบคลากร เชน การเกษยณอายท างาน หรอการ

ลาออกจากงาน ฯลฯ2. เพมประสทธภาพในการตดสนใจ โดยประเภท คณภาพ และความสะดวกในการเขาถง

ความร เปนปจจยของการเพมประสทธภาพการตดสนใจ เนองจากผทมหนาทตดสนใจตองสามารถตดสนใจได

อยางรวดเรวและมคณภาพ3. ความสามารถในการปรบตวและมความยดหยน การท าใหผปฏบตงานมความ

เขาใจในงานและวตถประสงคของงาน โดยไมตองมการควบคม หรอมการแทรกแซงมา กนกจะท าให

ผปฏบตงานสามารถท างานในหนาทตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพ และเกดการพฒนาจตส านกในการท างาน4.

ความไดเปรยบในการแขงขน การจดการความรชวยใหองคการมความเขาใจลกคา แนวโนมของการตลาดและ

การแขงขน ท าใหสามารถลดชองวางและเพมโอกาสในการแขงขนได5. การพฒนาทรพยสน เปนการพฒนา

ความสามารถขององคการในการใชประโยชนจากทรพยสนทางปญญาทมอย ไดแก สทธบตร เครองหมาย

การคา และลขสทธ เปนตน6. การยกระดบผลตภณฑ การน าการจดการความรมาใชเปนการเพมประสทธภาพ

การผลต และบรการ ซงจะเปนการเพมคณคาใหแกผลตภณฑนน ๆ อกดวย7. การบรหารลกคา การศกษา

ความสนใจและความตองการของลกคาจะเปนการสรางความพงพอใจ และเพมยอดขายและสรางรายไดใหแก

องคการ8. การลงทนทางทรพยากรมนษย การเพมความสามารถในการแขงขนผานการเรยนรรวมกน การ

จดการดานเอกสาร การจดการกบความไมเปนทางการเพมความสามารถใหแกองคการในการจงและฝกฝน

บคลากร

การถายทอดความร (knowledge transfer) เปนขนตอนหนงของการจดการความร (knowledge

management) ซงหมายความถง การแบงปนความรภายในองคการทเกดขนระหวางบคคลและกลมตาง ๆ

(Quinn, Anderson, and Finkelstein, 1996) การจดการวฒนธรรมทางองคการส าหรบการถายทอดความร

จะเรมจากการก าหนดวสยทศน พนธกจ และคานยม ทน าและสนบสนนการสรางสภาพแวดลอมการท างานทม

การสรางความร แบงปนความร และสะสมความรในทกระดบ สภาพแวดลอมการท างานทสะทอนถงวสยทศน

ของการจดการความรขององคการ จะเหนไดจาก พฤตกรรมการถายทอดความรแบบการท างานรวมกนในทก

ระดบของสมาชกองคการ (synergetic behavior of knowledge) (Quinn, Anderson, and Finkelstein,

1996) ซงผปฏบตตางท างานรวมกนเกยวกบขอมลขาวสารการปฏบตงานในลกษณะตอไปน

1) การเตมขอมลการปฏบตงานทประสบผลส าเรจมากทสด (Best practices) ลงในฐานขอมลความร

ขององคการ

2) การท าแบบประเมนและตรวจสอบประสบการณและขาวสารความรทไมถกตองของผปฏบต

Page 46: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

3) การสอน การตวเขม การเปนพเลยงใหเพอนรวมงาน การอภปราย และการพดคยอยางเปดเผยกบ

เพอนรวมงาน

4) การเขยนรายงาน และการเตรยมรายงานการวเคราะหงานเขยน การจดเตรยมบนทกเตอน

ความจ าสวนตว และรายงานใหกบเพอนรวมงาน

5) การใหขอแนะและขอสงเกตอยางเปดเผย การใหขอเสนอแนะทเปนประโยชน และการใหค าตอบ

ส าหรบปญหาการปฏบตงานแกเพอนรวมงานอยางแขงขน

6) การจดท าเอกสารเกยวกบความเขาใจในประโยชน สถานการณ หรอปญหาทซบซอน การเขยน

ล าดบขนตอนของการท ากจกรรมตาง ๆ ในการปฏบตงาน และหนงสอคมอการปฏบตงานในระหวางทก าลง

ท างานในกระบวนการพฒนาและปรบปรงงาน

7) การใชฐานขอมลความรทมอยในการท ากจกรรมหรอภารกจตาง ๆ

การท างานรวมกนในการถายทอดความรของสมาชกองคการในทกระดบจะเปนผลใหผปฏบตยอมรบ

วา การท างานดวยกนอยางเปดใจโดยปราศจากการขยกหรอปกปองความรทตนมโดยไมใหผอนรนน จะสงผล

ใหองคการมความสามารถในการผลตและนวตกรรมมากยงขนมากกวาการทตางคนตางท า การจะท าใหเกด “

พฤตกรรมการถายทอดความรแบบการท างานรวมกนในทกระดบของสมาชกองคการ ” นอกเหนอไปจากการ

สนบสนนระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอใหผปฏบตไดใชขาวสารความรจากฐานขอมลอยางมประสทธภาพ

และประสทธผลแลว องคการจ าเปนตองสราง เงอนไขทตองมมากอน (preconditions) พฤตกรรมดงกลาว

ส าหรบการเอออ านวยใหเกดการแบงปนความรภายในองคการ ดงน

1) ทศนคตของความใสใจและความไววางใจในหมสมาชกองคการ ( Krogh 1998) องคการตองจดท า

คานยมและมาตรฐานทางจรยธรรมเกยวกบการปฏบตตาง ๆ ในการท างานทเปนทยอมรบ ไดรบความเหนพอง

จากสมาชกองคการ และสอสารใหเปนทรทวกน โดยเฉพาะอยางยงวฒนธรรมของการยอมรบความผดพลาด

และไมลงโทษการท าผดพลาด และบรรยากาศของความขดแยงเชงสรางสรรค ทงน เพอใหโอกาสแกสมาชก

องคการในการแกไขความผดพลาด ซงจะท าใหสมาชกองคการเกดความไววางใจซงกนและกน มความสนใจใน

มมมองและประสบการณทแตกตางกน แสวงหาความชวยเหลอในการปฏบตงาน มความยดหยนในการลง

ความเหนและตดสนเกยวกบการปฏบต มความกลาทจะพดแสดงความคดเหน/ ความรสก

2) พฤตกรรมการบรหารทเออตอการแบงปนความรในหมสมาชกองคการ (Nonaka and Konno

1998; Quinn, Anderson, and Finkelstein, 1996) การแบงปนความรจะเกดขนจากการรบรของผปฏบต

ตอองคการทยดมนอยางจรงจงในคานยมของการสงเสรม สนบสนน เพมคา และดแลความร และใหการ

สนบสนนงบประมาณ เครองมอ วชาการ และเทคนคทจ าเปนส าหรบการแบงปนความร และตอผบรหารใน

การเปนตวอยางของการแบงปนความรและไมกกตนความร โดยเฉพาะอยางยงผบรหารตองท าตามทพดหรอ

Page 47: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

บอกใหผปฏบตท า (walk-the-talk) ผบรหารตองจดสรรเวลาส าหรบการพดคย รบฟงปญหา/ ความคดเหน

ของผปฏบต และอนญาตและใหเวลาผปฏบตเขารวมเครอขายการจดการความร และผบรหารตองเขารวมเปน

สวนหนงของผปฏบตในการแบงปนความรดวย

3 ) การใหรางวลและผลตอบแทนส าหรบสงเสรมการแบงปนความร (Davenport, Long and Beer

1998; King 1998; Quinn, Anderson and Finkelstein, 1996) รางวลพเศษและการใหสงตอบแทนวธตาง

ๆ อาจใชเปนแรงจงใจภายนอกเพอใหผปฏบตงานตงใจแบงปนและถายทอดความร เชน การยกยองและการม

ชอเสยงส าหรบผปฏบตทมสวนเพมพนฐานความร หรอมสวนอยางแขงขนในการแบงปนความร การก าหนด

ความรบผดชอบทชดเจนส าหรบผปฏบตทมประสบการณใหท าการสอน และการเปนพเลยงใหแกผปฏบตใหม

การใหผปฏบตท าการสรปรายงานการประเมนผลโครงการ กจกรรม หรภารกจตาง ๆ ภายหลงเสรจสนการ

ด าเนนงาน เพอเปนการเรยนรอยางเปนระบบจากประสบการณตรง ซงบทเรยนทผปฏบตไดเรยนร จะถก

วเคราะหอยางเปนระบบและเกบไวใหผปฏบตคนอนใชตอไป

แนวคดการพฒนารปแบบ DRU เพอสงเสรม Meta cognition ผวจยวเคราะหขอมลในการพฒนา

รปแบบ DRU เพอสงเสรม Meta cognition ส าหรบนกศกษา ประกาศนยบตร สาขาวชาชพคร โดยศกษา

วเคราะหแนวทางพฒนาหลกสตรของ ทาบา (Taba, 1962) SU Larning Model มาตรฐานวชาชพคร พ .ศ.

2556 มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ .ศ. 2552 แนวคดการวจย ในชนเรยน (Research in

effective learning environment ) การออกแบบการเรยนรทเปนสากล (Universal Design for learning)

และไดน าแนวคดการจดการเรยนรตามทฤษฎคอนสตรคตวส (Constructivist Learning Method : CLM) ซง

ประกอบดวยการท าความกระจางในความรการเลอกรบและท าความเขาใจ สารสนเทศใหม และการตรวจสอบ

ทบทวนและใชความรใหมตลอดจนไดศกษา 3P’s Model ของ Biggs (2003) SU Larning Model และได

ศกษาการก าหนดเกณฑการประเมนการเรยนรโดยใช SOLO Taxonomy และ ไดศกษาแนวคดการจ าแนก

วตถประสงคการเรยนร ตามแนวคดของมารซารโน (Marzano Taxonomy) ในดาน cognitive domain ซง

ท าใหผเรยนสามารถก าหนดจดมงหมายหรอภาระงานและสามารถควบคม ก ากบดแลการปฏบตงาน ภาระงาน

ชนงาน ตามจดมงหมายทก าหนดได โดยผเรยนจะตองมความร ความเขาใจ การสงเคราะห และการน าความร

ไปประยกตใช ดงภาพประกอบการเปรยบเทยบวตถประสงคการเรยนร Blooms Taxonomyและ Marzano

Taxonomy ดงน

4 ) การสนบสนนการสรางชมชนนกปฏบต (Davenport, Long and Beer 1998; Manville and

Foote 1996; Quinn, Anderson and Finkelstein, 1996) ชมชนนกปฏบตเปนเครอขายแบบไมเปน

ทางการภายในองคการทซงผคนทมความสนใจและมปญหารวมกนมาพบปะ พดคยในความหมายเดยวกน ม

การพฒนาการท างานรวมกน และมขอผกพนในการชวยเหลอซงกนและกน ยงท าใหมความไววางใจและการ

Page 48: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

เปดใจกนมากยงขนในการถายทอดและแบงปนความรกนอยางเปดเผย เครอขายชมชนนกปฏบตจงเปนกลวธท

จะชวยลดอปสรรคสวนของบคคลและอปสรรคทางสงคมในการแบงปนความร ทงน องคการตองสนบสนนเลา

สถานท เครองมอ ขาวสาร วชาการ และเทคนคตาง ๆ ทจ าเปนแกผปฏบตอยางตอเนอง

5 ) การประมวลผลขาวสารความร หรอ การมปฏสมพนธแบบตวตอตว (Hansen, Nohria, and

Tierney 1999) นกวชาการไดเสนอแนะกลวธทมประสทธผลในการจดการกบประเดนทางวฒนธรรมองคการ

ในการถาย

ทอดความรไว 2 วธ กลวธประมวลขาวสารความร (codification) มงใหความส าคญกบเทคโนโลย

สารสนเทศ คอ ความรจะดงออกจากผทท าใหเกดความรขนโดยการใชวธการตาง ๆ (เชน แนวทางการ

สมภาษณ ตารางการปฏบต

งาน การทดสอบเพอวดความสามารถในการท างานโดยเทยบเคยงกบเกณฑมาตรฐาน ) แลวท าการ

ประมวลผลและเกบไวในฐานขอมลความร ซงทกคนสามารถเขาถงและน าไปใชได กลวธการมปฏสมพนธแบบ

ตวตอตว ใหความส าคญและด าเนนการกบการพดคยกนระหวางบคคล โดยความรจะถกถายทอดจากการ

พบปะกนเปนสวนตวและการสนทนาแบบตวตอตวเปนส าคญ โดยเฉพาะอยางยง “ ความรทบอกเลาไดยาก ”

(Tacit knowledge) ระบบสารสนเทศทใชรวมกบกลวธนคอ ท าเนยบผเชยวชาญ ระบบแผนทความร

ฐานขอมลคนหาต าแหนงของผคนซงแสดงรายชอของบคคลผปฏบตควรพดคยดวยเกยวกบหวขอหรอปญหา

การปฏบตงานบางเรอง

6) รปแบบทางโครงสรางขององคการทสงเสรมการแบงปนความร (Davenport, Long and Beer

1998) องคการอาจตองปรบรปแบบทางโครงสรางขององคการใหเหมาะสมกบวฒนธรรมของการจดการ

ความร อาจท าเปนโครงการเฉพาะทมสายการสงงานและการประสานงานในแนวราบ ท าใหลดระยะหาง

ระหวางผปฏบตกบผบรหาร ผปฏบตสามารถเขาถงผบรหารไดงายเมอตองการความชวยเหลอในงาน มการ

สอสารตวตอตวแบบไมเปนทางการ ผปฏบตมการประสานความรวมมอกนในการท างานภายในกลมและ

ระหวางกลมตาง ๆ ในองคการ เพอใหเกดความเปนเพอนรวมงานทผกพนกน และเกดความรสกเปนเจาของ

องคการรวมกน (Miles, Miles, and Perrone 1998)

จากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 นยามค าวา “ ความร” คอ สงทสงสมมาจาก

การศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะ ความเขาใจหรอ

สารสนเทศทไดรบมาจากประสบการณ องควชาในแตละสาขา

Page 49: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

Hideo Yamazaki นกวชาการชาวญปน ไดใหนยามของค าวา “ความร” คอ สารสนเทศทผาน

กระบวนการคดเปรยบเทยบ เชอมโยงกบความรอน จนเกดเปนความเขาใจและน าไปใชประโยชนในการสรป

และตดสนใจในสถานการณตาง ๆ โดยไมจ ากดชวงเวลา

ปรามดแสดงล าดบชนของความรกวาจะเปน “ ความร” ได กเรมตนจากการเปน

1. “ ขอมล” หมายถง ขอเทจจรง ขอมลดบ หรอตวเลขตาง ๆ ทยงไมไดผานการแปลความ

2. “ สารสนเทศ” หมายถง ขอมลทผานการวเคราะห

เพอน ามาใชประโยชนในการบรหารจดการและตดสนใจ

3. “ ความร” หมายถง สารสนเทศทผานกระบวนการ

ความร (Knowledge) คอความเขาใจในเรองบางเรอง หรอสงบางสง ซงอาจจะรวมไปถง

ความสามารถในการน าสงนนไปใชเพอเปาหมายบางประการ ความสามารถในการรบางอยางนเปนสงสนใจ

หลกของวชาปรชญา (ทหลายครงกเปนเรองทมการโตเถยงอยางมาก) และมสาขาทศกษาดานนโดยเฉพาะ

เรยกวาญาณวทยา (epistemology) ความรในทางปฏบตมกเปนสงททราบกนในกลมคน และในความหมายน

เองทความรนนถกปรบเปลยนและจดการในหลาย ๆ แบบ

ในทศนะของฮอสเปอร (อางถงในมาโนช เวชพนธ 2532, 15-16) นบเปนขนแรกของพฤตกรรมท

เกยวของกบความสามารถในการจดจ า ซงอาจจะโดยการนกได มองเหน ไดยน หรอ ไดฟง ความรน เปนหนง

ในขนตอนของการเรยนร โดยประกอบไปดวยค าจ ากดความหรอความหมาย ขอเทจจรง ทฤษฎ กฎ โครงสราง

วธการแกไขปญหา และมาตรฐานเปนตน ซงอาจกลาวไดวา ความรเปนเรองของการจ าอะไรได ระลกได โดย

ไมจ าเปนตองใชความคดทซบซอนหรอใชความสามารถของสมองมากนก ดวยเหตน การจ าไดจงถอวาเปน

กระบวนการทส าคญในทางจตวทยา และเปนขนตอนทน าไปสพฤตกรรมทกอใหเกดความเขาใจ การน าความร

Page 50: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ไปใชในการวเคราะห การสงเคราะห การประเมนผล ซงเปนขนตอนทไดใชความคดและความสามารถทาง

สมองมากขนเปนล าดบ สวนความเขาใจ (Comprehension) นน ......

เบนจามน บลม (Benjamin S. Bloom อางถงในอกษร สวสด 2542, 26-28) ไดใหความหมายของ

ความร วาหมายถง เรองทเกยวกบการระลกถงสงเฉพาะ วธการและกระบวนการตาง ๆ รวมถงแบบกระสวน

ของโครงการวตถประสงคในดานความร โดยเนนในเรองของกระบวนการทางจตวทยาของความจ า อนเปน

กระบวนการทเชอมโยงเกยวกบการจดระเบยบ โดยกอนหนานนในป ค.ศ. 1965 บลมและคณะ ไดเสนอ

แนวคดเกยวกบการรบรหรอพทธพสย (cognitive domain) ของคน วาประกอบดวยความรตามระดบตาง ๆ

รวม 6 ระดบ ซงอาจพจารณาจากระดบความรในขนต าไปสระดบของความรในระดบทสงขนไป โดยบลมและ

คณะ ไดแจกแจงรายละเอยดของแตละระดบไวดงน

1. ความร หมายถง การเรยนรทเนนถงการจ าและการระลกไดถงความคด วตถ และปรากฏการณ

ตางๆ

2. ความเขาใจหรอความคดรวบยอด (Comprehension)

3. การน าไปปรบใช (Application)

4. การวเคราะห (Analysis)

5. การสงเคราะห (Synthesis)

6. การประเมนผล (Evaluation

ความรคอ สงทมนษยสราง ผลต ความคด ความเชอ ความจรง ความหมาย โดยใช ขอเทจจรง

ขอคดเหน ตรรกะ แสดงผานภาษา เครองหมาย และสอตาง ๆ โดยมเปาหมายและวตถประสงคเปนไปตาม

ผสราง ผผลตจะใหความหมาย

แนวทางการจดการเรยนการเรยนร

ทฤษฎความร(Theory of Knowledge: TOK)

ทฤษฎความร

(Theory of Knowledge : TOK)

คอ ทฤษฎทวาดวย หลกการตาง ๆ ทจะอธบายและท าความเขาใจ เกยวกบ ความรของมนษยทก

รปแบบจากอดตจนถงปจจบน,รวมถงขนตอนการรบขอมลและการสรางความรของมนษย

มผตงทฤษฎเกยวกบ �ความร� และ �การสรางความร� มากมายหลายทานในหลากหลายแงมม, แตใจ

หนงสอเลมน กจะกลาวถง ทฤษฎแหงความรอกมมหนง ซงไมเหมอนทฤษฎใดททานตาง ๆ ไดเคยน าเสนอมา

Page 51: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ความรของมนษย อยตรงไหน ”

ท าไมจงตองท าความเขาใจ � ความรของมนษย �

มนษยด ารงชวตบนโลกใบนมานานนบลานป,เรมจากจากรปแบบชวตเรยบงาย ไมมสงอ านวยความ

สะดวก,ไมมสงคมทซบซอน,ไมมวฒนธรรมประเพณอะไรมากมาย.

มนษย พยายามสะสมความรความเขาใจในสงตางๆ,ผดบางถกบาง,สรางรปแบบชวตทซบซอนมากขน,

สรางสงอ านวยความสะดวกมากมาย,สรางสงคมทซบซอน เกดเปนโครงสรางเชงซอนทเรมสบสน ,วฒนธรรม

ประเพณมากมายจนคนในสงคมเรมสบสนในตนเองเพราะตองเรยนรสงตางๆมากเกนไป ,จนเกดเปน

ความเครยด,เบอหนาย,กดดน,กงวล,ค าถามมากมายทไมมค าตอบ,ซงน าไปสปญหามากมายในทสด

ขอสรป คอ

- มนษยไมเขาใจความคดและความรของตนเอง.

- มนษยไมเขาใจสงคม กระแสสงคม สทธและหนาทของตนเอง.

- มนษยไมรวาตนเองมความเปน ปจเจกชน (individual) อยไมจ าเปนตองเหมอนกบใครในโลกน ไม

ตองเปรยบเทยบ, ไมจ าเปนตองตามกระแสสงคม

- มนษยยงไมมความรในเรอง �การเกดความรของตนเอง� �การสรางความรของตนเอง�

- สงส าคญทสดในชวตมนษย คอ �ความเขาใจในเรอง ความรของมนษย � เราจงจะสามารถ แกปญหา

ตางๆ ไดตรงจด

โมเดลการสรางความรของมนษย

นยามส าหรบ โมเดลการสรางความรของมนษย

ขอมลโดด คอ สญญาณทกชนดทกรปแบบทเลกทสด ทมนษยรบเขาสสมองได โดยเปลยนเปน

สญญาณไฟฟาเคม และสามารถจดเกบในเซลล ประสาทสวนความจ าได ขอมลทสมองจะจดจ าได จะตองมการ

อางอง หรอเชอมโยงกบขอมลอนไดอยางนอย 1 จด ถาเปนขอมลโดดท เชอมโยงกบขอมลอนไมได กจะเลอน

หายไปอยางรวดเรว ขอมลโดดทเชอมโยงกบขอมลอนได และมความหมายไดจะกลายเปนขอมลเดยว

ขอมลเดยว คอ ขอมลทเลกทสด ซงบคคลหนงรบเขาสสมองโดยสามารถตความ และมความหมายได

เปนทเขาใจและยอมรบบคคลนน (เชอมโยงกบขอมลอนได)

ขอมลเชงซอน คอ กลมขอมลเดยวทเชอมโยงกนหรอกลมขอมลเชงซอน ทมขนาดเลกหรอใหญกตาม

แตยงไมสามารถเชอมโยงกบฐานความรเดมได

ฐานขอมล หรอ ขอมลเดม คอ ขอมลและความรทงหมดของบคคล ซงไดจากการสะสมและสรางมา

ตงแตเกด

Page 52: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ฐานความร หรอ ความรเดม คอ ความรทงหมดของบคคล ซงไดจากการสะสม และสรางมาตงแตเกด

ความร คอ ขอมลทแตละ บคคล สรางใหกบตนเอง ซงตองมคณสมบต 2 ประการ

1. คณสมบตแหงความเขาใจ

2. คณสมบตแหงการเกดประโยชน

- ใชสรางขอมลและความรใหม

- ใชในการตดสนใจของตวเอง

1. ตวตนของ �ความร�

วตถประสงค หลกของการมความรของมนษย คอ ใชในการตดสนใจ ในการด ารงชวต ของมนษยนนเอง

ความรของมนษย แบงเปน 2 สวน คอ

1.1 ความรเกยวกบธรรมชาต (Fact Of Nature) คอ ความรทมอยในธรรมชาต คอสงท เกดขนเอง, ด าเนนไปเอง, จบสนเองเชน ศาสตรตาง ๆ , ฟสกส, เคม, ชววทยา ทมงศกษาธรรมชาต และความ

เปนไปในธรรมชาต

- มนษยตองมความรเกยวกบธรรมชาต จงจะสามารถด ารงชวตไดอยางมคณภาพและหลด

พนจากความกลวตอ ปรากฏการณธรรมชาตและ สงอนๆ

- มนษยใชความรเกยวกบธรรมชาต อนนมาตดสนใจวา ควรจะท าหรอไมท า, ควรจะกลว

หรอไมกลวอะไร

1.2 ความรทมนษยสรางขน (Human knowledge) คอ ความรทมนษยสรางขน ซงอาจจะเกยวของ

กบ ความรในธรรมชาต หรอไมกได เชน สญลกษณ , ภาพ, ภาษา , ประเพณ, วฒนธรรม, ศลปะ, สงคม ,

การเมอง, ระบบเศรษฐกจ, การแพทย, วศวกรรม, ระบบอตสาหกรรม,ทมงพฒนาเพอมนษย, เพอสรางความ

เปนอยทดขนในทกๆดาน

- มนษยใชความรทมนษย สรางขนในการตดสนใจวา ควรจะท าอยางไรกบ ครอบครว/สงคม,

ประเทศของตนเอง, จะพฒนาชวต เผาพนธของตนเองอยางไร, ไปในทศทางใดแตตองระลกไวเสมอวา �ความร�

ทกลาวถงน หมายถง ความรของโลก, ความรของสงคม จะยงไมใชความรของเรา(บคคล) จนกวาเราจะสราง

ความรในสมองของเราเอง

ตวอยาง เชน ถาเรามหนงสอมากมาย แตไมอาน ท าความเขาใจ เรากจะไมมความรใดๆ เลย

Page 53: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

2. ความร� คอ ขอมล

มนษยเรยนรขอมลในชวตประจ าวน โรงเรยน, ทท างาน, เหตการณตาง ๆ และน ามาสรางเปนความรของ

ตนเอง, เราจะเรยนรวธการสรางความรของมนษย ดวย �โมเดลการสรางความรของมนษย "

หลกการเรยนรของมนษย ม 2 ขนตอน

1. รบขอมล

2. เชอมโยงเพอสรางความรใหม คอ ขนตอนการรบขอมลและเชอมโยงขอมลเพอใหเกดเปนความรใหม

- มนษยรบขอมล โดยผานระบบประสาทสมผสทง 5 ทาง, โดยระบบประสาทนจะสงสญญาณไฟฟา

เคมไปยงสมอง โดยถกสงเขาไปทเซลลประสาทควบคม ซงเรยกวา สมองสวนควบคม (Pre Frontal Cortex)

เพอสงตอไปยง สมองสวนทเปนสมองสวนความจ า (Front Lobe)

- ขอมลโดด คอ สญญาณขอมลทกรปแบบทรบร, รสก, สมผสไดแตไมสามารถเชอมโยง หรอตความ

ไดชดเจน

- ขอมลทเลกทสดทสมองตความไดเมอ เขาไปในสมองสวนความจ า จะเรยกวาขอมลเดยว, มความ

ซบซอน นอยทสด ทแตละบคคล จะสามารถรบหรอเรยนรได

- บคคลจะพยายามเชอมโยง ขอมล เดยว เขาหากนท าใหเกดขอมลเชงซอน ซงเปนขอมลทมขนาด

ใหญขน ซบซอนขน และพยายามเชอมโยงกบความรเดมใหเกดเปนความรใหม

- ถาขอมลเดยว และขอมลเชงซอน สามารถเชอมโยงเขาหา �ความรเดม� ไดกจะเกดเปน �ความรใหม

แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

จากการศกษา ปจจยทมผลตอความร ความเขาใจ ของเจาหนาทเกยวการตรวจสอบ ภายในของกรม

ประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณซงผวจยไดท าการศกษาคนควาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

ดงตอไปน

1. แนวคดเกยวกบความรความเขาใจ

2. แนวคด ทฤษฎเกยวกบการตรวจสอบภายใน

3. แนวคดเกยวกบการถายทอดเทคโนโลย

4. งานวจยทเกยวของ

ความรความเขาใจคอ สงทสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ รวมทง

ความสามารถเชงปฏบตและทกษะความเขาใจ หรอสารสนเทศทไดรบมาจากประสบการณ สงทไดรบมาจาก

การไดยน ไดฟงการคด หรอการปฏบตองควชาในแตละสาขาตามทพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน

Page 54: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

(2542) ไดใหความหมายไวและ บลม (Bloom, 1980 อางถงใน ศพล รนใจชน, 2549, หนา 10) ไดจ าแนก

ความหมายระหวางความรความเขาใจเพอประโยชนในการสอความหมาย ไวดงน ความรหมายถง พฤตกรรม

และสถานการณตาง ๆ ซงเนนการจ าไมวาจะเปนการระลกถง หรอระลกไดกตาม เปนสภาพการณทเกดขนสบ

เนองมาจากการเรยนรโดยเรมตนจากการรวบรวมสาระ ตาง ๆ จนกระทงพฒนาไปสขน ทมความสลบซบซอน

ยงขน โดยความรอาจแยกออกเปนความร เฉพาะสงและความรเรองสากลเปนตน ความเขาใจเปนขนตอนท

ส าคญของการสอความหมายโดยอาศยความสามารถทางสมอง และทกษะ ซงอาจจะกระท าไดโดยการใชปาก

เปลา ขอเขยน ภาษา หรอสญลกษณตาง ๆ โดยการ ท าความเขาใจนนอาจไมมผลสมบรณเสมอไป ส าหรบ

พฤตกรรมความเขาใจแบงไดเปน 3 รปแบบ คอการแปลความ การตความ และการสรปอางอง ซงมความสอด

คลองกบท ศพล รนใจชน (2549) ไดใหความหมายของค าวาความร ตามพจนานกรมทางการศกษา

(Dictionary of Education) ของกด (Good, 1973) วาเปนขอเทจจรงกฎเกณฑและรายละเอยดตาง ๆท

มนษย

ไดรบและเกบรวบรวมสะสมไว

ซงคลายกบความหมายตามพจนานกรม (The Lixicon Webster Dictionary) (The Lixicon

Webster, 1997) ทไดให ค าจ ากดความของความร วาเปนความรเกยวกบขอเทจจรง กฎเกณฑโครงสรางท

เกดจากการศกษาหรอคนหาหรอเปนความรเกยวกบสถานทสงของหรอบคคลทไดจากการสงเกตประสบการณ

หรอจากรายงาน การรบร ขอเทจจรงตองชดเจนและตองอาศยเวลาและใกลเคยงกบความหมายทบลม

(Bloom, อางถงในแสงจนทร โสภากาล, 2550, หนา 15-16) ไดใหความหมายวาความรเปนเรอง เกยวกบ

การระลกถงเฉพาะเรองระลกถงวธการ กระบวนการหรอสภาพการณตางๆ โดยเนนความจ า และสมศกด ศร

สนตสข (2538, อางถงแสงจนทรโสภากาล, 2550, หนา 14-15) ไดใหความหมาย ของความรหมายถงการรบร

เกยวกบขอเทจจรง เหตการณรายละเอยดตาง ๆ ทเกดจากการสงเกต การศกษา ประสบการณทงในดาน

สงแวดลอมทางธรรมชาตและสงคมความร พนฐาน หรอภมหลง ของแตละบคคล ทบคคลไดจดจ าหรอเกบ

รวบรวมไวและสามารถแสดงออกมาในเชงพฤตกรรม ทสงเกตหรอวดได ส าหรบ ประภาเพญ สวรรณ (2520,

อางถงใน ศรวรรณ จงสวสด, 2548, หนา 4) ไดใหความส าคญตอพฤตกรรมมนษยในดานทเกยวกบความร

ความเขาใจถงขอเทจจรงตาง ๆ รวมทง ศกษาถงการพฒนาความสามารถทกษะทางสตปญญาและการใช

วจารณญาณของมนษยเพอ ประกอบการตดสนใจ จากแนวคดตาง ๆ ผวจยสามารถสรปความหมายดงนความ

รและความเขาใจเปนกระบวนการ รบรเรองราวหรอขอมลตาง ๆ อยางเปนระบบ และสามารถรวบรวม หรอ

แยกแยะในประเดนตาง ๆ ไดอยางละเอยดและสามารถล าดบขนตอนไดอยางชดเจน

จตวทยาศาสตร (Scientific mind)

Page 55: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

จตวทยาศาสตร หมายถง ลกษณะนสยของบคคลท เกดขนจากการศกษาหาความร โดยใช

กระบวนการทางวทยาศาสตร

จ ต ว ทย าศ าสตร ป ร ะกอบด ว ยล กษณะต า ง ๆ ได แก คว ามสน ใจ ใฝ ร ความ

มงมน อดทน รอบคอบ ความรบผดชอบ ความซอสตย ประหยด การรวมแสดงความคดเหนและยอมรบ

ฟงความคดเหนของผอน ความมเหตผล การท างานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค

จตวทยา มาจากค าในภาษาองกฤษวา Psychology ซงมรากศพทมาจากภาษากรก 2 ค า คอ

Psyche หมายถง จตวญญาณ (mind, soul) กบค าวา Logos หมายถง ศาสตร วชา วทยาการ (science,

study) (กนยา สวรรณแสง, 2542, หนา 11)

จตวทยา หมายถง วชาวาดวยจต วทยาศาสตรแขนงหนงวาดวยปรากฏการณพฤตกรรม และ

กระบวนการของจต (ราชบณฑตยสถาน, 2542, หนา 312)

จตวทยาเปนวทยาศาสตรทวาดวยพฤตกรรม โดยเนนพฤตกรรมทางจตของบคคลทวไป (ปราณ ราม

สต, 2542, หนา 2)

จตวทยา คอ การศกษาพฤตกรรมกระบวนทางจตเชงปรนย เปนศาสตรทมขอบเขตกวางขวาง เปน

องคความรทงเชงศลปศาสตรและวทยาศาสตร คลอบคลมทกดานเกยวกบชวตมนษยทงทางกาย สงคม

อารมณ จตใจ ความคดสตปญญา จดมงหมายส าคญของการศกษาศาสตรสายนคอ เพอทจะเขาใจ อธบาย

ท านาย พฒนาและควบคมพฤตกรรมดานตาง ๆ (จราภา เตงไตรรตน และคนอน ๆ, 2550, หนา 29)

จตวทยาเปนวชาทม งศกษาพฤตกรรมของมนษยและสตว โดยใชระเบยบวธการศกษาทาง

วทยาศาสตร (เตมศกด คทวณช, 2546, หนา 12)

จตวทยาเปนศาสตรทศกษาคนควาเพอน าขอมลตาง ๆ ความรทไดจากแนวคดทฤษฎ และการทดลอง

น ามาเสนอเพออธบายและควบคมพฤตกรรมท าใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของมนษย (สปราณ สนธ

รตน และคณะ, 2537, หนา 1)

จตวทยาเปนศาสตรทศกษาเกยวกบพฤตกรรม และกระบวนการทางจตซงหมายถง ทงพฤตกรรม

ภายนอก พฤตกรรมภายใน โดยทบคคลอาจจะไมรตวเลยกได (วไลวรรณ ศรสงคราม และคณะ, 2549, หนา

2)

จตวทยา (psychology) คอ การศกษาเรองของจตใจ พฤตกรรมและสภาพแวดลอมของคนและสตว

โดยวธการทดลอง สงเกต ส ารวจอยางเปนวทยาศาสตร มกเนนการศกษาแตละคนหรอกลมเลก ๆ มากกวา

แบงเปนแขนงตาง เชน จตวทยาการทดลอง (experimental psychology) เนนวธการศกษากระบวนการทาง

จตใจและพฤตกรรมอยางเปนวทยาศาสตร จตวทยาสงคม จตวทยาการศกษา จตวทยาอาชพ จตวทยาคลนก

(วทยากร เชยงกล, 2552, หนา 191)

Page 56: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

จตวทยา คอ

(1) ศาสตรสาขาหนงทศกษาพฤตกรรม การกระท า หรอกระบวนการทางจตใจ

(2) ศาสตรทวาดวยพฤตกรรมของมนษยและสตวซงเปนสวนหนงของกระบวนการทงหมดของชวต

รวมถงระบบของรางกายทเกยวกบพฤตกรรม การท างานของประสาทสมผสและการเคลอนไหว ปฏสมพนธ

ทางสงคม พฒนาการ ปจจยทางพนธกรรมและสงแวดลอม กระบวนการทางปญญาทอยในจตส านกและจตใต

ส านกสขภาพจตและความผดปกตทางจต พลวตของพฤตกรรม การสงเกต การทดสอบ และการทดลอง การ

ประยกตความรทางจตวทยา เชน การจางงาน การจดการศกษา เรองเกยวกบจตบ าบด และพฤตกรรมของ

ผบรโภค (ราชบณฑตยสถาน, 2550, หนา 323-324)

จตวทยา เปนวชาทศกษาคนควาเกยวกบวญญาณหรอจตใจของสงมชวต (กระบวนการของจต) สมอง

หรอกระบวนความคดและพฤตกรรมของมนษย ดวยกระบวนการทางวทยาศาสตรซงครอบคลมถงอารมณ

การนกคด รบรพฤตกรรมและปฏสมพนธของมนษย (สงกรานต กอธรรมนเวศน, 2552, หนา 300)

จตวทยา คอ ศาสตรแขนงหนงซงศกษาถงเรองราวของพฤตกรรมของมนษย เนอหาวชาของจตวทยา

นนผดแผกแตกตางกนไปตามแตแขนงวชาของจตวทยา จตวทยาบางแขนงเนนศกษาในเรองหนง สวนจตวทยา

แขนงหนงอาจเนนไปศกษาอกเรองหนงกได จตวทยาอาจหมายถง วชาการทศกษาถงกระบวนการของจตใจ

หรอศกษาถงกระบวนการของตวตน หรอการกระท ากได จตวทยาแตกแยกออกไปเปนหลายพวกหลายสกล

การจดจ าแนกสกลจตวทยาอาจจะท าไดหลายทศนะ แตละทศนะกมหลกยดในการจดจ าแนกแตกตางกน เชน

การจ าแนกสกลจตวทยาโดยถอเอาระบบและระเบยบวธการศกษาเปนเกณฑ การจ าแนกสกลจตวทยาโดย

ถอเอาลกษณะธรรมชาตของขอมลทางจตวทยาเปนหลก และการจ าแนกสกลจตวทยาโดยถอเอาอนทรยทมง

ศกษาเปนเกณฑ (เดโช สวนานนท, 2520, หนา 203)

จตวทยา เปนศาสตรทศกษาเรอง พฤตกรรมของมนษยและสตวทเกยวของกบสงแวดลอมซงสามารถ

วดไดดวยหลกวทยาศาสตร และการรวบรวมขอมลอยางมหลกเกณฑเปนระเบยบ ระบบ สมยโบราณ จตวทยา

หมายถง การศกษาเกยวกบจตเนองจากเหนวา จตของมนษยเปนสงส าคญทท าใหบคคลมพฤตกรรมแตกต าง

กนและตางไปจากสตวหรอชวตอน ๆ ตอมาภายหลงจากการพฒนาและความกาวหนาทางวทยาศาสตรเพมขน

โดยเฉพาะความรทางสรรวทยา แนวการศกษาทางจตวทยาจงเปลยนมาทการกระท าของบคคล และธรรมชาต

ของมนษย (ทรงพล ภมพฒน, 2538, หนา 24)

สรปความหมายของจตวทยา คอ วชาทศกษาเกยวกบพฤตกรรม หรอกรยาอาการของมนษยรวมถง

ความพยายามทจะศกษาวามอะไรบางหรอตวแปรใดบาง ในสถานการณใดทเกยวของกบการท าใหเกด

พฤตกรรมตาง ๆ ซงขอมลดงกลาวจะท าใหสามารถคาดคะเน หรอพยากรณไดโดยใชแนวทางหรอวธการทาง

วทยาศาสตรเปนเครองมอชวยในการวเคราะห

Page 57: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ขอบขายของจตวทยา โดย เตมศกด คทวณช

จตวทยาแตกแขนงออกไปเปนหลายสาขา โดยจะเนนศกษาพฤตกรรมในแงมมทแตกตางกนออกไป

ขนอยกบจดมงหมายของแตละสาขา ซงสามารจ าแนกออกเปนสาขาตาง ๆ ไดดงตอไปน (เตมศกด คทวณช,

2546, หนา 15-16)

1. จตวทยาทวไป (general or pure psychology) เปนจตวทยาทมงศกษาถงกฎเกณฑ ทฤษฎ

พนฐานทางจตวทยาทเกยวกบพฤตกรรมโดยทวไปของมนษย

2. จตวทยาทดลอง (experimental psychology) เปนจตวทยาทศกษาเกยวกบกระบวนการตาง ๆ

ของสงมชวตในแตละดาน เชน การเรยนร การจ า การลม โดยใชการทดลองเปนหลกส าคญในการศกษาและ

น าผลทไดจากการทดลองไปสรางเปนทฤษฎและกฎเกณฑเพอน าไปประยกตใชในการศกษาวชาแขนงตาง ๆ

3. จตวทยาเชงสรรวทยา (physiological psychology) เปนจตวทยาทศกษาเกยวกบรางกายของ

มนษยอนเปนพนฐานของการเกดพฤตกรรมโดยเนนเกยวกบโครงสรางหนาทการท างานของอวยวะตางๆ ทม

สวนเกยวของกบพฤตกรรมโดยเฉพาะ

4. จตวทยาพฒนาการ (developmental psychology หรอ genetic psychology)เปนจตวทยาท

ศกษาเกยวกบพฒนาการของมนษย ตงแตเรมตนการปฏสนธ การเจรญเตบโตและการพฒนาการของมนษยใน

ระยะตาง ๆ ตลอดจนอทธพลของพนธกรรมและสงแวดลอม ทมผลตอพฤตกรรมของมนษยเพอน าความรทได

ไปพฒนาสมาชกใหมตงแตแรกเกดเพอใหเปนบคคลทมคณภาพของสงคมตอไป

5. จตวทยาสงคม (social psychology) เปนจตวทยาทศกษาเกยวกบบทบาทความสมพนธและ

พฤตกรรมของบคคลในสงคม งานของนกจตวทยาสงคมสวนใหญจงเปนการศกษา ส ารวจมตมหาชน การเกด

และการเปลยนแปลงทศนคต ตลอดจนคานยมของแตละเชอชาตและวฒนธรรมเพอสรปเปนกฎเกณฑและ

ทฤษฎส าหรบอธบายพฤตกรรมของมนษยในแตละสงคม

6. จตวทยาการศกษา (education psychology) เปนจตวทยาทน าเอากฎเกณฑและทฤษฎทาง

จตวทยาไปประยกตใชในการศกษา เพอพฒนาวธการเรยนการสอน โดยมจดมงหมายทจะใหผเรยนเกดการ

เรยนรอยางแทจรง ตรงตามปรชญาการศกษา

7. จตวทยาคลนก (clinical psychology) เปนจตวทยาทศกษาถงสาเหตความผดปกตทางดาน

พฤตกรรมของบคคล เพอหาทางบ าบดรกษาบคคลทมปญหาทางดานอารมณ พฤตกรรม และมอาการปวยทาง

จตใจ รวมทงหาวธปองกนแกไข ตลอดจนสงเสรมใหคนมสขภาพจตทดขน

8. จตวทยาใหค าปรกษา (counseling psychology) เปนจตวทยาทศกษาถงเทคนคและวธการตาง

ๆ เพอชวยใหบคคลทก าลงประสบปญหาไดเขาใจและเหนแนวทางในการแกปญหาใหลลวงไปไดดวยด

Page 58: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

9. จตวทยาอตสาหกรรม (industrial psychology) เปนจตวทยาทศกษาเกยวกบพฤตกรรมการ

ท างานของบคคลในโรงงานอตสาหกรรมในแงของประสทธภาพในการท างาน วธการสรางขวญและแรงจงใจใน

การท างาน การคดเลอกบคคลเขาท างานตลอดจนวธการประเมนผล การท างานของบคคลในสถาน

ประกอบการทงหลาย ทงนเปนการศกษาเพอคนหากระบวนการ และวธการทจะท าใหเกดประสทธภาพสงสด

ในการท างาน

10. จตวทยาเปรยบเทยบ (comparative psychology) เปนการศกษาเรองความเหมอนและความ

แตกตางเกยวกบพฤตกรรมของสงมชวตทงหลาย

ตอนท 2 แนวทฤษฎทเกยวของ การวจยและพฒนา แนวคดทฤษฎทเกยวของการวจยและพฒนา เปนหลกการแนวคดทส าคญและเปนกระบวนการทน าไปสการพฒนานวตกรรมทางการศกษาทมประสทธภาพและประสทธผลเพอสงเสรมความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร มงสการพฒนาคณภาพผเรยน รายละเอยดดงน การวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) เปนการศกษาทเปนทงการวจยขนพนฐาน (Basic Research) และการวจยประยกต (Applied Research) การศกษาในสวนทเปนการวจยพนฐานนนเปนการศกษาทมงหาความรความจรงเกยวกบทฤษฎ หลกการ กฎเกณฑในการหาความรทางวชาการ สวนการศกษาทเปนการวจยประยกตเปนการศกษาทมงการน าผลการวจยไปประยกตใช กาวจยและพฒนามเปาหมายเชนเดยวกบการวจยประเภทอนๆ คอ แสวงหาและพฒนาความร แตตางกนในขนตอนของการด าเนนการวจย คอ เปนการวจยกอนแลวน าผลมาจากการวจยมาพฒนานวตกรรมไปใชสการพฒนา ปรบปรงแกไขนวตกรรมใหตอบสนองผใช (มาเรยม นลพนธ.2555: 13-230) จงอาจกลาวไววาการวจยและพฒนาเปนการวจยรปแบบหนงทมการพฒนาทกขนตอนอยางมประสทธภาพ นราศร ไววนชกล และชศกด อดมศร (2533 : 12) จ าแนกการวจยและพฒนาไว 3 ประเภท ซงประกอบดวยขนตอนดงน 1.การวจยพนฐาน (Basic Research) เปนการศกษาคนควาในทางทฤษฎหรอในหองทดลอง เพอหาความรใหมๆ เกยวกบสมมตฐานของปรากฏการณและความจรงทสามารถสงเกตได โดยทยงไมมจดมงหมายทชดเจน หรอเฉพาะเจาะจงในการน าผลการวจยไปใชในงานปฏบต 2. การวจยประยกต (Applied Research) เปนการศกษาคนควาเพอหาความรใหมๆ โดยมวตถประสงคหรอจดมงหมายเบอตนทจะน าผลการวจยไปใชประโยชนในการปฏบตอยางใดอยางหนง และ 3.การวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ซงเปนการศกษาอยางมระบบ น าความรทมอยแลวจากการวจยหรอจากประสบการณในการปฏบตงานประดษฐสงใหมๆ ผลผลตและเครองมอใหมๆ เพอสรางขบวนการระบบและการใหบรการใหมๆขนและปรบปรงสงทประดษฐหรอกอตงขนแลวใหดขน การวจยแบบผสมผสานวธ (Mixed Methodology) โดยการผสมผสานนนเกดขนภายในขนตอนของการวจย อาจเนนไปทการเกบรวบรวมขอมลทงเชงปรมาณและเชงคณภาพไปพรอมกนเพอใหไดขอมลทนาเชอถอ (Creswell.2002 : 210) และสอดคลองกบ มาเรยม นลพนธ (2551 : 310) ไดกลาวถงการวจยแบบ

Page 59: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ผสมผสานวธ วาเปนการวจยเพอคนหาความรความจรงจะสมบรณไดตองอาศยทงการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณชวยเสรมซงกนและกน การวจยเชงคณภาพ ตอนท 2 คมอการใชรปแบบ DRU เพอสงเสรม Meta cognition ส าหรบ นกศกษาประกาศนยบตรบณฑต สาขาวชาชพคร ค าชแจง คมอการใชรปแบบ DRU เพอสงเสรม Meta cognition ส าหรบนกศกษาประกาศนยบตรบณฑต สาขา วชาชพครคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฎธนบร จดท าขนเพอใหนกศกษาไดศกษาเรยนรเพอเปนพนฐานใน การพฒนาใหมความร สมรรถนะในการน าหลกสตรไปใช “จดการเรยนร” เพอสงเสรม Meta cognition นกศกษาประกาศนยบตรบณฑต สาขาวชาชพครหรอผทตองการไดรบความรความเขาใจในการเรยนร เพอสงเสรม Meta cognition ไดศกษาคมอการใชใหเขาใจเปนอยางดกอนทจะนา ไปใช สวนประกอบของคมอ คมอการใชรปแบบ DRU เพอสงเสรม Meta cognition ส าหรบนกศกษาประกาศนยบตรบณฑต สาขา วชาชพคร คณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฎธนบร มสวนประกอบทเกยวของดงตอไปน 1. หลกการ 2. แนวคด ทฤษฎ 3. วตถประสงคการจดกจกรรมการเรยนร และการวดและประเมนผล และภาพประกอบ DRU Model 1. ความเปนมาของรปแบบการเรยนรเพอสรางความร ครมบทบาทอยางมากตอพฒนาการเรยนรของผเรยน ครทมความร มความสามารถ มสมรรถนะ ในการสอนสง มความเชยวชาญในวชาชพ สงผลใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงเชนเดยวกน และผล การเรยนของนกเรยนแตกตางกนกขนอย กบคณภาพการสอนของครเชนกน (มารซาโน , Marzano Waters 2009, อางถงใน วชรา เลาเรยนด, 2556: 325, พณสดา สรรงธศร, 2557) ซงสอดคลองกบ ส านกงานพฒนา การศกษาของประเทศสงคโปร(Office of Teacher Education, National Institute of Education Singapore, 2014) ซงเปนหนวยงานจดการศกษาและพฒนา ใหแกครและผบรหารโรงเรยน และเปนผพฒนากรอบคณลกษณะของ ครสงคโปร ในศตวรรษท 21 ทพงประสงค โดยทการพฒนาครใหเปนมออาชพในศตวรรษท 21 สงคโปรเนนการเตรยมและพฒนาครใน 3 ดาน ดงนน 1) เจตคตและคานยม 2) ทกษะ 3) ความร 2 ดงนน ครจงเปนผมบทบาทส าคญในการจดการศกษาใหมคณภาพและไดมาตรฐาน ซงครในศตวรรษท 21 ตองเปนครมออาชพทรอบรทงเนอหาวชาการและวธการจดการเรยนรทสอดคลองกบการเปลยนแปลงของ สงคมและเทคโนโลยเพอใหผเรยนมคณภาพและสงคมไทยมคณภาพสามารถแขงขนกบ สงคมโลกได (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต: 2543) จากความส าคญ ของครทมผลตอคณภาพการศกษา ท าให หนวยงานตางๆทเกยวของกบ การควบคม ดแลผลต หรอการใชครก าหนดหลกเกณฑ ตางๆ เพอใหการศกษา ของประเทศไทยมคณภาพ ดงนน ครสภาซงเปนองคกร ทมหนาทหลกในการก าหนดมาตรฐานวชาชพ ออกและเพกถอน ใบอนญาต ประกอบวชาชพคร ก ากบดแลการปฏบตตามมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณวชาชพ รวมทงการพฒนา วชาชพ ก าหนดนโยบายและแผนพฒนาวชาชพ ประสานสงเสรมการศกษาและการวจยเกยวกบการประกอบ วชาชพ โดยครสภา ไดก าหนดขอบงคบครสภาวา ดวยมาตรฐานวชาชพ พ .ศ.2556 สรปประเดนส าคญของผ ประกอบวชาชพครไดวา ครตองประพฤตปฏบตตามขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะและคณภาพทพงประสงค ตาม มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพคร มาตรฐานการปฏบตงาน และมาตรฐานการปฏบตตน โดยผ ประกอบวชาชพครตองมคณวฒไมต ากวา ปรญญาตรทางการศกษา หรอเทยบเทา หรอมคณวฒอนทครสภา รบรอง โดยมมาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ ดงตอไปน (ก) มาตรฐานความ รประกอบดวยความร ดงตอไปน 1)

Page 60: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ความเปนคร2) ปรชญาการศกษา 3) ภาษาและวฒนธรรม 4) จตวทยาส าหรบคร 5) หลกสตร 6) การจดการเรยนรและการจดการชนเรยน 7) การวจยเพอพฒนาการเรยนร 8) นวตกรรมและเทคโนโลย สารสนเทศทางการศกษา 9) การวดและการประเมนผลการเรยนร 10) การประกนคณภาพการศกษา 11) คณธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณ (ข) มาตรฐานประสบการณวชาชพ ผานการปฏบตการสอนในสถานศกษา ตามหลกสตร ปรญญาทางการศกษา เปนเวลาไมนอยกวา หนงปและผานเกณฑการประเมนปฏบต การสอนตาม หลกเกณฑวธ การและเงอนไขทคณะกรรมการครสภา ก าหนดดงตอไปน 1) การฝกปฏบต วชาชพระหวางเรยน 2) การปฏบตการสอนในสถานศกษาในสาขาวชาเฉพาะ นอกจากนน ผประกอบวชาชพคร ตองมมาตรฐานการ ปฏบตงาน ดงตอไปน 1) ปฏบต กจกรรมทางวชาการเพอพฒนาวชาชพครใหกาวหนาอยเสมอ 2) ตดสนใจปฏบต กจกรรมตาง ๆ โดยค านงถงผลทจะเกดแกผเรยน 3) มงมน พฒนาผเรยนใหเตบโตเตมตามศกยภาพ 4) พฒนา แผนการสอนใหสามารถปฏบตไดจรงในชนเรยน 5) พฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ 6) จดกจกรรมการเรยนการสอนใหผเรยนรจกคดวเคราะหคดสรางสรรคโดยเนน ผลถาวรทเกดแกผเรยน 7) รายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบ 8) ปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน 9) รวมมอกบ ผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค 10) รวมมอกบผอนในชมชนอยางสรางสรรค 11) แสวงหาและใชขอมล ขาวสารในการพฒนา 12) สรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนรในทกสถานการณ และผประกอบวชาชพคร ตองม มาตรฐานการปฏบตตนตามขอบงคบครสภา วาดวยจรรยาบรรณของวชาชพ ตามขอบงคบครสภา วาดวย จรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2556 (ส านกงานเลขาธการครสภา 2556 : 11-22) นอกจากครสภาทเปนองคกรวชาชพในการก ากบดแลใหผ ประกอบวชาชพครเปนไปตามมาตรฐาน วชาชพครแลวยงมหนวยงานทดแลการจดการศกษาระดบอดมศกษา ซง ไดก าหนดกรอบมาตรฐานคณวฒ มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตพ.ศ. 2552และน าเสนอกรอบแนวคด การผลตครยค ใหม (ส านกงาน คณะกรรมการการอดมศกษา , 2554: 6-7) ทมงเนนผลลพธการเรยนร (learning outcomes) หรอความสามารถ หลก (core competencies) ของผเรยนเปนส าคญ ไดผสมผสานแนวความคด เรองการเรยนรและทกษะใน ศตวรรษท 21 ไวดวย รวมทงเสนอใหมระบบ สนบสนนการผลตคร ทมคณภาพมาตรฐาน ทงการออกแบบ หลกสตรทสอดคลองกบ เกณฑ มาตรฐานหลกสตร กรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต และ มาตรฐานวชาชพครของกระทรวงศกษาธการ การพฒนาวชาชพครและ การสรางสภาพแวดลอม สนบสนนการ ผลตครยค ใหมโดยก าหนดมาตรฐานผลลพธ การเรยนรครยค ใหมดงนน 1)ดานคณธรรม จรยธรรม แสดงออก ซงพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรม และ จรรยาบรรณวชาชพครมคณธรรมทเสรมสรางการพฒนา ทยงยนมความกลาหาญทางจรยธรรม มความเขาใจผอน เขาใจโลก มจตสาธารณะเสยสละและเปนแบบอยางทด สามารถจดการและคดแกปญหาทางคณธรรมจรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพครเชงสมพทธ โดยใชดลยพนจทาง คานยม ความรสกของผอนประโยชนของสงคมสวนรวม 2) ดานความรมความรอบรในดานความรทว ไป การ เรยนรใน ศตวรรษท21 วชาชพครและวชาทจะสอนอยางกวางขวาง ลกซงและเปนระบบ มความตระหนกร หลกการและทฤษฎในองคความรทเกยวของ อยางบรณาการ ทงการบรณาการ ขามศาสตรและการบรณาการกบโลกแหงความเปนจรง มความเขาใจความกาวหนาของความรเฉพาะดานในสาขาวชาทจะสอนอยางลกซง ตระหนกถงความส าคญของ งานวจยและการวจยในการตอยอดความรมความสามารถ ในการคดวเคราะห สงเคราะหและประเมนคาองคความร และสามารถ น าไปประยกตใชในการปฏบตงานวชาชพคร

Page 61: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

อยางม ประสทธภาพ 3)ดานทกษะทางปญญา สามารถคดวเคราะหอยางลกซง คดคนหาขอเทจจรง ท าความเขาใจ และ ประเมนขอมลสารสนเทศและแนวคด จากแหลงขอมลทหลากหลายเพอใชใดในการปฏบตงาน การวนจฉย แกปญหาและทา การวจยเพอ พฒนางานและองคความรไดดวยตนเองคดแกปญหาทมความสลบซบซอน เสนอ ทางออกและน าไปสการแกไขไดอยางสรางสรรคโดย ค านงถงความรทางภาคทฤษฎประสบการณภาคปฏบต และผลกระทบจากการตดสนใจ มความเปนผน าทางปญญา ในการคดพฒนางานอยางสรางสรรคมวสยทศนม ความคดรเรมและการพฒนาศาสตรทางครศาสตร/ศกษาศาสตรรวมทงการพฒนาทางวชาชพอยางมนวตกรรม มาตรฐานผลลพธ การเรยนรของครยค ใหม 4) ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและ ความรบผดชอบ ม ความไวในการรบรความรสกของผอน เขาใจผอน มมมมองเชงบวก มวฒภาวะทางอารมณและทางสงคม ม ความเอาใจใสชวยเหลอและเออตอการแกปญหาในกลม และระหวางกลมไดอยาง สรางสรรคมภาวะผน า และผสอนตาม ทดมความสมพนธทดกบผเรยน และมความรบผดชอบ ตอสวนรวมทงดานเศรษฐกจ สงคม และ สงแวดลอม 5) ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ มความไวใน การวเคราะหขอมลขาวสารทงท เปนตวเลขเชงสถตหรอคณตศาสตร ภาษาพด- เขยน อนมผลใหสามารถเขาใจ องคความร หรอประเดนปญหา ไดอยางรวดเรว มความสามารถในการใชดลยพนจทดในการประมวลผล แปล ความหมาย และเลอกใชขอมล สารสนเทศโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศไดอยางสม าเสมอ และตอเนอง ม ความสามารถในการสอสารอยางมประสทธภาพทงการพดการเขยน และน า เสนอดวยรปแบบ ทเหมาะสม ส าหรบบคคลและกลมทมความแตกตางกน 6)ดานทกษะการจดการเรยนรมความเชยวชาญในการจดการเรยนร ทมรปแบบ หลากหลาย ทงรปแบบทเปนทางการรปแบบกงทางการและ รปแบบไมเปนทางการอยาง สรางสรรคมความเชยวชาญ ในการจดการเรยนรส า หรบผเรยนทหลากหลาย ทงผเรยน ทมความสามารถพเศษ ผเรยนทมความสามารถ ปานกลาง และผเรยนทมความตองการพเศษอยางมนวตกรรม มความเชยวชาญใน การจดการเรยนรในวชาเอกทจะสอน อยางบรณาการ มความสามารถใชภาษาตางประเทศ ในการเรยนการสอน สามารถจดการเรยนรเพอสรางทกษะ ทจ าเปนตอการเรยนรในศตวรรษท 21 จากมาตรฐานผลลพธการเรยนรของ ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาทง 6 ดานดงกลาวขางตนมความสอดคลองกบการเปลยนแปลงของ สภาพสงคมและทกษะทส าคญในศตวรรษท 21 ซงเปนความสามารถส าคญทครตองสามารถจดการเรยนรเพอ สรางทกษะทจ าเปนตอการเรยนรในศตวรรษท 21 นอกเหนอจากความสามารถดานอนๆ คณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏธนบรเปนสถาบนผลตครทเปดสอนทงในระดบปรญญาตรระดบ ประกาศนยบตรและระดบปรญญาโท ซงหลกสตรในแตละระดบไดรบการรบรองจากส านกงานคณะกรรมการ การอดมศกษา และครสภา หลกสตรระดบประกาศนยบตร สาขาวชาชพคร เปนหลกสตรซงเปดโอกาสใหผจบ การศกษาสาขาอนแลวตองการเปนคร สามารถศกษาตอยอดโดยจะศกษาเฉพาะวชาชพครตามมาตรฐาน และ ปฏบตการสอนในสถานศกษาเปนเวลาไมนอยกวา 1 ป เมอส าเรจการศกษาแลวสามารถใชคณวฒในการขอรบ ใบอนญาตประกอบวชาชพคร ตามแนวทางทครสภาก าหนดไดทงในปการศกษา 2557 ครสภาไดก าหนดให เปดรบเฉพาะผประกอบวชาชพครในหนวยงานตนสงกดตางๆ ทยงไมมคณวฒปรญญาทางการศกษา เขาศกษา หลกสตรประกาศนยบตร สาขาวชาชพครโดยตองไดรบการรบรองจากสถานศกษาวาไดท าการสอนจรง เพอ แกปญหาใหกบครทสอนในสถานศกษาแตไมมใบอนญาตประกอบวชาชพครเนองจากสถานศกษาไมสามารถ สรรหาผทมใบอนญาตประกอบวชาชพครมาด าเนนการสอนได (ตามมตทประชมคณะกรรมการครสภาในการประชมครงท1/2557 เมอวนท 30 มกราคม 2557 และ

Page 62: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ครงท2/2557 เมอวนท 20 กมภาพนธ 2557) จากการทผวจยเปนผสอนรายวชาการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน (Learning and Classroom Management) ในภาคเรยนท 1 ป การศกษา 2557 ซงเปนรายวชาทครสภาก าหนดสาระความรและสมรรถนะของ ผประกอบวชาชพครตามมาตรฐานความรประกอบดวยสาระความร5 สาระ คอ 1) หลกการแนวคด แนวปฏบต 5 เกยวกบการจดท าแผนการเรยนร การจดการเรยนรและสงแวดลอมเพอการเรยนร 2) ทฤษฎและรปแบบการ จดการเรยนรเพอใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสรางสรรค และแกปญหาได 3) การบรณาการการเรยนรแบบ เรยนรวม 4) การจดการชนเรยน 5) การพฒนาศนยการเรยนในสถานศกษา และไดก าหนดสมรรถนะให ผเรยนมความสามารถจดท า แผนการเรยนรและน าไปสการปฏบตใหเกดผลจรงและสามารถสรางบรรยากาศการจดการชนเรยนใหผเรยนเกดการเรยนรจากการจดการเรยนรในรายวชาดงกลาวพบวา นกศกษามปญหาในการจดท า แผนการจดการเรยนรการออกแบบการจดกจกรรมการเรยนรการก าหนดวธการและเครองมอการวดและ ประเมนผล โดยเฉพาะการจดท าแผนการจดการเรยนร เพอใหผเรยนรจกคดวเคราะห คดสรางสรรคและ แกปญหาได จากการไปนเทศการปฏบตการสอนนกศกษาในภาคเรยนท 2 ป การศกษา 2557 ซงไดสมภาษณ แบบเจาะลก (Indepth Interview) ผบรหารสถานศกษาและครพเลยงของนกศกษาอาจารยนเทศทนเทศ พบวาผบรหารสถานศกษาและครพเลยง ใหขอมลทสอดคลองกน สรปไดวา นกศกษาประกาศนยบตรวชาชพครสวน ใหญขาดความรและทกษะในการจดกจกรรมการเรยนรทหลากหลาย มกจะสอนโดยการบรรยายมากกวา การจดกจกรรมการเรยนรเนองจากเกรงวา จะสอนเนอหาไมทน มปญหาในการการออกแบบการจดกจกรรมการเรยนร โดยเฉพาะการเขยนแผนการจดการเรยนรไมสามารถออกแบบการจดกจกรรมการเรยนรใหผเรยนบรรลตาม จดประสงคหรอวตถประสงคทก าหนดการวดและประเมนผลสวนใหญใหผเรยนท าแบบฝกหดและ แบบทดสอบ ไมสามารถออกแบบวธการและเครองมอการวด และประเมนผลใหสอดคลองกบ การจดกจกรรม การเรยนรตลอดจนไมมการผลตสอการเรยนการสอนทเหมาะสมกบการจดกจกรรมการเรยนรซงสอดคลองกบ รายงานการวจย สภาพปญหาและแนวทางแกปญหา การจดการเรยนการสอนทสงผลตอการพฒนาคณภาพ ผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2552: ค-ง) ซงสรปสภาพและปญหา การจดการเรยนการสอนดานครผสอนพบวา การจดการเรยนการสอนของครสวนใหญเนนการบรรยายและยง ใชสอนวตกรรมการสอนนอยโดยครยงใชการสอนแบบครเปนศนยกลางไมนยมใชสอการเรยนการสอนและ นวตกรรม ครสวนใหญจดทา แผนการจดการเรยนรแตไมไดจดการเรยนรตามแผน สอนตามความเคยชนและ ประสบการณเดม ครสวนหนงใชแผนการจดการเรยนรของส านกพมพเอกชน แตไมไดจดกจกรรมการเรยนการ สอนตามแผนดงกลาว ส าหรบสภาพและปญหาดานสอการเรยนการสอน พบวา ครผสอนสวนใหญใชสอการ เรยนการสอนไมหลากหลายสวนใหญใชสอทเปนหนงสอแบบเรยนมากเกนไป ไมใชสอประกอบการสอน คร ขาดความรและทกษะในการผลตพฒนาและเลอกใชสอการเรยน การสอน สงผลใหสอและเทคโนโลยทใชใน การเรยนการสอนไมเหมาะสมกบผเรยน และสภาพและปญหาดานการวดและประเมนผลการเรยน พบวา ครใชวธการวดและประเมนผลไมเหมาะสม ทงนนเนองจากครสวนหนงขาดความร ความเขาใจในการวดและ ประเมนผลการเรยนทเหมาะสม ขาดทกษะในการสรางและหาคณภาพเครองมอวดและประเมนผล การสราง ขอสอบสวนใหญเปนการวดดานความรความจ า และจากการศกษางานวจยเรองการศกษาสภาพและปญหาการ 6 เรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ในโรงเรยนเอกชนระดบ ประถมศกษาสงกดส านกบรหารงาน คณะกรรมการการสงเสรมการศกษาเอกชน กรงเทพมหานครเขต 3 (นวตร คาม, 2549: บทคดยอ ) พบวาผล

Page 63: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

การ เปรยบเทยบครผสอนทเนนผเรยนเปนส าคญในโรงเรยนเอกชนระดบประถมศกษา สงกดส านกบรหารงาน คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน กรงเทพมหานครเขต 3 จ าแนกตามภมหลงของครผสอน ด าเนนการ วจยเชงส ารวจจากกลมตวอยางครผสอนในโรงเรยนเอกชนระดบ ประถมศกษา สงกดส านกบรหารงาน คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน เขตพนทการศกษากรงเทพมหานครเขต 3 ป การศกษา 2547 จ านวน 359 คน ผลการวจยเปรยบเทยบครผสอนทเนนผเรยน เปนส าคญ ในโรงเรยนเอกชนระดบประถมศกษา พบวาสภาพการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ของครผสอนทจบวฒทางครกบผไมจบวฒทางครแตกตางกน ปญหาในการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญของครผสอนทจบวฒ ทางครกบผไมจบวฒ ทางครแตกตางกน แนวคดการพฒนารปแบบ DRU เพอสงเสรม Meta cognition ผวจยวเคราะหขอมลในการพฒนารปแบบ DRU เพอสงเสรม Meta cognition ส าหรบนกศกษาประกาศนยบตร สาขาวชาชพคร โดยศกษาวเคราะหแนวทางพฒนาหลกสตรของ ทาบา (Taba, 1962) SU Larning Model มาตรฐานวชาชพคร พ .ศ. 2556 มาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต พ .ศ. 2552 แนวคดการวจยในชนเรยน (Research in effective learning environment ) การออกแบบการเรยนรทเปนสากล (Universal Design for learning) และไดน าแนวคดการจดการเรยนรตามทฤษฎคอนสตรคตวส (Constructivist Learning Method : CLM) ซงประกอบดวยการท าความกระจางชดในความรการเลอกรบและทา ความเขาใจสารสนเทศใหม และการตรวจสอบทบทวนและใชความรใหมตลอดจนไดศกษา 3P’s Model ของ Biggs (2003) SU Larning Model และไดศกษาการก าหนดเกณฑการประเมนการเรยนรโดยใช SOLO Taxonomy และไดศกษาแนวคดการจ าแนกวตถประสงคการเรยนร ตามแนวคดของมารซารโน (Marzano Taxonomy) ในดาน cognitive domain ซงท าใหผเรยนสามารถก าหนดจดมงหมายหรอภาระงานและสามารถควบคม ก ากบดแลการปฏบตงาน ภาระงาน ชนงาน ตามจดมงหมายทก าหนดได โดยผเรยนจะตองมความร ความเขาใจ การสงเคราะห และการน าความรไปประยกตใช ดงภาพประกอบการเปรยบเทยบวตถประสงคการเรยนร Blooms Taxonomyและ Marzano Taxonomy ดงน

Page 64: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

จากนนผวจยไดสงเคราะหเปนแบบจ าลองการจดการเรยนรDRU Model ประกอบดวย 3 ขนตอนดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและ ตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนด ภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน า เสนอเปนแผนการจดการ 8 เรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขนตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตาม ขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายท ตองการใหผเรยนบรรลอยาง ชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและ ความสามารถของผเรยน ตลอดจนการ

Page 65: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญ ใหผเรยนบรรลตามจดมงหมาย ดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงใน ทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน เปนขนทนกศกษาน าแผนการ จดการเรยนรไปใชใหในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบตการพฒนาสงแวดลอมการเรยนร ในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร(Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความร ใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนย า (Monitoring Accuracy) ซงใน ขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและทา ความเขาใจขอมลใหมท า ใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และ ก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวย ขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยน ความถกตองและน าความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการ วางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนย า (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน ผวจยไดสงเคราะหแนวคดทฤษฎและน า เสนอเปนแบบจ าลอง การจดการเรยนรทเรยกวา DRU Model ดงภาพประกอบ ท 2

Page 66: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวจารณญาณและจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนการวจยและพฒนา (Research and Development)มวตถประสงคของการวจยเพอ 1) เพอศกษาขอมลพนฐานในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 12) เพอพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 13) เพอทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14) เพอประเมนผลและปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.2) เพอเปรยบเทยบทกษะการคดมวจารณญาณ หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.3) เพอประเมนจตวทยาศาสตร หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.4) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผวจยท าหนาทเปนครผสอน โดยออกแบบและด าเนนการจดการเรยนร รายวชา วทยาศาสตร ว21102 ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยมทฤษฏกระบวนการจดการเรยนรดวยการสรางองคความร (Constructivist Learning Process) รปแบบการสอนตามทฤษฎ DRU Model เพอใหนกเรยนมทกษะทกษะความร และจตวทยาศาสตร จากนนผวจยไดสงเคราะหเปนแบบจ าลองการจดการเรยนร DRU Model ประกอบดวย 3 ขน ตอน ดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนดภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษา

Page 67: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

สามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบตการพฒนาสงแวดลอมการเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน ผวจยไดสงเคราะหแนวคดทฤษฎและน าเสนอเปนแบบจ าลองการจดการเรยนรทเรยกวา DRU Model ดงภาพประกอบ ท 3.1

Page 68: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ศกษาเอกสารทเกยวของ 1.แนวคดการพฒนาหลกสตร ทาบา (Taba, 1962) และ SU Model 2.มาตรฐานคณวฒระดบปรญญา สาขาครศาสตรและหรอสาขาศกษาศาสตร (หลกสตรหาป) 3. มาตรฐานวชาชพทางการศกษา

4. พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542 และปรบปรง 5. หลกสตรการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ 6. การก าหนดระดบความเขาใจในการก าหนดคาระดบคณภาพการเรยนรตามแนวคด SOLO Taxonomy

รปแบบ DRU เพอพฒนา Meta Cognition ส าหรบนกศกษาประกาศนยบตรบณฑต สาขาวชาชพคร ทฤษฎ/แนวคด ขนตอน/กจกรรม การเรยนร Constructivist Clarifying exist

knowledge Identifying receiving and understanding new information

Confirming and using new knowledge

Biggs’s 3P Presage Process Product Research Learning

วเคราะหจดหมายในการเรยนร

วางแผนการเรยนร

การพฒนาทกษะการ

เรยนร

การสรป/การวพากษความร

ประเมนการเรยนร

SU Learning การ การ ปฏบตการการเรยนร (การ การประเมนการเรยนร

งานวจยทเกยวของกบการพฒนารปแบบการเรยนการสอน 1. Meyers and other (2002) Meyers and Mcnulty(2009) 2. Bigg’s 3 P Model (2003) 3. Zvia and Yehudit (2008) 4. สเทพ อวมเจรญ ประเสรฐมงคลและวชรา เลาเรยนด (2559) 5. ชสทธ ทนบตร (2556) 6. พงศธนชแซจ(2554)

แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน 1. ทฤษฎการสรางองคความร (Constructivism) 2. Constructivist learning Method: CLM 3. แนวคดมตใหมทางการศกษาของมารซาโน (Meta cognitive system and Marzano’ New Taxonomy) 4.แนวคดการจดการเรยนร Bigg s3’p Model 5. แนวคดการออกแบบการเรยนรทเปนสากล (Universal Design for Learning : UDL) 6. SU Learning Mod

Page 69: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

Model วางแผนการเรยนร

ออกแบบการเรยนร

เรยนร+การจดการชนเรยน)

DRU Model D: การวนจฉยและออกแบบการเรยนร

(Diagnosis of needs)

R: การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทน

สงแวดลอมการเรยนร (Research in effective learning environment )

U: ขนการประเมนตรวจสอบทบทวนตนเอง

และการยนยนความถกตองและน าความรใหม

ทไดรบจากขนR(Universal Design for

learning ) ภาพประกอบท 3.1 กรอบแนวคดในการพฒนารปแบบ DRU เพอพฒนา Meta Cognition

ระยะท1 การวจย (Research :R ) เปนการศกษาขอมลพนฐาน ความตองการจ าเปนโดยการวเคราะห (Analysis :A) ทใชพฒนารปแบบการเรยนร ผวจยไดศกษาขอมลพนฐานส าหรบการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตรวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 วตถประสงค 1. ศกษาขอมลพนฐานเชงนโยบายการศกษา วเคราะหมาตรฐานและผลการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 สาระการเรยนรวทยาศาสตร 2. เพอวเคราะหสภาพความคาดหวงมาตรฐานและผลการเรยนรของหลกสตรกบสภาพความเปนจรงในการการจดการศกษาสาระการเรยนรวทยาศาสตร เพอเตมเตมทกษะทตองมมากอน 3. เพอสงเคราะหแนวคดหลกการทฤษฎทเกยวของกบการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ของนกเรยน 4. เพอศกษาวเคราะห ผเรยน ส ารวจขอมลพนฐาน วธการเรยนรของผเรยน โดยสอบถามครผสอนวชาวทยาศาสตร 5. เพอศกษา ความคดเหนของผเชยวชาญดานการสอนวทยาศาสตรเกยวกบการจดการกจกรรมร สงเสรมเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร วธด าเนนงาน 1. ศกษาวเคราะหสงทคาดหวงกบสภาพทเปนจรง เพอเตมเตมทกษะทตองมมากอน ผวจยไดเอกสารหลกสตรสถานศกษา โดยด าเนนการทบทวนขอมลพนฐานเชงนโยบายการศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 เพอน ามาสหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยศกษาขอมลพนฐานเชงนโยบาย การจดการศกษา สถานศกษาสงกดองคการบรหารสวนจงหวดโดยก ากบดแล

Page 70: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ของกรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน ไดศกษาความพรอมของสถานศกษาโดยน ากรอบและทศทางของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 วเคราะหสภาพทคาดหวงและตวชวดของหลกสตรสมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงค กบสภาพทเปนจรงของการจดการศกษาการเรยนการสอนวทยาสาสตร ผลการประเมนในระดบชาต (การทดสอบทางการศกษาแหงชาต (O-NET) และการทดสอบทางการศกษาแหงชาต (A-NET) โดยส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาและการประเมนผลสมฤทธทางการศกษาระดบชาต (PISA) รวมทงศกษาวเคราะหผเรยน ส ารวจขอมลพนฐานวธการเรยนรของผเรยน โดยการสมภาษณอาจารยทสอนวชาวทยาศาสตร อยางไมเปนทางการ 2. ระบเปาหมายและผลลพธทพงประสงค ผวจยวเคราะหประเดนทตองน าไปสเปาหมายและผลลพธทพงประสงค 3. สงเคราะหแนวคด หลกการทฤษฎทเกยวของกบการพฒนารปแบบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร การสงเสรมความสามารถในการคดเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ของนกเรยนผวจยไดศกษาแนวคดและหลกการทฤษฎตางๆ ทเกยวของเพอสงเคราะหเปนกรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาสาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตรวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โดยศกษาวเคราะหแนวคด หลกการ การวจยและพฒนา (Research and Development:R&D) ออกแบบการสอนอยางมวจารณญาณน าแนวคดเกยวกบการคดมวจารณญาณของผเชยวชาญหลายทาน มาสงเคราะหและสรปเปนแนวคด 4. ศกษาวเคราะห ผเรยน ส ารวจขอมลพนฐานของผเรยน โดยใชวธทดสอบความรพนฐานกอนการเรยนเรองบรรยากาศ แลวด าเนนการทบทวนความรใหกบผเรยนหลงจากนนด าเนนการสอบความรพนฐานผเรยนอกครงและใหนกเรยนท าแบบวเคราะหผเรยนดวยตนเองรวมถงวเคราะหผเรยนจากการสอบถามความคดเหนของครผสอนรายวชาวทยาศาสตรในโรงเรยนวดมะพราวเตยมาเพอน ามาหาขอสรป 5. ศกษาความคดเหนของผเชยวชาญดานการสอนวชาวทยาศาสตร เกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรทสงเสรมทกษะความร และจตวทยาศาสตรโดยสมภาษณอยางไมเปนทางการ เครองมอทใชในการศกษา เครองมอทใชในการแนวคด หลกการทฤษฎตาง ๆ เพอสงเคราะหเปนกรอบแนวคดส าหรบ การพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาสาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตรวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 1. แบบวเคราะหเอกสาร จ านวน 3 ฉบบ ไดแก 1) แบบวเคราะหเอกสารขอมลพนฐานเชงนโยบาย การจดการศกษาและผลการศกษา สภาพทคาดหวงและสภาพทเปนจรงของการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร 2) แบบวเคราะหเอกสารแนวคด หลกการทฤษฎทเกยวของกบการพฒนารปแบบการเรยนรเรองบรรยากาศเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตรวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

Page 71: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

2. แบบสอบถามความตองการจ าเปนของครผสอนวทยาศาสตรวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดมะพราวเตย 3. แบบสมภาษณอยางไมเปนทางการกบผเชยวชาญในการสอนวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศเกยวกบวธการเรยนร การจดการเรยนรเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร

การสรางเครองมอทใชในการศกษา ด าเนนการดงน 1. แบบวเคราะหเอกสารทง 3 ฉบบ ด าเนนการสรางเชนเดยวกน ดงน 1.1 ศกษาเอกสาร ต าราเกยวกบวธการสรางแบบวเคราะหเอกสาร 1.2 สรางแบบวเคราะหเอกสารโดยก าหนดประเดนการวเคราะหเอกสารจ าแนกเปนสภาพทคาดหวงและสภาพทเปนจรง 1.3 น าแบบวเคราะหเอกสารทสรางขนเสนอตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความถกตองและความเหมาะสมของแบบวเคราะหเอกสารเชงทฤษฎและน าไปปรบปรงแกไข 1.4 น าแบบวเคราะหเอกสารทปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญจ านวน 5 คน เพอตรวจสอบความตรงตามโครงสราง (Construct Validity) และความตรงตามเนอหา (Content Validity) โดยใชแบบประเมนความสอดคลองเชงโครงสรางของแบบวเคราะหเอกสารซ งมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา (Ratting scale) 5 ระดบ ประเมนความเหมาะสม/สอดคลองของประเดนในการวเคราะหเอกสาร ก าหนดเกณฑการพจารณาของผเชยวชาญ ดงน (มาเรยม นลพนธ,2555:179) ระดบท 5 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองมากทสด ระดบท 4 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองมาก ระดบท 3 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองปานกลาง ระดบท 2 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองนอย ระดบท 1 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองนอยทสด การวเคราะหขอมลในการประเมนความเหมาะสม/สอดคลองของแบบวเคราะหเอกสารทใชในการศกษาขอมลพนฐาน เชงนโยบายการจดการศกษาขอมลเชงนโยบายการจดการศกษาและผลการศกษาสภาพทคาดหวงและสภาพทคาดหวงปละสภาพทเปนจรงในการจดการเรยนการสอนกลมสาระการเรยน รวทยาศาสตร แนวคดหลกการและทฤษฎทเกยวของกบการพฒนารปแบบการเรยนการสอนการสงเสรมความสามารถในการคดมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร สงเคราะหเปนกรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดแบบจตวทยาศาสตร วชาว ทยาศาสตร เรอง

บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการประเมนพจารณาจากคาเฉลย คาเฉลย ( ) และคาตวเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของประเดนในการวเคราะหความคดเหนของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของประเดนในการวเคราะหเอกสารตามความคดเหนของผเชยวชาญ แลวน ามาแปลความหมายตามเกณฑ ดงน (มาเรยม นลพนธ,2555:196)

Page 72: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

คาเฉลยคะแนน 4.50-5.00 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองมากทสด คาเฉลยคะแนน 3.50-4.49 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองมาก คาเฉลยคะแนน 2.50-3.49 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองปานกลาง คาเฉลยคะแนน 1.50-2.49 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองนอย คาเฉลยคะแนน 1.00-1.49 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองนอยทสด พจารณาคาความเหมาะสม/สอดคลองทมคาเฉลยตงแต 3.50 ขนไป และคาสวนเบยงเบนมาตรฐานไมเกน 1.00 ซงแสดงแบบวเคราะหเอกสารทพฒนาขนมความเหมาะสม/สอดคลองสามารถน าไปใชเกบรวบรวมขอมลได

1.5 น าขอมลทรวบรวมจากผเชยวชาญ ไดคาเฉลย ( ) และคาตวเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองตามความคดเหนของผเชยวชาญ ไดคาเฉลยคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของประเดนในการวเคราะหเอกสาร อยในระดบมากทสด คาความเหมาะสม/สอดคลองมคาเฉลย

( ) ตงแต 3.50-5.00 และคาตวเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ตงแต 0.00-0.89 ซงแสดงวาแบบวเคราะหทพฒนาขนมความเหมาะสม/สอดคลอง สามารถน าไปใชในการเกบรวบรวมขอมลได จากขนตอนการสรางแบบวเคราะหเอกสารทใชศกษาขอมลพนฐานเชงนโยบายการจดการศกษาและผลการศกษา สภาพทคาดหวงและสภาพทเปนจรงของการจดการเรยนการสอน สาระการเรยนรวทยาศาสตร แนวคด หลกการและทฤษฎทเกยวของกบการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สรปไดดงแผนภาพท 8 ศกษาเอกสาร ต ารา เกยวกบวธการสรางแบบวเคราะหเอกสารตางๆ

สรางแบบวเคราะหเอกสารโดยก าหนดประเดนการวเคราะหเอกสารจ าแนกเปนสภาพทคาดหวงและสภาพทเปนจรง

น าแบบวเคราะหเอกสารทสรางขนเสนอตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความถกตองและความเหมาะสมแบบวเคราะหเอกสารเชงทฤษฏและน าไปปรบปรงแกไข

น าแบบวเคราะหเอกสารทปรบปรงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ จ านวน 5คน เพอตรวจสอบความตรงตามโครงสราง (Construct Validity)และความตรงตามเนอหา(Content Validity)

Page 73: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

น าแบบวเคราะหเอกสารทตรวจสอบหาคณภาพจากผเชยวชาญ และปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญและน าไปวเคราะหเอกสาร

ภาพท 8 แสดงขนตอนการแสดงแบบวเคราะหเอกสาร

2. แบบวเคราะหผเรยน ใชแบบทสถานจดขนในงานนเทศภายในโรงเรยนวดมะพราวเตย

3. แบบสอบถามผสอนรายวชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ส าหรบเกบรวบรวมขอมลพนฐานวธการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสงเสรมเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร ดงน

3.1 ศกษาขอมลเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครรายวชาวทยาศาสตร 3.2 ศกษาเอกสารเกยวกบแนวคด ทฤษฏเกยวกบทเกยวของกบการสอนวชาวทยาศาสตรเพอสงเสรม

สรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1เพอน ามาก าหนดเปนกรอบในการสรางแบบสอบถาม

3.3 ก าหนดประเดนค าถามในแบบสอบถาม 3.4 สรางแบบสอบถามเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรของผเรยนและการจดการเรยนรทสงเสรม

การคด และจตวทยาศาสตร แลวน าแบบสอบถามทสรางขนเสนอผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความถกตองและความเหมาะสมของแบบสอบถามและน าไปปรบปรงแกไข

3.5 น าแบบสอบถามทปรบปรงแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความถกตองตามโครงสรางและความตรงตามเนอหา โดยใชแบบประเมนความสอดคลองเชงโครงสรางแบบสอบถาม ซงมลกษณะเปนมาตราสวนประเมนคา (Rating scale) 5 ระดบ ประเมนความเหมาสม/สอดคลองกบแบบสอบถามทใชในการศกษาขอมลพนฐานวธการเรยนรของผเรยนและการจดการเรยนรทสงเสรมพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการประเมนคาเฉลย ( ) และคาตวเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของประเดนแบบสอบถาม ตามความคดเหนจากผเชยวชาญ แลวน ามาแปลตามเกณฑ โดยใชเกณฑการพจารณาของผเชยวชาญและการแปลความหมาย เชนเดยวกนกบการประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของแบบวเคราะหเอกสาร

3.6 น าขอมลทรวบรวมจากผเชยวชาญมาค านวณหาคาเฉลย ( ) และคาตวเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของประเดนในการสอบถาม อยในระดบมากทสดทกรายการประเมน ทงในประเดนของขอมลผรบการสอบถาม ขนตอนการสอบถามและขนตอนการสรป มความสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย คาความเหมาะสม/สอดคลองมคาเฉลย ( ) ตงแต 4.58-5.00 และคาตวเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ตงแต 0.00-0.45 ซงแสดงวาแบบสอบถามทพฒนาขนมความเหมาะสม/สอดคลอง สามารถน าไปใชในการเกบรวบรวมขอมลได

จากขนตอนการสรางแบบสอบถามทใชในการศกษาขอมลพนฐานมวธการเรยนรของผเรยนและการจดการเรยนรทสงเสรมการคดและจตวทยาศาสตร สรปไดดงภาพท 3.2 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถาม

Page 74: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

วธด าเนนการเกบรวบรวมขอมล 1. ใชแบบวเคราะหเอกสารในการศกษาขอมลเชงนโยบายการจดการศกษาตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 สาระการเรยนรวทยาศาสตร วเคราะหสาระมาตรฐาน ตวชวด ผลการเรยนร ตามสภาพทเปนจรงทใชในการจดการเรยนรในปจจบน และสงเคราะหแนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงเคราะหเปนกรอบแนวคด 2. ใชแบบสอบถามในการวเคราะหผเรยน ส ารวจขอมลพนฐานวธการเรยนรของผเรยนและการจดการเรยนรทสงเสรมทกษะความรและจตวทยาศาสตร โดยการสอบถามครผสอนรายวชาวทยาศาสตรสงกดองคการบรหารสวนจงหวดกรงเทพมหานครฯ และสอบถามผเชยวชาญทสอนวชาวทยาศาสตรโดยใชแบบสอบถาม อยางไมเปนทางการ

ศกษาเอกสาร ต าราเกยวกบการสรางแบบสอบถาม

ศกษาเอกสารเกยวกบแนวความคดหลกการและทฤษฎทเกยวของกบการพฒนารปแบบการ

จดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร

เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ก าหนดโครงสรางและประเดนการสอบถาม

สรางแบบสอบถามเกยวกบขอมลพนฐานวธการจดกจกรรมการเรยนรทสงผลตอการคดมจต

วทยาศาสตร แลวน าเสนอตอผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความถกตองและน าไปปรบปรงแกไข

น าแบบสอบถามน าเสนอผเชยวชาญ 5 เพอตรวจสอบความตรงตามโครงสราง (Construct

Validity) และความตรงตามเนอหา (Content Validity)

น าแบบสอบถามทตรวจสอบหาคณภาพจากผเชยวชาญและน าไปปรบปรงแกไขตาม

ขอเสนอแนะของผเชยวชาญแลวน าไปใชในการสมภาษณ

Page 75: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

การวเคราะหขอมล/สถตทใช 1. การหาคณภาพเครองมอ โดยผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง เหมาะสม ความตรงตามโครงสราง (Construct Validity) ความตรงตามเนอหา (Content Validity) และประเมนความสอดคลองเชง

โครงสราง ผลการประเมนพจารณาจากคาเฉลย ( ) และคาตวเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของประเดนในการวเคราะหเอกสารและการสมภาษณตามความคดเหนของผเชยวชาญ โดยใชเกณฑคาเฉลยตงแต 3.50 ขนไป และคาเบยงเบนมาตรฐานไมเกน 1.00 สวนทเปนขอเสนอแนะน ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) 2. วเคราะหขอมลทไดจากการศกษาเอกสารขอมลพนฐานเชงนโยบายการจดการศกษาและผลการศกษา ทงสภาพทคาดหวงและสภาพทเปนจรงของการจดการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร การศกษาเอกสารเกยวกบแนวคดหลกการและทฤษฎทเกยวของกบการพฒนาการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความคดและจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รวมทงขอมลพนฐานวธการเรยนรของผเรยนและการจดการเรยนรทสงเสรมการคดแบบมจตวทยาศาสตร ซงไดมาจากการสอบถามผเชยวชาญ ระยะท 2 การพฒนา (Development: D1) เปนการออกแบบพฒนา (Design and Development: D & D) การพฒนาและหาประสทธภาพของรปแบบการเรยนการสอน ผวจยไดพฒนาและหารปแบบ ประสทธภาพของรปแบบการเรยนการสอนโดยน าขอมลทไดจาก ระยะท 1 มาพฒนาเปนโครงรางรปแบบการเรยนการสอนวทยาศาสตร รายวชาเคม เพอสงเสรมความสามารถในการคดมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แลวใหผเชยวชาญดานการพฒนารปแบบและดานการสอนวทยาศาสตรทสงเสรมการคดมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตร จ านวน 30 คน ตรวจสอบคณภาพของโครงรางรปแบบการเรยนการสอนและเครองมอประกอบการใชรปแบบการจดการเรยนร แลวน าไปทดลองใช (Tryout) กบนกเรยนทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยาง เพอตรวจสอบความเปนไปไดและประสทธภาพกอนน าไปทดลองใชจรงกบกลมตวอยาง วตถประสงค 1. เพอพฒนารางรางรปแบบการจดการเรยนรวขาเคมทสงเสรมความสามารถในการคดมวจารณญาณและจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2. เพอพฒนาเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 3. เพอตรวจสอบคณภาพ ยนยนความเหมาะสมของรปแบบการเรยนการสอนและเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 4. เพอตรวจสอบประสทธภาพของรางรปแบบการจดการเรยนรและเครองมอทใชในการเกบรวบขอมล

Page 76: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

วธการด าเนนการ การด าเนนการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มรายละเอยดดงน 1. พฒนารางรปแบบการเรยนรวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เพอสงเสรมความสามารถในการคดมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยน าขอมลทเปนผลวเคราะหขอมลพนฐานในระยะท 1 มาใชในการสงเคราะหรางรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมความสามารถในการคดมวจารณญาณและจตวทยาศาสตรส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model) 2. พฒนาเครองมอประกอบการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะการคดมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model: YPF Model) จ านวน 3 ฉบบ คอ แบบทดสอบวดความสามารถในการคดวเคราะห แบบวดจตวทยาศาสตรของนกเรยนและแบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยนทตอการใชรปแบบการจดการเรยนร 3. ตรวจสอบคณภาพเครองมอ เพอยนยนความเหมาะสมของรปแบบการจดการเรยนร และเครองมอทใชการเกบรวบรวมขอมล โดยผเชยวชาญ 4. ตรวจสอบประสทธภาพของรางรปแบบการเรยนการสอนและเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล โดยการทดลองใชภาคสนาม เครองมอทใชในการศกษา เครองมอทใชในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มดงน 1. รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model) 2. เครองมอประกอบการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model) ไดแก คมอการใชรปแบบการเรยนการสอนและแผนจดการเรยนร 3. เครองมอทใชในการประเมนประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model) จ านวน 3 ฉบบ คอ

Page 77: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดวเคราะห แบบวดจตวทยาศาสตรของนกเรยนและแบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยนทตอการใชรปแบบการจดการเรยนร การสรางเครองมอทใชในการศกษา การสรางเครองมอทใชในการศกษาด าเนนการ ดงน 1. การสงเคราะหรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ด าเนนการตามขนตอนดงน 1.1 น าขอมลพนฐานทไดศกษาวเคราะหในระยะท 1 มาใชในการสงเคราะหรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model: YPF Model) ซงประกอบดวย องคประกอบ 3 องคประกอบ คอ องคประกอบเชงหลกการและวตถประสงค องคประกอบเชงกระบวนการและองคประกอบเชงเงอนไขการน ารปแบบไปใช องคประกอบเชงหลกการและวตถประสงค ประกอบดวย หลกการเชอมโยงความรเดมกบความรใหมน าไปสการสรางความรของตนเองดวยกระบวนการเรยนร กระบวนการคดมวจารณญาณ หลกการเชอมโยงความรเดมกบความรใหม น าไปสการสรางความรของตนเองดวยกระบวนการเรยนร กระบวนการคดมวจารณญาณ วชาวทยาศาสตร และการสรางองคความร วตถประสงค 1. เพอพฒนาความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2. เพอพฒนาจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 องคประกอบเชงกระบวนการ แบงการด าเนนเปน 5 ขนตอน ดงน 2.1 ขนท 1 เตรยมความพรอมผเรยน (Prepare leaners) 2.2 ขนท 2 ปรบเปลยนความคด (Turning ideas) 2.3 ขนท 3 เรยนรสงใหม (Learn something new) 2.4 ขนท 4 ปะยกตใชความร (Application of Knowledge) 2.5 ขนท 5 เตมเตมประสบการณ (Complement the experience) ปจจยสนบสนน: การเตรยมความพรอมกอนน ารปแบบไปใช 1. ผสอนตองศกษาท าความเขาใจองคประกอบของรปแบบการเรยนการสอนและกระบวนการตาง ๆ ทกขนตอน พรอมทงท าความเขาใจกบผเรยน ใหผเรยนเขาใจองคประกอบของรปแบบการเรยนการสอนและกระบวนการตาง ๆ ทกขนตอน 2. ผสอนตองมความรความสามารถในดานรปแบบ วธการสอน เทคนคการสอน มทกษะในการบรหารจดการชนเรยนและสามารถประเมนผเรยนไดตามสภาพจรง

Page 78: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

3. ผสอนตองมการเชอมโยง ทกษะการใชเหตผล ทกษะการใชกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ การใชค าถามและการน าทกษะเหลานสผเรยน 1.2 น ารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model: YPF Model) ทสรางขน เสนอตอผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความถกตองและความเหมาะสมเชงทฤษฎแลวน าไปปรบปรงแกไข 1.3 น ารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model) ทปรบปรงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญดานการพฒนารปแบบและดานการสอนวชาวทยาศาสตรทสงเสรมการคดมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร จ านวน 5 คน เพอตรวจสอบสอบความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model) โดยใชแบบประเมนความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ/สอดคลองเชงโครงสรางรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห จตวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model) ซงมลกษณะเปนมาตราสวนคา 5 ระดบ ประเมนความเหมาะสม/สอดคลองในประเดนการก าหนดองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนรในภาพรวมและองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนรแตละองคประกอบเชงหลกการและวตถประสงค องคประกอบเชงกระบวนการและองคประกอบเชงเงอนไขการน ารปแบบไปใช การประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางก าหนดเกณฑการพจารณา ดงน (มาเรยม นลพนธ , 2555:179 อางถงใน ภาวดา พรมสดา, 2558) ระดบ 5 หมายถง มความสอดคลองมากทสด ระดบ 4 หมายถง มความสอดคลองมาก ระดบ 3 หมายถง มความสอดคลองปานกลาง ระดบ 2 หมายถง มความสอดคลองนอย ระดบ 1 หมายถง มความสอดคลองนอยทสด การวเคราะหขอมลในการประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของรปแบบการจดการเรยนร ผลการประเมนพจารณาจากคา ( ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองในประเดนการก าหนดองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนรในภาพรวมและองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนรและองคประกอบ คอ องคประกอบเชงหลกการและวตถประสงค องคประกอบเชงกระบวนการและองคประกอบเงอนไขการน ารปแบบไปใช ตามความคดของผเชยวชาญ แลวน ามาแปลความหมายตามเกณฑ ดงน (มาเรยม นลพนธ, 2555: 196 อางถงใน ภาวดา พรมสดา, 2558) คาเฉลยคะแนน 4.50 – 5.00 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองมากทสด

Page 79: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

คาเฉลยคะแนน 3.50 – 4.49 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองมากทสด คาเฉลยคะแนน 2.50 – 3.49 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองปานกลาง คาเฉลยคะแนน 1.50 – 2.49 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองมากทสด คาเฉลยคะแนน 1.00 – 1.49 หมายถง มความเหมาะสม/สอดคลองมากทสด พจารณาความเหมาะสม/สอดคลองทมคาเฉลยตงแต 3.50 ขนไป และคาสวนเบยงเบนมาตรฐานไมเกน 1.00 ซงแสดงวารปแบบการจดการเรยนรทพฒนาขนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสราง สามารถน าไปทดลองใชได 1.4 น าขอมลทรวบรวมไดจากผเชยวชาญมาค านวณหาคา เฉลย( และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)ไดคาเฉลยคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองในประเดนการก าหนดองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนรอยในระดบมากทสด ทกรายการประเมน ทงในประเดนการก าหนด องคประกอบในรปการจดการเรยนรในภาพรวมการก าหนดองคประกอบรปแบบการจดการเรยนการสอนมความเหมาะสมควบคมความตองการจ าเปนของการสงเสรมความสามารถในการคดมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตร องคประกอบของรปแบบแตละองคประกอบมความสมพนธสอดคลองสงเสรมซงกนละกน องคประกอบของรปแบบการจดการเรยนรแตละองคประกอบ คอ 1) องคประกอบเชงหลกการและวตถประสงค หลกการและวตถประสงค หลกการของรปแบบการจดการเรยนร แสดงใหเหนจดเนนในการจดการเรยนร วตถประสงคมความเหมาะสมชดเจน สามารถแสดงถงสงทมงหวงใหเกดในตวผเรยน หลกการและวตถประสงคมความเหมาะสมชดเจน สามารถแสดงถงสงทมงหวงใหเกดในตวผเรยน 2) องคประกอบเชงกระบวนการ กระบวนการจดการเรยนรมขนตอนครบถวน เหมาะสมและสอดคลองตอเนองกน ขนตอนการเรยนการสอนมความเหมาะสมสามารถน าไปใชจดการเรยนรบรรลตามวตถประสงค ขนตอนการจดการเรยนรมความสอดคลองกบหลกการและวตถประสงค 3) องคประกอบเชงเงอนไขการน ารปแบบไปใช ปจจยทเออตอการเรยนรความสอดคลองกบหลกการและวตถประสงค ปจจยสนบสนนมความเหมาะสมสอดคลองกบกระบวนการเรยนร คาความเหมาะสม/สอดคลองมคาเฉลย ( ) ตงแต 3.60 – 4.80 และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ตงแต 0.50 – 0.60 ซงแสดงวารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมสรางทกษะการคดมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตรวชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model ) ทพฒนาขนมความเหมาะสม/ สอดคลองเชงโครงสราง สามารถน าไปทดลองใชได นอกจากนแลวผวจยไดปรบปรงแกไขในเรองความชดเจนของขอความและความถกตองของภาษาทใช จดประสบการณกระบวนการเรยนรและกระบวนการคด โดยระบขนตอนกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศตามค าแนะน าของผเชยวชาญกอนน าไปทดลองใช สรปการปรบปรงรางรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดมวจารณญาณ และมจต วทยาศาสตรวชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model )

Page 80: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

บทบาทคร

วางแผน 1. แผนการจดการเรยนร 2. สอวนวตกรรม สงแวดลอมการเรยนร 3. เครองมอวดผลการเรยนร

แผนการจดการเรยนร 1. ก าหนดวตถประสงค 1.1 ความร 1.2 กระบวนการทางวทยาศาสตร 1.3 จตวทยาศาสตร 2. กจกรรม/ภาระงาน 2.1 กจกรรมเพอใหรจดประสงคการเรยนร 2.2 เสาะหาหรอสบคนเพอบรรลกจกรรม 2.3 น าเสนอ และ วพากษ 3. วดผล 3.1 ตรวจสอบทบทวนตวเอง ตามกจกรรมและภาระงาน 3.2 ประเมนตนเองในความร กระบวนการและจตวทยาศาสตร 3.3 การตอบสนองความตองการในการเรยนรของตนเอง

Page 81: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

บทบาทนกเรยน ความร

abcd Y = Your Identify กระบวนการ

(ตอบค าถาม) จตวทยาศาสตร

adfe P = Praxis/practice เสาะหาหรอสบคน

(สรปความร/วพากษ)

ตรวจสอบทบทวนตวเอง ตามกจกรรมและภาระงาน

bcfe F = Formative evaluation

ประเมนตนเองในความรกระบวนการและจตวทยาศาสตร

2. พฒนาเครองมอประกอบการใชรปแบบการจดการเรยนร ไดแก คมอการใชรปแบบการจดการเรยนรและแผนจดการเรยนร ผวจยไดด าเนนการดงน 2.1 ศกษาขอมลจากเอกสาร ต ารา และวรรณกรรมทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการสรางคมอการใชรปแบบการจดการเรยนรและแผนการจดการเรยนร 2.2 สรางคมอการใชรปแบบการจดการเรยนรและแผนการจดการเรยนร จ านวน 4 แผนการจดการเรยนร ดงน แผนการจดการเรยนรท 1 คาบท 1 เรอง องคประกอบของบรรยากาศ แผนการจดการเรยนรท 2 คาบท 2 เรอง อณหภมของบรรยากาศ แผนการจดการเรยนรท 3 คาบท 3 เรอง การแบงชนบรรยากาศ แผนการจดการเรยนรท 4 คาบท 4 เรอง ความดน ความกดอากาศของบรรยากาศ 2.3 น าคมอการใชรปแบบการจดเรยนรทสรางขนเสนอตอผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความถกตองและความเหมาะสมเชงทฤษฎแลวน าไปปรบปรงแกไข 2.4 น าคมอการใชรปแบบการจดการเรยนรทสรางขนเสนอตอผเชยวชาญ จ านวน 30 คน เพอตรวจสอบความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของคมอการใชรปแบบการจดการเรยนรและแผนการจดการเรยนร ซงมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของสาระส าคญในคมอ รายละเอยดในคมอและแนวทางในการน ามารปแบบการเรยนการสอนไปใช ซงสาระส าคญในคมอ ประกอบดวยแนวทางในการน ารปแบบการจดการเรยนการสอนไปใช ซงสาระส าคญในคมอประกอบดวยแนวทางในการน ารปแบบการจดการเรยนรไปใช ความเปนมาและความส าคญของรปแบบการสอน แนวคด หลกการและทฤษฎทใชในการพฒนารปแบบการสอน องคประกอบของรปแบบการเรยนการสอน ตวอยางแผนการจดการเรยนรตามรปแบบการเรยนการสอน ตวอยางเครองมอทใชในการวดและประเมนผล รวมทงรายละเอยดในคมอมความชดเจนเพยงพอทจะท าใหผทตองการน ารแบบการเรยนการสอนไปใชเขาใจองคประกอบตาง ๆ ของรปแบบการเรยนการสอน ทราบถงสงทตองศกษา จดเตรยมและใชรปแบบ

Page 82: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

การเรยนการสอนนในการด าเนนการเรยนการสอนอยางราบรนและบรรลตามจดมงหมาย แนวทางในการน ารปแบบการเรยนการสอนไปใชมความชดเจน เพยงพอ ส าหรบการน าไปใชอยางมประสทธ ภาพและเกดประโยชนสงสดกบผเรยนและใชแบบประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของแผนการจดการเรยนร ซงมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ประเมนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนร/สอดคลองสาระส าคญ จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน รปแบบการเรยนการสอน สอการเรยนการสอนและการประเมนผล การวเคราะหขอมลในการประเมนพจารณาจากคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของสาระส าคญในคมอรายละเอยดในคมอและแนวทางในการน ารปแบบการเรยนการสอนไปใช สาระส าคญในแผนการจดการเรยนร จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรม การเรยนการสอน รปแบบการเรยนการสอน สอการเรยนการสอนและการประเมนผลตามความคดเหนของผเชยวชาญ แลวน ามาแปลความหมายเกณฑ โดยใชเกณฑการพจารณาของผเชยวชาญแลวน ามาแปลความหมายเชนเดยวกนกบการประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของรปแบบการเรยนการสอน 2.5 น าขอมลทรวบรวมจากผเชยวชาญมาค านวณหาคา ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองตามความคดเหนของผเชยวชาญ ไดคาเฉลยคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของสาระส าคญในคมอ รายละเอยดในคมอ รายละเอยดในคมอและแนวทางในการน ารปแบบการเรยนการสอนไปใชระดบมากทสดทกรายการ ประเมนคาความเหมาะสม/สอดคลองมคาเฉลย ( ) ตงแต 4.60 – 5.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) ตงแต 0.00 - 0.89 ซงแสดงวาคมอการใชรปแบบการเรยนการสอนทพฒนาขนมความเหมะสม/สอดคลอง สามารถน าไปทดลองใชได นอกจากนแลวผวจยไดรบปรบปรงแกไขเรองความชดเจนของขอความและภาษาทใชเพมเตมรายละเอยดในขนการน าเสนอเนอหา จดประสบการณการเรยนรและกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ โดยระบขนตอนกระบวนการคดอยางมวจารณญาณใหชดเจน ตามค าแนะน าของผเชยวชาญกอนน าไปไปทดลองใชและไดคาเฉลยคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของสาระส าคญในแผนการจดการเรยนร จดประสงคการเรยนร เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน รปแบบการเรยนการสอน สอการเรยนการสอนและการประเมนผล อยในระดบมากทสดทกรายการประเมนคาความเหมาะสม/สอดคลองมคาเฉลย ( ) ตงแต 4.60 – 5.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) ตงแต 0.00 - 0.55 ซงแสดงวาแผนการจดการเรยนร ทพฒนาขนมความเหมาะสม/สอดคลอง สามารถน าไปทดลองใชได 2.6 น ารปแบบการเรยนการสอนและเครองมอประกอบการใชรปแบบการจดการเรยนร ไดแก คมอการใชรปแบบการจดการเรยนร และแผนการจดการเรยนร ทผานการหาคณภาพโดยผเชยวชาญ และปรบปรงแกไขแลวไปหาประสทธภาพ (E1/E2) โดยทดลองภาคสนาม (Field Tryout) ประเมนประสทธภาพของกระบวนการ (E1) และประสทธผล (E2) ใชเกณฑทดลอง 75/75 ทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2559 ซงมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยาง จ านวน 30 คน โดยภาพรวมไดคาประสอทธภาพของรปแบบการเรยนการสอนเทากบ 73.22/74.89 ในการคดอยางมวจารณญาณไดคาประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนรเทากบ 72.22/73.89

Page 83: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

3. พฒนาเครองมอทใชในการประเมนประสทธผลของรปแบบการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model :YPF Model) จ านวน 3 ฉบบ คอ แบบทดสอบวดความสามารถในการคดวเคราะห แบบวดจตวทยาศาสตรของนกเรยนและแบบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ของนกเรยนทตอการใชรปแบบการจดการเรยนร มขนตอนการพฒนา ดงน 3.1 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดวเคราะห เปนแบบทดสอบแบบเลอกตอบ เนนกระบวนการคดวเคราะห วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 นกเรยนอธบายวธการคดและแสดงวธท า กระบวนการคดอยางมวจารณญาณ ประกอบดวย 5 ขนตอน คอ 1) ระบประเดนปญหาหรอประเดนในการคด 2) ประมวลผลขอมลทเกยวของทงขอเทจจรงและความคดเหนจากการคดทางกวาง การคดทางลกซง การคดอยางละเอยด การคดในระยะไกล 3) วเคราะหขอมล 4) พจารณาทางเลอกโดยพจารณาขอมล ใชเหตผล ระบทางเลอกทหลากหลาย 5) ลงความคดเหน/ตดสนใจ/ท านาอนาคตโดยประเมนทางเลอก และใชเหตผลคดคณคา (ชนาธป พรกล, 2554:283 อางถงใน ภาวดา พรมสดา, 2558) วธการด าเนนการ 1. ศกษาเอกสาร ต ารา และวจยทเกยวของกบการประเมนความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ และกรอบแนวคดรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห และกรอบแนวคดรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทผวจยสรางขน 2. วเคราะหสาระส าคญ เนอหา และผลการเรยนร 3. สรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดวเคราะห ระหวางเรยน จ านวน 15 ขอ ซงเปนแบบทดสอบเลอกตอบ ใหนกเรยนใชกระบวนการคดวเคราะห โดยระบประเดนปญหา หรอประเดนในการคด ประมวลขอมลทเกยวของทงขอเทจจรงและความคดเหนจาก การคดกวาง การคดอยางลกซง การคดอยางละเอยด การคดในระยะไกล น าขอมลทไดจากกระบวนการคดมาวเคราะห พจารณาทางเลอกโดยใชเหตผล ระบทางเลอกทหลากหลาย จงลงความเหน/ตดสนใจ/ท านายอนาคต โดยประเมนทางเลอกและใชเหตผลคดคณคา ผวจยก าหนดเกณฑในการประเมนความสามารถในการคดวเคราะห มลกษณะเกณฑใหคะแนน (Scoring Rubrics) 3 ระดบ โดยประเมนความสามารถในการคดวเคราะห ม 5 ขนตอน คอ 1) ระบประเดนปญหาหรอประเดนในการคด 2) ประมวลผลขอมลทเกยวของทงขอเทจจรงและความคดเหนจากการคดทางกวาง การคดทางลกซง การคดอยางละเอยด การคดในระยะไกล 3) วเคราะหขอมล 4) พจารณาทางเลอกโดยพจารณาขอมล ใชเหตผล ระบทางเลอกทหลากหลาย 5) ลงความคดเหน/ตดสนใจ/ท านาอนาคตโดยประเมนทางเลอก และใชเหตผลคดคณคา ดงตาราง 3.1

Page 84: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ตาราง 3.1 เกณฑการประเมนความสามารถในการคดวเคราะห ความสามารถในการคดวเคราะห คะแนน เกณฑการพจารณา

1. ความสามารถในการระบประเดนปญหาหรอประเดนในการคด

3 บอกประเดนการคดไดอยางถกทางและคดอยางชดเจนมาก

2 บอกประเดนการคดไดอยางถกทางและคดอยางชดเจนบาง

1 บอกประเดนการคดไดอยางถกทางและคดอยางชดเจนนอย

2.ความสามารถในการประมวลผลขอมลทเกยวของทงขอเทจจรงและคดทางกวาง

3 ขอมลทไดเกดจากความคดมความกวาง ลกซง ละเอยด และคดไกล

2 ขอมลทไดเกดจากความคดมความกวาง ลกซง ละเอยด และคดไกลบาง

1 ขอมลทไดเกดจากความคดมความกวาง ลกซง ละเอยด และคดไกลนอย

3. ความสามารถในการวเคราะหขอมล 3 คดวเคราะหขอมลละเอยด มการเปรยบเทยบจ าแนกประเภท การจดกลม คดเชอมโยงมการใหเหตผลไดอยางเหมาะสมทงหมด

2 คดวเคราะหขอมลละเอยด มการเปรยบเทยบจ าแนกประเภท การจดกลม คดเชอมโยงมการใหเหตผลไดอยางเหมาะสมบางขนตอน

1 คดวเคราะหขอมลละเอยด มการเปรยบเทยบจ าแนกประเภท การจดกลม คดเชอมโยงมการใหเหตผลไดอยางเหมาะสมนอย

4. ความสามารถในการพจารณาทางเลอกโดยพจารณาขอมล ใชเหตผล ระบทางเลอกทหลากหลาย

3 เชอมโยงความคดไดอยางมเหตผล หลากหลายและมการประเมนไดอยางถกตอง

2 เชอมโยงความคดไดอยางมเหตผล หลากหลายและมการประเมนไดถกตองบางขนตอน

1 เชอมโยงความคดไดอยางมเหตผล หลากหลายและมการประเมนไดอยางถกตองไมครบทกขนตอน

5. ความสามารถในการลงความคดเหน ตดสนใจท านาอนาคตโดยประเมนทางเลอก และใช

3 ตรวจสอบการลงความคดเหน ตดสนใจท านาอนาคตโดยประเมนทางเลอกไดถกตองและครบ

Page 85: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

เหตผลคดคณคา

ทกขนตอน 2 ตรวจสอบการลงความคดเหน ตดสนใจท านา

อนาคตโดยประเมนทางเลอกไดบางขนตอน 1 ตรวจสอบการลงความคดเหน ตดสนใจท านา

อนาคตโดยประเมนทางเลอกไดไมครบทกขนตอน

ตาราง 3.2 เกณฑการแปลความหมายของคะแนนความสามารถในการคดวเคราะห วชาวทยาศาสตร เรอง

บรรยากาศ

ความสามารถในการคดวเคราะห (คะแนนเตม 60)

ความหมาย

51 - 60 มความสามารถในการคดวเคราะหอยในระดบสงมาก 41 - 50 มความสามารถในการคดวเคราะหอยในระดบสง 31 - 40 มความสามารถในการคดวเคราะหอยในระดบปานกลาง 21 - 30 มความสามารถในการคดวเคราะหอยในระดบพอใช 0 - 20 มความสามารถในการคดวเคราะหอยในระดบนอย

4. น าแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณทสรางขนเสนอตอผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความถกตองเหมะสมของแบบทดสอบเชงทฤษฎ แลวน าไปปรบปรงแกไข 5. น าแบบทดสอบวดความสามารถในการคดชนสงดานการคดอยางมวจารณญาณทปรบปรงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ จ านวน 5 คน เพอตรวจสอบความตรงตามโครงสราง (Construct Validity) ความตรงตามเนอหา (Contcnt Validity) โดยใชแบบประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ ซงมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ประเมนความเหมาะสม/สอดคลองของเนอหา ขนตอนกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ วชาวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 1 การวเคราะหขอมลในการประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณวชาวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท 1 เรอง บรรยากาศ ผลการประเมนพจารณาจากคาเฉลย ( ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของเนอหา ขนตอนกระบวนการคดอยางมวจารณญาณและภาษาทใชตามความคดเหนของผ เชยวชาญ แลวน ามาแปลความหมายตามเกณฑ โดยใชเกณฑในการพจารณาของผเชยวชาญและการแปลความหมายเชนเดยวกนกบการประเมนความเหมาะสม/ความสอดคลองเชงโครงสรางของรปแบบการจดการเรยนร 5.1 น าขอมลทรวบรวมจากผเชยวชาญมาค านวณคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองตามความคดเหนของผเชยวชาญ ไดคาเฉลยคะแนนความเหมะสม/

Page 86: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

สอดคลอง ( ) ตงแต 4.05 - 5.00 และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ตงแต 0.00 – 0.50 ซงแสดงวาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณทพฒนาขนมความเหมาะสม/สอดคลอง ภาษาทใชและรปภาพประกอบตามค าแนะน าของผเชยวชาญกอนน าไปทดลองใช 5.2 น าแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ทปรบปรงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญในการทดลองใช (Tryout) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงเปนนกเรยนทเรยนวชานมาแลว มาเลอกอยางเจาะจง ( Purposive Sampling ) จ านวน 35 คน เพอน าคะแนนทไดไปวเคราะหตอไป 5.3 น าคะแนนทไดจากการทดลองใช (Tryout) มาวเคราะหคณภาพขอสอบรายขอหาดชนคาความยาก คาอ านาจจ าแนกและวเคราะหหาคณภาพดานความเชอมนจากสมประสทธ แอลฟา (Alpha Coefficient) ไดคาความยากตงแต 0.56 – 0.73 คาอ านาจจ าแนก ตงแต 0.44 – 0.75 และคาความเชอมน เทากบ 0.76 จากขนตอนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณวชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ สรปไดดงภาพ 3.3 ศกษาเอกสาร ต ารา งานวจยทเกยวของกบความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและกรอบแนวคดรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณดานทกษะความรและจตวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทผวจยสรางขน วเคราะหสาระส าคญ เนอหา และผลการเรยนรทคาดหวง

สรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณซงเปนแบบทดสอบการตอบค าถาม เนนกระบวนการคดอยางมกระบวนการความร วชา วทยาศาสตร เรองบรรยากาศ น าแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ทสรางขนเสนอตอผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความถกตองและความเหมาะสมของแบบทดสอบเชงทฤษฎ แลวน าไปปรบปรงแกไข น าแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ทปรบปรงแกไขแลว ตามขอเสนอแนะของผ เชยวชาญ จ านวน 5 คน เพอตรวจสอบความตรงตามโครงสราง ( Construct Validity ) และความตรงตามเนอหา ( Content Validity )

Page 87: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

น าแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ทปรบปรงแกไขแลว ตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ไปทดลองใช ( Tryout ) แลวน าคะแนนทไดมาวเคราะหคณภาพขอสอบรายขอ หาคาดชนคาความยาก คาอ านาจจ าแนก และวเคราะหหาคณภาพดานความเชอมนจากสมประสทธแอลฟา ( Alpha Coefficient )

ภาพท 3.3 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ 3.2 แบบวดจตวทยาศาสตรของนกเรยน แบบวดจตวทยาศาสตรมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ใชวดคณลกษณะหรอลกษณะนสยของผเรยนทใชความคดในการท างานซงประเมนไดจากการประเมนตนเองของนกเรยน ประกอบดวยองคประกอบทใชวดจตวทยาศาสตร 6 ดาน คอ ความสนใจใฝร จ านวน 4 ขอความรบผดชอบ มงมน อดทน และเพยรพยายาม จ านวน 7 ขอ ความมระเบยบและรอบคอบ จ านวน 8 ขอ ความมเหตผล จ านวน 8 ขอความใจกวาง จ านวน 5 ขอ ความซอสตย จ านวน 6 ขอ รวม 37 ขอ โดยก าหนดความรสกหรอการปฏบต ดงน 5 หมายถง ระดบลกษณะนสยหรอการปฏบต อยในระดบมากทสด 4 หมายถง ระดบลกษณะนสยหรอการปฏบต อยในระดบมาก 3 หมายถง ระดบลกษณะนสยหรอการปฏบต อยในระดบปานกลาง 2 หมายถง ระดบลกษณะนสยหรอการปฏบต อยในระดบนอย 1 หมายถง ระดบลกษณะนสยหรอการปฏบต อยในระดบนอยทสด การแปลความหมายของคะแนนจตวทยาศาสตร ก าหนดเกณฑ ดงในตาราง ตาราง 3.3 เกณฑการแปลความหมายของคะแนนจตวทยาศาสตร

คะแนนจตวทยาศาสตร ความหมาย 4.50 – 5.00 3.50 – 4.49 2.50 – 3.49 1.50 – 2.49 1.00 – 1.49

มจตวทยาศาสตรอยในระดบสงมาก มจตวทยาศาสตรอยในระดบสง มจตวทยาศาสตรอยในระดบปานกลาง มจตวทยาศาสตรอยในระดบพอใช มจตวทยาศาสตรอยในระดบควรปรบปรง

วธด าเนนการ 1. ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของกบการประเมนจตวทยาศาสตร และกรอบแนวคดรปแบบการจดการเรยนรเพอเสรมสรางความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณและจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2. ผวจยไดพฒนาแบบวดจตวทยาศาสตร จากแบบวดจตพสยของสถาบนสงเสรมการเรยนการสอนวทยาศาสตร (สสวท, 2555) ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ คาอ านาจ จ าแนกรายขอของแบบ

Page 88: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

วด หาโดยใชสตรสมประสทธสหสมพนธเพยรสน มคาตงแต 0.20 – 0.66 ความเทยงตรงตามสภาพ มคาเทากบ 0.72 และคาความเชอมนซงหาจากสตรสมประสทธแอลฟาของคอนบาค เทากบ 0.867 ไดแบบวดจตวทยาศาสตรทมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ประกอบดวยองคประกอบทใชวดจตวทยาศาสตร 6 ดาน คอ ความสนใจใฝร ความรบผดชอบ มงมน อดทน และเพยรพยายาม ความมระเบยบและรอบคอบ ความมเหตผล ความใจกวาง ความซอสตย รวม 38 ขอ 3. แบบวดจตวทยาศาสตรทพฒนาขนเสนอตอผเชยวชาญ จ านวน 5 คน เพอตรวจสอบความตรงตามเนอหา (Content Validity) และความตรงตามโครงสราง (Construct Validity) โดยใชแบบประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของแบบวดจตวทยาศาสตร ซงมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 5 ระดบ ประเมนความเหมาะสม/สอดคลองของเนอหาภาษาทใชในขอความทประเมนกบองคประกอบทใชวดจตวทยาศาสตร ผลการประเมนพจารณาจากคาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของเนอหาภาษาทใชในขอความทประเมนกบองคประกอบทใชวดจตวทยาศาสตร ตามความคดเหนของผเชยวชาญ เชนเดยวกนกบการประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของรปแบบการเรยนการสอน 4. น าขอมลทรวบรวมกบผเชยวชาญมาค านวณคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) คะแนนความเหมาะสม/สอดคลองตามความคดเหนของผเชยวชาญ ไดคาเฉลย ( ) 4.60 – 5.00 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ตงแต 0.00 – 0.55 ซงแสดงวาแบบวดจตวทยาศาสตรทพฒนาขนมความเหมาะสม/สอดคลอง สามารถน าไปเกบรวบรวมขอมลได นอกจากนแลวผวจยไดปรบปรงแกไขภาษาทใชตามค าแนะน าของผเชยวชาญกอนน าไปใชเกบรวบรวมขอมล 5. น าแบบวดจตวทยาศาสตรทปรบปรงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญไปทดลองใช (Tryout) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2559 จ านวน 37 คน โดยเลอกมาอยางเจาะจง (Purposive Sampling) เพอน าคะแนนทไดไปวเคราะหตอไป 6. น าคะแนนทไดจากการทดลองใช (Tryout) มาวเคราะหหาความเชอมนสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ของคอนบาค ไดคาความเชอมนเทากบ 0.804 จากขนตอนการสรางแบบวดจตวทยาศาสตรสรปไดดงภาพท 3.4 ศกษาเอกสาร ต ารา งานวจยทเกยวของกบการประเมนจตวทยาศาสตร และกรอบแนวคดรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางความสามารถในการคดอยางมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทผวจยสรางขน พฒนาแบบวดจตวทยาศาสตร ของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2555)

น าแบบวดจตวทยาศาสตรทพฒนาขนเสนอตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความตรงตามโครงสราง ( Construct Validity ) และความตรงตามเนอหา (Content Validity)

Page 89: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

น าแบบวดจตวทยาศาสตรทตรวจสอบคาดชนความสอดคลองและปรบปรงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ไปใชในการเกบรวบรวมขอมล

ภาพท 3.4 ขนตอนการสรางแบบวดจตวทยาศาสตร 3.3 แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนรมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ใชประเมนความรสกของผเรยนทมตอรปแบบการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดอยางมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1(PTLAC Model) โดยก าหนดระดบพงพอใจ ดงน 5 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบมากทสด 4 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบมาก 3 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบนอย 1 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบนอยทสด การแปลความหมายของความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการเรยนร ก าหนดในตาราง ตารางท 3.4 เกณฑการแปลความหมายของคะแนนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร คะแนนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร

ความหมาย

4.50 – 5.00 3.50 – 4.49 2.50 – 3.49 1.50 – 2.49 1.00 – 1.49

ความพงพอใจทมตอการใชรปแบบอยในระดบมากทสด ความพงพอใจทมตอการใชรปแบบอยในระดบมาก ความพงพอใจทมตอการใชรปแบบอยในระดบปานกลาง ความพงพอใจทมตอการใชรปแบบอยในระดบนอย ความพงพอใจทมตอการใชรปแบบอยในระดบนอยทสด

Page 90: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

วธด าเนนการ 1. ศกษาเอกสาร ต ารา ทเกยวของกบการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ 2. สรางแบบสอบถามความพงพอใจ โดยประยกตความคดเหนของ ชมนาด เชอสวรรณทว และแบบประเมนความพงพอใจตามแบบของงานนเทศภายในโรงเรยนสคว “สวสดผดงวทยา” 3. น าแบบสอบถามความพงพอใจเสนอตอผเชยวชาญจ านวน 5 คน เพอตรวจสอบความตรง ตามโครงสราง และความตรงตามเนอหา โดยใชแบบประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของแบบสอบถามความพงพอใจ ซงมลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบประเมนความเหมาะสม/สอดคลองของเนอหา ภาษาทใชในขอความประเมนกบองคประกอบดานกระบวนการจดการเรยนรและพฤตกรรมจตวทยาซาสตร การวเคราะหขอมลในการประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของแบบสอบถามความพงพอใจ ผลการประเมนพจารณาคาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ของคะแนนความเหมาะสม/สอดคลองของเนอหาภาษาทใชในขอความทประเมนองคประกอบดานรปแบบการจดการเรยนรและพฤตกรรมจตวทยาศาสตรตามความคดเหนของผเชยวชาญและการแปลความหมายเชนเดยวกนกบการประเมนความเหมาะสม/สอดคลองเชงโครงสรางของรปแบบการจดการเรยนร 4. ขอมลทรวบรวมไดจากผเชยวชาญมาค านวณคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนความเหมะสม/สอดคลองตามความคดเหนของผเชยวชาญ ไดคาเฉลยความเหมาะสม/สอดคลอง ( ) ตงแต 4.60 – 5.00 และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ตงแต 0.00 – 0.89 แสดงวา แบบสอบถามความพงพอใจทไดประยกตขนมความเหมาะสม/สอดคลองสามารถน าไปเกบรวบรวมขอมลได 5. น าแบบสอบถามความพงพอใจทปรบปรงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญไปทดลองใช กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2559 ทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 37 คน เพอน าคะแนนทไดไปวเคราะหตอไป 6. น าคะแนนทไดจากการทดลองใชมาวเคราะหหาคาความเชอมนสมประสทธแอลฟาของครอนบาค ไดคาความเชอมน เทากบ 0.843 จากขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจสรปไดดงภาพท 3.5 ศกษาเอกสาร ต ารา งานวจยของชมนาด เชอสวรรณทว และ แบบประเมนของงานนเทศโรงเรยนวดมะพราวเตยมาประยกตใชเพอสรางแบบสอบถามความพงพอใจ สรางแบบสอบถามความคดเหนใหครอบคลมและตรงประเดน

น าสอบถามความพงพอใจเสนอตอผเชยวชาญ จ านวน 5 คน เพอตรวจความตรงตามโครงสราง ( Construct Validity ) และความตรงตามเนอหา ( Content Validity ) แลวน าไปปรบปรงแกไข

Page 91: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

น าแบบสอบถามความพงพอใจทตรวจสอบคาดชนความสอดคลองและปรบปรงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญไปใชในการเกบรวบรวมขอมล

ภาพท3.5 ขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ จากขนตอนการพฒนารปแบบการจดการเรยนรในขนท 2 การพฒนา ( Development:DI) เปนการออกแบบและพฒนา (Design and Development: D&D) ผวจยพฒนาและหารประสทธภาพรปแบบการจดการเรยนร ตาราง 3.5 สรปการด าเนนการวจยขนตอนท 2 การพฒนาการพฒนา (Development:DI) เปนการออกแบบและพฒนา (Design and Development: D&D) ผวจยพฒนาและหารประสทธภาพรปแบบการจดการเรยนร วตถประสงคการ

วจย วธด าเนนการ แหลงขอมล/

กลมตวอยาง เครองมอทใชในการท าวจย

การวเคราะหขอมล/สถตทใช

ผลทไดรบ

1. เพอพฒนารปแบบ 5 การจดการเรยนร

วทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะการคดอยางมวจารณญาณ

และจตวทยาศาสตรวชา

วทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาป

ท 1 1.1 สงเคราะหรปแบบการจดการเรยนร

วทยาศาสตรเพอเสรมทกษะการ

คดอยางมวจารณญาณ

และจต

วเคราะหเอกสาร

เอกสารขอมลพนฐานทไดวเคราะหในขนตอนท 1

แบบวเคราะหเอกสาร

การวเคราะหเนอหา

โครงรางการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะการคดมวจารณญาณ

และจตวทยาศาสตร

วชาวทยาศาสตร

เรองบรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1

Page 92: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

วทยาศาสตรของนกเรยน

1.2 ตรวจสอบคณภาพเพอยนยนความ

เหมาะสมของรปแบบการ

จดการ

ตรวจสอบความตรงตาม

โครงสราง

ผเชยวชาญดานการพฒนารปแบบ

แบบประเมนความ

เหมาะสม/สอดคลองเชง

โครงสราง

หาคาเฉลยโดยใชเกณฑตงแต3.50 ขนไป

รปแบบการจดการเรยนร

(โครงราง) ผานการตรวจสอบ

ขนตอนท 3 การวจย (Research: R2) เปนการน าไปใช (Implementation: I) การทดลองใชรปแบบการจดการเรยนร ผวจยน ารปแบบการจดการเรยนรทผานการพฒนาและหาประสทธภาพตามเกณฑ แลวไปใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ปการศกษา 2559 ทเปนกลมทดลองโรงเรยนวดมะพราวเตย จ านวน 34 คนโดยผวจยประยกตใชแบบแผนการทดลองแบบกลมตวอยางเดยวมการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน (The One-Group Pretest-Possttest Design) ขอมลเชงคณภาพไดจากการสะทอนพฤตกรรมจตวทยาศาสตรของผเรยนในระหวางการเรยนการสอนโดยครเปนผบนทกและจากการประเมนพฤตกรรมของผเรยนกอนเรยน ระหวางเรยน วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาขอมลพนฐานในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการการคดอยางมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. เพอพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 3. เพอทดลองใชรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4. เพอประเมนผลและปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4.1 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4.2 เพอเปรยบเทยบทกษะการคดแบบมวจารณญาณ หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

Page 93: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

4.3 เพอประเมนจตวทยาศาสตร หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4.4 เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยในครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร ทก าลงศกษาในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 โรงเรยนวดมะพราวเตย กลมตวอยางทใชในงานวจย กลมตวอยางทใชในงานวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แผนการเรยนวทยาศาสตรและคณตศาสตร ทก าลงศกษาในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 โรงเรยนวดมะพราวเตย ไดมาโดยเลอกอยางเจาะจงมา 1 หองเรยน จ านวน 30 คน ด าเนนการทดลองกบกลมตวอยางในชวง 9-20 กมภาพนธ 2559 แบบแผนการทดลอง การวจยครงนผวจยประยกตใชแบบแผนการทดลองแบบกลมตวอยางเดยว มการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน แบบแผนการทดลองเพอเปรยบเทยบความสามารถในการคดอยางมทกษะความรและจตวทยาศาสตรของนกเรยนกอนและหลงการใชรปแบบการเรยนการสอน O1 X O2

O1 หมายถง การทดสอบกอนเรยน X หมายถง การเรยนโดยการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ทสงเสรมทกษะความรและจตวทยา ศาสตร O2 หมายถง การทดสอบหลงเรยน วธด าเนนงาน หลงจากการด าเนนการพฒนารปแบบการจดการเรยนร พฒนาเครองมอประกอบการใชรปแบบการจดการเรยนร และเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดด าเนนงานวจยดงตอไปน 1. การด าเนนการทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรทพฒนาขน มขนตอนดงน 1.1 ทดสอบกอนเรยนโดยใชรปแบบการจดการเรยนร 1.2 ทดลองใชรปแบบการเรยนรตามแผนทก าหนด 1.3 ผวจยประเมนพฤตกรรมของผเรยนกอนเรยนเพอสะทอนจตวทยาศาสตรในระหวางเรยน และหลงเรยน

Page 94: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

1.4 ทดสอบระหวางเรยนเพอศกษาพฒนาการการคดอยางมทกษะความร และพฒนาจตวทยาศาสตรของผเรยนกอนเรยนและหลงเรยน 2. การทดสอบหลงเรยน เกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมลหลงจากการใชรปแบบการเรยนร เสรจสน เครองมอทใชในงานวจย 1. รปแบบการจดการเรยนรเพอเสรมสรางความสามารถในการคดแบบมทกษะความร และจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2. เครองมอประกอบการใชรปแบบการจดการเรยนรเพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ประกอบดวยคมอการใชรปแบบการจดการเรยนรและแผนการจดการเรยนร 3. เครองมอทใชในการประเมนผลประสทธผลของรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะความสามารถในการคดแบบมความร และจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 3 ฉบบ ดงน 3.1 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแบบมทกษะความร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ 3.2 แบบวดจตวทยาศาสตร 3.3 แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนรเรยนร จากขนตอนการพฒนารปแบบการจดการเรยนร ในขนตอนท 3 การวจย เปนการน าไปใช ผวจยน ารปแบบการจดการเรยนรเพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) ไปทดลองใช สรปดงตารางท 14 ขนตอนท 4 การพฒนา (Development : D2) เปนการประเมนผล (Evaluation : E) การประเมนและปรบปรงแกไขรปแบบการจดการเรยนร ผวจยใชแนวคดวจยและพฒนา ในขนของการพฒนา (Development : D2) เปนการประยกตรปแบบการสอนการสรางองคความร การด าเนนงานวจยในขนตอนนเปนการน าผลการทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรทพฒนาขนในขนตอนท 3 โดยน าผลการวเคราะหประสทธผลของรปแบบ ไดแก ความสามารถในการคดอยางมทกษะความรและจตวทยาศาสตร วธการด าเนนงาน 1. เปรยบเทยบความสามารถในการคดแบบมทกษะความรและจตวทยาศาสตรของนกเรยนกอนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนร 2. ศกษาพฒนาการความสามารถในการคดแบบมทกษะความรและจตวทยาศาสตรของนกเรยนโดยใชรปแบบการจดการเรยนรในชวงระยะเวลาระหวางเรยน 3. ศกษาความพงพอใจ ของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร 4. ปรบปรงรายละเอยดของรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 โดยใชรปแบบ DRU Model (YPF)

Page 95: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

การวเคราะหขอมลและสถตทใช การวเคราะหขอมลและสถตทใชในขนตอนน ประกอบดวย 1. วเคราะหองคประกอบและกระบวนการจดการเรยนรตามแนวคดและวธการเชงระบบ 2. วเคราะหผลการดานความสามารถในการคดอยางมทกษะความร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ โดยใช โดยหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และ t-test dependent 3. วเคราะหผลดานจตวทยาศาสตร โดยใช โดยหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) 4. วเคราะหพฒนาการความสามารถในการคดอยางม ทกษะความร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศในชวงระหวางเรยน โดยหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) 5. วเคราะหพฒนาการดานจตวทยาศาสตร ในชวงระหวางเรยน โดยหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) 6. วเคราะหผลดานความพงพอใจของนกเรยน ใชรปแบบการจดการเรยนร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ โดยหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และ การวเคราะหเนอหา จากขนตอนการพฒนารปแบบการจดการเรยนรในขนตอนท 4 การพฒนา (Development : D2) เปนการประเมนผล (Evaluation : E) การประเมนและปรบปรงแกไขรปแบบการจดการเรยนร

Page 96: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

บทท4

ผลการคดวเคราะหขอมล

การวจยเรองพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดเพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนวจยและพฒนา(Research and Development) มวตถประสงคในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนดภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบต การพฒนาสงแวดลอมการเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชใน

Page 97: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

การวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน เปนการประเมนรปแบบการจดการเรยนร ผวจยน าเสนอผลการวเคราะหขอมลดงน ตอนท1 ผลการศกษาขอมลพนฐานส าหรบการพฒนารปแบบการจดการเรยนร ตอนท2 ผลการออกแบบและพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) และประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนร ตอนท3 ผลการทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมทกษะความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) ตอนท4 ผลการประเมนและปรบปรงแกไขรปแบบการจดการเรยนร

ตอนท 1 ผลการศกษาขอมลพนฐานส าหรบการพฒนารปแบบการจดการเรยนร ผวจยศกษาวเคราะหขอมลพนฐานเชงนโยบายการจดการศกษาโดยวเคราะหมาตรฐานตวชวดของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 สาระการเรยนรวทยาศาสตร และศกษาวเคราะหสงทคาดหวงกบสภาพทเปนจรงเพอเตมเตมทกษะทตองมกอน (Prerequissite Skills) โดยศกษาวเคราะหเปาหมาย มาตรฐาน ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551วเคราะหสภาพทคาดหวงตามมาตรฐานและตวชวดของหลกสตร สมรรถนะผเรยนและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน และจตวทยาศาสตรของผเรยน รวมทงวเคราะหสภาพจรงของการจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรวทยาศาสตร โดยศกษาจากงานวจ ย ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา,2546ก,2546ข,2548ก,2548ข; ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา,2547;ส านกผตรวจราชการและตดตามประเมนผล ,2548;สวมล วองวานช และนงลกษณ วรชชย ,2547; Nutravong, 2002; Kittsunthom, 2003 ,อางถงในกระทรวงศกษาธการ ,2552:1) และจดเนนของกระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชนของชาตเขาสโลกยคศตวรรษท21 รวมทงผลการทดสอบระดบชาต (O-Net, GAT/PAT) หรอการทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนนานาชาต(โครงการ PISA และTIMSS)สถตและตวชวดทเกยวของกบการพฒนาคณภาพการศกษา ตามนโยบายของรฐในสวนของมตราการการเพมผลสมฤทธทางการศกษา (Measure of Achievement)ทกระดบชน ผลการทดสอบตางๆสะทองถงสถานการณการเรยนรทางวทยาศาสตรของเดกไทยลาหลงกวานานาชาตถง2ป ตามทไทยไดเขารวมสมาชกของสมาคมนานาชาต เพอประเมนผลสมฤทธทางการศกษา(International Association For the Evaluation of Education Achievement หรอ IEA) เมอป พ.ศ. 2511 ลาสด สสวท. ไดเขารวมศกษาแนวโนมการจดการศกษาคณตศาสตรและวทยาศาสตรระดบนานานชาต พ.ศ.2554 (Trends in International Mathematics and Science: TIMSS 2011) ไทยมคะแนนเฉลยวชาวทยาศาสตร451 คะแนน อยในอนดบ 25 จากประเทศทเขารวมประเมน 45 ประเทศ หากเปรยบเทยบการประเมนTIMSS 2007 กบป 2011 ของไทยในภาพรวมพบวาคะแนนเฉลยของไทยลดลงทงวชาคณตศาสตรและวทยาศาสตร โดยในป2011 วชา

Page 98: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

คณตศาสตรลดลง 14 คะแนน วชาวทยาศาสตรลดลง 20คะแนน โดยวชาคณตศาสตรเฉลยลดลง441ในป2007เหลอ 421 ในป2011 และวชาวทยาศาสตรคะแนนเฉลยลดลงจาก471 ในป 2007เหลอ451ในป2011ถกจดกลมใหอยในระดบแย(poor) ทง2วชา (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา.2556:1-13)เมอเปรยบเทยบการประเมนนกเรยนในโครงการประเมนผลนกเรยนนานาชาต(PISA)ทมประเทศสมาชกOECD และประเทศนอกกลมสมาชกOECDซงเรยกวาประเทศรวมโครงการ ทงหมดประมาณ90% ของเขตเศรษฐกจโลก โดยมวตถประสงคเพอประเมนคณภาพของระบบการศกษา ส าหรบประเทศสมาช กและประเทศรวมโครงการ ประเมนทกสามปเปนการประเมนความรและทกษะความรและทกษะของนกเรยนทมอาย 15 ป ไดแก การร( Literacy) การอาน (Reading Literacy) คณตศาสตร(Mathematies Literacy) และวทยาศาสตร(Scietific Literacy) ซงประเทศไทยไดเขารวมรบการประเมนตงแตแรกจนครบสามครง ในการประเมนรอบแรก(Phase 1 : PIAS 2000 PAIS 2003 และ PAIS 2006) และปจจบนเปนการประเมนรอบสอง (Phase 2 : PIAS 2009 PAIS 2012 และ PAIS 2015) การประเมนแตละครงสามารถใหขอมลคณภาพทางการศกษาของชาต ซงผทมสวนเกยวของกบการศกษาทกฝายและสาธารชนควรตองไดรบรวาระบบการศกษาของเราไดเตรยมความพรอมเยาวชนของชาตใหพรอมจะเปนพลเมองทมคณภาพมสมรรถนะในการแขงขนเทยบกบประชาคมโลก ในครงลาสดคอ PISA 2012 ผลการประเมนในภาพรวมของประเทศไทยอยในอนดบท50จาก 65 ประเทศสมาชก มคะแนนต ากวาเฉลย OECD ทงสามประเทศซงชนยวาคณภาพการศกษาของไทยยงหางไกลความเปนเลศ ความพยายามทจะยกระดบคณภาพการศกษายงคงเปนภารกจส าคญทตองด าเนนตอไป จดส าคญทพบจดหนงคอการยกระดบนกเรยนกลมต าใหสงขน แตในระบบการศกษาไทยกลบมเหตการณทนกเรยนกลมสงลดต าลงซงเกดขนกบทกวชา คะแนนเฉลยวทยาศาสตรของนกเรยนไทยได 444 คะแนนจากคาเฉลย 501 คะแนน เพมสงขนจากPIAS 2009(คะแนน 425) อยางมนยส าคญ เมอเทยบกบPIAS 2000กพบวามแนวโนมสงขน อยางไรกตาม คะแนนยงคงต ากวาคาเฉลย OECD มากกวาครงระดบบงบอกถงนกเรยนมความรเรองวทยาศาสตรอยในระดบต าซงไมถงระดบมาตรฐาน(สถาบนการสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ,2556:1-24) การผสมผสานรปแบบการสอนทฤษฏ กระบวนการจดการเรยนรดวยการสรางองค ความรจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 DRU Model (YPF) การจดการศกษาวทยาศาสตรในศตวรรษท 21 จ าเปนตองมทกษะในการด ารงชวต ซงในสภาวะความซบซอนทางสงคมในโลกอนาคตยงมากขนเรอยๆผเรยนตองมทกษะตางๆตามมากขนไปดวยไมวาจะเปนทกษะทางภาษา ทกษะการคดชนสง หากผเรยนเขาใจในธรรมชาตการเรยนรและเขาใจวาวทยาศาสตรในอนาคตยงทวความส าคญในฐานะทงความร กระบวนการ และวฒนธรรมรวมสมย ผเรยนยงตองตระหนกในการเรยนวทยาศาสตรและเขาใจวาศาสตรตางๆ กยงคงน าทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนเครองมอคนหาและน าพามนษยเขาถงความร จตวทยาศาสตร กระบวนการสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามศกยภาพและค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ผเรยนตองอาศยกระบวนการเรยนรทหลายหลายน าไปสการบรรลเปาหมายตามหลกสตรการพฒนาการเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานมงเนนพฒนาใหผเรยนมคณภาพตามมาตรฐานทก าหนด โดยชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ1) ความสามารถในการสอสาร 2) ความสามารถในการคด 3) ความสามรถในการแกปญหา 4)ความ

Page 99: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

สารถในการใชทกษะชวต 5) ความสามารถในการใชเทคโนโลย ตลอดมงเนนพฒนาผเรยนใหมลกษณะอนพงประสงค เพอใหผเรยนสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ในฐานะพลเมองไทยและพลโลก ดงน 1) รกชาต ศาสน กษตรย 2) ซอสตยสจรต 3) มวนย 4)ใฝเรยนร 5)อยอยางพอเพยง 6) มงมนในการท างาน 7) รกความเปนไทย 8) มจตสาธารณะ ผวจยการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 DRU Model (YPF) ดงรายละเอยดในตารางท15

ตารางท 15 การจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร

สาระส าคญ

ทกษะความรทน ามาใชใน

การพฒนา

ทกษะกระบวนการ

วทยาศาสตร

จตวทยาศาสตรทเปน

จดเนนการพฒนา

1. องคประกอบของบรรยากาศ

ทกษะการวเคราะห ทกษะความร ทกษะการเชอมโยง

ทกษะการวเคราะห ทกษะการแกปญหา

1. ความสนใจใฝร 2. ความรบผดชอบ มงมน อดทน และเพยรพยายาม 3. ความม ระ เบยบและรอบคอบ 4. ความมเหตผล 5. ความใจกวาง 6. ความซอสตย

2. อณหภมของบรรยากาศ ทกษะการวเคราะห ทกษะความร ทกษะการหาแบบแผน

ทกษะการวเคราะห ทกษะการแกปญหา

1. ความสนใจใฝร 2. ความรบผดชอบ มงมน อดทน และเพยรพยายาม 3. ความมระเบยบและรอบคอบ 4. ความมเหตผล 5. ความใจกวาง 6. ความซอสตย

3. การแบงชนบรรยากาศ ทกษะการวเคราะห ทกษะความร ทกษะการหาแบบแผน

ทกษะการวเคราะห ทกษะความร ทกษะการแกปญหา

1. ความสนใจใฝร 2. ความรบผดชอบ มงมน อดทน และเพยรพยายาม 3. ความม ระ เบยบและรอบคอบ

Page 100: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

4. ความมเหตผล 5. ความใจกวาง 6. ความซอสตย

4. ค ว า ม ด น ค ว า ม ก ดอากาศของบรรยากาศ

ทกษะการวเคราะห ทกษะความร ทกษะการหาแบบแผน

ทกษะการวเคราะห ทกษะความร ทกษะการแกปญหา

1. ความสนใจใฝร 2. ความรบผดชอบ มงมน อดทน และเพยรพยายาม 3. ความม ระ เบยบและรอบคอบ 4. ความมเหตผล 5. ความใจกวาง 6. ความซอสตย

ผลการวเคราะหสภาพทเปนจรงของการจดการศกษาสาระการเรยนรวทยาศาสตรวาผลสมฤทธทางการเรยนต าทงผลสมฤทธทางการเรยนระดบนานาชาต รวมทงผลทดสอบระดบชาต (O-Net , GAT/PAT)หรอทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนนานาชาต(โครงการPTAS และTIMSS) ผลการทดสอบระดบนานาชาต(O-Net)และทดสอบทางการศกษาแหงชาตชนสง (PAT) พบวาปจจยส าคญอยางหนงทท าใหการศกษาประสบความส าเรจหรอไมคอวธการสอน หรอวธการจดการเรยนร ของครผสอนเพราะหวใจส าคญคอการสอนทจะท าใหนกเรยนมความรความสามารถในการเรยนรอยางมประสทธผล ไมใชแคผสอนใหผเรยนจ าอยางเดยว ควรสอนใหผเรยนคดวเคราะห สงเคราะห เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร ประเมนคา สามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนเพอแกปญหา สาเหตส าคญทนกเรยนเรอง บรรยากาศ ไมมทกษะความร จตวทยาศาสตร (สอบถามเมอวนท 9 มกราคม 2560 – 20 มกราคม 2560) 1. นกเรยนชอบ/ไมชอบเรยนวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เพราะสาเหตใด ขอมลจากการตอบแบบสอบถามนกเรยน ตอไปน “ชอบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เพราะมการแสดงปรากฏการณ ท าใหนกเรยนสนกได” “ชอบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เพราะ ชอบปรากฏการณธรรมชาต รจกสภาพแวดลอมและมเรองชวนใหตดตามใหมๆเสมอ” “ชอบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เพราะไดรจกชนบรรยากาศตางๆทหอหมโลกเอาไว” “ชอบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ บางเรองเขาใจงายและท าขอสอบไดด” “ชอบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เพราะเปนวชาทมการทดลองและคดวเคราะหผลจากการทดลอง” “ชอบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เพราะเปนวชาทมการทดลองท าใหเขาใจหลกการวทยาศาสตร”

Page 101: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

“ชอบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เพราะในชวตประจ าวนเราตองเจอสภาพแวดลอม อยากเรยนรประโยชนและโทษทเกดจากปรากฏการณธรรมชาต เพอน าไปใชในชวตประจ าวนไดถกตอง” 2. ปญหาในการเรยนวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ของนกเรยน คอมหลกการ ทฤษฏ ซงมการทองจ า มรปภาพเปนสอประกอบทคอนขางจะยาก รวมทงปญหาในเรองพนฐานความรทสามารถน ามาวเคราะหโจทยไดได ดงขอมลจากการสอบถาม ตอไปน “จ าสตรไมได ท าใหไมสามารถบอกชนดของชนบรรยากาศแตละชนได และคณสมบตของแตละชน และการบอกชนดของเมฆ” “แกโจทยปญหาไมออก เนองจากความรพนฐาน การวเคราะห การตความโจทย การหาสงทโจทยถามไดไมตรงตามทก าหนด” “เนอหาเขาใจยาก ความรพนฐานทน ามาประยกตใชมนอย ไมสามารถแกปญหาของการตโจทยได” “หลกการเขาใจยาก ไมรทไปทมาของแตละชนวามเมฆชนดอะไรบาง ไมรหลกการดเมฆ” “เนอหาวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เขาใจยาก แตถาหากครผสอนสอนอยางสนกสนาน กจะท าใหเขาใจเนอหาไดงาย มหลกการค านวณ “ชอบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ และอยากเรยนใหสนก รปแบบของการสอนทชอบคอ ฝกท าโจทยทหลากหลาย เนนหลกการวเคราะหโจทย อยากเรยนแบบคบดด” “อยากใหสอนวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ เนนการปฏบตการทดลองมากกวามสอ Power Point ประกอบการเรยนการสอน อยากใหมการมแบบฝก ท ากอนสอบหลงเรยน “อยากใหสอนวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ แบบเรวบาง ชาบาง มตวอยางประกอบไปเรอยๆอยากใหมการค านวณหลายรปแบบ และมสอ Power Point สรปเนอหาทสอน” สอดคลองกบการสมภาษณครผสอนรายวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

และผเชยวชาญ ดงตอไปน

1. รปแบบการสอนทเหมาะสมกบวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ควรเปนอยางไร “เนนใหผเรยนไดปฏบตจรง เสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร เนนทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร เนนเทคนคการเรยนแบบ DRU Model (YPF) การสรางองคความร เนนใหผเรยนมสวนรวมใน

การเรยนการสอนและรวมผลตสอการเรยนการสอน”

2. ทกษะทควรเนนในกจกรรมการเรยนการสอน ควรมทกษะอะไรบาง “ทกษะการคดวเคราะห คดอยางเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร คดแกปญหา และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและวทยาศาสตร” 3. สอประกอบการเรยนการสอนควรเปนอยางไร

Page 102: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

“เนนใหผเรยนไดใชทกษะการคด วเคราะห ความร ควรเปนทงสอระดาษและสอเทคโนโลย สอ Power Point สอวสด อปกรณประกอบการทดลอง” จากปญหาและสงทตองการทไดจากการสอบถามผเรยนและผสอน รวมทงผเชยวชาญท าใหผวจยไดออกแบบการจดการเรยนรทเหมาะสมกบการเรยนรายวชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ขนโดยพฒนารปแบบการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดวจารณญาณและจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนการวจยและพฒนา (Research and Development)มวตถประสงคของการวจยเพอ 1) เพอศกษาขอมลพนฐานในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 12) เพอพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 13) เพอทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14) เพอประเมนผลและปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.2) เพอเปรยบเทยบทกษะการคดมวจารณญาณ หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.3) เพอประเมนจตวทยาศาสตร หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.4) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผวจยท าหนาทเปนครผสอน โดยออกแบบและด าเนนการจดการเรยนร รายวชา วทยาศาสตร ว21102 ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โดยมทฤษฏกระบวนการจดการเรยนรดวยการสรางองคความร (Constructivist Learning Process) รปแบบการสอนตามทฤษฎ DRU Model เพอใหนกเรยนมทกษะทกษะความร และจตวทยาศาสตร จากนนผวจยไดสงเคราะหเปนแบบจ าลองการจดการเรยนร DRU Model ประกอบดวย 3 ขน ตอน ดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนดภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการ

Page 103: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบต การพฒนาสงแวดลอมการเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน ตอนท2 ผลการแบบและพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จต

วทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 DRU Model (YPF)

ในขนตอนการออกแบบการพฒนา มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร

เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเ รยนชน

มธยมศกษาปท1 DRU Model (YPF) และพฒนาเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล รวมทงตรวจสอบ

คณภาพและประสทธภาพของรปแบบการเรยนการสอน และเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

องคประกอบเชงหลกการและวตถประสงค ประกอบดวย หลกการ เชอมโยงความรเดมกบความรใหม น าไปสการสรางความรของตนเองดวยกระบวนการคด

เสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ วตถประสงค 1) เพอศกษาขอมลพนฐานในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอ

เสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2) เพอพฒนารปแบบการ

จดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท

13) เพอทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1 4) เพอประเมนผลและปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะความร

Page 104: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอน

เรยนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.2) เพอเปรยบเทยบทกษะการคดมวจารณญาณ หลงการใชรปแบบการ

จดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท

14.3) เพอประเมนจตวทยาศาสตร หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ

ความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 14.4) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน

หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร ส าหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

องคประกอบเชงกระบวนการ ประกอบดวยการด าเนนการ 3 ขนตอน ดงน Model ประกอบดวย 3 ขน ตอน ดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนดภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบต การพฒนาสงแวดลอมการเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา

Page 105: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน องคประกอบเชงเงอนไขการน ารปแบบไปใช ปจจยทเออตอตอการเรยนร: การเตรยมพรอมในการเรยน สมาธนกเรยนบรรยากาศในการเรยน การแลกเปลยนเรยนรและกอนเรยนการสอนใชรปแบบ ผเรยนตองมความรและทกษะพนฐานส าหรบการเรยนรเนอหาใหม ปจจยสนบสนน: การเตรยมความพรอมกอนน ารปแบบไปใช

1. ผสอนตองศกษาท าความเขาใจองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนร และกระบวนการตางๆทกขนตอน พรอมทงท าความเขาใจกบผเรยน ใหผเรยนเขาใจองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนรและกระบวนการตางๆทกขนตอน

2. ผสอนตองมความรความสามารถในดานเทคนควธสอนทใชรปแบบการสอน มทกษะการสอน การบรหารจดการชนเรยนและสามารถประเมนผลตามสภาพจรง

3. ผสอนตองมทกษะการเชอมโยง ทกษะการใชเหตผล ทกษะการคดวเคราะห ทกษะการใชค าถาม

และสามารถถายทอดทกษะเหลานสผเรยน

การด าเนนการ 3 ขนตอนของรางรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร DRU Model (YPF) รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร DRU Model (YPF) ทพฒนาขนมาประกอบดวยการด าเนนการ 3 ขนตอนดงน Model ประกอบดวย 3 ขน ตอน ดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนดภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการ

Page 106: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบตการพฒนาสงแวดลอมการเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมคว ามถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน ผลจากการตรวจสอบความเหมาะสม สอดคลองเชงโครงสรางของรปรางรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร

เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท1 DRU Model (YPF) และแกไขปรบปรง

1.การด าเนนการตรวจสอบความเหมาะสม สอดคลองเชงโครงสรางของรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร

เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท1 DRU Model (YPF) โดยผเชยวชาญจ านวน 5 คน ผลการตรวจสอบ พบวา รปแบบการ

จดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 DRU Model (YPF) ตามแนวคดของผเชยวชาญในภาพรวมมความ

เหมาะสมสอดคลองอยในระดบมากทสด ( =5.00, S.D.=0.00) เมอพจารณาเปนรายขอพบวา การก าหนด

องคประกอบของรปแบบมความเหมาะสมครอบคลมความตองการจ าเปนของการสงเสรมความสามารถใน

ทกษะทกษะความร จตวทยาศาสตร และองคประกอบของรปแบบแตละองคประกอบมความสมพนธ

สอดคลองสงเสรมซงกนและกน มความเหมาะสมในระดบมากทสด ( =4.80, S.D.=0.45) เมอพจารณา

องคประกอบของรปแบบการจดการเรยนรแตละองคประกอบเชงหลกการและวตถประสงค หลกการของ

รปแบบทมความเหมาะสม สอดคลองกบแนวคดทฤษฏพนฐานสามารถใชเปนกรอบในการก าหนดกจกรรมการ

เรยนการสอน แสดงใหเหนจดเนนในการเรยนการสอน วตถประสงคมความเหมาะสมชดเจนสามารถแสดงท

Page 107: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

มงหวงใหเกดในตวในตวผเรยนหลกการและวตถประสงค มความสอดคลองความคดเหนของผเชยวชาญ ม

ความเหมาะสมสอดคลองอยในระดบมากทสด ( =4.80, S.D.=0.45) ส าหรบองคประกอบเชงกระบวนการ

กระบวนการเรยนการสอนเหมาะสมสอดคลองตอเนองกน ขนตอนการเรยนการสอนมความเหมาะสม

สามารถท าใหการเรยนการสอนบรรลตามวตถประสงค มความสอดคลองเหมาะสมอยในระดบมากทสด

( = 4.80, S.D. = 0.45) นอกจากนแลวองคประกอบเชงเงอนไขการน ารปแบบไปใชปจจยเออตอการเรยนรม

ความเหมาะสมสอดคลองกบหลกการและวตถประสงค ปจจยสนบสนนมความสอดคลองมกระบวนการเรยนร

ตามความคดเหนของผเชยวชาญ มความเหมาะสม สอดคลองอยในระดบมากทสด ( = 4.80, S.D. = 0.45)

2. การปรบปรงแกไขรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร

เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท1 DRU Model (YPF) โดยผเชยวชาญพบวา ไมมขอใดทมคาความสอดคลองต ากวาเกณฑก าหนด (

พจารณาคาความสอดคลองทมคาเฉลยตงแต 3.50 ขนไปและคาสวนเบยงเบนมาตรฐานนอยกวา 1.00)

อยางไรกตามผวจยไดแนะน าผเชยวชาญไดเสนอแนะผเชยวชาญไดเสนอเพมเตมมาพจารณาแกไขปรบปรง

รปแบบการจดการเรยนร DRU Model (YPF) เพอใหรปแบบการจดการเรยนรมความสมบรณและ

ประสทธภาพยงขน ดงน

2.1 ปรบปรงแกไขเพมเตมรายละเอยด ในสวนของวตถประสงคของรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 DRU Model (YPF) โดยแยกวตถประสงคเปน 4ขอ

1. เพอศกษาขอมลพนฐานในการพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการการคดอยางมวจารณญาณ และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

2. เพอพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

3. เพอทดลองใชรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

4. เพอประเมนผลและปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4.1 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

Page 108: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

4.2 เพอเปรยบเทยบทกษะการคดแบบมวจารณญาณ หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

4.3 เพอประเมนจตวทยาศาสตร หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 4.4 เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

2.2 ปรบเพมเตมแกไขรายละเอยด ในสวนของกระบวนการจดการเรยนร เพอพฒนาความสามารถเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1ก าหนดขนตอนการด าเนนการ 3 ขนตอนโดยเพมแนวคดทฤษฏทเนนการเรยนรกลมเชอมโยงความคด (Apperception หรอ Herbartiannism) ของแฮบารค หร (Herbart) เชอมโยงแนวคด หลกการ ทฤษฏ Model ประกอบดวย 3 ขน ตอน ดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนดภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบต การพฒนาสงแวดลอมการเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective

Page 109: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน เกยวกบการจดการเรยนรทสงเสรมจตวทยาศาสตรของ Bloom (1961) Gardner (1975) เพมเขาไปในขนท ผลการหาประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ผวจยน ารปแบบการจดการเรยนรและเครองมอประกอบการใชรปแบบการจดการเรยนรไดแก คมอการใชรปแบบการจดการเรยนร ทผานการหาคณภาพโดยผเชยวชาญและปรบปรงแลวไปหาสทธภาพ

( / ) โดยการทดลองภาคสนามประเมนประสทธภาพของกระบวนการ ( ) และประสทธภาพ ( ) โดยใชเกณฑ75/75ทดลองใชกบ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยาง จ านวน 30 คน ผลการทดลองการใช

พบวา โดยภาพรวม ไดคาประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนรเทากบ 77.27/79.61 สงกวาเกณฑ

75/75 ซงเปนไปตามสมมตฐานการวจยขอท 1 ( รายละเอยดแสดงไวในภาคผนวก ฉ)

ตอนท 3 ผลการทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model (YPF))

จากการน ารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชา

วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model (YPF)) ทผานการหา

คณภาพจากผเชยวชาญและมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 จากการทดสอบใช (Try Out) ไปใชใน

สถานการณจรง (Implement) กบกลมตวอยางโดยด าเนนการตามกระบวนการ 3 ขนตอนของรปแบบการ

จดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model (YPF)) ดงน

ขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ

(diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา

(selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอก

ประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร

Page 110: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

(organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษา

สามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลว

จงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการ

ก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมาย

ดงกลาว

ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการ

เรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา

แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเช งปฏบตการพฒนาสงแวดลอม

การเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge)

หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา

(Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษา

มการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective

learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จด

กจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา

ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยน

ความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชใน

การวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตอง

เมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน

ผวจยไดสงเคราะหแนวคดทฤษฎและน าเสนอเปนแบบจ าลองการจดการเรยนรทเรยกวา DRU

Model ดงภาพประกอบ ท 2

ภาพประกอบท 2กรอบแนวคดในการพฒนารปแบบ DRU เพอพฒนา Meta Cognition

ศกษาเอกสารทเกยวของ 1.แนวคดการพฒนาหลกสตร ทาบา (Taba, 1962)และ SU Model 2.มาตรฐานคณวฒระดบปรญญา สาขาครศาสตรและหรอสาขาศกษาศาสตร (หลกสตรหาป) 3. มาตรฐานวชาชพทางการศกษา

4. พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542 และปรบปรง 5. หลกสตรการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ 6. การก าหนดระดบความเขาใจในการก าหนดคาระดบคณภาพการเรยนรตามแนวคด SOLO Taxonomy

Page 111: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

รปแบบ DRU เพอพฒนา Meta Cognition ส าหรบนกศกษาประกาศนยบตรบณฑต สาขาวชาชพคร

ทฤษฎ/แนวคด ขนตอน/กจกรรม การเรยนร Constructivist Clarifying exist

knowledge Identifying receiving and understanding new information

Confirming and using new knowledge

Biggs’s 3P Presage Process Product Research Learning วเคราะห

จดหมายในการเรยนร

วางแผนการเรยนร

การพฒนาทกษะการเรยนร

การสรป/การวพากษความร

ประเมนการเรยนร

SU Learning Model

การวางแผนการเรยนร

การออกแบบการเรยนร

ปฏบตการการเรยนร (การเรยนร+การจดการชนเรยน)

การประเมนการเรยนร

DRU Model D: การวนจฉยและออกแบบการเรยนร (Diagnosis of needs)

R: การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนร (Research in effective learning environment )

U: ขนการประเมนตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและน าความรใหมทไดรบจากขนR(Universal Design for learning )

งานวจยทเกยวของกบการพฒนารปแบบการเรยนการ

สอน

1. Meyers and other (2002) Meyers and

Mcnulty(2009)

2. Bigg’s 3 P Model (2003)

3. Zvia and Yehudit (2008)

4. สเทพ อวมเจรญ ประเสรฐมงคลและวชรา เลาเรยนด

(2559)

5. ชสทธ ทนบตร (2556)

แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการจดการเรยนร

และการจดการชนเรยน

1. ทฤษฎการสรางองคความร

(Constructivism)

2. Constructivist learning Method: CLM

3. แนวคดมตใหมทางการศกษาของมารซาโน

(Meta cognitive system and Marzano’

New Taxonomy)

4.แนวคดการจดการเรยนร Bigg s3’p Model

Page 112: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

( = 4.80 , S.D = 0.45 ) นอกจากนแลวองคประกอบเชงเงอนไขการน ารปแบบไปใชปจจยเออตอการ

เรยนรมความเหมาะสมสอดคลองกบหลกการและวตถประสงค ปจจยสนบสนนมความสอดคลองกบ

กระบวนการเรยนรตามความคดเหนของผเชยวชาญ มความเหมาะสม/สอดคลองอยในระดบมากทสด ( =

4.80 , S.D = 0.45 )

2. การปรบปรงแกไขรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอ

เสรมสรางทกษะความร และ จตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชน

มธมยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) โดยผเชยวชาญพบวาไมมขอใดทมคาความสอดคลองต ากวาเกณฑ

ก าหนด (พจารณาคาความสอดคลองทมคาเฉลยตงแต 3.50 ขนไป และคาสวนเบยงเบนมาตรฐานนอยกวา

1.00 ) อยางไรกตามผวจยไดแนะทผเชยวชาญไดเสนอแนะผเชยวชาญไดเสนอเพมเตมมาพจารณาแกไข

ปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร DRU Model (YPF) เพอใหรปแบบการจดการเรยนรมความสมบรณม

ประสทธภาพยงขน ดงน

2.1 ปรบแกไขเพมเตมรายละเอยด ในสวนของวตถประสงคของรปแบบการจดการเรยนร วทยาศาสตร

เพอเสรมสรางทกษะความร และ จตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 โดยแยกวตถประสงคออกเปน 2 ขอ

1) เพอพฒนาความรความสามารถ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

2) เพอพฒนาจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

2.2 ปรบแกไขเพมเตมรายละเอยด ในสวนของกระบวนการจดการเรยนร เพอพฒนาความร

ความสามารถ และจตวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ก าหนดขนตอนการด าเนนการ 5

ขนตอนโดยมการเพมแนวคดแนวทฤษฎทเนนการเรยนรกลมเชอมโยงความคด (Apperception หรอ

Herbartiannism) ของ เฮบารด (Herbart) เชอมโยงแนวคด หลกการ ทฤษฏเกยวของกบการจดการเรยนรท

สงเสรมจตวทยาศาสตร Bloom (1961) Gardner (1975) เพมเขาไปในขนตอนท 1) เตรยมความพรอมผเรยน

(Prepare leaners)

ผลการหาประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และ

จตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ผวจยน ารปแบบการจดการเรยนรและเครองมอประกอบกบการใชรปแบบการจดการเรยนร ไดแก คมอ

การใชรปแบบการจดการเรยนรและแผนการจดการเรยนร ทผานการหาคณภาพโยผเชยวชาญและปรบปรง

Page 113: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

แลวไปหาประสทธภาพ ( E1/E2 ) โดยการทดลองภาคสนามประเมนประสทธภาพของกระบวนการ (E1) และ

ประสทธภาพ (E2) โดยใชเกณฑ 75/75 ทดลองใชกบ มธยมศกษาศกษาปท 1 ซงมลกษณะใกลเคยงกบกลม

ตวอยาง 30 คน ผลการทดลองการใช พบวา โดยภาพรวม ไดคาประสทธภาพของรปแบบการจดการเรยนร

เทากบ 77.27/79.61 สงกวาเกณฑ 75/75 ซงเปนไปตามสมมตฐานการวจยขอท 1 (รายละเอยดแสดงไวใน

ภาคผนวก ฉ)

ตอนท 3 ผลการทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะการคดอยางม

ความร และจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

DRU Model (YPF) ดงน

จากการน ารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร

วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) ทผานการหา

คณภาพจากผเชยวชาญและมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 จากการทดลองใช (Try Out) ไปใชใน

สถานการณจรง (Implement) กบกลมตวอยางโดยด าเนนการตามกระบวนการ 3 ขนตอน ของรปแบบการ

จดการเรยนวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ

ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) ดงน

Model ประกอบดวย 3 ขน ตอน ดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนดภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา

Page 114: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบตการพฒนาสงแวดลอมการเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน

การน ารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร วชา

วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) ไปทดลองนน ผวจย

ไดศกษาประสทธภาพของการใชรปแบบการจดการเรยนวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะความร และจต

วทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF)

สรปไดดงน

1. ความสามารถในการคดอยางมทกษะความร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 กอนและหลงการใช

รปแบบการจดการเรยนร

ผวจยเปรยบเทยบผลการประเมนความรโดยภาพรวมความรของนกเรยนกอนและหลงการจดการเรยน

การสอน โดยการใชรปแบบการจดการเรยนวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะความร และจตวทยาศาสตร วชา

วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) วเคราะหขอมลโดย

การหาคาเฉลย ( ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) t-test dependent ปรากฎการณดงภาพท 16

ตารางท 4 ผลการประเมนความรโดยภาพรวมของนกเรยนกอนและหลงเรยนโดยใชรปแบบการจดการเรยนร

ความร คะแนนเตม n S.D t

กอนเรยน 70 34 6.87 0.45 -80.41**

หลงเรยน 30 34 23.89 1.27

**มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

Page 115: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

จากตารางท 16 พบวา หลงการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะ

ความรและจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU

Model (YPF) โดยภาพรวมอยในระดบสงมาก สงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

2. พฒนาการคดทกษะความรของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1ทเรยนโดยใชรปแบบการจดการเรยนร

ในชวงระหวางเรยน

ผวจยน าคะแนนจากการทดสอบวดทกษะความรโยภาพรวมความสามารถในการคดอยางมความร วชา

วทยาศาสตร ของนกเรยนระหวางเรยนโดยใชรปแบบการจดการเรยนร DRU Model (YPF)

ตารางท 15 ผลการประเมนความสามารถในการคดอยางมความร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF)

ความสามารถใน ระหวางเรยน

การคดอยางมทกษะ ระยะท 1 ระยะท 2 ระยะท 3 ระยะท 4 ระยะท 5 ระยะท 6

ความร

6.76 10.91 11.18 7.91 9.88 6.97

S.D 0.78 0.83 0.67 0.79 1.75 0.58

รวม 6.67

S.D 0.45

ตารางท 17 พบวา ความสามารถในการคดอยางมทกษะความรโดยภาพรวมของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1 โดยใชรปแบบการจดการเรยนร DRU Model (YPF) พฒนาขนในแตละระยะการเรยนมความแตกตาง

กนคาเฉลย 6.67 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 0.45

3. จตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 หลงเรยนโดยใชรปแบบ DRU Model (YPF)

ผวจยไดประเมนจตวทยาศาสตรของนกเรยนหลงเรยน โดยใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอ

เสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตร วชา วทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 DRU Model (YPF) วเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D)

ผลดงตารางท 18

Page 116: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ตารางท 16 ผลการประเมนจตวทยาศาสตร โดยการประเมนตนเองของผเรยนหลงเรยน โดยภาพรวมรายดาน

ตามเกณฑ 5 ระดบ

จตวทยาศาสตร S.D ระดบ อนดบท

1. ความสนใจใฝร 4.91 0.19 มากทสด 1

2. ความรบผดชอบ 4.83 0.24 มากทสด 6

3. ความมระเบยบ รอบคอบ 4.86 0.22 มากทสด 3

4. ความมเหตผล 4.88 0.33 มากทสด 2

5. ความใจกวาง 4.86 0.23 มากทสด 5

6. ความซอสตย 4.90 0.23 มากทสด 4

รวม 4.90 0.20 มากทสด

จากตารางท 18 พบวา โดยภาพรวมจตวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนโดยใชรปแบบ

การจดการเรยนรวทยาศาสตร DRU Model (YPF) พฒนาขนหลงเรยน มคาเฉลย ( = 4.90 , S.D = 0.20 )

อยในระดบมากทสด เมอพจารณารายดาน ดานทมคาเฉลยสงสดคอ ดานความสนใจใฝร มคาเฉลย ( = 4.90

, S.D = 0.19) อยในระดบมากทสด

ตอนท 4 ความพงพอใจทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ

ความร และจตวทยาศาสตรหลงเรยน

ผวจยไดศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร วทยาศาสตร เพอ

เสรมสรางทกษะความร วชา วทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 วเคราะห

ขอมลโดยหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) ผลดงตารางท 19

Page 117: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ตารางท 17 ผลการประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร

ขอ ประเดนความคดเหน ระดบความพงพอใจ

ท S.D ระดบ อนดบท

ดานกระบวนการจดการเรยนร

1. นกเรยนไดทบทวนความรพนฐานในการ 4.86 0.35 มากทสด 5

เรยนวชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ

2. นกเรยนไดแลกเปลยนการเรยนรกบคร 4.86 0.34 มากทสด 9

และเพอน

3. นกเรยนมโอกาสไดซกถาม/แสดง 4.95 0.23 มากทสด 1

ความคดเหน/การกระตนใหคด

4. นกเรยนมสวนรวมในการอภปรายสรป 4.86 0.35 มากทสด 5

สาระส าคญในการสรางองคความร

5. นกเรยนไดฝกทกษะกระบวนการความร 4.95 0.23 มากทสด 1

6. นกเรยนไดฝกกระบวนการทางวทยาศาสตร

7. ครใชสอการเรยนรอยางเหมาะสม 4.87 0.52 มากทสด 4

8. ครแจงผลการสอบในการสอบแตละครง 4.84 0.37 มากทสด 10

9. ครมปฎสมพนธในการเรยนร 4.89 0.32 มากทสด 3

10. ครจดกจกรรมการเรยนการสอนได 4.86 0.35 มากทสด 5

เหมาะสมกบเนอหา

รวมดานกระบวนการจดการเรยนร 4.86 0.23 มากทสด

ดานพฤตกรรมจตวทยาศาสตร

11. การเรยนวชาวทยาศาสตร นกเรยน

ตองมความใฝเรยนร

12. การจดการเรยนร ท าใหนกเรยนเพยร

พยายาม รบผดชอบท างานใหเสรจสน

Page 118: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ขอ ประเดนความคดเหน ระดบความพงพอใจ

ท S.D ระดบ อนดบท

13. การจดการเรยนรท าใหนกเรยนมความ 4.94 0.24 มากทสด 1

ละเอยดรอบคอบ ในการท างานมากขน

14. การจดการเรยนร ท าใหนกเรยนม 4.82 0.38 มากทสด 5

ความชอสตยมากขน

15. การจดการเรยนรท าใหนกเรยนเปนคนม 4.94 0.24 มากทสด 1

ใจกวางยอมรบความคดเหนของผอน

16. การจดการเรยนรท าใหนกเรยนสามารถ 4.88 0.33 มากทสด 4

อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตผล

รวมพฤตกรรมจตวทยาศาสตร 4.91 0.23 มากทสด

รวม 2 ดาน 4.60 0.40 มากทสด

จากตารางท 19 พบวาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร DRU Model

(YPF) ในภาพรวม นกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด ( = 4.60 , S.D = 0.40) และเมอแยกรายดานใน

ภาพรวมดานพฤตกรรมจตวทยาศาสตร นกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด ( = 4.91 , S.D = 0.23) ในดาน

กระบวนการจดการเรยนร โยภาพรวมนกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด ( = 4.86 , S.D = 0.23) ในดาน

กระบวนการจดการเรยนรนกเรยนมโอกาสในการซกถาม/แสดงความคดเหน/การกระตนใหคด และนกเรยนได

ฝกทกษะกระบวนการคดทกษะความรในระดบมากทสด เปนอนดบมากทสดและครแจงผลการสอบในการสอบ

แตละครง เปนอนดบสดทายสวนในดานพฤตกรรมวทยาศาสตรการเรยนวชาวทยาศาสตร นกเรยนตองมความ

ใฝเรยนร การจดการเรยนรท าใหนกเรยนมความละเอยดรอบคอบในการท างานมากขน และการจดการเรยนร

ท าใหนกเรยนเปนคนมใจกวางยอมรบความคดเหนผอน เปนอนดบมากทสด และการจดการเรยนรท าให

นกเรยนเพยรพยายาม รบผดชอบท างานใหเสรจสนตามก าหนด เปนอนดบสดทาย

Page 119: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

บทท 5

สรปผลการวจย อภปลาย และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง “พฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตรวชาวทยาศาสตรเรอง บรรยากาศ”ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนการวเคราะหและพฒนา (Rescarch and Development) มวตถประสงค 1) เ พ อ ศ ก ษ า ข อ ม ล พ น ฐ า น ใ น ก า ร พ ฒ น า ร ป แ บ บ ก า ร จ ด ก า ร เ ร ย น ร ว ท ย า ศ า ส ต ร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2) เ พอพฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เ พอเสรมสรางทกษะ ความร และ จตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 3) เพอทดลองใชรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 4) เพอประเมนผลและปรบปรงรปแบบการจดการเรยนร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 4.1 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรว ท ย า ศ า ส ต ร เ พ อ เ ส ร ม ส ร า ง ท ก ษ ะ ค ว า ม ร แ ล ะ จ ต ว ท ย า ศ า ส ต ร ว ช า ว ท ย า ศ า ส ต ร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 4.2 เพอเปรยบเทยบทกษะ ความรหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 4.3 เพอประเมนจตวทยาศาสตร หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสร มสรางท กษะ ค ว ามร แล ะจ ต ว ทย าศ าสตร ว ช า ว ท ย าศาสตร เ ร อ ง บร รย าก าศส าห ร บน ก เ ร ย น ชนมธยมศกษาปท 1 4.4 เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนหลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 เนอหาในการวจยครงน เปนเนอหาสาระในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ในสวนรายวชาเพมเตม วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ชนมธยมศกษาปท 1 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1แผนการเรยนวทยาศาสตร ทก าลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 โรงเรยนวดมะพราวเตยจ านวน 30 คน ตวแปรอสระ คอ รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร

Page 120: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ตวแปรตาม คอ ผลทเกดขนกบผเรยนหลงการใชรปแบบ ( DRU Model (YPF)) การจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 การด าเนนการวจยในครงน เปนการวจยและพฒนา(Research and Development) 3 ขนตอน คอ ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและ ตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนด ภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตาม ขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษาสามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายท ตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและ ความสามารถของผเรยน ตลอดจนการก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญ ใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงใน ทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา แผนการ จดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบตการพฒนาสงแวดลอมการเรยนร ในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความร ใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงใน ขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และ ก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวย ขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยน ความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการ วางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน ผวจยไดพฒนาและหาคณภาพ ประสทธภาพรปแบบการจดการเรยนร โดย

Page 121: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ระยะท 1 การวจย (Research: R) เปนการศกษาขอมลพนฐาน ความตองการจ าเปน โดยวเคราะหขอมล (Analysis: A)ทใชพฒนารปแบบการเรยนรศกษาขอมลพนฐานเกยวกบรปแบบการจดดารเรยนการสอนวชา วทยาศาสตรในระดบชนมธยมศกษาปท 1 ระยะท 2 การพฒนา (Development: D1) การออกแบบและพฒนา (Design and Development: D&D)เปนการพฒนารปแบบการจดการเรยนร ระยะท 3การวจย (Research: R2) การน าไปใช (Implementation: I) เปนการน ารปแบบการเรยนรทพฒนาไปใชในสถานการณจรง ภาคสนาม ระยะท 4 การพฒนา (Development: D2) เปนการประเมนผล (Evaliation: E) เปนการประเมนรปแบบการจดการเรยนร น าเสนอการจดการเรยนร ผลการทดสอบโดยในการพฒนารปแบบ การจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 มเครองมอประกอบดวย คมอการใชรปแบบการจดการเรยนรว ท ย า ศ า ส ต ร แ ผ น ก า ร จ ด ก า ร เ ร ย น ร แ บ บ ท ด ส อ บ ว ด ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร คดวเคราะห แบบวดจตวทยาศาสตร แบบสอบความพงพอใจของนกเรยนทมตอรปแบบการจดการเรยนร วเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน สถตทใชแบบไมอสระตอกน โดยสรปผลการวจย อภปลายผลการวจยและขอเสนอแนะได ดงน สรปผลการวจย การวจยเรอง “พฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตรเพอเสรมสรางทกษะ ความร และ จต

วทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 [DRU Model (YPF) ]

สรปผลการวจยไดดงน

1. รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร [DRU Model (YPF)] ประกอบดวยองคประกอบ 3องคประกอบ คอ องคประกอบเชงหลกการ วตถประสงค องคประกอบเชงกระบวนการ และ องคประกอบเชงเงอนไขการน ารปแบบไปใช กระบวนการเรยนการสอนจดการเรยนร DRU Model ประกอบดวย 3 ขน ตอน ดงน ขน D: Diagnosis of needs (การวนจฉยและออกแบบการเรยนร ) เปนขน ใหนกศกษาวนจฉยและตดสนใจในการวางแผนและออกแบบการเรยนรโดยนกศกษาสามารถก าหนดจดมงหมายการเรยนรและก าหนดภาระงานตามจดมงหมายทก าหนดไดสามารถออกแบบ การจดการเรยนรน าเสนอเปนแผนการจดการเรยนรซงในขน D: Diagnosis of needs ประกอบดวยขน ตอน 6 ขน คอ 1) การวนจฉยความตองการ (diagnosis of needs) 2) การก าหนดวตถประสงค (formulation of objectives) 3) การเลอกเนอหา (selection of content) 4) การบรหารจดระบบเนอหา (organization of content) 5) การเลอกประสบการณใหผเรยน (selection of learning experiences) 6) การจดประสบการณการเรยนร (organization of learning experiences) ซงการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวเพอชวยใหนกศกษา

Page 122: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

สามารถวเคราะหหลกสตรวเคราะหผเรยน เพอก าหนดจดมงหมายทตองการใหผเรยนบรรลอยางชดเจน แลวจงเลอกเนอหาสาระโดยพจารณาความตอเนองความยากงายและความสามารถของผเรยน ตลอดจนการก าหนดกจกรรมการเรยนร กลวธการจดการเรยนร ซงเปนเครองมอส าคญใหผเรยนบรรลตามจดมงหมายดงกลาว ขน R: Research in effective learning environment (การใชวจยเพอพฒนาสงแวดลอมการเรยนรซงในทนสงแวดลอมการเรยนรหมายถงการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน ) เปนขนทนกศกษานา แผนการจดการเรยนรไปใชในการปฏบตการเรยนรโดยนกศกษาใชการวจยเชงปฏบต การพฒนาสงแวดลอมการเรยนรในการก ากบตดตามการปฏบตเพอใหไดความร (Monitoring the Execution of knowledge) หรอการสรางความรใหมและมความกระจางชด (Monitoring Clarity) และมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงในขนตอนนนกศกษาจะมการเลอกรบและท าความเขาใจขอมลใหมท าใหนกศกษามการรคด (meta cognition) และก ากบตดตามการเรยนรดวยตนเอง ซงในขน R: Research in effective learning environment ประกอบดวยขนตอน 5 ขน คอ 1) วเคราะหปญหา 2) วางแผนแกปญหา 3) จดกจกรรมแกปญหา 4) เกบรวบรวมขอมลวเคราะหขอมล 5) สรปผลการแกปญหา ขน U: Universal Design for learning เปนขนการประเมน ตรวจสอบทบทวนตนเองและการยนยนความถกตองและนา ความรใหมทไดรบจากขน R: Research in effective learning environment ไปใชในการวางแผนและออกแบบการเรยนรใหมและมการก ากบตดตามโดยการก ากบตดตามนน ตองมความถกตองเมนยา (Monitoring Accuracy) ซงเปนไปตาม Meta Cognitive System ของมารซาโน (สเทพ อวมเจรญ. 2558)ผลการตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญ 5 คน ไดคาความเหมาะสม/สอดคลองมคาเฉลย(X=5.00, S.D. =0.00) แสดงวารปแบบการจดการเรยนรทสรางขนมความเหมาะสมและสอดคลองเชงโครงสราง สามารถน าไปทดลองใชไดคาประสทธภาพคาของรปแบบการจดการเรยนรเทา 77.27/76.61 สงกวาเกณฑ 75/75 2. หลงการใชรปแบบการจดการเรยนร รปแบบการจดการการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ

การคดอยางมวจารณญาณและจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบชนมธยมศกษาปท1

[DRU Model (YPF) ] โดยการภาพรวมอยในระดบสงมาก สงกวาเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

3. หลงเรยนโดยใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร [DRU Model (YPF) ] พฒนาขนหลงเรยนม

คาเฉลย (X= 4.90, S.D. = 0.20) อยในระดบมากทสด เมอพจารณารายดานดานทมคาเฉลยสงสดคอ ดาน

สนใจใฝร มคาเฉลย(X= 4.91, S.D. = 0.19) อยในระดบมากทสด

4. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร [ DRU Model (YPF) ] ใน

ภาพรวม นกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด และเมอแยกรายดานในภาพรวมดานพฤตกรรมจตวทยาศาสตร

นกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด ในดานกระบวนการจดการเรยนรในภาพรวมนกเรยนเหนดวยในระดบมาก

Page 123: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ทสด ในดานกระบวนการจดการเรยนร นกเรยนมโอกาสในการซกถาม/แสดงความคดเหน/กระตนใหคด และ

นกเรยนไดฝกทกษะกระบวนการคด ความรในระดบมากทสด เปนอนดบมากทสดและครแจงผลการสอบใน

การสอบแตละครง เปนอนดบสดทาย สวนในดานพฤตกรรมจตวทยาศาสตรการเรยนวทยาศาสตร นกเรยน

ตองมความใฝเรยนร การจดการเรยนรท าใหนกเรยนมความละเอยดรอบคอบในการท างานมากขน และการ

จดการเรยนรท าใหนกเรยนเปนคนมใจกวางยอมรบฟงความคดเหนของผอน เปนอนดบมากทสด และการ

จดการเรยนรท าใหนกเรยนมเพยรพยายาม รบผดชอบท างานใหเสรจสนตามก าหนดเวลา เปนอนดบสดทาย

อภปรายผล

การวจยเรอง “พฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และ จต

วทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1[ DRU Model (YPF) ]

รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร [ DRU Model (YPF) ] ทพฒนาขนนผานการตรวจสอบจาก

เชยวชาญ 5 คน พบวาในภาพรวม มความเหมาะสม/สอดคลองในระดบมากทสด และเมอพจารณาเปนรายขอ

พบวาการก าหนดองคประกอบของรปแบบมความเหมาะสมครอบคลมความตองการจ าเปนของการสงเสรม

ความสามารถใน ความรและจตวทยาศาสตร และ องคประกอบของรปแบบแตละองคประกอบมควมสมพนธ

สอดคลองกบแนวคดทฤษฎกลมทเนนการรบรและการเชอมโยงความคดของแฮรบารด(Herbart) ทฤษฎการ

เชอมโยงของธอรนไดด (Thorndike) และแนวคด หลกการ ทฤษฎเกยวกบแนวคดทฤษฎการสรางองคความร

ของไดรเวอรและเบล และ เยเกอร (Driver and Bll,1986,Yager,1991)

2.หลงการใชรปแบบการจดการเรยนร รปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสราง

ทกษะความรและจตวยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศ ส าหรบชนมธยมศกษาปท [DRU Model

(YPF) ] โดยภาพรวมอยในระดบสงมาก สงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนเนองจาก

กระบวนการจดการเรยนรสงเสรมใหผเรยนไดใชทกษะ ความรไดกบเนอหาวชาทมซบซอนและความคดอาศย

หลกการเหตผล เพอพสจนขอเทจจรง ความรจากประสบการจรง สอดคลองกบ วโรจน ววฒนสรรค.2555

กลาววาความร (Knowledge) ตามความหมายทมผใหนยามไวหลายประเดนหมายถง สารสนเทศทน าไปสการ

ปฏบต เปนเนอหาขอมล ซงประกอบดวยขอเทจจรง ความคดเหน หลกการ รปแบบ กรอบความคด หรอ

ขอมลอนๆซงอาจจะรวมไปถงความสามารถในการน าสงนนไปใชเพอเปาหมายบางประการและความร

สารสนเทศทผานกระบวนการคดเปรยบเทยบ เชอมโยงกบความรอนจนเกดเปนความเข าใจและน าไปใช

ประโยชนในการสรปและตดสนใจในสถานการณตางๆโดยไมก าหนดชวงเวลา (ส านกงาน ก.พ.ร.และสถาบน

เพมผลผลตแหงชาต,2548 : 8) ผลการวจยพบวาความรหมายถง พฤตกรรมและสถานการณตางๆ ซงเนนการ

Page 124: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

จ าไมวาจะเปนการระลกถง หรอระลกไดตามเปนสภาพการณทเกดขนสบเนองมาจากการเรยนรโดยเรมตนจาก

การรวบรวมสาระตาง ๆ จนกระทงพฒนาไปสขนทมความสลบซบซอนยงขน โดยความรอาจแยกออกเปน

ความร เฉพาะสงและความรเรองสากลเปนตน(สมนา ปรงศกด. 2551)

3.หลงเรยนโดยใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร [ DRU Model (YPF) ] พฒนาจตวทยาศาสตร

หลงเรยน มคาเฉลย (X = 4.60 , S.D. = 0.20) อยในระดบมากทสด เมอพจารณารายดาน ดานทมคาเฉลย

สงสดคอ ดานความสนใจใฝ มคาเฉลย (X = 4.91 , S.D.= 0.19) อยในระดบมากทสด ทงนเนองจาก

กระบวนการเรยนโดยอาศยทกษะ ความร จะสงเสรมใหผเรยนมจตวทยาศาสตร ดานการใฝเรยนร สงสด

สอดคลองกนวา จตวทยาศาสตรเปนลกษณะหรอลกษณะนสยของบคคลทเกดขนจากการศกษาหาความรโดย

ใชกระบวนการทางวทยาศาสตร ในการวจยครงน ผวจยเลอกใชประเมนจตวทยาศาสตรตามแบบประเมนของ

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โรงเรยนวดมะพราวเตย ซงผวจยใชประกอบการจดการเรยนร ไดแก ความ

สนใจใฝร ความมงมน อดทน รอบคอบ ความรบผดชอบ ความซอสตย ประหยด การรวมแสดงความคดเหน

และยอมรบฟงความคดเหนของผอน ความมเหตมผล การท างานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค(ภาวตา พรมส

ดา. 2558)

4.ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใชรปแบบการจดการเรยนร [DRU Model (YPF) ] ในภาพรวม

นกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด และเมอแยกรายดานในภาพรวมดานพฤตกรรมจตวทยาศาสตร นกเรยน

เหนดวยในระดบมากทสด ในกระบวนการจดการเรยนร ในภาพรวม นกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด ใน

ดานนกระบวนการจดการเรยนร นกเรยนมโอกาสในการซกถาม แสดงความคดเหน/การกระตนใหคด และ

นกเรยนไดฝกทกษะ ความรในเรองนนๆ

ขอเสนอแนะ จากขอคนพบในการวจย เรอง พฒนารปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะความรและจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรองบรรยากาศส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (DRU Model)

ขอเสนอแนะเพอน าผลการวจยไปใช จากผลการวจย พบวา หลงการใชรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร และจตวทยาศาสตร วชาวทยาศาสตร เรอง บรรยากาศ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1(DRU Model) นกเรยนมจตวทยาศาสตรสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ดงนนในการจดการเรยนการสอนผเกยวของตองน ารปแบบนไปใช

Page 125: ว จ ย ร_ปแบบการพ_ฒนาการสอนว_ทยาศาสตร_

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1. ควรมการวจยรปแบบการจดการเรยนรวทยาศาสตร เพอเสรมสรางทกษะ ความร 2. ควรมการวจยรปแบบการจดการเรยนรทเนนความแตกตางระหวางผเรยน