Download pdf - zeezeilers verhaal

Transcript
Page 1: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 1

LOWER YOUR SAILS AND IT WILL SPIT YOU OUT.

Een verkenningstocht rond de Kanaaleilanden en de Engelse kust met foto´s van Hans, Petra en DickInleidingIn augustus maakte een groep van zeven zeilers, waaronder schipper Paul van der Linden en ´schipper-with-a-secret-mission´-Buck Burmann , een verkenningstocht van tien dagen aan boord van ´De Zeezeiler´.

Dit is de derde Centurion 41S van de vloot van de zeilschool De Zeezeilers. Dit schip ligt gedurende het vaarseizoen in de haven van Granville, direct aan een spectaculair vaargebied. De tocht ging langs de Kanaaleilanden en de Engelse kust.

Gedurende de tocht werd er in verschillende samenstellingen wachtschema´s gewerkt. Telkens kregen groepjes van twee of drie de opdracht de volgende etappe van de reis voor te bereiden, de navigatie uit te voeren, het schip vaarklaar te maken, af te varen en aan te lopen.

Page 2: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 2

Door het getij en de sterke stroming bestond het navigeren uit voortdurend rekenen, het in de kaart bijhouden van de positie en de trend, corrigeren van de koers, het visueel in de gaten houden van het beeld ´buiten´ en de vergelijking met de kaartgegevens. Ook St.Malo werd downwind bij beaufort 7 nog ´even´ aangedaan. Deze aanloop, onder leiding van cursist Edgar de Jager, was één van de vele spannende hoogtepunten in de reis. Het leverde Edgar mede zijn CWO 3 op. Een feestje aan boord.

De laatste dagen stonden mede in het teken van het ´leegeten van de boot´. De lunches werden steeds omvangrijker. Wie niks te doen had, maakte iets lekkers klaar voor de anderen. De boot als mini-universum, met een gezellig, hardwerkend team lekkerbekken en humorvolle routiniers, een grote voorraad voedsel, twee jerrycans wijn, een bierkelder en ducktape.

De regels aan boord waren zoals gewoonlijk strikt, als het ging om veiligheid, het dragen van zwemvesten, aangelijnd zijn, verbod alcoholgebruik tijdens en vlak voor het varen, wachtschema en ´porren´, tochtvoorbereiding, uitluisteren VHF en radio en bijhouden van het logboek.

De persoonlijke doelen varieerden: aftekenen CWO 3, ervaring opdoen en vaargebied verkennen, varen met een groter schip op open zee en ´s nachts. Mijn persoonlijke doel: overwinnen van zeeziekte, en dan gewoon doorwerken, eten en genieten. Een kort verslag van een geslaagde reis. Iles Chausey

Page 3: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 3

De eerste dag varen we direct na boodschappen doen en vaargereed maken over de drempel in de havenmonding naar Iles Chausey. Eenmaal op zee, wordt ik direct zeeziek. Ik leun routineus over de reling, spoel het zuur weg en pak meteen een krentebol. Ik pers deze in een half uur door een heel klein rauw keelgaatje mijn maag in. Ademhalen en doorwerken, gewoon naar de navigatietafel gaan en snel weer naar boven. Je weet van te voren dat het overgaat.

Na een paar dagen op zee sta je bij harde wind en in een slingerend schip gewoon brood met gebakken eieren en spek te maken. Nu nog niet aan denken. Deze archipel van eilandjes, rotsen en ondiepten geeft bij de verschillende waterstanden een geheel andere aanblik. Het verval is zeer groot en tussen de eilanden staat een sterke stroom.

Zowel op heenweg als op de terugweg meren we af aan een mooring die door veerboten wordt gebruikt, recht tegenover Grand Ile met het vuurtorenje, het kerkje, het bewoonde fort en de paar kleine huisjes.

Iles Chausey bij zonsondergang

De volgende morgen varen we behoedzaam en goed voorbereid bij hoog water tussen de eilandjes dwars door de archipel van Ile Chausey. Kaart, walkenmerken, torentjes, staken en tonnetjes en het peilkompas helpen ons door het doolhof van eilandjes, rotsen en ondiepten.

Welke is dat? Die noordkardinaal? De tocht wordt met weinig wind voortgezet naar St. Helier. In deze plaats slaan we extra proviand in en genieten we aan de wachtsteiger in de buitenhaven van een kip-curry maaltijd.. Twee wassen zich aan de waterslang op de steiger.

Page 4: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 4

Oversteek: Dartmouth We vertrekken ´s avonds naar Dartmouth, Engeland. De oversteek verloopt spoedig en bij licht weer. Het nachtritme en het wachtsysteem laten een gedisciplineerde rust over de boot dalen. We raken op elkaar ingespeeld. De volgende morgen komt de groene kust in zicht. Plotseling blijken we al zeilend een lijn mee te slepen en een drijver. Na een uur van gepruts, kunnen we lijn laten zinken en de drijver lossnijden. Niks in de schroef, gelukkig. Een dolfijn speelt rond boot, duikt onder de boot door en zwemt naast de boeg.

Page 5: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 5

Ontspannen aanloop Dartmouth De monding van de rivier bij Dartmouth biedt een rustiek aanzicht. Heuvels, moorings, een stoomtreintje en een lange kade met typisch Engelse huizen. We meren op stroom af aan een drijvende steiger. De kade is vol loerende toeristen en het is druk. Dartmouth: uitslapen en bijkomen Dartmouth:

De steiger kan stijgen

Race of Portland en Weymouth

Een vaarplan voor de volgende etappe wordt voorbereid. `s Avond varen we af richting Weymouth. De wind trekt aan tot Bft 5. De radar is een goed hulpmiddel in dit drukke vaarwater, maar stelt ons soms voor raadsels. We zien geen radarbeeld van een groot vrachtschip dat als een zwarte stalen muur achter ons langs vaart. Uitkijk en radar moeten dus goed samenwerken. Bij de reisvoorbereiding bleek al dat de Portland Race extra aandacht nodig had. Twee routes werden aanbevolen: inshore, vlak langs de kust of , minstens 3 mijl buiten de kust. Daartussen kan het, door de ontmoeting van twee stromingen, flink tekeer gaan. We plannen minimaal 3 mijl uit de kust. De beschrijving van de Race in de pilot is prozaïsch: ´lower your sails, pray to god and it will spit you out´. We passeren de kust iets krapper dan 3 mijl bij een stevige wind, maar het geklots valt allemaal mee. Wij, en het schip, zijn wel wat

Page 6: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 6

gewend blijkbaar. Na mijn wacht kruip ik in mijn zeekooi, mijn favoriete plek. Met slapen heb ik nooit een probleem. Als ik lig ben ik meteen weg en na een paar uur sta ik meteen wakker en uitgeslapen aan dek. Wat een zegen, zo kun je het heel lang volhouden. .´s Morgens in Weymouth aangekomen, nemen we rust en we doen inkopen. Verder een zielloos plaatsje.

De weerverwachtingen eisen onze aandacht op. Er nadert een ´complex low´ en de windverwachtingen lopen op. Liever verwaaid op de Kanaaleilanden, dan in dit gat, denken we. Maar Wight en Cowes willen we eigenlijk ook niet missen. Uren discussiëren over de planning, de oversteektactiek, de shipping lanes en de weersonzekerheid leidt tot de conclusie: snel wegwezen naar de overkant en we zien wel.

Race of Alderney De oversteek verloopt zeer snel, de windrichting blijft gunstig, en de volgende morgen komt Alderney in zicht. Door de sterke stroming blijft Alderney echter heel lang in zicht. We leggen de boot aan een mooring en pauzeren. We willen persé de race of Alderney bij een gunstige stroomrichting en bij dag nemen.

Kijken, peilen, nog eens peilen, tweede peiling en snel naar de kaart

Als we er middenin zitten, is het alsof we in kokend water terecht zijn gekomen. Omdat wind en stroom dezelfde richting hebben is het spektakel beschaafd. De SOG neemt toe tot 12,5 kn. In de euforie aan boord zien we over het hoofd dat we met flinke golven over ondiepten schuiven. Geen echt probleem, maar dat mag niet ongemerkt gebeuren natuurlijk.

Race of Alerney: bijna 6 kn stroom mee bij ruime koers

Bij de nadering van de Little Russel wordt het zicht slecht door motregen. De navigator raakt het spoor wat bijster en er ontstaat tijdelijk verwarring.

Als die is opgelost, varen we de Little Russel in en passeren Roustel, een wrakkige opstand op een rots, midden in het vaarwater.

We lopen St.Peter Port aan en vinden een ligplaats in de buitenhaven. De watertaxi brengt ons naar de wal. Tijd voor winkelen, boodschappen en de kroeg. In een boekwinkel vind ik het boek ´Heroes of Haley Davidson´, over de racegeschiedenis van Harley. Die ontbrak nog in mijn verzameling. Zee en HD; het gaat allebei om de wind om je oren.

Page 7: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 7

De weersvoorspelling wordt steeds dramatischer. Windkracht 9 wordt voorspeld. We leggen wat extra lijnen naar de wal langs het schip waar we aan vast liggen. Ook verhalen we de boot iets zodat bij het slingeren van beide schepen de masten, de zalingen en staand want niet tegen elkaar kunnen slaan.

De wind neemt inderdaad toe en ´s nachts fluit het lekker door het want. De windmeter wijst flinke uitschieters aan, zelfs in de beschutte haven. Op de radio een bericht over een onbestuurbare tanker op drift tussen Alderney en Geurnsey. Ik draai me nog eens om in de slaapzak.

Sark

De volgende morgen is wind afgenomen tot 6 Bft en kunnen we weer op pad. Een aanlooptactiek naar Beaucette Marina is door mij voorbereid.

Met zeer ruime wind en stroom schuin achter schuimen we noordoost de Little Russel op. Dan wreekt zich de dynamiek van het vaargebied.

We naderen Roustel zo snel op voordewindse koers en stroom mee dat we snel een oploefmanoeuvre moeten uitvoeren om het stakelsel op enige afstand te passeren. Vervolgens stuiven we met flinke vaart en stroom mee langs de kust dat ik de ´afslag´ naar Beaucette mis omdat ik Petite Canupe te laat herken. Het gaat allemaal zo snel dat we letterlijk de boot missen.

Omdat de stevige wind en de forse dwarsstroom staat, lijkt een aanloop nu onverstandig, alhoewel we de drempel hadden kunnen passeren, volgens de berekening. Ik ben op het verkeerde been gezet door onvoldoende beeld van de dynamiek ter plaatse.

Tegen hoogwater en kentering was een beter moment geweest. Een lesje voor mij. We zeilen door. Stevige wind en blauwe lucht en Sark aan lij. Ten zuiden van Sark doen we uren man-over-boord-oefeningen. Tot de discipline er teamsgewijs ingeramd zit.

Westen van Sark: zicht op Gouliot Pass tussen Sark en Brecqhou

Page 8: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 8

In de Great Russel bij Sark

Daarna varen we langs Sark en zoeken we een ankerplaats. Na een ankerpauze in Dixcart Bay varen we door naar de westzijde en ankeren in Greve de la Ville. De volgende morgen landen we per rubberboot op Sark. Om te voorkomen dat de rubberboot wegspoelt, leggen we hem vast halverwege de betonnen trap langs de steile helling naar boven.

Landing op Sark

Op het eiland is het overweldigend groen. We klimmen langs een wandelpad naar het plateau op het eiland. Wandelaars, fietsen, paard en wagen en tractoren. We nemen koffie en taart op het terras van een rustiek hotelletje. De zee lijkt even ver weg. Bij terugkomst nog even lekker zwemmen rond de boot; de watertemperatuur is aangenaam.

Landrotten op Sark

Page 9: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 9

Naar St. Malo

We halen het anker op, varen achteruit peilend langs de

rotseilandjes en zetten koers naar St. Malo. De vaart zit er met

halve en toenemende ruime wind goed in. We passeren Jersey op

ruime afstand. De golfhoogte neemt langzaam toe.

Halve wind , ten westen van Jersey

Als we het plateau de Minquiers aan de westzijde bijna voor de wind passeren rollen hoge golven onder de boot door. Af en toe verheft zich een kleine berg van water achter ons. We worden opgelopen door een groot passagierschip. Er staan passagiers langs de railing. Je denkt dat ze denken: ´die zijn gek, in zo´n klein bootje´.

Koers St. Malo, ten w. van Plateau des Minquiers

De aanloop bij St. Malo moet worden volbracht bij een harde wind. Vuurtorens, boeien, palen en een lichtenlijn geleiden ons in een ´Z´ -vormige koers naar binnen. We spoelen letterlijk voor de wind naar de ommuurde stad. Links en rechts spat de zee op tegen rotsen.

Aan lager wal de kade van St. Malo. Edgar doet de navigatie, de bemanning staat op scherp. Als de haven naderen wordt het water rustiger, kunnen we de zeilen strijken en varen we de sluiskolk in.

Tot onze verrassing zijn er geen bolders aan de sluis wanden. Twee mannen op de kade gooien dunne lijntjes naar ons toe. Ik bind er de landvasten aan en laat ze terug halen. Wat een geklooi. Als we door de sluis zijn, is het donker. Achter in de jachthaven meren we langs

Page 10: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 10

een ander jacht af. We liggen langs de stadsmuren van dit gerestaureerde voormalige piratennest.

We haasten ons het stadje in, op zoek naar een eetgelegenheid. In een klein gezellig restaurantje nemen we het er lekker van. Wijn, schelpdieren, garnalen, oesters.

De volgende morgen - het is dan alweer zaterdag - is er tijd om even te winkelen. Ik duik een boekwinkel in met een groot antiquariaat. Nieuwsgierig snuffel ik door de grote collectie. Veel geschiedenis en maritiem. Ik zou uit liefde op het eerste gezicht veel willen te kopen, maar doe het niet. Ik snuif de lucht van oude boeken en het oude pand nog eenmaal op en verlaat de winkel.

Aan boord voeren we motorcheck uit. Een klein scheurtje in de doorzichtiger beker van het filter dat water van diesel scheidt, baart ons enige zorg. De scheur lijkt groter te worden, maar er is geen spoor van lekkage. We omwikkelen de beker met ducktape en noteren het probleem in het logboek.

St. Malo: morning after

Als we de sluis weer uitvaren, biedt de zee een ontspannen zomerse aanblik. Het wordt een dagje lichtweerzeilen. Balen dat we de spinaker niet bij ons hebben. Het laatste stuk naar Iles Chausey varen we op de motor.

Page 11: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 11

`Ze roop iz brookun´

We ankeren aan de buitenzijde naast Grande Ile en oefenen met het berekenen van de hoeveelheid ketting die we moeten steken. Het water stijgt snel. Petra wordt bij wijze van oefening in de bootmanstoel in de mast gehesen. Een paar uur later halen we het

anker op en gaan we weer aan de mooring liggen.

Voor anker bij Grande Ile, Iles Chausey

We blazen de rubberboot op en gaan aan wal. Bij de vuurtoren is een groot fort. Vanaf zee is dat niet zichtbaar. Het is een grote 19e eeuwse constructie en de ruimten in het fort zijn bewoond door gezinnen.

We komen er niet achter of dit permanent is, of alleen ´s zomers. Het biedt een ouderwets armoedige aanblik. We voelen ons tussen de spelende kinderen ongewenste pottekijkers. Als we ´s avond in groepsverband over de reling staan te pissen, mompelt er één: ´de zeezeikers van marken´. Flauw, maar goed voor de slappe lach. ´s

Nachts neemt de wind toe en als de wind tegen de stroom in de geul staat, begint de boot de gieren en te slingeren. Hij kan zijn plek achter het anker niet vinden. Plotseling klinken er boven het geklots stemmen en gebonk tegen de boot. Als we aan dek komen zien we twee wat paniekerige en vermoeide gezichten achter de zeereling opdoemen.

Twee franse zeilers doen verwoed pogingen hun zeilboot aan de onze af te meren. Ze rommelen wat met lijntjes van een kwaliteit die ik thuis gebruik om een bos tuinafval bij elkaar te binden. Aan dek van hun boot is het een zootje. Eén van de fransen mompelt verontschuldigend: ´Ze roop iz brookun´. Hun motor blijkt stuk en ze hebben met weinig wind en veel stroom een lange tocht achter de rug. We helpen ze met lijnen en fenders. De rust keert weer.

Page 12: zeezeilers verhaal

www.Zeezeilers.nl, Hans Veen Pagina 12

Terug in Granville

De volgende morgen varen we af nadat de spaghetti van lijnen is ontward en de mooringlijn is overgezet op de franse boot. Er staat een lekker windje. De tocht naar Granville is kort maar we genieten intens en weemoedig van het laatste stuk zeilen. Als we de over de drempel varen in Granville en aanleggen aan de steiger voor de ´visiteurs´, kunnen we de schoonmaak afronden. Tijd voor een laatste groepsfoto.

Thuishaven: over drempel bij Granville

We nemen op het terras van de jachtclub nog een drankje. Het was een fantastische week, is de gezamenlijke conclusie en er worden afspraken gemaakt over het uitwisselen van foto´s en het weerzien op de fameuze jaarlijkse terugkomdag van De Zeezeilers van Marken in november.

Wat de geheime missie is geweest van Buck werd niet echt duidelijk, ook al omdat hij daar zelf wat vaag over bleef doen. Het had iets te maken met de verdere ontwikkeling van de opleiding van schippers, zei hij desgevraagd. En met een charmante glimlach ging vervolgens het deksel weer op zijn zeilschoolgeheim.

Buck, Edgar, Peter, Petra, Paul, Hans, Dick. Terug in Granville: ingespeeld team, zout haar, schoon schip, 450 zeemijlen verder en met een gevoel van weemoed. Slot

Terugkijkend op de tocht, kan worden vastgesteld dat we alle aspecten van het varen in dit gebied hebben kunnen ervaren, veel handelingen en manoeuvres hebben kunnen oefenen en intensief hebben kunnen werken met verschillende wachtschema´s, almanakken, tabellen, kaarten en elektronische hulpmiddelen. De lengte van de tocht voegde een stukje weerroutering toe. Iedere deelnemer kon concluderen dat de persoonlijke doelen aan de orde zijn geweest en dat het zelfvertrouwen en de ervaring waren toegenomen. Het weer zorgde voor een variatie aan omstandigheden in een spectaculair vaargebied. Edgar had CWO3 in zijn zak. De sfeer en samenhang in het team was top - mede dankzij de aanpak van Paul en Buck - wat zorgde voor maximaal leren en een ontspannen vakantiegevoel. Hans Veen