Uopsteno o Zapadnoj Evropi

Povrsina: 936.889 km kvadratnih (8,9% celokupne povrsine evrope)Stanovnistvo:147.000.000 (najgusce naseljena regija Evrope)

Obale:jako razudjene I sastavljene od stenaReljef:raznolik

Klima: uticaj Atlantika, ogranci tople Golfske struje zagrevaju obale Zapadne Evrope,zapadni vetrovi joj donose dovoljnu kolicinu padavina.

Drzave:Ujedinjeno Kraljevstvo,Francuska,Irska,luksemburg,Belgija,Holandija.

…

• Zapadna Evropa je smestena oko Severnog mora i kanala La Mans(1986-1994 prokopali su ga vlade Francuske i Velike Britanije)

• Nа коntinеnтаlnоm i оstrvsкоm dеlu Zаpаdnе Еvrоpе uz mоrsке pоvrsinе nаlаze sе niziје. Niziје sе nа оstrvskоm dеlu rеgiје pruzајu dо Pеninskih i Kambijskih planina. Na kontinentalnom dеlu niziје sе prоstiru dо Ardena i Pоrајnsкih plаninа, а u јugоzаpаdnој i zаpаdnој Frаncusкој dо pоdnоzја Pirineja i cеntrаlnоg mаsivа. Мlаdjе vеnаcnе plаninе Alpi i Jura, pоput Pirinеја nа јugu, cinе grаnicu оvе rеgijе nа isтокu.

Drustveno-geografske odlike

• Zapadna Evropa je dugo bila regija “na kraj sveta”.Tu je prestajao poznati svet I pocinjao nepoznati vodeni prostor.

• Ova regija je bila prvi industrijski prostor.

Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Severne Irske

• Ujedinjeno je Kraljevstvo nastalo nizom Zakona o uniji (Act of Union), koji su ujedinili:Englesku, Skotsku i Walse sa Severnom Irskom.

• Ujedinjeno Kraljevstvo je smesteno na severozapadnoj obali kontinentalne Evrope, okruzeno Severnim morem, Engleskim kanalom I Atlantskim okeanom.

Reljef Velike Britanije

• Ujedinjeno Kaljevstvo vrlo je starog paleozojskog i mezozojskogn postanka.

• Ben Nevis(1344 m) je najvisi vrh Velike Britanije

• Pobrdje se sastoji od Južnog skotskog pobrdja i Penina u Engleskoj.Ne prelaze visinu od 1000m.

• Nizije- na severu se nalazi Sredisnja skotska nizija,a na jugu Engleska nizija. .

Prirodna osnova

• Na dananji izgled Britanskog ostrva uticalo je ledeno doba.Po završetku ledenog doba izdize se nivo mora, pa Velika Britanija i Irska postaju ostrva. Potapanjem dolina i delova ravnica nastaju veliki zalivi. Na zapadnoj obali Skotske nastali su fjordovi i klifovi.

Poljoprivreda • Velika Britanija ima 5,33 mil. ha njiva i trajnih nasada (21,8%

površine), 5,44 mil. ha travnjaka ( 22,3%) i 3,88 mil. ha pašnjaka (15,9%)

• Od zitarica najvise uzgajaju psenicu (11. na svetu), jecam(8. na svijetu; većinom za stočnu hranu) i zob. Šećernu repu uzgajaju pre svega u istonim delovima,a krompir (10. na svijetu) po celoj zemlji. Na istoku i jugoistoku zemlje rasiren je uzgoj povrca (kupus,luk,salata, paprika i dr.), najvise u Kent i siroj okolini Londona.

• Stocarstvo je najvaznija poljoprivredna grana, pre svega mesno i mlecno govedarstvo.U 90-im pogodila ih je bolest kravljeg ludila koja se konzumiranjem zarazenog mesa moze preneti i na coveka.

• Najvaznija vocarska podrucja su u Kentu (jabuke, tresnje) i u zapadnoj Engleskoj izmedju Birminghama i Bristola (kruške).

Industrija

• Razvoj britanske industrije poceo je tekstilnom industrijom, koja je preradjivala pamuk iz kolonija I domacu vunu i lan.

• Automobilska industrija (8. na svijetu) ima sredista u Coventryju ,Nottinghamu , Birminghamu , Wolverhamptonu i dr. Najveći britanski proizvodjaci automobila su Rolls-Royce, MINI, Jaguar, Land Rover, Bentley i Aston Martin.

Stanovnistvo

• Stanovnistvo Velike Britanije najbrze je raslo u vreme industrijske revolucije, kada su bile velike migracije iz sela u gradove.

• Prema popisu stanovništva iz 2001., najbrojniju skupinu stanovništva čine bielci (92,1%), ljudi poreklom iz juzne Azije (4%), crnci (2%), ljudi mesane rase (1,2%), zatim Kinezi (0,4%) I ostali (0,4%). Među belcima najbrojniji su Britanci (85.67%), zatim ostali belci (5,27%; većinom Irci, Nemci, Italijani, Poljaci i Francuzi)

• Raspored stanovnistva vrlo je neravnomeran, jer je najveca gustina na podrucju izmedju Londona, Liverpoola i Leedsa, dok su rubna podrucja, npr. Cornwall, Wales, severna Škotska, rietko naseljena.

Republika Francuska

• Najveci deo Francuske se nalazi u zapadnoj Evropi. Na severoistoku se granici sa Belgijom i Luksemburgom, Nemackom i Švajcarskom na istoku, na jugoistoku sa Monakom i Italijom i na jugu sa Španijom i Andorom. Sa severa i zapada zapljuskuje je Atlantski okean (odnosnoBiskajski zaliv I kanal Lamanš), a na jugu Sredozemno more (Lionski zaliv i Ligursko more). U sastavu Francuske je ostrvo Korzika u Sredozemnom moru i više od 20 prekomorskih departmana i zavisnih teritorija.

• zauzima oko 547.030 km², po cemu je najveca drzava Evropske unije.

Reljef

• U Francuskoj postoji reznovrsni oblici reljefa, od primorskih ravnica na severu i zapadu do venacnih planinana jugu i jugoistoku zemlje.

• Mon Blan(4.807 m) je drugi najvisi vrh Evrope i najvisi vrh u njenom zapadnom delu, a nalazi se na granici Francuske i Italije.

• Na severu se nalazi Pariski basen, u kojem je smesteno privredno i populacijsko jezgro Francuske.

Klima

• Klimatske prilike u Francuskoj su vrlo raznovrsne. Za zapad i sever drzave karakteristicna je okeanska klima, koja je najvise izrazena u Bretanji. Prosecna julska temperatura je oko 16 °C, a januarska oko 7 °C.

• Temperaturne razlike se povecavaju prema istoku, uz vise vedrih i hladnih zimskih dana, ali su i leta prilično vedra i vruća, sa malo padavina, koja su ravnomerno rasporedjena u svim godisnjim dobima. Planinski krajevi imaju ostriju klimu sa dugim sneznim zimama. Juzno od Alpa klima je izrazito sredozemna.

Vode• Reke Francuske pripadaju basenu Atlantskog okeana i Sredozemnog mora.

Vecina njih istice sa Centralnog masiva, Alpa i Pirineja. Najduze reka su: • Sena (775 km) — ravnicarska reka koja ima siroko razgranat sliv sa velikim

pritokama Marnom i Oazom. Protiče kroz Pariz, a uliva se u Lamanš.• Garona(575 km) — ima izvor u spanskom delu Pirineja, protice kroz Tuluz i

Bordo, a pri ušću u Atlantski okean obrazuje široki estuar Žirondu. Glavne pritoke su Tarn, Lo i Dordonja.

• Rona(812 km) — najplovnija reka Francuske, izvire u svajcarskim Alpima iz Ronskog lednika i protiče kroz Ženevsko jezero. Kod Liona primaSaonu, a druge veće pritoke su Durans i Izer. Utice u Sredozemno more u delti Kamarg, u kojoj se nalazi najniza tacka Francuske od -2 m.

• Loara (1020 km) — najduža reka Francuske, izvire na Centralnom masivu. Prima više pritoka, od kojih su najpoznatije Ale, Šer, Endr i Vena.

• Najveće jezero je Ženevsko jezero (drugo ime: jezero Le Man, 582 km²).

Administrativna podela

• Francuska je podeljena na 26 regiona, koji dalje obuhvataju 100 departmana. 22 regiona se nalaze u evropskom delu Francuske (Metropolitanska Francuska) koja obuhvata i ostrvo Korzika. Preostala 4 vanevropska regiona se sastoje od po samo jednog departmana i zovu se Prekomorski deparmani i regioni (Départements et régions d'outre-mer - D.R.O.M.). To su: Gvadelup, Martinik, Francuska Gijana i Reinion.

• Francuske prekomorske teritorije nisu organizovane u ovaj sistem, one većinom nisu deo EU, i u njima samo delimično vaze francuski zakoni.

Stanovnistvo

• Najveci i najvazniji gradovi su Pariz(pariski region Ils de France) sa oko 12 miliona stanovnika, zatim Marsej, Lil i Lion koji imaju oko milion stanovnika.

• Po broju stanovnika Francuska zauzima drugo mesto u Evropskoj uniji (posle Nemačke) i čini 13 % stanovništva ove organizacije.

Privreda

• Francuska pripada grupi 7 privredno najrazvijenijih država sveta .

• Poljoprivreda je dobro razvijena, gaji se pšenica, kukuruz, ječam, pirinač, krompir, šecerna repa, uljana repica , hmelj, lan, duvan, voće, povrće i vinova loza. Takođe, zastupljeno je i mesno i mlečno govedarstvo, svinjogojstvo i ovčarstvo.

• Francuska je evropski rekorder u proizvodnji i distribuciji električne energije iz nuklearnih elektrana. Oko 78% potreba države za energijom zadovoljavaju 59 nuklearnih elektrana, po čemu je druga u svetu, iza SAD.