KRB 3033 Pengantar Bahasa MelayuSEMESTER KHASSidang Akademik 2011/2012

UNIT 1 LINGUISTIK DAN BAHASA

Pusat Pengajian Ilmu PendidikanUniversiti Sains MalaysiaPULAU PINANG

*

Pengenalan Ilmu Linguistik dan BahasaPada akhir pembelajaran ini, pelajar akan dapat: Menjelaskan konsep linguistik Menjelaskan bidang-bidang linguistik Menghuraikan sifat-sifat bahasa Menghuraikan asal usul bahasa Melayu Merumuskan fungsi-fungsi bahasa Melayu*

Definisi Linguistik Linguistik ialah kajian saintifik tentang bahasa manusia

Saintifik - menganalisis bahasa sebagai bahan kajian - kaedah yg digunakan adalah melalui kajian-kajian empirikal yang bersifat menyeluruh, konsisten dan ekonomis - empirikal kajian berdasarkan pemerhatian atau eksperimen, - menyeluruh bermaksud menganalisis data yang lengkap - konsisten bermakna hasil yang dianalisis tidak bercanggah antara satu sama lain - ekonomis bererti kenyataan dalam analisis itu dapat dipaparkan dalam bentuk yang ringkas dan kemas.

Bahasa - mengkaji dan mendeskripsi bahasa daripada yang dapat didengar, dilihat, dan dibacanya (Bloch &Targer, 1942:8)

*

Bidang Linguistik 1. Mikrolinguistik (Linguistik Tulen) Fonetik & Fonologi Morfologi Sintaksis Kajian struktur bahasa Semantik2. Makrolinguistik (Linguistik Terapan) Sosiolinguistik Psikolinguistik Neurolinguistik Kajian bersifat intra disiplin Perancangan Bahasa*

Bidang Linguistik Fonologi- Kajian tentang bunyi sebutan sesuatu bahasaFonetik- Penyebutan kata dan lambang yang menunjukkan sebutan

i. Fonetik auditori - kajian terhadap bunyi-bunyi yang dihasilkan - ditulis dengan lambang yang tepatii. Fonetik akuistik - kajian tentang bunyi itu apa? - gelombang udara yang keluar dari paru-paru kemudian mengalami beberapa perubahan akibat gangguan alat-alat artikulasiiii. Fonetik artikulasiartikulasi menent - kajian tentang bagaimana bunyi-bunyi bahasa itu dihasilkan. - alat-alat ukan bentuk bunyi yang dihasilkan*

Bidang Linguistik *

Bidang Linguistik Morfologi Kajian bahasa yang mengkaji tentang perkataan dan cara-cara pembentukannya.Fonem- unit bunyi yg terkecil yg boleh membezakan makna kata Contoh: /b/, /e/, /j/, /a/, /l/, /a/, /n/ Morfem - kesatuan terkecil yg mempunyai erti atau fungsi tertentu dlm struktur tatabahasa. Contoh: Mereka, ber, jalan, perlahan. Kata - unit tatabahasa terkecil yang bermakna dan boleh berdiri sendiri. Contoh: Mereka, berjalan, perlahan.*

Morfologi Proses Pembentukan Kata i. Pengimbuhan - baca > bacaan > membaca > pembacaanii. Penggandaan - rumah-rumah, labi-labi, lelangitiii. Pemajmukan - air batu, kapal terbang, setiausahaiv. Akronim - MARA, kugiran, pawagam, berdikari, carma*

Bidang Linguistik SintaksisKajian mengenai ayatBidang ini mengkaji hubungan antara perkataan dengan perkataan dalam pembinaan ayat.Binaan ayat terdiri daripada frasa dan klausa Ayat adalah kumpulan perkataan yang diucapkan dengan intonasi tertentu dan di dalamnya terkandung satu idea atau kenyataan yang lengkap.

*

Bidang LinguistikSintaksis - Ayat *

Fonemunit bunyi yg terkecil yg boleh membezakan makna kata /d/, /i/, /a/, /t/, /n/, /k/, /g/Morfemkesatuan terkecil yg mempunyai erti atau fungsi tertentu dlm struktur tatabahasadi, ti, dak, da, tang Kataunit tatabahasa terkecil yang bermakna dan boleh berdiri sendiridia, tidak, datangFrasakumpulan kata yg membentuk unit sintaksis sesuatu klausa. dia, tidak datangKlausaunit yg merupakan rangkaian perkataan yg mengandungi subjek dan predikat yg menjadi konstituen atau bahagian kpd ayat. dia tidak datang, kerana dia sakitAyatpernyataan yang lengkapDia tidak datang kerana dia sakit.

Bidang Linguistik SemantikBidang ini menjelaskan hubungan perkataan dengan makna dan rujukanFaktor-faktor yang menentu dan mengubah makna boleh berlaku sama ada pada peringkat perkataan atau ayat.Mengikut R. Firth, Makna ditentukan oleh keperihalan keadaan, antaranya; kebudayaanKonteksGaya atau unsur-unsur para linguistikpsikologi penuturtajuk perbincanganhubungan sosial antara penutur dengan pendengar*

Definisi Bahasa

bahasa sebagai satu sistem lambang pertuturan yang arbitrari dan digunakan oleh ahli sesebuah masyarakat sebagai alat untuk berhubung dan bekerjasama (Bloch &Trager, 1942).arbritari bermaksud tiada hubungan yang mutlak di antara bunyi atau perkataan dengan makna atau benda yang dimaksudkan.

Contoh:

Bahasa Melayu- [rumah]Bahasa Inggeris- [haus]Bahasa Arab- [bait]Bahasa Iban- [ ]Bahasa Melanau- [ ]Bahasa Penan- [ ]

*

Sifat Bahasa Sistem- sistematis, iaitu tersusun menurut satu pola- sistemis, iaitu bahasa bukan merupakan sistem tunggal tetapi terdiri daripada sub-sub sistem: fonologi, morfologi, sintaksis dan sintaksis

Lambang - berkaitan dengan unsur tanda yang terdiri daripada penanda dan petanda contoh: Rumah > gambar rumah

Terdiri daripada bunyi- bunyi-bunyi bermakna yang dihasilkan oleh manusia

Bermakna- ujaran bahasa yang difahami oleh masyarakat pendengar.

*

Sifat Bahasa

Arbritari- arbritari bermaksud tiada hubungan yang mutlak di antara bunyi atau perkataan dengan makna atau benda yang dimaksudkan

Bersifat konvensional- bahasa aspek bahasa disepakati oleh masyarakat penutur bahasa berkenaan

Produktif - unsur bahasa terhad tetapi jumlah perkataan yang dibentuk tidak terbatas

Unik- ciri khas yang spesifik yang tidak dimiliki oleh bahasa lain Contoh: bahasa Melayu bersifat fonemik dan aglutinatif

Universal- ciri-ciri kesamaan dengan bahasa lain contoh: ayat terdiri daripada subjek dan predikat*

Sifat Bahasa Dinamis- pengaruh bahasa lain dan berlaku secara beterusan

Bervariasi- terdapat pelbagai variasi bahasa: ideolek, dialek, ragam bahasa

Bebas- bersifat bebas atau bukan mandatori

Manusiawi- Bahasa adalah milik manusia bukan haiwan*

Asal Usul Bahasa Melayu

Teori Orang Melayu Berasal dari Yunan1. Penghijrahan Melayu Proto 2500 SM2. Penghijrahan Melayu Deutro 1500SM

YUNANMelayuDeutroMelayuProto*

Asal Usul Bahasa Melayu

Teori Orang Melayu dari Nusantara- Berasal daripada daerah Kalimantan dan jawa*KALIMANTAN

Rumpun Bahasa Melayu,,*Austronesia

Rumpun Bahasa Melayu*

Fungsi Bahasa MelayuBahasa Kebangsaan- bahasa jiwa bangsa- memupuk perpaduan antara kaum- perkara 152 Perlembagaan Persekuituan- DBP bertanggungjawab memaju dan memperkaya bahasaDasar Bahasa Kebangsaan- lambang penyatuan- semangat kebangsaan mengambil alih bahasa penjajah- perancangan taraf bahasa*

Fungsi Bahasa MelayuBahasa Rasmi- bahasa yang digunakan dalam semua urusan rasmi: pentadbiran, perniagaan, persekolahan, majlis rasmiBahasa Komunukasi- memudahkan manusia berhubung, melahirkan perasaan, fikiran, kehendak

*

Fungsi Bahasa MelayuBahasa Perpaduan- membentuk identiti dan nilai bersama- perasaan cinta dan bangga terhadap negaraBahasa Ilmu- mempunyai ciri-ciri formal- dapat mengungkapkan sesuatu konsep- memproses ilmu*

Pengenalan Ilmu Linguistik dan BahasaPada akhir pembelajaran ini, pelajar akan dapat: Menjelaskan konsep linguistik Menjelaskan bidang-bidang linguistik Menghuraikan sifat-sifat bahasa Menghuraikan asal usul bahasa Melayu Merumuskan fungsi-fungsi bahasa Melayu*

Terima Kasih*

***