EKOFANI

SZKOLNA GAZETKA EKOLOGICZNA nr 22

04/2007

22 kwietnia - Międzynarodowy Dzie ń Ziemi

Co w numerze ?

• Międzynarodoy Dzień Ziemi w naszej szkole. • Pyłek w kosmosie – Ziemia, dla nas wielka, jest drobinką we

Wszechświecie. • Siedem powodów, dla których nasza planeta jest wyjątkowa. • Pacjent: Ziemia. • Raport o stanie planety. • Ekologia a styl Ŝycia. • O tym jak segregować odpady w naszym mieście, czas

trwania rozkładu niektórych odpadów, ciekawostki. • To jest ciekawe – rekordy. • Humor; Co w szkole - uwagi z dzienniczków; humor

z zeszytów. • KrzyŜówka konkursowa.

Zachęcamy do lektury

Humor z zeszytów ☺ W Naszej szkole jest dziewczęcy chór mieszany. ☺ Linijka 20 – centymetrowa ma ponad

20 centymetrów. ☺ Wielbłądy wędrują przez pustynię

w karnawałach. ☺ Wisła płynąc przez śuławy, wpada w depresję. ☺ Wszystkie grzyby są jadalne, ale niektóre tylko

jeden raz. ☺ Hejnał w radiu grany jest na trąbce codziennie

i w niedzielę.

22 kwietnia - Międzynarodowy Dzie ń Ziemi

Dzień Ziemi obchodzony jest na świecie od 1970 roku, kiedy to Zgromadzenie Generalne ONZ (Organizacja

NarodówZjednoczonych) ogłosiło 22 kwietnia Światowym Dniem Ziemi. W Polsce po raz pierwszy obchodzony był w 1990 roku, tak więc w tym roku

będziemy go świętować po raz siedemnasty.

MIEDZYNARODOWY DZIE Ń ZIEMI W NASZEJ SZKOLE - 20. 04. 2007 (piątek)

1. Dekoracja szkoły z okazji święta. 2. Dekoracja uczniów, personelu i gości szkoły zielonymi

wstąŜeczkami (w tym dniu nosimy wstąŜeczki jako symbol naszej troski o środowisko naturalne).

3. Audycja przez radiolę szkolną przygotowana przez uczniów klas IV – VI.

4. Uroczysty apel przygotowany przez uczniów klas I – III. 5. Wydanie okolicznościowego numeru szkolnej gazetki

ekologicznej „Ekofani”.

PYŁEK W KOSMOSIE Ziemia, dla nas wielka, jest drobinką

we wszechświecie.

ZIEMIA: Odległo ść od Sło ńca: 149 597 887 km, w Układzie

Słonecznym jest trzecią planetą od Słońca.

Średnica na równiku: 12 756,28 km

Średnica na biegunach: 12 713,56 km

Obwód równika: 40 075 km

Powierzchnia całkowita: 510,072 miliona km kw., z czego:

− lądy: 148,94 miliona km kw. (29,2% powierzchni całkowitej)

− wody: 361,132 miliona km kw. (70,8% pow. całkowitej)

Średnia pr ędkość z jaką kręcimy się wokół Słońca: 29 783 km/sek.

SIEDEM POWODÓW, DLA KTÓRYCH

NASZA PLANETA JEST WYJĄTKOWA:

1. KrąŜy wokół gwiazdy po niemal kołowej orbicie: dzięki temu jest stale dobrze ogrzewana.

2. LeŜy w idealnej odległości od Słońca: ma wodę w stanie ciekłym, bez której Ŝycie nie moŜe istnieć.

3. Jej ochronny płaszcz magnetyczny odpycha śmiercionośny wiatr słoneczny.

4. Dzięki procesom geologicznym powierzchnia Ziemi stale się odnawia. Gdyby nie „Ŝywe” wnętrze Ziemi, byłaby jałowa (uboga w minerały) jak Merkury czy KsięŜyc.

5. Powierzchnię Ziemi osłania przed zabójczym promieniowaniem warstwa ozonu, leŜąca na wysokości 24 km.

6. W Układzie Słonecznym Ziemia ma swojego „straŜnika” w postaci Jowisza. Ten gazowy olbrzym ściąga na siebie większość komet i planetoid, mogących zniszczyć Ziemię.

7. Gwiazda wokół której krąŜy Ziemia, jest na tyle mała, by Ŝyć długo. Ziemia miała więc dość czasu, by z najprostszych organizmów, nie mających jądra, wyewoluowały na niej zwierzęta zdolne utworzyć cywilizację.

Mimo wszystko, niektórzy astronomowie twierdz ą, Ŝe takich miejsc jak Ziemia, jest we wszech świecie mnóstwo.

(SUPER expres – Tajemnice świata – wydanie

specjalne - 28 - 29 maja 2005)

TO JEST CIEKAWE REKORDY

� Najgor ętsze miejsce: Dolina śmierci, Kalifornia / ponad 49oC przez 43 dni / 1917 rok.

� Najwy Ŝsze temperatury przez cały rok: Dallol, Etiopia / średnia temperatura 34oC / od 1960 do 1966 roku.

� Najwy Ŝsza temperatura: Al Aziziyah, lIbia / 58oC / 1922 rok.

� Najwi ększa pr ędko ść wiatru: New Hampshire, USA / 371 km/godz. / 1934 rok.

� Rekord zimna: stacja Wostok, Antarktyda / -89,2oC / 1983 rok.

PACJENT: ZIEMIA Działalność człowieka dowodzi słuszności

powiedzenia, Ŝe wystarczy być, by niszczyć.

Oto cztery choroby, na które cierpi Ziemia:

1. Wycinanie lasów i niszczenie raf koralowych.

Co roku wycinamy lub wypalamy lasy o powierzchni

czterokrotnie przekraczającej obszar Szwajcarii. Zgodnie

z wynikami analiz Światowego Instytutu Zasobów, przetrwanie

XXI wieku przez większość lasów tropikalnych stoi pod

znakiem zapytania. Rafy koralowe, zamieszkiwane przez

blisko 2 miliony gatunków roślin i zwierząt, są zatruwane i

kruszone dynamitem. W niektórych cz ęściach Oceanu

Indyjskiego zniszczono ju Ŝ około 90% raf.

2. Zanieczyszczenie powietrza.

Z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera

przedwcze śnie 310 tys. Europejczyków rocznie. Szkodliwe

cząstki stałe, których źródłem są spaliny i przemysł, przenikają

do płuc i krwi. Do końca XXI wieku zanieczyszczenie

powietrza ma wzrosnąć o 70%. Elektrownie spalające paliwa

kopalne odpowiadają za kwaśne deszcze padające nawet

setki kilometrów od źródeł emisji tlenków siarki. Za sprawą

elektrowni co roku dostaje się do atmosfery aŜ 1,5 tys. ton

rtęci. JuŜ jedna na 12 Amerykanek ma w organizmie

niebezpieczny poziom stęŜenia tego metalu.

Według Światowej Organizacji Zdrowia,

zanieczyszczenia powietrza są dzisiaj główną przyczyną

chorób. Metale cięŜkie i związki przenikające do środowiska

podczas produkcji plastikowych opakowań zmieniają

zachowanie zwierząt. Podtrute szpaki nie chcą śpiewać,

traszki tracą chęć rozmnaŜania, a mewom szwankuje zmysł

równowagi. Zanieczyszczenie pogarsza Ŝycie w oceanach.

Same torebki foliowe zabijaj ą rocznie około miliona

morskich ptaków, 100 tys. ssaków i mnóstwo ryb.

W wodach słodkich wymiera rocznie ok. 80 gatunków ryb.

3. Niszczenie ozonu.

Od ponad 20 lat w górnych warstwach atmosfery ubywa

ozonu. Tworzy on na wysokości ponad 20 km nad Ziemią

ochronny parasol osłaniający organizmy lądowe przed

ultrafioletem. Ziemski klosz niszczony jest głównie przez

freony i halony, stosowane w urz ądzeniach chłodniczych

i aerozolach, ale i tlenki azotu, które powstają w silnikach

odrzutowych. Związki rozkładające ozon utrzymują się

w atmosferze od 45 do 100 lat.

4. Ocieplenie klimatu.

W ciągu ostatniego 30 – lecia obszar Ziemi nawiedzany przez

katastrofalne susze zwiększył się pond dwukrotnie. Za to

w innych rejonach padały deszcze większe niŜ dotąd.

Zdaniem wielu naukowców, to skutek naszego wkładu

w ocieplenie klimatu. Wynik spalania paliw organicznych.

Specjaliści ostrzegają, Ŝe jeśli nie ograniczymy emisji

gazów cieplarnianych, zniknie 20 wielkich obszarów

leśnych na pi ęciu kontynentach. Bez lasów mo Ŝe wygin ąć

75% lądowych gatunków ro ślin i zwierz ąt.

W ubiegłym stuleciu temperatury wzrosły o 0,3 – 0,6 stopnia,

a poziom mórz i oceanów podniósł się o 10 – 25 cm. Do końca

XXI wieku temperatury na Ziemi mogą wzrosnąć średnio o 3,5

stopnia, a poziom mórz aŜ o 30 cm. Nie prze Ŝyją tego np.

nied źwiedzie polarne.

Zawartość dwutlenku węgla w atmosferze wciąŜ rośnie.

W połowie wieku ziemskie lasy nie nadąŜą z jego

pochłanianiem. Będzie więc coraz cieplej. Jeden z brytyjskich

klimatologów stwierdził, Ŝe ocieplenie klimatu to „bro ń

masowej zagłady, co najmniej tak samo niebezpi eczna,

jak bro ń nuklearna czy mi ędzynarodowy terroryzm. Ewa Jabłońska (SUPER expres –

Tajemnice świata – wydaniespecjalne - 28 - 29 maja 2005)

TO JEST CIEKAWE REKORDY

� Najgł ębszy ocean: Spokojny.

� Najpłytszy ocean: Atlantycki. � Najzimniejsze wody: Morze Arktyczne.

� Najcieplejsze wody: Zatoka Perska.

� Najgł ębszy rów oceaniczny: Rów Mariański na Oceanie Spokojnym – 11034 m glębokości.

� Najdłu Ŝszy rów oceaniczny: Rów Atakamski na Oceanie Spokojnym – 5900 km długości.

RAPORT O STANIE PLANETY

Światowa premiera Living Planet Report 2004, publikacji przygotowywanej co dwa lata przez międzynarodową organizację ekologiczną WWF, przynosi niepokojące

informacje na temat kondycji naszej planety. Living Planet Report 2004 stanowi zestawienie wyników

prowadzonych na całym świecie badań naukowych (148 państw), które

analizują wpływ człowieka na naszą planetę. Z analizy danych wynika,

Ŝe kondycja naszej planety jest zagroŜona przez wzrastającą konsumpcję

naturalnych zasobów. Znacznie szybciej tracimy naturalny kapitał

naszej planety w stosunku do jej moŜliwości regeneracyjnych.

Zaciągamy ekologiczny dług, którego nie będziemy w stanie spłacić,

jeśli rządy państw całego świata nie przywrócą równowagi pomiędzy

konsumpcją naturalnych zasobów a zdolnością Ziemi do ich

odnawiania.

Alarmuj ące dane

� W latach 1970 – 2000 liczba gatunków zwierząt ziemnych

i morskich zmniejszyła się o 30%, a słodkowodnych aŜ

o połowę. W tym, aŜ o 40% zmniejszyła się liczba gatunków

kręgowców zamieszkujących naszą planetę. WWF uwaŜa, Ŝe jest to

bezpośrednia konsekwencja rosnącego zapotrzebowania ludzkości

na Ŝywność, energię i wodę.

� Od 1961 roku, wpływ człowieka na Ziemię wzrósł dwu

i półkrotnie. Z najnowszej edycji raportu wynika, Ŝe ludzkość

konsumuje dzisiaj o 20% więcej naturalnych zasobów, niŜ Ziemia

jest w stanie wyprodukować. Co to oznacza? Tegoroczny raport

ujawnia, Ŝe aby zaspokoić potrzeby jednego mieszkańca naszej

planety, potrzeba aŜ 2,2 hektara powierzchni. Tymczasem jeŜeli

podzielimy powierzchnię produkcyjną Ziemi przez liczbę

mieszkańców, okaŜe się, Ŝe na jedną osobę przypada tylko 1,8

hektara.

� Innym alarmującym sygnałem jest wzrost wykorzystanie energii

pochodzącej głównie z eksploatacji złóŜ gazu, węgla czy ropy. Jest

to najszybciej rosnący wskaźnik naszego wpływu na Ziemię, który

zwiększył się o prawie 700% pomiędzy rokiem 1961 a 2000.

Jeszcze nie jest za pó źno

Autorzy raportu są zdania, Ŝe jeszcze nie jest za późno na wyrównanie

długu, który zaciągamy wobec naszej planety. Jednak dalszy rozwój

powinien uwzględniać potrzebę zachowania równowagi między

moŜliwościami produkcyjnymi Ziemi a konsumpcją. Konieczne są

jednak takie rozwiązania, które zapewnią jednocześnie wysoką jakość

Ŝycia mieszkańców naszego globu. To trudne zadanie stoi przed rządami

całego świata, które aby chronić naszą planetę, powinny jak najszybciej

podjąć zdecydowane działania.

j. p. na podstawie Ogólnopolskiego Miesięcznika Ekologicznego „EKOŚWIAT” - Nr 5/2005

TO JEST CIEKAWE NAJDŁUśSZE RZEKI

� Nil: Afryka – 6671 km długości.

� Amazonka: Ameryka Południowa – 6400 km dł.

� Jangcy: Chiny – 6300 km dł.

� Huang He: Chiny – 5464 km dł.

� Kongo : Afryka – 4320 km dł.

Ekologia to styl Ŝycia

Ekologia na topie

Jak widzi świat ekologiczny ucze ń?

Papierek rzucony na trawnik, plastikowe butelki zostawione w lesie, bezdomny psiak na ulicy – ktoś może nawet tego nie zauważyć. Dla ciebie to sprawa kluczowa. Patrzysz ekologicznie, czujesz ekologicznie, odżywiasz się ekologicznie.

Super! Ekologia jest w modzie.

Dla środowiska moŜna zrobić wiele fajnych rzeczy

Mnóstwo takich pozornych „drobiazgów” pomaga przyrodzie, tak jak mnóstwo drobiazgów może jej zaszkodzić. Kiedy smakowity hamburger spoziera na ciebie pomidorowymi oczami, pamiętaj, że zatłuszczony papierek, w który jest owinięty, był kiedyś kawałkiem lasu.

Kiedy zapominasz o zakręceniu wody, bo

coś ważnego przeszkodziło ci w zmywaniu naczyń, niech staną ci przed oczyma te miejsca gdzie wody brakuje. Kropla drąży skałę. Z pozoru mało znaczące gesty przynoszą więcej pożytku niż myślisz!

To jest w modzie pomaga ć przyrodzie

Co moŜesz zrobić?

Segreguj odpady – zwróć uwagę na opakowania. Na wielu z nich narysowano mały znaczek. Ten znaczek znajduje się np. na szklanych i plastikowych butelkach, kartonach po sokach, na opakowaniach po jogurtach i kosmetykach. Z tych opakowań po przetworzeniu można zrobić coś pożytecznego (np. bluza polarowa powstaje z wykorzystaniem plastiku odzyskanego z butelek). Przy prawie każdym osiedlowym śmietniku znajdziesz specjalne pojemniki na szkło, plastik i papier. Tam powinny trafiać pożyteczne odpadki.

Zużywaj mniej reklamówek – idąc do sklepu, zabierz własną torbę lub reklamówkę z poprzednich zakupów. Z pewnością masz ich w domu wiele. Każdego dnia zużywa się miliony popularnych „jednorazówek”. Już teraz można by było nimi wyłożyć całą kulę ziemską. Po co więc dokładać kolejne?

Kanapki do szkoły owiń papierem śniadaniowym i włóż do plastikowego pojemniczka wielorazowego użytku.

Wybieraj kosmetyki z „króliczkiem” – króliczek to znaczek, który można znaleźć na opakowaniu niektórych kosmetyków. Oznacza on, że podczas produkcji nie były one testowane na zwierzętach. Bardzo często obok znaku widnieje napis: „Nie testowane na zwierzętach”. Szukając dla siebie kremu, balsamu czy toniku zwróć na to uwagę.

Ekotalerz – nawet twoje menu może stać się ekologiczne. W końcu twój organizm, tak jak Ziemia, nie jest śmietnikiem. Nie podrzucaj mu byle czego! Jeśli to możliwe, kupuj na bazarku – sprzedawcy nie stosują sztuczek z podświetlaniem owoców i warzyw, nie pryskają ich specjalnymi płynami, żeby wyglądały na świeższe niż są.

Ekopomysł – namów rodzinę na sobotnie albo niedzielne wycieczki poza miasto. Na wyprawę wybierzcie się rowerami, a nie samochodem. Im mniej spalin, tym lepiej dla środowiska.

MNIEJ ODPADÓW W GŁOGOWIEMNIEJ ODPADÓW W GŁOGOWIEMNIEJ ODPADÓW W GŁOGOWIEMNIEJ ODPADÓW W GŁOGOWIE Przeczytaj z rodzicami!

Od kilku lat na terenie Głogowa prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów. Do ponad 260 pojemników na osiedlach zbierane s ą przez

Państwa surowce, które nie trafiaj ą na składowisko w Biechowie, ale do powtórnego przetworzenia.

W zbiórce od 1998 roku uczestnicz ą takŜe głogowskie szkoły i przedszkola, które aktywnie zbieraj ą puszki aluminiowe, makulatur ę i baterie.

Dlaczego warto segregować odpady:Dlaczego warto segregować odpady:Dlaczego warto segregować odpady:Dlaczego warto segregować odpady: • Ilość odpadów stale wzrasta I szybko zapełnia składowiska , • segregacja makulatury, szkła, plastiku i metali zmniejsza ilość

składowanych odpadów nawet o 40 %, • wiele cennych surowców marnuje się na wysypiskach, • przetwarzanie surowców wtórnych oszczędza środowisko

i zasoby nieodnawialne naszej planety.

Zachęcamy do:Zachęcamy do:Zachęcamy do:Zachęcamy do: • uŜywania w czasie zakupów trwałych toreb i koszyków

zamiast plastikowych reklamówek, • kupowania towarów w opakowaniach zwrotnych lub

nadających się do ponownego przerobu, • unikania wielokrotnego pakowania zakupionych rzeczy, • zgniatania odpadów wrzucanych do domowego pojemnika.

Przypominamy teŜ, Ŝe:Przypominamy teŜ, Ŝe:Przypominamy teŜ, Ŝe:Przypominamy teŜ, Ŝe: • butelki zwrotne po napojach moŜna oddawać w miejscu

zakupu za okazaniem paragonu,

• zuŜyty akumulator moŜna oddać przy zakupie nowego, • zuŜyte baterie powinien przyjąć sklep, w którym je kupiliśmy.

Według ustawy z dn. 11 maja 2001 roku o opakowaniach i opadach opakowanych.

O tym jak segregować odpady w naszym mieście.

Do pojemnika białego nale Ŝy wrzuca ć: umyte butelki

i słoiki ze szkła bezbarwnego. Nie nale Ŝy wrzuca ć:

nakrętek i kapsli, luster, szyb, szkła zbrojonego, naczyń Ŝaroodpornych, Ŝarówek, świetlówek, porcelany, fajansu

Do pojemnika zielonego nale Ŝy wrzuca ć:

umyte butelki i słoiki ze szkła zielonego i brązowego. Nie nale Ŝy wrzuca ć:

nakrętek i kapsli, luster, szyb, szkła zbrojonego, naczyń Ŝaroodpornych, Ŝarówek, świetlówek, porcelany, fajansu

Do pojemnika niebieskiego nale Ŝy wrzuca ć:

makulaturę taką jak – gazety, magazyny, prospekty, papier do pisania, zeszyty, ksiąŜki, torebki papierowe,

kartony, pudełka. Nie nale Ŝy wrzuca ć:

kartonów z tworzywem sztucznym, jak opakowań po mleku, sokach, papierosach; papieru kredowego; kalki;

papieru zabrudzonego lub tłustego. Do pojemnika siatkowego nale Ŝy wrzuca ć:

butelki plastikowe PET po napojach, zgniecione i bez nakrętek.

Nie nale Ŝy wrzuca ć: Ŝadnych innych wyrobów

z tworzyw sztucznych.

Odzyskujmy opakowania. W realiach Ŝycia codziennego nie da nam się uniknąć wszystkich

opakowań. Byłoby to nawet nierozsądne, gdyŜ zapewniają one

odpowiednie przechowanie produktów. Dbajmy o to, aby zuŜyte

opakowania oddawać do dalszego przerobu (recyklingu).

Jeśli jeszcze masz w ątpliwo ści, co do celowo ści odzysku opakowa ń, to zobacz, co

mówi ą dane.

Czas trwania rozkładu niektórych odpadów:

szklana butelka 1 000 000 lat plastik 100 – 1000 lat puszka aluminiowa 200 – 400 lat gumowa opona 50 – 80 lat kawałek drewna 10 – 15 lat ogryzek 5 tygodni papier po gumie do Ŝucia 2 – 4 tygodnie

Czy wiesz, Ŝe:

� Samochód moŜe przejechać 115 metrów na ilości ropy, która została wykorzystana do wytworzenia jednej plastikowej torebki.

� W krajach takich, jak Irlandia i Dania na plastikowe torebki nałoŜona została dodatkowa oplata w celu obniŜenia ich zuŜycia, a na Słowacji za kaŜdą torebkę foliową płaci się.

� KaŜda tona makulatury oddanej do recyklingu pozwala zaoszczędzić 13 drzew, 2,5 baryłki ropy, 4100 kw. energii i 31 780 litrów wody.

� KaŜdy oddany do recyklingu słoik to zaoszczędzona ilość energii, którą zuŜywa przeciętna Ŝarówka w ciągu 4 godzin.

HumorHumorHumorHumor

Spotykają się dwa ślimaki. - Hej stary, a gdzie masz muszlę? - Uciekłem z domu. Kierownik sali podaje gościowi menu i mówi:

- Specjalnością naszej restauracji są ślimaki! - Wiem, wiem. Wczoraj obsługiwał mnie jeden z nich.

W archiwum siedzą dwa szczury. Jeden z nich gryzie taśmę filmową. - Dobry film? - E tam, ksiąŜka była lepsza.

-

TO JEST CIEKAWE

NAJWIĘKSZE ZBIORNIKI ŚRÓDLĄDOWE

�Morze Kaspijskie: Azja - 376 tys. km2 pow.

�Jezioro Górne: Ameryka Pn. – 82,4 tys. km2 pow.

�Jezioro Wiktorii: Afryka – 68 tys. km2 pow.

�Huron: Ameryka Pn. – 59,6 tys. km2 pow.

�Jezioro Aralskie: Azja – 36,5 tys. km2 pow.

KRZYśÓWKA KONKURSOWA

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

1. OZONOWA.

2. OWOC DRZEWA IGLASTEGO.

3. KWIAT, KTÓRY ZWIASTUJE WIOSNĘ.

4. LATAJĄCY SSAK.

5. MIESIĄC, W KTÓRYM OBCHODZIMY DZIEŃ ZIEMI.

6. UTRZYMUJE ROŚLINĘ W GLEBIE.

7. PRZETWARZANIE SUROWCOW WTÓRNYCH.

8. PLANETA, NA KTÓREJ śYJEMY.

9. JAK MA NA NAZWISKO ADAM MAŁYSZ?

10. ROŚLINA MI ĘSOśERNA.

Spośród wła ściwych rozwi ązań zostanie wylosowana nagroda ksi ąŜkowa oraz 5 nagród niespodzianek. Rozwi ązanie krzy Ŝówki na wyci ętym kuponie zamieszczonycm na ostatniej stronie będzie przyjmowała p. Bartczak w sali 309. Nakład: 50 egz. Cena: 1zł

CO W SZKOLE? Uwagi z dzienniczków

- Przyszła do szkoły w samym swetrze. - Uczeń przeszkadzał pani w lekcji, m in. leŜał

na podłodze, robił zamieszanie. - Demonstrując działanie gejzeru, opryskał

pomidorem całą klasę.

- Syn lata z gołym brzuchem po płocie. - Janek wisi za oknem po dzwonku.

_______________________________________________________________________________________

KUPON KONKURSOWY – numer wydania 22 - 04/2007

............................................................................................................ ....................................

(Imię i nazwisko) (klasa) Rozwiązanie krzyŜówki : ........................................................ ........................................................ _______________________________________________________________________________________

Redakcja:

KOŁO EKOLOGICZNE

OPIEKUN KOŁA: Jolanta Bartczak.