WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 3

Wywiad z�

� Politechnika Opolska bêdzie go-spodarzem najbli¿szej KonferencjiRektorów Polskich Uczelni Technicz-nych, która zaplanowana zosta³a nanajbli¿szy miesi¹c. Jakie sprawy le¿¹w gestii tego gremium?

� Rektorów uczelni technicznychprzyjmowaæ bêdziemy w dniach od 15do 17 lutego. Konferencja ta odbywa siêregularnie, dwa razy do roku, a organi-zatorami jej s¹ kolejne uczelnie. Tymrazem nasza Uczelnia podjê³a siê truduprzyjêcia znakomitych go�ci. Czemus³u¿¹ te spotkania? Od czasu kiedy kon-ferencje bran¿owe, a do takich zaliczasiê Konferencja Rektorów PolskichUczelni Technicznych, sta³y siê sk³adni-kiem KRASP-u, czyli Konferencji Rek-torów Akademickich Szkó³ Polskich, wktórym ma swojego przedstawiciela wprezydium, zmieni³a siê nieco rola tegogremium. Wcze�niej rektorzy niektó-rych uczelni spotykali siê, aby poznaæ iprzedyskutowaæ g³ówne problemy nur-tuj¹ce �rodowisko, potem podejmowaliuchwa³y i zajmowali stanowiska kiero-wane nastêpnie do ró¿nych gremiów, doministra, do parlamentu, czasem do rz¹-du. KRPUT staj¹c siê sk³adnikiemKRASP-u, który ma swoje ustawoweumocowanie, przez co sta³ siê bardziejsformalizowanym cia³em. Sama konfe-rencja nadal jest przede wszystkim oka-zj¹ do omówienia istotnych spraw i

podjêcia uchwa³, które zobowi¹zuj¹przede wszystkim w³asne �rodowisko, atak¿e informuj¹ o tym w³adze resortu,czy rz¹d. Warto jeszcze dodaæ, ¿e cz³on-kiem naszego gremium jest przewodni-cz¹cy samego KRASP-u prof. JerzyWo�nicki, gdy¿ w naszej bran¿owej kon-ferencji reprezentuje � jako rektor � Po-litechnikê Warszawsk¹

� Jakie tematy zdominuj¹ lutoweposiedzenia rektorów, czy znany jestju¿ szczegó³owy program pobytu go-�ci w Opolu?

Znamy podstawowe zagadnienia pro-gramu obrad, choæ nie we wszystkichszczegó³ach. Ostateczny porz¹dek obradle¿y w kompetencji przewodnicz¹cegokonferencji, którym jest rektor Akade-mii Górniczo-Hutniczej w Krakowie,prof. Ryszard Tadeusiewicz. Wiadomojednak � bo to uzgodnione zosta³o ju¿wcze�niej � które sprawy maj¹ znale�æw Opolu swój fina³, a wokó³ którychtoczona bêdzie dyskusja. T¹ najwa¿niej-sz¹ i bodaj najbardziej spektakularn¹kwesti¹ bêdzie podpisanie stosownegoporozumienia i powo³anie Komisji Akre-dytacyjnej Uczelni Technicznych. Nakomisji spocznie odpowiedzialno�æ zawprowadzenie systemu oceny jako�cikszta³cenia w zakresie kierunków stu-diów prowadzonych na uczelniach tech-nicznych, jak równie¿ wydawanie for-malnych akredytacji poszczególnym kie-runkom studiów. Dodam, ¿e jako�ækszta³cenia nie odnosi siê wy³¹cznie dokierunków �ci�le technicznych, co suge-rowaæ mo¿e nazwa, lecz do wystêpuj¹-cych najczê�ciej, niejako typowych dlapolitechnik, szkó³ morskich, czy akade-mii technicznych. Wiele uczelni prowa-dzi szereg nietypowych kierunków �sami jeste�my tego najlepszym przyk³a-dem kszta³c¹c studentów wychowaniafizycznego i fizjoterapii � i jest to chybawyra�na tendencja dla tych szkó³ wy-¿szych, które funkcjonuj¹ w mniejszycho�rodkach, gdzie nie ma wielu uczelni.Problem oceny jako�ci kszta³cenia natych kierunkach stanowi jakby osobnyrozdzia³ tego samego zagadnienia. Awracaj¹c do g³ównego w¹tku to stwier-dziæ mo¿na bez w¹tpienia, ¿e tematem

obrad � i to wa¿nym � stan¹ siê sprawyfinansowe. Z³o¿y³o siê na to kilka po-wodów; po pierwsze s³abe finansowanieszkolnictwa wy¿szego i nauki czemu to-warzysz¹ deklarowane, raczej werbalne,preferencje w projekcie bud¿etu na tenrok. Dodam, ¿e w ostatnim czasie sena-ty, a wiêc najwy¿sze gremia decyzyjnewielu uczelni zajê³y oficjalne stanowi-ska w tej sprawie, wydaj¹c stosowneuchwa³y oprotestowuj¹ce tak niskie na-k³ady. Problem finansów jako temat dodyskusji narzuca siê niejako w tej sytu-acji sam.

A w miêdzyczasie sta³a siê rzecz gor-sza, a mianowicie to, ¿e bud¿et pañstwanie zosta³ wykonany. Po raz pierwszy wtym dziesiêcioleciu, w nowej Polsce, wIII Rzeczpospolitej wszystkie uczelnienie otrzyma³y przyznanych formalnie ina pi�mie �rodków bud¿etowych. �rod-ki przyznane i podzielone nie dotar³y douczelni, w naszym wypadku jest to nie-dobór w wysoko�ci ok. 4%.ca³ej dota-cji. Prawdê rzek³szy nie za bardzo na-wet wiemy jak w takiej sytuacji post¹-piæ, czy jest to zgodne z prawem, jak tooprotestowaæ. A poza tym zaistnia³a sy-tuacja stanowi ogromne �ród³o ró¿nora-kich problemów i napiêæ. W tym samymczasie na uczelnie nak³adane s¹ coraz tonowe ciê¿ary, na przyk³ad konieczno�æop³acanie sk³adek na PFRON w propor-cji od liczby pracowników i studentów.Aby temu sprostaæ musimy przedewszystkim rozeznaæ ilu mamy studen-tów, którzy do tej grupy mogliby byæzakwalifikowani, a to wymaga nak³adui czasu i pracy. Wprawdzie rozumiemyintencje i konieczno�æ zwiêkszenia szansosobom niepe³nosprawnym, lecz obci¹-¿anie uczelni dodatkowym obowi¹zkiemfinansowym znacznie sytuacjê utrudnia.Kolejn¹ niezwykle dolegliw¹, szczegól-nie dla naszego �rodowiska akademic-kiego spraw¹ jest konieczno�æ odprowa-dzania podatku VAT od aparatury. Tozmniejszy nasze �rodki przeznaczone naten cel o ok.1/5! Nie koniec na tym, ju¿wkrótce bêdziemy musieli p³aciæ kolej-ne zobowi¹zanie � podatek od nierucho-mo�ci tzw. katastralny. Na domiar z³e-go, pe³ni nieufno�ci jeste�my w kwestii

Rektorzy polskich uczelni technicznych spotkaj¹ siê w OpoluZ rektorem Politechniki Opolskiej prof. dr. hab. in¿. Piotrem Wachem rozmawia Krystyna Duda

4 Politechnika Opolska

Wywiad z�zwolnieñ i zwrotów od tych zobowi¹zañ,a mówi¹c wprost obawiamy siê, ¿e po-dobnie jak przyznana dotacja, tak¿emo¿emy ich nie otrzymaæ.

Jak widaæ, istnieje szereg problemów,z którymi boryka siê �rodowisko akade-mickie w kraju, i które zapewne stan¹siê tematem naszych obrad. Zdajê sobiesprawê, z tego, ¿e rz¹d ma nie³atw¹ sy-tuacjê i zapewne w wielu sprawach niemo¿e inaczej post¹piæ. Nasze jednakproblemy tak¿e s¹ niezaprzeczalne i abyspe³niaæ swoje statutowe obowi¹zki mu-simy jako� siê z nimi uporaæ. Tym spo-sobem nasuwa siê ca³y pakiet spraw, natemat których rektorzy bêd¹ mieli oka-zjê siê wypowiedzieæ.

Odchodz¹c od spraw finansowych, wprogramie obrad znajdzie siê dyskusjanad matur¹ 2002. Sprawa ta jest ju¿ do�æzaawansowana, gdy¿ ju¿ rok wcze�niejprzewodnicz¹cy KRASP-u i ministeredukacji podpisali porozumienie, namocy którego szko³y wy¿sze zobowi¹-za³y siê przystosowaæ w³asne regulami-ny i tak zmodyfikowaæ systemy rekruta-cyjne, aby przyjêcia na studia odbywa³ysiê bez zdawania egzaminów wstêpnychlub przy minimalnych egzaminach uzu-pe³niaj¹cych, a z uwzglêdnieniem wy-ników nowej matury. To krótkie poro-zumienie ratyfikowane musi byæ obec-nie przez poszczególne szko³y, co jaks¹dzê niebawem bêdzie mia³o miejsce.W naszym systemie rekrutacji na studianie powinno sprawiæ to wiêkszych pro-blemów. Problemem bêdzie zapewnerównoleg³o�æ wystêpuj¹ca jeszcze przezszereg lat po wprowadzeniu nowego eg-zaminu maturalnego. To oznacza, ¿eprzez pewien czas w�ród kandydatów nastudia bêd¹ osoby posiadaj¹ce stare inowe �wiadectwa maturalne. Przyjmo-wanie na studia bez egzaminów wstêp-nych jest w³a�ciwie zgodne z naszymizasadami rekrutacji, nale¿y jedynie re-gulamin dostosowaæ do nowej punkta-cji. Te sprawy le¿¹ w gestii prorektorads. studenckich i zapewne sobie z nimi�wietnie poradzi.

� Organizacja spotkania tej skaliwymaga du¿ego wysi³ku ze strony go-spodarza oraz pewnych mo¿liwo�ci,g³ównie lokalowych. Jak Uczelniaupora³a siê z tym problemem?

� Organizacja konferencji jest dla go-spodarza do�æ k³opotliwa ze wzglêdu napresti¿owy charakter takiego wydarze-

nia. Do o�rodka jakim jest uczelniaprzyje¿d¿a na bardzo krótko grupa rek-torów i na podstawie tej wizyty wyrabiasobie jaki� pogl¹d na uczelniê. Naszemo¿liwo�ci nie s¹ wystarczaj¹ce do zor-ganizowania takiej konferencji, mamtego pe³n¹ �wiadomo�æ. Nie dysponuje-my ani stosownym zapleczem socjal-nym, ani odpowiedni¹ sal¹ obrad, wzwi¹zku z tym przygotowanie wszystkie-go poch³ania sporo wysi³ku i wielu za-biegów. Miejscem czê�ci obrad oraz za-mieszkania rektorów, osób im towarzy-sz¹cych, przedstawicieli KBN i MENbêdzie pa³ac Odrow¹¿ów, czyli sanktu-arium �w. Jacka w Kamieniu �l¹skim.G³ówna sesja obrad odbêdzie siê w salisenatu, choæ jest to na granicy mo¿li-wo�ci tego pomieszczenia. Rozwa¿ali-�my mo¿liwo�æ zorganizowania tej sesjiw auli przy ul. Katowickiej, w koñcujednak zdecydowali�my, ¿e powinna od-byæ siê w³a�nie w sali senatu, odpowied-nio j¹ tego celu przystosowuj¹c. Zanimnie sfinalizujemy budowy tzw. ³¹cznika,mo¿liwo�ci organizacji podobnych im-prez s¹ do�æ ograniczone i nie sposóbtemu zaradziæ. Po prostu podejmiemynaszych go�ci tak jak nas na to staæ. Niechcemy ograniczyæ pobytu go�ci tylkodo murów naszej Uczelni. Bêd¹ mieliokazjê do przynajmniej pobie¿nego za-poznania siê z miastem i regionem. Ju¿pobyt na zamku w Kamieniu �l¹skimpowinien dostarczyæ pozytywnych wra-¿eñ, rektorzy bêd¹ mieli tak¿e okazjê narzut oka na Brzeg i zamek Piastów �l¹-skich, gdy¿ jedna z sesji tam zostaniezrealizowana. W programie nie zabrak-nie równie¿ krótkiego zwiedzania mia-sta Opola i wizyty na zamku w Mosz-nej. Chcia³bym podzieliæ siê kilkomarefleksjami wynikaj¹cymi z wizyt w in-nych miastach, w których znajduj¹ siêwy¿sze uczelnie. Nasze miasto na tymtle wypada bardzo korzystnie. Oczywi-�cie lepiej by³oby, gdyby�my dyspono-wali obszern¹ sal¹ senatu z przyleg³ymido niej salkami konferencyjnymi itp.Rzeczywisto�æ jest inna i trudno. Przyokazji niejako wyra�nie widaæ, ¿e wuczelni brak jest rektoratu jako osobne-go zespo³u pomieszczeñ. Zajmujemyczê�æ skrzyd³a Wydzia³u Mechaniczne-go. I byæ mo¿e jakie� rozwi¹zanie tejsprawy nale¿a³oby uwzglêdniæ w pla-nach rozwojowych. W problemach niejeste�my jednak odosobnieni i nie mam

pod tym wzglêdem, jako rektor ¿adnychkompleksów. Zaledwie kilka uczelni po-szczyciæ mo¿e siê du¿ymi , efektowny-mi i funkcjonalnymi salami obrad. Resz-ta, a w³a�ciwie wiêkszo�æ boryka siê zpodobnymi do naszych k³opotami loka-lowymi.

� Spotkania te maj¹ pewn¹ trady-cjê, a ju¿ raz nasza Uczelnia, wtedyjeszcze WSI by³a organizatorem po-dobnego spotkania. Czy od tego cza-su zmieni³a siê formu³a obrad, czyzmianie uleg³y kompetencje?

� Istotnie nie po raz pierwszy bêdzie-my go�ciæ rektorów wszystkich uczelnitechnicznych. Choæ od tego czasu zmie-ni³a siê nie tyle formu³a spotkañ, czyobrad, ale i nasza sytuacja. Wówczaszabiegali�my o organizacjê konferencji,gdy¿ zale¿a³o nam na uzyskaniu pozy-tywnej opinii tego gremium w kwestiinaszego przekszta³cenia z wy¿szej szko-³y in¿ynierskiej w politechnikê.

To siê nam uda³o, poparcie na jakieliczyli�my zosta³o wyartyku³owane i ca³arzecz skoñczy³a siê dla uczelni pomy�l-nie.

Przyjê³o siê w �rodowisku, ¿e wiêk-sze uczelnie takie jak np. AGH, Uniwer-sytet Warszawski, czy Politechnika War-szawska przygotowuj¹ obrady KRASP-u. S¹ to spotkania o charakterze robo-czym gromadz¹ce ponad 100 uczestni-ków. Z oczywistych wiêc powodów trze-ba mieæ do dyspozycji odpowiednie wa-runki socjalne, lokalowe i wiele innychatutów. Konferencje bran¿owe, do jakichzalicza siê KRPUT odbywaj¹ siê najczê-�ciej w mniejszych o�rodkach akademic-kich. Tym razem to my bêdziemy go-spodarzem, taka jest po prostu kolej rze-czy.

Co do kwestii kompetencji, to po-strzegam w ostatnich latach znacznywzrost znaczenia konferencji. Uchwa³ypodejmowane przez KRPUT maj¹ pro-ste prze³o¿enie na uchwa³y KonferencjiRektorów Akademickich Szkó³ Pol-skich, a KRASP jest cia³em, które za-równo kszta³tuje opinie o szkolnictwiewy¿szym jak i reprezentuje polskieszkolnictwo wy¿sze poza granicami kra-ju. W tym sensie wzros³a ranga konfe-rencji, mimo i¿ wci¹¿ jest to gremium,do którego przynale¿no�æ jest dobrowol-na, czyli niezobligowana ¿adnym prze-pisem. A mo¿e w³a�nie dlatego.

Ci¹g dalszy na stronie 8

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 5

Z prac SenatuDziesi¹temu w kadencji posie-

dzeniu Senatu Politechniki Opol-skiej, które odby³o siê 13 grud-nia 2000 r. przewodniczy³ rektorprof. Piotr Wach. Rozpoczyna-j¹c obrady przedstawi³ i omówi³porz¹dek posiedzenia, do które-go nie wniesiono zastrze¿eñ:

1) Informacja dotycz¹ca wy-konania planu wydawniczego za

rok 2000 oraz uchwalenie planu wydawniczego na 2001 r.2) Sprawy dydaktyczne:

- zmiany w planach studiów WEiA, WM.3)Komunikaty, zapytania i wolne wnioski.

Na wstêpie rektor wrêczy³ mianowanie na stanowisko pro-fesora nadzwyczajnego w Politechnice Opolskiej dr. hab. in¿.Januszowi Paj¹kowi z IMFiCh oraz powiadomi³ Senat o tym,¿e Departament Edukacji Urzêdu Marsza³kowskiego przyzna³nagrodê zespo³ow¹ Marsza³ka Województwa Opolskiego wdziedzinie upowszechniania i rozwoju edukacji na �l¹skuOpolskim prof. Ryszardowi Rojkowi, dr. in¿. KarolowiGrandkowi i dr. Franciszkowi Gajdzie za wdro¿enie kszta³-cenia w jêzyku niemieckim. Wyró¿nionym rektor z³o¿y³ gra-tulacje.

Ponadto rektor pogratulowa³ prof. Leonowi Troniewskie-mu otrzymania odznaczenia pañstwowego - Krzy¿a Oficer-skiego.

Realizuj¹c przyjêty porz¹dek obrad kierownik Dzia³u Wy-dawnictw i Promocji � Krystyna Duda poinformowa³a o re-alizacji planu wydawniczego za 2000 r. oraz przedstawi³a pro-jekt plan wydawniczego na 2001 r., który w formie uchwa³y�w drodze g³osowania- przyjêty zosta³ do realizacji.

W zakresie spraw dydaktycznych: prorektor ds. studenc-kich - prof. Grzegorz Gasiak powiadomi³ Senat, ¿e w zwi¹z-ku z brakiem opinii Senackiej Komisji ds. Dydaktycznych iStudenckich propozycja uchwalenia na kierunku budownic-two nowych planów studiów - na studiach zaocznych in¿y-nierskich dla specjalno�ci konstrukcje budowlane i in¿ynier-skie oraz na studiach dziennych magisterskich, profil dyplo-mowania in¿ynieria drogowa � zostaje prze³o¿ona na stycz-niowe posiedzenie Senatu.

Nastêpnie dziekan Wydzia³u Elektrotechniki i Automatykiprof. Ryszard Rojek przedstawi³ Senatowi propozycje zmianw planach studiów: dla kierunku informatyka, studia dziennemagisterskie: przedmiot elektronika i uk³ady logiczne,

a) sem. 4 � zamiana 2W i 2 L na 2W i 2P,b) sem. 5 � zamiana 2 WE i 2 P na 2 WE i 2L.Zmiana nazwy przedmiotu: metody numeryczne i statysty-

ka matematyczna w sem. 3, w wymiarze 2W i 2 L oraz wsem. 4 w wymiarze 2 WE i 2 Æ na: metody numeryczne, sem.3 w wymiarze 2W, 1 Æ, 1L, statystyka matematyczna, sem. 4w wymiarze 2WE i 1Æ.

Dla kierunku informatyka, studia dzienne in¿ynierskie:przedmiot wybieralny � wprowadziæ nazwê przedmiotu in¿y-nieria oprogramowania w sem. 6 w wymiarze 2W i 1S.

Dla kierunku informatyka, studia zaoczne in¿ynierskie:zmiana w sem. 5 wymiaru godzin przedmiotu: programowa-

6 Politechnika Opolska

Z prac Senatunie systemowe z 16 WE i 16 L na 16 LE, zmiana w sem 4.w wymiarze godzin przedmiotu: technika mikroprocesorowaz 16 L na 8L i 8P.

Dla kierunku elektrotechnika (od 1.10.2000 r.): studiadzienne magisterskie, dla wszystkich specjalno�ci w sem. 5:zmiana nazwy przedmiotu: ergonomia i prawo autorskie wwymiarze 2W na nazwê: ergonomia w wymiarze 1W:

a) wprowadzenie przedmiotu: ochrona w³asno�ci intelek-tualnej w wymiarze 1W, - studia dzienne in¿ynierskie,dla wszystkich specjalno�ci w sem. 7:

b) zmiana nazwy przedmiotu: ochrona patentowa i prawoautorskie w wymiarze 1W na ochrona w³asno�ci inte-lektualnej w wymiarze 1W, - studia dzienne in¿ynier-skie, specjalno�æ: automatyzacja procesów przemys³o-wych sem. 6, przedmiot: uk³ady i systemy programo-walne automatyki � zmiana 1P na 1L.

Dziekan WM, prof. Stanis³aw Król przedstawi³ Senatowipropozycje zmian w planach studiów: na kierunku mechani-ka i budowa maszyn - w planach studiów dziennych i zaocz-nych in¿ynierskich zmianê nazwy specjalno�ci konstrukcja ibudowa maszyn na komputerowe wspomaganie projektowa-nia i badania maszyn, od roku akademickiego 2001/2002,które obecni � w drodze g³osowania � przyjêli w formieuchwa³y Senatu PO.

A ponadto rektor powiadomi³ Senat, ¿e zosta³ podpisanyList intencyjny pomiêdzy nasz¹ Uczelni¹ a UniwersytetemParyskim � Universite PARIS 13 Nord, IUT De SAINT-DE-NIS.

Mo¿liwo�ci i perspektywy wspó³pracy pomiêdzy PO aUniwersytetem Paryskim przedstawi³ Senatowi inicjator tegoprzedsiêwziêcia - prof. Adam Roznoch.

Rektor nawi¹zuj¹c do postulatu prof. Leona Troniewskie-go dotycz¹cego konieczno�ci przeprowadzenia dyskusji i okre-�lenia misji Politechniki Opolskiej zaproponowa³ zorganizo-wanie otwartego posiedzenia Senatu w dniu 10 stycznia2001 r., co zosta³o przyjête z zadowoleniem przez obecnych.

Prof. P. Wach podsumowuj¹c dyskusjê zaproponowa³cz³onkom Senatu udzia³ w otwartym posiedzeniu Senatu POw dniu 10 stycznia 2001 r., a nastêpnie w planowym posie-dzeniu Senatu w dniu 24 stycznia 2001 r., dyskusjê nad przy-sz³o�ci¹, strategi¹ i misj¹ Politechniki Opolskiej.

Do propozycji rektora nie wniesiono zastrze¿eñ.Na tym wyczerpano program posiedzenia Senatu PO w

dniu 13 grudnia 2000 r.

Mgr Urszula Mazur, sekretarz rektora

Ostatnie w tym roku kalendarzowym posiedzenie SenatuPolitechniki Opolskiej skoñczy³o siê tradycyjnym spotkaniem�wi¹tecznym, w którym poza senatorami uczestniczy³a sze-roka reprezentacja pracowników Uczelni. Rektor przekaza³wszystkim serdeczne ¿yczenia, a potem �wi¹tecznym obycza-jem obecni ¿yczyli sobie wszystkiego dobrego. Atrakcj¹ wy-ró¿niaj¹c¹ tegoroczne spotkanie by³ krótki koncert kolêd wwykonaniu chóru Politechniki Opolskiej. W nastrój �wi¹tecz-ny wprowadzi³ wszystkich Piotr Baron, chórmistrz prowadz¹-cy od kilku miesiêcy zespó³ uczelnianych �piewaków.

Spotkanie �wi¹teczne � podobnie jak w latach poprzed-nich � zorganizowa³ tak¿e Wydzia³ Wychowania Fizycznego iFizjoterapii. Go�ciem wydzia³u by³ kapelan sportu opolskie-go ks. dr Zygmunt Lubieniecki

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 7

Z kalendarza rektorów

Z KALENDARZAREKTORÓWn 22 listopada 2000 r. rektor, prof. PiotrWach go�ci³ delegacjê I Korpusu Europej-skiego NATO: pp³. D. Verschuure i mjr. G.Bosa (si³y zbrojne Holandii) oraz pp³k. W.Puke (si³y zbrojne Niemiec), a tak¿e przed-stawicieli 10 Brygady Logistycznej w Opo-lu: p³k. L. Ceglarskiego, pp³k. K. Trelê,mjr. Adama S³odczyka i ppor. D. ¯ywic-k¹-Lipsk¹. Rektor zapozna³ go�ci z histori¹Uczelni, jej struktur¹ oraz przedstawi³ g³ów-ne kierunki badañ naukowych, a tak¿e udzia³w programach europejskich i zakres kontak-tów zagranicznych.

n W dniach od 25 do 30 XI wspólnie zdziekanem i prodziekanem ds. organizacyj-nych Wydzia³u Zarz¹dzania i In¿ynierii Pro-dukcji: Agat¹ Zagórowsk¹ i Krzysztofem.Malikiem przebywa³ z wizyt¹ w Uniwersy-tecie Paryskim (IUT Saint Denis, UniversiteParis Nord 13). Celem wyjazdu by³o po-znanie i omówienie warunków wspó³pracyw zakresie kszta³cenia studentów.

n 1grudnia 2000 r. rektor dokona³ otwarciaplenarnego zebrania Komitetu In¿ynierii L¹-dowej i Wodnej PAN, które odby³o siê w Auliim O. Matei Wydzia³u Budownictwa Poli-techniki Opolskiej.

n 4 XII wzi¹³ udzia³ w spotkaniu po�wiê-conym zagadnieniom 5. Programu Ramowe-go Badañ, Postêpu Technicznego i Prezen-tacji Unii Europejskiej nt. Miasto jutra idziedzictwo kulturowe.

n 6 grudnia rektor podpisa³ akt honoro-wego przyst¹pienia do Lo¿y Wspieraj¹cejBractwo Miecza w Opolu.

n W dniach 6-7 grudnia 2000 roku w Aka-demii Górniczo-Hutniczej w Krakowie od-by³a siê narada prorektorów ds. kszta³ceniapolskich uczelni technicznych.

W naradzie uczestniczy³ prof. GrzegorzGasiak � prorektor ds. studenckich. Wa¿-niejsze tematy konferencji:� Studia doktoranckie (efektywno�æ stu-

diów, stypendia, samorz¹d doktorantów,ubezpieczenia).

� Dyskusja nt. zasad okre�lania kosztówstudiów zaocznych.

� Program promocji zdrowia psychicznegow �rodowisku akademickim.

� Nowa matura 2002.� Matura 2002 w regionie krakowskim.

� Nowa matura � rekrutacja na studia odroku 2002.

n W tym samym dniu, na zaproszenie dy-rekcji Banku PEKAO S.A. uczestniczy³ w uro-czystym spotkaniu wigilijno-noworocznym.

n 13 XII przewodniczy³ posiedzeniu Sena-tu PO. Z okazji zbli¿aj¹cych siê �wi¹t Bo¿e-go Narodzenia oraz Nowego 2001 Roku za-prosi³ cz³onków Senatu, kierowników admi-nistracji i dziekanatów oraz innych pracow-ników Uczelni na spotkanie okoliczno�cio-we.

n 19 grudnia rektor wzi¹³ udzia³ w kolej-nym posiedzeniu Kolegium Rektorów Uczel-ni Wroc³awia i Opola, które odby³o siê, tymrazem w Wy¿szym Metropolitarnym Semi-narium Duchownym we Wroc³awiu.

Urszula Mazur, Ewa Przystajko

JM Rektor w rozmowie z dr Margit Haas, koordynatorem programu tematycznego � zakreszagadnieñ obejmuj¹cych �rodowisko naturalne i zrównowa¿ony rozwój, reprezentuj¹c¹Biurods. Badañ i Wspó³pracy Technicznej� BIT w Wiedniu. Na drugim planie: dr Maria Antosiewicz �koordynator PT4 � �rodowisko � Krajowy Punkt Kontaktowy, Instytut Podstawowych ProblemówTechniki PAN Warszawa

Spotkanie odby³o siê pod patronatem rektora, Piotra Wacha, otwarcie seminarium

8 Politechnika Opolska

Sprawy nauki

NAUKOWE STYPENDIA NATO

Po przyjêciu naszego kraju do NATO, uzyskali�my mo¿li-wo�æ uczestniczenia w Naukowym Programie StypendialnymNATO. Program ten umo¿liwia naukowcom z krajów cz³on-kowskich sojuszu prowadzenie badañ naukowych lub konty-nuowanie nauki w innych krajach cz³onkowskich lub partner-skich NATO. Ponadto pracownicy naukowi krajów partner-skich maj¹ mo¿liwo�æ prowadzenia badañ i pog³êbiania naukiw krajach cz³onkowskich m.in. równie¿ w Polsce.

Kryteria selekcji i warunki uzyskania stypendium s¹ ró¿new ró¿nych krajach, jednak wszystkie wnioski oceniane s¹ podwzglêdem naukowo - merytorycznym przez komisje z³o¿onez uznanych naukowców, ekspertów w danych dziedzinach.

Stypendy�ci na ogó³ sami wybieraj¹ przedmiot badañ lubstudiów. Natomiast wysoko�æ stypendium zwykle w zupe³no-�ci wystarcza na op³acenie kosztów podró¿y i utrzymania.

W Programie Stypendialnym NATO udzielane s¹ trzy ro-dzaje stypendiów:· Stypendia Podstawowe (Basic Fellowships)· Stypendia Zaawansowane (Advanced Fellowships)· Stypendia Wy¿sze (Senior Fellowships).

Stypendia Podstawowe przeznaczone s¹ dla osób posia-daj¹cych pierwszy stopieñ uniwersytecki, które chc¹ pog³ê-biæ wiedzê naukow¹ lub uzupe³niæ wykszta³cenie technicznepoprzez studia umo¿liwiaj¹ce zdobycie wy¿szego stopnia na-ukowego w jednym z krajów cz³onkowskich lub partnerskichNATO.

Stypendia Zaawansowane s¹ dla osób posiadaj¹cych sto-pieñ doktora (lub równowa¿ny) i takie do�wiadczenie nauko-we, które umo¿liwia prowadzenie samodzielnych badañ wkraju cz³onkowskim lub partnerskim NATO.

Stypendia Wy¿sze przeznaczone s¹ z kolei dla naukow-ców w celu prowadzenia wyk³adów lub badañ naukowych winstytutach naukowych w jednym z krajów cz³onkowskich lubpartnerskich.

Czas trwania danego stypendium zale¿y od jego rodzaju ikraju, który je oferuje. Stypendium Podstawowe z regu³y trwarok (chocia¿ w szczególnych wypadkach mo¿na je odnowiæ).Natomiast czas trwania Zaawansowanego waha siê w grani-cach od trzech do dwunastu miesiêcy, a Wy¿szego wynositrzy miesi¹ce.

W latach 2001�2002 kandydaci z nowo przyjêtych doNATO krajów czyli Polski, Czech i Wêgier mog¹ sk³adaæwnioski o stypendia na dwa sposoby:· do administratora we w³asnym kraju,· przez kontakt z pracownikiem naukowym z innego kraju

cz³onkowskiego, który umo¿liwi prowadzenie badañ.Obecnie w Polsce mo¿na ubiegaæ siê jedynie o Stypendia

Zaawansowane (Advanced Fellowships), sk³adaj¹c wniosek nakonkurs do Krajowej Administracji Programu Stypendialne-go NATO. Ka¿dego roku przeprowadzane s¹ dwa konkursy ostypendia, zamykane 15 kwietnia i 15 pa�dziernika. Zazna-czyæ jeszcze nale¿y, i¿ o Stypendia Advanced Fellowshipsmog¹ ubiegaæ siê kandydaci, którzy uzyskali stopieñ doktoranie wcze�niej ni¿ w ci¹gu ostatnich piêciu lat od daty z³o¿e-nia wniosku i nie przekroczyli 40 roku ¿ycia.

O pozosta³e dwa rodzaje stypendiów mo¿na staraæ siê po-przez administratora kraju oferuj¹cego dane stypendium lubprzez kontakt z pracownikiem naukowym tego kraju, któryumo¿liwi prowadzenie badañ.

W II konkursie w 2000 r. o naukowe stypendia NATO przy-znane zosta³y 22 stypendia dla Polaków oraz 8 dla kandyda-tów z krajów partnerskich na stypendia w Polsce. Wysoko�æstypendiów dla osób z Polski wynosi 1850 EURO miesiêcz-nie plus zwrot kosztów dojazdu, tak wiêc jest o co walczyæ.

Na uwagê zas³uguje fakt, i¿ jedno ze stypendiów otrzyma³pracownik naszej uczelni dr in¿. Tadeusz £agoda z KatedryMechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn Wydzia³u Mecha-nicznego. Na 6-miesiêczne stypendium pojedzie do Niemiec.Gratulujemy i ¿yczymy sukcesów.

Wiêcej informacji na temat stypendiów NATO znale�æmo¿na na stronach internetowych http://www.opi.org.pl.

Joanna WideraDzia³ Nauki i Wspó³pracy z Zagranic¹

� Na co liczy Politechnika Opolska podejmuj¹c siê or-ganizacji konferencji?

� Liczymy przede wszystkim na to, ¿e ca³o�æ uda siê iuczestnicy wyje¿d¿aj¹c z Opola zabior¹ jak najlepsze wra¿e-nia dotycz¹ce zarówno Uczelni jak i miasta. Konferencje �jak wspomnia³em � obywaj¹ siê cyklicznie, choæ nie wed³ug�ci�le kre�lonego grafiku, z którego wynika³aby kolejno�æuczelni organizuj¹cych obrady. Z odpowiednim wyprzedze-niem nale¿y zg³osiæ gotowo�æ przyjêcia rektorów i co parêlat po prostu wypada wzi¹æ na siebie trud przygotowania im-prezy. Nie robimy tego po raz pierwszy, mamy ju¿ pewne,do�wiadczenia. Tym razem przyjmuj¹c rektorów mamy nie-co inn¹ pozycjê. Wiem, ¿e czê�æ rektorów, w�ród nich rektorAGH, prof. Tadeusiewicz chcia³aby odwiedziæ te o�rodki, teuczelnie, które z tak¹ determinacj¹ zabiega³y o zmianê swo-jego statusu. Dla nas bêdzie to okazja do syntetycznej pre-zentacji Uczelni, jej potencja³u, mo¿liwo�ci tak¿e organiza-cyjnych. Prezentacja politechniki odbêdzie na tle regionu,który � jak s¹dzê -w kraju jest niewystarczaj¹co znany i do-ceniany. W publikowanych danych statystycznych Opolszczy-zna nie wypada zbyt dobrze, a cyfry nie oddaj¹ ca³o�ci obra-zu. Wizyta rektorów z ca³ego kraju, z ró¿nych regionów dajedoskona³¹ mo¿liwo�æ do pokazania naszych niew¹tpliwychzalet, których w liczbach nie da siê wyraziæ. To s¹ te profity,na które liczyæ mo¿e gospodarz konferencji o takim zasiêgu itakiej randze. Promocja uczelni, miasta, regionu, czy to ma³o?

� Dziêkujê za rozmowê.

Ci¹g dalszy ze strony 4

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 9

Z ¿ycia Uczelni

KRPUT � informacje ogólneKonferencja Rektorów Polskich

Uczelni Technicznych (KRPUT) dzia³aod 1989 roku. Konferencja pierwotniedzia³a³a pod nazw¹ Autonomiczna Kon-ferencja Rektorów Wy¿szych Szkó³Technicznych, a od 1996 roku � podaktualnie u¿ywan¹ nazw¹. Przewodni-cz¹cymi KRPUT byli kolejno:Prof. dr hab. in¿. Edmund Wittbrodt(rektor Politechniki Gdañskiej)Prof. dr hab. in¿. Miros³aw Handke(rektor AGH)Prof. dr hab. in¿. Jerzy Wo�nicki (rek-tor Politechniki Warszawskiej)Prof. dr hab. in¿. Ryszard Tadeusie-wicz (rektor AGH).

Konferencja dzia³a jako dobrowolnestowarzyszenie rektorów reprezentuj¹-cych polskie w pe³ni akademickie uczel-nie techniczne. Za w pe³ni akademickieuczelnie techniczne uwa¿a siê uczelnieposiadaj¹ce przynajmniej na jednymwydziale uprawnienia do nadawaniastopnia naukowego doktora w zakresienauk technicznych lub uprawnienia rów-norzêdne.

W chwili obecnej Konferencjê two-rzy obecnie 21 uczelni technicznych.S¹ to:Akademia Górniczo-HutniczaPolitechnika Bia³ostockaPolitechnika CzêstochowskaPolitechnika GdañskaPolitechnika LubelskaPolitechnika £ódzkaPolitechnika PoznañskaPolitechnika RzeszowskaPolitechnika SzczeciñskaPolitechnika �l¹skaPolitechnika �wiêtokrzyskaPolitechnika WarszawskaPolitechnika Wroc³awskaPolitechnika KoszaliñskaPolitechnika KrakowskaPolitechnika OpolskaPolitechnika RadomskaPolitechnika ZielonogórskaWy¿sza Szko³a Morska w GdyniWy¿sza Szko³a Morska w SzczecinieAkademia Techniczno-Rolnicza w Byd-goszczyWojskowa Akademia TechnicznaAkademia Marynarki WojennejUniwersytet Warmiñsko-Mazurski

Wobec wystêpowania kierunkówtechnicznych w Uniwersytecie Warmiñ-sko-Mazurskim, Wojskowej AkademiiTechnicznej oraz Akademii MarynarkiWojennej, rektorzy tych uczelni ka¿do-razowo bior¹ udzia³ w obradach Konfe-rencji, mimo i¿ uczelnie przez nich re-prezentowane aktualnie do KRPUT for-malnie nie nale¿¹ (nale¿a³y jednak przedreorganizacj¹).

KRPUT jako jedna z konferencjiokre�lonego typu szkó³ wy¿szych jestcz³onkiem Konferencji Rektorów Aka-demickich Szkó³ Polskich (KRASP), aprzewodnicz¹cy KRPUT wchodzi wsk³ad prezydium KRASP.

Celem KRPUT jest m.in.:- Koordynowanie dzia³añ i poszukiwa-

nie form efektywnej wspó³pracy sto-warzyszonych uczelni technicznych wzakresie prowadzonej przez nie dzia-³alno�ci dydaktycznej, naukowo � ba-dawczej i organizacyjnej.

- Wystêpowanie w sprawach dotycz¹-cych �rodowiska uczelni technicznychwobec organów w³adzy pañstwowej �wykonawczej (zw³aszcza MEN iKBN) i ustawodawczej (Sejm i SenatRP).

- Wypracowywanie i przedstawianie na¿yczenie lub z w³asnej inicjatywy roz-maitych opinii, dezyderatów i rezolu-cji, kierowanych do organów w³adzywszystkich szczebli.

- Reprezentowanie �rodowiska uczelnitechnicznych w KRASP.

- Podejmowanie dzia³añ prowadz¹cychdo stworzenia efektywnego zintegro-wanego systemu edukacji narodowej idzia³anie na rzecz rozwoju szkolnic-twa wy¿szego, w tym zw³aszcza tech-nicznego.

- Inspirowanie, wspieranie i organiza-cyjne zabezpieczanie inicjatyw uczel-ni w dziedzinie akredytacji, kontroli izapewniania odpowiedniej jako�ci na-uczania.

- Prowadzenie dialogu i wspó³pracy zpodmiotami reprezentuj¹cymi innesk³adniki systemu edukacji narodowej(w tym zw³aszcza z wy¿szymi szko-³ami zawodowymi, ale tak¿e ze szko-³ami �rednimi i podstawowymi) wcelu zapewnienia ca³o�ciowej, spójneji dro¿nej struktury kszta³cenia tech-nicznego.

- Zmierzanie do systemu organizacyj-nego i finansowego, umo¿liwiaj¹ce-go swobodn¹ wymianê studentów ipracowników uczelni technicznychpomiêdzy poszczególnymi szko³amiw Polsce i za granic¹.

- Poszukiwanie i wdra¿anie nowych me-tod i form kszta³cenia, ze szczególnymuwzglêdnieniem nauczania na odle-g³o�æ- oraz zadañ wynikaj¹cych zkonieczno�ci kszta³cenia ustawicznego.

- Umacnianie istniej¹cych i tworzenienowych form wspó³pracy naukowejpomiêdzy zespo³ami badawczymi wró¿nych szko³ach technicznych w kra-ju i za granic¹.

- Wykrywanie, definiowanie i wskazy-wanie najwa¿niejszych celów w za-kresie dydaktyki i badañ naukowych,wynikaj¹cych z potrzeb kraju i spo³e-czeñstwa oraz nawi¹zuj¹cych do mi-sji wy¿szych uczelni technicznych.

Jaros³aw Bu³ka sekretarz

Nagroda dla elektrowniElektrownia Opole S.A. w Brzeziu w

konkursie Lider Polskiej Ekologii otrzy-ma³a nagrodê przyznan¹ przez Ministra�rodowiska i tytu³ Lider Polskiej Ekolo-gii 2000 za System ochrony �rodowiskaw procesie wytwarzania energii elek-trycznej i ciep³a.

W pi�mie od prezesa elektrowni Jó-zefa Pêkali adresowanym do rektora Pio-tra Wacha czytamy m.in.

... Pamiêtamy równie¿ jak wiele za-wdziêczamy ludziom nauki. Ich wiedza iosi¹gniêcia badawcze, z których mogli-�my korzystaæ, umo¿liwi³y nam wdro¿e-nie do praktyki najnowszych rozwi¹zañtechnicznych i organizacyjnych oraz po-zwoli³y na wypracowanie efektywnejstrategii funkcjonowania w otoczeniuspo³ecznym. Autorytet wspó³pracuj¹cychz nami luminarzy nauki polskiej niejed-nokrotnie wspiera³ nas w trudnych sta-raniach o jako�æ koñcowego efektu.Mamy zaszczyt zaliczyæ do tego gronatak¿e Pana profesora.

Proszê wiêc przyj¹æ serdeczne po-dziêkowania za osobisty wk³ad w tenzbiorowy sukces, jakim jest przyznanieElektrowni Opole tytu³u Lider PolskiejEkologii 2000. (...)

Z wyrazami szacunku

Józef Szweda, Józef Pêkala

10 Politechnika Opolska

Z ¿ycia Uczelni

Skrypty

Laboratorium maszyn elektrycznych(pod kier. HICKIEWICZA J.),Skrypt 225 cz. I, wyd. II poprawio-ne, s.172,

£UKANISZYN Marian, Zbiór zadañ zmaszyn elektrycznych dla studentówstudiów zaocznych, Skrypt 226 wyd.II poprawione, s .97,

JASZCZYK Bogusz, £UKANISZYNMarian, PRZYTULSKI Andrzej,Zbiór zadañ z teorii pola elektroma-gnetycznego, Skrypt 227 wyd. II po-prawione, s. 185,

OLEJNIK Artur, SKOCZYLAS Da-riusz, SZMOLKE Norbert,ULBRICH Roman, ZAMOROW-SKA-BIERNACIK Stefania. Labora-torium termodynamiki i metrologii win¿ynierii �rodowiska. Czê�æ I. Termo-dynamika, Skrypt 224 s. 164,

KRÓL Anna, OLEJNIK Artur, SKO-CZYLAS Dariusz, SZMOLKE NOR-BERT, ULBRICH Roman, Skrypt228 Laboratorium termodynamiki imetrologii w in¿ynierii �rodowiska cz.II, s. 124,

SZCZEGIELNIAK Barbara, SZCZE-GIELNIAK Jan, Skrypt 229, Leki wfizjoterapii, s.70

HAPANOWICZ Jerzy, Skrypt 230,Operacje mechaniczne w in¿ynieriiprocesowej, s. 126,

HAPANOWICZ Jerzy, Skrypt 231 Ope-racje cieplno-dyfuzyjne w in¿ynieriiprocesowej, s. 152,

MIZERA Jan, DENKIEWICZ Jerzy,BRUDKIEWICZ Urszula, S£O-DZIÑSKA Halina, MATUSZEK-CHMUROWSKA Aneta, Skrypt 232,Æwiczenia laboratoryjne z materia³ówbudowlanych i technologii betonu,wyd. II poprawione s. 279,

CHMIELEWSKI Tadeusz, GÓRSKIPiotr, KALETA Barbara, Zbiór zadañz mechaniki budowli � Metoda prze-mieszczeñ i metoda elementów skoñ-czonych, Skrypt 233, s. 244,

pod red. ROJEK Ryszard, Zastosowaniesztucznych sieci neuronowych i logikirozmytej w automatyce � æwiczenialaboratoryjne z wykorzystaniem pro-gramu MATLAB/SIMULINK, Skrypt234, s. 134

Druk w 2001 roku

FILIPCZAK G., HAPANOWICZ J.,MODRZEJEWSKA E., PENDYKB., TRONIEWSKI L., WITCZAK S.Tablice do obliczeñ procesowych wyd.IV poprawione i uzupe³nione - wopracowaniu

ABRAMEK W. Przyk³ady obliczeñ ele-mentów ¿elbetowych wed³ug normyPN-B-032264:1999 cz. I P³yty i bel-ki (gotowe do druku w 2001 r.)

Studia i Monografie

BOCZAR Tomasz, SiM z. 114 Widmaemisji akustycznej generowanej przezwy³adowania niezupe³ne w izolacjiolejowej, s. 153.

KASZOWSKA Barbara, SiM z. 115,Planowanie rozwoju elektroenerge-tycznej sieci przesy³owej w warunkachurynkowienia elektroenergetyki, s.187.

ZUBRZYCKI Igor Zbigniew, SiM z.116, The Structure of AdipokineticPeptides- Quantum Mechanics, NMRand Molecular Mechanics Approach,s. 115.

OPARA Józef. Józef Feliks Babiñski(1857�1932), s. 45.

KOTOWSKI W³odzimierz. Gospodarkaodpadami oraz rekultywacja ha³d ko-palnianych, s. 164.

GRACZYÑSKA Ewa, SiM z. 118, Uni-versal algebra via tree operads, s.133.

ULBRICH Roman, SiM z. 119, Proble-my drgañ pêku rur indukowanychprzep³ywem mieszaniny dwufazowej,s.  69.

ULBRICH Roman, SiM z. 122, Alter-natywne �ród³a energii, s. 199.

STANIS£AWSKI W³odzimierz, Mode-lowanie i symulacja komputerowa�(w opracowaniu)

JAKUBOWSKA-BIDZIÑSKA Barbara,�l¹sk Opolski w latach 1945-1948.Polityczna strategia budowybloku demokratycznego (w druku), s.249.

SZEPELAWY Micha³, Przemiany koor-dynacyjnej sprawno�ci motorycznej po-pulacji dzieci i m³odzie¿y w dekadzie1985�1995 SiM (w opracowaniu).

£AGODA Tadeusz SiM z.121, Energe-tyczne modele oceny trwa³o�ci zmê-czeniowej materia³ów konstrukcyj-

REALIZACJA PLANU WYDAWNICZEGO W ROKU 2000

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 11

Z ¿ycia Uczelninych w warunkach jednoosiowych iwieloosiowych, s. 148.

KUBIK Jan, Przep³ywy wilgoci w mate-ria³ach budowlanych, s. 206.

Zeszyty Naukowe

VII Forum Energetyków �Pod Szyndziel-ni¹�, GRE 2000, ZN 255, Elektrykaz.49, s. 475.

IX Konferencja Naukowo-Techniczna�Budowa i eksploatacja maszyn prze-mys³u spo¿ywczego�, ZN 254, Me-chanika, z.60, s. 410.

IX Konferencja Naukowo-Techniczna�Budowa i eksploatacja maszyn prze-mys³u spo¿ywczego ZN 256, Mecha-nika , z.61, s. 354.

ZN 257, Mechanika, z. 62, Prace Ka-tedry Mechaniki i Podstaw Konstruk-cji Maszyn, s 105.

ZN 258, Wychowanie Fizyczne i Fizjo-terapia, z. 2, s. 108.

ZN � 259 Matematyka z. 16, s. 180.Aktualne problemy rolniczej technologii,

budownictwa i bezpieczeñstwa po¿a-rowego, ZN � 260 Budownictwo z. 44(konferencja Turawa 2000) s. 472.

ZN � 261 Elektryka z. 50.Obrót w³asno�ci¹ intelektualn¹ w gospo-

darce rynkowej, ZN � 262 W³asno�æIntelektualna z. 2 (konferencja)s. 115.

Metody oceny struktury oraz w³asno�cimateria³ów i wyrobów, ZN � 263Mechanika z. 63 XV Miêdzynarodo-we Sympozjum Brno), s. 280.

ZN 264 Mechanika z. 65 (w przygoto-waniu)

ZN 267 Wychowanie Fizyczne i Fizjo-terapia, z. 3 (w druku).

Druk w 2001 roku

Problemy rozwoju maszyn roboczych,Sympozjum � Zakopane ZN � 265Mechanika z. 64�s. 485, (konferen-cja w styczniu 2001 r.)

ZN -Nauki Spo³eczne � w recenzji

W rozbiciu na jednostkiorganizacyjneWydzia³ Budownictwa

ZN � 260 Budownictwo z. 44 (konfe-rencja Turawa 2000), obj. 31,4 ark.,nak³. 150 egz.

CHMIELEWSKI Tadeusz, GÓRSKIPiotr, KALETA Barbara, Skrypt 233

Zbiór zadañ z mechaniki budowli �Metoda przemieszczeñ i metoda ele-mentów skoñczonych , obj. 16,0 ark.,nak³. 200 egz.

KUBIK Jan, Przep³ywy wilgoci w ma-teria³ach budowlanych, obj. 13,5 ark.(praca finansowana przez KBN),nak³. 300 egz.

MIZERA Jan, DENKIEWICZ Jerzy,BRUDKIEWICZ Urszula, S£O-DZIÑSKA Halina, MATUSZEK-CHMUROWSKA Aneta, Skrypt 232,Æwiczenia laboratoryjne z materia³ówbudowlanych i technologii betonu,wyd. II poprawione, obj. 18,6 ark.,nak³. 350 egz.

ABRAMEK W. Przyk³ady obliczeñ ele-mentów ¿elbetowych wed³ug normyPN-B-032264:1999 cz. I P³yty i bel-ki (druk w 2001 r.).

Wydzia³ Elektrotechnikii Automatyki

Laboratorium maszyn elektrycznych(pod kier. HICKIEWICZA J.),Skrypt 225 cz. I, wyd. II poprawio-ne, obj. 11,4 ark., nak³. 500 egz.

£UKANISZYN Marian, Zbiór zadañ zmaszyn elektrycznych dla studentówstudiów zaocznych, Skrypt 226 wyd.II poprawione, obj. 6,7 ark., nak³.350 egz.

JASZCZYK Bogusz, £UKANISZYNMarian, PRZYTULSKI Andrzej,Zbiór zadañ z teorii pola elektroma-gnetycznego, Skrypt 227 wyd. II po-prawione, obj. 12,3 ark., nak³. 350egz.

BOCZAR Tomasz, Widma emisji aku-stycznej generowanej przez wy³adowa-nia niezupe³ne w izolacji olejowej, mo-nografia, obj. 10,2 ark., nak³. 200 egz.

KASZOWSKA Barbara, Planowanierozwoju elektroenergetycznej sieciprzesy³owej w warunkach urynkowie-nia elektroenergetyki, monografia,obj. 13,3 ark., nak³. 200 egz.

VII Forum Energetyków �Pod Szyndziel-ni¹�, GRE 2000, ZN 255, Elektrykaz. 49, obj. 32,6 ark., nak³. 400 egz.

pod red. ROJEK Ryszard, Zastosowaniesztucznych sieci neuronowych,Skrypt, obj. 8,9 ark., nak³. 350 egz.

STANIS£AWSKI W³odzimierz, Mode-lowanie i symulacje komputerowe,monografia, obj. 15,3 ark., nak³.200 egz.

ZN 261 Elektryka z. 50, nak³. 150 egz.

12 Politechnika Opolska

Z ¿ycia Uczelni

Wydzia³ Mechaniczny

OLEJNIK Artur, SKOCZYLAS Da-riusz, SZMOLKE Norbert,ULBRICH Roman, ZAMOROW-SKA-BIERNACIK Stefania. Labora-torium termodynamiki i metrologii win¿ynierii �rodowiska. Czê�æ I. Termo-dynamika Skrypt 224 , obj. 8,2 ark.,nak³. 350 egz.

HAPANOWICZ Jerzy, Skrypt 230,Operacje mechaniczne w in¿ynieriiprocesowej, obj. 8,4 ark., nak³. 385egz.

HAPANOWICZ Jerzy, Skrypt 231 Ope-racje cieplno-dyfuzyjne w in¿ynieriiprocesowej, obj. 10,1 ark., nak³. 385egz.

KOTOWSKI W³odzimierz, Gospodarkaodpadami oraz rekultywacja ha³d ko-palnianych, obj. 10,6 ark., nak³. 250egz.

KRÓL Anna, OLEJNIK Artur, SKO-CZYLAS Dariusz, SZMOLKE Nor-bert, ULBRICH Roman, Skrypt 228Laboratorium termodynamiki i metro-logii w in¿ynierii �rodowiska cz. II, ,obj. 11,0 ark., nak³. 350 egz.

ULBRICH Roman, SiM z. 119, Proble-my drgañ pêku rur indukowanychprzep³ywem mieszaniny dwufazowej,obj. 5,0 ark., nak³. 300 egz.

ULBRICH Roman, SiM z. 122, �Alter-natywne �ród³a energii, obj. 12,6ark., nak³. 300 egz.

IX Konferencja Naukowo-Techniczna�Budowa i eksploatacja maszyn prze-mys³u spo¿ywczego�, ZN 254, Me-chanika, z. 60, obj. 25,5 ark., nak³.150 egz.

ZN 256 Mechanika z. 61,, obj. 23 ark.,nak³. 150 egz.

ZN 257, Mechanika, z. 62, Prace Ka-tedry Mechaniki i Podstaw Konstruk-cji Maszyn, obj. 7,0 ark., nak³. 150egz.

Metody oceny struktury oraz w³asno�cimateria³ów i wyrobów, ZN � 263Mechanika z. 63 XV Miêdzynarodo-we Sympozjum Brno) , obj. 18 ark.,nak³. 150 egz.

ZN 264 Mechanika z. 65, Prace Kate-dry In¿ynierii Procesowej - w przy-gotowaniu.

FILIPCZAK G., HAPANOWICZ J.,MODRZEJEWSKA E., PENDYKB., TRONIEWSKI L., WITCZAK S.Tablice do obliczeñ procesowych wyd.IV poprawione i uzupe³nione w opra-cowaniu (skrypt).

£AGODA Tadeusz, Energetyczne mode-le oceny trwa³o�ci zmêczeniowej ma-teria³ów konstrukcyjnych w warun-kach jednoosiowych i wieloosiowych(monografia), obj. 9,8 ark., nak³. 150egz.

Problemy rozwoju maszyn roboczych,Sympozjum � Zakopane ZN 265 Me-chanika z. 64� (druk w 2001 r.), obj.32,3 ark., nak³. 210 egz.

Wydzia³ Wychowania Fizycznegoi Fizjoterapii

ZUBRZYCKI Igor Zbigniew. TheStructure of Adipokinetic Peptides-Quantum Mechanics, NMR and Mo-lecular Mechanics Approach mono-grafia., obj. 8,0 ark., nak³. 150 egz.

SZCZEGIELNIAK Barbara, SZCZE-GIELNIAK Jan, Skrypt 229, Leki wfizjoterapii, nak³. 500 egz.

OPARA Józef. Józef Feliks Babiñski(1857-1932), obj. 3,0 ark., nak³. 300egz.

ZN 258, Wychowanie Fizyczne i Fizjo-terapia, z. 2, obj. 7,5 ark., nak³. 150egz.

SZEPELAWY Micha³, Przemiany koor-dynacyjnej sprawno�ci motorycznejpopulacji dzieci i m³odzie¿y w deka-dzie 1985�1995 SiM.

ZN 267 Wychowanie Fizyczne i Fizjo-terapia, z. 3, nak³. 150 egz.

Wydzia³ Zarz¹dzania i In¿ynieriiProdukcji

JAKUBOWSKA-BIDZIÑSKA Barbara,�l¹sk Opolski w latach 1945�1948.Polityczna strategia bloku demokra-tycznego, obj. 28 ark., nak³. 200 egz.

ZN Nauki Spo³eczne do recenzji.

Instytut Matematyki Fizyki i Chemii

ZN � 259 Matematyka z. 16, obj. 11,2ark., nak³. 150 egz.

GRACZYÑSKA Ewa, SiM z. 118 Uni-versal algebra via tree operads, obj.8,8 ark., nak³. 300 egz.

Seria � W³asno�æ Intelektualna

ZN 262 W³asno�æ Intelektualna z. 2 kon-ferencja, obj. 7,6 ark., nak³. 300 egz.

Inne

Informator dla kandydatów na studia 2000/2001, obj. 2,0 ark., nak³. 5000 egz.

Sk³ad osobowy, Politechnika Opolska,obj. 5,4 ark., nak³. 200 egz.

Jako�æ kszta³cenia w szkolnictwie wy-¿szym. Podrêcznik metod zapewnianiajako�ci. (t³um. Szymon Wach), obj.6,8 ark., nak³. 200 egz.

Raport z badañ naukowych wykonanychw ramach prac w³asnych i statutowychw roku 1999, obj. 6,8 ark., nak³. 200egz.

LATAWIEC Krzysztof, Automatyka �stan obecny i perspektywy rozwoju.Wyk³ad inauguracyjny, obj. 1,0 ark.,nak³. 300 egz.

Regulamin studiów w PolitechniceOpolskiej, obj. 1 ark., nak³. 500 egz.

Katalog wydawnictw Politechniki Opol-skiej 2000, obj. 1 ark., nak³. 300 egz.

Politechnika Opolska informator dlaprzemys³u, obj. 1,5 ark., nak³. 5000egz.

ERASMUS informator, obj. 0,8 ark.,nak³. 200 egz.

ZUBA Krzysztof, Komitety Obywatel-skie na �l¹sku Opolskim (1989�1991), obj. 13,8 ark., nak³. 300 egz.

Ponadto w Dziale Wydawnictw i Pro-mocji wydawany jest biuletyn informa-cyjny Wiadomo�ci Uczelniane (mie-siêcznik), a tak¿e ró¿nego rodzaju dru-ki u¿ytkowe jak np.: druki przyjêæ nastudia, rewersy biblioteczne, kartymieszkañca, zaproszenia, teczki firmo-we, informator-sk³adanka (w piêciu jê-zykach), zak³adki, kartki �wi¹teczne itp.

Oprac. K. Duda

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 13

Z ¿ycia Uczelni

Odpowiadaj¹c na liczne pytania pracowników kierowane do Dzia³u

Kadr i Spraw Socjalnych dotycz¹ce spo-sobu wykorzystania Zak³adowego Fundu-szu �wiadczeñ Socjalnych postanowili�myszerzej na�wietliæ zagadnienie publikuj¹cw kolejnych numerach WU obowi¹zuj¹-ce akty prawne jak i szczegó³owe infor-macje dotycz¹ce przeznaczenia �rodkówzgromadzonych na zak³adowym fundu-szu. Zaczynamy nasz cykl od podaniaujednoliconego tekstu ustaw reguluj¹cychdzia³alno�æ socjaln¹ w PO.

Ustawa z dnia 4 marca 1994 r.o za-k³adowym funduszu �wiadczeñ socjal-nych (DzU 1996, nr 70, poz. 335, nr118, poz. 561, nr 139, poz. 647 i nr 147,poz. 686, z 1997r. nr 82, poz. 518 i nr121, poz. 770 oraz z 1998 r. nr 75, poz.486 i nr 113 poz.717)

Rozdzia³ 1Przepisy ogólne

Art. 1.1. Ustawa okre�la zasady two-rzenia przez pracodawców zak³adowegofunduszu �wiadczeñ socjalnych, zwane-go dalej �Funduszem�, i zasady gospo-darowania �rodkami tego Funduszu,przeznaczonego na finansowania dzia³al-no�ci socjalnej organizowanej na rzeczosób uprawnionych do korzystania zFunduszu oraz na dofinansowanie zak³a-dowych obiektów socjalnych.

Rozdzia³ 2Tworzenie Funduszu

Art. 3.1 Fundusz tworz¹ pracodaw-cy zatrudniaj¹cy powy¿ej dwudziestupracowników w przeliczeniu na pe³neetaty.

Art. 7.1. �rodki Funduszu zwiêkszasiê o:- wp³ywy z op³at pobieranych od osób

i jednostek organizacyjnych - korzy-staj¹cych z dzia³alno�ci socjalnej, októrej mowa w art.2 pkt 1,

- darowizny oraz zapisy osób fizycz-nych i prawnych,

- odsetki od �rodków Funduszu,- wp³ywy z oprocentowania po¿yczek

udzielonych na cele mieszkaniowe,- inne �rodki okre�lone w odrêbnych

przepisachArt. 8.1. Przyznawanie ulgowych

us³ug i �wiadczeñ oraz wysoko�æ dop³atz Funduszu uzale¿nia siê od sytuacji¿yciowej, rodzinnej i materialnej osobyuprawnionej do korzystania z Funduszu.

2. Zasady przeznaczania �rodkówFunduszu na poszczególne cele i rodza-je dzia³alno�ci socjalnej oraz zasady iwarunki korzystania z us³ug i �wiadczeñfinansowych z Funduszu ustala, zuwzglêdnieniem ust. 1, pracodawca wregulaminie uzgodnionym z zak³adowy-mi organizacjami zwi¹zkowymi. Je¿eliw sprawie regulaminu organizacjezwi¹zkowe nie przedstawi¹ wspólnieuzgodnionego stanowiska w terminie 30dni, regulamin wprowadza pracodawca.Pracodawca, którego pracownicy nie s¹zrzeszeni w zwi¹zku zawodowym, regu-lamin uzgadnia odpowiednio z pracow-nikiem wybranym przez za³ogê do re-prezentowania jej interesów.

3. Zwi¹zkom zawodowym przys³ugu-je prawo wyst¹pienia do s¹du pracy zroszczeniem o zwrot Funduszowi �rod-ków wydatkowanych niezgodnie z prze-pisami ustawy lub o przekazanie nale¿-nych �rodków na Fundusz.

Art. 10. �rodkami Funduszu admi-nistruje pracodawca.

Art. 11. �rodki Funduszu nie wyko-rzystane w danym roku kalendarzowymprzechodz¹ na rok nastêpny.

Art. 12a.1 Kto bêd¹c pracodawc¹lub bêd¹c odpowiedzialnym, w imieniupracodawcy, za wykonywanie przepisówustawy, nie wykonuje przepisów ustawyalbo podejmuje dzia³ania niezgodne zprzepisami ustawy, podlega karzegrzywny.

Ustawa z dnia 12 wrze�nia 1990 r. oszkolnictwie wy¿szym (DzU, nr 65,poz. 385; zmiany: DzU 1992 r. nr 54,poz. 254, nr 63, poz. 314; z 1994 r. nr1, poz. 3, nr 43, poz. 163, nr 105, poz.509, nr 121, poz. 591; z 1996 r. nr 5,poz. 34, Nr 24, poz. 110; z 1997 r. nr96, poz. 590, nr 104, poz. 661, nr 121,poz. 770; z 1998 r. nr 50, poz. 310)

Rozdzia³ 6Przepisy wspólnedla pracowników uczelni

Art. 122.1. Dla pracowników uczel-ni tworzy siê zak³adowy fundusz �wiad-czeñ socjalnych w wysoko�ci 8% pla-nowanych rocznych �rodków przezna-czonych na wynagrodzenia osobowe.

2. Dla by³ych pracowników uczelnibêd¹cych emerytami lub rencistami two-rzy siê zak³adowy fundusz �wiadczeñsocjalnych w wysoko�ci 5% pobieranychprzez nich emerytur i rent

Anna Boczar, kierownik DKiSS

Spotkanie wG³ucho³azach

11 grudnia 2000 roku odby³o siê wSzpitalu Specjalistycznym MSWiA wG³ucho³azach spotkanie dotycz¹cewspó³pracy naukowo � dydaktycznejpomiêdzy Wydzia³em Wychowania Fi-zycznego i Fizjoterapii PolitechnikiOpolskiej a Fakult¹ Telesnej KulturyUniwersytetu w O³omuñcu. W spotka-niu uczestniczy³ prorektor ds. nauki POprof. Jerzy Skubis.

Gospodarzem spotkania by³ dr n.med. Mieczys³aw Walkiewicz dyrektorSzpitala Specjalistycznego MSWiA wG³ucho³azach, szpitala �ci�le wspó³pra-cuj¹cego z Wydzia³em Wychowania Fi-zycznego i Fizjoterapii PO.

Stronê czesk¹ reprezentowali przed-stawiciele Fakulty Telesnej prof. Fran-tisìk Vaverka dziekan, prof. OldichOstadal, doc. Jaros³aw Opavsky orazprzedstawiciele Szpitala KlinicznegoWydzia³u Medycznego Uniwersytetu wO³omuñcu. W spotkaniu uczestniczylidziekan Wydzia³u Wychowania Fizycz-nego i Fizjoterapii PO dr Józef Wojnar,wszyscy prodziekani Wydzia³u Wycho-wania Fizycznego i Fizjoterapii oraz ka-dra kierownicza Szpitala Specjalistycz-nego MSWiA z zastêpc¹ dyrektora ds.ekonomicznych mgr. Wilhelmem Zie-lonk¹, zastêpc¹ dyrektora ds. lecznic-twa lek. med. Wand¹ Zalewsk¹ orazwszystkimi ordynatorami.

Na spotkaniu omawiano mo¿liwo�ci�cis³ej wspó³pracy PO i Uniwersytetu wO³omuñcu, opartej na wymianie pra-cowników naukowych, wspólnych bada-niach naukowych dotycz¹cych szerokopojêtej rehabilitacji, mo¿liwo�ci wspól-nych publikacji.

Ustalono mo¿liwo�æ wymiany stu-dentów fizjoterapii oraz sta¿u nauko-wych absolwentów fizjoterapii, któreodbywa³yby siê w klinikach Wydzia³uMedycznego w O³omuñcu oraz w Szpi-talu Specjalistycznym MSWiA w G³u-cho³azach.

Ustalono tak¿e termin zorganizowa-nia wspólnej konferencji naukowej wG³ucho³azach, która umo¿liwi³aby za-wi¹zanie �cis³ej regionalnej wspó³pracypolsko-czeskiej.

J. Szczegielniak

14 Politechnika Opolska

Wie�ci z wydzia³ów

Wydzia³ Budownictwa3 pa�dziernika 2000 r. w Bratys³awie odby³o siê III s³owacko-

czesko-polskie sympozjum pt. Mechanika nieliniowa, zorgani-zowane przez Katedrê Mechaniki Budowli S³owackiego Uniwer-sytetu Technicznego i Komisjê In¿ynierii Budowlanej przy o/PANw Katowicach. Przewodnicz¹cym Komitetu Naukowego sympo-zjum by³ prof. Jan Kubik z Opola, za� organizacyjnego prof.Jozef Sumec z STU Bratys³awa. Referaty konferencji by³y dedy-kowane prof. J.Kaiserowi � d³ugoletniemu kierownikowi Kate-dry Mechaniki Budowli Politechniki w Bratys³awie, który ob-chodzi³ 70-lecie urodzin. Otwarcie sympozjum, chocia¿ kame-ralne, mia³o podnios³y charakter, a to za spraw¹ Orkiestry Ka-meralnej STU, która utworami Bacha, Mozarta i Schubertau�wietni³a uroczysto�æ. Generalny referat: �Formu³owanie nieli-niowych równañ konstytutywnych ¿elbetu z rysami wraz z obli-czaniem naprê¿eñ wewnêtrznych wywo³anych deformacjamipocz¹tkowymi za pomoc¹ zmodyfikowanego, przestrzennego wa-riantu MES� wyg³osi³ prof. in¿. Jaroslav Kaiser, DrSc, obcho-dz¹cy 70-lecie urodzin.

W sympozjum licznie uczestniczyli pracownicy Wydzia³u Bu-downictwa Politechniki Opolskiej � profesorowie StefaniaGrzeszczyk, Jan Kubik, Jerzy Wyrwa³, doktorowie VolodymyrBoychuk, Wies³aw Grzeszczyk, Oleksii Onyshko oraz mgrZbigniew Perkowski, którzy wyg³osili nastêpuj¹ce referaty:

S. Grzeszczyk: Composite materials of low permeability pre-pared on the basis of fly ash.

J. Kubik: Static of the nonlinear bar systems.J. Wyrwa³: Adomian´s approach to coupled non-linear diffe-

rential equations.J. Kubik, Z. Perkowski: Description of damage evolution in

concreteA. Haczkiewicz, V. Boychuk, T. Boyczuk: Thermomechani-

cal behaviour of electroconductive layer structures under the in-fluence of electromagnetic impulse.

W. Grzeszczyk: Non-stationary heat transfer in building par-titions with regard to radiation.

O. Onyshko: Fibre concrete failure model under simultaneoustension and compression.

W sesji plakatowej zosta³ tak¿e przedstawiony referat dr Ja-dwigi �wirskiej Canonical equations of finite element methodfor body with thermal and diffusional distortions. Obrady sesji:Zaklady Mechaniky prowadzi³ prof. Jan Kubik wspólnie z Prof.Szejnoch¹ z CzTU Praha.

Nale¿y odnotowaæ, ¿e gospodarzom uda³o siê stworzyæ na tymspotkaniu wyj¹tkow¹ atmosferê umo¿liwiaj¹c¹ nawi¹zanie kon-taktów naukowych miêdzy nauczycielami akademickimi z Czech,S³owacji i Polski.

Na sympozjum wyg³oszono 60 referatów, w tym 17 referatówz Polski przez pracowników Politechnik �l¹skiej, Opolskiej, Rze-szowskiej, �wiêtokrzyskiej i Czêstochowskiej.

Natomiast 4. 10. w Pa³acu w Koczovcach nad Vahem w DomuPracy Twórczej STU Bratys³awa odby³o siê pod przewodnictwemprof. Kubika doroczne posiedzenie Komisji In¿ynierii Budowla-nej o/PAN w Katowicach, w sk³ad której wchodz¹ równie¿ pro-fesorowie z in¿ynierii budowlanej z Czech, Niemiec i S³owacji.Na spotkaniu tym dyskutowano nad referatami prof. prof. J. Sum-ca, J.Kubika i A. Zybury dotycz¹cymi najnowszych trendów win¿ynierii budowlanej. Natomiast w czê�ci po�wiêconej dydak-

tyce porównywano programy nauczania na wydz. Budownictwaw Czechach, Polsce i S³owacji. Du¿e zainteresowanie wywo³a³owyst¹pienie dziekana wydz. budownictwa Prof. Majewskiego zGliwic. Warto zauwa¿yæ, i¿ w wyniku rotacji organizatoramiprzysz³orocznego spotkania Komisji bêdzie nasza Uczelnia.

J. Czabak

Wydzia³ Elektrotechnikii AutomatykiWrêczenie dyplomów ukoñczenia studiów

W dniu 18 grudnia 2000 r. odby³o siê uroczyste wrêczeniedyplomów ukoñczenia studiów wy¿szych absolwentom WEiA.Ze wzglêdu na imponuj¹c¹ liczbê absolwentów w roku akade-mickim 1999/2000 uroczysto�æ odby³a siê w auli PO przy ul.Katowickiej. Swoj¹ obecno�ci¹ imprezê u�wietnili JM Rektorprof. Piotr Wach, prorektor ds. nauki prof. Jerzy Skubis, dzie-kan Wydzia³u Zarz¹dzania i In¿ynierii Produkcji dr Agata Zagó-rowska oraz Wydzia³u Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii �dr Józef Wojnar, dyrektor administracyjny � Leon Prucnal orazliczne grono nauczycieli akademickich uczelni. Na uroczysto�æprzybyli tak¿e zaproszeni go�cie z instytucji wspó³pracuj¹cych zwydzia³em. Bardzo licznie zgromadzili siê �wie¿o mianowaniin¿ynierowie i magistrowie, w towarzystwie swoich najbli¿szych.

Gospodarz uroczysto�ci dziekan wydzia³u prof. Ryszard Ro-jek, po powitaniu zebranych w zwiêz³y sposób przedstawi³ hi-storiê wydzia³u, najwa¿niejsze osi¹gniêcia pracowników i stu-dentów, a tak¿e planowane kierunki rozwoju. W swoim wyst¹-pieniu rektor P. Wach pogratulowa³ zebranym absolwentom osi¹-gniêtego celu � uzyskania dyplomu studiów wy¿szych dalszychsukcesów w ¿yciu zawodowym i osobistym.

Nastêpnie odby³o siê uroczyste wrêczenie dyplomów. Wydzia³Elektrotechniki i Automatyki, który w roku 2001 obchodzi 35-lecie swego istnienia ukoñczy³o 3 363 absolwentów, w tym 2246na studiach dziennych. Kierunki prowadzone na wydziale ukoñ-czy³a nastêpuj¹ca liczba absolwentów:• elektrotechnika � 2 943,• informatyka � 326,• automatyka i robotyka � 94.

Ci¹g dalszy na stronie 22

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 15

Rozwa¿ania

Marian Ciepaj

Przysz³o�æ spo³eczeñstwaobywatelskiego (cz. III)

Mo¿e potrzeba krwi i ³ez, aby �wiat posuwa³ siê na-przód. Jak¹ wagê maj¹ nasze osobiste cierpienia i klê-ski w wielkiej mechanice gwiazd i s³oñca? (�). Zdo-bywamy nasz chleb staczaniem codziennej walki (�).Ziemia jedynie pozostaje nie�miertelna, macierz, z któ-rej ³ona wychodzimy wszyscy i do której powracamy,ta ziemia, któr¹ kocha siê a¿ do zbrodni, ziemia, któ-ra wiecznie odradza siê tworz¹c nowe, nieustanne ¿y-cie w imiê nieznanych jakich� swoich celów.

Emil Zola, �Ziemia�

Mniej wiemy o celu ¿ycia ludzkiego i drogach historiini¿ ptaki o swoich wêdrówkach.

Marguerite Yourcenar, �Kamieñ filozoficzny�

1. Problematyka spo³eczeñstwa obywatelskiego nie jest wpolskiej literaturze naukowej i publicystyce wystarczaj¹coobecna. Z tym wiêksz¹ zatem uwag¹ odnotowaæ trzeba publi-kacjê, która tê problematykê podejmuje w sposób komplek-sowy, w ujêciu historycznym i to zarówno na tle historii poli-tycznej powszechnej jak te¿ historii Polski. Publikacj¹ tegorodzaju jest Z. Kowalewskiego �Spo³eczeñstwo obywatelskiew do�wiadczeniu historycznym� (Wyd. Pax. 1991r.). W tejobszernej ksi¹¿ce spo³eczeñstwo obywatelskie zdefiniowanejest nastêpuj¹co: �Pojêcie spo³eczeñstwa obywatelskiego jestkwalifikacj¹ moralno-polityczn¹ i cywilizacyjn¹ wspólnotmiejskich, regionalnych i narodowych opartych na wiêziachinteresów bytowych, solidarno�ci wspó³mieszkañców, posza-nowaniu wspólnych warto�ci kulturalnych, religijnych, poli-tyczno-pañstwowych, a przede wszystkim podmiotowo�cicz³owieka � obywatela, wspó³twórcy ³adu moralno-politycz-nego (�)� lub: �Je�li przez wspó³czesne spo³eczeñstwo oby-watelskie rozumieæ bêdziemy historycznie ukszta³towan¹ pod-miotow¹ wspólnotê narodow¹ i pañstwow¹, opart¹ przedewszystkim na wiêziach do�wiadczeñ ³adu moralno-politycz-nego, to jednocze�nie istnieje konieczno�æ postrzegania we-wnêtrznego zró¿nicowania tej wspólnoty warunkowanego do-�wiadczeniami i kwalifikacjami, poziomem i rodzajem uczest-nictwa w kreacji i recepcji kulturalnej (�), programami dzia-³añ grup i partii politycznych, (�)�. Spo³eczeñstwo obywa-telskie jest traktowane � w my�l tej koncepcji � jako przeci-wieñstwo spo³eczeñstwa kosmopolitycznego. Zarówno w hi-storycznych spo³eczeñstwach pañstwowych jak i w spo³eczeñ-stwach wspó³czesnych istniej¹ grupy o aspiracjach kosmopo-litycznych, uniwersalistycznych, jednak¿e ich wiê� ze wspól-notami narodowymi i pañstwowymi ma wtedy charakter for-malno-prawny, a nie ideowo-moralny.

Spo³eczeñstwo obywatelskie, wg Z. Kowalewskiego, cha-rakteryzuje niezmiernie skomplikowany podzia³ pracy, którywytwarza ogrom specjalno�ci zawodowych wymagaj¹cychodpowiedniego wykszta³cenia, etosu pracy i odpowiedzialno-�ci za ludzi i nowoczesne urz¹dzenia techniczne. Ka¿dy za-wód ma swoiste tradycje i zwi¹zek z innymi specjalno�ciami.Jako uczestnictwo w spo³ecznym podziale pracy pe³nieniefunkcji zawodowych jest jednocze�nie uczestnictwem w dzia-

³alno�ci spo³eczeñstwa obywatelskiego. Mo¿e to byæ uczest-nictwo �wiadome lub bezwiedne, zwi¹zane bezpo�rednio zdan¹ rol¹ spo³eczno-zawodow¹ albo przynale¿no�ci¹ do or-ganów lub organizacji: samorz¹dowych i zwi¹zkowych, na-ukowo technicznych, twórczych itd. Poziom kultury pracy ikultury obywatelskiej w poszczególnych �rodowiskach zawo-dowych, zak³adach pracy, zwi¹zkach zawodowych i stowarzy-szeniach jest �ród³em kunsztu profesjonalnego jak i rzetelno-�ci moralno-spo³ecznej.

2. Na kulturê duchow¹ spo³eczeñstwa obywatelskiego sk³a-da siê ca³y historycznie ukszta³towany system wzorów warto-�ciowania, doznawania, uczestnictwa intelektualnego i emo-cjonalnego zwi¹zanego przede wszystkim z tradycj¹ narodo-w¹, ale tak¿e z tradycj¹ innych narodów i kultur. Tak wiêcobok najstarszej i najbardziej wp³ywowej instytucji polskiego¿ycia duchowego � Ko�cio³a rzymskokatolickiego � mamy wewspó³czesnej Polsce tak¿e i inne zwi¹zki wyznaniowe. Cowiêcej, religijno�æ � która ideologom okresu tzw. realnegosocjalizmu wydawa³a siê rudymentem przesz³o�ci � nie tylkozawsze by³a i jest obecnie trwa³ym i istotnym fragmentemkultury obywatelskiej, ale wraz z zapocz¹tkowaniem trans-formacji nabra³a nowego dynamizmu i coraz skuteczniej �s¹dz¹c po jej zewnêtrznych formach � zdaje siê oddzia³ywaæna etos obywatelski i narodowy.

Spo³eczeñstwo polskie jest bardzo ró¿norodne pod wzglê-dem kulturalnej percepcji. Liczne stowarzyszenia kulturalne,artystyczne, narodowe s¹ wyrazem obywatelskich aspiracjiprofesjonalnych i pozaprofesjonalnych , w konsekwencji pro-wadz¹ do humanizacji stosunków miêdzyludzkich. Amator-ski ruch kulturalno-artystyczny, z jednej strony, oraz dostrze-ganie potrzeb w tym zakresie i organizowanie s³u¿b pomocyca³emu spo³eczeñstwu, z drugiej strony, sta³y siê du¿ym osi¹-gniêciem instytucji kulturalnych i ca³ego spo³eczeñstwa oby-watelskiego. Dzi� wszak¿e w zwi¹zku z trudn¹ sytuacj¹ go-spodarcz¹ kraju i zdecydowanym pogorszeniem warunkówmaterialnych du¿ej czê�ci spo³eczeñstwa, te inicjatywy takwa¿ne dla podtrzymywania wiêzi spo³eczeñstwa obywatelskie-go zatracaj¹ swój spontaniczny i powszechny charakter, a fe-nomen entuzjasty spo³ecznego, który w tradycjach polskichreprezentowa³ najpowszechniejszy typ spo³eczeñstwa (�Si³acz-ka�), staje siê powoli cywilizacyjnym i kulturalnym anachro-nizmem.

3. Polskie spo³eczeñstwo obywatelskie i polski etos oby-watelski maj¹ swoje historyczne uwarunkowania. Przedewszystkim podkre�liæ nale¿y, ¿e polska kultura obywatelska irepublikanizm polski jako postulat ³adu polityczno � moral-nego nawi¹za³y od pocz¹tku do dziedzictwa republikañskiegoRzymu i ateñskiej demokracji, a tak¿e romañsko-³aciñskiejdwuw³adzy: Res Publica i Res Ecclesiastica. St¹d wziê³a siêw polskiej jurysprudencji idea podmiotowo�ci spo³eczeñstwaobywatelskiego (societas civilis), a w tradycji politycznej �opozycyjno�æ wobec w³adzy pañstwowej, szczególnie wów-czas, gdy ta ostatnia postêpowa³a niezgodnie z przyrodzonymporz¹dkiem �wiata. Res Ecclesiastica natomiast stawa³a siêobywatelsko-moraln¹ ostoj¹ w czasach, gdy pañstwo by³os³abe, zagro¿one zewnêtrzn¹ przemoc¹ albo wewnêtrzn¹anarchi¹.

Warto�ci edukacji i kultury obywatelskiej w Polsce w okre-sie przedrozbiorowym dotyczy³y przede wszystkim: obron-

16 Politechnika Opolska

Rozwa¿aniano�ci kraju, sejmikowania (czasami szkodliwego dla polskiejpañstwowo�ci), s³u¿by i pomocy wzajemnej w bractwach ikonfraterniach wspieranych przez instytucje ko�cielne. Etosobywatelski obejmowa³ wzorzec rycerza � obroñcy ojczyzny;sumiennego przedstawiciela racji ziem, powiatu, pos³a lubsenatora; obywatela zatroskanego postêpem rolnictwa, rze-mios³a, handlu. Jednak¿e podmiotowo�æ obywatelska mia³acharakter selektywny, gdy¿ wi¹za³a siê tylko z przynale¿no-�ci¹ stanow¹, majêtno�ci¹, wykszta³ceniem, funkcj¹ publicz-n¹. Dopiero u koñca samodzielnego bytu Rzeczypospolitejzdemokratyzowano kulturê obywatelsk¹ poprzez nawi¹zaniedo pojêcia cz³owieka � obywatela i wyniesienie ludu jakopodmiotu politycznego organizacji pañstwowej.

Upodmiotowienie polityczne mieszczañstwa nast¹pi³o podkoniec XVIII w., natomiast upodmiotowienie w³o�ciañstwarozpoczê³o siê podczas insurekcji ko�ciuszkowskiej, a zakoñ-czy³o w drugiej po³owie XIX w.

Autonomia polityczna Galicji stworzy³a szerok¹ swobodêdo dzia³añ obywatelsko-patriotycznych. Pielêgnowano wiêctam kulturê polsk¹, tworzono partie polityczne, a na pocz¹t-ku XX w. nawet obywatelskie organizacje militarne. Nato-miast w zaborze pruskim i w Kongresówce polskie spo³eczeñ-stwo obywatelskie najpe³niejszy swój wyraz osi¹gnê³o w sfe-rze dzia³alno�ci cywilizacyjno-ekonomicznej, zwanej prac¹organiczn¹ albo prac¹ u podstaw.

Odzyskanie pañstwowo�ci polskiej nie mog³oby siê doko-naæ bez obywatelskich inicjatyw w kraju i na emigracji. Po-wstania narodowe XIX w., powstania wielkopolskie i �l¹skieby³y dzie³em ówczesnego spo³eczeñstwa obywatelskiego.

Polskie spo³eczeñstwo obywatelskie okresu II Rzeczypo-spolitej by³o wewnêtrznie zró¿nicowane pod wzglêdem naro-dowo�ciowym, wyznaniowym, maj¹tkowym, wykszta³cenia,politycznie pluralistyczne, wyznaj¹ce wspólny system warto-�ci demokratycznych. Tradycyjny pozytywizm obywatelskiinspirowa³ dzia³ania spo³eczne na niwie gospodarczej, o�wia-towej, kulturalnej, le¿a³ u podstaw ró¿nych form samorz¹d-no�ci. Postawy patriotyczno-obywatelskie stanowi³y trwa³ysk³adnik kultury obywatelskiej tak¿e i w pó�niejszym czasie.

W okresie II wojny �wiatowej polskie spo³eczeñstwo oby-watelskie stworzy³o zwalczan¹ przez okupanta pañstwowo�æpodziemn¹, rozwija³a ¿ycie gospodarcze, kulturê, o�wiatê,opiekê spo³eczn¹, ró¿norodne formy wzajemnej pomocy, atak¿e w³asne si³y zbrojne o ró¿nych orientacjach ideowo-po-litycznych. Spo³eczeñstwo obywatelskie kieruj¹c siê instynk-tem pañstwowym by³o jednoznacznie i kategorycznie zorien-towane na odzyskanie niepodleg³o�ci i odbudowanie pañstwo-wo�ci o demokratycznym i republikañskim obliczu.

Odrzucenie po II wojnie �wiatowej idei pluralizmu poli-tycznego i aksjologicznego (dokonane bez udzia³u spo³eczeñ-stwa) na rzecz z³udnego monizmu w sferze polityki i ideolo-gii bez w¹tpienia os³abi³o dynamizm obywatelskich inicjatywi wyzwoli³o w spo³eczeñstwie tendencje egoistyczne i oportu-nistyczne. Równocze�nie jednak tradycyjny pozytywizm oby-watelski zdo³a³ przetrwaæ i przynajmniej u pocz¹tków tegookresu odgrywa³ decyduj¹c¹ rolê w odbudowie kraju ze znisz-czeñ wojennych, w zagospodarowaniu Ziem Odzyskanych, wspontanicznych dzia³aniach zbiorowych, a nawet entuzjazmie

wielkich przedsiêwziêæ gospodarczych i urbanizacyjnych tam-tego czasu. Jednak¿e ów pozytywizm obywatelski uleg³ istot-nemu ograniczeniu wskutek przejêcia przez instytucje pañ-stwowe funkcji zarz¹dzania obszarami ¿ycia spo³ecznego, któ-re tradycyjnie pozostawione by³y zbiorowej zaradno�ci oby-watelskiej; dotyczy³o to w szczególno�ci produkcji, us³ug,opieki i filantropii, o�wiaty, edukacji kultury, sztuki. Nast¹-pi³ proces ubezw³asnowolnienia doros³ego spo³eczeñstwa, któ-re we wszystkich swoich ¿yciowych sprawach zaczê³o siêzwracaæ ku pañstwu. Jak pisze Z. Kowalewski: �Powsta³ biu-rokratyczno-normatywny system barier utrudniaj¹cych podej-mowanie inicjatyw obywatelskich i ich realizacjê. Koniecz-no�æ tworzenia struktur formalnych niemal dla ka¿dego typudzia³alno�ci indywidualnej i ma³ych grup zawêzi³y mo¿liwo-�ci ujawniania zaradno�ci zbiorowej. Dobre obyczaje oby-watelskiego �spo³ecznikostwa� i poczucie odpowiedzial-no�ci spo³ecznej dojrza³ych obywateli wydaj¹ siê zanikaæwobec supremacji argumentów politycznych i norm biu-rokratycznych�.

Podkre�liæ trzeba jednak, ¿e to nie z wolnego wyboru, a zmocy miêdzynarodowych porozumieñ wyznaczaj¹cych nowy³ad polityczny w Europie, rozpoczêto w Polsce budowê syste-mu spo³eczno-gospodarczego wed³ug dogmatów totalitarnejideologii. W konsekwencji wiêc Rzeczpospolita nie sta³a siêsuwerennym pañstwem wolnych obywateli, pañstwem poszu-kuj¹cym ogólnoludzkich wzorców wspó³pracy oraz pañ-stwem, które jest silne etosem swoich �wiadomych i patrio-tycznie zorientowanych obywateli, a przeciwnie popad³a onaw wielostronn¹ zale¿no�æ od komunistycznego supermocar-stwa, a jej spo³eczeñstwo, spo³eczeñstwo Rzeczypospolitej niemia³o byæ spo³eczeñstwem obywatelskim, upodmiotowionympolitycznie i gospodarczo. Cz³owiek �prywatny�, niepartyj-ny, maj¹cy jednak ambicje do samodzielnego decydowania ow³asnym losie czêsto zmuszony by³ do organizowania gospo-darki �podziemnej�, dzia³alno�ci prawnie w¹tpliwej i stoj¹-cej w sprzeczno�ci z tzw. socjalistycznymi zasadami wspó³-¿ycia spo³ecznego. W tych warunkach gas³ wszelki zapa³ doinicjatyw obywatelskich, a te, które mimo wszystko siê osta-³y, by³y podporz¹dkowane wyimaginowanym i skostnia³ymstandardom funkcjonuj¹cego systemu. To dopiero po 1989 r.powsta³y ustrojowe przes³anki do ukszta³towania siê szerokiejsamorz¹dno�ci i samodzielno�ci obywatelskiej. Samorz¹dniobywatele próbuj¹ najpierw wyartyku³owaæ swe potrzeby spo-³eczne tworz¹c w tym celu w³asne organizacje i instytucjepubliczne, i dopiero gdy ten sposób dzia³ania nie wystarcza,wówczas swoje ¿¹dania zwracaj¹ ku pañstwu.

4. Jednym z punktów ka¿dej koncepcji spo³eczeñstwa oby-watelskiego powinno byæ , jak siê wydaje , oddzielenie ko-�cio³ów i pañstwa, lecz zarazem niemo¿no�ci oddzieleniapolityki i religii. Po tragicznych do�wiadczeniach dwudzie-stowiecznych totalitaryzmów nie ma najmniejszej w¹tpliwo-�ci co do fundamentalnej potrzeby zbudowania pañstwa rz¹-dz¹cego przez prawo, ograniczonego wielorakim systememhamulców, równowagi i podzia³u kompetencji, pañstwa, wktórym w³adza by³aby kontrolowana i nie uwznio�lana przez

Ci¹g dalszy na stronie 19

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 17

Ekologia

EKOETYKIETYReklama � jak od dawna wiadomo � d�wignia handlu, za-

chêca nas wszelkimi sposobami do kupna produktów. Dzi�informacje o rozmaitych produktach le¿¹ na ulicy, albo wty-kane s¹ za wycieraczki samochodów. Nierzadko przychodz¹do nas poczt¹ i dziêki temu wiemy, ¿e �produkt X to rzecz owysokim standardzie, gwarantuj¹cy stuprocentow¹ satysfak-cjê klienta�. Chocia¿ tak naprawdê bardzo rzadko siê zdarza ,aby produkt sam w sobie ró¿ni³ siê istotnie od oferty innychproducentów. Producent jest tego �wiadomy, wiêc d¹¿y dowytworzenia wyimaginowanych cech swego produktu, którewzmocni³yby jego rangê. Zatem: �to jest zwyk³y produkt, ato ten, który produkujemy my: produkt lepszy, inteligent-niejszy, solidniejszy, nowszy�� ( stosowny przymiotnik pro-szê wpisaæ bez skrêpowania, bo wszystkie chwyty s¹ dozwo-lone). Kliencie, wybór nale¿y do Ciebie! (Ale przecie¿ by³-by� nierozs¹dny wybieraj¹c zwyk³y produkt.)

Ostatnio specjali�ci od reklamy pos³uguj¹ siê ekologi¹,wyczuwszy pozytywne tre�ci, jakie niesie ze sob¹ przedro-stek �eko-�. Mamy wiêc ekologiczne domy, ekologiczne tor-by, ekologiczn¹ odzie¿, ekologiczne samochody , ekologicz-ne pralnie i wiele podobnych ekologicznych rzeczy wokó³.Mo¿na rzec, ¿e �wyekologicznia³o� nam nasze otoczenie,niestety szkoda, ¿e g³ównie w sferze werbalnej. A przecie¿ekologia, jako czê�æ biologii, zajmuje siê wzajemnymi rela-cjami jakie zachodz¹ miêdzy organizmem, a otaczaj¹cym go�rodowiskiem, czyli bada wp³yw organizmu na �rodowiskooraz �rodowiska na organizm. W tym ujêciu przymiotnik�ekologiczny�, nijak nie charakteryzuje wspomnianych wy-¿ej produktów, chocia¿ oczywi�cie podkre�la ich domniema-n¹ wy¿szo�æ nad innymi �nieekologicznymi� produktami.Takie postêpowanie s³u¿y wytworzeniu w umy�le konsumen-ta wizerunku towaru o pozytywnych, nieokre�lonych cechach,których mo¿na siê jedynie domy�laæ. �Ekologiczny dom�mo¿e znaczyæ wszystko: mo¿e to byæ dom zbudowany z ce-g³y b¹d� drewna, mo¿e to byæ dom z piêknym ogrodem, mo¿eto byæ dom ogrzewany gazem itp., itd. Nie dajmy siê wiêcnabraæ na has³a takie jak �Pijcie tylko ekomleko!� Pa-nienka w sklepie spo¿ywczym, zapytana o �ekologicz-no�æ� napoju odpowiedzia³a, ¿e ekomleko jest po prostumlekiem od krowy!

Oczywi�cie etykietowanie produktów (ecolabelling, envi-romnental labelling) mog³oby spe³niaæ du¿¹ rolê jako instru-ment polityki �rodowiskowej. Ze wzglêdu na intensywno�æoddzia³ywania produktu na �rodowisko mo¿na zaliczyæ go dojednej z trzech kategorii jako�ci: pozytywnej, obojêtnej wo-bec �rodowiska i negatywnej. Etykietowanie produktów zkategorii pozytywnej jako�ci dla �rodowiska jest wyró¿nie-niem tego produktu, wzmacniaj¹cym jego pozycjê na rynku.Etykieta informowa³aby konsumentów o zró¿nicowanej jako-�ci �rodowiskowej towarów. Konsument natomiast móg³bydokonywaæ �wiadomego wyboru produktu wyró¿nionego ety-kiet¹ i tym samym mieæ po�redni wp³yw na zmniejszenie pre-sji na �rodowisko. Etykietowanie ukierunkowywa³oby wy-twórców na produkcjê towarów jak najmniej szkodliwie od-dzia³ywuj¹cych na �rodowisko.

O etykietowaniu piszê w trybie przypuszczaj¹cym, po-niewa¿ ¿aden taki system w Polsce jeszcze nie istnieje.Wszelkie znaczki na towarach albo napisy takie jak �Pro-dukt przyjazny �rodowisku� s¹ inicjatyw¹ w³asn¹ produ-centów, a niejednokrotnie wrêcz nadu¿yciem. Trwaj¹ pra-ce nad takim systemem i byæ mo¿e w nied³ugim czasiePolskie Centrum Badañ i Certyfikacji wprowadzi etykie-towanie w ramach certyfikacji dobrowolnej. Tryb certyfi-kacji obejmowa³by �certyfikacjê na zastrze¿ony przez Cen-trum znak ekologiczny towarów, które nie powoduj¹ ne-gatywnych skutków dla �rodowiska podczas wytwarzania,transportowania, instalowania, u¿ytkowania i utylizacji.�Ministerstwo Ochrony �rodowiska, Zasobów Naturalnychi Le�nictwa proponuje, aby wprowadziæ okre�lenie eko-znak, poniewa¿ przedrostek eko- jest powszechnie rozu-miany. Wed³ug mnie jest on raczej powszechnie odczuwa-ny, a nie rozumiany. Zgadzam siê jednak na okre�lenie�ekoznak�, ze wzglêdu na dobr¹ komunikacjê spo³eczn¹.

Szczególnie pozytywne jest za³o¿enie przestrzegania jako-�ci �rodowiskowej w ca³ym cyklu ¿ycia produktu (life cycleanalysis). Oznacza to analizê oddzia³ywania produktu �odko³yski do jego �mierci� z uwzglêdnieniem etapu surowców irozk³adu produktu. Cykl ¿ycia produktu obejmuje te¿ wszyst-kie etapy procesu wytwarzania i ca³okszta³t przedsiêwziêæ,które towarzysz¹ temu procesowi. Dotyczy to np. �czysto�ciekologicznej� wykorzystanej energii, produkcjê surowcówpomocniczych, utylizacji odpadów zarówno produkcyjnych isamego produktu, który staje siê odpadem po zu¿yciu. Jak¿ezwodnicze jest w tym kontek�cie okre�lenie roweru pojaz-dem ekologicznym, albo nazwanie tym samym mianem sa-mochodu z napêdem elektrycznym.

Polski system etykietowania powinien byæ oparty na uni-wersalnej metodologii miêdzynarodowej oraz proceduralniezharmonizowany z systemem etykietowania Unii (pozwólciePañstwo, ¿e u¿yjê nazwy:- ekoetykietowania- zawsze to lep-sze ni¿ ekolabelling).

Europejskiej Rada Unii przyjê³a regulacjê dotycz¹c¹ przy-znawania znaków w marcu 1992 roku. Etykietowanie pro-duktów stosuje siê w Danii, Francji, Niemczech, Holandii,Wielkiej Brytanii i we W³oszech

Prawo wymaga, aby organ przyznaj¹cy znaki by³ nieza-le¿ny. W jego sk³adzie musz¹ byæ przedstawiciele konsu-mentów, ekologów, w³adz pañstwowych i producentów.Tak przyznawane oznakowanie spe³nia w spo³eczeñstwie igospodarce rolê informacyjn¹, stymulacyjn¹, marketingo-w¹ i edukacyjn¹.

Najbardziej znanym w Polsce systemem znakowania jestniemiecki �Blue Angel�, nazwany tak ze wzglêdu na motywniebieskiej figury w logo. Environment Canada, czyli kana-dyjskie ministerstwo ochrony �rodowiska ustanowi³o eko-znak w postaci klonowego listka. Indyjskie Ministerstwo La-sów i �rodowiska stosuje system �Ecomark Scheme�. Innymprzyk³adem znakowania jest dzia³alno�æ fundacji Milieukeurz Holandii, która próbuje przenie�æ standardy WspólnotyEuropejskiej do swojego kraju. W Szwecji istnieje szeregwewnêtrznych znaków, a najwiêksze znaczenie maj¹ Svanen,

Ci¹g dalszy na stronie 19

18 Politechnika Opolska

Studia i studenciKoniec roku 2000 obfitowa³ w studenckie imprezy. O otrzê-

sinach informowali�my ju¿ w poprzednim numerze WU, war-to wspomnieæ jeszcze o dwóch innych. W pa�dzierniku Sa-morz¹d Studencki PO zorganizowa³ w Archimedesie andrzej-kow¹ zabawê, która w za³o¿eniu mia³a byæ imprez¹ integru-j¹c¹ ca³e �rodowisko.

Tradycyjnie na pocz¹tku grudnia odbywaj¹ siê Zlewy, czylinocny maraton kabaretowy. Na Zlewach 2000 wyst¹pi³y trzystudenckie grupy E.K. Kabaret z Warszawy oraz Szum i Strza-³y z Aurory z Zielonej Góry. Jak na kabaret przysta³o �mie-chu by³o co niemiara, a poziom zaprezentowanego programuzaspokoiæ móg³ nawet wybredne gusty. (Zdjêcia udostêpni³aKarina Zawada).

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 19

Studia i studenci

Cz³onkowie SKN SKRUBER naMiêdzynarodowej Wystawie POLEKO 2000

W ostatnich latach w Polsce podejmowane s¹ intensywnedzia³ania na rzecz in¿ynierii i ochrony �rodowiska. Na naszrynek wkroczy³o wiele zagranicznych firm oferuj¹cych swojewyroby w tym zakresie, natomiast krajowe firmy - maj¹cejeszcze ma³e do�wiadczenie - ju¿ od kilku lat staraj¹ siê prze-biæ z w³asnymi ofertami. Postanowili�my osobi�cie sprawdziæwybór, jaki obecnie istnieje na naszym rynku, a najlepsz¹sposobno�ci¹ by³y targi POLEKO 2000 w Poznaniu. Dlategote¿ grupa studentów z Ko³a Naukowego SKRUBER uda³a siêtam 24 listopada 2000 r.

Na wystawie POLEKO swoje wyroby oferowa³y firmy zca³ego �wiata, zajmuj¹ce siê produkcj¹ urz¹dzeñ, aparatury itechnologiami zwi¹zanymi z ochron¹ �rodowiska naturalne-go. Targi pozwoli³y nam porównaæ oferty polskich zak³adówz firmami dzia³aj¹cymi w tej samej bran¿y na �wiecie. Kunaszemu zadowoleniu czêsto okazywa³o siê, ¿e polskie zak³a-dy i instytucje przedstawia³y oferty dorównuj¹ce jako�ci¹ fir-mom zagranicznym, a czêstokroæ o wiele tañsze. To dla nasznak, ¿e krajowe firmy maj¹ ju¿ z czym przebijaæ siê na ryn-ki zagraniczne.

Program wystawy obejmowa³ wiele dziedzin problemówzwi¹zanych z szeroko rozumian¹ in¿ynieri¹ i ochron¹ �rodo-wiska, który w sposób najbardziej ogólny mo¿na uj¹æ w czte-ry g³ówne zagadnienia:- urz¹dzenia i aparaty do ochrony wód, gleby i powietrza,- aparatura kontrolno-pomiarowa do pomiaru zanieczysz-

czeñ, ha³asu i wibracji,- nowoczesne technologie energii niekonwencjonalnej,- edukacja ekologiczna.

Targom towarzyszy³o wiele sympozjów i konferencji na-ukowo-technicznych, zw³aszcza w zakresie nowoczesnychtechnologii energii niekonwencjonalnej.

Równocze�nie z targami POLEKO odbywa³y siê Miêdzy-narodowe Targi Urz¹dzeñ Komunalnych KOMEX, oraz TargiInwestycyjne Miast Polskich INVESTCITY, które równie¿mieli�my okazjê zwiedziæ.

Targi POLEKO 2000 by³y doskona³ym uzupe³nieniem wia-domo�ci teoretycznych zdobywanych na uczelni oraz stano-wi³y okazjê do zapoznania siê z najnowszymi osi¹gniêciami

Na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym AkademickiegoStowarzyszenia Ekologicznego �Klub Ekoin¿yniera� wybra-no nowe w³adze.

Prezesem zosta³ Bogus³aw �miechowicz z II roku in-¿ynierii �rodowiska, wiceprezesem � Monika Moñka ztego¿ roku, a sekretarzem Tomasz F¹fara z IV roku in¿y-nierii �rodowiska.

¯yczymy du¿o energii do dzia³ania i sukcesów!

Falken i Krav. W krajach Wspólnoty oficjalnym symbolemjest stylizowana margerytka z 12 gwiazdkami. My�l¹ prze-wodni¹ wprowadzenia margerytki by³o przekonanie, ¿e sym-bol ten mo¿e byæ skutecznym instrumentem konkurencji wgospodarce.

Problematyka ekoznaku jest z jednej strony wyzwaniem, az drugiej zagro¿eniem dla Polski. Oznakowanie jest szans¹na unowocze�nienie naszej krajowej produkcji. Niepodjêcieza� dzia³añ w zakresie ustanowienia ekoznaku, nieprzygoto-wanie procedur jego zabezpieczeñ prawnych i procedur jegoprzyznawania mo¿e doprowadziæ do ograniczenia polskiegoeksportu.

Oko³o 75% studentów Politechniki Opolskiej studiuj¹cychna kierunku mechanika oraz elektrotechnika deklaruje w ba-daniach ankietowych, ¿e potrafi rozpoznawaæ znaki na opa-kowaniach. Maj¹c do wyboru dwa artyku³y: jeden tañszy, aleszkodliwy dla �rodowiska, a drugi dro¿szy, ale przyjazny �ro-dowisku, po³owa mechaników wybierze pierwszy, po³owa za�drugi produkt. Natomiast 70% studentów elektrotechnikiwybierze produkt dro¿szy. W�ród studentów in¿ynierii �ro-dowiska dro¿szego wyboru dokona 87% tej proekologicznejgrupy. Niestety, mam �wiadomo�æ, ¿e w �wietle przedstawio-nych faktów ludzie ci, przynajmniej w przypadku krajowejprodukcji, s¹ czêsto ofiarami nieuczciwej konkurencji.

dr Krystyna S³odczyk, biolog-ekolog,adiunkt w Katedrze Urz¹dzeñ

dla Przemys³u Spo¿ywczego i Ochrony �rodowiska

identyfikacjê z religi¹. Jednak¿e oddzielenie w³adzy politycz-nej pañstwa od duchowo � moralnej w³adzy ko�cio³ów nieniweczy w psychice ludzkiej � sit venia verbo � swoistej sy-nergii miêdzy polityk¹ a religi¹. Przeciwnie, umi³owanie wol-no�ci, poszukiwanie godno�ci cz³owieka, praktykowanie fi-lantropii, ofiarno�æ wobec bli�niego � mog¹ byæ oparte namotywacji czysto religijnej. Religia jest bowiem mocniej za-korzeniona w psychice ludzkiej ni¿ polityka; religia jest kwe-sti¹ przekonañ, polityka kwesti¹ � interesów; przekonaniareligijne zmienia siê du¿o bardziej niechêtnie ni¿ zapatrywa-nia polityczne. Mo¿na rzec: �Religia i polityka nie spotykaj¹siê li tylko w zaciszu serca; spotykaj¹ siê tak¿e � a czasem�cieraj¹ � na polu publicznym� (Michael Novak).

Marian Ciepaj, prawnik, politolog, prof. w katedrze Prawai Zarz¹dzania Regionalnego WZiIP

Ci¹g dalszy ze strony 18

Ci¹g dalszy ze strony 17

20 Politechnika Opolska

Notatki przewodnicz¹cego RGSWZacznê od kilku wydarzeñ, o których informacje nie zmie-

�ci³y siê w pa�dziernikowych Notatkach. W dniach 14 i 15pa�dziernika uczestniczy³em w Kongresie Kultury Chrze�ci-jañskiej w Lublinie. By³o to cenne spotkanie daj¹ce asumptdo wa¿nych refleksji. Bra³em udzia³ w dyskusji na temat szans,wyzwañ i zagro¿eñ niesionych przez nowe �rodki komunika-cji masowej. Temat ten wymaga³by osobnej, obszernej wypo-wiedzi. W dniach 20 � 22 pa�dziernika by³em � jako go�æ �w S³ubicach w Kolegium Polonijnym UAM, na spotkaniuKonferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich. Dyskutowa-no m.in. nad now¹ ustaw¹ o szkolnictwie wy¿szym. W dniach26-28 pa�dziernika uczestniczy³em w konferencji CRE (Sto-warzyszenie Uniwersytetów Europejskich) w Krakowie. In-formowa³ o tej konferencji Doc. Janusz W. Sepio³ w 11. nu-merze Forum Akademickiego.

Jednym z najwa¿niejszych wydarzeñ dotycz¹cych szkolnic-twa wy¿szego by³a rozprawa przed Trybuna³em Konstytucyj-nym, który rozpatruj¹c skargê konstytucyjn¹ w sprawie po-bierania op³at za studia prowadzone w trybie innym ni¿ sta-cjonarny, stwierdzi³ 8 listopada br., ¿e nie jest to sprzeczne zKonstytucj¹. Sprawa ta by³a relacjonowana w �rodkach ko-munikacji spo³ecznej. Ograniczê siê tu do podkre�lenia jed-nego tylko elementu uzasadnienia orzeczenia: brak zale¿no-�ci miêdzy pobieraniem op³at za studia inne ni¿ stacjonarne,a zasad¹ powszechnego i równego dostêpu do edukacji wy-¿szej. O opinii Rady G³ównej, wyra¿onej na ¿yczenie Trybu-na³u, pisa³em we wrze�niowych Notatkach. 13 listopada wzi¹-³em udzia³ w spotkaniu rektorów uczelni nadzorowanych przezMEN z prof. Edmundem Wittbrodtem Ministrem EdukacjiNarodowej i Wiceministrem, prof. Jerzym Zdrad¹. W�róddyskutowanych tematów by³y oczywi�cie sprawy nowej usta-wy o szkolnictwie wy¿szym oraz bud¿etu. W dniu nastêp-nym uczestniczy³em w konferencji podsumowuj¹cej dziesiê-cioletni udzia³ Polski w Programie TEMPUS. S¹dzê, ¿e cie-kawe dane statystyczne powinny byæ podstaw¹ do g³êbszejanalizy (dotycz¹cej np. przyczyn wyra�nych ró¿nic w stop-niu i zakresach anga¿owana siê w dzia³aniach w ramach pro-gramu miêdzy ró¿nymi dziedzinami nauki i nauczania, po-szczególnymi uczelniami itp.). 23 XI by³em w Senacie RPobecny przy dyskusji nad ustaw¹ dostosowuj¹c¹ nasze prze-pisy do przepisów Unii Europejskiej; Senat zaaprobowa³ zmia-ny w przepisach dotycz¹cych szkolnictwa wy¿szego zg³asza-j¹c drobne poprawki redakcyjne (przepisy te mówi¹ o two-rzeniu w Polsce filii uczelni zagranicznych i zagranicznychfilii uczelni polskich, studiach obcokrajowców w Polsce itd.).W dniach 24-25 XI br. bra³em udzia³ w posiedzeniu Polskie-go Forum Akademicko-Gospodarczego w Nowym S¹czu,podczas którego debatowano przede wszystkim nad wielomaaspektami polskiego wchodzenia do Unii Europejskiej. Od-by³a siê ciekawa dyskusja na tle referatu ministra Jana Ku³a-kowskiego. 29 listopada wzi¹³em udzia³ w posiedzeniu RadyKonsultacyjnej do spraw Reformy Edukacji. Omawiano stanreformy szkolnictwa ponadgimnazjalnego.

Dnia 15 XI odby³o siê XIII Posiedzenie Prezydium RadyG³ównej Szkolnictwa Wy¿szego, a w dniu nastêpnym IX po-siedzenie planarne Rady w bie¿¹cej kadencji. Oprócz spra-wozdañ sk³adanych przez przedstawicieli Rady bior¹cychudzia³ w posiedzeniach ró¿nych gremiów (miêdzy innymiprof. J. B³a¿ejowski mówi³ o pracy Sta³ej Polsko-Niemieckiej

Komisji do spraw uznawalno�ci stopni i tytu³ów, prof. B. Fech-ner o posiedzeniach KBN, prof. A. Dubas o posiedzeniu Se-nackiej Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej, a jao posiedzeniach wspomnianych wy¿ej). Rada rozwa¿y³a 14spraw �rutynowych� opiniuj¹c pozytywnie 5 oraz negatyw-nie 9 wniosków o utworzenie nowych szkó³ wy¿szych lub orozszerzenie uprawnieñ szkó³ ju¿ dzia³aj¹cych. Rada zaopi-niowa³a pozytywnie 4 i negatywnie tak¿e 4 wnioski o przy-znanie uprawnieñ do nadawania stopni naukowych. Radastwierdzi³a, ¿e szko³om wy¿szym przekraczaj¹cym w sposóbra¿¹cy przepisy nie nale¿y przed³u¿aæ zgody na prowadzeniedzia³alno�ci, a MEN powinno opublikowaæ listê placówek (wtym np. filli szkó³ wy¿szych) dzia³aj¹cych nielegalnie, couchroni potencjalnych kandydatów na studia przed podejmo-waniem nauki w instytucjach nie maj¹cych prawa wydawaniadyplomów ukoñczenia studiów wy¿szych. Prezydium RadyG³ównej postanowi³o przes³aæ Ministrowi Edukacji Narodo-wej komplet (przekazywanych poprzednio sukcesywnie, wmiarê uchwalania) opinii i stanowisk Rady dotycz¹cych Wy-¿szej Szko³y Dziennikarstwa w Warszawie w zwi¹zku z up³y-wem terminu zgody na prowadzenie dzia³alno�ci tej szko³y,dla u³atwienia stosownej, zwi¹zanej z tym procedury.

Rada G³ówna po�wiêci³a do�æ du¿o czasu na wstêpn¹ dys-kusjê na temat kszta³cenia nauczycieli (w tym na studiachpodyplomowych). Rada wróci niebawem do tej sprawy. Za-poznawszy siê ze wstêpn¹ informacj¹ o bud¿ecie przekazan¹przez wiceministra prof. Jerzego Zdradê postanowiono od-byæ dodatkowe posiedzenie Prezydium w dniu 23 XI. Prze-analizowano na nim dok³adnie dane z projektu bud¿etu przed-stawionego Sejmowi przez Rz¹d. Analiza ta jest zawarta wStanowisku Prezydium Rady G³ównej nr 16/2000 z dnia 23listopada 2000 r. Podawany przez prasê wzrost nak³adów naszkolnictwo wy¿sze w r. 2001 wobec r. 2000 w wysoko�ciok. 9,8%, porównuje rzeczywiste wydatki w roku bie¿¹cym,które bêd¹ o ok. 100 milionów ni¿sze od planowanych, zwydatkami planowanymi w roku przysz³ym; wzrost nak³a-dów planowanych na rok 2001 wobec planowanego bud¿etutegorocznego jest rzêdu 8%. Projekt bud¿etu na rok 2001zak³ada spadek udzia³u nak³adów na szkolnictwo wy¿sze wPKB do ok. 0,82%.

Wydaje siê, ¿e w koñcow¹ fazê wejdzie teraz sprawa nowejustawy �prawo o szkolnictwie wy¿szym�. Powtórzyæ trzeba,¿e szczególne znaczenie ma utworzenie Akademickiej Komi-sji Akredytacyjnej.

Andrzej PelczarKraków, 30 listopada 2000 r.

WIADOMO�CI UCZELNIANE 4(91) styczeñ 2001 21

W �rodowisku akademickim

Raz jeszczeo 7 DniachXaverianum

Co dobre szybko siê koñczy, dlatego te¿ po �wi¹tecznym(mam nadziejê, ¿e udanym) wypoczynku zostali�my brutal-nie wrzuceni w wir nauki. Nie pozosta³o nam nic innego, jaktylko z radosnym zapa³em przygotowaæ siê do sesji, któratu¿, tu¿. Pocz¹tek roku sprzyja uk³adaniu planów na najbli¿-sze dwana�cie miesiêcy. Przyjrzyjmy siê jeszcze zatem mi-nionemu okresowi.

Najwa¿niejszym wydarzeniem koñcz¹cego siê semestruby³y 7. DNI XAVERIANUM (�wiêto Patronalne naszegoO�rodka), które up³ynê³y w atmosferze rado�ci i wszech-obecnego entuzjazmu. Zwieñczeniem tygodnia obfituj¹-cego w wydarzenia o charakterze formacyjno-kultralnymby³a uroczysto�æ wrêczenia nagród ¯ar Serca. Wyró¿nie-nie owo, przyznawane od 1997 roku, ma dwóch ojców:Wojciecha Zió³ka SJ i Paw³a Kosiñskiego SJ. Postanowi-li oni, ¿e co roku, w uroczysto�æ naszego patrona, cz³o-wieka szerokich horyzontów, wielkich pragnieñ i p³omien-nego serca, wyró¿nieni zostan¹ ludzie, którzy, tak jakFranciszek Ksawery, wk³adaj¹ serce w to co robi¹. Ideanagrody opiera siê na tym, by w �rodowisku opolskim wy-ró¿niæ osoby, które z zapa³em po�wiêcaj¹ siê realizacjiwielkich i �wiêtych ¿yciowych pragnieñ. I tak rokrocznie,poczynaj¹c od 4. Dni Xaverianum, kapitu³a nagrody przy-znaje statuetki w trzech kategoriach: m³odzie¿y akademic-kiej, pracowników naukowych oraz instytucji i osób spo-za �rodowiska akademickiego pracuj¹cych na rzecz dru-giego cz³owieka. Zgodnie z tymi kryteriami nagrodyotrzymali:· Sylwia Mika, studentka V roku teologii �za bezgraniczn¹

nadziejê i ufno�æ nawet wtedy, gdy ciê¿ar wydaje siê po-nad si³y, oraz przyk³ad dla tych, którzy trac¹ wiarê w sens¿ycia�,

· profesor Jerzy Skubis, prorektor Politechniki Opolskiej �zaogromn¹ ¿yczliwo�æ w relacjach ze studentami oraz pra-wo�æ w ¿yciu zawodowym i osobistym�,

· ojciec Józef Tarnawa SJ, kapelan Wojewódzkiego Szpita-la Zespolonego w Opolu �za pe³n¹ oddania i po�wiêceniaduchow¹ pos³ugê chorym o ka¿dej porze dnia i nocy�.Odlane z br¹zu statuetki przedstawiaj¹ ogarniête p³omie-

niami serce z odci�niêt¹ na nim d³oni¹. Uroczyste wrêczenienagród u�wietni³ koncert zespo³u Stare Dobre Ma³¿eñstwo.

To tyle, je¿eli chodzi o 7. Dni Xaverianum. Zamknê³y onemocnym akordem wiek dwudziesty. Niepostrze¿enie znale�-li�my siê w trzecim tysi¹cleciu. ¯yczymy wam zatem, by tennowy rok przyniós³ Wam wiele rado�ci z odkrywania �wiataoraz si³y niezbêdnej do pokonywania codziennych trudno�ci.

Do zobaczenia w Xaverianum!

Dominika Skupiñska

22 Politechnika Opolska

Wie�ci z wydzia³ów

WIADOMO�CIUCZELNIANE

4(91) styczeñ 2001

WIADOMO�CI UCZELNIANEMiesiêcznik informacyjny

Politechniki OpolskiejRok X, nr 4(91), styczeñ 2001 r.

Redaguje zespó³:El¿bieta Ciechociñska � grafik

Ma³gorzata Kalinowska � korektaWspó³pracownicy wydzia³owi:Rafa³ Matwiejczuk (WZiIP),

Maria Mazur (WM),Maria Trebel (WWFiF),

Józefa Czabak (WB),Jolanta Ukarma (WEiA).

Stale wspó³pracuj¹:El¿bieta CzajaUrszula MazurJanusz Fijak

S³awoj Dubiel, Wojciech Brzeszczak �zdjêcia

Krystyna Duda � redaktor naczelnyWaldemar Szweda � sk³ad i ³amanie

Wydano w Oficynie Wydawniczej Politech-niki Opolskiej, ul. Miko³ajczyka 3,45�271 Opole.

Druk: Oficyna WydawniczaPolitechniki Opolskiej,ul. Miko³ajczyka 3, 45�271 Opole.Redakcja: ul. Miko³ajczyka 3,45�271 Opole, tel. 455 60 41, w. 284,e�mail: oficyna@polo.po.opole.pl

Zamówienie: 7/2001. Nak³ad 850 egz.

Na ok³adce: zabytkowy piec w pa³acu wKarczowie.

Redakcja zastrzega sobie prawo skraca-nia i opracowywania redakcyjnego nade-s³anych tekstów.

W roku akademickim 1999/2000 stu-dia na wydziale ukoñczy³o 381 studentów,w tym 243 na studiach dziennych ( elek-trotechnika � 112, informatyka � 86, auto-matyka i robotyka � 45) oraz 138 na stu-diach zaocznych (elektrotechnika � 98, in-formatyka � 40).

Po wys³uchaniu Gaudeamus Igitur wy-k³ad absolutoryjny wyg³osi³ dyrektor ds.elektronicznych Kana³ów Dystrybucji Ban-ku PeKaO SA w £odzi � Maciej Burak nt.Rozwój nowoczesnych kana³ów dystrybu-cji w bankowo�ci na przyk³adzie Banku Pe-KaO SA. Nastêpnie g³os zabra³ absolwentin¿. Kazimierz Rocz, który w imieniuswoim i kolegów w bardzo serdeczny spo-sób podziêkowa³ w³adzom uczelni, wy-dzia³u, nauczycielom akademickim orazpaniom z dziekanatu za wieloletni¹ opie-kê i wspó³pracê. Uroczysto�æ zakoñczy³y¿yczenia �wi¹teczne i noworoczne.

n 2 grudnia 2000 r. na posiedzeniu RadyWydzia³u Elektrotechniki i ElektronikiPolitechniki £ódzkiej zosta³ nadany sto-pieñ naukowy doktora nauk technicznychmgr. in¿. Rafa³owi Wróblowi, asystento-wi z Katedry Automatyzacji i DiagnostykiUk³adów Elektromechanicznych. Promo-torem rozprawy doktorskie nt. Analizawp³ywu parametrów obwodu magnetyczne-go i elektrycznego na pracê silnika tarczo-wego pr¹du sta³ego z magnesami trwa³y-mi i elektronicznym komutatorem� by³prof. Marian £ukaniszyn.

Gratulujemy!

J. Ukarma

Wydzia³ MechanicznyPromocje doktorskiena Wydziale Mechanicznym

W dniu 20 grudnia 2000 r., w sali Se-natu Politechniki Opolskiej, odby³y siê,prowadzone przez dra hab. in¿. Stanis³a-wa Króla, obrony prac doktorskich:- mgr. Mariusza Pra¿mowskiego pt.:

Modelowanie numeryczne krzepniêciaobjêto�ciowego stopów dwusk³adniko-wych

- mgr. in¿. Piotra Nies³onego pt.: Iden-tyfikacja wp³ywu powlekania ostrza na-rzêdzia twardymi warstwami na mecha-niczne, cieplne i tribologiczne charak-terystyki procesu skrawania.Rada Wydzia³u Mechanicznego na pod-

stawie oceny rozprawy doktorskiej orazprzebiegu publicznej obrony postanowi³a

nadaæ Mariuszowi Pra¿mowskiemu orazPiotrowi Nies³onemu stopieñ naukowydoktora nauk technicznych w zakresie dys-cypliny budowa i eksploatacja maszyn.

Dr Mariusz Pra¿mowski urodzi³ siê 6grudnia 1969 r. w Opolu. W 1986 r. ukoñ-czy³ zasadnicz¹ szko³ê zawodow¹, a na-stêpnie w 1989 r. trzyletnie technikummechaniczne. W latach 1990-1995 studio-wa³ na Uniwersytecie Opolskim na Wy-dziale Mat.-Fiz.-Chem. kierunek mecha-niczny, uzyskuj¹c tytu³ magistra mechani-ki o specjalno�ci nauczycielskiej. W1995 r. rozpocz¹³ pracê jako asystent wKatedrze Materia³oznawstwa i Technolo-gii Bezwiórowych (PO), a od 1997 r. by³s³uchaczem �rodowiskowych studiów dok-toranckich Politechniki Opolskiej. Jegorozprawa doktorska dotyczy³a przedewszystkim wykorzystania metod nume-rycznych, a w szczególno�ci metody ele-mentów skoñczonych do modelowaniasprzê¿onych procesów przep³ywu ciep³a isegregacji pierwiastków stopowych w ob-jêto�ci krzepn¹cego i stygn¹cego odlewu.Praca by³a realizowana pod kierunkiemprof. dra hab. in¿. Bohdana Mochnackie-go, a recenzentami byli: prof. dr hab. in¿.Ewa Majchrzak (Politechnika �l¹ska) iprof. dr hab. in¿. Józef Suchy.

Dr in¿. Piotr Nies³ony urodzi³ siê 9listopada 1971 r. w Opolu. W latach1986-1991 uczêszcza³ do TechnikumMechanicznego w Opolu, po ukoñcze-niu którego studiowa³ w PolitechniceOpolskiej na Wydziale Mechanicznym(1991-1996). Pracê na stanowisku asy-stenta w Katedrze Technologii Maszyni Automatyzacji Produkcji rozpocz¹³bezpo�rednio po ukoñczeniu studiów.Pracê doktorsk¹ wykonywa³ pod kierun-kiem prof. dra hab. in¿. Wita Grzesikai obejmowa³a ona identyfikacjê wp³ywupow³ok ochronnych jedno- i wielowar-stwowych z TiC, TiC/TiN, TiC/Al2O3/TiN i TiC/TiCC,N/Al203/TiN na me-chaniczne, cieplne i tribologiczne czyn-niki procesu skrawania. Wielko�ciamibadanymi by³y: si³y skrawania, tempe-ratura, grubo�æ wióra, d³ugo�æ stykuwióra z powierzchni¹ natarcia ostrzaoraz �redni wspó³czynnik tarcia. Recen-zentami pracy byli: doc. dr hab. in¿.Marek Miernik (Politechnika Wroc³aw-ska), prof. dr hab. in¿. Jan Szadkow-ski (Politechnika £ódzka, Politechnikaw Bielsku-Bia³ej) oraz prof. dr hab. in¿.Wiktor Taranenko (PO).

Maria Mazur

Ci¹d dalszy ze strony 14

Spis tre�ci

Wywiad z� _______________________ 3Z prac Senatu ______________________ 5Z kalendarza rektorów ________________ 7Naukowe Stypendia NATO ______________ 8Z zycia Uczelni _____________________ 9Wie�ci z wydzia³ów _________________ 14Rozwa¿ania ______________________ 15Ekoetykiety ______________________ 17Studia i studenci ___________________ 18Cz³onkowie SKN SKRUBER

na Miêdzynarodowej WystawiePOLEKO 2000 __________________ 19

Notatki przewodnicz¹cego RGSW ________ 20W �rodowisku akademickim ____________ 21