Scabies - kláðamaurFöstudagur 02.03.12

Sarcoptes scabiei var. hominis• Kvendýrið veldur

einkennum• Stærð: 0,4 x 0,3 mm • Karldýrið er helmingi

minna• Grafa sig niður í

epidermis með hjálp prótelýtískra ensíma• Verpa 2-3 eggjum á dag• Gangurinn lengist um 2-

3 mm á dag

Einkenni• Útbrot af völdum týpu IV ónæmissvars við maurnum, saur

hans og eggjum• Meðgöngutími er 3-6 vikur (1-3 dagar hjá fólki sem hefur

fengið scabies áður)• Gangar eftir maurana eru einkennandi en sjást ekki alltaf v/

klórs eða secunder sýkingar• Stundum sjást pustulur og blöðrur (frekar hjá börnum)• Dreifing mauranna er sérstök

Litlar rauðar papulur, oft útklóraðar með storknuðu blóði

Nodular form einkennist af þéttum, rauðum lesionum, 5 – 6 mm í þvermál sem fólki klæjar sérstaklega í

Dæmigerð dreifing

Hlífir yfirleitt baki, andliti og hársverði, nema hjá mjög ungum börnum

Crusted scabies• Eðlilegir < 100 maurar• AIDS, lymphoma,

holdsveiki og aðrir sjúkdómar með minnkað frumubundið ónæmissvar• Gamalt fólk og

einstaklingar með Down syndrome• Maurarnir geta skipt

þúsundum

Smitleiðir• Kemur í faröldrum í hinum vestræna heima• Smitast við náin samskipti t.d. fjölskyldumeðlima• Geta smitast með fötum• Smitast ekki frá dýrum• Lifir í 24 – 36 klst utan mannsins við stofuhita

Mismunagreiningar

• Exem • Tinea• Atopic dermatitis• Langerhans cell histiocytosis• Systemic lupus• Bullous pemphigoid• Papular urticaria• Seborrheic dermatitis• O.fl.

Meðferð

• Topical meðferð• Permethrin 5%, lindane• Börn < 4 ára, benzyl benzoatum

• Oral meðferð • Ivermectin

• Betri meðferðarheldni• Ekki fyrir óléttar konur eða börn < 15 kg• Nodular og crusted scabies

Meðferð• Kláði• Antihistamín • System sterar• Getur verið til staðar í 2 vikur eftir að meðferð líkur

• Sýkingar• System sýklalyf

• Nodular form• Intralesional sterar

• Meðhöndla þarf alla fjölskylduna í einu til að forðast endursmit

• Maurinn getur lifað í allt að 36 tíma í stofuhita• Ef Crusted scabies -> einangrun